text_structure.xml 66 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 30)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Leszek Czarnobaj)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#LeszekCzarnobaj">Otwieram posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, na którym rozpatrzymy ustawę o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych – druk senacki nr 181, druki sejmowe nr 674, 734, 734-A.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#LeszekCzarnobaj">W imieniu wszystkich senatorów witam gości, na czele z panem ministrem Nenemanem i całym zespołem. Witam pana legislatora i panie obsługujące komisję.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#LeszekCzarnobaj">Porządek obrad jest następujący:| a mianowicie rozpatrzenie tylko tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#LeszekCzarnobaj">Czy ktoś z członków komisji ma jakieś sugestie dotyczące proponowanego porządku obrad? Nie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#LeszekCzarnobaj">W takim razie kilka standardowych pytań.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#LeszekCzarnobaj">Czy w obradach uczestniczą osoby będące zawodowym lobbystą? Nie.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#LeszekCzarnobaj">Informuję również wszystkich państwa, że nasze posiedzenie jest transmitowane przez internet.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#LeszekCzarnobaj">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu związanego z ww. ustawą.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#LeszekCzarnobaj">Proszę pana ministra o przedstawienie założeń tejże ustawy. Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JarosławNeneman">Dzień dobry, Panie Senatorze. Dzień dobry, Szanowni Państwo.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JarosławNeneman">Mam przyjemność przedstawić państwu chyba jeden z najbardziej skomplikowanych aktów prawnych, jakim przyszło się nam zajmować w Ministerstwie Finansów. Tę opinię potwierdzili legislatorzy sejmowi i RCL.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JarosławNeneman">Projekt implementuje przepisy dyrektywy Rady z 14 grudnia 2022 r. To jest coś, co jest bardzo opóźnione. Te przepisy powinny były wejść w życie 1 stycznia tego roku. Komisja wszczęła procedurę i my mamy jasny przekaz, że tego nam nie odpuści. My na początku roku dyskutowaliśmy o tzw. DAC 7, czyli, mówiąc w uproszczeniu, o wymianie informacji między platformami, na których ludzie handlują i wynajmują usługi. Tam też było opóźnienie, nawet większe w jednej części i Komisja była bardzo spolegliwa, ale w tym temacie powiedzieli nam: jak nie zrobicie na czas – a już jest nie na czas – nie odpuścimy wam, tylko wszczynamy procedurę. Na początku października zaczął się kolejny etap procedury i tak naprawdę rozpoczął się trochę wyścig z czasem, bo jeśli to trafi do TSUE, to będą zasądzone kary.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JarosławNeneman">Coś, co chciałem powiedzieć na końcu, ale powiem już teraz – że bardzo, bardzo państwa prosimy o sprawne procedowanie, bo wymiar finansowy tego opóźnienia może być duży.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JarosławNeneman">Ta dyrektywa, o której mówiłem, z 14 grudnia 2022 r., dotyczyła zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej. Jak państwo mogą się domyślać, u podstaw całego tego projektu – tj. w ramach projektu zasady GloBE czy też przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania – leży to, że widzimy na świecie taki proces, że duże przedsiębiorstwa i bardzo duże przedsiębiorstwa dość skutecznie unikają opodatkowania. No i dowiadujemy się z gazet o różnych, nazwijmy to, dziwacznościach, np. że olbrzymie korporacje płacą śmieszne podatki albo w ogóle ich nie płacą, albo też płacą nie w tym miejscu, w którym powinny płacić. Jakieś 10–15 lat temu ten problem został zauważony i na poziomie OECD rozpoczęto prace. To jest właśnie efekt tych prac, które się kilkanaście lat temu zaczęły.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JarosławNeneman">O co chodzi? Jaki jest cel dyrektywy? Cel dyrektywy jest taki, żeby w żadnym z krajów, które przystąpią – oczywiście z pewnymi wyjątkami czy też z pewnymi rozszerzeniami – efektywna stawka podatku nie była niższa niż 15%, a jeśli ten podatek efektywnie płacony jest niższy niż 15%, wtedy na grupę zostanie nałożony odpowiedni podatek wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JarosławNeneman">Tak naprawdę mówimy o 3 podatkach, o 3 mechanizmach: globalnym podatku wyrównawczym, krajowym podatku wyrównawczym oraz podatku od niedostatecznie opodatkowanych zysków, mającym realizować tzw. zasadę niedostatecznie opodatkowanych zysków. Te 3 elementy składają się na to, o czym teraz mówimy.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JarosławNeneman">W dyskusji w Senacie czy też w szerszej dyskusji pojawiają się zastrzeżenia… Może inaczej. Kogo to będzie dotyczyło? Dużej grupy, bo ok. 7 tysięcy podmiotów w Polsce potencjalnie może temu podatkowi podlegać, z czego 40 to są polskie duże spółki matki. Jak widzimy, jeśli chodzi o dużych polskich przedsiębiorców – najczęściej są to spółki Skarbu Państwu – to jest 40 podmiotów, czyli liczba nie jest specjalnie duża. Ale w ogóle to jest ok. 7 tysięcy podmiotów potencjalnie. Większość z nich nie zapłaci tego podatku, ale mogą być i tacy, którzy ten podatek zapłacą. Szacujemy, że będą dochody z tego podatku. Duże podmioty to są takie, które w ciągu 2 z ostatnich 4 lat miały skonsolidowane przychody na poziomie co najmniej 750 milionów euro.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JarosławNeneman">I teraz największe obawy, jakie są. Jest taka obawa – pewnie pan legislator z nami się nią podzieli – że źródło prawa jest dość dziwne, bo to są bardzo często zmieniające się wytyczne OECD. Od czasu opublikowania dyrektywy już dorobek OECD jest spory i m.in. nasze przepisy podążają za tym dorobkiem. Ale w przestrzeni publicznej w Polsce wśród przedsiębiorców największa obawa jest taka: co się stanie z dużymi przedsiębiorcami w strefach ekonomicznych czy też z dużymi przedsiębiorcami korzystającymi z różnego rodzaju ulg. To jest coś, co się pojawia. Z jednej strony jest przekonanie, że część z tych przedsiębiorców, może powiedzmy tak, nadużywa czy – może słowo „nadużywa” nie jest najlepsze – jest w bardzo komfortowej sytuacji, bo państwo polskie sponsoruje im część wydatków i ich sytuacja jest dobra. Z drugiej strony pojawiają się obawy, że w przypadku części inwestorów, którzy zainwestowali tu spore pieniądze w oczekiwaniu na ulgi podatkowe, może się okazać, że ten podatek sprawi, że zapłacą więcej niż planowali. My od samego początku deklarowaliśmy, że ta ustawa to jest absolutny priorytet, musimy ją uchwalić. Mamy czas, żeby przemodelować system ulg w Polsce tak, żeby te ulgi były… Część tych ulg nie jest teraz zgodna z zasadami, o których tu będziemy mówili. Mamy czas, żeby przemodelować te ulgi tak, żeby one były zgodne, a przy okazji też może przypatrzeć się, czy wszystkie te ulgi w takim zakresie są efektywne, czy też, że tak powiem, nie przepalamy pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#JarosławNeneman">To są chyba te najważniejsze rzeczy, o których chciałem państwu powiedzieć. Jeśli będą pytania, to oczywiście bardzo chętnie na nie odpowiemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Mecenasie, bardzo proszę o zabranie głosu i zgłoszenie uwag do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PiotrMagda">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PiotrMagda">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PiotrMagda">Mając na względzie obszerność rozpatrywanej ustawy i stopień jej skomplikowania, a także przyjęty kalendarz prac nad nią, w opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu ograniczamy się wyłącznie do wybranych i zasadniczych uchybień natury konstytucyjnej. Nie obejmuje ona swoim zakresem wszystkich uchybień natury konstytucyjnej, a także nie obejmuje w ogóle zagadnień natury unijnej, systemowej, legislacyjnej czy redakcyjnej dotyczących jej przepisów. Podniesione uwagi można podzielić na 2 grupy.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PiotrMagda">Pierwszą grupę stanowią zastrzeżenia konstytucyjne natury ogólnej. W odniesieniu do tych zastrzeżeń nie sformułowano propozycji poprawek, sygnalizując jedynie potrzebę ich przeanalizowania na innych etapach prac legislacyjnych dotyczących nowelizacji rozpatrywanej ustawy. Jest to o tyle istotne, że są to zastrzeżenia, które były już podnoszone na wcześniejszych etapach procesu legislacyjnego, tzn. na etapie rządowym i etapie sejmowym.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PiotrMagda">A drugą grupę stanowią zastrzeżenia konstytucyjne natury szczegółowej, w odniesieniu do których sformułowano propozycję 8 poprawek, zalecając ich uchwalenie przez Senat na aktualnym posiedzeniu. Propozycje tych poprawek znajdują się w pisemnej opinii Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PiotrMagda">Zastrzeżenia konstytucyjne natury ogólnej koncentrują się na 2 zagadnieniach.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PiotrMagda">Przede wszystkim, jak już pan minister wspomniał, przepisy rozpatrywanej ustawy w szerokim zakresie odsyłają do 3 dokumentów: po pierwsze, do modelowej konwencji OECD, tzn. modelowej konwencji Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w sprawie podatku od dochodu i majątku; po drugie, do modelowych zasad OECD, tzn. do przepisów i zasad opisanych w dokumencie pt. „Wyzwania podatkowe wynikające z cyfryzacji gospodarki – modelowe globalne zasady przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania (filar drugi)”; i wreszcie do wytycznych lub dokumentów przyjętych przez Otwarte ramy OECD do spraw erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysku. Przywołane dokumenty nie tylko nie stanowią źródeł prawa powszechnie obowiązującego, nie tylko nie stanowią aktów normatywnych w ścisłym tego słowa znaczeniu, ale też nie zostały ogłoszone w jakimkolwiek dzienniku urzędowym. Tymczasem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, jak również w doktrynie ugruntowane jest stanowisko, że w świetle obowiązujących przepisów konstytucyjnych za zakazane należy uznać tzw. odesłania pozasystemowe, które polegają na nakazie stosowania norm ustanowionych przez podmioty niemające kompetencji prawotwórczych. Wprawdzie przepisy dyrektywy implementowanej przez rozpatrywaną ustawę wymagają uwzględnienia w stosownym zakresie treści powołanych dokumentów w prawodawstwie państwa członkowskiego, które ma ją implementować, jednakże, jeśli mieć na uwadze wynikający z art. 87 konstytucji system źródeł prawa powszechnie obowiązującego, ten obowiązek powinien być dokonany nie poprzez odesłanie do tych dokumentów, lecz poprzez włączenie ich treści do rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PiotrMagda">Poza tym szereg przepisów rozpatrywanej ustawy zostało zredagowanych w sposób naruszający konstytucyjną zasadę określoności.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PiotrMagda">Tytułem przykładu art. 2 ust. 5 stanowi, że: „Przepisy ustawy stosuje się z uwzględnieniem znaczenia pojęć niezdefiniowanych w ustawie, określonego w akceptowalnym standardzie rachunkowości lub zatwierdzonym standardzie rachunkowości stosowanym w celu obliczenia podatków, o których mowa w art. 1 ust. 1”. Stosownie do art. 2 ust. 1 pktu 1 rozpatrywanej ustawy przez akceptowalny standard rachunkowości rozumie się m.in.: „właściwe przepisy w zakresie rachunkowości lub inne ogólnie przyjęte zasady rachunkowości” państw wymienionych w tym przepisie. A zgodnie z art. 2 ust. 1 pktem 49 rozpatrywanej ustawy, ilekroć jest mowa w niej o zatwierdzonym standardzie rachunkowości, należy przez to rozumieć: „właściwe przepisy w zakresie rachunkowości lub inne ogólnie przyjęte zasady rachunkowości, zatwierdzone przez organ dysponujący upoważnieniem prawnym do wydawania, ustanawiania lub przyjmowania standardów rachunkowości dla celów sprawozdawczości finansowej, obowiązujących w jurysdykcji lokalizacji danej jednostki”.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PiotrMagda">Tak więc, Wysoka Komisjo, z jednej strony należy zauważyć, że w świetle prawidłowo zastosowanych reguł wykładni znaczenie pojęć niezdefiniowanych w ustawie może odbiegać od znaczenia, które zostało przyjęte w jurysdykcjach, do których odnoszą się powołane przepisy. Z drugiej strony jednak – i chyba jest to ważniejsze – powołane przepisy rozpatrywanej ustawy stanowią, obok „właściwych przepisów w zakresie rachunkowości”, o bliżej niesprecyzowanych „innych ogólnie przyjętych zasadach rachunkowości”. Rozpatrywana ustawa nie zawiera definicji legalnej tego pojęcia. Uzasadnienie projektu rozpatrywanej ustawy nie wyjaśnia, choćby przykładowo, jego desygnatów. Jeśli zatem mieć na uwadze zasadę techniki prawodawczej, zgodnie z którą do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami, to należy uznać, że „inne ogólnie przyjęte zasady rachunkowości” nie stanowią przepisów prawnych, a więc nie mają charakteru normatywnego, lecz są zbiorami pewnych postanowień. W konsekwencji art. 2 ust. 5 rozpatrywanej ustawy nakazuje stosować przepisy ustawy z uwzględnieniem owego znaczenia pojęć określonego m.in. w tych zbiorach, co –abstrahując od wadliwości w świetle systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego – albo uniemożliwia, albo bardzo znacząco utrudnia zrekonstruowanie unormowań rozpatrywanej ustawy, w której te niezdefiniowane określenia występują.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PiotrMagda">Inne problemy interpretacyjne występują w niektórych przepisach ustawy, które zawierają odesłania do modelowej konwencji OECD czy modelowych zasad OECD. I tak np. rozpatrywana ustawa stanowi: o przepisach, które są równoważne z modelowymi zasadami; o postanowieniach podobnych do art. 7 modelowej konwencji czy też o przepisach, które odpowiadają modelowym zasadom. To w świetle odmienności znaczeniowej określeń „równoważne”, „podobne” czy „odpowiadające” rodzi pytanie o różnice pomiędzy tymi odesłaniami.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PiotrMagda">Zastrzeżenia konstytucyjne natury szczegółowej, w stosunku do których sformułowano propozycje 8 poprawek, koncentrują się na 2 zagadnieniach.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PiotrMagda">Po pierwsze, przepisy art. 133 ust. 8 i art. 134 ust. 5 rozpatrywanej ustawy są niezgodne z art. 87 konstytucji przez to, że przewidują określenie przez ministra finansów odpowiednio wzoru informacji o opodatkowaniu wyrównawczym za rok podatkowy oraz wzorów zeznań podatkowych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu, a zatem poza systemem źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Z kolei dodawany przez rozpatrywaną ustawę art. 56f §1 kodeksu karnego skarbowego w sposób rażący narusza standard wynikający z art. 42 ust. 1 konstytucji, zgodnie z którym źródłem unormowania karnego może być tylko ustawa, przez to, że przewiduje karę grzywny za złożenie informacji o opodatkowaniu wyrównawczym niezgodnie z wzorem ustalonym w Biuletynie Informacji Publicznej. W tym stanie rzeczy należy postulować o dokonanie stosownych modyfikacji kwestionowanych przepisów w drodze 3 poprawek zaproponowanych przez Biuro Legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PiotrMagda">Po drugie, przepisy art. 141, 144 pkt 3, 145 pkt 1, 2 i 3 oraz art. 146 rozpatrywanej ustawy są niezgodne z art. 118 ust. 1 oraz art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji przez to, że naruszają zasady wykonywania inicjatywy ustawodawczej oraz rozpatrywania projektu ustawy w trzech czytaniach. Z jednej bowiem strony – na co uczulam Wysoką Komisję – w wyniku przyjęcia przez Sejm poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania tekst projektu rozpatrywanej ustawy został wzbogacony m.in. o nowelizację ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy realizującej program Polski Ład w celu przesunięcia terminu wejścia w życie przepisów przewidujących obowiązek zapewnienia przez podatnika współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, przy użyciu którego ten podatnik zapewnia możliwość przyjmowania płatności. Zaś z drugiej strony w wyniku przyjęcia niektórych poprawek zgłoszonych na posiedzeniu Podkomisji stałej do monitorowania systemu podatkowego tekst projektu rozpatrywanej ustawy został uzupełniony o zagadnienia absolutnie niewiążące się z problematyką opodatkowania wyrównawczego, a mianowicie o nowelizację ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami w aspekcie tych przepisów, które były rozpatrywane przez Wysoką Komisję w czerwcu i weszły w życie w lipcu br., czyli przepisów normujących procedury rejestracji operatorów platform na potrzeby automatycznej wymiany informacji o sprzedawcach. W tym stanie rzeczy, Wysoka Komisjo, postulujemy skreślenie tych przepisów w drodze 5 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#PiotrMagda">Reasumując: nie negujemy stanowiska, zgodnie z którym rozpatrywana ustawa powinna wejść w życie z dniem 1 stycznia następnego roku ze względu na zobowiązania międzynarodowe Polski i na skargę Komisji Europejskiej złożoną do Trybunału Sprawiedliwości UE, ale postulować należy z jednej strony uchwalenie przez Senat na aktualnym posiedzeniu zaproponowanych poprawek, a z drugiej strony dokonanie ponownej całościowej analizy rozpatrywanej ustawy pod względem konstytucyjnym, unijnym, systemowym, legislacyjnym i redakcyjnym i uwzględnienie wyników tej analizy w toku prac nad najbliższą nowelizacją. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Mecenasie.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, bardzo prosimy pana…</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#LeszekCzarnobaj">…lub osobę upoważnioną przez pana o odniesienie się do przedstawionej przez pana mecenasa opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JarosławSzatański">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JarosławSzatański">Jarosław Szatański, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JarosławSzatański">Dzień dobry panom senatorom.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JarosławSzatański">Faktycznie uwaga dotycząca odesłań do modelowej konwencji OECD przewijała się przez cały proces legislacyjny, ale to tylko pokazuje sytuację, w której się znaleźliśmy w kontekście konieczności implementacji tej dyrektywy. Sama dyrektywa odsyła do modelowych zasad OECD i tak naprawdę recypuje te zasady. Dyrektywa jest stosunkowo krótka, bo ma 40 stron. Nasz projekt ma bodajże 160 – w tych okolicach. I ta dysproporcja między objętością dyrektywy a objętością projektu pokazuje, że tak naprawdę my staraliśmy się najpełniej, jak to możliwe, właśnie to, o czym mówił pan mecenas, recypować zasady OECD do projektu. Ale zasady OECD to jest 500 czy 600 stron różnych dokumentów, które cały czas są tworzone i będą tworzone w przyszłości, bo ten proces nie jest zamknięty. A więc na tyle, na ile to możliwe, staraliśmy się dokładnie realizować kierunek, o którym pan mecenas wspominał w opinii, czyli przenosić zasady OECD do projektu. I on się rozrósł do 160 stron. Ale nie jest możliwe recypowanie kolejnych 500 czy 600 stron szczegółowego komentarza – pisanego w trochę inny sposób niż przepisy ustawy, bo to jest komentarz, który czasami jest pewną wskazówką interpretacyjną, a niekoniecznie zawiera konkretny zapis. Te miejsca, gdzie odsyłamy do komentarza OECD czy używamy sformułowań typu „analogiczny do art. 7 modelowej konwencji”, to są rzeczy, które są zrozumiałe dla osób stosujących tę ustawę. Pamiętajmy, że mowa o firmach, które mają przychody powyżej 750 milionów euro, więc to są firmy, które znają zarówno standardy rachunkowe, jak i modelową konwencję OECD, do której odsyłamy. To są specjaliści w swojej dziedzinie i korzystają z pomocy specjalistycznych firm, więc nie mówimy tutaj o małych podmiotach, które miałyby z tym kłopot. My posługujemy się odesłaniem do modelowej konwencji OECD, która jest powszechnie znana przez osoby, które stosują prawo międzynarodowe, prawo podatkowe. A więc nie ma innego sformułowania i nie udało się wypracować takiego sformułowania, jakiejś lepszej formuły chociażby w toku prac z RCL. Zostały formuły, które dla specjalistów, których ta ustawa będzie dotyczyła, są jasne. Stąd takie odesłania właśnie do zasad porównywalnych do art. 7 OECD, czyli kwestii definicji zakładu z modelowej konwencji. A więc to jest coś, czego, tak jak mówię, nie dało się uniknąć… Spędziliśmy z RCL dużo czasu na pracy nad tymi przepisami. Tam, gdzie mogliśmy wypracować jakąś lepszą formułę, zostało to zrobione, ale pewnych aspektów odesłań do modelowej konwencji OECD czy zasad modelowych nie byliśmy w stanie uniknąć. A więc to tyle w zakresie uwag o charakterze ogólnym.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JarosławSzatański">Jeśli chodzi o uwagi o charakterze szczegółowym, to pierwsza uwaga dotyczy tego, że zeznania odnoszące się tych podatków będą publikowane na BIP. Ja wiem, że to jest kwestia wątpliwa i od dłuższego czasu poruszana przez legislatorów czy to w Sejmie, czy w Senacie, ale „problem” polega na tym, że tak są publikowane wszystkie zeznania. Wszystkie zeznania, które obecnie mamy w Polsce, są publikowane na stronie internetowej ministra finansów w BIP, w Biuletynie Informacji Publicznej. Jest to standard. My nie odchodzimy od tej zasady, tylko recypujemy zasadę, która już obowiązuje w stosunku do wszystkich możliwych zeznań, tzn. PIT, CIT i VAT. One są publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. A więc w tym zakresie GloBE w żaden sposób nie odchodzi od dotychczasowej praktyki. Czyli to jest tak naprawdę spór co do tego, czy obecna powszechna praktyka w zakresie publikacji zeznań jest właściwa, czy nie. I myślę, że to jest dyskusja pewnie zupełnie na marginesie dzisiejszego spotkania. Chyba trzeba po prostu usiąść i wypracować jakąś jednolitą nową formułę w tym zakresie i na przyszłość już ją stosować – razem z naszym departamentem prawnym również, bo oczywiście nie wzięło się z niczego to, że my to publikujemy w Biuletynie Informacji Publicznej, chodzi też o sprawność procesu wydawania tych zeznań. A więc to jest kwestia uwag szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JarosławSzatański">I uwagi dotyczące projektów, które się znalazły w trakcie. Tu już oddam głos panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JarosławNeneman">Szanowni Państwo, musieliśmy dokonać tej rzeczy, którą nam pan legislator wytknął, i mamy świadomość tych 2 poprawek. Procedowany jest już projekt zmiany ustawy VAT-owskiej, zmiany akcyzowej i innych ustaw, w których ten spadek po Polskim Ładzie… To znaczy, powiem dokładnie, o co chodzi. Twórcy Polskiego Ładu przewidzieli obowiązek integracji kasy fiskalnej z terminalem płatniczym. Ten obowiązek był odraczany i ma wejść w życie 1 stycznia przyszłego roku. Podmioty są absolutnie do tego nieprzygotowane. Nie ma takich kas, podmioty ich nie nabyły. W międzyczasie znaleziono inne rozwiązania. Otóż operatorzy płatności raportują do szefa KAS informacje o płatnościach z kart i szef KAS ma te dane z innego źródła. Koledzy z KAS powiedzieli nam, że ten sposób, który teraz jest, czyli że dostają zagregowane dane o płatnościach, jest dla nich wystarczający. A więc nie ma sensu nakładać dodatkowego obowiązku na przedsiębiorców, skoro te dane, które KAS interesują, są już w systemie. Jest projekt ustawy przewidujący likwidację tego wymogu, a jednocześnie przedłużający ten obowiązek w przypadku podmiotów, które zajmują się obsługą transakcji, na agentów transakcyjnych. Niestety, proces rządowy się trochę obsunął, mówiąc językiem kolokwialnym. I po to, żeby nie było żadnych wątpliwości, że od 1 stycznia nie będzie można karać przedsiębiorców za brak integracji kasy fiskalnej z terminalem, zaproponowaliśmy taką, mówiąc kolokwialnie, przedłużkę na kwartał. Potem te przepisy będą trwale zmienione w taki sposób, że pan mecenas nie będzie miał do tego zastrzeżeń. Proces konsultacji się odbywa. To będzie zrobione należycie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JarosławNeneman">A ta drobna uwaga dotycząca ustawy o wymianie informacji… Był błąd legislacyjny w ustawie, w tym DAC 7, i chcemy go po prostu poprawić, korzystając z tej okazji, bo nie będziemy rozpoczynali procesu legislacyjnego od nowa, żeby naprawić drobny błąd legislacyjny. Są odesłania do różnych miejsc, co powodowało pewne zamieszanie. To jest całkowicie techniczna poprawka. Ona merytorycznie nic nie zmienia. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#LeszekCzarnobaj">Czy pan mecenas chciałby coś powiedzieć? Jeśli nie, to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrMagda">Mogę jedynie powiedzieć, że podtrzymuję zgłoszone uwagi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Zastępca Przewodniczącego Leszek Czarnobaj: Okej.)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PiotrMagda">Problem wzorów zeznań rzeczywiście pojawia się już od wielu lat i jest kwestionowany przez główne ośrodki legislacyjne, od Rządowego Centrum Legislacji przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu po Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu. Gdyby mi ktoś powiedział na studiach, że można ustanowić przepis karny, zgodnie z którym otrzymuje się karę grzywny za złożenie zeznania niezgodnego z wzorem zamieszczonym w internecie, uznałbym to za kiepski żart, a jednak to ma miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LeszekCzarnobaj">Widzi pan, jakie życie jest bogate?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#LeszekCzarnobaj">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#LeszekCzarnobaj">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Rozpatrujemy ustawę, która w zasadzie ma podnieść podatki, jak rozumiem, w Polsce ze względu na – tak był określony cel – niedostateczne opodatkowanie zysków. Według mnie jeżeli będziemy szli w tym kierunku – po to pewnie było opóźniane wdrożenie tej dyrektywy – to nasza gospodarka stanie się mniej konkurencyjna w stosunku do pozostałych gospodarek funkcjonujących chociażby w ramach OECD.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#KrzysztofBieńkowski">Ja chciałbym zapytać o dochody, bo tutaj była mowa o tym, że się pojawią. A więc jakie dochody są prognozowane w ramach wprowadzenia tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#KrzysztofBieńkowski">I tylko chciałbym jeszcze przypomnieć, że nasze niskie podatki dla firm zachęcały dotychczas do inwestowania w Polsce, tak że wiele firm zagranicznych zdecydowało się na taki ruch, by zainwestować w Polsce. I wydaje mi się, że może to być zagrożenie dla konkurencyjności gospodarki polskiej, dla wielkości tych inwestycji zagranicznych w Polsce, a także dla miejsc, gdzie są strefy gospodarcze, o których też była mowa. Bo ulgi dla przedsiębiorców zachęcają ich do zainwestowania na tych terenach, gdzie te strefy przed wieloma laty powstały, żeby ożywić lokalny rynek pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#KrzysztofBieńkowski">Mam nadzieję, że słowa pana ministra się ziszczą, czyli że będzie przemodelowanie tych ulg dla przedsiębiorców, tak żeby ten system ulg uwzględniał rejony w Polsce, które nie mają dość miejsc pracy, dość rozwiniętej tej sfery przedsiębiorczości, tak żeby właśnie tam firmy, inwestując, mogły zyskiwać przewagi konkurencyjne. Jeżeli zlikwidujemy te wszystkie zachęty i te wszystkie ulgi w ten sposób, no to niestety jako państwo pozbawimy się narzędzia wpływania na lokalny rozwój gospodarczy, ale też na polski rozwój gospodarczy, staniemy się jednym z wielu państw, które mają identyczny system, jeśli chodzi o podatki, i nasze przewagi konkurencyjne w stosunku do innych gospodarek znikną. I to też jest wielkie zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#KrzysztofBieńkowski">Pan minister mówił, że ta ustawa może mieć duży wymiar finansowy w kontekście, jak rozumiem, TSUE i różnych procedur. A ja uważam, że jeszcze większy wymiar finansowy może mieć sytuacja, gdy firmy, firmy zagraniczne, nie zdecydują się inwestować w Polsce lub nasze firmy, te, które już są w Polsce, będą na tyle obciążone podatkami, że ograniczą swoją działalność. To też może ograniczyć, niestety, wpływy do budżetu, a tym samym rozwój czy infrastruktury, czy polityki społecznej w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#LeszekCzarnobaj">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#StanisławPawlak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#StanisławPawlak">Proszę państwa, ja jestem senatorem od 3 miesięcy, ale powiem, że mnie niepokoi to, co się dzieje w czasie obrad Senatu, tzn. że co do większości ustaw, które rozpatrujemy, zawsze kończymy opinią „bo będzie nowelizacja”, mówimy, że trzeba coś szybko wykonać, nawet jeżeli są co do tego uwagi, po to, żeby nadgonić terminy. I rodzi się takie pytanie: to w takim razie dlaczego w latach poprzednich nie prowadzono tego typu działań ustawodawczych, a dzisiaj my stoimy pod ścianą? Rok się kończy, a jesteśmy do tyłu z całym rokiem, tak jak powiedział pan minister. Biuro Legislacyjne słusznie pisze, że powinno się poddać weryfikacji uchwaloną ustawę, żeby ona spełniała wszelkie wymogi. Ja oczywiście nie jestem specjalistą od spraw podatkowych, z góry mówię, w życiu się tym nie zajmowałem, ale słuchając tego, co tu dzisiaj było mówione…Tych 8 poprawek, które są zaproponowane, żeby naprawić… Będąc w Sejmie parę lat temu, widziałem, że w czasie trzeciego czytania, w czasie głosowania również wrzucane były poprawki takie jak ta, która tutaj się znalazła. Dzisiaj mówimy, że należało by ją wykreślić, ale gdy ustawa trafi do Sejmu, no to Sejm będzie mógł ją z powrotem wprowadzić. A więc widzimy takie odbijanie piłeczki.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#StanisławPawlak">Ustawa jest bardzo szeroka i, zgodnie ze słowami pana ministra, jest bardzo skomplikowanym aktem prawnym. Ja się zastanawiam, jaką podjąć w tej sprawie decyzję, ponieważ rzeczywiście dotyczy ona dużych firm czy bardzo dużych firm, które w opinii społecznej unikają płacenia podatku.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#StanisławPawlak">Pochodzę z okręgu wyborczego, gdzie jest Brzeska Strefa Gospodarcza i gdzie będzie zwalnianych teraz ponad 1 tysiąc osób, dlatego że wyczerpały się ulgi podatkowe i firma przenosi się do innego państwa, zostawiając to, co tutaj zainwestowała. Czyli coś musi być na rzeczy i zgadzam się z tym, że należałoby te sprawy uregulować, żeby tak nie było. Oczywiście jest ta obawa, o której mówił kolega, że wtedy firmy mogą nas omijać, ale z drugiej strony, w zderzeniu z firmami małymi czy średnimi, nie możemy doprowadzać do tego, że te firmy korzystają z luk prawnych albo też ze stworzonego prawa i opodatkowanie omija nasz budżet. Jako parlamentarzyści powinniśmy dbać przede wszystkim o wpływy do budżetu. Stąd moje wątpliwości, które, jak przed chwilą powiedziałem, myślę, że jeszcze pan minister rozwieje, bo musimy podjąć decyzję, a żeby podjąć tę decyzję, powinniśmy wyważyć te wszystkie argumenty za i przeciw, doprowadzając przede wszystkim do poprawy istniejącej sytuacji w zakresie opodatkowania bardzo dużych międzynarodowych firm. Może się jeszcze dowiemy, Panie Przewodniczący, czegoś więcej na ten temat, bo o 11.00 będziemy musieli zagłosować, a wcześniej dzisiaj, teraz, tu wyrazić opinię w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#StanisławPawlak">Bardzo dziękuję. Jeżeli państwo macie jeszcze dodatkowe argumenty, które by nas przekonały do wprowadzenia albo do odrzucenia tych poprawek, to bardzo chętnie byśmy ich jeszcze wysłuchali. A mówię tak przynajmniej ze swojego punktu widzenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#LeszekCzarnobaj">Czy jeszcze jakieś pytania dotyczące…</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#LeszekCzarnobaj">Ja pozwolę sobie zabrać głos na koniec, a teraz poproszę pana ministra lub osoby upoważnione do odpowiedzi na pytania, sugestie i te wątki, które dotyczą niepokoju związanego z ulgami, z tym, co dotyczy rozwoju gospodarczego, czyli inwestowania w Polsce lub utrzymywania tych zakładów, które obecnie istnieją. Jak widać, to się chyba przewija w debacie w Sejmie i tutaj również.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#LeszekCzarnobaj">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JarosławNeneman">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JarosławNeneman">Odnosząc się, może w odwrotnej kolejności, do kwestii tego tempa, takiego bardzo szybkiego… No niestety, nasi poprzednicy tej ustawy nie przyjęli. Już wszyscy wiemy, że ona jest bardzo trudna i skomplikowana, więc ten proces legislacyjny bardzo długo trwał, np. w RCL trwał bardzo długo, i teraz jesteśmy trochę pod ścianą, musimy to zrobić szybko. Mogę państwu obiecać, że jest jeszcze 1 ustawa, która jest dość pilna i pozostałe ustawy podatkowe będziemy procedować tak, jak powinny…</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JarosławNeneman">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Normalnie.)</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JarosławNeneman">Normalnie, tak jak powinny być procedowane, ze stosownym vacatio legis. Jak już odrobimy te najpilniejsze zaległości, to przyjmiemy ten tryb, bo on jest korzystny dla wszystkich, to nie ulega wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JarosławNeneman">Jest jedna ważna rzecz, o której państwu nie powiedziałem, i to się wiąże z pytaniem pierwszego pana senatora. Mianowicie ten cały projekt, który się toczy na niwie OECD, jest właśnie po to, żeby kraje nie nadużywały, nie wykorzystywały w zbyt dużym stopniu systemu podatkowego do przyciągania inwestorów, bo rozpoczyna się coś, co się nazywa race to the bottom, czyli walka o obniżki stawek, żeby przyciągnąć inwestorów. A jak tak jest, to w końcu nie ma podatku i tak naprawdę beneficjentami są duże koncerny. Ten projekt służy temu, żeby stworzyć mniej więcej równe warunki konkurencji między krajami. Ja wychodzę z założenia, że nasz kraj jest krajem na tyle rozwiniętym – rozwiniętym, podkreślam to słowo – że nasza przewaga czy też nasza pozycja konkurencyjna w stosunku do innych krajów nie musi wynikać z prostego rozdawnictwa pieniędzy za pomocą ulg podatkowych czy grantów. To jest troszeczkę… No, tak być powinno. Szukajmy przewag nie w ten sposób, że będziemy inwestorów kupowali pieniędzmi, bo tak naprawdę o tym jest mowa, ale np. poprzez infrastrukturę, poziom wykształcenia personelu, stabilność regulacji podatkowych, otoczenie prawne. To są rzeczy, którymi powinniśmy konkurować, bo jak kraje będą między sobą konkurowały zachętami podatkowymi i ulgami, no to na koniec dnia duże koncerny nie będą płaciły wiele.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JarosławNeneman">Jest jeszcze jedna ważna uwaga, którą zapomniałem panom powiedzieć, á propos tego, że muszą panowie podjąć decyzję. Jak my tego podatku nie wprowadzimy, to wcale nie będzie znaczyło, że polskie podmioty tego podatku nie zapłacą. To jest system naczyń połączonych, więc jeśli jakiś duży koncern, np. motoryzacyjny, ma w Polsce fabrykę i się okaże, że na poziomie tej fabryki, tego zakładu w Polsce zyski nie są opodatkowane, do tego efektywnie, do poziomu 15%, a Polska nie implementuje tych przepisów, to centrala… to ten podatek i tak będzie pobrany. A więc to wyobrażenie, że jakbyśmy może tego nie wprowadzali… Nie taka była intencja, Panie Senatorze, nie taka była intencja związana z tym, że to się opóźniło, żebyśmy nie opodatkowywali, bo ten podatek fizycznie czy też ekonomicznie… nie fizycznie, przepraszam, tylko ekonomicznie i tak będzie pobrany, centrala ten podatek zapłaci i na pewno wydrenuje te pieniądze z Polski.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#JarosławNeneman">Tak jak mówię, poruszamy się w bardzo trudnej materii. Ten system ma obejmować wszystkie kraje, które to podpisały i przystąpiły do tego, jak również kraje, które … Ten trzeci element dotyczy krajów, które nie podpisały. Dlatego też bardzo bym panów prosił o pozytywną decyzję i zobowiązuję się, że prawie ostatni raz przychodzę do panów z czymś takim, przez co legislator ma duży ból głowy, widzimy to, i co panom nie daje specjalnego pola manewru, jeśli chodzi o uwzględnienie czy nieuwzględnienie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JarosławNeneman">Ta ustawa to jest ustawa podatkowa. Dyskutowaliśmy tutaj z kolegami dość długo, czy prezydent musi ją podpisać do końca tego miesiąca, czy nie musi. Nie mamy jednoznacznej opinii, bo tak naprawdę nawet jakby ta ustawa – powtarzam się, ale to już ostatni raz – nie weszła, to i tak podmioty będą zobowiązane do zapłacenia podatku, tylko nie w Polsce. A z punktu widzenia interesu naszego kraju to jest absolutna porażka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, padło bardzo ważne pytanie, czy mamy jakieś kalkulacje. Bo to, ile nas będzie kosztowało wdrożenie, to mamy na końcu napisane. Ale czy mamy jakieś szacunki dotyczące dochodów związanych z tą ustawą, jeśli chodzi o nasz budżet, krajowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, mamy szacunki na poziomie 2,4 miliarda zł dodatkowych dochodów, ale powiedzmy sobie szczerze: życie jest bardzo bogate, sytuacja gospodarcza się zmienia. Wczoraj w Sejmie była dyskusja na temat Intela, czy może Intel wycofał się z powodu tego podatku. Absolutnie nie. Absolutnie. To nie jest tak. Koniunktura na świecie trochę się osłabia, zyski spadają, więc bardzo możliwe, że te dochody będą inne. Na pewno będą się musiały pojawić inne formy wsparcia inwestorów, bez wątpienia, trzeba będzie zastąpić część ulg np. systemem grantów czy też ulg zwrotnych. To jest bardzo skomplikowana materia. Ten rachunek, summa summarum, musi uwzględniać nie tylko te proste wpływy, o których powiedziałem, te 2,4 miliarda, ale również ten system zachęt. Pewnie saldo będzie trochę niższe, ale saldo, tak jak pan słusznie zauważył, musi też uwzględniać to, żeby te firmy przychodziły i inwestowały. Bo nie jest sztuką wprowadzić coś, z czego potem nic nie będzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#LeszekCzarnobaj">I jeszcze pan senator, kolega Kazimierz…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławPawlak">Tylko krótkie pytanie. Czy ja dobrze zrozumiałem, że gdyby tej ustawy nie było, to koncerny zagraniczne, które prowadzą działalność w Polsce, musiałyby ten podatek zrealizować u siebie, a ta ustawa spowoduje, że ten podatek będzie płacony do polskiego budżetu? Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JarosławNeneman">Właśnie tak, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Pawlak: No, to jest dodatkowy plus.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Na jakiej podstawie muszą to zapłacić? Na jakiej podstawie koncerny muszą zapłacić ten podatek, jeśli tego nie wprowadzimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JarosławSzatański">To wynika z tego systemu. On ma taką logikę…</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Bieńkowski: Z jakiego systemu?)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JarosławSzatański">Z systemu GloBE, który został przyjęty w dyrektywie. Dyrektywa obowiązuje oczywiście w ramach Unii Europejskiej, Niemcy czy Francja już to wprowadziły. Jeden z mechanizmów poboru tego podatku jest taki, że spółka dominująca, czyli np. ta w Niemczech, oblicza… Mimo tego, że my byśmy tego nie wprowadzili, ona oblicza efektywną stawkę w Polsce. Załóżmy, że ona wychodzi 10% dla spółek zależnych, więc 5% to jest właśnie ten dodatkowy podatek wyrównawczy i te 5% formalnie płaci jej centrala. No ale nie miejmy złudzeń, jeżeli centrala będzie funkcjonowała w takim otoczeniu, to po prostu może się z tego kraju, gdzie musi zapłacić podatek wyrównawczy, w tym momencie z Polski, wycofać, tak żeby nie płacić tam tego dodatkowego podatku, tylko żeby go płacić tam, gdzie prowadzi działalność. A więc to działa tak, że centrala, że tak powiem, zapłaci w Niemczech ten podatek wyrównawczy, który przypada na polskie spółki. Na dłuższą metę to jest nie do utrzymania z punktu widzenia interesu ekonomicznego tej centrali. A więc staliśmy przed wyborem… Tak jak pan minister powiedział, niewprowadzenie ustawy nic nie zmieni z punktu widzenia całej grupy, jak patrzymy na całą grupę, to nic to nie zmieni. Dlatego dobrego wyjścia z tej sytuacji nie ma, oczywiście poza zmianami, które pan minister zapowiedział w kontekście systemu ulg i przejścia na tzw. kwalifikowaną zwrotną ulgę podatkową albo na system grantowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#LeszekCzarnobaj">Poczekaj jeszcze chwileczkę, co? Teraz kolej…</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#LeszekCzarnobaj">Tak? Czy…</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#LeszekCzarnobaj">Tak? To proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Szanowni Państwo, ja jeszcze…</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#KrzysztofBieńkowski">Krzysztof Bieńkowski.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#KrzysztofBieńkowski">Ja jeszcze, nawiązując do słów, pana dyrektora – dyrektora, tak? – chciałbym powiedzieć, że firmy europejskie, z Unii Europejskiej, których to będzie dotyczyć, to jest tylko ułamek tych podmiotów, które będą musiały zapłacić ten podatek u siebie. Gros firm, chociażby w ramach OECD, to są firmy z całego świata. Ale są też firmy, które są niezrzeszone, nie pochodzą z krajów zrzeszonych, powiedzmy, w ramach OECD…</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Chiny…)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#KrzysztofBieńkowski">Chociażby Chiny, jak pan minister mówi. Tak, Chiny i inne podmioty. Pamiętajcie państwo, że jeżeli podniesiemy podatki, to inwestycje z tych państw, z tych kierunków do Polski się zawężą, czyli nasza przewaga… Mimo że chcielibyśmy, żeby firmy od nas nie uciekały, to, jak widzimy na przykładzie słów pana senatora, firmy decydują się przemieszczać w różnych kierunkach świata, również spod Włocławka albo spod innych miast polskich mogą się wyprowadzić w inne kierunki, niekoniecznie europejskie, tylko światowe. Jesteśmy na globalnym rynku i musimy na to uważać.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#KrzysztofBieńkowski">Dlaczego jest mowa o tym, żeby te podatki podnieść? Otóż duże gospodarki światowe, które mają tych inwestorów, nie chciałyby, żeby oni się od nich się wyprowadzali, tylko żeby ta produkcja trwała u nich. Nasza zachęta podatkowa zachęca firmy, żeby wyszły od tamtych i ulokowały się u nas. I o to też jest gra. Musimy pamiętać o tej grze i głośno o niej mówić. Nie można unikać takiej dyskusji, bo robimy wszystko, żeby tylko wprowadzić dyrektywę. To jest też gra interesów. Naszym interesem jest to, żeby firmy zagraniczne przychodziły inwestować w Polsce. Oczywiście w naszym interesie jest też nie płacić kar związanych z niewprowadzaniem dyrektyw unijnych, ale miejmy na względzie to, że firmy europejskie to nie jest cały świat. Generalnie wśród 500 największych globalnych firm tych europejskich firm jest garstka lub…</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Garść.)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#KrzysztofBieńkowski">Garść. Tak że mówimy głównie o firmach amerykańskich, ale też coraz częściej chińskich, koreańskich, japońskich, również z tych krajów OECD, na które też powinniśmy zwrócić uwagę. Oni wtedy tego podatku nie zapłacą, a możemy ich przyciągnąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#LeszekCzarnobaj">Czy pan minister… Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos co do tej wypowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów Jarosław Szatański: Tak, ja tylko doprecyzuję…)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#LeszekCzarnobaj">Nie ma obowiązku oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JarosławSzatański">Zobowiązanie do wprowadzenia tych przepisów dotyczy bodajże 146 państw, oczywiście razem z Chinami, Stanami, Indiami. Brazylia już to wprowadziła. Sens tego podatku wyraża się właśnie w tym, że on jest globalny i te wszystkie państwa muszą go wprowadzić, do tego się zobowiązały.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#JarosławSzatański">A odnośnie do takiej inwestycji np. z Chin to powiem, że najczęściej to jest tak, że my nie jesteśmy bezpośrednio państwem, gdzie są ustawiane struktury na całą Europę, tylko często są to np. Niderlandy, Luksemburg itd. A więc w takiej sytuacji po prostu Niderlandy wezmą tę naszą część. To idzie z centrali. Szukamy krok po kroku spółki, która jest niżej; jeżeli centrala tego nie wprowadziła, to szukamy kolejnej spółki, spółki w państwie, które to wprowadziło. W tym momencie Niderlandy to wprowadziły, więc Niderlandy ten podatek, w cudzysłowie, pobiorą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#LeszekCzarnobaj">Jeszcze pan senator Janusz Pęcherz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanuszPęcherz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JanuszPęcherz">Panie Ministrze, w kontekście tej dyskusji na temat konkurencyjności ja zwrócę uwagę na to, na co pan minister zwrócił uwagę, a mianowicie że nasza przewaga konkurencyjna nie powinna wynikać z tego, że my będziemy tylko obniżać podatki albo starać się je mieć na niskim poziomie. Ja podam taki przykład… No, Volkswagen jest przykładem. Fabryka jest wybudowana pod Poznaniem. Oczywiście jest dostęp do autostrady itd., to są sprawy, które są ogólnie znane. Ale to, że zlokalizowano ją tam, a nie w innym miejscu… Tam jest m.in. szkolnictwo wyższe, politechnika, tam mieli zagwarantowane to, że ta siła robocza – powiem to w cudzysłowie, ale rzeczywiście to jest siła robocza – na wysokim poziomie będzie bardzo blisko i będzie można z niej korzystać.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JanuszPęcherz">Mam przykład z czasów prezydentury w Kaliszu. Weszła firma, która chciała wykorzystać potencjał Kalisza, jeśli chodzi o pianina i fortepiany. Calisia została zlikwidowana. Przyszły 2 niemieckie firmy i pamiętam, jak dyskutowaliśmy – to był ten czas, kiedy bezrobocie było dużo większe – jakie ulgi może zastosować jeszcze miasto już poza tymi ulgami ogólnokrajowymi. Oczywiście mieliśmy ograniczone możliwości, przecież nie możemy bez końca dawać ulg, bo budżet też musi mieć swoje zasilanie. Oni mi mówili o Sieradzu jako o mieście, do którego pójdą. Tam są duże tereny, prezydent powiedział, że przez ileś lat w ogóle nie będą tam płacić podatków itd. Ja mówię: „No możecie iść, tylko że ci ludzie, którzy są w Kaliszu fachowcami właśnie od pianin i fortepianów, prawdopodobnie nie będą jeździć do Sieradza, tylko tu znajdą miejsce”. No rzeczywiście pojawiło się bardzo dużo takich małych firm naprawy, renowacji fortepianów, pianin. I oni wybrali Kalisz, dlatego że była ta siła fachowa, która mogła być wykorzystana. Rzeczywiście nieźle sobie funkcjonują na tym rynku, produkują pianina i fortepiany na rynek Stanów Zjednoczonych i innych… A więc generalnie, tak jak zostało powiedziane, nad systemem ulg pewno trzeba popracować, bo to nie pójdzie na takiej zasadzie, że damy ulgę, to oni przyjdą… Wykorzystają ulgę i pójdą, tak jak we Włocławku czy… I to musimy mieć tutaj na uwadze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#LeszekCzarnobaj">To teraz zarezerwujcie sobie państwo czas na podsumowanie, gdzieś tak półgodzinne.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#LeszekCzarnobaj">W podsumowaniu powiem tak. Rozpoczęliśmy, Panie Ministrze – do pana to adresuję, bo pan będzie realizatorem naszych pomysłów i dyskusji… Dobrze, że mieliśmy czas na to, żeby podyskutować nie tylko stricte o zapisach ustawy, ale i o tym, co dotyczy życia wokół ustawy. Podsumowując: mamy bałagan, nie mówię, przez kogo sprowokowany, bo wszyscy obecni na sali wiedzą, kto doprowadził do tej sytuacji, która jest, z imienia i nazwiska nie będę wymieniał, i trzeba go naprawić. To nie ulega wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#LeszekCzarnobaj">To, co dotyczy dyskusji zarówno w Sejmie, jak i tutaj w komisji, a mianowicie nasze obawy – nasze, bo ja się również pod tym podpisuję – czy ta ustawa nie spowoduje odpływu czy braku napływu kapitału… Ja osobiście po tej dyskusji i na podstawie tego, co przeczytałem również w Sejmie, oraz po wysłuchaniu państwa wypowiedzi, jestem przekonany, może nie w 100%, ale co najmniej w 95% procentach, że ta ustawa nie będzie miała żadnego wpływu na decyzje dotyczące tego, gdzie się inwestuje. Gdyby ona była wprowadzana tylko w Polsce, to oczywiście byłaby antyinwestycyjna, ale jest to ustawa globalna, tak jak pan dyrektor powiedział, w związku z tym ona dotyczy globalnego rynku. Znajdą się państwa, Chiny czy kraje w Afryce, gdzie ten podatek nie będzie obowiązywał, i my nie powstrzymamy tego, że firmy, które nie chcą płacić tego podatku globalnego, zainwestują w krajach, które nie podpiszą się pod tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#LeszekCzarnobaj">To, co pan, Panie Ministrze, mówił o przyszłości… Ja chciałbym powiedzieć i zapisać… Pani Anetko, żebyśmy nie zapomnieli, bo jak wróci pan przewodniczący to z nim ustalę, żebyśmy pilnowali tego… A mianowicie przede wszystkim, Panie Ministrze, chciałbym zaproponować w związku z tym, co pan powiedział, tj. że to już koniec, że od nowego roku – jak to kiedyś mówiono, z nowym rokiem nowym krokiem – ja nie przyjmuję… Mówię sam za siebie, ale mam nadzieję, że członkowie komisji to podzielą. Otóż nie ma wpisywania ustaw, które mają luźne powiązania, mówiąc delikatnie, z projektem ustawy, który państwo wnosicie. To była rzecz nagminna i np. do ustawy o Narodowym Banku Polskim dodawano zmiany w ustawie dotyczące wynagrodzeń dla więźniów. Jedyne, co je łączyło, to to, że tu mówimy o pieniądzach i tu mówimy o pieniądzach. No to były rzeczy skandaliczne. My tutaj włosy rwaliśmy, niektórzy ostatnie. Nie chciałbym, żebyśmy to kontynuowali. Panie Ministrze, przecież nic nie stoi na przeszkodzie, żeby, jeżeli coś trzeba przedłużyć… Jest prosta inicjatywa ustawodawcza, prosta ustawa, zmienia się termin, wydłuża się termin. No po co to dopisywać? Jeżeli trzeba zrobić coś ustawą, inicjatywą Senatu, to my to zrobimy. My to zrobimy. Uruchomimy proces i zgodnie z tym my to zrobimy, żeby było szybko, bo rozumiem, że wtedy zależy na czasie, żeby nie rozpoczynać zmian w dużej ustawy. I rozumiem, że będzie również wola polityczna, że będzie akceptacja dla inicjatyw ustawodawczych w Sejmie czy w Senacie w takich prostych sprawach wymagających szybkich decyzji. A więc nie róbcie tak, że dołączacie do ustawy o Narodowym Banku Polskim wynagrodzenie dla więźniów za pracę w zakładach. Podaję ten przykład, żeby nie mówić o tym tutaj przykładzie. Chciałbym, żeby ten rok 2024 był… To znaczy, chcę. No, ja zrobię wszystko… Ja już nigdy nie zagłosuję za ustawą, do której w drugim czytaniu będziecie dorzucać coś takiego. Ja to sobie przyjmuję za punkt honoru, że od nowego roku…</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Od nowego roku?)</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#LeszekCzarnobaj">Tak jest. Trzeba zrobić jakieś postanowienia na nowy rok. Ja takie czynię.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#LeszekCzarnobaj">Druga rzecz, dotycząca ulg. Panie Ministrze, to świetna rzecz i myślę, że dzisiaj tu w Senacie, prawdopodobnie i w Sejmie, ale tam nie przejrzałem dokładnie całej dyskusji, my rozpoczynamy dyskusję na temat przeglądu ulg. To, o czym mówił pan prezydent, to, o czym mówili panowie senatorowie, to, co było atrakcją dla firm wchodzących, nie jest już żadną atrakcją. Czyli system ulg czy kupowania nie już aż taką atrakcją i na potwierdzenie jest to, o czym mówił tutaj były pan prezydent, a obecny senator.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#LeszekCzarnobaj">Powiem, że ja pochodzę z takiego małego miasteczka, 40-tysięcznego, Kwidzyna. W przeliczeniu na 1 mieszkańca byliśmy, a może nadal jesteśmy, miastem, które ma najwyższy współczynnik inwestycji zagranicznych w Polsce. W powiecie, który liczy 80 tysięcy mieszkańców, 25 tysięcy ludzi pracowało w przemyśle. I myśmy nie udzielali żadnych ulg. A o co ci ludzie pytali, gdy przychodzili? Pytali o to, jaki jest poziom wykształcenia, ile osób idzie na studia, ile wraca, jakie są problemy infrastruktury, jakie są szkoły i jaki jest poziom w tych szkołach, co będą mogli tutaj robić ludzie, jak przyjadą. To są te rzeczy, które będą zachęcać.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#LeszekCzarnobaj">Oczywiście, wysłuchawszy tego, co mówili tutaj koledzy, powiem, że są regiony, które trzeba wspomagać innymi instrumentami. Ale te regiony trzeba wybrać, skwantyfikować, które to są regiony, i wymyślić dla nich system zachęty do inwestowania. Przecież, mówiąc krótko, my jako prowincja nie będziemy mogli konkurować z Gdańskiem, Łodzią czy Krakowem, więc ten system zachęt w przypadku mniejszych ośrodków powinien jeszcze być. I dlatego cieszę się, Panie Ministrze, że ten przegląd zostanie zrobiony. Tylko chciałbym usłyszeć od pana, i pani Anetka to zapisze w protokole, o jakim terminie mówimy. Kiedy my ujrzymy państwa propozycję dotyczącą systemu zachęt? Nie dlatego pytam, że… Zastanówcie się państwo i powołajcie taką datę, żebyśmy dzisiaj wyszli z tego przeświadczenia, że my jednak mówimy o całości problemu. Panie Ministrze, to jaka to będzie data? W połowie roku przyszłego?</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: W połowie roku przyszłego.)</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#LeszekCzarnobaj">Pani Anetko, proszę zapisać: system ulg…</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#LeszekCzarnobaj">Chciałbym też powiedzieć, Panie Ministrze i Szanowni Koledzy, również do pani Anetki… Ja wczoraj byłem na spotkaniu organizacyjnym… Mianowicie 17–18 lutego w związku z tym, że jest nasza prezydencja, jest w Brukseli panel dyskusyjny dotyczący, mówiąc krótko, finansów i gospodarki. Zasugerowaliśmy, żeby jednym z ważnych tematów była kwestia konkurencyjności, nie Polski, tylko Unii Europejskiej, bo mówimy, że problem, który koledzy poruszacie, dotyczy nie tylko samej Polski. My jako Unia musimy po prostu powiedzieć, co musimy zrobić, żeby być konkurencyjnymi. Dlatego ja bym prosił, Pani Anetko, żeby zapisać, jeśli koledzy się zgodzą, że był taki postulat tu w naszej komisji, żebyśmy jako cała komisja pojechali na te 2 dni na tę dyskusję, która będzie dotyczyła właśnie gospodarki, konkurencyjności i finansów. 17–18 lutego. To jest nasza prezydencja i jeżeli będzie możliwe, będzie miejsce, to było by bardzo dobrze, żebyśmy wzięli w tym udział.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#LeszekCzarnobaj">I kwestia ostatnia. Panie Ministrze, do kiedy państwo przedłożycie projekt nowelizacji tej ustawy? To jest jedno pytanie. Chodzi o to, żebyśmy to też sobie tutaj zapisali jako deklarację pana ministra. Bo zaniepokoiła mnie trochę wypowiedź pana dyrektora, który powiedział: no, długo tu pracowaliśmy, ale nie znaleźliśmy rozwiązania. Oczywiście ja skracam tę wypowiedź. To moje pytanie jest takie: czy jest to materia, która jest nieogarnialna w sensie przygotowania projektu ustawy, który będzie wyczerpywał te wszystkie uwagi, które zgłosił pan mecenas? Chodzi o te nasze przemyślenia, te nasze sugestie i to, o czym państwo sami mówicie jako o uchybieniach tejże ustawy. Czy jest szansa, że w przyszłym roku my zobaczymy projekt tej ustawy? Pan mówił o pierwszym kwartale, jak rozmawialiśmy na boku. Proszę wydłużyć ten termin, no ale to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, zaczniemy prace dość szybko, ale…</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Zastępca Przewodniczącego Leszek Czarnobaj: Nie, nie, ja nie pytałem, kiedy rozpoczniecie, bo ja wiem, że rozpoczniecie niebawem, po wyjściu stąd, ale chodzi mi o to, kiedy zakończycie. To o to pytam.)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JarosławNeneman">Mogę, tak jak w związku z ulgami podatkowymi, powiedzieć „pierwsze półrocze”, tylko chciałbym trochę ostudzić oczekiwania. Jeśli chodzi o ulgi, to wiemy, że trzeba wykonać dużą pracę. Na pewno będą jakieś kontrowersje, ale będziemy się poruszali w takiej materii, że, jak myślę, pan legislator na końcu nie będzie miał dużych zastrzeżeń. Tu jest zastrzeżenie fundamentalne, że opieramy się, tak jak zresztą bardzo ładnie powiedział pan mecenas, na takich niedookreślonych źródłach, które fluktuują. Nie ma nawet jakiegoś miejsca, gdzie one są oficjalnie opublikowane. Różne komentarze… Dla prawnika… No, pan mecenas to chyba bardzo jasno… Bardzo się obawiam, że tu postęp nie będzie taki wielki, to wynika z takiego, a nie innego funkcjonowania OECD. Ale część z tych uwag, które pan był łaskaw nam zaproponować… Oczywiście nie będzie już pola do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dobrze. Panie Ministrze, w związku z tym, że to nie jest czas i nie jesteśmy do tego wszyscy przygotowani, ja proponuję, żebyśmy do końca roku podczas jednego z posiedzeń z komisji, kiedy będzie trochę luźniej, bo są komisje przeładowane, ale i trochę luźniejsze… żebyście państwo przyszli i nam powiedzieli o tych swoich przemyśleniach dotyczących tego, co będzie przedmiotem korekty, a my będziemy zadawali pytania plus sugerowali. Bo ja nie wierzę w to, że nie ma możliwości znalezienia takich zapisów, które będą wyczerpywały to, co pan mecenas zapisał, a szły zgodnie z duchem tego, co niesie przepis unijny. No ja nie wierzę, że tego nie można zrobić. Zapewne to nie jest takie proste, to widać, bo bardzo tęgie głowy nad tym siedziały, ale proponuję, żebyśmy wrócili do tego tematu na spokojnie w ciągu 2–3 tygodni. Wiem, że teraz będziemy mieli budżet. Nie?</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Budżet.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#LeszekCzarnobaj">No dobra, to jak pozwolicie, to ja z panem przewodniczącym i z paniami, i z panem ministrem porozmawiam, kiedy moglibyśmy zorganizować taką krótką, dwugodzinną debatę, żeby porozmawiać sobie na temat naszych oczekiwań i tego, czy państwo widzicie możliwość poprawienia tego wszystkiego, o czym tutaj była mowa, a o czym również pisał pan mecenas. To ja tyle.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#LeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o kwestię rekomendacji, to, słuchajcie państwo, biorąc to wszystko pod uwagę, ważąc to, powiem tak: chyba powinniśmy zagłosować za tą ustawą bez poprawek. Ja oczywiście po raz ostatni zagłosuję za taką ustawą, co do której jest tyle wątpliwości. Może takie ustawy będą przechodziły innymi głosami, ale ja już deklaruję, że nie będę mógł zagłosować za tego rodzaju ustawą. Przyjmuję, że to jest pewne rozliczenie przeszłości. Jak pan minister mówił, jest jeszcze jedna taka ustawa, która jest mocno opóźniona. Ale prosimy, żeby ją w miarę…</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#LeszekCzarnobaj">No właśnie to chciałem powiedzieć: żeby… Może w tym roku się uda, żebym nie musiał… Najwyżej się zwolnię. Tak że bardzo bym prosił, żeby tę ustawę najszybciej jak to jest możliwe, jeśli chodzi o czas i tryb pracy, przedłożyć Wysokiemu Sejmowi i Senatowi, żebyśmy tę przyszłość robili już na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#LeszekCzarnobaj">W takim razie stawiam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#LeszekCzarnobaj">Czy są inne sugestie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#LeszekCzarnobaj">W takim razie poddaję to pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#LeszekCzarnobaj">Kto z państwa jest za zaopiniowaniem pozytywnie niniejszej ustawy bez poprawek?</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#komentarz">(Głos z sali: 4 za.)</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#LeszekCzarnobaj">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#komentarz">(Głos z sali: 1 przeciw.)</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#komentarz">(Głos z sali: I nikt się nie wstrzymał.)</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#LeszekCzarnobaj">Na sprawozdawcę proponuję pana prezydenta, senatora Janusza Pęcherza. Tak, Janusz?</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-32.17" who="#LeszekCzarnobaj">Dobrze. Wyraził zgodę.</u>
          <u xml:id="u-32.18" who="#LeszekCzarnobaj">Pan senator jest od spraw trudnych i niebezpiecznych, w związku z tym zawsze…</u>
          <u xml:id="u-32.19" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-32.20" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-32.21" who="#LeszekCzarnobaj">…będziemy mu…</u>
          <u xml:id="u-32.22" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-32.23" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.24" who="#LeszekCzarnobaj">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-32.25" who="#LeszekCzarnobaj">I dziękuję państwu, dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-32.26" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 37)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>