text_structure.xml 34.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 17 maja 1973 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyła informację ministra pracy, płac i spraw socjalnych:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">— o aktualnych problemach polityki zatrudnienia i płac;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">— o działalności Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z ministrem — Wincentym Kawalcem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz dyrektor Zespołu Najwyższej Izby Kontroli — Eugeniusz Polakowski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Informację o aktualnych problemach polityki zatrudnienia i płac oraz o działalności Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych przedstawił minister pracy i spraw socjalnych — Wincenty Kawalec (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Uwagi Zespołu Najwyższej Izby Kontroli przedstawił dyrektor Zespołu — Eugeniusz Polakowski.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W toku prowadzonej kontroli realizacji polityki racjonalnego zatrudnienia na terenie 5 województw stwierdzono szereg negatywnych zjawisk w zakresie wykorzystania czasu pracy, godzin nadliczbowych oraz fluktuacji pracowników w zakładach pracy. W wielu przedsiębiorstwach obserwuje się niepokojący wzrost godzin przestojowych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Na racjonalną politykę zatrudnienia decydujący wpływ mają właściwe kwalifikacje kadr. W czasie prowadzonych kontroli stwierdzono wiele przypadków zatrudniania ludzi, nawet na wysokich stanowiskach, nieposiadających wymaganego wykształcenia. Zbyt często stosuje się praktykę zwalniania z obowiązujących w tej dziedzinie wymogów.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Ujawniono niedociągnięcia w zakresie zatrudnienia kobiet, niewykorzystanie możliwości zatrudnienia ich w niepełnym wymiarze godzin. Wysoko kształtują się wskaźniki absencji w niektórych kontrolowanych jednostkach, na co wpływ mają m.in. długotrwałe wyczekiwania na badania i orzeczenia komisji lekarskich oraz komisji ds. inwalidztwa i zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełPiotrMazelon">Niezbędne jest wzmocnienie roli wydziałów zatrudnienia prezydiów rad narodowych, jak również tzw. służb pracowniczych w przedsiębiorstwach przemysłowych. Rola komórek zatrudnienia w radach narodowych jest coraz większa; realizują one trudne zadania polityki zatrudnienia na swoim terenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełPiotrMazelon">Rozszerzać trzeba działalność inspekcji pracy. Zarówno wydziały zatrudnienia, jak i inspekcja pracy muszą mieć większe uprawnienia, zapewniające im możliwość usuwania występujących nieprawidłowości w dziedzinie realizacji polityki zatrudnienia na danym terenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Aby wydziały zatrudnienia wojewódzkich i powiatowych rad narodowych w pełni mogły wywiązywać się z nałożonych nań zadań, konieczne jest zwiększenie i wzmocnienie ich obsady personalnej.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławRostworowski">Wysoka progresja podatku od wynagrodzeń stanowi w niektórych zawodach czynnik hamujący wzrost wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławRostworowski">Niedostateczna jest jeszcze walka z przestojami w czasie godzin pracy. Straty z tego tytułu są poważne. Należałoby podjąć energiczniejsze działania w celu poprawy organizacji pracy, zapewnienia sukcesywnych dostaw materiałów.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławRostworowski">Słuszne są zamierzenia w sprawie rozwijania pracy nakładczej. Jest to przede wszystkim sprawa drobnej wytwórczości. Wydaje się celowe rozszerzenie nakładztwa w kooperacji z przemysłem kluczowym. Bardzo interesujące są w tym zakresie doświadczenia Japonii. Na tej drodze można zwiększyć zatrudnienie kobiet bez odbywania ich od gospodarstwa domowego; nakładztwo wpływa również na rozwijanie umiejętności technicznych całej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławRostworowski">Znaczna część młodzieży nie kończy szkoły ponadpodstawowej, a czasem nawet podstawowej. Stawia to przed zakładami pracy konieczność rozwijania szkolenia w miejscu pracy. Warte upowszechnienia są doświadczenia niektórych dużych zakładów, gdzie szkolenie takie jest prowadzone, przy czym po jego ukończeniu absolwent uzyskuje dyplom, który jest uznawany nie tylko w tym zakładzie.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławRostworowski">Szczególnej troski wymaga przygotowanie do pracy absolwentów szkół specjałach, jak też przyuczanie do zawodu tej młodzieży, która w szkołach specjalnych nie uzyskała miejsca. Problemom tym poświęcić powinien uwagę Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Instytut powinien również podjąć badania nad kształtowaniem się struktury zawodów. Powstają przecież nowe zawody, pewna ilość tradycyjnych - zanika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Działalność resortu w kształtowaniu właściwej polityki zatrudnienia i płac jest coraz bardziej widoczna. Szereg podjętych ostatnio decyzji przynosi oczekiwane, pozytywne rezultaty. Obserwuje się np. w zakładach, w których pracownicy otrzymują pobory bez potrącenia podatku od wynagrodzeń, znaczny wzrost wydajności pracy. Znikły bowiem występujące poprzednio hamulce, ograniczające wydajność.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Na podkreślenie zasługują starania o poprawę warunków pracy. Nie zawsze jednak dążenie do ich poprawy daje się pogodzić z osiąganiem planowanych wyników produkcyjnych. Np. w nowych bądź modernizowanych zakładach założenia techniczno-ekonomiczne określają ściśle jaki ma być dla danego zakładu stan zatrudnienia, wielkość powierzchni produkcyjnej i socjalnej itp. Kiedy jednak dochodzi do rozruchu zakładu, okazuje się niejednokrotnie, że, aby wykonać plan, trzeba zagęścić hale produkcyjne, zmniejszyć powierzchnię przeznaczoną na urządzenie socjalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Znaczny jest wciąż jeszcze odsetek młodzieży bez ukończonej szkoły zawodowej, a nawet podstawowej; zakłady zatrudniające taką młodzież napotykają na poważne trudności w procesie ich adaptowania. Nie sprzyja rozwiązaniu tego problemu działalność ochotniczych hufców pracy. W hufcach nie ma sprecyzowanego programu szkolenia, nie ma też obowiązku tego szkolenia. W zasadzie szkolenie to powinno obejmować zarówno program szkoły podstawowej, jak i zawodowej. Obserwuje się zjawisko przepływu młodzieży ze szkół zawodowych do hufców, gdzie i zarobek jest wyższy aniżeli ucznia szkoły zawodowej i gdzie nie ma takich rygorów i dyscypliny, jak w szkole. Młodzież ta po ukończeniu 18 roku życia nie jest przygotowana do pracy zawodowej. Umożliwienie młodzieży z OHP zdobycia kwalifikacji zawodowych jest sprawą pilną.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Obowiązujący obecnie zakaz zwiększania zatrudnienia powoduje w wielu zakładach wzrost ilości przepracowanych godzin nadliczbowych. Na pewno przeciwstawiać się trzeba żywiołowemu wzrostowi zatrudnienia, szukać trzeba jednak rozwiązań bardziej skutecznych, mniej kłopotliwych dla zakładów np. przez blokowanie funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełKazimierzRaszkowski">W dalszym ciągu występuje nadmierna fluktuacja kadr. Jest u nas stosunkowo liczna grupa ludzi, którzy poprzez przechodzenie z zakładu do zakładu ustawicznie poszukują lepiej płatnych i mniej uciążliwych stanowisk pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefRojek">Zamiar ujednolicenia wynagrodzeń w przybliżonych zawodach jest bardzo celowy. Będzie to jeden z hamulców nadmiernego przepływu kadr.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefRojek">Pozytywnie należy oceniać podjęte ostatnio działania na rzecz zatrudnianie kobiet w zawodach dostępnych dotąd tylko dla mężczyzn. Umożliwi to zmniejszenie trudności występujących w prawidłowym gospodarowaniu siłą roboczą. W woj. poznańskim, a przede wszystkim w rejonie Konina, władze miejscowe włożyły wiele wysiłku, aby zwiększyć zatrudnienie kobiet. W dalszym ciągu jednak nadwyżki kobiecej siły roboczej jest duża, a sytuacja ulegnie pogorszeniu, kiedy szkoły zawodowe wypuszczą tegorocznych absolwentów, wśród których przeważają dziewczęta. W rejonie Konina należałoby w związku z tym pomyśleć o rozbudowie, obok wiodącego na tym terenie przemysłu ciężkiego, również zakładu, w którym można by zatrudniać przede wszystkim kobiety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMariaGajecka">Resort podjął szereg konkretnych posunięć i decyzji zmierzających do uregulowania problemu zatrudnienia i płac.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMariaGajecka">Wzrasta wydajność pracy, jednak w wielu zakładach występują jeszcze obawy, że wysokie przekraczanie norm spowoduje po kilku miesiącach ich zmianę, a w konsekwencji zmniejszenie zarobków.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełMariaGajecka">Za słuszne uznać należy decyzje przeciwdziałające fluktuacji kadr. Należałoby konsekwentnie stosować praktykę przyznawania pracownikom zmieniającym często pracę najniższej stawki wynagrodzenia dla danej kategorii zatrudnienia. Skuteczną formą przeciwdziałania nadmiernemu przepływowi pracowników między branżami byłoby jednolite uregulowanie w skali całego kraju zarobków określonych grup pracowniczych, np. kierowców.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełMariaGajecka">Wydziały zatrudnienia prezydiów rad narodowych pełnią właściwie tylko rolę pośredników; nie mają warunków ani możliwości, aby kształtować politykę zatrudnienia, kontrolować zakłady pracy itp. Składa się na to szereg czynników, przy czym jednym z najistotniejszych jest to, że wynagrodzenie pracowników tych wydziałów nie sprzyja zatrudnieniu wysoko kwalifikowanych kadr. Wydziały te muszą być kadrowo wzmocnione. Jednakże wszelkie decyzje personalne trzeba podejmować z wielką rozwagą, nie tracąc z oczu tego, że w radach narodowych pracuje liczna rzesza ludzi zatrudnionych od wielu lat, którym nie stwarzano możliwości podnoszenia kwalifikacji i zdobywanie wykształcenia. Mechaniczne stosowanie wobec tych pracowników wymogów kwalifikacyjnych byłoby krzywdzące.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełMariaGajecka">W okresie ostatnich 2 lat uzyskaliśmy widoczne efekty w dziedzinie zatrudnienia kobiet. W skali kraju problem ten stracił na ostrości, jednakże w niektórych regionach jest on nadal nabrzmiały. Regionom tym trzeba przyjść ze skuteczną pomocą.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełMariaGajecka">Mimo, że od powołania Instytutu nie upłynął jeszcze rok, ma on szereg osiągnięć. Podjęte tematy badań uznać należy za słuszne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wiele trudności, jakie występują w dziedzinie zatrudnienia jest rezultatem słabości wydziałów zatrudnienia rad narodowych. Nie prowadzą one na swoim terenie polityki zatrudnienia, nie synchronizują planów zatrudnienia z programem inwestycyjnym, z programem szkolenia młodzieży itp. Dlatego też z zadowoleniem przyjąć należy zapowiedź reorganizacji tych wydziałów i opracowania nowego modelu służby zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Słuszne są decyzje w sprawie połączenia różnego typu funduszy w jeden fundusz aktywizacji zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Mamy w kraju zjawisko braku męskiej siły roboczej. Nawet w woj. białostockim, gdzie od lat rekrutowano robotników dla innych terenów kraju, występują obecnie deficyt tej siły. Nadal jednak istnieją nadwyżki kobiet poszukujących pracy; jest wśród nich 5 tys. jedynych żywicielek rodzin; stanowi to ważny społecznie problem. W zakładach pracy występuje niechęć do zatrudniania kobiet. Decyzje w sprawie zamiany stanowisk pracy męskich na kobiece, nie wystarczają. Potrzebne są bardziej radykalne posunięcia.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Fluktuacja kadr staje się coraz bardziej nabrzmiałym problemem. W sytuacji, kiedy brak pracowników, a odczuwa to np. białostockie budownictwo, zatrudnia się każdego, kto się zgłosi. Przynosi to ujemne konsekwencje. Powoduje to demoralizację części młodych pracowników, w stosunku do których nie stosuje się sankcji, mimo że nie wywiązują się oni z obowiązków. Nie zwalnia się ich z pracy, gdyż przedsiębiorstwo musi swoje zadania wykonać. Sprawa zatrudnienia w budownictwie wymaga radykalnych rozstrzygnięć. Konieczne jest wzmocnienie rangi tego zawodu, stworzenie bodźców sprzyjających stabilizacji kadr.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Badania przyczyn absencji w woj. białostockim wskazują, że w kwietniu 42,9 proc. ogólnej ilości godzin opuszczonych z przyczyn usprawiedliwionych - to zwolnienia na różnego rodzaju narady i działalność społeczną.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Powołanie Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych było posunięciem uzasadnionym. Badania przeprowadzone przez ten Instytut będą z pewnością korzystne dla rozwiązywania problemów zatrudnienia i płac. Trzeba jednak postawić przed Instytutem zadanie maksymalnego skracania czasu między podjęciem badań naukowych, a wdrożeniem wyników tych badań w praktyce. Instytut, nawiązując kontakty z podobnymi placówkami zagranicznymi, nie powinien ograniczać się do krajów RWPG, lecz zainteresować współpracą z krajami skandynawskimi, które mają ciekawe rozwiązania w wielu sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMariaGrzelka">Niepokojący jest znaczny odsetek młodzieży nie kończącej szkół podstawowych i zawodowych. Ta młodzież jest najsłabiej zdyscyplinowana, najczęściej zmienia miejsca pracy, niska jest jej wydajność.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMariaGrzelka">Nie zahamuje się fluktuacji kadr o ile zakłady pracy nie będą przestrzegać zasady, aby na każdym stanowisku pracy zatrudniać tylko takich pracowników, którzy mają odpowiednie do tego kwalifikacje.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMariaGrzelka">Komisja Przemysłu Lekkiego, badając przyczyny opóźnień w dochodzeniu zakładów do projektowanej zdolności produkcyjnej, stwierdziła, że są one m.in. skutkiem dużej płynności kadr i nadmiernej absencji. W szczególnie trudnej sytuacji znajdują się zakłady zlokalizowane, w wyniku postulatów władz miejscowych, na terenach nieuprzemysłowionych, dysponujących wolną siłą roboczą, a równocześnie niemających żadnych tradycji produkcyjnych. Zakłady te zatrudniają przede wszystkim kobiety. Trudności wynikają z dwóch przyczyn: po pierwsze robotnice trzeba intensywnie przyuczać do zawodu i w okresie takiej masowej adaptacji trudno uzyskiwać założone wskaźniki produkcyjne; niska też jest jakość początkowej produkcji. Po drugie - wiele tych zakładów nie ma rozbudowanego zaplecza socjalnego, co powoduje stosunkowo dużą absencję. Stąd wniosek, że decyzje w sprawie budowy nowych obiektów przemysłowych niezbędnych dla zapewnienia miejsc pracy w rejonach nieuprzemysłowionych muszą iść w parze z decyzjami dotyczącymi realizacji programu socjalnego i wyprzedzającego uruchomienie zakładu szkolenia przyuczającego do zawodu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMariaGrzelka">W przemyśle lekkim obserwuje się odpływ pracowników niektórych specjalności do innych branż, które zapewniają znacznie lepsze warunki. Stąd potrzeba szybkiego podjęcia decyzji w sprawie ujednolicenia stawek pokrewnych grup zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarianMatera">Rygorami w sprawie przyjmowania nowych pracowników obciążone zostały również zakłady pracy, w których występuje znaczna fluktuacja kadr. Tymczasem płynność kadr, to nie tylko skutek przepływu między zakładami pracowników niezdyscyplinowanych, lecz również efekt niezadowalających warunków socjalnych, trudności z uzyskaniem mieszkań itp. czynników, na które nie zawsze zakład może mieć wpływ.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMarianMatera">Podejmujemy walkę z nieusprawiedliwioną absencją i z niską dyscypliną pracy, a równocześnie nie wyposażamy administracji zakładów w dostateczne środki prawne. Jakie bowiem ponosi konsekwencje pracownik często opuszczający pracę, kiedy przechodzi do innego zakładu? Nie potrąca się takiemu pracownikowi kosztów jego przeszkolenia w poprzednim zakładzie, ani też nie zobowiązuje do wynagrodzenia strat jakie zakład poniósł w wyniku jego absencji. Czym w naszych warunkach jest umowa o pracę, jeśli pracownik bez żadnych konsekwencji może pracę porzucić?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMarianMatera">Słuszne jest zamierzenie wzmocnienia kwalifikowanymi kadrami wydziałów zatrudnienia prezydiów rad narodowych. Ale za w pełni uzasadnione uznać należy rozgoryczenie wieloletnich pracowników tychże rad, którzy w ciągu lat ofiarnej pracy nie mieli możliwości zdobycia wykształcenia i podniesienia kwalifikacji. Obecnie ich wynagrodzenie jest niższe niż nowo zatrudnionych, młodych pracowników posiadających wymagany poziom wykształcenia. Ci starzy pracownicy, sterani pracą, obciążeni obowiązkami rodzinnymi nie mogą nawet myśleć o kształceniu się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAlfredPrzydatek">Jedną z organizacyjnych form przeciwdziałania nadmiernej fluktuacji kadr jest obowiązek zatrudniania pracowników często zmieniających pracę, zgodnie z najniższą stawką przewidzianą dla danej kategorii zatrudnienia. To słuszne zamierzenie jest w praktyce dość trudne do realizacji; łatwiej jest stosować do pracowników umysłowych, gdzie obowiązuje widełkowy system płac.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAlfredPrzydatek">Resort zamierza w branżach charakteryzujących się znaczną fluktuacją kadr wprowadzić dodatki za wysługę lat, co ma w konsekwencji przyczynić się do stabilizacji załóg. Rozwiązanie, to trudno uznać za słuszne. Jest to bowiem forma premiowania zakładów, w których fluktuacja wywołana jest m.in. złymi warunkami pracy. Zakłady, które dzięki wieloletnim wysiłkom, zapewniły swym pracownikom lepsze warunki i które mają ustabilizowaną załogę - byłyby pokrzywdzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Działalność poradni zawodowych w miastach powiatowych ma raczej formalny charakter. Wobec ograniczonych możliwości miejscowego przemysłu i możliwości kształcenia w miejscowych szkołach zawodowych, preorientacja zawodowa staje się fikcją; trzeba bowiem przekonywać młodego człowieka jakim to pięknym zawodem jest np. krawiectwo, gdyż w mieście powiatowym jest szkoła odzieżowa dysponująca wieloma miejscami. Szczególnie ostro uwidacznia się to w powiatach rolniczych, gdzie jest zapotrzebowanie na kwalifikowanych rolników, ogrodników, sadowników itp., brak jednak odpowiednich szkół zawodowych. Konieczne jest więc lepsze dostosowywanie sieci szkół zawodowych i profilu kształcenia do potrzeb danego rejonu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Preorientacje zawodowe prowadzi się obecnie w klasach V–VIII. Od nowego roku szkolnego ma być stopniowo realizowana zasada tworzenia w szkołach podstawowych począwszy od klasy VI tzw. klas uzawodowionych, w których uczniowie mniej uzdolnieni mogliby zdobywać pewne przysposobienie zawodowe. W związku z tym należałoby wcześniej wkraczać z preorientacją zawodową. Obawiać się można, że organizowanie takich klas odbywać się będzie w sposób administracyjny, bez uwzględniania zainteresowań uczniów. Przede wszystkim powstawać będą klasy przysposabiające do pracy w takim zawodzie, jaki związany jest z istniejącym na danym terenie zakładem produkcyjnym. Nie przewiduje się klas przysposabiających do zawodu rolnika. W związku z tym, że wchodzimy dopiero w pierwszy okres organizacji takich klas, śledzić pilnie powinniśmy sposoby rozwiązywania tego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Resort powinien podjąć niezbędne działania dla wzmocnienia roli wydziałów zatrudnienia w terenie. Muszą one mieć lepsze niż obecnie rozeznanie potrzeb swego terenu i sprawniej prowadzić wielopłaszczyznowe działania w zakresie likwidacji nadwyżek siły roboczej, jak i zapewnienia dopływu wykwalifikowanych kadr dla zakładów odczuwających deficyt siły roboczej.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Ponadto pytania pod adresem resortu skierowali posłowie: Aleksandra Poch (ZSL) i Czesława Kotarska (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił minister pracy, płac i spraw socjalnych - Wincenty Kawalec.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Wydziały zatrudnienia są organami rad narodowych i resort nie ma wpływu na ich obsadę personalną. Dąży się do tego, ażeby w nowym układzie organizacyjnym rad narodowych ukierunkować pracę wydziałów zatrudnienia przede wszystkim na rozeznanie potrzeb przedsiębiorstw na danym terenie, uzupełnianie niedoborów zatrudnienia oraz na prawidłowe rozmieszczenie nadwyżek siły roboczej, szkolenie zawodowe, preorientację zawodową.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Podejmuje się starania o zwiększenie zatrudnienie w systemie pracy nakładczej; dążyć się będzie do stworzenia bardziej atrakcyjnych warunków zatrudnionym w tym systemie pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Wiele uwagi poświęca się sprawom dokształcanie zawodowego dzieci kalekich. Program działania w tym zakresie uzgadniany jest z Ministerstwem Zdrowia i Opieki Społecznej oraz z Ministerstwem Oświaty i Wychowania.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Słusznie zwracano uwagę, że konieczna jest weryfikacja nomenklatury zawodów. Problematyką tą zajmuje się Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Duża ilość absolwentów szkół zawodowych nie podejmuje pracy w wyuczonym zawodzie. Opracowany został wspólnie z Ministerstwem Oświaty i Wychowania nowy profil szkolenia 230 szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Wiele uwagi poświęca się poprawie warunków socjalnych w przedsiębiorstwach uspołecznionych. Opracowano normatywy inwestycji socjalnych, które muszą być bezwzględnie przestrzegane przy podejmowaniu nowych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełFranciszekKrengelewski">W najbliższym okresie czasu ukażą się odpowiednie zarządzenia dotyczące zadań i organizacji Ochotniczych Hufców Pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Najwyższe wskaźniki absencji chorobowej notowaliśmy w październiku ub. roku, od tego okresu obserwuje się obniżenie absencji chorobowej, utrzymywała się ona jeszcze na stosunkowo wysokim poziomie w styczniu br. z uwagi na dużą ilość zachorowań na grypę.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Problem zwalniania w czasie godzin pracy do wykonywania prac społecznych został uregulowany specjalnym zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów, w którym przewiduje się poważne ograniczenia tych zwolnień.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełFranciszekKrengelewski">W związku ze zmniejszeniem ilości etatów w terenowych radach narodowych wydano odpowiednie zarządzenia w sprawie zabezpieczenia zatrudnienia dla zwalnianych pracowników. Część z nich, po odpowiednim przeszkoleniu zawodowym, będzie skierowana do pracy w nowym zawodzie, inni posiadający kwalifikacje zawodowe będą kierowani do pracy zgodnie z kwalifikacjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Rząd podejmuje poważne wysiłki zmierzające do zapewnienia prawidłowej realizacji racjonalnej polityki zatrudnienia i płac. Odczuwalna jest poprawa w dziedzinie zatrudnienia absolwentów szkół średnich i wyższych oraz zatrudnienia kobiet.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Rok bieżący wymaga szczególnej uwagi resortu w dziedzinie właściwego rozmieszczenia stosunkowo dużej ilości absolwentów szkół średnich i wyższych. Wzmóc trzeba troskę nie tylko o prawidłowy ich rozdział, lecz również o zapewnienie im właściwych warunków pracy. Prowadzone przez związki zawodowe kontrole warunków w hotelach robotniczych wykazują wiele niedociągnięć.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Nie może również zejść z pola widzenia resortu problem pełnego i racjonalnego zatrudnienia kobiet.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Przyznanie niektórych uprawnień socjalnych chałupnikom pozwoliłoby na znaczne rozszerzenie zatrudnienia w tym systemie pracy. Zwiększyć należy społeczny nadzór nad przydziałem pracy chałupniczej. Obserwuje się niejednokrotnie, że najlepiej płatne i najmniej uciążliwe prace otrzymują tacy, których warunki materialne są stosunkowo dobre.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Niepokoją sygnały o nadmiernym wzroście zatrudnienia w niektórych zakładach pracy bez podejmowania wysiłków na rzecz poprawy organizacji pracy. Zjawiska te występują nawet tam, gdzie odczuwa się deficyt siły roboczej. Zbyt łatwo sięga się również do możliwości wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Problem nadmiernej fluktuacji kadr powinien być stale w centrum uwagi nie tylko resortu, lecz również kierowników przedsiębiorstw, organizacji związkowych i samorządów robotniczych.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Jako korzystne zjawisko należy uznać stałe zwiększanie samodzielności przedsiębiorstw w zakresie zatrudnienia i płac. Konieczne jest jednak wzmocnienie nadzoru w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Podejmować należy wysiłki dla zmniejszania absencji w zakładach pracy. Ustalenie limitów na zasiłki chorobowe musi być poprzedzane wnikliwą analizą sytuacji w każdym przedsiębiorstwie. O ile nadmierna ilość zwolnień do 3 dni może budzić zastrzeżenia, to zwolnienia ponad 3 dni nasuwają konieczność rozpoznania warunków pracy w przedsiębiorstwie i podejmowania działań dla usunięcia zagrożeń powstawania wypadków przy pracy oraz przyczyn chorób zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W okresie ostatnich 2 lat obserwujemy poważny wzrost płacy zwłaszcza wśród najniżej zarabiających oraz w tych branżach, które dotychczas odstawały od średnich wskaźników krajowych. Zasady regulacji płac należy uznać za właściwe; uwzględniają one złożoność i utrudnienia w wykonywaniu pracy na poszczególnych stanowiskach. Z uznaniem należy powitać inicjatywy wielu załóg mające na celu zwiększanie produkcji przeznaczonej na zaopatrzenie rynku wewnętrznego. Pozwala to na utrzymanie równowagi rynkowej i zapewnienie realności płac.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Kierunki pracy podjęte przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych są słuszne i koncentrują się na najbardziej ważkich problemach w dziedzinie polityki zatrudnienia, płac i problemów socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">O AKTUALNYCH PROBLEMACH POLITYKI ZATRUDNIENIA I PŁAC.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU PRACY I SPRAW SOCJALNYCH.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Streszczenie informacji złożonej przez ministra pracy, płac i spraw socjalnych - Wincentego Kawalca na posiedzeniu Komisji Pracy i Spraw Socjalnych w dniu 17 maja 1973 r.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Główne kierunki działania w zakresie polityki płac koncentrują się na kształtowaniu bardziej prawidłowych relacji płac poszczególnych grup społeczno-zawodowych. Zmierza się do tego, by poziom płac poszczególnych grup pracowników był dostosowany do roli i rangi społecznej spełnianych przez nich funkcji. Zmierza się do gruntownej przebudowy struktury płac; jej istota polega na znacznym zwiększeniu udziału płacy zasadniczej w całkowitych zarobkach. Wychodzi się z założenia, że płaca zasadnicza powinna być wykładnikiem kwalifikacji pracownika i stanowić bodziec do ich podwyższania. Zmiana struktury płac zmierza również do bardziej skutecznego oddziaływania na podnoszenie wydajności pracy. W tych branżach, w których dotychczas nie stosowano dodatków za wysługę lat, a w których występuje duża fluktuacja pracowników z uwagi na ciężkie warunki pracy, wprowadza się takie dodatki.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Zamierza się wprowadzić nowe metody określania wielkości funduszu płac; przewiduje się wprowadzenie wieloletniej normy wzrostu tego funduszu w relacji do wielkości zadań gospodarczych wyrażonych bądź w miernikach naturalnych, bądź też w normatywach zbliżonych do produkcji czystej (dodanej) odpowiadającej w przybliżeniu dochodowi narodowemu wytworzonemu przez przedsiębiorstwo. Przewiduje się również usprawnienie systemu zachęt materialnych dla aparatu kierowniczego w przedsiębiorstwach i zjednoczeniach, polegające na uzależnieniu wielkości funduszu premiowego tych pracowników od osiągniętego zysku.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Przyspieszenie tempa wzrostu zatrudnienia, szczególnie na terenach słabiej uprzemysłowionych spowodowało pogłębienie na niektórych terenach deficytu męskiej siły roboczej oraz znaczne zmniejszenie ilości zarejestrowanych osób poszukujących pracy. Te pomyślne zmiany osiągnięto dzięki organizowaniu tanich miejsc pracy, rozwojowi pracy nakładczej, zwiększaniu zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin. W roku bieżącym podejmuje się działania na rzecz dalszej racjonalizacji zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W celu przyspieszenia aktywizacji gospodarczej miast i regionów, w których istnieją nadwyżki siły roboczej, szczególnie kobiecej oraz właściwego wykorzystania środków przeznaczonych na przysposobienie zawodowe i na inną pomoc dla osób poszukujących pracy - przygotowuje się projekt uchwały w sprawie utworzenia jednego funduszu aktywizacji zawodowej. Obecnie istnieje 5 odrębnych funduszów, tworzonych w różnych czasie; wszystkie one mają charakter interwencyjny.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W oparciu o doświadczenia roku ub. opracowano program mający na celu koordynację ogólnokrajowej, branżowej i regionalnej gospodarki kadrami oraz wzmocnienie współpracy w tym zakresie administracji terenowej i gospodarczej. Doskonali się również system zatrudnienia absolwentów szkół zawodowych i ogólnokształcących, w oparciu o umowy przedwstępne. wyniku działania ustawy o zatrudnieniu absolwentów szkół wyższych, ustalającej planowy rozdział absolwentów, zmniejszyły się dysproporcje w ich rozmieszczeniu terenowym. Aktualnie zapotrzebowanie resortów oraz wstępne rozliczenia podaży i popytu na absolwentów, wykazuje w zasadzie pełne pokrycie potrzeb gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Badania Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych koncentrują się wokół takich problemów jak: zatrudnienie, warunki i środowisko pracy, polityka dochodów z pracy i dochodów socjalnych, stosunki międzyludzkie w pracy, czas pracy i czas wolny.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Instytut uczestniczy w realizacji planu prac naukowo-badawczych instytutów pracy krajów - członków RWPG w problemie „Podstawy naukowe organizacji i normowanie pracy oraz materialnego zainteresowania w produkcji socjalistycznej”. Wykonuje on również funkcje koordynatora powołanej przez RWPG grupy roboczej do spraw nomenklatury zawodów i specjalności.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Prace Instytutu powiązane są z programem pracy resortu i zmierzają do pogłębionego badania węzłowych problemów, do lepszego poznania związków i zależności między zatrudnieniem, płacami, dochodami i polityką socjalną, do sformułowania bieżących i perspektywicznych celów, środków działania i propozycji doskonalenia systemu polityki społeczno-gospodarczej w poszczególnych dziedzinach gospodarowania.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>