przyimki.txt 14.9 KB
od 1	A od X:gen	W miarę postępów zdarzenia A rośnie jego odległość na skali S od punktu początkowego X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Może być przestrzenna (Loc Src, 1ab, od morza), czasowa (Time, 5, od świtu), intencjonalna (Cond, 7,8, mokry od rosy), porządkowa (Order, 2), porównawcza (Comp, 11), inna??? (Manr, 6, 12)
od 2	A od X:gen	W miarę postępów zdarzenia A następuje oddzielenie od obiektu początkowego X jego części. (3, 4), 
od 3	Y od X:gen	Y jest "częścią" X (Attr, 9abc,10)
od 4	A od X:gen	ARG przyimek przyłączający wyrazy i wyrażenia służące wymyślaniu komuś 13
do 1	A do X:gen	W miarę postępów zdarzenia A maleje jego odległość na skali S do punktu końcowego X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Może być przestrzenna (Loc Goal, 3, do morza), czasowa (Time, 4, do świtu), intencjonalna (Purp, 2, do naprawy), porządkowa (Order, ), porównawcza (Comp, ), inna??? (Manr 5,6)
do 2	Y do X:gen	przyimek komunikujący o przeznaczeniu obiektu (Attr, 1)
do 3	do X:gen	przyimek wprowadzający samodzielne wypowiedzenia nieoznajmujące, m.in. przekleństwa, formuły grzecznościowe, odezwy
ku 1	A ku X:dat	= do 1, (Loc Goal, 1; Time, 4; Purp, 2, 3)
ku 2	A ku X:dat	ARG przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że ktoś jest zainteresowany inną osobą pod względem erotycznym
pod 1	A pod X:inst	Akcja A związana jest z miejscem M mającym mniejszą wartość na skali S niż miejsce, w którym znajduje się X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, wyznacza kierunek w górę, a rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M. (Loc 1,2; Path 1; Cond 8,17; Order 16)
pod 2	A pod X:inst	= blisko 1 (Loc 3,4,10; Manr 18?) 
pod 1	A pod X:acc	= pod 1 (Loc Goal 1, Time 13, Measure 14)
pod 2	A pod X:acc	= blisko 1 (Loc Goal 3,4,10; Manr 12) 
pod 3	A pod X:acc	= przeciw 1 (Manr 5)
pod 4	A pod X:acc	= spod 4; przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem komunikujący o kierowaniu czymś, sprawowaniu władzy lub opieki nad kimś lub nad czymś (7)
pod 5	A pod X:acc	ARG przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że jedna rzecz jest dopasowana lub dostosowana do drugiej (11)
pod 6	A pod X:acc	ARG przyimek wprowadzający nazwę zakąski, która towarzyszy piciu alkoholu lub określenie wznoszonego przez kogoś toastu (15ab)
pod 7	A pod X:inst	przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że dana osoba lub dany obiekt mogą być rozpoznane za pomocą wymienionej nazwy (9)
spod 1	A spod X:gen	= pod 1 (Loc Src 1)
spod 2	A spod X:gen	= pod 2 (Loc Src 1)
spod 3	A spod X:gen	ARG przyimek komunikujący, że ktoś spogląda pod czymś, co ma nad oczami (3)
spod 4	A spod X:gen	przyimek oznaczający wspólne podleganie jakiejś władzy lub wydobycie się z zakresu jakichś oddziaływań (4) >produktywny wyciągnąć, uwolnić, wyjść, wymknąć, opieka, kuratela, władza, =? pod 1 ze skalą drabiny zależności społecznych
spod 5	A spod X:gen	ARG przyimek przyłączający określenie przysługującego danej osobie znaku zodiaku (5)
nad 1	A nad X:inst	Akcja A związana jest z miejscem M mającym większą wartość na skali S niż miejsce, w którym znajduje się X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, wyznacza kierunek w górę, a rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M.
(Loc 1; Path 1; Order 5)
nad 2	A nad X:inst	= blisko 1 (Loc 2; Time 4) 
nad 1	A nad X:acc	= nad 1 (Loc Goal 1, Comp 6; Attr 7,8)
znad 1	A znad X:gen	= nad 1 (Loc Src 1)
znad 2	A znad X:gen	= blisko 1 (Loc Src 2) 
ponad 1	A ponad X:inst	= nad 1 (Loc 1; Path 1)
ponad 1	A ponad X:acc	= nad 1 (Loc Goal 1, Comp 2; Manr 3,4)
sponad 1	A sponad X:inst	= nad 1 (Loc Src 1)
blisko 1	A blisko X:gen	Akcja A związana jest z miejscem M znajdującym się w niewielkiej odległości od X na skali S niż miejsce. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. (Loc a (blisko stacji metra); Time b (blisko daty wyjazdu); Count/Measure (blisko 4 hektary))
koło 1	A koło X:gen	= blisko 1 (Loc 1; Path 1; Time 2; Count/Measure 2) 
niedaleko 1	A niedaleko X:gen	= blisko 1 (Loc; Time)
obok 1	A obok X:gen	= blisko 1 (Loc 1; Path 1)
obok 2	A obok X:gen	przyimek komunikujący o współwystępowaniu przedmiotów lub faktów, o których jest mowa, z innymi przedmiotami i faktami (2)
około 1	A około X:gen	= blisko 1 (Time; Count/Measure)
opodal 1	A opodal X:gen	= blisko 1 (Loc 1; Loc Goal 1)
oprócz 1	A oprócz X:gen	przyimek wyłączający z zakresu odniesienia zdania element, którego nazwa użyta jest po tym przyimku (1)
oprócz 2	A oprócz X:gen	= obok 2 (2) = przyimek włączający do zakresu odniesienia zdania element, którego nazwa użyta jest po tym przyimku
przed 1	A przed X:inst	Akcja A związana jest z miejscem M mającym mniejszą wartość na skali S niż miejsce, w którym znajduje się X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, wyznacza kierunek od obserwatora, a rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M. (Loc 1; Time 4; Cond 3; Order 2)
przed 2	A przed X:inst	przyimek wprowadzający nazwę osoby, rzeczy lub zjawiska, z którymi ktoś chce uniknąć kontaktu (5)
przed 3	A przed X:inst	przyimek wprowadzający określenie adresata lub świadka czyjejś wypowiedzi (6)
przed 4	A przed X:inst	przyimek komunikujący, że dane zdarzenie ma miejsce w obecności ważnej osoby lub grupy osób (7) =? przed 3
przed 1	A przed X:acc	= przed 1 (Loc Goal 1)
sprzed 1	A sprzed X:gen	= przed 1 (Loc Src 3; Time 1,2)
za 1	A za X:inst	Akcja A związana jest z miejscem M mającym większą wartość na skali S niż miejsce, w którym znajduje się X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, wyznacza kierunek od obserwatora, a rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M. (Loc 1a,2; Time 11; Cond ; Order 1bc,7?,11)
za 2	A za X:inst	= poza 1, na zewnątrz 1 (Loc 3)
za 1	A za X:acc	= za 1 (Loc Goal 2, Cond 6a, Purp 6b, Time 9ab, 10)
za 2	A za X:acc	= poza 1, na zewnątrz 1 (Loc Goal 3)
za 3	A za X:acc	przyimek przyłączający nazwę części ciała lub rzeczy, którą ktoś chwycił (4)
za 4	A za X:acc	przyimek przyłączający określenie przedmiotu transakcji	albo kwoty, którą ktoś zapłacił lub przyjął z tytułu jakiejś transakcji (5ab)
za 5	A za X:acc	= zamiast 1, przyimek tworzący wyrażenia wskazujące osobę, która miała robić to, co robi zamiast niej ktoś inny (8a)
za 6	A za X:acc	przyimek tworzący wyrażenia komunikujące, że ktoś robi czegoś bardzo dużo, przez wskazanie na liczbę osób, która zazwyczaj wykonuje daną czynność (8b)
za 7	A za X:acc	przyimek tworzący wyrażenia nazywające okres obejmujący stan rzeczy, o którym mowa (12)
za 8	A za X:acc	przyimek przyłączający określenie właściwości lub roli przypisywanej osobie albo rzeczy (13)
za 1	A za X:gen	= za 1 (Time 10), przyimek tworzący wyrażenia określające czas, ze względu na sprawowanie funkcji przez osobę (za cara)
za 9	A za X:inst	przyimek przyłączający nazwę przedmiotu uczuć lub upodobań (14)
za 1	A zza X:gen	= za 1 (Loc Src 1,2)
poza 1	A poza X:acc	Akcja A związana jest z miejscem M znajdującym się na zewnątrz (według skali S) miejsca zajmowanego przez X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M. (Loc Goal 1)
poza 1	A poza X:inst	= poza 1 (Loc 1, Time 2)
poza 2	A poza X:inst	= oprócz 1 (3)
poza 3	A poza X:inst	= oprócz 2 (4)
spoza 1	A spoza X:gen	= poza 1 (Loc Src 2,3)
spoza 2	A spoza X:gen	= przyimek informujący, że ktoś nie należy do grupy osób, instytucji lub organizacji, o której jest mowa (1)
między 1	A między X:acc	Akcja A związana jest z miejscem M znajdującym się wewnątrz (według skali S) obszaru wyznaczonego przez X. Skala S określona jest przez rolę tematyczną. Jeśli skala jest przestrzenna, rola tematyczna może wyznaczać kierunek ruchu względem M. (Loc Goal 1, Purp 4?)
między 1	A między X:inst	= między 1 (Loc 1, Path 1, Time 3, 
między	prep			inst		2		przyimek komunikujący, iż zależność, o której mowa, dotyczy wymienionych w zdaniu osób, zjawisk, przedmiotów lub faktów	Pokrewieństwo między nimi było bardzo dalekie.
między	prep			inst		5		przyimek ograniczający dwustronnie zbiór cech, które można przypisać nietypowemu obiektowi, o którym mowa	Bluzka koloru między żółtym a brązowym.
między	prep			inst		6		przyimek komunikujący, iż wybór, przed którym stoi dana osoba, dotyczy wymienionych przedmiotów lub osób	Wybieraj między mną a nim.
między	prep			inst		7		przyimek wprowadzający określenie zbioru, do którego należą lub spośród którego się wyróżniają charakteryzowane w zdaniu przedmioty lub osoby	Słynęła z urody między rówieśnicami.
spomiędzy	prep		Location Source	gen		1		przyimek informujący, że z miejsca położonego między jakimiś obiektami wysunęła się, wyjrzała lub wyszła rzecz lub osoba, o której mowa w zdaniu	Spomiędzy kamieni ciekła woda.
spomiędzy	prep			gen		2		przyimek informujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wyróżnionej części zbioru	Spomiędzy setek listów wylosowano trzy.
wśród	prep		Location	gen		1		przyimek komunikujący, że przedmiot, osoba itp., o których mowa, są otoczone innymi przedmiotami, osobami itp.	Szła miedzą wśród rozgrzanych zbóż.
wśród	prep			gen		2		przyimek komunikujący, że przedmiot, osoba lub zjawisko, o których mowa, są jednym z elementów danego zbioru przedmiotów, osób lub zjawisk	Wśród nagrodzonych umieszczono jego nazwisko.
wśród	prep			gen		3		przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wymienionej grupy osób jako całości lub każdej bądź większości z nich z osobna	 Wśród licznie przybyłych gości narastała niecierpliwość.
wśród	prep			gen		4		przyimek komunikujący o zjawiskach towarzyszących danemu zdarzeniu	Weszły na estradę wśród dźwięków orkiestry.
spośród	prep			gen		1		przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wyróżnionej części jakiegoś zbioru	Wybrano go spośród zebranych.
spośród	prep		Location Source	gen		2		przyimek komunikujący, że z miejsca położonego między jakimiś obiektami wysunęła się, wyjrzała lub wyszła rzecz lub osoba, o której mowa w zdaniu	Spośród zarośli wyłaniała się zabytkowa wieża.

między:inst	przyimek komunikujący, że to, o czym mowa, jest z obu stron otoczone czymś
między:acc	przyimek komunikujący, że to, o czym mowa, jest z obu stron otoczone czymś
spomiędzy:gen
wśród:gen
spośród:gen
wewnątrz:gen

dokoła:gen	przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, ma miejsce ze wszystkich stron czegoś znajdującego się w środku
naokoło = dokoła
wokół = dookoła

na:loc
na:acc
naprzeciw:gen
o:loc
o:acc
po:loc
po:acc
podczas:gen
poprzez = przez
przez:acc
przy:loc
u:gen
w:loc
w:acc
wzdłuż:gen
z:gen
z:inst

bez względu na	comprepnp
co do	comprepnp
do spółki z	comprepnp
do spraw	comprepnp
łącznie z	comprepnp
na bazie	comprepnp
na czas	comprepnp
na czele z	comprepnp
na drodze	comprepnp
na gruncie	comprepnp
na kanwie	comprepnp
na koniec	comprepnp
na końcu	comprepnp
na korzyść	comprepnp
na kształt	comprepnp
na łamach	comprepnp
na miarę	comprepnp
na modłę	comprepnp
na myśl	comprepnp
na niekorzyść	comprepnp
na niwie	comprepnp
na okoliczność	comprepnp
na okres	comprepnp
na początek	comprepnp
na początku	comprepnp
na poczet	comprepnp
na podobieństwo	comprepnp
na podstawie	comprepnp
na polu	comprepnp
na poziomie	comprepnp
na progu	comprepnp
na przeciąg	comprepnp
na przekór	comprepnp
na przełomie	comprepnp
na przodzie	comprepnp
na przód	comprepnp
na punkcie	comprepnp
na równi z	comprepnp
na rzecz	comprepnp
na skalę	comprepnp
na skutek	comprepnp
na sposób	comprepnp
na spółkę z	comprepnp
na szkodę	comprepnp
na środek	comprepnp
na środku	comprepnp
na temat	comprepnp
na tle	comprepnp
na tyle	comprepnp
na tył	comprepnp
na widok	comprepnp
na wniosek	comprepnp
na wstępie	comprepnp
na wypadek	comprepnp
na wzór	comprepnp
na zakończenie	comprepnp
na zasadzie	comprepnp
niezależnie od	comprepnp
niezgodnie z	comprepnp
od strony	comprepnp
od tyłu	comprepnp
pod adresem	comprepnp
pod ciężarem	comprepnp
pod dowództwem	comprepnp
pod egidą	comprepnp
pod kątem	comprepnp
pod kierunkiem	comprepnp
pod koniec	comprepnp
pod maską	comprepnp
pod okiem	comprepnp
pod osłoną	comprepnp
pod płaszczykiem	comprepnp
pod postacią	comprepnp
pod pozorem	comprepnp
pod pretekstem	comprepnp
pod przywództwem	comprepnp
pod rygorem	comprepnp
pod warunkiem	comprepnp
pod wodzą	comprepnp
pod wpływem	comprepnp
pod względem	comprepnp
po bokach	comprepnp
po stronie	comprepnp
przy okazji	comprepnp
przy pomocy	comprepnp
przy użyciu	comprepnp
razem z	comprepnp
u boku	comprepnp
u dołu	comprepnp
u góry	comprepnp
u podnóża	comprepnp
u podstaw	comprepnp
u progu	comprepnp
u schyłku	comprepnp
u stóp	comprepnp
wspólnie z	comprepnp
w celu	comprepnp
w charakterze	comprepnp
w ciągu	comprepnp
w czasie	comprepnp
w dole	comprepnp
w dół	comprepnp
w drodze	comprepnp
w duchu	comprepnp
w dziedzinie	comprepnp
w efekcie	comprepnp
w głąb	comprepnp
w głębi	comprepnp
w górę	comprepnp
w górze	comprepnp
w imieniu	comprepnp
w imię	comprepnp
w intencji	comprepnp
w kierunku	comprepnp
w końcu	comprepnp
w kwestii	comprepnp
w miarę	comprepnp
w miejsce	comprepnp
w myśl	comprepnp
w następstwie	comprepnp
w nawiązaniu do	comprepnp
w obliczu	comprepnp
w obrębie	comprepnp
w obszarze	comprepnp
w oderwaniu od	comprepnp
w odniesieniu do	comprepnp
w odróżnieniu od	comprepnp
w okolicach	comprepnp
w okresie	comprepnp
w oparciu o	comprepnp
w opozycji do	comprepnp
w pobliże	comprepnp
w pobliżu	comprepnp
w poprzek	comprepnp
w porównaniu do	comprepnp
w porównaniu z	comprepnp
w postaci	comprepnp
w przeciągu	comprepnp
w przeciwieństwie do	comprepnp
w przeddzień	comprepnp
w przededniu	comprepnp
w przypadku	comprepnp
w ramach	comprepnp
w razie	comprepnp
w rezultacie	comprepnp
w rodzaju	comprepnp
w roli	comprepnp
w sferze	comprepnp
w sprawie	comprepnp
w stosunku do	comprepnp
w stronę	comprepnp
w ślad za	comprepnp
w środku	comprepnp
w świetle	comprepnp
w temacie	comprepnp
w toku	comprepnp
w trakcie	comprepnp
w wydaniu	comprepnp
w wyniku	comprepnp
w wypadku	comprepnp
w wysokości	comprepnp
w zakresie	comprepnp
w zależności od	comprepnp
w zamian za	comprepnp
w zastępstwie	comprepnp
w związku z	comprepnp
zależnie od	comprepnp
za cenę	comprepnp
za pomocą	comprepnp
za pośrednictwem	comprepnp
za przyczyną	comprepnp
za sprawą	comprepnp
za wyjątkiem	comprepnp
ze strony	comprepnp
ze względu na	comprepnp
zgodnie z	comprepnp
z dziedziny	comprepnp
z głębi	comprepnp
z końcem	comprepnp
z okazji	comprepnp
z perspektywy	comprepnp
z początkiem	comprepnp
z pomocą	comprepnp
z powodu	comprepnp
z przodu	comprepnp
z przyczyny	comprepnp
z punktu widzenia	comprepnp
z racji	comprepnp
z ramienia	comprepnp
z tyłu	comprepnp
z tytułu	comprepnp
z uwagi na	comprepnp
z wyjątkiem	comprepnp
z zakresu	comprepnp