text_structure.xml 34.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 24 kwietnia 1973 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Rafalskiego (ZSL), rozpatrzyła stan realizacji ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">— wicemarszałek Sejmu Halina Skibniewska;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">— przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Ryszardem Brzozowskim, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego Andrzejem Trojnarem, Komisji Mianowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Centralnej Rady Związków Zawodowych;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">— dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz wyniki wizytacji przeprowadzonej przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Podkomisja w składzie posłowie: Halina Koźniewska (bezp.), Barbara Koziej-Żukowa (SD), Janina Makowska (bezp.), Lucjan Pychyński (PZPR), Zdzisław Nowak (PZPR) zwizytowała uzdrowiska w Krynicy, Żegiestowie i Szczawnicy; posłowie: Zenon Łabędzki (SD) i Władysław Brodski (SD) — uzdrowiska w woj. wrocławskim, poseł Zdzisław Nowak (PZPR) — w woj. kieleckim.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawcą był poseł Zdzisław Nowak (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Zapotrzebowanie społeczne na usługi uzdrowiskowe wzrasta wraz z dynamicznym rozwojem przemysłu, z postępującą mechanizacją i chemizacją rolnictwa, z urbanizacją kraju, które to zjawiska niosą za sobą ujemne skutki dla zdrowia człowieka.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Wizytacje pozwalają na stwierdzenie, że w ciągu 7 lat obowiązywania ustawy uporządkowano szereg spraw dotyczących działalności uzdrowiskowej; systematycznie wzrastała ilość świadczonych usług, znacznie lepiej wykorzystywana była baza uzdrowiskowa. Zdaniem podkomisji postępy byłyby znacznie większe, gdyby wszystkie postanowienia ustawy były w pełni realizowane.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Bazę lecznictwa uzdrowiskowego stanowi ogółem ponad 40 tys. łóżek szpitalno-sanatoryjnych, z których około połowa pozostaje w gestii przedsiębiorstw uzdrowiskowych, pozostałe — podlegają związkom branżowym, różnym resortom i instytucjom.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Istniejąca baza lecznictwa uzdrowiskowego nie jest w stanie zaspokoić społecznego zapotrzebowania. Mimo poważnych wysiłków zmierzających do rozbudowy tej bazy, podniesienia jej standardu, większość obiektów sanatoryjnych i mieszkalnych, jak również zakładów przyrodoleczniczych — to obiekty wyeksploatowane technicznie. Stąd konieczność podjęcia decyzji w sprawie przyspieszenia rozwoju bazy sanatoryjno-uzdrowiskowej. W przeciwnym razie program rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego, w myśl którego w 1975 r. usługami lecznictwa uzdrowiskowego ma być objęte 2 mln kuracjuszy rocznie, nie będzie mógł być zrealizowany.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Rozbudowując sieć uzdrowisk konieczne jest podjęcie działań na rzecz pełnego wykorzystania bazy hotelowej i zabiegowej w tych miejscowościach, których dalszy rozwój jest ograniczony istniejącymi zasobami naturalnymi.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Przy rozbudowywaniu sieci uzdrowisk należy brać pod uwagę, obok zasobów naturalnych, również prawidłowe rozmieszczenie przestrzenne. W wielu regionach brak uzdrowisk, mimo że w położonych na tych terenach miejscowościach są odpowiednie zasoby naturalne.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Na szczególną uwagę zasługuje rozwój dziecięcego lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Istotne znaczenie dla działalności uzdrowisk mają zatrudnione w nich kadry. Stan tych kadr kształtuje się różnie, i pod względem ilościowym, i posiadanych kwalifikacji. Czynnikiem limitującym uzyskanie szybkiej poprawy w tym zakresie jest występujący w wielu miejscowościach brak mieszkań dla personelu.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">W toku wizytacji posłowie stwierdzili, że rady narodowe nie w pełni wywiązują się z nałożonych na nie przez ustawę zadań. Jest to m.in. wynikiem braku dostatecznych środków finansowych i rzeczowych na usunięcia narosłych przez wiele lat zaniedbań. I tak np. w Żegiestowie, Cieplicach, Kołobrzegu, Busku itp. kotłownie są potencjalnymi źródłami zanieczyszczeń atmosfery, a brak obwodnic dla ruchu kołowego prowadzi do nadmiernego stężenia spalin i jest źródłem uciążliwego hałasu; daje się to zwłaszcza odczuć w Krynicy. Są możliwości zgazyfikowania wielu uzdrowisk, lecz wymaga to bardziej konsekwentnego i zdecydowanego działania. W wielu miejscowościach uzdrowiskowych występują niedobory wody; odczuwa się to w Żegiestowie, Polanicy, Kudowie, Busku itp. Poważne zaniedbania występują w gospodarce ściekowej.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">W prawie wszystkich wizytowanych uzdrowiskach baza usługowa nie rozwija się równolegle z rozbudową uzdrowisk; brak lokali gastronomicznych, placówek handlowych, kulturalnych, rekreacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">Niezbędne jest powołanie w każdym z województw dysponującym większą bazą sanatoryjną specjalistycznego przedsiębiorstwa budowlanego. Na tej drodze szybciej i sprawniej można by osiągnąć realizację programów rozbudowy bazy sanatoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Wskazując na te braki podkreślić trzeba, że rady narodowe w ciągu ostatniego 7-lecia nie mało uczynimy dla ochrony warunków naturalnych i prawidłowego kształtowania czynników środowiskowych. Dla wszystkich wizytowanych uzdrowisk opracowane zostały programy rozwoju. Aby mogły być one zrealizowane, radom narodowym należy udzielać dalej idącej pomocy. Wpływy z opłat uzdrowiskowych są niewystarczające i umożliwiają jedynie pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem porządku, zieleni oraz opłacaniem orkiestry dającej koncerty dla kuracjuszy. Należałoby rozważyć możliwość świadczenia przez rady zakładowe na rozwój miejscowości uzdrowiskowych w wysokości zależnej od ilości skierowywanych do danego uzdrowiska kuracjuszy.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">Przepisy prawne regulują zasady dotyczące udzielania świadczeń uzdrowiskowych, jak też określają dysponentów skierowań. Wątpliwość budzi jednak, czy celowe jest istnienie tak wielu tych dysponentów. Prowadzi to do częstych wypadków niewłaściwego kwalifikowania osób kierowanych do uzdrowisk. Polityka skierowań nasuwa szereg zastrzeżeń; niejednokrotnie przybywają na leczenie uzdrowiskowe osoby, których stan zdrowia nie pozwala na korzystanie z zabiegów, niejednokrotnie brak zgodności między rodzajem schorzenia a profilem uzdrowiska. Zdarzają się też przypadki wielokrotnego korzystania ze skierowań przez te same osoby. Przy niewystarczającej bazie sanatoryjnej w stosunku do stale rosnącego zapotrzebowania, konieczne jest wzmocnienie kontroli w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">W związku z objęciem ludności wiejskiej świadczeniami służby zdrowia, rosną zadania lecznictwa uzdrowiskowego. Zdaniem podkomisji konieczne jest zwiększenie ilości skierowań dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">Szybkiego rozwiązania wymaga również sprawa zwiększenia bazy sanatoryjnej dla dzieci i młodzieży. Trudno godzić się z tym, że — przy szczupłości tej bazy — obiekty szkolne w miejscowościach uzdrowiskowych wydzierżawiane są zakładom pracy na kolonie letnie, podczas gdy mogłyby być wykorzystywane jako baza hotelowa dla leczenia dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#Sprawozdawca">Uzdrowisko wymaga właściwego systemu administracyjno-organizacyjnego zapewniającego osiągnięcie optymalnych korzyści społecznych w oparciu o właściwy rachunek ekonomiczny i przy pełnej realizacji zasady prawidłowego wykorzystania środków, bazy i kadr. Obecnie istniejący system organizacji i zarządzania w miejscowościach uzdrowiskowych nie odpowiada w pełni tym zasadom. W poszczególnych miejscowościach uzdrowiskowych obserwuje się dezintegrację i wielodyspozycyjność działania; obiekty sanatoryjno-wczasowe znajdują się w gestii różnych właścicieli, z których każdy prowadzi działalność gospodarczą na własną rękę. Należałoby w związku z tym postulować powierzenie wszystkich zakładów i urządzeń leczniczych administracji uzdrowisk, przy zachowaniu prawa własności dotychczasowych użytkowników oraz prawa do kierowania do nich kuracjuszy ze swych związków zawodowych czy zakładów pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Przeprowadzone w drugiej połowie 1971 r. przez NIK kontrole wykazały wiele nieprawidłowości w zakresie rozdziału skierowań do sanatoriów. Efektywność wykorzystania bazy leczniczej obniżało kierowanie do uzdrowisk osób cierpiących na schorzenia, których nie można leczyć w tym uzdrowisku; notowano nawet przypadki kierowania osób, dla których pobyt w takiej miejscowości był przeciwwskazany.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">W niektórych uzdrowiskach umieszczano w sanatoriach kuracjuszy kierowanych na leczenie w szpitalach uzdrowiskowych lub przeciwnie. Ujawniono również częste fakty korzystania przez te same osoby z leczenia uzdrowiskowego dwukrotnie w ciągu roku na podstawie skierowań wystawianych przez różnych dysponentów.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Stwierdzono zbyt powierzchowną weryfikację wniosków przez organy upoważnione do stwierdzenia potrzeby leczenia uzdrowiskowego. W licznych przypadkach wnioski nie były opiniowane przez lekarzy konsultantów; wybór uzdrowiska nie zawsze był zgodny z opinią tych lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Krytyczne uwagi nasuwa również opieka lekarska nad kuracjuszami, co wynika zarówno ze znacznych jeszcze braków ilościowych w obsadzie stanowisk lekarskich, jak i z niewłaściwej gospodarki tą kadrą.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Wiele do życzenia pozostawia działalność ośrodków naukowo-badawczych prowadzonych w uzdrowiskach przez kliniki akademii medycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Wyniki kontroli zostały przekazane Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej i były przedmiotem posiedzeń kolegium zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” oraz narady w Instytucie Balneologicznym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">W drugiej połowie 1972 r. oraz w I kw. br. NIK przeprowadziła kontrole w niektórych jednostkach objętych poprzednią kontrolą i stwierdziła, że podjęte przez Ministerstwo i Zjednoczenie kroki dały pozytywne rezultaty i wpłynęły na bardziej racjonalne gospodarowanie skierowaniami na leczenie sanatoryjne.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJaninaMakowska">Nie dość szybki jest rozwój lecznictwa uzdrowiskowego dzieci i młodzieży. Przyspieszyć należałoby rozbudowę Rabki, która ma warunki na to, by stać się dużym uzdrowiskiem dziecięcym.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJaninaMakowska">Trzeba tworzyć nowe uzdrowiska na nowych terenach, nie skażonych cywilizacją. Takie możliwości istnieją np. na terenie woj. białostockiego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJaninaMakowska">W toku wizytacji przeprowadzonych przez podkomisję stwierdzono, że standard szpitali uzdrowiskowych jest niższy aniżeli wielu sanatoriów stanowiących własność związków zawodowych wzgl. zakładów pracy. Sanatoria te mają natomiast słabo rozwinięte zaplecze lecznicze, co utrudnia prawidłowe prowadzenie terapii.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJaninaMakowska">Trzeba stworzyć lepsze warunki dokształcania i specjalizacji lekarzom uzdrowiskowym. Lokalizacja Instytutu Balneologicznego nie jest szczęśliwa. Lekarze w Krynicy postulowali stworzenie im możliwości podnoszenia kwalifikacji na terenie uzdrowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Mimo wielu występujących jeszcze niedostatków odnotować trzeba, że w okresie 10 ostatnich lat 5-krotnie wzrosła ilość pacjentów leczonych w uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Ustawa o uzdrowiskach nałożyła na prezydia rad narodowych wiele obowiązków w zakresie zapewnienia niezbędnych warunków rozwoju i prawidłowego funkcjonowania uzdrowisk. Niektóre rady narodowe nie są w stanie obowiązkom tym podołać z powodu braku środków na pokrycie niezbędnych potrzeb uzdrowiska. Niedostateczne są świadczenia na rzecz uzdrowisk ze strony rad powiatowych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Rozwój poszczególnych uzdrowisk bywa niejednokrotnie żywicowy, nieskoordynowany; np. na terenie Krynicy wybudowano wiele nowych sanatoriów, którym istniejące urządzenia komunalne nie mogą zapewnić dostaw wody. Inwestycje towarzyszące muszą nadążać za budownictwem nowych obiektów sanatoryjnych. Plany budowy nowych obiektów sanatoryjnych powinny być zatwierdzane przez dyrektora uzdrowiska, co zapewniłoby właściwe wykorzystanie bazy leczniczej. W Krynicy wybudowano duże sanatorium, usytuowane jak na tego rodzaju obiekt zbyt wysoko, a ponadto pozbawiona własnego zaplecza leczniczego. W tych warunkach obiekt ten nadaje się do wykorzystania przede wszystkim jako dom wczasowy, a nie jako sanatorium.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Więcej uwagi poświęcić należy organizowaniu życia kulturalnego w miejscowościach uzdrowiskowych; przyspieszyć trzeba rozbudowę sieci klubów i innych tego rodzaju placówek.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Niektóre rady narodowe, chcąc powiększyć swoje dochody, godzą się na organizowanie na ich terenie masowych imprez sportowych. Można się zgodzić z tym, że na terenie Krynicy będą odbywały się zawody saneczkowe, nie można się natomiast godzić na organizowanie tam rajdów samochodowych.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Niezbędne jest tworzenie przedsiębiorstw budowlano-montażowych wyspecjalizowanych w budowie obiektów szpitalnych i sanatoryjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">W miejscowościach uzdrowiskowych każde niemal sanatorium prowadzi we własnym zakresie pralnię, ma własny transport itp. Czy nie byłoby słuszniejsze powoływanie jednego przedsiębiorstwa, które wykonywałoby niezbędne usługi dla wszystkich sanatoriów na danym terenie?</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Do miejscowości uzdrowiskowych przyjeżdża wiele osób bez skierowań, które urządzają się prywatnie, ale korzystają z bazy leczniczej. Niezbędne jest dokonanie rejestracji kwater prywatnych na terenie uzdrowiska i właściwe dysponowanie tymi kwaterami.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Rozmiary budownictwa indywidualnego muszą odpowiadać istniejącej bazie leczniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefNagórzański">W okresie ostatnich lat obserwuje się poważny rozwój bazy leczniczo-uzdrowiskowej. Niezbędne jest jednak dokładne określenie w planach perspektywicznych do jakich granic mogą być rozbudowywane poszczególne uzdrowiska. O tym, do czego prowadzić może nieskoordynowana rozbudowa uzdrowisk świadczy przytoczony w dyskusji przykład Krynicy, gdzie nie można zapewnić dostaw wody dla nowo zbudowanego sanatorium.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefNagórzański">Nie byłoby chyba słuszne podporządkowanie wszystkich sanatoriów przedsiębiorstwom uzdrowiskowym. Pomijając już wszelkie inne względy, nasuwają się wątpliwości, czy przedsiębiorstwa te są przygotowane do realizacji tak wielkich zadań.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefNagórzański">Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej ustaliło, że kierownikiem wydziału zdrowia w powiecie powinien być lekarz, natomiast dyrektorem uzdrowiska nie zawsze musi być lekarz. Nie wydaje się to słuszne.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJózefNagórzański">Nie należy hamować budowy prywatnych pensjonatów; kwatery prywatne poważnie zwiększają bazę łóżkową poszczególnych uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJózefNagórzański">Plany przewidują podjęcie tak dużych inwestycji w niektórych miejscowościach uzdrowiskowych, że trzeba się liczyć z trudnościami w dziedzinie ich realizacji. Nie zabezpieczają również w pełni potrzeb budownictwa sanatoryjnego specjalistyczne biura projektowe „Balneoprojektu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAlojzyKozłowska">Wiele do życzenia pozostawia opieka lekarska i pielęgniarska w niektórych uzdrowiskach. Zdarzają się przypadki, że kuracjusz przebywa w sanatorium kilka dni i nie jest zbadany, nie ma zaordynowanych zabiegów. Zaostrzyć trzeba kontrolę nad przebiegiem leczenia chorych w sanatorium.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAlojzyKozłowska">Kierowanie ludzi chorych na wczasy profilaktyczne mija się z celem. Pacjenci niechętnie wyjeżdżają na te wczasy, gdyż są one odpłatne, a leczenie odbywa się w znacznie gorszych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAlojzyKozłowska">Należałoby ograniczyć ruch samochodowy na teren uzdrowisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJaninaSzczepańska">Ludność wiejska w niedostatecznym stopniu uwzględniana jest przy rozdziale miejsc w lecznictwie sanatoryjnym. 8 tys. skierowań przydzielanych rocznie dla ludności wsi to ilość bardzo niewielka.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJaninaSzczepańska">Z udzielonych informacji dowiadujemy się, że zdarzają się przypadki, że niektórzy korzystają 2-krotnie w ciągu roku z sanatoriów, że wydaje się skierowania stale dla tych samych osób. Należałoby zaostrzyć kontrolę rozdziału skierowań na leczenie sanatoryjne.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJaninaSzczepańska">Istnieją dalsze możliwości rozbudowy bazy uzdrowiskowej; zasoby wód mineralnych i źródeł leczniczych w wielu mniejszych miejscowościach nie są jeszcze należycie wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJaninaSzczepańska">Skierowania na wczasy dla ludności wiejskiej przydzielać należy w takich okresach, kiedy rolnik nie jest związany z wykonywaniem prac polowych.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJaninaSzczepańska">Należałoby informować chłopów o możliwościach i potrzebie leczenia sanatoryjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Zadania w zakresie rozwoju bazy lecznictwa uzdrowiskowego są ogromne. Nie będziemy w stanie im sprostać, jeśli ich precyzyjnie nie określimy i jeśli nie zapewnimy środków, które mają zabezpieczyć ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Za stworzenie warunków rozwoju poszczególnych miejscowości uzdrowiskowych i turystycznych odpowiedzialne są rady narodowe. Środki, jakimi dysponują one na te cele są jednak zbyt skromne. Toteż rady zmuszone są szukać dodatkowych źródeł dochodów, a więc „bogatych partnerów”, jakimi są przede wszystkim wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe, jak również instytucje organizujące różnego rodzaju masowe imprezy rozrywkowe. Działalność tych partnerów nie zawsze „wychodzi na zdrowie” uzdrowiskom.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Każda miejscowość uzdrowiskowa ma określoną maksymalną pojemność. Badania i obserwacje wskazują, że wszystkie większe uzdrowiska polskie znajdują się już na krawędzi tej pojemności. Dalsza więc ich rozbudowa może osłabić ich walory. O walorach tych decyduje nie tylko miejscowość, w której mieści się uzdrowisko, lecz również otaczający tę miejscowość teren, jego naturalne piękno, jego zalety wypoczynkowe, wzmacniające lecznicze działanie uzdrowiska. Bardzo często jednak, w pobliżu uzdrowisk wydziela się tereny pod zabudowę indywidualną, której charakter i przeznaczenie nie odpowiadają charakterowi tych miejscowości. Jeśli słuszne jest budowanie tam pensjonatów, uzupełniających potencjał uzdrowiska, czynne przez cały rok, o tyle nie można godzić się na budowę na tych terenach drugich mieszkań osób wyjątkowo zasobnych, mieszkań niezamieszkałych przez większą część roku.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Ostatnie decyzje partii i rządu stwarzają warunki bardziej przemyślanego działania w zakresie zagospodarowania przestrzennego poszczególnych regionów. Słusznie odstąpiono od zasady równomiernego rozmieszczania przemysłu na terenie całego kraju. Uznając, że czyste powietrze i źródła mineralne również stwarzają warunki gospodarczego rozwoju niektórych terenów. Towarzyszyć temu powinno stworzenie odpowiednich mechanizmów ekonomicznych i prawnych. Wojewódzkie rady narodowe trzeba zainteresować intensyfikacją rozwoju bazy uzdrowiskowej, turystycznej i rekreacyjnej na ich terenie.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Niezbędne jest zweryfikowanie wykazu powiatów o walorach turystyczno-wypoczynkowych, jak również wykazu położonych na terenie tych powiatów miejscowości o szczególnym znaczeniu klimatycznym, uzdrowiskowym i turystycznym. Na terenach takich lokalizować można zakłady przemysłowe niestwarzające zagrożenia dla środowiska. Takie zharmonizowane planowanie zagospodarowania przestrzennego wymaga jednak specjalnego przygotowania ludzi opracowujących te plany. Muszą oni być świadomi, że nie tylko niewłaściwie lokowany i rozbudowywany przemysł, ale zbyt intensywna eksploatacja turystyczno-rekreacyjna regionu może prowadzić do zagrożenia środowiska naturalnego i obniżenia jego walorów.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Dążyć należy do tworzenia zrównoważonych układów przestrzennych, maksymalnie dostosowanych do potrzeb człowieka.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Kierunkowe decyzje dotyczące zagospodarowania poszczególnych regionów powinny być scentralizowane, natomiast ich konkretyzacja winna być przekazana władzom lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WicemarszałekSejmuHalinaSkibniewska">Plany zagospodarowania przestrzennego muszą być bezwzględnie przestrzegane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Trwają prace nad planem przestrzennego zagospodarowania kraju do roku 1990. GKKFiT zlecił Instytutowi Turystyki opracowanie przestrzennego planu turystycznego i rekreacyjnego zagospodarowania kraju. Pierwsze robocze wersja tego planu została już opracowana. Będzie ona musiała być skorelowana z ustaleniami dotyczącymi rozmieszczenia przemysłu, intensywnej gospodarki rolnej. Opracowania Instytutu stanowić mają podstawę planu 5-letniego na lata 1976–1980 w części dotyczącej turystyki.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Turystyka musi być traktowana jako działalność gospodarcza. Prowadzić ona może i powinna do aktywizacji gospodarczej przede wszystkim terenów ubogich w przemysł, a nawet rolniczo. Musimy dążyć do tego, by szybko rosła u nas ilość ludzi zatrudnionych w usługach; u nas pracuje w tej dziedzinie 27–28 proc. zatrudnionych; w krajach wysokorozwiniętych niekiedy 60–70 proc. Jedną z dziedzin usług, które szybko powinniśmy rozwijać jest właśnie turystyka.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Warunkiem aktywizacji działalności turystycznej jest zmiana modelu finansowania tego typu usług. Obecnie tylko część wpływów z turystyki dochodzi do terenów, gdzie usługi turystyczne są rzeczywiście świadczone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełFranciszekBurian">Niedobór ilości łóżek szpitalnych i spowodowane tym zagęszczenie tych placówek służby zdrowia doprowadza do pomijania pewnych etapów lecznictwa takich np. jak fizykoterapia. Konieczne jest zwiększenie ilości miejsc w sanatoriach, pamiętać jednak trzeba, że Narodowy Fundusz Ochrony Zdrowia nie stworzy jeszcze warunków rozwiązania te go problemu. Nie należy tego funduszu nadmiernie rozdrabniać.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełFranciszekBurian">W warunkach niedostatku ilości miejsc w sanatoriach, trzeba szczególnie wiele troski poświęcić prawidłowości skierowań, dbać tyle o formalne wymogi, ile o to, by do sanatoriów trafili, i to we właściwym czasie, ludzie rzeczywiście tego potrzebujący. Po ukończeniu leczenia sanatoryjnego terapia powinna być kontynuowana w formie wydłużonej kontroli nad chorym.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełFranciszekBurian">Warto by rozważyć możliwość przeniesienia nasz teren doświadczeń NRD polegających na tworzeniu specjalnych sanatoriów dla kobiet ciężarnych, nie chorych, lecz zagrożonych. Wiąże się to ze sprawami ochrony rodziny, którym ostatnio poświęcono tyle uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHalinaKoźniewska">Nie wolno dopuszczać do tego, by domy wybudowane w miejscowościach uzdrowiskowych przez zasobne organizacje nie były wykorzystywane w pełni. Nie naruszając interesów organizacji, które te domy wybudowały, można i trzeba doprowadzić do tego, by obiekty te były wykorzystywane w pełni, przez cały rok.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHalinaKoźniewska">Zapewnić trzeba właściwą pozycję lekarzy uzdrowiskowych dotychczas niedocenionych i niedostrzeganych, zwłaszcza przez władze terenowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełHenrykRatajski">Z informacji resortu wynika, że mamy opracowane mapy ciepłych źródeł w kraju. Jednakże uruchamianie tych cieplic postępuje powoli. Tylko niektóre miejscowości uzdrowiskowe wykorzystują je dla ciepłych kąpieli. Celowe byłoby, aby resort zdrowia i GKKFiT porozumiały się w sprawie wspólnego wykorzystywania tych cieplic - i dla celów leczniczych i sportowo-rekreacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełHenrykRatajski">Jeśli znany już jest stan przyrodo-leczniczych zasobów na terenie całego kraju, trzeba w oparciu o mapę tych zasobów opracować docelową listę miejscowości, które mogłyby pełnić funkcje uzdrowisk. Nie należy natomiast rozbudowywać tych miejscowości uzdrowiskowych, gdzie zasoby uzdrowiskowe są na wyczerpaniu.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełHenrykRatajski">Zbyt wielu jest gestorów przydzielających skierowania na leczenie sanatoryjne; należałoby ustalić kto powinien koordynować politykę skierowań.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełHenrykRatajski">Należałoby dążyć do tego, aby stanowiska dyrektorów uzdrowisk i lekarzy naczelnych koncentrowane były w rękach tych samych osób.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełHenrykRatajski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Opracowując plany rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego, resort zamierza przybliżyć je do miejsca zamieszkania chorego. Zamierza się tworzyć nowe uzdrowiska, zwłaszcza w niewielkim oddaleniu od aglomeracji miejskich. Tak się szczęśliwie składa, że warunki po temu istnieją. Resort wytypował już 18 miejscowości, w których zamierza się z czasem stworzyć uzdrowiska.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Szczególnie wiele uwagi zamierza się poświęcić szerszemu udostępnieniu lecznictwa sanatoryjnego dzieciom i młodzieży, jak również złagodzeniu ostrych jeszcze dysproporcji w udostępnieniu miejsc sanatoryjnych ludności miast i wsi.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Poprawa poziomu lecznictwa uzdrowiskowego wiąże się m.in. ze zwiększeniem wymagań w stosunku do kuracjuszy - wymagań dotyczących przestrzegania ustalonego przez lekarzy reżimu.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Dążyć się będzie do lepszego przygotowania kadr lekarzy uzdrowiskowych, m.in. przez ułatwienie im zdobywania specjalizacji.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Rozwijać się będzie produkcję uzdrowiskową i to nie tylko wód mineralnych. Surowce uzdrowiskowe powinny być dostępne dla lecznictwa szpitalnego i ambulatoryjnego.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Stosunkowo szybko likwiduje się obecnie narosłe w ciągu lat ogromne zaległości w dziedzinie remontów kapitalnych obiektów uzdrowiskowych i sanatoryjnych. Podejmuje się też nie małe inwestycje. Stąd potrzeba rozbudowy własnego zaplecza remontowo budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Słuszne byłyby uwagi dotyczące konieczności pełnego wykorzystania w miejscowościach uzdrowiskowych obiektów stanowiących własność zakładów pracy względnie związków zawodowych. Prawdą jest, że są one najczęściej wykorzystywane tylko w ciągu kilku miesięcy w roku. Nie można ich odbierać tym, którzy je z własnych środków wybudowali. Ale trzeba w ramach porozumień doprowadzić do ich pełnego wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Resort stoi na stanowisku, że nie jest słuszne sztywne ustalanie czasu trwania leczenia sanatoryjnego, niezależnie od choroby, na którą cierpi kuracjusz. Sprawy te będą jeszcze przedmiotem rozważań.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Sprawa organizowania sanatoriów dla kobiet w ciąży będzie przez resort przedstawiona specjalistom. Celowość takich przedsięwzięć nie jest bezsporna.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Słuszne były uwagi w sprawie konieczności koordynowania na terenie każdego uzdrowiska wielu poczynań; wspólne dla różnych sanatoriów, niezależnie od tego kto jest ich gestorem, powinny być urządzenia lecznicze, laboratoria, apteki, a także pralnie, ciepłownie itd. Pewien postęp w tej dziedzinie już osiągnięto.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Między lecznictwem sanatoryjnym a turystyką jest wiele punktów stycznych obejmujących różnorodne sfery działania. Ustalając plan przestrzennego zagospodarowania kraju, te związki i styki brać trzeba pod uwagę, pamiętając, że nie wszystkie funkcje turystyczne godzą się z działalnością uzdrowiskową. Turystyka w miejscowościach uzdrowiskowych odgrywa istotną rolę wpływając na poprawę stanu psychicznego kuracjuszy.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Zasoby ciepłych wód są w naszym kraju stosunkowo niewielkie. Ponadto temperatura wody jest w wielu cieplicach zbyt niska. Jasne, że wszędzie tam, gdzie budować się będzie baseny na bazie występujących wód ciepłych - wykorzystywane one będą również dla celów rekreacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Dodatkowych wyjaśnień udzielił również przedstawiciel Centralnej Rady Związków Zawodowych - M. Kłobucki.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Udzielając odpowiedzi na pytanie posła Henryka Rafalskiego, czy przewidywana ilość miejsc sanatoryjnych nie jest zbyt wysoka w stosunku do planowanej ilości osób hospitalizowanych, minister Ryszard Brzozowski wyjaśnił, że według obliczeń organizacji międzynarodowych szacuje się, że jako optimum należy przyjąć jedno łóżko sanatoryjne na 1,5 pacjenta hospitalizowanego. Dalecy jesteśmy od osiągnięcia tego optimum. Przewiduje się, że po 1975 r. każdy chory po ciężkim zabiegu operacyjnym, ciężkim schorzeniu układu krążenia, czy innych poważnych przypadkach będzie mógł kontynuować leczenie w sanatorium bezpośrednio po leczeniu szpitalnym.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Problem rozwijania lecznictwa uzdrowiskowego w naszym kraju ma również szczególne znaczenie w związku z wyżem ludzi starych; zmuszać nas to będzie do leczenia w uzdrowiskach nawet przypadków lżejszych. Człowiek stary powinien odbyć rehabilitację w sanatorium nawet po zapaleniu płuc.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Zabierając głos na zakończenie obrad przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL) stwierdził, że dyskusja wykazała, że ustawa o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym odpowiada potrzebom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#ZastępcaprzewodniczącegoGKKiTAndrzejTrojnar">Uwagi i wnioski wysunięte w toku dyskusji zostaną wykorzystane przy opracowywaniu projektu dezyderatów przez zespół poselski.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>