PPC / ppc

text_structure.xml 461 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska oraz wicemarszałkowie Rafał Grupiński, Maciej Żywno, Magdalena Biejat i Michał Kamiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RafałGrupiński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RafałGrupiński">Proszę panią senator sekretarz o zajęcie miejsca przy stole prezydialnym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RafałGrupiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#RafałGrupiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 204, a sprawozdanie komisji – w druku nr 204 A.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#RafałGrupiński">Proszę pana senatora Artura Dunina o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Sportu.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ArturDunin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#ArturDunin">Z wielką przyjemnością zaprezentuję państwu sprawozdanie Komisji Sportu odnośnie do ustawy o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw. Celem ustawy jest wprowadzenie rozwiązań, które przyczynią się do ograniczenia występowania w sporcie negatywnych zjawisk, takich jak dyskryminacja, przemoc czy nierówne traktowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#ArturDunin">Zanim przystąpię do omówienia tej ustawy, muszę coś wyznać. Powiedziałem to już na posiedzeniu komisji. Panie Ministrze, bałem się, że nie zrobicie tego, że ta ustawa nie powstanie. No, cieszę się bardzo. Myślę, że cała rzesza sportowców i sportowczyń liczy na to, że ta ustawa jak najszybciej zostanie podpisana przez pana prezydenta i zacznie funkcjonować w obrocie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#ArturDunin">Ale co jest w tej ustawie? Przede wszystkim ustawa przewiduje wprowadzenie polityki, która ma zapewnić bardziej zrównoważoną reprezentację płci w zarządach polskich związków sportowych. Tego punktu nie będę rozwijał, ponieważ był on obszernie omawiany w przestrzeni publicznej. Tu chodzi o te 30% w zarządach polskich związków sportowych. Troszeczkę więcej będę mówił o innych sprawach. Chodzi o przemoc, o zjawisko nierównego traktowania, ale i o bezpieczeństwo sportowców.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#ArturDunin">Nowelizacja zakłada również zwiększenie roli osób czynnie uprawiających sport. Osoby, które do tej pory nie miały przedstawicieli w zarządach związków sportowych – mam na myśli czynnych sportowców – będą miały swój głos w tychże zarządach. To jest bardzo istotne, zwłaszcza w związku tym, co się słyszało o sprawach związanych z olimpiadą. Tak, to jest bardzo istotne. Takie sygnały dochodziły również do mnie jako wiceprzewodniczącego Komisji Sportu, to były sygnały właśnie od sportowców.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#ArturDunin">Kolejna zmiana, która jest w nowelizacji ustawy, wprowadza większą ochronę członkiń kadr narodowych w czasie ciąży i po urodzeniu dziecka. Zmiana polega na wydłużeniu z pół roku do roku okresu pobierania stypendiów sportowych przez członkinie kadr narodowych po urodzeniu dziecka.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#ArturDunin">Kolejna zmiana, bardzo istotna – bardzo serdecznie dziękuję ministerstwu za pochylenie się nad tym, za zauważenie tego problemu – jest taka, że przyznaje się stypendia sportowe w wysokości ponad 81% przyznanego stypendium na okres 12 tygodni w przypadku poronienia, urodzenia martwego dziecka lub gdy dziecko zmarło przed upływem 8 tygodni życia. Zatem bardzo serdecznie dziękuję, że w ministerstwie jest wielka empatia dla tak tragicznych sytuacji zdarzających się w życiu sportowców.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#ArturDunin">Ustawa ma również na celu zapewnienie dodatków do stypendiów członkom kadry narodowej w uzasadnionych przypadkach. Ministerstwo będzie podejmować decyzje o zwiększeniu ich do 20%. To też bardzo istotne, są szczególne przypadki, gdy taki dodatek jest potrzebny sportowcom.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#ArturDunin">Nowelizacja ustawy wprowadza przeciwdziałanie przemocy i dyskryminacji w sporcie. Przepisy właściwego rozdziału zobowiązują kluby sportowe, związki sportowe, polskie związki sportowe oraz spółki zarządzające ligami zawodowymi do przyjęcia standardów przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie, które obejmować mają również standardy ochrony małoletnich. Przypomnę, że jest tzw. ustawa Kamilka, bardzo ważna. Ale przede wszystkim te standardy mają podlegać udostępnieniu. Ustawa nakłada na podmiot obowiązek upowszechniania problematyki przeciwdziałania dyskryminacji i przemocy w sporcie.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#ArturDunin">Ostatnio głośny był przypadek, niestety nieodosobniony – pani minister głośno o nim powiedziała, więc mogę się dzisiaj na niego powołać – molestowania przez trenerów swoich zawodniczek. Nie można dopuszczać do tego, żeby te osoby, jeśli chcą kontynuować karierę, tak naprawdę bały się cokolwiek powiedzieć. I będą one – dziękuję, bo to jest istotna sprawa – miały do kogo się zwrócić. Na wypadek takich sytuacji, w których występuje zło, bo to jest zło, będzie ustanowiony przy ministrze sportu rzecznik sportowców. Do niego wszystkie bojące się osoby poszkodowane, które uważają, że dzieje im się krzywda, będą mogły się zgłaszać. Rzecznik będzie miał obowiązek prowadzenia w klubach sportowych szkoleń odnoszących się właśnie do takich sytuacji. To jest istotny element tej ustawy, który może umknął uwadze w dyskusjach publicznych, ale naprawdę to jest istotny element ustawy, bardzo, bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#ArturDunin">Ustawa nakłada na wskazane podmioty obowiązek przyjęcia standardów ochrony zawodników i innych osób uczestniczących we współzawodnictwie sportowym zarówno w odniesieniu do osób dorosłych, jak i dzieci, stąd wprowadzenie odesłania do standardów ochrony małoletnich.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#ArturDunin">Przedmiotem szczególnej ochrony stanie się m.in. nietykalność cielesna – uwaga – sędziów, bo zwłaszcza w niższych ligach, w których sędziowie, delikatnie mówiąc, są wręcz szarpani i bici… Nie może być takiej sytuacji. Sport ma być… Oczywiście, jest to rywalizacja, ale rywalizacja ma być oparta na normalności. A wszystkie rękoczyny czy słowna agresja w stosunku do sędziów są niedopuszczalne i ta ustawa również to reguluje.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#ArturDunin">W ustawie mamy również – co jest ważne, warte podkreślenia – kontynuację programu, który wprowadzili poprzednicy, poprzedni rząd. Ja bardzo dziękuję ministerstwu, że wykorzystuje dobre rozwiązania, które wprowadzał poprzedni rząd, bo o tym też trzeba powiedzieć. Była to ewidencja „Sportowe talenty”, a w tej ustawie nadajemy jej nazwę „Badanie kompetencji ruchowych uczniów”. Co jest istotne w tej części ustawy, to to, że w ramach tego programu będzie nie tylko spisywanie statystyk, lecz także badanie – pan minister na posiedzeniu komisji skupił się na tym, to jest bardzo istotna dla nas, senatorek i senatorów, informacja – sprawdzenie, jak to dziecko się rozwija. Mówimy bardzo dużo o tym, że dzieci cierpią na otyłość, że dzieci nie chcą ćwiczyć. Nauczyciel będzie mógł, dzięki tej ewidencji, oceniać rozwój fizyczny dziecka, co, mam nadzieję, sprawi, że w przyszłości będziemy silniejsi, zdrowsi i bardziej wysportowani.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#ArturDunin">Szanowni Państwo, to tyle z mojej strony o ustawie. Nie mogę nie powiedzieć… Bardzo dziękuję pani legislator, która sprawdziła ustawę pod względem legislacyjnym i zaproponowała 4 poprawki. Pan minister wraz ze współpracownikami, z panem mecenasem, wyjaśnili… Odbyła się również krótka dyskusja na temat tych propozycji poprawek. Komisja przyjęła stanowisko ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#ArturDunin">W imieniu Komisji Sportu bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#RafałGrupiński">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Senator Artur Dunin: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#RafałGrupiński">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#RafałGrupiński">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sportu i turystyki.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#RafałGrupiński">Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedstawienie stanowiska rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PiotrBorys">Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania nowelizacji ustawy o sporcie, która w naszym odczuciu jest takim kamieniem milowym, jeśli chodzi o rozwiązywanie problemów, jakie od wielu, wielu lat tkwią w polskim sporcie, i która wychodzi naprzeciw oczekiwaniom całego środowiska sportowego – tych, którzy uczestniczą w szkoleniu już od najmłodszych lat, a więc dzieci i młodzieży, a także wszystkich tych, którzy są już czynnymi zawodowymi sportowcami.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PiotrBorys">Wchodzimy w taki trend, w którym… Chcemy uregulować zakres spraw, które bardzo często pojawiały się w przekazach medialnych. Byliśmy zaskakiwani, no, niekiedy dosyć traumatycznie, informacjami medialnymi, że w kilku związkach sportowych… Wychodziły sprawy sprzed wielu lat, związane m.in. z molestowaniem zawodniczek czy z działalnością przestępczą, która przez lata była ukrywana. Żeby naprawić cała tę sytuację i potraktować te wyzwania horyzontalnie, przygotowaliśmy cały pakiet, o którym wspomniał pan senator Artur Dunin w swoim obszernym sprawozdaniu. To jest cały pakiet przepisów dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji kobiet, antyprzemocowych, ale także dźwigających nasz sport na kolejny poziom. Będziemy chcieli wspólnie z państwem przygotować rozwiązania, które wejdą w życie i które m.in. zwiększą udział kobiet we władzach polskich związków sportowych, głównie kobiet, chociaż chodzi tutaj o równowagę, o reprezentację każdej płci na poziomie co najmniej 30% w zarządach polskich związków sportowych, komisjach rewizyjnych. Te dysproporcje są teraz ogromne, jesteśmy w ogonie Europy. Wydaje nam się, jesteśmy przekonani, że to wpłynie w znaczący sposób na poprawienie standardów pracy, ale także na profesjonalizację polskiego sportu. Do tego będą zobligowane polskie związki sportowe. Ten parytet będzie realizowany, jeżeli ustawa wejdzie w życie bez poprawek, a prezydent ją podpisze, od następnych kadencji po wyborach, licząc od czerwca, tzn. od 1 lipca przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PiotrBorys">Dodatkowo chcielibyśmy wypełnić lukę… To był postulat sportowców. Sport to sportowcy, którzy uczestniczą w rywalizacji. Oni do tej pory nie mieli możliwości reprezentacji w zarządach, nie mieli tam swoich przedstawicieli. Te rozwiązania pozwolą na to, aby przynajmniej 1 przedstawiciel sportowców mógł uczestniczyć w pracach zarządów polskich związków sportowych. Wyobraźmy sobie, że np. Robert Lewandowski chciałby zagłosować na przedstawiciela setek tysięcy polskich sportowców, którzy dzisiaj nie mają takiego głosu wykonawczego… Poprzez te rozwiązania chcemy umożliwić przedstawicielom sportowców udział w pracach zarządów, czyli także wpływ na podejmowane decyzje. Zatem z jednej strony parytet, jeśli chodzi o kobiety, z drugiej strony przedstawiciel ze strony zawodników. To nie musi być oczywiście zawodnik. W naszych rozwiązaniach każdy kadrowicz, który w okresie ostatnich 5 lat był reprezentantem kadry, będzie mógł głosować, także zdalnie, z użyciem rozwiązań technicznych. Wyobraźmy sobie, że jest takie głosowanie, jest Liga Mistrzów… Czyli każdy będzie miał możliwość zagłosowania. Wydaje nam się, że ten postulat jest także niezwykle istotny, aby zarządzanie polskim sportem było pełne.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PiotrBorys">Teraz pakiet spraw, o których powiedział również pan senator Artur Dunin. Regulujemy w tej ustawie te kwestie, które do tej pory były zaniedbane, wydłużając okres stypendiów – tu analogia z urlopem macierzyńskim – do 1 roku z całym tym segmentem dodatkowych uprawnień w przypadku urodzenia dziecka martwego. To był postulat zgłaszany już od wielu lat. To pozwoli także na wyrównanie wielkości stypendiów dla kobiet w ciąży i po urodzenia dziecka, także tych stypendiów regulowanych przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PiotrBorys">Kolejna sprawa, która jest tak naprawdę istotą tych rozwiązań, to jest cały pakiet przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji. My będziemy chcieli w tych rozwiązaniach wdrożyć cały pakiet ochrony małoletnich, rozszerzając te standardy, które już częściowo są regulowane w ustawie zwanej lex Kamilek, na polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi, a także kluby sportowe. Wiemy, jak to jest ważne. Te standardy już obowiązują, choć różnie jest z ich wdrożeniem. My chcemy wzmocnić całe środowisko sportowe, także środowisko stowarzyszeń, zmobilizować je do tego, żeby te standardy ochrony małoletnich były wdrażane, żeby nie były tylko zapisem, ale aby była pełna świadomość procedur i dobrych praktyk. Tak naprawdę chodzi również o cały segment sytuacji najtrudniejszych, tam, gdzie dochodzi do przemocy w różnym wymiarze. Dlatego tworzymy na poziomie ministerialnym funkcję rzecznika ochrony praw zawodników i innych osób uczestniczących we współzawodnictwie. Na poziomie polskich związków sportowych będzie to rola pełnomocnika. Ktoś, kogo prawa zostały złamane i czuje się osobą pokrzywdzoną, będzie mógł zgłosić się do odpowiedniego pełnomocnika w polskim związku sportowym, a jeżeli z różnych przyczyn uzna, że sprawa jest np. zbyt delikatna, albo nie będzie ufał części procedur związkowych, będzie mógł zwrócić się bezpośrednio do rzecznika powołanego na poziomie ministerstwa. To nie jest nic nowego. Podam przykład. W rozwiązaniach amerykańskich jest specjalna agencja, która zajmuje się podobnymi sprawami. Tam jest nawet po kilka tysięcy zgłoszeń w roku. Sport nie jest wolny od kwestii związanych z dyskryminacją, z przemocą. Dlatego tworzymy praktyczne instrumentarium do tego, aby każdy, kto poczuł się pokrzywdzony, mógł znaleźć miejsce zgłoszenia tego, z pełnym, profesjonalnym oprzyrządowaniem tych instytucji, mam na myśli zarówno pełnomocnika w polskich związkach sportowych oraz związkach sportowych, jak i rzecznika na poziomie ministerstwa. Odpowiadamy tak naprawdę na te problemy, które się pojawiły. Pamiętamy te traumatyczne historie z Polskiego Związku Kolarskiego czy z Polskiego Związku Tenisowego. Zresztą jedna z naszych koleżanek parlamentarzystek, o czym wielokrotnie mówiła, jest ofiarą tego typu nadużyć w polskim sporcie. Te sprawy się dzieją, one się działy i pewnie będą się działy, ale chodzi o to, aby stworzyć takie instrumentarium prawne, aby z jednej strony szybko reagować, a z drugiej strony tworzyć cały zakres prewencji, szkoleń, informowania, po to, by unikać w przyszłości różnych zdarzeń. To jest również kwestia budowania świadomości w tym zakresie. Kolejne kwestie to jest cały pakiet postępowań dyscyplinarnych, który wprost jest związany właśnie z tymi czynami. Poszerzamy zakres kar w tym zakresie, regulując te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PiotrBorys">Kolejna rzecz, o której warto powiedzieć przy okazji tej nowelizacji, to jest preferowanie kariery dwutorowej. Rozbudowujemy zakres stypendiów dla młodych ludzi, a więc tych, którzy zdają maturę, również tych, którzy wybierają się na studia, ale także doktorantów. Chcemy w większym wymiarze wspierać karierę dwutorową po to, aby nasi zawodnicy i zawodniczki, którzy chcą równolegle tworzyć swoją przyszłość edukacyjną, byli do tego dodatkowo zachęcani. To jest niezwykle ważne. My zawsze posiłkujemy się takim amerykańskiego modelem, gdzie jednak uniwersytety obok oferowania części dydaktycznej i badawczej stawiają również na sport. Tam sport jest tak naprawdę jednym z najważniejszych obszarów działań uniwersytetów. My chcemy znacząco zwiększyć udział polskich sportowców w karierach dwutorowych i system dodatków do stypendiów ma tę kwestię znacząco ułatwić.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PiotrBorys">Kolejna sprawa, która była już prezentowana przez pana senatora, odpowiada na postulaty sędziów. Ochronie prawnej, takiej, jaką jest objęty funkcjonariusz, będą podlegali polscy sędziowie. To jest postulat zgłaszany od wielu, wielu lat. Tak jak pan senator wspomniał, czasami dochodzi do różnych emocjonujących postaw kibiców, niekiedy niezadowolonych z decyzji sędziów. Chodzi o to, żeby dać polskim sędziom ochronę prawną, aby uniknąć takich konsekwencji, a także o to, aby każdy, kto może nadużyć siły fizycznej czy psychicznej wobec sędziego, wiedział, że sędzia jest chroniony tak jak funkcjonariusz publiczny.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PiotrBorys">Kolejna sprawa jest niezwykle istotna, można powiedzieć, że w tym roku chyba o największym wymiarze w Europie. Nikt inny nie przeprowadził tak przekrojowych badań. Ponad 3 miliony 100 tysięcy dzieci i młodzieży w klasach IV–VIII i w szkołach ponadpodstawowych przeszło testy sprawnościowe według określonej metodologii. To jest ogromny zakres badań pokazujący stan kondycji fizycznej naszych najmłodszych obywateli. Wiemy, że nie jest dobrze. Wiemy, jakie mamy braki i problemy z otyłością, problemy związane z brakiem ruchu, 30% polskich dzieci jest w kompletnym bezruchu. Według wskazań minimum 1 godzina aktywności fizycznej dziennie w minimalny sposób rozwija. Mamy problem z oderwaniem dzieci od mediów społecznościowych, od tabletów. To jest ogromny problem. My chcemy, dzięki poszerzeniu zakresu wprowadzanych rozwiązań, objąć badaniami sprawnościowymi wszystkie dzieci, także dzieci z klas I–III, ale przede wszystkim chcemy stworzyć bazę, która pozwoli nauczycielowi wychowania fizycznego monitorować rozwój każdego dziecka rok do roku w systemie porównawczym. Nie chodzi o to, żeby każdy miał najwyższe osiągnięcia czysto sportowe. Chodzi o to, żebyśmy analizując rozwój kompetencji ruchowych dzieci, mogli monitorować każde dziecko już od I klasy i dać każdemu dziecku możliwość indywidualnego progresu w tych obszarach, w których ma braki. To jest niezwykle istotne. Oczywiście chodzi również o to, aby baza służyła także samorządom, aby każdy wójt, burmistrz wiedział, w jakiej sprawności fizycznej są dzieci z jego gminy. Ważne jest, żeby przedmiotem obszernych badań i analiz było to, co jeszcze można zrobić na poziomie samorządu, jeżeli się okaże, że faktycznie są jakieś ogromne dysproporcje w sprawności ruchowej dzieci i młodzieży. To jest dosyć istotna i pragmatyczna baza, która może pozwolić na przeciwdziałanie złym tendencjom, o których powiedziałem. Jednocześnie można dać możliwość skorzystania z niej wszystkim klubom i związkom sportowym, oczywiście za zgodą rodziców i szkoły, jeżeli okaże się, że nieoszlifowane diamenty sportowe są w szkołach. Często wystarczy podać rękę dzieciom i młodzieży i pokierować ich przyszłą karierą. Dlatego ta regulacja jest dla nas także niezwykle ważna.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PiotrBorys">Jedna z ostatnich kwestii dotyczy nadania uprawnień Instytutowi Sportu. Ona jest związana przede wszystkim z tym… Chciałbym to państwu wyjaśnić, bo często jesteśmy odbiorcami takich informacji. Kilka związków sportowych ma ogromne problemy finansowe, na tyle poważne, że sytuacja nie pozwala na przekazywanie środków do polskich związków sportowych. Myślę o Polskim Związku Kolarskim, który ma już blisko 20 milionów zadłużenia. Sytuacja trwa od wielu lat i jest to ogromny problem. Do tej pory prawo pozwalało na to, aby funkcję polskiego związku, który przekazuje środki na szkolenie kadr, stypendia itd., pełnił PKOl. Taka możliwość była. W związku z tym środki, które były przekazywane do Polskiego Związku Kolarskiego, nie szły bezpośrednio do polskiego związku z uwagi na to, że wówczas komornicy mogliby takie środki zająć, tylko za pośrednictwem PKOl. PKOl niestety na początku tego roku zerwał współpracę. W związku z tym my, wychodząc naprzeciw tego typu sytuacjom… Bo przecież sportowcy tu nie zawinili. Sport młodzieżowy, w tym kadra Polski w kolarstwie, we wszystkich dyscyplinach, nie może być stratny na tym, że taka sytuacja przez wiele lat występuje. W związku z tym dajemy dodatkowe uprawnienie Instytutowi Sportu, żeby mógł on pełnić w takich sytuacjach rolę de facto płatnika po to, aby kadra była zasilona, aby system szkolenia funkcjonował bez zakłóceń. To są kluczowe rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PiotrBorys">Jest jeszcze wiele rozwiązań bardzo technicznych, związanych z przekształceniem związków sportowych na polskie związki sportowe. Generalnie chcemy spowodować, aby polski sport się profesjonalizował, aby minimalizowane było występowanie sytuacji najtrudniejszych, związanych z dyskryminacją i przemocą. Chcemy bardzo mocno wspomóc udział kobiet w zarządzaniu polskim sportem, oczywiście dając wszystkie uprawnienia polskim związkom sportowym. Liczymy na to, że te procesy bardzo pozytywnie wpłyną na sytuację i pozwolą nam zrealizować strategię, która została zapowiedziana przez pana ministra Sławomira Nitrasa w obecności ponad tysiąca osób w KPRM. Jest to zapowiedź tworzenia strategii polskiego sportu jako strategii rządowej i, co jest ważne, jako drogi do igrzysk „Warszawa 2040”. Dzięki tej rocznej pracy, ale także dzięki zmianom systemowym, które już wprowadzamy, będzie można łatwiej kierować polskim sportem, tak żeby z jednej strony osiągać znacznie poważniejsze wyniki medalowe… Dla przykładu powiem państwu, że Holandia, która jest o połowę mniejsza niż Polska, zdobyła 32 medale, w tym 12 złotych. W Holandii jest 280 klubów na 10 tysięcy mieszkańców, a u nas – 37. W Holandii jest bardzo wysoki wskaźnik aktywności ruchowej i sportowej społeczeństwa, blisko 70%. W Polsce jest to 23%. Chcemy czerpać z najlepszych rozwiązań po to, aby polskie społeczeństwo było najbardziej usportowionym, a jednocześnie aktywnym fizycznie, ruchowo społeczeństwem. Do tego potrzebujemy dużych zmian. Ta ustawa jest jednym z elementów, pierwszym krokiem do tego, aby móc wprowadzić zmiany systemowe, które zakończymy zatwierdzeniem strategii. Będziemy pracować w roku przyszłym i uchwalimy w roku 2026… Będziemy działać wspólnie ze wszystkimi partnerami, z polskim Senatem, z polskimi samorządami i ze związkami sportowymi.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PiotrBorys">Chciałbym ogromnie podziękować za pracę w komisji, za wszystkie uwagi. Chciałbym wszystkich państwa zachęcić do wspólnej pracy nad przemodelowaniem polskiego sportu. Bardzo dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#RafałGrupiński">Panie Ministrze, proszę jeszcze zostać, bo są pytania do pana.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#RafałGrupiński">Teraz muszę ustalić kolejność.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Będą pytania…)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#RafałGrupiński">Widzę wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#RafałGrupiński">Pan senator Zając zaczyna. Pan senator Zając, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefZając">Panie Ministrze, ja mam pytanie. Czy w pana ministerstwie rozważa się, mówi się o tym, aby na listę sportów, które są wspierane finansowo, można było wpisać również sporty lotnicze? Pytam o to dlatego, że co roku odbywają się mistrzostwa Polski samolotowe, szybowcowe…</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I baloniarskie.)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JózefZając">Baloniarskie, właśnie. Jest dużo osób, które przy tym wszystkim pracują, ale pracują społecznie. Należę do organizatorów takich zawodów. Niestety z ministerstwa czy z różnych związków sportowych nie widzieliśmy jeszcze ani grosza.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JózefZając">Wydaje mi się, że warto byłoby się nad tym zastanowić, bo naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maciej Żywno)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Proszę o pytanie, bo już czas…)</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#JózefZając">…znakomita część młodzieży bierze w tym udział. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PiotrBorys">Polski system finansowania polega na tym, że ministerstwo wspiera zarówno sporty olimpijskie, jak również sporty nieolimpijskie. Aeroklub niejako gromadzi kilka różnych dyscyplin. My wspieramy kwotą kilku milionów złotych polski związek sportowy, który później wewnętrznie decyduje o tym, jak na poszczególne dyscypliny przydzielić środki. Ja miałem okazję rozmawiać z kilkoma przedstawicielami sekcji. Jest np. niesamowita grupa śmigłowcowa, która skupia najlepszych na świecie pilotów cywilnych i wojskowych uprawiających sport. Jedna z osób, szefowa jest także prezeską światowej federacji. I mamy w tej części aeroklubu różne dyscypliny. A więc przede wszystkim zachęcałbym do tego, żeby, jeżeli są możliwości, aeroklub współpracował ze wszystkimi dyscyplinami, które mieszczą się w kryteriach federacji, także światowych. Bo trzeba przynależeć do różnych światowych federacji i później, właśnie poprzez polski związek sportowy, walczyć o te środki, które my przydzielamy. My bowiem już nie wnikamy tak naprawdę… Każdy z polskich związków sportowych, Szanowni Państwo, przedstawia nam swój pomysł na roczne finansowanie – chodzi tu przede wszystkim o środki na szkolenie kadr, na szkolenie trenerów, na szkolenie młodzieży, ale także na udział w różnych zawodach o randze mistrzostw świata, mistrzostw Europy itd. Bo, jak wiemy, część tych sportów w polskich związkach sportowych jest olimpijska, a część – nieolimpijska. Tak więc jeżeli akurat jest możliwość przysposobienia tej dyscypliny do aeroklubu… Aeroklub jest tym związkiem, który korzysta z naszych pieniędzy publicznych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PiotrBorys">Oprócz tego my w ramach promocji sportu finansujemy chyba ok. 70 imprez, jeżeli dobrze pamiętam, które są związane właśnie z różnymi rodzajami mistrzostw Europy, mistrzostw świata we wszystkich dyscyplinach, także nieolimpijskich. To była kwota, jeżeli dobrze pamiętam, ok. 10 milionów zł, które przeznaczyliśmy w ostatnim czasie na wsparcie imprez w sportach nieolimpijskich.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PiotrBorys">A więc zachęcam do tego, aby, po pierwsze, przedstawiciele aeroklubu, a po drugie – jeżeli jest to istotny temat dla pana senatora – także przedstawiciele dyscyplin zgłosili się do nas, konkretnie do mnie. Porozmawiamy o tej sytuacji, bo ona po prostu wymaga szczegółowego omówienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MaciejŻywno">Kolejne…</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(Senator Józef Zając: Jestem pozytywnie zaskoczony.)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MaciejŻywno">Kolejne pytanie zada pan senator Ambrozik.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#RafałAmbrozik">Panie Ministrze, chciałbym zapytać o ustawę. Ona gwarantuje udział przedstawicieli zawodników kadry narodowej w składach zarządów polskich związków sportowych. Chciałbym zapytać, jaka jest definicja zawodnika kadry narodowej. Czy to dotyczy aktywnego zawodnika, czy również byłego? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#RafałAmbrozik">Drugie dotyczy wyboru na funkcję rzecznika sportowców. Rozumiem, że rzecznika wskazuje minister sportu. Czy ten wybór będzie konsultowany z działaczami, ze sportowcami, z osobami, które finansują sport?</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#RafałAmbrozik">I ostatnia sprawa: czy ta ustawa oznacza przerwanie obecnych kadencji zarządów polskich związków sportowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaciejŻywno">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PiotrBorys">Jeżeli chodzi o kwestię rzecznika, to jest rzecznik i zastępca rzecznika. My będziemy musieli ogłosić konkurs otwarty na funkcję rzecznika. To jest istotna w tej ustawie postać, która musi spełnić określone kryteria, posiadać określone kompetencje. Zresztą te kryteria są zapisane w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PiotrBorys">Zakładamy, że zgłoszą się najlepsze kandydatki czy najlepsi kandydaci na funkcję rzecznika, bo taki rzecznik musi się cieszyć – co, jak rozumiem, pan senator także w swojej wypowiedzi przekazał – ogromnym zaufaniem środowiska. To musi być osoba pierwszego kontaktu o wysokich kompetencjach zarówno prawnych, jak i sportowych, a przede wszystkim musi cieszyć się zaufaniem. Będziemy chcieli zrobić otwarty konkurs na taką funkcję po to, żeby każdy miał szansę się zgłosić. My będziemy zbierali także opinie. Myślę, że jest też ważne, aby dana osoba miała właśnie wsparcie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PiotrBorys">Co do kwestii kadencji, to my nie przerywamy żadnej kadencji. Generalnie polskie związki sportowe w większości wybierają zarządy w cyklu co 4 lata. Założenie tej ustawy jest takie, że dajemy pół roku polskim związkom sportowym, a więc do końca czerwca, na wprowadzenie zmian wynikających z tej ustawy. Jeżeli ustawa wejdzie 1 stycznia i pan prezydent ją podpisze do końca roku – a tak zakładamy – to wówczas będzie pół roku na zmianę wewnętrznych statutów. A wszystkie zmiany wynikające z części dotyczącej parytetów będą wprowadzane w trakcie wyborów, ale już od 1 lipca. Teoretycznie jeżeli ktoś się wybierze jeszcze w trakcie obowiązywania starych przepisów, do czerwca, to wówczas dopiero w następnej, kolejnej kadencji będą wymagane takie zmiany, tak że… Tu chciałbym powiedzieć o bardzo dobrej tendencji. Mamy już przykłady, chociażby w Polskim Związku Koszykówki, ale nie tylko, że mimo braku ustawy, tych ustawowych wymogów, jest już 30-procentowy parytet kobiet. Tak więc sama zapowiedź ustawy i prace na nią spowodowały, że polskie związki sportowe, którzy wybierają się obecnie – bo przecież to jest część ruchoma – już stosują założenia ustawy, która dopiero wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PiotrBorys">Zawodnik… Przedstawicielem zawodników w zarządzie może być każdy, każda osoba, którą zawodnicy wybiorą. A kto może głosować, kto ma czynne prawo wyborcze? Czynne prawo wyborcze mają wyłącznie członkowie kadr narodowych w danym związku, którzy byli członkami kadry od pół roku przed wyborami do 5 lat wstecz. W tej grupie będą zarówno czynni zawodnicy, jak i ci, którzy skończyli kariery, ale byli kadrowiczami. Ale bierne prawo wyborcze będzie przysługiwało każdemu. Jeżeli zawodnicy stwierdzą, że chcą mieć swojego reprezentanta, który niekoniecznie musi być członkiem kadry, to będzie to decyzja zawodników. To zawodnicy wybierają osobę, którą uważają za najlepszą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejŻywno">Kolejne pytanie zadaje pan senator Słoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofSłoń">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KrzysztofSłoń">Szanowny Panie Ministrze, w szkołach, w placówkach oświatowych, wychowawczych jest bardzo duży nacisk na weryfikację osób tam zatrudnianych, również z wykorzystaniem rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym. Czy były rozmowy na ten temat, żeby w tej ustawie znalazły się rozwiązania właściwie jeden do jednego z tamtymi przepisami? Bo tak naprawdę jest to materia porównywalna.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#KrzysztofSłoń">Kolejne pytanie dotyczy kwestii związanych z używaniem przez wychowawców sportowych, trenerów w bardzo wczesnym okresie aktywności sportowej dzieci i młodzieży środków, no, niekoniecznie tych najbardziej toksycznych, najbardziej niewłaściwych, ale środków wpływających na zaburzenia wzrostu i rozwoju fizycznego dzieci, po to tylko, żeby osiągać…</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#KrzysztofSłoń">…rezultaty, których się spodziewają trenerzy.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#KrzysztofSłoń">To ja później dopytam. Dobrze, Panie Marszałku? Czy mogę ostatnie pytanie zadać?</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: To od razu, żebyśmy już nie biegali wokół…)</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#KrzysztofSłoń">Panie Ministrze, problem medycyny sportowej. Trzeba by to wreszcie rozwiązać w sposób, który zadowoliłby…</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Ale prośba o pytanie. Dobrze?)</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#KrzysztofSłoń">Tak. Czy jest szansa, żeby został rozwiązany problem medycyny sportowej, wspierania medycyny sportowej, rozwoju tej branży medycznej, która jest niezwykle istotna, jeżeli chcemy odbudować polski sport?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejŻywno">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PiotrBorys">Tak, bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PiotrBorys">Wszystkie standardy ochrony małoletnich, w tym także przeciwdziałanie przemocy seksualnej, to są standardy, które są w ustawach, w tzw. lex Kamilek, ale one podlegają, muszą podlegać wdrożeniu. My to wzmacniamy, robimy taką dodatkową nakładkę, zmuszającą całe środowisko sportowe, od polskich związków sportowych, związków sportowych, po kluby, ligi, także zawodowe, aby te standardy były jednoznacznie określone w regulaminach, a także wdrażane. Stąd też rolą m.in. rzecznika i pełnomocników będzie później, po wdrożeniu, dopilnowanie całej części informacyjnej, szkoleniowej, aby unikać tych wszystkich sytuacji, o których pan powiedział w pierwszym pytaniu.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PiotrBorys">Jeżeli chodzi o kwestię medycyny sportowej… Chcemy bardzo mocno wzmocnić Instytut Sportu. Pracujemy nad tym, to będzie jedna z części naszej strategii, dotyczącej tego, w jaki sposób medycyna sportowa i technologie medyczne mogą wesprzeć sport. Bez medycyny i bez innowacji w sporcie tak naprawdę nie ma rozwoju. Niektóre dyscypliny są na tyle precyzyjne, że jeżeli technologia i nauka nie są usystematyzowane i włączone do sportu… Jest to taką barierą, która nie pozwala osiągnąć jeszcze lepszych efektów. Tak że cała część dotycząca medycyny sportowej – ale nie tylko medycyny, w ogóle nauki – będzie przez nas bardzo mocno podniesiona w ramach strategii rozwoju sportu.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PiotrBorys">Jeżeli chodzi o trenerów, którzy, jak rozumiem, używają środków stymulujących wzrost, to wszystko… Jeżeli są takie przypadki, to proszę je zgłaszać. My pozostawiamy część kontrolną polskim związkom sportowym. Będziemy oczywiście analizować, jeżeli takie sytuacje będą. Bezpieczeństwo sportowców i dzieci jest tutaj oczywiście najważniejsze, więc jeżeli są jakieś niepokojące informacje, to bardzo prosimy o zgłoszenie ich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MaciejŻywno">Pytanie zadaje pan senator Dunin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ArturDunin">Panie Marszałku, bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#ArturDunin">Panie Ministrze, ja co prawda występowałem przed chwilą, ale dostałem na Facebooku pytanie – i ja to pytanie zadam – od obywatela, który… Bardzo serdecznie dziękuję, że nas oglądacie, bo to ważna ustawa. Ja jeszcze raz, zwłaszcza jako człowiek, który otrzymał wyróżnienie od fundacji pani Jolanty Kwaśniewskiej, Białą Wstążkę, bo jestem zaangażowany właśnie w sprawy dotyczące bezpieczeństwa kobiet, dyskryminacji itd… Ten obywatel zadał konkretne pytanie – to niestety nie jest osoba, która jest zadowolona z tej ustawy, tylko podchodzi do niej negatywnie, ale i takim trzeba odpowiedzieć – pytanie o to, ile ta ustawa będzie kosztowała, ta fanaberia, jak mi tu napisano na Facebooku. I nieistotne… Powiem tak. Na walkę ze złem, walkę tak naprawdę z przestępcami… Nieważne tu są pieniądze, ale dostałem takie pytanie i zobowiązałem się je przekazać, Panie Ministrze. Bardzo bym prosił o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#ArturDunin">Jeszcze raz dziękuję za tę ustawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PiotrBorys">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PiotrBorys">W ocenie skutków regulacji jest obszerna część wyliczeniowa. Cały ten aspekt związany z wprowadzeniem zmian będzie kosztował ok. 6 milionów zł rocznie, co przy tegorocznym budżecie Ministerstwa Sportu i Turystyki w wysokości blisko 4 miliardów zł jest niewielkim elementem, a rozwiązuje bardzo newralgiczną część wynikającą z kompetencji całego zespołu, który będzie pracował wraz z rzecznikiem, bo przecież tam będą prawnicy, psychologowie, w razie czego będzie pomoc psychiatryczna. Są różne sytuacje, którymi będą się zajmowali rzecznik i zastępca rzecznika. Tak że jest to relatywnie niewielka część budżetu Ministerstwa Sportu i Turystyki. Bardzo dziękuję także za to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan senator Komarnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WładysławKomarnicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WładysławKomarnicki">Panie Ministrze, bardzo mnie pan ucieszył szczególnie jednym zdaniem, tym, że pański resort będzie podglądał tych najlepszych w Europie i na świecie i wdrażał te rozwiązania w naszym kraju. Ja na bazie tego pańskiego zdania chciałbym zwrócić uwagę na coś, co jest dużym zaniedbaniem w naszym kraju. Ja bardzo mocno siedzę w środowisku tenisistów w naszym kraju, nie tylko działaczy, bardzo często rozmawiam z rodzicami, i powiem tak. Mając taki dorobek w naszym kraju, takich zawodników jak Agnieszka Radwańska, jak obecnie Iga Świątek, nie wspomnę o Hurkaczu…</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Władysław Komarnicki.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#WładysławKomarnicki">Panie Marszałku, gościu przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#WładysławKomarnicki">Moje pytanie, Panie Marszałku: czy nie powinniśmy wziąć za wzor Czech i Słowacji?</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Słowenii.)</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#WładysławKomarnicki">Słowenii, przepraszam. Dlatego że te wzory są wypracowane, czego świadectwem są sukcesy na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dziękuję bardzo…)</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#WładysławKomarnicki">Ostatnie zdanie. Szkoły i samorządy muszą współpracować z ministerstwem, żeby powstały… Naprawdę brakuje kortów. Korty są komercyjne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejŻywno">Panie Senatorze, dajemy odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PiotrBorys">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PiotrBorys">Pan senator poruszył kluczową rzecz dla rozwoju polskiego tenisa i systemu szkolenia, tj. kwestię infrastruktury. Będziemy chcieli budować bardzo wiele kortów. Tę część Czesi zrobili mniej więcej w latach siedemdziesiątych, nie byłoby przypadku tych sukcesów czeskiego tenisa lat osiemdziesiątych, dziewięćdziesiątych bez infrastruktury i bez systemu trenerów. Mamy dwa problemy, nie tylko w tenisie. Pierwszy to jest infrastruktura, na którą przeznaczamy 1 miliard, do 1,5 miliarda zł rocznie. My chcemy to posegmentować i znaleźć elementy, które wiążą się z brakami. Baseny, dostępność dla dzieci nauki pływania, co ma charakter dostępowy, cywilizacyjny… W przyszłym roku kończymy program „Olimpia” – ok. 650 hal sportowych, łączny budżet w przyszłym roku to dodatkowe 600 milionów zł. Myślimy o kontynuacji Orlików, bo ich mimo wszystko ciągle brakuje, myślimy o modernizacji tych ponad 2,5 tysiąca Orlików. Przeznaczyliśmy na to ponad 100 milionów zł w tym roku. Program dotyczący lodowisk także będziemy kontynuować. Chodzi o to, żeby w dostępie do infrastruktury nie było tak istotnych wykluczeń. Oczywiście zgadzam się, że korty są jednym z problemów, plus oczywiście trenerzy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PiotrBorys">My, chcąc… Ostatnie, krótkie zdanie. Chcąc zwiększyć udział dzieci w aktywności fizycznej w różnych sportach, doprowadziliśmy do powstania 2 programów, które zostały niezwykle dobrze odebrane. Pierwszy z nich to jest program dotyczący 100 milionów zł dla 618 najlepszych klubów sportowych, które w rywalizacji sportowej dzieci i młodzieży zajmują się już wyczynowym treningiem dzieci i młodzieży. Do tych klubów trafia najbardziej uzdolniona młodzież. I te kluby są rozsiane po całej Polsce, są nawet w takich małych miejscowościach jak wieś Rudna na Dolnym Śląsku, w której jest basen i gdzie wychowało się kilku mistrzów Polski w pływaniu. To są również takie kluby. Tak więc chcemy powtórzyć w roku przyszłym przekazanie 100 milionów zł. Drugi element to jest program „Aktywna szkoła”. Naszym celem – działamy tu w porozumieniu z ministerstwem edukacji – jest to, żeby szkoła po lekcjach była otwarta, tj. cała infrastruktura sportowa. W miastach infrastruktura jest przyporządkowana głównie działalności komercyjnej, bo po prostu tych sal brakuje, a w małych miejscowościach po godzinie 15.30 obiekty są zamykane na klucz. Według ankiet średnio 70% sal sportowych w średnich miejscowościach jest zamkniętych po lekcjach. Daliśmy na to 300 milionów zł, dokładnie 270 milionów plus sprzęt, a poza tym powołano ponad 20 tysięcy grup szkoleniowych. Szkoła otwiera za darmo swój obiekt przyszkolny, Orlika czy halę sportową, a my płacimy 60 zł za godzinę pracy trenera animatora, który daje różne propozycje zajęć po lekcjach i w weekendy. I tę część aktywności pozalekcyjnej chcemy kontynuować po to, żeby szkoła ze swoim zapleczem sportowym stała się takim centrum, w którym dziecko po lekcjach może przyjść i zająć się ulubionym sportem, jakąś ciekawą dyscypliną sportową. Tak że przyjmujemy tę uwagę, zgadzam się z tymi potrzebami.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pani senator Matecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#EwaMatecka">Panie Ministrze, ta ustawa ma wyeliminować wiele nieprawidłowości, w dużej mierze stosowanie przemocy. Czy może pan minister powiedzieć, jaka jest skala tego zjawiska, zjawiska stosowania przemocy czy nierównego traktowania w polskim sporcie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrBorys">Trudno jest to jednoznacznie określić. Posiłkując się analizami międzynarodowymi, danymi wspomnianej przeze mnie agencji w Stanach Zjednoczonych, która miała kilka tysięcy różnych zgłoszeń, powiem, że ta skala jest na pewno bardzo duża, ale szczegółowo nie jesteśmy w stanie tego określić. Do nas dochodzą, Szanowni Państwo, informacje tylko o tych najbardziej traumatycznych przypadkach, które znamy z mediów. To, co niekiedy dzieje się w klubach sportowych, to, co działo się we wspomnianym już Polskim Związku Tenisowym, w Polskim Związku Kolarskim, wcześniej był przypadek w polskim Związku Piłki Ręcznej… Te sprawy to są sprawy, które nabrały już takiego charakteru medialnego. O właściwej skali, jak myślę, będziemy mogli powiedzieć w rok po pełnym wdrożeniu ustawy i instytucji pełnomocników. O tym, ile tak naprawdę tych spraw jest zgłoszonych do pełnomocników, do rzecznika, ile takich przypadków jest zebranych już w kategoriach wykroczeń czy działań przestępczych, myślę, że potem będziemy wiedzieli znacznie więcej. To, że skala jest duża, wiemy na pewno, ale to, jaka ona będzie po weryfikacji konkretnych przypadków… Po pierwszym roku działania, kiedy system już zafunkcjonuje, będziemy mogli podzielić się danymi i przekazać je i Senatowi, i Komisji Sportu w Senacie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pani senator Kołacz-Leszczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Panie Marszałku, ja złożyłam już swoje wystąpienie do protokołu, ale, jeśli pan marszałek pozwoli, chciałabym wykorzystać tę chwilę, ponieważ bardzo ważne jest to, o czym chcę powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">W lipcu tego roku tutaj w Senacie odbyła się konferencja, duża konferencja. Była tam pani marszałek Kidawa-Błońska, był pan minister Sławomir Nitras, właściwie to odbyło się pod patronatem ministerstwa sportu. Byli tam przedstawiciele władz związków sportowych, ale były również nasze mistrzynie olimpijskie, olimpijki. Wspomnę tutaj m.in. o pani Justynie Kowalczyk-Tekieli, o pani Monice Pyrek, ale również o pani Darii Abramowicz, ekspertce, jeśli chodzi o zdrowie psychiczne. I tam wybrzmiewał głównie ich głos mówiący o dyskryminacji, przemocy, o nierównym traktowaniu, ale również, co bardzo ważne, o pozycji i roli kobiet w polskim sporcie, w związkach sportowych. I wtedy pan minister Sławomir Nitras opowiedział o założeniach tej ustawy…</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Ja dzisiaj muszę wykorzystać ten moment i podziękować panu ministrowi Sławomirowi Nitrasowi, panu wiceministrowi Piotrowi Borysowi oraz całemu zespołowi za to, że całościowo ujęliście państwo tę tematykę, że systemowe rozwiązania w tym zakresie wejdą w życie, a szczególnie za to, że jako panowie stoicie po stronie kobiet.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Ja musiałam to powiedzieć, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#AgnieszkaKołaczLeszczyńska">Bardzo dziękuję za ten moment i bardzo dziękuję, jeszcze raz, za tę ustawę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan senator Brejza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#RyszardBrejza">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#RyszardBrejza">Ja przyłączam się do tych słów podziękowania za inicjatywę rządową, jaką pan tutaj prezentuje, za tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#RyszardBrejza">Mam 2 pytania. Po pierwsze, wstrząsem dla miłośników sportu i dla działających w sporcie były wyniki osiągnięte w Paryżu w tym roku. No, to było coś strasznego. Bodajże od lat pięćdziesiątych nie mieliśmy tak słabych wyników, jeżeli chodzi o kolor i liczbę medali, jakie osiągnęliśmy w tym roku. Jedna z przyczyn tej złej sytuacji polskiego sportu tkwi w związkach sportowych, w niektórych, podkreślę, związkach sportowych. Proszę mi powiedzieć, jakie działania były prowadzone w poprzednich latach, aby uzdrowić tę sytuację. Jeżeli mamy do czynienia z chorobą, ta choroba zwykle narasta. Mnie się wydaje, że można było wcześniej podjąć takie bardziej radykalne działania, jakie proponowane są w tejże ustawie…</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#RyszardBrejza">I drugie. Czy te propozycje ustawowe, jakie pan zaprezentował nam dzisiaj, były zaopiniowane przez polskie związki sportowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PiotrBorys">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze, za to pytanie. My prace nad tą ustawą rozpoczęliśmy w kwietniu. Zwróćcie państwo uwagę, że to są praktycznie 3 kwartały pracy, w trakcie których przepisy były w procesie legislacyjnym, konsultacyjnym. Założenia ustawy od początku były konsultowane, zresztą dzięki tym konsultacjom przepisy były uzupełniane. My nałożyliśmy, powiedziałbym, pewien kaganiec na polskie związki sportowe – jeżeli polskie związki sportowe nie zastosują się do założeń, zmian tej ustawy, wówczas nie będą mogły korzystać z finansów publicznych. To jest dla nas jakby naturalne.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PiotrBorys">Dodatkowo zaproponowaliśmy, ale to już w naszych wewnętrznych aktach prawnych, pełen pakiet dotyczący transparentności. Polski Sejm, polski Senat czy polski rząd korzystający ze środków publicznych musi być w swoich działaniach transparentny. Tak? I to samo chcemy przełożyć, zastosować, oczywiście w niektórych aspektach, do wykazu umów, informacji itd. w polskich związkach sportowych. Transparentność – tak, szczególnie po igrzyskach.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PiotrBorys">Drugi element, kwestia medali. Aż 80%, czyli 8 z 10 medali, zdobyły na igrzyskach olimpijskich kobiety. Nasze drogie panie wywalczyły 80% medali. Chciałbym również powiedzieć, że po raz pierwszy mieliśmy więcej pań w naszej reprezentacji na igrzyskach olimpijskich w Paryżu niż panów. Tak więc jeżeli mówimy o elementach kwotowych, minimalnym parytecie… No, zawsze jest tak, że na końcu pokazujemy wyniki. A wyniki są fatalne, jeśli chodzi o liczbę medali, dlatego – powiem raz jeszcze – zachęcamy do pracy nad strategią rozwoju polskiego sportu. Jeżeli nie wprowadzimy systemu powszechnej aktywności fizycznej dzieci i młodzieży, szczególnie w wieku wczesnoszkolnym, w zerówkach, w klasach I–III, a następnie udziału klubów, które w ramach zajęć pozalekcyjnych przejmą te dzieciaki w dużo większym wymiarze niż dzisiaj, to nie odbudujemy podstawy tej piramidy. Polskie związki sportowe i kluby już dzisiaj mówią: nie mamy z czego czerpać, te zasoby są coraz mniejsze. Dlaczego? Bo 30% dzieci jest w kompletnym bezruchu, bo w przypadku klas I–III nie ma wystarczających kompetencji, nie ma przecież nauczycieli WF-u… W większości prowadzą to panie od nauczania wczesnoszkolnego. Trzeba ten podstawowy element stopniowo zmieniać. Ale będziemy także wymagali od polskich związków sportowych nie rocznych umów z nami, tylko pokazania masterplanu określającego, co w ciągu 4 lat, co w ciągu 8 lat… Będziemy tak naprawdę wymuszali, zmuszali do przyjęcia pewnych strategii polskie związki sportowe. Później dojdą określone wagi i finansowanie. Nie może być tak, że jak jest o 1 medal w roku więcej, to jest o 1 milion zł więcej, a jak jest o 1 medal mniej, to jest o 1 milion zł mniej, bo musi być stabilizacja finansowa. My przede wszystkim musimy widzieć, że polskie związki sportowe mają bardzo precyzyjny plan dochodzenia do medali, ale tak naprawdę on dotyczy i sportu powszechnego, i wyczynowego. Tak więc po to jest ta strategia, aby ułożyć te mechanizmy i korzystać z najlepszych. Mam nadzieję, że to uzyskamy, a później to wspólnie wdrożymy. Bo bez wdrożenia tego przez samorządy, związki sportowe, kluby my tej strategii nie wdrożymy, ona będzie odłożona na półkę. Zawsze po igrzyskach była dyskusja i nic za tym nie szło. My po tych igrzyskach poprzez strategię, poprzez zmianę ustawy chcemy naprawdę przemodelować polski sport, ale zachęcając wszystkich do udziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, senator Kalata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AndrzejKalata">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#AndrzejKalata">Panie Ministrze, moje pytanie ma oczywiście związek z ochroną kobiet w sporcie. Nawiązując do tego, co się stało na ostatniej olimpiadzie, mam proste pytanie. Sportowiec mężczyzna – powiedzmy, że chodzi o sporty walki, niech to będzie boks – stwierdza nagle, że jest kobietą, i chce walczyć w żeńskiej reprezentacji bokserskiej. Co na to ministerstwo sportu? I co na to pan minister? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MaciejŻywno">Przepraszam, ale mam prośbę o pytania związane z ustawą. Zatem, Panie Ministrze, jak nie chce pan odpowiadać na to pytanie, to pan nie musi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PiotrBorys">To jest oczywiście jedna z większych kwestii do dyskusji. To wykracza poza zakres regulacji. My posiłkujemy się oceną wszystkich federacji, przyglądamy się. Nie chcemy w żaden sposób być stroną, która ocenia, od tego są światowe federacje i te regulacje… Uczestniczymy w tej dyskusji po prostu jako obserwatorzy, nie chcąc nikogo w żaden sposób czy dyskryminować, czy… Nie chcemy wprowadzać jakiegokolwiek elementu ideologicznego. Posiłkujemy się ocenami poszczególnych federacji i nie regulujemy w tej ustawie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MaciejŻywno">Pan senator Witkowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WaldemarWitkowski">Chciałem wygłosić wypowiedź, Panie Ministrze, Panie Marszałku, ale niestety muszę za chwilę wyjść, więc tylko krótkie pytanie. Ja jestem od 17 lat prezesem klubu sportowego: 11 medalistów olimpijskich, prawie same kobiety, w zakresie sportu dzieci i młodzieży klub od wielu lat jest w dziesiątce najlepszych klubów w Polsce, klub nieuniwersytecki, cywilny, wszystkie środki pozyskujemy albo od sponsorów, albo od samorządów. Czy program „Klub Pro”, który był strzałem w dziesiątkę w tym roku… Bo za sport dzieci i młodzieży tak naprawdę odpowiadają kluby sportowe, nie związki, związki przypisują sobie sukcesy, nie swoje sukcesy. Czy ten „Klub Pro”, który był idealnym rozwiązaniem w tym roku, będzie kontynuowany w następnych latach? Bo to daje właśnie stabilność pozyskiwania młodych ludzi ze szkół, a to w klubach musi być prowadzony ten nabór i ci ludzie w klubach te doświadczenia muszą zdobywać i wypracowywać przyszłe sukcesy, nie zaś na szczeblu centralnym. Czy to będzie kontynuowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MaciejŻywno">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PiotrBorys">Panie Senatorze, tak, „Klub Pro” będzie kontynuowany również w roku 2025 i w następnych latach. Często w tych 618 klubach nasze wsparcie wynikające z procedur i obiektywnych kryteriów przynosiło o 100% więcej środków. To jest podstawowe miejsce, w którym szkolimy dzieci i młodzież w sporcie wyczynowym, to absolutnie jedna z najważniejszych przestrzeni, do tej pory, przez te ostatnie kilkadziesiąt lat niewspierana przez ministerstwo. Rozpoczęliśmy to i będziemy kontynuować. Dziękuję za to pytanie i gratuluję aktywności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pani senator Piotrowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JolantaPiotrowska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#JolantaPiotrowska">Panie Ministrze, ja chciałabym bardzo podziękować za tę ustawę. Jak sam pan powiedział, to jest kamień milowy, jeśli chodzi o sytuację kobiet w polskim sporcie, ale też równouprawnienie i równe traktowanie kobiet i mężczyzn w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#JolantaPiotrowska">A chciałabym zapytać o narodową strategię rozwoju sportu. Kiedy ona może nabrać już realnych kształtów, kiedy może wejść w życie? I czy jest szansa, żeby przełożyć ją wzorem innych strategii obowiązujących w naszym kraju na strategie regionalne i lokalne? Bo jest bardzo ważne, żeby opracować takie dokumenty na szczeblu lokalnym, żeby tam też zdać sobie sprawę, jakie są najważniejsze potrzeby w zakresie sportu.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#JolantaPiotrowska">I chciałabym jeszcze zapytać… Może nie, może na tym zakończę, będzie szybciej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PiotrBorys">Zapowiedź założeń, czyli tych największych wyzwań polskiego sportu, została już zaprezentowana przez pana ministra Nitrasa właśnie 3 tygodnie temu. Założenie jest takie, aby do końca lutego wyłoniona została firma, która będzie prowadziła taką strategię. Cały 2025 r. to jest praca ze wszystkimi partnerami, którzy będą w to włączeni, a więc od związków sportowych po samorządy, właściwie obywateli, wszystkie zainteresowane strony. Uchwalenie na poziomie rządowym będzie w I kwartale 2026 r. I to będzie pierwsza w ogóle strategia rządowa, nigdy wcześniej strategia rozwoju sportu… Nie ma takiego dokumentu mniej więcej od 4 lat, Polska nie dysponuje żadnym dokumentem strategicznym w zakresie polskiego sportu. A będzie to po raz pierwszy strategia rządowa. Dlaczego rządowa? To był wynik analiz wstępnych, które były przedmiotem także wspomnianego spotkania ze środowiskiem. My życzylibyśmy sobie tego, aby wzorem państw, które organizowały igrzyska olimpijskie, a jednocześnie wykorzystały ten moment do dźwignięcia całego społeczeństwa, już nie tylko w piramidzie szkoleniowej, ale nawet… My pokazujemy taki kwadrat, w którym ta piramida jest w środku. Chodzi o aktywność fizyczną i sportową całego społeczeństwa przez całe życie. Zobaczcie, jak to się zmienia. W Finlandii jest 80% ludzi aktywnych fizycznie we wszystkich grupach wiekowych. Tak więc praca to jest cały przyszły rok. I zakładamy, że wykorzystamy doświadczenia z najlepszych państw, które takie strategie wdrażały. To jest absolutnie niezbędne, bez żadnych półśrodków. Znaczy albo bierzemy się za to wszyscy i robimy przełom, a potem konsekwentnie do roku 2040 realizujemy efekty, gdzie finałem będą, mam nadzieję, wierzymy w to, medale… Ale tu trzeba dźwignąć wszystkie te podstawy, które są zaniechane, z różnych przyczyn, w sporcie powszechnym, w aktywności fizycznej społeczeństwa, w różnych innych strategiach. Będziemy w to włączali, międzysektorowo, również inne ministerstwa i wszystkie podmioty. Tak że zachęcam również panią senator do pracy nad tą strategią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#MaciejŻywno">Szanowni Państwo, prośba serdeczna, żeby było trochę ciszej, bo naprawdę tutaj czasami nie słychać odpowiedzi pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan senator Masłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PiotrMasłowski">Ja mam całą listę pytań, mam nadzieję, że w minutę zdążę.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PiotrMasłowski">Pierwsza sprawa: chciałbym zapytać o parytety i czy jest jakaś analiza dotycząca związków, w których może być problem. Bo znam niewiele działaczek zajmujących się żużlem i nie znam żadnego mężczyzny, który by się zajmował gimnastyką artystyczną.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PiotrMasłowski">Druga kwestia z tym związana, z gimnastyką artystyczną: tam zawodniczki są generalnie niepełnoletnie. Jak będzie wyglądało przedstawicielstwo w takich związkach?</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PiotrMasłowski">Mam też pytanie o lex Kamilek. Czy tu trwają jakieś prace nad uszczegółowieniem tych przepisów? Bo członkowie mojej drużyny piłkarskiej, ROW 1964 Rybnik, zwrócili mi uwagę na to, że np. wolontariusz biegający z wodą podlega tym przepisom, a zawodnik 30-letni będący w szatni z nastolatkami nie podlega. I oni traktują to jako jakąś lukę w przepisach.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PiotrMasłowski">Kolejny temat dotyczy lekkiej atletyki i kobiet.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PiotrMasłowski">Mamy sukcesy w tym obszarze, a AWF w Katowicach i w ogóle śląskie uczelnie nie mają hali lekkoatletycznej. Takie zawodniczki jak Ewa Swoboda czy Justyna Święty-Ersetic jeżdżą do Ostrawy. Była mowa o czeskiej infrastrukturze.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Panie Senatorze, czas.)</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#PiotrMasłowski">I już na koniec: finansowanie, czyli dotacje z ustawy o sporcie. One bazują na budżecie, czyli są generalnie roczne. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie daje możliwość udzielania dotacji wieloletnich. W praktyce samorządowej to jest jakiś problem i wyzwanie, bo kluby bardzo często mają sezon jesień – wiosna…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MaciejŻywno">Dobrze, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PiotrBorys">Tak, kilka pytań i wątków, bardzo krótko, syntetycznie.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PiotrBorys">Zacznę od tego, że dotacje, jeżeli są finansowane środkami z rocznego budżetu państwa, muszą być domknięte rocznie. Ale my zauważamy ten problem nakładających się działań, które są kontynuowane później, po 1 stycznia. Zastanawiam się nad tym, w jaki sposób uregulować te sprawy, czy nie można np. zawrzeć ze związkami umów 3-letnich, gwarantujących jakąś ciągłość. No ale to wymaga jeszcze wielu prac i przestawienia się z takiego myślenia tegorocznego, o jakim wspomniałem wcześniej. Niemniej dostrzegamy ten problem.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PiotrBorys">Oczywiście parytety a Polski Związek Gimnastyczny czy PZPN… Szanowni Państwo, często to jest naprawdę 2 mężczyzn czy 4 kobiety… To jest tylko kwestia pomysłu i zaangażowania tych, którzy mają kompetencje, naprawdę. Ja miałem okazję wysłuchać pewnej dyskusji samych mężczyzn, podczas której jeden z ich wymienił 10 kobiet świetnie pasujących kompetencjami w piłce nożnej, które mogłyby już na wejściu wnieść swoje kompetencje i profesjonalizm. Ale pozostawiamy to związkom, nie wnikamy… Po prostu zakładamy, że to będzie proces, w ramach niego będziemy do tego dochodzić. Ale kierunek jest ważny.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PiotrBorys">Lex Kamilek. Kwestia lex Kamilek będzie wymagała przygotowania w każdej dyscyplinie katalogu praktyk, bo sport… Słuchajcie, każda dyscyplina jest różna, są też różne przyzwyczajenia, a tu chodzi o to, żeby założenia lex Kamilek przełożyć na czytelne rozwiązania, określić, co jest zakazane, co wykracza poza zwyczaj i może być problemem. I tutaj na pewno… Wielu specjalistów z poszczególnych dyscyplin już się do nas zgłasza, mówiąc: okej, opiszemy sobie, jak możemy widzieć lex Kamilek w koszykówce czy w innej dyscyplinie. A wiem, że to czasami jest problem. Chodzi o to, żeby dobrze to, że tak powiem, rozpakować i dać po prostu katalog wskazujący np. niedopuszczalne zachowania, które czasami są związane ze specyfiką niektórych dyscyplin.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PiotrBorys">I ostatnia sprawa. Oczywiście hale lekkoatletyczne są konieczne. To jest też przedmiot inwestycji, nawet trochę o znaczeniu strategicznym. Bez hal lekkoatletycznych sobie nie poradzimy, bez nich zawodnicy czy zawodniczki rotują tam, gdzie jest infrastruktura, często po prostu nawet przenosząc się do drugiej części Polski. My przyjęliśmy takie założenie, aby takie umowne COS-y… To jest kierunek, który pan minister Nitras określił jako słuszny, tj. że nie może być tak, że np. w części akademickiej czy w większych miastach po prostu nie ma tego typu obiektu. Ale przez lata sport był marginalizowany i uczelnie po prostu nie dostrzegały tego sportu. A powinny go widzieć właśnie w kontekście budowy infrastruktury – ale takiej dedykowanej, chociażby hali lekkoatletycznej – tam, gdzie jest podstawa, tj. gdzie jest klub, tradycja i gdzie uczelnia może niejako przechwycić zawodników czy zawodniczki jako późniejszych studentów. A więc co do budowy infrastruktury, to jesteśmy otwarci i gotowi, rozmawiamy z rektorami na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan senator Komarnicki.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Dziękuję bardzo, ale pan senator Brejza uprzedził mnie z moim pytaniem, więc…)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#MaciejŻywno">Pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, pytanie w związku z pana wypowiedzią. Chodzi o kwestię powołania rzecznika. Czy macie państwo obraz… Ja nie znam dokładnie zapisów… Czy macie państwo obraz lub propozycje dotyczące tego, kto będzie w komisji konkursowej wybierającej rzecznika? Ja nie mówię o wskazaniu z imienia i nazwiska, tylko mówię o osobach, które… Jakie środowiska… I mówię o strukturze. Bo jeżeli to będzie tak, że będą to tylko przedstawiciele ministerstwa sportu, no to po co konkurs? Wybierzcie go od razu. Krótko mówiąc: wskażcie, kto to ma być. A więc moje pytanie jest tu takie trochę przewrotne.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#LeszekCzarnobaj">I jeszcze jedno pytanie, które może nie jest ściśle czy stricte związane z tą ustawą, ale może warto o tym powiedzieć. Jaki jest pana czy państwa pogląd na finansowanie sportu przez spółki Skarbu Państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PiotrBorys">Pierwsze pytanie, dotyczące komisji. Nie toczyliśmy jeszcze dyskusji na temat składu komisji, ale po pana pytaniu podejmiemy temat tego, o kogo jeszcze uzupełnić skład komisji albo jakie autorytety zaprosić. Ja to przekażę panu ministrowi Nitrasowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PiotrBorys">Co do finansowania polskiego sportu, to polski sport jest finansowany w takich… Tzn. to finansowanie stoi na takich 3 nogach: ministerstwo sportu daje ok. 4 miliardów zł, polskie samorządy łącznie – ok. 7 miliardów zł rocznie, a spółki Skarbu Państwa – mniej więcej 1 miliard zł, to jest taki rząd wielkości. Oczywiście spółki Skarbu Państwa muszą i powinny finansować polski sport – i to się dzieje. Zobaczcie…</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Ale związki, związki…)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PiotrBorys">Polski sport. Zarówno polskie związki sportowe, co jest oczywiste, zarówno – niekiedy – kluby, jeżeli jest w tym istotny element geograficzny…</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: No rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PiotrBorys">Np. KGHM jest właścicielem Zagłębia Lubin. Tak? Jest lokalną firmą, która… Globalną, ale lokalną, która wspiera wszystkie kluby wokół.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#PiotrBorys">Trzeba stworzyć kodeks dobrych praktyk. Ja zachęcam do odsłuchania ostatniego, jednego z ostatnich posiedzeń komisji, gdzie minister aktywów państwowych przedstawiał założenia nowej polityki finansowania. Tam jest chyba 7 takich istotnych punktów, związanych z transparentnością, z celami, a przede wszystkim z opiniowaniem z naszej strony co do istotnych kierunków rozwoju polskiego sportu, gdzie chcemy postawić większe akcenty.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#PiotrBorys">Spółki Skarbu Państwa – tak, ale w sposób transparentny. Tu kryteria zostały stworzone i przekazane komisji sportu.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Marszałku, tylko…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MaciejŻywno">Ad vocem, szybciutko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#LeszekCzarnobaj">Ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, ja cieszę się z deklaracji dotyczącej wyboru komisji. Ja bym coś zaproponował. Jak będziecie państwo dyskutować… Mój głos, jeśli on cokolwiek znaczy, jest taki, żeby było jak najwięcej reprezentantów osób, których będą dotyczyć decyzje rzecznika. Chodzi o to, żeby nie była to komisja składająca się z najlepszych urzędników ministerstwa sportu, tylko tych, w odniesieniu do których ten rzecznik będzie podejmował decyzje, jako autorytet, który będzie stał w ich obronie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PiotrBorys">Przyjmujemy uwagę.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PiotrBorys">Przypomniała mi się jeszcze jedna rzecz. Jednym z naszych wskazań w zakresie dofinansowania polskiego sportu przez spółki Skarbu Państwa było preferowanie szkolenia dzieci i młodzieży. Jeżeli jest finansowanie, to jego część powinna być przeznaczona w ramach dotacji na szkolenie dzieci i młodzieży. To chciałem uzupełnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MaciejŻywno">Pytanie zadaje pan senator Durlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WiktorDurlak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WiktorDurlak">Panie Ministrze, w pierwszej kolejności dziękuję. Robię to tak troszkę przewrotnie, bo dziękuję za kontynuację dobrych programów poprzedniego rządu, co jest bardzo ważne, ale dziękuję również za ich modyfikację. My często rozmawialiśmy o modyfikacjach, choćby w programie „Olimpia”. Proszę o kilka słów na temat tego, jak to na dzień dzisiejszy wygląda. Także drugi program, dotyczący badań uczniów, też zapoczątkowany przez poprzedników… Bardzo bym prosił, by powiedzieć krótko, jakie są wyniki tych badań, bo to jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WiktorDurlak">A co do ustawy, to chciałbym zapytać, jakie sankcje grożą związkom sportowym, które nie dostosują się do przepisów związanych z parytetami, i to często nie ze swojej winy. W niektórych związkach jest ponad 90% mężczyzn. Tak jak pan senator Masłowski podkreślał, to może być dla nich problematyczne. Czy te sankcje będą obligatoryjne? Czy będzie można jeszcze jakoś uzasadniać sytuację bądź przedłużyć termin spełnienia tego wymogu? W pierwszej kolejności tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrBorys">Panie Senatorze, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PiotrBorys">Sport nie lubi polityki. Wszystko, co dobre, wymaga kontynuacji i pracy. I faktycznie sportowe talenty, które… My dodatkowo poszerzamy bazę o klasy I–III i dajemy możliwość wglądu do najlepszych wyników klubom sportowym. Jest dzielenie się tą bazą z samorządami. To jest program, który powstał jeszcze w obszarze działania pana ministra Bortniczuka. My to przejęliśmy, rozbudowujemy i kontynuujemy te rozwiązania. To bardzo dobry projekt. Chcemy w czasie polskiej prezydencji podzielić się wynikami. Głównym priorytetem polskiej prezydencji będzie sport w systemie edukacji, to, w jaki sposób sport jest lokowany w różnych krajach. I my będziemy musieli podzielić się wynikami badań, które mamy, a one są bardzo niepokojące. Jest tak, że dzieci są wyższe, ale też bardziej otyłe. Dane dotyczące sprawności ruchowej idą w dół rok do roku. W takim wymiarze porównawczym Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie prowadzi najbardziej kompleksowe, bo liczone od lat siedemdziesiątych, badania sprawności fizycznej społeczeństwa. I co jest ciekawe? To, że współcześnie dzieci i młodzież ćwiczące w szkołach, robiące coś dodatkowego niż tylko aktywność w czasie wychowania fizycznego mają mniej więcej średnio 70% przeciętnej sprawności dzieci i młodzieży z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, poza sprawnością manualną kciuka. To jest po prostu… Idzie to, Szanowani Państwo – wszyscy to wiemy i obserwujemy, jest to też potwierdzone empirycznie w badaniach – w fatalnym kierunku, tak więc to jest moment do tego, żeby…</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PiotrBorys">Program „Olimpia” – 600 milionów zł w przyszłym roku. Kończymy ten program. Łącznie na „Olimpię” były 2 miliardy. My ten program zmienialiśmy w trakcie jego trwania, dlatego że samorządy lawinowo wycofywały się z niego w związku z bardzo sztywnymi kryteriami, np. w zakresie parametrów dachu. Chodzi o to, jakie były narzucone kryteria architektoniczne. I mniej więcej w lipcu wprowadziliśmy modyfikacje dla wszystkich uczestników: „Olimpia” będzie miała większe finansowanie niż 2,5 miliona, czyli do 7 milionów, bo te kwoty rosły, i będzie aż do 70% dofinansowania. Jednocześnie dajemy możliwość zastosowania dowolnej technologii, żeby nie wstrzymywać samorządów przed realizacją, wiedząc o tym, że te pieniądze powinny być wykorzystane i zmaksymalizowane. Po prostu była konieczność zmiany kryteriów związanej z uelastycznieniem, żeby ten program mógł być wykonany przez samorządy. Tak że wszystkim tym, którzy są w programie, automatycznie zmieniamy umowy w zakresie zwiększenia finansowania i dowolności architektonicznej, żeby nie było tu sztywności, bo to po prostu wstrzymywało wykonanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MaciejŻywno">Pytanie zadaje pani senator Sekuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JoannaSekuła">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JoannaSekuła">Panie Ministrze, chciałabym zapytać, bo być może była to tylko omyłka językowa… Mówił pan o udziale kobiet w komisjach rewizyjnych. Czy ustawa precyzuje to jako udział kobiet w zarządach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PiotrBorys">Oczywiście, w zarządach i komisjach rewizyjnych polskich związków sportowych, bo to dotyczy polskich związków sportowych, nawet nie związków sportowych, tylko polskich związków sportowych. Komisje rewizyjne oczywiście również.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JoannaSekuła">A proszę mi powiedzieć, Panie Ministrze: czy rozważana była możliwość poszerzenia katalogu związków sportowych o szkolne związki sportowe i akademickie związki sportowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PiotrBorys">Żebyśmy mieli tu jasność – jeżeli chodzi o kwestię związaną z kwotami parytetów oraz udziałem zawodników, ustawa przewiduje, że to obliguje polskie związki sportowe. Jeżeli zaś chodzi o pełnomocników, a więc tych, którzy zajmują się prawami zawodniczek i zawodników, to dotyczy to polskich związków sportowych i związków sportowych. Nie każdy związek sportowy jest zarejestrowany jako polski związek sportowy. A ochrona małoletnich czy standardy antydyskryminacyjne dotoczą już wszystkich: od klubów, przez polskie związki sportowe, związki sportowe, po ligi zawodowe itd., itd. Taki jest podział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan senator Gromek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JanuszGromek">Panie Ministrze, cieszy mnie to, co pan powiedział, że spółki jednak się dołożą do tego, żeby polski sport miał się lepiej. Ale chciałbym podpowiedzieć i prosić o to, żeby przydział tych środków finansowych nie był, tak jak to się działo przez ostatnie lata, robiony politycznie, bo wiemy o tym… Wiemy też o tym, że jeden z najbogatszych albo najbogatszy związek, czy też federacja, dostał bardzo dużo milionów od jednej ze spółek. To nie powinno w ten sposób działać.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JanuszGromek">Ale mam drugi temat. Od 1 września 2025 r. wejdzie edukacja zdrowotna. W tę sprawę są zaangażowane 3 ministerstwa: ministerstwo sportu, Ministerstwo Zdrowia i ministerstwo oświaty. Co prawda to pytanie bardziej dotyczy ministerstwa oświaty… Jest powołany zespół do opracowania programu, później strona społeczna będzie robiła analizę tego wszystkiego… I ja bym bardzo podpowiadał…</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#JanuszGromek">…a nawet zadał pytanie, co z nauczycielami, którzy mają nauczać tego nowego przedmiotu, żeby, że tak powiem, nie dać się wpuścić w maliny i takie uczelnie jak Collegium Humanum… Chodzi o to, żeby te uczelnie, które będą kształciły…</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dobrze, Panie Senatorze…)</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#JanuszGromek">…były odpowiednio przygotowane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MaciejŻywno">Tylko, Panie Ministrze, mam prośbę.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys: Tak?)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MaciejŻywno">Koncentrujmy się na odpowiedziach na pytania na temat ustawy, Szanowni Państwo, bo nam się faktycznie już zrobiła debata o sporcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PiotrBorys">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PiotrBorys">Spółki… To jest kompetencja MAP. My chcemy opiniować w kontekście widzenia przez spółki strategii rozwoju polskiego sportu, aby ułatwić ewentualne decyzje, ale to nie jest nasza kompetencja, jeśli chodzi o decydowanie.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PiotrBorys">Edukacja zdrowotna, niezwykle ważna. Mamy swoich ekspertów, którzy pracują, kończą pracę nad podstawą programową. Chodzi głównie o aspekty zdrowia fizycznego, a także taki element przeciwdziałania problemom zdrowia psychicznego. Uważamy – i to nie jest nic odkrywczego – że jeśli więcej dzieci zaangażujemy w czynny sport i aktywność fizyczną, to będziemy mieli o wiele mniej sytuacji związanych z problemami zdrowia psychicznego, jest tu absolutnie analogia… I to jest nasz główny wkład w pracę. Pracujemy bardzo dobrze, jak wspomniał pan senator, łącznie z resortami edukacji i zdrowia, i mam nadzieję, że to będzie dobry przedmiot, taki, który uświadomi dzieciom od samego początku, że zdrowe odżywianie, ruch, aktywność fizyczna mają wpływ na nasze życie, na to, gdzie jesteśmy. Chodzi przede wszystkim o budowanie świadomości ucznia, który wie, co dobrze służy zdrowiu fizycznemu, psychicznemu. I te aspekty WF-u, aktywności fizycznej będą tam bardzo mocno podkreślone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MaciejŻywno">Pan senator Komorowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarekKomorowski">Panie Ministrze, mam takie pytania do pana. Pan wspomniał, powiedział w swoim wystąpieniu „Warszawa 2040”. Były takie dyskusje, czy Polska, czyli Warszawa, jest w stanie zrealizować igrzyska w 2036 r., a skoro w 2036 r… Aplikacja jest do roku 2025, a MKOl ma podjąć tę decyzję w 2026 r. Czyli rozumiem, że do igrzysk w 2036 r. nie będziemy aplikować? Czy poważnie rozważamy aplikację w zakresie 2040 r.?</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#MarekKomorowski">Moje pytanie zmierza też do tego, czy na olimpiadzie są rozgrywane zawody w żeglarstwie. Czy Bałtyk na wodach terytorialnych Polski spełnia wymogi do rozegrania takich zawodów na olimpiadzie? A jeżeli nie, to czy jest możliwe, żeby wówczas na jakichś innych wodach rozegrać zawody w takiej dyscyplinie?</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#MarekKomorowski">I kolejne…</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Senator Wadim Tyszkiewicz: Co to ma wspólnego z ustawą?)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MaciejŻywno">Ja rozumiem, Szanowni Państwo, tylko że każdy tu, z każdej strony, nagrzeszył pytaniami nie o ustawę, a o wszystko inne, więc…</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Senator Marek Komorowski: Ale pan minister mówił „Warszawa 2040” w swoim wystąpieniu…)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#MaciejŻywno">Dlatego też… Dobrze. Pan minister, jeśli będzie chciał, to odpowie teraz w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Senator Marek Komorowski: Mam jeszcze jedno pytanie, ale to może po…)</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#MaciejŻywno">To w dalszej kolejności, okej.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#MaciejŻywno">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrBorys">Proszę państwa, faktycznie… To tylko pokazuje, jaki jest deficyt, jeśli chodzi o mówienie, rozmawianie o sporcie. Myślę, że będzie więcej okazji, żeby zainteresować państwa senatorów kwestiami sportu.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PiotrBorys">Warszawa 2040 czy 2036… Realnie mówimy o 2040. Te aplikacje jeszcze się nie otworzyły, to będzie w perspektywie kilku lat. Zanim zgłosimy naszą aplikację… MKOl ma różne podejścia w różnych fazach. Często przydziela 2 państwom, miastom kolejne… Nie wiemy jeszcze, jaki będzie kierunek. My chcemy się optymalnie przygotować, zanim złożymy aplikację. Polska jest największym krajem Europy Środkowo-Wschodniej, a żaden kraj Europy Środkowo-Wschodniej w historii nowożytnych igrzysk nie organizował igrzysk olimpijskich. Żaden kraj Europy Środkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dziękuję bardzo…)</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#komentarz">(Senator Marek Komorowski: Jeszcze żeglarstwo.)</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Panie…)</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PiotrBorys">Mówię o letnich igrzyskach, o nich mówimy. Paryż, Kopenhaga organizowały. No, mówię o mniejszych krajach i mniejszych miastach.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#PiotrBorys">Zawody żeglarskie mogą być rozgrywane w innych miejscach. Zresztą Francja wybrała dokładnie ten model i igrzyska odbywały się w kilku różnych lokalizacjach. Chcę państwu powiedzieć, że chodzi też o to, żebyśmy wystąpili, no, godnie i wiedzieli, w jakim jesteśmy miejscu. Polska dokonała jednego z najpoważniejszych skoków cywilizacyjnych i gospodarczych na świecie. W ciągu tych trzydziestu kilku lat znaleźliśmy się na trzecim miejscu na świecie – rzadko kiedy zdajemy sobie z tego sprawę – wśród krajów, które zwiększyły poziom PKB. 1000%. Przed nami są tylko Chiny – 1300%. Zakładam, że za 16 lat, jeżeli nic złego – odpukać – geopolitycznie się nie wydarzy, będziemy jeszcze bardziej zasobnym krajem. Tak naprawdę dedykujemy te igrzyska i strategię najmłodszemu pokoleniu jako kolejne wyzwanie cywilizacyjne. Francja zbudowała tylko jeden nowy obiekt na igrzyska olimpijskie. Cała reszta sprowadzała się do wykorzystania przestrzeni miejskich, wielkich galerii, istniejącej infrastruktury, z dobudowaniem tylko części widowni. Tak więc teraz, już po Londynie i Paryżu, możemy z tego czerpać, naprawdę, bo to jest dosyć ciekawe podejście, pokazujące, jak optymalizować infrastrukturę sportową. Musimy jeszcze sporo wybudować, ale mamy takie przestrzenie, które pozwolą na to, aby wypełnić je… Wykorzystamy najpiękniejsze miejsca w Warszawie, które zobaczy cały świat, miejmy nadzieję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MaciejŻywno">Pytanie zadaje pan senator Siedlaczek.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Senator Henryk Piotr Siedlaczek: Panie Ministrze… Słychać mnie?)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#MaciejŻywno">Nie.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys: Słychać.)</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest karta? Nie masz karty.)</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#MaciejŻywno">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#MaciejŻywno">To w takim razie w tzw. międzyczasie jeszcze raz pan senator Komorowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MarekKomorowski">Panie Ministrze, jeszcze jedno pytanie, też dotyczące pańskiego wystąpienia. Wszyscy znają powiedzenie – myślę, że wszyscy się do niego przychylają – „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Mówiliśmy… Pan wspominał o różnych programach. Było też jedno pytanie dotyczące tenisa. Tenis to jest sport elitarny. Taka infrastruktura… Wybudowanie kortu to kosztowna sprawa. Czy państwo w resorcie nie rozważają wdrożenia jakiegoś powszechnego programu budowy kortów tenisowych, dostępnego dla wszystkich obywateli? Wybudowanie kortu nie jest prostą sprawą, ponieważ trzeba mieć odpowiedni, duży teren itd., itd. Czy jednak, jeżeli mówimy… A zaangażowanie dzieci, młodzieży po sukcesach, które już od lat są obecne w polskim tenisie… Czy nie byłoby warto jednak opracować jakiś powszechny program i dofinansować to? Nie wiem, może ktoś przygotowałby np. samą nawierzchnię czy infrastrukturę…</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MarekKomorowski">…można by dofinansować ogrodzenie czy oświetlenie. Chodzi o to, żeby nie tylko jednostki publiczne mogły z tego korzystać…</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MarekKomorowski">…lecz także obywatele, dzięki czemu…</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Dziękuję, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#MarekKomorowski">…ten sport stałby się…</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Jest już po czasie.)</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#MarekKomorowski">…bardzo powszechny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PiotrBorys">Rozważamy to, trwają prace, ale przed zakończeniem prac nie sposób o tym mówić, bo każde słowo ma swoje znaczenie. Rozważamy to, rozważamy ten element.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Senator Marek Komorowski: Również w wymiarze powszechnym czy tylko…)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PiotrBorys">Zarówno w wymiarze powszechnym, jak i w wymiarze wyczynowym. Infrastruktura jest elementem niezbędnym do tego, żeby móc powszechnie dać szanse wszystkim tym, którzy chcą korzystać z impulsu płynącego z sukcesów Igi Świątek czy Hurkacza. Tak, rozważamy to. Kiedy będziemy gotowi, przedstawimy to państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MaciejŻywno">Pan senator Siedlaczek jest już gotowy?</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Senator Henryk Piotr Siedlaczek: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Nie będę prosił o udzielenie odpowiedzi teraz, będę prosił o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Przytoczę słowa z pana wypowiedzi, których dotyczy moje pytanie. Jako były dyrektor szkoły pytam o kwestie związane z infrastrukturą szkolną, o której pan wspomniał, o 60 zł za godzinę dla trenerów etc., etc.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Pochodzę z małego środowiska, z małej wioski, z małej szkoły itd., itd. Takie kwestie przerabialiśmy już swego czasu w Polsce i nie ukrywam, że to nawet dobrze funkcjonowało, tylko pojawiają się pytania, jaki pomysł ma na to ministerstwo i czy działa wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej, jeżeli chodzi o udostępnianie obiektów sportowych wchodzących w skład placówek oświatowych, jak będzie wyglądała forma zatrudnienia, w jaki sposób będzie to funkcjonowało we współpracy z jednostką oświatową. Bo to są dodatkowe koszty i to są 2 różne bajki.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Poza tym zapytam bardzo szybko o jeszcze jedną kwestię. Chodzi o udostępnienie, nadzór czasowy itd. Chodzi o niebieskie Orliki. Tutaj przywołuję czasy pana ministra Drzewieckiego. Mówiono też o białych Orlikach. Bardzo fajnie, że mówił pan również o nowych Orlikach, tych, które mają być budowane, ale mnie interesują również te, które już są. Czy państwo jako ministerstwo planujecie ich przegląd, rewitalizację itd.? Ja nie proszę o odpowiedź w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MaciejŻywno">Panie Ministrze, jest prośba o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrBorys">Dobrze, na piśmie. Odpowiem na piśmie, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MaciejŻywno">I ostatnie pytanie. A przynajmniej mam taką nadzieję.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MaciejŻywno">Pan senator Ambrozik. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#RafałAmbrozik">Panie Ministrze, chciałbym zapytać o kwestię wynagrodzenia dla polskich sportowców w podziale na kobiety i mężczyzn. Bo o tym problemie dyskutujemy od wielu, wielu lat i te nierówności nadal są. One występują nie tylko w Polsce, Zachód też się z tym boryka. Najlepszym przykładem jest reprezentantka Polski w piłce nożnej Ewa Pajor, która, jak podają media, w Barcelonie zarabia 500 tysięcy euro rocznie, podczas gdy również wybitny reprezentant Lewandowski zarabia kilkadziesiąt milionów rocznie. Oczywiście wszystko zależy od sponsorów. Jak pan, Panie Ministrze, chce przekonać sponsorów do tego, by jednak finansować kobiety zajmujące się sportem, wyrównywać wysokość tych wynagrodzeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PiotrBorys">Jasne. Dotknął pan oczywiście istotnego problemu. Regulowanie wynagrodzeń w ligach zawodowych leży poza naszą kompetencją, na to wpływu nie mamy. Są sporty bardziej komercyjne i mniej komercyjne. Na to nie mamy dzisiaj wpływu. Możemy tylko posiłkować się pewnym apelem dotyczącym dobrych praktyk.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PiotrBorys">Jeśli chodzi o to, na co mamy wpływ, to podam przykłady tego, jak wspierać kobiety. Przekazaliśmy 40 milionów zł na wsparcie finansowania szkolenia w piłce nożnej dla pierwszych lig i ekstraklasy, aby jeszcze podnieść ich poziom. Oprócz tego mamy 40 milionów zł na certyfikację szkółek piłkarskich, Jest 1 tysiąc 200 takich szkółek. W programie „Klub” mamy 6 tysięcy 800 klubów, w większości są to kluby piłkarskie w małych miejscowościach. Ale dołożyliśmy również segment 6 milionów zł na szkolenie w akademiach piłkarskich dziewczyn, dziewczynek i kobiet. I nagle okazało się, słuchajcie, Szanowni Państwo, że kluby pierwszoligowe, z ekstraklasy powołują w akademiach piłkarskich również sekcje dziewcząt i kobiet. To stało się dzięki tym środkom. Są dodatkowe ligi, które wspieramy, jest kilka różnych rodzajów lig, są to także ligi kobiece.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PiotrBorys">Kobiety, jeżeli chodzi o wynagradzanie poprzez stypendia i nagrody… Wszystkie te osoby, które uzyskały kwalifikacje na różnych poziomach, mistrzostw Europy, mistrzostw świata, igrzysk olimpijskich, i zajęły odpowiednio miejsca od pierwszego do trzeciego, są premiowane nagrodami, a gdy to są miejsca od pierwszego do ósmego, są nagradzane półtorarocznymi bądź dwuletnimi stypendiami. My podnieśliśmy, także dzięki państwa pracy, o 20% te wynagrodzenia, zmieniając podstawę w lipcu, przed igrzyskami. Tutaj są absolutnie te same zasady. Nie ma żadnej różnicy między nagrodą czy stypendium dla kobiet i mężczyzn czy też dla sportowca, który nas reprezentuje w sportach osób z niepełnosprawnościami, i sportowców, którzy rywalizują w analogicznych… Tutaj nie ma żadnych różnic i to wprowadzamy jako nasze działanie rządowe. System wsparcia polskich sportowców przez państwo polskie, czyli nas, ale także przez samorządy, jest głównie systemem stypendialnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MaciejŻywno">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PiotrBorys">Chciałbym bardzo podziękować za pytania i dyskusję. Jestem pod wielkim wrażeniem zaangażowania i dyskusji, która miała miejsce w Senacie. Gorąco zachęcamy do przyjęcia naszej ustawy bez poprawek. Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MaciejŻywno">To jeszcze, Panie Ministrze, nie koniec, bo otwieramy dyskusję… Dziękuję i proszę zająć miejsce, bo przechodzimy do dyskusji, po której jeszcze będzie miał pan okazję zabrać głos. Tak że dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Henryk Siedlaczek.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#MaciejŻywno">Jeszcze przypomnę, że jeśli chodzi o ostatnie pytanie pana senatora Henryka Siedlaczka, to wymagana jest pisemna odpowiedź ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Mój dzisiejszy głos w dyskusji będzie trochę refleksyjny.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Ustawa o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw niewątpliwie ma na celu wprowadzenie do porządku prawnego rozwiązań, które przyczynią się do ograniczenia w polskim sporcie negatywnych czynników, takich jak dyskryminacja, przemoc czy nierówne traktowanie. Postulaty w tym zakresie od wielu lat zgłaszały zarówno organizacje pozarządowe, jak i rzecznik praw obywatelskich. Przepisy wychodzą również naprzeciw propozycjom zgłaszanym w poprzedniej kadencji Sejmu przez parlamentarny zespół do spraw kobiet oraz współpracujących z zespołem ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Przepisy ustawy przewidują także wprowadzenie ochrony kobiet po urodzeniu dziecka czy zapewnienie dodatków do stypendiów dla członków kadry narodowej kontynuujących edukację.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Pomimo olbrzymich sukcesów polskich zawodniczek na polskiej i międzynarodowej arenie rola kobiet w polskim sporcie nadal pozostaje ograniczona. Jedynie w 4 związkach na 70 polskich związków sportowych – to jest 6% – funkcję prezesa sprawuje kobieta. W zaledwie w 17 związkach sportowych – to jest 25% – w zarządzie jest więcej niż 30% kobiet, z kolei w 20 związkach na 70 polskich związków sportowych nie ma ani jednej kobiety w zarządzie. Dlatego uważam, że jednym z kluczowych założeń nowelizacji powinna być poprawa sytuacji kobiet w polskim sporcie poprzez zwiększenie ich roli w procesach decyzyjnych mających miejsce w polskich związkach sportowych. Zaproponowane rozwiązania wpłyną na demokratyzację i poprawę jakości procesów decyzyjnych w polskich związkach sportowych. Jeśli weźmie się pod uwagę fakt, iż zarządy są najważniejszymi organami związków, decydującymi o kierunkach ich działania, definiującymi ich politykę i priorytety, to brak kobiet w zarządach lub ich niewielka liczba mogą skutkować małym wpływem kobiet na funkcjonowanie organizacji, a co za tym idzie, również ich funkcjonowanie w sporcie.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Kolejnym istotnym czynnikiem jest zwiększenie ochrony kobiet zajmujących się wychowaniem dzieci, w tym wprowadzenie ochrony dla mam po urodzeniu dziecka. To głównie kobiety wiedzą, z jakimi dylematami mierzą się przyszłe mamy. Dlatego decyzja Ministerstwa Sportu i Turystyki o wydłużeniu okresu wypłaty stypendiów sportowych z 6 do 12 miesięcy to niezwykle istotny krok w kierunku wyrównania szans w sportowej karierze kobiet. Zawodnicy nie tylko powinni, ale muszą mieć adekwatne wsparcie finansowe w przypadku podejmowania edukacji, a dzięki przyjęciu odpowiednich standardów przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji, w tym standardów dotyczących ochrony małoletnich, odpowiednią ochronę, która zapewni im spokój i wsparcie na każdym etapie kariery sportowej.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Szanowny Panie Marszałku, Szanowni Państwo, jeżeli kobiety nie uczestniczą w wyznaczaniu kierunku rozwoju organizacji, nie mają możliwości podejmowania tematów charakterystycznych dla sportu kobiet, dbania o politykę równościową oraz zapobiegania dyskryminacji i seksizmowi. Obecność kobiet w gremiach decyzyjnych związków sportowych mogłaby wpłynąć pozytywnie także na jakość procesów zarządzania samą organizacją, co jest niewątpliwie jasne. W polskich związkach sportowych, w porównaniu do organizacji międzynarodowych, sport kobiet jest marginalizowany, więc również komisje do spraw kobiet powoływane są w niewielu organizacjach. Brakuje zatem przestrzeni do dyskusji o tym, czym różnią się problemy kobiet i mężczyzn w sporcie i z jakimi problemami zmagają się zawodniczki, trenerki, działaczki oraz kto i w jaki sposób powinien im przeciwdziałać. Brakuje też przestrzeni do refleksji nad tym, dlaczego w Polsce kobiety nie są tak samo jak mężczyźni zachęcane do tego, by uprawiać sport, i co można zrobić, aby tę sytuację zmienić. Z tego m.in. powodu uważam – zgadzam się tutaj z panem senatorem sprawozdawcą Arturem Duninem – że materia nowelizacji, o której dzisiaj jest mowa, jest bardzo doniosła i jest bardzo ważna, bo dotyka problemów, z którymi polski sport zetknął się w ostatnich latach. Zresztą dzisiejsza debata czy dzisiejsze spotkanie z panem ministrem jest tego dowodem.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#HenrykPiotrSiedlaczek">Problemy, niektóre incydentalne, wiązały się z ludzkimi dramatami, z hejtem, którego dzisiaj jest dużo, a niektóre niestety już zdążyły się zakorzenić i wymagają szybkiego rozwiązania. Dlatego proponowane zmiany uważam za konieczne. Poparcia wymaga każda inicjatywa chroniąca sport i polskich sportowców, w tym szczególnie kobiety przed negatywnymi zjawiskami, jakie im towarzyszą. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, głos zabierze pani Ewa Matecka. Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#EwaMatecka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#EwaMatecka">Dziękujemy za tę ustawę. Od wielu lat bowiem tajemnicą poliszynela była tzw. ciemna strona sportu. Mam tutaj na myśli finansowe nieprawidłowości, samowładztwo części działaczy czy stosowanie przemocy itd. Dopiero ta ustawa, Szanowni Państwo, podnosi problem, który w XXI w. nie powinien w ogóle się pojawić, a już na pewno nie na tak olbrzymią skalę. Sport stał się, niestety, w wielu przypadkach przestrzenią dyskryminacji, psychicznej, fizycznej oraz ideologicznej przemocy, a nawet molestowania seksualnego. Wszystko to wywołało taką globalną debatę, globalną dyskusję na temat: sport a prawa człowieka. Przerażeniem napawa również fakt, że często dochodzi do kamuflowania, do ukrywania przypadków zachowań przemocowych i dyskryminacyjnych. Ofiarami tej sytuacji niestety najczęściej padały kobiety, w tym osoby małoletnie. I właśnie to może stanowić dzisiaj swoisty akt oskarżenia, jeżeli mówimy o tak częstych nieprawidłowościach i złych praktykach w sporcie. Podam tylko kilka przykładów. W 2022 r. sejmowa Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki zajęła się ujawnioną przez Onet aferą wokół byłego już prezesa Polskiego Związku Tenisowego. Chodzi o wieloletnią przemoc psychiczną i fizyczną, której miał się dopuszczać wobec zawodników i zawodniczek. Kolejny przykład: w jednej ze szkół mistrzostwa sportowego dochodziło do poniżającego traktowania, znęcania się oraz przypadków molestowania seksualnego zawodniczek przez ich trenera. Kolejny przypadek: postępowanie karne wobec byłego trenera kadry narodowej w kolarstwie górskim i dyrektora sportowego w Polskim Związku Kolarskim oskarżonego o popełnienie przestępstw przeciwko wolności seksualnej. I ostatnia afera, dotycząca Związku Piłki Ręcznej w Polsce: 8 byłych i obecnych pracownic złożyło w federacji zawiadomienie o zachowaniach mogących nosić znamiona mobbingu, molestowania ze strony członka zarządu tego związku.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#EwaMatecka">Ta ustawa nie tylko dokonuje rewolucji systemowej w kształtowaniu zarządów klubów i związków, zgodnie z parytetem, ale – co najważniejsze – wyznacza nowe standardy i określa ważne, istotne procedury. Ta ustawa ma szansę przywrócić godność zawodniczkom i zawodnikom, których znaczenie i ranga jakże często były deprecjonowane.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#EwaMatecka">Nie należą przecież do rzadkości przypadki, kiedy związki sportowe, zamiast wspierać swoich podopiecznych, żerowały na nich, a w skrajnych przypadkach pozbawiały ich podmiotowości. Uzdrowienie tej sytuacji, poprzez zwiększenie transparentności na poziomie decyzji kadrowych, decyzji finansowych, poprzez właściwy dobór władz, według klucza kompetencyjnego, a także zachowanie parytetów, to bardzo ważny, bardzo istotny krok ku normalizacji relacji międzyludzkich w sporcie. Zawodnicy, a zwłaszcza zawodniczki, muszą mieć pewność, że osiąganie przez nich wyników będzie zawsze odbywało się w poczuciu bezpieczeństwa. Muszą być pewni, że choroba, wypadek losowy, zajęcia edukacyjne, ciąża i macierzyństwo nie będą w żadnym razie czynnikiem wykluczającym ich z powrotu do uprawiania sportu. Stąd w tej ustawie tak ważne, arcyważne i bardzo oczekiwane zapisy wyznaczające nowe standardy w sporcie oraz gwarancje prawnomaterialne i proceduralne. Mówimy tu o równym traktowaniu ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie czy światopogląd, przeciwdziałaniu przemocy i dyskryminacji w sporcie, ochronie małoletnich, wsparciu materialnym, wsparciu psychologicznym i ochronie zawodników w zakresie naruszeń tak wyznaczonych standardów. Strażnikami przestrzegania, strażnikami upowszechniania i wdrażania tych nowych standardów, strażnikami nowej jakości w sporcie mają być pełnomocnicy, którzy będą powoływani i wyznaczani przez związki sportowe oraz, co jest bardzo ważne, rzecznik przy ministrze właściwym do spraw kultury fizycznej. Co istotne, rozwiązanie umowy o pracę z pełnomocnikami będzie ważne i będzie mogło nastąpić wtedy, kiedy będzie pełna zgoda wyrażona przez rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#EwaMatecka">I jeszcze jedna, bardzo istotna regulacja, bardzo istotna zmiana. Klub sportowy, związek sportowy, polski związek sportowy oraz spółka zarządzająca ligą zawodową, które nie dopełnią zawartych w ustawie, nałożonych na nich zobowiązań, nie będą mogły otrzymywać finansowania. Finansowanie będzie w takich sytuacjach wstrzymane, zarówno z budżetu państwa, jak i z budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz państwowych funduszy celowych.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#EwaMatecka">Wysoka Izbo, przyjęcie niniejszej ustawy może okazać się absolutnie przełomowe, jako że systemowo z pewnością utrudni ona działania o charakterze seksistowskim, utrudni także tworzenie branżowych koterii i hermetycznie zasklepionych grup działaczy bezprawnie uprawiających samowładztwo. Całym sercem i z wielkim przekonaniem popieram przedłożoną ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Nie ma pana ministra?)</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest, tylko…)</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Poczekam.)</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#MaciejŻywno">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#LeszekCzarnobaj">Rozumiem, że panowie wiernie przekażą panu ministrowi… Przede wszystkim chciałbym dołączyć się do gratulacji dotyczących tej ustawy, bo w sporcie ważna jest pewna sprawa, tzn. sprawa systematyczności i kompleksowego podejścia do problemu. I wiele elementów tu pokazuje, że takie podejście w tej ustawie jest. Ale w związku z tym, że następna debata na temat sportu… Pytania pokazały, że potrzebna jest taka duża debata w polskim parlamencie. Ja chciałbym ją właśnie rozpocząć i powiedzieć, że dobrze by było, żebyśmy kiedyś jeszcze przeprowadzili debatę na temat całej konstrukcji i filozofii funkcjonowania sportu w Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#LeszekCzarnobaj">Czy ja mogę prosić panie o chwilę spokoju?</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Przepraszam, jest prośba…)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#LeszekCzarnobaj">Sorry, staram się słuchać tu i tu, ale wtedy mam problem…</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Pan senator ma podzielną uwagę.)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Później się umówimy na gadanie.)</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#LeszekCzarnobaj">O, właśnie.</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#LeszekCzarnobaj">Wracam ad rem. Szanowni Państwo, Drodzy Panowie – adresuję to do przedstawicieli ministerstwa – wiele padało tu słów w trosce o wszystko to, co dotyczy sportu. Ja chcę powiedzieć, że kiedy w roku 1990 zajmowałem się sportem, m.in. w samorządzie, jako wiceburmistrz, statystyka była przerażająca. Tylko 4% młodych ludzi od IV klasy podstawówki do IV klasy szkoły średniej uprawiało sport. Proszę państwa, 4%. Dzisiaj słyszę o tym, że aktywnie uprawia sport 23% nastolatków. My te 23% w moim mieście osiągaliśmy… zaczęliśmy osiągać w połowie lat dziewięćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#LeszekCzarnobaj">Ale cóż, istotą rzeczy jest powszechność. Panie Ministrze, jeżeli my mówimy o powszechności, i tu się zgadzamy, to powiem, że ta powszechność nie może polegać na tym, że dostępność jest w klubach sportowych. Było tu wspomniane, że są takie kraje jak np. Finlandia, które mają dobre wyniki. A dlaczego mają dobre wyniki? Bo spełniają 3 ważne elementy. Przede wszystkim zakładają one, że pierwszym miejscem, gdzie dziecko spotyka się z ruchem, ze sportem, gdzie kształtuje się jego rozwój fizyczny, społeczny i osobisty – to jest dokładnie zapis ze strategii rozwoju w Finlandii – jest szkoła. A przecież wiemy, jak do tej pory było. Ja myślę, że niewiele się zmieniło od moich czasów w zakresie podejścia do sportu. Ty się źle ruszasz, to na ławkę, a ci, którzy grają, to niech grają. A reszta patrzy. Może troszeczkę się zmieniło, ale niewiele.</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#LeszekCzarnobaj">Kolejny element wiąże się z tym, że zdrowie i styl życia to jest coś, co jest promowane, i jest to w szkole ważny fundament. I my wprowadziliśmy…</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#LeszekCzarnobaj">No i jak ja mam mówić, skoro pan minister będzie słuchał, jak pani senator…</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#LeszekCzarnobaj">My wprowadziliśmy taką rzecz, że fundamentem, początkiem rozwoju sportu w szkole są klasy I–III. Ja nie jestem nauczycielem, ale edukacja to jest mój wielki konik, a sport jest również ściśle związany…</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze przedszkola…)</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#LeszekCzarnobaj">Przedszkola też. Tak, przepraszam, zaczyna się od przedszkoli. Od przedszkola do Opola…</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#LeszekCzarnobaj">Ale klasy I–III – mówię teraz o szkołach podstawowych – to jest fundament. I jeśli dziecko, Panie Ministrze, nie nasiąknie chęcią prowadzenia zdrowego stylu życia itd., to my sobie możemy robić te związki, kluby… A później, kiedy pojawi się parę gwiazd, powiemy: no, my to mamy potęgę w sporcie. Jest system, funkcjonujący w wielu krajach, które mówią, że przywiązują wagę do sportu. Jeżeli chcemy zmierzać w podobnym kierunku, to musimy do tego podejść w sposób systemowy. I pierwszym takim elementem, oczywiście oprócz rodziny i tradycji w rodzinie, jest szkoła. Myśmy wtedy na to postawili, uznaliśmy, że ruch dzieci w klasach I–III jest fundamentem. Ale żeby to robić, to co trzeba mieć? No, infrastrukturę. I jeżeli dzisiaj chcemy o tym mówić, to musimy koncentrować pieniądze na kilku elementach.</u>
          <u xml:id="u-92.19" who="#LeszekCzarnobaj">Po pierwsze, infrastruktura, infrastruktura i infrastruktura. Jeżeli nie będziemy mieli infrastruktury, to możemy sobie opowiadać bajki o sukcesach typu 2%, 3% medali czy 10 medali na olimpiadzie, a nie o tym, na co ten kraj, w sensie jego wielkości, zasługuje.</u>
          <u xml:id="u-92.20" who="#LeszekCzarnobaj">Po drugie, kadra, Panie Ministrze. My wiemy, jaka jest kadra. Tej kadrze trzeba pomóc przywrócić szacunek, bo często się mówi: „a, to nauczyciel WF-u”. Nieraz słyszę w rozmowach: „ci, co uczą matematyki, polskiego, to jest fundament naszej szkoły”. Fundament związany ze zdrowym stylem życia czy ruszaniem się jest takim samym fundamentem, jak fundament tych, którzy świetnie mają opanowaną fizykę, matematykę i chemię. A często się zdarza tak, że ci, którzy są dobrymi sportowcami, mają też dobre rozeznanie w różnego rodzaju naukach ścisłych, przyrodniczych i innych.</u>
          <u xml:id="u-92.21" who="#LeszekCzarnobaj">I następnie, kiedy już funkcjonuje ten dobrze naoliwiony system sportu szkolnego w klubach sportowych, na poziomie gminy, powiatu, przechodzimy dalej, do sportu wyczynowego. I tu też musi być pewien model dotyczący jego finansowania, Panie Ministrze. Czyli, jeżeli mamy kadrę i mamy obiekty, to musi być model finansowania sportu wyczynowego.</u>
          <u xml:id="u-92.22" who="#LeszekCzarnobaj">Ja akurat się z panem ministrem w jednym nie zgadzam. Przecież trudno, żebyśmy się we wszystkim zgadzali. Podał pan nazwę pewnego okręgu, którego nie wymienię, i powiedział, że jest tam fabryka, więc tam dają więcej pieniędzy na sport wyczynowy. Panie Ministrze, a dlaczego akurat w tym województwie mają dawać więcej, a w moim nie? No tamci mają szczęście, że akurat tam powstała fabryka, kopalnia czy inny zakład. I oni mają mieć wszystkie kluby, a pozostali nie?</u>
          <u xml:id="u-92.23" who="#LeszekCzarnobaj">My jako samorządowcy od 1990 r. cały czas się o to dobijamy. Pan minister jest człowiekiem młodym, myślę, wsłuchującym się w nasze głosy. Stwórzmy, Panie Ministrze, system obiektywnego finansowania sportu wyczynowego. Czy on będzie od szkoły średniej, czy on będzie od klasy IV szkoły podstawowej, to jest kwestia do ustalenia. Do ustalenia jest, jaka będzie granica w sporcie wyczynowym, ale nie może być tak, że miejsce urodzenia i pochodzenia determinuje to, co dotyczy uprawiania sportu wyczynowego. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-92.24" who="#LeszekCzarnobaj">Po drugie, Panie Ministrze, tu się naprawdę niewiele zmieniło. Przecież pan wie, jak wygląda kwestia dotycząca tego, żeby dany klub uzyskał wsparcie danej spółki Skarbu Państwa. No, odbywa się to dzięki relacjom osobistym, zabieganiu, chodzeniu, proszeniu itd. Czas z tym skończyć. I są na to proste metody. Teraz ze względu na czas, który mam, nie będę mówił, jak to jest, ale ten problem jest możliwy do rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-92.25" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, ministerstwo sportu, tak jak większość ministerstw, powinno być od rzeczy strategicznych, czyli od wszystkiego tego, co nazywamy strategią. A działania operacyjne zostawcie na poszczególnych szczeblach. Przecież macie tyle roboty. Po co wy się zajmujecie np. tym, które obiekty sportowe finansować, a których nie? No przecież są prostsze metody. Według pewnych kryteriów pulę pieniędzy, jak największą… Bo na infrastrukturę będzie zgoda polityczna zarówno po lewej, jak i po prawej stronie, a także pośrodku. Im więcej pieniędzy na infrastrukturę, tym bardziej będziemy się cieszyć. Ale jeżeli chodzi o przydział tych pieniędzy, to według pewnych kryteriów trzeba je podzielić na subregiony, województwa. A potem zostawcie to marszałkom. Czyli dajcie metodologię obiektywnego podziału. Wiadomo, że ci, którzy mają mniej czy nie mają tej infrastruktury, niestety albo stety, muszą dostać więcej, a ci, którzy mają trochę więcej – trochę mniej. No jakiś system, a nie system taki… Panie Ministrze, wie pan, jak to przebiega. Ogłaszacie konkurs, wszyscy składają wnioski, pieniędzy jest na 5 projektów, a wniosków są 2 tysiące. Tu specjalnie przejaskrawiam, bo może 1 tysiąc 500. I wtedy co się uruchamia? No, uruchamia się posła, senatora, znajomości, mówi się „słuchajcie, tam minister dzieli, więc może”… No, zróbcie to, co dotyczy jak najbardziej obiektywnego systemu rozdziału pieniędzy na inwestycje. Czyli jak najwięcej na inwestycje, jak najwięcej pieniędzy na wsparcie kadry. Chodzi o obiektywne zasady finansowania sportu wyczynowego, żeby każdy, niezależnie od miejsca, w którym się urodził i z którego pochodzi, miał takie same szanse funkcjonowania w sporcie wyczynowym. Te miliardy, o których pan minister tutaj mówił, cieszą, może będzie tego więcej, ale im więcej obiektywizmu, im mniej pracy – sorry, ale to powiem – w ministerstwie nad dokładnym rozdziałem, a więcej nad ustanowieniem zasad, tym korzystniejsze to będzie dla polskiego sportu. Może to jest głos odosobniony, Panie Ministrze, ale cieszę się, że pan go wysłuchał, bo w tej ciągłej pracy, którą pan ma, gdy pana spotykam, nawet nie mamy czasu o tym porozmawiać, a dzisiaj mieliśmy czas na to, żeby sobie o tym w jakikolwiek sposób porozmawiać. Dziękuję, Panie Ministrze, i mam nadzieję, że kilka elementów z tego, co powiedziałem, zostanie wykorzystanych.</u>
          <u xml:id="u-92.26" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-92.27" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję. Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Krzysztof Bieńkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Korzystając z okazji, że mówimy o sporcie i o jego powszechności…</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Przepraszam, ale teraz to ja poproszę, żebyśmy wysłuchali…)</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#KrzysztofBieńkowski">Jeśli chodzi o powszechność sportu, to tutaj ponad podziałami zgodzę się, że ona powinna zaczynać się w szkole – w szkole, gdzie są prowadzone przez nauczycieli lekcje WF-u. Ale powinny być też dodatkowe lekcje po zajęciach, organizowane dla chętnych uczniów. To jest najbardziej powszechna metoda.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Szkoły podstawowe.)</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#KrzysztofBieńkowski">Być może trzeba zmienić w tym zakresie Kartę Nauczyciela, żeby nauczyciele WF-u chętniej uczestniczyli…</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Ja tego nie zgłaszałem.)</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#KrzysztofBieńkowski">…w takich formach zajęć dla uczniów i żeby byli opiekunami. Ale tu, w tym względzie naprawdę istnieje możliwość dużej poprawy.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#KrzysztofBieńkowski">Również ponad podziałami – bo pani senator wypowiadała się tutaj o ochronie przed molestowaniem, o ochronie przed dyskryminacją w sporcie, szczególnie kobiet… Ja chciałbym wesprzeć to zdanie również w tym względzie. Jest wielka dyskryminacja i faktycznie nie ma równouprawnienia w zakresie ochrony przed molestowaniem, ale także w zakresie, Szanowni Państwo, uczestnictwa w zawodach na zasadzie fair play. Otóż 3 lata temu na olimpiadzie w Tokio po raz pierwszy dopuszczono do startu osoby transpłciowe. Przeważnie dzieje się tak, że te osoby odnoszą sukcesy po transwersji z mężczyzny w kobietę, a nie odwrotnie. I to wydaje mi się wielką dyskryminacją kobiet, które też może za mało o tym mówią. Może nieraz nie mówimy tego wprost w debatach, ze względu na poprawność polityczną, ale kobiety w tym zakresie są bardzo dyskryminowane. Współczuję im, ponieważ nieraz pracują całe życie, żeby osiągnąć upragniony sukces w danej dziedzinie, a mężczyzna, który jest osobą transpłciową, tzn. w tej chwili jest kobietą i został dopuszczony do zawodów… Uważam, że on wygrywa tę rywalizację sportową w nieuczciwych warunkach, co podcina skrzydła kobietom. A więc albo mówimy o płciach, rozgraniczamy sporty na męskie i żeńskie…</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#komentarz">(Senator Artur Dunin: Ale to nie ta ustawa…)</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#KrzysztofBieńkowski">…i tak traktujemy zawody sportowe, albo w ogóle nie mówmy o płciach – wtedy startujemy, jeśli chodzi o płeć męską i żeńską, razem, uprawiamy sporty razem, no i wtedy nie będzie przyczyn tej dyskryminacji albo dyskusji o tym, czy ktoś jest mężczyzną, czy ktoś jest kobietą itd. Pamiętajmy o tym, że to jest przeważnie ruch w jedną stronę. I cały czas to kobiety cierpią na tym, że się dyskutuje o tym, czy ktoś jest kobietą, czy nie. Bo wszyscy ci, którzy chcą w ten sposób zdobyć medal w sporcie, stają się kobietami, a nie na odwrót, tzn. nie jest tak, że kobiety, które zmieniły płeć na męską, startują w zawodach męskich i próbują tam zdobyć laury. To jest wielka dyskryminacja i o tym trzeba dyskutować. Albo patrzymy na płeć, albo na nią nie patrzymy, ale wtedy walczymy na zupełnie innych zasadach. Bo w tej chwili – tak uważam – te zasady to nie są zasady fair play, one nie są tu zachowane. Poza tym dochodzi do wielu innych sytuacji… Tak więc tutaj popieram – i rozszerzam – stanowisko pani senator Mateckiej, która mówiła o dyskryminacji, o ochronie kobiet. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MaciejŻywno">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że głos w dyskusji do protokołu złożyli panie i panowie senatorowie: Durlak Wiktor, Gromek Janusz, Kaliszuk Ewa, Kołacz-Leszczyńska Agnieszka, Konieczny Wojciech, Piotrowska Jolanta, Sekuła Joanna, Szejnfeld Adam, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#MaciejŻywno">Czy pan minister chce powiedzieć słowo podsumowania na koniec?</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys: Nie, bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze. Dziękuję za udział w posiedzeniu. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 213, a sprawozdanie komisji – w druku nr 213 A.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Artura Dunina o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#ArturDunin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#ArturDunin">W imieniu Komisji Infrastruktury chciałbym przedstawić sprawozdanie z prac nad ustawą o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#ArturDunin">Szanowni Państwo, ustawa tak naprawdę – króciutko powiem, bo nie ma co o tym dużo mówić – dotyczy zmiany wejścia w życie spraw związanych z cyfryzacją zasobu geodezyjnego, tzw. map zasadniczych. Chcę państwu powiedzieć, że to już chyba piąty raz, Panie Ministrze, kiedy przesuwany jest termin wejścia w życie mapy cyfrowej, tak potrzebnej zwłaszcza w dzisiejszych czasach rozwoju technologicznego kraju, ale przede wszystkim w związku z obronnością. Mapa zasadnicza to podstawa do wszystkich tzw. nakładek infrastrukturalnych, które są istotnym elementem każdej inwestycji, ale również obronności kraju.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#ArturDunin">Szanowni Państwo, do tej pory, zgodnie z informacją głównego geodety kraju – pozdrawiam panią – 232 powiaty wykonały w całości mapę zasadniczą, mają mapę zasadniczą w postaci cyfrowej. Żebyście państwo też wiedzieli… To są bazy danych ewidencji gruntów, budynków i lokali, bazy danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, bazy danych obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie standardowych opracowań w kartografii. Nie będę wchodził w szczegóły, bo to… Skala 1:500, 1:5000… Szanowni Państwo, jeszcze jedna baza danych, baza danych szczegółowych osnów geodezyjnych, która służy do pomiaru wszystkich elementów infrastruktury i ziemi tak naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#ArturDunin">Szanowni Państwo, wiele powiatów niestety do tej pory jeszcze… Może nie to, że nie rozpoczęło prac, bo może i rozpoczęło, ale one zgłaszały informację, że nie zdążą do końca tego roku. A miały to wykonać do końca tego roku. Ministerstwo, wspólnie z głównym geodetą kraju, po rozmowach z powiatami – bo starostwa powiatowe odpowiadają za tworzenie i prowadzenie zasobu geodezyjnego, zmiany mapy zasadniczej analogowej w mapę cyfrową – proponuje w tej ustawie przedłużenie terminu do roku 2027, do 31 grudnia roku 2027.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#ArturDunin">Ustawa jest dobrze przygotowana, bo, tak jak mówię, dotyczy tylko zmiany terminu wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#ArturDunin">Drobna uwaga, bo mówimy również o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tu też jest zmiana, wynikająca z kwestii związanych z wejściem w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#ArturDunin">Nie było żadnych uwag ze strony biura. Bardzo serdecznie dziękuję pani legislator za pracę. Pani legislator nie zgłosiła żadnych uwag do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#ArturDunin">Chcę też państwu powiedzieć, że była poprawka zgłoszona przez pana przewodniczącego, żeby o dodatkowe 2 lata wydłużyć ten okres. Komisja, większość komisji nie podzieliła tego zdania, przyjęła stanowisko ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#ArturDunin">Prosiłbym Wysoką Izbę o przyjęcie bez poprawek tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę senatora Jana Hamerskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania mniejszości Komisji Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JanHamerski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Nie słychać, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#JanHamerski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#JanHamerski">To jest oczywiście, tak jak sprawozdawca wspomniał, zadanie rządowe realizowane przez powiaty. Pan minister był uprzejmy szczegółowo przedstawić sytuację na dzień dzisiejszy. Wynika z tego, tak jak wspomniał senator Dunin, że kilkadziesiąt powiatów jeszcze tego zadania nie zakończyło.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#JanHamerski">Pragnę powiedzieć, że przedstawiciele tych niektórych powiatów, którzy przedstawiali taką informację panu ministrowi, planowali zakończenie tych prac aż do 2035 czy 2037 r. Moja sugestia była taka – i taki jest wniosek mniejszości – aby realizację tego zadania przedłużyć nie o 2 lata, jak sugeruje tutaj pan minister z ministerstwa, a o 4 lata – do 2029 r.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#JanHamerski">Pan minister obiecał, że prześle do sekretariatu naszej Komisji Infrastruktury szczegółową informację. Senatorowie byli zainteresowani, które z powiatów z ich subregionów tego zadania jeszcze nie zrealizowały, tak aby ewentualnie – no, może brzydko to zabrzmi – wywrzeć pewną presję… Chodzi po prostu o to, aby ze względu na to bardzo ważne zadanie, które realizują, zobligować te powiaty do aktywniejszego działania w tej materii. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#komentarz">(Senator Artur Dunin: Ale będą 3 lata. Do 2027 r., o 3 lata przedłużamy…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę. I proszę oczywiście o wskazanie, do którego z panów senatorów sprawozdawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JózefZając">Do pana senatora… Chciałbym powiedzieć, że ze względów wyjątkowo osobistych będę głosował za przedłużeniem tego terminu. No, może nie tyle moje prywatne sprawy tak mi nakazują, co wiadomości z okolicy, gdzie dzieje się coś, co można nazwać geodezyjną sodomą i gomorą. Osobiście doświadczyłem tego, jak przywożeni, pożal się Boże, geodeci chcieli mi najpierw odciąć połowę działki, później odcięli tylko część w pobliżu domu, a kiedy sąsiad zwrócił moją uwagę na to, że moją część ziemi przypisano jemu… No, musieliśmy wystąpić na drogę sądową i on musiał się przyznać do…</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Panie Senatorze, jakie jest pytanie? To nie jest część dyskusyjna. Pytanie, proszę.)</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#JózefZając">Tak, tak. Zaraz będzie pytanie, tylko przedstawię…</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: To już czas.)</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#JózefZając">…sprawę.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#JózefZając">I on musiał się przyznać, że jest winnym tego, że wszedł w posiadanie części mojej działki, którą przypisali mu geodeci, przeciągając linijkę. W całej okolicy aż kipi…</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Panie Senatorze, proszę o pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#JózefZając">Pytanie: dlaczego musimy kończyć to teraz, skoro nadal jest ogrom zamieszania w terenie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MaciejŻywno">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#ArturDunin">Już odpowiadam. Mapa zasadnicza to nie jest to, o czym pan mówi. To są bardziej sprawy ewidencji gruntów, budynków i lokali, ich własności, a to nie dotyczy tej sprawy. Tu chodzi o digitalizację, o cyfryzację zasobu, który dzisiaj jest w powiatach. Tak jak powiedziałem na samym początku, ustawa weszła w 2010 r. i było 6 czy 7 lat na przygotowanie tej mapy zasadniczej, czyli cyfrowej. Powiaty tego nie wykonały. Kolejne rządy przedłużały to kilkakrotnie, to będzie piąty raz, kiedy jest przedłużany termin wejścia w życie mapy cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#ArturDunin">Sprawa pana… Ja jestem geodetą z zawodu i bardzo bym prosił, żeby nie wrzucać wszystkich do jednego worka. Myślę, że dane, które były zebrane… Mogą wystąpić błędy – sam prowadziłem takie postępowania, jak prowadziłem własną działalność geodezyjną – spowodowane złymi zapisami w księgach wieczystych. Czyli to nie geodeci to robili. Chcę państwu powiedzieć… Pana sprawa i te sprawy, o których pan wspomina, a myślę, że każdy z państwa miał jakieś tam przygody, jeśli chodzi o sprawy geodezyjne… Sprawy prawne nie dotyczą tej ustawy i spraw związanych z cyfryzacją zasobu państwowego. Ja tego nie powiedziałem, ale jest deklaracja ministerstwa i głównego geodety kraju, że będą rozmowy. Tu pan przewodniczący potwierdzi – piątego i szóstego mają być spotkania z tymi powiatami, które jeszcze mają problem z cyfryzacją. Dostaniemy też informacje, jak te rozmowy przebiegły. Ale co jest ważne? Główny geodeta kraju zadeklarował, stworzył program, który również finansowo pomoże tym powiatom, które sobie nie radziły. Niestety jest tak, że lepiej wybudować metr chodnika, niż dać pieniądze na cyfryzację. Tak niestety w wielu powiatach bywa. Dlatego bardzo się cieszę, że ministerstwo i główny geodeta kraju będą pomagać tym powiatom, które… Bo są powiaty… Wiadomo, jak jest w powiatach – pieniądze są znaczone, nie zawsze na wszystko wystarcza. Pobierane opłaty za udostępnienie danych z bazy danych, a to jest zasób państwowy… Są pobierane pieniądze, ale one nie wystarczają na rozwój geodezji, która, chcę to państwu powiedzieć, jest podstawą każdej inwestycji w kraju, każdej inwestycji. To od geodetów jest pierwszy wpis w dzienniku budowy, ostatnim wpisem w dzienniku budowy też jest zapis od geodety. To właśnie na bazie mapy zasadniczej, tzw. mapy do celów projektowych, jest wkreślana infrastruktura podziemna, naziemna. Tak naprawdę z dobrą cyfryzacją geodezji na pewno pójdziemy szybciej, sprawniej do przodu, jeśli chodzi o inwestycje w Polsce. Ale będę się upierał, że te 3 lata, które ministerstwo daje na cyfryzację powiatom, które nie zakończyły… Wiele powiatów, chcę państwu powiedzieć, i tu będę powoływał się na słowa pana ministra, zadeklarowało uzupełnienie do końca 2024, już 2024, wszystkich… Jest kilka powiatów, które, tak jak powiedział pan przewodniczący, dały sobie dość długi czas na wykonanie tych spraw, ale tak jak ministerstwo i główny geodeta kraju my wierzymy, że te rzeczy, które już zrobiły te powiaty, pozwolą w ciągu 3 lat przekazać całość jako mapę cyfrową w systemie zasobu państwowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do senatorów sprawozdawców? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie pana ministra Michała Jarosa ze współpracownikami oraz wspomnianą już dzisiaj panią Alicję Kulkę, głównego geodetę kraju.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#MaciejŻywno">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MichałJaros">Przedłożony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw zakłada 2 zasadnicze zmiany. Pierwsza to jest wydłużenie do 31 grudnia 2027 r. terminu przejściowego w ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne, w którym dopuszczona została możliwość prowadzenia przez starostów mapy zasadniczej w postaci wektorowej lub w postaci rastrowej uzupełnianej systematycznie danymi wektorowymi.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#MichałJaros">Druga to wyeliminowanie z ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zdublowanego przepisu o wejściu w życie obowiązku sporządzania zwiększonego zakresu danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz przesunięcie terminu rozszerzenia zakresu danych przestrzennych dla planów miejscowych z 1 stycznia 2025 r. na 1 stycznia 2026 r.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#MichałJaros">Sprawne procedowanie nowelizacji ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne jest niezbędne z uwagi na potrzebę wprowadzenia obu zmian przed 1 stycznia 2025 r. Zgodnie z informacją przekazaną przez głównego geodetę kraju, który jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach geodezji i kartografii, organy administracji geodezyjnej i kartograficznej odpowiedzialne za realizację obowiązku utworzenia baz danych, z których tworzona jest mapa zasadnicza, m.in. baz danych ewidencji gruntów i budynków oraz geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, nie dotrzymają ustawowego terminu 31 grudnia 2024 r. przewidzianego na utworzenie baz danych.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#MichałJaros">Pan senator sprawozdawca wspominał przed chwilą o tym, że wcześniej były 4 zmiany. Ustawa weszła w życie 4 marca 2010 r. i do końca 2013 r. starostwa powiatowe miały obowiązek utworzyć mapy zasadnicze. Ten termin był przesuwany na rok 2016, 2023 i 2024. Wiemy o tym, że 148 powiatów w chwili, kiedy procedowaliśmy ustawę w ministerstwie, nie miało przygotowanych map zasadniczych. Wiele z tych 148 powiatów zakończy ten proces… Jak państwo senatorowie będą chcieli, to oczywiście przedstawię informację, które to powiaty. Powiaty zadeklarowały zakończenie tego procesu do 2024 r., utworzenie tych baz danych, tej mapy zasadniczej. Ale 148 powiatów zaznaczyliśmy jako powiaty, które nie zdążą utworzyć map zasadniczych, w związku z tym potrzebne jest oczywiście przedłużenie tego terminu. On jest optymalny. Mówię oczywiście o 3 latach, dlatego że 3 lata to jest okres wystarczający do tego, żeby proces, jeżeli nie został rozpoczęty, rozpocząć i wdrożyć mapy zasadnicze. A jeżeli wydłużymy ten okres o kolejne 2 lata, to łącznie będzie 5 lat. Proszę mi wierzyć, to nie będzie mobilizujące, tylko demobilizujące. Sugestia, która była przedstawiana w izbie niższej parlamentu, żeby wydłużyć ten okres, jest, naszym zdaniem, niezasadna. Prosiłbym o to, żebyśmy przyjęli ustawę z tym 3-letnim okresem przedłużenia możliwości utworzenia map zasadniczych.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#MichałJaros">Powiaty…</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Bieńkowski: A będą jakieś narzędzia mobilizacji?)</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#MichałJaros">Tak. Mogę później… Oczywiście jeżeli będą pytania, to z przyjemnością na nie odpowiem. Narzędzia mobilizacji – tak. Ale nie ma niczego takiego, żebyśmy wprowadzali jakiekolwiek kary, które by wynikały wprost z ustaw. Możemy tylko i wyłącznie dobrą współpracą i środkami zewnętrznymi, europejskimi, a także dedykowanymi przez wojewodów na rzecz poszczególnych powiatów… Jak będzie pytanie, to rozszerzę tę informację.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#MichałJaros">Powiaty, które nie utworzą do 31 grudnia baz danych, na podstawie których generowana jest mapa zasadnicza, 1 stycznia 2025 r. utracą podstawę prawną do prowadzenia i udostępnienia mapy zasadniczej, co spowoduje negatywne skutki dla uczestników procesu inwestycyjnego. Brak możliwości udostępniania mapy zasadniczej negatywnie wpłynie na wiele procesów inwestycyjno-budowlanych, w których mapa jest wykorzystywana jako podkład do projektowania, sytuowania obiektów budowlanych, w tym przede wszystkim budowy przyłączy, dla których co do zasady sporządza się plan sytuacyjny na kopii aktualnej mapy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#MichałJaros">Dodatkowo w nowelizacji zawarta została również zmiana ustawy, o której wcześniej wspominałem, ustawy z 2023 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z dniem 1 stycznia 2025 r. nałożono obowiązek sporządzania zwiększonego zakresu danych przestrzennych dla planów miejscowych. Samorządy lokalne wnioskują o przesunięcie terminu rozszerzenia zakresu danych przestrzennych dla planów miejscowych w związku z obciążeniem gmin w tym samym czasie obowiązkiem sporządzenia planów ogólnych. Zapewne wszystkie panie senatorki i panowie senatorowie mają wiedzę na ten temat. Bo samorządy pracują też nad planami ogólnymi i to jest dzisiaj priorytet. To jest też związane z Krajowym Planem Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#MichałJaros">Ważne jest, aby termin został przesunięty o rok, tj. na 1 stycznia 2026 r. Brak zmiany terminu wprowadzi bowiem istotne nowe obowiązki dla gmin w zakresie sporządzania planów miejscowych, co może skutkować spowolnieniem procesu inwestycyjnego, może też negatywnie wpłynąć na termin sporządzenia planów ogólnych, ponieważ nowe obowiązki dodatkowo obciążą wydziały gminne i zajmujące się sporządzaniem dokumentów planistycznych.</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku, mając na względzie wagę projektowanych zmian, proszę o przyjęcie przez Wysoki Senat tej ustawy bez poprawek. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MaciejŻywno">Proszę zostać, bo na pewno będą pytania, już mam senatorów na liście.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Michał Jaros: Wezmę tylko notatki, dobrze?)</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#MaciejŻywno">Może pan minister również odpowiadać z miejsca, jak tak będzie wygodniej, nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#MaciejŻywno">Pierwsze pytanie zadaje pan senator Ambrozik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#RafałAmbrozik">Panie Ministrze, w uzasadnieniu do ustawy czytamy, że część powiatów nie zdąży wypełnić tego obowiązku do końca 2027 r. Jest tam liczba 18 powiatów, które uzyskają specjalne wsparcie. Chciałbym zapytać, na czym to wsparcie będzie polegać i czy jest gwarancja, że po udzieleniu tego wparcia jednak ten termin zostanie przez nie dochowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Senatorze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MichałJaros">Oczywiście ja nie daję gwarancji, że tych 18 powiatów zakończy proces tworzenia map zasadniczych. To nie jest tak, że… Ja nie mogę tego za nikogo zadeklarować. Ja lubię dawać słowo w kwestii czegoś, na co mam wpływ. Niemniej jednak tutaj to jest niestety kwestia powiatów. Ja mogę odczytać listę tych powiatów, które nie złożyły nam takiej deklaracji, że zakończą proces w roku 2027.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Senator Rafał Ambrozik: To bardzo proszę, jeżeli…)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#MichałJaros">Oczywiście. I też przedstawię daty, z którymi… Te poszczególne powiaty poinformowały nas o takich możliwych datach planowanego zakończenia tego procesu. Tak więc w województwie kujawsko-pomorskim: Włocławek – 2029 r. Województwo lubuskie: powiat krośnieński – 2028 r.; powiat nowosolski – 2031 r. Województwo łódzkie: powiat bełchatowski – 2033 r.; powiat łaski – 2030 r.; powiat pabianicki – bez deklaracji, tak więc nie wiemy, kiedy realnie; powiat pajęczański – 2030 r.; powiat radomszczański – 2029 r.; powiat sieradzki – tutaj też nie mamy deklaracji; powiat wieluński – 2030 r. Województwo małopolskie: powiat nowosądecki – 2035 r.; Nowy Sącz – również w tym roku, w 2035 r. Jeśli chodzi o województwo podlaskie, to powiat białostocki jest rekordzistą, zadeklarował, że zakończy mapę zasadniczą w roku 2037 r., Przypomnę, że od 2010 r. to jest 27 lat. Czyli ćwierć wieku starczy in na to, żeby przygotować mapę zasadniczą. Nie jest to powód do dumy, tak powiem.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#komentarz">(Senator Marek Komorowski: To jest największy powiat w kraju.)</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Żywno: Panie Senatorze, to w pytaniach, okej?)</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#MichałJaros">Wszystko, że tak powiem… Ja zaraz…</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#MichałJaros">Województwo śląskie: powiat raciborski – 2028 r.; Ruda Śląska – 2030 r. Województwo świętokrzyskie: powiat kazimierski – 2030 r. Województwo wielkopolskie: powiat gostyński – 2028 r., powiat szamotulski – 2028 r.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#MichałJaros">Ze 148 powiatów… Wiele z tych powiatów, które zadeklarowały, że nie zakończą wspomnianego procesu do końca tego roku, utworzy te bazy. Bo powiedziałem o tej liczbie, a już wiemy, że np. Radom zakończył tworzenie mapy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#MichałJaros">Niemniej jednak pan senator raczył zapytać o to, co jeszcze możemy zrobić. To ja odpowiadam, że oczywiście… W tej chwili, dzisiaj, zastępca głównego geodety prowadzi spotkania z tymi… I dziś, i jutro będą odbywały się spotkania z przedstawicielami tych 18 powiatów, które zadeklarowały, że nie są w stanie zakończyć wspomnianego procesu do 2027 r. Chcemy też wiedzieć, czego tak naprawdę od nas oczekują. W przypadku wielu powiatów będą uruchomione dodatkowe środki z funduszy europejskich na rzecz rozwoju cyfryzacji. To są 253 miliony zł. I może być ich jeszcze więcej. Jeśli chodzi o środki, które mogą wpływać, to są to środki europejskie z regionalnych programów operacyjnych. Poza tym, Szanowni Państwo, wojewodowie przeznaczyli środki w poszczególnych województwach dla poszczególnych powiatów. Zaraz państwu to przedstawię… Okej, mam, serdecznie dziękuję, Panie Dyrektorze. Wojewoda dolnośląski zadeklarował 421 tysięcy zł, wojewoda kujawsko-pomorski – 107 tysięcy zł, wojewoda lubelski – 170 tysięcy zł, lubuski – 1 milion 890 tysięcy zł, wojewoda łódzki – 1 milion 988 tysięcy zł, małopolski – 1 milion 226 tysięcy zł, wojewoda mazowiecki – 1 milion 150 tysięcy zł, podlaski – 828 tysięcy zł. To są… A przepraszam, pani główna geodeta podpowiada, że województwo śląskie zadeklarowało 600 tysięcy zł. Reasumując, powiem, że chodzi tu o: po pierwsze, środki europejskie w ramach programu rozwoju cyfryzacji, po drugie, regionalne programy operacyjne, po trzecie, środki wojewodów, a po czwarte o to, że główny geodeta oraz jego współpracownicy dołożą wszelkich starań, żeby nie tylko przepytać i odpytać poszczególne powiaty, lecz także im w jakimś stopniu pomóc, tak żeby mogły one te mapy przygotować. Bo mówiąc wprost, termin do 2027 r… Te 3 lata w zupełności wystarczą na rozpoczęcie pewnego procesu. Jeżeli państwo będą zainteresowani, to ja mam też informację, które bazy danych są rozpoczęte, które są zakończone, w ilu powiatach. Jeżeli będzie taka potrzeba, to oczywiście tę informację przedstawię. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#MaciejŻywno">Pytanie zadaje pani senator Halina Bieda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#HalinaBieda">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#HalinaBieda">Ja tak naprawdę, kontynuując kwestię, którą mój poprzednik wskazał, chciałam właśnie o to poprosić. Bo byłoby nam zdecydowanie łatwiej monitować sprawy w naszych okręgach, gdybyśmy mogli taką informację otrzymać. To, co pan minister przed chwilą przeczytał, informacja o tym, jak jest w poszczególnych województwach, które województwa w ogóle jeszcze tego nie zaczęły, jakie są środki od naszych wojewodów… Ale chodzi też o informacje z tych stu kilkunastu, które są w trakcie… Uważam, że będzie to dla nas pomocne, a chcemy też wesprzeć państwa działania, gdyż sądzę, że jest to słuszny kierunek. Tak że po prostu mailem tym, którzy będą chętni, to wysłać… Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Michał Jaros: Dziękuję, Pani… Panie Marszałku, mogę?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MaciejŻywno">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MichałJaros">Serdecznie dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MichałJaros">Pani Senator, oczywiście taką informację prześlemy, ale jeśli mógłbym prosić… Prześlemy tę informację po zakończeniu spotkań z przedstawicielami tych 18 powiatów. Spotkania zakończą się jutro, w związku z czym na początku przyszłego tygodnia wyślemy do państwa pełną informację na temat tych powiatów, które rozpoczęły proces, tych powiatów, które go kontynuują i zakończą do 2027 r., i tych powiatów, które z jakichś względów zadeklarowały, że nie dadzą rady zakończyć tego procesu do 2027 r., ale też z sugestią, co możemy jeszcze dodatkowo zrobić, oraz wraz z informacją o środkach, które są przeznaczone na tego typu działania, w podziale na województwa, ze wskazaniem środków europejskich, tych z regionalnych programów operacyjnych, a przede wszystkim tych na rozwój cyfryzacji, z tzw. FERC, czyli Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy. Takie informacje wszyscy państwo, panie senatorki i panowie senatorowie, otrzymają.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Senator Halina Bieda: Bardzo dziękujemy. Widzę, że jest więcej chętnych, to może pani marszałek by nam to potem rozesłała… Można też jakoś inaczej to zrobić, tak żeby każdy to dostał. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#MichałJaros">Wpłynie to do sekretariatu Komisji Infrastruktury i poproszę w sekretariacie, żeby do wszystkich senatorek i senatorów zostało rozesłane.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Senator Halina Bieda: Dziękujemy bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Rafał Grupiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#RafałGrupiński">Pytanie zadaje pan senator Ryszard Brejza. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#RyszardBrejza">Panie Ministrze, jakie przyczyny spowodowały to, że nie wszystkie powiaty wykonały te zadania? Pan minister podawał argumenty niektórych powiatów i wychwyciłem jeden taki, z którym trudno mi się zgodzić, a mianowicie taki, że samorządy zaangażowane są w tej chwili w prace związane z przygotowaniem planów miejscowych. Rzeczywiście plany miejscowe muszą być uchwalone do końca przyszłego roku, tylko że samorządy… Ale jakie samorządy? Gminy, a nie powiaty, czyli to zupełnie inny poziom. Podawanie tego typu argumentu… Ja akurat z tym się nie zgodzę. Mało tego, czy pan minister zgadza się, że nieprzygotowanie w terminie przez powiaty tychże planów może być przyczyną pewnych problemów z przygotowaniem planów ogólnych, pewnej dyskryminacji gmin, podziału na te, które mają dostęp do map cyfrowych, i na te, które nie mają do nich dostępu i nadal muszą pracować na wektorowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#RafałGrupiński">Panie Ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MichałJaros">Plan ogólny można przygotować na podstawie innych dokumentów niż te…</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Brejza: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#MichałJaros">Ale ja też mówiłem o… Bo są gminy, które są też miastami na prawach powiatu, i one przygotowują w swoim zakresie plany ogólne. Tutaj o tę kwestię chodziło. Ale mogę też powiedzieć, że przyczyny braku realizacji przedmiotowego zadania mogą być oczywiście różne. To zależy też od stopnia cyfryzacji materiałów zgromadzonych w powiatowych zasobach geodezyjnych i kartograficznych, które stanowią podstawę do tworzenia baz danych. Powodem może być np. nieprzekazanie przez wojewodów wystarczających środków finansowych na to zadanie, niewystarczające zaangażowanie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie cyfryzacji geodezji i kartografii. Może tak być i ze względu na inne pilniejsze zadania, które są w wielu powiatach. Tutaj też, mówiąc wprost, chciałbym przeanalizować, czy to rzeczywiście jest tak, że np. miasta na prawach powiatu czy powiaty, które są powiatami skupionymi wokół dużych ośrodków miejskich… Nie ma reguły. Rzeczywiście jest tak, że w wielu przypadkach po prostu chodzi o inne zadania, że po prostu nie wszystkie powiaty chciały podjąć się realizacji, że nie było wystarczających środków itd. W związku z tym my, widząc to, wychodzimy naprzeciw. I nie mówimy tylko i wyłącznie o korzystaniu ze środków europejskich, ale chociażby ze wsparcia wojewodów, i o większym zaangażowaniu głównego geodety. Chcemy zmobilizować starostwa powiatowe do tego, żeby zrealizowały to zadanie w terminie do 2027 r. I taką informację po pierwszych spotkaniach oczywiście już ma pani główna geodeta, Panie Senatorze, ale… W 2 pierwszych spotkaniach pani główna geodeta uczestniczyła, te spotkania trwają. Na początku tygodnia otrzymacie państwo pełną informację na temat tego, jaki jest efekt i czy, że tak powiem, uda nam się ich zmobilizować, ale wydaje mi się… My dołożymy wszelkich starań, żeby nie tylko środki, fundusze wpłynęły na to, ale też żeby było pełne wsparcie z naszej strony, takie, powiedziałbym, techniczne, merytoryczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Brejza: Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#RafałGrupiński">Pytanie zadaje pan senator Przemysław Błaszczyk. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panie Ministrze, chciałbym zapytać, czy ministerstwo zauważa problem – a takie problemy nawet w moich powiatach wystąpiły – że jest ograniczona możliwość pozyskania geodetów do wydziałów geodezyjnych. Związane to jest z finansami, wynagrodzeniem, jakie starostwo może zaproponować. Nawet na stanowiskach kierowniczych nie mamy geodetów. Są też takie przypadki, że powiaty się wspierają w tej kwestii tak, że geodeta ma 1/2 etatu czy 1/4 etatu w wydziale geodezyjnym w powiecie. Czy widzicie ten problem? I czy jest jakiś pomysł na rozwiązanie tego problemu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MichałJaros">Dziękuję, Szanowny Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Senatorze, dostrzegamy tę kwestię, ale nie mogę dzisiaj odpowiedzieć, że mamy kompleksowe rozwiązanie tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#MichałJaros">Słusznie podpowiada mi pani główna geodeta, że są województwa, w których naprawdę jest problem z…</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Z obsadzeniem tych stanowisk.)</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#MichałJaros">…obsadzeniem tych stanowisk. Tak więc mamy tego świadomość, ale to jest… Oczywiście to w jakimś stopniu koresponduje z tą ustawą, ale wychodzi trochę poza jej zakres. Postaram się przygotować odpowiedź dla pana senatora w przyszłym tygodniu. Dobrze? I w okolicach 16, 17 grudnia prześlę do pana senatora taką informację. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#RafałGrupiński">I pytanie zadaje pan senator Zając. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JózefZając">Panie Ministrze, pytanie będzie może do pani głównej geodety.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JózefZając">Czy geodeta dokonujący pomiarów i przy okazji popełniający błędy ponosi jakąś odpowiedzialność, czy nie ponosi? To jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#JózefZając">Drugie jest techniczne. Co oznacza pojęcie „mapa wektorowa”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, pytanie do pani głównej geodety.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MichałJaros">Jeśli chodzi o mapę wektorową, to oczywiście chodzi o to, że każdy punkt ma swoje odniesienie XYZ, jak to mówią. Tak więc na tym to polega.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#MichałJaros">A jeśli chodzi o…</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#komentarz">(Głos z sali: …Współrzędne.)</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#MichałJaros">Chodzi o współrzędne oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#MichałJaros">A jeśli chodzi o kwestie, o które pan senator pytał… Czy są jakieś konsekwencje? Tak, są konsekwencje. Można wyciągnąć konsekwencje wobec geodety, który popełnił błąd. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#komentarz">(Senator Józef Zając: Ad vocem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JózefZając">Miałem z czymś takim styczność i, niestety, konsekwencje poniosłem ja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MichałJaros">Każdy przypadek oczywiście jest indywidualny. Geodeta może stracić uprawnienia. I myślę, że to jest też… Może oczywiście zostać zawieszony. Ale też jest odpowiednia izba. I prosiłbym też o…</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest postępowanie dyscyplinujące.)</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#MichałJaros">A, przepraszam, jest postępowanie dyscyplinujące. I też w interesie każdego obywatela i obywatelki jest to, żeby taką sprawę nagłośnić i zgłosić. Chodzi o to, żeby taki geodeta nie popełnił później wobec innych osób takiego samego błędu, bo jego konsekwencje kosztują poszczególnych obywateli… są dla nich, nie wiem, stratą czasu, majątku czy czegokolwiek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#RafałGrupiński">I pytanie zadaje pan senator Andrzej Kalata. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejKalata">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#AndrzejKalata">Ja myślę, że problem tkwi w tym, że nie jest to zadanie własne powiatów. I jeżeli się pokazują jakieś środki unijne, z których można to realizować, to bardzo chętnie powiaty do tego przystępują. Oczywiście przeznaczają też na to swoje środki. No ale wiadomo, jak to jest w samorządach – na pierwszym miejscu jest dopłata do oświaty i do szpitali. I to jest chyba główna przyczyna tych opóźnień. To może nawet nie jest pytanie, ale pewne stwierdzenie faktu. Nie wiem, czy pan minister się z tym zgodzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#RafałGrupiński">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Senatorze! Drogi Starosto… Bo mieliśmy okazję spotkać się na Żywiecczyźnie w szpitalu.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#MichałJaros">Mogę potwierdzić, że to oczywiście jest zadanie zlecone. Trudno się z panem senatorem nie zgodzić w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#RafałGrupiński">Więcej pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#RafałGrupiński">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez pana senatora Rafała Ambrozika, panią senator Halinę Biedę i pana senatora Przemysława Błaszczyka, a także do udzielenia wszystkim senatorom informacji w tej zasadniczej kwestii, która była wcześniej poruszona.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#RafałGrupiński">Czy ktoś z gości może chce jeszcze zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Michał Jaros: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#RafałGrupiński">Nie. Dziękuję w takim razie.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#RafałGrupiński">Do dyskusji nikt się nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#RafałGrupiński">Do protokołu zostały złożone wystąpienia senatora Janusza Gromka, Janusza Pęcherza, Adama Szejnfelda, Aleksandra Szweda i Wadima Tyszkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#RafałGrupiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#RafałGrupiński">Następny punkt… Dziękuję bardzo panu ministrowi i gościom.</u>
          <u xml:id="u-132.11" who="#RafałGrupiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-132.12" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-132.13" who="#RafałGrupiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 214, a sprawozdanie komisji – w druku nr 214 A.</u>
          <u xml:id="u-132.14" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę pana senatora Przemysława Błaszczyka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na posiedzeniu w dniu 3 grudnia rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PrzemysławBłaszczyk">Ustawa ma na celu rozszerzenie katalogu upraw, do których jest możliwość uzyskania dopłaty z budżetu państwa, o kolejne uprawy. Dotyczy to upraw słonecznika, facelii, lnu, konopi włóknistych, bobowatych drobnonasiennych, gorczycy i roślin zielarskich. Ponadto ustawa zawiera doprecyzowanie uprawy gryki jako zboża oraz soi jako rośliny z rodziny bobowatych.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#PrzemysławBłaszczyk">Ustawa wprowadza także franszyzę nie większą niż 35% sumy ubezpieczenia w odniesieniu do upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, a także zmienia limity stawek dopłat do ubezpieczeń upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, w zależności od klasy bonitacji gleby, z 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia na 20%, 22% i 25% sumy ubezpieczenia z równoczesnym ograniczeniem prowizji dla dystrybutorów ubezpieczeń – do 3% składki z tytułu ubezpieczenia tych upraw.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#PrzemysławBłaszczyk">Ustawa zmienia nazwę „rośliny strączkowe” na „bobowate grubonasienne”. Ponadto – myślę, że to też ważna rzecz – zmienia definicję „szkody spowodowanej przez przymrozki”, wskazując, że jest to szkoda spowodowana przez obniżenie się temperatury poniżej 0˚C w okresie od dnia 1 kwietnia do 30 czerwca. Wcześniej było: od 15 kwietnia. Był postulat, żeby tę datę zmienić w związku ze zmianami klimatycznymi.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#PrzemysławBłaszczyk">Ustawa nie wywołała większej dyskusji i została przyjęta jednomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#PrzemysławBłaszczyk">Wnoszę o przyjęcie tej ustawy przez Wysoki Senat. Jest to ustawa oczekiwana przez rolników i producentów upraw. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#RafałGrupiński">Czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#RafałGrupiński">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#RafałGrupiński">Czy przedstawiciel rządu, pan minister Czerniak, chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska rządu w kwestii rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#JacekCzerniak">Pan senator Błaszczyk właściwie wszystko już przedstawił. Rozszerzenie produktów ubezpieczeniowych… Mówił o franszyzie, mówił o zmianie definicji. Zwracam się z prośbą do Wysokiego Senatu o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#RafałGrupiński">No proszę, jakie krótkie i precyzyjne wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#RafałGrupiński">Czy są jakieś pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan Ambrozik ma pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#RafałGrupiński">Panie Ministrze, jest pytanie do pana, tak że może pan wrócić tu lub odpowiedzieć z miejsca.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Czerniak: To może…)</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#RafałGrupiński">No, gdzie pan minister sobie wybierze. Mikrofony są wszędzie.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę. Pan senator Rafał Ambrozik zadaje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#RafałAmbrozik">Panie Ministrze, obecnie są stosowane z budżetu państwa dopłaty do składek płaconych przez producentów rolnych z tytułu zawarcia ubezpieczenia. Ja chciałbym zapytać, jak duża jest liczba grup ubezpieczeniowych, firm ubezpieczeniowych, które mają zawarte umowy z ministerstwem.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#RafałAmbrozik">Druga rzecz. Chciałbym zapytać o kwestię rzecznika rolników. Ja wiem, że to nie ta ustawa, ale dyskusja na ten temat się toczy od dłuższego czasu, była też petycja wniesiona do Komisji Petycji przez byłego posła Grzegorza Wojciechowskiego. Chciałbym zapytać, jak państwo się do tego odnoszą i czy przewidują państwo powołanie rzecznika rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#RafałGrupiński">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#JacekCzerniak">Bardzo dziękuję za te pytania. W 2024 r. minister rolnictwa i rozwoju wsi podpisał 9 umów z towarzystwami ubezpieczeniowymi. Jeżeli państwo chcecie, to ja odczytam nazwy tych firm. Są to: Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA; Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”; Generali Towarzystwo Ubezpieczeń SA; AGRO Ubezpieczenia – Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych; InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń SA Vienna Insurance Group; TUZ Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych; VH VVaG Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych Oddział w Polsce; Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń ERGO Hestia SA. I dziewiąte: Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta” SA.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#JacekCzerniak">Pozwolę sobie również przypomnieć, że w projekcie ustawy budżetowej na 2025 r. zagwarantowaliśmy na ubezpieczenie upraw roślinnych i zwierząt gospodarskich kwotę w wysokości 920 milionów 504 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#JacekCzerniak">Jeśli chodzi o drugie pytanie, dotyczące rzecznika praw rolników, to w tym momencie na to pytanie nie odpowiem, ewentualnie po rozeznaniu tej kwestii w resorcie odpowiemy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Senator Rafał Ambrozik: O właśnie, prosiłbym o odpowiedź na piśmie, jeżeli mogę.)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#JacekCzerniak">W tym momencie nie mam wiedzy na ten temat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#RafałGrupiński">I pan senator Błaszczyk. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panie Ministrze, ja też w kwestii tego, co powiedział mój kolega, żeby wzmocnić pozycję rolnika, jeśli chodzi o firmy ubezpieczeniowe, bo w wielu przypadkach jest problem z wypłaceniem odszkodowań, a możliwość odwołania tak naprawdę nie istnieje, nie istnieje też żadna niezależna organizacja, która w jakiś sposób mogłaby rolników wesprzeć. Zostaje tyko sąd. Myślę, że dobrze, żeby taki rzecznik, osoba, która by się tym zajmowała, została powołana.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Chciałbym także w momencie, gdy zadajemy pytania, żeby wybrzmiało na tej sali, jaki procent rolników poddaje się teraz tym ubezpieczeniom. Ilu rolników korzysta z ubezpieczenia? Chcemy, żeby było ich więcej, ale z tego, co wiem, wynika, że jest to chyba w granicach 30%. Wiem także, że teraz to ubezpieczenie nie jest już wymagane w przypadku różnego rodzaju pomocy. Wcześniej, gdy była ubezpieczona większa część gospodarstwa, to ta pomoc mogła być większa, jeśli tak nie było, to była ona mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PrzemysławBłaszczyk">Teraz podobno to zostało zniesione. Czy to też nie wpłynie na to, że tych ubezpieczeń będzie mniej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JacekCzerniak">Przedstawię dane za 2023 r. Jeśli chodzi o uprawy rolne, to mamy podaną liczbę zawartych umów ubezpieczenia, jest to 207 tysięcy 748. Być może ta liczba nie jest duża, ale chciałbym podkreślić, że wartość ubezpieczenia związana z tymi umowami to 33 miliardy zł. W przypadku zwierząt gospodarskich tych umów jest relatywnie mniej, bo zawarto 828 takich umów ubezpieczenia, a wartość ubezpieczenia z nimi związana to jest 910 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#JacekCzerniak">Jeżeli państwa interesuje to, jakie to są rodzaje upraw i powierzchnia w hektarach czy powierzchnia ogółem, to takimi danymi również dysponujemy. Można powiedzieć, że dużą popularnością w ubezpieczeniach cieszy się chmiel. To jest 55% powierzchni ogółem. Tytoń też – 55% powierzchni ogółem. Dotyczy to też kukurydzy – prawie 50% powierzchni ogółem. W przypadku zboża to jest 28% powierzchni ogółem. Takie dane posiadamy za 2023 r. Jeżeli interesują państwa szczegóły, to możemy przesłać te informacje na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#RafałGrupiński">I ponownie pytanie zadaje pan senator Rafał Ambrozik. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#RafałAmbrozik">Panie Ministrze, chciałbym jeszcze powrócić do pytania o zakłady ubezpieczeniowe. Część rolników, sadowników, producentów owoców miękkich skarży się na to, że ubezpieczyciele skracają termin na złożenie wniosków w zakresie ubezpieczenia, a tych zakładów ubezpieczeń, jeżeli chodzi o owoce miękkie, jest chyba mniej niż pan wymienił, Panie Ministrze. Tak naprawdę mniej tych zakładów ma podpisane umowy, jeżeli chodzi o ubezpieczenie owoców miękkich.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#RafałAmbrozik">I jeszcze jedna sprawa. Chciałbym zapytać o uprawy traw nasiennych, bo w czasie procedowania tej ustawy pojawiły się głosy, żeby również w przypadku tych upraw stosować dopłaty do ubezpieczeń. Czy państwo mają pomysł, żeby w przyszłości rozszerzyć na uprawy traw nasiennych stosowanie dopłat do ubezpieczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JacekCzerniak">Chciałbym przypomnieć państwu, Panie Marszałku, Wysoki Senacie, że ta kwestia, o której pan senator mówił, była przedmiotem poprawki. Ona nie została przyjęta w Sejmie, ponieważ musimy ocenić skutki tej poprawki. W następnym etapie, w kolejnej nowelizacji, po dogłębnej analizie ewentualnie rozszerzymy to o te trawy.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#JacekCzerniak">A co do tego terminu, o którym pan senator mówił, to chodzi o te limity, ten czas… Chodzi o limity objęte racją podpisanej umowy, tak mówiąc bardzo… Tak więc rolnicy to sygnalizują, ale to wynika z prawa dotyczącego ubezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#RafałGrupiński">Ponownie pytanie zadaje pan senator Przemysław Błaszczyk. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panie Marszałku, ja tylko w kwestii odpowiedzi na piśmie. Prosiłbym o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#RafałGrupiński">Już nawet zapisaliśmy tę odpowiedź na piśmie, Panie Senatorze. Pan minister sam to zaproponował.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#RafałGrupiński">Więcej pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#RafałGrupiński">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez senatorów Rafała Ambrozika i Przemysława Błaszczyka.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#RafałGrupiński">Nikt nie zapisał się do dyskusji. Jest ostatnia szansa. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#RafałGrupiński">W takim razie dla porządku informuję, że do protokołu swoje przemówienia w dyskusji złożyli senatorowie Władysław Komarnicki, Adam Szejnfeld i Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#RafałGrupiński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#RafałGrupiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#RafałGrupiński">Zamykamy ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo gościom, panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-150.11" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Czerniak: Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-150.12" who="#RafałGrupiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-150.13" who="#RafałGrupiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 215, a sprawozdanie komisji – w druku nr 215 A.</u>
          <u xml:id="u-150.14" who="#RafałGrupiński">Proszę pana senatora Adama Szejnfelda o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-150.15" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#AdamSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#AdamSzejnfeld">Mam przyjemność przedstawić państwu sprawozdanie połączonych Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej z posiedzenia, na którym rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw – druki senackie nr 215 i 215A, druki sejmowe nr 777, 855 – w skrócie nazywanej ustawą o wolnej Wigilii.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#AdamSzejnfeld">Połączone komisje na posiedzeniu przeanalizowały ustawę, zgłoszone propozycje poprawek, także te, które ostatecznie zostały wycofane. Również rozważono głosy partnerów społecznych, którzy byli reprezentowani na posiedzeniu. W posiedzeniu udział wzięli m.in. Alfred Bujara, przewodniczący Rady Krajowej Sekcji Pracowników Handlu, Banków i Ubezpieczeń NSZZ „Solidarność”, i pan Maciej Ptaszyński z Polskiej Izby Handlu.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#AdamSzejnfeld">Podczas posiedzenia zgłoszono 2 poprawki. Zgłosiła je pani marszałkini Magdalena Biejat. Poprawki te nie uzyskały większości w głosowaniu. Zgłoszono także poprawkę przygotowaną przez Biuro Legislacyjne. Zawarta jest ona w sprawozdaniu. Połączone komisje tę poprawkę przyjęły i, suma summarum, wnoszą do Wysokiej Izby o uchwalenie tejże ustawy. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#RafałGrupiński">Czy są pytania do senatora sprawozdawcy? Są.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#RafałGrupiński">Pani senator Halina Bieda.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#HalinaBieda">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#HalinaBieda">Panie Senatorze, ja mam pytanie dotyczące kwestii wprowadzenia zmiany, może nie teraz, ale chodzi o to, żeby w ogóle ją wprowadzić. Nie ukrywam, że zauważyłam to dopiero przed chwilą. Mianowicie jest zapis „Wielkiej Nocy”, jako 2 wyrazy. Nie ma takiego pojęcia. W języku polskim piszemy „Wielkanoc”, łącznie. Ja wiem, że to jest z tej starej ustawy, że to jest tylko przepisane, ale może jak potem będzie ktoś z ministerstwa… Mam taki apel, żeby przy jakiejś kolejnej zmianie zapisać to jednak poprawnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#AdamSzejnfeld">Powiem szczerze, że ta kwestia czy ta wątpliwość nie pojawiła się podczas obrad komisji. Mnie osobiście trudno by było rozstrzygać, czy pod względem językowym, ale także języka prawniczego, jest to poprawne sformułowanie określające święta wielkanocne, ale w sposób dorozumiany bym przyjął, że jest to poprawne. Bo skoro legislatorzy sejmowi i legislatorzy senaccy nie mieli wątpliwości co do tego zapisu, nie zwracał na to uwagi także nikt spośród posłów czy senatorów, wśród których na pewno jest mnóstwo ludzi – żeby nie powiedzieć: większość – dla których to święto jest bliskie sercu, to znaczy, że chyba to nie jest jakiś błąd. Ale zostawiłbym tę kwestię prawnikom, legislatorom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#RafałGrupiński">Czy jeszcze ktoś zadaje pytanie? Tak.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WadimTyszkiewicz">Ja mam pytanie, czy była rozpatrywana w komisji sprawa wpływu tego 1 dnia wolnego od pracy na PKB.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#AdamSzejnfeld">Jeżeli chodzi o koszty, temat był raczej marginalną częścią dyskusji. Jak rozumiem, było tak dlatego, że ona już przetoczyła się przez Sejm. W mediach, w przestrzeni publicznej padają określone kwoty, w granicach od 3,5 do 6 miliardów. Ten wątek nie był podnoszony, tyle bym powiedział. Może także dlatego, w mojej ocenie, że większość – nie chcę powiedzieć, że wszyscy, ale większość – członków komisji i w ogóle uczestników posiedzenia, a więc nie tylko członków obu połączonych komisji, senatorek i senatorów, raczej opowiada się za Wigilią jako dniem wolnym. Wątpliwości budzą zupełnie inne historie, a więc tempo wprowadzania tego, czas zmian, jakość legislacyjna, brak konsultacji społecznych, brak brania pod uwagę kosztów, nieuwzględnianie innych czynników, np. bilansu dni wolnych w roku itd., itd. Jeżeli mogę więc w sposób uprawniony powiedzieć, że większość jest za Wigilią jako dniem wolnym… Gdyby tych wątpliwości co do kosztów, czasu, jakości legislacyjnej etc. nie było, czyli gdyby ten proces legislacyjny był nie pod koniec roku, tylko na początku roku, z przeprowadzeniem dialogu społecznego, z szacunkiem dla społeczeństwa obywatelskiego etc., to – tak przypuszczam – w ogóle nie byłoby wątpliwości co do przyjęcia takiej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#MaciejŻywno">Pani senator Ewa Matecka zadaje pytanie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#EwaMatecka">Panie Senatorze, mówił pan o bilansie godzin. Proszę wobec tego powiedzieć, czy ten bilans jest równoważny, czy ten dzień wolny, czyli Wigilia, w stosunku do tych propozycji, które są zawarte w ustawie, a mianowicie wprowadzenia jako niedziel handlowych, pracujących 3 poprzedzających Wigilię… Jak to się bilansuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AdamSzejnfeld">Powiem szczerze, że ja bym w tym kontekście tego nie ujmował, dlatego że jakiś totalnie niezrozumiały dla mnie, powszechnie popełniany błąd w debacie publicznej, medialnej, eksperckiej etc. polega na tym, że przywiązano się do wolnego dnia poprzez pryzmat handlu. W Polsce mamy prawie 38 milionów ludzi, w handlu pracuje maksimum ok. 2 milionów, w tym w wielkopowierzchniowym jakieś 600 tysięcy. Na tzw. kasie – bo wszyscy podają przykład kasjerki – pracuje jakieś, powiedzmy, 250 tysięcy osób. A ta ustawa jest dla 38 milionów ludzi, czyli dla wszystkich, albo raczej dla 27 milionów dorosłych osób w Polsce. Albo może raczej dla aktywnych zawodowo, bo dorosłych jest więcej… Ona jest dla 27 milionów aktywnych zawodowych osób, a nie dla 250 tysięcy kasjerów i kasjerek. Oczywiście takiego bilansu tutaj nie ma i nie może być. Ale też nie o to moim zdaniem chodzi. Chodzi bardziej o bilans dni wolnych od pracy w roku, w tym dni świątecznych, a nie o bilans dotyczący tego, które grupy zawodowe albo które środowiska zawodowe mają tych dni więcej lub też mniej, bo taką ustawą się tego nie osiągnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#RafałGrupiński">Pan senator Leszek Galemba zadaje pytanie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#LeszekGalemba">Dziękuję, Szanowny Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#LeszekGalemba">Panie Senatorze, właśnie ten bilans jest bardzo ważny. Czy komisje rozważały to, aby zdjąć jakiś dzień wolny, kalendarzowy, w zamian za ten świąteczny? Np. 1 maja, który dzisiaj już nie jest takim świętem… Jest to święto pracownicze, ale mamy święto 3 maja, święto konstytucji itd., więc ono nie jest już tak bardzo ważne. I wtedy bilans by się wyrównał – bo tutaj mówimy o bilansie dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#LeszekGalemba">To, Panie Senatorze, co pan mówi, że handel to 250 tysięcy… Nie. Mówimy o centrach handlowych. Tam pracuje cała logistyka, transport, wszystko. Tam pracują 2 miliony ludzi, bo to nie jest tak, że ktoś… Takiego dnia nawet sprzątaczki muszą pracować, bo trzeba to posprzątać. Nie da się inaczej, cała logistyka handlowa musi pracować. Czyli to jest jednak do 2 milionów ludzi. A gdy dodamy rodziny, to wychodzi kilka milionów. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AdamSzejnfeld">Ja to przecież. powiedziałem Ja powiedziałem, że szacuję, iż w handlu pracuje ok. 200 milionów ludzi…</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ok. 2 milionów.)</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#AdamSzejnfeld">Ok. 2 milionów ludzi. …A w tym wielkopowierzchniowym, bo on jest najczęściej podawany, jakieś 600 tysięcy, czyli mniej. Większość pracuje w małych sklepikach, w prywatnych, pojedynczych sklepach, a nie w sieciach. A na tzw. kasie pracuje ok. 250 tysięcy, maksymalnie, powiedzmy, 300 tysięcy osób. Ja to mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#AdamSzejnfeld">Jeżeli chodzi o bilans dni wolnych, to zgodziłbym się z panem senatorem. To jest, moim zdaniem, wielkie wyzwanie… Kto wie, czy ta ustawa, która przez część osób została bardzo mocno skrytykowana, nie jest takim kijem wetkniętym w mrowisko i powodem do tego, żeby wreszcie przystąpić w Polsce do publicznej, społecznej, obywatelskiej debaty o tym, kiedy właściwie powinniśmy pracować, a kiedy nam się należy wolne, bo jest zasadnicze uzasadnienie dla takiego wolnego dnia. Nie powinno być tak, że komuś się akurat tak wymyśli, pomyśli, bo znajdzie chwilę, okienko pogodowe i, jak to się mówi, naród to chwyci, więc to się przeforsuje. Nie, powinniśmy sprawę takiej umowy obywatelskiej, wydaje mi się, przeprowadzić. Ten wątek pojawił się na posiedzeniu komisji, ale, tak jak powiedziałem, nie był zasadniczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#RafałGrupiński">Więcej zgłoszeń do pytań nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo senatorowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Senator Adam Szejnfeld: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#RafałGrupiński">Projekt ustawy został wniesiony przez posłów.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#RafałGrupiński">Czy upoważniona przedstawicielka wnioskodawców, pani poseł Katarzyna Ueberhan, pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę. Zapraszam do mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowna Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KatarzynaUeberhan">Mam przyjemność reprezentować wnioskodawców, posłanki i posłów klubu Lewicy w związku z poselskim projektem, uchwaloną przez Sejm ustawą o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. To ustawa potocznie zwana ustawą o wolnej Wigilii, bowiem przewiduje ona, że dzień 24 grudnia, czyli Wigilia Bożego Narodzenia, będzie już od przyszłego roku dniem wolnym od pracy dla wszystkich, dla wszystkich pracujących – a jest ich, proszę państwa, 15 milionów. Przy czym, jak tu słusznie padało, blisko 2 miliony osób to są osoby zatrudnione w handlu. W handlu detalicznym pracuje nieco ponad 1 milion osób, a więc wraz z zatrudnionymi w handlu hurtowym to blisko 2 miliony osób.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#KatarzynaUeberhan">W trakcie prac ten projekt był bardzo dobrze przyjęty, szeroko dyskutowany – jeśli miałabym się odnieść do konsultacji – w mediach, w social mediach i popierany przez, jak pokazują właściwie wszystkie sondaże, 3/4 społeczeństwa. To bardzo wysokie poparcie. Dlaczego tak jest? Dlatego że jest to jeden z najważniejszych dni w polskiej tradycji, głęboko zakorzeniony w naszej kulturze, w naszym życiu codziennym, w naszym życiu społecznym, nie tylko w religii. Wiele osób traktuje ten dzień nie tylko jako przygotowanie do świąt Bożego Narodzenia, ale jako święto samo w sobie, a dzięki tej ustawie takim świętem właśnie się staje.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#KatarzynaUeberhan">Co do kwestii dni świątecznych i zamiany tego dnia na inny dzień świąteczny, chciałabym powiedzieć, że na ten temat toczyła się szeroka dyskusja w Sejmie, często o tym mówiliśmy, ale mogę o tym jeszcze raz powiedzieć. Dziś mamy w Polsce 13 dni świątecznych, proszę państwa, z czego 2 dni to i tak niedziele, więc de facto mamy 11 dni świątecznych, które mogą wypaść w tygodniu, w dzień pracujący. Nie jest to aż tak wiele, gdy porównamy te dane z danymi z innych państw. Polacy, Polki i Polacy, są jednym z najciężej pracujących społeczeństw w Europie. Pracujemy ponad 1 tysiąc 800 godzin rocznie, średnio ponad 40 godzin w tygodniu. Niemcy czy Duńczycy pracują zaledwie nieco ponad 1 tysiąc 300 godzin rocznie, a dni świątecznych, proszę państwa, w Danii jest 11, a w Niemczech – 13. Jesteśmy częścią Unii Europejskiej i, jak myślę, również jeżeli chodzi o obciążenie polskich pracowników pracą, powinniśmy dążyć do unijnych standardów.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#KatarzynaUeberhan">Dzień wolny pozwoli na pełne uczestnictwo w tak ważnych dla nas tradycjach, bez konieczności łączenia obowiązków zawodowych z pracami przygotowawczymi w domu. Praca w Wigilię mogła utrudniać czy wręcz uniemożliwiać wzięcie udziału w rodzinnym spotkaniu, zwłaszcza jeżeli wymagało to podróży w odległe miejsca Polski.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#KatarzynaUeberhan">Dla części pracowników ten dzień już dziś jest dniem wolnym. Dlaczego? Dlatego że praca jest świadczona w ograniczonym zakresie. Dlatego że część pracodawców rozpoznaje szczególny charakter tego dnia i w tym dniu daje wolne swoim pracownikom. Część pracowników po prostu składa wniosek o urlop. Ale chodzi o to, proszę państwa, żeby pracownicy już nigdy więcej tego wniosku o urlop wypoczynkowy wypisywać nie musieli i by mieli więcej czasu na czas z rodziną, na przygotowanie wieczornej kolacji wigilijnej.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#KatarzynaUeberhan">I tak jak mówiłam, powtórzę to raz jeszcze… Należy podkreślić, że dzień wolny od pracy będzie obowiązywał wszystkich pracowników. Ustawowe ustanowienie 24 grudnia dniem wolnym od pracy spowoduje równe traktowanie wszystkich pracowników. Tym samym usankcjonowany zostanie obecnie istniejący stan faktyczny, w którym część pracowników pracuje w ograniczonym zakresie, a część nie pracuje wcale.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#KatarzynaUeberhan">Co do skutków prawnych procedowanych rozwiązań, to ten dodatkowy dzień wolny od pracy zakłada zmiany w 3 ustawach: w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz w ustawie z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Przyjęte rozwiązania są zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, w tym z konstytucyjnym standardem ochrony wolności i praw. W związku z tym, że Wigilia nie jest świętem katolickim, lecz dniem bezpośrednio wprowadzającym do świąt Bożego Narodzenia, nie była konieczna nowelizacja art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa nie podlega też notyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#KatarzynaUeberhan">Skutki społeczne ustanowienia Wigilii dniem wolnym są tylko i wyłącznie pozytywne. Współczesny świat pracy wymaga poświęcenia czasu i uwagi pracowników, co ogranicza czas spędzony z rodziną i bliskimi. Bardzo ważną częścią zdrowego środowiska pracy jest, proszę państwa, dobrostan pracownika, o który dbałość w miejscu pracy wpływa pozytywnie na jego ogólne zdrowie fizyczne oraz psychiczne. Ustanowienie Wigilii dniem wolnym od pracy pomoże zrównoważyć życie zawodowe z prywatnym. To jest szczególnie ważny element dobrostanu pracowników, szczególnie że święta to czas odpoczynku, spokoju. Dodatkowy wolny dzień ułatwi osiągnięcie równowagi między obowiązkami zawodowymi a życiem osobistym, chociażby ze względu na opiekę nad dziećmi, które najczęściej w tym dniu nie mają zajęć edukacyjnych. Dzień wolny w Wigilię przyczyni się do poprawy zadowolenia z pracy i wydajności w dłuższym okresie. Da pracownikom możliwość regeneracji i spędzenia czasu z bliskimi.</u>
          <u xml:id="u-166.9" who="#KatarzynaUeberhan">Tak jak mówiłam, w wielu państwach Wigilia jest już ustawowo wolna od pracy, a przykłady takich rozwiązań pokazują, że możliwe jest pogodzenie tradycji świątecznych z wymogami współczesnego rynku pracy, co sprzyja zadowoleniu społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-166.10" who="#KatarzynaUeberhan">Uczynienie Wigilii dniem wolnym od pracy nie tylko będzie wspierać polską tradycję i wartości rodzinne, lecz także zmniejszy stres, poprawi zdrowie psychiczne oraz wprowadzi lepszą równowagę między pracą a życiem prywatnym.</u>
          <u xml:id="u-166.11" who="#KatarzynaUeberhan">Jeśli chodzi o tak podnoszone skutki gospodarcze, wątki, które często pojawiają się w debacie publicznej czy w debacie sejmowej, to niezwykle szeroko były one omawiane w Sejmie. Dzisiaj de facto trudno oszacować to teoretycznie, biorąc pod uwagę dane makroekonomiczne dotyczące produktu krajowego brutto i przeciętnej pensji w sektorze przedsiębiorstw. Nawet jeżeli będziemy próbować to robić, to będą to szacunki obarczone dużą niedokładnością, ponieważ, jak wszyscy wiemy, dzień 24 grudnia nie jest traktowany ani przez pracodawców, ani przez pracowników jak zwykły dzień roboczy. Nie sposób precyzyjnie dziś określić, jakie skutki dla finansów publicznych będzie miało wprowadzenie dnia wolnego w dniu 24 grudnia. Jeżeli będzie jakikolwiek skutek, to w naszej ocenie – tak wynika z tych szacunków, które już padały w pracach komisji Sejmu, padały też ze strony ministerstwa – będzie to skutek pośredni, ograniczony, jeżeli w ogóle będzie jakikolwiek negatywny skutek. Wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego nie generuje bezpośrednio dodatkowych kosztów dla sektora finansów publicznych, budżetu państwa czy jednostek samorządu terytorialnego, bo, jak już mówiłam, 24 grudnia jest dniem szczególnym i nie ma takiego wpływu na rynek jak dzień roboczy w każdym innym terminie. Za to, proszę państwa, ten czas spędzony z bliskimi jest czasem bezcennym i nie do przecenienia. 24 grudnia to dzień szczególny, dzień świąteczny, to święto rodzinne, czas spotkań przy wspólnym stole, czas na bycie razem. Czas najwyższy, by polskie państwo i polskie prawo nadążyły za rzeczywistością i również to rozpoznały, również to zauważyły.</u>
          <u xml:id="u-166.12" who="#KatarzynaUeberhan">Propozycja Lewicy dotycząca wolnej Wigilii została bardzo dobrze odebrana przez opinię publiczną, a sama ustawa odpowiada na potrzeby społeczne i oczekiwania wielu różnych grup, powiedziałabym, że wszystkich grup społecznych i zawodowych. I tak jak ten dzień świąteczny łączy nas z bliskimi, tak samo, mam wrażenie, łączy nas też tutaj, w tej Izbie, zresztą tak samo łączył nas w Sejmie od prawa do lewa, ponad partyjnymi podziałami. Bo czas świąteczny nie ma barw partyjnych.</u>
          <u xml:id="u-166.13" who="#KatarzynaUeberhan">Dlatego mam nadzieję na poparcie ustawy przez Wysoką Izbę, równie szerokie i równie entuzjastyczne, jak to miejsce miało w Sejmie. Bardzo dziękuję. Wszakże to grudzień, więc mam nadzieję, że w tym duchu, w duchu świątecznym, w atmosferze świąt ta ustawa przejdzie jednogłośnie również w Senacie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#RafałGrupiński">Pani Poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#RafałGrupiński">Dzień nas łączy, ale poprawki są.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#RafałGrupiński">Pytań do pani poseł, jak widzę, nie ma…</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#RafałGrupiński">Są? Aha, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#RafałGrupiński">Pan senator Leszek Galemba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#LeszekGalemba">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Poseł!</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#LeszekGalemba">Chciałbym, żeby… Oczywiście podzielam tę radość i optymizm, ale chciałbym, żeby pani sprostowała, że to nie od teraz, nie od zaraz, bo tak to pani powiedziała. W związku z tym, żebyśmy nie wprowadzili opinii publicznej w błąd, że w tym roku mamy już święto. Chciałbym, żebyśmy tego się trzymali.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#LeszekGalemba">Chcę również podkreślić, że nie jest to taka prosta sprawa – dokładanie następnego dnia świątecznego. Spójrzmy na łańcuchy dostaw spożywczych, rolniczych: środa – święto, czwartek, piątek też, sobota i niedziela – wolne. To jest 5 dni. To wszystko niesie nowe wyzwania, musimy pochylić się nad przechowalnictwem, sprawą odbiorów mleka, świeżych produktów itd. Rolnictwo, produkcja warzyw… To wszystko niesie konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#LeszekGalemba">Ja też będę zadowolony, jeśli ktoś mi powie, że będę dzień krócej pracował, i chyba wszyscy jesteśmy tego zdania. Ale musimy stworzyć warunki przede wszystkim dla handlu, dla łańcuchów dostaw i musimy zastanowić się nad tym, jak precyzyjnie…</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Rafał Grupiński: Panie Senatorze, pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#LeszekGalemba">Pan senator sprawozdawca, pan senator Szejnfeld, też o tym wspomniał. Musimy rozpocząć dyskusję na dniami wolnymi w przyszłym roku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To było pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#LeszekGalemba">To było pytanie… Chodziło o to sprostowanie, żebyśmy nie wprowadzali opinii publicznej…</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Rafał Grupiński: Pytanie czy sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#LeszekGalemba">…w błąd, żeby nie myślano, że to już od tego roku. No, bądźmy precyzyjni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#RafałGrupiński">Nie musi pani poseł odpowiadać. Dziękuję bardzo. Nie ma powodu odpowiadać, bo nie było pytania. To było sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę, pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Ja mam pytanie do pani poseł… Oczywiście dla mnie, jako przedstawicielki zawodów medycznych, to Wigilii też nigdy nie było, bo zawsze musieliśmy być na dyżurze. Ten dzień był taki, że pracownicy, którzy nie mieli dyżuru, wychodzili wcześniej. Tak to wygląda w zawodach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Ja mam pytanie do pani poseł. W tej chwili jesteśmy na jedenastym miejscu wśród krajów środkowej Europy, jeśli chodzi o liczbę dni wolnych od pracy. Ile będzie wolnych dni, jeżeli ta ustawa wejdzie w życie? I czy zmieni się nasza sytuacja jako kraju na tle krajów europejskich? Bo np. w Wielkiej Brytanii, w Szwajcarii jest 8 dni wolnych w roku, u nas jest 13. Jesteśmy w środku Europy. Tylko Litwa, Łotwa mają chyba 14. Czyli jesteśmy państwem, które na chwilę obecną ma dosyć dużo dni wolnych od pracy. Chciałabym, żeby pani poseł się do tego ustosunkowała. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#RafałGrupiński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#KatarzynaUeberhan">Tak, ja chętnie odpowiem, zresztą w swoim wystąpieniu też o tym wspomniałam. W tej chwili mamy 13 dni świątecznych, z czego 2 dni to niedziele, więc de facto mamy 11 dni świątecznych, które mogą wypaść w ciągu tygodnia pracy, w dzień pracujący. Ale jeśli liczyć z tymi niedzielami, to wyjdzie, że jest 13 dni świątecznych. Wigilia stanie się czternastym dniem świątecznym. No, nie jest to liczba większa niż ta, z którą mamy przeciętnie do czynienia w Unii Europejskiej. A jeżeli chodzi o obciążenie pracą, to jesteśmy w Unii Europejskiej drugim czy trzecim krajem z tak dużą liczbą godzin pracy tygodniowo czy też w roku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#RafałGrupiński">Więcej chętnych do pytań nie widzę… A nie, jest chętny.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#RafałGrupiński">Pan senator Kalata Andrzej. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AndrzejKalata">Panie Marszałku! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#AndrzejKalata">Proszę mi wybaczyć, ale to też nie będzie pytanie. Ja po prostu chylę czoła, że Lewica występuje z taką inicjatywą, tzn. akurat na dzień wolny wybrała ten dzień, czyli Wigilię. Po prostu chylę czoła. Oby tak dalej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#RafałGrupiński">Może nie mnóżmy świąt za bardzo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#RafałGrupiński">Czy przedstawiciel rządu, pani minister, chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Panie Marszałku, jeśli byłaby taka możliwość, to bardzo chętnie. Ale ponieważ nie ma formalnie przyjętego stanowiska rządu w sprawie ustawy, to może wypowiem się na zakończenie dyskusji. Będzie to po prostu mój głos w dyskusji. Bardzo prosiłabym o umożliwienie mi zabrania głosu. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#RafałGrupiński">Dobrze. Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#RafałGrupiński">W takim razie otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#RafałGrupiński">Pierwszą osobą zapisaną do dyskusji jest pan senator Krzysztof Słoń.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KrzysztofSłoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#KrzysztofSłoń">Bardzo się cieszę, że w ostatnich dniach, w ostatnich miesiącach temat świąt Bożego Narodzenia odmieniany był przez różne przypadki, że o tym wielkim katolickim święcie przypominały nam nie tylko pospiesznie zmieniane dekoracje witryn sklepowych zaraz po 1 listopada, ale też dyskusja, która została przeprowadzona w bardzo wielu środowiskach – w naszych domach, ale też w środowiskach politycznych. Bardzo dziękuję, że sprawa, o której dziś debatujemy, pojawiła się wreszcie i wyszła z cienia deklaracji, przypuszczeń, marzeń wielu Polaków. Zapewne nie tylko ja, ale także panie senatorki i panowie senatorowie w swoich domach, środowiskach rodzinnych, jak również podczas spotkań z Polakami spotkali się z pytaniami, czy uda się doprowadzić do tego, żeby Wigilia była dniem wolnym, żeby zafunkcjonowała jako coś wyjątkowego w życiu każdego Polaka. Wielu miało nadzieję, że będzie tak już w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#KrzysztofSłoń">Jeśli chodzi o przywołane tutaj konsultacje społeczne, to dosyć istotnym elementem, który mógłby być pewnym substytutem tych konsultacji, są badania przeprowadzone wśród Polaków, mówiące o tym, że ponad 80% z nas chciałoby takiego dnia wolnego, a 75% pracujących Polaków oczekuje takiego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#KrzysztofSłoń">Jeśli chodzi o przywoływane tutaj kwestie związane z polskim rynkiem zatrudnienia, to rzeczywiście jest tak, że wiele grup zawodowych ma w tym dniu nieco skrócony czas pracy. Pracownicy handlu pracują do godziny 14.00. Pracownicy szeroko rozumianej oświaty i uczniowie szkół mają już wtedy wolne, najczęściej od 23 grudnia jest przerwa świąteczna.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#KrzysztofSłoń">Pojawiło się też tutaj wiele akcentów związanych z polskim PKB, z gospodarką Polski. Chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, że polska gospodarka nadal aspiruje do grona 20 największych gospodarek świata. Czyli można powiedzieć, że umacniamy się na pozycji wśród czołowych gospodarek światowych.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#KrzysztofSłoń">Chciałbym jeszcze zwrócić państwa uwagę na to, że przy okazji dyskusji nad dniami wolnymi od pracy… Związane jest to ze skróceniem tygodnia pracy do 4 dni oraz ewentualnie skróceniem pracy tygodniowej do 35 godzin. Pojawiają się dyskusje o tym, jak negatywnie wpłynie to na gospodarkę, ale też zwracana jest uwaga na to, że Polacy są coraz bardziej wydajni w pracy, że są narzędzia służące temu, żeby praca była jeszcze bardziej efektywna, że już teraz niektórzy wprowadzają na zasadzie pilotażu takie właśnie skrócone czasy pracy. Czyli ta dyskusja o tym, żeby Polacy pracowali nieco krócej, pojawia się w przestrzeni publicznej. I są tacy, którzy oczywiście rwą szaty z tego powodu, ale są też tacy, którzy zwracają uwagę, że praca to dla człowieka nie wszystko. Jak wskazują badania statystyczne… Oczywiście najwięcej czasu w swoim życiu – ponieważ to następuje codziennie – Polacy poświęcają na sen. To średnio 25 lat. Około 11 lat w swoim życiu pracujemy, w okresie aktywności zawodowej. Około 13 lat zajmuje nam czas spędzony przed telewizorem. Kilka lat, statystycznie, spędzamy na paleniu papierosów. Niestety tylko 2 tygodnie w swoim życiu spędzamy na całowaniu.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#KrzysztofSłoń">Przysłuchuję się tej ożywionej dyskusji o tym, ile będzie nas kosztowała wolna Wigilia, i nie do końca podzielam zdanie tych, którzy mówią, że aż tak bardzo negatywnie odbije się to na gospodarce, że będzie tu od 4 do 5 miliardów zł straty. Dlatego że, jak niektórzy mówią, praca w Wigilię to i tak jest taka praca… Niektórzy używają określenia „na pół gwizdka”. Inni mówią o tym, że i tak wiele osób w tym czasie bierze wolne. Rzeczywiście, badania wskazują, że ponad 31% pracowników weźmie sobie na cały okres świąteczny urlop w te dni, kiedy wypada praca. A 25% mówi, że wybierze jakiś dzień albo kilka z tych dni świątecznych. Tylko 25% Polaków czynnych zawodowo zamierza wtedy pracować. To jest niezwykle symptomatyczne.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#KrzysztofSłoń">Nie chcę państwa w tej chwili zanudzać takimi właśnie statystykami. Niemniej jednak chciałbym to moje wystąpienie, jeszcze zanim złożę poprawki, zakończyć cytatem z bardzo znanego filmu pt. „Miś”. Dlaczego akurat ten cytat? Otóż dlatego, że dokładnie 95 lat temu, 5 grudnia, urodził się Stanisław Bareja. Być może to jest takie znamienne. Pamiętacie państwo ten film, szczególnie jego końcówkę. Chyba każdego z nas wzruszało, kiedy Ewa Bem śpiewała cudowną pastorałkę. I tam Stanisław Bareja wykazał się oczywiście swoim geniuszem, bo i śmieszył nas filmami, i dawał do myślenia, i wzbudzał refleksję nad tym, co się działo i było też absurdalne w czasach słusznie minionych. Ale ta końcówka filmu „Miś”… Węglarz mówi: „Ona nie może się tak nazywać: Tradycja”. Tata Tradycji: „Dlaczego niby?”. Węglarz: „Pytasz dlaczego? No bo tradycją nazwać niczego nie możesz. I nie możesz uchwałą specjalną zarządzić ani jej ustanowić. Kto inaczej sądzi, świeci jak zgasła świeczka na słonecznym dworzu! Tradycja to dąb, który tysiąc lat rósł w górę. Niech nikt kiełka małego z dębem nie przymierza! Tradycja naszych dziejów jest warownym murem. To jest właśnie kolęda, świąteczna wieczerza, to jest ludu śpiewanie, to jest ojców mowa, to jest nasza historia, której się nie zmieni. A to, co dookoła powstaje od nowa, to jest nasza codzienność, w której my żyjemy”.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#KrzysztofSłoń">Panie Marszałku, pozwolę sobie w swoim imieniu i w imieniu pana senatora Wojciecha Skurkiewicza złożyć poprawki. W jednej poprawce proponujemy, aby jednak wrócić do tego, żeby tylko 2 niedziele poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia były niedzielami pracującymi w szeroko rozumianym handlu.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#KrzysztofSłoń">Druga poprawka dotyczy tego, aby ustawa o wolnej Wigilii – bo wzbudziła ona ogromne nadzieje Polaków już teraz, tutaj i teraz – weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#KrzysztofSłoń">Bardzo państwu dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#RafałGrupiński">I głos w dyskusji zabiera pan senator Adam Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#AdamSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#AdamSzejnfeld">W 2016 r. w Szwajcarii przeprowadzono referendum, w którym zapytano obywateli, czy chcieliby dostawać bezwarunkowy dochód podstawowy – tak to nazwano – znany także pod nazwą „dochód gwarantowany” etc. Ten dochód gwarantowany miał wynosić w tym przypadku ok. 2,5 tysiąca franków szwajcarskich, czyli prawie 12 tysięcy zł polskich dla wszystkich dorosłych osób, dla każdego, obojętnie, czy pracuje, nie pracuje, zarabia, nie zarabia, dużo zarabia, mało zarabia. A dla dzieci i młodzieży – circa 600, ponad 600 franków, czyli, powiedzmy, 2 tysiące 700 zł. No i proszę sobie wyobrazić, że ok. 77% obywateli opowiedziało się przeciwko. Nie chcieli tych 2,5 tysiąca dla siebie i 600 dla dziecka. No, w rodzinie to by był niezły pieniądz. Prawda? Tylko 23% było za. Wyobraźmy sobie teraz, co by było, gdybyśmy takie referendum zrobili w Polsce i spytali obywateli: „Czy chcesz dostać coś za nic? Pracujesz, nie pracujesz, zarabiasz, powiedzmy, 100 tysięcy miesięcznie czy 2 tysiące miesięcznie. Czy chcesz dostać 12 tysięcy za nic i jeszcze 3 tysiące dla swojego dziecka?”. No, wydaje mi się, że ten stosunek głosów byłby zupełnie odwrotny i 80% by powiedziało „tak, chcę tę kasę”, a być może 20% by się zastanowiło, kto ma za to zapłacić.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#AdamSzejnfeld">Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że nie powinniśmy w pewnych sprawach decydować bez konsultacji z obywatelami, bez przeprowadzenia wielomiesięcznych, niekiedy nawet wieloletnich dyskusji, debat, uwzględniających wszystkie czynniki, a nie tylko jeden, tj. chęć lub niechęć. Nie powinniśmy tylko tym kierować się przy podejmowaniu rozstrzygnięć, które mają fundamentalną wagę i są nieodwracalne. Bo poza totalitarną władzą… Nie ma takiej władzy w demokracji, która to, co dała obywatelom, potem by zabrała. Potrzeba potężnej siły, żeby stanąć przeciwko obywateli i chcieć im odebrać to, co wcześniej się dało, zwłaszcza słusznie, bo mówimy o takich zasadach. Dlatego trzeba spokoju, dyskusji i miesięcy, a nawet lat – a nie kilku dni – na to, żeby takie rzeczy przeforsowywać.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#AdamSzejnfeld">Mówiliśmy tu dzisiaj w początkowej fazie obrad – przypomnę to, bo to istotne – o pewnych statystykach. Mianowicie w Polsce wytworzyła się jakaś dziwna maniera tworzenia prawa nie tylko ad hoc, nie tylko bez konsultacji, dialogu społecznego, ale jeszcze pod wpływem chwili – np. coś się wydarzyło i natychmiast ustawę uchwalamy – albo pod wpływem głosu, postulatu, oczekiwania, chęci jakiegoś środowiska, grupki zawodowej albo grupki społecznej, bez względu na to, jaki będzie tego skutek nie tylko dla tych postulujących, ale dla całej reszty. W tym kontekście warto przypomnieć, że w Polsce żyje prawie 38 milionów obywateli, 37,59 miliona, a 60% tych obywateli jest w wieku produkcyjnym. Mamy 29 milionów osób i podmiotów będących podatnikami, 27,8 miliona to są podatnicy PIT, a 0,97 miliona, czyli prawie 1 milion – podatnicy CIT. Mamy 17 milionów osób aktywnych zawodowo, ok. 7 milionów spośród tych 17 milionów to są kobiety. Mamy ok. 2,7 miliona przedsiębiorstw, wszystkich – od mikroprzedsiębiorstw do tych dużych. Ale w ostatnich latach, zwłaszcza od 2016 r., kiedy rozpętano wojnę o handel w niedziele w Polsce, właściwie już wszystkie ustawy dotyczące czasu pracy przekłada się na pracę kasjerki czy kasjera, których wśród tych 38 milionów Polaków jest ok. 250 tysięcy. No, w ten sposób nie można tworzyć prawa dla 38 milionów ludzi, dla 29 milionów podatników, czyli dla pracodawców i pracobiorców, którzy płacą podatki i muszą zapłacić za wszystko, co my tutaj, w Sejmie czy w Senacie, uchwalimy. No, tak nie można tworzyć prawa.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#AdamSzejnfeld">W Polsce – była o tym mowa – jest 13 dni świątecznych, ale należy pamiętać, że do tego trzeba dołożyć 26 dni urlopu i 4 dni fakultatywne. Z tego się tworzy 43 dni wolnego w roku. I wtedy nie jesteśmy już na jedenastym miejscu w Europie, chociaż i ono nie jest najlepsze, tylko w czołówce krajów Europy, jeśli chodzi o liczbę dni, w które się nie pracuje. Ale trzeba pamiętać o tym, że jeżeli dołożymy jeszcze jeden dzień, to właściwie bardzo dużo osób, o czym ktoś tutaj przede mną już mówił, między 24 grudnia a 6 stycznia będzie miało – czy też będzie mogło mieć, ale większość przecież z tego skorzysta – 14 dni wolnych. W przyszłym roku, gdybyśmy uchwalili ustawę, byłoby 17 dni wolnych.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#AdamSzejnfeld">Trzeba brać pod uwagę te wszystkie aspekty, a nie tylko to, czy chce się, czy nie chce zrobić komuś wolną niedzielę, a sobie przypisać jakiś plus, żeby 100 tysięcy czy 200 tysięcy wyborców więcej zagłosowało na daną partię. Tak nie tworzy się silnego, pewnego państwa, któremu ludzie ufają co do tego, że z dnia na dzień nic nie będzie się dla nich zmieniało.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#AdamSzejnfeld">W tym miejscu chcę powiedzieć… Ja przedstawię tu tylko 3, moim zdaniem zasadnicze, zarzuty odnośnie do tej inicjatywy, ale zanim je przedstawię, chcę podkreślić bardzo wyraźnie: jestem zwolennikiem wolnej Wigilii. To jest chyba nawet nie jeden z niewielu dni, to jest jedyny, jedyny dzień, który w Polsce jest prawdziwym świętem, to jest jedyny dzień, który ludzie świętują. Proszę mi pokazać, kto świętuje 1 maja, mówi: składam ci życzenia, wszystkiego najlepszego, wszystkiego dobrego, zdrowia, szczęścia i pomyślności z okazji 1 maja. A kto to robi… Zdarza się, może już mniej, w święto Trzech Króli. No, na pewno możemy tutaj to ważyć czy wartościować, ale nie ma żadnej wątpliwości co do tego, że to jest jedyny dzień, w którym wszyscy, wierzący, niewierzący, reprezentujący takie czy inne środowiska zawodowe, społeczne, religijne, zjeżdżają się z całej Polski, z całego świata do domu rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#AdamSzejnfeld">Z drugiej strony w większości firm, tam, gdzie nie ma pracy ciągłej, faktycznie pracuje się krócej albo luźniej, dlatego ja nie mam żadnych oporów, żadnych wątpliwości co do tego, żeby ten dzień był wolny. Niemniej mam zasadnicze wątpliwości co do tego, kiedy to zostało wniesione – nie na początku roku, tylko pod koniec roku. To miałoby być już teraz, za parę dni, a nie za rok, za 3 lata czy za 5 lat, tak żeby wszyscy się przystosowali.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#AdamSzejnfeld">Ponadto brak było konsultacji społecznych. Bo kto jak kto, ale my, partie demokratyczne tworzące „koalicję 15 października”, tzn. koalicję partii demokratycznych – wolę takie sformułowanie – powinniśmy być liderami debaty publicznej, liderami konsultacji społecznych, liderami w okazywaniu szacunku społeczeństwu obywatelskiemu. Liderami.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#AdamSzejnfeld">I po trzecie, mój zarzut do tej ustawy, a na tej podstawie do całego systemu, który był w Polsce tworzony… Mam nadzieję, że będziemy to odkręcać. W Polsce buduje się od lat, szczególnie było to widoczne w ciągu minionych 8 lat, system prawa nakazowo-zakazowego. Wolnym obywatelom nie dajemy wolnej woli…</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-178.12" who="#AdamSzejnfeld">Albo inaczej: odbieramy im wolną wolę. Uchwalamy ustawy, w których im coś nakazujemy albo czegoś zakazujemy. Tak jakby ludzie w Polsce nie byli wystarczająco inteligentni, wyedukowani i świadomi, żeby sami mogli uzgodnić między sobą relacje, także w ramach stosunku pracy, na linii pracodawca – pracobiorca. Po co kodeks pracy zawiera możliwości tworzenia układów zbiorowych pracy? Po co to jest? Wszystko chcemy uregulować paragrafem ustawowym. Zresztą ta Wigilia jest najlepszym dowodem na to, że ludzie się dogadują, że potrafią zrozumieć, że w takim dniu można pracownika wcześniej wypuścić, jeżeli to nie… I w większości firm tak się działo.</u>
          <u xml:id="u-178.13" who="#AdamSzejnfeld">Kończąc, apeluję, żebyśmy tę ustawę przyjęli, wprowadzając wolną Wigilię od przyszłego roku, nie od tego roku, a te 3 zarzuty, które zaprezentowałem… Apeluję, żebyśmy te elementy z procesu legislacyjnego w Polsce wyeliminowali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#RafałGrupiński">I proszę o zabranie głosu panią senator Magdalenę Biejat, panią marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MagdalenaBiejat">Panie Marszałku, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MagdalenaBiejat">Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MagdalenaBiejat">Ja bym chciała, żeby dzisiaj wybrzmiała przede wszystkim jedna rzecz. Ona zresztą wybrzmiewa bardzo mocno na tej sali: wszyscy chcemy wolnej Wigilii. I to jest bardzo dobra wiadomość. To jest bardzo dobra wiadomość dla wszystkich pracowników i pracowniczek w Polsce. Tak jak już padało na tej sali, Wigilia jest prawdziwie rodzinnym świętem w Polsce – bez względu na to, czy jest się osobą wierzącą, czy niewierzącą, bez względu na to, czy spędza się ten dzień z rodziną, czy z przyjaciółmi, czy w jakikolwiek inny sposób. I mówię to jako osoba niewierząca, która nie wyobraża sobie, żeby 24 grudnia nie zjeść świątecznej, tradycyjnej wigilijnej kolacji z rodziną i z najbliższymi. W Sejmie ta ustawa przeszła 403 głosami za, zaledwie 10 posłów było przeciw, a 12 się wstrzymało. Myślę, że te proporcje w Senacie będą jeszcze lepsze – tak to wynika z tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MagdalenaBiejat">Z drugiej strony bardzo żałuję, że padają głosy, że powinniśmy termin vacatio legis przenieść, tzn. na przyszły rok… Żałuję, że tak długo musieliśmy walczyć o to, żeby ten projekt był procedowany w Sejmie, bo uważam, że była szansa na to, żebyśmy jeszcze w tym roku mogli się cieszyć wolną Wigilią. Dlatego też złożyłam na posiedzeniu komisji poprawkę dotyczącą przywrócenia vacatio legis… Ona przepadła, ale nie będę jej składać drugi raz. Być może to będzie argument dla tych z państwa, którzy obawiają się, że pracodawcy mogą nie podołać z zabezpieczeniem harmonogramów pracy… Okej. Chciałabym – i mam nadzieję, że to się uda – żebyśmy wszyscy mogli ogłosić obywatelkom i obywatelom, że to już ostatnia pracująca Wigilia. Myślę, że to ma szansę się udać.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MagdalenaBiejat">Niestety to, co się wydarzyło w trakcie debaty w Sejmie, tj. dodanie do tej ustawy elementu, który nigdy nie powinien się w niej znaleźć… Chodzi o dodanie trzeciej handlowej niedzieli w grudniu. My jako Lewica staliśmy na stanowisku – i stoimy na nim nadal – że ta dodatkowa niedziela nie powinna być wprowadzona ze względu na pracowników handlu, którzy i tak już pracują przez 2 niedziele w miesiącu i wśród których jest ponad 1,5 miliona kobiet, kobiet, na których niestety nadal najczęściej spoczywa obowiązek przygotowania kolacji wigilijnej, zadbania o to, żeby zakupy zostały zrobione, które też mają prawo do tej przynajmniej jednej niedzieli, kiedy same będą mogły zrobić zakupy, i do tego, żeby się do wigilijnego święta przygotować.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#MagdalenaBiejat">Poprawkę o wykreśleniu trzeciej pracującej, handlowej niedzieli również złożyłam na posiedzeniu komisji we wtorek. Ona również niestety upadła. I w związku z tym nie będę jej już więcej składać. Chciałabym z tego miejsca bardzo serdecznie podziękować wszystkim senatorom i senatorkom z paktu senackiego, z którymi dyskutowaliśmy na temat tego, jak możemy zabezpieczyć pracowników handlu. Bo pracownicy handlu również mają rodziny, również mają prawo do tej wolnej niedzieli. Bardzo w tym miejscu chcę podziękować przede wszystkim panu senatorowi Borowskiemu, który zaproponował kompromisowe rozwiązanie, dzięki czemu została przygotowana poprawka wprowadzająca zapis, że w grudniu każdy pracownik handlu nie może pracować więcej niż 2 niedziele. Pozostają 3 niedziele handlowe dla konsumentów. Dla pracowników handlu nic się nie zmieni. Jestem bardzo szczęśliwa i bardzo wdzięczna, że ten kompromis udało się wypracować i że będziemy mogli zadbać również o tych pracowników, a więc o wszystkich pracowników, i tych, którzy w handlu pracują, i tych, którzy w handlu nie pracują, i tych, którzy chcą przed Wigilią zrobić zakupy, i tych, którzy umożliwiają nam zrobienie zakupów.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#MagdalenaBiejat">I to jest chyba najważniejsze przesłanie, że jeśli chodzi o tę ustawę, o ten dzień wolny, jesteśmy w stanie się dogadać, jesteśmy w stanie znaleźć kompromis i jesteśmy w stanie wszyscy podnieść rękę za takim projektem, który będzie służył ostatecznie obywatelom i obywatelkom. Bo pamiętajmy, że niezależnie od tego, jak wyliczamy dni wolne, ile ich de facto jest, ile ich wypada w niedziele, a ile ich wypada w dni powszednie, to Polki i Polacy są po Grekach najbardziej zapracowanym narodem Unii Europejskiej. I naprawdę ten jeden dzień wolny nam się zwyczajnie należy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#RafałGrupiński">Głos w dyskusji zabiera pani senator Anna Górska.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#RafałGrupiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#AnnaGórska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Zaproszeni Goście! Pani Posłanko Sprawozdawczyni! Pani Ministro!</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#AnnaGórska">Ja nie powiem nic odkrywczego, mówiąc, że bardzo się cieszę, że ta ustawa trafiła w końcu do Senatu. Wielokrotnie były podejmowane próby, dyskusje się toczyły, składane, przygotowywane były projekty dotyczące wolnego dnia w Wigilię, ale one nie znajdowały ani szerokiego politycznego porozumienia i odzwierciedlenia w tym, że zostały przegłosowane. I bardzo się cieszę, że nareszcie się to wydarzyło. Nie jest niczym dziwnym, że projekt wyszedł od Lewicy, ponieważ my wiemy, jaka jest waga tego dnia dla wszystkich osób mieszkających w Polsce. Nie kategoryzujemy ludzi na wierzących czy niewierzących, na samotnych czy spędzających ten dzień z rodziną. Po prostu wiemy, że każdy tego dnia potrzebuje, żeby spędzić go tak, jak uważa, że może go spędzić najlepiej. Tak, tradycyjnie najwięcej osób w Polsce tego dnia zasiada do być może jedynego, zgadzam się, w roku dużego rodzinnego spotkania. A to spotkanie wymaga przygotowania, nie tylko przygotowania stołu i tych czasami 12, a czasami 2 potraw, ale także przygotowania się wewnątrz, w sobie, bo czasem po długim czasie spotykamy się z rodziną, z którą możemy mieć różne relacje. A czasami trzeba podjąć decyzję o tym, że chcemy ten dzień spędzić jednak sami, też z różnych powodów. To jest naprawdę wywołujący wiele emocji dzień i dobrze się stanie, że po naszym dzisiejszym głosowaniu i, mam nadzieję, jak najszybszym podpisie prezydenta w końcu Wigilia będzie dniem wolnym. Bo, jak mówię, te dyskusje toczyły się od lat.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#AnnaGórska">Bardzo się cieszę – powtórzę to, co mówiła przede mną pani marszałkini Biejat – że osiągnęliśmy też szerokie porozumienie, które znalazło odzwierciedlenie w złożonej poprawce. Chodzi o uregulowanie pracy pracownic, głównie pracownic, i pracowników handlu w związku z tą poprawką, która została przegłosowana w Sejmie, dodającą dodatkową niedzielę handlową, bo ważne jest to, żeby pracownicy handlu też mieli szansę zrobić np. świąteczne zakupy, a nie pracowali niemal w każdą niedzielę przed świętami. Bardzo dziękuję senatorowi Borowskiemu za wkład w przygotowanie tej poprawki. To było naprawdę bardzo dla nas ważne.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#AnnaGórska">Dziękuję senatorowi Szejnfeldowi za to, że poprze projekt wolnej Wigilii. I jednocześnie chciałabym powiedzieć: Drogi Adamie, 1 maja jest świętowany przez bardzo dużo osób. Mamy tego dnia wyjazdy majówkowe, urządzamy grille. Zapraszam Cię serdecznie na grilla 1 maja, będziemy najbliższego 1 maja świętować razem.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Senator Adam Szejnfeld: Przyjmuję zaproszenie.)</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#AnnaGórska">Zachęcam wszystkich państwa do poparcia tej poprawki i do poparcia całości ustawy. Dajmy Polkom i Polakom, ciężko pracującym ludziom w naszym kraju, naprawdę ciężko, chociaż ten prezent na święta, ogłaszając, że będzie to dla nich ostatnia pracująca Wigilia. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#RafałGrupiński">I teraz pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WadimTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WadimTyszkiewicz">Ja też całym sercem jestem za wolną Wigilią, ale za tą ustawą nie zagłosuję. Powiem dlaczego. Zacznę od wystąpienia mojego kolegi o tradycji.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WadimTyszkiewicz">Panie Senatorze, ja jeszcze jako dziecko, jako mały chłopiec czekałem na pierwszą gwiazdkę, chodziłem na pasterkę i powiem, że Wigilia to rzeczywiście najważniejszy dzień w roku. I tego nikt nie kwestionuje: to jest najważniejszy dzień w roku.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#WadimTyszkiewicz">Padło tu wiele słów, że Polacy są przepracowanym narodem, ale, proszę państwa, nie popadajmy w populizm. Czesi też są przepracowani. I Litwini, i Estończycy… Polacy też – zgoda. Ale nie używajmy populizmu, bo to chyba nie jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WadimTyszkiewicz">Cel, do którego zmierzamy – i myślę, że kiedyś do tego celu dojdziemy – żeby był 4-dniowy tydzień pracy, może wcześniej 35-godzinny… Będziemy do tego dążyć. Tylko że to jest proces, coś, do czego się dochodzi. Jeżeli coś robimy szybko, bez konsultacji społecznych, zresztą w trybie, który krytykowaliśmy jeszcze za poprzedniej władzy, to ja się na to nie godzę. Budzi sprzeciw, o czym tu było mówione, tempo, czas, brak policzenia kosztów, brak konsultacji, brak policzenia bilansu zysków i strat… W takim tempie nie powinniśmy pracować, bo – jeszcze raz powtórzę – krytykowaliśmy w poprzedniej kadencji projekty poselskie, które były procedowane w tym szybkim trybie, a tu nagle mamy wrzutkę i mamy to szybko zrobić.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#WadimTyszkiewicz">Mówi się, że była ograniczona praca w Wigilię, że pracowało się w ograniczonym zakresie. Zgoda. W urzędach, w moim też, którym miałem zaszczyt zarządzać, było tak, że w Wigilię krócej pracowaliśmy, robiliśmy wigilię… Teraz prawdopodobnie pracownicze wigilie będą robione w przeddzień Wigilii i też będzie urywanych kilka godzin pracy, bo będzie trzeba zrobić wigilię, przecież dzień będzie wolny od pracy… To jest ważne. Ale, proszę państwa, my mówimy o urzędnikach, mówimy o nas, ale musimy też pamiętać o przemyśle. W przemyśle, jak pracuje linia produkcyjna i chodzi prasa, produkuje, powiedzmy, części do samochodów albo do lodówek… Nie możemy mówić, że tam w Wigilię pracowało się wolniej, krócej. W urzędach – zgoda, tak było. I rzeczywiście ten dzień powinien być wolny od pracy, ale z policzeniem wszystkich kosztów.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#WadimTyszkiewicz">Mówi się, że nie ma OSR. Przecież kiedyś mówiliśmy, że jak nie ma OSR, to nie wprowadzamy ustawy, a tu wprowadzamy ustawę bez OSR. Mówimy, że nie da się tych kosztów policzyć, a według mnie da się. Jeżeli rzeczywiście w urzędzie krócej pracujemy i mieszkańcy naszych miast i gmin mają trudniejszy dostęp do urzędów… Okej, to też jest dla nich jakaś strata, ale rzeczywiście urzędy nie wpływają bezpośrednio na PKB. Jednak od przemysłu, od pracującego przemysłu zależy nasz PKB. Skoro się mówi o tym, że to jest 5,5–6 miliardów zł, to są to duże pieniądze i trzeba uwzględnić, że ich zabraknie. Za chwilę będą jakieś uwagi, sugestie, bo na to trzeba pieniędzy, na tamto trzeba pieniędzy. Jeżeli będzie tych pieniędzy brakować, to zawsze musimy mówić: no, słuchajcie, wprowadziliśmy wolną Wigilię, więc zabrakło 5 miliardów zł i trzeba mieć tego świadomość.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#WadimTyszkiewicz">Mówiło się o tym, że często pracownicy brali urlopy. Zgoda, tak było. Ale chciałbym zadać pytanie: a kto płaci za urlop? Kto płaci za urlop? Za urlop płaci pracodawca. Zatem jeżeli coś takiego było, a teraz ta wolna Wigilia będzie wprowadzona, to kto za to zapłaci? Pracodawca. I trzeba o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#WadimTyszkiewicz">Padały w debacie w Sejmie różne propozycje, chociażby takie, że skoro chcemy wolnej Wigilii – a ja chcę wolnej Wigilii, żeby było jasne – to może w zamian za jakiś inny dzień wolny, który stanie się dniem pracy. 1 maja? Myślę, że nie, nie wszyscy się zgodzą. A może Trzech Króli? Trzech Króli… No, taka propozycja też padała. Trzech Króli to jest nowy dzień świąteczny, nie pamiętam, od ilu lat on jest… Od kilkunastu, tak? Nowe święto – może warto to rozważyć?</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#WadimTyszkiewicz">Pamiętajcie państwo, to chyba ktoś policzył, że to są mniej więcej 2 tygodnie i wygląda to tak: są Święta, jest Wigilia, więc hamujemy naszą aktywność, przemysł hamuje, później idziemy do pracy, ale jest Nowy Rok, zatem hamujemy, znowu idziemy do pracy, a zaraz jest Trzech Króli – nie mylić z sześcioma, Trzech Króli, a 6 stycznia – więc hamujemy, no a potem idziemy do pracy. To naprawdę niedobrze działa na polską gospodarkę i na pewno ma to wpływ na PKB. Czyli to tak naprawdę 3 święta w 2 tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#WadimTyszkiewicz">Jak wspomniałem wcześniej, naprawdę jestem całym sercem za tą wolną Wigilią, za tą tradycją, za tą pierwszą gwiazdką, za tym, żebyśmy wszyscy byli w domach, ale uważam, że powinniśmy dochodzić do tego nie tak, jak w tej chwili to robimy, w tempie ekspresowym. Powinniśmy do tego dochodzić w trochę innym trybie, niż to jest robione dzisiaj. Wybrzmiewało z tej mównicy, że mamy jakieś marzenia, mamy jakieś cele. Myślę, że każdy chciałby być młody, piękny, bogaty, ale tak się nie da. Czasami do osiągnięcia pewnych celów, które sobie wytyczamy, trzeba dochodzić może nie w takim tempie, jakie jest realizowane tu, w Senacie i w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#WadimTyszkiewicz">Tak więc jeszcze raz: jestem całym sercem za wolną Wigilią, ale za tą ustawą nie zagłosuję.</u>
          <u xml:id="u-184.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Magdalena Biejat)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#MagdalenaBiejat">Zapraszam pana marszałka Borowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekBorowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ueberhan wygłosiła tutaj tak wzruszające przemówienie, że nawet gdybym był przeciw, to jednak bym się nawrócił, w przeciwieństwie do pana senatora…</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Fantastycznie.)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#MarekBorowski">…Tyszkiewicza, więc oczywiście będę głosował za tą ustawą. Jednak to wzruszenie, które mnie opanowało, już przeszło i w związku z tym mam kilka uwag, powiedziałbym, wyrównujących niektóre bardzo podniosłe sformułowania.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#MarekBorowski">Po pierwsze, jeżeli chodzi o liczbę świąt, to tu padł taki argument, że Polska jest mniej więcej w środku tabeli europejskiej, mamy mniej więcej tyle tych świąt co Niemcy…</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Mniej mają.)</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#MarekBorowski">Mniej?</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#komentarz">(Senator Joanna Sekuła: Więcej mamy.)</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: 8 albo 9 mają, nie pamiętam. Dużo więcej mamy.)</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#MarekBorowski">Więcej mamy?</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#komentarz">(Senator Joanna Sekuła: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#MarekBorowski">A, to jeszcze gorzej. Ale gdzieś tam w połowie tabeli jesteśmy. No tak, tylko że, proszę państwa, wydajność pracy w Polsce to w tej chwili mniej więcej 70% średniej unijnej. Wydajność pracy w Niemczech jest 2-krotnie większa niż w Polsce. Tak więc tak to trzeba mierzyć. No ale mówię to nie dlatego, żeby skreślać ten pomysł i tę ustawę. Chodzi o to, żeby nie używać tego argumentu, że jesteśmy w środku i w związku z tym nie ma żadnego problemu. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#MarekBorowski">Po drugie, pamiętajmy o tym, że… I tu przechodzę tylko do handlu, chociaż ten dzień wolny jest oczywiście dniem wolnym dla wszystkich. Rzecz jasna, bardzo wiele służb będzie pracowało, to jest zupełnie jasne, tak jak pracują w niedziele czy w inne święta, ale jeśli chodzi o handel, to jest pewna specyfika, bo tu, jak wiadomo, był zakaz pracy. Ponieważ ten zakaz jest teraz przedłużany czy dodawany do dnia wigilijnego, no to mamy 3 dni bez handlu, kolejne 3 dni. Wiemy, że czasami się to zbija z niedzielą, niekoniecznie w środku, bo niedziela może być na początku albo na końcu, no i wtedy mamy 4 dni bez handlu. To będzie oznaczało, że w handlu – takie praktyki już widzieliśmy i o tym trzeba pamiętać – zwłaszcza w tym wielkopowierzchniowym, zwłaszcza w tym spożywczym, w ostatnim dniu, czyli dwudziestego trzeciego albo, jeśli to jest niedziela, dwudziestego drugiego, praca będzie bardzo długa, nie do godziny 9.00 czy do godziny 10.00, tylko do godziny 12.00 albo 1.00, bo po prostu trzeba będzie zaopatrzyć ludzi na 4 dni.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie może, do 1.00 nie może.)</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#MarekBorowski">No jak do 1.00 nie może, to do 12.00.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Do 24.00.)</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#MarekBorowski">Do 24.00, tak. Co nie przeszkadza, że będzie tak, że sklep się zamknie, ale będą jeszcze trwały różnego rodzaju prace. Czyli te same kobiety, które otrzymają następny dzień wolny, się nie wyśpią, a jak się wyśpią, to aż tak dużo tego dnia wolnego nie zostanie. Mówię to, żebyśmy po prostu mieli świadomość tego, że nie jest to rozwiązanie, które niesie wyłącznie dobre skutki, chociaż dobre tu przeważają i, jak powiedziałem, będę za tym głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.18" who="#MarekBorowski">I wreszcie to, o czym mówiły tutaj pani marszałek Biejat i pani senator Górska, czyli ta poprawka. To wychodzi naprzeciw tej kwestii, którą podniósł pan senator Słoń. Pan senator Słoń zgłosił wniosek, żeby jednak zlikwidować jedną z tych niedziel, czyli tę dodaną w Sejmie. Biorąc pod uwagę ten popyt, o którym tutaj mówimy, nie należy tego robić, tylko należy… Chodzi o zadbanie o pracowników. Przecież nie chodzi o to, żeby utrudnić życie klientom, tylko chodzi o zadbanie o pracowników. Ta poprawka realizuje cel, który przyświecał panu senatorowi Słoniowi, więc osobiście rekomenduję panu senatorowi wycofanie jego poprawki. Jeżeli nie, to wybiorę poprawkę pani senator Biejat, pod którą się zresztą podpisałem. No i tym miłym akcentem kończę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#MagdalenaBiejat">Zapraszam panią senatorkę Gorgoń-Komor do zabrania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Miałam nie zabierać głosu, bo wiele argumentów już padło, ale muszę wystąpić w imieniu mojej branży, medycznej, dlatego że dyskutując o tej ustawie… Ja co do zasady się zgadzam, że im więcej wolnych dni, tym lepiej dla człowieka. Czy jesteśmy przepracowani? No jesteśmy, ale może pracujemy zbyt mało efektywnie, może za bardzo marnujemy czas pracy. Należałoby pójść w tym kierunku, żeby efektywność tej pracy była lepsza, bo to i dla przedsiębiorców, i dla rynku pracy, i dla wszystkich byłoby bardzo potrzebne. Ale, proszę państwa, jakie głosy z branży medycznej płyną do mnie? Ci wszyscy, którzy dyżurują w Wigilię, w święta, nie będą mogli zrobić zakupów, bo schodzą po dyżurze. I to jest taki problem… Zostaną tylko małe sklepy, sklepiki i sklepy na stacjach benzynowych.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Co do poprawki pani marszałek, to mam pewną wątpliwość, której nie wyraziłam podczas zadawania pytania do pani. Jeżeli ograniczymy pracę w święta tylko do dwóch… Czyli ktoś, kto będzie chciał wziąć np. 3 niedziele… W handlu, bo mówimy głównie o handlu, to nie będzie możliwe. Zastanawiam się, czy nie ograniczymy dobrowolności pracy w weekendy, w niedziele i święta w handlu, bo przecież mogą być osoby, które będą chciały pracować. Wprowadzając taki zapis, ograniczymy im tę możliwość. Taką mam wątpliwość co do tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Kończąc, powiem, że będę głosować za tą ustawą i za poprawką, bo jestem zwolennikiem tego, żeby ten dzień był rodzinny, aczkolwiek jest jeszcze wiele innych dni wolnych, w które możemy zacieśniać swoje relacje. Na pewno będzie to ewenement na skalę Polski i na pewno wszyscy z tego się ucieszą, bo każdy pracownik się cieszy z dnia wolnego, choć pracodawca już mniej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#MagdalenaBiejat">Dla porządku informuję, że do protokołu swoje przemówienia w dyskusji złożyli senatorowie Jolanta Hibner, Janusz Pęcherz i Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli…</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Jeszcze rząd chce się ustosunkować.)</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#MagdalenaBiejat">Tak, tak, za chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#komentarz">(Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Dobrze. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#MagdalenaBiejat">Po kolei, że tak powiem.</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senatorowie: Halina Bieda, Magdalena Biejat, Marek Borowski, Anna Górska, Tomasz Grodzki, Jolanta Hibner, Stanisław Pawlak, Jolanta Piotrowska, Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska, Wojciech Skurkiewicz, Krzysztof Słoń, Waldemar Witkowski. To są 2 poprawki, pierwsza to ta, która była omawiana przez senatorkę Górską, przeze mnie i senatora Borowskiego, a druga to ta senatorów z PiS.</u>
          <u xml:id="u-189.9" who="#MagdalenaBiejat">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-189.10" who="#MagdalenaBiejat">Przedstawicielka rządu chciałaby zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-189.11" who="#MagdalenaBiejat">Zapraszam panią minister Dziemianowicz-Bąk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Wolna Wigilia łączy ponad podziałami. Myślę, że po tej dzisiejszej dyskusji jest to jeszcze bardziej ewidentne. Łączy ona ponad podziałami przede wszystkim polskie społeczeństwo. Tak jak było wielokrotnie wspominane, blisko 3/4 polskiego społeczeństwa popiera postulat wolnej Wigilii. Popierają go osoby wierzące i niewierzące, młodsze i starsze, pracownicy etatowi i pracownicy zatrudnieni w innych formach, kobiety i mężczyźni. Słowem, wszyscy albo niemal wszyscy zgadzamy się, że dzień 24 grudnia jest dniem szczególnym. Zgadza się z tym także rzeczywistość. Wielu pracodawców, wielu przedsiębiorców skraca w tym dniu dzień pracy, pozwala wyjść wcześniej swoim pracownikom. Wielu pracowników bierze urlopy. Oczywiście nie wszyscy, bo przecież tak jak w każde święto, w każdy szczególny, wolny dzień pracują pracownicy takich branż, takich sektorów, które muszą funkcjonować, żeby państwo mogło działać. I to jest naturalna kolej rzeczy. To jest coś, co wszyscy akceptujemy i za co należą się tym wszystkim służbom, wszystkim pracownikom, lekarzom dyżurującym ogromne podziękowania, bo dzięki ich pracy w dni wolne od pracy inni mogą cieszyć się spokojem, ciepłem świąt rodzinnych, odpoczynkiem, wolnym czasem. Na tym polega solidarność społeczna, na tym polega ten podział różnych obowiązków i różnych funkcji, na które w państwie, w naszym wspólnym państwie się decydujemy.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Ale wolna Wigilia łączy także ponad politycznymi podziałami, co pokazały debata w Sejmie i wyniki głosowania nad tym poselskim projektem ustawy. Wolna Wigilia łączy ponad podziałami, co pokazuje dyskusja w Wysokim Senacie. I bardzo się cieszę, że Wysoki Senat pokazał po raz kolejny, że jest izbą refleksji. Bo w toku prac parlamentarnych, w toku prac sejmowych do projektu ustawy o wolnej Wigilii został dołączony przepis, który wprowadzał dodatkową, trzecią niedzielę handlową. Z tym przepisem nie zgadza się część, oczywiście nie wszyscy, ale część, polskich pracowników, przede wszystkim pracownic, zatrudnionych w handlu. Bo grudzień dla nich także, tak jak dla wielu innych polskich rodzin, jest miesiącem szczególnym, miesiącem przygotowań do Świąt, przygotowań do spędzenia tego czasu rodzinnego. I czuły się one, czuli się oni pokrzywdzeni tą zmianą, zmianą, która uzasadniana była tak, że jest to rekompensata dla konsumentów, rekompensata dla sektora handlu, dla przedsiębiorców, którzy skoro ma być wolna Wigilia, chcieliby w jakiś inny dzień w grudniu prowadzić działalność. Cieszę się bardzo, że Wysoki Senat zdecydował się po tej refleksji wyjść naprzeciw tym żyjącym w poczuciu pokrzywdzenia przez tamtą zmianę pracownicom handlu i znalazł rozwiązanie kompromisowe. Trzecia handlowa niedziela w grudniu zostaje ku zadowoleniu konsumentów, którzy o to postulowali, ku uspokojeniu przedsiębiorców, którzy o to zabiegali, i ku bezpieczeństwu pracownic, pracowników, którzy nie będą obciążeni dodatkową niedzielą pracującą, jeżeli szanowni panowie senatorowie i szanowne panie senatorki zdecydują się tę poprawkę przyjąć. Myślę, że jest to bardzo dobry przykład kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Jako ministra i pracy, i rodziny, której zadaniem jest poszukiwanie balansu między życiem rodzinnym a życiem zawodowym, w swoim własnym imieniu i w imieniu resortu, którym kieruję, bardzo serdecznie dziękuję państwu za pracę, za pochylenie się nad ustawą popieraną, tak jak powiedziałam, przez zdecydowaną większość społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Jeśli spojrzymy 2 miesiące wstecz, to zauważymy, że był to wtedy temat, który rozgrzewał debatę publiczną. Cieszę się, że jesteśmy już o krok od tego, żeby powiedzieć Polkom i Polakom, że tegoroczna Wigilia to będzie ostatnia pracująca Wigilia, a od przyszłego roku wszystkie polskie rodziny, pracownicy i pracownice będą mogli w spokoju cieszyć się wspólnym czasem, dojechać do rodziny, jeśli mieszka ona nieco dalej, wspólnie dekorować stół i szykować się do tego spokojnego, rodzinnego, bezpiecznego czasu, którego oczywiście wszystkim państwu już teraz, na początku grudnia serdecznie życzę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#MagdalenaBiejat">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj na koniec dnia.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#MagdalenaBiejat">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#MagdalenaBiejat">Dotyczy ona wcześniaków. Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 218, a sprawozdanie komisji – w druku nr 218 A.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#MagdalenaBiejat">Proszę senator Alicję Zając o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#AlicjaZając">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#AlicjaZając">Chciałabym przedstawić informację z dwudziestego dziewiątego posiedzenia Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, które odbyło się 3 grudnia 2024 r. W porządku posiedzenia były 2 punkty. Ja będę omawiać punkt dotyczący zmiany kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#AlicjaZając">Ustawa jest odpowiedzią… W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pani minister Aleksandra Gajewska i pan minister Sebastian Gajewski ze współpracownikami w bardzo licznej grupie, za co dziękujemy. Domyślaliśmy się, że jest to zespół, który pracował nad tą ustawą, nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#AlicjaZając">Ustawa to odpowiedź ministerstwa na głosy, które płynęły od Polaków, głosy, które płynęły ze szpitali, z oddziałów neonatologii, głosy, które płynęły z rodzin, w których dzieci rodziły się przedwcześnie, jak również głosy organizacji i fundacji, które tą tematyką się zajmują.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#AlicjaZając">W posiedzeniu uczestniczyli również przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, a także przedstawiciele strony społecznej – w oczekiwaniu na kolejny punkt.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#AlicjaZając">Myślę, że Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej staje się komisją o bardzo szerokim oddziaływaniu, i to nie tylko w związku z odpowiedziami na głosy społeczeństwa, ale także w zawiązku z tematami, którymi zajmuje się w ramach swojej działalności.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#AlicjaZając">Minister Sebastian Gajewski bardzo szczegółowo opisał nam ustawę, która, co się rzadko zdarza, została przyjęta w Sejmie głosami wszystkich obecnych na sali, 428 posłów. Nikt się nie wstrzymał i nikt nie był przeciw. To świadczy o randze ustawy i o potrzebie tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#AlicjaZając">Czego ona dotyczy? Dotyczy prawa rodzica do przedłużonego urlopu macierzyńskiego. Jest ona spowodowana troską o regenerację kobiety po porodzie, po porodzie przedwczesnym, koniecznością opieki oraz nawiązania szczególnej relacji z dzieckiem, noworodkiem przebywającym w szpitalu. Długość urlopu jest uzależniona od pobytu dziecka w szpitalu i od terminu zakończenia ciąży, a także od wagi noworodka. To wszystko jest szeroko opisane w naszej informacji, w opinii dotyczącej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#AlicjaZając">Biuro Legislacyjne… W pracach uczestniczyli panowie legislatorzy, pan Maciej Telec i pan Łukasz Makarski, którzy zgłosili 2 propozycje poprawek – w tym jedną z 2 podpunktami – które nie zostały uwzględnione przez komisję. Tzn. komisja jednogłośnie poparła pierwszy punkt, a drugi dotyczył pracowników służby zagranicznej. Ale w związku z tym, że jest przesłana do podpisu prezydenta nowelizowana ustawa o służbie zagranicznej, niecelowe było podejmowanie tu tego tematu, ponieważ mogłoby to wywołać pewne skutki prawne, a zależy nam na tym, żeby ta ustawa została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-192.9" who="#AlicjaZając">Koszt roczny wprowadzania tej ustawy to jest 55 milionów.</u>
          <u xml:id="u-192.10" who="#AlicjaZając">Ustawa wejdzie w życie 3 miesiące od daty ogłoszenia, co zostało ustalone, uzgodnione w czasie konsultacji z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ ZUS musi mieć czas na dostosowanie swoich systemów do obsługi wskazanej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-192.11" who="#AlicjaZając">Chciałabym bardzo podziękować, nie tylko w imieniu członków komisji i pani przewodniczącej, ale także w imieniu tych rodziców, którzy oczekują na tę ustawę. Szczególnie ważne jest to, aby rodzice mogli w tym pierwszym okresie uczestniczyć w nawiązaniu łączności z noworodkiem jeszcze w szpitalu. Bardzo wzruszające są takie momenty, które często pokazuje telewizja, kiedy widzimy inkubatory i dłoń matki czy ojca… Ale też często są to, jak bywa do tej pory, dłonie pielęgniarek, które tam pracują. I to, gdy dotyka się jednym palcem – bo przecież nasza ręka przy takim noworodku, który nie waży kilograma, to jest… No, tu trzeba postępować bardzo delikatnie. I za tę delikatność, za to pochylenie się nad potrzebami, sprawami ważnymi dla Polaków bardzo dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#MagdalenaBiejat">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie senatorce sprawozdawczyni?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Nie ma pytań.)</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#MagdalenaBiejat">Nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#MagdalenaBiejat">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rodziny, pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#MagdalenaBiejat">Czy przedstawicielka rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#MagdalenaBiejat">Zapraszam. Pani minister Dziemianowicz-Bąk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałkini! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Podczas procedowania tego rządowego projektu ustawy w Sejmie z galerii sejmowej przyglądała się naszej debacie kilkuletnia Michalina. Michalina przyszła na świat, ważąc 370 g, a to jest mniej niż 4 tabliczki czekolady. To jest tak mało, że trudno jest sobie wyobrazić, jaki wysiłek ta mała dziewczynka musiała włożyć w to, żeby przeżyć i żeby móc się dalej rozwijać. Trudno wyobrazić sobie, co musiała przeżywać jej mama, co musieli przeżywać rodzice, bliscy takiego dziecka walczącego o zdrowie i życie.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Takie doświadczenie to jest doświadczenie sześćdziesięciorga dzieci każdego dnia. Każdego dnia w Polsce przychodzi na świat około sześćdziesięciorga wcześniaków, dzieci, które muszą być hospitalizowane po narodzinach, dzieci, które muszą, tak jak Michalina, walczyć o zdrowie i życie. To są maleńkie dzieci i może się wydawać, że to niewielka liczba, ale to jest wielki i ważny projekt, wielka i ważna zmiana, która dla tych najmniejszych z najmniejszych i ich bliskich jest po prostu wyciągnięciem pomocnej dłoni. Jest to oddanie tego, co jest absolutnie najcenniejsze dla każdego rodzica: czasu spędzonego z dzieckiem. Bo ten czas po wyjściu ze szpitala, czasami po bardzo wielu tygodniach, to nie jest czas zabawy i radości, to bardzo często czas długiej rehabilitacji, to czas walki o to, żeby dziecko mogło rosnąć jak najzdrowsze i jak najsilniejsze. I różnie bywa z tą walką. Ten czas nie może być odbierany, ten czas nie może być zagarniany, tak jakby nic niespotykanego, nic nadzwyczajnego tym rodzicom się nie przydarzyło. Przydarzyło się ogromne, trudne wyzwanie, z którym się mierzą, a my jako państwo możemy zrobić choćby tyle, żeby im ten ważny czas – na rehabilitację, na nawiązanie więzi z dzieckiem, na nadrobienie tego straconego czasu – oddać. Bo czas spędzony przy inkubatorze, czas spędzony na obserwowaniu, jak to maleńkie ciałko się rozwija, czas spędzony na strachu i lęku o zdrowie i przyszłość dziecka – naprawdę ciężko nazwać urlopem. A dziś, zgodnie z obecnymi przepisami, ten urlop macierzyński przysługujący rodzicom wcześniaków i dzieci, które po narodzinach muszą z jakiegoś powodu pozostać dłużej w szpitalu, jest traktowany dokładnie tak samo, jak w tych przypadkach, w których do żadnego nadzwyczajnego zdarzenia nie doszło. To po prostu niesprawiedliwe.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Od kilkunastu lat dzielni rodzice i organizacje społeczne – takie jak reprezentowana tutaj przez panią Elżbietę Brzozowską „Koalicja dla wcześniaka” – walczyły o to, żeby coś się zmieniło. I ja chciałabym państwu ogromnie podziękować za to, że blisko rok temu zapukaliście państwo do drzwi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i zwróciliście państwo uwagę na ten problem. Dziękuję, że ta petycja, pod którą podpisało się kilkanaście tysięcy takich rodziców, trafiła na biurko w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i że przyjęli państwo zaproszenie do wspólnej pracy nad tym projektem. Bo, Wysoki Senacie, to był oczywiście projekt rządowy, ale ten projekt powstawał, od pierwszych swoich chwil, we współpracy z rodzicami, we współpracy z organizacjami społecznymi, we współpracy z neonatologami, z ekspertami, po prostu we współpracy z tymi, których ten projekt dotyczy. I przy kciukach trzymanych przez te małe dzieci, które urodziły się jako wcześniaki…</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">To jest dla mnie jako ministry rodziny, pracy i polityki społecznej najbardziej wzruszający i poruszający projekt. Nie tylko dlatego, że dotyczy najmniejszych z najmniejszych, ale także dlatego, że jest przykładem, w mojej ocenie, najlepszego modelu procesu legislacyjnego. Kiedy pojawiają się doniesienia medialne o problemie, a ktoś z dobrym sercem podchwytuje go i przekuwa w petycję, w apel obywateli i obywatelek, w ich zaangażowanie, żeby coś zmienić, kiedy trafia to do przedstawicieli władzy, a obywatele, którzy się do niej zgłaszają, są gotowi do wspólnej solidarnej pracy, do wprowadzenia zmian do pierwotnych projektów, do podsunięcia kolejnych rozwiązań… Tak stało się z tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Pierwsza propozycja wypracowana w zespole ministerialnym… Z tego miejsca chciałabym ogromnie podziękować wszystkim państwu dyrektorom zaangażowanym w ten proces, bo bez państwa zaangażowania, to po prostu by się tak szybko nie wydarzyło. W pierwszej propozycji zaproponowaliśmy wydłużenie tego, zgodnie z mechanizmem przyznającym tydzień dodatkowego urlopu macierzyńskiego za tydzień pobytu w szpitalu, do 8 tygodni. To od państwa, od strony społecznej usłyszeliśmy, że to jest zbyt mało dla skrajnych wcześniaków, dla tych wcześniaków, które przyszły na świat przed dwudziestym ósmym tygodniem ciąży albo których masa urodzeniowa była mniejsza niż kilogram, bo te dzieci spędzają w szpitalu znacznie, znacznie dłuższy czas. Po tej konsultacji i po dobrej współpracy, także z Ministerstwem Finansów, bo przecież trzeba sfinansować taki dłuższy urlop, uznaliśmy, że dla skrajnych wcześniaków i ich rodziców lepszym rozwiązaniem będzie limit 15 dodatkowych tygodni, również zgodnie z mechanizmem „tydzień za tydzień”.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Jestem ogromnie szczęśliwa, że w toku prac, w toku uzgodnień międzyresortowych wszystkie resorty odpowiedzialne za pragmatykę zawodową różnych grup także się zaangażowały. Dzięki temu jest ta ustawa, a dłuższy urlop dla rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach będzie przysługiwał i mamom, które pełnią służbę wojskową, i tym, które pełnią służbę w straży pożarnej i we wszystkich innych formacjach, bo wszyscy powiedzieli: „tak, wszystkie ręce na pokład, chcemy, żeby ten urlop przysługiwał tym, za których my odpowiadamy”.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">W toku prac w komisji tutaj, w Senacie, doszło do kolejnych udoskonaleń tej bardzo już dobrej ustawy. Z jednej strony wprowadzono przepisy zabezpieczające tych rodziców przed dyskryminacją ze względu na korzystanie z takiego uzupełniającego urlopu. Z drugiej wychodzi się tu naprzeciw doktorantkom, mamom, które będą korzystały z takiego urlopu, a które będą mogły liczyć na wydłużenie terminu na złożenie rozprawy doktorskiej. To może brzmieć jak drobiazgi, ale dla mamy, która znajduje się w takiej sytuacji, niezależnie od tego, jaki zawód wykonuje, to jest bardzo, bardzo ważne, żeby także ją te rozwiązania mogły objąć.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Wysoki Senacie, oczywiście jestem tutaj do państwa dyspozycji, żeby na wszelkie pytania odpowiedzieć, ale już teraz chciałabym wyrazić nadzieję, że tak jak w Sejmie wszyscy obecni posłowie i posłanki jednogłośnie zagłosowali za poparciem projektu, tak samo będziemy mogli dzisiaj wspólnie z państwem, którzy de facto są autorami tego projektu, świętować taką samą sytuację tu, w Senacie. Bardzo serdecznie państwu z góry za to dziękuję, dziękuję, że możemy ten wzruszający moment także jako izba wyższa, jako Wysoki Senat, świętować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MagdalenaBiejat">Czy są pytania do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#MagdalenaBiejat">Pani senator Gorgoń-Komor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Szanowna Pani Minister, bardzo dziękuję za to wprowadzenie. Co do zasady oczywiście jesteśmy tutaj zgodni, chciałabym się tylko upewnić, czy dobrze zrozumiałam. Jak wiadomo, najnowsze osiągnięcia medycyny pozwalają utrzymać przy życiu dziecko, które przychodzi na świat w dwudziestym trzecim tygodniu ciąży. Z tego miejsca pragnę podziękować całym zespołom neonatologicznym, pielęgniarkom i lekarzom za to, że nowe technologie pozwalają utrzymać przy życiu takie dzieciątko. No, jego rodzice niestety spędzają ten czas w szpitalu. Zrozumiałam, czytając założenia ustawy, że wydłużamy urlop macierzyński dla rodzica czy rodziców, którzy będą go brali, a są rodzicami wcześniaka, z 8 do 15 tygodni. To jest mniej więcej tyle, ile taka ciąża czy poród najwyższego ryzyka, jeżeli weźmiemy pod uwagę długość prawidłowo trwającej ciąży… A hospitalizacje czasem się przedłużają z różnych powodów. Rozumiem, że kiedy jest dzień wypisu takiego dziecka… Od kiedy liczymy te 15 tygodni? Od narodzin?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Mechanizmy wprowadzone…</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Praktycznie.)</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Mechanizmy wprowadzone w tym projekcie są następujące. Otóż dzielimy niejako te dzieci, których rodziców ustawa ma dotyczyć, na 3 grupy. Pierwsza to są rodzice skrajnych wcześniaków, czyli dzieci, które przyszły na świat przed dwudziestym ósmym tygodniem ciąży lub – to jest rozłączna przesłanka – przyszły na świat z masą urodzeniową poniżej 1 kg. Te dzieci zgodnie z rekomendacjami ekspertów, neonatologów traktujemy właśnie jako skrajne wcześniaki. Średni czas hospitalizacji takich skrajnych wcześniaków to jest nawet ponad 90 dni. Po prostu wymogi ratowania zdrowia i życia takiego dziecka sprawiają, że ta hospitalizacja bywa bardzo długa. I dla tych rodziców utrzymany będzie mechanizm, że tydzień hospitalizacji to dodatkowy tydzień urlopu macierzyńskiego, aż do limitu 15 dodatkowych tygodni. Tzn. jeżeli taki skrajny wcześniak będzie hospitalizowany 15 tygodni, to rodzic otrzyma 15 dodatkowych tygodni urlopu macierzyńskiego. Jeżeli dodatkowa hospitalizacja będzie trwała 3 tygodnie albo 4 tygodnie, to tego dodatkowego urlopu macierzyńskiego będą 3 lub 4 tygodnie. Czyli jest zastosowany mechanizm: tydzień dodatkowej hospitalizacji – tydzień dodatkowego, dłuższego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Następna grupa to są po prostu wcześniaki, czyli te dzieci, które urodziły się po dwudziestym ósmym tygodniu, ale przed trzydziestym siódmym tygodniem. W ich przypadku ten mechanizm „tydzień za tydzień” – dla tych rodziców, oczywiście – będzie także zastosowany, ale limitem jest 8 dodatkowych tygodni. I trzecia grupa dzieci to są dzieci urodzone w terminie, ale wymagające dłuższej niż standardowa, trwająca kilka dni… No, w przypadku każdego zdrowego dziecka jest przewidzianych kilka dni pobytu w szpitalu, ale jeśli jest dłuższa hospitalizacja ze względu na stan zdrowia, to tutaj również będzie zapewniony urlop, do 8 dodatkowych tygodni, w mechanizmie „tydzień za tydzień”.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">To, co jest bardzo ważne z perspektywy tych rodziców, to jest to, że ten czas będzie w 100% płatny, tzn. podstawa… Bo przecież rehabilitacja, a później leczenie często bywają bardzo kosztowne. Tak więc zapewniamy tu to 100-procentowe wynagrodzenie. Tak wyglądają te założenia, tak wyglądają przepisy zawarte w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MagdalenaBiejat">Pan senator Brejza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#RyszardBrejza">Pani Minister, mam takie pytanie: czy ministerstwo dostrzega konieczność kolejnych zmian wychodzących poza zakres tej ustawy? Czy trwa jakaś dyskusja, czy są jakieś prace koncepcyjne w tym temacie, czy też nie? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Oczywiście w zakresie kompetencji ministra rodziny, pracy i polityki społecznej są takie kwestie jak urlopy, ale jesteśmy w stałym kontakcie z Ministerstwem Zdrowia, które w zakresie swojej odpowiedzialności także szuka rozwiązań, które pomogłyby jeszcze lepiej reagować na potrzeby rodziców i samych pacjentów, samych dzieci przedwcześnie urodzonych. My w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chcemy wychodzić naprzeciw kolejnym grupom rodziców, którzy znajdują się w trudnej życiowo sytuacji. To nie jest oczywiście temat związany z tym projektem ustawy, ale myślę, że mogę państwa senatorów poinformować, że przygotowujemy, przygotowuję zarządzenie ministra w celu powołania zespołu, który będzie zajmował się problematyką czy problemami rodziców po stracie dziecka, rodziców, których dotknęło to bardzo bolesne doświadczenie. Wiem, że tu także będziemy mogli liczyć na wsparcie strony społecznej. Są organizacje obywatelskie, które także zajmują się tą problematyką. Nasze drzwi, drzwi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, są zawsze otwarte dla wszystkich rodziców, dla tych, którzy potrzebują takiego systemowego wsparcia, bo jest wiele tematów, którymi można byłoby jeszcze się zająć.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Mam nadzieję, że wspólnie z państwem senatorami będziemy mieli szansę jak najczęściej spotykać się po to, żeby życie rodziców małych dzieci czy rodziców pokrzywdzonych przez los, czy w jakiejkolwiek innej potrzebie, po prostu poprawiać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MagdalenaBiejat">Proszę senatorkę Joannę Sekułę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JoannaSekuła">Bardzo dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JoannaSekuła">Pani Ministro, chciałabym dowiedzieć się, z jaką skalą takich przedwczesnych urodzin mamy do czynienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Tak jak powiedziałam, przekłada się to na ok. 60 urodzeń dziennie. Każdego dnia rodzi się około sześćdziesiątki dzieci, których rodzice mogliby korzystać z takich dodatkowych uprawnień. Rocznie to jest ok. 20 tysięcy dzieci, co kształtuje się na poziomie 7–10% wszystkich urodzin. Nie jest to więc mała grupa. Nie jest to może zjawisko powszechne, ale jest to grupa znacząca, a nawet gdyby nie była, gdyby była mniejsza, to pomoc państwa i adekwatna opieka państwa nad takimi rodzicami to jest po prostu nasz obowiązek. I bardzo się cieszę, że dzisiaj będziemy mogli się z niego wywiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MagdalenaBiejat">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#MagdalenaBiejat">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#MagdalenaBiejat">Proszę o zabranie głosu senatorkę Annę Górską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AnnaGórska">Dziękuję, Pani Marszałkini.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#AnnaGórska">Wysoka Izbo! Pani Ministro! Szanowne Przedstawicielki Rodziców Wcześniaków!</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#AnnaGórska">Ja sobie napisałam wspaniałe, profesjonalne wystąpienie, po czym wyrzuciłam je do kosza. I do ostatniej chwili wahałam się, czy tu przed państwem stanąć, bo ciągle, jak o tym myślę, to łzy napływają mi do oczu.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Z serca trzeba mówić.)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#AnnaGórska">Zacznę więc tak. Retinopatia wcześniacza, która może skutkować całkowitą utratą wzroku na skutek zabliźniania się siatkówki dziecka w zetknięciu z tlenem. Martwicze zapalenie jelit, które może doprowadzić do śmierci dziecka, bo mimo operacji, prób ratowania jelit można je całkowicie stracić i jest to sytuacja absolutnie bezpowrotna. Wylewy dokomorowe krwi do mózgu różnego stopnia, które mogą powodować poważne, głębokie uszkodzenia neurologiczne skutkujące nie wielotygodniową nawet, ale wieloletnią rehabilitacją, fizjoterapią, a czasami niemożnością uzyskania jakiejkolwiek sprawności. Problemy z oddychaniem, niedojrzałość układu oddechowego, konieczność leczenia respiratorowego, podtrzymywania tlenem, zakończenie terapii dysplazją oskrzelowo-płucną, niewydolność wątroby, niewydolność serca, niedojrzałość neurologiczna do tego stopnia, że dziecko nie jest w stanie utrzymać temperatury po wyjściu ze szpitala – to są chyba te najczęstsze komplikacje, które występują w przypadku urodzenia się dziecka przedwcześnie. Dotykają one zwłaszcza dzieci, które rodzą się wcześniej niż przed trzydziestym czwartym, trzydziestym drugim tygodniem ciąży, a zdecydowanie wszystkie te problemy albo 90% z nich występuje u dzieci urodzonych przed dwudziestym ósmym tygodniem ciąży.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#AnnaGórska">Często w dyskusjach politycznych w ostatnim czasie pada jedna data: 13 grudnia. Nawet wczoraj przerzucaliśmy się tutaj tą datą – senator Skurkiewicz… Stała się ona w ostatnim roku datą wypominaną sobie, datą do nazywania pogardliwie rządu. A dla mnie 13 grudnia to są drugie urodziny mojego syna, bo to jest dzień, w którym pierwszy raz mogłam go wziąć na ręce, po 3 tygodniach od jego urodzenia. 3 tygodnie to był ten czas, kiedy nikt oprócz szczelnie ubranej pielęgniarki czy lekarza nie mógł otworzyć inkubatora i dotknąć mojego dziecka, ponieważ było to ryzyko i jakakolwiek infekcja mogłaby go po prostu zabić. I próbowała, bo mój syn umierał w szpitalu 3 razy. Po trzecim razie, kiedy widzi się, jak takie kilogramowe ciałko jest reanimowane, podejmuje się w środku taką decyzję, że to jest ostatni raz i więcej się na to po prostu nie pozwoli.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#AnnaGórska">A więc te 3 tygodnie… To są chociażby te 3 tygodnie, które są potrzebne wtedy, kiedy kończy się urlop macierzyński, tak jak on się kończył do tej pory. Ale to nie są tylko 3 tygodnie, bo kiedy wychodzi się ze szpitala – a mój syn spędził w nim 10 tygodni, co i tak było naprawdę bardzo dobrym wynikiem – to dostaje się listę lekarzy specjalistów, których trzeba odwiedzić w pierwszym tygodniu po wyjściu ze szpitala czy w pierwszym miesiącu po wyjściu ze szpitala. I to jest wszystko. Czyli tych specjalistów trzeba wyszukać, znaleźć, umówić się z nimi, przebłagać, żeby znaleźli termin. Jeżeli w ciągu najdalej 2 miesięcy po wyjściu ze szpitala nie rozpocznie się neurofizjoterapii, to z każdym kolejnym dniem będzie rosło ryzyko tego, że takie dziecko nigdy nie będzie chodzić, mówić… Osobiście byłam świadkiem tego, widziałam to, gdy mijałam się w wejściu do ośrodka rehabilitacji z dziewczynką, której mama rok czekała na rehabilitację. Po 14 miesiącach od wyjścia ze szpitala mój syn wychodził z ośrodka rehabilitacji na własnych nogach, a Liwia wjeżdżała do tego ośrodka rehabilitacji w głębokim wózku. I do dzisiaj jest dzieckiem głęboko upośledzonym, wymagającym całkowitej, całodobowej opieki w specjalistycznym ośrodku.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#AnnaGórska">To są sprawy, z których bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, bo one są odległe. To jest tylko 7–10% wszystkich przypadków urodzeń dzieci, ale one naprawdę się zdarzają. I gdybyśmy dobrze poszukali, to okazałoby się, że każdy z nas, jak myślę, znalazłby takie przypadki w swojej rodzinie, bliższej lub dalszej. Tylko wiecie co jeszcze dzieje się przy tej okazji? Rodzice o tym nie mówią, nie opowiadają, bo po prostu nie mają na to czasu. I to kolejna rzecz, którą trzeba się zająć w tym czasie, kiedy dziecko już po wyjściu ze szpitala potrzebuje leczenia, intensywnej rehabilitacji. To jest jeszcze jedna rzecz, o której my, rodzice, najczęściej zapominamy – np. ja o tym zapomniałam – a jest to zadbanie o siebie. Chodzi przede wszystkim o zadbanie przez matki o siebie. Bo my jesteśmy w amoku tej walki o dzieci, o ich sprawność i życie, a zapominamy np. o tym, że rośnie w nas nieustające poczucie winy. I narasta z każdą kolejną porażką – kiedy np. rehabilitacja nie zawsze przebiega tak, jak tego byśmy chcieli, kiedy kamienie milowe nie są osiągane w tych terminach, o których mówią i piszą podręczniki – tak że bardzo często chce nam się wyć z bezsilności. Kiedy nie możemy umówić się do lekarza – a naprawdę, uwierzcie mi państwo, jest to coraz trudniejsze – to wyjemy z bezsilności i ciągle, nieustająco obarczamy się poczuciem winy, mamy poczucie, że to jest nasza wina, że te dzieci urodziły się za szybko, urodziły się za szybko przez nas. Urodziły się za szybko z różnych powodów, ale my zapominamy zadbać o siebie, a kończy się to tym, że w którymś momencie niektóre z nas trochę się poddają, a to też ma swoje konsekwencje w opiece nad tymi dziećmi. I po to też potrzebny jest ten wydłużony urlop macierzyński, po to, żeby mieć ten czas, żeby zadbać również o to, aby mieć po prostu siłę na to, by dalej o to dziecko walczyć.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#AnnaGórska">Ja, kiedy wyszłam z moim synem ze szpitala, również dołączyłam do różnych organizacji wcześniaczych, podałam mój numer telefonu, przez jakiś czas odbierałam telefony od kolejnych rodziców wcześniaków. Pamiętam, jakie zdziwienie w szpitalu wywołało, kiedy poprosiłam ordynatorkę oddziału, wspaniałego Oddziału Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka szpitala na Zaspie w Gdańsku, żeby zorganizowała dla nas, dla rodziców szkolenie z reanimacji takiego malutkiego dziecka. My wychodzimy ze szpitala z dziećmi, które jeszcze przed chwilą leżały pod respiratorami albo pod CPAP, czyli na intensywnej terapii tlenowej, i np. potrafiły się zatrzymać albo tracić oddech, wpadać w bezdech. To był szok, bo nikt wcześniej nie poprosił o takie szkolenie. A dla mnie przerażające było to, że ja za chwilę wyjeżdżam, nie mieszkam w mieście i karetka nie dojedzie do mnie w 8 minut, a jeśli moje dziecko straci oddech, to ja muszę mu absolutnie, bezwzględnie pomóc. Wiem, że dzisiaj w szpitalu na Zaspie takie szkolenia odbywają się regularnie. To jest wspaniałe.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#AnnaGórska">Potem też skupiona na pomocy mojemu dziecku po prostu się poddałam, przestałam uczestniczyć w działaniach tych organizacji, które walczyły o to, żeby pomagać wcześniakom i rodzicom wcześniaków. Dlatego tym bardziej dziękuję i jestem naprawdę pełna podziwu dla tych rodziców, którzy się nie poddali i pomimo trudnej walki, jaką toczą na co dzień w domu, walczą nadal i w końcu to wywalczyli. Wywalczyłyście to. Gratuluję wam! Jesteście wielkie! Podziwiam, szanuję i uwielbiam was za to, bo naprawdę bardzo ważne jest to, żeby w końcu rodzice wcześniaków mogli odzyskiwać ten czas.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#AnnaGórska">Dziękuję ministerstwu, osobiście ministrze Agnieszce Dziemianowicz-Bąk za to, że w końcu jest ministerstwo, które was przyjęło, wysłuchało, napisało projekt, skonsultowało, znalazło pieniądze, i że możemy ten problem rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#AnnaGórska">Pozdrawiam mojego synka. Ma 12 lat. Od wczoraj jest pierwszy raz samodzielnie w szpitalu na oddziale rehabilitacji. To jest kolejny turnus. Zawsze byliśmy tam z nim, teraz jest sam, wkracza w kolejną fazę dorosłości, takiego uzyskiwania samodzielności, co jest dla nas kolejnym kamieniem milowym. Życzę wszystkim rodzicom wcześniaków i wcześniakom, żeby mogli te kamienie milowe na swojej drodze mijać, po prostu. Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MagdalenaBiejat">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MagdalenaBiejat">Proszę o zabranie głosu senatorkę Kaliszuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Ministry! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ja nie miałam zamiaru zabierać głosu w tym punkcie, ale pani senator Ania Górska mnie trochę do tego nastroiła. Gratuluję przede wszystkim odwagi i siły, Aniu, że zabrałaś głos w tak osobistej sprawie. Ja dodam tylko, że również jestem jedną z matek, która miała dziecko, które po urodzeniu trafiło do inkubatora i na OIOM, więc wiem, co przeżywa wtedy matka.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ale chciałabym państwu powiedzieć o czymś, co jest nowatorskie i po raz pierwszy w naszym kraju się zdarzyło, a jest to powiązane z dzisiejszą ustawą i z tym, o czym też mówiła pani senator Ania Górska w kontekście wsparcia psychologicznego i stanu, w jakim są matki wcześniaków i chorych noworodków. A mianowicie przeczytam państwu kilka słów. To jest też taka być może prośba, żeby tego typu inicjatywy zgłaszać w swoich samorządach województw po to, aby być może tego typu działania odbywały się na terenie całego kraju. A mówię tutaj o pilotażowym programie w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie, który dotyczy właśnie wsparcia dla rodziców noworodków i wcześniaków. W ostatnich dniach otrzymaliśmy informacje prasowe, że Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie rozpoczął realizację pilotażowego programu adresowanego do rodziców noworodków i wcześniaków leczonych w szpitalu. Jest to efekt wsparcia udzielonego przez samorząd województwa warmińsko-mazurskiego, który w całości finansuje ten projekt. Tak jak powiedziałam, jest to pierwsza tego typu inicjatywa w kraju. Od listopada tego roku rodzice dzieci leczonych w Oddziale Klinicznym Patologii i Wad Wrodzonych Noworodków i Niemowląt mogą skorzystać ze wsparcia psychologicznego, a matki dodatkowo otrzymują fachową pomoc i porady w zakresie naturalnego karmienia. To jest problem bardzo często powiązany właśnie z wcześniactwem czy też z tym, że dziecko odizolowano od matki.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#EwaMonikaKaliszuk">Pobyt noworodka w szpitalu tuż po urodzeniu lub w późniejszym okresie spowodowany różnorodnymi problemami zdrowotnymi dziecka, takimi jak wcześniactwo, wady wrodzone czy inne problemy kliniczne noworodków, kontrastuje z pierwotnymi oczekiwaniami rodziców, dziadków i rodziny, które zakładają jak najszybszy powrót do domu ze zdrowym dzieckiem i radość z rodzicielstwa. Jest to sytuacja stresująca dla rodziców, a często nakłada się na nią także depresja poporodowa u matki. W takich okolicznościach matki, a także ojcowie przebywający przy dziecku potrzebują wsparcia psychologicznego, które pomoże przejść przez ten trudny okres, zaadaptować się do nowej sytuacji, zapobiec pogłębianiu się stanu depresyjnego oraz przygotować się do nowych zadań po powrocie do domu. O tym też tutaj była mowa. Dodatkowo matki często borykają się z problemem karmienia dziecka własnym pokarmem, a jest to równie ważne dla utrzymania ich szeroko rozumianego dobrostanu psychicznego i ma ogromny wpływ na zdrowie oraz prawidłowy rozwój dziecka.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#EwaMonikaKaliszuk">Program „Wsparcie psychologiczne i laktacyjne rodziców noworodków – pacjentów Oddziału Klinicznego Patologii i Wad Wrodzonych Noworodków i Niemowląt” szpitala w Olsztynie wychodzi naprzeciw tym problemom. Obejmuje bezpłatne porady psychologiczne, a w razie konieczności indywidualną psychoterapię, psychoedukację w ramach cotygodniowych spotkań grupowych. Każda mama otrzymuje porady laktacyjne udzielane przez konsultantkę laktacyjną w skali dostosowanej do jej potrzeb. Dodatkowo w oddziale prowadzone są cotygodniowe warsztaty grupowe z zakresu laktacji. Dzięki środkom z programu zakupione zostaną specjalistyczne laktatory z akcesoriami.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#EwaMonikaKaliszuk">Myślę, Szanowni Państwo, że warto takie inicjatywy przenosić na grunt innych samorządów, do czego państwa gorąco zachęcam. A szpitalowi dziecięcemu w Olsztynie, jego dyrekcji i samorządowi województwa warmińsko-mazurskiego z tego miejsca serdecznie dziękuję właśnie przy okazji procedowania tej ustawy. Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MagdalenaBiejat">Zamykam… Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#MagdalenaBiejat">Dla porządku informuję, że do protokołu swoje przemówienia w dyskusji złożyli senatorowie: Agnieszka Gorgoń-Komor, Ewa Kaliszuk, Joanna Sekuła i Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#MagdalenaBiejat">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#MagdalenaBiejat">Czy pani minister chciałaby jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#komentarz">(Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Nie. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj na koniec dnia.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#MagdalenaBiejat">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#MagdalenaBiejat">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 208, a sprawozdanie komisji – w druku nr 208 A.</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#MagdalenaBiejat">Proszę senator Ewę Monikę Kaliszuk o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Ministry! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#EwaMonikaKaliszuk">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o uchwalonej przez Sejm 21 listopada tego roku ustawie o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ustawa ta odzwierciedla pracę Sejmu nad 2 projektami ustaw, projektem poselskim w tej sprawie oraz projektem rządowym w tej sprawie, czyli dotyczących tej samej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#EwaMonikaKaliszuk">Do Senatu ustawa została przekazana 22 listopada tego roku. Marszałkini Senatu również w dniu 22 listopada skierowała tę ustawę do komisji, która rozpatrzyła ją w dniu 3 grudnia tego roku. Na posiedzeniu komisji ustawa została przyjęta jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#EwaMonikaKaliszuk">W Sejmie za uchwaleniem ustawy opowiedziało się 433 posłów, 5 posłów było przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#EwaMonikaKaliszuk">Podczas posiedzenia obecna była pani Aleksandra Gajewska, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a także podsekretarz stanu, pan Sebastian Gajewski, wraz ze współpracownikami.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowni Państwo, zgodnie z zapisami ustawy nowa wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego będzie… Przepraszam, nie od tego punktu zaczęłam. Wspomniana ustawa podwyższa maksymalną wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego o 100% – z obecnie funkcjonującej kwoty 500 zł miesięcznie do kwoty 1 tysiąca zł miesięcznie. I zgodnie z zapisami tej ustawy nowa wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego będzie miała zastosowanie po raz pierwszy podczas ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w okresach świadczeniowych przypadających po dniu 30 września 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#EwaMonikaKaliszuk">Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów wnioski o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy będą przyjmowane od 1 sierpnia danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną – od 1 lipca danego roku.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ustawa wprowadza także rozwiązanie stanowiące, że gmina, która przyznała danej osobie uprawnione świadczenie na okres świadczeniowy 2024–2025 na podstawie dotychczasowego stanu prawnego, będzie mogła z urzędu zmienić decyzję na korzyść strony przez odpowiednie podwyższenie kwoty przyznanych świadczeń do wysokości kwoty ustalonych alimentów, jednak nie więcej niż o 100 zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#EwaMonikaKaliszuk">Zaopiniowana przez komisję ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, a przysługujące świadczenia zostaną wypłacone, co jest bardzo ważne, z wyrównaniem od 1 października 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jeśli chodzi o stan obecny, to przypomnę tylko, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobom uprawnionym do alimentów, które nie otrzymują ich z powodu bezskuteczności egzekucji prowadzonej przez właściwe do tego organy.</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#EwaMonikaKaliszuk">Dziecku uprawnionemu do alimentów od rodzica świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują do ukończenia osiemnastego roku życia w przypadku nauki w szkole, a w przypadku nauki w szkole wyższej – do ukończenia dwudziestego piątego roku życia. W przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności świadczenie to przysługuje bezterminowo.</u>
          <u xml:id="u-209.12" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jednym z warunków przyznania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest kryterium dochodowe w przeliczeniu na osobę w rodzinie, które obecnie wynosi 1 tysiąc 209 zł netto. Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości ustalonych alimentów, jednak w kwocie nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Aktualna maksymalna wysokość świadczenia alimentacyjnego została ustalona w momencie wejścia w życie ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w związku z czym zaistniała konieczność podwyższenia tej kwoty i rząd zaproponował dwukrotnie większą wysokość, czyli 1 tysiąc zł.</u>
          <u xml:id="u-209.13" who="#EwaMonikaKaliszuk">Podczas posiedzenia komisji oczywiście miała miejsce dyskusja. Pani ministra Aleksandra Gajewska podkreśliła, co bardzo ważne, kwestię kompetencji i zakresu odpowiedzialności ministerstwa. Chodzi tu głównie o kwestię wspierania osób najbardziej potrzebujących wsparcia, a w tym przypadku są to dzieci, których rodzice nie wywiązują się z obowiązku płacenia alimentów. Pani ministra podkreśliła również, że kwestia egzekucji alimentów pozostaje w gestii ministra sprawiedliwości i ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-209.14" who="#EwaMonikaKaliszuk">Podczas rozmowy zaznaczyła także, że ministerstwa współpracują ze sobą w celu znalezienia takich rozwiązań, które przyczyniłyby się do zmniejszenia długu alimentacyjnego, wynoszącego – według stanu na dzień 30 czerwca 2024 r. –ponad 13 miliardów zł. Jest to kwota, która nagromadziła się przez 16 lat funkcjonowania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-209.15" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ponadto, jak wskazała pani ministra, w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej powołany został specjalny zespół, który zajmuje się obszarem pomocy społecznej, przygląda się też m.in. kwestiom kryteriów dochodowych, analizuje dane. Po pewnym czasie, gdy zespół zakończy prace, na pewno zostaną odpowiednio przygotowane i przekazane ministerstwu wyniki tych prac oraz wnioski.</u>
          <u xml:id="u-209.16" who="#EwaMonikaKaliszuk">Przedmiotem rozmów podczas posiedzenia komisji była też kwestia waloryzacji kwoty kryterium dochodowego w przeliczeniu na osobę, która, tak jak wspomniałam, wynosi obecnie 1 tysiąc 209 zł. Jest ona waloryzowana co 3 lata, a ostatnia waloryzacja miała miejsce w roku 2023, w związku z czym najbliższa waloryzacja, jeśli nie zajdą zmiany, nastąpi w roku 2026.</u>
          <u xml:id="u-209.17" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jeśli chodzi o informacje statystyczne, o dane, które przekazała pani ministra, to możemy powiedzieć, że przeciętna wysokość świadczenia wynosi dziś ok. 426 zł. Osób uprawnionych do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest ogółem ok. 170 tysięcy, z czego ok. 40 tysięcy może zostać uprawnionych do otrzymania maksymalnej kwoty według szacunków resortu, czyli 1 tysiąca zł.</u>
          <u xml:id="u-209.18" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jeśli chodzi o skutki finansowe wejścia w życie ustawy, to w roku 2024 koszty związane ze świadczeniami oraz z obsługą wyniosą 21 miliardów zł. Są to środki pochodzące z budżetu państwa przekazane do…</u>
          <u xml:id="u-209.19" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-209.20" who="#komentarz">(Senator Janina Sagatowska: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-209.21" who="#EwaMonikaKaliszuk">Milionów złotych. Źle powiedziałam? 21 miliardów czy milionów?</u>
          <u xml:id="u-209.22" who="#komentarz">(Senator Jolanta Piotrowska: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-209.23" who="#EwaMonikaKaliszuk">Milionów. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-209.24" who="#EwaMonikaKaliszuk">Są to środki pochodzące z budżetu państwa przekazane do budżetów wojewodów. Jeśli chodzi o rok 2025, to w całości źródłem finansowania będzie fundusz alimentacyjny. Jeśli chodzi o środki, to będzie to 80 milionów… To dlaczego ja miałam tutaj miliardy? Nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-209.25" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bernacki: Bo tak chcielibyśmy.)</u>
          <u xml:id="u-209.26" who="#EwaMonikaKaliszuk">Chcielibyśmy. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-209.27" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jest to 80 milionów 700 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-209.28" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowni państwo senatorowie zwrócili jeszcze uwagę na konieczność podjęcia prac dotyczących próby ściągalności alimentów od tych, którzy z tego obowiązku się nie wywiązują, i działań, które będą pomagały przeciwdziałać takiemu zadłużeniu wobec dzieci. Zwrócono również uwagę na brak akceptacji społecznej dla niepłacenia składek. Pojawiła się też sugestia powiązania w dalszych pracach kryterium dochodowego z minimalnym wynagrodzeniem.</u>
          <u xml:id="u-209.29" who="#EwaMonikaKaliszuk">Podczas posiedzenia poprawek nie zgłoszono. Ja w imieniu komisji proszę o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MagdalenaBiejat">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać senatorce sprawozdawcy pytanie?</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#MagdalenaBiejat">Nie.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Senator Ewa Monika Kaliszuk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję bardzo. To było wyczerpujące sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#MagdalenaBiejat">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów i rząd. Do prezentowania stanowiska wnioskodawców poselskiego projektu ustawy zawartego w druku sejmowym nr 326 została upoważniona pani poseł Urszula Rusecka, ale nie widzę jej na sali.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#MagdalenaBiejat">Do prezentowania stanowiska rządu w sprawie przedstawionego w druku sejmowym nr 800 projektu ustawy w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rodziny, pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#MagdalenaBiejat">Czy pani minister Gajewska chce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowna Pani Marszałkini! Szanowni Panowie Senatorowie! Szanowne Panie Senatorki!</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#AleksandraGajewska">Projekt ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów to jest pierwszy, podkreślam, znaczący krok w kierunku dostosowania wsparcia z funduszu alimentacyjnego do rzeczywistych potrzeb osób uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#AleksandraGajewska">Na początku chciałabym bardzo jasno wyjaśnić państwu, jak wygląda podział właściwości poszczególnych ministerstw w zakresie szeroko rozumianej egzekucji alimentów. Do właściwości Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej należy wsparcie materialne osób, ale przede wszystkim dzieci, które alimentów nie otrzymują właśnie ze względu na brak skuteczności ściągalności tych alimentów. Wtedy to wsparcie jest realizowane poprzez świadczenie z funduszu alimentacyjnego, które jest przyznawane na podstawie obowiązującej od 1 października 2008 r. ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Dokładnie tej materii dotyczył projekt. Oczywiście my widzimy wielką potrzebę dalszych prac nad skuteczną ściągalnością alimentów, ale znajduje się to we właściwości Ministerstwa Sprawiedliwości. To oni mają nadzór nad komornikami sądowymi. Oczywiście w ramach współpracy wypracowujemy dalsze kroki, które w tym zakresie mogą być stawiane, bo mamy świadomość tego – takie głosy pojawiły się zarówno w dyskusji, którą prowadziliśmy podczas posiedzenia komisji w Senacie, jak i podczas naszych debat sejmowych – jak ogromnym wyzwaniem i jak ogromnym problemem jest niepłacenie alimentów na rzecz dzieci oraz jak ważną rolę odgrywa wsparcie finansowe, którego dzieci po prostu potrzebują, żeby można było realizować ich podstawowe potrzeby. I tutaj należy przede wszystkim budować świadomość, ale też wzmacniać te mechanizmy, które będą dążyły do tego, że ta egzekucja będzie skuteczna. Ministerstwo Sprawiedliwości przekazuje informację, że niepłacenie alimentów jest jednym z 4 najczęściej popełnianych przestępstw w Polsce. Tak więc mamy tutaj dużo do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#AleksandraGajewska">Niemniej jednak do właściwości ministerstwa należy właśnie kwestia ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. I te nasze zmiany, które zapowiadaliśmy już w okresie kampanii, mają na celu podwyższenie maksymalnej kwoty świadczeń z funduszu alimentacyjnego z 500 zł do 1 tysiąca zł miesięcznie na 1 dziecko. Aktualnie świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż wspomniana kwota 500 zł miesięcznie. I ta maksymalna wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego pozostaje niezmienna, Szanowni Państwo – i to należy podkreślić – od momentu, kiedy ta ustawa zaczęła być realizowana, czyli od 16 lat. Pomimo tego, że zmieniają się warunki życia, rosną koszty, kwota maksymalnej wysokości świadczenia nie została zmieniona. I my się tego podejmujemy w ramach tej ustawy. Chcemy, żeby ta kwota została znacząco zmieniona, podwyższona dwukrotnie.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#AleksandraGajewska">W 2023 r., jak to już tutaj padło z ust pani przewodniczącej, świadczenia z funduszu alimentacyjnego pobierało przeciętnie ponad 170 tysięcy osób uprawnionych. Przeciętna kwota świadczenia wynosiła 426 zł 60 gr miesięcznie, a wydatki z budżetu państwa na ten cel wynosiły 870 milionów 500 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#AleksandraGajewska">Prezentowana ustawa o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów przewiduje właśnie podwyższenie tej maksymalnej wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego o 100%. I ta nowa maksymalna wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego będzie obowiązywała od 1 października z mocą wsteczną. 1 października rozpoczął się ten okres świadczeniowy. Chcemy, żeby niezależnie od tego, w którym momencie prawodawstwo zostanie przyjęte przez parlament – a mam nadzieję, że tak się zdarzy, z państwa poparciem – osoby, które są uprawnione do otrzymywania tych świadczeń, miały je wypłacane z mocą wsteczną. Z tego względu ustawa zawiera regulacje, które obligują gminy, a właściwe gminne organy, do zmiany z urzędu wydanych już decyzji w zakresie świadczeń z funduszu alimentacyjnego i odpowiedniego ich podwyższenia z mocą wsteczną wraz z wyrównaniem za okres od wspomnianego 1 października 2024 r. Co jest niezwykle ważne, nie trzeba będzie podejmować tutaj żadnych działań, nie trzeba będzie składać żadnych wniosków. Osoby, które otrzymują to świadczenie, nie będą obciążone żadnymi działaniami administracyjnymi, które musiałyby wykonać, by to świadczenie zostało podwyższone.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#AleksandraGajewska">Jakie są skutki finansowe? W pierwszym roku obowiązywania ustawy, w roku 2024, czyli teraz, te wydatki z wyrównaniem od 1 października wyniosą 21 zł. To jest wyliczone wraz z kosztami obsługi. Mówię o tym, bo takie pytania też się pojawiały. I zostaną one pokryte z budżetu państwa w ramach środków na świadczenia rodzinne, w budżetach wojewodów i w rezerwie celowej, to jest pozycja…</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: 21 milionów zł.)</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#AleksandraGajewska">A co ja powiedziałam?</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Pani powiedziała: 21 zł.)</u>
          <u xml:id="u-211.10" who="#AleksandraGajewska">Przepraszam. 21 milionów zł, bardzo przepraszam. Milionów, oczywiście. To jest pozycja 34 w tej naszej rezerwie.</u>
          <u xml:id="u-211.11" who="#AleksandraGajewska">W pierwszym pełnym roku obowiązywania, czyli w roku 2025, koszt podwyższenia świadczenia oszacowano na kwotę 80 milionów 700 tysięcy zł. I kwota ta mieści się w zaplanowanym budżecie przeznaczonym na realizację świadczeń rodzinnych i opiekuńczych z funduszu alimentacyjnego oraz jednorazowego świadczenia w wysokości 4 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-211.12" who="#AleksandraGajewska">Podwyższenie świadczenia z funduszu alimentacyjnego dotyczyć będzie, Szanowni Państwo, blisko 40 tysięcy osób, które są uprawnione do pobierania tych świadczeń. Tak więc ten pierwszy krok, który postawimy, będzie odczuwalny dla blisko 40 tysięcy osób, które z tego świadczenia korzystają.</u>
          <u xml:id="u-211.13" who="#AleksandraGajewska">W zakresie egzekucji długów dłużników alimentacyjnych powstałych z tytułu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego… Suma zaległych, skumulowanych, tj. powstałych od 2008 r., należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na dzień 30 czerwca 2024 r. wynosiła 13 miliardów 900 milionów zł. Wydatki na świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2023 r. wyniosły 870 milionów 400 tysięcy zł, a kwota zwrócona w 2023 r. przez dłużników alimentacyjnych z tytułu wypłaconych świadczeń wraz z odsetkami wyniosła 571 milionów zł, co daje udział o wartości 65,7% wypłaconych świadczeń w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-211.14" who="#AleksandraGajewska">Proponowane rozwiązanie nie zakłada wzrostu kwoty kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Kwoty te zgodnie z ustawą, tj. art. 9 ust. 2c, podlegają waloryzacji co 3 lata. Ostatnia taka waloryzacja miała miejsce w 2023 r. Na ten moment ta kwota wynosi 1 tysiąc 209 zł. W obowiązującym stanie prawnym kolejna waloryzacja – chodzi o skumulowany wskaźnik wzrostu płacy minimalnej za kolejne 3 lata – przypada na rok 2026.</u>
          <u xml:id="u-211.15" who="#AleksandraGajewska">Chciałabym z tego miejsca przekazać państwu, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęło prace, których celem jest kolejna nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów i wypracowanie mechanizmu corocznej waloryzacji kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W ministerstwie został powołany specjalny zespół, w skład którego wchodzą eksperci, przedstawiciele organizacji pozarządowych, którzy przeglądają mechanizmy wypłaty wszelkich świadczeń, nie tylko świadczeń rodzinnych z funduszu alimentacyjnego, ale również świadczeń z pomocy społecznej. Razem z nami wypracowują oni rozwiązania, które doprowadziłyby do tego, by ten mechanizm usprawnić, aby waloryzacja mogła mieć miejsce co roku i odnosiła się do rzeczywistej sytuacji finansowej rodzin, do ich rzeczywistych potrzeb. Tak jak w tej dyskusji wielokrotnie padało i być może jeszcze padnie, widzimy konieczność dalszych rozwiązań, jeżeli chodzi zarówno o sam fundusz alimentacyjny, jak i o niezwykle ważny obszar, o którym powiedziałam na samym początku, czyli skuteczność egzekucji. Nie może być tak, że fundusz jest tak bardzo zadłużony, a ściągalność jest tak niska.</u>
          <u xml:id="u-211.16" who="#AleksandraGajewska">Realizacja obietnicy wyborczej – podwyższenie o 100%, do 1 tysiąca zł miesięcznie świadczenia z funduszu alimentacyjnego. To nie tylko kolejny element domykający kompleksowy system wsparcia rodzin, ale też przywracanie sprawiedliwości społecznej, bo od 16 lat… Sytuacja, która miała miejsce w polskich rodzinach, nie miała odzwierciedlenia w zmianach wysokości świadczeń. Państwo na pewno zdają sobie sprawę z tego, że minimum egzystencji się zmieniało, a rozwiązania dotyczące wypłat świadczeń i podwyższania kwot tych świadczeń po prostu nie nadążały za potrzebami. Były przedstawiane raporty dotyczące zeszłego roku, które mówiły o problemie ubóstwa i jasno diagnozowały, w których konkretnych obszarach dotyczących dzieci, ale też seniorów czy osób z niepełnosprawnościami problem ubóstwa dotyka społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-211.17" who="#AleksandraGajewska">Wszystkie działania, które w tej chwili podejmujemy, a jest ich szereg – do tych kompleksowych działań dochodzi właśnie podwyższenie świadczeń z tytułu funduszu alimentacyjnego – będą budowały sprawny mechanizm wsparcia rodziny. Istnieją już, jak państwo na pewno wiedzą, świadczenia rodzinne 800+, świadczenia rodzinne dla rodziców małych dzieci oraz tzw. babciowe, czyli „Aktywny rodzic”, wsparcie w wysokości 1 tysiąca 500 zł dla rodziców najmłodszych dzieci, w wieku do lat 3. Teraz uzupełniamy system świadczeń poprzez podwyższenie maksymalnej kwoty wypłat z funduszu alimentacyjnego i mówimy państwu, że to są pierwsze kroki, które wyznaczają kierunki naszych działań. Widzimy potrzebę dalszej pracy i pracy się nie boimy. Chcemy tylko, żeby w te prace byli zaangażowani eksperci, ale też podmioty funkcjonujące w sferze organizacji pozarządowych, które wyspecjalizowały się w niesieniu pomocy, tak by zmiany, które miałyby być wprowadzone, rzeczywiście poprawiały sytuację polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-211.18" who="#AleksandraGajewska">Bardzo dziękuję i liczę, że przedstawione przez nas propozycje, które w Sejmie spotkały się z szerokim poparciem, także tu u państwa, w Senacie spotkają się z takim poparciem. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-211.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MichałKamiński">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MichałKamiński">Teraz, jak zwykle, państwo senatorowie mogą zadawać pytania do przedstawicielki rządu trwające, przypominam, nie dłużej niż minutę.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#MichałKamiński">Już widzę, że do zadania pytania jest zapisany pan senator Krzysztof Kwiatkowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pani Minister, bardzo ciepło i serdecznie dziękuję za projekt. Tę problematykę raporty Najwyższej Izby Kontroli pokazywały jako taką niezwykle delikatną społecznie, niezałatwioną od lat, będę jeszcze o tym mówił, i naprawdę ciepło i serdecznie za tę inicjatywę dziękuję. Mam 2 pytania.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Bardzo ważna jest informacja, że ministerstwo pracuje nad coroczną waloryzacją świadczeń społecznych, w tym tych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Czy pani minister może nam coś o tym bliżej powiedzieć w kontekście ewentualnego harmonogramu prac?</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">I druga kwestia. Nie ma tu przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości, ale zapytam. Czy jak państwo współpracowaliście przy tych projektach, to Ministerstwo Sprawiedliwości mówiło o jakichś planowanych zmianach, które miałyby poprawić skuteczność egzekucji alimentów? Jest też całkiem inna kwestia, bo tu zawsze mieliśmy problem z jedną sprawą. Czy słyszała pani, czy Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad tzw. tablicami alimentacyjnymi, które byłyby podpowiedzią, sugestią dla sędziów w kontekście określania wysokości świadczenia alimentacyjnego? Jak wiemy, orzecznictwo sądowe jest mocno rozstrzelone w sensie praktyki związanej z określaniem wysokości świadczenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#AleksandraGajewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli chodzi o harmonogram prac nad proponowanymi zmianami, to wygląda to następująco. Obecnie zespół wypracowuje… Zespół zrobił analizę i przegląd mechanizmów, które funkcjonują w systemie świadczeń pomocy społecznej, i w ten sam sposób, analogiczny przygląda się właśnie systemowi świadczeń rodzinnych. Czekamy na rekomendacje, które będą takim fundamentem do tego, żebyśmy mogli wspólnie zaproponować rozwiązania. Jesteśmy na tak zaawansowanym etapie prac w zakresie mechanizmów pomocy społecznej, że chcielibyśmy w najbliższych miesiącach – nie chcę mówić, kiedy dokładnie, bo to właśnie kwestie konsultacji powodują, że jeszcze tego nie zrobiliśmy – złożyć wniosek o wpis do wykazu prac Rady Ministrów, tak byśmy mogli przejść do dalszej fazy konsultacji. Jak państwo na pewno zdają sobie sprawę, tutaj zakres działania to jest obszar współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego, ponieważ to one te zadania, chociaż zlecone, realizują. A więc jest to obszar, który chcielibyśmy zaprojektować w taki sposób, żeby rzeczywiście przyniósł oczekiwany skutek nie tylko w wymiarze samej waloryzacji, ale również w wymiarze usprawnień tych systemów. Nie ukrywamy również – o tym też mówimy – że rozpoczęliśmy dyskusję w zakresie zmian systemowych, jeśli chodzi o świadczenia rodzinne. Robimy, również z udziałem ekspertów, przegląd tych świadczeń, które są obsługiwane ręcznie, więc poziom tej usługi jest po prostu wysoko kosztowny. Przyglądamy się temu, w jaki sposób można optymalizować te mechanizmy, co można by było zautomatyzować. Są to stałe wypłaty, które można zaprogramować, a oszczędzone środki można przekazać na ewentualne dalsze wsparcie osób, które tego najbardziej potrzebują. Chcemy to zrobić też z tego względu, że raporty jasno wskazują nam, że mamy system powszechnych świadczeń, które są dostępne, ale należy poprawiać mechanizmy, które są kierowane… To jest tzw. pomoc celowana. My musimy wiedzieć, gdzie dokładnie z tą pomocą trafić. I tam te mechanizmy powinny być dopracowane.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#AleksandraGajewska">Jest też tak, z czego państwo na pewno zdają sobie sprawę, że osoby, które spełniają kryterium dochodowe, warunki, by otrzymać świadczenie z funduszu alimentacyjnego, to są osoby, które równocześnie korzystają ze świadczeń z pomocy społecznej albo mogą to robić. Przypatrujemy się temu, gdzie są te wspólne przestrzenie, by te systemy optymalizować, łączyć. Chodzi o to, by możliwie jak najprostszy – dla osoby, która z tych systemów korzysta – najmniej skomplikowany był ten system przejścia. Państwo senatorowie na pewno wiedzą, jak te formularze wyglądają, jak wygląda też wywiad środowiskowy. Po prostu patrzymy na to… Takich przeglądów, pomimo tego, że dochodziły kolejne świadczenia, nie robiono w poprzednich latach. Jest to duże wyzwanie, ale się tego podejmujemy i będziemy konfrontować nasze pomysły z opinią publiczną. Będziemy chcieć je wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#AleksandraGajewska">A jeżeli chodzi o kwestię niezwykle istotną, w zasadzie najistotniejszą, czyli egzekucję alimentów, to tu właściwe jest Ministerstwo Sprawiedliwości. My od samego początku, od kiedy zaczęliśmy pracować nad tymi rozwiązaniami, zadeklarowaliśmy, że pracujemy nad tymi rozwiązaniami wspólnie, że nie będzie podziału na zasadzie „to nie jest właściwość naszego ministerstwa” i odsyłania do kogoś innego, mówienia „to nie my, proszę zapytać tam, my mamy inny zakres”. Nie, myśmy stwierdzili, że musimy wspólnie przyjrzeć się tym systemom, tak by ten mechanizm był zazębiający się i by rzeczywiście mógł nieść pomoc. Dlatego odbyliśmy szereg spotkań z Ministerstwem Sprawiedliwości, ale również z Ministerstwem Finansów. W tej chwili toczą się dalsze dyskusje, również z udziałem komorników sądowych, tak byśmy mogli jak najlepiej usprawnić te działania, zdiagnozować, gdzie powstają luki. Oczywiście organizacje, które wspierają ofiary niealimentacji, również będą włączały się w ten proces. Dla nas ważna jest skuteczność, która w ostatnich latach zawodziła, a z tego względu to zaufanie zostało nadwyrężone.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#AleksandraGajewska">My funduszem alimentacyjnym wspieramy najbardziej potrzebujących, tych, którzy mają najtrudniejszą sytuację. Obowiązkiem utrzymania rodziny najbliższe osoby… Kiedy one nie wypełniają tego obowiązku, to pojawia się przestrzeń, zgodnie zresztą z zasadą konstytucyjną, na wsparcie ze strony państwa. My tę zasadę realizujemy.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#AleksandraGajewska">Nie mogę wypowiadać się w imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości, ale mam wiedzę na temat zaawansowanych prac nad tablicami alimentacyjnymi, co również było przedmiotem naszych wspólnych działań i konsultacji. Chcemy to usprawnić, by te działania odpowiadały rzeczywistym potrzebom i warunkom, w jakich żyją rodziny. To będą takie wytyczne dla osób, które potem decydują o wysokości tych alimentów, co jednak dalej nie rozwiązuje problemu niepłacenia alimentów, tego, że jest to tak często popełniane przestępstwo w Polsce. Podczas dyskusji w komisji padały propozycje, by tworzyć akcje uświadamiające, edukujące, informujące o tym stanie rzeczy, o problemie, by rosła świadomość społeczna i taki społeczny brak zgody, przyzwolenia na taki stan rzeczy, a także na uczestnictwo przedsiębiorstw w tym, by móc zatajać swoje dochody i by tych alimentów nie płacić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, pan senator Komarnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WładysławKomarnicki">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WładysławKomarnicki">Pani Minister, tu w Senacie w IX kadencji było takie burzliwe wystąpienie ministra Jakiego – ja je pamiętam do dnia dzisiejszego – który zarzucił ekipie rządowej, tej przed nimi, brak empatii, brak rozumu, brak skuteczności… Chodziło o to, że kwota niezapłaconych alimentów wzrosła do niebotycznych rozmiarów. I przedstawił tutaj rozwiązanie kapitalne, mówiąc o tym, że rozbudują więzienia i ci alimenciarze będą ciężko pracować, by to spłacić. I dostał nawet burzę oklasków. Czy pani mogłaby mi powiedzieć, jak wyglądała sytuacja między rokiem 2015 a 2023? Czy rzeczywiście mocno spadło to zadłużenie?</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Bardzo dziękuję, Panie Senatorze. Bardzo proszę…)</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#WładysławKomarnicki">Ja jeszcze mam drugie pytanie, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#WładysławKomarnicki">Drugie pytanie, Szanowna Pani Minister, jest takie. Otóż udowodniono, że alimenciarze, którzy mają obrożę elektroniczną, spłacają dość skutecznie alimenty, jednak, nie wiedzieć dlaczego, sądy zarzuciły tę skuteczną metodę i śladowe są wyroki dotyczące tej obroży. Czy nie uważa pani za stosowne, że powinno być wręcz polecenie ministerstwa lub przeszkolenie sędziów, żeby to stosowali? A rzeczywiście wszyscy twierdzą, że to jest bardzo skuteczne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Pani Minister, chociaż pytanie jest rzeczywiście, tak bym powiedział, mocne konstytucyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#AleksandraGajewska">Panie Marszałku, tak, rzucają nam państwo tu często wyzwania, stawiając pytania. Spróbuję podołać.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli chodzi o kwestię, na którą powoływał się pan poseł Jaki, to niestety nie jestem w stanie przedstawić rzetelnych danych, które wskazywałyby na to, że skuteczność egzekucji alimentów wzrosła w takim wymiarze, byśmy mogli mówić, że udało się rozwiązać problem czy to doraźnie, czy to w sposób systemowy.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Mogę wobec tego prosić o odpowiedź na piśmie?)</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#AleksandraGajewska">Tak.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#AleksandraGajewska">Mogę państwu powiedzieć, że widzimy taką pośrednią, co roku wyższą ściągalność kwot odzyskanych od dłużników alimentacyjnych, ale nie są to takie działania, żebym mogła panu w tej chwili powiedzieć, że w danym roku ktoś zrobił coś konkretnego, co ewidentnie wpłynęło na całość systemu. Ten problem jest ogromnym wyzwaniem i wymaga zaangażowania wielu instytucji publicznych i nadzoru finansowego, które będą doprowadzały do wyeliminowania procederu, który pozwala właśnie na to, by zatajać swoje zarobki, co prowadzi do tego, że ściąganie alimentów po prostu jest nieskuteczne.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#AleksandraGajewska">A jeżeli chodzi o kwestię rozwiązań sądowych, to myślę, że ani przedstawiciel Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ani przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości nie jest w stanie odnieść się do tego bezpośrednio, ponieważ sądy wydają decyzje w sposób niezależny od naszych osądów. Jestem jednak w stanie państwu zadeklarować, że razem z ministrem Bodnarem podejmujemy się tych rozmów. Jest to dla nas niezwykle ważne, by w końcu tę sytuację samodzielnych rodziców i dzieci, które są pozbawione wsparcia, zamieniać w sytuację, w której można mówić o godnym życiu, można mówić o takich warunkach, w których te dzieci mogą się rozwijać. To będziemy robić i to bardzo chętnie będę sprawozdawać w najbliższych kwartałach.</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Ale szkolenie… Przepraszam, Pani Minister, ale szkolenie dla sędziów można robić. I uważam, że Ministerstwo Sprawiedliwości winno to robić, jeżeli chodzi o te obroże.)</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#AleksandraGajewska">Oczywiście…</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Panie…)</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli pan marszałek pozwoli…</u>
          <u xml:id="u-219.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Pozwolę.)</u>
          <u xml:id="u-219.11" who="#AleksandraGajewska">…to powiem, że jesteśmy też w trakcie prac obejmujących przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości i Ministerstwa Sprawiedliwości, sądowych komorników, by wypracować pewne wytyczne i standardy działań, jednak ja nie jestem w stanie rozstrzygnąć dzisiaj z tego miejsca, w jakim konkretnie kierunku te działania będę podążały. Po pierwsze, nie należy to do właściwości ministerstwa, które reprezentuję, a po drugie, wydaje mi się, że wymaga to jeszcze dalszych prac w tym zakresie. Oczywiście, jeżeli państwo znają rozwiązania, które mogłyby wiele wnieść w te nasze dyskusje, to jak zawsze zapraszamy. Nasze drzwi są tutaj otwarte, jeśli chodzi o to, żebyśmy mogli wspólnie nad tym dalej pracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, pani senator Ewa Matecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#EwaMatecka">Szanowna Pani Minister, bardzo dziękuję za przygotowanie ustawy z kolejnym mechanizmem wspierającym rodziny, a szczególnie dzieci. Ja również, wobec tych statystyk, czyli 170 tysięcy dzieci uprawnionych do alimentów i bardzo wysokiego długu alimentacyjnego, chciałabym spytać, jak pani minister ocenia postęp w egzekucji. Odpowiedzi na pytania innych senatorów, które zostały wcześniej udzielone, uznaję za odpowiedzi udzielone w tym zakresie również mnie, tak więc bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska: Bardzo dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Czy mogę?)</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, pani senator Zając.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#AlicjaZając">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#AlicjaZając">Pani Minister, chciałabym zapytać, czy pani zna sposób, jak wymyślić taki przepis, który zdyscyplinuje rodziców, tak samo matki, jak i ojców, pozostawiających swoje dzieci i niepłacących alimentów. Bo ja, przyznam szczerze, choć od lat mam do czynienia z pomocą rodzinie, działając w Polskim Czerwonym Krzyżu, nie umiem sobie, mimo największego rozwinięcia wyobraźni, wyobrazić przepisu, który takie osoby zdyscyplinuje. Podobnie jest z tymi w zakładach karnych. Jeżeli więzień będzie miał możliwość pracy i zarobku, to jest szansa ściągnięcia należności, a jeśli nie ma majątku, jest zatrzymany… Często te sprawy dotyczą też rodzin ze środowisk patologicznych. Tak że to jest strasznie trudny problem. Ja życzę naprawdę wytrwałości i sukcesów. Będziemy to, popierając, śledzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MichałKamiński">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#AleksandraGajewska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#AleksandraGajewska">Ja znam złożoność sprawy. Również działałam aktywnie w tej materii przed przyjęciem obecnej funkcji w ministerstwie. Jestem przekonana, że doskonale, o czym świadczy to, jak tutaj o tym problemie rozmawiamy, zdajemy sobie sprawę z tego, że nie jest to wyzwaniem, gdy jest wola płacenia alimentów, ale trudna sytuacja na to nie pozwala, bo takie osoby właśnie mieszczą się w tym mechanizmie pomocy państwa. Jeżeli ich finanse nie pozwalają im na realizowanie nałożonych przez sądy obowiązków… Podkreślę, że sądy przecież analizują sytuację materialną danych osób, kiedy ustanawiają wysokość alimentów, no i gdy te alimenty nie są płacone, to jest świadczenie z funduszu alimentacyjnego. My mówimy o sytuacji, w której dana osoba, a w większości są to mężczyźni – jak wskazują dane, jest ich ponad 90% – w taki sposób prowadzi swoją działalność zarobkową, by tych zarobków nie wykazywać. I myślę, że nie ma jednego przepisu, który to ureguluje, ale jest wiele regulacji i możliwości, które można wykorzystać na różnych poziomach, również na poziomie skarbowym, by tym procederom przeciwdziałać. I to jest właśnie przedmiotem naszych działań, analiz. Jednak byłabym znacznie bardziej ostrożna niż pan poseł Jaki w mówieniu o tym, co, jak i kiedy się wydarzy, jeżeli chodzi o skuteczność tych działań. My podchodzimy do tego wyzwania bardzo poważnie, dlatego koncentrujemy się na pracy, na szukaniu rozwiązań i mówieniu o możliwościach wprowadzenia tych rozwiązań wtedy, kiedy te możliwości wypracujemy. Tym się różnimy od poprzednich przedstawicieli rządu w tym podejściu. Mam nadzieję, że spotka się również z państwa zrozumieniem i poparciem to, że te prace właśnie z ministerstwami, właśnie z instytucjami, również z ZUS, bo też takie rozwiązania były analizowane, są przez nas prowadzone w taki sposób, by koncentrować się na rozwiązaniu i na celu. Kiedy takie rozwiązania będą wypracowane i będzie to wymagało zmian legislacyjnych, nie tylko zmian w jakichś regulacjach wewnętrznych, to będziemy do państwa z tym przychodzić i prosić państwa o wsparcie nas w tych niezwykle ważnych kolejnych krokach legislacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MichałKamiński">Dziękuję państwu senatorom.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#MichałKamiński">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#MichałKamiński">Informuję państwa senatorów, że pani minister zobowiązała się do odpowiedzi na piśmie na pytanie zadane przez pana senatora Komarnickiego.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#MichałKamiński">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#MichałKamiński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#MichałKamiński">Informuję, że nikt z państwa…</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#komentarz">(Senator Ewa Monika Kaliszuk: Są osoby, które się zapisały.)</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani Kaliszuk się zapisała.)</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#MichałKamiński">Przepraszam bardzo, jest zapisana pani senator Kaliszuk.</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#MichałKamiński">Przepraszam, nie wyświetliło się…</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, teraz jest…)</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#MichałKamiński">A, teraz się wyświetliło. Rzeczywiście jest, przepraszam. Nie zauważyłem.</u>
          <u xml:id="u-226.14" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Ja się zapisałem.)</u>
          <u xml:id="u-226.15" who="#MichałKamiński">Jest i pan senator Kwiatkowski. Wszystko się zgadza. Ale to nie oznacza zamknięcia listy mówców, żeby było jasne.</u>
          <u xml:id="u-226.16" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#EwaMonikaKaliszuk">Dziś procedujemy ustawę o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zmiana ustawy, jak już dzisiaj kilkakrotnie zostało to powiedziane, wprowadza podwyższenie maksymalnej kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego o całe 100%, z 500 zł miesięcznie do kwoty 1 tysiąca zł miesięcznie, co jest znaczącym wsparciem dla osób korzystających z funduszu.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#EwaMonikaKaliszuk">Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobom uprawnionym do alimentów, które ich nie otrzymują z powodu bezskuteczności egzekucji prowadzonej przez właściwe do tego organy.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#EwaMonikaKaliszuk">Bardzo się cieszę, że podwyższając dzisiaj, ale, co ważne, z mocą obowiązywania od 1 października 2024 r., maksymalną wysokość świadczeń, realizujemy kolejny ze 100 konkretów przedstawionych do realizacji przez Koalicję Obywatelską w wyborach parlamentarnych we wrześniu 2023 r. To oznacza naszą skuteczność i odpowiedzialność wobec wyborców i państwa, a także wywiązywanie się z zasady pomocniczości państwa we wspieraniu obywateli, w tym przypadku dzieci i młodzieży, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb z uwagi na brak wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego przez zobowiązanych do tego rodziców.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jestem wdzięczna Ministerstwu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za przygotowanie zmian prawnych, dzięki którym zmieniona zostaje maksymalna wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego, po 16 latach obowiązywania stawki maksymalnej wynoszącej 500 zł. Jak zmieniły się realia gospodarcze, ekonomiczne, społeczne, jak wzrosły koszty życia, tego dzisiaj nikomu nie trzeba tłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#EwaMonikaKaliszuk">Jednocześnie należy podejmować działania zmierzające do zwiększenia egzekwowalności alimentów. W Polsce ponad 290 tysięcy osób uchyla się od płacenia alimentów, a dług z tego tytułu wynosi ponad 13 miliardów zł i stale rośnie.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#EwaMonikaKaliszuk">Dziękuję również pani ministrze Aleksandrze Gajewskiej, która podczas posiedzenia Sejmu w dniu 21 listopada zadeklarowała pełne wsparcie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w działaniach Ministerstwa Sprawiedliwości, które jest właściwe do prowadzenia wszelkich spraw związanych z egzekucją alimentów i pracą komorników sądowych. Takie zapewnienie padło również podczas posiedzenia naszej komisji senackiej w dniu 3 grudnia br.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowni Państwo, zaproponowane zmiany w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów uważam za zasadne i będę głosować za ich przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pani Minister! Panie, Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Ciepło dziękuję za tę inicjatywę ustawodawczą, która rozwiązuje jeden z najbardziej wstydliwych problemów, jaki w Polsce funkcjonował – 16 lat braku waloryzacji świadczenia alimentacyjnego, 16 lat w takiej sytuacji, z jaką mieliśmy w Polsce do czynienia, wobec wysokiej inflacji i tego, co pokazują badania: że przecież fundusz alimentacyjny to świadczenie, które trafia do osób w trudnej sytuacji finansowej, także z uwagi na kryterium dochodowe.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Problem ten od wielu lat analizowała Najwyższa Izba Kontroli. Pozwólcie państwo, że króciuteńki fragment z jej raportu przytoczę: „Niemal 2 miliony zł dziennie. W takim tempie rósł w Polsce dług osób zobowiązanych do płacenia alimentów. Mimo wielokrotnej zmiany przepisów, system jego egzekucji wciąż ma tak wiele luk, że dłużnicy bez problemu mogą uchylać się od płacenia alimentów i unikać konsekwencji. W efekcie w połowie 2021 r. – zaraz powiem, jak to wzrosło – kwota ich zadłużenia wobec funduszu alimentacyjnego wyniosła – wtedy – prawie 13 miliardów zł. Uporczywe uchylanie się od płacenia alimentów jest formą przemocy ekonomicznej, a jej konsekwencje”… W praktyce te konsekwencje ponosi oczywiście dziecko, ponosi rodzic – tak jak powiedziała pani minister, podając dokładne statystyki, 94% osób zajmujących się dziećmi to kobiety, wobec których dzieci jest zasądzone świadczenie alimentacyjne – ale ponosi je także całe społeczeństwo. „Funkcjonowanie funduszu alimentacyjnego opiera się bowiem na założeniu, że skoro organy państwa, mimo prawomocnych orzeczeń sądowych, nie są w stanie doprowadzić do egzekucji zasądzonych alimentów, co sprawia, że osoby, którym się one należą, znajdują się w trudnej sytuacji ekonomicznej, to państwo ma obowiązek takim osobom pomóc. Należności za dłużników – właśnie w takich sytuacjach – wypłaca fundusz alimentacyjny”… Ale do tej pory, jak wiemy, wysokość tego świadczenia to było 500 zł, i to przecież tylko dla tych, którzy spełniają określone kryteria dochodowe. Następnie to państwo, zgodnie z tą logiką, ma podejmować działania, żeby te pieniądze od dłużników wyegzekwować. „Egzekucja należności jest prowadzona przez komorników sądowych wspieranych przez gminy zajmujące się pomocą społeczną oraz powiaty mające przeciwdziałać bezrobociu i aktywizować zawodowo dłużników alimentacyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że mimo różnych zmian przepisów prawa na razie tej walki o skuteczną egzekucję nie wygrywamy. Jest prawdą to, i o tym publicznie mówię, że ściągalność do funduszu alimentacyjnego w ostatnich latach się poprawiła. Ale też musimy powiedzieć o 2 faktach. Rzeczywiście liczba dłużników alimentacyjnych w ostatnich latach się zmniejszyła, ale m.in. z powodu zmian w przepisach, które ograniczały zgłaszanie do rejestru długów starszych niż 6 lat. Czyli ta poprawa jest efektem także zabiegu statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Nie ukrywam, że mamy również inny problem. Będę się zwracał do Ministerstwa Sprawiedliwości, żeby go poważniej przeanalizowało. Najnowsze badania, badania z tego roku, mówią o tym, że są zaległości alimentacyjne w jednej grupie wiekowej, które – uwaga, Szanowni Państwo – radykalnie wzrosły wbrew ogólnej tendencji. Co to jest za grupa? W ciągu ostatnich 3 lat zadłużenie alimentacyjne w grupie wiekowej 18–25 lat wzrosło dziesięciokrotnie. Czyli chodzi o grupę rodziców w stosunkowo młodym wieku. O ile w starszych grupach wiekowych zadłużenie alimentacyjne od lat utrzymuje się mniej więcej na podobnym poziomie, a nawet maleje, także w wyniku zmian przepisów prawa i w wyniku zmiany w układzie statystyki, o tyle w przypadku młodych osób to zadłużenie z każdym rokiem się podwaja. Z każdym rokiem ono się podwaja, proszę państwa. Jeszcze w 2018 r. wynosiło ono prawie 150 tysięcy, teraz wynosi już 10,5 miliona. Ktoś powie, że w liczbach bezwzględnych to nie są duże sumy, ale zwróćcie państwo uwagę, że jest pokolenie osób – no, głównie ojców – które nie czują się związane obowiązkiem alimentacyjnym, wynikającym z tego, że są rodzicem dziecka.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Bardzo gorąco dziękuję za tę inicjatywę, bo, jak powiedziałem, wzrost tego wynagrodzenia z 500 zł do 1 tysiąca zł to jest realizacja pewnego naszego zobowiązania wobec rodziców będących w wyjątkowej sytuacji, szczególnie wobec matek, które są w niezwykle trudnej sytuacji. Dzisiaj koszty utrzymania… Przecież przez te 16 lat one wzrosły radykalnie. To oczekiwania społeczne skłoniły nas do tego – powiedziała i przypomniała o tym pani minister, za co dziękuję – że ta deklaracja, ta obietnica padła w trakcie kampanii wyborczej, a teraz zostaje zrealizowana. Zostaje zrealizowana, bo takie są potrzeby społeczne.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję za to rozwiązanie, dzięki któremu ta waloryzacja dokonuje się automatycznie i nie trzeba będzie zgłaszać żadnych wniosków. To jest niezwykle istotne z punktu widzenia osób uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, musimy też wiedzieć, że problem, o którym mówiliśmy… Pani minister mówiła o ok. 200 tysiącach, tutaj mówi się, że teraz ta liczba troszkę spadła, że jest 170 tysięcy czy 180 tysięcy rodziców niepłacących alimentów. Ale wbrew pozorom te alimenty później są wypłacane z funduszu alimentacyjnego. Szanowni Państwo, jednak problem jest większy. Dr Kinga Piwowarska przeprowadziła analizę i badania w zakresie tego – bo w ramach funduszu alimentacyjnego nie wychwytuje się w całości tego problemu – jaka w rzeczywistości jest skala problemu z wypłatą świadczeń. No, my z racji funduszu alimentacyjnego widzimy tego rodzica, który jest w trudnej sytuacji finansowej, ale nie widzimy wszystkich problemów. Szanowni Państwo, według potwierdzonych badań nawet 1 milion dzieci w Polsce może otrzymywać świadczenia w niepełnej wysokości, z opóźnieniem lub w jakichś częściach ułamkowych. Musimy o tym mówić, bo w Polsce rzeczywiście mamy taką sytuację, że tolerancja dla niewypłacania świadczenia alimentacyjnego jest często zbyt duża.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#KrzysztofKwiatkowski">Tak się zdarza, że czasami również w kontekście określonych rozstrzygnięć sądowych można się zastanawiać, czy wysokość tego świadczenia nie jest zaskakująca. I te sytuacje – dlatego pytałem o tabele alimentacyjne – wbrew pozorom dotyczą obu stron. Czasami wysokość tego świadczenia jest zaskakująco niska, ale zdarzają się także sytuacje, że ona jest zaskakująco wysoka w stosunku do osiąganego dochodu, także z tego względu, że sądy często stosują taką praktykę… zakładają, że jeżeli rodzic osiągał określony dochód, to taki dochód może już osiągać zawsze. Czyli np. wysokość dochodu jest określana według wynagrodzenia rodzica w jego maksymalnej wysokości, ale oczywiście czasami ta sytuacja rodzica może się zmienić.</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#KrzysztofKwiatkowski">Musimy zrobić wszystko, żeby przepisy prawa w tym zakresie poprawiać. Deklaruję w imieniu senackiej Komisji Ustawodawczej, że będziemy chętni do współpracy.</u>
          <u xml:id="u-229.10" who="#KrzysztofKwiatkowski">Tak jak powiedziałem, były w ostatnich latach zmiany przepisów. Doprecyzowano zasadę odpowiedzialności karnej za niepłacenie alimentów, m.in. poprzez usunięcie niejednoznacznego pojęcia uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacyjnego z kodeksu karnego. Praktyka wykorzystywania tego przepisu w przeszłości była taka, że ktoś wpłacał ułamek świadczenia alimentacyjnego i przed sądem mówił, że przecież on się uporczywie nie uchyla, zamiast 1 tysiąca alimentów wpłaca 100 zł, ale dzisiaj tyle może. Później nastąpiła kolejna zmiana przepisów. Wprowadzono m.in. możliwość egzekucji długów alimentacyjnych z diet uzyskiwanych w związku z podróżami służbowymi – chodziło tu głównie o kierowców w transporcie międzynarodowym. Przewidziano też karę grzywny dla pracodawców, którzy nielegalnie zatrudniają dłużników alimentacyjnych lub wypłacają im wyższe wynagrodzenia, niż przewiduje umowa o pracę. Dotyczy to, już po zmianie w 2021 r., pracowników ujawnionych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.</u>
          <u xml:id="u-229.11" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, bardzo się cieszę z tej ustawy. Jeszcze raz na ręce pani minister Gajewskiej składam niezwykle serdeczne podziękowania dla całego zespołu pracowników ministerstwa pracy, którzy nad tym projektem się pochylili. Uważam, że ta inicjatywa ustawodawcza to jest jedna z tych wyjątkowych inicjatyw, o których będziemy mogli z dumą powiedzieć, że rozwiązujemy bardzo trudne problemy określonej grupy społecznej. Jeszcze raz ciepło dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.12" who="#KrzysztofKwiatkowski">I mam nadzieję, że ustawę przyjmiemy niezwłocznie z uwagi na to, że jest po prostu potrzebna społecznie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MichałKamiński">A ja niezwykle ciepło dziękuję panu senatorowi Krzysztofowi Kwiatkowskiemu za, jak zwykle, ciepłe wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MichałKamiński">Teraz już chyba nie skłamię, jeżeli powiem, że nikt nie zapisał się debaty. Nie uchybiłem, mam nadzieję, nikomu z państwa senatorów.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MichałKamiński">W takim razie informuję, że lista mówców została wyczerpana, a głos w dyskusji do protokołu złożyli: pan senator Mieczysław Golba, pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor, pan senator Janusz Gromek, pan senator Robert Mamątow, pani senator Ewa Matecka, pan senator Henryk Siedlaczek, pan senator Adam Szejnfeld i pan senator Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MichałKamiński">Mam jeszcze pytanie do pani minister: czy pani minister zechciałaby zabrać głos i ustosunkować się do debaty?</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska: Bardzo serdecznie dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#MichałKamiński">Dziękujemy bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#MichałKamiński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#MichałKamiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#MichałKamiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#MichałKamiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 202, a sprawozdanie komisji – w druku nr 202 A.</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#MichałKamiński">Proszę o zabranie głosu senator Joannę Sekułę i przedstawienie sprawozdania Komisji Edukacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JoannaSekuła">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#JoannaSekuła">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#JoannaSekuła">Mam…</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Michał Kamiński: Przepraszam panią senator. Myślę, że teraz, kiedy już niektórzy z kolegów opuścili salę, może pani rozpocząć.)</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#JoannaSekuła">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z przebiegu prac Komisji Edukacji na temat ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#JoannaSekuła">Bardzo się cieszę z tych zmian, bo kiedy pani ministra Gajewska mówiła o tym, że dokonują przeglądu przepisów i wyciągają z tego wnioski, to ja po lekturze tej ustawy odniosłam wrażenie, że ministerstwo edukacji jest już po przeglądzie i zmiany, które w tej ustawie zostały zaproponowane, są właśnie efektem tego przeglądu.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#JoannaSekuła">W posiedzeniu komisji, które odbyło się wczoraj, uczestniczyła pani ministra Lubnauer, pan dyrektor Bartosiak, zastępca dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, pan Dębowski, przedstawicielka rzecznika praw dziecka i bardzo wielu ekspertów, dyrektorów departamentów z Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#JoannaSekuła">Istotą tej ustawy są zmiany w kilku obszarach. Ten, o którym pani ministra Lubnauer mówiła, że jest najpilniejszy, dotyczy konieczności uszczegółowienia zasad przeprowadzania egzaminu maturalnego, bowiem w przepisach prawa oświatowego znajduje się zapis stanowiący, że już od tego roku szkolnego uczniowie, którzy będą zdawali egzamin z przedmiotów rozszerzonych, musieliby uzyskać minimalny wymagany próg zdawalności na poziomie 30%. Decyzją ekspertów ten przepis zostaje odroczony o 2 kolejne lata szkolne, 3 kolejne lata, do roku 2027/2028.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#komentarz">(Głos z sali: 2025, 2026, 2027…)</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#JoannaSekuła">Tak, ale według tego, co zostało zapisane, hipotetycznie pierwszy egzamin odbędzie się w roku szkolnym 2027/2028.</u>
          <u xml:id="u-231.11" who="#JoannaSekuła">Ustawa reguluje również wiele czynników organizacyjnych, które dotyczą przeprowadzania różnych egzaminów, m.in. egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminów zawodowych oraz egzaminów eksternistycznych.</u>
          <u xml:id="u-231.12" who="#JoannaSekuła">Do porządku prawnego zostały wprowadzone i zdefiniowane funkcje egzaminatora-weryfikatora oraz operatora pracowni informatycznej. Dotychczas w przeprowadzaniu egzaminów mieliśmy oczywiście do czynienia z egzaminatorami, z weryfikatorami oraz z przewodniczącymi komisji egzaminacyjnych, ale z doświadczenia, także z moich rozmów z członkami komisji egzaminacyjnych, wynikało, że te funkcje nie były odpowiednio umocowane. Dlatego też ważne jest, że np. funkcja weryfikatora jest tutaj bardzo silnie osadzona.</u>
          <u xml:id="u-231.13" who="#JoannaSekuła">Ważne jest również to, że zostały wprowadzone przepisy, które wyraźnie informują o tym, jaka będzie procedura w przypadku różnicy między punktacją przyznaną przez egzaminatora i weryfikatora.</u>
          <u xml:id="u-231.14" who="#JoannaSekuła">Status, pozycja operatora pracowni informatycznej, który w dotychczasowej praktyce miał rolę asystenta technicznego, również zostaje umocowana i rozszerzona. Związane jest to z przeprowadzaniem części praktycznej egzaminu zawodowego, z wykonaniem, które odbywa się przy komputerze z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-231.15" who="#JoannaSekuła">Kolejną zmianą, która jest zaproponowana, jest możliwość wyboru dowolnego języka nowożytnego zdawanego na egzaminie maturalnym jako języka obowiązkowego niezależnie od tego, jakiego języka uczeń uczył się w szkole.</u>
          <u xml:id="u-231.16" who="#JoannaSekuła">Kolejny obszar zmian dotyczy systemów teleinformatycznych wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminów, o których wcześniej mówiłam. Są to odpowiednio System Informatyczny Obsługujący Egzaminy Ogólnokształcące i System Informatyczny Obsługujący Egzaminy Zawodowe. Te systemy będą przygotowane do gromadzenia, agregowania, a co najważniejsze, również udostępniania informacji o przebiegu egzaminów dla osób zdających w różnych przedziałach czasu, w zależności od żądanej informacji.</u>
          <u xml:id="u-231.17" who="#JoannaSekuła">Ustawa wprowadza również pewne obowiązki, które będą dotyczyły badań edukacyjnych, po to, aby faktycznie można było mówić o tym, że informacje, które będą pochodziły z krajowych i międzynarodowych badań edukacyjnych, będą rzeczywiście służyły podnoszeniu kompetencji uczniów i podwyższaniu jakości kształcenia oraz poziomu egzaminów.</u>
          <u xml:id="u-231.18" who="#JoannaSekuła">Kolejny element, który jest bardzo ważny, to to, że w SIO wprowadza się większą liczbę danych. Celem jest tu lepsza identyfikacja szkół i placówek, informacja o ich lokalizacji oraz rodzaju zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, które są w nich prowadzone. Chodzi o to, aby uczniowie i ich rodzice mogli lepiej wybrać sobie placówkę, która będzie spełniała ich oczekiwania.</u>
          <u xml:id="u-231.19" who="#JoannaSekuła">Bardzo ważny obszar dotyczy zmian w kształceniu zawodowym, może bardziej w egzaminach zawodowych, które są przeprowadzane na koniec cyklu kształcenia. Do tej pory pracodawcy, którzy uczestniczyli w kształceniu uczniów jako pracowników młodocianych, otrzymywali refundację za kształcenie, ale dopiero wówczas, kiedy uczeń z powodzeniem przystąpił do egzaminu i zdał egzamin. Zmiana, która została zaproponowana, zakłada, że pracodawca otrzyma to wynagrodzenie niezależnie od tego, czy uczeń do egzaminu przystąpi i czy go zda. Będzie to wynagrodzenie w wysokości 75% kwot, które zostały zaproponowane. W zależności od rodzaju prowadzonego kształcenia zawodowego będzie to od 10 tysięcy 824 zł do 13 tysięcy 394 zł.</u>
          <u xml:id="u-231.20" who="#JoannaSekuła">Co jest także istotne, poruszona została kwestia podręczników, które, zgodnie z deklaracją pani minister, nie mają spełniać funkcji repetycyjnej i podporządkowanej wyłącznie zdawaniu egzaminów, ale funkcję rozwojową, dyskusyjną, które będą faktycznie prowadziły ucznia przez określony przedmiot. I co jest również bardzo ważne, wprowadzony zostanie wymóg, aby wszystkie podręczniki miały swoje cyfrowe odzwierciedlenie, nawet te, które zostały dopuszczone do użytku szkolnego przed 1 stycznia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-231.21" who="#JoannaSekuła">Wejście ustawy… A, i jeszcze ważne jest finansowanie kwalifikacyjnych kursów zawodowych i egzaminów zawodowych. One będą finansowane z Funduszu Pracy bądź z subwencji oświatowej, która w przyszłym roku zamieni się w kwotę potrzeb edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-231.22" who="#JoannaSekuła">Przepisy ustawy wchodzą w życie w różnych terminach. Po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia wchodzi w życie całość ustawy z wyjątkiem kilku pozycji, których termin wejścia jest w dniu następującym po dniu ogłoszenia, i części przepisów, które wejdą w życie od 1 września 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-231.23" who="#JoannaSekuła">Na posiedzeniu komisji senatorki i senatorowie poruszyli również kwestie spoza materii ustawy. Pytania dotyczyły głównie nowych przedmiotów, które będą włączane do programu szkolnego w latach następnych. Dowiedzieliśmy się również o ważnej inicjatywie ministerstwa edukacji, czyli powołaniu Rady Dyrektorów Szkół Zawodowych, którzy te zmiany opiniowali, a dużą część zaproponowali.</u>
          <u xml:id="u-231.24" who="#JoannaSekuła">Głos zabrała również przedstawicielka rzecznika praw dziecka, która mówiła o zagadnieniach związanych z przeprowadzanym egzaminem z matematyki. Mówiła o ważnym problemie dyskalkulii, który wielu uczniom bardzo przeszkadza w osiągnięciu wystarczająco dobrych wyników egzaminu maturalnego. Pani minister Lubnauer zakończyła tę część dyskusji stwierdzeniem, że wymagania edukacyjne, jakie są stawiane uczniom, są na tyle możliwe do spełnienia, że nie ma na razie żadnych prac idących w kierunku ograniczenia bądź wyeliminowania matematyki z egzaminu maturalnego.</u>
          <u xml:id="u-231.25" who="#JoannaSekuła">Głosowanie nad ustawą zostało przeprowadzone pod koniec posiedzenia komisji. Wyniki: 3 głosy za, 2 głosy przeciw. Zostały zgłoszone poprawki, które nie zyskały aprobaty w trakcie posiedzenia komisji. Zostały one zgłoszone jako wnioski mniejszości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MichałKamiński">Proszę teraz o zabranie głosu senatora Włodzimierza Bernackiego i przedstawienie sprawozdania mniejszości Komisji Edukacji.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WłodzimierzBernacki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WłodzimierzBernacki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#WłodzimierzBernacki">Istotnie w trakcie posiedzenia zapadła decyzja – wynik głosowania to 3:2 – o tym, aby ustawa została przyjęta bez poprawek. Z tego względu zdecydowaliśmy się jako mniejszość zgłosić te poprawki jako wnioski mniejszości, ponieważ z formalnego punktu widzenia procedować poprawek już nie można było.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#WłodzimierzBernacki">Mniejszość komisji zgłosiła 3 poprawki. Poprawka pierwsza to jest poprawka… Państwo otrzymali druk nr 202 A. Poprawka pierwsza: w art. 1 w pkcie 9 skreśla się lit. c. Jakież jest uzasadnienie dla skreślenia lit. c? Propozycja z ustawy jest taka, żeby, inaczej niż w przypadku egzaminu ósmoklasisty, uczeń mógł wybierać dowolny język obcy nowożytny w części obowiązkowej egzaminu maturalnego. Może to prowadzić do sytuacji, że obcokrajowcy przebywający w Polsce mogą na etapie podstawowym wybierać swój język ojczysty jako język obcy nowożytny. Może to spowodować istotną nierówność między polskimi uczniami zdającymi egzamin maturalny a częścią uczniów obcokrajowców, a także utrudnić cały proces egzaminacyjny.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#WłodzimierzBernacki">Drugi wniosek mniejszości odnosi się do kwestii, którą pani senator Sekuła jako sprawozdawca komisji wyczerpująco przedstawiła. Ja tylko zaznaczę, że stanowisko mniejszości w tej materii jest nieco inne. Uważamy, że za okres kształcenia powinna przysługiwać refundacja na poziomie 50%, a bonus w postaci 50% miałby być takim bonusem zachęcającym pracodawcę do mocniejszego wsparcia edukacji, przygotowania młodego człowieka do egzaminu. A więc za sam proces kształcenia – 50%, a jako motywator kolejne 50%.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#WłodzimierzBernacki">Trzeci wniosek mniejszości także dotyczy kwestii szczegółowo omówionej przez panią senator Sekułę, panią senator sprawozdawcę, tj. materii wymagań stawianych przy zdawaniu egzaminu z przedmiotu do wyboru. Uważamy, że w sytuacji, kiedy zostały obniżone wymagania programowe, kontynuowanie działania zasady, wedle której wymóg 30% byłby zniesiony, jest mało motywujące dla młodych ludzi. Moim zdaniem, ale również osób, które ów wniosek przedstawiły, konieczne jest, aby młody człowiek, dokonując wyboru, rzeczywiście wybierał nie tylko ten przedmiot, który jest jego ulubionym, ale także ten, w zakresie którego posiada wystarczająco dużą wiedzę. Powinien mieć przekonanie, że przez lata edukacji w liceum ogólnokształcącym czy też w technikum zdobył wiedzę na poziomie wystarczającym do tego, aby przystąpić do egzaminu. Jeszcze raz zaznaczam: z wyboru. Uważamy, że po okresie nieobowiązywania tej zasady wymóg 30% powinien być przywrócony.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#WłodzimierzBernacki">Panie Marszałku, Pani Minister, Wysoka Izbo, proszę uwzględnić wnioski mniejszości na dalszym etapie procedowania ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MichałKamiński">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie któremuś z senatorów sprawozdawców? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#MichałKamiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#MichałKamiński">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister edukacji.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#MichałKamiński">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Pani Minister, o zabranie głosu. Jesteśmy zaszczyceni pani obecnością w naszej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojoj…)</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#MichałKamiński">Tak, Panowie Senatorowie. Nie wszyscy ministrowie konstytucyjni zaszczycają nas swoją obecnością. To jest niestety praktyka różnych rządów, nie tylko rządu Donalda Tuska. Ja się cieszę, kiedy konstytucyjni ministrowie przychodzą na posiedzenia naszej Izby, bo jest to przejaw szacunku dla naszej Izby. I bardzo dziękujemy pani…</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bernacki: Panie Marszałku, ja zawsze byłem na posiedzeniach, kiedy była debata dotycząca edukacji, jako minister…)</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Ale wtenczas pan nie był marszałkiem.)</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bernacki: Ale pamiętam…)</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#MichałKamiński">Ja się po prostu bardzo cieszę, że jest z nami pani minister.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#MichałKamiński">Przepraszam, mam nadzieję, że w żaden sposób nie skonfundowałem pani minister moim entuzjazmem.</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Katarzyna Lubnauer: Ależ nie, absolutnie.)</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bernacki: Wręcz odwrotnie, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#KatarzynaLubnauer">Szanowne Panie Senatorki i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#KatarzynaLubnauer">Ja chciałabym powiedzieć przede wszystkim jedną rzecz. Ta zmiana jest zmianą rzeczywiście pilną. Uświadommy sobie, że już 7 lutego młodzi ludzie będą wybierać przedmioty, które będą zdawać jako rozszerzone w sesji egzaminacyjnej 2025 r. Zaznaczę, że my zastaliśmy stan, w którym poziom egzaminów był niższy niż ten, który będzie w roku 2025. Jest tak z bardzo prostego powodu. Pan senator mówi o odchudzeniu podstaw programowych. Ja przypomnę, że to, co przez ostatnie lata było podstawą egzaminów, to były tzw. zagadnienia egzaminacyjne. To było na niższym poziomie niż odchudzona podstawa programowa. Tak się działo w ostatnich kilku latach, od momentu pandemii i było to przedłużane na kolejne lata. Podobnie na kolejne lata było przedłużane rozwiązanie, że 30% nie trzeba zdawać na rozszerzeniu. Powiem więcej: nie ma takiego rocznika, który miałby obowiązek zdania na 30% rozszerzenia, ponieważ ten przepis był przepisem, nazwijmy to, martwym. On został wprowadzony przez minister Zalewską i nigdy nie wszedł w życie. W związku z tym można powiedzieć, że egzamin pozostaje na mniej więcej tym samym poziomie. Bodajże wczoraj w jednym z wywiadów dyrektor CKE powiedział, że będzie nawet ciut trudniejszy, niż był w poprzednich latach, ze względu na to, że będzie przeprowadzony na bazie podstawy programowej, a nie zagadnień egzaminacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejna kwestia, rzemieślnicy – 50% na 50% czy 75% na 25%? Wniosek cechów rzemiosł był bardzo jasny: najwyższy czas, żeby oni otrzymywali środki za szkolenie uczniów. Ja przypomnę, że to szkolenie trwa 3 lata, 36 miesięcy. Oni często nie otrzymywali za to ani grosza, ponieważ okazywało się na końcu, że uczeń nie podchodził do egzaminu. Oni nie byli w stanie w żaden sposób go do tego zmotywować. Zdecydowaliśmy się na rozwiązanie 75% na 25%, mimo ich wnioskowania o 100% za samo szkolenie, wychodząc z założenia, że musi być jednak czynnik motywujący do tego, żeby uczeń zdał egzamin pozytywnie. Stąd 25% dopiero po zdaniu egzaminu. Zaznaczę, że mówimy o kwotach za 3 lata szkolenia w wysokości od 10 do 13 tysięcy zł z drobnymi w zależności od tego, jaka to jest kwalifikacja, jakie to są umiejętności.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#KatarzynaLubnauer">To rozwiązanie, jak się wydaje, zachęci więcej rzemieślników do tego, żeby przyjmowali do siebie uczniów, a co za tym idzie, pozwoli zwiększyć liczbę młodych ludzi, którzy zdobywają odpowiednie kwalifikacje, często bardzo potrzebne na rynku pracy. To jest kolejna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#KatarzynaLubnauer">Co do trzeciej kwestii, to ja już panu senatorowi raz o tym mówiłam, niemniej mam wrażenie, że to się nie utrwaliło. Jeśli chodzi o kwestię wyboru języka obcego na egzamin maturalny, to już obecnie obowiązuje zasada, że można wybrać dowolny język obcy. Wprowadzona tutaj zmiana polega tylko na doprecyzowaniu tego, ponieważ różnie było to interpretowane przez różnych dyrektorów szkół i czasami robili oni uczniom problemy, jeśli chodzi o wybór języka. Zaznaczę poza tym, że oczywiście nie ma żadnego powodu ku temu, aby ktoś, kto przyjechał z innego kraju, nie mógł wybrać w czasie nauki w szkole swojego języka jako języka obcego nauczanego w szkole i zdawać go na maturze. Pod tym względem nic się nie zmieniło. W dalszym ciągu ktoś, kto pochodzi z Anglii, może zdawać język angielski na maturze. Wcześniej mógł, teraz może i będzie mógł w dalszym ciągu. Tutaj sytuacja się nie zmieniła.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#KatarzynaLubnauer">Dla nas jest to ustawa, która rzeczywiście jest, jak powiedziała pani senator Sekuła, ustawą porządkującą, czyli ustawą, która porządkuje… Np. my nie wprowadzamy nowych systemów, takich jak SIOEZ czy… Systemy do obsługi egzaminów zawodowych i ogólnokształcących istnieją. Problem polega na tym, że one dotychczas nie były wpisane w system prawny. Musimy wreszcie uporządkować to tak, żeby np. móc starać się o środki na ich rozwijanie, tak aby one mogły dalej gromadzić dane, bo przecież ochrona danych osobowych pozwala na to w momencie, w którym jest dokładnie opisane, jakie dane są zbierane i w jaki sposób.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#KatarzynaLubnauer">W ustawie są też takie rozwiązania, które mają ułatwić życie. Np. dotychczas był obowiązek, aby podręczniki, które zostały wydane od roku 2020, miały swoje odpowiedniki cyfrowe. Teraz również podręczniki wydane wcześniej będą musiały mieć swoje odpowiedniki cyfrowe. Chodzi o to, żeby plecaki szkolne noszone przez dzieci były zwyczajnie lżejsze.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#KatarzynaLubnauer">W tej ustawie jest też trochę rozwiązań porządkujących różne kwestie, które już dawno powinny zostać uporządkowane. W tej chwili je porządkujemy, w związku z czym ta ustawa jest dość rozbudowana.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#KatarzynaLubnauer">Muszę powiedzieć, że cieszę się z tego, że rozmowa w jej sprawie na posiedzeniu komisji senackiej była tak merytoryczna. I mam nadzieję, że państwo senatorowie przyjmą ją bez poprawek, tak aby pan prezydent zdążył ją podpisać, zanim młodzi ludzie będą wybierać przedmioty na rozszerzenie, ponieważ warto, żeby wiedzieli, jakie rzeczywiście są zasady zdawania egzaminów maturalnych w roku 2025. Dziękuję państwu bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MichałKamiński">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#MichałKamiński">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#MichałKamiński">Najpierw pan senator Bernacki. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WłodzimierzBernacki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WłodzimierzBernacki">Pani Minister, ja mam jedno pytanie dotyczące podręczników. Wiem, że takie pytanie było kierowane do pani minister na posiedzeniu komisji sejmowej, ale niestety umknęła mi odpowiedź. To jest pytanie dotyczące liczby podręczników sprzed roku 2020. Jak duża jest liczba tych podręczników? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WłodzimierzBernacki">A po drugie, czy mówiąc tutaj o elektronicznych odpowiednikach podręczników sprzed 2020 r., mamy na myśli podręczniki w klasycznym formacie PDF, czy też coś więcej? Jak wygląda ta kwestia związana z podręcznikami? Bo być może dla większości senatorów ta wiedza nie jest wiedzą powszechną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Katarzyna Lubnauer: To było pytanie do mnie?)</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#MichałKamiński">Tak, tak. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#MichałKamiński">Ale może pani mówić z miejsca, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#KatarzynaLubnauer">Jeszcze mikrofon. Jest.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#KatarzynaLubnauer">Nie mam w tej chwili przy sobie dokładnych liczb, ale tych podręczników jest całkiem sporo z jednego prostego powodu. A mianowicie wszystkie podręczniki oparte na podstawach programowych opracowanych w latach 2016, 2017, za czasów minister Zalewskiej, które weszły do szkół podstawowych w klasach I, IV, VII, czyli właściwie obejmowały kilka pierwszych roczników, to wydania, które zostały przyjęte do użytku przed rokiem 2020. W związku z tym, jeśli chodzi o szkołę podstawową, to tych książek jest całkiem sporo, podobnie zresztą w przypadku klas licealnych. Tak więc to będzie duża ulga, szczególnie że podręczniki w wersji cyfrowej będą dostępne dla nabywców podręczników w wersji papierowej.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#KatarzynaLubnauer">Dla nas bardzo ważne jest też to, żeby powiedzieć jasno, że nam zależy na tym, żeby podstawowym podręcznikiem dla ucznia zawsze był podręcznik papierowy ze względu na to, że są badania, które pokazują, że z takiego podręcznika dziecko się lepiej uczy, dłużej utrzymuje większą koncentrację, że ma to też znaczenie, jeśli chodzi o dbanie o oczy. Ale mimo wszystko… Ja powiem więcej. My rozmawialiśmy na samym początku z wydawnictwami i większość wydawnictw już w tej chwili przygotowało i wprowadza cyfrowe odpowiedniki podręczników. One właściwie już są przygotowane, tak że w momencie, w którym ten obowiązek powstanie, one będą dostępne dla uczniów. Obowiązkiem jest odpowiednik 1:1, czyli w formacie PDF. Oczywiście w dzisiejszych czasach już praktycznie standardem są podręczniki multimedialne, podręczniki, które w dużo większym stopniu odpowiadają możliwościom rozwijania tego, co jest zawarte w podręczniku klasycznym, ale obowiązkowy jest tzw. plan minimum, czyli to, żeby to był po prostu odpowiednik 1:1 w wersji cyfrowej. Chodzi o to, żeby uczeń, który zapomni zabrać podręcznika do domu, mógł zajrzeć do wersji cyfrowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#RafałAmbrozik">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#RafałAmbrozik">Pani Minister, chciałbym zapytać o kwestię eksperymentu pedagogicznego. Bo państwo zmieniliście organ, który wydaje decyzje w tym zakresie. Jakie były powody przeniesienia tego na niższy poziom? Bo rozumiem, że teraz, zgodnie z tą ustawą, decyzje będą wydawane przez właściwych wojewódzkich kuratorów oświaty.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#RafałAmbrozik">Chciałbym zapytać też o to, ile tych decyzji jest wydawanych rocznie. Proszę powiedzieć, ile decyzji zostało wydanych, powiedzmy, w ciągu ostatnich 5 lat i czego dotyczą eksperymenty medyczne. Prosiłbym o podanie tych informacji na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#RafałAmbrozik">Ale przede wszystkim pytanie jest takie: jakie są powody przeniesienia wydawania tych decyzji na niższy poziom?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#KatarzynaLubnauer">Nie znam tych danych, w związku z tym odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#KatarzynaLubnauer">Dlaczego wprowadziliśmy taką zmianę, jeśli chodzi o wydawanie decyzji? Otóż my w ogóle chcemy, żeby więcej decyzji było zdecentralizowanych, co pomoże wręcz zachęcić szkoły czy nauczycieli do tego, żeby podejmować takie działania jak np. eksperyment pedagogiczny. To są często bardzo ciekawe innowacje, które powodują, że ta edukacja jest bardziej skuteczna i ciekawsza z punktu widzenia uczniów. I formalizowanie tego typu decyzji poprzez to, że podejmuje je ministerstwo, uważamy za bezzasadne. W bardzo wielu innych sprawach też będziemy starali się, żeby pewne decyzje, autonomiczne decyzje nauczyciela… Chcemy, żeby to schodziło jak najniżej. W przypadku podstaw programowych z edukacji obywatelskiej dajemy nauczycielowi wybór pewnych tematów fakultatywnych, czyli są tematy obowiązkowe i tematy fakultatywne. Tego typu zmiany pozwalają przede wszystkim na większą autonomię i nauczycieli, i szkół. Wierzymy głęboko, że mamy bardzo dobrze przygotowanych nauczycieli. Zresztą potwierdzają to np. opublikowane wczoraj testy TIMMS, które pokazały, że polscy uczniowie klas V bardzo dobrze wypadają na tle swoich rówieśników z innych krajów. Tam są brane pod uwagę różne kraje, kraje OECD. W związku z tym warto, żeby nauczyciele mieli motywację do pracy, a jednym z elementów motywacji do pracy jest większa autonomia. Im niżej zapada decyzja o czymś takim jak eksperyment pedagogiczny, tym większa jest szansa, że nauczyciele zdecydują się podejmować tego typu działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Marcina Zawiłę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MarcinZawiła">Ja bardzo pozytywnie przyjąłem z pozoru drobną regulację, mianowicie skrócenie czasu, w którym osoba, która nie zdała egzaminu maturalnego, otrzymuje możliwość dostępu do pracy i osobistego przeglądnięcia tej pracy. Ja myślę, że przy okazji tej decentralizacji, o której pani minister mówiła, dobrze byłoby pomyśleć też o komisji egzaminacyjnej, o tym, żeby to też decentralizować, na tyle, na ile się da. Bo trochę boję się, że z tego wyrasta nam trochę taki administracyjny scentralizowany moloch. Do czego zmierzam? Osoba, która oblała egzamin i chce zobaczyć swoją pracę, musi się zarejestrować, odczekać jakiś czas, pojechać, jeżeli nie jest mieszkańcem miasta wojewódzkiego, np. z Biłgoraja do Lublina, z Jeleniej Góry do Wrocławia, i dopiero tam po pewnym okresie będzie mogła tę pracę oglądnąć. Czy w epoce cyfryzacji, informatyzacji tych wszystkich działań nie prościej byłoby umożliwić tym ludziom…</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#MarcinZawiła">Pytam po prostu o udostępnienie skanu w komputerze. Ja myślę, że to byłoby bardzo korzystne i wyrównywałoby szanse dla wszystkich w tym zakresie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#KatarzynaLubnauer">Chciałabym powiedzieć, że jeśli chodzi o terminy, to tam jest skrócenie terminu na odwołanie się, wynikające z faktu, że następowało zazębianie się terminów, czyli była taka sytuacja, że uczeń mógł jeszcze nie zrobić wglądu do swojej pracy, której wynik mógł się zmienić, a równocześnie miał już nowe podejście do egzaminu, które zmieniało wynik, ten, który jeszcze nie został wcześniej ustalony. Chodziło o to, żeby to się nie zazębiało.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#KatarzynaLubnauer">Jeśli zaś chodzi o kwestie możliwości wglądu w prace, to m.in. po to rozwijamy te systemy informatyczne, takie jak SIOEZ i SIO…</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Głos z sali: SIOEZ…)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#KatarzynaLubnauer">SIOEZ to jest od zawodowych… SIOEZ i SIOEO, czyli od egzaminów zawodowych i od ogólnokształcących…</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba zmienić nazwę koniecznie…)</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#KatarzynaLubnauer">Niestety SIO jest stałą nazwą, potem jest tylko dodatek, końcówka od „egzaminy zawodowe” i „egzaminy ogólne”, stąd są 3 samogłoski koło siebie.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#KatarzynaLubnauer">Po to rozwijamy systemy informatyczne, żeby móc np. dużo bardziej scyfryzować systemy egzaminacyjne. My nawet w ramach KPO mamy kwestie związane z cyfryzacją egzaminów zawodowych, mamy taki projekt. Kiedyś np. była możliwość sprawdzania prac zdalnie. Był system skanowania i możliwość sprawdzania przez egzaminatorów prac zdalnie, ale w pewnym momencie okazało się, że oprogramowanie, które było, można powiedzieć, przestało funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#KatarzynaLubnauer">My mamy w skali kraju 8 okręgowych komisji egzaminacyjnych i po prostu w tej chwili, gdy jeszcze nie mamy cyfrowego modelu skanowania wszystkich prac, sprawdzania wszystkich prac, trudno umożliwić komuś wgląd do pracy w postaci cyfrowej, bo wtedy bardzo ograniczona liczba pracowników OKE musiałaby jeszcze skanować wszystkie te prace, do których chcą zajrzeć uczniowie. A zaznaczę, że zainteresowanie przejrzeniem swojej pracy jest bardzo szerokie. Mamy tutaj dyrektora CKE, pewnie mógłby powiedzieć, jak wiele jest osób, które chcą zajrzeć do swoich prac, te liczby idą w tysiące. Mnie bardzo cieszy, że uczniowie mają możliwość tego wglądu, ale dopiero jak technicznie zmienimy formę egzaminu, gdy ona będzie cyfrowa, to i wgląd będzie mógł być cyfrowy, poza placówką OKE.</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#KatarzynaLubnauer">Zaznaczę, że w niektórych sytuacjach, np. w przypadku osób z niepełnosprawnościami albo w sytuacjach losowych, zdarza się, że do delegatury jest przekazywana praca, żeby uczeń mógł spojrzeć w pracę bez podróżowania, jeśli z jakichś powodów losowych nie jest możliwe w jego przypadku przemieszczenie się do okręgowej komisji egzaminacyjnej. Powiem więcej, czasami zdarza się, że np. jego opiekun ma możliwość takiego wglądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#MichałKamiński">Nie ma więcej pytań…</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bernacki: Są, jeszcze są.)</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#komentarz">(Senator Anna Bogucka: Jeszcze są.)</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#MichałKamiński">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#RyszardBrejza">Szanowna Pani Minister, zaryzykuję takie stwierdzenie, że pani się zgadza z tym, że to, co dzisiaj procedujemy, ta zmiana, jaką państwo zaproponowaliście, powrót do podstawy programowej na egzaminy, jest pewną częścią reformy wprowadzanej od tego roku w tym obszarze, a zapoczątkowanej zmianą dokonaną w czerwcu tego roku, jeżeli chodzi o zakres programowy, przez panią minister chyba w aż 18 przedmiotach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#KatarzynaLubnauer">To są 33 podstawy programowe, 17 zespołów… Ja zaznaczę, że prace rozpoczął jeszcze mój poprzednik. Jeszcze minister Czarnek powołał 7 zespołów do odchudzenia podstaw programowych, ponieważ zdawał sobie sprawę, że podstawy programowe przyjęte za czasów minister Zalewskiej są podstawami nierealizowalnymi przez nauczycieli i uczniów, czyli że zakres podstawy programowej był niewykonalny. One nigdy nie były też podstawami do egzaminów, dlatego że od momentu, w którym te podstawy programowe zostały wprowadzone… Potem była pandemia, potem były ciągle rozwiązania tymczasowe związane z pandemią…</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I prowizorka.)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#KatarzynaLubnauer">Prowizorka.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#KatarzynaLubnauer">I teraz pierwszy raz mamy tak, że wygasają 2 rozwiązania pocovidowe. Jedno to jest kwestia tego, że zagadnienia egzaminacyjne zastąpiły podstawy programowe – stąd była konieczność odchudzenia tych podstaw programowych do poziomu, który da się zrealizować – a drugie to kwestia właśnie tych 30% na rozszerzeniu. Zresztą w sprawie tych 30% wymaganych na rozszerzeniu była pewna niekonsekwencja. Mamy 2 grupy osób zdających egzaminy maturalne. Są licealiści, którzy mieli obowiązek zdania na 30% przynajmniej jednego rozszerzenia, i są uczniowie techników, którzy mieli obowiązek podejścia do egzaminu zawodowego kwalifikacyjnego, ale nie obowiązek zdania, i w ich przypadku zdanie tego egzaminu nie było wymogiem przy podejściu do studiów na uczelni wyższej. Nasza decyzja jest też decyzją, która jest wynikiem wniosku KRASP i KRAUM, czyli 2 dużych stowarzyszeń uczelni, które zwróciły uwagę, że egzamin rozszerzony ma dla nich wartość głównie selekcyjną, żeby wybrać najlepszych kandydatów na studia. On nie ma być dla nich barierą, tylko ma im pozwolić stwierdzić, kto jest najlepiej przygotowany do określonych studiów, np. studiów medycznych, bo tam jest chyba największa konkurencja, jeżeli spojrzymy tak statystycznie. I dlatego, zarówno ze względu na wniosek KRASP i KRAUM, jak również ze względu na to, że to rozwiązanie, mam wrażenie, było mocno nieprzemyślane, jeśli chodzi o równość szans między uczniami techników i liceów, zdecydowaliśmy się na przedłużenie na 3 lata. W roku 2027 chcemy wprowadzić do szkół ponadpodstawowych już większą reformę, tak samo jak w 2026 do klas I i IV szkół podstawowych. Wtedy podejmiemy również decyzję o tym, jak ma wyglądać egzamin maturalny, który powinien w największym stopniu, z jednej strony, sprawdzać pewien etap edukacyjny, ale z drugiej strony, nie zamykać młodym ludziom szansy studiowania, ponieważ zdajemy sobie sprawę, że zmieniły się wymagania rynku pracy i obecnie w przypadku bardzo wielu zawodów jest tak, że trzeba mieć studia wyższe, żeby móc je wykonywać. Chociażby w całej administracji, praktycznie wszędzie, wymogiem formalnym jest wyższe wykształcenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, pani senator Bogucka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#AnnaBogucka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#AnnaBogucka">Pani Minister, tak jak już mówiłam na posiedzeniu komisji, większość tych zmian, poprawek, które są w tej ustawie, jest korzystna, ponieważ wynikają one z pewnej ewaluacji, z pewnej oceny systemu. Należy to dostosowywać do wymogu czasów i danej chwili. Chciałabym jednak zapytać o troszkę inną kwestię, a mianowicie o to, czy będzie uchylone, a jeśli tak, to kiedy, rozporządzenie w sprawie organizacji nauki religii w szkole. Jest to rozporządzenie, które dotyczy organizacji pracy szkoły, a taka kwestia bezwzględnie powinna być wprowadzona poprzez uchwalenie w ustawie. Takie zresztą jest stanowisko Trybunału Konstytucyjnego. I ja tutaj nie przyjmuję odpowiedzi, że jest to Trybunał, którego państwo nie uznajecie. Uważam, że ta zmiana powinna być uchwalona ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MichałKamiński">Pani Senator, problem nie leży w Trybunale, tylko w tym, że to nie jest ustawa o religii w szkołach. Wszystkim może się tu kojarzyć religia w szkołach, ale to jest ustawa o czymś innym…</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Senator Anna Bogucka: Ustawa o organizacji pracy, dlatego ta sprawa powinna być uregulowana ustawą…)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#MichałKamiński">Pani zadaje pytanie niedotyczące treści ustawy, z całym szacunkiem, bo tym akurat się nie zajmujemy. Ma pani prawo mieć w tej sprawie poglądy, ja tego w żaden sposób nie kwestionuję, tylko że ta kwestia nie jest przedmiotem tej ustawy, po prostu.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Senator Anna Bogucka: Ale jeżeliby pani minister była uprzejma, to poproszę o odpowiedź.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KatarzynaLubnauer">Ja mogę odpowiedzieć. Proszę państwa, my mamy bardzo dużo uwag z RCL dotyczących tego, że w bardzo wielu przestrzeniach nie mamy delegacji ustawowej do realizacji pewnych działań. Dotyczy to chociażby pomocy materialnej i np. programu dotyczącego stołówek szkolnych, który funkcjonuje od iluś lat, a nie ma delegacji prawnej do tego, żeby móc monitorować jego rezultaty. Państwo mieli, chciałabym powiedzieć, 8 lat, mieli państwo… Co więcej, praktycznie całkowicie zmieniali państwo ustawę – Prawo oświatowe i to był najlepszy moment, żeby uporządkować kwestie delegacji ustawowych do wydawania bardzo wielu rozporządzeń, nie tylko rozporządzenia o organizacji lekcji religii. Państwo tego nie zrobili. W związku z tym rzeczywiście będziemy porządkować polskie prawo. Np. w kwestii stołówek monitorowanie wpisaliśmy już do ustawy. W ustawie jest kwestia tego, żeby mieć prawo do monitorowania rezultatów programu rządowego, jakim jest pomoc szkołom w organizowaniu stołówek szkolnych. W bardzo wielu kwestiach również przyjmujemy takie rozwiązania, które pozwolą na to, żeby była delegacja ustawowa do wydawania rozporządzeń. Powoli to uporządkujemy. Myślę, że nie zajmie nam to 8 lat, tylko znacznie mniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#MichałKamiński">Czy nie ma więcej pytań? Nie.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#MichałKamiński">Skoro nie ma więcej pytań, to informuję, że pani minister zobowiązała się do udzielenia odpowiedzi na piśmie na pytanie zadane przez pana senatora Rafała Ambrozika. Do tego zobowiązała się pani minister.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#MichałKamiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej…</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, jeszcze głosy do protokołu…)</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#MichałKamiński">A, przepraszam bardzo, głos w dyskusji złożyli do protokołu państwo senatorowie Janusz Gromek, Ewa Kaliszuk, Władysław Komarnicki, Ewa Matecka, Adam Szejnfeld i Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#MichałKamiński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#MichałKamiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#MichałKamiński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o transporcie drogowym.</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#MichałKamiński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 198, a sprawozdanie komisji – w druku nr 198 A.</u>
          <u xml:id="u-254.10" who="#MichałKamiński">Proszę senatora Tadeusza Jarmuziewicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-254.11" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#TadeuszJarmuziewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#TadeuszJarmuziewicz">Mam przywilej przedstawić państwu w imieniu Komisji Infrastruktury sprawozdanie z prac nad zmianami w ustawie o transporcie drogowym. Tak naprawdę są tu 2 zasadnicze kwestie.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#TadeuszJarmuziewicz">Pierwsza to kwestia implementacji dyrektywy, która już 2,5 roku jest niewdrożona, a mianowicie dotyczącej użytkowania pojazdów najmowanych bez kierowców w transporcie międzynarodowym pochodzących z innych krajów. Czyli dzisiaj w licencji nie jest wpisany samochód, który nawet jest własnością spółki córki… To trzeba uregulować tak, żeby inspektorzy transportu drogowego, sprawdzając na drodze taki samochód, widzieli, że to jest samochód, który legalnie jest użytkowany w Polsce. Może to się odbyć również na zasadach rynkowych, bo firma nagle pozyskuje jakiś kontrakt, który przerasta jej możliwości taborowe, w związku z czym na zasadach rynkowych zostaje podpisana umowa, na podstawie której… Tu jest limit czasowy wynoszący teoretycznie 3 miesiące rocznie. Przewoźnicy mówią, że on może się wydłużyć do 6 miesięcy, bo może to być okres od października do końca grudnia, a od 1 stycznia będą kolejne 3 miesiące, co da w sumie… Ja nie wiem, czy to dobrze, czy to źle, ale taki jest skutek tego zapisu. Nie ma co kruszyć o to kopii.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#TadeuszJarmuziewicz">I druga kwestia, która jest regulowana w tej ustawie. Otóż pierwszy raz nakłada się na inspektorat transportu drogowego obowiązek stworzenia strategii kabotażowej. Inspekcja ma na to 60 dni. Do tej pory takiego dokumentu nie było. Wydawać by się mogło, że to nie do końca jest istotne dla branży. Jednak miejmy świadomość tego, że mówimy o branży, która daje 7% polskiego PKB. Czyli to jest kolos, bo gdy z jednej branży są takie… Mamy w transporcie krajowym 80 tysięcy podmiotów i 40 tysięcy podmiotów w transporcie międzynarodowym. Struktura tych podmiotów – ja zaraz nawiążę do ustawy, powiem, dlaczego o tym mówię – jest taka, że dominują firmy mające do 10 samochodów. W sumie w Polsce w transporcie międzynarodowym jeździ ok. 350 tysięcy samochodów. To jest jedna z większych flot w Europie, nie wiem, czy druga, czy trzecia w tej chwili. Był taki moment, że była pierwsza. Pamiętam, że gdy przed laty byłem na Chałubińskiego, to była to największa flota w Europie.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#TadeuszJarmuziewicz">I tutaj podziękowania dla ministerstwa. Jaki będzie tego skutek, trudno w pierwszej chwili powiedzieć. My jesteśmy trochę zakładnikami tego, że musimy wdrożyć tę dyrektywę. Wdrażamy ją, okej. Ale ile pokaże się samochodów na polskim rynku? A odwrotnie? Bo może kilka firm podłapać dobre kontrakty gdzieś w Niemczech i będą potrzebowały pomocy od polskich przewoźników i polskie samochody pojadą tam świadczyć usługę. To w obie strony będzie działało.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#TadeuszJarmuziewicz">Na przewoźnikach będzie niejako ciążyć jeszcze jeden limit, a mianowicie taki, że 25% pojazdów, które mają we własnej flocie… Tyle będą mogli importować, że takiego określenia użyję, z zewnątrz jako wspomaganie własnej floty.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#TadeuszJarmuziewicz">Znalazłem też pewną ciekawostkę, podzielę się nią z państwem. W zeszłym roku wpływy do budżetu państwa z samego VAT z branży transportowej to było prawie 25 miliardów zł. Czyli naprawdę jest po co się schylać. W związku z tym obietnica Ministerstwa Infrastruktury dotycząca przyglądania się funkcjonowaniu tej ustawy jest niezwykle istotna, bo chodzi o to, żebyśmy nie zrobili krzywdy tak dobremu płatnikowi podatków w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#TadeuszJarmuziewicz">Ja byłem przez kolegów przed zabraniem głosu proszony o to, żebym – ze względu na to, że mamy taką, a nie inną godzinę – nie rozwodził się za mocno. No więc, proszę państwa, 2 sprawy: będzie możliwość wspomożenia się, kiedy będzie taka potrzeba, poprzez zwiększenie floty o 25% tego, co przewoźnik ma, a ponadto Inspekcja Transportu Drogowego ma zrobić w ciągu nadchodzących 60 dni, kiedy ustawa wejdzie w życie, program kabotażowy, czyli dotyczący tego, jak po Polsce mogą jeździć inni. No i to tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MichałKamiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MichałKamiński">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#MichałKamiński">Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#MichałKamiński">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#MichałKamiński">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#MichałKamiński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#StanisławBukowiec">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#StanisławBukowiec">Ja również, jeśli państwo pozwolicie, nie będę przedstawiał bardzo obszernie tej ustawy, dlatego że była ona dość szczegółowo prezentowana na posiedzeniu senackiej Komisji Infrastruktury, a pan senator przewodniczący Jarmuziewicz przekazał już jej istotę.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#StanisławBukowiec">Powiem tak: implementacja wspominanej dyrektywy unijnej powinna zostać zrealizowana do sierpnia 2023 r. Jesteśmy po tym czasie. Ale mogliśmy to wprowadzić jako kraj już 2,5 roku temu. Paradoks sytuacji polega na tym, że będąc liderem rynku przewozowego w Europie, Polska nie wprowadziła w możliwie najszybszym terminie tej dyrektywy, czyli nie dała możliwości lepszego rozwoju polskim przewoźnikom. Dlatego ta ustawa o najmie tak naprawdę daje szansę, by przewoźnicy mogli najmować pojazdy w innych krajach, bez potrzeby jechania tam własnymi pojazdami z kraju, w którym mają siedzibę, i by w ten sposób mogli realizować kontrakty, realizować zlecenia.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#StanisławBukowiec">Polscy przewoźnicy realizują ponad 20% przewozów w Europie i jeśli chodzi o kabotaż, czyli o transport wewnętrzny, to jest tu ponad 40%. A jesteśmy w tej chwili przedostatnim krajem, który wdraża tę dyrektywę. I – paradoksalnie – gdybyśmy tego nie zrobili, to za chwilę moglibyśmy jako kraj płacić kary. To jest coś, co nam grozi, a myślę – bazując na podobnych sytuacjach – że byłoby to ok. 50 tysięcy euro dziennie za brak implementacji tego przepisu w polskim systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#StanisławBukowiec">A więc bardzo państwa proszę o to, żeby przyjąć tę ustawę, bo ona realizuje, po pierwsze, zadania, o których mówiłem, jeśli chodzi o najem, po drugie, zadania związane z kontrolą kabotażu, ze sprawozdawczością, jeśli chodzi o rynek kabotażowy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#StanisławBukowiec">Chciałbym państwu jeszcze tytułem informacji przekazać, że poprzednia ustawa, która weszła w życie też dzięki państwa głosom, ustawa dotycząca przyspieszenia wprowadzenia ustawy o SENT, ma już wymierny skutek. Za sam miesiąc listopad mamy ponad 70 tysięcy zgłoszeń z krajów trzecich, głównie z Ukrainy. Dla porównania: wcześniej przewoźnicy z Ukrainy dostawali rocznie 160 tysięcy zezwoleń, a teraz przez miesiąc mamy 70 tysięcy zgłoszeń. Czyli widzimy, jak duża była liczba przewoźników z krajów trzecich, którzy wjeżdżali i realizowali przewóz kabotażowy, czyli stosowali trochę nieuczciwą konkurencję wobec polskich przewoźników.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#StanisławBukowiec">Ustawa, którą dzisiaj prezentuję, ma szansę dać polskim przewoźnikom jeszcze większe możliwości rozwoju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Magdalena Biejat)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, ale proszę z nami zostać, Panie Ministrze, bo są pytania.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Stanisław Bukowiec: Jasne.)</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#MagdalenaBiejat">I proszę o zadanie pytania senatora Ryszarda Brejzę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#RyszardBrejza">Panie Ministrze, oczywiście z przykrością przyjmujemy, przynajmniej ja, informację o negatywnych skutkach niewdrożenia tej dyrektywy przez poprzedni rząd. Mam jednak takie pytanie: jak finansowo jest w tej chwili przygotowana Polska do wdrożenia tych przepisów, o których dzisiaj dyskutujemy? Bo wzrośnie liczba spraw dokumentacyjnych, takich do załatwienia, organizacyjno-dokumentacyjnych, pojawiają się kary itd. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#RyszardBrejza">I drugie. Czy przewoźnicy, a więc ci, których dotknie to prawo, są przygotowywani w jakiś sposób do wyjścia przepisów w życie? Bo są już olbrzymie opóźnienia spowodowane, niestety, przez poprzednie rządy i w interesie naszym, Polski, jest to, aby jak najwcześniej i sprawnie przepisy weszły w życie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#StanisławBukowiec">Przewoźnicy doskonale znają te przepisy, ponieważ przedsiębiorcy z innych krajów, które taką implementację zastosowały, mogą już choćby korzystać z najmu na terenie Polski. Tak więc tak naprawdę są większą konkurencją w naszym kraju, również w innych krajach, w których te przewozy są realizowane.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#StanisławBukowiec">Co do kosztów… Nie ma jakichś dużych kosztów dla przewoźników. Będzie na pewno taniej, dlatego że jeżeli któryś z przedsiębiorców transportowych znajdzie dobry kontrakt w kraju na Zachodzie, np. Hiszpanii, Francji czy Włoszech, to może na okres 3 miesięcy nająć taki pojazd. Kierowcy dojadą do danego kraju i będzie on mógł przez te 3 miesiące realizować kontrakty, używając innych pojazdów, a zatem na pewno koszty będą niższe niż wtedy, gdy musiałby własne pojazdy, że tak powiem, przesuwać do tych właśnie krajów, żeby realizować tę działalność.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Brejza: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MagdalenaBiejat">Z pytaniem zgłosił się również pan senator Jarmuziewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#TadeuszJarmuziewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie Ministrze, mam takie może trywialne pytanie: czy znajduje pan racjonalne powody, dla których my dzisiaj ścigamy się z czasem, żeby nie wpaść w reżim kar? Bo żeby było jasne: my mówimy o kilkudziesięciu milionach euro rocznie, gdyż takie są skutki tego zaniechania. A przecież, na trzeźwo myśląc, to jest… Ja nie wiem, jak się to… No, obie strony wygrywają, bo niezależnie od tego, czy my pożyczamy komuś nasze samochody – to znaczy, że mamy ich za dużo, i dobrze, że ktoś je od nas bierze – czy też sami pożyczamy te samochody od kogoś, bo mamy takie świetne kontrakty, że nie jesteśmy w stanie tego obrobić swoimi samochodami… A z drugiej strony jest kilkadziesiąt milionów euro kary. Ja nie potrafię ogarnąć, dlaczego ktoś podjął takie ryzyko, żeby się wpakować w takie kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#TadeuszJarmuziewicz">Wracam też do monitorowania przez pana resort tego, jakie będą skutki tej ustawy, i proszę, żeby przyjrzeć się skutkom płacenia podatków w gminach za ciągniki i naczepy. Bo to jednak wjedzie do Polski. O tym w ustawie nic nie ma – w porządku. Chciałbym jednak wiedzieć, jakie za kilka miesięcy będą tego efekty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#StanisławBukowiec">Jeśli chodzi o pytanie pierwsze, Panie Senatorze, to trudno mi odpowiedzieć, dlaczego poprzednie władze resortu nie zaproponowały tego rozwiązania, tej ustawy, dlaczego poprzedni rząd nie zrobił czegoś, co tak naprawdę pomaga polskim przewoźnikom, którzy są liderami. Konkurencja przez te ponad 2 lata była… No, byliśmy jednak na słabszej pozycji w relacjach z innymi krajami. Inne kraje, choćby Litwa, wprowadziły te przepisy. Litwini w tej chwili są bardzo ekspansywni, jeśli chodzi o rynek przewozów, więc dla polskich przewoźników na pewno są dużą konkurencją. Jedynie Niderlandy jeszcze nie zastosowały tego prawa, ale wszyscy inni je wprowadzili. Trudno powiedzieć, dlaczego tak się stało, ale na pewno zyski i korzyści płynące z tych przepisów będą wpływać na rozwój polskich firm. Dane, które przytoczyłem, jeśli chodzi o SENT, pokazują, jak takie przepisy prawa zmieniają sytuację, jak te przepisy o SENT, wprowadzone właśnie 2 miesiące wcześniej, niż było zapowiadane, poprawiły rynek polskich przedsiębiorców. Powiem też państwu, że po wprowadzeniu systemu SENT Krajowa Administracja Skarbowa miała duże kłopoty związane z atakami hakerskimi na ten system. Kilkakrotnie ten system musiał być ustawiany na nowo. A więc widać, że po prostu komuś ten system ewidentnie przeszkadzał. W tym przypadku będzie to naprawdę korzyść dla polskich firm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#MagdalenaBiejat">Proszę o zadanie głosu senatora Hamerskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#JanHamerski">Panie Ministrze, mówił pan o korzyściach wypływających z ustawy, o której w tej chwili rozmawiamy, wdrażanej do naszego systemu prawnego, a moi przedmówcy mówili o karach. Czy jest pan w stanie powiedzieć mi, jakie kary rząd Polski zapłacił za brak tej implementacji do tego czasu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#StanisławBukowiec">Ja mówiłem o groźbie kar.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: Pan mówił o… No tak, ale…)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#StanisławBukowiec">Tak, tak, ja…</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: Ale moi przedmówcy mówili o karach, więc…</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#komentarz">(Senator Janina Sagatowska: Tak, o karach.)</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: …Zrozumiałem, że rząd Polski zapłacił jakieś kary.)</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Brejza: Jeszcze nie.)</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Senator Janina Sagatowska: To jest dezinformacja.)</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#StanisławBukowiec">Nie, nie.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: A jeżeli nie zapłacił, to w takim razie dziękuję serdecznie.)</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#StanisławBukowiec">Mówimy o tym, że…</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: Nie, nie trzeba. Skoro nie zapłacił, to dziękuję bardzo, Panie Ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#StanisławBukowiec">Nie, nie, ja powiem bardzo precyzyjnie: w tej chwili jesteśmy na etapie monitorowania przez Komisję Europejską braku wprowadzenia tej dyrektywy. Termin graniczny minął w sierpniu 2023 r. I jeżeli nie wprowadzilibyśmy w tej chwili tych przepisów, to kolejnym krokiem będzie skierowanie sprawy do TSUE. Mówię to na podstawie bliźniaczej sytuacji, w przypadku której przed TSUE toczyła się sprawa, a kary naliczone przez Trybunał TSUE były na poziomie 50 tysięcy euro dziennie. Tak więc mówimy o groźbie, bo to jest ostatni moment, ostatni dzwonek, żebyśmy te przepisy wprowadzili.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#komentarz">(Senator Jan Hamerski: Dziękuję, Panie Ministrze. Czyli mówmy o groźbie, a nie o… Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MagdalenaBiejat">Proszę teraz o zadanie pytania pana senatora Słonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#KrzysztofSłoń">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#KrzysztofSłoń">Panie Ministrze, ja, kontynuując pytanie kolegi senatora, chciałbym się dowiedzieć, za co konkretnie są te kary. Co takiego się dzieje, jeśli dane państwo nie spełnia procedury unijnej? Jakie to są szkody? Czy dla środowiska, czy… Dla kogo to są szkody? Skoro podobno są wolności gospodarcze, jest wolny przepływ towarów, usług, jak również pracowników, to dlaczego jest nacisk na takie właśnie rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#KrzysztofSłoń">Kilkakrotnie też słyszałem tutaj o tym, że to jest zaniedbanie poprzedniego rządu, a przecież poprzedni rząd nie miał nic wspólnego np. z regulacjami w Niderlandach, o których pan raczył wspomnieć. Tam też to prawo nie zostało wprowadzone. Orientuje się pan może dlaczego? Bo rozumiem, że Holendrzy…</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Sygnał timera)</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#KrzysztofSłoń">…nie wprowadzili tego. Dlaczego? Jak oni motywują brak tego prawa u siebie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#StanisławBukowiec">Panie Senatorze, mówimy o dyrektywie unijnej, która została wprowadzona właśnie po to, aby ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej przez przewoźników. Te przepisy powstały na podstawie zgłoszeń ze strony organizacji transportowych. I akurat w tym sektorze my jesteśmy liderem, tak jak powiedziałem, w Europie. A więc brak tych uregulowań w naszym systemie prawnym z jednej strony jest niezgodny z przepisami o implementacji przepisów dyrektywy, a z drugiej strony jest trochę działaniem na własną szkodę, no bo nie pomagamy własnym firmom, tylko dajemy szansę innym przewoźnikom.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#StanisławBukowiec">Trudno mi powiedzieć, dlaczego Niderlandy jeszcze nie wprowadziły tych przepisów. Czy to jest dla nich tak istotny temat? To nie jest jakiś duży kraj, jeśli chodzi o rynek przewozów i transportu, więc być może oni do tych spraw nie podchodzą aż tak priorytetowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#MagdalenaBiejat">Proszę o zadanie pytania senatora Fedorowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#GrzegorzFedorowicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#GrzegorzFedorowicz">Moje pytanie jest o Inspekcję Transportu Drogowego. Czy ta ustawa nakłada jakieś dodatkowe obowiązki na tę służbę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#StanisławBukowiec">Tak, oczywiście. Inspekcja Transportu Drogowego, tak jak do tej pory, będzie kontrolowała pojazdy i będzie sprawdzała licencje, które będą miały pojazdy, które właśnie będą najmowane. A więc ten system będzie w pełni sprawdzany.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#StanisławBukowiec">A jeśli chodzi o drugi człon, o strategię kabotażową, to w tym przypadku również będzie informacja z Inspekcji Transportu Drogowego, zresztą nie tylko stamtąd, ale i z Krajowej Administracji Skarbowej oraz Policji, w sprawie tej strategii kabotażu, czyli transportu wewnętrznego w kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MagdalenaBiejat">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MagdalenaBiejat">Nie ma więcej pytań. Dziękuję bardzo za pana odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Stanisław Bukowiec: Dziękuję, Pani Marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#MagdalenaBiejat">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#MagdalenaBiejat">Dla porządku informuję, że do protokołu swoje przemówienia w dyskusji złożyli senatorowie: Mieczysław Golba, Janusz Gromek, Władysław Komarnicki, Janusz Pęcherz, Aleksander Szwed, Ryszard Świlski i Wadim Tyszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#MagdalenaBiejat">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#MagdalenaBiejat">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#MagdalenaBiejat">Mamy jeszcze komunikat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#RafałAmbrozik">Tak, mamy, mamy.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#RafałAmbrozik">Posiedzenie wspólne Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej w sprawie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw odbędzie się 5 minut po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 182. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MagdalenaBiejat">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MagdalenaBiejat">Ogłaszam teraz przerwę do godziny 17.30.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#MagdalenaBiejat">O godzinie 17.30 mamy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 16 minut 46 do godziny 17 minut 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo Senatorowie, kolejne, dwudzieste piąte posiedzenie…</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kolejne, dwudzieste piąte posiedzenie Senatu zaplanowane jest na dni 18, 19 i 20 grudnia 2024 r. Projekt porządku tego posiedzenia zostanie państwu dostarczony drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu osiemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy – druk senacki nr 218 A.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 1 wprowadza do ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania zmiany będące konsekwencją zamieszczenia w kodeksie pracy instytucji uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-276.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-276.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 87 senatorów, 87 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 30)</u>
          <u xml:id="u-276.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 2 wprowadza do ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zmiany będące konsekwencją zamieszczenia w kodeksie pracy instytucji uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-276.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-276.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 88 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 31)</u>
          <u xml:id="u-276.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-276.23" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-276.24" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.25" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.26" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.27" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 88 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 32)</u>
          <u xml:id="u-276.28" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.29" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.30" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Sportu przedstawiła projekt uchwały, w którym wniosła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek…</u>
          <u xml:id="u-276.31" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.32" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-276.33" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Druk senacki nr 204 A.</u>
          <u xml:id="u-276.34" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-276.35" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem projektu?</u>
          <u xml:id="u-276.36" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.37" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.38" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.39" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 58 było za, 1 – przeciw, 29 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 33)</u>
          <u xml:id="u-276.40" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.41" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.42" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Mniejszość komisji przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy. Druk senacki nr 213 A.</u>
          <u xml:id="u-276.43" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.44" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawioną poprawką.</u>
          <u xml:id="u-276.45" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały. Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-276.46" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-276.47" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.48" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.49" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.50" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 88 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 34)</u>
          <u xml:id="u-276.51" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.52" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-276.53" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła projekt uchwały, w którym wniosła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 214 A.</u>
          <u xml:id="u-276.54" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-276.55" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-276.56" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-276.57" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-276.58" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.59" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 88 było za, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 35)</u>
          <u xml:id="u-276.60" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-276.61" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.62" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Podczas przerwy w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-276.63" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie komisji przedstawi senator Adam Szejnfeld.</u>
          <u xml:id="u-276.64" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#AdamSzejnfeld">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#AdamSzejnfeld">Na posiedzeniu połączonych komisji rozpatrywaliśmy 4 poprawki. Komisje po głosowaniu nad tymi poprawkami rekomendują przyjęcie poprawek pierwszej i trzeciej oraz odrzucenie poprawek drugiej i czwartej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#KrzysztofSłoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#KrzysztofSłoń">Pod koniec października w bardzo wielu, jeśli nie we wszystkich, polskich domach mocniej zabiły serca Polaków, bo oto Lewica niespodziewanie przedstawiła projekt ustawy o Wigilii jako dniu wolnym od pracy. Nie warunkowała tego dnia wolnego odpracowaniem w inny dzień, wlała też w serca nadzieję, że Wigilia będzie wolna już od 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#KrzysztofSłoń">Niestety w toku różnego rodzaju zawirowań parlamentarnych i dyskusji politycznych zostały wprowadzone do tej ustawy bardzo istotne zmiany, które niestety nieco rozczarują Polaków. Bo oto ustawa w obecnym kształcie przewiduje, że Wigilia, owszem, będzie wolna, ale od 2025 r., a poza tym wprowadza 3 tzw. niedziele handlowe w grudniu. Co prawda – oczywiście przyjmuję to z pewną satysfakcją – daje się pracownikom możliwość wyboru tylko 2 niedziel handlowych w grudniu.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#KrzysztofSłoń">Poprawki, które składamy, pozwalają powrócić do pierwotnego kształtu ustawy. Poprawka nr 2 przewiduje, że w grudniu będą jednak, tak jak do tej pory, tylko 2 niedziele handlowe poprzedzające święta Bożego Narodzenia. Poprawka nr 4 pozwala na to, żeby już jutro, w dniu świętego Mikołaja, Polacy znaleźli pod choinką prezent jeszcze na ten rok, czyli wolną Wigilię Anno Domini 2024. Bardzo proszę, abyśmy wszyscy zdecydowali o takim właśnie kształcie tegorocznej Wigilii i jutrzejszego świętego Mikołaja. Dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 1 nadaje prawidłowe brzmienie poleceniu nowelizacyjnemu przepisu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 87 senatorów, 87 było za, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 36)</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 2 ma na celu utrzymanie 2 niedziel handlowych w grudniu.</u>
          <u xml:id="u-280.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-280.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 31 było za, 50 głosowało przeciwko, 7 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 37)</u>
          <u xml:id="u-280.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 3 prowadzi do zagwarantowania pracownikom i zatrudnionym pracy w grudniu nie więcej niż w 2 niedziele.</u>
          <u xml:id="u-280.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 87 senatorów, 85 było za, nikt nie był przeciw, 2 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 38)</u>
          <u xml:id="u-280.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poprawka nr 4 ma celu zmianę terminu wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-280.23" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.24" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.25" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.26" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.27" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 30 było za, 51 – przeciw, 7 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 39)</u>
          <u xml:id="u-280.28" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-280.29" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.30" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.31" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.32" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.33" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 87 senatorów, 86 było za, nikt nie był przeciw, 1 senator się wstrzymał. (Głosowanie nr 40)</u>
          <u xml:id="u-280.34" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-280.35" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.</u>
          <u xml:id="u-280.36" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek – druk senacki nr 208 A.</u>
          <u xml:id="u-280.37" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-280.38" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.39" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.40" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.41" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.42" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 88 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 41)</u>
          <u xml:id="u-280.43" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.</u>
          <u xml:id="u-280.44" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-280.45" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Edukacji przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 202 A. Mniejszość komisji przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-280.46" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.47" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-280.48" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały. Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-280.49" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.50" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.51" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.52" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.53" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 88 senatorów, 58 było za, 27 – przeciw, 3 senatorów się wstrzymało. (Głosowanie nr 42)</u>
          <u xml:id="u-280.54" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-280.55" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o transporcie drogowym.</u>
          <u xml:id="u-280.56" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 198 A.</u>
          <u xml:id="u-280.57" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-280.58" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-280.59" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-280.60" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-280.61" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.62" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 87 senatorów, 87 było za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 43)</u>
          <u xml:id="u-280.63" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym.</u>
          <u xml:id="u-280.64" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Porządek dwudziestego czwartego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-280.65" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przed przystąpieniem do oświadczeń senatorskich ogłaszam 3-minutową przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-280.66" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 17 minut 44 do godziny 17 minut 46)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MaciejŻywno">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pierwsze oświadczenie wygłosi pan Stanisław Pawlak, senator Stanisław Pawlak. Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#StanisławPawlak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#StanisławPawlak">Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#StanisławPawlak">Chciałbym złożyć skierowane do pana Dariusza Klimczaka, ministra infrastruktury, oświadczenie senatorskie w sprawie regulowania gospodarki wodnej poprzez budowę dużej i małej retencji.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#StanisławPawlak">W Polsce nasila się deficyt wody. Zmiany klimatyczne pogarszają tę sytuację. Mocno odczuwają to rolnicy, ale także energetyka i przetwórstwo rolno-spożywcze. Sytuację może poprawić retencjonowanie wody i jej efektywne wykorzystanie.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#StanisławPawlak">Województwo kujawsko-pomorskie zmaga się ze skutkami zmian klimatu – wyższymi temperaturami i zmianą struktury opadów – które potęgują problem suszy. Wpływa to znacząco na bilans wodny, powodując niedobory wody zarówno w gospodarce, jak i w środowisku. Obszarami szczególnie narażonymi na skutki suszy są tereny intensywnego rozwoju produkcji rolnej w województwie, które jest czołowym producentem żywności w Polsce i którego jedną z głównych dziedzin rozwoju gospodarczego jest rolnictwo. Niesprzyjające warunki i zjawiska pogodowe negatywnie wpływają na produkcję rolną, w tym na utrzymanie potencjału produkcyjnego gleb. Następuje stepowienie użytków rolnych, niekiedy wywiewanie materiału siewnego. Niedostatki wody powodują, że grunty są nawadniane ze studni głębinowych, co z kolei prowadzi do obniżenia poziomu wód gruntowych.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#StanisławPawlak">Powyższe kwestie zostały zawarte w „Programie przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021–2027 z perspektywą do roku 2030”. Program uwzględnia rozwój dużej i małej retencji, naturalnej i sztucznej, oraz meliorację. Program ma na celu wzmocnienie świadomości społecznej w zakresie potrzeby retencjonowania i oszczędzania wody, ale przede wszystkim zakłada szeroko zakrojone inwestycje, w tym w województwie kujawsko-pomorskim.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#StanisławPawlak">Region kujawsko-pomorski jest szczególnie zagrożony suszą. Pracująca odkrywkowa Kopalnia Węgla Brunatnego „Konin” z siedzibą w Kleczewie wydobywała i nadal wydobywa węgiel przy granicy województwa kujawsko-pomorskiego na terenie gminy Wierzbinek w województwie wielkopolskim. Odkrywki „Jóźwin”, „Drzewce”, a obecnie „Tomisławice” spowodowały znaczne obniżenie poziomu wód gruntowych w okolicznych gminach województwa kujawsko-pomorskiego, takich jak Piotrków Kujawski, Topólka i Izbica Kujawska.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#StanisławPawlak">Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” w opracowanych planach inwestycyjnych w zakresie retencji wodnej w aktualnej perspektywie finansowej w celu przystosowania się do zmian klimatu i zapobiegania klęskom i katastrofom przewiduje szereg działań przeciwpowodziowo-retencyjnych, ale również zapewniających uzyskanie korzystnego bilansu wodnego, tj. ochronę przed suszą, zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#StanisławPawlak">Wobec powyższego uprzejmie proszę o szczegółową informację w podnoszonych sprawach i udzielenie odpowiedzi na następujące pytania. Ile wynosi aktualny wskaźnik retencji średniego rocznego odpływu wód, a ile powinien wynosić docelowo? Jakie inwestycje polegające na budowie nowych obiektów, a także utrzymaniu efektywności, poprawie i zwiększeniu efektywności funkcjonowania istniejących urządzeń wodnych planuje się w województwie kujawsko-pomorskim i w jakim terminie? Czy przewiduje się zagospodarowanie wody zgromadzonej w zbiorniku we Włocławku dla celów rolniczych, w celu poprawy stosunków gruntowo-wodnych? Jakie działania i kiedy zostaną podjęte dla ochrony przed suszą i zwiększenia retencji wodnej w regionie kujawsko-pomorskim? Czy nastąpi poprawa warunków żeglugowych dolnej Wisły? W jakim terminie nastąpi budowa stopnia wodnego poniżej Włocławka w miejscowości Siarzewo? Czy nadal obowiązuje program kaskadyzacji dolnej Wisły?</u>
          <u xml:id="u-282.9" who="#StanisławPawlak">Uprzejmie proszę o odpowiedź w przedstawionych sprawach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pani senator Halina Bieda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#HalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#HalinaBieda">Chciałabym złożyć oświadczenie skierowane do ministra finansów, pana Andrzeja Domańskiego, w następujących kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#HalinaBieda">Czy Ministerstwo Finansów planuje określić klasyfikację, weryfikację i nazewnictwo obiektów usytuowanych w podziemnych wyrobiskach? Pojęcie budowli w kontekście górnictwa jest zbyt ogólne, co prowadzi do nieporozumień i sporów. Dotyczy to m.in. szybów, przekopów, chodników, podszybi, komór, dworców, pochylni itp. Czy ministerstwo planuje wyjaśnić kwestie obudów górniczych oraz podziemnych wyrobisk górniczych? Obecnie nie są one wprost wymienione w ustawie – Prawo budowlane, a jedynie przyporządkowane do konstrukcji oporowych. Czy zamierza doprecyzować kwestię tam oraz mostów jako obiektów zlokalizowanych w wyrobiskach górniczych? Aktualnie nie są one uznawane za budowle na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wszystko to dotyczy ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku leśnym oraz ustawy o opłacie skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#HalinaBieda">I pytanie: jakie uwagi i propozycje otrzymał resort od miast i korporacji samorządowych w trakcie prac i po uchwaleniu zmian w finansowaniu samorządów i jaki był algorytm rozdzielania 10 miliardów zł, tzw. kroplówki finansowej dla samorządów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Oświadczenie kieruję do pani minister Agnieszki Dziemianowicz-Bąk. Dotyczy ono wyłączenia części pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z programu „Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2024–2027”.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#AgnieszkaGorgońKomor">W imieniu pracowników miejskich ośrodków pomocy społecznej zwracam się z prośbą o pilne rozważenie zmiany wytycznych dotyczących realizacji rządowego programu „Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2024–2027”, które stanowią załącznik do umowy o udzielenie dotacji celowej z budżetu państwa dla powiatów. Zgłaszany problem dotyczy ograniczenia grona beneficjentów programu do wybranych grup zawodowych z pominięciem istotnych stanowisk, pełniących kluczowe role w realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z wytycznymi program obejmuje m.in. koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, ale pomija pracowników takich jak psycholodzy, pedagodzy, specjaliści pracy socjalnej, inspektorzy czy pracownicy administracyjni, którzy również pełnią kluczową rolę w funkcjonowaniu systemu pieczy zastępczej. Wskazane wyłączenia budzą niepokój i demotywują znaczną część załogi jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Pracownicy ci czują się pominięci, mimo że ich codzienna praca, w tym bezpośredni kontakt z rodzinami, obsługa administracyjna czy nadzór merytoryczny nad realizacją zadań, jest nieodzowna dla funkcjonowania tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Podkreślić należy, że ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w art. 76 ust. 4 wyraźnie wskazuje szeroki zakres zadań realizowanych przez organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej, które obejmują m.in. prowadzenie naboru, kwalifikację rodzin zastępczych, organizowanie szkoleń, prowadzenie poradnictwa czy ocenę sytuacji dzieci. Te zadania nie ograniczają się wyłącznie do koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Program w aktualnej formie prowadzi do nierówności i demotywacji w zespołach, które dotychczas działały harmonijnie. Pracownicy zajmujący stanowiska kluczowe dla funkcjonowania jednostek czują się zdeprecjonowani, co wpływa negatywnie na ich zaangażowanie i jakość pracy. Paradoksalnie osoby pełniące funkcje nadzorcze nad koordynatorami otrzymują obecnie niższe wynagrodzenie niż pracownicy, których pracą kierują.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Wobec tego wnoszę o rozszerzenie grupy beneficjentów programu o wszystkie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, które realizują działanie wskazane w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w tym pracowników administracyjnych i obsługowych, a także o ujednolicenie zasad przyznawania dodatków motywacyjnych w celu uniknięcia dysproporcji wynagrodzeń i zapewnienia sprawiedliwego traktowania wszystkich pracowników jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Jarosław Rusiecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#JarosławRusiecki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#JarosławRusiecki">Panie Marszałku, swoje oświadczenie kieruję do ministra infrastruktury, pana Dariusza Klimczaka. Oświadczenie dotyczy budowy obwodnicy Ostrowca Świętokrzyskiego w ciągu drogi krajowej nr 9.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#JarosławRusiecki">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#JarosławRusiecki">Zwracam się z uprzejmą prośbą o zajęcie stanowiska oraz o podjęcie działań zmierzających do realizacji inwestycji pod nazwą „Budowa obwodnicy Ostrowca Świętokrzyskiego w ciągu drogi krajowej nr 9, odcinek Rudka – Jacentów” w taki sposób, aby uwzględnić racje mieszkańców oraz jednostek samorządu terytorialnego z obszaru objętego zakresem inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#JarosławRusiecki">Jako senator wybrany z okręgu obejmującego m.in. powiat ostrowiecki podkreślam, iż realizacja powyższej inwestycji jest bardzo ważna dla szeroko pojętego rozwoju regionu. Drogi są wszakże krwiobiegiem gospodarki, a tam, gdzie infrastruktura drogowa jest niedrożna, rozwój nie dotrze. Z uwagi na potencjał miasta Ostrowca Świętokrzyskiego, w którym rozwija się branża metalurgiczna oraz w branża spożywcza, zasadna jest jak najszybsza budowa obwodnicy miasta. Dość wspomnieć o milionie ton stali oraz złomu, które są przywożone do Celsa Huta Ostrowiec i z niej wywożone. Realizacja przedmiotowej inwestycji pozwoli również wyprowadzić ruch pojazdów ciężkich z miasta i zachować stan istniejących dróg w obszarze planowanej do wybudowania obwodnicy. Oczywiście nie bez znaczenia pozostają racje przedstawione przez mieszkańców oraz samorządy w zakresie przebiegu planowanej inwestycji. Realizacja tak długo oczekiwanej w regionie obwodnicy miasta powinna uwzględniać zasadne racje wszystkich zainteresowanych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#JarosławRusiecki">Panie Ministrze, bardzo proszę o zainteresowanie się niniejszą sprawą oraz o podjęcie działań zmierzających do realizacji budowy obwodnicy Ostrowca Świętokrzyskiego w ciągu drogi krajowej nr 9, odcinek Rudka – Jacentów, w taki sposób, aby nie opóźniać realizacji przedmiotowej inwestycji, a jednocześnie uwzględnić uzasadnione racje mieszkańców oraz jednostek samorządu terytorialnego. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję. Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Jerzy Wcisła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#JerzyWcisła">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#JerzyWcisła">Oświadczenie kieruję do ministra infrastruktury, pana Dariusza Klimczaka.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#JerzyWcisła">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#JerzyWcisła">Jednym z ważnych problemów eksportu polskiego zboża jest przystosowanie polskich portów morskich do tego zadania. Poza potrzebą natychmiastowej rozbudowy infrastruktury wewnątrz portów oraz infrastruktury transportowej w kraju problemem jest odziedziczone po poprzednim rządzie zobowiązanie wobec takich koncernów jak Grupa Viterra, których dominująca rola w globalnym wymiarze mogła stanowić zagrożenie dla interesów polskich rolników. Proszę o informację, jaka jest dzisiaj sytuacja w tych sferach.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#JerzyWcisła">W szczególności proszę o informacje dotyczące, po pierwsze, planów rozbudowy i modernizacji portów morskich.</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#JerzyWcisła">Które porty są brane pod uwagę w planach inwestycyjnych związanych z przeładunkiem – Gdańsk, Gdynia, Szczecin, Świnoujście, Elbląg czy jakieś inne?</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#JerzyWcisła">Jakie są przewidywane zdolności przeładunkowe tych portów po zakończeniu inwestycji?</u>
          <u xml:id="u-290.7" who="#JerzyWcisła">Jakie rodzaje i ilości zbóż będą mogły być przeładowywane w poszczególnych portach?</u>
          <u xml:id="u-290.8" who="#JerzyWcisła">Jaka jest planowana wartość inwestycji w infrastrukturę portową – w tym magazyny, silosy, urządzenia przeładunkowe – w każdym z portów?</u>
          <u xml:id="u-290.9" who="#JerzyWcisła">Jaki udział w całości planów będzie miał Agroterminal, który ma powstać w Porcie Gdańsk, i jakie są konkretne dane dotyczące tej inwestycji?</u>
          <u xml:id="u-290.10" who="#JerzyWcisła">Jakie działania zostaną podjęte w celu modernizacji i rozbudowy infrastruktury kolejowej i drogowej dostarczającej zboże do portów?</u>
          <u xml:id="u-290.11" who="#JerzyWcisła">Po drugie, mam pytania w zakresie rozwoju transportu śródlądowego.</u>
          <u xml:id="u-290.12" who="#JerzyWcisła">W jaki sposób planowane inwestycje wpłyną na rozwój transportu zbóż drogą wodną?</u>
          <u xml:id="u-290.13" who="#JerzyWcisła">Które rzeki mogą być wykorzystywane – Wisła, Odra, Warta, Noteć, Szkarpawa, Kanał Bydgoski czy inne – do transportu zbóż?</u>
          <u xml:id="u-290.14" who="#JerzyWcisła">Jakie inwestycje w infrastrukturę śródlądową – modernizacja śluz, pogłębienie torów wodnych, budowa terminali przeładunkowych – są planowane?</u>
          <u xml:id="u-290.15" who="#JerzyWcisła">Jaka jest planowana wartość inwestycji w rozwój infrastruktury śródlądowej?</u>
          <u xml:id="u-290.16" who="#JerzyWcisła">Po trzecie, kwestia współpracy z Ukrainą.</u>
          <u xml:id="u-290.17" who="#JerzyWcisła">W jaki sposób planowane inwestycje wpłyną na współpracę z Ukrainą w zakresie eksportu zbóż?</u>
          <u xml:id="u-290.18" who="#JerzyWcisła">Czy rozbudowa infrastruktury pozwoli na zwiększenie przepustowości polskich portów i dróg wodnych dla ukraińskiego zboża?</u>
          <u xml:id="u-290.19" who="#JerzyWcisła">Po czwarte, kwestia harmonogramu i finansowania oraz inne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-290.20" who="#JerzyWcisła">Jaki jest przewidywany harmonogram realizacji planowanych inwestycji w poszczególnych portach i na drogach wodnych?</u>
          <u xml:id="u-290.21" who="#JerzyWcisła">Jakie są źródła finansowania – fundusze unijne, budżet państwa – planowanych inwestycji? Czy dopuszczalne są inwestycje prywatne?</u>
          <u xml:id="u-290.22" who="#JerzyWcisła">Czy istnieją zobowiązania portów wobec zagranicznych bądź globalnych koncernów, w tym Grupy Viterra, które mogą stanowić zagrożenie dla polskich rolników?</u>
          <u xml:id="u-290.23" who="#JerzyWcisła">Proszę również o ocenę wpływu planowanych inwestycji na konkurencyjność polskich portów na rynku przeładunku zbóż oraz na rozwój gospodarczy regionów, w których te inwestycje będą realizowane, oraz o informację, jak te działania wpłyną na zabezpieczenie interesu polskich rolników i producentów zbóż i w jakim stopniu zabezpieczą ich potrzeby eksportowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WadimTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WadimTyszkiewicz">Pierwsze swoje oświadczenie kieruję do sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pana Łukasza Krasonia.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WadimTyszkiewicz">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#WadimTyszkiewicz">W imieniu osób pobierających rentę socjalną tylko z tytułu niezdolności do pracy i w związku z niedawno uchwaloną przez parlament ustawą o zmianie ustawy o rencie socjalnej zwracam się z prośbą o wskazanie, na jakim etapie są prace w ministerstwie zmierzające do rozszerzenia kręgu osób uprawnionych do dodatku zrównującego rentę socjalną z wysokością wynagrodzenia minimalnego.</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#WadimTyszkiewicz">W związku z nowelizacją ustawy o rencie socjalnej od nowego roku do wymienionego dodatku będą uprawnione tylko te osoby, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Podczas prac legislacyjnych w Sejmie pan minister zadeklarował, że będą prowadzone prace w ministerstwie, tak by w dalszym kroku również pozostali renciści socjalni oraz osoby niepobierające żadnych świadczeń dostali dodatkowe wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#WadimTyszkiewicz">W związku z tym zwracam się z uprzejmą prośbą o informację, na jakim etapie są wspominane prace oraz w jakim terminie Rada Ministrów planuje przedłożyć stosowny projekt ustawy parlamentowi.</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#WadimTyszkiewicz">Drugie oświadczenie kieruję do ministra sportu Sławomira Nitrasa.</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#WadimTyszkiewicz">Ministerstwo sportu ogłosiło rozstrzygnięcie naboru wniosków samorządów o dofinansowanie w ramach Programu wsparcia inwestycji sportowych. Dofinansowanie otrzyma 85 projektów. 166 wniosków zostało odrzuconych. Rozdzielona kwota to blisko 100 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#WadimTyszkiewicz">Proszę o informację, kiedy został ogłoszony nabór wniosków, jakie były kryteria przystąpienia do konkursu i jakie były kryteria oceny projektów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Stanisław Gawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#StanisławGawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#StanisławGawłowski">Ja swoje oświadczenie kieruję do pani minister Hennig-Kloski.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#StanisławGawłowski">Przyznam szczerze, że mam pewien kłopot, bo oświadczenie było nadzwyczaj poważne, ale odpowiedź była tak niepoważna, że nie da się tego nie skomentować… To będzie ponowne oświadczenie. Tak że powtórzę.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#StanisławGawłowski">3 października 2024 r. złożyłem oświadczenie w sprawie eksportu nieobrobionego drewna z Polski do Chin. Otrzymałem odpowiedź… To oświadczenie dotyczyło m.in. uzyskania informacji, ile tego drewna wyeksportowano w pierwszym półroczu roku 2024 oraz jakie działania legislacyjne, formalne, ustawowe, na poziomie rozporządzenia, zarządzenia ministerstwo podjęło albo prowadzi, podejmuje.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#StanisławGawłowski">Dostałem kilkustronicową odpowiedź, w której przeczytałem dużo o tym, ile w latach poprzednich wyeksportowano drewna, ale nie dowiedziałem się, ile wyeksportowano drewna w pierwszym półroczu roku 2024. Tak więc doprecyzuję: czy to prawda, że wyeksportowano w granicach 450 tysięcy m3? Czy to jest prawdziwa informacja? Jeżeli nie, to zapytam jeszcze raz: ile wyeksportowano w pierwszym półroczu, a nawet – bo już jest grudzień – w ciągu ostatnich 11 miesięcy drewna nieobrobionego, surowego z Polski?</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#StanisławGawłowski">I druga rzecz. Pytałem, jakie działania formalne ministerstwo prowadzi w tej sprawie, żeby ograniczyć eksport drewna z Polski do Chin. Otrzymałem odpowiedź – mam to na piśmie, jest to informacja jawna, trochę kompromitująca osoby, które to podpisały, nawet nie trochę, ale bardzo – że na podstawie art. 34–36 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie można wprowadzić ograniczeń eksportu wewnątrz Unii Europejskiej. Ażeby zabrzmiało to absolutnie poważnie, to chciałbym zapytać, od kiedy Chiny są członkiem Unii Europejskiej. Pytam, bo ja jakoś tego faktu nie zarejestrowałem.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#StanisławGawłowski">Mam uprzejmą prośbę do pani minister i jej współpracowników: zanim podpiszecie dokument, przeczytajcie to, co podpisujecie, bo kompromitujecie się. I proszę uprzejmie, ponownie bardzo uprzejmie proszę o informację, ile wyeksportowano nieobrobionego drewna z Polski do Chin w tym roku, jakie działania formalne zostały podjęte w tym czasie na poziomie ustawy, projektu ustawy, rozporządzenia, zarządzenia, aby to ograniczyć. Istnieje naprawdę wiele możliwości ograniczenia eksportu nieobrobionego drewna do Chin. Chiny są krajem położonym poza Unią Europejską, przypominam, gdyby ktoś jeszcze w tym ministerstwie miał wątpliwości. Naprawdę mam to na piśmie, więc nie ma się z czego śmiać. To jest poważny problem. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#MaciejŻywno">Lista zgłoszeń do oświadczeń została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#MaciejŻywno">Informuję, że protokół dwudziestego czwartego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#MaciejŻywno">Oświadczenia do protokołu złożyli senatorowie Władysław Komarnicki i Stanisław Karczewski. To uzupełniliśmy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#MaciejŻywno">Zamykam dwudzieste czwarte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 08)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>