text_structure.xml 21.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, pan przewodniczący Kwiatkowski źle obliczył czas dojazdu, tak że ja już zacznę, z jego upoważnienia.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MarekBorowski">Otwieram posiedzenie Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekBorowski">Mamy dzisiaj do rozpatrzenia projekt uchwały w 80. rocznicę heroicznej śmierci Patrona Polskiego Harcerstwa ks. phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekBorowski">Reprezentantem wnioskodawców w przypadku tego projektu jest pan senator Kazimierz Wiatr, który jest obecny.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekBorowski">Bardzo proszę o zarekomendowanie projektowanej uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KazimierzWiatr">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KazimierzWiatr">Wnioskodawcami w sprawie tej uchwały są członkowie Parlamentarnego Zespołu Harcerstwa w Polsce i Poza Granicami Kraju. Oczywiście nie wszyscy się tutaj podpisali, ponieważ są w zespole też posłowie, ale oni nie mogli się pod tym podpisać. Podpisali się pan senator Pupa, pan senator Słoń, pan senator Szwed, moja osoba, podpisał się także pan marszałek Żywno, który jest harcmistrzem, jakby ktoś nie wiedział. Członkami naszego zespołu są też pan senator Rusiecki, ale był w czasie podpisywania chory, i pan senator Kwiatkowski.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#KazimierzWiatr">Niejako stowarzyszone z uchwałą są takie przedsięwzięcia jak planowana na 28 lutego konferencja „Wychowanie w XXI wieku – 80 lat od heroicznej śmierci Patrona Harcerstwa Polskiego”, na którą to pani marszałek wyraziła zgodę, oraz wystawa o Stefanie Wincentym Frelichowskim, którą już opiniowała komisja kultury.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#KazimierzWiatr">Ja chciałbym w krótkich słowach powiedzieć o tym, że bohater tej uchwały Stefan Wincenty Frelichowski jest postacią absolutnie wyjątkową i heroiczną, a jednocześnie bardzo bliską młodym – o czym powiem w 3 zdaniach. W młodości był oczywiście harcerzem – to się przytrafiło wielu osobom, chociaż przed wojną liczebność harcerstwa była mniejsza, aczkolwiek skuteczność oddziaływania społecznego chyba, mimo wszystko, większa, takie przynajmniej są przekazy. Potem wstąpił do seminarium, otrzymał święcenia. W zasadzie od samego początku wojny, od wybuchu wojny – a Chełmża była miejscem jego, że tak powiem, stałego pobytu – był prześladowany przez Niemców, przez okupantów. Był w kilku obozach, ostatecznie najdłużej w Dachau, gdzie, jak wiemy, było bardzo wielu księży. I on w tym Dachau, pomimo młodego wieku, wykazał się niezwykłym heroizmem. Był dla tych księży w średnim i w starszym wieku niesłychaną podporą, miał taką wewnętrzną siłę. Zresztą potem wielu spośród tych księży zostało biskupami czy arcybiskupami. Ostatecznie oczywiście pomagał wszystkim, jak mógł, organizował modlitwy, nielegalne msze święte. W tym czasie, w końcowym okresie, na krótko przed wyzwoleniem obozu w styczniu 1945 r., przekradał się nocą do chorych na tyfus, żeby oni nie zostali w tym sami, a pomagając im, zaraził się i zmarł. Przekonanie o jego świętości było tak duże, że tam, w Dachau, jego ciało wystawiono na katafalku – co nigdy wcześniej ani później się nie zdarzyło – i przyozdobiono jakąś niesamowitą ilością kwiatów. A potem, zanim spalono zwłoki – co było do przewidzenia – jeden ze współwięźniów obciął mu 2 palce i zakopał w puszce w obozie. Po wyzwoleniu ta puszka z kośćmi została wydobyta i w czasie beatyfikacji ks. Frelichowskiego w Toruniu w 1999 r. była Ojcu Świętemu przedstawiona.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#KazimierzWiatr">Pozostawił po sobie pamiętnik, ten pamiętnik jest wyjątkowy. Ja w projekcie uchwały przytaczam 2 zdania z tego pamiętnika. Te słowa są takie: „Ja sam wierzę mocno, że państwo, którego wszyscy obywatele byliby harcerzami, byłoby najpotężniejszym ze wszystkich. Harcerstwo bowiem, a polskie szczególnie, ma takie środki, pomoce, że kto przejdzie przez jego szkołę, to jest typem człowieka, jakiego nam teraz potrzeba”. Ktoś powie, że to może jest zbyt optymistyczne, ale tu trzeba wejść w myśli tamtych czasów.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#KazimierzWiatr">Ja muszę powiedzieć, że przytoczyć można też zupełnie inny fragment tego pamiętnika, który powoduje, że Stefan Wincenty Frelichowski jest tak bliski osobom młodym. Otóż on po wstąpieniu do seminarium, co zazwyczaj odbywa się w czerwcu, w czasie wakacji zwyczajnie zakochał się w dziewczynie, w Agnieszce. I w tym pamiętniku jest napisane: postanowiliśmy z Agnieszką, że jednak seminarium i służba Bogu są ważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#KazimierzWiatr">To są powody, dla których przedstawiamy tę propozycję uchwały. Zresztą muszę powiedzieć, że ciekawy jest też cytat, który specjalnie w tym tekście przytaczamy, fragment homilii Jana Pawła II wygłoszonej w czasie beatyfikacji ks. Frelichowskiego w Toruniu. Fragment ten pokazuje uniwersalność tej postaci, niejako wykraczającą poza aspekt religijny. To są 2 zdania. Jan Paweł II powiedział wówczas: „Uczył się tajników ludzkiej duszy i dostosowywał metody duszpasterskie do potrzeb każdego spotkanego człowieka. Tę sprawność wyniósł z harcerskiej szkoły wrażliwości na potrzeby innych i stale ją rozwijał w duchu przypowieści o dobrym pasterzu, który szuka owiec zaginionych i gotów jest życie dać dla ich ocalenia”. Tak że takie są te niezwykłe słowa o niezwykłym człowieku. Wtedy też Jan Paweł II zwrócił się do harcerek i harcerzy licznie zgromadzonych: „Niech będzie wam patronem” – by wspierał tych młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#KazimierzWiatr">Nie wiem, Panie Przewodniczący, czy odczytać ten projekt. To już wg uznania… Jestem do państwa dyspozycji. I bardzo proszę o poparcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekBorowski">Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MichałPruszyński">Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag natury legislacyjnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekBorowski">Pytania. Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KrzysztofSłoń">Panie Przewodniczący, mam pytanie do kolegi wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#KrzysztofSłoń">Pierwsza strona kończy się kropką, a druga zaczyna się wielką literą „A”. Gdybyśmy mogli jeszcze raz to ocenić, czy to zdanie nie powinno być jednak troszeczkę inaczej sformułowane… To nie powinna być wielka litera „A”, tylko mała. A tutaj…</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#KrzysztofSłoń">No właśnie. Gdybyśmy mogli to ocenić… Pierwsza strona kończy się kropką, druga zaczyna wielką literą „A”. Albo przecinek i mała „a”, albo…</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarekBorowski">Chyba tak to powinno być. Prawda? Możemy tak zmienić.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Słoń: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MarekBorowski">Przecinek i potem mała litera „a”, czyli to byłoby jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie ma, to ja mam jedną propozycję. Tutaj, na drugiej stronie, w akapicie trzecim od góry tekst jest następujący: „Pragniemy, aby polska młodzież była wierna wartościom naszych wybitnych poprzedników. Aby służba Bliźnim i Ojczyźnie była inspiracją do rozwoju osobowości i aktywnej postawy w swoim otoczeniu. Aby kolejne pokolenia polskich harcerzy kontynuowały dzieło założycieli harcerstwa w duchu służby Bogu, Polsce i bliźnim”. Ja rozumiem, że to ostatnie sformułowanie to jest fragment roty, przyrzeczenia harcerskiego, tylko że rzecz w tym, że w 2022 r. zjazd Związku Harcerstwa Polskiego przyjął, że przystępujący do ZHP będą mieli możliwość wyboru między taką rotą właśnie, która brzmiała „Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym Prawu Harcerskiemu”, a inną rotą, która w sposób oczywisty dotyczy osób niewierzących: „Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Polsce, stać na straży harcerskich zasad, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym Prawu Harcerskiemu”. Dlatego proponowałbym, żeby dokonać tutaj małej zmiany, mianowicie aby w tym zdaniu „Aby kolejne pokolenia polskich harcerzy kontynuowały dzieło założycieli harcerstwa w duchu służby Bogu, Polsce i bliźnim” te ostatnie słowa zastąpić słowami „w duchu roty Przyrzeczenia Harcerskiego” – „Przyrzeczenia Harcerskiego” dużą literą, bo to jest…</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Panie…)</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzWiatr">To znaczy, Panie Przewodniczący, wiele lat temu, przy okazji stulecia harcerstwa, o tym samym dyskutowaliśmy. Ta sytuacja o tyle się różniła, że wtedy nie było tej uchwały, którą pan przewodniczący teraz przytoczył, z 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#KazimierzWiatr">Otóż, proszę państwa, prawda jest taka, że we wszystkich organizacjach harcerskich ta „służba Bogu, Polsce i bliźnim” jest. Pan przewodniczący tu podaje pewien wyjątek, ale to nie znaczy, że w ZHP nie ma roty z wymienieniem Boga, bo są dwie. Przy czym nawet nie wiemy, jaka jest statystyka co do ich wybierania.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#KazimierzWiatr">Ale to jest jakby zupełnie poza kwestią w przypadku tej uchwały, ponieważ tu się mówi o duchu założycieli. Prawda? A więc myślę, że pozostawienie tego w tym brzmieniu, w duchu założycieli… A poza tym trudno, żebyśmy nie przywołali Boga, skoro uchwała jest o księdzu. No, to byłoby trochę takie niespójne. Tu wielokrotnie odnosimy się do tego. My tutaj nie mówimy o tym, jakie mają być roty w poszczególnych organizacjach, tylko mówimy o pewnym kierunku wychowania, który jest, on istnieje także w ZHP – a tam są księża, są kapelani, to wszystko działa. Tak że tutaj niczego nie gwałcimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarekBorowski">Panie Senatorze, tylko problem polega na tym, że w tym zdaniu, a właściwie w 3 zdaniach, które w tym akapicie występują, my wyrażamy naszą wolę: „pragniemy”. Pragniemy jako my, senatorowie. A więc jeżeli wszyscy senatorowie mają tutaj czegoś pragnąć, to powinniśmy znaleźć taką formułę, która będzie wszystkich satysfakcjonowała. No, jeśli chodzi o wychowywanie w duchu służby Bogu, to, powiem szczerze, ja akurat nie jestem tego zwolennikiem, krótko mówiąc. To znaczy to nie jest cel, który ja sobie stawiam w stosunku do młodych ludzi. Jeżeli zaś chodzi o Polskę, o bliźnich, o rotę przyrzeczenia, w przypadku której jedni wybierają tak, a drudzy – tak, to oczywiście jestem jak najbardziej za. A więc ja po prostu proponuję to uwzględnić. Wtedy będziemy mieli szansę na to, żeby przyjąć to po prostu przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MarekBorowski">Czy pan senator by to jednak zaakceptował?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KazimierzWiatr">To znaczy ja już powiedziałem… Zresztą teraz przybył pan przewodniczący, który jest członkiem Parlamentarnego Zespołu Harcerstwa w Polsce i Poza Granicami Kraju, którego członkowie rekomendują taką uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KazimierzWiatr">Mnie się wydaje, Panie Przewodniczący, że… Ja jestem zwolennikiem dobrej definicji tolerancji, która polega na tym, że my szanujemy inne poglądy innych ludzi, i to jakby podmiotowo je szanujemy, to znaczy że nie wolelibyśmy, żeby oni mieli takie poglądy jak my, tylko że po prostu uważamy, że to jest normalna rzecz, że ludzie mają różne poglądy i że te poglądy zmieniają się w czasie. I myślę, że ta triada „służba Bogu, Polsce i bliźnim” jest tak wryta w tę ponadstuletnią historię harcerstwa, że bez tego to by się stało takie miałkie – żeby nie powiedzieć: bezideowe – że po prostu żal… No, po prostu żal.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#KazimierzWiatr">Ja muszę powiedzieć, że jakby rozumiem te harcerki, tych harcerzy, jak myślę, we wszystkich organizacjach harcerskich, bo po 1989 r. powstało ich już kilka – np. Skauci Króla, Leśna Szkółka – i oni jakby odnoszą się do tego… Ja muszę powiedzieć, że przecież wielokrotnie szczerze rozmawiałem w ZHP z tymi osobami, które reprezentują ten nurt, o którym tutaj pan mówił, i one nie są jakby agresywne wobec tych, którzy właśnie to „Bogu, Polsce i bliźnim” cenią i dostrzegają. Przecież druhna naczelniczka jakby, no, jest… I kapelani są itd.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#KazimierzWiatr">Tak że ja tutaj absolutnie bym namawiał… Nie wiem, jakich życzliwych argumentów tutaj jeszcze użyć, bo wydaje mi się, że osoby, które są blisko spraw harcerskich, świetnie rozumieją, że od czasu Małkowskiego, od 1911 r., to jest po prostu tak ugruntowane, że de facto innego harcerstwa nie ma. A to, że w tym harcerstwie, takim właśnie, są różne osoby, to jest jakby oddzielna sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekBorowski">No dobrze. Panie Senatorze, możemy długo dyskutować na ten temat. Ja podkreśliłem fakt, że sam Związek Harcerstwa Polskiego kilka lat temu po dyskusji, kierując się właśnie tym, żeby nie zniechęcać do przystąpienia do Związku Harcerstwa Polskiego młodych ludzi niewierzących, po prostu zmienił zasady i przyjął 2 roty, tak że harcerze mogą po prostu wybrać między nimi. My nie możemy stawać po stronie tylko jednej grupy, tylko musimy tutaj, można powiedzieć, otwierać te drzwi dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Słoń: Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofSłoń">Panie Przewodniczący, te słowa „w duchu służby Bogu, Polsce i bliźniemu” wiążą się bezpośrednio ze słowami „dzieło założycieli harcerstwa”. A nie ulega wątpliwości, że założyciele harcerstwa kierowali się takimi właśnie zasadami. Tak więc ja bym tak to czytał, tę akurat linijkę czytałbym jako „dzieło założycieli harcerstwa w duchu służby Bogu, Polsce i bliźniemu”. Bo wtedy, kiedy założyciele harcerstwa podejmowali tę niezwykle ważną decyzję, podejmowali ją, kierując się takimi właśnie zasadami. Dlatego te ostatnie określenia, które budzą wątpliwość pana przewodniczącego, niejako wywodzą się bezpośrednio z tego określenia „dzieło założycieli harcerstwa”. Czyli nie chodzi tutaj o współcześnie kierujących związkiem harcerstwa, ale o to dzieło, które było u zarania, kiedy harcerstwo powstawało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekBorowski">Panie Senatorze, ja to wszystko oczywiście wiem, ale to były inne czasy. Inne były czasy, inna była również rola Kościoła w tamtych czasach, w konstytucji znajdowały się zapisy wprost odnoszące się do Boga… No, teraz jest inaczej, inaczej wygląda również konstytucja i inaczej wyglądają różnego rodzaju roty przysięgi, które uwzględniają i takich, i takich. I powinniśmy się tego trzymać. Niestety, ponieważ tu jest zwrot „pragniemy”, to zwracam uwagę, że to my się pod tym podpisujemy, to my głosujemy, to my pragniemy. A więc proszę bardzo, jedni pragną tak, drudzy – inaczej, ale łączy nas to, że harcerze służą Polsce, służą bliźnim. To nas łączy. I moja propozycja przecież nikogo nie uraża. Mówi o rocie: „w duchu roty Przyrzeczenia Harcerskiego” – a przyrzeczenie harcerskie może być takie albo takie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarekBorowski">No dobrze, proszę państwa, skoro pan senator w imieniu grupy wnioskodawców nie wyraża na to zgody, to ja po prostu zgłaszam formalnie taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MarekBorowski">Tak. No to rozumiem, Panie Senatorze, że pan zostaje, że tak powiem, przy swoim – tak? Wobec tego pozwolę sobie zgłosić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MarekBorowski">Przypomnę jeszcze raz, że brzmi ona w ten sposób, iż w ostatnim zdaniu… Ostatnie zdanie brzmiałoby: „Aby kolejne pokolenia polskich harcerzy kontynuowały dzieło założycieli harcerstwa w duchu roty Przyrzeczenia Harcerskiego” – „Przyrzeczenia Harcerskiego” dużymi literami. Czy to jest jasne? Tak.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (10)</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw? (5)</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał? (0)</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#MarekBorowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#MarekBorowski">Przegłosujemy teraz całość. Kto jest za przyjęciem projektu tej uchwały wraz z poprawką? Z tą drugą oczywiście. (14)</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw? (0)</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał? (0)</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#MarekBorowski">Dziękuję. Przyjęliśmy ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#MarekBorowski">Jeśli chodzi o sprawozdawcę, to, jak rozumiem, pan senator może być sprawozdawcą i przyjmuje tę godność. Innych kandydatur nie ma.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#MarekBorowski">To chyba nie musi być członek komisji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">W przypadku uchwały rocznej to… Przynajmniej…</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy w tym przypadku… Przepraszam, pytamy naszych współpracowników z Komisji Ustawodawczej: czy my nie mamy żadnej możliwości, żeby pan senator Wiatr był osobą prezentującą projekt uchwały?</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Biuro Legislacyjne? Panie Mecenasie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MichałPruszyński">Jeden moment, muszę sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Zastępca Przewodniczącego Marek Borowski: Myśmy tam przyjęli chyba jakieś zmiany…)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Mnie się wydawało, że wprowadzaliśmy zmiany w tym zakresie.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MichałPruszyński">Może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarekBorowski">Może być, świetnie. Tak że pan senator Wiatr jest sprawozdawcą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MarekBorowski">Zamykam to posiedzenie. A następne mamy…</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: …za 5 minut)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Ja chciałbym bardzo podziękować.)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 25)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>