text_structure.xml 15.1 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 października 1975 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Majewskiego (PZPR) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- realizację ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- informację ministra budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych o realizacji zadań planowych budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych za 9 miesięcy 1975 r.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego oraz Prac Ustawodawczych;</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z I zastępcą ministra Zdzisławem Drozdem, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z wiceministrem Edwardem Dobiją, Ministerstwa Sprawiedliwości z wiceministrem Józefem Szczerskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Rolnictwa;</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- przedstawiciele Centralnego Związku Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego i Stowarzyszenia Geodetów;</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- dyrektorzy Zespołów NIK: Edmund Twardowski i Wacław Śmigielski.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Podstawą dyskusji nt. stanu realizacji ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości były doręczone uprzednio posłom materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska opinie opracowane przez Komisje Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności 4 wojewódzkich rad narodowych, uwagi Najwyższej Izby Kontroli oraz przeprowadzone przez posłów konsultacje.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Sprawozdawcą był poseł Janusz Biernacki (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Uchwalona w 1958 r. ustawa o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości była trzykrotnie przez Sejm nowelizowana.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Ostatnia z tych nowelizacji przeprowadzona 22 listopada 1973 r. wprowadziła istotne zmiany w przepisach dotyczących zasad i form nabywania nieruchomości na rzecz państwa oraz wydatnie poprawiła warunki, na których następuje wywłaszczenie. Ustawa w obecnym jej brzmieniu odpowiada potrzebom; stwarza ona warunki usprawnienia realizacji programu inwestycyjnego na terenach wywłaszczanych i zabezpiecza interesy osobiste obywateli, których własność ulega wywłaszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Stwierdzić można, że ustawa jest w zasadzie prawidłowo realizowana przez organa administracji państwowej. Notuje się jednak przypadki niedociągnięć. Dotyczą one:</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- niedostatecznego tempa czynności przygotowawczych dla przejęcia nieruchomości i regulowania stosunków własnościowych,</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- opóźnień w opracowaniu szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości, w których wywłaszczono tereny,</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- wywłaszczania terenów o obszarze większym, niż to wynika z potrzeb inwestycyjnych; powoduje to trudności w pełnym ich zagospodarowaniu,</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- dokonywania wywłaszczeń ze zbyt dużym wyprzedzeniem w stosunku do możliwości zagospodarowania przejmowanego areału,</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- nieprawidłowości i nie dość sprawnego ustalania wysokości i wypłaty odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Reforma administracji terenowej i nowe uregulowanie kompetencji poszczególnych jej szczebli tworzy lepsze warunki dla prawidłowej realizacji ustawy. W tej chwili jednak należy liczyć się z przeszkodami wynikającymi z przejmowaniem spraw przez nowych ludzi na szczeblu gminy i województwa nie zawsze odpowiednio przygotowanych i dostatecznie wyposażonych w środki działania.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Komisje wojewódzkich rad narodowych wskazują na potrzebę szerszego stosowania przepisów ustawy przewidujących, że w uzasadnionych przypadkach niezależnie od jednorazowego odszkodowania, należy zabezpieczać warunki bytowe wywłaszczonych, zwłaszcza osób starszych.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Problemem nie dość jednoznacznie rozwiązanym jest obowiązek wywłaszczeń terenów stref ochronnych wokół inwestycji, które powodują utratę wartości użytkowej obszarów bezpośrednio pod inwestycje niezajmowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Usunięcie wszystkich tych słabości i niedociągnięć wymaga energicznego działania ze strony Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Ministerstwa Rolnictwa oraz wojewodów i prezydiów miast. Jest to tym pilniejsze, że rozszerza się zasięg działania ustawy na skutek dynamicznego rozwoju gospodarki narodowej i zwiększającego się zapotrzebowania na nowe tereny.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Z zadowoleniem stwierdzić można, że uchybienia te nie uchodzą uwadze resortu, czego wyrazem jest fakt, że zostały one uwzględnione w przedstawionych posłom materiałach informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełGabrielGórtowski">Najwyższa Izba Kontroli sygnalizuje przypadki nieprzestrzegania przepisów ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości. Nie zawsze są one wynikiem niezrozumienia przepisów. Należałoby stosować sankcje w stosunku do osób, które podejmują decyzje niezgodne z postanowieniami ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMarianMyszka">Zapewnić trzeba jednolitą interpretację przepisów ustawy. Trzeba np. jednoznacznie określić co należy rozumieć przez „inne źródła utrzymania”, których posiadanie wpływa na wysokość odszkodowania za wywłaszczone gospodarstwo rolne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTadeuszZapiórkowski">Duże szkody przynosi zbyt wczesne wywłaszczenie terenów pod zabudowę. Przywiązujemy dużą wagę do intensywnego wykorzystywania gruntów rolnych, a równocześnie zdarza się, że wywłaszcza się tereny pod inwestycje, których realizacja następuje dopiero po 2–3 latach.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełTadeuszZapiórkowski">Bardziej konsekwentnie egzekwować trzeba od inwestorów obowiązek zagospodarowywania terenów ochronnych oraz terenów oddawanych za wywłaszczone grunty. W rejonie zbiornika czorsztyńskiego przeniesiono wieś Maniowy, Nowa wieś ma wybudowaną drogę, zabudowania mieszkalne i gospodarcze, nie ma natomiast sieci sanitarnej. Nieczystości odprowadzane będą zatem do zbiornika. Obowiązkiem inwestora jest zapewnienie pełnej infrastruktury komunalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanWojno">Niezbędna wydaje się wzmożona kontrola realizacji postanowień ustawy w celu zapobieżenia nieprawidłowościom bądź nawet działaniom spekulacyjnym. Właściciele gruntów tej samej klasy podzielonych jedynie granicą miasta otrzymują różne stawki odszkodowań w przypadku wywłaszczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławJanik">Ludność należycie ocenia słuszność przepisów ustawy i nie wysuwa wobec niej zastrzeżeń. Problem odszkodowań został generalnie rozwiązany. Występują jednak pewne nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławJanik">Nieprawidłowości wynikają m.in. stąd, że aparat realizujący postanowienia ustawy nie zawsze jest do tego przygotowany. Najsłuszniej byłoby, aby wywłaszczeniem zajmowały się okręgowe inwestycji miejskich, które najlepiej są do tego przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWładysławJanik">Więcej uwagi poświęcić trzeba prawidłowemu kształtowaniu tworzonych wokół zakładów przemysłowych stref ochronnych. Np. w Trzebini niemal każdy zakład ma strefę ochronną dochodzącą do 1 km. Terenów tych nie wolno zabudowywać, nie są one wywłaszczone, miasto ograniczone jest w rozbudowie. Zrozumiałe, że tak duże strefy ochronne nie są niezbędne w każdym przypadku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławKoziewicz">Określony został przeciętny koszt budowy domku jednorodzinnego. Nie wydaje się właściwe stosowanie innych kryteriów przy szacowaniu jego wartości przy ustalaniu przez wydział finansowy podstawy wymiaru podatku majątkowego, jeszcze innych - przez PZU.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBronisławJaromin">Ze sprawą wywłaszczeń wiąże się ściśle sprawa ochrony użytków rolnych. Wojewódzki Zespół Poselski w Krakowie stwierdził, że nadal zbyt często lokalizuje się inwestycje na gruntach rolnych wysokich klas. Inwestorzy uchylają się często od uzgadniania lokalizacji z organami administracji terenowej, a jeśli nawet taką konsultację przeprowadzają - nie biorą pod uwagę zastrzeżeń tych organów. Argumentuje się wówczas, że proces przygotowania inwestycji jest już tak zaawansowany, że zmiana lokalizacji nie jest możliwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełReginaMaciejewska">Nie wydaje się słuszne wypłacanie wysokich odszkodowań za budynki nigdzie nierejestrowane powstałe w wyniku samowoli budowlanej. Nie jest uzasadnione również wypłacanie pełnych odszkodowań za budynki przeznaczone do rozbiórki.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełReginaMaciejewska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zespołu NIK - Edmund Twardowski, wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów - Leon Palczyński oraz I zastępca ministra administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Zdzisław Drozd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">W dyskusji nie wysunięto propozycji zmian w ustawie ani w rozporządzeniach wykonawczych, co oznacza, że ustawa spełnia swoją rolę. Istnieje jedynie problem prawidłowej realizacji jej przepisów. Jest zjawiskiem społecznie pozytywnym, że coraz więcej na gruncie tej ustawy zawieranych jest dobrowolnych porozumień.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Niezbędna jest kontynuacja i rozwijanie szkolenia aparatu zajmującego się kwestią wywłaszczeń. Jest to tym ważniejsze, że w związku z reformą administracji terenowej sprawy wywłaszczeń przejął nowy aparat.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Przeciwdziałać trzeba energicznie nadmiernemu wywłaszczaniu gruntów. Nierzadko bywa, że grunty rolne leżą latami odłogiem, a mogłyby być użytkowane przynajmniej w drodze dzierżawy. W tej dziedzinie niezbędna jest wzmożona kontrola i stosowanie odpowiednich sankcji. W całym procesie wywłaszczeń gruntów powinny być ściślej uwzględniane przepisy ustawy o ochronie użytków rolnych, aby nie dopuścić do zdarzających się niekiedy faktów nie tylko niewykorzystywania gruntów rolnych, ale nawet do niszczenia upraw i płacenia za nie odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła i informację ministra budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych o realizacji zadań planowych za 9 miesięcy 1975 r. Przedstawił ją wiceminister budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych - Edward Dobija.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Garlicki (SD), Marian Matera (PZPR), Gabriel Górtowski (SD), Zdzisław Kwieciński (PZPR), Regina Maciejewska (bezp.), Jan Wojno (PZPR), Zygmunt Raczkowski (PZPR), Maria Wyrozębska (ZSL), Bronisław Jaromin (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych - Edward Dobija.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">W okresie 9 miesięcy bież. roku plan roczny - o 13 proc. wyższy niż w roku ubiegłym, wykonany został w ponad 73 proc.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Lepiej niż w roku ubiegłym realizowany jest plan budownictwa mieszkaniowego - 66,4 proc. planu rocznego, budownictwa szkolnego - 107 proc., obiektów służby zdrowia - 78,5 proc., natomiast plan budowy obiektów socjalno-usługowych wykonano tylko w 42,7 proc.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">W okresie pierwszych 9 miesięcy bież. roku zanotowano pewne opóźnienia w realizacji niektórych obiektów budownictwa przemysłowego. Głównymi ich przyczynami są opóźnienia w dostawach urządzeń, nierytmiczność zaopatrzenia materiałowego, zwłaszcza cementu, kruszywa i niektórych materiałów instalacyjnych i elektrycznych. Wszędzie tam, gdzie występują zagrożenia w oddawaniu obiektów do użytku podjęto działania mające na celu koncentrację potencjału wykonawczego i poprawę zaopatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Wyrażano opinię, że obecny stan realizacji planu stwarza warunki wykonania z nadwyżką rocznych zadań w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego; podejmuje się kroki służące eliminowaniu występujących trudności na tym odcinku w rejonach wielkich aglomeracji miejskich.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Wysoko przekroczona zastanie realizacja zadań budownictwa szkolnego. W pełni wykonane będą zadania w zakresie obiektów służby zdrowia oraz budowy obiektyw przemysłowych szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Szersze stosowanie lekkich konstrukcji stalowych i pawilonów pozwoli na przyspieszenie realizacji planów budownictwa obiektów socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyMajewski">Za słuszne uznano działania resortu koncentrujące się obecnie na: przygotowaniu frontu robót na okres zimowy, zaostrzeniu dyscypliny inwestycyjnej, skracaniu cykli realizacji poszczególnych obiektów, lepszym wykorzystaniu środków produkcji i prawidłowej organizacji pracy.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>