text_structure.xml
16.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 30)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Marcin Karpiński)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarcinKarpiński">Dzień dobry państwu. Minęła godzina 8.30.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MarcinKarpiński">Otwieram pięćdziesiąte drugie posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MarcinKarpiński">Na podstawie listy obecności stwierdzam prawomocność obrad.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#MarcinKarpiński">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje jeden punkt: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Jest to druk senacki nr 308 i odpowiednio druki sejmowe nr 1129 i 1137.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MarcinKarpiński">Czy do porządku obrad są jakieś uwagi? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#MarcinKarpiński">Przystępujemy do jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#MarcinKarpiński">W pierwszej kolejności, zgodnie z ustawą o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, pytam: czy są na sali osoby, które wykonują zawodowo działalność lobbingową? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#MarcinKarpiński">Witam państwa senatorów. Chciałem powitać gorąco i serdecznie na naszym posiedzeniu pana Marka Krawczyka, podsekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, wiceprzewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego. Witam pana. Razem z panem ministrem jest pan Łukasz Jachimowicz, dyrektor Departamentu Społeczeństwa Obywatelskiego, i pani Magdalena Zaraś, zastępca dyrektora. Witam państwa.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#MarcinKarpiński">Oczywiście, jak zawsze, towarzyszy nam legislator z naszego Biura Legislacyjnego, pani Iwona Kozera-Rytel. Witam panią serdecznie.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#MarcinKarpiński">Proszę państwa, był to rządowy projekt ustawy. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister do spraw społeczeństwa obywatelskiego. W najkrótszym zarysie można powiedzieć, że celem tej ustawy jest podwyższenie limitów wydatków budżetu państwa, co stanowi konsekwencję zwiększenia wydatków w ramach działalności Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Ponadto przepisy ustawy wprowadzają możliwość zlecania narodowemu instytutowi zadań przez wszystkich ministrów kierujących działami administracji rządowej, przy jednoczesnym zapewnieniu dotacji celowych na ich realizację.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#MarcinKarpiński">Oddaję głos przedstawicielowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w celu krótkiego przedstawienia ustawy, która przyszła do nas z Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#MarcinKarpiński">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarekKrawczyk">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#MarekKrawczyk">Ja na wstępie chciałbym powiedzieć dosłownie kilka zdań o Narodowym Instytucie Wolności.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#MarekKrawczyk">Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#MarekKrawczyk">Narodowy Instytut Wolności…</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Fedorowicz: Panie Ministrze, mikrofon powinien być włączony, bo posiedzenie jest rejestrowane.)</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Marcin Karpiński: Mikrofon.)</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#MarekKrawczyk">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#MarekKrawczyk">Chciałbym powiedzieć kilka słów o Narodowym Instytucie Wolności. Narodowy Instytut Wolności jest to agencja rządowa realizująca programy kierowane właśnie do społeczeństwa obywatelskiego, do organizacji pozarządowych. Ona powstała w 2017 r. w celu obsługi Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, który funkcjonuje już 20 lat w ramach administracji państwowej. Chciałem powiedzieć, że rzeczywiście nasza obecna ocena działalności instytutu od 2017 r. jest negatywna. Rzeczywiście obserwowaliśmy w Narodowym Instytucie Wolności wiele bardzo niepokojących działań, skutkujących m.in. w naszej ocenie nietransparentnym procesem udzielania dotacji i grantów dla organizacji pozarządowych, i istotny wpływ ówczesnego kierownictwa instytutu na ten proces. Od grudnia 2023 r. podjęliśmy bardzo intensywne działania, aby zmienić ówczesny stan rzeczy. Obecnie zostało wybrane nowe kierownictwo instytutu w ramach bardzo transparentnej, przejrzystej procedury, bardzo pozytywnie ocenianej przez środowisko organizacji pozarządowych. Ponadto w istotny sposób zmienił się skład Rady Narodowego Instytutu Wolności, organu, który nadzoruje jego działanie. Tutaj po raz pierwszy w historii minister do spraw społeczeństwa obywatelskiego podjął decyzję, że organizacje pozarządowe będą miały większość w tym organie. I dzisiaj rzeczywiście tak jest – większość w Radzie Narodowego Instytutu Wolności stanowią, jak obserwujemy, właśnie przedstawiciele organizacji pozarządowych.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#MarekKrawczyk">Ponadto w bardzo istotny sposób przebudowaliśmy system oceny i przydzielania dotacji przez instytut. Jeżeli chodzi o wszystkich ekspertów, którzy w ubiegłych latach pracowali i zajmowali się oceną wniosków, chciałem powiedzieć, że wszystkim tym ekspertom podziękowaliśmy. Uruchomiliśmy nowy nabór, w ramach którego zgłosiła się mniej więcej połowa ekspertów, która była dotychczas w instytucie. Każdy z ekspertów przeszedł odpowiednie szkolenia, a następnie został przeegzaminowany. I na to chcę zwrócić uwagę. Pierwszy raz w historii instytutu eksperci musieli zdać konkretny egzamin ze znajomości obszaru pożytku publicznego, tak abyśmy mieli gwarancję, że mają kompetencje do tego, żeby oceniać wnioski, i że we właściwy sposób będą to robić. Ponadto wprowadziliśmy system anonimizacji ekspertów, to znaczy kierownictwo instytutu, nie mówiąc już o ministrach, w ten proces się nie włączają, nie mają też informacji, który ekspert jaki grant ocenia. W związku z tym dopiero po dokonaniu oceny jest znana lista rankingowa, jeśli chodzi o udzielanie dotacji. W naszej ocenie to rzeczywiście uniemożliwiło jakiekolwiek ingerowanie chociażby przez kierownictwo instytutu w listy rankingowe. To jest zjawisko, które w ubiegłych latach odnotowaliśmy i bardzo krytycznie ocenialiśmy. Zresztą warto nadmienić, że, tak jak my, krytyczną ocenę działalności instytutu przed 20 grudniem 2023 r. przedstawiła także Najwyższa Izba Kontroli. Chciałem zwrócić uwagę na to, że złożyliśmy do prokuratury doniesienie w sprawie ówczesnego dyrektora Narodowego Instytutu Wolności o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z kierowaniem pracami instytutu. Tak że chciałbym podkreślić, Szanowni Państwo, Szanowna Komisjo, że rzeczywiście Narodowy Instytut Wolności w rozumieniu sprzed 2023 r. dzisiaj już nie istnieje. Absolutnie system udzielania dotacji ze środków publicznych dla organizacji pozarządowych jest wolny od jakichkolwiek wpływów z zewnątrz. Jest prowadzony w sposób transparentny i rozwijamy jego działalność, a dzisiejszy projekt jest jednym z elementów tego rozwoju.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#MarekKrawczyk">Teraz chciałem powiedzieć kilka słów o samym projekcie. On rzeczywiście ma charakter techniczny, ponieważ w ustawie o Narodowym Instytucie Wolności ustawodawca określił limity kwotowe dotyczące działalności instytutu. My rzeczywiście w ramach prac rządowych, zapewniwszy wcześniej dodatkowe środki dla Narodowego Instytutu Wolności, teraz chcemy zwiększyć te limity, abyśmy mogli zrealizować w ramach działań instytutu jeszcze w tym roku 2 konkretne działania. Pierwsze działanie obejmuje nowy program dla organizacji pozarządowych „Moc małych społeczności”. Jest to bardzo istotny program, ponieważ jego zasadniczym celem jest wspieranie organizacji w budowaniu odporności społecznej. Uważamy, że jest to bardzo ważne działanie, szczególnie w kontekście toczących się prac w związku z ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej, ale także w związku z ogólną sytuacją i funkcjonowaniem naszego społeczeństwa w świecie multikryzysowym.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#MarekKrawczyk">Ponadto w ramach tej ustawy przewidziane są dodatkowe 3 miliony zł na organizację światowego zlotu organizacji skautowych i harcerskich w 2027 r., tj. Światowego Jamboree Skautowego. To jest wielkie przedsięwzięcie organizowane przez Związek Harcerstwa Polskiego. My w ramach tych środków chcemy wspomóc organizację tego wydarzenia. Powiem kilka słów o tym wydarzeniu. Przewidujemy ponad 50 tysięcy uczestników z całego świata. Ta impreza będzie trwała ponad 3 tygodnie. Tak że jeżeli chodzi o skalę wyzwań i wielkość organizowanego wydarzenia, chyba trudno porównać je z jakimkolwiek innym wydarzeniem. Tutaj w istotny sposób wspieramy Związek Harcerstwa Polskiego, który właściwie już od kilku lat się przygotowuje do tego wydarzenia. To jest cykliczna impreza, organizowana w wielu krajach wcześniej, a w 2027 r. odbędzie się ona w Polsce.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#MarekKrawczyk">Chciałbym podkreślić, że ta ustawa, tak jak wspomniałem na początku, ma wyłącznie charakter techniczny. Ona zwiększa te limity. Natomiast oczywiście środki na realizację tych zadań w toku prac rządu zapewniliśmy i uzgodniliśmy z ministrem finansów. Tak że te pieniądze są zapewnione.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#MarekKrawczyk">Kolejnym elementem ustawy jest możliwość zlecania zadań Narodowemu Instytutowi Wolności przez ministrów nadzorujących inne obszary działania administracji rządowej, przy jednoczesnym zapewnieniu środków na ich realizację. Już mówię, o co tutaj konkretnie nam chodzi. Rzeczywiście dzisiaj wielu ministrów realizuje w wielu obszarach szereg programów kierowanych do organizacji pozarządowych. Chcemy stworzyć taką możliwość, aby ministrowie mogli skorzystać z nowego transparentnego, zapewniającego właściwą obsługę procesu udzielania dotacji przez Narodowy Instytut Wolności, przy jednoczesnym zapewnieniu środków. Tak że ten mechanizm teraz działa bardzo sprawnie w Narodowym Instytucie Wolności i nie budzi wątpliwości co do sposobu udzielania dotacji państwowej. Dlatego chcemy umożliwić innym ministrom skorzystanie z tego mechanizmu, jeśli chodzi o udzielanie dotacji za pośrednictwem Narodowego Instytutu Wolności organizacjom pozarządowym w obszarze działania innych ministrów.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#MarekKrawczyk">To są, Wysoka Komisjo, najważniejsze zmiany przewidziane w projekcie ustawy, o którym dzisiaj dyskutujemy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarcinKarpiński">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, za przedstawienie ustawy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#MarcinKarpiński">Dotarła do nas w międzyczasie pani Adela Gąsiorowska, zastępca dyrektora instytutu. Witam panią serdecznie.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#MarcinKarpiński">Oddaję głos pani legislator z prośbą o ustosunkowanie się do tej ustawy pod względem legislacyjnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#IwonaKozeraRytel">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#IwonaKozeraRytel">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#IwonaKozeraRytel">Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarcinKarpiński">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#MarcinKarpiński">Nie ma posła sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#MarcinKarpiński">Czy ktoś z państwa, z zaproszonych gości chce jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#MarcinKarpiński">Jeśli nie, to zapraszam do dyskusji państwa senatorów.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Fedorowicz: Chyba nie ma głosów w dyskusji.)</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Senator Barbara Zdrojewska: Ja może powiem.)</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#MarcinKarpiński">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#BarbaraZdrojewska">Ja może powiem parę słów. Jestem senatorką już kolejną kadencję i pamiętam, jak protestowaliśmy, kiedy ten instytut powstawał, a później jakie były ogromne zastrzeżenia do jego działalności, tak jak pan minister powiedział. Teraz zastanawiam się nad tym, że my potrzebujemy… Ja oczywiście będę za wprowadzeniem tych zmian, bo rozumiem potrzebę dokonania jakichś przesunięć finansowych. Natomiast prosiłabym, żeby na posiedzeniu plenarnym, jeśli pan minister będzie mógł, bardziej uzasadnić dalsze funkcjonowanie tego instytutu. Chodzi o to, że to budziło ogromne wątpliwości, nie sprawdziło się. Teraz jest pytanie, czy nie lepiej byłoby robić to tak, jak było wcześniej. Ja zgłaszam takie wątpliwości, które mieliśmy i które być może będą na posiedzeniu formułowane przez innych senatorów. Mieliśmy bardzo wiele takich instytutów i właściwie żadnego do tej pory nie zlikwidowaliśmy, żadnego instytutu, który powstał. Te wszystkie instytuty oczywiście generują środki itd. Ja rozumiem, że prowadzenie działalności przez każdy taki instytut ma swoje uzasadnienie, ale w administracji często bywa tak, że jak coś się utworzy, to już nigdy się tego nie likwiduje.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#BarbaraZdrojewska">To jest tylko taka uwaga i prośba do pana ministra, żeby bardziej uzasadnić na posiedzeniu – teraz już nie mamy za dużo czasu – w ogóle sens bytu tego instytutu, bo kiedyś go nie było i to wszystko też jakoś funkcjonowało. Poza tym ten instytut jakby niczego całkowicie nie załatwia, bo nadal, tak jak pan minister powiedział, mamy różnego rodzaju programy, granty porozrzucane w różnych ministerstwach, pieniądze rozdzielane organizacjom pożytku publicznego na różnych zasadach itd. Dziękuję bardzo. To jest tylko taka uwaga dotycząca jutrzejszego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MarcinKarpiński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MarcinKarpiński">Myślę, że to jest oczywista oczywistość. Pan minister to przyjmuje.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MarcinKarpiński">Nie ma wniosków o charakterze legislacyjnym, więc ja składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#MarcinKarpiński">Kto z pań i panów senatorów jest za?</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#MarcinKarpiński">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#MarcinKarpiński">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#MarcinKarpiński">3 głosy za, nikt nie był przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#MarcinKarpiński">Komisja wnioskuje do Wysokiego Senatu o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#MarcinKarpiński">Aby zakomunikować państwu senatorom przebieg naszego dzisiejszego posiedzenia, musimy jeszcze wybrać senatora sprawozdawcę. Proponuję pana senatora Grzegorza Fedorowicza.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Fedorowicz: Zgadzam się.)</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#MarcinKarpiński">Wyraża pan zgodę. Dziękuję panu.</u>
<u xml:id="u-8.11" who="#MarcinKarpiński">To dopełniliśmy formalności. Bardzo państwu dziękuję. Miłego dnia.</u>
<u xml:id="u-8.12" who="#MarcinKarpiński">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-8.13" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 48)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>