text_structure.xml 65.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 12</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu Stanisław Gawłowski</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Szanowni Państwo, jeżeli pozwolicie, rozpoczniemy posiedzenie połączonych Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Porządek obrad został państwu dostarczony wcześniej, przewiduje on pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy są jakieś uwagi do porządku? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo serdecznie witam wszystkich uczestników posiedzenia połączonych komisji. Witam przedstawicieli rządu. Pozwolicie państwo, że nie będę wymieniał nikogo – nie ma z nami z ministrów, są dyrektorzy… A, przepraszam! Przepraszam, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Nie mam pani odznaczonej, więc… Bardzo panią minister przepraszam i bardzo serdecznie panią minister witam na wspólnym posiedzeniu połączonych komisji. Witam wszystkich pozostałych przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Nie będę czytał zasad dotyczących prowadzenia posiedzenia, bo zakładam, że wszyscy uczestnicy znają je już dokładnie. Tylko przypomnę, że osoby uczestniczące w posiedzeniu zdalnie proszę o odpowiednie ustawienie w czasie głosowania urządzeń, tak żebyśmy widzieli państwa w trakcie głosowania. Pozostałych poproszę o rozłączenie się.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I przystępujemy do realizacji…</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Mam prośbę, żeby na początku posiedzenia – żeby nie było później jakiejś wtopy, z jaką mieliśmy do czynienia kilka ładnych tygodni temu podczas głosowań… Bardzo bym prosił pana przewodniczącego, żeby sprawdzić kworum w poszczególnych komisjach, żeby nie było później wątpliwości przy głosowaniach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę o informację… Komisja Ustawodawcza – kworum jest; komisja klimatu – kworum jest; i Komisja Środowiska – kworum jest. Bardzo dziękuję. Bardzo dziękuję również za podpowiedź panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Przystępujemy do realizacji porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Z inicjatywą w tej sprawie wystąpiła Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu, sprawozdawcą w imieniu komisji jest pani senator Joanna Sekuła. Jest ona z nami zdalnie, mam nadzieję, że nas słyszy. Jest?</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">To poproszę o zabranie głosu, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Przewodniczący, słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poproszę o zabranie głosu i wprowadzenie nas do dyskusji nad tym konkretnym projektem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorJoannaSekula">Szanowni Państwo Przewodniczący! Szanowni Państwo! Zaproszeni Goście!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorJoannaSekula">Mam dzisiaj zaszczyt przedstawić państwu projekt zmiany ustawy o odnawialnych źródłach energii. Idea tej zmiany polega na tym, iż rozszerzamy katalog działalności, które może podejmować spółdzielnia energetyczna jako podmiot w rozumieniu ustawy – Prawo spółdzielcze lub ustawy o spółdzielniach rolników, dając spółdzielni energetycznej możliwość prowadzenia, poza wytwarzaniem, działalności także w zakresie zużywania, magazynowania i sprzedaży energii elektrycznej, biogazu lub ciepła z instalacji odnawialnego źródła energii. Najistotniejsze w tej zmianie jest to, iż rozszerzamy możliwość powoływania spółdzielni energetycznych również na tereny miejskie. Dotychczasowa regulacja daje możliwość tworzenia spółdzielni energetycznych tylko na terenach gmin wiejskich lub wiejsko-miejskich, które bezpośrednio sąsiadują ze sobą. A istota tego poszerzenia katalogu podmiotów, które mogą tworzyć spółdzielnie energetyczne, to w perspektywie możliwość zaangażowania bardzo dużych społeczności lokalnych również na terenach miast, gdzie istnieje duży potencjał do wykorzystania, jeśli chodzi o montaż fotowoltaiki na – jak to jest czasami – ogromnych dachach i ścianach budynków wielolokalowych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorJoannaSekula">To, co jest bardzo istotne i co mieliście zapewne państwo możliwość przeczytać w ocenie skutków regulacji, to odniesienie się do bardzo wielu przykładów krajów Unii Europejskiej, które bardzo szeroko stosują koncepcję powoływania spółdzielni energetycznych. I to, co jest bardzo istotne: ta możliwość rozszerzenia tworzenia spółdzielczości energetycznej – oprócz tego, że poszerzamy zakres terytorialny – usuwa również ograniczenie dotyczące liczby członków spółdzielni, która to liczba w obecnym brzmieniu nie może być większa niż 1 tysiąc, oraz znosi ograniczenia dotyczące mocy wytworzonej lub ilości milionów metrów sześciennych gazu bądź megawatów ciepła.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorJoannaSekula">Pozostałe zapisy projektowanej ustawy są raczej porządkujące, dlatego że jeżeli usuwamy przepis mówiący o ograniczeniach, gdy chodzi o tworzenie spółdzielni, to zapisy w pozostałych paragrafach ten element uwzględniają.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorJoannaSekula">Ja myślę, że dla wszystkich nas – a mieliśmy już okazję rozmawiać o tej inicjatywie na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, gdzie zauważyliśmy, iż ta inicjatywa legislacyjna spotkała się z bardzo życzliwym przyjęciem senatorów… Pamiętam również życzliwe podejście pana ministra Guibourgé, który uczestniczył wówczas w tym posiedzeniu. Mam więc nadzieję, że i u szanownych senatorów z 3 połączonych komisji to nasze senackie przedłożenie znajdzie akceptację. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Zapytam panią minister bądź kogoś z przedstawicieli rządu o opinię pani minister bądź innych przedstawicieli innych ministerstw.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, to my uważamy, że projekt ten wymaga szerszej analizy w zakresie skutków proponowanych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o nasze wątpliwości co do tego projektu, to przede wszystkim uważamy, że projekt ten zmienia główny cel tego instrumentu, jakim są spółdzielnie energetyczne – bo celem powołania, przyjęcia takich regulacji było wyrównanie warunków życia i prowadzenia działalności gospodarczej na terenach wiejskich i w miastach. Ponadto ten projekt rozszerza możliwość stosowania tego samego poziomu preferencji również na obszarach, gdzie nie występują takie problemy energetyczne, z jakimi od wielu lat borykają się obszary wiejskie. Trzeba pamiętać, że celem spółdzielni energetycznych jest pokrycie potrzeb energetycznych lokalnych społeczności poprzez dostarczenie takiego rodzaju energii, na jaki jest lokalne zapotrzebowanie, z wykorzystaniem przy tym lokalnie dostępnych odnawialnych źródeł energii. A wprowadzenie możliwości sprzedaży energii przez spółdzielnię energetyczną całkowicie zmienia ideę funkcjonowania tego rodzaju społeczności lokalnej oraz spowoduje, że ta spółdzielnia energetyczna de facto stanie się przedsiębiorstwem energetycznym, które będzie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania i sprzedaży energii. Oprócz tego takie rozwiązanie może też powodować szereg komplikacji dotyczących rozliczeń, łączenia wsparcia w formie upustów z pozostałymi instrumentami przewidzianymi w ustawie, a także wątpliwości dotyczące udzielania pomocy publicznej, bo w tym zakresie projekt ustawy nie przewiduje żadnych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Oczywiście bardzo ważny jest aspekt finansowy, w tym wpływ proponowanego przez Senat rozwiązania na koszty funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Rozszerzenie obecnie funkcjonującego rozwiązania na większą skalę w kontekście odbiorców, czyli też na miasta, będzie wymagało przeanalizowania skutków finansowych, w tym przede wszystkim tego, na czym nam zależy – wpływu na koszty odbiorców końcowych. My jako resort widzimy realne ryzyko obciążenia odbiorców energii na obszarach wiejskich kosztami wynikającymi z tego proponowanego przez Senat rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Chciałabym też dodać – bo akurat wczoraj na posiedzeniu komisji rolnictwa w Sejmie także rozmawialiśmy o spółdzielniach energetycznych, i jeżeli chodzi o ten postulat zwiększenia liczby podmiotów, które mogą uczestniczyć w spółdzielniach… No właśnie na posiedzeniu komisji sejmowej był zgłaszany dokładnie odwrotny postulat, dotyczący tego, że ten 1 tysiąc podmiotów to jest zdecydowanie za dużo, i posłowie proponowali z kolei ograniczenie tej liczby. My na podstawie doświadczeń, które do tej pory mieliśmy – choć tak naprawdę czas funkcjonowania tych regulacji dotyczących spółdzielni energetycznych jest krótki – widzimy, że na pewno jest pole do tego, żeby rozmawiać o pewnych zmianach, żeby rozmawiać o pewnych usprawnieniach.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Dodam też, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa planuje kampanię informacyjną i szkolenia. My jako ministerstwo rolnictwa też ruszyliśmy z projektem pilotażowym dotyczącym spółdzielni energetycznych, on jest realizowany na razie w województwie podlaskim i kujawsko-pomorskim, wspólnie z tamtejszymi samorządami, i dotyczy tego, aby, że tak powiem, przeprowadzić samorządy, które się zgłosiły, przez całą ścieżkę tworzenia spółdzielni energetycznych, ale też na tej podstawie przeprowadzić pewną analizę i przygotować pewne postulaty, jeżeli chodzi o kwestie organizacyjne czy administracyjno-prawne dotyczące tworzenia tych spółdzielni, tak żeby ten mechanizm stał się popularniejszy, żeby mógł być łatwiej dostępny dla samorządów i innych zainteresowanych odbiorców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Za chwilę zwrócę się do senatorów, ale jeszcze poproszę Biuro Legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę, Panie Mecenasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Szanowni Państwo Przewodniczący!</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Biuro proponuje ewentualnie 2 uwagi, propozycje o charakterze doprecyzowującym oraz, do rozważenia, 1 propozycję, która ma charakter merytoryczny i będzie musiała być rozstrzygnięta przez szanownych państwa senatorów. Jeśli pan przewodniczący sobie życzy, to wskażę teraz te nasze ewentualne propozycje…</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poproszę.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Proponujemy, aby w art. 1 w pkcie 1, gdzie jest proponowane nowe brzmienie art. 33a… W przedostatnim wersie jest zwrot „o ile obrót energią nie stanowi dla spółdzielni głównej działalności gospodarczej ani zawodowej”. My tu proponujmy pewną poprawkę doprecyzowującą, która zapewni jednolitość terminologii. Zwracamy uwagę, że przedmiotem działalności spółdzielni jest wytwarzanie, zużywanie, magazynowanie i sprzedaż energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, więc proponujemy analogicznie to tam zapisać, ażeby wyrazy „o ile obrót energią nie stanowi” itd. zastąpić wyrazami „o ile obrót energią elektryczną, biogazem lub ciepłem nie stanowi dla spółdzielni głównej działalności gospodarczej ani zawodowej”. Taka uwaga była wskazana również w stanowisku jednego z podmiotów opiniujących. Uważamy, że jednolitość terminologiczna tego wymaga.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Z uwagi na to, że w międzyczasie, pomiędzy przyjęciem projektu przez Komisję Nadzwyczajną do spraw Klimatu a obecnym posiedzeniem komisji, nastąpiła zmiana w zakresie tego, że powstała 1 spółdzielnia energetyczna, proponujemy do rozważenia przez Wysoką Komisję, wprowadzenie przepisu przejściowego, który by regulował kwestię spraw dotyczących zamieszczenia spółdzielni w wykazie spółdzielni energetycznych, wszczętych i niezakończonych przed dniem niniejszej ustawy. Proponujemy, aby do tych spraw – jeśli będą takie przypadki, że jakaś spółdzielnia wystąpi o to, aby ją wpisać w ten wykaz – stosować już przepisy nowe. I to jest nasza propozycja regulacji.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">I jeszcze jedna uwaga o charakterze merytorycznym. Dotyczy ona uzupełnienia projektu ustawy o pkt 1a, który by brzmiał: w art. 38c ustawy o odnawialnych źródłach energii uchyla się ust. 11 i 12. Już mówię, o czym jest mowa. Art. 38c ust. 11 ustawy o odnawialnych źródłach energii mówi: „Nadwyżką ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci przez wszystkich wytwórców i odbiorców energii elektrycznej spółdzielni energetycznej dysponuje sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu pokrycia kosztów rozliczenia, w tym opłat, o których mowa w ust. 7”. A więc tym sprzedawcą tak naprawdę będzie zakład energetyczny. I mamy taką sytuację: jeśli spółdzielnia miałaby możliwość sprzedaży energii elektrycznej, to w sytuacji, kiedy tą nadwyżką wprowadzoną do sieci energii elektrycznej, której nie wykorzystają podmioty wchodzące w skład spółdzielni, będzie dysponowało przedsiębiorstwo energetyczne, to ta sprzedaż – tak nam się wydaje – będzie utrudniona albo niemożliwa. W związku z powyższym proponujemy uchylenie tego przepisu. W ust 12 jest odesłanie do ust. 11, więc jego usunięcie byłoby naturalną konsekwencją uchylenia ust. 11 w art. 38c. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Już mogę otworzyć dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani senator Danuta Jazłowiecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pani Minister, wskazała pani same wątpliwości wobec złożonej propozycji. Zdumiona jestem tym szczególnie teraz, kiedy społeczeństwo coraz częściej styka się z wyższymi kosztami energii, a w przyszłości będzie się stykało z jeszcze większymi. Zdumiona jestem również dlatego, że znamy przykłady z krajów Unii Europejskiej, gdzie takie spółdzielnie funkcjonują i świetnie sobie radzą. Ale pani zwróciła uwagę na to, że obawia się pani m.in. obciążenia kosztami energii społeczeństwa lokalnego i obawia się pani tej przedsiębiorczości społeczeństwa lokalnego. Czy te pani obawy wynikają z faktu, że państwo sobie nie poradzicie z tym projektem, czy wynikają one z takich obaw, że złożyła je opozycja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani Minister, najpierw może będzie dyskusja – wtedy będzie pani chyba łatwiej odpowiedzieć na wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pan Jankowski, proszę, związek rewizyjny spółdzielni. Tak?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Dziękuję, Panie Przewodniczący. Ja w imieniu Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Chcemy podziękować, że w tym projekcie ustawy zaczęto jakby dostrzegać nową… czy chce się przywrócić, reaktywować spółdzielczość jako jedną z form gospodarowania – w tym wypadku mówimy o spółdzielniach energetycznych. I za to dziękuję tym osobom, które są autorami tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Ale jednocześnie, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, bardzo uprzejmie proszę o rozważenie zmiany redakcyjnej w art. 33a.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Ja nie bardzo… Przepraszam, tutaj pan z Biura Legislacyjnego mówił i przez tę maskę może nie zrozumiałem… Przepraszam, to nie jest zarzut. Chodzi o to, że tutaj mówi się o spółdzielniach energetycznych jako o nowych bytach, które powołuje się po to, żeby zajmowały się produkcją energii elektrycznej. A my mamy doświadczenia z praktyki, proszę uprzejmie: Wrocław – Południe, jedna ze spółdzielni mieszkaniowych, ona, że tak powiem, realizuje tego typu politykę i 70% energii wytworzonej używa dla zasilania części wspólnych, czyli wszystkiego tego, co jest w spółdzielni, i dzięki temu obniża koszty utrzymania mieszkań. I de facto ludzie mniej płacą.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Dlatego jest taka prośba do Wysokiej Komisji i pana przewodniczącego, żeby redakcję tego artykułu przyjąć w sposób następujący: spółdzielnia energetyczna – spółdzielnia w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników, której wyłącznym – tak proponuję – bądź dodatkowym przedmiotem działań jest wytwarzanie, zużywanie, magazynowanie i sprzedaż energii elektrycznej lub biogazu lub ciepła z instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonych do zdefiniowanej obszarowo sieci dystrybucyjnej energetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 100 kV lub sieci dystrybucyjnej gazowej, lub sieci ciepłowniczej… Jeżeliby przyjąć łaskawie taką redakcję tego zapisu, to spółdzielnie niekoniecznie energetyczne… Np. spółdzielnia mieszkaniowa mogłaby to robić i nie musiałaby powoływać specjalnej spółdzielni energetycznej, np. na terenie Wrocławia czy Warszawy. Tu to byłby nowy byt, trzeba by mieć uchwałę walnych zgromadzeń, żeby tej nowej spółdzielni wyrazić zgodę, by zainstalować te na dachu te urządzenia fotowoltaiczne, ale jeżeli byłaby to działalność dodatkowa, to moglibyśmy to realizować z korzyścią dla ludzi, obniżając opłaty za mieszkanie i, że tak powiem, realizować to, o czym mówi się jako o idei całego tego przedsięwzięcia oszczędnościowego.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Tak że bardzo bym prosił, żeby jednak rozważyć możliwość taką, że niekoniecznie musimy zaraz powoływać spółdzielnię energetyczną, żeby robić fotowoltaikę. Jeśli spółdzielnia chciałaby to robić jako dodatkową działalność, mogłaby to realizować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani senator Kochan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja w pełni popieram głos mojego poprzednika.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Mamy najdroższą energię we Europie, jedną z droższych energii na świecie. Mamy niezrealizowany plan procentowy energii z OZE w stosunku do węgla, którego używamy w takiej proporcji, jakiej już dawno nie powinniśmy używać. Mamy kłopot z CO₂ i ze zmianami klimatycznymi. Mamy kłopot z tym, że coraz biedniejsze gospodarstwa, coraz trudniej radzą sobie na rynku, bo po prostu rosną m.in. koszta energii – a ona jest nie tylko do tego, żeby wieczorem zaświecić lampkę lub włączyć telewizor, ale praktycznie bez energii elektrycznej nie ma już naszej codzienności.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie rozumiem zatem, jak takie działania, które mogą pobudzić molochy energetyczne do szerszych działań dla ochrony klimatu i obniżenia cen energii – a nie ma nic lepszego niż konkurencja… Jak można zniechęcać tych, którzy chcą, żeby jednak nie chcieli, i stawiać przeszkody i bariery, które są absolutnie w poprzek temu wszystkiemu, o czym do tej pory powiedziałam? No, przede wszystkim chodzi o bilans energetyczny kraju. Nasza gospodarka za chwilę przestanie być konkurencyjna, przez cenę energii. A ja słyszę z ust przedstawiciela ministerstwa, któremu na ochronie środowiska winno zależeć jak mało komu z nas – no, może nie, przesadziłam, ale jak wszystkim nam –że to będzie przeszkadzało w działalności rolniczej. No naprawdę, proszę państwa, ja nie wiem… albo ja nie zrozumiałam pani minister, może coś niewłaściwie pojęłam. Bo nie mogę zrozumieć, dlaczego stawiamy tamy temu, co przyczyni się do przedsiębiorczości ludzi, poprawi jakość ich życia, obniży ceny, jakie płacą za prąd, za rzodkiewkę, za mięso, za mieszkanie… I utrudniamy, zamiast powiedzieć im: tak, róbcie to na szeroką skalę, a my, ustawodawca, jesteśmy od tego, żeby nie tworzyć wam barier, a zachęty.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#SenatorMagdalenaKochan">No, naprawdę, nie mogę zrozumieć, czym różni się pan Kowalski czy rodzina senatorki Kochan, która ma fotowoltany, od spółdzielni mieszkaniowej czy wspólnoty mieszkaniowej, w której mieszka 100 czy 1 tysiąc mieszkańców, zwłaszcza że władze tej spółdzielni, spółdzielcy tego chcą. Powinniśmy zrobić wszystko, żeby im to umożliwić. Nie stawiać żadnych barier na tej drodze, a dbać wyłącznie o ułatwienia.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja prosiłabym, żeby pani minister może jakoś bliżej przedstawiła – bo może ja czegoś nie zrozumiałam – i wyjaśniła stanowisko ministerstwa rolnictwa, jak rozumiem, w tej kwestii, w której państwu takie ułatwienia się nie podobają. No ale może ja tylko coś źle zrozumiałam – mam nadzieję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pan senator Gromek, zdalnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJanuszGromek">Panie Przewodniczący, słychać mnie?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Tak.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#SenatorJanuszGromek">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#SenatorJanuszGromek">Skoro mówimy o takich spółdzielniach, to ja bym chciał zauważyć, że ci, co sobie poradzą, mają duże tysiące hektarów i sami sobie zakładają duże farmy fotowoltaiczne – i ich będzie stać na wiele. Ale jeśli chodzi o spółdzielnie, to przystąpią do nich na pewno ci, którzy mają jakby najmniej zasobny portfel. I ja bym był za tym, żeby ci ludzie mieli taką radość, jak pani senator Kochan, jak senator Gawłowski i senator Gromek, bo my mamy fotowoltaikę i bardzo się z tego radujemy, cieszymy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze raz pan Jankowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Ja przepraszam, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, nie chciałabym zabierać czasu, ale chciałbym przekazać państwu pewną informację. My już nie czekając na te rozstrzygnięcia – które byłyby dla nas bardzo korzystne, czyli to chodzi o uzupełnienie tego zapisu art. 33a… Chciałbym państwu przekazać jedno. W jednej ze spółdzielni zrobiliśmy eksperymentalnie, o czym pani senator tu mówiła, system zamknięty: założyliśmy tę fotowoltaikę na dachach, montujemy w tej chwili akumulatory i jednocześnie zakładamy na każdym parkingu urządzenia do ładowania samochodów elektrycznych. Czyli 70% tej energii pójdzie na windy, oświetlanie osiedla, części wspólnej. A to, co będzie niewykorzystane, pójdzie na to, że będzie można podłączyć samochód – każdy w mieście będzie mógł podłączyć i naładować te swoje akumulatory i będzie za to płacił. Czyli mamy dodatkowy dochód. Trzeba mówić nie tylko o ekologii, ale też o pieniądzach. I dlatego bardzo bym prosił… Jakbyście państwo byli uprzejmi przyjąć tę poprawkę, to będzie nam łatwiej to realizować.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Jeszcze raz dziękuję i przepraszam za zabranie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby…</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Gloszsali">Popieramy.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">…zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Ja też…</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja jeszcze chciałbym zabrać…</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja mam pytanie do pani minister.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorStanislawGogacz">W związku z tym, że przedmiotem naszych obrad jest nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii, a jest to ustawa z 20 lutego 2015 r., i znajdujemy w uzasadnieniu informację, że od… Jak rozumiem, od tego czasu, kiedy ta przedmiotowa ustawa weszła w życie, do dnia 22 kwietnia 2021 r., nie było żadnej zarejestrowanej spółdzielni energetycznej – taką informację otrzymujemy w uzasadnieniu projektu – a w ocenie skutków regulacji, w opinii, którą otrzymaliśmy, mamy informację, że na dzień 11 maja 2021 r. istnieje 1 spółdzielnia energetyczna. I teraz moje pytanie jest następujące: czy zaproponowana nowelizacja przedmiotowej ustawy, według pani minister, przyczyni się do tego, że będzie większe zainteresowanie przedsiębiorców, spółdzielców, różnych osób, które zechcą po prostu stworzyć takie spółdzielnie i wyjść naprzeciw temu, co państwo mówicie, czyli żeby więcej energii było produkowanej na własne potrzeby lub też do systemu, żebyśmy mogli więcej tej energii tam wprowadzić? Jaka, krótko mówiąc, jest przyczyna tego… Czy nowelizacja tego art. 33a spowoduje, że będzie jakiś bodziec dla osób potencjalnie zainteresowanych tworzeniem spółdzielni energetycznych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani senator Hibner, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Przepraszam, Chybicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">No, ja naprawdę z przerażeniem słucham tego, że ktoś może mieć coś przeciwko temu, by powstały takie spółdzielnie, które spowodują większą ilość odnawialnej energii i które ułatwią osobom może niezbyt bogatym i niezbyt zaradnym, by ten prąd, ta energia odnawialna była im dostarczana. Przecież nie ma w tej chwili ważniejszej rzeczy jak ochrona naszego klimatu. I każde pociągnięcie, które prowadzi do tego, żeby to nasze środowisko poprawiało się i żebyśmy nie szli tak naprawdę ku ruinie – bo na razie jako ludzie zrujnowaliśmy środowisko – w tym by energia… Posiadanie energii odnawialnej w jak największym stopniu, kompletna rezygnacja z opalania węglem i z uzyskiwania energii z węgla, a przejście wyłącznie na źródła odnawialne, będą stanowiły o tym, co czeka nasze wnuki, nasze dzieci, przekłada się to też bezpośrednio na zdrowie człowieka. Dlatego ja uważam, że to proponowane rozwiązanie to jest świetny pomysł i jego realizacja może tylko poprawić sytuację, a na pewno nie może jej pogorszyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pan senator Czerwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Państwo Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mam pytanie do osoby, która reprezentuje wnioskodawców, bo czegoś w tym tekście, a właściwie w intencjach związanych z tym tekstem nie rozumiem. Z jednej strony uchylamy art. 38k, to jest uprawnienie dyrektora generalnego KOWR do odmowy zamieszczenia spółdzielni w wykazie spółdzielni energetycznych – nie wiem akurat, dlaczego to uprawnienie mu zabieramy – a z drugiej strony pozostawiamy inne uprawnienia. No, KOWR kojarzy nam się raczej ze wsią, a państwo rozwijacie ten jakby nadzór nad spółdzielniami, które mogą powstać w miastach. No, to jest pewnego rodzaju niekonsekwencja. Albo chcemy mieć te spółdzielnie energetyczne w miastach, ale wtedy zdejmujemy nadzór z KOWR, albo tego nie chcemy i pozostawiamy je tylko na wsiach, no a wtedy KOWR jest właściwy do nadzoru. Takie cząstkowe wyjęcie jednego z uprawnień jest dla mnie trochę niezrozumiałe – no ale być może to jakoś da się obronić, za chwilę to usłyszymy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale znacznie bardziej ciekawe jest to, że spółdzielnia energetyczna będzie miała prawo sprzedaży energii elektrycznej, ale nie tylko, bo i gazu, ogólnie nośników energii. Pytanie jest takie: czy to nie będzie kolejny – nie wiem, jak to nazwać – no, pośrednik, mówmy wprost, pomiędzy odpowiednim przedsiębiorcą a użytkownikiem końcowym, odbiorcą końcowym, i ten odbiorca końcowy nie będzie miał zbyt dużego wyboru, bo ten pośrednik będzie monopolistą? Byłoby tak szczególnie w miastach, bo o ile na wsi może być inaczej, o tyle w miastach państwo nie pociągniecie 2 sieci energetycznych. Czy stworzenie takiego dodatkowego pośrednika podroży cenę energii czy potani? Pan ze spółdzielni stwierdził tutaj, że to potani, ale spółdzielnia tylko po to to robi, żeby były właśnie efekty potanienia, a nie jest tak, że spółdzielnia jest po to tworzona, żeby zacząć rozprowadzać nośniki energii. To są 2 różne rzeczy, 2 różne podejścia, 2 różne cele. To jest trochę niepokojące, jak mówię: z jednej strony nadzór i ta próba rozciągnięcia tego na miasta, a z drugiej strony – tworzenie pośredników w obszarze bardzo czułym, bo to są na ogół obszary monopolistyczne. To jest monopol naturalny, ciepło, gaz czy energia elektryczna u odbiorcy końcowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I ja pozwolę sobie od razu odpowiedzieć na tę drugą część, a o odpowiedź na pierwszą poproszę pana mecenasa.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">To już jest od lat w Polsce prawem regulowane – dostęp do sieci, zasada TPA. Każdy wytwórca energii ma dostęp do sieci, może sprzedawać energię – może pan ją produkować i mi sprzedać – a właściciel sieci ma taryfę ustalona przez Urząd Regulacji Energetycznej tylko i wyłącznie za przesył. I tu nie ma problemu, Panie Senatorze. W ogóle ten problem nie istnieje od lat – to żeby sprawa była jasna. A tu chodzi tylko o to, żebyśmy dzisiaj rzeczywiście pozwolili Polakom zaangażować się szerzej w energetykę obywatelską, choćby z powodu wysokich cen energii. Naprawdę warto ten projekt wspierać, nawet w kontekście… to się nazywa „Polski Ład”, nawet w tym kontekście, bo w tym dokumencie państwo zapisaliście wsparcie dla spółdzielni energetycznych, a więc myślę, że tutaj, w Senacie, wychodzimy temu naprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Panie Mecenasie, poproszę o tę część…</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#SenatorJoannaSekula">Jeśli można, Panie Przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Ja wiem, wiem, za chwilę, Pani Senator. Pan mecenas odpowie i za chwilę oddam głos pani senator. Sekundę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o pytanie dotyczące uchylenia art. 38k, to zwróćmy tylko uwagę na to, że ten przepis mówi, iż dyrektor generalny KOWR w drodze decyzji odmawia zamieszczenia spółdzielni w wykazie spółdzielni energetycznych w przypadku, gdy spółdzielnia nie spełnia warunków, o których mowa w art. 38e. Pragnę zwrócić uwagę, że w pkcie 2 projektu zawarliśmy regulację, która mówi, że w art. 38e uchyla się ust. 1, i tam są właśnie te warunki. Odesłanie powinno być bardziej precyzyjne, bo jedyne warunki, które musi spełniać spółdzielnia, są zawarte w art. 30e ust. 1. Jeśli nie ma art. 30e ust. 1, to dyrektor KOWR nie może dać odmowy w sytuacji, kiedy te warunki nie zostały spełnione. Jednakże zostawiamy dyrektorowi KOWR uprawienia kontrolne, jeśli chodzi o działalność spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Jeśli chodzi o te wątpliwości, czy KOWR może nadzorować lub wpisywać spółdzielnie, które działają w miastach, to wydaje mi się – proszę mi wybaczyć, będę bazował na własnej pamięci – że ustawa o KOWR mówi, iż jednym z zadań KOWR jest propagowanie odnawialnych źródeł energii, w szczególności na terenach wiejskich. Ustawodawca użył sformułowania „w szczególności”, a zatem dopuszczał, że nie będą to tylko i wyłącznie tereny wiejskie. Wydaje nam się, że nasza regulacja – mając na uwadze to, że ustawodawca dopuszczał, iż KOWR może zajmować się nie tylko terenami wiejskimi – nie powinna iść tak daleko, że zmieniamy właściwość KOWR. Jeśli ustawodawca uzna, że KOWR nie jest tu właściwy, to – wydaje mi się – powinno to być już inną inicjatywą ustawodawczą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani senator Sekuła, zdalnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorJoannaSekula">Wątpliwości, które przedstawił nam senator Czerwiński, są takimi wątpliwościami generalnymi, jakie zwykle pojawiają się przy inicjatywach senackich. Spółdzielczość energetyczna w drodze rozszerzonych możliwości funkcjonowania daje możliwość utworzenia takich nieformalnych konglomeratów, w których jedni będą produkowali energię elektryczną z fotowoltaiki, a inni mogą produkować tę energię z biogazu.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorJoannaSekula">Ponieważ jedną z wątpliwości Ministerstwa Klimatu było to, że takie niekontrolowane rozszerzanie grupy prosumentów powoduje nierównomierność funkcjonowania sieci energetycznej… Promowanie dużych podmiotów, jakimi byłyby spółdzielnie energetyczne, głównie na terenach miejskich, spowoduje, że mając układ wieloprodukcyjny – a więc taki, który daje możliwość produkcji energii elektrycznej z różnych źródeł – będzie się miało możliwość takiego planowania tej działalności, aby ta energia była dostarczana do sieci w sposób jak najbardziej stabilny. I im większa różnorodność w obrębie spółdzielni energetycznej, tym ta stabilizacja produkcji może być większa.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorJoannaSekula">Spółdzielczość to też jest forma kooperacji i funkcjonowania obywateli, dlatego też w naszym zamyśle – po wielu konsultacjach ze środowiskami zarządców nieruchomości i samych właścicieli nieruchomości wyodrębnionych w budynkach wielolokalowych… Ta sprawa pokazała nam, że taka wspólnota energetyczna jest ze wszech miar pożądana, a w obszarze takiej spółdzielni właśnie ten element, jakim jest możliwość odsprzedaży nadwyżki energii pomiędzy poszczególnymi spółdzielniami energetycznymi, jest formą takiej właśnie kooperacji obywatelskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Ja tylko pozwolę sobie…</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#Gloszsali">Jeszcze pan Czerwiński.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Państwo Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Przyznam się, że nie uspokoiliście państwo moich wątpliwości. One w skrócie sprowadzają się do tego, że w pewnym sensie będzie monopolizacja i przeciętny mieszkaniec spółdzielni mieszkaniowej będzie zmuszony do tego, żeby korzystać z takich, a nie innych źródeł energii – bardzo różnych, które… Teoretycznie mógłby korzystać z różnych, a praktycznie będzie korzystać z tych, które będzie oferowała spółdzielnia, w tym wypadku z nazwy mieszkaniowa, a faktycznie prowadząca dodatkową działalność związaną z dystrybucją energii, czy to elektrycznej, czy gazowej itd., ogólnie nośników energii. Uważam, że to jest krok w złą stronę. Nie zabezpieczamy tutaj interesów końcowego odbiorcy, ale pośrednika, który będzie wykorzystywał naturalny monopol. To jest moje zdanie i przy tym zostanę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze pani senator Kochan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Przepraszam. Trudno zgodzić się z wypowiedzią pana Czerwińskiego czy z wnioskami, które pan senator Czerwiński wyciąga. Bo moim zdaniem jest wręcz odwrotnie. To jest dbanie o mieszkańców spółdzielni. Spółdzielnia mieszkaniowa, która sprząta, przygotowuje parkingi, dba o dostawę prądu, o odbiór ścieków, o odbiór śmieci, będzie także dostawcą jeszcze jednego nośnika – ich prądu, który będzie tańszy. I to nie jest monopol, a wręcz odwrotnie. Takie mikro-, małe spółdzielnie, które, korzystając z fotowoltaiki czy z innych odnawialnych źródeł energii, są konkurencją, ale zdrową konkurencją dla molochów, bo na ceny ich energii nie mamy wielkiego wpływu. I praktycznie rzecz biorąc, to jest ta proobywatelska energetyka i to jest działanie proklimatyczne, działanie proochronne wobec środowiska, w jak najlepiej rozumianym interesie mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ale ja w związku z tym, że pewnie będziemy jeszcze na ten temat dyskutować, chciałabym zapytać pana mecenasa, czy proponowana przez pana przedstawiciela Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych poprawka byłaby wystarczająca i zamykałaby problem, czy też lepiej, żebyśmy nad nią popracowali przed drugim czytaniem czy podczas drugiego czytania. Ja ją bardzo chętnie przejmę, tylko już w formie legislacyjnie dopracowanej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani Senator, ja w ogóle chciałem zaproponować takie rozwiązanie… zaproponować przyjęcie tych 3 poprawek, które przygotowało Biuro Legislacyjne, a co do tej propozycji, którą przed chwilą zgłosił pan Jankowski, to proponuję, żebyśmy razem z Biurem Legislacyjnym ją przedyskutowali – tak żeby nie było tutaj jakichś niedomówień – i żebyśmy ewentualnie na etapie drugiego czytania w Senacie zgłosili tego typu poprawkę. I wtedy będziemy rzeczywiście… Bo chodzi o to, żebyśmy nie popełnili jakiegoś błędu legislacyjnego. I jakby czując… chcąc wyjść naprzeciw oczekiwaniom, spróbujmy jednak zastanowić się, czy da się to w tej ustawie osadzić.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze pan mecenas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">W kwestii uzupełnienia. Na chwilę obecną jesteśmy przeciwni tej poprawce zaproponowanej przez pana przedstawiciela, dlatego że wydaje się nam, że taka poprawka wypaczałaby sens istnienia spółdzielni energetycznych. Ja rozumiem… Nie może być tak, że propozycja jest taka, żeby każdy podmiot mógł korzystać z uprawnień przysługujących spółdzielni energetycznej, a jednocześnie rugujemy z systemu pojęcie spółdzielni energetycznej. Musielibyśmy tak naprawdę uchylić wszystkie przepisy, chociażby przepis art. 38f, który mówi, że spółdzielnia energetyczna może podjąć działalność po zamieszczeniu jej danych w wykazie spółdzielni energetycznych. No, system w tej chwili działa tak: mamy spółdzielnie energetyczne, żeby złożyć wniosek, trzeba podać konkretne dane, spółdzielnia energetyczna może działać, gdy jest w wykazie… My nie jesteśmy przeciwni merytorycznie takiej poprawce, ale na chwilę obecną moim zdaniem taka poprawka wymaga dużego przepracowania, bo naszym zdaniem w chwili obecnej ona jest tak naprawdę kontrsystemowa, jeśli chodzi o instytucję spółdzielni energetycznej, która jest w ustawie o odnawialnych źródłach energii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Obawiałem się, że tego typu problem się pojawi.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proponuję nie dyskutować na razie o tej poprawce, żebyśmy jakby już może poza…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja nie chcę mówić o poprawce, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Tylko chcę złożyć zobowiązanie, że popracujemy, że tak powiem, w kierunku takiego prawodawstwa, które umożliwi państwu w spółdzielniach mieszkaniowych tego rodzaju działania. Po prostu popracujemy bardzo solidnie nad takim projektem. A oczywiście poprawka…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę bardzo jeszcze raz pan Jankowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Panowie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PrezesZarzaduZwiazkuRewizyjnegoSpoldzielniMieszkaniowychRPJerzyJankowski">Nastąpiło pewne nieporozumienie. Otóż jeżeli tworzy się nowy byt prawny, Panie Mecenasie, i to będzie spółdzielnia energetyczna, to spółdzielnia energetyczna ma pójść i wypracować nadwyżkę bilansową. W spółce nazywa się to zyskiem. Tak? Czyli to jest nowy byt. My proponujemy… Nie mówię o takiej redakcji… o tym, co mówi pani senator. Sytuacja jest tego typu, że w wypadku, gdy spółdzielnia mieszkaniowa będzie przy okazji produkowała energię, to trzeba wziąć pod uwagę 2 rzeczy: spółdzielnie mieszkaniowe pracują bezwynikowo, nie wolno nam mieć nadwyżki, zysku – jaki koszt, takie utrzymanie… I najbardziej bronią tego fakty. W spółdzielni mieszkaniowej Wrocław –Południe, którą pokazywały telewizja, media, opłata ludzi za energię elektryczną spadła o 45%. W spółdzielni na Opolszczyźnie, gdzie zrobiono nowy system ogrzewania, ludzie płacą o 50% mniej. A my nie tworzyliśmy żadnego nowego bytu w postaci spółdzielni energetycznej, mając świadomość jednej rzeczy, Panowie Przewodniczący: jeżeli będzie powstawała spółdzielnia energetyczna w mieście X i założą ją spółdzielnie mieszkaniowe, to co trzeba zrobić? Mieć uchwałę walnego zgromadzenia, czyli żeby właściciele i spółdzielnie wyrazili zgodę na to, by na dachu założyć tę fotowoltaikę. I jeżeli tą drogą pójdziemy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Ale żeby pan to dobrze zrozumiał… Wydaje mi się, że tu chyba nie ma niechęci, jest tylko problem właściwego zapisania.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Tu pojawił się pomysł dodatkowy. Dajmy sobie szansę na spokojne rozważenie tego pomysłu. Przedyskutujemy to z Biurem Legislacyjnym, zobaczymy, na ile to się da umieścić w tym projekcie. Jeżeli da się, to w ramach drugiego czytania zgłosimy odpowiednie poprawki. Jeżeli nie, to będziemy się zastanawiać, jak… Być może wykażemy się nową inicjatywą w tej części. Bo naprawdę chodzi o to, żeby zapisy były jasne, transparentne i oddające wszystkie te możliwości, które przyczyniły się do rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze raz pani senator Sekuła. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Przewodniczący, ja chciałabym właśnie uściślić ten zamysł zmiany, mówiący o tym, że spółdzielnię energetyczną tworzą ludzie, którzy mają ochotę być razem w określonym bycie, nowym. Dlatego też w spółdzielni mieszkaniowej, która oczywiście może utworzyć spółdzielnię energetyczną, nie wszyscy członkowie spółdzielni mieszkaniowej muszą być członkami spółdzielni energetycznej. Wiemy, że w spółdzielniach są ogromne zasoby, ogromne nieruchomości, ale to nie jest obligo, żeby wszystkie nieruchomości, które tworzą ten zasób, były jednocześnie zaangażowane w wytwarzanie energii elektrycznej. Dlatego też głównie opieraliśmy się na wspólnotach mieszkaniowych, w których przypadku ta forma własności daje możliwość bardzo celowanego wyboru nieruchomości i tym samym osób, które tę spółdzielnię energetyczną utworzą, z kolei w przypadku spółdzielni mieszkaniowych nie widzimy celowości w opieraniu się na ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, ale na ustawie o spółdzielniach bądź spółdzielniach rolniczych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Za chwilę przystąpimy do głosowania. Pozwolę sobie jeszcze zabrać głos i jeszcze poproszę panią minister – to będzie już głos ostatni, zamykający.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Rzeczywiście idea, pomysł spółdzielni energetycznych, wspólnot energetycznych, to nie jest jakiś nadzwyczajnie nowy pomysł. One istnieją w starej części Unii Europejskiej od lat. Żeby państwu przytoczyć tylko kilka danych, powiem, na przykład taka spółdzielnia EcoPower w Belgii powstała w 1991 r. i dzisiaj liczy 58 tysięcy członków. Są takie małe, o których mówiła pani minister, np. niemiecka wioska bioenergetyczna powstała w 2005 r. i liczy tylko 200 członków, ale inna, hiszpańska, która powstała w 2010 r., liczy 63 tysiące członków. To tylko pokazuje, że my nie wymyślamy tutaj rzeczy nadzwyczajnych, nie otwieramy czegoś, co jest jakoś nadzwyczaj nowe. W Europie, w Unii Europejskiej, spółdzielnie energetyczne, wspólnoty energetyczne funkcjonują. My tylko chcemy dać Polakom szansę na to, żeby również w Polsce tego typu spółdzielnie, i to nie tylko na obszarach wiejskich, bo również na terenach miast, mogły zafunkcjonować i żeby te powierzchnie, które są na terenach miast… To nawet chyba z punktu widzenia ministerstwa rolnictwa powinno być wspierane, bo chyba lepiej przeznaczać do produkcji energii dachy na budynkach niż ziemię rolną. A my nie mówimy, kto ma tworzyć spółdzielnie energetyczną, nie wskazujemy, czy to mają być mieszkańcy miast, czy mają to być mieszkańcy wsi. Po prostu każdy może założyć taką spółdzielnię energetyczną i może być uczestnikiem spółdzielni energetycznej jako takiej.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Prawdą jest taka, że dzisiaj energia elektryczna w Polsce jest droga i będzie, Pani Minister, droższa. Na ostatniej giełdzie, w ubiegłym tygodniu, ceny uprawnień do emisji gazów cieplarnianych przekroczyły już 57 euro za tonę. I to nie będzie taniej. A w Polsce ciągle 80% energii powstaje z węgla. I jednocześnie mamy kłopot z osiągnięciem wskaźnika 15% – 15% energii w rachunku pierwotnym ze źródeł odnawialnych – który wynika z podpisanego w 2007 r. paktu klimatyczno-energetycznego. W tym samym czasie gospodarka niemiecka produkuje już 56% energii ze źródeł odnawialnych – najsilniejsza gospodarka w Unii Europejskiej, jedna z najsilniejszych na terenie Niemiec. Czyli my tak na dobrą sprawę wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom nie tylko Polaków, ale tak naprawdę działań, które musi podjąć rząd, musi.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeżeli rząd uzna, że warto w jakimś zakresie wspierać to, zmieniać zapisy, dopisywać coś, to my jesteśmy przecież na tym etapie senackim otwarci i naprawdę zachęcamy do takiego dobrego spojrzenia na te rzeczy. To jest początek inicjatywy, projekt trafi też do Sejmu, tam Sejm będzie wtedy gospodarzem tego projektu, można będzie go poprawiać, zmieniać. Naprawdę warto wspólnie, razem, zrealizować cele, które dotyczą energetyki obywatelskiej, wytwarzania energii w sposób tańszy, niż dzisiaj jest wytwarzana w Polsce. Zachęcam panią minister i rząd do takiego współdziałania.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani minister jeszcze poprosiła o głos. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo, ja przede wszystkim cieszę się, że wszyscy się zgadzamy z tym kierunkiem stawiania na odnawialne źródła energii, bo także my w resorcie rolnictwa bardzo duże nadzieje wiążemy z rozwojem odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich i dla nas jest to jeden z bardzo ważnych kierunków, chociażby w kwestii biogazowni.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o same spółdzielnie energetyczne i dotychczasowe funkcjonowanie, to tak naprawdę te przepisy dotyczące spółdzielni energetycznych weszły w życie pod koniec sierpnia 2019 r. I żeby krótko powiedzieć, jak to mniej więcej wygląda, powiem tak: tak naprawdę te spółdzielnie są wpisywane do rejestru dopiero w momencie, kiedy są już wykonane instalacje, kiedy te inwestycje już zostały wykonane i de facto spółdzielnia jest gotowa do rozpoczęcia działalności. Czyli ta spółdzielnia nie jest zgłaszana w momencie, kiedy się zawiązuje, tylko dopiero w tym momencie, kiedy już jest realnie przygotowana do rozpoczęcia działalności – a to, siłą rzeczy, wymaga konkretnego finansowania, wymaga przeprowadzenia procesu inwestycyjnego i uruchomienia samej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli będziecie państwo zainteresowani, to my chętnie przekażemy więcej informacji na temat tego projektu pilotażowego, który prowadzimy z niemieckim ministerstwem. To jest projekt „Renaldo” i dotyczy on właśnie, można powiedzieć, stworzenia pewnych podstaw, pewnej ścieżki, która będzie w bardzo prosty sposób pokazywała samorządom, jak te spółdzielnie energetyczne zawiązywać. Bardzo ważnym elementem jest tutaj przede wszystkim analiza lokalnych potrzeb i analiza tego, na które z odnawialnych źródeł energii dana społeczność powinna postawić.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o funkcjonowanie spółdzielni energetycznych w innych państwach, to też chciałam zauważyć, że chociażby w Niemczech funkcjonuje to tak, że wszyscy sprzedają energię po cenach stałych i dzielą się zyskami. My przyjęliśmy model taki ograniczenia kosztów dystrybucji energii, stąd jest stawianie na te właśnie spółdzielnie energetyczne na obszarach wiejskich w taki sposób, żeby w pierwszej kolejności zostały zaspokojone potrzeby lokalnej społeczności, żeby właśnie te oszczędności wynikały też ze zmniejszenia kosztów dystrybucji.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o te rozwiązania dla miast, to wiem, że Ministerstwo Klimatu przygotowało pewne rozwiązania, bodajże są to obywatelskie społeczności energetyczne, ale w tej kwestii ewentualnie bym poprosiła kogoś z Ministerstwa Klimatu, żeby więcej na temat tego rozwiązania powiedział. Według tych propozycji taka obywatelska społeczność energetyczna będzie miała możliwość sprzedaży energii, podobnie jak prosumenci indywidualni.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">I jeżeli chodzi jeszcze o… Bo chyba któraś z pań senator powiedziała, że… Tutaj padło coś takiego, że w jakiś sposób odnawialne źródła energii czy funkcjonowanie tych spółdzielni energetycznych będzie przeszkadzało w działalności rolniczej. No, wręcz przeciwnie. My naprawdę jako resort bardzo mocno wspieramy takie rozwiązania, tak jak powiedziałam, szczególnie mocno chcemy rozwijać te kwestie dotyczące biogazowni, więc na pewno wszystkie inicjatywy związane z OZE są nam bardzo bliskie i to jest ten kierunek, który my jako resort będziemy wspierać. Tylko oczywiście trzeba… My stoimy na stanowisku, że to musi być w bardzo dokładny sposób przeanalizowane, tak żeby to nie odbiło się negatywnie na mieszkańcach obszarów wiejskich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jestem przekonany, że nie ma konkurencji między mieszkańcami obszarów wiejskich i obszarów miejskich. Jest za to niecałe 15%, którego to wskaźnika Polska nie osiągnęła, i 56%, które Niemcy już osiągnęły. A więc to pokazuje, że jest ogromna przestrzeń i miejsce na aktywność, bez względu na miejsce zamieszkania. Wydaje się więc, że to tylko jest uzupełnienie, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Możemy przystąpić do głosowania. Już nikt więcej nie zgłosił się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Przejmuję te poprawki legislacyjne przygotowane przez pana mecenasa.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jest tylko pytanie: czy każdą z osobna, Panie Mecenasie, trzeba przegłosować?</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Tak.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dobrze. To przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za przyjęciem poprawki pierwszej, czyli tej w art. 1 w pkcie 1, gdzie w pkcie 33a wyrazy „o ile obrót energią nie stanowi” zastępuje się wyrazami „o ile obrót energią elektryczną, biogazem lub ciepłem nie stanowi”? To poprawka, która ma raczej wymiar…</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Mamy wyniki zdalnie głosujących?</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">29 głosów za, 1 – przeciw, 9 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czyli poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poprawka nr 2. W art. 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu: „w art. 38c uchyla się ust. 11 i 12”.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I zdalnie głosujący…</u>
          <u xml:id="u-44.19" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">28 – za, 0 – przeciw, 11 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-44.20" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.21" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poprawka również została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-44.22" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poprawka nr 3. Dodaje się art. 1a w brzmieniu: „Do postępowań w sprawie zamieszczenia spółdzielni w wykazie spółdzielni energetycznych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy zmienionej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”.</u>
          <u xml:id="u-44.23" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-44.24" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-44.25" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-44.26" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I zdalnie głosujący.</u>
          <u xml:id="u-44.27" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę… Czy wszyscy potwierdzili już wybór? Jeszcze 1 osoba tego nie zrobiła.</u>
          <u xml:id="u-44.28" who="#Gloszsali">Która?</u>
          <u xml:id="u-44.29" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Nie wiemy która, więc jeżeli… W ciągu paru sekund zamkniemy system. Wiemy?</u>
          <u xml:id="u-44.30" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
          <u xml:id="u-44.31" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Proszę… Jeszcze drugi raz trzeba potwierdzić głosowanie. Ktoś z państwa zdalnych tego nie zrobił…</u>
          <u xml:id="u-44.32" who="#Gloszsali">Bo już skończył w ogóle udział w posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-44.33" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeżeli nie, to… No, zamykamy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-44.34" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">A więc proszę o podanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-44.35" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Okazuje się, że musimy 20 sekund odczekać.</u>
          <u xml:id="u-44.36" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
          <u xml:id="u-44.37" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Już.</u>
          <u xml:id="u-44.38" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">28 głosów za, 0 – przeciw, 11 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-44.39" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Również ta poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-44.40" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Teraz całość, projekt ustawy z przyjętymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-44.41" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-44.42" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-44.43" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-44.44" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze zdalni.</u>
          <u xml:id="u-44.45" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">29 głosów za, 5 – przeciw, 6 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-44.46" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Projekt ustawy został przyjęty przez Wysokie Komisje.</u>
          <u xml:id="u-44.47" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Jeszcze senator sprawozdawca. Proponuję panią senator Sekułę. Czy są inne propozycje? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-44.48" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">W związku z tym pani senator została senatorem sprawozdawcą.</u>
          <u xml:id="u-44.49" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">W ten sposób wyczerpaliśmy porządek obrad. Dziękuję</u>
          <u xml:id="u-44.50" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Zamykam posiedzenie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-44.51" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 12</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>