text_structure.xml 55.6 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Witam panie i panów posłów. Witam wszystkich państwa obecnych na dzisiejszym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dzisiejszy porządek posiedzenia Komisji obejmuje trzy punkty. Punkt 1– pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka (druk nr 3200). Punkt 2 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Romualda Traugutta (druk nr 3201). Punkt 3 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Wincentego Witosa (druk nr 3202).</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty. Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przedstawię uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3200. Jest to projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Można powiedzieć, że ksiądz arcybiskup Antoni Baraniak to postać wyjątkowa we współczesnej historii Kościoła katolickiego w Polsce czy w ogóle Kościoła powszechnego. Był sekretarzem prymasa Polski kardynała Augusta Hlonda, a później sekretarzem kolejnego prymasa Stefana Wyszyńskiego. W najgorszych latach okupacji komunistycznej w 1953 r. został aresztowany w Warszawie przez Urząd Bezpieczeństwa, ponieważ chciano na nim wymusić zeznania, które można byłoby wykorzystać przeciwko Prymasowi Tysiąclecia kard. Stefanowi Wyszyńskiemu. Był okrutnie prześladowany, torturowany, około 150 razy przesłuchiwany, wielokrotnie też trzymany przez wiele dni w karcerze. Jeśli chodzi o przesłuchania i tortury, to nie będziemy tu opowiadać o szczegółach, ale rzeczywiście były one wyjątkowo wyszukane. Co najważniejsze, mimo prześladowania i tortur, ks. abp Antoni Baraniak nie zdradził ani prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego, ani Kościoła, ani nie zdradził Polski. A w tamtych czasach rzeczywiście ta walka i prześladowanie Kościoła katolickiego w Polsce były jednoznaczne z walką przeciwko polskości, przeciwko naszemu państwu, przeciwko naszemu narodowi.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dlatego myślę, że warto, ale jest także naszym obowiązkiem, aby przypominać dzieje jego życia i dokonań, a jest ku temu powód, ponieważ 120. rocznica urodzin ks. abpa Antoniego Baraniaka będzie w przyszłym roku. W późniejszej działalności też wspierał prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, szczególnie przy organizowaniu obchodów milenium chrztu Polski, co miało też olbrzymie znaczenie w wymiarze duchowym, religijnym, ale także w wymiarze podkreślenia ciągłości istnienia tysiącletniego państwa polskiego, co w okresie okupacji komunistycznej i rządów sowieckich w Polsce miało tak wielkie znaczenie dla przetrwania Polaków, a potem odzyskania przez Polskę niepodległości. Dlatego proponujemy ten projekt uchwały i tego patrona na przyszły rok.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak. Dziękuję. Mam dwie uwagi – jedną natury ogólnej, a drugą dotyczącą już tej konkretnej sprawy. Od 24 lat Sejm nadaje patronaty, a od 13 lat, czyli 54%, ma za patronów świętego, błogosławionego, a przynajmniej księdza lub zakonnika. I tak swój rok mieli…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselMarekSuski">A co by pani chciała? Stalina może, Lenina, żebyśmy czcili?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">A co to? Nie można się wypowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselMarekSuski">No co się pani czepia, że są błogosławieni…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Proszę milczeć, kiedy mówię, bo takie mamy tutaj w Komisji zwyczaje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMarekSuski">Nie no, wie pani, tego typu wypowiedzi są poniżej pasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Uczucia religijne to co obraża? Informacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Aha, informacja obraża uczucia religijne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pani poseł, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Statystyczne informacje obrażają?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">I tak swój rok mieli – tutaj przedstawię tytulaturę z uchwał – ojciec Józef Maria Bocheński, Adam Chmielowski, czyli święty Brat Albert, Jan Długosz, święty Jan z Dukli, św. Jan Paweł II (nawet dwa razy, bo jego rokiem był i 2015 r., i 2020 r.), św. Maksymilian Maria Kolbe, błogosławiony Honorat Koźmiński, prymas Polski Jan Łaski, ks. Piotr Skarga, abp Ignacy Tokarczuk, kard. Stefan Wyszyński (również dwa razy w 2001 r. i 2021 r.). Do tego dochodzą lata poświęcone rocznicy chrztu Polski, koronacji obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej i Katolickiemu Uniwersytetowi Lubelskiemu. Teraz mamy znowu, czyli to jest taki klerykalny rys, który w świeckim państwie, a przynajmniej państwie neutralnym światopoglądowo, nie powinien mieć miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Panie przewodniczący, mam prośbę. Czy mogę złożyć wniosek formalny, żebyśmy rozmawiali na temat uchwały?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chwileczkę. Nie, nie. Panie pośle, jak pani poseł skończy wypowiedź, to wtedy proszę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak jest. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Teraz znowu mamy kolejnego, tym razem ks. abpa Antoniego Baraniaka. Poprawi statystykę. Będzie już 56% lat, które będą miały za patronów kler.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">Wracam teraz do uzasadnienia, jak i oczywiście do życiorysu, ponieważ tutaj niektóre aspekty jego życiorysu zostały skrzętnie ukryte w uzasadnieniu uchwały. Główną zasługą było więc to, że był torturowany, ale przecież nie on jeden. Trudno wszystkich torturowanych nagradzać patronatem roku. W uzasadnieniu uchwały napisano „obrońca wiary katolickiej, Kościoła i Polski”. To niewątpliwie jest prawda w dwóch pierwszych częściach – wiara katolicka i Kościół, natomiast obrońcą Polski nie był w żadnej mierze. W jego życiorysie nie ma obrony Polski. Po prostu takie zjawisko nie istnieje. Przeciwnie, co skrzętnie ukryto, jak mówiłam, a wcale się nie dziwię, bo to hańba, 14 września 1939 r. wraz z prymasem uciekł z Polski, a przecież obaj powinni wspierać polski naród napadnięty przez Niemców. Uważam, że to jest ciemna plama na jego życiorysie, dlatego że kiedy się jest kapłanem, kiedy się jest pasterzem, to nie ucieka się z kraju ogarniętego wojną. Pojechał do Rzymu, bo tak naprawdę bardziej identyfikował się z Kościołem i z Watykanem niż z Polską. Dlatego uważam, że absolutnie nie należy poświęcać mu przyszłego roku ani żadnego innego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Przemysław Drabek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Jak ta wypowiedź została już dokończona, to mam nadzieję, że faktycznie przejdziemy do procedowania. A swoje wizje może pani wyrazić w głosowaniu i chyba to jest najprostsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">To właśnie było w ramach procedowania. Na tym, panie pośle, polega procedowanie, że posłowie wyrażają swoje opinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Tylko że nie odnosiło się to do meritum, tylko jakiegoś własnego manifestu, którego na pewno nie słuchałem z przyjemnością. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Czy jeszcze ktoś z państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Ale moją ambicją nie jest sprawianie panu przyjemności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Sianie zamętu co najwyżej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Coś się panu pokręciło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Dziękuję serdecznie, szanowna pani. Nie wiem, panie przewodniczący, kto prowadzi obrady, więc bardzo prosiłbym o to, żebyśmy dalej podążali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak. Czy jeszcze ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w ogólnej debacie? Proszę bardzo, pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie i panowie posłowie, chciałem zwrócić uwagę, że po raz kolejny korzystamy z furtek regulaminowych. Mianowicie projekty powinny być przedstawione marszałkowi Sejmu do 30 maja. Oczywiście jest furtka, która mówi, że za zgodą itd. To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselPiotrAdamowicz">Druga rzecz. Chodzi na przykład o zwołanie Komisji w sprawie projektu pani Augustyn. Regulamin mówi o 7 dniach. Dowiedzieliśmy się dzisiaj, że Komisja jest zwołana. Dobrze, że jest zwołana, ale znowu korzystamy z furtek regulaminowych.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselPiotrAdamowicz">Natomiast nie wiem, czy to jest pytanie, czy bardziej stwierdzenie. Rzucam pytanie otwarte. Parlamentarzyści z Prawa i Sprawiedliwości zgłosili aż osiem projektów uchwał rocznicowych. Mają pełne prawo, tylko regulamin mówi o pięciu, ewentualnie siedmiu. Wiadomo, że mają państwo przewagę w izbie, w związku z czym będziecie mieli kilka, a inne kluby po jednej uchwale. Czy nie moglibyście uzgodnić między sobą wcześniej, ile uchwał wpływa? Osiem? Nie wiem, czy trochę nie szkoda nam czasu na przesyłanie aż ośmiu projektów uchwał rocznicowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi. Po pierwsze pamiętam, że takie kluby jak Lewica czy Koalicja Obywatelska w poprzednich latach zgłaszały nieraz też dużą liczbę projektów. Po drugie wyboru dokonało prezydium Komisji, więc nie będzie tutaj takiej sytuacji, że Komisja będzie musiała pracować nad wszystkimi zgłoszonymi projektami uchwał. Chyba jeszcze pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Podczas wypowiedzi pani poseł Senyszyn ze strony pana posła padły słowa o jakiejś obrazie uczuć religijnych w momencie, kiedy pani posłanka podawała dane statystyczne, ilu to księży i dostojników kościelnych zostało patronami. Nie bardzo rozumiem, czy to ma nas zastraszać, czy ma obrażać na przykład moje uczucia niereligijne. Jestem zbulwersowana takimi wrzutkami.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">À propos projektu uważam, że dostojnicy kościelni mają swój Kościół, który nadaje im tytuły, honory. Jak najbardziej tam powinni być honorowani jako zasłużeni dla tej instytucji. W propozycji, poza wymienieniem Polski na trzecim miejscu, w przypadku tej niezdrady nie ma żadnej zasługi. Uważam, że ta postać powinna być honorowana w Kościele katolickim, a niekoniecznie w świeckim państwie, w którym ponoć ciągle jesteśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJoannaLichocka">Chciałabym tylko króciutko zwrócić uwagę pani poseł. Wiem, że pani jest ze Szczecina i pewnie nie bardzo zna historię Wielkopolski, ale proszę sobie zobaczyć…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Urodzona jestem w Krotoszynie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJoannaLichocka">To czemu pani nie zna postaci biskupa Baraniaka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Znam, proszę pani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJoannaLichocka">I nie wiedziała pani, że on został zamęczony przez stalinistów, że zmarł w wyniku prześladowań przez komunistów? Nie wiedziała pani o tym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Przecież zmarł kilkadziesiąt lat później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJoannaLichocka">Nie kilkadziesiąt. To jest jedna z najważniejszych postaci poznańskiej opozycji walczącej z komuną. Był prześladowany i zapłacił za to życiem. Mówienie w ten sposób i takie traktowanie tej postaci to jest jakaś totalna ignorancja. Jak pani jest z Krotoszyna, to jest to serce Wielkopolski. To przecież pani doskonale zna tę postać. Znam ją również dlatego, że przez jedną kadencję byłam tam posłem i byłam świadkiem zabiegów o to, żeby powstał film o biskupie Baraniaku, żeby powstały tablice upamiętniające. Wiem, jak ważna jest to postać dla Wielkopolan. Dlatego chciałabym poprosić panią poseł. Nie chcę pani atakować, a poprosić panią poseł, żeby może sobie odświeżyła historię tej postaci i nie szafowała tak niesprawiedliwymi ocenami wobec niej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Uważam, że państwo polskie jest przede wszystkim od honorowania osób świeckich, a nie dostojników kościelnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Jeszcze pan poseł Dariusz Olszewski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselDariuszOlszewski">Dziękuję bardzo. Klipsem też działa, jeśli nie głosujemy. Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, pani poseł stwierdza „jakiś Kościół”, „niech w Kościele”. Kościół jest jeden. Nie ma jego, innego itd. Kościół mamy jeden. Co do wypowiedzi pani, że tylko…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">W Polsce nawet mamy wiele Kościołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselDariuszOlszewski">Wie pani, jak pani się wypowiadała, to nie przerywałem, a powinienem. Proszę pani, nie ma też nigdzie żadnego stwierdzenia, że mamy honorować tylko świeckie osoby. Pani to powiedziała przed chwilą, że powinniśmy tylko świeckie. Gdzie to jest zapisane? Bardzo proszę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Przede wszystkim…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chwileczkę. Proszę poczekać, panie pośle. Pani poseł Małgorzato Prokop-Paczkowska, proszę nie przerywać już więcej nikomu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Ale panowie mi też przerywali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale pani nikt już nie przerywał. Pani przerywa ustawicznie, raz za razem. Proszę przestać. Pan poseł Dariusz Olszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselDariuszOlszewski">Jeżeli pani przerwę, to proszę mi zwrócić uwagę. Nie przypominam sobie, żebym przerywał pani wypowiedź. Dziękuję uprzejmie, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję. Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Piątkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Jedna uwaga do wypowiedzi pana posła. W Polsce działa legalnie wiele Kościołów, czyli nie jest prawdą, że mamy jeden Kościół, ale rozumiem, że chciał pan wyrazić raczej coś innego. Tak? Ale to formalna uwaga.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Natomiast jednak mimo wszystko nie mogę się zgodzić z obiema paniami poseł i z taką koncepcją, że fakt, że jest się księdzem, błogosławionym czy świętym, miałby dyskryminować. Czcimy konkretne osoby. Przyglądajmy się ich zasługom. Inaczej można byłoby uznać, że Długosz nie powinien być patronem roku. To byłaby abstrakcja. Został patronem roku jako wybitny kronikarz. A fakt, że był przy okazji osobą duchowną, w jego przypadku akurat tylko pomagał mu przejść do historii, bo trudno sobie wyobrazić, że w tamtych czasach łatwo było być kronikarzem, będąc na przykład dowódcą wojskowym lub inną historyczną postacią. Chciałem tylko wyrazić swoją opinię, że nie zgadzam się z takim podejściem, żeby akurat fakt, że ktoś był księdzem, powinien go dyskryminować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję. Proszę, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Dziękuję. Ad vocem do wypowiedzi pani przewodniczącej. Pani przewodnicząca, cokolwiek by o tym nie mówić, to nie został zamęczony, nie oddał życia i nie został zamordowany, ponieważ zmarł w 1977 r., czyli dwadzieścia kilka lat po wypuszczeniu – powiedzmy, że 21 lat – w wieku 73 lat. W tamtym czasie średnia życia mężczyzn wynosiła nawet mniej. Tutaj absolutnie nie można tak mówić, dlatego że wszystko powinno mieć swoje granice, także gloryfikacja, bo tego rodzaju stwierdzenia… No to można by powiedzieć, że miał mocno spóźniony zapłon, jak umarł po 21 latach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJoannaLichocka">Pani poseł, to jest wstyd, co pani teraz powiedziała. Powinna się pani za to wstydzić.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselJoannaLichocka">Natomiast biskup Baraniak jest jedną z najważniejszych postaci ruchu antykomunistycznego w Wielkopolsce. Był nękany przez esbecję do końca życia. Proszę nie lekceważyć jego życia. Proszę nie lekceważyć jego cierpienia z rąk pani towarzyszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Prokop-Paczkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">To à propos ignorancji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Akurat nie miałam towarzyszy w służbach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">À propos ignorancji. Pan poseł powiedział o tym jednym Kościele, że Kościół jest jeden. Na świecie jest zarejestrowanych 4,2 tys. Kościołów, a w Polsce również sporo. Pan wyraził się „Kościół jest jeden”, ale Kościołów, proszę pana, jest wiele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, bo ta dyskusja do niczego nie prowadzi. Jeszcze pan przewodniczący Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselMarekSuski">Chciałbym szanownym paniom przypomnieć, że Józef Stalin zmarł 5 marca 1953 r. To on był głównym człowiekiem, który mówił, że trzeba zniszczyć Kościół w Polsce. Proponowałbym jednak paniom, żeby nie szły tą drogą, bo to jednak jest dość wstydliwe. Rozumiem, że można nie lubić Kościoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Wstydliwe to jest uciec 14 września z Polski w 1939 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselMarekSuski">Dobrze. Dziękuję bardzo za wtrącenie się, ale zwracam uwagę, że jeżeli przyjmujemy jakąś uchwałę, a dotyczy ona osób duchownych, to pani zawsze reaguje i wymiana zdań tutaj jest jednak dość żenująca. A lista, jaką pani poseł przedstawiła, dowodzi tego, że jednak się pani nie wyzwoliła z oparów absurdu komunistycznych nawyków. A jednak życzyłbym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Niech pan się martwi o własne wyzwolenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że tutaj są cenne uwagi, w tym także merytoryczne, Biura Legislacyjnego. Myślę więc, że możemy pracować na tekście Biura Legislacyjnego. Czy tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechMiller">Dziękuję, panie przewodniczący. Wojciech Miller, Biuro Legislacyjne. Tak, proponowalibyśmy… Śledzili państwo propozycje językowe, tak jak pan przewodniczący wskazał, ale również jedną kwestię merytoryczną. Powstał materiał roboczy, na którym zaznaczone są zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli rozumiem, że możemy pracować na materiale roboczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorWojciechMiller">Tak, bo to są nasze propozycje co do tekstu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. W takim razie zaczynamy od tytułu. Czy są uwagi do tytułu uchwały? Nie ma. Tytuł został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 1. Czy są uwagi do akapitu 1? Są uwagi Biura Legislacyjnego, czyli kwestia pisowni słowa „prymasa”. Nie, przepraszam, bo to drugi akapit. W pierwszym akapicie są troszkę inne uwagi. Myślę, że to są drobne, ale trafne uwagi. Myślę więc, że możemy je przyjąć. Czy są jakieś inne spostrzeżenia na ten temat? Nie, czyli rozumiem, że uwagi do akapitu pierwszego są pozytywnie odebrane przez Komisję. Akapit 1. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 2. Tu jest kwestia pisowni słowa „prymasa”. Myślę, że możemy też to przyjąć. Jeżeli nie ma innych uwag, akapit drugi został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W akapicie 3. tych uwag jest więcej. Czy są jakieś komentarze do trzeciego akapitu i do tych uwag? Myślę, że one też są trafne, więc nie wiem, czy… Jeżeli nie ma uwag, to akapit 3. możemy uznać za rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Akapit 4. Tu jest jedna poprawka merytoryczna, dotycząca tego, że był metropolitą poznańskim, jak i kilka drobniejszych. Czy są uwagi do akapitu 4. i tych poprawek w akapicie 4? Jeśli nie ma, akapit 4. został rozpatrzony wraz z uwagami i poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 5. Czy są uwagi do akapitu 5? Jeśli nie ma, to akapit 5. wraz z poprawkami Biura Legislacyjnego został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 6. Są tutaj bardzo drobne uwagi. Rozumiem, że akapit 6. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 7. i zarazem ostatniego. Jest tu jedna poprawka merytoryczna oraz druga wynikająca z zapisu roku. Myślę, że one też są trafne. Jeśli nie ma żadnych uwag, to akapit 7. i ostatni został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie pozostaje nam rozpatrzyć projekt w całości. Czy jest zgoda na przyjęcie projektu przez aklamację? Oczywiście nie ma. Poddaję go w takim razie pod głosowanie. Proszę o uruchomienie urządzenia do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Poddaję zatem pod głosowanie wniosek o przyjęcie całego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka. Proszę o przygotowanie urządzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Przepraszam. Nie mam legitymacji, a chciałabym zagłosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#SekretarzKomisjiJoannaGoral">To trzeba tutaj odebrać kartę zastępczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę o ponowne uruchomienie głosowania. Tak, mamy już możliwość głosowania. W takim razie poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie całego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Kto jest za? Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy wszyscy oddali głosy? Oczywiście ci, którzy chcieli. Rozumiem, że tak. Nikt nie zgłasza problemów z głosowaniem. W takim razie proszę o zamknięcie głosowania i podanie wyniku.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Oddano 18 głosów. Za – 16 głosów, przeciw – 2, nikt się nie wstrzymał. Czyli Komisja rekomendowała Wysokiej Izby przyjęcie projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Arcybiskupa Antoniego Baraniaka.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dodam jeszcze, że rzeczywiście abp Antoni Baraniak zmarł 21 lat po tym, jak opuścił komunistyczne więzienie, ale już nigdy po wyjściu z tego więzienia, w którym był torturowany i męczony, nie odzyskał zdrowia. Tak to wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">A druga rzecz jest taka, że rzeczywiście należałoby chyba rozwiązać i aresztować Sejm za to, że ustanowił kiedyś Rok Jana Długosza. To rzeczywiście wielkie przestępstwo polskiego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu II. Aha, jeszcze sprawozdawca. Proszę bardzo. Proponowałbym może panią przewodniczącą Joannę Lichocką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselJoannaLichocka">Dobrze. Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są inne kandydatury? Dziękuję. Czy jest zgoda na kandydaturę pani przewodniczącej Joanny Lichockiej? Tak. Jeśli jest, to pani przewodnicząca Joanna Lichocka jest sprawozdawcą Komisji.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu II, czyli przedstawienia projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Romualda Traugutta. Proszę bardzo pana posła Tomasza Zielińskiego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3201. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselTomaszZielinski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, przedstawiam projekt uchwały dotyczący ustanowienia roku 2024 Rokiem Romualda Traugutta. Wydaje mi się, że to jest postać, którą wszyscy znamy. Wszyscy na pewno słyszeliśmy o Romualdzie Traugutcie, który tak naprawdę wkroczył do historii Polski w bardzo krótkim okresie, czyli rok 1863 i śmierć na stokach cytadeli 5 sierpnia 1864, ale zapisał się wyjątkowo w historii powstania styczniowego, początkowo walcząc jako jeden z dowódców oddziałów, następnie emisariusz rządu narodowego we Francji, a od października 1863 r. dyktator powstania. Wiemy, że tylko dzięki własnej energii i zaangażowaniu, dobierając odpowiednich współpracowników, reorganizował siły zbrojne i państwo podziemne, które funkcjonowało, doprowadził do tego, że powstanie przetrwało od października praktycznie do późnej wiosny 1864 r.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselTomaszZielinski">Panie przewodniczący, nie będę czytał życiorysu Romualda Traugutta, bo mamy propozycję w projekcie uchwały. Bardzo proszę państwa o przyjęcie tej uchwały, aby rok 2024 w 160. rocznicę śmierci Romualda Traugutta był poświęcony właśnie temu wielkiemu Polakowi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi za przedstawienie projektu i w ogóle za…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselTomaszZielinski">Może jeszcze tylko dodam, panie przewodniczący, że te uwagi, które zgłosiło Biuro Legislacyjne, są oczywiście akceptowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak. Dziękuję panu posłowi za przedstawienie projektu, ale też przede wszystkim za wniesienie tego projektu i za to, że możemy go rozpatrywać.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie otwieram ogólną debatę o projekcie. Czy są pytania? Czy są uwagi? Jeśli nie ma, to rozumiem, że kończymy pierwsze czytanie. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu uchwały. Jak rozumiem, panie pośle wnioskodawco, możemy pracować nad tekstem z uwagami Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselTomaszZielinski">Tak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy w takim razie są uwagi do tytułu uchwały? Nie ma, czyli tytuł został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do pierwszego akapitu? Rozumiem, że nie ma. Pierwszy akapit został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu 2? Również nie widzę i nie słyszę uwag. Rozumiem, że przyjmujemy te uwagi, które są… Chyba że pan poseł ma jakieś wątpliwości do którejś z uwag Biura Legislacyjnego w którymś akapicie. Czy tak już z góry wszystko? Czyli rozumiem, że drugi akapit został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zapytam o akapit 3, bo on jest obszerny i tutaj uwag Biura Legislacyjnego jest dużo. Czy pan poseł wnioskodawca ma jakieś uwagi do trzeciego akapitu? Do tych uwag, do trzeciego. Może tak. Czy ktoś z państwa posłów ma uwagi do akapitu trzeciego? Jeśli nie, to akapit 3. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 4. Tu też jest sporo uwag Biura Legislacyjnego. Rozumiem, że wszystkie te uwagi są akceptowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselTomaszZielinski">Są językowe. Tu nie ma nic… Panie przewodniczący, nie ma tu nic w zakresie merytorycznym, tylko uwagi językowe, oczywiście do przyjęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No tak, ale z dwóch lub trzech… Rozumiem, że akapit 4. został rozpatrzony. Nie ma uwag do uwag.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 5. Wobec braku uwag stwierdzam, że akapit 5. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 6. Nie było uwag do akapitu 6, więc uważam, że został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 7. i ostatniego. Czy są uwagi do akapitu 7? Tak, ostatni akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselTomaszZielinski">Mam uwagę do tekstu pierwotnego, bo mamy taki tekst: „W uznaniu zasług niezłomnego dyktatora Powstania Styczniowego dla Polski Niepodległej Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2024 Rokiem Romualda Traugutta”. Panie przewodniczący, jest tylko pytanie, czy bez słowa „Niepodległej” nie byłoby to zgrabniejsze i czytelniejsze. Byłoby: „W uznaniu zasług niezłomnego dyktatora Powstania Styczniowego dla Polski Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2024 Rokiem Romualda Traugutta”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No to, że tak powiem, oddajmy to pod osąd, czy ktoś z państwa członków Komisji na wyczucie językowe…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselTomaszZielinski">Konsultowałem się jeszcze z posłami. Wydaje się to zgrabniejsze. Zrezygnować z „Niepodległej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jak już jest „niezłomny” i „dla Polski”, to jest zrozumiałe, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselTomaszZielinski">No właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Myślę, że można tak. Rozumiem, że to autopoprawka pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselTomaszZielinski">Tak. Jeżeli państwo nie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jakkolwiek by to nie brzmiało. Wyrwane z kontekstu, usunięcie słowa „Niepodległej” nie brzmiałoby dobrze, że jest taka autopoprawka, ale w kontekście…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselTomaszZielinski">Ale wydaje się, że zdanie lepiej brzmi jednak bez tego słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Wiadomo, o co chodzi w tym całym tekście i wiadomo, kto to był Romuald Traugutt i jakie są jego zasługi dla niepodległości. Dobrze, czyli w akapicie ostatnim przyjęlibyśmy tę jedną poprawkę, jeżeli jest zgoda Komisji. Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest zgoda na przyjęcie przez aklamację całego projektu uchwały przez Komisję? Jest zgoda. W takim razie dziękuję. Stwierdzam, że projekt uchwały wraz z poprawkami Biura Legislacyjnego – uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Romualda Traugutta – został przyjęty przez Komisję. Rekomendujemy Wysokiej Izbie jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proszę bardzo, pan poseł Przemysław Drabek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Chciałbym zgłosić pana posła Tomasza Zielińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselTomaszZielinski">Tak, wyrażam. Bardzo chcę państwu podziękować za przyjęcie tej uchwały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że nie ma innych kandydatur. Czy w takim razie jest zgoda na to, żeby poseł Tomasz Zieliński był sprawozdawcą Komisji? Jest zgoda. W takim razie stwierdzam, że sprawozdawcą Komisji został pan poseł Tomasz Zieliński. Bardzo dziękuję też panu posłowi za przedstawienie tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy w takim razie do kolejnego punktu dzisiejszych obrad Komisji,  tj. do punktu dotyczącego uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Wincentego Witosa. Przystępujemy do realizacji tego punktu. Witamy pana posła Władysława Kosiniaka-Kamysza. Proszę pana posła o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3202. Przypomnę, że projekt dotyczy ustanowienia roku 2024 Rokiem Wincentego Witosa. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Dziękuję bardzo. Wielce szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, bardzo dziękuję za możliwość zaprezentowania uchwały dotyczącej ustanowienia przyszłego roku rokiem premiera naszej wolności – Rokiem Wincentego Witosa. To jest rok szczególny z uwagi na przypadającą 21 stycznia 150. rocznicę urodzin premiera.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Przedstawiać postaci pewnie nie muszę, choć o kilku najważniejszych faktach z życia najwybitniejszego Polaka z rodu chłopów trzeba powiedzieć i zawsze je podkreślić. Niezłomny bojownik o niepodległość Rzeczypospolitej, o godność każdego człowieka, w tym godność tych, którzy tej godności przez wieki byli pozbawieni, o godność mieszkańców polskiej wsi, którzy żyli z roli, często w tragicznych warunkach, często upokarzani. Walczył o edukację, o kulturę, o dostęp do oświaty dla wszystkich, niezależnie od statusu materialnego, miejsca urodzenia, pochodzenia. Uważał, że oświata jest krynicą mądrości, jest źródłem życiodajnym. Wincenty Witos chciał oddać ziemię tym, którzy ją uprawiają. To była myśl przewodnia jego działalności w ruchu ludowym, działalności politycznej, poza działalnością niepodległościową. W sferze społecznej i w sferze gospodarczej reforma rolna, oddanie ziemi na własność, stanie się gospodarzem w miejscu, w którym się mieszka, były dla niego największą wartością.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Do próby, którą przed nim postawiła Rzeczpospolita, a tak naprawdę Europa i świat – największej próby jego charakteru i niezłomności w działaniu – doszło w lipcu i w sierpniu 1920 r., gdy stanął na czele rządu jedności narodowej, który stał się rządem ocalenia narodowego, a obronił Polskę, Europę i świat przed bolszewikami, przed cywilizacją śmierci. Nie stałoby się to bez jego odezwy do braci włościan, bez publikacji tej odezwy we wszystkich kościołach w Polsce, bo to wtedy była jedyna możliwość dotarcia z powszechną informacją. To był kluczowy moment dla obrony Warszawy, dla cudu nad Wisłą. Tak naprawdę po Kościuszce to jest druga tej rangi i tego typu postać, która uruchamia chłopów, często chłopów pańszczyźnianych, którzy nie mieli poczucia własnej wartości, czyniąc ich obywatelami. Oni tak naprawdę prawdziwymi obywatelami Rzeczypospolitej stają się w roku 1920, broniąc jej, bo czują z nią wtedy zupełnie inny związek.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Później dochodzi do kolejnych rządów Wincentego Witosa. Trzykrotnie sprawuje on funkcję premiera. Tragiczny w skutkach jest oczywiście rok 1926 i pozbawienie go funkcji legalnie wybranego premiera, ale też dla zachowania pokoju i spokoju społecznego, dla uniknięcia rozlewu krwi bratniej, składa dymisję wspólnie z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim, przez co nie dochodzi do wielotygodniowej czy nawet wielomiesięcznej wojny domowej, pomimo że jest to oczywiście działanie w żaden sposób niezgodne z prawem. To był zamach na legalnie działający rząd i legalnie wybranego prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Upamiętnienie Witosa to jednak nie ocena historyczna. To jest tylko jeden z elementów. Później udaje się na emigrację, ale zawsze powtarza słowa, które są zawarte w projekcie uchwały: „Macie służyć państwu bez względu na to, jaki jest rząd”. Mówi to człowiek bardzo doświadczony przez różne rządy, który, otrzymawszy Order Orła Białego, później był osadzony w twierdzy brzeskiej i sądzony w procesie brzeskim. Hańbę procesu brzeskiego udało się zmyć 25 maja br. Sąd Najwyższy oczyścił Wincentego Witosa ze wszystkich zarzutów. Kasacja, którą wniósł rzecznik praw obywatelskich – Polskie Stronnictwo Ludowe za pośrednictwem RPO – została uwzględniona, za co bardzo dziękuję. Tym bardziej przyszły rok zasługuje na pokazanie całego dorobku Wincentego Witosa – jego dorobku politycznego, społecznego, edukacyjnego, kulturowego i niepodległościowego.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Dziękuję Wysokiej Izbie. Dziękuję wszystkim parlamentarzystom, którzy w poprzedniej kadencji przyczynili się do tego, że w poczet ojców niepodległości Rzeczypospolitej został włączony Wincenty Witos. Proszę Wysoką Komisję o poparcie uchwały dotyczącej upamiętnienia w przyszłym roku Wincentego Witosa, premiera naszej wolności, męża stanu, ojca naszej niepodległości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie projektu i za wniesienie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są uwagi? Jeśli nie ma, to w takim razie zamykam pierwsze czytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Panie przewodniczący, jeśli można, to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Z wielką wdzięcznością i akceptacją bardzo chciałem podziękować Biuru Legislacyjnemu za wniesione poprawki językowe i stylistyczne oraz uwagi do całości tekstu, które zostały naniesione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję. Czyli w takim razie rozumiem, że możemy pracować na tekście Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania i przystępujemy do rozpatrzenia projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do tytułu uchwały? Oczywiście chodzi także o ewentualne uwagi do uwag. Rozumiem, że nie ma, czyli akapit 1. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 2. Czy są uwagi do akapitu drugiego? Nie ma. W takim razie akapit 2. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 3. Czy są uwagi do akapitu trzeciego? Rozumiem, że nie ma uwag, czyli przyjmujemy zapis w wersji z uwagami Biura Legislacyjnego. Akapit 3. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 4. Czy są uwagi do akapitu czwartego? Jeśli nie ma, to akapit 4. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 5. Czy są uwagi do akapitu piątego? Jeśli nie ma, akapit 5. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 6. Czy są uwagi do akapitu szóstego?</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Mam jedną uwagę do akapitu szóstego, a zarazem do akapitu ósmego. Chodzi o słowa „naczelnika państwa”. Chociażby w zapisie uchwały Sejmu Ustawodawczego te słowa są pisane wielkimi literami, czyli „Naczelnika Państwa”, więc uważam, że tutaj też tak powinno być. Mamy tu w wielu przypadkach wielkie litery. Na przykład mamy „Radę Powiatową w Tarnowie” czy inne zapisy. Naczelnik państwa z jakiegoś powodu tutaj jest pisany małymi literami. Uważam, że powinien być zapis z wielkimi literami.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest zgoda? Dziękuję. Rozumiem, że z pewnych powodów nie ma tu imienia i nazwiska, ale wielkie litery niech będą. Dobrze. Dziękuję bardzo. Czyli do akapitu szóstego byłaby ta jedna poprawka. To zresztą poprawka, którą Biuro Legislacyjne może nanieść. Tutaj jest zgoda wnioskodawców. Podobnie będzie w akapicie ósmym, ale na razie tak…</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Akapit 6. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu 7? Nie ma. Akapit siódmy został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu 8? Rozumiem, że będzie uwzględniona jedna uwaga, którą zgłosiłem. Akapit 8. został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu 9? Nie ma, czyli akapit dziewiąty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu 10. Czy są uwagi? Nie ma. Akapit dziesiąty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu 11? Tutaj nawet nie ma uwag Biura Legislacyjnego, więc trudno cokolwiek tutaj… Akapit ten został więc rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu ostatniego. Czy są uwagi do akapitu ostatniego? Jeśli nie ma, akapit ten został również rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest… Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję. Jeżeli można, mam pytanie do przedostatniego akapitu, w którym przywołuje się ustawę z dnia 7 kwietnia 2017 r. Czy powinniśmy przywołać tytuł tej ustawy, czy pozostawiamy bez zmian ten akapit?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, panie pośle wnioskodawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Myślę, że to jest wszystko bardzo jasne, czego ta ustawa dotyczyła, więc nie ma co już dodawać kolejnych elementów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dobrze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, czyli zostawiamy taki zapis, jaki jest w projekcie. Dziękuję bardzo. Jeszcze pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak, mam uwagę, bo o tym pan prezes mówił, ale… Czy nie byłoby dobrze uwzględnić tutaj uchwałę SN? To jest jednak bardzo znaczący fakt polityczny i historyczny. Bardzo znaczący. Jeżeli prezentujemy postać Wincentego Witosa, to może go zaprezentujemy jako człowieka, z którego zdjęto wszystkie oskarżenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Bardzo dziękuję za podkreślenie tego faktu. Myślę też, że będziemy go podkreślać w wystąpieniach. Ten projekt był przygotowywany przed orzeczeniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Rozumiem, ale to możemy dzisiaj, jeżeli byśmy chcieli…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Jestem otwarty, ale też na pewno poseł sprawozdawca to przedstawi i w głosach, które będą padały, będzie to podkreślane. Jeżeli Wysoka Komisja uzna za stosowne, to jak najbardziej, ale też chciałbym osiągnąć jak największe wsparcie dla tej uchwały przez wszystkie środowiska, bo to są takie szczególne momenty, kiedy można dużo dobrego zrobić i one są rzadkie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czyli w takim razie zostawiamy taki zapis, jaki mamy dotychczas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Wnioskodawcy mają głos decydujący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli akapit przedostatni został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Akapit ostatni. Czy są jeszcze jakieś uwagi do ostatniego? Ostatni akapit był troszkę zmieniony przez Biuro Legislacyjne, ale rozumiem, że nie ma uwag. W takim razie ostatni akapit też został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest zgoda Komisji na przyjęcie projektu uchwały przez aklamację? Rozumiem, że jest. To dziękuję bardzo za takie podejście do jednego z ojców niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie stwierdzam, że Komisja przyjęła wraz z uwagami Biura Legislacyjnego projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2024 Rokiem Wincentego Witosa. Komisja rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proszę bardzo o zgłaszanie kandydatur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Czy mogę zgłosić pana posła Jarosława Rzepę jako posła? Spoza Komisji, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To znaczy, że jako poseł spoza Komisji zgłosić posła z Komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Z Komisji. Dokładnie tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, oczywiście. Czy są inne kandydatury? Nie ma. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselJaroslawRzepa">Dla mnie to jest wielki zaszczyt. Bardzo serdecznie dziękuję panu prezesowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Rozumiem, że Komisja oczywiście zgadza się na to, żeby sprawozdawcą Komisji był pan poseł Jarosław Rzepa. Tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselMarekSuski">Powiem tylko, że bardzo się z tego cieszę, że ci, którzy tworzyli Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, które właśnie PSL zniszczyło, dzisiaj oddają mu honor. To są jakieś historyczne przeprosiny za tamto działanie waszych przodków z ZSL. To tylko cieszy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselWladyslawKosiniakKamysz">Panie pośle, wszystkiego dobrego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselMarekSuski">No taka prawda. Przekształciliście się z ZSL, które prawdziwe PSL zatłukł. Taka prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, to już… Stwierdzam, że Komisja wybrała sprawozdawcę. Sprawozdawcą jest pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu prezesowi za przedstawienie i za wniesienie tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Na tym zakończyliśmy ten punkt. Myślę też, że na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Dziękuję wszystkim paniom i panom posłom. Dziękuję wszystkim posłom wnioskodawcom projektów uchwał dzisiaj rozpatrywanych.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jutro mamy obrady Komisji przyspieszone na godzinę 12, bo około 13.30 mogą być głosowania. Tak więc zapraszam jutro na godzinę 12. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>