text_structure.xml
37.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 20 stycznia 1987 r. Komisie: Administracji, Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości oraz Prac Ustawodawczych, obradujące wspólnie pod przewodnictwem posła Jerzego Jaskierni (PZPR), rozpatrzyły w pierwszym czytaniu:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister spraw wewnętrznych gen. bryg. Zbigniew Pudysz oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Wiceminister spraw wewnętrznych gen. bryg. Zbigniew Pudysz: Z upoważnienia Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej. Projekt tej noweli powstał w wyniku analizy prawie 20-letniego funkcjonowania ustawy o ORMO, zwłaszcza na tle doświadczeń ostatniego pięciolecia tej organizacji.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Wyniki badań i liczne konsultacje ze środowiskiem ORMO wykazały, iż obowiązująca ustawa, w swych zasadniczych postanowieniach dotyczących roli organizacji ORMO w systemie ochrony porządku publicznego, a także zadań obowiązków i uprawnień członków ORMO oraz form ich działania, zachowuje nadal swą aktualność. Dlatego też prace nad nowelizacją ustawy skupiły się wokół problemów wynikających z przemian społeczno-politycznych ostatnich lat, których wyrazem jest nowa sytuacja prawna rad narodowych, określona ustawą o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego, a także sytuacja prawna organów ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego określona ustawą o urzędzie ministra spraw wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów. W szczególności ustawa o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego oraz zmiany w stylu kierowania państwa, idące w kierunku głębokiej demokratyzacji procesu i zjawisk zachodzących w życiu publicznym, wyznaczyły kierunek i zasięg zmian omawianej ustawy. Mam tu na myśli zmiany mające ha celu Jak najpełniejsze uspołecznienie funkcjonowania ORMO oraz dostosowanie jej struktur organizacyjnych do potrzeb wynikających z zadań i miejsca tej ponad 300-tysięcznej organizacji, która w ub. r. obchodziła 40-lecie swojej działalności.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Przechodząc do omówienia propozycji uregulowań szczegółowych pragnę zaznaczyć, że główne zmiany dotyczą:</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- struktury organizacyjnej ORMO. Pozostawiając jednostkę jako główne ogniwo wykonawcze w działalności ORMO, projekt przewiduje łączenie tych ogniw działających na terenie podstawowych Jednostek podziału administracyjnego państwa w organizacje ORMO: gminne, miejsko-gminne, dzielnicowe i miejskie. Jednostki ORMO działające na terenie województwa mają tworzyć organizację wojewódzką ORMO. Działalnością jednostek i organizacji ORMO mają kierować komendanci - członkowie ORMO.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Poza jednostkami terenowymi podstawowym ogniwem działania pozostają nadal jednostki zakładowe, których aktualnie działa na terenie kraju ponad 6000. Projekt przewiduje, że zakładowe jednostki ORMO mogą być tworzone we wszystkich zakładach pracy, również małych. Obowiązująca ustawa mówi o tworzeniu takich jednostek wyłącznie w dużych zakładach pracy. Pozostawia się bez zmian formę działania ORMO w jednostkach specjalistycznych, grupujących ludzi o określonych zawodach, umiejętnościach, zamiłowaniach, zajmujących się zwalczaniem przestępczości bądź niepożądanych społecznie zjawisk. Aktualnie działa na terenie kraju ponad 12000 różnych jednostek, w tym jednostki ds. ruchu drogowego, ds. nieletnich, ds. wodnych, ds. kolejowych;</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- utworzenia organów ORMO na szczeblu centralnym. Myślę o Krajowym Społecznym Komitecie ORMO i Komendancie Głównym ORMO. Krajowy Społeczny Komitet ORMO jako organ społecznego i instancyjnego nadzoru nad organizacją ma zapewnić warunki do realizacji zadań ORMO, współdziałając z ministrem spraw wewnętrznych oraz organizacjami politycznymi i młodzieżowymi, zwłaszcza przy ustalaniu wytycznych dla działalności ORMO. Komendant Główny ORMO kierować będzie natomiast bezpośrednio działalnością jednostek i organizacji ORMO. Powyższe rozwiązania służyć mają z jednej strony zwiększeniu udziału czynnika społecznego w kierowaniu działalnością ORMO, a z drugiej przyczynią się do integracji całej organizacji ORMO stanowiącej obecnie sumę wojewódzkich organizacji ORMO. Mamy nadzieję, że powołanie władz ORMO na szczeblu centralnym przyczyni się do zintensyfikowania działań całej organizacji poprzez wypracowanie jednolitych metod działania, a także uczyni organizację atrakcyjną dla jej członków poprzez popularyzację niektórych ciekawych form pracy wewnątrz-organizacyjnej. Wydaje się też, że scentralizowanie wysiłków i osiągnięć stworzy nowe jakościowo możliwości realizacji potrzeb i zainteresowań członków ORMO. Takimi formami, które przyczynią się do uatrakcyjnienia przynależności do ORMO, zwłaszcza dla młodzieży, może być np. szansa nauki określonych umiejętności sportowych, nauki prowadzenia pojazdów mechanicznych itp.;</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- statusu i składu społecznych komitetów ORMO. Komitety te, w przeciwieństwie do dotychczas działających, powoływanych przez terenowe organy administracji państwowej, mają funkcjonować w strukturze organizacyjnej ORMO. W ich skład obok przedstawicieli organów i administracji państwowej organizacji politycznych i młodzieżowych wchodzić będą także członkowie ORMO desygnowani do tych komitetów przez macierzyste organizacje ORMO. Społeczne komitety ORMO powinny skutecznie wpływać na wykonywanie przez jednostki i organizacje ORMO ich zadań statutowych. Poprzez swój skład osobowy powinny one również spełniać rolę czynnika integrującego środowisko ORMO z terenowymi organami władzy i administracji państwowej, a także z organizacjami politycznymi i młodzieżowymi oraz z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości;</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- sprecyzowania uprawnień ministra spraw wewnętrznych wynikających z nadzoru nad ORMO. W projekcie proponuje się zobowiązać ministra spraw wewnętrznych do ustalania w ramach nadzoru kierunków działania ORMO oraz czuwania nad praworządnym i zgodnym z polityką państwa, działaniem tej organizacji. Przewiduję się także wyposażenie go w prawo uchylania uchwał społecznych komitetów ORMO, gdyby okazały się sprzeczne z prawem lub niezgodne z kierunkami działania. Przewiduje się wyposażenie ministra spraw wewnętrznych w prawo rozwiązania Komitetu, gdyby to okazało się niezbędne z uwagi na rażące nieprawidłowości w jego działaniu;</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- realizacji uprawnień kontrolnych rad narodowych nad działalnością ORMO. ORMO jest organizacją, z której pomocy korzystają rady narodowe przy wykonywaniu spoczywającego na nich ustawowego obowiązku zapewnienia utrzymania spokoju, porządku i bezpieczeństwa publicznego. Z tego względu projekt ustawy, niezależnie od obowiązków wynikających z ustawy o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego, nakłada na społeczne komitety ORMO i komendantów organizacji obowiązek składania radom narodowym lub ich organom sprawozdań i informacji dotyczących działalności ORMO, a także uczestniczenia na życzenie rad narodowych w sesjach rad narodowych, na których omawiana jest ocena stanu porządku publicznego. Uprawnienia kontrolne w stosunku do ORMO rady narodowe będą również realizowały na bieżąco poprzez skierowanie do społecznego komitetu przedstawiciela rady narodowej. Wyrazem nadrzędności rad narodowych w stosunku do ORMO jest również obowiązek zasięgania opinii właściwej rady narodowej przed powołaniem komendanta organizacji ORMO;</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- wyposażenia ORMO w środki przymusu bezpośredniego. Obowiązująca ustawa stanowi, że członkowie ORMO mają prawo udzielania pouczeń, legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia, kontroli przestrzegania przez użytkowników dróg przepisów o ruchu drogowym oraz doprowadzenia osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia do funkcjonariusza MO lub do Urzędu Spraw Wewnętrznych (komisariatu, posterunku MO). Nowela przewiduje rozszerzenie tych uprawnień o prawo zabezpieczenia przedmiotów stanowiących dowody rzeczowe popełnienia przestępstwa lub wykroczenia oraz o prawo stosowania w określonych przypadkach, oprócz siły fizycznej, środka przymusu bezpośredniego w postaci indywidualnych aerozolowych środków obezwładniających. Możliwość użycia tych środków powinna zwiększyć bezpieczeństwo członków ORMO oraz przyczynić się do większej skuteczności działań w zakresie ochrony porządku publicznego;</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- kompleksowego uregulowania zwolnień członków ORMO od pracy zawodowej w celu pełnienia obowiązków ustawowych. Proponujemy w projektowanej ustawie określić zasady i tryb zwolnień członków ORMO od pracy zawodowej w celu wykonywania przez nich obowiązków. Proponujemy też wypłacanie wynagrodzenia za czas tych zwolnień lub ekwiwalentu za utracone zarobki osób nie będących pracownikami - głównie właścicieli gospodarstw rolnych i rzemieślników.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Problemy, które przedstawiłem, stanowią podstawową treść projektu ustawy o zmianie ustawy o ORMO. Pozostałe zmiany mają charakter porządkowy lub redakcyjny. Projekt nowelizacji zawiera również przepis zobowiązujący ministra spraw wewnętrznych do przygotowania i opublikowania tekstu jednolitego, co znacznie ułatwi posługiwanie się ustawą.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Chciałbym na zakończenie wyrazić przekonanie, że przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustawy o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej spełni oczekiwania społeczne i przyczyni się do wzmocnienia działań na rzecz ochrony porządku publicznego.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Zwracam się w imieniu Rady Ministrów do posłów z prośbą o przychylne i życzliwe rozpatrzenie przedstawionego projektu aktu prawnego.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianMusiał">W dyskusji nad projektem ustawy spotkałem się z pytaniami dotyczącymi usytuowania społecznych komitetów ORMO. Chciałbym się dowiedzieć, czy będą one funkcjonowały w strukturze Rejonowego Urzędu Spraw Wewnętrznych, czy poza tą strukturą. Usytuowanie społecznych komitetów ORMO obok struktury RUSW byłoby moim zdaniem nienajlepszym rozwiązaniem.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianMusiał">Proszę o informację, czy w związku z powołaniem społecznych komitetów ORMO, w rejonowych urzędach spraw wewnętrznych będą osoby zajmujące się kontaktami z tymi komitetami.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarianMusiał">Nie do końca wyjaśniona jest sprawa ekwiwalentu za powoływanie członków ORMO do służby. Sprawę tę uregulowano w stosunku do pracowników uspołecznionych zakładów pracy. Nie wiadomo jednak jak będzie uregulowana ta kwestia w stosunku do rolników, rzemieślników itp. Przedstawiciele tych zawodów będą, moim zdaniem, uważać, iż tracą więcej niż rekompensuje im wypłacany ekwiwalent.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarianMusiał">Jak zostanie uregulowana sprawa wykorzystywania prywatnych samochodów? Czy będzie ona uregulowana tak samo jak w przedsiębiorstwach państwowych?</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarianMusiał">Moim zdaniem, istnieje potrzeba dokonania pewnej zmiany w umundurowaniu członków ORMO. Mam na myśli obowiązujące obecnie okrycia głowy, tj. berety, gdyż - jak sądzę - pożądane byłoby zastąpienie ich okryciami bardziej funkcjonalnymi.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PosełMarianMusiał">Ostatnia sprawa dotyczy potrzeby utworzenia ksiąg zasłużonych działaczy ORMO oraz rozważenia możliwości wypłacania członkom tej organizacji dodatku do emerytury.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełWacławWojciechowski">Mam uwagę do art. 4b.pkt pkt 2 i 3. Chodzi mi o to, czy kompetentna będzie tu wojewódzka rada narodowa, czy któraś z Komisji?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyWójciak">Moja uwaga dotyczy art. 4a pkt 5, w którym mowa jest o składzie miejsko-gminnych i gminnych społecznych komitetów ORMO. Uważam, że w wersji proponowanej przez projekt skład ten jest zbyt zawężony, gdyż nie zdecydowano się na udział przedstawicieli organizacji politycznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanPryszcz">Interesuje mnie, czy rady narodowe będą miały obowiązek finansowania działalności ORMO, czy istnieć będzie w tym zakresie dowolność. Moim zdaniem zmierzamy ku uspołecznieniu tej organizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełZofiaKaczor">Moim zdaniem przedstawiony dokument nie uwzględnia uwag członków ORMO zgłaszanych w trakcie konsultacji. Nie stwarza on motywacji dla wstępowania do ORMO i nie przyczyni się to do przyciągnięcia ludzi młodych do tej organizacji.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełZofiaKaczor">W latach 1981–1983 z ORMO odeszło 148237 członków. Stanowiło to 32,1% wszystkich członków ORMO. Wśród osób, które opuściły szeregi ORMO przeważali ludzie młodzi. Chciałabym w związku z tym dowiedzieć się, ilu młodych ludzi odeszło z ORMO do 1986 r., a ilu wstąpiło do tej organizacji.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełZofiaKaczor">Chciałabym się też dowiedzieć, komu ma podlegać samodzielna jednostka ORMO licząca ponad 100 członków?</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełZofiaKaczor">Proszę o wyjaśnienie, czy ORMO ma być organizacją społeczną, czy resortową? Sprawa ta powinna zostać ściśle określona w ustawie. Uważam, że w przypadku przyjęcia koncepcji, że ORMO jest jednostką resortową, wielu problemów nie da się rozwiązać, gdyż istnieją problemy, który nie rozwiązuje się na rozkaz.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełZofiaKaczor">Interesuje mnie, dlaczego uchwały ORMO mają być uchylane przez ministra spraw wewnętrznych, a nie przez członków władz tej organizacji. Projekt ustawy opowiada się w moim przekonaniu za koncepcją ORMO jako organizacji resortowej.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosełZofiaKaczor">Proszę o informację, czy oddziały zwarte ORMO będą reklamowane od wykonywania obowiązków na rzecz obrony kraju?</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosełZofiaKaczor">Popieram wnioski o danie satysfakcji członkom tej organizacji, gdyż brała ona udział w walkach o utrwalenie ustroju. Można tego dokonać przez zwiększenie liczby odznaczeń. Wnioskuję też o przyjęcie zasady, że po 30 latach pracy w ORMO przysługuje 10% dodatek do emerytury. Informuję jednocześnie, że członkowie ORMO postulują o umożliwienie im korzystania z opieki lekarskiej MSW.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PosełZofiaKaczor">ORMO musi mieć wiele uprawnień, jeśli resort spraw wewnętrznych oczekuje społecznego wsparcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełKlemensMichalik">Zgłaszam wniosek, aby członkowie ORMO otrzymali po 20 latach pracy odznaczenie. Interesuje mnie, czy autorzy projektu rozważali taką możliwość. Jeśli rozważali i uznali, że nie należy przyznać odznaczeń, to chciałbym poznać przyczyny takiego stanowiska. Rozważyć należałoby również możliwość bezpłatnego korzystania z komunikacji publicznej przez członków ORMO wykonujących czynności służbowe. Postuluję równocześnie wprowadzenie dla członków ORMO odznaki organizacyjnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełAnnaStaruch">W projekcie art. 10 ust. 1 pkt 4 jest mowa o prawie stosowania przez członków ORMO przymusu bezpośredniego w postaci indywidualnych aerozolowych środków obezwładniających. Uważam, że ORMO jest organizacją o charakterze społecznym i profilaktycznym i należałoby, zdaniem jej działaczy, ten charakter utrzymać. Przypominam równocześnie, że minister spraw wewnętrznych na uprawnienie do podjęcia decyzji o wyposażeniu członków ORMO, w szczególnych przypadkach, w środki bezpośredniego przymusu. Nie widzę w związku z tym potrzeby regulowania tej kwestii w ustawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełEmiliaPogonowskaJucha">Proponowany w wersji projektu ustawy art. 10 ust. 1 pkt 4 sprawia wrażenie, że w niektórych przypadkach członkowie ORMO mają szersze uprawnienia niż funkcjonariusze MO. Należy na ten fakt zwrócić uwagę i porównać treść proponowanego artykułu z kodeksem postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełEmiliaPogonowskaJucha">Moje uwagi koncentrują się również na art. 8. Chodzi o nadzór nad działalnością ORMO i uprawnienie do uchylania uchwał społecznego komitetu ORMO. W skład społecznych komitetów wchodzą przedstawiciele miejscowych władz. W związku z tym uważam za wskazane, aby praca naszych Komisji skoncentrowała się wokół pytania, czy społeczne komitety ORMO są instytucjami poważnymi, a jeśli tak (co moim zdaniem wynika z ich składu), to czy istnieje możliwość podjęcia przez nie uchwały sprzecznej z prawem lub rażących nieprawidłowości w działaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławPartyła">Chciałbym wrócić Jeszcze raz art. 10 ust. 1 pkt 4. Przypominam, że również zgodnie z dotychczasowymi uregulowaniami minister spraw wewnętrznych miał możliwość wyposażenia członków ORMO w środki bezpośredniego przymusu.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełStanisławPartyła">Możliwość ta istniała w szczególnych przypadkach. Zmiana regulacji w tej sprawie w proponowany sposób rozszerzyłaby to uprawnienie na każdą sytuację. U podstaw takiej propozycji leżały względy bezpieczeństwa. Jak zatem w opinii resortu wygląda zagrożenie, które uzasadniałoby wyposażenie członków ORMO w środki bezpośredniego przymusu?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełStanisławPartyła">Art. 12 ust. 1 przewiduje zwolnienie członków ORMO od pracy zawodowej w wymiarze nie przekraczającym 12 dni roboczych w roku oraz zachowanie za czas zwolnienia pełnego wynagrodzenia oraz świadczeń wynikających ze stosunku pracy. W związku z taką regulacją chciałbym zapytać, jakie dane leżały u podstaw wprowadzenia wspomnianego wyżej okresu. Czy koncepcja jego wprowadzenia oparta była na potrzebach, czy na innych danych? Gdyby na problem spojrzeć w skali globalnej, to okazałoby się, że realizacja tego przepisu pozwoliłaby na wyłączenie bardzo wielu ludzi na długi okres z pracy zawodowej. Spowodowałoby to straty sięgające wielu roboczo-godzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanChudy">Mam kilka uwag szczegółowych. W art. 4a wymienione są organizacje, których przedstawiciele wchodzą w skład Krajowego Społecznego Komitetu ORMO oraz wojewódzkich społecznych komitetów ORMO. W przepisie tym pomija się zasadniczą organizację klasy robotniczej, jaką są związki zawodowe. Wydaje się, że jest to podstawowy brak projektu.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanChudy">Na str. 4 i 5 projektu znalazł się zapis, przewidujący przedstawianie przez Krajowy Społeczny Komitet ORMO oraz wojewódzkie społeczne komitety ORMO sprawozdań odpowiednio: ministrowi spraw wewnętrznych i szefowi wojewódzkiego urzędu spraw wewnętrznych. Rozwiązanie to wydaje mi się nieodpowiednie, ponieważ na czele wymienionych komitetów stoją często wicewojewodowie lub nawet wojewodowie. Proponowany zapis może więc prowadzić do naruszenia zasad podległości służbowej administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanChudy">W art. 4a.1. stwierdza się, że „społeczny nadzór nad działalnością ORMO sprawują odpowiednio: Krajowy Społeczny Komitet ORMO oraz wojewódzkie, miejskie, dzielnicowe, miejsko-gminne i gminne społeczne komitety ORMO”, natomiast art. 8.1. głosi, że „minister spraw wewnętrznych sprawuje nadzór nad działalnością ORMO oraz określą kierunki jej działania”. Moim zdaniem należałoby wyjaśnić, o jaki rodzaj nadzoru chodzi w jednym i drugim przypadku.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełElżbietaGacek">Stwierdzam pewną niezgodność między zapisem ust. 112 art. 7. Sprowadza się ona do tego, że w ust. 1 nakłada się na społeczne komitety lub komendantów ORMO obowiązek składania na żądanie rad narodowych sprawozdań i informacji dotyczących działalności ORMO, natomiast zgodnie z ust. 2 komendanci ORMO oraz przedstawiciele społecznych komitetów ORMO uczestniczą w sesjach rad narodowych „na zaproszenie rad narodowych”. Nie rozumiem dlaczego uczestnictwo w tych sesjach uzależnione jest od zaproszenia. Wydaje się, że słowa „na zaproszenie” należałoby wykreślić, pozostawiając sformułowanie „uczestniczą”.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Chciałbym się dowiedzieć, czy aktualny stan liczebny ORMO to optimum, minimum, czy też maksimum w stosunku do potrzeb. Słyszymy, że obecny stan organizacji pozwala na zaspokojenie potrzeb zaledwie w 30%. Z drugiej strony wiadomo, że koszty wykonywania zadań przez członków ORMO spadają na zatrudniające ich przedsiębiorstwa państwowe. Czy w tej sytuacji nie należałoby przeznaczyć pewnych środków budżetowych na finansowanie działalności ORMO? W przeciwnym razie grozi nam sprzeczność z ustawą o przedsiębiorstwach państwowych. Przedsiębiorstwa te bowiem mają realizować cele gospodarcze, a nie społeczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli nie ma dalszych pytań ani uwag, proszę ministra Z. Pudysza o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Na niektóre, bardziej szczegółowe pytania i uwagi odpowiedzą - lepiej niż ja sam mógłbym to uczynić - moi współpracownicy, eksperci resortu spraw wewnętrznych. Ze swej strony natomiast chciałbym się ustosunkować do kilku kwestii najogólniejszych.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Niektóre ze zgłoszonych postulatów nadają się w całej pełni do uwzględnienia w projekcie ustawy. Dotyczy to np. stwierdzenia posła J. Chudego, iż bezpodstawnie pominięto związki zawodowe wśród organizacji społecznych, których przedstawiciele zasiadają w społecznych komitetach ORMO. Dziękuję za tę uwagę i chcę wyjaśnić, że przeoczenie, którego się dopuściliśmy, wynika najprawdopodobniej z długotrwałości prac legislacyjnych, w czasie których pojawiały się wciąg nowe elementy. Jak widać, nie wszystkie udało nam się uwzględnić.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Wielu innych wniosków nie wzięliśmy jednak pod uwagę w toku prac nad nowelizacją. Dotyczy to m.in. proponowanych różnych form satysfakcji, materialnej i moralnej, za trudną i odpowiedzialną służbę społeczną pełnioną przez członków ORMO często z narażeniem życia i zdrowia. Nie mogliśmy się zgodzić z postulatem ustanowienia ekwiwalentu w formie np. dodatku do emerytury po 20 latach służby. Aktualna sytuacja finansowa państwa nie pozwala na takie rozwiązanie. Wychodziliśmy również z założenia, że przyznanie takiego dodatku ormowcom byłoby precedensem, który wywołałby lawinę podobnych postulatów ze strony np. członków Ochotnicach Straży Pożarnych, GOPR i innych. Są to przecież organizacje nie mniej liczne i nie mniej ważne niż ORMO.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">To samo dotyczy niematerialnych form satysfakcji z tytułu długoletniej służby. Staramy się to realizować w granicach możliwości resortu, przez nadawanie odznaczeń, którymi dysponuje minister spraw wewnętrznych. W stosunku do najbardziej zasłużonych członków ORMO występujemy o nadawanie odznaczeń państwowych. Tak było np. w ub. r. w związku z 40-leciem istnienia organizacji. Mamy wszakże na względzie, że zdecydowaliśmy się na pełne uspołecznienie organizacji. Nie chcielibyśmy, by w jej szeregach ukształtowała się postawa liczenia na zagwarantowane w 99% wynagrodzenie włożonego wysiłku. A do tego prowadziłaby przecież zasada przyznawania odznaczeń państwowych po określonej liczbie lat służby. Istotnie, w podstawowych ogniwach i w naszych organach wojewódzkich wysuwane były tego rodzaju postulaty, nie zostały one jednak zaakceptowane przez kierownictwo resortu.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Druga kwestia to kompetencje ministra spraw wewnętrznych w stosunku do organizacji społecznej, jaką bez wątpienia pozostają ORMO. Ustawa z 14 lipca 1983 r. powierzyła ministrowi spraw wewnętrznych ogół spraw związanych z ochroną bezpieczeństwa i porządku publicznego w państwie. Z tego wynikają kompetencje ministra w stosunku do tych organizacji społecznych, których działalność łączy się z ustawowym zakresem zadań resortu. Przewidywana w projekcie możliwość uchylenia uchwały Krajowego Społecznego Komitetu lub wojewódzkich społecznych komitetów ORMO nie jest nie do pogodzenia z faktem, że w ich skład wchodzić mają przedstawiciele delegowani przez PZPR, ZSL, SD, organizacje młodzieżowe, a także Radę Państwa, prokuratora generalnego oraz ministrów spraw wewnętrznych, obrony narodowej i sprawiedliwości. Nie ma tu sprzeczności, ponieważ delegaci wymienionych organizacji i organów państwowych stanowią w społecznych komitetach mniejszość, wbrew stanowisku. której może być podjęta uchwała naruszająca prawo.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Byłbym przeciwny poszerzeniu uprawnień członków ORMO o możliwość wejścia do mieszkania. Jest to szczególna sfera praw obywatelskich. Ingerencji w nią nie można powierzać osobom nieprzygotowanym. To samo należy stwierdzić w odniesieniu do możliwości wymierzania mandatów karnych. Mandaty stanowią obecnie znaczną dolegliwość majątkową. Wymierzają je odpowiednio przeszkoleni funkcjonariusze MO. Mimo to podnoszone są zastrzeżenia, często zasadne, bo okazuje się, że w wielu przypadkach funkcjonariusz mógł poprzestać na upomnieniu. Przyznanie prawa do wymierzania mandatów członkom ORMO mogłoby z tego punktu widzenia budzić poważne wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Jeśli chodzi o wyposażenie ORMO w obezwładniające środki aerozolowe, to wydaje się, że na zagadnienie należy patrzeć w dwóch aspektach. Niekiedy członkowie ORMO muszą użyć przymusu bezpośredniego dla wykonania zadania, np. doprowadzenia zatrzymanego do funkcjonariusza MO. To jedna strona medalu. Nie można zapominać o drugiej: członkowie ORMO narażeni są na pewne niebezpieczeństwa w związku z tym, że ich działalność ma na celu przywrócenie zakłóconego porządku. Wyposażenie członków ORMO w środki aerozolowe pozwoliłoby w części te zagrożenia zmniejszyć.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Zastępca dyrektora Biura Organizacyjno-Prawnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Janina Orłowska: Pytano, komu będą podporządkowane samodzielne jednostki ORMO liczące ponad 100 członków? Otóż będą one podlegać nie organizacjom miejskim, lecz wojewódzkim ORMO.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Zawężenie zakresu organizacji, które są reprezentowane w komitetach gminnych wynikało stąd, że komitety te są stosunkowo niewielkie liczebnie. Gdyby zasiadali w nich przedstawiciele wszystkich organizacji społecznych, to mogliby oni zdominować pozostałych członków komitetu, będących członkami ORMO. Z pewnością zostałoby to źle przyjęte w szeregach organizacji.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Nie przewidujemy powoływania rejonowych społecznych komitetów ORMO. Struktura organizacji została bowiem dostosowana do podziału administracyjnego państwa. Powołanie komitetów rejonowych oznaczałoby wyjęcie ich spod kontroli rad narodowych, które przecież na tym szczeblu nie działają. Dla lepszej natomiast współpracy ORMO z rejonowymi urzędami spraw wewnętrznych przewiduje się ustanowienie „łączników”. Ich zadaniem byłoby utrzymywanie właściwych kontaktów między miejskimi, gminnymi, miejsko-gminnymi społecznymi komitetami ORMO i rejonowymi urzędami spraw wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Jeśli idzie o zasady korzystania z prywatnych samochodów osobowych dla potrzeb działalności organizacyjnej, to nie przewidujemy zmiany dotychczasowego rozwiązania. Będzie to unormowane w przepisach wykonawczych do ustawy. Projekty tych aktów zostały już przygotowane, mają jednak charakter wstępny. Ostateczna ich redakcja zależeć będzie od przebiegu sejmowej debaty nad projektem ustawy. Oczywiście jesteśmy gotowi przekazać Komisji projekty tych aktów.</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#WiceministersprawwewnętrznychZbigniewPudysz">Pytano, czy ORMO ma być organizacją społeczną, czy też resortową. Podniesiono kwestię nadania ORMO statusu organizacji wyższej użyteczności. Zgodnie z intencjami autorów projektu, ORMO ma nie tylko pozostać, ale być w wyższym stopniu niż dotychczas organizacją społeczną. Temu ma służyć powołanie organów centralnych organizacji na szczeblu ogólnokrajowym. Nadanie statusu wyższej użyteczności nie jest możliwe. Status taki może uzyskać jedynie organizacja działająca na podstawie prawa o stowarzyszeniach, ORMO zaś stowarzyszeniem nie jest i nigdy nie było. Jej działalność od początku opierała się na odrębnym akcie ustawodawczym. Trudno postulować zmianę tej sytuacji, szczególnie teraz, gdy obserwujemy, że coraz więcej organizacji społecznych dąży do wyłączenia ich spod przepisów prawa o stowarzyszeniach i poddania odrębnemu, ustawowemu unormowaniu, Przewidywana w ustawie możliwość udzielania członkom ORMO zwolnień od pracy zawodowej w wymiarze nie przekraczającym 12 dni roboczych w roku - nie jest żadną nowością. Zapis taki znajdował się w obowiązującej kiedyś ustawie, z której został przeniesiony do przepisów wykonawczych do Kodeksu pracy. Proponujemy, by odpowiedni przepis zamieścić w ustawie, ponieważ reguluje ona w sposób kompleksowy udzielanie ekwiwalentu za utracone przez członków ORMO zarobki i dochody. Kodeks pracy dotyczył natomiast wyłącznie pracowników zakładów uspołecznionych i nie mógł mieć zastosowania do rzemieślników, rolników indywidualnych itp. Należy podkreślić, że ten 12-dniowy okres nie jest przeznaczony na wykonywanie zadań, lecz na szkolenie. Członkowie ORMO wykonują swoje zadania w całości poza godzinami pracy. Nieprawdą jest więc, że np. górnik zamiast zjechać na szychtę idzie patrolować ulice. Systematyczne szkolenie członków ORMO jest niezbędne ze względu na rodzaj powierzanych im zadań. Stąd ten zapis. Nie zdarzało się dotychczas komasowanie całego okresu 12-dniowego, nie przewidujemy również zmiany tej praktyki w przyszłości.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Na co dzień współpracuję z organami ORMO, ponieważ łączy się to z zakresem moich zadań służbowych.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Najwyższy stan liczebny osiągnęła ORMO w grudniu 1980 r. Organizacja liczyła wówczas 461 tys. członków. Najniższy stan zanotowano w grudniu 1984 r. kiedy było 308 tys. członków ORMO. Stan organizacji w dniu 31 czerwca 1986 r. był wyższy o 2509 osób w stosunku do czerwca 1985 r. i wynosił 318672 członków. Jeśli idzie o strukturę przynależności organizacyjnej członków ORMO, to przedstawia się to następująco: ZSMP - 5%, ZMW - 1,1%, ZSP - 0,1%. Pod tym względem nie nastąpiły w 1986 r., w stosunku do roku poprzedzającego, żadne istotne zmiany. Po naradach z wojewódzkim aktywem dowódczym ORMO stan liczebny organizacji oceniamy jako nie odpowiadający społecznemu zapotrzebowaniu. Mimo to należy stwierdzić, że już teraz ORMO ma na swym koncie bardzo znaczące osiągnięcia. Dla przykładu podam, że w ub. r. członkowie ORMO wykonali 2340 tys. służb samodzielnych, a z funkcjonariuszami MO - 1200 tys. służb. Członkowie ORMO ujęli w 1986 r. ok. 4600 przestępców na gorącym uczynku, zatrzymali 1774 osoby poszukiwane i 9328 osób kierujących pojazdami w stanie nietrzeźwości. Są to wymierne efekty służby członków ORMO. W związku z tym robimy wszystko, by organizację rozwinąć i odmłodzić. Nie może to jednak polegać na eliminowaniu z pracy społecznej starszych członków. Każdego przecież można z pożytkiem wykorzystać, a praca w ORMO nie musi, polegać na patrolowaniu ulic. Chodzi przede wszystkim o to, by obecni członkowie organizacji wychowywali swoich następców z grona ludzi młodych.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Milicja Obywatelska nie ma zamiaru wyręczać się organizacją społeczną przy wykonywaniu swych ustawowych obowiązków. ORMO ma w dużej mierze własne, odrębne sfery działania. Może być w szczególności bardzo pomocne w zwalczaniu patologii społecznej i zapobieganiu demoralizacji młodzieży.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Mamy pełne pokrycie na sorty mundurowe dla wszystkich członków organizacji. Uważamy, że członkowie ORMO powinni występować w mundurach organizacyjnych, ilekroć wykonują zadania związane z członkostwem w organizacji, nawet jeśli wiązałoby się to ze zwiększonymi wydatkami.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Przejazdy środkami masowej komunikacji są w wielu miastach bezpłatne dla funkcjonariuszy ORMO w czasie wykonywania ich zadań. Stosowne decyzje podejmowały władze wojewódzkie. Nie widzimy potrzeby regulowania tego w ustawie.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#ZastępcadyrektoraBiuraPrewencjiKGMOWaldemarMoszczeński">Swoją służbę pełnią członkowie ORMO poza godzinami pracy. Średnia krajowa wyniosła w ub. r. 8 godzin służby każdego członka ORMO w miesiącu. Są oczywiście regiony, gdzie wskaźnik ten jest znacznie wyższy. Podkreślam jednak, że służba ta nie jest wykonywana nigdy w godzinach pracy. Zapis projektu dotyczący możliwości zwolnienia od pracy zawodowej na okres do 12 dni podyktowany był dążeniem do poprawy jakości szkolenia członków ORMO. Ustawa z 1967 r. mówiła o zwolnieniach 3-dniowych, my tylko dokonaliśmy komasacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanWilczek">Chciałbym wrócić do problemu składu miejsko-gminnych komitetów społecznych ORMO. Sądzę, że bezpodstawne są obawy, iż członkowie organizacji politycznych zdominują w nich członków ORMO. Często bowiem organizacje miejsko-gminne przewyższają pod względem liczebności organizacje dzielnicowe, czy nawet miejskie.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jak widzę, nikt nie chce zabrać głosu.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Myślę, że dzisiaj zakończyliśmy pierwszy, wyjściowy etap prac nad nowelizacją ustawy o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej. Wypowiadano różne, często krytyczne opinie o projekcie rządowym, nikt jednak nie zakwestionował celowości prac nowelizacyjnych. Jestem przekonany, że wszystkie zgłoszone propozycje zostaną uwzględnione przez podkomisję. Przystąpmy do jej powołania. Z upoważnienia Prezydiów obu Komisji proponuję, by w skład podkomisji weszli posłowie: F. Socha (ZSL) jako przewodniczący oraz W. Fabian (PZPR), A. Staruch (PZPR), E. Wcisło (SD), J. Szykowna (PZPR), M. Kabat (bezp. „Pax”) i K. Maksymiuk (bezp.).</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Komisje jednogłośnie opowiedziały się za powołaniem podkomisji w wyżej wymienionym składzie. Na przewodniczącego wybrano posła Franciszka Sochę (ZSL).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>