text_structure.xml 29.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 26 marca 1973 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Pyki (PZPR), dokonała wstępnej oceny organizacji i efektywności zarządzania w handlu zagranicznym, ze szczególnym uwzględnieniem zmian dokonanych po 1 stycznia 1971 r.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wiceministrem Marianem Dmochowskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Henrykiem Pruchniewiczem, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z wiceministrem Władysławem Kakietkiem oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego oraz dyrektor Zespołu NIK - Wacław Kosicki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały opracowane przez:</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- Ministerstwo Handlu Zagranicznego,</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego,</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- Ministerstwo Przemysłu Maszynowego,</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- Ministerstwo Przemysłu Lekkiego,</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- Ministerstwo Przemysłu Chemicznego,</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego,</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- Najwyższą Izbę Kontroli,</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Sprawozdawcą był poseł Tadeusz Bejm (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Przedstawione Komisji Handlu Zagranicznego materiały nie dają podstawy do pełnej oceny przeprowadzonej reformy. Od jej wprowadzenia upłynął zbyt krótki okres czasu; uniemożliwia to pełne podsumowanie efektów.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Niemniej na podstawie przykładów można stwierdzić, że dokonane zmiany sprzyjają poprawie wyników naszej działalności eksportowej.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W materiałach NIK i MHZ zwraca się uwagę na wzrost zatrudnienia w centralach, handlu zagranicznego przekazanych w gestię resortów przemysłowych. Wzrost ten wydaje się być uzasadniony, w zmienionym bowiem układzie organizacyjnym centrale przyjęły część czynności wykonywanych poprzednio przez piony handlowo-eksportowe zjednoczeń.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Celem reformy było osiąganie lepszych wyników w dziedzinie handlu zagranicznego poprzez zintegrowanie działań przemysłu i handlu zagranicznego. W efekcie wprowadzonych zmian obserwuje się wzrost zainteresowania przemysłu problemami rynków zagranicznych. W latach 1971-1972 stworzony został fundament pod sprawnie działający mechanizm lepszego dostosowania produkcji do wymogów tych rynków. Powiązanie produkcji z rynkiem i usprawnienie działania wyraźnie daje się odczuć w dziedzinie importu kooperacyjnego, który, w centralach podporządkowanych resortom przemysłowym, jest realizowany sprawniej; jest ściślej powiązany z potrzebami. Wyraźnym efektem integracji central handlu zagranicznego z przemysłem jest osiągnięcie wysokiej dynamiki w rozszerzeniu związków kooperacyjnych, drogą umów produkcyjnych, jak i zakupu licencji, zwłaszcza w przemyśle maszynowym.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Na pozytywną ocenę zasługuje wprowadzony w ramach reformy nowy system bodźców. Nowe formy organizacyjne stworzyły lepsze warunki programowania rozwoju produkcji eksportowej; warunki te nie są jednak we wszystkich resortach w pełni wykorzystane. Na pozytywną ocenę pod tym względem zasługują przede wszystkim resorty: przemysłu ciężkiego, przemysłu maszynowego oraz żeglugi.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Obserwuje się pewne nieprawidłowości natury organizacyjnej. Wydłużył się przebieg załatwiania szeregu spraw między centralami i Ministerstwem Handlu Zagranicznego z powodu włączenia w ten przebieg zjednoczeń i resortów przemysłowych, jako ogniw pośredniczących. Doskonalenia wymaga system przepływu informacji, co szczególnie odnosi się do trybu zbieranie dezyderatów handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Konieczne jest lepsze egzekwowanie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego jego nowych uprawnień wynikających z funkcji koordynacyjnych w stosunku do central przekazywanych w gestię resortów przemysłowych, niezbędne jest również podjęcie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego bardziej aktywnego działania w dziedzinie informacji cenowo-koniunkturalnej, prognostycznej oraz w zakresie koncepcji rozwoju obrotów z zagranicą. Aktywizacja eksportu wymaga rozwinięcia przez ten resort usług na rzecz central handlu zagranicznego w dziedzinie reklamy.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Ulepszenia wymaga system powiązań przedsiębiorstw handlu zagranicznego z branżą, którą reprezentują. Dyrektorom tych przedsiębiorstw zapewnić należy w szczególności większy wpływ na rozwój branż, zgodny z potrzebami rynków zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Ogólnie stwierdzić można, że zróżnicowanie modelu handlu zagranicznego poprzez integrację części central handlu zagranicznego z przemysłem przyniosło szereg pozytywnych efektów; stworzyło warunki aktywizacji ekonomicznej współpracy z zagranicą. Nowe mechanizmy ekonomiczne, wymagają dalszego ich rozwijania. Ich cena powinna nastąpić po upływie czasu niezbędnego dla pełnego ujawnienia się efektów ich działania. Pożądane byłoby, aby do takiej oceny włączyć niezależne instytuty.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Sprawność aparatu handlu zagranicznego wymaga z jednej strony doskonalenia profilowania struktury asortymentowej produkcji, rozwoju ilościowego i jakościowego kadry oraz podnoszenia poziomu kultury handlowej, z drugiej strony - zapewnienia przedsiębiorstwom handlu zagranicznego niezbędnej autonomii w ramach organizacji przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Uwagi podkomisji ds. eksportu i importu wyrobów przemysłu ciężkiego, maszynowego, chemicznego i górnictwa przedstawił poseł Zenon Dychtowicz (PZPR); w skład zespołu wizytującego wchodzili ponadto posłowie: Bolesław Rakowski (PZPR), Czesław Zapart (PZPR) i Henryk Zieliński (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Podkomisja zapoznała się z funkcjonowaniem zasad i form powiązania przedsiębiorstw produkujących na eksport z centralami handlu zagranicznego - w Bielskiej Fabryce Maszyn Włókienniczych „Befama” oraz w kombinacie obrabiarek ciężkich „Ponar-Perun” w Porębie.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">„Befama” jest przedsiębiorstwem, które już w 1965 zostało uprawnione do samodzielnej działalności akwizycyjnej i eksportowej w zakresie maszyn włókienniczych oraz podzespołów i części zamiennych do tych maszyn produkowanych we własnym zakresie jak i przez kooperantów.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Działalność „Befamy” prowadzoną za pośrednictwem własnego biura eksportu charakteryzuje się wysoką dynamiką wzrostu eksportu, stabilną strukturą towarową, wysoką opłacalnością i niskim udziałem importu kooperacyjnego. Samodzielna działalność eksportowa „Befamy” pozwoliła na zawarcie szeregu umów kooperacyjnych z przedsiębiorstwami w innych krajach; bezpośrednie kontakty z rynkami zagranicznymi wpłynęły na stałe ulepszanie jakości produkowanych maszyn, które reprezentują obecnie światowy poziom.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Kontraktując się bezpośrednio z fachowym personelem zakładu, odbiorca zagraniczny może łatwiej precyzować swoje zamierzenia i problemy techniczne, które rozwiązać ma producent. „Befama” ma własny serwis techniczny, którego ekipy okresowo odwiedzają odbiorców zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Samodzielna działalność eksportowa umożliwiła „Befamie” systematyczne wykonywanie zwiększających się z roku na rok zadań eksportowych, dysponowanie odpowiednią ilością części zamiennych zabezpieczających bezawaryjną pracę maszyn zainstalowanych u zagranicznych klientów; właściwe rozpoznania rynków zagranicznych oraz odpowiednio wczesna kontraktacja umożliwia przygotowanie produkcji w seriach ekonomicznie uzasadnionych; osiąga się poprawę opłacalności eksportu w drodze kontraktacji asortymentu najbardziej opłacalnego; rozszerzeniu uległy rynki zbytu.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Fabryka Urządzeń Mechanicznych „Poręba”, wchodząca w skład kombinatu obrabiarek ciężkich „Ponar-Perum”, jest obecnie największym zakładem przemysłu obrabiarkowego w kraju. W ostatnich latach zakład specjalizuje się w budowle obrabiarek ciężkich i super ciężkich oraz dynamicznie rozwija eksporty głównie do krajów wysokorozwiniętych, jak również realizuje zawarte z przedsiębiorstwami takich krajów umowy kooperacyjne. Kontakt z odbiorcami zagranicznymi kombinat utrzymuje za pośrednictwem przedsiębiorstwa handlu Zagranicznego „Metal-Export”, podporządkowanego od 1971 r. Zjednoczeniu Przemysłu Obrabiarkowego. Zdaniem kierownictwa kombinatu i zakładów „Poręba”, układ ten przyczynił się do dynamicznego wzrostu eksportu i ożywienia kontaktów kooperacyjnych z firmami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Dzięki wysokiemu poziomowi zaplecza konstrukcyjno-technologicznego wydatnie skrócony został w „Porębi„” cykl produkcyjny i termin wysyłki wyrobów. Na czas produkcji wpływ ma terminowość dostaw z importu, a zależna jest ona od działań innych central handlu zagranicznego. Stąd postulat przedstawicieli „Poręby”, aby zakład mógł dysponować dewizami na bezpośredni, szybki zakup zagranicą niezbędnych elementów.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Zdaniem zespołu poselskiego, obydwie formy powiązania przedsiębiorstw produkcyjnych z centralami handlu zagranicznego odpowiadają wymogom producentów i odbiorców zagranicznych oraz wpływają na dynamiczny rozwój eksportu w obu wizytowanych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Jedynym miernikiem oceny działalności przedsiębiorstw powinien być zysk transakcyjny. Jednolite ceny transakcyjne, oparte o ceny światowe powinny być stosowane zarówno w eksporcie, jak i w sprzedaży na rynek wewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Przyjęte zasada komisu w rozliczeniach z centralami handlu zagranicznego, polegająca m.in. na przejęciu przez nie ryzyka niesprzedania wyprodukowanych wyrobów, powinna umożliwiać finansowanie większych zapasów, które służyłyby rytmicznemu wykonywaniu plenów eksportu. W tym celu należałoby utworzyć fundusz ryzyka eksportowego.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Obydwa wizytowane przedsiębiorstwa powinny być rozbudowane, co umożliwi im zwiększenie opłacalnej produkcji eksportowej i zaspokojenie zapotrzebowania odbiorców krajowych.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Sprawozdanie podkomisji do spraw eksportu i importu konsumpcyjnych artykułów przemysłowych z wizytacji przedsiębiorstwa handlu zagranicznego „Textilimpex” w Łodzi i Centrali Importowo-Eksportowej Przemysłu Skórzanego „Skórimpex” w Radomiu, przedstawił poseł Stanisław Lewocik (ZSL). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Franciszek Kociemski (PZPR), Zygmunt Pogonowski (SD) i Wiesław Sadowski (bezp.) Zespół poselski odwiedził również zakłady przemysłu odzieżowego imienia Próchnika w Łodzi i zakłady „Radoskór” w Radomiu.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">W wyniku przeanalizowania działalności eksportowej obu central i zakładów produkcyjnych, zespół poselski uważa m.in, że:</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- niezbędne jest ulepszenie kooperacji zakładów współdziałających z wytwórcami wyrobów finalnych;</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">- zakłady produkcyjne powinny być ściślej powiązane z przedsiębiorstwami handlu zagranicznego, co umożliwi pozyskiwanie nowych rynków zbytu; zbliżenie producenta do rynku zbytu pozwoli na lepsze rozpoznanie potrzeb i wymogów odbiorców;</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">- programowanie produkcji i wprowadzanie nowych wyrobów powinno być poprzedzone odpowiednio wczesnym rozpoznaniem możliwości eksportowych;</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">- dążyć należy do zrównania jakości produkcji przeznaczonej na eksport i na potrzeby rynku krajowego, co zapewni zakładom pełne wykorzystanie potencjami wytwórczego, a odbiorcom krajowym - poszukiwane przez nich wyroby;</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">- system bodźców materialnych dla przedsiębiorstw handlu zagranicznego powinien stać się w większym stopniu czynnikiem aktywizacji działania tych przedsiębiorstw;</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">- międzynarodowe związki kooperacyjne powinny być kształtowane w ten sposób, aby przynosiły rzeczywiste unowocześnienie technologii produkcji, obniżkę jej kosztów oraz zapewniały właściwą organizację zbytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">Zmiany w zarządzaniu handlem zagranicznym nie zostały jeszcze doprowadzone do końca, co nie pozwala na pełną i kompleksową ocenę ich wyników. Podjęte w końcu ubiegłego roku zmiany w systemie ekonomiczno-finansowym powinny usprawnić system kierowania handlem zagranicznym przy pomocy instrumentów ekonomicznych i zwiększyć ich rolę w stosunku do spełnianej w latach 1971-1972. Niemniej jednak zmiany te nie zapewnią jeszcze pełnego powiązania wyników przedsiębiorstw produkcyjnych z wynikami handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">Według oceny NIK, do pozytywnych skutków przeprowadzonej reorganizacji zaliczyć należy zwłaszcza zbliżenie producentów do rynków zagranicznych, wzrost ich zainteresowania problematyką handlu zagranicznego, stworzenie warunków dla zacieśnienia współpracy między przedsiębiorstwami handlu zagranicznego i zakładami przemysłowymi.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">Zmiany organizacyjne nie wpłynęły jeszcze w istotniejszy sposób na unowocześnienie produkcji i lepsze dostosowanie jej do wymogów odbiorców zagranicznych. Nie osiągnięto też znaczniejszej poprawy opłacalności eksportu.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">Osiągnięty przez niektóre resorty w ubiegłych 2 latach wzrost eksportu i poprawa jego efektywności nie mogą być przypisywani wyłącznie zmianom organizacyjnym w handlu zagranicznym. Na uzyskanie pozytywnych wyników poważny wpływ miały bowiem korzystne zjawiska w gospodarce krajowej oraz korzystna koniunktura na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">W przedłożonym Komisji opracowaniu, Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła wnioski zmierzające do usprawnienia działalności w dziedzinie handlu zagranicznego w istniejących warunkach organizacyjnych, zwłaszcza w drodze doskonalenia systemu ekonomiczno-finansowego. W działalności tej szczególny nacisk położyć należy na stworzenie przez resorty gospodarcze odpowiednich warunków rozwoju powiązań kooperacyjnych z formami zagranicznymi. Uwagę poświęcić należy efektywności licznych wyjazdów przedstawicieli przemysłu zagranicę.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorZespołuNIKWacławKosicki">Jednym z podstawowych czynników usprawniających zarządzanie w handlu zagranicznym jest wzmocnienie funkcji koordynacyjnych ministra handlu zagranicznego i ścisłe przestrzeganie przez resorty gospodarcze odpowiednich postanowień dotyczących uzgadniania działań podejmowanych na rynkach zagranicznych. Wzmocnienie funkcji koordynacyjnych resortu handlu zagranicznego zależy również od wzmożenia przez ten resort nadzoru nad realizacją podstawowych założeń polityki handlowej oraz od przyspieszenia prac prognostycznych umożliwiających bardziej prawidłowe określenie zadań eksportowych dla poszczególnych resortów.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHenrykdeFiumel">Organizacja i efektywność zarządzanie w handlu zagranicznym, to problematyka złożona, o cechach kompleksowych. Wprawdzie pełną ocenę wyników dokonanych o tej dziedzinie zmian przeprowadzić można dopiero po upływie dłuższego czasu, dobrze się jednak stało, że Komisja podjęła ją już teraz. Pewne zjawiska stały się już bowiem dostrzegalne i umożliwiają wyciągnięcie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHenrykdeFiumel">Resorty przemysłowe w przedstawionych Komisji materiałach w sposób jednoznacznie pozytywny oceniają zmiany w organizacji i systemie zarządzania w handlu zagranicznym; ich stanowisko jednak nie znajduje dostatecznej podbudowy, np. w postaci porównania wzrostu eksportu włączonych do przemysłu przedsiębiorstw handlu zagranicznego ze wzrostem osiąganym przez te jednostki wówczas, gdy działały one na dawnych zasadach. Nie dają również podstaw do głębszej analizy, poza niektórymi szczegółowymi zagadnieniami, materiały analityczne Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełHenrykdeFiumel">Zmiany w organizacji i zarządzaniu handlem zagranicznym z punktu widzenia organizacyjnego przeprowadzone zostały prawidłowo. Nie poszły jednak w ślad za nimi przedsięwzięcia natury ekonomiczno-finansowej, co utrudniło osiągnięcie w pełni oczekiwanych efektów. Przedsiębiorstwa handlu zagranicznego z reguły nie zostały połączone bezpośrednio z jednostkami produkcyjnymi, lecz podporządkowane zjednoczeniom przemysłowym lub nawet ministrom; na 27 przekazanych przemysłowi przedsiębiorstw handlu zagranicznego, tylko w 4 przypadkach nastąpiło ich połączenie z zakładami przemysłowymi. Trzeba zastanowić się nad usytuowaniem tych przedsiębiorstw na takim szczeblu, aby faktycznie zintegrować je z przemysłem. W tym względzie brak wniosków zarówno ze strony resortów przemysłowych, jak i Najwyższej Izby Kontroli. W każdym razie nie powinny przedsiębiorstwa handlu zagranicznego podlegać zjednoczeniom, raczej już kombinatom przemysłowym.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełHenrykdeFiumel">Należy dążyć do szybszego usunięcia tego zasadniczego mankamentu jakim jest brak integracji ekonomicznej przedsiębiorstw handlu zagranicznego z przemysłem. Trzeba przyspieszyć podjęte obecnie w tym kierunku działania. Dochodzą bowiem sygnały, że niedoprowadzenie do końca procesu integracji ekonomicznej powoduje niedocenienie przez niektóre zjednoczenia wagi produkcji eksportowej.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełHenrykdeFiumel">Zapobiec trzeba również takim przypadkom, kiedy przejście centrali handlu zagranicznego w gestię resortu przemysłowego zmienia charakter tej centrali wobec kontrahentów zagranicznych. Chodzi m.in. o zmianę od dawna wprowadzonej i znanej na rynkach obcych nazwy centrali.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełHenrykdeFiumel">Słuszny jest postulat, że w każdym systemie zarządzanie handlem zagranicznym i przy najdalej posuniętej decentralizacji musi istnieć jednolite kierownictwo tą dziedziną gospodarki narodowej; ogólny nadzór nad jej funkcjonowaniem sprawować powinno Ministerstwo Handlu Zagranicznego. Należałoby może bardziej precyzyjnie sformułować odpowiednie zarządzenie, ale resorty przemysłowe muszą uznać tę zasadę, jako nie podważalną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardDziopak">Nie negując roli resortu handlu zagranicznego jako głównego gestora handlu zagranicznego, podkreślić trzeba, że zasady tej nie wcieli się w życie metodami administracyjnymi, lecz przede wszystkim poprzez ścisłe współdziałanie pomiędzy resortami.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardDziopak">Resorty przemysłowe odnoszą się z reguły pozytywnie do zmian dokonanych w organizacji i zarządzaniu w handlu zagranicznym, uważają jednak, że bardziej dokładny powinien być podział kompetencji pomiędzy nimi a resortem handlu zagranicznego. Zasługuje na upowszechnienie układ, jaki istnieje w dużych przedsiębiorstwach tego typu, jak Zakłady „Cegielskiego”, „Befama”, „Polmot”, i wielu innych; umożliwia on powiązanie naszego przemysłu z najnowocześniejszą techniką światową; przyniósł on wyraźne osiągnięcia i korzyści.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełRyszardDziopak">Istnieje konieczność uzupełnienia reformy administracyjnej i organizacyjnej w handlu zagranicznym czynnikami natury ekonomiczno-finansowej, co pozwoliłoby na osiągnięcie jeszcze lepszych efektów.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełRyszardDziopak">Ponadto celowe byłoby rozwiązanie problemów kadrowych; przemysł, który odpowiada za wyniki obrotów z zagranicą powinien decydować o kadrach zajmujących się tą dziedziną. Ministerstwo Handlu Zagranicznego powinno ściśle współdziałać z resortami przemysłowymi przy organizowaniu szkolenia pracowników dla potrzeb handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełRyszardDziopak">Stwierdzić można, że reforma poszwa we właściwym kierunku. Trzeba bieżąco poddawać ocenie jej wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełCzesławZapart">Resort handlu zagranicznego powinien poświęcić więcej uwagi problemom technicznym związanym z potrzebami produkcji eksportowej, jak również ściślej współpracować w tej mierze z resortami przemysłowymi.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełCzesławZapart">Rozwiązania wymagają sprawy prowadzonego przez przemysł serwisu technicznego; nie powinno być trudności z wysyłaniem za granicę ekip serwisu technicznego, konstruktorów i technologów, którzy muszą uzgadniać różne kwestie w ramach kooperacji przemysłowej z zagranicznymi kontrahentami. Środki finansowe na ten cel powinny być zabezpieczone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZygmuntPogonowski">Podczas przeprowadzonej wizytacji zakładów produkujących na eksport w Radomiu i Łodzi podkomisja interesowała się m.in. opłacalnością eksportu. Ministerstwo Handlu Zagranicznego oraz Instytut Badania Koniunktur i Cen powinny z odpowiednim wyprzedzeniem informować producentów o zmianach cen surowców i wyrobów gotowych na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełZygmuntPogonowski">Wiceminister handlu zagranicznego - Marian Dmochowski: Resort handlu zagranicznego reprezentuje stanowisko, że funkcja, jaką spełnia państwowy monopol handlu zagranicznego, nie oznacza scentralizowania obrotów zagranicznych w jednym resorcie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełZygmuntPogonowski">Jeśli zmiany dokonane w organizacji i zarządzaniu handlem zagranicznym służą gospodarce krajowej, trzeba je kontynuować, z tym jednak wyraźnym zastrzeżeniem, że muszą one przynieść lepsze niż dotychczas efekty. Nie może być tylko inaczej, musi być lepiej, a w szeregu wypadków nie można tego stwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełZygmuntPogonowski">Wobec faktu, że 60 proc. obrotów zagranicznych pozostaje obecnie poza gestią Ministerstwa Handlu Zagranicznego, ścisła koordynacja jest absolutnie niezbędna, zwłaszcza w warunkach intensywnego rozwoju naszej gospodarki i nasilenia powiązań z zagranicą. Potrzebę koordynacji dyktują również zmiany zachodzące w sferze stosunków handlowych poza naszym krajem, do których powinniśmy być odpowiednio przygotowani.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełZygmuntPogonowski">Uchwała Biura Politycznego KC PZPR zawiera cenne dyrektywy dotyczące koordynacji w handlu zagranicznym. Aby posuwać się naprzód, trzeba znaleźć odpowiedni model międzyresortowego współdziałania. Istotne znaczenie mieć będzie stworzenie systemu ekonomiczno-finansowego integrującego przemysł z handlem zagranicznym. Pierwsze kroki zostały już w roku bieżącym podjęte w postaci cen transakcyjnych. Trzeba kontynuować i rozwijać szeroką działalność na rzecz stymulowania eksportu oraz racjonalnego importu.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełZygmuntPogonowski">W miarę rozwijania systemu ekonomiczno-finansowego elementy administracyjne w handlu zagranicznym będą powoli zanikać. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że z punktu widzenia polityki handlowej naszego państwa, niektóre elementy, mające charakter nakazów, będą musiały być zachowane.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełZygmuntPogonowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister przemysłu chemicznego - Henryk Pruchniewicz, wiceminister przemysłu lekkiego Władysław Kakietek, dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - St. Grużewski, dyrektor CHZ „Skórimpex” - T. Kowalski, oraz dyrektor CHZ „Textilimpex” - B. Lesiński.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełZygmuntPogonowski">Z wypowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Przemysłu Maszynowego wynika m.in., że celowe byłoby ściślejsze określenie kompetencji resortów przemysłowych w nowym układzie organizacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełZygmuntPogonowski">Resort przeciwdziałać będzie ewentualnym próbom zmiany nazw i uprawnień tych jednostek przemysłowych, jak na przykład „Defama”, których działalność eksportowa zdaje egzamin i które znane są pod swoją nazwą na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełZygmuntPogonowski">Przedstawiciele central handlu zagranicznego „Skórimpex” i „Textilimpex” omówili m.in. problemy udziału importowanego surowca w wyrobach przeznaczonych na eksport, kalkulacji cen importowanych surowców na tle kształtujących się cen surowców i wyrobów gotowych na rynkach światowych; taryfikatora płac w przedsiębiorstwach i centralach handlu zagranicznego powiązanych z przemysłem.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełZygmuntPogonowski">Przedstawiciel Ministerstwa Przemysłu Chemicznego omówił zmiany wprowadzane w Centrali Handlu Zagranicznego „Ciech”, wskazując m.in. na przedsięwzięcie, polegające na uwzględnieniu w nowym modelu trybu nagradzania również na efektywny import.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełZygmuntPogonowski">Przewodniczący Komisji poseł Tadeusz Pyka podkreślił, że Komisja przywiązuje wielką wagę do przedstawionego na posiedzeniu tematu. Na kompleksową ocenę nowego systemu jest jeszcze za wcześnie, tym niemniej dobrze się stało, że tak ważne problemy, mające istotny wpływ na przyśpieszenie dynamiki rozwoju naszej gospodarki, znalazły się na poselskim warsztacie. Zarówno referaty, jak i zgłoszone w czasie dyskusji uwagi, potwierdzają generalną tezę, że działanie handlu zagranicznego reprezentowane z jednej strony przez. MHZ i centrale handlowe oraz biura radców handlowych, a z drugiej strony przez przemysł - jako producenta, powinny być traktowane kompleksowo i koordynowane. Głównym koordynatorem powinno być Ministerstwo Handlu Zagranicznego, które odpowiada za kształtowanie prawidłowej polityki handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełZygmuntPogonowski">Uwagi posłów zabierających głos w dyskusji były zbieżne. Dlatego na poparcie zasługują wnioski sprecyzowane w referatach i w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#PosełZygmuntPogonowski">Do poruszonego tematu Komisja powinna powrócić z początkiem przyszłego roku i wówczas, w oparciu o pełniejsze rozeznanie, uchwalić odpowiednie wnioski.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#PosełZygmuntPogonowski">W kolejnym punkcie obrad posłowie wysłuchali informacji radcy handlowego ambasady PRL w Berlinie - Kazimierza Kleszczyńskiego, poświęconej aktualnej sytuacji i perspektywom rozwoju stosunków gospodarczych Polski z Niemiecką Republiką Demokratyczną. NRD jest drugim pod względem wielkości obrotów naszym partnerem handlowym. W latach 1965–1970 średnie roczne tempo wzrostu obrotów wyniosło 11,5 proc. Szczególnie duży, bo około 22-procentowy - w porównaniu z 1971 rokiem - wzrost obrotów nastąpił w 1972 r. Również perspektywy na rok bieżący są pomyślne.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#PosełZygmuntPogonowski">Dużą wagę przywiązuje się do przyśpieszenia procesów integracyjnych, czego wyrazem jest stały rozwój kooperacji i specjalizacji produkcji.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#PosełZygmuntPogonowski">Obecnie współpraca między naszymi krajami weszła w nowy etap. Budujemy wspólnie przędzalnię w Zawierciu; rozważa się możliwości podjęcia dalszych, wspólnych inwestycji. Radca handlowy udzielił również odpowiedzi na pytania posłów: Henryka de Fiumela (SD), Mieczysława Marca (ZSL), Stanisława Lewocika (ZSL), Czesława Zaparta (PZPR), Ryszarda Dziopaka (PZPR) dotyczące współpracy gospodarczej miedzy Polską i NBP.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#PosełZygmuntPogonowski">Na wniosek przewodniczącego Komisji posła Tadeusza Pyki (PZPR), Komisja przyjęła przedstawioną informację.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>