text_structure.xml 163 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska oraz wicemarszałkowie Maciej Żywno i Rafał Grupiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dwudzieste pierwsze posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na sekretarzy posiedzenia prowadzących listę mówców wyznaczam senator Annę Górską oraz senatora Piotra Masłowskiego. Jako pierwsza listę mówców prowadzić będzie senator Anna Górska.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że protokół dziewiętnastego posiedzenia Senatu, zgodnie z Regulaminem Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich. Proponuję rozpatrzenie punktów od szóstego do dziewiątego projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania komisji w sprawie tych ustaw zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad dwudziestego pierwszego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że uchwałę w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta Senat podejmie bezpośrednio po rozpatrzeniu tego punktu. Uchwała ta zostanie podjęta przez aklamację, jeżeli nie zostanie zgłoszony sprzeciw w tym zakresie. Głosowania w sprawie punktów od drugiego do piątego zostaną przeprowadzone bezpośrednio po rozpatrzeniu każdego z nich. Pozostałe głosowania zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu. Jutro wznowimy obrady o godzinie 10.00 i rozpoczniemy od rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: informacja Ministra Spraw Zagranicznych na temat polityki polonijnej.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo Senatorowie, Kancelaria Senatu zaprasza do włączenia się w organizację trzeciej edycji ogólnopolskiego konkursu „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej”, adresowanego do szkół ponadpodstawowych. Celem konkursu jest popularyzacja wiedzy o historii i działalności Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a także o roli i znaczeniu izby wyższej w polskim systemie konstytucyjnym. Wydarzenie to zostało objęte patronatem marszałka Senatu. Na pulpitach senatorskich znajdą państwo notę informacyjną wraz z harmonogramem konkursu. Regulamin konkursu oraz szczegółowe informacje umieszczone zostały na stronie edukacyjnej Senatu. Zachęcam serdecznie do włączenia się w tę inicjatywę i współorganizację konkursu w państwa regionach.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Projekt rozpatrywanej uchwały został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 170. Zgodnie z art. 84 ust. 6 Regulaminu Senatu projekt ten po uzgodnieniu z klubami i kołem senackim został włączony do porządku obrad z pominięciem pierwszego czytania. W przypadku niezgłoszenia wniosków legislacyjnych zostanie on przyjęty przez aklamację, jeżeli nie zostanie zgłoszony sprzeciw w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Projekt uchwały przedstawi upoważniony przedstawiciel wnioskodawców, senator Jerzy Fedorowicz. Proszę pana senatora o zabranie głosu…</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo, chciałabym jeszcze bardzo serdecznie przywitać grupę gości z Okręgowej Izby Radców Prawnych w Białymstoku. Serdecznie państwa witamy. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JerzyFedorowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JerzyFedorowicz">Chcę powiedzieć, że dzisiaj jest jakieś wielkie święto Senatu, dlatego że będziemy rozpatrywać uchwały okolicznościowe związane z życiorysami i z twórczością wybitnych polskich artystów. Miałem tę przyjemność, że w moim już dosyć długim życiu miałem okazję spotkać tych największych, najcudowniejszych poetów, pisarzy i twórców, m.in. pana Zbigniewa Herberta, który w Teatrze Starym przygotowywał z nami „Pana Cogito” w stanie wojennym.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JerzyFedorowicz">Chcę wcześniej powiedzieć, że przygotowuję te uchwały okolicznościowe już od blisko 20 lat i zwykle korzystam z pomocy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tu składam podziękowania dla pana rektora Popiela i dla Katedry Historii Literatury Polskiej XX Wieku z Wydziału Polonistyki, dla jej szefa, pana prof. Łukasza Tischnera – Marianie, twojego syna. (Oklaski) To jest oczywiście jakiś piękny zbieg okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JerzyFedorowicz">A teraz przedstawię projekt uchwały Senatu w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JerzyFedorowicz">„29 października 2024 roku przypada setna rocznica urodzin Zbigniewa Herberta, jednego z najwybitniejszych twórców dwudziestowiecznej polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JerzyFedorowicz">Formacyjne lata poety przypadły na czas II wojny światowej – jako młody człowiek, mieszkaniec Lwowa pod sowiecką i niemiecką okupacją, Herbert był świadkiem represyjnych i zbrodniczych działań podejmowanych przez totalitaryzmy komunistyczny oraz nazistowski. W takich okolicznościach Herbert – między innymi student tajnych kompletów – podejmował swoje pierwsze próby poetyckie. Po wojnie, w okresie stalinowskim, poeta wykazał się siłą etycznego oporu – nie skorzystał z możliwości literackiej kariery, jaka otwierała się przed twórcami służącymi propagandowym interesom władzy, pozostał na uboczu życia kulturalnego, tworząc, w znacznej mierze, «do szuflady». Dopiero względna liberalizacja systemu politycznego, jaka nastąpiła w połowie lat pięćdziesiątych, sprawiła, że poeta mógł zadebiutować własnym tomem wierszy. Od tego czasu, aż do śmierci w roku 1998, Herbert obecny był na scenie współczesnej polskiej literatury jako jeden z jej najbardziej rozpoznawalnych, najznakomitszych aktorów.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JerzyFedorowicz">Poezja Zbigniewa Herberta to zjawisko kulturowe o wysokiej wartości i złożoności. Z jednej strony jest ona silnie związana ze sferą doświadczeń polskiej wspólnoty narodowej i społecznej – są w niej obecne odniesienia do bliższej i dalszej historii rodzimej, także traumatycznej. Z drugiej strony jest to poezja bardzo daleka od nacjonalizmu i niezamykająca się w kręgu problematyki etnicznej – konsekwentnie wchodzi ona w dialog z antycznym, grecko-rzymskim oraz religijnym, judeochrześcijańskim dziedzictwem Europy. Kilkanaście wierszy Zbigniewa Herberta zyskało status tekstów kanonicznych – wymienić tu wypada najsłynniejsze tytuły, jak, między innymi, «Przesłanie Pana Cogito», «Potęga smaku» czy «Raport z oblężonego Miasta». Będąc poetą spraw publicznych i wspólnotowych, był też Herbert poetą spraw osobistych, indywidualnych, intymnych – dość wspomnieć wiersze o doświadczeniu choroby, cierpienia, starości, modlitwy, rozpaczy oraz nadziei. Twórczość poetycką łączył Zbigniew Herbert z twórczością prozatorską i dramatyczną. Szczególnie wysoką pozycję zyskała jego eseistyka poświęcona wybitnym dziełom sztuki europejskiej, zwłaszcza architekturze i malarstwu – począwszy od czasów antycznych aż do nowożytności.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JerzyFedorowicz">Mimo upływu lat – od śmierci Zbigniewa Herberta dzieli nas już ponad ćwierć wieku – Herbertowskie dzieło pozostaje żywą, aktywnie działającą cząstką polskiej kultury, co wyraża się między innymi niesłabnącym zainteresowaniem nim edytorów i literaturoznawców. Dzięki znakomitym przekładom na różne języki, w tym zwłaszcza na angielski i niemiecki, twórczość Herberta cieszy się atencją i uznaniem czytelników, komentatorów i wydawców pochodzących z różnych krajów oraz z rozmaitych kultur. W międzynarodowej recepcji Herbertowskiego dzieła istotny jest także – wciąż zyskujący na intensywności – wątek ukraiński.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#JerzyFedorowicz">Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 100. rocznicę urodzin oddaje cześć pamięci wybitnemu twórcy literatury.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#JerzyFedorowicz">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#JerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie upoważnionemu przedstawicielowi wnioskodawców?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do dyskusji zapisała się pani senator Ewa Matecka.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#EwaMatecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#EwaMatecka">Znaczenie Zbigniewa Herberta dla rodzimej kultury jest tak doniosłe i wielowymiarowe, że nieustannie domaga się nowego zdefiniowania. Dlatego też setna rocznica urodzin, właściwie każda rocznica urodzin czy śmierci poety staje się doskonałym pretekstem do tego, by dokonać swoistej aktualizacji wpływu, jaki twórczość autora „Pana Cogito” nieustannie wywiera na nasze życie społeczne, kulturalne czy nawet polityczne.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#EwaMatecka">Dziś bardziej niż kiedykolwiek zadbać należy o to, by dzieło Herberta nie zostało przez nikogo zawłaszczone, uproszczone czy strywializowane. Nie wolno nam dopuścić do tego, by ograbiono poetę z ironii, wieloznaczności i tej wizji świata, w której nawet sprzeczne wartości warunkują się wzajemnie i nadają ludzkiej myśli niezbędną rozwojową dynamikę. Nie wolno nam również zaprzepaścić etycznej spuścizny Herberta, pamiętając wszakże o tym, że jego postawa nigdy nie opierała się na prostych, emblematycznych hasłach, ciasno zdefiniowanych moralnych nakazach czy pseudobohaterskiej teatralizacji, była za to pełna inteligentnej ironii, oczyszczającego dystansu i rozwagi.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#EwaMatecka">Nie kto inny jak Herbert przypomina nam nieustannie o naszej trudnej kulturowej tożsamości, o rozdarciu pomiędzy cywilizacją klasycznego piękna a piętnem barbarzyńskiego temperamentu. Dlatego jego poezja posiada ciągle walor tyleż demaskatorski, co ocalający. Jego poezja ratuje nas przed zasklepieniem w homogenicznym kokonie narodowych legend. Wreszcie Herbert to ten, który ostrzega przed zanikiem wrażliwości na piękno. Boleśnie uświadamiał nam przez lata, że zbyt często piękno ginie pod nawałem pragmatycznego działania i społeczno-moralnych sporów. A jeśli wrażliwość na piękno zaniknie, potęgę smaku zastępuje niesmak do potęgi i to on staje się wyróżnikiem publicznej aktywności człowieka. Herbertowi zatem jesteśmy winni nie tylko pamięć, ale i działanie, które dowodzić będzie, że nie jest to pamięć konformistycznie selektywna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I zapraszam pana senatora Aleksandra Szweda.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderSzwed">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AleksanderSzwed">Wysoka Izbo! Szanowni Zebrani Goście!</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AleksanderSzwed">W kontekście podejmowanej uchwały w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta zacznę od wiersza.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AleksanderSzwed">„Ponieważ żyli prawem wilka</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#AleksanderSzwed">historia o nich głucho milczy</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#AleksanderSzwed">pozostał po nich w kopnym śniegu</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#AleksanderSzwed">żółtawy mocz i ten ślad wilczy</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#AleksanderSzwed">szybciej niż w plecy strzał zdradziecki</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#AleksanderSzwed">trafiła serce mściwa rozpacz</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#AleksanderSzwed">pili samogon jedli nędzę</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#AleksanderSzwed">tak się starali losom sprostać</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#AleksanderSzwed">już nie zostanie agronomem</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#AleksanderSzwed">«Ciemny» a «Świt» – księgowym</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#AleksanderSzwed">«Marusia» – matką «Grom» – poetą</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#AleksanderSzwed">posiwia śnieg ich młode głowy</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#AleksanderSzwed">nie opłakała ich Elektra</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#AleksanderSzwed">nie pogrzebała Antygona</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#AleksanderSzwed">i będą tak przez całą wieczność</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#AleksanderSzwed">w głębokim śniegu wiecznie konać</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#AleksanderSzwed">przegrali dom swój w białym borze</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#AleksanderSzwed">kędy zawiewa sypki śnieg</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#AleksanderSzwed">nie nam żałować – gryzipiórkom –</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#AleksanderSzwed">i gładzić ich zmierzwioną sierść</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#AleksanderSzwed">ponieważ żyli prawem wilka</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#AleksanderSzwed">historia o nich głucho milczy</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#AleksanderSzwed">został na zawsze w dobrym śniegu</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#AleksanderSzwed">żółtawy mocz i ten trop wilczy”.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#AleksanderSzwed">Niniejszy wiersz Zbigniewa Herberta, dedykowany Marii Oberc, lwowiance, która znalazła się w Warszawie i walczyła w powstaniu warszawskim, a szerzej również Żołnierzom Wyklętym, jak i wiele innych wierszy i utworów pokazuje jego geniusz. Zbigniew Herbert to jeden z najwybitniejszych poetów polskich i europejskich XX w., eseista, dramaturg, a z wykształcenia ekonomista, prawnik i filozof, w latach osiemdziesiątych związany z polską opozycją antykomunistyczną. Twórca od końca lat sześćdziesiątych XX w. był jednym z najpoważniejszych pretendentów do literackiej Nagrody Nobla, a jego książki zostały przetłumaczone na 38 języków.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#AleksanderSzwed">Jak zapisano w uchwale, kilkanaście wierszy Zbigniewa Herberta zyskało status tekstów kanonicznych. Wymienić tu wypada najsłynniejsze tytuły, takie jak m.in. „Przesłanie Pana Cogito”, „Potęga smaku” czy „Raport z oblężonego Miasta”. Będąc poetą spraw publicznych i wspólnotowych, był też Herbert poetą spraw osobistych, indywidualnych, intymnych. Dość wspomnieć wiersze o doświadczeniu choroby, cierpienia, starości, modlitwy, rozpaczy oraz nadziei.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#AleksanderSzwed">Warto przypomnieć, że w wywiadzie z 2008 r. pt. „Warszawa. Dziś wieczorem o Herbercie” opublikowanym w „Dzienniku” jego bliski przyjaciel Przemysław Gintrowski odpowiedział, kim jest dla niego poeta. „Idolem. Jestem wielkim fanem jego twórczości, która charakteryzuje się nie tylko głębią intelektualną, ale też wielką urodą języka i myśli. Bez wahania mogę powiedzieć, że Herbert jest największym polskim poetą. Nie nasi nobliści, tylko właśnie Zbigniew Herbert. To, że nie otrzymał literackiej Nagrody Nobla, tylko świadczy o fundacji, która ją przyznaje, i o niczym więcej. Oczywiście jest to moje prywatne zdanie, którego nigdy nie zmienię”.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#AleksanderSzwed">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, cieszę się, że w związku z tym, że 29 października 2024 r. przypada setna rocznica urodzin Zbigniewa Herberta, podejmujemy tę uchwałę dzisiaj w Senacie, oddając cześć jego pamięci jako jednego z najwybitniejszych twórców XX-wiecznej polskiej kultury. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dla porządku informuję, że do protokołu swoje przemówienia w dyskusji złożyły pani senator Jolanta Hibner i pani senator Beata Małecka-Libera.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo Senatorowie, zgodnie z art. 84 ust. 6 pkt 2 Regulaminu Senatu Senat podejmuje uchwałę przez aklamację, jeżeli nie zgłoszono w tym zakresie sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął przez aklamację uchwałę w 100. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pragnę powitać obecnego na posiedzeniu Senatu pana Kazimierza Tischnera wraz z pozostałymi gośćmi. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów. Zawarty jest w druku nr 146, a sprawozdanie – w druku nr 146 S.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawi senator Halina Bieda.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią senator o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HalinaBieda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#HalinaBieda">Myślę, że ks. prof. Józef Tischner jest nam absolutnie wszystkim znany, jak również wszystkie jego dzieła, więc pozwolę sobie tylko, zgodnie z formalnościami, odczytać tekst uchwały.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#HalinaBieda">Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#HalinaBieda">„Józef Tischner urodził się 12 marca 1931 roku w Starym Sączu, w rodzinie nauczycielskiej. Wychowywał się w podhalańskiej Łopusznej, której góralska kultura miała duży wpływ na Jego filozofię. Po ukończeniu szkoły średniej w Nowym Targu wstąpił do seminarium duchownego w Krakowie. Studiował filozofię i teologię na Akademii Teologii Katolickiej oraz Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie obronił pracę doktorską z filozofii, napisaną pod kierunkiem Romana Ingardena. W 1955 roku przyjął święcenia kapłańskie, jednocześnie rozwijając swoje zainteresowania filozoficzne, które doprowadziły Go do personalizmu oraz fenomenologii. Stał się aktywnym uczestnikiem życia intelektualnego i cenionym wykładowcą filozofii na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Jednym z kluczowych zagadnień, które poruszał, była problematyka dramatu egzystencjalnego oraz relacja ludzkiej wolności i odpowiedzialności. Ważnym rysem Jego życia i twórczości było przywiązanie do góralskiej tradycji, której wartości – prostota, szczerość, odwaga i solidarność – doskonale wyrażają istotę człowieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#HalinaBieda">Z uwagi na prezentowane przekonania, Józef Tischner uważany był za kapelana «Solidarności». Wykorzystywał swoje umiejętności retoryczne, by kształtować emocje i entuzjazm tego nowego ruchu na fundamencie chrześcijaństwa. Wykazał, że istotą solidarności jest spontaniczny akt moralny wynikający z sumienia i stanowiący reakcję na konkretną krzywdę lub potrzebę drugiego człowieka. Jego zaangażowanie w posługę duszpasterską oraz oddanie ideałom «Solidarności» uczyniły zeń wzór aktywnego filozofa chrześcijańskiego, który całą swoją pracą naukową i działalnością społeczną dawał świadectwo Ewangelii. Jego etyka solidarności, kluczowa w walce z reżimem komunistycznym w Polsce, również dziś umożliwia głębsze zrozumienie moralnych fundamentów demokracji. W swoich dziełach niejednokrotnie podkreślał potrzebę odpowiedzialności społecznej, dialogu i współpracy, akcentując konieczność budowy społeczeństwa hołdującego wartościom etycznym.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#HalinaBieda">Józef Tischner zmarł w Krakowie 28 czerwca 2000 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek intelektualny, który do dziś inspiruje czytelników do refleksji nad istotą człowieczeństwa, wolności, solidarności i odpowiedzialności. Jego prace, takie jak «Etyka Solidarności», «Filozofia Dramatu», «Spór o istnienie człowieka» czy «Historia filozofii po góralsku», mają trwałe znaczenie dla polskiej myśli filozoficznej i życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#HalinaBieda">Józef Tischner, jako wybitna postać polskiej filozofii i duchowości, przez całe życie budował mosty między różnymi środowiskami i nurtami umysłowymi. Jego działalność i dziedzictwo zachowują wartość zarówno w kontekście religijnym, jak i świeckim, a filozofia człowieka i solidarności pozostaje inspiracją w wielu współczesnych debatach.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#HalinaBieda">Senat Rzeczypospolitej Polskiej, mając na uwadze wybitne osiągnięcia ks. prof. Józefa Tischnera – jednego z najważniejszych polskich filozofów, duchownych i intelektualistów, postanawia w 25. rocznicę Jego śmierci ustanowić rok 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera”.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#HalinaBieda">Do projektu uchwały jest dołączony program obchodów. Mniemam, że jeszcze będzie rozbudowywany. Część wydarzeń jest planowana też w Senacie.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#HalinaBieda">Bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie przedstawionego tekstu uchwały. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałabym przeprosić, bo przywitaliśmy bardzo serdecznie pana Kazimierza Tischnera, a pominęłam pana Mariana Tischnera. Wszystkich państwa serdecznie witam. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nikt się nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że głosy w dyskusji złożyli do protokołu pan senator Janusz Gromek, pani senator Jolanta Hibner i pani senator Ewa Matecka.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 78 senatorów, 78 było za, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. (Głosowanie nr 1)</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Ćśśś!)</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera.</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana Kazimierza Tischnera o podejście do stołu prezydialnego, chciałabym wręczyć panu uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#komentarz">(Wszyscy wstają) (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan Kazimierz poprosił o możliwość zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KazimierzTischner">Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KazimierzTischner">Dzień dzisiejszy jest szczególny nie tylko dla rodziny księdza Tischnera, jest też szczególny dla szkół, instytucji, bibliotek, których jest patronem, dla tych wszystkich, którzy naszego brata znali osobiście, a może z wykładów, ze spotkań, z posiadów góralskich czy też z książek. Dlatego też, dla uszanowania pani marszałek, dla uszanowania państwa tu zebranych i tej Izby, chciałbym, żeby duch księdza Tischnera przez ten moment był razem z nami, i dlatego włożyłem jego strój góralski, który został mi ofiarowany kilka dni przed jego śmiercią. Czyli jest również z nami w duchu ksiądz Tischner.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#KazimierzTischner">Ksiądz Tischner przed śmiercią napisał – bo nie mówił – na karteczce: „Zobaczycie, ile wam narobiłem kłopotów. Docenicie mnie po śmierci”. I dlatego też, spoglądając na wyniki głosowania, dziękuję wam serdecznie za te wszystkie głosy na „tak”.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#KazimierzTischner">Chcę jednocześnie, Pani Marszałek, aby ten przyszły rok był taki, jak ksiądz Tischner, żeby był rokiem pojednania, miłości, szacunku. Dlatego też chciałbym z tego miejsca gorąco podziękować za dawanie nam nadziei panu senatorowi Jerzemu Fedorowiczowi i kochanej naszej pani senator Halinie Biedzie, która duchem i nadzieją wspierała… Dziękuję serdecznie również panu Andrzejowi Wyrobcowi, wiceministrowi. Dziękuję pani posłance, właśnie z Łopusznej, której dziadek był wiernym przyjacielem księdza Tischnera i podarował mu nawet polanę, żeby wybudował bacówkę. Dziękuję członkom stowarzyszenia, którzy przyjechali z całej Polski. Zresztą po strojach regionalnych ich rozpoznacie. Dziękuję serdecznie wszystkim tym, którzy w dniu dzisiejszym są z nami.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#KazimierzTischner">Proszę państwa, chciałbym, żeby ten rok, rok ks. Tischnera, rok górala, filozofa, księdza, nade wszystko, tak jak inni mówią, wielkiego człowieka, był rokiem naprawdę Tischnerowskim.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#KazimierzTischner">Zacząłem to moje przemówienie od tego, co napisał przed śmiercią. Chcę jednak zakończyć tym, co powiedział 3 sierpnia 1986 r. w kaplicy pod Turbaczem do wszystkich wiernych, do tłumów ludzi, którzy tam przyszli. Zacytuję może: „Pytom wos, pytom wos piyknie, pytom wos tu zebranyk, coście tu przyśli. Pytom wos, pytom wos piyknie, rozejdźmy się z tego miejsca z posyrzonym sercym”. I dlatego też, kończąc, pytom wos, pytom wos, żeby ten rok ks. Tischnera, rok 2025, był rokiem pojednania. A jak nas będzie więcej, to i będzie weselej. To jest ta czworto prowda. Dziękuję bardzo! (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów. Zawarty jest on w druku nr 147, a sprawozdanie – w druku nr 147 S.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawi senator Magdalena Kochan.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią senator o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MagdalenaKochan">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MagdalenaKochan">„9 lipca 2025 roku minie 80. rocznica śmierci jednej z największych polskich poetek Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MagdalenaKochan">Twórczość urodzonej w Krakowie wnuczki, córki i siostry wielkich Kossaków od lat jest obiektem badań największych autorytetów skupionych przy Instytucie Badań Literackich w Warszawie. Poświęcono Jej sześć książek biograficznych, kilkanaście dokumentów radiowych i telewizyjnych, a Jej życie stało się kanwą dla sztuk teatralnych.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MagdalenaKochan">Pawlikowska-Jasnorzewska to poetka – jak pisała o koleżance po piórze noblistka, Wisława Szymborska – «której widzenie świata, pojmowanie miłości jest tak uniwersalne i wyprzedzające epokę, że wzrusza kolejne pokolenia czytelników». Tomiki z wierszami Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej nadal są wznawiane, czytane i tłumaczone m.in. na język angielski, niemiecki, francuski, włoski, rosyjski, szwedzki, chiński, japoński i hindi, czyniąc z niej, obok Wisławy Szymborskiej, najchętniej przekładaną polską autorkę w historii. Choć zaczęła pisać jako dziewczynka, to – jak zapewniała nas po latach w książce «Maria i Magdalena» jej siostra Magdalena Samozwaniec – już pisała «tak dobrze, że wierszy nie powstydziłaby się żadna współczesna poetka pisząca dla dzieci». Na przestrzeni lat twórczość Marii ewoluowała i dojrzewała, czego efektem było wiele przyznanych jej przez najwybitniejszych znawców literatury dwudziestolecia międzywojennego nagród z tą najbardziej prestiżową, «Złotym Wawrzynem» na czele. Tadeusz Boy-Żeleński mówił o niej «Polska Safona».</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MagdalenaKochan">Jej sztuka «Baba-Dziwo», będąca satyrą na politykę Adolfa Hitlera, skutkowała wpisaniem nazwiska autorki na tajną listę osób wrogich III Rzeszy. Karą za to było rozstrzelanie”. To także było powodem jej emigracji wraz z mężem, wyjazdu do Anglii, bo w Polsce groziła im po prostu śmierć. Choroba nowotworowa nie pozwoliła wrócić poetce do Polski.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#MagdalenaKochan">„Zmarła w Anglii w przededniu zakończenia «tej – jak pisała – najgorszych z wojen», mając niespełna 54 lata. Odeszła przepełniona żalem i tęsknotą za ukochaną ojczyzną. Nie chciała bowiem – jak czytamy w jej wojennym dzienniku – «leżeć w obcej ziemi, a w Polsce, wśród swoich».</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MagdalenaKochan">Spuścizna «Polskiej Safony» to 500 wierszy, 20 sztuk teatralnych i 10 słuchowisk radiowych. To także kilkadziesiąt utworów stricte patriotycznych.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#MagdalenaKochan">Nie jest poetką zapomnianą. Jej wiersze wykonywane były jako piosenki m.in. przez Ewę Demarczyk, Annę German, Irenę Santor, Czesława Niemena, Halinę Kunicką, Krystynę Jandę, Marylę Rodowicz, Marka Grechutę, Annę Marię Jopek, Grzegorza Turnaua, Kayah, Natalię Kukulską czy ostatnio przez gwiazdę młodego pokolenia Sanah. Juliette Gréco, jedna z najwybitniejszych francuskich pieśniarek, nagrała z tekstami poetki longplay «Marie». Po dramaty Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej sięgają kolejne pokolenia reżyserów teatralnych. O niezwykłości twórczości Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej niech świadczy fakt, że na Jej cześć nazwano jedną z planetoid – (4114) Jasnorzewska”.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#MagdalenaKochan">Dodam tylko, że wystąpienie o ustanowienie roku 2025 rokiem poetki, o której przed chwilą mówiłam, zainspirowały 2 osoby: prezeska Stowarzyszenia OFFicyna w Szczecinie, pani Małgorzata Frymus, i biograf poetki, zresztą spowinowacony z rodziną Kossaków, Rafał Podraza. Za tę inspirację bardzo im dziękuję. Chcieli być obecni na dzisiejszym posiedzeniu, ale są w trakcie prób performatywnego czytania pamiętnika wojennego w studiu im. Jana Szyrockiego w Radiu Szczecin. „Zapiski z umierania” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej będzie czytała Anna Januszewska, wybitna polska aktorka.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#MagdalenaKochan">Jesteśmy przekonani – mówię także w imieniu stowarzyszenia – że uda nam się, oprócz podjęcia wielu, wielu inicjatyw i zorganizowania imprez okolicznościowych, w roku 2025 sprowadzić prochy poetki do Polski. Powinna wrócić tutaj, gdzie chciała wrócić, i myślimy, że w tej kwestii uda nam się jej pragnienie spełnić. Wiele innych inicjatyw na pewno uświetni rok niezapomnianej, cały czas czytanej, oglądanej, a także pamiętanej poetki.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#MagdalenaKochan">Proszę Wysoką Izbę o podjęcie uchwały. Bardzo dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nikt z państwa senatorów nie zgłosił się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nikt do dyskusji się nie zapisał?</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest chętny.)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan senator Krzysztof Bieńkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Przy okazji dyskusji w tym punkcie porządku obrad chciałbym przypomnieć, że klub PiS, który chciał zgłosić swoją propozycję dotyczącą ustanowienia Roku Bolesława Chrobrego w tysięczną rocznicę koronacji naszego króla, nie mógł tego uczynić. A teraz będziemy głosować nad uchwałą w osiemdziesiątą rocznicę – owszem, znaczącą – śmierci naszej poetki. Nie ujmując niczego jej dokonaniom, chciałbym powiedzieć tylko, że w kwietniu 2025 r. mija 1 tysiąc lat, odkąd możemy mieć orła w koronie, odkąd nasz kraj jest nazywany królestwem, odkąd możemy być dumni z tego, że mieliśmy swojego własnego króla. Zostaliśmy politycznie zablokowani jako klub przez różne zgłoszenia i chciałbym przy tej okazji wyrazić swoje oburzenie w tej kwestii. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie wiem, czy Pawlikowska-Jasnorzewska zasłużyła sobie na to, żeby tak komentować przyjęcie tej uchwały. Chciałabym także powiedzieć, że…</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Fedorowicz: Ćśśś!)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">…na temat tej uchwały rozmawiałam z przedstawicielami klubu Prawa i Sprawiedliwości i wydawało mi się, że doszliśmy do porozumienia i podjęliśmy pewne wspólne zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że trzecie czytanie…</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. (Głosowanie nr 2)</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 82 senatorów, 80 było za, nikt nie głosował przeciw, 2 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Władysława Stanisława Reymonta.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pragnę powitać obecnych na posiedzeniu Senatu: prezesa zarządu fundacji im. Reymonta, pana Jerzego Kabata; wiceprezydenta miasta Łodzi, pana Adama Pustelnika; wicemarszałka województwa łódzkiego, pana Piotra Wojtysiaka; pierwszego wicewojewodę łódzkiego, pana Marka Mazura, dyrektora Muzeum Kinematografii w Łodzi, panią Marzenę Bomanowską.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 161, a sprawozdanie – w druku nr 161 S.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawi senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie Senator i Panowie Senatorowie! Ale przede wszystkim także Nasi Goście!</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Nie ukrywam, że dla mnie wyjątkowym i wzruszającym momentem jest prezentowanie uchwały, która ma upamiętnić Władysława Stanisława Reymonta. Jest to także wyjątkowym momentem dla wszystkich sympatyków, zwolenników wspaniałej twórczości literackiej Władysława Reymonta, naszego noblisty, ale również jest wyjątkowym momentem dla wszystkich mieszkańców Łodzi, oczywiście także z uwagi na twórczość Władysława Reymonta. Wielu z nas zna jego twórczość przede wszystkim z uwagi na wspaniałą, wyjątkową epopeję chłopską, za którą otrzymał literacką Nagrodę Nobla w 1924 r., czyli „Chłopów”, ale dla wielu jest także autorem wyjątkowej książki – książki, która pokazała bezprecedensowy, fenomenalny, wyjątkowy rozwój miasta, czyli Łodzi, miasta, które na początku XIX w. miało kilkuset mieszkańców, miasta, które pod koniec XIX w. miało ponad 300 tysięcy mieszkańców. Nie ma nikogo, kto by opisał lepiej ten proces niż właśnie Władysław Stanisław Reymont. To jest w ogóle niesamowita historia, bo można powiedzieć, że jego relacje z Łodzią były nieoczywiste. Jeśli państwo znacie tę książkę, to wiecie, że trudno powiedzieć, że to jest laudacja, że to jest jeden wielki tekst pochwalny, ale jeśli patrzeć na tę historię, którą opisał, z perspektywy czasu, to widać, że nie ma lepszej historii opisującej rozwój miasta. Ale wróćmy do „Chłopów”, wróćmy do postaci Władysława Stanisława Reymonta, bo przecież w przyszłym roku będziemy obchodzić setną rocznicę jego śmierci, a w tym roku obchodzimy setną rocznicę otrzymania przez niego literackiej Nagrody Nobla.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Władysław Stanisław Reymont urodził się w 1867 r. w Kobielach Wielkich, w rodzinie miejscowego organisty. Nie była to rodzina zamożna. Wychowany w wielodzietnej rodzinie nie miał materialnych szans na naukę w łódzkim gimnazjum i został wysłany do pracowni krawieckiej szwagra, gdzie uczył się z innymi czeladnikami. Ale już wtedy z pasją pochłaniał książki, uczęszczał do teatrów i na wystawy, zaczął pisać wiersze, a nawet próbował szczęścia jako wędrowny aktor. Za namową rodziny podjął wtedy pracę na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i wrócił na teren obecnego województwa łódzkiego, gdzie wykonywał swoje obowiązki. Praca co prawda nie dawała mu satysfakcji materialnej, ale zaowocowała wieloma kontaktami i wspaniałymi obserwacjami, które później uwiecznił na kartach epopei chłopskiej, czyli „Chłopów”.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Co wtedy zanotował sam Reymont? „Kto chce cicho żeglować przez burzliwe morze życia, powinien mieć żagle z marzeń, a ster z tęsknot do nieskończoności”. W imię realizacji tych marzeń Władysław Stanisław Reymont postawił wszystko na jedną kartę – porzucił pracę na kolei i wyjechał do Warszawy. Podjął współpracę z różnymi czasopismami i rozpoczął szerszą już pracę literacką. Sławę przynieśli mu oczywiście „Chłopi”, ale także „Ziemia obiecana”, „Komediantka”, „Fermenty”, „Wampir”, „Burza”, „Rok 1794”. Był wtedy jednym z najbardziej poczytnych autorów, którego książkę drukowano w odcinkach w publikowanych wówczas tytułach prasowych. Oczywiście to powieść „Chłopi”, którą przecież wszyscy znamy, także z uwagi na nasze doświadczenia szkolne, przyniosła mu największą sławę. To dzięki tej powieści podziwia się jej autora na całym świecie za wierne odtworzenie rytmu życia społeczności wiejskiej, za umiejętne łączenie wspaniałych naturalistycznych opisów, a także za niemal impresjonistyczne pokazanie przyrody. W tę książkę można się zanurzyć i płynąć przez jej karty, czytając wspaniałe opisy przyrody czy charakterystyki ludzi, które na zawsze z nami pozostają. Już w 1905 r. przyznano mu pierwszą nagrodę literacką, a w 1924 r. otrzymał, o czym zawsze będziemy pamiętać, literacką Nagrodę Nobla.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Chciałbym w tym miejscu bardzo ciepło i bardzo serdecznie podziękować za to, że Senat chce uczcić i upamiętnić osobę Władysława Stanisława Reymonta. I dziękuję także jako łodzianin. To, że na tej sali są prezydent miasta, wojewoda, marszałek województwa, dyrektorzy Narodowego Centrum Kultury Filmowej oraz Narodowego Centrum Kultury, jest podkreśleniem rangi nie tylko samego utworu literackiego. Bo wypada powiedzieć jeszcze o jednej kwestii. W rankingu najlepszych polskich filmów w historii wygrała „Ziemia obiecana”, wyjątkowa ekranizacja książki. My jako łodzianie możemy być dumni z tego, że na podstawie dzieła literackiego Reymonta powstał tak wspaniały, doskonały film, który już na zawsze upamiętnił historię naszego miasta. I jako łodzianie chcielibyśmy dzisiaj podziękować wszystkim paniom senator i panom senatorom za to, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznał, że rok 2025 – rok, w którym w sposób szczególny będziemy pamiętali o setnej rocznicy śmierci noblisty – będzie Rokiem Władysława Stanisława Reymonta.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Proszę państwa o podjęcie uchwały. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy są pytania do sprawozdawcy komisji, a zarazem upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W takim razie otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani senator Halina Bieda.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#HalinaBieda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#HalinaBieda">Ja powiem naprawdę króciuteńko. Chciałabym tylko podziękować i zauważyć, że tak naprawdę możemy powiedzieć, że rok Reymonta już się rozpoczął, ponieważ Narodowe Centrum Kultury ogłosiło nabór wniosków w celu pozyskania dotacji dla przedsięwzięć upamiętniających zarówno setną rocznicę otrzymania literackiej Nagrody Nobla, która to rocznica będzie miała miejsce 13 listopada, jak i przyszłoroczną setną rocznicę śmierci. Tak więc jako członkini komisji kultury informuję, że, jak ogłosiło NCK, do 12 listopada można składać wnioski. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że głosy w dyskusji do protokołu złożyli pan senator Janusz Gromek, pani senator Jolanta Hibner, pani senator Ewa Matecka, pani senator Joanna Sekuła i pan senator Aleksander Szwed.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Władysława Stanisława Reymonta.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem projektu?</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 85 senatorów, 85 – za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. (Głosowanie nr 3)</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Władysława Stanisława Reymonta. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana Jerzego Kabata o podejście do stołu prezydialnego. Chciałabym wręczyć panu uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#komentarz">(Wszyscy wstają) (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JerzyKabat">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Senatorowie! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JerzyKabat">Powiem szczerze, że z niepokojem zabieram głos po tak pięknym wprowadzeniu pana senatora Kwiatkowskiego, prezentującym sylwetkę Władysława Stanisława Reymonta w związku z tym, że rok 2025 zostanie przez Wysoką Izbę ogłoszony rokiem reymontowskim, rokiem Reymonta, w setną rocznicę jego śmierci.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JerzyKabat">W tym miejscu chciałbym przede wszystkim podziękować Wysokiej Izbie w imieniu nas, gości reprezentujących województwo łódzkie, ale też w imieniu naszej fundacji, Fundacji im. Władysława Stanisława Reymonta, którą reprezentuję, której byłem organizatorem, współorganizatorem, ale i inicjatorem. I dziś przynależymy do całego ruchu reymontowskiego, rodziny reymontowskiej, którą współtworzymy wspólnie z Fundacją Władysława Reymonta z Kanady, z którą współpracujemy od ponad 20 lat, ale też z Ogólnopolskim Klubem Szkół Reymontowskich, który zawiązał się w roku 2002, właśnie w Lipcach Reymontowskich podczas zlotu szkół reymontowskich. Współpracujemy także z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem „Nasz Reymont”, które powstało w 2017 r., a także z Fundacją Grupy PKP.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JerzyKabat">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o postać Władysława Stanisława Reymonta, to, tak jak już wspomniałem, w piękny sposób przedstawił ją pan senator Kwiatkowski. Cóż mógłbym dodać z mojej strony? Oczywiście – jako przedstawiciel ruchu reymontowskiego – jestem przekonany, że należy on do najważniejszych pisarzy i ma ogromne zasługi dla literatury polskiej, a także literatury światowej. Za powieści, które pan senator przywoływał, konkretnie za powieść „Chłopi” Reymont otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Miało to miejsce 13 listopada 1924 r. Myślę – zapewne państwo podzielą mój pogląd – że było to ogromne wydarzenie również dla Polski, która po 123 latach zaborów, niewoli otrzymała niepodległość, mające wielkie znaczenie dla odradzającej się państwowości. Tak więc to, że dzisiaj państwo przyjęli uchwałę o ustanowieniu roku 2025 r. rokiem Reymonta… Jestem w imieniu nas wszystkich – powiem to raz jeszcze – bardzo wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JerzyKabat">Chciałbym podkreślić, że nasza fundacja, działająca od 26 lat, której najważniejszym celem jest kultywowanie pamięci o postaci Władysława Reymonta, o jego twórczości, prowadzi taką działalność. I jednym z najważniejszych celów, które sobie przyjęliśmy w ramach współpracy z Fundacją Władysława Reymonta z Kanady, jest organizowanie kolejnych edycji Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego „Mówimy Reymontem”. Został on zapoczątkowany w 2005 r. w Lipcach Reymontowskich. Wówczas byłem wójtem, wcześniej oczywiście też naczelnikiem gminy, tę funkcję pełniłem ponad 26 lat. Zmierzam do tego, że w wyniku tej współpracy laureaci konkursu w Polsce wyjeżdżają do Kanady i biorą udział w konkursach organizowanych przez fundację w Kanadzie, i odwrotnie, czyli z Kanady przyjeżdżają do nas. Do tej pory, ponieważ w tym roku była tu już osiemnasta edycja tegoż konkursu, 41 laureatów z Kanady brało udział w konkursach w Polsce i tyluż naszych laureatów uczestniczyło w konkursach organizowanych w Kanadzie. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JerzyKabat">Proszę państwa, cóż mogę jeszcze dopowiedzieć? Otóż w tym roku byliśmy organizatorami, myślę, pięknej uroczystości – nasza fundacja była gospodarzem, ale czyniła to ze współudziałem Fundacji Władysława Reymonta z Kanady – uczciliśmy setną rocznicę przyznania pisarzowi literackiej Nagrody Nobla. (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JerzyKabat">Przepraszam, chyba przejęzyczyłem się…</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, wszystko dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JerzyKabat">Dopowiem… Czas, tak?</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#komentarz">(Senator Jacek Trela: Tak, trochę…)</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#JerzyKabat">Dopowiem jeszcze tylko jedno. Mianowicie podczas tej uroczystości prezes Fundacji Władysława Reymonta przekazał do tej pory nieznane w przestrzeni publicznej 6 listów i 16 kartek, oryginalnych kartek pisanych przez Władysława Reymonta, które zostały przekazane na ręce pani minister Bożeny Żelazowskiej dla miejscowego muzeum, dla Muzeum Regionalnego im. Władysława Reymonta w Lipcach Reymontowskich.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#JerzyKabat">Przepraszam, może nieskładnie, ale miło mi, bo nigdy w życiu nie pomyślałem, że przyjdzie mi wystąpić przed Wysoką Izbą i dzielić się refleksjami dotyczącymi osoby Władysława Stanisława Reymonta. Przepraszam za mój głos, to efekt choroby. Przepraszam najmocniej. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pragnę powitać obecnych na posiedzeniu Senatu dyrektora Narodowego Centrum Kultury, pana Roberta Piaskowskiego, oraz dyrektora Narodowego Centrum Kultury Filmowej, pana Rafała Syskę. Chciałabym także powitać wiceministra kultury, pana Andrzeja Wyrobca, który cały czas słucha, kto będzie patronem roku 2025 – a dla nas, żeby ta współpraca była dobra, jest to bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przypominam, że projekt został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 165, a sprawozdanie – w druku nr 165 S.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawi senator Jerzy Fedorowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JerzyFedorowicz">Pani Marszałek, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JerzyFedorowicz">Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JerzyFedorowicz">Jak mówiłem na początku, to jest piękny dzień, dzień naszej sesji, a zwieńczy go projekt uchwały o ustanowieniu roku 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JerzyFedorowicz">Chciałbym podziękować panu senatorowi Krzysztofowi Kwiatkowskiemu i miastu Łodzi za przygotowanie tego projektu, ale również za towarzyszące wydarzenia okolicznościowe.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JerzyFedorowicz">A teraz przechodzę do przeczytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#JerzyFedorowicz">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#JerzyFedorowicz">W setną rocznicę urodzin Wojciecha Jerzego Hasa Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd jednemu z najwybitniejszych twórców naszych czasów – filmowcowi, scenarzyście, rysownikowi oraz wieloletniemu wykładowcy i rektorowi Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jego imponujący dorobek znany jest miłośnikom kina na całym świecie. Takie filmy jak «Pożegnania», «Jak być kochaną», «Rękopis znaleziony w Saragossie», «Lalka» czy «Sanatorium pod klepsydrą» trwale wpisały się w historię nie tylko polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#JerzyFedorowicz">Wojciech Jerzy Has sięgał do kanonu europejskiego dziedzictwa kultury i wypełniał swe filmy bogatą metaforyką. Należał do gigantów światowego modernizmu, ale zarazem tworzył filmy arcypolskie, zawsze podejmując dialog z rodzimą mitologią, kompleksami i politycznymi narracjami. Postrzegał bowiem Polskę jako tygiel wielu kultur, języków, doświadczeń historycznych i form artystycznej ekspresji. Zaskakiwał odwagą, podejmując trudne tematy. «Jak być kochaną» i «Szyfry» demitologizowały heroizm okupacyjnej egzystencji, «Sanatorium pod klepsydrą», nakręcone kilka lat po exodusie 1968 roku, przedstawiało imaginarium kultury żydowskiej, a «Niezwykła podróż Baltazara Kobera» stanowiła uniwersalny traktat historiozoficzny, czerpiący w równym stopniu z antycznej mitologii, tradycji judeochrześcijańskiej, gnostycyzmu i europejskiej awangardy. Miał nieczęstą zdolność łączenia dziejowego tragizmu z ironią i melancholią, które pozwalały bohaterom przetrwać w nieludzkim świecie. Cierpliwa praca reżysera z aktorami zaowocowała dziesiątkami pamiętnych kreacji, m.in. Zbigniewa Cybulskiego, Barbary Krafftówny czy Gustawa Holoubka. Has wciąż zachwyca pomysłowością, eksperymentalną narracją i kunsztem plastycznym, a Jego twórczość oddziałuje na widza również dzięki – tak rzadko pisanym na potrzeby kina – kompozycjom Krzysztofa Pendereckiego oraz wybitnym scenografiom Lidii i Jerzego Skarżyńskich. W Jego filmach każdy detal kostiumu i scenografii wzbogaca opowiadaną historię.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#JerzyFedorowicz">Wojciech Jerzy Has działał niejako poza systemem państwowej kinematografii, unikał rozgłosu, nie należał do klik i koterii. Swoją odrębność przypłacił długimi latami wymuszonego artystycznego milczenia. Nie zdołał zrealizować wielu spektakularnych projektów, w tym legendarnego «Osła grającego na lirze». Nawet bez tego dzieła Jego dorobek imponuje bogactwem utworów wielkich, wciąż inspirujących i oglądanych na całym świecie. Chyba żaden inny polski filmowiec nie jest darzony taką estymą, a pełne podziwu wypowiedzi twórców światowej sławy, takich jak Martin Scorsese, potwierdzają Jego nieprzemijające zasługi i status wybitnego ambasadora polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#JerzyFedorowicz">Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku twórcy dla dziedzictwa narodowego i światowego, ogłasza rok 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#JerzyFedorowicz">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy są pytania do sprawozdawcy komisji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do dyskusji zapisał się pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu, panu senatorowi Fedorowiczowi, za przedstawienie projektu uchwały. Dla nas – mówię o mieszkańcach województwa łódzkiego – osoba reżysera Wojciecha Jerzego Hasa jest osobą wyjątkową. To były rektor łódzkiej szkoły filmowej, dziekan wydziału reżyserii, o którego dokonaniach Martin Scorsese mówił w taki sposób: „«Rękopis znaleziony w Saragossie» to film, który wywarł na mnie ogromne wrażenie dzięki swojej unikalnej atmosferze, nietuzinkowej narracji i bogactwu wizualnemu surrealistycznego świata, pełnego fantazji, mistycyzmu i filozoficznych rozważań”. Który inny film w polskiej historii stał się przedmiotem zainteresowania jednego z najbardziej uznanych światowych reżyserów? Jego fundacja angażuje się w zrekonstruowanie tego filmu, ocalenie go od zapomnienia i promocję na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Jest dla nas pewnym powodem do dumy to, że postać Wojciecha Jerzego Hasa jest też symbolem Łodzi jako stolicy polskiego filmu. Łódź to oczywiście siedziba łódzkiej filmówki – Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. Łódź to siedziba Wytwórni Filmów Fabularnych. Łódź to siedziba Muzeum Kinematografii. Łódź to gospodarz wielu wydarzeń artystycznych, festiwali i wydarzeń filmowych, które były organizowane w przeszłości lub odbywają się obecnie, takich jak Transatlantyk czy inne festiwale.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, rok 2025 jako rok, w którym uczcimy i upamiętnimy tak niezwykłego reżysera, jakim jest Wojciech Jerzy Has, to podkreślenie roli, znaczenia i siły polskiego filmu jako jednego z elementów wyróżniających kulturę polską na całym świecie. Dla nas jest to także przypomnienie wyjątkowej historii Łodzi jako stolicy polskiego filmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Ale bardzo proszę, nie zabierajcie wszystkiego do Łodzi, bo Has jest nas wszystkich, nie tylko wasz.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałabym powiedzieć, że głos w dyskusji do protokołu złożyli: pan senator Janusz Gromek, pani senator Ewa Matecka i pani senator Joanna Sekuła.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głosowało 82 senatorów, 82 było za, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. (Głosowanie nr 4)</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku…</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy mogę prosić o ciszę na sali?</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2025 Rokiem Wojciecha Jerzego Hasa.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana Rafała Syskę o podejście do stołu prezydialnego. Chciałabym wręczyć panu uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#komentarz">(Wszyscy wstają) (Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RafałSyska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RafałSyska">Jestem naprawdę ogromnie wdzięczny i bardzo wzruszony, że mogę zabrać głos w imieniu nie tylko swoim, ale także całego środowiska filmowego, dlatego że Wojciech Jerzy Has to jest człowiek, który scala, który łączy. Pan senator powiedział, że jest człowiekiem bardzo silnie związanym z Łodzią – to prawda, ale jest też człowiekiem, który wspaniale łączy wszystkie nasze miasta. Przyszedł na świat w Krakowie, tam studiował, tam kręcił swoje pierwsze filmy. W Łodzi został rektorem szkoły filmowej. We Wrocławiu kręcił swoje najwspanialsze filmy. Łączył tę Polskę, którą mamy dziś, i tę, która jest Polską przeszłości – często zaginioną, już niedostępną, związaną z dziedzictwem żydowskim, z Kresami. I zrobił coś, co jest chyba najwspanialsze, to znaczy udowodnił rzecz, która powinna być cały czas przez nas pamiętana – że jeśli jesteśmy arcypolscy, jeśli jesteśmy osobami, artystami, którzy przede wszystkim są związani bardzo silnie z polskością i Polskę eksponują, to wcale nie jest tak, że jesteśmy niezrozumiani przez świat. Wojciech Jerzy Has, tworząc arcypolskie filmy, był jednym z najbardziej kosmopolitycznych, uniwersalnych filmowców, dlatego że polska kultura jest kulturą, która wcale nie jest kulturą trudną, ale jest kulturą, która w uniwersalny sposób może opowiadać o całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#RafałSyska">Chciałbym bardzo gorąco podziękować państwu za to, że przyjęliście państwo tę uchwałę, i gorąco podziękować wszystkim tym, którzy w realizacji tego projektu uczestniczyli – Robertowi Piaskowskiemu z Narodowego Centrum Kultury, Robertowi Banasiakowi z Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu, pani marszałek za osobiste zaangażowanie, wszystkim paniom senator i panom senatorom, panu posłowi Krzysztofowi Piątkowskiemu. Bardzo państwu gorąco za tę uchwałę dziękuję. (Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przed przystąpieniem do rozpatrywania dalszych punktów obrad ogłaszam 3-minutową przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 12 do godziny 12 minut 15)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MaciejŻywno">Panie i Panowie Senatorowie, zakończyliśmy przerwę, przechodzimy do kolejnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MaciejŻywno">Zanim przejdziemy dalej, to w imieniu Senatu i senatora Janusza Pęcherza powitam grupę, która w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy wylicytowała wizytę w Senacie. Witamy państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 171, a sprawozdanie komisji – w druku nr 171 A.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#MaciejŻywno">Proszę senator Annę Bogucką o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AnnaBogucka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#AnnaBogucka">Przedstawię informację na temat pracy nad ustawą o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności, która była rozpatrywana na posiedzeniu połączonych komisji – Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#AnnaBogucka">Celem tej ustawy jest umożliwienie objęcia strategiami rozwoju lokalnego, czyli tzw. LSR, kierowanego przez społeczność, jak największej części obszarów wiejskich w Polsce przez uregulowanie trybu postępowania w przypadku rozwiązania umów o warunkach i sposobie realizacji LSR, które to umowy zostały zawarte przez zarządy województw z lokalnymi grupami działania. Ustawa reguluje sposób postępowania w przypadku braku objęcia obszaru strategią rozwoju lokalnego na skutek rozwiązania umowy ramowej pomiędzy zarządem województwa a lokalną grupą działania.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#AnnaBogucka">Zmiany wprowadzane ustawą umożliwiają przyłączenie obszarów nieobjętych LSR do graniczących z nimi obszarów objętych strategiami rozwoju lokalnego.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#AnnaBogucka">W art. 1 w pkcie 6 nowelizacja ustawy wprowadza dookreślenie formy, w jakiej ma następować odmowa udzielenia wsparcia, oraz tryb wnoszenia skargi przez wnioskodawcę w przypadku odmowy udzielenia wsparcia na wdrażanie LSR przez zarząd województwa z przyczyn innych niż unieważnienie naboru wniosków.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#AnnaBogucka">I teraz kilka słów wyjaśnienia. W wyniku konkursów na wybór lokalnych strategii rozwoju, ogłoszonych w 2023 r. przez zarządy województw, wybrano 297 strategii i podpisano z lokalnymi grupami działania tzw. umowy ramowe. Jednak 5 umów musiało zostać rozwiązanych ze względu na to, że w wymaganym terminie nie zostały dostarczone uchwały rady gminy bądź uchwały rady powiatu. W ten sposób powstały tzw. białe plamy. Aby temu zapobiec i aby wszystkie obszary mogły korzystać z dofinansowania w ramach LSR przez lokalne grupy działania, przygotowano omawianą ustawę.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#AnnaBogucka">Projekt poselski na posiedzeniu komisji przedstawił poseł Adam Krzemiński. Ministerstwo rolnictwa nie wniosło żadnych uwag. W toku prac komisji Biuro Legislacyjne nie wniosło żadnych uwag. W dyskusji tylko ja zabrałam głos. Podkreśliłam, że lokalne grupy działania realizowały wiele dobrych projektów dla mieszkańców, że jestem współzałożycielem i członkiem Lokalnej Grupy Działania „Brama na Podlasie” i że chcemy, aby jak najszybciej wszyscy mieszkańcy mogli korzystać ze środków unijnych w ramach lokalnych strategii rozwoju, które będą realizowane przez lokalne grupy działania. Ustawa została zaopiniowana pozytywnie przez 2 połączone komisje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pani senator sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#MaciejŻywno">Czy upoważniony przedstawiciel wnioskodawców, pan poseł Mirosław Maliszewski, pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#MaciejŻywno">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#MaciejŻywno">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#MaciejŻywno">Witam pana ministra Michała Kołodziejczaka. Czy pan minister chce zabrać głos w tej sprawie? Nie ma chęci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do przedstawiciela rządu? Nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#MaciejŻywno">Nikt nie zgłosił się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#MaciejŻywno">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#MaciejŻywno">Głosy w dyskusji do protokołu złożyli panowie senatorowie: Brejza Ryszard, Dzikowski Waldy, Godyla Beniamin, Gromek Janusz, Komarnicki Władysław, Mamątow Robert, Pęcherz Janusz, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#MaciejŻywno">Dla porządku jeszcze dopytam: czy pan minister na koniec… Nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-31.16" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz ustawy o ochotniczych strażach pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-31.17" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 172, a sprawozdanie komisji – w druku nr 172 A.</u>
          <u xml:id="u-31.18" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Gustawa Marka Brzezina o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#GustawMarekBrzezin">Panie Marszałku! Panie, Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Panie Pośle Wnioskodawco! Panie Prezesie Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej! Panie Komendancie Główny Państwowej Straży Pożarnej!</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#GustawMarekBrzezin">Pod obrady Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, celem rozpatrzenia, została skierowana uchwalona przez Sejm 11 października 2024 r. ustawa o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz ustawy o ochotniczych strażach pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#GustawMarekBrzezin">Na wstępie trzeba wspomnieć, że ochotnicze straże pożarne w Polsce zrzeszają ok. 800 tysięcy członków i jest to największy ruch społeczny w Europie. Chronią one życie i mienie ludności. Głównie poprzez jednostki OSP gminne samorządy terytorialne realizują swoje zadanie własne, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom w sytuacjach wszelkich zagrożeń. W skali całego kraju jednostki OSP wespół z Państwową Strażą Pożarną stanowią podstawę bezpieczeństwa publicznego na co dzień i w sytuacjach kryzysowych. Ponadto jednostki OSP na obszarze swojego działania inicjują i współorganizują życie społeczne w wymiarze kulturalnym, sportowym, gospodarczym, wychowawczym, uczestniczą w budowaniu więzi społecznych, przekazywaniu wartości obywatelskich i patriotycznych. Bardzo ważną rolę w koordynowaniu tych istotnych działań oraz we współpracy z Państwową Strażą Pożarną odgrywa Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, delegujący swoje wsparcie poprzez zarządy oddziałów gminnych, powiatowych, wojewódzkich oraz Zarząd Główny związku. Ochotnicze straże pożarne zorganizowane są w formule stowarzyszeń, a więc organizacji pozarządowych o charakterze apolitycznym i w idei niezależności samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#GustawMarekBrzezin">Proponowane zmiany w ustawie dotyczą głównie 3 aspektów. Pierwszy to otwarty charakter katalogu działań jednostek OSP, co ma swoje uzasadnienie w wymienionym już szerokim funkcjonowaniu, opartym na różnych potrzebach oraz często uwarunkowaniach lokalnych związanych z położeniem jednostek, a także w związku z nowymi zagrożeniami i problemami, jakie niosą za sobą cywilizacja i trudne do przewidzenia sytuacje. Drugi aspekt to rozszerzenie prewencji, tj. doskonalenie umiejętności ratowniczych, nabywanie specjalizacji, ćwiczenia, szkolenia i edukacja, wyposażenie, współpraca w aspekcie koordynacji dowódczej realizowanej przez Państwową Straż Pożarną, a także wychowanie młodego pokolenia w ramach młodzieżowych drużyn pożarniczych. Według wspomnianej ustawy prewencja musi być kluczem do efektywnego zarządzania bezpieczeństwem publicznym w myśl zasady: lepiej zapobiegać, niż reagować po fakcie. Trzeci aspekt to finansowanie. Najkrócej mówiąc, jest to powrót do sprawdzonej formuły sprzed 2017 r. Środki finansowe z zakładów ubezpieczeniowych w wymiarze 10% wpływów wynikających z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia, przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej, będą dzielone po 50% na potrzeby PSP – i te będą w dyspozycji komendanta głównego – oraz OSP, gdzie dysponentem będzie Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Dysponowanie środków finansowych na OSP poprzez zarząd główny ma charakter w pełni transparentny, ponieważ będzie to opiniowane poprzez poszczególne zarządy oddziałów OSP, począwszy od gminy, poprzez powiat, aż po województwo. Potrzeby mogą mieć również charakter uzgodnieniowy i mogą być skoordynowane z Państwową Strażą Pożarną i samorządami terytorialnymi. Ponadto każdego roku w terminie do 30 czerwca Zarząd Główny OSP będzie przedstawiał Sejmowi sprawozdanie z wykonania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#GustawMarekBrzezin">Proponowana ustawa była projektem poselskim. Jest w pełni popierana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Z kolei na wczorajszym posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej została pozytywnie zaopiniowana Wysokiemu Senatowi do przyjęcia w całości bez poprawek. W głosowaniu oddano 10 głosów za, nikt nie był przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#GustawMarekBrzezin">W imieniu komisji apeluję o poparcie tej ustawy. Daje ona ochotniczym strażom pożarnym i strażakom ochotnikom swobodę działania, umożliwia efektywną prewencję oraz przywraca transparentne i sprawiedliwe mechanizmy finansowania. Przyjmiemy tę ustawę, bo jest ona odpowiedzią na potrzeby naszych obywateli i wyrazem szacunku dla roli ochotniczych straży pożarnych w naszych lokalnych społecznościach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MaciejŻywno">Proszę nie uciekać, bo są pytania.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławGogacz">Mam pytanie do pana senatora sprawozdawcy. Proszę o wytłumaczenie mi, na czym polega tak naprawdę różnica pomiędzy obowiązującym obecnie stanem prawnym a tym stanem prawnym, który ma być wprowadzony. Chodzi mi oczywiście o art. 38 ust. 2, który zostaje skreślony, a w jego miejsce jest wprowadzany art. 38 ust. 2. Mianowicie w tym artykule, który zostaje skreślony, jest informacja o tym, że komendant główny Państwowej Straży Pożarnej przekazuje 50% środków na straże ochotnicze, 50% – na państwowe, natomiast w tym wprowadzanym jest informacja o tym, że komendant główny straży pożarnej… No, tutaj jest już koniunkcja – komendant główny Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczej – ale też jest podział po 50%. To jakie jest ratio legis tej zmiany? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#GustawMarekBrzezin">Jest tak, jak… Pewnie będzie tu uzupełnienie posła wnioskodawcy. Mówiąc wprost, takim otwartym tekstem, chodzi o to, że do zmiany ustawy przed rokiem 2017… W roku 2017 Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych został całkowicie wyeliminowany, jeżeli chodzi o podział tych środków dla ochotników, i dysponentem środków był komendant główny poprzez komendantów wojewódzkich. A idea ochotniczych straży pożarnych ma charakter właśnie idei samorządowej, idei niezależności. Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych jako dysponent będzie rozdzielał środki według potrzeb w terenie, na podstawie wnoszonych wniosków i opinii, opiniowania poprzez oddziały zarządów powiatowych, gminnych, wojewódzkich, jak również w uzgodnieniu z Państwową Strażą Pożarną, bo chodzi o cały system bezpieczeństwa. Tak że to jest krok ku udemokratycznieniu tych środków, a nie ich centralizacji w ministerstwie. Bo dotąd praktycznie tylko komendant główny Państwowej Straży Pożarnej nimi dysponował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Senator Gustaw Marek Brzezin: Nie wiem, czy… Może poseł wnioskodawca…)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MaciejŻywno">To zaraz, Panie Senatorze. Najpierw pytania do pana.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Senator Gustaw Marek Brzezin: A, przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#MaciejŻywno">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#komentarz">(Senator Gustaw Marek Brzezin: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Czy upoważnieni przedstawiciele wnioskodawców…</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#MaciejŻywno">Jak rozumiem, pan poseł Zbigniew Sosnowski pragnie zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#ZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#ZbigniewSosnowski">Pan senator sprawozdawca dokładnie określił cele tej ustawy. Odpowiedź na pytanie pana senatora była prawidłowa. Rzeczywiście chodzi o to, aby to uspołecznić, aby przywrócić strażakom godność, którą troszeczkę naruszyliśmy w roku 2017. Pamiętajmy o tym, że strażacy biorą udział w 50% akcji ratowniczo-gaśniczych. Myślę, że przywrócenie finansowania ochotniczych straży pożarnych poprzez zarząd główny jest przywróceniem samorządności. Przywracamy godność strażakom ochotnikom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do posła wnioskodawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie pana ministra Wiesława Szczepańskiego oraz zastępcę komendanta głównego, brygadiera Pawła Frysztaka.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#MaciejŻywno">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Wiesław Szczepański: Mogę?)</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#MaciejŻywno">Oczywiście, Panie Ministrze. Zapraszamy tutaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WiesławSzczepański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WiesławSzczepański">Chciałbym powiedzieć, że ministerstwo spraw wewnętrznych popiera tę ustawę. Przywraca ona stan prawny z roku 2017, kiedy te środki były dzielone w ten sposób, że 50% trafiało do Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, a 50% trafiało do ministerstwa spraw wewnętrznych, do Komendy Głównej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WiesławSzczepański">Otóż ten zapis, o który pan pytał, Panie Senatorze, polega na tym, że… Poprzednio ten mechanizm był następujący: 10% środków ubezpieczeniowych trafiało bezpośrednio na konto komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, który potem podpisywał umowy z komendantami wojewódzkimi bądź z OSP. Chciałbym powiedzieć, że te środki były wydawane przede wszystkim na zakup pojazdów, zakup sprzętu, modernizację i rozbudowę obiektów. No, w poszczególnych latach te pieniądze były w dyspozycji komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. W tej chwili przywracamy zapis, który mówił, że środki ubezpieczeniowe będą przekazywane w 50% na konto Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, a w 50% – na konto Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#WiesławSzczepański">Żeby mieć jeszcze jeden wentyl bezpieczeństwa, zdecydowaliśmy, że Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych będzie musiał raz do roku, do 30 czerwca, składać przed Sejmem informację o wykorzystaniu tych środków. Chodzi o to, abyśmy wiedzieli, na co te pieniądze idą. I to jest naturalna sytuacja. Potrzebna jest kontrola parlamentu nad środkami, które trafiają do stowarzyszenia, jakim jest Związek Ochotniczych Straży Pożarnych. Wydaje nam się, że dysponowanie 50% środków przez ochotnicze straże pożarne, które wiedzą najlepiej, gdzie te środki powinny trafić, jest właściwe. To jest, można powiedzieć, nie tylko przywrócenie tego, co było poprzednio, ale i danie możliwości nieupolitycznionego rozdzielania tych środków. Przypomnę, że w poprzedniej kadencji mieliśmy taką sytuację, że te środki były dziwnym trafem zwiększane wtedy, kiedy były wybory, a kiedy nie było wyborów, te środki po prostu były pomniejszane. Uważamy, że 50% w gestii zarządu głównego jest rozwiązaniem lepszym niż to dotychczasowe, dlatego przywracamy stan prawny z roku 2017.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#MaciejŻywno">Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#MaciejŻywno">Czy zaproszeni goście pragną jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#MaciejŻywno">Dziękuję uprzejmie. Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#MaciejŻywno">Nie ma zgłoszeń do dyskusji. A zatem lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głos w dyskusji złożyli do protokołu panie i panowie senatorowie: Brejza Ryszard, Dzikowski Waldy, Gorgoń-Komor Agnieszka, Gromek Janusz, Komarnicki Władysław, Małecka-Libera Beata, Mamątow Robert, Pęcherz Janusz, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#MaciejŻywno">Czy strona rządowa chce na koniec…</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Wiesław Szczepański: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#MaciejŻywno">Pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Sosnowski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#MaciejŻywno">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-40.15" who="#MaciejŻywno">Zatem informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-40.16" who="#MaciejŻywno">Bardzo dobrze nam poszło. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.17" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis.</u>
          <u xml:id="u-40.18" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy jest w druku nr 176, a sprawozdanie komisji – w druku nr 176 A.</u>
          <u xml:id="u-40.19" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Wiesława Dobkowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.</u>
          <u xml:id="u-40.20" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WiesławDobkowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WiesławDobkowski">W dniu wczorajszym odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, na którym rozpatrzono ustawę o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WiesławDobkowski">Ta ustawa ma na celu dostosowanie przepisów niektórych ustaw do zmian wynikających z wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. 2 rozporządzeń Unii Europejskiej. Pierwsze to rozporządzenie Komisji (UE) 2023/2831 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis… I tu jest wskazany odpowiedni numer dziennika urzędowego. Drugie rozporządzenie to rozporządzenie Komisji (UE) 2023/2832 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym… I tu też jest wskazany odpowiedni numer dziennika urzędowego z 15 grudnia 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#WiesławDobkowski">Do dnia 31 grudnia 2023 r. obowiązywały rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis oraz rozporządzenie Komisji (UE) nr 360/2012 z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#WiesławDobkowski">W związku z wejściem w życie nowych rozporządzeń zmianie uległ w szczególności sposób obliczania 3-letniego okresu przy sumowaniu limitu pomocy de minimis z roku bieżącego oraz 2 poprzednich lat podatkowych. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi zasadami okres 3 lat należy oceniać w sposób ciągły. Dla każdego przypadku przyznawania nowej pomocy de minimis należy uwzględnić całkowitą kwotę pomocy de minimis przyznaną w ciągu minionych 3 lat. Ponadto maksymalna wartość pomocy de minimis, z jakiej może skorzystać przedsiębiorca we wskazanym wyżej okresie, została zwiększona odpowiednio z 200 tysięcy euro do 300 tysięcy euro oraz z 500 tysięcy euro do 750 tysięcy euro. Ponadto zwiększono limit pomocy de minimis w sektorze drogowego transportu towarów – ze 100 tysięcy euro do 300 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#WiesławDobkowski">Wprowadzone zmiany dotyczą również dopuszczenia udzielania pomocy de minimis w sektorach, które były dotychczas wykluczone z takiej możliwości. W szczególności umożliwiono korzystanie z pomocy de minimis w celu nabycia pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego towarów, a także przyznano możliwość ubiegania się o pomoc przedsiębiorcom działającym w sektorze węglowym, znajdującym się w trudnej sytuacji, prowadzącym działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarów lub w sektorze przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#WiesławDobkowski">Zmiany wprowadzone opiniowaną ustawą sprowadzają się do korekty odesłań do nieobowiązujących rozporządzeń unijnych oraz doprecyzowania przepisów w celu zapewnienia ich zgodności z regulacjami unijnymi. Nowelizacji podlegają następujące akty prawne… Tych aktów w sumie jest 24, jak wynika z tego, co pan minister, przedstawiciel rządu, przedstawił, ja może tylko niektóre wskażę. To ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, ustawa z dnia 20 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, ustawa o podatkach i opłatach lokalnych, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawa o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym, ustawa o zatrudnieniu socjalnym, ustawa o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, ustawa o spółdzielniach socjalnych, ustawa o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, ustawa o bateriach i akumulatorach, ustawa o wspieraniu przedsiębiorstw dotkniętych skutkami powodzi z 2010 r., ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy, ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności do tych gruntów, ustawa o spółdzielniach rolników, ustawa o Fundacji Platforma Przemysłu Przyszłości, ustawa o ekonomii społecznej, ustawa o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych, ustawa o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. oraz 2024 r. w związku z sytuacją na rynku gazu.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#WiesławDobkowski">W art. 25 przesądzono, że do spraw dotyczących udzielania pomocy de minimis wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 lipca 2024 r. znajdą zastosowanie przepisy w nowym brzmieniu. W myśl art. 26 zmieniony przepis art. 21 ust. 15b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdzie zastosowanie do przychodów, dochodów, uzyskanych od dnia 1 stycznia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#WiesławDobkowski">Ustaw, które będą zmienione, jest w sumie 24. Ja przedstawiłem kilkanaście z nich.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#WiesławDobkowski">Ustawa ma charakter techniczny. Ona po prostu porządkuje przepisy, powoduje ich uspójnienie. Ustawa ma pozytywny skutek dla przedsiębiorców i wprowadza korzystniejszy sposób liczenia.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#WiesławDobkowski">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności były pewne pytania ze strony pana przewodniczącego Pawlaka oraz ode mnie. Okazuje się, że ta ustawa jest, powiedzmy, neutralna w odniesieniu do budżetu państwa. Ona porządkuje akt prawny i dostosowuje go do przepisów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#WiesławDobkowski">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności proszę o przyjęcie przez Wysoki Senat ustawy bez poprawek. Wszyscy głosowali za przyjęciem jej bez poprawek. Komisja wnosi o takie samo głosowanie na sesji plenarnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Senator Wiesław Dobkowski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MaciejŻywno">Zanim przejdziemy dalej, powiem informacyjnie, że zostałem poproszony o ogłoszenie 15 minut przerwy po zakończeniu tego punktu. W piątej minucie od ogłoszenia przerwy rozpocznie się spotkanie Konwentu Seniorów u pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#MaciejŻywno">Przechodzimy dalej.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#MaciejŻywno">Witam na naszym posiedzeniu prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, pana Tomasza Chróstnego, który został upoważniony do prezentowania stanowiska rządu.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#MaciejŻywno">Czy zechce pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#MaciejŻywno">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TomaszChróstny">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#TomaszChróstny">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#TomaszChróstny">Bardzo dziękuję za wczorajsze prace w trakcie posiedzenia komisji senackiej.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#TomaszChróstny">Tak jak był uprzejmy wskazać pan senator sprawozdawca, są to przede wszystkim przepisy implementujące 2 istotne rozporządzenia Komisji Europejskiej i Rady. Wykorzystaliśmy jednak okazję dialogu we współpracy m.in. z Ministerstwem Finansów do tego, żeby po ostatnich latach wzmożonego finansowania, wsparcia przedsiębiorców, wsparcia rynku w ramach mechanizmu pomocy publicznej, uporządkować przepisy już obowiązujące. I stąd m.in. główny cel projektowanej ustawy, tj. uporządkowanie przepisów w kilkudziesięciu ustawach, po to, aby w przyszłości wszelkie mechanizmy udzielania pomocy w ramach pomocy publicznej mogły działać dużo sprawniej i dużo efektywniej. Dlatego traktujemy je jako przepisy, które będą miały pozytywny wpływ na rynek, pozytywny wpływ w odniesieniu do przedsiębiorców i które umożliwią dużo sprawniejszą transmisję tego wsparcia bezpośrednio na rynek.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#TomaszChróstny">Podczas pracy komisji sejmowej mieliśmy zgłoszone praktycznie tylko 3 poprawki, z czego dwie dotyczyły zmian o charakterze legislacyjnym. Prace komisji senackiej też przebiegły bardzo sprawnie. Dlatego liczymy – i chciałbym uprzejmie o to prosić – na przyjęcie projektowanych przepisów. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pana prezesa? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, pan senator Adam Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AdamSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#AdamSzejnfeld">Tak jak było mówione, jest to ustawa, która implementuje przepisy Unii Europejskiej. Można oczywiście mówić o niej jako o ustawie technicznej – używamy takich pojęć – aczkolwiek ma ona dużą wagę. Dla dobrze rozwijającej się gospodarki nie ma nic ważniejszego na wolnym rynku – pan prezes wie to najlepiej, chociażby z uwagi na piastowane stanowisko – niż uczciwa konkurencja. Ta konkurencja musi być oparta na zasadach równych dla wszystkich, a te równe zasady są w jakiś sposób zakłócane wtedy, kiedy państwo finansowo albo w inny sposób, np. jakimiś przywilejami, wspiera jednych przedsiębiorców, a innych przedsiębiorców wspiera mniej lub wcale ich nie wspiera. Dlatego, mimo że to jest ustawa oczywista, jasna, potrzebna, a z drugiej strony techniczna i konieczna, chciałem zabrać głos i zaznaczyć tę kwestię, dziękując także za jej przyjęcie. Niewątpliwie dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych małych i średnich, podniesienie limitu pomocy do 300 i 750 tysięcy euro oraz włączenie tu także tych wydatków, które do tej pory nie były kwalifikowane, jest bardzo ważne. Równie ważna, i chcę to zaznaczyć, jest także zmiana sposobu obliczania 3-letniego okresu w odniesieniu do sumowania kwot pomocy. Tak że to są bardzo ważne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#AdamSzejnfeld">Dziękuję za tę ustawę. Na pewno będziemy głosować za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MaciejŻywno">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MaciejŻywno">Głos w dyskusji złożyli do protokołu panie i panowie senatorowie: Brejza Ryszard, Gromek Janusz, Komarnicki Władysław, Małecka-Libera Beata, Pęcherz Janusz, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MaciejŻywno">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Prezesie.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MaciejŻywno">Proszę państwa, ogłaszam 16 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#MaciejŻywno">Przypominam: 5 minut po przerwie odbędzie się spotkanie Konwentu Seniorów u pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 49 do godziny 13 minut 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MaciejŻywno">Wysoka Izbo, zakończyliśmy przerwę.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#MaciejŻywno">Wysoki Senacie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkty: ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – i rozpatrzenie go jako punktu dziesiątego porządku obrad; ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym – i rozpatrzenie go jako punktu jedenastego porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#MaciejŻywno">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#MaciejŻywno">Brak sprzeciwu. Wobec wyników głosowania… Stwierdzam, że Senat przyjął propozycję.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 175, a sprawozdanie komisji – w druku nr 175 A.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#MaciejŻywno">Proszę o zabranie głosu senatora Jana Filipa Libickiego i przedstawienie sprawozdania Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JanFilipLibicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#JanFilipLibicki">Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#JanFilipLibicki">Wczoraj obradowała senacka Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, która zajmowała się ustawą o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia – to są druki sejmowe nr 607 i 709, druki senackie nr 175 i 175 A. Ministerstwo rodziny reprezentował pan minister Sebastian Gajewski.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#JanFilipLibicki">Parę słów o tym, dlaczego zrodziła się ta ustawa. Myślę, że najpierw trzeba powiedzieć o pewnej zaskakującej dla mnie, i nie tylko dla mnie, jeśli chodzi o członków komisji, informacji prawnej. Otóż okazuje się, że w tej sprawie podstawą prawną był, nazwijmy to tak, akt prawa wewnętrznego czy nawet, moglibyśmy powiedzieć, powielaczowego. Mianowicie w roku 1972 premier Piotr Jaroszewicz zlecił Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych wypłacanie specjalnego świadczenia honorowego tym obywatelom, którzy ukończyli setny rok życia. I tak ta sytuacja bez zakotwiczenia ustawowego, bez ustawowych przepisów trwała aż do tego momentu. Zwykle jest tak, i pan minister o tym mówił, że każdy kolejny minister w ramach jednej z pierwszych czynności, że tak powiem, zwraca się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z prośbą o to, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych dalej takie świadczenie wypłacał, zaznaczając jednocześnie, że to jest tylko prośba i nie ma ona żadnej podstawy prawnej. Ministerstwo uznało, że pora wreszcie tę sytuację ustawowo uporządkować. Jest rzeczywiście zadziwiające, że przez tyle lat taka sytuacja nie miała miejsca.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#JanFilipLibicki">Jakie główne cele przyświecają tej ustawie? Pierwszy cel jest właśnie taki, żeby to uporządkować czy wypełnić tę próżnię prawną, w której się znaleźliśmy i w której przez lata funkcjonowaliśmy. Cel drugi jest następujący. Ponieważ to świadczenie jest w wysokości tzw. kwoty bazowej… Ta kwota bazowa przez lata, co zrozumiałe, była różnej wysokości, a ponieważ nie było tego zakotwiczenia ustawowego, to ona nie była rewaloryzowana. Skutek jest taki, że jeśli dzisiaj ktoś ukończy 100 lat, to otrzymuje ten dodatek w wysokości 6 tysięcy 246 zł, a jeśli ktoś jest w takiej sytuacji, jak pani, która jest najstarszą żyjącą obywatelką Polski, ma 113 lat, to otrzymuje ten dodatek w tej wysokości, która 13 lat temu był kwotą bazową, czyli 2 tysięcy 700 zł. Czyli drugi cel po uporządkowaniu tej próżni prawnej to jest doprowadzenie do sytuacji, w której wszystkie osoby, które ukończą setny rok życia, będą otrzymywały to świadczenie w podobnej wysokości. I wreszcie kwestia trzecia, a mianowicie taka, że ponieważ to świadczenie wypłacano właśnie na podstawie takiego listu i polecenia jeszcze premiera Jaroszewicza, potem premiera Jaruzelskiego, to tak naprawdę otrzymują je wyłącznie ci stulatkowie, którzy pobierają świadczenie z ZUS bądź z KRUS, a jeśli ktoś jest np. emerytowanym żołnierzem, policjantem bądź sędzią, a więc pobiera świadczenie emerytalne z innej instytucji niż ZUS i KRUS, to po prostu takiego świadczenia nie otrzymuje. Skutek jest taki, że na ok. 6 tysięcy stulatków, których dzisiaj mamy, takie świadczenie otrzymuje mniej więcej połowa tych osób, a druga połowa takiego świadczenia nie otrzymuje. Tak że chodzi o naprawę, o zrównanie tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#JanFilipLibicki">Jeśli chodzi o same zapisy ustawy, to jest tu także zapis mówiący o tym, że świadczenie to będzie wypłacane – to jest taka główna zasada – obywatelom polskim, którzy po szesnastym roku życia przynajmniej przez 10 lat centrum swojej aktywności życiowej mieli na terenie Polski.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#JanFilipLibicki">Mogę też powiedzieć, że ta ustawa nie wzbudziła żadnych kontrowersji, jeżeli chodzi o członków komisji. Został złożony wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek i ten wniosek został przyjęty przez senatorów jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#JanFilipLibicki">Biuro Legislacyjne zgłosiło kilka uwag, ale w dyskusji między ministerstwem a Biurem Legislacyjnym osiągnięto pewien kompromis, tj. uznano, że są to poprawki na tyle technicznolegislacyjne, że przy okazji jakiejś nowelizacji mogą zostać uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#JanFilipLibicki">Jeśli chodzi o dyskusję na posiedzeniu, to głos zabrała trójka senatorów. Pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor pytała o to, dlaczego nie wszyscy korzystają z tego świadczenia. Czasem to jest po prostu brak wiedzy, że komuś takie świadczenie mogłoby się należeć. Pan minister wskazał, iż już zwrócił się do wszystkich instytucji, które na bazie tej ustawy będą wypłacały takie świadczenie, o to, aby opracowano system wspólnego informowania o tym, że osoby, które kończą 100 lat, mają prawo do takiego świadczenia. Następnie było pytanie, skąd jest czerpana wiedza o liczbie stulatków w Polsce. Źródłem tych danych dla ministerstwa były dane Głównego Urzędu Statystycznego. Z takich może ciekawostek powiem państwu, że osób, które ukończyły 100 lat, jest dzisiaj 6 tysięcy, jak już mówiłem, w roku 2030 będzie ich 12 tysięcy, w 2040 r. będzie ich 20 tysięcy, w 2050 r. będzie ich 43 tysiące, a w roku 2060 – według prognoz GUS – to będzie już 60 tysięcy osób. Ja w tej dyskusji pozwoliłem sobie wyrazić zdziwienie, że przez te lata istniał pewien anarchizm prawny, jeśli chodzi o uregulowanie tej sprawy. I tu z panem ministrem znaleźliśmy pewien wspólny punkt, bo obaj się dziwiliśmy tej anarchii prawnej, która tutaj miała miejsce. Kolejnym głosem w dyskusji, już ostatnim, był głos pani przewodniczącej Jolanty Piotrowskiej, która pytała, jak wielu przyszłych świadczeniobiorców mieszka za granicą. Na dziś, tzn. na moment obrad komisji ministerstwo takiej wiedzy nie posiadało. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Senator Jan Filip Libicki: Bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#MaciejŻywno">Przyznam szczerze, że GUS jest niczym wróżbita, skoro taką długowieczność przewiduje w tak dużej perspektywie czasowej. No, to naprawdę dobra zapowiedź.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie pana ministra Sebastiana Gajewskiego, którego zapraszam do zabrania głosu w imieniu rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#SebastianGajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#SebastianGajewski">W imieniu rządu mam przyjemność przedstawić ustawę o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#SebastianGajewski">Świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia jest obecne w polskiej praktyce zabezpieczenia społecznego, jak słusznie zwrócił uwagę pan senator sprawozdawca, już od 1972 r. Wówczas świadczenie to pojawiło się ze względu na polecenie, które zostało wydane przez ówczesnego premiera Piotra Jaroszewicza prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To pismo określało zasadę przyznawania tego świadczenia oraz jego wysokość. Następnie było kilkakrotnie modyfikowane, m.in. w 1985 r., przez ówczesnego premiera Wojciecha Jaruzelskiego, a potem przez kolejnych ministrów właściwych do spraw zabezpieczenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#SebastianGajewski">Dzisiaj jedyną podstawą wypłaty tego świadczenia jest pismo – kierowane przez każdego z ministrów właściwych do spraw zabezpieczenia społecznego w pierwszym dniu pracy do prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – w którym minister wyraża zgodę na wypłatę takiego świadczenia, na kontynuowanie praktyki przyznawania i wypłaty tego świadczenia osobom, które ukończyły 100 lat życia. Świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia dzisiaj nie ma żadnej podstawy prawnej w akcie prawa powszechnie obowiązującego. Nie ma takiej podstawy w ustawie, nie ma takiej podstawy w rozporządzeniu. Oznacza to, że nie ma regulacji materialnoprawnej dotyczącej tego świadczenia honorowego, a zatem zasad jego przyznawania i zasad jego realizowania. Nie ma również regulacji procesowej. Nie mają tu zastosowania przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, również żadna ustawa ani żadne rozporządzenie nie wskazują, jak należy prowadzić postępowanie w sprawie przyznania takiego świadczenia. Kwestie te są regulowane wyłącznie aktami prawa wewnętrznego, które są przyjmowane przez prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, bo oni takie świadczenia przyznają i wypłacają. Wreszcie z tego powodu, że brakuje podstawy prawnej w przepisie prawa powszechnie obowiązującego, osoba, która potencjalnie ubiega się o takie świadczenie i z jakichś powodów go nie otrzyma, nie może dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Powoduje to, że po stronie potencjalnych świadczeniobiorców i ich rodzin, ale także wykonawców zabezpieczenia społecznego, którzy to świadczenie realizują, powstaje stan swoistej niepewności prawnej. Nie ma przepisów, które mówią, jak takie świadczenie należy przyznawać, w jakim trybie, czy można się od rozstrzygnięcia w tej sprawie odwołać, czy można skierować sprawę na drogę sądową.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#SebastianGajewski">Dzisiaj formą przyznania świadczenia jest list gratulacyjny. O ile jest to piękna i adekwatna forma do momentu życia, jakim jest ukończenie 100 lat życia, o tyle nie do końca jest to forma adekwatna w tej rzeczywistości prawnej, w której się znajdujemy. Wątpliwości, które przedstawiam, mają też praktyczne znaczenie. Już w przeszłości niektórzy wykonawcy zabezpieczenia społecznego podnosili wątpliwości co do braku podstawy wypłacania tego świadczenia, a nawet były notowane przypadki, kiedy taki wykonawca odmówił dalszego wypłacania świadczenia z powodu braku podstawy w akcie prawa powszechnie obowiązującego. Ten stan rzeczy przekłada się na niezgodność praktyki przyznawania świadczenia honorowego z konstytucją. O ile jest to praktyka uzasadniona względami społecznymi oraz tradycją, o tyle nie znajduje większego uzasadnienia w przestrzeni wyznaczonej przez obowiązujące przepisy konstytucji. Trzeba bowiem pamiętać, że zgodnie z konstytucją akty prawa wewnętrznego mogą regulować wyłącznie uprawnienia i obowiązki jednostek organizacyjnie podporządkowanych organom, które te akty wydają, a jako żywo stulatkowie nie są jednostkami organizacyjnie podporządkowanymi prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego czy właściwemu ministrowi. Akty prawa wewnętrznego – a do takich właśnie należy zaliczyć owe pisma, zarządzenia, okólniki – nie mogą również zgodnie z konstytucją stanowić podstawy prawnej do wydania decyzji wobec obywatela, a przecież wysłanie listu gratulacyjnego i przyznanie tego świadczenia odbywa się obecnie na podstawie aktów prawa wewnętrznego. Z tego powodu postanowiliśmy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skończyć z tym reliktem prawa powielaczowego z poprzedniej epoki i dać podstawę prawną do przyznawania tego pięknego świadczenia – pięknego, bo honorującego wyjątkowy moment w życiu, który przeżyć ma okazję tylko niewielka część naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#SebastianGajewski">Jednak dostosowanie regulacji dotyczącej świadczenia honorowego do wymogów płynących z konstytucji nie było jedynym celem, który nam przyświecał. Zasadniczym celem, który postawiliśmy sobie, przygotowując tę ustawę, było zagwarantowanie prawa do świadczenia honorowego w ustawie i uniezależnienie go od uznania politycznego kolejnych ministrów i szefów – wykonawców zabezpieczenia społecznego. Dzisiaj, kiedy stulatków mamy jeszcze niewielu – jest to ok. 6 tysięcy osób – wypłacanie tego świadczenia nie stanowi istotnego wyzwania, ale zawsze istnieje ryzyko, w tym wypadku takie, z którego trochę powinniśmy się cieszyć, tzn. w przyszłości będzie znacznie więcej stulatków. Jak mówił pan senator sprawozdawca, w świetle danych Głównego Urzędu Statystycznego chociażby w 2030 r. będzie to już 12 tysięcy osób, a w 2040 r. – 21 tysięcy osób, i wtedy może pojawić się pokusa, aby na stulatkach oszczędzać. A jeśli zagwarantujemy świadczenie honorowe i prawo do niego w ustawie, to w ten sposób zagwarantujemy stulatkom, że również w przyszłości, bez względu na to, co pomyśli pierwszego dnia pracy minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, świadczenie to będzie zagwarantowane.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#SebastianGajewski">I trzeci cel, niezwykle ważny, tj. wyeliminowanie niekorzystnych dla stulatków dotychczasowych rozwiązań dotyczących świadczenia honorowego. Pierwsza rzecz to kwestia waloryzacji. Dzisiaj świadczenie honorowe przyznawane jest w wysokości aktualnej kwoty bazowej. Kwota bazowa to przeciętne wynagrodzenie za pracę pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. To kwota, która dzisiaj wynosi 6 tysięcy 246 zł i 13 gr. Trzeba jednak pamiętać, że dzisiaj świadczenie to nie jest waloryzowane. Oznacza to, że w grupie stulatków, którzy pobierają świadczenie honorowe – a niekiedy świadczenie to jest pobierane kilkanaście lat, o czym świadczy przykład wspomniany przez senatora sprawozdawcę, pani, która ma 113 lat – tworzy się swoisty stary portfel, a zatem te osoby, które uzyskały prawo do świadczenia honorowego kilka czy kilkanaście lat temu, pobierają je stale w tej samej wysokości. W ustawie zagwarantowaliśmy to, że świadczenie honorowe będzie waloryzowane na takich samych zasadach, jakie dotyczą emerytur i rent, a zatem według wskaźnika odwołującego się do inflacji oraz do realnego wzrostu płac. Drugie zjawisko, które również jest niekorzystne dla stulatków, to kwestia związana z przyznawaniem tego świadczenia z urzędu i na wniosek. Dzisiaj świadczenie to jest przyznawane bez najmniejszego problemu tym osobom, które pobierają świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, nie powinno być także większych problemów w przypadku osób pobierających świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy i żołnierzy. Ale nam zależało na tym, żeby poszczególni wykonawcy zabezpieczenia społecznego wyłapywali jak największą liczbę stulatków. Stąd też zaproponowaliśmy w ustawie, w art. 2, bardzo szeroki katalog emerytur, rent oraz świadczeń podobnych, które uprawniają do tego, by z chwilą, w której polski obywatel kończy 100 lat życia, ten wykonawca, u którego on pobiera emeryturę i rentę – i nieważne, czy to jest ZUS, KRUS, Biuro Emerytalne Służby Więziennej, Zakład Emerytalno-Rentowy przy MSWiA czy Wojskowe Biuro Emerytalne albo sąd, z którego sędzia pobiera uposażenie w stanie spoczynku – od razu mu z urzędu takie świadczenie przyznawał. W ten sposób wyeliminujemy kłopot – przynajmniej częściowo, bo w całości jest to niemożliwe – związany z tym, że część stulatków, uprawniona przecież do tego świadczenia, nie pobiera go, bo oni sami albo ich rodziny nie wiedzą o tym, że muszą zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#SebastianGajewski">To 3 zasadnicze cele, które postawiliśmy przed tą regulacją.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#SebastianGajewski">Teraz chciałbym trochę powiedzieć o samej konstrukcji prawa do świadczenia honorowego, bo, tak jak powiedziałem, chcieliśmy w sposób kompleksowy i jednoznaczny uregulować je w ustawie. Otóż to prawo do świadczenia honorowego ma charakter obywatelski, przysługuje wyłącznie obywatelom polskim, nie przysługuje cudzoziemcom. Dlaczego? Dlatego, że to jest forma honorowania tych Polek i tych Polaków, którzy żyją najdłużej, którzy mogą się swoim doświadczeniem życiowym i historią swojego życia, przeżytego przynajmniej w części w Polsce, z nami podzielić. To są ci ludzie, z których z uwagi na ich wiek, doświadczenie, historię życia my jako Polki i Polacy jesteśmy dumni. Prawo do świadczenia honorowego będzie jednak zróżnicowane, będzie tu podział na 2 grupy. Pierwsza grupa to osoby, które w miesiącu poprzedzającym miesiąc ukończenia 100 lat życia mają prawo do emerytury, renty lub do świadczenia podobnego wymienionego w ustawie. Tym osobom wykonawca zabezpieczenia społecznego, od którego pobierają one emeryturę, rentę lub świadczenie podobne, wypłaci to świadczenie z urzędu, wyda decyzję administracyjną, a następnie będzie to świadczenie wypłacał razem z emeryturą lub rentą, lub świadczeniem podobnym. Czyli w każdym miesiącu w tym samym terminie razem z emeryturą stulatek otrzyma to świadczenie. Nie ma tutaj potrzeby składania żadnego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#SebastianGajewski">Druga grupa natomiast to osoby, które w miesiącu poprzedzającym miesiąc ukończenia 100 lat życia nie mają prawa do emerytury ani renty, ani podobnego świadczenia. Te osoby będą musiały złożyć wniosek. Prawdopodobnie będą to robić członkowie najbliższej rodziny, działający jako pełnomocnicy. I wtedy zostanie wydana decyzja przyznająca tym osobom takie świadczenie. Świadczenie to będzie wypłacał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Tu trzeba wskazać pewne ograniczenie. W przypadku tej grupy nie mówimy o każdym obywatelu polskim – bo Polek i Polaków żyje na świecie bardzo wielu, oni żyją nie tylko w Polsce – ale o takich osobach, które po ukończeniu szesnastego roku życia przez co najmniej 10 lat spełniały wymóg rezydencji, czyli przez co najmniej 10 lat miały w Polsce swój ośrodek interesów życiowych. Świadczenie to będą mogli otrzymywać zarówno ci stulatkowie, którzy są obywatelami polskimi i mieszkają w Polsce, jak i tacy, którzy mieszkają za granicą. W chwili przyznania tego świadczenia, wypłaty tego świadczenia nie trzeba mieszkać w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#SebastianGajewski">Istotna sprawa to oczywiście pieniądze. Każda ustawa dotycząca uprawnień z zakresu szeroko rozumianego zabezpieczenia społecznego wiąże się z kosztami. Wysokość tego świadczenia to 6 tysięcy 246 zł 13 gr. Świadczenie to będzie co roku waloryzowane. Koszty tego świadczenia będą pokrywane w całości z budżetu państwa, w związku z czym wydatki związane ze świadczeniem honorowym nie będą miały wpływu na kondycję Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytalno-Rentowego czy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Te pieniądze będą w całości pochodzić z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#SebastianGajewski">Jakie to są koszty? Wydatki związane ze świadczeniem honorowym w pierwszym roku jego obowiązywania szacujemy na 20 milionów zł. To więcej niż dzisiaj i więcej niż w kolejnych latach. Słuszne pytanie: dlaczego tak? Dlatego że chcemy tą ustawą odwrócić pewną niesprawiedliwość, znieść pewną nierówność, tj. od stycznia tego roku wyrównać wszystkim stulatkom świadczenie honorowe do kwoty co najmniej 6 tysięcy 246 zł, czyli do tej kwoty, w której w tej chwili jest ono przyznawane. Tak jak powiedziałem, są stulatkowie, którzy pobierają te świadczenia w kwocie 2 tysięcy 700 zł, 3 tysięcy zł. To są ci, którzy żyją najdłużej. Tę niesprawiedliwość chcemy odwrócić i stąd to wyrównanie. A wiadomo, że wyrównanie musi kosztować – stąd te 20 milionów zł. W kolejnych latach koszty tego świadczenia będą już niższe. Szacujemy, że w 2026 r. będzie to ok. 6,8 miliona zł. W kolejnych latach, w związku z planowanym wzrostem liczby stulatków oraz waloryzacjami, te koszty będą większe: w 2027 r. – 8,3 miliona, w 2028 – 15 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-50.12" who="#SebastianGajewski">Szanowni Państwo, przepisy ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia będą wykonywane nie tylko, tak jak to ma miejsce teraz, przez ZUS i KRUS, ale przez wszystkich wykonawców zabezpieczenia społecznego. My jesteśmy z nimi w kontakcie. Na pewno dołożymy wszelkich starań – o tym też wspominał pan senator sprawozdawca – żeby wiedza o tym świadczeniu stała się wiedzą powszechną, i to zarówno wśród stulatków i ich rodzin, jak i wśród organizacji, które zajmują się osobami starszymi. To bardzo ważne. Dzisiaj bardzo niewielu stulatków, jedynie 2%, pobiera to świadczenie na wniosek, czyli… Mowa tu o osobach, które nie mają swojej emerytury, nie mają renty. Wiemy, że takich osób jest więcej. Będziemy dążyć do tego, żeby jak największa grupa stulatków – mamy ich dzisiaj ok. 6 tysięcy – to świadczenie pobierała. Dzisiaj rzeczywiście pobiera je ok. 3 tysięcy osób z tej grupy. To właśnie chcemy zmienić, ale jest to już bardziej kwestia praktyki, działalności wykonawców zabezpieczenia społecznego i ministerstwa niż samej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-50.13" who="#SebastianGajewski">Oczywiście pozostaję do dyspozycji, jeśli chodzi o pytania, a na razie wnoszę o przyjęcie tej ustawy przez Wysoki Senat bez poprawek. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#MaciejŻywno">Pan senator Libicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JanFilipLibicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JanFilipLibicki">Panie Ministrze, oczywiście dla stulatków – i słusznie – najważniejsze jest to, że wyrównujemy pewne nierówności, które są, ale przyznam szczerze, że w czasie pracy nad tą ustawą zdumiało mnie co innego, zresztą to samo co i pana. Jak to jest możliwe, że instytucje publiczne od 1972 r. – no dobrze, powiedzmy, że od 1990 r. – dość regularnie wypłacają pewne świadczenie, opierając się na tym, że ktoś komuś w 1972 r. po prostu to nakazał? Kolejni włodarze to ciągle przedłużali. I moje pytanie jest takie: czy pan, robiąc tę kwerendę historyczną, natrafił na jakieś ślady tego, że przed państwa pracami ktoś próbował to uregulować w sposób cywilizowany, czy też nie i po prostu państwo jesteście pierwsi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SebastianGajewski">Pozwolę sobie od razu odpowiedzieć, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SebastianGajewski">Panie Senatorze, przeprowadziłem tę kwerendę i zgromadziłem te wszystkie pisma, poczynając od pisma pana premiera Jaroszewicza, przez pismo premiera Jaruzelskiego, a kończąc na pismach kolejnych ministrów, wiceministrów i prezesów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z informacji, które udało mi się zgromadzić, wynika, że kwestia braku podstawy prawnej do wypłacania tego świadczenia była podnoszona przez szefów, wykonawców zabezpieczenia społecznego. Z tych informacji, które mam, wynika, że jeśli chodzi o zaopatrzenie emerytalne żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych, to wykonawcy zabezpieczenia społecznego odmawiali wypłaty tego świadczenia z tego powodu, że nie widzieli podstawy prawnej w przepisie prawa, w związku z czym uzgodniono, że świadczenie będzie wypłacane w stosunku do tej grupy przez prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto mam wiedzę, że kilkanaście lat temu zwracał uwagę na tę kwestię również Zakład Ubezpieczeń Społecznych, kierując stosowne wystąpienie do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Tu jednak potwierdzono dalszą potrzebę wypłacania tego świadczenia i wskazano możliwe podstawy prawne, to znaczy wskazywano, że można to świadczenie traktować jako tzw. świadczenie w drodze wyjątku z art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu. Problem w tym, że w tym przepisie – już nie będę przytaczał go w szczegółach – jest bardzo wiele przesłanek przyznania tego świadczenia i większość stulatków tych przesłanek nie spełnia. Stąd prawdopodobnie pojawiła się ta praktyka potwierdzania przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w pierwszym dniu pracy potrzeby wypłaty tego świadczenia. I naprawdę dzieje się to w pierwszym dniu pracy. Takie pismo podpisywała pani minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, takie pismo podpisywała, mimo krótkiego czasu urzędowania, pani minister Dorota Bojemska. Ona również takie pismo musiała podpisać, żeby w tym krótkim czasie to świadczenie było wypłacane. No, może dobrze, że była taka praktyka, bo bardzo nas to z panią ministrą Agnieszką Dziemianowicz-Bąk zainteresowało i był to bodziec do tego, żeby tą sprawą się zająć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MaciejŻywno">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejKalata">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#AndrzejKalata">No, życzyłbym sobie i wszystkim tu obecnym, żebyśmy mogli to świadczenie pobierać w dobrym zdrowiu. To jest ustawa, która chyba żadnej kontrowersji nie wzbudza, ale mnie interesuje sposób wyliczenia… Czy ZUS zatrudnia jasnowidzów, czy to wynika z jakiegoś algorytmu? Skąd wiemy, że taka liczba stulatków będzie w Polsce w kolejnych latach? Jaka jest metodologia liczenia tego, tej liczby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SebastianGajewski">Panie Senatorze, dziękuję za to pytanie. Prognozowane liczby stulatków w kolejnych latach, prognozowany wzrost liczby stulatków w Polsce nie pochodzi z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Opieraliśmy swoje kalkulacje, także to, co przybliżałem, na danych przedstawianych przez Główny Urząd Statystyczny. Nie jestem w stanie wskazać, omówić metodologii, którą w tym zakresie Główny Urząd Statystyczny się posługuje, ale ufamy GUS. Są to informacje bardzo pozytywne, takie życzliwe dla nas wszystkich, bo przecież ci stulatkowie z 2040, 2060 czy 2070 r. to w części mogą być osoby, które znajdują się na tej sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo. I takiej żywotności wszystkim życzę.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MaciejŻywno">Pani senator Górska. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AnnaGórska">Szanowny Panie Ministrze, bardzo dziękuję za jak zawsze rzeczowe, merytoryczne wprowadzenie nas do problematyki ustawy.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#AnnaGórska">Mam pytanie. Różnymi torami ścieżki życia przebiegają i zdarzało się, że ktoś musiał wyjechać z Polski, a nadal jest obywatelem polskim. Mam pytanie do pana ministra: czy osoby przebywające za granicą są uwzględniane jako beneficjenci tego świadczenia? A jeżeli tak, to w jaki sposób będzie ono wypłacane takim osobom? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SebastianGajewski">Bardzo dziękuję za to pytanie, Pani Senator, bo ono odnosi się do bardzo ważnej kwestii. Warto przypomnieć, że bardzo duża jest liczba Polaków mieszkających za granicą. Polska historia, w szczególności w XX w., powodowała, że wielu z naszych obywateli wyjeżdżało za granicę. Oni tam osiedli i tam żyją. Część z nich pobiera świadczenia emerytalno-rentowe z Polski, a część nie, ale wszyscy oni są uprawnieni do tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#SebastianGajewski">Jeśli chodzi o obywateli polskich mieszkających za granicą, to musimy wyodrębnić tu zasadniczo 2 sytuacje. Pierwsza sytuacja jest taka, że ktoś mieszka za granicą i jest uprawniony do świadczenia emerytalno-rentowego z kraju, np. emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W takim przypadku świadczenie honorowe będzie wypłacane razem z tą emeryturą, np. z emeryturą z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w tym samym terminie, jednym przelewem. Sytuacja Polaków mieszkających za granicą i tam pobierających emerytury lub renty i inne świadczenia z tytułu starości jest jednak zróżnicowana ze względu na to, czy mieszkają oni w Unii Europejskiej, w Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w krajach, z którymi Polska ma umowy dwustronne w dziedzinie zabezpieczenia społecznego… Takich krajów jest kilkanaście, są to chociażby Stany Zjednoczone, ale nie tylko, jest to także wiele innych krajów położonych w różnych częściach świata, jak choćby Australia czy Korea. I jeśli ktoś mieszka w kraju członkowskim Unii Europejskiej czy Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w kraju, z którym Polska ma zawartą taką umowę, i pobiera świadczenie, emeryturę czy rentę, to wtedy świadczenie honorowe zostanie mu wypłacone razem z emeryturą na rachunek bankowy w tym kraju. A jeśli dana osoba jest uprawniona do emerytury lub renty w Polsce, a mieszka w kraju, który nie jest objęty koordynacją systemu zabezpieczenia społecznego w ramach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz koordynacją wynikającą z umów dwustronnych, to obowiązuje zasada wypłaty świadczenia w kraju, więc zarówno emerytura tej osoby, jak i renta czy jakiekolwiek inne świadczenie, w tym świadczenie honorowe, nie są wypłacane za granicą, są wypłacane w kraju. Wystarczy, że taka osoba założy rachunek bankowy w Polsce i to będzie wpłacane na ten rachunek bankowy.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#SebastianGajewski">Druga grupa to osoby, które nie mają żadnego świadczenia emerytalnego z Polski, nie pobierają emerytury czy renty ani podobnego świadczenia. I tutaj rozróżnienie jest trochę podobne. Bo jeśli ktoś mieszka w kraju, który nie jest w Unii Europejskiej, nie jest w Europejskim Obszarze Gospodarczym, a Polska nie ma z nim umowy dwustronnej, to nie wypłacamy takich świadczeń za granicą, więc świadczenie honorowe zostanie wypłacone w Polsce, a ta osoba np. założy tutaj rachunek bankowy. Ale, co istotne, mimo że świadczenie honorowe nie jest świadczeniem koordynowanym, nie podlega koordynacji ani unijnej, ani bilateralnej – nie przewidują tego ani przepisy prawa Unii Europejskiej, ani umowy dwustronne w dziedzinie zabezpieczenia społecznego – to zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, do której odsyła w tym zakresie ustawa o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia, na wniosek osoby, która jest beneficjentem świadczenia honorowego, będziemy mogli wypłacić to świadczenie w kraju, w którym ona żyje, byleby to było państwo Unii Europejskiej czy Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwo, z którym Polska ma zawartą umowę dwustronną. Art. 132 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach, który obowiązuje od kilku lat, daje taką możliwość w odniesieniu do emerytur i rent, a ustawa o świadczeniu honorowym odsyła w zakresie nieuregulowanym do tej ustawy, w związku z czym będzie taka możliwość i absolutna większość Polek i Polaków mieszkających za granicą będzie mogła otrzymywać te świadczenia na swoje rachunki bankowe właśnie w tych krajach, w których mieszkają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MaciejŻywno">Pan senator Brejza zadaje pytanie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#RyszardBrejza">Cieszę się bardzo, że kończymy z uznaniowością na rzecz powszechności w przyznawaniu tego typu świadczeń, jednocześnie czyszcząc ten niedoskonały system prawny jeszcze z lat PRL-owskich, chyba jeden z ostatnich obszarów, jakie pozostały w Polsce niepodległej. Z uwagi na poprzednie miejsce pracy uczestniczyłem, Panie Ministrze, w ponad 100 takich uroczystościach. Zawsze przychodziła tam ze mną pani kierownik z ZUS z kopertą. I widziałem zadowolenie i szczęście w oczach tych osób, przeważnie pań, bo to głównie panie dożywają tego szacownego wieku. I to jest krok bardzo dobry, w bardzo dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#RyszardBrejza">Mam jednak następujące pytanie: czy w trakcie debaty, która toczyła się na ten temat, podczas zasięgania opinii były zgłaszane przez samorządowców jakieś uwagi co do zmiany ustaw, które ich obowiązują i nie dają w tej chwili możliwości wypłacenia chociażby jednokrotnego świadczenia pieniężnego również dla stulatków, czy też nie było takich uwag?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MaciejŻywno">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SebastianGajewski">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#SebastianGajewski">W procesie konsultacji, opiniowania tego projektu jednostki samorządu terytorialnego oraz Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego nie brały udziału, dlatego że nie dotyczy to zakresu działania jednostek samorządu terytorialnego. Takie uwagi nie były w związku z tym zgłaszane. Ale jeśli chodzi o możliwość wypłacania jednorazowego świadczenia pieniężnego, które np. gmina czy powiat mogłyby przyznawać, to rzeczywiście – tu w pełni się z panem zgadzam – potrzebna byłaby konkretna i wyraźna podstawa prawna upoważniająca, np. radę gminy czy radę powiatu, do przyjęcia aktu prawa miejscowego, który przewidywałby przyznanie takiego świadczenia. W mojej ocenie tego rodzaju rozwiązanie powinno znaleźć się w ustawach samorządowych, czy to w ustawie o samorządzie gminnym, czy w ustawie o samorządzie powiatowym – a są to akty normatywne spoza zakresu właściwości ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Niemniej jednak wydaje mi się, że pomysł pana senatora… Bo rozumiem, że chodziłoby o to, żeby to gmina mogła takie świadczenie jednorazowe – czy to pieniężne, czy może jakiś zespół świadczeń rzeczowych dla stulatków, bo wiemy, że takie osoby mają już szczególne potrzeby opiekuńcze – ustanowić. Wydaje mi się, że byłby to bardzo dobry pomysł. I może pojawi się przestrzeń do tego, żebyśmy wspólnie porozmawiali o tym z ministrem spraw wewnętrznych i administracji, bo pomysł wydaje mi się bardzo ciekawy i zasługujący na przemyślenie.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Brejza: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MaciejŻywno">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#MaciejŻywno">Informuję, że nikt nie zgłosił się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że głos w dyskusji do protokołu złożyli panowie senatorowie: Fedorowicz Grzegorz, Gromek Janusz, Pęcherz Janusz, Szejnfeld Adam, Szwed Aleksander, Świlski Ryszard.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#MaciejŻywno">Czy jeszcze jakieś zdanie na koniec? Nie.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#MaciejŻywno">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#MaciejŻywno">I zamykam ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 177, a sprawozdanie komisji – w druku nr 177 A.</u>
          <u xml:id="u-64.14" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Leszka Czarnobaja o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#LeszekCzarnobaj">Pragnę przedstawić w imieniu komisji ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#LeszekCzarnobaj">Pragnę też powiedzieć, że ustawa jest kompletnie niekontrowersyjna. Wszyscy członkowie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych głosowali za przyjęciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#LeszekCzarnobaj">Ustawę przedstawił nam króciutko pan minister Neneman, który jest tutaj obecny.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#LeszekCzarnobaj">Ustawa wdraża w życie 2 dyrektywy Rady Unii Europejskiej, z 2020 r. i z 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#LeszekCzarnobaj">Są 3 najważniejsze elementy, które zostają wdrożone w tejże ustawie. Mianowicie, po pierwsze, dotyczy ona wejścia w życie zwolnień z niepłacenia VAT i korzystania z tych zwolnień. A mianowicie dotyczy… Czyli mamy tę ustawę, w której wyznaczony jest limit – 200 tysięcy. Jeżeli ktoś ma usługi czy prowadzi inną działalność gospodarczą i osiągnął sprzedaż do kwoty 200 tysięcy, to nie ma konieczności wchodzenia w podatek VAT. I tutaj jest doprecyzowanie, zgodnie z dyrektywą, 3 elementów, a mianowicie działalności transgranicznej… To jest pierwszy przypadek. Firmy, które chcą skorzystać z niepłacenia VAT, przy czym tu również jest ten limit 200 tysięcy… Czyli w przypadku prowadzenia działalności transgranicznej ktoś, kto nie przekracza w obrotach kwoty 200 tysięcy, może skorzystać z nieskładania oświadczeń VAT-owskich.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#LeszekCzarnobaj">Drugi przypadek to jest kwestia świadczeń wirtualnych w różnego rodzaju dziedzinach, od kultury, sportu, po informatykę. Tutaj również jest zwolnienie od podatku VAT. Tutaj muszą zostać jednocześnie spełnione 3 warunki. A mianowicie, po pierwsze, podatnik, który chce skorzystać z tego zwolnienia, w Unii Europejskiej nie przekroczył w bieżącym roku podatkowym kwoty przychodu na poziomie 100 tysięcy euro. Drugi warunek jest taki, że wartość sprzedaży u tego podatnika, z wyłączeniem podatku od towarów i usług, nie przekroczyła w poprzednim ani w bieżącym roku podatkowym kwoty 200 tysięcy zł. I trzeci jest taki, że podatnik nie dokonuje na terytorium kraju dostaw towarów ani świadczeń usług, których dokonywanie lub świadczenie wyłącza uprawnienie do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#LeszekCzarnobaj">Trzeci artykuł czy jakby trzeci wątek tejże ustawy to jest kwestia ustanowienia zasady, w myśl której podatnik, który posiada siedzibę działalności gospodarczej na terenie kraju i którego roczny obrót na terenie Unii Europejskiej nie przekroczył w poprzednim ani w bieżącym roku podatkowym kwoty 100 tysięcy euro, może skorzystać ze zwolnienia dla dostaw towarów i świadczenia usług w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita. Chodzi tutaj o kwestię przepływu marż i opodatkowania tych kwot podatkiem VAT.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#LeszekCzarnobaj">W toku prac na posiedzeniu komisji zostały przez nasze Biuro Legislacyjne sformułowane 4 poprawki, przy czym pierwsza proponowana poprawka miała jakby 2 części. Zaproponowałem przyjęcie tych poprawek legislacyjnych; są to poprawki jakby doprecyzowujące ustawę. Ta propozycja uzyskała akceptację wszystkich członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, w imieniu której to komisji wnoszę, Panie Marszałku, o uchwalenie omawianej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MaciejŻywno">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#MaciejŻywno">Witam serdecznie pana ministra Jarosława Nenemana.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#MaciejŻywno">Czy pan minister chce zabrać głos w imieniu rządu?</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Panie Marszałku, bardzo dziękuję. Ustawa jest prosta, niekontrowersyjna. Myślę, że nie należy nadużywać gościnności. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#MaciejŻywno">Czy są pytania do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#MaciejŻywno">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#MaciejŻywno">Informuję, że nikt nie zgłosił się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#MaciejŻywno">Dla porządku informuję, że wystąpienie w dyskusji złożył senator Janusz Pęcherz.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#MaciejŻywno">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#MaciejŻywno">Formalnie jeszcze raz pytanie: czy pan minister… Jak rozumiem, pan minister nie chce zabierać głosu.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#MaciejŻywno">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#MaciejŻywno">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#MaciejŻywno">Zamykam punkt.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#MaciejŻywno">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#MaciejŻywno">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 179, a sprawozdanie komisji – w druku nr 179 A.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#MaciejŻywno">Proszę senatora Janusza Pęcherza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#MaciejŻywno">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JanuszPęcherz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JanuszPęcherz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#JanuszPęcherz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o uchwalonej przez Sejm w dniu 18 października 2024 r. ustawie o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Marszałek Senatu dnia 18 października 2024 r. skierowała ustawę do komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 28 października komisja wnosi: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały. W Sejmie za ustawą głosowało 236 posłów, 188 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#JanuszPęcherz">Celem uchwalonej przez Sejm w dniu 18 października 2024 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym jest – stosownie do deklaracji projektodawcy wyrażonej w uzasadnieniu projektu – urealnienie stawek akcyzy na wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#JanuszPęcherz">Opiniowana ustawa modyfikuje przepisy epizodyczne ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym w celu podwyższenia stawek akcyzy na wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie, obowiązujących w okresie od dnia 1 marca 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. oraz w 2026 r., a także modyfikuje przepisy merytoryczne ustawy o tym podatku w celu podwyższenia stawek akcyzy obowiązujących od dnia 1 stycznia 2027 r.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#JanuszPęcherz">Najważniejsze unormowania znalazły się oczywiście w ustawie, ale zostały one wymienione w opinii Biura Legislacyjnego, tak więc nie będę tych danych wymieniać. Powiem o jednej stawce. Otóż nastąpi podwyższenie obowiązujących w okresie od dnia 1 marca 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. stawek akcyzy na wyroby tytoniowe, w przypadku papierosów będzie to podwyższenie kwoty 303 zł 60 gr do kwoty 345 zł za każde 1 tysiąc sztuk oraz… Reszta jest w ustawie. Myślę, że każdy zainteresowany jest w stanie to sobie przeanalizować.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#JanuszPęcherz">We wczorajszym posiedzeniu komisji wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu, panem Jarosławem Nenemanem, na czele. Było także wielu przedstawicieli stowarzyszeń i instytucji związanych z branżą tytoniową i pochodnymi. Wymienię tu Związek Pracodawców Branży Vapingowej, Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Tytoniowego, Polskie Towarzystwo Gospodarcze, Stowarzyszenie Obrony Praw Przedsiębiorców – STOPP, Federację Przedsiębiorców Polskich, Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, Business Centre Club, Krajową Izbę Gospodarczą. Było jeszcze kilka, ale nie będę ich wymieniać, bo nie wszyscy zabierali głos.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#JanuszPęcherz">Pan minister Jarosław Neneman przedstawił główne założenia ustawowe, ale przede wszystkim uzasadnił konieczność wprowadzenia zmian, wskazując, dlaczego wyznaczona w 2021 r. mapa wzrostu akcyzy nie może być kontynuowana w ustalonej formie. Tutaj padły następujące argumenty…</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#JanuszPęcherz">O, młodzież pojawiła się na sali. Witam młodzież. Mówimy o akcyzie na papierosy i wyroby elektroniczne. Ich ceny idą mocno w górę, a zatem, jeśli ktoś pali teraz, to niech nie czyni tego więcej.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#JanuszPęcherz">Jakie argumenty padły? Inflacja znacznie wzrosła w stosunku do założeń. Wybuch wojny w Ukrainie zakłócił wszelkie wcześniejsze założenia co do mapy wzrostu akcyzy. Ekonomiczna dostępność zakupu papierosów i ich pochodnych silnie wzrosła. Mapa, ta ustalona w 2021 r., przyjmowała słabe wzrosty cenowe produktów, wyrobów tytoniowych i ich pochodnych. Minister starał się uzasadnić wzrost, mówiąc, że podwyżki nie spowodują zwiększenia w sposób znaczący szarej strefy. Zwrócił uwagę na silną zależność między ceną a konsumpcją papierosów. Instytut Badań Strukturalnych, który w oparciu o budżety domowe przyjął ograniczenia, jakie te budżety mają, oszacował elastyczność cenową popytu na papierosy na minus 0,4. Co to oznacza? Oznacza to, że gdy cena rośnie o 10%, to konsumpcja spada o 4%. Minister zwrócił także uwagę na konieczność aktualizacji mapy; trzeba ją dostosować do wzrostu siły nabywczej konsumentów. Wskazał, że rozwiązania, które zaproponowano, dotyczą roku 2021, czyli tak naprawdę powrócono do okresu, w którym mapa powstawała. W przypadku e-papierosów, których dotyczą wyższe podwyżki akcyzy, należy uwzględnić konieczność reakcji na bardzo dużą konsumpcję tych używek przez dzieci i młodzież.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#JanuszPęcherz">Po bardzo ożywionej dyskusji senatorów Bieńkowskiego, Włosowicza, Pawlaka, Kleiny i Pęcherza, do których wystąpień i pytań odniósł się pan minister, przewodniczący komisji udzielał głosu w dyskusji zaproszonym gościom, reprezentującym różne stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#JanuszPęcherz">Przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego zwrócił uwagę, że na skutek proponowanych zmian polski konsument, zarabiający połowę tego co Niemiec, będzie musiał ponieść ciężar opodatkowania wyższy o ponad 50%. W przypadku tytoniu fajkowego i tytoniu do fajki wodnej Polacy zapłacą ponad dwu- lub nawet trzykrotnie wyższe podatki niż Niemcy. Zwrócił uwagę na fakt, że obecna struktura opodatkowania wyrobów tytoniowych skutecznie wyeliminowała nielegalny rynek. Jest tak m.in. dlatego, że tytoń do palenia stał się niejako skutecznym buforem między legalnie opodatkowanymi papierosami a szarą strefą. Zaznaczył, że zaproponowany znacznie większy wzrost opodatkowania tytoniu niż papierosów mocno zniweluje funkcję buforową tytoniu i spowoduje gwałtowny wzrost szarej strefy. No, o szarej strefie mówiło więcej osób.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#JanuszPęcherz">Przedstawiciel Związku Pracodawców Branży Vapingowej zwracał także uwagę na przedłużenie terminu umożliwiającego sprzedaż produktów z banderą z roku 2024 r. do 30 czerwca, zamiast do zaproponowanego w ustawie terminu 30 kwietnia 2025 r. W ocenie tego związku wraz z wprowadzeniem terminowych banderoli na płyny do e-papierosów Ministerstwo Finansów powinno zróżnicować wysokość należności za wydanie banderol legalizacyjnych w zależności od powodu ich umieszczenia na wyrobach.</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#JanuszPęcherz">Także Stowarzyszenie Obrony Praw Przedsiębiorców zwraca uwagę na to, że propozycje, które są w ustawie, dają całkowicie niezrozumiałe uprzywilejowanie najbardziej szkodliwej kategorii, jaką są papierosy tradycyjne, względem mniej szkodliwych alternatyw, a tym samym następuje złamanie zasad dotychczasowej polityki prozdrowotnej. Będzie to dla konsumentów praktycznie zachętą do powrotu do palenia tradycyjnych papierosów, zamiast zachęcać do korzystania z mniej szkodliwych alternatyw. Zdaniem przedstawicieli tego stowarzyszenia albo dojdzie do zrujnowania branży wskutek likwidacji całości produktów wprowadzonych na rynek, albo w celu ratowania poszczególnych działalności funkcjonujące na tym rynku podmioty będą musiały podjąć trudne operacje logistyczne związane ze sprowadzeniem tych wyrobów do składów podatkowych, zdejmowaniem z nich znaków akcyzy w celu wywozu poza terytorium RP, a następnie ponownym ich sprowadzeniem do Polski z naniesionymi nowymi podatkowymi znakami akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#JanuszPęcherz">Dużo było tych wypowiedzi. Największa wada, którą także wskazywano, to to, że ta regulacja ingeruje w rynek, który już się ukształtował, a minister, różnicując stawki akcyzy na różne wyroby, jak gdyby będzie powodował, że strumień popytu także będzie się przenosił. Podnoszono także bardzo daleko idącą niespójność przekazu ministerstwa co do zróżnicowania stawek. Niektórzy sugerowali nawet, żeby zamiast tego, co jest zaproponowane w ustawie, podnieść, powiedzmy, to 10%, które obowiązywało w przypadku wszystkich wyrobów, o 20% czy 30%, bo może nawet będzie więcej do budżetu i będzie to bardziej sprawiedliwe niż to, co w tej chwili zaproponowano, jeśli chodzi o różne wysokości stawki akcyzy. Jedna z pań zabierających głos stwierdziła, że to jest złamanie umowy społecznej, bo w 2021 r. też była duża podwyżka, o 10%, ale to był kompromis wypracowany w dużej części z tymi, którzy zajmują się, powiedzmy w skrócie, tym rynkiem tytoniowym.</u>
          <u xml:id="u-67.15" who="#JanuszPęcherz">Minister Neneman odniósł się do większości podniesionych kwestii, ponownie uzasadniając prawidłowość koniecznych nowych rozwiązań ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-67.16" who="#JanuszPęcherz">Przewodniczący komisji, pan senator Kazimierz Kleina, zadał pytanie, czy ktoś z senatorów ma propozycję wprowadzenia jakichś poprawek do tej ustawy. W związku z brakiem takowych zaproponował, aby ustawę przyjęto bez poprawek. W głosowaniu za takim wnioskiem głosowało 5 senatorów, 1 – przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-67.17" who="#JanuszPęcherz">W imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.18" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Rafał Grupiński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#RafałGrupiński">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Senator Janusz Pęcherz: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#RafałGrupiński">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#RafałGrupiński">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Panie Ministrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JarosławNeneman">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JarosławNeneman">Jeśli można, to kilka słów, chociaż wprowadzenie było bardzo wyczerpujące. Ale korzystając z tego, że jest młodzież na sali, bo tak naprawdę dzisiaj mówimy o tych…</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Rafał Grupiński: Zapraszam tutaj, Panie Ministrze. Zapraszam na mównicę.)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#JarosławNeneman">A, przepraszam. Myślałem, że z miejsca…</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Rafał Grupiński: Będzie łatwiej mówić do młodych ludzi z tego miejsca.)</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#JarosławNeneman">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#JarosławNeneman">Jeśli pan senator pozwoli, to zwrócę się do młodzieży, bo to, o czym mówimy, jest adresowane głównie do młodzieży. To młodzież ma największy kłopot z papierosami, dlatego że… Jeśli pan senator pozwoli, to się zwrócę do młodzieży. Te nowe wyroby są strasznie atrakcyjne dla was, o czym doskonale wiecie. Można mieć wyroby, które w ogóle nie mają w sobie nikotyny – no, przynajmniej tak jest napisane na opakowaniu. One są fajne, one są trendy i wciągają, a to jest tak naprawdę pierwszy krok do używania potem wyrobów z nikotyną, wyrobów tytoniowych, a na koniec – palenia papierosów. Nie wszyscy do papierosów dojdą, ale badania pokazują, że zaczyna się od takich niewinnych wyrobów, a kończy się na wyrobach, które, po pierwsze, silnie uzależniają… A nikotyna jest bardzo silnie uzależniającym środkiem. Pewnie macie już własne doświadczenia, jak niewinnie to się zaczyna – czy to papieros jednorazowy, czy to saszetka, tak teraz modna – a zrobienie kroku wstecz jest potem bardzo trudne. Doświadczenia światowe pokazują, że dostępność cenowa jest bardzo silną barierą, szczególnie dla młodzieży. I znowu do młodzieży się zwrócę. Jeśli te wyroby będą drogie, to jest mniejsza szansa, że zaczniecie, a jak nie zaczniecie, to jest większa szansa, że nigdy z tego nie skorzystacie. A trzeba jasno sobie powiedzieć, że papierosy to śmierć. Wczorajsza dyskusja była bardzo ciekawa. Było wiele różnych głosów, ale nikt nie bronił papierosów. I to jest znak czasu, bo były takie czasy – lata, lata temu – kiedy powątpiewano w szkodliwość palenia papierosów.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#JarosławNeneman">To chyba wszystko, co chciałem dodać. Tak, to chyba tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Dziękujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#RafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#RafałGrupiński">Czy są pytania do przedstawiciela rządu ze strony państwa senatorów? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#RafałGrupiński">W takim razie otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#RafałGrupiński">Do dyskusji nikt się nie zapisał do tej chwili. Teraz też nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#RafałGrupiński">Dla porządku wspomnę, że wystąpienie w dyskusji do protokołu złożył pan senator Janusz Pęcherz.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#RafałGrupiński">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#RafałGrupiński">Protokolarnie zapytam, czy pan minister chce jeszcze zabrać głos, bo zawsze na końcu dyskusji…</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#RafałGrupiński">Rozumiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#RafałGrupiński">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu, a więc w dniu wczorajszym.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jutrzejszym!)</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#RafałGrupiński">Jutrzejszym. Co ja mówię… Czas płynie tylko w jedną stronę.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#RafałGrupiński">W takim razie wyczerpaliśmy porządek obrad na dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#RafałGrupiński">Ogłaszam przerwę do jutra, do godziny 10.00.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#RafałGrupiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 14 minut 03)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>