text_structure.xml 174 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska oraz wicemarszałkowie Rafał Grupiński, Maciej Żywno i Michał Kamiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dwudzieste szóste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na sekretarzy posiedzenia prowadzących listę mówców wyznaczam senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską oraz senatora Aleksandra Szweda. Jako pierwsza listę mówców prowadzić będzie senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie i Panowie Senatorowie, w dniu 6 stycznia br. zmarł Ludwik Zalewski, senator VI kadencji, wiceprzewodniczący Komisji Obrony Narodowej i członek Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. Proszę o powstanie i uczczenie minutą ciszy pamięci senatora.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(Wszyscy wstają) (Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Senator Robert Mamątow: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie.)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Zgromadzeni odpowiadają: A światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Senator Robert Mamątow: Niech odpoczywa w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Zgromadzeni odpowiadają: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołu dwudziestego drugiego posiedzenia stwierdzam, że protokół tego posiedzenia został przyjęty. Informuję, że protokoły dwudziestego trzeciego i dwudziestego czwartego posiedzenia Senatu, zgodnie z Regulaminem Senatu, są przygotowane do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do nich zastrzeżeń, to zostaną one przyjęte na kolejnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich. Proponuję rozpatrzenie punktu drugiego oraz punktu trzeciego projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania komisji w sprawie tych ustaw zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawione propozycje.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawione propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wysoki Senacie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: zmiany w składzie komisji senackich – i rozpatrzenie go jako punktu ostatniego porządku obrad. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad dwudziestego szóstego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że uchwałę w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej Senat podejmie bezpośrednio po rozpatrzeniu tego punktu. Uchwała ta zostanie podjęta przez aklamację, jeżeli nie zostanie zgłoszony sprzeciw w tym zakresie. Pozostałe głosowania zostaną przeprowadzone dzisiaj, nie wcześniej niż o godzinie 15.00.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dzisiaj o godzinie 11.30 zostanie ogłoszona półgodzinna przerwa w obradach na otwarcie wystawy poświęconej Górnoślązakom deportowanym do Związku Radzieckiego w 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam państwa senatorów oraz pracowników Senatu na spotkanie noworoczne, które odbędzie się jutro o godzinie 12.30 w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pragnę powitać obecnych na posiedzeniu Senatu gości: marszałka województwa śląskiego, pana Wojciecha Saługę… (Oklaski) …wicemarszałek województwa opolskiego, panią Zuzannę Donath-Kasiurę… (Oklaski) …wicemarszałka województwa opolskiego, pana Zbigniewa Kubalańcę… (Oklaski) …przewodniczącego Sejmiku Województwa Śląskiego, pana Jacka Jarcę… (Oklaski) …oraz przewodniczącego Sejmiku Województwa Opolskiego, pana Rafała Bartka. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Projekt uchwały został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 239. Zgodnie z art. 84 ust. 6 Regulaminu Senatu projekt ten, po uzgodnieniu z klubami i kołem senackim, został włączony do porządku obrad z pominięciem pierwszego czytania. W przypadku niezgłoszenia wniosków legislacyjnych zostanie on przyjęty przez aklamację, jeżeli nie zostanie zgłoszony sprzeciw w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Projekt uchwały przedstawi upoważniona przedstawicielka wnioskodawców, senator Halina Bieda.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią senator o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#HalinaBieda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#HalinaBieda">Dla mnie jest to duże przeżycie i zaszczyt, że w imieniu wnioskodawców mogę ten projekt uchwały przedstawić. Bardzo też dziękuję wszystkim klubom i kołu, ale i wszystkim senatorom województwa śląskiego, którzy ten wniosek podpisali. Chciałabym też powiedzieć, że dzisiaj po południu projekt tej uchwały w takim samym brzmieniu będzie prezentowany na posiedzeniu Sejmu, ponieważ przygotowywałyśmy to razem z panią poseł Moniką Rosą i z panią poseł Urszulą Koszutską. Tak że dzisiaj po południu również Sejm będzie nad tą uchwałą głosował.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#HalinaBieda">W tym roku mija osiemdziesiąta rocznica Tragedii Górnośląskiej. I dobrze się stało, że obydwie izby parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej – teraz Senat, a po południu Sejm – podejmą te uchwały właśnie w osiemdziesiątą rocznicę tych tragicznych wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#HalinaBieda">Zanim przeczytam projekt, chciałabym tylko powiedzieć, że w proponowanym projekcie uchwały znajduje się oczywista pomyłka pisarska. W zdaniu otwierającym akapit piąty projektu uchwały wyraz „strefy” należy zastąpić wyrazem „sfery”, tak by zdanie to rozpoczynało się następująco: „Opisane zdarzenia w okresie Polski «ludowej» były wyrugowane ze sfery publicznej”. Ja ten projekt już z taką poprawką odczytam.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#HalinaBieda">„W styczniu 2025 roku mija 80 lat od wkroczenia na Górny Śląsk Armii Czerwonej i początku represji określanych współcześnie mianem Tragedii Górnośląskiej. Pierwszym jej aktem były zbrodnie popełnione na ludności cywilnej. Wkraczające do górnośląskich miejscowości oddziały czerwonoarmistów dopuszczały się masowych mordów, gwałtów i tortur. Wielu ludzi straciło życie, zdrowie lub było świadkami aktów przemocy. Do rangi symbolu urosły masakry dokonane w Miechowicach pod Bytomiem, gdzie zamordowano 380 osób, i podopolskich Boguszycach, gdzie zabito co najmniej 270 mieszkańców. Do tej pory nie udało się ustalić dokładnej liczby ofiar w skali całego regionu.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#HalinaBieda">Rozpoczęły się masowe deportacje do obozów pracy w Związku Sowieckim, z których wielu wywiezionych nigdy nie wróciło do swoich domów. Liczbę deportowanych szacuje się na nie mniej niż 46 200 osób. Tragiczny był również los pozostawionych bez głównych żywicieli rodzin.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#HalinaBieda">Zbrodniom i represjom towarzyszyły masowe rabunki, podpalenia i zniszczenia mienia mieszkańców regionu. Jednocześnie demontowano infrastrukturę przemysłową i wywożono ją do Związku Sowieckiego.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#HalinaBieda">Po zakończeniu działań wojennych prześladowania nie ustały. Komunistyczne władze Polski «ludowej», które przejęły administrację nad regionem, kontynuowały represje wobec mieszkańców Górnego Śląska. Podejrzanych o «niewłaściwe» pochodzenie umieszczano w więzieniach i obozach pracy, prowadzonych przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego – m.in. w Świętochłowicach-Zgodzie, Mysłowicach i Łambinowicach. Osadzonych traktowano brutalnie. Panowały głód i choroby, które powodowały wysoką śmiertelność wśród uwięzionych. Represje Tragedii Górnośląskiej spowodowały tysiące ofiar.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#HalinaBieda">Opisane zdarzenia w okresie Polski «ludowej» były wyrugowane ze sfery publicznej, ale przetrwały w pamięci prywatnej, a po 1989 roku zostały przywrócone pamięci zbiorowej i kartom historii.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#HalinaBieda">Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej oddaje cześć pamięci represjonowanej ludności cywilnej. Wszystkim, którzy stracili życie i zdrowie, oraz tym, którzy byli prześladowani za trwanie w pamięci o tych wydarzeniach”.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#HalinaBieda">Wnoszę, aby Wysoki Senat uchwalił projekt uchwały z uwzględnieniem przedstawionego sprostowania. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie upoważnionej przedstawicielce wnioskodawców? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś chce zabrać głos w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wystąpienia w dyskusji do protokołu złożyli: pan senator Ryszard Brejza, pani senator Jolanta Hibner, pan senator Robert Mamątow, pani senator Joanna Sekuła, pan senator Aleksander Szwed i pan senator Ryszard Świlski.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo Senatorowie, zgodnie z art. 84 ust. 6 pkt 2 Regulaminu Senatu Senat podejmuje uchwałę przez aklamację, jeżeli nie zgłoszono w tym zakresie sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wnoszę, aby Wysoki Senat uchwalił projekt uchwały z uwzględnieniem przedstawionego sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął przez aklamację uchwałę w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę panów marszałka województwa śląskiego Wojciecha Saługę oraz wicemarszałka województwa opolskiego Zbigniewa Kubalańcę o podejście do stołu prezydialnego. Chciałabym wręczyć panom uchwałę. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WojciechSaługa">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#WojciechSaługa">Będziemy tu mówić we dwójkę, bo osobno czcimy to w województwie śląskim i w województwie opolskim – no, taka specyfika, taki podział administracyjny, ale ziemie jedne, Górny Śląsk obejmuje i województwo śląskie, i województwo opolskie.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#WojciechSaługa">Chcielibyśmy powiedzieć, że jesteśmy państwu wdzięczni za tę uchwałę i za jej podjęcie przez aklamację. My jesteśmy wdzięczni, ale myślę, że przede wszystkim tę wdzięczność wyrażają mieszkańcy województw śląskiego i opolskiego.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#WojciechSaługa">Czym była Tragedia Górnośląska, mówiła dobitnie pani senator, której za to dziękujemy. Dziękujemy również pani Monice Rosie w ogóle za inicjatywę wzniecenia tej dyskusji. W województwie śląskim już drugi raz obchodzimy rocznicę Tragedii Górnośląskiej. 10 lat temu poprzez szereg koncertów, publikacji naukowych, wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych próbowaliśmy pokazać Polsce, pokazać światu, pokazać mieszkańcom województwa śląskiego, czym była ta historia, jak to było, kiedy dla jednych wojna się kończyła, a dla drugich gehenna dopiero się zaczynała. Nie chcemy tego oceniać, minęło już naprawdę sporo, sporo lat, ale jesteśmy winni przywrócić o tym pamięć. Tak jak Katyń, tak jak agresja Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu były rugowane z pamięci, tak samo w ogóle nie wolno było mówić o tym, co się wydarzyło na Śląsku. Ci, którzy wracali po latach z Syberii, z zesłań, nabierali wody w usta. Nie wolno było o tym mówić. Chcemy tę historię zbadać, bo jeszcze wiele jest do zbadania. Pani senator mówiła, że przynajmniej 46 tysięcy… Tyle mamy potwierdzonych, ale ta skala mogła być znacznie większa. Chcemy tę historię przywrócić społeczeństwu, opowiedzieć ją, zbadać, pokazać. Myślę, że gdy będziemy żyć w prawdzie, będzie się nam wszystkim lepiej żyło.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#WojciechSaługa">Raz jeszcze bardzo dziękuję Wysokiemu Senatowi. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią wicemarszałek województwa opolskiego, panią Zuzannę Donath-Kasiurę.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZuzannaDonathKasiura">Wysoki Senacie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZuzannaDonathKasiura">Przyjmijcie z mojej strony w imieniu wszystkich mieszkanek i mieszkańców województwa opolskiego gorące słowa podziękowania. Składam je tutaj nie tylko jako wicemarszłkini, ale również jako potomkini tych, których Tragedia Górnośląska dotknęła – w imieniu wszystkich, w imieniu ludności autochtonicznej Śląska, zarówno tych, którzy czują się Ślązakami, jak i tych, którzy czują się mniejszością niemiecką, w imieniu wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZuzannaDonathKasiura">To bardzo ważne, abyśmy o tych trudnych sprawach pamiętali, abyśmy o tym mówili, abyśmy z przeszłości wyciągnęli wnioski. Tragedia dotknęła zwykłych ludzi, kobiety, mężczyzn, duchowieństwo. Ogrom bólu i cierpienia był noszony w sercach, ale nie wolno było o tym mówić. Dlatego dobrze, że od rozpoczęcia zmian ustrojowych po 1989 r. możemy powoli przywracać pamięć o tych trudnych wydarzeniach. Myślę, że to, jak ogromne było to cierpienie, widzimy teraz, gdy za granicą, w Ukrainie armia rosyjska dokonuje podobnych zniszczeń, podobnych gwałtów. Z serca dziękuję za państwa zrozumienie. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam przerwę do godziny 12.00 i zapraszam wszystkich za chwilę na otwarcie wystawy.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 11 minut 19 do godziny 12 minut 00)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#RafałGrupiński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#RafałGrupiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: ustawa o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#RafałGrupiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 241, a sprawozdanie komisji – w druku nr 241 A.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#RafałGrupiński">Proszę senatora Ryszarda Świlskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RyszardŚwilski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#RyszardŚwilski">Zanim przejdę do meritum przedstawianej ustawy, pozwolę sobie na małą dygresję. Niekiedy mówi się, że implementacja prawa unijnego to w jakimś sensie – w debacie publicznej takie słowa padają – ograniczanie suwerenności danego państwa, ograniczanie jego tożsamości. Mówi się o narzucaniu jakichś przepisów, które mają ograniczać charakter danego narodu. No, niekiedy takie słowa padają. Ja chcę z tej mównicy jasno i wyraźnie powiedzieć, że dzisiaj rzeczywiście pracujemy nad ustawą dotyczącą implementacji prawa unijnego, z tym że jest to – uwaga! – prawo bardzo dobre dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#RyszardŚwilski">Mówię o tym dlatego, że przepisy tego prawa regulują nie tylko relacje między podmiotami kredytowymi, ale też relacje między takim podmiotem a zwykłym obywatelem. Mówimy tu oczywiście o kredytach, mówimy o tzw. kredytach zagrożonych, mówimy o sytuacji, w której implementowane prawo unijne reguluje, jak ma wyglądać obieg kredytów, o których przed chwilą powiedziałem. Ta ustawa pokazuje, jak ma wyglądać przenoszenie portfeli kredytów zagrożonych – państwo doskonale wiecie, że mówimy tutaj o kredytach, które nie są spłacane od 90 dni, to one są nazywane kredytami zagrożonymi – z banków do podmiotów, które są poza sektorem bankowym. Ustawa, którą wczoraj omawialiśmy na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, jasno i wyraźnie mówi, jak mają wyglądać te reguły, o których wspomniałem.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#RyszardŚwilski">Filarami tej ustawy są kwestie związane chociażby z tym, że… W ustawie ustalone są ramy prawne dotyczące nadzoru właścicielskiego, sprawozdawczości, warunków wygaśnięcia umów. Co ważne, określone są tutaj relacje między podmiotem a daną osobą czy też podmiotem gospodarczym, który taki kredyt wziął. W związku z tym, że mówimy o prawie unijnym, mówimy również o transparentności i transgraniczności tego całego systemu. Wydaje się, że ta ustawa bardzo dobrze zabezpieczy w systemie unijnym proces, o którym przed chwilą powiedziałem. Przypomnę, że dzisiaj jasnych założeń dotyczących tego procesu zwyczajnie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#RyszardŚwilski">Pracując nad tą ustawą, przysłuchiwaliśmy się wcześniejszej debacie, ale też wsłuchiwaliśmy się w głos interesariuszy. Jednym z elementów wczorajszego posiedzenia komisji budżetu była również wypowiedź przedstawiciela – i o tym chcę powiedzieć – Kasy Krajowej, wypowiedź dotycząca SKOK. Państwo doskonale wiecie, że rozmawiamy o instytucji – mówię o SKOK – która nie jest regulowana prawem unijnym. Padnie być może pytanie, dlaczego jest tutaj zapis dotyczący SKOK. Chodzi mianowicie o to, że SKOK są w systemie finansowym naszego kraju. W związku z tym dbamy o to, żeby również ci, którzy korzystają z usług tejże instytucji – instytucji zaufania publicznego, jakkolwiek by na to patrzeć – czuli się bezpiecznie. A tak naprawdę chodzi o to – i o tym mówi ta ustawa implementacyjna – że nie może być tak, że sprzedaż wierzytelności będzie sprzedażą np. wewnątrz grupy kapitałowej. Dzisiaj zapisy unijne mają wykluczyć tę sytuację. To jest moment, w którym mówimy, że nie może być powiązań kapitałowych, jak również o tym, że nie może być powiązań personalnych, a w przypadku SKOK tak niestety jest.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#RyszardŚwilski">Pojawiła się poprawka dotycząca jednego z artykułów. Podczas posiedzenia komisji większość komisji tę poprawkę odrzuciła.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#RyszardŚwilski">Mówiliśmy również o konieczności zapewnienia absolutnej czystości i przejrzystości całego procesu związanego z kredytami zagrożonymi. Mówiliśmy o tym, że sektor bankowy – w tym obszarze jest koncentracja tych zasad – prowadzi ten proces w swoim zakresie bardzo transparentnie, prowadzi go, powiedziałbym, w kategoriach permanentnych. Co to znaczy? Jeżeli widzi – użyję takiego zwrotu – zły kredyt, to stara się z tym kredytem, tu kolokwializm, cokolwiek zrobić. W przypadku SKOK takiej sytuacji zwyczajnie nie ma, nie widać tej transparentności. Dlatego zapisy w tej ustawie również te kwestie mają regulować.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#RyszardŚwilski">Ta ustawa – myślę, że to jest przekonanie całej naszej większości – ustabilizuje system bankowy, wyeliminuje kwestię ryzyka, spowoduje, że wszystkie strony zainteresowane w tym procesie poczują się bezpieczniej. Dlatego chcę państwu rekomendować przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#RyszardŚwilski">Został zgłoszony również wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#RyszardŚwilski">Chciałbym państwa prosić o przyjęcie tej ustawy, jak wcześniej wspomniałem, bez poprawek. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#RafałGrupiński">Proszę senatora Krzysztofa Bieńkowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania mniejszości Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Będziemy dzisiaj głosować nad wprowadzeniem ustawy wdrażającej dyrektywę unijną NPL. Ta uchwalona w dniu 20 grudnia 2024 r. przez Sejm ustawa o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów ma na celu implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, przy czym dyrektywa ta wprost wyłącza – powtarzam: wyłącza – stosowanie jej zapisów do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a zatem jej implementacja nie wpływa na te podmioty. Nie ma zatem jakiegokolwiek uzasadnienia, by implementację tej dyrektywy łączyć z całkowicie niezwiązanymi z nią zmianami w ustawie o SKOK.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#KrzysztofBieńkowski">Procedowana ustawa budzi daleko idące wątpliwości natury konstytucyjnej w zakresie zmian wprowadzanych do ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych zawartych w art. 60 pkt 1, 3 i 4. Nie są one w ogóle związane z implementacją wspomnianej dyrektywy NPL. To narusza art. 2 konstytucji, czyli zasadę demokratycznego państwa prawa i wywodzony z niej zakaz m.in. nadmiernej ingerencji ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#KrzysztofBieńkowski">Zmiany zawarte w art. 60 w pktach 1 i 4 procedowanej ustawy zawierają ograniczenia w obrocie wierzytelnościami kas poprzez wprowadzenie zakazu nabywania wierzytelności zbywanych przez kasę lub Kasę Krajową przez podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie z kasą sprzedającą wierzytelności. Tu chodzi o art. 39a ustawy o SKOK. Zmiany te rodzą ryzyko uznania ich za naruszające art. 2, 20, 21 oraz art. 22 Konstytucji RP poprzez naruszenie zasady demokratycznego państwa prawa i wywodzonego z niej zakazu nadmiernej ingerencji ustawodawcy, a także zasady ochrony zaufania do państwa i prawa, zasady społecznej działalności rynkowej oraz ochrony własności i ochrony swobody działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#KrzysztofBieńkowski">Brzmienie proponowanej normy art. 39a ustawy o SKOK, która ma być dodana w ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, dotyczy podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie nie tylko z kasą zbywającą wierzytelność, ale także z Kasą Krajową. Projektodawca zaproponował zatem ograniczenie prawa własności i swobody działalności gospodarczej w zakresie szerszym, niż wynikałoby to z przedstawionego przez niego uzasadnienia proponowanej zmiany, co w pełni uzasadnia ryzyko uznania proponowanych zmian za naruszające art. 2 oraz 20, 21 ust. 1 Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#KrzysztofBieńkowski">Ponadto z uzasadnienia projektu przesłanego przez Radę Ministrów do Sejmu nie wynika w żaden sposób, na czym miałoby polegać zapewnienie transparentności procesu sprzedaży wierzytelności w wyniku wprowadzenia proponowanej zmiany w ustawie o SKOK. W uzasadnieniu projektu w ogóle nie wskazano, na czym miałyby polegać ewentualne wątpliwości interpretacyjne w zakresie tego procesu, co oznacza, że cel projektodawcy, proponującego daleko idące ograniczenie swobody działalności gospodarczej i prawa własności, jest całkowicie niesprecyzowany i niemożliwy do odtworzenia przez adresata normy na podstawie uzasadnienia projektu. Projektodawca w ogóle nie wskazał ważnego interesu publicznego przemawiającego za proponowanym ograniczeniem swobody działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#KrzysztofBieńkowski">Notabene na posiedzeniu komisji zasłaniano się tajemnicą bankową i innymi w tym zakresie, a w uzasadnieniu w ogóle nie ma o tym mowy.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#KrzysztofBieńkowski">W efekcie część podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie nabywania wierzytelności kredytowych ma mieć ograniczoną swobodę prowadzenia tej działalności w odniesieniu do wierzytelności zbywanych przez kasy jedynie z tego powodu, że są one powiązane kapitałowo lub organizacyjnie z kasą lub Kasą Krajową. Dyskryminuje to te podmioty w porównaniu do pozostałych podmiotów prowadzących analogiczną działalność, co może być uznane także za naruszenie wywodzonych z zasady demokratycznego państwa prawa, konkretyzujących zasadę zaufania do państwa i prawa zasad ochrony interesów w toku oraz ochrony praw słusznie nabytych. I ta zasada zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczania praw podmiotowych przysługujących jednostce lub innym podmiotom prywatnym występującym w obrocie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#KrzysztofBieńkowski">Zmiana art. 38 ustawy o SKOK, zawarta w art. 60 w pkcie 3 ustawy, rozszerza katalog instrumentów, w których kasy mogą trzymać rezerwę płynną, o papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa i Narodowy Bank Polski. Zmiana ta nie jest związana z celem projektu, jakim jest implementacja dyrektywy NPL, nie była poddana konsultacjom społecznym, a jej ewentualne wejście w życie może doprowadzić do wydłużenia procesu uruchamiania pomocy płynnościowej dla kas.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#KrzysztofBieńkowski">Podkreślić raz jeszcze należy, że włączenie do procedowanego projektu ustawy materii, które nie są związane z przedmiotem, czyli implementacją dyrektywy NPL, i które w związku z tym nie będą służyć deklarowanemu celowi regulacji, narusza wynikającą z art. 2 Konstytucji RP zasadę demokratycznego państwa prawa, w tym w szczególności wywodzonych z niej zasad ochrony zaufania do państwa i prawa oraz prawidłowej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#KrzysztofBieńkowski">Zauważyć także należy, że omawiane zmiany nie były zawarte w pierwotnej wersji projektu, tylko były sukcesywnie dodawane w kolejnych etapach prac rządowych, czyli nie były konsultowane. Zgłaszane w toku prac zastrzeżenia natury konstytucyjnej nie zostały wzięte pod uwagę. Dzisiejsze posiedzenie Senatu jest zatem jednym z ostatnich możliwych momentów, kiedy możemy pochylić się nad tą kwestią i zapewnić zgodność całej ustawy z konstytucją poprzez zarekomendowanie Wysokiej Izbie usunięcia z ustawy wskazanych regulacji, czyli tych, których usunięcie zgłosiłem, również w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość, na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. I w związku z tym jest wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#KrzysztofBieńkowski">Jest to tym bardziej istotne, że procedowana ustawa w zakresie, w jakim implementuje dyrektywę NPL, nie budzi żadnych wątpliwości natury konstytucyjnej, a sama implementacja jest już opóźniona ponad rok, gdyż powinna nastąpić w grudniu 2023 r. W tej sytuacji zaproponowane przez Radę Ministrów i przyjęte przez Sejm ujęcie w procedowanej ustawie opisywanych wcześniej zmian w ustawie o SKOK, które budzą istotne wątpliwości konstytucyjne, może dodatkowo opóźnić implementację dyrektywy NPL, jeśli szanowny pan prezydent RP, zgodnie z art. 126 ust. 2 konstytucji, będzie miał jakiekolwiek wątpliwości konstytucyjne w odniesieniu do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#KrzysztofBieńkowski">Ze względu na przedstawione argumenty zasadne jest wykreślenie z procedowanej ustawy art. 60 pkt 1, 3 i 4, o co wnosiliśmy na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#KrzysztofBieńkowski">Ważnym elementem, o którym chciałbym jeszcze wspomnieć, nawiązując do posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, jest to, że w ocenie nadzoru, czyli KNF, proponowana zmiana w ustawie o SKOK, niezależnie od jej długoterminowych efektów oczekiwanych przez Ministerstwo Finansów, może w perspektywie krótkoterminowej wywołać negatywne konsekwencje dla spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#KrzysztofBieńkowski">Z tych wszystkich powodów jest wniosek mniejszości o przyjęcie poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#RafałGrupiński">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie któremuś z senatorów sprawozdawców? Nie.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#RafałGrupiński">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#RafałGrupiński">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Tak, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#RafałGrupiński">Zapraszam. Pan minister Jurand Drop. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JurandDrop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JurandDrop">Chciałbym powiedzieć parę słów o samej ustawie i o jej związku z implementacją. Chciałbym odpowiedzieć na pytanie, które padło wczoraj na posiedzeniu komisji senackiej i na które obiecałem odpowiedź. Chciałbym też odpowiedzieć na wątpliwości, które były tu zgłaszane przez pana senatora Bieńkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JurandDrop">Jeśli chodzi o samą ustawę, to chciałbym podkreślić, że ona z jednej strony jest ustawą implementującą dyrektywę unijną, a ta dyrektywa określa różne prawa, które, jak na samym początku było powiedziane, są dobre, pozytywne dla obywateli. W ustawie są więc określone np. ramy prawne dla podmiotów obsługujących kredyty, okoliczności, w których Komisja Nadzoru Finansowego może cofnąć zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie obsługi kredytów w uzasadnionych przypadkach, kwestie działalności transgranicznej dla podmiotów obsługujących kredyty – to było regulowane na poziomie unijnym, dlatego że jest tu poważny aspekt transgraniczny – wymóg opracowania wewnętrznych procedur i polityki w zakresie obsługi kredytów przez podmioty obsługujące kredyty, czyli znowu jest to polityka, która musi być stosowana w stosunku do klientów. Ustawa dostosowuje także polskie prawo do unijnego w zakresie uwzględniania obliczania wymogu MREL w grupie bankowej czy wymaganych rezerw. I to jest główna, najważniejsza, dominująca część ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JurandDrop">Niezależnie od tego ustawa zawiera też kilka przepisów, których wdrożenie do prawa polskiego jest w tym momencie konieczne, a które w ramach procesu legislacyjnego prowadzonego przez rząd zostały zidentyfikowane m.in. przez sieć bezpieczeństwa finansowego, w której skład wchodzi i Ministerstwo Finansów, i KNF, i NBP, i BFG. Z prac tej sieci i z codziennych prac ministerstwa wynikła konieczność wprowadzenia w prawie kilku zmian, które nie są związane z dyrektywą, odnoszących się do kwestii takich jak np. katalog podmiotów, z którymi KNF wymienia dokumenty i informacje, w tym chronione ustawowo – dopisujemy ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego do tej listy – takich jak przepisy w zakresie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i w końcu także w zakresie ustawy o SKOK. Te wszystkie kwestie łączy merytorycznie sama ustawa, dlatego to jest właściwe miejsce, żeby tu zawrzeć te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JurandDrop">I podkreśliwszy to… To jest też odniesienie do dzisiejszej pierwszej uwagi pana senatora Bieńkowskiego, tzn. do tego, że dyrektywa wyłącza SKOK. Tak, dyrektywa wyłącza SKOK, ale to nie oznacza, że ustawa ma wyłączać SKOK. Tutaj jest ta część, która nie jest związana bezpośrednio z dyrektywą. Niemniej logika prawa europejskiego jest taka, że dyrektywa mówi, co kraj ma osiągnąć, a każdy kraj, każde państwo członkowskie Unii Europejskiej musi implementować dyrektywy w taki sposób, żeby to odpowiadało systemowi funkcjonującemu w danym kraju. Wobec tego tutaj implementujemy tę dyrektywę, a równocześnie dostosowujemy kwestie, które musimy rozwiązywać sami, wewnętrznie, i to nie jest robione na poziomie europejskim.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JurandDrop">I teraz wracam już do sprawy, która budziła dyskusję. Tak jak powiedziałem, jest to jedna z kwestii, pewnie nie marginalnych… Jest to jedna z bardzo wielu regulacji zawartych w przepisach tej ustawy… Jej część regulacyjna wzbudza największą dyskusję na poziomie parlamentarnym, czyli i w Sejmie, i w Senacie, i rzeczywiście najwięcej dyskusji było na posiedzeniach komisji. Chciałbym też podkreślić, że sam proces legislacyjny – i tutaj znów odnoszę się do uwagi pana senatora Bieńkowskiego – był stosunkowo… Trudno powiedzieć, że był długi, ale na pewno był wyczerpujący. Te przepisy nie były włożone gdzieś na jakimś późnym etapie, typu prace Sejmu czy Senatu, tylko było to przewidziane znacznie wcześniej. Były one szeroko i transparentnie konsultowane, zarówno wewnątrz rządu i sieci bezpieczeństwa finansowego, jak i z podmiotami zewnętrznymi. My zawsze zbieraliśmy informacje, jak również odpowiadaliśmy na wątpliwości, zastrzeżenia – i pod tym względem, jak myślę, proces legislacyjny był pełny i raczej nie budzi… Myślę, że nie powinien budzić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JurandDrop">I teraz, wracając do kwestii ustawy i zmian w ustawie o SKOK… Tak jak mówiłem, to wzbudziło największą dyskusję, pewnie także dlatego, że Kasa Krajowa była bardzo aktywna i wszędzie zgłaszała te swoje wątpliwości. Skutkiem tego na wczorajszym posiedzeniu komisji senackiej była wyrażona prośba, żebyśmy przedstawili bardziej szczegółową informację, na tyle, na ile takie przedstawienie jest możliwe, ponieważ w przypadku dokumentów i w przypadku prac, szczególnie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, oczywiście konieczne jest zachowanie tajemnicy zarówno zawodowej, jak i handlowej. Wobec tego chciałbym przedstawić tę informację, o którą zostałem wczoraj poproszony, w granicach tajemnicy zawodowej, która obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#JurandDrop">Chciałbym na początku podkreślić, że BFG jest instytucją sieci bezpieczeństwa finansowego w Polsce, swoimi działaniami wspiera stabilność polskiego systemu finansowego, by skutecznie chronić depozyty, w tym depozyty sektora bankowego, ale także depozyty klientów sektora SKOK. Te depozyty sektora SKOK to obecnie kwota ok. 9 miliardów zł. I aby ograniczyć ryzyko wypłaty środków gwarancyjnych BFG, instytucja, czyli BFG, na bieżąco analizuje działania sektora finansowego, całego sektora bankowego, a także, skoro gwarantuje to w odniesieniu do SKOK, sektora SKOK. Na bieżąco to analizuje, a informacje, wnioski, które z tych analiz wynikają, były i są przedstawiane sieci bezpieczeństwa finansowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#JurandDrop">Jakie były wnioski BFG? Koszty ryzyka kredytowego poniesione… Jeszcze dodam, że te analizy dotyczyły ostatnich 8 lat, tzn. lat 2016–2023. BFG przeanalizował ponoszone przez podmioty SKOK koszty ryzyka kredytowego z tego okresu. Koszty ryzyka kredytowego poniesione w tych latach przez sektor SKOK były niewspółmiernie wysokie w porównaniu z kosztami podmiotów sektora bankowego, z uwzględnieniem skali prowadzonej działalności. Koszty sektora SKOK to połowa tego, co ponosi cały sektor banków spółdzielczych, podczas gdy sektor banków spółdzielczych jest kilkanaście razy większy od sektora SKOK. Tutaj widać niewspółmierność.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#JurandDrop">Szczególną uwagę funduszu zwróciły regularne procesy zbywania wierzytelności przeterminowanych oraz relatywnie wysokie kwotowo pakiety zbywane w ramach tych transakcji. Sektor SKOK, zbywając portfele kredytów i pożyczek o wartości nominalnej w przedziale 200–600 milionów zł rocznie, ponosił na tych kredytach straty sięgające średnio niemal 80%. Analizy na bazie powszechnie dostępnych danych wykazują, że nabywcą wierzytelności, pakietów wierzytelności był jeden podmiot, który się nazywa „niestandaryzowany fundusz inwestycyjny zamknięty”, a inwestorami obejmującymi jego certyfikaty inwestycyjne są spółki powiązane osobowo i organizacyjnie z Kasą Krajową. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych certyfikaty inwestycyjne reprezentują prawa majątkowe uczestników funduszy. Dostępne publiczne dane na temat wartości aktywów netto na certyfikat wskazują na rekordowo wysoką aprecjację, czyli wzrost. W ciągu 7 lat nastąpił 3,5-krotny wzrost aktywów netto na certyfikat, co sugeruje wysoką stopę zwrotu na nabywanych portfelach. Czyli widzimy, że mamy sektor SKOK, mamy zagrożone wierzytelności sektora SKOK, widzimy sprzedaż tych wierzytelności, widzimy, że większość pakietów tych wierzytelności nabywa jeden podmiot, i widzimy, że wartości certyfikatów tego podmiotu nagle bardzo wzrastają. Pomimo bardzo wysokich zysków uzyskiwanych przez nabywców certyfikatów inwestycyjnych na działalności finansowej środki te w marginalnym stopniu wracają do Kasy Krajowej w postaci dywidendy, nie mówiąc o tym, żeby w jakikolwiek sposób trafiały do podmiotów sektora SKOK. To jest analiza BFG w kontekście Kasy Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#JurandDrop">W przypadku sektora bankowego – oczywiście musimy porównywać jedno do drugiego, zobaczyć, jak jest w sektorze bankowym, bo być może tu tak samo wygląda np. odzyskiwanie tych wierzytelności – te analizy BFG wskazują, że banki sprzedają relatywnie znacznie mniejsze pakiety wierzytelności przeterminowanych, zwracam uwagę, mniejsze, nie jest to stała praktyka, działania są wykonywane incydentalnie. Wierzytelności sprzedawane przez banki przechodzą przez wewnętrzne procesy windykacyjne i po tych procesach windykacyjnych sam bank usiłuje jak najwięcej uzyskać z tego zagrożonego kredytu, windykować. Jeśli to przejdzie przez proces windykacyjny i nie ma spłaty, to sprzedaży podlegają pakiety wierzytelności uznanych za nieściągalne. I one są sprawdzone. Tutaj jest taka, można powiedzieć, twarda windykacja, sprawdzanie, czy rzeczywiście nie da się odzyskać tych wierzytelności. I to jest coś, czego nie widzimy – nie ma też do tego instrumentów – w SKOK. Czyli widzimy, że są mniejsze pakiety wierzytelności, nie jest to stała praktyka, wierzytelności przechodzą przez procesy windykacyjne i sprzedaży podlegają wierzytelności uznane za nieściągalne.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#JurandDrop">I kolejna sprawa – zbywane zagrożone kredyty trafiają do podmiotów niepowiązanych kapitałowo. W pierwszym przypadku, w przypadku SKOK, mamy taki problem, że to są SKOK oraz Kasa Krajowa, a one są powiązane kapitałowo, więc ryzyko pozostaje w systemie i to ryzyko jest jakby realizowane, tzn. niespłacane kredyty są absorbowane przez system. Z kolei w przypadku banków te kredyty, które są uznane za nieściągalne, są wyprowadzane w ogóle poza system bankowy, czyli one trafiają do podmiotów niepowiązanych kapitałowo. Ryzyko jest przejmowane oczywiście po kosztach, bo kredyty są sprzedawane po niższej cenie, ale są przejmowane przez podmioty niepowiązane kapitałowo, spoza banku. Reasumując – a to, co państwu przedstawiłem, to jest coś, co wynika z analiz BFG, z dokumentów, które trafiają do Komitetu Stabilności Finansowej i które podlegały analizom – wprowadzamy te przepisy, żeby zabezpieczyć się przed tym ryzykiem, zabezpieczyć udział członków SKOK.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#JurandDrop">Myślę, Panie Marszałku, że to była odpowiedź na to, o co zostaliśmy zapytani wczoraj przez komisję. Mam nadzieję, że jest to wyczerpująca informacja, na tyle, na ile można – ze względu na tajemnicę handlową – przekazywać te dane, bo oczywiście np. możliwość notyfikacji podmiotów jest zawsze problemem. Czyli to był drugi punkt.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#JurandDrop">Trzeci punkt, jak myślę, troszeczkę już omówiłem w odpowiedzi na pytanie pana senatora Bieńkowskiego. Jeśli chodzi o wątpliwości konstytucyjne, to myśmy bardzo zwracali na to uwagę. Pytaliśmy na bieżąco w ramach procesu legislacyjnego, podczas prac Rządowe Centrum Legislacji, a potem w procesie parlamentarnym były także analizy Biura Legislacyjnego Sejmu i Biura Legislacyjnego Senatu. Powiem, że raczej trudno jest tu wysuwać wątpliwości konstytucyjne w sposób uzasadniony. Oczywiście dyrektywa wyłącza SKOK, ale, tak jak wcześniej powiedziałem, jasno mówimy, że to rzeczywiście nie wynika z dyrektywy. Wydaje mi się, że transparentne ograniczenia zbywania wierzytelności… Jak powiedziałem wcześniej, mamy tutaj wyjątkową sytuację i dostrzegamy ryzyko w związku z tym, że to jest jeden podmiot. Nie wchodziłem w głębsze szczegóły mechanizmów tego, jak to się sprzedaje, bo to nie temat na to forum.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#JurandDrop">Jeśli chodzi np. o takie sprawy, jakie pan senator poruszał, czyli kwestię płynnej rezerwy i utrzymywania w papierach wartościowych Skarbu Państwa, to jest to opcja, to jest możliwość, to nie jest przymus. Wobec tego nie wydaje się nam, żeby tu były zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#JurandDrop">Podsumowując, powiem, że nie widzimy tutaj, nie widzę tutaj kwestii konstytucyjnych i poszczególne instytucje nie podnosiły… Oczywiście podnosiły się takie głosy, ale uważam, że one są nieuzasadnione i nie ma tutaj problemów konstytucyjnych. Myślę, że to wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#RafałGrupiński">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator Bieńkowski ma pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#RafałGrupiński">Są pytania, Panie Ministrze, tak że proszę chwilę zostać.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#RafałGrupiński">Pan senator Janusz Pęcherz. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanuszPęcherz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JanuszPęcherz">Panie Ministrze, ja byłem na posiedzeniu komisji i dlatego staram się nie zadawać tu pytań, które gdzieś tam na posiedzeniu komisji może były zadawane albo nie. Ale chcę tu poruszyć jedną kwestię, mianowicie kwestię konstytucyjności. Czy ktoś wczoraj podniósł taką sprawę, że to, co zostało wniesione do ustawy i dotyczyło SKOK, całkowicie koresponduje z tematyką tejże ustawy? Wcześniej kwestie dotyczące niekonstytucyjności, które Biuro Legislacyjne w ubiegłej kadencji często podnosiło, dotyczyły właśnie takich spraw, że w czasie drugiego czytania stosowano tzw. wrzutkę, i to wrzutkę dotyczącą zupełnie innej tematyki, jak np. kwestia zatrudniania więźniów przy okazji ustawy dotyczącej czegoś zupełnie innego. Czy ta sprawa została podniesiona na posiedzeniu komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#RafałGrupiński">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JurandDrop">Wydaje mi się, że uwaga o transparentności w procesie legislacyjnym właśnie tego dotyczyła. Ja tak rozumiem pytanie. I odpowiedź na to była taka, że to nie była zmiana czy też wrzutka w procesie parlamentarnym, tylko było to rzeczywiście przemyślane wcześniej. Tak jak państwu powiedziałem, wynikało to z pracy sieci bezpieczeństwa finansowego, wynikało to z faktu, że wspomniana kwestia to jest coś, co stanowi zagrożenie dla systemu. I należało to, o czym tu mowa, wprowadzić do procesu legislacyjnego. Rolą Ministerstwa Finansów w tym wypadku, przy tworzeniu prawa, jest właśnie tworzenie takiego prawa, które zapewnia stabilność. Wobec tego tutaj absolutnie nie było… O ile ja dobrze rozumiem, było takie pytanie, pojawiało się, niemniej jednak odpowiedź jest dosyć jasna: nie była to wrzutka, nie było to nieprzemyślane. Wprost przeciwnie, było to przemyślane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#RafałGrupiński">Pytanie zadaje pan senator Aleksander Szwed. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#AleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#AleksanderSzwed">Panie Ministrze, mam pytanie natury bardziej szczegółowej. Mianowicie ustawa zakłada wprowadzenie rejestru podmiotów obsługujących kredyty oraz wydawanie przez KNF zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie obsługi kredytów. Przewiduje się, że będą opłaty za wydawanie tego zezwolenia. Chciałbym zapytać o te opłaty. Jak one będą wyglądały i kto będzie ponosił koszty związane z tymi opłatami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#RafałGrupiński">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JurandDrop">Koszty oczywiście ponoszą podmioty, bo to jest w stosunku do KNF… Niemniej jednak te koszty w stosunku do samej skali prowadzenia działalności są dosyć marginalne. Prawdę mówiąc, nie mam… Sekundeczkę, bo może mam… Skutki finansowe dla jednostek, podmiotów objętych przepisami to są… Podmioty obsługujące kredyty będą obowiązane do wnoszenia rocznych opłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie nie wyższej niż 0,5% sumy przychodów uzyskanych z działalności w zakresie obsługi kredytów i nie mniejszej niż 4 tysiące zł. Dodatkowo udzielenie zezwolenia na rozpoczęcie działalności w zakresie obsługi kredytów podlega opłacie w wysokości 18 tysięcy zł. To są opłaty dla KNF. I na rynku finansowym to nie są… To są porównywalne, normalne opłaty za takie obowiązki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#RafałGrupiński">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Bieńkowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Ministrze, mam pytanie dotyczące zmian w projekcie, które były na etapie rządowym. Bo z tego, co ja usłyszałem, wynika, że dopiero po konsultacjach społecznych pojawiła się kwestia zapisów dotyczących SKOK. I dlatego ja mówiłem o tym, że pominięto te konsultacje, że to było wprowadzone na etapie, gdy nie było możliwości czy swobody konsultacji, chociażby ze strony spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Czy to jest prawda, czy mam złą informację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#RafałGrupiński">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JurandDrop">Oczywiście proces legislacyjny polega na tym, że najpierw mamy wpis do wykazu prac rządu, potem mamy konsultacje aktu prawnego i różne podmioty mogą wnosić o zmiany, o uzupełnienia. I na tym poziomie, na tym etapie ta zmiana rzeczywiście została wprowadzona na podstawie wniosków złożonych w ramach konsultacji. Konsultowane są ministerstwa, konsultowane są różne instytucje, także interesariusze, w tym wypadku SKOK. I zostało to wniesione. Było to już ze zmienionym tekstem procedowane na forum rządu przez Komitet do Spraw Europejskich w zakresie prawa europejskiego oraz przez Stały Komitet Rady Ministrów, a potem przez Radę Ministrów. Proces był przejrzysty na tyle, że tekst pojawił się w przestrzeni publicznej. I w tym momencie przedstawiciele kas, przedstawiciele sektora wnosili uwagi. Myśmy to ocenili na etapie legislacyjnym w SKRM i odpowiedzieliśmy, że te uwagi nie są adekwatne, że chcemy osiągnąć dokładnie to, co chcemy, i że nasze zmiany są dobre. Etap parlamentarny, to, w czym teraz uczestniczymy, czyli zarówno proces sejmowy, jak i proces w Senacie, umożliwia interesariuszom wyrażenie wątpliwości. Naszą rolą jako legislatorów jest odniesienie się do nich i ocena, czy coś jest słuszne, czy jest niesłuszne. Tak jak powiedziałem, w naszej ocenie te uwagi są niesłuszne. Jesteśmy przekonani o słuszności wprowadzanych przepisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RafałGrupiński">Pytanie zadaje jeszcze pan senator Aleksander Szwed. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#AleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym jeszcze o coś zapytać. W ocenie skutków regulacji mamy taką informację, że ustawa będzie skutkowała nieznacznym zwiększeniem liczby spraw rozpatrywanych przez sądy powszechne w związku z potencjalnymi sporami prawnymi między kredytobiorcami a nabywcami kredytów. Czy państwo prowadzili jakieś analizy w tym zakresie? Tych działań rzeczywiście jest dużo, a ustawa mogłaby wpłynąć na zwiększenie liczby spraw. Czy państwo prowadzili analizy w tym zakresie, a jeśli tak, to co z nich wynika?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#RafałGrupiński">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JurandDrop">Jeśli dobrze pamiętam, szczegółowych analiz… W zakresie obciążenia sądów bardzo trudno stwierdzić, co wynika z czego, i określić, ile danych spraw by było i jakie byłyby koszty. Nie prowadziliśmy szczegółowych analiz, żeby to wyliczyć. W procesie konsultacji Ministerstwo Sprawiedliwości, które nadzoruje sądy, na pewno zwracało na to uwagę. Z doświadczenia wiem, że wszędzie, gdzie przewidujemy dodatkowe zadania dla sądów, Ministerstwo Sprawiedliwości bardzo zwraca na to uwagę. Odpowiedź jest taka: nie mamy wyliczeń, ale, jak rozumiemy, to nie jest taka zmiana, która by gwałtownie zwiększyła obciążenie sądów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#RafałGrupiński">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Nie.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#RafałGrupiński">I teraz mam pytanie: czy ktoś z zaproszonych gości pragnie jeszcze zabrać głos w sprawie procedowanej ustawy? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#RafałGrupiński">Pan senator Leszek Czarnobaj?</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Marszałku, ja mam pytanie do pana prezesa KNF.)</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#RafałGrupiński">Jest z nami zastępca przewodniczącego KNF.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LeszekCzarnobaj">Przepraszam, jestem w niewygodnej sytuacji. Będę mówił zwrócony tam, a pan prezes jest tutaj.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Panie Prezesie!</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#LeszekCzarnobaj">Pan senator Bieńkowski przytoczył część pana wypowiedzi z posiedzenia komisji, skupiając się, w mojej ocenie, głównie na tym, że w elemencie krótkoterminowym mogą, jak pan powiedział, wystąpić pewne straty czy niekorzystne zjawiska, a drugą część pominął. Ja bym chciał, żeby pan przytoczył całą swoją wypowiedź z posiedzenia komisji, żeby pan ocenił dokument, który jest tą ustawą, żebyśmy wszyscy mieli obraz co do całości, a nie co do wybranego fragmentu pana zdania. Jeśli mógłbym prosić…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RafałGrupiński">Panie Prezesie, zapraszam tutaj. Może będzie łatwiej, gdyby pojawiło się jeszcze jakieś pytanie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#RafałGrupiński">Pan Marcin Mikołajczyk, zastępca przewodniczącego KNF. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarcinMikołajczyk">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarcinMikołajczyk">Moja wypowiedź na posiedzeniu komisji odnosiła się faktycznie do 2 etapów i do intencji, która, jak rozumiem, przyświecała procesowi dotyczącemu zmian procedowanych obecnie w ramach tej ustawy. Jak rozumiemy intencję tej ustawy? No, ustawa ma służyć zmianie pewnego modelu biznesowego obecnego akurat teraz w systemie SKOK. Chodzi o zmianę polegającą na rozwinięciu kompetencji i umiejętności zarządzania wierzytelnościami w ramach samych kas. Taki byłby model zamiast aktualnie stosowanego modelu produkcji pożyczek i kredytów, zarządzania tymi produktami w krótkim przedziale czasowym i przenoszenia dalszej obsługi, w przypadku kredytów i pożyczek nieobsługiwanych, poza kasy. Ten proces został przez pana ministra Dropa dość dobrze scharakteryzowany.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MarcinMikołajczyk">Jeżeli chodzi o potencjalne skutki tych rozwiązań, o ile doszłoby do ich wdrożenia, to faktycznie podzieliłbym je na 2 etapy. Jeden etap objąłby skutki krótkoterminowe. W tym przypadku, ponieważ zmienimy w pewien sposób model funkcjonowania ruchu SKOK, może dojść do negatywnych konsekwencji rozumianych jako zmniejszenie przychodów ze sprzedaży tych wierzytelności, które otrzymują spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. W dłuższym zaś horyzoncie czasowym – i tutaj znowu nawiążę do tego, co przedstawił pan minister Drop i co wynika też z analiz m.in. Bankowego Funduszu Gwarancyjnego – powinna nastąpić poprawa zarządzania ryzykiem kredytowym, obsługi wierzytelności w ramach już samych kas i zatrzymanie tego strumienia finansowego w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, bez wychodzenia poza same kasy, do podmiotów, które są powiązane kapitałowo bądź osobowo z ruchem SKOK. To byłby drugi etap. Tak więc to są takie 2 elementy, skutki krótko- i długoterminowe.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#MarcinMikołajczyk">Oceniam, że te rozwiązania powinny pozytywnie wpłynąć na sytuację samych kas, ich członków, na ofertę produktową, a także na poprawę wyniku finansowego SKOK i, zasadniczo, poprawę sytuacji kapitałowej SKOK, co na ten moment jest dość dużym wyzwaniem – ale SKOK pracują nad tym, żeby tę sytuację poprawić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo. Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Marcin Mikołajczyk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#RafałGrupiński">Nie widzę więcej zgłoszeń do pytań.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#RafałGrupiński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#RafałGrupiński">Pan senator Leszek Czarnobaj. Zapraszam do zabrania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#LeszekCzarnobaj">Króciutko, jako człowiek, który uwielbia przedmioty ścisłe, a ostatnio polubił historię… Szczególnie chodzi mi o taką sentencję, która mówi, że historia jest nauczycielką przyszłości. No więc trochę o historii.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#LeszekCzarnobaj">Kiedy w 2011 r. trafiłem tutaj, do polskiego Senatu, siedząc z Markiem Borowskim w ostatniej ławce, usłyszałem, a właściwie obaj usłyszeliśmy mnóstwo rzeczy o SKOK. Minęło od 2011 r. trochę lat i nadal słyszymy o SKOK. To, o czym powiedział pan przewodniczący Mikołajczyk, że SKOK w ramach swojej działalności poprawiają efektywność, to jest bardzo ważny element dotyczący wyników finansowych i funkcjonowania SKOK. Jednak pewna rzecz nie zmieniła się przez te lata, a mianowicie przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości w polskim Senacie – muszę nazwać to po imieniu – bronią… bronicie państwo, mówiąc delikatnie, niepewnej sprawy. Kiedy włączaliśmy SKOK pod nadzór KNF, to tu, z tej trybuny, przedstawiciele PiS rwali ostatnie włosy z głowy, twierdząc, że jest to zamach na polską rację stanu, oddanie SKOK w ręce zagranicznych przedsiębiorców itd. No, efekt później był taki, że, o ile dobrze pamiętam, Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłacił 4 miliardy zł, żeby te ostatnie włosy uratować. Teraz – już skracam tę historię – jakby wychodzimy na prostą i ministerstwo mówi to, co padło z ust pana ministra, a państwo mówicie: nie, nie, nie, no zaraz, zaraz, SKOK mają bardzo dobrą strukturę funkcjonowania. O tym mówił pan prezes, o tym mówił pan minister. A na czym to polega? Że jak się nie powiedzie, a są duże szanse, że będzie niepowodzenie, gdy wyprowadza się kredyty, które są trudno spłacalne, obok… Zachęcam państwa… Ja przez półtora roku byłem przewodniczącym zespołu do spraw spółki GetBack. Pan prezes Mikołajczyk na pewno zna dokładnie ten przypadek. To jest właśnie przykład takiego cwaniackiego gospodarowania wierzytelnościami. Czym się to skończyło, to państwo słyszycie.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#LeszekCzarnobaj">I teraz pytanie… Już nie pamiętam, w okresie czyich rządów, kiedy dokładnie były afery związane z GetBackiem i SKOK, ale coś mi się kojarzy, że to było za czasów Prawa i Sprawiedliwości. Wy państwo macie taką, nie wiem, jak to nazwać, fobię, że jak cokolwiek dobrego chce się zaproponować, żeby uzdrawiać system długoterminowo, o czym mówił pan prezes Mikołajczyk, to mówicie: nie, nie, my tam mamy swoje interesy – ja to tak rozumiem – złych kredytów, złych wierzytelności nie będziemy sami obsługiwać i wyciągać z tego jak najwięcej, tak żeby to poprawiało wynik kas, tylko wyprowadzimy to do powiązanych relacjami kapitałowymi i osobistymi różnego rodzaju spółeczek, które będą obsługiwały trudne kredyty. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#LeszekCzarnobaj">Po drugie, zarzuca pan, Panie Senatorze, że jest to niekonstytucyjne, bo zostało to wprowadzone… No, przecież pan minister wyraźnie o tym powiedział, i na posiedzeniu komisji, i teraz. Czy to tak trudno zrozumieć? Powstaje projekt – przedstawię to prosto, obrazowo – i daje się go do konsultacji. A daje się go do konsultacji po to, żeby ci, których to dotyczy, wnieśli poprawki. Zostają wniesione poprawki, rząd odnosi się do poprawek i poddaje to dalszej procedurze. No, ja wiem, dlaczego wy tego nie rozumiecie. Bo ja pamiętam, jak to było. Może niektórzy nie pamiętają. Konsultacje konsultacjami, a racja jest po naszej stronie – mówił PiS. I to, co ustalili gdzieś w wąskim gronie, to przychodziło tutaj, panie i panowie z Prawa i Sprawiedliwości nawet pytań nie zadawali, tylko głosowali i szło to dalej. W 2016 r. wyprodukowaliście 35 tysięcy stron takich bubli. I to było łamanie konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#LeszekCzarnobaj">Co było jeszcze? No, wspominał o tym w pytaniu pan senator Janusz Pęcherz.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, to jest normalny proces tworzenia prawa. Chodzi o konsultacje. Poza tym dotyczy to materii związanej ze sferą bankowości, ze sferą kredytów i innych rzeczy, o których tutaj była mowa, pan minister mówił, co zostaje włączone. A co wyście robili? I to jest niekonstytucyjne, proszę zrozumieć, co jest tu niekonstytucyjne. Mianowicie podczas drugiego czytania przyszedł gość z 15 podpisami i przedłożył taki projekt, że do ustawy o Narodowym Banku Polskim włączamy sprawę wynagrodzeń więźniów. No, bardzo to powiązane… Jeden z senatorów wpadł na dobry pomysł: a może ci z banków szykują się do tego, żeby być związanymi z więźniami? No, nie wiem, jak to powiązać, ale coś tam ponoć na rzeczy było. I w związku z tym to jest tworzenie prawa, które jest niezgodne z konstytucją, czyli włączanie przez parlamentarzystów niepowiązanych rzeczy do ustawy, która jest procedowana. Ale gdy na etapie konsultacji wnosi się pewne rzeczy, to jest to jak najbardziej konstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#LeszekCzarnobaj">I teraz proszę wrócić, bo pana nie było, Panie Senatorze, do ustaw, które wychodziły z polskiego parlamentu. Tam nie było łączenia tak jak tutaj. Bo co to jest dyrektywa? No, pan minister… Ja spróbuję to jeszcze raz wyjaśnić. Dyrektywa polega na tym, że dostajemy wskazówki, w jakim kierunku mamy iść. A jak to zrobimy, to jest nasza wewnętrzna sprawa jako kraju członkowskiego. I tam nie jest napisane: ale SKOK proszę nie ruszać. Nie jest tak napisane w dyrektywie. Jest wręcz odwrotnie: SKOK są elementem bezpiecznego systemu bankowego i muszą podlegać ochronie instytucji, które czuwają nad bezpieczeństwem. A kto wniósł te poprawki? Nie politycy. Wniósł je – jak rozumiem, Panie Ministrze – Bankowy Fundusz Gwarancyjny. I tutaj pan minister powiedział, dlaczego to się wnosi. To wszystko wynika z tego, że chcecie państwo powielać niebezpieczne rzeczy w systemie SKOK. I te brawa, które tutaj padły, to były brawa dla tych, którzy cwanie wyprowadzą te rzeczy, wierzytelności, a zwykli ludzie, którzy brali w tym udział, zostaną pokrzywdzeni. Taki był przecież mechanizm GetBack. Chcecie, żeby taki mechanizm nadal mógł być stosowany, że ktoś na boku wyprowadza wierzytelności? SKOK centralny ma dobre wyniki, a tamten, który gospodaruje tymi wierzytelnościami… Jeżeli byłoby tak, że gospodarowałby nimi i to powiększałoby kapitał SKOK, który te wierzytelności wziął, to jeszcze… Ale przecież usłyszeliśmy dane i wiemy, jak to wygląda. Według mnie bronicie państwo bardzo niebezpiecznej rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#LeszekCzarnobaj">A teraz o tym powiązaniu tematycznym. To już mówiłem, pan minister też na to wskazywał. Jest to ustawa, która mówi o wielu aspektach rynku finansowego: kredytowym, hipotecznym, wierzytelnościowym itd. To ja jeszcze raz przypomnę – proszę sobie do tego pamięcią wrócić – jak to było 16 całkowicie różnych tematów w jednej ustawie: i wynagrodzenia, i praca więźniów, i społeczne… A sprawa dotyczyła Narodowego Banku Polskiego. I to jest niekonstytucyjność, to jest nieczytelność przepisów, Panie Senatorze. A ta ustawa jest dobra dla polskiego systemu bankowego, jak również dla osób korzystających z usług spółdzielczych kas. Ona może nie jest dobra dla… Nie będę mówił dla kogo, bo państwo wiecie, o kim myślę, o jakich osobach myślę. Tak, oni mogą się czuć lekko zagrożeni, ale my mamy chronić ludzi, którzy korzystają z systemu, wpłacając swoje pieniądze czy biorąc kredyty, a nie tych, którzy mają wpływ na to, jak te pieniądze potem przepływają. I dlatego proszę państwa o zagłosowanie za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maciej Żywno)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Krzysztof Bieńkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Oczywiście klub Prawa i Sprawiedliwości chętnie zagłosuje za omawianą ustawą, jeżeli przyjmiecie państwo nasze poprawki dotyczące niewrzucania do ustawy mówiącej o bankach, implementującej dyrektywę NPL zmian dotyczących SKOK. Powinniśmy usiąść i o tym oddzielnie porozmawiać, zastosować inne rozwiązania. Jesteśmy za tą ustawą i za samą dyrektywą w zakresie bankowości, bo ona będzie miała dobry wpływ – tak nam się wydaje – na działalność banków, ale jeżeli te zapisy, o których mówiliśmy, które… Jeśli nasze poprawki, które zgłaszamy jako poprawki mniejszości, nie zostaną uwzględnione, to, Szanowni Państwo, trudno będzie poprzeć to ograniczanie konkurencyjności. Bo w ten sposób wyłączymy w zakresie, o którym tutaj jest mowa, czyli w zakresie tych złych wierzytelności, złych kredytów, niespłacanych kredytów… My wyłączymy w ten sposób pewne podmioty z rynku, wykluczymy je, co z kolei ograniczy rynek, zamiast tworzyć transparentność, czyli może dopuścić innych, robić aukcje itd. To jest mój zarzut: po prostu ucinany jest ten rynek, ucinane są powiązania. Nawet Kasa Krajowa, która nie ma powiązania, powiedzmy, z jakimś SKOK… Podmioty powiązane z innym nie mogą uczestniczyć w nabywaniu tych wierzytelności. Tutaj po prostu widać ograniczenie rynku. Uważam, że to ograniczenie źle wpłynie na system kredytów w Polsce i na ochronę spółdzielców, członków SKOK.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#KrzysztofBieńkowski">A co do tych oskarżeń, mówienia, jak to było kiedyś… Szanowni Państwo, nie będziemy się tutaj bawić w przerzucanie argumentami. Ważna jest w tej chwili omawiana ustawa i na niej powinniśmy się skupiać, a nie wracać do jakichś rozwiązań sprzed lat. Sami państwo wiecie, że to do niczego dobrego nie doprowadzi, jeżeli nie ma w tych wypowiedziach argumentów dotyczących konkretnej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MaciejŻywno">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że wystąpienia w dyskusji do protokołu złożyli panie i panowie senatorowie: Brejza Ryszard, Gorgoń-Komor Agnieszka, Gromek Janusz, Komarnicki Władysław, Pęcherz Janusz, Szejnfeld Adam, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard, Tyszkiewicz Wadim.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#MaciejŻywno">Czy przedstawiciel rządu lub zaproszeni goście chcą jeszcze zabrać głos? Nie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 240, a sprawozdanie komisji – w druku nr 240 A.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Tadeusza Jarmuziewicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#TadeuszJarmuziewicz">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Infrastruktury sprawozdanie z posiedzenia poświęconego zmianom w prawie lotniczym.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#TadeuszJarmuziewicz">Celem projektowanej regulacji jest dostosowanie przepisów ustawy z lipca 2002 r. – Prawo lotnicze do przepisów Unii Europejskiej dotyczących bezzałogowych statków powietrznych. Tak naprawdę cała ustawa poświęcona jest dronom, to znaczy temu prawodawstwu, które dzisiaj obowiązuje w Unii Europejskiej, a nie zostało implementowane i wdrożone do polskiego systemu prawnego. Mam na myśli 3 akty prawne z unijnego obszaru prawnego: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z lipca 2018 r., rozporządzenie delegowane Komisji UE z marca 2019 r. i rozporządzenie wykonawcze Komisji UE z 24 maja 2019 r. Ja nie przypadkiem epatuję tymi datami. Chodzi o to, że jest to kolejny przypadek ustawy w polskim parlamencie, kiedy mamy 5-, 6-letnie opóźnienie we wdrażaniu prawa europejskiego do polskiego systemu prawnego. W przypadku prawa lotniczego i dronów wydaje się to kompletnie niezrozumiałe. Powiem państwu, że dzisiaj w Polsce – widzę tu przedstawicieli Urzędu Lotnictwa Cywilnego – codziennie wpływa 150 wniosków o zarejestrowanie drona. Czyli to jest tak żywe miejsce pod względem gospodarczym, biznesowym. Dzisiaj dron jest wykorzystywany tak naprawdę niemalże w każdej dziedzinie, np. w rolnictwie, w leśnictwie, w bezpieczeństwie, gdziekolwiek się spojrzy. Już nie wspomnę o służbach i bezpieczeństwie państwa.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#TadeuszJarmuziewicz">Ustawa określa w szczególności… Ja wypunktuję, bo nie chciałbym rozwodzić się nad tym w swoim wystąpieniu ze względu na to, że ustawa ma mocno techniczny charakter. Ustawa określa wynikający z przepisów prawa unijnego podział kompetencji i zadań przypisanych państwu członkowskiemu i organowi właściwemu między prezesa ULC a prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, zasady wykonywania operacji z użyciem systemów bezzałogowych statków powietrznych, zasady wyznaczania przedłużania, obowiązywania i ponownego wyznaczania przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej stref geograficznych dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, sposób prowadzenia przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego rejestru operatorów systemów BSP – to jest to, o tym mówiłem, o tych 150 wnioskach dziennie. Ustawa określa także zasady przeprowadzania szkoleń i egzaminów pilotów bezzałogowych statków powietrznych – podkreślam, pilotów, bo taki status ma ktoś, kto obsługuje statki – oraz dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji pilotów bezzałogowych statków powietrznych i uprawniających do wykonywania operacji z użyciem systemów bezzałogowych statków, a także tryb ich uzyskania, przedłużania, zawieszania i cofania. Ponadto opisuje zasady zapobiegania bezprawnemu wykonywaniu operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego, określa wysokość stawek opłat i sankcje za nieprzestrzeganie prawa lotniczego związanego z tym obszarem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#TadeuszJarmuziewicz">Proszę państwa, Biuro Legislacyjne Senatu zaproponowało 7 poprawek, które rząd zaakceptował, uznał za dobre. Poprawki zostały przyjęte na posiedzeniu komisji jednogłośnie. Cieszę się, że jest pan minister Lasek, bo jeżeli państwo mielibyście pytania, to dzisiaj ze świecą szukać większego eksperta, nie tylko w polskim rządzie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#MaciejŻywno">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie pana ministra Macieja Laska. Czy zechce pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Maciej Lasek: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#MaciejŻywno">Zapraszam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#MaciejŻywno">Witam również przedstawicieli ULC i wszystkich szanownych państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MaciejLasek">Na początku chciałbym podziękować za świetną współpracę podczas prac komisji, senackiej Komisji Infrastruktury. Wczoraj to bardzo dobrze było widać, wszelkie poprawki, które zostały zgłoszone, zostały przedyskutowane z naszym resortem i były bardzo celne. One poprawiają ustawę, w związku z czym bardzo dziękuję za tę konstruktywną współpracę.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MaciejLasek">Co można dodać, jeśli chodzi o tę ustawę? To jest rzeczywiście ustawa, nad którą pracowano bardzo długo, pan senator sprawozdawca przedstawił sprawozdanie, ale to jest trudna materia. To jest trudna materia, gdyż rynek dronowy bardzo szybko się rozwija, to jest jeden z przypadków takiej technologii, za którą legislacja nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie nie nadąża. To technologia, która wchodzi wszędzie, w każdy aspekt naszego życia, nie tylko związany z zabawkami, jak moglibyśmy to nazwać – drony bardzo często są traktowane jako zabawki, które możemy kupić młodym ludziom czy nawet dzieciom do zabawy – ale dosłownie w każdy aspekt życia. Dzisiaj rozmawiamy o transporcie dronowym materiałów niebezpiecznych, bardzo szybkim transporcie, ale również o wykorzystaniu dronów przez straż pożarną czy przez inne służby w celu zachowania porządku czy poprawy bezpieczeństwa, nie wspominając już o wykorzystaniu militarnym. I nieprzypadkowo w prawodawstwie Unii Europejskiej jest już szereg aktów prawnych, w których próbuje się nadgonić, nadążyć za tą ucieczką technologiczną, z którą mamy do czynienia w tej chwili… Można powiedzieć, że każdego miesiąca wchodzą nowe rozwiązania dronowe, są nowe obiekty, latające coraz szybciej, coraz dalej, coraz dłużej. My jako państwo, ale też generalnie jako ustawodawcy różnych krajów, musimy to w jakiś sposób – przepraszam za użycie takiego słowa – ucywilizować, tak żeby takie same wymagania były stosowane wobec operatorów bezpilotowych statków powietrznych i wobec pilotów załogowych statków powietrznych. I temu m.in. służy ta ustawa. Akty prawne, które ona wdraża do polskiego systemu prawnego, były tu już wymieniane, są znane, ja nie będę państwa senatorów tym zanudzał. Istotne jest to, że przyjęcie tych proponowanych rozwiązań umożliwi zapobieganie bezprawnemu wykonywaniu operacji z użyciem systemów BSP. Czyli przyznajemy służbom, określonym podmiotom, ale w szczególności funkcjonariuszom służb specjalnych, Policji, Straży Granicznej oraz żołnierzom Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do zniszczenia albo unieruchomienia bezpilotowego statku powietrznego albo przejęcia kontroli nad jego lotem w przypadku, gdy przebieg operacji zagraża lub może zagrozić życiu lub zdrowiu albo stwarza zagrożenie dla chronionych obiektów. To jest pierwsza ustawa, która w taki kompleksowy sposób ten problem opisuje.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MaciejLasek">Kogo dotyczy ta ustawa? Czy każdy musi być zarejestrowany jako operator drona? Tak, w przypadku gdy korzysta z drona, który albo waży więcej niż 250 g – czyli mniejsze zabawki teoretycznie w to nie wchodzą… Przepraszam za sformułowanie „zabawki”, ale generalnie w przypadku dronów poniżej 250 g nie ma takiego obowiązku, chyba że taki dron jest wyposażony w kamerę, czyli w środek rejestracji obrazu. No, to jest ingerencja w prywatność, w życie innych ludzi, w związku z tym operator pilotujący taki bezzałogowy statek powietrzny powinien… a właściwie musi mieć świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MaciejLasek">A drugi istotny element to jest obowiązek posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. To dotyczy wszystkich dronów o masie od 250 g do 20 kg. To też jest istotna zmiana, zwłaszcza że przewidujemy możliwość unieszkodliwiania takich dronów. No, oczywiście możemy się też zabezpieczyć przed ewentualnymi roszczeniami. Mówię o sytuacji, w której taki dron spadnie i wyrządzi komuś krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#MaciejLasek">Ustawa opisuje kategorie, w których są wykonywane loty, i określa sposób rezerwacji przestrzeni powietrznej do wykonywania lotów dronami.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#MaciejLasek">Minimalny wiek operatora drona zgodnie z przepisami Unii Europejskiej wynosi 16 lat, ale państwa członkowskie mogą obniżyć ten minimalny wiek maksymalnie o 4 lata. Ustawodawca zaproponował tutaj minimalny wiek obniżony do 14 lat. To jest ten sam wiek, który pozwala na rozpoczęcie, dajmy na to, szkolenia szybowcowego, szkolenia ucznia pilota. Wydaje się, że to jest dobra przesłanka. Chodzi o to, żeby młody człowiek, który może za zgodą rodziców wykonywać loty szybowcem, mógł również ubiegać się o świadectwo kwalifikacji operatora drona.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#MaciejLasek">I ostatnia kwestia, którą chciałbym tutaj państwu senatorom przedstawić. Zgodnie z ustawą za szkody powstałe w wyniku zniszczenia lub unieruchomienia bezzałogowego statku powietrznego albo przejęcia kontroli nad jego lotem w przypadkach określonych w ustawie odpowiada pilot bezzałogowego statku powietrznego lub operator systemu bezzałogowego statku powietrznego zniszczonego lub unieruchomionego przez służby. To jest zrozumiałe. Załóżmy, że dron znalazł się w miejscu, w którym nie powinien się znaleźć, i spowodował zagrożenie. Jeżeli służby podjęły decyzję, żeby taki obiekt unieszkodliwić, a on spowodował jakieś wymierne straty, to właściciel czy operator tego statku powietrznego powinien ponosić tego konsekwencje. Niemniej w przypadku, gdy zniszczenie albo unieruchomienie bezzałogowego statku powietrznego lub przejęcie kontroli nad jego lotem nastąpi w sposób nieuprawniony – no, wtedy nastąpi przekroczenie uprawnień – odpowiedzialność za powstałe szkody będzie ponosił podmiot, w wyniku działań którego nastąpiła szkoda. Takie sytuacje też występują. Z podobnymi sytuacjami mamy do czynienia w przypadku interwencji różnych służb, np. Policji. W zdecydowanej większości przypadków jest to oczywiście uzasadnione, ale zdarzają się sytuacje, kiedy następuje przekroczenie uprawnień, przekroczenie ustawowego prawa do podejmowania takich czynności. Wtedy odpowiedzialność za te działania ponoszą służby.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku, to tyle, jeżeli chodzi o tę ustawę. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MaciejŻywno">Są pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Fedorowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#GrzegorzFedorowicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#GrzegorzFedorowicz">Panie Ministrze, 2 krótkie pytania. Po pierwsze, jakie jest vacatio legis w przypadku tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#GrzegorzFedorowicz">Po drugie, czy ministerstwo ma już przygotowane akty wykonawcze dotyczące tej ustawy? Większość szczegółowych zapisów dotyczących tejże ustawy ma być zawarta w aktach wykonawczych. Czy faktycznie macie już projekty tych aktów wykonawczych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MaciejLasek">Jeśli dobrze pamiętam, tu jest 14 dni. Mówię o vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MaciejLasek">Jeżeli zaś chodzi o akty wykonawcze, to jeszcze nie wszystkie są gotowe, nad częścią aktów wykonawczych pracujemy razem z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ale projekty są mocno zaawansowane, więc ja nie spodziewam się tutaj jakichś istotnych problemów, tj. tego, że będziemy mieli akt prawny, do którego nie będzie przygotowanych aktów wykonawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Tyszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, oczywiście ja jestem całym sercem za ustawą. Ona jest bezdyskusyjnie potrzebna, oczekiwana. Ale docierały do mnie informacje płynące od ludzi, którzy są troszkę zaniepokojeni tą ustawą. Chciałbym jakby zweryfikować ich obawy.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WadimTyszkiewicz">Pierwsze pytanie. Czy ustawa była konsultowana? Chodzi o konsultacje społeczne. Czy były one przeprowadzane? Bo gdzieś się pojawiały takie zarzuty, że nie były.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WadimTyszkiewicz">Drugie moje pytanie dotyczy niepokojów firm – docierają do mnie takie informacje – które zainwestowały duże pieniądze… Ci ludzie prowadzą firmy, zajmują się jako operatorzy dronów różnego rodzaju usługami i obawiają się, że horrendalne kary finansowe – dokładnie to czytam – które nie są współmierne do szkodliwości społecznej i bezpieczeństwa publicznego, mają być nakładane drogą administracyjną. Obywatele Polski, wbrew konstytucji, mają nie mieć prawa do odwołania się od zarzucanych im oskarżeń i mają być karani za łamanie przepisów tak po prostu, ogólnie. To tyle. Czy to jest prawda? Czy będzie można się odwołać od decyzji administracyjnej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MaciejLasek">Od każdej decyzji administracyjnej można się odwołać, jest droga odwoławcza. A jeżeli chodzi o kary… No, w zasadzie trudno jest podlegać karze w sytuacji, kiedy się nie łamie przepisów. Ta ustawa tak naprawdę wprowadza do polskiego prawa te rozwiązania, które już od jakiegoś czasu obowiązują w ramach prawa unijnego, czyli tego, które zostało wprowadzone rozporządzeniami, my w zasadzie to tylko w jakiś sposób wstawiamy do polskich ustaw. Oczywiście dajemy też sankcje, wskazujemy na odpowiedzialność za przekraczanie uprawnień. Ale dzisiaj istotne jest to, żeby w połączeniu z bardzo szeroko przygotowaną przez Urząd Lotnictwa Cywilnego akcją informacyjną… Ma ona informować już od tego najniższego poziomu, czyli od szkół, jak groźnym obiektem, często nieświadomie wykorzystywanym przez operatora, może być dron – tu chodzi o to, żeby podnieść tę świadomość. Dam przykład – o ile dobrze pamiętam, sprzed 2 czy 3 lat – bardzo znanych medialnie dronów, które znajdowały się na podejściu do lotniska warszawskiego, lotniska Chopina. Jakie mogą być szkody wyrządzone przez taki obiekt, który może ważyć 250 gr, ale może też ważyć kilka kilogramów, to można pokazać choćby na przykładzie ostatnich 2 tragedii, zwłaszcza tej w Korei Południowej, gdzie prawdopodobnie to ptaki były jednym z czynników, które doprowadziły do dużej katastrofy samolotu. Tutaj mamy do czynienia z obiektem, który ma mniej więcej podobną masę i lata z podobną energią, więc zagrożenie jest duże. Co do kar, to jest to troszeczkę tak jak z mandatami w ruchu drogowym. Są sposoby na to, żeby nie płacić mandatów – wystarczy stosować się do obowiązujących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pytanie zadaje…)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Senator Wadim Tyszkiewicz: Jeszcze tylko dopytam, czy te konsultacje społeczne były prowadzone, czy nie, bo taki zarzut był podnoszony.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MaciejLasek">To jest ustawa, która była przygotowywana przez 3 lata, o ile dobrze pamiętam, również przez naszych poprzedników. Konsultacje, jak widzę tutaj… Nie było konsultacji społecznych, zarówno prowadzonych przez naszych poprzedników, jak i przez nas. Jednak jesteśmy mocno opóźnieni w tym procesie, więc skorzystaliśmy z tej ustawy. Z branżą, czyli z firmami lotniczymi, bardzo często konsultujemy się w tym zakresie. Staraliśmy się, żeby ten projekt jak najszybciej wszedł do polskiego prawa, zwłaszcza że mamy 4 lata… nie, dzisiaj mamy 5 lat opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Senator Wadim Tyszkiewicz: Jeszcze tylko…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MaciejŻywno">To proszę dopytać od razu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WadimTyszkiewicz">To dopytam. A jest taryfikator kar?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MaciejLasek">Tak, jest. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje senator Górski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MaciejGórski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MaciejGórski">Panie Ministrze, pytanie. Wspomniał pan o OC od drona powyżej 250 gr do 20 kg. Czy te 20 kg to jest jakaś górna miara przyjęta w prawie? Czy jak będzie to dron ważący 21 kg, to już nie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MaciejLasek">Jak będzie to cięższy dron, to oczywiście również… Ja tu wspomniałem, może rzeczywiście trochę na wyrost, ale… Tak naprawdę rzeczywiście chodzi o 250 g lub, co ciekawsze – o ile dobrze pamiętam – o energię równoważną, energię większą niż 80 J. Bo może być mniejszy dron latający z bardzo dużą prędkością i wtedy efekt uderzenia będzie porównywalny. Ale generalnie chodzi o te powyżej 250 g. A masa 20 kg wynika, o ile dobrze pamiętam, z kategorii w tej ustawie określonej dla obiektów bezpilotowych.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Mogę jeszcze zapytać?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MaciejŻywno">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AlicjaZając">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#AlicjaZając">Korzystając z rekomendacji senatora Jarmuziewicza co do pańskiej wiedzy, chciałabym zapytać, może tak poza ustawą: kto jest największym światowym producentem dronów, a kto w Europie? I czy to jest w jakiś sposób kontrolowane? Bo właściwie o dronach niewiele wiemy, ale wiemy, że pomału wchodzą do powszechnego użycia – ja już nie mówię o celach wojennych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejLasek">Pani Senator, przepraszam, ale chciałbym odmówić wskazania największego producenta dronów, bo to byłoby troszeczkę lokowanie produktu.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Ja myślę o kraju.)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MaciejLasek">To są oczywiście Chiny. Tam po prostu jest największy rynek producencki.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MaciejLasek">W Polsce również mamy producentów, przede wszystkim dronów wykorzystywanych przez służby czy przez wojsko. To dobre firmy, uznane na świecie. Ale w Polsce są też firmy, które mają dzisiaj systemy z naszego punktu widzenia bardziej istotne, czyli systemy…</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: W Polsce, polskie?)</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#MaciejLasek">Firmy działające w Polsce, rozwijające daną technologię w Polsce. Firmy, które zajmują się unieszkodliwianiem czy wykrywaniem i unieszkodliwianiem dronów. Tu też jest pogoń technologiczna. Są już firmy, których nazw też – proszę mi wybaczyć – nie będę wymieniał, realizujące na wielu lotniskach za granicą właśnie takie systemy antydronowe. A więc my tutaj pod względem technologicznym nie odstajemy. Również na polskich uczelniach mamy świetne wydziały lotnicze, których studenci praktycznie co roku są w czołówce na zawodach dronowych organizowanych na całym świecie, czy to w Australii, czy w Stanach Zjednoczonych – a tam za chwilę takowe się odbędą. Zresztą od 1991 r. biorą w nich udział regularnie. Naprawdę mamy świetnych inżynierów, którzy później są rozchwytywani na tym rynku. Tak więc mamy potencjał. Tak, mamy nasze know-how, mamy nasz potencjał inżynierski w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Senator Aleksander Szwed: Mogę jeszcze?)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#MaciejŻywno">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym jeszcze zapytać… Bo jest to kryterium 14 lat, które państwo zaproponowali w ustawie. A jeżeli ktoś spełnia to kryterium… Czy są jakieś ograniczenia co do rejestracji drona, wydawania pozwolenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MaciejLasek">Jeżeli ktoś przejdzie szkolenie – to szkolenie jest darmowe i jest online, ale jest rejestrowane – to oczywiście otrzymuje takie zaświadczenie czy świadectwo kwalifikacji. Nie ma czegoś takiego jak sprawdzanie przeszłości, co jest robione w stosunku do pilotów zawodowych, którzy wykonują operacje na lotniskach certyfikowanych, czy do pracowników tych certyfikowanych lotnisk. No, gdzieś jest też granica tej ingerencji państwa. Ale nawet poziom, czyli drony, które pod względem masy, pod względem tego, czy mogą latać poza zasięgiem wzroku… No, te wymagania stosowane wobec operatorów są coraz wyższe. Mamy to dość dobrze opracowane w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego, co zresztą pokazuje dzienna liczba zgłoszeń operatorów. Widać, że przekonaliśmy ludzi do tego, że warto latać – przepraszam za sformułowanie – na legalu, że to jest zdecydowanie lepsze. Zresztą Polska była jednym z krajów, które jako pierwsze… Amerykanie uczyli się od nas systemu rejestracji czy w ogóle zgłaszania informacji o lotach wykonywanych przez pilotów dronów. Na początku nie było takiego obowiązku, ale został przygotowany system, który pozwalał – dzięki temu, że był to dobrze rozpropagowany system – pilotom, po pierwsze, sprawdzić, czy w danym miejscu mogą latać, wykonywać operację lotniczą, po drugie, zgłosić, że tu latają, a inne służby mogły korzystać z informacji, że tam ktoś lata. To jest bardzo istotne choćby dla Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, które często wykonuje operacje na lądowiskach w terenie przygodnym i jeżeli gdzieś w otoczeniu danego punktu jest zgłoszona aktywność pilota drona, to taka informacja jest przekazywana operatorowi czy dyspozytorowi lotu. I my jako Polska byliśmy prekursorem takich działań. Amerykanie przyjeżdżali tutaj i pytali, jak myśmy to zrobili, że do tego zachęciliśmy, że u nas przez jeden weekend zgłaszało się więcej operatorów dronów do wykonywania operacji lotniczych – powtórzę: przez jeden weekend – niż w całych Stanach Zjednoczonych przez tydzień. To pokazuje skalę tego zjawiska, ale ona była związana z nowym oprogramowaniem, które wtedy weszło. Było to prywatne oprogramowanie, był prywatny operator, który współpracował z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MaciejLasek">To wszystko w tej chwili ewoluuje w kierunku lepszych, nowocześniejszych systemów, bo oczywiście musimy dążyć do udoskonalenia tego. To było również udostępniane służbom, czyli wojsku. Dzisiaj kontynuujemy to z wykorzystaniem naszych nowych systemów, opracowanych specjalnie w tym celu. Tak więc można powiedzieć – tutaj nawiązuję jeszcze do odpowiedzi dla pani senator – że naprawdę jako Polska jesteśmy prekursorami w dziedzinie systemów zarządzania taką aktywnością i informowania o niej. Dużo łatwiej jest opracować nową technologię i ją po prostu sprzedawać, a dużo trudniej jest przygotować ludzi do odpowiedzialnego jej wykorzystania. I ja jestem przekonany, patrząc na to, co się historycznie przez ostatnie 10, 12, 15 lat – bo tak mniej więcej ten rynek dronowy się rozwija… I przez te kilkanaście ostatnich lat udało nam się coś takiego wypracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MaciejŻywno">Ponownie pan senator Górski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MaciejGórski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MaciejGórski">Panie Ministrze, sprowokował mnie pan do zadania pytania: ilu mamy zarejestrowanych pilotów dronów? I drugie pytanie: czy sprzedawcy będą prosili nabywców o potwierdzenie, że są oni uprawnieni do pilotowania takiego drona?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MaciejLasek">Nie, sprzedawca nie ma obowiązku żądać potwierdzenia, czy ten, kto kupuje dron, ma świadectwo kwalifikacji. Analogicznie jest zresztą choćby w przypadku samochodu. Kiedy ktoś sprzedaje samochód… Sprzedawca sprzedający samochód nie ma obowiązku sprawdzenia, czy nabywca ma prawo jazdy, a poziom zagrożenia jest tu, można powiedzieć, często znacznie większy.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MaciejLasek">Jeżeli chodzi o konkretną liczbę zarejestrowanych operatorów, to tu mnie pan senator troszeczkę zagiął, ale jesteśmy w stanie podać tę informację na koniec debaty. Zresztą pan dyrektor z Urzędu Lotnictwa Cywilnego – bo jestem wspierany przez merytorystów – mógłby tę liczbę przekazać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PawełSzymański">Szanowni Państwo, w tej chwili to jest ok. 300 tysięcy. Przekroczyliśmy już na pewno 300 tysięcy i, tak jak pan minister wspomniał, nowych użytkowników rejestruje się dziennie ok. 150.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MaciejŻywno">Nie widzę chętnych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Maciej Lasek: Bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#MaciejŻywno">Informuję, że do dyskusji nikt się nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że głos w dyskusji do protokołu złożyli senatorowie: Brejza Ryszard, Gromek Janusz, Komarnicki Władysław, Pęcherz Janusz, Szejnfeld Adam, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Głos z sali: I Tyszkiewicz Wadim.)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#MaciejŻywno">I rzutem na taśmę pan senator Tyszkiewicz, tak jest.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#MaciejŻywno">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#MaciejŻywno">Rozumiem, Panie Ministrze, że chciałby pan jeszcze zabrać głos na zakończenie.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Maciej Lasek: Panie Marszałku, chyba już wszystko zostało powiedziane.)</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#MaciejŻywno">Dobrze. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#MaciejŻywno">Przypominam, że projekt został wniesiony przez Komisję Ustawodawczą i zawarty jest w druku nr 164, a sprawozdanie – w druku nr 164 S.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#MaciejŻywno">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawi senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Chciałbym w imieniu połączonych komisji przedstawić państwu inicjatywę ustawodawczą w zakresie zmiany ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Wielu z państwa ten projekt jest znany. Przypomnę, że projekt został przyjęty jako inicjatywa ustawodawcza w poprzedniej kadencji Senatu. W tej kadencji do tego projektu wróciliśmy, także z uwagi na zainteresowanie społeczne. W sposób szczególny chciałbym tutaj podziękować… Oczywiście z uwagi na ochronę danych osobowych nie będę posługiwał się nazwiskiem, ale powiem, że w sposób szczególny dziękuję jednej obywatelce, której emocjonalna więź z sekretariatem Komisji Ustawodawczej była utrzymywana na bieżąco od początku tej kadencji. Jej zainteresowanie tym projektem ustawy było, bym powiedział, rzeczywiście wyjątkowe.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Co regulujemy? Szanowni Państwo, celem projektu jest wprowadzenie możliwości stwierdzenia w odniesieniu do decyzji o ustaleniu, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, i ustaleniu wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej oraz wykazu obszarów gospodarstw rolnych przez nich posiadanych i wielkości przysługujących im udziałów we wspólnocie, że decyzja taka została wydana z naruszeniem prawa. Dla strony poszkodowanej będzie to stanowiło podstawę do żądania odszkodowania przed sądem powszechnym.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Przypomnę, że dzisiaj zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych do postępowań dotyczących wzruszenia tzw. decyzji ostatecznych nie stosuje się art. 145, 145a i 145b oraz art. 154–156 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym ostateczna stała się decyzja o ustaleniu, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, i ustaleniu wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej oraz wykazu obszarów gospodarstw rolnych przez nich posiadanych i wielkości przysługujących im udziałów we wspólnocie. Obecne przepisy służą utrwalaniu stanów rzeczy ukształtowanych przez decyzje administracyjne tworzące wspólnoty gruntowe. Problem związany z obowiązywaniem tego rozwiązania polega na tym, że w przypadku, gdy strona zechciałaby zakwestionować decyzję ostateczną, to po upływie 5 lat ani nie będzie mogła skutecznie dochodzić stwierdzenia jej nieważności, ani – w przypadku gdy z uwagi na pewność obrotu niezasadne byłoby stwierdzenie jej nieważności – nie będzie nawet mogła żądać stwierdzenia wydania decyzji z naruszeniem prawa, co nie usunęłoby skutków decyzji o ustaleniu, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, ale mogłoby przynajmniej być podstawą do żądania odszkodowania za wydanie decyzji z naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Co proponujemy w tej inicjatywie ustawodawczej? Powtórzę jeszcze raz. Panie i panowie senatorowie już raz podjęli decyzję, stwierdzili, że widzą potrzebę tej inicjatywy ustawodawczej. W poprzedniej kadencji Senat przyjął tożsamy projekt jako inicjatywę ustawodawczą. Proponujemy w tej nowelizacji… Przepraszam, bo to powinno paść z mojej strony. Wówczas, w poprzedniej kadencji, w sposób szczególny w prace nad projektem był zaangażowany – za co ciepło i serdecznie dziękuję – pan senator Adam Szejnfeld. Ja troszkę kontynuuję jego pracę, bo niestety względy osobiste i zdrowotne, jeśli dobrze pamiętam, uniemożliwiły mu… Pełen najwyższego szacunku i uznania za pracę, którą przy tym projekcie wykonywał pan senator, przedstawiam państwu ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#KrzysztofKwiatkowski">W ramach projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych rekomendujemy wprowadzenie możliwości stwierdzenia w odniesieniu do decyzji o ustaleniu, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, i ustaleniu wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej oraz wykazu obszarów gospodarstw rolnych przez nich posiadanych i wielkości przysługujących im udziałów we wspólnocie, że decyzja taka została wydana z naruszeniem prawa. Z regulacji tej będą mogły skorzystać strony postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie proponowanej ustawy. Oczekuje się, że zaproponowana w projekcie ustawy zmiana umożliwi stwierdzenie wydania decyzji z naruszeniem prawa i pozwoli zrealizować zarówno zasadę praworządności, jak i zasadę zaufania obywateli do państwa i wywodzone z niej zasady bezpieczeństwa prawnego, pewności prawa i stabilności stosunków prawnych.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">W toku prac nad tym projektem wystąpiliśmy bardzo szeroko, bo do wielu podmiotów, o opinie. Dostaliśmy odpowiedzi. Ja nie będę przytaczał wszystkich, bo otrzymaliśmy prawie 10 opinii. One są zróżnicowane. Jest z nami na sali pan minister Jacek Czerniak, za co bardzo serdecznie dziękuję. Był z nami na posiedzeniu komisji i pozytywnie zaopiniował przedstawiony projekt ustawy, prosząc o wprowadzenie 1 poprawki o charakterze doprecyzowującym. Przypomnę, że z pomocą Biura Legislacyjnego my taką poprawkę zaproponowaną przez ministerstwo rolnictwa na wspólnym posiedzeniu komisji przyjęliśmy. Szanowni Państwo, wśród opinii, które wpłynęły, była właśnie opinia ministra rolnictwa i rozwoju wsi, Ministerstwa Sprawiedliwości, wojewody mazowieckiego, Związku Powiatów Polskich, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Sędziów Sądów Administracyjnych i Krajowej Rady Izb Rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#KrzysztofKwiatkowski">Przypomnę jeszcze, że zakres przedmiotowy ustawy, tak jak powiedziałem, obejmuje ustalenie wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie oraz umożliwienie stronie poszkodowanej taką decyzją uzyskanie prejudykatu do uzyskania odszkodowania za szkodę wyrządzoną ostateczną decyzją administracyjną. Oczywiście w konsekwencji takich wniosków mogą wystąpić wydatki sektora finansów publicznych, ale mamy też świadomość tego, że będą to sytuacje incydentalne, aczkolwiek – i to także było przedmiotem dyskusji – dzisiaj trudno oszacować zakres potencjalnych wydatków, bo będą one zależne od następujących czynników: od wartości nieruchomości wspólnot gruntowych podlegających decyzjom administracyjnym, od ewentualności ryzyka popełnienia błędu przy ich wydawaniu w przeszłości – to ryzyko w ogólnej liczbie decyzji administracyjnych należy jednak ocenić jako niskie – oraz oczywiście od tego, czy taka błędna decyzja dotyczyła całej wspólnoty gruntowej, czy jej części. Była też dyskusja o danych statystycznych opisujących wspólnoty gruntowe. Najdokładniejszy obraz stanu ilościowego wspólnot gruntowych można uzyskać, jak się wydaje, z raportu Najwyższej Izby Kontroli. W publikacji NIK informowała, że liczba wspólnot gruntowych może być zbliżona do 5 tysięcy.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, komisje na wspólnym posiedzeniu 17 grudnia w pierwszym czytaniu przyjęły projekt ustawy, tak jak powiedziałem, w oparciu o wniosek pana ministra obecnego na sali. Ja osobiście zgłosiłem poprawkę zaproponowaną przez resort rolnictwa, zredagowaną przez Biuro Legislacyjne, któremu w tym miejscu także bardzo ciepło i serdecznie dziękuję za pracę nad tym projektem. W wyniku głosowania komisje tę poprawkę, ten wniosek przyjęły.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, komisje na wspólnym posiedzeniu, mając na uwadze także dotychczasowe zaangażowanie przy tym projekcie, podjęły decyzję, że ja wykonuję obowiązki senatora sprawozdawcy na posiedzeniu plenarnym, ale uznaliśmy, że osobą najbardziej predestynowaną do reprezentowania Senatu w toku dalszych prac legislacyjnych, czyli w Sejmie, będzie pan senator Adam Szejnfeld, za co ciepło i serdecznie jeszcze raz dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, wnoszę o przyjęcie jednolitego projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia tego projektu ustawy do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#KrzysztofKwiatkowski">Projekt zapewne reguluje stosunkowo ograniczoną liczbę spraw, ale nawet ta jednostkowa, acz niezwykle zdeterminowana interwencja jednej z naszych obywatelek pokazuje, że nawet w tych sprawach jednostkowych poczucie pewnej sprawiedliwości – to poczucie, że nie możemy świadomie doprowadzać do sytuacji, że wiemy o pewnym problemie, ale nie podjęliśmy żadnych wysiłków, żeby go uregulować – skłoniło panie i panów senatorów do tego, żeby projekt tej inicjatywy legislacyjnej przedstawić. To właśnie czynię w imieniu połączonych komisji, wnosząc o jego przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MaciejŻywno">Uprzejmie dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MaciejŻywno">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania senatora Adama Szejnfelda.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#MaciejŻywno">Dziękuję uprzejmie, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie sekretarza stanu, pana ministra Jacka Czerniaka.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#MaciejŻywno">Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JacekCzerniak">Bardzo dziękuję w imieniu ministra Czesława Siekierskiego za tę inicjatywę ustawodawczą. Ona wprowadzi określony ład i porządek. Pan senator Kwiatkowski doskonale przedstawił założenia projektu. Dziękuję połączonym komisjom za przyjęcie naszej poprawki i proszę o przyjęcie tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MaciejŻywno">Czy do pana ministra są może pytania?</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Kalata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AndrzejKalata">Może to nawet nie będzie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#AndrzejKalata">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#AndrzejKalata">Jako starosta często spotykałem się z takim problemem, że zarządy wspólnot nie realizowały swoich ustawowych zadań i często było tak, że przechodzące udziały w tych wspólnotach działek nie były w odpowiedni sposób formalizowane. Czy w związku z tą projektowaną ustawą w tym temacie może coś się zmienić? No, mieliśmy taką sytuację, że udział we wspólnocie przeszedł na kolejne osoby, a w ewidencji gruntów w naszym wydziale nadal figurował pierwotny właściciel. To jest obowiązek zarządu wspólnot, żeby tych wszystkich formalności dokonywać i to legalizować. Czy jakieś zmiany w tym temacie – jeżeli nie w drodze tej ustawy, to może innej regulacji prawnej – ministerstwo przewiduje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JacekCzerniak">Otóż dzięki tej nowelizacji – dziękuję jeszcze raz, że proponowana przez nas poprawka została przyjęta przez połączone komisje – to stwierdzenie naruszenia prawa będzie podstawą do odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#JacekCzerniak">Tutaj pan senator zasygnalizował kolejny problem, więc my go rozważymy. No, przedstawił pan tę kwestię jako praktyk i jako doświadczony samorządowiec. My weźmiemy tę kwestię pod uwagę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MaciejŻywno">Nie widzę więcej chętnych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#MaciejŻywno">Informuję Wysoką Izbę, że nikt nie zapisał się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że głos w dyskusji do protokołu złożyli panie i panowie senatorowie: Gromek Janusz, Sekuła Joanna, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#MaciejŻywno">Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#MaciejŻywno">Wysoka Izbo, ogłaszam przerwę do godziny 15.00. Po przerwie nastąpią głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 44 do godziny 15 minut 00)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo Senatorowie, kolejne, dwudzieste siódme posiedzenie Senatu zaplanowane jest na dni 22–23 stycznia 2025 r. Projekt porządku tego posiedzenia zostanie państwu dostarczony drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie zawarty jest w druku nr 243.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przedstawi senator Jacek Trela.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JacekTrela">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#JacekTrela">W imieniu Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich przedstawiam następujący projekt uchwały dotyczący zmian w komisjach senackich: odwołać senatora Andrzeja Kalatę z Komisji Infrastruktury oraz odwołać senatora Stanisława Pawlaka z Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. W §2 z kolei: wybrać senatora Andrzeja Kalatę do Komisji Spraw Zagranicznych, a senatora Stanisława Pawlaka – do Komisji Edukacji.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#JacekTrela">Wnoszę o podjęcie uchwały o tej treści. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 87 było za, nikt nie był przeciw, 1 senator się wstrzymał. (Głosowanie nr 1)</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Senat podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: ustawa o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 241 A. Mniejszość komisji przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych projektem uchwały. Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-77.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 90 senatorów, 58 było za, 32 – przeciw, żaden senator nie wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 2)</u>
          <u xml:id="u-77.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów.</u>
          <u xml:id="u-77.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-77.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy – druk senacki nr 240 A.</u>
          <u xml:id="u-77.23" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-77.24" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.25" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 1 przywraca właściwe oznaczenie przepisów.</u>
          <u xml:id="u-77.26" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.27" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.28" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.29" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.30" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 90 senatorów, 90 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 3)</u>
          <u xml:id="u-77.31" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 2 ma charakter porządkowy i przenosi regulację dotyczącą kompetencji ministra obrony narodowej do właściwego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-77.32" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.33" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.34" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.35" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.36" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 90 senatorów, 89 było za, nikt nie był przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 4)</u>
          <u xml:id="u-77.37" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 3 precyzuje regulację w odniesieniu do rodzaju czynności, w przypadku których prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego będzie mógł wydawać decyzję administracyjną przy użyciu systemu teleinformatycznego.</u>
          <u xml:id="u-77.38" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.39" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.40" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.41" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.42" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 91 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 5)</u>
          <u xml:id="u-77.43" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 4 jednoznacznie wskazuje, że w celu przedłużenia ważności certyfikatu wiedzy teoretycznej będzie przeprowadzane szkolenie przypominające albo egzamin z wiedzy teoretycznej.</u>
          <u xml:id="u-77.44" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-77.45" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.46" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.47" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.48" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 91 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 6)</u>
          <u xml:id="u-77.49" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 5 zmierza do konsekwentnego stosowania alternatywy rozłącznej.</u>
          <u xml:id="u-77.50" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.51" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.52" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.53" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.54" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 91 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 7)</u>
          <u xml:id="u-77.55" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 6 precyzuje przepis przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-77.56" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.57" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.58" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.59" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.60" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 91 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 8)</u>
          <u xml:id="u-77.61" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 7 uściśla przepis przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-77.62" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-77.63" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.64" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.65" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.66" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 91 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 9)</u>
          <u xml:id="u-77.67" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-77.68" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.69" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.70" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.71" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.72" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 60 było za, 1 – przeciw, 30 wstrzymało się w głosowaniu. (Głosowanie nr 10)</u>
          <u xml:id="u-77.73" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-77.74" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.</u>
          <u xml:id="u-77.75" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że przed przerwą zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-77.76" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-77.77" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-77.78" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 164 S.</u>
          <u xml:id="u-77.79" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił senatora Adama Szejnfelda do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-77.80" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.81" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-77.82" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-77.83" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-77.84" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.85" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 91 senatorów, 59 było za, nikt nie był przeciw, 32 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 11)</u>
          <u xml:id="u-77.86" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.87" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Adama Szejnfelda do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-77.88" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Porządek dwudziestego szóstego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-77.89" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przed przystąpieniem do oświadczeń ogłaszam 3-minutową przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-77.90" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.91" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 08 do godziny 15 minut 09)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MichałKamiński">Szanowni Państwo, wznawiamy obrady.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o opuszczenie sali tych wszystkich państwa senatorów, którzy nie będą brali udziału w kończącej nasze posiedzenie części obrad, czyli w oświadczeniach senatorskich.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#MichałKamiński">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#MichałKamiński">Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż 5 minut i nie mogą dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#MichałKamiński">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Wiktora Durlaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WiktorDurlak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WiktorDurlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WiktorDurlak">Oświadczenie senatorów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość skierowane do ministra finansów, pana Andrzeja Domańskiego.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WiktorDurlak">Zasada legalizmu wyrażona w art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zakłada, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Niestety na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy obserwujemy, jak koalicja rządowa, zgodnie z zapowiedziami premiera, próbuje zastąpić zasadę legalizmu tzw. doktryną demokracji walczącej. W ostatnim czasie mamy do czynienia z bezprecedensową, bezprawną próbą pozbawienia największej partii opozycyjnej subwencji z budżetu państwa. W niektórych sprawach rozstrzygnięcia Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego są uznawane przez rządzących, a w innych przypadkach, jak ten dotyczący partii Prawo i Sprawiedliwość, jej status jest kwestionowany, jest ona uznawana za nielegalną.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WiktorDurlak">Co istotne, dzieje się to w przeddzień rozpoczęcia prezydenckiej kampanii wyborczej. Motywowane politycznie pozbawienie partii Prawo i Sprawiedliwość środków z budżetu państwa oznaczać będzie, że wybory prezydenckie nie będą równe, a nieuznawanie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego doprowadzić może do kwestionowania wyniku wyborów prezydenckich i destabilizacji państwa.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WiktorDurlak">Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego 11 grudnia 2024 r. uwzględniła skargę Prawa i Sprawiedliwości na decyzję Państwowej Komisji Wyborczej o odrzuceniu sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość za wybory w 2023 r. Zgodnie z kodeksem wyborczym taka decyzja Sądu Najwyższego zobligowała Państwową Komisję Wyborczą do przyjęcia tego sprawozdania. Ostatecznie pod koniec grudnia Państwowa Komisja Wyborcza przyjęła sprawozdanie finansowe Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość. Decyzja Państwowej Komisji Wyborczej jest ostateczna. Oznacza to, że zgodnie z prawem minister finansów powinien niezwłocznie wykonać uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej i przelać należne środki Prawu i Sprawiedliwości, o czym pan minister sam mówił w jednym z wywiadów telewizyjnych. W obecnej sytuacji zarówno zwłoka, jak i brak wypłaty środków przez resort finansów narażają ministra finansów na odpowiedzialność karną, cywilną i konstytucyjną.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WiktorDurlak">Warto również podkreślić, że podnoszone przez niektórych polityków koalicji rządzącej zapisy uchwały dotyczące statusu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, które ich zdaniem pozwalają wstrzymać wypłatę subwencji dla Prawa i Sprawiedliwości, uznać należy za nieistotne. Państwowa Komisja Wyborcza nie ma kompetencji do kwestionowania tego, czy dany skład spełnia konstytucyjne wymogi Sądu Najwyższego. Próbę wprowadzenia swoistego warunkowego trybu wykonania uchwały również należy uznać za bezpodstawną.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#WiktorDurlak">W trosce o zachowanie porządku prawnego i stabilności ustrojowej Rzeczypospolitej Polskiej niniejszym wzywamy pana ministra do bezwzględnego wywiązania się z obowiązku wykonania uchwały nr 421/2024 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 grudnia 2024 r. w sprawie sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość z wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 15 października 2023 r. i wypłacenia dotacji podmiotowej dla partii Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Aleksandra Szweda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#AleksanderSzwed">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#AleksanderSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#AleksanderSzwed">Swoje oświadczenie chciałbym skierować do ministra infrastruktury Dariusza Klimczaka.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#AleksanderSzwed">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#AleksanderSzwed">Pragnę przypomnieć – bo mówiłem już o tym w oświadczeniu senatorskim skierowanym do pana w dniu 11 lipca 2024 r. – że to właśnie za rządów Prawa i Sprawiedliwości zapadła decyzja w sprawie inwestycji kluczowej dla sytuacji gospodarczej i turystycznej południowej części Dolnego Śląska, tj. w sprawie budowy drogi ekspresowej S8 Wrocław – Kłodzko. Warto podkreślić, że już w maju 2023 r. ówczesny minister infrastruktury Andrzej Adamczyk zatwierdził program inwestycyjny dotyczący realizacji drogi ekspresowej S8, który umożliwił rozpoczęcie procedury przetargowej na zaprojektowanie i budowę nowej drogi do Kłodzka.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#AleksanderSzwed">Planowane 87 km drogi ekspresowej pomiędzy Wrocławiem a Kłodzkiem podzielono na następujące odcinki realizacyjne: Kobierzyce Północ – Kobierzyce Południe, Kobierzyce Południe – Jordanów Śląski, Jordanów – Łagiewniki Zachód, Łagiewniki Zachód – Ząbkowice Śląskie, Ząbkowice Śląskie – Bardo i Bardo – Kłodzko. W czasie składania ostatniego oświadczenia senatorskiego pojawiły się niepokojące doniesienia medialne odnośnie do rezygnacji z budowy odcinka Bardo – Kłodzko, który jest kluczowy dla rozwoju ziemi kłodzkiej i całego południa Dolnego Śląska.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#AleksanderSzwed">Proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy inwestycja dotycząca budowy drogi ekspresowej S8 Wrocław – Kłodzko przebiega zgodnie z harmonogramem zatwierdzonym przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Co z odcinkiem S8 Bardo – Kłodzko? Blisko pół roku temu otrzymałem z Ministerstwa Infrastruktury odpowiedź, że trwają analizy. Chciałbym zapytać: na jakim etapie realizacji jest odcinek Bardo – Kłodzko? Jakie działania zostały podjęte w 2024 r. w celu realizacji tej ważnej inwestycji? Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze,</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia pana marszałka Stanisława Karczewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#StanisławKarczewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#StanisławKarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#StanisławKarczewski">Oświadczenie kieruję do pani minister zdrowia Izabeli Leszczyny oraz do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#StanisławKarczewski">Szanowna Pani Minister! Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#StanisławKarczewski">Od kilku tygodni dowiadujemy się o kolejnych drastycznych wypadkach ze skutkiem śmiertelnym spowodowanych przez kierowców będących pod wpływem alkoholu czy innych środków odurzających bądź nieposiadających stosownych uprawnień do prowadzenia pojazdów. Jako lekarz i jako polityk, mając na uwadze życie i zdrowie każdego uczestnika ruchu drogowego, bardzo proszę o następujące informacje.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#StanisławKarczewski">Kiedy rząd przedłoży w Sejmie projekt ustawy o zakazie sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych, zgodnie z zapowiedziami medialnymi ministra zdrowia?</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#StanisławKarczewski">Kiedy i w jaki sposób rząd podejmie działania w celu ograniczenia reklam alkoholu w różnorakich mediach, które docierają do młodych klientów – reklam sugerujących promocję, dobrą zabawę pod wpływem alkoholu, przedstawiających alkohol nie jako substancję uzależniającą i chorobotwórczą, lecz jako przyjemność, wykorzystujących również barwy narodowe czy kryptoreklamy adresowane do dzieci?</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#StanisławKarczewski">Kiedy rząd przedłoży w Sejmie projekt ustawy wprowadzający bieżący elektroniczny rejestr wszystkich osób tracących uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi, w którym pracodawcy i firmy zatrudniające zawodowych kierowców czy operatorów maszyn będą mogli praktycznie codziennie i natychmiast zweryfikować, czy pracownik posiada prawo jazdy?</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#StanisławKarczewski">W jaki sposób Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza zapewnić, by kara dla skazanych za prowadzenie pojazdu pod wpływem substancji psychoaktywnej była nieuchronna i dotkliwa? Z danych pojawiających się w mediach wynika, że jedynie 1% skazanych za tego rodzaju przestępstwa trafia do zakładu karnego. Pozostali otrzymują kary w zawieszeniu. Jednoznacznie oznacza to nieskuteczność wpływania takich kar na pozytywne zmiany społeczne.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#StanisławKarczewski">Czy rząd pracuje nad rozwiązaniami prowadzącymi do likwidacji bądź ograniczenia sprzedaży alkoholu wysokoprocentowego w niewielkich opakowaniach dostępnych aktualnie masowo w każdym punkcie sprzedaży? Pojemności takie umożliwiają spożywanie alkoholu w ukryciu, w każdej chwili, w dowolnym miejscu, również publicznym.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#StanisławKarczewski">Szczególne zapytanie kieruję do pani minister zdrowia: czy ministerstwo pracuje nad planem wprowadzenia programów terapeutyczno-rehabilitacyjnych dla kierujących pod wpływem alkoholu i innych używek? Znaczna grupa tych kierowców to osoby chorujące na zespół uzależnienia, często także recydywiści.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#StanisławKarczewski">Choroba alkoholowa coraz bardziej trawi polskie społeczeństwo, powodując szkody w rodzinach i ogromne straty społeczne. Czynny alkoholizm to śmiertelne zagrożenie nie tylko dla osoby chorej, ale także dla osób postronnych, np. uczestników ruchu drogowego. Wielu chorujących zaprzecza istnieniu swojej choroby. Zatem obowiązkowe programy terapeutyczne czy edukacyjne mogłyby pomóc w uświadomieniu sobie skali problemu i podjęciu decyzji o leczeniu.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#StanisławKarczewski">Według danych WHO Polacy spożywają ok. 13 l czystego alkoholu na głowę rocznie, a 1 punkt sprzedaży przypada na 300 osób. Są to zatrważające dane, pokazujące, jak łatwo…</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MichałKamiński">Panie Marszałku, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#MichałKamiński">Państwo Senatorowie, ja bym bardzo prosił o nierozmawianie w trakcie wygłaszania oświadczeń, ponieważ to jest…</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: Tak, tym bardziej że to jest ciekawe oświadczenie.)</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#MichałKamiński">…nieeleganckie wobec osoby, która je wygłasza, i wobec całej Izby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#StanisławKarczewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#StanisławKarczewski">To powtórzę może ostatni akapit.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#StanisławKarczewski">Według danych WHO Polacy spożywają 13 l czystego alkoholu na głowę rocznie, a 1 punkt sprzedaży przypada na 300 osób. Są to zatrważające dane, pokazujące, jak łatwo dostępny jest w naszym kraju ten, w cudzysłowie, łagodny narkotyk. Liczba osób uzależnionych i nadmiernie pijących może sięgać nawet 5 milionów, a liczba osób wymagających leczenia – ponad 1 miliona. Do wielu z nich pomoc nie zdąży dotrzeć.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#StanisławKarczewski">Na marginesie powiem, że w tym roku zginęło na drogach 1 tysiąc 881 osób, a wielu tych, którzy zginęli… Sprawcami wielu tych wypadków były osoby pod wpływem alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#StanisławKarczewski">Mając na uwadze skalę problemu, apeluję do ministra zdrowia, ministra sprawiedliwości oraz całego rządu o poważne i rozsądne potraktowanie tematu zapobiegania chorobie alkoholowej i walki z nią. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia panią senator Ewę Kaliszuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#EwaMonikaKaliszuk">Swoje oświadczenie kieruję do pani minister edukacji. Dotyczy ono ułatwienia dostępu do zawodu nauczyciela wychowania przedszkolnego oraz kwestii braku psychologów pracujących w szkołach i przedszkolach.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowna Pani Ministro!</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#EwaMonikaKaliszuk">W związku ze skierowaniem do mojego biura senatorskiego apelu Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich z Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacji Samorządowych zwracam się do pani ministry z zapytaniem, czy kierowane przez panią ministrę ministerstwo podejmuje działania, które w sposób systemowy mogłyby rozwiązać coraz częstsze problemy kadrowe w polskich przedszkolach, tj. problem braku nauczycieli wychowania przedszkolnego oraz braku psychologów w szkołach i placówkach. Problem ten, eskalujący z roku na rok, staje się wyzwaniem dla systemu oświaty, wymagającym natychmiastowej i zdecydowanej reakcji. Jakość edukacji jest bowiem fundamentem dalszego rozwoju naszych dzieci i musi pozostać priorytetem.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#EwaMonikaKaliszuk">Samorządowcy wnoszą o stworzenie jasnych wytycznych dla kuratorów, które pozwalałaby im wydawać zgody na możliwość zatrudnienia w przedszkolach i szkołach studentów czwartego i piątego roku edukacji przedszkolnej oraz psychologii. Unormowanie przepisów w skali kraju wpłynęłoby ich zdaniem pozytywnie na zwiększenie dostępności na rynku pracy kandydatów w zakresie zawodów nauczyciela wychowania przedszkolnego i psychologa szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#EwaMonikaKaliszuk">Obecna pogarszająca się sytuacja powoduje, że samorządy i dyrektorzy borykają się z wolnymi stanowiskami dla tej grupy nauczycieli i psychologów, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia liczby miejsc dla dzieci w przedszkolach oraz do braku możliwości zapewnienia właściwej opieki psychologicznej w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#EwaMonikaKaliszuk">Możliwość podjęcia zatrudnienia w czasie ostatnich 2 lat studiów nie tylko zapewniłaby przyszłym absolwentom zdobycie doświadczenia, lecz także mogłaby sprawić, że zwiążą oni swoją karierę zawodową z miejscem, w którym rozpoczęli pracę już w trakcie studiów. W związku z tym wnoszę jak na wstępie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#StanisławGawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#StanisławGawłowski">Ja mam w sumie 2 oświadczenia. Oba są skierowane do ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#StanisławGawłowski">Pierwsze dotyczy zasad awansów prokuratorów. I chciałbym, żeby na bardzo konkretnym przykładzie… Ja ten przykład opiszę i poproszę, żeby pan prokurator generalny na tym przykładzie uzasadnił, dlaczego w taki sposób… i czy te praktyki ciągle są stosowane, takie praktyki trochę z Polski Ludowej, z PRL.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#StanisławGawłowski">Otóż pani prokurator Julita Dziedzic-Bogucka, prokurator Prokuratury Rejonowej w Szczecinie, została awansowana od razu do Prokuratury Krajowej, do wydziału zamiejscowego w Szczecinie. Ominąwszy stopnie prokuratora okręgowego i prokuratora regionalnego, stała się prokuratorem Prokuratury Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#StanisławGawłowski">Chciałbym zapytać, jakie kwalifikacje ma ta pani. Czy wystarczyło to, że jest żoną pana posła Boguckiego, dzisiaj posła PiS, wcześniej aktywnego działacza PiS, radnego sejmiku i wojewody zachodniopomorskiego? Czy są jakieś inne kwalifikacje, które spowodowały, że ten awans – powtórzę: taki jak za PRL – został w tym czasie przeprowadzony? To wiąże się też zapewne z apanażami, bo prokurator rejonowy zarabia 6–8 tysięcy zł brutto, a prokurator w Prokuraturze Krajowej 25–30 tysięcy zł, czyli pewnie jest to ten poziom kwot. Pytam więc – i powtórzę to enty raz – jakie kryterium, jakie zasady obowiązują przy podejmowaniu decyzji o awansach prokuratorów, szczególnie takich awansach, awansach z prokuratury rejonowej do Prokuratury Krajowej. I ile takich przypadków w ostatnich 10 latach było w Polsce? To pierwsze oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#StanisławGawłowski">I drugie oświadczenie, również skierowane do prokuratora generalnego, ministra sprawiedliwości. Ono nawiązuje do oświadczenia, na które otrzymałem odpowiedź 26 listopada 2024 r. W tamtym oświadczeniu pytałem o to, ile postępowań przygotowawczych, które trwają dłużej niż 5 lat, jest w prokuraturach.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#StanisławGawłowski">Prokurator, minister sprawiedliwości odpisał mi, że „zgodnie z informacją przygotowaną przez Prokuraturę Krajową postępowania przygotowawcze tzw. długotrwałe (trwające 2 lata i więcej) pozostają w szczególnym zainteresowaniu kierowników jednostek organizacyjnych prokuratury w ramach wewnętrznego nadzoru służbowego oraz kierowników jednostek wyższego stopnia w ramach zwierzchniego nadzoru służbowego”.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#StanisławGawłowski">Dostałem informację, ile jest postępowań trwających dłużej niż 5 lat, czyli wszczętych w latach 2012–2018. Postępowań w toku jest 291, ale jest też prawie 20 tysięcy postępowań zawieszonych. Czyli prokuratura odbiera obywatelom prawo… a właściwie 2 prawa: prawo do sądu i prawo do obrony. Bo prokurator postawił zarzuty i zawiesił postępowanie, nic z tym nie robi.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#StanisławGawłowski">W związku z tym pytam pana prokuratora generalnego: jakie konsekwencje zostały wyciągnięte w stosunku do tych prokuratorów, którzy w taki sposób się zachowali? I jakie konsekwencje zostały wyciągnięte w stosunku do osób, które nadzorują poszczególne komórki? Bo rzeczywiście karygodne – powtarzam: karygodne – jest odbieranie obywatelom prawa do sądu i prawa do obrony. Prokuratorzy bardzo często… Zwłaszcza w PiS używano takiego określenia „kasta”. Prokuratorzy zachowują się jak kasta, której wszystko wolno. Oskarżyli, przedstawili zarzuty, dalej z tym nic nie robią, a obywatele przez opinię społeczną są traktowani jako już skazani, jako przestępcy.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#StanisławGawłowski">Uprzejmie proszę o szczegółową informację o konsekwencjach wyciągniętych w stosunku do prokuratorów, którzy dopuścili się tego typu czynów. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Macieja Kopca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MaciejKopiec">Panie Marszałku! Najwyższa Izbo!</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MaciejKopiec">Dziś będę mówił nie jako Norweg, Holender, Francuz, Włoch czy Polak. Będę mówił jako polski patriota, Europejczyk, ale przede wszystkim Ślązak. Podkreślam: jako Ślązak.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MaciejKopiec">Obchodzimy osiemdziesiątą rocznicę wkroczenia na Śląsk Armii Czerwonej, nazywanej często wojskiem, które przywracało wolność. Niestety, dla tysięcy Ślązaczek i Ślązaków historia nie była łaskawa i nie przyniosła wyzwolenia, zastępując je terrorem i śmiercią, także z polskich rąk.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to było na posiedzeniu…)</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Było to.)</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#MaciejKopiec">Druga wojna światowa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MichałKamiński">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze, ale pana oświadczenie niestety odnosi się do punktu porządku obrad Senatu, czyli uchwały, którą pojęliśmy. A regulamin stanowi bardzo wyraźnie, że oświadczenia nie mogą dotyczyć… dotyczyć…</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Obecnego…)</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MichałKamiński">…porządku obrad obecnego…</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Senator Maciej Kopiec: Będę mógł dokończyć, czy…)</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#MichałKamiński">No, przepraszam, Panie Senatorze, ale nie. Na następnym posiedzeniu będzie pan mógł wygłosić w tej sprawie…</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#komentarz">(Senator Maciej Kopiec: Rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#MichałKamiński">…oświadczenie. Najmocniej pana przepraszam, ale…</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#komentarz">(Senator Maciej Kopiec: Dobrze. Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#MichałKamiński">…po prostu w tej sprawie…</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#komentarz">(Senator Maciej Kopiec: Rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#MichałKamiński">…regulamin jest jednoznaczny.</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#komentarz">(Senator Maciej Kopiec: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Halinę Biedę…</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze Stanisław Pawlak…)</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#MichałKamiński">Ach, przepraszam, najpierw pan Stanisław Pawlak. Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#komentarz">(Senator Stanisław Pawlak: Chociaż mogę ustąpić miejsca.)</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#komentarz">(Senator Halina Bieda: Nie ma sprawy. Ja czekam cierpliwie.)</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#MichałKamiński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#StanisławPawlak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#StanisławPawlak">Swoje oświadczenie senatorskie chcę skierować na ręce pana Donalda Tuska, prezesa Rady Ministrów. A dotyczy ono konieczności budowy stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#StanisławPawlak">Szanowny Panie Premierze, ponownie składam oświadczenie w tej sprawie. Już 10 października 2024 r. prosiłem o informacje dotyczące postępu prac związanych z planowaną budową stopnia wodnego na Wiśle w Siarzewie. W dniu 2 grudnia 2024 r. pozytywnej odpowiedzi w tej sprawie udzielił, z upoważnienia ministra infrastruktury, pan Przemysław Koperski, podsekretarz stanu. Wynika z niej, że budowę stopnia wodnego w Siarzewie przewidziano na lata 2023–2032.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#StanisławPawlak">Z zadowoleniem przyjąłem także ustawę budżetową na 2025 r., którą Senat uchwalił 19 grudnia 2024 r. W art. 28, dotyczącym załącznika nr 10, wymienia się programy wieloletnie. W tabeli nr 49 „Zagospodarowanie Dolnej Wisły” – podstawa prawna to uchwała nr 185/2023 Rady Ministrów z 10 października 2023 r. – znajduje się zapis dotyczący budowy stopnia wodnego wraz z infrastrukturą techniczną i środowiskową w latach 2023–2032. Jednostką koordynującą jest tu minister infrastruktury, zaś jednostką realizującą, czyli inwestorem – Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Wartość inwestycji ogółem to ponad 7,5 miliarda zł. Planowane wydatki w 2025 r. wynoszą 20 milionów zł, w 2026 r. – 306 milionów zł, a w 2027 r. – 307 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#StanisławPawlak">Niestety w dniu 23 grudnia 2024 r. generalny dyrektor ochrony środowiska, pan Piotr Otawski, uchylił w całości zaskarżoną decyzję RDOŚ w Bydgoszczy z 29 grudnia 2017 r. oraz odmówił określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia pn. „Budowa stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka”. Decyzja RDOŚ w Bydgoszczy z 29 grudnia 2017 r. określała środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka w miejscowości Siarzewo.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#StanisławPawlak">Budowę stopnia planuje się na odcinku od siedemsetnego do siedemset ósmego kilometra biegu Wisły. Według koncepcji przestrzennej przedstawionej w dokumentacji inwestycja ma się składać z elektrowni wodnej o mocy 80 MW, połączenia drogowego, jazu, śluzy żeglownej z miejscami do postoju jednostek pływających i lodołamaczy, przepławki uniwersalnej, przepławki dla ryb łososiowatych, przewału, toru kajakowego i koryta obejścia. Celem realizacji zamierzenia inwestycyjnego jest budowa stopnia wodnego poniżej Włocławka, który ma zapewnić trwałe bezpieczeństwo istniejącego stopnia wodnego Włocławek poprzez podniesienie poziomu zwierciadła wody dolnej tego stopnia. Podniesienie zwierciadła będzie wynikiem spiętrzenia wody przez nowo wybudowany stopień wodny, piętrzący wodę do rzędnej 46 m n.p.m. Cofka nowego stopnia podeprze pracujący stopień Włocławek.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#StanisławPawlak">Przeprowadzona przez GDOŚ weryfikacja przedłożonego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wykazała, że nie spełnia on wymogów ustawowych w stopniu umożliwiającym przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko. Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że raport nie jest kompletny, a więc nie może stanowić podstawy do wydania prawidłowej decyzji w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań. W trakcie postępowania odwoławczego Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” dwukrotnie wzywano do uzupełnienia raportu. Niestety inwestor nie dokonał właściwych uzupełnień, tym samym odmawiając obrony przedłożonego raportu.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#StanisławPawlak">W tej sytuacji stawiam pytanie: co dalej z tym projektem? Czy inwestor, czyli Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”, wniesie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie? A może należy rozpocząć nowe postępowanie i przygotować nowy raport o oddziaływaniu na środowisko? Takie działanie wymaga czasu. Region kujawsko-pomorski od 25 lat zabiega o wybudowanie kolejnego stopnia na Wiśle, poniżej Włocławka, w miejscowości Siarzewo. Rządy się zmieniają…</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#StanisławPawlak">…a problem stopnia wodnego nie jest rozwiązany. Dlatego zwracam się do pana premiera o dokonanie analizy opisanej sytuacji i udzielenie odpowiedzi na pytanie, co spowodowało, że Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” nie wykonało ciążących na nim obowiązków i przez 7 lat efektywnie nie współpracowało z generalnym dyrektorem ochrony środowiska. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MichałKamiński">Poproszę o zabranie głosu panią senator Halinę Biedę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#HalinaBieda">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#HalinaBieda">Ja chciałabym złożyć w imieniu swoim i pani senator Ewy Mateckiej oświadczenie skierowane do minister zdrowia, pani Izabeli Leszczyny.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#HalinaBieda">Proszę o rozważenie umożliwienia refundacji leku dla wszystkich pacjentek z przerzutowym, przetrwałym i nawrotowym rakiem szyjki macicy w każdej linii leczenia. Taki lek został dopuszczony do refundacji. Refundacja obejmuje pacjentki, które zostały zdiagnozowane po kwietniu 2024 r., czyli w momencie, kiedy refundacja została wprowadzona. Wszystkich pacjentek, które zachorowały przed kwietniem 2024, ta refundacja nie dotyczy. Ich choroba przebiega niejednokrotnie w bardzo ciężki sposób, a lek jest bardzo drogi. Nasze pytanie dotyczy tego, czy taką refundacją mogłyby być objęte również pacjentki, które zostały zdiagnozowane przed wprowadzeniem refundacji tego leku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pozwolę sobie przedstawić 2 oświadczenia senatorskie.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Oświadczenie skierowane do ministry klimatu i środowiska w sprawie osiągnięcia przez gminy poziomów recyklingu odpadów oraz nowych obowiązków związanych z odbiorem tekstyliów.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Zgodnie z zapisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach gminy są zobowiązane osiągnąć poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w określonej wysokości. Taki poziom w roku 2023 wynosił 35% wagowo i był określony jako stosunek masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi do masy wytworzonych odpadów komunalnych. W kolejnych latach wskaźnik tego wykorzystania, zagospodarowania odpadów wzrasta w sposób skokowy – do 45% w roku 2024 i do 55% w roku bieżącym. Z informacji, które docierają do mnie od przedstawicieli samorządów, wynika, że już w poprzednich latach część gmin miała problem z uzyskaniem wymaganych poziomów recyklingu. Teraz wzrosty liczone rok do roku są naprawdę duże.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Proszę o informację, ile gmin w Polsce osiągnęło wymagane poziomy za rok 2023 i 2024, jeśli to możliwe, w podziale na województwa. Czy rząd planuje akcje skierowane do samorządów, które nie osiągają wymaganych poziomów? Pytam o akcje nie restrykcyjne, a edukacyjne, o wsparcie i szkolenia z zakresu tego, jakie działania należy wdrożyć, aby osiągnąć założony, konieczny efekt. Czy przewidziane są dla gmin, które osiągną najwyższe poziomy, jakieś nagrody lub tytuły, np. tytuł „Gmina przyjazna środowisku”?</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dodatkowo chciałbym przedstawić państwu problem, na który zwrócił uwagę Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP. Jak państwo wiedzą, od 1 stycznia wszedł obowiązek dotyczący zagospodarowywania tekstyliów, niewrzucania ich razem z innymi odpadami. W związku z tym mam pytanie: czy jest szansa, by wprowadzić w tym zakresie jakieś rozwiązanie? Można nałożyć na firmy odbierające odpady na terenie spółdzielni mieszkaniowych obowiązek dostawienia dodatkowego pojemnika albo wprowadzić mniej angażujące rozwiązanie, tj. zobowiązać do podstawienia np. raz na kwartał specjalnego pojemnika na tekstylia, co umożliwiłoby realizację tego obowiązku, szczególnie w okresie przejściowym, kiedy mieszkańcy dopiero się tego uczą. Uzyskałem ze strony Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych zapewnienie, że byłby on także otwarty na jakieś dodatkowe regulacje finansowe w stosunku do firm, które by to realizowały.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#KrzysztofKwiatkowski">Drugie oświadczenie to oświadczenie skierowane do ministra aktywów państwowych w sprawie wspierania przez Agencję Rozwoju Przemysłu dolin wodorowych.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">2 listopada 2021 r. poprzedni rząd przyjął „Polską Strategię Wodorową do roku 2030 z perspektywą do roku 2040” – kluczowy dokument w kontekście transformacji energetycznej Polski, zgodnie z globalnymi działaniami mającymi na celu budowę niskoemisyjnej gospodarki. Dokument stanowi, że do roku 2030 elektrolizery mają pracować z mocą aż 2 GW, co umożliwi produkcję blisko 200 tysięcy t zielonego wodoru. Osiągnięcie tej skali produkcji oraz wdrożenie technologii wodorowych w transporcie publicznym wraz z niezbędną infrastrukturą według ekspertów może kosztować łącznie nawet ok. 11 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#KrzysztofKwiatkowski">W 2023 r. istniało 65 dolin wodorowych. W Polsce powołano 11 takich projektów, 8 z nich powstało z inicjatywy Agencji Rozwoju Przemysłu. Jednym z nich jest Centralna Dolina Wodorowa powołana do życia 12 października 2023 r., która obejmuje części województw: łódzkiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego i podkarpackiego. Działa w formie stowarzyszenia, które tworzą samorządy, spółki Skarbu Państwa, uczelnie, podmioty prywatne, w tym zagraniczne. Miała się ona zajmować produkcją wodoru przy wykorzystaniu energetyki jądrowej oraz instalacji OZE, wodoru, który miał być do zastosowania w transporcie, np. w transporcie publicznym. Samorządowcy z całej Polski, w tym z Łodzi i z prawie wszystkich miast wojewódzkich, zwrócili się do minister klimatu o utworzenie ogólnokrajowego programu wsparcia dla użytkowników paliwa wodorowego.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy powołanie Centralnej Doliny Wodorowej to był zabieg piarowski poprzedniego rządu…</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#KrzysztofKwiatkowski">…przed wyborami? Czy ta dolina może liczyć na przychylność nowego rządu? Kiedy może ona zacząć produkować wodór? Czy spółki Skarbu Państwa nie wycofają się z tej inwestycji? Chcę o to zapytać, gdyż pojawiają się informacje medialne…</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Czas, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-97.13" who="#KrzysztofKwiatkowski">…o możliwości wycofania się z tych projektów spółek Skarbu Państwa. W związku z tym kończę pytaniem: czy obecny rząd podtrzymuje cele zawarte we wspomnianej strategii wspierania działalności dolin wodorowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Bieńkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Mam kilka oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#KrzysztofBieńkowski">Pierwsze oświadczenie kieruję do ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#KrzysztofBieńkowski">Zwracam się do państwa z apelem o pilne zajęcie się kwestią niedofinansowania oddziałów położniczych w szpitalach różnych szczebli w Polsce. Wyceny proponowane przez NFZ dla szpitali w ostatnich latach się nie zmieniły, a koszty prowadzenia oddziałów znacznie wzrosły, co prowadzi do tego, że w szpitalach, w których rodzi się średnio mniej niż troje dzieci dziennie, czyli ok. 1 tysiąc 100 rocznie, pojawiają się straty finansowe. Ja już nie mówię o szpitalach, w których rodzi się poniżej 400 dzieci rocznie, bo tam sytuacja jest dramatyczna. Takie działanie jest nielogiczne. Okazuje się, że oddziały położnicze w większości szpitali przynoszą straty i kłopoty finansowe, a powinno być zupełnie odwrotnie, tzn. szpitale, w których rodzi się np. 400 dzieci lub więcej rocznie, powinny być premiowane. Ma to również znaczenie w przypadku naszych wspólnych starań – mam nadzieję, wspólnych – w zakresie bezpieczeństwa demograficznego, które w Polsce jest zagrożone.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#KrzysztofBieńkowski">Kolejne moje oświadczenie kieruję do ministra infrastruktury oraz prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#KrzysztofBieńkowski">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#KrzysztofBieńkowski">Samorząd powiatu przasnyskiego na Mazowszu oraz „Wody Polskie” podjęły wspólne działania w kierunku utworzenia w Przasnyszu zbiornika retencyjnego przy rzece Węgierce. Porozumienie stron zakładało wykonanie projektu zbiornika wraz z uzyskaniem wszelkich pozwoleń na jego wykonanie, co miało być zrobione przez powiat przasnyski na jego koszt i na jego działce. Porozumienie to zakładało również wybudowanie zaprojektowanego zbiornika na koszt „Wód Polskich”. W związku z tym proszę o uwzględnienie w pracach ministerstwa oraz „Wód Polskich” przygotowania planu finansowego na rok 2026, gdzie znajdą się środki finansowe na ten cel. Budowa zbiornika retencyjnego w Przasnyszu jest możliwa w przyszłym roku i warto na ten cel zaplanować środki finansowe, o co kolejny raz apeluję.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#KrzysztofBieńkowski">I moje ostatnie oświadczenie, skierowane do Polskiego Funduszu Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#KrzysztofBieńkowski">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#KrzysztofBieńkowski">Doceniając państwa wkład w rozwój gospodarczy Polski oraz wsparcie przedsiębiorców i pozytywny wpływ na rozwój społeczności lokalnych, chciałbym zwrócić państwa uwagę na potrzebę rozwoju gospodarczego powiatu przasnyskiego. Samorząd powiatu przasnyskiego utworzył strefy gospodarcze wraz z otaczającą je infrastrukturą, by pobudzić gospodarczo region północnego Mazowsza. Warto zainteresować się tymi terenami i tą ofertą inwestycyjną, jeśli chodzi o potencjalnych inwestorów, którzy mogliby stworzyć miejsca pracy i pobudzić gospodarczo region. Dlatego zwracam się do państwa o podjęcie działań w tym zakresie, po uprzednim rozpoznaniu rynku oraz po rozmowach z samorządem lokalnym. Będę też wdzięczny za informację zwrotną w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Ja mam 3 oświadczenia. W treści one są krótkie, więc pozwolę sobie je przedstawić, natomiast cała zawartość zostanie przekazana, ponieważ to są pisma mieszkańców, pisma sportowców…</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Pierwsze oświadczenie pozwalam sobie przekazać… Mieszkańcy prosili mnie, żebym przekazała to pismo panu premierowi Donaldowi Tuskowi, ale ja przekażę to oświadczenie minister klimatu i środowiska, pani Paulinie Hennig-Klosce.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Jest to wniosek, list mieszkańców miejscowości Pszenno z gminy Świdnica, którzy poprosili o nasze wstawiennictwo, a sprawa dotyczy koryta rzeki Piława. Mieszkańcy zwracają się z prośbą o pogłębienie rzeki i wzmocnienie jej brzegów wałami. Przypomnę tylko, że niestety ta rzeka miała swój ogromny wpływ… czy wylanie tej rzeki z koryta miało ogromny wpływ, przyniosło ogromne skutki podczas ostatniej powodzi. Cała prośba mieszkańców jest zawarta w piśmie, które przedstawili. Jest tam również zawartych ponad 700 podpisów mieszkańców. Oni bardzo proszą panią minister, ale również szefostwo „Wód Polskich”, o interwencję i pilne pogłębienie i wzmocnienie brzegów tej rzeki.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Kolejna prośba… Oświadczenie moje kierowane jest do ministra sportu i turystyki, pana Sławomira Nitrasa. Tę prośbę wystosowało Stowarzyszenie „Wałbrzyski Klub Curlingowy”. Niestety to pismo, ten wniosek jest konsekwencją niepodpisania ustawy przez pana prezydenta Andrzeja Dudę, ostatniej nowelizacji ustawy o sporcie, bo właśnie w tej ustawie uregulowana została kwestia, z którą zwróciło się w swoim piśmie stowarzyszenie. Otóż pismo to dotyczy uwzględnienia curlingu wśród sportów olimpijskich, które objęte byłyby wsparciem publicznym. Okazuje się, że w reprezentacji Polski w curlingu są również wałbrzyszanie – z czego jesteśmy ogromnie dumni. Ta wiedza nie jest powszechna, dlatego pozwalam sobie o tym powiedzieć. Okazuje się, że po wielu etapach i awansach reprezentacja ta uzyskała prawo startu w przyszłorocznych turniejach kwalifikacyjnych do zimowych igrzysk olimpijskich w 2026 r. Co ważne, wszelkie koszty, cały wysiłek finansowy, również dotyczący wyjazdów i przygotowania, ci reprezentanci ponieśli z własnych funduszy. Dlatego ten zawarty w piśmie apel jest prośbą o to, by pan minister sportu, by ministerstwo sportu wsparło przygotowania kadry do walki o wyjazd na zimowe igrzyska olimpijskie w 2026 r. oraz by uwzględnić curling wśród sportów objętych wsparciem publicznym. To było zawarte w nowelizacji ustawy o sporcie, a pan prezydent tego nie podpisał. Zatem do całej masy złych konsekwencji niepodpisania tej ustawy przez pana prezydenta Andrzeja Dudę dołączam również konsekwencje dla naszego stowarzyszenia curlingowego.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">I ostatnie oświadczenie, które składam w tej chwili, jest skierowane do ministra infrastruktury, do pana ministra Dariusza Klimczaka.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Ja pozwoliłam sobie w listopadzie złożyć to oświadczenie, dotyczące zagadnień związanych ze zmianami wprowadzanymi w Systemie Elektronicznego Nadzoru Transportu od listopada 2024 r. Skierowałam je, niestety niepoprawnie, do ministra finansów. Miałam nadzieję, że niepoprawnie skierowane oświadczenie zostanie przez ministerstwo przekazane według właściwości. Tak się nie stało, dlatego w tej chwili już prawidłowo kieruję to oświadczenie do pana ministra infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MichałKamiński">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#MichałKamiński">Informuję, że protokół dwudziestego szóstego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#MichałKamiński">Zamykam dwudzieste szóste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 51)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>