text_structure.xml 46.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWładysławKupiec">Dnia 17 lutego 1982 r. Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca pod przewodnictwem posła Zygmunta Surowca (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWładysławKupiec">- problem pasożytnictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełWładysławKupiec">W posiedzeniu uczestniczyli minister sprawiedliwości Sylwester Zawadzki, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Sądu Najwyższego, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Prokuratury Generalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełWładysławKupiec">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) otwierając posiedzenie stwierdził, że problematyka pasożytnictwa społecznego będzie wkrótce przedmiotem prac poselskich w związku z przygotowywanymi projektami ustaw. Dyskusję nad tymi zagadnieniami można więc potraktować jako wprowadzenie do prac nad projektami nowych aktów normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełWładysławKupiec">W imieniu podkomisji, zajmującej się problemami pasożytnictwa społecznego referat przedstawiła poseł Jadwiga Giżycka-Koprowska (SD): Za osobę prowadzącą pasożytniczy tryb życia uważa się taką, która osiągnęła prawidłowy rozwój umysłowy i fizyczny, uchyla się od podjęcia nauki lub pracy zawodowej, a środki na swoje utrzymanie uzyskuje w sposób niezgodny z zasadami współżycia społecznego. Wyróżnia się trzy podstawowe kategorie osób prowadzących pasożytniczy tryb życia: 1. osoby nigdzie nie pracujące i nie uczące się, podejrzane o czerpanie środków utrzymania z działalności sprzecznej z prawem (wobec tych osób prawo przewiduje dostateczne środki przeciwdziałania w przypadku udowodnienia popełnienia czynu sprzecznego z prawem); 2. osoby będące w pełni sił produkcyjnych, uporczywie uchylające się od podjęcia pracy, nie wchodzące w konflikt z prawem, ale żyjące kosztem swoich rodzin (w stosunku do tych osób brak jest skutecznych środków prawnych, przeciwdziałających pasożytnictwu); 3. osoby, które pod pozorem prowadzenia legalnej działalności produkcyjnej, usługowej lub handlowej wykonują nielegalne kombinacje gospodarcze i w ten sposób kosztem innych bogacą się niewspółmiernie do wkładu swej pracy (wobec tej kategorii osób istnieje możliwość przeciwdziałania za pośrednictwem środków administracyjnych oraz karno-prawnych).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełWładysławKupiec">Według danych Milicji Obywatelskiej, w kraju w 1977 r. zarejestrowanych było ok. 35 tys. osób nie uczących się i nie pracujących: w 1979 r. - 45 tys.; w 1980 r. - 49 tys. Liczby te nie dają jednak należytego obrazu sytuacji w zakresie nasilenia pasożytnictwa społecznego. W rzeczywistości pasożytnictwo społeczne ma o wiele większe rozmiary i należy je szacować - zdaniem resortu spraw wewnętrznych - na co najmniej trzykrotnie większą liczbę. Ewidencje milicyjne nie wykazują osób aktualnie przebywających w zakładach karnych (około 60 do 70 tys.). Około 12–15 tys. młodzieży w wieku od 15 do 18 lat, nie uczącej się i nie pracującej również nie rejestruje się w ewidencji milicyjnej z uwagi na wiek. Pominięto także 15 tys. Cyganów, prowadzących pasożytniczy tryb życia.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełWładysławKupiec">Zjawisko pasożytnictwa społecznego występuje z reguły w dużych aglomeracjach miejskich, w znacznie mniejszym stopniu na terenach wiejskich. W Polsce prowadzono w bardzo niewielkim zakresie badania nad tym zjawiskiem. Interesujące więc ustalenia zawiera opracowanie badań empirycznych przeprowadzonych przez Instytut Problematyki Przestępczości w 1979 r. Badaniami tymi objęto grupę osób poddanych nadzorowi ochronnemu, zobowiązanych przez sąd do stałej pracy. W toku badań dokonano analizy obszernego materiału zawartego w aktach osób nadzorowanych, obejmującego dane o ich karalności, sprawozdania kuratorów społecznych i dane o rodzaju działań podejmowanych przez kuratorów. Podjęte zostały również badania grupy osób osadzonych w areszcie na podstawie decyzji kolegiów ds. wykroczeń, co do których była adnotacja, że nie podejmują żadnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełWładysławKupiec">Grupa objęta badaniami odznaczała się kilkoma specyficznymi właściwościami, wyróżniającymi ją w populacji. Okazało się mianowicie, że należy ona do warstwy nisko usytuowanej w hierarchii uznania społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">(Przejawiało się to m.in. w niskim poziomie wykształcenia)</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełWładysławKupiec">W grupie tej występował wysoki udział osób systematycznie alkoholizujących się, a także bardzo wysoki udział osób karanych przez kolegia oraz karanych sądownie.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełWładysławKupiec">Przeprowadzone badania wykazały, że dzieciństwo spędzone w wielkiej aglomeracji miejskiej sprzyjało tendencjom pasożytniczym. Bardzo wyraźnie ujawniły się, w stosunku do objętych badaniami osób, negatywne konsekwencje rozkładu rodziny. Dla osób z największym nasileniem tendencji pasożytniczych średni okres wychowania poza rodziną wynosił 7,3 roku. Także warunki bytowe i wychowawcze w rodzinach badanych zostały w większości wypadków ocenione jako gorsze od przeciętnych.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PosełWładysławKupiec">Trudności i zaburzenia zachowania w okresie dzieciństwa i dorastania prowadziły u późniejszych pasożytów do zakłócenia linii życiowych we wczesnej młodości. Tendencje pasożytnicze miały ścisły związek, jak wykazały badania, z wczesnym (przed 18 rokiem życia) początkiem alkoholizowania się. Osoby, których pierwsze systematyczne kontakty z alkoholem przypadały przed 18 rokiem życia zostały w młodszym wieku po raz pierwszy ukarane przez kolegium.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PosełWładysławKupiec">Badania wykazały silny związek tendencji pasożytniczej z „niepoprawnością” badanych osób w zakresie poważniejszego łamania prawa.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PosełWładysławKupiec">Osoby, które nie podejmują ról zawodowych są, jak się okazuje, mniej skłonne do podejmowania ról rodzinnych. Pasożytami są osoby, które na ogół nie zakładają trwałego związku rodzinnego, formalnego lub nieformalnego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PosełWładysławKupiec">Na skłonność do pasożytnictwa społecznego wpływa w istotnym stopniu niskie wykształcenie i brak przygotowania zawodowego. Poziom inteligencji osób objętych badaniami jest najczęściej na tyle niski, że z reguły ogranicza tzw. możliwości prawidłowej adaptacji zawodowej. Łączy się to w wielu wypadkach z upośledzeniem tzw. inteligencji społecznej, co oznacza, że upośledzone są te funkcje, które decydują o radzeniu sobie z wymogami życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PosełWładysławKupiec">Z badań przeprowadzonych przez Instytut Problematyki Przestępczości wynika, że zjawisko pasożytnictwa ma charakter złożony. Szkodliwość społeczna tego zjawiska jest sprawą bezsporną. W obowiązujących obecnie przepisach prawa nie występują pojęcia „aspołecznego” czy „pasożytniczego”, trybu życia. Kodeks karny nie zawiera przepisu, który karałby prowadzenie pasożytniczego trybu życia. Jedynie Kodeks wykroczeń w art. 35 §4 pkt. 4 wymienia jako okoliczność obciążającą prowadzenie próżniaczego trybu życia.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PosełWładysławKupiec">Próby utworzenia instytucjonalnych form zwalczania pasożytnictwa społecznego podejmowano kilkakrotnie, m.in w projekcie Kodeksu karnego z 1968 r. Zamierzenia te pozostały w sferze projektów, głównie wobec ich kolizji z postanowieniami konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 29 z 1939 r. dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej oraz konwencji MOP nr 105 z 1957 r. o zniesieniu pracy przymusowej, ratyfikowanej przez Polskę w 1958 r.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PosełWładysławKupiec">O skutecznym zwalczaniu, a przede wszystkim zapobieganiu pasożytnictwu można będzie mówić wtedy, gdy będą rozpatrywane wszystkie elementy tego zjawiska, takie jak alkoholizm, przestępczość i zaburzenia w zakresie osobowości.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PosełWładysławKupiec">Niedostosowanie społeczne przejawiające się w uchylaniu od pracy lub kontynuowania nauki jest zjawiskiem wtórnym, a nie pierwotnym. Osoby, które w wieku dojrzałym prowadzą pasożytniczy tryb życia, z reguły we wcześniejszym okresie wykazują znaczne niezdyscyplinowanie społeczne, spowodowane niewłaściwymi warunkami wychowawczymi w domu, w rodzinie niepełnej, często w domu dziecka. Należałoby zatem podejmować działania, które zapewniłoby wychowanie jak największej liczby dzieci w prawidłowych warunkach wychowawczych. Należy dążyć do zapewnienia rodzinie prawidłowego wychowania, gdyż każde zakłócenie w rodzinie lub każdy brak wychowawczy mogą zapoczątkować proces niedostosowania społecznego. Domy dziecka są złem koniecznym, dlatego należy podejmować działania w celu rozszerzenia liczby rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, jako właściwej formy opieki nad dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PosełWładysławKupiec">Nieodzowna jest pomoc młodzieży w kłopotach szkolnych, również po osiągnięciu przez dziecko wieku zwalniającego od obowiązku szkolnego. Wskazane jest wykorzystywanie systemu ochotniczych hufców pracy i zasadniczej służby wojskowej; ważne jest w tym przypadku zwracanie uwagi, aby młodzież nie odczuła tego jako stonowanie przymusu, gdyż nawyku pracy nie wyrobi się przymusem i represją.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#PosełWładysławKupiec">Jednym z najistotniejszych problemów jest walka z alkoholizmem. Nadużywanie alkoholu bardzo często poprzedza okres uchylania się od nauki lub pracy. Powinno się podjąć bezwzględną walkę z alkoholizmem i prowadzić ją bezpośrednio w odniesieniu do osób znanych w określonym obszarze środowiskowym i w zasięgu komitetu blokowego lub osiedla. Dotyczy to także zakładu pracy, gdzie na ogół załoga orientuje się w sposób dostateczny, którzy pracownicy są uzależnieni od alkoholu. Szczególną troską powinny być otoczone te rodziny, gdzie są dzieci i gdzie ich wychowanie cierpi z powodu alkoholizmu jednego lub obojga rodziców.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PosełWładysławKupiec">Oprócz poradni przeciwalkoholowych i zakładów leczenia alkoholików należałoby zwiększyć liczbę zakładów półotwartych, które osobom uzależnionym od alkoholu mogą dać większe wsparcie niż poradnie przeciwalkoholowe zamknięte, jednocześnie nie odrywając ich od pracy zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PosełWładysławKupiec">Bardzo ważną formą zwalczania uzależnienia alkoholowego są również kluby anonimowych alkoholików. Miałyby one również znaczenie w odniesieniu do potrzeb afiliacyjnych - szczególnie u osób samotnych. Kluby te, prowadzone przez specjalistycznie do tego przygotowanych pracowników, dawałyby możliwości zaspokojenia tych potrzeb, przynajmniej w pewnym zakresie, chroniąc przed szukaniem ich zaspokojenia w środowiskach przestępczych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#PosełWładysławKupiec">Osoby przebywające w zakładach karnych winny być poddawane leczeniu odwykowemu, które należy kontynuować po opuszczeniu zakładu karnego w odpowiedniej placówce służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#PosełWładysławKupiec">Z innych form niedostosowania społecznego, które również powinny znaleźć się w centrum zainteresowania odpowiednich organów podstawowych należy wymienić prostytucję, narkomanię. żebractwo i włóczęgostwo.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#PosełWładysławKupiec">Zwalczanie wszelkich zjawisk towarzyszących pasożytniczemu trybowi życia wymaga maksymalnie efektywnego wykorzystania tych środków, które obecnie znajdują się w dyspozycji. Konieczne jest zapewnienie lepszej koordynacji działań podejmowanych przez różne organy państwowe i organy administracji ogólnej i gospodarczej oraz organizacje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#PosełWładysławKupiec">Zjawisko pasożytnictwa z uwagi na swoją złożoność, wymaga również przeprowadzenia badań naukowych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#PosełWładysławKupiec">Na poparcie Komisji zasługuje postulat - zawarty w materiałach resortu - terenowego przeglądu statusu prawnego i sytuacji społecznej osób prowadzących pasożytniczy tryb życia. Przegląd taki miałby na celu:</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#PosełWładysławKupiec">- wskazanie przyczyn, które w konkretnych warunkach rodzą pasożytnictwo, - zakres ilościowy i jakościowy tego zjawiska, - związki pasożytnictwa z innymi społecznie szkodliwymi zjawiskami, - wskazanie głównych kierunków przeciwdziałania.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#PosełWładysławKupiec">Zgodnie z sugestiami autorów opracowania organizację przeglądu należałoby wypracować w Komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#PosełWładysławKupiec">Minister sprawiedliwości Sylwester Zawadzki: Resort sprawiedliwości jeszcze w lutym 1981 r. przedstawił obszerny materiał na temat zjawiska pasożytnictwa społecznego. Od tego czasu zagadnienia z tym związane nie straciły nic na swej aktualności, wręcz przeciwnie nabrały jeszcze większej ostrości i znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#PosełWładysławKupiec">Zjawiska pasożytnictwa społecznego, alkoholizmu i przestępczości nieletnich pozostają w ścisłym związku. W tym też zakresie opracowane zostały przez resort sprawiedliwości projekty nowych aktów legislacyjnych, przedstawione Prezydium Rządu 12 lutego 1982 r. Są to projekty ustaw: o zwalczaniu alkoholizmu, o zapobieganiu demoralizacji i przestępczości nieletnich, o osobach uchylających się od podjęcia pracy i kontynuowania nauki. Prace nad tymi projektami, po zgłoszeniu pewnych poprawek Prezydium Rządu, nadal trwają. Sądzę, że w stosunkowo krótkim czasie możliwe będzie przedstawienie projektów nowych ustaw Sejmowi. Wydaje się sprawą niezwykle ważną jednoczesne wejście w życie wymienionych aktów legislacyjnych. Jak już wskazano sprawą decydującą o powodzeniu działań w zakresie zwalczania pasożytnictwa społecznego jest ich kompleksowość. Można mieć nadzieję, że takie właśnie kompleksowe podejście do zagadnień objętych regulacjami nowych aktów normatywnych znajdzie wyraz również w pracach komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#PosełWładysławKupiec">W zakresie zwalczania alkoholizmu obowiązuje obecnie ustawa z 1958 roku. Nowy projekt ustawy w tej dziedzinie uwzględnia całość dotychczasowych doświadczeń związanych z funkcjonowaniem obecnie obowiązujących przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#PosełWładysławKupiec">W dziedzinie zwalczania i zapobiegania przestępczości nieletnich sprawą istotną wydaje się przede wszystkim zastąpienie przepisów pochodzących z okresu przedwojennego, które w zbyt dużym stopniu charakteryzują się podejściem penalnym. Wejście w życie nowej ustawy nie może zastąpić programu zapobiegania demoralizacji i przestępczości nieletnich. Nowa regulacja stworzyć ma jedynie dogodne ramy dla podejmowania najbardziej skutecznych środków oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#PosełWładysławKupiec">Próba uregulowania zagadnień związanych ze zjawiskiem pasożytnictwa społecznego była już podejmowana kilkakrotnie. Świadczą o tym m.in. projekty odpowiednich ustaw z lat 1971, 1973, 1977. Obecny projekt jest więc czwartym z kolei. Przed zespołem opracowującym projekt ustawy stały zadania niezwykle trudne, gdyż problemy związane z pasożytnictwem społecznym poddają się niełatwo regulacji prawnej. Trzeba też wyraźnie stwierdzić, że i środki prawne mają w tej dziedzinie dość ograniczone zastosowanie. Byłoby więc złudzeniem oczekiwać, że regulacja prawna rozwiąże na przyszłość wszystkie problemy. Potrzebne są działania nacechowane konsekwencją i mające charakter długofalowy.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#PosełWładysławKupiec">Niełatwo jest określić zakres pojęć, takich jak: alkoholizm, przestępczość nieletnich, a zwłaszcza pasożytnictwo społeczne. Z analizy ustawodawstwa w innych krajach socjalistycznych wynika, że w każdym z nich zjawiska te definiuje się inaczej.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#PosełWładysławKupiec">Uwzględnić też trzeba istnienie regulacji prawno-międzynarodowej. Wynikające z niej ograniczenia nakazują szczególną ostrożność, tak by nie powstała sprzeczność między prawem krajowym a międzynarodowym. Dążyliśmy do znalezienia rozwiązania, będącego do pogodzenia z podpisanymi przez Polskę konwencjami międzynarodowymi. Ich wypowiadanie uznaliśmy za zdecydowanie niesłuszne.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#PosełWładysławKupiec">Założenia projektu ustawy przedstawiła wiceminister sprawiedliwości Maria Regent-Lechowicz: Za punkt wyjścia naszych prac przyjęliśmy rozwiązania zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie osób uchylających się od pracy, wydanym w wykonaniu dekretu o stanie wojennym. Świadomie odeszliśmy od posługiwania się nazwą „pasożytnictwo społeczne”, jeśli bowiem rejestracja osób od osiągnięcia pełnoletności do ukończenia 45 roku życia - a więc przede wszystkim młodych - ma spełnić swój cel, to wszelkie pejoratywne kwalifikowanie, choćby tylko w tytule proponowanej ustawy, byłoby wysoce niewskazane. Nazwy tej unikaliśmy takie ze względu na postanowienia prawa międzynarodowego. Uwzględniliśmy doświadczenia tych krajów socjalistycznych, które Ratyfikowały Pakty Praw Człowieka, a w których równocześnie obowiązują akty prawne o zwalczaniu pasożytnictwa społecznego. Szczegółowo zapoznaliśmy się z ich odpowiedziami na zarzuty, iż w ten sposób naruszone zostają postanowienia Paktów zakazujące pracy przymusowej.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#PosełWładysławKupiec">Kogo proponujemy objąć postępowaniem rejestracyjnym? Rozpatrując ten problem nie można oderwać się od norm prawa podatkowego i dlatego należy uznać za nietrafną propozycję uznania za kryterium faktu osiągania dochodu z nielegalnych źródeł. Jest to problem prawa finansowego, który musi być zwalczany przez przepisy tej gałęzi prawa. Tak zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości jak i Ministerstwa Finansów system podatkowy w naszym kraju jest właściwy, choć może niewystarczająca jest jego realizacja.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#PosełWładysławKupiec">Uważamy, iż rejestracją należy objąć wszystkie osoby w wieku 18–45 lat. Jak wiadomo, obowiązek rejestracji, funkcjonujący na mocy powołanego rozporządzenia rządu, dotyczy tylko mężczyzn. Jednak przez objęcie kobiet rejestracją będzie można uzyskać w miarę dokładne wiadomości o zakresie prostytucji, jak również stworzyć warunki dla zajęcia się przez te osoby pracą społecznie użyteczną. Stosując szereg wyłączeń (np. nie włączając do rejestrów osób zajmujących się opieką nad niesprawnymi członkami rodziny itd.) będzie można dojść do osób, które umownie, choć - podkreślam to - bez użycia tej nazwy uznajemy za reprezentujące zjawisko pasożytnictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#PosełWładysławKupiec">W celu niedopuszczenia do sytuacji, w której proponowana ustawa miałaby wydźwięk represyjny, proponujemy szereg działań profilaktycznych i wychowawczych. Na przykład alkoholicy kierowani będą do komisji odwykowych. W przypadku osób nie posiadających stałego miejsca zamieszkania - organ administracji będzie zobowiązany zainteresować się, czy są możliwości umieszczenia jej w hotelu robotniczym. Będzie się myśleć o opiece nad członkami rodziny.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#PosełWładysławKupiec">Proponowana regulacja bierze również za przesłankę swych rozwiązań funkcjonujący od 20 stycznia br. fundusz aktywizacji zawodowej, gdzie m.in. przewiduje się organizowanie robót interwencyjnych, dla osób pozostających bez pracy. Mamy równocześnie świadomość, iż podstawową trudnością w realizacji proponowanej ustawy może być właśnie rynek pracy. Ustawa zakłada powszechność pracy, nie wiadomo jednak, czy będzie to realne po wprowadzeniu reformy gospodarczej. Nie może przecież dojść do sytuacji, w której osobom z rejestru - organ zatrudnienia będzie zobowiązany do zaoferowania miejsca pracy, których brak dla pozostałych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#PosełWładysławKupiec">Druga faza oddziaływania ustawy rozpoczynałaby się w przypadku, jeśli po upływie 3 miesięcy od wskazania miejsca pracy bądź nauki - osoba taka w dalszym ciągu, uporczywie uchylałaby się od pracy czy nauki. W takim przypadku organ zatrudnienia wszczynałby postępowanie o wpisanie do wykazu. Miałoby ono charakter postępowania administracyjnego, - z możliwością odwołania się do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#PosełWładysławKupiec">Dysponując wykazem osób uporczywie uchylających się od pracy - dochodzimy do najtrudniejszego punktu: jak urządzić ich pracę, by nie stało to w sprzeczności z prawem międzynarodowym? Konwencje MOP nr 29 i 130 bardzo poważnie zawężają możliwość zorganizowania tego rodzaju robót. Jest to dopuszczalne wyłącznie w wypadku osób odbywających karę pozbawienia wolności (jeśli przewiduje to ustawa) oraz w sytuacji klęski żywiołowej, lecz w tym ostatnim przypadku nie dłużej niż na okres 60 dni w roku. Pracujemy obecnie and sformułowaniem, które nie będzie wyraźnie niezgodne z podpisanymi konwencjami, nie nawiązując zwłaszcza do pojęcia pracy przymusowej. Zastanawiamy się nad możliwością rozszerzenia pojęcia stanu klęski żywiołowej przez objęcie nim także działań zapobiegających tego rodzaju klęskom. Np. na niektórych terenach nadwiślańskich woda corocznie wylewa, istnieje więc stałe zagrożenie, stała możliwość wystąpienia klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#PosełWładysławKupiec">Tryb rejestracji będzie podobny do przepisów meldunkowych, tzn. niepoddanie się rygorom stanowić będzie wykroczenie. Jeśli natomiast osoba, która odpowiada warunkom rejestracji dobrowolnie zadeklaruje, iż chce sama poszukać swego miejsca w społeczeństwie, otrzyma taką możliwość.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#PosełWładysławKupiec">Reasumując - prezentowany projekt odrywa się od założeń tkwiących u podstawy wcześniej proponowanych regulacji, bazujących na elementach prawno-karnych. Doświadczenia ostatnich tygodni, znane choćby z komunikatów PAP, wskazują bowiem, jak duża liczba osób dotychczas niezatrudnionych rozpoczęła pracę natychmiast po otrzymaniu wezwania, nawet bez zagrożenia sankcją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastępcaKomendantaGłównegoMilicjiObywatelskiejpłkZenonTrzciński">Trzeba podkreślić, że w 1981 r. zanotowaliśmy znaczny wzrost przestępczości. Liczba prowadzonych postępowań przygotowawczych wzrosła o 35,7%, tj. z 258 tys. w 1980 r. do 544.915 w 1981 r. Wzrost ten w przypadku przestępstw przeciwko mieniu wyniósł 47,7%, włamań do obiektów prywatnych - 108,9%, kradzieży z włamaniem w obiektach uspołecznionych - 79%, kradzieży mienia prywatnego - 54%. W ubiegłym roku koncentrowaliśmy uwagę na przeciwdziałaniu pasożytnictwu. Milicja zarejestrowała 51 tys. osób prowadzących pasożytniczy tryb życia. W rzeczywistości liczba pasożytów i osób nie wykonujących pracy społeczno-użytecznej jest dwu-, trzykrotnie wyższa. Co czwarty ze sprawców przestępstw ujawnionych w ub. roku prowadził pasożytniczy tryb życia. 52,4% sprawców przestępstw kryminalnych to osoby prowadzące taki tryb życia, przy czym w kategorii rozbojów wskaźnik ten wynosi 51%, kradzieży 58%, zabójstw 32,3%. Liczby dowodzą, że istnieje pilna potrzeba podjęcia prób ograniczenia tego zjawiska. Doraźną szansę stwarza tu rozporządzenie Rady Ministrów z 30 grudnia 1981 r. w sprawie powszechnego obowiązku pracy. Zmierzając do pełnej realizacji tego rozporządzenia, Komenda Główna MO przekazała podległym jednostkom zadanie pogłębionego rozpoznania osób nie uczących się i nie pracujących. Zobowiązano terenowe ogniwa milicji do aktualizacji ewidencji pasożytów i opracowania dla potrzeb terenowych organów administracji wykazów osób uchylających się od pracy. Zobowiązano też jednostki milicji do bieżącej kontroli osób, na które nałożony został obowiązek pracy. W stosunku do uchylających się od realizacji tego obowiązku kierowane będą do kolegiów wnioski o ukaranie z art. 51 ust.1 i 2 dekretu o stanie wojennym przy wykorzystaniu trybu przyspieszonego. Wdrażanie wspomnianego rozporządzenia przebiega w sposób zróżnicowany i zależy od aktywności wydziałów zatrudnienia. Milicja przekazuje tym wydziałom wykazy pasożytów. Obecnie koncentrujemy się na ujawnianiu pasożytów nie objętych dotychczas wprowadzoną ewidencją. W trakcie przeprowadzonej ostatnio operacji „posesja” ujawniono ponad 4 tys. nie objętych ewidencją pasożytów oraz skontrolowano 9.118 osób prowadzących pasożytniczy tryb życia. Do 14 lutego br. skierowano do kolegiów 2.160 wniosków z powodu uchylania się od pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZastępcaKomendantaGłównegoMilicjiObywatelskiejpłkZenonTrzciński">Dyrektor departamentu w Prokuraturze Generalnej Jerzy Jamka: W zakresie zwalczania pasożytnictwa leczymy skutki objawiające się w postaci naruszeń prawa takich jak spekulacje, kradzieże, handel walutą. Nasze wysiłki nie skłaniają osób prowadzących pasożytniczy tryb życia do podjęcia pracy. O złożoności tego problemu mówił już minister sprawiedliwości. Pasożytnictwo łączy się z uzależnieniem od alkoholu. Często osoby prowadzące taki tryb życia to młodociani. W swoich działaniach wychowawczych staramy się wychodzić szeroko poza ściganie karne. Prokuratorzy biorą udział w pracach komisji resocjalizacyjnych przy kuratoriach. Kierujemy wnioski do komisji społeczno-lekarskich w sprawie leczenia odwykowego. Wprowadziliśmy obowiązek zbadania stanów wdrażania przepisów dotyczących powszechnego obowiązku pracy. Badamy zarówno organy administracji, jak też osoby zobowiązane do podjęcia pracy. Istnieje potrzeba ujęcia w jednym akcie prawnym zasad ewidencji osób nie pracujących i nie uczących się. Pozwoli to na podjęcie właściwych kroków. Naszym zdaniem, projekt ustawy o postępowaniu wobec osób nie uczących się i nie pracujących wraz z projektem ustawy o zapobieganiu demoralizacji dzieci i młodzieży oraz projektem ustawy o zwalczaniu alkoholizmu będzie ważnym elementem zapobiegania patologiom społecznym. Uważamy ten projekt za celowy i słuszny. Zwalczanie pasożytnictwa społecznego dotychczasowymi metodami nie przynosi należytych efektów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">Czy projekt ustawy przewiduje ostrzejsze środki niż wpis do ewidencji? Stwierdzić trzeba, że zarówno Ministerstwo Sprawiedliwości, jak i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Prokuratura Generalna wkładają wiele wysiłku w rozwiązywanie problemu pasożytnictwa. Jednakże nie da się wyeliminować pasożytnictwa za pomocą jednej ustawy. Pasożyci powodują straty materialne i szkody moralne. Z dostarczonych informacji wynika, że od roku 1975 skala pasożytnictwa wzrosła o przeszło 100%. Dane te nie dają pełnego obrazu wspomnianego zjawiska. Z materiałów resortu spraw wewnętrznych wynika, że osoby prowadzące pasożytniczy tryb życia należą do grupy wiekowej 25–39 lat. Ludzie ci mogliby przysporzyć krajowi wiele pożytku. Można wyróżnić pasożytnictwo w okresie młodzieńczym, w wieku dojrzałym oraz w wieku pozaprodukcyjnym. Mieliśmy z tym do czynienia w związku z działalnością wojewódzkiego zespołu do spraw pomocy postpenitencjarnej. Niezbędne jest pełniejsze współdziałanie szkoły i domu rodzinnego jeśli chodzi o zwalczanie tego zjawiska w odniesieniu do młodzieży. Resort oświaty spowodował prowadzenie specjalnych kartotek, które pozwalają stwierdzić, że dziecko wkracza na niewłaściwą drogę. Powiązanie tych danych z danymi o tym czy rodziny pracują mogłoby przyczynić się do zapobiegania niekorzystnym zjawiskom na wczesnym etapie. Po wznowieniu działalności związków zawodowych mogłyby one spełnić ważną funkcję w dziedzinie zapobiegania pasożytnictwa i zwalczaniu go.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełSzczepanStyranowski">Mówca wyraził przekonanie, że obowiązujące w tym zakresie przepisy są dobre. Idzie jednak o to, by były one wykonywane. Zakłady pracy mają obowiązek przystosowywania osób, które zostały zwolnione z zakładu karnego i podejmują zatrudnienie, do nowej sytuacji. Nie zawsze jednak jest to właściwie wykonywane. Niezbędne jest zwiększenie funduszu na potrzeby zatrudnienia „pasożytników” przy pracach publicznych. Wydaje się, że łatwiej rozwiązywać ten problem w przypadku pasożytów młodocianych. Gorzej z tymi, którzy skończyli 40 lat i nie mają wykształcenia. Trudnym zagadnieniem jest brak współdziałania przy zwalczaniu pasożytnictwa, zwłaszcza w odniesieniu do osób zwolnionych z zakładów karnych, ze strony zakładów pracy. Dobrze, że podjęto próbę rozwiązania problemu pasożytnictwa poprzez projekt ustawy. Będziemy uczestniczyli w jego tworzeniu przy wykorzystaniu dyskusji społecznej. Nie wydaje się, aby można było szybko rozwiązać problem wobec trudności wynikających z umów międzynarodowych. Chodzi o to, by nie zarzucano nam, iż wprowadzamy pracę przymusową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJaninaBanasik">Na aprobatę zasługuje stanowisko resortu sprawiedliwości polegające na zaznaczeniu potrzeby kompleksowego ujmowania problemu pasożytnictwa z uwzględnieniem problematyki wychowawczej. Przykładem takiego podejścia jest inicjatywa powstała w środowisku kuratorów społecznych w Katowicach, by w przypadku, gdy rodzina nie jest rozbita stworzyć dzieciom przebywającym w domach całodziennej opieki możliwość kontaktów z domem rodzinnym. Niezbędne jest, by komisje profilaktyki społecznej interesowały się nie tyle samym zjawiskiem pasożytnictwa, co zapobieganiem pasożytnictwu.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJaninaBanasik">Z chwilą wejścia przepisów o powszechnym obowiązku pracy w okresie stanu wojennego wydawało się, że zmniejszeniu ulegnie rejestr osób uchylających się od podjęcia pracy. Tymczasem okazało się, że w katowickim Wydziale Zatrudnienia liczba zarejestrowanych wzrosła czterokrotnie. Trudno powiedzieć na ile zjawisko to jest charakterystyczne dla innych regionów kraju. Jest ono w każdym razie bardzo wymowne i świadczy o skali problemu, jakim jest pasożytnictwo społeczne. Możliwości zatrudnienia zarówno w obecnej jak i w dalszej perspektywie osób pozostających bez pracy są dość duże. Poszukiwani są bowiem przede wszystkim ludzie o niskich kwalifikacjach zawodowych lub bez kwalifikacji, a do tej właśnie kategorii należą najczęściej osoby uchylające się od podjęcia pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławKupiec">Chciałbym przyłączyć się do wysokiej oceny materiałów przygotowanych dla posłów na dzisiejsze posiedzenie. Ze względu na ich kompleksowy charakter pozwalały one na zorientowanie się, jak bardzo złożony jest problem pasożytnictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławKupiec">Należy pozytywnie ocenić troskę o dostosowanie rozwiązań projektowanych w przyszłych aktach legislacyjnych do postanowień zawartych w konwencjach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełWładysławKupiec">Wprowadzenie powszechnej rejestracji osób uchylających się od podjęcia pracy i kontynuowania nauki jest koniecznym warunkiem stosowania skutecznych środków w zakresie zwalczania pasożytnictwa społecznego. W latach poprzednich, w niektórych województwach, jak np. w woj. wrocławskim, rejestrację taką prowadziły zespoły do spraw pomocy postpenitencjarnej. Działalność tych zespołów nie ograniczała się do rejestracji, podejmowano bowiem także działania zmierzające do zapewnienia zarejestrowanym odpowiedniej pracy. Powodzenie takiej akcji możliwe było jedynie przy ścisłym współdziałaniu z wydziałami zatrudnienia. Wydziały zatrudnienia wydawały skierowania do pracy zobowiązując jednocześnie zakłady pracy do nadsyłania w okresie 2 lat informacji o losach kierowanej do pracy osoby. Na terenie woj. wrocławskiego działalność ta doprowadziła do wielu pozytywnych rezultatów. Wydaje się, że z doświadczeń tych należałoby skorzystać przy opracowywaniu projektów nowych aktów legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełWładysławKupiec">Jedną z podstawowych przyczyn pasożytnictwa społecznego jest patologia wynikająca z defektów psychofizycznych. Osoby przejawiające tego rodzaju defekty są nader często pozostawione bez żadnej pomocy z zewnątrz. Dotyczy to np. osób opuszczających zakłady karne. W wielu wypadkach pozostawione same sobie, wkraczają one ponownie na drogę przestępstwa. Wydaje się, że trzeba w przyszłości ochronę osób z defektami psychicznymi i fizycznymi uczynić bardziej skuteczną, np. poprzez stworzenie możliwości adaptacji zawodowej w spółdzielniach pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełWładysławKupiec">Ze zjawiskiem pasożytnictwa pozostaje w ścisłym związku zagadnienie opieki nad bezdomnymi. We Wrocławiu otwarty został w grudniu dom dla bezdomnych, którego funkcjonowanie już w pierwszych kilku tygodniach dowiodło, jak bardzo tego rodzaju placówki są potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełWładysławKupiec">Wiele jest jeszcze do zrobienia w dziedzinie lecznictwa odwykowego. Obowiązujące w tej dziedzinie akty prawne, a w szczególności rozporządzenie ministra sprawiedliwości i ministra zdrowia i opieki społecznej z 1972 r. nie są wykonywane. Podstawową przyczyną tego stanu rzeczy jest brak odpowiedniej kadry lekarskiej. Konieczne jest więc stworzenie pewnych preferencji dla tej specjalności lekarskiej, w przeciwnym bowiem wypadku najbardziej nawet doskonałe rozwiązania prawne nie przyniosą skutku.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełWładysławKupiec">Należy w szerszym zakresie niż dotychczas wykorzystywać walory służby wojskowej jako szkoły wychowania obywatelskiego. Wydaje się, że dla wielu osób, przejawiających niedostosowanie społeczne, służba wojskowa otwierałaby szansę również w zakresie przygotowywania zawodowego. Obecnie nie wykorzystuje się przede wszystkim możliwości służby wojskowej w formacjach obrony terytorialnej kraju. Niezbędne jest więc na przyszłość lepsze współdziałanie wszystkich zainteresowanych instytucji ze sztabami wojskowymi.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełWładysławKupiec">W zwalczaniu zjawiska pasożytnictwa społecznego poważną rolę mogłyby odgrywać środki prawne przewidziane przez obowiązujące przepisy. Niestety, jak wskazuje praktyka, nader często szereg skutecznych instrumentów prawnych pozostaje niewykorzystanych. Dotyczy to np. kary ograniczenia wolności, niezwykle rzadko stosowanej przez kolegia ds. wykroczeń, choć walory wychowawcze tej kary trudno byłoby zakwestionować.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełWładysławKupiec">Skuteczność przeciwdziałania zjawisku pasożytnictwa pozostaje w ścisłym związku z aktywnością organów samorządu mieszkańców. Należy wykorzystać ogromną rolę wychowawczą opinii społecznej wyrażanej w najbliższym środowisku osoby społecznie niedostosowanej. Większa aktywność komitetów blokowych i osiedlowych stanowiłaby bardzo ważny czynnik w sferze działań zmierzających do eliminacji zjawiska pasożytnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMariaCiszewska">Jednoczesne wprowadzenie w życie wszystkich trzech projektowanych ustaw ma wagę decydującą o powodzeniu przyszłych działań w dziedzinie zapobiegania pasożytnictwu społecznemu. W dotychczasowej praktyce zbyt często podejmowane działania miały charakter jednostronny (np. walka z alkoholizmem), tymczasem potrzebne są działania kompleksowe.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMariaCiszewska">Zjawiskiem pasożytnictwa społecznego nie mogą zajmować się wyłącznie wyspecjalizowane instytucje. Jest to problem dotyczący całego społeczeństwa. Stąd też tak ogromną rolę ma środowisko, w którym obracają się osoby niedostosowane społecznie. Szczególnie duże znaczenie przypisać należy postawie ludzi, wśród których osoby takie podejmują pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFelicjannaLesińska">Opinia społeczeństwa w sprawie skutecznych metod zapobiegania zjawisku pasożytnictwa społecznego nie jest jednolita. Większość społeczeństwa opowiada się wprawdzie zdecydowanie za wprowadzeniem obowiązku pracy. Są jednak również prezentowane opinie, że skutecznych metod zapobiegania pasożytnictwu należy poszukiwać przede wszystkim w sferze profilaktyki. Wydaje się więc, że ogromne znaczenie ma przygotowanie opinii społecznej, uświadomienie rzeczywistych intencji ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFelicjannaLesińska">Nie jestem optymistką jeśli chodzi o sprawę możliwości zatrudnienia wszystkich osób poszukujących pracy, zwłaszcza w obecnej trudnej sytuacji gospodarczej. Jak wynika z ministra pracy, płac i spraw socjalnych już na terenie 11 województw istnieje nadwyżka siły roboczej. Trzeba mieć także na uwadze fakt, że w nowym modelu gospodarczym przedsiębiorstwa korzystają z dużej samodzielności i decydują o skali zatrudnienia, jak i o tym, kto ma być zatrudniony. Niezbędne jest więc - jak sądzę - wprowadzenie w przyszłych przepisach postanowień przewidujących zatrudnianie przy tzw. pracach interwencyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Jednym z powodów niepowodzeń dotychczasowych prób legislacyjnych w omawianej dziedzinie, jest zbyt szerokie definiowanie zjawiska pasożytnictwa, a w każdym razie traktowanie tego zjawiska jako kategorii całkowicie jednolitej. Słusznie więc rozróżnia się obecnie rozmaite rodzaje pasożytnictwa, niejednakowe są też metody zwalczania pasożytnictwa. Przy określaniu metod i środków walki z tym zjawiskiem muszą być w większym niż dotychczas stopniu brane pod uwagę właściwości psychiczne i fizyczne poszczególnych osób. Nacisk powinien być w przyszłości położony na instrumenty profilaktyczne, dlatego też pozytywnie trzeba ocenić jednoczesne przygotowanie projektu ustawy o zapobieganiu demoralizacji nieletnich. Chodzi bowiem o usunięcie przyczyn niedostosowania w możliwie najwcześniejszym okresie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Skuteczność środków penalnych w omawianej dziedzinie oceniam pesymistycznie. Można sądzić, że przyniosą one znikome rezultaty, zwłaszcza jeśli chodzi o oddziaływanie na osoby należące do kategorii „klasycznych” pasożytów, chronicznie uchylających się od pracy. W pełni przychylam się do poglądu, że należy lepiej wykorzystywać obowiązujące przepisy prawne. Możliwości walki ze zjawiskiem pasożytnictwa tkwią również w aktualnie obowiązujących przepisach Kodeksu karnego (pasożytnictwo może być np. uznane za okoliczność mającą istotne znaczenie przy wymiarze kary).</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Wiceminister sprawiedliwości Maria Regent-Lechowicz: W sferze projektowanych aktów legislacyjnych staramy się w bardzo ograniczonym zakresie operować sankcjami karnymi. Zgadzam się w pełni z tezą, że znaczenie zasadnicze ma działanie profilaktyczne, usuwanie przyczyn i źródeł pasożytnictwa, sankcje karne zaś spełniają w tej dziedzinie rolę drugorzędną. Przewidywane sankcje karne mieścić się będą w sferze wykroczeń, co jednoznacznie świadczy o wąskim zakresie penalizacji.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Przywiązujemy wielką wagę do wszelkich działań zmierzających do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska rodzinnego, jego funkcji socjalnych i wychowawczych. Zgadzam się w pełni z opinią na temat tzw. domów całodziennej opieki, które odgrywają poważną rolę w zakresie pomocy rodzinom mającym trudne warunki socjalno-bytowe. Doświadczenia wynikające z funkcjonowania tych placówek zostały wykorzystane przez resort, przy tworzeniu tzw. kuratorskich ośrodków pracy z młodzieżą. Znaczenie tych ośrodków jest coraz większe, również w przyszłości zostaną one utrzymane jako jeden ze sprawdzonych środków pomocy rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Minister sprawiedliwości - Sylwester Zawadzki: Chciałbym wyrazić podziękowanie ze strony resortu za zrozumienie intencji, które towarzyszyły przygotowaniu projektów nowych aktów legislacyjnych. Szczególnie wielką wagę przywiązujemy do koncepcji, która, jak sądzę, znalazła w toku dyskusji pełne uznanie posłów, kompleksowego regulowania zagadnień związanych ze zjawiskiem pasożytnictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">W projektowanych aktach legislacyjnych nacisk położony został na zróżnicowanie stosowanych środków prawnych. Wykorzystane mają być zarówno instrumenty administracyjne, cywilistyczne, jak też i środki karne. Szeroki wachlarz projektowanych metod i środków zapobiegania pasożytnictwu społecznemu umożliwia maksymalne ograniczenie instrumentów prawno-karnych.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Przygotowywane akty prawne mają m.in. na celu stworzenie szerszych możliwości i lepszych warunków dla wykorzystania środków przewidywanych przez obowiązujące przepisy.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Warunkiem powodzenia działań podejmowanych w zakresie walki z pasożytnictwem społecznym jest ścisła współpraca wszystkich zainteresowanych instytucji. Chciałem przy okazji podkreślić, że stworzone już zostały warunki do wykorzystania w szerszym zakresie niż dotychczas służby wojskowej. Powołane zostały m.in. specjalne formacje tzw. kompanie robocze, do których wcielono 1700 osób. W przyszłości ta forma działania ulegnie rozszerzeniu.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Skuteczne działanie nie jest możliwe bez włączenia się samorządu mieszkańców. Sądzę, że i w tym zakresie sytuacja ulega systematycznej poprawie.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Propozycje resortu dotyczące nowych aktów legislacyjnych zostały bardzo dobrze przyjęte przez Prezydium Rządu. Potraktowano je jako część składową działań na rzecz przywrócenia ładu i porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Dzisiejsze posiedzenie inauguruje prace naszej Komisji nad problemami o wielkiej doniosłości społecznej. Jestem przekonany, że będziemy mogli znacznie wnikliwiej wypowiedzieć się w sprawach poruszonych w toku dyskusji, z chwilą wniesienia do Sejmu projektowanych ustaw. Posiedzenie dzisiejsze traktować więc można jako przygotowawcze do dalszych prac. Dyskusja, obfitująca w szereg trafnych uwag i wniosków, mogła również zainspirować twórców projektów przygotowywanych ustaw do wprowadzenia już na obecnym etapie pewnych uzupełnień i zmian.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Przyłączam się w pełni do stanowiska, w myśl którego prace nad przyszłymi ustawami wymagają podejścia kompleksowego i wielostronnego. Wydaje się więc, że w pracach tych obok naszej Komisji powinny wziąć udział również komisje: Pracy i Spraw Socjalnych, Zdrowia i Kultury Fizycznej, Oświaty i Wychowania. Niezbędne więc będzie odpowiednie zaprogramowanie prac legislacyjnych przez Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">W omawianej dziedzinie ważne jest nie tylko przygotowanie dobrych aktów prawnych, ale także opracowanie programów konkretnych działań, które będą podejmowane po wprowadzeniu ustaw w życie. Niewiele jest dziedzin, gdzie tak silnie jak w tej ujawnia się potrzeba współdziałania wszystkich zainteresowanych resortów i organizacji społecznych. Koordynacja działań na w tym zakresie wagę kluczową i musi być w przyszłości właściwie rozstrzygnięta.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Problemy związane ze zjawiskiem pasożytnictwa społecznego wywołują duże zainteresowanie, bywa nawet że bulwersują opinię społeczną. Niezbędna jest więc rzetelna i pogłębiona informacja prasowa na temat przygotowywanych aktów prawnych i głównych intencji ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">Sądzę, że do tematu dzisiejszego posiedzenia Komisja nasza powróci niejednokrotnie w swych dalszych pracach i to nie tylko przy okazji dyskusji nad projektami nowych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełHalinaMinkisiewiczLatecka">W sprawach bieżących przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) poinformował, iż wyłonione ze składu Komisji zespoły poselskie wizytowały do tej pory dwa, a w dniu jutrzejszym - będą wizytować kolejny obóz dla internowanych. O wynikach wizytacji posłowie zostaną poinformowani w późniejszym terminie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>