text_structure.xml 86.2 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 35)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Robert Mamątow)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RobertMamątow">Bardzo serdecznie witam państwa na dwudziestym siódmym posiedzeniu Komisji Petycji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RobertMamątow">Dziś mamy do rozpatrzenia 8 petycji, a czasu mamy faktycznie niedużo, bo o godzinie 10.00 jest rozpoczęcie posiedzenia plenarnego Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RobertMamątow">Na początku bardzo serdecznie chciałbym przywitać gości, którzy przyjęli zaproszenie na nasze posiedzenie. Są to: pan Marek Bucior z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pan Grzegorz Jatkowski z tegoż ministerstwa, pan Ernest Nasternak z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pani Monika Małowiecka z Ministerstwa Cyfryzacji, pan Krzysztof Kosiński z Ministerstwa Obrony Narodowej, pani Danuta Głowacka-Mazur z Ministerstwa Sprawiedliwości, pan Jacek Różycki i pani Katarzyna Marzec-Franke z Ministerstwa Sprawiedliwości, pan Leszek Szymański ze Stowarzyszenia Żołnierzy Zawodowych w Stanie Spoczynku i Rezerwy oraz Ich Rodzin z siedzibą w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#RobertMamątow">Bardzo serdecznie witam panią Danutę Antoszkiewicz ze współpracownikami, dyrektor Biura Analiz i Dokumentacji. Witam serdecznie panią Iwonę Kozerę-Rytel, głównego legislatora w Biurze Legislacyjnym, i pana Adama Ostrowskiego. Dobrze przeczytałem?</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(Asystent do Spraw Legislacyjnych Prezesa Zarządu Związku Miast Polskich Adam Ostrowski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#RobertMamątow">Serdecznie pana witam. Witam wszystkich bardzo serdecznie, witam koleżanki i kolegów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#RobertMamątow">Na początku chciałbym zapytać, czy na sali znajdują się osoby wykonujące zawodowo działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Nie widzę takich osób. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do rozpatrywania petycji. Tutaj nastąpiła zmiana. Zostałem poproszony i wyraziłem zgodę na to, żeby petycja ostatnia była rozpatrywana jako petycja pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#RobertMamątow">Jest to petycja z dnia 26 stycznia 2021 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego i ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, w zakresie orzekania przez sądy o kosztach procesowych. Jest to dalszy ciąg rozpatrywania tej petycji.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o jej przypomnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MaciejKowalski">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MaciejKowalski">Maciej Kowalski, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MaciejKowalski">Ja tylko króciutko, ponieważ ta petycja była rozpatrywana na ostatnim posiedzeniu, w zeszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MaciejKowalski">Jest to petycja zbiorowa wniesiona przez Naczelną Radę Adwokacką i dotyczy zmiany kodeksu postępowania cywilnego oraz kodeksu postępowania karnego w zakresie orzekania o kosztach procesu. Przedmiotem petycji jest zmiana przepisów poprzez uszczegółowienie zasad orzekania o zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przed adwokata lub radcę prawnego w postępowaniu cywilnym i karnym. Postulowane w petycji zmiany mają umożliwić adwokatom i radcom prawnym ustanowionym z urzędu otrzymywanie należnego wynagrodzenia za już udzieloną pomoc prawną na bieżąco, bez konieczności wieloletniego oczekiwania na wynagrodzenie za czynności procesowe, których podjęli się w toku postępowania sądowego.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MaciejKowalski">Komisja pracowała nad tą petycją już w zeszłej kadencji, na 3 posiedzeniach, ale prace te zostały zawieszone w dniu 31 maja 2023 r. na wniosek Naczelnej Rady Adwokackiej ze względu na to, że kończyła się kadencja i po prostu nie uchwalono by ustawy. W obecnej kadencji nasza komisja pracowała nad petycją już na 2 posiedzeniach. Na ostatnim posiedzeniu, właśnie w zeszłym tygodniu, senatorowie dysponowali dodatkową opinią Ministerstwa Sprawiedliwości, która jest negatywna. Obecny na posiedzeniu pan Jakub Kalbarczyk, zastępca dyrektora Departamentu Prawa Karnego w Ministerstwie Sprawiedliwości, zaznaczył, że w zakresie zmian dotyczących orzekania przez sąd o kosztach procesu, a w szczególności nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, potrzebne są zmiany systemowe, jednak w jego opinii postulat Naczelnej Rady Adwokackiej nie prowadzi we właściwym kierunku. Przedstawiciel rady adwokackiej, adwokat Francesco Goldoni, stwierdził, że adwokaci nie mogą podczas postępowania pierwszo- i drugoinstancyjnego kredytować Skarbu Państwa i że wynagrodzenie powinno być im wypłacane na bieżąco. To tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#RobertMamątow">Czy przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości lub Naczelnej Rady Adwokackiej chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie petycji?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Pełnomocnik Ministra Sprawiedliwości do spraw Określenia Zasad Ponoszenia przez Skarb Państwa Kosztów Nieopłaconej Pomocy Prawnej Udzielonej przez Adwokata oraz Radcę Prawnego Ustanowionych z Urzędu Jacek Różycki: Tak, Panie Przewodniczący, jeśli można.)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę. Proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JacekRóżycki">Jacek Różycki, pełnomocnik ministra sprawiedliwości do spraw kosztów pomocy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JacekRóżycki">Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JacekRóżycki">Postaram się krótko. Ja oczywiście podtrzymuję negatywną opinię Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie tej petycji. Ta zmiana nie ma charakteru punktowego, tylko charakter systemowy, tak jak powiedział pan dyrektor Kalbarczyk na ostatnim posiedzeniu. Zastosowanie takiej regulacji wymagałoby wprowadzenia nie tylko zmian 2 przepisów, ale także szeregu innych zmian zarówno w kodeksie postępowania cywilnego, jak i w ustawach branżowych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JacekRóżycki">Wysoka Komisjo, koszty związane z ewentualnym wprowadzeniem tych zmian byłyby znaczne i niemożliwe w tej chwili do oszacowania. Rzeczywiście gromadzono cząstkowe, siłą rzeczy niewymierne dane à propos tego, czy problem, który petycja miałaby rozwiązywać, jest w skali kraju poważnym problemem. Z tych danych wynika, że jest to absolutnie incydentalna kwestia. Sądy pytane o to, czy dochodzi do wnioskowania o przeprowadzenie subsydiarnej odpowiedzialności Skarbu Państwa, ponieważ egzekucje okazały się bezskuteczne… Tego typu wnioski mają charakter naprawdę incydentalny w sądach, które w ogóle prowadzą statystyki, w których taka informacja się znajduje. A nie wszystkie prowadzą. W tych prowadzących regułą jest, że takie sytuacje w ogóle nie występują albo występują bardzo rzadko. Stąd też, Wysoka Komisjo, jeżeli mielibyśmy wprowadzać tego typu zmiany… One są pozbawione waloru racjonalności i jako takie są niecelowe. Dodatkowo tę sprawę należy rozpatrywać w kontekście procedury nadmiernego deficytu, którą jesteśmy objęci. Mnożenie kosztów w celu rozwiązania problemu, który ma naprawdę incydentalny charakter, nie wydaje się ani celowe, ani zasadne. Stąd też, Wysoka Komisjo, ja podtrzymuję negatywną, obszerną i wyczerpującą opinię, jaką w tej sprawie przedstawiło Ministerstwo Sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo, wiem, że przedstawiciele Naczelnej Rady Adwokackiej są już w budynku, na pewno zaraz do nas dotrą. Może rozpocznijmy już dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę. Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#RobertMamątow">Pan senator Kwiatkowski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Ja dziękuję ministerstwu, bo mimo że sprawa ma charakter incydentalny, jak nam powiedział pan minister Bodnar, w ministerstwie trwają analizy tej problematyki. Jeżeli się okaże, że wymaga to uregulowania, to państwo to oczywiście uregulują. Kierując się słowami pana ministra Bodnara – rozmawialiśmy specjalnie na wczorajszym posiedzeniu – dołączam się do wniosku, żeby nie kontynuować tych prac, mając to wszystko na uwadze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, pani przewodnicząca Matecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#EwaMatecka">Ja również popieram wniosek pana senatora Kwiatkowskiego, abyśmy nie kontynuowali prac nad petycją, mając na uwadze argumentację, którą przedstawiło Ministerstwo Sprawiedliwości, o charakterze tego zjawiska jako zupełnie incydentalnego. Myślę, że gdyby tę incydentalność udało się stopniowo eliminować, to problem w ogóle by zniknął. Zmiany, jakich należałoby dokonać, zmiany w przepisach prawa stanowiących o omawianej kwestii byłyby obszerne i, wydaje się, na tym etapie zupełnie zbędne. Tak więc popieram wniosek o niekontynuowanie prac nad petycją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#RobertMamątow">Chciałbym, żeby jeszcze zabrał głos przedstawiciel Naczelnej Rady Adwokackiej, zanim przystąpimy do głosowania. Nie wiem… Ogłosimy przerwę czy przejdziemy do drugiego punktu? Bo mamy mało czasu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma przedstawiciela…)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#RobertMamątow">Podobno jest już w budynku.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#RobertMamątow">Żeby nie tracić czasu, mam propozycję, żebyśmy przeszli…</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Minuta przerwy.)</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#RobertMamątow">Nie, nie. Przejdźmy do drugiego punktu.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Tylko nie wiemy, ile to potrwa, bo to dotyczy ubezpieczenia społecznego rolników. To jest duży projekt.)</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: A gdzie państwo są? Czy możemy to sprawdzić?)</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Już…)</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#RobertMamątow">Nie, nie. Będzie teraz punkt pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: A, przepraszam. Pierwszy.)</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Już idzie.)</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#RobertMamątow">Punkt pierwszy: rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia…</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Podobno już są.)</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#RobertMamątow">Tak? To poczekamy. Minuta przerwy.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#komentarz">(Przerwa w obradach)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RobertMamątow">Bardzo serdecznie witam przedstawiciela Naczelnej Rady Adwokackiej. Powiem panu tylko, że usłyszeliśmy opinię Ministerstwa Sprawiedliwości, która jest negatywna. Został zgłoszony wniosek o niekontynuowanie prac nad petycją, ale chcielibyśmy jeszcze usłyszeć państwa zdanie i wtedy podejmiemy decyzję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Panie Przewodniczący, jeżeli można…)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#RobertMamątow">Proszę, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Chciałbym uzupełnić jednym zdaniem. Padło tu, że statystyki, które ma ministerstwo, wskazują na małą skalę tego problemu, ale jest deklaracja pana ministra Bodnara, że gdyby się jednak okazało, że jest inaczej… Ministerstwo pracuje nad kompleksowymi regulacjami i nie wyklucza uregulowania tej kwestii w przyszłości. Dodałem to, żeby być precyzyjnym w zakresie tego, co było mówione, kiedy pana mecenasa nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Dokładnie tak było.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AdamRogalaLewicki">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AdamRogalaLewicki">Adam Rogala-Lewicki, adwokat. Występuję tu równolegle w roli doradcy Ministerstwa Sprawiedliwości i prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AdamRogalaLewicki">Ta informacja z perspektywy adwokatury polskiej jest oczywiście niezwykle rozczarowująca, ale musimy przyjąć ją z pokorą. Nasze stanowisko w sprawie oczywiście się nie zmienia. Uważamy, że aktualny sposób regulowania kwestii kosztów poniesionych przez pełnomocników z urzędu, w tym adwokatów, powoduje, że de facto adwokaci w dużej mierze kredytują państwo, i to na wielu różnych płaszczyznach. Oczywiście przepis, do którego dzisiaj się odnosimy, jest dla nas referencyjny czy relewantny. To jest jeden z wielu obszarów, które niejako powodują… System prawny w Polsce polega na tym, że adwokaci świadczą pomoc i otrzymują po wielu latach wynagrodzenie według stawek, które są takie, jakie są, często niższe niż koszty parkingu poniesione podczas wizyty w sądzie. To stawia znak zapytania pod kwestią prawa do obrony. Bo jak ma się prawo do obrony realizowane przez adwokata, który dostaje 90 zł po 3 latach w instancji, do faktycznego świadczenia prawa do obrony? Ale oczywiście nie jest to dzisiaj przedmiotem obrad Wysokiego Zgromadzenia. W obszarze zwrotu kosztów za pomoc prawną udzieloną z urzędu adwokatura stoi oczywiście na stanowisku, że musi to być uregulowane. Chodzi o to, żeby koszty były regulowane przynajmniej instancyjnie i na poziomie rzeczywistych, poniesionych kosztów. Nie muszę dodawać, że aktualnie wygląda to w ten sposób, że adwokaci często latami czekają na zwrot kosztów.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AdamRogalaLewicki">Przy wartościach nominalnych… Już powiedziałem, że są to stawki daleko rozbieżne ze stawkami rynkowymi, czasami nawet z wartością obiadu, a jeżeli uwzględnimy jeszcze kwestię inflacyjną i inne wskaźniki ekonomiczne, to tym bardziej będzie można powiedzieć, że państwo przenosi obciążenia związane z kosztem… nawet nie kosztem pomocy, tylko z kosztem pieniądza na adwokatów, na adwokaturę polską. No ale w tej sytuacji, jak rozumiem, prace trwają. Tak? Jeszcze raz powtórzę, podsumowując, że adwokatura widzi to jako palący problem. Mam nadzieję, że polski parlament niedługo wróci do rozpoznawania tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#RobertMamątow">Ja się zgadzam z Naczelną Radą Adwokacką. Pamiętam opinię z poprzedniej kadencji, że powinniśmy podjąć prace nad tą petycją, dlatego ja poprę tę petycję.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#RobertMamątow">Składam wniosek o kontynuowanie prac nad petycją.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#RobertMamątow">Czy są inne głosy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Przedstawiciel Naczelnej Rady Adwokackiej Adam Rogala-Lewicki: Jeżeli można, Panie Przewodniczący, tylko jedno…)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#RobertMamątow">Ale jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AdamRogalaLewicki">Jedno zdanie. Po prostu przesunięcie prac nad tą petycją, prowadzenie ich nad wnioskiem, który powróci, o podobnej albo niemalże tej samej treści, tylko za rok albo za 2 lata… To wszystko powoduje odsunięcie w czasie rozwiązania problemu. Dziękuję bardzo i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo Senatorowie, zostały zgłoszone 2 wnioski, wniosek pana senatora Kwiatkowskiego i pani przewodniczącej Mateckiej o niekontynuowanie…</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Kwiatkowski: Ja wycofuję swój wniosek. Będzie wniosek pana przewodniczącego o kontynuację. Zobaczymy, jaki będzie wynik.)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#RobertMamątow">Okej. Dobrze. W takim razie jest tylko mój wniosek o kontynuowanie prac nad petycją.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów jest za moim wnioskiem? (1)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#RobertMamątow">Kto jest przeciw? (4)</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#RobertMamątow">Kto się wstrzymał? (0)</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#RobertMamątow">Komisja większością głosów podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#RobertMamątow">Zamykam ten punkt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu następnego, następnej petycji. Wracamy do porządku, jaki był wcześniej ustalony.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#RobertMamątow">Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej uchylenia art. 32 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#GabrielaKopania">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#GabrielaKopania">Gabriela Kopania, Biuro Analiz i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#GabrielaKopania">Jest to petycja zbiorowa złożona przez Fundację „Dobre Państwo”. Jej celem jest usunięcie art. 32 z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Ustawa wskazuje, że do posła i senatora zajmującego jednocześnie kierownicze stanowisko państwowe nie stosuje się przepisów zawartych w art. 25–27, w art. 28 ust. 1 oraz w art. 29–31.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#GabrielaKopania">Zgodnie z ust. 2 przez kierownicze stanowiska państwowe rozumie się stanowiska wymienione w art. 2 ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących państwowe stanowiska kierownicze. Autorzy petycji wskazali, że celem ich petycji jest przyjęcie przepisów, które wyrugują praktyki pobierania łącznie uposażenia należnego i wypłacanego osobom łączącym pozycję przedstawiciela władzy ustawodawczej i wykonawczej. Strona społeczna chce, aby osoba, która jest równocześnie parlamentarzystą i członkiem kancelarii premiera lub świadczy pracę dla innego organu władzy lub podmiotu Skarbu Państwa, mogła pobierać wynagrodzenie wyłącznie z jednego tytułu prawnego. Jeżeli chodzi o stan prawny, to zgodnie z ustawą o wykonywaniu mandatu posła i senatora parlamentarzysta, który sprawuje funkcję ministra, wiceministra, sekretarza stanu, podsekretarza stanu, nie otrzymuje uposażenia parlamentarnego, a jedynie dietę parlamentarną.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#GabrielaKopania">Chciałabym podkreślić, że tożsama petycja została złożona do Sejmu. Ona nie została jeszcze rozpatrzona. 6 września przedłużono termin jej rozpatrzenia. Należy jednak wskazać, że wnioskodawcy błędnie rozpoznali stan prawny, uznając, że parlamentarzysta, który pełni funkcję w Radzie Ministrów, otrzymuje uposażenie parlamentarne. Petycja jest zatem bezprzedmiotowa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#RobertMamątow">Wiem, że do rozpatrzenia tej petycji zostali zaproszeni przedstawiciele Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#RobertMamątow">Czy jest ktoś z tej komisji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#EwaMatecka">Bardzo proszę, aby była pani uprzejma i odpowiedziała na jedno pytanie. Czy dieta, którą pobiera parlamentarzysta będący jednocześnie członkiem rządu, mający tam swoje pełne uposażenie, zawartą umowę o pracę itd… Czy ta dieta może być rozumiana przez petytora jako wynagrodzenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#GabrielaKopania">Nie. Uposażenie i dieta to są 2 zupełnie różne świadczenia. Trudno wskazać, co autorzy mieli na myśli. Wiemy to, co zawarto w petycji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#EwaMatecka">Ja zadałam celowo to pytanie. Chciałam, aby ono tu bardzo wyraźnie wybrzmiało. Dieta, którą pobierają parlamentarzyści będący jednocześnie członkami rządu, nie jest uposażeniem. W związku z tym ja będę za chwileczkę składała wniosek. Nie wiem, czy pan przewodniczący pozwoli zrobić to teraz, czy później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#RobertMamątow">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#RobertMamątow">Tak. Sprawa jest oczywista. Minister, który jest jednocześnie przykładowo senatorem – to jest nam bliższe – bierze tylko dietę. Dieta spełnia całkowicie inną rolę niż wynagrodzenie. Dlatego popieram wniosek pani przewodniczącej o niekontynuowanie prac nad tą petycją.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#RobertMamątow">Są inne głosy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#RobertMamątow">Poddaję wniosek pani przewodniczącej pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów jest za niepodejmowaniem prac nad tą petycją? (4)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P11–79/24.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z dnia 6 czerwca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej dodania w art. 38 ust. 5–9 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w celu wprowadzenia obowiązkowego rejestru dzierżaw gruntów rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#EwelinaDraus">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#EwelinaDraus">Ewelina Draus, Biuro Analiz i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#EwelinaDraus">Jest to petycja zbiorowa Fundacji „Dobre Państwo” z dnia 6 czerwca 2024 r. Autorzy petycji wnioskują o dodanie do art. 38 ust. 5–9 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w celu wprowadzenia obowiązkowego rejestru dzierżaw gruntów rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#EwelinaDraus">Przywołany artykuł otrzymałby następujące brzmienie. Art. 38 ust. 5: każda strona wszelkiej umowy dzierżawy terenów rolnych, w terminie do 3 miesięcy od zawarcia w dowolnej wersji umowy, przedkłada wójtowi właściwemu z tytułu położenia nieruchomości odpis warunków umowy dzierżawy. Art. 38 ust. 6: wszelkie ustalenia umowne dzierżawy, dla umów nie przekazanych do wójta w terminie, są nieskuteczne wobec stron dzierżawy i wobec osób trzecich. Art. 38 ust. 7: uporczywe uchylanie się od obowiązku informowania ewidencji wykorzystania terenów rolniczych, prowadzonych przez samorząd lokalny, będą karane grzywną, w wysokości rocznego rynkowego czynszu dzierżawnego, dla każdej ze stron umowy zawartej bądź skrytej. Art. 38 pkt 8: samorząd lokalny co kwartał będzie przekazywał zestawienia zbiorcze informacji o obowiązujących na jego terenie dzierżaw terenów rolniczych, w celu zaprowadzenia przez KOWR krajowego rejestru wykorzystania ziemi na produkcję pasz lub żywności bądź gruntów odłogowych oraz dewastowanych. I ostatni ustęp, art. 38 ust. 9: minister właściwy do spraw rolnictwa wyda stosowne rozporządzenie regulujące procedury cyfrowej ewidencji gruntów rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#EwelinaDraus">Autorzy petycji podkreślają, że kluczowe jest, by państwo wiedziało, które nieruchomości, jakie działki są przedmiotem rozporządzenia mieniem, w szczególności, kto jest wydzierżawiającym, kto dzierżawcą, jaka jest data zawarcia umowy, na jaki okres została ona zawarta, jaka jest cena rozliczeniowa i kto w umowie jest beneficjentem dopłat unijnych oraz przywilejów w zakupie paliwa rolniczego, nawozów i środków ochrony roślin. Dodatkowo autorzy petycji wskazali, że wiedzą notoryjną jest to, że umowy dzierżawy, zawarte zarówno na czas nieokreślony, jak i na czas określony, służą także omijaniu zasad obrotem nieruchomościami rolnymi. Petytorzy podnieśli też temat stron umów dzierżawy działających na podstawie przepisów o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#EwelinaDraus">Ponadto wnioskodawcy sugerują, aby zobowiązać Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa do uruchomienia cyfrowej bazy danych o umowach dzierżawy. Informacje winny być zbierane w formie deklaracji składanej w sieci pod rygorem sankcji za niezłożenie bądź złożenie danych wadliwych.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#EwelinaDraus">Jeśli chodzi o stan prawny, to ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników w znowelizowanych przepisach, tj. art. 28 ust. 4 pkt 1 i art. 38 pkt 1 ustawy, które weszły w życie 31 lipca 2020 r., nałożyła na wójtów obowiązki polegające na potwierdzeniu zawartych umów dzierżawy. Do czasu wejścia w życie znowelizowanych przepisów ustawa nakładała obowiązek wpisywania umów dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków. W zawiązku z przywołanym nowym rozwiązaniem osoby, które w związku z zawarciem umów dzierżawy chcą starać się np. o prawa związane z ubezpieczeniem społecznym rolników, powinny umowę dzierżawy potwierdzić u wójta właściwego dla miejsca położenia przedmiotu dzierżawy. W przepisach ustawy nie określono ani sposobu, ani formy potwierdzenia umowy dzierżawy przez wójta, w związku z tym zgodnie z obowiązującymi przepisami wójt potwierdza jedynie fakt zawarcia umowy dzierżawy.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#EwelinaDraus">Na koniec chciałabym dodać, że 2 kwietnia wpłynęła do Senatu petycja Fundacji „Dobre Państwo” o podobnej treści, która 18 kwietnia została przekazana do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Tożsama petycja została też przez Fundację „Dobre Państwo” złożona w dniu 6 czerwca br. do Sejmu. Petycja ta 26 czerwca 2024 r. została skierowana do Komisji do Spraw Petycji, a w dniu 6 września 2024 r. został przedłużony termin na jej rozpatrzenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#RobertMamątow">Byli zaproszeni przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale nikt nie przybył.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#RobertMamątow">Jest? Pan jest z ministerstwa…</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Zastępca Dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ernest Nasternak: Rolnictwa.)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#RobertMamątow">Przepraszam bardzo. Pan Ernest Nasternak. Okej.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o opinię odnośnie do tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ErnestNasternak">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#ErnestNasternak">Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#ErnestNasternak">Chciałbym zaznaczyć, że kwestia dzierżaw gruntów rolnych… Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników zawiera bardzo mały, wskazany przez panią fragment. Chodzi tylko o potwierdzanie umów przez wójta, tak żeby stanowiło to dowód, że umowa została zawarta i może stanowić podstawę do tego, żeby nie zawieszać świadczenia. Bo w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników jest zasada, że renciści, którzy nie zaprzestają prowadzenia działalności rolniczej, mają zawieszaną część świadczenia, a wydzierżawienie dokumentuje to, że rencista zaprzestał, i może on pobierać świadczenie w pełnej wysokości. Fragment związany z kwestią dzierżaw dotyczy bardzo niewielkiej grupy podmiotów, tak że zmiana, która została zaprezentowana w petycji Fundacji „Dobre Państwo”, wykracza znacznie poza zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z tego względu nie jest to miejsce, w którym ta regulacja powinna się znajdować.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#ErnestNasternak">Chcę wspomnieć o tym, o czym pani już mówiła. Ta petycja została już wcześniej przekazana do ministerstwa rolnictwa i inny departament wypowiedział się na jej temat. Z odpowiedzi, którą otrzymała Fundacja „Dobre Państwo” – ta odpowiedź była przekazana 20 czerwca 2024 r. – wynika, że właściwszym miejscem dla takich regulacji będzie ustawa o dzierżawie rolniczej. W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwają aktualnie prace nad rozwiązaniami, które mają na celu uregulowanie kwestii dzierżaw rolniczych. W piśmie, które zostało skierowane do fundacji, została wyrażona opinia, że ta inicjatywa zostanie rozważona podczas tworzenia regulacji w tym zakresie. Z tego, co wiem, wynika, że te prace są już na takim znacznym etapie. Popieram stanowisko, które zostało przekazane z ministerstwa do fundacji, że petycja zostanie uwzględniona w ramach tworzenia przepisów o dzierżawie rolniczej. Jestem za tym, aby państwo senatorowie nie zajmowali się tą petycją w dalszym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#EwaMatecka">Cieszy nas to, że w rządzie trwają prace nad wieloma problemami, które, jak się wydaje, należy dosyć pilnie rozwiązać, w tym właśnie prace w ministerstwie rolnictwa nad tą kwestią dzierżawy. W związku z tym, Panie Przewodniczący, ponownie składam wniosek o niekontynuowanie prac nad tą petycją, mając głębokie przekonanie, że treść tej petycji rzeczywiście będzie skonsumowana w tej ustawie, która jest już chyba w dużej mierze zaawansowana, jeśli chodzi o prace. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#RobertMamątow">Są inne wnioski? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#RobertMamątow">Poddaję pod głosowanie wniosek pani przewodniczącej Mateckiej o niekontynuowanie prac nad petycją nr P11–80.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów jest za tym wnioskiem? (3)</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją nr P11–80/24. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z dnia 7 czerwca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 6 i art. 7 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin oraz art. 1, art. 16 i art. 95 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w celu przywrócenia praw nabytych żołnierzom zawodowym, którzy prawo do świadczeń emerytalno-rentowych nabyli przed 1 stycznia 1999 r., oraz likwidacji dyskryminacji wymienionej grupy żołnierzy – petycja P11–82/24.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#GabrielaKopania">Raz jeszcze Gabriela Kopania, Biuro Analiz i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#GabrielaKopania">Jest to petycja zbiorowa wniesiona przez Stowarzyszenie Żołnierzy Zawodowych w Stanie Spoczynku i Rezerwy oraz ich Rodzin. Jej przedmiot został przestawiony przez pana przewodniczącego. Celem petycji jest przywrócenie praw nabytych żołnierzom zawodowym, którzy prawo do świadczeń emerytalno-rentowych nabyli przed 1 stycznia 1999 r. Autorzy petycji dołączyli obszerne uzasadnienie petycji, którym państwo senatorowie dysponują, dodatkowo na sali obecny jest przedstawiciel wnioskodawców, więc nie będę przytaczać w całości uzasadnienia, tylko główne postulaty.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#GabrielaKopania">Wnioskodawcy wnoszą o zmianę art. 6 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin w taki sposób, aby po słowach „emerytury i renty” dodać wyrazy „ustalone po 1 stycznia 1999 r.” oraz aby dodać pkt 2a o treści: „Emerytury i renty ustalone przed 1 stycznia 1999 r. podlegają waloryzacji w takim samym stopniu i terminie, w jakim następuje wzrost uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych pozostających w służbie i zajmujących analogiczne stanowiska z tym, że:</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#GabrielaKopania">a) Waloryzacje emerytur i rent przeprowadza się nie później niż w ciągu 3 miesięcy od wprowadzenia zmian w uposażeniu zasadniczym żołnierzy zawodowych;</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#GabrielaKopania">b) Emerytury i renty ustalone przed 1 stycznia 1999 r. podlegają obliczeniu na nowo, poczynając od tej daty według zasad określonych w punkcie 2a”.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#GabrielaKopania">Autorzy petycji wnoszą też o dodanie do art. 6 pktu 3 w brzmieniu: „Minister Obrony Narodowej określa w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady waloryzacji emerytur i rent”.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#GabrielaKopania">Art. 7 otrzymałby brzmienie: „W razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przewidzianej w ustawie z prawem do emerytury lub renty albo do uposażenia w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, przewidzianych w odrębnych przepisach, wypłaca się świadczenie wojskowe przewidziane w ustawie, uzupełnione o świadczenie ustalone odrębnymi przepisami”.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#GabrielaKopania">Autorzy petycji wskazali też na konieczność uchylenia art. 1 pkt 3 lit. b ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw oraz wykreślenia z art. 16 słów „z wyjątkiem art. 1 pkt 3 lit. b, który wchodzi w życie z mocą od 1 stycznia 1999 r.”.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#GabrielaKopania">Autorzy petycji wnoszą o uchylenie art. 95 ust 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#GabrielaKopania">Wysoka Komisjo! Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prawa funkcjonariusze i żołnierze zawodowi, którzy rozpoczęli służbę po 1 stycznia 1999 r., mają prawo do świadczeń z obu systemów, jeżeli po zakończeniu służby podejmą pracę lub działalność objętą obowiązkiem powszechnego ubezpieczenia społecznego, natomiast osoby, które pozostawały w służbie przed 2 stycznia 1999 r., nie posiadają wskazanego uprawnienia. W przypadku zbiegu prawa do emerytury z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz systemu ubezpieczeń społecznych wypłaca się świadczenie wyższe lub wybrane przez osobę uprawnioną.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#GabrielaKopania">Do wielu organów wpływają petycje w zakresie możliwości pobierania jednocześnie 2 emerytur, wojskowej oraz cywilnej. Komisja Petycji XI kadencji 26 czerwca br. rozpatrzyła petycję nr P10–52/23, która dotyczyła zmiany przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS w celu ujednolicenia praw emerytalnych i rentowych żołnierzy i wszystkich funkcjonariuszy służb mundurowych oraz przyznania prawa do dodatkowej emerytury za pracę świadczoną po uzyskaniu emerytury mundurowej. Podczas posiedzenia w imieniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wypowiedziała się pani Joanna Miłkowska-Bartos, zastępca dyrektora Departamentu Budżetu, która wskazała, że w kwietniu br. odbyło się międzyresortowe spotkanie, podczas którego ustalono, że istnieje potrzeba, aby podjąć prace nad problemem podniesionym przez autora petycji. Podjęto wówczas decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją z uwagi na planowane podjęcie prac przez stronę ministerialną.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#GabrielaKopania">Petycja o tożsamej treści z prezentowaną została rozpatrzona przez Sejm. Komisja w tym roku w czerwcu wystosowała dezyderat do ministra spraw wewnętrznych i administracji dotyczący możliwości jednoczesnego pobierania emerytury z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz powszechnego systemu emerytalnego. Minister spraw wewnętrznych i administracji w odpowiedzi na dezyderat wskazał na zróżnicowanie osób, które wstąpiły do służby przed 1999 r., i tych, które wstąpiły do niej po 1999 r., i wskazał, odnosząc się do pytania o skalę opisywanego zagadnienia oraz wysokość skutków finansowych ewentualnego wprowadzenia zmian obowiązujących regulacji, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji dysponuje danymi statystycznymi tylko w zakresie struktury świadczeń emerytalnych wypłacanych przez Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA. Zgodnie z posiadanymi informacjami, według stanu na 31 grudnia 2022 r. wśród ogółu świadczeniobiorców znajdowało się 61,5 tysiąca mężczyzn, którzy ukończyli 65. rok życia, oraz ponad 13 tysięcy kobiet, które ukończyły 60. rok życia. W MSWiA nie są jednak prowadzone statystyki odnośnie do liczby świadczeniobiorców, którzy po przejściu na emeryturę wypłacaną z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych podejmowali pracę, za którą odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#GabrielaKopania">Ministerstwo Obrony Narodowej wskazało, że postulowana zmiana przepisów mogłaby dotyczyć około 112 tysięcy emerytów i rencistów wojskowych. MON wskazało, że z uwagi na fakt, że ewentualna zmiana przepisów prawa dotyczyłaby przede wszystkim art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i ewentualnej wypłaty świadczeń głównie z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych, dokonanie oceny skutków finansowych przez resort obrony narodowej nie jest możliwe, niemniej MON, dostrzegając potrzebę rozwiązania omawianego zagadnienia, wyraża gotowość zaangażowania się w prace legislacyjne, podkreślając równocześnie dominację w zakresie regulacji dotyczących świadczeń wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#GabrielaKopania">Przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podczas posiedzenia Komisji do Spraw Petycji Sejmu 23 lipca br. zgodnie zadeklarowali gotowość do podjęcia działań zmierzających do uregulowania przedmiotowej problematyki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo. Bardzo obszernie pani to przedstawiła, ale chyba przy tej petycji tak trzeba było.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#RobertMamątow">Czy przedstawiciel stowarzyszenia żołnierzy zawodowych w stanie spoczynku chciałby… Przepraszam, chciałbym tylko, żeby pan nie powtarzał tego, co jest w petycji, bo my to wszystko znamy. Czy coś nowego chciałby pan dodać do tego, co zostało powiedziane? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LeszekSzymański">Tak. Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#LeszekSzymański">Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#LeszekSzymański">Zapoznałem się z informacją o petycji przygotowaną przez Biuro Analiz i Petycji i powiem, że jest tutaj dużo luk i ja bym chciał te luki nieco uzupełnić</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#LeszekSzymański">Otóż pierwsza…</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Bardzo proszę, tylko bardzo serdecznie pana proszę, żeby to zrobić skrótowo.)</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#LeszekSzymański">Postaram się.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#LeszekSzymański">Chociaż 25 lat okradania emerytów wojskowych – nie boję się tego stwierdzenia – przez władze państwowe… No, powinno się temu poświęcić trochę więcej czasu.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#LeszekSzymański">Proszę państwa, pani przedstawiająca tę problematykę skupiła się na tej drugiej emeryturze. Tu jest dyskryminacja, ta sprawa już jest w toku. Ale ja chciałbym zwrócić uwagę na kwestię zaboru mienia emerytów wojskowych, tych sprzed 1 stycznia 1999 r., którym bezprawnie zmieniono w marcu 1999 r. sposób rewaloryzacji ze stanowiskowej na cenową. Reforma emerytalna wprowadzona 1 stycznia 1999 r. podzieliła żołnierzy na 3 grupy. Pierwsza grupa to ci, którzy byli na emeryturach, druga to ci, którzy byli w służbie od 1 stycznia, a trzecia to ci, którzy wstąpili do służby, żeby być precyzyjnym, po 31 grudnia 1998 r. Ta reforma dotyczyła tylko tej trzeciej grupy, jednak w marcu 1999 r. władza, rząd Jerzego Buzka i Leszka Balcerowicza, metodą kapturową, rękoma urzędnika Ministerstwa Obrony Narodowej dokonał tej zmiany, o której mówiłem. To dotyczy 86 tysięcy 987 żołnierzy, którzy przeszli na emeryturę i rentę przed 1999 r., jednak nie tylko, bo dotyczy to również tych, którzy 1 stycznia 1999 r. byli w służbie, ale nie mamy danych, ilu ich było w rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#LeszekSzymański">Proszę państwa, zobowiązania państwa wobec żołnierza następują w momencie podjęcia przez niego służby. W świecie władz cywilnych to do tej pory jakoś nie funkcjonowało i ta zasada została pogwałcona wielokrotnie. To prawo, na którym żołnierz wstąpił do służby, obowiązywać powinno do końca jego dni, a jedyna możliwość, żeby dokonać zmiany w prawie, o którym mówię, to jest tylko zmiana na korzyść tego żołnierza. Zasada lex retro non agit, „prawo nie działa wstecz”, obowiązuje. Niestety zostało to wielokrotnie pogwałcone po transformacji ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#LeszekSzymański">Druga sprawa. Emerytura wojskowa to nie jest przywilej. Mówię o tym, bo świecie cywilnym to tak funkcjonuje propagandowo. To jest rekompensata za trud służby przez 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Emerytura wojskowa to jest majątek. Potwierdził to Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 21/13 z 8 kwietnia 2014 r., wskazując, że stanowi o tym art. 64 konstytucji, jak również art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. Decyzja o ustaleniu prawa do świadczenia to jest świętość, to jest ostateczna finalizacja umowy państwo – żołnierz. Żołnierz wykonał swoje obowiązki, państwo rekompensuje mu to tymi elementami w decyzji o ustaleniu, które powinny być uszanowane. Decyzje o ustalenie prawa do świadczenia wydane przed 1999 r. obejmowały emeryturę i sposób waloryzacji, stanowiskowej waloryzacji. Prawnicy obecnie rozdzielają te dwa byty, emeryturę i waloryzację, ale w decyzjach o ustaleniu prawa do świadczenia żołnierze zatrudnieni przed 1999 r. uzyskali pakiet: emerytura plus sposób waloryzacji. Wydał to organ państwowy i powinno to być uszanowane. Nie zostało uszanowane przez 25 lat.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#LeszekSzymański">Ustawa o emeryturach i rentach z FUS… I tutaj mam dodatek do tej informacji, że nie został uwzględniony fakt, że ustawa z FUS nie dotyczy tych żołnierzy, którzy złożyli wnioski przed wejściem w życie ustawy, bo nawet Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 18/99 z 4 stycznia 2000 r. jednozdaniowo wypowiedział się, że art. 186 ust. 2 pkt 1 ustawy z FUS nakazuje stosowanie przepisów ustawy od wniosków zgłoszonych od dnia wejścia w życie ustawy. Tych, którzy złożyli wnioski przed 1999 r., nie obejmuje ustawa z FUS. A więc przepis, który w ustawie z FUS zmienił przepis art. 6 w wojskowej ustawie emerytalnej, nie może dotyczyć tych żołnierzy, których ustawa z FUS nie dotyczy. Niestety prawo jest naciągane przez wszystkie urzędy państwowe. Jest szereg wyroków Trybunału Konstytucyjnego, których zapisy w uzasadnieniach potwierdzają rację żołnierzy sprzed 1999 r., ale Ministerstwo Obrony Narodowej posługuje się jedynym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, SK 29/12 z 17 grudnia 2013 r., dotyczącym milicjantki, która domagała się, żeby waloryzacja jej emerytury… żeby jej emerytura była tak samo rewaloryzowana jak wtedy, gdy opuściła ona szeregi Milicji. Trybunał się nie zgodził i niestety to jest chyba kompromitacja Trybunału, bo zapis jest następujący: emeryt mundurowy…</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Ja bardzo przepraszam, ale proszę już zmierzać do puenty.)</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#LeszekSzymański">Pozwolę sobie już kończyć.</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#LeszekSzymański">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#LeszekSzymański">Tam jest zapis, że emeryt mundurowy, przechodząc na emeryturę, staje się zwykłym emerytem. Ministerstwo Obrony Narodowej natychmiast podjęło, że to jest analogia do wojska, co jest niemożliwe, bo żołnierz przechodzący na emeryturę nie idzie do rezerwy. On jest powoływany na ćwiczenia, obowiązuje go tajemnica państwowa, służbowa, jak również stosuje swój stopień, tak jak ja, do końca swoich dni z dodatkiem „rezerwy” albo „w stanie spoczynku”.</u>
          <u xml:id="u-32.17" who="#LeszekSzymański">I jeszcze jedno. Tu chodzi może nie o generałów, chociaż generałom też się należy to, co powinni dostać, oni też zostali okradzeni, ale chodzi tutaj o podoficerów i chorążych o najniższych uposażeniach. Był akt samospalenia żołnierza w Nowogardzie – dobrze mówię? – który wydawał tę okradzioną emeryturę na leki, a na czynsz już mu nie starczało. Niestety, żandarmi przyszli go eksmitować, on oblał się rozpuszczalnikiem i podpalił. Według danych Ministerstwa Obrony Narodowej z 2021 r. podoficerowie mieli emeryturę średnio w kwocie 2 tysięcy 878 zł. I tu jest wprowadzanie parlamentarzystów i sejmowych, i senackich w błąd, bo nie bierze się pod uwagę tego, że bardzo duża część podoficerów miała specjalności, np. strzelec wyborowy, podwodniak, nurek, a te dodatki znacznie podbijały średnią. Ale nikt w Ministerstwie Obrony Narodowej nie jest w stanie powiedzieć, ile średniej rzeczywiście ma magazynier, rusznikarz, mechanik. I na tym bym skończył.</u>
          <u xml:id="u-32.18" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Bardzo panu dziękuję…)</u>
          <u xml:id="u-32.19" who="#LeszekSzymański">Aha, przepraszam, jeszcze jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-32.20" who="#komentarz">(Przewodniczący Robert Mamątow: Proszę.)</u>
          <u xml:id="u-32.21" who="#LeszekSzymański">Moim zdaniem i zdaniem naszego środowiska wojskowego, powinna powstać komisja śledcza w tej sprawie, bo to jest 25 lat okradania tysięcy żołnierzy. Te afery Amber Gold czy GetBank to jest pikuś, to są aferki. Mam nadzieję, że komisja podejmie decyzję o dalszej pracy nad tą częścią. Sprawa tej drugiej emerytury została już uruchomiona i można by… Ta nasza petycja została złożona zanim w Sejmie zostały podjęte te decyzje. Jeśli jednak chodzi o waloryzację, to będziemy się bić do końca swoich dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#RobertMamątow">Teraz bardzo proszę o ustosunkowanie się do tej petycji przedstawicieli Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekBucior">Dziękuję bardzo. Marek Bucior, radca w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarekBucior">Ja muszę powiedzieć, że przedstawiciele Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej są obecni na tym posiedzeniu w tym konkretnym punkcie w zakresie tej drugiej części, której pan tu nie kwestionuje i w zakresie której pan minister Sebastian Gajewski złożył deklarację, że ministerstwo będzie oczywiście współpracować z resortami, z Ministerstwem Obrony Narodowej, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale także z Ministerstwem Sprawiedliwości, bo przecież chodzi też o Służbę Więzienną, w zakresie wypracowania odpowiednich rozwiązań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#RobertMamątow">Czy przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej lub Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji chcieliby zabrać głos w sprawie tej petycji? Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#KrzysztofKosiński">Krzysztof Kosiński, dyrektor Departamentu Spraw Socjalnych, Ministerstwo Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#KrzysztofKosiński">Tak jak przed chwilą powiedział przedstawiciel Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, potwierdzając tę deklarację, która padła na posiedzeniu komisji sejmowej do spraw petycji, powiem, że my jesteśmy zaangażowani w kwestię dotyczącą spraw związanych z uzyskiwaniem emerytur z systemu ubezpieczenia powszechnego, jak i systemu zabezpieczenia emerytalnego żołnierzy. W zakresie tej kwestii, którą podnosił pan przedstawiciel wnioskodawców, należy zauważyć, że zagadnienie przedstawione w tej petycji było wielokrotnie rozpatrywane przez parlament, m.in. w 2009 r. i w 2013 r. Obie petycje rozpatrywała Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, która zdecydowała o niepodejmowaniu dalszych prac nad tym zagadnieniem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#RobertMamątow">Czy panie senatorki chciałyby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#EwaMatecka">Ponieważ w informacjach dotyczących tej petycji mamy podane, zresztą była tutaj o tym mowa, że kilka resortów pracuje, podjęło prace nad uregulowaniem tych spraw, to czy my możemy dzisiaj bądź w najbliższej przyszłości uzyskać coś w formie sprawozdania czy raportu, czy informacji o tym, na jakim etapie te prace są, jak dalece są zaangażowane i jak blisko jest do rozwiązania tego problemu? Bo nie chciałabym, żebyśmy dzisiaj zakończyli pracę nad tą petycją, a chciałabym, żeby się temu problemowi trochę lepiej przyjrzeć. Tak że chciałabym wiedzieć, w jakim obszarze się poruszamy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#RobertMamątow">Pani Przewodnicząca, ja myślę, że bezwzględnie musimy wystąpić o opinię do ministerstwa pracy i do Ministerstwa Obrony Narodowej, czy w ogóle są prowadzone prace, jak oni widzą rozwiązanie tego problemu. A problem jest i to widać go gołym okiem. Tylko czy on jest do rozwiązania? Bo czasami ten węzeł gordyjski jest trudny do rozwiązania. Jeśliby pan minister chciał odpowiedzieć na to pytanie pani przewodniczącej, to proszę bardzo, ale ja i tak złożę wniosek o zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarekBucior">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MarekBucior">Ja chciałbym podkreślić jedną kwestię. To zagadnienie niewątpliwie jest zagadnieniem poważnym i wieloaspektowym, a na dodatek mającym wyraźny skutek w ewentualnym obciążeniu finansów państwa, budżetu państwa, w związku z tym to zagadnienie jest analizowane w każdym z tych resortów. Na ten temat wprost wskazywali m.in. przedstawiciele resortu pracy i polityki społecznej i deklarowali, nie tylko podczas posiedzenia komisji petycji sejmowej, ale również deklarował to pan minister Sebastian Gajewski, taką wolę w odpowiedziach udzielanych posłom i senatorom na poszczególne wystąpienia w tym zakresie. No ale, jak mówię, ze względu na złożoność tego zagadnienia na pewno nie można już dziś udzielić odpowiedzi, jak można rozwiązać to zagadnienie, bo tu na pewno jest szereg rozwiązań. My tu musimy pamiętać o jednej rzeczy: zdarzenie ubezpieczeniowe się zrealizowało – ja mówię o systemie ubezpieczeń społecznych – świadczenia są pobierane. Musimy również pamiętać, że za okresy ubezpieczeniowe… Jeżeli te okresy ubezpieczeniowe znalazły swój wyraz w świadczeniu już wypłacanym, to trudno, żeby te same okresy ubezpieczeniowe skutkowały wypłatą drugiego świadczenia, wypłatą po raz kolejny. W związku z tym to jest poważne zagadnienie. Jeszcze raz chcę powiedzieć, żeby to stwierdzenie, które przed chwilą wypowiedziałem, nie przesłoniło tej kwestii „czy?”, że na pewno tu jest wyraźna deklaracja, i to nie tylko ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ale również ze strony ministrów reprezentujących pozostałe resorty, woli pracy nad tym zagadnieniem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#RobertMamątow">Już, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#RobertMamątow">Ja myślę, że wystąpimy z pismem do ministerstwa pracy i polityki społecznej, ministerstwa obrony i Ministerstwa Finansów, to też, żeby było wszystko jasne, i wtedy spróbujemy podjąć decyzję.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, jeszcze pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja chciałabym zaproponować, ze względu na złożoność tego zagadnienia, wystąpienie właśnie do Ministerstwa Finansów, ale może też jeszcze do MSWiA, żeby mieć komplet materiałów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#RobertMamątow">Okej, dobrze. Dziękuję bardzo. Tak postąpimy.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#RobertMamątow">Komisja podjęła decyzję, że w tym momencie zawieszamy prace nad tą petycją. Wystąpimy do tych ministerstw, które zostały wymienione, o opinię, o stanowisko i wtedy podejmiemy ostateczną decyzję w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#RobertMamątow">Ale ten punkt jest już zamknięty, tak że bardzo przepraszam… Ja panu powiem…</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#RobertMamątow">Dwa zdania? To proszę bardzo. Ja mam tak napięty plan… Mam jeszcze 4 petycje, a za pół godziny rozpoczyna się posiedzenie plenarne. Ale proszę bardzo, krótko.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#RobertMamątow">Dwa zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#LeszekSzymański">Proszę państwa, ja chciałbym zwrócić uwagę na to, że koszty obsługi państwowej, koszty państwa związane z obsługą tego bezprawia dawno przerosły to, co zostało dokonane, czyli zaboru mienia emerytów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#RobertMamątow">Ja się mogę z panem zgodzić lub nie, ale wie pan, dzisiaj sytuacja jest taka, jaka jest, i chociaż ja jestem w opozycji do rządu, to… Wie pan, budżet jest, jaki jest, i pewnych rzeczy…</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Żołnierzy Zawodowych w Stanie Spoczynku i Rezerwy oraz Ich Rodzin Leszek Szymański: Ale ja…)</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#RobertMamątow">…nie przeskoczymy. Mało tego, przecież wszyscy wiemy o tym, że jesteśmy obłożeni przez Unię Europejską procedurą budżetową. To też nie jest bez znaczenia. Ale z szacunku dla munduru i dla pana uważam, że jeśli nastąpiło jakieś złe działanie – a z tego, co pan mówi, wynika, że tak było – co do tego, to to trzeba naprawić. Ja się z tym zgadzam, tylko mówię, że są jakieś uwarunkowania.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Żołnierzy Zawodowych w Stanie Spoczynku i Rezerwy oraz Ich Rodzin Leszek Szymański: Mogę wskazać źródło finansowania tego.)</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#RobertMamątow">My tego nie rozpatrzymy, bo od tego jest minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#komentarz">(Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Żołnierzy Zawodowych w Stanie Spoczynku i Rezerwy oraz Ich Rodzin Leszek Szymański: Nie…)</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#RobertMamątow">Ja bardzo serdecznie panu dziękuję za obecność na naszym posiedzeniu. Jeśli będzie następne, to zapraszam. Tak że dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#RobertMamątow">Zamykam punkt tego posiedzenia… to znaczy zamykam obrady w punkcie dotyczącym petycji nr P11–82/24.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja…</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#RobertMamątow">Tylko jeszcze raz zaznaczam: bardzo proszę o skrótowe przedstawianie problemów. Jeśli będziemy mieli jakieś wątpliwości, to wystąpimy o opinię i przedłożymy na następnym posiedzeniu. Chciałbym, żeby sprawniej nam to poszło.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#RobertMamątow">Jest to petycja z dnia 7 czerwca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej…</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Do widzenia.)</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#RobertMamątow">Do widzenia, dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#RobertMamątow">…Dotyczącej zmiany ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, celem ustawowego zagwarantowania poszanowania woli zmarłego w zakresie pochówku oraz dziedziczenia.</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PaulinaBedyńska">Dzień dobry. Paulina Bedyńska, Biuro Analiz i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PaulinaBedyńska">Jest to petycja indywidualna z dnia 7 czerwca 2024 r., wniesiona przez osobę fizyczną. Autor petycji wnosi o taką zmianę w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych, aby prawo do pochowania zwłok w pierwszej kolejności przysługiwało osobie wskazanej za życia aktem notarialnym jako osobie najbliższej. W razie braku takiego wskazania prawo to przysługiwałoby spadkobiercom ustanowionym aktem notarialnym. Drugi postulat dotyczy zmiany ustawy o podatku od spadków i darowizn poprzez zaliczenie do pierwszej grupy podatkowej także osoby wskazanej aktem notarialnym jako osoba najbliższa. Wówczas zgodnie z tym przepisem do pierwszej grupy zaliczałoby się małżonka, zstępnych, rodzeństwo, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów oraz osobę wskazaną jako najbliższa aktem notarialnym. W razie braku takiego wskazania prawo takie przysługiwałoby spadkobiercom ustanowionym aktem notarialnym.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PaulinaBedyńska">Zdaniem wnoszącego petycję ustawy te wymagają zmiany, ponieważ są reliktem komunistycznego systemu, lekceważącego prawa człowieka. W Polsce prawo do pochowania, a zwłaszcza określenia sposobu i miejsca pochowania zwłok przysługuje najbliższej rodzinie zmarłego w takiej kolejności: pozostały małżonek, krewni wstępni, krewni zstępni, krewni boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa i powinowaci w linii prostej do pierwszego stopnia. Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 1982 r. przyjął takie stanowisko, że o miejscu swego pochowania, sposobie pochowania, a także wyborze osób, które mają zająć się pogrzebem i podjąć w związku z tym decyzje, jakich zmarły nie pozostawił, decyduje przede wszystkim wola zmarłego. Dopiero w razie braku takiej woli zajęcie się pogrzebem należałoby do osób wymienionych w art. 10 ustawie o cmentarzach. Stanowisko wyrażone w tym wyroku kształtowało późniejszą linię judykatury. Chciałabym też podkreślić, że w kodeksie cywilnym brak jest regulacji odnoszących się wprost do postępowania ze zwłokami lub uprawnieniem do pochówku. W ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych również brakuje regulacji przesądzającej, że osobą uprawnioną do pochowania zwłok jest ta, która została wskazana przez zmarłego, z kolei w aktualnie brzmiących przepisach publicznoprawnych nie jest wprost wskazane, iż obywatel może złożyć oświadczenie w przedmiocie ustanowienia konkretnej osoby uprawnionej do jego pochowania. Chciałabym tu jeszcze przedstawić jeden wyrok sądu, który również podkreśla to stanowisko. Otóż Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 1980 r. wyraził stanowisko, iż prawo do pochowania zwłok osoby zmarłej oraz do pamięci o niej stanowi dobro osobiste chronione przepisami prawa cywilnego. Prawo to przysługuje osobom najbliższym zmarłego. Krąg tych osób nie ogranicza się do wskazanych w art. 10 ustawy o cmentarzach.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PaulinaBedyńska">Wysoki Sądzie, odnosząc się natomiast pokrótce do ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy wskazać, iż przyjęto w niej model podatku osobistego pobieranego od udziałów nabywców w uzyskiwanym majątku. Charakterystyczną cechą tego modelu podatku jest ukształtowanie jego konstrukcji na zasadzie podziału podatników na grupy podatkowe. Z kolei przynależność do grup uzależniona jest od istnienia i rodzaju osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#PaulinaBedyńska">Wysoka Komisjo, wnoszący petycję udostępnił nam opinie Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Zdrowia. Ministerstwo Sprawiedliwości w swoim stanowisku z 28 czerwca 2024 r. podkreśliło, że problem kręgu osób uprawnionych do pochowania zwłok powinien być przedmiotem ewentualnych analiz w trakcie prac nad projektem nowelizacji ustawy i należałoby wówczas rozważyć także formę złożenia takiego oświadczenia. Jednak na obecnym etapie prace legislacyjne w opisanym zakresie nie są prowadzone oraz nie są planowane. Odnośnie do kwestii dotyczącej ustanowienia aktem notarialnym osoby najbliższej zaliczanej do pierwszej grupy podatkowej powiem, że postulat ten dotyczy Ministerstwa Finansów. Z kolei Ministerstwo Zdrowia w swoim stanowisku z 3 lipca tego roku zwróciło owszem uwagę na archaiczność tej ustawy i że wymaga ona pewnych zmian, natomiast podkreśliło, że zagadnienia przedstawione we wniosku są poza właściwością Ministerstwa Zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#RobertMamątow">Pani w pewnym momencie nazwała nas sądem. Nie jesteśmy sądem.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Starszy Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz i Petycji w Kancelarii Senatu Paulina Bedyńska: Oj, przepraszam…)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#RobertMamątow">Okej. Wiem, że to jest nawyk, dlatego po prostu…</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Automat.)</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#komentarz">(Starszy Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz i Petycji w Kancelarii Senatu Paulina Bedyńska: Wysoka Komisjo…)</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#RobertMamątow">No, to wpada w ucho i dlatego, wie pani… Mnie czasami zdarza się powiedzieć do koleżanek „pani marszałek”. Zdarza się.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Poczekamy, zobaczymy.)</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#RobertMamątow">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o opinię, bo są już z nami przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#RobertMamątow">Czy chcielibyście państwo zabrać głos w sprawie tej petycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#DanutaGłowackaMazur">Danuta Głowacka-Mazur, Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#DanutaGłowackaMazur">Nawiązując do informacji, którą udostępnił petytor biuru analiz, chciałabym tylko powiedzieć, że kwestie ewentualnego podjęcia prac legislacyjnych, jeśli chodzi o ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych, pozostają w gestii wiodącego w tym obszarze ministra, czyli ministra spraw wewnętrznych i administracji, a w zakresie kwestii pozostających w ramach działu „zdrowie” – oczywiście w gestii ministra zdrowia. Faktem jest jednak, że gdyby podejmować prowadzenie prac legislacyjnych w zakresie ewentualnej nowelizacji ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, to uzasadnione byłoby rozważenie wprowadzenia zmian doprecyzowujących dotyczących tej problematyki. Kwestia osób uprawnionych do pochowania zwłok powinna być przedmiotem ewentualnych analiz. Należałoby wówczas rozważyć zarówno treść oraz sposób, jak i formę złożenia oświadczenia. Nie kwestionujemy kierunku proponowanej zmiany dotyczącej poszanowania autonomii woli jednostek, należy jednak zwrócić uwagę, że zaproponowany przez autora petycji sposób nowelizacji art. 10 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych może budzić wątpliwości. Należy zwrócić uwagę, że oświadczenie w przedmiocie wskazania osoby uprawnionej do pochowania zwłok może nie zostać w ogóle złożone, a wówczas, w przypadku niesporządzenia testamentu w formie aktu notarialnego, brak byłoby osób wskazanych jako uprawnione do wykonania tego prawa. Ponadto kodeks cywilny przewiduje różne formy sporządzenia testamentu, nie tylko w formie aktu notarialnego, na co wskazuje proponowana w petycji redakcja. Dodatkowo testament może w ogóle nie zostać sporządzony i dziedziczenie może następować na podstawie ustawy. Należy mieć na względzie również to, że testament może zostać ujawniony dopiero po upływie znacznego czasu od daty śmierci danej osoby. Dodatkowo w uzasadnieniu petycji odwołano się do definicji rodziny z ustawy o pomocy społecznej, nie jest jednak jednoznaczne, czy proponowane w petycji zmiany także miałyby się odnosić do tej definicji.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#DanutaGłowackaMazur">Wydaje się, że w celu zagwarantowania poszanowania woli zmarłego w zakresie pochówku, możliwości pochowania zwłok przez osobę najbliższą, jak petytor pisze, bardziej uzasadnione byłoby rozważenie zmiany obowiązującego art. 10 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych w odniesieniu do kręgu osób uprawnionych do pochowania zwłok ludzkich, w tym w zakresie wprowadzenia możliwości złożenia oświadczenia w przedmiocie wskazania osoby, której będzie przysługiwało w pierwszej kolejności prawo do pochowania zwłok oraz kolejności dotyczącej wykonywania tego prawa. Raczej to byłoby uzasadnione niż nadawanie nowego brzmienia art. 10 ust. 1 w sposób zaproponowany w petycji, który, jak wcześniej mówiłam, może wywoływać wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#RobertMamątow">Czy już…</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Zastępca Dyrektora Biura Ministra w Ministerstwie Sprawiedliwości Danuta Głowacka-Mazur: No, właściwie tak.)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#RobertMamątow">Dobrze. Dziękuję pani bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#RobertMamątow">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#RobertMamątow">Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#RobertMamątow">W takim razie… Zrozumiałem panią tak, że nie składacie sprzeciwu odnośnie do tej petycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#DanutaGłowackaMazur">Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że przepis – jeżeli zostaną podjęte prace legislacyjne – powinien zostać doprecyzowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#RobertMamątow">Okej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja bym była za kontynuowaniem prac nad tą petycją, dlatego że… No, słyszymy tutaj stwierdzenia, że są to przepisy archaiczne i że obywatel w zasadzie musiałby się opierać nie na przepisach prawa, tylko na wyrokach sądów. Tak więc uważam, że powinniśmy to kontynuować. Może przydałaby się jeszcze opinia MSWiA, tak jak sugerowała pani z Ministerstwa Sprawiedliwości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#RobertMamątow">Ale wniosek jest o kontynuowanie prac?</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Senator Jolanta Piotrowska: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#RobertMamątow">Okej. Pytam, bo to jest ważne. Oczywiście o opinię możemy wystąpić, ale wniosek jest wnioskiem o podjęcie prac legislacyjnych nad tą petycją.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#RobertMamątow">Poddaję go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#RobertMamątow">Kto z pań jest za…</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie. Sprecyzuj go…)</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#RobertMamątow">Jeszcze raz? To sprecyzuję. Pani poseł zgłosiła wniosek o…</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator.)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#RobertMamątow">Matko jedyna… A nigdy posłem nie byłem.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#RobertMamątow">Okej. Pani senator zgłosiła wniosek o kontynuowanie prac, o podjęcie prac legislacyjnych nad tą petycją, tak?</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#komentarz">(Senator Jolanta Piotrowska: O kontynuowanie prac nad petycją…)</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#RobertMamątow">Nie, nie, tak to nie ma.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#RobertMamątow">W takim razie pani zgłasza wniosek o wystąpienie o opinię, tak?</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-53.18" who="#RobertMamątow">Dobrze, dobrze. Okej.</u>
          <u xml:id="u-53.19" who="#RobertMamątow">Ja się przychylam, pani senator też.</u>
          <u xml:id="u-53.20" who="#RobertMamątow">W takim razie komisja podejmuje decyzję o wystąpieniu o opinię do ministra spraw wewnętrznych w sprawie tej petycji. A jak uzyskamy tę informację, spróbujemy podjąć ostateczną decyzję, co dalej z tą petycją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.21" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej…</u>
          <u xml:id="u-53.22" who="#RobertMamątow">Zdążymy rozpatrzyć jeszcze jedną petycję? Zdążymy.</u>
          <u xml:id="u-53.23" who="#RobertMamątow">Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja kontynuowana… Nie, jest to petycja nowa wielokrotna z dnia 3 czerwca 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 26c ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w celu zlikwidowania różnic w przeliczaniu emerytur z ZUS dla osób, które nie uczestniczyły w otwartych funduszach emerytalnych oraz tych, które uczestniczyły w tych funduszach. Jest to petycja PW11–01/24.</u>
          <u xml:id="u-53.24" who="#RobertMamątow">Bardzo proszę o przedstawienie tej petycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#GabrielaKopania">Raz jeszcze Gabriela Kopania, Biuro Analiz i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#GabrielaKopania">Jest to petycja wielokrotna wniesiona przez 6 osób fizycznych, poparta przez 27 osób. Autorzy petycji wskazali, że nowelizacja ustawy emerytalnej w 2014 r. wprowadziła art. 26c, z którego wynika, że kobiety, które należały do OFE i przeszły na okresową emeryturę kapitałową, mają skokowy wzrost miesięcznej emerytury dzięki przeliczeniu emerytury z FUS po ukończeniu 65 lat wraz z coroczną waloryzacją kapitału początkowego oraz składek księgowych z ZUS przez okres do ukończenia sześćdziesiątego piątego roku życia oraz przez zastosowanie tabeli średniego dalszego trwania życia dla sześćdziesięciopięciolatków. Wnioskodawcy uważają, że zastosowanie mechanizmu zawartego w art. 26c zwiększa emerytury od 30% do 70% w zależności od zgromadzonego kapitału.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#GabrielaKopania">Jeżeli chodzi o stan prawny, to ustawa o emeryturach i rentach z FUS w art. 26c wskazuje, że po osiągnięciu wieku emerytalnego 65 lat przez osobę, która pobierała okresową emeryturę kapitałową do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku, emeryturę z FUS oblicza się ponownie z urzędu na zasadach określonych w art. 26, z tym, że do obliczenia emerytury przyjmuje się średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku 65 lat, obowiązujące w dacie osiągnięcia tego wieku. Trzeba zauważyć, że artykuł ten w podobnym kształcie funkcjonuje od początku jego wprowadzenia i dotyczy to również art. 25 ustawy o emeryturach kapitałowych.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#GabrielaKopania">Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęła petycja wielokrotna o treści tożsamej z prezentowaną. Petycja została rozpatrzona negatywnie miesiąc temu, 11 września. Ministerstwo w obszernej odpowiedzi wskazało na rozwiązania legislacyjne obowiązujące od 1999 r., jeżeli chodzi o podział na osoby, które zdecydowały się na uczestnictwo w OFE, oraz na te, które nie zdecydowały się przystąpić do OFE. Ministerstwo wskazało również, że emerytury osób, które przystąpiły do OFE, są obliczane na zasadach uwzględniających odmienność gromadzenia i pomnażania środków na etapie inwestycyjnym oraz uwzględniają gwarancje związane z dziedziczeniem na tym etapie środków z drugiego filaru. Dla tej grupy ubezpieczonych zostały ustanowione emerytury kapitałowe regulowane przepisami ustawy o emeryturach kapitałowych. Różnice w sposobie wypłaty emerytur dla osób, które nie przystąpiły do OFE, wynikają z faktu, że ich emerytury są wypłacane w oparciu o składki, które nie podlegały podziałowi na pierwszy i drugi filar emerytalny, ponieważ cała składka na ubezpieczenie emerytalne ubezpieczonych, którzy nie przystąpili do OFE, ewidencjonowana jest wyłącznie na koncie w ZUS. Tym samym ustalone w powszechnym wieku emerytalnym, wynoszącym 60 lat dla kobiet, świadczenie emerytalne tych ubezpieczonych jest świadczeniem dożywotnim. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#RobertMamątow">Ministerstwo chciałoby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#RobertMamątow">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekBucior">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarekBucior">Właściwie to wszystko zostało powiedziane, ja tylko podkreślę jeden element, tj. dożywotni charakter emerytury. Emerytura jest świadczeniem dożywotnim. Członkowie OFE w wieku 60 lat nie mają ustalonego świadczenia dożywotniego. To świadczenie kończy się na dzień przed osiągnieciem równego wieku emerytalnego, w założeniu twórców reformy wynoszącego akurat 65 lat w przypadku kobiet i mężczyzn. Mówimy o emeryturach kapitałowych, nie mówimy w ogóle o emeryturze. I gdyby nie było tego kolejnego ustalenia emerytury w wieku 65 lat, to zgodnie z wówczas funkcjonującymi przepisami i zgodnie z dzisiaj obowiązującymi przepisami to świadczenie by wygasło. To pierwsze świadczenie, czyli okresowa emerytura kapitałowa, jest de facto nie tyle świadczeniem o charakterze emerytalnym, co świadczeniem o charakterze programowanej wypłaty. A programowana wypłata jest świadczeniem, które kiedyś się kończy, trwa do wyczerpania środków. Mamy tu to szczęście, że dalsze trwanie życia osoby w wieku 60 lat jest dłuższe niż 60 miesięcy, w związku z tym ta programowana wypłata trwałaby dalej, ale ona by kiedyś wygasła. W związku z tym po to, żeby świadczenie osiągnęło walor dożywotniości, musi być ustalona emerytura w wieku 65 lat na dokładnie takich samych zasadach, jak w przypadku mężczyzny. Czyli w wieku 65 lat i kobieta, i mężczyzna mają już ustaloną tę emeryturę dożywotnią, a proces dziedziczenia zostaje już wyhamowany do ewentualnie 3 lat po przejściu na tę emeryturę w wieku 65 lat. To jest tzw. gwarantowana wypłata. W związku z tym te kwestie są zabezpieczone. I to właściwie jest całe uzupełnienie, które chciałem dodać.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MarekBucior">Ewentualnie jeszcze jedną rzecz mógłbym podnieść. Zgłaszane do ministerstwa postulaty dotyczą za każdym razem osoby, która miała w roku 1999 wybór, czy przystępuje do OFE, czy nie. Subkonto plus OFE to jest drugi filar emerytalny; tam została przekazana ponad 1/3 składki osoby ubezpieczonej. I te środki czymś się charakteryzują. Przekazując składkę do OFE przez wiele lat, osoby te chociażby opłacały opłatę na wejściu, to była opłata pobierana od wpływającej do OFE składki. Ta opłata potrafiła sięgać 10% w pierwszych latach, proszę zwrócić na to uwagę. Jeżeli ktoś bagatelizuje kwestię oszczędzania w OFE, a właściwie inwestowania swoich środków, to musi brać pod uwagę, że ta osoba była narażona nie tylko na ryzyko inwestycyjne, ale również podlegała opłatom pobieranym przez otwarte fundusze emerytalne. I kolejna sprawa. Subkonto to jest de facto realizacja postulatu zrealizowania, przygotowania, stworzenia otwartych funduszy emerytalnych typu B, czyli bezpiecznych, bo przed samym przejściem na emeryturę należy te środki przesunąć do funduszu bezpiecznego, na pewno nie do agresywnego i na pewno nie stabilnego wzrostu, ale bezpiecznego, takiego, który inwestuje ewentualnie w obligacje. Ponieważ państwo nie musi emitować obligacji na ten kawałek, bo oferuje subkonto w ZUS, dlatego zostało to subkonto stworzone. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#RobertMamątow">…Do tej petycji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#RobertMamątow">Panie Senatorki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#EwaMatecka">Została nam podana taka informacja, że do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęła petycja o tożsamej treści, ale do dnia przygotowywania materiału nad tą petycją ministerstwo bądź nie udzieliło jeszcze odpowiedzi, bądź nie wiemy, czy udzieliło, czy nie. Czy taka odpowiedź została udzielona petytorowi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarekBucior">Tak, tak, została udzielona. Pani relacjonująca petycję wskazała tu, że… Informacje wykroczyły poza ten zapis pisemny, o którym mówi pani senator. Odpowiedź jest negatywna, tj. negatywne jest rozstrzygnięcie tej petycji przez ministerstwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#EwaMatecka">Dziękuję bardzo i przepraszam, jakoś mi to umknęło. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#RobertMamątow">Składam wniosek o niekontynuowanie prac nad tą petycją.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#RobertMamątow">Czy pani chce…</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#RobertMamątow">Kto jest za moim wnioskiem? (3)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#RobertMamątow">Komisja jednogłośnie podjęła decyzję o niekontynuowaniu prac nad petycją PW11–01/24.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo, zostały nam do rozpatrzenia 2 petycje. Więcej teraz nie damy rady zrobić, bo już za chwilę rozpoczyna się posiedzenie plenarne Senatu, a posiedzenie komisji nie może trwać równocześnie z posiedzeniem plenarnym. Dlatego niestety będziemy musieli się spotkać w następnym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#RobertMamątow">W następnym tygodniu. Mam jeszcze dodatkowe petycje, tak że załatwimy dwie sprawy od razu. Zostaniecie państwo poinformowani… Zostaną panie poinformowane, którego dnia. Będzie to na pewno środa albo czwartek. Który dzień, nie umiem w tej chwili powiedzieć, ale będzie to któryś z tych dni.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#komentarz">(Senator Ewa Matecka: Będziemy jeszcze negocjowały.)</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#RobertMamątow">Powiem tak. Wynegocjowałyście panie to, że mamy posiedzenie dzisiaj. Ja wiedziałem, że się nie wyrobimy, ale…</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#RobertMamątow">Zamykam posiedzenie komisji w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo paniom, dziękuję bardzo państwu za obecność.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#RobertMamątow">I do zobaczenia na następnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 00)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>