text_structure.xml 148 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 15 minut 33)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Gawłowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławGawłowski">Serdecznie państwa witam na kolejnym posiedzeniu Komisji Klimatu i Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławGawłowski">Dzisiejszy porządek obrad przewiduje ocenę funkcjonowania ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Za chwilę pozwolę sobie powiedzieć, dlaczego w ramach prac komisji postanowiliśmy rozpocząć dyskusję – na pewno jej dzisiaj nie skończymy – w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławGawłowski">Zanim to nastąpi, chciałbym bardzo serdecznie przywitać licznych gości na czele z panem ministrem Maciejem Bandą, podsekretarzem stanu, pełnomocnikiem rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej. Serdecznie witam, Panie Ministrze. Witam pana prezesa Grzegorza Onichimowskiego, prezesa kluczowej, z punktu widzenia rozwoju branży, spółki Skarbu Państwa, bo Polskich Sieci Elektroenergetycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławGawłowski">Pozwolicie państwo – lista jest bardzo długa – że nie będę wymieniał wszystkich, bo zajęłoby to pół godziny. Mamy sporo spraw do przegadania, do omówienia, więc przejdźmy do rzeczy. Obowiązująca strategia energetyczna Polski do roku 2040 przewiduje, że nasza przyszłość energetyczna będzie oparta na 2 filarach. Jeden z tych filarów dotyczy offshore’u, energetyki wytwarzanej na Bałtyku. Różne rzeczy są mówione. Ta strategia przewidywała, że pierwszy etap – Panie Dyrektorze, proszę mnie ewentualnie poprawić – zostanie zakończony do 2027 r. albo coś koło tego…</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławGawłowski">Nawet do 2026 r. My jesteśmy w połowie roku 2024. Rok 2026 będzie już zaraz, w związku z tym, żeby to się nam ziściło, warto o tym rozmawiać. Bardzo się cieszę… Jest tutaj jeszcze pan minister Robert Kropiwnicki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Bardzo się cieszę z udziału pana ministra, bo głównymi graczami w tym wymiarze są spółki, w których Skarb Państwa ma dominujący kapitał. Głównymi, choć nie jedynymi, żeby nie było. Tak jak powiedziałem: rok 2026, strategia, luka energetyczna, która już nam się w Polsce pojawia, co tym bardziej zmusza nas do tego, żebyśmy byli aktywni… My byśmy dzisiaj chcieli zapytać państwa z jednej strony o to, na jakim etapie jesteśmy w realizacji tych ambitnych planów, a z drugiej strony o to, gdzie są przeszkody i jak te przeszkody chcemy zlikwidować, żebyśmy… Powiem to wprost: ja w ten 2026 r. jako człowiek wierzący nie wierzę. Ale chodzi o to, żebyśmy jakoś w realnych… Nie chodzi o 1 turbinę…</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Słabo słychać.)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławGawłowski">Przyszła pani senator i od razu zwraca mi uwagę.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#StanisławGawłowski">To nie chodzi o jeden… Chodzi o pierwszą fazę, a pierwsza faza zakłada… Zerkam na pana dyrektora. 5,9 GW? Tak, zainstalowane 5,9 GW. To będzie z polskiego portu, który jest w budowie, i nie wiem, czy będzie w najbliższym czasie skończony. Zakładam, że zaraz wszystko usłyszymy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#StanisławGawłowski">Panie Ministrze, od którego z panów ministrów zaczniemy? Pan minister Bando jako pierwszy, potem będę pytał głównych inwestorów, potem poproszę jeszcze pana prezesa Onichimowskiego, a na końcu przedstawiciela Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, instytucji, która zmapowała wszystkie problemy, z prośbą, żeby pokazał, gdzie, w którym miejscu jesteśmy.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#StanisławGawłowski">Panie Ministrze, poproszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MaciejBando">Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Drodzy Państwo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MaciejBando">Aby oszczędzić państwu czasu, za chwilkę przekażę głos panu dyrektorowi.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MaciejBando">Chciałbym powiedzieć jedną rzecz i w zasadzie podkreślić to, o czym wspomniał pan senator. Polski system elektroenergetyczny wymaga budowy źródeł wiatrowych na morzu, wymaga tej budowy jak najszybciej, tak abyśmy bezpiecznie mogli zrealizować cele, o których mówiliśmy, czyli oprzeć naszą energetykę na źródłach odnawialnych i nuklearnych, a także zapewnić bezpieczną dostawę oraz skalę mocy i energii w systemie.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MaciejBando">O przedstawienie szczegółów rozwiązań i refleksji na temat realizacji dotychczasowego prawodawstwa poproszę pana dyrektora Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ŁukaszTomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ŁukaszTomaszewski">Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ŁukaszTomaszewski">Gdyby moja wypowiedź była zbyt długa, to proszę mi przerwać i oddać głos kolejnym mówcom.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Dyrektorze, przerwę wtedy, gdy będzie nudna.)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ŁukaszTomaszewski">W takim razie czuję się zobowiązany.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#ŁukaszTomaszewski">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o inwestycje w morską energetykę wiatrową, to, tak jak pan senator tutaj podkreślił, mają one kluczowe znaczenie dla wzmocnienia zarówno aspektu bezpieczeństwa energetycznego Polski, jak i naszej suwerenności, bo odnawialne źródła energii korzystają z zasobów surowców energetycznych, które są wytwarzane lokalnie, u nas w kraju. Nie musimy ich importować od żadnych nierzetelnych, niewiarygodnych dostawców.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#ŁukaszTomaszewski">Dzisiaj w projekcie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej bierze udział wiele polskich firm, które są oczywiście obecne na rynkach nie tylko polskich, ale też światowych. Morskie farmy wiatrowe, tak jak państwo zapewne wiedzą, charakteryzują się, w odróżnieniu od innych źródeł OZE, dużo większą stabilnością. Zarówno w porównaniu do energetyki słonecznej, jak i w porównaniu do lądowej energetyki wiatrowej ta stabilność jest dużo wyższa. Przewidywalność też jest dużo wyższa. Tak że z punktu widzenia zarządzania tą energią przez Krajową Dyspozycję Mocy, przez polską spółkę przesyłową jest to dużo prostsze.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#ŁukaszTomaszewski">Energetyka wiatrowa – to są oczywiście takie podstawowe informacje – charakteryzuje się dużo większą mocą ze względu na wiatr, który potrafi się rozpędzić, który dużo mocniej wieje… Tam jest niska szorstkość terenu i dzięki temu moce, które są zainstalowane na morzu, mogą być dużo wyższe. Oczywiście w związku z tym, że to jest morze, kontrowersje społeczne związane z rozwojem energetyki morskiej są dużo mniejsze niż w przypadku lądowej energetyki wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#ŁukaszTomaszewski">Aktualnie, Szanowni Państwo, wydano 21 pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej. To są pozwolenia, takie swoiste plany miejscowe, które wskazują, w których miejscach w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej takie instalacje mogą być zlokalizowane. Tak jak pan senator tutaj państwu przybliżył – ja to potwierdzam – moc zainstalowana w morskiej energetyce wiatrowej do 2030 r. ma wynosić 5,9 GW, a w perspektywie 2040 r. – 18 GW. I tutaj trzeba powiedzieć, że ten rozwój ma następować czy został przewidziany, zgodnie z ustawą, którą Wysoki Parlament, w tym Wysoka Izba, przyjął, 2-etapowo. Pierwszy etap to jest faza wsparcia w formie decyzji administracyjnej i administracyjnie ustalonej ceny. Przypomnę: 319 zł 60 gr. To dotyczy właśnie 5,9 GW. Druga faza wsparcia dotyczy dociągnięcia do 18 GW. To będzie system aukcyjny, konkurencyjny, gdzie wytwórcy będą konkurowali ze sobą ceną i ta cena będzie determinowała to, czy uzyskają kontrakt aukcyjny, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#ŁukaszTomaszewski">Tak jak tutaj powiedziałem, podwaliną czy tak naprawdę biblią morskiej energetyki wiatrowej w Polsce jest ustawa z 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Ta ustawa została podpisana przez pana prezydenta 21 stycznia 2021 r. i weszła w życie 18 lutego tegoż roku, czyli 2021 r. Ta ustawa, jak państwo szanowni dobrze wiedzą, podlegała bardzo skrupulatnemu i długotrwałemu procesowi notyfikacji w Komisji Europejskiej. Ten proces zakończył się w maju 2021 r. wydaniem pozytywnej decyzji o zgodności systemu z przepisami o pomocy publicznej. W tym miejscu warto też przypomnieć i podkreślić, że sama ustawa nie wystarczała do tego, żeby morska energetyka wiatrowa zaczęła się w Polsce rozwijać. Do tej ustawy wydano aż 9 nieskomplikowanych, ale ważnych rozporządzeń związanych z funkcjonowaniem branży. Nie będę może przywoływał każdego z nich, przypomnę tylko, że to, które ostatecznie ukształtowało poziom wsparcia dla pierwszej fazy systemu wsparcia, to było rozporządzenie ministra klimatu i środowiska w sprawie ceny maksymalnej za energię elektryczną wytworzoną w morskiej farmie wiatrowej. Ta cena została ustalona dla pierwszej fazy na poziomie 319 zł 60 gr.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#ŁukaszTomaszewski">W tamtym momencie ustawa została bardzo dobrze przyjęta przez środowisko morskiej energetyki wiatrowej, które odebrało ją jako dobrą wizję, strategiczną wizję, jeśli chodzi o perspektywę rządu w zakresie tworzenia bezpieczeństwa energetycznego w oparciu o energię zgromadzoną na Bałtyku, w oparciu o morską energetykę wiatrową.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#ŁukaszTomaszewski">Jak państwo wiedzą – podkreślałem to na początku – to jest zupełnie nowa branża. W Polsce morska energetyka wiatrowa nie funkcjonuje i korzystamy tutaj z doświadczeń i wiedzy firm działających dotychczas na rynkach zagranicznych, które rozpoczęły tę fazę rozwoju dużo wcześniej. Tak jak pan senator tutaj zauważył, polskie spółki bardzo aktywnie uczestniczą w tym procesie, zawarły spółki joint venture z partnerami zagranicznymi po to, żeby budować kompetencje w Polsce, żebyśmy potrafili w Polsce jako przedsiębiorcy, jako branża realizować tego typu projekty i być może później budować kompetencje w kolejnych projektach, które będą powstawały czy na Bałtyku, czy na świecie.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#ŁukaszTomaszewski">Bazując na pierwszych doświadczeniach i odpowiadając na wyzwania związane z ogólnoświatową sytuacją gospodarczą, trzeba tutaj powiedzieć, że pandemia COVID i agresja Rosji na Ukrainę spowodowały przerwanie łańcuchów dostaw, przerwały wzrost cen surowców. To sprawiło, że w Ministerstwie Klimatu i Środowiska podjęliśmy decyzję, że należy podjąć działania mające na celu poprawę warunków inwestycyjnych dla realizowanych projektów morskich farm wiatrowych. Okazało się, że cena 319 zł 60 gr jest być może zbyt niska do realizacji pierwszej fazy wsparcia, co postawiło te projekty pod znakiem zapytania. Dlatego właśnie w grudniu 2022 r. w ustawie o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. oraz w 2024 r. w związku z sytuacją na rynku gazu Ministerstwo Klimatu i Środowiska, a tak naprawdę ustawodawca wprowadził rozwiązania poprawiające rentowność projektów morskich farm wiatrowych w pierwszej fazie systemu wsparcia. Doprecyzowano m.in., że waloryzacja poziomu przyznanego wsparcia następuje już od roku 2022 z uwzględnieniem inflacji za rok 2021 po to, żeby nie utracić tego roku. Ta reguła została zmieniona i zaktualizowana.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#ŁukaszTomaszewski">Dodatkowo wprowadzono możliwość rozliczania przyznanego wsparcia w całości lub w części w euro. Jak państwo wiedzą, te projekty są zamawiane, są rozliczane w walucie euro, często w dolarach, po to, żeby inwestorzy czuli się tutaj bezpiecznie, żeby te struktury finansowe, w które są często zaangażowane duże instytucje finansujące, banki, mogły być odpowiednio realizowane.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#ŁukaszTomaszewski">Dodatkowo wydłużono także ważność decyzji lokalizacyjnych dla morskich farm wiatrowych. Podjęto decyzję, że powinny być one komplementarne z długością okresu przyznanego wsparcia w ramach ustawy offshore. Czyli wydłużono ten termin do 30 lat.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#ŁukaszTomaszewski">Kolejna ustawa, która, że tak powiem, przychylnym okiem spojrzała na morską energetykę wiatrową, to była ustawa o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii. Ona miała rządowy nr techniczny UC99 i została przyjęta w ubiegłym roku. Tam zwiększono ambicje, jeśli chodzi o rozwój morskiej energetyki wiatrowej do tych 18 GW w roku 2040. To zostało zaplanowane poprzez zwiększenie ambicji w poszczególnych latach, w których to wsparcie jest przydzielane w formie aukcji. Na rok 2025 i 2027 moc zamawiana w formie aukcji została zwiększona do 4 GW, a moc w latach 2029 i 2031 to będzie 2 GW w każdej aukcji, w każdym roku.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#ŁukaszTomaszewski">Kolejna zmiana dotyczy ustawy – Prawo energetyczne. Uwzględniliśmy tutaj kolejną zmianę w ustawie offshore’owej. Stanowi ona odpowiedź na postulaty zgłaszane przez branżę, że należy dostosować przepisy regulujące obowiązki w zakresie planu łańcucha dostaw, w zakresie materiałów i usług oraz sprawozdawczości. W związku z tym wydłużono do 18 miesięcy termin na złożenie pierwszego ze sprawozdań z realizacji planu łańcucha dostaw.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#ŁukaszTomaszewski">To może tyle słowem wstępu. Pozwolę sobie jeszcze powiedzieć, że w Ministerstwie Klimatu i Środowiska bardzo aktywnie podchodzimy do kwestii local contentu. Przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska…</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Będę pytał o to za chwilę.)</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#ŁukaszTomaszewski">…działa porozumienie sektorowe na rzecz rozwoju local contentu. Są grupy robocze. Dwa tygodnie temu było kolejne spotkanie rady koordynacyjnej, takie odświeżające temat, pod przewodnictwem pana ministra Miłosza Motyki. Będziemy zastanawiać się nad odświeżeniem formuły funkcjonowania tej platformy po to, żeby nadać jej troszkę większą sprawczość, żeby rzeczywiście przedsiębiorcy mieli takie poczucie, że z punktu widzenia rozwoju polskich kompetencji trzymamy rękę na pulsie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławGawłowski">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StanisławGawłowski">To dobre wprowadzenie do dyskusji, bo pokazuje, że po drodze zdarzyło się ileś regulacji ustawowych i nie tylko. Ja tylko na marginesie przypominam, że kiedyś się umówiliśmy na poprawki. Ja pamiętam. Wie pan, o co chodzi. Czas mija. Jesteśmy… Pan minister już nie pamięta, ale pan dyrektor pamięta.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#StanisławGawłowski">Jesteśmy na takim etapie, że rzeczywiście w tej pierwszej fazie są w zasadzie spółki, które chyba w 80% są spółkami Skarbu Państwa. W 1 albo w 2 przypadkach to są prywatne biznesy. Najpierw zapytam pana ministra o ocenę właścicielską i zaangażowanie tychże podmiotów w proces, bo to dotyczy nie tylko realizacji projektów w ramach pierwszej fazy. Przypomnę: ambitnej. Nikt nie zmienił strategii ważnego dokumentu i ja się jednak będę upierał, że w roku 2026 ma się to zacząć. Trzeba to zbudować, Panie Dyrektorze. Pan sobie już powiedział „2030”. W roku 2030 to mamy już budować kolejną fazę. Przypominam, że jest lipiec 2024 r. Nic mi nie wiadomo, żeby jakieś monopile były gdzieś zabijane. Jestem znad morza, ale nie muszę wszystkiego wiedzieć. Bałtyk jest dość duży.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#StanisławGawłowski">Panie Ministrze, pan na pewno wszystko wie, wie, co się dzieje, jak działają spółki ORLEN, PGE i pozostałe, jak są aktywne, co robią, co budują, na jakim są etapie. Może pan oczywiście poprosić o wypowiedź prezesów, jeśli oni są zorientowani. Poproszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#RobertKropiwnicki">Bardzo dziękuję za zaproszenie. To oczywiście bardzo ważny temat dla ministerstwa. Oczywiście wszyscy czekamy na wiatr, co rozgoni te ciemne, skłębione zasłony. Działamy w ten sposób, żeby – nie wiem, czy uda się w roku 2026 – jak najszybciej te farmy zaczęły uzupełniać polski bilans energetyczny, bo po prostu potrzebujemy tej energii wiatrowej. Jest to dla nas bardzo ważne wyzwanie. My jako Ministerstwo Aktywów Państwowych wspieramy właścicielsko podmioty jako walne zgromadzenie, wykonując prawa z akcji. Jak państwo wiecie, my nie zarządzamy bezpośrednio spółkami. Od tego są zarządy, rady nadzorcze, które monitorują proces realizacji projektów, o których mówił już pan przewodniczący. Tak więc z jednej strony jest tu nasze wsparcie właścicielskie w ramach wykonywania praw z akcji, a z drugiej strony jako podmiot zaangażowany we wdrażanie środków z KPO monitorowaliśmy i popieraliśmy zmiany ustawowe, które wspierają branżę, jak chociażby możliwość rozliczenia w euro czy przeniesienie tego do części pożyczkowej, co wydłuża czas realizacji projektów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#RobertKropiwnicki">Znamy harmonogram, teraz jesteśmy w trakcie podpisywania umów z BGK. W momencie, kiedy ten proces zakończymy – mam nadzieję, że będzie to w okolicach sierpnia, września – będzie możliwe podpisywanie umów bezpośrednio przez Bank Gospodarstwa Krajowego, który będzie partnerem wdrażającym w tym komponencie. Chodzi o to, aby BGK mógł jak najszybciej podpisywać umowy pożyczkowe z firmami realizującymi. Myślę, że będzie się to działo pewnie do wiosny 2025 r. Chcemy, żeby te umowy były jak najszybciej, żeby chociaż… Nie jest to, trzeba powiedzieć, jakaś bardzo wielka kwota, ta, którą mamy, bo mamy chyba ponad 4 miliardy euro. Jest to kwota, która może wystarczyć… Jakby chcieć zrobić z tego 1 podmiot… Żebyście państwo mieli świadomość, powiem, że byłaby z tego mniej więcej 1 farma, do 1,5 GW. To są mniej więcej takie wielkości. Dlatego potrzebujemy znacznie więcej. To wsparcie, można powiedzieć, jest tylko elementem montażu finansowego dla każdego z podmiotów, który uzyska pomoc w postaci pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#RobertKropiwnicki">Trzeci element, który jest dla nas szalenie istotny, to jest budowanie łańcucha dostaw czy poszerzanie łańcucha dostaw, tak żeby jak najwięcej z tych środków, które zostaną zainwestowane w farmy wiatrowe, pozostało w Polsce. To jest, można powiedzieć, absolutnie… Z grubsza licząc, w najbliższym czasie przeznaczymy na to od 150 do 200 miliardów zł. Mówię o tych wszystkich projektach, które dzisiaj są na stole. To są te, które są już, można powiedzieć, zaprogramowane. Są to ogromne pieniądze i jest dla nas bardzo ważne, żeby jak najwięcej z tych środków pozostało w ramach polskiego PKB. Chcemy budować łańcuchy dostaw, żeby jak najwięcej elementów było zamawianych w polskich firmach i żeby budować kompetencje podmiotów, które mogą realizować również dostawy i usługi na rzecz farm wiatrowych. Proces jest w toku. Oczywiście każdy z podmiotów może powiedzieć, na jakim dokładnie jest etapie, zarówno podmioty publiczne, jak i podmioty prywatne.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#RobertKropiwnicki">Jest tu duże zaangażowanie i z tego powodu jestem bardzo zadowolony. Dziękuję wszystkim zarządom za zaangażowanie w ten projekt. Jest to nowa branża, którą właściwie stawiamy na nogi. Uważam, że mogliśmy jako kraj parę rzeczy zrobić wcześniej i mądrzej, ale niestety. Poprawiamy to i myślę, że jeszcze nie raz będziemy musieli coś korygować, czy to w ustawach, czy to w ramach bieżących celów zarządczych.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#RobertKropiwnicki">Dziękuję bardzo. Jeżeli pan przewodniczący lub państwo senatorowie mają jakieś pytania, to chętnie odpowiem, a jeżeli nie… Myślę, że podmioty mogą odpowiadać też indywidulanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StanisławGawłowski">Panie Ministrze, mamy pytania, ale jednak pierwszy będzie komentarz.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#StanisławGawłowski">Oczywiście mamy świadomość ładu korporacyjnego i roli, jaką wypełnia minister. Powołując walne zgromadzenie, powołuje władze spółek, a te władze decydują o tym, że coś może być dobrze albo tak sobie. Po prostu. Wracam do tematu czasu i terminu „lipiec 2024 r.”. Rok 2026 za pasem. Mnie bardzo interesuje, na jakim etapie realizacji są faktycznie poszczególne spółki, a nie tylko w takim znaczeniu, że coś się dzieje. To, że się coś dzieje, to ja, Panie Ministrze, potrafię sam w bardzo dużych szczegółach opisać. Na jakim to jest etapie? Co robi Baltic Power? Gdzie jest Orlen Neptun? Co robi PGE Baltica? Kiedy wejdą na place budowy, kiedy będą wytwarzać energię, kiedy wyprowadzą moc z Morza Bałtyckiego? My, powtórzę panu, mamy 1,5 roku do osiągnięcia celu. Panie Ministrze, pan powinien wiedzieć, co się dzieje, a jak nie pan, to powołane przez pana zarządy spółki. Ja proszę tylko o to, żeby precyzyjnie nas poinformować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RobertKropiwnicki">Pan przewodniczący w swojej mądrości oczywiście ma świadomość ładu korporacyjnego, na który się powołał. Chcąc rzetelnie analizować poszczególne podmioty, powinien pan przewodniczący mieć świadomość komunikatów giełdowych, które są na bieżąco publikowane. One są dostępne do publicznej wiadomości, Panie Przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławGawłowski">Czyli rozumiem, że pan minister już nic więcej nam nie powie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Przewodniczący, możemy bawić się w różne złośliwości, tylko nie wiem, czy pan tego potrzebuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#StanisławGawłowski">Ja pytam, Panie Ministrze. Reprezentuję Wysoki Senat, komisję. Zadałem panu pytanie. Chce mnie pan odesłać do komunikatu giełdowego… W zasadzie już pan mnie odesłał.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#StanisławGawłowski">Tak? Nic więcej pan mi nie powie? Zapytam pana premiera w związku z tym. Rozumiem, że wszystko już jest jasne. Tak? Pytam poważnie, nadzwyczaj poważnie pytam.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki: Panie Przewodniczący, gdyby pan mówił wyraźniej, pewnie bym lepiej usłyszał.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#StanisławGawłowski">Przepraszam, postaram się.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#StanisławGawłowski">Czy wszystko już jest jasne? To, co pan powiedział… Już więcej pan mam nie powie, wszystko już wiemy. Wiemy, na jakim etapie jest realizacja inwestycji pt. „Budowa portu instalacyjnego w Świnoujściu”. Wiemy, kiedy rozpocznie się budowa turbiny. My to wszystko już wiemy. Tak?</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki: Panie Przewodniczący, jeżeli pan wie, to niech pan opowiada. Po co mnie pan pyta?)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#StanisławGawłowski">Ja nie wiem, pana pytam. Pana pytam, bo pan jest od tego, żeby nas poinformować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Przewodniczący, jeżeli pan chce zadawać mi pytania, na które pan zna odpowiedź, to po co pan pyta?</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Ja nie znam. Pana pytam.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#RobertKropiwnicki">Po co pan tak próbuje? Jeżeli pan chce zapytać poszczególne podmioty, proszę bardzo. Są zarządy i mogą panu odpowiedzieć. A jeżeli pan chce się bawić w złośliwości, to, bardzo proszę, możemy tę uprzejmą wymianę zdań kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Mogę prosić o głos?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#StanisławGawłowski">Zaraz.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#StanisławGawłowski">Pan wskaże zarządy i będą odpowiadać. Ja nie jestem zgromadzeniem wspólników. Pan może powiedzieć, że taki pan prezes albo pani prezes odpowie. Ja nie jestem w stanie tego powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#RobertKropiwnicki">No nie. Właśnie na tym polega różnica, Panie Przewodniczący. Zaprosił pan gości, zaprosił pan zarządy. Zarządy są i mogą panu odpowiedzieć. Jeżeli ma pan pytania do zarządów, proszę pytać zarządy. Odpowiedzą panu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję. Rzeczywiście ma pan rację. Ja nie będę już więcej pana ministra pytał, bo szkoda moich nerwów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#StanisławGawłowski">Pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MagdalenaKochan">Chciałabym tylko prosić panów o zmianę tonu. Pana ministra także. Władza ustawodawcza rządzi się swoimi prawami. Senatorowie, którzy, szczególnie w tej komisji, od 4, a właściwie od 5 lat przyglądają się tej sprawie i starają się jak najbardziej wspierać to, co jest nam wszystkim niezbędne i potrzebne, mają prawo niepokoić się tym, że władza wykonawcza nie wszystko, co, naszym zdaniem, wiedzieć powinna, wie. Rozmowy możemy toczyć, używając spokojnego tonu, odpowiadając na pytania i pamiętając o naszej roli – innej dla władzy wykonawczej, innej dla władzy ustawodawczej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#StanisławGawłowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#StanisławGawłowski">Mam listę gości. Zacznę może od PSE. Panie Prezesie, czy operator jest przygotowany do tego… Na jakim jest etapie? Czy jest przygotowany do wyprowadzenia mocy wytworzonej na Bałtyku w głąb Polski?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Mikrofon.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#GrzegorzOnichimowski">Dzień doby państwu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#GrzegorzOnichimowski">Dziękujemy za zaproszenie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#GrzegorzOnichimowski">We dwóch, że tak powiem, spróbujemy się zmierzyć z tym pytaniem, trochę jakby poszerzając temat, czyli wrzucając to w nasz plan rozwoju sieci w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną. Spróbujemy to niejako rzucić na większy obrazek.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#GrzegorzOnichimowski">Jak słusznie zostało już powiedziane… Może przejdziemy do pierwszego slajdu merytorycznego, czyli kolejnego. Zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie dynamicznie rosnąć w ciągu najbliższych lat. My to widzimy już dzisiaj, prognozujemy i mamy wnioski. To nie jest tak, proszę państwa, że sieci przesyłowe są cały czas bombardowane wnioskami o przyłączenia OZE. Są również bombardowane wnioskami o przyłączenia odbiorów. Takie branże jak branża stalowa czy branża IT, w szczególności bazy danych, serwerownie, sztuczna inteligencja itd. to nowe biznesy energochłonne. Również miasta w związku z przejściem na elektromobilność, elektryfikacją wielu procesów są kolejnym wielkim hubem odbioru energii elektrycznej. I stąd wynikają te nasze prognozy – w 10-letnim horyzoncie, żeby było jasne – dotyczące wzrostu popytu na energię elektryczną. On może sięgać w skali netto 240 TWh; dzisiaj jest to 150 z kawałkiem, jeśli chodzi o zapotrzebowanie. Tak więc widać, że w ciągu tych 10 lat to zapotrzebowanie będzie bardzo wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#GrzegorzOnichimowski">Oczywiście nasz plan rozwoju powinien teoretycznie być pochodną „Krajowego planu na rzecz energii i klimatu” i „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”. Niestety, żaden z tych dokumentów w tej chwili… No, one istnieją teoretycznie, na papierze, ale wiemy, że są już kompletnie nieaktualne. W związku z tym częściowo ten nasz plan wynika z naszej wiedzy eksperckiej dotyczącej tego, które decyzje inwestycyjne, chociażby co do budowy mocy wytwórczych, jak również po stronie odbiorczej, zostały już podjęte, tego, o czym nam wiadomo. W szczególności, jeśli chodzi o rozwój mocy wytwórczej, to przyjęliśmy tutaj kontrakty istniejące na rynku mocy plus oficjalną politykę w obszarze energetyki jądrowej, chociaż pewnie w roku 2034 jeszcze tych 2 bloków nie będzie. A w odniesieniu do energetyki morskiej wiatrowej – bo o tym głównie będziemy czy mamy dzisiaj mówić – zakładamy już pewne zaawansowanie drugiego etapu, do 2034 r. Czyli to jest pierwszy etap, 8–9 GW, plus część realizacji drugiego etapu, ale, powiedzmy, z wrażliwością na 18 GW, bo jeśli chodzi o stronę sieci przesyłowej, to my jesteśmy gotowi do odebrania 18 GW. To znaczy to jest w planie, plan przewiduje możliwość przyjęcia do 18 GW mocy z farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#GrzegorzOnichimowski">Poproszę dalej, bo reszta nie dotyczy naszego dzisiejszego spotkania…</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#GrzegorzOnichimowski">Jak państwo widzicie, z punktu widzenia jakby topologii całej sieci przesyłowej w Polsce rozwój energetyki wiatrowej na morzu plus oczywiście rozwój energetyki wiatrowej na lądzie, bo przecież główne tereny, gdzie jest najlepsza wietrzność, to jest północ, plus oczywiście inwestycja w pierwszą polską elektrownię jądrową… To wszystko powoduje, że właściwie zupełnie zmieniamy krajobraz sieci przesyłowej. Nasze inwestycje w ciągu najbliższych 10 lat będą bardzo znaczne. W cenach bieżących na dzisiaj obliczamy ich wartość na 64 miliardy zł, czyli prawdopodobnie w cenach bieżących będzie to ponad 80 miliardów zł. Główną częścią tych inwestycji, tak jak powiedziałem, są inwestycje związane właśnie z przyłączaniem dużych mocy systemowych, a nowe duże moce systemowe to jest morska energetyka wiatrowa i energetyka jądrowa. Oczywiście bierzemy też pod uwagę chociażby repowering farm wiatrowych na lądzie i instalowanie dużo większych turbin na miejsce tych, które są dzisiaj. To oznacza de facto modernizację wszystkich naszych stacji elektroenergetycznych, prawie wszystkich sieci, budowanie 28 nowych stacji elektroenergetycznych, przyrost długości torów linii 400 kV prawie o 5 tysięcy km, w zasadzie rozwijamy teraz już tylko sieć 400 kV. Jest również w planach – ewentualnie, jako jedna z możliwości odbierania energii z morskich farm wiatrowych i przesuwania tego na południe kraju – taka autostrada, czyli linia stałoprądowa. Ona tym się charakteryzuje, że to jest linia punkt – punkt, czyli nie ma odprowadzenia z tej linii po drodze, a prowadziłaby aż na południe kraju, ale ta linia jest jeszcze na etapie pre-feasibility study. Nie jesteśmy jeszcze pewni, czy będziemy ją budować, bo to jest właściwie równanie, którego jedną składową są ceny energii. Różnica w stratach na liniach między linią stałoprądową a zmiennoprądową da nam odpowiedź na pytanie, czy będziemy to prowadzić jako linię stałoprądową, czy po prostu jako linię AC.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#GrzegorzOnichimowski">Poproszę kolejny slajd.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#GrzegorzOnichimowski">A tu są nowe nasze inwestycje, w szczególności… W tym roku dołożyliśmy jeszcze te takie trochę jaśniej na żółto zaznaczone linie, czyli wcięcie w już istniejącą linię… Te inwestycje to głownie 4 stacje, tj. Choczewo, którego tutaj nie ma, bo to jest stacja między Władysławowem a Słupskiem, a potem kolejne, czyli stacja Dunowo, Krzemienica i Słupsk.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#GrzegorzOnichimowski">Tak, Dunowo, Krzemienica i Słupska. To są te 4 stacje.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#GrzegorzOnichimowski">Może prezes Włodek by powiedział dwa słowa o etapie zaawansowania poszczególnych tych stacji i linii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WłodzimierzMucha">Bardzo dziękuję za umożliwienie przedstawienia prezentacji i informacji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WłodzimierzMucha">Panie Przewodniczący! Panowie Ministrowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WłodzimierzMucha">Tak jak pan prezes powiedział, będziemy przyłączali do 4 stacji 18 GW. Choczewo to 6,3 GW; mamy tam w tej chwili wykonawcę, który wykonuje te prace… Jeżeli miałby ktoś z państwa ochotę odwiedzić ten obiekt, to zobaczy, że budowa wre. Będziemy tam przyłączali pierwszą farmę wiatrową, która, o ile wiemy, ma zakontraktowane prace i dopięte finansowanie. Pierwszy obiekt to jest Orlen – 1200 MW. Mamy zakontraktowaną również linię pomiędzy stacją Choczewo a stacją Żarnowiec. Prowadzimy proces permitingowy dla pozostałych 3 linii wyprowadzających moce stacji Choczewo. Dla dwóch najdłuższych z okolic Choczewa w kierunku Trójmiasta mamy pozyskane decyzje środowiskowe, a prowadzimy w tej chwili proces pozyskiwania tytułów prawnych, w sposób polubowny, na zasadzie podpisania aktu w sprawie służebności przesyłu, mamy już ok. 60% pozyskanych zgód. Najprawdopodobniej oczywiście nie będzie to tak wyglądało… Statystyka pokazuje, że nie zdobywa się 100%, ale mamy specustawę przesyłową, więc w tych ostatecznych, powiedzmy, trudnych do przejścia tytułach prawnych będziemy korzystali ze specustawy. W tym roku planujemy dla jednej z tych najdłuższych linii ogłosić postępowanie przetargowe na wyłonienie wykonawcy robót budowlano-montażowych. Temu wykonawcy dostarczymy osprzęt, dostarczymy przewody, dostarczymy pozwolenie na budowę. Mamy harmonogram realizacji swoich prac związanych z rozbudową stacji Choczewo i linii wyprowadzających moc, skorelowany z planowanym rozwojem mocy wytwórczych na Bałtyku. Obecnie zakładane jest, że pierwsza energia z tej farmy wiatrowej Orlenu pojawi się w końcówce roku… no, właściwie na początku 2026 r., a my ze stacją i z tą linią będziemy gotowi na koniec 2025 r. Drugim obiektem, do którego… Do stacji Choczewo planujemy docelowo przyłączyć 6,3 GW mocy morskich farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WłodzimierzMucha">Drugą stacją, jeśli jakby iść w kierunku zachodnim, jest stacja Słupsk. Tam będzie przyłączana Polenergia. Tam jest prawie 1,5 GW, blisko 1,5 GW. To jest istniejący obiekt, więc tym obiekcie niewiele mamy do zrobienia. Jest obecnie rozstrzygane postępowanie przetargowe na wybudowanie linii z Dunowa przez Żydowo do Piły Krzywiny, czyli będziemy mieli ciąg. Wykonawca, mam nadzieję, pojawi się za jakiś miesiąc czy 2 miesiące, jeżeli nie będzie odwołań do KIO. Trwa proces pozyskiwania przez nas decyzji o pozwoleniu na budowę. Na terenie zachodniopomorskiego jest już decyzja o pozwoleniu na budowę, mamy złożony taki wniosek w Wielkopolsce i liczymy, że jeszcze w tym miesiącu pozyskamy pozwolenie na budowę. Damy wykonawcy gotowe dokumenty, kupimy przewody i będzie mógł realizować inwestycję. To stacja Choczewo, gdzie jest budowa na 1200 MG. Najprawdopodobniej w tym roku będzie podjęta decyzja dotycząca Polenergii i Equinora w Słupsku. Na koniec 2026 r. będziemy gotowi na to, by robić energetyzację sieci wewnętrznej morskiej farmy wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#WłodzimierzMucha">Kolejnym obiektem, który mamy przygotowany dla kolejnego pakietu morskich farm wiatrowych, jest stacja Krzemienica, bardzo blisko stacji Słupsk, też jeszcze w województwie pomorskich. Mamy pozyskane pozwolenie na budowę, mamy dokumentację przetargową. Ogłosiliśmy swego czasu postępowanie przetargowe, ale musieliśmy je unieważnić z takiej racji, że się przesunęły terminy realizacji podmiotu, który planowany był do przyłączenia do tego miejsca. No, dalej jest planowany, ale zmienił się, powiedzmy, harmonogram realizacji prac. To jest RWE. Unieważniliśmy to postępowanie przetargowe, bo jeszcze byliśmy na takim etapie; nie chcieliśmy postawić pomnika za 0,5 miliarda zł, który by po prostu czekał na infrastrukturę, która miałaby być przyłączana do tej stacji. Zatem z tym się wstrzymujemy. I do tej stacji będziemy chcieli przyłączyć 5,5 GW offshore. Ostatnim obiektem, który obsłuży nam Ławicę Odrzańską – tak chyba to poprawnie się wymawia – będzie stacja w okolicach Reska, Łobza, może Sławoborza, na linii pomiędzy Koszalinem a Szczecinem. Tam planujemy przyłączyć ten tzw. rubin, czyli morskie farmy wiatrowe z Ławicy Odrzańskiej z mocą na poziomie bodajże 4,5 GW.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#WłodzimierzMucha">To jest tylko to, co się dzieje na północy i jest stricte związane z obiektami, do których będziemy przyłączali morskie farmy wiatrowe. Oczywiście to jest niewystarczające, musimy wybudować również sieć w głębi kraju. I np. linia Gdańsk Błonia – Olsztyn Mątki jest w tej chwili poddawana procesowi inwentaryzacji przyrodniczej; pewnie w tym roku będziemy składali wniosek o uzyskanie decyzji środowiskowej. W trakcie przygotowywania studium wykonalności jest linia pomiędzy Grudziądzem a Płockiem. Musimy tu już schodzić do centrum kraju i wzmocnić tam infrastrukturę, żeby tę energię odebrać i dosłać do centrów odbioru, które są w Warszawie, w Poznaniu i na południu Polski. Kolejnym elementem, w którym też będziemy właśnie rozpoczynać inwentaryzację przyrodniczą, jest linia z Pątnowa do Strykowa, długi odcinek na północy województwa łódzkiego. Tutaj też jesteśmy w fazie, powiedzmy, przygotowań, mamy wytrasowaną linię i będziemy robić inwentaryzację przyrodniczą. No i ta długa linia właśnie ze Sławoborza, z okolicy Łobza w kierunku Legnicy, a właściwie do Polkowic, do Czarnej to jest taki ostatni element zmiennoprądowy, który domyka sieć. Tak jak powiedział pan prezes, mamy jeszcze tę autostradę o przepustowości… Właściwie to będą 2 niezależne linie, każda o przepustowości 2 GW. To będzie taki element niejako wieńczący te 18 GW, plus prawie 4 GW z elektrowni jądrowej. Czyli będzie 22 GW na północy, nie licząc oczywiście energii z offshore, fotowoltaiki, magazynów energii, które tam też się budują. Jesteśmy w tej chwili w fazie wstępnego studium wykonalności i tak jak tutaj prezes powiedział, ekonomia będzie tu przeważała. Jeżeli się pojawią odbiory na północy Polski – a takie rozmowy prowadzimy np. z data centres, gdzie się pojawiają projekty o mocy 1000 MW – to oczywiście będzie to wpływało na zakres rozwoju systemu, który będziemy realizować.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#WłodzimierzMucha">Jeżeli są jakieś pytania do mnie, to chętnie odpowiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#StanisławGawłowski">Zanim będą pytania, to ja jeszcze poproszę o głos innych uczestników rynku w takiej kolejności, jaką tu mam.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#StanisławGawłowski">Orlen Neptun, pan prezes Janusz Bil. Pan jest na pewno zaangażowany w część dotyczącą portów instalacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JanuszBil">Tak. Dzień dobry. Witam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JanuszBil">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JanuszBil">Przedstawię się najpierw. Nazywam się Janusz Bil. Będę się wypowiadał w imieniu Grupy Orlen. Jestem prezesem zarządu spółki Orlen Neptun, odpowiedzialnej w Grupie Orlen za realizację morskich farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JanuszBil">Przygotowaliśmy na dziś 6-slajdową prezentację, która pokaże, na jakim etapie jesteśmy, jeśli chodzi o nasz pierwszy projekt. Odpowiem na pytania, jeśli będą, dotyczące statusu portu w Świnoujściu. Wszystkim jest znana ogłoszona niedawno decyzja o tym, że instalacja pierwszej farmy Baltic Power będzie odbywać się z portu Ronne w Bornholmie. To właśnie jest decyzja, która ma pozwolić dowieźć ten projekt w harmonogramie. Potwierdzam to, co było mówione przed chwilą przez kolegów z PSE, że zaplanowana pierwsza data wprowadzenia energii do sieci z tej farmy to jest styczeń 2026 r… I tego harmonogramu dotrzymamy. Nasze obrazki, które pokażemy dzisiaj na slajdach, będą też zawierały kilka fotek z budowy. Jesteśmy jedyną firmą, która w tej chwili buduje. Budowa farmy trwa, trwa również produkcja komponentów do tej farmy wiatrowej. Tak więc my ten projekt realizujemy, jesteśmy wiarygodni i dostarczymy ten projekt na czas. Chciałbym jednak, żeby dwie rzeczy teraz tutaj wybrzmiały, a za chwilę przejdziemy do prezentacji i pokażemy dokładnie szczegóły zdjęcia, żeby państwo mieli świadomość, co się dzieje na budowie.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JanuszBil">Pierwsza rzecz to jest pierwsza faza, funkcjonowanie ustawy o wspieraniu morskiej energetyki wiatrowej w pierwszej fazie. My oceniamy ją umiarkowanie pozytywnie. To znaczy jesteśmy jedyną firmą, która podjęła decyzję… to znaczy ma pozwolenie na budowę, wydała decyzję o budowie i buduje. W związku z tym funkcjonowanie tej ustawy będziemy mogli ocenić dopiero wtedy, kiedy większość inwestorów przystąpi do realizacji swoich projektów. Wówczas będziemy mogli w szerszym zakresie ocenić funkcjonowanie wsparcia z tego pierwszego etapu.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JanuszBil">Jeśli chodzi o drugi etap, czyli aukcję, która jest zaplanowana na 2025 r., to mamy taki gorący apel i informację, że muszą być stworzone warunki regulacyjne i ekonomiczne, żeby inwestorzy zgłosili swoje projekty do tych aukcji. Polska potrzebuje czystej i stabilnej energii elektrycznej, a morska energetyka wiatrowa zapewnia w miarę stabilną produkcję energii elektrycznej. Jest to koło zamachowe gospodarki. Pierwszy nasz projekt to jest 4,5 miliarda euro, tylko jeden pierwszy projekt, a mamy w sumie 6 projektów, więc to jest duża szansa dla polskiej gospodarki, dla konsumentów, którzy otrzymają konkurencyjną cenowo, czystą, bezemisyjną energię elektryczną. W związku z tym trzeba stworzyć takie warunki, aby ta aukcja się odbyła i żeby inwestorzy mogli podjąć decyzję o budowie kolejnych projektów. Zarządy spółek stoją dziś przed decyzją o wydatkowaniu dziesiątek milionów złotych związanych z przygotowaniem projektów do aukcji. To są kwestie badań środowiskowych, uzyskania decyzji środowiskowej, badań geologicznych. My nie możemy sobie pozwolić na wydatkowanie tych pieniędzy i uruchamianie środków w sytuacji, w której nie będziemy mieli pewności, że ekonomia tych kolejnych aukcji będzie, powiedzmy, spełniona. Mówię tu głównie o tzw. cenie maksymalnej – współpracujemy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska w tej kwestii – ale mówimy też ogólnie o warunkach regulacyjnych dotyczących wspierania tego segmentu. Jesteśmy również członkiem Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, gdzie wspólnie przygotowaliśmy propozycje zmian legislacyjnych, które mają pozwolić inwestorom na realizację tego projektu. To, co chciałbym, żeby wybrzmiało, to jest to, że dla nas jest niezwykle istotne, aby były stworzone warunki regulacyjne – ale to jest domeną ustawodawcy i rządu – żebyśmy mogli zgłosić projekty do aukcji.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JanuszBil">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to Damian Komar przedstawiłby teraz dosłownie w 6 slajdach…</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Proszę.)</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JanuszBil">Jeśli więc możemy, to pokażemy zdjęcia z budowy, pokażemy dokładnie, w szczegółach, gdzie jesteśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#StanisławGawłowski">Poproszę, bo to wszystko to są ważne informacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DamianKomar">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#DamianKomar">Damian Komar, Orlen SA. Jestem dyrektorem od systemu wsparcia i regulacji offshore, SMR oraz rynków mocy.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#DamianKomar">Liczę, Panie Przewodniczący, że po tych 6 slajdach pan przewodniczący uwierzy, że ta energia elektryczna popłynie w 2026 r. Stawiam sobie tutaj takie wyzwanie. To znaczy tak… W przypadku Grupy Orlen, jeśli chodzi offshore, jest już duża baza spółek i pracowników wysoko wykwalifikowanych. Jakby na sztandarze każdy widzi spółkę Baltic Power, która obecnie buduje pierwszą farmę wiatrową, niemniej jednak mamy jeszcze pozostałe spółki, które uzyskały koncesję w zeszłym roku. Na pewno zapomina się o niektórych spółkach w przestrzeni publicznej. Są spółki, które przygotowujemy do serwisowania i utrzymania farm wiatrowych. To choćby spółka Energa Wytwarzanie, która specjalizuje się w utrzymaniu i serwisie farm lądowych. Chcemy ich know-how wykorzystać do serwisu i utrzymania farm morskich. Mamy również infrastrukturę portową – to nie tylko port instalacyjny, ale również port serwisowy. Mamy jeszcze spółkę Lotos Petrobaltic, gdzie jest baza statków. Tak więc my obecnie jako Orlen mamy 9 spółek, w których rozwijamy offshore.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#DamianKomar">Poproszę o kolejny slajd.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#DamianKomar">Jeśli chodzi o ten sztandarowy projekt, to faktycznie podjęliśmy pierwszą decyzję w Polsce… Koszt inwestycji ponad 20 miliardów zł. Teraz coś pozytywnego – zostaliśmy nagrodzeni jako najlepsza europejska inwestycja w systemie project finance, otrzymaliśmy taką nagrodę w bieżącym roku właśnie za tę inwestycję. Inwestycja idzie zgodnie z harmonogramem i na tę chwilę nie ma żadnych przesłanek, żeby sądzić, że energia elektryczna nie popłynie na początku 2026 r., tak jak pan prezes Mucha wskazał, PSE będzie gotowe tę energię w stacji Choczewo przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#DamianKomar">Proszę o kolejne slajdy.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#DamianKomar">Działamy już na lądzie. Po prawej stronie slajdu jest nasza wizualizacja, którą zrobiliśmy w czasie projektowania. Jak państwo widzicie, po lewej stronie zaczyna to już przypominać to, co chcemy osiągnąć. To jest stacja elektroenergetyczna w Choczewie.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#DamianKomar">Poproszę o kolejny slajd.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#DamianKomar">Pan przewodniczący mówił, że nie widzi jeszcze monopali, które się wbijają. Nie wbijają się – zaczniemy je wbijać w IV kwartale bieżącego roku – ale są już praktycznie wyprodukowane. Oczywiście trzeba jeszcze je przewieźć i wbić, ale pierwszy krok został już zrobiony. Po prawej stronie slajdu jest zdjęcie z produkcji stacji morskiej. To jest jakby kompaktowa stacja elektroenergetyczna w Gdańsku, to bardzo duży obiekt. Wybrałem tylko 4 zdjęcia, a mógłbym pokazać zdjęcia z każdego etapu, z produkcji łopat, gondol, turbin. To faktycznie się dzieje i możemy być z tego jako kraj dumni, jak uważam. A dzieje się to też m.in. dzięki ustawie, która weszła w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#DamianKomar">Poproszę o kolejny slajd.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#DamianKomar">Jeśli chodzi o drugą fazę, to jesteśmy obecnie na etapie przygotowania jednego projektu do aukcji w 2025 r. Tam jest taki zapis w nawiasie „brak finalnych decyzji korporacyjnych”, ponieważ obecnie w naszej opinii nie ma sygnałów, żeby takie decyzje podejmować. Jest kilka blokerów takich decyzji, o których chciałbym powiedzieć przy kolejnym, bodajże ostatnim slajdzie. Mamy 2 projekty, które są jakby przyczepione do grupy Energa, to są te 2 pierwsze w tabeli, punkty 3, 4 i 5 to są projekty przypięte stricte pod Orlenem, a punkt 6 to jest Baltic Power, który budujemy.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#DamianKomar">I w tym momencie chciałbym jakby wyrazić dużą wdzięczność PSE i prezesowi Musze, który powiedział jednoznacznie o tej stacji zachodniej na Pomorzu… No, nazwał ją tak: nasz tzw. diament. Bardzo na tę stację czekamy, ponieważ jesteśmy w stanie dosyć szybko, powiedzmy, wydewelopować te projekty tak, żeby jak najszybciej oddawały energię elektryczną do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#DamianKomar">Poproszę o kolejny slajd.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#DamianKomar">Teraz chciałbym powiedzieć o kilku przeszkodach. Myślę, że dyrektor Czopek z PSEW powie o tym szczegółowo, więc ja nie będę omawiał tego slajdu punkt po punkcie, bo byłoby to powielanie tych informacji, o których powie dyrektor Czopek, ale chciałbym powiedzieć bardzo istotną rzecz. Chciałbym też, żeby ta rzecz została zapamiętana. To znaczy my ustawę offshore’ową tworzyliśmy jako kraj w 2020 r. Ona została przyjęta przez parlament w grudniu, dyrektor Tomaszewski podał dokładną datę, kiedy została podpisana przez prezydenta i kiedy weszła w życie. I wówczas planowaliśmy pierwszą fazę tak, że ona się zrealizuje w terminie – i to tak naprawdę, można powiedzieć, udaje się zrobić, pierwsze wnioski do URE i do Komisji Europejskiej zostały poskładane w terminach – niemniej jednak wówczas, na tym etapie zaplanowaliśmy aukcję w 2025 r. z takim założeniem, że Ministerstwo Infrastruktury wyda te PSZW, czyli te pozwolenia lokalizacyjne, koncesje co do farm na morzu w przeciągu maksymalnie 2 lat czy 2,5 roku od daty wejścia w życie tej ustawy, czyli w roku 2022, niestety, to się nie wydarzyło. My jako Orlen te swoje koncesje prawomocne otrzymaliśmy w listopadzie i w październiku zeszłego roku i tak naprawdę dopiero od tego czasu mamy dokumenty w firmie, żeby te projekty rozwijać. A żeby przystąpić do aukcji, trzeba wykonać decyzję środowiskową… uzyskać decyzję środowiskową, czyli zrobić też raport środowiskowy, a to trwa. No i niestety, jak patrzymy na harmonogramy, to widzimy, że jesteśmy na styk, jeśli chodzi o grudzień 2025. Czyli nawet jeżeli aukcja by została ogłoszona przez URE w grudniu 2025 r., to będzie to na styk i w naszej opinii jest to zbyt duże ryzyko dla naszego państwa, żeby je akceptować na tym etapie. A jeżeli ta aukcja na 4 GW nie odbędzie się w 2025 r., to przypomnę, że zgodnie z ustawą w 2027 r. odbędzie się aukcja nie na 4 GW, a na 8 GW. Aukcja na 8 GW, proszę państwa, to jest coś bardzo niekorzystnego dla naszej gospodarki, również dla odbiorców energii elektrycznej, ponieważ kiedy w przypadku tak dużego wolumenu czy my, czy koledzy z PGE wyjdą po dostawców… Po prostu zostaniemy rozegrani. Wniesiemy zabezpieczenia finansowe na aukcji, uzyskamy kontrakty, a później będziemy musieli tak naprawdę trochę grać zgodnie z warunkami tych dostawców, bo oni będą widzieli, że mamy 8 GW w jednym roku i że zgodnie z ustawą mamy 7 lat, żeby to wybudować.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#DamianKomar">Dlatego my proponujemy – i to jest ta jedyna rzecz, o której chciałbym powiedzieć – żeby jak najszybciej przyjąć poprawkę do ustawy, która spowoduje, że jeżeli ta aukcja nie odbędzie się w 2025 r., to ona z automatu odbędzie się w pierwszym półroczu 2026 r. Chodzi o to, żeby dano nam komfort rozwijania projektów, ponieważ teraz widzimy, że jeżeli w harmonogramie jesteśmy na styk, a mamy podjąć decyzję – zarządy i rady nadzorcze – na ok. 200 milionów zł, jeśli chodzi o rozwój tych projektów, to jest to bardzo trudne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#StanisławGawłowski">Czy jeszcze ktoś z Orlenu? Na razie tylko zbieramy informacje, na jakim jesteśmy etapie.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Orlen Neptun Sp. z o.o. Janusz Bil: Jesteśmy tylko Damian i ja, tak że na ten moment nasza wypowiedź jest zakończona. Oczekujemy na pytania. Chętnie na nie odpowiemy.)</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#StanisławGawłowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#StanisławGawłowski">PGE Baltica, pan prezes Bartosz Fedorek.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">(Prezes Zarządu PGE Baltica Sp. z o.o. Bartosz Fedurek: Bartosz Fedurek.)</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#StanisławGawłowski">Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#BartoszFedurek">Tutaj jestem, Panie Przewodniczący. To jest trudne nazwisko, bardzo często jest mylone.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Przepraszam. Mea culpa.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#BartoszFedurek">Nie ma sprawy.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#BartoszFedurek">Mamy już pokazaną prezentację, ale jakbym mógł prosić o przejście do początku, do pierwszego slajdu, bo nie jesteśmy tam…</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#BartoszFedurek">Może słowo wprowadzenia. Program Offshore to taki sztandarowy program inwestycyjny Polskiej Grupy Energetycznej. To jest podstawowa technologia, w oparciu o którą dokonuje się – czy będzie się dokonywała, bo to jest proces długoletni, wieloletni – transformacja Polskiej Grupy Energetycznej od podmiotu opartego historycznie, jak wiadomo, na paliwach kopalnych i węglu brunatnym w kierunku technologii nisko- i zeroemisyjnych. To absolutny priorytet dla zarządu Polskiej Grupy Energetycznej. Ja zostałem zaproszony do PGE na początku maja tego roku i objąłem stanowisko prezesa zarządu PGE Baltica, czyli spółki dedykowanej w PGE do operacyjnego wdrożenia Programu Offshore grupy. Ze mną na sali jest wiceprezes Dariusz Lociński odpowiedzialny za rozwój i regulacje i Szymon Karaś, dyrektor do spraw rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#BartoszFedurek">Za chwilę przedstawię kilka slajdów, może o dwa więcej niż koledzy z Orlenu. Tam też są zdjęcia, więc dużo czasu to nie zabierze.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#BartoszFedurek">Tak jak powiedziałem, w maju wróciłem do PGE po kilku latach pracy w zagranicznych koncernach OZE, a wcześniej pracowałem ponad 15 lat w Polskiej Grupie Energetycznej, brałem udział w inicjacji całego Programu Offshore i założeniu spółki PGE Baltica. To duże wyróżnienie, że mogę wrócić, ale i ogromna odpowiedzialność, żeby to dowieźć.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#BartoszFedurek">I już pokazujemy na slajdach, gdzie jesteśmy. Mogę prosić o pierwszy slajd merytoryczny? Dzięki.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#BartoszFedurek">Tutaj pokazujemy nasze najbardziej zaawansowane projekty. Łącznie mamy 8 lokalizacji na Bałtyku. Tutaj pokazujemy 3 projekty o najwyższym poziomie zaawansowania, czyli projekty Baltica 2 i Baltica 3, realizowane wspólnie z duńskim partnerem, firmą Ørsted, oraz projekt Baltica 1. Na tej mapie widzicie państwo także lokalizację naszego portu serwisowego czy bazy operacyjno-serwisowej w Ustce. Najbardziej zaawansowany z tych projektów jest projekt Baltica 2 na 1,5 GW, który będzie zrealizowany, to znaczy będzie oddany do eksploatacji komercyjnej – cała moc – w 2027 r. Projekt jest realizowany zgodnie z harmonogramem. Posiada wszystkie wymagane pozwolenia i decyzje administracyjne. To jest pierwsza i najważniejsza rzecz. Posiada pełną kontraktację wszelkich komponentów technologicznych i usług niezbędnych do realizacji inwestycji. Jesteśmy obecnie w fazie montażu finansowego, dopinania procesu project finance. Tak jak podawane to było wielokrotnie w informacjach, w domenie publicznej, model finansowania projektu Baltica 2 jest następujący: PGE finansuje 50% swoich udziałów w modelu project finance, Ørsted finansuje swoje udziały na bilansie. Proces project finance jest procesem bardzo pracochłonnym w zakresie kompletacji ogromnej dokumentacji dla banków czy przeprowadzenia due diligence dokumentacji przez banki i doradców. W drugiej połowie tego roku zostanie podjęta finalna decyzja inwestycyjna. To jednak nie oznacza, że my już tego projektu nie realizujemy. Za chwilę pokażemy zdjęcia z fazy realizacji. Budujemy w Choczewie. Trwają już prace w Ustce, takie fizyczne prace. Można przyjechać i zobaczyć. Tym się charakteryzują projekty obszarowe, że jest tzw. faza pre-FID, czyli przed finalną decyzją inwestycyjną naprawdę realizowane są duże nakłady inwestycyjne. U nas również trwa prefabrykacja wielu kluczowych dokumentów. To jest projekt bardzo rozpędzony.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#BartoszFedurek">Poproszę o następny slajd. Tutaj tylko takie podsumowanie kamieni milowych osiągniętych przez nasze 3 najbardziej zaawansowane projekty. Baltica 2 posiada już de facto komplet dokumentów, czeka na zamknięcie finansowe. Baltica 3 jest projektem, w sprawie którego w pewnym momencie, chyba w roku 2023, partnerzy, czyli PGE i Ørsted, doszli do wniosku, podjęli decyzję, że ten projekt wymaga pewnej rekonfiguracji i optymalizacji założeń technicznych, żeby poprawić jego efektywność ekonomiczną. Jesteśmy w końcowej fazie tej rekonfiguracji. W najbliższych miesiącach będziemy informować o harmonogramie realizacyjnym tego przedsięwzięcia. Zakładamy, że oddanie do eksploatacji nastąpi w perspektywie do 2030 r. Baltica 1 to nasz podstawowy projekt, który szykujemy do udziału w aukcji planowanej na 2025 r. Jesteśmy na etapie badań środowiskowych i za chwilę będziemy ubiegać się o decyzję środowiskową. Mamy zabezpieczoną umowę przyłączeniową. Tak że wszystkie te komponenty niezbędne do udziału w aukcji będą na czas zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#BartoszFedurek">Proszę o następny slajd. Dzięki. Tutaj też referujemy kwestię, o której opowiadali koledzy z Orlenu. Chodzi o zakończoną ze sporym opóźnieniem procedurę lokacji 10 nowych pozwoleń, PSZW. W tym rozdaniu Polska Grupa Energetyczna zabezpieczyła 5 nowych site’ów, nowych lokalizacji. One są tutaj zaznaczone takim bardziej intensywnym niebieskim kolorem. Są to 3 lokalizacje na Ławicy Słupskiej i 2 na Ławicy Środkowej wpasowujące się w takie klastry blisko naszych wcześniejszych lokalizacji. Tak że będziemy starali się tutaj skorzystać z różnych synergii, m.in. z synergii operacyjnej, eksploatacyjnej, realizując te projekty. Tutaj mogę powiedzieć, że intensyfikujemy prace, przyspieszamy prace na jednej z tych nowych lokalizacji, 44.E.1. Tutaj planujemy rozpoczęcie, zakontraktowanie niebawem badań środowiskowych i uzyskanie decyzji środowiskowej, żeby ten projekt był jak najszybciej gotowy do udziału w aukcji.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#BartoszFedurek">Jeśli można, proszę o następny slajd. To jest tylko takie przypomnienie. Wszyscy państwo wiecie, nie jesteście pierwszy raz na posiedzeniu komisji, jak bardzo długotrwały, jak bardzo kapitałochłonny jest to proces. Myślę, że chyba przy okazji tego obrazka dobrze byłoby powiedzieć, że żeby te inwestycje mogły z sukcesem się zakończyć, potrzebne nam jest stabilne środowisko regulacyjne czy nawet sprzyjające środowisko regulacyjne pozwalające nam inwestować najpierw w development, w przygotowanie przez długie lata, potem podjąć finalne decyzje inwestycyjne idące w dziesiątki miliardów złotych i zbudować jeszcze na tym wszystkim montaż finansowy bezpieczny dla udzielających kredytów. Tak że dobre regulacje to fundament. Za chwilę my też powiemy o kilku postulatach regulacyjnych, uzupełniając de facto to, co powiedzieli koledzy z Orlenu, bo tutaj mamy dużą spójność.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#BartoszFedurek">Poprosiłbym o następny slajd. Dzięki. Nie wiem, czy to widać, bo sporo informacji jest na tym slajdzie. Tutaj jest zaprezentowane podsumowanie. Baltica 2 – finalna decyzja inwestycyjna przewidziana jest na drugą połowę tego roku, a pełna realizacja do końca 2027 r. Baltica 1 – udział w aukcji w 2025 r., w związku z czym oddanie do eksploatacji odbędzie się ok. 2032. Baltica 3 – chcemy ją wybudować do końca 2030 r. Port serwisowy musi być gotowy nie tylko na samą fazę eksploatacji, bo on również wspiera fazę budowy, więc on musi być gotowy odpowiednio wcześnie. Za chwilę pokażemy zdjęcia. Będziemy wybierać w tym roku wykonawcę bazy operacyjno-serwisowej, która zacznie pracę na początku przyszłego roku. W drugiej połowie 2026 r. ta baza będzie gotowa, żeby wesprzeć dokończenie fazy budowy, a potem eksploatacja przez ponad 25 lat. Będziemy przygotowywać kolejne projekty, żeby one sukcesywnie mogły brać udział w kolejnych aukcjach.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#BartoszFedurek">Poproszę następny slajd. Tak jak powiedziałem, budowa rzeczywiście trochę trwała i takim pierwszym elementem, który musi być gotowy na czas, bo jego opóźnienie spowodowałoby tak naprawdę efekt domina i duże problemy, musi być gotowy punkt przyłączeniowy w wyprowadzeniu mocy. Podobnie gmina Choczewo, duża stacja PSE, przy której my lokalizujemy nasze stacje abonenckie. Po lewej stronie zaprezentowana jest wizualizacja, podobna do wizualizacji Orlenu, tylko Orlenu była bardziej zielona, my naszą też pokolorujemy, żeby była ładniejsza w przyszłości. Po prawej stronie pokazane są realne zdjęcia. W prawym górnym rogu widać teren, gdzie niestety musieliśmy – nie lubię tego słowa – wykarczować trochę lasu, żeby zbudować trasy kablowe. Będzie tutaj rzeczywiście taka autostrada kablowa. A zdjęcie w prawym dolnym rogu pokazuje prace ziemne, przygotowanie terenu pod budowę, założone miasteczko kontenerowe. Tam rzeczywiście trwają już poważne prace kosztujące spore pieniądze. Tak że prace wrą.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#BartoszFedurek">Proszę następny slajd. Tutaj przedstawiony jest port instalacyjny. Bez portów instalacyjnych nie powstanie offshore. Ewidentnie mamy deficyt portów instalacyjnych w Europie. Biorąc pod uwagę plany inwestycyjne i na Morzu Północnym, i na Bałtyku, tych portów jest za mało i jeszcze nie mamy ich w Polsce. Są dzisiaj 2 porty instalacyjne mogące obsłużyć projekty na Bałtyku. To jest port Roenne na Bornholmie i niemiecki port Mukran. Naszym scenariuszem bazowym jest udział w budowie czy przyczynienie się do budowy portu instalacyjnego w Gdańsku. Chcemy wykorzystać terminal T5 portu Baltic Hub, który do niedawna nazywaliśmy DCT. Tutaj model jest taki, że inwestycję prowadzi Baltic Hub czy spółka celowa Istrana, natomiast projekty offshore’owe Polskiej Grupy Energetycznej czy robione w partnerstwie w Ørstedzie, bo to też dotyczy i dwójki, i trójki, i potem jedynki, będą podstawiały długoterminowe umowy dzierżawy tego terenu, to jest 20 ha. Na tej podstawie inwestor będzie w stanie zbudować swój business case i zrealizować tę inwestycję. Tutaj jest inwestycja, która będzie w znacznej mierze finansowana z KPO, ze środków unijnych. Ja nie wiem, czy te inwestycje… Wiecie państwo, to jest 1,2 miliarda zł, cały capex tego przedsięwzięcia, siedemdziesiąt parę procent ma być finansowane z bezzwrotnych dotacji, z funduszy z KPO. Tak że to jest bardzo ważny sztandarowy projekt pokazujący, że potrafimy środki z KPO zagospodarować. Tutaj jest oczywiście ambitny harmonogram T5, ale wierzymy w jego realizację i to jest nasz scenariusz bazowy dla portu instalacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#BartoszFedurek">Proszę o następny slajd. Tutaj jest uzupełnienie, ilustracja tego, o czym mówiłem, czyli te nasze umowy dzierżawy, EWB-2, EWB-3, EWB-1 w perspektywie lat 2026–2035. Istrana chyba w maju, czyli parę tygodni temu, pozyskała oferty na wykonawstwo terminala T5. Teraz, jak rozumiem, trwa proces oceny tych ofert. Wydaje się – tak wynika z informacji, które otrzymujemy – że te oferty są w budżecie, spełniają wymogi formalne, tak że tutaj powinno być dobrze.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#BartoszFedurek">Jeśli można, proszę następny slajd. Tutaj pokazana jest Ustka. Zdjęcia na dole pokazują chyba najwięcej. Na zdjęciu w lewym dolnym rogu jest pokazana Ustka sprzed roku albo z czasu, kiedy wybieraliśmy Ustkę jako port serwisowy. Ten proces opierał się na wielokryterialnej analizie, rozpatrywaliśmy wiele różnych portów na Pomorzu. Na zdjęciu w prawym dolnym rogu pokazana jest już Ustka, ta sama lokalizacja, tylko to jest ujęcie pod trochę innym kątem. Widzicie państwo, teren już jest wyczyszczony, w zasadzie wywiezione zostały gruzy po tych straszących i psujących krajobraz portu usteckiego budynkach. Chciałem tutaj też pokazać wizualizację, jak ta baza będzie wyglądała, ale osoby zajmujące się u nas komunikacją powiedziały: Bartek, jeszcze nie, będziemy robić jakiś większy event pokazujący tę wizualizację, poza tym najpierw chcemy pokazać ją lokalnym mieszkańcom. I to, myślę, jest ważne, bo ważnym elementem takiej inwestycji jest dobra współpraca z lokalną społecznością. Zatem to zdjęcie mi ocenzurowali, natomiast mogę zapewnić, że jest to piękny projekt, świetnie wpisujący się architektonicznie w urok portu usteckiego, w jego charakter. Jak tam się jedzie, można rzeczywiście poczuć, że ten obszar już nabiera materialnych kształtów. Powiedziałem o wykonawcy, o tym, kiedy inwestycja będzie zrealizowana. W latach 2025–2026 będzie trwała budowa bazy.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#BartoszFedurek">Proszę następny slajd. Tutaj znowu pokazana jest lokalizacja Ustki względem naszych site’ów. Widzicie państwo, że to tak zostało dobrane, żeby było blisko do jak największej liczby lokalizacji, żeby tę synergię operations and maintenance jak najbardziej zrealizować. Po prawej stronie rzut z góry na 3,2 ha, które zabezpieczyliśmy w porcie usteckim. Będą tam różne rzeczy zbudowane. Najważniejszy obiekt to właśnie ta baza operacyjno-serwisowa, ale także taka specjalna przestrzeń wspierająca zaplecze budowy de facto Baltica 2.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#BartoszFedurek">Jeśli można, proszę następny slajd, bo czuję, że już długo mówię. Teraz powiem o kwestiach regulacyjnych. Rzeczywiście nasza ocena regulacji, na podstawie której realizujemy te inwestycje, jest bardzo pozytywna. To znaczy bez tych regulacji nie ruszyłby ten biznes. To są dedykowane, uszyte na miarę regulacje, które pozwoliły nam dojść tutaj, gdzie jesteśmy teraz. Czyli mamy zaawansowane ponad 5 GW w offshore, jeden projekt formalnie z finalną decyzją inwestycyjną, ale, jak widać, to się już dzieje, to się buduje, kolejne projekty są realizowane. Inne projekty też są de facto już niemalże w fazie fizycznej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#BartoszFedurek">Chcielibyśmy zwrócić uwagę na jedną rzecz. Jak uczestniczyliśmy w tworzeniu tej regulacji jako nowa branża w ramach konsultacji, to byliśmy przed takimi zdarzeniami jak np. inwazja Rosji na Ukrainę. I ta inwazja pociągnęła za sobą inne zdarzenia, nastąpił efekt domina, np. zakłócenie globalnych łańcuchów dostaw, bardzo wysoka inflacja, bardzo wysoki koszt kapitału i, co jest z tym związane, ogromne zainteresowanie technologią offshore. Czyli różne kraje, widząc, że bezpieczeństwo energetyczne – różne kraje, nie tylko Polska – jest tematem top, priorytetowym, zaczęły podnosić swoje aspiracje dla offshore’u. Popyt na tę technologię przerósł znakomicie zdolności podażowe łańcucha dostaw. To spowodowało znowu, że te technologie zaczęły nawet drążyć ponadinflacyjnie. Czyli jak my popatrzymy na wzrost capex w naszych projektach, to okaże się, że jest często na wielu komponentach ponadinflacyjne. To wynika po prostu z tego, że podaż komponentów usług jest za mała w stosunku do popytu, do potrzeb branży. Co się jeszcze zadziało? Agresywne działania Rosji i zmiana układu geopolitycznego spowodowały, że wymogi w zakresie security and defence, czyli ochrony i bezpieczeństwa dla morskich farm wiatrowych – to jest jeden z naszych postulatów regulacyjnych – należałoby jakoś wprowadzić do ekosystemu infrastruktury krytycznej, bo dzisiaj brakuje regulacji w tym zakresie. Ale to są duże dodatkowe wymogi dyktowane przez różne instytucje, które podnoszą i nakłady inwestycyjne, i koszty operacyjne. A jak się to skumuluje w cyklu życia inwestycji, to to idzie w miliardy złotych. To wszystko pogarsza business case.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#BartoszFedurek">Dlatego nasze postulaty rozbiliśmy na dwie grupy. Przede wszystkim trzeba by było zapewnić harmonijne dokończenie tych inwestycji, które są już tak bardzo zaawansowane. Tutaj jednym z najważniejszych postulatów jest to, żeby się zastanowić, żeby koszty wynikające z ochrony i bezpieczeństwa infrastruktury na morzu spróbować podzielić pomiędzy inwestorów a państwo czy jakieś dedykowane do tego instytucje do ochrony i zabezpieczenia tego typu infrastruktury, bo dzisiaj ten ciężar jest po stronie inwestorów. Następna sprawa. Rozruch morskich farm wiatrowych trwa wiele miesięcy. To są bardzo złożone obiekty. W porównaniu do klasycznych, konwencjonalnych bloków energetycznych, w przypadku których commissioning, rozruch trwa, powiedzmy, tygodnie, to tutaj mamy to rozłożone na miesiące, nawet do kilkunastu miesięcy w przypadku dużych projektów. Kluczowe byłoby dla inwestorów to, żebyśmy mogli sprzedawać tę energię sukcesywnie w trakcie rozruchów, a nie dopiero po zakończeniu budowy całej instalacji, po uzyskaniu koncesji. Myślę, że to jest postulat istotny dla wszystkich inwestorów. Mówiłem o infrastrukturze krytycznej. Tego nam brakuje. I to są chyba najważniejsze rzeczy dla projektów istniejących, to znaczy dla tych bardzo zaawansowanych projektów, które dopinają finansowanie i są jeszcze przed finalnymi decyzjami inwestycyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#BartoszFedurek">I są projekt drugiej fazy wsparcia. Tutaj w ramach uzupełnienia tego, co mówili koledzy z Orlenu, dodam, że kluczową rzeczą, żeby te projekty mogły powstać, żeby inwestorzy mogli podjąć decyzje inwestycyjne, a nawet jeszcze ponosić bardzo wysokie koszty przygotowania aukcji, projektów do aukcji, jest to, żebyśmy tak zbudowali, tak określili tę cenę maksymalną w aukcji w 2025, żeby ona odzwierciedlała dynamikę zmiany kosztów na globalnym rynku dostaw. Bo poruszamy się na rynku globalnym. Polski rynek niestety jest wciąż rynkiem rozwijającym się, łańcuch dostaw jest jeszcze, powiedziałbym, taki dopiero raczkujący. Tak więc te wszystkie globalne problemy offshore, te wyzwania, o których przed chwilą mówiłem, wzrost kosztów to nie jest tylko specyfika polskiej branży, to jest specyfika globalnej branży offshore. Dlatego cena maksymalna na poziomie, który pozwoli na odbycie się aukcji i wykonalność inwestycji, to jest kluczowy postulat. Oczywiście należałoby się zastanowić i zabezpieczyć ryzyko, żeby inwestorzy z pierwszej fazy nie mieli pokusy podnieść sobie stopy zwrotu, migrując z pierwszej fazy do drugiej fazy poprzez udział w aukcji, bo chyba nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#BartoszFedurek">Jest jeszcze jedna rzecz, która pojawiła się ostatnio w dyskusji, kiedy mówiliśmy o efektywności rozwoju offshore w grupie. Akurat tak się składa, że Polska Grupa Energetyczna to jest chyba jedyny podmiot działający na Bałtyku, który musi stosować p.z.p., bo Orlen z różnych względów nie musi i zagraniczni inwestorzy, jeśli chodzi o naszą konkurencję, nie muszą. Każdy, kto prowadził inwestycje i postępowania zakupowe w ramach p.z.p., wie, jak bardzo te procedury są skomplikowane, złożone. Jeden malutki błąd, jeden brak podpisu elektronicznego często powoduje, że trzeba skasować całą dokumentację, całą ofertę. Żeby być konkurencyjnym na tym rynku, tak naprawdę trzeba znaleźć takie rozwiązania, takie procedury zakupowe, żebyśmy sami sobie nie plątali nóg, nie pogarszali naszej konkurencyjności względem podmiotów zagranicznych. Jakimś pomysłem do dyskusji jest dedykowana regulacja definiująca procesy zakupowe czy procedury zakupowe dla branży offshore. To jest kolejna rzecz, która wydaje nam się, że ma szansę otworzyć też potencjał local content, bo w p.z.p. nie da się tego elementu chyba odpowiednio dostrzec i zaadresować.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#BartoszFedurek">Tyle ode mnie. Wiem, że zająłem dużo czasu, ale dużo mamy tych offshore’ów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#StanisławGawłowski">Chciałem zapytać pana o kable, ale chyba już nie zapytam.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Prezes Zarządu PGE Baltica Sp. z o.o. Bartosz Fedurek: O kable?)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#StanisławGawłowski">O kable, ale chyba już nie będę pytał, bo potem prawo zamówień publicznych chyba jakoś…</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#StanisławGawłowski">Ja nie za bardzo wiem, kogo z państwa, przedstawicieli firm, zapytać. Najchętniej bym już poprosił o zabranie głosu i prezentację przedstawiciela Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, bo umówiliśmy się, że państwo pozbierają – tak się z państwem umówiłem – wszystkie informacje dotyczące potrzebnych zmian w prawie, zarówno w tej części dotyczącej realizacji inwestycji… Tutaj był jeden z głosów, który dotyczył prawa zamówień publicznych. Chyba nie mam dobrej wiadomości, bo nie wiem, jak to zrobić, taka zmiana ustawy z jednej strony jest niby-prosta, ale z drugiej strony nie jest prosta, jeżeli mówimy o spółkach Skarbu Państwa. Tak że od razu powiem, że nie wiem, jak to zrobić, ale spróbujmy porozmawiać…</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Prezes Zarządu PGE Baltica Sp. z o.o. Bartosz Fedurek: Spróbujemy coś zaproponować, bo to jest ważne.)</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#StanisławGawłowski">…o pozostałych rzeczach, o tych, które wymagają zmiany regulacji prawnych. Dobrze to wygląda, jak mówicie, na jakim jesteście etapie, ale jakbym zapytał kiedy finał… Boję się na razie zadać to pytanie, naprawdę boję się.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#StanisławGawłowski">Dam szansę dyrektorowi Czopkowi, niech on powie, jakie rzeczy są potrzebne. Potem otworzę dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PiotrCzopek">Szanowny Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Państwo Senatorowie! Drodzy Goście!</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PiotrCzopek">Serdecznie podziękowania przede wszystkim za zorganizowanie posiedzenia komisji i możliwość przedstawienia elementów, które są z punktu widzenia branży energetyki wiatrowej kluczowe dla dalszej sprawnej realizacji projektów offshore’owych na polskiej części Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PiotrCzopek">Dużo już było powiedziane na temat historii ustawy, na temat tego, gdzie jesteśmy dzisiaj z projektami. Na sali może nie ma zbyt wiele osób, ale są to osoby, które tak naprawdę w całości odpowiadają za wszystkie inwestycje w ramach offshore. Mamy tu inwestorów, którzy mają właściwie wszystkie PSZW na polskim Bałtyku, czyli to są inwestycje o wartości ponad 100 miliardów zł. Do tego mamy przedstawicieli polskiego przemysłu. To też warto powiedzieć. Oni też zainwestują miliardy złotych w moce wytwórcze po to, żeby polski offshore budować. I to też jest warte podkreślenia, bo temat local contentu też się pojawiał i ja też o tym wspomnę.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PiotrCzopek">To, co było powiedziane, i to, co też pewnie wielokrotnie w mojej prezentacji się przewinie, to czas, czas niezbędny do tego, żeby te inwestycje przygotować. Pan przewodniczący wielokrotnie powtarzał, że mamy rok 2024, że pierwsza energia będzie płynąć już pewnie w przyszłym roku rozruchowo, a w 2026 r. będą oddane pierwsze instalacje, tak jak powiedzieli przedstawiciele Orlenu, a potem kolejne inwestycje będą sukcesywnie oddawane. Ale żeby to się stało, żeby to miało szansę sprawnie w ramach harmonogramu być zrealizowane, potrzebne są pewne zmiany, które identyfikujemy jako branża w trakcie realizacji inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PiotrCzopek">Wspomniał m.in. pan minister Bando, że offshore jest potrzebny i to szybko. My też to dostrzegamy, że czas na dostarczenie pierwszej energii jest kluczowy, ale potem sukcesywne oddawanie kolejnych instalacji jest kluczowe. Pan dyrektor Tomaszewski wspominał o ustawie, o licznych zmianach ustawy, które były wprowadzane. Warte podkreślenia jest dobra współpraca pomiędzy inwestorami i rządem, wszystkimi zainteresowanymi podmiotami przy realizacjach tego dużego projektu, jakim jest budowa offshore na polskim Bałtyku. Były zmiany, które też wynikały z tego zmieniającego się otoczenia. Tutaj wspomniał o tym pan dyrektor Tomaszewski. I to bardzo ważne, że administracja słucha inwestorów i wdraża zmiany, które są niezbędne do dokończenia tych projektów pierwszej fazy, ale też potencjalnie dla kolejnych faz. Przyznam szczerze, że to pewien ewenement, jeżeli chodzi o branżę offshore, że w żadnym innym obszarze takiej dobrej współpracy w ramach takiego chyba szerokiego kompromisu nie ma. Też pamiętam, że ustawa offshore’owa w tej Izbie, która była przyjmowana w styczniu w 2021 r., była przyjęta stosunkiem głosów: 100 – za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. I to pokazuje, że na poziomie politycznym też jest konsensus, że offshore wind powinien być w Polsce rozwijany. To ważny sygnał.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PiotrCzopek">To, z czym dzisiaj przychodzimy, pokazując, jakie identyfikujemy potrzeby, jeśli chodzi o zmiany w przepisach, też jest wynikiem naszej wielomiesięcznej pracy. W ramach PZEW skupiamy wszystkich inwestorów realizujących projekty offshore’owe, rozmawiamy na bieżąco, identyfikujemy elementy pojawiające się w trakcie realizacji inwestycji, które wymagają zmian. To nie są rzeczy, które wynikają z tego, że przepisy były błędnie przygotowane. One były przygotowane w jakimś punkcie czasowym, kiedy tych inwestycji nie było, kiedy trochę szukaliśmy rozwiązań, rozmawialiśmy o rozwiązaniach, które realizowane będą za kilka lat. Dzisiaj minęło kilka lat, właśnie zaczynamy je fizycznie realizować i dostrzegamy kolejne elementy, które tej zmiany wymagają. Prezentację mam dosyć rozbudowaną. To jest taki celowy zabieg, żeby w komisji zostało sporo informacji, ale ja postaram się na dosłownie kilku slajdach opowiedzieć w niezbyt dużych szczegółach o tym, co planujemy zrobić. O szczegółach oczywiście możemy opowiedzieć, ale często jest to też taka techniczna materia dotycząca drobnych zmian, które mają przełożenie na bardzo istotne skutki dla projektów offshore wind.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PiotrCzopek">Zacznę od propozycji dla projektów pierwszej fazy. Podzieliliśmy tę prezentację na projekty pierwszej fazy i drugiej fazy, czyli na projekty, które już są na etapie realizacji, i projekty, dla których ten proces wsparcia i aukcyjny system wsparcia dopiero zacznie funkcjonować od przyszłego roku. Jeżeli chodzi o projekty pierwszej fazy, na slajdzie widzą państwo pewną listę zagadnień bardziej szczegółowych lub mniej szczegółowych, które są kluczowe do zmiany. Istotne jest to, że jako Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, tak jak wspomniałem, od wielu miesięcy pracujemy nad tymi tematami. To nie jest tak, że my sygnalizujemy elementy, które wymagają zmian, tylko mamy gotowe propozycje przepisów. Ja pozwolę sobie po prezentacji przekazać panu przewodniczącemu propozycje konkretnych zapisów, które mamy przygotowane, do rozważenia przez Wysoką Izbę lub do dalszej dyskusji na kolejnych spotkaniach. Mamy je dopracowane, mamy je przygotowane, jesteśmy otwarci na dialog. Przekazaliśmy te materiały również Ministerstwu Klimatu i Środowiska do rozważenia, żeby pokazać, że to są propozycje niekonfliktowe, niebudzące żadnych wątpliwości, stricte techniczne, których wprowadzenie rzeczywiście umożliwi sprawną realizację projektów w pierwszej fazie. Podkreślę tutaj element czasu, który jest kluczowy, żeby te propozycje wdrożyć maksymalnie szybko, maksymalnie szybko. Jak pan przewodniczący zauważył, 2026 r. jest już jutro. Koledzy ze spółek wskazywali, że prace już trwają. Wiele tych elementów, o których zaraz powiem w większych lub mniejszych szczegółach, są kluczowe i ważne jest to, żeby one były wdrożone już teraz, również są kluczowe, jeśli chodzi o podejmowanie finalnych decyzji inwestycyjnych, o których była już mowa. Orlen tę decyzję już podjął. Koledzy z PGE wskazali, że podejmą tę decyzję w drugiej połowie tego roku. W sprawie innych projektów też tej decyzji jeszcze nie ma.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PiotrCzopek">Przejdę do szczegółów dotyczących tego, czego potrzebujemy, jeśli chodzi o pierwszą fazę. Może skupię się na elementach, które może nie są oczywiste. O części z nich już była mowa, ale ja jeszcze to rozwinę. Przede wszystkim chodzi o kwestię sprzedaży energii w trakcie rozruchu technologicznego – to jest bardzo istotny element – i kwestię związaną z redysponowaniem. To są dwa obszary, o których być może na pierwszy rzut oka można powiedzieć: no dobra, ale przecież to będzie ważne dopiero za kilka lat, kiedy ta energia będzie płynąć jest ważne. Ale to jest niezmiernie istotne z punktu widzenia finansowania inwestycji. Decyzje inwestycyjne, które będą podejmowane w najbliższych miesiącach, wszystkie… Na przykładzie Orlenu było pokazane na prezentacji, ile miliardów złotych ten projekt będzie kosztował, jakie w związku z tym jest finansowanie. To są ogromne konsorcja banków i instytucji finansujących, które każde delikatne ryzyko interpretacji przepisu w jedną czy w drugą stronę flagują. To oznacza zwiększenie kosztów inwestycyjnych, a w przypadku takiej skali to czasem są setki milionów złotych większych kosztów finansowania przy drobnych zmianach. Tak więc chodzi o kwestię rozruchu technologicznego i kwestię redysponowania, żeby to poukładać tak, żeby nie było wątpliwości, w którą stronę pójść. I tutaj też nie ma wątpliwości co do intencji ustawodawcy. Bo ustawodawca też często w uzasadnieniu do ustawy wskazywał, jak to ma wyglądać. My dostrzegamy, że są jakieś wątpliwości, że coś jest niejasne. Dlatego chcemy to doprecyzować, żeby to właśnie nie budziło wątpliwości, żeby tę energię w trakcie rozruchu można było sprzedawać i żeby w okresie redysponowania… Może tak technicznie tylko zaznaczę, że chodzi o to, żeby w okresie pierwszych 7 lat, dopóki nie będzie obowiązku odbioru mocy, też to redysponowanie mogło się odbywać i opłaty z tego tytułu mogły wpływać do wytwórców.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PiotrCzopek">Mówimy też o elementach drobnych, jak się wydaje, drobnych, ale mających bardzo istotne znaczenie w obszarze środowiskowym, w obszarze geologicznym. Chodzi o pewnego rodzaju zgłaszanie działań, a niekoniecznie działanie z procedurą pozwoleniową od początku, jeżeli mamy jakieś drobne zmiany. Tutaj, na slajdzie, w pierwszym punkcie mamy zmiany w projekcie niewymagające zmiany pozwolenia na budowę. Chodzi o to, że na przykład przy montażu okazuje się, że musimy trochę się przesunąć z turbiną, o kilka czy kilkanaście metrów w jedną i w drugą stronę. Wystarczy to zgłosić. Nie trzeba ponownie przeprowadzać całej procedury, bo to zajmuje miesiące. Przypomnę, że cała logistyka budowy na morzu jest nie tylko strasznie skomplikowana, ułożona co do minuty, co do godziny, co do dnia, ale także bardzo kosztowna. Wynajęcie statku instalacyjnego to są setki tysięcy euro dziennie. Tak więc jeżeli przypływamy na site, chcemy montować i okazuje się, że z jakichś drobnych względów musimy się przesunąć o kilka metrów i nie możemy tego zrobić, cofamy statek, to często to są milionowe koszty, a później w ogóle nie ma możliwości tym statkiem z powrotem przypłynąć wtedy, kiedy będziemy mieli kolejną decyzję. To jest szereg drobnych elementów. Podobnie jest w przypadku nakładania i krzyżowania kabli. To też jest obszar, który był trudny do wypracowania wewnątrz stowarzyszenia, ale udało się to zrobić. Bo tych kabli na morzu w pewnym momencie będzie dużo i trzeba będzie korzystać ze wspólnych korytarzy, będą się krzyżować. To też jest niezmiernie istotny element do uregulowania, żeby nie budził wątpliwości, żeby te inwestycje mogły być sprawnie realizowane.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PiotrCzopek">Podsumowując, mamy bardzo dużo drobnych propozycji zmian w wielu istniejących regulacjach po to, żeby te pierwsze projekty mogły być realizowane sprawnie, bez opóźnień, które też przekładają się na koszty, a tym samym na koszt dla odbiorcy, bo to wtedy energia jest droższa. A tego byśmy chcieli uniknąć. I mamy te wszystkie propozycje przygotowane, one są na stole. To nie jest coś, nad czym musimy pracować kolejne miesiące, żeby to wypracować. Zidentyfikowane, zaproponowane propozycje. Jesteśmy gotowi do dyskusji nad tym obszarem. I to jest cały ten obszar pierwszej fazy.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PiotrCzopek">Teraz chciałbym przejść do drugiej fazy, czyli do systemu aukcyjnego. Zanim do tego przejdę, kilka słów o tym, dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PiotrCzopek">Przepraszam, że może nie do końca będzie widać, ale państwo będą mieli dostęp do tych prezentacji, więc jeżeli…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#StanisławGawłowski">Ja zapytam wszystkich: czy prezentacje, które państwo przed chwilą wyświetliliście, możemy udostępnić? Czy my w ogóle możemy z nich korzystać? Państwo jesteście właścicielami, ale jeżeli wyrażacie zgodę, to my je nie tylko udostępnimy senatorom do skrzynek, ale udostępnimy je publicznie, bo one z mojego punktu widzenia są nadzwyczaj interesujące. Jeżeli jest zgoda… Jeżeli ktoś nie wyraża zgody, to proszę powiedzieć, a my to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanuszBil">Orlen wyraża zgodę na udostępnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#StanisławGawłowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#StanisławGawłowski">W PGE, jak rozumiem, bez kłopotu?</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#StanisławGawłowski">W PSE też bez problemu? Dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#StanisławGawłowski">W PSEW również, rozumiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PiotrCzopek">Tak, tak. My już też wskazywaliśmy, że jak najbardziej. I chyba na stronie ta prezentacja też już wisi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PiotrCzopek">A więc jeżeli jest to mniej czytelne, to będę opowiadał, a państwo będą sobie mogli jeszcze później doczytać pewne informacje.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PiotrCzopek">Przede wszystkim kwestia: dlaczego potrzebujemy zmian w obszarze systemu aukcyjnego? Nie dlatego, że on jest źle zaplanowany, nie dlatego, że jest źle skrojony – to nie o to chodzi. Chodzi o to, na co wskazali m.in. koledzy z Orlenu, że w 2021 r. weszła w życie ustawa offshore’owa i wszyscy liczyli na to, że decyzje Ministerstwa Infrastruktury zostaną wydane w miarę szybko, że będzie możliwość przygotowania się do projektów na 2025 r., tak żeby nie było problemów czasowych z pewnymi decyzjami i przygotowaniem odpowiednich dokumentów, niezbędnych do wejścia w system aukcyjny. Niestety, trochę się to opóźniło. Z tego względu rzeczywiście patrzymy jako branża, co zrobić, żeby skutecznie zrealizować aukcję w 2025 r. Nie chcemy jej na razie przekładać, chcemy zobaczyć, co możemy zrobić, żeby ta aukcja się udała lub żeby zmaksymalizować prawdopodobieństwo, że ta aukcja zakończy się sukcesem. Ja przypomnę, że żeby aukcja mogła być rozstrzygnięta, muszą być co najmniej 3 ważne oferty. I to jest kluczowe: co zrobić, żeby co najmniej 3 oferty mogły być położone na stole w trakcie aukcji.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PiotrCzopek">Ale jeszcze zanim będę mówił, jakie mamy propozycje… Na tym slajdzie widzą państwo predykcję kosztów inwestycyjnych ponoszonych w sektorze offshore, która była przygotowana w czasie prac nad ustawą offshore’ową i pokazuje, jaki wpływ na gospodarkę będzie miał rozwój produktów offshore, kiedy te inwestycje, w których latach, będą generowały jakie koszty. W tej czerwonej ramce mają państwo wskazane, jaki aukcja w 2025 r. powinna mieć efekt już.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PiotrCzopek">I teraz: jeżeli ta aukcja w 2025 r. się nie odbędzie, to, o czym już koledzy wcześniej wspominali, nagle przesuniemy się z 8 GW na rok 2027. Co to oznacza? To oznacza duże problemy logistyczne z odpowiednią ilością komponentów, usług, statków itd., itd., bo skumulują się inwestycje w jednym okresie. To też by szło w poprzek decyzji, które były podejmowane wcześniej przez Wysoką Izbę, przez rząd. Ja przypomnę, że ustawa była zaplanowana w ten sposób, żeby rozwinąć polską gospodarkę – dlatego była pierwsza faza wcześniej, w 2025 r. miała być pierwsza aukcja, w 2027 r. miała być druga aukcja; po to, żeby dać inwestycjom offshore’owym taki zrównoważony rozwój, po to, żeby te moce wytwórcze w polskiej gospodarce mogły stopniowo się rozwijać. Później ministerstwo dołożyło aukcje w 2029 r. i w 2031 r., pokazując, że właśnie o to chodzi, o równomierny rozwój w czasie, o to, aby gospodarka miała czas na zbudowanie mocy wytwórczych w fabrykach takich czy innych.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PiotrCzopek">I przyszedł efekt. Przypomnę, że od zeszłego roku coraz więcej mamy informacji o tym, że powstają fabryki – czy to w Szczecinie Vestasa, Windara, czy to w Gdańsku Baltic Towers – te duże fabryki. Mamy już też informacje, że wokół zaczynają powstawać mniejsi poddostawcy tych dużych dostawców. I to zaczyna się spinać, bo podjęcie decyzji o budowie fabryki za 1 miliard zł to nie jest decyzja, która się podejmuje w ten sposób: okej, mam jedną aukcję w 2025 r. czy 2027 r., i kończy się zabawa. Nie, tu musi być długi pipeline projektów, odpowiednio długi, żeby ta fabryka za 1 miliard, za półtora czy za 500 milionów mogła się zwrócić. I ten efekt został osiągnięty.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PiotrCzopek">Dlatego teraz będziemy proponować Wysokiej Izbie, Wysokiej Komisji, ale również ministerstwu zmiany po to, żeby aukcja w 2025 r. mogła się zakończyć sukcesem, żeby te projekty mogły wystartować już w 2025 r. i żeby potem w kolejnych aukcjach nie było tego spiętrzenia, które może spowodować, że nie osiągniemy celów gospodarczych, które zakładaliśmy, a które są dla nas niezmiernie istotne.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PiotrCzopek">To jest takie podsumowanie tabelaryczne większości propozycji, które zaproponowaliśmy. Długo nad nimi dyskutowaliśmy wewnątrz stowarzyszenia, gdyż reprezentujemy różne podmioty, które czasem mają różne interesy. Też zdarzyło się tak, że nie wszystkie podmioty zgadzały się z większością, jeżeli chodzi o te propozycje, ale udało się wypracować kompromis.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#PiotrCzopek">Aby aukcję przeprowadzić skutecznie, tak jak powiedziałem, przede wszystkim potrzebujemy co najmniej 3 ofert. Bez tych 3 ofert nie będzie można rozstrzygnąć aukcji, bo takie są przepisy. W związku z tym proponujemy rozwiązania, które spowodują, że te 3 oferty będą miały szansę się pojawić. To nie oznacza oczywiście, że one będą, ale zdecydowanie zwiększymy prawdopodobieństwo, że się pojawią.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#PiotrCzopek">Pierwszym rozwiązaniem, które zaproponowaliśmy, jest umożliwienie startu w aukcji w 2025 r. – później też, ale generalnie startu w systemie aukcyjnym – podmiotom, które realizują projekty już w pierwszej fazie, ale które w systemie wsparcia mają mniejszą moc, niż wynikałoby to chociażby z ich pozwolenia z PSZW czy z mocy przyłączeniowej. Zdarza się tak, są takie projekty, że mają większą moc przełączeniową PSZW niż to, co mają w systemie wsparcia, z różnych przyczyn. Uważamy, że resztówkę tej mocy warto wykorzystać po to, żeby efektywnie wykorzystać rzadkie zasoby morskie, które mamy, czyli tych lokalizacji. To nie są duże moce. Tam proponujemy ograniczenie do 200 MW tylko. To nie jest duża wartość przy 5,9 GW, o których mówimy w ramach pierwszej fazy, prawda? To jest niewiele procent. Aczkolwiek już może się z tego pojawić projekt, który będzie mógł wziąć udział w aukcji w 2025 r. I to jest jedna z możliwości.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#PiotrCzopek">Druga z możliwości, które proponujemy, by zwiększyć podaż projektów, to jest możliwość podzielenia bardzo dużych projektów na mniejsze. Czyli z jednej lokalizacji będziemy mogli zrobić maksymalnie 2 projekty. Wynika to też z pewnych uwarunkowań technicznych. To znaczy duże projekty, które są oddalone na Ławicy Środkowej – tak z ich ekonomiki wynika – będą przyłączane na stałoprądowym połączeniu. I tu są pewne ograniczenia techniczne, tzn. jednostkowa utrata mocy powoduje, że wyprowadzenie mocy nie może być większe niż… A że cały projekt jest większy niż to niż, to można go podzielić na 2 projekty – oczywiście z założeniem, że nie będzie to wirtualne dzielenie, tylko będą 2 odrębne projekty, 2 odrębne wyprowadzenia mocy, tak żeby to były rzeczywiście 2 projekty. I to też będzie zwiększało możliwość podaży projektów w systemie aukcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#PiotrCzopek">I to, co też jest kluczowe, to możliwość określania więcej niż jednej ceny maksymalnej dla projektów offshore’owych. Ważny argument. Może przejdę trochę dalej i pokażę pewną mapkę, będzie łatwiej. O, tu, na tej mapie widzimy te tzw. ławice, gdzie są realizowane projekty. Dzisiaj mówimy o Ławicy Słupskiej, jeśli chodzi o pierwsze projekty, ale mamy Ławicę Środkową na północy i Ławicę Odrzańską. Koszt realizacji projektu w dużej mierze zależy od odległości od lądu, bo to generuje koszt przyłączenia, oraz od głębokości, bo to generuje konieczność zwiększenia ilości materiałów w projektach. W związku z tym jedna cena maksymalna, która jest dla wszystkich projektów, może powodować, że albo będzie skrojona np. pod Ławicę Słupską, co oznacza, że projekty dotyczące Ławicy Środkowej mogą mieć trudność w zmieszczeniu się w tej cenie, albo będzie skrojona pod Ławicę Środkową, a wtedy w przypadku Ławicy Słupskiej cena może być zbyt wysoka. Dlatego proponujemy, żeby ministerstwo miało taką możliwość – nie obowiązek, tylko możliwość. Jeżeli ministerstwo czy rząd uzna, że warto zrobić więcej niż jedną cenę maksymalną, to żeby była taka możliwość. Oczywiście w rozstrzygnięciu aukcji to nie ma znaczenia – żeby nie było obawy, że będziemy promować droższe projekty. Nie, na końcu, w rozstrzygnięciu zawsze będzie decydowała cena, czyli tańszy projekt wygra z droższym. Ale jeżeli na samym początku cena będzie zdefiniowana w ten sposób, że któreś projekty nie będą mogły przystąpić do aukcji, to właściwie od razu rezygnujemy z tej aukcji, bo nie będzie wystarczającej liczby projektów. To bardzo ważna zmiana, która ma kluczowe znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#PiotrCzopek">Kolejna propozycja, która jest w naszych propozycjach, to indeksacja ceny. Dzisiaj mamy taką indeksację ceny, jak już było mówione przez pana dyrektora Tomaszewskiego. Cena jest z 2021 r. indeksowana od 2022 r. ceną z 2021 r., te 319 zł. My proponujemy, żeby wszystkie ceny, które będą definiowane dla przyszłych aukcji – czy w 2025 r., czy w 2027 r., czy w 2029 r., czy w 2031 r. –– były pokazywane w cenach stałych z 2021 r. po to, żeby była porównywalność projektów, tak jak to jest w Wielkiej Brytanii. W Wielkiej Brytanii pokazany jest koszt projektu wskazany w cenie z 2012 r. po to, żeby móc porównywać jedną aukcję do drugiej i jedno wsparcie do drugiego. Bo dzisiaj, jeżeli pokażemy cenę X – która będzie wyższa od ceny 319 zł, bo ta cena 319 też jest indeksowana –- trudno będzie porównać te projekty. Uważamy, że żeby je porównywać i żeby ta informacja była pełna, warto pokazywać to w cenie z 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#PiotrCzopek">Kolejna sprawa: to, o czym powiedział dyrektor Komar z PKN Orlen, czyli kwestia przeprowadzenia aukcji w 2026 r., jeżeli w 2025 r. z takich czy innych powodów nie uda się jej przeprowadzić. To znaczy, jeżeli pomimo wprowadzenia proponowanych przez nas rozwiązań nie uda się zrobić aukcji w 2025 r., bo będzie opóźnienie po stronie administracji z wydawaniem różnego rodzaju decyzji itd., to proponujemy, żeby ta aukcja odbyła się w pierwszym półroczu 2026 r. Chodzi o to, żeby nie czekać do 2027 r., żeby maksymalnie ograniczać efekt spiętrzenia, jak tylko się da. I to jest bardzo, bardzo ważny element, który jest uzupełnieniem działań mających na celu realizację aukcji sprawnie i zgodnie z określonym harmonogramem. Chodzi też o to, żeby unikać efektu luki inwestycyjnej, która będzie szkodliwa dla polskiego przemysłu. A więc to jest też niezmiernie istotna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#PiotrCzopek">Proponujemy – w tej tabeli tego nie ma, ale w propozycjach szczegółowych jest – tzw. wstępną prekwalifikację, która pozwoli… Bo dzisiaj, żeby przystąpić do aukcji, pół roku przed aukcją musimy mieć wszystkie dokumenty. Czyli to pozwolenie środowiskowe, które jest kluczowe. Jak powiedział przedstawiciel Orlenu, dzisiaj w spółce PKN Orlen, mówiąc kolokwialnie, jest to na żyletki, żeby w grudniu 2025 r. z tą decyzją środowiskową dobić… Tak więc my proponujemy umożliwić start w aukcji projektom, które tę decyzję środowiskową uzyskają, ale później. Proponujemy tutaj 45 dni, nie 6 miesięcy, a w przypadku aukcji w 2025 r. proponujemy 30 dni. To zabezpiecza z jednej strony firmy, które mają więcej czasu na dowiezienie dokumentacji, a z drugiej strony państwo, które ma pewność, że ta decyzja będzie. A bez tej decyzji nie mogą wystąpić w aukcji. Czyli po prostu przesuwamy samą taką techniczną możliwość uzyskania decyzji środowiskowej.</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#PiotrCzopek">I ostatni element, na który chciałbym zwrócić uwagę – to też jest dosyć techniczny element, ważny z punktu widzenia rozstrzygnięcia aukcji – który może, mówiąc kolokwialnie, namieszać, jeżeli go nie zmienimy… Bo intencja była jasna – i w uzasadnieniu do ustawy można przeczytać, jaka była intencja – tzn. jest wprowadzany w ustawie mechanizm zabezpieczający przed taką sytuacją, że wolumen w aukcji nie zostanie wyczerpany, czyli będzie mniej projektów niż zgłoszony wolumen, powiedzmy, 4 GW. Tu jest wąskie grono podmiotów, jak wiemy, i pewnie wszyscy przed aukcją będą wiedzieć, kto startuje czy kto może wystartować. Oczywiście zawsze może być jakaś niepewność, ale chodzi o to, żeby się zabezpieczyć przed zbyt wysokim bidowaniem w tych aukcjach.</u>
          <u xml:id="u-31.16" who="#PiotrCzopek">Jest taka reguła 90%. To znaczy, że jeżeli wolumen w aukcji nie będzie wyczerpany w 100%, to państwo robi ciach na 90%, tak żeby nie każdy projekt mógł wygrać. To jest takie jakby wymuszenie konkurencyjności na tym rynku, bardzo ważne. I bardzo ważne jest to, żeby to zachować. To, co my proponujemy, to jest zapewnienie, że 90% odcięcia będzie do wszystkich projektów startujących w aukcji, ponieważ jest taka możliwość w systemie aukcyjnym, żeby ogłaszać osobne aukcje na obszary wyprowadzenia mocy. A więc mogłoby się tak zdarzyć, że w jednym punkcie przyłączenia jest 1 projekt, w drugim punkcie przyłączenia są np. 2 projekty i metoda 90% zadziała w pierwszym przypadku tak, że wytnie cały projekt, a w drugim przypadku tak, że wytnie 1 projekt, więc z 3 projektów zostanie 1 do realizacji. Jeżeli uwzględnimy to odcięcie 90% do wszystkich projektów, zgodnie z uzasadnieniem do ustawy, to odetniemy 1 projekt, 2 będą realizowane, a nie tylko 1. I to jest też kluczowe z punktu widzenia dalszego rozwoju projektów offshore’owych.</u>
          <u xml:id="u-31.17" who="#PiotrCzopek">Ja wiem, że to może brzmieć skomplikowanie technicznie – doskonale sobie z tego zdajemy sprawę i jesteśmy do dyspozycji państwa senatorów, Wysokiej Izby, żeby o tych tematach mówić może trochę prościej i w szczegółach. Bo my zdajemy sobie sprawę, że to jest techniczny język. Często jest tak, że jeżeli, że tak powiem, nie siedzi się w tych przepisach, to może być to skomplikowane. Ale to, co jest najważniejsze z naszego punktu widzenia, to to, że w naszej opinii, opinii całej branży, to nie są rozwiązania, które są bardzo dyskusyjne. Oczywiście jesteśmy otwarci na dialog i chcemy o tym rozmawiać. I prosimy Wysoką Komisję, jak też resort klimatu i środowiska, żeby pochylić się nad tymi rozwiązaniami, ale – jak powiedziałem i podkreślę to na koniec jeszcze raz – kluczowy jest tu czas. Ten czas naprawdę ma znaczenie, bo jak koledzy i koleżanki z projektami, że tak powiem, wejdą już w morze i będą je fizycznie realizować, a zatną się gdzieś na jakimś drobnym elemencie, to będą koszty idące w dziesiątki, może nawet w setki milionów złotych, co niestety spowoduje podniesienie kosztów dla nas wszystkich, bo my na końcu płacimy za energię elektryczną. Serdecznie dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-31.18" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-31.19" who="#PiotrCzopek">Ja pozwolę sobie też przekazać te propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#StanisławGawłowski">Poproszę.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#StanisławGawłowski">Zarówno jeden pan dyrektor, jak i drugi pan dyrektor – pan minister niekoniecznie… Akurat my jesteśmy w tej komisji i mogę w imieniu komisji zadeklarować, bo w podobnym składzie pracowaliśmy w poprzedniej kadencji nad regulacjami, które dotyczyły tego obszaru, i rozumieliśmy, co to znaczy czas, więc wycofaliśmy nawet uzasadnione, z naszego punktu widzenia, poprawki… Prosiłem wtedy Wysoki Senat, żeby nikt nie zgłaszał żadnych poprawek, bo wiedzieliśmy, że każdy dzień, każda godzina ma swoje znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#StanisławGawłowski">Ja poprosiłem o to dzisiejsze spotkanie i o rozmowę, ponieważ odbierałem sygnały, że rzeczywiście potrzebna jest nowa refleksja, że trzeba się zastanowić nad zmianami, które dotyczą tego etapu. Parę lat minęło, wszyscy jesteśmy mądrzejsi, widzimy problemy różnych firm wynikające nie z ich zaniechań, tylko faktycznie występujące, i dlatego warto się zastanowić nad nowymi uregulowaniami w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#StanisławGawłowski">Ja patrzę na pana ministra, bo rząd będzie – i na to bardzo liczę – tej rzeczy… My przygotujemy własne stanowisko – może nie dzisiaj, bo na razie chcemy pozbierać informacje od wszystkich – przyjmiemy je i skierujemy do rządu prośbę, to na pewno już dzisiaj mogę powiedzieć, o podjęcie pilnej inicjatywy w tym zakresie. Naprawdę chyba nam wszystkim, jak tu jesteśmy na tej sali, zależy, żeby te projekty się udały i żeby, jeżeli się pojawią opóźnienia, a pojawią się, były one jak najkrótsze. I jeszcze żeby historia pt. local content – tak ładnie to nazywamy, wolałbym powiedzieć: polonizacja różnych elementów dostaw – się prawdziwie pojawiła.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#StanisławGawłowski">Ja mam pewien kłopot, bo, jak wiecie, w parlamencie nie za bardzo nam wolno mówić, gdy wymieniamy coś i wiemy, że chodzi o pewną firmę – zresztą w prawie zamówień publicznych jest trochę podobnie… A jednocześnie, nawet jeżeli jest to 1 producent kabli w Polsce, które… Nie znam właściciela – żeby nie było – nigdy go nie spotkałem, a po tym, co powiem, na pewno się z nim nie spotkam. Ale ja wolałbym, żeby to były kable z Polski niż z Chin, po prostu, zwyczajnie, po ludzku. W Polsce płacą podatki, w Polsce zatrudniają ludzi, w Polsce jest ta technologia. Idąc dalej: wolałbym, żeby instalacje, trafostacje trafiły z Polski, a nie z Wietnamu. Po prostu bym wolał. Wolałbym, żeby polskie stocznie produkowały statki nie tylko serwisowe, ale i instalacyjne, zwłaszcza że to potrafią. Tak dużo mówimy o różnych gałęziach przemysłu, tak dużo przez lata mówiło się o przemyśle stoczniowym. Umówmy się: kutry na Bałtyku łowić zbytnio nie będą, bo Bałtyk jest przełowiony, a klasyczne statki ciągle będą budowane w stoczniach, które są dużo tańsze. Te specjalistyczne mogą być budowane w Polsce, więc wolałbym, żeby one były tutaj zamawiane. Wolałbym, żeby porty serwisowe były polskie i żeby instalacje były realizowane z polskich portów. I bardzo kibicuję Orlenowi Neptun, żeby się udało w Świnoujściu – wiem, że wszystko jest pewnie na agrafki, nie w takim sensie, że pospinane, tylko w sensie, że czasowe – i żeby PGE mogło robić to z Gdańska, ale życie jakoś tak mi podpowiada, że w przypadku pierwszych instalacji raczej niekoniecznie, jeżeli chcemy zdążyć z terminem… Ale bardzo bym się chciał mylić w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#StanisławGawłowski">Teraz już, pozwólcie państwo, biorę to wszystko. Przerobimy to, przygotujemy własne stanowisko na następnym posiedzeniu i już jako własne stanowisko prześlemy rządowi z prośbą o podjęcie odpowiednich działań.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#StanisławGawłowski">Teraz pozwólcie państwo, że otworzę dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#StanisławGawłowski">Jako pierwszy zapisał się pan senator, pan przewodniczący Komarnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WładysławKomarnicki">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WładysławKomarnicki">Ja jeszcze 2 zdania chcę dodać, zanim zadam pytania.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#WładysławKomarnicki">Ta nerwowość bierze się też stąd, że my bardzo często spotykamy się z ludźmi i musimy im odpowiadać na wiele pytań. Ja tutaj nie usprawiedliwiam pana przewodniczącego, bo pan przewodniczący jest wytrawnym politykiem, ale te pytania biorą się zawsze z tego. To nie jest jakakolwiek złośliwość z naszej strony, tylko wynik ciężkich rozmów z naszymi wyborcami, którzy naprawdę… A szczególnie teraz – chcę państwu powiedzieć – gdy puszczone zostały ceny energii, my z tymi ludźmi prowadzimy dialog na co dzień. I państwo też nas musicie rozumieć. To tak, przepraszam, w jednym zdaniu.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WładysławKomarnicki">Ja mam pytanie do przedstawiciela Polskiej Grupy Energetycznej. Starannie wysłuchałem wypowiedzi o tym zaawansowaniu i bardzo się z niego cieszę, ale mam pytanie: czy energetyka morska, która znowu jest u nas w kraju – tak sobie trzeba powiedzieć wprost – rozwija się tak, jak na całym świecie? Czy mamy w Polsce pomysł na to, jak zapewnić nam dobre miejsce w tym wyścigu? Bo to jest jednak wyścig – trzeba sobie to powiedzieć wprost – jeśli chodzi o dostęp do technologii, statków, a szczególnie specjalistów.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#WładysławKomarnicki">I takie, że tak powiem, malutkie pytanie: Panie Prezesie, czy firmy specjalistyczne ze świata składają ofertę do wspólnoty interesów? Bo tu został wymieniony straszny wolumen finansowy. I czy my jesteśmy w stanie w tej sytuacji, w jakiej jest Skarb Państwa – a my wiemy, w jakiej sytuacji jest Skarb Państwa – to sami dźwignąć? Czy ze spółkami zagranicznymi nie poprowadzilibyśmy szybciej tych inwestycji? Ja mówię o tych uznanych, posiadających renomę.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jasne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławGawłowski">Ja, zanim dam szansę na odpowiedź, zapytam: czy są jeszcze inne pytania?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Senator Władysław Komarnicki: Ja jeszcze mam 2 pytania.)</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#StanisławGawłowski">A, to proszę zadać wszystkie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WładysławKomarnicki">A, to przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WładysławKomarnicki">Drugie pytanie. Ważne jest to, co panowie mówiliście, jak dostosujemy naszą sieć do elektroenergetyki, szczególnie nowych mocy. Ja chcę państwu powiedzieć… Bo ja w ogóle wywodzę się z przedsiębiorstwa i wiem, jakie z tym były bardzo poważne problemy, jak realizowałem duże fabryki, jeżeli chodzi o przyłącza. Tu panowie powiedzieliście bardzo optymistycznie. Jeśli tak jest, to bardzo się cieszę.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WładysławKomarnicki">I ostatnie moje pytanie. Docelowy udział polskich przedsiębiorców w tym przedsięwzięciu jest oceniany na ok. 70%. Nie wiem, czy w technologii, czy w samym wykonawstwie. Czy jest prawdą, że może powstać nawet między 70 a 200 tysięcy nowych stanowisk pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#StanisławGawłowski">Czy ktoś jeszcze? Najpierw pytam panie i panów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To taki nasz drobny przywilej.)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#StanisławGawłowski">Taki drobny przywilej na tej sali. Ale nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo – najpierw pan tam, później tam. Tylko proszę się przedstawić, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#StanisławGawłowski">A, pan senator Jarmuziewicz. To trudno, bo już udzieliłem głosu.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan senator ma pierwszeństwo. Proszę.)</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, proszę mówić.)</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#StanisławGawłowski">Tadeusz Jarmuziewicz, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TadeuszJarmuziewicz">Ja się przysłuchiwałem szczególnie wystąpieniu przedstawiciela PSE, ale nie znalazłem do końca odpowiedzi na moje pytanie. Powszechna wiedza jest taka, że kondycja sieci fizycznie jest taka, a nie inna, w związku z tym przyjmowanie z rozmaitych nowych źródeł produkowanej energii jest wielkim kłopotem technicznym – w gazetach, które ja czytam, tak piszą. W związku z tym pytam: co to są za trudności? Czy państwo mówiąc o remontach sieci i ich rozwijaniu macie na uwadze zapóźnienia techniczne? Bo ja rozumiem, że to jest rodzaj zapóźnień technicznych. Mam nadzieję, że zostałem zrozumiany, jeśli chodzi o moje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#StanisławGawłowski">Teraz pani senator Kochan. Trudno, będą pytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MagdalenaKochan">Uzupełnię to pytanie, bo ono jest rzeczywiście bardzo istotne. My mówimy o offshore, ale de facto myślimy o całym rynku energetycznym i o tym, jak energia z odnawialnych źródeł jest nam niezbędna ze względu na oczywiste kierunki, odchodzenie od węgla itd., itd. I myślę tu także o prosumentach, myślę o tych, którzy już sami produkują energię, myślę o wiatrowych, ale naziemnych farmach.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MagdalenaKochan">W związku z tym pytanie: czy rzeczywiście w państwa prezentacji – którą dzisiaj z wielkim zainteresowaniem obejrzałam, a także z wielką nadzieją – uwzględniacie te bolączki, które dzisiaj nie pozwalają w pełni rozwijać się prosumenckości, a za chwilę – klastrom, które będziemy chcieli robić, a za chwilę spółdzielczości itd., itd., itd.? Czyli na ile offshore zajął was tak, że straciliście z pola widzenia to, co dzisiaj jest niezbędne, a na ile mylimy się w tej kwestii? Na tym mi bardzo zależy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#StanisławGawłowski">Jeszcze pani senator, pani marszałek Gabriela Morawska-Stanecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#GabrielaMorawskaStanecka">Zostałam sprowokowana również jako prosument…</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Na morzu jest…)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#GabrielaMorawskaStanecka">Dobrze, ale tutaj padły akurat pytania o sieci. Bo faktycznie nie ma znaczenia, czy będziemy mieć tę energię z OZE z morza, czy będziemy ją mieć z innych źródeł odnawialnych. Te sieci po prostu nie są w stanie tej energii przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#GabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Kochan zapytała, czy, a ja zapytam, kiedy będzie można w 100%… może nie w 100%, ale najbardziej efektywnie wykorzystać całą tę produkcję, również tę prosumencką. No, bo dzisiaj to wygląda dramatycznie i w zasadzie z roku na rok jest gorzej. Biorę pod uwagę 5 lat projektu, który był zainstalowany, że tak powiem. I widzę, jaki jest dzisiaj stan sieci i jakie są możliwości tych sieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo, teraz już pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AdamKowalski">Dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#AdamKowalski">Szanowny Panie Przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Stanisław Gawłowski: Tylko proszę się przedstawić, bo tak…)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#AdamKowalski">Kowalski Adam, prezes Grupy Przemysłowej Baltic. A pod tym szyldem kryją się takie 2 znakomite spółki, jak Stocznia Gdańsk – ta Stocznia Gdańsk – oraz Energomontaż-Północ Gdynia. Tak więc 70, 80 lat tradycji przemysłowej, która jest w tej chwili kierowana przez naszego właściciela, Agencję Rozwoju Przemysłu, z powrotem na Bałtyk. Z powrotem chcemy uczestniczyć w energetyce odnawialnej wiatrowej lądowej i morskiej czy morskiej i lądowej. A dzisiaj mówimy tylko o energetyce morskiej.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#AdamKowalski">Ja mam pewien apel, ponieważ prawdą jest to, że realizujemy 2 stalowe części – specjalnie mówię „stalowe części” – bez wyposażenia trafostacji dla projektu Baltic Power i nic więcej, dlatego że polskie przedsiębiorstwa, polska grupa być może nie została zauważona przez deweloperów podczas pierwszej fazy. Z informacji, które mam, wynika, że jeszcze w ramach pierwszej fazy są do rozdania produkty, które by mogły realizować polskie przedsiębiorstwa. Oczywiście w fazie pierwszej nie wszystkie przedsiębiorstwa były gotowe, ale ja tutaj z punktu widzenia Grupy Przemysłowej Baltic deklaruję, że jeśli nie mamy takiej technologii, możemy budować konsorcja w fazie drugiej. Apeluję też o to, aby to, co tutaj słyszeliśmy na temat płynności budowy gigawatów… Apeluję, żeby to było prowadzone płynnie i było bardziej stabilne. Dziękuję. To bardziej apel niż pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#StanisławGawłowski">To ja chyba wcześniej o tym mówiłem, dokładnie o to mi chodziło.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MariuszWitoński">Mariusz Witoński, wiceprezes Zarządu Polskiej Izby Morskiej Energetyki Wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MariuszWitoński">Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#MariuszWitoński">Dziękuję za udzielenie głosu i możliwość wypowiedzenia się w imieniu organizacji, która jest organizacją samorządu gospodarczego reprezentującego interesy polskiego łańcucha dostaw. W tej chwili zrzeszamy ponad 150 polskich firm tworzących łańcuch dostaw dla morskiej energetyki wiatrowej. Kontynuujemy misję organizacji, która od 2010 r. reprezentuje stronę łańcucha dostaw i zabiega o to, aby local content, który wprowadziliśmy do dyskusji, był realizowany.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#MariuszWitoński">Przechodzę do rzeczy. Bardzo dziękuję za tę dyskusję. Przysłuchiwaliśmy się jej jako przedstawiciele tej części sektora gospodarki z dużą wnikliwością. Chciałbym od razu powiedzieć, że jako izba z całą pewnością poprzemy zgłaszane przez deweloperów postulaty, które będą miały na celu usprawnienie procesu realizacji założonego harmonogramu budowy morskich farm wiatrowych, w tym utrzymanie racjonalności harmonogramu reżimu aukcyjnego, który został przygotowany. Bardzo się cieszę z przywoływanych tutaj m.in. przez pana dyrektora Czopka argumentów, które są oczywiste dla dostawców produktów i usług dla tego sektora, argumentu mówiącego o tym, że musimy etapować realizację tych przedsięwzięć, nie możemy doprowadzać do spiętrzeń, nie możemy doprowadzać do sztucznego wstrzymywania realizacji projektów właśnie po to, aby producenci, dostawcy usług mogli przygotowywać się, a następnie konsumować te i inne działania w zakresie przygotowywania mocy produkcyjnych, tak aby maksymalizować local content. Bardzo się cieszę z tego, że ten wątek tak często się tutaj pojawia i dziękuję Wysokiej Komisji za to, że tak bardzo skwapliwie się pochyla również na tym elementem, abyśmy polski offshore budowali, jednocześnie budując potencjał polskiego przemysłu morskiej energetyki wiatrowej, który mamy zamiar wykorzystać nie w warunkach autarkicznej gospodarki, tylko w ramach wyskalowania tego przemysłu z rynku krajowego na ekspansję potem na rynki zagraniczne. Proszę państwa, jesteśmy na to gotowi, mamy potencjały i zakładam, że w tym kierunku pójdziemy. Tak że chciałbym zadeklarować, że będziemy popierać postulaty, które tutaj padły.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#MariuszWitoński">Z zaciekawieniem wysłuchaliśmy również zapowiedzi postulatu dotyczącego modyfikacji reżimu prowadzenia procedur zamówieniowych, jeśli chodzi o prawo zamówień publicznych, i z przyjemnością przyjrzymy się propozycjom deweloperów w tym zakresie. Myślę, że również w interesie polskiego łańcucha dostaw jest to, aby te procedury uwzględniały nie tylko konieczną elastyczność gwarantującą interesy zamawiającego, ale żeby również można było odpowiednio zadbać o to, aby w reżimach zamówieniowych doważyć kwestie związane ze wspieraniem local content, powiem tak najbardziej oględnie. Myślę, że tutaj będziemy w stanie dojść do porozumienia. To w kontekście chińskich kabli i wietnamskich stacji transformatorowych. Bo naprawdę, proszę państwa, polskie firmy odbierające zapytania z Wietnamu, co mogą dostarczyć na polskie obszary morskie… No, to nie wymaga komentarza.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#MariuszWitoński">I ostatnia kwestia, którą chciałbym podnieść. Jestem wdzięczny za to, że mogę ją podnieść. Otóż, oceniając funkcjonowanie przepisów ustawy, której byliśmy współautorem, zwłaszcza jeżeli chodzi o rozdział 6 tej ustawy, przypomnę, dotyczący planu łańcucha dostaw i całego mechanizmu, który miał zapewnić dialog deweloperów z rynkiem krajowych dostawców, w tym zakresie, proszę państwa, chciałbym przedstawić nasze stanowcze stanowisko, będące odzwierciedleniem narastającej frustracji wśród polskich przedsiębiorstw, odnośnie do tego, iż niestety zapisy rozdziału 6 nie są w satysfakcjonujący sposób wdrażane. Powiedziałbym, że jesteśmy coraz dalej od intencji, które przyświecały przyjęciu tych przepisów. Mówię tutaj o odpowiednio transparentnym procesie przygotowywania i przedstawiania rynkowi planów łańcucha dostaw, mówię tutaj o procesie dialogu z dostawcami zagwarantowanym ustawą oraz przede wszystkim o procesie związanym z dostępem publicznym do dokumentów sprawozdań z realizacji planu łańcucha dostaw. Proszę państwa, polskie firmy w dużej mierze skazane są niestety na zgadywanie intencji zamawiających i inwestowanie w ciemno z racji tego, iż proces, pomimo wysiłków, dla których mam duży szacunek, wysiłków deweloperów w zakresie prowadzenia dialogu technicznego… Jednak w obszarze tych narzędzi, które przyjęliśmy w ustawie, w jej rozdziale 6, Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, jest wiele do poprawienia. My, jako przedstawiciel tej części sektora morskiej energetyki wiatrowej, przedstawiciel polskiego łańcucha dostaw, będziemy proponowali, teraz nad tym pracujemy, i do dyskusji publicznej, i do procedowania w procesie legislacyjnym, mam nadzieję, rozwiązania, które będą miały zwiększyć efektywność kształtowania pozytywnych warunków do rozwoju polskiego łańcucha dostaw i budowania polskiego potencjału przemysłowego w zakresie morskiej energetyki wiatrowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#StanisławGawłowski">Jeszcze 2 osoby zgłosiły się do dyskusji, ale ponieważ zaplanowałem, że o 18.00 skończymy, to poproszę o 2 minuty. Chodzi o to, żeby dać szansę osobom na odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo, najpierw pan, później pani, a potem pana prezesa i pana ministra poproszę o podsumowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#KarolWiśniewski">Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#KarolWiśniewski">Bardzo dziękuję za udzielenie mi głosu.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#KarolWiśniewski">Nazywam się Karol Wiśniewski, reprezentuję firmę Equinor Polska.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#KarolWiśniewski">Jesteśmy jednym z dużych deweloperów morskich farm wiatrowych. Razem z Polenergią rozwijamy na Bałtyku projekty o łącznej mocy zainstalowanej 3 GW, tak że według starych założeń 1/4, według nowych założeń 1/6 polskiego offshore. I bardzo się cieszę, że też możemy tu zabrać głos i przedstawić kilka swoich refleksji.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#KarolWiśniewski">Bardzo cieszy mnie to, że dzisiaj na posiedzeniu komisji pan dyrektor Tomaszewski przywołał to, jak żyła ustawa offshore, bo w pewnym sensie dzisiejsze posiedzenie komisji, jak rozumiem, ma być taką oceną życia tej ustawy. Słyszeliśmy o nowelizacjach, które ta ustawa przechodziła. Ja ze swojej perspektywy muszę powiedzieć, że przeżywam trochę déjà vu, bo około pół roku temu na wspólnym posiedzeniu senackich komisji klimatu i środowiska oraz gospodarki i rozwoju przedstawialiśmy mniej więcej te same postulaty regulacyjne, o których mówimy dzisiaj. Być może one nie wszędzie były tak konkretne, ale już pół roku temu mniej więcej wiedzieliśmy, jakich zmian ta ustawa wymaga. W związku z tym chciałbym tutaj poprosić państwa o pewną większą dynamikę regulacyjną, dlatego że – tak jak to już dzisiaj wielokrotnie zostało powiedziane – czas jest bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#KarolWiśniewski">Aukcja w 2025 r. jest niezwykle ważna. Tak jak tu wcześniej mówili państwo, przedstawiciele przemysłu, to nie jest tylko tak, że ta aukcja jest ważna dla deweloperów offshor wind, ta aukcja jest bardzo ważna dla całego polskiego przemysłu związanego z offshor wind, ale ja powiedziałbym, że nawet szerzej, ta aukcja jest po prostu bardzo ważna dla całego polskiego przemysłu, który już dzisiaj zaczyna się bardzo głośno domagać czystej, zielonej energii, ponieważ nie będzie mógł w przyszłości konkurować na tych warunkach, które są dzisiaj, z podmiotami z zagranicy. Czysta, zielona energia jest bardzo potrzebna nie tylko dla przemysłu offshor wind, a wręcz odwrotnie, bo przecież my tę energię chcemy produkować nie dla siebie. Dlatego bardzo się cieszę, że dzisiaj ta dyskusja wzniosła się trochę wyżej, bo często mam wrażenie takiej silosowości, tzn. kiedy mówimy o offshor wind, to mówimy tylko o deweloperach, kiedy mówimy o przemyśle, to mówimy, nie wiem, o branży samochodowej, to mówimy o samochodach. To tak nie działa. Gospodarka to są naczynia połączone. My chcemy produkować czystą, zieloną energię dla polskich gospodarstw domowych i dla polskiego przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#KarolWiśniewski">Bardzo cieszy mnie też deklaracja Wysokiej Komisji, że te postulaty regulacyjne, o których tutaj świetnie mówił pan dyrektor Czopek, a których ja już nie będę powtarzał… Jak najbardziej się z nimi zgadzamy i podpisujemy się pod nimi. Bardzo mnie cieszy deklaracja, że one zostaną skierowane do pilnego przynajmniej rozważenia, może jeszcze nie rozpatrzenia, bo to za daleko idące, ale do pilnego rozważenia, i mam nadzieję, że uda nam się je jak najszybciej przyjąć. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#StanisławGawłowski">Zupełnie świadomie też nie mówimy o śladzie węglowym w różnych produktach, bo my to w tej komisji wiemy. Ponieważ tymi sprawami zajmujemy się już od lat, mamy świadomość znaczenia czystej energii dla rozwoju całej gospodarki, nie tylko energii i nie tylko taniej energii, ale jeszcze zielonej energii. Dlatego o takich rzeczach już trochę nie mówimy, dla nas, myślę, że dla wszystkich, jak tu na tej sali jesteśmy, z oczywistych powodów.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo, teraz pani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MagdalenaCzubaWąsowska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MagdalenaCzubaWąsowska">Magdalena Czuba-Wąsowska. Ja również reprezentuję spółkę Grupa Przemysłowa Baltic, holding Stocznia Gdańska i Energomontaż-Północ Gdynia.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MagdalenaCzubaWąsowska">Ja w kilku punktach. Mianowicie pierwsza kwestia, na którą my chcielibyśmy zwrócić uwagę, to jest kwestia systemowa. Mówimy tu o wielu miliardach złotych i konieczności wykonania szeregu działań. My również, jako potencjalni dostawcy i local content, czyli spółki polskie, widzimy potrzebę koordynacji w ramach morskiej energetyki wiatrowej, ściślejszej koordynacji, w szczególności ze względu na konieczność wdrożenia aktów unijnych, nowego aktu unijnego, który umożliwia wprowadzanie kryteriów niecenowych dla aukcji, w którym to mechanizmie my upatrujemy bardzo dużą szansę na realizację projektów, na uczestnictwo w realizacji tych projektów. Poza wdrożeniem tych kryteriów i kwestii prawnych widzimy również potrzebę intensywnej pracy w zakresie pozyskiwania finansowania, czy to z funduszu suwerenności, czy z innych funduszów, innowacyjnego, czy nawet z tymczasowych ram kryzysowych, też dla dostawców. Jest to związane z tym, co my zauważamy, bowiem środki z KPO, które są dzisiaj w pewien sposób zapewnione, nie są w żaden sposób przeznaczane dla dostawców. A możliwości, aby spółki i podmioty, które mają potencjał i kompetencje w zakresie offshore, tak jak ma to w naszym przypadku Grupa Przemysłowa Baltic… Niestety, nie ma środków na infrastrukturę, na odbudowę infrastruktury, która jest niezbędna do tego, żebyśmy jako spółki mogli konkurować i mogli być dostawcami w systemie budowy farm wiatrowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#StanisławGawłowski">To już wszystkie głosy.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#StanisławGawłowski">Jeszcze podam tylko jedną informację uzupełniającą. My rzeczywiście na początku tej kadencji wspólnie z Komisją Gospodarki Narodowej i Innowacyjności odbyliśmy posiedzenie dotyczące w ogóle OZE, nie offshore’u. Pan minister Bando uczestniczył w tym posiedzeniu, chyba w tym dniu albo dzień wcześniej został powołany, uczestniczył w nim również minister energetyki rządu Królestwa Danii, uczestniczył w tym posiedzeniu pan minister Motyka. Zaczęliśmy dyskusję, a efektem tego tak naprawdę są kończące się już chyba prace w rządzie nad projektem ustawy, który dotyczy onshore, już nie offshore, lecz onshore i tych spraw związanych m.in. z odległością 500 m i nie tylko. Ja mam nadzieję, że te rzeczy, które przyjęliśmy w poprzedniej kadencji w Senacie, bardzo upraszczające procedury nie tylko planistyczne, ale dla małych mocy, do 20 MW, środowiskowe, również uda się zastosować. Ja nie znam tego projektu… Znam, ale nie znam, znam, ale nie chcę się o nim wypowiadać. Wy pracujecie, a ja na razie, na tym etapie nie chcę się wypowiadać na temat tego projektu. Z dużą nadzieją na to patrzę, bo to jest projekt, który w pewnym sensie też pomoże całej branży się znaleźć. Ale dzisiaj postanowiliśmy skoncentrować się na tej części, bo widzimy różnego rodzaju zagrożenia. Lepiej te zagrożenia odpowiednio zdiagnozować i spróbować tam, gdzie można, je wyeliminować. Być może nie będzie można wszędzie, ale wydaje się, tak jak słucham państwa, że w wielu miejscach to będzie możliwe przy odrobinie dobrej woli nie tylko po stronie rządu, ale również parlamentu. Ja mogę zagwarantować, że po stronie tej komisji ta dobra wola będzie, a myślę sobie, że komisja ma duży wpływ na stanowisko w Senacie, więc po stronie Senatu również ona będzie.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#StanisławGawłowski">Panie Prezesie, chyba od pana zacznę. Pan Grzegorz Onichimowski. Najpierw były pytania do pana. A potem chyba pana ministra poproszę o konkluzję.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I jeszcze PGE.)</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#StanisławGawłowski">A, i PGE jeszcze, tak? Dobra.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#StanisławGawłowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#GrzegorzOnichimowski">Dobrze. Ja postaram się bardzo krótko, chociaż bardzo trudno jest krótko odpowiedzieć na te pytania, bo one odnoszą się do całej energetyki odnawialnej i kwestii zagospodarowania energii z energetyki odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#GrzegorzOnichimowski">Otóż, proszę państwa, jesteśmy w procesie elektryfikacji całej gospodarki i i budowa energetyki odnawialnej jest tylko jednym z elementów tego procesu. Jeśli ten proces nie będzie odbywał się kompleksowo, całościowo, to po prostu coraz więcej tej energii będziemy tracić. Bo to, że dzisiaj nie zagospodarowujemy całej energii produkowanej w OZE, wbrew pozorom nie wynika ze stanu sieci, tylko z kwestii bilansowych. Jeśli zapotrzebowanie na energię w Polsce w dni świąteczne to jest kilkanaście gigawatów i kilkanaście gigawatów to jest produkcja z OZE, a jednocześnie musimy utrzymywać minima techniczne w istniejących elektrowniach cieplnych, to widać, że część z tej energii będziemy tracić. Co więcej, np. wtedy kiedy chociażby fotowoltaika działa najlepiej, czyli wiosną, jest jeszcze w miarę zimno, działają elektrociepłownie i my te elektrociepłownie musimy uwzględniać w bilansie energetycznym, podczas gdy moglibyśmy mieć na tym dwukrotny zysk, bo ta nadwyżkowa energia z OZE mogłaby ogrzewać wodę w naszych miastach, czyli ten plus mógłby być minusem w tym bilansie. Tak więc wiele takich elementów trzeba by wprowadzić – część z nich to są posunięcia, które można rzeczywiście w miarę szybko podjąć – żeby lepiej zagospodarować energię. Oczywiście ja nie mówię przez to, że nie ma kłopotów w sieciach, szczególnie w sieciach dystrybucyjnych. Nie chciałbym mówić, że to nie my, to koledzy. Sytuacja jest taka, że w tych sieciach najniższych napięć są problemy chociażby napięciowe, związane z tym, że jest bardzo wiele instalacji podłączonych do jednej linii, i wiadomo, że wówczas ta linia się przeciąża, są problemy, nie ma możliwości odprowadzenia tego, bo na ogół ta sieć nie przewiduje jeszcze takiej możliwości, żeby niejako przesyłać tę energię w górę, a też niewiele jest tych rozwiązań, które zagospodarowują energię na niższym poziomie poprzez społeczności energetyczne, OSDn-y itd. Te kwestie oczywiście musimy podjąć, one są megaważne, ale chciałbym powiedzieć tyle, że niezależnie od tego, ile połączymy… Gdy połączymy 2 naczynia i jedno ma 1,5 l, a drugie 1 l, to niezależnie od tego, ile będzie połączeń między jednym a drugim, nie przelejemy całości z pierwszego naczynia do drugiego. Tak czy owak stan sieci jest bardzo ważny. Ja nie chcę przez to powiedzieć, że mamy za dużo odnawialnych źródeł energii, wbrew pozorom nie, absolutnie nie, to nie o to chodzi, tylko po prostu nie wypracowaliśmy sobie jeszcze metod na zagospodarowanie tej energii. I tutaj część postulatów – nie chciałbym teraz podejmować żadnej polemiki, bo to nie jest to miejsce – trochę się też do tego odnosi.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#GrzegorzOnichimowski">Ja muszę powiedzieć, że tak kompleksowo to chciałbym też państwu zwrócić jednak uwagę na to, że część krajów, w tym na przykład Dania, dzisiaj ma pewien problem związany z faktem, że nie ma europejskiego systemu rozliczania kosztów energii odnawialnej, a ta energia w dużej mierze jest przedmiotem eksportu. Mamy przecież do czynienia z ogólnoeuropejskim rynkiem energii i za każdym razem, kiedy mamy do czynienia z nadwyżką energii w jednym kraju, jest ona eksportowana do drugiego kraju. Tym samym bardzo często eksportujemy subsydia. Musimy mieć tego świadomość, tak? Tak więc niezależnie od tego, że absolutnie jesteśmy entuzjastami odnawialnych źródeł energii i rozbudowy morskiej energetyki wiatrowej, ten program musi być skorelowany z naszym krajowym planem na rzecz energii i klimatu i z polityką energetyczną państwa, tak abyśmy wiedzieli, ile naprawdę tego nam potrzeba, i żebyśmy unikali tego eksportu subsydiów przynajmniej tak długo, jak długo nie mamy uzgodnionego jakiegoś schematu rozliczania tego w skali europejskiej. To tylko tak trochę na marginesie, bo… Może nie tyle eksportu subsydiów, co takich dodatkowych kosztów, które będą związane z redukcjami tych źródeł. Zatem musimy patrzeć na ten proces całościowo, jako na fragment procesu całej elektryfikacji polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#GrzegorzOnichimowski">A co do przyłączy tych źródeł, które są zaplanowane w pierwszym etapie, to nie mamy najmniejszych wątpliwości, że damy radę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#StanisławGawłowski">Panie Prezesie, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#BartoszFedurek">Dzięki.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#BartoszFedurek">Zacznę od odpowiedzi na pytanie pana senatora, bardzo zresztą ciekawe, jak na tym rozgrzanym rynku offshore, gdzie wszyscy, cały świat chce budować offshore, i w basenie Morza Bałtyckiego, i w basenie Morza Północnego, Ameryka Północna, Azja, wszyscy chcą offshore, konkurować o dostęp do technologii, do usług i do kapitału. Tu rzeczywiście ważną odpowiedzią jest taka odpowiedź: poprzez partnerstwa. Nasze partnerstwo z Ørsted w przypadku projektów Baltica 2 i 3 pokazało, że duży partner, który ma silne relacje na globalnym rynku, relacje, które budował przez wiele lat – tego nie da się stworzyć, zbudować przez rok, 2 lata, 3 czy nawet 5 lat – w razie kryzysu na rynku w globalnym łańcuchu dostaw naprawdę potrafi czasami ratować sytuacje, których nigdy byśmy sami nie uratowali. Tak więc my jako PGE – mówiliśmy o tym na spotkaniu PSEW już bardzo otwarcie – kolejne projekty zamierzamy realizować również w partnerstwach.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#BartoszFedurek">Teraz odniósłbym się jeszcze do kwestii, o której wiele osób mówiło na tej sali. My również bardzo wyraźnie chcielibyśmy się do tego przyłączyć, mianowicie do wykluczenia ryzyka luki inwestycyjnej, czyli zabezpieczenia ciągłości i płynności rozwoju tej branży w Polsce. Chodzi o to, żeby ta aukcja w 2025 r. faktycznie się odbyła. Tutaj znowu patrząc na ten globalny kontekst, trzeba powiedzieć, że Polska musi konkurować o atencję i kapitał tak zasobów organizacyjnych, jak i produkcyjnych w technologii offshore. Te zasoby, ten kapitał będzie się przemieszczał tam, gdzie będą atrakcyjniejsze stopy zwrotu. Tak więc musimy zwracać uwagę na to, czy nasz system wsparcia jest systemem konkurencyjnym, odpowiednio konkurencyjnym, żeby to wszystko przyciągnąć, utrzymać, pozwolić na rozkwit lokalnego łańcucha dostaw. Przywołam taki case z Wielkiej Brytanii, który musi być dla nas wszystkich lekcją. W 2023 r., rok temu, cena maksymalna została tam ustawiona na zbyt niskim poziomie, tzn. ona nie odzwierciedliła tych wszystkich zjawisk, które się bardzo dynamicznie dzieją na światowym rynku, i tam inwestorzy nie przystąpili do aukcji. Aukcja się nie odbyła. W związku z tą sytuacją rząd brytyjski dokonał rewizji wysokości ceny maksymalnej i ona tam została podniesiona aż o ponad 60% na ten rok. Zatem adekwatność ceny maksymalnej czy zwrotu, jaki inwestorzy mogą uzyskać w systemie, jest czymś bardzo ważnym. Na pewno nie możemy tego stracić z radaru. To jest kluczowe, aby zapewnić ciągłość inwestycji, kluczowe dla rozwoju łańcucha dostaw. Dużo o tym łańcuchu i local content mówimy. Tu znowu trzeba byłoby czerpać z doświadczenia Wielkiej Brytanii. Tam ten lokalny łańcuch dostaw rozwinął się fantastycznie poprzez współpracę inwestorów i lokalnego przemysłu. Nie uczmy się za wszelką cenę na własnych błędach, skorzystajmy z błędów innych. Upewnijmy się, że aukcja w 2025 r. się odbędzie i będzie skutkowała kolejnymi projektami, które zapewniają ciągłość rozwoju tej branży w Polsce. To jest superważne. Myślę, że wszyscy, jak siedzimy na tej sali, mamy takie samo zdanie. Dzięki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#StanisławGawłowski">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#StanisławGawłowski">Panie Ministrze, teraz już w ramach podsumowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MaciejBando">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MaciejBando">Panie Przewodniczący, Panie i Panowie, pozwólcie, że zacznę od prywaty. Rozpiera mnie duma, bo na tej sali po stronie administracji zasiadają byli pracownicy Urzędu Regulacji Energetyki: pani dyrektor Gawlik, pan dyrektor Tomaszewski i nasz bardzo bliski współpracownik w owym czasie, pan dyrektor Czopek. To jest ilustracja czegoś, co mnie, jako byłego prezesa, napawa dumą.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#MaciejBando">A teraz ad rem. My bardzo uważnie wysłuchaliśmy tych wszystkich propozycji. Dla nas szczególnie istotną jest propozycja składana przez organizacje branżowe, przez stowarzyszenia. Wiem doskonale, że pan dyrektor Czopek znaczną część tych przepisów kiedyś pisał, Łukasz też, choć nie zawsze było dane politycznie wprowadzić te rozsądne brzmienia. Dzisiaj będziemy je wprowadzać. Ale też chcę bardzo jasno powiedzieć, że biorąc nawet pod uwagę specyfikę branży i specyfikę inwestorów, czasy pisania prawa pod 1 przedsiębiorstwo się skończyły. Dlatego tak istotny jest głos organizacji branżowych, bo już tam się ucierają różne interesy. Nie będzie już tak, że 1 przedsiębiorstwo przychodzi i, realizując swoje partykularne interesy, dyktuje, co ma być zapisane i jak ma być prowadzona legislacja. Tak więc będziemy brali pod uwagę przede wszystkim interes państwa, interes ogółu, ponieważ, o czym powiedziałem na samym początku, morska energetyka wiatrowa jest nam bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#MaciejBando">A teraz wracając do tej mojej drugiej roli, powiem, że ona bardzo dobrze się komponuje z energetyką jądrową, tylko bardzo bym również chciał, żeby nie była ona za droga. Tak więc te głosy dotyczące ceny na aukcjach też proszę wziąć pod uwagę. Zaczynacie konkurować z energetyką jądrową, a to jest chyba dla branży niedobre.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#MaciejBando">Tak że bardzo uważnie przypatrzymy się tym propozycjom i to, co tylko będzie możliwe, jak najszybciej wprowadzimy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WładysławKomarnicki">Jedno zdanie. Ośmielił mnie pan minister i muszę to przywołać. 8,5 roku temu jako wiceprzewodniczący komisji gospodarki prowadziłem bardzo ważne spotkanie, było na nim ponad 300 przedsiębiorców. I na tym spotkaniu 2 kobiety bezrozumne – przepraszam, że to mówię – z PiS-u rozwaliły OZE. Wiecie, kto mnie wtenczas poparł? Przegrałem to głosowanie 1 głosem jako wiceprzewodniczący komisji gospodarki. Wiecie kto mnie wtedy poparł? To trzeba mieć naprawdę pewną część ciała. Poparł mnie pan minister jako szef URE. Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Maciej Bando: Spłaciłem dług.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#StanisławGawłowski">Tak się czasami historia kołem toczy.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#StanisławGawłowski">Pozwólcie państwo, że bardzo serdecznie wszystkim podziękuję za udział w dzisiejszym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#StanisławGawłowski">Państwa senatorów informuję, że spróbuję przygotować stanowisko, tak żebyśmy je już jako uzgodnione, łącznie z propozycjami legislacyjnymi przygotowanymi przez stowarzyszenie, przekazali panu ministrowi, rządowi do dalszych prac z prośbą o to, żeby jednak nadać tym pracom odpowiednie tempo. Skoro oni mają zdążyć, skoro aukcje mają się odbyć, to tutaj rzeczywiście czasu nie mamy za dużo czy oni nie mają za dużo, a chyba nikt nie ma wątpliwości, że to jest w naszym, polskim interesie.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#StanisławGawłowski">I wszystkich bardzo proszę o to, żeby pamiętać o local content, to jest nadzwyczaj ważne. To naprawdę rozwija Rzeczpospolitą. Ja się nie boję używać tak wielkich słów. Skoro wychodzimy z węgla, skoro przechodzimy na zupełnie inny system energetyczny, z wytwarzaniem, to musimy wykorzystać to do zbudowania własnej niezależnej energetyki i mamy na to szansę. To jest moment, który jest trudny, ale potraktujmy to jako wyzwanie, z którego korzystamy w całości, ze wszystkimi elementami, które są ważne w tym wymiarze.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#StanisławGawłowski">Bardzo serdecznie, Panie Ministrze, dziękuję za udział w posiedzeniu komisji wraz ze współpracownikami. Bardzo serdecznie dziękuję panom prezesom, prezesowi Orlenu, prezesowi PGE, panu prezesowi Onichimowskiemu. Panie Dyrektorze, również bardzo dziękuję za pracę, którą wykonaliście jako stowarzyszenie. Ja nie będę się chwalił historią, ale ja to stowarzyszenie zakładałem, tyle że to było 25 lat temu. To już jest prehistoria. Cieszę się, bo wtedy to nas było 17 osób, a dzisiaj to są setki osób. Ja już z boku na to wszystko patrzę i cieszę się, że są tu bardzo różni ludzie, różne środowiska, czasami spotykają się przeciwstawne interesy, a na końcu jakoś udaje się wyprocedować wspólne stanowisko. To jest wielka rzecz, wielka sprawa, bo to przybliża nas do tego celu, na którym, mam nadzieję, nam wszystkim bardzo mocno zależy. A gwarantuję, powtórzę to po raz trzeci, że w Senacie naprawdę będziemy bez zbędnej zwłoki pracować nad dokumentami, które rząd wypracuje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#StanisławGawłowski">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 05)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>