text_structure.xml 16.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 16 maja 1972 r. Komisja Przemysłu Lekkiego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Koperskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o 5-letnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach. 1971–1975 w zakresie przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z ministrem — Tadeuszem Kunickim i wiceministrami — Zdzisławem Przygodą i Mirosławą Wąsowicz, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Opracowane przez resort materiały dotyczące projektu planu 5-letniego w zakresie przemysłu lekkiego, posłowie otrzymali na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Uwagi zespołu poselskiego powołanego do przeanalizowania projektu planu przedstawiła poseł Maria Grzelka (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Plan przewiduje prawie dwukrotny wzrost środków inwestycyjnych w stosunku do wydatkowanych w przemyśle lekkim w ubiegłej 5-latce. Uwzględniając jednak wzrost cen materiałów budowlanych i maszyn, zwiększenie nakładów inwestycyjnych jest niższe niż wynikałoby to z danych porównawczych. Dotychczasowe niedoinwestowanie przemysłu lekkiego zmusza do eksploatowania wielu obiektów; o wysokim stopniu zużycia. Tymczasem z planowanych 47 mld zł nakładów inwestycyjnych na wymianę i uzupełnienie parku maszynowego w istniejących zakładach przeznaczono zaledwie 4,6 mld zł, co nie zapewnia w stopniu koniecznym dostosowania parku maszynowego do planowanej wielkości produkcji i wymogu unowocześnienia wyrobów. Konieczne jest więc ponowne zbadanie możliwości zwiększenia kwot przeznaczonych na modernizację zakładów. Ponadto nakłady inwestycyjne wzrastają do roku 1973, a później maleją. Nie stwarza to warunków zapewnienia odpowiedniego tempa wzrostu produkcji przemysłu lekkiego w przyszłej 5-latce.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Aby zapewnić utrzymanie przyjętego w planie poziomu produkcji, trzeba będzie nadal stosować pracę wielozmianową, maksymalnie wykorzystywać zdolności produkcyjne (w granicach 93–99 proc.), co sprawi, że praca załóg, składających się w 70 proc. z kobiet, będzie nadal uciążliwa.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Projekt planu 5-letniego zakłada poważny rozwój przemysłu lekkiego. Przewiduje się zróżnicowanie tempa rozwoju branż, zgodnie z potrzebami rynku i światowymi kierunkami rozwoju tego przemysłu; unowocześnienie struktury produkcji; zwiększenie zastosowania surowców chemicznych; wzbogacenie asortymentu wyrobów; duży wzrost dostaw na rynek; blisko dwukrotny wzrost eksportu.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Założona dynamika eksportu niektórych branż budzi zastrzeżenia ze względu na trudności w pokryciu tego wzrostu koniecznymi dostawami tkanin i przyrostem mocy produkcyjnej. Dotyczy to m.in. odzieży konfekcjonowanej, obuwia skórzanego i wyrobów dziewiarskich. Zakładany wzrost eksportu wyrobów konfekcjonowanych pogłębi istniejący już niedobór dodatków, galanterii i opakowań. Podobna sytuacja wystąpi w produkcji wyrobów przemysłu lekkiego na rynek wewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Założony wskaźnik wzrostu płac przeciętnych w przemyśle lekkim jest wyższy od średniego w przemyśle krajowym. Pamiętać jednak trzeba, że podstawa wyjściowa tego wzrostu jest niska.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Konieczna jest koordynacja licznych przewidywanych przez resort przedsięwzięć bieżących i długofalowych, m.in.:</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">— rozproszenie produkcji tych samych rodzajów wyrobów w różnych zjednoczeniach powoduje trudności w zaspokajaniu potrzeb społecznych i nasuwa wątpliwości co do kierunku inwestowania; konieczne jest więc szybkie zakończenie prac nad strukturą organizacyjną, płaszcze przemysłu włókienniczego i odzieżowego;</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">— polityka, cen, zwłaszcza wyrobów z przędz chemicznych, powinna przewidywać stopniową obniżkę cen oraz odznaczać się odpowiednią elastycznością w związku z szybko zmieniającym się zapotrzebowaniem;</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">— należałoby już obecnie podjąć odpowiednie kroki mające na celu zapewnienie dopływu kadr do przemysłu lekkiego, przynajmniej do 1980 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">— w związku ze zmianami technologii i techniki wytwarzania należałoby, niezależnie od programu przekwalifikowania pracowników, zapewnić odpowiednie stanowiska pracy dla osób starszych rozważyć możliwość wcześniejszego przechodzenia na emeryturę;</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">— przewidywana w projekcie planu budowa i rozbudowa obiektów przemysłowych służby zdrowia i bazy wypoczynkowej dla pracowników nie jest wystarczająca; celowe byłoby przeprowadzenie porównań stanu rzeczy w tym zakresie w przemyśle lekkim i w innych przemysłach oraz przyśpieszenie tempa rozbudowy zaplecza socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławWróbel">Resort rozpoczyna 34 inwestycje i kontynuuje 23. Bardzo ważnym zadaniem jest skrócenie cyklu inwestycyjnego. Tymczasem dostawy urządzeń i maszyn mocno opóźniają się.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławWróbel">Istnieją duże rozbieżności między planami budowy a plenami dostaw inwestycyjnych. Wydaje się konieczne, by Ministerstwo Przemysłu Lekkiego doprowadziło do ostatecznego porozumienia w tej sprawie z Ministerstwem Przemysłu Maszynowego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławWróbel">Kłopoty z częściami zamiennymi stale się zwiększają. Stary park maszynowy ulega likwidacji - wprowadza się nowe maszyny i urządzenia, a części zamienne wytwarza się do dawnych maszyn. Problem zabezpieczenia niezbędnych części technicznych nie znalazł odzwierciedlenia w materiałach resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławaŚwiderska">Plan resortu zakłada szybki rozwój produkcji artykułów dziewiarskich. Jednakże mocno przestarzały park maszynowy branży bawełnianej utrudni produkcję dobrej jakościowo przędzy dziewiarskiej. W związku z tym wydaje się konieczna modernizacja wytypowanych zakładów przemysłu bawełnianego, by można było wytwarzać w nich przędzę dziewiarską w odpowiednim gatunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBronisławCieniewski">Młodzież w technikach i szkołach zawodowych uczy się na starych maszynach. Kiedy rozpoczyna pracę zawodową - ma do czynienia z nowoczesnymi maszynami, i bardzo często okazuje się wobec nich bezradna. Wydaje się konieczne wprowadzanie nowoczesnych maszyn do techników i zasadniczych szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBronisławCieniewski">Skrócenie wieku emerytalnego - wobec konieczności przyspieszenia postępu technicznego - staje się ekonomicznie niezbędne. Ludzie starsi częściej chorują i muszą być kierowani do lżejszych prac. W rezultacie wzrasta absencja chorobowa i obniża się wydajność pracy. Zjawisko to przybiera takie rozmiary, że powstają poważne trudności z wykonywaniem planowanych zadań produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławaSokołowska">Wielkość inwestycji założona w planie 5-letnim powinna zapewniać odpowiedni wzrost produkcji w branży bawełnianej i wełnianej, a tym samym zachowanie proporcji wzrostu w całym przemyśle lekkim.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBronisławaSokołowska">Bieżąca 5-latka ma być okresem intensywnego wdrażania postępu technicznego i podnoszenia jakości produkcji. Powstaje więc pytanie, czy zaplecze naukowo-techniczne resortu ma odpowiedni program, który zapewniałby wykonanie tych zadań. Zjawiska zachodzące np. w zakresie tkanin dla przemysłu odzieżowego nie wydają się na to wskazywać; duża jest kurczliwość i zbyt mała trwałość tkanin.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełBronisławaSokołowska">Nie wydaje się właściwy sposób wykorzystywania dorobku polskiej myśli technicznej. Mamy wartościowe patenty, lecz ich nie wykorzystujemy, kupując natomiast zbliżone do nich technologie i licencje zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełBronisławaSokołowska">Niepokój budzi sprawa środków pomocniczych i barwników. Ich import nie wzrasta. Mamy wykorzystywać bazę krajową. Tymczasem przemysł chemiczny nie zawsze może dostarczać barwników odpowiedniej jakości oraz właściwych środków pomocniczych. Stąd przestoje w produkcji i niewywiązywanie się z planowanych dostaw na rynek i eksport. Resort powinien dysponować odpowiednimi środkami interwencyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełBronisławaSokołowska">Wyposażenie różnych branż przemysłu lekkiego w ośrodki wypoczynkowe, kolonijne oraz placówki służby zdrowia itp. jest bardzo nierównomierne. Są branże upośledzone. Środki inwestycyjne na ten cel powinny się znajdować w dyspozycji Ministerstwa, co umożliwiłoby odpowiednią politykę ich rozdziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławJurkiewicz">W bieżącym 5-leciu inwestycje w przemyśle lekkim mają wzrosnąć o 97 proc. Powstaną nowoczesne zakłady i zmodernizuje się wiele zakładów starych. Nasuwa się pytanie, czy w związku z tym planowany przyrost wydajności pracy jest dostatecznie wysoki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAnnaKielcz">Niedostateczne są środki przeznaczone na modernizację wielu starych zakładów, pilnie tego wymagających. Zakłady im. Sierżana w woj. białostockim — bardzo zaniedbane i niezapewniające pracownikom właściwych warunków pracy, powinny być zmodernizowane wcześniej niż w przyszłej 5-latce.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAnnaKielcz">Pilną potrzebą jest skrócenie wieku emerytalnego. Starsi pracownicy powinni być przenoszeni do lżejszej pracy, a tymczasem stanowisk takich w starych zakładach nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEdwardGłodowski">Zakłada się 11-procentowy wzrost produkcji wyrobów lnianych i konopnych oraz wysoki wzrost skupu wełny i skór surowych. W związku z tym niezbędne jest zastosowanie odpowiednich bodźców sprzyjających intensyfikacji uprawy lnu i konopi oraz skorelowania z planami Ministerstwa Rolnictwa planowanego zwiększenia dostaw tych surowców dla przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEdwardGłodowski">W związku z reorganizacją przemysłu terenowego i przejęciem części zakładów przez przemysł kluczowy niezbędne jest zapewnienie środków na doinwestowanie tych drobnych zakładów. Wyjaśnień udzielił minister przemysłu lekkiego - Tadeusz Kunicki, który stwierdził m.in.:</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełEdwardGłodowski">W roku 1975 przemysł lekki zwiększy przerób włókien i innych materiałów chemicznych, ich udział w ogólnym zużyciu surowców wyniesie 55,5 proc. (obecnie 49 proc.). Drugim generalnym kierunkiem jest rozwój najbardziej wydajnych metod i technologii produkcji. Dlatego więc upowszechniane są najnowocześniejsze techniki dziewiarskie. Będą one stosowane nie tylko w samym przemyśle dziewiarskim, lecz również w przemyśle wełnianym, jedwabniczym oraz w branży filców i tkanin technicznych. Priorytet rozwojowy uzyskują przemysły dziewiarskie, tkanin jedwabnych i dekoracyjnych, odzieżowy i obuwniczy oraz przemysł wyrobów nietkanych malimo, malipol itp. Na potrzeby tych branż skieruje się 70 proc. wszystkich środków. Pozostałe 30 proc. służyć będzie poprawie innych działów, a więc przemysłu bawełnianego, wełnianego i lniarskiego. Tu jednak zwróci się przede wszystkim uwagę na unowocześnianie wykończalnictwa. Dzięki stosowaniu nowoczesnych aparatur uzyskiwać się będzie wyroby znacznie lepszej jakości.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełEdwardGłodowski">Na import maszyn przeznacza się pokaźne kwoty: 800 mln zł dewizowych na zakup z krajów socjalistycznych oraz ponad 900 mln zł dewizowych na zakup w krajach kapitalistycznych. Jest to dwa i pół razy więcej aniżeli w poprzedniej 5-latce. Aby zapewnić równomierny dopływ maszyn, już obecnie, z 2-letnim wyprzedzeniem, kontraktuje się urządzenia, które będą instalowane w nowych obiektach w latach 1974–1975.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełEdwardGłodowski">Tworzone będą większe możliwości produkcji w przemyśle konfekcyjnym oraz skórzanym.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełEdwardGłodowski">Podejmuje się działania w celu przyspieszenia rozwoju produkcji dodatków krawieckich oraz wszelkiego rodzaju zdobin do konfekcji, obuwia itp. Niezależnie od przyspieszenia budowy nowych nakładów (Wałbrzych, Łódź-Dąbrowa) przewiduje się również import tych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełEdwardGłodowski">Min. Kunicki poświęcił wiele uwagi sprawom związanym z rozbudową zaplecza socjalno-kulturalnego przemysłu. Wszystkie nowo wznoszone obiekty będą, zgodnie z założeniami projektowymi, posiadały odpowiednie zaplecze socjalne. Większość sum przewidzianych na poprawę warunków socjalnych w przemyśle będzie zatem koncentrowana na stworzenie takiego zaplecza dla pracowników zatrudnionych w starych zakładach. Koncentruje się również nakłady na budowę domów wczasowych, obiektów kolonijnych itp. Tworzyć się będzie duże nowoczesne obiekty dla pracowników poszczególnych branż oraz obiekty międzybranżowe.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełEdwardGłodowski">Aby uzyskać przewidywany w planie wzrost produkcji, trzeba będzie nadal stosować wysoką zmianowość w przemyśle lekkim. Podejmuje się jednak wiele przedsięwzięć mających na celu poprawę warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełEdwardGłodowski">Ponieważ przemysł lekki odczuwa niedobór kadry inżynierskiej oraz kadry wysoko kwalifikowanych mistrzów, czyni się starania o pozyskanie większej liczby takich pracowników. W tym celu resort nawiązał, ścisłą współpracę z Politechniką Łódzką i jej filiami, oraz rozpoczyna szkolenie mistrzów w specjalnych technikach. Już od 1 września powstaje w Łodzi dwuletnie technikum, w którym kwalifikowani robotnicy zdobywać będą umiejętności mistrzowskie. W 1973 r. podobno technika zorganizowane zostaną w woj. katowickim, wrocławskim i białostockim. Podejmuje się starania, aby zatrudnieni w najbardziej uciążliwych zawodach uzyskali pierwszą kategorię zatrudnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBolesławKoperskiPZPR">Nakłady na rozwój przemysłu lekkiego są duże, a więc i jego rozwój będzie znacznie szybszy niż w latach poprzednich. To satysfakcjonuje. Ale potrzeby kraju stale i szybko wzrastają. Dlatego niektóre problemy rzutujące na możliwości przyspieszanie tempa rozwoju tego przemysłu, a do takich należą zagadnienia płacowe, obniżenie wielu emerytalnej, skrócenia czasu pracy itd. - wymagają odrębnego rozważenia i rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBolesławKoperskiPZPR">Komisja przyjęła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971–1975 w zakresie przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBolesławKoperskiPZPR">Komisja zobowiązała swoje prezydium do przedstawienia Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosków i uwag wynikających z dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBolesławKoperskiPZPR">W sprawach organizacyjnych Komisja postanowiła m.in. zlecić zespołom poselskim wyjazd do województw: zielonogórskiego, wrocławskiego i łódzkiego oraz miasta Łodzi w celu zbadania realizacji programu poprawy warunków pracy w przemyśle lekkim.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>