text_structure.xml
120 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 13 minut 04)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą przewodniczący Robert Mamątow oraz zastępca przewodniczącego Ewa Matecka)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#RobertMamątow">Bardzo serdecznie witam państwa na trzydziestym drugim posiedzeniu Komisji Petycji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#RobertMamątow">Mamy dzisiaj do rozpatrzenia 9 petycji.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#RobertMamątow">Na początku bardzo serdecznie chciałbym przywitać gości, którzy przybyli do nas w związku z poszczególnymi petycjami. I tak są z nami: pani Danuta Głowacka-Mazur z Ministerstwa Sprawiedliwości, pani Zofia Goc-Majewska, też z Ministerstwa Sprawiedliwości, i pani Karolina Marzec-Franke, też z tego ministerstwa. A, przepraszam, jest jeszcze pani Małgorzata Kosicka, też z ministerstwa…</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych w Ministerstwie Sprawiedliwości Marta Kożuchowska-Warywoda: Wanda Kożuchowska-Warywoda, w zastępstwie.)</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#RobertMamątow">Okej, dobrze.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#RobertMamątow">Są z nami pani Agnieszka Strzelecka z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pan Mariusz Kubzdyl z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, także z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pan Wojciech Śliwiński, pan Zbigniew Sepioł z Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Bardzo serdecznie witam kolegę senatora, pana Krzysztofa Słonia, który jest z nami. Bardzo serdecznie witam panią Danutę Antoszkiewicz ze współpracownikami. Witam pana Witolda Solskiego…</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Lobbysta wykonujący zawodową działalność na rzecz Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Samozatrudnionych „wBREw” Witold Solski: Dzień dobry. Z ostrożności od razu przypomnę, że prowadzę zawodową działalność…)</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#RobertMamątow">Nie, nie, ja tylko chcę potwierdzić, że pan jest.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#RobertMamątow">I pani…</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#RobertMamątow">Okej, miło mi bardzo.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#RobertMamątow">Bardzo serdecznie państwa witam.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#RobertMamątow">Na początku chciałbym przeczytać formułkę, którą muszę zawsze przeczytać na początku posiedzenia Komisji Petycji.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#RobertMamątow">Proszę o informację, czy na sali znajdują się osoby wykonujące zawodowo działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#WitoldSolski">Dzień Dobry.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#WitoldSolski">Witold Solski. Prowadzę działalność lobbingową w zakresie wolności swobód i praw człowieka.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#RobertMamątow">Czy i pani?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KatarzynaKosakowska">Katarzyna Kosakowska, Fundacja „Dobre Państwo”, ale też podmiot zawodowo wykonujący działalność lobbingową.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#RobertMamątow">Ze względu na to, że mamy sporo tych petycji, a niektóre były już wielokrotnie rozpatrywane, chciałbym, żebyśmy dzisiaj je sfinalizowali.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#RobertMamątow">Dlatego od razu przechodzimy do pierwszej petycji. Jest to petycja z dnia 22 lipca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej uchylenia ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#EwelinaDraus">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#EwelinaDraus">Ewelina Draus, Biuro Analiz i Petycji.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#EwelinaDraus">Jest to petycja indywidualna, z dnia 22 lipca 2024 r., wniesiona przez pana Karola Pachnika. Petytor wnosi o uchylenie z systemu prawnego ustawy o lekarzu sądowym.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#EwelinaDraus">W opinii wnoszącego petycję ustawa o lekarzu sądowym poprzez wprowadzone zapisy w znaczny sposób utrudniła dokonywanie usprawiedliwień nieobecności przez strony postępowań czy przez świadków. W zamyśle ustawodawcy wprowadzono konieczność potwierdzenia zwolnień lekarskich u lekarza sądowego, ażeby ograniczyć posługiwanie się zwolnieniami lekarskimi wystawionymi osobom nieuprawnionym. Autor petycji podkreśla, że doszło do sytuacji, w której lekarzy sądowych jest skrajnie mało, co więcej, w praktyce dzieje się tak, że zwolnienie np. od lekarza kardiologa autoryzuje lekarz sądowy specjalista ginekolog.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#EwelinaDraus">Petytor podnosi, że w czasie pandemii COVID-19 poszukiwanie lekarza sądowego było szczególnie utrudnione. W związku z tym wprowadzono doraźne regulacje pozwalające na usprawiedliwienia nieobecności bez udziału lekarzy sądowych. Dodatkowo, jak twierdzi autor petycji, w tamtym czasie nie odbierano sygnałów, ażeby uczestnicy postępowań sądowych posługiwali się sfałszowaną dokumentacją medyczną. Ponadto autor petycji podnosi, że sąd ma możliwość weryfikacji zaświadczeń lekarskich i stanu zdrowia z pomocą biegłych sądowych. Tak więc zdaniem wnioskodawcy sąd ma mechanizmy i możliwości weryfikacji prawdziwości i poprawności wystawionych zaświadczeń lekarskich. W związku z tym autor petycji wskazuje, że zamiast wymienionej ustawy o lekarzu sądowym proponuje się zaostrzenie przepisów karnych za wydawanie niezgodnych ze stanem faktycznym orzeczeń lekarskich z obligatoryjnym zawieszeniem prawa do wykonywania zawodu na okres co najmniej 3 lat.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#EwelinaDraus">Zdaniem autora petycji wnioskowane rozwiązanie pozwoli wyważyć wartości w zakresie zapewnienia prawidłowego toku spraw i dbałości o rzetelność wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty oraz będzie z wyraźną korzyścią dla stron procesowych.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#EwelinaDraus">Jeśli chodzi o stan prawny, to w art. 1 ust. 2 ustawy o lekarzu sądowym wskazuje się, że przepisy ustawy stosuje się w przypadkach dotyczących usprawiedliwienia niestawiennictwa z powodu choroby na wezwanie lub zawiadomienie sądu lub organu prowadzącego postępowanie karne, w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego, stron, ich przedstawicieli ustawowych, pełnomocników, świadków, oskarżonych, obrońców i innych uczestników postępowania. Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 lekarzem sądowym w rozumieniu ustawy jest lekarz, w którym prezes sądu okręgowego zawarł umowę o wykonywanie czynności lekarza sądowego. Lekarz sądowy wystawia zaświadczenia potwierdzające zdolność albo niezdolność do stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu uprawnionego uczestników postępowania z powodu choroby, na obszarze właściwości danego sądu okręgowego. Ustawa w art. 3 wskazuje, że prezes sądu okręgowego określa liczbę lekarzy sądowych dla obszaru właściwości sądu okręgowego, mając na uwadze zapewnienie na tym obszarze dostępu do lekarza sądowego.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#EwelinaDraus">Ustawodawca w art. 7 ustawy stanowi m.in. o tym, że prezes sądu okręgowego prowadzi wykaz lekarzy dla obszaru właściwości danego sądu okręgowego. Prezes sądu okręgowego przekazuje wykaz lekarzy sądowych prezesom sądów rejonowych, prezesom sądów apelacyjnych oraz pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego, prokuraturze, komendom i komisariatom policji, innym organom uprawnionym do prowadzenia dochodzeń oraz Okręgowej Radzie Adwokackiej i Radzie Okręgowej Izby Radców Prawnych właściwych dla obszaru właściwości danego sądu okręgowego.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#EwelinaDraus">Ponadto art. 8 ust. 1 i 2 ustawy stanowi, że informacje o miejscach, dniach i godzinach przyjęć lekarzy sądowych wraz z ich imieniem i nazwiskiem oraz numerem telefonu wywiesza się na tablicach ogłoszeń w siedzibach podmiotów, o których wcześniej wspomniałam, a także w miejscach wykonywania zawodu lekarza przez lekarzy sądowych. Wykaz lekarzy sądowych jest prowadzony w formie pisemnej bądź w formie elektronicznej i został udostępniony na ogólnodostępnej stronie internetowej sądu okręgowego.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#EwelinaDraus">Zgodnie z art. 11 ustawy o lekarzu sądowym lekarz sądowy wystawia zaświadczenie po uprzednim osobistym zbadaniu uczestnika postępowania i po zapoznaniu się z dostępną dokumentacją medyczną. Art. 18 ust. 1 ustawy wskazuje, że lekarzowi sądowemu przysługuje wynagrodzenie za każde wydane zaświadczenie.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#EwelinaDraus">Dodatkowo chciałabym wskazać, że prezes Naczelnej Rady Adwokackiej pismem z dnia 6 maja tego roku zwrócił się do Ministerstwa Sprawiedliwości, aby w porozumieniu z prezesami sądów okręgowych, w ramach ich działalności administracyjnej, podjął działania zmierzające do zapewnienia dostępności lekarzy sądowych w każdym okręgu sądowym, jak też zapewnił odpowiednią liczbę tych lekarzy. Ma to umożliwić realizowanie powierzonych im zadań w taki sposób, aby osoby potrzebujące usprawiedliwić swoje niestawiennictwo z powodu choroby na wezwanie lub zawiadomienie sądu lub organu prowadzącego postępowanie, mogły je uzyskać w każdym przypadku, przed terminem planowanej czynności procesowej. Alternatywnie prezes Naczelnej Rady Adwokackiej wniósł o rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do uchylenia przepisów ustawy o lekarzu sądowym.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#EwelinaDraus">Powyższe stanowisko poparł rzecznik praw obywatelskich, który pismem z 3 czerwca br. zwrócił się do ministra sprawiedliwości o przekazanie stanowiska w sprawie braku dostępności lekarzy sądowych, w tym także o informację o działaniach, jakie zamierza podjąć w odpowiedzi na wystąpienie prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej. W przywołanym piśmie rzecznik praw obywatelskich poinformował ministra sprawiedliwości m.in. o wpływających do niego sygnałach od obywateli, wskazujących na problem z dostępnością lekarzy sądowych. Rzecznik praw obywatelskich podkreślił, że w niektórych okręgach sądowych nie ma w ogóle lekarzy sądowych, w innych zaś lekarzy jest niewielu. RPO zwrócił też uwagę na to, że np. przy Sądzie Okręgowym w Bydgoszczy jest dostępny tylko lekarz psychiatra, a przy Sądzie Okręgowym w Legnicy jedynie lekarz ginekolog-położnik. Ponadto wskazał, że brak jest informacji na stronach internetowych sądu o czasowej niedostępności lekarzy sądowych. Rzecznik praw obywatelskich podkreślił, że obywatele, nie mogąc uzyskać przedmiotowego zaświadczenia, narażeni są m.in. na negatywne decyzje procesowe organów prowadzących postępowanie.</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#EwelinaDraus">W odpowiedzi na wystąpienie rzecznika praw obywatelskich Ministerstwo Sprawiedliwości w piśmie z 28 czerwca 2024 r. wskazało, że na brak zapewnienia uczestnikom postępowania dostępu do uprawnionego lekarza sądowego ma wpływ niewątpliwie wysokość wynagrodzenia przyznawanego lekarzom sądowym. Dodatkowo podkreślił, że biorąc pod uwagę wymóg bardzo wysokich kwalifikacji lekarzy sądowych, a także konieczność osobistego zbadania uczestnika postępowania po dodatkowym zapoznaniu się dostępną dokumentacją medyczną oraz obowiązek prowadzenia szczegółowej dokumentacji, należy stwierdzić, iż liczba osób, która mogłaby być zainteresowana podpisaniem umowy z prezesem właściwego Sądu Okręgowego, jest ograniczona. W związku z tym, jak wskazano w piśmie, Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło działania w celu zidentyfikowania skali zasygnalizowanego problemu oraz rozpoczęło prace analityczno-koncepcyjne zmierzające do zwiększenia wynagrodzeń lekarzy sądowych. Należy nadmienić, że obecnie za wystawione zaświadczenie lekarzowi sądowemu przysługuje stawka w kwocie 100 zł. Ministerstwo Sprawiedliwości podkreśliło, że wynik prac oraz termin, w jakim zostaną one zakończone, zależeć będą m.in. od możliwości budżetowych państwa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo za wyjątkowo szczegółowe przedstawienie tej petycji.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#RobertMamątow">Przybyli zaproszeni przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Zdrowia. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tej petycji?</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych w Ministerstwie Sprawiedliwości Marta Kożuchowska-Warywoda: To może w imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości…)</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Proszę państwa, my szczegółowo…</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Bardzo proszę się przedstawić, bo to do protokołu jest potrzebne.)</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Dobrze. Marta Kożuchowska-Warywoda, dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Proszę państwa, bardzo negatywnie oceniamy wniosek o usunięcie z systemu ustawy o lekarzu sądowym. Petycja w sposób dość jednoznaczny zwraca uwagę na realne problemy w funkcjonowaniu tej ustawy. Podstawowym problemem jest kwestia niepodnoszenia wynagrodzenia za wydawanie zaświadczeń. Kwota 100 zł jest to kwota, którą ja, też sędzia, pamiętam od samego początku mojej pracy, a orzekam od 2005 r. No więc to jest pierwsza istotna sprawa.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Jeśli chodzi o proponowane rozwiązanie czy uzasadnienie, to powiem tak. Proszę państwa, w okresie pandemii nie prowadziliśmy rozpraw lub prowadziliśmy rozprawy online, tak że to jest okres, na który nie możemy się powoływać dla uzasadnienia tego rodzaju zmiany legislacyjnej. Następnie padł argument wprowadzenia możliwości weryfikacji stanu zdrowia osób, które nie stawiają się na rozprawie, przez biegłych. Rzeczywiście mamy olbrzymi kryzys, jeśli chodzi o dostępność biegłych, i w tej chwili pracujemy nad ustawą o biegłych sądowych. Tak że sprawność postępowania byłaby tu zdecydowanie… jeszcze bardziej narażona na wielkie przewlekłości. Dalej: zaostrzenie przepisów, zakaz wykonywania zawodu lekarza. No, nie jest to najlepsze rozwiązanie pod każdym względem, biorąc pod uwagę kwestie związane z obciążeniem sądów, z prowadzeniem postępowań, jak również kwestie związane z tym, jak długo trwałyby takie postępowania. My stoimy na stanowisku, że ta ustawa wymaga aktualizacji i unowocześnienia, wymaga pochylenia się nad tym, jak lekarze sądowi powinni być wynagradzani, aby problemów z obsadzaniem tego stanowiska nie było. Stąd też chcemy włączyć w prace dotyczące zmian ustawy Instytut Ekspertyz Sądowych, który może być tu olbrzymim wsparciem merytorycznym.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na to, że taki tryb został przyjęty również w innych sądach w Europie. Przykładowo w Niemczech, jeśli strona nie stawia się na rozprawę, jest zobowiązana do przedstawienia na wezwanie sądu zaświadczenia wystawionego przez lekarza z urzędu do spraw zdrowotnych – tak na szybko po przetłumaczeniu.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Myślę, że też istotne jest powiedzenie paru słów o praktyce. Co do zasady… Ja – jako sędzia orzekający w wydziale karnym w warszawskim sądzie – jak również moi koledzy w sytuacjach standardowych honorujemy zaświadczenia wystawione przez zwykłych lekarzy czy przez szpitale. Jednak co do zasady zwracamy się do strony o przedstawienie zaświadczenia od lekarza sądowego, w sytuacji, kiedy jest to kolejna nieobecność lub sytuacja wskazująca na obstrukcję postępowania sądowego. No, dostrzegam oczywiście tę sytuację, że w tej chwili mamy problem z dostępnością biegłych. Wymagane jest dostosowanie zapisów obecnej ustawy do realiów rynkowych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś z przybyłych do tej petycji gości chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów?</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, pan marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MichałSeweryński">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#MichałSeweryński">Mnie zdumiewa ten wniosek, żeby w ogóle usunąć instytucję tego lekarza sądowego. Jeśli dobrze zrozumiałem tę petycję, to konflikt polega na tym, że lekarz sądowy niewłaściwie weryfikuje zwolnienia lekarskie, które napływają z zewnątrz. To jest słaby punkt, to trzeba by jakoś zmienić. Ale żeby uchylać ustawę o lekarzu sądowym… to by oznaczało, że on w ogóle jest niepotrzebny. Doświadczenie uczy, że jest potrzebny, i to w wielu przypadkach. Trzeba raczej, tak jak powiedziała pani z Ministerstwa Sprawiedliwości, zastanowić się nad tym, co zrobić, żeby to było zajęcie dostatecznie atrakcyjne, żeby oni tej roboty się podejmowali, a nie przyjmować petycję o uchyleniu całkowicie tej ustawy. Ja jestem temu przeciwny, i taki wniosek składam.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów?</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja mam pytanie. Chciałabym zapytać panią sędzię: w jakim czasie mogą się pojawić te zmiany ustawowe?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JolantaPiotrowska">Drugie pytanie: jak to wygląda geograficznie, czy w regionach jest problem z lekarzami sądowymi gdzieś większy, a gdzieś mniejszy? Pytam, bo petytor podniósł taki argument.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Dobrze, więc… geograficznie nie ma tu jakichś regularności. Obecnie – według stanu prawnego na koniec lipca 2024 r. – w sądach okręgowych w Gorzowie Wielkopolskim, Ostrołęce, Rybniku, Rzeszowie, Słupsku, Suwałkach, Sosnowcu i w Zielonej Górze nie podpisano żadnej umowy z lekarzami sądowymi.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#MartaKożuchowskaWarywoda">Jeśli chodzi o kwestię terminu aktualizacji przepisów… W tej chwili w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają szeroko zakrojone prace nad nowelizacją i usprawnieniem ustawy o biegłych sądowych. Myślę, że jest to bardzo podobna materia, w jakiś sposób one są ze sobą związane, więc być może można byłoby to dołączyć do tych prac, ale to też wymaga decyzji kierunkowej kierownictwa ministerstwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#RobertMamątow">Ja zgadzam się tutaj z panem marszałkiem, też uważam, że nie można w ten sposób leczyć choroby, wycinając od razu cały…</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#RobertMamątow">Dlatego poddaję pod głosowanie wniosek pana senatora, pana marszałka Michała Seweryńskiego, o niekontynuowaniu prac nad tą petycją.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#RobertMamątow">Kto z państwa jest za tym wnioskiem? (5)</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Jednogłośnie komisja podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P11–100/24.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z 31 lipca 2024 r. – dziękuję bardzo – w sprawie podjęcia inicjatywy uchwałodawczej dotyczącej zmiany uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 listopada 1990 r. – Regulamin Senatu, poprzez dodanie w art. 53 ust. 2a i ust. 5a dotyczących ustanowienia pełnomocnika senatora do głosowania oraz określenia zasad głosowania przez pełnomocnika.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#GabrielaKopania">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#GabrielaKopania">Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#GabrielaKopania">Jest to petycja zbiorowa, wniesiona przez Fundację „Dobre Państwo”.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#GabrielaKopania">Autorzy petycji wnoszą o dodanie do art. 53 Regulaminu Senatu ust. 2a i ust. 5a dotyczących ustanowienia pełnomocnika senatora oraz trybu głosowania przez pełnomocnika senatora. Wnioskodawcy wskazali możliwość ustanowienia pełnomocnika do głosowania spośród senatorów sprawujących mandat w bieżącej kadencji Senatu. Pełnomocnik oddawałby głos poprzez podniesienie ręki oraz naciśnięcie przycisku aparatury elektronicznej przy wykorzystaniu zastępczej karty identyfikacyjnej.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o stan prawny, to ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora w art. 3 określa, że podstawowym prawem i obowiązkiem posła i senatora jest czynne uczestnictwo w pracach Sejmu lub Senatu oraz Zgromadzenia Narodowego, a także ich organów. Art. 13 stanowi o obowiązku obecności oraz obowiązku czynnego udziału w posiedzeniach. Regulamin Senatu w art. 19 w ust. 1 określa, że senatora obowiązuje obecność i czynny udział w posiedzeniach Senatu oraz organów Senatu. Art. 19 ust. 3 z kolei wskazuje, że senatorowi uczestniczącemu w posiedzeniu nie wolno uchylić się od udziału w głosowaniu, a głosować wolno mu tylko osobiście.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#GabrielaKopania">Podstawowymi obowiązkami parlamentarzystów w Polsce są obowiązek obecności oraz obowiązek czynnego udziału w posiedzeniach właściwych izb i ich organów. Istnienie tych obowiązków wynika zarówno z mandatu przedstawicielskiego, jak i ze szczególnej roli reprezentanta, jaką pełnią posłowie i senatorowie. Są oni przedstawicielami narodu, wykonują swoje uprawnienia w jego imieniu, a więc czynny udział w pracach parlamentu i jego organów jest realizowaniem woli suwerena. W konsekwencji ewentualna nieobecność takich przedstawicieli w pracach organów czyni wolę wyrażoną przez te organy wolą niepełną.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#GabrielaKopania">Podsumowując, trzeba zauważyć, że zrealizowanie postulatów zawartych w petycji wymagałoby zmiany nie tylko Regulaminu Senatu, lecz także ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, bowiem zarówno art. 3, jak i art. 13 wprost wskazują, że podstawowym prawem i obowiązkiem posła i senatora jest czynne uczestnictwo w pracach Sejmu lub Senatu oraz Zgromadzenia Narodowego i ich organów. Dodatkowo trzeba mieć na względzie tę okoliczność, że wyborcy podczas głosowania w wyborach parlamentarnych oddają głos na konkretnego kandydata, który ma wykonywać ich wolę. Nie można scedować wykonywania tej woli na innego parlamentarzystę, gdyż naruszałoby to zaufanie obywateli do senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#RobertMamątow">Są z nami przedstawiciele wnioskodawców, petytorzy.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#RobertMamątow">Czy chcielibyście państwo zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#KatarzynaKosakowska">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#KatarzynaKosakowska">Nazywam się Katarzyna Kosakowska i reprezentuję Fundację „Dobre Państwo”, która jest autorem petycji.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#KatarzynaKosakowska">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#KatarzynaKosakowska">Powiem tak, argumenty przeciwko rozwiązaniu, które proponujemy, skupiają się tak naprawdę w 2 punktach. Pierwszy z nich: sporo pracy i sporo zmian, które byłyby konieczne do tego, żeby przepisy w proponowany czy postulowany przez nas sposób zmienić. To jest jedna sprawa. Oczywiście zgadzam się z argumentacją autorów opinii, i to w całej rozciągłości, rzeczywiście nie wystarczy dokonać zmian, jakie zaproponowaliśmy, trzeba byłoby, jak to się nieco kolokwialnie mówi, sczyścić jeszcze pozostałe przepisy, a zatem ustawę o wykonywaniu mandatu posła i senatora oraz uchwałę – Regulamin Senatu. Wydaje się jednak, że nie ma rzeczy niemożliwych i argument, że jest za dużo pracy, żeby doprowadzić do zmiany, jest argumentem co najmniej chybionym. To jest jedna sprawa.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#KatarzynaKosakowska">Drugi punkt, wokół którego skupia się argumentacja autorów opinii czy materiałów do tej petycji, dotyczy zagadnienia dość ulotnego i, jak myślę, szacowanego jednak bez zasięgnięcia opinii i bez pogłębienia tej opinii. W szczególności jest potoczna ta opinia, że jeśli senator czy poseł – bo posła też to dotyczy – będzie głosował przez pełnomocnika, to zostanie narażony na utratę zaufania wyborców, a przecież to właśnie wyborców reprezentuje etc. Tak jak wspomniałam, argument jest lakoniczny, nie odnosi się do jakiejkolwiek opinii, którą zasięgnęłoby Biuro Analiz i Petycji Kancelarii Senatu, jest z rodzaju tych argumentów, które można by śmiało nazwać potocznymi i przytoczonymi trochę na zasadzie „tak nam się wydaje”. W dodatku, i to jest warte podkreślenia, istota tego argumentu, że oto senator utraci zaufanie swoich wyborców bądź będzie na to narażony, odnosi się do czegoś odrobinę innego niż to, o co postulowaliśmy. Mianowicie odnosi się do nieobecności senatora, nieuczestniczenia w głosowaniu, nieuczestniczenia w pracach Sejmu. Ustanowienie pełnomocnika jest jednakowoż czymś innym, i na to również zwracam uwagę.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#KatarzynaKosakowska">Reasumując, podtrzymuję wywody naszej petycji, podtrzymuję nasze wnioski. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#RobertMamątow">Jest z nami przedstawiciel komisji regulaminowej, pan senator Krzysztof Słoń. Podejrzewam, że też chciałby zabrać głos w sprawie tej petycji.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#KrzysztofSłoń">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#KrzysztofSłoń">W pełni podzielam opinię, co do petycji, wyrażoną przez przedstawiciela, który zabrał głos. Do tych argumentów, które zostały ocenione przez panią przedstawicielkę petytorów, chcę dołączyć jeszcze jeden, który wynika z praktyki naszej Izby. Mianowicie są sytuacje, w których senatorowie nie uczestniczą w głosowaniu. Brak uczestnictwa w głosowaniu oczywiście jest też wyrazem pewnej aktywności bądź sytuacji, która miała miejsce z powodów niezawinionych przez senatora. Wyznaczenie senatora dublera, senatora, który zastępowałby w czynności głosowania, nie wyczerpuje całej materii działalności senatora, która to działalność obejmuje również chociażby aktywność podczas prac w komisjach senackich. Dodatkowo podczas debaty nad daną ustawą czy regulacją prawną w trakcie obrad Senatu często dochodzi do sytuacji, kiedy zgłaszane są różnego rodzaju poprawki, wnioski legislacyjne, które to czynią takie właśnie prace bardzo dynamicznymi. Po wyznaczeniu ewentualnego swojego zastępcy do głosowania senator byłby skazany na to, że decyzje, również w takich sytuacjach, które mają miejsce po zgłoszeniu przez Senat poprawek, podejmowane byłyby już zupełnie poza jego wiedzą i wolą. Samo odniesienie się do pierwotnego projektu ustawy przez senatora i takie delegowanie swojej decyzji co do ewentualnego głosowania nie wyczerpuje pracy nad danym dokumentem. Oczywiście pomijam tu wszelkiego rodzaju sytuacje, gdy w danym głosowaniu nie uczestniczy większa liczba senatorów. Wtedy ci senatorowie musieliby również wyznaczać swoich zastępców, co rodziłoby często bardzo niezrozumiałe dla wyborców sytuacje. Chodzi o to, że np. wobec niepełnej, uniemożliwiającej procedowanie nad danym punktem liczbie senatorów trzeba by również uwzględniać takie sytuacje, w których ktoś dysponuje głosami wyznaczonymi przez danego senatora. Oczywiście można by brnąć dalej w tych propozycjach, np. jeden senator mógłby posiadać kilka dodatkowych kart i mógłby reprezentować wolę kilku lub kilkunastu senatorów. To też godziłoby w dobre imię izby wyższej parlamentu i kazałoby naszym wyborcom, biorącym udział z pełnym zaufaniem i przekonaniem w procesie wyborczym, powątpiewać nad sensem istnienia izby wyższej czy też Sejmu.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#KrzysztofSłoń">Nie chcę dłużej tych kwestii omawiać, razem z przewodniczącym Rybickim pochyliliśmy się nad tą petycją i rzeczywiście im głębiej wchodziliśmy w jej zakres, tym więcej rodziło się wątpliwości. Proszę zatem, żeby Wysoka Komisja również podeszła do tej propozycji z pełną ostrożnością, mając na uwadze to, jakie skutki, nie tylko prawne, polegające na zmianie odpowiednich zapisów w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora czy też w Regulaminie Senatu, mogłoby to w rzeczywistości przynieść. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#RobertMamątow">Panie Przewodniczący, chciałbym zapytać – bo my w Komisji Petycji lubimy konkretnie: tak lub tak – czy komisja regulaminowa popiera tę petycję, czy nie? Może być udzielona taka odpowiedź?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#KrzysztofSłoń">O tej petycji rozmawialiśmy z panem przewodniczącym Rybickim, jako prezydium komisji regulaminowej, i nie popieramy tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów…</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo, pan marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MichałSeweryński">Proszę państwa, napisać taką petycję, to znaczy dać nam do zrozumienia, że się nie rozumie w ogóle istoty systemu przedstawicielskiego. Żaden senator, żaden parlamentarzysta nie jest przedstawicielem samego siebie. Dla swojej sprawy może pełnomocnika ustanowić, bo taka jest jego wola, i nie ma wątpliwości, jaka jest jego wola, ale wtedy, kiedy reprezentuje wyborców, to musi to robić sam. Może się uchylić od tego, i wtedy są odpowiednie konsekwencje. Dlatego proponuję, żeby nie debatować więcej, tylko odrzucić tę petycję jako całkowicie nie do pogodzenia z systemem parlamentaryzmu demokratycznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#EwaMatecka">Po raz kolejny, Szanowni Państwo, mamy do czynienia z kompletną aberracją. Państwo proponujecie senatorów dublerów i posłów dublerów. To senator, to poseł bierze w pełni odpowiedzialność za swoje decyzje, on i tylko on będzie mógł odpowiadać przed sobą oraz przed swoimi wyborcami, nie ktokolwiek inny. Popieram gorąco wniosek pana senatora Seweryńskiego, abyśmy na tym zakończyli dyskusję nad tą petycją i nie kontynuowali prac.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#RobertMamątow">Został zgłoszony przez pana senatora Seweryńskiego wniosek o niekontynuowanie prac nad tą petycją.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#RobertMamątow">Ja go poddaję pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów jest za tym wnioskiem? (6)</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P11–101/24.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#RobertMamątow">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z dnia 31 lipca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 92 ust. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w celu dopuszczenia możliwości alternatywnego złożenia informacji do urzędu skarbowego w formie innej niż poprzez system informatyczny ministra właściwego do spraw finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PaulinaBedyńska">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PaulinaBedyńska">Paulina Bedyńska, Biuro Analiz i Petycji.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PaulinaBedyńska">Jest to petycja indywidualna, wniesiona przez osobę fizyczną. Autor petycji wnosi o dodanie w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w art. 92 ust. 17 pkt 1 zdania drugiego, tak aby w przypadku awarii technicznej lub generowania błędu przez system informatyczny ministra właściwego do spraw finansów publicznych złożenie deklaracji było możliwe poprzez wygenerowanie pliku w inny sposób, pozwalający na czytelne przekazanie informacji. Alternatywna forma danych powinna być złożona do właściwego urzędu skarbowego.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PaulinaBedyńska">Autor petycji postuluje, aby przedsiębiorca prowadzący obrót hurtowy napojami alkoholowymi w opakowaniach o ilości nominalnej napoju nieprzekraczającej 300 ml posiadał także alternatywną możliwość złożenia deklaracji, inną niż poprzez system udostępniony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Zdaniem wnoszącego petycję system elektroniczny nie działa właściwie lub jego działanie jest uzależnione od spełnienia warunków niewynikających z opisu usługi publicznej. Autor petycji podkreślił także, że przedsiębiorcy narażeni są na nieuzasadnione koszty i problemy, gdy nie ma alternatywnej możliwości złożenia takiej informacji.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PaulinaBedyńska">Przedsiębiorcy hurtownicy, tak ich nazwijmy, mają obowiązek do 31 lipca każdego roku złożyć informację w sprawie opłaty za zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi w opakowaniach do 300 ml, tzw. deklarację ALK, oraz obliczyć i wnieść opłatę na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Taką informację trzeba przygotować w specjalnej aplikacji dostępnej na stronie podatki.gov.pl i należy ją podpisać podpisem kwalifikowanym. Za niedopełnienie obowiązków przewidziana jest sankcja administracyjna. Ustalenie opłaty dodatkowej może mieć miejsce nie tylko w sytuacji braku uiszczenia takiej opłaty, ale także w przypadku niezłożenia tej informacji, tej deklaracji, do której złożenia jest zobowiązany przedsiębiorca.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PaulinaBedyńska">Wysoka Komisjo, tożsama petycja została złożona 11 lipca tego roku do Ministerstwa Finansów. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na petycję z 23 października br. wskazało, że nie ma podstaw do uwzględnienia zaproponowanego rozwiązania. Należy podkreślić, że przewidziany sposób składania informacji w sprawie opłat za zezwolenie na obrót hurtowy takimi napojami nie spotkał się do tej pory z negatywną oceną podatników ani nie wpłynęły do Ministerstwa Finansów inne wnioski, poza wnioskiem pana wnoszącego petycję, dotyczące alternatywnego sposobu składania informacji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#RobertMamątow">W związku z tą petycją byli zaproszeni przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Finansów. Odpowiedź Ministerstwa Finansów na tę petycję już mamy.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#RobertMamątow">Czy z Ministerstwa Zdrowia ktoś jest?</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#RobertMamątow">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#RobertMamątow">W takim razie otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#RobertMamątow">Słyszeliście państwo, że minister finansów w odpowiedzi udzielił negatywnej rekomendacji dla tej petycji.</u>
<u xml:id="u-29.7" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-29.8" who="#RobertMamątow">Ja składam wniosek o niekontynuowanie prac nad tą petycją, gdyż faktycznie argumenty ministra finansów są tutaj jednoznaczne.</u>
<u xml:id="u-29.9" who="#RobertMamątow">Kto z państwa jest za moim wnioskiem o niekontynuowanie prac nad petycją? (6)</u>
<u xml:id="u-29.10" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-29.11" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P11–102/24.</u>
<u xml:id="u-29.12" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z dnia 2 sierpnia 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, celem powołania Społecznej Straży Leśnej – formacji wspierającej Straż Leśną w zwalczaniu szkodnictwa leśnego.</u>
<u xml:id="u-29.13" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarzenaKrysiak">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#MarzenaKrysiak">Marzena Krysiak, Biuro Analiz i Petycji.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#MarzenaKrysiak">Jest to petycja zbiorowa. Została wniesiona przez 3 podmioty: Fundację Zofii Magnatti. Rozwój Talentów i Przedsiębiorczości, Stowarzyszenie „Lepszy Sulejówek” oraz stowarzyszenie Służba Ochrony Lasów. Autorzy petycji wnoszą o powołanie Społecznej Straży Leśnej jako formacji, która wspierałaby Straż Leśną w zwalczaniu szkodnictwa leśnego.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#MarzenaKrysiak">Petytorzy postulują, aby do ustawy o lasach dodać cały nowy rozdział, w którym określono by zasady powoływania oraz sposobu funkcjonowania Społecznej Straży Leśnej. Proponują, by społeczne straże powoływane były przez rady powiatów na wniosek starosty lub przez organizacje pozarządowe za zgodą rady powiatu. Autorzy petycji proponują, by nadzór nad działalnością tych społecznych straży sprawowała Straż Leśna.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#MarzenaKrysiak">Do zadań Społecznej Straży Leśnej należałoby przede wszystkim monitorowanie stanu lasów, informowanie odpowiednich służb o przypadkach nielegalnej wycinki drzew, a także wskazywanie przypadków kłusownictwa oraz innych przestępstw przeciwko przyrodzie. Dodatkowo społeczna straż mogłaby edukować społeczności lokalne na temat ochrony środowiska, a także interweniować w przypadku zauważenia złamania przepisów ustawy o lasach oraz innych ustaw. Jak wskazują petytorzy, członkowie Społecznej Straży Leśnej powinni mieć prawo do noszenia oznak identyfikacyjnych oraz munduru zgodnie z wzorem określonym przez ministra środowiska. Powinni mieć oni prawo do interweniowania w przypadku zauważenia popełnienia wykroczenia na terenach leśnych, a także prawo do współpracy z organami ścigania w zakresie ochrony lasów. Wnoszący petycję proponują, aby strażnicy Społecznej Straży Leśnej po przeszkoleniu posiadali następujące uprawnienia: do kontrolowania przestrzegania przepisów prawa, do legitymowania osób popełniających wykroczenie celem ustalenia ich tożsamości, do informowania i współpracy z Policją oraz Strażą Leśną w przypadkach naruszenia przepisów ochrony przyrody, do prowadzenia akcji edukacyjnych, a także kampanii społecznych na temat ochrony lasów, i wreszcie do zgłaszania lokalnym władzom oraz jednostkom administracyjnym projektów oraz inicjatyw związanych z ochroną środowiska.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#MarzenaKrysiak">W uzasadnieniu autorzy petycji powołali się na raport Najwyższej Izby Kontroli z 2019 r., z którego wynika, że w latach 2016–2018 odnotowano ok. 1 tysiąca 500 przypadków nielegalnej wycinki drzew. Ponadto petytorzy powołali się na informację Straży Leśnej z 2020 r., zgodnie z którą przeprowadzonych zostało ponad 30 tysięcy kontroli, w wyniku których ujawniono prawie 10 tysięcy przypadków naruszeń przepisów ochrony przyrody. W opinii autorów petycji powyższe dane potwierdzają konieczność podjęcia dodatkowych działań, które miałyby na celu poprawę skuteczności nadzoru i kontroli nad terenami leśnymi. Wnoszący petycję wskazali też przykłady społecznych formacji ochrony przyrody, które funkcjonują w innych krajach. Tu wskazano na Niemcy, Szwecję oraz Kanadę. To wszystko jest opisane w informacji. Ja tylko w skrócie powiem, że te społeczne formacje ochrony przyrody współpracują z państwowymi służbami leśnymi i ich głównym zadaniem jest monitorowanie terenów chronionych, a także angażowanie się w edukację ekologiczną społeczeństwa. Autorzy petycji szczególnie wskazują na model kanadyjski, który oparty jest na współpracy i wymianie doświadczeń, i twierdzą, że może on być inspiracją dla polskich rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#MarzenaKrysiak">Przechodząc do analizy obowiązującego stanu prawnego, należy wyjaśnić, że na podstawie ustawy o lasach funkcjonuje Straż Leśna, do obowiązków której należy zwalczanie przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego i ochrony przyrody oraz wykonywanie innych zadań w zakresie ochrony mienia. Straż Leśna ma ustawowe uprawnienia o charakterze policyjnym, m.in. do legitymowania osób, zatrzymywania i dokonywania kontroli środków transportu, kontroli podmiotów gospodarczych, które zajmują się obrotem i przetwarzaniem drewna, prowadzenia dochodzeń, nakładania i pobierania grzywien w drodze mandatu karnego. Straż Leśna ma także prawo do noszenia i używania broni palnej oraz środków przymusu bezpośredniego.</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#MarzenaKrysiak">W tym miejscu chciałabym przytoczyć niektóre dane z raportu o stanie lasów w Polsce. Jest to raport z 2022 r. i on potwierdza dość dużą skalę przypadków szkodnictwa leśnego. Zgodnie z tym raportem w 2022 r. zarejestrowano łącznie blisko 72 tysiące przypadków szkodnictwa leśnego. W stosunku do poprzedniego roku jest to więcej o 24 tysiące przypadków. Odnotowano również gwałtowny wzrost ujawnionych rodzajów szkodnictwa leśnego, z wyjątkiem liczby przypadków kłusownictwa. Jeszcze kilka danych. W 2022 r., o czym mowa w raporcie, odnotowano wzrost liczby stwierdzonych przypadków kradzieży drewna i to aż o 74%, bo w 2021 r. było to ok. 1 tysiąca 700, a w 2022 r. – 2 tysiące 900 przypadków kradzieży. Autorzy petycji w swoim wniosku petycyjnym wskazują także na przykład Społecznej Straży Rybackiej funkcjonującej w Polsce jako formacji, która wspomaga ochronę przyrody i działa na zasadzie wolontariatu, a także współpracuje z Państwową Strażą Rybacką i Policją. Zdaniem autorów petycji za powołaniem Społecznej Straży Leśnej przemawia wiele argumentów. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#RobertMamątow">Są z nami goście z ministerstwa klimatu, z ministerstwa spraw wewnętrznych i z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#RobertMamątow">Czy chcielibyście państwo… Czy ktoś chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę i proszę o przedstawienie się.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#AleksanderJakubowski">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#AleksanderJakubowski">Aleksander Jakubowski, dyrektor Departamentu Leśnictwa i Łowiectwa. Jest ze mną pan mecenas Zbigniew Sepioł z departamentu, jest pan mecenas Baryga z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych i pan Tomasz Wisłocki, strażnik leśny.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#AleksanderJakubowski">Jeśli chodzi o stanowisko ministra klimatu i środowiska odnośnie do petycji, to popiera on tę petycję. Jest oczywiście kwestia operacjonalizacji, czyli konkretnych przepisów, bo ten wzór w postaci straży rybackiej jest, po pierwsze, miejscami anachroniczny, po drugie, miejscami niedostosowany do specyfiki działań w obszarze leśnym. To poparcie wynika z faktu, że wśród 100 konkretów znajduje się konkret w postaci społecznego nadzoru nad lasami. To jest element – czyli Społeczna Straż Leśna – który mógłby wesprzeć profesjonalną Straż Leśną w wykonywaniu przez nią działań, przy czym ważnym elementem byłoby tu współdziałanie tych ochotniczych strażników leśnych ze strażą sprofesjonalizowaną, ponieważ to wiąże się z pewnymi zagrożeniami w lesie. I druga kwestia. Ministerstwo zaznacza, że powinno nastąpić szkolenie przed dopuszczeniem takiej osoby do wykonywania obowiązków czy też pełnienia funkcji społecznego strażnika leśnego. Te czynności powinny odbywać się w towarzystwie profesjonalnego strażnika leśnego. Gdyby ze strony Senatu była wola uwzględnienia petycji i podjęcia takiej inicjatywy ustawodawczej, to Ministerstwo Klimatu i Środowiska będzie tę inicjatywę wspierało.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#AleksanderJakubowski">W sierpniu otrzymaliśmy postulat tożsamej treści i wtedy też wyraziliśmy zrozumienie i poparcie dla tych rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#AleksanderJakubowski">Gdyby były jakieś pytania ze strony Wysokiej Komisji, to jesteśmy do dyspozycji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#RobertMamątow">Kto z państwa?</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, pani senator, a później pan senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#EwaMatecka">W rzeczy samej bardzo ciekawa petycja, bardzo ważna i bardzo potrzebna. Ja mam tylko pytanie do autorów petycji: czy zakres kompetencji, uprawnień i odpowiedzialności tej społecznej straży jest tożsamy z zakresem czynności i odpowiedzialności aktualnie funkcjonującej Służby Leśnej? Czym różniłyby się te kompetencje?</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#RobertMamątow">Nie ma przedstawicieli…</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Aha, nie ma. Okej.)</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#RobertMamątow">Nie, nie ma.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: To może ktoś z biura analiz zechciałby…)</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MarzenaKrysiak">Jest on zbliżony, ale nie tożsamy. Autorzy petycji nic nie wspominają o posługiwaniu się bronią, o uprawnieniach takich stricte policyjnych. Zakres uprawnień jest dość zbliżony, bo jest prawo do legitymowania, do współpracy z Policją, też do zgłaszania lokalnym władzom projektów i inicjatyw związanych z ochroną środowiska, ale nie jest tożsamy.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#RobertMamątow">Ja w ogóle jestem przeciwnikiem takich społecznych strażników. Jestem wędkarzem, coś na ten temat wiem. (Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#RobertMamątow">Nie, nie, bo byłem świadkiem sytuacji – odejdę na chwilę od tematu – w której straż społeczna kontrolowała dziadka, który miał prawie 80 lat i nie miał karty. Ja ująłem się za tym człowiekiem, a mimo to strażnicy go spisali i ukarali. To dla mnie jest takie… Nie mogłem tego zrozumieć.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#RobertMamątow">Ja bym chciał, żebyśmy oficjalnie wystąpili do ministerstwa klimatu i do Lasów Państwowych, żeby uzyskać ich opinie. Wtedy byśmy podjęli decyzję, czy popieramy tę petycję, czy nie.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#RobertMamątow">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PiotrMasłowski">Ja mam tylko jedno pytanie. Kierunkowo się z tym zgadzam. Wszyscy, którym dobro lasów jest bliskie, widzą zagrożenia, ot chociażby quady, które wcześniej się nie pojawiały. Straż Leśna nie jest w stanie, nie ma takich zasobów ludzkich, żeby tego wszystkiego dopilnować. Siedząc tutaj, zacząłem sprawdzać kompetencje Ligi Ochrony Przyrody. To się może wydawać zaskakujące, ale Liga Ochrony Przyrody została powołana przez państwo, to raz, a dwa, do lat sześćdziesiątych była Strażą Ochrony Przyrody i miała tego typu uprawnienia. Dlatego chciałbym zapytać o to, czy były może jakiekolwiek rozważania na temat rozszerzenia tego, co mamy, a nie powoływania nowej instytucji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#TomaszWisłocki">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#TomaszWisłocki">Tomasz Wisłocki, główny inspektor Straży Leśnej.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#TomaszWisłocki">Bardzo dziękuję za taką petycję. Każda pomoc się przydaje. Jednak czytając tę petycję, cały czas zastanawiałem się nad bezpieczeństwem osób, które będą podejmowały te interwencje. Tutaj pojawił się temat quadów, crossów. Tego się nie da zatrzymać. Bez odpowiednich uprawnień, wyposażenia w środki przymusu bezpośredniego, broń palną, która jest pewnym odstraszaczem, ja po prostu tego nie widzę. Mam tu pewne zastrzeżenia co do zapewnienia bezpieczeństwa tym wszystkim osobom, które będą podejmowały te interwencje. To jest las, to jest teren z zasady niedostępny, odosobniony, w którym w większości przypadków nie ma łączności przez telefonię komórkową. I to jest jedna sprawa.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#TomaszWisłocki">Wydaje mi się, że można by było zastanowić się nad rozszerzeniem tego nie tylko na obszar lasów państwowych. Oczywiście 1/3 terytorium kraju to lasy państwowe, zarządzane przez Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe”, ale mamy jeszcze rezerwaty, mamy parki narodowe, przykład Kampinosu, który jest de facto w granicach administracji Warszawy, lasy prywatne. To na lasach prywatnych, jak to teraz obserwujemy, spoczywa główny ciężar szkodnictwa leśnego, to tam jest dewastacja lasów, głównie tam jest zaśmiecanie, tam jest nielegalna wycinka. To wszystko z lasów państwowych de facto przerzuciło się na lasy prywatne.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#TomaszWisłocki">To bardzo ciekawa inicjatywa, czyli powrót do Straży Ochrony Przyrody o szerszych kompetencjach. Ale diabeł oczywiście tkwi w szczegółach, jest kwestia legitymowania, ochrony danych osobowych, przetwarzania danych osobowych, przyznawania środków przymusu bezpośredniego, czy to ma być powoływanie, czy zatrudnianie itd. To są pewne szczegóły, które na tym etapie są szczegółami, ale później mogą wydać się problematyczne. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#RobertMamątow">Ale pan już zabierał głos.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#JolantaPiotrowska">Pan senator poruszył ten sam temat, który ja zamierzałam poruszyć, ale w trochę innym kontekście. Jestem przewodniczącą Parlamentarnego Zespołu ds. Ochrony Jezior, który miał wczoraj swoje posiedzenie. Tematem tego posiedzenia było zagospodarowanie przestrzenne wokół jezior oraz różne nieprawidłowości, które występują wokół jezior, czyli np. wycinka drzew, bo często są to też tereny leśne, usuwanie trzcin itd. Na posiedzeniu zostały przedstawione postulaty, żeby utworzyć rodzaj takiej, nazwijmy to, społecznej policji, która miałaby większe szanse zauważyć te wszystkie nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#JolantaPiotrowska">Dlatego myślę, że warto rozpocząć dyskusję o społecznej straży ochrony przyrody. Uważam, że pan przewodniczący słusznie zgłosił wniosek, żebyśmy wystąpili do ministerstwa klimatu i do Lasów Państwowych, ale do ministerstwa klimatu w szerszym kontekście, tak abyśmy mieli też pełną wiedzę o tym, na jakim etapie jest procedowanie, bo słyszałam o pracach również nad ustawą o zmianie ustawy o ochronie przyrody.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Senator Michał Seweryński: Ja bym…)</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MichałSeweryński">Obawiam się, że wątpię w siłę Społecznej Straży Leśnej. Nic na tym polu nie ugramy. Trzeba wiedzieć, jakie tam są poważne interesy materialne, finansowe. Z lasu się dobrze żyje. Kto będzie respektował jakiegoś społecznego strażnika i jeszcze da mu dowód osobisty, pozwoli się wylegitymować? Jedyne rozwiązanie to jest wzmocnienie zawodowej Straży Leśnej przez zwiększenie liczby strażników, lepsze uzbrojenie, szerszy zakres kompetencji. Musi to być po prostu prawdziwa policja leśna. W przeciwnym razie lasy będą ulegać degradacji, tak jak już w wielu miejscach można to obserwować. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#RobertMamątow">Jest mój wniosek o wystąpienie o opinie do ministerstwa klimatu, do ministerstwa spraw wewnętrznych i do Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Jest zgoda? Jest. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#RobertMamątow">Zamykam prace nad tym punktem.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo, jest prośba, żebyśmy przeszli teraz do punktu szóstego. Jest to prośba osób, które zostały zaproszone w związku z tą petycją, a proszą o to, bo niebawem mają inne pilne obowiązki.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#RobertMamątow">Dlatego przechodzimy do pracy nad petycją szóstą, a nie piątą.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękuję. Do widzenia.)</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#RobertMamątow">Do widzenia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-44.7" who="#RobertMamątow">O, to moja petycja. Nie moja, ale…</u>
<u xml:id="u-44.8" who="#RobertMamątow">To jest petycja z dnia 25 stycznia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, celem dodania do katalogu świadczeń rodzinnych świadczenia dla małżonków posiadających przynajmniej 50-letni i dłuższy staż małżeński.</u>
<u xml:id="u-44.9" who="#RobertMamątow">Jest to petycja już omawiana, jak pamiętacie państwo, myśmy już nad nią pracowali w poprzedniej kadencji. Dzisiaj przychodzi nam wrócić do tego tematu.</u>
<u xml:id="u-44.10" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przypomnienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#MarzenaKrysiak">Marzena Krysiak, Biuro Analiz i Petycji.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#MarzenaKrysiak">Jest to petycja indywidualna, wniesiona przez pana Eugeniusza Szymalę. Autor proponuje zmianę ustawy o świadczeniach rodzinnych, tak aby do katalogu świadczeń rodzinnych dodać nowe świadczenie, które wypłacane byłoby małżonkom o długoletnim pożyciu małżeńskim z nieprzerwanym stażem małżeńskim i po upływie rocznicy ślubu. To jednorazowe świadczenie wypłacane byłoby po 50 latach małżeństwa – autor proponuje, aby wtedy to świadczenie wynosiło 5 tysięcy zł – a także po 55 latach, po 60 latach, aż do 80 lat pożycia. To świadczenie zwiększałoby się o 500 zł w przypadku każdej kolejnej granicy, czyli przy 55 latach byłoby to 5,5 tysiąca zł, a przy 80 latach pożycia – 8 tysięcy zł.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#MarzenaKrysiak">Świadczenie byłoby wypłacane z budżetu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Odbywałoby się to na wniosek małżonków. Wniosek musiałby być udokumentowany zaświadczeniem z urzędu stanu cywilnego, które to zaświadczenie potwierdzałoby staż małżeński. Autor proponuje też, aby w sytuacji, gdy jeden ze współmałżonków zmarł po złożeniu wniosku w sprawie przyznania świadczenia, przysługiwało ono pozostałemu przy życiu małżonkowi. Zdaniem wnoszącego petycję małżonkowie o tak długim stażu pożycia powinni otrzymywać świadczenie rodzinne na podobieństwo emerytury honorowej wypłaconej osobom, które kończą 100 lat. Jego zdaniem to powinno być świadczenie okresowe i jednorazowe.</u>
<u xml:id="u-45.3" who="#MarzenaKrysiak">Autor przedstawił też w petycji wyliczenia resortu dotyczące ewentualnych kosztów wypłaty świadczenia przy uwzględnieniu małżeństw z 50-, 55-, 60- i 65-letnim stażem małżeńskim. Ogólna suma nie przekraczałaby 100 milionów zł. Z tym że to jest wyliczenie ze stycznia 2023 r., z czasu, kiedy została wniesiona petycja. Ogólna suma nie przekraczałaby 100 milionów zł. Autor wskazuje też na dużą umieralność seniorów w ostatnich latach, tak że jego zdaniem ta kwota będzie malała.</u>
<u xml:id="u-45.4" who="#MarzenaKrysiak">Nad petycją pochyliła się już w X kadencji Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. W posiedzeniu komisji uczestniczyła zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do spraw Polityki Demograficznej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pani Agnieszka Matłoka, która przedstawiła negatywne stanowisko resortu o tej propozycji. Wskazała tu na funkcjonujące niefinansowe formy promowania długoletniego pożycia małżeńskiego poprzez odznaczanie medalem. Jednak państwo senatorowie postanowiliście zwrócić się do Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu z prośbą o przygotowanie wstępnego projektu ustawy realizującego postulat petycji. I w X kadencji Senatu taki wstępny projekt powstał, jednakże Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji z tym projektem się nie zapoznała i nie debatowała nad nim. W następnej kadencji, w kadencji XI, dokładnie 31 stycznia br. Komisja Petycji zapoznała się z przebiegiem dotychczasowych prac nad petycją, zapoznała się też ze stanowiskiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ministerstwo reprezentowała pani Anna Siwierska z Departamentu Polityki Demograficznej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, która poinformowała, że resort popiera obecnie funkcjonującą niefinansową formę promowania pożycia małżeńskiego poprzez odznaczenie medalem, i zapowiedziała nowe stanowisko resortu w sprawie finansowego wsparcia długoletnich małżeństw. Komisja wystąpiła do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o stanowisko w tej sprawie, jednakże do tej chwili do Komisji Petycji nie wpłynęło takie stanowisko. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#RobertMamątow">Już dość długo czekamy na tę odpowiedź. Ale dzisiaj w związku naszymi petycjami przybyli przedstawiciele ministerstwa rodziny i spraw polityki senioralnej, więc o to zapytamy.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#RobertMamątow">Czy państwo chcielibyście zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-46.4" who="#RobertMamątow">O, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#AgnieszkaStrzelecka">Dzień dobry państwu.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#AgnieszkaStrzelecka">Agnieszka Strzelecka, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#AgnieszkaStrzelecka">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#AgnieszkaStrzelecka">Jeżeli chodzi o materię ustawy o świadczeniach rodzinnych, bo do tej materii mogę się odnieść jako przedstawiciel Departamentu Polityki Rodzinnej i ta ustawa należy do właściwości ministerstwa rodziny, to… W szczególności ta ustawa zapewnia wsparcie rodzin w zakresie częściowego pokrycia wydatków na utrzymanie dziecka. Są to świadczenia związane z wychowaniem dziecka i rodzicielstwem. Takim świadczeniem jest m.in. zasiłek rodzinny dla rodzin o niższych dochodach, przeznaczony właśnie dla dziecka, czy przysługujące dodatki do tego zasiłku, dodatki dotyczące wychowania dziecka i rodzicielstwa, np. dodatek z tytułu urodzenia dziecka czy wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej. Są to też świadczenia… W ustawie są wskazane świadczenia związane z rodzicielstwem, jak np. tzw. becikowe czy świadczenie rodzicielskie zamiast świadczenia wypłacanego rodzicom, zamiast zasiłku macierzyńskiego. Tak więc ustawa jasno określa katalog, to, jakie świadczenia w nim się mieszczą. Czyli celem tej ustawy jest właśnie zapewnienie wsparcia dzieci i są to świadczenia na rzecz dzieci. Świadczenie dla małżonków posiadających przynajmniej 50-letni i dłuższy staż małżeński, będące przedmiotem omawianej petycji, nie mieści się w materii ustawy o świadczeniach rodzinnych. Tak że nie bardzo mogą być… W ogóle w ministerstwie, jeżeli chodzi o obecny stan, nie są ani prowadzone, ani planowane prace mające rozszerzyć ten katalog świadczeń rodzinnych o tego typu świadczenie dla małżonków posiadających 50-letni i dłuższy staż. Może to być materia z zakresu polityki senioralnej.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#AgnieszkaStrzelecka">To tyle, jeżeli chodzi o te kwestie dotyczące ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje zastępca przewodniczącego Ewa Matecka)</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#EwaMatecka">Czy ktoś z państwa, zaproszonych gości chciałby jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#EwaMatecka">Mam wobec tego pytanie do naszego biura: czy w tej petycji jest wyraźnie sprecyzowane, czy miałoby to być świadczenie jednorazowe, czy świadczenie comiesięczne i czy miałoby to być świadczenie dla każdego z małżonków?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarzenaKrysiak">Miałoby to być świadczenie jednorazowe, to podkreśla autor petycji, i byłoby to świadczenie dla małżonków.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#EwaMatecka">Dla każdego z małżonków… Bo z materiałów…</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na małżeństwo…)</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#EwaMatecka">Na jedno małżeństwo jedno świadczenie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#EwaMatecka">Pytam, ponieważ w materiałach przedstawionych do tejże petycji jest podana informacja, że petycja złożona była również do Sejmu w 2022 r., do Sejmu IX kadencji. I chyba tam petycja zawierała informację, że byłoby to świadczenie o charakterze comiesięcznych wypłat, w związku z czym…</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#EwaMatecka">Nie, nie, comiesięcznych. Tak było w tej, która była składana do Sejmu, a zgodnie z tą złożoną do Senatu świadczenie miałoby mieć charakter świadczenia jednorazowego.</u>
<u xml:id="u-50.6" who="#EwaMatecka">Pan przewodniczący życzy sobie już kontynuować, tak? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-50.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje przewodniczący Robert Mamątow)</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#RobertMamątow">Ja chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, że w dzisiejszych czasach, kiedy tak dużo jest rozwodów, bo naprawdę jest ich bardzo dużo, i te małżeństwa nie wytrzymują ze sobą nawet kilkudziesięciu lat, to wyjątkowe przypadki, właśnie takie, że małżeństwo przetrwało 50 lat, powinny być chociaż ten jeden raz docenione i tym małżeństwom powinna być przydzielona… No, może to nie jest jakaś nagroda, ale forma uznania. Szanowni Państwo, medal, z całym szacunkiem, to zbieracz kurzu, no, może to jest jakieś symboliczne docenienie, ale to nie jest to samo co świadczenie, za które małżonkowie mogliby sobie np. zafundować jakiś jednorazowy wyjazd z tej okazji czy coś takiego. Dlatego ja jestem gorącym orędownikiem tego, żebyśmy tę petycję poparli. W poprzedniej kadencji też byłem tego zwolennikiem, ale moi koledzy, którzy wtedy rządzili, też mieli takie opinie mieszane, nie bardzo ten… Ja uważam, że niezależnie do tego, kto rządzi, powinniśmy docenić staż małżonków.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo… Zaraz oddam ci głos, tylko…</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#RobertMamątow">Pani chciałaby coś powiedzieć?</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz i Petycji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak: Chciałabym odpowiedzieć pani senator Mateckiej na pytanie.)</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MarzenaKrysiak">Mowa o tej petycji, która została złożona wcześniej, w 2022 r., do Sejmu. To była petycja, która dotyczyła comiesięcznego świadczenia pieniężnego dla małżeństw ze stażem 40-letnim, 45-letnim, 50-letnim i dłuższym. I w tej to petycji nie przedstawiono szczegółowych zasad przyznawania oraz wypłaty tego świadczenia. Sejmowa Komisja do Spraw Petycji uchwaliła dezyderat skierowany do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w którym poprosiła o szczegółową ocenę tej petycji i możliwości ewentualnej wypłaty takiego wsparcia. I takie dane zostały przedstawione. Komisja przyjęła odpowiedź na dezyderat przedstawioną przez ministerstwo i na tym zakończyły się prace nad petycją. Ale to była petycja dotycząca comiesięcznego świadczenia, nie tak jak teraz jednorazowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#RobertMamątow">Tak, tak, nasza propozycja była taka, żeby to oczywiście było jednorazowe świadczenie.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#EwaMatecka">Na początku debatowania nad tym punktem, nad tą petycją mieliśmy podaną informację od pana przewodniczącego, że nie mamy jeszcze na piśmie odpowiedzi ministerstwa rodziny w tej kwestii. W związku z tym, abyśmy byli w 100% przekonani, jakie jest stanowisko ministerstwa, ja bym proponowała, żebyśmy jeszcze odłożyli prace nad tą petycją, niezależnie od tego, jaka jest nasza opinia na temat tejże petycji, i uzyskali jednak stanowisko ministerstwa na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#RobertMamątow">Okej. Ja zawsze jestem zwolennikiem tego, żeby było jak najwięcej opinii, tak żebyśmy mogli podjąć decyzję świadomie i przekonani, że tak trzeba postąpić. Zgadzam się.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#RobertMamątow">Jest zgoda?</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#RobertMamątow">Okej. To ponowimy pismo do… Bo ja nie pamiętam…</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Już było ponawiane.)</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#RobertMamątow">Już było ponawiane? No właśnie. Ale spróbujemy jeszcze ostatni raz.</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#RobertMamątow">Dobrze. Komisja podjęła decyzję o zawieszeniu prac nad tą petycją do czasu uzyskania ewentualnej odpowiedzi ministerstwa rodziny. Później podejmiemy decyzję.</u>
<u xml:id="u-55.7" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-55.8" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do petycji… Wracamy do petycji piątej. Jest to petycja z dnia 1 grudnia 2022 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 394 §1 i 2 oraz uchylenia art. 3941a ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, w celu usprawnienia procedury cywilnej i zapewnienia efektywnej realizacji prawa stron do rozpoznania zażalenia przez sąd odwoławczy.</u>
<u xml:id="u-55.9" who="#RobertMamątow">Jest to ciąg dalszy rozpatrywania tej petycji, my już nad nią pracowaliśmy, ale proszę o jej przypomnienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#MaciejKowalski">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#MaciejKowalski">Maciej Kowalski, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#MaciejKowalski">Są to w zasadzie 2 petycje, są to petycje kontynuowane, indywidualne, i one zostały złożone przez pana senatora Zbigniewa Cichonia. Są to w zasadzie 2 postulaty.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#MaciejKowalski">W pierwszej petycji pan senator Zbigniew Cichoń podnosi, że nowelizacją kodeksu postępowania cywilnego dokonaną w 2019 r. zmieniono procedurę zaskarżeń postanowień wydanych przez sąd określoną w art. 394 §1 i 2. W opinii autora petycji zmiana ta, zamiast usprawnić proces cywilny, stanowczo go wydłużyła. Zmiana ta polegała na tym, iż dla strony składającej zażalenie wprowadzono obowiązek dokonania dwukrotnych czynności zamiast jednej, tak jak to było w poprzednim stanie prawnym. Obecnie należy złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia, a następnie po otrzymaniu tego uzasadnienia z postanowieniem złożyć właśnie zażalenie. W poprzednim stanie prawnym wystarczyło złożenie jedynie zażalenia, nie było konieczności składania tego wniosku o uzasadnienie. Pan senator Cichoń w tym pierwszym postulacie proponuje powrót do stanu sprzed 2019 r.</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#MaciejKowalski">Jeżeli chodzi o drugi postulat, to dotyczy on zmiany art. 394 §1 oraz uchylenia art. 3941a. Podobnie jak w przypadku pierwszej proponowanej zmiany przepisy te zostały znowelizowane w 2019 r. Nowelizacja ta sprowadziła się do tego, iż zmieniony został zakres właściwości rzeczowej sądu rozpoznającego niektóre zażalenia. Te niektóre zażalenia to są m.in. takie jak na odmowę zwolnienia z kosztów sądowych, na cofnięcie takiego zwolnienia czy też na ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu oraz na inne wymienione w art. 3941a. Dokładnie rzecz ujmując, nowelizacja ta wprowadziła tzw. instytucję zażalenia poziomego, czyli takiego zażalenia, które rozpatrywane jest przez inny skład tego samego sądu. Zmiana ta miała na celu usprawnienie i przyspieszenie pracy sądów, które w przypadku kwestii wpadkowych nie musiałyby przekazywać całej sprawy do sądów drugiej instancji oraz oczywiście później czekać na rozpoznanie, na postanowienie sądu drugiej instancji. Senator Zbigniew Cichoń podnosi, że sprawy ujęte w art. 3941a są niezwykle ważne i stanowią sprawy wielkiej wagi dla stron postępowania. Właśnie ze względu na tę wagę przekazanie zażalenia do rozpoznania temu samemu sądowi nie stanowi środka, jaki efektywnie chroniłby stronę i pozwalał na realne rozpoznanie sprawy przez drugą instancję. A taki właśnie obowiązek wynika zarówno z konstytucji, jak i z Europejskiej konwencji praw człowieka.</u>
<u xml:id="u-56.5" who="#MaciejKowalski">Jeżeli chodzi o pracę nad petycją, to komisja poprzedniej kadencji już nad nią pracowała. Wniosek złożył na posiedzeniu w marcu 2023 r. pan senator, przewodniczący Aleksander Pociej. Wniosek był taki… Skierowano wniosek o opinię do Naczelnej Rady Adwokackiej, Krajowej Izby Radców Prawnych oraz Ministerstwa Sprawiedliwości. Takie opinie wpłynęły do komisji. Zostały już one zaprezentowane komisji w bieżącej kadencji. Niemniej jednak w dyskusji pani senator Ewa Matecka zgłosiła wniosek o zasięgnięcie dodatkowej opinii Ministerstwa Sprawiedliwości, no i komisja postanowiła o wystąpieniu o taką opinię. Ministerstwo Sprawiedliwości przesłało 13 marca 2024 r. taką opinię. W podsumowaniu wskazano, że będące przedmiotem petycji kwestie zasługują na analizę pod kątem wprowadzenia ewentualnych zmian legislacyjnych w zakresie ograniczenia katalogu zażaleń poziomych. Ponadto wnikliwej analizie poddana zostanie kwestia obowiązku złożenia wniosku o uzasadnienie postanowienia jako obligatoryjnej przesłanki złożenia zażalenia, w szczególności w przypadku wydanych w toku postępowania zaskarżalnych postanowień dotyczących kwestii wpadkowych i oczywistych. Poinformowano jednocześnie, że w Ministerstwie Sprawiedliwości zostały wszczęte prace analityczne nad zmianami w kodeksie postępowania cywilnego wprowadzonymi ostatnimi nowelizacjami od 2019 r. pod kątem ich korekty.</u>
<u xml:id="u-56.6" who="#MaciejKowalski">To tyle. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#RobertMamątow">Czy przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#DanutaGłowackaMazur">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#DanutaGłowackaMazur">Danuta Głowacka-Mazur, Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#DanutaGłowackaMazur">Żeby może uzupełnić informacje przekazane przez mojego przedmówcę, powiem, że te prace rzeczywiście toczą się, są bardzo intensywne i mają charakter prac pilnych. Prace w tej chwili toczą się w Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Ich celem jest wyeliminowanie najistotniejszych mankamentów, błędów i luk prawnych, które zostały spowodowane przez nowelizacje dokonane w latach 2019–2023. Prace zmierzają m.in. do rezygnacji, co do zasady, z zażaleń poziomych. Obecny etap prac uniemożliwia przedstawienie w tej chwili informacji w przedmiocie konkretnych rozwiązań. Po ostatecznym wypracowaniu projektowanych rozwiązań zostaną one bowiem poddane konsultacjom publicznym, tak aby każdy zainteresowany mógł zapoznać się z ich treścią i ewentualnie zgłosić uwagi. Niemniej w procedowanym obecnie w Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego projekcie zmiany kodeksu postępowania cywilnego przewiduje się zmianę art. 394 §1 i 2 polegającą na rezygnacji z zażaleń poziomych i powrót do brzmienia §1… tzn. powrót w dużej mierze do poprzedniej regulacji, tej sprzed roku 2019. W projekcie przewiduje się także uchylenie art. 3941a. Zatem proponowane zmiany wychodzą naprzeciw postulatom petycji rozpatrywanej dzisiaj przez Komisję Petycji.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#DanutaGłowackaMazur">W związku z tym wnosimy o to, żeby jeżeli to tylko jest możliwe, komisja nie kontynuowała prac nad przedmiotową petycją, bo zawarte w niej żądanie zostało skonsumowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#MichałSeweryński">Wydaje się, że skoro w ministerstwie toczą się tak szerokie prace, to trzeba tę petycję tam przesłać, żeby została uwzględniona w miejscu, w którym ostatecznie będzie się to regulowało. I to jest rozwiązanie problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#RobertMamątow">Czyli jest wniosek, żeby nie kontynuować prac nad petycją…</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Senator Michał Seweryński: Tak, nie kontynuować prac, przesłać ją do właściwego ministerstwa.)</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#RobertMamątow">Czy są inne wnioski? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#RobertMamątow">Poddaję wniosek pana marszałka, pana senatora Seweryńskiego o niekontynuowanie prac nad tą petycją i przesłanie jej ewentualnie do Ministerstwa Sprawiedliwości celem wykorzystania.</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#RobertMamątow">Kto jest za? (5)</u>
<u xml:id="u-61.6" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.7" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P10–87/22.</u>
<u xml:id="u-61.8" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z 16 listopada 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, poprzez wprowadzenie w treści ustawy pojęcia „pracujący” – człowiek osobiście świadczący pracę, niezależnie od formy prawnej jej uregulowania i opisania relacji społecznej.</u>
<u xml:id="u-61.9" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przypomnienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PaulinaBedyńska">Dzień dobry. Paulina Bedyńska, Biuro Analiz i Petycji.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#PaulinaBedyńska">Jest to petycja zbiorowa wniesiona przez Ogólnopolski Związek Zawodowy Samozatrudnionych „wBREw”. Jest to petycja kontynuowana. Autorzy petycji wnoszą o podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany kodeksu pracy poprzez wprowadzenie w treści ustawy pojęcia „pracujący” – człowiek osobiście świadczący pracę, niezależnie od formy prawnej jej uregulowania i opisania relacji społecznej. W ocenie wnoszących petycję zmiana ta jest konieczna, ponieważ pojęcie pracownika od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, gdy powstał kodeks pracy, ewoluowało i jego obecna zawartość semantyczna nie odpowiada rzeczywistościom gospodarczej, społecznej i politycznej.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#PaulinaBedyńska">Komisja rozpoczęła rozpatrywanie tej petycji 17 stycznia br. i wówczas wystąpiła o opinię do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W odpowiedzi z 8 marca tego roku ministerstwo wskazało, że proponowana definicja jest bardzo szeroka i obejmuje wszelkie formy prawne, na podstawie których świadczona jest praca, tj. stosunki cywilnoprawne, formy wykonywania działalności gospodarczej czy też stosunki administracyjnoprawne. Przyjęcie tak szerokiej definicji pracownika oznaczałoby zatem z jednej strony, że osoby świadczące pracę na podstawie różnych stosunków prawnych miałyby prawo do skorzystania ze wszystkich uprawnień przewidzianych w kodeksie pracy, np. z przepisów o czasie pracy czy też urlopach wypoczynkowych, zaś z drugiej strony to, że strona powierzająca wykonywanie pracy na podstawie innej umowy niż umowa o pracę musiałaby wobec takiej osoby wykonywać wszystkie obowiązki należące do pracodawcy czy też organizować pracę w taki sposób, w jaki organizuje się ją pracownikom, prowadzić dokumentację pracowniczą. Oznaczałoby to konieczność jednoczesnego stosowania 2 stosunków prawnych, np. przepisów prawa pracy i przepisów prawa cywilnego czy też przepisów prawa pracy i prawa administracyjnego, co niewątpliwie skutkowałoby istotnymi trudnościami lub niemożnością stosowania przepisów bądź postanowień umownych jako potencjalnie wykluczających się. Obecnie w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są planowane prace związane z wprowadzeniem do kodeksu pracy pojęcia „pracujący” zgodnie z tym, co zaproponowano w petycji. Jednak ministerstwo podkreśliło, że w ostatnich latach podejmowane są działania mające na celu zabezpieczenie interesów osób wykonujących prace na innych podstawach prawnych niż stosunek pracy. Prowadzone są obecnie prace mające na celu umożliwienie zaliczenia okresów wykonywania pracy w ramach niektórych umów prawa cywilnego oraz okresów prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do tzw. stażu pracy.</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#PaulinaBedyńska">Wysoka Komisjo, 16 listopada 2023 r. tożsama petycja została złożona do Sejmu. Prace nad tą petycją zakończono w kwietniu 2024 r. Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu 4 kwietnia wydało opinię, z której wynika, że propozycja zmian ma bardzo duże znaczenie systemowe, a jej realizacja wymagałaby zbadania i ewentualnej nowelizacji szeregu przepisów regulujących poszczególne kategorie potencjalnych adresatów zmienianych norm oraz związanych z rynkiem pracy, w tym w szczególności ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przepisów prawa podatkowego i prawa ubezpieczeń społecznych. Tak że jest to zmiana bardzo szeroka, systemowa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#RobertMamątow">Czy jest z nami… Bo pan do tej petycji, prawda? Czy chciałby pan coś jeszcze dodać?</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#WitoldSolski">Dzień dobry. Witold Solski, dzisiaj reprezentuję Ogólnopolski Związek Zawodowy Samozatrudnionych „wBREw”, który złożył tę petycję.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#WitoldSolski">Zauważmy, że minął już rok od momentu, w którym zaczęła ona być procedowana przez komisję senacką. Właśnie całkiem niedawno wpłynęła odpowiedź na zapytanie, które władza ustawodawcza, izba refleksji skierowała do władzy wykonawczej, w tym przypadku, enumeratywnie wskazując, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Czegóż z tej odpowiedzi się dowiedzieliśmy? Tego, jak 2 władze korespondują w sprawie prośby, którą my złożyliśmy, bo instytucja petycji jest instytucją składania próśb. Błagalnie prosimy: zwróćcie uwagę na problem, jeśli go dostrzegacie, spróbujcie coś zmienić, a jeśli nie podzielacie opinii petytora, nie kontynuujcie prac. Jednak tym razem chyba nie ma między nami sporu co do tego, że z pracą wykonywaną w Polsce jest ogromny problem społeczny, z pracą wykonywaną niekiedy w warunkach niewolniczych, bo niewolnictwo ekonomiczne również jest niewolnictwem. Świadczymy pracę w różnych formach, jak pani była uprzejma zwrócić na to uwagę. Nie wszystkie te formy są właściwe, nie wszystkie te formy są godne i nie wszystkie te formy powinny być kontynuowane. To nie państwa wina, bo tak jest od ponad 30 lat. Te decyzje, podjęte w zeszłym wieku, niezmieniane, rozwiązania niereformowane, wpychane pod dywan dziejów, przesuwane między jednymi wyborami a drugimi, ukrywane w korespondencjach między władzą powodują, że problem narasta. Pewni jesteśmy – to jest nasze zdanie, którego państwo możecie nie podzielać – że jest źle, jest dramatycznie, jest nieludzko.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#WitoldSolski">I czegóż więcej dowiadujemy się z tej korespondencji trwającej już rok? A przypomnę, że i w poprzedniej kadencji na podobne kwestie zwracaliśmy uwagę. Otóż wiemy, że z pewnością nie powstanie zespół kodyfikacyjny aktualizujący zapisy kodeksu pracy i wszystkich innych ustaw, które decydują o tym, czy ludzie świadczący pracę w Polsce pracują w godnych warunkach, za właściwe wynagrodzenie i w warunkach zgodnych z normami bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie tylko tego się dowiedzieliśmy. Dowiedzieliśmy się również tego, że nie powstanie grupa robocza kształtująca z udziałem strony społecznej zasady implementacji dyrektyw Unii Europejskiej, takich, o których państwo zapewne słyszeli w mediach, w szczególności dyrektyw o pracy platformowej, o work-life balance, o warunkach bezpieczeństwa i higieny pracy, o zasadach wynagradzania. Państwo znacie te nazwy, być może zostaną one dzisiaj użyte, bo zakres i systemowy rozmiar koniecznych zmian uniemożliwia reakcję. My się przyzwyczailiśmy do tych kluczy językowych.</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#WitoldSolski">Ale czegóż jeszcze się dowiedzieliśmy ze stanowiska władzy, korespondencji jednej władzy z drugą? Otóż stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przywołuje raport sporządzony przez poprzednika obecnej minister. Na zlecenie pani minister Maląg powstał raport mówiący o tym, że jednolity kontrakt pracy – teraz będzie przytoczenie – nie jest odpowiedzią na bolączki rynku pracy, i to nie jest odpowiedzią na bolączki rynku pracy świadczonej w Polsce dla Polski przez Polaków, przez Polki oraz przez imigrantów. Co więcej, nie uzyskaliśmy odpowiedzi, co taką odpowiedzią na te bolączki jest. A co jest jakby najbardziej zadziwiające, to to, że jednolity kontrakt pracy jest inicjatywą unijną, którą zostaliśmy zobowiązani pod pewnie tak niewiele państwu mówiącym symbolem A54G… To jest kamień milowy, do którego realizacji my wszyscy wspólnie się zobowiązaliśmy. Zobowiązaliśmy się do tego, że poprzez formułę jednolitego kontraktu pracy zmienimy te patologie, z którymi mamy do czynienia: nieludzko traktowany człowiek, nieludzko wykorzystywany jego czas pracy, w nieludzkich warunkach, z przywiązaniem do zobowiązań przerastających jego możliwości.</u>
<u xml:id="u-64.4" who="#WitoldSolski">Cóż więcej mogę powiedzieć? Będą następne listy, będą dezyderaty, będą wybory, będą kwestie systemowe przerastające kompetencje urzędu, takiego czy innego. To nie państwa wina. Proszę tylko: jeśli macie w sobie wolę polityczną, zróbcie cokolwiek. A co zrobicie, przekonamy się za chwilę. Naszego głosu słuchać nikt nie chciał. Jesteśmy głosem głosu pozbawionych. Nie zaproszono nas do pracy w ministerstwie nad dyrektywami w poprzedniej kadencji, nie zaproszono nas w tej kadencji. Minął rok i… Życzmy sobie wszystkiego dobrego na Święta. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Ale u nas pan swobodnie się wypowiada, słuchamy pana.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#RobertMamątow">Przedstawiciel ministerstwa rodziny i pracy chciałby zabrać głos? Tak?</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo. Proszę się przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#ZenonRycerz">Dzień dobry.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#ZenonRycerz">Szanowna Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#ZenonRycerz">Zenon Rycerz, Departament Prawa Pracy, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#ZenonRycerz">Ja chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o zespoły, grupy, to w zasadzie w petycji nie były zawarte żadne informacje. Ministerstwo stwierdziło jedynie w konkluzji odpowiedzi na petycję, że w zasadzie podziela opinię Biura Analiz Sejmowych, wskazując jeszcze szereg argumentów przemawiających za niezasadnością uwzględnienia wniosku zawartego w petycji, co znalazło swoje odzwierciedlenie w tej opinii z marca 2024 r. Mógłbym jeszcze dodać, że jeśli chodzi o jednolity kontrakt, to była przeprowadzona ekspertyza IPSS, z której wynikał brak zasadności prowadzenia w Polsce prac w celu wprowadzenia jednolitego kontraktu.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#ZenonRycerz">W zasadzie to chyba wszystko.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Komisji Krajowej Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Samozatrudnionych „wBREw” Witold Solski: Panie Senatorze, czy mogę ad vocem?)</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#RobertMamątow">Ale naprawdę dwa zdania, niech pan doceni moją dobrą wolę.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#WitoldSolski">Precyzyjnie dwa zdania.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#WitoldSolski">Zarówno w treści petycji zgłaszaliśmy wolę współpracy, jak w liście imiennym, który skierowaliśmy na ręce pani minister Dziemianowicz-Bąk, tam też zapewnialiśmy, że jesteśmy gotowi funkcjonować jako czynnik społeczny, reprezentując tę diasporę blisko 2 milionów ludzi.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#WitoldSolski">A co do rekomendacji, o której był pan uprzejmy powiedzieć, to chciałbym zauważyć, że rzeczywiście jest to rekomendacja, ale z 2022 r., której zasady metodyczne są bardzo wątpliwe. Gdyby był czas, moglibyśmy porozmawiać na temat merytoryki tego zdarzenia. Ważne jest tylko i wyłącznie to, że jest to dokument przygotowany przez ciało koncyliacyjne Prawa i Sprawiedliwości na troszeczkę jednak inny temat. Tam tematem było to, czy stać nas na wprowadzenie jednolitego kontraktu pracy, a nie, czy jest on dobry.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo, pan senator, pan marszałek Seweryński.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#MichałSeweryński">Proszę państwa, sprawa jest poważna. Chodzi bowiem o pytanie takie: co zrobić, żeby wszystkim formom wykonywania pracy zarobkowej przez człowieka zapewnić ochronę prawną? To można zrobić w taki sposób: rozszerzyć pojęcie stosunku pracy, w stosunku do tego, który dzisiaj jest określony w kodeksie. Albo można zrobić to w taki sposób, żeby pewne podobne do stosunku pracy stosunki prawne, stosunki zatrudnienia również były objęte… chociaż jako inne, ale żeby również były objęte tą ochroną. Szermowanie takimi pojęciami jak to, które urodziło się w Unii Europejskiej, czyli jakiś jednolity kontrakt, jest dobre na poziomie politycznym, na poziomie teoretycznoprawnym. Unia Europejska ma narzędzia prawne do tego, żeby określoną definicję stosunku pracy przyjąć w dyrektywie i w ten sposób narzucić ją państwom członkowskim, ale, zauważcie państwo, że ogranicza się do dyskusji, do wydawania zaleceń, do tworzenia pewnych nowych pojęć. U nas, zresztą na całym świecie, zwłaszcza w Europie, doktryna prawa pracy boryka się z tym zagadnieniem, które jest stosunkowo nowe, bo te różne pozapracownicze formy zatrudnienia zaczęły ewoluować, pączkować, mnożyć się stosunkowo niedawno, zaledwie kilkadziesiąt lat temu. No i są przeróżne propozycje co do tego, jak należy to wszystko zrobić, tyle że to oczywiście ustawodawca, czyli państwo, musi przyjąć jakąś koncepcję z tych, które są proponowane, które są znane, o których się mówi, a dotyczą tego, jak można by to było uregulować, i wtedy dopiero będzie jakieś rozwiązanie. Też pewnie nie na długo ono wystarczy, może na kilkadziesiąt lat, bo może dojdziemy do jeszcze innych form pracy, takich, których dzisiaj nawet nie znamy.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#MichałSeweryński">To nie jest sprawa prosta ze względu na to, że tu są uwikłane różne interesy. Rozszerzenie pojęcia pracownika poprzez zastąpienie go słowem „pracujący” nie załatwia całej sprawy. Mogę państwa zapewnić, że badania naukowe w tej sprawie, nawet w Polsce, są posunięte bardzo daleko. No, ale oczywiście jest jeszcze daleko od tego, co proponuje nauka, żeby władza ustawodawcza to przyjęła, uznała za swoje, żeby partnerzy społeczni się zgodzili co do tego, że im taka definicja odpowiada. Tendencja jest jasna, chodzi o to, żeby rozszerzyć dotychczasowe pojęcie stosunku pracy, pojęcie pracownika, żeby różne inne formy zatrudnienia również były objęte ochroną prawną. Co do tego nauka się zgadza. Propozycje, jak to zrobić, są różne. Władza natomiast jest zakłopotana, bo którąś z tych propozycji musi wybrać i musi to też potraktować jako część większej całości tego, co się dzieje w tej sprawie w Unii Europejskiej. No więc nie jest to takie proste. Ktoś musi się tego podjąć. Możemy jeszcze raz przekazać ministerstwu tę petycję, która świadczy o tym, że jest pilna potrzeba, żeby to zrobić.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#MichałSeweryński">Ja już nie chcę mówić za dużo, więc powiem tylko tyle, pomyślcie państwo, ile już było komisji kodyfikacyjnych prawa pracy w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, dwudziestu paru. Sam w jednej byłem i przewodniczyłem, i wiem, jak trudno idą te prace, jak wiele czasu wymagają, i jak to wszystko zależy od tego, który rząd powołał daną komisję, a który miałby wykonywać to, co ona postanowiła. Sprawa jest złożona. My, jako komisja, problemu nie rozwiążemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#RobertMamątow">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#RobertMamątow">Nie widzę…</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Naczelnik Wydziału Prawa Stosunku Pracy w Departamencie Prawa Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Zenon Rycerz: Czy mógłbym?)</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#RobertMamątow">Ja przepraszam, ale znamy stanowisko ministerstwa rodziny, ono jest jednoznaczne, państwo nie popieracie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#ZenonRycerz">Tak, w takim kształcie…</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę włączyć mikrofon.)</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#ZenonRycerz">W takim kształcie, co do rozszerzenia tego pojęcia… wprowadzenia do kodeksu pracy pojęcia „pracujący”, czyli człowiek osobiście świadczący pracę niezależnie od formy prawnej jej uregulowania i opisania relacji społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#RobertMamątow">No, ale petycja tego dotyczy, dlatego mówię, że państwo jesteście… Opinia jest negatywna.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#RobertMamątow">Czy są jakieś wnioski od państwa?</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#RobertMamątow">Ja składam wniosek o niekontynuowanie prac nad tą petycją. Chodzi o przekazanie jej do resortu z prośbą o przeanalizowanie jeszcze raz i pochylenie się nad rozwiązaniami, które są proponowane przez Ogólnopolski Związek Zawodowy Samozatrudnionych „wBREw”.</u>
<u xml:id="u-73.3" who="#RobertMamątow">Poddaję mój wniosek pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-73.4" who="#RobertMamątow">Kto z państwa jest za tym moim wnioskiem? (5)</u>
<u xml:id="u-73.5" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad tą petycją.</u>
<u xml:id="u-73.6" who="#RobertMamątow">Jednocześnie postanowiła o przekazaniu jej do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, celem przeanalizowania jeszcze raz propozycji tego związku zawodowego. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-73.7" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja…</u>
<u xml:id="u-73.8" who="#RobertMamątow">Przepraszam, zanim przeczytam, bardzo proszę o zwięzłą pracę nad tymi 2 punktami, bo przed 15.00 musimy opuścić pomieszczenie, a mamy 2 petycje, tak że po 10 minut na jedną petycję, ale bardzo proszę, żebyśmy zrobili to sprawnie. Myślę, że wywiążemy się w tym czasie.</u>
<u xml:id="u-73.9" who="#RobertMamątow">Petycja z dnia 21 listopada 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w celu wprowadzenia zapisu o niestosowaniu art. 25 ust. 1. wobec wszystkich ubezpieczonych, bez względu na rok urodzenia. Jest to ciąg dalszy prac nad tą petycją.</u>
<u xml:id="u-73.10" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przypomnienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#GabrielaKopania">Raz jeszcze Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#GabrielaKopania">Jest to petycja indywidualna, poparta przez ponad 100 osób. Autorka petycji wnosi o wprowadzenie zapisu o niestosowaniu art. 25 ust. 1b wobec wszystkich ubezpieczonych, bez względu na rok urodzenia, którzy przeszli na wcześniejsze emerytury przed 1 stycznia 2013 r.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#GabrielaKopania">Wysoka Komisja rozpatrywała petycję trzykrotnie: 24 stycznia, 13 marca oraz 24 lipca br. Podczas ostatniego posiedzenia państwo senatorowie dysponowali opinią ministerstwa rodziny, w której podkreślono, że zniesienie mechanizmu potrącania, wynikającego z art. 25 ust. 1b wobec roczników innych niż 1953 wywołałoby taki skutek, że wcześniejsi emeryci korzystaliby ze sztucznej kapitalizacji wartości emerytury powszechnej. W imieniu autorów petycji wypowiedziała się przedstawicielka, która zaprezentowała postulaty popierające petycję.</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#GabrielaKopania">Podczas dyskusji został zgłoszony wniosek o wystąpienie do Ministerstwa Finansów w celu uzyskania stanowiska resortu dotyczącego skutków finansowych petycji. Dysponujemy 3 opiniami: Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz ZUS.</u>
<u xml:id="u-74.4" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o opinię ministerstwa rodziny, to podkreślono w niej, że system emerytalny ma charakter repartycyjny i jest zbudowany na zasadach międzypokoleniowej solidarności. Dodatkowo Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest funduszem deficytowym, który corocznie wymaga wielomiliardowych dotacji z budżetu państwa, który jest gwarantem wypłacalności tego funduszu. Przewiduje się, że w 2024 r. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych będzie wymagał dotacji z budżetu państwa na poziomie ok. 72,7 miliarda zł, natomiast realizacja proponowanego rozwiązania spowoduje znaczny wzrost wydatków sektora finansów publicznych. Jednakże w ministerstwie trwają prace analityczne o charakterze prawnym, ekonomicznym i organizacyjnym, mające określić sposób rozwiązania tej kwestii. Minister rodziny współdziała w tym zakresie z ministrem finansów oraz z ZUS.</u>
<u xml:id="u-74.5" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o Ministerstwo Finansów, to Wysoka Komisja otrzymała odpowiedź, w której podano, że minister nie jest właściwy w pierwszej kolejności do przedstawienia wyliczeń, i wskazano, że właściwy w tej kwestii jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-74.6" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o odpowiedź Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – tak krótko, ponieważ są tu przedstawiciele – to Wysoka Komisja otrzymała z Departamentu Statystyki i Prognoz Aktuarialnych informację o szacunkach, tj. szacunkach dla kobiet urodzonych w latach 1949–1959, z wyłączeniem roku 1953, oraz mężczyzn urodzonych w latach 1949–1952 oraz w 1954 r., którzy spełniają następujące warunki: pobierają lub pobierali emerytury wcześniejsze; data przyznania prawa do emerytury wcześniejszej przypada przed 1 stycznia 2013 r.; wystąpili o emeryturę według nowych zasad, przyznawaną po ukończeniu ustawowego wieku emerytalnego oraz emerytura ta ustalona została z pomniejszeniem podstawy obliczenia o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych; data przyznania prawa do emerytury według nowych zasad przypada po 2012 r.</u>
<u xml:id="u-74.7" who="#GabrielaKopania">Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonał szacunki dla 2 wariantów ustalenia podstawy obliczenia emerytury. Wariant pierwszy polega na tym, że podstawa obliczenia emerytury byłaby ustalana zgodnie z art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wariant drugi polega na tym, że w podstawie obliczenia emerytury nie byłyby uwzględnione waloryzacje roczne kapitału początkowego i składek na koncie i subkoncie ubezpieczonego w okresie pobierania emerytury wcześniejszej do momentu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego obowiązującego daną osobę. W szacunkach zakład przyjął, że przeliczenie emerytur dla osób, które kiedykolwiek wystąpiły o emeryturę powszechną, oraz wypłata wyrównań nastąpiłyby w styczniu 2025 r.</u>
<u xml:id="u-74.8" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o łączny koszt proponowanej zmiany przepisów, czyli dla osób, które miały prawo do emerytury wcześniejszej przed 1 stycznia 2013 r., oraz jeżeli chodzi o datę przyznania prawa emerytury powszechnej, a przypadła ona po 2012 r., to w 2025 r. w wariancie pierwszym wyniósłby on ok. 18 miliardów zł, natomiast w wariancie drugim – 4 miliardy i niecałe 700 milionów zł. Od 2026 r. w wariancie pierwszym byłaby to kwota ok. 6 miliardów zł rocznie, a w wariancie drugim – ok. 3 miliardów zł rocznie.</u>
<u xml:id="u-74.9" who="#GabrielaKopania">Chciałabym jeszcze powiedzieć, że ostatnio ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na list rzecznika praw obywatelskich w sprawie osób spoza rocznika 1953. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podtrzymało swoje stanowisko, które zostało wyrażone także w stosunku do Wysokiej Komisji. Otrzymaliśmy również – zarówno Biuro Analiz i Petycji, jak i państwo senatorowie oraz komisja – liczne prośby autorów petycji o aktualne wyliczenia ZUS-owskie dotyczące osób, które zostały objęte wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca br. W dniu dzisiejszym wpłynął również list zawierający kilkanaście pytań odnoszący się do aktualnych wyliczeń ZUS, ponieważ one były dostępne na stronie internetowej. Jednak z uwagi na to, że w ostatnim momencie to przyszło, nie mamy możliwości odnieść się do tych wszystkich pytań. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#RobertMamątow">Czy przedstawiciel ministerstwa rodziny lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych… Czy chcielibyście państwo zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#ZbigniewWasiak">Tak, Szanowny Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#ZbigniewWasiak">Zbigniew Wasiak, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#ZbigniewWasiak">Szanując uwagę pana przewodniczącego dotyczącą szanowania czasu, chciałbym uprzejmie poinformować, że nie zakończyliśmy jeszcze etapu analiz. One trwają, niemniej jednak te analizy są już na takim dosyć zaawansowanym etapie. Jest to wielowątkowe i trudne do ocenienia zjawisko, bo argumenty, które były tu wskazane, cały czas jak gdyby funkcjonują, dlatego potrzebujemy jeszcze troszeczkę czasu do podjęcia ostatecznej decyzji. To tyle z naszej strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#RobertMamątow">A Zakład Ubezpieczeń Społecznych?</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#MariuszKubzdyl">Mariusz Kubzdyl, Departament Legislacyjno-Prawny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#MariuszKubzdyl">My się przyłączamy do zdania ministerstwa, które jest wiodące w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#EwaMatecka">W rzeczy samej materia jest dość skomplikowana, ale głęboko wierzę w to, że zmierzamy do rozstrzygnięcia tego problemu i zaspokojenia na tyle, na ile jest to możliwe, oczekiwań petytorów.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#EwaMatecka">W związku z tym, Panie Przewodniczący, Szanowni Panowie, że trwają prace w ministerstwie rodziny, prowadzone wspólnie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, które zmierzają do przygotowania konkretnego rozwiązania, ja składam wniosek o zawieszenie prac nad tą petycją, być może również o przekazanie tych wszystkich materiałów i obliczeń do ministerstwa rodziny, oczekując kontynuowania prac w ministerstwie rodziny i przedstawienia nam ostatecznie rezultatów na jednym z następnych, kolejnych posiedzeń naszej komisji. To tyle.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#RobertMamątow">Czy są inne wnioski?</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#RobertMamątow">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-81.3" who="#RobertMamątow">W takim razie ja przychylam się do wniosku pani przewodniczącej. W dniu dzisiejszym odkładamy pracę nad zakończeniem prac nad tą petycją.</u>
<u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do kiedy?)</u>
<u xml:id="u-81.5" who="#RobertMamątow">No, nie umiem określić do kiedy.</u>
<u xml:id="u-81.6" who="#RobertMamątow">Czy mógłby pan podać, chociaż w przybliżeniu, ile czasu ministerstwo potrzebuje na realizację tej petycji?</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#ZbigniewWasiak">Szanowny Panie Przewodniczący, nie podejmuję się…</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#RobertMamątow">Okej. Mnie to wystarczy.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo, proponuję odłożyć sprawę na 3 miesiące. Po tym terminie wrócimy do sprawy i ostatecznie podejmiemy decyzję. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#RobertMamątow">Jest zgoda na taką…</u>
<u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Senator Michał Seweryński: Tak.)</u>
<u xml:id="u-83.4" who="#RobertMamątow">Dobrze. Aha, kworum jeszcze mamy.</u>
<u xml:id="u-83.5" who="#RobertMamątow">Została nam ostatnia petycja do rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-83.6" who="#RobertMamątow">Proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#MaciejKowalski">Dzień dobry. Maciej Kowalski jeszcze raz.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#MaciejKowalski">Dotyczy ona ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, w celu umożliwienia skazanym pozbawionym wolności złożenia skargi o stwierdzenie przewlekłości postępowania sądowego z wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie oraz możliwości zasądzenia na ich rzecz sumy pieniężnej.</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#MaciejKowalski">Autor petycji podnosi, że w 2017 r. do ustawy, o której przed chwilą wspomniałem, dodano art. 2 ust. 1b. Przepis ten wyłączył skazanym możliwość złożenia skargi o stwierdzenie przewlekłości postępowania sądowego, z wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie z zakładu karnego. Wyłączył również możliwość zasądzenia odszkodowania, wówczas, gdyby zarzuty o przewlekłość miałyby się potwierdzić. Wnoszący petycję stwierdza, że nie znajduje podstaw do pozbawienia skazanych, domagających się kontroli prowadzonych względem nich postępowań karnych wykonawczych, prawa do zbadania, czy w ich sprawach nie doszło do przewlekłości postępowań, a w konsekwencji pozbawienia ich możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych związanych z ewentualnym przewlekłym postępowaniem. To tak na szybko.</u>
<u xml:id="u-84.3" who="#MaciejKowalski">Jeżeli chodzi o prace nad tą petycją, to komisja X kadencji pracowała już w tej sprawie. Zwróciła się o opinię do Ministerstwa Sprawiedliwości, Naczelnej Rady Adwokackiej i Krajowej Izby Radców Prawnych. Jeżeli chodzi te opinie, to opinie samorządu adwokackiego i radców prawnych były pozytywne i prowadziły do tego, żeby te prace jednak podjąć. Ministerstwo Sprawiedliwości było nastawione do tematu negatywnie. Komisja XI kadencji również prowadziła już prace nad tą petycją. Na posiedzeniu 6 marca 2024 r. senatorowie doszli do takiego przekonania, żeby zwrócić się do Biura Legislacyjnego o przygotowanie opinii, zresztą pod wpływem sugestii pani legislator Beaty Mandylis. Taki projekt, wstępny, został przygotowany. No więc to tyle. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#RobertMamątow">Jakby pani mecenas mogła…</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#BeataMandylis">Serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#BeataMandylis">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o projekt, to wydaje się on być zasadny. Może zacznę od takiej dziwnej sprawy, mianowicie od kwestii negatywnego stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości. Przedstawione i obecne stanowisko ministra sprawiedliwości jest stanowiskiem ministra sprawiedliwości poprzedniej kadencji. Zostało ono podpisane i sporządzone przez pana ministra Warchoła, który był twórcą ustawy z 2016 r., która zawierała właśnie to rozwiązanie i która wprowadziła je do systemu. Wobec tego trudno oczekiwać, aby twórca tego rozwiązania następnie popierał wykreślenie go z systemu. Co jest jednak istotą tej kwestii? Mianowicie to, że skarga na przewlekłość postępowania została odebrana osobom skazanym w kwestiach, które są rozpoznawane przez sąd penitencjarny, i jest to nie tylko kwestia warunkowego przedterminowego zwolnienia, ale są to też kwestie odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego, zarządzania przerw, odroczeń. W związku z tym wszystkie sprawy rozpoznawane przez sądy penitencjarne zostały wyłączone z możliwości jak gdyby przyspieszania spraw, poprzez wiszącą nad sądem penitencjarnym groźbę tego, że osoba skazana, osoba odbywająca karę może złożyć taką skargę na przewlekłość postępowania. To rozwiązanie zostało wprowadzone do systemu z takim założeniem, że ono nie jest konieczne, dlatego że konwencja praw człowieka i orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka tego nie wymagają.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#BeataMandylis">Jednak petytor i wszystkie podmioty opiniujące zwracają uwagę na to, że najważniejsze są dla nas przepisy naszej konstytucji. Trzeba powiedzieć, że te normy międzynarodowe, podobnie jak normy np. kodeksu pracy, to są normy minimalne. Podmioty, które kierują się tymi aktami prawnymi, mogą ustalać normy łagodniejsze, lepsze. I tutaj nasza konstytucja wprowadza rozwiązania, które wprowadzają wyższe standardy ochrony i zapewniają dla każdego podmiotu, dla każdej osoby prawo do sądu i do rozpoznania sprawy przez sąd. W związku z tym, kierując się oczywiście również własnym przekonaniem i wiedzą, a także opiniami… Bardzo wzorcową, doskonałą, jak uważam, spośród tych opinii jest opinia pana prof. Zagrodnika, który bardzo dogłębnie przedstawił to zagadnienie. Tak że Biuro Legislacyjne przygotowało projekt wraz z uzasadnieniem, i jeżeli państwo senatorowie przychylą się do tego projektu, to będzie mu nadany dalszy bieg. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#RobertMamątow">Tu głos chciała zabrać pani z Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#ZofiaGocMajewska">Zofia Goc-Majewska, Departament Prawa Karnego, Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#ZofiaGocMajewska">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#ZofiaGocMajewska">Aktualnie w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace analityczno- koncepcyjne, już dosyć zaawansowane, których celem jest zmiana ustawy o skardze, tej ustawy, której dotyczy petycja. Prace nad założeniami są na, jak powiedziałam, zaawansowanym etapie, a jednym z założeń jest właśnie wykreślenie art. 2 ust. 1b ustawy i tym samym umożliwienie wniesienia skargi na przewlekłość postępowania dotyczącego warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności. Tylko, tak jak powiedziałam, nie zostały jeszcze wszczęte formalnie prace legislacyjne. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#RobertMamątow">Kto zabiera głos?</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#RobertMamątow">Proszę, Pani Przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#EwaMatecka">Szanowni Państwo, szanując i z całych sił popierając wypowiedź pani prawnik Mandylis, gorąco popieram również projekt tejże ustawy i jednocześnie doceniam prace, jakie toczą się w Ministerstwie Sprawiedliwości, bo z pewnością liczne zmiany są naprawdę pilnie potrzebne. Jednak ja będę proponowała, abyśmy przyjęli projekt tej ustawy i w następnym kroku skierowali go może do Komisji Ustawodawczej. Zobaczymy, jeżeli prace ministerstwa wyprzedzą nasz projekt, to wówczas będziemy procedować, uwzględniając cały szereg różnych zmian, a jeżeli procedowanie okaże się łaskawsze i szybsze dla naszego projektu, wówczas ministerstwo będzie miało mniej pracy. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#RobertMamątow">W takim razie jest wniosek o kontynuowanie prac nad tą petycją i przekazanie jej do Komisji Ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#RobertMamątow">Na reprezentanta naszej komisji proponuję panią senator Ewę Matecką.</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#RobertMamątow">Czy jest zgoda?</u>
<u xml:id="u-91.4" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Tak.)</u>
<u xml:id="u-91.5" who="#RobertMamątow">Głosujemy nad wnioskiem o przyjęcie właśnie takiego rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-91.6" who="#RobertMamątow">Kto jest za? (3)</u>
<u xml:id="u-91.7" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o pracy nad tą petycją…</u>
<u xml:id="u-91.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-91.9" who="#RobertMamątow">Tak, tak.</u>
<u xml:id="u-91.10" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Dobrnęliśmy do ostatniego punktu. Musimy już opuścić tę salę, bo za drzwiami już czekają.</u>
<u xml:id="u-91.11" who="#RobertMamątow">Dziękuję państwu bardzo.</u>
<u xml:id="u-91.12" who="#RobertMamątow">Zamykam posiedzenie komisji w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-91.13" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 01)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>