Commit 624fd4feb42b96ba4af2f64d1c77fbd3e7f70949
1 parent
3126baa0
1.0 version
Showing
22 changed files
with
1107 additions
and
464 deletions
README.md
1 | -Coreference-based summarization tool for Polish. | |
2 | 1 | \ No newline at end of file |
2 | +#Coreference-based summarization tool for Polish. | |
3 | + | |
4 | +If you simply want to summarize given text, use the pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.Main class. | |
5 | +You will need internet connection, as preprocessing is done online. | |
6 | + | |
7 | +If you want to train a model yourself, you have to: | |
8 | +1. Preprocess Polish Summaries Corpus via pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.multiservice.NLPProcess class | |
9 | +2. Train model using preprocessed corpus via pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.TrainModel class | |
3 | 10 | \ No newline at end of file |
... | ... |
pom.xml
... | ... | @@ -3,7 +3,7 @@ |
3 | 3 | <modelVersion>4.0.0</modelVersion> |
4 | 4 | <groupId>pl.waw.ipipan.zil.summ</groupId> |
5 | 5 | <artifactId>emily</artifactId> |
6 | - <version>0.1-SNAPSHOT</version> | |
6 | + <version>1.0</version> | |
7 | 7 | |
8 | 8 | <properties> |
9 | 9 | <project.build.sourceEncoding>UTF-8</project.build.sourceEncoding> |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/MainThrifted.java
... | ... | @@ -28,7 +28,7 @@ public class MainThrifted { |
28 | 28 | public static void main(String[] args) { |
29 | 29 | |
30 | 30 | if (args.length != 3) { |
31 | - LOG.error("Wrong arguments! Try: " + TrainModel.class.getName() + " wekaModel thriftedCorpusDir targetDir"); | |
31 | + LOG.error("Wrong arguments! Try: " + TrainModel.class.getName() + " modelFile thriftedCorpusDir targetDir"); | |
32 | 32 | return; |
33 | 33 | } |
34 | 34 | |
... | ... | @@ -36,6 +36,8 @@ public class MainThrifted { |
36 | 36 | File thriftedCorpusDir = new File(args[1]); |
37 | 37 | File targetDir = new File(args[2]); |
38 | 38 | |
39 | + String systemName = "emily-" + modelFile.getName().replaceAll("_", "-"); | |
40 | + | |
39 | 41 | LOG.info("Loading model..."); |
40 | 42 | Model m = null; |
41 | 43 | try { |
... | ... | @@ -46,8 +48,9 @@ public class MainThrifted { |
46 | 48 | } |
47 | 49 | LOG.info("Done."); |
48 | 50 | |
51 | + int i = 1; | |
49 | 52 | for (File dir : thriftedCorpusDir.listFiles(f -> f.isDirectory())) { |
50 | - LOG.info("Processing text: " + dir.getName()); | |
53 | + LOG.info(i++ + ". Processing text: " + dir.getName()); | |
51 | 54 | |
52 | 55 | try { |
53 | 56 | TText text = CorpusHelper.loadThriftedText(thriftedCorpusDir, dir.getName()); |
... | ... | @@ -56,7 +59,7 @@ public class MainThrifted { |
56 | 59 | List<Unit> units = m.getUnitExtractor().extractUnits(text, body); |
57 | 60 | Map<Unit, Double> weights = MainCommon.calculateWeights(m, body, text, units); |
58 | 61 | |
59 | - generateAndSaveSummaries(units, weights, targetDir, dir.getName(), Utils.wordCount(body)); | |
62 | + generateAndSaveSummaries(units, weights, targetDir, dir.getName(), Utils.wordCount(body), systemName); | |
60 | 63 | |
61 | 64 | } catch (Exception e) { |
62 | 65 | LOG.error(e); |
... | ... | @@ -82,7 +85,7 @@ public class MainThrifted { |
82 | 85 | } |
83 | 86 | |
84 | 87 | private static void generateAndSaveSummaries(List<Unit> units, Map<Unit, Double> unit2score, File targetDir, |
85 | - String id, int origWC) throws FileNotFoundException { | |
88 | + String id, int origWC, String systemName) throws FileNotFoundException { | |
86 | 89 | |
87 | 90 | List<Unit> sorted = units.stream().sorted((u1, u2) -> -unit2score.get(u1).compareTo(unit2score.get(u2))) |
88 | 91 | .collect(Collectors.toList()); |
... | ... | @@ -91,7 +94,7 @@ public class MainThrifted { |
91 | 94 | File ratioDir = new File(targetDir, "" + ratio); |
92 | 95 | if (!ratioDir.exists()) |
93 | 96 | ratioDir.mkdir(); |
94 | - File targetFile = new File(ratioDir, id + "_emily.txt"); | |
97 | + File targetFile = new File(ratioDir, id + "_" + systemName + ".txt"); | |
95 | 98 | String summary = generateSummary(ratio, units, sorted, origWC); |
96 | 99 | Utils.saveTextToFile(summary, targetFile); |
97 | 100 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/FeatureExtractor.java
... | ... | @@ -53,8 +53,61 @@ public class FeatureExtractor implements Serializable { |
53 | 53 | this.unit2featureName2value.put(unit, new LinkedHashMap<>()); |
54 | 54 | Map<String, Object> feature2value = this.unit2featureName2value.get(unit); |
55 | 55 | |
56 | + addCoreferenceFeatures(unit, feature2value); | |
57 | + | |
58 | + addOtherFeatures(unit, feature2value); | |
59 | + } | |
60 | + | |
61 | + private void addOtherFeatures(Unit unit, Map<String, Object> feature2value) { | |
56 | 62 | String featureName; |
57 | 63 | |
64 | + featureName = "unit_pos_in_text"; | |
65 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getPosInText(), feature2value); | |
66 | + | |
67 | + featureName = "unit_pos_in_par"; | |
68 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getPosInPar(), feature2value); | |
69 | + | |
70 | + featureName = "unit_word_count"; | |
71 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getWordCount(), feature2value); | |
72 | + | |
73 | + featureName = "unit_char_count"; | |
74 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getCharacterCount(), feature2value); | |
75 | + | |
76 | + featureName = "unit_par_char_count"; | |
77 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getParagraphCharacterCount(), feature2value); | |
78 | + | |
79 | + featureName = "unit_par_word_count"; | |
80 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getParagraphWordCount(), feature2value); | |
81 | + | |
82 | + featureName = "unit_sent_char_count"; | |
83 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getSentenceCharacterCount(), feature2value); | |
84 | + | |
85 | + featureName = "unit_sent_word_count"; | |
86 | + addNumericFeature(featureName, 0.0 + unit.getSentenceWordCount(), feature2value); | |
87 | + | |
88 | + featureName = "unit_is_letter_first"; | |
89 | + addBooleanFeature(featureName, isLetter(unit.getContent().substring(0, 1)), feature2value); | |
90 | + | |
91 | + featureName = "unit_is_letter_last"; | |
92 | + addBooleanFeature(featureName, | |
93 | + isLetter(unit.getContent().substring(unit.getContent().length() - 1, unit.getContent().length())), | |
94 | + feature2value); | |
95 | + | |
96 | + featureName = "unit_is_all_capitals"; | |
97 | + addBooleanFeature(featureName, isAllUppercase(unit.getContent()), feature2value); | |
98 | + | |
99 | + } | |
100 | + | |
101 | + private boolean isAllUppercase(String content) { | |
102 | + return content.toUpperCase().equals(content); | |
103 | + } | |
104 | + | |
105 | + private boolean isLetter(String letter) { | |
106 | + return letter.matches("\\p{L}"); | |
107 | + } | |
108 | + | |
109 | + private void addCoreferenceFeatures(Unit unit, Map<String, Object> feature2value) { | |
110 | + String featureName; | |
58 | 111 | // only mentions |
59 | 112 | for (MentionType t : MentionType.values()) { |
60 | 113 | featureName = "mention(" + t + ")_count"; |
... | ... | @@ -90,18 +143,17 @@ public class FeatureExtractor implements Serializable { |
90 | 143 | } |
91 | 144 | } |
92 | 145 | |
93 | - for (MentionType t : MentionType.values()) { | |
94 | - List<Integer> mentionChainPositions = unit.getMentionChainPositions(t); | |
146 | + for (MentionType t : MentionType.values()) | |
147 | + if (!t.equals(MentionType.SINGLETON)) { | |
148 | + List<Integer> mentionChainPositions = unit.getMentionChainPositions(t); | |
95 | 149 | |
96 | - featureName = "cluster_first_mention(" + t + ")_count"; | |
97 | - double val = mentionChainPositions.stream().filter(p -> p == 0).count(); | |
98 | - addNumericFeature(featureName, val, feature2value); | |
99 | - addNormalized(unit, feature2value, featureName); | |
150 | + featureName = "cluster_first_mention(" + t + ")_count"; | |
151 | + double val = mentionChainPositions.stream().filter(p -> p == 0).count(); | |
152 | + addNumericFeature(featureName, val, feature2value); | |
153 | + addNormalized(unit, feature2value, featureName); | |
100 | 154 | |
101 | - if (!t.equals(MentionType.SINGLETON)) | |
102 | 155 | addNumericFeaturesForList("cluster_mention(" + t + ")_idx", feature2value, mentionChainPositions, unit); |
103 | - } | |
104 | - | |
156 | + } | |
105 | 157 | } |
106 | 158 | |
107 | 159 | private void addNormalized(Unit unit, Map<String, Object> feature2value, String featureName) { |
... | ... | @@ -147,6 +199,8 @@ public class FeatureExtractor implements Serializable { |
147 | 199 | } |
148 | 200 | |
149 | 201 | public List<String> getSortedFeatureNames() { |
202 | + if (getUnits().isEmpty()) | |
203 | + return new ArrayList<>(); | |
150 | 204 | return new ArrayList<>(this.unit2featureName2value.get(getUnits().get(0)).keySet()); |
151 | 205 | } |
152 | 206 | |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/Model.java
... | ... | @@ -26,11 +26,10 @@ public class Model implements Serializable { |
26 | 26 | this.unitExtractor = m.unitExtractor; |
27 | 27 | this.featureExtractor = m.featureExtractor; |
28 | 28 | this.cls = m.cls; |
29 | - | |
30 | - this.featureExtractor.clearUnitValues(); | |
31 | 29 | } |
32 | 30 | |
33 | 31 | public void save(File targetFile) throws Exception { |
32 | + this.featureExtractor.clearUnitValues(); | |
34 | 33 | SerializationHelper.write(targetFile.getAbsolutePath(), this); |
35 | 34 | } |
36 | 35 | |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/TrainModel.java
... | ... | @@ -8,20 +8,23 @@ import org.apache.logging.log4j.LogManager; |
8 | 8 | import org.apache.logging.log4j.Logger; |
9 | 9 | |
10 | 10 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
11 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.extract.ClauseUnitExtractor; | |
11 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.extract.SentenceUnitExtractor; |
12 | 13 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.extract.UnitExtractor; |
13 | 14 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.unit.Unit; |
14 | 15 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.utils.CorpusHelper; |
15 | 16 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.utils.WekaUtils; |
16 | 17 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.pscapi.xml.Text; |
17 | -import weka.classifiers.Classifier; | |
18 | 18 | import weka.classifiers.functions.LinearRegression; |
19 | +import weka.classifiers.meta.AttributeSelectedClassifier; | |
19 | 20 | import weka.core.Instances; |
20 | 21 | |
21 | 22 | public class TrainModel { |
22 | 23 | |
23 | 24 | private static final Logger LOG = LogManager.getLogger(TrainModel.class); |
24 | 25 | |
26 | + private static final boolean CLAUSE_UNITS = false; | |
27 | + | |
25 | 28 | public static void main(String[] args) { |
26 | 29 | if (args.length != 3) { |
27 | 30 | LOG.error("Wrong arguments! Try: " + TrainModel.class.getName() |
... | ... | @@ -36,18 +39,25 @@ public class TrainModel { |
36 | 39 | List<Text> devTexts = CorpusHelper.loadDevTexts(manualCorpusDir); |
37 | 40 | LOG.info(devTexts.size() + " dev texts loaded."); |
38 | 41 | |
39 | - UnitExtractor unitExtractor = new SentenceUnitExtractor(); | |
42 | + UnitExtractor unitExtractor; | |
43 | + if (CLAUSE_UNITS) | |
44 | + unitExtractor = new ClauseUnitExtractor(); | |
45 | + else | |
46 | + unitExtractor = new SentenceUnitExtractor(); | |
40 | 47 | FeatureExtractor featureExtractor = new FeatureExtractor(); |
41 | 48 | UnitScorer unitScorer = new UnitScorer(); |
42 | 49 | |
43 | 50 | int errors = 0; |
44 | 51 | int i = 0; |
52 | + int unitCount = 0; | |
45 | 53 | for (Text manualText : devTexts) { |
46 | 54 | try { |
47 | 55 | LOG.info("Processing text: " + manualText.getId() + " (" + ++i + " of " + devTexts.size() + ")"); |
48 | 56 | |
49 | 57 | TText ttext = CorpusHelper.loadThriftedText(thriftedCorpusDir, manualText.getId()); |
50 | 58 | List<Unit> units = unitExtractor.extractUnits(ttext, manualText.getBody()); |
59 | + unitCount += units.size(); | |
60 | + | |
51 | 61 | featureExtractor.addTextUnits(units); |
52 | 62 | unitScorer.addTextUnits(units, manualText); |
53 | 63 | |
... | ... | @@ -56,12 +66,13 @@ public class TrainModel { |
56 | 66 | LOG.error("Error processing text " + manualText.getId() + ":" + e); |
57 | 67 | } |
58 | 68 | } |
69 | + LOG.info(unitCount + " units loaded."); | |
59 | 70 | |
60 | 71 | try { |
61 | 72 | Instances instances = WekaUtils.createInstances(featureExtractor, unitScorer); |
62 | - // WekaUtils.saveInstancesToFile(instances, targetFile); | |
63 | 73 | |
64 | - Classifier cls = new LinearRegression(); | |
74 | + AttributeSelectedClassifier cls = new AttributeSelectedClassifier(); | |
75 | + cls.setClassifier(new LinearRegression()); | |
65 | 76 | cls.buildClassifier(instances); |
66 | 77 | |
67 | 78 | Model model = new Model(unitExtractor, featureExtractor, cls); |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/extract/ClauseUnitExtractor.java
... | ... | @@ -3,20 +3,198 @@ package pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.extract; |
3 | 3 | import java.io.IOException; |
4 | 4 | import java.io.Serializable; |
5 | 5 | import java.util.ArrayList; |
6 | +import java.util.Arrays; | |
7 | +import java.util.HashMap; | |
8 | +import java.util.HashSet; | |
9 | +import java.util.Iterator; | |
10 | +import java.util.LinkedList; | |
6 | 11 | import java.util.List; |
12 | +import java.util.Map; | |
13 | +import java.util.Set; | |
7 | 14 | |
15 | +import com.google.common.collect.Lists; | |
16 | +import com.google.common.collect.Maps; | |
17 | + | |
18 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
19 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; | |
20 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSyntacticGroup; | |
21 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSyntacticWord; | |
8 | 22 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
23 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; | |
24 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.unit.ClauseUnit; | |
9 | 25 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.unit.Unit; |
10 | 26 | |
11 | 27 | public class ClauseUnitExtractor implements UnitExtractor, Serializable { |
12 | 28 | |
29 | + public class IdsMapper { | |
30 | + | |
31 | + private Map<String, TToken> id2token; | |
32 | + private Map<String, TSyntacticGroup> id2group; | |
33 | + private Map<String, TSyntacticWord> id2word; | |
34 | + | |
35 | + public IdsMapper(TSentence s) { | |
36 | + this.id2token = Maps.newHashMap(); | |
37 | + this.id2word = Maps.newHashMap(); | |
38 | + this.id2group = Maps.newHashMap(); | |
39 | + | |
40 | + for (TToken tok : s.getTokens()) | |
41 | + id2token.put(tok.getId(), tok); | |
42 | + for (TSyntacticWord w : s.getWords()) | |
43 | + id2word.put(w.getId(), w); | |
44 | + for (TSyntacticGroup g : s.getGroups()) | |
45 | + id2group.put(g.getId(), g); | |
46 | + } | |
47 | + | |
48 | + public List<String> getBottomChildIds(String id) throws IOException { | |
49 | + if (id2group.containsKey(id)) | |
50 | + return getBottomChildIds(id2group.get(id)); | |
51 | + else if (id2word.containsKey(id)) | |
52 | + return getBottomChildIds(id2word.get(id)); | |
53 | + else if (id2token.containsKey(id)) | |
54 | + return getBottomChildIds(id2token.get(id)); | |
55 | + else | |
56 | + throw new IOException(id + " is not a valid id!"); | |
57 | + } | |
58 | + | |
59 | + private List<String> getBottomChildIds(TToken t) { | |
60 | + return Lists.newArrayList(t.getId()); | |
61 | + } | |
62 | + | |
63 | + public List<String> getBottomChildIds(TSyntacticGroup g) throws IOException { | |
64 | + List<String> result = Lists.newArrayList(); | |
65 | + for (String id : g.getChildIds()) | |
66 | + result.addAll(getBottomChildIds(id)); | |
67 | + return result; | |
68 | + } | |
69 | + | |
70 | + public List<String> getBottomChildIds(TSyntacticWord w) throws IOException { | |
71 | + List<String> result = Lists.newArrayList(); | |
72 | + for (String id : w.getChildIds()) | |
73 | + result.addAll(getBottomChildIds(id)); | |
74 | + return result; | |
75 | + } | |
76 | + | |
77 | + } | |
78 | + | |
13 | 79 | private static final long serialVersionUID = -6774334104262340916L; |
14 | 80 | |
81 | + final private static Set<String> CLAUSE_SPLIT_LEMMAS = new HashSet<>(Arrays.asList(new String[] { "i", "albo", | |
82 | + "lub", "oraz", "bądź", "ani", "czy", "niż", "tudzież", ",", ";", "-", "–", ":" })); | |
83 | + | |
84 | + final private static Set<String> CLAUSE_SPLIT_LEMMAS2 = new HashSet<>(Arrays.asList( | |
85 | + new String[] { "a", "ale", "lecz", "jednak", "jednakże", "zaś", "wszakże", "owszem", "natomiast", "tylko", | |
86 | + "dlatego", "jedynie", "przecież", "tymczasem", "ponieważ", "więc", "dlatego", "toteż", "zatem" })); | |
87 | + | |
88 | + final private static Set<String> CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_STRICT = new HashSet<>( | |
89 | + Arrays.asList(new String[] { "?", "!" })); | |
90 | + | |
91 | + final private static Map<String, String> CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_PAIRWISE = new HashMap<>(); | |
92 | + | |
93 | + static { | |
94 | + CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_PAIRWISE.put("(", ")"); | |
95 | + CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_PAIRWISE.put("\"", "\""); | |
96 | + CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_PAIRWISE.put("'", "'"); | |
97 | + } | |
98 | + | |
99 | + final private static Set<String> VERB_TAGS = new HashSet<>( | |
100 | + Arrays.asList(new String[] { "fin", "bedzie", "aglt", "praet", "winien" })); | |
101 | + | |
102 | + final private static Set<String> ZAIMKI_WZGLEDNE_LEMMAS = new HashSet<>( | |
103 | + Arrays.asList(new String[] { "jaki", "który" })); | |
104 | + | |
15 | 105 | @Override |
16 | 106 | public List<Unit> extractUnits(TText ttext, String fullText) throws IOException { |
17 | 107 | List<Unit> units = new ArrayList<>(); |
108 | + int prevEndIdx = 0; | |
109 | + int posInText = 0; | |
110 | + for (TParagraph p : ttext.getParagraphs()) { | |
111 | + int posInPar = 0; | |
112 | + for (TSentence s : p.getSentences()) { | |
113 | + prevEndIdx = Common.correctTokenOffsets(fullText, prevEndIdx, s); | |
18 | 114 | |
115 | + for (List<TToken> clause : getClauses(s)) | |
116 | + units.add(new ClauseUnit(clause, s, p, ttext, posInText++, posInPar++)); | |
117 | + } | |
118 | + } | |
19 | 119 | return units; |
120 | + | |
121 | + } | |
122 | + | |
123 | + public List<List<TToken>> getClauses(TSentence s) throws IOException { | |
124 | + | |
125 | + Set<String> noSplitTokenIds = calculateNoSplitTokenIds(s); | |
126 | + | |
127 | + LinkedList<List<TToken>> sublists = new LinkedList<>(); | |
128 | + List<TToken> currentSublist = new ArrayList<>(); | |
129 | + boolean clauseHasVerb = false; | |
130 | + for (TToken m : s.getTokens()) { | |
131 | + String base = m.getChosenInterpretation().getBase(); | |
132 | + if (!noSplitTokenIds.contains(m.getId()) && (CLAUSE_SPLIT_LEMMAS_STRICT.contains(base) | |
133 | + || ((CLAUSE_SPLIT_LEMMAS.contains(base) || CLAUSE_SPLIT_LEMMAS2.contains(base)) | |
134 | + && clauseHasVerb))) { | |
135 | + sublists.add(currentSublist); | |
136 | + currentSublist = new ArrayList<>(); | |
137 | + clauseHasVerb = false; | |
138 | + } else { | |
139 | + if (isVerb(m)) | |
140 | + clauseHasVerb = true; | |
141 | + } | |
142 | + currentSublist.add(m); | |
143 | + } | |
144 | + if (currentSublist.size() > 0) { | |
145 | + if (clauseHasVerb || sublists.isEmpty()) | |
146 | + sublists.add(currentSublist); | |
147 | + else | |
148 | + sublists.getLast().addAll(currentSublist); | |
149 | + } | |
150 | + | |
151 | + // merge clause beginning with zaimek wzgl. etc to previous clause | |
152 | + List<TToken> prev = null; | |
153 | + Iterator<List<TToken>> it = sublists.iterator(); | |
154 | + while (it.hasNext()) { | |
155 | + List<TToken> sublist = it.next(); | |
156 | + boolean containsRelPron = false; | |
157 | + int i = 1; | |
158 | + for (TToken m : sublist) { | |
159 | + if (i > 2) | |
160 | + break; | |
161 | + if (ZAIMKI_WZGLEDNE_LEMMAS.contains(m.getChosenInterpretation().getBase())) { | |
162 | + containsRelPron = true; | |
163 | + break; | |
164 | + } | |
165 | + i++; | |
166 | + } | |
167 | + if (prev != null && containsRelPron) { | |
168 | + prev.addAll(sublist); | |
169 | + it.remove(); | |
170 | + } else | |
171 | + prev = sublist; | |
172 | + } | |
173 | + | |
174 | + return sublists; | |
175 | + } | |
176 | + | |
177 | + private Set<String> calculateNoSplitTokenIds(TSentence s) throws IOException { | |
178 | + IdsMapper mapper = new IdsMapper(s); | |
179 | + | |
180 | + Set<String> noSplitTokenIds = new HashSet<>(); | |
181 | + for (TSyntacticGroup g : s.getGroups()) { | |
182 | + List<String> bottomChildIds = mapper.getBottomChildIds(g); | |
183 | + for (String m : bottomChildIds.subList(0, bottomChildIds.size() - 1)) { | |
184 | + noSplitTokenIds.add(m); | |
185 | + } | |
186 | + } | |
187 | + for (TSyntacticWord g : s.getWords()) { | |
188 | + List<String> bottomChildIds = mapper.getBottomChildIds(g); | |
189 | + for (String m : bottomChildIds.subList(0, bottomChildIds.size() - 1)) { | |
190 | + noSplitTokenIds.add(m); | |
191 | + } | |
192 | + } | |
193 | + return noSplitTokenIds; | |
194 | + } | |
195 | + | |
196 | + private static boolean isVerb(TToken token) { | |
197 | + return VERB_TAGS.contains(token.getChosenInterpretation().getCtag()); | |
20 | 198 | } |
21 | 199 | |
22 | 200 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/extract/Common.java
0 → 100644
1 | +package pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.extract; | |
2 | + | |
3 | +import java.io.IOException; | |
4 | + | |
5 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
6 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; | |
7 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; | |
8 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.utils.Utils; | |
9 | + | |
10 | +public class Common { | |
11 | + | |
12 | + public static boolean isTitle(TParagraph p) { | |
13 | + return Utils.getParagraphOrth(p).length() < 30 && Utils.getParagraphOrth(p).matches(".*\\p{L}$"); | |
14 | + } | |
15 | + | |
16 | + public static int correctTokenOffsets(String fullText, int prevEndIdx, TSentence s) throws IOException { | |
17 | + // correct token offsets to correspond to these in extractive | |
18 | + // summaries | |
19 | + for (TToken t : s.getTokens()) { | |
20 | + int startIdx = prevEndIdx; | |
21 | + while (startIdx + t.getOrth().length() < fullText.length() | |
22 | + && !fullText.substring(startIdx, startIdx + t.getOrth().length()).equals(t.getOrth())) { | |
23 | + startIdx++; | |
24 | + } | |
25 | + t.setOffset(startIdx); | |
26 | + if (!fullText.substring(t.getOffset(), t.getOffset() + t.getOrth().length()).equals(t.getOrth())) | |
27 | + throw new IOException(fullText.substring(t.getOffset(), t.getOffset() + t.getOrth().length()) | |
28 | + + " not equal to " + t.getOrth()); | |
29 | + prevEndIdx = startIdx + t.getOrth().length(); | |
30 | + } | |
31 | + return prevEndIdx; | |
32 | + } | |
33 | + | |
34 | +} | |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/extract/SentenceUnitExtractor.java
... | ... | @@ -8,7 +8,6 @@ import java.util.List; |
8 | 8 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; |
9 | 9 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; |
10 | 10 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
11 | -import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; | |
12 | 11 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.unit.SentenceUnit; |
13 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.model.unit.Unit; |
14 | 13 | |
... | ... | @@ -21,26 +20,15 @@ public class SentenceUnitExtractor implements UnitExtractor, Serializable { |
21 | 20 | List<Unit> units = new ArrayList<>(); |
22 | 21 | |
23 | 22 | int prevEndIdx = 0; |
24 | - for (TParagraph p : ttext.getParagraphs()) | |
23 | + int posInText = 0; | |
24 | + for (TParagraph p : ttext.getParagraphs()) { | |
25 | + int posInPar = 0; | |
25 | 26 | for (TSentence s : p.getSentences()) { |
27 | + prevEndIdx = Common.correctTokenOffsets(fullText, prevEndIdx, s); | |
26 | 28 | |
27 | - // correct token offsets to correspond to these in extractive | |
28 | - // summaries | |
29 | - for (TToken t : s.getTokens()) { | |
30 | - int startIdx = prevEndIdx; | |
31 | - while (startIdx + t.getOrth().length() < fullText.length() | |
32 | - && !fullText.substring(startIdx, startIdx + t.getOrth().length()).equals(t.getOrth())) { | |
33 | - startIdx++; | |
34 | - } | |
35 | - t.setOffset(startIdx); | |
36 | - if (!fullText.substring(t.getOffset(), t.getOffset() + t.getOrth().length()).equals(t.getOrth())) | |
37 | - throw new IOException(fullText.substring(t.getOffset(), t.getOffset() + t.getOrth().length()) | |
38 | - + " not equal to " + t.getOrth()); | |
39 | - prevEndIdx = startIdx + t.getOrth().length(); | |
40 | - } | |
41 | - | |
42 | - units.add(new SentenceUnit(s, ttext)); | |
29 | + units.add(new SentenceUnit(s, p, ttext, posInText++, posInPar++)); | |
43 | 30 | } |
31 | + } | |
44 | 32 | return units; |
45 | 33 | } |
46 | 34 | |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/unit/ClauseUnit.java
... | ... | @@ -7,6 +7,7 @@ import java.util.stream.Collectors; |
7 | 7 | |
8 | 8 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TCoreference; |
9 | 9 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TMention; |
10 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
10 | 11 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; |
11 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
12 | 13 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; |
... | ... | @@ -18,8 +19,9 @@ public class ClauseUnit extends TokenListUnit implements Serializable { |
18 | 19 | private List<TMention> mentions; |
19 | 20 | private List<TCoreference> coreferences; |
20 | 21 | |
21 | - public ClauseUnit(List<TToken> clauseTokens, TSentence sentence, TText text) { | |
22 | - super(clauseTokens); | |
22 | + public ClauseUnit(List<TToken> clauseTokens, TSentence sentence, TParagraph par, TText text, int posInText, | |
23 | + int posInPar) { | |
24 | + super(clauseTokens, sentence, par, posInText, posInPar); | |
23 | 25 | |
24 | 26 | Set<String> tokenIds = clauseTokens.stream().map(t -> t.getId()).collect(Collectors.toSet()); |
25 | 27 | this.mentions = sentence.getMentions().stream().filter(m -> tokenIds.containsAll(m.getChildIds())) |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/unit/SentenceUnit.java
... | ... | @@ -7,18 +7,19 @@ import java.util.stream.Collectors; |
7 | 7 | |
8 | 8 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TCoreference; |
9 | 9 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TMention; |
10 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
10 | 11 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; |
11 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
12 | 13 | |
13 | 14 | public class SentenceUnit extends TokenListUnit implements Serializable { |
14 | 15 | |
15 | 16 | private static final long serialVersionUID = 5068896450835462919L; |
16 | - | |
17 | + | |
17 | 18 | private List<TMention> mentions; |
18 | 19 | private List<TCoreference> coreferences; |
19 | 20 | |
20 | - public SentenceUnit(TSentence sentence, TText text) { | |
21 | - super(sentence.getTokens()); | |
21 | + public SentenceUnit(TSentence sentence, TParagraph par, TText text, int posInText, int posInPar) { | |
22 | + super(sentence.getTokens(), sentence, par, posInText, posInPar); | |
22 | 23 | |
23 | 24 | this.mentions = sentence.getMentions(); |
24 | 25 | |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/unit/TokenListUnit.java
... | ... | @@ -6,6 +6,8 @@ import java.util.Set; |
6 | 6 | import java.util.stream.Collectors; |
7 | 7 | |
8 | 8 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TCoreference; |
9 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
10 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; | |
9 | 11 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
10 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; |
11 | 13 | |
... | ... | @@ -15,8 +17,18 @@ public abstract class TokenListUnit extends Unit implements Serializable { |
15 | 17 | |
16 | 18 | private List<TToken> tokens; |
17 | 19 | |
18 | - public TokenListUnit(List<TToken> tokens) { | |
20 | + private int posInText; | |
21 | + private int posInPar; | |
22 | + | |
23 | + private TParagraph paragraph; | |
24 | + private TSentence sentence; | |
25 | + | |
26 | + public TokenListUnit(List<TToken> tokens, TSentence sentence, TParagraph par, int posInText, int posInPar) { | |
27 | + this.sentence = sentence; | |
28 | + this.paragraph = par; | |
19 | 29 | this.tokens = tokens; |
30 | + this.posInText = posInText; | |
31 | + this.posInPar = posInPar; | |
20 | 32 | } |
21 | 33 | |
22 | 34 | @Override |
... | ... | @@ -46,6 +58,16 @@ public abstract class TokenListUnit extends Unit implements Serializable { |
46 | 58 | return tokens; |
47 | 59 | } |
48 | 60 | |
61 | + @Override | |
62 | + protected TParagraph getParagraph() { | |
63 | + return paragraph; | |
64 | + } | |
65 | + | |
66 | + @Override | |
67 | + protected TSentence getSentence() { | |
68 | + return sentence; | |
69 | + } | |
70 | + | |
49 | 71 | public List<TCoreference> getCoreferences(TText text) { |
50 | 72 | Set<String> mentionIds = getMentions().stream().map(m -> m.getId()).collect(Collectors.toSet()); |
51 | 73 | return text.getCoreferences().stream() |
... | ... | @@ -53,4 +75,11 @@ public abstract class TokenListUnit extends Unit implements Serializable { |
53 | 75 | .collect(Collectors.toList()); |
54 | 76 | } |
55 | 77 | |
78 | + public int getPosInText() { | |
79 | + return posInText; | |
80 | + } | |
81 | + | |
82 | + public int getPosInPar() { | |
83 | + return posInPar; | |
84 | + } | |
56 | 85 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/model/unit/Unit.java
... | ... | @@ -9,6 +9,8 @@ import java.util.stream.Collectors; |
9 | 9 | |
10 | 10 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TCoreference; |
11 | 11 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TMention; |
12 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
13 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; | |
12 | 14 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; |
13 | 15 | import pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.utils.Utils; |
14 | 16 | |
... | ... | @@ -138,10 +140,34 @@ public abstract class Unit implements Serializable { |
138 | 140 | }).collect(Collectors.toList()); |
139 | 141 | } |
140 | 142 | |
143 | + public int getParagraphWordCount() { | |
144 | + return (int) getParagraph().getSentences().stream().flatMap(sent -> sent.getTokens().stream()).count(); | |
145 | + } | |
146 | + | |
147 | + public int getParagraphCharacterCount() { | |
148 | + return getParagraph().getText().length(); | |
149 | + } | |
150 | + | |
151 | + public int getSentenceCharacterCount() { | |
152 | + return Utils.getSentenceOrth(getSentence()).length(); | |
153 | + } | |
154 | + | |
155 | + public int getSentenceWordCount() { | |
156 | + return getSentence().getTokensSize(); | |
157 | + } | |
158 | + | |
159 | + protected abstract TSentence getSentence(); | |
160 | + | |
161 | + protected abstract TParagraph getParagraph(); | |
162 | + | |
141 | 163 | protected abstract List<TCoreference> getCoreferences(); |
142 | 164 | |
143 | 165 | protected abstract List<TToken> getTokens(); |
144 | 166 | |
145 | 167 | protected abstract List<TMention> getMentions(); |
146 | 168 | |
169 | + public abstract int getPosInText(); | |
170 | + | |
171 | + public abstract int getPosInPar(); | |
172 | + | |
147 | 173 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/multiservice/NLPProcess.java
1 | 1 | package pl.waw.ipipan.zil.summ.emily.multiservice; |
2 | 2 | |
3 | +import java.io.File; | |
4 | +import java.io.FileOutputStream; | |
5 | +import java.io.ObjectOutputStream; | |
3 | 6 | import java.util.Arrays; |
4 | 7 | import java.util.List; |
5 | 8 | |
9 | +import org.apache.logging.log4j.LogManager; | |
10 | +import org.apache.logging.log4j.Logger; | |
11 | + | |
6 | 12 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TText; |
13 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.pscapi.io.PSC_IO; | |
14 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.pscapi.xml.Summary; | |
15 | +import pl.waw.ipipan.zil.summ.pscapi.xml.Text; | |
7 | 16 | |
8 | 17 | public class NLPProcess { |
9 | 18 | |
19 | + private final static Logger LOG = LogManager.getLogger(NLPProcess.class); | |
20 | + | |
10 | 21 | private static final List<String> SERVICES = Arrays.asList("Concraft", "Spejd", "Nerf", "MentionDetector", |
11 | 22 | "Bartek"); |
12 | 23 | private static final int PORT = 20000; |
... | ... | @@ -14,6 +25,59 @@ public class NLPProcess { |
14 | 25 | |
15 | 26 | private static final MultiserviceProxy MSPROXY = new MultiserviceProxy(HOST, PORT); |
16 | 27 | |
28 | + public static void main(String[] args) { | |
29 | + if (args.length != 1) { | |
30 | + LOG.error("Wrong usage! Try " + NLPProcess.class.getSimpleName() + " corpusDir"); | |
31 | + return; | |
32 | + } | |
33 | + File corpusDir = new File(args[0]); | |
34 | + if (!corpusDir.isDirectory()) { | |
35 | + LOG.error("Corpus directory does not exist: " + corpusDir); | |
36 | + return; | |
37 | + } | |
38 | + | |
39 | + int ok = 0; | |
40 | + int err = 0; | |
41 | + for (File file : corpusDir.listFiles(f -> f.getName().endsWith(".xml"))) { | |
42 | + try { | |
43 | + Text text = PSC_IO.readText(file); | |
44 | + annotateNLP(text, file); | |
45 | + ok++; | |
46 | + } catch (Exception e) { | |
47 | + err++; | |
48 | + LOG.error("Problem with text in " + file + ", " + e); | |
49 | + } | |
50 | + } | |
51 | + LOG.info(ok + " texts processed succesfully."); | |
52 | + LOG.info(err + " texts with errors."); | |
53 | + } | |
54 | + | |
55 | + private static void annotateNLP(Text text, File textFile) throws Exception { | |
56 | + File annotationMainDir = new File(textFile.getParentFile(), textFile.getName().replaceFirst(".xml$", "")); | |
57 | + annotationMainDir.mkdir(); | |
58 | + | |
59 | + // annotate source text | |
60 | + annotate(text.getBody(), new File(annotationMainDir, "original")); | |
61 | + | |
62 | + // annotate summaries | |
63 | + for (Summary summary : text.getSummaries().getSummary()) { | |
64 | + String filename = String.join("_", summary.getType(), summary.getAuthor(), summary.getRatio().toString()); | |
65 | + annotate(summary.getBody(), new File(annotationMainDir, filename)); | |
66 | + } | |
67 | + } | |
68 | + | |
69 | + private static void annotate(String body, File targetFile) throws Exception { | |
70 | + if (targetFile.exists()) { | |
71 | + LOG.debug("Skipping existing file.."); | |
72 | + return; | |
73 | + } | |
74 | + TText ttext = MSPROXY.process(body, SERVICES); | |
75 | + try (FileOutputStream fout = new FileOutputStream(targetFile); | |
76 | + ObjectOutputStream oos = new ObjectOutputStream(fout)) { | |
77 | + oos.writeObject(ttext); | |
78 | + } | |
79 | + } | |
80 | + | |
17 | 81 | public static TText annotate(String body) throws Exception { |
18 | 82 | TText ttext = MSPROXY.process(body, SERVICES); |
19 | 83 | return ttext; |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/utils/CorpusHelper.java
... | ... | @@ -28,10 +28,7 @@ public class CorpusHelper { |
28 | 28 | for (File file : manualCorpusDir.listFiles()) { |
29 | 29 | try { |
30 | 30 | Text text = PSC_IO.readText(file); |
31 | - boolean hasAbstract = text.getSummaries().getSummary().stream() | |
32 | - .anyMatch(summary -> summary.getType().equals("abstract")); | |
33 | - if (!hasAbstract) | |
34 | - devTexts.add(text); | |
31 | + devTexts.add(text); | |
35 | 32 | } catch (IOException | JAXBException e) { |
36 | 33 | LOG.error("Error reading manual summaries: " + e); |
37 | 34 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/utils/Utils.java
... | ... | @@ -11,6 +11,8 @@ import java.util.List; |
11 | 11 | import com.google.common.base.Charsets; |
12 | 12 | import com.google.common.io.Files; |
13 | 13 | |
14 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TParagraph; | |
15 | +import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TSentence; | |
14 | 16 | import pl.waw.ipipan.zil.multiservice.thrift.types.TToken; |
15 | 17 | |
16 | 18 | public class Utils { |
... | ... | @@ -36,4 +38,23 @@ public class Utils { |
36 | 38 | public static boolean isPronoun(TToken token) { |
37 | 39 | return token.getChosenInterpretation().getCtag().startsWith("ppron"); |
38 | 40 | } |
41 | + | |
42 | + public static String getParagraphOrth(TParagraph p) { | |
43 | + StringBuffer sb = new StringBuffer(); | |
44 | + for (TSentence s : p.getSentences()) { | |
45 | + sb.append(getSentenceOrth(s) + " "); | |
46 | + } | |
47 | + return sb.toString().trim(); | |
48 | + } | |
49 | + | |
50 | + public static String getSentenceOrth(TSentence s) { | |
51 | + StringBuffer sb = new StringBuffer(); | |
52 | + for (TToken t : s.getTokens()) { | |
53 | + if (!t.isNoPrecedingSpace()) | |
54 | + sb.append(" "); | |
55 | + sb.append(t.getOrth()); | |
56 | + } | |
57 | + sb.append(" "); | |
58 | + return sb.toString().trim(); | |
59 | + } | |
39 | 60 | } |
... | ... |
src/main/java/pl/waw/ipipan/zil/summ/emily/utils/WekaUtils.java
src/main/resources/sent_model.bin
0 → 100644
No preview for this file type
src/test/resources/manual/199704210011.xml deleted
1 | -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
2 | -<text id="199704210011"> | |
3 | - <date>1997-04-21</date> | |
4 | - <title>Lidarowe oczy</title> | |
5 | - <section>Nauka i Technika</section> | |
6 | - <authors>Krystyna Forowicz</authors> | |
7 | - <body>ROZMOWA | |
8 | - | |
9 | -Prof. Krzysztof Ernst, kierownik Zakładu Optyki Instytutu Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego | |
10 | - | |
11 | -Lidarowe oczy | |
12 | - | |
13 | -RYS. MAREK KONECKI | |
14 | - | |
15 | -Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
16 | - | |
17 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. | |
18 | - | |
19 | -Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? | |
20 | - | |
21 | -Tego typu lidar jest rzeczywiście drogi, kosztuje około miliona marek niemieckich. Jest to najnowsza generacja tego typu lidarów. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem, staramy się m.in. rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Nad lidarem pracują specjaliści od laserów i od komputerów. Współpracujemy z doskonałym laboratorium prof. Ludgera Wöste z Freie Universitat Berlin rozwijającym m.in. problematykę lidarową. Pakiet software'u wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią lepiej i dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia. Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. | |
22 | - | |
23 | -Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Zasadniczy koszt jego budowy pokryła uzyskana od Fundacji dotacja. Część pieniędzy przekazał też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komitet Badań Naukowych. | |
24 | - | |
25 | -Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru? | |
26 | - | |
27 | -Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie. Ale np. obecnie prowadzimy badania mające na celu rozszerzenie możliwości lidaru o taką substancję jak fosgen. Tym szkodliwym gazem może być skażone powietrze w miastach, w których zlokalizowane są zakłady chemiczne, np. w Bydgoszczy pewne ilości fosgenu emitują Zakłady Chemiczne Organika- Zachem. | |
28 | - | |
29 | -Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć. Cząsteczki, które wykrywamy mają pasma absorbcji w bliskim nadfiolecie. Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze. Okazuje się bowiem, że o ile brak tego gazu w wysokich warstwach atmosfery powoduje groźny efekt cieplarniany, to jego nadmiar tuż nad Ziemią jest szkodliwy. Groźne są też substancje gazowe, jak np. tlenki azotu, będące następstwem spalin samochodowych. A samochodów przybywa. | |
30 | - | |
31 | -Czy stać nas będzie na prowadzenie pomiarów ozonu w miastach? | |
32 | - | |
33 | -Koszt jednego dnia kampanii pomiarowej firmy zachodnie szacują na kilka tysięcy DM. Potrzebne są pieniądze na utrzymanie lidaru, na prowadzenie badań. Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. Koszt pomiarów będzie znacznie niższy. Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta. Chcielibyśmy rozwinąć tutaj współpracę z państwowymi i wojewódzkimi służbami ochrony środowiska. Tego typu badania były prowadzone np. w Lyonie. Okazało się, że najwięcej tlenków azotu występuje niekoniecznie tam gdzie są one produkowane, to znaczy nie przy najruchliwszych ulicach, jeśli są one dobrze wentylowane a gromadzą się one w małych uliczkach. Przede wszystkim jednak do końca tego roku zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu trzech granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie. Prowadziliśmy pomiary w samym Turowie, gdzie elektrownia Turoszowska jest głównym źródłem emisji. W planie mamy Bogatynię, zagłębie miedziowe. | |
34 | - | |
35 | -W Czarnym Trójkącie istnieje wiele stacjonarnych stacji monitoringowych. | |
36 | - | |
37 | -Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów. Możemy zatem śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. Wyniki naszych pomiarów porównujemy z danymi uzyskanymi ze stacji monitoringowych. | |
38 | - | |
39 | -Jak wypadł Czarny Trójkąt? | |
40 | - | |
41 | -Kiedy występowaliśmy o finansowanie tego projektu do Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej zanieczyszczenie powietrza w Czarnym Trójkącie było dużo większe niż obecnie i wszystko wskazuje na to, że będzie dalej spadać. Obecnie stężenie dwutlenku siarki jest na granicy naszych możliwości pomiarowych. Dla regionu Turoszowskiego to dobra wiadomość i dla stosunków polsko-niemieckich też. | |
42 | - | |
43 | -Typów lidarów jest wiele | |
44 | - | |
45 | -Ten lidar pracuje w obszarze bliskiego nadfioletu i promieniowania widzialnego, które jest wynikiem wykorzystania drugiej lub trzeciej harmonicznej lasera szafirowego, pracującego na granicy czerwieni i podczerwieni. DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma zdecydowanie największe wzięcie w ochronie środowiska. Z lidarów korzysta meteorologia. W Stanach Zjednoczonych lidary umieszcza się na satelitach (program NASA). Określają na przestrzeni kilkudziesięciu kilometrów rozkłady temperatury, wilgotności, ciśnienia, a także prędkości wiatru. Wykrywają pojawianie się huraganów, a nawet mogą określać rozmiary oka tajfunu. | |
46 | - | |
47 | -Ile takich urządzeń jest w Europie? | |
48 | - | |
49 | -- W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Większość z nich mierzy ozon, dwutlenek siarki i tlenek azotu. Wykrywanie toluenu i benzenu jest oryginalnym rozwiązaniem. Długość fali dla benzenu jest już na skraju możliwości widmowych. Nasz lidar typu DIAL jest najnowocześniejszym w Polsce. Ponadto jest lidarem ruchomym, zainstalowanym na samochodzie. Ale historia lidarów w naszym kraju jest dłuższa i zaczęła się na początku lat 60. Pierwsze próby prowadzone były w stacji geofizycznej PAN w Belsku, niedługo po skonstruowaniu pierwszego w świecie lasera rubinowego. Potem powstał lidar stacjonarny, również typu DIAL, w Gdańsku, a w Krakowie sodary - urządzenia oparte na falach akustycznych, wygodne np. do pomiarów szybkości wiatru. Lidar umieszczony na samochodzie i zbudowany w latach 80 na Politechnice Poznańskiej w perspektywie miał być lidarem typu DIAL. | |
50 | - | |
51 | -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska? | |
52 | - | |
53 | -Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji (zdjęć satelitarnych) Instytutu Geofizyki i, co bardzo ważne, współpraca z Freie Universität Berlin. Mamy również na UW Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska i studentom przekazujemy informacje o lidarze i fizycznych metodach badania środowiska. Nasze działania dydaktyczne bardzo efektywnie wspiera NFOŚ. | |
54 | - | |
55 | -Rozmawiała Krystyna Forowicz</body> | |
56 | - <summaries> | |
57 | - <summary ratio="10" type="extract" author="I"> | |
58 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą.</body> | |
59 | - <spans> | |
60 | - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span> | |
61 | - <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
62 | - <span start="398" end="457">Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?</span> | |
63 | - <span start="760" end="867"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span> | |
64 | - <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span> | |
65 | - <span start="1020" end="1022">. </span> | |
66 | - <span start="1023" end="1103">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span> | |
67 | - <span start="1631" end="1877">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą.</span> | |
68 | - </spans> | |
69 | - </summary> | |
70 | - <summary ratio="20" type="extract" author="I"> | |
71 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru?Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie. Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze. W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Większość z nich mierzy ozon, dwutlenek siarki i tlenek azotu. Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body> | |
72 | - <spans> | |
73 | - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span> | |
74 | - <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
75 | - <span start="398" end="457">Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?</span> | |
76 | - <span start="760" end="867"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span> | |
77 | - <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span> | |
78 | - <span start="1020" end="1022">. </span> | |
79 | - <span start="1023" end="1103">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span> | |
80 | - <span start="1631" end="1878">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. </span> | |
81 | - <span start="2064" end="2132">Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru?</span> | |
82 | - <span start="2134" end="2296">Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie. </span> | |
83 | - <span start="2921" end="2969">Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze. </span> | |
84 | - <span start="6108" end="6225">W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Większość z nich mierzy ozon, dwutlenek siarki i tlenek azotu.</span> | |
85 | - <span start="6984" end="6985"> </span> | |
86 | - <span start="6992" end="7047">Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?</span> | |
87 | - <span start="7049" end="7282">Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji</span> | |
88 | - <span start="7304" end="7326"> Instytutu Geofizyki i</span> | |
89 | - <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span> | |
90 | - </spans> | |
91 | - </summary> | |
92 | - <summary ratio="5" type="extract" author="I"> | |
93 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał.</body> | |
94 | - <spans> | |
95 | - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span> | |
96 | - <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
97 | - <span start="1102" end="1103"> </span> | |
98 | - <span start="1631" end="1774">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał</span> | |
99 | - <span start="1876" end="1877">.</span> | |
100 | - </spans> | |
101 | - </summary> | |
102 | - <summary ratio="10" type="extract" author="C"> | |
103 | - <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, naukową I dydaktyczną. Żeby przetworzyć sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</body> | |
104 | - <spans> | |
105 | - <span start="153" end="159">Jutro </span> | |
106 | - <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span> | |
107 | - <span start="238" end="243">lidar</span> | |
108 | - <span start="270" end="360"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
109 | - <span start="591" end="804">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, </span> | |
110 | - <span start="875" end="882">naukową</span> | |
111 | - <span start="1022" end="1025"> I </span> | |
112 | - <span start="1033" end="1044">dydaktyczną</span> | |
113 | - <span start="1101" end="1103">. </span> | |
114 | - <span start="1437" end="1454">Żeby przetworzyć </span> | |
115 | - <span start="1459" end="1540">sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać </span> | |
116 | - <span start="1549" end="1629">dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. </span> | |
117 | - <span start="2670" end="2848">muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</span> | |
118 | - </spans> | |
119 | - </summary> | |
120 | - <summary ratio="20" type="extract" author="C"> | |
121 | - <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. Jest to najnowsza generacja tego typu lidarów. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Zasadniczy koszt jego budowy pokryła uzyskana od Fundacji dotacja. Część pieniędzy przekazał też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komitet Badań Naukowych. Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</body> | |
122 | - <spans> | |
123 | - <span start="153" end="159">Jutro </span> | |
124 | - <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span> | |
125 | - <span start="238" end="243">lidar</span> | |
126 | - <span start="270" end="396"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
127 | - <span start="542" end="922"> Jest to najnowsza generacja tego typu lidarów. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span> | |
128 | - <span start="1020" end="1103">. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span> | |
129 | - <span start="1437" end="1629">Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. </span> | |
130 | - <span start="1631" end="2062">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Zasadniczy koszt jego budowy pokryła uzyskana od Fundacji dotacja. Część pieniędzy przekazał też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komitet Badań Naukowych.</span> | |
131 | - <span start="2581" end="2582"> </span> | |
132 | - <span start="2602" end="2848">Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</span> | |
133 | - </spans> | |
134 | - </summary> | |
135 | - <summary ratio="5" type="extract" author="C"> | |
136 | - <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, naukową I dydaktyczną.</body> | |
137 | - <spans> | |
138 | - <span start="153" end="159">Jutro </span> | |
139 | - <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span> | |
140 | - <span start="238" end="243">lidar</span> | |
141 | - <span start="270" end="360"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
142 | - <span start="591" end="804">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, </span> | |
143 | - <span start="875" end="882">naukową</span> | |
144 | - <span start="1022" end="1025"> I </span> | |
145 | - <span start="1033" end="1044">dydaktyczną</span> | |
146 | - <span start="1101" end="1102">.</span> | |
147 | - </spans> | |
148 | - </summary> | |
149 | - <summary ratio="10" type="extract" author="K"> | |
150 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
151 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów.</body> | |
152 | - <spans> | |
153 | - <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
154 | -</span> | |
155 | - <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
156 | - <span start="590" end="922"> DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span> | |
157 | - <span start="1022" end="1102"> I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
158 | - <span start="4555" end="4763">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów.</span> | |
159 | - </spans> | |
160 | - </summary> | |
161 | - <summary ratio="20" type="extract" author="K"> | |
162 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
163 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Tego typu lidar jest drogi, kosztuje około miliona marek niemieckich. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem, staramy się m.in. rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć. Cząsteczki, które wykrywamy mają pasma absorbcji w bliskim nadfiolecie.Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów. Możemy zatem śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. Wyniki naszych pomiarów porównujemy z danymi uzyskanymi ze stacji monitoringowych.</body> | |
164 | - <spans> | |
165 | - <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
166 | -</span> | |
167 | - <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span> | |
168 | - <span start="459" end="480">Tego typu lidar jest </span> | |
169 | - <span start="493" end="542">drogi, kosztuje około miliona marek niemieckich.</span> | |
170 | - <span start="590" end="1021"> DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem, staramy się m.in. rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze.</span> | |
171 | - <span start="1022" end="1102"> I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
172 | - <span start="2602" end="2920">Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć. Cząsteczki, które wykrywamy mają pasma absorbcji w bliskim nadfiolecie.</span> | |
173 | - <span start="4555" end="4989">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów. Możemy zatem śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. Wyniki naszych pomiarów porównujemy z danymi uzyskanymi ze stacji monitoringowych.</span> | |
174 | - </spans> | |
175 | - </summary> | |
176 | - <summary ratio="5" type="extract" author="K"> | |
177 | - <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
178 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową i dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</body> | |
179 | - <spans> | |
180 | - <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
181 | -</span> | |
182 | - <span start="247" end="360">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
183 | - <span start="625" end="626"> </span> | |
184 | - <span start="760" end="883"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową </span> | |
185 | - <span start="919" end="920">i</span> | |
186 | - <span start="1032" end="1102"> dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
187 | - </spans> | |
188 | - </summary> | |
189 | - <summary ratio="10" type="extract" author="G"> | |
190 | - <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
191 | - | |
192 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. | |
193 | -to najnowsza generacja tego typu lidarów. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. korzyść mamy potrójną: użyteczną, przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad urządzeniem I dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. | |
194 | -Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu. Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie.</body> | |
195 | - <spans> | |
196 | - <span start="153" end="158">Jutro</span> | |
197 | - <span start="172" end="262"> odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
198 | - | |
199 | -PROF. KRZYSZTOF</span> | |
200 | - <span start="263" end="271"> ERNST: </span> | |
201 | - <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span> | |
202 | - <span start="396" end="397"> | |
203 | -</span> | |
204 | - <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span> | |
205 | - <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
206 | - <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span> | |
207 | - <span start="806" end="867"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span> | |
208 | - <span start="875" end="907">naukową - rozwijamy badania nad </span> | |
209 | - <span start="911" end="922">urządzeniem</span> | |
210 | - <span start="1022" end="1025"> I </span> | |
211 | - <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
212 | - <span start="3310" end="3311"> | |
213 | -</span> | |
214 | - <span start="3462" end="3516">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. </span> | |
215 | - <span start="3556" end="3595">Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady</span> | |
216 | - <span start="3596" end="3623"> koncentracji tlenków azotu</span> | |
217 | - <span start="3674" end="3675">.</span> | |
218 | - <span start="4158" end="4226"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu </span> | |
219 | - <span start="4233" end="4332">granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie.</span> | |
220 | - </spans> | |
221 | - </summary> | |
222 | - <summary ratio="20" type="extract" author="G"> | |
223 | - <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
224 | - | |
225 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. | |
226 | - | |
227 | -to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? | |
228 | - | |
229 | -lidar jest rzeczywiście drogi. to najnowsza generacja tego typu lidarów. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. korzyść mamy potrójną: użyteczną, przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem I dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. | |
230 | - | |
231 | -Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru? | |
232 | - | |
233 | -Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze. Ale prowadzimy badania mające na celu rozszerzenie możliwości lidaru o taką substancję jak fosgen. | |
234 | - | |
235 | -stać nas będzie na prowadzenie pomiarów ozonu w miastach? | |
236 | - | |
237 | -Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta. Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie. zanieczyszczenie było dużo większe niż obecnie i wszystko wskazuje na to, że będzie dalej spadać. | |
238 | -DIAL dzisiaj ma zdecydowanie największe wzięcie w ochronie środowiska. | |
239 | - | |
240 | -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska? | |
241 | - | |
242 | -Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu.</body> | |
243 | - <spans> | |
244 | - <span start="153" end="158">Jutro</span> | |
245 | - <span start="172" end="262"> odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar? | |
246 | - | |
247 | -PROF. KRZYSZTOF</span> | |
248 | - <span start="263" end="271"> ERNST: </span> | |
249 | - <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span> | |
250 | - <span start="396" end="398"> | |
251 | - | |
252 | -</span> | |
253 | - <span start="402" end="459">to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? | |
254 | - | |
255 | -</span> | |
256 | - <span start="469" end="498">lidar jest rzeczywiście drogi</span> | |
257 | - <span start="541" end="543">. </span> | |
258 | - <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span> | |
259 | - <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
260 | - <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span> | |
261 | - <span start="806" end="867"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span> | |
262 | - <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span> | |
263 | - <span start="1022" end="1025"> I </span> | |
264 | - <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
265 | - <span start="2062" end="2242"> | |
266 | - | |
267 | -Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru? | |
268 | - | |
269 | -Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze</span> | |
270 | - <span start="2294" end="2300">. Ale </span> | |
271 | - <span start="2312" end="2406">prowadzimy badania mające na celu rozszerzenie możliwości lidaru o taką substancję jak fosgen.</span> | |
272 | - <span start="3245" end="3247"> | |
273 | - | |
274 | -</span> | |
275 | - <span start="3251" end="3311">stać nas będzie na prowadzenie pomiarów ozonu w miastach? | |
276 | - | |
277 | -</span> | |
278 | - <span start="3462" end="3516">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. </span> | |
279 | - <span start="3556" end="3595">Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady</span> | |
280 | - <span start="3596" end="3675"> koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta.</span> | |
281 | - <span start="4158" end="4226"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu </span> | |
282 | - <span start="4233" end="4333">granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie. </span> | |
283 | - <span start="5114" end="5130">zanieczyszczenie</span> | |
284 | - <span start="5160" end="5241"> było dużo większe niż obecnie i wszystko wskazuje na to, że będzie dalej spadać.</span> | |
285 | - <span start="5438" end="5439"> | |
286 | -</span> | |
287 | - <span start="5656" end="5661">DIAL </span> | |
288 | - <span start="5690" end="5756">dzisiaj ma zdecydowanie największe wzięcie w ochronie środowiska. </span> | |
289 | - <span start="6990" end="7113"> | |
290 | - | |
291 | -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska? | |
292 | - | |
293 | -Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu.</span> | |
294 | - </spans> | |
295 | - </summary> | |
296 | - <summary ratio="5" type="extract" author="G"> | |
297 | - <body>Co to jest lidar? | |
298 | - | |
299 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. | |
300 | -to najnowsza generacja tego typu lidarów. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. korzyść mamy potrójną: użyteczną, wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad urządzeniem I dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</body> | |
301 | - <spans> | |
302 | - <span start="227" end="262">Co to jest lidar? | |
303 | - | |
304 | -PROF. KRZYSZTOF</span> | |
305 | - <span start="263" end="271"> ERNST: </span> | |
306 | - <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span> | |
307 | - <span start="396" end="397"> | |
308 | -</span> | |
309 | - <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span> | |
310 | - <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
311 | - <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span> | |
312 | - <span start="806" end="807"> </span> | |
313 | - <span start="824" end="867">wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span> | |
314 | - <span start="875" end="907">naukową - rozwijamy badania nad </span> | |
315 | - <span start="911" end="922">urządzeniem</span> | |
316 | - <span start="1022" end="1025"> I </span> | |
317 | - <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span> | |
318 | - </spans> | |
319 | - </summary> | |
320 | - <summary ratio="10" type="extract" author="J"> | |
321 | - <body>Co to jest lidar? | |
322 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. staramy się rozszerzyć jego zastosowanie na inne substancje występujące w atmosferze. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Możemy śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body> | |
323 | - <spans> | |
324 | - <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span> | |
325 | - <span start="246" end="360"> | |
326 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
327 | - <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
328 | - <span start="924" end="936">staramy się </span> | |
329 | - <span start="942" end="971">rozszerzyć jego zastosowanie </span> | |
330 | - <span start="977" end="1022">na inne substancje występujące w atmosferze. </span> | |
331 | - <span start="1631" end="1733">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej</span> | |
332 | - <span start="1876" end="1878">. </span> | |
333 | - <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span> | |
334 | - <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span> | |
335 | - <span start="4765" end="4772">Możemy </span> | |
336 | - <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span> | |
337 | - <span start="4823" end="4860">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany</span> | |
338 | - <span start="4904" end="4906">. </span> | |
339 | - <span start="7114" end="7283">Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji </span> | |
340 | - <span start="7305" end="7326">Instytutu Geofizyki i</span> | |
341 | - <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span> | |
342 | - </spans> | |
343 | - </summary> | |
344 | - <summary ratio="20" type="extract" author="J"> | |
345 | - <body>Co to jest lidar? | |
346 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. staramy się rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. Pakiet software'u wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. | |
347 | - | |
348 | -Chcemy mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta. zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Możemy śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. | |
349 | - | |
350 | -DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma największe wzięcie w ochronie środowiska. Z lidarów korzysta meteorologia. W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Nasz lidar jest najnowocześniejszym w Polsce. Ponadto jest lidarem ruchomym, zainstalowanym na samochodzie. | |
351 | - | |
352 | -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska? | |
353 | -Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body> | |
354 | - <spans> | |
355 | - <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span> | |
356 | - <span start="246" end="360"> | |
357 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
358 | - <span start="591" end="625">DIAL - lidar absorbcji różnicowej </span> | |
359 | - <span start="668" end="761">potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
360 | - <span start="924" end="936">staramy się </span> | |
361 | - <span start="942" end="1022">rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. </span> | |
362 | - <span start="1293" end="1311">Pakiet software'u </span> | |
363 | - <span start="1313" end="1357">wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią </span> | |
364 | - <span start="1366" end="1436">dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia. </span> | |
365 | - <span start="1631" end="1733">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej</span> | |
366 | - <span start="1876" end="1878">. </span> | |
367 | - <span start="3246" end="3247"> | |
368 | -</span> | |
369 | - <span start="3310" end="3311"> | |
370 | -</span> | |
371 | - <span start="3556" end="3563">Chcemy </span> | |
372 | - <span start="3567" end="3676">mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta. </span> | |
373 | - <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span> | |
374 | - <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span> | |
375 | - <span start="4765" end="4772">Możemy </span> | |
376 | - <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span> | |
377 | - <span start="4823" end="4906">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. </span> | |
378 | - <span start="5409" end="5410"> | |
379 | -</span> | |
380 | - <span start="5438" end="5439"> | |
381 | -</span> | |
382 | - <span start="5656" end="5701">DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma </span> | |
383 | - <span start="5714" end="5789">największe wzięcie w ochronie środowiska. Z lidarów korzysta meteorologia. </span> | |
384 | - <span start="6108" end="6163">W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. </span> | |
385 | - <span start="6353" end="6364">Nasz lidar </span> | |
386 | - <span start="6374" end="6472">jest najnowocześniejszym w Polsce. Ponadto jest lidarem ruchomym, zainstalowanym na samochodzie. </span> | |
387 | - <span start="6990" end="7048"> | |
388 | - | |
389 | -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska? | |
390 | -</span> | |
391 | - <span start="7049" end="7283">Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji </span> | |
392 | - <span start="7305" end="7326">Instytutu Geofizyki i</span> | |
393 | - <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span> | |
394 | - </spans> | |
395 | - </summary> | |
396 | - <summary ratio="5" type="extract" author="J"> | |
397 | - <body>Co to jest lidar? | |
398 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Możemy śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany.</body> | |
399 | - <spans> | |
400 | - <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span> | |
401 | - <span start="246" end="271"> | |
402 | -PROF. KRZYSZTOF ERNST: </span> | |
403 | - <span start="276" end="360">to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span> | |
404 | - <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span> | |
405 | - <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span> | |
406 | - <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span> | |
407 | - <span start="4765" end="4772">Możemy </span> | |
408 | - <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span> | |
409 | - <span start="4823" end="4860">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany</span> | |
410 | - <span start="4904" end="4905">.</span> | |
411 | - </spans> | |
412 | - </summary> | |
413 | - </summaries> | |
414 | -</text> |
src/test/resources/manual/199704210012.xml
0 → 100644
1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
2 | +<text id="199704210012"> | |
3 | + <date>1997-04-21</date> | |
4 | + <title>Demokracji nie wolno deptać bezkarnie</title> | |
5 | + <section>Publicystyka, Opinie</section> | |
6 | + <authors>Teresa Stylińska</authors> | |
7 | + <body>GRECJA | |
8 | + | |
9 | +21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień | |
10 | + | |
11 | +Demokracji nie wolno deptać bezkarnie | |
12 | + | |
13 | +TERESA STYLIŃSKA | |
14 | + | |
15 | +- Rządy pułkowników nigdy nie cieszyły się sympatią społeczeństwa. Dyktatura opierała się wyłącznie na wojsku, no i miała też za sobą poparcie USA i NATO - opowiada Jeorjos Aleksandros Mangakis, niegdyś członek ruchu oporu i więzień polityczny, dziś deputowany socjalistycznej partii PASOK. | |
16 | + | |
17 | +21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
18 | + | |
19 | +Winy nie zostały darowane | |
20 | + | |
21 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym, a wielkoduszne przebaczenie przyniosło więcej szkody niż pożytku. Dla społeczeństwa - podkreślają - sytuacja musi być jasna i klarowna: to jest dobre, a tamto jest złe. Pułkownicy podeptali przecież demokrację, ich sumienie obciążają cierpienia i śmierć tysięcy ludzi. | |
22 | + | |
23 | +- Lepiej ukarać winnych, niż na zawsze żyć z tą nieszczęsną spuścizną - mówi Michalis Papakonstantinu, jeden z przywódców konserwatywnej partii Nowa Demokracja. | |
24 | + | |
25 | +W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu, m.in. dwaj bracia Papadopulos - Jeorjos, szef junty, oraz Kostas. Są starzy, ich zdrowie szwankuje. Zwolnienie uzyskał jedynie bardzo chory pułkownik Stelios Pattakos. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, a przynajmniej zwolnienia ich z więzienia z przyczyn humanitarnych, zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Jak powiedział niegdyś sędziwy Konstantinos Karamanlis, eks-premier i prezydent, człowiek, który przeprowadził Grecję od dyktatury do demokracji: "Jak dożywocie - to dożywocie". | |
26 | + | |
27 | +Jeorjos Mangakis, wysoki, szczupły, elegancki pan, przed 1967 rokiem był profesorem prawa i kryminologii na uniwersytecie w Atenach, występował też w sądzie jako obrońca. Gdy pułkownicy przejęli władzę, nie tylko nie krył, co myśli o łamaniu demokracji, ale na domiar złego regularnie spotykał się z dziennikarzami zagranicznymi. To się nie mogło podobać. Kazano mu przestać. | |
28 | + | |
29 | +- Gdy się o tym dowiedziałem, poszedłem na uniwersytet na swój ostatni wykład. W sali było bardzo dużo studentów. Mówiłem o obowiązkach prawnika. Mówiłem, że jego zadaniem jest obrona instytucji demokratycznych, w przeciwnym bowiem razie staje się on tylko urzędnikiem. | |
30 | + | |
31 | +Wkrótce potem Jeorjos Mangakis został aresztowany, nie na długo jednak, i gdy wyszedł, na dobre zaangażował się w działalność opozycyjną. | |
32 | + | |
33 | +- Teraz, z perspektywy lat, widać, jak dobrze prowadzono walkę. Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. Dlatego, gdy tylko się dało, działaliśmy otwarcie: gazety szukały furtek, pisarze i artyści przestali publikować i wystawiać, aktorzy, którzy występowali w telewizji, byli bojkotowani, a wielu dziennikarzy wyemigrowało i za granicą mówiło prawdę o Grecji. To wszystko było jednak za mało. Tak powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną. | |
34 | + | |
35 | +Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Należeli do niej profesorowie wyższych uczelni, adwokaci, sędziowie, dziennikarze, pisarze, robotnicy, a nawet emerytowani oficerowie. W tym gronie znajdował się również obecny premier Kostas Simitis. | |
36 | + | |
37 | +Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. Aresztowani, którzy, umieszczeni w jednym pawilonie więziennym, byli ze sobą w stałym kontakcie, postanowili: trzeba głośno mówić o torturach, trzeba oskarżyć reżim pułkowników przed światem. | |
38 | + | |
39 | +Przywódca grupy, profesor ekonomii Karajolas otrzymał najwyższy wyrok: dożywocie. Najlżejszy wyrok to 4 lata. Mangakis został skazany na 18 lat więzienia, z których odsiedział trzy. Gdy zaczął mieć problemy z oczami, został przeniesiony do więziennego szpitala, a później zwolniony. Wtedy uciekł do Niemiec. | |
40 | + | |
41 | +Zabrakło poparcia | |
42 | + | |
43 | +Jak to się stało, że dyktatura upadła? | |
44 | + | |
45 | +Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Pułkownicy, przy wszystkich popełnianych okrucieństwach, nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. Grecja pod ich rządami nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu. | |
46 | + | |
47 | +Michalis Papakonstantinu uważa, że sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. A skoro tak, to coraz silniejszy ferment w armii kruszył samą podstawę władzy. W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, nastąpiły aresztowania, kierujący spiskowcami kapitan Pappas w ostatniej chwili statkiem uciekł do Włoch, ale to był początek końca. - Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem - mówi Papakonstantinu, który sam spędził parę lat w więzieniu. | |
48 | + | |
49 | +Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym. | |
50 | + | |
51 | +- Od paru dni - opowiada znajomy Grek - na politechnice trwały strajki, protesty i manifestacje. Mieszkałem naprzeciwko, na własne oczy widziałem, co się tam działo. Widziałem, jak ulicą nadjechały czołgi. Zaczęto strzelać. Ktoś został przejechany, leżał na bruku zalany krwią. Potem tajna policja zaczęła zabierać ludzi. | |
52 | + | |
53 | +Na politechnice nic nie przypomina tamtych tragicznych dni. Długi, niski, szary budynek, otoczony plątaniną ruchliwych uliczek centrum Aten. Tylko od frontu ciągnie się szeroka aleja, jakby stworzona dla kolumny czołgów... Ile osób zginęło, nigdy dokładnie nie ujawniono. Mówi się o około dziesięciu, może kilkunastu zabitych. Ale kto tak naprawdę wie, co działo się później w czasie przesłuchań? | |
54 | + | |
55 | +- Po wydarzeniach na politechnice poczuliśmy, że koniec jest już blisko - opowiada Jeorjos Mangakis. - Junta też to wiedziała. Wtedy pułkownicy zaczęli udawać demokrację. | |
56 | + | |
57 | +Wkrótce nastąpił "pucz w puczu": pułkownik Ioannidis odsunął znienawidzonego Papadopulosa, a prezydentem został Fedon Gizikis. Ale były to tylko zmiany kosmetyczne. | |
58 | + | |
59 | +Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, niezależnie od tego, kim są i jakie wyznają poglądy, to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać i trzeba przyznać, że ich rachuby nie były całkiem pozbawione sensu: gdyby udało im się obalić arcybiskupa Makariosa, ówczesnego prezydenta, i dokonać "enosis", czyli przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja, odwieczny wróg, który zajmie całą północ wyspy? | |
60 | + | |
61 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. Gdy stało się jasne, że to już koniec, prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. W dwa dni później Karamanlis był już w Grecji. Ale w Atenach nie było bezpiecznie, na wszelki więc wypadek główną kwaterę zorganizował sobie na statku w Pireusie i stamtąd przez miesiąc kierował krajem. | |
62 | + | |
63 | +- Dyktatura nie została obalona przez społeczeństwo czy ruch oporu, lecz sama się załamała - uważa Gerassimos Notaras, były przewodniczący stowarzyszenia więźniów politycznych. - Zamach na Cyprze podziałał tylko jak katalizator. | |
64 | + | |
65 | +Wielki proces | |
66 | + | |
67 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. Panował niebywały entuzjazm i z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty - tym bardziej że oni sami woleli zejść ludziom z oczu. Ale ten problem z czasem musiał się pojawić. Już po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano i osadzono w ateńskim więzieniu Korydallos. | |
68 | + | |
69 | +Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać wszyscy ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, a także ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. Pozostali mieli być sądzeni przez zwykłe sądy i tylko wówczas, gdy osobiście dopuścili się zbrodni. | |
70 | + | |
71 | +Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób i byli to sami wojskowi. Pięciu z nich - m.in. Jeorjos Papadopulos, szef junty, Nikos Makarezos, odpowiedzialny za gospodarkę, i Stelios Pattakos, któremu podlegały sprawy bezpieczeństwa - otrzymało karę śmierci. | |
72 | + | |
73 | +- Wyrok - opowiada Gerassimos Notaras - zapadł o godzinie 16.00. W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie. Sądzę, że za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. | |
74 | + | |
75 | +Czy słusznie ukarano pułkowników? - Sądzę, że tak naprawdę ukarania nie było - mówi Notaras. - Zrobiono absolutne minimum, tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób. Powinno się zrobić znacznie więcej - ukarać ministrów, ludzi winnych torturowania więźniów. Wszyscy jednak wiedzą, że odejście junty było skutkiem kompromisu i że przez to Karamanlis nie był w stanie dokonać katharsis. Dlatego wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. | |
76 | + | |
77 | +Warunek przebaczenia | |
78 | + | |
79 | +Gerassimos Notaras pracuje dziś w jednym z największych greckich banków. Jeorjos Mangakis jest deputowanym, a w latach 80. był ministrem w rządzie socjalistycznym - najpierw sprawiedliwości, a potem spraw europejskich. Michalis Papakonstantinu w rządzie konserwatywnym doszedł do stanowiska ministra spraw zagranicznych. Żaden z nich nie pragnie odwetu, ale w jednym wszyscy są zgodni: warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. - Mogą wrócić do domów, ale nie jako ludzie dumni i zadowoleni z siebie. Sami muszą prosić o łaskę - uważa Mangakis. | |
80 | + | |
81 | +Tymczasem skazani stawiają sprawę inaczej: to państwo powinno zaoferować im zwolnienie. Prawdopodobnie więc pozostaną w więzieniu. | |
82 | + | |
83 | +A skutki rządów junty? Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii - co w roku 1973 uczynili pułkownicy i co później potwierdzono. Król Konstantyn, który nie chciał czy nie umiał stanąć na czele walki z reżimem, stracił doszczętnie sympatię narodu. | |
84 | + | |
85 | +Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości. - Zniknęły wszelkie hamulce - mówi dziennikarz z poważnego dziennika"Kathimerini". - Ludzie uważają, że wszystko im wolno. Nie ma już rzeczy niedozwolonych. | |
86 | + | |
87 | +- W dyktaturze - zauważa Jeorjos Mangakis - jest odwrotnie niż w naturze: osad nie opada, lecz idzie do góry.</body> | |
88 | + <summaries> | |
89 | + <summary ratio="10" type="abstract" author="J"> | |
90 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych przejęła rządy w Grecji. Okrutny reżim łamiący prawa człowieka nie zdobył poparcia społecznego. Wielu Greków zaangażowało się w działalność opozycyjną, wielu weszło do organizacji o nazwie Obrona Demokracji, której celem była walka zbrojna. Upadek junty rozpoczął się od utraty kontroli nad armią - w 1972 r. miał miejsce spisek grupy oficerów marynarki. Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Katalizatorem załamania się władzy pułkowników był nieudany zamach na Cyprze. W lipcu 1974 r. prezydent Gizikis przekazał władzę Konstantinosowi Karamanlisowi, jednemu z czołowych polityków, który przebywał na emigracji. W procesie rozpoczętym w 1975 r. pięciu przywódców junty otrzymało karę śmierci, którą jednak później zamieniono na dożywocie. Wniosek o ułaskawienie skazanych jest ciągle odrzucany. Czas dyktatury był bolesny dla społeczeństwa i gospodarki greckiej, miał jednak, paradoksalnie, jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
91 | + </summary> | |
92 | + <summary ratio="10" type="extract" author="I"> | |
93 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
94 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. | |
95 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny. Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body> | |
96 | + <spans> | |
97 | + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
98 | + <span start="961" end="1032">Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
99 | +</span> | |
100 | + <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
101 | + <span start="1235" end="1237">. </span> | |
102 | + <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span> | |
103 | + <span start="1733" end="1735">. </span> | |
104 | + <span start="3533" end="3534"> | |
105 | +</span> | |
106 | + <span start="8163" end="8257">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. </span> | |
107 | + <span start="8287" end="8364">z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span> | |
108 | + <span start="8464" end="8466">. </span> | |
109 | + <span start="8564" end="8639">Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny</span> | |
110 | + <span start="8870" end="8872">. </span> | |
111 | + <span start="8973" end="9046">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. </span> | |
112 | + <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span> | |
113 | + <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span> | |
114 | + <span start="9363" end="9364"> </span> | |
115 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
116 | + <span start="10827" end="11156">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span> | |
117 | + </spans> | |
118 | + </summary> | |
119 | + <summary ratio="20" type="abstract" author="J"> | |
120 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Junta nie potrafiła zdobyć poparcia społecznego. Grecja pod rządami pułkowników nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu. | |
121 | +Wielu Greków zaangażowało się w działalność opozycyjną - starali się pokazać światu, że reżim nie jest akceptowany przez społeczeństwo. Następnie powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, której celem była walka zbrojna. Organizacja została wykryta, ale proces 34 opozycjonistów w 1970 r. stał się oskarżeniem reżimu na arenie międzynarodowej. Upadek junty rozpoczął się od utraty kontroli nad armią - w 1972 r. grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, ale pułkownicy nie mogli już liczyć na bezwzględne poparcie wojska. Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Pułkownicy liczyli też na to, że popularność w społeczeństwie zdobędą dzięki przyłączeniu Cypru do Grecji. Jednakże zamach na Cyprze nie powiódł się, a na dodatek do gry włączyła się Turcja, która zajęła całą północ wyspy. Władza junty załamała się w lipcu 1974 r. Prezydent Fedon Gizikis, widząc, że nie utrzyma dłużej władzy, przekazał ją Konstantinosowi Karamanlisowi, jednemu z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. W 1975 r. rozpoczął się proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób. Pięć z nich otrzymało karę śmierci, którą jednak później zamieniono na dożywocie. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, a przynajmniej zwolnienia ich z więzienia z przyczyn humanitarnych, zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Grecy uważają, że darowanie win sprawcom tylu nieszczęść byłoby czymś z gruntu niemoralnym. Skutki dyktatury są odczuwalne do dziś - najbardziej fatalna spuścizna rządów pułkowników to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości. Czas dyktatury miał jednak, paradoksalnie, jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swoim poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
122 | + </summary> | |
123 | + <summary ratio="20" type="extract" author="I"> | |
124 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
125 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. | |
126 | +Jak to się stało, że dyktatura upadła?Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Grecja pod ich rządami nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu. | |
127 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty - tym bardziej że oni sami woleli zejść ludziom z oczu. Ale ten problem z czasem musiał się pojawić. Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać wszyscy ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, a także ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. | |
128 | +Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie. za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. | |
129 | +Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body> | |
130 | + <spans> | |
131 | + <span start="499" end="1032">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
132 | +</span> | |
133 | + <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
134 | + <span start="1235" end="1237">. </span> | |
135 | + <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span> | |
136 | + <span start="1733" end="1735">. </span> | |
137 | + <span start="3533" end="3534"> | |
138 | +</span> | |
139 | + <span start="4470" end="4508">Jak to się stało, że dyktatura upadła?</span> | |
140 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
141 | + <span start="4913" end="5024">Grecja pod ich rządami nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu.</span> | |
142 | + <span start="8161" end="8162"> | |
143 | +</span> | |
144 | + <span start="8163" end="8257">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. </span> | |
145 | + <span start="8287" end="8466">z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty - tym bardziej że oni sami woleli zejść ludziom z oczu. Ale ten problem z czasem musiał się pojawić. </span> | |
146 | + <span start="8564" end="8872">Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać wszyscy ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, a także ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. </span> | |
147 | + <span start="8971" end="8972"> | |
148 | +</span> | |
149 | + <span start="8973" end="9046">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. </span> | |
150 | + <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span> | |
151 | + <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span> | |
152 | + <span start="9363" end="9439"> W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie. </span> | |
153 | + <span start="9449" end="9583">za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. | |
154 | +</span> | |
155 | + <span start="10827" end="11156">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span> | |
156 | + </spans> | |
157 | + </summary> | |
158 | + <summary ratio="5" type="abstract" author="J"> | |
159 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych przejęła rządy w Grecji. Okrutny reżim łamiący prawa człowieka nie zdobył poparcia społecznego, a stopniowo zaczął także tracić popularność w armii. Katalizatorem załamania się władzy pułkowników był nieudany zamach na Cyprze. W lipcu 1974 r. nastąpiło bezkrwawe przejście Grecji od dyktatury do demokracji. Pułkownicy zostali postawieni przed sądem, wielu Greków uważa jednak, że kary, które otrzymali, są zbyt niskie. Prawdopodobnie nie dojdzie więc do ułaskawienia przywódców junty, którzy odsiadują dożywocie.</body> | |
160 | + </summary> | |
161 | + <summary ratio="5" type="extract" author="I"> | |
162 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body> | |
163 | + <spans> | |
164 | + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span> | |
165 | + <span start="557" end="589">wojskowych obaliła rząd Grecji, </span> | |
166 | + <span start="634" end="706">wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
167 | + <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
168 | + <span start="1235" end="1237">. </span> | |
169 | + <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span> | |
170 | + <span start="1733" end="1735">. </span> | |
171 | + <span start="10827" end="10875">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, </span> | |
172 | + <span start="10908" end="11156">ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span> | |
173 | + </spans> | |
174 | + </summary> | |
175 | + <summary ratio="10" type="abstract" author="I"> | |
176 | + <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Podczas trwania rządów dyktatury powstała organizacja podziemna Obrona Demokracji, która zalecała walkę zbrojną. Należeli do niej przedstawiciele różnych warstw społeczeństwa. Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by mógł długo opierać się na represji. Ratował się nasilaniem represji - w 1973 roku krwawo stłumiono rych studentów politechniki ateńskiej, co okazało się punktem zwrotnym. Pułkownicy starali się jeszcze zjednoczyć naród poprzez bezskuteczną próbę przyłączenia do Grecji Cypru. W lipcu 1974 roku władza junty się rozsypała. Po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano. Procesy rozpoczęły się na początku roku 1975. Kilku przywódców otrzymało wyroki śmierci, jednak później zmieniono je na dożywocie. | |
177 | +Dyktatura przyniosła Grekom wiele cierpień, jednak paradoksalnie miała jeden dobry skutek - Grecji potrzebne było ugruntowanie świeżej demokracji, dlatego mimo niskiego poziomu gospodarczego mogła wstąpić do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Wielu uważa jednak, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body> | |
178 | + </summary> | |
179 | + <summary ratio="10" type="extract" author="F"> | |
180 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. W lipcu 1974 rokuwładza po prostu się rozsypała. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
181 | + <spans> | |
182 | + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
183 | + <span start="892" end="1031">Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span> | |
184 | + <span start="3948" end="3949"> </span> | |
185 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
186 | + <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span> | |
187 | + <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span> | |
188 | + <span start="5604" end="5605">.</span> | |
189 | + <span start="7498" end="7516"> W lipcu 1974 roku</span> | |
190 | + <span start="7521" end="7553">władza po prostu się rozsypała. </span> | |
191 | + <span start="10827" end="11204">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii</span> | |
192 | + <span start="11267" end="11269">. </span> | |
193 | + <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
194 | + </spans> | |
195 | + </summary> | |
196 | + <summary ratio="20" type="abstract" author="I"> | |
197 | + <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Grecja stała się symbolem ucisku i dławienia swobód. | |
198 | +Podczas trwania rządów dyktatury społeczeństwo greckie poprzez protesty i bojkoty starało się pokazać, że nie akceptuje reżimu. Powstała organizacja podziemna Obrona Demokracji, która zalecała walkę zbrojną. Należeli do niej przedstawiciele różnych warstw społeczeństwa, był wśród nich także obecny premier Kostas Simitis. Policja wykryła działania Obrony i w kwietniu 1970 roku jej 34 członków stanęło przed sądem. Aresztowani byli ze sobą w stałym kontakcie i postanowili demaskować brutalne metody reżimu. | |
199 | +Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by mógł długo opierać się na represji. Upadający reżim ratował się nasilaniem represji - w 1973 roku krwawo stłumiono rych studentów politechniki ateńskiej, co okazało się punktem zwrotnym. Pułkownicy starali się jeszcze zjednoczyć naród poprzez podjęcie ważnej dla Greków kwestii Cypru - usiłowali obalić prezydenta Cypru i przyłączyć Cypr do Grecji. Jednak nie tylko się to im nie udało, ale do gry włączyła się jeszcze Turcja, odwieczny wróg Grecji, i zajęła północ wyspy. W lipcu 1974 roku władza junty się rozsypała. W Grecji zapanował entuzjazm, na początku nie zajmowano się kwestią ukarania junty. Po paru miesiącach przywódców reżimu jednak aresztowano. Uchwalono Akt Konstytucyjny, według którego przed trybunałem specjalnym musieli stanąć wszyscy, którzy planowali o organizowali zamach na demokrację lub odgrywali znaczącą rolę we wcielaniu decyzji junty w życie. Pozostali mieli być sądzeni za osobiście dokonane zbrodnie przed zwykłymi sądami. Procesy rozpoczęły się na początku roku 1975. Kilku przywódców otrzymało wyroki śmierci, jednak później zmieniono je na dożywocie. | |
200 | +Dyktatura przyniosła Grekom wiele cierpień, jednak paradoksalnie miała jeden dobry skutek - Grecji potrzebne było ugruntowanie świeżej demokracji, dlatego mimo niskiego poziomu gospodarczego mogła wstąpić do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Grecy cieszą się też ze zniesienia monarchii, które nastąpiło w 1973 roku. Wielu uważa jednak, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body> | |
201 | + </summary> | |
202 | + <summary ratio="20" type="extract" author="F"> | |
203 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
204 | + Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. Tak powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem.Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym. | |
205 | +Wtedy pułkownicy zaczęli udawać demokrację. Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja, odwieczny wróg, który zajmie całą północ wyspy?To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. Już po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano i osadzono w ateńskim więzieniu Korydallos. Zrobiono tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
206 | + <spans> | |
207 | + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
208 | + <span start="892" end="1032">Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
209 | +</span> | |
210 | + <span start="3025" end="3142"> Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. </span> | |
211 | + <span start="3431" end="3533">Tak powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.</span> | |
212 | + <span start="3535" end="3586">Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. </span> | |
213 | + <span start="3789" end="3949">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span> | |
214 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
215 | + <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span> | |
216 | + <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span> | |
217 | + <span start="5604" end="5605">.</span> | |
218 | + <span start="5607" end="5805">Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym. | |
219 | +</span> | |
220 | + <span start="6656" end="6699">Wtedy pułkownicy zaczęli udawać demokrację.</span> | |
221 | + <span start="6827" end="6865"> Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.</span> | |
222 | + <span start="6867" end="6933">Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków,</span> | |
223 | + <span start="6986" end="7064"> to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać</span> | |
224 | + <span start="7315" end="7467">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja, odwieczny wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span> | |
225 | + <span start="7469" end="7553">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. </span> | |
226 | + <span start="8466" end="8562">Już po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano i osadzono w ateńskim więzieniu Korydallos.</span> | |
227 | + <span start="9678" end="9688"> Zrobiono </span> | |
228 | + <span start="9707" end="9815">tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób. </span> | |
229 | + <span start="10827" end="11204">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii</span> | |
230 | + <span start="11267" end="11269">. </span> | |
231 | + <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
232 | + </spans> | |
233 | + </summary> | |
234 | + <summary ratio="5" type="abstract" author="I"> | |
235 | + <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by długo opierać się na represji. Punktem zwrotnym był listopad 1973 roku, gdy krwawo stłumiono studentów politechniki ateńskiej. W 1974 roku władza junty się rozsypała. Rozpoczęły się procesy jej członków, kilkoro otrzymało wyroki śmierci, które później zmieniono na dożywocie. Wielu uważa, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body> | |
236 | + </summary> | |
237 | + <summary ratio="5" type="extract" author="F"> | |
238 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji. Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. Wielu uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
239 | + <spans> | |
240 | + <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span> | |
241 | + <span start="704" end="706">. </span> | |
242 | + <span start="961" end="1031">Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span> | |
243 | + <span start="3948" end="3949"> </span> | |
244 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
245 | + <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span> | |
246 | + <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span> | |
247 | + <span start="5604" end="5605">.</span> | |
248 | + <span start="11268" end="11269"> </span> | |
249 | + <span start="11388" end="11394">Wielu </span> | |
250 | + <span start="11400" end="11405">uważa</span> | |
251 | + <span start="11412" end="11460">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to </span> | |
252 | + <span start="11473" end="11517">rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
253 | + </spans> | |
254 | + </summary> | |
255 | + <summary ratio="10" type="abstract" author="H"> | |
256 | + <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji i na 7 lat wprowadziła stan wyjątkowy. Reżim podeptał demokrację. Jego przywódcy zostali skazani na dożywocie. Profesor Jeorjos Mangakis mówi o tym, jak Grecy dawali do zrozumienia światu, że nie akceptują sytuacji w kraju. Powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna zrzeszająca przedstawicieli wszystkich warstw społecznych. Dyktetura pułkowników nie była zbyt silna, bo nie miała uznania społecznego. Z czasem pułkownicy utracili kontrolę nad armią, nasilili reżim, krwawo stłumili ruch studentów w Atenach. To był punkt zwrotny. Pułkownicy starali się zyskać poparcie, postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Zamach nie udał się, a władza dyktatorów z czasem zupełnie się rozsypała się. W Grecji panował entuzjazm. Po kilku miesiącach przywódców reżimu osadzono w więzieniu. Przed specjalnym trybunałem stanęli przywódcy i najważniejsi uczestnicy zamachu na demokrację. Wielu Greków ma poczucie, że należało skazać więcej osób. Nie chcą jednak odwetu. Okres dyktatury zahamował grecką gospodarkę, ale miał też pozytywny skutek: potrzeba umocnienia odzyskanej demokracji umożliwiła Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
257 | + </summary> | |
258 | + <summary ratio="10" type="extract" author="E"> | |
259 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym. | |
260 | +W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych jednak wniosek jest odrzucany. sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Pułkownicy postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al do gry włączy się Turcja, wróg, który zajmie całą północ wyspy? | |
261 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza się rozsypała. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę odpowiedzialności uregulował Akt Konstytucyjny. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował rozwój gospodarki, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
262 | + <spans> | |
263 | + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span> | |
264 | + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
265 | + <span start="891" end="957"> Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span> | |
266 | + <span start="1030" end="1031">.</span> | |
267 | + <span start="1059" end="1060"> | |
268 | +</span> | |
269 | + <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span> | |
270 | + <span start="1767" end="1769">. </span> | |
271 | + <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span> | |
272 | + <span start="1957" end="1958"> </span> | |
273 | + <span start="1965" end="1996">jednak wniosek jest odrzucany. </span> | |
274 | + <span start="5061" end="5110">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. </span> | |
275 | + <span start="5664" end="5744">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. </span> | |
276 | + <span start="7027" end="7050">Pułkownicy postanowili </span> | |
277 | + <span start="7232" end="7257">przyłączyć Cypr do Grecji</span> | |
278 | + <span start="7315" end="7376">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al</span> | |
279 | + <span start="7393" end="7420"> do gry włączy się Turcja, </span> | |
280 | + <span start="7430" end="7467">wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span> | |
281 | + <span start="7468" end="7528"> | |
282 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza </span> | |
283 | + <span start="7538" end="7553">się rozsypała. </span> | |
284 | + <span start="8286" end="8364"> z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span> | |
285 | + <span start="8419" end="8421">. </span> | |
286 | + <span start="8564" end="8571">Sprawę </span> | |
287 | + <span start="8575" end="8604">odpowiedzialności uregulował </span> | |
288 | + <span start="8621" end="8639"> Akt Konstytucyjny</span> | |
289 | + <span start="8970" end="8971">.</span> | |
290 | + <span start="8976" end="9013"> na początku roku 1975 rozpoczął się</span> | |
291 | + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span> | |
292 | + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span> | |
293 | + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span> | |
294 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
295 | + <span start="10826" end="10885"> Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował </span> | |
296 | + <span start="10889" end="10911">rozwój gospodarki, ale</span> | |
297 | + <span start="10936" end="10937"> </span> | |
298 | + <span start="10961" end="10993">gdyby nie potrzeba ugruntowania </span> | |
299 | + <span start="11001" end="11019">demokracji, Grecja</span> | |
300 | + <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span> | |
301 | + <span start="11155" end="11156">.</span> | |
302 | + </spans> | |
303 | + </summary> | |
304 | + <summary ratio="20" type="abstract" author="H"> | |
305 | + <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła przeciwników do więzień. Reżim, prześladowania i tortury trwały 7 lat. Pułkownicy podeptali demokrację, mieli na sumieniu śmierć tysiąca ludzi. Zostali za to skazani na dożywotnie więzienie. Kolejne wnioski o zwolnienie ich z przyczyn humanitarnych są odrzucane. Profesor Jeorjos Mangakis był aresztowany za sprzeciw wobec dyktatury i kontaktowanie się z zagranicznymi dziennikarzami. Mówi o tym, jak Grecy dawali do zrozumienia światu, że nie akceptują sytuacji w kraju. Powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna, do której należeli przedstawiciele wszystkich warstw społecznych. Kilkudziesięciu członków organizacji stanęło przed sądem - ich proces oskarżał sam reżim. Przywódcy zostali skazani na karę więzienia (od 4 lat do dożywocia). Dyktetura pułkowników nie miała uznania społecznego i nie była na tyle silna, aby się utrzymać. Grecja pod ich rządami nie odniosła sukcesu, nie stała się krajem dobrobytu. Z czasem pułkownicy utracili kontrolę nad armią, nasilili reżim, krwawo stłumili ruch studentów w Atenach. Nigdy nie ujawniono liczby zabitych osób. To masakryczne wydarzenie było punktem zwrotnym. Rozpoczęły się protesty i manifestacje. Pułkownicy dokonali kilku zmian na stanowiskach. Postanowili obalić arcybiskupa Makariosa, przyłączyć Cypr do Grecji i zaskarbić sobie sympatię społeczeństwa. Zamach na Cyprze nie udał się, a dodatkowo Turcja zajęła północną część wyspy. Władza dyktatorów rozsypała się, nie została obalona przez społeczeństwo, załamała się sama. Do kraju wrócił Karamanlis, czołowy polityk na emigracji. W Grecji panował entuzjazm i nikt nie zastanawiał się, jak ukarać pułkowników. Po kilku miesiącach przywódców reżimu osadzono w więzieniu. Postanowieniem Aktu Konstytucyjnego przed specjalnym trybunałem stanęli ci, którzy zorganizowali zamach na demokrację, oraz ci, którzy dołączyli do reżimu później. Pięciu przywódców zostało skazanych na śmierć, ale później wyrok zmieniono na dożywocie. Wielu Greków ma poczucie, że należało skazać więcej osób. Nie chcą jednak odwetu, chcą, aby skazani okazali skruchę i żal. Okres dyktatury zahamował grecką gospodarkę, ale miał też pozytywny skutek: potrzeba umocnienia odzyskanej demokracji umożliwiła Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Grecy są także zadowoleni z obalenia monarchii przez pułkowników.</body> | |
306 | + </summary> | |
307 | + <summary ratio="20" type="extract" author="E"> | |
308 | + <body> | |
309 | +21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym. | |
310 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Jeorjos Mangakis Gdy pułkownicy przejęli władzę, nie krył, co myśli o łamaniu demokracji. został aresztowany, i gdy wyszedł, na dobre zaangażował się w działalność opozycyjną.- musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna. w kwietniu 1970 roku 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. Pułkownicy nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym. nastąpił "pucz w puczu". Ale były to tylko zmiany kosmetyczne. Pułkownicy postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al do gry włączy się Turcja, wróg, który zajmie całą północ wyspy? | |
311 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza się rozsypała. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę odpowiedzialności uregulował Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. Pozostali mieli być sądzeni przez zwykłe sąd. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
312 | + <spans> | |
313 | + <span start="146" end="147"> | |
314 | +</span> | |
315 | + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span> | |
316 | + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
317 | + <span start="891" end="957"> Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span> | |
318 | + <span start="1030" end="1031">.</span> | |
319 | + <span start="1059" end="1169"> | |
320 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
321 | + <span start="1235" end="1237">. </span> | |
322 | + <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span> | |
323 | + <span start="1767" end="1769">. </span> | |
324 | + <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span> | |
325 | + <span start="1957" end="1996"> zawsze jednak wniosek jest odrzucany. </span> | |
326 | + <span start="2175" end="2191">Jeorjos Mangakis</span> | |
327 | + <span start="2243" end="2244"> </span> | |
328 | + <span start="2345" end="2378"> Gdy pułkownicy przejęli władzę, </span> | |
329 | + <span start="2388" end="2427">nie krył, co myśli o łamaniu demokracji</span> | |
330 | + <span start="2503" end="2505">. </span> | |
331 | + <span start="2854" end="2873">został aresztowany,</span> | |
332 | + <span start="2894" end="2960"> i gdy wyszedł, na dobre zaangażował się w działalność opozycyjną.</span> | |
333 | + <span start="2962" end="2964">- </span> | |
334 | + <span start="3043" end="3142">musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. </span> | |
335 | + <span start="3435" end="3464">powstała Obrona Demokracji - </span> | |
336 | + <span start="3469" end="3490">organizacja podziemna</span> | |
337 | + <span start="3532" end="3533">.</span> | |
338 | + <span start="3821" end="3843"> w kwietniu 1970 roku </span> | |
339 | + <span start="3853" end="3949">34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span> | |
340 | + <span start="4720" end="4731"> Pułkownicy</span> | |
341 | + <span start="4777" end="4852"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. </span> | |
342 | + <span start="4869" end="4913"> nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span> | |
343 | + <span start="5061" end="5157">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span> | |
344 | + <span start="5663" end="5744"> W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. </span> | |
345 | + <span start="5747" end="5804">masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym.</span> | |
346 | + <span start="6708" end="6732"> nastąpił "pucz w puczu"</span> | |
347 | + <span start="6826" end="6865">. Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.</span> | |
348 | + <span start="7026" end="7050"> Pułkownicy postanowili </span> | |
349 | + <span start="7232" end="7257">przyłączyć Cypr do Grecji</span> | |
350 | + <span start="7315" end="7376">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al</span> | |
351 | + <span start="7393" end="7420"> do gry włączy się Turcja, </span> | |
352 | + <span start="7430" end="7467">wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span> | |
353 | + <span start="7468" end="7528"> | |
354 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza </span> | |
355 | + <span start="7538" end="7553">się rozsypała. </span> | |
356 | + <span start="8286" end="8364"> z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span> | |
357 | + <span start="8419" end="8421">. </span> | |
358 | + <span start="8564" end="8571">Sprawę </span> | |
359 | + <span start="8575" end="8604">odpowiedzialności uregulował </span> | |
360 | + <span start="8621" end="8686"> Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać </span> | |
361 | + <span start="8694" end="8755">ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, </span> | |
362 | + <span start="8763" end="8916">ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. Pozostali mieli być sądzeni przez zwykłe sąd</span> | |
363 | + <span start="8970" end="8971">.</span> | |
364 | + <span start="8976" end="9013"> na początku roku 1975 rozpoczął się</span> | |
365 | + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span> | |
366 | + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span> | |
367 | + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span> | |
368 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
369 | + <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span> | |
370 | + <span start="10826" end="10911"> Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale</span> | |
371 | + <span start="10936" end="10937"> </span> | |
372 | + <span start="10961" end="11019">gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja</span> | |
373 | + <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span> | |
374 | + <span start="11155" end="11156">.</span> | |
375 | + </spans> | |
376 | + </summary> | |
377 | + <summary ratio="5" type="abstract" author="H"> | |
378 | + <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji i na 7 lat wprowadziła stan wyjątkowy. Grecy dawali do zrozumienia, że nie akceptują sytuacji w kraju. Dyktetura pułkowników nie była zbyt silna, nie miała uznania społecznego. Z czasem wojskowi utracili kontrolę nad armią i nasilili reżim. Po nieudanej próbie przyłączenia Cypru do Grecji władza dyktatorów zupełnie się rozsypała. Przywódców skazano na dożywocie. Niektórzy Grecy mają poczucie niedosytu, ale nie chcą odwetu. Pozytywnym skutkiem dyktatury było umocnienie odzyskanej demokracji, co umożliwiło Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
379 | + </summary> | |
380 | + <summary ratio="5" type="extract" author="E"> | |
381 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. W więzieniu do dziś przebywa czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych jednak wniosek jest odrzucany. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. wyrok na dożywocie.Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
382 | + <spans> | |
383 | + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span> | |
384 | + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
385 | + <span start="891" end="892"> </span> | |
386 | + <span start="1606" end="1635">W więzieniu do dziś przebywa </span> | |
387 | + <span start="1642" end="1667">czołówka sprawców zamachu</span> | |
388 | + <span start="1767" end="1769">. </span> | |
389 | + <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span> | |
390 | + <span start="1957" end="1958"> </span> | |
391 | + <span start="1965" end="1996">jednak wniosek jest odrzucany. </span> | |
392 | + <span start="8977" end="9013">na początku roku 1975 rozpoczął się</span> | |
393 | + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span> | |
394 | + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span> | |
395 | + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span> | |
396 | + <span start="9563" end="9582">wyrok na dożywocie.</span> | |
397 | + <span start="10827" end="10875">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, </span> | |
398 | + <span start="10908" end="10911">ale</span> | |
399 | + <span start="10936" end="10937"> </span> | |
400 | + <span start="10961" end="10993">gdyby nie potrzeba ugruntowania </span> | |
401 | + <span start="11001" end="11019">demokracji, Grecja</span> | |
402 | + <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span> | |
403 | + <span start="11155" end="11156">.</span> | |
404 | + </spans> | |
405 | + </summary> | |
406 | + <summary ratio="10" type="abstract" author="G"> | |
407 | + <body>W 1967 drogą puczu władzę w Grecji przejęła junta czarnych pułkowników. Ich dyktatura, depcząca tradycje demokracji, była głęboko znienawidzona przez Greków. Po trzydziestu latach od tego wydarzenia wydaje się, że społeczeństwo nie jest usatysfakcjonowane karami, jakie spotkały sprawców puczu. W procesie, który odbył się niedługo po upadku reżimu, tylko kilku z nich usłyszało wyrok kary śmierci, która i tak została zamieniona na dożywocie. Nie została więc postawiona wyraźna granica pomiędzy zmianą panujących rządów. Boli to Greków dotkliwie, ponieważ nie mogą zapomnieć o okolicznościach, w których doszło do upadku pułkowników. Nie były to strajki niezadowolonych Greków ani ich próby walki zbrojnej o wolność, lecz powolne rozpadanie się dyktatury opartej wyłącznie na wojsku, przypieczętowane niepowodzeniami przyłączenia Cypru do Grecji. Grekom pozostają wspomnienia o ruchu podziemnym, który co prawda nie zdobył się na radykalne kroki, ale stanowił podwalinę pod zbudowanie nowej demokracji. Wielu opozycjonistów w trakcie reżimu nawiązywało kontakty z Zachodem, aby informować świat o tragediach dziejących się w Grecji. Część członków ruchu oporu dziś aktywnie uczestniczy w życiu politycznym kraju.</body> | |
408 | + </summary> | |
409 | + <summary ratio="10" type="extract" author="J"> | |
410 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. | |
411 | +Pułkownicy nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, ale to był początek końca. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się punktem zwrotnym. | |
412 | +W lipcu 1974 roku prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. | |
413 | +na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. | |
414 | +Czas dyktatury, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body> | |
415 | + <spans> | |
416 | + <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span> | |
417 | + <span start="632" end="706">, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
418 | + <span start="4469" end="4470"> | |
419 | +</span> | |
420 | + <span start="4721" end="4731">Pułkownicy</span> | |
421 | + <span start="4777" end="4913"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span> | |
422 | + <span start="5110" end="5157">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span> | |
423 | + <span start="5237" end="5343">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, </span> | |
424 | + <span start="5449" end="5476">ale to był początek końca. </span> | |
425 | + <span start="5664" end="5765">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span> | |
426 | + <span start="5787" end="5804">punktem zwrotnym.</span> | |
427 | + <span start="6866" end="6867"> | |
428 | +</span> | |
429 | + <span start="7499" end="7517">W lipcu 1974 roku </span> | |
430 | + <span start="7592" end="7714">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. </span> | |
431 | + <span start="8147" end="8148"> | |
432 | +</span> | |
433 | + <span start="8977" end="9014">na początku roku 1975 rozpoczął się </span> | |
434 | + <span start="9021" end="9082">proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób</span> | |
435 | + <span start="9106" end="9121">. Pięciu z nich</span> | |
436 | + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span> | |
437 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
438 | + <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span> | |
439 | + <span start="10803" end="10804"> | |
440 | +</span> | |
441 | + <span start="10827" end="10841">Czas dyktatury</span> | |
442 | + <span start="10911" end="11126">, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span> | |
443 | + <span start="11155" end="11156">.</span> | |
444 | + </spans> | |
445 | + </summary> | |
446 | + <summary ratio="20" type="abstract" author="G"> | |
447 | + <body>30 lat mija od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Dyktatura wojskowa trwała w Grecji siedem lat. Prężnie działający ruch oporu przez cały ten okres starał się pokazać światu, że społeczeństwo nie akceptuje dyktatury, starano się działać otwarcie w ramach państwa: artyści przestali publikować, aktorzy, którzy występowali w telewizji, byli bojkotowani, w gazetach starano się przemycać idee demokratyczne. Wielu dziennikarzy wyemigrowało i za granicą mówiło prawdę o Grecji. Powstała też Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną. Organizacja ta została szybko wykryta i wielu jej członków osądzono na karę więzienia. Ale to nie ruch oporu miał kluczowe znaczenie w upadku reżimu - rządy pułkowników upadły samoistnie. Powolna utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. Zabrakło dyscypliny, poparcia społecznego, propagandy sukcesu. Próbowano ratować się zwiększeniem represji (symbolem stał się krwawo stłumiony ruch studentów politechniki ateńskiej w listopadzie 1973 roku), później wprowadzeniem pozorów demokracji. Gwoździem do trumny junty okazała się nieudana próba przyłączenia Cypru do Grecji. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała, a nie została obalona przez społeczeństwo. Pułkownicy zostali ukarani w procesie, który odbył się niedługo po upadku reżimu, ale tylko kilkunastu z nich usłyszało wyrok kary śmierci, który i tak został zamieniony na dożywocie. Dlatego wydaje się, że społeczeństwo nie jest usatysfakcjonowane karami, jakie spotkały sprawców puczu. W więzieniu do dziś przebywa kilku z nich, m.in. dwaj bracia Papadopulos. Starzy, schorowani, zatwardziali w nieprzyznaniu się do win wciąż stanowią rysę na zbiorowej świadomości Greków. Nie ma jednak litości: jak powiedział niegdyś sędziwy Konstantinos Karamanli, człowiek, który przeprowadził Grecję od dyktatury do demokracji: "Jak dożywocie - to dożywocie". Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, szybki rozwój po upadku pozwolił wejść Grecji do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Za najgorszy skutek reżimu uważa się powszechne rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości. Ludzie uważają, że wszystko im wolno. Nie ma już rzeczy niedozwolonych.</body> | |
448 | + </summary> | |
449 | + <summary ratio="20" type="extract" author="J"> | |
450 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. | |
451 | + | |
452 | +Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. | |
453 | + | |
454 | +Jak to się stało, że dyktatura upadła? Pułkownicy nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, ale to był początek końca. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się punktem zwrotnym. | |
455 | + | |
456 | +Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać: gdyby udało im się obalić arcybiskupa Makariosa, ówczesnego prezydenta, i przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja? | |
457 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. | |
458 | + | |
459 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób i byli to sami wojskowi. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. | |
460 | + | |
461 | +Czas dyktatury, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
462 | + <spans> | |
463 | + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span> | |
464 | + <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
465 | + <span start="1235" end="1237">. </span> | |
466 | + <span start="2822" end="2823"> | |
467 | +</span> | |
468 | + <span start="2961" end="2962"> | |
469 | +</span> | |
470 | + <span start="3444" end="3532">Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną</span> | |
471 | + <span start="3541" end="3586"> stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. </span> | |
472 | + <span start="3789" end="3949">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span> | |
473 | + <span start="4450" end="4451"> | |
474 | +</span> | |
475 | + <span start="4469" end="4508"> | |
476 | +Jak to się stało, że dyktatura upadła?</span> | |
477 | + <span start="4720" end="4731"> Pułkownicy</span> | |
478 | + <span start="4777" end="4913"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span> | |
479 | + <span start="5110" end="5158">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. </span> | |
480 | + <span start="5237" end="5343">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, </span> | |
481 | + <span start="5449" end="5476">ale to był początek końca. </span> | |
482 | + <span start="5664" end="5765">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span> | |
483 | + <span start="5787" end="5805">punktem zwrotnym. | |
484 | +</span> | |
485 | + <span start="6866" end="6934"> | |
486 | +Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, </span> | |
487 | + <span start="6987" end="7064">to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać</span> | |
488 | + <span start="7132" end="7208">: gdyby udało im się obalić arcybiskupa Makariosa, ówczesnego prezydenta, i </span> | |
489 | + <span start="7232" end="7418">przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja</span> | |
490 | + <span start="7466" end="7467">?</span> | |
491 | + <span start="7468" end="7517"> | |
492 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku </span> | |
493 | + <span start="7592" end="7714">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. </span> | |
494 | + <span start="8147" end="8148"> | |
495 | +</span> | |
496 | + <span start="8162" end="8223"> | |
497 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span> | |
498 | + <span start="8255" end="8257">. </span> | |
499 | + <span start="8973" end="9121">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób i byli to sami wojskowi. Pięciu z nich</span> | |
500 | + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span> | |
501 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
502 | + <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span> | |
503 | + <span start="10671" end="10672"> | |
504 | +</span> | |
505 | + <span start="10803" end="10804"> | |
506 | +</span> | |
507 | + <span start="10827" end="10841">Czas dyktatury</span> | |
508 | + <span start="10911" end="11126">, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span> | |
509 | + <span start="11155" end="11157">. </span> | |
510 | + <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
511 | + </spans> | |
512 | + </summary> | |
513 | + <summary ratio="5" type="abstract" author="G"> | |
514 | + <body>W 1967 drogą puczu władzę w Grecji przejęła junta czarnych pułkowników. Ich dyktatura, depcząca tradycje demokracji, była głęboko znienawidzona przez Greków, jednak po siedmiu latach władza rozpadła się sama, nie odbyły się żadne strajki czy walki o wolność. Pułkownicy nie radzili sobie z utrzymaniem ładu wojskowego, gwoździem do trumny okazała się zaś interwencja na Cyprze. Do dziś rozliczenie się z tą kartą greckiej historii wydaje się być niedokończone, wiele osób ma poczucie niedosytu związane ze zbyt łagodnymi karami dla sprawców narodowego niewolenia.</body> | |
515 | + </summary> | |
516 | + <summary ratio="5" type="extract" author="J"> | |
517 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. W 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się punktem zwrotnym.W 1974 roku prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji. | |
518 | +na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</body> | |
519 | + <spans> | |
520 | + <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span> | |
521 | + <span start="704" end="706">. </span> | |
522 | + <span start="5110" end="5157">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span> | |
523 | + <span start="5475" end="5476"> </span> | |
524 | + <span start="5664" end="5666">W </span> | |
525 | + <span start="5678" end="5765">1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span> | |
526 | + <span start="5787" end="5804">punktem zwrotnym.</span> | |
527 | + <span start="7499" end="7501">W </span> | |
528 | + <span start="7507" end="7517">1974 roku </span> | |
529 | + <span start="7592" end="7703">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji</span> | |
530 | + <span start="7712" end="7714">. </span> | |
531 | + <span start="8147" end="8148"> | |
532 | +</span> | |
533 | + <span start="8977" end="9014">na początku roku 1975 rozpoczął się </span> | |
534 | + <span start="9021" end="9046">proces przywódców junty. </span> | |
535 | + <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span> | |
536 | + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span> | |
537 | + <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span> | |
538 | + <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span> | |
539 | + </spans> | |
540 | + </summary> | |
541 | + <summary ratio="10" type="abstract" author="E"> | |
542 | + <body>Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. Członkowie junty zostali ukarani. Jedną z organizacji opozycyjnych była Obrona Demokracji. Jej członkowie zostali aresztowani, a ich proces stał się okazją do głośnego oskarżenia reżimu. Junta upadła z braku poparcia społecznego. Co prawda pułkownicy nigdy nie przekroczyli granicy za którą nie ma oporu, ale też nie kupili społeczeństwa sukcesem. Upadająca junta krwawo stłumiła protesty studentów w 1973 roku. Do reszty pogrążyła juntę nieudana próba zajęcia Cypru. Grecy uwolnili się od dyktatury bezkrwawo. Przywódców junty postawiono przed sądem, pięciu skazano na karę śmierci, zmienioną szybko na dożywocie. Wielu Greków nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Poszkodowani przez juntę nie pragną odwetu, ale uważają, że warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi i ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG.</body> | |
543 | + </summary> | |
544 | + <summary ratio="10" type="extract" author="G"> | |
545 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym. | |
546 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani.Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. problem Cypru Pułkownicy postanowili wykorzystać: gdyby udało im się przyłączyć Cypr, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że przegrają? | |
547 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. | |
548 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Wielu ludzi uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
549 | + <spans> | |
550 | + <span start="499" end="957">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span> | |
551 | + <span start="1030" end="1031">.</span> | |
552 | + <span start="1059" end="1100"> | |
553 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani.</span> | |
554 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
555 | + <span start="7012" end="7025">problem Cypru</span> | |
556 | + <span start="7026" end="7049"> Pułkownicy postanowili</span> | |
557 | + <span start="7052" end="7064"> wykorzystać</span> | |
558 | + <span start="7132" end="7153">: gdyby udało im się </span> | |
559 | + <span start="7231" end="7247"> przyłączyć Cypr</span> | |
560 | + <span start="7257" end="7341">, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że</span> | |
561 | + <span start="7362" end="7372"> przegrają</span> | |
562 | + <span start="7466" end="7468">? | |
563 | +</span> | |
564 | + <span start="7469" end="7552">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.</span> | |
565 | + <span start="8162" end="8223"> | |
566 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span> | |
567 | + <span start="8255" end="8257">. </span> | |
568 | + <span start="11388" end="11405">Wielu ludzi uważa</span> | |
569 | + <span start="11412" end="11517">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
570 | + </spans> | |
571 | + </summary> | |
572 | + <summary ratio="20" type="abstract" author="E"> | |
573 | + <body>Rządy pułkowników nigdy nie cieszyły się sympatią społeczeństwa. Dyktatura opierała się wyłącznie na wojsku, no i miała też za sobą poparcie USA i NATO - opowiada Jeorjos Aleksandros Mangakis, niegdyś członek ruchu oporu i więzień polityczny, dziś deputowany socjalistycznej partii PASOK. Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. W więzieniu do dziś przebywają wiekowi sprawcy zamachów, a wnioski o ich zwolnienie ze względów humanitarnych, są odrzucane. Grecy uważają, że darowanie win byłoby niemoralne, pułkownicy podeptali demokrację, ich sumienia obciążają cierpienia i śmierć tysięcy ludzi. Jeorjos Mangakis, profesor prawa i kryminologii, został aresztowany za krytykę reżimu. Po wyjściu zaangażował się w działalność opozycyjną. Opozycja działała otwarcie, pokazując, że reżim jest osamotniony. Gdy to okazało się niewystarczające, powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna, zalecająca walkę zbrojną. Członkowie Obrony stanęli przed sądem w 1970 roku, a ich proces stał się okazją do głośnego oskarżenia reżimu. Mangakis odsiedziawszy 3 lata, uciekł do Niemiec. Zasadniczą przyczyną upadku dyktatury był brak poparcia społecznego i oparcie się tylko na wojsku. Pułkownicy nigdy nie przekroczyli granicy za którą nie ma oporu, ale jednocześnie nie kupili społeczeństwa sukcesem. Upadająca junta, próbowała przyłączyć Cypr. Problem Cypru zawsze jednoczy wszystkich Greków. Junta nie tylko jednak przegrała, ale umożliwiła zajęcie Turcji północną część wyspy. To pogrążyło do końca juntę, która w 1974 upadła. Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. W 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci, ale zmieniono wyrok na dożywocie. Wielu Greków nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Poszkodowani przez juntę pracują dziś często na eksponowanych stanowiskach, nie pragną odwetu, ale uważają, że warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi, ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG. Najgorszą spuściznę dyktatury stanowi rozlużnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
574 | + </summary> | |
575 | + <summary ratio="20" type="extract" author="G"> | |
576 | + <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. | |
577 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. | |
578 | +W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu, m.in. dwaj bracia Papadopulos. Są starzy, ich zdrowie szwankuje.Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Gdy pułkownicy przejęli władzę, powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną. | |
579 | +Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Należeli do niej profesorowie wyższych uczelni, adwokaci, sędziowie, dziennikarze, pisarze, robotnicy, a nawet emerytowani oficerowie. Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. | |
580 | +Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. problem Cypru Pułkownicy postanowili wykorzystać i trzeba przyznać, że ich rachuby nie były całkiem pozbawione sensu: gdyby udało im się przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że przegrają? | |
581 | +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. | |
582 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Panował niebywały entuzjazm i z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. | |
583 | +Wielu ludzi uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
584 | + <spans> | |
585 | + <span start="499" end="1031">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span> | |
586 | + <span start="1059" end="1169"> | |
587 | +Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span> | |
588 | + <span start="1235" end="1236">.</span> | |
589 | + <span start="1605" end="1698"> | |
590 | +W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu, m.in. dwaj bracia Papadopulos</span> | |
591 | + <span start="1733" end="1768">. Są starzy, ich zdrowie szwankuje.</span> | |
592 | + <span start="1837" end="1890">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, </span> | |
593 | + <span start="1958" end="1995">zawsze jednak wniosek jest odrzucany.</span> | |
594 | + <span start="2345" end="2377"> Gdy pułkownicy przejęli władzę,</span> | |
595 | + <span start="3434" end="3533"> powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.</span> | |
596 | + <span start="3534" end="3721"> | |
597 | +Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Należeli do niej profesorowie wyższych uczelni, adwokaci, sędziowie, dziennikarze, pisarze, robotnicy, a nawet emerytowani oficerowie. </span> | |
598 | + <span start="3789" end="3843">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku </span> | |
599 | + <span start="3853" end="3948">34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.</span> | |
600 | + <span start="4140" end="4141"> | |
601 | +</span> | |
602 | + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span> | |
603 | + <span start="5061" end="5158">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. </span> | |
604 | + <span start="5607" end="5743">Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej.</span> | |
605 | + <span start="7011" end="7025"> problem Cypru</span> | |
606 | + <span start="7026" end="7049"> Pułkownicy postanowili</span> | |
607 | + <span start="7052" end="7153"> wykorzystać i trzeba przyznać, że ich rachuby nie były całkiem pozbawione sensu: gdyby udało im się </span> | |
608 | + <span start="7231" end="7341"> przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że</span> | |
609 | + <span start="7362" end="7372"> przegrają</span> | |
610 | + <span start="7466" end="7468">? | |
611 | +</span> | |
612 | + <span start="7469" end="7552">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.</span> | |
613 | + <span start="8162" end="8223"> | |
614 | +Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span> | |
615 | + <span start="8255" end="8364">. Panował niebywały entuzjazm i z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span> | |
616 | + <span start="8419" end="8420">.</span> | |
617 | + <span start="10510" end="10553"> warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal.</span> | |
618 | + <span start="11387" end="11405"> | |
619 | +Wielu ludzi uważa</span> | |
620 | + <span start="11412" end="11517">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
621 | + </spans> | |
622 | + </summary> | |
623 | + <summary ratio="5" type="abstract" author="E"> | |
624 | + <body>Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. Jedną z organizacji opozycyjnych była Obrona Demokracji. Grecy uwolnili się od dyktatury bezkrwawo. Przywódców junty postawiono przed sądem, skazując ostatecznie na dożywocie. Jednak Grecy nie mają poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi i ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG. Najgorszą spuścizną dyktatury jest rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
625 | + </summary> | |
626 | + <summary ratio="5" type="extract" author="G"> | |
627 | + <body>mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który istniał tylko siedem lat, ale w świadomości Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym.Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Wielu ludzi uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body> | |
628 | + <spans> | |
629 | + <span start="511" end="739">mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który </span> | |
630 | + <span start="749" end="793">istniał tylko siedem lat, ale w świadomości </span> | |
631 | + <span start="807" end="957">Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span> | |
632 | + <span start="1030" end="1031">.</span> | |
633 | + <span start="8163" end="8223">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span> | |
634 | + <span start="8255" end="8257">. </span> | |
635 | + <span start="11388" end="11405">Wielu ludzi uważa</span> | |
636 | + <span start="11412" end="11460">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to </span> | |
637 | + <span start="11473" end="11517">rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span> | |
638 | + </spans> | |
639 | + </summary> | |
640 | + </summaries> | |
641 | +</text> | |
... | ... |
src/test/resources/thrifted/199704210011/original deleted
No preview for this file type
src/test/resources/thrifted/199704210012/original
0 → 100644
No preview for this file type