Commit 94cb47fde4cf91125e45af062d41900b5ab587cd

Authored by Michał Rudolf
1 parent 0dcf976e

Update Senat 1989-1991

Showing 122 changed files with 55707 additions and 61621 deletions

Too many changes to show.

To preserve performance only 7 of 122 files are displayed.

1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00001-01/header.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00001-01">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00001-01">
3 3 <fileDesc>
4 4 <titleStmt>
5 5 <title>1 posiedzenie Senatu PRL/RP</title>
... ... @@ -23,727 +23,362 @@
23 23 </fileDesc>
24 24 <profileDesc>
25 25 <particDesc>
26   - <person xml:id="BembinskiStefan" role="speaker">
  26 + <person xml:id="BembińskiStefan" role="speaker">
27 27 <persName>Bembiński Stefan</persName>
28   - <linkGrp type="function">
29   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stefan_Bembiński__Senat1"/>
30   - </linkGrp>
31 28 </person>
32   - <person xml:id="BernatowiczStanislaw" role="speaker">
  29 + <person xml:id="BernatowiczStanisław" role="speaker">
33 30 <persName>Bernatowicz Stanisław</persName>
34   - <linkGrp type="function">
35   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Bernatowicz__Senat1"/>
36   - </linkGrp>
37 31 </person>
38 32 <person xml:id="BilickiEdmund" role="speaker">
39 33 <persName>Bilicki Edmund</persName>
40   - <linkGrp type="function">
41   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edmund_Bilicki__Senat1"/>
42   - </linkGrp>
43 34 </person>
44   - <person xml:id="BoguckaSkowronskaAnnaTeresa" role="speaker">
  35 + <person xml:id="BoguckaSkowrońskaAnnaTeresa" role="speaker">
45 36 <persName>Bogucka-Skowrońska Anna Teresa</persName>
46   - <linkGrp type="function">
47   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Anna_Teresa_Bogucka_Skowrońska__Senat1"/>
48   - </linkGrp>
49 37 </person>
50   - <person xml:id="BojarskiWlodzimierz" role="speaker">
  38 + <person xml:id="BojarskiWłodzimierz" role="speaker">
51 39 <persName>Bojarski Włodzimierz</persName>
52   - <linkGrp type="function">
53   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Włodzimierz_W._Bojarski__Senat1"/>
54   - </linkGrp>
55 40 </person>
56 41 <person xml:id="BorowskiAntoniHenryk" role="speaker">
57 42 <persName>Borowski Antoni Henryk</persName>
58   - <linkGrp type="function">
59   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Antoni_H._Borowski__Senat1"/>
60   - </linkGrp>
61 43 </person>
62   - <person xml:id="BrzezinskiKazimierz" role="speaker">
  44 + <person xml:id="BrzezińskiKazimierz" role="speaker">
63 45 <persName>Brzeziński Kazimierz</persName>
64   - <linkGrp type="function">
65   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Kazimierz_Brzeziński__Senat1"/>
66   - </linkGrp>
67 46 </person>
68   - <person xml:id="CelinskiAndrzejBohdan" role="speaker">
  47 + <person xml:id="CelińskiAndrzejBohdan" role="speaker">
69 48 <persName>Celiński Andrzej Bohdan</persName>
70   - <linkGrp type="function">
71   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Bohdan_Celiński__Senat1"/>
72   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Celiński_95"/>
73   - </linkGrp>
74 49 </person>
75   - <person xml:id="ChelkowskiAugust" role="speaker">
  50 + <person xml:id="ChełkowskiAugust" role="speaker">
76 51 <persName>Chełkowski August</persName>
77   - <linkGrp type="function">
78   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#August_Jan_Chełkowski__Senat1"/>
79   - </linkGrp>
80 52 </person>
81 53 <person xml:id="ChodkowskiJan" role="speaker">
82 54 <persName>Chodkowski Jan</persName>
83   - <linkGrp type="function">
84   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_Chodkowski__Senat1"/>
85   - </linkGrp>
86 55 </person>
87   - <person xml:id="ChrobakStanislaw" role="speaker">
  56 + <person xml:id="ChrobakStanisław" role="speaker">
88 57 <persName>Chrobak Stanisław</persName>
89   - <linkGrp type="function">
90   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Chrobak__Senat1"/>
91   - </linkGrp>
92 58 </person>
93 59 <person xml:id="CiesielskiRoman" role="speaker">
94 60 <persName>Ciesielski Roman</persName>
95   - <linkGrp type="function">
96   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Ciesielski__Senat1"/>
97   - </linkGrp>
98 61 </person>
99   - <person xml:id="CwojdzinskaGabriela" role="speaker">
  62 + <person xml:id="CwojdzińskaGabriela" role="speaker">
100 63 <persName>Cwojdzińska Gabriela</persName>
101   - <linkGrp type="function">
102   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Gabriela_T._Cwojdzińska__Senat1"/>
103   - </linkGrp>
104 64 </person>
105 65 <person xml:id="CzapskiAndrzejAntoni" role="speaker">
106 66 <persName>Czapski Andrzej Antoni</persName>
107   - <linkGrp type="function">
108   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_A._Czapski__Senat1"/>
109   - </linkGrp>
110 67 </person>
111   - <person xml:id="DembinskiStanislaw" role="speaker">
  68 + <person xml:id="DembińskiStanisław" role="speaker">
112 69 <persName>Dembiński Stanisław</persName>
113   - <linkGrp type="function">
114   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Dembiński__Senat1"/>
115   - </linkGrp>
116 70 </person>
117   - <person xml:id="DietlJerzyJozef" role="speaker">
  71 + <person xml:id="DietlJerzyJózef" role="speaker">
118 72 <persName>Dietl Jerzy Józef</persName>
119   - <linkGrp type="function">
120   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_J._Dietl__Senat1"/>
121   - </linkGrp>
122 73 </person>
123 74 <person xml:id="DudaRoman" role="speaker">
124 75 <persName>Duda Roman</persName>
125   - <linkGrp type="function">
126   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Duda__Senat1"/>
127   - </linkGrp>
128 76 </person>
129 77 <person xml:id="FenrychAndrzej" role="speaker">
130 78 <persName>Fenrych Andrzej</persName>
131   - <linkGrp type="function">
132   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Fenrych__Senat1"/>
133   - </linkGrp>
134 79 </person>
135   - <person xml:id="FindeisenWladyslaw" role="speaker">
  80 + <person xml:id="FindeisenWładysław" role="speaker">
136 81 <persName>Findeisen Władysław</persName>
137   - <linkGrp type="function">
138   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Władysław_Findeisen__Senat1"/>
139   - </linkGrp>
140 82 </person>
141   - <person xml:id="FleszarBoleslaw" role="speaker">
  83 + <person xml:id="FleszarBolesław" role="speaker">
142 84 <persName>Fleszar Bolesław</persName>
143   - <linkGrp type="function">
144   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Bolesław_Fleszar__Senat1"/>
145   - </linkGrp>
146 85 </person>
147 86 <person xml:id="GanowiczRyszard" role="speaker">
148 87 <persName>Ganowicz Ryszard</persName>
149   - <linkGrp type="function">
150   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ryszard_Ganowicz__Senat1"/>
151   - </linkGrp>
152 88 </person>
153   - <person xml:id="GoralczykJozef" role="speaker">
154   - <persName>Góralczyk Józef</persName>
155   - <linkGrp type="function">
156   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_A._Góralczyk__Senat1"/>
157   - </linkGrp>
  89 + <person xml:id="GrześkowiakAlicja" role="speaker">
  90 + <persName>Grześkowiak Alicja</persName>
158 91 </person>
159   - <person xml:id="GrzadzielskiHenryk" role="speaker">
  92 + <person xml:id="GrządzielskiHenryk" role="speaker">
160 93 <persName>Grządzielski Henryk</persName>
161 94 </person>
162   - <person xml:id="GrzeskowiakAlicja" role="speaker">
163   - <persName>Grześkowiak Alicja</persName>
164   - <linkGrp type="function">
165   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Alicja_Grześkowiak__Senat1"/>
166   - </linkGrp>
  95 + <person xml:id="GóralczykJózef" role="speaker">
  96 + <persName>Góralczyk Józef</persName>
167 97 </person>
168 98 <person xml:id="HejmanowskaStefania" role="speaker">
169 99 <persName>Hejmanowska Stefania</persName>
170   - <linkGrp type="function">
171   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stefania_Hejmanowska__Senat1"/>
172   - </linkGrp>
173 100 </person>
174   - <person xml:id="HoffmannStanislawAndrzej" role="speaker">
  101 + <person xml:id="HoffmannStanisławAndrzej" role="speaker">
175 102 <persName>Hoffmann Stanisław Andrzej</persName>
176   - <linkGrp type="function">
177   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_A._Hoffmann__Senat1"/>
178   - </linkGrp>
179 103 </person>
180 104 <person xml:id="HoloubekGustaw" role="speaker">
181 105 <persName>Holoubek Gustaw</persName>
182   - <linkGrp type="function">
183   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Gustaw_Holoubek__Senat1"/>
184   - </linkGrp>
185 106 </person>
186 107 <person xml:id="JanowskiGabriel" role="speaker">
187 108 <persName>Janowski Gabriel</persName>
188   - <linkGrp type="function">
189   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Gabriel_Janowski__Senat1"/>
190   - </linkGrp>
191   - </person>
192   - <person xml:id="JozefiakCezaryBrunon" role="speaker">
193   - <persName>Józefiak Cezary Brunon</persName>
194   - <linkGrp type="function">
195   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Cezary_B._Józefiak__Senat1"/>
196   - </linkGrp>
197 109 </person>
198 110 <person xml:id="JuszkiewiczRyszard" role="speaker">
199 111 <persName>Juszkiewicz Ryszard</persName>
200   - <linkGrp type="function">
201   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ryszard_Juszkiewicz__Senat1"/>
202   - </linkGrp>
203 112 </person>
204 113 <person xml:id="JutrzenkaTrzebiatowskiAntoni" role="speaker">
205 114 <persName>Jutrzenka-Trzebiatowski Antoni</persName>
206   - <linkGrp type="function">
207   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Antoni_Jutrzenka_Trzebiatowski__Senat1"/>
208   - </linkGrp>
209 115 </person>
210   - <person xml:id="KaczynskiJaroslawAleksander" role="speaker">
  116 + <person xml:id="JózefiakCezaryBrunon" role="speaker">
  117 + <persName>Józefiak Cezary Brunon</persName>
  118 + </person>
  119 + <person xml:id="KaczyńskiJarosławAleksander" role="speaker">
211 120 <persName>Kaczyński Jarosław Aleksander</persName>
212   - <linkGrp type="function">
213   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jarosław_Aleksander_Kaczyński__Senat1"/>
214   - </linkGrp>
215 121 </person>
216   - <person xml:id="KaczynskiLech" role="speaker">
  122 + <person xml:id="KaczyńskiLech" role="speaker">
217 123 <persName>Kaczyński Lech</persName>
218   - <linkGrp type="function">
219   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Lech_Aleksander_Kaczyński__Senat1"/>
220   - </linkGrp>
221 124 </person>
222   - <person xml:id="KalicinskiAndrzejStanislaw" role="speaker">
  125 + <person xml:id="KalicińskiAndrzejStanisław" role="speaker">
223 126 <persName>Kaliciński Andrzej Stanisław</persName>
224   - <linkGrp type="function">
225   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_S._Kaliciński__Senat1"/>
226   - </linkGrp>
227 127 </person>
228   - <person xml:id="KlopotowskiTadeusz" role="speaker">
229   - <persName>Kłopotowski Tadeusz</persName>
230   - <linkGrp type="function">
231   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Kłopotowski__Senat1"/>
232   - </linkGrp>
233   - </person>
234   - <person xml:id="KolodziejBartlomiej" role="speaker">
235   - <persName>Kołodziej Bartłomiej</persName>
236   - <linkGrp type="function">
237   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Bartłomiej_A._Kołodziej__Senat1"/>
238   - </linkGrp>
239   - </person>
240   - <person xml:id="komentarz" role="speaker">
241   - <persName>Komentarz</persName>
242   - </person>
243   - <person xml:id="KoziolLech" role="speaker">
  128 + <person xml:id="KoziołLech" role="speaker">
244 129 <persName>Kozioł Lech</persName>
245   - <linkGrp type="function">
246   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Lech_Kozioł__Senat1"/>
247   - </linkGrp>
248 130 </person>
249   - <person xml:id="KozlowskiJan" role="speaker">
  131 + <person xml:id="KozłowskiJan" role="speaker">
250 132 <persName>Kozłowski Jan</persName>
251   - <linkGrp type="function">
252   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_Kozłowski__Senat1"/>
253   - </linkGrp>
254 133 </person>
255   - <person xml:id="KozlowskiKrzysztof" role="speaker">
  134 + <person xml:id="KozłowskiKrzysztof" role="speaker">
256 135 <persName>Kozłowski Krzysztof</persName>
257   - <linkGrp type="function">
258   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Krzysztof_Jan_Kozłowski__Senat1"/>
259   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Krzysztof_Kozłowski_96"/>
260   - </linkGrp>
261 136 </person>
262   - <person xml:id="KralczynskiAndrzej" role="speaker">
  137 + <person xml:id="KołodziejBartłomiej" role="speaker">
  138 + <persName>Kołodziej Bartłomiej</persName>
  139 + </person>
  140 + <person xml:id="KralczyńskiAndrzej" role="speaker">
263 141 <persName>Kralczyński Andrzej</persName>
264   - <linkGrp type="function">
265   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_H._Kralczyński__Senat1"/>
266   - </linkGrp>
267 142 </person>
268 143 <person xml:id="KrukErwin" role="speaker">
269 144 <persName>Kruk Erwin</persName>
270   - <linkGrp type="function">
271   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Erwin_Kruk__Senat1"/>
272   - </linkGrp>
273 145 </person>
274 146 <person xml:id="KrzanowskiMaciej" role="speaker">
275 147 <persName>Krzanowski Maciej</persName>
276   - <linkGrp type="function">
277   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Maciej_Krzanowski__Senat1"/>
278   - </linkGrp>
279 148 </person>
280 149 <person xml:id="KuratowskaZofia" role="speaker">
281 150 <persName>Kuratowska Zofia</persName>
282   - <linkGrp type="function">
283   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska_68"/>
284   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska__Senat1"/>
285   - </linkGrp>
  151 + </person>
  152 + <person xml:id="KłopotowskiTadeusz" role="speaker">
  153 + <persName>Kłopotowski Tadeusz</persName>
286 154 </person>
287 155 <person xml:id="LipiecEdward" role="speaker">
288 156 <persName>Lipiec Edward</persName>
289   - <linkGrp type="function">
290   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_Lipiec__Senat1"/>
291   - </linkGrp>
292 157 </person>
293   - <person xml:id="LipkoWieslaw" role="speaker">
  158 + <person xml:id="LipkoWiesław" role="speaker">
294 159 <persName>Lipko Wiesław</persName>
295   - <linkGrp type="function">
296   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Wiesław_A._Lipko__Senat1"/>
297   - </linkGrp>
298   - </person>
299   - <person xml:id="LipskiJanJozef" role="speaker">
300   - <persName>Lipski Jan Józef</persName>
301   - <linkGrp type="function">
302   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_J._Lipski__Senat1"/>
303   - </linkGrp>
304 160 </person>
305 161 <person xml:id="LisBogdan" role="speaker">
306 162 <persName>Lis Bogdan</persName>
307   - <linkGrp type="function">
308   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Bogdan_J._Lis__Senat1"/>
309   - </linkGrp>
310 163 </person>
311 164 <person xml:id="MachalskiAndrzej" role="speaker">
312 165 <persName>Machalski Andrzej</persName>
313   - <linkGrp type="function">
314   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Machalski__Senat1"/>
315   - </linkGrp>
316 166 </person>
317 167 <person xml:id="MadejJerzy" role="speaker">
318 168 <persName>Madej Jerzy</persName>
319   - <linkGrp type="function">
320   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_S._Madej__Senat1"/>
321   - </linkGrp>
322 169 </person>
323   - <person xml:id="Marszalek" role="speaker">
  170 + <person xml:id="Marszałek" role="speaker">
324 171 <persName>Marszałek</persName>
325 172 </person>
326   - <person xml:id="MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski" role="speaker">
  173 + <person xml:id="MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski" role="speaker">
327 174 <persName>Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski</persName>
328   - <linkGrp type="function">
329   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_S._Stelmachowski__Senat1"/>
330   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Stelmachowski_62"/>
331   - </linkGrp>
332 175 </person>
333   - <person xml:id="MarszalekSeniorStanislawStomma" role="speaker">
  176 + <person xml:id="MarszałekSeniorStanisławStomma" role="speaker">
334 177 <persName>Marszałek-Senior Stanisław Stomma</persName>
335   - <linkGrp type="function">
336   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Stomma__Senat1"/>
337   - </linkGrp>
338 178 </person>
339 179 <person xml:id="ModzelewskiKarol" role="speaker">
340 180 <persName>Modzelewski Karol</persName>
341   - <linkGrp type="function">
342   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Karol_Modzelewski__Senat1"/>
343   - </linkGrp>
344 181 </person>
345   - <person xml:id="MusialJan" role="speaker">
  182 + <person xml:id="MusiałJan" role="speaker">
346 183 <persName>Musiał Jan</persName>
347   - <linkGrp type="function">
348   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_A._Musiał__Senat1"/>
349   - </linkGrp>
350 184 </person>
351 185 <person xml:id="NiewiarowskiIreneusz" role="speaker">
352 186 <persName>Niewiarowski Ireneusz</persName>
353   - <linkGrp type="function">
354   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ireneusz_Niewiarowski__Senat1"/>
355   - </linkGrp>
356 187 </person>
357   - <person xml:id="NowickiZdzislaw" role="speaker">
  188 + <person xml:id="NowickiZdzisław" role="speaker">
358 189 <persName>Nowicki Zdzisław</persName>
359   - <linkGrp type="function">
360   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zdzisław_Nowicki__Senat1"/>
361   - </linkGrp>
362 190 </person>
363   - <person xml:id="ObertaniecStanislawLeszek" role="speaker">
  191 + <person xml:id="ObertaniecStanisławLeszek" role="speaker">
364 192 <persName>Obertaniec Stanisław Leszek</persName>
365   - <linkGrp type="function">
366   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Obertaniec__Senat1"/>
367   - </linkGrp>
368 193 </person>
369   - <person xml:id="OsmanczykEdmundJan" role="speaker">
  194 + <person xml:id="OsmańczykEdmundJan" role="speaker">
370 195 <persName>Osmańczyk Edmund Jan</persName>
371   - <linkGrp type="function">
372   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edmund_J._Osmańczyk__Senat1"/>
373   - </linkGrp>
374 196 </person>
375   - <person xml:id="PapuzynskiWladyslaw" role="speaker">
  197 + <person xml:id="PapużyńskiWładysław" role="speaker">
376 198 <persName>Papużyński Władysław</persName>
377   - <linkGrp type="function">
378   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Władysław_Papużyński__Senat1"/>
379   - </linkGrp>
380 199 </person>
381   - <person xml:id="PaszynskiAleksander" role="speaker">
  200 + <person xml:id="PaszyńskiAleksander" role="speaker">
382 201 <persName>Paszyński Aleksander</persName>
383   - <linkGrp type="function">
384   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Aleksander_Paszyński__Senat1"/>
385   - </linkGrp>
386 202 </person>
387   - <person xml:id="PawlowskiKrzysztof" role="speaker">
  203 + <person xml:id="PawłowskiKrzysztof" role="speaker">
388 204 <persName>Pawłowski Krzysztof</persName>
389   - <linkGrp type="function">
390   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Krzysztof_P._Pawłowski__Senat1"/>
391   - </linkGrp>
392 205 </person>
393 206 <person xml:id="PiesiakAndrzej" role="speaker">
394 207 <persName>Piesiak Andrzej</persName>
395   - <linkGrp type="function">
396   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_M._Piesiak__Senat1"/>
397   - </linkGrp>
398 208 </person>
399 209 <person xml:id="PietrzakJerzyKazimierz" role="speaker">
400 210 <persName>Pietrzak Jerzy Kazimierz</persName>
401   - <linkGrp type="function">
402   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_K._Pietrzak__Senat1"/>
403   - </linkGrp>
404 211 </person>
405 212 <person xml:id="PiotrowskiLeszek" role="speaker">
406 213 <persName>Piotrowski Leszek</persName>
407   - <linkGrp type="function">
408   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Leszek_Piotrowski__Senat1"/>
409   - </linkGrp>
410 214 </person>
411 215 <person xml:id="PiotrowskiWalerian" role="speaker">
412 216 <persName>Piotrowski Walerian</persName>
413   - <linkGrp type="function">
414   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Walerian_Jan_Piotrowski__Senat1"/>
415   - </linkGrp>
416 217 </person>
417   - <person xml:id="PszczolkowskiBenedykt" role="speaker">
  218 + <person xml:id="PszczółkowskiBenedykt" role="speaker">
418 219 <persName>Pszczółkowski Benedykt</persName>
419   - <linkGrp type="function">
420   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Benedykt_Pszczółkowski__Senat1"/>
421   - </linkGrp>
422 220 </person>
423   - <person xml:id="PyziolekEdward" role="speaker">
  221 + <person xml:id="PyziołekEdward" role="speaker">
424 222 <persName>Pyziołek Edward</persName>
425   - <linkGrp type="function">
426   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_Pyziołek__Senat1"/>
427   - </linkGrp>
428 223 </person>
429   - <person xml:id="RadziwillAnnaMaria" role="speaker">
  224 + <person xml:id="RadziwiłłAnnaMaria" role="speaker">
430 225 <persName>Radziwiłł Anna Maria</persName>
431   - <linkGrp type="function">
432   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Anna_M._Radziwiłł__Senat1"/>
433   - </linkGrp>
434 226 </person>
435 227 <person xml:id="RegulskiJerzyJuliusz" role="speaker">
436 228 <persName>Regulski Jerzy Juliusz</persName>
437   - <linkGrp type="function">
438   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_J._Regulski__Senat1"/>
439   - </linkGrp>
440 229 </person>
441 230 <person xml:id="ReiffRyszard" role="speaker">
442 231 <persName>Reiff Ryszard</persName>
443   - <linkGrp type="function">
444   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ryszard_Reiff__Senat1"/>
445   - </linkGrp>
446 232 </person>
447 233 <person xml:id="RokickiZbigniew" role="speaker">
448 234 <persName>Rokicki Zbigniew</persName>
449   - <linkGrp type="function">
450   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_A._Rokicki__Senat1"/>
451   - </linkGrp>
452 235 </person>
453 236 <person xml:id="RomaszewskiZbigniew" role="speaker">
454 237 <persName>Romaszewski Zbigniew</persName>
455   - <linkGrp type="function">
456   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_Jan_Romaszewski__Senat1"/>
457   - </linkGrp>
458 238 </person>
459 239 <person xml:id="RozmarynowiczAndrzej" role="speaker">
460 240 <persName>Rozmarynowicz Andrzej</persName>
461   - <linkGrp type="function">
462   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Rozmarynowicz__Senat1"/>
463   - </linkGrp>
464 241 </person>
465 242 <person xml:id="SenatorAdamStanowski" role="speaker">
466 243 <persName>Senator Adam Stanowski</persName>
467   - <linkGrp type="function">
468   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Adam_Stanowski__Senat1"/>
469   - </linkGrp>
470 244 </person>
471 245 <person xml:id="SenatorAndrzejRozmarynowicz" role="speaker">
472 246 <persName>Senator Andrzej Rozmarynowicz</persName>
473   - <linkGrp type="function">
474   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Rozmarynowicz__Senat1"/>
475   - </linkGrp>
476 247 </person>
477 248 <person xml:id="SenatorAndrzejSzczypiorski" role="speaker">
478 249 <persName>Senator Andrzej Szczypiorski</persName>
479   - <linkGrp type="function">
480   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Szczypiorski__Senat1"/>
481   - </linkGrp>
482 250 </person>
483 251 <person xml:id="SenatorAndrzejWielowieyski" role="speaker">
484 252 <persName>Senator Andrzej Wielowieyski</persName>
485   - <linkGrp type="function">
486   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_J._Wielowieyski__Senat1"/>
487   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Wielowieyski_70"/>
488   - </linkGrp>
489 253 </person>
490   - <person xml:id="SenatorEdmundOsmanczyk" role="speaker">
  254 + <person xml:id="SenatorEdmundOsmańczyk" role="speaker">
491 255 <persName>Senator Edmund Osmańczyk</persName>
492   - <linkGrp type="function">
493   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edmund_J._Osmańczyk__Senat1"/>
494   - </linkGrp>
495 256 </person>
496 257 <person xml:id="SenatorEdwardWende" role="speaker">
497 258 <persName>Senator Edward Wende</persName>
498   - <linkGrp type="function">
499   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_J._Wende__Senat1"/>
500   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_Wende_97"/>
501   - </linkGrp>
502 259 </person>
503   - <person xml:id="SenatorJanuszZiolkowski" role="speaker">
  260 + <person xml:id="SenatorJanuszZiółkowski" role="speaker">
504 261 <persName>Senator Janusz Ziółkowski</persName>
505   - <linkGrp type="function">
506   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Janusz_A._Ziółkowski__Senat1"/>
507   - </linkGrp>
508 262 </person>
509 263 <person xml:id="SenatorJerzyPietrzak" role="speaker">
510 264 <persName>Senator Jerzy Pietrzak</persName>
511   - <linkGrp type="function">
512   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_K._Pietrzak__Senat1"/>
513   - </linkGrp>
514 265 </person>
515 266 <person xml:id="SenatorJerzyRegulski" role="speaker">
516 267 <persName>Senator Jerzy Regulski</persName>
517   - <linkGrp type="function">
518   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_J._Regulski__Senat1"/>
519   - </linkGrp>
520 268 </person>
521 269 <person xml:id="SenatorLeszekPiotrowski" role="speaker">
522 270 <persName>Senator Leszek Piotrowski</persName>
523   - <linkGrp type="function">
524   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Leszek_Piotrowski__Senat1"/>
525   - </linkGrp>
526 271 </person>
527   - <person xml:id="SenatorMieczyslawTarnowski" role="speaker">
  272 + <person xml:id="SenatorMieczysławTarnowski" role="speaker">
528 273 <persName>Senator Mieczysław Tarnowski</persName>
529   - <linkGrp type="function">
530   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Tarnowski__Senat1"/>
531   - </linkGrp>
532 274 </person>
533 275 <person xml:id="SenatorRomanCiesielski" role="speaker">
534 276 <persName>Senator Roman Ciesielski</persName>
535   - <linkGrp type="function">
536   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Ciesielski__Senat1"/>
537   - </linkGrp>
538 277 </person>
539   - <person xml:id="SenatorTadeuszZielinski" role="speaker">
  278 + <person xml:id="SenatorTadeuszZieliński" role="speaker">
540 279 <persName>Senator Tadeusz Zieliński</persName>
541   - <linkGrp type="function">
542   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Jacek_Zieliński__Senat1"/>
543   - </linkGrp>
544 280 </person>
545   - <person xml:id="SenatorWlodzimierzBojarski" role="speaker">
  281 + <person xml:id="SenatorWłodzimierzBojarski" role="speaker">
546 282 <persName>Senator Włodzimierz Bojarski</persName>
547   - <linkGrp type="function">
548   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Włodzimierz_W._Bojarski__Senat1"/>
549   - </linkGrp>
550 283 </person>
551 284 <person xml:id="SenatorZbigniewRomaszewski" role="speaker">
552 285 <persName>Senator Zbigniew Romaszewski</persName>
553   - <linkGrp type="function">
554   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_Jan_Romaszewski__Senat1"/>
555   - </linkGrp>
556 286 </person>
557   - <person xml:id="SenatorZdzislawNowicki" role="speaker">
  287 + <person xml:id="SenatorZdzisławNowicki" role="speaker">
558 288 <persName>Senator Zdzisław Nowicki</persName>
559   - <linkGrp type="function">
560   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zdzisław_Nowicki__Senat1"/>
561   - </linkGrp>
562 289 </person>
563 290 <person xml:id="SenatorZofiaKuratowska" role="speaker">
564 291 <persName>Senator Zofia Kuratowska</persName>
565   - <linkGrp type="function">
566   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska_68"/>
567   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska__Senat1"/>
568   - </linkGrp>
569 292 </person>
570 293 <person xml:id="SobieskiFranciszek" role="speaker">
571 294 <persName>Sobieski Franciszek</persName>
572   - <linkGrp type="function">
573   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Franciszek_T._Sobieski__Senat1"/>
574   - </linkGrp>
575 295 </person>
576 296 <person xml:id="StanowskiAdam" role="speaker">
577 297 <persName>Stanowski Adam</persName>
578   - <linkGrp type="function">
579   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Adam_Stanowski__Senat1"/>
580   - </linkGrp>
581 298 </person>
582   - <person xml:id="StelmachowskiAndrzejStanislaw" role="speaker">
  299 + <person xml:id="StelmachowskiAndrzejStanisław" role="speaker">
583 300 <persName>Stelmachowski Andrzej Stanisław</persName>
584   - <linkGrp type="function">
585   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_S._Stelmachowski__Senat1"/>
586   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Stelmachowski_62"/>
587   - </linkGrp>
588   - </person>
589   - <person xml:id="StepienJerzyAdam" role="speaker">
590   - <persName>Stępień Jerzy Adam</persName>
591   - <linkGrp type="function">
592   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_A._Stępień__Senat1"/>
593   - </linkGrp>
594 301 </person>
595   - <person xml:id="StepniakHenrykJanusz" role="speaker">
596   - <persName>Stępniak Henryk Janusz</persName>
597   - <linkGrp type="function">
598   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_Stępniak__Senat1"/>
599   - </linkGrp>
600   - </person>
601   - <person xml:id="StoklosaHenryk" role="speaker">
  302 + <person xml:id="StokłosaHenryk" role="speaker">
602 303 <persName>Stokłosa Henryk</persName>
603   - <linkGrp type="function">
604   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_T._Stokłosa__Senat1"/>
605   - </linkGrp>
606 304 </person>
607   - <person xml:id="StommaStanislaw" role="speaker">
  305 + <person xml:id="StommaStanisław" role="speaker">
608 306 <persName>Stomma Stanisław</persName>
609   - <linkGrp type="function">
610   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Stomma__Senat1"/>
611   - </linkGrp>
  307 + </person>
  308 + <person xml:id="StępieńJerzyAdam" role="speaker">
  309 + <persName>Stępień Jerzy Adam</persName>
  310 + </person>
  311 + <person xml:id="StępniakHenrykJanusz" role="speaker">
  312 + <persName>Stępniak Henryk Janusz</persName>
612 313 </person>
613 314 <person xml:id="SzczepkowskiAndrzej" role="speaker">
614 315 <persName>Szczepkowski Andrzej</persName>
615   - <linkGrp type="function">
616   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Szczepkowski__Senat1"/>
617   - </linkGrp>
618 316 </person>
619 317 <person xml:id="SzczypiorskiAndrzej" role="speaker">
620 318 <persName>Szczypiorski Andrzej</persName>
621   - <linkGrp type="function">
622   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Szczypiorski__Senat1"/>
623   - </linkGrp>
624   - </person>
625   - <person xml:id="SliszJozef" role="speaker">
626   - <persName>Ślisz Józef</persName>
627   - <linkGrp type="function">
628   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_Ślisz_69"/>
629   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_Ślisz__Senat1"/>
630   - </linkGrp>
631 319 </person>
632   - <person xml:id="TarnowskiMieczyslaw" role="speaker">
  320 + <person xml:id="TarnowskiMieczysław" role="speaker">
633 321 <persName>Tarnowski Mieczysław</persName>
634   - <linkGrp type="function">
635   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Tarnowski__Senat1"/>
636   - </linkGrp>
637 322 </person>
638 323 <person xml:id="TokarczukAntoni" role="speaker">
639 324 <persName>Tokarczuk Antoni</persName>
640   - <linkGrp type="function">
641   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Antoni_Tokarczuk__Senat1"/>
642   - </linkGrp>
643 325 </person>
644 326 <person xml:id="TomaszewiczAndrzejKonstanty" role="speaker">
645 327 <persName>Tomaszewicz Andrzej Konstanty</persName>
646   - <linkGrp type="function">
647   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Tomaszewicz__Senat1"/>
648   - </linkGrp>
649 328 </person>
650   - <person xml:id="TrochimiukMieczyslaw" role="speaker">
  329 + <person xml:id="TrochimiukMieczysław" role="speaker">
651 330 <persName>Trochimiuk Mieczysław</persName>
652   - <linkGrp type="function">
653   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Trochimiuk__Senat1"/>
654   - </linkGrp>
655 331 </person>
656   - <person xml:id="TrzeciakowskiWitoldMieczyslaw" role="speaker">
  332 + <person xml:id="TrzeciakowskiWitoldMieczysław" role="speaker">
657 333 <persName>Trzeciakowski Witold Mieczysław</persName>
658   - <linkGrp type="function">
659   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Witold_Trzeciakowski__Senat1"/>
660   - </linkGrp>
661 334 </person>
662 335 <person xml:id="UlmaTadeusz" role="speaker">
663 336 <persName>Ulma Tadeusz</persName>
664   - <linkGrp type="function">
665   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Ulma__Senat1"/>
666   - </linkGrp>
667 337 </person>
668   - <person xml:id="UstasiakMieczyslaw" role="speaker">
  338 + <person xml:id="UstasiakMieczysław" role="speaker">
669 339 <persName>Ustasiak Mieczysław</persName>
670   - <linkGrp type="function">
671   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Ustasiak__Senat1"/>
672   - </linkGrp>
673 340 </person>
674 341 <person xml:id="WajdaAndrzej" role="speaker">
675 342 <persName>Wajda Andrzej</persName>
676   - <linkGrp type="function">
677   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Wajda__Senat1"/>
678   - </linkGrp>
679 343 </person>
680 344 <person xml:id="WendeEdwardJoachim" role="speaker">
681 345 <persName>Wende Edward Joachim</persName>
682   - <linkGrp type="function">
683   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_J._Wende__Senat1"/>
684   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_Wende_97"/>
685   - </linkGrp>
686 346 </person>
687 347 <person xml:id="WielowieyskiAndrzej" role="speaker">
688 348 <persName>Wielowieyski Andrzej</persName>
689   - <linkGrp type="function">
690   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_J._Wielowieyski__Senat1"/>
691   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Wielowieyski_70"/>
692   - </linkGrp>
693 349 </person>
694 350 <person xml:id="WilkHenrykZbigniew" role="speaker">
695 351 <persName>Wilk Henryk Zbigniew</persName>
696   - <linkGrp type="function">
697   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_Z._Wilk__Senat1"/>
698   - </linkGrp>
699 352 </person>
700 353 <person xml:id="WilkowskiEugeniusz" role="speaker">
701 354 <persName>Wilkowski Eugeniusz</persName>
702   - <linkGrp type="function">
703   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Eugeniusz_Wilkowski__Senat1"/>
704   - </linkGrp>
705 355 </person>
706   - <person xml:id="WoznicaJanusz" role="speaker">
  356 + <person xml:id="WoźnicaJanusz" role="speaker">
707 357 <persName>Woźnica Janusz</persName>
708   - <linkGrp type="function">
709   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Janusz_J._Woźnica__Senat1"/>
710   - </linkGrp>
711 358 </person>
712   - <person xml:id="ZaskorskiTadeusz" role="speaker">
  359 + <person xml:id="ZaskórskiTadeusz" role="speaker">
713 360 <persName>Zaskórski Tadeusz</persName>
714   - <linkGrp type="function">
715   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Zaskórski__Senat1"/>
716   - </linkGrp>
717 361 </person>
718   - <person xml:id="ZielinskiTadeusz" role="speaker">
  362 + <person xml:id="ZielińskiTadeusz" role="speaker">
719 363 <persName>Zieliński Tadeusz</persName>
720   - <linkGrp type="function">
721   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Jacek_Zieliński__Senat1"/>
722   - </linkGrp>
723 364 </person>
724   - <person xml:id="ZiolkowskiJanusz" role="speaker">
  365 + <person xml:id="ZiółkowskiJanusz" role="speaker">
725 366 <persName>Ziółkowski Janusz</persName>
726   - <linkGrp type="function">
727   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Janusz_A._Ziółkowski__Senat1"/>
728   - </linkGrp>
729 367 </person>
730   - <person xml:id="ZakStanislawJozef" role="speaker">
  368 + <person xml:id="ŚliszJózef" role="speaker">
  369 + <persName>Ślisz Józef</persName>
  370 + </person>
  371 + <person xml:id="ŻakStanisławJózef" role="speaker">
731 372 <persName>Żak Stanisław Józef</persName>
732   - <linkGrp type="function">
733   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Żak__Senat1"/>
734   - </linkGrp>
735 373 </person>
736   - <person xml:id="ZurawskiAntoni" role="speaker">
  374 + <person xml:id="ŻurawskiAntoni" role="speaker">
737 375 <persName>Żurawski Antoni</persName>
738   - <linkGrp type="function">
739   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Antoni_Żurawski__Senat1"/>
740   - </linkGrp>
741 376 </person>
742   - <person xml:id="ZytkowskiStanislaw" role="speaker">
  377 + <person xml:id="ŻytkowskiStanisław" role="speaker">
743 378 <persName>Żytkowski Stanisław</persName>
744   - <linkGrp type="function">
745   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Żytkowski__Senat1"/>
746   - </linkGrp>
  379 + </person>
  380 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  381 + <persName>Komentarz</persName>
747 382 </person>
748 383 </particDesc>
749 384 </profileDesc>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00001-01/text_structure.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
3 3 <xi:include href="PPC_header.xml"/>
4 4 <TEI>
5 5 <xi:include href="header.xml"/>
6 6 <text>
7 7 <body>
8 8 <div xml:id="div-1">
9   - <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Senat</u>
10   - <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Kadencja I</u>
11   - <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne z 1 posiedzenia Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 4 lipca 1989 r.</u>
12   - <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Warszawa 1989</u>
13   - <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min. 05)</u>
14   - <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek- Senior Stanisław Stomma oraz Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski)</u>
15   - <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Na salę wchodzą witani oklaskami: gen. Wojciech Jaruzelski, Lech Wałęsa, Bronisław Geremek, Jerzy Jóźwiak, Roman Malinowski, Zenon Komender, Kazimierz Morawski)</u>
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min. 05.)</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek-Senior Stanisław Stomma oraz Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski.)</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę wchodzą witani oklaskami: gen. Wojciech Jaruzelski, Lech Wałęsa, Bronisław Geremek, Jerzy Jóźwiak, Roman Malinowski, Zenon Komender, Kazimierz Morawski)</u>
16 12 </div>
17 13 <div xml:id="div-2">
18   - <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Wysoka Izbo! Dostojny Senacie! Zebraliśmy się dzisiaj w dniu 4 lipca 1989 roku na otwarcie nowej Izby Parlamentarnej, która od tragicznych wydarzeń września 1939 roku w konstytucyjnym ustawodawstwie polskim nie była przewidziana.</u>
19   - <u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Przypadł mi zaszczytny obowiązek przewodniczenia na pierwszej części pierwszego posiedzenia tej Izby. Funkcję tę pełnię z formalnego względu starszeństwa wiekiem, a nie z tytułu moich zasług, bo widzę na tej sali wiele osób bardziej ode mnie w walce o reformę kraju zasłużonych, zwłaszcza gdy chodzi o ruch — „Solidarność”.</u>
20   - <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Bo przecież trzeba w tej chwili uroczystej powiedzieć pełną prawdę — że przełom ustrojowy, który przeżywamy, jest w głównej mierze dziełem ruchu — „Solidarność”.</u>
21   - <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Przełom jest zasadniczy, wchodzimy w nowy okres ustrojowy nie tyle na zasadzie nowych norm prawnych, ile na zasadzie zdarzeń historycznych. Przełomem był okrągły stół i później wybory w dniach 4 i 18 czerwca roku bieżącego. Rozpoczyna się nowy okres historii Polski. Powołanie nowej Izby —Senatu jest także wyrazem tych zmian.</u>
22   - <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Gdy w sierpniu 1980 roku na horyzoncie polskim pojawiła się „Solidarność”, szybko zyskiwała sobie popularność, budząc nadzieję oraz wywołując żywe sympatie swoją postawą moralną. Imponował nowy ruch robotniczy, szukający symbolu w portretach Papieża i masowo garnący się do obrzędów religijnych. Po ogłoszeniu stanu wojennego, który w grudniu 1981 r. położył kres legalnemu ruchowi, stwierdzano w kraju i za granicą, że była to — gdy chodzi o cele i masowość ruchu — rewolucja, ale rewolucja, w toku której i w imię której nie wybito w Polsce ani jednej szyby. Imponowała postawa moralna ruchu „Solidarność”, odrzucająca stanowczo wszelkie akty gwałtu i przemocy.</u>
23   - <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Ale w historii — niestety — moralność nieczęsto wiąże się z politycznym sukcesem. W XIX wieku mieliśmy zrywy szlachetne, ale prowadzące do klęski i zbiorowej martyrologii. Po uderzeniu w grudniu 1981 r. mogło się zdawać, że podobny los czeka też — „Solidarność”, że także ten ruch zostawi może po sobie martyrologiczną chwałę zrywu klęskowego.</u>
24   - <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">A oto upłynęło osiem lat i ruch — „Solidarności” pojawił się znów na scenie dziejowej. Pojawił się tym razem z programem nowej walki o przełom i reformy w Polsce. Okazało się, że ludzie tworzący sztab „Solidarności” przemyśleli lekcję historii i wyciągnęli z niej rozumne wnioski. Mądrość polityczna jest darem rozumienia i bezustannego wyciągania słusznych wniosków historycznych.</u>
25   - <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Teraz, po doświadczeniach i przemyśleniach ośmiu lat, polskie — „Logos” wyprzedziło polskie — „Ethos”. Nie powtórzyła się sytuacja, o jakiej ze smutkiem mówił arcymądry Cyprian Norwid, że — „w Polsce każdy czyn pojawia się za wcześnie, a każda myśl za późno”. Na scenę historii „Solidarność” wracała z koncepcją. Rezultatem był okrągły stół. Okrągły stół rodził się z koncepcji i stawał się kuźnicą planowanych rozwiązań. Gotowość do kompromisu czołowych przedstawicieli obozu rządzącego umożliwiła dialog i rokowania. Zamiast się zmagać, beznadziejnie szarpać z przeciwnikami i razem z nimi w krewkich zapasach pogrążać się w rodzime trzęsawisko, zaproponowano porozumienia i układy. Rezultatem są ustalone wytyczne, organizujące mądrość czasu przejściowego.</u>
26   - <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Rozbieżności są i pozostają duże. Przy okrągłym stole spisano cele wspólnie skodyfikowane. Ale zarejestrowano też wiele dążeń rozbieżnych i spraw czekających na rozwiązanie. O nie będą się toczyły pokojowe zmagania — „czasu przejściowego”, który się właśnie zaczyna.</u>
27   - <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Jako człowiek stary, byłem świadkiem naocznym wielu epok w Polsce. I przy różnych okazjach tłuką się po główne myśli dawne, nieraz patetyczne i groźne. Oto narzuca się wspomnienie słów, które wypowiedział jeden z naszych nieszczęśliwych Prezydentów lat międzywojennych. Obejmując Urząd po zamordowanym poprzedniku, Prezydent Stanisław Wojciechowski wygłosił piękne przemówienie, którego myśl przewodnią streszczały słowa Adama Mickiewicza: — „O ile powiększycie i polepszycie dusze wasze, o tyle polepszycie prawa wasze i poszerzycie granice wasze”.</u>
28   - <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Teraz nie chodzi oczywiście o poszerzanie granic. Granice są utrwalone i pewne. Chodzi o to, by nie były frontami wrogości, by nie utrudniały budowy domu europejskiego.</u>
29   - <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Natomiast słowa Mickiewicza z — „Ksiąg Pielgrzymstwa Polskiego” przypominają wieczną dynamikę życia politycznego, wskazują na jej cel istotny, zawsze prawdziwy, narzucają stały trud moralny społecznego doskonalenia i na tej drodze pokonywanie barier rozwój krępujących.</u>
30   - <u xml:id="u-2.12" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Przy okrągłym stole powzięliśmy decyzje, które wiążą, słusznie wiążą. Postanowiliśmy rozwiązywać otwarte a trudne problemy w duchu pokoju wewnętrznego, na drodze wewnętrznego porozumienia. Stwarza to szczególny stan rzeczy, szczególny klimat wewnętrzny. Nie możemy zaniechać koniecznych przemian, ani osłabić wewnętrznego ducha reformy, ale też strzec się musimy zboczenia na bezdroża. Nieszczęściem byłoby zejście na na pewno jałowe manowce walki wewnętrznej.</u>
31   - <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Skazani więc jesteśmy, by iść po grani. Tak: wyrokiem losów polskich mądrze pojętych, jest marsz naprzód po grani, gdzie z obu stron grożą niebezpieczeństwa. Albo oportunistycznej opieszałości, albo jałowość konfrontacji.</u>
32   - <u xml:id="u-2.14" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">W społeczeństwie rozbudziły się nadzieje. Dało ono — „Solidarności”, kredyt polityczny i winno go egzekwować. — „Solidarność” zobowiązała się wytrwale prowadzić dzieło reformy. I to są zobowiązania święte, nakazy konieczne. Nie możemy temu nie sprostać.</u>
33   - <u xml:id="u-2.15" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Jednakże nasi partnerzy polityczni we wspólnej ojczyźnie mają też swoje nieuniknione nakazy i zobowiązania z ich roli wynikające. Wymaga to wzajemnego zrozumienia istniejących uwarunkowań. Nie chcemy honorować żadnych politycznych przywilejów, ani roszczeń monopolu władzy. Ale trzeba zrozumieć trudności, które mają obie strony. To jest mądrość etapu.</u>
34   - <u xml:id="u-2.16" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">My jako naród i państwo średniej wielkości zależni jesteśmy od faktów, na które nie mamy żadnego wpływu; od gry supermocarstw i układów gospodarczych bardzo twardych a wiążących. Pomimo to niemała część losów jest w naszym ręku, zależy od nas. I koniec końców my jesteśmy budowniczymi polskiego jutra.</u>
35   - <u xml:id="u-2.17" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Pokolenia przyszłe będą miały prawo sądzić nas wyjątkowo surowo, bo w naszej trudnej roli dziejowej i złej sytuacji geopolitycznej otrzymaliśmy tym razem wyjątkową szansę: możność uporządkowania spraw narodowych na własną modłę i umocnienia naszego wspólnego domu.</u>
36   - <u xml:id="u-2.18" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Otwieram pierwsze posiedzenie nowego polskiego Senatu.</u>
  14 + <u xml:id="u-2.0" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Wysoka Izbo! Dostojny Senacie! Zebraliśmy się dzisiaj w dniu 4 lipca 1989 roku na otwarcie nowej Izby Parlamentarnej, która od tragicznych wydarzeń września 1939 roku w konstytucyjnym ustawodawstwie polskim nie była przewidziana.</u>
  15 + <u xml:id="u-2.1" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przypadł mi zaszczytny obowiązek przewodniczenia na pierwszej części pierwszego posiedzenia tej Izby. Funkcję tę pełnię z formalnego względu starszeństwa wiekiem, a nie z tytułu moich zasług, bo widzę na tej sali wiele osób bardziej ode mnie w walce o reformę kraju zasłużonych, zwłaszcza gdy chodzi o ruch „Solidarność”.</u>
  16 + <u xml:id="u-2.2" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Bo przecież trzeba w tej chwili uroczystej powiedzieć pełną prawdę — że przełom ustrojowy, który przeżywamy, jest w głównej mierze dziełem ruchu „Solidarność”.</u>
  17 + <u xml:id="u-2.3" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przełom jest zasadniczy, wchodzimy w nowy okres ustrojowy nie tyle na zasadzie nowych norm prawnych, ile na zasadzie zdarzeń historycznych. Przełomem był okrągły stół i później wybory w dniach 4 i 18 czerwca roku bieżącego. Rozpoczyna się nowy okres historii Polski. Powołanie nowej Izby — Senatu jest także wyrazem tych zmian.</u>
  18 + <u xml:id="u-2.4" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Gdy w sierpniu 1980 roku na horyzoncie polskim pojawiła się „Solidarność”, szybko zyskiwała sobie popularność, budząc nadzieję oraz wywołując żywe sympatie swoją postawą moralną. Imponował nowy ruch robotniczy, szukający symbolu w portretach Papieża i masowo garnący się do obrzędów religijnych. Po ogłoszeniu stanu wojennego, który w grudniu 1981 r. położył kres legalnemu ruchowi, stwierdzano w kraju i za granicą, że była to — gdy chodzi o cele i masowość ruchu — rewolucja, ale rewolucja, w toku której i w imię której nie wybito w Polsce ani jednej szyby. Imponowała postawa moralna ruchu „Solidarność”, odrzucająca stanowczo wszelkie akty gwałtu i przemocy.</u>
  19 + <u xml:id="u-2.5" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Ale w historii — niestety — moralność nieczęsto wiąże się z politycznym sukcesem. W XIX wieku mieliśmy zrywy szlachetne, ale prowadzące do klęski i zbiorowej martyrologii. Po uderzeniu w grudniu 1981 r. mogło się zdawać, że podobny los czeka też „Solidarność”, że także ten ruch zostawi może po sobie martyrologiczną chwałę zrywu klęskowego.</u>
  20 + <u xml:id="u-2.6" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">A oto upłynęło osiem lat i ruch „Solidarności” pojawił się znów na scenie dziejowej. Pojawił się tym razem z programem nowej walki o przełom i reformy w Polsce. Okazało się, że ludzie tworzący sztab „Solidarności” przemyśleli lekcję historii i wyciągnęli z niej rozumne wnioski. Mądrość polityczna jest darem rozumienia i bezustannego wyciągania słusznych wniosków historycznych.</u>
  21 + <u xml:id="u-2.7" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Teraz, po doświadczeniach i przemyśleniach ośmiu lat, polskie „Logos” wyprzedziło polskie „Ethos”. Nie powtórzyła się sytuacja, o jakiej ze smutkiem mówił arcymądry Cyprian Norwid, że „w Polsce każdy czyn pojawia się za wcześnie, a każda myśl za późno”. Na scenę historii „Solidarność” wracała z koncepcją. Rezultatem był okrągły stół. Okrągły stół rodził się z koncepcji i stawał się kuźnicą planowanych rozwiązań. Gotowość do kompromisu czołowych przedstawicieli obozu rządzącego umożliwiła dialog i rokowania. Zamiast się zmagać, beznadziejnie szarpać z przeciwnikami i razem z nimi w krewkich zapasach pogrążać się w rodzime trzęsawisko, zaproponowano porozumienia i układy. Rezultatem są ustalone wytyczne, organizujące mądrość czasu przejściowego.</u>
  22 + <u xml:id="u-2.8" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Rozbieżności są i pozostają duże. Przy okrągłym stole spisano cele wspólnie skodyfikowane. Ale zarejestrowano też wiele dążeń rozbieżnych i spraw czekających na rozwiązanie. O nie będą się toczyły pokojowe zmagania „czasu przejściowego”, który się właśnie zaczyna.</u>
  23 + <u xml:id="u-2.9" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Jako człowiek stary, byłem świadkiem naocznym wielu epok w Polsce. I przy różnych okazjach tłuką się po główne myśli dawne, nieraz patetyczne i groźne. Oto narzuca się wspomnienie słów, które wypowiedział jeden z naszych nieszczęśliwych Prezydentów lat międzywojennych. Obejmując Urząd po zamordowanym poprzedniku, Prezydent Stanisław Wojciechowski wygłosił piękne przemówienie, którego myśl przewodnią streszczały słowa Adama Mickiewicza: „O ile powiększycie i polepszycie dusze wasze, o tyle polepszycie prawa wasze i poszerzycie granice wasze”.</u>
  24 + <u xml:id="u-2.10" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Teraz nie chodzi oczywiście o poszerzanie granic. Granice są utrwalone i pewne. Chodzi o to, by nie były frontami wrogości, by nie utrudniały budowy domu europejskiego.</u>
  25 + <u xml:id="u-2.11" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Natomiast słowa Mickiewicza z „Ksiąg Pielgrzymstwa Polskiego” przypominają wieczną dynamikę życia politycznego, wskazują na jej cel istotny, zawsze prawdziwy, narzucają stały trud moralny społecznego doskonalenia i na tej drodze pokonywanie barier rozwój krępujących.</u>
  26 + <u xml:id="u-2.12" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przy okrągłym stole powzięliśmy decyzje, które wiążą, słusznie wiążą. Postanowiliśmy rozwiązywać otwarte a trudne problemy w duchu pokoju wewnętrznego, na drodze wewnętrznego porozumienia. Stwarza to szczególny stan rzeczy, szczególny klimat wewnętrzny. Nie możemy zaniechać koniecznych przemian, ani osłabić wewnętrznego ducha reformy, ale też strzec się musimy zboczenia na bezdroża. Nieszczęściem byłoby zejście na na pewno jałowe manowce walki wewnętrznej.</u>
  27 + <u xml:id="u-2.13" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Skazani więc jesteśmy, by iść po grani. Tak: wyrokiem losów polskich mądrze pojętych, jest marsz naprzód po grani, gdzie z obu stron grożą niebezpieczeństwa. Albo oportunistycznej opieszałości, albo jałowość konfrontacji.</u>
  28 + <u xml:id="u-2.14" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">W społeczeństwie rozbudziły się nadzieje. Dało ono „Solidarności”, kredyt polityczny i winno go egzekwować. „Solidarność” zobowiązała się wytrwale prowadzić dzieło reformy. I to są zobowiązania święte, nakazy konieczne. Nie możemy temu nie sprostać.</u>
  29 + <u xml:id="u-2.15" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Jednakże nasi partnerzy polityczni we wspólnej ojczyźnie mają też swoje nieuniknione nakazy i zobowiązania z ich roli wynikające. Wymaga to wzajemnego zrozumienia istniejących uwarunkowań. Nie chcemy honorować żadnych politycznych przywilejów, ani roszczeń monopolu władzy. Ale trzeba zrozumieć trudności, które mają obie strony. To jest mądrość etapu.</u>
  30 + <u xml:id="u-2.16" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">My jako naród i państwo średniej wielkości zależni jesteśmy od faktów, na które nie mamy żadnego wpływu; od gry supermocarstw i układów gospodarczych bardzo twardych a wiążących. Pomimo to niemała część losów jest w naszym ręku, zależy od nas. I koniec końców my jesteśmy budowniczymi polskiego jutra.</u>
  31 + <u xml:id="u-2.17" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Pokolenia przyszłe będą miały prawo sądzić nas wyjątkowo surowo, bo w naszej trudnej roli dziejowej i złej sytuacji geopolitycznej otrzymaliśmy tym razem wyjątkową szansę: możność uporządkowania spraw narodowych na własną modłę i umocnienia naszego wspólnego domu.</u>
  32 + <u xml:id="u-2.18" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Otwieram pierwsze posiedzenie nowego polskiego Senatu.</u>
37 33 <u xml:id="u-2.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
38 34 <u xml:id="u-2.20" who="#komentarz">(Marszałek-Senior trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
39   - <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Na porządku dziennym pierwszej części posiedzenia mamy dwie sprawy — złożenie ślubowania i wybór Marszałka.</u>
40   - <u xml:id="u-2.22" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Przystępujemy do złożenia ślubowania senatorskiego.</u>
41   - <u xml:id="u-2.23" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Tekst roty ślubowania został Obywatelom Senatorom doręczony.</u>
42   - <u xml:id="u-2.24" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Zgodnie z art. 2 ustawy o zmianie Konstytucji z 7 kwietnia 1989 r. do czasu uchwalenia przez Senat własnego regulaminu — stosuje się w Senacie odpowiednio regulamin Sejmu.</u>
43   - <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">W myśl art. 2 ust. 2 regulaminu ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty wywołani kolejno senatorowie powstawszy, wypowiadają słowo — „ślubuję”.</u>
44   - <u xml:id="u-2.26" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Dla dopełnienia aktu ślubowania powołuję jednego z najmłodszych wiekiem senatorów, mianowicie pana Andrzeja Czapskiego dla prowadzenia listy i odbierania ślubowań. Proszę Obywatela Senatora Czapskiego o zajęcie miejsca na mównicy.</u>
45   - <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Obecnie przeczytam tekst ustalonego nowego ślubowania.</u>
46   - <u xml:id="u-2.28" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Proszę obecnych o powstanie z miejsc.</u>
47   - <u xml:id="u-2.29" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
48   - <u xml:id="u-2.30" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">„Ślubuję uroczyście jako senator rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.” Wobec tego proszę o odczytywanie listy i kolejno senatorowie będą składali ślubowanie.</u>
49   - <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(Senator Andrzej Czapski kolejno odczytuje nazwiska senatorów do ślubowania)</u>
  35 + <u xml:id="u-2.21" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Na porządku dziennym pierwszej części posiedzenia mamy dwie sprawy — złożenie ślubowania i wybór Marszałka.</u>
  36 + <u xml:id="u-2.22" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przystępujemy do złożenia ślubowania senatorskiego.</u>
  37 + <u xml:id="u-2.23" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Tekst roty ślubowania został Obywatelom Senatorom doręczony.</u>
  38 + <u xml:id="u-2.24" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Zgodnie z art. 2 ustawy o zmianie Konstytucji z 7 kwietnia 1989 r. do czasu uchwalenia przez Senat własnego regulaminu — stosuje się w Senacie odpowiednio regulamin Sejmu.</u>
  39 + <u xml:id="u-2.25" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">W myśl art. 2 ust. 2 regulaminu ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty wywołani kolejno senatorowie powstawszy, wypowiadają słowo „ślubuję”.</u>
  40 + <u xml:id="u-2.26" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Dla dopełnienia aktu ślubowania powołuję jednego z najmłodszych wiekiem senatorów, mianowicie pana Andrzeja Czapskiego dla prowadzenia listy i odbierania ślubowań. Proszę Obywatela Senatora Czapskiego o zajęcie miejsca na mównicy.</u>
  41 + <u xml:id="u-2.27" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Obecnie przeczytam tekst ustalonego nowego ślubowania.</u>
  42 + <u xml:id="u-2.28" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę obecnych o powstanie z miejsc.</u>
  43 + <u xml:id="u-2.29" who="#komentarz">(Wszyscy wstają.)</u>
  44 + <u xml:id="u-2.30" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">„Ślubuję uroczyście jako senator rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. Wobec tego proszę o odczytywanie listy i kolejno senatorowie będą składali ślubowanie.</u>
  45 + <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(Senator Andrzej Czapski kolejno odczytuje nazwiska senatorów do ślubowania.)</u>
50 46 </div>
51 47 <div xml:id="div-3">
52   - <u xml:id="u-3.0" who="#BembinskiStefan">Ślubuję.</u>
  48 + <u xml:id="u-3.0" who="#BembińskiStefan">Ślubuję.</u>
53 49 </div>
54 50 <div xml:id="div-4">
55   - <u xml:id="u-4.0" who="#BernatowiczStanislaw">Ślubuję.</u>
  51 + <u xml:id="u-4.0" who="#BernatowiczStanisław">Ślubuję.</u>
56 52 </div>
57 53 <div xml:id="div-5">
58 54 <u xml:id="u-5.0" who="#BilickiEdmund">Ślubuję.</u>
59 55 </div>
60 56 <div xml:id="div-6">
61   - <u xml:id="u-6.0" who="#BoguckaSkowronskaAnnaTeresa">Ślubuję.</u>
  57 + <u xml:id="u-6.0" who="#BoguckaSkowrońskaAnnaTeresa">Ślubuję.</u>
62 58 </div>
63 59 <div xml:id="div-7">
64   - <u xml:id="u-7.0" who="#BojarskiWlodzimierz">Ślubuję.</u>
  60 + <u xml:id="u-7.0" who="#BojarskiWłodzimierz">Ślubuję.</u>
65 61 </div>
66 62 <div xml:id="div-8">
67 63 <u xml:id="u-8.0" who="#BorowskiAntoniHenryk">Ślubuję.</u>
68 64 </div>
69 65 <div xml:id="div-9">
70   - <u xml:id="u-9.0" who="#BrzezinskiKazimierz">Ślubuję.</u>
  66 + <u xml:id="u-9.0" who="#BrzezińskiKazimierz">Ślubuję.</u>
71 67 </div>
72 68 <div xml:id="div-10">
73   - <u xml:id="u-10.0" who="#CelinskiAndrzejBohdan">Ślubuję.</u>
  69 + <u xml:id="u-10.0" who="#CelińskiAndrzejBohdan">Ślubuję.</u>
74 70 </div>
75 71 <div xml:id="div-11">
76   - <u xml:id="u-11.0" who="#ChelkowskiAugust">Ślubuję.</u>
  72 + <u xml:id="u-11.0" who="#ChełkowskiAugust">Ślubuję.</u>
77 73 </div>
78 74 <div xml:id="div-12">
79 75 <u xml:id="u-12.0" who="#ChodkowskiJan">Ślubuję.</u>
80 76 </div>
81 77 <div xml:id="div-13">
82   - <u xml:id="u-13.0" who="#ChrobakStanislaw">Ślubuję.</u>
  78 + <u xml:id="u-13.0" who="#ChrobakStanisław">Ślubuję.</u>
83 79 </div>
84 80 <div xml:id="div-14">
85 81 <u xml:id="u-14.0" who="#CiesielskiRoman">Ślubuję.</u>
86 82 </div>
87 83 <div xml:id="div-15">
88   - <u xml:id="u-15.0" who="#CwojdzinskaGabriela">Ślubuję.</u>
  84 + <u xml:id="u-15.0" who="#CwojdzińskaGabriela">Ślubuję.</u>
89 85 </div>
90 86 <div xml:id="div-16">
91 87 <u xml:id="u-16.0" who="#CzapskiAndrzejAntoni">Ślubuję.</u>
92 88 </div>
93 89 <div xml:id="div-17">
94   - <u xml:id="u-17.0" who="#DembinskiStanislaw">Ślubuję.</u>
  90 + <u xml:id="u-17.0" who="#DembińskiStanisław">Ślubuję.</u>
95 91 </div>
96 92 <div xml:id="div-18">
97   - <u xml:id="u-18.0" who="#DietlJerzyJozef">Ślubuję.</u>
  93 + <u xml:id="u-18.0" who="#DietlJerzyJózef">Ślubuję.</u>
98 94 </div>
99 95 <div xml:id="div-19">
100 96 <u xml:id="u-19.0" who="#DudaRoman">Ślubuję.</u>
... ... @@ -103,28 +99,28 @@
103 99 <u xml:id="u-20.0" who="#FenrychAndrzej">Ślubuję.</u>
104 100 </div>
105 101 <div xml:id="div-21">
106   - <u xml:id="u-21.0" who="#FindeisenWladyslaw">Ślubuję.</u>
  102 + <u xml:id="u-21.0" who="#FindeisenWładysław">Ślubuję.</u>
107 103 </div>
108 104 <div xml:id="div-22">
109   - <u xml:id="u-22.0" who="#FleszarBoleslaw">Ślubuję.</u>
  105 + <u xml:id="u-22.0" who="#FleszarBolesław">Ślubuję.</u>
110 106 </div>
111 107 <div xml:id="div-23">
112 108 <u xml:id="u-23.0" who="#GanowiczRyszard">Ślubuję.</u>
113 109 </div>
114 110 <div xml:id="div-24">
115   - <u xml:id="u-24.0" who="#GoralczykJozef">Ślubuję.</u>
  111 + <u xml:id="u-24.0" who="#GóralczykJózef">Ślubuję.</u>
116 112 </div>
117 113 <div xml:id="div-25">
118   - <u xml:id="u-25.0" who="#GrzadzielskiHenryk">Ślubuję.</u>
  114 + <u xml:id="u-25.0" who="#GrządzielskiHenryk">Ślubuję.</u>
119 115 </div>
120 116 <div xml:id="div-26">
121   - <u xml:id="u-26.0" who="#GrzeskowiakAlicja">Ślubuję.</u>
  117 + <u xml:id="u-26.0" who="#GrześkowiakAlicja">Ślubuję.</u>
122 118 </div>
123 119 <div xml:id="div-27">
124 120 <u xml:id="u-27.0" who="#HejmanowskaStefania">Ślubuję.</u>
125 121 </div>
126 122 <div xml:id="div-28">
127   - <u xml:id="u-28.0" who="#HoffmannStanislawAndrzej">Ślubuję.</u>
  123 + <u xml:id="u-28.0" who="#HoffmannStanisławAndrzej">Ślubuję.</u>
128 124 </div>
129 125 <div xml:id="div-29">
130 126 <u xml:id="u-29.0" who="#HoloubekGustaw">Ślubuję.</u>
... ... @@ -133,7 +129,7 @@
133 129 <u xml:id="u-30.0" who="#JanowskiGabriel">Ślubuję.</u>
134 130 </div>
135 131 <div xml:id="div-31">
136   - <u xml:id="u-31.0" who="#JozefiakCezaryBrunon">Ślubuję.</u>
  132 + <u xml:id="u-31.0" who="#JózefiakCezaryBrunon">Ślubuję.</u>
137 133 </div>
138 134 <div xml:id="div-32">
139 135 <u xml:id="u-32.0" who="#JuszkiewiczRyszard">Ślubuję.</u>
... ... @@ -142,31 +138,31 @@
142 138 <u xml:id="u-33.0" who="#JutrzenkaTrzebiatowskiAntoni">Ślubuję.</u>
143 139 </div>
144 140 <div xml:id="div-34">
145   - <u xml:id="u-34.0" who="#KaczynskiJaroslawAleksander">Ślubuję.</u>
  141 + <u xml:id="u-34.0" who="#KaczyńskiJarosławAleksander">Ślubuję.</u>
146 142 </div>
147 143 <div xml:id="div-35">
148   - <u xml:id="u-35.0" who="#KaczynskiLech">Ślubuję.</u>
  144 + <u xml:id="u-35.0" who="#KaczyńskiLech">Ślubuję.</u>
149 145 </div>
150 146 <div xml:id="div-36">
151   - <u xml:id="u-36.0" who="#KalicinskiAndrzejStanislaw">Ślubuję.</u>
  147 + <u xml:id="u-36.0" who="#KalicińskiAndrzejStanisław">Ślubuję.</u>
152 148 </div>
153 149 <div xml:id="div-37">
154   - <u xml:id="u-37.0" who="#KlopotowskiTadeusz">Ślubuję.</u>
  150 + <u xml:id="u-37.0" who="#KłopotowskiTadeusz">Ślubuję.</u>
155 151 </div>
156 152 <div xml:id="div-38">
157   - <u xml:id="u-38.0" who="#KolodziejBartlomiej">Ślubuję.</u>
  153 + <u xml:id="u-38.0" who="#KołodziejBartłomiej">Ślubuję.</u>
158 154 </div>
159 155 <div xml:id="div-39">
160   - <u xml:id="u-39.0" who="#KoziolLech">Ślubuję.</u>
  156 + <u xml:id="u-39.0" who="#KoziołLech">Ślubuję.</u>
161 157 </div>
162 158 <div xml:id="div-40">
163   - <u xml:id="u-40.0" who="#KozlowskiJan">Ślubuję.</u>
  159 + <u xml:id="u-40.0" who="#KozłowskiJan">Ślubuję.</u>
164 160 </div>
165 161 <div xml:id="div-41">
166   - <u xml:id="u-41.0" who="#KozlowskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
  162 + <u xml:id="u-41.0" who="#KozłowskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
167 163 </div>
168 164 <div xml:id="div-42">
169   - <u xml:id="u-42.0" who="#KralczynskiAndrzej">Ślubuję.</u>
  165 + <u xml:id="u-42.0" who="#KralczyńskiAndrzej">Ślubuję.</u>
170 166 </div>
171 167 <div xml:id="div-43">
172 168 <u xml:id="u-43.0" who="#KrukErwin">Ślubuję.</u>
... ... @@ -181,10 +177,10 @@
181 177 <u xml:id="u-46.0" who="#LipiecEdward">Ślubuję.</u>
182 178 </div>
183 179 <div xml:id="div-47">
184   - <u xml:id="u-47.0" who="#LipkoWieslaw">Ślubuję.</u>
  180 + <u xml:id="u-47.0" who="#LipkoWiesław">Ślubuję.</u>
185 181 </div>
186 182 <div xml:id="div-48">
187   - <u xml:id="u-48.0" who="#LipskiJanJozef">(nieobecny)</u>
  183 + <u xml:id="u-48.0" who="#komentarz">(Nieobecny)</u>
188 184 </div>
189 185 <div xml:id="div-49">
190 186 <u xml:id="u-49.0" who="#LisBogdan">Ślubuję.</u>
... ... @@ -199,28 +195,28 @@
199 195 <u xml:id="u-52.0" who="#ModzelewskiKarol">Ślubuję.</u>
200 196 </div>
201 197 <div xml:id="div-53">
202   - <u xml:id="u-53.0" who="#MusialJan">Ślubuję.</u>
  198 + <u xml:id="u-53.0" who="#MusiałJan">Ślubuję.</u>
203 199 </div>
204 200 <div xml:id="div-54">
205 201 <u xml:id="u-54.0" who="#NiewiarowskiIreneusz">Ślubuję.</u>
206 202 </div>
207 203 <div xml:id="div-55">
208   - <u xml:id="u-55.0" who="#NowickiZdzislaw">Ślubuję.</u>
  204 + <u xml:id="u-55.0" who="#NowickiZdzisław">Ślubuję.</u>
209 205 </div>
210 206 <div xml:id="div-56">
211   - <u xml:id="u-56.0" who="#ObertaniecStanislawLeszek">Ślubuję.</u>
  207 + <u xml:id="u-56.0" who="#ObertaniecStanisławLeszek">Ślubuję.</u>
212 208 </div>
213 209 <div xml:id="div-57">
214   - <u xml:id="u-57.0" who="#OsmanczykEdmundJan">Ślubuję.</u>
  210 + <u xml:id="u-57.0" who="#OsmańczykEdmundJan">Ślubuję.</u>
215 211 </div>
216 212 <div xml:id="div-58">
217   - <u xml:id="u-58.0" who="#PapuzynskiWladyslaw">Ślubuję.</u>
  213 + <u xml:id="u-58.0" who="#PapużyńskiWładysław">Ślubuję.</u>
218 214 </div>
219 215 <div xml:id="div-59">
220   - <u xml:id="u-59.0" who="#PaszynskiAleksander">Ślubuję.</u>
  216 + <u xml:id="u-59.0" who="#PaszyńskiAleksander">Ślubuję.</u>
221 217 </div>
222 218 <div xml:id="div-60">
223   - <u xml:id="u-60.0" who="#PawlowskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
  219 + <u xml:id="u-60.0" who="#PawłowskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
224 220 </div>
225 221 <div xml:id="div-61">
226 222 <u xml:id="u-61.0" who="#PiesiakAndrzej">Ślubuję.</u>
... ... @@ -235,13 +231,13 @@
235 231 <u xml:id="u-64.0" who="#PiotrowskiWalerian">Ślubuję.</u>
236 232 </div>
237 233 <div xml:id="div-65">
238   - <u xml:id="u-65.0" who="#PszczolkowskiBenedykt">Ślubuję.</u>
  234 + <u xml:id="u-65.0" who="#PszczółkowskiBenedykt">Ślubuję.</u>
239 235 </div>
240 236 <div xml:id="div-66">
241   - <u xml:id="u-66.0" who="#PyziolekEdward">Ślubuję.</u>
  237 + <u xml:id="u-66.0" who="#PyziołekEdward">Ślubuję.</u>
242 238 </div>
243 239 <div xml:id="div-67">
244   - <u xml:id="u-67.0" who="#RadziwillAnnaMaria">Ślubuję.</u>
  240 + <u xml:id="u-67.0" who="#RadziwiłłAnnaMaria">Ślubuję.</u>
245 241 </div>
246 242 <div xml:id="div-68">
247 243 <u xml:id="u-68.0" who="#RegulskiJerzyJuliusz">Ślubuję.</u>
... ... @@ -265,19 +261,19 @@
265 261 <u xml:id="u-74.0" who="#StanowskiAdam">Ślubuję.</u>
266 262 </div>
267 263 <div xml:id="div-75">
268   - <u xml:id="u-75.0" who="#StelmachowskiAndrzejStanislaw">Ślubuję.</u>
  264 + <u xml:id="u-75.0" who="#StelmachowskiAndrzejStanisław">Ślubuję.</u>
269 265 </div>
270 266 <div xml:id="div-76">
271   - <u xml:id="u-76.0" who="#StepienJerzyAdam">Ślubuję.</u>
  267 + <u xml:id="u-76.0" who="#StępieńJerzyAdam">Ślubuję.</u>
272 268 </div>
273 269 <div xml:id="div-77">
274   - <u xml:id="u-77.0" who="#StepniakHenrykJanusz">Ślubuję.</u>
  270 + <u xml:id="u-77.0" who="#StępniakHenrykJanusz">Ślubuję.</u>
275 271 </div>
276 272 <div xml:id="div-78">
277   - <u xml:id="u-78.0" who="#StoklosaHenryk">Ślubuję.</u>
  273 + <u xml:id="u-78.0" who="#StokłosaHenryk">Ślubuję.</u>
278 274 </div>
279 275 <div xml:id="div-79">
280   - <u xml:id="u-79.0" who="#StommaStanislaw">Ślubuję.</u>
  276 + <u xml:id="u-79.0" who="#StommaStanisław">Ślubuję.</u>
281 277 </div>
282 278 <div xml:id="div-80">
283 279 <u xml:id="u-80.0" who="#SzczepkowskiAndrzej">Ślubuję.</u>
... ... @@ -286,10 +282,10 @@
286 282 <u xml:id="u-81.0" who="#SzczypiorskiAndrzej">Ślubuję.</u>
287 283 </div>
288 284 <div xml:id="div-82">
289   - <u xml:id="u-82.0" who="#SliszJozef">Ślubuję.</u>
  285 + <u xml:id="u-82.0" who="#ŚliszJózef">Ślubuję.</u>
290 286 </div>
291 287 <div xml:id="div-83">
292   - <u xml:id="u-83.0" who="#TarnowskiMieczyslaw">Ślubuję.</u>
  288 + <u xml:id="u-83.0" who="#TarnowskiMieczysław">Ślubuję.</u>
293 289 </div>
294 290 <div xml:id="div-84">
295 291 <u xml:id="u-84.0" who="#TokarczukAntoni">Ślubuję.</u>
... ... @@ -298,16 +294,16 @@
298 294 <u xml:id="u-85.0" who="#TomaszewiczAndrzejKonstanty">Ślubuję.</u>
299 295 </div>
300 296 <div xml:id="div-86">
301   - <u xml:id="u-86.0" who="#TrochimiukMieczyslaw">Ślubuję.</u>
  297 + <u xml:id="u-86.0" who="#TrochimiukMieczysław">Ślubuję.</u>
302 298 </div>
303 299 <div xml:id="div-87">
304   - <u xml:id="u-87.0" who="#TrzeciakowskiWitoldMieczyslaw">Ślubuję.</u>
  300 + <u xml:id="u-87.0" who="#TrzeciakowskiWitoldMieczysław">Ślubuję.</u>
305 301 </div>
306 302 <div xml:id="div-88">
307 303 <u xml:id="u-88.0" who="#UlmaTadeusz">Ślubuje.</u>
308 304 </div>
309 305 <div xml:id="div-89">
310   - <u xml:id="u-89.0" who="#UstasiakMieczyslaw">Ślubuję.</u>
  306 + <u xml:id="u-89.0" who="#UstasiakMieczysław">Ślubuję.</u>
311 307 </div>
312 308 <div xml:id="div-90">
313 309 <u xml:id="u-90.0" who="#WajdaAndrzej">Ślubuję.</u>
... ... @@ -325,456 +321,449 @@
325 321 <u xml:id="u-94.0" who="#WilkowskiEugeniusz">Ślubuję.</u>
326 322 </div>
327 323 <div xml:id="div-95">
328   - <u xml:id="u-95.0" who="#WoznicaJanusz">Ślubuję.</u>
  324 + <u xml:id="u-95.0" who="#WoźnicaJanusz">Ślubuję.</u>
329 325 </div>
330 326 <div xml:id="div-96">
331   - <u xml:id="u-96.0" who="#ZaskorskiTadeusz">Ślubuję.</u>
  327 + <u xml:id="u-96.0" who="#ZaskórskiTadeusz">Ślubuję.</u>
332 328 </div>
333 329 <div xml:id="div-97">
334   - <u xml:id="u-97.0" who="#ZielinskiTadeusz">Ślubuję.</u>
  330 + <u xml:id="u-97.0" who="#ZielińskiTadeusz">Ślubuję.</u>
335 331 </div>
336 332 <div xml:id="div-98">
337   - <u xml:id="u-98.0" who="#ZiolkowskiJanusz">Ślubuję.</u>
  333 + <u xml:id="u-98.0" who="#ZiółkowskiJanusz">Ślubuję.</u>
338 334 </div>
339 335 <div xml:id="div-99">
340   - <u xml:id="u-99.0" who="#ZakStanislawJozef">Ślubuję.</u>
  336 + <u xml:id="u-99.0" who="#ŻakStanisławJózef">Ślubuję.</u>
341 337 </div>
342 338 <div xml:id="div-100">
343   - <u xml:id="u-100.0" who="#ZurawskiAntoni">Ślubuję.</u>
  339 + <u xml:id="u-100.0" who="#ŻurawskiAntoni">Ślubuję.</u>
344 340 </div>
345 341 <div xml:id="div-101">
346   - <u xml:id="u-101.0" who="#ZytkowskiStanislaw">Ślubuję.</u>
  342 + <u xml:id="u-101.0" who="#ŻytkowskiStanisław">Ślubuję.</u>
347 343 </div>
348 344 <div xml:id="div-102">
349   - <u xml:id="u-102.0" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Czy ktoś z senatorów nie złożył ślubowania poselskiego?</u>
350   - <u xml:id="u-102.1" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Nie widzę żadnych zgłoszeń. Nikt się nie zgłasza.</u>
351   - <u xml:id="u-102.2" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu senatorowie złożyli ślubowanie.</u>
352   - <u xml:id="u-102.3" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Na tym wyczerpujemy pierwszy punkt naszego porządku dziennego.</u>
353   - <u xml:id="u-102.4" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Obecnie przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia Senatu.</u>
354   - <u xml:id="u-102.5" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Na porządku dziennym jest wybór Marszałka Senatu.</u>
355   - <u xml:id="u-102.6" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Proszę o zgłaszanie kandydatur na stanowisko Marszałka Senatu.</u>
356   - <u xml:id="u-102.7" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Senator Wielowieyski ma głos.</u>
  345 + <u xml:id="u-102.0" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Czy ktoś z senatorów nie złożył ślubowania poselskiego?</u>
  346 + <u xml:id="u-102.1" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Nie widzę żadnych zgłoszeń. Nikt się nie zgłasza.</u>
  347 + <u xml:id="u-102.2" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu senatorowie złożyli ślubowanie.</u>
  348 + <u xml:id="u-102.3" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Na tym wyczerpujemy pierwszy punkt naszego porządku dziennego.</u>
  349 + <u xml:id="u-102.4" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Obecnie przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia Senatu.</u>
  350 + <u xml:id="u-102.5" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Na porządku dziennym jest wybór Marszałka Senatu.</u>
  351 + <u xml:id="u-102.6" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę o zgłaszanie kandydatur na stanowisko Marszałka Senatu.</u>
  352 + <u xml:id="u-102.7" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Senator Wielowieyski ma głos.</u>
357 353 </div>
358 354 <div xml:id="div-103">
359 355 <u xml:id="u-103.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego przedstawiam kandydaturę na stanowisko Marszałka Senatu senatora z województwa białostockiego Andrzeja Stelmachowskiego.</u>
360   - <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Andrzej Stelmachowski jest prawnikiem, profesorem prawa cywilnego i prawa rolnego Uniwersytetu Warszawskiego, a także profesorem Akademii Teologii Katolickiej. Urodził się w 1925 roku w Poznaniu. Był żołnierzem Armii Krajowej. Ukończył Uniwersytet Poznański i w latach 1950—51 oraz 1957 był sędzią. Przez wiele lat wykładał prawo cywilne i prawo rolne na uniwersytecie we Wrocławiu, później w Warszawie. Dziś jest czołowym specjalistą w zakresie prawa rolnego w naszym kraju.</u>
361   - <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">W 1980 r. był doradcą międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej i do dziś jest doradcą Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego — „Solidarność”. Jest także od początku doradcą Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Rolników Indywidualnych”.</u>
362   - <u xml:id="u-103.3" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Był jednym z inicjatorów powołania kościelnej fundacji na rzecz rolnictwa i w latach 1982—1985 był przewodniczącym komitetu tej fundacji.</u>
363   - <u xml:id="u-103.4" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Od wielu lat jest działaczem ruchu klubów katolickich, a od 1987 r. jest prezesem Warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, a także członkiem komisji Iustitia et Pax Episkopatu Polski. Jest członkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ — „Solidarność” i przewodniczy komisji wsi i rolnictwa tego Komitetu. Współprzewodniczył też stolikowi rolniczemu przy okrągłym stole.</u>
364   - <u xml:id="u-103.5" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Jest żonaty, ma żonę lekarkę, dwóch synów i jedną wnuczkę. Prof. Andrzej Stelmachowski łączy w swym życiu, w swym doświadczeniu i pracy trzy główne nurty społeczne, które tworzą w Sejmie i Senacie Obywatelski Klub Parlamentarny. Te trzy nurty to — „Solidarność” pracownicza, to — „Solidarność” rolnicza i wreszcie ruch klubów i duszpasterstwa katolickiego, tak silnie powiązany z ruchem solidarnościowym.</u>
  356 + <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Andrzej Stelmachowski jest prawnikiem, profesorem prawa cywilnego i prawa rolnego Uniwersytetu Warszawskiego, a także profesorem Akademii Teologii Katolickiej. Urodził się w 1925 roku w Poznaniu. Był żołnierzem Armii Krajowej. Ukończył Uniwersytet Poznański i w latach 1950–51 oraz 1957 był sędzią. Przez wiele lat wykładał prawo cywilne i prawo rolne na uniwersytecie we Wrocławiu, później w Warszawie. Dziś jest czołowym specjalistą w zakresie prawa rolnego w naszym kraju.</u>
  357 + <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">W 1980 r. był doradcą międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej i do dziś jest doradcą Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Jest także od początku doradcą Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Rolników Indywidualnych”.</u>
  358 + <u xml:id="u-103.3" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Był jednym z inicjatorów powołania kościelnej fundacji na rzecz rolnictwa i w latach 1982–1985 był przewodniczącym komitetu tej fundacji.</u>
  359 + <u xml:id="u-103.4" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Od wielu lat jest działaczem ruchu klubów katolickich, a od 1987 r. jest prezesem Warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, a także członkiem komisji Iustitia et Pax Episkopatu Polski. Jest członkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” i przewodniczy komisji wsi i rolnictwa tego Komitetu. Współprzewodniczył też stolikowi rolniczemu przy okrągłym stole.</u>
  360 + <u xml:id="u-103.5" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Jest żonaty, ma żonę lekarkę, dwóch synów i jedną wnuczkę. Prof. Andrzej Stelmachowski łączy w swym życiu, w swym doświadczeniu i pracy trzy główne nurty społeczne, które tworzą w Sejmie i Senacie Obywatelski Klub Parlamentarny. Te trzy nurty to „Solidarność” pracownicza, to „Solidarność” rolnicza i wreszcie ruch klubów i duszpasterstwa katolickiego, tak silnie powiązany z ruchem solidarnościowym.</u>
365 361 <u xml:id="u-103.6" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">W każdym z tych trzech nurtów odgrywał on znaczącą rolę. Położył zwłaszcza ostatnio wielkie zasługi dla Kościoła i dla kraju, pracując nad ustawą o stosunku państwa do Kościoła w Polsce. Jednakże chyba najważniejszym momentem w jego życiu, w jego dorobku było to, że przez ostatnie lata był niestrudzonym mediatorem między władzami państwowymi i władzami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej a Kościołem oraz „Solidarnością”. Był dzięki temu jednym z najbardziej zasłużonych współorganizatorów okrągłego stołu. Jest człowiekiem umiejącym szukać porozumienia oraz godzić i zbliżać ludzi, nawet w bardzo trudnych okolicznościach. Dziękuję.</u>
366 362 </div>
367 363 <div xml:id="div-104">
368   - <u xml:id="u-104.0" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Czy są jeszcze dalsze kandydatury na stanowisko Marszałka Senatu? Nikt nie zgłasza.</u>
369   - <u xml:id="u-104.1" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Stwierdzam, że na stanowisko Marszałka Senatu zgłoszona została jedna kandydatura pana prof. Andrzeja Stelmachowskiego.</u>
370   - <u xml:id="u-104.2" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury ktoś z obywateli senatorów pragnie zabrać głos?</u>
371   - <u xml:id="u-104.3" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Nikt się nie zgłasza.</u>
372   - <u xml:id="u-104.4" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Proszę. Może pan się przedstawi, bo jeszcze nie znam.</u>
  364 + <u xml:id="u-104.0" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Czy są jeszcze dalsze kandydatury na stanowisko Marszałka Senatu? Nikt nie zgłasza.</u>
  365 + <u xml:id="u-104.1" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Stwierdzam, że na stanowisko Marszałka Senatu zgłoszona została jedna kandydatura pana prof. Andrzeja Stelmachowskiego.</u>
  366 + <u xml:id="u-104.2" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury ktoś z obywateli senatorów pragnie zabrać głos?</u>
  367 + <u xml:id="u-104.3" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Nikt się nie zgłasza.</u>
  368 + <u xml:id="u-104.4" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę. Może pan się przedstawi, bo jeszcze nie znam.</u>
373 369 </div>
374 370 <div xml:id="div-105">
375 371 <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorJerzyPietrzak">Jerzy Pietrzak — senator z woj. kaliskiego.</u>
376 372 <u xml:id="u-105.1" who="#SenatorJerzyPietrzak">W związku ze zgłoszoną kandydaturą pana prof. Stelmachowskiego, chciałbym w tym historycznym miejscu przypomnieć postać pierwszego Marszałka Senatu Polski Odrodzonej Wojciecha Trąmpczyńskiego, poprzednio długoletniego parlamentarzystę polskiego w zaborze pruskim i pierwszego Marszałka Sejmu Ustawodawczego Polski Odrodzonej. Dziwnym zbiegiem okoliczności...</u>
377 373 </div>
378 374 <div xml:id="div-106">
379   - <u xml:id="u-106.0" who="#MarszalekSeniorStanislawStomma">Proszę Pana, ja udzieliłem Panu głosu w sprawie kandydatury pana Andrzeja Stelmachowskiego, a to są reminiscencje historyczne, które w tej chwili nie pasują do naszego zebrania.</u>
  375 + <u xml:id="u-106.0" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę Pana, ja udzieliłem Panu głosu w sprawie kandydatury pana Andrzeja Stelmachowskiego, a to są reminiscencje historyczne, które w tej chwili nie pasują do naszego zebrania.</u>
380 376 </div>
381 377 <div xml:id="div-107">
382 378 <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorJerzyPietrzak">Panie Marszałku-Seniorze — jedno zdanie kończące.</u>
383 379 <u xml:id="u-107.1" who="#SenatorJerzyPietrzak">Otóż dziwnym zbiegiem okoliczności Marszałek Trąmpczyński pochodził z tej samej ziemi, z której pochodzi prof. Stelmachowski, Ziemi, która nazywana jest gniazdem Orła Białego. Uważałem za swój obowiązek o tym tu państwu przypomnieć. Dziękuję bardzo.</u>
384 380 <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
385   - <u xml:id="u-107.3" who="#SenatorJerzyPietrzak">Marszałek-Senior Stanisław Stomma</u>
386   - <u xml:id="u-107.4" who="#SenatorJerzyPietrzak">Przystępujemy wobec tego do głosowania nad kandydaturą Marszałka.</u>
387   - <u xml:id="u-107.5" who="#SenatorJerzyPietrzak">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 19 ust. 1 regulaminu, Senat wybiera Marszałka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby senatorów.</u>
388   - <u xml:id="u-107.6" who="#SenatorJerzyPietrzak">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana regulaminem liczba senatorów.</u>
389   - <u xml:id="u-107.7" who="#SenatorJerzyPietrzak">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
390   - <u xml:id="u-107.8" who="#SenatorJerzyPietrzak">Powołuję panów skrutatorów — 2 senatorów, mianowicie pana Andrzeja Piesiaka i pana Stanisława Obertańca.</u>
391   - <u xml:id="u-107.9" who="#SenatorJerzyPietrzak">Proszę o wzięcie na siebie obowiązku liczenia głosów. Zechcą Panowie podzielić się sektorami na sali i sporządzać protokół, notować liczbę głosów złożonych.</u>
392   - <u xml:id="u-107.10" who="#SenatorJerzyPietrzak">Czy nie ma sprzeciwów co do osób powołanych na skrutatorów?</u>
393   - <u xml:id="u-107.11" who="#SenatorJerzyPietrzak">Sprzeciwów nie słyszę.</u>
394   - <u xml:id="u-107.12" who="#SenatorJerzyPietrzak">Przystępujemy więc do głosowania.</u>
395   - <u xml:id="u-107.13" who="#SenatorJerzyPietrzak">Kto z obywateli senatorów jest za wyborem senatora Andrzeja Stelmachowskiego na stanowisko Marszałka Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
396   - <u xml:id="u-107.14" who="#SenatorJerzyPietrzak">Proszę skrutatorów o obliczenie głosów. Proszę do ukończenia głosowania trzymać rękę podniesioną, żeby nie komplikować liczenia głosów.</u>
397   - <u xml:id="u-107.15" who="#SenatorJerzyPietrzak">Czy skończone głosowanie, tak?</u>
398   - <u xml:id="u-107.16" who="#SenatorJerzyPietrzak">Kto jest przeciw kandydaturze pana Andrzeja Stelmachowskiego? Nikt.</u>
399   - <u xml:id="u-107.17" who="#SenatorJerzyPietrzak">Kto się wstrzymał od głosu? Również nie widzę.</u>
400   - <u xml:id="u-107.18" who="#SenatorJerzyPietrzak">Wobec tego proszę panów skrutatorów o sporządzenie krótkiego protokółu z obliczenia głosów.</u>
401   - <u xml:id="u-107.19" who="#SenatorJerzyPietrzak">Proszę Państwa, rezultat głosowania wygląda następująco: w głosowaniu wzięło udział 98 senatorów, tak? 98 czy 95? Jeden był nieobecny.</u>
402   - <u xml:id="u-107.20" who="#SenatorJerzyPietrzak">98 senatorów — w tym za kandydaturą pana senatora Andrzeja Stelmachowskiego opowiedziało się 97 głosów, od głosowania wstrzymał się 1.</u>
403   - <u xml:id="u-107.21" who="#SenatorJerzyPietrzak">Wobec tego stwierdzam, że pan senator Andrzej Stelmachowski wybrany został Marszałkiem Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
404   - <u xml:id="u-107.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
405   - <u xml:id="u-107.23" who="#SenatorJerzyPietrzak">Proszę o objęcie przewodnictwa.</u>
406 381 </div>
407 382 <div xml:id="div-108">
408   - <u xml:id="u-108.0" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Panie i Panowie Senatorowie! Jestem szczerze wzruszony z racji okazania mi tak wielkiego zaufania i powołania na tę zaszczytną, ale i odpowiedzialną funkcję.</u>
409   - <u xml:id="u-108.1" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Myślę, że podobnie jak Państwo, czuję pewne ciśnienie historii, bo przecież Senat Najjaśniejszej Rzeczypospolitej towarzyszył jej dziejom od wielu setek lat w chwilach dobrych i złych, i oto teraz po 50-letniej bez mała przerwie znowu wraca do istnienia. Dopiero historia wykaże, czy obecny element budowy IV Rzeczypospolitej otwiera nową epokę w dziejach naszego państwa, czy też będzie tylko kontynuacją.</u>
410   - <u xml:id="u-108.2" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Senat został zrodzony, a raczej odrodzony z wielkiego ruchu solidarnościowego; związane są z nim wielkie nadzieje. Obyśmy im sprostali. Obyśmy nigdy nie zapomnieli o naszej służebnej roli wobec narodu, wobec Polski.</u>
411   - <u xml:id="u-108.3" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Tak bardzo bym pragnął, byśmy mogli przyczynić się do budowy Polski w pełni niepodległej, a jednocześnie przyjaznej wszystkim sąsiadom, zasobnej — ale i realizującej zasady sprawiedliwości społecznej, energicznie rządzonej, ale jednocześnie zapewniającej wolności obywatelskie. Polski, w której uśmiech przyjazny zacierać będzie smutek i łzy.</u>
412   - <u xml:id="u-108.4" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Nawiązując zaś do mszy świętej niedzielnej, którą odprawił w intencji rozpoczynających się obrad Sejmu i Senatu ks. Prymas w Katedrze Warszawskiej, niech mi wolno będzie wyrazić pragnienie, by Pan i Stwórca Wszechrzeczy, a nasz Ojciec pobłogosławił naszym wysiłkom, tak, byśmy budując nowy lepszy system państwowy, umieli łączyć troskę o wielkie sprawy publiczne z troską o każdego z naszych współbraci i współobywateli. Dziękuję Państwu.</u>
413   - <u xml:id="u-108.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
414   - <u xml:id="u-108.6" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Proszę Państwa! Z przykrością i żalem stwierdzić muszę, że w dniu 29 czerwca 1989 r. zmarł senator prof. Grzegorz Białkowski rektor Uniwersytetu, człowiek wielkiej siły ducha, człowiek dobry, a jednocześnie bez reszty poświęcający się dla dobra społecznego, poeta, wychowawca wielu pokoleń młodzieży, Człowiek zasłużony na polu nauki, ale i sztuki, Człowiek wielkiego serca i wielkiego rozumu.</u>
415   - <u xml:id="u-108.7" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Uczcijmy Jego pamięć chwilą milczenia.</u>
416   - <u xml:id="u-108.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
417   - <u xml:id="u-108.9" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
418   - <u xml:id="u-108.10" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
419   - <u xml:id="u-108.11" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Jednocześnie przypadł mi w udziale przykry obowiązek natury formalnej, by w imieniu Senatu oświadczyć, że mandat senatora Grzegorza Białkowskiego wygasł z chwilą Jego śmierci, tj. z dniem 29 czerwca 1989 r. Stwierdzenie to otwiera drogę do przeprowadzenia wyborów uzupełniających.</u>
420   - <u xml:id="u-108.12" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Wysoka Izbo! Przed nami teraz robocza część naszego posiedzenia, która obejmuje: po pierwsze, zatwierdzenie regulaminu w tej przynajmniej części, która by pozwoliła na wybór Prezydium Senatu, po wtóre, wybór wicemarszałków Senatu oraz członków Prezydium Senatu, po trzecie, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu, i jeśli nie będzie innych wniosków, to jeszcze należałoby może..., ale może na tym byśmy sobie zakończyli. Jest tylko pytanie, czy ktoś z pań lub panów senatorów miałby uwagi lub uzupełnienia do porządku dziennego?</u>
421   - <u xml:id="u-108.13" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Nie widzę.</u>
422   - <u xml:id="u-108.14" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy wobec tego można uznać porządek dzienny za przyjęty?</u>
423   - <u xml:id="u-108.15" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Poprosiłbym może o przegłosowanie tego wniosku, prosiłbym o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo.</u>
424   - <u xml:id="u-108.16" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy ktoś był przeciw? Nie widzę.</u>
425   - <u xml:id="u-108.17" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy ktoś się wstrzymał? Tak samo nie widzę.</u>
426   - <u xml:id="u-108.18" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Zatem powstaje teraz sprawa regulaminu naszych obrad i tutaj stoję przed pewnym dylematem, mianowicie czy uchwalić pewien tekst regulaminu w tej postaci, który został paniom i panom senatorom doręczony, czy też jeżeli byłyby tylko nieznaczne uwagi — moglibyśmy od razu uchwalić regulamin o powołaniu organów Senatu, jeżeli zaś nie, no to w takim razie prosiłbym o sugestie, czy nie ograniczyć się do pierwszych trzech artykułów, które są absolutnie niezbędne, jeżeli mamy przeprowadzić wybór Prezydium.</u>
427   - <u xml:id="u-108.19" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy są jakieś głosy w tej sprawie?</u>
428   - <u xml:id="u-108.20" who="#MarszalekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy mam rozumieć, że chcemy podjąć bohaterską próbę? Proszę bardzo, pan senator Rozmarynowicz.</u>
  383 + <u xml:id="u-108.0" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przystępujemy wobec tego do głosowania nad kandydaturą Marszałka.</u>
  384 + <u xml:id="u-108.1" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 19 ust. 1 regulaminu, Senat wybiera Marszałka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby senatorów.</u>
  385 + <u xml:id="u-108.2" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana regulaminem liczba senatorów.</u>
  386 + <u xml:id="u-108.3" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
  387 + <u xml:id="u-108.4" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Powołuję panów skrutatorów — 2 senatorów, mianowicie pana Andrzeja Piesiaka i pana Stanisława Obertańca.</u>
  388 + <u xml:id="u-108.5" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę o wzięcie na siebie obowiązku liczenia głosów. Zechcą Panowie podzielić się sektorami na sali i sporządzać protokół, notować liczbę głosów złożonych.</u>
  389 + <u xml:id="u-108.6" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Czy nie ma sprzeciwów co do osób powołanych na skrutatorów?</u>
  390 + <u xml:id="u-108.7" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Sprzeciwów nie słyszę.</u>
  391 + <u xml:id="u-108.8" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Przystępujemy więc do głosowania.</u>
  392 + <u xml:id="u-108.9" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Kto z obywateli senatorów jest za wyborem senatora Andrzeja Stelmachowskiego na stanowisko Marszałka Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
  393 + <u xml:id="u-108.10" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę skrutatorów o obliczenie głosów. Proszę do ukończenia głosowania trzymać rękę podniesioną, żeby nie komplikować liczenia głosów.</u>
  394 + <u xml:id="u-108.11" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Czy skończone głosowanie, tak?</u>
  395 + <u xml:id="u-108.12" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Kto jest przeciw kandydaturze pana Andrzeja Stelmachowskiego? Nikt.</u>
  396 + <u xml:id="u-108.13" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Kto się wstrzymał od głosu? Również nie widzę.</u>
  397 + <u xml:id="u-108.14" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Wobec tego proszę panów skrutatorów o sporządzenie krótkiego protokółu z obliczenia głosów.</u>
  398 + <u xml:id="u-108.15" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę Państwa, rezultat głosowania wygląda następująco: w głosowaniu wzięło udział 98 senatorów, tak? 98 czy 95? Jeden był nieobecny.</u>
  399 + <u xml:id="u-108.16" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">98 senatorów — w tym za kandydaturą pana senatora Andrzeja Stelmachowskiego opowiedziało się 97 głosów, od głosowania wstrzymał się 1.</u>
  400 + <u xml:id="u-108.17" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Wobec tego stwierdzam, że pan senator Andrzej Stelmachowski wybrany został Marszałkiem Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
  401 + <u xml:id="u-108.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  402 + <u xml:id="u-108.19" who="#MarszałekSeniorStanisławStomma">Proszę o objęcie przewodnictwa.</u>
429 403 </div>
430 404 <div xml:id="div-109">
431   - <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Proszę Państwa! Przygotowaliśmy uchwałę o powołaniu organów Senatu. W skład organów Senatu wchodzi Marszałek, Prezydium i komisje Senatu. Ograniczenie się w tej chwili wyłącznie do sprawy powołania Prezydium Senatu wydaje mi się niecelowe, bowiem komisje muszą rozpocząć prace. Tak więc proszę Wysoką Izbę, aby przyjęła koncepcję uchwały o powołaniu organów Senatu w takiej formie, w jakiej została państwu rozdana. Treść tej uchwały państwu jest znana, bowiem na Obywatelskim Klubie Parlamentarnym dyskutowaliśmy tę uchwałę i przyjęliśmy jej tekst. Przyjęliśmy jej tekst, w konsekwencji czego mamy wybrać 3 wicemarszałków, 3 senatorów wchodzących w skład prezydium i 6 sekretarzy, który są senatorami, a nie wchodzą w skład Prezydium i ustanowić komisje. Te komisje są wymienione.</u>
432   - <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Wydaje mi się, że przyjęcie całości uchwały jest niezbędne dla dalszej naszej pracy. Dziękuję.</u>
  405 + <u xml:id="u-109.0" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Panie i Panowie Senatorowie! Jestem szczerze wzruszony z racji okazania mi tak wielkiego zaufania i powołania na tę zaszczytną, ale i odpowiedzialną funkcję.</u>
  406 + <u xml:id="u-109.1" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Myślę, że podobnie jak Państwo, czuję pewne ciśnienie historii, bo przecież Senat Najjaśniejszej Rzeczypospolitej towarzyszył jej dziejom od wielu setek lat w chwilach dobrych i złych, i oto teraz po 50-letniej bez mała przerwie znowu wraca do istnienia. Dopiero historia wykaże, czy obecny element budowy IV Rzeczypospolitej otwiera nową epokę w dziejach naszego państwa, czy też będzie tylko kontynuacją.</u>
  407 + <u xml:id="u-109.2" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Senat został zrodzony, a raczej odrodzony z wielkiego ruchu solidarnościowego; związane są z nim wielkie nadzieje. Obyśmy im sprostali. Obyśmy nigdy nie zapomnieli o naszej służebnej roli wobec narodu, wobec Polski.</u>
  408 + <u xml:id="u-109.3" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Tak bardzo bym pragnął, byśmy mogli przyczynić się do budowy Polski w pełni niepodległej, a jednocześnie przyjaznej wszystkim sąsiadom, zasobnej — ale i realizującej zasady sprawiedliwości społecznej, energicznie rządzonej, ale jednocześnie zapewniającej wolności obywatelskie. Polski, w której uśmiech przyjazny zacierać będzie smutek i łzy.</u>
  409 + <u xml:id="u-109.4" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Nawiązując zaś do mszy świętej niedzielnej, którą odprawił w intencji rozpoczynających się obrad Sejmu i Senatu ks. Prymas w Katedrze Warszawskiej, niech mi wolno będzie wyrazić pragnienie, by Pan i Stwórca Wszechrzeczy, a nasz Ojciec pobłogosławił naszym wysiłkom, tak, byśmy budując nowy lepszy system państwowy, umieli łączyć troskę o wielkie sprawy publiczne z troską o każdego z naszych współbraci i współobywateli. Dziękuję Państwu.</u>
  410 + <u xml:id="u-109.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  411 + <u xml:id="u-109.6" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Proszę Państwa! Z przykrością i żalem stwierdzić muszę, że w dniu 29 czerwca 1989 r. zmarł senator prof. Grzegorz Białkowski rektor Uniwersytetu, człowiek wielkiej siły ducha, człowiek dobry, a jednocześnie bez reszty poświęcający się dla dobra społecznego, poeta, wychowawca wielu pokoleń młodzieży, Człowiek zasłużony na polu nauki, ale i sztuki, Człowiek wielkiego serca i wielkiego rozumu.</u>
  412 + <u xml:id="u-109.7" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Uczcijmy Jego pamięć chwilą milczenia.</u>
  413 + <u xml:id="u-109.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
  414 + <u xml:id="u-109.9" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
  415 + <u xml:id="u-109.10" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
  416 + <u xml:id="u-109.11" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Jednocześnie przypadł mi w udziale przykry obowiązek natury formalnej, by w imieniu Senatu oświadczyć, że mandat senatora Grzegorza Białkowskiego wygasł z chwilą Jego śmierci, tj. z dniem 29 czerwca 1989 r. Stwierdzenie to otwiera drogę do przeprowadzenia wyborów uzupełniających.</u>
  417 + <u xml:id="u-109.12" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Wysoka Izbo! Przed nami teraz robocza część naszego posiedzenia, która obejmuje: po pierwsze, zatwierdzenie regulaminu w tej przynajmniej części, która by pozwoliła na wybór Prezydium Senatu, po wtóre, wybór wicemarszałków Senatu oraz członków Prezydium Senatu, po trzecie, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu, i jeśli nie będzie innych wniosków, to jeszcze należałoby może..., ale może na tym byśmy sobie zakończyli. Jest tylko pytanie, czy ktoś z pań lub panów senatorów miałby uwagi lub uzupełnienia do porządku dziennego?</u>
  418 + <u xml:id="u-109.13" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Nie widzę.</u>
  419 + <u xml:id="u-109.14" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy wobec tego można uznać porządek dzienny za przyjęty?</u>
  420 + <u xml:id="u-109.15" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Poprosiłbym może o przegłosowanie tego wniosku, prosiłbym o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo.</u>
  421 + <u xml:id="u-109.16" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy ktoś był przeciw? Nie widzę.</u>
  422 + <u xml:id="u-109.17" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy ktoś się wstrzymał? Tak samo nie widzę.</u>
  423 + <u xml:id="u-109.18" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Zatem powstaje teraz sprawa regulaminu naszych obrad i tutaj stoję przed pewnym dylematem, mianowicie czy uchwalić pewien tekst regulaminu w tej postaci, który został paniom i panom senatorom doręczony, czy też jeżeli byłyby tylko nieznaczne uwagi — moglibyśmy od razu uchwalić regulamin o powołaniu organów Senatu, jeżeli zaś nie, no to w takim razie prosiłbym o sugestie, czy nie ograniczyć się do pierwszych trzech artykułów, które są absolutnie niezbędne, jeżeli mamy przeprowadzić wybór Prezydium.</u>
  424 + <u xml:id="u-109.19" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy są jakieś głosy w tej sprawie?</u>
  425 + <u xml:id="u-109.20" who="#MarszałekSenatuAndrzejStelmachowski">Czy mam rozumieć, że chcemy podjąć bohaterską próbę? Proszę bardzo, pan senator Rozmarynowicz.</u>
433 426 </div>
434 427 <div xml:id="div-110">
435   - <u xml:id="u-110.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
436   - <u xml:id="u-110.1" who="#Marszalek">Proszę, pan senator Osmańczyk.</u>
  428 + <u xml:id="u-110.0" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Proszę Państwa! Przygotowaliśmy uchwałę o powołaniu organów Senatu. W skład organów Senatu wchodzi Marszałek, Prezydium i komisje Senatu. Ograniczenie się w tej chwili wyłącznie do sprawy powołania Prezydium Senatu wydaje mi się niecelowe, bowiem komisje muszą rozpocząć prace. Tak więc proszę Wysoką Izbę, aby przyjęła koncepcję uchwały o powołaniu organów Senatu w takiej formie, w jakiej została państwu rozdana. Treść tej uchwały państwu jest znana, bowiem na Obywatelskim Klubie Parlamentarnym dyskutowaliśmy tę uchwałę i przyjęliśmy jej tekst. Przyjęliśmy jej tekst, w konsekwencji czego mamy wybrać 3 wicemarszałków, 3 senatorów wchodzących w skład prezydium i 6 sekretarzy, który są senatorami, a nie wchodzą w skład Prezydium i ustanowić komisje. Te komisje są wymienione.</u>
  429 + <u xml:id="u-110.1" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Wydaje mi się, że przyjęcie całości uchwały jest niezbędne dla dalszej naszej pracy. Dziękuję.</u>
437 430 </div>
438 431 <div xml:id="div-111">
439   - <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele Śląska Opolskiego, senator Józef Góralczyk oraz ja, zwróciliśmy się z formalnym wnioskiem o powołanie komisji ds. emigracji, która by była wyrazem naszej łączności i troski o 15-milionową rzeszę ludzi polskiego pochodzenia, rozsianych po całym świecie, na Wschodzie i Zachodzie. Są to problemy ogromnej wagi, bo pierwszy raz będzie mowa przecież w sposób już konkretny w tym parlamencie o losie naszych rodaków na Wschodzie, nie mówiąc już o losie naszych rodaków na Zachodzie.</u>
440   - <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">W dalszym ciągu podtrzymuję i proszę o uchwalenie, o dodanie do tych komisji, które tutaj są wymienione, również tej komisji, która zajmie się tą ogromną sprawą, sprawą niezwykle bolesną, ponieważ ustawa paszportowa brała pod uwagę łączenie rodzin za granicą, ale nie łączenie rodzin w kraju z tymi, którzy chcą przyjechać jako obywatele polscy do swoich rodzin, do swojego kraju i mieć te same prawa. Jest to sprawa ogromnej wagi, na którą czekają naprawdę miliony Polaków. Ta sprawa wymaga dokładnego, ścisłego opracowania i naszej inicjatywy. Właśnie nasz Senat jest powołany do tego, ażeby taką komisję ds. emigracji, do sprawy łączenia Polaków w kraju z Polakami za granicą i łączenia Polaków z zagranicy z Polakami w kraju powstała, bo tego na świecie nasi rodacy nie zrozumieją. Dziękuję.</u>
441   - <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  432 + <u xml:id="u-111.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  433 + <u xml:id="u-111.1" who="#Marszałek">Proszę, pan senator Osmańczyk.</u>
442 434 </div>
443 435 <div xml:id="div-112">
444   - <u xml:id="u-112.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
445   - <u xml:id="u-112.1" who="#Marszalek">Czy są inne uwagi?</u>
446   - <u xml:id="u-112.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator Zieliński.</u>
  436 + <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele Śląska Opolskiego, senator Józef Góralczyk oraz ja, zwróciliśmy się z formalnym wnioskiem o powołanie komisji ds. emigracji, która by była wyrazem naszej łączności i troski o 15-milionową rzeszę ludzi polskiego pochodzenia, rozsianych po całym świecie, na Wschodzie i Zachodzie. Są to problemy ogromnej wagi, bo pierwszy raz będzie mowa przecież w sposób już konkretny w tym parlamencie o losie naszych rodaków na Wschodzie, nie mówiąc już o losie naszych rodaków na Zachodzie.</u>
  437 + <u xml:id="u-112.1" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">W dalszym ciągu podtrzymuję i proszę o uchwalenie, o dodanie do tych komisji, które tutaj są wymienione, również tej komisji, która zajmie się tą ogromną sprawą, sprawą niezwykle bolesną, ponieważ ustawa paszportowa brała pod uwagę łączenie rodzin za granicą, ale nie łączenie rodzin w kraju z tymi, którzy chcą przyjechać jako obywatele polscy do swoich rodzin, do swojego kraju i mieć te same prawa. Jest to sprawa ogromnej wagi, na którą czekają naprawdę miliony Polaków. Ta sprawa wymaga dokładnego, ścisłego opracowania i naszej inicjatywy. Właśnie nasz Senat jest powołany do tego, ażeby taką komisję ds. emigracji, do sprawy łączenia Polaków w kraju z Polakami za granicą i łączenia Polaków z zagranicy z Polakami w kraju powstała, bo tego na świecie nasi rodacy nie zrozumieją. Dziękuję.</u>
  438 + <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
447 439 </div>
448 440 <div xml:id="div-113">
449   - <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorTadeuszZielinski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Mam krótką uwagę dotyczącą art. 10 rozpatrywanego projektu. Przewiduje się ustanowienie komisji stałych w liczbie 11, w tym 2 — Komisji Inicjatyw Ustawodawczych oraz Komisji Prac Ustawodawczych.</u>
450   - <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorTadeuszZielinski">Proponuję, aby w miejsce tych dwóch komisji ustanowić jedną — Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Uważam bowiem, że inicjatywy ustawodawcze nie mogą być rozdzielane od spraw techniki prawodawczej.</u>
451   - <u xml:id="u-113.2" who="#SenatorTadeuszZielinski">Ponadto proponuję, aby Komisja Samorządu Terytorialnego miała nazwę obejmującą także samorząd pracowniczy. Pragnąłbym przypomnieć, że regulamin Sejmu, który ma tymczasowo zastosowanie do czasu uchwalenia regulaminu Senatu, przewiduje działanie komisji spraw samorządowych, w tym także samorządu pracowniczego. Proponowałbym zatem, aby nazwa i zakres działania tej komisji były szersze, a więc Komisja Spraw Samorządowych. Dziękuję.</u>
  441 + <u xml:id="u-113.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  442 + <u xml:id="u-113.1" who="#Marszałek">Czy są inne uwagi?</u>
  443 + <u xml:id="u-113.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator Zieliński.</u>
452 444 </div>
453 445 <div xml:id="div-114">
454   - <u xml:id="u-114.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
455   - <u xml:id="u-114.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator Bojarski.</u>
  446 + <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorTadeuszZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Mam krótką uwagę dotyczącą art. 10 rozpatrywanego projektu. Przewiduje się ustanowienie komisji stałych w liczbie 11, w tym 2 — Komisji Inicjatyw Ustawodawczych oraz Komisji Prac Ustawodawczych.</u>
  447 + <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorTadeuszZieliński">Proponuję, aby w miejsce tych dwóch komisji ustanowić jedną — Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Uważam bowiem, że inicjatywy ustawodawcze nie mogą być rozdzielane od spraw techniki prawodawczej.</u>
  448 + <u xml:id="u-114.2" who="#SenatorTadeuszZieliński">Ponadto proponuję, aby Komisja Samorządu Terytorialnego miała nazwę obejmującą także samorząd pracowniczy. Pragnąłbym przypomnieć, że regulamin Sejmu, który ma tymczasowo zastosowanie do czasu uchwalenia regulaminu Senatu, przewiduje działanie komisji spraw samorządowych, w tym także samorządu pracowniczego. Proponowałbym zatem, aby nazwa i zakres działania tej komisji były szersze, a więc Komisja Spraw Samorządowych. Dziękuję.</u>
456 449 </div>
457 450 <div xml:id="div-115">
458   - <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W naszym projekcie, w art. 10 pkt 1 są wymienione trzy komisje stałe: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; Polityki Gospodarczej i Spraw Zagranicznych — w tym rozumiem — ze znacznym udziałem spraw gospodarczych.</u>
459   - <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Mam obiekcje, czy możemy zaczynać bardzo złożony kompleks niezwykle trudnych zagadnień gospodarczych od podzielenia owych to zagadnień na trzy rozłączne komisje. Być może, że zagadnienia te trzeba będzie podzielić na wiele komisji. Proponowałbym jednak na razie nie zaczynać od dzielenia czegoś, co stanowi podstawowy węzeł sytuacji gospodarczej kraju. Proponowałbym wydzielić zespół do spraw polityki gospodarczej generalnie, czy jakoś inaczej go nazwać, i zostawić otwartą sprawę podzielenia zagadnień gospodarczych na dalsze komisje. Dziękuję uprzejmie.</u>
  451 + <u xml:id="u-115.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  452 + <u xml:id="u-115.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator Bojarski.</u>
460 453 </div>
461 454 <div xml:id="div-116">
462   - <u xml:id="u-116.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
463   - <u xml:id="u-116.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator... prosiłbym o nazwisko — jeszcze nie wszystkich poznałem na pamięć.</u>
  455 + <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W naszym projekcie, w art. 10 pkt 1 są wymienione trzy komisje stałe: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; Polityki Gospodarczej i Spraw Zagranicznych — w tym rozumiem — ze znacznym udziałem spraw gospodarczych.</u>
  456 + <u xml:id="u-116.1" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Mam obiekcje, czy możemy zaczynać bardzo złożony kompleks niezwykle trudnych zagadnień gospodarczych od podzielenia owych to zagadnień na trzy rozłączne komisje. Być może, że zagadnienia te trzeba będzie podzielić na wiele komisji. Proponowałbym jednak na razie nie zaczynać od dzielenia czegoś, co stanowi podstawowy węzeł sytuacji gospodarczej kraju. Proponowałbym wydzielić zespół do spraw polityki gospodarczej generalnie, czy jakoś inaczej go nazwać, i zostawić otwartą sprawę podzielenia zagadnień gospodarczych na dalsze komisje. Dziękuję uprzejmie.</u>
464 457 </div>
465 458 <div xml:id="div-117">
466   - <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Miło mi przedstawić się — Roman Ciesielski, senator woj. krakowskiego. Myśmy się już spotykali, ale widzę, że pamięć moja jest może lepsza.</u>
467   - <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Marszałek:</u>
468   - <u xml:id="u-117.2" who="#SenatorRomanCiesielski">To mój wzrok.)</u>
469   - <u xml:id="u-117.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Dziękuję.</u>
470   - <u xml:id="u-117.4" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat musi pracować w pewnej korelacji z Sejmem. Wynika to ze wszystkich aktów ustawodawczych. Dlatego chciałbym prosić o informację, jakie komisje powołał Sejm.</u>
471   - <u xml:id="u-117.5" who="#SenatorRomanCiesielski">Ta korelacja jest konieczna, bo przecież dla przyspieszenia pewnych działań celowy będzie udział senatorów, członków odpowiednich komisji; po prostu przysłuchiwać się powinni pracom odpowiednich komisji sejmowych. Oczywiście nie musi być dokładnie tak samo. Można powiedzieć, że trzy jakieś komisje sejmowe — słyszałem, nie brałem udziału, bo rano się zebrali posłowie — że tam jest dwadzieścia chyba jeden, ale przewidywanych. W każdym razie ta korelacja powinna być tu podana, bo przyspieszy to nasze prace. To jest pierwsza uwaga.</u>
472   - <u xml:id="u-117.6" who="#SenatorRomanCiesielski">Uwaga druga — a więc żeby konkretnie to rozwiązać proponuję, żeby jednak uznać ten punkt; Senat może powołać komisje, i w tej chwili nie przesądzać nas w tych komisjach. Czyli regulamin zatwierdzony, natomiast nazwy komisji będą ustalone na następnym zebraniu.</u>
473   - <u xml:id="u-117.7" who="#SenatorRomanCiesielski">Żeby już nie zabierać głosu po raz drugi, chciałem wyrazić tutaj swój pogląd na sprawy ekonomii, techniki i gospodarki. Są to niezwykle ważne sprawy i sądzę, że odpowiednie ukształtowanie komisji, ich składu oraz nawet doboru pewnych obowiązków będzie bardzo istotne dla następnych działań. Stąd te nazwy komisji uważam za jeszcze może niedokładnie przemyślane. Gdzieś ta ekonomia musi się znaleźć, technika — w powiązaniu z gospodarką. Dziękuję bardzo.</u>
  459 + <u xml:id="u-117.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  460 + <u xml:id="u-117.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator... prosiłbym o nazwisko — jeszcze nie wszystkich poznałem na pamięć.</u>
474 461 </div>
475 462 <div xml:id="div-118">
476   - <u xml:id="u-118.0" who="#Marszalek">Dziękuję uprzejmie.</u>
477   - <u xml:id="u-118.1" who="#Marszalek">Bardzo proszę — pan senator Regulski.</u>
  463 + <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Miło mi przedstawić się — Roman Ciesielski, senator woj. krakowskiego. Myśmy się już spotykali, ale widzę, że pamięć moja jest może lepsza.</u>
  464 + <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Marszałek: To mój wzrok.)</u>
  465 + <u xml:id="u-118.2" who="#SenatorRomanCiesielski">Dziękuję.</u>
  466 + <u xml:id="u-118.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat musi pracować w pewnej korelacji z Sejmem. Wynika to ze wszystkich aktów ustawodawczych. Dlatego chciałbym prosić o informację, jakie komisje powołał Sejm.</u>
  467 + <u xml:id="u-118.4" who="#SenatorRomanCiesielski">Ta korelacja jest konieczna, bo przecież dla przyspieszenia pewnych działań celowy będzie udział senatorów, członków odpowiednich komisji; po prostu przysłuchiwać się powinni pracom odpowiednich komisji sejmowych. Oczywiście nie musi być dokładnie tak samo. Można powiedzieć, że trzy jakieś komisje sejmowe — słyszałem, nie brałem udziału, bo rano się zebrali posłowie — że tam jest dwadzieścia chyba jeden, ale przewidywanych. W każdym razie ta korelacja powinna być tu podana, bo przyspieszy to nasze prace. To jest pierwsza uwaga.</u>
  468 + <u xml:id="u-118.5" who="#SenatorRomanCiesielski">Uwaga druga — a więc żeby konkretnie to rozwiązać proponuję, żeby jednak uznać ten punkt; Senat może powołać komisje, i w tej chwili nie przesądzać nas w tych komisjach. Czyli regulamin zatwierdzony, natomiast nazwy komisji będą ustalone na następnym zebraniu.</u>
  469 + <u xml:id="u-118.6" who="#SenatorRomanCiesielski">Żeby już nie zabierać głosu po raz drugi, chciałem wyrazić tutaj swój pogląd na sprawy ekonomii, techniki i gospodarki. Są to niezwykle ważne sprawy i sądzę, że odpowiednie ukształtowanie komisji, ich składu oraz nawet doboru pewnych obowiązków będzie bardzo istotne dla następnych działań. Stąd te nazwy komisji uważam za jeszcze może niedokładnie przemyślane. Gdzieś ta ekonomia musi się znaleźć, technika — w powiązaniu z gospodarką. Dziękuję bardzo.</u>
478 470 </div>
479 471 <div xml:id="div-119">
480   - <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorJerzyRegulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się przede wszystkim odnieść do wniosku senatora Zielińskiego i wyraźnie się przeciwstawić propozycji połączenia w jedną komisję samorządu terytorialnego i samorządu pracowniczego. Nam chodzi o to, że słowo — „samorząd” dotyczy formy zarządzania. Ludzie mają się rządzić sami. Natomiast treść i przedmiot tego zarządzania są rzeczą różną. Nie można łączyć w jednej komisji problemu zarządu przedsiębiorstwem i problemu zarządu miastem. Nie jest istotna forma, a istotny jest przedmiot tego zarządu.</u>
481   - <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorJerzyRegulski">Jestem również przeciwny propozycjom odkładania i niezałatwiania na dzisiejszym posiedzeniu spraw regulaminowych. My naprawdę nie mamy czasu, aby odkładać i doskonalić. Mamy całą kadencję na to, żeby powoływać te komisje, które będą w przyszłości potrzebne.</u>
482   - <u xml:id="u-119.2" who="#SenatorJerzyRegulski">Proponuję więc — biorąc pod uwagę, że Senat będzie mógł zawsze powoływać nowe komisje i biorąc pod uwagę, że my dzisiaj nie wiemy, jaka będzie konkretnie treść, przedmiot i forma pracy naszej Izby jako Izby nowej, proponuję, aby uzupełniwszy tę listę propozycją senatora Osmańczyka — komisji którą można włączyć również do Komisji Spraw Zagranicznych lub stworzyć komisję odrębną, ale może należy ją stworzyć jako komisję odrębną ze względu na wagę zagadnienia emigracji — aby w tym momencie przyjąć tę uchwałę zgodnie z proponowanym wykazem komisji, a szczegółowe dyskusje odłożyć na okres dalszy wtedy, kiedy poznamy samych siebie, przedmiot prac. W tej chwili możemy snuć wiele domysłów, jak Senat będzie pracował i jakie będą priorytety. Proponuję, aby na dzisiejszym posiedzeniu nie wchodzić w szczegóły, odłożyć tę sprawę do dalszych rozważań, przyjmując tę uchwałę z korektą po wniosku posła Osmańczyka. Dziękuję.</u>
  472 + <u xml:id="u-119.0" who="#Marszałek">Dziękuję uprzejmie.</u>
  473 + <u xml:id="u-119.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę — pan senator Regulski.</u>
483 474 </div>
484 475 <div xml:id="div-120">
485   - <u xml:id="u-120.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
486   - <u xml:id="u-120.1" who="#Marszalek">Czy ktoś jeszcze prosi o głos?</u>
487   - <u xml:id="u-120.2" who="#Marszalek">Proszę — senator Romaszewski. Potem pan senator Wende.</u>
  476 + <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorJerzyRegulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się przede wszystkim odnieść do wniosku senatora Zielińskiego i wyraźnie się przeciwstawić propozycji połączenia w jedną komisję samorządu terytorialnego i samorządu pracowniczego. Nam chodzi o to, że słowo „samorząd” dotyczy formy zarządzania. Ludzie mają się rządzić sami. Natomiast treść i przedmiot tego zarządzania są rzeczą różną. Nie można łączyć w jednej komisji problemu zarządu przedsiębiorstwem i problemu zarządu miastem. Nie jest istotna forma, a istotny jest przedmiot tego zarządu.</u>
  477 + <u xml:id="u-120.1" who="#SenatorJerzyRegulski">Jestem również przeciwny propozycjom odkładania i niezałatwiania na dzisiejszym posiedzeniu spraw regulaminowych. My naprawdę nie mamy czasu, aby odkładać i doskonalić. Mamy całą kadencję na to, żeby powoływać te komisje, które będą w przyszłości potrzebne.</u>
  478 + <u xml:id="u-120.2" who="#SenatorJerzyRegulski">Proponuję więc — biorąc pod uwagę, że Senat będzie mógł zawsze powoływać nowe komisje i biorąc pod uwagę, że my dzisiaj nie wiemy, jaka będzie konkretnie treść, przedmiot i forma pracy naszej Izby jako Izby nowej, proponuję, aby uzupełniwszy tę listę propozycją senatora Osmańczyka — komisji którą można włączyć również do Komisji Spraw Zagranicznych lub stworzyć komisję odrębną, ale może należy ją stworzyć jako komisję odrębną ze względu na wagę zagadnienia emigracji — aby w tym momencie przyjąć tę uchwałę zgodnie z proponowanym wykazem komisji, a szczegółowe dyskusje odłożyć na okres dalszy wtedy, kiedy poznamy samych siebie, przedmiot prac. W tej chwili możemy snuć wiele domysłów, jak Senat będzie pracował i jakie będą priorytety. Proponuję, aby na dzisiejszym posiedzeniu nie wchodzić w szczegóły, odłożyć tę sprawę do dalszych rozważań, przyjmując tę uchwałę z korektą po wniosku posła Osmańczyka. Dziękuję.</u>
488 479 </div>
489 480 <div xml:id="div-121">
490   - <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Romaszewski z woj. tarnobrzeskiego.</u>
491   - <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie przyłączam się do głosu prof. Regulskiego, natomiast moja uwaga dotyczy art. 10 pkt 3, w którym wniosek dotyczący powołania komisji, chciałbym rozszerzyć na wszystkich senatorów.</u>
492   - <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W pkt. 3 przewidziane jest wnioskowanie powołania komisji przez Marszałka Sejmu. Uważam, że wniosek taki powinien móc zostać złożony przez każdego z senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
  481 + <u xml:id="u-121.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  482 + <u xml:id="u-121.1" who="#Marszałek">Czy ktoś jeszcze prosi o głos?</u>
  483 + <u xml:id="u-121.2" who="#Marszałek">Proszę — senator Romaszewski. Potem pan senator Wende.</u>
493 484 </div>
494 485 <div xml:id="div-122">
495   - <u xml:id="u-122.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
496   - <u xml:id="u-122.1" who="#Marszalek">Pan senator Wende, bardzo proszę.</u>
  486 + <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Romaszewski z woj. tarnobrzeskiego.</u>
  487 + <u xml:id="u-122.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie przyłączam się do głosu prof. Regulskiego, natomiast moja uwaga dotyczy art. 10 pkt 3, w którym wniosek dotyczący powołania komisji, chciałbym rozszerzyć na wszystkich senatorów.</u>
  488 + <u xml:id="u-122.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W pkt. 3 przewidziane jest wnioskowanie powołania komisji przez Marszałka Sejmu. Uważam, że wniosek taki powinien móc zostać złożony przez każdego z senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
497 489 </div>
498 490 <div xml:id="div-123">
499   - <u xml:id="u-123.0" who="#SenatorEdwardWende">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z całym szacunkiem dla projektu pana senatora Zielińskiego, muszę zaprotestować przeciwko wnioskowi łączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych.</u>
500   - <u xml:id="u-123.1" who="#SenatorEdwardWende">Otóż najogólniej rzecz biorąc Komisja Inicjatyw Ustawodawczych to będzie to, co wyjdzie od nas. Natomiast Komisja Prac Ustawodawczych to będzie to wszystko, co spłynie do nas z Sejmu. Otóż tę Komisję, tęże właśnie Komisję Prac Ustawodawczych czeka taki ogrom pracy, że obawiam się, że ta Komisja nie podejmie już żadnych własnych inicjatyw.</u>
501   - <u xml:id="u-123.2" who="#SenatorEdwardWende">I stąd byłbym skłonny wnioskować, żeby taki rozdział komisji od pkt. 1 do pkt. 11 — z poprawką, którą wnioskował senator Osmańczyk — zostawić w tym rozbiciu na Komisję Prac Ustawodawczych, którą czeka benedyktyńska praca, i Komisję Inicjatyw Ustawodawczych, która zobaczymy jak zacznie działać, bo to będzie zależało od nas. Dziękuję bardzo.</u>
  491 + <u xml:id="u-123.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  492 + <u xml:id="u-123.1" who="#Marszałek">Pan senator Wende, bardzo proszę.</u>
502 493 </div>
503 494 <div xml:id="div-124">
504   - <u xml:id="u-124.0" who="#Marszalek">Dziękuję uprzejmie.</u>
505   - <u xml:id="u-124.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan senator Piotrowski — prawda?</u>
  495 + <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorEdwardWende">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z całym szacunkiem dla projektu pana senatora Zielińskiego, muszę zaprotestować przeciwko wnioskowi łączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych.</u>
  496 + <u xml:id="u-124.1" who="#SenatorEdwardWende">Otóż najogólniej rzecz biorąc Komisja Inicjatyw Ustawodawczych to będzie to, co wyjdzie od nas. Natomiast Komisja Prac Ustawodawczych to będzie to wszystko, co spłynie do nas z Sejmu. Otóż tę Komisję, tęże właśnie Komisję Prac Ustawodawczych czeka taki ogrom pracy, że obawiam się, że ta Komisja nie podejmie już żadnych własnych inicjatyw.</u>
  497 + <u xml:id="u-124.2" who="#SenatorEdwardWende">I stąd byłbym skłonny wnioskować, żeby taki rozdział komisji od pkt. 1 do pkt. 11 — z poprawką, którą wnioskował senator Osmańczyk — zostawić w tym rozbiciu na Komisję Prac Ustawodawczych, którą czeka benedyktyńska praca, i Komisję Inicjatyw Ustawodawczych, która zobaczymy jak zacznie działać, bo to będzie zależało od nas. Dziękuję bardzo.</u>
506 498 </div>
507 499 <div xml:id="div-125">
508   - <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Senator Piotrowski — Katowice.</u>
509   - <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako senator z woj. katowickiego czuję się w obowiązku poprzeć inicjatywę, wniosek pana senatora Edmunda Osmańczyka w części dotyczącej powołania dodatkowej komisji do spraw emigracji. Uważam, że taka komisja jest niezbędna i ma działać w tym kierunku przede wszystkim, aby emigracji u nas więcej nie było.</u>
510   - <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Jeżeli zaś chodzi o kwestię połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych, to zajmuję dokładnie takie samo stanowisko jak mój przedmówca. Uważam, że inicjatywy ustawodawcze, czyli realizacja art. 20 ust. 4 Konstytucji, jako uprawnienia Senatu, to jest duży zakres pracy dla jednej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
  500 + <u xml:id="u-125.0" who="#Marszałek">Dziękuję uprzejmie.</u>
  501 + <u xml:id="u-125.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan senator Piotrowski — prawda?</u>
511 502 </div>
512 503 <div xml:id="div-126">
513   - <u xml:id="u-126.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan senator Szczypiorski. Nie pomyliłem się? Nie. Proszę bardzo.</u>
  504 + <u xml:id="u-126.0" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Senator Piotrowski — Katowice.</u>
  505 + <u xml:id="u-126.1" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako senator z woj. katowickiego czuję się w obowiązku poprzeć inicjatywę, wniosek pana senatora Edmunda Osmańczyka w części dotyczącej powołania dodatkowej komisji do spraw emigracji. Uważam, że taka komisja jest niezbędna i ma działać w tym kierunku przede wszystkim, aby emigracji u nas więcej nie było.</u>
  506 + <u xml:id="u-126.2" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Jeżeli zaś chodzi o kwestię połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych, to zajmuję dokładnie takie samo stanowisko jak mój przedmówca. Uważam, że inicjatywy ustawodawcze, czyli realizacja art. 20 ust. 4 Konstytucji, jako uprawnienia Senatu, to jest duży zakres pracy dla jednej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
514 507 </div>
515 508 <div xml:id="div-127">
516   - <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o zakończenie dyskusji nad projektem uchwały Senatu. Podzielam pogląd prof. Regulskiego — mamy przed sobą cztery lata prac i w ciągu najbliższych dwóch miesięcy zapewne jeszcze parokrotnie wrócimy do sprawy powoływania poszczególnych komisji.</u>
517   - <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">W tej chwili proponowałbym, aby przyjąć tę uchwałę tak, jak została nam zaproponowana i przejść do następnego punktu porządku obrad. Dziękuję bardzo.</u>
518   - <u xml:id="u-127.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  509 + <u xml:id="u-127.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan senator Szczypiorski. Nie pomyliłem się? Nie. Proszę bardzo.</u>
519 510 </div>
520 511 <div xml:id="div-128">
521   - <u xml:id="u-128.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
522   - <u xml:id="u-128.1" who="#Marszalek">Czy są dalsze głosy? Nie widzę.</u>
523   - <u xml:id="u-128.2" who="#Marszalek">Wobec tego... proszę bardzo.</u>
  512 + <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o zakończenie dyskusji nad projektem uchwały Senatu. Podzielam pogląd prof. Regulskiego — mamy przed sobą cztery lata prac i w ciągu najbliższych dwóch miesięcy zapewne jeszcze parokrotnie wrócimy do sprawy powoływania poszczególnych komisji.</u>
  513 + <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">W tej chwili proponowałbym, aby przyjąć tę uchwałę tak, jak została nam zaproponowana i przejść do następnego punktu porządku obrad. Dziękuję bardzo.</u>
  514 + <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
524 515 </div>
525 516 <div xml:id="div-129">
526   - <u xml:id="u-129.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Jeśli można, z miejsca panie Marszałku?</u>
  517 + <u xml:id="u-129.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  518 + <u xml:id="u-129.1" who="#Marszałek">Czy są dalsze głosy? Nie widzę.</u>
  519 + <u xml:id="u-129.2" who="#Marszałek">Wobec tego... proszę bardzo.</u>
527 520 </div>
528 521 <div xml:id="div-130">
529   - <u xml:id="u-130.0" who="#Marszalek">Oj, bo nie będzie słychać, zapisu nie będzie. Bardzo proszę.</u>
  522 + <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Jeśli można, z miejsca panie Marszałku?</u>
530 523 </div>
531 524 <div xml:id="div-131">
532   - <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Senator Nowicki, województwo pilskie.</u>
533   - <u xml:id="u-131.1" who="#SenatorZdzislawNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście popieram wniosek pana Szczypiorskiego. Gorącym sercem popieram, niemniej jak myślę, powinniśmy jednak wprowadzić tę poprawkę dotyczącą emigracji. Poprawkę wniesioną przez pana Osmańczyka. Myślę, że zgadzamy się z tym wszyscy. Dziękuję.</u>
  525 + <u xml:id="u-131.0" who="#Marszałek">Oj, bo nie będzie słychać, zapisu nie będzie. Bardzo proszę.</u>
534 526 </div>
535 527 <div xml:id="div-132">
536   - <u xml:id="u-132.0" who="#Marszalek">Wysoki Senacie! Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
  528 + <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Senator Nowicki, województwo pilskie.</u>
  529 + <u xml:id="u-132.1" who="#SenatorZdzisławNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście popieram wniosek pana Szczypiorskiego. Gorącym sercem popieram, niemniej jak myślę, powinniśmy jednak wprowadzić tę poprawkę dotyczącą emigracji. Poprawkę wniesioną przez pana Osmańczyka. Myślę, że zgadzamy się z tym wszyscy. Dziękuję.</u>
537 530 </div>
538 531 <div xml:id="div-133">
539   - <u xml:id="u-133.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Został przeze mnie złożony wcześniej wniosek formalny i sądzę, że można go przyjąć ku zadowoleniu naszemu.</u>
540   - <u xml:id="u-133.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Przyjmujemy cały tekst z poprawką zgłoszoną przez senatora Romaszewskiego na stronie ostatniej, że rodzaj komisji, zakres działania określa Senat, to jest skreślenie trzech słów i zostawiamy nazwy komisji na przykład do jutra. Jutro się też zbieramy. Ustalmy to na Klubie, gdzie możemy sobie rozmawiać bardzo, powiedzmy, otwarcie, możemy więcej czasu na to stracić. Czyli byłby cały regulamin zatwierdzony, ustanawia się komisje stałe, których nazwy będą dodane osobno.</u>
541   - <u xml:id="u-133.2" who="#SenatorRomanCiesielski">W tej chwili sądzę, że myśmy nie przedyskutowali wszystkich spraw, a ich waga, a są to w różnych zakresach istotne sprawy, nie była tu w całości przedstawiona.</u>
542   - <u xml:id="u-133.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Proponuję więc, to jest chyba dalej idący, wcześniej podany wniosek, przyjąć cały ten regulamin ze zmianą w pkt. 3 zaproponowaną przez senatora Romaszewskiego, nie przyjmując jeszcze nazw tych komisji do następnego posiedzenia Senatu, które jak słyszałem ma się odbyć jutro, zdaje się, albo kiedykolwiek, i wtedy nie będzie tych kłopotów, naszych wewnętrznych sumień. Dziękuję.</u>
  532 + <u xml:id="u-133.0" who="#Marszałek">Wysoki Senacie! Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
543 533 </div>
544 534 <div xml:id="div-134">
545   - <u xml:id="u-134.0" who="#Marszalek">Wysoki Senacie! Mnie się zdaje, że sprawa wygląda następująco, że właściwie jest consensus co do całego tekstu regulaminu, który by nam bardzo ułatwił pracę; jest pewna wątpliwość co do sprawy komisji.</u>
546   - <u xml:id="u-134.1" who="#Marszalek">Odnoszę wrażenie, że jest consensus, żeby jako dwunastą komisję włączyć komisję do spraw emigracji, dwanaście to bardzo ładna liczba. Wobec tego sądzę, że może nie odkładajmy tego, za chwilę sprawdzimy czy moje odczucia są prawidłowe. Mnie się zdaje, że czeka nas wiele odpowiedzialnych jeszcze spraw, a szczęśliwie mamy tu normę art. 10 ust. 2, że Senat może powołać inne komisje stałe i wobec tego wydaje mi się, że będziemy mogli zawsze rozszerzyć skład komisji, a to nam pozwoli już zastanowić się, jakie osoby powołać do poszczególnych składów.</u>
547   - <u xml:id="u-134.2" who="#Marszalek">W związku z powyższym, skupiając uwagę na art. 10; jednak próbujmy działać demokratycznie. Pan senator Ciesielski, o ile rozumiem wnosił, żeby odroczyć sprawę powołania komisji. Wiemy skądinąd, że był wniosek senatora Rozmarynowicza, żeby jednak uchwalić.</u>
548   - <u xml:id="u-134.3" who="#Marszalek">Dla porządku, skoro są dwa stanowiska sprzeczne, przegłosujmy to.</u>
549   - <u xml:id="u-134.4" who="#Marszalek">Kto by był za wnioskiem senatora Ciesielskiego, żeby odroczyć określenie listy komisji? Proszę, kto jest za tym wnioskiem? Proszę łaskawie o przeliczenie. Dziękuję.</u>
550   - <u xml:id="u-134.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? 70.</u>
551   - <u xml:id="u-134.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Ja. Siedem.</u>
552   - <u xml:id="u-134.7" who="#Marszalek">W tej sytuacji jednak postanowiła Wysoka Izba, żebyśmy teraz ustanowili te komisje. Wobec tego szybko zrobimy mały przegląd.</u>
553   - <u xml:id="u-134.8" who="#Marszalek">Jest zapytanie, ponieważ pan senator Zieliński był zwolennikiem połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych i Prac Ustawodawczych, chciałem tylko zapytać, czy podtrzymuje ten wniosek?</u>
554   - <u xml:id="u-134.9" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński:</u>
555   - <u xml:id="u-134.10" who="#Marszalek">Cofam.)</u>
556   - <u xml:id="u-134.11" who="#Marszalek">Wycofuje Pan wniosek, dobrze.</u>
557   - <u xml:id="u-134.12" who="#Marszalek">Poza tym pan senator Bojarski był za połączeniem kilku komisji. Czy Pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
558   - <u xml:id="u-134.13" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bojarski:</u>
559   - <u xml:id="u-134.14" who="#Marszalek">Tak.)</u>
560   - <u xml:id="u-134.15" who="#Marszalek">Czyli chodziłoby o połączenie — których, żebyśmy mieli precyzyjne sformułowanie.</u>
  535 + <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Został przeze mnie złożony wcześniej wniosek formalny i sądzę, że można go przyjąć ku zadowoleniu naszemu.</u>
  536 + <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Przyjmujemy cały tekst z poprawką zgłoszoną przez senatora Romaszewskiego na stronie ostatniej, że rodzaj komisji, zakres działania określa Senat, to jest skreślenie trzech słów i zostawiamy nazwy komisji na przykład do jutra. Jutro się też zbieramy. Ustalmy to na Klubie, gdzie możemy sobie rozmawiać bardzo, powiedzmy, otwarcie, możemy więcej czasu na to stracić. Czyli byłby cały regulamin zatwierdzony, ustanawia się komisje stałe, których nazwy będą dodane osobno.</u>
  537 + <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorRomanCiesielski">W tej chwili sądzę, że myśmy nie przedyskutowali wszystkich spraw, a ich waga, a są to w różnych zakresach istotne sprawy, nie była tu w całości przedstawiona.</u>
  538 + <u xml:id="u-134.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Proponuję więc, to jest chyba dalej idący, wcześniej podany wniosek, przyjąć cały ten regulamin ze zmianą w pkt. 3 zaproponowaną przez senatora Romaszewskiego, nie przyjmując jeszcze nazw tych komisji do następnego posiedzenia Senatu, które jak słyszałem ma się odbyć jutro, zdaje się, albo kiedykolwiek, i wtedy nie będzie tych kłopotów, naszych wewnętrznych sumień. Dziękuję.</u>
561 539 </div>
562 540 <div xml:id="div-135">
563   - <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Jest wniosek o połączenie przejściowe czwartej i piątej komisji.</u>
564   - <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Marszałek:</u>
565   - <u xml:id="u-135.2" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Tak, tak, ale której?)</u>
566   - <u xml:id="u-135.3" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Czwartej i piątej.</u>
  541 + <u xml:id="u-135.0" who="#Marszałek">Wysoki Senacie! Mnie się zdaje, że sprawa wygląda następująco, że właściwie jest consensus co do całego tekstu regulaminu, który by nam bardzo ułatwił pracę; jest pewna wątpliwość co do sprawy komisji.</u>
  542 + <u xml:id="u-135.1" who="#Marszałek">Odnoszę wrażenie, że jest consensus, żeby jako dwunastą komisję włączyć komisję do spraw emigracji, dwanaście to bardzo ładna liczba. Wobec tego sądzę, że może nie odkładajmy tego, za chwilę sprawdzimy czy moje odczucia są prawidłowe. Mnie się zdaje, że czeka nas wiele odpowiedzialnych jeszcze spraw, a szczęśliwie mamy tu normę art. 10 ust. 2, że Senat może powołać inne komisje stałe i wobec tego wydaje mi się, że będziemy mogli zawsze rozszerzyć skład komisji, a to nam pozwoli już zastanowić się, jakie osoby powołać do poszczególnych składów.</u>
  543 + <u xml:id="u-135.2" who="#Marszałek">W związku z powyższym, skupiając uwagę na art. 10; jednak próbujmy działać demokratycznie. Pan senator Ciesielski, o ile rozumiem wnosił, żeby odroczyć sprawę powołania komisji. Wiemy skądinąd, że był wniosek senatora Rozmarynowicza, żeby jednak uchwalić.</u>
  544 + <u xml:id="u-135.3" who="#Marszałek">Dla porządku, skoro są dwa stanowiska sprzeczne, przegłosujmy to.</u>
  545 + <u xml:id="u-135.4" who="#Marszałek">Kto by był za wnioskiem senatora Ciesielskiego, żeby odroczyć określenie listy komisji? Proszę, kto jest za tym wnioskiem? Proszę łaskawie o przeliczenie. Dziękuję.</u>
  546 + <u xml:id="u-135.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? 70.</u>
  547 + <u xml:id="u-135.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Ja. Siedem.</u>
  548 + <u xml:id="u-135.7" who="#Marszałek">W tej sytuacji jednak postanowiła Wysoka Izba, żebyśmy teraz ustanowili te komisje. Wobec tego szybko zrobimy mały przegląd.</u>
  549 + <u xml:id="u-135.8" who="#Marszałek">Jest zapytanie, ponieważ pan senator Zieliński był zwolennikiem połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych i Prac Ustawodawczych, chciałem tylko zapytać, czy podtrzymuje ten wniosek?</u>
  550 + <u xml:id="u-135.9" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński: Cofam.)</u>
  551 + <u xml:id="u-135.10" who="#Marszałek">Wycofuje Pan wniosek, dobrze.</u>
  552 + <u xml:id="u-135.11" who="#Marszałek">Poza tym pan senator Bojarski był za połączeniem kilku komisji. Czy Pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
  553 + <u xml:id="u-135.12" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bojarski: Tak.)</u>
  554 + <u xml:id="u-135.13" who="#Marszałek">Czyli chodziłoby o połączenie — których, żebyśmy mieli precyzyjne sformułowanie.</u>
567 555 </div>
568 556 <div xml:id="div-136">
569   - <u xml:id="u-136.0" who="#Marszalek">Cztery i pięć. Tak.</u>
570   - <u xml:id="u-136.1" who="#Marszalek">Kto jest za tym wnioskiem, prosiłbym o policzenie. Dziękuję.</u>
571   - <u xml:id="u-136.2" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Już? 58.</u>
572   - <u xml:id="u-136.3" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
573   - <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Głos z sali:</u>
574   - <u xml:id="u-136.5" who="#Marszalek">22)</u>
575   - <u xml:id="u-136.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że wniosek upadł.</u>
576   - <u xml:id="u-136.7" who="#Marszalek">Dalej, wniosek senatora Osmańczyka, żeby dopisać Komisję ds. Emigracji, jako dwunastą. Kto jest za tym wnioskiem?</u>
577   - <u xml:id="u-136.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
578   - <u xml:id="u-136.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Dwa wstrzymujące.</u>
579   - <u xml:id="u-136.10" who="#Marszalek">Czyli ustaliliśmy powołanie tej komisji.</u>
580   - <u xml:id="u-136.11" who="#Marszalek">Jeszcze był wniosek, chyba też pana senatora Zielińskiego, żeby w pkt. 10 wymieniona Komisja ds. Samorządu Terytorialnego, żeby się przekształciła w Komisję ds. Samorządowych.</u>
581   - <u xml:id="u-136.12" who="#Marszalek">Czy pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
582   - <u xml:id="u-136.13" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński:</u>
583   - <u xml:id="u-136.14" who="#Marszalek">Podtrzymuję.)</u>
584   - <u xml:id="u-136.15" who="#Marszalek">Podtrzymuje pan.</u>
585   - <u xml:id="u-136.16" who="#Marszalek">Kto jest za tym wnioskiem? Obawiam się, że jeden. To już może dalej nie będziemy głosowali. Rozumiem, że jednak pozostaje Komisja ds. Samorządu Terytorialnego. Proszę mnie kontrolować, bo zdaje się, że gdy chodzi o wykaz komisji, tośmy już... Proszę bardzo.</u>
586   - <u xml:id="u-136.17" who="#komentarz">(Głos z sali:</u>
587   - <u xml:id="u-136.18" who="#Marszalek">Jest jeszcze poprawka senatora Zbigniewa Romaszewskiego — do art. 10 ust. 3.)</u>
588   - <u xml:id="u-136.19" who="#Marszalek">Tak, ale to nie jest sprawa wykazu, prawda? Rozumiem, że co do wykazu sprawę ustaliliśmy. Teraz, gdy chodzi o poprawkę senatora Romaszewskiego — Panie Senatorze, gdyby Pan był łaskaw jeszcze precyzyjnie sformułować.</u>
  557 + <u xml:id="u-136.0" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Jest wniosek o połączenie przejściowe czwartej i piątej komisji.</u>
  558 + <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Marszałek: Tak, tak, ale której?)</u>
  559 + <u xml:id="u-136.2" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Czwartej i piątej.</u>
589 560 </div>
590 561 <div xml:id="div-137">
591   - <u xml:id="u-137.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Myślę, że po prostu skreślić słowa — „na wniosek Marszałka”.</u>
  562 + <u xml:id="u-137.0" who="#Marszałek">Cztery i pięć. Tak.</u>
  563 + <u xml:id="u-137.1" who="#Marszałek">Kto jest za tym wnioskiem, prosiłbym o policzenie. Dziękuję.</u>
  564 + <u xml:id="u-137.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Już? 58.</u>
  565 + <u xml:id="u-137.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
  566 + <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 22)</u>
  567 + <u xml:id="u-137.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że wniosek upadł.</u>
  568 + <u xml:id="u-137.6" who="#Marszałek">Dalej, wniosek senatora Osmańczyka, żeby dopisać Komisję ds. Emigracji, jako dwunastą. Kto jest za tym wnioskiem?</u>
  569 + <u xml:id="u-137.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
  570 + <u xml:id="u-137.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Dwa wstrzymujące.</u>
  571 + <u xml:id="u-137.9" who="#Marszałek">Czyli ustaliliśmy powołanie tej komisji.</u>
  572 + <u xml:id="u-137.10" who="#Marszałek">Jeszcze był wniosek, chyba też pana senatora Zielińskiego, żeby w pkt. 10 wymieniona Komisja ds. Samorządu Terytorialnego, żeby się przekształciła w Komisję ds. Samorządowych.</u>
  573 + <u xml:id="u-137.11" who="#Marszałek">Czy pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
  574 + <u xml:id="u-137.12" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński: Podtrzymuję.)</u>
  575 + <u xml:id="u-137.13" who="#Marszałek">Podtrzymuje pan.</u>
  576 + <u xml:id="u-137.14" who="#Marszałek">Kto jest za tym wnioskiem? Obawiam się, że jeden. To już może dalej nie będziemy głosowali. Rozumiem, że jednak pozostaje Komisja ds. Samorządu Terytorialnego. Proszę mnie kontrolować, bo zdaje się, że gdy chodzi o wykaz komisji, tośmy już... Proszę bardzo.</u>
  577 + <u xml:id="u-137.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest jeszcze poprawka senatora Zbigniewa Romaszewskiego — do art. 10 ust. 3.)</u>
  578 + <u xml:id="u-137.16" who="#Marszałek">Tak, ale to nie jest sprawa wykazu, prawda? Rozumiem, że co do wykazu sprawę ustaliliśmy. Teraz, gdy chodzi o poprawkę senatora Romaszewskiego — Panie Senatorze, gdyby Pan był łaskaw jeszcze precyzyjnie sformułować.</u>
592 579 </div>
593 580 <div xml:id="div-138">
594   - <u xml:id="u-138.0" who="#Marszalek">Skreślić słowa — „na wniosek Marszałka”? Tak. Przychylam się. Nie chcę być posądzony o dyktaturę. Wobec czego, kto jest za skreśleniem — na str. 3 tego dokumentu, który państwo mają — słów — „na wniosek Marszałka”.</u>
595   - <u xml:id="u-138.1" who="#Marszalek">Kto jest za tą poprawką? 78.</u>
596   - <u xml:id="u-138.2" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? 5.</u>
597   - <u xml:id="u-138.3" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
598   - <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Głos z sali:</u>
599   - <u xml:id="u-138.5" who="#Marszalek">6)</u>
600   - <u xml:id="u-138.6" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Wniosek przeszedł.</u>
601   - <u xml:id="u-138.7" who="#Marszalek">Wobec tego pozostaje mi teraz poddać pod głosowanie całość przedłożonego regulaminu.</u>
602   - <u xml:id="u-138.8" who="#Marszalek">Kto jest za całością, z poprawkami, któreśmy przyjęli?</u>
603   - <u xml:id="u-138.9" who="#Marszalek">Już mamy? Ile? 87.</u>
604   - <u xml:id="u-138.10" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
605   - <u xml:id="u-138.11" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? 6.</u>
606   - <u xml:id="u-138.12" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
607   - <u xml:id="u-138.13" who="#Marszalek">Zatem stwierdzam, że regulamin Senatu został uchwalony.</u>
608   - <u xml:id="u-138.14" who="#Marszalek">Ponieważ jest tu również, zwracam uwagę na artykuł 12, formuła, że w sprawach nie uregulowanych niniejszą uchwałą stosuje się odpowiednio regulamin Sejmu, zatem można powiedzieć, że na najbliższą przyszłość cały regulamin mamy uchwalony.</u>
609   - <u xml:id="u-138.15" who="#Marszalek">W tej sytuacji możemy przejść do następnego punktu, do wyboru wicemarszałków Senatu.</u>
610   - <u xml:id="u-138.16" who="#Marszalek">Prosiłbym o zgłoszenie kandydatur, przypominam, że ma ich być trzech. Proszę bardzo, pan senator Ziółkowski.</u>
  581 + <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Myślę, że po prostu skreślić słowa „na wniosek Marszałka”.</u>
611 582 </div>
612 583 <div xml:id="div-139">
613   - <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt zgłosić jako kandydatów na stanowiska wicemarszałków Senatu Zofię Kuratowską — senatora z województwa nowosądeckiego, Józefa Ślisza — senatora z województwa rzeszowskiego i Andrzeja Wielowieyskiego — senatora z województwa katowickiego.</u>
614   - <u xml:id="u-139.1" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pani senator Zofia Kuratowska lekarz internista i hematolog, docent w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Urodzona w 1931 r., zamężna, ma dorosłego syna. W latach 1975—1983 kierownik Kliniki Hematologii, Immunologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, ordynator oddziału chorób wewnętrznych szpitala chirurgii urazowej w Warszawie. Od 1980 r. przewodnicząca komisji zakładowej — „Solidarność” w Zespole Opieki Zdrowotnej Warszawa-Ochota, członek Krajowej Komisji Koordynacyjnej Pracowników Służby Zdrowia „Solidarność”. Od stycznia 1982 r. współpracownik Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom. W 1983 r. represyjnie pozbawiona kliniki i ordynatury oddziału szpitalnego. Redaktor naczelny Zeszytów Niezależnej Myśli Lekarskiej, członek Społecznej Rady Funduszu Wydawnictw Niezależnych. Od jesieni 1988 r. członek Komitetu Koordynacyjnego Warszawskiej Służby Zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Komisji Zdrowia. Członek Komitetu Obywatelskiego, w którym kieruje komisją zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Fundacji — „Solidarność”. I wreszcie członek obrad okrągłego stołu, współprzewodnicząca w podzespole ds. zdrowia. Wielki autorytet moralny.</u>
615   - <u xml:id="u-139.2" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pan senator Józef Ślisz, rolnik. Właściciel i zarządca 15-hektarowego gospodarstwa nastawionego na produkcję trzody chlewnej. Od marca 1987 r. przewodniczący tymczasowej Krajowej Rady Rolników — „Solidarność”. Urodzony 20 marca 1934 r. w Łukawcu ziemia rzeszowska, żonaty, jeden syn, dwie córki oraz jedna wnuczka.</u>
616   - <u xml:id="u-139.3" who="#SenatorJanuszZiolkowski">W latach 1980—1981 działacz — „Solidarności” Rolników Indywidualnych, współorganizator strajku rzeszowskiego, przewodniczący komisji ds. realizacji porozumień rzeszowsko-ustrzyckich. Wybitny uczestnik okrągłego stołu. Położył wielkie zasługi dla podniesienia rangi rolnictwa i wsi w życiu kraju, scalił Związek.</u>
617   - <u xml:id="u-139.4" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pan senator Andrzej Wielowieyski, prawnik, ekonomista, publicysta czasopism katolickich, sekretarz warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej w latach 1972—1981 i ponownie od 1984 roku, członek Zarządu Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie od 1962 roku. Położył wielkie zasługi dla rozwoju Klubów Inteligencji Katolickiej w całym kraju.</u>
618   - <u xml:id="u-139.5" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Urodził się w Warszawie w 1927 r. W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej. W latach 1945—1948 członek Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici” i Bratniej Pomocy na Uniwersytecie Jagiellońskim.</u>
619   - <u xml:id="u-139.6" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Od 1978 r. członek zespołu roboczego konwersatorium — „Doświadczenie i Przyszłość”. Ekspert Episkopatu Polski do spraw gospodarczych i związkowych. Członek zespołu doradców międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej. W 1981 r. kierownik ośrodka prac społeczno-zawodowych przy Komisji Krajowej — „Solidarność”. W latach 1981—1985 członek Prymasowskiej Rady Społecznej. Od 1983 r. doradca Lecha Wałęsy, członek Komitetu Obywatelskiego. Uczestnik okrągłego stołu. Żonaty, 1 syn i 6 córek, 13 wnucząt z przewagą wnuczek.</u>
620   - <u xml:id="u-139.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
621   - <u xml:id="u-139.8" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Człowiek mądry, prawy, zatroskany o dobro Pospolitej Rzeczy.</u>
  584 + <u xml:id="u-139.0" who="#Marszałek">Skreślić słowa „na wniosek Marszałka”? Tak. Przychylam się. Nie chcę być posądzony o dyktaturę. Wobec czego, kto jest za skreśleniem — na str. 3 tego dokumentu, który państwo mają — słów „na wniosek Marszałka”.</u>
  585 + <u xml:id="u-139.1" who="#Marszałek">Kto jest za tą poprawką? 78.</u>
  586 + <u xml:id="u-139.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? 5.</u>
  587 + <u xml:id="u-139.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
  588 + <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 6)</u>
  589 + <u xml:id="u-139.5" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Wniosek przeszedł.</u>
  590 + <u xml:id="u-139.6" who="#Marszałek">Wobec tego pozostaje mi teraz poddać pod głosowanie całość przedłożonego regulaminu.</u>
  591 + <u xml:id="u-139.7" who="#Marszałek">Kto jest za całością, z poprawkami, któreśmy przyjęli?</u>
  592 + <u xml:id="u-139.8" who="#Marszałek">Już mamy? Ile? 87.</u>
  593 + <u xml:id="u-139.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  594 + <u xml:id="u-139.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? 6.</u>
  595 + <u xml:id="u-139.11" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  596 + <u xml:id="u-139.12" who="#Marszałek">Zatem stwierdzam, że regulamin Senatu został uchwalony.</u>
  597 + <u xml:id="u-139.13" who="#Marszałek">Ponieważ jest tu również, zwracam uwagę na artykuł 12, formuła, że w sprawach nie uregulowanych niniejszą uchwałą stosuje się odpowiednio regulamin Sejmu, zatem można powiedzieć, że na najbliższą przyszłość cały regulamin mamy uchwalony.</u>
  598 + <u xml:id="u-139.14" who="#Marszałek">W tej sytuacji możemy przejść do następnego punktu, do wyboru wicemarszałków Senatu.</u>
  599 + <u xml:id="u-139.15" who="#Marszałek">Prosiłbym o zgłoszenie kandydatur, przypominam, że ma ich być trzech. Proszę bardzo, pan senator Ziółkowski.</u>
622 600 </div>
623 601 <div xml:id="div-140">
624   - <u xml:id="u-140.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
625   - <u xml:id="u-140.1" who="#Marszalek">Czy są dalsze kandydatury? Nie widzę.</u>
626   - <u xml:id="u-140.2" who="#Marszalek">Wobec tego stwierdzam, że zgłoszono 3 kandydatury; pani senator Zofii Kuratowskiej, pana senatora Józefa Ślisza oraz pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
627   - <u xml:id="u-140.3" who="#Marszalek">W tej sytuacji wypada nam przegłosować kolejno te kandydatury.</u>
628   - <u xml:id="u-140.4" who="#Marszalek">Kto jest za powołaniem na wicemarszałka Senatu pani senator Zofii Kuratowskiej? Już mamy?</u>
629   - <u xml:id="u-140.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
630   - <u xml:id="u-140.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
631   - <u xml:id="u-140.7" who="#Marszalek">Jakie wyniki mamy? Obliczyliście panowie? Ja — za.</u>
632   - <u xml:id="u-140.8" who="#Marszalek">Pani senator Kuratowska została wybrana wicemarszałkiem Senatu większością 92 głosów, przy 4 wstrzymujących się.</u>
633   - <u xml:id="u-140.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
634   - <u xml:id="u-140.10" who="#Marszalek">Gratuluję ze swej strony.</u>
635   - <u xml:id="u-140.11" who="#Marszalek">Z kolei — kto jest za kandydaturą senatora Józefa Ślisza? Dziękuję.</u>
636   - <u xml:id="u-140.12" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
637   - <u xml:id="u-140.13" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
638   - <u xml:id="u-140.14" who="#Marszalek">Jak tam mamy? Stwierdzam, że pan senator Józef Ślisz został wybrany wicemarszałkiem większością 94 głosów, przy 2 wstrzymujących.</u>
639   - <u xml:id="u-140.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
640   - <u xml:id="u-140.16" who="#Marszalek">Serdecznie gratuluję.</u>
641   - <u xml:id="u-140.17" who="#Marszalek">I z kolei — kto jest za wyborem na wicemarszałka Senatu pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego? Mnie policzyliście? To dobrze.</u>
642   - <u xml:id="u-140.18" who="#Marszalek">Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
643   - <u xml:id="u-140.19" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
644   - <u xml:id="u-140.20" who="#Marszalek">Stwierdzam, że pan senator Andrzej Wielowieyski został wybrany na wicemarszałka Senatu większością 93 głosów, przy 3 wstrzymujących się.</u>
645   - <u xml:id="u-140.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
646   - <u xml:id="u-140.22" who="#Marszalek">Gratuluję.</u>
647   - <u xml:id="u-140.23" who="#Marszalek">Z kolei wypada nam wybrać, zgodnie z regulaminem, który przed chwilą uchwaliliśmy 3 senatorów jako członków Prezydium. Czy w tej sprawie są jakieś głosy?</u>
648   - <u xml:id="u-140.24" who="#Marszalek">Proszę pan senator Ziółkowski.</u>
  602 + <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt zgłosić jako kandydatów na stanowiska wicemarszałków Senatu Zofię Kuratowską — senatora z województwa nowosądeckiego, Józefa Ślisza — senatora z województwa rzeszowskiego i Andrzeja Wielowieyskiego — senatora z województwa katowickiego.</u>
  603 + <u xml:id="u-140.1" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pani senator Zofia Kuratowska lekarz internista i hematolog, docent w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Urodzona w 1931 r., zamężna, ma dorosłego syna. W latach 1975–1983 kierownik Kliniki Hematologii, Immunologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, ordynator oddziału chorób wewnętrznych szpitala chirurgii urazowej w Warszawie. Od 1980 r. przewodnicząca komisji zakładowej „Solidarność” w Zespole Opieki Zdrowotnej Warszawa-Ochota, członek Krajowej Komisji Koordynacyjnej Pracowników Służby Zdrowia „Solidarność”. Od stycznia 1982 r. współpracownik Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom. W 1983 r. represyjnie pozbawiona kliniki i ordynatury oddziału szpitalnego. Redaktor naczelny Zeszytów Niezależnej Myśli Lekarskiej, członek Społecznej Rady Funduszu Wydawnictw Niezależnych. Od jesieni 1988 r. członek Komitetu Koordynacyjnego Warszawskiej Służby Zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Komisji Zdrowia. Członek Komitetu Obywatelskiego, w którym kieruje komisją zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Fundacji „Solidarność”. I wreszcie członek obrad okrągłego stołu, współprzewodnicząca w podzespole ds. zdrowia. Wielki autorytet moralny.</u>
  604 + <u xml:id="u-140.2" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pan senator Józef Ślisz, rolnik. Właściciel i zarządca 15-hektarowego gospodarstwa nastawionego na produkcję trzody chlewnej. Od marca 1987 r. przewodniczący tymczasowej Krajowej Rady Rolników „Solidarność”. Urodzony 20 marca 1934 r. w Łukawcu ziemia rzeszowska, żonaty, jeden syn, dwie córki oraz jedna wnuczka.</u>
  605 + <u xml:id="u-140.3" who="#SenatorJanuszZiółkowski">W latach 1980–1981 działacz „Solidarności” Rolników Indywidualnych, współorganizator strajku rzeszowskiego, przewodniczący komisji ds. realizacji porozumień rzeszowsko-ustrzyckich. Wybitny uczestnik okrągłego stołu. Położył wielkie zasługi dla podniesienia rangi rolnictwa i wsi w życiu kraju, scalił Związek.</u>
  606 + <u xml:id="u-140.4" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pan senator Andrzej Wielowieyski, prawnik, ekonomista, publicysta czasopism katolickich, sekretarz warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej w latach 1972–1981 i ponownie od 1984 roku, członek Zarządu Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie od 1962 roku. Położył wielkie zasługi dla rozwoju Klubów Inteligencji Katolickiej w całym kraju.</u>
  607 + <u xml:id="u-140.5" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Urodził się w Warszawie w 1927 r. W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej. W latach 1945–1948 członek Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici” i Bratniej Pomocy na Uniwersytecie Jagiellońskim.</u>
  608 + <u xml:id="u-140.6" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Od 1978 r. członek zespołu roboczego konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Ekspert Episkopatu Polski do spraw gospodarczych i związkowych. Członek zespołu doradców międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej. W 1981 r. kierownik ośrodka prac społeczno-zawodowych przy Komisji Krajowej „Solidarność”. W latach 1981–1985 członek Prymasowskiej Rady Społecznej. Od 1983 r. doradca Lecha Wałęsy, członek Komitetu Obywatelskiego. Uczestnik okrągłego stołu. Żonaty, 1 syn i 6 córek, 13 wnucząt z przewagą wnuczek.</u>
  609 + <u xml:id="u-140.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  610 + <u xml:id="u-140.8" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Człowiek mądry, prawy, zatroskany o dobro Pospolitej Rzeczy.</u>
649 611 </div>
650 612 <div xml:id="div-141">
651   - <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego pragnę zgłosić jako kandydatów na członków Prezydium Senatu Andrzeja Celińskiego — senatora z woj. płockiego, Krzysztofa Kozłowskiego — senatora z województwa krakowskiego i pana Edwarda Wende — senatora z woj. kaliskiego.</u>
652   - <u xml:id="u-141.1" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pan senator Andrzej Celiński socjolog, wykładowca w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, urodzony w 1950 r. w Warszawie. W latach szkolnych i studenckich harcerz w tzw. Czarnej Jedynce, aktywny uczestnik wydarzeń marcowych 1968 r., wielokrotnie zatrzymywany, przetrzymywany w areszcie, relegowany ze studiów. Od 1972 r. pracownik Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1975—1977 wiceprzewodniczący rady oddziałowej Związku Nauczycielstwa Polskiego, animator Towarzystwa Kursów Naukowych, tzw. — „Latającego Uniwersytetu”, członek Komitetu Samoobrony Społecznej KOR, uczestnik akcji pomocy robotnikom Ursusa i Radomia. W 1977 r. usunięty z pracy w Uniwersytecie, ponownie przyjęty po sierpniu 1980 r. Od lutego 1981 r. sekretarz Krajowej Komisji Porozumiewawczej „Solidarność”, organizator I Zjazdu Oliwskiego, szef gabinetu Lecha Wałęsy. Internowany od 13 grudnia 1981 r. aż do 7 grudnia 1982 r., współzałożyciel kwartalnika — „21”, jeden z czterech sekretarzy Komisji Wykonawczej Solidarności, członek Komitetu Obywatelskiego. W pracach okrągłego stołu współprzewodniczący podzespołu ds. młodzieży. Żonaty, ma 3 synów.</u>
653   - <u xml:id="u-141.2" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pan senator Krzysztof Kozłowski dr filozofii, dziennikarz. Od 1956 r. członek redakcji — „Tygodnika Powszechnego”, zastępca redaktora naczelnego, wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Urodził się w 1931 r. w Przybysłowicach na ziemi miechowskiej. W latach 1980—1981 doradca komisji robotniczej hutników w Hucie im. Lenina w Krakowie, członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, zdelegalizowanego w 1982 r. i ponownie zalegalizowanego w ubiegłym miesiącu. Uczestnik obrad okrągłego stołu w podzespole ds. reform politycznych, współprzewodniczący podzespołu ds. środków masowego przekazu, członek Komitetu Obywatelskiego. Żonaty, ma 1 córkę. Redagując — „Tygodnik Powszechny” ma ogromne zasługi dla kształtowania katolickiej elity polskiej.</u>
654   - <u xml:id="u-141.3" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Pan senator Edward Wende, adwokat, ur. w 1936 r. w Warszawie, żonaty, ma 2 dzieci. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu, studia we Wrocławiu; dalsza cała jego praca w Warszawie. Obrońca w wielu procesach, m.in, w 1981 i 1982 r. obrońca Konfederacji Polski Niepodległej; w 1983 r. obrona w śledztwie, gdy w grudniu tego roku został zatrzymany ks. Jerzy Popiełuszko; w 1984 r. i 1985 r. pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych Waldemara Chrostowskiego i rodziny ks. Jerzego Popiełuszki w procesie jego zabójców, w procesie toruńskim. W 1986 r. obrona Zbigniewa Bujaka w śledztwie. Pełnomocnik w sprawie cywilnej przeciwko rzecznikowi prasowemu Rządu o ochronę czci Bronisława Geremka, Janusza Onyszkiewicza, Magdaleny Sokołowskiej, Klemensa Szaniawskiego. Odważny, pozyskał sobie wielki mir w dążeniu do autentycznej praworządności w naszym kraju.</u>
  613 + <u xml:id="u-141.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  614 + <u xml:id="u-141.1" who="#Marszałek">Czy są dalsze kandydatury? Nie widzę.</u>
  615 + <u xml:id="u-141.2" who="#Marszałek">Wobec tego stwierdzam, że zgłoszono 3 kandydatury; pani senator Zofii Kuratowskiej, pana senatora Józefa Ślisza oraz pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
  616 + <u xml:id="u-141.3" who="#Marszałek">W tej sytuacji wypada nam przegłosować kolejno te kandydatury.</u>
  617 + <u xml:id="u-141.4" who="#Marszałek">Kto jest za powołaniem na wicemarszałka Senatu pani senator Zofii Kuratowskiej? Już mamy?</u>
  618 + <u xml:id="u-141.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
  619 + <u xml:id="u-141.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
  620 + <u xml:id="u-141.7" who="#Marszałek">Jakie wyniki mamy? Obliczyliście panowie? Ja — za.</u>
  621 + <u xml:id="u-141.8" who="#Marszałek">Pani senator Kuratowska została wybrana wicemarszałkiem Senatu większością 92 głosów, przy 4 wstrzymujących się.</u>
  622 + <u xml:id="u-141.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  623 + <u xml:id="u-141.10" who="#Marszałek">Gratuluję ze swej strony.</u>
  624 + <u xml:id="u-141.11" who="#Marszałek">Z kolei — kto jest za kandydaturą senatora Józefa Ślisza? Dziękuję.</u>
  625 + <u xml:id="u-141.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  626 + <u xml:id="u-141.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
  627 + <u xml:id="u-141.14" who="#Marszałek">Jak tam mamy? Stwierdzam, że pan senator Józef Ślisz został wybrany wicemarszałkiem większością 94 głosów, przy 2 wstrzymujących.</u>
  628 + <u xml:id="u-141.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  629 + <u xml:id="u-141.16" who="#Marszałek">Serdecznie gratuluję.</u>
  630 + <u xml:id="u-141.17" who="#Marszałek">I z kolei — kto jest za wyborem na wicemarszałka Senatu pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego? Mnie policzyliście? To dobrze.</u>
  631 + <u xml:id="u-141.18" who="#Marszałek">Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  632 + <u xml:id="u-141.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
  633 + <u xml:id="u-141.20" who="#Marszałek">Stwierdzam, że pan senator Andrzej Wielowieyski został wybrany na wicemarszałka Senatu większością 93 głosów, przy 3 wstrzymujących się.</u>
  634 + <u xml:id="u-141.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  635 + <u xml:id="u-141.22" who="#Marszałek">Gratuluję.</u>
  636 + <u xml:id="u-141.23" who="#Marszałek">Z kolei wypada nam wybrać, zgodnie z regulaminem, który przed chwilą uchwaliliśmy 3 senatorów jako członków Prezydium. Czy w tej sprawie są jakieś głosy?</u>
  637 + <u xml:id="u-141.24" who="#Marszałek">Proszę pan senator Ziółkowski.</u>
655 638 </div>
656 639 <div xml:id="div-142">
657   - <u xml:id="u-142.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Pan senator Osmańczyk prosił o głos.</u>
  640 + <u xml:id="u-142.0" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego pragnę zgłosić jako kandydatów na członków Prezydium Senatu Andrzeja Celińskiego — senatora z woj. płockiego, Krzysztofa Kozłowskiego — senatora z województwa krakowskiego i pana Edwarda Wende — senatora z woj. kaliskiego.</u>
  641 + <u xml:id="u-142.1" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pan senator Andrzej Celiński socjolog, wykładowca w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, urodzony w 1950 r. w Warszawie. W latach szkolnych i studenckich harcerz w tzw. Czarnej Jedynce, aktywny uczestnik wydarzeń marcowych 1968 r., wielokrotnie zatrzymywany, przetrzymywany w areszcie, relegowany ze studiów. Od 1972 r. pracownik Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1975–1977 wiceprzewodniczący rady oddziałowej Związku Nauczycielstwa Polskiego, animator Towarzystwa Kursów Naukowych, tzw. „Latającego Uniwersytetu”, członek Komitetu Samoobrony Społecznej KOR, uczestnik akcji pomocy robotnikom Ursusa i Radomia. W 1977 r. usunięty z pracy w Uniwersytecie, ponownie przyjęty po sierpniu 1980 r. Od lutego 1981 r. sekretarz Krajowej Komisji Porozumiewawczej „Solidarność”, organizator I Zjazdu Oliwskiego, szef gabinetu Lecha Wałęsy. Internowany od 13 grudnia 1981 r. aż do 7 grudnia 1982 r., współzałożyciel kwartalnika „21”, jeden z czterech sekretarzy Komisji Wykonawczej Solidarności, członek Komitetu Obywatelskiego. W pracach okrągłego stołu współprzewodniczący podzespołu ds. młodzieży. Żonaty, ma 3 synów.</u>
  642 + <u xml:id="u-142.2" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pan senator Krzysztof Kozłowski dr filozofii, dziennikarz. Od 1956 r. członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”, zastępca redaktora naczelnego, wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Urodził się w 1931 r. w Przybysłowicach na ziemi miechowskiej. W latach 1980–1981 doradca komisji robotniczej hutników w Hucie im. Lenina w Krakowie, członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, zdelegalizowanego w 1982 r. i ponownie zalegalizowanego w ubiegłym miesiącu. Uczestnik obrad okrągłego stołu w podzespole ds. reform politycznych, współprzewodniczący podzespołu ds. środków masowego przekazu, członek Komitetu Obywatelskiego. Żonaty, ma 1 córkę. Redagując „Tygodnik Powszechny” ma ogromne zasługi dla kształtowania katolickiej elity polskiej.</u>
  643 + <u xml:id="u-142.3" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Pan senator Edward Wende, adwokat, ur. w 1936 r. w Warszawie, żonaty, ma 2 dzieci. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu, studia we Wrocławiu; dalsza cała jego praca w Warszawie. Obrońca w wielu procesach, m.in, w 1981 i 1982 r. obrońca Konfederacji Polski Niepodległej; w 1983 r. obrona w śledztwie, gdy w grudniu tego roku został zatrzymany ks. Jerzy Popiełuszko; w 1984 r. i 1985 r. pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych Waldemara Chrostowskiego i rodziny ks. Jerzego Popiełuszki w procesie jego zabójców, w procesie toruńskim. W 1986 r. obrona Zbigniewa Bujaka w śledztwie. Pełnomocnik w sprawie cywilnej przeciwko rzecznikowi prasowemu Rządu o ochronę czci Bronisława Geremka, Janusza Onyszkiewicza, Magdaleny Sokołowskiej, Klemensa Szaniawskiego. Odważny, pozyskał sobie wielki mir w dążeniu do autentycznej praworządności w naszym kraju.</u>
658 644 </div>
659 645 <div xml:id="div-143">
660   - <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z prośbą, ażebyśmy powrócili do starego zwyczaju nienazywania się od pierwszego naszego posiedzenia senatorami z województwa, tylko tak jak było tradycją — senator ziemi opolskiej, ziemi kaliskiej, gdyż senatora ziemi opolskiej nie było, czy krakowskiej czy jakiejkolwiek innej. To jest to sprawa bardzo istotna, to jest różnica zasadnicza. My na przykład, w Opolu założyliśmy zespół poselski posłów i senatorów ziemi opolskiej dla rozróżnienia od wojewódzkiego zespołu posłów rządowej koalicji. I to jest bardzo zasadnicza różnica. Chciałem przypomnieć, że na mój wniosek w 1957 r. Sejm PRL przyjął taką uchwałę i przez 2 lata nie było mowy o posłach z okręgu numer taki i taki, jak to było w zwyczaju, ale w trzecim roku tego Sejmu został ten obyczaj zniesiony i znowuż ten historyczny obyczaj zaginął.</u>
661   - <u xml:id="u-143.1" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Zachowajmy to co nas wyróżnia, to jest tradycja nasza, polska. Byli posłowie i senatorowie ziem i zachowajmy to samo od pierwszego dnia naszego urzędowania. Dziękuję.</u>
662   - <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  646 + <u xml:id="u-143.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Pan senator Osmańczyk prosił o głos.</u>
663 647 </div>
664 648 <div xml:id="div-144">
665   - <u xml:id="u-144.0" who="#Marszalek">Weźmiemy to pod uwagę. Może na razie jednak dokończmy proces wyboru członków Prezydium.</u>
666   - <u xml:id="u-144.1" who="#Marszalek">Czy są inne kandydatury, poza zgłoszonymi?</u>
667   - <u xml:id="u-144.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
  649 + <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z prośbą, ażebyśmy powrócili do starego zwyczaju nienazywania się od pierwszego naszego posiedzenia senatorami z województwa, tylko tak jak było tradycją — senator ziemi opolskiej, ziemi kaliskiej, gdyż senatora ziemi opolskiej nie było, czy krakowskiej czy jakiejkolwiek innej. To jest to sprawa bardzo istotna, to jest różnica zasadnicza. My na przykład, w Opolu założyliśmy zespół poselski posłów i senatorów ziemi opolskiej dla rozróżnienia od wojewódzkiego zespołu posłów rządowej koalicji. I to jest bardzo zasadnicza różnica. Chciałem przypomnieć, że na mój wniosek w 1957 r. Sejm PRL przyjął taką uchwałę i przez 2 lata nie było mowy o posłach z okręgu numer taki i taki, jak to było w zwyczaju, ale w trzecim roku tego Sejmu został ten obyczaj zniesiony i znowuż ten historyczny obyczaj zaginął.</u>
  650 + <u xml:id="u-144.1" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Zachowajmy to co nas wyróżnia, to jest tradycja nasza, polska. Byli posłowie i senatorowie ziem i zachowajmy to samo od pierwszego dnia naszego urzędowania. Dziękuję.</u>
  651 + <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
668 652 </div>
669 653 <div xml:id="div-145">
670   - <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niełatwo mi zabierać głos w tej sprawie i to z kilku powodów. Po pierwsze, że kandydatury przedstawiane przed chwilą zostały wysunięte na zebraniu Klubu Obywatelskiego i właściwie tam przegłosowane. Tak się złożyło, że ze względu na, no, powiedziałbym, niedoskonałą organizację tego posiedzenia, musiałem wcześniej wyjechać, bo nie miałem ani pidżamy, ani szczoteczki do zębów, żeby przenocować. Wobec tego nie uczestniczyłem w tej części, która właśnie tego dotyczyła. Nie zwalnia mnie od pewnej, tak bym to nazwał, dyscypliny nie w takich ramach, jakieśmy tam ustalili.</u>
671   - <u xml:id="u-145.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Po drugie, że osoby tu wymienione otaczam autentyczną czcią i poważaniem i uznaniem dla ich działań, że to są osoby naprawdę zasługujące na wszelkie godności. Tym niemniej jednak praca, która nas czeka, jest pracą, nazwałbym, od podstaw dla Rzeczypospolitej. I w tej pracy powinny dla jej usprawnienia być brane pod uwagę także pewne kwalifikacje — nazwijmy to merytoryczne. W tym gronie, które tutaj zostało zaproponowane, bo już wybór oczywiście jest zakończony, nie ma ani jednego autentycznego ekonomisty, ani jednego autentycznego technika, ani jednego człowieka, który miał coś do czynienia z gospodarką tak naprawdę w tych warunkach nazwijmy to trudnych, to się nazywa bojowych.</u>
672   - <u xml:id="u-145.2" who="#SenatorRomanCiesielski">Otóż ja po prostu proponuję, żeby się tam jedna osoba taka znalazła. A te osoby, które mają tę wspaniałą historię swoich osiągnięć, przepraszam, że tu nazwę — w pewnym sensie kombatanci okrągłego stołu, niech będą uczczeni w sposób inny.</u>
673   - <u xml:id="u-145.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Powiecie państwo — no więc kogo? Proponuję jedną z grona osób, które się techniką zajmowały i które zresztą były głosowane tam na tym Komitecie naszym i Klubie. Na przykład technikiem i to dobrze z gospodarką związanym jest pan prof. Bojarski, senator Bojarski. Mogą być inne uwagi.</u>
674   - <u xml:id="u-145.4" who="#SenatorRomanCiesielski">Oczywiście, moja wypowiedź wyklucza mnie jako takiego kandydata, co od razu tu wyraźnie podkreślam. Ale sądzę, że powinniśmy to wziąć pod uwagę. Wobec tego nie proponując żadnego wycofania poprzednich kandydatów proponuję dodatkowo pana senatora Bojarskiego jako kandydata do Prezydium.</u>
675   - <u xml:id="u-145.5" who="#SenatorRomanCiesielski">Oczywiście można by teraz powiedzieć tak jak to się na takich zebraniach mniejszej wagi robi: zróbmy Prezydium o jedną osobę większe i jesteśmy, i mamy sprawę załatwioną. Ale przed chwilą przegłosowaliśmy regulamin. To już nie jest możliwe — chyba, żeby znalazła się jakaś taka luka, Moja argumentacja — jeszcze raz powtarzam — oparta jest na tym, że będziemy musieli działać szybko. Ktoś powie: są komisje, w tych komisjach będą specjaliści. Tak, ale inicjatywa należy do Prezydium i tam powinien być specjalista. Dziękuję.</u>
  654 + <u xml:id="u-145.0" who="#Marszałek">Weźmiemy to pod uwagę. Może na razie jednak dokończmy proces wyboru członków Prezydium.</u>
  655 + <u xml:id="u-145.1" who="#Marszałek">Czy są inne kandydatury, poza zgłoszonymi?</u>
  656 + <u xml:id="u-145.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
676 657 </div>
677 658 <div xml:id="div-146">
678   - <u xml:id="u-146.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
679   - <u xml:id="u-146.1" who="#Marszalek">Czy są jeszcze dalsze zgłoszenia?</u>
680   - <u xml:id="u-146.2" who="#Marszalek">W takim razie rozumiem, że mamy cztery kandydatury. Bardzo dobrze. Uważam, rozumiem, że wszyscy zgłoszeni przyjmują to i wobec tego — skoro nie słyszę sprzeciwu — przegłosujemy oczywiście wybór trzech osób spośród czterech zgłoszonych. W takim razie będziemy głosowali kolejno te osoby. Wybrane zostaną trzy takie, które uzyskają bezwzględną większość głosów. W tej chwili obecnych jest — ilu mamy w tej chwili na sali osób obecnych? — 97. Tak, dobrze.</u>
681   - <u xml:id="u-146.3" who="#Marszalek">W takim razie już wiemy, że bezwzględna większość wynosi w takim razie 49 głosów. Świetnie.</u>
682   - <u xml:id="u-146.4" who="#Marszalek">W tej sytuacji już nie będziemy głosowali kto za, kto przeciw, bo jest nieco inny układ.</u>
683   - <u xml:id="u-146.5" who="#Marszalek">Wobec tego poddaję pod głosowanie kolejne kandydatury. Uwaga — każdy głosuje tylko trzy razy, a nie cztery razy.</u>
684   - <u xml:id="u-146.6" who="#Marszalek">Proszę bardzo — niech Panowie bardzo uważają.</u>
685   - <u xml:id="u-146.7" who="#Marszalek">Poddaję pod głosowanie, jako pierwszą kandydaturę pana senatora Celińskiego.</u>
686   - <u xml:id="u-146.8" who="#Marszalek">Kto jest za senatorem Celińskim?</u>
687   - <u xml:id="u-146.9" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Ile mamy głosów. Podliczcie, bo ja muszę powiedzieć. 82 głosy.</u>
688   - <u xml:id="u-146.10" who="#Marszalek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Krzysztofa Kozłowskiego?</u>
689   - <u xml:id="u-146.11" who="#Marszalek">Dziękuję. 84 głosy.</u>
690   - <u xml:id="u-146.12" who="#Marszalek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Wende? 81 głosów.</u>
691   - <u xml:id="u-146.13" who="#Marszalek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Bojarskiego? 17 głosów.</u>
692   - <u xml:id="u-146.14" who="#Marszalek">Zatem do Prezydium jako członkowie zostali wybrani senatorowie: Celiński, Kozłowski i Wende.</u>
693   - <u xml:id="u-146.15" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo i gratuluję.</u>
694   - <u xml:id="u-146.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
695   - <u xml:id="u-146.17" who="#Marszalek">Z kolei mamy, zgodnie z porządkiem dziennym, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu.</u>
696   - <u xml:id="u-146.18" who="#Marszalek">Prosiłbym o zgłaszanie kandydatur do tej Komisji, która by to stwierdziła. Proszę bardzo. Proszę — pan senator Andrzej Wielowieyski.</u>
  659 + <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niełatwo mi zabierać głos w tej sprawie i to z kilku powodów. Po pierwsze, że kandydatury przedstawiane przed chwilą zostały wysunięte na zebraniu Klubu Obywatelskiego i właściwie tam przegłosowane. Tak się złożyło, że ze względu na, no, powiedziałbym, niedoskonałą organizację tego posiedzenia, musiałem wcześniej wyjechać, bo nie miałem ani pidżamy, ani szczoteczki do zębów, żeby przenocować. Wobec tego nie uczestniczyłem w tej części, która właśnie tego dotyczyła. Nie zwalnia mnie od pewnej, tak bym to nazwał, dyscypliny nie w takich ramach, jakieśmy tam ustalili.</u>
  660 + <u xml:id="u-146.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Po drugie, że osoby tu wymienione otaczam autentyczną czcią i poważaniem i uznaniem dla ich działań, że to są osoby naprawdę zasługujące na wszelkie godności. Tym niemniej jednak praca, która nas czeka, jest pracą, nazwałbym, od podstaw dla Rzeczypospolitej. I w tej pracy powinny dla jej usprawnienia być brane pod uwagę także pewne kwalifikacje — nazwijmy to merytoryczne. W tym gronie, które tutaj zostało zaproponowane, bo już wybór oczywiście jest zakończony, nie ma ani jednego autentycznego ekonomisty, ani jednego autentycznego technika, ani jednego człowieka, który miał coś do czynienia z gospodarką tak naprawdę w tych warunkach nazwijmy to trudnych, to się nazywa bojowych.</u>
  661 + <u xml:id="u-146.2" who="#SenatorRomanCiesielski">Otóż ja po prostu proponuję, żeby się tam jedna osoba taka znalazła. A te osoby, które mają tę wspaniałą historię swoich osiągnięć, przepraszam, że tu nazwę — w pewnym sensie kombatanci okrągłego stołu, niech będą uczczeni w sposób inny.</u>
  662 + <u xml:id="u-146.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Powiecie państwo — no więc kogo? Proponuję jedną z grona osób, które się techniką zajmowały i które zresztą były głosowane tam na tym Komitecie naszym i Klubie. Na przykład technikiem i to dobrze z gospodarką związanym jest pan prof. Bojarski, senator Bojarski. Mogą być inne uwagi.</u>
  663 + <u xml:id="u-146.4" who="#SenatorRomanCiesielski">Oczywiście, moja wypowiedź wyklucza mnie jako takiego kandydata, co od razu tu wyraźnie podkreślam. Ale sądzę, że powinniśmy to wziąć pod uwagę. Wobec tego nie proponując żadnego wycofania poprzednich kandydatów proponuję dodatkowo pana senatora Bojarskiego jako kandydata do Prezydium.</u>
  664 + <u xml:id="u-146.5" who="#SenatorRomanCiesielski">Oczywiście można by teraz powiedzieć tak jak to się na takich zebraniach mniejszej wagi robi: zróbmy Prezydium o jedną osobę większe i jesteśmy, i mamy sprawę załatwioną. Ale przed chwilą przegłosowaliśmy regulamin. To już nie jest możliwe — chyba, żeby znalazła się jakaś taka luka, Moja argumentacja — jeszcze raz powtarzam — oparta jest na tym, że będziemy musieli działać szybko. Ktoś powie: są komisje, w tych komisjach będą specjaliści. Tak, ale inicjatywa należy do Prezydium i tam powinien być specjalista. Dziękuję.</u>
697 665 </div>
698 666 <div xml:id="div-147">
699   - <u xml:id="u-147.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego proponuję następujący skład Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
700   - <u xml:id="u-147.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Na przewodniczącego proponujemy senatora Tadeusza Zielińskiego oraz na członków senatorów: Jarosława Kaczyńskiego, Lecha Kozioła, Ryszarda Reiffa, Zbigniewa Rokickiego, Andrzeja Rozmarynowicza i Stanisława Żytkowskiego.</u>
701   - <u xml:id="u-147.2" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Sądzimy również, że ten zespół będzie mógł kontynuować prace nad regulaminem Senatu.</u>
  667 + <u xml:id="u-147.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  668 + <u xml:id="u-147.1" who="#Marszałek">Czy są jeszcze dalsze zgłoszenia?</u>
  669 + <u xml:id="u-147.2" who="#Marszałek">W takim razie rozumiem, że mamy cztery kandydatury. Bardzo dobrze. Uważam, rozumiem, że wszyscy zgłoszeni przyjmują to i wobec tego — skoro nie słyszę sprzeciwu — przegłosujemy oczywiście wybór trzech osób spośród czterech zgłoszonych. W takim razie będziemy głosowali kolejno te osoby. Wybrane zostaną trzy takie, które uzyskają bezwzględną większość głosów. W tej chwili obecnych jest — ilu mamy w tej chwili na sali osób obecnych? — 97. Tak, dobrze.</u>
  670 + <u xml:id="u-147.3" who="#Marszałek">W takim razie już wiemy, że bezwzględna większość wynosi w takim razie 49 głosów. Świetnie.</u>
  671 + <u xml:id="u-147.4" who="#Marszałek">W tej sytuacji już nie będziemy głosowali kto za, kto przeciw, bo jest nieco inny układ.</u>
  672 + <u xml:id="u-147.5" who="#Marszałek">Wobec tego poddaję pod głosowanie kolejne kandydatury. Uwaga — każdy głosuje tylko trzy razy, a nie cztery razy.</u>
  673 + <u xml:id="u-147.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo — niech Panowie bardzo uważają.</u>
  674 + <u xml:id="u-147.7" who="#Marszałek">Poddaję pod głosowanie, jako pierwszą kandydaturę pana senatora Celińskiego.</u>
  675 + <u xml:id="u-147.8" who="#Marszałek">Kto jest za senatorem Celińskim?</u>
  676 + <u xml:id="u-147.9" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Ile mamy głosów. Podliczcie, bo ja muszę powiedzieć. 82 głosy.</u>
  677 + <u xml:id="u-147.10" who="#Marszałek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Krzysztofa Kozłowskiego?</u>
  678 + <u xml:id="u-147.11" who="#Marszałek">Dziękuję. 84 głosy.</u>
  679 + <u xml:id="u-147.12" who="#Marszałek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Wende? 81 głosów.</u>
  680 + <u xml:id="u-147.13" who="#Marszałek">Kto jest za kandydaturą pana senatora Bojarskiego? 17 głosów.</u>
  681 + <u xml:id="u-147.14" who="#Marszałek">Zatem do Prezydium jako członkowie zostali wybrani senatorowie: Celiński, Kozłowski i Wende.</u>
  682 + <u xml:id="u-147.15" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo i gratuluję.</u>
  683 + <u xml:id="u-147.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  684 + <u xml:id="u-147.17" who="#Marszałek">Z kolei mamy, zgodnie z porządkiem dziennym, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu.</u>
  685 + <u xml:id="u-147.18" who="#Marszałek">Prosiłbym o zgłaszanie kandydatur do tej Komisji, która by to stwierdziła. Proszę bardzo. Proszę — pan senator Andrzej Wielowieyski.</u>
702 686 </div>
703 687 <div xml:id="div-148">
704   - <u xml:id="u-148.0" who="#Marszalek">Regulamin już żeśmy uchwalili. Szczęśliwie jesteśmy ponad plan z wyrobieniem. Jeszcze tylko i jeszcze raz — jeśli wolno, Panie Senatorze, nazwiska, bo nie wszystkie osobiście zanotowałem i nie wiem, czy wszyscy pamiętają.</u>
  688 + <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego proponuję następujący skład Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
  689 + <u xml:id="u-148.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Na przewodniczącego proponujemy senatora Tadeusza Zielińskiego oraz na członków senatorów: Jarosława Kaczyńskiego, Lecha Kozioła, Ryszarda Reiffa, Zbigniewa Rokickiego, Andrzeja Rozmarynowicza i Stanisława Żytkowskiego.</u>
  690 + <u xml:id="u-148.2" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Sądzimy również, że ten zespół będzie mógł kontynuować prace nad regulaminem Senatu.</u>
705 691 </div>
706 692 <div xml:id="div-149">
707   - <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Jako przewodniczący senator Tadeusz Zieliński oraz członkowie senatorowie: Jarosław Kaczyński, Lech Kozioł, Ryszard Reiff, Zbigniew Rokicki, Andrzej Rozmarynowicz, Stanisław Żytkowski.</u>
  693 + <u xml:id="u-149.0" who="#Marszałek">Regulamin już żeśmy uchwalili. Szczęśliwie jesteśmy ponad plan z wyrobieniem. Jeszcze tylko i jeszcze raz — jeśli wolno, Panie Senatorze, nazwiska, bo nie wszystkie osobiście zanotowałem i nie wiem, czy wszyscy pamiętają.</u>
708 694 </div>
709 695 <div xml:id="div-150">
710   - <u xml:id="u-150.0" who="#Marszalek">Tak. Czy są jakieś inne osoby, które życzyliby sobie Panowie Senatorowie, by dołączyć? Proszę bardzo — pan senator Stanowski — tak?</u>
  696 + <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Jako przewodniczący senator Tadeusz Zieliński oraz członkowie senatorowie: Jarosław Kaczyński, Lech Kozioł, Ryszard Reiff, Zbigniew Rokicki, Andrzej Rozmarynowicz, Stanisław Żytkowski.</u>
711 697 </div>
712 698 <div xml:id="div-151">
713   - <u xml:id="u-151.0" who="#SenatorAdamStanowski">Tak jest — z ziemi lubelskiej — jak każę słusznie mówić pan senator Osmańczyk.</u>
714   - <u xml:id="u-151.1" who="#SenatorAdamStanowski">Nie chcę zgłaszać innych kandydatur, natomiast mam wątpliwość dotyczącą osoby przewodniczącego.</u>
715   - <u xml:id="u-151.2" who="#SenatorAdamStanowski">Regulamin nic nie stanowi na temat sposobu powoływania przewodniczącego komisji nadzwyczajnej, natomiast mówi — przepraszam bardzo — że przewodniczących komisji stałych wybiera Senat i myślę, że w tym wypadku można per analogiam zastosować tutaj do Komisji Nadzwyczajnej. Przepraszam, wycofuję głos.</u>
  699 + <u xml:id="u-151.0" who="#Marszałek">Tak. Czy są jakieś inne osoby, które życzyliby sobie Panowie Senatorowie, by dołączyć? Proszę bardzo — pan senator Stanowski — tak?</u>
716 700 </div>
717 701 <div xml:id="div-152">
718   - <u xml:id="u-152.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
719   - <u xml:id="u-152.1" who="#Marszalek">Czy ktoś w tej sprawie jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę.</u>
720   - <u xml:id="u-152.2" who="#Marszalek">Wobec tego — kto jest za wyborem Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej? Mamy zgłoszonych — 7 osób.</u>
721   - <u xml:id="u-152.3" who="#Marszalek">Kto jest za powołaniem Komisji w tym składzie?</u>
722   - <u xml:id="u-152.4" who="#Marszalek">Tak. Dziękuję.</u>
723   - <u xml:id="u-152.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Jeden.</u>
724   - <u xml:id="u-152.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Dwóch. Dobrze.</u>
725   - <u xml:id="u-152.7" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
726   - <u xml:id="u-152.8" who="#Marszalek">Zatem Komisja została powołana.</u>
727   - <u xml:id="u-152.9" who="#Marszalek">Pozostaje nam jeszcze sprawa wyboru sekretarzy Senatu.</u>
728   - <u xml:id="u-152.10" who="#Marszalek">Czy są jakieś wnioski w tej sprawie?</u>
729   - <u xml:id="u-152.11" who="#Marszalek">Proszę — pan senator Wielowieyski.</u>
  702 + <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorAdamStanowski">Tak jest — z ziemi lubelskiej — jak każę słusznie mówić pan senator Osmańczyk.</u>
  703 + <u xml:id="u-152.1" who="#SenatorAdamStanowski">Nie chcę zgłaszać innych kandydatur, natomiast mam wątpliwość dotyczącą osoby przewodniczącego.</u>
  704 + <u xml:id="u-152.2" who="#SenatorAdamStanowski">Regulamin nic nie stanowi na temat sposobu powoływania przewodniczącego komisji nadzwyczajnej, natomiast mówi — przepraszam bardzo — że przewodniczących komisji stałych wybiera Senat i myślę, że w tym wypadku można per analogiam zastosować tutaj do Komisji Nadzwyczajnej. Przepraszam, wycofuję głos.</u>
730 705 </div>
731 706 <div xml:id="div-153">
732   - <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Dzielę się swoją troską Panie Marszałku — wydawało mi się, że miało być to trochę inaczej dlatego, że rozumiałem, że Kancelaria Sejmu w tym wypadku jeszcze pracująca dla nas, przygotuje to wszystko i to miało być panu Marszałkowi przedłożone i pan Marszałek miał proponować. Ale jestem oczywiście na rozkaz do dyspozycji i prosiliśmy sześciu kolegów, tj. jedną koleżankę i pięciu kolegów, aby przyjęli obowiązki sekretarzy Senatu, są to obowiązki dotyczące przede wszystkim pomocy Marszałkowi w prowadzeniu obrad. Proponujemy wobec tego sześć nazwisk senatorów: pani Anny Boguckiej-Skowrońskiej z ziemi słupskiej, senatora Andrzeja Czapskiego z ziemi bialsko-podlaskiej, senatora Stanisława Obertańca z ziemi legnickiej, senatora Krzysztofa Pawłowskiego z ziemi nowosądeckiej, senatora Andrzeja Piesiaka z Jeleniej Góry i senatora Jerzego Stępnia z ziemi kieleckiej. Czy wszystkie nazwiska zostały odnotowane?</u>
  707 + <u xml:id="u-153.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  708 + <u xml:id="u-153.1" who="#Marszałek">Czy ktoś w tej sprawie jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę.</u>
  709 + <u xml:id="u-153.2" who="#Marszałek">Wobec tego — kto jest za wyborem Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej? Mamy zgłoszonych — 7 osób.</u>
  710 + <u xml:id="u-153.3" who="#Marszałek">Kto jest za powołaniem Komisji w tym składzie?</u>
  711 + <u xml:id="u-153.4" who="#Marszałek">Tak. Dziękuję.</u>
  712 + <u xml:id="u-153.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Jeden.</u>
  713 + <u xml:id="u-153.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Dwóch. Dobrze.</u>
  714 + <u xml:id="u-153.7" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  715 + <u xml:id="u-153.8" who="#Marszałek">Zatem Komisja została powołana.</u>
  716 + <u xml:id="u-153.9" who="#Marszałek">Pozostaje nam jeszcze sprawa wyboru sekretarzy Senatu.</u>
  717 + <u xml:id="u-153.10" who="#Marszałek">Czy są jakieś wnioski w tej sprawie?</u>
  718 + <u xml:id="u-153.11" who="#Marszałek">Proszę — pan senator Wielowieyski.</u>
733 719 </div>
734 720 <div xml:id="div-154">
735   - <u xml:id="u-154.0" who="#Marszalek">Tak jest.</u>
736   - <u xml:id="u-154.1" who="#Marszalek">Czy byłyby inne wnioski w tym przedmiocie? Nie widzę.</u>
737   - <u xml:id="u-154.2" who="#Marszalek">Staraliśmy się dobrać najmłodszych wiekiem, co oczywiście nie dotyczy pań, które są zawsze młode.</u>
738   - <u xml:id="u-154.3" who="#Marszalek">Kto jest za powołaniem tych sześciu osób jako sekretarzy? Dziękuję.</u>
739   - <u xml:id="u-154.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
740   - <u xml:id="u-154.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Liczcie.</u>
741   - <u xml:id="u-154.6" who="#Marszalek">Przy trzech wstrzymujących powołaliśmy naszą szóstkę sekretarzy.</u>
742   - <u xml:id="u-154.7" who="#Marszalek">To już w takim razie całość porządku dziennego naszych dzisiejszych obrad.</u>
743   - <u xml:id="u-154.8" who="#Marszalek">Czy któryś z Panów Senatorów czy Pań Senatorów chciałby w jakiś innych sprawach zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
  721 + <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Dzielę się swoją troską Panie Marszałku — wydawało mi się, że miało być to trochę inaczej dlatego, że rozumiałem, że Kancelaria Sejmu w tym wypadku jeszcze pracująca dla nas, przygotuje to wszystko i to miało być panu Marszałkowi przedłożone i pan Marszałek miał proponować. Ale jestem oczywiście na rozkaz do dyspozycji i prosiliśmy sześciu kolegów, tj. jedną koleżankę i pięciu kolegów, aby przyjęli obowiązki sekretarzy Senatu, są to obowiązki dotyczące przede wszystkim pomocy Marszałkowi w prowadzeniu obrad. Proponujemy wobec tego sześć nazwisk senatorów: pani Anny Boguckiej-Skowrońskiej z ziemi słupskiej, senatora Andrzeja Czapskiego z ziemi bialsko-podlaskiej, senatora Stanisława Obertańca z ziemi legnickiej, senatora Krzysztofa Pawłowskiego z ziemi nowosądeckiej, senatora Andrzeja Piesiaka z Jeleniej Góry i senatora Jerzego Stępnia z ziemi kieleckiej. Czy wszystkie nazwiska zostały odnotowane?</u>
744 722 </div>
745 723 <div xml:id="div-155">
746   - <u xml:id="u-155.0" who="#SenatorJerzyPietrzak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z wnioskiem — przepraszam — Wysoki Senacie! Jednak przyzwyczajenie, nawet historyk zapomina.</u>
747   - <u xml:id="u-155.1" who="#SenatorJerzyPietrzak">Otóż w związku z wnioskiem pana senatora Osmańczyka, który jak widzę i słyszę został już w praktyce przyjęty, chciałbym jednak zwrócić uwagę, że osobiście byłoby mi bardzo trudno przedstawiać się tu jako senator ziemi kaliskiej, ponieważ zostałem wybrany z województwa kaliskiego, w skład którego weszły historycznie różne ziemie, między innymi powiat sycowski, który historycznie zawsze do Śląska Dolnego należał i w podobnej sytuacji przez ową nieszczęsną reformę w podziale administracyjnym, podobnie się stało i przypuszczam, że pan senator Osmańczyk został wybrany w województwie opolskim, a część niestety Górnego Śląska znajduje się dzisiaj w granicach woj. częstochowskiego itd. itd. Stąd historyk musi przeciwko takiemu postawieniu sprawy jednak zaprotestować. Póki jest taki podział administracyjny i w takich granicach zostaliśmy wybrani, to prawnie uważam, że należałoby się jednak przedstawiać z tego terenu, z województwa, ale niestety tak to wygląda na dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
  724 + <u xml:id="u-155.0" who="#Marszałek">Tak jest.</u>
  725 + <u xml:id="u-155.1" who="#Marszałek">Czy byłyby inne wnioski w tym przedmiocie? Nie widzę.</u>
  726 + <u xml:id="u-155.2" who="#Marszałek">Staraliśmy się dobrać najmłodszych wiekiem, co oczywiście nie dotyczy pań, które są zawsze młode.</u>
  727 + <u xml:id="u-155.3" who="#Marszałek">Kto jest za powołaniem tych sześciu osób jako sekretarzy? Dziękuję.</u>
  728 + <u xml:id="u-155.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  729 + <u xml:id="u-155.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Liczcie.</u>
  730 + <u xml:id="u-155.6" who="#Marszałek">Przy trzech wstrzymujących powołaliśmy naszą szóstkę sekretarzy.</u>
  731 + <u xml:id="u-155.7" who="#Marszałek">To już w takim razie całość porządku dziennego naszych dzisiejszych obrad.</u>
  732 + <u xml:id="u-155.8" who="#Marszałek">Czy któryś z Panów Senatorów czy Pań Senatorów chciałby w jakiś innych sprawach zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
748 733 </div>
749 734 <div xml:id="div-156">
750   - <u xml:id="u-156.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Mnie się zdaje, że może nie toczmy sporów w tej materii. Gdzie się da stosujemy tradycje, gdzie się nie da, to nie.</u>
751   - <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Senator Zofia Kuratowska:</u>
752   - <u xml:id="u-156.2" who="#Marszalek">Ja nie w tej samej sprawie).</u>
753   - <u xml:id="u-156.3" who="#Marszalek">Nie w tej samej sprawie, proszę bardzo.</u>
  735 + <u xml:id="u-156.0" who="#SenatorJerzyPietrzak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z wnioskiem — przepraszam — Wysoki Senacie! Jednak przyzwyczajenie, nawet historyk zapomina.</u>
  736 + <u xml:id="u-156.1" who="#SenatorJerzyPietrzak">Otóż w związku z wnioskiem pana senatora Osmańczyka, który jak widzę i słyszę został już w praktyce przyjęty, chciałbym jednak zwrócić uwagę, że osobiście byłoby mi bardzo trudno przedstawiać się tu jako senator ziemi kaliskiej, ponieważ zostałem wybrany z województwa kaliskiego, w skład którego weszły historycznie różne ziemie, między innymi powiat sycowski, który historycznie zawsze do Śląska Dolnego należał i w podobnej sytuacji przez ową nieszczęsną reformę w podziale administracyjnym, podobnie się stało i przypuszczam, że pan senator Osmańczyk został wybrany w województwie opolskim, a część niestety Górnego Śląska znajduje się dzisiaj w granicach woj. częstochowskiego itd. itd. Stąd historyk musi przeciwko takiemu postawieniu sprawy jednak zaprotestować. Póki jest taki podział administracyjny i w takich granicach zostaliśmy wybrani, to prawnie uważam, że należałoby się jednak przedstawiać z tego terenu, z województwa, ale niestety tak to wygląda na dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
754 737 </div>
755 738 <div xml:id="div-157">
756   - <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu dzisiaj wybranych wicemarszałków chciałam bardzo serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za wybór nas, za obdarzenie nas swoim zaufaniem.</u>
757   - <u xml:id="u-157.1" who="#SenatorZofiaKuratowska">Zdajemy sobie sprawę, że jest to obowiązek wielki, odpowiedzialność ogromna i praca bardzo ciężka.</u>
758   - <u xml:id="u-157.2" who="#SenatorZofiaKuratowska">Jednocześnie z tego miejsca chciałam podziękować Przewodniczącemu NSZZ „Solidarność” Lechowi Wałęsie za ogrom pracy, który włożył przez wszystkie te lata w utrwalenie naszego Związku, w utrzymanie więzi pomiędzy nami wszystkimi i zapewnić go, że wybrani z listy Komitetu Obywatelskiego — „Solidarność” będziemy zawsze w naszej pracy w ciągu tych czterech lat wierni ideałom — „Solidarności”; będziemy postępować tak, zgodnie z życzeniami naszych wyborców.</u>
759   - <u xml:id="u-157.3" who="#SenatorZofiaKuratowska">I chyba właśnie też z tego miejsca należą się słowa uznania i słowa wdzięczności dla naszych wyborców. Dla tych milionów ludzi, którzy przystąpili do głosowania 4 czerwca i obdarzyli nas tym ogromnym mandatem zaufania.</u>
760   - <u xml:id="u-157.4" who="#SenatorZofiaKuratowska">Po swojej kampanii wyborczej, którą odbyłam na ziemi sądeckiej, Podhalu, w Spiszu i Orawie, bo w moim wypadku to tak trzeba powiedzieć, wymienić wszystkie te ziemie, nie zapomnę oczu tych ludzi patrzących na nas, kandydatów do Sejmu i Senatu z tej ziemi, z wyrazem nadziei, jednocześnie uznania i sympatii. Tych oczu nigdy nie zapomnę. Myślę, że my wszyscy siedzący tutaj mamy te same wspomnienia.</u>
761   - <u xml:id="u-157.5" who="#SenatorZofiaKuratowska">I z tego miejsca, poza ślubowaniem, które złożyliśmy, które było ślubowaniem oficjalnym i uroczystym, z tego miejsca chciałam, zapewnić naszych wyborców, że ich zaufania nigdy nie zawiedziemy i że będziemy robić to, cośmy obiecywali naszym wyborcom. A zatem z tej trybuny mówić zawsze prawdę. Dziękuję bardzo.</u>
762   - <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  739 + <u xml:id="u-157.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Mnie się zdaje, że może nie toczmy sporów w tej materii. Gdzie się da stosujemy tradycje, gdzie się nie da, to nie.</u>
  740 + <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Senator Zofia Kuratowska: Ja nie w tej samej sprawie).</u>
  741 + <u xml:id="u-157.2" who="#Marszałek">Nie w tej samej sprawie, proszę bardzo.</u>
763 742 </div>
764 743 <div xml:id="div-158">
765   - <u xml:id="u-158.0" who="#Marszalek">Czy jeszcze są jakieś głosy? Proszę uprzejmie.</u>
  744 + <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu dzisiaj wybranych wicemarszałków chciałam bardzo serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za wybór nas, za obdarzenie nas swoim zaufaniem.</u>
  745 + <u xml:id="u-158.1" who="#SenatorZofiaKuratowska">Zdajemy sobie sprawę, że jest to obowiązek wielki, odpowiedzialność ogromna i praca bardzo ciężka.</u>
  746 + <u xml:id="u-158.2" who="#SenatorZofiaKuratowska">Jednocześnie z tego miejsca chciałam podziękować Przewodniczącemu NSZZ „Solidarność” Lechowi Wałęsie za ogrom pracy, który włożył przez wszystkie te lata w utrwalenie naszego Związku, w utrzymanie więzi pomiędzy nami wszystkimi i zapewnić go, że wybrani z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” będziemy zawsze w naszej pracy w ciągu tych czterech lat wierni ideałom „Solidarności”; będziemy postępować tak, zgodnie z życzeniami naszych wyborców.</u>
  747 + <u xml:id="u-158.3" who="#SenatorZofiaKuratowska">I chyba właśnie też z tego miejsca należą się słowa uznania i słowa wdzięczności dla naszych wyborców. Dla tych milionów ludzi, którzy przystąpili do głosowania 4 czerwca i obdarzyli nas tym ogromnym mandatem zaufania.</u>
  748 + <u xml:id="u-158.4" who="#SenatorZofiaKuratowska">Po swojej kampanii wyborczej, którą odbyłam na ziemi sądeckiej, Podhalu, w Spiszu i Orawie, bo w moim wypadku to tak trzeba powiedzieć, wymienić wszystkie te ziemie, nie zapomnę oczu tych ludzi patrzących na nas, kandydatów do Sejmu i Senatu z tej ziemi, z wyrazem nadziei, jednocześnie uznania i sympatii. Tych oczu nigdy nie zapomnę. Myślę, że my wszyscy siedzący tutaj mamy te same wspomnienia.</u>
  749 + <u xml:id="u-158.5" who="#SenatorZofiaKuratowska">I z tego miejsca, poza ślubowaniem, które złożyliśmy, które było ślubowaniem oficjalnym i uroczystym, z tego miejsca chciałam, zapewnić naszych wyborców, że ich zaufania nigdy nie zawiedziemy i że będziemy robić to, cośmy obiecywali naszym wyborcom. A zatem z tej trybuny mówić zawsze prawdę. Dziękuję bardzo.</u>
  750 + <u xml:id="u-158.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
766 751 </div>
767 752 <div xml:id="div-159">
768   - <u xml:id="u-159.0" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Senator Mieczysław Tarnowski z ziemi wałbrzyskiej; jakoś dziwnie mi to brzmi, pierwszy raz, ten rodzaj sformułowania.</u>
769   - <u xml:id="u-159.1" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Pozwolę sobie w imieniu Wysokiej Izby Senatorskiej podziękować, myślę, chociaż może nie potrzeba, jednemu senatorowi, który jest spoza naszego klubu, panu Stokłosie. Wydaje mi się, że jest to trudna funkcja, zwłaszcza w sytuacji, kiedy trudno jest utworzyć jednoosobowy klub poselski.</u>
770   - <u xml:id="u-159.2" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Proszę nam wybaczyć, że głosowanie wygląda troszeczkę mechanicznie, ponieważ podczas spotkania, zebrań klubu naszego solidarnościowego, dokonaliśmy praktycznie już takich wyborów, one wyglądają trochę mechanicznie, ale zapewniamy Pana o braniu wszystkiego pod uwagę, a przede wszystkim, że chcemy, będziemy w tym kierunku działać, by następne wybory, następna kadencja Senatu odbyła się już z udziałem kilku klubów. Dziękuję.</u>
771   - <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  753 + <u xml:id="u-159.0" who="#Marszałek">Czy jeszcze są jakieś głosy? Proszę uprzejmie.</u>
772 754 </div>
773 755 <div xml:id="div-160">
774   - <u xml:id="u-160.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
775   - <u xml:id="u-160.1" who="#Marszalek">Czy są jeszcze jakieś głosy? Nie widzę.</u>
776   - <u xml:id="u-160.2" who="#Marszalek">Wobec tego chciałbym tylko prosić, żeby Panie i Panowie Senatorowie śledzili komunikaty radiowe, bo jeszcze nie mam tutaj wyraźnej daty następnego posiedzenia. To może być szybko, może nie. W każdym razie bardzo bym o to prosił, bo już może nie być możliwości zawiadomienia w innym trybie, a niniejszym zamykam pierwsze posiedzenie Senatu. Dziękuję.</u>
777   - <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
  756 + <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Senator Mieczysław Tarnowski z ziemi wałbrzyskiej; jakoś dziwnie mi to brzmi, pierwszy raz, ten rodzaj sformułowania.</u>
  757 + <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Pozwolę sobie w imieniu Wysokiej Izby Senatorskiej podziękować, myślę, chociaż może nie potrzeba, jednemu senatorowi, który jest spoza naszego klubu, panu Stokłosie. Wydaje mi się, że jest to trudna funkcja, zwłaszcza w sytuacji, kiedy trudno jest utworzyć jednoosobowy klub poselski.</u>
  758 + <u xml:id="u-160.2" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Proszę nam wybaczyć, że głosowanie wygląda troszeczkę mechanicznie, ponieważ podczas spotkania, zebrań klubu naszego solidarnościowego, dokonaliśmy praktycznie już takich wyborów, one wyglądają trochę mechanicznie, ale zapewniamy Pana o braniu wszystkiego pod uwagę, a przede wszystkim, że chcemy, będziemy w tym kierunku działać, by następne wybory, następna kadencja Senatu odbyła się już z udziałem kilku klubów. Dziękuję.</u>
  759 + <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
  760 + </div>
  761 + <div xml:id="div-161">
  762 + <u xml:id="u-161.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  763 + <u xml:id="u-161.1" who="#Marszałek">Czy są jeszcze jakieś głosy? Nie widzę.</u>
  764 + <u xml:id="u-161.2" who="#Marszałek">Wobec tego chciałbym tylko prosić, żeby Panie i Panowie Senatorowie śledzili komunikaty radiowe, bo jeszcze nie mam tutaj wyraźnej daty następnego posiedzenia. To może być szybko, może nie. W każdym razie bardzo bym o to prosił, bo już może nie być możliwości zawiadomienia w innym trybie, a niniejszym zamykam pierwsze posiedzenie Senatu. Dziękuję.</u>
  765 + <u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską.)</u>
  766 + <u xml:id="u-161.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia)</u>
778 767 </div>
779 768 </body>
780 769 </text>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00002-01/header.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00002-01">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00002-01">
3 3 <fileDesc>
4 4 <titleStmt>
5 5 <title>2 posiedzenie Senatu PRL/RP</title>
... ... @@ -23,252 +23,128 @@
23 23 </fileDesc>
24 24 <profileDesc>
25 25 <particDesc>
26   - <person xml:id="komentarz" role="speaker">
27   - <persName>Komentarz</persName>
28   - </person>
29   - <person xml:id="Marszalek" role="speaker">
  26 + <person xml:id="Marszałek" role="speaker">
30 27 <persName>Marszałek</persName>
31 28 </person>
32 29 <person xml:id="SenatorAdamStanowski" role="speaker">
33 30 <persName>Senator Adam Stanowski</persName>
34   - <linkGrp type="function">
35   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Adam_Stanowski__Senat1"/>
36   - </linkGrp>
37 31 </person>
38   - <person xml:id="SenatorAleksanderPaszynski" role="speaker">
  32 + <person xml:id="SenatorAleksanderPaszyński" role="speaker">
39 33 <persName>Senator Aleksander Paszyński</persName>
40   - <linkGrp type="function">
41   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Aleksander_Paszyński__Senat1"/>
42   - </linkGrp>
43 34 </person>
44   - <person xml:id="SenatorAndrzejCelinski" role="speaker">
  35 + <person xml:id="SenatorAndrzejCeliński" role="speaker">
45 36 <persName>Senator Andrzej Celiński</persName>
46   - <linkGrp type="function">
47   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Bohdan_Celiński__Senat1"/>
48   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Celiński_95"/>
49   - </linkGrp>
50 37 </person>
51 38 <person xml:id="SenatorAndrzejFenrych" role="speaker">
52 39 <persName>Senator Andrzej Fenrych</persName>
53   - <linkGrp type="function">
54   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Fenrych__Senat1"/>
55   - </linkGrp>
56 40 </person>
57   - <person xml:id="SenatorAndrzejKalicinski" role="speaker">
  41 + <person xml:id="SenatorAndrzejKaliciński" role="speaker">
58 42 <persName>Senator Andrzej Kaliciński</persName>
59   - <linkGrp type="function">
60   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_S._Kaliciński__Senat1"/>
61   - </linkGrp>
62 43 </person>
63   - <person xml:id="SenatorAndrzejKralczynski" role="speaker">
  44 + <person xml:id="SenatorAndrzejKralczyński" role="speaker">
64 45 <persName>Senator Andrzej Kralczyński</persName>
65   - <linkGrp type="function">
66   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_H._Kralczyński__Senat1"/>
67   - </linkGrp>
68 46 </person>
69 47 <person xml:id="SenatorAndrzejRozmarynowicz" role="speaker">
70 48 <persName>Senator Andrzej Rozmarynowicz</persName>
71   - <linkGrp type="function">
72   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Rozmarynowicz__Senat1"/>
73   - </linkGrp>
74 49 </person>
75 50 <person xml:id="SenatorAndrzejSzczypiorski" role="speaker">
76 51 <persName>Senator Andrzej Szczypiorski</persName>
77   - <linkGrp type="function">
78   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Szczypiorski__Senat1"/>
79   - </linkGrp>
80 52 </person>
81   - <person xml:id="SenatorAnnaBoguckaSkowronska" role="speaker">
  53 + <person xml:id="SenatorAnnaBoguckaSkowrońska" role="speaker">
82 54 <persName>Senator Anna Bogucka-Skowrońska</persName>
83   - <linkGrp type="function">
84   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Anna_Teresa_Bogucka_Skowrońska__Senat1"/>
85   - </linkGrp>
86 55 </person>
87 56 <person xml:id="SenatorAntoniBorowski" role="speaker">
88 57 <persName>Senator Antoni Borowski</persName>
89   - <linkGrp type="function">
90   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Antoni_H._Borowski__Senat1"/>
91   - </linkGrp>
92 58 </person>
93   - <person xml:id="SenatorCezaryJozefiak" role="speaker">
  59 + <person xml:id="SenatorCezaryJózefiak" role="speaker">
94 60 <persName>Senator Cezary Józefiak</persName>
95   - <linkGrp type="function">
96   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Cezary_B._Józefiak__Senat1"/>
97   - </linkGrp>
98 61 </person>
99   - <person xml:id="SenatorEdmundOsmanczyk" role="speaker">
  62 + <person xml:id="SenatorEdmundOsmańczyk" role="speaker">
100 63 <persName>Senator Edmund Osmańczyk</persName>
101   - <linkGrp type="function">
102   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edmund_J._Osmańczyk__Senat1"/>
103   - </linkGrp>
104 64 </person>
105 65 <person xml:id="SenatorGabrielJanowski" role="speaker">
106 66 <persName>Senator Gabriel Janowski</persName>
107   - <linkGrp type="function">
108   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Gabriel_Janowski__Senat1"/>
109   - </linkGrp>
110 67 </person>
111   - <person xml:id="SenatorHenrykStoklosa" role="speaker">
  68 + <person xml:id="SenatorHenrykStokłosa" role="speaker">
112 69 <persName>Senator Henryk Stokłosa</persName>
113   - <linkGrp type="function">
114   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_T._Stokłosa__Senat1"/>
115   - </linkGrp>
116 70 </person>
117 71 <person xml:id="SenatorHenrykZbigniewWilk" role="speaker">
118 72 <persName>Senator Henryk Zbigniew Wilk</persName>
119   - <linkGrp type="function">
120   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_Z._Wilk__Senat1"/>
121   - </linkGrp>
122 73 </person>
123 74 <person xml:id="SenatorJanChodkowski" role="speaker">
124 75 <persName>Senator Jan Chodkowski</persName>
125   - <linkGrp type="function">
126   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_Chodkowski__Senat1"/>
127   - </linkGrp>
128 76 </person>
129 77 <person xml:id="SenatorJerzyMadej" role="speaker">
130 78 <persName>Senator Jerzy Madej</persName>
131   - <linkGrp type="function">
132   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_S._Madej__Senat1"/>
133   - </linkGrp>
134 79 </person>
135   - <person xml:id="SenatorJerzyStepien" role="speaker">
  80 + <person xml:id="SenatorJerzyStępień" role="speaker">
136 81 <persName>Senator Jerzy Stępień</persName>
137   - <linkGrp type="function">
138   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_A._Stępień__Senat1"/>
139   - </linkGrp>
140 82 </person>
141   - <person xml:id="SenatorJozefGoralczyk" role="speaker">
  83 + <person xml:id="SenatorJózefGóralczyk" role="speaker">
142 84 <persName>Senator Józef Góralczyk</persName>
143   - <linkGrp type="function">
144   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_A._Góralczyk__Senat1"/>
145   - </linkGrp>
146 85 </person>
147 86 <person xml:id="SenatorKarolModzelewski" role="speaker">
148 87 <persName>Senator Karol Modzelewski</persName>
149   - <linkGrp type="function">
150   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Karol_Modzelewski__Senat1"/>
151   - </linkGrp>
152 88 </person>
153   - <person xml:id="SenatorLechKoziol" role="speaker">
  89 + <person xml:id="SenatorLechKozioł" role="speaker">
154 90 <persName>Senator Lech Kozioł</persName>
155   - <linkGrp type="function">
156   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Lech_Kozioł__Senat1"/>
157   - </linkGrp>
158 91 </person>
159 92 <person xml:id="SenatorMaciejKrzanowski" role="speaker">
160 93 <persName>Senator Maciej Krzanowski</persName>
161   - <linkGrp type="function">
162   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Maciej_Krzanowski__Senat1"/>
163   - </linkGrp>
164 94 </person>
165   - <person xml:id="SenatorMieczyslawTarnowski" role="speaker">
  95 + <person xml:id="SenatorMieczysławTarnowski" role="speaker">
166 96 <persName>Senator Mieczysław Tarnowski</persName>
167   - <linkGrp type="function">
168   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Tarnowski__Senat1"/>
169   - </linkGrp>
170 97 </person>
171 98 <person xml:id="SenatorRomanCiesielski" role="speaker">
172 99 <persName>Senator Roman Ciesielski</persName>
173   - <linkGrp type="function">
174   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Ciesielski__Senat1"/>
175   - </linkGrp>
176 100 </person>
177 101 <person xml:id="SenatorRyszardJuszkiewicz" role="speaker">
178 102 <persName>Senator Ryszard Juszkiewicz</persName>
179   - <linkGrp type="function">
180   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ryszard_Juszkiewicz__Senat1"/>
181   - </linkGrp>
182 103 </person>
183   - <person xml:id="SenatorStanislawBernatowicz" role="speaker">
  104 + <person xml:id="SenatorStanisławBernatowicz" role="speaker">
184 105 <persName>Senator Stanisław Bernatowicz</persName>
185   - <linkGrp type="function">
186   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Bernatowicz__Senat1"/>
187   - </linkGrp>
188 106 </person>
189   - <person xml:id="SenatorStanislawDembinski" role="speaker">
  107 + <person xml:id="SenatorStanisławDembiński" role="speaker">
190 108 <persName>Senator Stanisław Dembiński</persName>
191   - <linkGrp type="function">
192   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Dembiński__Senat1"/>
193   - </linkGrp>
194 109 </person>
195   - <person xml:id="SenatorStanislawStomma" role="speaker">
  110 + <person xml:id="SenatorStanisławStomma" role="speaker">
196 111 <persName>Senator Stanisław Stomma</persName>
197   - <linkGrp type="function">
198   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Stomma__Senat1"/>
199   - </linkGrp>
200 112 </person>
201   - <person xml:id="SenatorTadeuszKlopotowski" role="speaker">
  113 + <person xml:id="SenatorTadeuszKłopotowski" role="speaker">
202 114 <persName>Senator Tadeusz Kłopotowski</persName>
203   - <linkGrp type="function">
204   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Kłopotowski__Senat1"/>
205   - </linkGrp>
206 115 </person>
207   - <person xml:id="SenatorTadeuszZaskorski" role="speaker">
  116 + <person xml:id="SenatorTadeuszZaskórski" role="speaker">
208 117 <persName>Senator Tadeusz Zaskórski</persName>
209   - <linkGrp type="function">
210   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Zaskórski__Senat1"/>
211   - </linkGrp>
212 118 </person>
213   - <person xml:id="SenatorTadeuszZielinski" role="speaker">
  119 + <person xml:id="SenatorTadeuszZieliński" role="speaker">
214 120 <persName>Senator Tadeusz Zieliński</persName>
215   - <linkGrp type="function">
216   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Jacek_Zieliński__Senat1"/>
217   - </linkGrp>
218 121 </person>
219 122 <person xml:id="SenatorWalerianPiotrowski" role="speaker">
220 123 <persName>Senator Walerian Piotrowski</persName>
221   - <linkGrp type="function">
222   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Walerian_Jan_Piotrowski__Senat1"/>
223   - </linkGrp>
224 124 </person>
225 125 <person xml:id="SenatorWitoldTrzeciakowski" role="speaker">
226 126 <persName>Senator Witold Trzeciakowski</persName>
227   - <linkGrp type="function">
228   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Witold_Trzeciakowski__Senat1"/>
229   - </linkGrp>
230 127 </person>
231   - <person xml:id="SenatorWlodzimierzBojarski" role="speaker">
  128 + <person xml:id="SenatorWłodzimierzBojarski" role="speaker">
232 129 <persName>Senator Włodzimierz Bojarski</persName>
233   - <linkGrp type="function">
234   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Włodzimierz_W._Bojarski__Senat1"/>
235   - </linkGrp>
236 130 </person>
237 131 <person xml:id="SenatorZbigniewRomaszewski" role="speaker">
238 132 <persName>Senator Zbigniew Romaszewski</persName>
239   - <linkGrp type="function">
240   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_Jan_Romaszewski__Senat1"/>
241   - </linkGrp>
242 133 </person>
243   - <person xml:id="SenatorZdzislawNowicki" role="speaker">
  134 + <person xml:id="SenatorZdzisławNowicki" role="speaker">
244 135 <persName>Senator Zdzisław Nowicki</persName>
245   - <linkGrp type="function">
246   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zdzisław_Nowicki__Senat1"/>
247   - </linkGrp>
248   - </person>
249   - <person xml:id="uprzejmiePan" role="speaker">
250   - <persName>uprzejmie. Pan</persName>
251 136 </person>
252   - <person xml:id="WicemarszalekAndrzejWielowieyski" role="speaker">
  137 + <person xml:id="WicemarszałekAndrzejWielowieyski" role="speaker">
253 138 <persName>Wicemarszałek Andrzej Wielowieyski</persName>
254   - <linkGrp type="function">
255   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_J._Wielowieyski__Senat1"/>
256   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Wielowieyski_70"/>
257   - </linkGrp>
258 139 </person>
259   - <person xml:id="WicemarszalekJozefSlisz" role="speaker">
  140 + <person xml:id="WicemarszałekJózefŚlisz" role="speaker">
260 141 <persName>Wicemarszałek Józef Ślisz</persName>
261   - <linkGrp type="function">
262   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_Ślisz_69"/>
263   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_Ślisz__Senat1"/>
264   - </linkGrp>
265 142 </person>
266   - <person xml:id="WicemarszalekZofiaKuratowska" role="speaker">
  143 + <person xml:id="WicemarszałekZofiaKuratowska" role="speaker">
267 144 <persName>Wicemarszałek Zofia Kuratowska</persName>
268   - <linkGrp type="function">
269   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska_68"/>
270   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska__Senat1"/>
271   - </linkGrp>
  145 + </person>
  146 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  147 + <persName>Komentarz</persName>
272 148 </person>
273 149 </particDesc>
274 150 </profileDesc>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00002-01/text_structure.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
3 3 <xi:include href="PPC_header.xml"/>
4 4 <TEI>
5 5 <xi:include href="header.xml"/>
6 6 <text>
7 7 <body>
8 8 <div xml:id="div-1">
9   - <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Senat</u>
10   - <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u>
11   - <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Kadencja I</u>
12   - <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne z 2 posiedzenia Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 5 lipca 1989 r.</u>
13   - <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Warszawa 1989</u>
14   - <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz"> (Na posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski)</u>
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">‍(Na posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski.)</u>
15 10 </div>
16 11 <div xml:id="div-2">
17   - <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Niniejszym otwieram kolejne posiedzenie Senatu.</u>
18   - <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
19   - <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Jako sekretarzy prosiłbym panów senatorów Krzysztofa Pawłowskiego i Jerzego Stępnia, jeżeliby można prosić o zajęcie miejsc.</u>
20   - <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Co się tyczy porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia, mamy jeden punkt, który jest istotny i pilny, to jest sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Następnie chciałbym zrobić pierwszą przymiarkę co do obsady komisji, względnie, ponieważ słyszałem już pewne głosy w kuluarach, że należałoby dokonać pewnych korektur, gdy chodzi o komisje, to wtedy byśmy sobie o tym pomówili. I wreszcie, również zgodnie z prośbą niektórych panów senatorów, chciałbym jeszcze przewidzieć wolne wnioski.</u>
21   - <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Czy Wysoki Senat byłby skłonny? Proszę bardzo, pan senator Szczypiorski. Tak jest, bardzo proszę.</u>
  12 + <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Niniejszym otwieram kolejne posiedzenie Senatu.</u>
  13 + <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską.)</u>
  14 + <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Jako sekretarzy prosiłbym panów senatorów Krzysztofa Pawłowskiego i Jerzego Stępnia, jeżeliby można prosić o zajęcie miejsc.</u>
  15 + <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Co się tyczy porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia, mamy jeden punkt, który jest istotny i pilny, to jest sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Następnie chciałbym zrobić pierwszą przymiarkę co do obsady komisji, względnie, ponieważ słyszałem już pewne głosy w kuluarach, że należałoby dokonać pewnych korektur, gdy chodzi o komisje, to wtedy byśmy sobie o tym pomówili. I wreszcie, również zgodnie z prośbą niektórych panów senatorów, chciałbym jeszcze przewidzieć wolne wnioski.</u>
  16 + <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Czy Wysoki Senat byłby skłonny? Proszę bardzo, pan senator Szczypiorski. Tak jest, bardzo proszę.</u>
22 17 </div>
23 18 <div xml:id="div-3">
24 19 <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Muszę się z Państwem podzielić moją refleksją na temat wczorajszych obrad naszej dostojnej Izby. Przyszedłem na to zgromadzenie w nastroju podniosłym i przypuszczam, że bardzo wielu Polaków nastrój ten podzielało. Oto po raz pierwszy od lat ponad 50 zebrał się Senat Rzeczypospolitej, aby obradować nad stanem państwa i narodu. Był to moment na miarę historyczną i nie bez głębokiej racji pan Marszałek Stelmachowski mówił tu wczoraj o owym oddechu historii, który czujemy wokół siebie. Jednakże czujemy, mam nadzieję, że wszyscy chyba, także oddech galopującego czasu. Wydarzenia w kraju nabierają gwałtownego przyspieszenia. Jak już mówiłem na zebraniu naszego klubu przed kilku dniami, odnoszę wrażenie, że są to ostatnie dni spokoju społecznego w kraju. Ludzie są niesłychanie rozdrażnieni, a życie codzienne wbrew rozmaitym rządowym enuncjacjom o tzw. niełatwych warunkach egzystencji staje się po prostu dla ludzi udręką. Niczego niepodobna kupić, niczego niepodobna załatwić, niemal wszystko pęka w szwach i niemal wszystko rozłazi się w rękach. Nie mówiliśmy o tym wczoraj. Nie było na to czasu, ponieważ toczyła się debata na temat przecinków w jednej uchwale.</u>
25 20 <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Proszę wybaczyć to przerysowanie literackie, ja rozumiem, że my musimy nasz regulamin przygotowywać rzetelnie, ale na regulamin, jak już wczoraj z tego miejsca powiedziałem, będzie czas za tydzień czy za dwa tygodnie. Sprawa komisji Senatu także jest bardzo ważna, bo musimy wprowadzić ład w nasze prace parlamentarne. Ale to nie jest także dzisiaj sprawa najważniejsza i najbardziej nie cierpiąca zwłoki. Nie tego oczekiwał naród od swojego Senatu na jego inauguracyjnym posiedzeniu. Ja nie przeczę, że padły tu słowa bardzo cenne, godne i piękne zarówno w przemówieniu pana Marszałka, jak też w wypowiedzi pani Marszałek Kuratowskiej. Za to im serdecznie dziękuję.</u>
26   - <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Lecz dominująca była aura sporu o kwestie formalne i, moim zdaniem, drugorzędne. Odnosiłem wrażenie, które ująłbym w słowach następujących. Już tu mówiłem parokrotnie: „Titanic” tonie, a na górnym pokładzie orkiestra nadal gra. To nie jest refleksja pokrzepiająca. Wyszedłem stąd wczoraj z odrobiną goryczy. Senat, jak myślę, ma swoją misję do spełnienia w Polsce. Sprowadza się ona nade wszystko do kształtowania współczesnej duchowości narodu. Do jakiegoś mozolnego, niewdzięcznego, ale przecież koniecznego stawiania moralnych drogowskazów na tej niesłychanie uciążliwej drodze, jaką społeczeństwo nasze będzie musiało przebyć, aby kiedyś dojść do tej polskiej ziemi obiecanej, do pełnej demokracji, pełnej suwerenności i jakiegoś umiarkowanego dobrobytu.</u>
  21 + <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Lecz dominująca była aura sporu o kwestie formalne i, moim zdaniem, drugorzędne. Odnosiłem wrażenie, które ująłbym w słowach następujących. Już tu mówiłem parokrotnie: „Titanic” tonie, a na górnym pokładzie orkiestra nadal gra. To nie jest refleksja pokrzepiająca. Wyszedłem stąd wczoraj z odrobiną goryczy. Senat, jak myślę, ma swoją misję do spełnienia w Polsce. Sprowadza się ona nade wszystko do kształtowania współczesnej duchowości narodu. Do jakiegoś mozolnego, niewdzięcznego, ale przecież koniecznego stawiania moralnych drogowskazów na tej niesłychanie uciążliwej drodze, jaką społeczeństwo nasze będzie musiało przebyć, aby kiedyś dojść do tej polskiej ziemi obiecanej, do pełnej demokracji, pełnej suwerenności i jakiegoś umiarkowanego dobrobytu.</u>
27 22 </div>
28 23 <div xml:id="div-4">
29   - <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze, jaki punkt porządku dziennego Pan proponuje?</u>
  24 + <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze, jaki punkt porządku dziennego Pan proponuje?</u>
30 25 </div>
31 26 <div xml:id="div-5">
32 27 <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Właśnie do tego zmierzam, Panie Marszałku. Przez najbliższe cztery lata będziemy wspólnie z Prezydentem, Sejmem i Rządem wytyczać tę trudną drogę i Polska oczekuje od nas konkretnych czynów i konkretnych słów.</u>
33 28 <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Wysoka Izbo! Wnoszę, aby dzisiaj Senat uchwalił posłanie do społeczeństwa, wyrażając mu z jednej strony podziękowanie za powołanie nas do tej Izby, nade wszystko jednak określając w tym posłaniu swoje stanowisko wobec aktualnej sytuacji i wzywając Polaków do okazania wyrozumiałej cierpliwości jeszcze przez kilka najbliższych tygodni. Polacy są mądrzy, dali tego dowody i dawniej, i obecnie. Trzeba jednak społeczeństwo poprosić z naszej strony o trochę czasu i o trochę wyrozumiałości dla nas. My nie mamy doświadczenia, nie znamy materii problemów (...) z którymi przyjdzie się nam borykać.</u>
34 29 </div>
35 30 <div xml:id="div-6">
36   - <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Jeśli wolno, Panie Senatorze. Czyli chodzi o to, żeby wprowadzić punkt, pewna debata ogólna na temat sytuacji...</u>
  31 + <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Jeśli wolno, Panie Senatorze. Czyli chodzi o to, żeby wprowadzić punkt, pewna debata ogólna na temat sytuacji...</u>
37 32 </div>
38 33 <div xml:id="div-7">
39 34 <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Nie, Panie Marszałku. Proszę o powołanie komisji ad hoc, która zredaguje posłanie Senatu do społeczeństwa polskiego w związku z aktualną sytuacją. I poprosi naród o parę tygodni wyrozumiałej cierpliwości dla nas. O to mi chodzi. A może parę miesięcy, jak podpowiada mecenas Wende. Nie wiem. Ja nie przygotowałem tego rodzaju projektu, tylko wnoszę o powołanie komisji, która by tego rodzaju posłanie do społeczeństwa polskiego zredagowała i Wysokiej Izbie do przegłosowania przedstawiła. Dziękuję bardzo.</u>
40 35 <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
41 36 </div>
42 37 <div xml:id="div-8">
43   - <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Czyli, o ile rozumiem, chodzi tutaj o sprawę ustosunkowania się do pilnych potrzeb sytuacji bieżącej. Czy dobrze zrozumiałem intencje? Wpiszmy w takim razie tego rodzaju propozycję do porządku dziennego. Oczywiście przed wolnymi wnioskami. Więc w takim razie... Słucham? Proszę uprzejmie.</u>
  38 + <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Czyli, o ile rozumiem, chodzi tutaj o sprawę ustosunkowania się do pilnych potrzeb sytuacji bieżącej. Czy dobrze zrozumiałem intencje? Wpiszmy w takim razie tego rodzaju propozycję do porządku dziennego. Oczywiście przed wolnymi wnioskami. Więc w takim razie... Słucham? Proszę uprzejmie.</u>
44 39 </div>
45 40 <div xml:id="div-9">
46   - <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorStanislawDembinski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Proszę Wysoki Senat, ażeby jako punkt porządku dziennego umieścić ustosunkowanie się Wysokiego Senatu do tego, co miało miejsce wczoraj w nocy przed gmachem parlamentu, a konkretnie do brutalnego potraktowania pokojowej manifestacji, którą państwo senatorzy w dniu wczorajszym obserwowali. Złożę państwu wyjaśnienie to, które posiadam, szczegółowo kiedy zechcecie państwo ten punkt do porządku dziennego wprowadzić. Dziękuję bardzo.</u>
  41 + <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorStanisławDembiński">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Proszę Wysoki Senat, ażeby jako punkt porządku dziennego umieścić ustosunkowanie się Wysokiego Senatu do tego, co miało miejsce wczoraj w nocy przed gmachem parlamentu, a konkretnie do brutalnego potraktowania pokojowej manifestacji, którą państwo senatorzy w dniu wczorajszym obserwowali. Złożę państwu wyjaśnienie to, które posiadam, szczegółowo kiedy zechcecie państwo ten punkt do porządku dziennego wprowadzić. Dziękuję bardzo.</u>
47 42 </div>
48 43 <div xml:id="div-10">
49   - <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Czy to nie można by w ramach wolnych wniosków?</u>
  44 + <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Czy to nie można by w ramach wolnych wniosków?</u>
50 45 </div>
51 46 <div xml:id="div-11">
52   - <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorStanislawDembinski">Panie Marszałku, wydawało mi się, że sprawa jest naprawdę bardzo aktualna, pilna i niezmiernie ważna i dlatego, żeby jej dodać wagi, chciałem prosić o wprowadzenie osobnego punktu. Ale oczywiście do uznania Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
  47 + <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorStanisławDembiński">Panie Marszałku, wydawało mi się, że sprawa jest naprawdę bardzo aktualna, pilna i niezmiernie ważna i dlatego, żeby jej dodać wagi, chciałem prosić o wprowadzenie osobnego punktu. Ale oczywiście do uznania Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
53 48 </div>
54 49 <div xml:id="div-12">
55   - <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Tak jest.</u>
56   - <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator Bojarski.</u>
  50 + <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Tak jest.</u>
  51 + <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator Bojarski.</u>
57 52 </div>
58 53 <div xml:id="div-13">
59   - <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj żeśmy rzeczywiście pospiesznie sprawę komisji potraktowali. Ja bym proponował, żeby ten punkt przenieść do wspólnego spotkania Klubu, ponieważ niektóre komisje wymagałyby uzgodnień pomiędzy pracą Sejmu a pracą Senatu. I myślę, że najlepiej będzie tę sprawę przedyskutować na posiedzeniu naszego Klubu. Dziękuję.</u>
  54 + <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj żeśmy rzeczywiście pospiesznie sprawę komisji potraktowali. Ja bym proponował, żeby ten punkt przenieść do wspólnego spotkania Klubu, ponieważ niektóre komisje wymagałyby uzgodnień pomiędzy pracą Sejmu a pracą Senatu. I myślę, że najlepiej będzie tę sprawę przedyskutować na posiedzeniu naszego Klubu. Dziękuję.</u>
60 55 <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
61 56 </div>
62 57 <div xml:id="div-14">
63   - <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator ma głos.</u>
  58 + <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator ma głos.</u>
64 59 </div>
65 60 <div xml:id="div-15">
66 61 <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj rozmawialiśmy na temat dziesiątego punktu naszego Regulaminu. Wracam do tego, chociaż może to się wydawać w sumie dziwne, bo przecież wczoraj o tym rozmawialiśmy. Nie jest to dziwne w świetle tego, co się stało i o czym tutaj koledzy senatorowie mówili. Mam na myśli ów wypadek o godzinie 23.00 wczoraj przed gmachem Sejmu. Mówiliśmy wczoraj o różnych komisjach i pośród wielu komisji (tam jest ich 12 bodajże) zabrakło tej komisji, która koresponduje właśnie z tym wydarzeniem. Mam tu na myśli Komisję Wymiaru Sprawiedliwości i Porządku Społecznego. Gdybyśmy nie umieścili tej komisji, to sprawiałoby to wrażenie, jak gdybyśmy uznali, że jest w porządku, a tymczasem nie jest w porządku. Sprawa wymiaru sprawiedliwości jest mi znana jako długoletniemu sędziemu.</u>
67 62 </div>
68 63 <div xml:id="div-16">
69   - <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze. Właśnie proponowałem, jako punkt 2 sprawę komisji. Wtedy obiecuję, że dam panu jako pierwszemu głos. Chodzi na razie o punkty porządku dziennego. I bym bardzo apelował, abyśmy trzymali się tego tematu, a nie zabierali głosu merytorycznie w tej chwili.</u>
70   - <u xml:id="u-16.1" who="#Marszalek">Sprawa komisji jest w porządku dziennym proponowanym, zaraz go uchwalimy. Chyba że pan ma inny punkt do zaproponowania.</u>
  64 + <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze. Właśnie proponowałem, jako punkt 2 sprawę komisji. Wtedy obiecuję, że dam panu jako pierwszemu głos. Chodzi na razie o punkty porządku dziennego. I bym bardzo apelował, abyśmy trzymali się tego tematu, a nie zabierali głosu merytorycznie w tej chwili.</u>
  65 + <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Sprawa komisji jest w porządku dziennym proponowanym, zaraz go uchwalimy. Chyba że pan ma inny punkt do zaproponowania.</u>
71 66 </div>
72 67 <div xml:id="div-17">
73 68 <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Jeżeli tak, to wszystko w porządku. Wczoraj o tym nie mówiłem, gdyż uważałem, że sprawa ta jest załatwiona. Tymczasem widzę, że rzecz się zaognia. W każdym bądź razie przepraszam, jeśli nie we właściwym terminie wystąpiłem z tą sprawą, ale poddaję to pod uwagę. Dziękuję.</u>
74 69 </div>
75 70 <div xml:id="div-18">
76   - <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze prosił o głos? Tylko do porządku dziennego. Tak? Bo jeżeli już merytoryczna wypowiedź, no to bardzo proszę. I najmocniej przepraszam, jeszcze nie wszystkich panów znam na pamięć po nazwisku, proszę o łaskawe podanie nazwiska.</u>
  71 + <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze prosił o głos? Tylko do porządku dziennego. Tak? Bo jeżeli już merytoryczna wypowiedź, no to bardzo proszę. I najmocniej przepraszam, jeszcze nie wszystkich panów znam na pamięć po nazwisku, proszę o łaskawe podanie nazwiska.</u>
77 72 </div>
78 73 <div xml:id="div-19">
79   - <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tadeusz Zaskórski, senator z ziemi piotrkowskiej.</u>
80   - <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorTadeuszZaskorski">To, o czym powiedział pierwszy dzisiaj tutaj mówca, powinno być przede wszystkim uwzględnione w naszym działaniu w sytuacji, jaka w kraju panuje, biorąc pod uwagę to wszystko co może ona przynieść. Uważam za rzecz pierwszej klasy zająć się problemem polskiego rolnictwa, gdyż tutaj jest rozwiązanie problemów narastających z dnia na dzień.</u>
81   - <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Proponuję, aby komisje, o których tu wczoraj żeśmy radzili, komisje do spraw polityki gospodarczej, podzielić na dwie podkomisje. Pierwsza podkomisja do spraw rolnictwa, druga podkomisja do spraw przemysłu.</u>
  74 + <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tadeusz Zaskórski, senator z ziemi piotrkowskiej.</u>
  75 + <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorTadeuszZaskórski">To, o czym powiedział pierwszy dzisiaj tutaj mówca, powinno być przede wszystkim uwzględnione w naszym działaniu w sytuacji, jaka w kraju panuje, biorąc pod uwagę to wszystko co może ona przynieść. Uważam za rzecz pierwszej klasy zająć się problemem polskiego rolnictwa, gdyż tutaj jest rozwiązanie problemów narastających z dnia na dzień.</u>
  76 + <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Proponuję, aby komisje, o których tu wczoraj żeśmy radzili, komisje do spraw polityki gospodarczej, podzielić na dwie podkomisje. Pierwsza podkomisja do spraw rolnictwa, druga podkomisja do spraw przemysłu.</u>
82 77 </div>
83 78 <div xml:id="div-20">
84   - <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze, to jest drugi punkt. Będziemy o tym mówili. Obiecuję, że ten głos ... mnie chodzi o to, żeby ustalić porządek dzienny.</u>
  79 + <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Najmocniej przepraszam, Panie Senatorze, to jest drugi punkt. Będziemy o tym mówili. Obiecuję, że ten głos... mnie chodzi o to, żeby ustalić porządek dzienny.</u>
85 80 </div>
86 81 <div xml:id="div-21">
87   - <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Wobec tego rezerwuję sobie głos właśnie w tym drugim punkcie.</u>
  82 + <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Wobec tego rezerwuję sobie głos właśnie w tym drugim punkcie.</u>
88 83 </div>
89 84 <div xml:id="div-22">
90   - <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Bardzo proszę.</u>
91   - <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zaskórski:</u>
92   - <u xml:id="u-22.2" who="#Marszalek">Przepraszam.)</u>
93   - <u xml:id="u-22.3" who="#Marszalek">Kto chce w sprawie porządku dziennego? Rozumiem, że wzbiera u wielu osób poczucie potrzeby zajęcia stanowiska, również merytorycznego, w pewnych sprawach. I to rozumiem w całej pełni. Tylko na razie musimy załatwić sprawy porządkowe.</u>
94   - <u xml:id="u-22.4" who="#Marszalek">I jeżeli nie ma więcej zgłoszeń do porządku dziennego, to w takim razie formułujemy propozycje w ten sposób, że mielibyśmy sprawę sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej w sprawie wyborów. Następnie sprawę komisji. Wracamy do spraw komisji w szerokim tego słowa znaczeniu. Następnie mielibyśmy sprawy pewnego ustosunkowania się do wydarzeń bieżących. I wolne wnioski oczywiście.</u>
95   - <u xml:id="u-22.5" who="#Marszalek">Czy byłaby zgoda co do takiego porządku dziennego?</u>
96   - <u xml:id="u-22.6" who="#Marszalek">Kto jest za? Dziękuję.</u>
97   - <u xml:id="u-22.7" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Przy pięciu głosach przeciwnych — tak?</u>
98   - <u xml:id="u-22.8" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Dwa wstrzymujące.</u>
99   - <u xml:id="u-22.9" who="#Marszalek">Zatem możemy przystąpić do punktu 1 — do sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej w sprawie wyborów do Senatu. Głos ma sprawozdawca — pan senator Tadeusz Zieliński Bardzo uprzejmie proszę.</u>
  85 + <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
  86 + <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zaskórski: Przepraszam.)</u>
  87 + <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Kto chce w sprawie porządku dziennego? Rozumiem, że wzbiera u wielu osób poczucie potrzeby zajęcia stanowiska, również merytorycznego, w pewnych sprawach. I to rozumiem w całej pełni. Tylko na razie musimy załatwić sprawy porządkowe.</u>
  88 + <u xml:id="u-22.3" who="#Marszałek">I jeżeli nie ma więcej zgłoszeń do porządku dziennego, to w takim razie formułujemy propozycje w ten sposób, że mielibyśmy sprawę sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej w sprawie wyborów. Następnie sprawę komisji. Wracamy do spraw komisji w szerokim tego słowa znaczeniu. Następnie mielibyśmy sprawy pewnego ustosunkowania się do wydarzeń bieżących. I wolne wnioski oczywiście.</u>
  89 + <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">Czy byłaby zgoda co do takiego porządku dziennego?</u>
  90 + <u xml:id="u-22.5" who="#Marszałek">Kto jest za? Dziękuję.</u>
  91 + <u xml:id="u-22.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Przy pięciu głosach przeciwnych — tak?</u>
  92 + <u xml:id="u-22.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Dwa wstrzymujące.</u>
  93 + <u xml:id="u-22.8" who="#Marszałek">Zatem możemy przystąpić do punktu 1 — do sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej w sprawie wyborów do Senatu. Głos ma sprawozdawca — pan senator Tadeusz Zieliński Bardzo uprzejmie proszę.</u>
100 94 </div>
101 95 <div xml:id="div-23">
102   - <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorTadeuszZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna powołana do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do pierwszego w powojennej historii Polski Senatu odbyła w dniu 5 lipca 1989 r. swe posiedzenie z udziałem Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej prezesa Trybunału Konstytucyjnego prof. Alfonsa Klafkowskiego oraz członka tejże Komisji prof. Janiny Zakrzewskiej.</u>
103   - <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorTadeuszZielinski">Na posiedzeniu tym Komisja Nadzwyczajna zaznajomiła się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 4 czerwca 1989 r. oraz z ponownego głosowania w dniu 18 czerwca 1989 r.</u>
104   - <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorTadeuszZielinski">Na podstawie przedstawionych dokumentów oraz informacji udzielonych dodatkowo na posiedzeniu w dniu dzisiejszym, w dniu 5 lipca, Komisja Nadzwyczajna stwierdza, że Państwowa Komisja Wyborcza dołożyła skutecznych starań, aby wybory do Senatu zostały przeprowadzone zgodnie z przepisami Ordynacji wyborczej, uchwalonej przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 7 kwietnia 1989 r., która to Ordynacja wyborcza w częściach nie uregulowanych w odrębnej Ordynacji do Senatu ma zastosowanie także do naszej Izby.</u>
105   - <u xml:id="u-23.3" who="#SenatorTadeuszZielinski">Świadczy o tym wydanie przez Państwową Komisję Wyborczą kilku wytycznych — wytycznych w sprawie zasad i trybu pracy komisji wyborczych, w sprawie przygotowania i przeprowadzenia wyborów w dniu 4 czerwca 1989 r. oraz w ponownym głosowaniu w dniu 18 czerwca 1989 r.</u>
106   - <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorTadeuszZielinski">Dalej — wytycznych w sprawie obliczania wyników głosowania w obwodach oraz — wytycznych w sprawie przekazywania i przyjmowania protokołów głosowania i protokołów z wyborów oraz dokumentów z wyborów do Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
107   - <u xml:id="u-23.5" who="#SenatorTadeuszZielinski">Do badania zgodności z prawem i wytycznymi Państwowej Komisji Wyborczej powołany został specjalny zespół inspekcji, którego członkowie wizytowali wojewódzkie komisje wyborcze, jednostki administracji państwowej stopnia podstawowego w liczbie 821 oraz obwody głosowania.</u>
108   - <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorTadeuszZielinski">Członkowie Państwowej Komisji Wyborczej wzięli udział w 41 naradach szkoleniowych zorganizowanych dla członków obwodowych komisji wyborczych.</u>
109   - <u xml:id="u-23.7" who="#SenatorTadeuszZielinski">Za wszystkie inicjatywy i działania, za wielki trud włożony w zorganizowanie wyborów w sposób zgodny z zasadami demokracji wyborczej, należą się — zdaniem naszej komisji — Państwowej Komisji Wyborczej słowa wysokiego uznania i szczerej podzięki.</u>
110   - <u xml:id="u-23.8" who="#SenatorTadeuszZielinski">Zdaniem Komisji Nadzwyczajnej, na uznanie zasługuje także stanowisko grupy 6 członków Państwowej Komisji Wyborczej z Komitetu Obywatelskiego — „Solidarność” w sprawie dekretu Rady Państwa z 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu PRL X kadencji. Komisja podzielając w zasadzie to stanowisko, stwierdza, że na wyniki i ważność wyborów do Senatu zmiana Ordynacji wyborczej do Sejmu nie miała wpływu. Poza zakresem kompetencji Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia wyborów do Senatu pozostaje formułowanie jakichkolwiek innych wniosków w tej materii.</u>
111   - <u xml:id="u-23.9" who="#SenatorTadeuszZielinski">Przebieg wyborów do Senatu był zgodny z przepisami Ordynacji wyborczej i z ustalonym kalendarzem wyborczym. W pracach komisji wyborczych uczestniczyli mężowie zaufania zgłoszeni w wojewódzkich komisjach wyborczych w liczbie 55822 i w obwodowych komisjach wyborczych w liczbie 55554 osób.</u>
112   - <u xml:id="u-23.10" who="#SenatorTadeuszZielinski">Do Państwowej Komisji Wyborczej nie wpłynęły skargi na niedopuszczenie do komisji wyborczej określonych mężów zaufania. W poszczególnych komisjach wyborczych niektórzy obywatele kwestionowali natomiast stanowisko Państwowej Komisji Wyborczej, wykluczającej możność zmiany miejsca głosowania. Wspomniana decyzja podyktowana obawą przemieszczania się wyborców w trakcie wyborów nie zaważyła na wynikach wyborów do Senatu, wpływając jedynie w pewnym stopniu na frekwencję wyborczą.</u>
113   - <u xml:id="u-23.11" who="#SenatorTadeuszZielinski">Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała 73 reklamacje w sprawie nieprawidłowości w spisach wyborców. W dniu głosowania okazało się, że część spisów została sporządzona na podstawie nie aktualizowanych na bieżąco rejestrów stałych mieszkańców oraz ewidencji pobytów czasowych.</u>
114   - <u xml:id="u-23.12" who="#SenatorTadeuszZielinski">W związku z tym dane o frekwencji wyborczej uległy w niektórych okręgach wyborczych zniekształceniu, w stopniu nie mającym jednak wpływu na obliczenie wyników wyborów. Ze sprawozdania i z dokumentów Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że ujawnione nieprawidłowości w zbieraniu podpisów na kandydatów do Senatu były nieliczne. Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała tylko jedną skargę tego rodzaju.</u>
115   - <u xml:id="u-23.13" who="#SenatorTadeuszZielinski">Rzadkie były też odwołania od uchwał wojewódzkich komisji wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała zaledwie 13 takich odwołań, spośród nich 10 zawierało zarzuty w sprawie zarejestrowania kandydatów na senatorów, a 3 podważały informacje o danych osobowych kandydatów w obwieszczeniach. Państwowa Komisja Wyborcza trafnymi decyzjami załatwiła odmownie 7 spośród tych odwołań i utrzymała w mocy uchwały wojewódzkich komisji wyborczych. W 3 sprawach decyzje wojewódzkich komisji wyborczych zostały przekazane do ponownego rozpatrzenia. W sprawie 3 odwołań, dotyczących informacji o kandydatach w obwieszczeniach wyborczych, Państwowa Komisja Wyborcza zajęła prawidłowe stanowisko, uznając za bezpodstawny zarzut podania w obwieszczeniach wyborczych imienia urzędowo nadanego zamiast używanego.</u>
116   - <u xml:id="u-23.14" who="#SenatorTadeuszZielinski">W dokumentach i w sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej brak jest śladu zgłoszenia protestów do Sądu Najwyższego przeciwko wyborom senatorów. Jeżeli takie protesty w odniesieniu do określonych osób wpłynęły do Sądu Najwyższego i zostaną przez ten Sąd rozpatrzone, Komisja Nadzwyczajna przedstawi Wysokiej Izbie swe stanowisko i sformułuje odpowiednie propozycje wniosków na podstawie art. 92 Ordynacji wyborczej do Sejmu, mającego zastosowanie w sprawach wyborów do Senatu w związku z art. 1 Ordynacji wyborczej do naszej Izby.</u>
117   - <u xml:id="u-23.15" who="#SenatorTadeuszZielinski">Wyniki głosowania i wyniki wyborów do Senatu w dniach 4 i 18 czerwca 1989 r. podane są bezbłędnie w obwieszczeniach Państwowej Komisji Wyborczej, stanowiących załączniki do sprawozdania tejże Komisji z wyborów do Senatu.</u>
118   - <u xml:id="u-23.16" who="#SenatorTadeuszZielinski">Wszyscy wybrani senatorowie są bezpartyjni. Wśród wybranych senatorów jest 6 kobiet, bez jakiegokolwiek stażu parlamentarnego jest w Senacie 95 osób, pozostali senatorowie byli posłami w poprzednich kadencjach Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Pod względem społeczno-zawodowym skład Senatu obejmuje 67 senatorów zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych, 13 rolników indywidualnych, 2 rzemieślników i 12 rencistów, w stosunku do dalszych 5 osób brak jest danych. Wykształcenie wyższe ma 82 senatorów, średnie zawodowe 7, średnie ogólnokształcące 4 i zasadnicze zawodowe 1 senator.</u>
119   - <u xml:id="u-23.17" who="#SenatorTadeuszZielinski">Jest wśród tych senatorów m.in. 12 inżynierów i techników, 25 pracowników naukowych, 7 lekarzy, 6 twórców i pracowników kultury, 6 nauczycieli, 3 dziennikarzy i publicystów, 9 prawników, 2 ekonomistów i 2 pracowników administracji.</u>
120   - <u xml:id="u-23.18" who="#SenatorTadeuszZielinski">W instytucjach naukowych zatrudnionych jest 21 senatorów, w placówkach oświaty i wychowania 10, w rolnictwie 13, w służbie zdrowia 9, w przemyśle 7, w administracji państwowej i w wymiarze sprawiedliwości 6, w organizacjach politycznych, związkowych i innych 6, w budownictwie 2, a w pozostałych gałęziach pracy, działach pracy 5 senatorów.</u>
121   - <u xml:id="u-23.19" who="#SenatorTadeuszZielinski">Najstarszy senator liczy 81 lat, najmłodszy 34.</u>
122   - <u xml:id="u-23.20" who="#SenatorTadeuszZielinski">W okresie po wyborze przed złożeniem ślubowania zmarł senator-elekt z woj. piotrkowskiego Grzegorz Białkowski, wygaśnięcie mandatu tego senatora winien stwierdzić Senat zgodnie z art. 15 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Senatu.</u>
123   - <u xml:id="u-23.21" who="#SenatorTadeuszZielinski">Wysoka Izbo! Na podstawie ustaleń przyjętych w niniejszym sprawozdaniu, Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zwraca się do Wysokiego Senatu o przyjęcie projektu uchwały w sprawie stwierdzenia ważności tych wyborów. Projekt ten został panom senatorom i paniom senatorom przedstawiony w druku nr 4.</u>
124   - <u xml:id="u-23.22" who="#SenatorTadeuszZielinski">Komisja proponuje ponadto, aby Wysoka Izba zechciała wyrazić słowa uznania i podziękowania wszystkim rodakom w kraju i za granicą za wzięcie udziału w elekcji do Senatu pierwszej powojennej kadencji tej Izby, a członkom wszystkich komisji wyborczych, Komitetów Obywatelskich Solidarności, młodzieży i mężom zaufania za ofiarną pracę w czasie wolnych po raz pierwszy wyborów do nowo utworzonej Izby naszego parlamentu. Dziękuję za uwagę.</u>
  96 + <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorTadeuszZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna powołana do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do pierwszego w powojennej historii Polski Senatu odbyła w dniu 5 lipca 1989 r. swe posiedzenie z udziałem Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej prezesa Trybunału Konstytucyjnego prof. Alfonsa Klafkowskiego oraz członka tejże Komisji prof. Janiny Zakrzewskiej.</u>
  97 + <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorTadeuszZieliński">Na posiedzeniu tym Komisja Nadzwyczajna zaznajomiła się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 4 czerwca 1989 r. oraz z ponownego głosowania w dniu 18 czerwca 1989 r.</u>
  98 + <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorTadeuszZieliński">Na podstawie przedstawionych dokumentów oraz informacji udzielonych dodatkowo na posiedzeniu w dniu dzisiejszym, w dniu 5 lipca, Komisja Nadzwyczajna stwierdza, że Państwowa Komisja Wyborcza dołożyła skutecznych starań, aby wybory do Senatu zostały przeprowadzone zgodnie z przepisami Ordynacji wyborczej, uchwalonej przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 7 kwietnia 1989 r., która to Ordynacja wyborcza w częściach nie uregulowanych w odrębnej Ordynacji do Senatu ma zastosowanie także do naszej Izby.</u>
  99 + <u xml:id="u-23.3" who="#SenatorTadeuszZieliński">Świadczy o tym wydanie przez Państwową Komisję Wyborczą kilku wytycznych — wytycznych w sprawie zasad i trybu pracy komisji wyborczych, w sprawie przygotowania i przeprowadzenia wyborów w dniu 4 czerwca 1989 r. oraz w ponownym głosowaniu w dniu 18 czerwca 1989 r.</u>
  100 + <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorTadeuszZieliński">Dalej — wytycznych w sprawie obliczania wyników głosowania w obwodach oraz — wytycznych w sprawie przekazywania i przyjmowania protokołów głosowania i protokołów z wyborów oraz dokumentów z wyborów do Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
  101 + <u xml:id="u-23.5" who="#SenatorTadeuszZieliński">Do badania zgodności z prawem i wytycznymi Państwowej Komisji Wyborczej powołany został specjalny zespół inspekcji, którego członkowie wizytowali wojewódzkie komisje wyborcze, jednostki administracji państwowej stopnia podstawowego w liczbie 821 oraz obwody głosowania.</u>
  102 + <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorTadeuszZieliński">Członkowie Państwowej Komisji Wyborczej wzięli udział w 41 naradach szkoleniowych zorganizowanych dla członków obwodowych komisji wyborczych.</u>
  103 + <u xml:id="u-23.7" who="#SenatorTadeuszZieliński">Za wszystkie inicjatywy i działania, za wielki trud włożony w zorganizowanie wyborów w sposób zgodny z zasadami demokracji wyborczej, należą się — zdaniem naszej komisji — Państwowej Komisji Wyborczej słowa wysokiego uznania i szczerej podzięki.</u>
  104 + <u xml:id="u-23.8" who="#SenatorTadeuszZieliński">Zdaniem Komisji Nadzwyczajnej, na uznanie zasługuje także stanowisko grupy 6 członków Państwowej Komisji Wyborczej z Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w sprawie dekretu Rady Państwa z 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu PRL X kadencji. Komisja podzielając w zasadzie to stanowisko, stwierdza, że na wyniki i ważność wyborów do Senatu zmiana Ordynacji wyborczej do Sejmu nie miała wpływu. Poza zakresem kompetencji Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia wyborów do Senatu pozostaje formułowanie jakichkolwiek innych wniosków w tej materii.</u>
  105 + <u xml:id="u-23.9" who="#SenatorTadeuszZieliński">Przebieg wyborów do Senatu był zgodny z przepisami Ordynacji wyborczej i z ustalonym kalendarzem wyborczym. W pracach komisji wyborczych uczestniczyli mężowie zaufania zgłoszeni w wojewódzkich komisjach wyborczych w liczbie 55822 i w obwodowych komisjach wyborczych w liczbie 55554 osób.</u>
  106 + <u xml:id="u-23.10" who="#SenatorTadeuszZieliński">Do Państwowej Komisji Wyborczej nie wpłynęły skargi na niedopuszczenie do komisji wyborczej określonych mężów zaufania. W poszczególnych komisjach wyborczych niektórzy obywatele kwestionowali natomiast stanowisko Państwowej Komisji Wyborczej, wykluczającej możność zmiany miejsca głosowania. Wspomniana decyzja podyktowana obawą przemieszczania się wyborców w trakcie wyborów nie zaważyła na wynikach wyborów do Senatu, wpływając jedynie w pewnym stopniu na frekwencję wyborczą.</u>
  107 + <u xml:id="u-23.11" who="#SenatorTadeuszZieliński">Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała 73 reklamacje w sprawie nieprawidłowości w spisach wyborców. W dniu głosowania okazało się, że część spisów została sporządzona na podstawie nie aktualizowanych na bieżąco rejestrów stałych mieszkańców oraz ewidencji pobytów czasowych.</u>
  108 + <u xml:id="u-23.12" who="#SenatorTadeuszZieliński">W związku z tym dane o frekwencji wyborczej uległy w niektórych okręgach wyborczych zniekształceniu, w stopniu nie mającym jednak wpływu na obliczenie wyników wyborów. Ze sprawozdania i z dokumentów Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że ujawnione nieprawidłowości w zbieraniu podpisów na kandydatów do Senatu były nieliczne. Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała tylko jedną skargę tego rodzaju.</u>
  109 + <u xml:id="u-23.13" who="#SenatorTadeuszZieliński">Rzadkie były też odwołania od uchwał wojewódzkich komisji wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza otrzymała zaledwie 13 takich odwołań, spośród nich 10 zawierało zarzuty w sprawie zarejestrowania kandydatów na senatorów, a 3 podważały informacje o danych osobowych kandydatów w obwieszczeniach. Państwowa Komisja Wyborcza trafnymi decyzjami załatwiła odmownie 7 spośród tych odwołań i utrzymała w mocy uchwały wojewódzkich komisji wyborczych. W 3 sprawach decyzje wojewódzkich komisji wyborczych zostały przekazane do ponownego rozpatrzenia. W sprawie 3 odwołań, dotyczących informacji o kandydatach w obwieszczeniach wyborczych, Państwowa Komisja Wyborcza zajęła prawidłowe stanowisko, uznając za bezpodstawny zarzut podania w obwieszczeniach wyborczych imienia urzędowo nadanego zamiast używanego.</u>
  110 + <u xml:id="u-23.14" who="#SenatorTadeuszZieliński">W dokumentach i w sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej brak jest śladu zgłoszenia protestów do Sądu Najwyższego przeciwko wyborom senatorów. Jeżeli takie protesty w odniesieniu do określonych osób wpłynęły do Sądu Najwyższego i zostaną przez ten Sąd rozpatrzone, Komisja Nadzwyczajna przedstawi Wysokiej Izbie swe stanowisko i sformułuje odpowiednie propozycje wniosków na podstawie art. 92 Ordynacji wyborczej do Sejmu, mającego zastosowanie w sprawach wyborów do Senatu w związku z art. 1 Ordynacji wyborczej do naszej Izby.</u>
  111 + <u xml:id="u-23.15" who="#SenatorTadeuszZieliński">Wyniki głosowania i wyniki wyborów do Senatu w dniach 4 i 18 czerwca 1989 r. podane są bezbłędnie w obwieszczeniach Państwowej Komisji Wyborczej, stanowiących załączniki do sprawozdania tejże Komisji z wyborów do Senatu.</u>
  112 + <u xml:id="u-23.16" who="#SenatorTadeuszZieliński">Wszyscy wybrani senatorowie są bezpartyjni. Wśród wybranych senatorów jest 6 kobiet, bez jakiegokolwiek stażu parlamentarnego jest w Senacie 95 osób, pozostali senatorowie byli posłami w poprzednich kadencjach Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Pod względem społeczno-zawodowym skład Senatu obejmuje 67 senatorów zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych, 13 rolników indywidualnych, 2 rzemieślników i 12 rencistów, w stosunku do dalszych 5 osób brak jest danych. Wykształcenie wyższe ma 82 senatorów, średnie zawodowe 7, średnie ogólnokształcące 4 i zasadnicze zawodowe 1 senator.</u>
  113 + <u xml:id="u-23.17" who="#SenatorTadeuszZieliński">Jest wśród tych senatorów m.in. 12 inżynierów i techników, 25 pracowników naukowych, 7 lekarzy, 6 twórców i pracowników kultury, 6 nauczycieli, 3 dziennikarzy i publicystów, 9 prawników, 2 ekonomistów i 2 pracowników administracji.</u>
  114 + <u xml:id="u-23.18" who="#SenatorTadeuszZieliński">W instytucjach naukowych zatrudnionych jest 21 senatorów, w placówkach oświaty i wychowania 10, w rolnictwie 13, w służbie zdrowia 9, w przemyśle 7, w administracji państwowej i w wymiarze sprawiedliwości 6, w organizacjach politycznych, związkowych i innych 6, w budownictwie 2, a w pozostałych gałęziach pracy, działach pracy 5 senatorów.</u>
  115 + <u xml:id="u-23.19" who="#SenatorTadeuszZieliński">Najstarszy senator liczy 81 lat, najmłodszy 34.</u>
  116 + <u xml:id="u-23.20" who="#SenatorTadeuszZieliński">W okresie po wyborze przed złożeniem ślubowania zmarł senator-elekt z woj. piotrkowskiego Grzegorz Białkowski, wygaśnięcie mandatu tego senatora winien stwierdzić Senat zgodnie z art. 15 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Senatu.</u>
  117 + <u xml:id="u-23.21" who="#SenatorTadeuszZieliński">Wysoka Izbo! Na podstawie ustaleń przyjętych w niniejszym sprawozdaniu, Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zwraca się do Wysokiego Senatu o przyjęcie projektu uchwały w sprawie stwierdzenia ważności tych wyborów. Projekt ten został panom senatorom i paniom senatorom przedstawiony w druku nr 4.</u>
  118 + <u xml:id="u-23.22" who="#SenatorTadeuszZieliński">Komisja proponuje ponadto, aby Wysoka Izba zechciała wyrazić słowa uznania i podziękowania wszystkim rodakom w kraju i za granicą za wzięcie udziału w elekcji do Senatu pierwszej powojennej kadencji tej Izby, a członkom wszystkich komisji wyborczych, Komitetów Obywatelskich Solidarności, młodzieży i mężom zaufania za ofiarną pracę w czasie wolnych po raz pierwszy wyborów do nowo utworzonej Izby naszego parlamentu. Dziękuję za uwagę.</u>
125 119 <u xml:id="u-23.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
126 120 </div>
127 121 <div xml:id="div-24">
128   - <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu senatorowi.</u>
129   - <u xml:id="u-24.1" who="#Marszalek">Czy ktoś z Państwa ma uwagi? Proszę — pan senator Góralczyk.</u>
  122 + <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu senatorowi.</u>
  123 + <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Czy ktoś z Państwa ma uwagi? Proszę — pan senator Góralczyk.</u>
130 124 </div>
131 125 <div xml:id="div-25">
132   - <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorJozefGoralczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prosiłbym bardzo o umieszczenie w sprawozdaniu takiej uwagi, że Ordynacja wyborcza była tak skonstruowana, że powodowała niesłychane trudności techniczne głosowania. Dotyczy to również karty dla senatorów. Dziękuję uprzejmie.</u>
  126 + <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorJózefGóralczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prosiłbym bardzo o umieszczenie w sprawozdaniu takiej uwagi, że Ordynacja wyborcza była tak skonstruowana, że powodowała niesłychane trudności techniczne głosowania. Dotyczy to również karty dla senatorów. Dziękuję uprzejmie.</u>
133 127 </div>
134 128 <div xml:id="div-26">
135   - <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Ten głos zapiszemy oczywiście w protokole. No, co do uchwały, wydaje się, że to byłoby trudne do wprowadzenia. A do sprawozdania, to jeśli wolno, panie senatorze, pańskie stanowisko jako przewodniczącego?</u>
  129 + <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Ten głos zapiszemy oczywiście w protokole. No, co do uchwały, wydaje się, że to byłoby trudne do wprowadzenia. A do sprawozdania, to jeśli wolno, panie senatorze, pańskie stanowisko jako przewodniczącego?</u>
136 130 </div>
137 131 <div xml:id="div-27">
138   - <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorTadeuszZielinski">Jako przewodniczący Komisji przychylam się do tej uwagi, uważam, że nawet chyba jest to przeoczenie, bo powinno to znaleźć się w sprawozdaniu. Jesteśmy wszyscy świadomi, że były ogromne trudności w trakcie tych wyborów zarówno ze względu na nieczytelność, prawda, kandydatów, było mnóstwo tutaj komplikacji, wszyscy byliśmy świadomi, obserwowaliśmy także te wielkie trudności, jakie następowały w trakcie wyborów, zwłaszcza w ośrodkach wiejskich. Tak że ja przychylam się do wniosku pana senatora i zobowiązuję się w imieniu Komisji, że my odpowiednią uwagę w tekście sprawozdania zamieścimy.</u>
  132 + <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorTadeuszZieliński">Jako przewodniczący Komisji przychylam się do tej uwagi, uważam, że nawet chyba jest to przeoczenie, bo powinno to znaleźć się w sprawozdaniu. Jesteśmy wszyscy świadomi, że były ogromne trudności w trakcie tych wyborów zarówno ze względu na nieczytelność, prawda, kandydatów, było mnóstwo tutaj komplikacji, wszyscy byliśmy świadomi, obserwowaliśmy także te wielkie trudności, jakie następowały w trakcie wyborów, zwłaszcza w ośrodkach wiejskich. Tak że ja przychylam się do wniosku pana senatora i zobowiązuję się w imieniu Komisji, że my odpowiednią uwagę w tekście sprawozdania zamieścimy.</u>
139 133 </div>
140 134 <div xml:id="div-28">
141   - <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś? Proszę bardzo — pan senator Ciesielski.</u>
  135 + <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś? Proszę bardzo — pan senator Ciesielski.</u>
142 136 </div>
143 137 <div xml:id="div-29">
144 138 <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że naszym zadaniem jest uchwalenie stwierdzenia ważności wyborów senatorów i do tego nie ma żadnych uwag, oczywiście trzeba to uchwalić.</u>
... ... @@ -149,35 +143,35 @@
149 143 <u xml:id="u-29.5" who="#SenatorRomanCiesielski">W końcu — jestem zdania, że bardzo mocno trzeba zaakcentować podziękowanie dla wyborców, nie tylko wyborców — dla wszystkich ludzi, którzy po prostu te wybory traktowali tak jak my wszyscy, jako pewną szansę narodową. Sadze, że ta szansa została w tej pierwszej części wykorzystana. Jak będzie w tej drugiej — to zależy głównie od nas. Możemy tylko obiecać, że będziemy robić wszystko, żeby była wykorzystana. I ten element powinien się tu znaleźć w tej naszej uchwale, w tym sprawozdaniu, gdyż społeczeństwo rzeczywiście oczekuje od nas wielu spraw — takich, o których mówił tu pan senator Szczypiorski, ale także bieżącej, systematycznej, rzetelnej pracy. Bez tej pracy nic nie osiągniemy. To jest refleksja — przepraszam za nią. Dziękuję.</u>
150 144 </div>
151 145 <div xml:id="div-30">
152   - <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Proszę uprzejmie.</u>
153   - <u xml:id="u-30.1" who="#Marszalek">Sądzę, że refleksja ta jest uzasadniona i rzeczywiście byłaby prośba, żebyście pewne uwagi — może w terminie tygodniowym zechcieli przesłać Panie i Panowie Senatorowie do Prezydium — tak, żebyśmy mogli później ewentualnie uzupełnić sprawozdanie i przekazać swoje spostrzeżenia komu należy.</u>
154   - <u xml:id="u-30.2" who="#Marszalek">Sądzę, że jest to uwaga słuszna, tym bardziej że nawiązując do głosu pana senatora Góralczyka nurtuje to większą ilość senatorów.</u>
155   - <u xml:id="u-30.3" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś w tej sprawie? Nie widzę.</u>
156   - <u xml:id="u-30.4" who="#Marszalek">Wobec tego pozostaje nam podjęcie uchwały formalnej, stwierdzającej ważność wyborów. Państwo macie ten druk, prawda? Z tym, że zwrócił uwagę pan senator Zieliński, że tu powinien być w sensie formalnym pkt 2 mniej więcej tej treści, że Senat z żalem stwierdza, że na skutek śmierci wygasł mandat senatora Grzegorza Białkowskiego z dniem 29 czerwca. Wprawdzie powiedziałem to już w dniu wczorajszym, ale może rzeczywiście formalnie, do uchwały powinno to być dołączone jako pkt 2.</u>
157   - <u xml:id="u-30.5" who="#Marszalek">Nadto jest projekt uchwały już mniej formalny, ale stwierdzający właśnie pewną wdzięczność dla tysięcy, dziesiątków tysięcy ludzi, którzy zaangażowali się ofiarnie w akcji wyborczej. Może byśmy tylko przegłosowali to co do zasady, redakcję pozostawiając już Prezydium Senatu, bo inaczej musielibyśmy zredagować tutaj, a w tak zbiorowym ciele to się robi źle, ale intencja jest jasna.</u>
158   - <u xml:id="u-30.6" who="#Marszalek">Wobec tego kto z Państwa jest za przyjęciem tej dwupunktowej uchwały w sprawie stwierdzenia ważności wyboru senatorów — prosiłbym o podniesienie ręki?</u>
159   - <u xml:id="u-30.7" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
160   - <u xml:id="u-30.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
161   - <u xml:id="u-30.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Nie widzę.</u>
162   - <u xml:id="u-30.10" who="#Marszalek">Uchwała została podjęta jednomyślnie.</u>
163   - <u xml:id="u-30.11" who="#Marszalek">Dostaję informację, że na sali jest 95 senatorów, co oczywiście oznacza quorum w każdym razie.</u>
164   - <u xml:id="u-30.12" who="#Marszalek">Rozumiem, jeszcze w takim razie bym poprosił o uchwałę z podziękowaniem dla tych wszystkich, którzy zaangażowani byli w przeprowadzenie akcji wyborczej — na razie jako co do zasady z tym, że w imieniu Wysokiej Izby byśmy — w razie pozytywnego przyjęcia — to zredagowali.</u>
165   - <u xml:id="u-30.13" who="#Marszalek">Kto jest... Pani w tej sprawie? Proszę uprzejmie. Pani senator Skowrońska, prawda? Dobrze.</u>
  146 + <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Proszę uprzejmie.</u>
  147 + <u xml:id="u-30.1" who="#Marszałek">Sądzę, że refleksja ta jest uzasadniona i rzeczywiście byłaby prośba, żebyście pewne uwagi — może w terminie tygodniowym zechcieli przesłać Panie i Panowie Senatorowie do Prezydium — tak, żebyśmy mogli później ewentualnie uzupełnić sprawozdanie i przekazać swoje spostrzeżenia komu należy.</u>
  148 + <u xml:id="u-30.2" who="#Marszałek">Sądzę, że jest to uwaga słuszna, tym bardziej że nawiązując do głosu pana senatora Góralczyka nurtuje to większą ilość senatorów.</u>
  149 + <u xml:id="u-30.3" who="#Marszałek">Czy jeszcze ktoś w tej sprawie? Nie widzę.</u>
  150 + <u xml:id="u-30.4" who="#Marszałek">Wobec tego pozostaje nam podjęcie uchwały formalnej, stwierdzającej ważność wyborów. Państwo macie ten druk, prawda? Z tym, że zwrócił uwagę pan senator Zieliński, że tu powinien być w sensie formalnym pkt 2 mniej więcej tej treści, że Senat z żalem stwierdza, że na skutek śmierci wygasł mandat senatora Grzegorza Białkowskiego z dniem 29 czerwca. Wprawdzie powiedziałem to już w dniu wczorajszym, ale może rzeczywiście formalnie, do uchwały powinno to być dołączone jako pkt 2.</u>
  151 + <u xml:id="u-30.5" who="#Marszałek">Nadto jest projekt uchwały już mniej formalny, ale stwierdzający właśnie pewną wdzięczność dla tysięcy, dziesiątków tysięcy ludzi, którzy zaangażowali się ofiarnie w akcji wyborczej. Może byśmy tylko przegłosowali to co do zasady, redakcję pozostawiając już Prezydium Senatu, bo inaczej musielibyśmy zredagować tutaj, a w tak zbiorowym ciele to się robi źle, ale intencja jest jasna.</u>
  152 + <u xml:id="u-30.6" who="#Marszałek">Wobec tego kto z Państwa jest za przyjęciem tej dwupunktowej uchwały w sprawie stwierdzenia ważności wyboru senatorów — prosiłbym o podniesienie ręki?</u>
  153 + <u xml:id="u-30.7" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  154 + <u xml:id="u-30.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  155 + <u xml:id="u-30.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Nie widzę.</u>
  156 + <u xml:id="u-30.10" who="#Marszałek">Uchwała została podjęta jednomyślnie.</u>
  157 + <u xml:id="u-30.11" who="#Marszałek">Dostaję informację, że na sali jest 95 senatorów, co oczywiście oznacza quorum w każdym razie.</u>
  158 + <u xml:id="u-30.12" who="#Marszałek">Rozumiem, jeszcze w takim razie bym poprosił o uchwałę z podziękowaniem dla tych wszystkich, którzy zaangażowani byli w przeprowadzenie akcji wyborczej — na razie jako co do zasady z tym, że w imieniu Wysokiej Izby byśmy — w razie pozytywnego przyjęcia — to zredagowali.</u>
  159 + <u xml:id="u-30.13" who="#Marszałek">Kto jest... Pani w tej sprawie? Proszę uprzejmie. Pani senator Skowrońska, prawda? Dobrze.</u>
166 160 </div>
167 161 <div xml:id="div-31">
168   - <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Senator Anna Bogucka-Skowrońska — ziemia słupska.</u>
169   - <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Właśnie w tej sprawie chciałam tylko formalnie zaznaczyć, że działalność Senatu musi być formalnie prawidłowa i skoro obecnie nie mamy regulaminu Senatu, zgodnie z art. 12 wczoraj podjętej uchwały, stosuje się do naszych obrad Regulamin Sejmu. Z art. 48 Regulaminu Sejmu wynika, że wszelkie po prostu podejmowane przez Senat decyzje, analogicznie jak Sejm, mogą mieć różne formy nazwania tych decyzji czy stanowiska i mają ustawowe nazwy, mianowicie z art. 47 wynika, że nazwa — „uchwała” właściwie jest zastrzeżona do oceny dekretu przy zatwierdzaniu dekretu. Natomiast w innych sprawach Senat, sądzę, że zgodnie z tym regulaminem na razie Sejmu, powinien prawidłowo stosować inne nazwy, to znaczy inne formuły prawne, tu jest mowa o rezolucji — które zawierają prawnie wiążące wezwania określonego organu do podjęcia wskazanego działania; oświadczenia, które zawiera stanowisko w określonej sprawie; deklaracji zawierającej zobowiązanie do określonego postępowania i apelu, który zawiera prawnie nie wiążące wezwanie do określonego zachowania się.</u>
170   - <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Wydaje mi się, że w tej sytuacji Senat nie powinien podejmować uchwały, tylko prawnie opracować to w formie oświadczenia, które zawiera stanowisko w określonej sprawie. Byłby to rodzaj posłania do społeczeństwa, żeby określić to po prostu prawnie, uchronić od zarzutu, że Senat działa bez szacunku dla unormowań proceduralnych.</u>
171   - <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Natomiast, jeśli już tutaj jestem przy głosie, to co do interwencji Senatu w sprawie brutalnego potraktowania manifestacji KPN, to wydaje mi się, że mogłaby być to również deklaracja, albo rezolucja, która by była wezwaniem określonego organu państwowego — w tym przypadku organu MSW do określonego zachowania się, to znaczy do ukrócenia tego typu praktyk z tym, że z dzisiejszych obrad Sejmu wiadomo nam, bo obserwowaliśmy, że do Prezydium Sejmu zgłoszona została interpelacja posłów naszego Obywatelskiego Komitetu Parlamentarnego, interpelacja skierowana do Ministra Spraw Wewnętrznych, który powinien odpowiedzieć na następnym posiedzeniu na tę interpelację w sprawie wyjaśnienia okoliczności tejże interwencji. Dlatego tylko formalnie po prostu ja jako prawnik chciałabym spowodować, abyśmy zadecydowali po prostu, jaka to by była forma naszych oświadczeń, czy naszego stanowiska w tej sprawie, a sformułowanie tego po prostu powierzyli kilku wybranym osobom, a potem przedstawili do zatwierdzenia przez Senat. Dziękuję bardzo.</u>
  162 + <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Senator Anna Bogucka-Skowrońska — ziemia słupska.</u>
  163 + <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Właśnie w tej sprawie chciałam tylko formalnie zaznaczyć, że działalność Senatu musi być formalnie prawidłowa i skoro obecnie nie mamy regulaminu Senatu, zgodnie z art. 12 wczoraj podjętej uchwały, stosuje się do naszych obrad Regulamin Sejmu. Z art. 48 Regulaminu Sejmu wynika, że wszelkie po prostu podejmowane przez Senat decyzje, analogicznie jak Sejm, mogą mieć różne formy nazwania tych decyzji czy stanowiska i mają ustawowe nazwy, mianowicie z art. 47 wynika, że nazwa „uchwała” właściwie jest zastrzeżona do oceny dekretu przy zatwierdzaniu dekretu. Natomiast w innych sprawach Senat, sądzę, że zgodnie z tym regulaminem na razie Sejmu, powinien prawidłowo stosować inne nazwy, to znaczy inne formuły prawne, tu jest mowa o rezolucji — które zawierają prawnie wiążące wezwania określonego organu do podjęcia wskazanego działania; oświadczenia, które zawiera stanowisko w określonej sprawie; deklaracji zawierającej zobowiązanie do określonego postępowania i apelu, który zawiera prawnie nie wiążące wezwanie do określonego zachowania się.</u>
  164 + <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Wydaje mi się, że w tej sytuacji Senat nie powinien podejmować uchwały, tylko prawnie opracować to w formie oświadczenia, które zawiera stanowisko w określonej sprawie. Byłby to rodzaj posłania do społeczeństwa, żeby określić to po prostu prawnie, uchronić od zarzutu, że Senat działa bez szacunku dla unormowań proceduralnych.</u>
  165 + <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Natomiast, jeśli już tutaj jestem przy głosie, to co do interwencji Senatu w sprawie brutalnego potraktowania manifestacji KPN, to wydaje mi się, że mogłaby być to również deklaracja, albo rezolucja, która by była wezwaniem określonego organu państwowego — w tym przypadku organu MSW do określonego zachowania się, to znaczy do ukrócenia tego typu praktyk z tym, że z dzisiejszych obrad Sejmu wiadomo nam, bo obserwowaliśmy, że do Prezydium Sejmu zgłoszona została interpelacja posłów naszego Obywatelskiego Komitetu Parlamentarnego, interpelacja skierowana do Ministra Spraw Wewnętrznych, który powinien odpowiedzieć na następnym posiedzeniu na tę interpelację w sprawie wyjaśnienia okoliczności tejże interwencji. Dlatego tylko formalnie po prostu ja jako prawnik chciałabym spowodować, abyśmy zadecydowali po prostu, jaka to by była forma naszych oświadczeń, czy naszego stanowiska w tej sprawie, a sformułowanie tego po prostu powierzyli kilku wybranym osobom, a potem przedstawili do zatwierdzenia przez Senat. Dziękuję bardzo.</u>
172 166 </div>
173 167 <div xml:id="div-32">
174   - <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Co do uchwały nie mamy powodu się martwić dlatego, że dekrety już wygasły i po wyborze Prezydenta nikt nie będzie miał uprawnień do wydawania takowych. A ponieważ rozpoczęła się już sesja parlamentu, to i Rada Państwa nie może teraz wydać dekretu. Tak, że problem dekretu jest to wyłącznie sprawa przeszłości. Myślę więc, że to, cośmy przed chwilą uchwalili może śmiało nosić nazwę uchwały, natomiast to, co teraz chcę poddać pod głosowanie, to znaczy podziękowanie — może mieć rzeczywiście nazwę rezolucji. Dobrze.</u>
175   - <u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Kto jest więc za tego rodzaju rezolucją dziękczynną? Oświadczenie, dobrze, niech będzie oświadczenie. Dziękuję.</u>
176   - <u xml:id="u-32.2" who="#Marszalek">Czy jest ktoś przeciw? Nie widzę.</u>
177   - <u xml:id="u-32.3" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Jedna osoba się wstrzymała.</u>
178   - <u xml:id="u-32.4" who="#Marszalek">Przy jednym wstrzymującym przyjęto tę rezolucję.</u>
179   - <u xml:id="u-32.5" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę stwierdzającą ważność wyboru senatorów do Senatu i wiążącą się z tym rezolucję w sprawie podziękowania dla osób, które były czynne w akcji wyborczej.</u>
180   - <u xml:id="u-32.6" who="#Marszalek">W związku z tym przechodzimy do punktu drugiego, który jest poświęcony sprawie komisji. Dwóch panów senatorów już prosiło o głos w tej sprawie. W takim razie prosiłbym pierwszego z panów, przepraszam najmocniej, że zapomniałem nazwiska, to już będę prosił o łaskawe podanie i przystępujemy do problemu komisji.</u>
  168 + <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Co do uchwały nie mamy powodu się martwić dlatego, że dekrety już wygasły i po wyborze Prezydenta nikt nie będzie miał uprawnień do wydawania takowych. A ponieważ rozpoczęła się już sesja parlamentu, to i Rada Państwa nie może teraz wydać dekretu. Tak, że problem dekretu jest to wyłącznie sprawa przeszłości. Myślę więc, że to, cośmy przed chwilą uchwalili może śmiało nosić nazwę uchwały, natomiast to, co teraz chcę poddać pod głosowanie, to znaczy podziękowanie — może mieć rzeczywiście nazwę rezolucji. Dobrze.</u>
  169 + <u xml:id="u-32.1" who="#Marszałek">Kto jest więc za tego rodzaju rezolucją dziękczynną? Oświadczenie, dobrze, niech będzie oświadczenie. Dziękuję.</u>
  170 + <u xml:id="u-32.2" who="#Marszałek">Czy jest ktoś przeciw? Nie widzę.</u>
  171 + <u xml:id="u-32.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Jedna osoba się wstrzymała.</u>
  172 + <u xml:id="u-32.4" who="#Marszałek">Przy jednym wstrzymującym przyjęto tę rezolucję.</u>
  173 + <u xml:id="u-32.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę stwierdzającą ważność wyboru senatorów do Senatu i wiążącą się z tym rezolucję w sprawie podziękowania dla osób, które były czynne w akcji wyborczej.</u>
  174 + <u xml:id="u-32.6" who="#Marszałek">W związku z tym przechodzimy do punktu drugiego, który jest poświęcony sprawie komisji. Dwóch panów senatorów już prosiło o głos w tej sprawie. W takim razie prosiłbym pierwszego z panów, przepraszam najmocniej, że zapomniałem nazwiska, to już będę prosił o łaskawe podanie i przystępujemy do problemu komisji.</u>
181 175 </div>
182 176 <div xml:id="div-33">
183 177 <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Ryszard Juszkiewicz — ziemia mławska.</u>
... ... @@ -192,79 +186,78 @@
192 186 <u xml:id="u-33.9" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Istnieje sprawa nie załatwiona, do której się wraca ciągle od 1945 roku, to jest sprawa powrotu do status quo ante, jak my to nazywamy, chodzi mi o instytucję sędziego śledczego i dokonanie jakiejś reformy odnośnie prokuratury. Mówi się o tym, mówi i to są tylko słowa, mówiąc językiem Wyspiańskiego, słowa, słowa, ale sprawa ta winna być jeszcze raz gruntownie przeanalizowana, no i winniśmy się starać, żeby właśnie powrócić do tego, co było ongiś dobre. O tych wszystkich sprawach moim zdaniem nie tylko o przebudowie prawa, nie tylko o jego dowartościowaniu winniśmy mówić w tej komisji. której powstanie proponuję. Dziękuję bardzo.</u>
193 187 </div>
194 188 <div xml:id="div-34">
195   - <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Pan senator Zaskórski prosił również, prawda?</u>
  189 + <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Pan senator Zaskórski prosił również, prawda?</u>
196 190 </div>
197 191 <div xml:id="div-35">
198   - <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponownie wracam do rozpoczętego tematu. Otóż nawiązując do ustanowienia komisji, o których wczoraj była mowa, pragnę tutaj zwrócić uwagę na następujące rzeczy. Otóż jest Komisja do Spraw Emigracji. Mówił o niej bardzo szanowany przez nas wszystkich senator Osmańczyk. Bardzo dobrze, że to podniósł, tylko ja wnoszę do tego rozszerzenie. Uważam za rzecz konieczną nazwać tę komisję do spraw Polonii i problemów emigracji polskiej, gdyż to jest pojęcie szersze i pojęcie bardziej odpowiadające rzeczywistości, gdyż nie wszyscy Polacy, którzy znajdują się za granicami obecnych, obecnego kształtu Rzeczypospolitej emigrowali. Znaczna ich część to są obywatele Rzeczypospolitej, którzy pozostali na swojej ojcowiźnie, na swych ojczystych ziemiach. Zatem pojęcie Polonii jest szersze i bardziej odpowiada polskiej rzeczywistości, która narastała przez wieki.</u>
199   - <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Zatem wnoszę, aby tę komisję, komisję, która jest zapisana w dniu wczorajszym jako Komisja Emigracji, nazwać Komisją do Spraw Polonii i Problemów Emigracji.</u>
200   - <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Druga rzecz też dotyczy komisji ustalonych w dniu wczorajszym. Otóż mam na myśli komisję pod pozycją piątą — Polityki Gospodarczej. Ta nazwa mi przypomina coś widzianego na horyzoncie. Chodzi o to, żeby ta komisja wchodziła w problemy.</u>
201   - <u xml:id="u-35.3" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Zatem wnioskuję, aby tę komisję nazwać, względnie podzielić na komisję, do problemów rolnictwa polskiego i problemów przemysłu.</u>
202   - <u xml:id="u-35.4" who="#SenatorTadeuszZaskorski">I właśnie chcę nawiązać do problemu rolnictwa. Otóż tutaj senator Szczypiorski wniósł, żeby zwrócić się do narodu z apelem, aby czekali cierpliwie. Uważam, że to narazi nasz Senat, naszą Izbę, na pusty śmiech w społeczeństwie. Tu nie o proszenie chodzi. Tu chodzi o zapowiedź, co będzie Senat robił dla sprawy narodu, co, jakie konkretne działania, nie prośby, nie obiecywanki. Trzeba zapowiedzieć narodowi, czym się Senat zajmie.</u>
203   - <u xml:id="u-35.5" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Uważam, że rzeczą bezwzględnie pilną i zasadniczej wagi jest właśnie powołanie Komisji do Spraw Rolnictwa, gdyż uważam, że w rolnictwie jest klucz rozwiązania bolesnego kryzysu i tych napięć, jakie w społeczeństwie narastała.</u>
204   - <u xml:id="u-35.6" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Pragnę korzystając z głosu, którego mi udzielono, podkreślić, że setki tysięcy hektarów polskiej ziemi są nie obrabiane, że wsie polskie pustoszeją, 300 wsi w województwie koszalińskim opustoszało zupełnie. Moja rodzinna wieś, która przed wojną miała 42 gospodarstwa, dzisiaj ma gospodarstw 12, pozostałe domy zabite deskami na krzyż, okna i drzwi, i po prostu jadę tam zawsze jak na cmentarz. Taka jest rzeczywistość i należy tutaj, jak kolega referujący sprawę ważności wyborów podkreślił, jest 12 czy 13 posłów rzeczywistych rolników. I właśnie ich przede wszystkim należy już zaprosić do prac tej komisji, a nasz Senat winien zapowiedzieć, co będzie działał. Bo rzeczywiście kiedyś, lat temu kilkanaście, za litr mleka kupowało się litr ropy do napędu traktora. Dzisiaj trzeba sprzedać kilka ładnych litrów mleka, żeby litr ropy kupić. Traktor jest marzeniem rolnika i tę cenę co pół roku podnoszą o sto procent. Przecież, do czego to doprowadzi. Przestaniemy być krajem, który słynął, że potrafi wyżywić siebie i innych. Staniemy się żebrakami Europy wyciągającymi ręce po żywność i kupującymi za ostatnie dolary żywność.</u>
205   - <u xml:id="u-35.7" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Dosyć już tego. Uważam, że należy powiązać prace tej komisji z komisją sejmową również na ten temat i wydać odpowiednią rezolucję czy deklarację, jak tam nam powiedzmy przysługuje prawo nazwać nasze postanowienia i zapowiadać, sprawdzić, co rzeczywiście się dzieje w rolnictwie. Przed kilkoma dniami podniesiono ceny traktorów o sto procent, przecież tego typu pociągnięcia to są szaleńcze działania. To są działania prowadzące do samozagłady gospodarczej naszego kraju.</u>
206   - <u xml:id="u-35.8" who="#SenatorTadeuszZaskorski">Zatem takie są moje propozycje. To chciałem powiedzieć i liczę, że wszyscy tutaj chyba rozumiemy wagę problemu. Nie wysyłanie łzawych pism do narodu, tylko zapowiedź co my będziemy robić. I to nie mamy czasu, i mimo że okres żniw, okres wakacji, urlopów, należy podjąć i tę komisję powołać, żeby zaczęła działać i aby naród wiedział, do czego zmierzamy. I być może, że zajdzie potrzeba, aby i Sejm i Senat podjęły uchwałę likwidującą tę podwyżkę cen, która dotknęła tak boleśnie i doprowadza do zaognienia spraw na wsi polskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
  192 + <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponownie wracam do rozpoczętego tematu. Otóż nawiązując do ustanowienia komisji, o których wczoraj była mowa, pragnę tutaj zwrócić uwagę na następujące rzeczy. Otóż jest Komisja do Spraw Emigracji. Mówił o niej bardzo szanowany przez nas wszystkich senator Osmańczyk. Bardzo dobrze, że to podniósł, tylko ja wnoszę do tego rozszerzenie. Uważam za rzecz konieczną nazwać tę komisję do spraw Polonii i problemów emigracji polskiej, gdyż to jest pojęcie szersze i pojęcie bardziej odpowiadające rzeczywistości, gdyż nie wszyscy Polacy, którzy znajdują się za granicami obecnych, obecnego kształtu Rzeczypospolitej emigrowali. Znaczna ich część to są obywatele Rzeczypospolitej, którzy pozostali na swojej ojcowiźnie, na swych ojczystych ziemiach. Zatem pojęcie Polonii jest szersze i bardziej odpowiada polskiej rzeczywistości, która narastała przez wieki.</u>
  193 + <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Zatem wnoszę, aby tę komisję, komisję, która jest zapisana w dniu wczorajszym jako Komisja Emigracji, nazwać Komisją do Spraw Polonii i Problemów Emigracji.</u>
  194 + <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Druga rzecz też dotyczy komisji ustalonych w dniu wczorajszym. Otóż mam na myśli komisję pod pozycją piątą — Polityki Gospodarczej. Ta nazwa mi przypomina coś widzianego na horyzoncie. Chodzi o to, żeby ta komisja wchodziła w problemy.</u>
  195 + <u xml:id="u-35.3" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Zatem wnioskuję, aby tę komisję nazwać, względnie podzielić na komisję, do problemów rolnictwa polskiego i problemów przemysłu.</u>
  196 + <u xml:id="u-35.4" who="#SenatorTadeuszZaskórski">I właśnie chcę nawiązać do problemu rolnictwa. Otóż tutaj senator Szczypiorski wniósł, żeby zwrócić się do narodu z apelem, aby czekali cierpliwie. Uważam, że to narazi nasz Senat, naszą Izbę, na pusty śmiech w społeczeństwie. Tu nie o proszenie chodzi. Tu chodzi o zapowiedź, co będzie Senat robił dla sprawy narodu, co, jakie konkretne działania, nie prośby, nie obiecywanki. Trzeba zapowiedzieć narodowi, czym się Senat zajmie.</u>
  197 + <u xml:id="u-35.5" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Uważam, że rzeczą bezwzględnie pilną i zasadniczej wagi jest właśnie powołanie Komisji do Spraw Rolnictwa, gdyż uważam, że w rolnictwie jest klucz rozwiązania bolesnego kryzysu i tych napięć, jakie w społeczeństwie narastała.</u>
  198 + <u xml:id="u-35.6" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Pragnę korzystając z głosu, którego mi udzielono, podkreślić, że setki tysięcy hektarów polskiej ziemi są nie obrabiane, że wsie polskie pustoszeją, 300 wsi w województwie koszalińskim opustoszało zupełnie. Moja rodzinna wieś, która przed wojną miała 42 gospodarstwa, dzisiaj ma gospodarstw 12, pozostałe domy zabite deskami na krzyż, okna i drzwi, i po prostu jadę tam zawsze jak na cmentarz. Taka jest rzeczywistość i należy tutaj, jak kolega referujący sprawę ważności wyborów podkreślił, jest 12 czy 13 posłów rzeczywistych rolników. I właśnie ich przede wszystkim należy już zaprosić do prac tej komisji, a nasz Senat winien zapowiedzieć, co będzie działał. Bo rzeczywiście kiedyś, lat temu kilkanaście, za litr mleka kupowało się litr ropy do napędu traktora. Dzisiaj trzeba sprzedać kilka ładnych litrów mleka, żeby litr ropy kupić. Traktor jest marzeniem rolnika i tę cenę co pół roku podnoszą o sto procent. Przecież, do czego to doprowadzi. Przestaniemy być krajem, który słynął, że potrafi wyżywić siebie i innych. Staniemy się żebrakami Europy wyciągającymi ręce po żywność i kupującymi za ostatnie dolary żywność.</u>
  199 + <u xml:id="u-35.7" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Dosyć już tego. Uważam, że należy powiązać prace tej komisji z komisją sejmową również na ten temat i wydać odpowiednią rezolucję czy deklarację, jak tam nam powiedzmy przysługuje prawo nazwać nasze postanowienia i zapowiadać, sprawdzić, co rzeczywiście się dzieje w rolnictwie. Przed kilkoma dniami podniesiono ceny traktorów o sto procent, przecież tego typu pociągnięcia to są szaleńcze działania. To są działania prowadzące do samozagłady gospodarczej naszego kraju.</u>
  200 + <u xml:id="u-35.8" who="#SenatorTadeuszZaskórski">Zatem takie są moje propozycje. To chciałem powiedzieć i liczę, że wszyscy tutaj chyba rozumiemy wagę problemu. Nie wysyłanie łzawych pism do narodu, tylko zapowiedź co my będziemy robić. I to nie mamy czasu, i mimo że okres żniw, okres wakacji, urlopów, należy podjąć i tę komisję powołać, żeby zaczęła działać i aby naród wiedział, do czego zmierzamy. I być może, że zajdzie potrzeba, aby i Sejm i Senat podjęły uchwałę likwidującą tę podwyżkę cen, która dotknęła tak boleśnie i doprowadza do zaognienia spraw na wsi polskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
207 201 <u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
208 202 </div>
209 203 <div xml:id="div-36">
210   - <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Pan wicemarszałek Ślisz. Proszę. Tylko bardzo bym prosił, ponieważ bardzo dużo osób się zgłasza, o zwięzłość wypowiedzi. Proszę bardzo.</u>
  204 + <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Pan wicemarszałek Ślisz. Proszę. Tylko bardzo bym prosił, ponieważ bardzo dużo osób się zgłasza, o zwięzłość wypowiedzi. Proszę bardzo.</u>
211 205 </div>
212 206 <div xml:id="div-37">
213   - <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekJozefSlisz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zgłosić to, co mój przedmówca zgłosił w sprawie Komisji ds. Rolnictwa, z tym, że proponowałbym, żeby to była komisja oddzielna i żeby to była komisja umieszczona w numeracji pierwszej w wykazie tych komisji. Bo problem wsi i rolnictwa jest bardzo ważny.</u>
214   - <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekJozefSlisz">I drugą komisję chciałem zgłosić, to jest Ochrony Środowiska. Ta sprawa jest też bardzo ważna i dlatego tutaj z tego miejsca zgłaszam. Dziękuję bardzo.</u>
  207 + <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekJózefŚlisz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zgłosić to, co mój przedmówca zgłosił w sprawie Komisji ds. Rolnictwa, z tym, że proponowałbym, żeby to była komisja oddzielna i żeby to była komisja umieszczona w numeracji pierwszej w wykazie tych komisji. Bo problem wsi i rolnictwa jest bardzo ważny.</u>
  208 + <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekJózefŚlisz">I drugą komisję chciałem zgłosić, to jest Ochrony Środowiska. Ta sprawa jest też bardzo ważna i dlatego tutaj z tego miejsca zgłaszam. Dziękuję bardzo.</u>
215 209 </div>
216 210 <div xml:id="div-38">
217   - <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Dziękuję, zwłaszcza za chwalebną zwięzłość i konkretność.</u>
218   - <u xml:id="u-38.1" who="#Marszalek">Marszałek</u>
219   - <u xml:id="u-38.2" who="#Marszalek">Zdaje się Pan Senator prosił, prawda, poprzednio już? Bardzo proszę.</u>
220   - <u xml:id="u-38.3" who="#Marszalek">Bardzo bym prosił również o nazwisko.</u>
221   - <u xml:id="u-38.4" who="#Marszalek">Proszę uprzejmie.</u>
  211 + <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Dziękuję, zwłaszcza za chwalebną zwięzłość i konkretność.</u>
  212 + <u xml:id="u-38.1" who="#Marszałek">Zdaje się Pan Senator prosił, prawda, poprzednio już? Bardzo proszę.</u>
  213 + <u xml:id="u-38.2" who="#Marszałek">Bardzo bym prosił również o nazwisko.</u>
  214 + <u xml:id="u-38.3" who="#Marszałek">Proszę uprzejmie.</u>
222 215 </div>
223 216 <div xml:id="div-39">
224   - <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorStanislawBernatowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój przedmówca nadmienił tylko o ochronie środowiska. Wysoka Izbo! Stan degradacji środowiska u nas w kraju przybrał już rozmiary katastrofalne. Obecnie Polska jest najbardziej zanieczyszczonym krajem w Europie. I wobec tego problem ochrony środowiska wysuwa się na czoło wszystkich zagadnień, a głównie dotyczy ochrony powietrza i ochrony wody. I wobec tego, o ile problem ochrony środowiska nie zostanie szybko rozwiązany, to znaczy, że nie zostanie wstrzymana postępująca degradacja środowiska i o ile nie zaistnieją pozytywne wyniki walki z degradacją środowiska, to wobec tego cała reforma gospodarcza stanie się absolutnie już niepotrzebna, bo tam już nie będzie warunków do życia człowieka, do produkcji, do rozwoju.</u>
225   - <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorStanislawBernatowicz">I wobec tego stworzenie Komisji Ochrony Środowiska wydaje się zadaniem zasadniczym i bardzo ważnym. I wnoszę o wstawienie ochrony środowiska jako jednej z komisji.</u>
  217 + <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorStanisławBernatowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój przedmówca nadmienił tylko o ochronie środowiska. Wysoka Izbo! Stan degradacji środowiska u nas w kraju przybrał już rozmiary katastrofalne. Obecnie Polska jest najbardziej zanieczyszczonym krajem w Europie. I wobec tego problem ochrony środowiska wysuwa się na czoło wszystkich zagadnień, a głównie dotyczy ochrony powietrza i ochrony wody. I wobec tego, o ile problem ochrony środowiska nie zostanie szybko rozwiązany, to znaczy, że nie zostanie wstrzymana postępująca degradacja środowiska i o ile nie zaistnieją pozytywne wyniki walki z degradacją środowiska, to wobec tego cała reforma gospodarcza stanie się absolutnie już niepotrzebna, bo tam już nie będzie warunków do życia człowieka, do produkcji, do rozwoju.</u>
  218 + <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorStanisławBernatowicz">I wobec tego stworzenie Komisji Ochrony Środowiska wydaje się zadaniem zasadniczym i bardzo ważnym. I wnoszę o wstawienie ochrony środowiska jako jednej z komisji.</u>
226 219 </div>
227 220 <div xml:id="div-40">
228   - <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
229   - <u xml:id="u-40.1" who="#Marszalek">Pan senator Bojarski.</u>
  221 + <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  222 + <u xml:id="u-40.1" who="#Marszałek">Pan senator Bojarski.</u>
230 223 </div>
231 224 <div xml:id="div-41">
232   - <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Bojarski — ziemia wałbrzyska.</u>
233   - <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Wysoka Izbo! Chciałem przypomnieć, że w poprzedniej kadencji Sejmu działały następujące komisje, przy czym wymienię niektóre, o których panowie nie powiedzieli nie tylko dlatego, że są nieważne, a przede wszystkim dlatego, że nie ma ich przedstawicieli na sali.</u>
234   - <u xml:id="u-41.2" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Górnictwo i Energetyka; Przemysł; Transport i Łączność; Gospodarka Wodna i Ochrona Środowiska; Budownictwo; Gospodarka Komunalna i Przestrzenna; Gospodarka Rolna; Leśnictwo i Gospodarka Żywnościowa; Współpraca z Zagranicą; Rynek Wewnętrzny, Drobna Wytwórczość i Usługi oraz Plan Gospodarczy, Budżet i Finanse. Razem około 10 komisji. Te komisje pracowały, jak wszyscy wiemy, raczej ze złym skutkiem. Podstawową wadą pracy tych komisji było to, że zajmowały się one szczegółowymi i bardzo szczegółowymi zagadnieniami w zakresie owej problematyki tychże komisji, podczas gdy zło i naprawa była możliwa jedynie w zakresie systemowym międzykomisyjnej całości pracy.</u>
235   - <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Wydaje się, że niedobrze byłoby, gdybyśmy tym utartym nurtem próbowali iść. Zdajemy sobie sprawę z tego, że potrzeba nam rozwiązać nie setki małych spraw, a kilka dużych, generalnych spraw systemowych. Jeżeli pójdziemy na podzielenie naszej pracy na dziesiątki komisji, nie tylko tych, o których już była mowa, a których ja tutaj też co najmniej pięć dodałem, to istnieje obawa, że znowu podstawowa sprawa systemowa nam się rozmydli.</u>
236   - <u xml:id="u-41.4" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Sprawa podziału naszej pracy na sekcje jest zatem niezwykle trudna, ponieważ nie ma z góry gotowego projektu, który by nas wszystkich zadowalał. Na pewno te zagadnienia sektorowe, branżowe, o których tutaj państwo mówili w zakresie gospodarki i tych, które były przedmiotem dotychczasowych rozpatrywań w komisjach sejmowych, one mają swoje miejsce. Ale główne zło, ale główna sprawa to jest systemowe, całościowe jej potraktowanie.</u>
237   - <u xml:id="u-41.5" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Dlatego w imieniu kilku posłów i senatorów, z którymi miałem się okazję skontaktować w ciągu tych dni, chciałem zgłosić wniosek o powołanie (myślałem ten wniosek skierować przede wszystkim do Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, ale ponieważ państwo negatywnie przegłosowali ten wniosek, propozycję tę formułuję w tym miejscu) Rady Gospodarki Narodowej, której przedmiotem zainteresowania będzie całość kompleksowych zagadnień gospodarczych, tych zagadnień gospodarczych, których odnogami jest ogromna, ogromna teraz ekspresja wyjazdowa młodych ludzi, których odłamem, częścią są wadliwe systemy związane z obsługą rolnictwa i ekonomią rolnictwa, łączności, przemysłu itd.</u>
238   - <u xml:id="u-41.6" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Proponowałbym, żeby przyjąć, że celem działania Rady Gospodarki Narodowej jest analiza całościowych, kompleksowych zagadnień międzykomisyjnych jak gdyby, międzysektorowych, międzybranżowych w obszarze gospodarki. Bo mówimy o aspekcie gospodarczym sprawy. I żeby ta komisja miała obowiązek opracować stanowisko klubu, czy szerzej naszego Senatu, w owych to sprawach i wypracować konkretny program klubu w zakresie reformy ekonomicznej i przebudowy gospodarczej jako alternatywny program w stosunku do programów przygotowywanych przez władze państwowe. Program, który by rozwijał zasady nowego ładu gospodarczego określone w porozumieniach okrągłego stołu. W naszej strukturze — wydaje mi się — że moglibyśmy prosić również, żeby ta komisja, przepraszam Rada Gospodarki Narodowej zaproponowała nam uzasadniony, wzajemnie uzgodniony schemat strukturalny podziału wewnętrznego czy też ogólnego podziału na komisje lub grupy robocze. Wydaje się, że co najmniej kilka takich spraw, ale kompleksowych już moglibyśmy dzisiaj wymienić. To jest przede wszystkim sprawa stosunków gospodarczych z zagranicą i handlu zagranicznego. Taka grupa, przypomnę, już chyba istnieje i działa pod przewodnictwem prof. Trzeciakowskiego. Niezwykle ważna sprawa grupy roboczej ds. majątku narodowego i zasad jego konwersji, bo przecież majątek narodowy rozpływa się w rękach. Sprawa budżetu i systemu podatkowego, o czym państwo byli już łaskawi powiedzieć wcześniej oraz analiza oceny programu dostosowawczego Rządu. Na tym tle wnioskowałbym, żeby również w ramach Rady Gospodarki Narodowej powołać co najmniej dwie grupy do opracowania dwóch niezależnych wariantów przezwyciężenia tego stanu zapaści gospodarczej, w jakim się znajdujemy, wariantów możliwie konkretnych, które nam umożliwiałyby odnoszenie naszych własnych ocen do programów rządowych i tego, co się w tej chwili dzieje.</u>
239   - <u xml:id="u-41.7" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Uważam również, że Komisja, że ta Rada Gospodarki Narodowej powinna być platformą, na której przedsięwzięcia gospodarcze, interesy gospodarcze, problemy gospodarcze poszczególnych sektorów gospodarczych mogłyby być dyskutowane w wąskim gronie tych ludzi, którzy właśnie zagadnieniami gospodarczymi jako całością się zajmują. I żeby dopiero tak — międzysektorowo czy międzybranżowo przedyskutowane i wynegocjowane stanowiska były przedstawiane na forum czy to klubu czy też Senatu. Wówczas one miałyby za sobą bardzo szczegółowe, robocze dyskusje międzykomisyjne, międzybranżowe. My nie jesteśmy w stanie na plenum zarówno klubu, jak Senatu prowadzić tak szczegółowych dyskusji, jakie tutaj są niezbędne. Stąd wydaje mi się, że ta wnioskowana przeze mnie Rada Gospodarki Narodowej byłaby pewną taką płaszczyzną pośrednią pomiędzy zespołami roboczymi wąskimi, kilkuosobowymi, pracującymi nad tymi sprawami, a całością plenum. Byłaby platformą, na której dokonywałoby się to systemowe weryfikowanie, systemowe spajanie zagadnień przez nas proponowanych.</u>
240   - <u xml:id="u-41.8" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Wydaje się, że z tej płaszczyzny dopiero byłoby sensowne formułować i podejmować inicjatywy ustawodawcze w zakresie gospodarki. Przypomnę, że powołaliśmy osobną komisję. Ale jakże można wychodzić z inicjatywami ustawodawczymi gospodarczymi z innej platformy niż z platformy ostrych zderzeń i dyskusji w zakresie przebudowy gospodarczej.</u>
241   - <u xml:id="u-41.9" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Chciałem powiedzieć, że z rozeznania, które również przedstawił tutaj pan prof. Zieliński, wygląda na to, że w całym naszym Klubie, w środowisku posłów i senatorów, ludzi zajmujących się profesjonalnie problematyką gospodarczą osób takich jest zapewne w granicach od 20—30. Jest to stosunkowo wąska grupa. Mam nadzieję, że do tej grupy Zechcą się dołączyć panowie zajmujący się ustawodawstwem gospodarczym. Może też niektórzy panowie zajmujący się problematyką socjologii czy kultury pracy. I w ten sposób ten zespół się nieco poszerzy. Proponowałbym zatem, żeby ta Rada Gospodarki Narodowej ukonstytuowała się we własnym zakresie, żeby zainteresowani zechcieli zgłosić akces na piśmie do pracy tej grupy. I jeżeli ta grupa się ukonstytuuje, to wtedy przyjdzie na plenum i przedstawi konkretną strukturę organizacyjną i poprosi o zaakceptowanie swojego programu pracy na najbliższą przyszłość. Proponowałbym również, żeby ta grupa całą sprawę przedyskutowała i opracowała wspólnie z grupą poselską. Wydaje się, że te najtrudniejsze, niezmiernie kontrowersyjne, i trzeba powiedzieć, konfliktowe sprawy gospodarcze, bo każde rozwiązanie będzie się łączyło z przejściem przez szereg konfliktów, żeby te sprawy były w naszym klubie szeroko przedyskutowane. I dlatego wydaje się, że struktura komisji, zespołów roboczych Senatu powinna być ściśle skorelowana ze strukturą takich grup w Sejmie i stąd mój wniosek, żeby tej sprawy nie przesądzać w tej chwili, a właśnie poprzez powołanie na przykład Rady Gospodarki Narodowej, czy projektu Rady, bo wystarczy żeby to był na razie projekt, który będzie nadal dyskutowany z komisją sejmową. I żeby w ten sposób w ciągu kilku dni czy tygodnia próbować zaproponować strukturę i pewien program pracy.</u>
242   - <u xml:id="u-41.10" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Wydaje mi się, że powinniśmy właśnie zamiast owych odezw do narodu, tak jak powiedział pan senator Zaskórski, zaproponować program pracy. Niech to będzie w tej chwili program pracy komisji sejmowych i senackich, a do jesieni przedstawi się pewne stanowisko, pewien program realizacyjny, do którego mielibyśmy jako grupa parlamentarna w pełni przekonanie. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
  225 + <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Bojarski — ziemia wałbrzyska.</u>
  226 + <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Wysoka Izbo! Chciałem przypomnieć, że w poprzedniej kadencji Sejmu działały następujące komisje, przy czym wymienię niektóre, o których panowie nie powiedzieli nie tylko dlatego, że są nieważne, a przede wszystkim dlatego, że nie ma ich przedstawicieli na sali.</u>
  227 + <u xml:id="u-41.2" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Górnictwo i Energetyka; Przemysł; Transport i Łączność; Gospodarka Wodna i Ochrona Środowiska; Budownictwo; Gospodarka Komunalna i Przestrzenna; Gospodarka Rolna; Leśnictwo i Gospodarka Żywnościowa; Współpraca z Zagranicą; Rynek Wewnętrzny, Drobna Wytwórczość i Usługi oraz Plan Gospodarczy, Budżet i Finanse. Razem około 10 komisji. Te komisje pracowały, jak wszyscy wiemy, raczej ze złym skutkiem. Podstawową wadą pracy tych komisji było to, że zajmowały się one szczegółowymi i bardzo szczegółowymi zagadnieniami w zakresie owej problematyki tychże komisji, podczas gdy zło i naprawa była możliwa jedynie w zakresie systemowym międzykomisyjnej całości pracy.</u>
  228 + <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Wydaje się, że niedobrze byłoby, gdybyśmy tym utartym nurtem próbowali iść. Zdajemy sobie sprawę z tego, że potrzeba nam rozwiązać nie setki małych spraw, a kilka dużych, generalnych spraw systemowych. Jeżeli pójdziemy na podzielenie naszej pracy na dziesiątki komisji, nie tylko tych, o których już była mowa, a których ja tutaj też co najmniej pięć dodałem, to istnieje obawa, że znowu podstawowa sprawa systemowa nam się rozmydli.</u>
  229 + <u xml:id="u-41.4" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Sprawa podziału naszej pracy na sekcje jest zatem niezwykle trudna, ponieważ nie ma z góry gotowego projektu, który by nas wszystkich zadowalał. Na pewno te zagadnienia sektorowe, branżowe, o których tutaj państwo mówili w zakresie gospodarki i tych, które były przedmiotem dotychczasowych rozpatrywań w komisjach sejmowych, one mają swoje miejsce. Ale główne zło, ale główna sprawa to jest systemowe, całościowe jej potraktowanie.</u>
  230 + <u xml:id="u-41.5" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Dlatego w imieniu kilku posłów i senatorów, z którymi miałem się okazję skontaktować w ciągu tych dni, chciałem zgłosić wniosek o powołanie (myślałem ten wniosek skierować przede wszystkim do Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, ale ponieważ państwo negatywnie przegłosowali ten wniosek, propozycję tę formułuję w tym miejscu) Rady Gospodarki Narodowej, której przedmiotem zainteresowania będzie całość kompleksowych zagadnień gospodarczych, tych zagadnień gospodarczych, których odnogami jest ogromna, ogromna teraz ekspresja wyjazdowa młodych ludzi, których odłamem, częścią są wadliwe systemy związane z obsługą rolnictwa i ekonomią rolnictwa, łączności, przemysłu itd.</u>
  231 + <u xml:id="u-41.6" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Proponowałbym, żeby przyjąć, że celem działania Rady Gospodarki Narodowej jest analiza całościowych, kompleksowych zagadnień międzykomisyjnych jak gdyby, międzysektorowych, międzybranżowych w obszarze gospodarki. Bo mówimy o aspekcie gospodarczym sprawy. I żeby ta komisja miała obowiązek opracować stanowisko klubu, czy szerzej naszego Senatu, w owych to sprawach i wypracować konkretny program klubu w zakresie reformy ekonomicznej i przebudowy gospodarczej jako alternatywny program w stosunku do programów przygotowywanych przez władze państwowe. Program, który by rozwijał zasady nowego ładu gospodarczego określone w porozumieniach okrągłego stołu. W naszej strukturze — wydaje mi się — że moglibyśmy prosić również, żeby ta komisja, przepraszam Rada Gospodarki Narodowej zaproponowała nam uzasadniony, wzajemnie uzgodniony schemat strukturalny podziału wewnętrznego czy też ogólnego podziału na komisje lub grupy robocze. Wydaje się, że co najmniej kilka takich spraw, ale kompleksowych już moglibyśmy dzisiaj wymienić. To jest przede wszystkim sprawa stosunków gospodarczych z zagranicą i handlu zagranicznego. Taka grupa, przypomnę, już chyba istnieje i działa pod przewodnictwem prof. Trzeciakowskiego. Niezwykle ważna sprawa grupy roboczej ds. majątku narodowego i zasad jego konwersji, bo przecież majątek narodowy rozpływa się w rękach. Sprawa budżetu i systemu podatkowego, o czym państwo byli już łaskawi powiedzieć wcześniej oraz analiza oceny programu dostosowawczego Rządu. Na tym tle wnioskowałbym, żeby również w ramach Rady Gospodarki Narodowej powołać co najmniej dwie grupy do opracowania dwóch niezależnych wariantów przezwyciężenia tego stanu zapaści gospodarczej, w jakim się znajdujemy, wariantów możliwie konkretnych, które nam umożliwiałyby odnoszenie naszych własnych ocen do programów rządowych i tego, co się w tej chwili dzieje.</u>
  232 + <u xml:id="u-41.7" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Uważam również, że Komisja, że ta Rada Gospodarki Narodowej powinna być platformą, na której przedsięwzięcia gospodarcze, interesy gospodarcze, problemy gospodarcze poszczególnych sektorów gospodarczych mogłyby być dyskutowane w wąskim gronie tych ludzi, którzy właśnie zagadnieniami gospodarczymi jako całością się zajmują. I żeby dopiero tak — międzysektorowo czy międzybranżowo przedyskutowane i wynegocjowane stanowiska były przedstawiane na forum czy to klubu czy też Senatu. Wówczas one miałyby za sobą bardzo szczegółowe, robocze dyskusje międzykomisyjne, międzybranżowe. My nie jesteśmy w stanie na plenum zarówno klubu, jak Senatu prowadzić tak szczegółowych dyskusji, jakie tutaj są niezbędne. Stąd wydaje mi się, że ta wnioskowana przeze mnie Rada Gospodarki Narodowej byłaby pewną taką płaszczyzną pośrednią pomiędzy zespołami roboczymi wąskimi, kilkuosobowymi, pracującymi nad tymi sprawami, a całością plenum. Byłaby platformą, na której dokonywałoby się to systemowe weryfikowanie, systemowe spajanie zagadnień przez nas proponowanych.</u>
  233 + <u xml:id="u-41.8" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Wydaje się, że z tej płaszczyzny dopiero byłoby sensowne formułować i podejmować inicjatywy ustawodawcze w zakresie gospodarki. Przypomnę, że powołaliśmy osobną komisję. Ale jakże można wychodzić z inicjatywami ustawodawczymi gospodarczymi z innej platformy niż z platformy ostrych zderzeń i dyskusji w zakresie przebudowy gospodarczej.</u>
  234 + <u xml:id="u-41.9" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Chciałem powiedzieć, że z rozeznania, które również przedstawił tutaj pan prof. Zieliński, wygląda na to, że w całym naszym Klubie, w środowisku posłów i senatorów, ludzi zajmujących się profesjonalnie problematyką gospodarczą osób takich jest zapewne w granicach od 20–30. Jest to stosunkowo wąska grupa. Mam nadzieję, że do tej grupy Zechcą się dołączyć panowie zajmujący się ustawodawstwem gospodarczym. Może też niektórzy panowie zajmujący się problematyką socjologii czy kultury pracy. I w ten sposób ten zespół się nieco poszerzy. Proponowałbym zatem, żeby ta Rada Gospodarki Narodowej ukonstytuowała się we własnym zakresie, żeby zainteresowani zechcieli zgłosić akces na piśmie do pracy tej grupy. I jeżeli ta grupa się ukonstytuuje, to wtedy przyjdzie na plenum i przedstawi konkretną strukturę organizacyjną i poprosi o zaakceptowanie swojego programu pracy na najbliższą przyszłość. Proponowałbym również, żeby ta grupa całą sprawę przedyskutowała i opracowała wspólnie z grupą poselską. Wydaje się, że te najtrudniejsze, niezmiernie kontrowersyjne, i trzeba powiedzieć, konfliktowe sprawy gospodarcze, bo każde rozwiązanie będzie się łączyło z przejściem przez szereg konfliktów, żeby te sprawy były w naszym klubie szeroko przedyskutowane. I dlatego wydaje się, że struktura komisji, zespołów roboczych Senatu powinna być ściśle skorelowana ze strukturą takich grup w Sejmie i stąd mój wniosek, żeby tej sprawy nie przesądzać w tej chwili, a właśnie poprzez powołanie na przykład Rady Gospodarki Narodowej, czy projektu Rady, bo wystarczy żeby to był na razie projekt, który będzie nadal dyskutowany z komisją sejmową. I żeby w ten sposób w ciągu kilku dni czy tygodnia próbować zaproponować strukturę i pewien program pracy.</u>
  235 + <u xml:id="u-41.10" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Wydaje mi się, że powinniśmy właśnie zamiast owych odezw do narodu, tak jak powiedział pan senator Zaskórski, zaproponować program pracy. Niech to będzie w tej chwili program pracy komisji sejmowych i senackich, a do jesieni przedstawi się pewne stanowisko, pewien program realizacyjny, do którego mielibyśmy jako grupa parlamentarna w pełni przekonanie. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
243 236 </div>
244 237 <div xml:id="div-42">
245   - <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Pan senator Trzeciakowski, proszę.</u>
  238 + <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Pan senator Trzeciakowski, proszę.</u>
246 239 </div>
247 240 <div xml:id="div-43">
248 241 <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorWitoldTrzeciakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem również, podobnie jak pan senator Bojarski, zdania, że dzielenie, rozczłonkowywanie prac ekonomicznych na komisje i bardzo szczegółowo wypunktowane, może być niebezpieczne dla sprawy, może powodować rozczłonkowanie tych prac w sposób, który uniemożliwi potem ich syntetyzowanie.</u>
249 242 <u xml:id="u-43.1" who="#SenatorWitoldTrzeciakowski">Jest propozycja pana prof. Bojarskiego, która jest już bardzo syntetycznym podejściem do sprawy poprzez utworzenie tej Rady Gospodarki Narodowej. Jest to podejście możliwe, ale ono bardzo odbiega od zwyczajowego podziału na komisje. Jest możliwość połączenia punktu 4 i 5 proponowanego przez Biuro Prezydialne, mianowicie — planu gospodarczego, budżetu i finansów i polityki gospodarczej w jedno. Bo w końcu polityka gospodarcza to jest nic innego jak plan gospodarczy, budżet i finanse. I jest możliwość utworzenia drugiej komórki ekonomicznej, drugiej komisji ekonomicznej — mianowicie komisji systemu kierowania. To byłaby komisja, w której mielibyśmy za zadanie naszkicowanie kierunków nowego ładu ekonomicznego. W ten sposób byłoby to zawężenie do 2 komisji, które by wyczerpywały całość problematyki ekonomicznej. A w ramach każdej z tych komisji można byłoby już wyszczególnić grupy robocze, takie jak: rolnictwo, przemysł itd. Dziękuję.</u>
250 243 </div>
251 244 <div xml:id="div-44">
252   - <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Pan senator Kaliciński.</u>
  245 + <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Pan senator Kaliciński.</u>
253 246 </div>
254 247 <div xml:id="div-45">
255   - <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorAndrzejKalicinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli można, chciałbym zabrać głos w dwóch sprawach. Sprawa pierwsza — chciałbym wyrazić swoje stanowisko tego rodzaju, że tworzenie zbyt wielkiej liczby komisji jest bardzo niebezpieczne i grozi nam tym, że nie będziemy umieli integrować naszych działań. Ja bardzo dobrze rozumiem kolegów rolników, że widzą oni tę wagę tej dziedziny. My też wszyscy widzimy w Polsce. Ale jeżeli ona będzie szła osobno, to grozi niebezpieczeństwo, że komisja będzie wysuwała pewne postulaty, które nie będą integrowały się we właściwy sposób z działaniami innymi, np. przemysłowymi.</u>
256   - <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorAndrzejKalicinski">Podobnie i w sprawach innych komisji. Przecież można by myśleć o komisji młodzieżowej czy organizacji młodzieżowych. Popatrzyłem sobie tu, że mam komisję nauki i edukacji narodowej, że te postulaty, które osobiście chciałbym zgłosić, zmieszczę w tej komisji i nie trzeba osobnej komisji. To jest sprawa jedna.</u>
257   - <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorAndrzejKalicinski">Sprawa druga dotyczy wniosku pana senatora Andrzeja Szczypiorskiego. Ja myślę, że on jest bardzo słuszny, lecz byłbym daleki bardzo od tego, ażeby wprowadzać w to, co pan senator Szczypiorski nazwał posłaniem — jakiekolwiek obietnice. Po prostu my nie wiemy, co możemy obiecać poza planem pracy parlamentarnej, który nawiasem mówiąc przeciętnego obywatela niewiele obchodzi, jak my sobie ułożymy program działań tutaj w tym budynku. My możemy obiecać, że damy wszystko z siebie co możliwe, ale mówiąc uczciwie, to jest wszystko.</u>
258   - <u xml:id="u-45.3" who="#SenatorAndrzejKalicinski">Czyli byłbym za tym, żeby może jednak obiecywać mniej, wyrazić deklarację. Ale to jest wszystko. I to jest w tej chwili to, co chciałbym powiedzieć. Dziękuję.</u>
  248 + <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorAndrzejKaliciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli można, chciałbym zabrać głos w dwóch sprawach. Sprawa pierwsza — chciałbym wyrazić swoje stanowisko tego rodzaju, że tworzenie zbyt wielkiej liczby komisji jest bardzo niebezpieczne i grozi nam tym, że nie będziemy umieli integrować naszych działań. Ja bardzo dobrze rozumiem kolegów rolników, że widzą oni tę wagę tej dziedziny. My też wszyscy widzimy w Polsce. Ale jeżeli ona będzie szła osobno, to grozi niebezpieczeństwo, że komisja będzie wysuwała pewne postulaty, które nie będą integrowały się we właściwy sposób z działaniami innymi, np. przemysłowymi.</u>
  249 + <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorAndrzejKaliciński">Podobnie i w sprawach innych komisji. Przecież można by myśleć o komisji młodzieżowej czy organizacji młodzieżowych. Popatrzyłem sobie tu, że mam komisję nauki i edukacji narodowej, że te postulaty, które osobiście chciałbym zgłosić, zmieszczę w tej komisji i nie trzeba osobnej komisji. To jest sprawa jedna.</u>
  250 + <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorAndrzejKaliciński">Sprawa druga dotyczy wniosku pana senatora Andrzeja Szczypiorskiego. Ja myślę, że on jest bardzo słuszny, lecz byłbym daleki bardzo od tego, ażeby wprowadzać w to, co pan senator Szczypiorski nazwał posłaniem — jakiekolwiek obietnice. Po prostu my nie wiemy, co możemy obiecać poza planem pracy parlamentarnej, który nawiasem mówiąc przeciętnego obywatela niewiele obchodzi, jak my sobie ułożymy program działań tutaj w tym budynku. My możemy obiecać, że damy wszystko z siebie co możliwe, ale mówiąc uczciwie, to jest wszystko.</u>
  251 + <u xml:id="u-45.3" who="#SenatorAndrzejKaliciński">Czyli byłbym za tym, żeby może jednak obiecywać mniej, wyrazić deklarację. Ale to jest wszystko. I to jest w tej chwili to, co chciałbym powiedzieć. Dziękuję.</u>
259 252 </div>
260 253 <div xml:id="div-46">
261   - <u xml:id="u-46.0" who="#Marszalek">Dziękuję, pan senator Stomma prosił, prawda?</u>
  254 + <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pan senator Stomma prosił, prawda?</u>
262 255 </div>
263 256 <div xml:id="div-47">
264   - <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorStanislawStomma">Nie.</u>
  257 + <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorStanisławStomma">Nie.</u>
265 258 </div>
266 259 <div xml:id="div-48">
267   - <u xml:id="u-48.0" who="#Marszalek">Przepraszam, to w takim razie był pan Janowski.</u>
  260 + <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Przepraszam, to w takim razie był pan Janowski.</u>
268 261 </div>
269 262 <div xml:id="div-49">
270 263 <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gabriel Janowski z ziemi siedleckiej, rolnik. Z uwagą przysłuchuję się wypowiedziom i rzeczywiście dotykamy teraz chyba zasadniczej materii, mianowicie organizacji naszej pracy, a co za tym idzie jej skuteczności. Bezwzględnie jeżeli praca ma być skuteczna, musi być, taki jest wymóg, skoncentrowana. A więc nie może być tak rozdrobniona jak było dotychczas, a więc zdecydowanie trzeba odejść od tego zwyczajowego, powiedziałbym, podziału na branże, sekcje.</u>
... ... @@ -275,7 +268,7 @@
275 268 <u xml:id="u-49.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
276 269 </div>
277 270 <div xml:id="div-50">
278   - <u xml:id="u-50.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Pan senator, proszę bardzo.</u>
  271 + <u xml:id="u-50.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Pan senator, proszę bardzo.</u>
279 272 </div>
280 273 <div xml:id="div-51">
281 274 <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorWalerianPiotrowski">Senator Walerian Piotrowski — Zielona Góra. Chciałem powiedzieć, że degustacja pana senatora Szczypiorskiego wczorajszym posiedzeniem Senatu nie okazała się uzasadniona. Spór o kształt naszej pracy, o podział naszej pracy, jak się okazuje, ma istotne znaczenie, skoro w dniu dzisiejszym ten spór kontynuujemy.</u>
... ... @@ -287,73 +280,72 @@
287 280 <u xml:id="u-51.6" who="#SenatorWalerianPiotrowski">Sądzę, że jeżeli będziemy wchodzić w głąb spraw państwowych, i jeżeli wypełnimy nasze zadania konstytucyjne, to wtedy uzyskamy, być może, pozytywną ocenę naszych wyborców, a może szerzej i prawdziwiej — narodu. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
288 281 </div>
289 282 <div xml:id="div-52">
290   - <u xml:id="u-52.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Pan senator Józefiak.</u>
  283 + <u xml:id="u-52.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Pan senator Józefiak.</u>
291 284 </div>
292 285 <div xml:id="div-53">
293   - <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorCezaryJozefiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Chciałbym się wypowiedzieć w sprawie tych komisji gospodarczych. Otóż pozwólcie państwo na jedną refleksję, byłem mile zaskoczony tym, iż nasi wyborcy rozumieli pewną ogólną tezę i to niezależnie od środowiska, z jakiego rekrutowali się ci wyborcy, mianowicie, iż w Polsce nie da się niczego konkretnego naprawić, żadnej dziedziny gospodarki ni żadnej potrzeby społecznej załatwić bez potrząśnięcia fundamentami systemu. W tym systemu ekonomicznego.</u>
294   - <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorCezaryJozefiak">Z tego punktu widzenia, myślę, że ta prawda jest już dziś prawdą powszechną, jest ważne, abyśmy odeszli od tej niechlubnej praktyki przeszłości rozdrabniania spraw gospodarczych. Jednakże czy wynika stąd, iż powinniśmy stworzyć jedno ciało? Tutaj byłbym przeciwny z tego powodu, że po prostu sprawy przerosną nas.</u>
295   - <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorCezaryJozefiak">Tutaj chciałbym podtrzymać propozycję prof. Trzeciakowskiego z pewną modyfikacją jednakże, mianowicie potrzebna jest komisja, którą ja bym nazwał komisją ds. systemu ekonomicznego i komisja ds. polityki gospodarczej. Po prostu materia jest i będzie taka, iż nie zdołamy podołać wszystkiemu na raz, jeżeli to będzie jedno ciało pracowało. Poza tym są tutaj trochę innej natury problemy, mianowicie komisja ds. polityki gospodarczej będzie pod naporem bieżących spraw, m.in, budżetu i finansów, ale także tego, co właściwie już, gdyby był Rząd, już powinien Rząd robić, mianowicie ratować gospodarkę, która naprawdę na naszych oczach się kompletnie załamuje. Tak, że sprawy pilne są w kwestii systemu ekonomicznego. Są pilne między innymi dlatego, że żadna, nawet bardzo dobra polityka, żaden bardzo dobry program uzdrawiania gospodarki, jak to widzimy na przykładzie ostatnich lat, nie będzie się kończył sukcesami, jeżeli system ekonomiczny będzie tak zdezintegrowany jak jest obecnie. Wszystko, co robiliśmy w tzw. reformie gospodarczej doprowadziło do tego, że ta gospodarka straciła sterowalność, straciła możliwość reagowania na politykę gospodarczą. Wobec tego i tam mamy sprawy pilne, niemniej jednak innej natury. Dlatego proponowałbym, abyśmy utrzymali dwie Komisje — powtarzam ich nazwy: Systemu Ekonomicznego i drugą Polityki Gospodarczej.</u>
296   - <u xml:id="u-53.3" who="#SenatorCezaryJozefiak">Co do apelu — także nie skłaniałbym się do tego, aby kierować apel o cierpliwość, zwłaszcza że nasze społeczeństwo zachowuje — jak dotychczas — wyjątkową cierpliwość wobec tego, co obserwuje i w czym żyje. Natomiast uważam, że powinniśmy może podjąć tutaj jakąś uchwałę, czy też jakąś rezolucję, iż jesteśmy przekonani, że Rząd powinien być pilnie powołany i pilnie powinien przedstawić jakąś politykę awaryjną — nie wiem jak to nazwać — ratowania gospodarki, w tym zwłaszcza tej katastrofy w rolnictwie, która występuje obecnie. Dziękuję za uwagę.</u>
  286 + <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorCezaryJózefiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Chciałbym się wypowiedzieć w sprawie tych komisji gospodarczych. Otóż pozwólcie państwo na jedną refleksję, byłem mile zaskoczony tym, iż nasi wyborcy rozumieli pewną ogólną tezę i to niezależnie od środowiska, z jakiego rekrutowali się ci wyborcy, mianowicie, iż w Polsce nie da się niczego konkretnego naprawić, żadnej dziedziny gospodarki ni żadnej potrzeby społecznej załatwić bez potrząśnięcia fundamentami systemu. W tym systemu ekonomicznego.</u>
  287 + <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorCezaryJózefiak">Z tego punktu widzenia, myślę, że ta prawda jest już dziś prawdą powszechną, jest ważne, abyśmy odeszli od tej niechlubnej praktyki przeszłości rozdrabniania spraw gospodarczych. Jednakże czy wynika stąd, iż powinniśmy stworzyć jedno ciało? Tutaj byłbym przeciwny z tego powodu, że po prostu sprawy przerosną nas.</u>
  288 + <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorCezaryJózefiak">Tutaj chciałbym podtrzymać propozycję prof. Trzeciakowskiego z pewną modyfikacją jednakże, mianowicie potrzebna jest komisja, którą ja bym nazwał komisją ds. systemu ekonomicznego i komisja ds. polityki gospodarczej. Po prostu materia jest i będzie taka, iż nie zdołamy podołać wszystkiemu na raz, jeżeli to będzie jedno ciało pracowało. Poza tym są tutaj trochę innej natury problemy, mianowicie komisja ds. polityki gospodarczej będzie pod naporem bieżących spraw, m.in, budżetu i finansów, ale także tego, co właściwie już, gdyby był Rząd, już powinien Rząd robić, mianowicie ratować gospodarkę, która naprawdę na naszych oczach się kompletnie załamuje. Tak, że sprawy pilne są w kwestii systemu ekonomicznego. Są pilne między innymi dlatego, że żadna, nawet bardzo dobra polityka, żaden bardzo dobry program uzdrawiania gospodarki, jak to widzimy na przykładzie ostatnich lat, nie będzie się kończył sukcesami, jeżeli system ekonomiczny będzie tak zdezintegrowany jak jest obecnie. Wszystko, co robiliśmy w tzw. reformie gospodarczej doprowadziło do tego, że ta gospodarka straciła sterowalność, straciła możliwość reagowania na politykę gospodarczą. Wobec tego i tam mamy sprawy pilne, niemniej jednak innej natury. Dlatego proponowałbym, abyśmy utrzymali dwie Komisje — powtarzam ich nazwy: Systemu Ekonomicznego i drugą Polityki Gospodarczej.</u>
  289 + <u xml:id="u-53.3" who="#SenatorCezaryJózefiak">Co do apelu — także nie skłaniałbym się do tego, aby kierować apel o cierpliwość, zwłaszcza że nasze społeczeństwo zachowuje — jak dotychczas — wyjątkową cierpliwość wobec tego, co obserwuje i w czym żyje. Natomiast uważam, że powinniśmy może podjąć tutaj jakąś uchwałę, czy też jakąś rezolucję, iż jesteśmy przekonani, że Rząd powinien być pilnie powołany i pilnie powinien przedstawić jakąś politykę awaryjną — nie wiem jak to nazwać — ratowania gospodarki, w tym zwłaszcza tej katastrofy w rolnictwie, która występuje obecnie. Dziękuję za uwagę.</u>
297 290 </div>
298 291 <div xml:id="div-54">
299   - <u xml:id="u-54.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
300   - <u xml:id="u-54.1" who="#Marszalek">Głos ma pani senator Skowrońska.</u>
  292 + <u xml:id="u-54.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  293 + <u xml:id="u-54.1" who="#Marszałek">Głos ma pani senator Skowrońska.</u>
301 294 </div>
302 295 <div xml:id="div-55">
303   - <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przeciwko powoływaniu odrębnej komisji do spraw wymiaru sprawiedliwości. Problem, z którym skojarzono potrzebę powołania tej komisji jest znacznie szerszy, ponieważ poza wymiarem sprawiedliwości jest zarówno kontrowersyjna ustawa o ministrze spraw wewnętrznych, cały resort MSW, jak i bulwersująca praktyka stosowania tej ustawy, która stanowi podstawę działania tego urzędu, poza wymiarem sprawiedliwości jest również więziennictwo, jest prokuratura. Dlatego wydaje mi się, że jeżeliby istniała potrzeba powołania jakiejś szczególnej komisji, to aby była to komisja do spraw praworządności. Zajmowałaby się ona zarówno prawością prawa, jak i stosowaniem tego prawa przez organy państwa. Tak nazywała się właśnie i nazywa komisja prowadzona przez Zbigniewa Romaszewskiego, która zajmowała się całością tych spraw. Natomiast moim zdaniem te sprawy należą do Komisji Praw Człowieka, która jest uchwalona przez nas w pkt 8 w dniu wczorajszym. Ponieważ można powiedzieć, że w sensie ogólnym człowiek ma prawo do tworzenia zarówno partii politycznych — a taką jest KPN — ma prawo do sprawiedliwego i niezawisłego sądu, ma prawo do zachowania gwarancji procesowych, do wielu innych spraw. Dlatego ja osobiście uważam, że ta komisja wystarczy do podjęcia wszelkich działań służących ochronie praworządności, a gdyby istniała potrzeba tej komisji specjalistycznej, aby nie była to komisja zawężona do wymiaru sprawiedliwości, tylko aby była ona nazwana Komisją ds. Praworządności. Dziękuję.</u>
  296 + <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przeciwko powoływaniu odrębnej komisji do spraw wymiaru sprawiedliwości. Problem, z którym skojarzono potrzebę powołania tej komisji jest znacznie szerszy, ponieważ poza wymiarem sprawiedliwości jest zarówno kontrowersyjna ustawa o ministrze spraw wewnętrznych, cały resort MSW, jak i bulwersująca praktyka stosowania tej ustawy, która stanowi podstawę działania tego urzędu, poza wymiarem sprawiedliwości jest również więziennictwo, jest prokuratura. Dlatego wydaje mi się, że jeżeliby istniała potrzeba powołania jakiejś szczególnej komisji, to aby była to komisja do spraw praworządności. Zajmowałaby się ona zarówno prawością prawa, jak i stosowaniem tego prawa przez organy państwa. Tak nazywała się właśnie i nazywa komisja prowadzona przez Zbigniewa Romaszewskiego, która zajmowała się całością tych spraw. Natomiast moim zdaniem te sprawy należą do Komisji Praw Człowieka, która jest uchwalona przez nas w pkt 8 w dniu wczorajszym. Ponieważ można powiedzieć, że w sensie ogólnym człowiek ma prawo do tworzenia zarówno partii politycznych — a taką jest KPN — ma prawo do sprawiedliwego i niezawisłego sądu, ma prawo do zachowania gwarancji procesowych, do wielu innych spraw. Dlatego ja osobiście uważam, że ta komisja wystarczy do podjęcia wszelkich działań służących ochronie praworządności, a gdyby istniała potrzeba tej komisji specjalistycznej, aby nie była to komisja zawężona do wymiaru sprawiedliwości, tylko aby była ona nazwana Komisją ds. Praworządności. Dziękuję.</u>
304 297 </div>
305 298 <div xml:id="div-56">
306   - <u xml:id="u-56.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
307   - <u xml:id="u-56.1" who="#Marszalek">Pan senator Osmańczyk — proszę.</u>
  299 + <u xml:id="u-56.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  300 + <u xml:id="u-56.1" who="#Marszałek">Pan senator Osmańczyk — proszę.</u>
308 301 </div>
309 302 <div xml:id="div-57">
310   - <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótko chciałem powiedzieć — przede wszystkim chciałem podziękować senatorowi ziemi piotrkowskiej za wczorajsze i dzisiejsze poparcie dla idei dwustronnej łączności kraju z rodakami w rozproszeniu. Natomiast jeśli chodzi o wniosek jego o rozszerzenie nazwy Komisji ds. Emigracji, przez poprzedzenie słowem „Polonia” — chciałem wyjaśnić, że pojęcie słowa — „Polonia” jest bardzo wieloznaczne, skoro w USA istnieje kongres Polonii, powołany przed kilkudziesięciu laty przez starą emigrację, na Litwie zaś nieprzypadkowo odrzucono nazwę — „Polonia”, lecz przyjęto nazwę Związek Polaków na Litwie. W Sejmie istnieje komisja ds. Polonii i zostawmy Komisję ds. Polonii w Sejmie, żeby odróżniać od naszej. My mamy przecież ogromne problemy właśnie z nie uregulowanymi problemami gwarancji dla naszej emigracji. To powoduje, że nasz robotnik czy pracownik jest najtańszym pracownikiem, robotnikiem w świecie.</u>
311   - <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Moja kompromisowa propozycja jest, aby Komisję naszą nazwać Komisją ds. Wspólnoty Polski w świecie i problemów emigracji.</u>
312   - <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Skoro jestem przy głosie, to chciałem się ustosunkować do propozycji senatora Szczypiorskiego. Mnie się wydaje, że jest to sprawa, którą tylko Klub Posłów i Senatorów naszych, prawda, mógłby wspólnie zdecydować i miałoby to daleko większe znaczenie, aniżeli tylko nasz głos w tej sprawie. Dziękuję.</u>
  303 + <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótko chciałem powiedzieć — przede wszystkim chciałem podziękować senatorowi ziemi piotrkowskiej za wczorajsze i dzisiejsze poparcie dla idei dwustronnej łączności kraju z rodakami w rozproszeniu. Natomiast jeśli chodzi o wniosek jego o rozszerzenie nazwy Komisji ds. Emigracji, przez poprzedzenie słowem „Polonia” — chciałem wyjaśnić, że pojęcie słowa „Polonia” jest bardzo wieloznaczne, skoro w USA istnieje kongres Polonii, powołany przed kilkudziesięciu laty przez starą emigrację, na Litwie zaś nieprzypadkowo odrzucono nazwę „Polonia”, lecz przyjęto nazwę Związek Polaków na Litwie. W Sejmie istnieje komisja ds. Polonii i zostawmy Komisję ds. Polonii w Sejmie, żeby odróżniać od naszej. My mamy przecież ogromne problemy właśnie z nie uregulowanymi problemami gwarancji dla naszej emigracji. To powoduje, że nasz robotnik czy pracownik jest najtańszym pracownikiem, robotnikiem w świecie.</u>
  304 + <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Moja kompromisowa propozycja jest, aby Komisję naszą nazwać Komisją ds. Wspólnoty Polski w świecie i problemów emigracji.</u>
  305 + <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Skoro jestem przy głosie, to chciałem się ustosunkować do propozycji senatora Szczypiorskiego. Mnie się wydaje, że jest to sprawa, którą tylko Klub Posłów i Senatorów naszych, prawda, mógłby wspólnie zdecydować i miałoby to daleko większe znaczenie, aniżeli tylko nasz głos w tej sprawie. Dziękuję.</u>
313 306 </div>
314 307 <div xml:id="div-58">
315   - <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorLechKoziol">W sprawie formalnej.</u>
  308 + <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorLechKozioł">W sprawie formalnej.</u>
316 309 </div>
317 310 <div xml:id="div-59">
318   - <u xml:id="u-59.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
  311 + <u xml:id="u-59.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
319 312 </div>
320 313 <div xml:id="div-60">
321   - <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorLechKoziol">Senator Lech Kozioł — ziemia łomżyńska.</u>
322   - <u xml:id="u-60.1" who="#SenatorLechKoziol">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Wydaje mi się, że rozpoczęcie dyskusji na temat komisji dzisiaj było bardzo potrzebne, jednakże wczoraj podejmowaliśmy uchwałę i widzimy wszyscy konieczność zmiany tej uchwały. Tyle głosów, które w tej chwili już zostało zanotowanych — a jeszcze będzie pewnie kilka — dowodzą, że uchwała w sprawach komisji senackich jest uchwałą wymagającą gruntownego przepracowania.</u>
323   - <u xml:id="u-60.2" who="#SenatorLechKoziol">Proponowałbym, ażebyśmy zakończyli dyskusję na ten temat w dniu dzisiejszym, a wszystkie głosy i propozycje złożyli do Panów, którzy proponowali nam uchwałę z określoną ilością komisji z prośbą o przedstawienie Senatowi propozycji zmiany tej uchwały i uwzględnienia tych wszystkich głosów, które już słyszeliśmy i tych, które w ciągu tygodnia będą zgłoszone, żeby ta uchwała była zbudowana w sposób no jak najbardziej doskonały prawnie. My jako ciało 100-osobowe nie napiszemy dzisiaj tej uchwały. I dlatego składam taki wniosek, żeby w tej chwili dyskusję już przerwać. Dziękuję.</u>
  314 + <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorLechKozioł">Senator Lech Kozioł — ziemia łomżyńska.</u>
  315 + <u xml:id="u-60.1" who="#SenatorLechKozioł">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Wydaje mi się, że rozpoczęcie dyskusji na temat komisji dzisiaj było bardzo potrzebne, jednakże wczoraj podejmowaliśmy uchwałę i widzimy wszyscy konieczność zmiany tej uchwały. Tyle głosów, które w tej chwili już zostało zanotowanych — a jeszcze będzie pewnie kilka — dowodzą, że uchwała w sprawach komisji senackich jest uchwałą wymagającą gruntownego przepracowania.</u>
  316 + <u xml:id="u-60.2" who="#SenatorLechKozioł">Proponowałbym, ażebyśmy zakończyli dyskusję na ten temat w dniu dzisiejszym, a wszystkie głosy i propozycje złożyli do Panów, którzy proponowali nam uchwałę z określoną ilością komisji z prośbą o przedstawienie Senatowi propozycji zmiany tej uchwały i uwzględnienia tych wszystkich głosów, które już słyszeliśmy i tych, które w ciągu tygodnia będą zgłoszone, żeby ta uchwała była zbudowana w sposób no jak najbardziej doskonały prawnie. My jako ciało 100-osobowe nie napiszemy dzisiaj tej uchwały. I dlatego składam taki wniosek, żeby w tej chwili dyskusję już przerwać. Dziękuję.</u>
324 317 <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
325 318 </div>
326 319 <div xml:id="div-61">
327   - <u xml:id="u-61.0" who="#Marszalek">Rozumiem intencję. Nie chciałbym jednak odbierać przez to głosu osobom, które się już zgłosiły, a nie miały możności wypowiedzenia się.</u>
328   - <u xml:id="u-61.1" who="#Marszalek">Chciałbym teraz stwierdzić tak, że do głosu są zapisani: pan senator Góralczyk, pan senator Madej, pan senator Celiński — czy ktoś jeszcze? Pan prof. Ciesielski, pan prof. Borowski, Wielowieyski, Chodkowski.</u>
329   - <u xml:id="u-61.2" who="#Marszalek">Zapisaliście panowie, zapiszcie. Czy można uważać, że na tym będzie zamknięta lista dyskutantów?</u>
330   - <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Głos z sali:</u>
331   - <u xml:id="u-61.4" who="#Marszalek">Ograniczyć czas wypowiedzi.)</u>
332   - <u xml:id="u-61.5" who="#Marszalek">Nie uważam, żeby było jakoś fatalnie.</u>
  320 + <u xml:id="u-61.0" who="#Marszałek">Rozumiem intencję. Nie chciałbym jednak odbierać przez to głosu osobom, które się już zgłosiły, a nie miały możności wypowiedzenia się.</u>
  321 + <u xml:id="u-61.1" who="#Marszałek">Chciałbym teraz stwierdzić tak, że do głosu są zapisani: pan senator Góralczyk, pan senator Madej, pan senator Celiński — czy ktoś jeszcze? Pan prof. Ciesielski, pan prof. Borowski, Wielowieyski, Chodkowski.</u>
  322 + <u xml:id="u-61.2" who="#Marszałek">Zapisaliście panowie, zapiszcie. Czy można uważać, że na tym będzie zamknięta lista dyskutantów?</u>
  323 + <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ograniczyć czas wypowiedzi.)</u>
  324 + <u xml:id="u-61.4" who="#Marszałek">Nie uważam, żeby było jakoś fatalnie.</u>
333 325 </div>
334 326 <div xml:id="div-62">
335 327 <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorMaciejKrzanowski">Krzanowski — jeszcze ja.</u>
336 328 </div>
337 329 <div xml:id="div-63">
338   - <u xml:id="u-63.0" who="#Marszalek">Krzanowski i Stokłosa — jeszcze.</u>
339   - <u xml:id="u-63.1" who="#Marszalek">Uważam, że lista jest na tym zamknięta — dobrze? Jeszcze Pan.</u>
  330 + <u xml:id="u-63.0" who="#Marszałek">Krzanowski i Stokłosa — jeszcze.</u>
  331 + <u xml:id="u-63.1" who="#Marszałek">Uważam, że lista jest na tym zamknięta — dobrze? Jeszcze Pan.</u>
340 332 </div>
341 333 <div xml:id="div-64">
342   - <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Kralczyński.</u>
  334 + <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Kralczyński.</u>
343 335 </div>
344 336 <div xml:id="div-65">
345   - <u xml:id="u-65.0" who="#Marszalek">Kralczyński. Dobrze. Więc liczę, że panowie Zechcą zachować chwalebną zwięzłość wypowiedzi. Ja jednak myślę, że powinniśmy mieć szersze spektrum wypowiedzi. Bardzo proszę, panie senatorze.</u>
  337 + <u xml:id="u-65.0" who="#Marszałek">Kralczyński. Dobrze. Więc liczę, że panowie Zechcą zachować chwalebną zwięzłość wypowiedzi. Ja jednak myślę, że powinniśmy mieć szersze spektrum wypowiedzi. Bardzo proszę, panie senatorze.</u>
346 338 </div>
347 339 <div xml:id="div-66">
348   - <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJozefGoralczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 23 czerwca na naszym posiedzeniu konstytucyjnym — że się tak wyrażę — zabrałem jako pierwszy głos i zająłem się zarówno sprawą wyboru Prezydenta, która była na tapecie, ale jednocześnie postawiłem sprawy gospodarcze — te, które nie cierpią zwłoki. Wyraziłem się nawet w ten sposób, że chodzi o cel doraźny — ochronę społeczeństwa przed strachem o najbliższe dni i rozpaczą. Wypowiedzi tej nie dokończyłem, bo się wszystkim spieszyło, przede wszystkim Przewodniczącemu, ale niemniej zgłosiłem to na piśmie do pana posła Jana Rokity, nawet do Krakowa zawiozłem to, potem zostało to przekazane do protokołu i to się rozpłynęło.</u>
349   - <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorJozefGoralczyk">Jak dotąd, w każdym razie odzewu nie ma na to, tak jakby te sprawy nikogo nie interesowały i dlatego ponieważ te sprawy jednak poruszono, pozwolę sobie tu przypomnieć. Mam zresztą kilka odbitek tego pisma, ale w tej chwili nie będę tej sprawy rozszerzał.</u>
350   - <u xml:id="u-66.2" who="#SenatorJozefGoralczyk">Uważam, że trzeba natomiast zwrócić uwagę na jedną rzecz. W roku 1981, gdy sprawy gospodarcze nie były tak groźne jak dziś są, powstał samorzutnie zespół dziewiątki, pan prof. Trzeciakowski chyba pamięta to, bo z Gościckim i innymi stworzyli ten zespół dziewiątki przy — „Życiu i Nowoczesności” i opracowali scenariusz ratowania gospodarki, ten scenariusz był dosłownie krótki, bardzo lakoniczny. Można by było mieć zastrzeżenia, że on przewidywał działania wyłącznie Centrum, tak jakby reszta nie miała nic do powiedzenia w sprawach gospodarki, niemniej jednak taki scenariusz powstał.</u>
351   - <u xml:id="u-66.3" who="#SenatorJozefGoralczyk">Ja bym proponował, żeby nawet pominąć dzisiaj sprawę powołania stałych komisji, która będzie się nam międlić tak długo, jak długo będziemy chcieć nad nią dyskutować, bo każdy będzie miał coś do powiedzenia.</u>
352   - <u xml:id="u-66.4" who="#SenatorJozefGoralczyk">Natomiast powołajmy doraźnie komisje ratowania morale społecznego, no i jak mówię, ochrońmy społeczeństwo przed strachem o najbliższe dni i przed rozpaczą.</u>
353   - <u xml:id="u-66.5" who="#SenatorJozefGoralczyk">Myślę, że taki zespół wolno powołać i do takiego zespołu powinni wejść ci ludzie, którzy mają coś w tej sprawie do powiedzenia, jak to trzeba zrobić od razu nie zwlekając. Dziękuję za uwagę.</u>
  340 + <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJózefGóralczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 23 czerwca na naszym posiedzeniu konstytucyjnym — że się tak wyrażę — zabrałem jako pierwszy głos i zająłem się zarówno sprawą wyboru Prezydenta, która była na tapecie, ale jednocześnie postawiłem sprawy gospodarcze — te, które nie cierpią zwłoki. Wyraziłem się nawet w ten sposób, że chodzi o cel doraźny — ochronę społeczeństwa przed strachem o najbliższe dni i rozpaczą. Wypowiedzi tej nie dokończyłem, bo się wszystkim spieszyło, przede wszystkim Przewodniczącemu, ale niemniej zgłosiłem to na piśmie do pana posła Jana Rokity, nawet do Krakowa zawiozłem to, potem zostało to przekazane do protokołu i to się rozpłynęło.</u>
  341 + <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorJózefGóralczyk">Jak dotąd, w każdym razie odzewu nie ma na to, tak jakby te sprawy nikogo nie interesowały i dlatego ponieważ te sprawy jednak poruszono, pozwolę sobie tu przypomnieć. Mam zresztą kilka odbitek tego pisma, ale w tej chwili nie będę tej sprawy rozszerzał.</u>
  342 + <u xml:id="u-66.2" who="#SenatorJózefGóralczyk">Uważam, że trzeba natomiast zwrócić uwagę na jedną rzecz. W roku 1981, gdy sprawy gospodarcze nie były tak groźne jak dziś są, powstał samorzutnie zespół dziewiątki, pan prof. Trzeciakowski chyba pamięta to, bo z Gościckim i innymi stworzyli ten zespół dziewiątki przy „Życiu i Nowoczesności” i opracowali scenariusz ratowania gospodarki, ten scenariusz był dosłownie krótki, bardzo lakoniczny. Można by było mieć zastrzeżenia, że on przewidywał działania wyłącznie Centrum, tak jakby reszta nie miała nic do powiedzenia w sprawach gospodarki, niemniej jednak taki scenariusz powstał.</u>
  343 + <u xml:id="u-66.3" who="#SenatorJózefGóralczyk">Ja bym proponował, żeby nawet pominąć dzisiaj sprawę powołania stałych komisji, która będzie się nam międlić tak długo, jak długo będziemy chcieć nad nią dyskutować, bo każdy będzie miał coś do powiedzenia.</u>
  344 + <u xml:id="u-66.4" who="#SenatorJózefGóralczyk">Natomiast powołajmy doraźnie komisje ratowania morale społecznego, no i jak mówię, ochrońmy społeczeństwo przed strachem o najbliższe dni i przed rozpaczą.</u>
  345 + <u xml:id="u-66.5" who="#SenatorJózefGóralczyk">Myślę, że taki zespół wolno powołać i do takiego zespołu powinni wejść ci ludzie, którzy mają coś w tej sprawie do powiedzenia, jak to trzeba zrobić od razu nie zwlekając. Dziękuję za uwagę.</u>
354 346 </div>
355 347 <div xml:id="div-67">
356   - <u xml:id="u-67.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Pan senator Madej.</u>
  348 + <u xml:id="u-67.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Pan senator Madej.</u>
357 349 </div>
358 350 <div xml:id="div-68">
359 351 <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorJerzyMadej">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Rozumiem, że ta nasza dyskusja i te nasze niepokoje i ta nasza chęć działania wiążą się z tym, że właśnie czas biegnie, my nie mogliśmy się doczekać, kiedy zaczniemy działać i w dalszym ciągu nie działamy, bo taka przecież jest rzeczywistość.</u>
... ... @@ -366,43 +358,43 @@
366 358 <u xml:id="u-68.7" who="#SenatorJerzyMadej">A poza tym. jak powiedziałem, nie dzielmy tych komisji, bo mamy pracować na zasadach i nad sprawami generalnymi. Tak zresztą została określona struktura i charakter Senatu i jego przeznaczenie zarówno w Konstytucji, jak i zresztą w tradycji, która do tej pory była. Dziękuję bardzo.</u>
367 359 </div>
368 360 <div xml:id="div-69">
369   - <u xml:id="u-69.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Pan senator Celiński.</u>
  361 + <u xml:id="u-69.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Pan senator Celiński.</u>
370 362 </div>
371 363 <div xml:id="div-70">
372   - <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorAndrzejCelinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby formalny wniosek senatora Kozioła był głosowany, nie czułbym się upośledzony odebraniem mi głosu.</u>
373   - <u xml:id="u-70.1" who="#SenatorAndrzejCelinski">Autorytet Senatu budowany będzie przede wszystkim jego decyzjami w dziedzinie kształtowania praw Rzeczypospolitej, wyzwalających energię społeczeństwa i wyzwalających energię jednostek, zdejmujących gorset z ludzkiej aktywności, sprawności senackiej kontroli tworzenia mechanizmów pozwalających Polakom czuć się gospodarzami we własnym kraju.</u>
374   - <u xml:id="u-70.2" who="#SenatorAndrzejCelinski">Nie sądzę, aby słowa, nawet najpiękniejsze i najdoskonalej ze sobą powiązane, takie na miarę wielkiego pisarskiego talentu senatora Szczypiorskiego, w sytuacji, w jakiej my teraz w Polsce jesteśmy, były najpilniej nam potrzebne. Rzeczy są już w Polsce nazwane, nie prześcigajmy się więc w mnożeniu, to jest pierwsza sprawa.</u>
375   - <u xml:id="u-70.3" who="#SenatorAndrzejCelinski">I w sprawie komisji krótko. Koncentrujmy się na sprawach zasadniczych, nie rozdrabniajmy się. Wszędzie w świecie najważniejszą debatą parlamentarną, jest debata nad ustawą budżetową. Zmierzajmy do tej normalności i nie silmy się na oryginalność sądząc, że wielość komisji pozwoli nam uporać się z polskimi problemami.</u>
376   - <u xml:id="u-70.4" who="#SenatorAndrzejCelinski">Apeluję w końcu, by dyskusję przecież techniczną, instrumentalną przenieść na właściwsze od plenarnego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej forum, mógłby to być oczywiście nasz klub poselski. Dziękuję bardzo.</u>
  364 + <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorAndrzejCeliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby formalny wniosek senatora Kozioła był głosowany, nie czułbym się upośledzony odebraniem mi głosu.</u>
  365 + <u xml:id="u-70.1" who="#SenatorAndrzejCeliński">Autorytet Senatu budowany będzie przede wszystkim jego decyzjami w dziedzinie kształtowania praw Rzeczypospolitej, wyzwalających energię społeczeństwa i wyzwalających energię jednostek, zdejmujących gorset z ludzkiej aktywności, sprawności senackiej kontroli tworzenia mechanizmów pozwalających Polakom czuć się gospodarzami we własnym kraju.</u>
  366 + <u xml:id="u-70.2" who="#SenatorAndrzejCeliński">Nie sądzę, aby słowa, nawet najpiękniejsze i najdoskonalej ze sobą powiązane, takie na miarę wielkiego pisarskiego talentu senatora Szczypiorskiego, w sytuacji, w jakiej my teraz w Polsce jesteśmy, były najpilniej nam potrzebne. Rzeczy są już w Polsce nazwane, nie prześcigajmy się więc w mnożeniu, to jest pierwsza sprawa.</u>
  367 + <u xml:id="u-70.3" who="#SenatorAndrzejCeliński">I w sprawie komisji krótko. Koncentrujmy się na sprawach zasadniczych, nie rozdrabniajmy się. Wszędzie w świecie najważniejszą debatą parlamentarną, jest debata nad ustawą budżetową. Zmierzajmy do tej normalności i nie silmy się na oryginalność sądząc, że wielość komisji pozwoli nam uporać się z polskimi problemami.</u>
  368 + <u xml:id="u-70.4" who="#SenatorAndrzejCeliński">Apeluję w końcu, by dyskusję przecież techniczną, instrumentalną przenieść na właściwsze od plenarnego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej forum, mógłby to być oczywiście nasz klub poselski. Dziękuję bardzo.</u>
377 369 <u xml:id="u-70.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
378 370 </div>
379 371 <div xml:id="div-71">
380   - <u xml:id="u-71.0" who="#Marszalek">Pan wicemarszałek Wielowieyski — proszę bardzo. Następny będzie pan senator Chodkowski.</u>
  372 + <u xml:id="u-71.0" who="#Marszałek">Pan wicemarszałek Wielowieyski — proszę bardzo. Następny będzie pan senator Chodkowski.</u>
381 373 </div>
382 374 <div xml:id="div-72">
383   - <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo ważna to była dyskusja, którą kontynuujemy, chociaż w pełni doceniam i uznaję za trafny wniosek pana mecenasa Kozioła dotyczący jej zamknięcia i po prostu przepracowania tej koncepcji w komisji. Wnioski wpłynęły i ja tym bardziej chętnie przyjąłbym ten wniosek, że wsłuchując się w poszczególne głosy stwierdzam, że jak dotąd ta koncepcja 12 komisji wytrzymuje próbę dyskusji, wytrzymuje próbę zakwestionowania, chociaż oczywiście pewne korekty mogą być wprowadzone. Przytaczam problem, powiedzmy, komisji praworządności, którą byśmy ewentualnie wprowadzili, problem jedności problematyki gospodarczej, której inaczej nie można prezentować. Ona jakoś wytrzymuje tutaj próbę uszczegółowienia.</u>
384   - <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Natomiast dwa słowa muszę poświęcić sprawie problematyki gospodarczej, między innymi ze względu na to, że czas nagli, zwłaszcza na odcinku gospodarczym i gospodarczo-społecznym, ale myślę, że nie ma co zasypiać gruszek w popiele i w sprawach prac ustawodawczych my musimy szybko ukonstytuować nasze komisje. W momencie kiedy będzie prezentowany rząd byłoby rzeczą chyba też istotną, żeby i nasze komisje się tu wypowiadały w tej sprawie, chociaż nie mają takiego obowiązku. W związku z tym w ciągu następnych dwóch posiedzeń nasze komisje powinny być już ukonstytuowane.</u>
385   - <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">No ale istnieje dylemat, jak, zwłaszcza ten wielki problem gospodarczy tutaj organizacyjnie ustawić. Nawet jeżeli przyjmiemy to rozróżnienie. Rozróżnienie, które na czym polega? Że mamy obowiązek ustawowy zająć stanowisko wobec planu gospodarczego, wobec budżetu. I tutaj wszystkie problemy poszczególnych resortów i poszczególnych odcinkowych polityk mogą stanąć na ostrzu noża, mogą być przez nas podjęte. Zajmujemy w tej sprawie stanowisko. No, ale co robić z polityką gospodarczą. Głosy pana senatora Bojarskiego, pana senatora Janowskiego są mi bardzo bliskie i rzecz wydaje się oczywista. Jednak wymaga to przemyślenia i zorganizowania się, a chyba musimy stworzyć jakiś zespół dość mocny, rozszerzony poza krąg ekonomistów, który jest niewielki, liczy około 10 osób, biorąc pod uwagę ekonomistów rolnych i przedsiębiorców rolnych. Wraz z rolnikami oczywiście stanowimy dużo, dużo większą grupę, ale tych ekonomistów pozarolniczych jest niezbyt wielu. I musimy wystąpić tutaj w szerszym gronie i podzielić się zadaniami.</u>
386   - <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Jednakże zabieram też głos dlatego, że chyba nie w ten sposób, jak to przedstawił pan senator Bojarski. Dlatego, że być może stworzymy jakieś nowe ciała, nazwiemy je Radą Gospodarki Narodowej, czy jeszcze jakoś inaczej. Ale w tej chwili są to propozycje poza- konstytucyjne i pozaprawne. My możemy stworzyć komisję i ustalić zakres jej działania. Nie możemy tworzyć nowych instytucji, to może zrobić Sejm, jeżeli uzna to za stosowne. W związku z tym sądzę, że musimy stworzyć komisję Polityki Gospodarczej, czy jakąś tam inną komisję gospodarczą i ta komisja ustali swoją strukturę organizacyjną, swoje zadania i tu dochodzimy do sedna sprawy. I prawdopodobnie powinna podjąć jako zadanie wystąpienie do Sejmu o stworzenie form wspólnej pracy. Bo sytuacja jest taka, że wymaga wspólnego ustosunkowania się, nieprzekazywania ustaw z Izby do Izby. Trzeba rzeczywiście usiąść razem w możliwie niezbyt wielkich, a sprawnych gronach i wspólnie razem podjąć najtrudniejsze sprawy.</u>
387   - <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Wypowiadam osobisty swój sąd tutaj. Chyba nie w postaci superrządu, takiej Rady Gospodarki, która by wtrącała się bezpośrednio do posunięć premiera i ministrów, ale takich dwóch zespołów współpracujących dostatecznie ściśle, ażeby parlament mógł rzeczywiście nie tylko skutecznie wykonywać kontrolę nad polityką gospodarczą rządu, ale bardzo szybko i sprawnie reagować na to, co się dzieje, precyzować swoje żądania i podejmować zdecydowane uchwały.</u>
388   - <u xml:id="u-72.5" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Taka inicjatywa z naszej strony, tej ukonstytuowanej komisji, przygotowanej do takiego działania, wydaje mi się niezbędna.</u>
389   - <u xml:id="u-72.6" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">W tym celu te sprawy musimy podjąć.</u>
390   - <u xml:id="u-72.7" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Jeszcze dwa słowa, zwłaszcza w pełni podzielając zdanie senatora Janowskiego, do takiego na przykład głosu senatora, jak pana senatora Zaskórskiego. Jeżeli nawet uznalibyśmy, a raczej jesteśmy chyba bliscy tego, że doceniamy ogromny problem polskiego rolnictwa, wyżywienia Polski, to nie jesteśmy w stanie żadnej z tych najważniejszych spraw podejmować w oderwaniu. Dosłownie żadnej. Tak jak to pan prezes Ślisz sformułował, nie będzie żadnej sensownej koncepcji urynkowienia rolnictwa bez porozumienia z przedstawicielami ludności miast, bo to nie będzie realna koncepcja, tak samo nie będzie żadnej sensownej koncepcji finansowania rolnictwa. Proszę państwa, bo to jest problem finansowania rolnictwa, bo też i kredyty dla rolnictwa i ceny artykułów do produkcji to jest jakaś forma finansowania rolnictwa w ramach ogólnej koncepcji gospodarki narodowej i absolutnie nie można jej decydować w kręgu rolniczym, rolnym. To może być robione tylko razem.</u>
391   - <u xml:id="u-72.8" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Natomiast każda z tych spraw wymaga jakiegoś bardzo niewielkiego i sprawnego zespołu, rolnicy będą mieli problem, bo są silną grupą. Niewielki zespół musi podjąć, tak jak rolnicy podejmą swoje sprawy, tak musimy podjąć płace, ceny i rynek wewnętrzny, żeby spróbować przymierzyć się do podziału obciążeń, które będą spoczywać na wsi i na ludności miast także, w tej sytuacji kiedy mamy, jak to oświadczył na Krajowej Komisji Wykonawczej Solidarności Minister Finansów pan Wróblewski, deficyt budżetowy, który miał wynieść 3 biliony złotych, wyniesie 5. I kogo to obciąży. Ten zespół będzie musiał powiedzieć, co my sądzimy o tym obciążeniu, które się dokonuje, które być może chcielibyśmy skorygować, no ale musimy z całą odpowiedzialnością wspólnie razem sobie powiedzieć, kogo to obciąży. I wtedy dopiero będziemy mogli powiedzieć, czy traktory mają tyle kosztować, czy tyle. Czy mamy obciążyć budżety rodzinne taką ceną żywności czy inną ceną żywności. Co zrobić z dotacjami budżetowymi, i w jaki sposób stawić czoło deficytowi budżetowemu i w jaki sposób pohamować wypływ pustego pieniądza.</u>
392   - <u xml:id="u-72.9" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">To musi być zrobione jednocześnie. To musi być zrobione na zasadzie wspólnie zestawionych i koherentnych wniosków. Inaczej nie będzie polityki gospodarczej. Miejmy świadomość. I oczywiście musimy mieć śmiałość i zdecydowanie formułowania wniosków takich, jakie są niezbędne z naszego punktu widzenia i z punktu widzenia potrzeb grup społecznych, które reprezentujemy, ale miejmy świadomość, że wystąpi bardzo ostro, często bolesna konfrontacja. I tylko z takiej bolesnej konfrontacji może wyjść koherentna i skuteczna polityka gospodarcza. I tę politykę, te zadania musi podjąć ten nasz prawdopodobnie kilkunasto- lub dwudziestokilkuosobowy zespół, komisja, która musi być podzielona, tak sobie to wyobrażam, na 5, 6 mniejszych zespołów, które przygotują podejście od różnych stron do tego problemu sterowania gospodarką i dzielenia posiadanych środków, żeby z nimi wspólnie wystąpić do Sejmu w kierunku wspólnego działania. To tyle. Dziękuję.</u>
  375 + <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo ważna to była dyskusja, którą kontynuujemy, chociaż w pełni doceniam i uznaję za trafny wniosek pana mecenasa Kozioła dotyczący jej zamknięcia i po prostu przepracowania tej koncepcji w komisji. Wnioski wpłynęły i ja tym bardziej chętnie przyjąłbym ten wniosek, że wsłuchując się w poszczególne głosy stwierdzam, że jak dotąd ta koncepcja 12 komisji wytrzymuje próbę dyskusji, wytrzymuje próbę zakwestionowania, chociaż oczywiście pewne korekty mogą być wprowadzone. Przytaczam problem, powiedzmy, komisji praworządności, którą byśmy ewentualnie wprowadzili, problem jedności problematyki gospodarczej, której inaczej nie można prezentować. Ona jakoś wytrzymuje tutaj próbę uszczegółowienia.</u>
  376 + <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Natomiast dwa słowa muszę poświęcić sprawie problematyki gospodarczej, między innymi ze względu na to, że czas nagli, zwłaszcza na odcinku gospodarczym i gospodarczo-społecznym, ale myślę, że nie ma co zasypiać gruszek w popiele i w sprawach prac ustawodawczych my musimy szybko ukonstytuować nasze komisje. W momencie kiedy będzie prezentowany rząd byłoby rzeczą chyba też istotną, żeby i nasze komisje się tu wypowiadały w tej sprawie, chociaż nie mają takiego obowiązku. W związku z tym w ciągu następnych dwóch posiedzeń nasze komisje powinny być już ukonstytuowane.</u>
  377 + <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">No ale istnieje dylemat, jak, zwłaszcza ten wielki problem gospodarczy tutaj organizacyjnie ustawić. Nawet jeżeli przyjmiemy to rozróżnienie. Rozróżnienie, które na czym polega? Że mamy obowiązek ustawowy zająć stanowisko wobec planu gospodarczego, wobec budżetu. I tutaj wszystkie problemy poszczególnych resortów i poszczególnych odcinkowych polityk mogą stanąć na ostrzu noża, mogą być przez nas podjęte. Zajmujemy w tej sprawie stanowisko. No, ale co robić z polityką gospodarczą. Głosy pana senatora Bojarskiego, pana senatora Janowskiego są mi bardzo bliskie i rzecz wydaje się oczywista. Jednak wymaga to przemyślenia i zorganizowania się, a chyba musimy stworzyć jakiś zespół dość mocny, rozszerzony poza krąg ekonomistów, który jest niewielki, liczy około 10 osób, biorąc pod uwagę ekonomistów rolnych i przedsiębiorców rolnych. Wraz z rolnikami oczywiście stanowimy dużo, dużo większą grupę, ale tych ekonomistów pozarolniczych jest niezbyt wielu. I musimy wystąpić tutaj w szerszym gronie i podzielić się zadaniami.</u>
  378 + <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Jednakże zabieram też głos dlatego, że chyba nie w ten sposób, jak to przedstawił pan senator Bojarski. Dlatego, że być może stworzymy jakieś nowe ciała, nazwiemy je Radą Gospodarki Narodowej, czy jeszcze jakoś inaczej. Ale w tej chwili są to propozycje pozakonstytucyjne i pozaprawne. My możemy stworzyć komisję i ustalić zakres jej działania. Nie możemy tworzyć nowych instytucji, to może zrobić Sejm, jeżeli uzna to za stosowne. W związku z tym sądzę, że musimy stworzyć komisję Polityki Gospodarczej, czy jakąś tam inną komisję gospodarczą i ta komisja ustali swoją strukturę organizacyjną, swoje zadania i tu dochodzimy do sedna sprawy. I prawdopodobnie powinna podjąć jako zadanie wystąpienie do Sejmu o stworzenie form wspólnej pracy. Bo sytuacja jest taka, że wymaga wspólnego ustosunkowania się, nieprzekazywania ustaw z Izby do Izby. Trzeba rzeczywiście usiąść razem w możliwie niezbyt wielkich, a sprawnych gronach i wspólnie razem podjąć najtrudniejsze sprawy.</u>
  379 + <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Wypowiadam osobisty swój sąd tutaj. Chyba nie w postaci superrządu, takiej Rady Gospodarki, która by wtrącała się bezpośrednio do posunięć premiera i ministrów, ale takich dwóch zespołów współpracujących dostatecznie ściśle, ażeby parlament mógł rzeczywiście nie tylko skutecznie wykonywać kontrolę nad polityką gospodarczą rządu, ale bardzo szybko i sprawnie reagować na to, co się dzieje, precyzować swoje żądania i podejmować zdecydowane uchwały.</u>
  380 + <u xml:id="u-72.5" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Taka inicjatywa z naszej strony, tej ukonstytuowanej komisji, przygotowanej do takiego działania, wydaje mi się niezbędna.</u>
  381 + <u xml:id="u-72.6" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">W tym celu te sprawy musimy podjąć.</u>
  382 + <u xml:id="u-72.7" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Jeszcze dwa słowa, zwłaszcza w pełni podzielając zdanie senatora Janowskiego, do takiego na przykład głosu senatora, jak pana senatora Zaskórskiego. Jeżeli nawet uznalibyśmy, a raczej jesteśmy chyba bliscy tego, że doceniamy ogromny problem polskiego rolnictwa, wyżywienia Polski, to nie jesteśmy w stanie żadnej z tych najważniejszych spraw podejmować w oderwaniu. Dosłownie żadnej. Tak jak to pan prezes Ślisz sformułował, nie będzie żadnej sensownej koncepcji urynkowienia rolnictwa bez porozumienia z przedstawicielami ludności miast, bo to nie będzie realna koncepcja, tak samo nie będzie żadnej sensownej koncepcji finansowania rolnictwa. Proszę państwa, bo to jest problem finansowania rolnictwa, bo też i kredyty dla rolnictwa i ceny artykułów do produkcji to jest jakaś forma finansowania rolnictwa w ramach ogólnej koncepcji gospodarki narodowej i absolutnie nie można jej decydować w kręgu rolniczym, rolnym. To może być robione tylko razem.</u>
  383 + <u xml:id="u-72.8" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Natomiast każda z tych spraw wymaga jakiegoś bardzo niewielkiego i sprawnego zespołu, rolnicy będą mieli problem, bo są silną grupą. Niewielki zespół musi podjąć, tak jak rolnicy podejmą swoje sprawy, tak musimy podjąć płace, ceny i rynek wewnętrzny, żeby spróbować przymierzyć się do podziału obciążeń, które będą spoczywać na wsi i na ludności miast także, w tej sytuacji kiedy mamy, jak to oświadczył na Krajowej Komisji Wykonawczej Solidarności Minister Finansów pan Wróblewski, deficyt budżetowy, który miał wynieść 3 biliony złotych, wyniesie 5. I kogo to obciąży. Ten zespół będzie musiał powiedzieć, co my sądzimy o tym obciążeniu, które się dokonuje, które być może chcielibyśmy skorygować, no ale musimy z całą odpowiedzialnością wspólnie razem sobie powiedzieć, kogo to obciąży. I wtedy dopiero będziemy mogli powiedzieć, czy traktory mają tyle kosztować, czy tyle. Czy mamy obciążyć budżety rodzinne taką ceną żywności czy inną ceną żywności. Co zrobić z dotacjami budżetowymi, i w jaki sposób stawić czoło deficytowi budżetowemu i w jaki sposób pohamować wypływ pustego pieniądza.</u>
  384 + <u xml:id="u-72.9" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">To musi być zrobione jednocześnie. To musi być zrobione na zasadzie wspólnie zestawionych i koherentnych wniosków. Inaczej nie będzie polityki gospodarczej. Miejmy świadomość. I oczywiście musimy mieć śmiałość i zdecydowanie formułowania wniosków takich, jakie są niezbędne z naszego punktu widzenia i z punktu widzenia potrzeb grup społecznych, które reprezentujemy, ale miejmy świadomość, że wystąpi bardzo ostro, często bolesna konfrontacja. I tylko z takiej bolesnej konfrontacji może wyjść koherentna i skuteczna polityka gospodarcza. I tę politykę, te zadania musi podjąć ten nasz prawdopodobnie kilkunasto- lub dwudziestokilkuosobowy zespół, komisja, która musi być podzielona, tak sobie to wyobrażam, na 5, 6 mniejszych zespołów, które przygotują podejście od różnych stron do tego problemu sterowania gospodarką i dzielenia posiadanych środków, żeby z nimi wspólnie wystąpić do Sejmu w kierunku wspólnego działania. To tyle. Dziękuję.</u>
393 385 </div>
394 386 <div xml:id="div-73">
395   - <u xml:id="u-73.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
396   - <u xml:id="u-73.1" who="#Marszalek">Głos ma senator Chodkowski. Następny będzie senator Ciesielski.</u>
  387 + <u xml:id="u-73.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  388 + <u xml:id="u-73.1" who="#Marszałek">Głos ma senator Chodkowski. Następny będzie senator Ciesielski.</u>
397 389 </div>
398 390 <div xml:id="div-74">
399 391 <u xml:id="u-74.0" who="#SenatorJanChodkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wnikając w to, czy potrzebna jest oddzielna Komisja Rolnictwa, chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, że rolnictwem trzeba się zająć niezwłocznie. Po prostu natychmiast. Bo powstaje taka sytuacja, że na rynku jest brak mięsa, mięso kupuje się za dewizy, a rolnicy mają trzodę, ale tej trzody nie oddają, ponieważ czekają na korzystniejsze warunki sprzedaży tej trzody. Tę sprawę trzeba załatwić po prostu natychmiast, jeśli to załatwimy, poprawi się rynek i na pewno poprawią się nastroje w społeczeństwie. Dziękuję.</u>
400 392 <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
401 393 </div>
402 394 <div xml:id="div-75">
403   - <u xml:id="u-75.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
404   - <u xml:id="u-75.1" who="#Marszalek">Głos ma pan senator Ciesielski.</u>
405   - <u xml:id="u-75.2" who="#Marszalek">Następny będzie pan senator Stokłosa.</u>
  395 + <u xml:id="u-75.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  396 + <u xml:id="u-75.1" who="#Marszałek">Głos ma pan senator Ciesielski.</u>
  397 + <u xml:id="u-75.2" who="#Marszałek">Następny będzie pan senator Stokłosa.</u>
406 398 </div>
407 399 <div xml:id="div-76">
408 400 <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To o czym dyskutujemy, jest w istocie dyskusją nad programem pracy Senatu i metodami jego pracy. A więc co robić i jak robić. Sądzę, że trzeba to ująć kompleksowo, a nie tylko dyskutować nazwy komisji czy ich układ. I przepraszam, ale trzeba sobie zdać sprawę z tego, czym ten Senat jest zgodnie z ustawą i czym chcemy go zrobić, czegośmy oczekiwali my sami i społeczeństwo od nas. I to są sprawy, które trzeba postawić jako program działania Senatu.</u>
... ... @@ -421,30 +413,28 @@
421 413 <u xml:id="u-76.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
422 414 </div>
423 415 <div xml:id="div-77">
424   - <u xml:id="u-77.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Głos ma pan senator Stokłosa. Następny będzie senator Krzanowski.</u>
  416 + <u xml:id="u-77.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Głos ma pan senator Stokłosa. Następny będzie senator Krzanowski.</u>
425 417 </div>
426 418 <div xml:id="div-78">
427   - <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorHenrykStoklosa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Henryk Stokłosa woj. pilskie.</u>
428   - <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorHenrykStoklosa">Senator Tarnowski zachęcił mnie wczoraj do podjęcia próby określenia mojej pozycji w Senacie. Chciałbym to zrobić dzisiaj. Rzeczywiście nie będzie jednoosobowego klubu Stokłosy. Może się jednak zdarzyć, że przyjdzie mi utworzyć senatorski klub zdrowego rozsądku. Wstąpi doń kto tylko będzie chciał. Nie jestem ani z drużyny Lecha, ani z drużyny Wojciecha. Taki podział na dwa bloki nie odzwierciedla rzeczywistych podziałów społeczeństwa.</u>
429   - <u xml:id="u-78.2" who="#SenatorHenrykStoklosa">Ubolewam nad tym, że jestem tu sam. Obok mnie powinni siedzieć chadecy, zieloni, socjaliści, przedstawiciele mniejszości narodowych. Niestety, Senat jaki jest — każdy widzi.</u>
430   - <u xml:id="u-78.3" who="#SenatorHenrykStoklosa">Pytają mnie — panie Stokłosa, jakże pan będzie wyglądał przy 98 przedstawicielach — „Solidarności”, czy będzie pan w opozycji. Otóż szanowni państwo, nie będę stał w sztucznej, głupiej opozycji wobec opozycji. Będę natomiast w opozycji wobec głupoty, choćby miała ona opozycyjne zabarwienie. Będę przeciwny każdej ustawie, w której ja oraz mój elektorat dostrzeżemy brak rozsądku i realizmu.</u>
431   - <u xml:id="u-78.4" who="#SenatorHenrykStoklosa">Mówię o tym nie bez przyczyny, uważam, że o losach naszego kraju w ciągu najbliższych lat decydować powinny rozum i ekonomia a nie kolory legitymacji, którymi wypełnione są kieszenie poselskich i senatorskich marynarek.</u>
432   - <u xml:id="u-78.5" who="#SenatorHenrykStoklosa">Nie miejmy złudzeń, nikt z wyborców nie usprawiedliwi naszej nieudolności powołując się na sympatię do firmowego znaku i barwy. To już nie te czasy. Ludzie patrzą nam nie tylko na ręce, patrzą i na głowy.</u>
433   - <u xml:id="u-78.6" who="#SenatorHenrykStoklosa">Panowie i Panie Senatorowie! Jestem biznesmenem. Tam, gdzie mieszkam, udało się stworzyć enklawę zdrowego gospodarczego myślenia. Mały punkt na mapie socjalistycznego surrealizmu. Nie twierdzę, bierzcie przykład ze mnie, byłoby to nieskromne. Proponuję jednak zdroworozsądkowe i żelazne reguły gry.</u>
434   - <u xml:id="u-78.7" who="#SenatorHenrykStoklosa">Spójrzmy na walącą się Polskę, tak jak właściciel patrzy na własny biznes, bardzo chłodnym okiem. Róbmy to, co się opłaca, odrzućmy bez skrupułów wszystko, co nie przynosi pożytku.</u>
435   - <u xml:id="u-78.8" who="#SenatorHenrykStoklosa">Jako senator i człowiek interesu widzę szansę w reprywatyzacji wielu dziedzin gospodarki, przede wszystkim rolnictwa. Czy tego trzeba się lękać? Nie. Do mojego biura przychodzi codziennie kilkanaście osób, wszystkie szukają pracy i jakoś żadna nie obawia się zarazy kapitalizmu. Przeciwnie, kiedy już pracują, ich wydajność jest 6-krotnie wyższa niż w zakładach państwowych. Ich nie gnębi właściciel, lecz własny portfel, kiedy chudnie, a portfele wszyscy mamy apolityczne.</u>
436   - <u xml:id="u-78.9" who="#SenatorHenrykStoklosa">W czym zatem widzę dobry interes? Polski dobrobyt leży zakopany w ziemi. Przez 45 lat dokonywano rozwoju miast i przemysłu kosztem wsi i rolnictwa. Krew mnie zalewa, kiedy słyszę o sojuszu robotniczo-chłopskim. To było oszustwo, a nie sojusz. Wyzyskiwaliśmy ziemię i ludzi. Jeśli teraz mówimy, że koszty wychodzenia z kryzysu muszą ponieść wszyscy, to dodajmy do tego — ale rolnicy mniejsze.</u>
437   - <u xml:id="u-78.10" who="#SenatorHenrykStoklosa">To co mamy i co możemy, zainwestujmy w rolnictwo, odłóżmy na potem zbędne dziś nakłady, bo w rozwoju techniki i przemysłu jesteśmy, jak powiadają, 100 lat za Murzynami. Nic się więc nie stanie, jeśli opóźnimy ten rozwój o dalsze</u>
438   - <u xml:id="u-78.11" who="#komentarz">2—3</u>
439   - <u xml:id="u-78.12" who="#SenatorHenrykStoklosa">lata. Bez magnetowidu można żyć, ale spróbujcie zabrać tym, którzy produkują magnetowidy ich kartkowe mięso. Obalą ustrój i będą mieli rację.</u>
440   - <u xml:id="u-78.13" who="#SenatorHenrykStoklosa">Panowie i Panie senatorowie! Wszystkie powojenne pokolenia są potomkami Stalina. Na świadomości każdego z nas odcisnęło się jego piętno. Dziś mówimy tak, ten system musi upaść. Zgoda, brawo, trzeba zniszczyć karykaturę źle wymyślonego ustroju, jednakże niszcząc nie powalajmy Polski.</u>
441   - <u xml:id="u-78.14" who="#SenatorHenrykStoklosa">Chciałbym, mając po obu stronach dwie wielkie siły, aby w naszym parlamencie toczyły się spory nie między blokami politycznymi, lecz fachowcami. Chciałbym widzieć Rząd fachowców i praktyków, niekoniecznie w układzie proporcjonalnym do podziału wpływów w Sejmie i Senacie.</u>
442   - <u xml:id="u-78.15" who="#SenatorHenrykStoklosa">Życzę nam wszystkim, abyśmy stworzyli parlament, który takiemu Rządowi pomaga, a nie przeszkadza. Bądźmy mądrzejsi niż ci, którzy siedzieli w tych ławach przez 45 lat. Dziękuję.</u>
443   - <u xml:id="u-78.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  419 + <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorHenrykStokłosa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Henryk Stokłosa woj. pilskie.</u>
  420 + <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorHenrykStokłosa">Senator Tarnowski zachęcił mnie wczoraj do podjęcia próby określenia mojej pozycji w Senacie. Chciałbym to zrobić dzisiaj. Rzeczywiście nie będzie jednoosobowego klubu Stokłosy. Może się jednak zdarzyć, że przyjdzie mi utworzyć senatorski klub zdrowego rozsądku. Wstąpi doń kto tylko będzie chciał. Nie jestem ani z drużyny Lecha, ani z drużyny Wojciecha. Taki podział na dwa bloki nie odzwierciedla rzeczywistych podziałów społeczeństwa.</u>
  421 + <u xml:id="u-78.2" who="#SenatorHenrykStokłosa">Ubolewam nad tym, że jestem tu sam. Obok mnie powinni siedzieć chadecy, zieloni, socjaliści, przedstawiciele mniejszości narodowych. Niestety, Senat jaki jest — każdy widzi.</u>
  422 + <u xml:id="u-78.3" who="#SenatorHenrykStokłosa">Pytają mnie — panie Stokłosa, jakże pan będzie wyglądał przy 98 przedstawicielach „Solidarności”, czy będzie pan w opozycji. Otóż szanowni państwo, nie będę stał w sztucznej, głupiej opozycji wobec opozycji. Będę natomiast w opozycji wobec głupoty, choćby miała ona opozycyjne zabarwienie. Będę przeciwny każdej ustawie, w której ja oraz mój elektorat dostrzeżemy brak rozsądku i realizmu.</u>
  423 + <u xml:id="u-78.4" who="#SenatorHenrykStokłosa">Mówię o tym nie bez przyczyny, uważam, że o losach naszego kraju w ciągu najbliższych lat decydować powinny rozum i ekonomia a nie kolory legitymacji, którymi wypełnione są kieszenie poselskich i senatorskich marynarek.</u>
  424 + <u xml:id="u-78.5" who="#SenatorHenrykStokłosa">Nie miejmy złudzeń, nikt z wyborców nie usprawiedliwi naszej nieudolności powołując się na sympatię do firmowego znaku i barwy. To już nie te czasy. Ludzie patrzą nam nie tylko na ręce, patrzą i na głowy.</u>
  425 + <u xml:id="u-78.6" who="#SenatorHenrykStokłosa">Panowie i Panie Senatorowie! Jestem biznesmenem. Tam, gdzie mieszkam, udało się stworzyć enklawę zdrowego gospodarczego myślenia. Mały punkt na mapie socjalistycznego surrealizmu. Nie twierdzę, bierzcie przykład ze mnie, byłoby to nieskromne. Proponuję jednak zdroworozsądkowe i żelazne reguły gry.</u>
  426 + <u xml:id="u-78.7" who="#SenatorHenrykStokłosa">Spójrzmy na walącą się Polskę, tak jak właściciel patrzy na własny biznes, bardzo chłodnym okiem. Róbmy to, co się opłaca, odrzućmy bez skrupułów wszystko, co nie przynosi pożytku.</u>
  427 + <u xml:id="u-78.8" who="#SenatorHenrykStokłosa">Jako senator i człowiek interesu widzę szansę w reprywatyzacji wielu dziedzin gospodarki, przede wszystkim rolnictwa. Czy tego trzeba się lękać? Nie. Do mojego biura przychodzi codziennie kilkanaście osób, wszystkie szukają pracy i jakoś żadna nie obawia się zarazy kapitalizmu. Przeciwnie, kiedy już pracują, ich wydajność jest 6-krotnie wyższa niż w zakładach państwowych. Ich nie gnębi właściciel, lecz własny portfel, kiedy chudnie, a portfele wszyscy mamy apolityczne.</u>
  428 + <u xml:id="u-78.9" who="#SenatorHenrykStokłosa">W czym zatem widzę dobry interes? Polski dobrobyt leży zakopany w ziemi. Przez 45 lat dokonywano rozwoju miast i przemysłu kosztem wsi i rolnictwa. Krew mnie zalewa, kiedy słyszę o sojuszu robotniczo-chłopskim. To było oszustwo, a nie sojusz. Wyzyskiwaliśmy ziemię i ludzi. Jeśli teraz mówimy, że koszty wychodzenia z kryzysu muszą ponieść wszyscy, to dodajmy do tego — ale rolnicy mniejsze.</u>
  429 + <u xml:id="u-78.10" who="#SenatorHenrykStokłosa">To co mamy i co możemy, zainwestujmy w rolnictwo, odłóżmy na potem zbędne dziś nakłady, bo w rozwoju techniki i przemysłu jesteśmy, jak powiadają, 100 lat za Murzynami. Nic się więc nie stanie, jeśli opóźnimy ten rozwój o dalsze 2–3 lata. Bez magnetowidu można żyć, ale spróbujcie zabrać tym, którzy produkują magnetowidy ich kartkowe mięso. Obalą ustrój i będą mieli rację.</u>
  430 + <u xml:id="u-78.11" who="#SenatorHenrykStokłosa">Panowie i Panie senatorowie! Wszystkie powojenne pokolenia są potomkami Stalina. Na świadomości każdego z nas odcisnęło się jego piętno. Dziś mówimy tak, ten system musi upaść. Zgoda, brawo, trzeba zniszczyć karykaturę źle wymyślonego ustroju, jednakże niszcząc nie powalajmy Polski.</u>
  431 + <u xml:id="u-78.12" who="#SenatorHenrykStokłosa">Chciałbym, mając po obu stronach dwie wielkie siły, aby w naszym parlamencie toczyły się spory nie między blokami politycznymi, lecz fachowcami. Chciałbym widzieć Rząd fachowców i praktyków, niekoniecznie w układzie proporcjonalnym do podziału wpływów w Sejmie i Senacie.</u>
  432 + <u xml:id="u-78.13" who="#SenatorHenrykStokłosa">Życzę nam wszystkim, abyśmy stworzyli parlament, który takiemu Rządowi pomaga, a nie przeszkadza. Bądźmy mądrzejsi niż ci, którzy siedzieli w tych ławach przez 45 lat. Dziękuję.</u>
  433 + <u xml:id="u-78.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
444 434 </div>
445 435 <div xml:id="div-79">
446   - <u xml:id="u-79.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
447   - <u xml:id="u-79.1" who="#Marszalek">Głos ma pan senator Krzanowski, następny będzie pan senator Kralczyński.</u>
  436 + <u xml:id="u-79.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  437 + <u xml:id="u-79.1" who="#Marszałek">Głos ma pan senator Krzanowski, następny będzie pan senator Kralczyński.</u>
448 438 </div>
449 439 <div xml:id="div-80">
450 440 <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorMaciejKrzanowski">Maciej Krzanowski — Podbeskidzie.</u>
... ... @@ -456,19 +446,19 @@
456 446 <u xml:id="u-80.6" who="#SenatorMaciejKrzanowski">Dlatego powiem szczerze, że nie mam odwagi mówić o pewnym problemie, bardzo szczegółowym, który jednak jest niezwykle ważny politycznie, z tego powodu nam ludzie uciekają za granicę, mianowicie o sprawie mieszkań. Wydaje mi się, że sprawa polityki mieszkaniowej, jeżeli już nie jako komisja, powinna być wyszczególniona, np. w tej komisji społecznej. W każdym razie o tym musi być mowa dlatego, żeby znowu osoby, które się będą zajmowały po prostu sprawą gospodarki, w której się mieszczą również mieszkania uwzględniały także politykę mieszkaniową, budownictwo, sprawę pozyskiwania mieszkań. Nierozsądny system czynszów, w ogóle cała sprawa finansowa, która stoi za mieszkaniami jest przyczyną tego, że ogromna liczba mieszkań w tym kraju nie jest wykorzystywana, jak trzeba. Tak, że proponuję, żeby sprawa mieszkań znalazła się również w tych komisjach. Dziękuję.</u>
457 447 </div>
458 448 <div xml:id="div-81">
459   - <u xml:id="u-81.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Głos ma pan senator Kralczyński, czy pan senator Borowski się zgłaszał? To pan będzie następny. Proszę bardzo. W tym punkcie.</u>
  449 + <u xml:id="u-81.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Głos ma pan senator Kralczyński, czy pan senator Borowski się zgłaszał? To pan będzie następny. Proszę bardzo. W tym punkcie.</u>
460 450 </div>
461 451 <div xml:id="div-82">
462   - <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Andrzej Kralczyński, senator z woj. bielsko-bialskiego.</u>
463   - <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako działacz NSZZ Solidarność, były internowany i więzień polityczny, związkowiec, a nie polityk, chciałbym zająć stanowisko wobec projektu wystosowania apelu do społeczeństwa polskiego, do naszych wyborców, a dotyczącego aktualnej dramatycznej już niemalże sytuacji w kraju. Z propozycją taką wyszedł senator Andrzej Szczypiorski na początku dzisiejszego posiedzenia. Propozycję tę popieram.</u>
464   - <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Co miałby zawierać ten apel? Po pierwsze, realistyczną, rzeczową ocenę sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej Polski. Po drugie, stosunek Senatu do ostatnich poczynań Rządu Premiera Rakowskiego i ich społecznych skutków. Po trzecie, zapowiedź i program naszego przeciwdziałania. Po czwarte wreszcie, apel do narodu o zachowanie spokoju, polityczną mądrość i rozwagę, o danie szansy nowo wybranemu parlamentowi na podjęcie skutecznych działań idących w kierunku poprawy sytuacji.</u>
465   - <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorAndrzejKralczynski">O dramatyzmie rynkowym nadchodzą informacje z całego kraju. Wystarczy wyjść z budynku Sejmu na ulice Warszawy, aby zobaczyć te niekończące się kolejki, szczególnie pod sklepami mięsnymi, to narastające zdesperowanie, wzbierający gniew, odpływ nadziei tak bardzo widocznej w trakcie niedawnej kampanii wyborczej i w dniu samego głosowania.</u>
466   - <u xml:id="u-82.4" who="#SenatorAndrzejKralczynski">My, pierwszy w dziejach światowego komunizmu demokratyczny i niezależny polski Senat, winniśmy narodowi wskazać drogę i tą drogą prowadzić go do takiej Polski, jaką deklarowaliśmy wszyscy, w ramach programu Ogólnopolskiego Obywatelskiego Komitetu Solidarności. To nasz obowiązek wobec tych, którzy nam zaufali. Takie są oczekiwania społeczne. Dziękuję.</u>
  452 + <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Andrzej Kralczyński, senator z woj. bielsko-bialskiego.</u>
  453 + <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako działacz NSZZ Solidarność, były internowany i więzień polityczny, związkowiec, a nie polityk, chciałbym zająć stanowisko wobec projektu wystosowania apelu do społeczeństwa polskiego, do naszych wyborców, a dotyczącego aktualnej dramatycznej już niemalże sytuacji w kraju. Z propozycją taką wyszedł senator Andrzej Szczypiorski na początku dzisiejszego posiedzenia. Propozycję tę popieram.</u>
  454 + <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Co miałby zawierać ten apel? Po pierwsze, realistyczną, rzeczową ocenę sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej Polski. Po drugie, stosunek Senatu do ostatnich poczynań Rządu Premiera Rakowskiego i ich społecznych skutków. Po trzecie, zapowiedź i program naszego przeciwdziałania. Po czwarte wreszcie, apel do narodu o zachowanie spokoju, polityczną mądrość i rozwagę, o danie szansy nowo wybranemu parlamentowi na podjęcie skutecznych działań idących w kierunku poprawy sytuacji.</u>
  455 + <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorAndrzejKralczyński">O dramatyzmie rynkowym nadchodzą informacje z całego kraju. Wystarczy wyjść z budynku Sejmu na ulice Warszawy, aby zobaczyć te niekończące się kolejki, szczególnie pod sklepami mięsnymi, to narastające zdesperowanie, wzbierający gniew, odpływ nadziei tak bardzo widocznej w trakcie niedawnej kampanii wyborczej i w dniu samego głosowania.</u>
  456 + <u xml:id="u-82.4" who="#SenatorAndrzejKralczyński">My, pierwszy w dziejach światowego komunizmu demokratyczny i niezależny polski Senat, winniśmy narodowi wskazać drogę i tą drogą prowadzić go do takiej Polski, jaką deklarowaliśmy wszyscy, w ramach programu Ogólnopolskiego Obywatelskiego Komitetu Solidarności. To nasz obowiązek wobec tych, którzy nam zaufali. Takie są oczekiwania społeczne. Dziękuję.</u>
467 457 <u xml:id="u-82.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
468 458 </div>
469 459 <div xml:id="div-83">
470   - <u xml:id="u-83.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
471   - <u xml:id="u-83.1" who="#Marszalek">Głos ma pan senator Borowski.</u>
  460 + <u xml:id="u-83.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  461 + <u xml:id="u-83.1" who="#Marszałek">Głos ma pan senator Borowski.</u>
472 462 </div>
473 463 <div xml:id="div-84">
474 464 <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorAntoniBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z wcześniejszym życzeniem pana Marszałka, krótko.</u>
... ... @@ -477,26 +467,26 @@
477 467 <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorAntoniBorowski">I druga sprawa odnośnie do tego apelu — mówię apel, może to być zupełnie coś innego. Nie chcę się również upierać, że to tu ma zapaść decyzja, ale coś takiego musi być bezwzględnie, bo życie nie znosi pustki. My jesteśmy w tej chwili w pewnej pustce politycznej. Bo mówienie, że zróbmy coś konkretnego w tej chwili jest tylko mówieniem i nie mamy w tej chwili żadnej innej możliwości. Możemy zaapelować do Sejmu, do Rządu i na tym poprzestaniemy. Żadnych uchwał, ustaw nie podejmiemy. Natomiast udawanie, że się nic nie dzieje i nieodezwanie się w tym względzie jest błędem politycznym, którego nam nikt nie wybaczy. Żebyśmy się nie musieli tłumaczyć potem. Ja tylko mogę mieć tutaj swego rodzaju żal do senatora Szczypiorskiego, że nie zauważył jak gdyby mojego wystąpienia, czy apelu, czy prośby, którą podniosłem na Obywatelskim Klubie Parlamentarnym w tej właśnie sprawie i co z różnych względów zostało utracone. Natomiast uważam, że jest to bezwzględnie konieczne — nie przesądzając formy, w jakiej to ma być. Dziękuję bardzo.</u>
478 468 </div>
479 469 <div xml:id="div-85">
480   - <u xml:id="u-85.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
481   - <u xml:id="u-85.1" who="#Marszalek">Proszę Państwa! Stoimy wobec następującego zadania. Wydaje mi się, że z tych dość rozbieżnych głosów, wyłania się pewien obraz, który nakazuje mi zwrócić się z pewną propozycją. Zanim jednak to zrobię, chciałbym przeprowadzić głosowanie indykacyjne tylko, jako wskazówka — czy Wysoka Izba życzy sobie raczej komasowania komisji, czy właśnie ich rozbudowania. To są dwa zupełnie inne kierunki działań i chodzi mi o to, w którym kierunku mamy pójść. Więc gdyby panie i panowie senatorowie zechcieli nam dopomóc, to prosiłbym o tę wskazówkę. Nie ma innej rady, jak spróbować przegłosować. Nie jest to uchwała wiążącą, jest to tylko wskazówka, w którym kierunku mamy pójść. A więc pytanie moje będzie brzmiało, czy idziemy w kierunku raczej skomasowania, czy raczej rozszerzenia liczby komisji. Może w ten sposób. W sprawie tej — proszę bardzo. Tylko już króciuteńko.</u>
  470 + <u xml:id="u-85.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  471 + <u xml:id="u-85.1" who="#Marszałek">Proszę Państwa! Stoimy wobec następującego zadania. Wydaje mi się, że z tych dość rozbieżnych głosów, wyłania się pewien obraz, który nakazuje mi zwrócić się z pewną propozycją. Zanim jednak to zrobię, chciałbym przeprowadzić głosowanie indykacyjne tylko, jako wskazówka — czy Wysoka Izba życzy sobie raczej komasowania komisji, czy właśnie ich rozbudowania. To są dwa zupełnie inne kierunki działań i chodzi mi o to, w którym kierunku mamy pójść. Więc gdyby panie i panowie senatorowie zechcieli nam dopomóc, to prosiłbym o tę wskazówkę. Nie ma innej rady, jak spróbować przegłosować. Nie jest to uchwała wiążącą, jest to tylko wskazówka, w którym kierunku mamy pójść. A więc pytanie moje będzie brzmiało, czy idziemy w kierunku raczej skomasowania, czy raczej rozszerzenia liczby komisji. Może w ten sposób. W sprawie tej — proszę bardzo. Tylko już króciuteńko.</u>
482 472 </div>
483 473 <div xml:id="div-86">
484   - <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorStanislawBernatowicz">Jestem również za zmniejszeniem liczby komisji. Natomiast byłoby wskazane i chyba konieczne, żeby w podtekście każdej komisji było wyszczególnione chociaż bardzo krótko i lakonicznie — jakie problemy tam się będą znajdowały. Dziękuję.</u>
  474 + <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorStanisławBernatowicz">Jestem również za zmniejszeniem liczby komisji. Natomiast byłoby wskazane i chyba konieczne, żeby w podtekście każdej komisji było wyszczególnione chociaż bardzo krótko i lakonicznie — jakie problemy tam się będą znajdowały. Dziękuję.</u>
485 475 </div>
486 476 <div xml:id="div-87">
487   - <u xml:id="u-87.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
488   - <u xml:id="u-87.1" who="#Marszalek">Po tym wyjaśnieniu, które uważam za uzasadnione — kto byłby za tym, żeby raczej działać komasująco?</u>
489   - <u xml:id="u-87.2" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
490   - <u xml:id="u-87.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Dwa głosy.</u>
491   - <u xml:id="u-87.4" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? 11 głosów.</u>
492   - <u xml:id="u-87.5" who="#Marszalek">No, jednak większość, bardzo zdecydowana, jest za komasacją.</u>
493   - <u xml:id="u-87.6" who="#Marszalek">A teraz proszę mnie bardzo pilnować, bo jest propozycja. Propozycja ta składa się z dwóch punktów:</u>
494   - <u xml:id="u-87.7" who="#Marszalek">— po pierwsze — nie przesądzimy dziś jeszcze liczby komisji, natomiast spróbujemy zabrać się do roboty. Taka jest propozycja. Brzmi ona następująco, aby na razie nie odchodzić od tego wykazu, któryśmy uchwalili wczoraj, natomiast tymczasowo, powtarzam — tymczasowo, podjąć prace wspólne w pewnych skomasowanych komisjach, a więc w sprawach gospodarczych — 4 + 5 — na razie. Potem dobierzemy nazwę i po pierwszych posiedzeniach tejże komisji, zdecydujemy jak powinno to być dalej podzielone — czy na branżowe, czy na systemowe, czy inne. Czyli 4 + 5 byłaby jedna komisja, powiedzmy sobie generalnie — do spraw gospodarczych. Druga powstałaby ze skomasowania 2 i 3 — a więc kultura i środki przekazu oraz nauka i edukacja narodowa. Pewien kierunek wspólny tu jest. Później możemy znów to rozdzielić. Następnie 1 i 7 — czyli inicjatywy ustawodawcze i prace ustawodawcze. Pewnie potem podzielimy. Chodzi o to, żebyśmy razem wystartowali. I wreszcie sprawy zagraniczne plus emigracja, później jeszcze ewentualnie rozważymy, czy nie dopisać Polonii.</u>
495   - <u xml:id="u-87.8" who="#Marszalek">Nadto, żeby była sprawa jasna uważam, że sprawa polityki mieszkaniowej jest sprawą na tyle ważną, że powinna być rozważana, ale w ramach polityki społecznej i zdrowia. Następnie poruszona sprawa, gdy chodzi o ochronę środowiska — na razie proponowałbym w ramach tej komisji ogólnogospodarczej. Pewnie będzie wydzielenie, ale na razie spróbujmy w ten sposób.</u>
496   - <u xml:id="u-87.9" who="#Marszalek">Gdyby ta moja propozycja — rozumiem oczywiście, że sprawy rolnictwa będą jednym z pierwszych zadań, jakie rozważy komisja ogólnogospodarcza, ale oczywiście nie tylko — gdybyśmy się na to zgodzili, toby to nam pozwoliło już ruszyć z pracami konkretnymi z tym, że biorę sobie do serca apel, czy propozycję senatora Ciesielskiego, że niezależnie od tego Prezydium Senatu porozumie się z Prezydium Sejmu co do pewnego zakresu, w jakim zakresie powinniśmy działać wspólnie, a w jakim nie. Nie chciałbym jednak, żeby to tamowało prace Senatu. O to mi chodzi, żebyśmy już zaczęli coś robić i z jakąś inicjatywą zechcieli wyjść.</u>
497   - <u xml:id="u-87.10" who="#Marszalek">Rozumiem również, idąc za sugestią pani senator Skowrońskiej, że sprawy wymiaru sprawiedliwości i porządku społecznego byłyby elementem w ramach komisji praw człowieka — na razie. Wszystko to jest na razie. Po zdobyciu pewnych doświadczeń, po pewnym ukonstytuowaniu się, po rozważeniu sprawy przewodniczących — my do tego byśmy wrócili.</u>
498   - <u xml:id="u-87.11" who="#Marszalek">Czy ta propozycja byłaby do przyjęcia?</u>
499   - <u xml:id="u-87.12" who="#Marszalek">Pan chciał zabrać głos — pan senator Romaszewski? Proszę uprzejmie.</u>
  477 + <u xml:id="u-87.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  478 + <u xml:id="u-87.1" who="#Marszałek">Po tym wyjaśnieniu, które uważam za uzasadnione — kto byłby za tym, żeby raczej działać komasująco?</u>
  479 + <u xml:id="u-87.2" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  480 + <u xml:id="u-87.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Dwa głosy.</u>
  481 + <u xml:id="u-87.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? 11 głosów.</u>
  482 + <u xml:id="u-87.5" who="#Marszałek">No, jednak większość, bardzo zdecydowana, jest za komasacją.</u>
  483 + <u xml:id="u-87.6" who="#Marszałek">A teraz proszę mnie bardzo pilnować, bo jest propozycja. Propozycja ta składa się z dwóch punktów:</u>
  484 + <u xml:id="u-87.7" who="#Marszałek">— po pierwsze — nie przesądzimy dziś jeszcze liczby komisji, natomiast spróbujemy zabrać się do roboty. Taka jest propozycja. Brzmi ona następująco, aby na razie nie odchodzić od tego wykazu, któryśmy uchwalili wczoraj, natomiast tymczasowo, powtarzam — tymczasowo, podjąć prace wspólne w pewnych skomasowanych komisjach, a więc w sprawach gospodarczych — 4 + 5 — na razie. Potem dobierzemy nazwę i po pierwszych posiedzeniach tejże komisji, zdecydujemy jak powinno to być dalej podzielone — czy na branżowe, czy na systemowe, czy inne. Czyli 4 + 5 byłaby jedna komisja, powiedzmy sobie generalnie — do spraw gospodarczych. Druga powstałaby ze skomasowania 2 i 3 — a więc kultura i środki przekazu oraz nauka i edukacja narodowa. Pewien kierunek wspólny tu jest. Później możemy znów to rozdzielić. Następnie 1 i 7 — czyli inicjatywy ustawodawcze i prace ustawodawcze. Pewnie potem podzielimy. Chodzi o to, żebyśmy razem wystartowali. I wreszcie sprawy zagraniczne plus emigracja, później jeszcze ewentualnie rozważymy, czy nie dopisać Polonii.</u>
  485 + <u xml:id="u-87.8" who="#Marszałek">Nadto, żeby była sprawa jasna uważam, że sprawa polityki mieszkaniowej jest sprawą na tyle ważną, że powinna być rozważana, ale w ramach polityki społecznej i zdrowia. Następnie poruszona sprawa, gdy chodzi o ochronę środowiska — na razie proponowałbym w ramach tej komisji ogólnogospodarczej. Pewnie będzie wydzielenie, ale na razie spróbujmy w ten sposób.</u>
  486 + <u xml:id="u-87.9" who="#Marszałek">Gdyby ta moja propozycja — rozumiem oczywiście, że sprawy rolnictwa będą jednym z pierwszych zadań, jakie rozważy komisja ogólnogospodarcza, ale oczywiście nie tylko — gdybyśmy się na to zgodzili, toby to nam pozwoliło już ruszyć z pracami konkretnymi z tym, że biorę sobie do serca apel, czy propozycję senatora Ciesielskiego, że niezależnie od tego Prezydium Senatu porozumie się z Prezydium Sejmu co do pewnego zakresu, w jakim zakresie powinniśmy działać wspólnie, a w jakim nie. Nie chciałbym jednak, żeby to tamowało prace Senatu. O to mi chodzi, żebyśmy już zaczęli coś robić i z jakąś inicjatywą zechcieli wyjść.</u>
  487 + <u xml:id="u-87.10" who="#Marszałek">Rozumiem również, idąc za sugestią pani senator Skowrońskiej, że sprawy wymiaru sprawiedliwości i porządku społecznego byłyby elementem w ramach komisji praw człowieka — na razie. Wszystko to jest na razie. Po zdobyciu pewnych doświadczeń, po pewnym ukonstytuowaniu się, po rozważeniu sprawy przewodniczących — my do tego byśmy wrócili.</u>
  488 + <u xml:id="u-87.11" who="#Marszałek">Czy ta propozycja byłaby do przyjęcia?</u>
  489 + <u xml:id="u-87.12" who="#Marszałek">Pan chciał zabrać głos — pan senator Romaszewski? Proszę uprzejmie.</u>
500 490 </div>
501 491 <div xml:id="div-88">
502 492 <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Zbigniew Romaszewski — ziemia sandomierska.</u>
... ... @@ -504,8 +494,8 @@
504 494 <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Dla mnie jest rzeczą oczywistą, że te wszystkie komisje w jakiś sposób będą musiały współpracować i rozgraniczenie zakresu działania poszczególnych komisji będzie na pewno trudne. Natomiast to się wiąże w jakiś sposób z całą koncepcją komisji praw człowieka, która niezależnie od funkcji, o których mówiła pani senator Skowrońska, tzn. funkcji zabezpieczających podstawowe prawa obywatelskie i walkę z przemocą, która by walczyła o problemy praworządności — rozumiałbym tę komisję jako szerszą, to znaczy ogarniającą cały zespół tych praw, które posiada obywatel, m.in. np. uważam prawo właśnie do świeżego powietrza i dobrej wody — prawda. I w tym momencie to by jakoś wychodziło poza zakres, powiedzmy, komisji czysto gospodarczych. Taka jest moja koncepcja, ale można to rozumieć — ze względu dlaczego ja tak proszę państwa, tak to rozumiem i tak to argumentuję. Ze względu na to, że problemy represji i te bezpośrednie problemy, które nas dotyczyły, w tej chwili w jakiś sposób tracą na znaczeniu, natomiast znaczenie uzyskuje walka o prawa człowieka rozumiane znacznie szerzej, niż tylko walka z policją — powiedzmy sobie generalnie. Dziękuję bardzo.</u>
505 495 </div>
506 496 <div xml:id="div-89">
507   - <u xml:id="u-89.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
508   - <u xml:id="u-89.1" who="#Marszalek">Pan senator Rozmarynowicz jeszcze — tylko prosiłbym już tylko bardzo krótko i wnioskowo.</u>
  497 + <u xml:id="u-89.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  498 + <u xml:id="u-89.1" who="#Marszałek">Pan senator Rozmarynowicz jeszcze — tylko prosiłbym już tylko bardzo krótko i wnioskowo.</u>
509 499 </div>
510 500 <div xml:id="div-90">
511 501 <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przeciwny tej propozycji, która przedstawiona została przez pana Marszałka. Nie zabierałem dotychczas głosu, rozumiałem, że pozbierane bagaże przez wiele lat w naszych plecakach różnych myśli i różnych trosk, których mamy ogromną ilość, musiały się wyładować. Ale pozwolę sobie przypomnieć pewne fakty, no nas jakoś obowiązujące, a równocześnie prawnicze.</u>
... ... @@ -517,64 +507,63 @@
517 507 <u xml:id="u-90.6" who="#SenatorAndrzejRozmarynowicz">Natomiast te komisje, które już są, jak będą się tworzyć w porozumieniu z Komisją Regulaminową, która udzieli im pomocy w konstruowaniu zbieżnych ze sobą, jeśli chodzi o formę, sformułowań poszczególnych komisji, te komisje rozpoczną już prace, jak rozpoczną pracę, podzielą się na te punkty, o których jeden z kolegów mówił, to dopiero wówczas będziemy wiedzieć, co one w sobie będą w pełni zawierać. I te braki, te odrębne sprawy można będzie wtedy regulować jeszcze dodatkowo. Nie załatwimy tego na pierwszym zebraniu, natomiast zrobimy sobie tyle złego, że nie potrafimy zrobić porządnie nic. Dziękuję.</u>
518 508 </div>
519 509 <div xml:id="div-91">
520   - <u xml:id="u-91.0" who="#Marszalek">Pan senator Stanowski ma głos. Następny będzie pan wicemarszałek Wielowieyski.</u>
  510 + <u xml:id="u-91.0" who="#Marszałek">Pan senator Stanowski ma głos. Następny będzie pan wicemarszałek Wielowieyski.</u>
521 511 </div>
522 512 <div xml:id="div-92">
523   - <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorAdamStanowski">W tej sumującej komasacji, którą pan Marszałek przedstawił zaginął jeden temat i jedna komisja, która moim zdaniem zaginąć nie powinna, to była Komisja Samorządu Terytorialnego. Nie będę uzasadniał dlaczego</u>
  513 + <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorAdamStanowski">W tej sumującej komasacji, którą pan Marszałek przedstawił zaginął jeden temat i jedna komisja, która moim zdaniem zaginąć nie powinna, to była Komisja Samorządu Terytorialnego. Nie będę uzasadniał dlaczego...</u>
524 514 <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Marszałek: Nie proponowałem ruszania tej Komisji, jako że ma pozostać)</u>
525   - <u xml:id="u-92.2" who="#SenatorAdamStanowski">ma pozostać.</u>
526   - <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Marszalek:</u>
527   - <u xml:id="u-92.4" who="#SenatorAdamStanowski">Ma pozostać. Te, których nie wymieniłem, pozostają tak jak były).</u>
528   - <u xml:id="u-92.5" who="#SenatorAdamStanowski">Druga sprawa. Doceniając wagę koordynacji naszych prac z pracami sejmowymi chciałbym stwierdzić, że układ komisji sejmowej wiąże się z bardzo starą logiką prac parlamentarnych i systemu parlamentarnego. I nie wiem, czy nie powinniśmy iść za daleko w adaptowaniu się do tego starego systemu.</u>
529   - <u xml:id="u-92.6" who="#SenatorAdamStanowski">I w końcu trzecia sprawa, nie na dzisiaj, ale uważam, że dzisiaj już powinniśmy ją postawić. Chyba nie wolno nam zapominać o tym, że zobowiązaliśmy się podjąć i nie można z tym czekać miesiącami, latami, a nawet miesiącami, prace nad nową Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję.</u>
  515 + <u xml:id="u-92.2" who="#SenatorAdamStanowski">... ma pozostać.</u>
  516 + <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Marszałek: Ma pozostać. Te, których nie wymieniłem, pozostają tak jak były).</u>
  517 + <u xml:id="u-92.4" who="#SenatorAdamStanowski">Druga sprawa. Doceniając wagę koordynacji naszych prac z pracami sejmowymi chciałbym stwierdzić, że układ komisji sejmowej wiąże się z bardzo starą logiką prac parlamentarnych i systemu parlamentarnego. I nie wiem, czy nie powinniśmy iść za daleko w adaptowaniu się do tego starego systemu.</u>
  518 + <u xml:id="u-92.5" who="#SenatorAdamStanowski">I w końcu trzecia sprawa, nie na dzisiaj, ale uważam, że dzisiaj już powinniśmy ją postawić. Chyba nie wolno nam zapominać o tym, że zobowiązaliśmy się podjąć i nie można z tym czekać miesiącami, latami, a nawet miesiącami, prace nad nową Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję.</u>
530 519 </div>
531 520 <div xml:id="div-93">
532   - <u xml:id="u-93.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Pan wicemarszałek Wielowieyski, potem pan senator Osmańczyk.</u>
  521 + <u xml:id="u-93.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Pan wicemarszałek Wielowieyski, potem pan senator Osmańczyk.</u>
533 522 </div>
534 523 <div xml:id="div-94">
535   - <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! W pełni popieram pana propozycję roboczą, żeby spotkać się i pogrupować problematykę. Wydaje mi się to uzasadnione, nie jestem przekonany argumentacją pana senatora częstochowskiego jeśli chodzi o te terminy, które proponował — za miesiąc czy dwa. W każdym razie wielu z nas jest przekonanych o sensowności tego podziału na 12 grup roboczych, 12 komisji, musimy się przyjrzeć temu zakresowi i sprecyzować go i podjąć zadania na najbliższy czas. Jak to sformułował pan senator Ciesielski, to jest nasze zadanie właściwie pierwsze, żeby sprawnie i szybko ruszyć z miejsca i musimy ruszyć z miejsca.</u>
536   - <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Pan Marszałek, ośmielam się zdradzić tutaj tajemnicę, miał niekłamaną ochotę dzisiaj podzielić nas szybko i sprawnie, wyznaczyć, że tak powiem, demokratycznie jakby powiedział przewodniczący NSZZ „Solidarność” przewodniczących komisji i od razu ruszyć do przodu. No, wydaje się rzeczywiście to zbyt trudne, natomiast chyba powinniśmy to zrobić w najbliższych dniach.</u>
537   - <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">I w związku z tym trzeba się spotkać, mniej więcej przyjrzeć się sobie, ilu nas jest, a zobaczycie państwo, co to będą za problemy, jak się przymierzymy ilu nas jest. W niektórych przypadkach będzie nas dużo, w innych nie będzie nas wcale, prawie wcale, albo wcale. Będą później spoczywały na Prezydium pewne problemy i obowiązki. Będziemy musieli apelować, że wielu kolegów o przechodzenie do innych komisji. Nie może zostać tutaj białych plam, nie możemy zostawić białych plam.</u>
538   - <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Dlatego też popieram bardzo te koncepcje spotkania się tych grup czwarta i piąta, druga i trzecia, pierwsza i siódma, jedenasta i dwunasta i oczywiście spotyka się dziesiąta i spotyka się ósma.</u>
539   - <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Z tym, że uwaga do pana senatora sandomierskiego, bo tak się chciał określać. Otóż jestem głęboko przekonany osobiście, ale konsultowałem to także z panem senatorem Regulskim, który w Komitecie Obywatelskim prowadził te sprawy, że na początek, może później będzie inaczej, na początek problemy ekologii, tak ważne ogromnie. Może warto jest, to jest również nasze doświadczenie śląskie, chyba tutaj koledzy Chełkowski i Piotrowski mnie wesprą, że to jest jednak przede wszystkim problem nas mieszkańców, to jest problem władzy regionalnej, prawda. Także tutaj może na początek ruszymy w tym zakresie od samorządów. I kto w tym zakresie chciałby podjąć zadania niech się skontaktuje z całym zespołem senatora Regulskiego.</u>
540   - <u xml:id="u-94.5" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">I wobec tego apel praktyczny. Moja propozycja praktyczna. Ponieważ zasygnalizowano nam, że czeka nas spotkanie w tej sali w poniedziałek w związku z wizytą prezydenta Busha, i że spotkamy się z nim również tutaj, jak się zdaje będzie to albo o godz. 2, albo o godz. 3 z minutami, żeby wykorzystać ten czas, proponuję ażeby się spotkać czy po południu czy wieczorem w tych grupach, których będzie kilka, prawda, sześć. Żeby się spotkać tutaj. Wielka prośba do państwa. Otrzymaliśmy wszyscy to zestawienie z prośbą o deklarację. Ja osobiście proponuję praktycznie, żeby wstawić nawet z góry sobie dwie komisje, czy dwie problematyki, w których chciałbym uczestniczyć. I żeby oddać to koledze Mycielskiemu, siedzącemu tutaj po prawej mojej ręce, żebyśmy mogli przygotować salę i mieć wstępną orientację, bardzo przepraszamy, od strony organizacyjnej, jeżeli już żeśmy raz takie deklaracje składali, ale do innego układu, prawda. Ten układ przyjęliśmy przecież wczoraj.</u>
541   - <u xml:id="u-94.6" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">W związku z tym prośba o dostosowanie się do tego układu. Według tego przygotujemy pomieszczenia na popołudnie i wieczór w poniedziałek i spotkalibyśmy się, żeby zastanowić się, co zrobić z zakresem działania, i ewentualnie nawet żeby wysunąć już przewodniczących, podzielić się według zainteresowania.</u>
542   - <u xml:id="u-94.7" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Sygnalizuję wszakże, że niezależnie od układu tych 11 komisji, które są przewidziane tutaj, budzące szczególne zainteresowanie, prawdopodobnie będziemy imiennie od strony Prezydium Senatu zwracać się do poszczególnych senatorów o pomoc w sformułowaniu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Dlatego, że ona nie budzi może specjalnego entuzjazmu, jest to żmudna i ciężka praca. Niewątpliwie będziemy się zwracać do prawników, niezależnie od tego, jakie zadania ekonomiczne, czy ściśle ustawodawcze będą podejmować, będziemy musieli mieć na pewno jakichś prawników, a także innych senatorów, którzy podejmą się sformułować może niezbyt dużą, ale jednak kilkuosobową Komisję Regulaminową i Spraw Senatorskich, ale tutaj już Prezydium wyjdzie z inicjatywą.</u>
543   - <u xml:id="u-94.8" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">To tyle, co chciałem zaproponować na poniedziałek, na najbliższy poniedziałek.</u>
  524 + <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! W pełni popieram pana propozycję roboczą, żeby spotkać się i pogrupować problematykę. Wydaje mi się to uzasadnione, nie jestem przekonany argumentacją pana senatora częstochowskiego jeśli chodzi o te terminy, które proponował — za miesiąc czy dwa. W każdym razie wielu z nas jest przekonanych o sensowności tego podziału na 12 grup roboczych, 12 komisji, musimy się przyjrzeć temu zakresowi i sprecyzować go i podjąć zadania na najbliższy czas. Jak to sformułował pan senator Ciesielski, to jest nasze zadanie właściwie pierwsze, żeby sprawnie i szybko ruszyć z miejsca i musimy ruszyć z miejsca.</u>
  525 + <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Pan Marszałek, ośmielam się zdradzić tutaj tajemnicę, miał niekłamaną ochotę dzisiaj podzielić nas szybko i sprawnie, wyznaczyć, że tak powiem, demokratycznie jakby powiedział przewodniczący NSZZ „Solidarność” przewodniczących komisji i od razu ruszyć do przodu. No, wydaje się rzeczywiście to zbyt trudne, natomiast chyba powinniśmy to zrobić w najbliższych dniach.</u>
  526 + <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">I w związku z tym trzeba się spotkać, mniej więcej przyjrzeć się sobie, ilu nas jest, a zobaczycie państwo, co to będą za problemy, jak się przymierzymy ilu nas jest. W niektórych przypadkach będzie nas dużo, w innych nie będzie nas wcale, prawie wcale, albo wcale. Będą później spoczywały na Prezydium pewne problemy i obowiązki. Będziemy musieli apelować, że wielu kolegów o przechodzenie do innych komisji. Nie może zostać tutaj białych plam, nie możemy zostawić białych plam.</u>
  527 + <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Dlatego też popieram bardzo te koncepcje spotkania się tych grup czwarta i piąta, druga i trzecia, pierwsza i siódma, jedenasta i dwunasta i oczywiście spotyka się dziesiąta i spotyka się ósma.</u>
  528 + <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Z tym, że uwaga do pana senatora sandomierskiego, bo tak się chciał określać. Otóż jestem głęboko przekonany osobiście, ale konsultowałem to także z panem senatorem Regulskim, który w Komitecie Obywatelskim prowadził te sprawy, że na początek, może później będzie inaczej, na początek problemy ekologii, tak ważne ogromnie. Może warto jest, to jest również nasze doświadczenie śląskie, chyba tutaj koledzy Chełkowski i Piotrowski mnie wesprą, że to jest jednak przede wszystkim problem nas mieszkańców, to jest problem władzy regionalnej, prawda. Także tutaj może na początek ruszymy w tym zakresie od samorządów. I kto w tym zakresie chciałby podjąć zadania niech się skontaktuje z całym zespołem senatora Regulskiego.</u>
  529 + <u xml:id="u-94.5" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">I wobec tego apel praktyczny. Moja propozycja praktyczna. Ponieważ zasygnalizowano nam, że czeka nas spotkanie w tej sali w poniedziałek w związku z wizytą prezydenta Busha, i że spotkamy się z nim również tutaj, jak się zdaje będzie to albo o godz. 2, albo o godz. 3 z minutami, żeby wykorzystać ten czas, proponuję ażeby się spotkać czy po południu czy wieczorem w tych grupach, których będzie kilka, prawda, sześć. Żeby się spotkać tutaj. Wielka prośba do państwa. Otrzymaliśmy wszyscy to zestawienie z prośbą o deklarację. Ja osobiście proponuję praktycznie, żeby wstawić nawet z góry sobie dwie komisje, czy dwie problematyki, w których chciałbym uczestniczyć. I żeby oddać to koledze Mycielskiemu, siedzącemu tutaj po prawej mojej ręce, żebyśmy mogli przygotować salę i mieć wstępną orientację, bardzo przepraszamy, od strony organizacyjnej, jeżeli już żeśmy raz takie deklaracje składali, ale do innego układu, prawda. Ten układ przyjęliśmy przecież wczoraj.</u>
  530 + <u xml:id="u-94.6" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">W związku z tym prośba o dostosowanie się do tego układu. Według tego przygotujemy pomieszczenia na popołudnie i wieczór w poniedziałek i spotkalibyśmy się, żeby zastanowić się, co zrobić z zakresem działania, i ewentualnie nawet żeby wysunąć już przewodniczących, podzielić się według zainteresowania.</u>
  531 + <u xml:id="u-94.7" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Sygnalizuję wszakże, że niezależnie od układu tych 11 komisji, które są przewidziane tutaj, budzące szczególne zainteresowanie, prawdopodobnie będziemy imiennie od strony Prezydium Senatu zwracać się do poszczególnych senatorów o pomoc w sformułowaniu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Dlatego, że ona nie budzi może specjalnego entuzjazmu, jest to żmudna i ciężka praca. Niewątpliwie będziemy się zwracać do prawników, niezależnie od tego, jakie zadania ekonomiczne, czy ściśle ustawodawcze będą podejmować, będziemy musieli mieć na pewno jakichś prawników, a także innych senatorów, którzy podejmą się sformułować może niezbyt dużą, ale jednak kilkuosobową Komisję Regulaminową i Spraw Senatorskich, ale tutaj już Prezydium wyjdzie z inicjatywą.</u>
  532 + <u xml:id="u-94.8" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">To tyle, co chciałem zaproponować na poniedziałek, na najbliższy poniedziałek.</u>
544 533 </div>
545 534 <div xml:id="div-95">
546   - <u xml:id="u-95.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
547   - <u xml:id="u-95.1" who="#Marszalek">Pan senator Osmańczyk.</u>
  535 + <u xml:id="u-95.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  536 + <u xml:id="u-95.1" who="#Marszałek">Pan senator Osmańczyk.</u>
548 537 </div>
549 538 <div xml:id="div-96">
550   - <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowczo sprzeciwiam się łączeniu Komisji Spraw Zagranicznych z Komisją ds. Emigracji. Jest to utopienie sprawy 15 milionów Polaków za granicą. Komisja Spraw Zagranicznych ma tyle problemów, że jak zacznie tylko omawiać stosunki z sąsiadami, a następnie z ONZ, a następnie z innymi państwami, to przecież nie znajdzie się czasu na to, żeby mówić o sprawach 15 milionów Polaków w świecie.</u>
551   - <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Dostałem równocześnie wniosek, ażeby nazwać to najkrócej, Emigracji i Diaspory. Wydaje mi się, że krótkie sformułowanie i krótkie nazwy są bardzo wskazane.</u>
552   - <u xml:id="u-96.2" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Dziękuję. Jeszcze raz powtarzam, sprzeciwiam się stanowczo łączeniu z Komisją Spraw Zagranicznych.</u>
  539 + <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowczo sprzeciwiam się łączeniu Komisji Spraw Zagranicznych z Komisją ds. Emigracji. Jest to utopienie sprawy 15 milionów Polaków za granicą. Komisja Spraw Zagranicznych ma tyle problemów, że jak zacznie tylko omawiać stosunki z sąsiadami, a następnie z ONZ, a następnie z innymi państwami, to przecież nie znajdzie się czasu na to, żeby mówić o sprawach 15 milionów Polaków w świecie.</u>
  540 + <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Dostałem równocześnie wniosek, ażeby nazwać to najkrócej, Emigracji i Diaspory. Wydaje mi się, że krótkie sformułowanie i krótkie nazwy są bardzo wskazane.</u>
  541 + <u xml:id="u-96.2" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Dziękuję. Jeszcze raz powtarzam, sprzeciwiam się stanowczo łączeniu z Komisją Spraw Zagranicznych.</u>
553 542 </div>
554 543 <div xml:id="div-97">
555   - <u xml:id="u-97.0" who="#Marszalek">Proszę Państwa, musimy jednak podjąć jakąś decyzję, przy czym chciałbym wyjaśnić. Po pierwsze, nie oznacza ta propozycja łączenia komisji. Jest to tylko propozycja wspólnego podjęcia w tych grupach prac. Ja dążę do tego, żebyśmy podjęli pracę merytoryczną jak najszybciej. I oczywiście potem się rozłączymy, przy czym może się okazać w toku prac merytorycznych, że się rozłączymy inaczej. Tak, że chciałbym, żebyśmy zrozumieli, że nie proponuję żadnego, że tak powiem, mechanicznego łączenia i przesądzania zagadnienia. Natomiast wolą większości, była jednak pewna komasacja. I dlatego to była pewna próba.</u>
556   - <u xml:id="u-97.1" who="#Marszalek">Natomiast chciałbym powiedzieć, że osobiście przekonał mnie pan senator Romaszewski, że może ekologia raczej będzie w grupie praw człowieka. Nie? W takim razie zrobimy jeszcze inaczej, na tych kartkach, które państwo zechcą wypełnić do jakiej chcą należeć komisji, proszę też napisać wobec tego ek. — ekologia i tam zaznaczyć preferencje, w gosp., albo w ochronie praw człowieka. Zobaczymy, co z tego wyjdzie, bo dzisiaj nie chciałbym już przedłużać dyskusji na ten temat, bo przecież jeszcze mamy punkt, zaproponowany przez senatora Szczypiorskiego.</u>
557   - <u xml:id="u-97.2" who="#Marszalek">Wobec tego, czy można liczyć, że jest aprobata, żeby zacząć nasze prace w tak określonych grupach? Potem przesądzimy, na razie nie przesądzamy tego. Kto jest za tym, żeby tak wystartować z pracami Senatu?</u>
558   - <u xml:id="u-97.3" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
559   - <u xml:id="u-97.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Jeden.</u>
560   - <u xml:id="u-97.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Trzy głosy.</u>
561   - <u xml:id="u-97.6" who="#Marszalek">Czyli rozumiem, że jest consensus, że wystartujemy, i na pewno będziemy bardzo dbali o to, żeby nie zaniedbać żadnego problemu istotnego. Jeżeli tak sprawa będzie postanowiona w łonie komisji, podzielimy się zgodnie z uchwałą albo w inny jeszcze sposób.</u>
562   - <u xml:id="u-97.7" who="#Marszalek">Tyle, gdy chodzi o sprawy komisji. Myśmy już częściowo omawiali, w ramach takiej trochę generalnej debaty propozycje pana senatora Szczypiorskiego, ale prosta lojalność nakazuje mi dać mu teraz głos, żebyśmy wrócili do spraw, które poruszył, a które mają charakter bardziej ogólny.</u>
563   - <u xml:id="u-97.8" who="#Marszalek">Proszę uprzejmie.</u>
  544 + <u xml:id="u-97.0" who="#Marszałek">Proszę Państwa, musimy jednak podjąć jakąś decyzję, przy czym chciałbym wyjaśnić. Po pierwsze, nie oznacza ta propozycja łączenia komisji. Jest to tylko propozycja wspólnego podjęcia w tych grupach prac. Ja dążę do tego, żebyśmy podjęli pracę merytoryczną jak najszybciej. I oczywiście potem się rozłączymy, przy czym może się okazać w toku prac merytorycznych, że się rozłączymy inaczej. Tak, że chciałbym, żebyśmy zrozumieli, że nie proponuję żadnego, że tak powiem, mechanicznego łączenia i przesądzania zagadnienia. Natomiast wolą większości, była jednak pewna komasacja. I dlatego to była pewna próba.</u>
  545 + <u xml:id="u-97.1" who="#Marszałek">Natomiast chciałbym powiedzieć, że osobiście przekonał mnie pan senator Romaszewski, że może ekologia raczej będzie w grupie praw człowieka. Nie? W takim razie zrobimy jeszcze inaczej, na tych kartkach, które państwo zechcą wypełnić do jakiej chcą należeć komisji, proszę też napisać wobec tego ek. — ekologia i tam zaznaczyć preferencje, w gosp., albo w ochronie praw człowieka. Zobaczymy, co z tego wyjdzie, bo dzisiaj nie chciałbym już przedłużać dyskusji na ten temat, bo przecież jeszcze mamy punkt, zaproponowany przez senatora Szczypiorskiego.</u>
  546 + <u xml:id="u-97.2" who="#Marszałek">Wobec tego, czy można liczyć, że jest aprobata, żeby zacząć nasze prace w tak określonych grupach? Potem przesądzimy, na razie nie przesądzamy tego. Kto jest za tym, żeby tak wystartować z pracami Senatu?</u>
  547 + <u xml:id="u-97.3" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  548 + <u xml:id="u-97.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Jeden.</u>
  549 + <u xml:id="u-97.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Trzy głosy.</u>
  550 + <u xml:id="u-97.6" who="#Marszałek">Czyli rozumiem, że jest consensus, że wystartujemy, i na pewno będziemy bardzo dbali o to, żeby nie zaniedbać żadnego problemu istotnego. Jeżeli tak sprawa będzie postanowiona w łonie komisji, podzielimy się zgodnie z uchwałą albo w inny jeszcze sposób.</u>
  551 + <u xml:id="u-97.7" who="#Marszałek">Tyle, gdy chodzi o sprawy komisji. Myśmy już częściowo omawiali, w ramach takiej trochę generalnej debaty propozycje pana senatora Szczypiorskiego, ale prosta lojalność nakazuje mi dać mu teraz głos, żebyśmy wrócili do spraw, które poruszył, a które mają charakter bardziej ogólny.</u>
  552 + <u xml:id="u-97.8" who="#Marszałek">Proszę uprzejmie.</u>
564 553 </div>
565 554 <div xml:id="div-98">
566   - <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorAleksanderPaszynski">W kwestii formalnej można?</u>
  555 + <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorAleksanderPaszyński">W kwestii formalnej można?</u>
567 556 </div>
568 557 <div xml:id="div-99">
569   - <u xml:id="u-99.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo — pan senator Paszyński.</u>
  558 + <u xml:id="u-99.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo — pan senator Paszyński.</u>
570 559 </div>
571 560 <div xml:id="div-100">
572   - <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorAleksanderPaszynski">Panie Marszałku! Panie! Panowie! W kwestii formalnej związanej z propozycją senatora Szczypiorskiego. Ja myślę, żeśmy dzisiaj dali społeczeństwu pełny apel, pokazując to, na czym tracimy czas. I myślę, że nie ma, powiedziałbym, gorszego sposobu, zaprezentowania naszej pracy, aniżeli ta demonstracja, jaką dzisiaj tutaj wykonaliśmy, która jest zarejestrowana i o 11 ukaże się w telewizorze.</u>
573   - <u xml:id="u-100.1" who="#SenatorAleksanderPaszynski">Myślę, że zderzenie tej relacji z bardzo pięknym w założeniu, zamyśle, apelu senatora Szczypiorskiego może tylko taką deklarację skompromitować.</u>
574   - <u xml:id="u-100.2" who="#SenatorAleksanderPaszynski">Wobec tego proponuję, ażebyśmy odstąpili od tego, na początku wydawało się bardzo świetnego pomysłu, bo myślę, że nie przejdziemy do świadomości społecznej w sposób właściwy, konfrontując naszą pracę z tymi pięknymi i wielkimi słowami, jakie moglibyśmy zawrzeć w takim apelu. Dziękuję bardzo.</u>
  561 + <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorAleksanderPaszyński">Panie Marszałku! Panie! Panowie! W kwestii formalnej związanej z propozycją senatora Szczypiorskiego. Ja myślę, żeśmy dzisiaj dali społeczeństwu pełny apel, pokazując to, na czym tracimy czas. I myślę, że nie ma, powiedziałbym, gorszego sposobu, zaprezentowania naszej pracy, aniżeli ta demonstracja, jaką dzisiaj tutaj wykonaliśmy, która jest zarejestrowana i o 11 ukaże się w telewizorze.</u>
  562 + <u xml:id="u-100.1" who="#SenatorAleksanderPaszyński">Myślę, że zderzenie tej relacji z bardzo pięknym w założeniu, zamyśle, apelu senatora Szczypiorskiego może tylko taką deklarację skompromitować.</u>
  563 + <u xml:id="u-100.2" who="#SenatorAleksanderPaszyński">Wobec tego proponuję, ażebyśmy odstąpili od tego, na początku wydawało się bardzo świetnego pomysłu, bo myślę, że nie przejdziemy do świadomości społecznej w sposób właściwy, konfrontując naszą pracę z tymi pięknymi i wielkimi słowami, jakie moglibyśmy zawrzeć w takim apelu. Dziękuję bardzo.</u>
575 564 </div>
576 565 <div xml:id="div-101">
577   - <u xml:id="u-101.0" who="#Marszalek">Dziękuję najmocniej, ale nie był to wniosek formalny. Ja jednak pozwolę sobie udzielić głosu panu senatorowi Szczypiorskiemu. To głos merytoryczny, a że przeciwny, to inna sprawa.</u>
  566 + <u xml:id="u-101.0" who="#Marszałek">Dziękuję najmocniej, ale nie był to wniosek formalny. Ja jednak pozwolę sobie udzielić głosu panu senatorowi Szczypiorskiemu. To głos merytoryczny, a że przeciwny, to inna sprawa.</u>
578 567 </div>
579 568 <div xml:id="div-102">
580 569 <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo za udzielenie mi głosu. Sprawa jest rzeczywiście cokolwiek skomplikowana. Ja się muszę powołać na to, co powiedział w czasie dyskusji senator Borowski. My jesteśmy w politycznej pustce. I to mnie skłoniło, aby apelować do Senatu o podjęcie jakiegoś kroku, no nazwijmy to, deklaratywnego. Ja po prostu niepokoję się o to, co powie i uczyni ulica w ciągu najbliższych dni. Tu padały ostrzeżenia, ponieważ niektórzy z mówców zarysowywali dramatyzm sytuacji. My wiemy, zresztą widzimy, jak to wygląda. Pan senator o tym mówił. Te kolejki przed sklepami itd. itd. Otóż ja odczuwam ogromną potrzebę jakiegoś ustosunkowania się do tych nastrojów. Myślę, że istotnie dzisiaj po tak wielu rozbieżnościach, byłoby rzeczą najwłaściwszą żeby sprawę przenieść na najbliższe posiedzenie Klubu. Może istotnie, jeżeli na Klubie my taką rzecz podejmiemy, aczkolwiek ja nie jestem do końca przekonany o słuszności tego rodzaju procedury. Bo czym innym jest posłanie Senatu czy apel Senatu do społeczeństwa polskiego, a czym innym jest apel Klubu. To jest inna zupełnie sprawa.</u>
... ... @@ -582,257 +571,253 @@
582 571 <u xml:id="u-102.2" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Krótko mówiąc — ja na dzień dzisiejszy nie czuję się na siłach, ażeby Wysokiej Izbie przedstawić jakikolwiek projekt takiego posłania, czy takiej rezolucji sensownej, która by miała ręce i nogi. I dlatego — albo zaproponuję go w poniedziałek, jeżeli się spotkamy na plenarnym zebraniu Senatu, albo przedstawię to na posiedzeniu Klubu, jeżeli ono będzie wcześniej. Ale podejrzewam, że nie będzie wcześniej. Wobec tego z uporem maniaka przedstawię to w poniedziałek. Dziękuję bardzo.</u>
583 572 </div>
584 573 <div xml:id="div-103">
585   - <u xml:id="u-103.0" who="#Marszalek">Proszę uprzejmie, panie senatorze.</u>
  574 + <u xml:id="u-103.0" who="#Marszałek">Proszę uprzejmie, panie senatorze.</u>
586 575 </div>
587 576 <div xml:id="div-104">
588   - <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorLechKoziol">Lech Kozioł — ziemia łomżyńska.</u>
589   - <u xml:id="u-104.1" who="#SenatorLechKoziol">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Prosiłem dzisiaj pana Marszałka przed posiedzeniem, że chciałbym zabrać głos w pewnej sprawie. Wydaje mi się, że w tym miejscu, a nie w wolnych wnioskach ten głos powinien być zarejestrowany. Bo rozumiem poczucie niespełnienia, które wyraził pan senator Szczypiorski. Rozumiem też te wszystkie głosy, które mówią o tym, że trzeba coś robić natychmiast. Wszyscy zostaliśmy wybrani przez ludzi, którzy są u kresu cierpliwości. Jeżeli będziemy wykonywali czysto prawniczą pracę senatorską, to nie załatwimy nic, albo bardzo niewiele, albo bardzo późno, albo z wielkim opóźnieniem, ze zbyt wielkim. I dlatego wszystkich nas tak bardzo niecierpliwi ta niemożność uzdrowienia czegokolwiek natychmiast.</u>
590   - <u xml:id="u-104.2" who="#SenatorLechKoziol">Ta niemożność wynika z pewnej sztucznej sytuacji, że oto wygraliśmy we wspaniałym stylu wybory i praktycznie rzecz biorąc, panie senatorze, proszę mi pozwolić skończyć mówić. I że nieoczekiwanie trochę dla wielu z nas, a już najbardziej nieoczekiwanie dla naszych wyborców, niejako nic z tego nie wynika.</u>
591   - <u xml:id="u-104.3" who="#SenatorLechKoziol">Wiąże nas w jakimś sensie uchwała, którą podjęliśmy na ostatnim posiedzeniu klubu, że Komitet Obywatelski, Klub Obywatelski nie jest zainteresowany wchodzeniem do rządu. Ale zdarzyły się od tego czasu dwa fakty polityczne. I te fakty polityczne zmuszają nas po prostu do zajęcia stanowiska, a przynajmniej do tego, żeby o najważniejszych sprawach politycznych mówić tutaj w Senacie, a nie tylko czytać w gazetach.</u>
592   - <u xml:id="u-104.4" who="#SenatorLechKoziol">Mianowicie takim faktem politycznym był artykuł redakcyjny posła Adama Michnika pt. — „Wy prezydenta, my premiera”. Nie wiem, czy pan poseł Michnik z własnej inicjatywy wyłącznie napisał ten artykuł, ale słyszałem, że tak. Jeśli tak było, że z własnej inicjatywy, mogę mu tylko pogratulować instynktu i odwagi. Bo to był bardzo ważny artykuł, który w jakiś sposób wywołał ogromny i chyba niespodziewany rezonans. Mianowicie ten artykuł poza tym wszystkim, o czym tam mówiono, był niejako sygnałem do naszego wschodniego sąsiada i zapytaniem. Był tym potrzebnym sygnałem, którego brakowało Lechowi Wałęsie wcześniej, mianowicie było to jak gdyby zapytanie — czy ten rząd, który my moglibyśmy ewentualnie stworzyć, byłby zaakceptowany.</u>
593   - <u xml:id="u-104.5" who="#SenatorLechKoziol">I drugim faktem politycznym było to, że odpowiedź się ukazała. Wysokiej osobistości z najbliższego otoczenia sekretarza Gorbaczowa. I dlatego nie możemy tu siedzieć w Senacie i udawać, że się nic nie stało. Bo stało się bardzo wiele. I bardzo dobrze się składa, że mamy przed sobą czwartek, piątek, sobotę, niedzielę, dopiero się spotkamy w poniedziałek. Bo może będzie czas, żeby coś się zaczęło dziać jeszcze bardziej w tych czterech dniach, że poprosimy ludzi, którzy są w Prezydium naszego klubu, żeby zaczęli jakieś sondaże i jakieś konsultacje.</u>
594   - <u xml:id="u-104.6" who="#SenatorLechKoziol">Jeszcze zdarzył się jeden fakt, który konkretne polityczne reperkusje musi pociągnąć za sobą. Otóż ten artykuł, który ukazał się w — „Gazecie Wyborczej” jest przez naszych wyborców identyfikowany ze stanowiskiem nas wszystkich i związku. I dlatego musi się znaleźć jakieś słowo i jakieś odniesienie do takiego stanowiska choćby to było niesłuszne, choćby rzeczywiście pan Michnik zrobił to we własnym imieniu tylko. Co więcej, wydaje mi się, że pan Michnik to, co napisał, napisał owszem w swoim imieniu, ale w imieniu wielu z nas również.</u>
595   - <u xml:id="u-104.7" who="#SenatorLechKoziol">Rozmawiałem z kilkoma senatorami i kilkoma posłami i zdaję sobie sprawę, że nasze poglądy są bardzo zbliżone, bardzo podobne do poglądów głoszonych przez pana Michnika.</u>
596   - <u xml:id="u-104.8" who="#SenatorLechKoziol">Ale chcę jeszcze coś innego, bardzo ciekawego powiedzieć. Mianowicie taką samą koncepcję miałem okazję wysłuchać w połowie maja, a zatem jeszcze grubo przed tymi wspaniale wygranymi wyborami. Otóż taką koncepcję bardzo szczegółowo i precyzyjnie opracowaną wyłożył mi pan Ryszard Reiff, nie ma go w tej chwili. Bardzo mi przykro, że nie zdołaniem uzyskać jego zgody na powołanie się na jego nazwisko, po prostu nie spodziewałem się, że tak wcześnie wyjdzie.</u>
597   - <u xml:id="u-104.9" who="#SenatorLechKoziol">Więc ta koncepcja już była przygotowywana przez ludzi, którzy potrafili przewidywać pewne polityczne możliwości, jeszcze grubo przed zakończeniem wyborów. I to była koncepcja bardzo logiczna, bardzo precyzyjna i bardzo realna na wypadek wygrania wyborów w takim stylu, w jakim rzeczywiście wygraliśmy.</u>
598   - <u xml:id="u-104.10" who="#SenatorLechKoziol">Chcę tutaj nawiązać do słów przewodniczącego Związku pana Lecha Wałęsy, który bardzo często powtarza w ostatnim okresie i zgadzamy się z tym — odważnie lecz rozważnie. Podoba mi się takie postawienie sprawy i rzeczywiście gwarantuje jakiś rozsądny wybór.</u>
599   - <u xml:id="u-104.11" who="#SenatorLechKoziol">Wielu moich kolegów senatorów, posłów, a także wielu moich wyborców nie rozumie jednak, że przy takim wyniku wyborów chcemy tylko minimum. Bo trzeba sobie powiedzieć, że przy tak wspaniałym wyniku wyborów zadowalamy się absolutnym minimum, taką oczywistością, że oto jesteśmy w Sejmie i w Senacie. No, ale to jest oczywistość i nic z tego więcej nie wynika. Czy te wybory byłyby wygrane w znacznie gorszym stylu, to samo byłoby. I w tym wspaniałym stylu jest to samo, jak gdyby to zwycięstwo, wspaniałe zwycięstwo wyborcze jest w żaden sposób nie wykorzystane ponad konieczność.</u>
600   - <u xml:id="u-104.12" who="#SenatorLechKoziol">Proszę sobie uzmysłowić, że jeśli chcemy pozostać opozycją wyłącznie, a zatem posługiwać się wyłącznie taktyką parlamentarną, która w istocie rzeczy sprowadza się do tego, że jesteśmy w stanie łącznie z naszymi posłami w Sejmie zablokować każdą niekorzystną według naszego rozeznania ustawę, jest ogromnie ciężkim sposobem na wpływanie na szybkie decyzje rządowe. Jeśli posłużyć się przykładem jest to próba wzięcia udziału w rajdzie samochodowym przy niesprawnej kierownicy, przed każdym zakrętem trzeba się zatrzymać i tył samochodu przenieść w odpowiednim kierunku. Można w ten sposób dojechać, oczywiście, do mety, ale nigdy nie można wygrać wyścigu.</u>
601   - <u xml:id="u-104.13" who="#SenatorLechKoziol">Wydaje mi się, że gdybyśmy poprzestali jako opozycja tylko na takim mechanizmie, że będziemy metodą parlamentarnego blokowania niekorzystnych ustaw chcieli na to wpływać, to zanim uzyskamy decyzję korzystną, miną czasami miesiące. Sytuacja kraju jest tak tragiczna, że wymaga natychmiastowych posunięć.</u>
602   - <u xml:id="u-104.14" who="#SenatorLechKoziol">Może niepotrzebnie o tych rzeczach mówię, ale wydaje mi się, że jest w tej chwili szansa i być może nigdy się ta szansa nie powtórzy. To moje wystąpienie proszę potraktować tylko jako prośbę o zastanowienie się przed tą przerwą do poniedziałku, czy nie powinniśmy jeszcze raz spotkać się i omówić tej kwestii na posiedzeniu naszego Klubu Obywatelskiego. Jeśli nie chcemy tworzyć Rządu, jeżeli nie chcemy współuczestniczyć w jego tworzeniu, to skoro sytuacja polityczna wygląda praktycznie tak, że żaden z kandydatów, jakikolwiek kandydat nie może zostać prezydentem bez naszego, już nie pomocy, ale choćby przyzwolenia, bo takie są fakty, to jeśli nawet nie chcemy, tak jak twierdzi, tak jak woła Michnik, nasz premier i nasz rząd, jeśli nawet tego nie chcemy, to przynajmniej mając tak silną pozycję i tak silną ogromną możliwość, moglibyśmy zażądać, żeby to był rząd, takie padały określenia, okrągłego stołu, zaufania publicznego. Czy moglibyśmy zażądać szeregu innych niezbędnych w tej chwili posunięć. Nie robimy tego wcale. Zadowalamy się tym, co wynika wprost z wyborów, a sytuacja polityczna ulega błyskawicznej zmianie. Oto zadano pytanie, zadał je redaktor — „Gazety Wyborczej” i uzyskał odpowiedź. Rozważmy to, czy nie warto zmienić naszej koncepcji, bo tylko ta koncepcja gwarantuje rzeczywisty i natychmiastowy i szybki wpływ na zmiany sytuacji, metodą parlamentarną można osiągnąć bardzo wiele, ale w bardzo długim czasie. Dziękuję bardzo.</u>
  577 + <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorLechKozioł">Lech Kozioł — ziemia łomżyńska.</u>
  578 + <u xml:id="u-104.1" who="#SenatorLechKozioł">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Prosiłem dzisiaj pana Marszałka przed posiedzeniem, że chciałbym zabrać głos w pewnej sprawie. Wydaje mi się, że w tym miejscu, a nie w wolnych wnioskach ten głos powinien być zarejestrowany. Bo rozumiem poczucie niespełnienia, które wyraził pan senator Szczypiorski. Rozumiem też te wszystkie głosy, które mówią o tym, że trzeba coś robić natychmiast. Wszyscy zostaliśmy wybrani przez ludzi, którzy są u kresu cierpliwości. Jeżeli będziemy wykonywali czysto prawniczą pracę senatorską, to nie załatwimy nic, albo bardzo niewiele, albo bardzo późno, albo z wielkim opóźnieniem, ze zbyt wielkim. I dlatego wszystkich nas tak bardzo niecierpliwi ta niemożność uzdrowienia czegokolwiek natychmiast.</u>
  579 + <u xml:id="u-104.2" who="#SenatorLechKozioł">Ta niemożność wynika z pewnej sztucznej sytuacji, że oto wygraliśmy we wspaniałym stylu wybory i praktycznie rzecz biorąc, panie senatorze, proszę mi pozwolić skończyć mówić. I że nieoczekiwanie trochę dla wielu z nas, a już najbardziej nieoczekiwanie dla naszych wyborców, niejako nic z tego nie wynika.</u>
  580 + <u xml:id="u-104.3" who="#SenatorLechKozioł">Wiąże nas w jakimś sensie uchwała, którą podjęliśmy na ostatnim posiedzeniu klubu, że Komitet Obywatelski, Klub Obywatelski nie jest zainteresowany wchodzeniem do rządu. Ale zdarzyły się od tego czasu dwa fakty polityczne. I te fakty polityczne zmuszają nas po prostu do zajęcia stanowiska, a przynajmniej do tego, żeby o najważniejszych sprawach politycznych mówić tutaj w Senacie, a nie tylko czytać w gazetach.</u>
  581 + <u xml:id="u-104.4" who="#SenatorLechKozioł">Mianowicie takim faktem politycznym był artykuł redakcyjny posła Adama Michnika pt. „Wy prezydenta, my premiera”. Nie wiem, czy pan poseł Michnik z własnej inicjatywy wyłącznie napisał ten artykuł, ale słyszałem, że tak. Jeśli tak było, że z własnej inicjatywy, mogę mu tylko pogratulować instynktu i odwagi. Bo to był bardzo ważny artykuł, który w jakiś sposób wywołał ogromny i chyba niespodziewany rezonans. Mianowicie ten artykuł poza tym wszystkim, o czym tam mówiono, był niejako sygnałem do naszego wschodniego sąsiada i zapytaniem. Był tym potrzebnym sygnałem, którego brakowało Lechowi Wałęsie wcześniej, mianowicie było to jak gdyby zapytanie — czy ten rząd, który my moglibyśmy ewentualnie stworzyć, byłby zaakceptowany.</u>
  582 + <u xml:id="u-104.5" who="#SenatorLechKozioł">I drugim faktem politycznym było to, że odpowiedź się ukazała. Wysokiej osobistości z najbliższego otoczenia sekretarza Gorbaczowa. I dlatego nie możemy tu siedzieć w Senacie i udawać, że się nic nie stało. Bo stało się bardzo wiele. I bardzo dobrze się składa, że mamy przed sobą czwartek, piątek, sobotę, niedzielę, dopiero się spotkamy w poniedziałek. Bo może będzie czas, żeby coś się zaczęło dziać jeszcze bardziej w tych czterech dniach, że poprosimy ludzi, którzy są w Prezydium naszego klubu, żeby zaczęli jakieś sondaże i jakieś konsultacje.</u>
  583 + <u xml:id="u-104.6" who="#SenatorLechKozioł">Jeszcze zdarzył się jeden fakt, który konkretne polityczne reperkusje musi pociągnąć za sobą. Otóż ten artykuł, który ukazał się w „Gazecie Wyborczej” jest przez naszych wyborców identyfikowany ze stanowiskiem nas wszystkich i związku. I dlatego musi się znaleźć jakieś słowo i jakieś odniesienie do takiego stanowiska choćby to było niesłuszne, choćby rzeczywiście pan Michnik zrobił to we własnym imieniu tylko. Co więcej, wydaje mi się, że pan Michnik to, co napisał, napisał owszem w swoim imieniu, ale w imieniu wielu z nas również.</u>
  584 + <u xml:id="u-104.7" who="#SenatorLechKozioł">Rozmawiałem z kilkoma senatorami i kilkoma posłami i zdaję sobie sprawę, że nasze poglądy są bardzo zbliżone, bardzo podobne do poglądów głoszonych przez pana Michnika.</u>
  585 + <u xml:id="u-104.8" who="#SenatorLechKozioł">Ale chcę jeszcze coś innego, bardzo ciekawego powiedzieć. Mianowicie taką samą koncepcję miałem okazję wysłuchać w połowie maja, a zatem jeszcze grubo przed tymi wspaniale wygranymi wyborami. Otóż taką koncepcję bardzo szczegółowo i precyzyjnie opracowaną wyłożył mi pan Ryszard Reiff, nie ma go w tej chwili. Bardzo mi przykro, że nie zdołaniem uzyskać jego zgody na powołanie się na jego nazwisko, po prostu nie spodziewałem się, że tak wcześnie wyjdzie.</u>
  586 + <u xml:id="u-104.9" who="#SenatorLechKozioł">Więc ta koncepcja już była przygotowywana przez ludzi, którzy potrafili przewidywać pewne polityczne możliwości, jeszcze grubo przed zakończeniem wyborów. I to była koncepcja bardzo logiczna, bardzo precyzyjna i bardzo realna na wypadek wygrania wyborów w takim stylu, w jakim rzeczywiście wygraliśmy.</u>
  587 + <u xml:id="u-104.10" who="#SenatorLechKozioł">Chcę tutaj nawiązać do słów przewodniczącego Związku pana Lecha Wałęsy, który bardzo często powtarza w ostatnim okresie i zgadzamy się z tym — odważnie lecz rozważnie. Podoba mi się takie postawienie sprawy i rzeczywiście gwarantuje jakiś rozsądny wybór.</u>
  588 + <u xml:id="u-104.11" who="#SenatorLechKozioł">Wielu moich kolegów senatorów, posłów, a także wielu moich wyborców nie rozumie jednak, że przy takim wyniku wyborów chcemy tylko minimum. Bo trzeba sobie powiedzieć, że przy tak wspaniałym wyniku wyborów zadowalamy się absolutnym minimum, taką oczywistością, że oto jesteśmy w Sejmie i w Senacie. No, ale to jest oczywistość i nic z tego więcej nie wynika. Czy te wybory byłyby wygrane w znacznie gorszym stylu, to samo byłoby. I w tym wspaniałym stylu jest to samo, jak gdyby to zwycięstwo, wspaniałe zwycięstwo wyborcze jest w żaden sposób nie wykorzystane ponad konieczność.</u>
  589 + <u xml:id="u-104.12" who="#SenatorLechKozioł">Proszę sobie uzmysłowić, że jeśli chcemy pozostać opozycją wyłącznie, a zatem posługiwać się wyłącznie taktyką parlamentarną, która w istocie rzeczy sprowadza się do tego, że jesteśmy w stanie łącznie z naszymi posłami w Sejmie zablokować każdą niekorzystną według naszego rozeznania ustawę, jest ogromnie ciężkim sposobem na wpływanie na szybkie decyzje rządowe. Jeśli posłużyć się przykładem jest to próba wzięcia udziału w rajdzie samochodowym przy niesprawnej kierownicy, przed każdym zakrętem trzeba się zatrzymać i tył samochodu przenieść w odpowiednim kierunku. Można w ten sposób dojechać, oczywiście, do mety, ale nigdy nie można wygrać wyścigu.</u>
  590 + <u xml:id="u-104.13" who="#SenatorLechKozioł">Wydaje mi się, że gdybyśmy poprzestali jako opozycja tylko na takim mechanizmie, że będziemy metodą parlamentarnego blokowania niekorzystnych ustaw chcieli na to wpływać, to zanim uzyskamy decyzję korzystną, miną czasami miesiące. Sytuacja kraju jest tak tragiczna, że wymaga natychmiastowych posunięć.</u>
  591 + <u xml:id="u-104.14" who="#SenatorLechKozioł">Może niepotrzebnie o tych rzeczach mówię, ale wydaje mi się, że jest w tej chwili szansa i być może nigdy się ta szansa nie powtórzy. To moje wystąpienie proszę potraktować tylko jako prośbę o zastanowienie się przed tą przerwą do poniedziałku, czy nie powinniśmy jeszcze raz spotkać się i omówić tej kwestii na posiedzeniu naszego Klubu Obywatelskiego. Jeśli nie chcemy tworzyć Rządu, jeżeli nie chcemy współuczestniczyć w jego tworzeniu, to skoro sytuacja polityczna wygląda praktycznie tak, że żaden z kandydatów, jakikolwiek kandydat nie może zostać prezydentem bez naszego, już nie pomocy, ale choćby przyzwolenia, bo takie są fakty, to jeśli nawet nie chcemy, tak jak twierdzi, tak jak woła Michnik, nasz premier i nasz rząd, jeśli nawet tego nie chcemy, to przynajmniej mając tak silną pozycję i tak silną ogromną możliwość, moglibyśmy zażądać, żeby to był rząd, takie padały określenia, okrągłego stołu, zaufania publicznego. Czy moglibyśmy zażądać szeregu innych niezbędnych w tej chwili posunięć. Nie robimy tego wcale. Zadowalamy się tym, co wynika wprost z wyborów, a sytuacja polityczna ulega błyskawicznej zmianie. Oto zadano pytanie, zadał je redaktor „Gazety Wyborczej” i uzyskał odpowiedź. Rozważmy to, czy nie warto zmienić naszej koncepcji, bo tylko ta koncepcja gwarantuje rzeczywisty i natychmiastowy i szybki wpływ na zmiany sytuacji, metodą parlamentarną można osiągnąć bardzo wiele, ale w bardzo długim czasie. Dziękuję bardzo.</u>
603 592 <u xml:id="u-104.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
604 593 </div>
605 594 <div xml:id="div-105">
606   - <u xml:id="u-105.0" who="#Marszalek">Prosił o głos senator Kłopotowski.</u>
  595 + <u xml:id="u-105.0" who="#Marszałek">Prosił o głos senator Kłopotowski.</u>
607 596 </div>
608 597 <div xml:id="div-106">
609   - <u xml:id="u-106.0" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">Przepraszam, ale ja nie prosiłem o głos.</u>
  598 + <u xml:id="u-106.0" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">Przepraszam, ale ja nie prosiłem o głos.</u>
610 599 </div>
611 600 <div xml:id="div-107">
612   - <u xml:id="u-107.0" who="#Marszalek">W takim razie pan senator Osmańczyk, potem Wielowieyski. Proszę, proszę.</u>
  601 + <u xml:id="u-107.0" who="#Marszałek">W takim razie pan senator Osmańczyk, potem Wielowieyski. Proszę, proszę.</u>
613 602 </div>
614 603 <div xml:id="div-108">
615   - <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W całości popieram wypowiedź mojego przedmówcy. Chciałem jednak wobec tego zadać pytanie, czy my mamy się zwracać do społeczeństwa, czy też do tych, którzy przedłużają ten kryzys prezydencki. Przecież my do dziś dnia nie wiemy, jaka jest decyzja, jaki jest kandydat na prezydenta strony rządowo-koalicyjnej, no niechże ta sprawa się nie przedłuża. Jak długo mamy czekać?</u>
616   - <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorEdmundOsmanczyk">Słyszałem nawet w kuluarach, że dopiero 18 lipca będzie odpowiedź, po wizycie Prezydenta Busha. Przepraszam bardzo, niech strona rządowo-koalicyjna da odpowiedź wreszcie, jak długo chce przedłużać kryzys prezydencki. Dziękuję.</u>
  604 + <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W całości popieram wypowiedź mojego przedmówcy. Chciałem jednak wobec tego zadać pytanie, czy my mamy się zwracać do społeczeństwa, czy też do tych, którzy przedłużają ten kryzys prezydencki. Przecież my do dziś dnia nie wiemy, jaka jest decyzja, jaki jest kandydat na prezydenta strony rządowo-koalicyjnej, no niechże ta sprawa się nie przedłuża. Jak długo mamy czekać?</u>
  605 + <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorEdmundOsmańczyk">Słyszałem nawet w kuluarach, że dopiero 18 lipca będzie odpowiedź, po wizycie Prezydenta Busha. Przepraszam bardzo, niech strona rządowo-koalicyjna da odpowiedź wreszcie, jak długo chce przedłużać kryzys prezydencki. Dziękuję.</u>
617 606 <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
618 607 </div>
619 608 <div xml:id="div-109">
620   - <u xml:id="u-109.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
621   - <u xml:id="u-109.1" who="#Marszalek">Pan wicemarszałek Wielowieyski.</u>
  609 + <u xml:id="u-109.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  610 + <u xml:id="u-109.1" who="#Marszałek">Pan wicemarszałek Wielowieyski.</u>
622 611 </div>
623 612 <div xml:id="div-110">
624   - <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan senator Kozioł podniósł niezwykle ważna sprawę, która poruszyła opinię publiczną w kraju, artykuł kolegi posła Michnika miał rzeczywiście duże znaczenie i był w różny sposób odbierany. Jednakże muszę polemizować tutaj z senatorem Koziołem i zaproponować inną interpretację lego wydarzenia i inną jego ocenę.</u>
625   - <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">W moim przekonaniu, zresztą zaczynam, żeby nie było tutaj wątpliwości, stało się bardzo źle, że ten artykuł się pojawił, nie że w ogóle się pojawił, ale że się pojawił w tej formie. Mój przyjaciel i kolega Adam Michnik ma oczywiście prawo i jest to rzeczy potrzebną wręcz, żeby prezentować odważnie poglądy w istotnych sprawach, które się dzieją, w sprawach dotyczących całego narodu, całego państwa. To trzeba robić.</u>
626   - <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Natomiast źle się stało, że ukazało się to na pierwszej stronie naszego dziennika, naszego wspólnego dziennika, co mogło dezinformować opinię publiczną i być odbierane jako oficjalna propozycja, nasza, ruchu obywatelskiego, Solidarności. A to tak nie było. Był to głos posła Adama Michnika w jakimś stopniu, w jakiejś formie przedstawił nam to również na spotkaniu w naszym klubie parlamentarnym. To był jego głos. No, ale powstał nowy fakt, prawda? Fakt obiektywny, społeczeństwo otrzymało pewną propozycję, potraktowało ją w różny sposób, no i jak to ładnie pan senator Kozioł określił, nadano sygnał i oczekiwano odpowiedzi, odpowiedź nadeszła natychmiast. Można powiedzieć, że natychmiast.</u>
627   - <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Proszę Państwa, ale naprawdę chłodno się zastanówmy nad sensem i znaczeniem tej odpowiedzi, to znaczy wypowiedzi pana Zagładina na temat tego, że Związek Radziecki, ja mówię swoimi słowami, nie pamiętam dokładnie tej formuły, nie będzie tutaj przeszkadzał, interweniował, czyli zajmuje stanowisko bardzo powściągliwe czy wręcz życzliwe, jeśli chodzi o przyszłe rządy w Polsce i ich różne formy.</u>
628   - <u xml:id="u-110.4" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Proszę Państwa, a cóż, znaczy nie, ja nie chciałem tu zadać retoryczne pytanie, cóż Związek Sowiecki miał odpowiedzieć? Nie, to nawet nie tak. Sprawa jest bardzo prosta, to była najlepsza odpowiedź, jaką w moim przekonaniu należało dać na takie zapytanie. I właściwie jedyna odpowiedź. Jedyna odpowiedź tamtych bardzo twardo chodzących po ziemi ludzi, mających bardzo dobre rozeznanie nie tylko w wielkiej polityce światowej, ale bardzo dobre rozeznanie w konkretnej sytuacji polskiej. Sadzę, że była to bardzo realistyczna i bardzo właściwa odpowiedź, sygnał na Zachód, sygnał na cały świat, że linia Gorbaczowowska jest podtrzymywana, właśnie linia otwarta, spokojna, pozytywna, jeśli chodzi o zmiany zachodzące w naszym bloku.</u>
629   - <u xml:id="u-110.5" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Natomiast, podkreślam, była to wypowiedź oparta o dobre rozeznania realiów i o mocną świadomość, że żadna ze stron, które tutaj wchodzą w grę, ani Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, ani opozycja Solidarnościowa nie może podjąć takiego kroku, ani jedna, ani druga strona, ponieważ i dla jednej i dla drugiej strony oznacza to, no dla jednej strony oznacza to śmiertelne niebezpieczeństwo, dla drugiej bardzo duże niebezpieczeństwo i sytuację niezmiernie groźną. I tam dobrze o tym wiedziano. I dlatego można sobie było pozwolić bez wielkich problemów na złożenie takiego słusznego, skądinąd, pozytywnego, przyjaznego nam oświadczenia.</u>
630   - <u xml:id="u-110.6" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Dlaczego to nie jest realne? Dlatego, że proszę państwa, przypomnijmy sobie, że Władysław Baka, który był przez kilka lat Ministrem ds. Reformy Gospodarczej, i znam go, wielu z nas go zna osobiście, był zdecydowanym zwolennikiem tej reformy, jest człowiekiem dzielnym i dobrym fachowcem, wiedzącym czego chce i nie mógł zrobić prawie nic. Przepisy uchwalano i wydawano. Jeśli chodzi o zmianę struktur i faktycznego sterowania, prawie się nic nie zmieniło, jego działania były gdzie tylko można skutecznie i precyzyjnie blokowane.</u>
631   - <u xml:id="u-110.7" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Daję to jako przykład. Przykładów możemy znaleźć tutaj mnóstwo. Jak by wyglądała skuteczność działania naszego gabinetu, złożonego z kilkunastu czy 20 bardzo dzielnych fachowych, kompetentnych ludzi, którzy stanęliby naprzeciw potężnego, dziesiątki tysięcy ludzi liczącego aparatu kierowniczego wysokiego, nadzorującego, wykonującego? Jakżeż byłoby tutaj? Wyjścia byłyby tylko dwa, prawda? W ciągu kilku miesięcy dać się utopić w sytuacji, szarpiąc się rozpaczliwie z problemami i z tym aparatem, albo rewolucyjnymi metodami natychmiast zniszczyć ten aparat, wprowadzić własny, nie bardzo widzę, gdzie on jeszcze jest, i podjąć w zupełnie nowy sposób gospodarkę i życie społeczne.</u>
632   - <u xml:id="u-110.8" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Rozumiecie, niezależnie od realiów, od możliwości, kim, kto, jak, byłoby to zasadnicze odejście od tego, co sobie zakładamy jako punkt wyjścia, jako zasadę, że idziemy spokojniej, ewolucyjnie, a nie rewolucyjnie, że ani tego zasadniczo nie przyjmujemy, no ani nie możemy przyjąć jeśli chodzi o poczucie realizmu. Tak wygląda możliwość wykonywania, powiedzmy przejmowania pełnej kontroli, czy daleko idącej kontroli władzy wykonawczej w warunkach ciężkiego kryzysu gospodarczego i konieczności szybkiego wprowadzania reformy, w co musimy być zaangażowani, czemu musimy dać wsparcie, ale czego my sami zrobić nie możemy.</u>
633   - <u xml:id="u-110.9" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Natomiast od drugiej strony jak to wygląda — no przecież takie uderzenie, prawda, w podstawy ustroju, nie w podstawy ustroju powiedzmy, no w ten system społeczny, w środowiska, które ten system społeczny zabezpieczają i które go tworzą, prawda. No jest przecież nie do przyjęcia. Jest nie tylko sprzeczne z — „okrągłym stołem”, ale z elementarnym zdrowym rozsądkiem.</u>
634   - <u xml:id="u-110.10" who="#WicemarszalekAndrzejWielowieyski">Tak więc obydwie strony nie mogą przyjąć tego układu i odpowiedź z Moskwy — jeżeli tak można nazwać prawda — nie mogła być inna. Mogła być tylko taka, ze względu po prostu na zupełną absurdalność tego pomysłu.</u>
  613 + <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan senator Kozioł podniósł niezwykle ważna sprawę, która poruszyła opinię publiczną w kraju, artykuł kolegi posła Michnika miał rzeczywiście duże znaczenie i był w różny sposób odbierany. Jednakże muszę polemizować tutaj z senatorem Koziołem i zaproponować inną interpretację lego wydarzenia i inną jego ocenę.</u>
  614 + <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">W moim przekonaniu, zresztą zaczynam, żeby nie było tutaj wątpliwości, stało się bardzo źle, że ten artykuł się pojawił, nie że w ogóle się pojawił, ale że się pojawił w tej formie. Mój przyjaciel i kolega Adam Michnik ma oczywiście prawo i jest to rzeczy potrzebną wręcz, żeby prezentować odważnie poglądy w istotnych sprawach, które się dzieją, w sprawach dotyczących całego narodu, całego państwa. To trzeba robić.</u>
  615 + <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Natomiast źle się stało, że ukazało się to na pierwszej stronie naszego dziennika, naszego wspólnego dziennika, co mogło dezinformować opinię publiczną i być odbierane jako oficjalna propozycja, nasza, ruchu obywatelskiego, Solidarności. A to tak nie było. Był to głos posła Adama Michnika w jakimś stopniu, w jakiejś formie przedstawił nam to również na spotkaniu w naszym klubie parlamentarnym. To był jego głos. No, ale powstał nowy fakt, prawda? Fakt obiektywny, społeczeństwo otrzymało pewną propozycję, potraktowało ją w różny sposób, no i jak to ładnie pan senator Kozioł określił, nadano sygnał i oczekiwano odpowiedzi, odpowiedź nadeszła natychmiast. Można powiedzieć, że natychmiast.</u>
  616 + <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Proszę Państwa, ale naprawdę chłodno się zastanówmy nad sensem i znaczeniem tej odpowiedzi, to znaczy wypowiedzi pana Zagładina na temat tego, że Związek Radziecki, ja mówię swoimi słowami, nie pamiętam dokładnie tej formuły, nie będzie tutaj przeszkadzał, interweniował, czyli zajmuje stanowisko bardzo powściągliwe czy wręcz życzliwe, jeśli chodzi o przyszłe rządy w Polsce i ich różne formy.</u>
  617 + <u xml:id="u-110.4" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Proszę Państwa, a cóż, znaczy nie, ja nie chciałem tu zadać retoryczne pytanie, cóż Związek Sowiecki miał odpowiedzieć? Nie, to nawet nie tak. Sprawa jest bardzo prosta, to była najlepsza odpowiedź, jaką w moim przekonaniu należało dać na takie zapytanie. I właściwie jedyna odpowiedź. Jedyna odpowiedź tamtych bardzo twardo chodzących po ziemi ludzi, mających bardzo dobre rozeznanie nie tylko w wielkiej polityce światowej, ale bardzo dobre rozeznanie w konkretnej sytuacji polskiej. Sadzę, że była to bardzo realistyczna i bardzo właściwa odpowiedź, sygnał na Zachód, sygnał na cały świat, że linia Gorbaczowowska jest podtrzymywana, właśnie linia otwarta, spokojna, pozytywna, jeśli chodzi o zmiany zachodzące w naszym bloku.</u>
  618 + <u xml:id="u-110.5" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Natomiast, podkreślam, była to wypowiedź oparta o dobre rozeznania realiów i o mocną świadomość, że żadna ze stron, które tutaj wchodzą w grę, ani Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, ani opozycja Solidarnościowa nie może podjąć takiego kroku, ani jedna, ani druga strona, ponieważ i dla jednej i dla drugiej strony oznacza to, no dla jednej strony oznacza to śmiertelne niebezpieczeństwo, dla drugiej bardzo duże niebezpieczeństwo i sytuację niezmiernie groźną. I tam dobrze o tym wiedziano. I dlatego można sobie było pozwolić bez wielkich problemów na złożenie takiego słusznego, skądinąd, pozytywnego, przyjaznego nam oświadczenia.</u>
  619 + <u xml:id="u-110.6" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Dlaczego to nie jest realne? Dlatego, że proszę państwa, przypomnijmy sobie, że Władysław Baka, który był przez kilka lat Ministrem ds. Reformy Gospodarczej, i znam go, wielu z nas go zna osobiście, był zdecydowanym zwolennikiem tej reformy, jest człowiekiem dzielnym i dobrym fachowcem, wiedzącym czego chce i nie mógł zrobić prawie nic. Przepisy uchwalano i wydawano. Jeśli chodzi o zmianę struktur i faktycznego sterowania, prawie się nic nie zmieniło, jego działania były gdzie tylko można skutecznie i precyzyjnie blokowane.</u>
  620 + <u xml:id="u-110.7" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Daję to jako przykład. Przykładów możemy znaleźć tutaj mnóstwo. Jak by wyglądała skuteczność działania naszego gabinetu, złożonego z kilkunastu czy 20 bardzo dzielnych fachowych, kompetentnych ludzi, którzy stanęliby naprzeciw potężnego, dziesiątki tysięcy ludzi liczącego aparatu kierowniczego wysokiego, nadzorującego, wykonującego? Jakżeż byłoby tutaj? Wyjścia byłyby tylko dwa, prawda? W ciągu kilku miesięcy dać się utopić w sytuacji, szarpiąc się rozpaczliwie z problemami i z tym aparatem, albo rewolucyjnymi metodami natychmiast zniszczyć ten aparat, wprowadzić własny, nie bardzo widzę, gdzie on jeszcze jest, i podjąć w zupełnie nowy sposób gospodarkę i życie społeczne.</u>
  621 + <u xml:id="u-110.8" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Rozumiecie, niezależnie od realiów, od możliwości, kim, kto, jak, byłoby to zasadnicze odejście od tego, co sobie zakładamy jako punkt wyjścia, jako zasadę, że idziemy spokojniej, ewolucyjnie, a nie rewolucyjnie, że ani tego zasadniczo nie przyjmujemy, no ani nie możemy przyjąć jeśli chodzi o poczucie realizmu. Tak wygląda możliwość wykonywania, powiedzmy przejmowania pełnej kontroli, czy daleko idącej kontroli władzy wykonawczej w warunkach ciężkiego kryzysu gospodarczego i konieczności szybkiego wprowadzania reformy, w co musimy być zaangażowani, czemu musimy dać wsparcie, ale czego my sami zrobić nie możemy.</u>
  622 + <u xml:id="u-110.9" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Natomiast od drugiej strony jak to wygląda — no przecież takie uderzenie, prawda, w podstawy ustroju, nie w podstawy ustroju powiedzmy, no w ten system społeczny, w środowiska, które ten system społeczny zabezpieczają i które go tworzą, prawda. No jest przecież nie do przyjęcia. Jest nie tylko sprzeczne z „okrągłym stołem”, ale z elementarnym zdrowym rozsądkiem.</u>
  623 + <u xml:id="u-110.10" who="#WicemarszałekAndrzejWielowieyski">Tak więc obydwie strony nie mogą przyjąć tego układu i odpowiedź z Moskwy — jeżeli tak można nazwać prawda — nie mogła być inna. Mogła być tylko taka, ze względu po prostu na zupełną absurdalność tego pomysłu.</u>
635 624 </div>
636 625 <div xml:id="div-111">
637   - <u xml:id="u-111.0" who="#Marszalek">Nie. Na razie jeszcze proszę, na razie udzielam głosu tutaj, a potem...</u>
  626 + <u xml:id="u-111.0" who="#Marszałek">Nie. Na razie jeszcze proszę, na razie udzielam głosu tutaj, a potem...</u>
638 627 </div>
639 628 <div xml:id="div-112">
640   - <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorJerzyStepien">Jerzy Stępień z ziemi kieleckiej.</u>
641   - <u xml:id="u-112.1" who="#SenatorJerzyStepien">Panie Marszałku! Chciałem tylko do głosu pana senatora Wielowieyskiego poczynić dwie uwagi.</u>
642   - <u xml:id="u-112.2" who="#SenatorJerzyStepien">Po pierwsze — przykład z panem prof. Baką — który jak pan określa, chciał działać ostro, proreformatorsko, ale to mu się nie udało — jest źle dobrany. Pan Baka nie miał się do kogo odwołać. Nie miał bazy, do której właśnie mógłby apelować swój program. My jesteśmy w innej sytuacji. Tak, że uważam, że jest zupełnie nieporównywalna ta sytuacja.</u>
643   - <u xml:id="u-112.3" who="#SenatorJerzyStepien">A druga rzecz — wydaje mi się, że ta debata powinna się jednak toczyć w naszym klubie, a nie tutaj, ale chciałbym nad tą salą zawiesić takie pytanie: w jaki sposób społeczeństwo będzie miało po tych wyborach świadomość, że myśmy potrafili skonsumować to zwycięstwo wyborcze, to jest po prostu — podpisuję się pod głosem pana Kozioła i chciałbym to pytanie nad salą zawiesić.</u>
  629 + <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorJerzyStępień">Jerzy Stępień z ziemi kieleckiej.</u>
  630 + <u xml:id="u-112.1" who="#SenatorJerzyStępień">Panie Marszałku! Chciałem tylko do głosu pana senatora Wielowieyskiego poczynić dwie uwagi.</u>
  631 + <u xml:id="u-112.2" who="#SenatorJerzyStępień">Po pierwsze — przykład z panem prof. Baką — który jak pan określa, chciał działać ostro, proreformatorsko, ale to mu się nie udało — jest źle dobrany. Pan Baka nie miał się do kogo odwołać. Nie miał bazy, do której właśnie mógłby apelować swój program. My jesteśmy w innej sytuacji. Tak, że uważam, że jest zupełnie nieporównywalna ta sytuacja.</u>
  632 + <u xml:id="u-112.3" who="#SenatorJerzyStępień">A druga rzecz — wydaje mi się, że ta debata powinna się jednak toczyć w naszym klubie, a nie tutaj, ale chciałbym nad tą salą zawiesić takie pytanie: w jaki sposób społeczeństwo będzie miało po tych wyborach świadomość, że myśmy potrafili skonsumować to zwycięstwo wyborcze, to jest po prostu — podpisuję się pod głosem pana Kozioła i chciałbym to pytanie nad salą zawiesić.</u>
644 633 </div>
645 634 <div xml:id="div-113">
646   - <u xml:id="u-113.0" who="#Marszalek">Pan miał wniosek formalny — tak? Proszę uprzejmie, tylko rzeczywisty, formalny.</u>
  635 + <u xml:id="u-113.0" who="#Marszałek">Pan miał wniosek formalny — tak? Proszę uprzejmie, tylko rzeczywisty, formalny.</u>
647 636 </div>
648 637 <div xml:id="div-114">
649   - <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Zdzisław Nowicki z ziemi pilskiej.</u>
650   - <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorZdzislawNowicki">Kochani! Rozumiem, że senator Kozioł powiedział — „a”, senator Wielowieyski — „b”, kolega, mój przedmówca powiedział — „c” i były to sprawy ważne. Ale mam taką propozycję formalną — rozejrzyjmy się po galerii. Przecież myśmy dzisiaj wszystkich wykończyli. Dosłownie wykończyli. Myśmy zatracili proporcje pomiędzy klubem, a Senatem i jego posiedzeniem plenarnym. Ja jestem bardzo młodym człowiekiem i ciągle jeszcze za takiego się uważam. Przepraszam — może to, co mówię, jest niegrzeczne, ale my naprawdę powinniśmy ustalić porządek posiedzeń i tego porządku się twardo trzymać. Mało tego — my mamy wielką przewagę nad panem Stokłosą — mamy klub. A ja chciałbym jemu dziś pogratulować, naprawdę pogratulować wystąpienia. On przyszedł i powiedział to, co miał do powiedzenia. My naprawdę musimy być przygotowani. Przecież rzeczywiście pan Paszyński miał rację — nas będzie oglądał cały naród. Może to jest bolesne, może rzeczywiście jest to niegrzeczne co powiedziałem, ale myślę, że po prostu musiałem to powiedzieć.</u>
  638 + <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Zdzisław Nowicki z ziemi pilskiej.</u>
  639 + <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorZdzisławNowicki">Kochani! Rozumiem, że senator Kozioł powiedział „a”, senator Wielowieyski „b”, kolega, mój przedmówca powiedział „c” i były to sprawy ważne. Ale mam taką propozycję formalną — rozejrzyjmy się po galerii. Przecież myśmy dzisiaj wszystkich wykończyli. Dosłownie wykończyli. Myśmy zatracili proporcje pomiędzy klubem, a Senatem i jego posiedzeniem plenarnym. Ja jestem bardzo młodym człowiekiem i ciągle jeszcze za takiego się uważam. Przepraszam — może to, co mówię, jest niegrzeczne, ale my naprawdę powinniśmy ustalić porządek posiedzeń i tego porządku się twardo trzymać. Mało tego — my mamy wielką przewagę nad panem Stokłosą — mamy klub. A ja chciałbym jemu dziś pogratulować, naprawdę pogratulować wystąpienia. On przyszedł i powiedział to, co miał do powiedzenia. My naprawdę musimy być przygotowani. Przecież rzeczywiście pan Paszyński miał rację — nas będzie oglądał cały naród. Może to jest bolesne, może rzeczywiście jest to niegrzeczne co powiedziałem, ale myślę, że po prostu musiałem to powiedzieć.</u>
651 640 </div>
652 641 <div xml:id="div-115">
653   - <u xml:id="u-115.0" who="#Marszalek">Kwestia formalna, a to była wypowiedź merytoryczna. Jaki jest wniosek?</u>
  642 + <u xml:id="u-115.0" who="#Marszałek">Kwestia formalna, a to była wypowiedź merytoryczna. Jaki jest wniosek?</u>
654 643 </div>
655 644 <div xml:id="div-116">
656   - <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Panie Marszałku! Ja myślę, że jest pewien logiczny wniosek — po prostu przejdźmy do ostatniego punktu programu i naprawdę na przyszłość ustalmy sobie podział pracy pomiędzy klub a posiedzenia plenarne.</u>
  645 + <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Panie Marszałku! Ja myślę, że jest pewien logiczny wniosek — po prostu przejdźmy do ostatniego punktu programu i naprawdę na przyszłość ustalmy sobie podział pracy pomiędzy klub a posiedzenia plenarne.</u>
657 646 </div>
658 647 <div xml:id="div-117">
659   - <u xml:id="u-117.0" who="#Marszalek">Rozumiem. Chodzi o zamknięcie dyskusji w tym punkcie?</u>
  648 + <u xml:id="u-117.0" who="#Marszałek">Rozumiem. Chodzi o zamknięcie dyskusji w tym punkcie?</u>
660 649 </div>
661 650 <div xml:id="div-118">
662   - <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Tak — oczywiście.</u>
  651 + <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Tak — oczywiście.</u>
663 652 <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
664 653 </div>
665 654 <div xml:id="div-119">
666   - <u xml:id="u-119.0" who="#Marszalek">Rozumiem, że chodzi o zamknięcie dyskusji w tym punkcie. Czy dobrze zrozumiałem?</u>
  655 + <u xml:id="u-119.0" who="#Marszałek">Rozumiem, że chodzi o zamknięcie dyskusji w tym punkcie. Czy dobrze zrozumiałem?</u>
667 656 </div>
668 657 <div xml:id="div-120">
669   - <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorZdzislawNowicki">Tak.</u>
  658 + <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorZdzisławNowicki">Tak.</u>
670 659 </div>
671 660 <div xml:id="div-121">
672   - <u xml:id="u-121.0" who="#Marszalek">Jest wniosek formalny — wobec tego poddaję go pod głosowanie.</u>
673   - <u xml:id="u-121.1" who="#Marszalek">Kto jest za tym, żeby ten punkt dyskusji skończyć?</u>
674   - <u xml:id="u-121.2" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
675   - <u xml:id="u-121.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Jedna osoba.</u>
676   - <u xml:id="u-121.4" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
677   - <u xml:id="u-121.5" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czyli kończymy z tym, że jednak miałbym dwie uwagi.</u>
678   - <u xml:id="u-121.6" who="#Marszalek">Jedna — że tworzenie Rządu nie należy do Senatu, tylko do Sejmu. W związku z czym rzeczywiście rację mieli ci, którzy proponowali, żeby rozważyć te sprawy na forum klubu parlamentarnego.</u>
679   - <u xml:id="u-121.7" who="#Marszalek">Po wtóre jednak — nie wiem, czy dobrze odczuwam uczucia niektórych. Uważam, że dobrze byłoby, gdyby pan senator Szczypiorski zechciał może dobrać dwóch jeszcze senatorów, którzy zechcą przygotować pewien dokument, byśmy mogli go rozważyć w stosownym czasie.</u>
680   - <u xml:id="u-121.8" who="#Marszalek">Czy może byliby ochotnicy, którzy by chcieli wspomóc pana senatora, to byśmy mogli to od razu ustalić?</u>
681   - <u xml:id="u-121.9" who="#Marszalek">Pani senator Skowrońska.</u>
682   - <u xml:id="u-121.10" who="#Marszalek">Może jeszcze ktoś?</u>
  661 + <u xml:id="u-121.0" who="#Marszałek">Jest wniosek formalny — wobec tego poddaję go pod głosowanie.</u>
  662 + <u xml:id="u-121.1" who="#Marszałek">Kto jest za tym, żeby ten punkt dyskusji skończyć?</u>
  663 + <u xml:id="u-121.2" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
  664 + <u xml:id="u-121.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Jedna osoba.</u>
  665 + <u xml:id="u-121.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
  666 + <u xml:id="u-121.5" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czyli kończymy z tym, że jednak miałbym dwie uwagi.</u>
  667 + <u xml:id="u-121.6" who="#Marszałek">Jedna — że tworzenie Rządu nie należy do Senatu, tylko do Sejmu. W związku z czym rzeczywiście rację mieli ci, którzy proponowali, żeby rozważyć te sprawy na forum klubu parlamentarnego.</u>
  668 + <u xml:id="u-121.7" who="#Marszałek">Po wtóre jednak — nie wiem, czy dobrze odczuwam uczucia niektórych. Uważam, że dobrze byłoby, gdyby pan senator Szczypiorski zechciał może dobrać dwóch jeszcze senatorów, którzy zechcą przygotować pewien dokument, byśmy mogli go rozważyć w stosownym czasie.</u>
  669 + <u xml:id="u-121.8" who="#Marszałek">Czy może byliby ochotnicy, którzy by chcieli wspomóc pana senatora, to byśmy mogli to od razu ustalić?</u>
  670 + <u xml:id="u-121.9" who="#Marszałek">Pani senator Skowrońska.</u>
  671 + <u xml:id="u-121.10" who="#Marszałek">Może jeszcze ktoś?</u>
683 672 </div>
684 673 <div xml:id="div-122">
685 674 <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Apelowałbym do senatora Kralczyńskiego, żeby zechciał brać udział.</u>
686 675 </div>
687 676 <div xml:id="div-123">
688   - <u xml:id="u-123.0" who="#Marszalek">Senator Kralczyński miałby ochotę? Nic słyszę.</u>
  677 + <u xml:id="u-123.0" who="#Marszałek">Senator Kralczyński miałby ochotę? Nic słyszę.</u>
689 678 </div>
690 679 <div xml:id="div-124">
691   - <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Dobrze, mogę uczestniczyć w przygotowaniu tego.</u>
  680 + <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Dobrze, mogę uczestniczyć w przygotowaniu tego.</u>
692 681 </div>
693 682 <div xml:id="div-125">
694   - <u xml:id="u-125.0" who="#Marszalek">Dobrze, no to ta trójka by nam przygotowała tak, że mieli byśmy jakieś pokłosie.</u>
695   - <u xml:id="u-125.1" who="#Marszalek">Kto w wolnych wnioskach chciałby zabrać głos? Dobrze — raz, dwa, trzy, cztery — tak, jak panowie — od pana zaczynamy. Proszę</u>
  683 + <u xml:id="u-125.0" who="#Marszałek">Dobrze, no to ta trójka by nam przygotowała tak, że mieli byśmy jakieś pokłosie.</u>
  684 + <u xml:id="u-125.1" who="#Marszałek">Kto w wolnych wnioskach chciałby zabrać głos? Dobrze — raz, dwa, trzy, cztery — tak, jak panowie — od pana zaczynamy. Proszę uprzejmie. Pan Dembiński.</u>
696 685 </div>
697 686 <div xml:id="div-126">
698   - <u xml:id="u-126.0" who="#uprzejmiePan">Dembiński.</u>
  687 + <u xml:id="u-126.0" who="#SenatorStanisławDembiński">Senator Stanisław Dembiński, woj. toruńskie.</u>
  688 + <u xml:id="u-126.1" who="#SenatorStanisławDembiński">Chcę Wysokiej Izbie przedstawić projekt jednego oświadczenia i jednej rezolucji. Państwo wiecie już o co chodzi.</u>
  689 + <u xml:id="u-126.2" who="#SenatorStanisławDembiński">W dniu wczorajszym przed gmachem parlamentu odbywała się demonstracja KPN i tam były transparenty, które identyfikowały tę grupę ludzi i były transparenty, które wzywały do niewybierania gen. Jaruzelskiego na stanowisko Prezydenta Rzeczypospolitej. Była to manifestacja pokojowa. Manifestacji przez cały dzień — tak, jak to sam widziałem — przyglądały się grupy umundurowanych funkcjonariuszy milicji.</u>
  690 + <u xml:id="u-126.3" who="#SenatorStanisławDembiński">Otóż w dniu dzisiejszym dowiedziałem się (dowiedziałem się tego w towarzystwie pana senatora Borowskiego i w obecności telewizji „Solidarności”, która nagrywała wypowiedzi uczestników i robiła zdjęcia), że około północy zajechały samochody nie oznakowane, z których wysiadły osoby nie umundurowane i praktycznie bez wylegitymowania się przystąpiły do bicia zgromadzonych tam osób. Kilka osób zostało pobitych, jedna podobno miała złamany nos. Osoby te następnie zostały odwiezione do Urzędu Spraw Wewnętrznych, po czym — nawet po badaniach lekarskich — itd. zostały zwolnione.</u>
  691 + <u xml:id="u-126.4" who="#SenatorStanisławDembiński">Otóż Wysoka Izbo — ja uważam, że w tej sytuacji myśmy powinni zająć zdecydowane stanowisko — jakie, to jest zupełnie oczywiste. Proponowałbym, żebyśmy złożyli oświadczenie wyrażające naszą zdecydowaną dezaprobatę tego zajścia w nocy z 4 na 5 lipca br. przed gmachem parlamentu, a jednocześnie żebyśmy podjęli rezolucję, która mówić będzie o konieczności bezwzględnego przestrzegania niedopuszczalności stosowania przemocy w stosunku do osób, które wyrażają swe poglądy w sposób zgodny z porządkiem prawnym.</u>
  692 + <u xml:id="u-126.5" who="#SenatorStanisławDembiński">Powiem, proszę Państwa, że to jest rzecz może mniej ogólna od tych wielkich spraw, które tutaj były dzisiaj omawiane, ale jest rzecz bardzo konkretna i ta rzecz powinna zostać przez nas w sposób zdecydowany podjęta i uchwalona i powinno się o tym dowiedzieć Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i — w co ufam — powinno się również o tym dowiedzieć społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
  693 + <u xml:id="u-126.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
699 694 </div>
700 695 <div xml:id="div-127">
701   - <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorStanislawDembinski">Senator Stanisław Dembiński, woj. toruńskie.</u>
702   - <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorStanislawDembinski">Chcę Wysokiej Izbie przedstawić projekt jednego oświadczenia i jednej rezolucji. Państwo wiecie już o co chodzi.</u>
703   - <u xml:id="u-127.2" who="#SenatorStanislawDembinski">W dniu wczorajszym przed gmachem parlamentu odbywała się demonstracja KPN i tam były transparenty, które identyfikowały tę grupę ludzi i były transparenty, które wzywały do niewybierania gen. Jaruzelskiego na stanowisko Prezydenta Rzeczypospolitej. Była to manifestacja pokojowa. Manifestacji przez cały dzień — tak, jak to sam widziałem — przyglądały się grupy umundurowanych funkcjonariuszy milicji.</u>
704   - <u xml:id="u-127.3" who="#SenatorStanislawDembinski">Otóż w dniu dzisiejszym dowiedziałem się (dowiedziałem się tego w towarzystwie pana senatora Borowskiego i w obecności telewizji „Solidarności”, która nagrywała wypowiedzi uczestników i robiła zdjęcia), że około północy zajechały samochody nie oznakowane, z których wysiadły osoby nie umundurowane i praktycznie bez wylegitymowania się przystąpiły do bicia zgromadzonych tam osób. Kilka osób zostało pobitych, jedna podobno miała złamany nos. Osoby te następnie zostały odwiezione do Urzędu Spraw Wewnętrznych, po czym — nawet po badaniach lekarskich — itd. zostały zwolnione.</u>
705   - <u xml:id="u-127.4" who="#SenatorStanislawDembinski">Otóż Wysoka Izbo — ja uważam, że w tej sytuacji myśmy powinni zająć zdecydowane stanowisko — jakie, to jest zupełnie oczywiste. Proponowałbym, żebyśmy złożyli oświadczenie wyrażające naszą zdecydowaną dezaprobatę tego zajścia w nocy z 4 na 5 lipca br. przed gmachem parlamentu, a jednocześnie żebyśmy podjęli rezolucję, która mówić będzie o konieczności bezwzględnego przestrzegania niedopuszczalności stosowania przemocy w stosunku do osób, które wyrażają swe poglądy w sposób zgodny z porządkiem prawnym.</u>
706   - <u xml:id="u-127.5" who="#SenatorStanislawDembinski">Powiem, proszę Państwa, że to jest rzecz może mniej ogólna od tych wielkich spraw, które tutaj były dzisiaj omawiane, ale jest rzecz bardzo konkretna i ta rzecz powinna zostać przez nas w sposób zdecydowany podjęta i uchwalona i powinno się o tym dowiedzieć Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i — w co ufam — powinno się również o tym dowiedzieć społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
707   - <u xml:id="u-127.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  696 + <u xml:id="u-127.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
708 697 </div>
709 698 <div xml:id="div-128">
710   - <u xml:id="u-128.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
  699 + <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Tarnowski — ziemia wałbrzyska.</u>
  700 + <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Tylko dwa słówka. Pan senator Romaszewski też przedstawi przygotowany tekst odnośnie pobicia przed Sejmem.</u>
  701 + <u xml:id="u-128.2" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Mnie chodzi o jeszcze jedną rzecz. Bo potem to umknie i stanie się tak, jak było to wczoraj. Czy moglibyśmy dzisiaj, a w ogóle jakąś taką formę przyjąć, żeby było wiadomo, kiedy odbędzie się spotkanie, posiedzenie Zgromadzenia Narodowego. Na spotkaniu klubu ustaliliśmy, że w przeddzień odbędzie się posiedzenie dla ustalenia sposobu głosowania, wyłaniania prezydenta. Sprawa bardzo ważna, dotycząca tych wszystkich ważnych dalszych kwestii dotyczących formowania Rządu itd. I stosunek do sprawy głosowania jawnego, tajnego itd. nie jest to sprawa bagatelna. Czy jest jakaś taka forma. Na przykład ja jestem w konkretnej sytuacji, że jestem chory. Czekam specjalnie już któryś tam dzień, z gorączką przychodzę tutaj, ponieważ uważam, że każdy głos będzie bardzo ważny w tej sprawie. Tymczasem okazuje się, że tak jak to pan senator Osmańczyk mówił o tym kryzysie prezydenckim, sprawa się przeciąga. Ja rozumiem, że to nie jest nasza wina, ale czy istnieje jakaś taka forma zapewnienia nam informacji na tyle wcześniej, iż zdołamy przybyć, by być w miarę możliwości w komplecie. To chyba tyle. Te kierunki dyskusji nam tak umykały, nie chciałbym tutaj właściwie przynudzać, ponieważ wszyscy mówili w podobny sposób.</u>
  702 + <u xml:id="u-128.3" who="#SenatorMieczysławTarnowski">Myślę, taką prośbę mam do przewodniczącego, żeby pilnować kierunku dyskusji, bo rzeczywiście co rusz uciekała na inny temat. Nie wiadomo w danej chwili, jaki punkt dyskutujemy. Ale to tak już na marginesie. Dziękuję.</u>
711 703 </div>
712 704 <div xml:id="div-129">
713   - <u xml:id="u-129.0" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Tarnowski — ziemia wałbrzyska.</u>
714   - <u xml:id="u-129.1" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Tylko dwa słówka. Pan senator Romaszewski też przedstawi przygotowany tekst odnośnie pobicia przed Sejmem.</u>
715   - <u xml:id="u-129.2" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Mnie chodzi o jeszcze jedną rzecz. Bo potem to umknie i stanie się tak, jak było to wczoraj. Czy moglibyśmy dzisiaj, a w ogóle jakąś taką formę przyjąć, żeby było wiadomo, kiedy odbędzie się spotkanie, posiedzenie Zgromadzenia Narodowego. Na spotkaniu klubu ustaliliśmy, że w przeddzień odbędzie się posiedzenie dla ustalenia sposobu glosowania, wyłaniania prezydenta. Sprawa bardzo ważna, dotycząca tych wszystkich ważnych dalszych kwestii dotyczących formowania Rządu itd. I stosunek do sprawy głosowania jawnego, tajnego itd. nie jest to sprawa bagatelna. Czy jest jakaś taka forma. Na przykład ja jestem w konkretnej sytuacji, że jestem chory. Czekam specjalnie już któryś tam dzień, z gorączką przychodzę tutaj, ponieważ uważam, że każdy głos będzie bardzo ważny w tej sprawie. Tymczasem okazuje się, że tak jak to pan senator Osmańczyk mówił o tym kryzysie prezydenckim, sprawa się przeciąga. Ja rozumiem, że to nie jest nasza wina, ale czy istnieje jakaś taka forma zapewnienia nam informacji na tyle wcześniej, iż zdołamy przybyć, by być w miarę możliwości w komplecie. To chyba tyle. Te kierunki dyskusji nam tak umykały, nie chciałbym tutaj właściwie przynudzać, ponieważ wszyscy mówili w podobny sposób.</u>
716   - <u xml:id="u-129.3" who="#SenatorMieczyslawTarnowski">Myślę, taką prośbę mam do przewodniczącego, żeby pilnować kierunku dyskusji, bo rzeczywiście co rusz uciekała na inny temat. Nie wiadomo w danej chwili, jaki punkt dyskutujemy. Ale to tak już na marginesie. Dziękuję.</u>
  705 + <u xml:id="u-129.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Senator Romaszewski. Prosiłbym o łaskawe zajęcie miejsc. Panowie, proszę o zajęcie miejsc.</u>
717 706 </div>
718 707 <div xml:id="div-130">
719   - <u xml:id="u-130.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Senator Romaszewski. Prosiłbym o łaskawe zajęcie miejsc. Panowie, proszę o zajęcie miejsc.</u>
  708 + <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z wnioskiem złożonym poprzednio przez pana senatora z Torunia ja mam tutaj taką przygotowaną poprzednio rezolucję, którą przedstawię w imieniu osób, które ją proponują, mianowicie pana Mieczysława Tarnowskiego, Zofii Kuratowskiej, Stefanii Hejmanowskiej, Andrzeja Wajdy, Anny Boguckiej-Skowrońskiej i moim.</u>
  709 + <u xml:id="u-130.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Treść rezolucji brzmi następująco:</u>
  710 + <u xml:id="u-130.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">„Rezolucja z 5 lipca 1989 roku. Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyraża zaniepokojenie i oburzenie w związku z napaścią, pobiciem i zatrzymaniem w nocy z 4 na 5 lipca uczestników pokojowej i nie zakłócającej porządku publicznego manifestacji w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu.</u>
  711 + <u xml:id="u-130.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Senat potwierdza prawa obywateli do wyrażania przekonań i opinii w każdej pokojowej formie. Dlatego też zwracamy się do Ministra Spraw Wewnętrznych o natychmiastowe wyjaśnienie sprawy i wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób, które dokonując tego rodzaju bezprawnych napaści, rozpalają społeczne napięcia i podważają wiarygodność przemian zachodzących w kraju.</u>
  712 + <u xml:id="u-130.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach, w przeciwnym bowiem razie senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej będą musieli podjąć dalsze działania mające na celu ochronę bezpieczeństwa i prawa uczestników manifestacji”. To jest nasza propozycja rezolucji.</u>
  713 + <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
720 714 </div>
721 715 <div xml:id="div-131">
722   - <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z wnioskiem złożonym poprzednio przez pana senatora z Torunia ja mam tutaj taką przygotowaną poprzednio rezolucję, którą przedstawię w imieniu osób, które ją proponują, mianowicie pana Mieczysława Tarnowskiego, Zofii Kuratowskiej, Stefanii Hejmanowskiej, Andrzeja Wajdy, Anny Boguckiej- Skowrońskiej i moim.</u>
723   - <u xml:id="u-131.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Treść rezolucji brzmi następująco:</u>
724   - <u xml:id="u-131.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">„Rezolucja z 5 lipca 1989 roku. Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyraża zaniepokojenie i oburzenie w związku z napaścią, pobiciem i zatrzymaniem w nocy z 4 na 5 lipca uczestników pokojowej i nie zakłócającej porządku publicznego manifestacji w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu.</u>
725   - <u xml:id="u-131.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Senat potwierdza prawa obywateli do wyrażania przekonań i opinii w każdej pokojowej formie. Dlatego też zwracamy się do Ministra Spraw Wewnętrznych o natychmiastowe wyjaśnienie sprawy i wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób, które dokonując tego rodzaju bezprawnych napaści, rozpalają społeczne napięcia i podważają wiarygodność przemian zachodzących w kraju.</u>
726   - <u xml:id="u-131.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach, w przeciwnym bowiem razie senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej będą musieli podjąć dalsze działania mające na celu ochronę bezpieczeństwa i prawa uczestników manifestacji.” To jest nasza propozycja rezolucji.</u>
727   - <u xml:id="u-131.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  716 + <u xml:id="u-131.0" who="#Marszałek">Pan senator prosił, tak? Proszę bardzo.</u>
728 717 </div>
729 718 <div xml:id="div-132">
730   - <u xml:id="u-132.0" who="#Marszalek">Pan senator prosił, tak? Proszę bardzo.</u>
  719 + <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Henryk Zbigniew Wilk — woj. ostrołęckie.</u>
  720 + <u xml:id="u-132.1" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Chciałem tylko dwa zdania. Pierwsze, 3,5 godziny dzisiaj minęło, wręczony na wstępie dokument dotyczył jednego punktu, to znaczy sprawozdania Komisji.</u>
  721 + <u xml:id="u-132.2" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Praktycznie cała dyskusja, która się toczy, toczy się wokół jakiejś partyzanckiej, bardzo przepraszam, tematyki dlatego, że takiego porządku nie było. Nie mówię dlatego, żeby krytykować tutaj nasze Prezydium, natomiast mam konkretną prośbę, bo rozumiem, że wystąpienie senatora Nowickiego chyba z ziemi pilskiej, jak również krytyczny głos pana Aleksandra Paszyńskiego nie precyzuje jednej kwestii. Czy możemy prosić Prezydium, zgodnie z tym, który wczoraj żeśmy uchwalali i zgodnie z obowiązkami tam zapisanymi, żeby następne — trzecie posiedzenie Senatu odbywało się według określonego porządku dziennego i według oczywiście, jeśli można, dokumentów nam przedkładanych, na temat których moglibyśmy się wypowiadać. Żeby nie była to żywiołowa dyskusja, żebyśmy dyskutowali nad dokumentami i wtedy nie będą płynęły godziny. To jeszcze jest pół biedy, że te godziny płyną. Ale nas w tej chwili oceniają, nas — bardzo przepraszam panie senatorze — od nas nie oczekuje teraz społeczeństwo odezwy. Wszyscy jesteśmy po kampanii, myśmy mówili, czego od nas mogą oczekiwać ludzie, których prosiliśmy, żeby nam zawierzyli, żeby głosowano na nas. Mówiliśmy, że od razu nic nie zrobimy, bo jest to niemożliwe.</u>
  722 + <u xml:id="u-132.3" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">I żaden apel wobec tego, że my praktycznie jako Senat nie działamy, bo praktycznie mamy jeden punkt, dyskutujemy 3,5 godziny i to poszło w świat. Ja rozumiem, że teraz to już nie idzie na wizji, bo jest godzina późna, są atrakcyjne programy, rozumiem, ale to co było na początku poszło.</u>
  723 + <u xml:id="u-132.4" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">I teraz chodzi mi o to, trudno — uczymy się tego Senatu, w moim życiu nie było Senatu jak żyję w Ojczyźnie, uczymy się tej pracy w Senacie. Po prostu jest tylko prośba taka, żeby stworzyć nam możliwości, żebyśmy w tym Senacie mogli pracować w sposób merytoryczny i zorganizowany. Tylko jest taka prośba, jedna jedyna. Dziękuję.</u>
731 724 </div>
732 725 <div xml:id="div-133">
733   - <u xml:id="u-133.0" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Henryk Zbigniew Wilk — woj. ostrołęckie.</u>
734   - <u xml:id="u-133.1" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Chciałem tylko dwa zdania. Pierwsze, 3,5 godziny dzisiaj minęło, wręczony na wstępie dokument dotyczył jednego punktu, to znaczy sprawozdania Komisji.</u>
735   - <u xml:id="u-133.2" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">Praktycznie cała dyskusja, która się toczy, toczy się wokół jakiejś partyzanckiej, bardzo przepraszam, tematyki dlatego, że takiego porządku nie było. Nie mówię dlatego, żeby krytykować tutaj nasze Prezydium, natomiast mam konkretną prośbę, bo rozumiem, że wystąpienie senatora Nowickiego chyba z ziemi pilskiej, jak również krytyczny głos pana Aleksandra Paszyńskiego nie precyzuje jednej kwestii. Czy możemy prosić Prezydium, zgodnie z tym, który wczoraj żeśmy uchwalali i zgodnie z obowiązkami tam zapisanymi, żeby następne — trzecie posiedzenie Senatu odbywało się według określonego porządku dziennego i według oczywiście, jeśli można, dokumentów nam przedkładanych, na temat których moglibyśmy się wypowiadać. Żeby nie była to żywiołowa dyskusja, żebyśmy dyskutowali nad dokumentami i wtedy nie będą płynęły godziny. To jeszcze jest pół biedy, że te godziny płyną. Ale nas w tej chwili oceniają, nas — bardzo przepraszam panie senatorze — od nas nie oczekuje teraz społeczeństwo odezwy. Wszyscy jesteśmy po kampanii, myśmy mówili, czego od nas mogą oczekiwać ludzie, których prosiliśmy, żeby nam zawierzyli, żeby głosowano na nas. Mówiliśmy, że od razu nic nie zrobimy, bo jest to niemożliwe.</u>
736   - <u xml:id="u-133.3" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">I żaden apel wobec tego, że my praktycznie jako Senat nie działamy, bo praktycznie mamy jeden punkt, dyskutujemy 3,5 godziny i to poszło w świat. Ja rozumiem, że teraz to już nie idzie na wizji, bo jest godzina późna, są atrakcyjne programy, rozumiem, ale to co było na początku poszło.</u>
737   - <u xml:id="u-133.4" who="#SenatorHenrykZbigniewWilk">I teraz chodzi mi o to, trudno — uczymy się tego Senatu, w moim życiu nie było Senatu jak żyję w Ojczyźnie, uczymy się tej pracy w Senacie. Po prostu jest tylko prośba taka, żeby stworzyć nam możliwości, żebyśmy w tym Senacie mogli pracować w sposób merytoryczny i zorganizowany. Tylko jest taka prośba, jedna jedyna. Dziękuję.</u>
  726 + <u xml:id="u-133.0" who="#Marszałek">Pan senator Kłopotowski. Przy okazji chciałbym powiedzieć, żeśmy dzisiaj dopuścili wolne wnioski i debatę taką trochę bardziej generalną, co się zdarza. Jeżeli to państwa nuży, możemy tego nie dopuszczać na przyszłość. Myślę jednak, że czasem jest to przydatne. Proszę bardzo, panie senatorze.</u>
738 727 </div>
739 728 <div xml:id="div-134">
740   - <u xml:id="u-134.0" who="#Marszalek">Pan senator Kłopotowski. Przy okazji chciałbym powiedzieć, żeśmy dzisiaj dopuścili wolne wnioski i debatę taką trochę bardziej generalną, co się zdarza. Jeżeli to państwa nuży, możemy tego nie dopuszczać na przyszłość. Myślę jednak, że czasem jest to przydatne. Proszę bardzo, panie senatorze.</u>
  729 + <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tadeusz Kłopotowski, senator ziem podlaskich i ziem mazowieckich w województwie siedleckim.</u>
  730 + <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">Chciałem przedstawić inną rezolucję dotyczącą tej samej sprawy o której tutaj mówiła rezolucja Zbyszka Romaszewskiego i innych osób podpisanych, mianowicie w innym trochę stylu. Dotyczy tego samego, intencja jest podobna, tylko zakłada mniej faktów dlatego, że nie mieliśmy, przynajmniej ja nie miałem, możliwości ich sprawdzenia i więcej mówi o naszej pozytywnej roli w przyczynie tego incydentu.</u>
  731 + <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">I rezolucja, którą proponuję sam jest następująca:</u>
  732 + <u xml:id="u-134.3" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">„W nocy z 4 na 5 lipca w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu doszło do godnego ubolewania incydentu. Uczestnicy pokojowej pikiety manifestujący swe postulaty wobec Zgromadzenia Narodowego, zostali napadnięci przez nieznanych, nie umundurowanych mężczyzn.</u>
  733 + <u xml:id="u-134.4" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">Senat zwraca się do odnośnej prokuratury o podjęcie śledztwa i przedstawienie odpowiednich wniosków.</u>
  734 + <u xml:id="u-134.5" who="#SenatorTadeuszKłopotowski">Senat potwierdza swą wolę wysłuchiwania głosów społeczeństwa. Powinno to znaleźć wyraz w regulaminie, którego opracowywanie wkrótce się rozpocznie oraz w trybie pracy Senatu. Dzięki temu przedstawiciele różnych odłamów w opinii społeczeństwa nie będą musieli manifestować przed gmachem Sejmu i Senatu, gdzie będą mogli przedkładać swoje opinie i postulaty kompetentnym komisjom polskiego parlamentu”. Taki jest projekt.</u>
741 735 </div>
742 736 <div xml:id="div-135">
743   - <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tadeusz Kłopotowski, senator ziem podlaskich i ziem mazowieckich w województwie siedleckim.</u>
744   - <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">Chciałem przedstawić inną rezolucję dotyczącą tej samej sprawy o której tutaj mówiła rezolucja Zbyszka Romaszewskiego i innych osób podpisanych, mianowicie w innym trochę stylu. Dotyczy tego samego, intencja jest podobna, tylko zakłada mniej faktów dlatego, że nie mieliśmy, przynajmniej ja nie miałem, możliwości ich sprawdzenia i więcej mówi o naszej pozytywnej roli w przyczynie tego incydentu.</u>
745   - <u xml:id="u-135.2" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">I rezolucja, którą proponuję sam jest następująca:</u>
746   - <u xml:id="u-135.3" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">„W nocy z 4 na 5 lipca w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu doszło do godnego ubolewania incydentu. Uczestnicy pokojowej pikiety manifestujący swe postulaty wobec Zgromadzenia Narodowego, zostali napadnięci przez nieznanych, nie umundurowanych mężczyzn.</u>
747   - <u xml:id="u-135.4" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">Senat zwraca się do odnośnej prokuratury o podjęcie śledztwa i przedstawienie odpowiednich wniosków.</u>
748   - <u xml:id="u-135.5" who="#SenatorTadeuszKlopotowski">Senat potwierdza swą wolę wysłuchiwania głosów społeczeństwa. Powinno to znaleźć wyraz w regulaminie, którego opracowywanie wkrótce się rozpocznie oraz w trybie pracy Senatu. Dzięki temu przedstawiciele różnych odłamów w opinii społeczeństwa nie będą musieli manifestować przed gmachem Sejmu i Senatu, gdzie będą mogli przedkładać swoje opinie i postulaty kompetentnym komisjom polskiego parlamentu”. Taki jest projekt.</u>
  737 + <u xml:id="u-135.0" who="#Marszałek">Czy jeszcze ktoś? Proszę bardzo, pan senator Fenrych.</u>
749 738 </div>
750 739 <div xml:id="div-136">
751   - <u xml:id="u-136.0" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś? Proszę bardzo, pan senator Fenrych.</u>
  740 + <u xml:id="u-136.0" who="#SenatorAndrzejFenrych">Andrzej Fenrych — senator ziemi tarnowskiej.</u>
  741 + <u xml:id="u-136.1" who="#SenatorAndrzejFenrych">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Jako członek Konfederacji Polski Niepodległej chciałem podziękować za rezolucję, jaką tu przed chwilą usłyszeliśmy w wersji pierwszej, a to dlatego, że w wersji drugiej jest mowa, o nieznanych sprawcach. Tam nie ma mowy o nieznanych sprawcach, bo to byli funkcjonariusze służby bezpieczeństwa, tylko nie umundurowani. Nawet pokazywali legitymację przyciśnięci, że tak powiem faktami, więc tu nie ma mowy o nieznanych sprawcach.</u>
  742 + <u xml:id="u-136.2" who="#SenatorAndrzejFenrych">Fakt ten miał miejsce o godzinie 23.20, pobito; pan senator mówił, że jednemu złamano nos. Jest to konkretnie Marek Miszczak, lat 24. Udzielono mu pomocy w szpitalu nad ranem. Stan jego zdrowia jest w tej chwili względnie dobry.</u>
  743 + <u xml:id="u-136.3" who="#SenatorAndrzejFenrych">Konkludując moją wypowiedź, przychylam się do rezolucji w wersji wygłoszonej przez pana senatora Romaszewskiego. Tylko bym prosił, żeby również i moje nazwisko mogło się pod tą rezolucją znaleźć. Dziękuję bardzo.</u>
  744 + <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
752 745 </div>
753 746 <div xml:id="div-137">
754   - <u xml:id="u-137.0" who="#SenatorAndrzejFenrych">Andrzej Fenrych — senator ziemi tarnowskiej.</u>
755   - <u xml:id="u-137.1" who="#SenatorAndrzejFenrych">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Jako członek Konfederacji Polski Niepodległej chciałem podziękować za rezolucję, jaką tu przed chwilą usłyszeliśmy w wersji pierwszej, a to dlatego, że w wersji drugiej jest mowa, o nieznanych sprawcach. Tam nie ma mowy o nieznanych sprawcach, bo to byli funkcjonariusze służby bezpieczeństwa, tylko nie umundurowani. Nawet pokazywali legitymację przyciśnięci, że tak powiem faktami, więc tu nie ma mowy o nieznanych sprawcach.</u>
756   - <u xml:id="u-137.2" who="#SenatorAndrzejFenrych">Fakt ten miał miejsce o godzinie 23.20, pobito; pan senator mówił, że jednemu złamano nos. Jest to konkretnie Marek Miszczak, lat 24. Udzielono mu pomocy w szpitalu nad ranem. Stan jego zdrowia jest w tej chwili względnie dobry.</u>
757   - <u xml:id="u-137.3" who="#SenatorAndrzejFenrych">Konkludując moją wypowiedź, przychylam się do rezolucji w wersji wygłoszonej przez pana senatora Romaszewskiego. Tylko bym prosił, żeby również i moje nazwisko mogło się pod tą rezolucją znaleźć. Dziękuję bardzo</u>
758   - <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  747 + <u xml:id="u-137.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo. Pan senator Dembiński, prawda?</u>
759 748 </div>
760 749 <div xml:id="div-138">
761   - <u xml:id="u-138.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo. Pan senator Dembiński, prawda?</u>
  750 + <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorStanisławDembiński">Ponieważ byłem wnioskodawcą, to popieram rezolucję pana senatora Romaszewskiego i osób pod nią podpisanych. Bardzo proszę Wysoką Izbę o wzięcie tego pod uwagę. Dziękuję uprzejmie.</u>
762 751 </div>
763 752 <div xml:id="div-139">
764   - <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorStanislawDembinski">Stanisław Dembiński</u>
765   - <u xml:id="u-139.1" who="#SenatorStanislawDembinski">Ponieważ byłem wnioskodawcą, to popieram rezolucję pana senatora Romaszewskiego i osób pod nią podpisanych. Bardzo proszę Wysoką Izbę o wzięcie tego pod uwagę. Dziękuję uprzejmie.</u>
  753 + <u xml:id="u-139.0" who="#Marszałek">Mam następujące zapytanie. Były pewne różnice zdań. Czy w tej sytuacji dla sprawdzenia faktów nie byłoby rzeczą wskazaną, by rozpatrzyła wniosek Komisja Praw Człowieka i ekspertyza wróciłaby w przyszłym tygodniu, jak się spotkamy. Czy uważacie, że to należy od razu przegłosować? Proszę bardzo.</u>
  754 + <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie, od razu.)</u>
766 755 </div>
767 756 <div xml:id="div-140">
768   - <u xml:id="u-140.0" who="#Marszalek">Mam następujące zapytanie. Były pewne różnice zdań. Czy w tej sytuacji dla sprawdzenia faktów nie byłoby rzeczą wskazaną, by rozpatrzyła wniosek Komisja Praw Człowieka i ekspertyza wróciłaby w przyszłym tygodniu, jak się spotkamy. Czy uważacie, że to należy od razu przegłosować? Proszę bardzo.</u>
769   - <u xml:id="u-140.1" who="#komentarz">(Głosy z sali:</u>
770   - <u xml:id="u-140.2" who="#Marszalek">Nie, nie, od razu.)</u>
  757 + <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Kto z obecnych na sali był świadkiem tego wydarzenia?</u>
771 758 </div>
772 759 <div xml:id="div-141">
773   - <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorAndrzejSzczypiorski">Kto z obecnych na sali był świadkiem tego wydarzenia?</u>
  760 + <u xml:id="u-141.0" who="#Marszałek">Pan senator pyta, kto z obecnych na sali był świadkiem tego wydarzenia.</u>
  761 + <u xml:id="u-141.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan senator Kralczyński.</u>
774 762 </div>
775 763 <div xml:id="div-142">
776   - <u xml:id="u-142.0" who="#Marszalek">Pan senator pyta, kto z obecnych na sali był świadkiem tego wydarzenia.</u>
777   - <u xml:id="u-142.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan senator Kralczyński.</u>
  764 + <u xml:id="u-142.0" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko dwa słowa. Byłem świadkiem ostatnich scen wydarzenia. Mniej więcej godzina 11–11.05. A te ostatnie sceny wyglądały w ten sposób, że w sposób w zasadzie no, bez użycia siły, pakowano do bud policyjnych resztki tych ludzi, prawda? To już była sama końcówka. Natomiast ja nie jestem w stanie powiedzieć, co się działo pięć czy dziesięć minut wcześniej.</u>
778 765 </div>
779 766 <div xml:id="div-143">
780   - <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko dwa słowa. Byłem świadkiem ostatnich scen wydarzenia. Mniej więcej godzina 11—11.05. A te ostatnie sceny wyglądały w ten sposób, że w sposób w zasadzie no, bez użycia siły, pakowano do bud policyjnych resztki tych ludzi, prawda? To już była sama końcówka. Natomiast ja nie jestem w stanie powiedzieć, co się działo pięć czy dziesięć minut wcześniej.</u>
  767 + <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorAndrzejFenrych">Krew jest jeszcze na chodniku.</u>
781 768 </div>
782 769 <div xml:id="div-144">
783   - <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorAndrzejFenrych">Krew jest jeszcze na chodniku.</u>
  770 + <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorAndrzejKralczyński">Tak. Natomiast widziałem owych cywilów, o których tutaj była mowa. I rzeczywiście ci cywile współpracowali z policją przy pakowaniu do bud młodych ludzi. Sami zresztą zatrzaskiwali te tylne drzwi. I tego byłem świadkiem.</u>
784 771 </div>
785 772 <div xml:id="div-145">
786   - <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorAndrzejKralczynski">Tak. Natomiast widziałem owych cywilów, o których tutaj była mowa. I rzeczywiście ci cywile współpracowali z policją przy pakowaniu do bud młodych ludzi. Sami zresztą zatrzaskiwali te tylne drzwi. I tego byłem świadkiem.</u>
  773 + <u xml:id="u-145.0" who="#Marszałek">Pani wicemarszałek Kuratowska.</u>
787 774 </div>
788 775 <div xml:id="div-146">
789   - <u xml:id="u-146.0" who="#Marszalek">Pani wicemarszałek Kuratowska.</u>
  776 + <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odpowiedzi na wniosek pana Marszałka, ażeby Komisja Praw Człowieka, która w tej chwili się tworzy w naszym gronie rozpatrzyła tę sprawę i w przyszłym tygodniu przekazała — chcę powiedzieć, że nie. Jest to wydarzenie, gdzie trzeba reagować natychmiast. Mamy pośród nas jednego świadka końcowych wydarzeń. Mamy relacje ludzi, których wiarygodności osobiście nie podważam. Tak, że jest to chyba zupełnie sprawa niewątpliwa, nie możemy, stało się to w dniu pierwszego posiedzenia Senatu. Rozgadujemy się bez końca na tematy naprawdę nieważne. Ile ma być komisji, jakie, drobne, duże. Ja bardzo żałuję, że jednak wcześniej nie wystąpiłam z wnioskiem formalnym, ażeby tę dyskusję naprawdę przerwać, bo stało się to kompromitacją naszego grona wobec całego narodu. Ale już milczeć i odkładać decyzję co do rezolucji w sprawie jawnego pogwałcenia prawa człowieka tuż koło nas, tuż obok nas, to nic, że nas tutaj już nie było. Ale to stało się pod tą salą, prawie, że tuż obok.</u>
  777 + <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">No jeżeli będziemy jeszcze milczeć w tej sprawie, to naprawdę nasza wiarygodność społeczna będzie bardzo niewielka. Dziękuję bardzo.</u>
  778 + <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
790 779 </div>
791 780 <div xml:id="div-147">
792   - <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odpowiedzi na wniosek pana Marszałka, ażeby Komisja Praw Człowieka, która w tej chwili się tworzy w naszym gronie rozpatrzyła tę sprawę i w przyszłym tygodniu przekazała — chcę powiedzieć, że nie. Jest to wydarzenie, gdzie trzeba reagować natychmiast. Mamy pośród nas jednego świadka końcowych wydarzeń. Mamy relacje ludzi, których wiarygodności osobiście nie podważam. Tak, że jest to chyba zupełnie sprawa niewątpliwa, nie możemy, stało się to w dniu pierwszego posiedzenia Senatu. Rozgadujemy się bez końca na tematy naprawdę nieważne. Ile ma być komisji, jakie, drobne, duże. Ja bardzo żałuję, że jednak wcześniej nie wystąpiłam z wnioskiem formalnym, ażeby tę dyskusję naprawdę przerwać, bo stało się to kompromitacją naszego grona wobec całego narodu. Ale już milczeć i odkładać decyzję co do rezolucji w sprawie jawnego pogwałcenia prawa człowieka tuż koło nas, tuż obok nas, to nic, że nas tutaj już nie było. Ale to stało się pod tą salą, prawie, że tuż obok.</u>
793   - <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekZofiaKuratowska">No jeżeli będziemy jeszcze milczeć w tej sprawie, to naprawdę nasza wiarygodność społeczna będzie bardzo niewielka. Dziękuję bardzo.</u>
794   - <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  781 + <u xml:id="u-147.0" who="#Marszałek">Rozumiem. W związku z tym poddaję pod głosowanie. Proszę bardzo — senator Ciesielski.</u>
795 782 </div>
796 783 <div xml:id="div-148">
797   - <u xml:id="u-148.0" who="#Marszalek">Rozumiem. W związku z tym poddaję pod glosowanie. Proszę bardzo — senator Ciesielski.</u>
  784 + <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że zabieranie głosu jest niepopularne, ale tak jak dużo się mówi o tym, jak my w oczach społeczeństwa będziemy wyglądać, po tym wszystkim, to sądzę, że każda nasza rezolucja powinna być przyjmowana z pełnym zrozumieniem. Mój wniosek był taki, żeby odczytać ją jeszcze raz. Dlatego, że końcowe zdanie mi się wydaje niedobre. Tam jest jakiś taki element groźby Senatu. Senat grozi, że to i to. Po prostu chcę ją taką przyjąć, żeby nie było żadnego elementu zaczepienia. I oto chodzi. A niestety możemy tu siedzieć, żeby to zrobić dobrze. To się będzie czytać wielokrotnie. Bardzo przepraszam, myśmy się decydowali na pracę. Ktoś mówi trzy godziny, i pięć jak trzeba, i dziesięć. Tylko oczywiście higienicznie, ale jesteśmy do pracy. A nie tylko od tego, żeby świętować. Przepraszam bardzo.</u>
798 785 </div>
799 786 <div xml:id="div-149">
800   - <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że zabieranie głosu jest niepopularne, ale tak jak dużo się mówi o tym, jak my w oczach społeczeństwa będziemy wyglądać, po tym wszystkim, to sądzę, że każda nasza rezolucja powinna być przyjmowana z pełnym zrozumieniem. Mój wniosek był taki, żeby odczytać ją jeszcze raz. Dlatego, że końcowe zdanie mi się wydaje niedobre. Tam jest jakiś taki element groźby Senatu. Senat grozi, że to i to. Po prostu chcę ją taką przyjąć, żeby nie było żadnego elementu zaczepienia. I oto chodzi. A niestety możemy tu siedzieć, żeby to zrobić dobrze. To się będzie czytać wielokrotnie. Bardzo przepraszam, myśmy się decydowali na pracę. Ktoś mówi trzy godziny, i pięć jak trzeba, i dziesięć. Tylko oczywiście higienicznie, ale jesteśmy do pracy. A nie tylko od tego, żeby świętować. Przepraszam bardzo.</u>
  787 + <u xml:id="u-149.0" who="#Marszałek">Pan senator Modzelewski.</u>
801 788 </div>
802 789 <div xml:id="div-150">
803   - <u xml:id="u-150.0" who="#Marszalek">Pan senator Modzelewski.</u>
  790 + <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorKarolModzelewski">Nie, nie, to był wniosek formalny. Rezygnuję.</u>
804 791 </div>
805 792 <div xml:id="div-151">
806   - <u xml:id="u-151.0" who="#SenatorKarolModzelewski">Nie, nie, to był wniosek formalny. Rezygnuję.</u>
  793 + <u xml:id="u-151.0" who="#Marszałek">Proszę o przeczytanie łaskawie jeszcze raz rezolucji. Proszę.</u>
807 794 </div>
808 795 <div xml:id="div-152">
809   - <u xml:id="u-152.0" who="#Marszalek">Proszę o przeczytanie łaskawie jeszcze raz rezolucji. Proszę.</u>
  796 + <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jak będą te maszyny, będzie lepiej, bo bardzo nieczytelnie piszę. Ostatnie zdanie, tylko o ostatnie zdanie chodzi. Całość? Proszę bardzo.</u>
  797 + <u xml:id="u-152.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyraża zaniepokojenie i oburzenie w związku z napaścią, pobiciem i zatrzymaniem w nocy z 4 na 5 lipca uczestników pokojowej i nie zakłócającej porządku publicznego manifestacji w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu. Senat potwierdza prawo obywateli do wyrażania przekonań i opinii w każdej pokojowej formie. Dlatego też, zwracamy się do Ministra Spraw Wewnętrznych o natychmiastowe wyjaśnienie sprawy i wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób, które dokonując tego rodzaju bezprawnych napaści rozpalają społeczne napięcia i podważają wiarygodność przemian zachodzących w kraju.</u>
  798 + <u xml:id="u-152.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">I teraz jest to ostatnie zdanie: Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach. W przeciwnym bowiem razie, senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej (kropka, lub przecinek, to jest sprawa gustu). W przeciwnym bowiem razie senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej będą musieli podjąć dalsze działania mające na celu ochronę bezpieczeństwa i prawa uczestników manifestacji.</u>
  799 + <u xml:id="u-152.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Znaczy do kropki, że są w stanie zabezpieczyć.</u>
  800 + <u xml:id="u-152.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, bo ja po prostu, to znaczy to zdanie, ma swój sens po prostu, i ma taki sens, że gdyby doszło do podobnych incydentów, to w tym momencie na przykład możemy wystąpić do Marszałka Sejmu o objęcie manifestacji, np. ochroną Straży Marszałkowskiej, czy coś takiego. Możemy takie kroki poczynić. Prawda? To nie jest nasz ostatni krok, który możemy wykonać, więc, po prostu. Z tym, że ja uważam, jeżeli to jest jedyne, to jestem skłonny wycofać i poddać wniosek pod głosowanie bez tej części. To znaczy ostatnie zdanie brzmiałoby: Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach. Kropka. Zgoda.</u>
810 801 </div>
811 802 <div xml:id="div-153">
812   - <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jak będą te maszyny, będzie lepiej, bo bardzo nieczytelnie piszę. Ostatnie zdanie, tylko o ostatnie zdanie chodzi. Całość? Proszę bardzo.</u>
813   - <u xml:id="u-153.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyraża zaniepokojenie i oburzenie w związku z napaścią, pobiciem i zatrzymaniem w nocy z 4 na 5 lipca uczestników pokojowej i nie zakłócającej porządku publicznego manifestacji w pobliżu gmachu Sejmu i Senatu. Senat potwierdza prawo obywateli do wyrażania przekonań i opinii w każdej pokojowej formie. Dlatego też, zwracamy się do Ministra Spraw Wewnętrznych o natychmiastowe wyjaśnienie sprawy i wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób, które dokonując tego rodzaju bezprawnych napaści rozpalają społeczne napięcia i podważają wiarygodność przemian zachodzących w kraju.</u>
814   - <u xml:id="u-153.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">I teraz jest to ostatnie zdanie: Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach. W przeciwnym bowiem razie, senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej (kropka, lub przecinek, to jest sprawa gustu). W przeciwnym bowiem razie senatorowie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej będą musieli podjąć dalsze działania mające na celu ochronę bezpieczeństwa i prawa uczestników manifestacji.</u>
815   - <u xml:id="u-153.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Znaczy do kropki, że są w stanie zabezpieczyć.</u>
816   - <u xml:id="u-153.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, bo ja po prostu, to znaczy to zdanie, ma swój sens po prostu, i ma taki sens, że gdyby doszło do podobnych incydentów, to w tym momencie na przykład możemy wystąpić do Marszałka Sejmu o objęcie manifestacji, np. ochroną Straży Marszałkowskiej, czy coś takiego. Możemy takie kroki poczynić. Prawda? To nie jest nasz ostatni krok, który możemy wykonać, więc, po prostu. Z tym, że ja uważam, jeżeli to jest jedyne, to jestem skłonny wycofać i poddać wniosek pod głosowanie bez tej części. To znaczy ostatnie zdanie brzmiałoby: Wyrażamy przekonanie, że powołane do tego czynniki są w stanie zapewnić bezpieczeństwo osób uczestniczących w tego typu manifestacjach. Kropka. Zgoda.</u>
  803 + <u xml:id="u-153.0" who="#Marszałek">Tak. Kto jest za przyjęciem rezolucji w tym brzmieniu, to znaczy z tym skreśleniem? — Dziękuję.</u>
  804 + <u xml:id="u-153.1" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Jeden, dwa głosy.</u>
  805 + <u xml:id="u-153.2" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Jeden.</u>
  806 + <u xml:id="u-153.3" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  807 + <u xml:id="u-153.4" who="#Marszałek">Czy są inne sprawy? Pani senator Bogucka-Skowrońska.</u>
817 808 </div>
818 809 <div xml:id="div-154">
819   - <u xml:id="u-154.0" who="#Marszalek">Tak. Kto jest za przyjęciem rezolucji w tym brzmieniu, to znaczy z tym skreśleniem? — Dziękuję.</u>
820   - <u xml:id="u-154.1" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Jeden, dwa głosy.</u>
821   - <u xml:id="u-154.2" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Jeden</u>
822   - <u xml:id="u-154.3" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
823   - <u xml:id="u-154.4" who="#Marszalek">Czy są inne sprawy? Pani senator Bogucka- Skowrońska.</u>
  810 + <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam tutaj, jak sądzę, nie tylko we własnym imieniu wyrazić odmienny pogląd co do oceny pracy Senatu i naszej dzisiejszej sesji. Senat jest Izbą szczególną. Jego funkcja jest funkcją kontrolną wobec ustawodawstwa Sejmu, a zatem w założeniu naszej pracy jest cierpliwość, czas, żmudne dociekanie przepisów ustaw, żmudna ocena prawidłowości każdego postawionego tam słowa.</u>
  811 + <u xml:id="u-154.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Jeżeli obserwuje nas naród, to będzie wiedział, że jeżeli teraz poświęcamy sprawom formalnym, a przecież jest to zatwierdzony przez nas regulamin, porządek dnia — tyle czasu, jeżeli dyskutujemy nad każdym sformułowaniem, a dyskutują ludzie obdarzeni autorytetem, wkładając w to swoją wiedzę profesjonalną i swoją całą godność, to nie po to, żeby nie szanować czasu słuchaczy, ale po to, żeby wypracować to, co jest najlepsze, bo to jest procedura, jest czymś bardzo ważnym, o tym wie każdy prawnik. Jest to podstawa pracy. Właśnie kwestie formalne, kwestie może dla postronnych obserwatorów zupełnie bez znaczenia.</u>
  812 + <u xml:id="u-154.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Dlatego rozumiem brak interwencji Marszałka Senatu, jako człowieka, który jest prawnikiem i dlatego ja jako prawnik tak oceniam. Dlatego sądzę, że ci, którzy nas obserwowali będą wiedzieli, że z taką samą sumiennością i skrupulatnością kłócić się będziemy o kształt każdej ustawy, żeby nie skrzywdziła nigdy tych, którzy nas wybrali. Dziękuję.</u>
  813 + <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
824 814 </div>
825 815 <div xml:id="div-155">
826   - <u xml:id="u-155.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam tutaj, jak sądzę, nie tylko we własnym imieniu wyrazić odmienny pogląd co do oceny pracy Senatu i naszej dzisiejszej sesji. Senat jest Izbą szczególną. Jego funkcja jest funkcją kontrolną wobec ustawodawstwa Sejmu, a zatem w założeniu naszej pracy jest cierpliwość, czas, żmudne dociekanie przepisów ustaw, żmudna ocena prawidłowości każdego postawionego tam słowa.</u>
827   - <u xml:id="u-155.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Jeżeli obserwuje nas naród, to będzie wiedział, że jeżeli teraz poświęcamy sprawom formalnym, a przecież jest to zatwierdzony przez nas regulamin, porządek dnia — tyle czasu, jeżeli dyskutujemy nad każdym sformułowaniem, a dyskutują ludzie obdarzeni autorytetem, wkładając w to swoją wiedzę profesjonalną i swoją całą godność, to nie po to, żeby nie szanować czasu słuchaczy, ale po to, żeby wypracować to, co jest najlepsze, bo to jest procedura, jest czymś bardzo ważnym, o tym wie każdy prawnik. Jest to podstawa pracy. Właśnie kwestie formalne, kwestie może dla postronnych obserwatorów zupełnie bez znaczenia.</u>
828   - <u xml:id="u-155.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Dlatego rozumiem brak interwencji Marszałka Senatu, jako człowieka, który jest prawnikiem i dlatego ja jako prawnik tak oceniam. Dlatego sądzę, że ci, którzy nas obserwowali będą wiedzieli, że z taką samą sumiennością i skrupulatnością kłócić się będziemy o kształt każdej ustawy, żeby nie skrzywdziła nigdy tych, którzy nas wybrali. Dziękuję</u>
829   - <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
830   - </div>
831   - <div xml:id="div-156">
832   - <u xml:id="u-156.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
833   - <u xml:id="u-156.1" who="#Marszalek">Za chwilę zamknę posiedzenie. Po posiedzeniu, minutka cierpliwości, bo chciałbym jeszcze podać komunikat poza protokółem.</u>
834   - <u xml:id="u-156.2" who="#Marszalek">Dziękuję więc wszystkim zgromadzonym. Dzisiejsze posiedzenie uważam za zamknięte.</u>
835   - <u xml:id="u-156.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
  816 + <u xml:id="u-155.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  817 + <u xml:id="u-155.1" who="#Marszałek">Za chwilę zamknę posiedzenie. Po posiedzeniu, minutka cierpliwości, bo chciałbym jeszcze podać komunikat poza protokółem.</u>
  818 + <u xml:id="u-155.2" who="#Marszałek">Dziękuję więc wszystkim zgromadzonym. Dzisiejsze posiedzenie uważam za zamknięte.</u>
  819 + <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską.)</u>
  820 + <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia)</u>
836 821 </div>
837 822 </body>
838 823 </text>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00003-01/header.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00003-01">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00003-01">
3 3 <fileDesc>
4 4 <titleStmt>
5 5 <title>3 posiedzenie Senatu PRL/RP</title>
... ... @@ -23,131 +23,71 @@
23 23 </fileDesc>
24 24 <profileDesc>
25 25 <particDesc>
26   - <person xml:id="komentarz" role="speaker">
27   - <persName>Komentarz</persName>
28   - </person>
29   - <person xml:id="Marszalek" role="speaker">
  26 + <person xml:id="Marszałek" role="speaker">
30 27 <persName>Marszałek</persName>
31 28 </person>
32   - <person xml:id="SenatorAndrzejCelinski" role="speaker">
  29 + <person xml:id="SenatorAndrzejCeliński" role="speaker">
33 30 <persName>Senator Andrzej Celiński</persName>
34   - <linkGrp type="function">
35   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Bohdan_Celiński__Senat1"/>
36   - </linkGrp>
37 31 </person>
38 32 <person xml:id="SenatorAndrzejWielowieyski" role="speaker">
39 33 <persName>Senator Andrzej Wielowieyski</persName>
40   - <linkGrp type="function">
41   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_J._Wielowieyski__Senat1"/>
42   - </linkGrp>
43 34 </person>
44   - <person xml:id="SenatorAnnaRadziwill" role="speaker">
  35 + <person xml:id="SenatorAnnaRadziwiłł" role="speaker">
45 36 <persName>Senator Anna Radziwiłł</persName>
46   - <linkGrp type="function">
47   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Anna_M._Radziwiłł__Senat1"/>
48   - </linkGrp>
49 37 </person>
50 38 <person xml:id="SenatorErwinKruk" role="speaker">
51 39 <persName>Senator Erwin Kruk</persName>
52   - <linkGrp type="function">
53   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Erwin_Kruk__Senat1"/>
54   - </linkGrp>
55 40 </person>
56 41 <person xml:id="SenatorGabrielJanowski" role="speaker">
57 42 <persName>Senator Gabriel Janowski</persName>
58   - <linkGrp type="function">
59   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Gabriel_Janowski__Senat1"/>
60   - </linkGrp>
61 43 </person>
62   - <person xml:id="SenatorHenrykStepniak" role="speaker">
  44 + <person xml:id="SenatorHenrykStępniak" role="speaker">
63 45 <persName>Senator Henryk Stępniak</persName>
64   - <linkGrp type="function">
65   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Henryk_Stępniak__Senat1"/>
66   - </linkGrp>
67 46 </person>
68   - <person xml:id="SenatorJanJozefLipski" role="speaker">
  47 + <person xml:id="SenatorJanJózefLipski" role="speaker">
69 48 <persName>Senator Jan Józef Lipski</persName>
70   - <linkGrp type="function">
71   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jan_J._Lipski__Senat1"/>
72   - </linkGrp>
73 49 </person>
74   - <person xml:id="SenatorJanuszZiolkowski" role="speaker">
  50 + <person xml:id="SenatorJanuszZiółkowski" role="speaker">
75 51 <persName>Senator Janusz Ziółkowski</persName>
76   - <linkGrp type="function">
77   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Janusz_A._Ziółkowski__Senat1"/>
78   - </linkGrp>
79 52 </person>
80 53 <person xml:id="SenatorJerzyRegulski" role="speaker">
81 54 <persName>Senator Jerzy Regulski</persName>
82   - <linkGrp type="function">
83   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_J._Regulski__Senat1"/>
84   - </linkGrp>
85 55 </person>
86   - <person xml:id="SenatorKazimierzBrzezinski" role="speaker">
  56 + <person xml:id="SenatorKazimierzBrzeziński" role="speaker">
87 57 <persName>Senator Kazimierz Brzeziński</persName>
88   - <linkGrp type="function">
89   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Kazimierz_Brzeziński__Senat1"/>
90   - </linkGrp>
91 58 </person>
92   - <person xml:id="SenatorLechKoziol" role="speaker">
  59 + <person xml:id="SenatorLechKozioł" role="speaker">
93 60 <persName>Senator Lech Kozioł</persName>
94   - <linkGrp type="function">
95   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Lech_Kozioł__Senat1"/>
96   - </linkGrp>
97 61 </person>
98 62 <person xml:id="SenatorLeszekPiotrowski" role="speaker">
99 63 <persName>Senator Leszek Piotrowski</persName>
100   - <linkGrp type="function">
101   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Leszek_Piotrowski__Senat1"/>
102   - </linkGrp>
103 64 </person>
104 65 <person xml:id="SenatorRomanCiesielski" role="speaker">
105 66 <persName>Senator Roman Ciesielski</persName>
106   - <linkGrp type="function">
107   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Ciesielski__Senat1"/>
108   - </linkGrp>
109 67 </person>
110 68 <person xml:id="SenatorRyszardJuszkiewicz" role="speaker">
111 69 <persName>Senator Ryszard Juszkiewicz</persName>
112   - <linkGrp type="function">
113   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Ryszard_Juszkiewicz__Senat1"/>
114   - </linkGrp>
115 70 </person>
116   - <person xml:id="SenatorTadeuszZielinski" role="speaker">
  71 + <person xml:id="SenatorTadeuszZieliński" role="speaker">
117 72 <persName>Senator Tadeusz Zieliński</persName>
118   - <linkGrp type="function">
119   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Jacek_Zieliński__Senat1"/>
120   - </linkGrp>
121 73 </person>
122 74 <person xml:id="SenatorWalerianPiotrowski" role="speaker">
123 75 <persName>Senator Walerian Piotrowski</persName>
124   - <linkGrp type="function">
125   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Walerian_Jan_Piotrowski__Senat1"/>
126   - </linkGrp>
127 76 </person>
128 77 <person xml:id="SenatorWitoldTrzeciakowski" role="speaker">
129 78 <persName>Senator Witold Trzeciakowski</persName>
130   - <linkGrp type="function">
131   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Witold_Trzeciakowski__Senat1"/>
132   - </linkGrp>
133 79 </person>
134   - <person xml:id="SenatorWlodzimierzBojarski" role="speaker">
  80 + <person xml:id="SenatorWłodzimierzBojarski" role="speaker">
135 81 <persName>Senator Włodzimierz Bojarski</persName>
136   - <linkGrp type="function">
137   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Włodzimierz_W._Bojarski__Senat1"/>
138   - </linkGrp>
139 82 </person>
140 83 <person xml:id="SenatorZbigniewRomaszewski" role="speaker">
141 84 <persName>Senator Zbigniew Romaszewski</persName>
142   - <linkGrp type="function">
143   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_Jan_Romaszewski__Senat1"/>
144   - </linkGrp>
145 85 </person>
146 86 <person xml:id="SenatorZofiaKuratowska" role="speaker">
147 87 <persName>Senator Zofia Kuratowska</persName>
148   - <linkGrp type="function">
149   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zofia_Kuratowska__Senat1"/>
150   - </linkGrp>
  88 + </person>
  89 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  90 + <persName>Komentarz</persName>
151 91 </person>
152 92 </particDesc>
153 93 </profileDesc>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00003-01/text_structure.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
3 3 <xi:include href="PPC_header.xml"/>
4 4 <TEI>
5 5 <xi:include href="header.xml"/>
6 6 <text>
7 7 <body>
8 8 <div xml:id="div-1">
9   - <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Senat</u>
10   - <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u>
11   - <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">I kadencja</u>
12   - <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne</u>
13   - <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">z 3 posiedzenia Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u>
14   - <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">w dniach 28, 29, 31 lipca i 1 sierpnia 1989 r.</u>
15   - <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Warszawa 1989</u>
16   - <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 10)</u>
17   - <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski)</u>
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 10.)</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski.)</u>
18 11 </div>
19 12 <div xml:id="div-2">
20   - <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie Senatu</u>
  13 + <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie Senatu...</u>
21 14 <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
22   - <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">i w charakterze sekretarzy prosiłbym Senatorów: Stanisława Obertańca i Andrzeja Piesiaka.</u>
23   - <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Są Panowie? Można prosić po prawicy mojej.</u>
24   - <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Proszę Państwa! Rozdany był już porządek dzienny. Mają go państwo przed sobą. Prosiłbym jednak — w związku z dyskusją, jakąśmy dzisiaj mieli w ramach Klubu Parlamentarnego — o dwa małe uzupełnienia porządku dziennego, mianowicie: uchwała zmieniająca uchwałę Senatu z dnia 4 lipca 1989 r. w sprawie organów Senatu — chodzi tu o listę komisji — i drugie uzupełnienie: na końcu oczywiście, wolne wnioski, dlatego, że są takie wnioski i wobec tego proponuję to uzupełnienie.</u>
25   - <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Czy ktoś z państwa miałby uwagi do porządku dziennego?</u>
26   - <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Proszę bardzo Pan Senator Bojarski.</u>
  15 + <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">... i w charakterze sekretarzy prosiłbym Senatorów: Stanisława Obertańca i Andrzeja Piesiaka.</u>
  16 + <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Są Panowie? Można prosić po prawicy mojej.</u>
  17 + <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę Państwa! Rozdany był już porządek dzienny. Mają go państwo przed sobą. Prosiłbym jednak — w związku z dyskusją, jakąśmy dzisiaj mieli w ramach Klubu Parlamentarnego — o dwa małe uzupełnienia porządku dziennego, mianowicie: uchwała zmieniająca uchwałę Senatu z dnia 4 lipca 1989 r. w sprawie organów Senatu — chodzi tu o listę komisji — i drugie uzupełnienie: na końcu oczywiście, wolne wnioski, dlatego, że są takie wnioski i wobec tego proponuję to uzupełnienie.</u>
  18 + <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Czy ktoś z państwa miałby uwagi do porządku dziennego?</u>
  19 + <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo Pan Senator Bojarski.</u>
27 20 </div>
28 21 <div xml:id="div-3">
29   - <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Wnioskowałbym o uzupełnienie porządku dziennego o debatę nad stanem gospodarki narodowej i programem ratunkowego wyjścia z tego stanu. Wiele głosów naszych wyborców oraz dyskusje klubowe wskazywały na pilność tego zagadnienia. Uważamy, w gronie senackiej Komisji Gospodarki Narodowej, że taka debata powinna się odbyć. Stanowiłaby ona także tło, dobrą podstawę do podjęcia dyskusji w Sejmie nad programem nowego rządu.</u>
30   - <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Wnioskuję zatem o uzupełnienie porządku o debatę nad stanem gospodarki narodowej, z ewentualnym przedłużeniem czasu trwania naszego posiedzenia na dzień 1 sierpnia, ponieważ debata ta musiałaby zająć nam co najmniej kilka godzin.</u>
31   - <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorWlodzimierzBojarski">Chcę powiedzieć, że Komisja Gospodarki Narodowej jest gotowa w tym czasie przygotować tę debatę. Dziękuję bardzo.</u>
  22 + <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Wnioskowałbym o uzupełnienie porządku dziennego o debatę nad stanem gospodarki narodowej i programem ratunkowego wyjścia z tego stanu. Wiele głosów naszych wyborców oraz dyskusje klubowe wskazywały na pilność tego zagadnienia. Uważamy, w gronie senackiej Komisji Gospodarki Narodowej, że taka debata powinna się odbyć. Stanowiłaby ona także tło, dobrą podstawę do podjęcia dyskusji w Sejmie nad programem nowego rządu.</u>
  23 + <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Wnioskuję zatem o uzupełnienie porządku o debatę nad stanem gospodarki narodowej, z ewentualnym przedłużeniem czasu trwania naszego posiedzenia na dzień 1 sierpnia, ponieważ debata ta musiałaby zająć nam co najmniej kilka godzin.</u>
  24 + <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorWłodzimierzBojarski">Chcę powiedzieć, że Komisja Gospodarki Narodowej jest gotowa w tym czasie przygotować tę debatę. Dziękuję bardzo.</u>
32 25 </div>
33 26 <div xml:id="div-4">
34   - <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Zwracam tylko uwagę, że dzień 1 sierpnia jest już zagospodarowany, więc musiałby to być 2 sierpnia.</u>
35   - <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Tak więc nie wiem czy. Ja rozumiem, że taka debata będzie potrzebna, ale nie wiem czy tak szybko mielibyśmy to robić. Mam wątpliwości, ale proszę bardzo.</u>
36   - <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo Pan Senator Ciesielski.</u>
  27 + <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Zwracam tylko uwagę, że dzień 1 sierpnia jest już zagospodarowany, więc musiałby to być 2 sierpnia.</u>
  28 + <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Tak więc nie wiem czy. Ja rozumiem, że taka debata będzie potrzebna, ale nie wiem czy tak szybko mielibyśmy to robić. Mam wątpliwości, ale proszę bardzo.</u>
  29 + <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo Pan Senator Ciesielski.</u>
37 30 </div>
38 31 <div xml:id="div-5">
39 32 <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w innej sprawie, nie tej poruszonej przez Pana Senatora Bojarskiego, mianowicie dziś na zebraniu Klubu mówiliśmy o projekcie zmiany ustawy o budżecie, ale ta sprawa nie jest wymieniona w dostarczonym nam porządku dziennym, a zdaje mi się, że chcemy w tej sprawie zająć stanowisko i Pan Marszałek to przewiduje. Wobec tego proszę o formalne przedstawienie, czy sprawa ta będzie rozważona, czy też nie.</u>
40 33 <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorRomanCiesielski">I drugie, chciałbym bardzo podziękować za wprowadzenie punktu wolne wnioski, bo chciałbym zgłosić — jak już zgłosiłem przed zebraniem Panu Marszałkowi — jeden taki wniosek. Dziękuję.</u>
41 34 </div>
42 35 <div xml:id="div-6">
43   - <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Zwracam uwagę na punkt 7. Jest to w porządku dziennym.</u>
  36 + <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Zwracam uwagę na punkt 7. Jest to w porządku dziennym.</u>
44 37 <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Senator Roman Ciesielski: Czy należy rozumieć, że opinia w sprawie zmian w budżecie jest sprawą ustawy budżetowej?)</u>
45   - <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Tak jest, oczywiście.</u>
  38 + <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Tak jest, oczywiście.</u>
46 39 <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Senator Roman Ciesielski: Dziękuję. Przepraszam bardzo)</u>
47   - <u xml:id="u-6.4" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś? Rozumiem, że Pan Senator Piotrowski? Proszę.</u>
  40 + <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Czy jeszcze ktoś? Rozumiem, że Pan Senator Piotrowski? Proszę.</u>
48 41 </div>
49 42 <div xml:id="div-7">
50 43 <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorLeszekPiotrowski">Panie Marszałku! Nie mam porządku dziennego, bardzo mi przykro. I ta informacja o istnieniu punktu wolne wnioski jest dla mnie zupełnie nowa.</u>
51 44 </div>
52 45 <div xml:id="div-8">
53   - <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Porządek dzienny jest w skrytkach.</u>
54   - <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">Rozumiem, że jest wniosek o generalną debatę na temat stanu gospodarki narodowej. W takim razie oznaczałoby to przeciągnięcie naszej sesji na dzień 2 sierpnia, bo inaczej się nie zmieścimy.</u>
55   - <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Nie pozostaje mi nic innego, jak poddać ten wniosek pod głosowanie.</u>
56   - <u xml:id="u-8.3" who="#Marszalek">Kto byłby za tym, żeby rozszerzyć obecną naszą sesję o ten problem?</u>
57   - <u xml:id="u-8.4" who="#Marszalek">Kto jest za? — proszę policzyć. 11 głosów.</u>
58   - <u xml:id="u-8.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? 25.</u>
59   - <u xml:id="u-8.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
60   - <u xml:id="u-8.7" who="#Marszalek">Rozumiem, że wniosek upadł, co nie znaczy, że upadł problem. Chyba wszyscy jesteśmy zgodni, że to zagadnienie postawimy na porządku dziennym, tylko już może nie w tych ramach, któreśmy tu sobie w porządku dziennym zakreślili.</u>
61   - <u xml:id="u-8.8" who="#Marszalek">W związku z tym rozumiem, że skoro innych uwag nie ma, to porządek jest przyjęty, z tym, że gdy chodzi o problem kolejności, to może zgodzimy się, że wolne wnioski będziemy zgłaszali w ciągu tych dni w miarę wolniejszego czasu, niekoniecznie dzisiaj, może być w poniedziałek, może być we wtorek, zależnie, jak czas na to pozwoli.</u>
62   - <u xml:id="u-8.9" who="#Marszalek">Wobec tego może byśmy przeszli do zagadnienia powołania komisji senackich. W takim razie może — i to łączę z wnioskiem dodatkowym, jakiśmy w tej chwili wstawili — uchwała zmieniająca uchwałę Senatu w sprawie organów Senatu. To się wiąże z komisjami.</u>
63   - <u xml:id="u-8.10" who="#Marszalek">Czy Pan Senator Celiński mógłby nam zreferować sprawę komisji senackich?</u>
  46 + <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Porządek dzienny jest w skrytkach.</u>
  47 + <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Rozumiem, że jest wniosek o generalną debatę na temat stanu gospodarki narodowej. W takim razie oznaczałoby to przeciągnięcie naszej sesji na dzień 2 sierpnia, bo inaczej się nie zmieścimy.</u>
  48 + <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Nie pozostaje mi nic innego, jak poddać ten wniosek pod głosowanie.</u>
  49 + <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Kto byłby za tym, żeby rozszerzyć obecną naszą sesję o ten problem?</u>
  50 + <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Kto jest za? — proszę policzyć. 11 głosów.</u>
  51 + <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? 25.</u>
  52 + <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
  53 + <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Rozumiem, że wniosek upadł, co nie znaczy, że upadł problem. Chyba wszyscy jesteśmy zgodni, że to zagadnienie postawimy na porządku dziennym, tylko już może nie w tych ramach, któreśmy tu sobie w porządku dziennym zakreślili.</u>
  54 + <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">W związku z tym rozumiem, że skoro innych uwag nie ma, to porządek jest przyjęty, z tym, że gdy chodzi o problem kolejności, to może zgodzimy się, że wolne wnioski będziemy zgłaszali w ciągu tych dni w miarę wolniejszego czasu, niekoniecznie dzisiaj, może być w poniedziałek, może być we wtorek, zależnie, jak czas na to pozwoli.</u>
  55 + <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Wobec tego może byśmy przeszli do zagadnienia powołania komisji senackich. W takim razie może — i to łączę z wnioskiem dodatkowym, jakiśmy w tej chwili wstawili — uchwała zmieniająca uchwałę Senatu w sprawie organów Senatu. To się wiąże z komisjami.</u>
  56 + <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Czy Pan Senator Celiński mógłby nam zreferować sprawę komisji senackich?</u>
64 57 </div>
65 58 <div xml:id="div-9">
66   - <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorAndrzejCelinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Ja rozumiem, że tutaj chodzi formalnie o dwie sprawy, po pierwsze, o projekt zmiany uchwały z 4 lipca w sprawie organów Senatu i, po drugie, o ustalenie składów komisji senackich.</u>
67   - <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorAndrzejCelinski">W tej pierwszej sprawie w imieniu Prezydium Senatu i upoważniony przez Obywatelski Klub Parlamentarny przedstawiam Wysokiej Izbie wniosek o zmianę ust. 1 w art. 10 uchwały Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie organów Senatu.</u>
68   - <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorAndrzejCelinski">Po uchwaleniu przez Wysoką Izbę ustęp ten otrzymałby brzmienie:</u>
69   - <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorAndrzejCelinski">„1. Ustanawia się następujące komisje stałe: Gospodarki Narodowej; Inicjatyw i Prac Ustawodawczych; Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej; Polityki Społecznej i Zdrowia; Praw Człowieka i Praworządności; Regulaminowa i Spraw Senatorskich; Samorządu Terytorialnego; Spraw Emigracji i Polaków za Granicą; Spraw Zagranicznych”.</u>
70   - <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorAndrzejCelinski">Jak widać, w stosunku do uchwały Senatu z 4 lipca są dwa rodzaje zmian. Jeśli idzie o pierwszą, drugą i trzecią wymienioną przeze mnie komisję, to następuje połączenie. W wypadku Komisji Gospodarki Narodowej, połączenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Polityki Gospodarczej. W przypadku Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych połączenie Komisji Inicjatyw Ustawodawczych oraz Komisji Prac Ustawodawczych. W przypadku Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej połączenie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
71   - <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorAndrzejCelinski">W przypadku dwóch innych komisji następuje zmiana, a właściwie uzupełnienie nazwy. Idzie tutaj o Komisję Praw Człowieka i Praworządności oraz o Komisję Spraw Emigracji i Polaków za Granicą.</u>
72   - <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorAndrzejCelinski">Nie sądzę, aby dużo słów trzeba było poświęcić uzasadnieniu tej zmiany. Wiele spraw organizacji naszej pracy, organizacji pracy Wysokiej Izby zostanie poddanych egzaminowi praktyki, życia i ono będzie korygować ustalenia organizujące naszą pracę w komisjach senackich.</u>
73   - <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorAndrzejCelinski">Na dobrą sprawę, Senat dopiero rozpoczyna swoją pracę i w tej chwili ta propozycja jest wyrazem pewnej opcji, generalnie rzecz biorąc, zmierzającej do nadania naszym komisjom szerokiego zakresu przedmiotu działań. Zobaczymy w przyszłości, czy ta opcja będzie musiała być korygowana.</u>
74   - <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorAndrzejCelinski">Panie Marszałku, czy drugi wniosek mam w tej chwili też przedstawić?</u>
  59 + <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorAndrzejCeliński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Ja rozumiem, że tutaj chodzi formalnie o dwie sprawy, po pierwsze, o projekt zmiany uchwały z 4 lipca w sprawie organów Senatu i, po drugie, o ustalenie składów komisji senackich.</u>
  60 + <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorAndrzejCeliński">W tej pierwszej sprawie w imieniu Prezydium Senatu i upoważniony przez Obywatelski Klub Parlamentarny przedstawiam Wysokiej Izbie wniosek o zmianę ust. 1 w art. 10 uchwały Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie organów Senatu.</u>
  61 + <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorAndrzejCeliński">Po uchwaleniu przez Wysoką Izbę ustęp ten otrzymałby brzmienie:</u>
  62 + <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorAndrzejCeliński">„1. Ustanawia się następujące komisje stałe: Gospodarki Narodowej; Inicjatyw i Prac Ustawodawczych; Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej; Polityki Społecznej i Zdrowia; Praw Człowieka i Praworządności; Regulaminowa i Spraw Senatorskich; Samorządu Terytorialnego; Spraw Emigracji i Polaków za Granicą; Spraw Zagranicznych”.</u>
  63 + <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorAndrzejCeliński">Jak widać, w stosunku do uchwały Senatu z 4 lipca są dwa rodzaje zmian. Jeśli idzie o pierwszą, drugą i trzecią wymienioną przeze mnie komisję, to następuje połączenie. W wypadku Komisji Gospodarki Narodowej, połączenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Polityki Gospodarczej. W przypadku Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych połączenie Komisji Inicjatyw Ustawodawczych oraz Komisji Prac Ustawodawczych. W przypadku Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej połączenie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
  64 + <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorAndrzejCeliński">W przypadku dwóch innych komisji następuje zmiana, a właściwie uzupełnienie nazwy. Idzie tutaj o Komisję Praw Człowieka i Praworządności oraz o Komisję Spraw Emigracji i Polaków za Granicą.</u>
  65 + <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorAndrzejCeliński">Nie sądzę, aby dużo słów trzeba było poświęcić uzasadnieniu tej zmiany. Wiele spraw organizacji naszej pracy, organizacji pracy Wysokiej Izby zostanie poddanych egzaminowi praktyki, życia i ono będzie korygować ustalenia organizujące naszą pracę w komisjach senackich.</u>
  66 + <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorAndrzejCeliński">Na dobrą sprawę, Senat dopiero rozpoczyna swoją pracę i w tej chwili ta propozycja jest wyrazem pewnej opcji, generalnie rzecz biorąc, zmierzającej do nadania naszym komisjom szerokiego zakresu przedmiotu działań. Zobaczymy w przyszłości, czy ta opcja będzie musiała być korygowana.</u>
  67 + <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorAndrzejCeliński">Panie Marszałku, czy drugi wniosek mam w tej chwili też przedstawić?</u>
75 68 </div>
76 69 <div xml:id="div-10">
77   - <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Tak, może obydwa od razu.</u>
  70 + <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Tak, może obydwa od razu.</u>
78 71 </div>
79 72 <div xml:id="div-11">
80   - <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorAndrzejCelinski">Proszę bardzo. To też jest wniosek Prezydium Senatu, po dyskusji w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym. Brzmi on w następujący sposób:</u>
81   - <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorAndrzejCelinski">Prezydium Senatu przedstawia Wysokiemu Senatowi następujący projekt uchwały:</u>
82   - <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorAndrzejCelinski">„Uchwała Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dn. 28 lipca 1989 r. w sprawie powołania komisji senackich w następującym składzie:</u>
83   - <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Senator ?1. Celiński)</u>
84   - <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Gospodarki Narodowej. Przewodniczący Witold Trzeciakowski i członkowie: Edmund Bilicki, Włodzimierz Bojarski, Roman Ciesielski, August Chełkowski, Jan Chodkowski, Stanisław Chrobak, Andrzej Czapski, Jerzy Dietl, Józef Góralczyk, Stefania Hejmanowska, Gabriel Janowski, Cezary Józefiak, Antoni Jutrzenka-Trzebiatowski, Bartłomiej Kołodziej, Jan Kozłowski, Edward Lipiec, Andrzej Machalski, Jerzy Madej, Ireneusz Niewiarowski, Władysław Papużyński, Aleksander Paszyński, Krzysztof Pawłowski, Andrzej Piesiak, Benedykt Pszczółkowski, Zbigniew Rokicki, Henryk Janusz Stępniak, Franciszek Sobieski, Henryk Stokłosa, Antoni Tokarczuk, Mieczysław Trochimiuk, Tadeusz Ulma, Andrzej Wielowieyski, Henryk Wilk, Eugeniusz Wilkowski, Janusz Woźnica, Tadeusz Zaskórski i Antoni Żurawski.</u>
85   - <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Przewodniczący Tadeusz Zieliński, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Andrzej Celiński, Alicja Grześkowiak, Cezary Józefiak, Ryszard Juszkiewicz, Lech Kozioł, Jan Kozłowski, Gabriel Janowski, Karol Modzelewski, Leszek Piotrowski, Walerian Piotrowski, Zbigniew Romaszewski, Andrzej Rozmarynowicz, Stanislaw Stomma, Mieczysław Trochimiuk i Edward Wende.</u>
86   - <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej. Przewodnicząca Anna Radziwiłł, członkowie: Stanisław Bernatowicz, Edmund Bilicki, Włodzimierz Bojarski, Stanisław Chrobak, Roman Ciesielski, August Chełkowski, Gabriela Cwojdzińska, Stanisław Dembiński, Roman Duda, Andrzej Fenrych, Władysław Findeisen, Bolesław Fleszar, Ryszard Ganowicz, Gustaw Holoubek. Andrzej Kaliciński, Tadeusz Kłopotowski, Krzysztof Kozłowski, Erwin Kruk, Jan Józef Lipski, Jerzy Madej, Jan Musiał, Jerzy Pietrzak, Adam Stanowski, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Szczypiorski, Andrzej Tomaszewicz, Tadeusz Ulma, Mieczysław Ustasiak, Andrzej Wajda, Eugeniusz Wilkowski, Janusz Woźnica, Stanisław Żak.</u>
87   - <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia. Przewodniczący Kazimierz Brzeziński, członkowie: Antoni Borowski, Andrzej Czapski, Stefania Hejmanowska, Stanisław Hoffmann, Lech Kaczyński, Andrzej Kaliciński, Maciej Krzanowski, Zofia Kuratowska, Wiesław Lipko, Zdzisław Nowicki, Stanisław Obertaniec, Andrzej Piesiak, Edward Pyziołek, Antoni Tokarczuk, Mieczysław Ustasiak, Andrzej Wielowieyski, Antoni Żurawski.</u>
88   - <u xml:id="u-11.8" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Praw Człowieka i Praworządności. Przewodniczący Zbigniew Romaszewski, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Alicja Grześkowiak, Henryk Grządzielski, Jarosław Kaczyński, Lech Kozioł, Zofia Kuratowska, Ryszard Juszkiewicz, Jan Józef Lipski, Leszek Piotrowski, Andrzej Rozmarynowicz, Jerzy Stępień, Andrzej Szczepkowski, Mieczysław Tarnowski, Edward Wende, Stanisław Żytkowski.</u>
89   - <u xml:id="u-11.9" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich. Przewodniczący Lech Kozioł, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Ryszard Juszkiewicz, Tadeusz Kłopotowski, Zbigniew Romaszewski, Andrzej Rozmarynowicz, Andrzej Wielowieyski.</u>
90   - <u xml:id="u-11.10" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Samorządu Terytorialnego. Przewodniczący Jerzy Regulski, członkowie: Antoni Borowski, Kazimierz Brzeziński, Jan Chodkowski, Gabriela Cwojdzińska, Andrzej Fenrych, Ryszard Ganowicz, Henryk Grządzielski, Stefania Hejmanowska, Bartłomiej Kołodziej, Jan Kozłowski, Edward Lipiec, Bogdan Lis, Ireneusz Niewiarowski, Aleksander Paszyński, Krzysztof Pawłowski, Jerzy Pietrzak, Zbigniew Rokicki, Adam Stanowski, Jerzy Stępień, Henryk Stępniak, Józef Slisz, Mieczysław Tarnowski, Mieczysław Ustasiak, Stanisław Żytkowski.</u>
91   - <u xml:id="u-11.11" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą. Przewodniczący Edmund Jan Osmańczyk, członkowie: Stefan Bembiński, Stanisław Bernatowicz, Edmund Bilicki, Anna Bogucka- Skowrońska, Antoni Borowski, Gabriela Cwojdzińska, Gustaw Holoubek, Antoni Jutrzenka- Trzebiatowski, Tadeusz Kłopotowski, Bartłomiej Kołodziej, Krzysztof Kozłowski, Andrzej Kralczyński, Erwin Kruk, Maciej Krzanowski, Karol Modzelewski, Ireneusz Niewiarowski, Zdzisław Nowicki, Stanisław Obertaniec, Aleksander Paszyński, Anna Radziwiłł, Jerzy Regulski, Ryszard Reiff, Zbigniew Rokicki, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Wajda i Tadeusz Zaskórski.</u>
92   - <u xml:id="u-11.12" who="#SenatorAndrzejCelinski">Komisja Spraw Zagranicznych. Przewodniczący Janusz Ziółkowski, członkowie: Andrzej Celiński, August Chełkowski, Stanisław Dembiński, Roman Duda, Stanisław Hoffmann, Bogdan Lis, Tadeusz Kłopotowski, Krzysztof Kozłowski, Cezary Józefiak, Franciszek Sobieski, Andrzej Szczypiorski, Stanisław Stomma, Edward Wende i Antoni Żurowski”.</u>
93   - <u xml:id="u-11.13" who="#SenatorAndrzejCelinski">Dziękuję bardzo.</u>
  73 + <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorAndrzejCeliński">Proszę bardzo. To też jest wniosek Prezydium Senatu, po dyskusji w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym. Brzmi on w następujący sposób:</u>
  74 + <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorAndrzejCeliński">Prezydium Senatu przedstawia Wysokiemu Senatowi następujący projekt uchwały:</u>
  75 + <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorAndrzejCeliński">„Uchwała Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dn. 28 lipca 1989 r. w sprawie powołania komisji senackich w następującym składzie:</u>
  76 + <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Gospodarki Narodowej. Przewodniczący Witold Trzeciakowski i członkowie: Edmund Bilicki, Włodzimierz Bojarski, Roman Ciesielski, August Chełkowski, Jan Chodkowski, Stanisław Chrobak, Andrzej Czapski, Jerzy Dietl, Józef Góralczyk, Stefania Hejmanowska, Gabriel Janowski, Cezary Józefiak, Antoni Jutrzenka-Trzebiatowski, Bartłomiej Kołodziej, Jan Kozłowski, Edward Lipiec, Andrzej Machalski, Jerzy Madej, Ireneusz Niewiarowski, Władysław Papużyński, Aleksander Paszyński, Krzysztof Pawłowski, Andrzej Piesiak, Benedykt Pszczółkowski, Zbigniew Rokicki, Henryk Janusz Stępniak, Franciszek Sobieski, Henryk Stokłosa, Antoni Tokarczuk, Mieczysław Trochimiuk, Tadeusz Ulma, Andrzej Wielowieyski, Henryk Wilk, Eugeniusz Wilkowski, Janusz Woźnica, Tadeusz Zaskórski i Antoni Żurawski.</u>
  77 + <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Przewodniczący Tadeusz Zieliński, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Andrzej Celiński, Alicja Grześkowiak, Cezary Józefiak, Ryszard Juszkiewicz, Lech Kozioł, Jan Kozłowski, Gabriel Janowski, Karol Modzelewski, Leszek Piotrowski, Walerian Piotrowski, Zbigniew Romaszewski, Andrzej Rozmarynowicz, Stanisław Stomma, Mieczysław Trochimiuk i Edward Wende.</u>
  78 + <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej. Przewodnicząca Anna Radziwiłł, członkowie: Stanisław Bernatowicz, Edmund Bilicki, Włodzimierz Bojarski, Stanisław Chrobak, Roman Ciesielski, August Chełkowski, Gabriela Cwojdzińska, Stanisław Dembiński, Roman Duda, Andrzej Fenrych, Władysław Findeisen, Bolesław Fleszar, Ryszard Ganowicz, Gustaw Holoubek. Andrzej Kaliciński, Tadeusz Kłopotowski, Krzysztof Kozłowski, Erwin Kruk, Jan Józef Lipski, Jerzy Madej, Jan Musiał, Jerzy Pietrzak, Adam Stanowski, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Szczypiorski, Andrzej Tomaszewicz, Tadeusz Ulma, Mieczysław Ustasiak, Andrzej Wajda, Eugeniusz Wilkowski, Janusz Woźnica, Stanisław Żak.</u>
  79 + <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia. Przewodniczący Kazimierz Brzeziński, członkowie: Antoni Borowski, Andrzej Czapski, Stefania Hejmanowska, Stanisław Hoffmann, Lech Kaczyński, Andrzej Kaliciński, Maciej Krzanowski, Zofia Kuratowska, Wiesław Lipko, Zdzisław Nowicki, Stanisław Obertaniec, Andrzej Piesiak, Edward Pyziołek, Antoni Tokarczuk, Mieczysław Ustasiak, Andrzej Wielowieyski, Antoni Żurawski.</u>
  80 + <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Praw Człowieka i Praworządności. Przewodniczący Zbigniew Romaszewski, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Alicja Grześkowiak, Henryk Grządzielski, Jarosław Kaczyński, Lech Kozioł, Zofia Kuratowska, Ryszard Juszkiewicz, Jan Józef Lipski, Leszek Piotrowski, Andrzej Rozmarynowicz, Jerzy Stępień, Andrzej Szczepkowski, Mieczysław Tarnowski, Edward Wende, Stanisław Żytkowski.</u>
  81 + <u xml:id="u-11.8" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich. Przewodniczący Lech Kozioł, członkowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Ryszard Juszkiewicz, Tadeusz Kłopotowski, Zbigniew Romaszewski, Andrzej Rozmarynowicz, Andrzej Wielowieyski.</u>
  82 + <u xml:id="u-11.9" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Samorządu Terytorialnego. Przewodniczący Jerzy Regulski, członkowie: Antoni Borowski, Kazimierz Brzeziński, Jan Chodkowski, Gabriela Cwojdzińska, Andrzej Fenrych, Ryszard Ganowicz, Henryk Grządzielski, Stefania Hejmanowska, Bartłomiej Kołodziej, Jan Kozłowski, Edward Lipiec, Bogdan Lis, Ireneusz Niewiarowski, Aleksander Paszyński, Krzysztof Pawłowski, Jerzy Pietrzak, Zbigniew Rokicki, Adam Stanowski, Jerzy Stępień, Henryk Stępniak, Józef Slisz, Mieczysław Tarnowski, Mieczysław Ustasiak, Stanisław Żytkowski.</u>
  83 + <u xml:id="u-11.10" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą. Przewodniczący Edmund Jan Osmańczyk, członkowie: Stefan Bembiński, Stanisław Bernatowicz, Edmund Bilicki, Anna Bogucka-Skowrońska, Antoni Borowski, Gabriela Cwojdzińska, Gustaw Holoubek, Antoni Jutrzenka-Trzebiatowski, Tadeusz Kłopotowski, Bartłomiej Kołodziej, Krzysztof Kozłowski, Andrzej Kralczyński, Erwin Kruk, Maciej Krzanowski, Karol Modzelewski, Ireneusz Niewiarowski, Zdzisław Nowicki, Stanisław Obertaniec, Aleksander Paszyński, Anna Radziwiłł, Jerzy Regulski, Ryszard Reiff, Zbigniew Rokicki, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Wajda i Tadeusz Zaskórski.</u>
  84 + <u xml:id="u-11.11" who="#SenatorAndrzejCeliński">Komisja Spraw Zagranicznych. Przewodniczący Janusz Ziółkowski, członkowie: Andrzej Celiński, August Chełkowski, Stanisław Dembiński, Roman Duda, Stanisław Hoffmann, Bogdan Lis, Tadeusz Kłopotowski, Krzysztof Kozłowski, Cezary Józefiak, Franciszek Sobieski, Andrzej Szczypiorski, Stanisław Stomma, Edward Wende i Antoni Żurowski”.</u>
  85 + <u xml:id="u-11.12" who="#SenatorAndrzejCeliński">Dziękuję bardzo.</u>
94 86 </div>
95 87 <div xml:id="div-12">
96   - <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa miałby uwagi czy sprostowania? Proszę bardzo, Pan Senator Ziółkowski.</u>
  88 + <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa miałby uwagi czy sprostowania? Proszę bardzo, Pan Senator Ziółkowski.</u>
97 89 </div>
98 90 <div xml:id="div-13">
99   - <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprostowanie bardzo proste. Chciałbym bardzo być w komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej; zgłosiłem zresztą do tej komisji akces, nie wiem, jak to się stało, że moje nazwisko tam sie nie znalazło.</u>
  91 + <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprostowanie bardzo proste. Chciałbym bardzo być w komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej; zgłosiłem zresztą do tej komisji akces, nie wiem, jak to się stało, że moje nazwisko tam się nie znalazło.</u>
100 92 </div>
101 93 <div xml:id="div-14">
102   - <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że dopisujemy: Ziółkowski Janusz.</u>
103   - <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Czy jeszcze byłyby jakieś inne uwagi? Jeżeli nie, to może byśmy przegłosowali te wnioski. Rozumiem, że potem państwo przewodniczący mogliby powiedzieć parę słów o swoich komisjach, no ale musimy najpierw przegłosować.</u>
104   - <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Najpierw propozycja uchwały Senatu — jest to druk nr 7, który państwo mają w rękach — dotyczącej liczby i nazw komisji.</u>
105   - <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Kto z państwa byłby za przyjęciem tego wniosku? Chyba nie musimy liczyć. Dziękuję.</u>
106   - <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
107   - <u xml:id="u-14.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Przy trzech wstrzymujących. Dziękuję bardzo.</u>
108   - <u xml:id="u-14.6" who="#Marszalek">Wobec tego poddaję pod głosowanie drugi wniosek, ten nieco obszerniejszy, obejmujący przewodniczących i składy komisji.</u>
109   - <u xml:id="u-14.7" who="#Marszalek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku? Dziękuję bardzo.</u>
110   - <u xml:id="u-14.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
111   - <u xml:id="u-14.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Jeden wstrzymujący. Dziękuję bardzo.</u>
112   - <u xml:id="u-14.10" who="#Marszalek">Wobec tego mamy pytanie, czy przewodniczący komisji chcieliby coś powiedzieć na temat ich zakresu i zadań? Rozumiem, że bardzo krótko. Może w takiej kolejności, w jakiej przyjęliśmy, a więc na początek może Pan Senator Trzeciakowski mógłby powiedzieć parę słów.</u>
  94 + <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że dopisujemy: Ziółkowski Janusz.</u>
  95 + <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Czy jeszcze byłyby jakieś inne uwagi? Jeżeli nie, to może byśmy przegłosowali te wnioski. Rozumiem, że potem państwo przewodniczący mogliby powiedzieć parę słów o swoich komisjach, no ale musimy najpierw przegłosować.</u>
  96 + <u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Najpierw propozycja uchwały Senatu — jest to druk nr 7, który państwo mają w rękach — dotyczącej liczby i nazw komisji.</u>
  97 + <u xml:id="u-14.3" who="#Marszałek">Kto z państwa byłby za przyjęciem tego wniosku? Chyba nie musimy liczyć. Dziękuję.</u>
  98 + <u xml:id="u-14.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
  99 + <u xml:id="u-14.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Przy trzech wstrzymujących. Dziękuję bardzo.</u>
  100 + <u xml:id="u-14.6" who="#Marszałek">Wobec tego poddaję pod głosowanie drugi wniosek, ten nieco obszerniejszy, obejmujący przewodniczących i składy komisji.</u>
  101 + <u xml:id="u-14.7" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku? Dziękuję bardzo.</u>
  102 + <u xml:id="u-14.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
  103 + <u xml:id="u-14.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Jeden wstrzymujący. Dziękuję bardzo.</u>
  104 + <u xml:id="u-14.10" who="#Marszałek">Wobec tego mamy pytanie, czy przewodniczący komisji chcieliby coś powiedzieć na temat ich zakresu i zadań? Rozumiem, że bardzo krótko. Może w takiej kolejności, w jakiej przyjęliśmy, a więc na początek może Pan Senator Trzeciakowski mógłby powiedzieć parę słów.</u>
113 105 </div>
114 106 <div xml:id="div-15">
115 107 <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorWitoldTrzeciakowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Komisja Gospodarki Narodowej obejmuje całokształt problematyki ekonomicznej, a więc całościowe problemy polityki gospodarczej i kształtowania nowego ładu ekonomicznego.</u>
... ... @@ -117,49 +109,49 @@
117 109 <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorWitoldTrzeciakowski">Z uwagi na szeroki zakres działania komisja będzie pracowała w podkomisjach. Na razie przewidujemy powołanie następujących podkomisji: polityki gospodarczej, w tym planu, budżetu i finansów pod kierunkiem prof. Cezarego Józefiaka; rolnictwa pod kierunkiem senatora Gabriela Janowskiego; przekształceń systemu własności i demonopolizacji pod kierunkiem prof. Jerzego Dietla oraz ochrony środowiska pod kierunkiem senatora prof. Chełkowskiego. W miarę postępu prac będziemy powoływali zespoły albo podkomisje ad hoc. To wszystko.</u>
118 110 </div>
119 111 <div xml:id="div-16">
120   - <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś miałby uwagi w związku z tym? Nie widzę. Wobec tego prosiłbym Pana Senatora Zielińskiego, Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
  112 + <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś miałby uwagi w związku z tym? Nie widzę. Wobec tego prosiłbym Pana Senatora Zielińskiego, Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
121 113 </div>
122 114 <div xml:id="div-17">
123   - <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorTadeuszZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 11 lipca bieżącego roku odbyło się posiedzenie organizacyjne Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, na którym przyjęty został zakres działania i ramowy program prac Komisji.</u>
124   - <u xml:id="u-17.1" who="#SenatorTadeuszZielinski">Przedyskutowany na wspomnianym posiedzeniu zarys programu prac ustawodawczych opiera się na podstawowym założeniu ogólnym, że prawa obowiązujące w Rzeczypospolitej pod wieloma względami nie odpowiadają potrzebom i oczekiwaniom polskiego społeczeństwa.</u>
125   - <u xml:id="u-17.2" who="#SenatorTadeuszZielinski">Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ma przeto doniosłą misję do spełnienia w dziele uzdrowienia chorego systemu prawnego współczesnej Polski.</u>
126   - <u xml:id="u-17.3" who="#SenatorTadeuszZielinski">Naczelnym zadaniem Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych powinno być podjęcie prac nad przygotowaniem oświadczeń, stanowisk Senatu w ogólnych kwestiach prawodawstwa, między innymi w sprawie metod i kierunków racjonalnego tworzenia prawa. W przygotowaniu znajduje się już pierwszy projekt stanowiska Senatu na temat stanu prawa w Polsce.</u>
127   - <u xml:id="u-17.4" who="#SenatorTadeuszZielinski">Impulsem inicjatyw ustawodawczych, przysługujących Senatowi z mocy art. 20 Konstytucji, powinny być w pierwszym rzędzie ustalenia i protokoły rozbieżności spisane przy — „okrągłym stole”. Sprawą nie cierpiącą zwłoki jest reforma wymiaru sprawiedliwości, w szczególności stworzenie podstaw prawnych powstania i działalności Krajowej Rady Sądownictwa. Konieczne jest unowocześnienie prawa karnego przez zmniejszenie jego represyjności, a także potrzebne wydają się istotne zmiany w prawie ubezpieczeń społecznych, w szczególności w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, w przepisach Kodeksu Pracy dotyczących układów zbiorowych pracy. Nowelizacji wymagają ustawy o szkolnictwie wyższym, o cenzurze, o związkach zawodowych. Ta ostatnia w zakresie regulacji sporów zbiorowych i prawa zrzeszania się w związki. Są to najpilniejsze materie, które mogą i powinny stanowić przedmiot określonych inicjatyw ustawodawczych nowo obranego parlamentu, w tym również Senatu.</u>
128   - <u xml:id="u-17.5" who="#SenatorTadeuszZielinski">Zakres działania Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych obejmuje ponadto doniosłe zadania bieżące wynikające z przepisu art. 27 znowelizowanej Konstytucji.</u>
129   - <u xml:id="u-17.6" who="#SenatorTadeuszZielinski">Komisja zajmująca się pracami legislacyjnymi powinna opracowywać propozycje dokonywania przez Senat zmian w ustawach przekazywanych tej Izbie do rozpatrzenia oraz przygotowywać wnioski w sprawie odrzucenia w całości określonych ustaw, w razie zgłoszenia konkretnych zastrzeżeń do ich treści przez właściwe komisje Senatu.</u>
130   - <u xml:id="u-17.7" who="#SenatorTadeuszZielinski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, według omawianego projektu zakresu jej działania, powalana jest także do sprawowania kontroli nad wprowadzaniem w życie i wykonywaniem ustaw oraz do współdziałania z senacką Komisją Praw Człowieka i Praworządności w zakresie działań kontrolnych dotyczących przestrzegania i stosowania prawa w państwie.</u>
131   - <u xml:id="u-17.8" who="#SenatorTadeuszZielinski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych będzie zapewne pracowała także w podkomisjach, w ścisłym współdziałaniu z ekspertami, wybitnymi znawcami prawa w Polsce. Projekt listy ekspertów został w Komisji przygotowany.</u>
132   - <u xml:id="u-17.9" who="#SenatorTadeuszZielinski">Wysoki Senacie! Pilność prac nad reformą polskiego prawa w żadnym razie nie może stanowić dla Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych zachęty do podejmowania w gorączce reformatorskiej pochopnych działań legislacyjnych.</u>
133   - <u xml:id="u-17.10" who="#SenatorTadeuszZielinski">Nie należy też ufać w cudotwórczą siłę ustaw. Normy prawne są zawodne, gdy nie są wspierane regułami moralnymi, cieszącymi się powszechnym uznaniem i uświęconymi tradycją zwyczajami.</u>
134   - <u xml:id="u-17.11" who="#SenatorTadeuszZielinski">Niech mi będzie wolno w związku z tym przywołać w tej Wysokiej Izbie słowa wypowiedziane niegdyś przez Piotra Skargę w jednym z jego kazań sejmowych: — „Które ustawy sprawiedliwości w sobie nie mają, z jaką krzywdą ludzką pokrzywione są, nie są prawa, ale złość szczera, gdyż sprawiedliwość jest fundamentem wszystkiej Rzeczypospolitej”. Nie w mnogości ustaw trzeba szukać wyjścia z polskiej biedy. Inflacja prawa jest oznaką skażenia życia publicznego. Corruptissima res publica plurimae leges powiadali nasi przodkowie.</u>
135   - <u xml:id="u-17.12" who="#SenatorTadeuszZielinski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych Senatu, tej Izby naszego parlamentu, która powstała w wyniku wolnych przecież wyborów, bierze na siebie szczególną odpowiedzialność za stan naszego prawa. Miejmy nadzieję, że uczyni wszystko, by odrodzony po 50 latach Senat polski stał się w dziedzinie prawodawstwa najwyższym autorytetem opiniotwórczym w Rzeczypospolitej.</u>
  115 + <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorTadeuszZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 11 lipca bieżącego roku odbyło się posiedzenie organizacyjne Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, na którym przyjęty został zakres działania i ramowy program prac Komisji.</u>
  116 + <u xml:id="u-17.1" who="#SenatorTadeuszZieliński">Przedyskutowany na wspomnianym posiedzeniu zarys programu prac ustawodawczych opiera się na podstawowym założeniu ogólnym, że prawa obowiązujące w Rzeczypospolitej pod wieloma względami nie odpowiadają potrzebom i oczekiwaniom polskiego społeczeństwa.</u>
  117 + <u xml:id="u-17.2" who="#SenatorTadeuszZieliński">Senat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ma przeto doniosłą misję do spełnienia w dziele uzdrowienia chorego systemu prawnego współczesnej Polski.</u>
  118 + <u xml:id="u-17.3" who="#SenatorTadeuszZieliński">Naczelnym zadaniem Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych powinno być podjęcie prac nad przygotowaniem oświadczeń, stanowisk Senatu w ogólnych kwestiach prawodawstwa, między innymi w sprawie metod i kierunków racjonalnego tworzenia prawa. W przygotowaniu znajduje się już pierwszy projekt stanowiska Senatu na temat stanu prawa w Polsce.</u>
  119 + <u xml:id="u-17.4" who="#SenatorTadeuszZieliński">Impulsem inicjatyw ustawodawczych, przysługujących Senatowi z mocy art. 20 Konstytucji, powinny być w pierwszym rzędzie ustalenia i protokoły rozbieżności spisane przy „okrągłym stole”. Sprawą nie cierpiącą zwłoki jest reforma wymiaru sprawiedliwości, w szczególności stworzenie podstaw prawnych powstania i działalności Krajowej Rady Sądownictwa. Konieczne jest unowocześnienie prawa karnego przez zmniejszenie jego represyjności, a także potrzebne wydają się istotne zmiany w prawie ubezpieczeń społecznych, w szczególności w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, w przepisach Kodeksu Pracy dotyczących układów zbiorowych pracy. Nowelizacji wymagają ustawy o szkolnictwie wyższym, o cenzurze, o związkach zawodowych. Ta ostatnia w zakresie regulacji sporów zbiorowych i prawa zrzeszania się w związki. Są to najpilniejsze materie, które mogą i powinny stanowić przedmiot określonych inicjatyw ustawodawczych nowo obranego parlamentu, w tym również Senatu.</u>
  120 + <u xml:id="u-17.5" who="#SenatorTadeuszZieliński">Zakres działania Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych obejmuje ponadto doniosłe zadania bieżące wynikające z przepisu art. 27 znowelizowanej Konstytucji.</u>
  121 + <u xml:id="u-17.6" who="#SenatorTadeuszZieliński">Komisja zajmująca się pracami legislacyjnymi powinna opracowywać propozycje dokonywania przez Senat zmian w ustawach przekazywanych tej Izbie do rozpatrzenia oraz przygotowywać wnioski w sprawie odrzucenia w całości określonych ustaw, w razie zgłoszenia konkretnych zastrzeżeń do ich treści przez właściwe komisje Senatu.</u>
  122 + <u xml:id="u-17.7" who="#SenatorTadeuszZieliński">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, według omawianego projektu zakresu jej działania, powalana jest także do sprawowania kontroli nad wprowadzaniem w życie i wykonywaniem ustaw oraz do współdziałania z senacką Komisją Praw Człowieka i Praworządności w zakresie działań kontrolnych dotyczących przestrzegania i stosowania prawa w państwie.</u>
  123 + <u xml:id="u-17.8" who="#SenatorTadeuszZieliński">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych będzie zapewne pracowała także w podkomisjach, w ścisłym współdziałaniu z ekspertami, wybitnymi znawcami prawa w Polsce. Projekt listy ekspertów został w Komisji przygotowany.</u>
  124 + <u xml:id="u-17.9" who="#SenatorTadeuszZieliński">Wysoki Senacie! Pilność prac nad reformą polskiego prawa w żadnym razie nie może stanowić dla Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych zachęty do podejmowania w gorączce reformatorskiej pochopnych działań legislacyjnych.</u>
  125 + <u xml:id="u-17.10" who="#SenatorTadeuszZieliński">Nie należy też ufać w cudotwórczą siłę ustaw. Normy prawne są zawodne, gdy nie są wspierane regułami moralnymi, cieszącymi się powszechnym uznaniem i uświęconymi tradycją zwyczajami.</u>
  126 + <u xml:id="u-17.11" who="#SenatorTadeuszZieliński">Niech mi będzie wolno w związku z tym przywołać w tej Wysokiej Izbie słowa wypowiedziane niegdyś przez Piotra Skargę w jednym z jego kazań sejmowych: „Które ustawy sprawiedliwości w sobie nie mają, z jaką krzywdą ludzką pokrzywione są, nie są prawa, ale złość szczera, gdyż sprawiedliwość jest fundamentem wszystkiej Rzeczypospolitej”. Nie w mnogości ustaw trzeba szukać wyjścia z polskiej biedy. Inflacja prawa jest oznaką skażenia życia publicznego. Corruptissima res publica plurimae leges powiadali nasi przodkowie.</u>
  127 + <u xml:id="u-17.12" who="#SenatorTadeuszZieliński">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych Senatu, tej Izby naszego parlamentu, która powstała w wyniku wolnych przecież wyborów, bierze na siebie szczególną odpowiedzialność za stan naszego prawa. Miejmy nadzieję, że uczyni wszystko, by odrodzony po 50 latach Senat polski stał się w dziedzinie prawodawstwa najwyższym autorytetem opiniotwórczym w Rzeczypospolitej.</u>
136 128 <u xml:id="u-17.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
137 129 </div>
138 130 <div xml:id="div-18">
139   - <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Z kolei prosiłbym o zabranie głosu Panią Senator Annę Radziwiłł, przewodniczącą Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
  131 + <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Z kolei prosiłbym o zabranie głosu Panią Senator Annę Radziwiłł, przewodniczącą Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
140 132 </div>
141 133 <div xml:id="div-19">
142   - <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorAnnaRadziwill">Panie Marszałku i Państwo Senatorowie! Ta Komisja obejmuje, jak sama nazwa wskazuje, ogromnie szeroki zakres spraw, najogólniej dotyczących instytucji i zasad wpływających na świadomość społeczeństwa. I chyba na tej zasadzie przyjęto koncepcję zintegrowania dwóch dotychczasowych komisji w jedną. W Sejmie jej odpowiednikiem są w tej chwili dwie odrębne komisje, tutaj doszliśmy do decyzji o połączeniu tych spraw.</u>
143   - <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorAnnaRadziwill">Obejmuje ona swoim zainteresowaniem sprawy systemu edukacyjnego rozumianego jako system zarówno szkolnictwa od przedszkoli do studiów wyższych, jak i wszystkich ośrodków i instytucji, które mają związek z edukacją społeczeństwa.</u>
144   - <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorAnnaRadziwill">Drugim zasadniczym działem jest nauka, co w jakiejś mierze dotyczyć będzie także spraw postępu technicznego. Co do środków przekazu, to najogólniej mówiąc, chodzi o dążenie do tego, żeby środki przekazu stały się zarazem środkami komunikacji społecznej. Oczywiste jest, że komisja swoim zainteresowaniem obejmuje zarówno telewizję, radio, jak i sprawę polityki wydawniczej, prasę itd.</u>
145   - <u xml:id="u-19.3" who="#SenatorAnnaRadziwill">Kultura jest to dział może najmniej poddający się ustawodawstwu, niemniej przede wszystkim instytucje upowszechniania kultury, cała sprawa zaplecza kultury tudzież polityki kulturalnej państwa mieści się w sferze zainteresowania Komisji. Ze względu na liczbę członków, jak i ilość problemów, które wchodzą w zakres jej zainteresowania, Komisja będzie działać często w postaci podkomisji. Jak na dzień dzisiejszy wygląda, podstawowymi trzema podkomisjami będzie podkomisja kultury i środków przekazu, której animatorem będzie pan senator Krzysztof Kozłowski, podkomisja nauki i szkolnictwa wyższego, którą będzie kierować pan senator Duda i podkomisja edukacji, rozumianej jako oświata i związane z nią instytucje pozaszkolne, którą będę kierować ja. Dziękuję.</u>
  134 + <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorAnnaRadziwiłł">Panie Marszałku i Państwo Senatorowie! Ta Komisja obejmuje, jak sama nazwa wskazuje, ogromnie szeroki zakres spraw, najogólniej dotyczących instytucji i zasad wpływających na świadomość społeczeństwa. I chyba na tej zasadzie przyjęto koncepcję zintegrowania dwóch dotychczasowych komisji w jedną. W Sejmie jej odpowiednikiem są w tej chwili dwie odrębne komisje, tutaj doszliśmy do decyzji o połączeniu tych spraw.</u>
  135 + <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorAnnaRadziwiłł">Obejmuje ona swoim zainteresowaniem sprawy systemu edukacyjnego rozumianego jako system zarówno szkolnictwa od przedszkoli do studiów wyższych, jak i wszystkich ośrodków i instytucji, które mają związek z edukacją społeczeństwa.</u>
  136 + <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorAnnaRadziwiłł">Drugim zasadniczym działem jest nauka, co w jakiejś mierze dotyczyć będzie także spraw postępu technicznego. Co do środków przekazu, to najogólniej mówiąc, chodzi o dążenie do tego, żeby środki przekazu stały się zarazem środkami komunikacji społecznej. Oczywiste jest, że komisja swoim zainteresowaniem obejmuje zarówno telewizję, radio, jak i sprawę polityki wydawniczej, prasę itd.</u>
  137 + <u xml:id="u-19.3" who="#SenatorAnnaRadziwiłł">Kultura jest to dział może najmniej poddający się ustawodawstwu, niemniej przede wszystkim instytucje upowszechniania kultury, cała sprawa zaplecza kultury tudzież polityki kulturalnej państwa mieści się w sferze zainteresowania Komisji. Ze względu na liczbę członków, jak i ilość problemów, które wchodzą w zakres jej zainteresowania, Komisja będzie działać często w postaci podkomisji. Jak na dzień dzisiejszy wygląda, podstawowymi trzema podkomisjami będzie podkomisja kultury i środków przekazu, której animatorem będzie pan senator Krzysztof Kozłowski, podkomisja nauki i szkolnictwa wyższego, którą będzie kierować pan senator Duda i podkomisja edukacji, rozumianej jako oświata i związane z nią instytucje pozaszkolne, którą będę kierować ja. Dziękuję.</u>
146 138 <u xml:id="u-19.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
147 139 </div>
148 140 <div xml:id="div-20">
149   - <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Z kolei, jeśli wolno prosić, Pan Senator Kazimierz Brzeziński, przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.</u>
  141 + <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Z kolei, jeśli wolno prosić, Pan Senator Kazimierz Brzeziński, przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.</u>
150 142 </div>
151 143 <div xml:id="div-21">
152   - <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorKazimierzBrzezinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia staje przed ogromem problemów, tym bardziej, że następuje pogłębienie zjawisk pauperyzacji, rozszerzają się zjawiska patologii społecznej, pogarsza się wyraźnie stan zdrowia społeczeństwa. Będą występowały niezamierzone negatywne skutki polityki gospodarczej i społecznej.</u>
153   - <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorKazimierzBrzezinski">Stając wobec tych wszystkich problemów Komisja, która zebrała się już dwukrotnie, wytyczyła sobie program dotyczący jak gdyby dwóch głównych celów, mianowicie polityki społecznej i spraw zdrowia.</u>
154   - <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorKazimierzBrzezinski">Ustaliliśmy również problemy, którymi Komisja będzie się zajmowała. Będą to: system ubezpieczeń społecznych, układy zbiorowe, płaca minimalna, fundusz socjalny, fundusz mieszkaniowy, warunki pracy, czas pracy, choroby zawodowe, praca kobiet. Polityką państwa wobec rodziny, szeroko pojętą opieką społeczną (emeryci. renciści, bezdomni, narkomani i chorzy na AIDS), problemem ludzi niepełnosprawnych, organizacją i zmianą systemu ochrony zdrowia, sprawą pracowników służby zdrowia, w związku z prowadzoną polityką gospodarczą ochroną pracowników likwidowanych zakładów pracy i zabezpieczeniem społeczeństwa przed skutkami reformy.</u>
155   - <u xml:id="u-21.3" who="#SenatorKazimierzBrzezinski">Jest to ogrom obowiązków i pracy. Pragniemy pracować jak gdyby w dwóch podkomisjach: podkomisji polityki społecznej i podkomisji zdrowia. Jeszcze w czasie tego posiedzenia, w dniu 1 sierpnia odbędzie się debata na temat stanu służby zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
  144 + <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorKazimierzBrzeziński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia staje przed ogromem problemów, tym bardziej, że następuje pogłębienie zjawisk pauperyzacji, rozszerzają się zjawiska patologii społecznej, pogarsza się wyraźnie stan zdrowia społeczeństwa. Będą występowały niezamierzone negatywne skutki polityki gospodarczej i społecznej.</u>
  145 + <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorKazimierzBrzeziński">Stając wobec tych wszystkich problemów Komisja, która zebrała się już dwukrotnie, wytyczyła sobie program dotyczący jak gdyby dwóch głównych celów, mianowicie polityki społecznej i spraw zdrowia.</u>
  146 + <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorKazimierzBrzeziński">Ustaliliśmy również problemy, którymi Komisja będzie się zajmowała. Będą to: system ubezpieczeń społecznych, układy zbiorowe, płaca minimalna, fundusz socjalny, fundusz mieszkaniowy, warunki pracy, czas pracy, choroby zawodowe, praca kobiet. Polityką państwa wobec rodziny, szeroko pojętą opieką społeczną (emeryci. renciści, bezdomni, narkomani i chorzy na AIDS), problemem ludzi niepełnosprawnych, organizacją i zmianą systemu ochrony zdrowia, sprawą pracowników służby zdrowia, w związku z prowadzoną polityką gospodarczą ochroną pracowników likwidowanych zakładów pracy i zabezpieczeniem społeczeństwa przed skutkami reformy.</u>
  147 + <u xml:id="u-21.3" who="#SenatorKazimierzBrzeziński">Jest to ogrom obowiązków i pracy. Pragniemy pracować jak gdyby w dwóch podkomisjach: podkomisji polityki społecznej i podkomisji zdrowia. Jeszcze w czasie tego posiedzenia, w dniu 1 sierpnia odbędzie się debata na temat stanu służby zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
156 148 <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
157 149 </div>
158 150 <div xml:id="div-22">
159   - <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Z kolei prosiłbym Pana Senatora Zbigniewa Romaszewskiego, przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
  151 + <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Z kolei prosiłbym Pana Senatora Zbigniewa Romaszewskiego, przewodniczącego Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
160 152 </div>
161 153 <div xml:id="div-23">
162   - <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy mówimy o Komisji Praw Człowieka i Praworządności, to warto od razu przypomnieć rzecz najistotniejszą, która w jakiś sposób umknęła z dalszych aktów normatywnych. W porozumieniach — „okrągłego stołu” stwierdzono bardzo jednoznacznie, że Senat, wybrany wolą narodu, będzie sprawował istotną kontrolę w szczególności w zakresie praw człowieka i praworządności oraz życia społeczno-gospodarczego. Tak brzmią ustalenia — „okrągłego stołu”.</u>
  154 + <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy mówimy o Komisji Praw Człowieka i Praworządności, to warto od razu przypomnieć rzecz najistotniejszą, która w jakiś sposób umknęła z dalszych aktów normatywnych. W porozumieniach „okrągłego stołu” stwierdzono bardzo jednoznacznie, że Senat, wybrany wolą narodu, będzie sprawował istotną kontrolę w szczególności w zakresie praw człowieka i praworządności oraz życia społeczno-gospodarczego. Tak brzmią ustalenia „okrągłego stołu”.</u>
163 155 <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Z żalem muszę stwierdzić, że ta część ustaleń, która dotyczy kontroli w zakresie przestrzegania praw człowieka i praworządności nie znalazła dostatecznego odzwierciedlenia w nowelizowanej Konstytucji, co stwarza niezmiernie poważne problemy, jeżeli chodzi o zakres działania Komisji.</u>
164 156 <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Komisja wyznaczyła sobie dwa generalne cele. Jeden cel to badanie zgodności wszelkich aktów normatywnych — my to rozumiemy bardzo szeroko — z międzynarodowymi standardami praw człowieka, a więc międzynarodowym paktem praw politycznych i obywatelskich, międzynarodowym paktem praw ekonomicznych, społecznych i kulturalnych oraz z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. I w tym momencie my sobie właściwie zastrzegamy możliwość opiniowania każdej ustawy pod tym kątem widzenia. Ja nie wyobrażam sobie żebyśmy rzeczywiście podołali przejrzeniu wszystkiego, w każdym razie chcielibyśmy tę pieczę sprawować.</u>
165 157 <u xml:id="u-23.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Druga sprawa to powrócenie do określonych, że tak powiem, obowiązków, to znaczy przeglądania i opiniowania dla Wysokiej Izby aktów normatywnych, dotyczących prawa karnego, spraw bezpieczeństwa i porządku publicznego, funkcjonowania organów przymusu państwowego, prokuratury, wymiaru sprawiedliwości, adwokatury i obsługi prawnej.</u>
... ... @@ -168,21 +160,21 @@
168 160 <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Gorzej wygląda sprawa kontroli przestrzegania praworządności, gdzie — jak już stwierdziłem — podstawy prawne właściwie wymagają stworzenia, ponieważ nie znalazły odbicia w Konstytucji.</u>
169 161 <u xml:id="u-23.7" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Tym niemniej uważam, że jedną z najpilniejszych spraw, którą powinna się zająć Komisja i przedyskutować, jest znalezienie form działania, form działania Komisji, właśnie poprzez ustawę, poprzez nowelizację ustaw o Trybunale Stanu, o Trybunale Konstytucyjnym, poprzez nowelizację, a właściwie nową ustawę o obowiązkach posłów i senatorów, a także regulamin Senatu.</u>
170 162 <u xml:id="u-23.8" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Wyobrażam sobie, że mogłoby to stworzyć podstawy do prowadzenia właśnie tego typu działalności.</u>
171   - <u xml:id="u-23.9" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jeżeli chodzi o nasze najbliższe plany, to są właśnie sprawy, które przed nami stoją. Taką najpilniejszą sprawą, która w tej chwili nas czeka i którą zamierzamy popychać, jest sprawa Krajowej Rady Sądowniczej i realizacji ustaleń „okrągłego stołu”, a następnie przygotowanie stanowiska w sprawie opracowywanych przez Krajową Radę Legislacyjną Kodeksów: Kodeksu Karnego i Kodeksu Postępowania Karnego. Wypracowanie opinii na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
  163 + <u xml:id="u-23.9" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jeżeli chodzi o nasze najbliższe plany, to są właśnie sprawy, które przed nami stoją. Taką najpilniejszą sprawą, która w tej chwili nas czeka i którą zamierzamy popychać, jest sprawa Krajowej Rady Sądowniczej i realizacji ustaleń „okrągłego stołu”, a następnie przygotowanie stanowiska w sprawie opracowywanych przez Krajową Radę Legislacyjną Kodeksów: Kodeksu Karnego i Kodeksu Postępowania Karnego. Wypracowanie opinii na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
172 164 </div>
173 165 <div xml:id="div-24">
174   - <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Z kolei prosiłbym Pana Senatora Lecha Kozioła o przedstawienie spraw Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.</u>
  166 + <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Z kolei prosiłbym Pana Senatora Lecha Kozioła o przedstawienie spraw Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.</u>
175 167 </div>
176 168 <div xml:id="div-25">
177   - <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorLechKoziol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Spraw Regulaminowych i Spraw Senatorskich jest komisją, która służy wyłącznie potrzebom prawidłowego działania Senatu jako organizacji. Jest to Komisja, której działalność nie jest skierowana na zewnątrz, tylko do wewnątrz. Reguluje po prostu możliwość wykonywania przez nas naszych obowiązków. Między innymi Komisja ta ma się zajmować stwierdzaniem ważności wyborów, opracowaniem regulaminu Senatu i zmian tego regulaminu, wykładnią i stosowaniem regulaminu Senatu, opracowaniem regulaminów komisji i zmian tych regulaminów: warunki wykonywania mandatów przez senatorów, sprawy związane z wyrażaniem przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności karno-sądowej lub aresztowanie, z wygaśnięciem mandatu, z wykonywaniem przez senatorów ich obowiązków.</u>
178   - <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorLechKoziol">Najogólniej biorąc, to jest tyle. W tej chwili Komisja wspólnie z Komisją Inicjatyw i Praw Ustawodawczych, bo jak zostało to zorganizowane, pracuje nad zbudowaniem regulaminu Senatu, bo dotychczas mamy tylko tymczasowy i posługujący się, zgodnie z naszą uchwałą, regulaminem Sejmu, który jest uchwalony uchwałą Sejmu PRL z 1986 r.</u>
179   - <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorLechKoziol">W tej chwili podstawą prac nad regulaminem Senatu jest tymczasowy regulamin Senatu z 5 października 1935 r. z późniejszymi zmianami, a także regulamin obrad Senatu — uchwała z 24 marca 1923 r.</u>
180   - <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorLechKoziol">Oczywiście zachodzi potrzeba stworzenia pewnych nowych instytucji, których nie ma ani w regulaminie Sejmu, ani w przedwojennych regulaminach senackich. Między innymi widzimy potrzebę, i w tej chwili rozważamy różne koncepcje, utworzenia w celu utrzymywania łączności z terenem i łączności z wyborcami organu, który w jakimś sensie byłby podobny do wojewódzkich zespołów poselskich, ale równocześnie byłby czymś zupełnie innym. Mówię o biurach senatorskich, które mu siałyby być powołane i opłacane przez Kancelarię Senatu i działać na terenach tych województw, w których zostaliśmy wybrani. Sposób działania takich biur, możliwość tworzenia wspólnych biur parlamentarnych z członkami naszego Klubu, z posłami do Sejmu, także jest rozważany. Oczywiście sprawdzenia wymagają kwestie budżetowe.</u>
181   - <u xml:id="u-25.4" who="#SenatorLechKoziol">Ponadto taka nowa instytucja, o której myślimy, mianowicie, gdzie Senat ma rozważać zgodę na pociągniecie senatora do odpowiedzialności karno-sądowej, czy na aresztowanie. Widzimy potrzebę stworzenia możliwości korzystania z pomocy obrońców spośród członków Senatu. Inne związane z tym kwestie także są rozważane.</u>
182   - <u xml:id="u-25.5" who="#SenatorLechKoziol">W każdym bądź razie w tej chwili wydaje nam się, że projekt regulaminu Senatu będziemy w stanie przedstawić Senatowi w ciągu 6—8 tygodni. Oczywiście wszystkie regulaminy poszczególnych komisji, które państwo już prowizorycznie stworzyli, będą wchodziły w skład tego regulaminu. Być może, pociągnie to za sobą pewne zmiany, naturalne przy tworzeniu jednego dokumentu z kilku tworzonych odrębnie. Dziękuję bardzo.</u>
  169 + <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorLechKozioł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Spraw Regulaminowych i Spraw Senatorskich jest komisją, która służy wyłącznie potrzebom prawidłowego działania Senatu jako organizacji. Jest to Komisja, której działalność nie jest skierowana na zewnątrz, tylko do wewnątrz. Reguluje po prostu możliwość wykonywania przez nas naszych obowiązków. Między innymi Komisja ta ma się zajmować stwierdzaniem ważności wyborów, opracowaniem regulaminu Senatu i zmian tego regulaminu, wykładnią i stosowaniem regulaminu Senatu, opracowaniem regulaminów komisji i zmian tych regulaminów: warunki wykonywania mandatów przez senatorów, sprawy związane z wyrażaniem przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności karno-sądowej lub aresztowanie, z wygaśnięciem mandatu, z wykonywaniem przez senatorów ich obowiązków.</u>
  170 + <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorLechKozioł">Najogólniej biorąc, to jest tyle. W tej chwili Komisja wspólnie z Komisją Inicjatyw i Praw Ustawodawczych, bo jak zostało to zorganizowane, pracuje nad zbudowaniem regulaminu Senatu, bo dotychczas mamy tylko tymczasowy i posługujący się, zgodnie z naszą uchwałą, regulaminem Sejmu, który jest uchwalony uchwałą Sejmu PRL z 1986 r.</u>
  171 + <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorLechKozioł">W tej chwili podstawą prac nad regulaminem Senatu jest tymczasowy regulamin Senatu z 5 października 1935 r. z późniejszymi zmianami, a także regulamin obrad Senatu — uchwała z 24 marca 1923 r.</u>
  172 + <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorLechKozioł">Oczywiście zachodzi potrzeba stworzenia pewnych nowych instytucji, których nie ma ani w regulaminie Sejmu, ani w przedwojennych regulaminach senackich. Między innymi widzimy potrzebę, i w tej chwili rozważamy różne koncepcje, utworzenia w celu utrzymywania łączności z terenem i łączności z wyborcami organu, który w jakimś sensie byłby podobny do wojewódzkich zespołów poselskich, ale równocześnie byłby czymś zupełnie innym. Mówię o biurach senatorskich, które mu siałyby być powołane i opłacane przez Kancelarię Senatu i działać na terenach tych województw, w których zostaliśmy wybrani. Sposób działania takich biur, możliwość tworzenia wspólnych biur parlamentarnych z członkami naszego Klubu, z posłami do Sejmu, także jest rozważany. Oczywiście sprawdzenia wymagają kwestie budżetowe.</u>
  173 + <u xml:id="u-25.4" who="#SenatorLechKozioł">Ponadto taka nowa instytucja, o której myślimy, mianowicie, gdzie Senat ma rozważać zgodę na pociągniecie senatora do odpowiedzialności karno-sądowej, czy na aresztowanie. Widzimy potrzebę stworzenia możliwości korzystania z pomocy obrońców spośród członków Senatu. Inne związane z tym kwestie także są rozważane.</u>
  174 + <u xml:id="u-25.5" who="#SenatorLechKozioł">W każdym bądź razie w tej chwili wydaje nam się, że projekt regulaminu Senatu będziemy w stanie przedstawić Senatowi w ciągu 6–8 tygodni. Oczywiście wszystkie regulaminy poszczególnych komisji, które państwo już prowizorycznie stworzyli, będą wchodziły w skład tego regulaminu. Być może, pociągnie to za sobą pewne zmiany, naturalne przy tworzeniu jednego dokumentu z kilku tworzonych odrębnie. Dziękuję bardzo.</u>
183 175 </div>
184 176 <div xml:id="div-26">
185   - <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Z kolei poproszę Pana Senatora Jerzego Regulskiego, przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego.</u>
  177 + <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Z kolei poproszę Pana Senatora Jerzego Regulskiego, przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego.</u>
186 178 </div>
187 179 <div xml:id="div-27">
188 180 <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorJerzyRegulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odtworzenie autentycznego samorządu terytorialnego jest jednym z podstawowych zadań, które stoi przed Senatem i Sejmem bieżącej kadencji. Żądania naszego elektoratu, naszych wyborców były w tym zakresie jednoznaczne. Zadanie to uzyskało priorytet i jutro pierwsza merytoryczna debata Senatu będzie poświęcona właśnie temu zagadnieniu.</u>
... ... @@ -193,12 +185,12 @@
193 185 <u xml:id="u-27.5" who="#SenatorJerzyRegulski">Samorząd terytorialny, sposób rządzenia miastami i gminami, ma charakter kompleksowy i praktycznie, jak powiedziałem, dotyczy wszystkich dziedzin życia. Dziękuję.</u>
194 186 </div>
195 187 <div xml:id="div-28">
196   - <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Z kolei w zastępstwie nieobecnego Pana Senatora Osmańczyka, który jest przewodniczącym Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, proszę o przedstawienie problematyki tejże Komisji Senatora Erwina Kruka.</u>
  188 + <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Z kolei w zastępstwie nieobecnego Pana Senatora Osmańczyka, który jest przewodniczącym Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, proszę o przedstawienie problematyki tejże Komisji Senatora Erwina Kruka.</u>
197 189 </div>
198 190 <div xml:id="div-29">
199 191 <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorErwinKruk">Panie Marszałku! Dostojny Senacie! Myślę, że senator z ziemi opolskiej, Edmund Jan Osmańczyk, przewodniczący naszej Komisji, powiedziałby o zakresie jej działań o wiele więcej i bardziej kompetentnie, ale prawdopodobnie jest obecnie za granicą. Osiem dni temu w przerwie obrad Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego odbyło się zebranie Komisji ds. Emigracji i Diaspory, dziś — według zmienionej nazwy — Polaków za Granicą. Wybrano wówczas Prezydium Komisji, dzisiaj przed południem tak dyskutowane m.in. przez senatora Regulskiego. Przewodniczącym Komisji został senator z ziemi opolskiej Edmund Jan Osmańczyk, a wiceprzewodniczącymi senator z ziemi łomżyńskiej Ryszard Reiff oraz ja, Erwin Kruk, senator z ziemi mazursko-warmińskiej.</u>
200 192 <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorErwinKruk">Na nasze zainteresowanie i na nasze inicjatywy czeka 15 milionów ludzi w świecie przyznających się do tego, że są Polakami bądź że ich korzenie tkwią w polskiej kulturze. A więc zakres naszego zainteresowania jest szerszy niż obecna nazwa Komisji. Musimy zrobić wszystko, aby sytuacja Polaków za granicą oraz sytuacją osób poczuwających się do polskiego pochodzenia łączyła wspólnotę polską w świecie z krajem, zgodnie z konwencjami międzynarodowymi demokratycznych państw świata.</u>
201   - <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorErwinKruk">Chodzi nam przede wszystkim o to, by odrzucić bariery ustawowe, by zmienić przepisy, zarządzenia typu policyjnego, które przez dziesięciolecia miałyby jak gdyby chronić kraj od emigracji, co w konsekwencji prowadziło do izolowania Polaków od świata i Polski od Polaków będących poza jej granicami. W ten tryb represyjny wciągnięte było Towarzystwo — „Polonia”. Obecnie myśli się o nowej organizacji. o nie ustalonej jeszcze nazwie, która ma powstać w miejsce Towarzystwa Łączności — „Polonia”; nawet w ostatnich dniach podczas Kongresu Uczonych Polskiego Pochodzenia sprawa ta została poruszona.</u>
  193 + <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorErwinKruk">Chodzi nam przede wszystkim o to, by odrzucić bariery ustawowe, by zmienić przepisy, zarządzenia typu policyjnego, które przez dziesięciolecia miałyby jak gdyby chronić kraj od emigracji, co w konsekwencji prowadziło do izolowania Polaków od świata i Polski od Polaków będących poza jej granicami. W ten tryb represyjny wciągnięte było Towarzystwo „Polonia”. Obecnie myśli się o nowej organizacji. o nie ustalonej jeszcze nazwie, która ma powstać w miejsce Towarzystwa Łączności „Polonia”; nawet w ostatnich dniach podczas Kongresu Uczonych Polskiego Pochodzenia sprawa ta została poruszona.</u>
202 194 <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorErwinKruk">Największe obowiązki jako Komisja mamy w stosunku do ponad dwumilionowej grupy etnicznej Polaków w Związku Radzieckim. Przez 40 lat byli oni opuszczeni przez kraj, pozostawieni swemu dramatycznemu losowi. Jak sobie przypominam, podczas obrad Niezależnego Forum Kultury o tym opuszczeniu, nie tylko przez władze, ale i przez społeczeństwo, mówił m.in. pan Plater-Gajewski.</u>
203 195 <u xml:id="u-29.4" who="#SenatorErwinKruk">Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą pragnie poszerzyć zakres swego działania o całą polską diasporę, a więc także o ludzi pochodzenia polskiego, którzy mają świadomość swoich korzeni, ale już tkwią w kulturze kraju zamieszkania.</u>
204 196 <u xml:id="u-29.5" who="#SenatorErwinKruk">Celem Komisji jest doprowadzenie do normalnych, całkowicie swobodnych kontaktów i współpracy kraju z wychodźstwem, emigracją, w tym również emigracją zarobkową, a także z Polakami żyjącymi za granicami Polski na wschodzie i zachodzie.</u>
... ... @@ -206,52 +198,52 @@
206 198 <u xml:id="u-29.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
207 199 </div>
208 200 <div xml:id="div-30">
209   - <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. I jako ostatni zechce zabrać głos Pan Senator Janusz Ziółkowski, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
  201 + <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. I jako ostatni zechce zabrać głos Pan Senator Janusz Ziółkowski, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
210 202 </div>
211 203 <div xml:id="div-31">
212   - <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem Komisji Spraw Zagranicznych jest miejsce, pozycja Polski w Europie i w świecie. A więc umocnienie tej pozycji zgodnie z aspiracjami Polaków, na miarę naszej tradycji państwowej, wspaniałej tradycji, i tradycji naszego parlamentaryzmu.</u>
213   - <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Następna sprawa, która tu się pojawia, to ogląd, ocena, a może i redefinicja polskiej polityki zagranicznej. Senat jest ciałem szczególnym. Ten Senat. Został wyłoniony w drodze demokratycznego wyboru. Jest reprezentantem narodu. I ma w związku z tym szczególny mandat do wypowiadania się w imieniu tego narodu. Tytułem przykładu, redefinicja naszej polityki zagranicznej to stosunki z naszym wschodnim sąsiadem, odejście od układu podporządkowania i przejście do układu współpracy, współdziałania, a przez to, i tylko wtedy, do przyjaźni miedzy naszymi krajami. To przełom w stosunkach polsko-niemieckich. To, choćby też tytułem przykładu, nawiązanie stosunków z krajem, w którym jest tak wielu ludzi z tej ziemi się wywodzących — z Izraelem.</u>
214   - <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorJanuszZiolkowski">Następna sprawa to współpraca międzynarodowa w oparciu o zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych i wielu jej wyspecjalizowanych agencji, w szczególności o Deklarację Praw Człowieka, o zasady samostanowienia narodów, o zasady integralności i suwerenności. To przezwyciężenie podziału Europy, które już na naszych oczach się poczyna. I właśnie polski parlament, którego tak istotnym elementem jest Senat, ten demokratycznie wybrany Senat, jest elementem wiodącym nas do Europy, oznacza powrót do Europy. Polska potrzebuje Europy, ale i Europa potrzebuje Polski. Wejście przedstawicieli polskiego parlamentu do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy na prawach gościa specjalnego jest pierwszym krokiem na drodze do wejścia do Europy jako systemu demokracji parlamentarnej.</u>
215   - <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorJanuszZiolkowski">I dalej, nie oznacza to, iż Komisja ta miałaby zajmować się tylko tym, co wyrasta z płaszczyzny władzy państwowej i tego wszystkiego, co jest emanacją władzy państwowej. To jest coś więcej. To są stosunki między narodami, między społeczeństwami, między różnymi ugrupowaniami społecznymi, to jest współpraca na wielu polach: kultura, nauka, gospodarka, to jest wpływanie na opinię publiczną. A wszystko to, żeby stało się zadość tej podstawowej zasadzie, jaką jest suwerenność narodu w odniesieniu do organizacji politycznej, która nazywa się władzą państwową.</u>
  204 + <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem Komisji Spraw Zagranicznych jest miejsce, pozycja Polski w Europie i w świecie. A więc umocnienie tej pozycji zgodnie z aspiracjami Polaków, na miarę naszej tradycji państwowej, wspaniałej tradycji, i tradycji naszego parlamentaryzmu.</u>
  205 + <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Następna sprawa, która tu się pojawia, to ogląd, ocena, a może i redefinicja polskiej polityki zagranicznej. Senat jest ciałem szczególnym. Ten Senat. Został wyłoniony w drodze demokratycznego wyboru. Jest reprezentantem narodu. I ma w związku z tym szczególny mandat do wypowiadania się w imieniu tego narodu. Tytułem przykładu, redefinicja naszej polityki zagranicznej to stosunki z naszym wschodnim sąsiadem, odejście od układu podporządkowania i przejście do układu współpracy, współdziałania, a przez to, i tylko wtedy, do przyjaźni miedzy naszymi krajami. To przełom w stosunkach polsko-niemieckich. To, choćby też tytułem przykładu, nawiązanie stosunków z krajem, w którym jest tak wielu ludzi z tej ziemi się wywodzących — z Izraelem.</u>
  206 + <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorJanuszZiółkowski">Następna sprawa to współpraca międzynarodowa w oparciu o zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych i wielu jej wyspecjalizowanych agencji, w szczególności o Deklarację Praw Człowieka, o zasady samostanowienia narodów, o zasady integralności i suwerenności. To przezwyciężenie podziału Europy, które już na naszych oczach się poczyna. I właśnie polski parlament, którego tak istotnym elementem jest Senat, ten demokratycznie wybrany Senat, jest elementem wiodącym nas do Europy, oznacza powrót do Europy. Polska potrzebuje Europy, ale i Europa potrzebuje Polski. Wejście przedstawicieli polskiego parlamentu do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy na prawach gościa specjalnego jest pierwszym krokiem na drodze do wejścia do Europy jako systemu demokracji parlamentarnej.</u>
  207 + <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorJanuszZiółkowski">I dalej, nie oznacza to, iż Komisja ta miałaby zajmować się tylko tym, co wyrasta z płaszczyzny władzy państwowej i tego wszystkiego, co jest emanacją władzy państwowej. To jest coś więcej. To są stosunki między narodami, między społeczeństwami, między różnymi ugrupowaniami społecznymi, to jest współpraca na wielu polach: kultura, nauka, gospodarka, to jest wpływanie na opinię publiczną. A wszystko to, żeby stało się zadość tej podstawowej zasadzie, jaką jest suwerenność narodu w odniesieniu do organizacji politycznej, która nazywa się władzą państwową.</u>
216 208 <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
217 209 </div>
218 210 <div xml:id="div-32">
219   - <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Na tym kończymy punkt pierwszy. W ten sposób stwierdzam, że Senat ukonstytuował Komisje, które oczywiście podejmą pracę i już dalsze ukonstytuowanie w zespoły robocze będzie sprawą wewnętrzną tychże Komisji.</u>
220   - <u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Co się tyczy punktu drugiego dzisiejszego porządku dziennego, to ma on charakter o tyle formalny, że Prezydium Senatu zwraca się do Wysokiej Izby, by pierwsze czytanie ustawy o indeksacji wynagrodzeń od razu odbyło się w Komisji Gospodarki Narodowej, która zebrałaby się w poniedziałek wieczorem, bezpośrednio po przyjęciu ustawy przez Sejm.</u>
221   - <u xml:id="u-32.2" who="#Marszalek">Myślę, że pilność sprawy w odbiorze społecznym usprawiedliwia, przewidzianą zresztą w regulaminie, możliwość w szczególnie pilnych wypadkach przekazania sprawy bezpośrednio do Komisji.</u>
222   - <u xml:id="u-32.3" who="#Marszalek">Chciałbym prosić o aprobatę takiego trybu, z tym, że oczywiście po przygotowaniu przez Komisję wniosków sprawa będzie rozpatrywana na plenum Senatu. Nie dysponujemy jeszcze tekstem, oczywiście poza projektem rządowym, bo dopiero kiedy Sejm uchwali, to będziemy mieli tekst. Chodzi tylko o to, żeby on mógł bezpośrednio wpłynąć do Komisji i tam w Komisji Gospodarki Narodowej odbędzie się jego pierwsze czytanie.</u>
223   - <u xml:id="u-32.4" who="#Marszalek">Czy byłaby zgoda na tego rodzaju przyspieszoną procedurę w tej wyjątkowej sprawie? Proszę bardzo, Pan Senator Janowski.</u>
  211 + <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Na tym kończymy punkt pierwszy. W ten sposób stwierdzam, że Senat ukonstytuował Komisje, które oczywiście podejmą pracę i już dalsze ukonstytuowanie w zespoły robocze będzie sprawą wewnętrzną tychże Komisji.</u>
  212 + <u xml:id="u-32.1" who="#Marszałek">Co się tyczy punktu drugiego dzisiejszego porządku dziennego, to ma on charakter o tyle formalny, że Prezydium Senatu zwraca się do Wysokiej Izby, by pierwsze czytanie ustawy o indeksacji wynagrodzeń od razu odbyło się w Komisji Gospodarki Narodowej, która zebrałaby się w poniedziałek wieczorem, bezpośrednio po przyjęciu ustawy przez Sejm.</u>
  213 + <u xml:id="u-32.2" who="#Marszałek">Myślę, że pilność sprawy w odbiorze społecznym usprawiedliwia, przewidzianą zresztą w regulaminie, możliwość w szczególnie pilnych wypadkach przekazania sprawy bezpośrednio do Komisji.</u>
  214 + <u xml:id="u-32.3" who="#Marszałek">Chciałbym prosić o aprobatę takiego trybu, z tym, że oczywiście po przygotowaniu przez Komisję wniosków sprawa będzie rozpatrywana na plenum Senatu. Nie dysponujemy jeszcze tekstem, oczywiście poza projektem rządowym, bo dopiero kiedy Sejm uchwali, to będziemy mieli tekst. Chodzi tylko o to, żeby on mógł bezpośrednio wpłynąć do Komisji i tam w Komisji Gospodarki Narodowej odbędzie się jego pierwsze czytanie.</u>
  215 + <u xml:id="u-32.4" who="#Marszałek">Czy byłaby zgoda na tego rodzaju przyspieszoną procedurę w tej wyjątkowej sprawie? Proszę bardzo, Pan Senator Janowski.</u>
224 216 </div>
225 217 <div xml:id="div-33">
226 218 <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorGabrielJanowski">Ja jestem za.</u>
227 219 </div>
228 220 <div xml:id="div-34">
229   - <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">A, za —- tak. Jeżeli nie ma sprzeciwów, to sądzę, że możemy uznać za przyjęte. Już nie ma w takim razie potrzeby formalnego głosowania. Uważam, że Senat przyjął ten tryb prac nad ustawą o indeksacji.</u>
230   - <u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">Co się tyczy punktu trzeciego, to debata nad sprawami samorządu terytorialnego odbędzie się jutro o godzinie 10. Nie, zaraz, dobrze patrzę: sobota, 10, zgoda.</u>
231   - <u xml:id="u-34.2" who="#Marszalek">Co się tyczy debaty nad stanem rolnictwa i gospodarki żywnościowej, to odbędzie się w poniedziałek o godzinie 11.</u>
232   - <u xml:id="u-34.3" who="#Marszalek">Debata nad stanem służby zdrowia odbędzie się we wtorek.</u>
233   - <u xml:id="u-34.4" who="#Marszalek">Natomiast chciałbym prosić o podjęcie uchwały w punkcie szóstym. U państwa jest to druk nr 8. Chodzi mianowicie o uchwałę Sejmu w sprawie przeprowadzenia wyborów uzupełniających do Senatu w województwie piotrkowskim, co wiąże się ze śmiercią nieodżałowanej pamięci Senatora Rektora Uniwersytetu Warszawskiego Białkowskiego. Zgodnie z przepisami nasza uchwała otwiera drogę do wyborów. Mianowicie zgodnie z przepisami Prezydent w ciągu 10 dni od podjęcia przez Senat uchwały ustali kalendarz wyborczy. Wybory uzupełniające winny być przeprowadzone w ciągu trzech miesięcy od dnia podjęcia uchwały przez Senat.</u>
234   - <u xml:id="u-34.5" who="#Marszalek">Nie wiem, czy ktoś chciałby zabrać głos? W takim razie może to formalnie uchwalimy.</u>
235   - <u xml:id="u-34.6" who="#Marszalek">Kto jest za podjęciem uchwały w brzmieniu przedstawionym w druku nr 8? Dziękuję bardzo.</u>
236   - <u xml:id="u-34.7" who="#Marszalek">Czy ktoś był przeciw? Nie widzę.</u>
237   - <u xml:id="u-34.8" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał? Też nie widzę.</u>
238   - <u xml:id="u-34.9" who="#Marszalek">W takim razie w punkcie siódmym mamy sprawę tak zwanego pierwszego czytania w sprawie opinii Senatu dotyczącej zmian w budżecie. Druk ten został państwu rozdany. Jest propozycja, aby uznać ten druk za będący przedmiotem pierwszego czytania oraz żeby bez dyskusji przekazać go do właściwej komisji, czyli Komisji Gospodarki Narodowej, z tym, że przewodniczący wszystkich innych komisji zechcą zwrócić uwagę, czy ich komisie nie powinny tutaj zgłosić odpowiednich uwag, do tejże komisji.</u>
239   - <u xml:id="u-34.10" who="#Marszalek">W tej sprawie nie będzie tak wielkiego pośpiechu, jak w sprawie indeksacji. Mam nadzieję, że w poniedziałek przewodniczący Komisji będzie w stanie określić przewidywany termin plenarnego posiedzenia. Ja rozumiem, że wszyscy państwo zechcą zaplanować sobie w ramach urlopu, który to dzień będziemy musieli poświęcić na wspomnianą debatę.</u>
240   - <u xml:id="u-34.11" who="#Marszalek">Czy jest zgoda na uchwałę, żeby przekazać to do właściwych komisji celem przygotowania materiałów? Czy sa inne wnioski? Rozumiem, że Senat zdecydował bez dyskusji przesłać to do właściwych komisji.</u>
241   - <u xml:id="u-34.12" who="#Marszalek">Wreszcie sprawa wolnych wniosków. Ja mam zgłoszony wniosek Pana Senatora Ciesielskiego. Może zechce Pan Senator przedstawić go.</u>
  221 + <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">A, za — tak. Jeżeli nie ma sprzeciwów, to sądzę, że możemy uznać za przyjęte. Już nie ma w takim razie potrzeby formalnego głosowania. Uważam, że Senat przyjął ten tryb prac nad ustawą o indeksacji.</u>
  222 + <u xml:id="u-34.1" who="#Marszałek">Co się tyczy punktu trzeciego, to debata nad sprawami samorządu terytorialnego odbędzie się jutro o godzinie 10. Nie, zaraz, dobrze patrzę: sobota, 10, zgoda.</u>
  223 + <u xml:id="u-34.2" who="#Marszałek">Co się tyczy debaty nad stanem rolnictwa i gospodarki żywnościowej, to odbędzie się w poniedziałek o godzinie 11.</u>
  224 + <u xml:id="u-34.3" who="#Marszałek">Debata nad stanem służby zdrowia odbędzie się we wtorek.</u>
  225 + <u xml:id="u-34.4" who="#Marszałek">Natomiast chciałbym prosić o podjęcie uchwały w punkcie szóstym. U państwa jest to druk nr 8. Chodzi mianowicie o uchwałę Sejmu w sprawie przeprowadzenia wyborów uzupełniających do Senatu w województwie piotrkowskim, co wiąże się ze śmiercią nieodżałowanej pamięci Senatora Rektora Uniwersytetu Warszawskiego Białkowskiego. Zgodnie z przepisami nasza uchwała otwiera drogę do wyborów. Mianowicie zgodnie z przepisami Prezydent w ciągu 10 dni od podjęcia przez Senat uchwały ustali kalendarz wyborczy. Wybory uzupełniające winny być przeprowadzone w ciągu trzech miesięcy od dnia podjęcia uchwały przez Senat.</u>
  226 + <u xml:id="u-34.5" who="#Marszałek">Nie wiem, czy ktoś chciałby zabrać głos? W takim razie może to formalnie uchwalimy.</u>
  227 + <u xml:id="u-34.6" who="#Marszałek">Kto jest za podjęciem uchwały w brzmieniu przedstawionym w druku nr 8? Dziękuję bardzo.</u>
  228 + <u xml:id="u-34.7" who="#Marszałek">Czy ktoś był przeciw? Nie widzę.</u>
  229 + <u xml:id="u-34.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał? Też nie widzę.</u>
  230 + <u xml:id="u-34.9" who="#Marszałek">W takim razie w punkcie siódmym mamy sprawę tak zwanego pierwszego czytania w sprawie opinii Senatu dotyczącej zmian w budżecie. Druk ten został państwu rozdany. Jest propozycja, aby uznać ten druk za będący przedmiotem pierwszego czytania oraz żeby bez dyskusji przekazać go do właściwej komisji, czyli Komisji Gospodarki Narodowej, z tym, że przewodniczący wszystkich innych komisji zechcą zwrócić uwagę, czy ich komisie nie powinny tutaj zgłosić odpowiednich uwag, do tejże komisji.</u>
  231 + <u xml:id="u-34.10" who="#Marszałek">W tej sprawie nie będzie tak wielkiego pośpiechu, jak w sprawie indeksacji. Mam nadzieję, że w poniedziałek przewodniczący Komisji będzie w stanie określić przewidywany termin plenarnego posiedzenia. Ja rozumiem, że wszyscy państwo zechcą zaplanować sobie w ramach urlopu, który to dzień będziemy musieli poświęcić na wspomnianą debatę.</u>
  232 + <u xml:id="u-34.11" who="#Marszałek">Czy jest zgoda na uchwałę, żeby przekazać to do właściwych komisji celem przygotowania materiałów? Czy są inne wnioski? Rozumiem, że Senat zdecydował bez dyskusji przesłać to do właściwych komisji.</u>
  233 + <u xml:id="u-34.12" who="#Marszałek">Wreszcie sprawa wolnych wniosków. Ja mam zgłoszony wniosek Pana Senatora Ciesielskiego. Może zechce Pan Senator przedstawić go.</u>
242 234 </div>
243 235 <div xml:id="div-35">
244   - <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Chciałbym przedstawić wnioski związane z losami członków polskiego parlamentu w okresie wojny 1939—1945. Robię to na kanwie listów, które zostały skierowane do Senatu za moim pośrednictwem, bo listy pochodzą od wyborców z regionu krakowskiego.</u>
245   - <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Listy te, jeśli Pan Marszałek pozwoli, odczytam in extenso. Pierwszy z nich to list skierowany przez Komisję Zakładową NSZZ — „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej w Krakowie.</u>
246   - <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorRomanCiesielski">„Do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, przez Senatora ziemi krakowskiej Romana Ciesielskiego, Komisja instytutowa NSZZ — „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie zwraca się do pierwszego po drugiej wojnie Senatu Rzeczypospolitej z apelem i prośbą o publiczne uczczenie pamięci tych wszystkich Państwa poprzedników, senatorów i posłów ostatniego przed wojną parlamentu, którzy oddali swe życie wierni ideałom Polski Niepodległej.</u>
247   - <u xml:id="u-35.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Zdajemy sobie sprawę z ogromu prac, które w tej chwili piętrzą się przed Wysoką Izbą. Mimo to uważamy, że pamięć o tych ludziach nie powinna zaginąć. Losy ich, na ogół nieznane, często były dramatyczne i bohaterskie. Dla zilustrowania tej sprawy pozwalamy sobie dołączyć list córki jednego z nich, senatora Lachowicza. List ten przekazał nam jej zięć, członek NSZZ — „Solidarność” w naszym Instytucie i pracownik, tego Instytutu.</u>
  236 + <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorRomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Chciałbym przedstawić wnioski związane z losami członków polskiego parlamentu w okresie wojny 1939–1945. Robię to na kanwie listów, które zostały skierowane do Senatu za moim pośrednictwem, bo listy pochodzą od wyborców z regionu krakowskiego.</u>
  237 + <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorRomanCiesielski">Listy te, jeśli Pan Marszałek pozwoli, odczytam in extenso. Pierwszy z nich to list skierowany przez Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej w Krakowie.</u>
  238 + <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorRomanCiesielski">„Do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, przez Senatora ziemi krakowskiej Romana Ciesielskiego, Komisja instytutowa NSZZ „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie zwraca się do pierwszego po drugiej wojnie Senatu Rzeczypospolitej z apelem i prośbą o publiczne uczczenie pamięci tych wszystkich Państwa poprzedników, senatorów i posłów ostatniego przed wojną parlamentu, którzy oddali swe życie wierni ideałom Polski Niepodległej.</u>
  239 + <u xml:id="u-35.3" who="#SenatorRomanCiesielski">Zdajemy sobie sprawę z ogromu prac, które w tej chwili piętrzą się przed Wysoką Izbą. Mimo to uważamy, że pamięć o tych ludziach nie powinna zaginąć. Losy ich, na ogół nieznane, często były dramatyczne i bohaterskie. Dla zilustrowania tej sprawy pozwalamy sobie dołączyć list córki jednego z nich, senatora Lachowicza. List ten przekazał nam jej zięć, członek NSZZ „Solidarność” w naszym Instytucie i pracownik, tego Instytutu.</u>
248 240 <u xml:id="u-35.4" who="#SenatorRomanCiesielski">Zarówno my, jak i środowisko związane z rodziną Lachowiczów gotowe jest w razie potrzeby do współdziałania w pracach dla uczczenia pamięci ostatnich senatorów i posłów II Rzeczypospolitej.</u>
249   - <u xml:id="u-35.5" who="#SenatorRomanCiesielski">W imieniu NSZZ „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie przewodnicząca Maria Rybicka”.</u>
  241 + <u xml:id="u-35.5" who="#SenatorRomanCiesielski">W imieniu NSZZ „Solidarność” w Instytucie Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie przewodnicząca Maria Rybicka”.</u>
250 242 <u xml:id="u-35.6" who="#SenatorRomanCiesielski">A teraz tekst listu, o którym tu mowa:</u>
251 243 <u xml:id="u-35.7" who="#SenatorRomanCiesielski">„Mgr inż. Irena Bernaczek z domu Lachowicz, zamieszkała w Krakowie, ul. Urzędnicza 36.</u>
252 244 <u xml:id="u-35.8" who="#SenatorRomanCiesielski">Do Wysokiego Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
253 245 <u xml:id="u-35.9" who="#SenatorRomanCiesielski">Z przepełniającą serce radością oglądałam w telewizji pierwsze od 1939 roku posiedzenie polskiego Senatu. Było to dla mnie i dla mojej rodziny szczególne wydarzenie, ponieważ mój ojciec, lekarz, dr Wojciech Lachowicz był do wybuchu drugiej wojny światowej senatorem reprezentującym ziemię tarnopolsko-czortkowską, burmistrzem i naczelnym lekarzem Czortkowa. Podzielił on los wielu przedstawicieli polskiej inteligencji. Niedługo po rozpoczęciu 17 września 1939 r. wojny polsko-bolszewickiej i po wtargnięciu w granice naszego kraju hord sowieckich został zaaresztowany i uwięziony. Jedynie w wyniku usilnych starań tamtejszej ludności, dla której był dobroczyńcą, a nawet wstawiennictwa się za nim tamtejszych Żydów-komunistów został z więzienia po około 1 roku wypuszczony. Był to już fizyczny i psychiczny wrak człowieka. Uwięziona wtenczas pozostała polska inteligencja została bestialsko wymordowana.</u>
254   - <u xml:id="u-35.10" who="#SenatorRomanCiesielski">Swojej działalności jako prawy Polak i senator Rzeczypospolitej nie zaprzestał jednak do ostatnich swoich chwil. Po wkroczeniu Niemców w 1941 r. uratował od śmierci 4-oso-bową rodzinę lekarza żydowskiego, transportowaną na rozstrzelanie. Dostał za to pośmiertnie z Instytutu Yad Vashem dyplom honorowy oraz medal.</u>
  246 + <u xml:id="u-35.10" who="#SenatorRomanCiesielski">Swojej działalności jako prawy Polak i senator Rzeczypospolitej nie zaprzestał jednak do ostatnich swoich chwil. Po wkroczeniu Niemców w 1941 r. uratował od śmierci 4-osobową rodzinę lekarza żydowskiego, transportowaną na rozstrzelanie. Dostał za to pośmiertnie z Instytutu Yad Vashem dyplom honorowy oraz medal.</u>
255 247 <u xml:id="u-35.11" who="#SenatorRomanCiesielski">W roku 1943 został uprowadzony ze swojego domu w Jagielnicy przez uzbrojoną bandę bolszewicko-ukraińską i prawdopodobnie wywieziony do któregoś z obozów koncentracyjnych na Sybirze lub zamordowany zaraz po uprowadzeniu. Ślad po nim zaginął.</u>
256 248 <u xml:id="u-35.12" who="#SenatorRomanCiesielski">Podobny los kończący się bestialskim morderstwem psychicznym i fizycznym lub oboma łącznie spotkał i innych senatorów i posłów z ostatniego parlamentu II Rzeczypospolitej Polskiej, brutalnie unicestwionego przez faszystowskie Niemcy i komunistyczną Rosję Sowiecką.</u>
257 249 <u xml:id="u-35.13" who="#SenatorRomanCiesielski">Niech wolno mi będzie razem z rodziną, jako córce zamordowanego senatora II Rzeczypospolitej, dra Wojciecha Lachowicza, skierować apel do obecnego Wysokiego Senatu o jak najszybsze uczczenie z trybuny senatorskiej pamięci pomordowanych, zaginionych lub prześladowanych senatorów i posłów II Rzeczypospolitej, tym bardziej, że byli to Państwa bezpośredni poprzednicy.</u>
... ... @@ -267,18 +259,18 @@
267 259 <u xml:id="u-35.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
268 260 </div>
269 261 <div xml:id="div-36">
270   - <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś w tej sprawie? Proszę bardzo, pan Marszałek Wielowieyski.</u>
  262 + <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś w tej sprawie? Proszę bardzo, pan Marszałek Wielowieyski.</u>
271 263 </div>
272 264 <div xml:id="div-37">
273 265 <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze wzruszeniem wysłuchałem propozycji pana senatora Ciesielskiego, chociażby z tego powodu, że mój rodzony stryj był członkiem parlamentu w 1939 r. Jednakże chciałem trochę poszerzyć ten wniosek, jeśli chodzi zarówno o potraktowanie tej sprawy dzisiaj, jak i o wnioski dotyczące np. tablicy; w każdym razie upamiętnienia i wspomnienia członków parlamentu polskiego z okresu międzywojennego. Nie ograniczajmy tego do parlamentu z roku 1939, ale uwzględnijmy tutaj wszystkie Sejmy i Senaty od pierwszego ustawodawczego Sejmu z roku 1919 do Sejmu i Senatu z roku 1939.</u>
274 266 </div>
275 267 <div xml:id="div-38">
276   - <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo, Pan Senator.</u>
  268 + <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, Pan Senator.</u>
277 269 </div>
278 270 <div xml:id="div-39">
279 271 <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wysoki Senacie! Przypominam moje nazwisko: Ryszard Juszkiewicz, ziemia mławska, woj. ciechanowskie. Akcentuję tym razem województwo ciechanowskie, gdyż miałem kłopoty, kiedy wróciłem w teren, że nie podałem tego, że jestem z województwa ciechanowskiego.</u>
280 272 <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Moje wnioski korespondują z wnioskiem pana senatora, który mówił o losach i konieczności przypomnienia członków parlamentu przedwojennego. Wydaje mi się, że mimo iż sprawą numer jeden jest nasza gospodarka, która się wali, nie należy zapominać również i o tym, że nie samym chlebem człowiek żyje. Chwila jest osobliwa. Właśnie zbliża się pięćdziesiąta rocznica wybuchu wojny i w związku z tym mam takie dwa wnioski.</u>
281   - <u xml:id="u-39.2" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Jeden to jest projekt zwrócenia się z pismem do Bundesratu RFN. Treść jego jest następująca: „W związku ze zbliżaniem się pięćdziesiątej rocznicy rozpoczęcia drugiej wojny światowej, będącej jednocześnie rocznicą napaści wojsk hitlerowskich na Polskę, apelujemy o wydanie oświadczenia potępiającego nie zawinioną przez nas, Polaków, agresję, która dotychczas, mimo licznych aktów prawnych, jakie zawarły nasze państwa, nie została potępiona zarówno w płaszczyźnie prawa międzynarodowego, jak też ponadczasowych norm moralnych.</u>
  273 + <u xml:id="u-39.2" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Jeden to jest projekt zwrócenia się z pismem do Bundesratu RFN. Treść jego jest następująca: „W związku ze zbliżaniem się pięćdziesiątej rocznicy rozpoczęcia drugiej wojny światowej, będącej jednocześnie rocznicą napaści wojsk hitlerowskich na Polskę, apelujemy o wydanie oświadczenia potępiającego nie zawinioną przez nas, Polaków, agresję, która dotychczas, mimo licznych aktów prawnych, jakie zawarły nasze państwa, nie została potępiona zarówno w płaszczyźnie prawa międzynarodowego, jak też ponadczasowych norm moralnych.</u>
282 274 <u xml:id="u-39.3" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Na takie oświadczenie naród polski, doświadczony tak boleśnie przez Trzecią Rzeszę Niemiecką, czeka od wielu lat. Wierzymy, że jego treść oczyści w jakimś stopniu atmosferę podejrzeń, nieufności i niechęci między naszymi narodami, co dobrze zaowocuje w stosunkach międzynarodowych.</u>
283 275 <u xml:id="u-39.4" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Zdajemy sobie sprawę z tego, że w wyniku drugiej wojny światowej oraz jej następstw głębokie straty poniósł również naród niemiecki. Straty te, a nawet krzywdy, widzimy i bolejemy, że tak się stało. Nie umniejszając ich pamiętamy jednak, że były one następstwem napaści na nasz kraj 50 lat temu i rozpętania drugiej wojny światowej przez niemiecką armię Wehrmacht, Luft-Waffe, Kriegsmarine.</u>
284 276 <u xml:id="u-39.5" who="#SenatorRyszardJuszkiewicz">Pamięć o poległych w walkach, zamordowanych w obozach i podczas robót przymusowych wymaga od nas wołania o sprawiedliwość. Narodowi polskiemu należy się satysfakcja za bezmiar cierpień, za morze naszej krwi niewinnej, za zniszczenie majątku narodowego, za masakrę dokonaną rękami armii i policji niemieckiej.</u>
... ... @@ -293,13 +285,13 @@
293 285 <u xml:id="u-39.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
294 286 </div>
295 287 <div xml:id="div-40">
296   - <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Tak. Czy ktoś chciałby jeszcze w sprawach obu? Proszę bardzo, Pan Senator Lipski.</u>
  288 + <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Tak. Czy ktoś chciałby jeszcze w sprawach obu? Proszę bardzo, Pan Senator Lipski.</u>
297 289 </div>
298 290 <div xml:id="div-41">
299   - <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorJanJozefLipski">Panie Marszałku! Koledzy Senatorowie! Wnioski są bliskie naszemu sercu. Myślę, że nikt nie czuje tutaj niechęci wobec tego rodzaju wniosków. I prawdopodobnie Chcielibyśmy wszyscy poprzeć wnioskodawcę. Chciałbym tylko zwrócić uwagę na jedną rzecz tyczącą tego pierwszego odcinka, mianowicie niemieckiego. Proponowałbym, żeby nim poczynimy jakiekolwiek kroki w tej sprawie, dokładnie się poinformować, jakie są zamiary związane z rocznicą 1 września w Niemczech. Jeżeli tam są jakiekolwiek zamiary wystąpienia w tej sprawie w sposób, że tak powiem, ludzki i honorowy, nie byłoby zbyt zręcznie, żebyśmy my uprzedzili to robiąc wrażenie, iż coś zostało tutaj wymuszone. Po prostu proponuję, by uprzednio zdobyć informację. Nie jest to niemożliwe. W kraju demokratycznym, jakim są Zachodnie Niemcy, przygotowania do tego rodzaju obchodów na pewno nie są otoczone żadną tajemnicą.</u>
  291 + <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorJanJózefLipski">Panie Marszałku! Koledzy Senatorowie! Wnioski są bliskie naszemu sercu. Myślę, że nikt nie czuje tutaj niechęci wobec tego rodzaju wniosków. I prawdopodobnie Chcielibyśmy wszyscy poprzeć wnioskodawcę. Chciałbym tylko zwrócić uwagę na jedną rzecz tyczącą tego pierwszego odcinka, mianowicie niemieckiego. Proponowałbym, żeby nim poczynimy jakiekolwiek kroki w tej sprawie, dokładnie się poinformować, jakie są zamiary związane z rocznicą 1 września w Niemczech. Jeżeli tam są jakiekolwiek zamiary wystąpienia w tej sprawie w sposób, że tak powiem, ludzki i honorowy, nie byłoby zbyt zręcznie, żebyśmy my uprzedzili to robiąc wrażenie, iż coś zostało tutaj wymuszone. Po prostu proponuję, by uprzednio zdobyć informację. Nie jest to niemożliwe. W kraju demokratycznym, jakim są Zachodnie Niemcy, przygotowania do tego rodzaju obchodów na pewno nie są otoczone żadną tajemnicą.</u>
300 292 </div>
301 293 <div xml:id="div-42">
302   - <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Proszę bardzo.</u>
  294 + <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Proszę bardzo.</u>
303 295 </div>
304 296 <div xml:id="div-43">
305 297 <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja chciałam poprzeć bardzo wniosek pana senatora Lipskiego, ażebyśmy wstrzymali się, na razie oczywiście, z obydwoma pismami, bo są one ze sobą dość ściśle powiązane, choćby datami oraz faktami. I zgadzając się całkowicie z argumentacją przedstawioną tu przez senatora Juszkiewicza, w szczególności z argumentacją dotyczącą drugiego apelu, który dotyczy sprawy zbrodni popełnionych czy to przez wojska, czy też przez sam reżim stalinowski w Polsce. Wnoszę o to, ażebyśmy tę sprawę na razie odłożyli. Nie żebyśmy ją odłożyli nie do załatwienia, czy do zapomnienia. Wręcz przeciwnie, do dokładnego przemyślenia, do poczekania rzeczywiście na te informacje, o których senator Lipski powiedział.</u>
... ... @@ -307,7 +299,7 @@
307 299 <u xml:id="u-43.2" who="#SenatorZofiaKuratowska">Czyli wnoszę o odłożenie dalszej debaty na ten temat na następne posiedzenie. Dziękuję bardzo.</u>
308 300 </div>
309 301 <div xml:id="div-44">
310   - <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Pan Senator, proszę.</u>
  302 + <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Pan Senator, proszę.</u>
311 303 </div>
312 304 <div xml:id="div-45">
313 305 <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorWalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Senator Walerian Piotrowski. Przyłączam się do myśli wypowiedzianej przez panią senator Kuratowską. Uważam, że powinniśmy ten wniosek skierować do Komisji Spraw Zagranicznych z zadaniem opracowania pewnego oświadczenia czy manifestu ogłoszonego w imieniu narodu polskiego z okazji pięćdziesięciolecia wybuchu drugiej wojny światowej.</u>
... ... @@ -315,28 +307,24 @@
315 307 <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorWalerianPiotrowski">Jeżeli państwo zaaprobują ten wniosek, to Chciałbym zgłosić wniosek formalny o skierowanie sprawy do Komisji Spraw Zagranicznych, która zajęłaby się przygotowaniem tego rodzaju oświadczenia — treść może być jeszcze różna — i przedstawiła w stosownym czasie wyniki swoich prac plenarnemu posiedzeniu Senatu. Dziękuję.</u>
316 308 </div>
317 309 <div xml:id="div-46">
318   - <u xml:id="u-46.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Rozumiem, że wnioskodawca, Pan Senator Juszkiewicz, chyba nie będzie miał nic przeciwko temu; nie byłoby dobrze, gdybyśmy tu robili jakieś głosowania. Rozumiem wobec tego, że wobec zgody wnioskodawcy kierujemy sprawę do Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
319   - <u xml:id="u-46.1" who="#Marszalek">Natomiast co się tyczy pierwszego wniosku, nie wiem, jakie jest państwa odczucie, ale, moim zdaniem, sprawa jest bezsporna i chyba moglibyśmy przyjąć wnioski senatora Ciesielskiego, zwłaszcza gdy chodzi o wniosek rozszerzony przez pana marszałka Wielowieyskiego. Rozumiem, że chodzi tu o wszystkich parlamentarzystów polskich, którzy zginęli. Pozwolę sobie tylko przywołać pamięć chociażby Marszałka Sejmu Rataja, który był przecież z tego powodu rozstrzelany w pobliskich Palmirach. Wydaje mi się, że byłby to piękny gest. Rozumiem, że zwłaszcza gdy chodzi o tablicę, trzeba by się porozumieć z Sejmem.</u>
320   - <u xml:id="u-46.2" who="#Marszalek">Czy byłaby zgoda na taki</u>
321   - <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">modus procedendi;</u>
322   - <u xml:id="u-46.4" who="#Marszalek">jeżeli nie byłoby innych głosów, to minutą milczenia uczcilibyśmy pamięć zaraz, natomiast zwrócilibyśmy się do Sejmu z inicjatywą wspólnego uczczenia pamięci w inny, bardziej zmaterializowany sposób.</u>
323   - <u xml:id="u-46.5" who="#Marszalek">Czy można uważać, że jest</u>
324   - <u xml:id="u-46.6" who="#komentarz">consensus,</u>
325   - <u xml:id="u-46.7" who="#Marszalek">czy nie ma innych zdań?</u>
326   - <u xml:id="u-46.8" who="#Marszalek">Jeżeli tak, to prosiłbym o powstanie i uczczenie chwilą ciszy parlamentarzystów polskich, którzy zginęli w związku z działaniami w czasie drugiej wojny światowej.</u>
327   - <u xml:id="u-46.9" who="#komentarz">(Wszyscy wstają — chwila ciszy.)</u>
328   - <u xml:id="u-46.10" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
329   - <u xml:id="u-46.11" who="#Marszalek">Nie ma innych wniosków na dzisiaj? Jeżeli nie, to w takim razie zarządzam przerwę w obradach do jutra, to jest do dnia 29 lipca, godz. 10. Jest to dalszy ciąg naszych obrad. Mamy na porządku dziennym debatę w sprawie samorządu terytorialnego. Jest tylko prośba porządkowa, żeby osoby, które zechcą zabrać głos, zechciałby może na karteczkach już teraz, przynajmniej niektóre z nich, zgłosić się, abyś- my mieli już pewien zasób pierwszych głosów, które będzie można uwzględnić.</u>
330   - <u xml:id="u-46.12" who="#Marszalek">Komunikat drugi. Po zamknięciu dzisiejszych obrad, może po kwadransowej przerwie na papierosa, o siódmej będzie dalszy ciąg posiedzenia naszego Klubu Parlamentarnego w tej sali, w której się odbywało poprzednie posiedzenie.</u>
331   - <u xml:id="u-46.13" who="#Marszalek">Zarządzam przerwę w obradach. Dziękuję.</u>
332   - <u xml:id="u-46.14" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godziny 21 minut 00)</u>
333   - <u xml:id="u-46.15" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 00)</u>
334   - <u xml:id="u-46.16" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski)</u>
335   - <u xml:id="u-46.17" who="#Marszalek">Proszę Państwa, wznawiam posiedzenie Senatu. Na sekretarzy chciałbym powołać Senatorów: Krzysztofa Pawłowskiego i Jerzego Stępnia. Proszę bardzo Panów Senatorów.</u>
336   - <u xml:id="u-46.18" who="#Marszalek">Jest jednocześnie prośba, żeby mówcy zechcieli przekazywać karteczki panu senatorowi Jerzemu Stępniowi i on już będzie pilnował tych zgłoszeń. To nam ułatwi również ze względów protokolarnych prowadzenie obrad.</u>
337   - <u xml:id="u-46.19" who="#Marszalek">Jak wczoraj uchwalił Wysoki Senat, w dniu dzisiejszym mamy na porządku dziennym punkt trzeci dotyczący debaty nad sprawami samorządu terytorialnego.</u>
338   - <u xml:id="u-46.20" who="#Marszalek">Chciałbym tylko krótko przypomnieć, że w ten sposób zaczynamy merytoryczne obrady Senatu. Zaczynamy od pewnego tryptyku, od pewnych problemów natury ustrojowej i właśnie samorząd terytorialny ma być zapoczątkowaniem, potem będziemy mieli sprawy gospodarcze, akurat najbardziej bolące w dzisiejszych czasach, to znaczy sprawę rolnictwa i wyżywienia, o czym będziemy mówili w poniedziałek, no i wreszcie coś dla człowieka, a więc sprawy służby zdrowia, o czym będziemy mówili we wtorek.</u>
339   - <u xml:id="u-46.21" who="#Marszalek">Tezy na temat ustroju prawnego samorządu terytorialnego zostały paniom i panom senatorom doręczone. Tym niemniej prosiłbym Pana Senatora Jerzego Regulskiego, przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego, o wprowadzenie do dyskusji. Bardzo proszę.</u>
  310 + <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Rozumiem, że wnioskodawca, Pan Senator Juszkiewicz, chyba nie będzie miał nic przeciwko temu; nie byłoby dobrze, gdybyśmy tu robili jakieś głosowania. Rozumiem wobec tego, że wobec zgody wnioskodawcy kierujemy sprawę do Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
  311 + <u xml:id="u-46.1" who="#Marszałek">Natomiast co się tyczy pierwszego wniosku, nie wiem, jakie jest państwa odczucie, ale, moim zdaniem, sprawa jest bezsporna i chyba moglibyśmy przyjąć wnioski senatora Ciesielskiego, zwłaszcza gdy chodzi o wniosek rozszerzony przez pana marszałka Wielowieyskiego. Rozumiem, że chodzi tu o wszystkich parlamentarzystów polskich, którzy zginęli. Pozwolę sobie tylko przywołać pamięć chociażby Marszałka Sejmu Rataja, który był przecież z tego powodu rozstrzelany w pobliskich Palmirach. Wydaje mi się, że byłby to piękny gest. Rozumiem, że zwłaszcza gdy chodzi o tablicę, trzeba by się porozumieć z Sejmem.</u>
  312 + <u xml:id="u-46.2" who="#Marszałek">Czy byłaby zgoda na taki modus procedendi; jeżeli nie byłoby innych głosów, to minutą milczenia uczcilibyśmy pamięć zaraz, natomiast zwrócilibyśmy się do Sejmu z inicjatywą wspólnego uczczenia pamięci w inny, bardziej zmaterializowany sposób.</u>
  313 + <u xml:id="u-46.3" who="#Marszałek">Czy można uważać, że jest consensus, czy nie ma innych zdań?</u>
  314 + <u xml:id="u-46.4" who="#Marszałek">Jeżeli tak, to prosiłbym o powstanie i uczczenie chwilą ciszy parlamentarzystów polskich, którzy zginęli w związku z działaniami w czasie drugiej wojny światowej.</u>
  315 + <u xml:id="u-46.5" who="#komentarz">(Wszyscy wstają — chwila ciszy.)</u>
  316 + <u xml:id="u-46.6" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
  317 + <u xml:id="u-46.7" who="#Marszałek">Nie ma innych wniosków na dzisiaj? Jeżeli nie, to w takim razie zarządzam przerwę w obradach do jutra, to jest do dnia 29 lipca, godz. 10. Jest to dalszy ciąg naszych obrad. Mamy na porządku dziennym debatę w sprawie samorządu terytorialnego. Jest tylko prośba porządkowa, żeby osoby, które zechcą zabrać głos, zechciałby może na karteczkach już teraz, przynajmniej niektóre z nich, zgłosić się, abyśmy mieli już pewien zasób pierwszych głosów, które będzie można uwzględnić.</u>
  318 + <u xml:id="u-46.8" who="#Marszałek">Komunikat drugi. Po zamknięciu dzisiejszych obrad, może po kwadransowej przerwie na papierosa, o siódmej będzie dalszy ciąg posiedzenia naszego Klubu Parlamentarnego w tej sali, w której się odbywało poprzednie posiedzenie.</u>
  319 + <u xml:id="u-46.9" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę w obradach. Dziękuję.</u>
  320 + <u xml:id="u-46.10" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godziny 21 minut 00)</u>
  321 + <u xml:id="u-46.11" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 00)</u>
  322 + <u xml:id="u-46.12" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski)</u>
  323 + <u xml:id="u-46.13" who="#Marszałek">Proszę Państwa, wznawiam posiedzenie Senatu. Na sekretarzy chciałbym powołać Senatorów: Krzysztofa Pawłowskiego i Jerzego Stępnia. Proszę bardzo Panów Senatorów.</u>
  324 + <u xml:id="u-46.14" who="#Marszałek">Jest jednocześnie prośba, żeby mówcy zechcieli przekazywać karteczki panu senatorowi Jerzemu Stępniowi i on już będzie pilnował tych zgłoszeń. To nam ułatwi również ze względów protokolarnych prowadzenie obrad.</u>
  325 + <u xml:id="u-46.15" who="#Marszałek">Jak wczoraj uchwalił Wysoki Senat, w dniu dzisiejszym mamy na porządku dziennym punkt trzeci dotyczący debaty nad sprawami samorządu terytorialnego.</u>
  326 + <u xml:id="u-46.16" who="#Marszałek">Chciałbym tylko krótko przypomnieć, że w ten sposób zaczynamy merytoryczne obrady Senatu. Zaczynamy od pewnego tryptyku, od pewnych problemów natury ustrojowej i właśnie samorząd terytorialny ma być zapoczątkowaniem, potem będziemy mieli sprawy gospodarcze, akurat najbardziej bolące w dzisiejszych czasach, to znaczy sprawę rolnictwa i wyżywienia, o czym będziemy mówili w poniedziałek, no i wreszcie coś dla człowieka, a więc sprawy służby zdrowia, o czym będziemy mówili we wtorek.</u>
  327 + <u xml:id="u-46.17" who="#Marszałek">Tezy na temat ustroju prawnego samorządu terytorialnego zostały paniom i panom senatorom doręczone. Tym niemniej prosiłbym Pana Senatora Jerzego Regulskiego, przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego, o wprowadzenie do dyskusji. Bardzo proszę.</u>
340 328 </div>
341 329 <div xml:id="div-47">
342 330 <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorJerzyRegulski">Jerzy Regulski, senator województwa jeleniogórskiego. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Autentyczny samorząd miast i gmin jest pilną koniecznością. Jest to warunek przeprowadzenia pełnej, kompleksowej reformy naszego kraju. Domagali się tego nasi wyborcy.</u>
... ... @@ -353,13 +341,13 @@
353 341 <u xml:id="u-47.11" who="#SenatorJerzyRegulski">Modyfikacje z roku zeszłego, modyfikacje ustaw, to próby, jak my określamy, cerowania rozpadającego się systemu. Stopień nielogiczności tego systemu ma odbicie m.in. w tym, że ustawę, uchwaloną w czerwcu ubiegłego roku, która miała zacząć obowiązywać w styczniu tego roku, już w grudniu, a więc przed wejściem w życie, rząd postanowił zmodyfikować. Ustawa o mieniu komunalnym, która została, na szczęście, odrzucona przez Sejm poprzedniej kadencji, wnosiła szereg istotnych zmian do tych ustaw, które funkcjonowały jedynie trzy miesiące.</u>
354 342 <u xml:id="u-47.12" who="#SenatorJerzyRegulski">Tego systemu już dalej reperować nie można, trzeba opracować nowy ustrój samorządu terytorialnego. Trzeba sobie jednak zadać pytanie, dlaczego do tej pory władza tak się opierała zmianom. Widzimy tu kilka kategorii barier.</u>
355 343 <u xml:id="u-47.13" who="#SenatorJerzyRegulski">Pierwsza to bariera ideologiczna. Dzisiaj już wiadomo, że to jest pseudoideologia. To, zasada jednolitej władzy państwowej. Państwo miało być państwem wszechogarniającym, zastępującym myślenie i działanie poszczególnego obywatela. To zasada, która upoważniała rady wyższego rzędu, z Radą Państwa na czele, do ingerowania bezpośrednio w uprawnienia wybranych rad szczebla podstawowego.</u>
356   - <u xml:id="u-47.14" who="#SenatorJerzyRegulski">Druga bariera to sposób sprawowania władzy przez partię. W swoim wprowadzeniu do dyskusji przy — „okrągłym stole” w zespole do spraw samorządu terytorialnego zwróciłem uwagę, że praktycznie w co drugim czy w co trzecim numerze — „Trybuny Ludu” mamy przykłady tego, co redakcja tej gazety uważa za dowód aktywności partii. A więc bezpośrednie ingerowanie pierwszych sekretarzy w kompetencje władz miejskich, podejmowanie decyzji zastrzeżonych ustawowo jako uprawnienia władz administracyjnych.</u>
  344 + <u xml:id="u-47.14" who="#SenatorJerzyRegulski">Druga bariera to sposób sprawowania władzy przez partię. W swoim wprowadzeniu do dyskusji przy „okrągłym stole” w zespole do spraw samorządu terytorialnego zwróciłem uwagę, że praktycznie w co drugim czy w co trzecim numerze „Trybuny Ludu” mamy przykłady tego, co redakcja tej gazety uważa za dowód aktywności partii. A więc bezpośrednie ingerowanie pierwszych sekretarzy w kompetencje władz miejskich, podejmowanie decyzji zastrzeżonych ustawowo jako uprawnienia władz administracyjnych.</u>
357 345 <u xml:id="u-47.15" who="#SenatorJerzyRegulski">Nasi wyborcy wielokrotnie pytali, kto rządzi ich miastami i gminami, pierwsi sekretarze czy naczelnicy? Mówili, że rządzą sekretarze, ale naczelnik odpowiada. My chcemy, aby ten kto rządzi nie był wyłączony spod kontroli społecznej i aby odpowiadał przed społeczeństwem. Nie może być tutaj rozdwojenia.</u>
358 346 <u xml:id="u-47.16" who="#SenatorJerzyRegulski">Trzecia bariera to obawa władzy przed demokracją, obawa przed tym, że ludzie, którzy się będą jednoczyć, będą z natury rzeczy antysocjalistyczni. Nie jest naszą winą, że w Polsce ludzie nie lubią socjalizmu.</u>
359 347 <u xml:id="u-47.17" who="#SenatorJerzyRegulski">A więc jeśli socjalizm jest właściwym ustrojem dla społeczeństwa polskiego, to nie trzeba się bać poparcia ludzi, a jeśli jest niedobrym, to trzeba go zmienić.</u>
360 348 <u xml:id="u-47.18" who="#SenatorJerzyRegulski">Czwarta bariera to hegemonia administracji. W ciągu 40 lat istnienia samorządów terytorialnych administracja sukcesywnie uniezależniała się od władz wybieralnych, działając w ramach zhierarchizowanej piramidy administracji państwowej. Opór administracji jest istotnym elementem, który trzeba brać pod uwagę. Trzeba przekonać pracowników administracji, aby się włączyli do nowego nurtu, trzeba ich przekonać, że tak dalej działać nie można, że nie są wyłączeni spod kontroli społecznej.</u>
361 349 <u xml:id="u-47.19" who="#SenatorJerzyRegulski">I wreszcie rzecz najtrudniejsza to lokalne grupowe interesy, te układy mafijne, które jak rak przenikają tkankę, zdrową tkankę polskiego społeczeństwa. Te układy nie lubią być kontrolowane przez społeczeństwo, ale muszą zrozumieć, że będą.</u>
362   - <u xml:id="u-47.20" who="#SenatorJerzyRegulski">Dlatego mimo tych barier musimy podjąć próbę stworzenia rzeczywistego samorządu i podjąć ją szybko. W ostatnich dniach „Trybuna Ludu” usiłuje nas przekonać, że nie należy się spieszyć ze zmianami, że trzeba jeszcze poczekać, że a nuż te ostatnie modyfikacje ustawy się sprawdzą.</u>
  350 + <u xml:id="u-47.20" who="#SenatorJerzyRegulski">Dlatego mimo tych barier musimy podjąć próbę stworzenia rzeczywistego samorządu i podjąć ją szybko. W ostatnich dniach „Trybuna Ludu” usiłuje nas przekonać, że nie należy się spieszyć ze zmianami, że trzeba jeszcze poczekać, że a nuż te ostatnie modyfikacje ustawy się sprawdzą.</u>
363 351 <u xml:id="u-47.21" who="#SenatorJerzyRegulski">Otóż nasza Komisja jest zdania, że czekać nie można. Ten system nie sprawdził się przez 40 już lat i chyba nie warto czekać jeszcze parę miesięcy. Nie możemy czekać. Ludzie tego nie chcą. Ludzie chcą wziąć własne sprawy we własne ręce i my musimy im to umożliwić. Samorząd to rządzenie się samemu, samorząd. I państwo musi być tak zorganizowane, aby ludzie mieli prawo z tego, z tych możliwości, korzystać.</u>
364 352 <u xml:id="u-47.22" who="#SenatorJerzyRegulski">Wysoki Senacie! Komisja Samorządu Terytorialnego przedkłada pod debatę założenia ustroju prawnego samorządu terytorialnego. Wnosi, aby te założenia stanowiły podstawę dalszych działań legislacyjnych, żeby rozpoczęły proces legislacyjny zakończony inicjatywą ustawodawczą Senatu w sprawie stworzenia nowego ustroju, nowego ładu zarządu miast i wsi.</u>
365 353 <u xml:id="u-47.23" who="#SenatorJerzyRegulski">Przedstawiony dokument określa generalne kierunki w oparciu o ustalenia „okrągłego stołu”. Oczywiste jest, że zawiera on to, cośmy ze stroną rządową uzgodnili oraz te nasze poglądy, które wówczas zostały przez stronę rządową odrzucone. Uważamy jednak, że w ciągu tych kilku ostatnich miesięcy nastąpił nowy fakt polityczny: ludność kraju miała możność przedstawienia swoich poglądów w wyborach i jesteśmy uprawnieni do żądania po raz wtóry, aby nasze postulaty były zrealizowane tym razem w sposób całościowy.</u>
... ... @@ -367,16 +355,16 @@
367 355 <u xml:id="u-47.25" who="#SenatorJerzyRegulski">Tak rozumiane samorządy miast i wsi są samodzielnymi jednostkami działających w ramach struktur państwa, ale jednostkami odrębnymi od administracji państwowej, tak jak inne związki czy stowarzyszenia. A więc odrzucamy zasadę hierarchicznego podporządkowania. Sfera odpowiedzialności rządu i jego administracji jest sferą odpowiedzialności samorządowej. Jest oczywiste, że rady jako organy przedstawicielskie samorządu nie mogą jednocześnie reprezentować władzy państwowej. Zasada tzw. jednolitej władzy państwowej, pochodząca z lat pięćdziesiątych, musi być ostatecznie odrzucona. Musi zniknąć zapis konstytucyjny mówiący o tym, że Prezydent sprawuje nadzór nad radami narodowymi. Nie widzimy podstaw istnienia tego zapisu. Odrzucamy zasadę hierarchiczności i budowania piramidy, która służy tylko temu, aby centrum mogło kontrolować ludzi i organy społeczne.</u>
368 356 <u xml:id="u-47.26" who="#SenatorJerzyRegulski">Żadne partie polityczne nie mogą w sposób władczy ingerować w działalność samorządu. Programy polityczne mogą być reprezentowane jedynie przez członków partii i stronnictw, którzy w wolnych wyborach zostaną wybrani radnymi. Wybory muszą być oczywiście wolne, demokratyczne, tak aby rady w pełni reprezentowały lokalne społeczności.</u>
369 357 <u xml:id="u-47.27" who="#SenatorJerzyRegulski">Oczywiście rady i samorządy nie są zawieszone w próżni. Działają w ramach struktur państwa. Muszą więc być podporządkowane interesom państwa jako całości, interesom narodu jako całości. Ale te ograniczenia nie mogą być określane w sposób dyrektywny woluntarystycznymi decyzjami administracji państwowej. Mogą być określone tylko w drodze ustaw. Ustaw określających to, czego radom robić nie wolno.</u>
370   - <u xml:id="u-47.28" who="#SenatorJerzyRegulski">Podstawowym elementem, który należy wprowadzić w możliwie szybkim czasie, jest właśnie samorząd miast i gmin na szczeblu podstawowym. Miasta i gminy powinny stać się jednostkami w pełni samorządowymi, powinny być podmiotami prawa publicznego i prawa cywilnego. Kompetencje samorządów muszą być określone jednoznacznie i wyłącznie. Należy określić procedury niezbędnego nadzoru. Żadne ciało społeczne nie może być wyłączone spod kontroli. Musi więc istnieć też nadzór nad działalnością rad. Ale muszą być (określone w drodze konstytucyjnej lub w drodze ustaw i dotyczyć jedynie zgodności działań rady z przepisami prawa, a więc legalności podejmowanych decyzji, a nie celowości. Odrzucamy istniejący dotychczas zapis, że działalność rad musi być zgodna z bieżącą linią polityki państwa.</u>
  358 + <u xml:id="u-47.28" who="#SenatorJerzyRegulski">Podstawowym elementem, który należy wprowadzić w możliwie szybkim czasie, jest właśnie samorząd miast i gmin na szczeblu podstawowym. Miasta i gminy powinny stać się jednostkami w pełni samorządowymi, powinny być podmiotami prawa publicznego i prawa cywilnego. Kompetencje samorządów muszą być określone jednoznacznie i wyłącznie. Należy określić procedury niezbędnego nadzoru. Żadne ciało społeczne nie może być wyłączone spod kontroli. Musi więc istnieć też nadzór nad działalnością rad. Ale muszą być określone w drodze konstytucyjnej lub w drodze ustaw i dotyczyć jedynie zgodności działań rady z przepisami prawa, a więc legalności podejmowanych decyzji, a nie celowości. Odrzucamy istniejący dotychczas zapis, że działalność rad musi być zgodna z bieżącą linią polityki państwa.</u>
371 359 <u xml:id="u-47.29" who="#SenatorJerzyRegulski">Samorządy muszą posiadać własne organy wykonawcze. Obecnie naczelnicy i ich urzędy są urzędami państwowymi. Chociaż naczelnik jest wybierany i może być odwoływany przez radę narodową, formalną podstawą jego działalności jest nominacja wojewody. Naczelnik podlega pragmatyce urzędników państwowych. A więc nie można mówić, że istnieje samorząd, jeśli jego organem wykonawczym jest urzędnik państwowy zależny od innych sił.</u>
372 360 <u xml:id="u-47.30" who="#SenatorJerzyRegulski">Domagamy się i nadal będziemy się domagać, aby administracja państwowa szczebla podstawowego stała się administracją komunalną, nie podporządkowaną administracji państwowej. Władze lokalne same powinny określać swoje struktury organizacyjne i swoje formy instytucjonalne. Pracownicy komunalni powinni być angażowani wyłącznie na podstawie decyzji rady miejskiej lub gminnej.</u>
373 361 <u xml:id="u-47.31" who="#SenatorJerzyRegulski">I znowu się odwołam do tego, co mi mówili nasi wyborcy. Ich rozumowanie było niesłychanie proste. Naczelnik i urzędnicy gminni biorą pieniądze na swoje pensje z budżetów gminnych, a ten budżet to są podatki płacone przez ludność. A więc mówiono mi wprost: oni biorą nasze pieniądze. My chcemy, aby oni nam pomagali, a nie rządzili nami. My nie chcemy wynajmować tych, którzy biorą nasze pieniądze i mają nas tu jedynie nadzorować oraz nami rządzić. Jest to tak proste rozumowanie, że chyba nie potrzeba go dowodzić, nie podlega też żadnej dyskusji.</u>
374 362 <u xml:id="u-47.32" who="#SenatorJerzyRegulski">Samorządy jako osoby prawne muszą posiadać własne mienie, grunty, budynki, prawa majątkowe, środki finansowe itd. I w ramach obowiązujących ustaw muszą mieć prawo nimi obracać: kupować, sprzedawać, uczestniczyć w obrocie cywilnoprawnym.</u>
375 363 <u xml:id="u-47.33" who="#SenatorJerzyRegulski">Integralną częścią prawnego ustroju jest gospodarka finansowa. Samorządy muszą posiadać prawo samodzielnego decydowania o wykorzystywaniu środków pieniężnych. System finansowy musi być stabilny; można gospodarować tylko wtedy, kiedy się wie, czym się będzie gospodarować. Musi być wyłączony spod woluntarystycznych decyzji administracji wojewódzkich.</u>
376   - <u xml:id="u-47.34" who="#SenatorJerzyRegulski">Nie można liczyć na finansową samowystarczalność wszystkich gmin. Trzeba więc ustalić system dotacji wyrównawczych, wyrównujących zróżnicowanie warunków pomiędzy poszczególnymi gminami wynikające z położenia, warunków geograficznych, klimatycznych, rozwoju gospodarczego, stopnia urbanizacji itd. Ale te dotacje, tak jak w całym zachodnim świecie, muszą być oparte na kryteriach obiektywnych i muszą być przydzielane gminom bezpośrednio z budżetu państwa, z Ministerstwa Finansów, z wyłączeniem ogniwa pośred- niego, które tą drogą usiłuje przejmować władzę i kontrolę nad działalnością lokalną.</u>
  364 + <u xml:id="u-47.34" who="#SenatorJerzyRegulski">Nie można liczyć na finansową samowystarczalność wszystkich gmin. Trzeba więc ustalić system dotacji wyrównawczych, wyrównujących zróżnicowanie warunków pomiędzy poszczególnymi gminami wynikające z położenia, warunków geograficznych, klimatycznych, rozwoju gospodarczego, stopnia urbanizacji itd. Ale te dotacje, tak jak w całym zachodnim świecie, muszą być oparte na kryteriach obiektywnych i muszą być przydzielane gminom bezpośrednio z budżetu państwa, z Ministerstwa Finansów, z wyłączeniem ogniwa pośredniego, które tą drogą usiłuje przejmować władzę i kontrolę nad działalnością lokalną.</u>
377 365 <u xml:id="u-47.35" who="#SenatorJerzyRegulski">Uważamy, że gospodarkę budżetową powinien kontrolować organ fachowy złożony z przedstawicieli państwa i samorządu, a nie jedynie administracja wojewódzka. Powinniśmy nawiązywać do dobrych tradycji międzykomunalnych związków rewizyjnych, które istniały w przedwojennej Polsce.</u>
378 366 <u xml:id="u-47.36" who="#SenatorJerzyRegulski">Wreszcie samorząd powinien mieć zapewnioną opiekę sądową, mieć prawo zaskarżania administracyjnych decyzji administracji państwowej naruszających interesy gminy. Sąd powinien mieć prawo rozstrzygania sporów między administracją państwową a lokalnymi samorządami.</u>
379   - <u xml:id="u-47.37" who="#SenatorJerzyRegulski">Wysoka Izbo! Sprawa województw i ich roli jest specjalnym problemem. Rząd zaproponował kilka miesięcy temu ustawę o mieniu komunalnym, która na szczęście została odrzucona przez Sejm poprzedniej kadencji. Ta ustawa zakładała, że województwa uzyskują prawo własności, osobowość prawną, ale wojewoda nadal pozostaje urzędnikiem państwowym i reprezentantem rządu. Myśmy przy „okrągłym stole” odrzucili ten koncept, uważając, że jest to po prostu zmiana fasady, zmiana szyldów, bez zmiany istoty i treści.</u>
  367 + <u xml:id="u-47.37" who="#SenatorJerzyRegulski">Wysoka Izbo! Sprawa województw i ich roli jest specjalnym problemem. Rząd zaproponował kilka miesięcy temu ustawę o mieniu komunalnym, która na szczęście została odrzucona przez Sejm poprzedniej kadencji. Ta ustawa zakładała, że województwa uzyskują prawo własności, osobowość prawną, ale wojewoda nadal pozostaje urzędnikiem państwowym i reprezentantem rządu. Myśmy przy „okrągłym stole” odrzucili ten koncept, uważając, że jest to po prostu zmiana fasady, zmiana szyldów, bez zmiany istoty i treści.</u>
380 368 <u xml:id="u-47.38" who="#SenatorJerzyRegulski">Stoimy na stanowisku, że zarząd wojewódzki wymaga innego modelu niż organizacja władz gminnych. W obecnej chwili nie można wprowadzać samorządu i prawa do posiadania własnego mienia, jeśli organ wykonawczy ma być organem państwowym. Nie wydaje się nam, aby w najbliższym czasie istniała możliwość zrobienia z wojewody urzędnika komunalnego. W obecnych warunkach, biorąc pod uwagę zakres jego działalności, powinien pozostać urzędnikiem państwowym, ale oznacza to, że powinien działać w imieniu i na rzecz państwa, że województwo nie powinno posiadać prawa własności ani osobowości prawnej.</u>
381 369 <u xml:id="u-47.39" who="#SenatorJerzyRegulski">Natomiast województwo musi być poddane rzeczywistej kontroli społeczeństwa. Uważamy, że wojewódzkie rady powinny być tworzone w drodze wyborów pośrednich, a więc powinny się składać z delegatów miast i gmin. W ten sposób działalność wojewody byłaby poddana kontroli społecznej z punktu widzenia interesów lokalnych. Chodzi o to, żeby odrzucić sytuację, która jest dzisiaj, sytuację, w której wojewoda jest tym, który kontroluje, ogranicza swobodę czy w sposób władczy ingeruje w sprawy lokalne.</u>
382 370 <u xml:id="u-47.40" who="#SenatorJerzyRegulski">Wojewoda musi być kontrolowany przez przedstawicieli szczebla podstawowego. Jesteśmy więc przeciwni temu, aby posiadał osobowość prawną i własność mienia. Uważamy, że w tej chwili uwłaszczenie województw usztywni ich rolę, utrudni proces decentralizacji. Województwa jako szczebel pośredni odgrywają tę samą złą rolę w procesie decentralizacji, jaką przy decentralizacji przemysłu odgrywały zjednoczenia. Szczebel pośredni przechwytuje władzę, ale nie po to, żeby przekazać ją niżej.</u>
... ... @@ -392,23 +380,23 @@
392 380 <u xml:id="u-47.50" who="#SenatorJerzyRegulski">Uważamy, że proces legislacyjny powinien być przeprowadzony szybko. Stoimy zdecydowanie na stanowisku zasadniczego przyspieszenia wyborów do samorządów terytorialnych ale oczywiście Stoimy również na stanowisku że wybory powinny się odbyć już po uchwaleniu podstawowych aktów prawnych, aby nowi radni mogli rzeczywiście działać. Radni wybrani dzisiaj mieliby znikome możliwość: działania.</u>
393 381 <u xml:id="u-47.51" who="#SenatorJerzyRegulski">Trzeba przeprowadzić korekty podziału terytorialnego stopnia podstawowego przed uwłaszczeniem gmin. Objęcie mienia komunalnego spowodowałoby zasadnicze trudności przy korekcie podziału administracyjnego, której trzeba dokonać. Uważamy, że w ramach struktury nowego rządu powinien być stworzony odpowiedni organ opiekujący się sprawami miast i gmin. W chwili obecnej takowy nie istnieje. Sprawy lokalne są poszatkowane pomiędzy różne ministerstwa, kto inny zajmuje się sprawą finansów, kto inny nadzoruję administrację, kto inny nadzoruje obrót ziemią itd.</u>
394 382 <u xml:id="u-47.52" who="#SenatorJerzyRegulski">Jeżeli chcemy, żeby samorząd powstał, to musi istnieć organ, który przeprowadzi reformę. W krajach zachodnich, gdzie samorząd terytorialny istnieje, rolę tego organu spełnia na ogół Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. W naszych warunkach ma ono nieco inne funkcje i w związku z tym należy stworzyć nowy organ, który by te funkcje mógł spełniać.</u>
395   - <u xml:id="u-47.53" who="#SenatorJerzyRegulski">Przy „okrągłym stole” ustaliliśmy wspólnie ze stroną rządową, że w okresie między wyborami do Sejmu a wyborami do samorządu terytorialnego należy zapewnić legalnie działającym stowarzyszeniom uczestnictwo w pracach rad, ich komisji i niektórych innych organów o składzie społecznym. Należy stworzyć możliwość udziału tych stowarzyszeń w kontrolach społecznych, zgłaszania wniosków pod adresem rad i ich organów oraz wyrażania opinii w sprawach objętych kompetencją rad narodowych.</u>
  383 + <u xml:id="u-47.53" who="#SenatorJerzyRegulski">Przy „okrągłym stole” ustaliliśmy wspólnie ze stroną rządową, że w okresie między wyborami do Sejmu a wyborami do samorządu terytorialnego należy zapewnić legalnie działającym stowarzyszeniom uczestnictwo w pracach rad, ich komisji i niektórych innych organów o składzie społecznym. Należy stworzyć możliwość udziału tych stowarzyszeń w kontrolach społecznych, zgłaszania wniosków pod adresem rad i ich organów oraz wyrażania opinii w sprawach objętych kompetencją rad narodowych.</u>
396 384 <u xml:id="u-47.54" who="#SenatorJerzyRegulski">Nasza Komisja uważa, że stowarzyszenia, komitety obywatelskie i inne grupy obywatelskie działające w miastach i gminach z tych uprawnień powinny korzystać, już obecnie powinny kontrolować działalność rad narodowych, powinny w tych sprawach podejmować uchwały i powinny je publikować. Będzie to, z jednej strony, poważna szkoła demokracji lokalnej, a z drugiej strony, będzie to narzędzie zahamowania tych negatywnych procesów, o których mówiłem.</u>
397 385 <u xml:id="u-47.55" who="#SenatorJerzyRegulski">Istotny będzie również problem przekwalifikowania administracji lokalnej. Administracja jest potrzebna i nie chcemy tu występować w ten sposób, aby pracownicy administracji lokalnej czuli się w jakiś sposób zagrożeni. Oni zawsze będą potrzebni, tylko my chcemy usunąć niepotrzebną, biurokratyczną pracę, chcemy żeby robili to, co rzeczywiście potrzebne, chcemy aby podnosili swoje kwalifikacje, aby stali się wysoko kwalifikowanymi i dobrze płatnymi lokalnymi urzędnikami.</u>
398 386 <u xml:id="u-47.56" who="#SenatorJerzyRegulski">To też podstawowy element reformy naszego systemu.</u>
399 387 <u xml:id="u-47.57" who="#SenatorJerzyRegulski">Wysoki Senacie! Budowa nowego ustroju samorządu miast i gmin to wielkie zadanie, ale niezbędne, jeśli chcemy przeprowadzić głęboką reformę naszego kraju. Wymaga to wspólnego wysiłku. My możemy tu zainicjować prace legislacyjne, ale ustawa będzie wymagała akceptacji ze strony innych partii politycznych i stronnictw. Z przyjemnością należy odnotować, że w ostatnim okresie wielu przedstawicieli, odpowiedzialnych przedstawicieli, tych 1 sił politycznych podkreśla konieczność odtworzenia autentycznego samorządu. Wydaje się, że w tej dziedzinie możemy uzyskać szeroki consensus wszystkich sił politycznych tego kraju. Ale ostateczny efekt będzie zależał od społeczeństwa. Ustrój w Polsce będzie taki, jaki społeczeństwo będzie zdolne wytworzyć.</u>
400 388 <u xml:id="u-47.58" who="#SenatorJerzyRegulski">Mamy doświadczenie z ustrojem, który został wymyślony i niejako odgórnie wprowadzony. Tej lekcji już chyba powtarzać nie musimy. Nie chcemy więc wymyślać tu nowego ustroju. Ten ustrój, jak powiedziałem, będzie zależał od społeczności, od tego, jak te prawne ramy, które tu będą stworzone, będą przez ludzi wykorzystane w poszczególnym mieście, w poszczególnej gminie. Ale trzeba ludziom umożliwić działanie, trzeba umożliwić podejmowanie inicjatyw i aktywne uczestnictwo w procesie przebudowy. I naszym zadaniem jest właśnie usunięcie tych barier, które do tej pory to uniemożliwiały.</u>
401 389 <u xml:id="u-47.59" who="#SenatorJerzyRegulski">Wysoka Izbo! Przedkładając w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego Senatu założenia ustroju uważamy, że ich realizacja będzie właśnie prowadzić do likwidacji tych barier, które w tak poważnym stopniu przyczyniały się do trudności życia codziennego, do niepowodzeń tego systemu, barier, których usunięcie umożliwi wzięcie spraw lokalnych właśnie przez społeczności miast i gmin. Dziękuję.</u>
402   - <u xml:id="u-47.60" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
  390 + <u xml:id="u-47.60" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
403 391 </div>
404 392 <div xml:id="div-48">
405   - <u xml:id="u-48.0" who="#Marszalek">Dziękuję. Rozpoczynamy dyskusję. Jako pierwszy zapisał się Pan Senator Henryk Stępniak. Bardzo proszę.</u>
  393 + <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Rozpoczynamy dyskusję. Jako pierwszy zapisał się Pan Senator Henryk Stępniak. Bardzo proszę.</u>
406 394 </div>
407 395 <div xml:id="div-49">
408   - <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorHenrykStepniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Senator ziemi lubelskiej Henryk Janusz Stępniak, przewodniczący gminnej rady narodowej w Fajsławicach. Uważałem, że tę ostatnią informację powinienem podać ze względu na tematykę dzisiejszej naszej debaty. Otóż przyczyny mojego zainteresowania samorządnością leżą w, paradoksalnie rzecz biorąc, fakcie zaistnienia u nas stanu wojennego. Stan wojenny faktycznie przerwał możliwość wszelkich działań, oficjalnych działań, czy to związkowych, czy jakichkolwiek innych. Pozostała nam działalność samorządowa. Samorząd wiejski, bo tutaj ta działalność nasza się rozpoczęła, traktowaliśmy jako działalność wszystkich mieszkańców, którzy mogą przyjść na zebranie wiejskie i na tym wiejskim zebraniu podejmować demokratyczne decyzje.</u>
409   - <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorHenrykStepniak">Działalność samorządowa, którą podejmowaliśmy wtedy, była jednocześnie troszeczkę inna, mianowicie zaczęliśmy prowadzić pomoc żywnościową dla miast, dla internowanych, prowadziliśmy samokształcenie, zajmowaliśmy się normalną samopomocą rolników.</u>
410   - <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorHenrykStepniak">Przełomowym momentem w moich zainteresowaniach samorządem był rok 1984, kiedy to jeden z moich sąsiadów, Józef Wroński, zaskarżył wyniki wyborów do samorządu w roku 1984 do Sądu Najwyższego i odniósł zwycięstwo. Powiedziałbym, że było to pierwsze w historii PRL zwycięstwo człowieka nad systemem. W efekcie tych doświadczeń w roku 1988, zgłoszony przez zebranie wiejskie, zgodziłem się kandydować do gminnej rady narodowej, bojkotując jednocześnie wybory, to znaczy nie uczestnicząc w głosowaniu. W wyborach uczestniczyło 25% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy, ale ja czułem się przewodniczącym dlatego, że jak gdyby reprezentowałem również te 75%.</u>
411   - <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorHenrykStepniak">Na pierwszej sesji zostałem wybrany przewodniczącym gminnej rady narodowej, a drugą rozpocząłem mszą świętą w intencji działalności gminnej rady narodowej. Jakie były przyczyny takiego mojego postępowania? Otóż od początku w mojej gminie przyjęliśmy pewną zasadę, mianowicie zasadą naszej działalności było czynne uczestniczenie w zmianach systemowych, przy czym nie atakowaliśmy ludzi, lecz właśnie zasady systemowe, a poza tym z czystej ciekawości chcieliśmy zobaczyć, sprawdzić, kto tą gminą rzeczywiście rządzi.</u>
  396 + <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorHenrykStępniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Senator ziemi lubelskiej Henryk Janusz Stępniak, przewodniczący gminnej rady narodowej w Fajsławicach. Uważałem, że tę ostatnią informację powinienem podać ze względu na tematykę dzisiejszej naszej debaty. Otóż przyczyny mojego zainteresowania samorządnością leżą w, paradoksalnie rzecz biorąc, fakcie zaistnienia u nas stanu wojennego. Stan wojenny faktycznie przerwał możliwość wszelkich działań, oficjalnych działań, czy to związkowych, czy jakichkolwiek innych. Pozostała nam działalność samorządowa. Samorząd wiejski, bo tutaj ta działalność nasza się rozpoczęła, traktowaliśmy jako działalność wszystkich mieszkańców, którzy mogą przyjść na zebranie wiejskie i na tym wiejskim zebraniu podejmować demokratyczne decyzje.</u>
  397 + <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorHenrykStępniak">Działalność samorządowa, którą podejmowaliśmy wtedy, była jednocześnie troszeczkę inna, mianowicie zaczęliśmy prowadzić pomoc żywnościową dla miast, dla internowanych, prowadziliśmy samokształcenie, zajmowaliśmy się normalną samopomocą rolników.</u>
  398 + <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorHenrykStępniak">Przełomowym momentem w moich zainteresowaniach samorządem był rok 1984, kiedy to jeden z moich sąsiadów, Józef Wroński, zaskarżył wyniki wyborów do samorządu w roku 1984 do Sądu Najwyższego i odniósł zwycięstwo. Powiedziałbym, że było to pierwsze w historii PRL zwycięstwo człowieka nad systemem. W efekcie tych doświadczeń w roku 1988, zgłoszony przez zebranie wiejskie, zgodziłem się kandydować do gminnej rady narodowej, bojkotując jednocześnie wybory, to znaczy nie uczestnicząc w głosowaniu. W wyborach uczestniczyło 25% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy, ale ja czułem się przewodniczącym dlatego, że jak gdyby reprezentowałem również te 75%.</u>
  399 + <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorHenrykStępniak">Na pierwszej sesji zostałem wybrany przewodniczącym gminnej rady narodowej, a drugą rozpocząłem mszą świętą w intencji działalności gminnej rady narodowej. Jakie były przyczyny takiego mojego postępowania? Otóż od początku w mojej gminie przyjęliśmy pewną zasadę, mianowicie zasadą naszej działalności było czynne uczestniczenie w zmianach systemowych, przy czym nie atakowaliśmy ludzi, lecz właśnie zasady systemowe, a poza tym z czystej ciekawości chcieliśmy zobaczyć, sprawdzić, kto tą gminą rzeczywiście rządzi.</u>
412 400 </div>
413 401 </body>
414 402 </text>
... ...
1989-1991/senat/posiedzenia/pp/198991-snt-ppxxx-00004-01/header.xml
1   -<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
2   -<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00004-01">
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-198991-snt-ppxxx-00004-01">
3 3 <fileDesc>
4 4 <titleStmt>
5 5 <title>4 posiedzenie Senatu PRL/RP</title>
... ... @@ -23,164 +23,86 @@
23 23 </fileDesc>
24 24 <profileDesc>
25 25 <particDesc>
26   - <person xml:id="komentarz" role="speaker">
27   - <persName>Komentarz</persName>
28   - </person>
29   - <person xml:id="MinisterFinansowAndrzejWroblewski" role="speaker">
  26 + <person xml:id="MinisterFinansówAndrzejWróblewski" role="speaker">
30 27 <persName>Minister Finansów Andrzej Wróblewski</persName>
31 28 </person>
32   - <person xml:id="SenatorAleksanderPaszynski" role="speaker">
  29 + <person xml:id="SenatorAleksanderPaszyński" role="speaker">
33 30 <persName>Senator Aleksander Paszyński</persName>
34   - <linkGrp type="function">
35   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Aleksander_Paszyński__Senat1"/>
36   - </linkGrp>
37 31 </person>
38 32 <person xml:id="SenatorAndrzejPiesiak" role="speaker">
39 33 <persName>Senator Andrzej Piesiak</persName>
40   - <linkGrp type="function">
41   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_M._Piesiak__Senat1"/>
42   - </linkGrp>
43 34 </person>
44 35 <person xml:id="SenatorAndrzejStelmachowski" role="speaker">
45 36 <persName>Senator Andrzej Stelmachowski</persName>
46   - <linkGrp type="function">
47   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_S._Stelmachowski__Senat1"/>
48   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Stelmachowski_62"/>
49   - </linkGrp>
50 37 </person>
51   - <person xml:id="SenatorAnnaBoguckaSkowronska" role="speaker">
  38 + <person xml:id="SenatorAnnaBoguckaSkowrońska" role="speaker">
52 39 <persName>Senator Anna Bogucka-Skowrońska</persName>
53   - <linkGrp type="function">
54   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Anna_Teresa_Bogucka_Skowrońska__Senat1"/>
55   - </linkGrp>
56 40 </person>
57   - <person xml:id="SenatorAugustChelkowski" role="speaker">
  41 + <person xml:id="SenatorAugustChełkowski" role="speaker">
58 42 <persName>Senator August Chełkowski</persName>
59   - <linkGrp type="function">
60   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#August_Jan_Chełkowski__Senat1"/>
61   - </linkGrp>
62 43 </person>
63   - <person xml:id="SenatorCezaryJozefiak" role="speaker">
  44 + <person xml:id="SenatorCezaryJózefiak" role="speaker">
64 45 <persName>Senator Cezary Józefiak</persName>
65   - <linkGrp type="function">
66   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Cezary_B._Józefiak__Senat1"/>
67   - </linkGrp>
68 46 </person>
69 47 <person xml:id="SenatorEdwardWende" role="speaker">
70 48 <persName>Senator Edward Wende</persName>
71   - <linkGrp type="function">
72   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_J._Wende__Senat1"/>
73   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Edward_Wende_97"/>
74   - </linkGrp>
75 49 </person>
76 50 <person xml:id="SenatorJerzyDietl" role="speaker">
77 51 <persName>Senator Jerzy Dietl</persName>
78   - <linkGrp type="function">
79   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_J._Dietl__Senat1"/>
80   - </linkGrp>
81 52 </person>
82 53 <person xml:id="SenatorJerzyMadej" role="speaker">
83 54 <persName>Senator Jerzy Madej</persName>
84   - <linkGrp type="function">
85   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_S._Madej__Senat1"/>
86   - </linkGrp>
87 55 </person>
88 56 <person xml:id="SenatorJerzyPietrzak" role="speaker">
89 57 <persName>Senator Jerzy Pietrzak</persName>
90   - <linkGrp type="function">
91   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_K._Pietrzak__Senat1"/>
92   - </linkGrp>
93 58 </person>
94   - <person xml:id="SenatorJerzyStepien" role="speaker">
  59 + <person xml:id="SenatorJerzyStępień" role="speaker">
95 60 <persName>Senator Jerzy Stępień</persName>
96   - <linkGrp type="function">
97   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Jerzy_A._Stępień__Senat1"/>
98   - </linkGrp>
99 61 </person>
100   - <person xml:id="SenatorJozefGoralczyk" role="speaker">
  62 + <person xml:id="SenatorJózefGóralczyk" role="speaker">
101 63 <persName>Senator Józef Góralczyk</persName>
102   - <linkGrp type="function">
103   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Józef_A._Góralczyk__Senat1"/>
104   - </linkGrp>
105 64 </person>
106   - <person xml:id="SenatorKrzysztofPawlowski" role="speaker">
  65 + <person xml:id="SenatorKrzysztofPawłowski" role="speaker">
107 66 <persName>Senator Krzysztof Pawłowski</persName>
108   - <linkGrp type="function">
109   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Krzysztof_P._Pawłowski__Senat1"/>
110   - </linkGrp>
111 67 </person>
112   - <person xml:id="SenatorLechKoziol" role="speaker">
  68 + <person xml:id="SenatorLechKozioł" role="speaker">
113 69 <persName>Senator Lech Kozioł</persName>
114   - <linkGrp type="function">
115   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Lech_Kozioł__Senat1"/>
116   - </linkGrp>
117 70 </person>
118 71 <person xml:id="SenatorLeszekPiotrowski" role="speaker">
119 72 <persName>Senator Leszek Piotrowski</persName>
120   - <linkGrp type="function">
121   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Leszek_Piotrowski__Senat1"/>
122   - </linkGrp>
123 73 </person>
124   - <person xml:id="SenatorMieczyslawTrochimiuk" role="speaker">
  74 + <person xml:id="SenatorMieczysławTrochimiuk" role="speaker">
125 75 <persName>Senator Mieczysław Trochimiuk</persName>
126   - <linkGrp type="function">
127   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Mieczysław_Trochimiuk__Senat1"/>
128   - </linkGrp>
129 76 </person>
130 77 <person xml:id="SenatorRomanCiesielski" role="speaker">
131 78 <persName>Senator Roman Ciesielski</persName>
132   - <linkGrp type="function">
133   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Roman_Ciesielski__Senat1"/>
134   - </linkGrp>
135 79 </person>
136   - <person xml:id="SenatorStanislawBernatowicz" role="speaker">
  80 + <person xml:id="SenatorStanisławBernatowicz" role="speaker">
137 81 <persName>Senator Stanisław Bernatowicz</persName>
138   - <linkGrp type="function">
139   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Stanisław_Bernatowicz__Senat1"/>
140   - </linkGrp>
141 82 </person>
142   - <person xml:id="SenatorTadeuszZielinski" role="speaker">
  83 + <person xml:id="SenatorTadeuszZieliński" role="speaker">
143 84 <persName>Senator Tadeusz Zieliński</persName>
144   - <linkGrp type="function">
145   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Tadeusz_Jacek_Zieliński__Senat1"/>
146   - </linkGrp>
147 85 </person>
148 86 <person xml:id="SenatorWalerianPiotrowski" role="speaker">
149 87 <persName>Senator Walerian Piotrowski</persName>
150   - <linkGrp type="function">
151   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Walerian_Jan_Piotrowski__Senat1"/>
152   - </linkGrp>
153 88 </person>
154 89 <person xml:id="SenatorWitoldTrzeciakowski" role="speaker">
155 90 <persName>Senator Witold Trzeciakowski</persName>
156   - <linkGrp type="function">
157   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Witold_Trzeciakowski__Senat1"/>
158   - </linkGrp>
159 91 </person>
160   - <person xml:id="SenatorWlodzimierzBojarski" role="speaker">
  92 + <person xml:id="SenatorWłodzimierzBojarski" role="speaker">
161 93 <persName>Senator Włodzimierz Bojarski</persName>
162   - <linkGrp type="function">
163   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Włodzimierz_W._Bojarski__Senat1"/>
164   - </linkGrp>
165 94 </person>
166 95 <person xml:id="SenatorZbigniewRomaszewski" role="speaker">
167 96 <persName>Senator Zbigniew Romaszewski</persName>
168   - <linkGrp type="function">
169   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zbigniew_Jan_Romaszewski__Senat1"/>
170   - </linkGrp>
171 97 </person>
172   - <person xml:id="SenatorZdzislawNowicki" role="speaker">
  98 + <person xml:id="SenatorZdzisławNowicki" role="speaker">
173 99 <persName>Senator Zdzisław Nowicki</persName>
174   - <linkGrp type="function">
175   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Zdzisław_Nowicki__Senat1"/>
176   - </linkGrp>
177 100 </person>
178   - <person xml:id="WicemarszalekAndrzejWielowieyski" role="speaker">
  101 + <person xml:id="WicemarszałekAndrzejWielowieyski" role="speaker">
179 102 <persName>Wicemarszałek Andrzej Wielowieyski</persName>
180   - <linkGrp type="function">
181   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_J._Wielowieyski__Senat1"/>
182   - <ptr target="http://legis.nlp.ipipan.waw.pl/onto/ppo.owl#Andrzej_Wielowieyski_70"/>
183   - </linkGrp>
  103 + </person>
  104 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  105 + <persName>Komentarz</persName>
184 106 </person>
185 107 </particDesc>
186 108 </profileDesc>
... ...