text_structure.xml 15.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 26 września 1974 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego i Maszynowego, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Szafrańskiego (PZPR), rozpatrzyła stan i perspektywy rozwoju przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Maszynowego z I zastępcą ministra Aleksandrem Kopciem oraz wiceministrem Edwardem Meisnerem, Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z wiceministrem Janem Kuczmą, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z I zastępcą ministra Franciszkiem Adamkiewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego oraz dyrektor Zespołu NIK — Stanisław Grodzki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były materiały opracowane przez resort przemysłu maszynowego oraz NIK, jak również wyniki dokonanej prze podkomisję wizytacji jednostek podległych Zjednoczeniu Przemysłu Maszyn i Aparatów Elektrycznych „Ema”; wizytacja ta objęła Instytut Elektrotechniki w Międzylesiu, Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów „Emit” w Zychlinie, Fabrykę Transformatorów „Elta” w Łodzi, Fabrykę Silników Elektrycznych małej mocy „Silma” w Zagórzu, zakłady elektromaszynowe „Celma” w Cieszynie oraz Fabrykę Maszyn Elektrycznych i motoreduktorów „Indukta” w Bielsku Białej. Zakłady te dostarczają łącznie ponad 50 proc. całej produkcji Zjednoczenia „Ema” i zatrudniają ponad 40 proc. wszystkich jego pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawcą był poseł Zdzisław Pawlik (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Wyroby wytwarzane przez przemysł elektrotechniczny mają w podstawowej większości charakter kooperacyjny i warunkują, wykonanie planów produkcji przez inne branże przemysłu. Pozostałe wyroby mają głównie charakter dóbr inwestycyjnych i stanowią wyposażenie dla realizowanych w kraju inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Produkcję tej branży cechuje bardzo zróżnicowany asortyment (około 6.100 wyrobów), które wytwarzane są jednostkowo, mało i wieloseryjnie oraz masowo. Do podstawowych grup wyrobów należą maszyny elektryczne wirujące, aparatura elektryczna niskiego napięcia, urządzenia przetwórcze i zasilające, elektronarzędzia.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Produkcja przemysłu elektro-technicznego nie nadąża za rosnącymi w bardzo szybkim tempie potrzebami odbiorców krajowych, wzrastała ona bowiem w latach 1971–1973 w granicach od 11 do 13,4 proc, rocznie, tj. w stopniu wolniejszym niż produkcja całego przemysłu maszynowego. Niedobór wyrobów przemysłu elektrotechnicznego odczuwają m.in. niektóre zakłady przemysłu okrętowego, taboru kolejowego, urządzeń chemicznych, urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych i odpalających.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Trudności te wynikają przede wszystkim z niedostatecznego rozwoju przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych w ubiegłych latach, zwłaszcza w 5-leciu 1966–1970. W obecnej 5-latce nakłady inwestycyjne poważnie wzrosły, jednak rozwój tego przemysłu nadal nie nadąża za rosnącymi potrzebami. Zapewnić trzeba, aby rozwój tego przemysłu mógł sprostać bardzo szybkiemu wzrostowi zapotrzebowania na wyroby elektrotechniczne w dalszych latach. Przewiduje się, że w 1980 r. zapotrzebowanie to będzie 2,5 razy większe aniżeli w 1975.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Czynnikami ograniczającymi bardziej dynamiczny rozwój przemysłu elektrotechnicznego są trudności zaopatrzeniowe. Obecnie w zakładach elektrotechnicznych podjęto działania zmierzające do porządkowania gospodarki materiałowej. Zdaniem posłów, oszczędności materiałowych należy w tym przemyśle szukać przede wszystkim w rozwoju nowoczesnych konstrukcji maszyn, we wdrażaniu do produkcji wyrobów, które przy tych samych gabarytach osiągać będą większą moc. Ogromne rezerwy materiałowe tkwią fet przede wszystkim w technologii.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Istotną rezerwą jest ograniczenie ilości produkowanych typów i odmian maszyn i urządzeń. Zmierzać trzeba do dalszej unifikacji produkowanych wyrobów oraz do rozwoju specjalizacji, jak również do lepszego wykorzystania zakupionych za granicą licencji oraz linii technologicznych i montażowych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAntoniBeta">Bardzo poważnym odbiorcą wyrobów przemysłu elektromaszynowego jest hutnictwo - jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się gałęzi naszej gospodarki. Rekonstrukcja i unowocześnienie starego hutnictwa, szeroki, realizowany obecnie program mechanizacji prac ręcznych i uciążliwych sprawiają, że zapotrzebowanie na wyroby przemysłu elektromaszynowego rośnie bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAntoniBeta">Od 1970 r. hutnictwo odczuwa pogłębiające się niedobory w dostawach silników i aparatów elektrycznych. Pozwalają. one tylko na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb nowych obiektów, a potrzeby związane z remontami pracujących już urządzeń nie są w pełni zaspokajane. Powoduje to przesuwanie się remontów na następne lata i wpływa niekorzystnie na sprawność urządzeń. Hutnictwo jest bardzo zainteresowane w otrzymywaniu maszyn i aparatów elektrycznych w skróconych cyklach dostaw, co przy obecnym stanie, a nawet założonej perspektywie, nie wydaje się możliwe.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełAntoniBeta">Konieczny jest więc szybszy od założonego rozwój przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych i to już w najbliższych latach. Przemysł ten powinien dysponować odpowiednią rezerwą produkcyjną, która umożliwiłaby podjęcie produkcji nowych wyrobów, wynikających z potrzeb rozwojowych przemysłu krajowego oraz z postępu technicznego i technologicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyKaczmarek">Trzeba wzmóc wysiłki dla przyspieszenia tempa rozwoju produkcji licencyjnej elektronarzędzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianRadzikowski">Istotne znaczenie dla produkcji turbin energetycznych w zakładach mechanicznych „ZAMECH” w Elblągu mają dostawy generatorów z wrocławskiego „DOLMEDU”. Dostawy te nie zaspokajają w pełni potrzeb. Stwarza to konieczność importu generatorów, przy czym zawieranie kontraktów nieraz się przeciąga, a dostawcy zagraniczni opóźniają dostawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanDarzyński">Nadal jesteśmy opóźnieni w stosunku do krajów wysoko uprzemysłowionych jeśli chodzi o stosowanie tworzyw sztucznych. Dotyczy to także stosowania tych tworzyw w przemyśle elektrotechnicznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanMendalka">Potrzebujemy coraz więcej silników i innych urządzeń, elektrycznych. Niepełne zaspokojenie potrzeb krajowych w tej dziedzinie nie wynika z winy samego przemysłu, który w poprzednich latach nie był w dostatecznym stopniu doinwestowany i dziś, mimo szybkiego wzrostu produkcji, nie jest w stanie pokryć wszystkich potrzeb. Resort przemysłu maszynowego musi więc skierować więcej uwagi na rozwój tej ważnej branży. Trzeba ograniczyć zbyt szeroki asortyment produkcji maszyn i urządzeń elektrycznych, rozwijać szerszą współpracę z krajami RWPG.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanMendalka">Modernizacji wymaga przestarzały w wielu zakładach przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych park maszynowy. Niezbędną staje się budowa dużej nowoczesnej odlewni dla potrzeb tego przemysłu. Również i przemysł chemiczny powinien dołożyć wysiłków, aby poprawić terminowość i jakość dostaw olejów, izolacji innych wyrobów dla zakładów elektrotechnicznych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanMendalka">Ważny problem to sprawa kadr dla branży elektrotechnicznej. Wiąże się to z rozwojem szkolnictwa, budową internatów przy szkołach zawodowych tej specjalności, a także z rozwojem budownictwa mieszkaniowego dla załóg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMirosławMartin">W okresie ostatnich lat realizacja inwestycji, rozbudowa i modernizacja zakładów oraz unowocześnienie procesów technologicznych w przemyśle maszyn i aparatów elektrycznych pozwoliły na poważne zwiększenie produkcji. Nie jest to jednak jeszcze postęp, który można uznać za zadowalający, gdyż potrzeby odbiorców produktów finalnych tego przemysłu rosną znacznie szybciej. Stąd niepokojące sygnały o wciąż niewystarczających jeszcze dostawach maszyn i aparatury elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMirosławMartin">Przyśpieszenie tempa rozwoju tego przemysłu hamuje niedorozwój bazy kooperacyjnej; występują braki w dostawach odlewów, podzespołów itp.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMirosławMartin">W zakładach przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych nadal obserwuje się stosunkowo wysoką fluktuację kadr, większość tych zakładów zlokalizowana jest w pobliżu wielkich zakładów, które mogą zapewnić zarówno lepsze warunki płacowe jak i socjalne. Zbyt duża jest również rozpiętość płac pomiędzy poszczególnymi przedsiębiorstwami w ramach branży. Na przykład jednym zakładom przyznano już dodatki za staż pracy, inne tych dodatków nie otrzymują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanMendel">Rozmiary budownictwa mieszkaniowego dla pracowników zakładów przemysłu elektro-maszynowego są. nie wystarczające w stosunku do potrzeb; foteli robotniczych utrudnia organizowanie pracy zmianowej i angażowanie kwalifikowanych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanMendel">Rozwijać należy produkcję narzędzi dla nowoczesnych maszyn. Praktyka wykazuje, że dopóki maszyny sprowadzane z importu obsługiwane są przy pomocy narzędzi importowanych, pracują one dobrze. Natomiast po zastosowaniu narzędzi produkcji krajowej występują zakłócenia w rytmiczności pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanMendel">Przy decyzjach o zakupie maszyn i urządzeń z importu trzeba zapewnić przeszkalanie nie tylko pracowników, którzy będą obsługiwać tę maszynę w czasie produkcji, lecz również pracowników zaplecza remontowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWiesławMróz">Przy uruchamianiu, cięgów produkcyjnych opartych na materiałach z importu, lepiej zabezpieczać trzeba rytmiczność dostaw tych materiałów. Dotyczy to m.in. niektórych asortymentów blach transformatorowych, taśm i tworzyw sztucznych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWiesławMróz">Doskonalić trzeba bodźce ekonomiczne w przemyśle elektromaszynowym tak, ażeby zachęcały one do podejmowania pracy w tej branży.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWiesławMróz">Planowany okres wdrażania i przygotowania produkcji opartej na licencjach jest niejednokrotnie zbyt krótki; powoduje to nieosiągane w terminie założonych zdolności produkcyjnych oraz zakłócenia w rytmiczności pracy maszyn i urządzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanPlasota">Z przedstawionych Komisji materiałów wynika, że zakłada się stosunkowo szybki rozwój przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych. Zamierzenia rozwojowe muszą obejmować równoczesną rozbudowę zaplecza socjalnego. Baza socjalna jest nadal zbyt wolno modernizowana, a praktyka wykazuje, że przy realizacji nowych inwestycji pomieszczenia socjalne na ogół oddawane są w późniejszych terminach niż produkcyjne.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJanPlasota">Przeprowadzona ostatnio regulacja płac w branży maszyn i aparatów elektrycznych nie rozwiązała wszystkich problemów. Jak już wskazywano, nie wszystkim zakładom przyznano np. dodatki za staż pracy; fluktuacja kadr nadal jest wysoka.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJanPlasota">W czasie wizytacji stwierdzono dużą poprawę w zakresie gospodarki materiałowej, pomyślne są wyniki akcji „ład i porządek”.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJanPlasota">Przy zakupie licencji zabezpieczać trzeba wszystkie etapy jej wrażania; chodzi tu o zapewnienie dostaw materiałów, podzespołów, narzędzi, materiałów pomocniczych.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJanPlasota">Przyśpieszenie rozwoju przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych uzależnione jest od pełnej realizacji planu postępu technicznego. Zapewnić trzeba dla tego przemysłu dostawy nowoczesnych obrabiarek i pras oraz lepsze oprzyrządowanie produkcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełRyszardDzionak">Ma terenie woj. katowickiego z trudnościami mieszkaniowymi borykają się prawie wszystkie zakłady przemysłowe. Nawet fabryka samochodów małolitrażowych, o której głosi się, że ma doskonałe warunki, nie może zapewnić swoim pracownikom mieszkań, ma duże trudności w angażowaniu pracowników wysoko kwalifikowanych. Trzeba zdawać sobie sprawę, że z trudnościami takimi borykają się wszystkie przedsiębiorstwa w wielkich aglomeracjach przemysłowych. Priorytet inwestycyjny na tym terenie przyznano hucie „Katowice” i Fabryce Samochodów Małolitrażowych. Ponadto na tym terenie nie ma rezerw siły roboczej i nawet gdyby były mieszkania, nie można byłoby rozwiązać wszystkich problemów kadrowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyKubalewski">Niedobór siły roboczej zaczyna zarysowywać się prawie na terenie całego kraju. Coraz częściej sięgać trzeba do rezerw kobiecej siły roboczej. Musimy zapewnić rozbudowę żłobków i przedszkoli przyzakładowych. Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister przemysłu ciężkiego — Franciszek Adamkiewicz, wiceminister górnictwa i energetyki Jan Kuczma, dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — B. Kempa, wiceministrowie przemysłu maszynowego Aleksander Kopeć i Edward Meisner oraz dyrektor Zjednoczenia „EMA” — Eugeniusz Binduga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełHenrykSzafrański">Równolegle z imponującymi osiągnięciami przemysłu maszyn i aparatów elektrycznych występują w tej branży poważne zaniedbania, wynikające z niedoinwestowania, wielu zakładach stosuje się jeszcze przestarzałą technologię. Powoduje to niejednokrotnie poważne straty materiałowe.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełHenrykSzafrański">Niezależnie od przyspieszenia tempa rozwoju całej branży, trzeba w szybkim tempie unowocześniać jego produkcję, modernizować technologię wytwarzania, ważnym problemem jest również poprawa warunków socjalno-bytowych i mieszkaniowych załóg. Szczególnie wiele uwagi trzeba poświęcić zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych załóg, obejmujących obsługę nowo uruchamianych obiektów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>