PPC / ppc

text_structure.xml 621 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz wicemarszałkowie Monika Wielichowska, Dorota Niedziela i Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MonikaWielichowska">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MonikaWielichowska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MonikaWielichowska">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Pawła Bliźniuka oraz Patryka Jaskulskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MonikaWielichowska">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Patryk Jaskulski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, że panowie posłowie rozpoczynają ze mną dzisiejszy dzień w Sejmie. Państwa posłów również pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A my panią marszałek, bardzo się cieszymy.)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MonikaWielichowska">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe. Niestety nie zrobię tego dzisiaj, dlatego że mamy bogaty harmonogram obrad i nasze popołudniowe punkty musimy rozpocząć dokładnie o czasie, więc dzisiaj będę bardzo pilnowała dyscypliny czasowej. Odnosi się to zarówno do posłów, jak i do państwa ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MonikaWielichowska">Pierwsze pytanie zadadzą posłowie Ireneusz Zyska, Marcin Ociepa, Katarzyna Czochara, Janusz Kowalski, Marek Ast, Andrzej Gut-Mostowy i Ewa Leniart, Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie odrzucenia propozycji wprowadzenia turystycznego vouchera, który wspierałby przedsiębiorców z branży turystycznej na terenach gmin dotkniętych powodzią we wrześniu 2024 r., gdzie spadek ruchu turystycznego wyniósł ok. 50%. Odpowiedzą panowie Michał Jaros i Marcin Kierwiński.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Ireneusza Zyskę.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MonikaWielichowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Drodzy państwo, mija pół roku od tragicznej powodzi we wrześniu 2024 r. na południu Polski. Zarówno na terenach byłych województw wałbrzyskiego, jeleniogórskiego i opolskiego, jak i w innych miejscowościach jej skutki nadal są dotkliwie odczuwalne. Szczególnie odczuwalne są w branży turystycznej. To tereny górzyste, rekreacyjne, z pięknym krajobrazem i przyrodą, natomiast zostały zniszczone, zdewastowane podczas powodzi.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#IreneuszZyska">Razem z panem ministrem miałem zaszczyt uczestniczyć w wyjazdowym posiedzeniu komisji do spraw usuwania skutków powodzi w Kamieńcu Ząbkowickim pod koniec stycznia bieżącego roku. Tam dwójka samorządowców, pani burmistrz Grażyna Orczyk ze Złotego Stoku oraz pani burmistrz Marta Ptasińska z Barda Śląskiego, przedstawiły propozycję wprowadzenia vouchera turystycznego, który miałby być realizowany na terenach gmin dotkniętych skutkami powodzi, żeby reaktywować ruch turystyczny, wzmocnić życie gospodarcze na tym terenie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#IreneuszZyska">Pan minister w jednej z konferencji prasowych powiedział: chcemy, by plan pomocy dla powodzian był mało inwazyjny. To dotyczyło właśnie wątku wprowadzenia vouchera turystycznego. Panie ministrze, taki bon został wprowadzony równolegle, jeszcze w ubiegłym roku, w Czechach. Przyniósł znakomite rozwiązania chociażby na terenie Jesenika, wzmocnił ruch turystyczny i spowodował, że gminy te szybciej odbudowują się po zniszczeniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#IreneuszZyska">Propozycja samorządowców zakłada jedynie 150 mln zł, czyli w ramach budżetu na usuwanie skutków powodzi, ustawowego budżetu w wysokości 40 mld, niespełna 0,4%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#IreneuszZyska">Dlaczego rząd nie chce wprowadzić tego vouchera? Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MonikaWielichowska">Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Marcina Kierwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Posłowie! Panie pośle, na początku kilka sprostowań, bo zawsze warto być precyzyjnym. Jeżeli pan cytuje moje wypowiedzi, to proszę je cytować wiernie. To, co pan zacytował, nie dotyczyło bonu turystycznego, wie pan o tym doskonale, lecz docelowego systemu ochrony przeciwpowodziowej, który chcemy zbudować, a który wy jako rząd PiS-u całkowicie pogrzebaliście. I tak, będę się nadal pod tym podpisywał. Chcemy, aby rozwiązania, które zaproponujemy w tym zakresie po konsultacjach społecznych, były maksymalnie mało inwazyjne, jeżeli chodzi o tkankę społeczną, żeby nie wymagały dużych ingerencji, jeżeli chodzi o kwestie zmian własnościowych terenów. Wydaje mi się, że to dość naturalne. Nie ma co tym manipulować. To pierwsza manipulacja.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarcinKierwiński">Druga manipulacja. W treści pytania użyliście państwo takiej informacji, że spadek ruchu turystycznego wyniósł prawie 50%. Ja bym bardzo prosił o podanie źródeł tych informacji, bo z całym szacunkiem, jeżeli źródłem są samodzielne eksperymenty posłów PiS-u, nie są to dla mnie wiarygodne źródła. Mówiliśmy o tym z panem ministrem Borysem na ostatniej konferencji w Stroniu Śląskim, gdy ministerstwo sportu przeznaczało blisko 40 mln na odbudowę infrastruktury sportowej w Stroniu Śląskim. Mówiliśmy o tym, że tak naprawdę, jeżeli chodzi o powiat kłodzki, liczba turystów jest na bardzo zbliżonym poziomie. Pewne różnice wynikają z przesunięć pomiędzy gminami, do których przyjeżdżają ludzie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarcinKierwiński">I wreszcie trzecia sprawa. Pan opowiada o sukcesach rządu czeskiego, jak to bon turystyczny rozwiązał wszystkie problemy po czeskiej stronie. Mam zupełnie inną ocenę tej sytuacji, zwłaszcza że bon czeski — i pan także wie o tym doskonale — to bardzo niewielkie środki, które zostały na to przeznaczone, i to nie one pomagają odtwarzać po stronie czeskiej to, co zostało zniszczone. My przyjęliśmy zupełnie inną koncepcję pomocy przedsiębiorcom. Przyjęliśmy taką koncepcję, aby po prostu bezpośrednio dać ludziom pieniądze, aby mogli się odtworzyć, odtworzyć miejsca pracy, aby mogli odtworzyć swoje interesy.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MarcinKierwiński">Na ten cel, zaraz będzie o tym więcej mówił pan minister Jaros, przeznaczyliśmy, wydatkowaliśmy do tej pory prawie 0,5 mld zł, bezpośrednio dla przedsiębiorców. To są kwoty, które znacznie bardziej efektywnie wspierają lokalnych przedsiębiorców. Wie pan, ja rozumiem, że możecie państwo budować taką opowieść, że bon turystyczny rozwiąże wszelkie problemy tych strasznie dotkniętych i przez powódź, i przez wasze zaniedbania terenów, tylko pomoc, którą my kierujemy, jest pomocą znacznie większą, znacznie bardziej kompleksową od tej, którą pan postuluje, bo ta pomoc, którą my dajemy, to jest pomoc dla indywidualnych osób poprzez zasiłki, które wypłaciliśmy. Tak jak powiedziałem, prawie 0,5 mld zł już wpłynęło do przedsiębiorców, z czego 384 mln to są bezpośrednio umorzenia ZUS-owskie, zwolnienia ZUS-owskie, pożyczki nisko oprocentowane bądź bezpośrednie dotacje. Dajemy pieniądze, to też naturalne, i współpracujemy z samorządami nad odtworzeniem infrastruktury, także infrastruktury turystycznej. Tu zresztą bardzo dziękuję panu ministrowi Borysowi, panu ministrowi Nitrasowi. 70 mln zł na rzecz tych terenów wkrótce trafi do konkretnych samorządów, żeby odtwarzać atrakcje turystyczne, infrastrukturę sportową. A więc pomoc, którą dajemy, znacznie przekracza to, o czym pan mówi. Bon turystyczny, voucher turystyczny jest jednym z narzędzi. My wybraliśmy narzędzia naszym zdaniem skuteczniejsze, lepsze, bardziej dedykowane przedsiębiorcom, dające pieniądze ludziom bezpośrednio, tak żeby mogli odtwarzać swoje biznesy. Cały czas tę pomoc monitorujemy. Jeżeli uznamy, że skala tej pomocy jest niewystarczająca, będziemy dokładać kolejne elementy. Ale będziemy robić to w sposób racjonalny, a nie na takiej zasadzie, że w Czechach wprowadzili coś za niewielkie pieniądze, to my mamy robić dokładnie to samo. Nie, my chcemy pomóc tym ludziom, a nie robić PR-owski show na powodzi, tak jak państwo, mówię o politykach PiS-u, bardzo byście chcieli. Nie mówię, że pan, panie pośle, ale państwo jako politycy PiS-u chcielibyście to robić. Jeżeli po ocenie — a jeszcze przed nami druga transza pożyczek nisko oprocentowanych, druga transza zwolnień ZUS-owskich, jeżeli chodzi o przedsiębiorców, co mamy zaplanowane w trzeciej ustawie powodziowej — uznamy, że ta pomoc wymaga jeszcze dodatkowego wsparcia, to pewnie będziemy rozważać kolejne narzędzia. Dziś wybraliśmy narzędzia, które są po prostu lepsze, bardziej dedykowane przedsiębiorcom i które przynoszą przedsiębiorcom większy pożytek. O tym, co dostali przedsiębiorcy w ramach tarczy, którą zaproponował rząd pana premiera Donalda Tuska, powie więcej pan minister Jaros. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra Jarosa, przypominając, że ma 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, bardzo proszę zmieścić się w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MichałJaros">To będzie niezwykle trudne, panie marszałek.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MichałJaros">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Pośle! To, o czym pan raczył wspomnieć, ta propozycja czeska, to jest kwota, która jest stosunkowo niewielka w porównaniu do tego, co otrzymują przedsiębiorcy w Polsce. Mianowicie to jest 3,5 mln zł, ten voucher turystyczny, jeśli chodzi o Czechy. Natomiast jeśli chodzi o świadczenia, które do tej pory trafiły do przedsiębiorców, to ja bardzo skrótowo, bo mam mało czasu, powiem tak. Świadczenie interwencyjne. Ze świadczenia interwencyjnego skorzystało dotychczas 1687 wnioskodawców na kwotę 177 mln zł. Jeśli chodzi o instrument finansowy, taką nieoprocentowaną pożyczkę powodziową z możliwością umorzenia do 200 tys. zł, to zawarto już dotychczas 581 umów pożyczek na łączną sumę 76 mln zł. A jeśli chodzi o umorzenie składek ZUS, już nie mówię o przesunięciu, z którego skorzystało 1400 przedsiębiorców, to dotychczas wpłynęło 631 wniosków i wpływają nowe wnioski, z czego 534 rozpatrzono, oczywiście pozytywnie, na kwotę 32 mln zł. To jest duża różnica między tym, co zrobili Czesi, chociażby w kontekście tego vouchera, a tym, co my dajemy polskim przedsiębiorcom, bo to już jest kwota blisko 400 mln zł, która trafiła bezpośrednio do przedsiębiorców. Oni już dzisiaj tymi środkami operują. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe, rozumiem, zadaje pan poseł Zyska.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Panowie Ministrowie! Zupełnie mijamy się w tych pytaniach i odpowiedziach, dlatego że pan minister mówił o przedsiębiorcach, a ja, drodzy państwo, mówię o wielu tysiącach osób, które na południu Polski prowadzą agroturystyki, wynajmują pokoje w swoich domach jednorodzinnych dla turystów, które żyją właśnie z tego małego ruchu turystycznego. Ja podawałem konkretny przykład programu, który został przygotowany nie przez opozycję, Prawo i Sprawiedliwość, tylko przez samorządowców, którzy rzekomo są tak bardzo przez was wspierani, i ta propozycja została odrzucona. I nie 3,5 mln zł, panie ministrze, tylko 150 mln zł, co stanowi niespełna 0,4 budżetu ustawowego w wysokości 40 mld, który jest przeznaczony na pomoc po powodzi. A zatem dlaczego rząd Donalda Tuska nie chce pomóc tym ludziom, którzy nie są przedsiębiorcami, prowadzą obsługę ruchu turystycznego i nie mają innej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#IreneuszZyska">Rząd pana premiera Morawieckiego wprowadził polski bon turystyczny na obszarze całego kraju w czasie pandemii koronawirusa z budżetem 3 mld zł i to przyniosło znaczne pozytywne rezultaty. Skorzystało z tego, drodzy państwo, wiele milionów polskich obywateli, polskich dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, dziękuję bardzo. Umówiliśmy się na coś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#IreneuszZyska">Proszę o odpowiedź i proszę o wprowadzenie tego prostego rozwiązania, które się sprawdziło.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra Jarosa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MichałJaros">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Pośle! Wysoka Izbo! Trzeba powiedzieć jasno i wyraźnie tutaj w tej Izbie: rząd Donalda Tuska pomaga przedsiębiorcom poszkodowanym w trakcie powodzi.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: To nie są przedsiębiorcy.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MichałJaros">Pomagaliśmy od samego początku, od pierwszych chwil, kiedy była potrzebna pomoc. Wiedzieliśmy o tym, że potrzebują tego wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MichałJaros">Pierwsze świadczenie interwencyjne oczywiście dotyczyło kwestii związanych ze świadczeniem interwencyjnym, o którym mówiłem, to jest świadczeniem, które w pierwszych dniach trafiło do przedsiębiorców. W pierwszych dniach mogli skorzystać z przesunięcia ZUS-u.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MichałJaros">Jeździliśmy na spotkania z ministrem Paszykiem, z ministrem Kierwińskim, spotykaliśmy się.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Panie ministrze, nie chodzi mi o przedsiębiorców.)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#MichałJaros">Te spotkania inicjowała również pani marszałek Wielichowska, bo to jest jej ziemia. Doskonale zna te problemy i spotyka się z przedsiębiorcami. Ja też wielokrotnie się z nimi spotykałem i cały czas jestem z nimi w rozmowie — w rozmowie na temat rozwiązań, które mają trafić bezpośrednio do przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Nie chodzi o przedsiębiorców.)</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#MichałJaros">Tak mają trafić do przedsiębiorców, żeby nie musieli zwracać — tak jak jest w tej chwili — z tarczami.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: To nie są przedsiębiorcy.)</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#MichałJaros">Pan doskonale wie, że 2,5 tys. podmiotów dzisiaj musi zwrócić środki z tarcz COVID-owych, bo niestety to było robione szybko, nieprecyzyjnie, choć tak, żeby oczywiście trafiła ta pomoc. Ja nie neguję pomocy z tarcz COVID-owych, ale my chcieliśmy być precyzyjni. Dlatego rozmawialiśmy z przedsiębiorcami. Jak mówiliśmy, że wydłużamy spłatę składek ZUS-owskich, to przedsiębiorcy mówili: to umórzcie nam te składki. Premier mówił, że będą umarzane. Ale przygotowaliśmy propozycje ustawowe i dzisiaj rzeczywiście przedsiębiorcy są zwolnieni ze składek ZUS-u przez 5 miesięcy za zeszły rok: za sierpień, za wrzesień, za październik, za listopad i za grudzień.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#MichałJaros">Myślimy o tym, żeby jeszcze wesprzeć tych przedsiębiorców, żeby ta pomoc dalej do nich trafiała. Dlatego, tak jak mówił pan minister Kierwiński, przygotowujemy ustawę, która dalej będzie pomagała przedsiębiorcom, również w odbudowie, skracała proces odbudowy, bo oni wielokrotnie muszą odbudować nie tylko swój biznes, ale także po prostu budynki, w których ten biznes prowadzą. Te przedsiębiorstwa muszą stanąć na nogi. A więc w przypadku świadczenia interwencyjnego, tak jak powiedziałem, 177 mln zostało wydanych i będą następne, ponieważ te wnioski dalej są rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#MichałJaros">Jeśli chodzi o pożyczki do 200 tys. zł, to świadczenie też w jakimś stopniu już trafiło do przedsiębiorców w kwocie 76 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#MichałJaros">Jeśli chodzi o ZUS, o który prosili nas przedsiębiorcy na spotkaniach, to już właściwie trafiły 534 wnioski na kwotę 32 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#MichałJaros">To nie wszystko. Następne propozycje, które przygotowuje Bank Gospodarstwa Krajowego, będą dla tych przedsiębiorców, którzy rzeczywiście potrzebują dużo większych kwot niż kwoty interwencyjne do 1 mln zł. Jest możliwość, będą mogli też skorzystać z takiego świadczenia, które będzie umarzalne, do 5 mln zł. To będzie na przełomie marca i kwietnia, będą mogli składać wnioski, kiedy będą musieli odbudować swoje budynki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MichałJaros">Następne świadczenia…</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MichałJaros">Pani marszałek, już będę kończył.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MichałJaros">To są bardzo ważne kwestie dla Dolnego Śląska, mojego regionu, ale też dla tych regionów, które zostały poszkodowane i o których mówił pan poseł. To są propozycje, które będziemy rozpatrywali w najbliższych dniach. Państwo też będziecie mogli wziąć w tym udział. Natomiast proszę mi wierzyć, 400 mln zł, które trafiło do przedsiębiorców, to naprawdę są zdecydowanie większe kwoty niż 3,5 mln zł na voucher, który wydali Czesi. Proszę mi wierzyć, że my chcemy, żeby te środki trafiły do przedsiębiorców. I one trafiają do przedsiębiorców, już na kwotę blisko 400 mln zł. Dziękuję serdecznie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Pani marszałek, nie odpowiedział na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#MonikaWielichowska">Posłowie Jakub Rutnicki i Andrzej Szewiński wraz z grupą posłów będą pytać ministra sportu i turystyki Sławomira Nitrasa w sprawie malwersacji finansowo-gospodarczych prezesa PKOl Radosława Piesiewicza.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: A co z tymi, którzy agroturystykę prowadzą, którzy nie są przedsiębiorcami? Nie mają żadnej pomocy.)</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, porozmawiacie sobie w kuluarach. Już jest kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Brak odpowiedzi na pytanie, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Usiądź, usiądź.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JakubRutnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czego powinniśmy dowiadywać się ze strony Polskiego Komitetu Olimpijskiego? Przyzwyczajeni byliśmy do dobrych informacji, bo przecież jest to instytucja, która reprezentuje majestat Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i polskich sportowców. A jakie są fakty od czasu, gdy PKOl-em zarządza PiS-owski nominat pan Piesiewicz? Po informacjach dotyczących sprawozdania Komisji Rewizyjnej, które oczywiście Piesiewicz chciał ukrywać, myśleliśmy, że aroganctwo i możliwości wyprowadzania pieniędzy sięgnęły szczytu. Bo przypominam, że pan Piesiewicz potrafił zarabiać ponad 100 tys. zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JakubRutnicki">Ale co się, szanowni państwo, okazuje? Prokuratura Regionalna w Gdańsku donosi o kolejnych malwersacjach finansowych. Pan Piesiewicz nie stworzył mechanizmu wsparcia polskich sportowców i polskiego sportu, tylko stworzył mechanizm wyprowadzania pieniędzy na własne, prywatne konta kosztem polskich sportowców.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JakubRutnicki">Chciałbym pana ministra właśnie o to zapytać. Czy prawdą jest, że w latach 2019–2024 na konta pana Piesiewicza trafiło ponad 10 mln zł, jeżeli chodzi o kwestie pośrednictwa?</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Niemczyk: Ile?)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#JakubRutnicki">Niech to wybrzmi, szanowni państwo: 10 mln zł pan Piesiewicz skasował za to, że pośredniczył w załatwianiu kontraktów dla polskiej koszykówki. To jest wstyd i hańba, szanowni państwo. Ale myślę, że kluczowe jest pytanie, panie ministrze: Jak to wszystko mogło być możliwe? Z jakiego parasola ochronnego pan Piesiewicz musiał korzystać, aby przez te lata bezczelnie okradać polski sport kosztem polskich sportowców? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, że w punkt.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MonikaWielichowska">Na pytanie odpowie minister sportu i turystyki Sławomir Nitras.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SławomirNitras">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Pośle! Wydaje się, że najistotniejsze w tym wszystkim… Odniosę się do pana pytań, ale chciałbym przekazać państwu, wydaje mi się, informację najważniejszą: ten proceder został zatrzymany.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#SławomirNitras">Pan Piesiewicz z pieniędzy publicznych nie dostanie już ani jednej złotówki.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Witek: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#SławomirNitras">Ani złotówka nie trafi do niego ani do jego żony, ani do jego kolegów. Bo to, o czym pan mówi, dotyczy tylko pana Piesiewicza, a myślę, że na światło dzienne wyjdą jeszcze informacje dotyczące całej tej ekipy.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#SławomirNitras">Jak to się zaczęło? Rzeczywiście zaczęło się w Polskim Związku Koszykówki, w którym pan Piesiewicz stworzył proceder wyprowadzania publicznych pieniędzy. Polegało to na tym, że korzystał z parasola polityków PiS-u najwyższego szczebla, zaczynając od pana prezydenta Dudy.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#SławomirNitras">Bo nie zapominajmy, że pan Piesiewicz został prezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego z namaszczenia prezydenta Dudy i że to namaszczenie miało miejsce w Pałacu Prezydenckim.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#SławomirNitras">W nocy, późno, bez kamer, ale w Pałacu Prezydenckim. Korzystał z parasola pana Morawieckiego i całej takiej okołosportowej ekipy pana Morawieckiego, której symbolem stał się pan Chłopik, i z parasola swojego kolegi pana Sasina, ministra skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#SławomirNitras">Na czym polegał ten proceder? Proceder polegał na tym, że pan Piesiewicz najpierw szedł do Ministerstwa Aktywów Państwowych, tam naciskał guzik przymuszający spółki Skarbu Państwa do podpisywania umów z konkretnymi podmiotami z nim związanymi, a później brał 20% prowizji za kwoty, które przelewano. Czyli jeżeli związek sportowy, klub sportowy, bo to dotyczy nie tylko związków, dostawał kwotę 1 mln zł, pan Piesiewicz z tej kwoty dostawał 200 tys. zł. Jeżeli klub sportowy, związek sportowy dostawał 10 mln zł, pan Piesiewicz z tej kwoty dostawał 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#SławomirNitras">My ten proceder zakończyliśmy. Żeby było jasne, pan prezes Piesiewicz dopiero się rozpędzał. Ten mechanizm, który stworzył w Polskim Związku Koszykówki, w lidze koszykówki, chciał przenieść na Polski Komitet Olimpijski. Te kwoty w Polskim Związku Koszykówki szły w dziesiątki milionów złotych, a chciał to przenieść na Polski Komitet Olimpijski, gdzie te kwoty szły już w setki milionów złotych. Doszło do sytuacji, w której cały pobyt polskich sportowców na igrzyskach olimpijskich w Paryżu, nie tylko sportowców — trenerów, fizjoterapeutów, psychologów, całej ekipy sportowej, kosztował 7,5 mln zł, a siedziba, rezydencja prezesa Piesiewicza kosztowała 17 mln zł. 7,5 mln zł kosztował pobyt naszych sportowców na igrzyskach olimpijskich, a prowizje, które w ciągu 3 lat wziął prezes Piesiewicz, to kwota niemal 11 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#SławomirNitras">Kiedy to wszystko się popsuło? To wszystko popsuło się w październiku, kiedy w Polsce odbyły się wybory i zmienił się rząd. Ten cały parasol powoli zaczął znikać. Poprosiłem o kontrolę instytucje państwa: Najwyższą Izbę Kontroli i Krajową Administrację Skarbową. Może dla wielu z państwa ten proces trwał zbyt długo, ale tak funkcjonuje państwo, to wszystko trzeba sprawdzić. Dzisiaj wiemy już coraz więcej. To najlepszy dowód na to, że państwo, instytucje państwa działają. Nie mam oczywiście w tej materii pełnej wiedzy, chociaż dzisiaj wiem już bardzo dużo. Zresztą tę wiedzę miałem dużo wcześniej, jeśli chodzi o wiele aspektów, natomiast nie mogłem o tym mówić publicznie. Nie miałem potwierdzenia, nie miałem dostępu do dokumentów, nie odbyły się kontrole. Natomiast to dotyczy nie tylko pana prezesa Piesiewicza. To jest cały aparat spółek, osób powiązanych. Kiedy prokuratura, Krajowa Administracja Skarbowa zakończy pracę, okaże się, że te nadużycia, kwoty są znacznie większe.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#SławomirNitras">Ale to, co powiedziałem na początku: Co w tym wszystkim jest najistotniejsze? Ten proceder został zatrzymany. Te nadużycia już dzisiaj nie mają miejsca. Nie tylko został zatrzymany. Wszyscy winni na czele z panem Piesiewiczem, w co szczerze wierzę, będą ukarani. Do tego dochodzi jeszcze kwestia oceny politycznej. Bo, powiedzmy wprost, ja te osoby wymieniłem: pan prezydent Duda, pan premier Morawiecki, pan premier Sasin. Oczekuję od tych trzech polityków odpowiedzi na pytanie, dlaczego dopuścili do tego procederu, kiedy pod pretekstem wydawania pieniędzy na polskich sportowców pieniądze szły do prywatnej kieszeni takich osób jak prezes Piesiewicz. Jak to jest w ogóle możliwe, że ktoś taki mógł zostać prezesem tak szanowanej instytucji jak Polski Komitet Olimpijski? Jak można było w ciągu tak naprawdę 2 lat tak zszargać autorytet tej stuletniej instytucji? Za to wszystko odpowiedzialność ponoszą politycy PiS-u…</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Witek: Których nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#SławomirNitras">…których oczywiście dzisiaj tutaj nie ma, ale do których te słowa dotrą. Powtórzę: oczekuję od pana prezydenta Dudy, od pana Morawieckiego i od pana Sasina odpowiedzi na pytania, ustosunkowania się do tych spraw. Jak mogli dopuścić do tego, że kradziono publiczne pieniądze pod pretekstem pomagania sportowcom?</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#SławomirNitras">Pani marszałek, jeśli pani pozwoli, ostatnie zdanie. Chciałem wszystkich sportowców, wszystkie związki sportowe, wszystkich reprezentantów Polski, których okradziono z tych pieniędzy, w imieniu państwa polskiego bardzo serdecznie przeprosić i obiecać, że to już nigdy więcej się nie zdarzy.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada pan poseł Andrzej Szewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Zabieram głos nie tylko jako poseł, ale również jako przedstawiciel środowiska sportowego. To, co usłyszałem dzisiaj, te wyniki, które do nas dochodzą, to bardzo dobry materiał na scenariusz kolejnego filmu o ojcu chrzestnym. Gangsterstwo, domniemanie wyłudzeń, zbrodni VAT-owskiej, daniny marszałków województw podkarpackiego i lubelskiego na rzecz pana Piesiewicza. Chodzi o pieniądze, które mogły być spożytkowane na infrastrukturę sportową, na mieszkańców tych województw.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#AndrzejSzewiński">Panie Ministrze! Moje pytania są następujące… W imieniu środowiska sportowego apeluję do pana i proszę, aby pan dalej podejmował działania, by zlikwidować tę patologię występującą w Polskim Komitecie Olimpijskim, gdzie główną osobą jest pan Piesiewicz. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Niemczyk: W Polskim Związku Koszykówki, nie bójmy się powiedzieć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MonikaWielichowska">Ponownie minister sportu i turystyki pan Sławomir Nitras.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SławomirNitras">Pani Marszałek! Szanowny Panie Pośle! Wysoka Izbo! Pan poseł poruszył niezmiernie istotną kwestię, bo rzeczywiście dzisiaj jest tak, że ani z ministerstwa sportu, ani z innych ministerstw nie płyną pieniądze do Polskiego Komitetu Olimpijskiego. I to nie jest działanie przeciwko Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu, tylko to jest próba skutecznego oczyszczenia tej sytuacji, doprowadzenia do wyjaśnienia nadużyć. Dopiero potem będzie przywrócenie sanacji Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Dzisiaj sanacja Polskiego Komitetu Olimpijskiego nie polega na tym, żeby dać mu pieniądze, ale polega na tym, żeby przywrócić standardy normalnej, szanowanej, postępującej zgodnie z prawem instytucji. Jesteśmy gotowi w każdej chwili wznowić finansowanie Polskiego Komitetu Olimpijskiego, ale pod warunkiem, że to się właśnie stanie, tzn. że Polski Komitet Olimpijski zagwarantuje nam, że te pieniądze będą trafiały do sportowców, a nie np. do pana Piesiewicza i jego kolegów. Rzeczywiście mamy do czynienia z sytuacją, w której politycy PiS-u próbują ratować pana Piesiewicza, ale nie PKOl, żebyśmy mieli tego świadomość. Niektóre województwa, np. podkarpackie czy lubelskie, finansują Polski Komitet Olimpijski, co nie jest ich zadaniem.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Niemczyk: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#SławomirNitras">Zadaniem marszałka lubelskiego i marszałka podkarpackiego jest wspieranie sportu na Podkarpaciu i na Lubelszczyźnie, a nie wspieranie pana Piesiewicza. Tylko pragnę państwa o tym poinformować. Wymienię parę instytucji: Uczniowski Klub Sportowy Berej Boxing Lublin, Uczniowski Klub Sportowy Żegluj Lublin, Uczniowski Klub Sportowy Aktywni Lublin, Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Politechniki Lubelskiej, Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uczniowski Klub Sportowy Jagiellończyk Biała Podlaska, Klub Sportowy Orlik Lubartów, Fundacja #FunFootball z Lublina, Fundacja Aktywnie, Fundacja Aktywnie z Kulturą. To są instytucje lubelskie, którym marszałek lubelski nie dał pieniędzy. Projekty tworzone przez te kluby, przez te organizacje nie otrzymały wsparcia od marszałka lubelskiego. Marszałek lubelski wybrał pomaganie panu Piesiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#SławomirNitras">Przejdźmy na Podkarpacie. Klub Uczelniany Akademickiego Związku Sportowego Politechniki Rzeszowskiej, Uczniowski Klub Sportowy UKS Młode Wilki, Miejski Klub Sportowy Stal z Nowej Dęby, Uczniowski Klub Sportowy Feniks z Dębicy, Tarnobrzeski Klub Karate, Stowarzyszenie Klub Bokserski AK Champion, Akademia Piłkarska Bingo, Dębicki Klub Kolarski Gryf, Stowarzyszenie Szczep Niezłomnych, które organizuje biegi, Stowarzyszenie Łańcucki Uniwersytet Trzeciego Wieku, który organizuje spartakiadę dla seniorów — te instytucje nie dostały wsparcia od marszałka podkarpackiego. Marszałek podkarpacki wolał wesprzeć pana Piesiewicza. O czyje interesy tu chodzi? Czy pan marszałek Stawiarski nie jest przypadkiem częścią tej ekipy, która żywiła się pieniędzmi publicznymi?</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Niemczyk: Mafijny układ, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#SławomirNitras">To są rzeczy skandaliczne. Proszę państwa, proszę zwrócić uwagę na to, że za chwilę ci sami marszałkowie przyjdą do ministerstwa sportu i poproszą, żebym wspierał ich projekty pieniędzmi publicznymi. Czy ja mogę wspierać pieniędzmi publicznymi marszałków tych województw, jeśli oni wydają regionalne pieniądze na pana Piesiewicza, zamiast wspierać kluby na swoim terenie? Nie, nie będę wspierał. Będę wspierał bezpośrednio kluby podkarpackie i kluby lubelskie.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#SławomirNitras">Pani marszałek, jeśli pani pozwoli, to wszystkim tym klubom sportowym, związkom sportowym z Lubelszczyzny i z Podkarpacia, którym panowie marszałkowie podkarpacki i lubelski nie udzielili wsparcia, którym zabrano pieniądze po to, żeby przekazać je panu Piesiewiczowi, z tej mównicy sejmowej chciałbym powiedzieć: przyjdźcie do ministerstwa sportu. My wam te pieniądze damy.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#SławomirNitras">My wesprzemy wasze projekty. Nie damy was oszukać tej grupie, która żywi się polskim sportem. Bardzo dziękuję, panie pośle, za to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MonikaWielichowska">Grupa posłów na czele z panem posłem Mirosławem Maliszewskim zapyta ministra rolnictwa i rozwoju wsi o inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową oraz inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na terenach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Witek: O ściekach było przed chwilą.)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MirosławMaliszewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Kontynuując pewne wątki, które były poruszone w pierwszym pytaniu, rzeczywiście jest czas na to, aby robić porządki w pewnych dziedzinach życia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MirosławMaliszewski">Zwracam się z pytaniem do pana ministra rolnictwa i rozwoju wsi w ramach tej instytucji, którą mi Sejm powierza. Chodzi o program Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności w dwóch bardzo ważnych obszarach, które funkcjonują na terenach wiejskich, które wzbudzają zainteresowanie, które wymagają naprawy, ale też skierowania środków finansowych. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi realizuje dwie takie kwestie. Po pierwsze, inwestycje w poprawę gospodarki wodnej na obszarach wiejskich. Chodzi o inwestycje dotyczące cieków wodnych, małych zbiorników wodnych, aby ta woda, którą w tym momencie powinno się zatrzymać, mogła być wykorzystywana do produkcji rolnej w późniejszych okresach. I druga inwestycja, która jeszcze bardziej wiąże się z obszarami wiejskimi, związana z gospodarką wodno-ściekową. W ramach Krajowego Planu Odbudowy ministerstwo realizuje też działania wspierające systemy zaopatrzenia w wodę w ujęciu publicznym, ale także systemy odprowadzania ścieków. A więc pierwsze działanie dotyczy bezpośrednio produkcji rolnej, a drugie działanie dotyczy życia na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MirosławMaliszewski">Jak wiemy, w wielu miejscach w Polsce tego typu infrastruktury jeszcze nie ma i jej brakuje, a w wielu miejscach w Polsce brakuje też infrastruktury, która pozwala zachować wodę z zimowych opadów, by móc ją wykorzystać w późniejszych okresach. Dlatego w imieniu rolników, przedstawiając stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga, mam pytania do pana ministra. Jaki jest stan realizacji tych projektów, czyli jaka jest faza ich realizacji? Kto może korzystać z jednego i drugiego działania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MonikaWielichowska">Odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Adam Nowak. Panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AdamNowak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#AdamNowak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi odpowiem na pytanie przed chwilą zadane przez grupę posłów reprezentowaną przez pana przewodniczącego, pana posła Mirosława Maliszewskiego. Kwestia dotyczy bardzo ważnego wyzwania dziejowego, takiego powiedziałbym mającego bezpośredni wpływ na jakość życia mieszkańców polskiej wsi, ale równie wielki wpływ na ochronę środowiska naturalnego i przede wszystkim na przeciwdziałanie zjawiskom suszy i odpowiedniego zagospodarowania zasobów wodnych w naszym kraju. Mówimy o środkach z Krajowego Planu Odbudowy, który został przyjęty decyzją Rady 1 czerwca 2022 r. Niestety z ubolewaniem muszę stwierdzić, że przez 2 lata, od roku 2022 do roku 2024, poza pewnymi decyzjami administracyjnymi i przerzucaniem się odpowiedzialnością pomiędzy ministerstwem, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przy wielu wnioskach ze strony samorządów województw w kontekście inwestycji B3.1.1 dotyczących gospodarki wodno-ściekowej oraz inwestycji B3.3.1 dotyczącej zwiększenia potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich, nie zostało w obszarze praktycznym zrobione nic. I działania, jedne z pierwszych, podjęte od stycznia 2024 r. przez obecne kierownictwo resortu zmierzały, po pierwsze, w kierunku włączenia samorządów województw do udziału w realizacji tych przedsięwzięć jako jednostki wspierające, a po drugie, odpowiedniego przygotowania kryteriów, aby środki, które na ten cel zostały przeznaczone, zostały pomimo tego wyjątkowego reżimu czasowego sprawnie, szybko i efektywnie wydatkowane.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#AdamNowak">Jeśli mówimy o inwestycji B3.1.1, czyli chodzi o inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową, to samorządy województw, które obecnie na podstawie zawartych umów pomiędzy ministrem rolnictwa a każdym z 16 samorządów województw pełnią rolę jednostek wspierających dla inwestycji, przeprowadziły już nabory wniosków i opublikowały listy rankingowe informujące o kolejności przyznawania pomocy w ramach tej inwestycji. Obecnie w samorządach województw trwa ocena tych wniosków i w dalszej kolejności nastąpi podpisywanie umów o objęcie przedsięwzięcia wsparciem z ostatecznymi odbiorcami wsparcia, którymi są samorządy gmin wiejskich i miejsko-wiejskich z wyłączeniem miast powyżej 5 tys. mieszkańców. Nabory w ramach tej inwestycji cieszyły się wyjątkowo dużym zainteresowaniem ze strony samorządów. Ano cieszyły się dużym zainteresowaniem, bo wyjątkowo duże są potrzeby samorządów gmin wiejskich w tym zakresie. Według danych opracowanych przez Związek Gmin Wiejskich luka inwestycyjna i potrzeby samorządów gmin wiejskich w zakresie gospodarki wodno-ściekowej przekraczają 30 mld zł, więc te 880 mln zł, które w ramach środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności przeznaczyliśmy na ten cel, są kroplą w morzu tych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#AdamNowak">Należy dodać, że kwota wsparcia, o jaką zawnioskowali wnioskodawcy, wyniosła 5 229 194 383 zł, czyli ponad 5 mld zł, co sześciokrotnie przekracza tę przewidywaną alokację na ten cel wynoszącą 880 mln zł. W samym tylko województwie mazowieckim zostały złożone wnioski na ok. 84% puli alokacji. Wpływ na tak duże zainteresowanie miały m.in. bardzo korzystne dla samorządów warunki. Otóż dofinansowaniu podlega cała kwota netto, po stronie samorządów pozostaje jedynie wartość podatku VAT. Jeśli mówimy o łącznej liczbie wnioskodawców, to było 1416 złożonych wniosków na wskazaną przed chwilą kwotę. Na co chciałbym zwrócić uwagę, mówiąc o gospodarce wodno-ściekowej? Już wspomniałem — na dane Związku Gmin Wiejskich, czyli ponad 30 mld zł w zakresie potrzeb. Niestety w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 nie ma środków na tego typu inwestycje, które wspieramy w ramach KPO. Dofinansowaniu będą mogły podlegać jedynie systemy przydomowego oczyszczania ścieków. Stąd też nie dziwi gigantyczne zainteresowanie samorządów gminnych i składane przez nich wnioski o to, aby tę kwotę zwiększyć, bo grono tych gmin, które zostały przewidziane do finansowania, jest faktycznie dużo mniejsze wobec tych bardzo dużych oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#AdamNowak">Chciałbym dodać Wysokiej Izbie, że w ramach „Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020” negocjowanego i przygotowanego jeszcze przez rząd Platformy Obywatelskiej Polskiego Stronnictwa Ludowego, przez pana ministra Marka Sawickiego, były przewidziane środki w wysokości ponad 5 mld zł na podobne inwestycje. Dziś tych środków nie ma.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#AdamNowak">Pani marszałek, jeśli mogę minutę jeszcze w kontekście…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MonikaWielichowska">25 sekund, panie ministrze. Spieszymy się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AdamNowak">Jeśli mówimy o punkcie drugim, którego dotyczyło pytanie, czyli chodzi o zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi i zwiększenie potencjału na obszarach wiejskich, to jesteśmy na etapie już podpisanych umów z samorządami województw. Samorządy województw na chwilę podpiszą umowę na działania z zakresu retencji wodnej, przywracania funkcji odwadniająco-nawadniającej na ciekach wodnych oraz budowania małej retencji, a tam wnioskodawcami będą mogły być samorządy gmin, spółki wodne oraz grupy rolników. Bardzo dziękuję za zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada również pan poseł Mirosław Maliszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MirosławMaliszewski">Bardzo dziękuję, panie ministrze, bo oba te tematy, a więc gospodarka wodna, odbudowa cieków wodnych, budowa zbiorników są niezwykle interesujące i oczekiwane przez środowiska wiejskie, przez gminy, które są beneficjentami, ale w efekcie końcowym przez rolników, którzy są tymi beneficjentami końcowymi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MirosławMaliszewski">Podobnie, jeżeli chodzi o gospodarkę wodno-ściekową. Nadganiamy i powinniśmy nadganiać te zastoje cywilizacyjne w wielu miejscach w Polsce i bardzo dobrze, że takie działania zostały podjęte, bo w poprzednich latach ich nie było, jak pan sugerował i mówił, także w ramach planu strategicznego.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MirosławMaliszewski">Ale innym czynnikiem dotyczącym jakości życia na obszarach wiejskich jest działanie, które było uruchomione, dotyczące wymiany pokryć dachowych, wymiany dachów z azbestowych na inne. W tym pytaniu dodatkowym chciałbym też zapytać o to, w jakim zakresie tutaj następuje wypłata środków dla tych, którzy stosowne wnioski złożyli i zrealizowali w te inwestycje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MonikaWielichowska">Ponownie zapraszam podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Adama Nowaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AdamNowak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#AdamNowak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle! W odpowiedzi na pytanie, o którym pan wspominał, dotyczące wymiany pokryć dachowych w ramach inwestycji A141, dotyczącej całego łańcucha rolno-spożywczego, chcę poinformować, że faktycznie działanie to cieszyło się rekordowym zainteresowaniem. W tym zakresie były organizowane dwa nabory wniosków, które to nabory prowadziła w imieniu ministerstwa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jako jednostka wspierająca. Warto dodać, że wskaźnik w ramach inwestycji A141 i naboru dotyczącego wymiany pokryć dachowych, azbestowych został osiągnięty, limit wniosków został wyczerpany. Niestety, jeżeli chodzi o inne wyzwania i potrzeby, chociażby w zakresie wsparcia przetwórców, wsparcia rolnictwa 4.0, w tym producentów trzody chlewnej oraz innych potrzeb, nie będzie ogłaszany ponownie. Nie planujemy trzeciego naboru w tym zakresie. Natomiast w ramach wniosków, które zostały złożone w związku z wyczerpaniem limitu też nie wszystkie z tych wniosków będą mogły być rozpatrzone. Jednocześnie faktycznie chciałbym poinformować, że zainteresowanie było rekordowe. Było to działanie, które cieszyło się chyba największym zainteresowaniem ze wszystkich działań w portfelu ministra rolnictwa i rozwoju i wsi, natomiast jego wpływ na cały łańcuch dostaw, na bezpieczeństwo żywnościowe, rolników, przetwórców, dystrybutorów był nieco mniejszy, więc podjęliśmy działanie, aby w obliczu wojny na Ukrainie, kryzysu na niektórych rynkach rolnych skoncentrować się na działaniach, które będą miały większy wpływ na wszystkich uczestników łańcucha dostaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania czwartego.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MonikaWielichowska">Pani posłanka Katarzyna Ueberhan i pan poseł Tadeusz Tomaszewski oraz grupa posłów w sprawie stanu prac nad rządowym projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Pytanie jest skierowane do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#MonikaWielichowska">Pierwszą zapraszam panią posłankę Ueberhan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zauważamy utrzymujące się bardzo duże zainteresowanie środowiska osób z niepełnosprawnościami, a także opinii publicznej projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami i oczekiwania, że projekt ten zostanie jak najszybciej skierowany do Sejmu oraz będzie odpowiadał na realne potrzeby osób z niepełnosprawnościami.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#KatarzynaUeberhan">W związku z tym w imieniu klubu Lewicy chcielibyśmy zapytać, na jakim dokładnie etapie znajduje się obecnie procedowanie projektu ustawy o asystencji osobistej, kiedy ten projekt będzie przedmiotem obrad Rady Ministrów oraz kiedy, jeśli jest możliwe, żeby to dziś stwierdzić, zostanie skierowany do Sejmu. Dodatkowo chciałam zapytać, czy są jakieś i o ile są, to jakie zagrożenia dla szybkiego procedowania nad ustawą o asystencji. Środowisko ma szczególne obawy w tym zakresie związane z uwagami Ministerstwa Finansów co do projektu.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#KatarzynaUeberhan">Jeszcze jedno pytanie w ramach tego. Jakie są i jakie były najczęściej podnoszone przez środowisko osób z niepełnosprawnościami kwestie i obawy w ramach konsultacji publicznych projektu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam, sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Łukasza Krasonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#ŁukaszKrasoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak, w rzeczy samej ustawa o asystencji jest bardzo wyczekiwaną ustawą i to widzieliśmy już wcześniej. Pamiętamy to, co się działo przed KPRM-em 3 grudnia. Były tam osoby, które bardzo mocno nawiązywały do tych potrzeb. Bardzo się cieszę, że ustawa o asystencji została wpisana w umowę koalicyjną. To jest bardzo mocny gwarant tego, że ta ustawa wejdzie w życie. Jeszcze w tamtym roku rozpoczęliśmy pracę nad tą ustawą. 3 grudnia ogłosiłem po naszym kolejnym spotkaniu w KPRM-ie, że ustawa dostaje zielone światło. Jeszcze wcześniej także odbyło się pięć spotkań Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, gdzie w bardzo dobrej atmosferze, wspólnie z ministrem finansów i innymi ministrami szukaliśmy połączeń, tak aby ta ustawa mogła mieć swoje najlepsze miejsce, ale także, by była skrojona pod możliwości naszego kraju. Rozpoczęliśmy dokładnie 10 grudnia konsultacje społeczne. One trwały do 15 stycznia, czyli 35 dni. Wydłużyliśmy specjalnie ten czas, tak aby osoby z niepełnosprawnością i ich opiekunowie, rodzice, osoby, które są zaangażowane w działania na rzecz tego środowiska, miały czas zaznajomić się z tą jakże wielką ustawą. Bo, drodzy państwo, ja mam pełen obraz sytuacji i to jest ustawa, która naprawdę zmieni życie dziesiątek, setek tysięcy osób, jak dołączymy do tego także osoby najbliższe osobom z niepełnosprawnościami. To jest bardzo duża ustawa. Na stronie biura pełnomocnika opublikowaliśmy informacje o konsultacjach oraz o samej ustawie w polskim języku migowym PJM oraz tekst łatwy do czytania i rozumienia ETR, easy to read. To jest, drodzy państwo, pierwszy taki przypadek w Polsce, że na tak szeroką skalę ustawa już na etapie konsultacji jest dostępna dla osób z niepełnosprawnościami.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#ŁukaszKrasoń">W ciągu 35 dni konsultacji odbyło się siedem spotkań konsultacyjnych z osobami z niepełnosprawnościami i ich bliskimi oraz z przedstawicielami organizacji pozarządowych i samorządów. To było w formule zdalnej na żywo — odbyły się spotkania w Bydgoszczy, Poznaniu i Gdańsku, ale także w formule zdalnej, bo mamy świadomość tego, że nie każda osoba z niepełnosprawnością, która byłaby zainteresowana tym tematem, da radę dojechać do Warszawy czy do miasta, które zostało przez nas wybrane. W sumie w tych konsultacjach wzięło udział ponad tysiąc osób. To pokazuje skalę zaangażowania ludzi w ten projekt. Oprócz nielicznych uwag zgłoszonych podczas spotkań konsultacyjnych, bo każdy mógł przecież wejść na stronę biura pełnomocnika i poprzez formularz zgłaszać swoje uwagi, otrzymaliśmy ponad 200 e-maili z uwagami. Tych uwag było dużo, ale wynika z tego, że zaangażowanych w to osób było bardzo dużo. Tam często są uwagi, które się powtarzają.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#ŁukaszKrasoń">Od razu odpowiem na pytanie dodatkowe pani Katarzyny Ueberhan. Wiele osób zgłaszało w uwagach liczbę godzin jako tę, która jest według nich — i to powiem od razu — niewystarczająca. 240 godzin w limicie maksymalnym to jest dla pewnych grup osób zbyt mało, co oczywiście rozumiem. My, pracując nad tą ustawą, zdawaliśmy sobie sprawę, że mamy osoby, które wymagają wsparcia 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Niemniej jednak w tym momencie, jeżeli ta ustawa ma wejść w życie, jeżeli ona ma naprawdę zrobić milowy krok wobec tego, co mamy dzisiaj — jeszcze będę o tym mówił, bo mam też drugie pytanie pytanie dotyczące projektowej asystencji — to to jest to, co udało się przygotować. Więc to jest to najczęstsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#ŁukaszKrasoń">Były oczywiście pytania o zakres wieku. W naszym projekcie o ustawową asystencję będzie można starać się od 13. roku życia. To prawo będzie przysługiwać do 65. roku życia.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#ŁukaszKrasoń">Wiele pytań padało także ze strony innych ministerstw. Tutaj także odpowiem na pytanie pani Katarzyny Ueberhan. Było sporo pytań dotyczących chociażby kontroli tej usługi, bo, drodzy państwo, mówimy tutaj o kontrolowaniu usługi, która będzie docierała do blisko 100 tys. osób z niepełnosprawnościami. Szacujemy, że w systemie pojawi się ok. 150 tys. asystentów. To jest usługa, która jest świadczona bezpośrednio w miejscu zamieszkania czy w miejscu, gdzie przebywa osoba z niepełnosprawnością. Tutaj mamy te sfery kontroli w Polsce w tak wielkim wymiarze w tego typu usługach, tego nie było nigdy wcześniej, więc te mechanizmy obecnie musimy wypracować. Oczywiście było także wiele pytań odnoszących…</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#ŁukaszKrasoń">Jeśli mogę, pani marszałek, jeszcze 2 minutki.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#ŁukaszKrasoń">Było także sporo pytań? propos systemu informatycznego. W tym momencie ustawa, tak jak powiedziałem, była już w KERM, mamy przygotowane OSR i w pierwszym roku, w 2026, kiedy ta ustawa wejdzie w życie, koszt dla budżetu państwa to będzie 1 mld zł. W 2027 r. — 3 mld zł, w 2030 r. — ok. 7 mld zł i ta kwota będzie rosła. Ale na to, tak jak powiedziałem, mamy zielone światło z Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Obecnie to poprawiamy, nanosimy te wszystkie uwagi, poprawiamy ustawę, OSR i uzasadnienie wedle harmonogramu, który mamy zaplanowany. Na przełomie marca i kwietnia ustawa może znaleźć się na obradach Radzie Ministrów i zaraz po tym trafi tutaj, do tej Izby. Wierzę, że w tym miejscu ustawa znajdzie pozytywny odbiór i będziemy mogli już niedługo świętować wielką zmianę dla osób z niepełnosprawnościami w naszym kraju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! To dobrze, że finiszujemy wreszcie, jeśli chodzi o tę ustawę. Ale co się stało, że mamy takie opóźnienia? Pan minister 2 sierpnia na antenie jednego radia mówił o tym, że ten projekt trafi po wakacjach. Po drugie, kwestia dotycząca decyzji o uzyskaniu asystencji osobistej. Ma to trafić do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Tam mają być zespoły. Czy to będą nowi ludzie? Dlatego że w tej chwili te zespoły są kompletnie zatkane. Świadczenie wspierające, o które stara się wiele osób w Polsce… Dzisiaj na decyzje wojewódzkich zespołów czeka się od 3 do 9 miesięcy. Wiele osób nie doczekało już tego świadczenia ze względu na brak decyzji. Czy to jest dobra droga w tym kontekście? Jaką da pan gwarancję, że nie powtórzy się wariant świadczenia wspierającego, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MonikaWielichowska">Ponownie pan minister Łukasz Krasoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#ŁukaszKrasoń">Oczywiście. Odnoszę się do pierwszego pytania. Rzeczywiście my byliśmy gotowi już pod koniec lipca z ustawą. Tak jak powiedziałem, od tego czasu do grudnia odbyło się kilka posiedzeń Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, gdyż jak pewnie każdy się domyśla, ta ustawa będzie generowała ogromne koszty dla budżetu państwa. Szacujemy, że w ciągu najbliższych 10 lat to będzie ponad 70 czy prawie 80 mld zł. Te szczegóły, elementy — tym bardziej biorąc pod uwagę, że jesteśmy w procedurze nadmiernego deficytu — trzeba było omówić, opracować. Bardzo się cieszę na dobrą współpracę z panem ministrem Domańskim, z panem Jurandem Dropem. Dzięki temu OSR, który został przygotowany i poddany konsultacjom, już odpowiada tym możliwościom, które ministerstwo zaakceptowało. Tak, rzeczywiście to kosztowało nas trochę czasu. Niestety ten czas upłynął, ale tak jak powiedziałem, jesteśmy gotowi, jeśli chodzi o harmonogram, na to, żeby ta ustawa została podpisana jeszcze przez obecnie panującego prezydenta. To pozwoli nam, tak jak mamy zapisane w projekcie, realizować tę usługę już od połowy roku 2026.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#ŁukaszKrasoń">Jeśli chodzi o drugie pytanie, pytanie o zespoły orzekające, to mamy świadomość tego, że wojewódzkie zespoły są obciążone. To wynika z błędów naszych poprzedników przy wprowadzaniu tej ustawy. My tych błędów przy ustawie o asystencji nie chcemy popełniać, tj. system obsługi, wnioskowania czy potem zarządzania asystencją będzie oparty na systemie teleinformatycznym. Nie będzie obiegu dokumentów. Nie będzie mnogości urzędników, którzy muszą być w procesie, aby to mogło działać. To się będzie działo naprawdę automatycznie. I to jest dla nas bardzo ważne. Stąd też moje rozmowy już dzisiaj na roboczo z Departamentem Informatyki w naszym ministerstwie, ale przede wszystkim z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, który będzie obsługiwał od strony teleinformatycznej całość tego systemu. Zespoły, które będą przydzielać liczbę godzin i określać zakres usług, są niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#ŁukaszKrasoń">Każda osoba z niepełnosprawnością ma inne potrzeby. Usługa asystencji jest także na tyle specyficzna i powinna być zindywidualizowana, bo tu będą mieć wpływ aktywności społeczne i zawodowe danej osoby. To, czy mieszka sama, czy mieszka z kimś, czy ma mieszkanie dostępne, czy ma własny środek transportu, czy jest z małej wsi, czy z dużego miasta — to wszystko musi ocenić człowiek oczywiście przy użyciu wystandaryzowanych formularzy, tak aby ta usługa trafiała tam, gdzie powinna, w zakresie, który będzie najlepiej i efektywnie wykorzystany. Bo jak powiedziałem na początku, ta ustawa będzie bardzo droga, ale tak jak powiedziałem i powtarzam zawsze: traktujmy to jako nie koszt, ale jako inwestycję w tych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania piątego.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#MonikaWielichowska">Pytanie piąte zadadzą panie poseł Anna Baluch i Joanna Borowiak oraz grupa posłów. Pytanie będzie skierowane do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie zmniejszenia środków finansowych przeznaczonych na realizację rządowego programu „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością”.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Baluch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AnnaBaluch">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! To są rzeczy niesamowite. Miejskie ośrodki pomocy społecznej sygnalizują zmniejszenie środków finansowych na realizację rządowego programu „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością”. Zwiększa się liczba osób wnioskujących. Szanowni państwo, miasto, z którego pochodzę, Kraśnik, w ubiegłym roku na ten cel otrzymało niespełna 2,5 mln zł. W roku bieżącym ponad 1 mln zł mniej. Takie rzeczy nie powinny się wydarzać. Ludzie czekają i oczekują takiego wsparcia. Na ten cel otrzymają usługi tylko i wyłącznie 53 osoby, pomimo że jest ok. 180 osób wnioskujących. Ta redukcja oznacza, że wiele osób zostanie pozbawionych niezbędnego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Przecież to prowadzi do wykluczenia społecznego i pogorszenia jakości życia.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AnnaBaluch">Szanowni Państwo! Pytam, dlaczego ministerstwo zmniejsza środki finansowe przeznaczone na osoby najbardziej potrzebujące. Pytam, czy chcecie zlikwidować ten program. Czy przewidywany w tym roku jest pakiet finansowy, który może uzupełni te środki? Bo nie możemy ludzi pozostawić bez niczego. A co z pieniędzmi z KPO, które miały pomóc ludziom w różnych obszarach życia społecznego? Tak wszyscy chwaliliście się państwo, że są pieniądze z KPO, które będą szły na potrzeby ludzi, na potrzeby Polaków.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Szpital w Pasłęku — 20 mln.)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#AnnaBaluch">Czy oznacza to, że w budżecie również nie ma pieniędzy dla osób najbardziej potrzebujących opieki? Pytam, dlatego że do ubiegania się o bezpłatną asystencję osobistą uprawnione są osoby z szerokim zakresem, w wieku 18–65 lat, z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Te osoby będą mogły otrzymywać od 30 do 240 godzin usług asystenta miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MonikaWielichowska">Z pytaniem zmierzy się sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Łukasz Krasoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#ŁukaszKrasoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani powiedziała, że się zmierzę. Tu się nie ma z czym mierzyć. Przede wszystkim pierwsze, co trzeba zrobić, to powiedzieć o fałszywości tezy zawartej w tym pytaniu. Pani spytała mnie, dlaczego coś zostało zmniejszone, więc muszę odpowiedzieć, że nie zostało zmniejszone. Łączna pula środków przeznaczona na program asystencji osobistej w 2025 r. wzrosła w porównaniu do roku ubiegłego, uwaga, o 325 488 tys. zł. W 2025 r. jednostki samorządu terytorialnego otrzymały wsparcie finansowe w kwocie wynoszącej 1 000 488 tys. zł, a łączna kwota dotacji dla organizacji pozarządowych, czyli w tym drugim trybie, to jest 310 mln zł, co oznacza, iż przeznaczony na ten cel budżet wynosi 1 310 488 tys. zł. W roku ubiegłym było to odpowiednio 760 mln zł dla JST oraz 225 mln zł dla NGO, czyli łącznie 985 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#ŁukaszKrasoń">Drodzy Państwo! Na program asystencji osobistej osoby z niepełnosprawnością finansowany z Funduszu Solidarnościowego wzrósł w tym roku o 33%. Zatem pierwsza teza zawarta w pytaniu jest fałszywa. Na uwagę zasługuje fakt, iż po raz pierwszy w historii tego programu, który funkcjonuje od 2019 r., już w grudniu tamtego roku wojewodowie podpisywali umowy z Funduszem Solidarnościowym i pieniądze były przekazywane. Do tej pory, za czasów rządzenia naszych poprzedników, odbywało się to w lutym, w marcu i te usługi trafiały do ludzi najczęściej w maju albo w czerwcu. Zdarzały się takie sytuacje. W tym roku było to możliwe już nawet w styczniu. Podobne sytuacje były z NGO, które również po raz pierwszy w tym roku zostały ocenione punktowo. Zdecydowaliśmy się też nagradzać te NGO, które wykonują to działanie w sposób szeroki. Niektóre dostały 100-procentowe dofinansowanie wedle ich wniosków, a niektóre mniej. Do tej pory było wszystkim po równo: te NGO, które bardzo się starały, podnosiły jakość usług, miały koordynatorów, superwizje, dodatkowe elementy w systemie, żeby osoba z niepełnosprawnością czuła się bezpiecznie i była zaopiekowana. Były traktowane jak te, które po prostu weszły do systemu po raz pierwszy i realizują to dla małej grupy ludzi. Oczywiście potrzebne są i takie, i takie NGO, ale wydaje mi się, że powinniśmy podnosić jakość świadczonych usług finansowanych z różnych państwowych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#ŁukaszKrasoń">Oczywiście trzeba też nadmienić, że te programy cieszą się coraz większym zainteresowaniem. To dobrze, bo to pokazuje, jak bardzo ludziom te usługi są potrzebne, jak wzrasta świadomość tego, ile taki asystent może zmienić w życiu osoby z niepełnosprawnością. I tutaj dodam też kilka liczb dla zobrazowania. W roku 2019, czyli na początku tego projektu, wsparciem zostało objętych 112 osób. W roku 2020 było to już 8593 osób, a w roku 2023 aż 34 800 osób. Za rok 2024 jeszcze tych danych nie mamy, ale szacujemy, że było to ok. 44 tys. osób. W roku 2019 54 gminy i powiaty uczestniczyły w programie, w 2020 r. już 492, a w tym roku, drodzy państwo, mamy rekord: 1970 powiatów i gmin. Jeśli chodzi o NGO, to w roku 2020, bo wtedy wystartował program, było to 20 organizacji, a w tym roku jest ich już 264.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#ŁukaszKrasoń">Drodzy Państwo! Oczywiście, że ludzi, którzy mogą z tych usług korzystać, jest dużo więcej w stosunku do możliwości, które daje program, dlatego trzeba bardzo mocno wspierać ustawę o asystencji. Program będzie prowadzony równolegle do tej ustawy i część osób, która dzisiaj korzysta z programów, przejdzie do tej ustawowej asystencji, a te osoby, które zostaną w tej projektowej, będą mogły tam się odnaleźć.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#ŁukaszKrasoń">I nie, drogie panie posłanki, nie zamierzamy w resorcie zamykać programu asystencji osobistej finansowanego z Funduszu Solidarnościowego. W momencie pojawienia się ustawy program zostanie odpowiednio dostosowany do nowych realiów, nowych możliwości państwa, tak aby było to jak najbardziej komplementarne i współgrało ze sobą. Te środki, które idą do osób z niepełnosprawnościami, tak jak powiedziałem, nie są kosztem, one są inwestycją. I na to też bardzo mocno wskazujemy w naszym projekcie. Bardzo liczymy na wzrost aktywności zawodowej i społecznej osób z niepełnosprawnościami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Joanna Borowiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! To, co macie na papierze, to jedno, a realia osób z niepełnosprawnościami to drugie. To skandal, że zmniejszacie dofinansowanie do programu asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JoannaBorowiak">Panie Ministrze! Do tego nie potraficie przygotować projektu ustawy. O tym rozmawialiśmy na posiedzeniu Komisji Polityki Senioralnej w środę 5 marca. Ta komisja pracowała nad przygotowanym przez pana materiałem. Pokażę do kamery, żeby wszyscy Polacy to zobaczyli. To jest materiał przygotowany przez pana ministra Łukasza Krasonia: jedna strona. Kartka nosi ślady pisania, dlatego że faktycznie pokazuję, że pracowałam nad tym dokumentem ja jako przewodnicząca komisji. Jedna strona. Komisja Polityki Senioralnej nie przyjęła informacji pana ministra i zawnioskowała o uzupełnienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JoannaBorowiak">Panie Ministrze! To, co czytamy w tej pana informacji: prowadzone są robocze rozmowy z Ministerstwem Finansów, trwają uzgodnienia, ministerstwo stara się jak najszybciej procedować nad projektem, jest stały kontakt z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JoannaBorowiak">Pani marszałek, sekundę.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JoannaBorowiak">I tak od 14 miesięcy, panie ministrze. Kiedy konkretny? Ten projekt jest jak yeti — wszyscy o nim mówicie, ale nikt nie widział ustawy.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MonikaWielichowska">Odpowie pan minister Łukasz Krasoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#ŁukaszKrasoń">Odniosę się do pytań o programową asystencję, bo rozumiem, że teraz o tym rozmawiamy. Przed chwilką relacjonowałem, jak to wygląda, jeśli chodzi o ustawową asystencję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#ŁukaszKrasoń">Programowa asystencja, tak jak powiedziałem, jest projektem bardzo mocno obleganym, coraz więcej osób o to się stara. Środki są zwiększane. W ciągu roku, jeżeli tylko znajdziemy kolejne środki pochodzące z oszczędności czy z większych wpływów do Funduszu Solidarnościowego, to oczywiście nie będziemy mieć tutaj żadnych kłopotów z tym, aby spróbować przesunąć te środki na jeszcze zwiększenie finansowania, ale teza, że jest gorzej, niż było, jest totalnie nietrafiona.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#ŁukaszKrasoń">Drodzy Państwo! W roku 2023, kiedy rządziło Prawo i Sprawiedliwość, środki były równomiernie obcinane. Jeśli dobrze pamiętam, to wtedy, jeśli ktoś wnioskował o 1 mln zł, to otrzymywał 460 tys., więc skala jest duża od samego początku. Dzięki temu wzrostowi o 33% byliśmy w stanie jakkolwiek to skompensować.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#ŁukaszKrasoń">Jeśli chodzi o ustawową asystencję, wyraziłem zdanie o tym procesie chwilkę wcześniej. Projekt jest ważny dla całego rządu, a to, w którym momencie on tutaj się pojawi — wierzę, że to będzie jak najszybciej — zależy od całego procesu legislacyjnego. Stały komitet Rady Ministrów, jeszcze wcześniej komitet cyfryzacji, samorządy też muszą się wypowiedzieć. Mamy świadomość tych etapów, ale i tak podtrzymuję, że harmonogram przewiduje, że czas, kiedy ta ustawa już w tym finalnym wariancie trafi na posiedzenie Rady Ministrów, to jest końcówka marca, początek kwietnia. Bardzo mocno wierzę w to, że to się uda. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Szkoda, pani marszałek, że pan minister nie odpowiedział na pytanie. To jest po prostu skandal.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie słuchała pani pana ministra, to skąd pani wie?)</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Słuchałam.)</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#MonikaWielichowska">Proszę o mniejsze emocje.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania szóstego.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#MonikaWielichowska">Zadadzą je panie posłanki Urszula Augustyn i Elżbieta Gapińska wraz z grupą posłów. Pytanie jest skierowane do ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Pytanie jest w sprawie Instytutu Pileckiego.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#MonikaWielichowska">Jako pierwszą zapraszam panią poseł Urszulę Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#UrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#UrszulaAugustyn">Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Otóż chcę powiedzieć o jednej ważnej rzeczy, którą zapewne skonstatowali wszyscy, ale nie wszyscy teraz patrzą, jakie tego są efekty.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#UrszulaAugustyn">Rządy Zjednoczonej Prawicy osiągnęły mistrzostwo świata w zakładaniu i budzeniu do życia nowych fundacji, instytutów. Było tego tyle, że ho, ho, ale to może właśnie na tym też polegała cała przemyślana strategia. Większość z tych instytucji, co nas bardzo zawsze dziwiło, oburzało, podejmowała działania czy zadania, które dawno już były przyznane innym funkcjonującym w świecie i w Polsce instytucjom, fundacjom, instytutom także. Jedno można powiedzieć z całą pewnością: te powołane przez Zjednoczoną Prawicę instytuty i fundacje były znakomitą skarbonką na pieniądze przepływające ze spółek Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#UrszulaAugustyn">Do takiego grona zaliczyć można Instytut Solidarności i Męstwa, jak pięknie się nazywa, który miał być instytucją naukowo-badawczą, ale jak po upływie odpowiedniego czasu zaczynamy się przyglądać temu, co tam naprawdę się dzieje i co w tym instytucie się wydarzyło, to okazuje się, że z zadaniami naukowymi, z działalnością naukową ten instytut ma niewiele wspólnego.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#UrszulaAugustyn">Stąd moje pierwsze pytanie: Jakie są te osiągnięcia naukowe i co dzisiaj w instytucie zostało wypracowane? Dlaczego mówię o tym, że ma on niewiele wspólnego z tą działalnością? Bo nagle, po pierwszym audycie, który został wykonany, okazuje się, że państwo zajmują się handlem nieruchomościami. Czy to prawda, panie ministrze? Czy to jest tak, że instytut nagle ma siedziby w kilku państwach świata? I po co?</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#UrszulaAugustyn">Pierwszy audyt mówi o tym, że środki publiczne są wydatkowane w sposób niejasny. Nie wiadomo, czy one są wydatkowane w sposób przejrzysty. Wydaje mi się, że nie, ale chcę usłyszeć od państwa, od pana ministra czy od pani minister potwierdzenie. Co zostało z tej nazwy, że to Instytut Solidarności i Męstwa, naukowy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MonikaWielichowska">Na pytania odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Maciej Wróbel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejWróbel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiadając na to pytanie, zacznę od genezy. Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego został powołany ustawą w 2017 r. i od razu na starcie ustawodawca zagwarantował instytutowi 75 mln zł. Ustawa i statut definiują instytucję jako instytut badawczy prowadzący badania historyczne, dokumentujący zbrodnie totalitaryzmów XX w., upamiętniający ważne postaci itd.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MaciejWróbel">W ciągu 6 lat na działalność instytutu polski podatnik wydał 700 mln zł. 700 mln zł. Aby dać Wysokiemu Sejmowi skalę porównawczą, to za te pieniądze można by utrzymać działalność Zamku Królewskiego przez 13 lat czy Państwowe Muzeum na Majdanku z jego oddziałami przez 35 lat. Na co wydano te 700 mln zł? Np. na piękną siedzibę instytutu przy ul. Siennej w Warszawie, bagatela 87 mln zł, na pensje ludzi pracujących w tym instytucie badawczym, tylko że z ponad 220 pracowników tam zatrudnionych tylko 16 było pracownikami naukowymi. 43 dodatkowe osoby zatrudniono kiedy? Po 15 października 2023 r., kiedy było już wiadomo, że będzie nowy rząd.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Straszne.)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#MaciejWróbel">Oczywiście żadna z tych osób nie była pracownikiem naukowym. Na co wydano te pieniądze dalej? Na wniesienie udziałów w zagranicznych spółkach, o które pani poseł pytała. 22 mln zł w Szwajcarii i 39 mln zł w Stanach Zjednoczonych. No właśnie, mówiąc o tych zagranicznych oddziałach w Rapperswilu i Nowym Jorku, wkraczamy w sferę już zupełnie niezrozumiałych i pewnie karykaturalnych decyzji, bo w pięknej, malowniczo położonej szwajcarskiej miejscowości znajduje się historyczne, założone w 1870 r. Muzeum Polskie. Ówczesne kierownictwo ministerstwa kultury uznało, że trzeba pomóc Muzeum Polskiemu, więc ministerstwo wraz z instytutem kupiło hotel z przeległościami za 115 mln zł. Kwota oczywiście sprzed inflacji. Nie sprawdzono jednak, że w zapisie sprzedaży widnieje zobowiązanie do utrzymania statusu hotelowego wraz z barem i dwoma restauracjami, więc instytut zamiast muzeum zajmuje się teraz hotelem z barem i restauracjami, a właściwie nie instytut, tylko spółka celowa powołana przez instytut — Pilecki-Institut Schweiz. Spółka ma zarząd, do niedawna zatrudniała osiem osób, miała dwie kancelarie, wszystkie sowicie wynagradzane we frankach szwajcarskich.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#MaciejWróbel">Lecimy za ocean. W roku 2021 postanowiono założyć w Nowym Jorku organizację. Miała to być pierwotnie organizacja pozarządowa działająca na gruncie prawa amerykańskiego, jednak szybko przekształcono ją w spółkę handlową o nazwie Pilecki Institute USA Incorporated. O działalności tej spółki można dowiedzieć się mniej więcej tyle, ile widać na tym zdjęciu. To jest kartka, która wisi na drzwiach instytutu, z numerem telefonu i informacją: w razie przesyłek proszę dzwonić. W środku nikogo nie ma. Biuro jest zacne, drodzy państwo, w Stanach i, jak to w przypadku decyzji poprzedniego rządu, musi być drogie. Wynajęto luksusowy apartament w centrum Nowego Jorku na 15 lat bez prawa wcześniejszego zerwania tej umowy za bagatela 2,5 mln dolarów rocznie, czyli 10 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#MaciejWróbel">Ta spółka zatrudniała kilka osób o na pewno niepolskich nazwiskach, niejasnych rolach. Zamówiono projekt urządzenia siedziby, mieszczącej się w niej ekspozycji na kwotę ponad 5 mln dolarów. Aby finansować działalność Pilecki Institute USA Incorporated, uwaga, emitowane są udziały o wartości jednej tysięcznej centa. I kto te udziały, kto te obligacje kupuje? Kupuje je polski instytut za pieniądze polskich podatników.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#MaciejWróbel">Jakby tego było mało, amerykańska filia oczekiwała przelewu 20 mln, bo pieniądze się skończyły, ale gdy okazało się, że ta działalność nie jest prowadzona, to my ten przelew wstrzymaliśmy. Na skutek tych decyzji sama amerykańska filia instytutu kosztuje 3 mln dolarów rocznie, a nie widać żadnej działalności. Od listopada ub.r. Instytutem Pileckiego kieruje prof. Krzysztof Ruchniewicz. Trwają audyty. Pierwszy został zakończony doniesieniem do prokuratury, które zostało złożone przedwczoraj.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#MaciejWróbel">To tyle, jeżeli chodzi o działalność finansową instytutu. Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MonikaWielichowska">To, co pan minister mówi, jest niesłychane, czekam na ciąg dalszy.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MonikaWielichowska">A teraz czekamy na pytanie pani posłanki Elżbiety Gapińskiej, pytanie dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#ElżbietaGapińska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#ElżbietaGapińska">Pani Marszałek! Powiem szczerze, że chyba wszyscy na tej sali są porażeni. Nie rozumiem tego śmiechu pana ministra Glińskiego. Nie wiem, z czego się cieszy?</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gliński: Ojej.)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#ElżbietaGapińska">Z tego, że rozdawaliście tak hojnie polskie pieniądze, pieniądze polskich podatników, że je po prostu roztrwoniliście, a nazywacie się Prawo i Sprawiedliwość? To jest po prostu oburzające.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#ElżbietaGapińska">Nie wiem, jakie działania podejmie pan minister. Mam nadzieję, że te działania będą zdecydowane i konkretne, bo ja sobie nie wyobrażam dalej trwonienia tak naszych publicznych pieniędzy, jak to robił ten instytut za rządów PiS-u. Mam nadzieję, że nowy dyrektor instytutu podejmie konkretne działania. Przypomnę jeszcze raz, że pan minister mówił, że celem powołania instytutu była walka, było przypomnienie tych dwóch totalitaryzmów: sowieckiego i niemieckiego, i uhonorowanie ludzi, którzy z tym walczyli. A co wy z tego instytutu zrobiliście? Jak to w ogóle nazwać? To jest po prostu oburzające. Panie ministrze, proszę powiedzieć, co dalej, jakie dalej kroki podejmie, po pierwsze, pan dyrektor, po drugie, ministerstwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra Macieja Wróbla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MaciejWróbel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podsumowując działalność naukową, o którą pytała też pani poseł Urszula Augustyn, delikatnie mówiąc, oceniamy, że instytut w sposób niedostateczny realizował zadania badawcze, a szybko rosnąca liczba pracowników w ogóle nie przekładała się na wzmacnianie potencjału naukowego. Poprzednie kierownictwo swoją polityką kadrową doprowadziło do tego, że z ponad 220 pracowników jedynie 7% wykazywało się dorobkiem naukowym, w dodatku część z nich była zatrudniona także w innych instytucjach. Widoczne było zdominowanie działalności instytutu przez projekty określane jako popularyzacja historii, także w ocenie obecnych pracowników. Były potrzebne wtedy, gdy tego wymagała ówczesna władza. O stosunku do działalności naukowej może świadczyć fakt, że nie obsadzono w instytucie stanowiska wicedyrektora ds. naukowych. To stanowisko jest zapisane w ustawie. Ten przerost zatrudnienia, także pracowników, szczególnie pracowników nienaukowych, widoczny był także w oddziałach zamiejscowych. W Berlinie liczba zatrudnionych osób doszła do 30. W tym oddziale oczywiście żaden pracownik nie jest zatrudniony na stanowisku naukowym.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MaciejWróbel">Kontynuując odpowiedź na pytanie pani poseł Elżbiety Gapińskiej, jeżeli chodzi o przyszłość instytutu, powiem, że obecnie w instytucie trwają zmiany organizacyjne. Instytut przechodzi ogromną reformę. Zdecydowano o nieprzedłużeniu umów czasowych i umów na okres próbny. Zlikwidowano wszystkie długoterminowe umowy cywilnoprawne. Opracowano program działania oddziału w Szwajcarii. Rozpoczęto tworzenie planu działań i racjonalizacji placówki w Stanach Zjednoczonych. Zmiany czekają także oddział w Berlinie. Docelowo podział pracowników instytutu ma wyglądać następująco: 45% zatrudnionych ma się zajmować badaniami naukowymi, 20% — obecnością historii w przestrzeni publicznej, 5% — organizacją wydarzeń, 10% to pracownicy oddziałów zamiejscowych, 20% — administracja i finanse.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#MaciejWróbel">Misją instytutu ma być prowadzenie najwyższej jakości badań w sposób jak najbardziej obiektywny i odpowiadający wymogom współczesnej nauki. Instytut będzie też proponował stypendia dla naukowców z Polski i z zagranicy, by pobudzać zainteresowanie historią Polski, ale i wspierać badania nad funkcjonowaniem różnych społeczeństw w kontekście opresyjnych rządów XX w. W naszej ocenie placówka powinna stać się aktywnym i poważanym miejscem międzynarodowego dialogu naukowego, inicjującym i koordynującym projekty badawcze i popularyzacyjne z zakresu historii, które będą istotne i dla Polski, i dla innych krajów, nie tylko z naszej części Europy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania nr 7.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MonikaWielichowska">Pytanie zadają posłowie Prawa i Sprawiedliwości na czele z panem Piotrem Glińskim. Dotyczy ono charakteru i źródeł finansowania wyjazdu wiceminister Marty Cienkowskiej z fundacją Omenaa Foundation do Ghany, w trakcie którego spotkała się z ministrem kultury Ghany. Pytanie jest do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Piotra Glińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PiotrGliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani marszałek czekała na ciąg dalszy. W zasadzie powinienem ten ciąg dalszy przedstawić, bo faktycznie myśmy stworzyli pierwszy tego typu instytut, nieprzypadkowo odwołujący się do patrona, którym jest rtm. Pilecki.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie mówcie o patronie, mówcie o kasie.)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PiotrGliński">Już się denerwują.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PiotrGliński">Ten passus o obco brzmiących nazwiskach, panie ministrze, przejdzie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, bardzo pana przepraszam. Ma pan określony czas. Nie będę tego czasu przedłużać, więc proszę zadać pytanie, które ma pan dzisiaj zadać pani minister Cienkowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PiotrGliński">Pani marszałek sama wyraziła chęć posłuchania szerzej na temat instytutu w związku z tymi insynuacjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MonikaWielichowska">Prokuratury posłucham.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PiotrGliński">Ja tylko zwrócę uwagę na te obco brzmiące nazwiska. To będzie clou dzisiejszego wystąpienia pana ministra. Tabloidy się kłaniają.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PiotrGliński">A tak między nami, faktycznie instytut budował swoją bazę i dlatego takie było zatrudnienie — bo dopiero budował. Gdyby Wawel dopiero miał być zbudowany, panie ministrze, to trzeba by nieco większe nakłady na Zamek Królewski…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MonikaWielichowska">Zostało panu 40 sekund na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrGliński">Moje pytanie jest bardzo proste. To trochę żenujące, że w sytuacji pełzającego zamachu stanu, aresztowania, zatrzymywania posłów, premiera, który sprawia wrażenie psychopaty…</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Granda!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MonikaWielichowska">Myślę, że powinien pan wylądować w komisji etyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PiotrGliński">…musimy zajmować się tak żenującymi sprawami jak to, o czym mówię. Nie otrzymałem takiej odpowiedzi na pytania…</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Proszę pana, co pan powiedział?)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PiotrGliński">…które zadawałem ministerstwu w normalnym trybie. Mianowicie dotyczy to wyjazdu pani wiceminister Cienkowskiej, która jak odpowiedziało ministerstwo, w ramach prywatnego wyjazdu, urlopu wypoczynkowego wyjechała do Ghany, gdzie spotkała się z ministrem kultury Ghany. Wyjechała z grupą osób, które są związane z fundacją pani Omeny Mensah, żony jednego z polskich miliarderów. A także…</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MonikaWielichowska">Nie wykorzystał pan czasu na swoje pytanie. Obraził pan premiera i zachował się skandalicznie. Sprawa wyląduje w komisji etyki.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy pan jest trzeźwy?)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią Martę Cienkowską, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MartaCienkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Chętnie odpowiem na to pytanie, tak jak odpowiedzieliśmy panu posłowi już dwukrotnie. Wyjazd był wyjazdem prywatnym, nie był finansowany ze środków publicznych. Cieszę się, że mam przyjaciół w różnych częściach świata. Zrobiłam też za pana posła research co do obecności ministra kultury Ghany w Akrze, w momencie kiedy tam przebywałam. Niestety pana ministra kultury Ghany tam nie było, gdyż był to okres kampanii wyborczej w Ghanie i podróżował on po całym kraju. Do takiego spotkania nie doszło. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zrozumiał pan?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe, pan poseł Piotr Gliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrGliński">W takim razie będziemy to wyjaśniali, bo na zdjęciach, które opublikowała fundacja, z którą pani pojechała… Przypominam: pani Omenaa Mensah to żona multimiliardera, oligarchy, który ma dobre relacje z obecną władzą. Oprócz tego na tym wyjeździe byli różni celebryci. Te zdjęcia były podpisane, pisano, że uczestniczy pani w spotkaniu z ministrem…</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PiotrGliński">…kultury i jeszcze paru innych obszarów Ghany. Był to więc wyjazd związany z promocją czegoś, o czym nie wiemy, wyjazd, który w mediach został ukryty. A teraz państwo udajecie, że to wyjazd prywatny.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PiotrGliński">Ale nie odpowiedziała pani na pytanie, kto finansował pani wyjazd.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpowiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PiotrGliński">Pani jest urzędnikiem państwowym, wiceministrem. Pani podlega pewnym ocenom, zasadom i regułom funkcjonowania życia publicznego. Chcielibyśmy wiedzieć, kto konkretnie finansował pani wyjazd o takim charakterze, jak mówię, ukryty w mediach przyjaznych obecnemu rządowi.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią minister Martę Cienkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MartaCienkowska">Panie Pośle! Jeszcze raz powtórzę: nie widziałam się z panem ministrem kultury Ghany, na żadnym spotkaniu nie było ministra kultury Ghany. Nie wiem, gdzie i co pan czytał, ale na pewno nie jest to prawda. Tak jak powiedziałam, wyjazd nie był finansowany ze środków publicznych. A jeśli potrzebuje pan korepetycji z uczciwości, zapraszam do ministerstwa kultury, do naszego gmachu, bo wiele od pańskich czasów się tam zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gliński: Ale kto finansował?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania nr 8.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MonikaWielichowska">Pytanie zadadzą posłanki Katarzyna Maria Piekarska, Sylwia Bielawska i grupa posłów. Panie poseł będą pytać o planowane podwyżki dla urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury. Pytanie skierowane jest do ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł Piekarska zada pytanie jako pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Pani Marszałek! Zanim przejdę do pytania, krótka widomość do pana prof. Glińskiego. Szczerze mówiąc, po panu nie spodziewałam się, że reprezentuje pan patopolitykę, ale trudno.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: Ale pan premier nie jest z PO, jest z PiS-u.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#KatarzynaMariaPiekarska">A teraz przejdę do pytania.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowny Panie Ministrze! Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie! Od wielu lat pracownicy cywilni sądów i prokuratur z całej Polski domagali się podwyżek. Od lat też podkreślali, że zostali pozostawieni tak naprawdę sami sobie i że ich wynagrodzenia są relatywnie niskie w stosunku do bardzo odpowiedzialnej pracy, którą wykonują. Bo przecież żaden sąd czy żadna prokuratura nie są w stanie należycie funkcjonować właśnie bez pracowników cywilnych, a są to takie osoby jak asystenci sędziów, prokuratorów czy kuratorzy zawodowi. PiS tak naprawdę tę grupę zawodową zupełnie zaniedbał. W tej sytuacji bardzo się cieszę, że w budżecie na 2025 r. przewidziano podwyżki dla pracowników cywilnych sądów i prokuratur. W samych tylko sądach powszechnych dla grup pozaorzeczniczych jest to blisko 460 mln zł. Mam pytanie do pana ministra: Jakie są ogólne założenia podwyżek wynegocjowanych dla pracowników cywilnych? I drugie pytanie: Czy to wynagrodzenie dla pracowników będzie wypłacane z wyrównaniem od 1 stycznia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#MonikaWielichowska">Odpowiadać na pytanie będzie podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Dariusz Mazur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#DariuszMazur">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te pytania. Proszę państwa, jeżeli chodzi o strukturę wynagrodzeń w sądownictwie, zwłaszcza jeżeli chodzi o pracowników sądów — ponieważ jeżeli chodzi o sędziów, to można powiedzieć, że ich wynagrodzenia są godne — to mieliśmy do czynienia z trwającym szereg lat niedoinwestowaniem, ale też brakiem zainteresowania. Chodzi o brak zainteresowania nie tylko tym, czy ci pracownicy godnie zarabiają, ale też tym, czy w ogóle struktura ich zarobków jest uporządkowana, czy te zarobki mają charakter jednolity w całym kraju. Skutki tego dla sądownictwa były bardzo złe. Jeszcze rok temu byłem sędzią orzekającym na pierwszej linii w sądzie okręgowym. Znane były w moim rodzimym sądzie przypadki pracowników sekretariatów odchodzących np. do pracy w Biedronce.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#DariuszMazur">Chcę przypomnieć, że praca w sądownictwie jest pracą bardzo wymagającą, jeżeli chodzi o poziom kompetencji, dlatego że niektórzy z pracowników obsługują nawet do kilkunastu różnego rodzaju programów. A więc to nie jest tak, że jeżeli taki protokolant, sekretarz zrezygnuje z pracy, to można przyjąć kogoś z ulicy i on od razu te jego obowiązki będzie należycie pełnił. To wymaga wielu miesięcy, a czasami nawet wielu lat przygotowań. To jest m.in. bezwzrokowa obsługa komputera, ale to jest takie absolutne minimum, a do tego dochodzi cała ta nadbudowa. Paradoksalnie chodzi także o sytuację pracowników sądownictwa zwłaszcza pionu orzeczniczego, czyli o tych ludzi, którzy chodzą z sędziami na salę, dzięki którym te postępowania albo są sprawne, albo nie. Można powiedzieć tak: o ile sędziowie są głową wymiaru sprawiedliwości, o tyle jego szyją są obsługujący ich pracownicy. Bez nich to nie będzie działało.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#DariuszMazur">W ramach tych środków, które udało nam się wygospodarować, które udało nam się pozyskać, w tym roku osiągnęliśmy naprawdę dużą liczbę bardzo ważnych celów. Przedstawię najważniejsze z nich. Udało się odbić od minimalnego wynagrodzenia. To najniższe, które będzie zarabiał każdy pracownik sądu, już będzie wynosiło w tej chwili ponad 5 tys. zł. Myślę, że to jest bardzo, ale to bardzo ważny sygnał dla pracowników, że ich pensje już przestają być głodowe. Mówiłem o strukturze wynagrodzeń, o tym, że zdarzało się, że w równorzędnych jednostkach w przypadku pracowników na tych samych stanowiskach potrafiły być bardzo duże różnice w wynagrodzeniu, co również było demotywujące. W tej chwili środki zostały podzielone w taki sposób, że te wynagrodzenia zostaną niemalże ujednolicone pomiędzy pracownikami pracującymi na tych samych stanowiskach. Jeżeli będą jakieś różnice rzędu 100 zł, to nie będą one już takie, żeby kłuły w oczy.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#DariuszMazur">Następna sprawa. Do tej pory relatywnie dobre były wynagrodzenia pracowników pionu administracyjnego, czyli tego, który się zajmuje różnego rodzaju obsługą sądów jako instytucji. Zbyt niskie były wynagrodzenia pracowników sfery orzeczniczej, a to jest ta sól ziemi sądowej. I tutaj właśnie nastąpi zdecydowana priorytetyzacja podwyżek w pionie orzeczniczym.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#DariuszMazur">Asystenci sędziów, kolejna bardzo duża luka w sądownictwie, ponieważ minimalna sensowna pomoc dla sędziego, odczuwalna przez sędziego, która przekłada się na wyniki jego pracy, jest wówczas, kiedy jest jeden asystent na dwóch sędziów. To jest to absolutne minimum. Do tej pory brakowało ponad 1 tys. stanowisk asystenckich i to udało nam się uzyskać, zostały przyznane w tym roku środki na ponad 1 tys. stanowisk. To jest liczba ponad pięć razy większa niż wynosił do tej pory maksymalny przyrost liczby asystentów rocznie. Niezależnie od tego udało nam się również osiągnąć realną podwyżkę wynagrodzeń asystentów sędziów i ujednolicenie tych wynagrodzeń. Bo tam również były sytuacje, że na tym samym szczeblu zdarzały się bardzo duże różnice pomiędzy jednostkami.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#DariuszMazur">I wreszcie to, o co pani poseł również pytała, czyli sprawa wynagrodzeń kuratorów. To są osoby bardzo obciążone pracą, wymagającą pracą, pracujące w terenie, w bardzo trudnych warunkach. Tutaj również udało się zapewnić podwyżki wyraźnie powyżej tych 5%, i nawet jeszcze lepsze podwyżki specjalistom obsługującym OZSS-y. To są psychologowie, psychiatrzy, którzy do tej pory zarabiali znacznie poniżej stawek rynkowych. Ich wynagrodzenia zostały wyraźnie podniesione. I ostatnia kwestia, czy to będzie z wyrównaniem od 1 stycznia bieżącego roku. Tak, te podwyżki będą z wyrównaniem od 1 stycznia bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#DariuszMazur">Wydaje się, że biorąc pod uwagę ilość środków, którymi dysponowaliśmy, w drodze negocjacji ze związkami zawodowymi udało nam się bardzo dużo osiągnąć jak na jeden rok budżetowy. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada posłanka Sylwia Bielawska.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, pan teraz schodzi. Teraz czas na panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#SylwiaBielawska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#SylwiaBielawska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wsłuchując się w odpowiedź pana ministra, możemy śmiało powiedzieć, że rok 2025 będzie rokiem przełomu w zakresie wynagrodzeń dla pracowników sądów. Zaplanowane podwyżki wynagrodzeń to oczekiwana — długo, dodam, oczekiwana — zmiana, której potrzeba była wielokrotnie artykułowana przez pracowników sądów na posiedzeniach Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. I bardzo dziękuję, że te głosy zostały wysłuchane. Pan minister Arkadiusz Myrcha wielokrotnie mówił, zapewniał, że ta sprawa zostanie w tym roku rozwiązana, dlatego pozwolę sobie jeszcze raz tylko króciutko powtórzyć, aby to się utrwaliło w przekazie społecznym: najniższe wynagrodzenie dla urzędnika sądowego wzrosło do 5,5 tys. zł brutto, dla asystentów sędziów stawki będą wynosić w przedziale od 6,5 tys. do 9 tys. zł, a specjaliści i kierownicy w opiniodawczych zespołach sądowych zarobią od 7 tys. do 9 tys. zł. Wprowadzone podwyżki na pewno zwiększą atrakcyjność pracy. Panie ministrze, chciałabym zadać jeszcze jedno pytanie: Jakie kolejne działania planujecie podjąć, aby skutecznie rozwiązać problem niedoboru kadr? I jakie działania będziecie podejmować w ciągu najbliższych lat w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MonikaWielichowska">Teraz przyszedł znowu czas na pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#DariuszMazur">Zmiany, o których mówiłem, to oczywiście zmiany doraźne, czyli w zasadzie zmiany w oparciu o przepisy, które obecnie obowiązują. Nie dają one pełnej swobody, jeśli chodzi o należyte ukształtowanie struktury wynagrodzeń pracowników sądownictwa, tak że zrobiliśmy to, co na tę chwilę było możliwe. Docelowym rozwiązaniem ma być nowa ustawa o urzędnikach sądów i prokuratury, nad której założeniami pracujemy. Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące struktury wynagrodzeń, struktury zatrudnienia, prowadzimy konsultacje ze związkami zawodowymi. Kolejne takie spotkanie ma być 18 marca, czyli już bardzo niedługo. Za wcześnie, żeby mówić o bliższych szczegółach, ale myślimy również o tym, co będzie dalej.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do pytania dziewiątego. Pytanie to należy do klubu Prawa i Sprawiedliwości, zadawać je będzie pan poseł Grzegorz Matusiak. Skierowane jest do ministra aktywów państwowych, w sprawie sytuacji finansowej JSW.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#GrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#GrzegorzMatusiak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po dramatycznej informacji podanej przez zarząd Jastrzębskiej Spółki Węglowej, że za rok 2004 spółka odnotowała 7,2 mld strat netto i była zmuszona do podjęcia m.in. po raz pierwszy decyzji, bez konsultacji ze stroną społeczną, o wypłacie deputatu węglowego w ratach, mam pytania: Czy zarząd i jego służby przygotowują listę zwolnień pracowników do końca roku? Jeżeli tak, to ilu pracowników będzie zwalnianych? Z czego będzie finansowana spółka po wyczerpaniu się środków finansowych pozostawionych przez Prawo i Sprawiedliwość w wysokości 5,7 mld? Widać, że do maja jeszcze te środki powinny wystarczyć. Z czego będzie finansowana ta spółka? Ile kosztowała górników firma doradcza? W jaki sposób została ona wyłoniona? Kto dla niej pracuje? Czy pracownicy spółki są obciążani zadaniami dla firmy doradczej? Jakie są efekty pracy tej firmy dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej? Jaki kapitał zagraniczny ma ta firma doradcza? Mamy marzec. Czy JSW posiada zaakceptowany przez organa korporacyjne plan techniczno-ekonomiczny na 2025 r.? Jeżeli tak, to czy był on przygotowywany przez zarząd czy przez tę spółkę doradczą? Doradca tej spółki przygotował dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej plan transformacji. Czy plan PTE na 2025 r. dla JSW zaakceptowany przez zarząd jest również planem transformacji zbieżnym z opracowaniem tej spółki? Czy zapoznał się pan ze strategią Jastrzębskiej Spółki Węglowej i czy pan ją akceptuje? Dodatkowe pytania zadam później.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MonikaWielichowska">Na pytania odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#RobertKropiwnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te pytania, bo myślę, że… Chciałbym bardzo, żeby przemawiała przez pana posła troska o tę firmę, która naprawdę jest w trudnej sytuacji, i to wiemy. To, co pozostawił PiS i zarząd przez was nominowany, to przede wszystkim bardzo wysokie koszty, mało rozpoczętych inwestycji. To, że wypłacaliście premie polityczne przed wyborami, to ludzie wiedzą. Ludzie się na to na szczęście nie nabrali.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: 7 mld.)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#RobertKropiwnicki">Rzeczywiście jest poważny kłopot, bo też — mam nadzieję, że państwo czytacie komunikaty i trendy — ceny węgla koksującego, jak i samego koksu są dzisiaj bardzo niskie. Wszyscy wiemy o tym, że rynek jest bardzo fluktuacyjny, są momenty górki i są momenty niskie. Dzisiaj mamy niestety moment bardzo niekorzystny.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Wesoły: Jastrzębskiej brakuje takiego węgla… Tylko nie mają czym fedrować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#RobertKropiwnicki">Kłopot polega na tym, że gdybyście przygotowali front prac, front robót, gdybyście przygotowali ściany do wydobycia, to dzisiaj byłoby to wydobycie. Niestety wydobycie z roku mniej więcej 2022 było na poziomie 14 mln t, a w ubiegłym roku — 12 mln t, bo właśnie nie było jak pracować. Bo jak dobrze wszyscy wiemy, przygotowania ściany do wydobycia nie robi się z dnia na dzień, to trwa często długie miesiące, a czasami lata, żeby przygotować jakieś złoże. Robimy wszystko, żeby tę firmę wyprowadzić na prostą. Zarząd pracuje. Zarząd pracuje razem z załogą i to jest bardzo odpowiedzialna postawa załogi, za którą dziękuję, bo mimo tych elementów tak naprawdę podsycanych politycznie — bo próbujecie państwo zrobić na tym trochę polityki, próbujecie podburzać ludzi — ludzie dobrze wiedzą, że dzisiaj jest moment, w którym trzeba ratować tę firmę, tak jak był taki moment w latach 2014–2015, kiedy załoga właściwie wspólnie uczestniczyła w planie naprawczym, zgadzała się na redukcję różnych składowych wynagrodzeń, po to żeby obniżyć koszty funkcjonowania. Dzisiaj mamy bardzo rozdęte wynagrodzenia. Dobrze o tym wiecie, bo zatrudnialiście tam swoich, właściwie całe rodziny PiS-owskie były zatrudnione na wszystkich pozycjach, od najniższych prac górników dołowych, choć wasi byli szczególnie w biurach. Ciągle jeszcze jest ich wielu zatrudnionych w biurach, na wysokich pozycjach, na wysokich wynagrodzeniach. Zarząd przegląda te kadry, zarząd je koryguje, bo musi wyprowadzić tę firmę na prostą. Dobrze państwo wiecie, że wynik liczby ton wydobytych średnio przez pracownika jest niekorzystny, że to nisko wygląda. Nie chcę o tym mówić bardzo konkretnie, ale wszyscy dobrze wiemy, że można by mieć faktycznie dużo wyższą efektywność. Niestety zatrudniliście bardzo dużo ludzi na bardzo wysokich pensjach i daliście im 10-letnie okresy pewności zatrudnienia. I to jest okej, tylko że żeby firma się utrzymywała, powinna wydobywać ok. 15 mln t, a przez wasze słabe zarządy wydobyła w tamtym roku ledwo ponad 12 mln t. To jest bardzo trudne dla tej firmy. Liczymy na to, że w tym roku będzie dużo lepszy wynik, choć wszyscy wiemy, że ten nieszczęśliwy wypadek w Szczygłowicach jest bardzo trudny. Jest pięć ofiar śmiertelnych, bardzo współczujemy, to jest bardzo bolesne. To też ma ogromne skutki gospodarcze dla samej kopalni Szczygłowice, jak również dla całej firmy, bo to jest istotne, duże złoże, które jest dzisiaj zablokowane. To jest niestety praca w bardzo trudnych warunkach. Zarząd bierze za to odpowiedzialność, jest rada nadzorcza, która za to odpowiada, jak również posiłkuje się firmą doradczą, bo dobrze jest, żeby spojrzał na to ktoś z zewnętrz, a nie że tylko ludzie, którzy są wewnątrz, nad tym pracują. Uważamy, że to jest dobra ścieżka, i absolutnie wspieramy to, żeby wyprowadzić tę firmę. Plan transformacji, który jest opracowany, wygląda bardzo korzystnie. Mam nadzieję, że on się powiedzie i spółka będzie miała w związku z tym duże oszczędności i zwiększy swoje wydobycie, bo to jest kluczem. Dzisiaj jest popyt na węgiel koksujący i na koks, choć ceny nie są dla nas tak satysfakcjonujące, jakbyśmy chcieli, ale to też jest kwestia ilości wydobywanego węgla. Mam nadzieję, że te ilości będą znacznie wyższe i że będziemy mogli mówić za chwilę o tym, że JSW znowu jest na bezpiecznej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#RobertKropiwnicki">A więc bardzo proszę załogę o wsparcie, o to, żeby załoga jednak podeszła do sprawy odpowiedzialnie, nie dawała się podburzać politycznie takim ludziom, którzy po prostu próbują tylko ugrać na tym własny interes polityczny. Bo podburzaniem tutaj nic nie zyskamy. Tu trzeba naprawdę wysokiej odpowiedzialności, też za słowa, a przede wszystkim za ludzi i za tę firmę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zada pan poseł Grzegorz Matusiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#GrzegorzMatusiak">Po tym wystąpieniu politycznym właściwie mogę panu tylko przypomnieć, że Prawo i Sprawiedliwość zostawiło w budżecie Jastrzębskiej Spółki Węglowej 5,7 mld.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#GrzegorzMatusiak">Wyście już to przejedli i nie macie nawet koncepcji, jak prowadzić tę firmę dalej.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#GrzegorzMatusiak">Przede wszystkim pan nie odpowiada na pytania, w związku z czym nie będę zadawał pytań. Nie będę też komentował tego, bo to jest przykre, żeby do załogi Jastrzębskiej Spółki Węglowej w ten sposób minister się zwracał, nie dawał odpowiedzi. Załoga jest zatrwożona tym, co się dzieje w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Wasi szwagrowie, wiceprezydenci miasta są zatrudniani, są beznadziejni. Ludzie mówią o tym, że jeszcze nie widzieli prezesa. Wy opuściliście ten statek. Nie wiadomo, kto nim kieruje.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MonikaWielichowska">Pan minister Robert Kropiwnicki.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, najlepiej skupić się konkretnie na pytaniach, bo szkoda czasu. Pan przejdzie do merytoryki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#RobertKropiwnicki">Chętnie się skupię na pytaniach, ale tu ich nie było, więc mógłby po prostu od razu iść.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wesoły: Jak nie było? Były konkretne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle Wesoły…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#RobertKropiwnicki">W zatrudnianiu waszych rodzin, szwagrów, braci, sióstr nikt was nie przebije, bo naprawdę pół Śląska…</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Gadowski przebije.)</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#RobertKropiwnicki">…od pana posła Tobiszowskiego i całej waszej ekipy było tam zatrudnionych, naprawdę. I dobrze o tym wiem. Jak więc chcecie mówić odpowiedzialnie o tej firmie, to zapraszam do rozmów.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, do meritum.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#RobertKropiwnicki">Jak chcecie bić pianę… Wrzeszczeć to możecie panowie sobie na zewnątrz. Taka jest z wami właśnie rozmowa, że jak się zaczyna rozmowę o faktach, to wy zaczynacie wrzeszczeć. Nie potraficie rozmawiać odpowiedzialnie o podmiocie, który doprowadziliście niemalże do ruiny.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Dlaczego pan nie odpowiedział na pytania, które pan poseł zadał? Panie ministrze, trzy razy byliśmy…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, ja oczywiście doliczę czas.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MonikaWielichowska">Panowie posłowie z Prawa i Sprawiedliwości…</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale chcemy przywołać pana ministra do odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#MonikaWielichowska">Przede wszystkim chcę państwa przywołać do spokoju. Proszę wyciszyć emocje, bo to nie jest czas ani miejsce na takie emocje. Zadał pan pytanie, to proszę teraz posłuchać odpowiedzi pana ministra. Jeśli pan poseł Wesoły chce się zapisać do wygłoszenia jakiegoś oświadczenia, pytania, napisać interpelację, to przecież może pan to zrobić. Ma pan wszelkie instrumenty, żeby mieć kontakt z panem ministrem. A dzisiaj, teraz proszę umożliwić odpowiedź na pytanie panu ministrowi, które zadał wasz kolega z waszego klubu.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Wesoły: Przyszedłem posłuchać odpowiedzi. Nie ma odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To czekamy na odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#RobertKropiwnicki">Jeżeli pan chce, mogę panu przytoczyć listę ludzi z waszych rodzin, których zatrudnialiście w JSW, tylko nie wiem, czy ci ludzie by tego chcieli, ale nie będę tego robił w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#RobertKropiwnicki">Dzisiaj sytuacja w wyniku waszego zarządzania jest naprawdę trudna. Prawdą jest, że były odłożone środki na funduszu w wyniku wcześniejszej dobrej koniunktury, i prawdą jest też, że JSW jako jedyna zapłaciła 1600 mln podatku, co do którego jest wątpliwie, czy powinna go zapłacić. Do tego doprowadziliście swoimi niezbyt udolnymi rządami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do ostatniego pytania podczas tej rundy.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie to zada pan poseł Krzysztof Mulawa w imieniu grupy posłów. Pytanie jest skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji i dotyczy umowy w związku z nadreprezentacją imigrantów w statystykach kryminalnych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#KrzysztofMulawa">Panowie Posłowie z Platformy i z PiS-u! Wyjdźcie, proszę, w kuluary i dogadajcie się w końcu, kto zamyka te polskie kopalnie: czy wy z PiS-u, którzy podpisaliście tę umowę społeczną, czy oni, którzy te kopalnie zalewają.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Przedłużyli działalność.)</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#KrzysztofMulawa">Panie Ministrze! Polska krajem imigranckim — to nie teza, ale fakt. Polacy bardzo dobrze pamiętają jałowy spór, sztuczny spór z 2014 r. i 2015 r. pomiędzy panią premier Ewą Kopacz z Platformy, która realnie chciała sprowadzać do Polski 6 tys. imigrantów, a panią Beatą Szydło z PiS-u, która w owym czasie jedynie markowała i udawała zatroskaną w kwestiach imigranckich przedstawicielkę niby to prawicowego rządu.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#KrzysztofMulawa">Statystyki imigranckie pokazują jasno, że od kilku lat jesteśmy jako Polska liderem w Europie, jeżeli chodzi o liczbę wydawanych pozwoleń na pierwszy pobyt. W 2024 r. utrzymaliśmy zajmowaną od 2014 r. pozycję lidera pod względem liczby pierwszych pozwoleń na pobyt dla obywateli krajów spoza Unii Europejskiej. Przez te 10 lat nie miało więc znaczenia, czy to PiS, czy Platforma. Obie partie są zdrajcami w kwestiach imigranckich, czy to jawnie — Platforma, czy to próbując skryć się za pięknymi hasłami — przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#KrzysztofMulawa">Panie Ministrze! Pytanie. Polska importowała masy — podkreślam: masy — legalnych — jeszcze raz podkreślam: legalnych — imigrantów, ale nie zadbała w tym samym czasie o zabezpieczenie się umowami o readmisji ze wszystkimi krajami na świecie, z których importujemy imigrację.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#KrzysztofMulawa">Proszę o informację, z iloma krajami na świecie tej umowy nie mamy podpisanej jako Rzeczpospolita Polska lub też w ilu przypadkach nie korzystamy jako członek Unii Europejskiej z umów o readmisji podpisanych na poziomie Unia Europejska — inne kraje. Bardzo proszę o informację, z iloma krajami — panie ministrze, bardzo proste pytanie, właściwie może pan podać jedną liczbę — w przypadku ilu krajów nie zadbaliście o bezpieczeństwo Polek i Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra Czesława Mroczka, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#CzesławMroczek">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Pośle! Wysoka Izbo! Przede wszystkim trzeba podać podstawowe dane dotyczące migracji, bo zarówno pan poseł, jak i jego ugrupowanie wprowadzają tutaj wiele informacji nieprawdziwych czy też, powiedzmy sobie jasno, szerzą dezinformację.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o migrację, zarówno legalną, jak i nielegalną, to od pierwszych dni przejęcia w 2023 r. odpowiedzialności za państwo podjęliśmy skuteczne działania, by przywrócić kontrolę zarówno nad legalną migracją, jak i nad nielegalną migracją.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o nielegalną migrację, to przypomnę, że wzmocniliśmy zapory, wybudowaliśmy nowe odcinki zapór optoelektronicznych i w tej chwili na całej długości granicy z Rosją i z Białorusią mamy system zapór fizycznych i optoelektronicznych. Zmieniliśmy sposób działania naszych żołnierzy i funkcjonariuszy. Granica jest o wiele bardziej bezpieczna. Zaledwie część tych osób, które próbują przekroczyć granicę, przedostaje się przez tę granicę.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#CzesławMroczek">Dla nas kwestia nielegalnej migracji nie jest tematem politycznym, nie jest politycznym złotem. Jest problemem w zakresie bezpieczeństwa państwa, który postanowiliśmy skutecznie opanować, i to nam się udaje. Oprócz działań związanych z powstrzymaniem nielegalnej migracji na granicy białorusko-polskiej, wygaszaniem tej ścieżki migracyjnej, podjęliśmy stanowcze działania w zakresie zmian prawa, czego przejawem była uchwalona ustawa o czasowym terytorialnym zawieszeniu prawa do azylu.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o migrację legalną, to przyznaję, że pod rządami Prawa i Sprawiedliwości mieliśmy do czynienia z setkami tysięcy osób, którym wydawano pozwolenie na pracę, na studiowanie w Polsce, i warto pamiętać, że wielokrotnie czy w dużej mierze kraj pochodzenia tych osób w przypadku legalnej migracji był taki sam jak w przypadku tej nielegalnej. Z wielkim trudem powstrzymywana była migracja nielegalna na granicy białorusko-polskiej, a jednocześnie lekką ręką wydawano mnóstwo zgód na to, żeby osoby z tych samych państw, które próbowały nielegalnie przekroczyć granicę, mogły przylecieć do Polski samolotem. W sposób istotny ograniczyliśmy ilość wydawanych pozwoleń w tym zakresie. Realizujemy strategię przywrócenia kontroli państwa nad migracją. I taka jest prawda, jeżeli chodzi o migrację.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#CzesławMroczek">Jednocześnie, proszę państwa, o czym informujemy bardzo często, prowadzimy stanowczą politykę sprawdzania, kontroli przestrzegania prawa pobytu w Polsce. Rocznie Straż Graniczna ujawniała kilkanaście tysięcy osób naruszających prawo pobytowe i wydawała w tym zakresie decyzje o powrocie tych osób, o wydaleniu, o deportacji. Ten proces będzie realizowany z większym natężeniem, z większą konsekwencją. Informowaliśmy już o tym, że Policja, poszukując osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa, i Straż Graniczna, kontrolując legalność pobytu i przestrzeganie prawa pobytowego w Polsce — obie te formacje będą przeprowadzać na terenie każdego powiatu w Polsce masowe akcje w celu ujęcia osób ukrywających się przed wymiarem sprawiedliwości. A jednocześnie Straż Graniczna, jak powiadam, sprawdza legalność pobytu. Będziemy wydalać wszystkie osoby, które naruszają porządek prawny w Polsce, popełniają przestępstwa, jak również naruszają porządek prawny poprzez naruszanie prawa pobytowego. Liczba tych wydaleń, wydanych decyzji o wydaleniu — skuteczność tego procesu — jest duża, a będzie zdecydowanie większa. W 2024 r. wydanych było ponad 11 tys. decyzji o deportacji, o wydaleniu z Polski. W tym roku, z uwagi na te masowe akcje kontroli i poszukiwania, tych decyzji będzie więcej. Straż Graniczna z pełną konsekwencją wykonywać będzie decyzje o wydaleniu.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#CzesławMroczek">Te decyzje o wydaleniu są możliwe dzięki temu, że mamy podpisane umowy, obowiązują umowy o readmisji. Na chwilę obecną możemy przekazywać cudzoziemców pochodzących z państw trzecich do 112 państw. Aktualnie w trakcie procedowania są umowy z Tadżykistanem, Uzbekistanem oraz Kirgistanem. W większości są to umowy wspólne w ramach Unii Europejskiej, ale najkrócej mówiąc, do 112 państw możemy przekazywać cudzoziemców w sytuacji, kiedy naruszają porządek prawny. Jak powiedziałem, prowadzimy i będziemy prowadzić konsekwentnie masowe akcje poszukiwania podejrzanych o popełnienie przestępstwa, jak również osób naruszających porządek prawny. Te osoby będą deportowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MonikaWielichowska">I pytanie dodatkowe, ponownie pan poseł Krzysztof Mulawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#KrzysztofMulawa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Właśnie pan, m.in. pan, reprezentuje rząd, który na poprzednim posiedzeniu Sejmu podjął w głosowaniu dotyczącym imigracji wręcz skandaliczną decyzję. Otóż zarówno na posiedzeniu speckomisji, jak i na sali plenarnej wszyscy parlamentarzyści — podkreślam: wszyscy parlamentarzyści, pan również — Platformy, PSL-u, Polski 2050 i Lewicy zagłosowali przeciwko temu, uwaga, żeby Polska przyjmowała jedynie tych imigrantów, co do których zweryfikujemy, że nie są przestępcami we własnym kraju. Tak, wy wszyscy nie chcieliście tego, żeby do Polski przyjeżdżali imigranci, którzy mają czyste kartoteki.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#KrzysztofMulawa">Proszę powiedzieć, panie ministrze, wszystkim Polakom, bo ludzie nie są świadomi, jaki im los gotujecie: Czy weryfikujecie wszystkich imigrantów co do statystyk, co do ich przestępczości? I mówię tutaj bardzo wyraźnie, że nie interesuje mnie statystyka przestępstw popełnianych tylko i wyłącznie w Rzeczypospolitej Polskiej czy na terenie Unii Europejskiej, ale właśnie przede wszystkim w kraju pochodzenia imigrantów. Bo przecież — ostatnie zdanie, pani marszałek — każdy imigrant, który przyjeżdża do nas po raz pierwszy, nie będzie miał jakiejkolwiek statystyki przestępczości w Polsce czy w Unii Europejskiej. Proszę odpowiedzieć na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana ministra Czesława Mroczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#CzesławMroczek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Pośle! Wysoka Izbo! Jeszcze raz, może inaczej. Trzeba wyraźnie podkreślić, że ustawa dotycząca zasad ruchu wizowego, o której mówił pan poseł, była elementem przywracania kontroli. Przedłożyliśmy cały pakiet ustaw związanych z wydawaniem pozwoleń na pracę i zezwoleń dla studentów w ramach ruchu wizowego, które przywracają kontrolę państwa nad procesem legalnej migracji. Jak powiadam, za rządów naszych poprzedników rocznie wydawano kilkaset tysięcy zezwoleń dla studentów na pracę. Utracono zupełnie kontrolę nad tym procesem. Mało tego, w ministerstwie spraw wewnętrznych wokół jednego z wiceministrów powstała grupa przestępcza, która zbudowała jeszcze proceder handlowania wizami. To już w ogóle niepojęty skandal.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Panie ministrze, proszę odpowiedzieć na pytanie. Czy sprowadzacie przestępców?)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#CzesławMroczek">Jeżeli pan pozwoli: to nie ja decydowałem o pytaniu, które pan zadawał, więc niech pan nie przerywa odpowiedzi. Ja wiem, że w świetle tego, co powiedziałem, próbujecie jeszcze…</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Proszę skupić się na odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#CzesławMroczek">Ja panu odpowiadam, niech pan nie przerywa. Siejecie dezinformację i warto by było, żeby Polacy mogli usłyszeć, jaka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: To proszę powiedzieć, czy tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#CzesławMroczek">Chodzi o cały pakiet ustaw przywracających kontrolę państwa nad niekontrolowanym wcześniej procesem sprowadzania setek tysięcy migrantów legalnie. W dodatku powstała w Ministerstwie Spraw Zagranicznych wokół jednego z wiceministrów grupa przestępcza, która handlowała polskimi wizami. I z tym kończymy. Ustawy, które wprowadziliśmy, przywracają kontrolę państwa, zmniejszają nielegalną migrację. Podczas procesu wydawania wiz w sposób oczywisty kontrolujemy osoby, którym wydawane są wizy, jest cały mechanizm sprawdzania ich karalności. W tym zakresie procedury są określone, badamy każdy przypadek. W związku z tym nie ma już możliwości niekontrolowanego napływu migrantów do Polski.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#CzesławMroczek">Jeszcze raz, proszę państwa, chcę podkreślić: opanowaliśmy nielegalną migrację na granicy białorusko-polskiej i wykonaliśmy wielki wysiłek. To nie jest polityczne złoto. To nie jest temat, którym chcemy posługiwać się w kampanii wyborczej. To jest problem w zakresie bezpieczeństwa państwa i ten problem rozwiązaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: 30 sekund, panie ministrze, zostało na odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o legalną migrację, to przed chwilą opisałem cały proces, ważny jest tu szereg ustaw, które doprowadzają do tego, że przywróciliśmy kontrolę państwa polskiego nad legalną migracją, ale przede wszystkim ograniczyliśmy liczbę wydawanych pozwoleń na pracę, wydawanych pozwoleń na studiowanie i wydawanych wiz. Państwo polskie ma wreszcie kontrolę.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Proszę to wydusić…)</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#CzesławMroczek">Kontrolujemy. Oczywiście jest cały proces kontroli tego, komu wydajemy wizę. Dziękuję bardzo. Nie szerzcie dezinformacji.</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.14" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Proszę powiedzieć że kłamałem, jeżeli taka jest prawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#MonikaWielichowska">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie postępującej drożyzny i rosnącego bezrobocia, o której przedstawienie wniósł Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#MonikaWielichowska">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#MonikaWielichowska">Szanowni Państwo! Posłuchajcie mnie uważnie. W rozpatrywaniu tej informacji wziąć udział zechciało 80 parlamentarzystów. Nie jest możliwe, żeby wszyscy zabrali głos, ponieważ później mamy punkty sztywno ustalone. O godz. 12.45 musimy rozpocząć głosowanie. O godz. 13 rozpoczynamy informację premiera. W związku z tym, że na sali będą premier i prezydent, musimy zacząć punktualnie. Chcę państwu przypomnieć, że ci posłowie z listy, dla których nie starczy czasu, mogą złożyć swoje wystąpienie na piśmie, a rząd udzieli informacji również pisemnie. Myślę, że jeśli dobrze nam pójdzie, to głos zabierze ok. 50 parlamentarzystów, albo i nie — to będzie zależeć od państwa. Wyznaczę czas na zadanie pytania, na wystąpienie na minutę, ale po minucie naprawdę będę wyciszać mikrofon i prosić kolejnego parlamentarzystę. Wszystkich kolejnych parlamentarzystów bardzo proszę o szybkie, szybsze niż zwykle, zbliżanie się do mównicy. Wtedy więcej z was się zmieści. Również państwa ministrów proszę o zachowanie rygoru czasowego.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#MonikaWielichowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Zbigniewa Krzysztofa Kuźmiuka.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! Nie ulega wątpliwości — i tak sformułowaliśmy temat tej informacji bieżącej — że mamy do czynienia z postępującą drożyzną, a także rosnącym bezrobociem, mimo informacji Eurostatu, która ostatnio się pojawiła.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Zacznijmy w takim razie od tej drożyzny. Proszę państwa, nie ulega wątpliwości, że od kwietnia poprzedniego roku w związku z pierwszą decyzją rządu Donalda Tuska o powrocie do 5-procentowej stawki VAT mieliśmy do czynienia z pierwszym impulsem inflacyjnym. Kolejne impulsy to były kolejne decyzje ograniczające stosowanie tarczy energetycznych: od 1 lipca, przypomnę, poprzedniego roku, a następna decyzja dotyczyła okresu od 1 stycznia 2025 r. Rezultatem rzeczywiście jest swoista spirala inflacyjna — wynik podał GUS w styczniu — czyli inflacja sięgająca już 5,3%, przy czym składowe tej inflacji są niesłychanie interesujące: 5,5-procentowy wzrost cen żywności w ujęciu rok do roku i wynoszący aż 13,2% wzrost cen nośników energii. To w szczególności zastanawia. Oczywiście można powiedzieć, że ten średni wskaźnik być może na wielu nie robi jakiegoś specjalnego wrażenia, ale nie ulega wątpliwości, że dla gospodarstw domowych, które wydają większość swoich dochodów właśnie na żywność i utrzymanie mieszkań, ten wskaźnik inflacyjny jest zdecydowanie wyższy, a takich gospodarstw w Polsce jest bardzo dużo. Mam na myśli głównie gospodarstwa emeryckie, ale, proszę państwa, nie tylko. Postępująca drożyzna jest rzeczywiście coraz bardziej dokuczliwa dla wielu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Proszę państwa, do mojego biura przychodzą ludzie, którzy przynoszą rachunki za prąd i gaz i porównują to rok do roku. Tam ten wzrost cen nie wynosi 13%, jak wynika z tej statystyki, tylko często 40–50%. I to jest rzeczywistość. Markowi Twainowi przypisuje się takie powiedzenie: kłamstwo, ordynarne kłamstwo i statystyki. Coś jest na rzeczy, że w rzeczywistości to się sprawdza.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Proszę państwa, i drugi wątek, ten związany z rynkiem pracy. Mamy trochę rozbieżności, tak jak powiedziałem. Według danych Eurostatu za styczeń bezrobocie spada, a według danych GUS-u wyraźnie rośnie — 5,3%. Co więcej, jest przyrost liczby bezrobotnych o 51 tys. i towarzyszące temu zjawisko, które już potwierdza nawet polski Główny Urząd Statystyczny, tj. wyraźny ubytek miejsc pracy. Styczeń do stycznia, styczeń tego roku do stycznia poprzedniego roku, w przedsiębiorstwach zatrudniających 10 pracowników i więcej ubytek miejsc pracy wyniósł 61 tys. Przypomnę tylko, że w trudnym roku COVID-owym ten ubytek wyniósł tylko 47 tys. A więc w poprzednim roku sytuacja była gorsza niż w roku 2020, roku COVID-owym. Przypomnijmy, że wtedy mieliśmy do czynienia zarówno z zamykaniem przedsiębiorstw, jak i z zamykaniem nas w domach i mieszkaniach, nas, konsumentów, co oczywiście uderzało w działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Mamy również, proszę państwa, liczne zgłoszenia o zwolnieniach grupowych, które są realizowane. W tamtym roku te zgłoszenia dotyczyły 37 tys. pracowników — faktycznie zwolniono 27 — a ten rok zaczął się jeszcze gorzej. Tylko w styczniu zgłoszono 10 tys. zwolnień grupowych. Wszystko wskazuje na to, że one są realizowane, ponieważ sama Poczta Polska chce zwolnić prawie 9,5 tys. pracowników. Co więcej, proszę państwa, mamy zgłoszenia o zwolnieniach grupowych w takich sektorach jak np. handel, co wydawało się w Polsce niemożliwe. Handel cały czas poszukiwał pracowników, a teraz dochodzi do tego, że sieci handlowe zwalniają pracowników, co jest rzeczywiście co najmniej zastanawiające. Jednocześnie mamy dane GUS-u o wzroście gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Tak więc, proszę państwa, chciałbym zapytać przedstawicielkę rządu, jakie panaceum na te negatywne zjawiska ma rząd? Bo wczoraj niestety decyzją większości parlamentarnej trzy projekty ustaw Prawa i Sprawiedliwości obniżające podatki na żywność, energię elektryczną i gaz zostały odrzucone…</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">…a to było wyciągnięcie ręki do tego, żeby te problemy rozwiązywać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#DorotaNiedziela">Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią minister Hannę Majszczyk.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#HannaMajszczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Odnosząc się do pytania w sprawach bieżących o postępującej drożyźnie i rosnącym bezrobociu, chciałabym przede wszystkim zwrócić uwagę, że sformułowanie pytania z tezą o postępującej drożyźnie nie ma żadnego uzasadnienia, zwłaszcza jeżeli spojrzymy, jak ta, w cudzysłowie, drożyzna wygląda w odniesieniu do tego, co miało miejsce jeszcze niewiele ponad rok temu. Przypomnijmy, że obecnie inflacja, z którą mamy do czynienia, o której pan poseł wspominał, jest nieporównywalnie niższa niż w latach 2022–2023 i która już w III kwartale 2021 r. przekroczyła 5%, a od marca 2022 r. do sierpnia 2023 r. utrzymywała się na poziomie dwucyfrowym. W lutym 2023 r. osiągnęła maksimum — 18,4%, rok do roku, przy wzroście cen żywności w tym ujęciu o 24%. Łącznie w latach 2016–2023 inflacja wyniosła 46% przy wzroście cen żywności przekraczającym 60%.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#HannaMajszczyk">Odnosząc się do wskaźników GUS-owskich, które pokazują wzrost inflacji w styczniu na poziomie 5,3%, chciałabym zwrócić uwagę na to, że założenia budżetu państwa na rok 2025 przewidywały wskaźnik inflacji na poziomie 5%. Oczywiście rozłożenie w czasie tego wskaźnika, rozłożenie w trakcie roku jest zawsze nierównomierne. Nigdy nie jest tak, że w każdym miesiącu te wskaźniki są identyczne. W pewnym momencie są wyższe, w pewnym momencie są niższe. Oczywiście według wstępnych danych GUS w styczniu br. inflacja wyniosła 5,3% i przełożyło się to także na wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych, które w istocie były wyższe niż przed rokiem. Ale trudno tutaj uznać, że mogło to mieć stricte związek ze zmianami stawek podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#HannaMajszczyk">Chciałabym tutaj odnieść się do tego, że zawsze zarówno wzrost, jak i obniżka stawek VAT nie przekłada się co do zasady wprost jeden do jednego na ceny artykułów, w tym artykułów żywnościowych. Jeżeli chodzi o wzrost cen artykułów żywnościowych w bieżącym roku, to trzeba zwrócić uwagę, że zawsze jest on wynikiem pewnych złożonych zjawisk, i to, z czym mamy do czynienia obecnie, jest procesem globalnym. Według FAO wskaźnik cen żywności na rynkach światowych po długim okresie spadku w ostatnich miesiącach wyraźnie zwiększył się i w okresie listopad 2024 r. — styczeń 2025 r. był już o ok. 6% wyższy niż rok wcześniej. To również przekłada się na ceny, z którymi mamy do czynienia w Polsce. Nie oznacza to jednak, że możemy tutaj mówić o tym, że ten wzrost będzie postępował.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#HannaMajszczyk">Tak jak powiedziałam, obecne wskaźniki nie są też zaskoczeniem dla ekonomistów. W ocenie zarówno ekspertów Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, jak i analityków rynkowych w I kwartale inflacja osiągnie swoje tegoroczne maksimum, a w kolejnych kwartałach będzie już niższa. I zgodnie z medianą prognoz analityków bankowych inflacja w poszczególnych kwartałach 2025 r. wyniesie odpowiednio 5,3%, 5%, 3,7%, 3,8%. Jeżeli chodzi o zwalczanie inflacji, to oczywiście możemy tutaj mówić o tym, że takie działania oczywiście są widoczne. Chciałabym tylko zwrócić uwagę na rok poprzedni, gdzie tak naprawdę inflacja była niższa niż pierwotnie zakładano i ukształtowała się na poziomie 3,6%.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o działania, to tutaj też warto zwrócić uwagę, że zgodnie z konstytucją i ustawą o Narodowym Banku Polski za wartość polskiego pieniądza oraz utrzymanie stabilnego poziomu cen odpowiada Narodowy Bank Polski za pomocą prowadzonej polityki. Oczywiście można zawsze powiedzieć, że obniżenie stawki podatku będzie miało wpływ na inflację, co tak jak powiedziałam wcześniej, wcale nie jest jednoznaczne i nie przekłada się nigdy jeden do jednego. Niemniej jednak w roku poprzednim rząd podjął działania w celu zabezpieczenia braku wzrostu cen, jeżeli chodzi o energię, poprzez utrzymanie tego maksymalnego poziomu cen.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o stopę bezrobocia rejestrowanego na koniec stycznia br., to wyniosła ona 5,4% i była o 0,3 punkta procentowego wyższa niż miesiąc wcześniej, pozostała na identycznym poziomie jak rok wcześniej oraz była o 0,1 punkta procentowego niższa niż w styczniu 2023 r. i 0,5 punkta procentowego niższa niż w styczniu 2022. I takie zjawisko ma swoje uzasadnienie. Ten wzrost stopy bezrobocia, który ma miejsce pod koniec i na początku każdego roku, ma charakter sezonowy. W zimie firmy z branży budownictwa, turystyki czy rolnictwa ograniczają bowiem swoją aktywność i w konsekwencji spada popyt na pracowników sezonowych.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#HannaMajszczyk">Zarówno wzrost liczby bezrobotnych w styczniu w porównaniu do grudnia, jak i jego wielkość nie są jakoś odbiegające od standardów. I licząc od 1991 r., tylko raz, w roku 1997, liczba bezrobotnych w styczniu była niższa niż w grudniu roku wcześniejszego. Tutaj należy podkreślić, że przyjmowana do porównań międzynarodowych zharmonizowana stopa bezrobocia w Polsce utrzymuje się na poziomie wyraźnie niższym od średniej unijnej. Jest praktycznie ex aequo z Czechami najniższa w całej Unii Europejskiej. Wyraźny wzrost bezrobocia tym samym nie jest zagrożeniem dla polskiej gospodarki. Konsens prognoz rynkowych wskazuje, że stopa bezrobocia rejestrowanego w bieżącym roku wyniesie 5% i na tym poziomie pozostanie w dwóch kolejnych latach. W styczniu br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw utrzymało się na poziomie z poprzedniego miesiąca i było o 0,9% niższe niż rok wcześniej. Spadek zatrudnienia rozpoczął się de facto już w roku 2023. W tymże roku zgłaszano również grupowe zwolnienia, które mają jeszcze swoje kontynuacje w roku bieżącym. Także trudno oceniać bieżące zwolnienia tylko przez to, że mają one miejsce w roku bieżącym, ponieważ one są też konsekwencją sytuacji, która miała miejsce w okresach wcześniejszych, w tym w roku 2023, gdzie — wspomnijmy — był bardzo minimalny wzrost gospodarczy, który w sposób bezpośredni przełożył się właśnie na efekty związane z tym, że firmy musiały podejmować tak ciężkie decyzje.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o działania związane z tym, aby ten poziom bezrobocia był jak najniższy, to oczywiście one są prowadzone na bieżąco. Poza tym, że na walkę czy też na działania w zakresie aktywizacji zawodowej bezrobotnych, poszukujących pracy z Funduszu Pracy przeznaczone są środki w kwocie powyżej 3 mld zł, to dodatkowo proceduje się obecnie w Wysokiej Izbie, teraz już w Senacie, nad uchwaloną przez Sejm ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia. I ustawa ta realizuje część kamienia milowego reformy pod nazwą: efektywne instytucje na rzecz rynku pracy, które zostały zapisane w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności. W nowej ustawie o rynku pracy i służbach zatrudnienia zawarto m.in. możliwość ogłoszenia programu wsparcia w sytuacji nadzwyczajnej, czyli w sytuacji nagłego zdarzenia mogącego mieć negatywny wpływ na poziom zatrudnienia na obszarze kraju, województwa czy też powiatu. Program będzie miał na celu zminimalizowanie negatywnych skutków nagłego zdarzenia, np. zwolnień grupowych, a rozwiązania w nim przyjęte mogą obejmować inne formy wsparcia niż tylko określone w ustawie. Program wsparcia będzie mógł być realizowany samodzielnie lub we współpracy przez różne instytucje publiczne, we współpracy z podmiotami niepublicznymi lub organizacjami pozarządowymi. Program ten w zależności od potrzeb obejmie obszar kraju, województwa lub powiatu i będzie finansowany z rezerwy Funduszu Pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#DorotaNiedziela">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, przypomnijmy zasady, że pytania mogą trwać nie dłużej niż godzinę.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#DorotaNiedziela">W związku z tym, że o godz. 13 będzie informacja premiera, w której będzie brał udział prezydent, musimy zdążyć czasowo, więc bardzo proszę o rygor czasowy.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#DorotaNiedziela">Jeszcze zanim udzielę głosu, to chciałam serdecznie pozdrowić grupę uczniów i nauczycieli z Chrześcijańskiego Centrum Edukacyjnego Proem Edu z Tomaszowa Mazowieckiego. Państwo jesteście na zaproszenie pana posła Adriana Witczaka. Pozdrawiam serdecznie i miłego zwiedzania życzę.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#DorotaNiedziela">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, jako pierwsza pytanie zada pani poseł Barbara Bartuś, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#BarbaraBartuś">Wysoka Izbo! Stoimy dzisiaj w obliczu dramatycznej sytuacji gospodarczej — inflacja, rosnące bezrobocie i brak skutecznych działań rządu. Polacy żyją w ogromnej niepewności i nie zagłuszycie ich kolejnymi pustymi obietnicami i serwowanymi igrzyskami politycznymi, uchylaniem immunitetów i zamykaniem posłów Prawa i Sprawiedliwości. Rosnące bezrobocie, galopujące ceny i brak realnego wsparcia ze strony rządu sprawiają, że wiele rodzin staje przed dramatycznym wyborem, jak zapłacić rachunki za gaz, prąd czy ogrzewanie. Z desperacji coraz częściej sięgają po krótkoterminowe pożyczki o bardzo wysokim oprocentowaniu, które prowadzą do niebezpiecznej spirali zadłużenia. Najczęściej to nie jest wynik lekkomyślności naszych obywateli, lecz konsekwencja fatalnej polityki obecnego rządu 13 grudnia, który nie potrafi zapewnić Polakom poczucia bezpieczeństwa ekonomicznego. W czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości wdrażaliśmy konkretne rozwiązania osłonowe, obniżki podatków, tarcze ochronne, wsparcie dla rodzin. Dziś widzimy dramatyczny odwrót od tych działań. Ludzie popadają w długi, a państwo nie oferuje im żadnych…</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Janusza Cichonia, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JanuszCichoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bezrobocie na rekordowo niskim poziomie. Nie wierzycie w Eurostat? To uwierzcie w BAEL. Główny Urząd Statystyczny, badanie BAEL. Ostatni kwartał tego roku, wyniki z dnia 25 lutego. I porównajmy to z ostatnim kwartałem waszych rządów w 2023 r. Stopa bezrobocia spadła wśród mężczyzn o 0,4 punktu procentowego, kobiet o 1,10 punktu procentowego. Zmniejszyła się wśród mieszkańców wsi o pół punktu procentowego, a wśród mieszkańców miast o pół punktu procentowego.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co pan mówi?)</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan zaklina rzeczywistość.)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Co wy mówicie?)</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#JanuszCichoń">Takie są wyniki BAEL. Inflacja w 2023 r., czyli na koniec waszych rządów, średnioroczna wynosiła 11,4%. W 2024 r. wyniosła 3,6%, a wy prognozowaliście 6,6%.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan jedzie i zobaczy, jaka jest sytuacja.)</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Powtarza pan ruską narrację.)</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#JanuszCichoń">Końcówka roku, początek, niewielki wzrost inflacji. Nawiasem mówiąc, to jest pokłosie politycznych decyzji…</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję. panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Michał Pyrzyk, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#DorotaNiedziela">Panie posłanki, czy panie naprawdę nie chcą, żeby prezydent przyjechał w określonym czasie, żebyśmy skończyli? Pani Bartuś, jeżeli pani chce dalej pokrzykiwać i zmuszać mnie, żebym nie witała wycieczek na galerii, to bardzo panią przepraszam, ale proszę, by opuściła pani salę.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan Michał Pyrzyk, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zapewne niewidzialna ręka rynku, bo przecież nie rząd PiS-u, spowodowała w latach 2015–2023 wzrost cen cukru o 200%, chleba o 120%, a jajek, mięsa i masła, które tak ostatnio lubicie, o 100%. Ponadto ceny gazu wzrosły wtedy o 300%, prądu o 200%, a paliwa o 100%.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Skąd, chłopie, wziąłeś te statystyki?)</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#MichałPyrzyk">Natomiast ta widzialna ręka PiS-u, za którą już chyba ktoś złapał, sprawiła, że ceny agregatów prądotwórczych wzrosły wtedy o 400%, respiratorów — o 300%, a flag narodowych — o 200%. Za te ostatnie produkty zapłacono z publicznych, czyli naszych pieniędzy. Ale tak to już jest, jak zakupy robi się nie na wolnym rynku, szanując procedury, tylko w jakiejś szopie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję. Dziękuję za zastosowanie się do rygoru czasowego.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Myślę, że walka z bezrobociem to działanie ponad politycznymi podziałami. Nie ma potrzeby wypominania sobie takich czy innych kwestii. Dzisiaj rząd, po pierwsze, przedstawił nową ustawę dotyczącą rynku pracy. Chciałbym zapytać przedstawiciela ministra pracy, rodziny i polityki społecznej, jakie nowe instrumenty aktywizacji seniorów zostaną przedstawione i uruchomione w tej ustawie. Po drugie, jakie będą nowe instrumenty aktywizacji rolników, mimo że posiadają status rolnika? Po trzecie, jakie programy rozwojowe z Krajowego Planu Odbudowy oraz funduszy europejskich mają wpływ na rozwój gospodarki i na poprawę sytuacji na rynku pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Mulawę, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#KrzysztofMulawa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Kuźmiuk! Popełnia pan logiczny błąd. Pyta pan Platformę o gospodarkę, o górników, o drożyznę. Panie pośle, ich gospodarka i to wszystko nie interesuje. Ich interesuje, po pierwsze, odbieranie immunitetów, po drugie, odbieranie immunitetów, a po trzecie, niemieckie wiatraki. To was interesuje.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Grygorcewicz: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#KrzysztofMulawa">Ale mówił pan, panie pośle Kuźmiuk, również o waszych projektach. Muszę delikatnie pana zapytać, czy ja się mylę, jeżeli chodzi o to, czy rzeczywiście w dwutysięcznym dwudziestym trzecim…</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Dwa tysiące dwudziestym trzecim.)</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#KrzysztofMulawa">…mimo że Unia Europejska nie nakładała na was tego obowiązku, żebyście podwyższali VAT do 23% na gaz ziemny i energię, tego nie zrobiliście. Mogliście te stawki utrzymać na poziomie, a właściwie podwyższyć z 0% do 5%. Unia Europejska nie miałaby żadnych obiekcji co do tego. Czy ja się mylę, czy jednak kłamię?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Paulinę Matysiak, klub parlamentarny Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kilka informacji. Polacy w styczniu pożyczyli w ramach tzw. chwilówek ponad 1 mld zł. To jest wzrost o ponad 35,8% w porównaniu do roku ubiegłego. To jest objaw kryzysu dotyczącego rosnących kosztów życia. Te dotykają przede wszystkim osoby najuboższe. Nie wiem, czy państwo wiecie, że 6 na 10 osób, które korzystają ze wsparcia żywnościowego Banków Żywności, musiało pożyczać pieniądze, żeby samodzielnie kupić jedzenie. To są dane z raportu „Niedożywienie i głód w Polsce”. Druga sprawa to liczba zwolnionych pracowników, która wzrosła o 60% w porównaniu z 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: No proszę.)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Statystyka.)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PaulinaMatysiak">Zwolnienia grupowe, które są zapowiadane, naprawdę są przerażające. Beko w Łodzi — 1000 pracowników, 700 osób pod Wrocławiem, 1300 osób w ciągu 2 lat — szwajcarska korporacja, która ma siedzibę w Warszawie. Przykłady można mnożyć. Chciałabym się dowiedzieć, jakie propozycje ma rząd, żeby przeciwdziałać…</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, koło poselskie Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, chociaż nie wiem, czy pani jest w partii Platforma Obywatelska lub Koalicji, czy nie, to powinna pani mimo wszystko podawać tu rzetelne dane. Podawanie przez panią minister wysokości obecnej inflacji i tej inflacji, która była w 2022 r., to po prostu jakaś paskudna manipulacja. Powinniśmy podawać wskaźniki.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka?)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#JarosławSachajko">A powiem jaka. Już mówię, bardzo dziękuję za to pytanie. W 2022 r. najwyższa inflacja była właśnie w Estonii — 19%, na Litwie — 18%, na Łotwie — 17%, w Czechach — 15%, a w Polsce wyniosła ona 14%.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 18,6.)</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#JarosławSachajko">Proszę zauważyć, gdzie to było. Widzi pan, a w tej chwili, panie ministrze, mamy drugą najwyższą inflację w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kumpel waszego kierownika Władimir Putin…)</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#JarosławSachajko">Mamy drugą najwyższą, a wówczas mieliśmy piątą.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#JarosławSachajko">Ale chciałem zapytać o co innego, bo się czas kończy. Przez 2 lata zadłużyli państwo Polskę na ponad 0,5 bln. Proszę powiedzieć, jakie odsetki będziemy płacić w tym roku od tego państwa gigantycznego długu.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Joannę Borowiak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W tej chwili Platforma wróciła do władzy i wróciły problemy spółek Skarbu Państwa. Anwil SA we Włocławku to największy pracodawca w mieście i jeden z największych w regionie i kraju. Słyszy się, że za 2024 r. firma odnotowała 1 mld zł straty. 1,7 tys. pracowników obawia się o przyszłość swoją i swojego zakładu. A pan minister aktywów państwowych pytany o kondycję i przyszłość firmy zasłania się Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz zarządem Orlenu. Za rządów Prawa i Sprawiedliwości firma przynosiła zyski, pracownicy mieli pieniądze, kooperanci współpracowali. Dziś mówicie, że sytuacja się zmieniła. Otóż tak, proszę państwa, zmieniła się, bo wróciliście do władzy, a razem z wami wróciły stare problemy.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#JoannaBorowiak">Pytanie, co dalej z włocławskim Anwilem. Czy chcecie zrealizować swój stary scenariusz z 2014 r.? Czy macie plany prywatyzacji spółki? Odpowiedzcie, bo ludzie czekają.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję za zachowanie rygoru czasowego.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#DorotaNiedziela">Pozdrowię tylko szybko młodzież z Mławy, która przybyła na zaproszenie pani poseł Koźlakiewicz. Bardzo was pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dominika Jaśkowca, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#DominikJaśkowiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy doskonale pamiętamy drożyznę z czasów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: Jaką drożyznę?)</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#DominikJaśkowiec">Najbardziej drożały podstawowe, niezbędne do życia produkty. Dla przykładu, jak podaje GUS, kilogram chleba kosztował w 2015 r. 4,40 zł. Pod koniec 2022 r. jego cena wyniosła już 8,32 zł, co daje wzrost o prawie 90%.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A ile w 2005 r.?)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#DominikJaśkowiec">Benzyna podrożała z 4,65 zł do 6,67 zł. Ale przecież wszyscy pamiętamy jej cenę na poziomie 7 zł, a nawet 8 zł. PiS-owska drożyzna nie ominęła nawet zimnej wody w kranie. Jej cena w latach 2015–2022 wzrosła o ponad 20%. Na szczęście czasy PiS-owskiej drożyzny już nie powrócą.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Co pan robił…)</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#DominikJaśkowiec">Wybór Rafała Trzaskowskiego na prezydenta Rzeczypospolitej będzie tego najlepszą gwarancją. PiS to drożyzna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Paluch i pani poseł Milczanowska oraz pan poseł Mosiński, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Mosiński, ostatni raz bardzo proszę nie przeszkadzać. Bardzo proszę. Następnym razem wyczytam pana.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, pani marszałek, jestem do dyspozycji.)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#DorotaNiedziela">Szkoda naszego czasu.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Andrzej Grzyb, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani marszałek, pani poseł Milczanowska jest tutaj.)</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Milczanowska: To ja.)</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#DorotaNiedziela">Przepraszam, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Zechce pani to odwołać, bo to jednak poszło w przestrzeń.)</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Szkoda czasu.)</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#AndrzejGrzyb">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#AndrzejGrzyb">Oczywiście pytanie, które zostało zadane w informacji bieżącej, jest niezmiernie ważne z punktu widzenia wszystkich obywateli polskich. Ale proszę państwa, przypomnijmy sobie, jakie są źródła wzrostu cen. Przecież skumulowana inflacja za ostatnie lata, do końca 2023 r., to było 48%. Jednocześnie w 2022 r. w tej Izbie prosiliśmy o to, żeby rozważyć przyspieszenie, że tak powiem, reakcji Narodowego Banku Polskiego. On jest bowiem odpowiedzialny za wartość pieniądza i za procesy inflacyjne. Pamiętam, że w tamtym czasie wiosną inflacja wynosiła ok. 5,6%. Wtedy stwierdzono, że nie ma potrzeby reagować w tej sytuacji. A więc myślę, że stwierdzanie w chwili obecnej, że cała odpowiedzialność za wzrost cen spada na obecny rząd, to jest tylko połowa prawdy.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Nie, to jest cała prawda, panie pośle. Cała prawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Lidię Burzyńską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#LidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Miało być tak pięknie. Mieliśmy być uśmiechnięci. Miało być cudownie. I co jest teraz? Widzę, że się pan śmieje. Wy, rząd 13 grudnia, tylko zajmujecie się tym, co zrobił PiS i jaka była drożyzna za PiS-u. I czym jeszcze? Wsadzaniem do aresztu posłów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Królak: Was nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#LidiaBurzyńska">Statystyki…</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#LidiaBurzyńska">Pani marszałek, przeszkadzają mi państwo.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#LidiaBurzyńska">Statystyki lubią papier, a rzeczywistość, szanowni państwo, go nie lubi. Globalne dane są wygodne, ale dane Polaków dotyczące drożyzny i bezrobocia zaglądają do każdego domostwa.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: To są fakty.)</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#LidiaBurzyńska">Wy, szanowni państwo, mówicie o drożyźnie czasów Prawa i Sprawiedliwości. I jeszcze o jednym: bezrobociu. Proszę państwa, ilu nauczycieli straci pracę? 20 lutego skończył się czas, kiedy organy prowadzące podjęły uchwały intencyjne w sprawie zamykania szkół, a wasze…</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: Małe szkoły się zamykają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powtórzę kolejny raz: skumulowana inflacja za waszych rządów to 48%. To oznacza, że za zakupy, które kosztowały nas w 2015 r. 100 zł, w 2023 r. zapłaciliśmy 148 zł. Kiedy oszczędności Polaków traciły na wartości, rosły koszty życia, wasz rząd liczył wpływy spowodowane gigantyczną inflacją. Wiceminister finansów w 2022 r. powiedział: każdy jeden punkt procentowy inflacji daje nam ok. 4,7 mld wpływów do budżetu. Im dłużej trwała inflacja, tym trudniej będzie niwelować jej skutki. O tym mówili wszyscy ekonomiści. Wy zasłanialiście się wojną, ale już 2 lata przed wojną utrwaliliście inflację.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: Bzdura.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Milczanowską.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#DorotaNiedziela">I jeszcze raz przepraszam, pani poseł, że wymieniłam pani nazwisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AnnaMilczanowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Premierze! Co wy zrobicie z tym kryzysem? Kryzys jest ogromny. Podwyżki są niesamowite. Ludzi to dotyka. Co wy zrobiliście z naszą ojczyzną?</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#AnnaMilczanowska">Z ojczyzną, o którą walczyły pokolenia. Nie zastraszycie nas wszystkich. Wszystkich nas w więzieniu nie zamkniecie. Zwijamy się geopolitycznie, zwijamy się wewnętrznie. Firmy bankrutują. Firmy zamykają swoją działalność.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#AnnaMilczanowska">Bezrobocie wzrasta. Zobaczycie, co będzie się w Polsce działo za parę miesięcy. I to wy to stworzyliście.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#AnnaMilczanowska">Niestety macie za nic obywateli naszego kraju. Jesteście cały czas tą elitą, która nie szanuje Polaków, zwykłych Polaków, których dotykają codzienne rachunki. Odrzuciliście wszystko, co wczoraj przedstawiliśmy. Nasz kandydat na prezydenta…</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#HenrykSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Słuchając tutaj prawej strony, mam wrażenie, że wy zachowujecie się jak podpalacz. Najpierw podpaliliście stodołę, a później krzyczycie: pożar.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: O, co pan mówi?)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#HenrykSzopiński">Mało tego, na dodatek jeszcze blokujecie dojazd wozów strażackich do tego pożaru.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: To wy od 14 miesięcy odpowiadacie za sytuację w Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#HenrykSzopiński">Mieliście istotny wpływ na ceny energii, tak? Nie zrobiliście w tej sprawie nic, można powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłamiemy.)</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#HenrykSzopiński">Brak inwestycji w transformację, OZE. Preferowaliście dotacje do energii węglowej. Z ETS-ów 80 mld zł przeznaczyliście na inne cele, a nie na przebudowę sieci i modernizację.</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#HenrykSzopiński">Parę faktów, moi drodzy. Średnia cena sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w 2023 r. wynosiła 759,29 zł za 1 MWh, a w 2024 r. — tylko 511,34 zł. To o jakiej drożyźnie mówimy? Przecież ceny energii spadły. Poza tym w 2023 r., mimo waszych działań osłonowych, takich jak zamrożenie cen…</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Paluch i pani poseł Cicholska, zwracam paniom uwagę, że zakłócają panie obrady Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! GUS nawet mimo podmiany szefa przekazał, że inflacja znów poszła do góry, i to o ponad 5%. W 2025 r. będziemy wśród krajów o najwyższej inflacji w Unii Europejskiej. Pan Tusk mówił: skończy się PiS, skończy się drożyzna. I co? Nabrał naiwniaków. Dlatego przechodzę do serii pytań. Kiedy wprowadzicie 60 tys. zł kwoty wolnej od podatku? Przecież obiecaliście. Kiedy paliwo będzie po 5,19 zł? Przecież obiecaliście. Dlaczego przywróciliście VAT na żywność? Dlaczego nie obniżacie podatków? Przecież obiecaliście.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Musimy wasze czeki…)</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WaldemarAndzel">Wracając jeszcze do cen paliw, to proszę o odniesienie się do kwestii, że właśnie teraz nadarza się okazja do obniżki cen paliw. A to dlatego, że ceny ropy naftowej na światowych rynkach maleją. Czy grupa Orlen pod waszymi rządami sztucznie zawyża ceny paliw, chcąc nadrobić rynkowe straty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję za rygor czasowy.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Elżbietę Annę Polak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#ElżbietaAnnaPolak">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Panie pośle Kuźmiuk, jakie rosnące bezrobocie?</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Ciecióra: Jaka rtęć?)</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#ElżbietaAnnaPolak">Mamy rekord w Europie, historyczny.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Z księżyca spadła?)</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#ElżbietaAnnaPolak">Najniższe bezrobocie w Polsce, wolnej Polsce wynosi 2,6%, a to oznacza, drodzy posłowie, że brakuje rąk do pracy, a pracownik może negocjować lepsze wynagrodzenie. Dlatego przeciętne wynagrodzenie wynosi dzisiaj 7140 zł.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Polacy słuchają.)</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#ElżbietaAnnaPolak">Gdy koalicja 15 października przejmowała władzę, wasz wzrost gospodarczy ile wynosił? 0,1%. A ile wynosi dzisiaj? PKB wzrosło o 2,9%.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#komentarz">(Poseł Jan Mosiński: Pół miliona deficytu.)</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#ElżbietaAnnaPolak">Panie Ministrze! Jak wygląda bezrobocie w Polsce na tle Unii Europejskiej, na tle Stanów Zjednoczonych?</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Ewę Cicholską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#DorotaNiedziela">Panie Kuźmiuk, ostrzegam, za chwilę będę czytała.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Okej.)</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#DorotaNiedziela">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mój okręg wyborczy to jest Polska powiatowo-gminna. To są fakty. Szanowni państwo, w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości moim wyborcom żyło się bezpiecznie, w miarę dostatnio. Polska powiatowo-gminna rozwijała się, z każdym miesiącem piękniała. Od czasów rządu 13 grudnia diametralnie sytuacja się zmieniła. To są fakty. Do mojego biura przychodzą emeryci, którzy nie mają za co kupić chleba i mleka. Wyobrażacie sobie? Oni stoją przed dylematem, czy wykupić leki, czy żywność. Sytuacja jest drastyczna.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Poseł Henryk Szopiński: 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowni Państwo! To nie są już żarty. Przeogromna nędza. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Dorotę Marek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#DorotaMarek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydawało mi się, że mam ogromne pokłady cierpliwości, ale poziom kłamstw i hipokryzji, z jakim mamy dziś do czynienia, przekracza wszelkie granice.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: A nas to nie obchodzi.)</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#DorotaMarek">Garść danych statystycznych. Końcówka rządów Platformy Obywatelskiej, rok 2014, inflacja — 0%. 2015 r. — deflacja, 0,9%. Przypomnę, bo może państwo nie wiecie i nie rozumiecie: zjawisko polega na tym, że ceny spadły rok do roku o prawie 1%.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: To pani nie rozumie.)</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#DorotaMarek">Końcówka rządów PiS, 2022 i 2023 r., analogicznie, 14,4% — i w 2023 r. inflacja 11,4%. Kogo chcecie oszukać? Wiem, że wstydzicie się tych liczb, ale odrobina odwagi. Każdy rząd bierze odpowiedzialność i podlega rozliczeniu. Wy zostaliście rozliczeni 15 października 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#DorotaMarek">Dziś po roku konsekwentnych i skutecznych rządów Donalda Tuska inflacja spadła do poziomu 3,6%…</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Słabe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, że ceny żywności w ostatnim roku rosną, to jest fakt. To, że wzrasta bezrobocie, to fakt. To, że wy próbujecie manipulować faktami, to nas nie dziwi, ale że pani minister w taki sposób tendencyjny przedstawia informację na temat tych wskaźników, to dla mnie jest bardzo dziwne. Pani minister, to pani nie wie, że w 2020 r. była pandemia COVID, później była wojna na Ukrainie…</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Wojna jest dalej.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">…i pani była w tym rządzie i pani pamięta, jakie rząd podejmował działania ratunkowe, żeby ochronić nasze społeczeństwo. A dzisiaj pani podaje te wskaźniki z czasów pandemii, z czasów wybuchu wojny na Ukrainie i porównuje je pani do czasów, kiedy rzeczywiście nie ma tego typu zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Kiedy jest wojna.)</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Fakt jest taki, że gdybyście wy rządzili w czasach COVID-u i w roku 2022…</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Maseczki były kupione, respiratory były kupione…)</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#JózefaSzczurekŻelazko">…to inflacja byłaby najwyższa w Europie, a nie piąta od końca, jak to było za naszych…</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marka Sowę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle Gadowski, bardzo proszę o uspokojenie emocji.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Nie można wytrzymać, jak tak kłamią.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Poseł Kuźmiuk może nie wiedzieć, jaka była sytuacja w Polsce za czasów rządów PiS, bo mieszkał w Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Nie, mieszkałem w Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Marek, co ty tam masz?)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#MarekSowa">Ceny gazu wzrosły dziewięciokrotnie. Znakiem firmowym PiS było to, że PiS równał się drożyzna. To są po prostu fakty.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#MarekSowa">Ale tak jak obiecaliśmy, skończył się PiS, skończyła się drożyzna. Inflacja średnioroczna spadła z 14,4% do 3,6% w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Wymyśl jakieś nowe kłamstwa, a nie… starymi.)</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#MarekSowa">Wzrosły wynagrodzenia, bo za waszych czasów malały. Mieliśmy realny spadek wynagrodzeń, dzisiaj jest to 6-procentowy wzrost realnych wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Ale nie słuchają pana…)</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#MarekSowa">Wzrost produktu krajowego brutto rok do roku, do 2023 r., zwiększył się dwudziestodziewięciokrotnie. Skończył się PiS, skończyła się drożyzna.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Paluch, na podstawie art. 175 ust. 3 regulaminu Sejmu przywołuję panią do porządku.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Pani marszałek, nie mogę spokojnie słuchać takich…)</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#DorotaNiedziela">Przywołuję panią do porządku.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Wiolettę Marię Kulpę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WiolettaMariaKulpa">Z dedykacją dla pana posła Sowy. Skończy się PiS, skończy się drożyzna. Tak, to jest wypowiedź Tuska z 2022 r. PiS się nie skończył, bo wbrew waszym oczekiwaniom PiS nadal jest silną, merytoryczną partią. A drożyzna to jest za waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#WiolettaMariaKulpa">Bo wam nie chodziło i nie chodzi o dobro Polski, o lepszy codzienny byt Polaków. Wam chodziło i chodzi o to, aby tylko PiS nie rządził. Jedna z rządowych telewizji mówi ustami dziennikarki: drożyzna to sztuczny temat. PiS wmawia ludziom, że jest gorzej. Piękne zaangażowanie i pokazywanie politycznej opinii — premia pewnie będzie.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#WiolettaMariaKulpa">PiS ludziom nie wmawia. To ludzie to mówią, że żyje im się coraz gorzej i drożej. Decyzją ministra finansów od kwietnia ub.r. wróciła 5-procentowa stawka VAT na żywność. Podwyżka objęła produkty, które Polacy kupują najczęściej: pieczywo, mięso, ryby, jaja, warzywa czy owoce. Ta decyzja przełożyła się na wszystko, co jest związane z produkcją artykułów spożywczych. Drastyczne podwyżki cen energii i gazu wpływają bezpośrednio na przedsiębiorców i…</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Trzeba było kraść?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Małgorzatę Kołodziejczak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Populizm leje się strumieniami. Ale ja jeszcze raz z faktami, może coś trafi. W 2023 r. inflacja w Polsce wynosiła ponad 10%, natomiast wzrost gospodarczy 0,1%. Ale jakimś cudem nasz jastrząb Adam Glapiński w roku wyborczym 2023 obniżył stopy procentowe w ciągu 28 dni dwukrotnie. Cud gospodarczy miał nastąpić, ale to chodziło przecież o wyniki wyborów. Dzisiaj mamy taką sytuację, a mianowicie mamy wzrost gospodarczy, jesteśmy liderem w Unii Europejskiej, samorządy mają więcej pieniędzy dzięki działaniom rządu Donalda Tuska, idą pieniądze unijne. Natomiast nasi przedsiębiorcy czekają na tańszy pieniądz. Ale co robi jastrząb Glapiński? Zastanawia się, proszę państwa, i mówi: może w 2025, może w 2026.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Dlatego jedna zasadnicza sprawa: bezpieczeństwo gospodarcze…</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agatę Wojtyszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AgataWojtyszek">Wysoka Izbo! Koalicja 13 grudnia rządzi niewiele ponad rok, a polskie rodziny odczuwają drastycznie wasze nieudolne rządzenie. W 2025 r. ok. 19% pracodawców planuje zwolnienia. Tylko w Poczcie Polskiej pracę może stracić ponad 9,5 tys. pracowników z grupy operacje eksploatacyjne, które obejmują m.in. listonoszy. Zwolnienia te dotkną również województwo świętokrzyskie. Ponad 200 osób może stracić pracę. Nie zatrudnia się również nowych pracowników na miejsce przechodzących na emeryturę, umowy terminowe nie są przedłużane, a pracy jednak nie ubywa. Likwidowane rejony są przydzielane innym listonoszom. Może to odbić się na ich zdrowiu, na terminowości, na jakości świadczonych usług. I tak się dzieje. Skrócone godziny otwarcia placówek, nieobsadzone okienka, kolejki i zalegająca praca, a co za tym idzie — listy i przesyłki, które z opóźnieniem docierają do odbiorców. Czy rząd…</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Urszulę Koszutską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#UrszulaKoszutska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Odblokowane przez premiera Donalda Tuska ogromne kwoty z Krajowego Planu Odbudowy to dziesiątki milionów euro, które konkretnie finansują sprawy bliskie ludziom, poprawiają ich codzienne życie. Szkoda tylko, że ten proces poprawy bytu wielu polskich rodzin był niestety skutecznie zablokowany przez wiele lat przez rząd Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#UrszulaKoszutska">Do grzechów Prawa i Sprawiedliwości należy także dodać tzw. Polski Ład, częste zmiany w prawie podatkowym i wzrost cen energii wynikający z braku działań związanych z transformacją energetyczną oraz rekordowym importem węgla z Rosji, który do dziś, proszę państwa, zalega na śląskich hałdach. Ponieważ koszty energii mają istotny wpływ na ceny usług i towarów, proszę o odpowiedź, czy mamy analizy, które wskazują, w jaki sposób zaniedbania w energetyce spowodowały wzrost cen usług i towarów. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Rzepę, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JarosławRzepa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałoby się powiedzieć: 8 lat niekończącego się sukcesu Prawa i Sprawiedliwości, a my to tylko porażka. Ale zapytam tak: Szanowni państwo, a kto zlikwidował gimnazja w Polsce? Nasza koalicja? Szanowni państwo, a dlaczego w 2023 r. rolnicy wyszli na ulicę w proteście przeciwko zielonemu ładowi? Kto wprowadził i zgodził się na Zielony Ład w rolnictwie?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#JarosławRzepa">Doprowadziliście do tego. Szanowni państwo, kto zlikwidował, kto zabrał pieniądze samorządom w tej perspektywie na inwestycje wodno-kanalizacyjne i na drogi lokalne?</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#JarosławRzepa">Kto to zrobił, szanowni państwo? I na świetlice? Wy to zrobiliście, szanowni państwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Gembicka, ostrzegam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JarosławRzepa">2,5 mln polskich rodzin płaci 100-procentowo wyższe kredyty hipoteczne. Bo co? Bo wasz prezes dzisiaj nie widzi interesu w tym, że trzeba pomagać Polsce. Szanowni państwo, hipokryzja to jest u was. Weźcie się wreszcie zastanówcie i powiedzcie, co źle…</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#DorotaNiedziela">Ale zanim pan zacznie: Pani posłanko Gembicka, zwracam pani uwagę, że zakłóca pani obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MariuszKrystian">…przypadkiem, że rząd Tuska zawsze dla Polaków oznacza biedę. W zeszłym roku o 45% wzrosło korzystanie przez Polaków z chwilówek, z bardzo drogich kredytów, takich, z których Polacy muszą korzystać, bo nie mają innego wyjścia. Wiecie dlaczego? Dlatego że ich dotyka drożyzna. Każdego Polaka dotyka drożyzna. Symbolem tej drożyzny jest masło. Wiecie, co się stało z polskim masłem z rezerw strategicznych? Trafiło za granicę, bo nawet nie potrafiliście dystrybuować tych właśnie rezerw i one stabilizowały cenę produktów żywnościowych, np. w Niemczech, a nie w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MariuszKrystian">Ceny energii. Niby zamroziliście ceny energii, ale zapomnieliście o opłatach stałych i dystrybucyjnych, w związku z tym cena prądu i gazu wzrosła w zeszłym roku o 30%. Ale nie wszystkim w Polsce dzieje się źle, nie wszystkim żyje się źle. Znakomicie żyje się tym, którzy siedzą w spółkach Skarbu Państwa, waszym nominatom, którzy świetnie zarabiają i doprowadzają spółki Skarbu Państwa do bankructwa, bo rząd Tuska…</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Iwonę Marię Kozłowską, Klub Parlamentarny Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Polska gospodarka i miliony kredytobiorców wciąż czekają na obniżki stóp procentowych, ale złotousty prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński konsekwentnie je blokuje. Główna stopa procentowa pozostaje na poziomie 5,75% od października 2023 r., mimo że Europejski Bank Centralny właśnie wczoraj obniżył swoją do 2,5%. Największe wątpliwości budzi brak konsekwencji w decyzjach NBP. Przecież jeszcze jesienią 2023 r. przy podobnych wskaźnikach makroekonomicznych Rada Polityki Pieniężnej obniżyła stopy o 1 punkt procentowy. Oczywiście było to działanie typowo polityczne.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Sam prezes Glapiński zmieniał kilkakrotnie zdanie. Raz mówił, że obniżki są możliwe w 2025 r., potem twierdził, że ich nie będzie. To rodzi zasadnicze pytanie…</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Urszulę Rusecką z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koalicjo 13 Grudnia! Dane o bezrobociu nie są przesadnie alarmujące. Nauczyliście się tego sloganu od swojego szefa, czyli Donalda Tuska, bo przecież te słowa były w przypadku powodzi jesienią. I tak samo zachowujecie się teraz, mówiąc, że dane nie są przesadnie alarmujące. A co pokazują dane GUS? Dane GUS wskazują, że jeżeli chodzi o zwolnienia grupowe, to one nie miały aż takiej skali od czasów pandemii. Szanowni państwo, opierajcie się na faktach, nie manipulujcie statystyką. W roku 2025 aż 19% przedsiębiorców zapowiedziało zwolnienia grupowe. Naprawdę zejdźcie na ziemię.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#UrszulaRusecka">Ale my doskonale pamiętamy poprzednie rządy Donalda Tuska. Mamy teraz déj? vu. Rujnowana jest gospodarka. Nieudolne działania związane z finansami państwa. Wtedy też zlikwidowaliście…</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Przemysława Witka, Klub Parlamentarny Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzemysławWitek">Dziękuję, pani marszałek, za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PrzemysławWitek">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Spośród 94 mld zł z tytułu handlu uprawnieniami emisji CO2 rząd Prawa i Sprawiedliwości na transformację energetyczną przeznaczył zaledwie 1,4 mld zł. To jest fakt nr 1.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PrzemysławWitek">Fakt nr 2: w okresie waszych rządów zamknęliście i postawiliście w stan likwidacji, pani poseł, 14 zakładów górniczych, w tym jedną kopalnię. Czy te dwa elementy mogły być determinantą wysokich cen energii? Mogły być. Kto za to odpowiada? Wyłącznie wy. Niestety.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Wysokość rachunków Polek i Polaków rośnie. Gdy spotykaliśmy się z mieszkańcami Polski przed czasem rządzenia obecnej ekipy, słyszeliśmy: Czujemy się wysłuchani, zaopiekowani. Dobrze, że ktoś o nas myśli. A co dzisiaj? Na spotkaniach słyszymy: Co dalej? Mamy coraz wyższe rachunki. Nasze codzienne zakupy są coraz droższe, na coraz mniej nas stać.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Najbardziej poszkodowani są emeryci, którzy budowali Polskę, swoją niską płacą kredytowali jej rozwój. Teraz mają niskie świadczenia. W poprzednim roku mieliśmy rewaloryzację kwotowo-procentową, emeryci otrzymali minimum 250 zł podwyżki. W tym roku mamy procentową rewaloryzację emerytur — 5,3%. Gdy ma się emeryturę najniższą, czyli 1878,91 zł, to kwota 90,58 zł.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Moje pytanie: Czy jest planowana, rozważana kolejna rewaloryzacja emerytur w tym roku? Bo obecny procentowy wzrost tym, którzy mają najniższe emerytury, nie pokryje wzrostu kwot rachunków, do których płacenia są zobowiązani. I słyszeliśmy o bonie dla seniorów. Czy już jest dostępny?</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mówicie o rzekomo wysokim bezrobociu, a fakty są takie, że w styczniu 2025 r. Polska osiągnęła najniższą stopę bezrobocia w całej Unii Europejskiej — 2,6%. Silna gospodarka to nie tylko niskie bezrobocie, ale i inwestycje. Dobrze o tym wiemy, dlatego realizujemy największy w historii program inwestycyjny wynoszący ponad 650 mld zł, i to tylko w 2025 r. Inwestujemy w naukę, transformację energetyczną, nowe technologie, rozwój portów i kolei, dynamiczny rynek kapitałowy i we wsparcie biznesu. Bo dzisiaj nasz kraj potrzebuje stabilnej gospodarki, a nie długów i rozdawnictwa, które wy zostawiliście po sobie. I właśnie to mówi Rafał Trzaskowski: gospodarka ma służyć obywatelom, a nie politykom oderwanym od rzeczywistości. Tymczasem…</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo zapraszam pana posła Bartłomieja Dorywalskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba przyznać, że dzięki państwu Polacy coraz więcej odkładają. Odkładane są wizyty u lekarzy specjalistów, u stomatologów. Odkładane w czasie są zakupy odzieży etc. Tak naprawdę Polacy zmagają się z narastającymi problemami gospodarczymi, które znacząco wpływają na ich codzienne życie. Niepokojące sygnały z rynku pracy budzą uzasadnione obawy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#BartłomiejDorywalski">W województwie świętokrzyskim w Siarkopolu, gdzie funkcjonuje jedyna na świecie kopalnia siarki rodzimej, według pozyskanej przeze mnie informacji rok temu pracowało ok. 860 pracowników. W tej chwili pracuje 675 i wytypowano do zwolnienia ok. 200. Za rządów PiS cena siarki na rynkach światowych wynosiła od 40 do 60 dolarów i nie zwolniono żadnej osoby. Teraz cena siarki przekracza w Chinach 324 dolary, a mimo to planuje się grupowe zwolnienia. Już teraz ilość osób pracujących przy utrzymaniu ruchu kopalni i bezpośrednio przy produkcji jest minimalna. Pytanie, czy rząd zauważa ten problem, a jeżeli tak, to czy planuje interweniować i jakie środki zaradcze…</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Weronikę Smarduch, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WeronikaSmarduch">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bezrobocie mamy najniższe w Unii Europejskiej, za to raty kredytów hipotecznych — najwyższe, a za to odpowiada prezes Glapiński. W 2022 r. inflacja — 14,4%, stopy procentowe — 5,25%. W 2024 r. inflacja — już tylko 3,6%, za to stopy wyższe — 5,75%. Gdzie tu logika? Gdzie tu sens?</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WeronikaSmarduch">Apeluję do Polek i Polaków: pamiętajcie, że to Sejm wybiera prezesa NBP na wniosek prezydenta Rzeczypospolitej, dlatego mamy szansę na zmianę. Mamy szansę w maju wybrać lepszą przyszłość i niepolitycznych prezesów NBP.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Mosiński: I euro dla polskich rodzin.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Ścigaj, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#AgnieszkaŚcigaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Emeryci i renciści to nadal najbiedniejsza, najbardziej uboga grupa społeczna, chociaż przez ostatnie lata Zjednoczonej Prawicy bardzo się starano poprawić ich sytuację. Najniższa renta, emerytura — wzrost o 120%. Wprowadzenie trzynastki, czternastki — to również poprawa sytuacji emerytów. Cały czas jest to za mało. Mimo że była pandemia, mimo że była wojna, rząd Zjednoczonej Prawicy starał się poprawić sytuację. A co mamy w 2025 r.? Mimo że państwo się chwalicie, że będzie wzrost gospodarczy, mimo że zadłużyliście państwo, waloryzacja jest planowana na poziomie 5,3%, chociaż w 2023 r. to było prawie 15%, przy wzroście wydatków średnio o 13% na gospodarstwo emeryta i rencisty. Czemu państwo nie chcecie się podzielić z tą grupą, która nadal jest najbiedniejsza, tym, co państwo mówicie, że będzie — wzrostem gospodarczym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Piotra Kandybę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PiotrKandyba">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Pamiętacie wszyscy lodówkę posłów i posłanek PiS-u? Jarosław Kaczyński atakuje rząd za drożyznę, więc postanowiłem sprawdzić ceny, jakie one były i jakie są. Wziąłem pod uwagę masło, chociaż mam opracowania dla wszystkich produktów. Zobaczcie państwo, masło 200 g kupione w jednym sklepie, polski producent, w grudniu 2023 r. było w cenie 8,98 zł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Drogo.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PiotrKandyba">Po roku naszych rządów ta cena spadła o złotówkę, a po 1,5 roku, słuchajcie, masło kosztuje 6,98 zł. O 2 zł taniej.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#PiotrKandyba">Moi drodzy, jeżeli macie jeszcze w sejfach to masło, to już się wam to nie opłaca, a mam wrażenie, że ono w tej chwili jest zepsute.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Gdzie pan kupił to masło?)</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#PiotrKandyba">Proszę bardzo, mam paragony za…</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Teresa Pamuła.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#DorotaNiedziela">Myślę, że kamery zobaczyły masło.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Pamuła.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Kandyba, bardzo proszę o opuszczenie mównicy. Pani pośle, panie pośle Kandyba, proszę opuścić mównicę.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Pamuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#TeresaPamuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym wiedzieć, w jakim sklepie kupił pan to masło, bo Tusk to drożyzna. Ja kupuję masło po 8,99 zł albo po 9,99 zł.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: W tym samym, w którym kupował Kaczyński.)</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#TeresaPamuła">Dwie firmy, tak? A pan nie wie, gdzie kupuje to masło.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#TeresaPamuła">Szanowni państwo, Tusk to drożyzna. Tusk nie zajmuje się ludźmi, nie zajmuje się obywatelami Polski. Zajmuje się posłami, uchyla immunitety, aresztuje posłów, nachodzi dziennikarzy.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panowie posłowie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#TeresaPamuła">Żandarmeria przeszukuje bieliznę, poszukując wraku samolotu. Tusk zostawił samolot w Rosji.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Trela: A wy gdzie go zostawiliście?)</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#TeresaPamuła">Gdzie ten samolot jest? U pani dziennikarz? Tak? U pani dziennikarz szukają wraku samolotu. Co państwo robicie? A rachunek dwuosobowej rodziny, dwuosobowej…</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Gromadzką, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MałgorzataGromadzka">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Kogoś tu dotknęła amnezja, szanowni państwo. Amnezja i hipokryzja. Prawą stronę. Proszę bardzo. To za czasów rządu PiS-u finanse publiczne na masową skalę były wydatkowane poza kontrolą parlamentu, nie zapominajcie o tym, poza regulacjami ustawy o finansach publicznych, a tym samym poza Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. To była sytuacja bez precedensu. Rząd wyprowadził z ustawy budżetowej setki miliardów złotych do quasi-funduszy — czyli rozdawnictwo pieniędzy Polek i Polaków — pozabudżetowych. Szczególnie dotyczyło to BGK i PFR-u. Nie zapominajmy o tym.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież to kontynuujecie.)</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#MałgorzataGromadzka">Pieniądze przepływały między nimi niczym w karuzelach VAT-owskich. Dla przykładu oficjalny deficyt, który był podawany w 2022 r., wynosił 12 mld zł, ale jakby te wszystkie kwoty zsumować, to wychodzi…</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#AnnaBaluch">Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Czy czytacie bieżące informacje w mediach? Dzisiaj Wirtualna Polska podaje, że nie dbacie państwo o polskich rolników. Przywozicie ruskie nawozy, które kupuje rolnik spod Puław.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Gdzie?)</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#AnnaBaluch">Grupa Azoty Puławy zwalnia pracowników, nie dbając o ich rodziny, nie dbając o ich dzieci, nie dbając o fachowców — przeszło 2 tys. pracowników ma zostać zwolnionych z Grupy Azoty Puławy — a przywozicie ruski nawóz z firm z list sankcyjnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. To dobrze? Uważacie, że to dobrze? Siedząc w kolejce do lekarza, starsi ludzie… Oczywiście kolejek miało nie być. Przypominam, że zgodnie z waszymi obietnicami to lekarz miał dzwonić. Starsi państwo mówią: Tam jest promocja, to może pozwolę sobie na to, żeby kupić te…</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Katarzynę Królak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#KatarzynaKrólak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Generalnie odnoszę wrażenie, że Prawo i Sprawiedliwość korzysta z prostej ścieżki ściągania działań opozycji w latach 2015–2023. Ta sama narracja, tylko rzeczywistość inna. Pomijam takie zachowania jak skandowanie: „Konstytucja!” przez osoby, które pierwsze w historii nowoczesnej Polski zapoczątkowały jej łamanie. To nie temat na dziś, chociaż budzi oburzenie i śmiech przez łzy. O nieudolnych rządach PiS-u można mówić godzinami. Na pewno powstanie na ten temat wiele opracowań i rozpraw naukowych. Jako przedstawiciele rządów koalicji 15 października wzięliśmy odpowiedzialność za naprawianie tego, co zniszczyliście, i odkłamywanie rzeczywistości, którą stworzyliście.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#KatarzynaKrólak">Lata 2014–2016 były okresem niskiej inflacji, nieprzekraczającej 1,5%. To dostaliście od demokratycznych rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Inflacja w 2022 r. — 14,4%. Spowolnienie i sygnał wskazujący na spadek inflacji przyniosła za sobą zmiana rządów i odsunięcie PiS-u od władzy.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jana Mosińskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę o przemyślenie swoich wypowiedzi, żeby się zmieścić w czasie.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#DorotaNiedziela">Mam nadzieję, że pan poseł Mosiński się zmieści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JanMosiński">Kawiorowa Lewica, kawiorowa Platforma Obywatelska, kawiorowy PSL, kawiorowa Trzecia Droga…</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ruski PiS.)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#JanMosiński">…mają pretensje do was, do biednych polskich rodzin o to, że wam się żyje źle. Mają pretensje do was, że narzekacie, że wam nie starcza od wypłaty do wypłaty.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#JanMosiński">Kochacie statystyki, hipokryci? To wam przeczytam: Dzieci cierpią przez rosnące koszty utrzymania. Co trzecia rodzina nie ma pieniędzy na ferie zimowe dla dzieci. Strach myśleć, co będzie w wakacje.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakoś niewyraźnie.)</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#JanMosiński">Kolejne dane. Ile kosztuje dziś utrzymanie polskich rodzin i polskich domów? Utrzymanie polskich domów kosztuje 8% więcej niż rok temu, 56% więcej niż 5 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez waszą inflację.)</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#JanMosiński">Do hipokrytów z PSL i z PO: podwyższyliście kobietom wiek emerytalny — o 12 lat na wsi i o 7 lat w miastach. Jutro nie kłaniajcie się przed nimi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Masełkę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Powie prawdę o masełku.)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PawełMasełko">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Każdy, kto robi zakupy, wie, że kostkę masła kupi za 5 zł. Nie ma większego problemu, żeby kupić masło za taką cenę.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PawełMasełko">Szanowni Państwo! Wszystko, co dzieje się w gospodarce, to proces. Niszczenie gospodarki trwa latami. Tak było za poprzedniej władzy. Przez 8 lat gospodarka była niszczona. Mówicie państwo o spółkach Skarbu Państwa, o Poczcie Polskiej, o PKP Cargo. Jeśli dzisiaj nie wróciłaby normalność, to tych firm już by nie było. Nie byłoby czego zbierać. Nie mielibyśmy kilku tysięcy zwolnień, mielibyśmy 50–60 tys. I mówmy, co chcemy.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PawełMasełko">Szanowna Pani Minister! Proszę przypomnieć tym po prawej stronie sali, Wysokiej Izby, jakie działania podejmuje rząd, bo chyba nie pamiętają albo nie słyszeli tego, co pani mówiła na początku tej dyskusji. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo. Dziękuję za przestrzeganie rygoru czasowego.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Kryja, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#AndrzejKryj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd może zaklinać rzeczywistość i przekonywać, że uśmiechnięta Polska koalicji 13 grudnia to kraina mlekiem i miodem płynąca, ale prawda jest zupełnie inna. Zapytajcie o to emerytów, ale nie tych z esbeckimi, resortowymi emeryturami. Zapytajcie ludzi zwalnianych z likwidowanych zakładów. Na ten problem wskazuje choćby Krajowa Sekcja Hutnictwa NSZZ „Solidarność”, która poinformowała, że od grudnia 2023 r. do końca lutego 2025 r. branża hutnicza straciła 1,2 tys. wysoko wykwalifikowanych pracowników, w tym nielicznych w Polsce zajmujących się produkcją rur, które teraz Polska będzie musiała importować. Tego już nie da się odwrócić, a wszystko to przy dużej bierności rządu, gdyż trójstronny zespół hutniczy nie zbierał się przez 9 miesięcy od czerwca 2024 r. Niech rząd Donalda Tuska weźmie się wreszcie do pracy, zamiast walczyć z Prawem i Sprawiedliwością.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Wysoka Izbo! Dziś politycy PiS-u krzyczą głośno o wysokich cenach energii elektrycznej w Polsce, zapominając o tym, że najniższe koszty wytwarzania energii elektrycznej dają odnawialne źródła energii, a bezpieczeństwo energetyczne państwa buduje się latami, m.in. poprzez transformację energetyczną. 8 lat zaniedbań, 8 lat braku zrozumienia dla tego prostego procederu.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Dlatego rząd Donalda Tuska podejmuje konkretne działania. Na Bałtyku powstaje pierwsza farma wiatrowa, a na Pomorzu pierwsza elektrownia jądrowa. Tylko tego typu działania pozwolą zatrzymać wzrost cen energii w Polsce i wzmocnią nasze bezpieczeństwo energetyczne. I o takim bezpieczeństwie energetycznym mówi Rafał Trzaskowski.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pana posła?</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Alicja Łuczak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#AlicjaŁuczak">Pani Marszałkini! Wysoki Sejmie! Zarzut dotyczący wzrostu bezrobocia jest jak kulą w płot. Według Eurostatu, powtórzę to jak zdarta płyta, w styczniu wyniósł 2,6 i obok Czech jest najniższy w Europie. W dodatku indeks PMI, oznaczający nowe zamówienia, produkcję i zatrudnienie, po raz pierwszy od 3 lat przekroczył 50 punktów procentowych do 50,6 i to napawa optymizmem. Wprawdzie według GUS-u bezrobocie wynosi 5,4, ale ono jest takie samo jak przed rokiem i wynika z obiektywnych czynników, o których tu pani minister już mówiła. Najniższe bezrobocie jest w Wielkopolsce i wynosi 3,3, a najwyższe na Podkarpaciu — 9,1, dlatego pomysł Rafała Trzaskowskiego dotyczący nowego COP właśnie tam to gwarancja rozwoju i patriotyzmu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#AlicjaŁuczak">Pytanie brzmi: Czy obecne mechanizmy i programy przeciwdziałające bezrobociu będą modyfikowane i różnicowane terytorialnie…</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dynamika wzrostu polskiego produktu krajowego brutto przyspieszyła w IV kwartale 2024 r. do 3,2%. Rosną ceny żywności, energii elektrycznej, gazu, a tym samym przedsiębiorcy decydują się na zwolnienia pracowników. Na paliwo po 5,19 Polacy nie doczekali się do tej pory. A wszystkie propozycje rozwiązania tej sytuacji składane przez Prawo i Sprawiedliwość są odrzucane przez obecny rząd. Dlatego pojawiają się pytania do pani minister. Jakie konkretne działania podejmuje rząd w celu zahamowania wzrostu inflacji, zwłaszcza w obszarach takich jak nośniki energii i żywność, które najbardziej dotykają obywateli? Jakie kroki są planowane, aby przeciwdziałać rosnącemu bezrobociu i wspierać osoby dotknięte zwolnieniami grupowymi, zwłaszcza w sektorach kluczowych dla gospodarki? I czy rząd monitoruje sytuację w przedsiębiorstwach ogłaszających zwolnienia grupowe? I jakie działania…</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Grygorcewicz, Klub Parlamentarny Koalicji Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szkoda, że nie ma posła Mulawy, bo chciałam powiedzieć, że to, że Konfederacja mówi dużo o gospodarce, szczególnie wasz kandydat na prezydenta, to w ogóle mnie nie przekonuje, że wy się na tej gospodarce znacie.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#BarbaraGrygorcewicz">A teraz do rzeczy. Ostatni raz w historii ceny na przestrzeni roku spadły w 2016 r. I to przypadało na początek rządów PiS-u. Następnie przez kolejne 8 lat te ceny rosły, rosły i rosły. W 2022 r. i 2023 r. wzrosły odpowiednio o 14,4% i 11,4%. Po pierwszym pełnym roku rządów Platformy Obywatelskiej ceny towarów i usług wzrosły o 3,6%. Sumarycznie w latach 2016–2023 ceny wzrosły o 46%. Oznacza to, że za towar kosztujący 100 zł na początku rządów PiS, na koniec rządów PiS zapłaciliśmy 146 zł.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#BarbaraGrygorcewicz">Widzę, że nie mam czasu, więc nie będę rozpoczynać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł ze zrozumieniem…</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Fryderyka Sylwestra Kapinosa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Tak słucham dzisiejszej debaty w informacji bieżącej i przypomina mi się niedawna rozmowa z samotną emerytką, która dostała rachunek za gaz za ostatni miesiąc 1600 zł i za prąd 400 zł, a jej emerytura wynosi niecałe 2 tys. zł. Z rządami Donalda Tuska wraca słynne pytanie: Jak żyć, panie premierze? W zeszłym roku jej rachunki wynosiły 1 tys. zł za gaz i 200 zł za prąd. Teraz pomyślmy, ile takich historii jest w skali Podkarpacia, a ile jest w skali całego kraju. Rośnie bezrobocie. W województwie podkarpackim to ponad 9%, a w powiecie brzozowskim ponad 21%.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#FryderykSylwesterKapinos">Prawda, prawda, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#FryderykSylwesterKapinos">A według prognoz… Wczoraj rozmawiałem z panem starostą i mówił, że jest ponad 21% w powiecie brzozowskim.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#FryderykSylwesterKapinos">W kolejnych miesiącach bezrobotnych ma jeszcze przybywać. W mediach słyszymy o planach kolejnych zwolnień. Coraz więcej będzie pytań: Jak żyć…</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Kiedy rządził PiS, nie interesował się, jak żyją Polacy.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Skowrońska, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#ZofiaCzernow">Oto fakty, które to potwierdzają. Najwyższa inflacja skumulowana 49% napędzała ceny, rujnowała portfele Polaków i ich oszczędności. Ile stracili Polacy ze swoich wieloletnich oszczędności, dziś trudno nawet powiedzieć. Programy socjalne były iluzoryczne, bo realne dochody gospodarstw domowych spadały, a szczególnie seniorów. Według raportu o biedzie wskaźnik ubóstwa skrajnego seniorów w 2023 r. znacząco się zwiększył.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Nie wierzysz w to, co mówisz.)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#ZofiaCzernow">Spadek spożycia prywatnego o 1% w porównaniu do 2022 r. świadczy o bolesnych sytuacjach w gospodarstwach domowych. Do tego przypomnę drastyczny wzrost cen nośników energii, który spowodował…</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Gembicką, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#AnnaGembicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Droga Platformo! Z naciskiem na: droga. Możecie opowiadać te swoje bajki, jak to rzekomo jest dobrze, ale fakty są takie, że prawie 53% Polaków uważa, że gorzej im się żyje za premiera Tuska niż za premiera Morawieckiego. Mówicie o stopach procentowych. Przypomnę, że wasza przedstawicielka w Radzie Polityki Pieniężnej pani prof. Tyrowicz ponad 20 razy wnioskowała o podwyżkę stóp procentowych. To może z nią porozmawiajcie, żeby zmieniła swoje wnioski.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#AnnaGembicka">Kolejna sprawa. Mówicie, jaki to jest sukces, jeśli chodzi o bezrobocie. Zwolnienia grupowe w 2024 r. wzrosły o 50% w stosunku do roku poprzedniego. Ale waszym zdaniem problemu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#AnnaGembicka">I do nieobecnego posła Rzepy, który mówił o zielonym ładzie — od ponad 20 lat wasza frakcja rządzi w Parlamencie Europejskim. Frakcja, w której jest Platforma Obywatelska i PSL. Frakcja, która się nazywa frakcją zielonego ładu i która wprowadzała…</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wojciechowski wszedł.)</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#AnnaGembicka">…wszystkie niekorzystne przepisy…</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Ściebiorowskiego.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#DorotaNiedziela">Proszę państwa, zostały nam jakieś 3 minuty, czyli ostatnim posłem będzie pan poseł Krzysztof Habura.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Łukasz Ściebiorowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Wysoka Izbo! Po pierwsze, z tym pytaniem o rosnące ceny Prawo i Sprawiedliwość spóźniło się przynajmniej o 2 lata. Warto przypomnieć, że to właśnie za waszych rządów inflacja osiągnęła rekordowe poziomy niemal 18%, a ceny podstawowych produktów wzrosły o kilkadziesiąt procent. Dla przykładu: cena benzyny potrafiła dochodzić do 7 zł za litr. Warto dodać, że inflacja, która wtedy szalała, miała nie tylko bezpośredni wpływ na koszty życia, ale także na zdolność gospodarstw domowych do utrzymania się.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież jeszcze 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#ŁukaszŚciebiorowski">To był czas, kiedy rząd PiS-u, zamiast skutecznie reagować na rosnące ceny, po prostu nabijał budżet, by finansować swoje wydatki, pozostawiając obywateli w trudnej sytuacji. Pół biedy, gdyby to jeszcze były wydatki na inwestycje w rozwój Polski, a nie niedokończone i chybione inwestycje — wtedy można by spojrzeć na to inaczej. Dziś, dzięki rządom Koalicji Obywatelskiej, inflacja jest na zdecydowanie niższym poziomie, co sprawia, że ceny nie rosną już tak szybko, a gospodarka zaczyna się stabilizować. Złotówka wzmacnia się wobec głównych walut: euro i dolara. W myśl również przesłania…</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#DorotaNiedziela">Można dać na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Pośle! Przypomnijmy fakty. W latach 2022–2023 rząd podjął szereg działań mających na celu złagodzenie inflacji. To były tarcze inflacyjne, które obejmowały obniżki podatku VAT na paliwa, energię elektryczną, gaz ziemny, podstawowe produkty żywnościowe. Np. 1 lutego 2022 r. stawka VAT na paliwa została obniżona z 23% na 8%, na żywność na 0%. To się działo, panie pośle. Jeśli pan nie będzie czytał z kartki, to może pan zrozumie. W 2023 r. dodatkowo kontynuowaliśmy tarczę solidarnościową, weszła również tarcza energetyczna. Realizowaliśmy konkretne zadania i to widzieli również Polacy, bo w sondażu z 2022 r. dla IBRiS-u 45% Polaków mówiło o tym i podkreślało fakt, że rząd walczy aktywnie z inflacją. A co mówią o was Polacy, również wasi wyborcy? 70% Polaków uważa, że nie robicie nic z inflacją i z drożyzną. Bo faktycznie nic nie…</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#DorotaNiedziela">Pytania zakończy pan poseł Krzysztof Habura.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#DorotaNiedziela">Wszystkich państwa, którzy nie zdążyli zapytać, bardzo proszę, jeżeli macie państwo ochotę, by złożyć swoje pytania na piśmie. Dlaczego? Dlatego że 5 minut będzie miał sprawozdawca i 10 minut będzie miała pani minister.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Haburę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#KrzysztofHabura">Dziękuję, pani marszałek</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#KrzysztofHabura">Posłowie Zjednoczonej Prawicy mają niebywałą skłonność do zakłamywania rzeczywistości i odwracania kota ogonem. Przykład: ustawy naprawiające wymiar sprawiedliwości najbardziej krytykują posłowie Suwerennej Polski. Ci sami, którzy wymiar sprawiedliwości doprowadzili do ruiny, a w swoich szeregach mają specjalistów od Funduszu Sprawiedliwości i od afery hejterskiej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Ale prezydent Rafał Trzaskowski będzie stał na straży praworządności w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#KrzysztofHabura">Drodzy Państwo! Jeśli chodzi o drożyznę, to przecież wiadomo: drożyzna równa się PiS, PiS równa się drożyzna. Przez ostatnie 8 lat napompowaliście ceny do niebotycznych granic, a teraz próbujecie obarczyć tym rząd koalicyjny, rząd Donalda Tuska. A jeśli chodzi o bezrobocie, to mamy je najniższe w Unii Europejskiej i Polacy nie dadzą się nabrać na wasze manipulacje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę pana posła wnioskodawcę o odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#DorotaNiedziela">5 minut, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Wprawdzie pytań do mnie, pani marszałek, nie było, ale jeżeli państwo pozwolicie, parę ogólniejszych uwag. Po wysłuchaniu zabierających głos w tej debacie odnoszę wrażenie, że żyjemy w dwóch różnych krajach.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Mimo że reprezentujemy okręgi wyborcze i państwo macie swoich parlamentarzystów we wszystkich okręgach wyborczych, najliczniejszy klub parlamentarny także, to odnoszę wrażenie, że zupełnie inaczej postrzegamy rzeczywistość. I to jest ze wszech miar niepokojące. Myślę, że państwo powinniście się nad tym poważnie zastanowić. Proszę państwa, to, co przedstawiamy w uzasadnieniu dotyczącym tej informacji, to jest twarda rzeczywistość. Posłanki i posłowie z mojego klubu mówili o twardych faktach. Nie o tym, co sobie wyobrażają, albo o jakichś danych statystycznych, tylko o twardych faktach pokazujących pogłębiającą się drożyznę, rosnące bezrobocie, kolejne zapowiedzi zwolnień grupowych. To są, proszę państwa, twarde fakty i tego nie zakrzyczycie. Podsumowując tę część dyskusji — twarde badania opinii publicznej pokazują, że 53% Polaków uważa, że za rządów Prawa i Sprawiedliwości żyło im się znacznie lepiej niż po 14 miesiącach rządów Donalda Tuska. Nie powinniśmy więc mieć wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Proszę państwa, teraz rzecz dotycząca statystyk, bo państwo często tymi statystykami z poprzednich lat się posługujecie, mówicie: skumulowana inflacja, 0,1 wzrostu gospodarczego. Proszę państwa, najwyższy czas, żebyście państwo skończyli z tą narracją. Mam żal do pani minister. Zawsze traktowałem panią jako apolitycznego fachowca, a pani przytacza te dane. Przecież pani powinna doskonale wiedzieć i pani to wie, że zarówno inflację, jak i spadek wzrostu gospodarczego spowodowały czynniki zewnętrzne, a przede wszystkim polityka Putina. A więc to jest po prostu zwyczajnie ruska narracja. I pani w tę ruską narrację wchodzi. Przecież to jest po prostu wstyd. To, że robią to posłowie Platformy, to wiadomo, bo reset z Putinem realizowany jest do tej pory, ale że robi to przedstawiciel resortu finansów, to jestem, szczerze mówiąc, w szoku.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Proszę państwa, kolejna rzecz związana z reakcją. Położyliśmy państwu trzy projekty ustaw, które wychodzą naprzeciw tym problemom, które diagnozujemy, a więc rzeczywiście postępującej drożyzny, gwałtownego wzrostu cen nośników energii. Te 13,2% wzrostu cen nośników energii nie odzwierciedla rzeczywistości. Sam podawałem przykład. Ja to udźwignę finansowo, bo to nie jest dla mojej rodziny problem. Ale wzrost ceny czy kosztu prądu i gazu w porównywalnych okresach to jest w moim przypadku 50%. To są, proszę państwa, naprawdę rzeczywiste problemy. My reagowaliśmy. Rząd pana premiera Morawieckiego potrafił przez blisko 2,5 roku utrzymywać zerową stawkę na żywność, co pozwoliło pozostawić w kieszeniach konsumentów blisko 20 mld zł. Wtedy budżet państwa było na to stać, ale dziś przy 300-miliardowym deficycie na takie ruchy państwa nie stać. Przez rok obowiązywały obniżone stawki także na prąd i gaz, przy czym na gaz nawet 0%. Tutaj poseł z Konfederacji pytał mnie, dlaczego w 2023 r. nie mogliśmy tego utrzymać. Nie mogliśmy tego utrzymywać bez przerwy. Jasne, że to kosztowało, ale w najtrudniejszym roku, w 2022, to zrobiliśmy. Polski budżet to wytrzymał i w 2022 r. deficyt wynosił zaledwie kilkanaście miliardów złotych.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Ponieważ mam już tylko minutę, ta kwestia będzie ostatnia. Proszę państwa, bardzo często odnosicie się do banku centralnego, do stóp. Otóż Rada Polityki Pieniężnej… Pan prezes Narodowego Banku Polskiego i jednocześnie przewodniczący rady Adam Glapiński mówi na każdej konferencji, że chce rozpocząć dyskusję o obniżce stóp. Dajcie mu na to szansę w postaci malejącej inflacji. A inflacja cały czas rośnie, mamy do czynienia ze spiralą inflacyjną. I nie wiadomo, jak to się potoczy. Rzeczywiście prognozy są takie, że ten wzrost zatrzyma się na poziomie I i II półrocza, ale tego nie wiemy. Przy tych rządach, moim zdaniem, będzie to niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Dajemy państwu prezent w postaci właśnie tych trzech ustaw, które dałyby szansę Radzie Polityki Pieniężnej na rozpoczęcie debaty o obniżce stóp, a państwo w pierwszym czytaniu te projekty odrzucacie.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję panu posłowi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#DorotaNiedziela">Myślę, że rząd będzie wdzięczny za tę pomoc.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#DorotaNiedziela">Jako pierwsza na pytania odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani minister Hanna Majszczyk.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#HannaMajszczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Panie pośle, może nie byłam wysłuchana do końca przez pana posła. Mówiłam, że wzrost i inflacja mają złożone wskaźniki. Nie odnosiłam się do powodów, które wywoływały w poprzednich okresach wzrost.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: O tym pani nie mówiła.)</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#HannaMajszczyk">Mówiłam o wysokościach, tak samo jak w bieżącym okresie. Nie jest przedmiotem tej debaty, co było powodem takiego, a nie innego poziomu inflacji.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Uczciwość nakazuje, żeby o tym mówić.)</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle…)</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#HannaMajszczyk">Nie przeczę temu, co było powodem. Nie zmienia to jednak faktu, że wysokość inflacji była, jaka była, i mówimy dzisiaj o galopującej drożyźnie. Ja się do tego odnoszę. Ewidentnie w 2024 r. inflacja była o wiele niższa niż prognozowana, bo na poziomie 3,6%. W roku 2025, tak jak zresztą pan poseł przytaczał, jest na poziomie powyżej 5%, ale, jak również pan poseł przyznał, zakładane jest stopniowe schodzenie z tego poziomu. Najnowsze prognozy wskazują, że prognozowany średnioroczny wzrost inflacji powinien być poniżej tego prognozowanego w budżecie, bo na poziomie 4,5%.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#HannaMajszczyk">Ponieważ było bardzo dużo pytań odnośnie do polityki zatrudnienia i bezrobocia, chciałabym się podzielić głosem jeszcze z ministerstwem rodziny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam do udzielenia odpowiedzi na pytania podsekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Sebastiana Gajewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#SebastianGajewski">Panowie Posłowie! Chciałbym podziękować za wszystkie pytania, bo informacja bieżąca, którą Wysoki Sejm rozpatruje, dotyczy bezrobocia w Polsce, a zatem sprawy fundamentalnej dla polskich pracowników i polskich pracodawców, dla polskiego rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#SebastianGajewski">Praca znajduje się w centrum uwagi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Podkreślam: ministerstwa pracy, ponieważ praca — mówię tu do polityków Prawa i Sprawiedliwości — i los polskich pracowników, polskich pracodawców nie były dla was na tyle istotne, by za waszych czasów istniało ministerstwo ze słowem: praca w nazwie. My przywróciliśmy słowo: praca w nazwie ministerstwa, ale przywróciliśmy też pracy odpowiednie miejsce w polityce rządu.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#SebastianGajewski">Pani poseł Milczanowska mówiła o ogromnym kryzysie. Pani poseł Burzyńska mówiła o bezrobociu zaglądającym do każdego polskiego domu. Myślę, że warto za Grzegorzem Kołodką powiedzieć, że w polityce gospodarczej chodzi o to, żeby to, co ma rosnąć, rosło, a to, co ma spadać, spadało. Co dzisiaj rośnie? Rośnie siła nabywcza wynagrodzeń, rośnie średnia płaca, rośnie płaca minimalna, rosną aktywność zawodowa i wskaźnik zatrudnienia w kluczowej dla rynku pracy grupie: 18–59 lat oraz 64 lata. Wreszcie rośnie liczba osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę na czas nieokreślony. Będzie rosło, uwaga, zatrudnienie, wbrew temu, co państwo mówią, bo szybki monitoring NBP…</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#SebastianGajewski">…— zakładam, że prezesowi Glapińskiemu ufacie — wskazuje, że w I kwartale 2025 r. 25,3% pracodawców planuje zwiększyć zatrudnienie, a tylko 9% to zatrudnienie zmniejszyć.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#SebastianGajewski">Co spada? Wielokrotnie panowie posłowie i panie posłanki przypominali — i za to dziękuję — że mamy w tej chwili najniższe bezrobocie w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#SebastianGajewski">Odnosząc się do pytania pani posłanki Elżbiety Anny Polak, pani marszałek, jak wygląda bezrobocie na tle Unii Europejskiej i USA, po pierwsze, jest najniższe, a po drugie, warto wskazać, że w Polsce wynosi ono 2,6%, a np. w Hiszpanii 10,4%, w Grecji 8,7%, w Szwecji 8,9%. W Stanach Zjednoczonych, tu patrzę na prawą stronę sali, wynosi 4%, czyli jest większe niż aktualnie w Polsce, w której jak państwo twierdzicie, jest ogromny kryzys. Bezrobocie w Polsce stało się bezrobociem naturalnym, takim, które występuje w każdej gospodarce, ponieważ w każdej gospodarce ktoś się zwalnia z pracy, ktoś jest z niej zwalniany, a ktoś z powodów osobistych decyduje się na przerwę w zatrudnieniu. To jest nasz sukces. Sukces kraju, który w momencie akcesji do Unii miał najwyższe bezrobocie, a dzisiaj ma najniższe. Tego sukcesu nie popsują pytania posłów Prawa i Sprawiedliwości zarzucających nam rosnące bezrobocie. To jest kolejny obszar, w którym pokazaliśmy jako koalicja 15 października, że jesteśmy przywiązani do obowiązującej konstytucji i że potrafimy ją stosować, bo art. 65 mówi o tym, że mamy obowiązek prowadzić politykę zmierzającą do pełnego produktywnego zatrudnienia, i taki cel potrafimy osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#SebastianGajewski">Pytań było bardzo dużo, za wszystkie dziękuję, ale na koniec odniosę się do pytania pani poseł Pamuły, bo mówiła pani o sprawie samolotu, a więc interesuje się pani branżą lotniczą. Informuję, że w Polsce brakuje kilku tysięcy mechaników lotniczych, pilotów i obsługi, utrzymuje się duża liczba ofert pracy w branży lotniczej, zarówno w produkcji, jak i w usługach. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam do udzielenia odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pana ministra Zbigniewa Ziejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#ZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym się odnieść do tych tematów, które dotyczą MAP, a mianowicie do cen paliw, które tutaj wielokrotnie były poruszane, to znaczy że cena paliwa powinna wynosić 5,19 zł. Ja chciałem powiedzieć jedną rzecz, że ceny na stacjach Orlen są ustalane zgodnie z zasadami rynkowymi. Jakie są ceny na giełdach, takie ustalamy. Chciałbym państwu przypomnieć, że 5 marca tego roku ceny paliw były najniższe w Europie. Średnia cena benzyny 95 wynosiła 6,07 zł. Dla porównania na Węgrzech 6,50, na Słowacji 6,61, a w Niemczech 7,23. Chciałbym powiedzieć państwu jeszcze jedną rzecz, że w 2023 r., kiedy państwo rządziliście, cena benzyny 95 wynosiła 6,51 i była o 40 gr wyższa, a cena oleju napędowego wynosiła 6,73 i była o 50 gr wyższa. Dodam jeszcze jeden element, a mianowicie za waszych rządów najniższa płaca wynosiła 3490 zł, czyli netto obywatele otrzymywali 2709 zł. Za nas najniższa płaca wynosi 4666 zł i to jest netto 3511 zł. Powiem tak, porównując ceny netto, siłę nabywczą polskiej złotówki i płace pracowników, możemy kupić o 150 l paliwa więcej niż za waszych rządów. To tyle odnośnie do cen paliwa.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#ZbigniewZiejewski">Odnośnie do cen energii, muszę państwu powiedzieć jedną rzecz. Od 1 stycznia…</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#ZbigniewZiejewski">Przyjdzie pan na mównicę i będzie pan swoje tezy wygłaszał.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań kłamać!)</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#ZbigniewZiejewski">Od 1 stycznia do 30 września 2025 r. obowiązuje cena maksymalna prądu w taryfie G w wysokości 500 zł. Chciałbym też przypomnieć państwu, że od 1 grudnia 2022 r. do 30 września 2023 r. wasza cena energii wynosiła 785 zł za 1 MW. Tak to wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#ZbigniewZiejewski">Wrócę do bezrobocia, o którym tak dużo mówiliście. Często tu padał przykład Poczty Polskiej. Za waszych rządów zostawiliście Pocztę Polską z długiem 745 mln.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Inflacja.)</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#ZbigniewZiejewski">My w 2024 r. ten dług sprowadziliśmy do 230 mln, to jest trzy razy mniej.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#ZbigniewZiejewski">Mówicie państwo o zwalnianiu pracowników.</u>
          <u xml:id="u-239.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dawaj te liczby, ile zwolniłeś.)</u>
          <u xml:id="u-239.12" who="#ZbigniewZiejewski">Powiem, to są liczby. W roku 2021 na poczcie pracowało 70 314 osób. W roku 2022 pozostało 65 tys., czyli zwolniliście 5046 etatów. W roku 2023 zwolniliście kolejne 2327 etatów. Razem w ciągu 2 lat zwolniliście 10 tys… 10,7% pracowników Poczty.</u>
          <u xml:id="u-239.13" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 10 tys.?)</u>
          <u xml:id="u-239.14" who="#ZbigniewZiejewski">10,7% w ciągu 2 lat — rząd PiS-u zwolnił tylu pracowników Poczty. Chciałbym powiedzieć, że my podchodzimy do tych pracowników bardzo rozsądnie. Tam jest 68 związków zawodowych. Prowadzimy cały czas dialog.</u>
          <u xml:id="u-239.15" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-239.16" who="#ZbigniewZiejewski">Wprowadziliśmy program dobrowolnych odejść. Takiego programu nie było w historii żadnego zakładu. Ci pracownicy, którzy odchodzą, mogą otrzymać 12…</u>
          <u xml:id="u-239.17" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: 10 tys. uśmiechniętych ludzi.)</u>
          <u xml:id="u-239.18" who="#ZbigniewZiejewski">Kochany pośle, oni mogą otrzymać 12 pensji, drugiego dnia mogą podjąć pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Panie ministrze, proszę zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#ZbigniewZiejewski">Chciałbym powiedzieć jeszcze jedną rzecz, bo często były pytania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Panie ministrze, bardzo dziękuję. Mamy bardzo ściśle określony czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#ZbigniewZiejewski">Tylko jedno. Chciałem się odnieść do Azotów. Jeśli chodzi o Azoty, za państwa rządów było to 4300 za tonę, a za naszych rządów jest to 1739.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#DorotaNiedziela">Wypowiedź ta zakończyła rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#BarbaraBartuś">Stoimy dziś w obliczu dramatycznej sytuacji gospodarczej. Inflacja, rosnące bezrobocie i brak skutecznych działań rządu. Polacy żyją w ogromnej niepewności i nie zagłuszycie tego kolejnymi pustymi obietnicami i serwowanymi igrzyskami politycznymi — uchylaniem immunitetów i zamykaniem posłów PiS.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#BarbaraBartuś">Rosnące bezrobocie, galopujące ceny i brak realnego wsparcia ze strony rządu sprawiają, że wiele rodzin staje przed dramatycznym wyborem, jak zapłacić rachunki za prąd, gaz czy ogrzewanie. W desperacji coraz częściej sięgają po krótkoterminowe pożyczki o bardzo wysokim oprocentowaniu, które prowadzą do niebezpiecznej spirali zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#BarbaraBartuś">Najczęściej to nie jest wynik lekkomyślności naszych obywateli, lecz konsekwencja fatalnej polityki obecnego rządu 13 grudnia, który nie potrafi zapewnić Polakom poczucia bezpieczeństwa ekonomicznego.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#BarbaraBartuś">W czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości wdrażaliśmy konkretne rozwiązania osłonowe — obniżki podatków, tarcze ochronne, wsparcie dla rodzin. Dziś widzimy dramatyczny odwrót od tych działań — ludzie popadają w długi, a państwo nie oferuje im żadnej alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#BarbaraBartuś">Czy rząd ma jakikolwiek plan na poprawę tej sytuacji? Bo na razie widzimy tylko chaos, brak strategii, drożyznę i rosnące ubóstwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#LidiaCzechak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z niepokojem obserwujemy dynamiczny wzrost cen artykułów spożywczych, który dotyka miliony Polaków. Każdego dnia obywatele naszego kraju odczuwają skutki rosnącej inflacji, która najbardziej uderza w podstawowe produkty, takie jak pieczywo, nabiał, mięso czy warzywa. Coraz więcej rodzin zmuszonych jest do rezygnacji z części zakupów, ograniczania wydatków na żywność czy szukania tańszych zamienników, co często negatywnie odbija się na jakości ich diety i zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#LidiaCzechak">Wzrost cen żywności nie jest jedynie wynikiem globalnych zjawisk gospodarczych, ale także efektem błędnych decyzji krajowej polityki gospodarczej, wysokie koszty energii, rosnące obciążenia dla rolników i przedsiębiorców prowadzą do sytuacji, w której finalny koszt produktów na sklepowych półkach staje się coraz mniej przystępny dla przeciętnego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#LidiaCzechak">Nie możemy pozostawać obojętni wobec tej sytuacji. Konieczne są natychmiastowe działania rządu mające na celu realne ograniczenie skutków drożyzny. Postulujemy:</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#LidiaCzechak">1. Obniżenie podatków na podstawowe artykuły spożywcze, aby ulżyć konsumentom i zahamować wzrost cen.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#LidiaCzechak">2. Wsparcie dla rolników i producentów żywności, w tym ograniczenie biurokracji i wprowadzenie dopłat do produkcji podstawowych towarów.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#LidiaCzechak">3. Kontrolę marż sieci handlowych, aby zapobiec nadmiernemu windowaniu cen przez pośredników.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#LidiaCzechak">4. Utrzymanie obniżonego VAT-u na żywność, a także rozważenie czasowego zamrożenia cen kluczowych produktów.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#LidiaCzechak">Wysoka Izbo! Nie możemy pozwolić, by obywatele naszego kraju zmagali się z wyborem między zakupem podstawowych artykułów spożywczych a opłaceniem rachunków. Państwo musi stanąć po stronie obywateli i podjąć skuteczne działania w celu ograniczenia skutków drożyzny. Apeluję do rządu o podjęcie natychmiastowych i konkretnych kroków w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#AdamDziedzic">Nikt nikomu nie dał prawa do kreowania nieprawdziwych informacji lub tworzenia poczucia zagrożenia dla obywateli naszego kraju. Ta próba wpływania na opinię publiczną poprzez przekazywanie treści mogących wywołać takie odczucie ma miejsce. Naszą rolą jest przekazywanie rzetelnej informacji, więc pewnie pora przypomnieć parę faktów.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#AdamDziedzic">Inflacja w roku 2014 wynosiła 0%, w roku 2015 — minus 0,9% by w latach najlepszej prosperity PiS osiągnąć w 2022 r. 14,4%, a rok później — 11,4%. Skumulowana inflacja za 8 lat rządów PiS to prawie 48%. Jak to się ma do tego wielkiego zagrożenia dzisiaj? Inflacja w 2024 r. spadła do 3,6% i to jest zagrożenie według PiS.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#AdamDziedzic">Jak wmawiano Polakom, Polska węglem stoi, a węgla mamy na 200 lat. W 2015 r. cena detaliczna 1 t węgla kamiennego wynosiła 789,33 zł, a w 2022 r. ceny węgla w składach dochodziły do 4000 zł za tonę. Teraz, gdy tona węgla kosztuje 1100 zł za tonę, to mówią o drożyźnie?</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#AdamDziedzic">Trzeba przyznać, że rządzący wówczas sprawnie zadziałali i ceny niektórych towarów spadły, mam tu na myśli zboża, z czego niestety nie ucieszyli się polscy rolnicy. W 2022 r. cena pszenicy konsumpcyjnej wynosiła 1603 zł/t, a pszenicy paszowej — 1606 zł/t. W 2023 r. cena pszenicy spadła do 1175 zł/t. W 2022 r. cena kukurydzy mokrej wynosiła 800 zł/t, a w 2023 r. cena spadła do 470 zł/t. Obecnie to 840 zł.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#AdamDziedzic">Idźmy dalej. W styczniu 2020 r. tona saletry amonowej kosztowała ok. 1000 zł, mocznik — 1250 zł, a nawozy azotowe w formie płynnej RSM 32% — 850 zł. W kwietniu 2022 r. ceny tych nawozów wzrosły o kilkaset procent, odpowiednio do aż 3850 zł, 5000 zł i 3300 zł. Natomiast we wrześniu 2024 r., za obecnego rządu, cena saletry amonowej spadła odpowiednio do 1650 zł, mocznika — 2250 zł, a RSM 32% — 1680 zł. Widać różnicę?</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#AdamDziedzic">W 2022 r. minister Henryk Kowalczyk zalecał polskim rolnikom, aby nie sprzedawali zboża zaraz po żniwach, tylko poczekali na lepszą cenę. I co? Poczekali. Ta lepsza cena oczywiście dla kupującego to było kilkaset złotych mniej na każdej tonie. Brawo. Ale wówczas bochenek chleba nie staniał. Cuda.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#AdamDziedzic">Poseł minister Błaszczak ostatnio przedstawiał sejf na masło, bo takie drogie, że aż bezcenne. Taki niby wesoły dowcip. No to przypomnę. Największe podwyżki cen masła miały miejsce w latach 2017–2018, średnio o bagatela 100%. Ale wtedy za najniższą pensję można było kupić tego masła 193 kostki, a obecnie — 410. Zatem nie sejf byłby potrzebny w czasach rządów PiS, by chronić masło, tylko schron atomowy, tak wywindowaliście ceny.</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#AdamDziedzic">W 2015 r. cena litra mleka wynosiła 2,87 zł, w 2022 r. wzrosła do 3,80 zł, a w 2024 r. spadła do 2,59 zł. Dlaczego politycy Prawa i Sprawiedliwości nie podejmowali działań, gdy ceny rosły za ich rządów, a teraz, gdy są niższe niż w 2022 r., nagle zaczynają mówić o kryzysie?</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#AdamDziedzic">Owoce miękkie — tu widać było tę waszą troskę. W 2022 r. cena czarnej porzeczki wynosiła 9 zł za kilogram. W 2023 r. ceny spadły do poziomu od 1,5 zł/kg do 2 zł/kg za owoce przeznaczone dla przemysłu, a porzeczki na owoce mrożone kosztowały od 1,65 zł/kg do 1,8 zł/kg. W 2024 r. ceny na rynkach hurtowych były znacznie wyższe, wynosiły od 10 do 15 zł/kg. Dlaczego politycy Prawa i Sprawiedliwości nie interweniowali, gdy ceny czarnej porzeczki spadły w 2023 r., a teraz, gdy ceny są wyższe, zaczynają alarmować o sytuacji na rynku owoców?</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#AdamDziedzic">W 2022 r. za kilogram malin do przetwórstwa płacono producentom średnio 14 zł/kg, podczas gdy w 2023 r. cena spadła do ok. 5 zł/kg. Dlaczego politycy Prawa i Sprawiedliwości nie interweniowali, gdy ceny malin spadły o tak znaczną wartość w 2023 r., a teraz zaczynają alarmować o złej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#AdamDziedzic">I podsumowanie. Tylko za lata 2015–2022, zatem nawet niepełne, ale obrazujące to wasze staranie: chleb — wzrost ceny o 90%, mleko — 32%, jabłka — 20,5%, kawa — 33%, benzyna bezołowiowa — 43%, ceny energii elektrycznej — 400%. I to miało być tanie, przyjazne państwo.</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#AdamDziedzic">W 2015 r. Polska odnotowała wzrost PKB o 3,6%, w 2023 r. ten wzrost wyniósł tylko 0,1%, a w 2024 r. osiągnął poziom 2,9%. Dlaczego politycy Prawa i Sprawiedliwości nie reagowali na niski wzrost PKB w 2023 r., gdy wynik był praktycznie zerowy, a teraz, gdy sytuacja się poprawiła, zaczynają alarmować o rzekomym kryzysie gospodarczym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#AgnieszkaGórska">Rząd Donalda Tuska nigdy nie był zbyt wielkim przyjacielem emerytów, patrzył, jak przez lata żyją w biedzie. Teraz, jak jest u władzy ponownie, nie zezwolił na wypłatę większych czternastek w kwocie z 2023 r. — dziś, gdy coraz droższe są artykuły codziennej potrzeby: leki, ubrania, żywność. Dodatkowo na wypłatę świadczeń czeka wciąż ponad 200 tys. emerytów z roczników 1949–1959, którym w 2010 r. ZUS nieprawidłowo naliczył emerytury. Resort wyliczył, że to niebagatelne sumy wyrównań, średnio po ok. 64 tys. zł na jednego emeryta, a obecna podwyżka ich świadczeń wyniosłaby ok. 1200 zł miesięcznie. W dobie drożyzny Tuska to kwoty na poprawę bytu najbardziej potrzebujących. To ok. 9,5 mld zł, przy czym kwota ta stale rośnie, bo rosną odsetki od tych niewypłaconych świadczeń, a wspomniana podwyżka o 1200 zł to kwota ok. 3 mld zł rocznie. Zatem kiedy emeryci doczekają się wypłaty tych pieniędzy? Czy są zarezerwowane w budżecie?</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#AgnieszkaGórska">I czy w końcu zostaną opublikowane orzeczenia TK wydane z korzyścią dla tych emerytów, które od ponad 9 miesięcy wstrzymujecie, a tym samym wstrzymujecie i wypłatę tych potrzebnych środków, aby seniorzy mogli przeżyć drożyznę Tuska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MarcinGrabowski">W sprawie postępującej drożyzny i rosnącego bezrobocia</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MarcinGrabowski">W 2024 r. prawie 4 tys. pracowników zostało zwolnionych z PKP Cargo, a z Grupy Azoty 800 osób. W 2025 r. przewidziano do zwolnienia z Poczty Polskiej prawie 10 tys. pracowników.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#MarcinGrabowski">Mam pytanie do obecnego rządu: Ile osób zostało zwolnionych w 2024 r.? Ile osób jest przewidzianych do zwolnienia w 2025 r.? Jaki jest cel obecnie rządzących? Chyba że chodzi o powrót do czasów rządów PO-PSL, gdy Polacy masowo wyjeżdżali do pracy za naszą zachodnią granicę do Niemiec. Jakiej Polski chce obecny rząd koalicji 13 grudnia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AnnaPaluch">Donald Tusk powiedział w kampanii wyborczej 9 września 2023 r.: Polacy będą mieli więcej w kieszeni, będzie taniej w polskich sklepach, będzie lepiej w każdym polskim domu. Jak te zapowiedzi mają się do rzeczywistości?</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#AnnaPaluch">Nowy rok 2025 to wyraźny spadek inwestycji. O ile w 2023 r. poziom inwestycji w relacji do PKB wynosił 17,8%, to obecnie zaledwie 16,3% PKB. Zahamowaliście inwestycje w infrastrukturę komunikacyjną, zlikwidowaliście komponent kolejowy CPK, zahamowaliście inwestycje w przebudowę dworców kolejowych i wiele innych. Wasze rządy to kompletny brak strategii dla gospodarki lokalnej, zupełnie inaczej niż za rządów Prawa i Sprawiedliwości, kiedy lokalne firmy miały pracę przy projektach realizowanych przez gminy i powiaty, zasilanych pieniędzmi z programu inwestycji strategicznych Polski Ład. Teraz wasze główne hasło dla społeczności lokalnych to: pieniędzy nie ma i nie będzie. Pytam więc: Kiedy rząd przypomni sobie o Polsce gminnej i powiatowej, która potrzebuje aktywnej i odpowiedzialnej polityki rozwojowej rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#RyszardTerlecki">Oprócz postępującej i rosnącej drożyzny kolejna zmora zaczyna dotykać Polaków, a jest nią bezrobocie. W swoim wystąpieniu pani minister powiedziała przed chwilą, że wzrost bezrobocia nie zagraża polskiej gospodarce. Ta opinia wydaje się wątpliwa, zwłaszcza że nie możemy dziś przewidzieć przyszłej skali problemu. A nawet zakładając, że pani minister ma rację, nie zmienia to dramatycznej sytuacji tysięcy, a raczej dziesiątków tysięcy osób pozbawionych pracy. Tymczasem słyszymy, że rząd zamierza wesprzeć takie osoby w razie nagłego kryzysu na rynku pracy, gdyby do niego doszło w całym kraju lub w poszczególnych województwach.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#RyszardTerlecki">Chciałbym spytać, na co mogą dziś liczyć osoby zwalniane z pracy oprócz rutynowych działań stosowanych też w czasach, gdy bezrobocie malało, a nie rosło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, ogłaszam chwilę przerwy, żebyście państwo mogli zająć miejsca i uspokoić rozmowy na sali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 47 do godz. 12 min 55)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#Marszałek">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 1087.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w 150. rocznicę urodzin Cyryla Ratajskiego.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 1071.</u>
          <u xml:id="u-253.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad…</u>
          <u xml:id="u-253.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-253.10" who="#Marszałek">Wiem.</u>
          <u xml:id="u-253.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-253.12" who="#Marszałek">Proszę wszystkich państwa o zajęcie miejsc na sali. Musimy przeprowadzić szybki blok głosowań. O godz. 13 zacznie przemawiać pan premier w obecności pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-253.13" who="#Marszałek">Ilu z państwa jeszcze nie ma karty? Jest okej?</u>
          <u xml:id="u-253.14" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-253.15" who="#Marszałek">Teraz nie. Nie zdążymy.</u>
          <u xml:id="u-253.16" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Przykro mi bardzo. Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-253.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-253.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 1071, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.21" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-253.22" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 150. rocznicy urodzin Cyryla Ratajskiego.</u>
          <u xml:id="u-253.23" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).</u>
          <u xml:id="u-253.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-253.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie…</u>
          <u xml:id="u-253.26" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-253.27" who="#Marszałek">Panie pośle, nie dopuszczam pytań ze względu na terminarz naszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-253.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-253.29" who="#Marszałek">Będziemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-253.30" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1069.</u>
          <u xml:id="u-253.31" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-253.32" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1069, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.33" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.34" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.35" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. 237 — za, 190 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-253.36" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).</u>
          <u xml:id="u-253.37" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-253.38" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, który teraz poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-253.39" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium, skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-253.40" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-253.41" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 1059, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.44" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 179 — za, 251 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-253.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-253.46" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-253.47" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-253.48" who="#Marszałek">Komisja wnosi o podjęcie projektu uchwały z druku nr 1064.</u>
          <u xml:id="u-253.49" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-253.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 1064, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.53" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 228 — za, 34 — przeciw, 169 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-253.54" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-253.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo lotnicze (druki nr 1062 i 1070).</u>
          <u xml:id="u-253.56" who="#Marszałek">Proszę pana posła Mirosława Suchonia o przedstawienie sprawozdania komisji. Bardzo proszę o skrótowe przedstawienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Komisja Infrastruktury po rozpatrzeniu uchwały Senatu w przedmiotowej sprawie zaopiniowała pozytywnie poprawkę, którą przedstawił Senat, wnosząc o jej przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#Marszałek">Jeśli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#Marszałek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#Marszałek">W jedynej poprawce do art. 1 ustawy nowelizującej Senat proponuje nowe brzmienie pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-255.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-255.10" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. 6 — za, 410 — przeciw, 14 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-255.11" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-255.12" who="#Marszałek">I na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo lotnicze.</u>
          <u xml:id="u-255.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 1087).</u>
          <u xml:id="u-255.14" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 i art. 148a ust. 12 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-255.15" who="#Marszałek">Czy ktoś z państwa pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji?</u>
          <u xml:id="u-255.16" who="#Marszałek">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-255.17" who="#Marszałek">W związku z tym głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-255.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 1087, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-255.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-255.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-255.21" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-255.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm jednogłośnie podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-255.23" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Zarządzam 2 minuty przerwy w tej chwili, po zakończeniu bloku głosowań. Za chwilę będziemy kontynuować nasze obrady.</u>
          <u xml:id="u-255.24" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 01 do godz. 13 min 03)</u>
          <u xml:id="u-255.25" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-255.26" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Witam prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Dudę, który przysłuchuje się naszym obradom.</u>
          <u xml:id="u-255.27" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-255.28" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Andrzej Duda! Andrzej Duda! Andrzej Duda!)</u>
          <u xml:id="u-255.29" who="#Marszałek">Witam również prezesa Rady Ministrów pana Donalda Tuska oraz członków Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-255.30" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-255.31" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu premierowi za przyjęcie mojego zaproszenia do wygłoszenia informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie sytuacji międzynarodowej i bezpieczeństwa Polski po szczycie państw sojuszniczych w Londynie oraz po posiedzeniu Rady Europejskiej, a panu prezydentowi dziękuję za to, że zechciał przysłuchiwać się dzisiaj tej informacji oraz debacie w tak ważnej dla nas sprawie.</u>
          <u xml:id="u-255.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Informacja Prezesa Rady Ministrów w sprawie sytuacji międzynarodowej i bezpieczeństwa Polski po szczycie państw sojuszniczych w Londynie oraz po posiedzeniu Rady Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-255.33" who="#Marszałek">Proszę pana premiera Donalda Tuska o przedstawienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-255.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#DonaldTusk">Szanowny Panie Prezydencie! Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wszyscy mamy świadomość wagi chwili i nie mówię o naszym posiedzeniu i naszych wystąpieniach, tylko o tym, co od kilku tygodni dzieje się w świecie wokół wojny rosyjsko-ukraińskiej, wokół relacji transatlantyckich, sytuacji w Europie. Tak, mamy dużo powodów, aby być dzisiaj bardzo skupionymi, skoncentrowanymi, abyśmy dziś i w najbliższej przyszłości o sprawie bezpieczeństwa Polski, o sprawie wojny i pokoju mówili w skupieniu i bez instrumentalnego traktowania w wewnętrznych sporach politycznych. To jest rzecz bardzo ważna, ponieważ jest to jeden z naszych atutów. Niezależnie od emocji, jakie często targają czy salą sejmową, czy nami wszystkimi w czasie kampanii wyborczych, jedno nie ulega wątpliwości: że w sprawach fundamentalnych dla bezpieczeństwa Rzeczypospolitej od wielu lat, właściwie już dekad, panuje w Polsce konsensus, dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ciekawe.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#DonaldTusk">…chociaż coraz wyraźniejsze są głosy w Europie, w Stanach Zjednoczonych, także w Polsce, które ten konsensus mogą naruszyć, głosy, które np. w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej przechylają się w stronę Putina i rosyjskiej narracji. Ale to ciągle w świecie Zachodu i z całą pewnością w Polsce jest polityczny margines. Duży, na pewno niebezpieczny, biorąc pod uwagę kontekst międzynarodowy, ale wciąż jednak margines.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#DonaldTusk">Zaczynam od tej uwagi, bo po tych kilkudziesięciu w sumie spotkaniach, rozmowach, szczytach, kontaktach telefonicznych, nie tylko moich, ale i całej administracji rządowej, także pana prezydenta, rysuje się obraz, od którego nie można się odwracać tylko dlatego, że jest to obraz nie do końca nam odpowiadający, obraz zmian, jakie zachodzą w geopolityce.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#DonaldTusk">Jedną z fundamentalnych zasad naszego bezpieczeństwa i kluczowym elementem polskiego konsensusu były dwa wymiary naszego bezpieczeństwa: transatlantycki, i ścisły, niepodważalny sojusz ze Stanami Zjednoczonymi, i silna pozycja w możliwie zjednoczonej Europie. Nie jest dzisiaj łatwo godzić obie te ewidentne potrzeby, ale chyba nigdzie tak wyraźnie nie widać jak w Warszawie tego, że bezpieczeństwo Polski, Europy, całego świata Zachodu zależy właśnie od tego, czy niezależnie od turbulencji, niezależnie od czasowej destabilizacji — głęboko wierzę w to, że jest to czasowa destabilizacja — te dwa fundamenty przetrwają. A mam prawo sądzić, że już w najbliższym czasie ulegną wzmocnieniu. To widać z całą pewnością dzisiaj w procesie przebudzenia się Europy, jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa, przemysłu zbrojeniowego w stosunku do wojny rosyjsko-ukraińskiej.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#DonaldTusk">Mamy do czynienia z głęboką korektą polityki amerykańskiej w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej. Nie możemy się obrażać na rzeczywistość. Każde państwo, a szczególnie taka potęga jak Stany Zjednoczone, ma prawo i obowiązek kształtowania swojej polityki zagranicznej i swoich strategii. Ale każde państwo, w tym Polska, szczególnie państwo, które leży w tym miejscu na Ziemi, ma prawo i obowiązek bardzo rzetelnie i precyzyjnie oceniać, co leży w naszym interesie, co leży w interesie naszego bezpieczeństwa, a co może stworzyć problem. Jasna ocena tego, co się w tej chwili dzieje, jest absolutnie niezbędna, żebyśmy jako państwo polskie nie tylko aktywnie, ale też w sposób bardzo przemyślany, powiedziałbym: taki sprytny, taki, gdzie nikt nas nie oszuka i nie narazi na niebezpieczeństwo, żeby Polska mogła mądrze w tym uczestniczyć…</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Jak na razie, to bla, bla, bla.)</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#DonaldTusk">Nasz stosunek przede wszystkim do relacji transatlantyckich, do sojuszu NATO musi pozostać niepodważalny. To, że nasza opinia w tej kwestii się nie zmienia, i to jest część tego polskiego konsensusu jak dotychczas, to nie znaczy, że świat wokół się nie zmienia. Polska nie zmienia swojej opinii na temat potrzeby, absolutnie fundamentalnej potrzeby utrzymania jak najściślejszych więzi ze Stanami Zjednoczonymi i z Paktem Północnoatlantyckim. To jest w ogóle bezdyskusyjne. Równocześnie musimy widzieć to, co się dzieje w tej chwili. Ta korekta dotyczy przede wszystkim zmiany nastawienia do dwóch walczących stron w Ukrainie, do Ukrainy i do Rosji. Nie jest naszym zadaniem recenzować tak dla satysfakcji czy dla dobrej retoryki posunięć naszego największego sojusznika. Naszym zadaniem jest wyciągać wnioski dla naszego bezpieczeństwa z tych posunięć i z tej zmiany. To jest korekta, ale głęboka, widoczna gołym okiem. Kiedy mówię, że nie możemy obrażać się na rzeczywistość, to nie możemy też wypierać tych faktów. Dzisiaj sytuacja Polski obiektywnie i przede wszystkim sytuacja Ukrainy jest trudniejsza niż kilka miesięcy temu i musimy sobie z tym faktem poradzić. I w niczym to nie podważa naszego zaufania do trwałości i niezbędności utrzymania jak najtrwalszych relacji transatlantyckich. Na czym ta zmiana polega, państwo dobrze wiecie.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: No właśnie, no wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#DonaldTusk">W tej zmianie władze Ukrainy, prezydent Zełenski, sama Ukraina stanęli przed nową okolicznością, jaką jest próba ustalenia warunków na temat przyszłości Ukrainy, szybkich wyborów, zmiany władzy w Ukrainie, warunków pokoju i ewentualnej gwarancji bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#DonaldTusk">Z moich spotkań i rozmów — ale myślę, że każdy z państwa ma oczy i uszy szeroko otwarte, a także swoje kontakty — widać wyraźnie, że nadzieja na to, aby Ukraina otrzymała w najbliższym czasie twarde gwarancje bezpieczeństwa z fizyczną obecnością Stanów Zjednoczonych na rzecz tych gwarancji, wydaje się dzisiaj mniej prawdopodobna, mówię delikatnie, niż wcześniej. Można powiedzieć, że wszyscy mamy nadzieję na pełne zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy. Ja zaczynam od Ukrainy, bo też, nie oszukujmy się, kiedy mówimy o Ukrainie, mamy na uwadze nasze bezpieczeństwo. Za chwilę przejdę do drugiego elementu konsensusu, ale kończąc wątek tej głębokiej korekty, tej zmiany, która musi także nas czegoś nauczyć, chcę wyraźnie powiedzieć, że nadzieja nie wystarczy. Nadzieja nie zastąpi strategii. Nadzieja to jest piękne uczucie, ale w polityce często sąsiaduje z naiwnością albo z iluzją. W związku z tym nasi amerykańscy przyjaciele zresztą podkreślali to w sposób dość otwarty. To, że świat jest tak zaskoczony pewnym zwrotem czy tą korektą amerykańską, świadczy o tym, że nie wszyscy dokładnie słuchali tego, co nowa administracja amerykańska zapowiadała od pierwszych dni. My po prostu musimy się do tego przygotować. I z całą pewnością ten o wiele bardziej symetryczny stosunek Waszyngtonu dzisiaj do Moskwy i do Kijowa, dużo bardziej symetryczny, niż się do tego przyzwyczailiśmy, jednak trochę inny — mówię: trochę też delikatnie — niż to, co my odczuwamy tutaj, w Polsce czy w Europie, stojąc zdecydowanie po stronie Ukrainy w jej walce z Rosją i w jej obronie przed rosyjską agresją — to jakby nie zmienia faktu, że musimy z pełnym zrozumieniem do tej zmiany podejść. Ale nie udawajmy, że się z niej cieszymy, bo nie ma żadnego powodu. Nasze bezpieczeństwo jest wprost związane nie tylko z wydarzeniami na froncie w tej chwili, ale także z przyszłym statusem Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#DonaldTusk">Drugim elementem tego naszego konsensusu i takiego mądrego rozumienia, na czym polega polskie bezpieczeństwo, było jednoznaczne wsparcie Ukrainy w jej konfrontacji z Rosją po ataku Rosji na Ukrainę. I okazało się, tak jak tu wszyscy siedzimy — ale to jest może mniej istotne — tak jak wszystkie Polki i wszyscy Polacy to odczuwali od pierwszego dnia wojny pełnoskalowej, czy się lubi Ukraińców, czy nie, czy nasze relacje z przeszłości ocenia się tak, czy inaczej, przecież to wszystko nie miało wtedy znaczenia. Wtedy zrozumieliśmy nie tylko potrzebę solidarności, gdy brutalne imperium napadło na naszego słabszego sąsiada, ale też chyba gdzieś tam w świadomości, a czasami w podświadomości, wszyscy w Polsce bez wyjątku wiedzieliśmy, że tamta wojna toczy się też o naszą przyszłość i nasze bezpieczeństwo. Ukraina walczy o swoje, a efektem tej walki, jeśli przetrwa, jeśli utrzyma status państwa suwerennego, w pełni niepodległego, prozachodniego, będzie wyraźnie większe bezpieczeństwo Polski i Europy. Jeśli Ukraina wojnę przegra albo jeśli przyjmie takie warunki pokoju, rozejmu, kapitulacji, które osłabią jej suwerenność i które ułatwią Putinowi uzyskanie kontroli nad Ukrainą, to w sposób bezdyskusyjny, co do czego wszyscy się zgadzamy, Polska znajdzie się w dużo trudniejszej geopolitycznie sytuacji. Dlatego ten drugi element, a więc wsparcie Ukrainy, nadal powinien być częścią polskiego konsensusu. I tutaj solidarność Europy jest w tej chwili wręcz manifestacyjna, i to niezależnie od tego, ile zrozumiałych emocji budzą czasami pewne konflikty. To zrozumiałe w kraju, do którego przyjechały setki tysięcy, a w pewnym momencie miliony ludzi z innego kraju. 3 lata już gościmy te wielkie grupy uchodźców, migrantów z Ukrainy. Nawet jeśli przyjedzie do kogoś rodzina i za długo gości, to zawsze budzi napięcia. Zatem nie robiłbym z tego polityki, tylko starałbym się nie przekraczać pewnej bariery. I to, wydaje się, jest zadanie dla nas wszystkich, dla całej klasy politycznej. Zrozumiała jest czasami irytacja, zrozumiałe są jakieś konflikty, które i tak są niewielkie, jak na skalę zjawiska, jakim była migracja z Ukrainy. Chodzi o to, żebyśmy potrafili też samych siebie zrozumieć, zrozumieć niecierpliwość, czasami rozumieć złość, a równocześnie pamiętać, jaki jest powód tej migracji i jaki jest nasz strategiczny interes.</u>
          <u xml:id="u-256.12" who="#DonaldTusk">Udało się zbudować reputację Polski jako kraju, który się nie wahał, aby pomóc Ukrainie w dniu napaści. I muszę wam powiedzieć, że ta reputacja w relacjach międzynarodowych, czy to jest Waszyngton… Ci, którzy uważają, że mają dużo lepsze relacje z dzisiejszą administracją amerykańską niż mój rząd, też na pewno to potwierdzą, że dzisiaj opinia w Waszyngtonie o Polsce, której stanowisko było jednoznaczne od samego początku wobec konfliktu Ukrainy z Rosją, która zwiększyła swoje nakłady na zbrojenie i nigdy nie pokazała wahania w tej kwestii, jest zbudowana właśnie na tych fundamentach. Bardzo bym chronił tę reputację Polski odważnej, gotowej do solidarności, a równocześnie rozsądnej.</u>
          <u xml:id="u-256.13" who="#DonaldTusk">Tak jak powiedziałem, nadzieje, a już na pewno nie iluzje, nie zastąpią strategii. W Paryżu, w Londynie, i jak słyszeliśmy, także pan prezydent na spotkaniu z prezydentem Trumpem, wszędzie rozmawiamy o tym, w jaki sposób zagwarantować bezpieczeństwo swojemu krajowi, Europie i oczywiście Ukrainie. Ta strategia czy ten plan rodzi się w bólach, ponieważ zmienność sytuacji jest zaskakująca nawet dla najbardziej wytrawnych obserwatorów polityki. Nie jest też moją rolą recenzować pewną taktykę negocjacyjną i pewne podejście do polityki, ale nie ulega wątpliwości, że nie ułatwia nam wszystkim zadania nieprzewidywalność pewnych nowych zapowiedzi, pewnych ruchów taktycznych i strategicznych ze strony najważniejszego sojusznika.</u>
          <u xml:id="u-256.14" who="#DonaldTusk">Tak jak powiedziałem, nic nie zmieni naszego podejścia i nic nie powinno osłabiać naszej nadziei na to, że NATO jest trwałym i niezbędnym elementem naszej rzeczywistości, że relacje transatlantyckie są nie do podważenia przez nikogo, ale równocześnie nie możemy polegać wyłącznie na tej nadziei. Dlatego zarówno w Paryżu, w Londynie, jak i na posiedzeniu nadzwyczajnym Rady Europejskiej rozmowa na temat odpowiedzialności Europy wyglądała poważnie. Tu zresztą de facto spotykają się oba interesy, nawet jeśli emocje czasami zakłócają ten obraz. Prezydent Trump wyartykułował jednoznacznie, że w interesie Stanów Zjednoczonych jest, aby Europa wzięła na siebie zdecydowanie większą odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. Europa to też my. Dzisiaj mówię, nawet jeśli nie wszyscy to rozumieją albo nie zdążyli sobie tego przyswoić, że Europa też zaczyna rozumieć, że skoro Stany Zjednoczone ze zrozumiałych względów, choćby z powodu innych wyzwań przed jakimi stoją, oczekują od nas dużo większej odpowiedzialności, nakładów, determinacji i odwagi w razie potrzeby, że skoro tak postawiono sprawę, to trzeba temu sprostać. Dyskusja powinna się na tym zakończyć, a teraz powinna zacząć się robota. Dlatego nie będę mówił, że to jest przełom, który uratuje świat, ale z satysfakcją powiem, że to jest na pewno przełom, jeśli chodzi o praktykę działań Europy. Europy szerzej rozumianej niż tylko Unia Europejska, bo jak państwo wiecie, ściśle współpracujemy, zarówno ja, mój rząd, jak i cała Unia Europejska, z państwami, które mają identyczny jak my stosunek do wojny w Ukrainie, a więc z Wielką Brytanią, Norwegią i także, incydentalnie, z Kanadą.</u>
          <u xml:id="u-256.15" who="#DonaldTusk">Podjęliśmy decyzję, biorąc pod uwagę tę konieczność wzięcia dużo większej odpowiedzialności za nasze bezpieczeństwo, jeśli chodzi o możliwości finansowania przez Unię Europejską naszych zdolności obronnych, zarówno na poziomie narodowym, jak i na poziomie ogólnoeuropejskim. Nie będę was zanudzał efektami tego szczytu. Można było…</u>
          <u xml:id="u-256.16" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-256.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Czemu?)</u>
          <u xml:id="u-256.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale my czekamy.)</u>
          <u xml:id="u-256.19" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Słabo.)</u>
          <u xml:id="u-256.20" who="#DonaldTusk">Konkluzje dotyczące efektów są dostępne na każdej stronie internetowej dedykowanej…</u>
          <u xml:id="u-256.21" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-256.22" who="#DonaldTusk">…Ale jeśli państwo jesteście zainteresowani…</u>
          <u xml:id="u-256.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Jesteśmy.)</u>
          <u xml:id="u-256.24" who="#DonaldTusk">Mam to, co jest najbardziej masywne, jeśli chodzi o stronę finansową porozumień zawartych wczoraj w Brukseli. To nowy instrument pożyczkowy. I to są pożyczki na de facto ujemnej stopie procentowej. To 150 mld euro do dyspozycji państw Unii Europejskiej. Na czym polega przełom w myśleniu w Unii Europejskiej? Na tym, że pieniądze europejskie będą przeznaczone wprost na zdolności obronne w obszarze obrony powietrznej, systemów artylerii, amunicji, rakiet, dronów, mobilności wojskowej, walki elektronicznej, sztucznej inteligencji w zastosowaniu wojskowym i cyberbroni. Będą to środki na zakupy na bardzo korzystnych warunkach dla wszystkich państw, które będą tym zainteresowane, także dla polskiego przemysłu. To przypomina trochę ten instrument, jaki Unia przyjęła w czasie walki z COVID-em, tylko jest półtora raza większy.</u>
          <u xml:id="u-256.25" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Tak, właśnie, duże podobieństwo.)</u>
          <u xml:id="u-256.26" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: COVID wróci.)</u>
          <u xml:id="u-256.27" who="#DonaldTusk">Jak wiecie, też domagaliśmy się jako Polska wyraźnie większej elastyczności zarówno jeśli chodzi o reguły fiskalne… Chodzi wprost o to, że jeśli wydajemy nasze pieniądze na obronność tu, w Polsce, to nie będą one wliczane do naszego deficytu. Chodzi o to liczenie, które pozwala zastosować procedurę nadmiernego deficytu lub na to nie pozwala.</u>
          <u xml:id="u-256.28" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Mateusz Morawiecki pierwszy się domagał…)</u>
          <u xml:id="u-256.29" who="#DonaldTusk">Brzmi technicznie, ale to był ciężar na barkach wielu państw, które decydowały się — Polska wyjątkowo — na wyraźnie większe wydatki na zbrojenie niż inni, co siłą rzeczy zwiększało deficyt. Trochę to nerwów i czasu kosztowało, ale w tej chwili nikt nie ma wątpliwości, przynajmniej w Europie, że wydatki na obronność powinny być wyjęte z tradycyjnych reguł dyscypliny budżetowej. Tak, ta decyzja została podjęta w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-256.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.31" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Jaka?)</u>
          <u xml:id="u-256.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jaka?)</u>
          <u xml:id="u-256.33" who="#DonaldTusk">Mamy to, do czego zmierzaliśmy już od wielu miesięcy, a więc zdecydowanie większą elastyczność w wykorzystywaniu środków z funduszy strukturalnych. Pragnę tu uspokoić tych wszystkich, którzy obawiają się, że pieniądze, które mogły być wydane przez samorząd, zostaną mechanicznie decyzją Unii Europejskiej przekazane na obronność. Nie, Unia zdecydowała — i to był polski wniosek — aby to rządy narodowe decydowały, w jaki sposób będą wykorzystywały środki strukturalne. I jeśli będzie potrzeba, według naszego uznania, uzupełnienia środków na obronę, na bezpieczeństwo, na przemysł wojskowy z funduszy strukturalnych europejskich, to taką decyzję podejmiemy. Ale będziemy tutaj bardzo staranie dokonywać selekcji.</u>
          <u xml:id="u-256.34" who="#DonaldTusk">Nie odkrywam Ameryki, sami o tym często tu mówicie. Bardzo wiele pomysłów, które były kształtowane przez politykę unijną, wydawało się nie być celami pierwszoplanowymi, może ujmę to delikatnie. Bardzo często narzekano na to, że pewne cele Unii Europejskiej są nieadekwatne do rzeczywistych potrzeb naszych miast, naszych gmin. I tutaj nie będziemy się wahać, tylko będziemy podejmowali decyzje o przesunięciu środków z tych projektów, które nie są uznane przez rząd, przez samorządy jako kluczowe.</u>
          <u xml:id="u-256.35" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Bzdura, niech pan…)</u>
          <u xml:id="u-256.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przeszkadzaj.)</u>
          <u xml:id="u-256.37" who="#DonaldTusk">I tych pieniędzy będziemy używali do zwiększenia możliwości obronnych.</u>
          <u xml:id="u-256.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.39" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Czołgi, a nie zielony ład.)</u>
          <u xml:id="u-256.40" who="#DonaldTusk">Jest też decyzja Europejskiego Banku Inwestycyjnego, ale jeśli chodzi o możliwe kredyty, też bardzo korzystne, to skala ich jest niewystarczająca. O tym także mówiłem, promując ideę powołania odrębnego banku, banku uzbrojenia, który mógłby działać na podobnych zasadach jak Europejski Bank Inwestycyjny, ale byłby przeznaczony wyłącznie do kwestii obronnych. Dzisiaj jest za wcześnie, żeby powiedzieć, że ta propozycja spotka się z akceptacją innych partnerów — trzeba pieniędzy, a więc trzeba też innych partnerów — ale będą mieli o czym myśleć po złożeniu tej propozycji przez Polskę.</u>
          <u xml:id="u-256.41" who="#DonaldTusk">Komisja zdecydowała się także na rozluźnienie wielu regulacji, także tych środowiskowych, związanych z klimatem, z biodywersyfikacją etc. Tutaj m.in. ten głos prawdopodobnie profetycznie uwzględniono i deregulacja stanie się faktem, szczególnie tam, gdzie mówimy o inwestycjach w przemysł obronny. Chodzi także o rozluźnienie przepisów w odniesieniu do zamówień publicznych, tego całego bagażu biurokratycznego, który powoduje, że od decyzji o budowie np. fabryki amunicji do pierwszej produkcji mijają czasami lata ze względu na ograniczenia, np. środowiskowe. Będziemy także jako instytucje europejskie, Europa proponowali przedsiębiorcom i przedsiębiorstwom prywatnym, małym, średnim, dużym, ułatwienia, także deregulacyjne, i uproszczenia w rozliczeniach, wtedy kiedy te firmy będą angażowały się w produkcję obronną.</u>
          <u xml:id="u-256.42" who="#DonaldTusk">Przyjęliśmy także na posiedzeniu Rady Europejskiej wspólne stanowisko przed potencjalnymi negocjacjami w sprawie rozejmu i pokoju w Ukrainie. I to jest polskie stanowisko jeden do jednego. Nic o Ukrainie bez Ukrainy. Dzisiaj ta obawa, że być może zapadną jakieś decyzje wiążące ponad głowami Ukrainy, a dotyczące stricte Ukrainy, jest większa niż wcześniej. Wiecie o tym państwo równie dobrze jak ja. Europa w tym przypadku jest absolutnie jednoznaczna. Bardzo nam wszystkim zależy, nie muszę tego tłumaczyć, aby Ukraina nie była potraktowana tak jak w historii świata, Europy i Polski czasami zdarzało się z państwami, które padały de facto ofiarami takich umów ponad głowami.</u>
          <u xml:id="u-256.43" who="#DonaldTusk">Będziemy także pilnowali interesu Polski i Europy. Jest iluzją, że Rosjanie, Amerykanie czekają z otwartymi ramionami, żeby Europa w tej czy innej postaci usiadła przy stole negocjacyjnym. Nie można wykluczyć, że w związku z tak, a nie inaczej definiowanymi interesami amerykańskimi w relacji z Rosją po tym zapowiadanym resecie pozycja Europy będzie trudniejsza, ale musimy tu razem pracować i cała Europa jest gotowa razem pracować, także po to, żeby tłumaczyć i perswadować naszym największym partnerom, w tym Stanom Zjednoczonym, jak ważne to jest z punktu widzenia stabilności i przyszłego pokoju, aby Europa była zaangażowana w proces pokojowy na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-256.44" who="#DonaldTusk">Są też różne projekty, jak uczestniczyć aktywnie w gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy. Dzisiaj już naprawdę można przeciąć spekulacje. Pamiętacie państwo, pojawiły się w związku z wypowiedziami niektórych liderów europejskich kilka, kilkanaście tygodni temu te spekulacje, czy Polska wyśle wojsko na Ukrainę w ramach jakiegoś kontyngentu. Nie ma takich oczekiwań. Nasza decyzja od początku była jasna i to też był konsensus tutaj, w Polsce. Polska zaangażowała się w pomoc Ukrainie na różne sposoby w sposób niezwykle intensywny. Będziemy mieli do odegrania rolę kluczową tak czy inaczej, niezależnie od tego, jak zakończą się negocjacje, niezależnie od tego, na co Stany Zjednoczone się zdecydują, jeśli chodzi o jakąś formę gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy. Tak czy inaczej rola Polski, jeśli chodzi o logistykę, zabezpieczenie granic, a przede wszystkim zabezpieczenie granicy europejskiej z Rosją, rola Polski będzie nadal jasno zdefiniowana i oczywista. I chcę państwa uspokoić: wszyscy to rozumieją — i w Kijowie, i w Brukseli, i w stolicach europejskich, i w Stanach Zjednoczonych — że zadaniem Polski jest przede wszystkim pilnowanie własnej granicy wschodniej, która jest równocześnie wschodnią flanką NATO i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-256.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.46" who="#DonaldTusk">Dlatego z satysfakcją odnotowałem, że to, czego się domagaliśmy od wielu tygodni, a więc uznanie Tarczy Wschód i innych projektów na wschodniej flance w Polsce, w krajach bałtyckich, w Finlandii, zostało uznane jednoznacznie wczoraj przez Radę Europejską, zapisane w konkluzjach, że jest to priorytetowa kwestia dla Unii Europejskiej, co będzie oznaczało także wyraźne zwiększenie możliwości finansowania różnych instalacji i działań na naszej wschodniej granicy.</u>
          <u xml:id="u-256.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.48" who="#DonaldTusk">Dlaczego jest tak ważne, żebyśmy jeszcze bardziej dociskali naszych partnerów, jeśli chodzi o możliwości obronne Polski i Europy? Nie tylko dlatego, że jak to już zauważyliśmy, co tu już parę razy podkreślałem, ta korekta polityki amerykańskiej bezwzględnie wymusza na nas aktywniejsze działania. Nie tylko dlatego — i chyba tutaj też się zgadzamy, nawet jeśli czasami słyszę od niektórych polityków drugiego szeregu, że Zełeński i Tusk to dyktatorzy, a Putin jest okej i nie można o nim źle mówić, ale mam nadzieję, że to może było…</u>
          <u xml:id="u-256.49" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Przejęzyczenie.)</u>
          <u xml:id="u-256.50" who="#DonaldTusk">…przejęzyczenie…</u>
          <u xml:id="u-256.51" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto tak mówił?)</u>
          <u xml:id="u-256.52" who="#DonaldTusk">Któraś z posłanek z tej strony. Pani poseł Pamuła, jeśli dobrze słyszałem, ale nie jestem tutaj od tego, żeby się znęcać…</u>
          <u xml:id="u-256.53" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Adamczyk: Na mieście mówią, co?)</u>
          <u xml:id="u-256.54" who="#DonaldTusk">…nad wypowiedziami, o których można by tylko sądzić, że albo są polityczną skrajną nieodpowiedzialnością, albo jeszcze gorzej — po prostu politycznym błędem. Jestem przekonany, że wśród was wszystkich, także w ławach opozycji, większość uznaje, że niepodległość, suwerenność Ukrainy i utrzymanie pełnej niezależności Ukrainy od Moskwy leży w naszym interesie.</u>
          <u xml:id="u-256.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.56" who="#DonaldTusk">Mam też nadzieję, że wbrew narracji kremlowskiej, ale ona też zaczyna zyskiwać poklas, jak zauważyłem, w wielu miejscach na świecie: i w Stanach, i w Europie — ta wypowiedź, którą zacytowałem jest też tego przykładem — domaganie się przez Putina szybkich wyborów, zanim wojna będzie de facto zakończona, wydaje się chyba jednak mało wiarygodne. Nie sądzicie państwo, że Putin nie jest jakoś szczególnie dedykowany do zasad demokracji, że to nie jest jakiś fan wolnych wyborów…</u>
          <u xml:id="u-256.57" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.58" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Kto się z nim spotykał?)</u>
          <u xml:id="u-256.59" who="#DonaldTusk">…i że te rozmowy o tym czy te dywagacje, że trzeba jak najszybciej obalić Zełeńskiego i dokonać wyborów nowej władzy, nie są prostą drogą do tego, aby, używając różnych sposobów i trików, a historia pokazuje, że Moskwa ma do tego narzędzia, zainstalować w Kijowie rząd czy ekipę neutralną, taką, która będzie w stanie sprostać oczekiwaniom różnych potęg światowych i nie będzie nikomu więcej robiła kłopotu? Otóż chcę państwu powiedzieć, że polskie bezpieczeństwo zależy wprost od tego, czy Ukraina będzie zdolna do robienia kłopotów tym, którzy chcieliby ją znowu podporządkować Moskwie.</u>
          <u xml:id="u-256.60" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.61" who="#DonaldTusk">Polska dała dowód w ostatnich latach — i to jest też ten element konsensusu, a więc także poprzednich rządów i naszych rządów — że jest zdeterminowana, jeśli chodzi o wzmacnianie swojej siły obronnej. Dlaczego my to robimy? Dlaczego nasi poprzednicy to robili, dlaczego my to robimy? Bo Polacy nie przyjmą filozofii, która ciągle jeszcze jest obecna w bardzo wielu wypowiedziach i deklaracjach polityków Zachodu, że my jesteśmy kompletnie bezsilni i bezradni, że jeśli prezydent Trump zdecydował się na korektę polityki, to my już nie mamy żadnych szans.</u>
          <u xml:id="u-256.62" who="#DonaldTusk">Proszę państwa, ja wiem, że te liczby czasami wydają się aż nieprawdopodobne. Jeszcze raz powtórzę coś, co jest aż takie uderzające, ale przecież to jest prawdziwe, że 500 mln Europejczyków błaga 300 mln Amerykanów…</u>
          <u xml:id="u-256.63" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Czyli jest nas za dużo.)</u>
          <u xml:id="u-256.64" who="#DonaldTusk">…żeby chronili nas przed 140 mln Rosjan, którzy od 3 lat nie są w stanie sobie poradzić z 40 mln Ukraińców.</u>
          <u xml:id="u-256.65" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.66" who="#DonaldTusk">Nie ma żadnego powodu, naprawdę obiektywnie, nie ma żadnego powodu, żeby Europa jako całość miała jakiekolwiek kompleksy wobec Rosji, jeśli chodzi o realne potencjały. To nie jest tylko prawie trzy razy więcej ludzi. To jest bez porównania nowocześniejsza gospodarka. Jesteśmy zdecydowanie bogatsi od Rosji. Tak naprawdę nawet wydatki na zbrojenia, jeśli skumulujemy to, co dzisiaj w sposób nieskoordynowany, chaotyczny wydaje Unia Europejska, wydają jej państwa członkowskie, to jest to 450 mld dolarów za rok 2024. To jest mniej więcej tyle, ile wydała Rosja, tylko że dla Rosji to jest 30% dochodu. Dla Rosji, szczególnie przy sankcjach, ten wyścig będzie zabójczy. Kiedy świat Zachodu nie bał się konfrontacji, mówił twardo. Moje pokolenie pamięta ten wyścig zbrojeń, wojny gwiezdne Reagana, konfrontację Reagana z Breżniewem w tej kwestii. I na końcu wygrana bez przelanej krwi, bez tragedii wojny, bo nie odstawialiśmy nogi, bo wtedy Zachód powiedział: okej, chcecie się ścigać, będziemy się ścigać. Dzisiaj nie ma żadnego powodu, żeby Europa, w tym Polska, miała kompleksy. Pod jednym warunkiem, że usuniemy ten jeden bardzo poważny i widoczny gołym okiem deficyt w Europie: brak woli działania, niepewność, a czasami wręcz tchórzostwo.</u>
          <u xml:id="u-256.67" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.68" who="#DonaldTusk">Już kiedyś wspominałem o tym, że jest taki eksperyment psychologiczny. Przestępcom, to było w Nowym Jorku, psycholodzy pokazali ulicę nowojorską i oni mieli wskazać potencjalną swoją ofiarę. I wszyscy bez wyjątku wskazywali te same osoby. I to były osoby, które wyglądały na przestraszone i samotne. Tak samo jest w polityce. Rosja będzie bezradna wobec zjednoczonej Europy, kiedy my zjednoczymy nasze wysiłki także na rzecz mądrego zbrojenia. I to jest, proszę państwa, jedyna metoda, aby w dalszej perspektywie uchronić Europę i Polskę przed gorącą konfrontacją z Rosją. Na tym polega ten problem.</u>
          <u xml:id="u-256.69" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.70" who="#DonaldTusk">Nasi partnerzy, moje koleżanki, koledzy z Rady Europejskiej, premierzy, prezydenci, dzielili się wczoraj także informacjami, np. informacjami wywiadowczymi, ze swoich państw. Także Ukraina przekazywała te informacje analityczne. Nie ulega wątpliwości, że dzisiaj Rosja inwestuje, a także uzyskuje zdolności mobilizacyjne w skali, która wskazuje, że jest zainteresowana, aby w ciągu 3, 4 lat być gotową do pełnoskalowej operacji nie przeciwko Ukrainie, tylko przeciw komuś wyraźnie większemu. Dlatego chciałbym, żebyśmy zrozumieli, że to nie jest buńczuczne nawoływanie do wojenki. Dzisiaj każdy odpowiedzialny polityk w Polsce i w Europie musi postawić na Europę uzbrojoną, pewną swojej siły, z zaufaniem do samej siebie, solidarną, lojalną wobec siebie, bo to jest sposób na uniknięcie katastrofy, a nie na przyspieszenie katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-256.71" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.72" who="#DonaldTusk">Putin zaatakował Ukrainę, bo w jego kalkulacjach to miało trwać naprawdę 3 dni, może maksimum 3 tygodnie. Oni naprawdę sądzili, że Ukraina jest tak słaba. Jeśli będziemy w Europie gotowi do pełnej koordynacji, do zbudowania wspólnego strumienia naszych zasobów, jeśli inne państwa pójdą tropem Polski, nie od razu 5%… Jak wiecie, my naprawdę będziemy mieli teraz blisko 5% na wydatki i nie zmienimy tego w przyszłości. Coraz więcej państw w Europie też rozumie, że skończyły się wakacje, że będą musiały wydać zdecydowanie więcej także na swoją obronność. Ale już dzisiaj porównanie potencjałów naszego i rosyjskiego nie powinno powodować u nikogo paniki, pod warunkiem że będziemy naprawdę zdeterminowani. Polska jest zdeterminowana. Polacy dali tego dowód przez ostatnich kilka lat w sposób bezdyskusyjny. Gdyby Europa i Europejczycy tak podeszli do wojny na Wschodzie, jak podszedł naród polski, wszyscy, prawie bez wyjątku, i polskie władze, to prawdopodobnie bylibyśmy dzisiaj w dużo lepszej sytuacji. Władze poprzednie i dzisiejsze.</u>
          <u xml:id="u-256.73" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.74" who="#DonaldTusk">Mówię o potrzebie konsensusu w tych sprawach nieprzypadkowo i z pełnym przekonaniem, tym bardziej że jedną z takich oczywistych ofensyw Putina jest taki dość widoczny gołym okiem pomysł na demobilizację Europy. Chodzi o używanie albo zdrajców interesu zachodniego, albo użytecznych idiotów. Nie chcielibyście być państwo wczoraj w skórze Viktora Orbána, szczególnie mówię do was, po tym, kiedy Szwedzi, Duńczycy, Francuzi, wszyscy bez wyjątku — Słowak znacząco milczał, ale w finale zagłosował razem z nami — kiedy dyskutowaliśmy o przyszłości Ukrainy… Nie wiem, czy pamiętacie państwo historię ateńskiego polityka, który zdradził Greków na rzecz Persów, kiedy wskazał ścieżkę w Termopilach. On doczekał się pogardy i wśród tych, którzy go wynajęli, i wśród tych, których zdradził.</u>
          <u xml:id="u-256.75" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.76" who="#DonaldTusk">My dzisiaj w Europie dajemy przykład, w jaki sposób racjonalnie, pragmatycznie, nie kozacząc, nie pchając się przed szereg… Słyszałem wielokrotnie na tej sali słowa z różnych pobudek politycznych wygłaszane, ale tu akurat zgodziłbym się z tymi słowami. Jeśli ktoś chce iść na awanturę, proszę bardzo, ale w żadną niepotrzebną awanturę nie damy się wkręcić.</u>
          <u xml:id="u-256.77" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Gdzie jest kontrakt na HIMARS-y?)</u>
          <u xml:id="u-256.78" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Na zbrodnię smoleńską.)</u>
          <u xml:id="u-256.79" who="#DonaldTusk">Chciałbym też powiedzieć, że to, co jest dzisiaj zadaniem Polski, to uniknąć historycznego scenariusza. Niektórzy lubią, wiecie, ideę przedmurza. Nie chcę, żeby Polska była już kiedykolwiek przedmurzem czegoś.</u>
          <u xml:id="u-256.80" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.81" who="#DonaldTusk">Mury mają być na zewnątrz nas. My mamy być w środku, mamy być bastionem, mamy być basztą tej europejskiej fortyfikacji, którą z trudem, ale właśnie zaczęliśmy budować.</u>
          <u xml:id="u-256.82" who="#DonaldTusk">Szukamy także, jak zauważyliście państwo, niestandardowych formatów, tak aby zwiększyć efektywność naszych działań na rzecz bezpieczeństwa Polski. W przyszłym tygodniu będę w Turcji. Będę rozmawiał o większym zaangażowaniu Turcji, wszystko na to wskazuje, że Turcja jest do tego gotowa, na rzecz ustabilizowania sytuacji w regionie.</u>
          <u xml:id="u-256.83" who="#DonaldTusk">Nieprzypadkowo na spotkaniu w Londynie obecny był przedstawiciel Turcji i podzielał nasze niepokoje i opinie wyrażane przeze mnie w czasie tego spotkania. Zacieśniamy coraz bardziej relacje, które moim zdaniem zbudują nam taki format — w ramach NATO oczywiście, to jest bezdyskusyjne — który będzie mógł działać w sposób bardzo elastyczny, szybki i zdeterminowany, także dlatego, że mamy identyczne poglądy na wojnę w Ukrainie, na stosunek do Rosji, na konieczność zbrojeń. To jest format północno-wschodni. Państwa bałtyckie przede wszystkim będą potrzebowały wsparcia, ich potencjał nie jest rozstrzygający. Ale państwa skandynawskie to już jest wielki potencjał: nie ludnościowy, ale — jak państwo wiecie — technologiczny, przemysł zbrojeniowy jest na najwyższym możliwym poziomie, także determinacja i obrona cywilna. Od dłuższego czasu bardzo dokładnie to analizuję i spotykam się ciągle z premierem Finlandii, Szwecji i Norwegii. Brytyjczycy są bardzo zainteresowani tym, żeby ten format jak najbardziej wzmocnić. No i chcieliby z nami współpracować, co zrozumiałe, Rumuni, którzy czują się też częścią flanki wschodniej. Oczywiście Rumunia, podobnie jak kilka innych miejsc w Europie, boryka się z dylematem politycznym, czy za chwilę będziemy mieli prezydenta prorosyjskiego, czy dalej prozachodniego. To nie jest nasza sprawa, ale efekt tych wyborów to już będzie nasza sprawa. Bardzo bym chciał, aby ten pas państw, które leżą blisko Rosji i Ukrainy, które mają zdecydowanie ten sam pogląd, bo mają zdecydowanie te same interesy, i które mają jakiś potencjał, żeby stał się najbardziej żywotną częścią NATO, jeśli chodzi o obronę flanki wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-256.84" who="#DonaldTusk">Potrzebujemy też szybkich decyzji tutaj, w kraju. Jak wiecie, wielokrotnie już o tym mówiliśmy, że Polska stała się wzorem cytowanym na każdym możliwym spotkaniu dyplomatycznym, jeśli chodzi o poziom wydatków i budowanie własnej armii. Przed nami jeszcze sporo wysiłków, jak wiecie, bo wydać pieniądze to nie wszystko, ale nie ulega wątpliwości, że w tym, w przyszłym roku i w latach następnych poziom wydatków nie będzie różnił się od tego w 2024 r. Te 5% wydaje się koniecznością. To jest duży wysiłek. To jest duży wysiłek, ale wydaje się, że wszyscy tutaj na tej sali wiemy, że ten wysiłek się nam opłaci strategicznie, i to w perspektywie dekad, nie tylko najbliższych lat.</u>
          <u xml:id="u-256.85" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.86" who="#DonaldTusk">Mówimy już dzisiaj o potrzebie półmilionowej armii w Polsce, oczywiście razem z rezerwistami. Kiedy patrzymy na liczby na realnym froncie walki, czyli w tej chwili 800 tys. Ukraińców zdolnych do walki, a 1,1 mln w zasięgu, a 1,3 mln aktywnych w Rosji w tej chwili, z dużo większym zapasem, to wydaje się, że jeśli mądrze to zorganizujemy, a rozmawiam o tym stale z ministrem obrony narodowej, będziemy musieli użyć kilku sposobów działania. To są rezerwiści, ale to będą także intensywne szkolenia, które powinny pozwolić, by z tych, którzy nie idą do wojska, uczynić pełnoprawnych i pełnowartościowych żołnierzy w sytuacji konfliktu. To są prace przygotowujące na wielką skalę szkolenia wojskowe każdego dorosłego mężczyzny w Polsce. Kobiety też, ale wiecie, wojna to jednak jest ciągle w większym stopniu domena mężczyzn. Będziemy starali się do końca tego roku mieć już gotowy model, aby każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny, tak aby ta rezerwa była rzeczywiście porównywalna i adekwatna do ewentualnych zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-256.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.88" who="#DonaldTusk">Zwróciłem się do ministra obrony narodowej, aby przedstawił opinię. Będę rekomendował opinię pozytywną, aby Polska wycofała się z konwencji ottawskiej i być może z konwencji dublińskiej. Mówię tu o minach przeciwpiechotnych i broni kasetowej.</u>
          <u xml:id="u-256.89" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Nasz postulat jest powstrzymywany.)</u>
          <u xml:id="u-256.90" who="#DonaldTusk">Nie ma się co oszukiwać.</u>
          <u xml:id="u-256.91" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.92" who="#DonaldTusk">To nie jest nic fajnego, nic przyjemnego. Dobrze o tym wiemy. Problem polega na tym, że w naszym otoczeniu ci, których możemy się obawiać, albo ci, którzy uczestniczą w wojnie, wszyscy to mają. Więc nie ma co… Jak wiecie, było dużo argumentów, dla których świat chciał zablokować możliwość używania tej strasznej broni. Ale dzisiaj jesteśmy w sytuacji, w której Polska, i to mogę zadeklarować z pełną determinacją, wykorzysta każdą dostępną możliwość, aby zwiększyć naszą obronność. Nie będziemy się oglądać na nikogo, nie będziemy się obawiać niczyjej krytyki. Wszystko to, co będzie sprzyjało zwiększeniu obronności Polski, zostanie przez nas zrealizowane i wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-256.93" who="#DonaldTusk">Musimy także odważniej spojrzeć w przyszłość, jeśli chodzi o technologię zbrojeń. Poważnie rozmawiamy z Francuzami na temat ich idei parasola nuklearnego nad Europą. Czas najwyższy, żeby Polska, wykorzystując nie tylko środki, które ma, ale także doświadczenia własne, doświadczenia na polu bitwy, doświadczenia ukraińskie, odważniej spojrzała na nasze możliwości dotyczące najnowocześniejszej broni. Nie wystarczą w tej chwili — mówię to z pełną odpowiedzialnością — zakupy broni konwencjonalnej, tej najbardziej tradycyjnej. Pole walki zmienia się na naszych oczach, z miesiąca na miesiąc. Będziemy współpracowali także z Ukraińcami, którzy są gotowi do intensywnej współpracy, np. jeśli chodzi o drony, żeby przyszła armia polska, i to nie za lata, ale za miesiące, była wyposażona w coś, co jest nowoczesne, elastyczne, coś, co będziemy mogli przekształcać w zależności od potrzeb na polu walki. Te stare zakupy, stare pakiety oczywiście będziemy realizować z różnych względów. Nie wszystkie były doskonałe, ale zostawmy to. Będziemy razem z Koreańczykami i Amerykanami naprawiać pewne wady tych kontraktów, ale będziemy je realizowali. Natomiast musimy mieć świadomość, że Polska musi sięgać po najnowocześniejsze możliwości związane także z bronią nuklearną i nowoczesną bronią niekonwencjonalną. Dlatego czeka nas bardzo poważny wyścig, i to jest wyścig o bezpieczeństwo, a nie wyścig do wojny. Jestem przekonany, że w takiej chwili jest nieważne, czy to żołnierz, strażak, lekarz, pielęgniarka, czy ludzie zupełnie nie do zdefiniowania, nawet kieszonkowy złodziej — w najtrudniejszych chwilach wszyscy wiedzą, że trzeba się trzymać razem i trzeba naprawdę umieć poświęcić dużo na rzecz wartości najcenniejszej, jaką jest bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-256.94" who="#DonaldTusk">Głęboko wierzę w to, że wszyscy, wszystkie Polki i wszyscy Polacy, zdamy ten egzamin, że Polska będzie bezpieczna i że w konsekwencji Polska, tak jak było to zawsze w naszych marzeniach i jakże trudnej historii, będzie niezwyciężona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.95" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu premierowi za przedstawienie Sejmowi tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#Marszałek">W międzyczasie opuścił nas pan prezydent, co wcześniej sygnalizował. Ze względu na swoje wcześniejsze zobowiązania uprzedził mnie, że tak właśnie może się zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#Marszałek">W tej chwili zarządzam 10 minut przerwy na prośbę klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#Marszałek">Po przerwie wysłuchamy 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół, a także 60 pytań państwa posłów do tej przedstawionej Sejmowi informacji.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę do godz. 14.05. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 53 do godz. 14 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PiotrZgorzelski">Kontynuujemy rozpatrywanie 26. punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o wyciszenie dyskusji i zajęcie miejsc. Szanowni państwo, proszę jeszcze raz o wyciszenie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Marcin Ociepa, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MarcinOciepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MarcinOciepa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie premierze…</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieobecny.)</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#MarcinOciepa">…spóźnił się pan ze swoimi diagnozami dotyczącymi sytuacji bezpieczeństwa Rzeczypospolitej przynajmniej o 17 lat,…</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#MarcinOciepa">…od czasu agresji rosyjskiej na Gruzję, inicjatyw prezydenta śp. Lecha Kaczyńskiego, które miały służyć temu, żeby budować jedność świata Zachodu w sprzeciwie wobec imperialnych zapędów Rosji. Wówczas ze strony pańskiego środowiska politycznego usłyszeliśmy tylko słowa: Jaki prezydent, taki zamach. Tyle mieliście do powiedzenia, kiedy Lech Kaczyński przestrzegał nas wszystkich przed konsekwencjami imperialnej Rosji.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#MarcinOciepa">Ale w sensie takim taktycznym wielka, geopolityczna zmiana dzieje się od 4 lat. Jest sprawą zupełnie oczywistą, że ona dotyka nas bezpośrednio i stawką tej wielkiej gry dyplomatycznej jest to, czy będziemy tej zmiany beneficjentami czy ofiarami. W naszym położeniu geograficznym nie ma trzeciej drogi. W tym sensie stawką tej gry jest życie i śmierć, i to dosłownie, stąd do tej debaty należy podejść poważnie. Poważnie, bo tematem jest bezpieczeństwo Polski. Chciałbym również podejść poważnie do premiera i jego rządu, którzy mają w ręku szereg narzędzi, by Polska z tej wielkiej burzy wyszła silniejsza, bardziej bezpieczna i zjednoczona. I o tej jedności pan premier mówił sporo. Słusznie, bo od lat podsycanie podziałów społecznych w innych krajach stanowi modus operandi rosyjskiego wywiadu. Podręcznikowym przykładem jest tutaj sprawa Pablo Gonzáleza vel Pawła Rubcowa, agenta GRU zatrzymanego przez polskie służby w czasie rządów Zjednoczonej Prawicy, który pod przykrywką hiszpańskiego dziennikarza publikował teksty nie tylko o Ukrainie, ale atakował także rząd Prawicy za antyeuropejskość, brak KPO, zamach na prawa kobiet czy wreszcie budowę zapory na granicy z Białorusią. Brzmi znajomo? To przecież wasza, Koalicjo Obywatelska, agenda polityczna. Dziennikarze TVN opublikowali również dowody, a to przecież wasza stacja, że rosyjskie służby płaciły za popularyzację hasła ośmiu gwiazdek…</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#komentarz">(Poseł Adrian Witczak: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#MarcinOciepa">…by rozniecać falę wulgarnej agresji w stosunku do partii rządzącej.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.11" who="#MarcinOciepa">Wielu z obecnych tutaj, na sali, posłów Platformy popularyzowało to hasło. Witold Zembaczyński w rozmowie z dziennikarzami stwierdził nawet, cytuję: To przewodnie hasło — uwaga, uwaga — mojej myśli politycznej i utożsamiam się z nim w 100%.</u>
          <u xml:id="u-259.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-259.13" who="#MarcinOciepa">Nie, nie Witold, to nie hasło twojej myśli politycznej, lecz produkt rosyjskich specjalistów wojskowych od dywersji, którzy szukali tylko pożytecznych idiotów, którzy będą je rozpropagowywać.</u>
          <u xml:id="u-259.14" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.15" who="#MarcinOciepa">Pan premier Tusk mówi jedno, a od lat robi dokładnie odwrotnie. Mówi o jedności, a w tym samym czasie większość sejmowa uchyla immunitet byłemu ministrowi obrony narodowej, Mariuszowi Błaszczakowi, któremu Polska zawdzięcza podwojenie liczebności polskich Sił Zbrojnych, abramsy, F-35, FA-50, bayraktary, kraby, K2, K9, fregaty, pierwszego narodowego satelitę obserwacyjnego, Wojska Obrony Cyberprzestrzeni, przywracanie zasady obrony totalnej każdego metra kwadratowego terytorium już od samej granicy.</u>
          <u xml:id="u-259.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.17" who="#MarcinOciepa">Nikt tego ministrowi Mariuszowi Błaszczakowi nie odbierze. Możecie mu odebrać immunitet, ale tych zasług mu nie odbierzecie.</u>
          <u xml:id="u-259.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-259.20" who="#MarcinOciepa">Pan premier mówi o jedności, a jeszcze niedawno z tej samej mównicy pomówił polskiego ambasadora przy NATO Tomasza Szatkowskiego, w czasie kiedy ten był faworytem wyścigu o fotel wiceszefa NATO. W wyniku tego pomówienia Polska straciła to miejsce, a premierowi włos z głowy nie spadł. Czy Polska bez swojego wiceszefa NATO jest bezpieczniejsza, silniejsza, bardziej zjednoczona?</u>
          <u xml:id="u-259.21" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Ciecióra: Nie jest.)</u>
          <u xml:id="u-259.22" who="#MarcinOciepa">Pan premier mówi o jedności narodowej, a na tym posiedzeniu była procedowana ustawa o Radzie Ministrów, która przewiduje wykreślenie przedstawiciela prezydenta Rzeczypospolitej z listy uczestników tych posiedzeń Rady Ministrów, które będą poświęcone bezpieczeństwu państwa.</u>
          <u xml:id="u-259.23" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-259.24" who="#MarcinOciepa">Przez litość nie będę przypominał, jak Platforma z Lewicą głosowała w sprawie abramsów dla Polski, w sprawie budowy zapory na granicy z Białorusią, utworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej, ani tego, co kandydat Rafał Trzaskowski mówił o Nord Stream 1 i Nord Stream 2.</u>
          <u xml:id="u-259.25" who="#MarcinOciepa">Śmialiście się, taka jest prawda, 4 lata temu, jak premier Mateusz Morawiecki i premier Mariusz Błaszczak z tej samej mównicy stawiali te same diagnozy, jeśli chodzi o zagrożenie ze strony Rosji. 4 lata temu. Tyle wam zajęło, żebyście teraz oklaskiwali te same słowa, tylko z ust waszego lidera.</u>
          <u xml:id="u-259.26" who="#MarcinOciepa">Nie, panie premierze, jedność nie jest celem samym w sobie. Tym celem jest bezpieczeństwo Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-259.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.28" who="#MarcinOciepa">I wokół niego możemy się zgromadzić, a nie wokół pańskich błędów. Musimy się zgromadzić wokół gwaranta bezpieczeństwa jedności narodowej. Tym dzisiaj jest prezydent Andrzej Duda, a jutro będzie dr Karol Nawrocki.</u>
          <u xml:id="u-259.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.30" who="#MarcinOciepa">Tymczasem sytuacja jest szalenie poważna i wymaga konsekwentnej determinacji w budowie fundamentów polskiej polityki zagranicznej i obronnej. Wokół, po pierwsze, własnej armii. A to, cokolwiek by mówić, jak bardzo państwo byście się starali w propagandzie, spowolniło. Mamy mniejsze przyrosty proporcjonalne liczby żołnierzy, niż było to za rządów Zjednoczonej Prawicy, i nie spełnicie tego harmonogramu, który myśmy sobie założyli, jeśli chodzi o wzrost liczebności. Nie ma decyzji po polskiej stronie, nie amerykańskiej, jeśli chodzi o zakupy HIMARS-ów. Mamy zgodę Kongresu amerykańskiego, nie ma decyzji polskiego rządu. Co z fabryką K2 w Poznaniu? Mógłbym wymieniać wiele tego typu przypadków.</u>
          <u xml:id="u-259.31" who="#MarcinOciepa">Po drugie, wzrost wydatków na obronność w relacji do wzrostu PKB. Tutaj musimy utrzymać tę ścieżkę, którą myśmy zapoczątkowali, dlatego że pod koniec zimnej wojny wydawaliśmy 5,9% i w sytuacji obecnego zagrożenia, w jakim się znajdujemy, to nie są jakieś kwoty poza zasięgiem naszej wyobraźni. My daliśmy radę, dlatego że przez ostatnią dekadę polski wzrost gospodarczy był pierwszy w Unii Europejskiej i piąty na świecie. A z tej dekady, nie muszę wam przypominać, 8 ostatnich lat to były nasze rządy.</u>
          <u xml:id="u-259.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.33" who="#MarcinOciepa">Kolejna zasada to prymat NATO nad Unią Europejską. Nie może być zgody na NATO-bis. Jeżeli Unia Europejska nagle się obudziła, po czasie, znowu, tak jak Donald Tusk, jeśli chodzi o budowę własnego potencjału, to my jesteśmy tego entuzjastami. Tak, budujmy potencjał europejskiego przemysłu. My zachęcamy naszych sojuszników, żeby wydawali tyle samo na obronność, co wydaje Rzeczpospolita. Może z wyjątkiem Niemiec, gdzie ze względu na oczywistą kompromitację niemieckiego nacjonalizmu te wydatki są trudniejsze do przyjęcia dla ich opinii publicznej. Ale wszyscy pozostali sojusznicy jak najbardziej są do tego zdolni. I jeżeli ktoś chce większego udziału Europy w procesach dotyczących bezpieczeństwa i obronności, bardzo proszę. Afiliujcie — mówię tu do naszych sojuszników — więcej jednostek, związków taktycznych do systemu NATO-wskiego, a nie twórzcie, nie dublujcie kolejnej kwatery głównej, kolejnego sekretarza generalnego etc., bo mamy NATO. To NATO jest naszym sojuszem obronnym.</u>
          <u xml:id="u-259.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.35" who="#MarcinOciepa">Oczywiście powinniśmy pielęgnować ekskluzywność polskich relacji ze Stanami Zjednoczonymi. Najlepiej, gdyby udało się to rozciągnąć na całą Unię Europejską. Tak, chcemy jedności euroatlantyckiej. Natomiast nawet jeżeli to się nie uda, to Polska powinna pielęgnować te relacje. Ze świadomością jednakże, że dla Stanów Zjednoczonych dzisiaj głównym zdefiniowanym adwersarzem są Chiny, dla nas największym zagrożeniem jest Rosja i to będzie rodzić różnego rodzaju niuanse i różnice, jeśli chodzi o stosunki międzynarodowe. Ale to w żaden sposób nie powinno sprawiać, że ktokolwiek będzie ulegać pokusie chłodzenia relacji ze Stanami Zjednoczonymi.</u>
          <u xml:id="u-259.36" who="#MarcinOciepa">Konsensus także powinien być zbudowany wokół fundamentalnych prawd. Po pierwsze, to Rosja napadła na Ukrainę. Po drugie, Ukraina musi mieć miejsce przy stole negocjacyjnym. Po trzecie, to w żaden sposób nie stoi w sprzeczności z dojrzałymi relacjami polsko-ukraińskimi, które muszą się zaczynać od prawdy historycznej,…</u>
          <u xml:id="u-259.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.38" who="#MarcinOciepa">…od prawdy o Wołyniu, o ludobójstwie na Kresach Rzeczypospolitej, ale także dzisiaj od codziennych relacji gospodarczych, które powinny mieć charakter wzajemności, poszanowania interesów Rzeczypospolitej, nie tylko strony ukraińskiej.</u>
          <u xml:id="u-259.39" who="#MarcinOciepa">Wreszcie ostatni element, ten fundament, który powinien nas łączyć, to pamięć, że bezpieczeństwo ma różne oblicza, nie tylko militarne. To także kwestia odporności społecznej. Tak trzeba prowadzić procesy wychowawcze, edukacyjne, żeby formować wojowników, żeby formować obywateli zaangażowanych, w oparciu o etos rycerski, a nie o etos tchórzostwa. Nie bójcie się patriotyzmu, bo mamy piękną historię, po którą można sięgnąć.</u>
          <u xml:id="u-259.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.41" who="#MarcinOciepa">To także oczywiście bezpieczeństwo surowcowe, bezpieczeństwo żywnościowe, zdrowotne.</u>
          <u xml:id="u-259.42" who="#MarcinOciepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na koniec warto zacytować ojca naszej niepodległości, marszałka Józefa Piłsudskiego, bo wydaje mi się, że te słowa dobrze pasują: Podczas kryzysów strzeżcie się agentur. Idźcie swoją drogą, służąc jedynie Polsce, miłując tylko Polskę i nienawidząc tych, co służą obcym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Która to droga?)</u>
          <u xml:id="u-259.44" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, to był jeden z ojców niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska głos zabierze pan przewodniczący Zbigniew Konwiński.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#ZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, a gdzie jest pan premier Tusk?)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#ZbigniewKonwiński">Tak słuchałem pańskiej wypowiedzi, panie pośle, i myślę, że można dojść do takiego jednego oczywistego wniosku: jakie to szczęście, że wy już nie rządzicie. Jakie to szczęście dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dla Rosji.)</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#ZbigniewKonwiński">Bo my rozmawiamy tu o bezpieczeństwie państwa, o bezpieczeństwie Polski, a pan — o wyborach. I to nas różni. Dla celów wyborczych gotowi byliście odtajniać część zmanipulowanych dokumentów, które były również dokumentami Paktu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdrada.)</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Gdzie ta jedność?)</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#ZbigniewKonwiński">Dla was zawsze cel polityczny, cel wyborczy był ważniejszy niż bezpieczeństwo państwa. I pańska wypowiedź też o tym świadczy. Bo jeżeli chodzi o retorykę, to pan wspaniale…</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#komentarz">(Poseł Marcin Ociepa: Dziękuję, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-261.10" who="#ZbigniewKonwiński">Tak jak to często wy — w retoryce antyrosyjscy, tylko jak spojrzymy na fakty i na 8 lat waszych rządów, to co z tego zostaje? W czyim interesie było granie na rozmontowywanie Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-261.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Rosji.)</u>
          <u xml:id="u-261.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: O faktach mieliśmy mówić, a nie o insynuacjach.)</u>
          <u xml:id="u-261.13" who="#ZbigniewKonwiński">No przecież w interesie Władimira Putina.</u>
          <u xml:id="u-261.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.15" who="#ZbigniewKonwiński">Wie pan, wy posunęliście się nawet do tego, że przy udziale tak wybitnego specjalisty od obronności jak Bartłomiej Misiewicz napadliście Centrum Eksperckie Kontrwywiadu NATO w Warszawie. To służyło wiarygodności Polski w ramach Paktu Północno-Atlantyckiego? Sojusz z Orbánem, z partiami proputinowskimi w Unii Europejskiej — to jest dorobek 8 lat waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-261.16" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-261.17" who="#ZbigniewKonwiński">Nawet w sferze gospodarczej posunęliście się do tego, że stacje Lotosu sprzedaliście firmie uzależnionej od bliskiego sojusznika Władimira Putina. Takie są fakty i przed tymi faktami się nie obronicie.</u>
          <u xml:id="u-261.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.19" who="#ZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Naród ukraiński zmaga się z barbarzyńską, niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresją ze strony Federacji Rosyjskiej. Naród ukraiński zmaga się z ludobójstwem, czystkami etnicznymi, uprowadzaniem dzieci i nieustannymi terrorystycznymi bombardowaniami. Naród ukraiński walczy za wolność naszą i waszą, za wolność Europy. „Za wolność naszą i waszą” to hasło, które obecne było na polach bitew polskiego żołnierza, od powstania listopadowego po II wojnę światową. Dziś szczytny sens w nim zawarty realizują żołnierze armii Ukrainy. Trzeba zrozumieć, że bronią także i polskich granic przeciwko rosyjskiemu imperializmowi, którego ducha wskrzesił Władimir Putin — prezydent zbrodniarz.</u>
          <u xml:id="u-261.20" who="#ZbigniewKonwiński">Każdy przyzwoity człowiek w Polsce doskonale wie, kto jest tu agresorem, a kto ofiarą, kto wywołał tę wojnę, kto broni niepodległości i wolności. Tu nie może być symetryzowania, tu nie może być niuansowania, tu nie może być żadnych wątpliwości. Ci, którzy tego nie zauważają, a niestety siedzą tacy także tu, w ławach Sejmu Rzeczypospolitej, powinni zadać sobie pytanie, czyjemu interesowi służą, bo na pewno nie interesowi Rzeczypospolitej, na pewno nie polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-261.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.22" who="#ZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś słyszymy wypowiedzi polityków PiS czy Konfederacji, w których wybrzmiewają nuty wprost putinowskiej propagandy, więc apeluję do was: opamiętajcie się, Polska jest jedna, nie można narodowych interesów palić na stosie partyjnej polityki, polityki, która może prowadzić Rzeczpospolitą w ręce Putina. W mediach codziennie wypowiadacie haniebne słowa o prezydencie Zełenskim, haniebne słowa o tym, że wymuszona przez USA i Rosję kapitulacja byłaby korzystna dla Polski. Tak mówicie, codziennie. Jeszcze mówicie po polsku, ale zastanawiam się, w jakim języku myślicie, bo na pewno nie w języku polskim.</u>
          <u xml:id="u-261.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.24" who="#ZbigniewKonwiński">Wolna Ukraina i silna Unia Europejska, silna Polska stanowią podstawę polskiej racji stanu, to podstawa naszego bezpieczeństwa, chyba że marzy wam się granica z Rosją od Bałtyku po Bieszczady. A jeżeli tak, to przestańcie nazywać się posłami na Sejm Rzeczypospolitej, bo nie jesteście godni tego miana.</u>
          <u xml:id="u-261.25" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: O czym ty mówisz, człowieku?)</u>
          <u xml:id="u-261.26" who="#ZbigniewKonwiński">Rząd premiera Donalda Tuska odbudował sojusze w ramach Unii Europejskiej, tak zniszczone w okresie 8 lat rządów PiS. Polscy żołnierze szkolą się, a nie uczestniczą w propagandowych piknikach. Polski premier jest liderem, którego opinii słucha się w Europie z uwagą. Czasy, gdy premier Morawiecki traktowany był jak dziś rosyjski pomocnik Orbán, na szczęście już minęły.</u>
          <u xml:id="u-261.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.28" who="#ZbigniewKonwiński">Na szczęście, bo przecież widzimy, co się stało z Węgrami. Polska podąża wreszcie drogą nie podległości, a niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-261.29" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Ciecióra: Słabe to było, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-261.30" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Słabe i załgane do szpiku kości.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PiotrZgorzelski">Wystąpienie klubowe będzie kontynuował pan poseł Paweł Kowal.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo prosimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Ministrowie! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Można powiedzieć, że w wielu wymiarach nastał czas prawdy. Polska wielokrotnie w swojej historii doświadczała tego, kiedy kłamano na temat wydarzeń związanych z naszymi dziejami. Dzisiaj każda polityczna wypowiedź musi zaczynać się od przypomnienia wszystkim raz jeszcze — chodzi też o to, żebyśmy mieli odwagę wypowiedzieć to także na forum międzynarodowym — że to Putin, że to Rosja napadła Ukrainę, że to jest część rosyjskiej polityki imperialnej, od kilkuset lat wymierzonej w nasze państwo i inne państwa i narody Europy Środkowej.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PawełKowal">I dlatego nieprzypadkiem dzisiaj wraca tutaj nazwisko pani poseł Pamuły. Rośnie bowiem liczba Putinorozumiejców i będzie z tego duży problem. Dlatego zaczynam od tego wezwania do prawdy i apeluję do kierownictwa PiS: porozmawiajcie ze swoimi posłankami i posłami, żeby nie przekraczali tej cienkiej granicy.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Chcemy dialogu z Rosją taką, jaka ona jest. Kto to powiedział?)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PawełKowal">Bo za przekroczenie tej cienkiej granicy, za to Putino- i Stalinorozumiejstwo, panie Gliński, Polacy płacili krwią, i pan to dobrze wie. Z tym nie ma żartów. Z tym, panie Gliński, nie ma żartów. Niech pan z tego nie żartuje.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gliński: Za waszą odpowiedzialność. Za atak na…)</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PawełKowal">Naszym obowiązkiem jest mówić prawdę i być realistami w trudnych czasach.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Przypomnij sobie, co twój premier mówił w 2007 r.)</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PawełKowal">Przychodzi mi do głowy cytat ze Zbigniewa Brzezińskiego, który mówił wielokrotnie: Ameryka jest zbyt słaba, by sama rozwiązywać problemy światowe, ale też zbyt potężna, by można je rozwiązywać bez niej. Myślę, że ta myśl może nas dzisiaj prowadzić w szukaniu właściwej polityki w czasie, kiedy nasi sojusznicy zmieniają politykę, a my szukamy najlepszego rozwiązania dla kraju. To jest istota pracy premiera Donalda Tuska, to jest istota pracy rządu kierowanego przez pana premiera, to jest istota pracy dyplomacji kierowanej przez ministra Sikorskiego. Chodzi o to, że jak mówił Jan Nowak-Jeziorański… Specjalnie poszukałem cytatów, żeby się opozycja nadmiernie, choćby z szacunku dla tych mężów stanu, nie emocjonowała. Otóż Jan Nowak-Jeziorański mówił tak: Poczucie bezpieczeństwa, jakie zapewnia przymierze atlantyckie, nie może stać się mitem, który rozbroi nas psychicznie i zrodzi lenistwo myśli wojskowej. Można powiedzieć, że dzisiaj te słowa prowadzą nas w trudnym czasie. Dzisiaj ten czas, który można by określić jako czas strategii, składa się z dobrych inicjatyw politycznych i działania. Chodzi o sojusz północno-wschodni, o którym mówił pan premier, politykę wobec krajów regionu, nowe fundusze na amunicję i broń, poszukiwanie nowych sposobów budowania mostów nad Atlantykiem, składanie ofert i uczestnictwo we wszystkich możliwych formatach w Europie Środkowej i w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#PawełKowal">Polska nigdy wcześniej w tak trudnych czasach, w jakich jesteśmy, bo jesteśmy na zakręcie historii, nie była do tak trudnego zadania tak dobrze przygotowana. Dzisiaj możemy powiedzieć, że nie ulegliśmy iluzji. Polska wydaje odpowiednie środki na bezpieczeństwo i na granice. Polska szuka w tym planie wewnętrznej synergii, która jest konieczna, tak jak w pierwszych dniach po ataku Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Przecież to polska mobilizacja polityczna, a potem brytyjska spowodowały, że Zachód stawił czoła Rosji. Przecież to jest jakiś cud, że ci, którzy chcieli w dwa tygodnie zacząć rządzić w Kijowie, do dzisiaj posuwają się, jeśli w ogóle się posuwają, po kilka kilometrów na tydzień czy miesiąc. Mamy się czym chwalić. Ta synergia została rozszerzona na całe społeczeństwo. To jest moment, żeby przypomnieć, że w 2022 r. polsko-ukraińską granicę przekroczyło ponad 9 mln osób, które znalazły u nas swój drugi dom, swoje bezpieczeństwo. Dzisiaj na tym budujemy i do tego próbujemy zaprosić wszystkich obywateli polskich i wszystkie siły polityczne.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#PawełKowal">Nie zapominajcie — zwracam się do opozycji — że to są czasy prawdy, a nie putinorozumiejstwa. To są czasy realizmu i strategii. I to są czasy synergii narodowej. To jesteśmy winni Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, przywitajmy przysłuchujących się naszym obradom przedstawicieli koła gospodyń wiejskich z powiatu puckiego — witamy bardzo serdecznie — a także uczniów Zespołu Szkół Ekonomicznych w Starogardzie Gdańskim, których także witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga przedstawi pan poseł Paweł Śliz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PawełŚliz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jeden z redaktorów kilka dni temu zapytał mnie, czy będziemy codziennie rano budzić się i sprawdzać, co powiedział Donald Trump i co wydarzyło się w Ameryce. Ta debata dzisiaj jest debatą na temat wartości, jest debatą na temat zasad. Ona jest skierowana do wszystkich ugrupowań i ma jedno bardzo ważne pytanie: Gdzie jesteśmy? Czy jesteśmy za naszą niepodległością, czy z kolei jesteśmy po stronie siły, prawa wilka? Prawo siły, pamiętajcie o tym, to Putin. Putin będzie chciał mówić Polsce, czy jest niepodległym krajem. Może mówić, co mamy robić, a czego mamy nie robić, czy mamy prawo być niepodlegli, czy może ma panować prawo wilka, zgodnie z którym skoro mamy większą armatę, to po prostu możemy zdeptać każdego. W takim wilczym świecie Polska nigdy się nie odnajdywała. Polska była krajem, który szanuje wartości. Wtedy było dobrze.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PawełŚliz">Dziś musimy walczyć właśnie o taki świat. O świat, który szanuje niepodległość każdego kraju. To jest fundamentalnie ważne. Nawet jeżeli ten kraj jest mniejszy, nawet jeżeli ten kraj jest mały jak Litwa, Łotwa czy Estonia. Nie ulega wątpliwości, że dzisiaj jedziemy w pociągu, który się trzęsie. Jedziemy w pociągu, który czasami mocniej szarpie, który na drodze ma mnóstwo zakrętów. Czasem widok za oknem nie napawa nas nadzieją. Ale w tej podróży Polska 2050 Szymona Hołowni wraz z Polskim Stronnictwem Ludowym w ramach koalicji Trzeciej Drogi wzięła na siebie współodpowiedzialność za stabilizację sytuacji oraz budowanie bezpieczeństwa. Ta odpowiedzialność ciąży nie tylko na nas, parlamentarzystach, nie tylko na Sejmie, nie tylko na marszałku Szymonie Hołowni, który jako druga osoba w państwie dba o relacje międzynarodowe. Ta odpowiedzialność ciąży także na osobach, które posłaliśmy do rządu. A posłaliśmy do rządu ludzi odpowiedzialnych, doświadczonych, ludzi, którzy z pełnym poświęceniem dbają o poczucie bezpieczeństwa i je nam zapewniają. Ministerstwo Obrony Narodowej pod kierownictwem pana premiera Kosiniaka-Kamysza i pana ministra Pawła Zalewskiego. Minister Maciej Duszczyk w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, który dba o politykę migracyjną, przygotował ostatnio całą strategię migracyjną zapewniającą spokój na granicy atakowanej hybrydowo przez reżim Łukaszenki. Ta praca, to poświęcenie i zaangażowanie zapewniają nam spokój, którego niestety nie umieliście nam zapewnić. Dzięki działaniom pani minister Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz udało się dokonać rewizji KPO i uzyskać 30 mld euro, tym razem na obronę.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PawełŚliz">Musimy także pamiętać o sobie, o Sejmie, o ustawie o obronie cywilnej, nad którą tutaj procedowaliśmy. Ta ustawa oczywiście powinna zostać przygotowana dużo wcześniej, ale dopiero ten rząd poczuł odpowiedzialność za budowanie bezpieczeństwa, nie tylko w aspekcie obronnościowym. Dostrzega siłę obywateli naszych małych, lokalnych ojczyzn. Ten Sejm pod przewodnictwem marszałka Szymona Hołowni jednogłośnie przegłosował tę ustawę. I za to brawo.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PawełŚliz">Bezpieczeństwo to także fundament wspólnoty. Powodem, dla którego ludzie zdecydowali się na ograniczenie swojej wolności, było właśnie bezpieczeństwo. Bo wspólna obrona… Razem jest lepiej niż osobno.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PawełŚliz">Dzisiaj przed nami jako politykami stoją dwa szalenie ważne wyzwania. Pierwsze to zapewnienie bezpieczeństwa w ujęciu obronnym, militarnym. Na tej kanwie zrobiliśmy bardzo dużo. Nigdy w historii III Rzeczypospolitej Polskiej nie przeznaczyliśmy tyle środków na obronność — 187 mld zł. Te wydatki są największe nie tylko w naszej historii, ale także w całej Europie. Wreszcie wydajemy te pieniądze mądrze. Przeprowadzamy transformację polskich Sił Zbrojnych we wszystkich formacjach. To lotnictwo, marynarka, wojska dronowe, budowanie jednolitej formacji wojsk medycznych, cyberbezpieczeństwo. To jest prawdziwa transformacja militarna.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PawełŚliz">Tak właśnie wygląda bezpieczeństwo wielowymiarowe, soft power, czyli zdolność naszego narodu do pozyskiwania sojuszników. Jak możemy to zrobić? Dzięki atrakcyjności własnej kultury, dzięki polityce, dzięki ideałom, ale przede wszystkim dzięki wartościom. Demokracja, wolność, praworządność — to jest właśnie ta siła, która buduje sojusze. Zjednoczona Europa daje nam siłę. Gdzie jest siła? W samotności czy w sojuszu? Soft power, czyli wolność i demokracja, czy ruski mir?</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#PawełŚliz">To wielowymiarowe bezpieczeństwo musi stać na kilku bardzo ważnych filarach: filarze europejskim, z uwzględnieniem innych państw, takich jak Kanada, silnym filarze państw wschodniej flanki NATO, ale także filarze USA.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#PawełŚliz">Filar europejski. Od słów do czynów. Europa musi wziąć odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. Chodzi o budowę własnego potencjału obronnego, własnych fabryk. Nie wystarczy wyłącznie wydawać fundusze. Przede wszystkim trzeba je wydawać mądrze, w europejskich fabrykach. A to oznacza taniej i szybciej. Już bardzo wiele kontraktów wojskowych ma kilkuletnie terminy. Polska dzięki temu, że już teraz przekazuje tak wysokie środki z PKB, ma szansę na to, aby robić to we własnych fabrykach, zaspokajać część własnych potrzeb, ale także sprzedawać to później innym krajom. Rozwój technologii to kolejne wyzwanie dla polskich uczelni, które swój potencjał naukowy powinny wykorzystać właśnie w tym celu. Wojna na Ukrainie nauczyła nas bardzo wiele o tym, jak wielką rolę odgrywają drony, jak ważna jest ich produkcja. Europa musi też być odważna i stanowcza w podejmowaniu decyzji. O tej odwadze i stanowczości mówił pan marszałek Szymon Hołownia w aspekcie przekazania zamrożonych rosyjskich aktywów Ukrainie, by ta mogła kupić broń do obrony swojego terytorium. Nie bójmy się tego zrobić, bo rachunek za szkody wyrządzone przez agresora trzeba wystawić agresorowi. Niech on płaci za zło, które wyrządził.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#PawełŚliz">Państwa wschodniej flanki NATO również muszą rozwijać swój potencjał obronny i współpracę militarną w razie ataku agresora. Bezpieczeństwo to przemyślane decyzje na wypadek agresji: odparcie wroga, zapewnienie nieprzerwanych łańcuchów dostaw, ciągłość komunikacji, dostawy energii czy logistyka.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#PawełŚliz">Ameryka wysłała nam bardzo jasny komunikat: oczekuje większego zaangażowania państw europejskich w budowanie światowego pokoju. Ameryka, która od czasów II wojny światowej była kapłanką światowego pokoju, dziś chce się tą rolą podzielić z Europą. Niestety, nie da się nie zauważyć, że stoi za tym także zmiana wartości, na których relacje między Europą a Ameryką zostały zbudowane, jak zaufanie, współpraca, zrozumienie. Ameryka dziś mówi: business before pleasure. Europa musi na to odpowiedzieć, że wartości, które stały u podstaw budowy pokoju europejskiego, są jej fundamentem. Na apodyktyczne maniery i zachowanie Ameryki musimy odpowiedzieć: po naszej stronie nic się nie zmieniło. Dalej cenimy sobie pokój, chcemy dobrych relacji ze Stanami Zjednoczonymi, ale także umiemy wziąć odpowiedzialność za bezpieczeństwo. Nie zmieniło się także to, że rosyjska demokracja nie jest demokracją w znaczeniu demokracji Europy Zachodniej. Putin jest agresorem. Putin chce niepokoju. On nie miłuje pokoju. Putin zabija dzieci, nie dba o ochronę życia. O tym pamiętajmy i tę prawdę nieśmy i przypominajmy także Ameryce.</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#PawełŚliz">W ujęciu wewnętrznym musimy także powstrzymać radykalną prawicę przed niebezpiecznymi dla Polski, dla polskiego bezpieczeństwa miękkimi sojuszami z Kremlem. Chodzi o powielanie narracji Kremla, osłabianie wsparcia dla walczącej Ukrainy, gotowość na ustępstwa. Pamiętam słowa Winstona Churchilla, który mówił, że próby utrzymania dobrych stosunków z komunistami są jak pieszczoty z krokodylem. Dzisiaj wydaje się to równie aktualne w przypadku relacji z Kremlem.</u>
          <u xml:id="u-265.11" who="#PawełŚliz">Drugie zadanie to przede wszystkim informowanie, czytelne komunikowanie, dawanie obywatelom i obywatelkom dobrych informacji i zadbanie o poczucie, że choć sytuacja jest trudna, wszyscy podejmują wszelkie działania, by pogłębić bezpieczeństwo. Nie zapominajmy o tym, że populizm to także broń, a w rękach szaleńca może być naprawdę niebezpieczna.</u>
          <u xml:id="u-265.12" who="#PawełŚliz">Dlatego chciałbym dzisiaj podziękować panu premierowi, że poinformował nas o przebiegu nadzwyczajnego szczytu w Brukseli, przekazał informacje. Im więcej informacji od rządu, tym mniej dezinformacji od radykałów z prawej strony. A dobrze wiemy, że zarządzanie ludźmi przez strach to najchętniej wykorzystywany mechanizm dojścia do władzy przez radykałów.</u>
          <u xml:id="u-265.13" who="#PawełŚliz">Dziękuję także, panie marszałku, że zorganizował pan tę debatę, bo ona jest fundamentalnie ważna dla Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawi pani poseł Urszula Pasławska.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#UrszulaPasławska">Szanowny Panie Premierze! Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Na naszych oczach tworzy się nowy porządek Europy, nowy porządek świata. Tym razem w nurcie jest również Polska, nie tak jak w 1945 r., kiedy wielcy świata w Jałcie decydowali o naszych losach. To wielka zasługa polskiego rządu, to wielka zasługa premiera, ministra obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#UrszulaPasławska">Wczoraj liderzy na szczycie w Brukseli dali zielone światło na dozbrajanie Europy. To jest w dużej mierze również zasługa Polski. Wszak tylko w bieżącym roku Polska wyda na zbrojenie 190 mld — na modernizację i funkcjonowanie polskich Sił Zbrojnych, co stanowi 4,7 PKB. To przede wszystkim wielki wysiłek Polaków, którzy poprzez podatki finansują, wspierają modernizację polskiej armii. 80% społeczeństwa popiera ten wysiłek. Chcemy być oczywiście silni naszymi sojusznikami i naszymi sojuszami, ale najpierw musimy pokazać własne możliwości. To jest również paradygmat administracji amerykańskiej i prezydenta Stanów Zjednoczonych. My wypełniamy te cele.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#UrszulaPasławska">Szanowni Państwo! Mówi się, że trudne czasy tworzą silnych ludzi, a silni ludzie tworzą silne narody. To, że Polska od zarania dziejów ma trudne relacje z Rosją, również to, że przez dekady była pod rosyjską okupacją, pozycjonuje i uprawnia nas do tego, że możemy kreować politykę europejską, politykę bezpieczeństwa i postępowania z Rosją, bo nikt tak dobrze jak Polacy nie wie, czym jest ruski mir. Dlatego dziś mamy prawo mówić Europie, że najskuteczniejszym sposobem na zniechęcenie Rosji do agresji jest budowanie własnej siły. To wybrzmiało wczoraj podczas szczytu w Brukseli, ale również podczas szczytów w Londynie czy w Paryżu, gdzie twardo bronimy swoich interesów. Polska podtrzymuje swoje stanowisko, akcentując potrzebę promowania w ramach Unii Europejskiej zarówno wspólnych, jak i krajowych zakupów oraz produkcji uzbrojenia. Przekonujemy pozostałe kraje, iż budżety krajów unijnych krótko- i długoterminowe powinny lepiej uwzględniać środki na obronność. A pamiętajmy, że nie wszystkie kraje realizują zobowiązania, które zostały podpisane 10 lat temu, dotyczące wydawania przynajmniej 2% PKB na obronność.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#UrszulaPasławska">Namawiamy również do sankcji wobec Rosji, bo ci, którzy nie chcą sankcji, chyba jeszcze nie zrozumieli, o co toczy się walka. Musimy zbudować swoją odporność i już nigdy nie pozwolić na powrót zasady business as usual. To nie tylko wpływa na bezpieczeństwo Europy, ale również wpływa na suwerenność gospodarczą Unii Europejskiej i Polski. Dlatego budujemy z Amerykanami elektrownię jądrową i dywersyfikujemy źródła energii wspólnie z sojusznikami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#UrszulaPasławska">Szanowni Państwo! Wszyscy pragniemy pokoju. Nasze społeczeństwo jest zmęczone wojną. Widzimy i odnotowujemy również antyukraińskie akcenty. Warto w tym momencie przypomnieć słowa Jerzego Giedroycia, który w 1974 r. pisał: Nie ma wolnej Polski bez wolnej Ukrainy, wolnej Litwy i wolnej Białorusi. Dlatego Polska nadal będzie wspierała i pomagała Ukrainie militarnie, humanitarnie, będziemy wspierać jej aspiracje euroatlantyckie. W naszym interesie jest porozumienie gwarantujące sprawiedliwy i trwały — trwały — pokój dla Ukrainy w poszanowaniu jej suwerenności i integralności terytorialnej. Europa musi wspierać Ukrainę, aby umocnić jej pozycję negocjacyjną. Odrzucamy rozwiązania tymczasowe, które groziłyby zamrożeniem konfliktu i możliwością wznowienia agresji, a Rosja, szanowni państwo, jest mistrzem w zamrażaniu konfliktów. Możemy tu przywołać chociażby Osetię Południową, Abchazję czy Naddniestrze, a na pewno należy pamiętać Budapeszt 1956 r.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#UrszulaPasławska">Kluczowe dla nas jest również utrzymanie jedności państw w ramach NATO i wspólnego stanowiska wobec Rosji. Dzięki liderstwu ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza tworzona jest nowa europejska polityka bezpieczeństwa, co w praktyce potwierdziła wizyta sekretarza obrony Stanów Zjednoczonych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Litości…)</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#UrszulaPasławska">Sekretarz obrony nazwał Polskę żelaznym sojusznikiem Stanów Zjednoczonych i wybrał nasz kraj jako ten, w którym odbyła się pierwsza wizyta na poziomie międzynarodowym. Polska otrzyma również i utrzyma 11 mld dolarów na rozwój przemysłu zbrojeniowego, a doskonale wiemy, że administracja prezydenta ograniczyła wsparcie wobec innych krajów.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#UrszulaPasławska">Dzisiaj można śmiało powiedzieć, że minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz jest nie tylko partnerem dla szefa Pentagonu, lecz również swoistym łącznikiem Unii Europejskiej, Polski z administracją Stanów Zjednoczonych. Takie są fakty i taka jest polska racja stanu.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#UrszulaPasławska">Nasza strategia opiera się na trzech filarach: po pierwsze, trzymać Rosję jak najdalej od Polski, po drugie, wzmacniać potencjał obronny Europy, po trzecie, dbać o dobre relacje transatlantyckie. To jest polska racja stanu.</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#UrszulaPasławska">Słyszymy, że nowa administracja amerykańska to zimny prysznic dla Europy, ale ostatnie decyzje Rady Europejskiej pokazują, że Europa rozumie to wyzwanie. Jednocześnie jesteśmy przekonani, że rozejm, a następnie pokój między Rosją a Ukrainą nie zostaną osiągnięte bez bliskiej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, co komunikujemy również naszym sojusznikom. Aby te cele osiągnąć, pożądany jest szczyt Unia Europejska — Stany Zjednoczone…</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-267.12" who="#UrszulaPasławska">…jeszcze podczas polskiej prezydencji,…</u>
          <u xml:id="u-267.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-267.14" who="#UrszulaPasławska">…a obecność Ukrainy przy stole uważamy za niezbędną.</u>
          <u xml:id="u-267.15" who="#UrszulaPasławska">Szanowni Państwo! Europa budzi się ze snu o idealnym świecie, o świecie bez granic. Jako pierwsi pokazaliśmy, że czasy romantyczne już się skończyły, że zaczęły się czasy pozytywistycznej, ciężkiej pracy. Bezpieczeństwo wymaga jedności całego narodu i jako Polskie Stronnictwo Ludowe, które od ponad 100 lat stoi na straży nie tylko wartości tradycji, lecz również wartości demokratycznych, wzywamy wszystkie siły polityczne — powtórzę: wszystkie siły polityczne — do budowania jedności w imię bezpieczeństwa i suwerenności naszego kraju. Niech potwierdzeniem tej idei będą słowa jednego z ojców naszej niepodległości Wincentego Witosa, który powiedział: a Polska winna trwać wiecznie.</u>
          <u xml:id="u-267.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję. Wszyscy się zgadzamy z tymi słowami.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PiotrZgorzelski">Stanowisko klubu parlamentarnego Lewicy przedstawi pani poseł Anna Maria Żukowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panowie Ministrowie i — jeżeli też tam są — Panie! Koniec świata, jaki znamy. To jest właśnie sytuacja, w której się znaleźliśmy. Kiedy Polska wchodziła do Unii Europejskiej, do NATO, mówiło się o końcu historii. Powszechnie uważano, że po zakończeniu zimnej wojny świat będzie się unosił na takiej różowej, miękkiej chmurce pokoju i że nic złego się nie wydarzy. Niestety tak się nie stało.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#AnnaMariaŻukowska">W tej chwili historia właśnie przyspieszyła i mamy koniec takiego ładu powojennego, w którym mocarstwa miały nie tylko prawa, lecz także obowiązki. Zastanawiamy się, czy te obowiązki rzeczywiście będą wypełniane. Z tego, co słyszymy zza oceanu od największego, najważniejszego naszego sojusznika, najważniejszego państwa Sojuszu Północnoatlantyckiego, prezydent Donald Trump rekomenduje głosowanie przez swój kraj, tak się zdarzyło, w sprawie Ukrainy na posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego ONZ razem z Rosją, Iranem i Koreą Północną. Jako żywo trudno uznać te państwa za naszych sojuszników. To są nasi wrogowie. Nakłada cła na Kanadę i Meksyk, także na Unię Europejską, której istnienie ocenia jako wymierzone w amerykańskie interesy. Łączy to ze sobą, mówi, że NATO to jest sojusz, dzięki któremu Ameryka powinna osiągać określone korzyści gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#AnnaMariaŻukowska">Jeżeli chodzi o korzyści gospodarcze, to zapraszamy do Unii Europejskiej, tylko, panie prezydencie, będzie wtedy trzeba spełnić określone wymogi, które wszystkie państwa Unii Europejskiej muszą spełnić, dotyczące demokracji, dotyczące praw człowieka, jakości żywienia, jakości produktów, a także szereg innych.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#AnnaMariaŻukowska">Nie można stosować takiej polityki transakcyjnej. NATO jest sojuszem obronnym, naszym najważniejszym sojuszem obronnym. Tak powinniśmy traktować ten sojusz i apelujemy także do naszego partnera ze Stanów Zjednoczonych, do pana prezydenta Trumpa, żeby również nie odchodził od tego głównego logicznego założenia, z powodu którego ten sojusz powstał.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#AnnaMariaŻukowska">Europa musi się odnaleźć na nowo, musi odnaleźć się w tej sytuacji, w której ten sojusz, o którym mówiłam, sojusz NATO-wski jest kwestionowany przez prezydenta Trumpa, w przypadku którego zastanawia się on publicznie, czy aby może Ameryka będzie mogła uzyskać wsparcie od krajów sojuszniczych. Przypomnę, że jedyny raz, kiedy art. 5 został użyty, to był ten raz, kiedy to Ameryka potrzebowała pomocy swoich sojuszników. Ci sojusznicy pomogli i nie żądali za to pieniędzy. Wszyscy, także my, także Polska, stanęliśmy murem w obronie Stanów Zjednoczonych. Bardzo bym chciała, żeby za oceanem o tym pamiętano. Po to, żeby tą logiką polityki obronnej, też polityki NATO-wskiej nie były kolonializm, eksploatacja i wyzysk, tak jak proponuje prezydent Trump, Europa musi się zjednoczyć wokół wspólnego celu, wokół wspólnego systemu budowy bezpieczeństwa na naszym kontynencie, tak żeby USA Trumpa nie były w stanie rozsadzić tego bezpieczeństwa i tego sojuszu. Potrzebujemy funduszy na obronność, które będą miały charakter Funduszu Spójności. Słyszeliśmy dzisiaj od pana premiera o pożyczkach. Fajnie się pożycza, tylko że kiedyś trzeba będzie te pieniądze oddać, dlatego zdaniem Lewicy to nie powinny być pożyczki, tylko to powinny być specjalne fundusze o charakterze Funduszu Spójności, które powinny być wykorzystywane tak samo, jak są wykorzystywane fundusze spójności, czyli tam, gdzie są potrzebne, w konkretnym miejscu w Europie.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#AnnaMariaŻukowska">To miejsce jest tu, bo to Polska jest wschodnią flanką NATO i wschodnią granicą Unii Europejskiej. To tu muszą być kierowane środki. To tu musi być umiejscowiony przemysł obronny. Bo jeżeli jakiekolwiek rakiety będą lecieć ze strony Rosji, w stronę Unii Europejskiej, któregokolwiek z krajów, to w większości przypadków będą lecieć niestety nad Polską. Musimy sobie zdawać z tego sprawę. Musimy też odpowiedzialnie domagać się zauważenia tego faktu przez naszych partnerów europejskich i zdecydowania o tym, żeby większość tych środków, większość produkcji zbrojeniowej… Chodzi o to, żeby to nie były zakupy właśnie w Ameryce, które — jeżeli będą wykonywane — powinny być elementem negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi także w zakresie innych rzeczy. Europa musi mieć zagwarantowane bezpieczeństwo militarne, bezpieczeństwo zbrojeniowe, bezpieczeństwo dotyczące amunicji u siebie, tutaj, na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#AnnaMariaŻukowska">Słyszeliśmy dużo o zbrojeniach, ja też o nich dużo mówię w tej chwili. Tylko że tematem naszej dzisiejszej debaty jest bezpieczeństwo, a to nie jest tylko armia, to nie jest tylko wojsko, to nie są tylko armaty. To jest także obrona cywilna. To jest także bezpieczeństwo socjalne Polek i Polaków i bezpieczeństwo mieszkaniowe. Chcę powiedzieć jedną rzecz bardzo wyraźnie. Słyszę, że będziemy, jak to pan premier przedstawił, przesuwali środki z projektów, które nie są kluczowe, i użyjemy tych pieniędzy na zwiększenie możliwości obronnych. Stanowczo mówię: Lewica na pewno nie uzna, że projekty, które są projektami dotyczącymi budownictwa mieszkaniowego, praw pracowniczych, praw społecznych, praw młodych ludzi, to są te projekty, które można uznać za niekluczowe. One są absolutnie kluczowe.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#AnnaMariaŻukowska">Odniosę się do kolejnego punktu, o którym mówił pan premier, czyli do powszechnego szkolenia wojskowego młodych mężczyzn. Po pierwsze, dlaczego tylko mężczyzn? Młodych mężczyzn jest też zwyczajnie za mało, bo w ogóle młodego pokolenia jest za mało. Również kobiety tak samo powinny przechodzić szkolenie wojskowe.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#AnnaMariaŻukowska">Tak, powinno być równouprawnienie, dlatego że jeżeli młody człowiek, niezależnie od płci, ma mieć wolę i determinację do walki o kraj, potencjalnie umierania za ten kraj, to musi czuć się z tym krajem związany. Musi wiedzieć, że ten kraj gwarantuje mu prawo do mieszkania, realnie, a nie tylko w konstytucji, równouprawnienie, równość płac i też np. równość małżeńską. Bo dlaczego młodzi geje mieliby ginąć za ojczyznę, kiedy polska ojczyzna właściwie nie dostrzega, że chcieliby normalnie funkcjonować w związkach, tak jak wszyscy inni?</u>
          <u xml:id="u-269.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pani poseł, logiki trochę.)</u>
          <u xml:id="u-269.12" who="#AnnaMariaŻukowska">Nie: pani poseł, teraz pani poseł nie będzie panu odpowiadała.</u>
          <u xml:id="u-269.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale ja nie chcę…)</u>
          <u xml:id="u-269.14" who="#AnnaMariaŻukowska">Odpowiedzialna Lewica w rządzie, którą reprezentuje wicepremier…</u>
          <u xml:id="u-269.15" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-269.16" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie marszałku, mogę prosić…</u>
          <u xml:id="u-269.17" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Przecież to jest masakra, co pani powiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-269.18" who="#AnnaMariaŻukowska">To pan będzie sobie potem mówił o masakrze.</u>
          <u xml:id="u-269.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Skandal!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowny panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Teraz, panie pośle, chciałabym powiedzieć o tym, co robi polska Lewica w rządzie w osobie wicepremiera Gawkowskiego. Polska Lewica w rządzie zwiększa o 150% limit wydatków, które zasilą fundusz bezpieczeństwa i trafią do specjalistów utrzymujących bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych. Ministerstwo Cyfryzacji rozwija też podmioty odpowiedzialne za odporność infrastruktury państwowej na cyberataki. Jest to m.in. budowa Centrum Cyberbezpieczeństwa NASK. Dbamy też o samorządy, bo w ramach projektu „Cyberbezpieczny samorząd” do 2,5 tys. samorządów trafi 1,5 mld zł na działania wzmacniające odporność infrastruktury samorządu na cyberataki.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Naprawdę, panie marszałku, z nimi jesteście w koalicji?)</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#AnnaMariaŻukowska">To, co jeszcze jest nam potrzebne, to ochrona atomowa ze strony Francji. A jak już jesteśmy przy atomie, to po to, żeby z kolei Stany Zjednoczone, które teraz podchodzą właśnie tak bardzo transakcyjnie do tego wszystkiego, miały poczucie, że czegoś na naszym terytorium warto im bronić. Powinna być przyspieszona budowa elektrowni atomowej w technologii Westinghouse. To spowoduje większe związanie nas, naszego kraju ze Stanami Zjednoczonymi i być może zwiększy w jakiś sposób potencjał, ochotę do tego, żeby walczono także o nasze terytorium.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#AnnaMariaŻukowska">Na końcu chciałabym powiedzieć, że nie ma zgody Lewicy, mam nadzieję, że nie ma zgody nikogo na tej sali, na kapitulację Ukrainy pod dyktando Rosji. Chciałam zaapelować do pana prezydenta, którego zresztą dokonania na gruncie pomocy Ukrainie bardzo doceniamy, ale niestety już nas opuścił, żeby zaapelował do swojego środowiska politycznego. Chodzi o to, żeby przetarli oczy, bo Ameryka już nie jest tą Ameryką, którą była jeszcze nawet za pierwszej kadencji Trumpa, nie mówiąc o kadencji Joe Bidena. Nie można już ślepo wierzyć Trumpowi, nie można go chwalić za wszystko, nie można tłumaczyć każdego jednego jego słowa, że się przejęzyczył, że ma specyficzny sposób mówienia. Nie, przetrzyjcie oczy, otwórzcie je szeroko i dostrzeżcie, że to, co mówi Trump, jest bardzo często słowo w słowo, jak to mówią: toczka w toczkę, narracją Putina. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PiotrZgorzelski">Wykorzystam okazję, aby pozdrowić uczniów XIX Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku. Przybyli oni na zaproszenie pana posła Jarosława Wałęsy. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PiotrZgorzelski">Panowie posłowie, pan poseł Krzysztof Bosak oraz pan poseł Przemysław Wipler, przedstawią stanowisko klubu parlamentarnego Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#KrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim trzeba podkreślić, że jeżeli debata jest prowadzona w sytuacji nadzwyczajnej, a bez wątpienia świat wszedł w nadzwyczajną sytuację polityczną, wszyscy widzimy, że ulegają transformacji warunki współpracy międzynarodowej, współpracy obronnej, interesy konkretnych państw, a nawet bloków państw, że definiowane są na nowo, to uważam, że premier powinien być z nami na sali, a nie wyjść od razu po swoim wystąpieniu do mediów i już nie wrócić. To jest sytuacja niepoważna.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#KrzysztofBosak">Ona pokazuje, że premier obecnej sytuacji nie traktuje jako kryzysowej. Pokazuje, że jest to sytuacja propagandowa, w której głosy opozycji, wszystkich klubów nie liczą się.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: A gdzie Mentzen?)</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Żukowska: Gdzie jest Mentzen?)</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#KrzysztofBosak">Jesteśmy tu reprezentowani — dla was wiadomość — na dobrym poziomie. Są nasi posłowie z Komisji do Spraw Służb Specjalnych, z komisji spraw wewnętrznych, z komisji obrony, jestem ja jako jeden z liderów. Proszę, żebyście skupili się na tym, co mamy do powiedzenia, bo 10 minut to mało czasu na omówienie tych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#KrzysztofBosak">Po pierwsze, premiera nie ma z nami. Bardzo się cieszę, że jest pan minister spraw zagranicznych i przede wszystkim wicepremier i minister obrony narodowej. Cieszę się, że usłyszą to, co mamy do powiedzenia. Oczekiwaliśmy, że usłyszymy tutaj coś, co moglibyśmy nazwać nową czy zaktualizowaną polską doktryną obronną. Nic takiego nie wybrzmiało. Wystąpienie premiera było usypiające, było niekonkretne, było grą na czas, na uśpienie sali, ogólnikowe. To było wymijające opowiedzenie o szczytach. Jedyne konkrety, jakie mogliśmy usłyszeć, dotyczyły finansów. To znamienne. Także to, co zaproponował dziś prezydent Duda, dotyczy finansów. To znamienne. Mamy do czynienia z pewnym błędem polegającym na skupianiu się w sytuacji realnego zagrożenia militarnego głównie na pieniądzach, a w niewielkim stopniu na wojsku. Z tej pułapki powinniśmy wyjść i zacząć realnie rozmawiać o tym, co za te pieniądze jest budowane, co za te pieniądze dostajemy, czego używamy i w jaki sposób. Na ten temat praktycznie nie było żadnych konkretów.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#KrzysztofBosak">Przyjrzyjmy się, co premier nam właściwie powiedział. O szczycie w Londynie? Nic. O szczycie w Brukseli? Prawie nic. Powiedział, że została podjęta decyzja w sprawie wyjęcia obronności z limitu długów. Ale nie powiedział, jaka decyzja. To chyba istotne, prawda? Były pytania z ław opozycyjnych, konkretów nie znamy. Powiedział, że jest zgoda i, jak rozumiemy, poparcie rządu dla eurodługu. Rząd Mateusza Morawieckiego już się na tym wyłożył. Na jakich zasadach ma być zaciągany eurodług? My żadnego eurodługu, żeby było jasne, nie chcemy. Uważamy ten kierunek za idiotyczny, żeby w systemie grantowym Siły Zbrojne finansować na podstawie papierów dłużnych, które kontrolować będą eurokraci z Komisji Europejskiej. Ale skoro jesteście do tego, jak się wydaje, nastawieni entuzjastycznie, to konkretne pytania. Kto i jak będzie decydował o wydawaniu pieniędzy z eurodługu? Czy są ustalenia w sprawie proporcji rozdziału pomiędzy konkretne kraje? Bo ostatnio nie dostaliśmy z tego nic, tak były zdefiniowane zasady wydawania tych pieniędzy. Gdzie pójdą te pieniądze? Jak w całym cyklu życia produktów sfinansowanych w cyklu grantowym ma być to finansowane? Jest to, proszę państwa, istna matnia problemów, w które wciągacie nasze państwo. A obligacje będzie trzeba spłacać dokładnie tak samo jak obligacje, które zaciągnął PiS.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#KrzysztofBosak">Idę dalej. Mamy, proszę państwa, poważny problem polegający na tym, że wydatki na obronność w Polsce wcale nie są niskie, ale budowanie zdolności obronnych idzie strasznie, strasznie wolno. Programy prowadzone są latami. Nie dowozicie, można powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#KrzysztofBosak">Zmieniliście się władzą po kilka razy, a niektóre programy nie są ukończone. Program budowy elektrowni atomowych jest tego dobrym przykładem, ale w sektorze zbrojeniowym podobnych jest bez liku. Czas zacząć rozmawiać konkretnie o tempie konwersji wydatków na nowe zdolności obronne, o relacji koszt — efekt w przypadku wydatkowania środków na obronę, o autonomii technologicznej i strategicznej, jeżeli chodzi o kupowane przez nas uzbrojenie, o całym koszcie kupowanego uzbrojenia w cyklu życia, uwzględniając również zatrudnienie wysoko wyspecjalizowanych inżynierów do obsługi tego wszystkiego.</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#KrzysztofBosak">Dobrym przykładem są podejmowane decyzje o kupnie nowych śmigłowców, samolotów. Dopiero później przychodzi refleksja, że w służbie inżynieryjnej lotnictwa trzeba zatrudnić setki osób do obsługi tego wszystkiego. Kilka typów czołgów, kilka typów warsztatów remontowych. Czy ktoś o tym w ogóle myśli? Dlaczego nikt o tym nie rozmawia?</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#KrzysztofBosak">Na tych rzeczach chcemy się skupić. Tych problemów nie da się rozwiązać przez program Komisji Europejskiej w systemie grantowym. Zanotujcie sobie, bardzo proszę, to, co usłyszałem od ludzi zajmujących się przemysłem kosmicznym na szczeblu europejskim: Żadne poważne państwo swoich strategicznych projektów nie finansuje za pieniądze europejskie, bo nie gwarantuje to ani dyskrecji, ani pełnej kontroli. Pieniądze europejskie są używane jako uzupełniające źródło finansowania poważnych rzeczy. A w Polsce dyskutujemy tak, jakby przyszedł pan zza oceanu albo pan z Brukseli, rzucił nam koraliki, a my jak te małpy mamy tu podskakiwać. Spoważniejcie, wydoroślejcie wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-273.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.15" who="#KrzysztofBosak">To jest zły pomysł, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-273.16" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Czas na Wiplera.)</u>
          <u xml:id="u-273.17" who="#KrzysztofBosak">W rozmowie z delegacją ze Szwecji w ostatnich dniach tutaj, w Polsce usłyszałem, że oni w swoim państwie nie finansują rozwoju Sił Zbrojnych z długu. Dlaczego? Dlatego że raz poniesione wydatki na obronność w kolejnych latach przynoszą tylko większe, kolejne wydatki. Tak działają wydatki na obronność, tak działa używanie uzbrojenia, tak działa używanie wojska. Jeżeli wydatkuje się pieniądze konsekwentnie, w stopniu rzeczywiście niezbędnym, to prowadzi to do tego, że po prostu wpada się w pułapkę zadłużenia. Albo się robi to, co wy robicie, czyli finansuje niekonsekwentnie, robi duże wydatki, a później nie implementuje prawidłowo, nie kupuje tego, co się rozwijało, nie używa się tego, nie remontuje, nie modernizuje. Trzeba wreszcie wyjść z tej pułapki.</u>
          <u xml:id="u-273.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.19" who="#KrzysztofBosak">Premier użył parę sformułowań, które są skrajnie ogólnikowe i pokazują sposób jego myślenia: Jeśli skumulujemy w Europie ludzi i wydatki… Nasza polityka ma być oparta na jeśli? No litości. Dalej: Usunąć deficyt w Europie. Brak woli i działania. No dobra, ale jak? Jak chcecie to zrobić? Jest różna percepcja ryzyka i różna percepcja interesów. Nie ma wspólnej percepcji ryzyka i interesów od Islandii po Grecję, czy od Estonii po Portugalię. Jak chcecie ten problem usunąć? Macie jakiś pomysł? Dzisiaj go nie przedstawiliście.</u>
          <u xml:id="u-273.20" who="#KrzysztofBosak">Resztę czasu oddaję posłowi Przemysławowi Wiplerowi zgodnie z umową.</u>
          <u xml:id="u-273.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pan poseł Przemysław Wipler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PrzemysławWipler">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Moment, w którym jesteśmy, to moment, w którym widzimy, jak rozpada się światowy porządek. To moment, w którym każdego dnia wieczorem zastanawiamy się, czy dzisiaj zostanie ogłoszony rozpad NATO. Z czego wynikają tak dramatyczne chwile? Z tego, że konsekwencje złej polityki finansowej, złej polityki gospodarczej dotykają wszystkich i ponoszą je wszyscy, z tego, że nawet tak bogate supermocarstwo jak Ameryka może zbankrutować, może mieć problemy finansowe. Amerykanie w zeszłym roku na obsługę długu publicznego, na odsetki, wydali 1200 mld zł. Na armię, na wojsko, na największą armię w NATO wydali dziewięćset kilkadziesiąt miliardów. To mniej niż wydają na odsetki od długu. Amerykanie jednocześnie wydali więcej niż wszystkie pozostałe kraje NATO na obronę, dziewięć razy więcej niż najwięcej wydające Niemcy, kilkadziesiąt razy więcej niż wydająca na obronę Polska, która i tak ponosi gigantyczne pod względem swojego PKB wydatki. To moment, w którym wiadomo, że będą się wycofywać z różnych miejsc świata i muszą wybrać priorytety. Widzimy, że Polska, nasze bezpieczeństwo nie jest ich priorytetem, czy nam się to podoba, czy nie. Bo Amerykanie i ich prezydent wygrali te wybory, wybrali opcję pod tytułem: Po pierwsze Ameryka, Ameryka First.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PrzemysławWipler">Nasze podejście powinno być takie: Po pierwsze Polska, nasz interes narodowy, nasze bezpieczeństwo. Powinniśmy skupić się na tym, co zależy od nas. Powinniśmy zmniejszyć poziom wojny polsko-polskiej, która, jak widzieliśmy, nawet w Sejmie jest nakręcana, ponieważ jest ona traktowana przez obecny rząd, a przynajmniej przez jego część, jako paliwo wyborcze. Powinniśmy skupić się na tym, żeby bezpieczeństwo brać we własne ręce, żeby zderegulować ograniczenia dla prowadzenia inwestycji zbrojeniowych w Polsce, żeby dać zamówienia, długofalowe bezpieczeństwo zamówień prywatnym polskim firmom i tym polskim przedsiębiorcom, którzy chcą wejść w zbrojeniówkę i chcą, żeby prywatnie efektywniej produkować i dawać sobie radę tam, gdzie nie dają sobie rady zakłady państwowe, firmy zarządzane przez polityków i przez urzędników.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PrzemysławWipler">Wreszcie powinniśmy doprowadzić do tego, żeby przestać wierzyć, że wymienimy Amerykę jako gwaranta bezpieczeństwa na Europę, bo Europa toczy trzy wojny i trzy wojny przegrywa. Europa toczy w chwili obecnej wojnę gospodarczą, o konkurencję gospodarczą, i własnymi politykami przemysłowymi, rolnymi zabija własne rolnictwo i przemysł.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#PrzemysławWipler">Ma najdroższy prąd na świecie, trzeba z tym skończyć, jeżeli Europa ma się zacząć tutaj liczyć. Europa prowadzi również najbardziej dramatyczną wojnę, wojnę demograficzną, którą przegrywa. W Europie nie rodzą się dzieci, a brak dzieci to brak żołnierzy, brak poborowych. Europa jest zalewana migracją. Jak takie kraje jak Hiszpania, Włochy, które nie potrafią sobie dać rady z napływem migrantów, mają dużo większy problem niż ich poczucie zagrożenia ze strony Rosji, bardziej boją się problemów migracyjnych, mają skupić się na pomaganiu Polsce? Jak kraje, które w chwili obecnej mają dramatyczne problemy ze swoją gospodarką, mają myśleć o pomocy Polsce i uczynić z tego priorytet dla swojej polityki? Umiesz liczyć, licz na siebie i skup się na tym rządzie, co jest w twoich rękach. Odblokuj gospodarkę, walcz o zmianę polityk europejskich i staraj się o to, żeby Polska miała prawdziwą armię, prawdziwą obronę terytorialną, prawdziwą obronę cywilną. Zacznijmy współpracować, ponieważ to zależy od nas, a nie od kaprysów zewnętrznych potęg. To jest nasza jedyna nadzieja w tym czasie, który nam pozostał, a nie wiem, ile nam go pozostało w tej chwili. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Przywitajmy uczniów Szkoły Podstawowej nr 162 im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego z Łodzi, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Marcina Józefaciuka. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Adrian Zandberg, który przedstawi stanowisko koła Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Usłyszałem w tej debacie ciągle sporo o złudzeniach zarówno po prawej stronie sceny politycznej, jak i w centrum. Ciągle jest sporo zaklęć, które działały w poprzedniej epoce, i widzę, że wiele osób ma przekonanie, że jeżeli będzie się je wypowiadać wystarczająco mocno i wystarczająco z dużym przekonaniem i zaangażowaniem emocjonalnym, to znowu zadziałają. One już nie zadziałają. One już nie zadziałają i naprawdę nie mamy czasu na to, żeby w debacie dotyczącej bezpieczeństwa dominowało wyparcie, wyparcie tego, że… nie świat się zmienia, tylko świat już się zmienił. Usłyszeliśmy wprost od administracji Stanów Zjednoczonych, że ich strategia obejmuje reset z Rosją. Trzeba naprawdę bardzo mocno zatykać uszy i zamykać oczy, żeby tego nie dostrzec. Tego świata, w którym wystarczyło odpowiednio często powtarzać zaklęcia o niewzruszonych sojuszach, po prostu już nie ma.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#AdrianZandberg">Tutaj przedstawicielka bodajże Polskiego Stronnictwa Ludowego mówiła, żebyśmy powiedzieli Europie, żeby obudziła się ze snu. My sami musimy obudzić się ze snu, bo inaczej koszty tego mogą być dramatyczne. I Polska nie będzie tutaj bezpieczniejsza od owijania w bawełnę, bo choćbyśmy tę rzeczywistość owijali w bawełnę bardzo pracowicie i używali wielu eufemizmów, jak pan premier zanim opuścił tę salę, to od tej bawełny Polska bezpieczniejsza nie będzie. Nie mamy do czynienia w tym momencie z symetrycznym stosunkiem Stanów Zjednoczonych, jak to padło w tej debacie, tylko z bardzo mocnym przesunięciem przez Stany Zjednoczone swojej pozycji względem Ukrainy. To niestety przybliża realne zagrożenie. Za kilka lat możemy obudzić się w sytuacji, w której wojska rosyjskie będą stacjonowały we Lwowie. To niestety powoduje, że musimy liczyć się także z perspektywą możliwości odwrócenia Ukrainy przez Rosjan. I tutaj słowa o tłumaczeniu, o perswadowaniu nie wystarczą, bo widać, że nowe podejście amerykańskiej administracji zostawia jeszcze mniej miejsca niż dotąd na to, żeby tłumaczenie, perswadowanie czy prośby coś zmieniały. To tłumaczenie, perswadowanie jest po prostu odbierane przez amerykańską administrację jako wyraz słabości. I obecna amerykańska administracja bardzo jasno i jednoznacznie to mówi.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#AdrianZandberg">Proszę państwa, dzisiaj kluczowe jest szybkie pogłębianie współpracy obronnej z krajami skandynawskimi, które mają podobną percepcję ryzyka do naszej.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Wipler: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#AdrianZandberg">Mają one też potencjał, który razem z polskim potencjałem daje realną synergię, jeżeli chodzi o budowanie zdolności obronnych. To, co jest dzisiaj potrzebne, i słusznie pan premier o tym wspomniał, to zwrócenie się w stronę Turcji i zwrócenie się w stronę Rumunii. Ale konieczne jest także pożegnanie się ze złudzeniem, że zawsze przyjedzie kawaleria z drugiej strony oceanu i wszystkie problemy obronne rozwiąże za nas, bo to już się po prostu może nie wydarzyć. I nie chodzi o chłodzenie relacji ze Stanami Zjednoczonymi czy o rozgrzewanie takich czy innych sporów i konfliktów, tylko chodzi o elementarny realizm. Realizm, który oznacza, że musimy budować zdolności obronne tu, w naszym regionie.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#AdrianZandberg">Proszę państwa, przyznam, że jestem rozczarowany nieobecnością premiera ze względu na to, że liczyłem, że padną odpowiedzi na pytania dotyczące tych szczytów i konkretów, jeżeli chodzi o te szczyty. Nie zgodzę się z opinią, którą wygłosił pan marszałek Bosak, że rozmawiamy tutaj zbyt dużo o pieniądzach. Moim zdaniem rozmawiamy nieco zbyt mało o tym, jak mają wyglądać konkretne decyzje związane z wyłączeniem z zasad dotyczących długu publicznego konkretnych wydatków. Czy w te wydatki, które zostaną wyłączone z tych zasad, zostaną włączone także wydatki na kluczową infrastrukturę, w tym infrastrukturę kolejową, od której będzie zależała nasza odporność? Jak szeroko będą rozumiane wydatki na obronność i odporność? I wreszcie czy rząd położył na stole coś, co powinien położyć już dawno, czyli zmiany traktatowe? Mam na myśli pożegnanie się ze złudzeniami z czasów Maastricht, jeżeli chodzi o wykorzystywanie publicznych środków na rzecz inwestycji, które od lat szkodzą europejskim gospodarkom, w tym naszej gospodarce, a które będą też szkodzić w przypadku przemysłu obronnego naszej odporności. Przecież potrzebujemy nowych inwestycji w bardzo wiele przemysłów, nie tylko jeżeli chodzi o odbudowę zdolności dotyczących produkcji amunicji, ale także jeżeli chodzi o chemię i hutnictwo, jeżeli chodzi o energetykę, ale także o przemysł farmaceutyczny. Przecież dzisiaj — patrzę tutaj na pana wicepremiera, który jest lekarzem — Polskę można rzucić na kolana bez jednego pocisku. Wystarczy odciąć nas od dostępu do substancji czynnych, z których produkuje się leki.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest w całej Europie.)</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#AdrianZandberg">Nie tylko, ale powiedzmy sobie otwarcie, panie premierze, że Polska jest tutaj narażona na dużo większe ryzyko niż wiele innych krajów europejskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PiotrZgorzelski">Powiem otwarcie: czas dobiegł końca.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#AdrianZandberg">Pozwoli pan, panie marszałku, dwa zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#AdrianZandberg">Chciałbym usłyszeć od pana premiera konkrety, bo od tych decyzji, od tego, czy te zasady zostaną zmienione naprawdę, a nie tylko teoretycznie, będzie zależało to, czy za 5, za 7 lat, kiedy realne stanie się zagrożenie dla polskiej granicy, będziemy odporni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Jakubiak przedstawi stanowisko koła Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MarekJakubiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Faktycznie spotkaliśmy się dzisiaj, trochę zaskoczeni, z premierem rządu polskiego i z prezydentem. Chcieliśmy tutaj wszyscy razem porozmawiać o tym, co się dzieje. Premiera nie ma, prezydent wyjechał, a my zostajemy z problemem. Także Polacy zostaną z problemem, jeśli się okaże, że nasza klasa polityczna nie dorosła jeszcze do rozmawiania czy też mówienia o bezpieczeństwie Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#MarekJakubiak">Tuzy intelektu się odzywają, ale nie zwracajmy na to uwagi.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#MarekJakubiak">Proszę państwa, powiem tak: król jest nagi. W Stanach Zjednoczonych, proszę państwa, wygrał wybory bardzo dużą przewagą Donald Trump i się zaczęło. Zaczęła się panika w Europie. Zaczęło się wszystko, co można nazwać zmianami. Zaczęło się patrzenie na sprawę wprost. Otóż zarówno bezpieczeństwu, jak i wojsku najbardziej mogą zaszkodzić dwie rzeczy: zbyt duża liczba generałów i polityka w wojsku. Wojsko tak naprawdę nie jest zbyt skomplikowaną instytucją, bo tam chodzi o to, żeby wygrać, a nie przegrać, i żeby mieć czym wygrać, a nie żeby mieć czym przegrać. W takiej sytuacji, jaką mamy dzisiaj, chcę powiedzieć o tym, że dosłownie przedwczoraj prasa niemiecka zadała pytanie Donaldowi Tuskowi… Przed Donaldem Tuskiem stoi dzisiaj pytanie, na które musi sobie w miarę szybko odpowiedzieć: czy będzie kupował sprzęt wojskowy w Ameryce, czy też u nas, czytaj w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#MarekJakubiak">Mam wrażenie, że Donald Tusk po dzisiejszym exposé, czy jakkolwiek by to nazwać, decyzję już podjął. Otóż te 800 mld, proszę państwa, nie łudźmy się, jest po to, żeby wydawać je we Francji i w Niemczech czy to na mistrale, czy na kolejne caracale, czy na zepsute haubice 155 mm, czy niejeżdżące po Ukrainie leopardy. Pewnie tak jest. Natomiast chcę powiedzieć, proszę państwa, że w oczywisty sposób powinniśmy stawiać na własne zdolności bojowe i na własną myśl technologiczną i techniczną.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#MarekJakubiak">Polskie uzbrojenie nazywane dzisiaj przez Ukraińców mercedesami pola walki to są nasze stare czołgi PT-91. Tam, gdzie leopardy nie mogą, one zawsze mogą. I tutaj do pana premiera zwracam się z gorącym przypomnieniem, że mówię cały czas: stoją na ZN-ie T-72, jeszcze stoją, i to setki sztuk. Trzeba je przerobić na PT-16, PT-17, a nie patrzeć ciągle na innych. Co prawda tam klimatyzacji nie ma, ale przynajmniej żołnierze w środku nie giną.</u>
          <u xml:id="u-283.8" who="#MarekJakubiak">Szanowni Państwo! Mówiąc o jedności, pan Donald Tusk patrzy nam prosto w oczy i mówi: mówmy o bezpieczeństwie Polski. Po czym występuje pan Konwiński i mówi zupełnie odwrotne rzeczy. Albo to schizofrenia polityczna, albo coś naprawdę macie z głową. My, prawica polska, od lat, od dziesiątek lat mówimy o tym, że grozi nam niebezpieczeństwo ze strony wschodniej, że nie należy dogadywać się z Putinem, z mordercą, że należy o polskie bezpieczeństwo dbać. Wtedy, proszę państwa, wasze zachowania były zupełnie, diametralnie odmienne niż dzisiaj. Bardzo jestem wam wdzięczny, że wreszcie pojęliście naszą naukę. Otóż wróg główny jest na wschodzie. Ale nie zapominajcie, że historia potrafi koło zatoczyć i wróg równie dobrze jak w 1939 r. może przyjść z zachodu. Bowiem dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-283.9" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: To są bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-283.10" who="#MarekJakubiak">Ja nie mówię o naleśnikach.</u>
          <u xml:id="u-283.11" who="#MarekJakubiak">Dziś, proszę państwa, powiem tak: bądźmy ostrożni, myślmy na przyszłość. Popatrzmy na 1935 r., popatrzmy, czym się Polska wtedy zajmowała i z kim miała podpisane pakty o nieagresji, a wyjdzie wam czarno na białym, że wróg może do nas przyjść z każdej strony, a Polak musi być bezpieczny własnym bezpieczeństwem. Tutaj Amerykanie akurat nam absolutnie nie przeszkadzają.</u>
          <u xml:id="u-283.12" who="#MarekJakubiak">Natomiast, proszę państwa, wy, którzy mówicie o tym, że z Rosjanami nie należy współpracować, wy, którzy bijecie brawo, jak się mówi o agenturze rosyjskiej, wy, którzy dzisiaj mienicie się obrońcami Rzeczypospolitej, pytam się, co zrobiliście? Co zrobiliście choćby w sprawie Smoleńska i wyjaśnienia tego, czemu winien jest Putin? To jest wasza robota dzisiaj — napadanie rano na mieszkania kobiet.</u>
          <u xml:id="u-283.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Gomoła, poseł niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#AdamGomoła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Ociepa! Miał pan szansę w swoim wystąpieniu stanąć na wysokości zadania i powiedzieć coś na miarę tego wyjątkowego momentu, a wykorzystał pan to, żeby promować jednego kandydata w aktualnie trwającej kampanii prezydenckiej, i to jeszcze kandydata, który — i to przyznaje z rozbrajającą szczerością — nie ma zdania, jeśli chodzi o podstawowe kwestie polskiej obronności, kwestie, które dotyczą relacji międzynarodowych. Polska takiego kandydata nie potrzebuje.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#AdamGomoła">Panie Pośle Jakubiak! Pan mówi, że tutaj po prawej stronie zawsze była świadomość, że zagrożenia są ze wschodu. To pan to powie europosłowi Krasnodębskiemu, który powiedział wprost, że zagrożenie jest większe z zachodu niż ze wschodu. Pan jemu to powie. Nam tego mówić nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#AdamGomoła">Pan premier Tusk powiedział tu bardzo wyraźnie, że wydajemy dzisiaj jako Europa, patrząc na poprzedni rok, 2024, podobne kwoty na obronność co Rosja. To daje nam naprawdę dobrą perspektywę, zważywszy na jedną podstawową rzecz — że dla Rosji to jest 30% wydatków, a dla nas pewnie 10 razy mniej ze względu na nasz potencjał gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ekonomista.)</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#AdamGomoła">To daje nam świetne pole do powtórki z historii, z lat 80., kiedy wyścig zbrojeń imperialną Rosję, wtedy sowiecką, doprowadził na skraj upadku, przede wszystkim upadku bloku wschodniego. Dzisiaj możemy zrobić to samo.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Bardzo mądry człowiek.)</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#AdamGomoła">Możemy skłonić Rosję do startu w wyścigu, w którym dostanie gospodarczego zawału serca, który sprawi, że przed Rosją znowu może otworzyć się takie okienko, jakie otworzyło się w latach 90., by pójść drogą demokracji, drogą pokojowego współistnienia narodów. Dzisiaj to się wydaje science fiction, ale myślę, że wszyscy sobie tego bardzo szczerze życzymy.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#AdamGomoła">Tylko żeby to się wydarzyło, musimy iść w jednym kierunku. Tę linę, którą ciągniemy jako Zachód, musimy ciągnąć w jednym kierunku, a nie sprawiać, że poprzez niezintegrowanie naszych działań wytracamy swoją wspólną moc. Żeby te 450 mld dolarów, o których mówił pan premier, było faktycznie sumą, którą możemy dodać do siebie, to te działania muszą być zintegrowane poprzez takie inicjatywy jak bank uzbrojenia, jak parasol ochrony powietrza, jak wspólna ochrona działań np. w formie Frontexu. Tylko trzeba powiedzieć jasno: to wymaga reform w Europie. Reform, przeciwko którym bardzo często słyszę argumenty, że jest to kwestia, która odbierałaby nam naszą suwerenność, bardzo często podpierane też argumentami, że istniało i istnieje wiele polityk błędnych wobec Rosji, jeżeli chodzi o państwa Unii Europejskiej. I tu się zgodzę. Tych polityk w ostatnich latach było całkiem sporo. Tylko podzielmy je na dwie kategorie. Pierwsza kategoria tych polityk i podejścia państwa wynikała z relacji gospodarczych i biznesowych. A druga rzecz, druga kategoria wynikała po prostu z tego, że wielu przywódców państw europejskich patrzyło na Putina z podziwem, był inspiracją, że można w tak niedemokratyczny, tak krótkowzroczny sposób nie liczyć się z niezależnością sądownictwa, z opozycją, z parlamentem, z niezawisłością sądów. Jeżeli chodzi o tę pierwszą grupę państw, ich już dzisiaj nie ma. To, co wydarzyło się 3 lata temu, kiedy rozpoczęła się pełnoskalowa inwazja, sprawiło, że te relacje zostały zerwane. To potwierdzają bezprecedensowe, bardzo stanowcze pakiety sankcji, które udało nam się wspólnie na poziomie Unii Europejskiej uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nam się udało. Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-285.10" who="#AdamGomoła">Daje nam to wiarę w to, że dalsza integracja może być jeszcze bardziej skuteczna.</u>
          <u xml:id="u-285.11" who="#AdamGomoła">Dzisiaj każde z państw, które wcześniej krótkowzrocznie albo naiwnie myślały, że da się ucywilizować Rosję, prowadząc z nią biznesy, jest o tym przekonane.</u>
          <u xml:id="u-285.12" who="#komentarz">(Poseł Janusz Cieszyński: Kontrakt gazowy.)</u>
          <u xml:id="u-285.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie przetłumaczysz.)</u>
          <u xml:id="u-285.14" who="#AdamGomoła">Wszyscy mówią językiem polskim, że na ruski mir, na ruską mentalność bardziej od marchewki sprawdza się kij.</u>
          <u xml:id="u-285.15" who="#AdamGomoła">Jednomyślność jest piękną ideą. Możemy dyskutować o tym, czy ona się sprawdza w czasach prosperity, w czasach dobrobytu. Ale patrząc na historię, szczególnie polską, doskonale wiemy o tym, że w czasach trudnych, w czasach zagrożenia z zewnątrz, zagrożenia skorumpowaniem politycznym, szczególnie słabszych podmiotów, idea liberum veto prowadzi do upadku. Kiedy więc znów będziemy podważać potrzebę reform, nawet traktatowych, miejmy to na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-285.16" who="#komentarz">(Głos z sali: No już kończ.)</u>
          <u xml:id="u-285.17" who="#AdamGomoła">Dziś duch czasu sprawia, że jesteśmy w miejscu, w którym Europa, jak nigdy wcześniej, mówi językiem polskim. Możemy albo ten czas przespać i dać mu odejść wraz z wiatrem historii, albo go wykorzystać i sprawić, żeby ten moment, w którym się znaleźliśmy, był momentem historycznym, momentem takich reform, po których Europa wreszcie będzie Europą na miarę III dekady XXI w. Chodzi o to, by w świecie wielobiegunowym, w którym się dzisiaj znaleźliśmy, Europa była nie konglomeratem luźno związanych ze sobą państw, które są podatne na wpływy z zewnątrz, tylko jednym z biegunów, wobec których orientuje się wolny, demokratyczny świat. Musimy się taką Europą stać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Jeszcze 5 minutek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#AdamGomoła">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PiotrZgorzelski">Prosiłbym o podobne owacje dla uczniów i nauczycieli z Zespołu Szkół Technicznych w Mikołowie, którzy przybyli tu na zaproszenie pana posła Łukasza Osmalaka.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PiotrZgorzelski">Witamy Szkołę Liderów z Radomska — na zaproszenie posła Krzysztofa Ciecióry.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję za te piękne owacje.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy, szanowni państwo, do pytań.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę się przygotować, żeby nie przedłużać swojego 60-sekundowego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-288.8" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Marcin Przydacz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MarcinPrzydacz">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Usłyszeliśmy, że Europa się budzi. Któraż to już pobudka Europy? Nie obudziła się w 2008 r., kiedy Putin atakował Gruzję. Nie obudziła się w 2014 r. Nie obudziła się w 2022 r. Budzi się teraz. Żadnych innych konkretów nie usłyszeliśmy z tej pobudki, poza jednym: informacje wywiadowcze wskazują na to, że w perspektywie 3–4 lat Rosja będzie gotowa do zaatakowania państwa większego niż Ukraina. Czas jest, szanowni państwo, bardzo krótki. Gdyby nie zapobiegliwa polityka tych, którzy ostrzegali przed Rosją, bylibyśmy dzisiaj w naprawdę bardzo złej sytuacji. Gdybyśmy podążali śladem pana ministra Sikorskiego, który realizował politykę resetu z Siergiejem Ławrowem, gdybyśmy słuchali polityków PSL-u, którzy mówili, że rosyjski gaz w kuchence pali się tak samo dobrze, gdybyśmy szli śladem tych polityków, którym się podlizywaliście, tym Russlandverstehers, gdzie byśmy dzisiaj byli z naszym bezpieczeństwem? A my zapewnialiśmy bezpieczeństwo poprzez rozbudowę polskiej armii i ściąganie amerykańskich żołnierzy. Trzeba dbać o relacje z Amerykanami, panie ministrze Sikorski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Agnieszka Pomaska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarcinPrzydacz">Dobrze, że pan pojechał na CPAC. Źle, że pan ich nazywał proputinowskimi nacjonalistami do czasu, aż pan tam pojechał.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PiotrZgorzelski">Prosiłem o dyscyplinę czasową, szanowni państwo, i będę jej przestrzegał.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#AgnieszkaPomaska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#AgnieszkaPomaska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Panie Pośle Przydacz! Gdybyście dzisiaj rządzili, tobyście jedli w samotności, razem z Orbánem, obiad w Budapeszcie.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pyrki.)</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#AgnieszkaPomaska">To by była cała wasza siła w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#AgnieszkaPomaska">Gdybyście dzisiaj rządzili, to nie wiadomo, czy nadal bylibyśmy w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#AgnieszkaPomaska">Panie Pośle Przydacz! To wy się powinniście obudzić, to wy nie widzicie, co się dokoła dzieje. Polki i Polacy się zastanawiają, jak to jest, że ci, którzy do niedawna straszyli resetem z Rosją, dzisiaj nie widzą w tym nic złego. Polki i Polacy dzisiaj się zastanawiają, jak to jest, że wasz kandydat na prezydenta jest gotowy podać rękę Putinowi, a nie jest w stanie powiedzieć nic złego o Rosji, nie jest w stanie przyznać, kto zaatakował Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Chcemy dialogu z Rosją.)</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#komentarz">(Poseł Jan Michał Dziedziczak: Kto się przytulał z Putinem? Tusk.)</u>
          <u xml:id="u-293.9" who="#AgnieszkaPomaska">Przypomnę: to Putin jest agresorem, a Ukraina jest ofiarą. To Rosja zaatakowała demokratyczną Ukrainę. Obudźcie się, wasza polityka w Unii Europejskiej, wasza polityka zagraniczna po prostu zbankrutowała. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-293.11" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Panie marszałku, chciałbym sprostować, bo ewidentnie…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PiotrZgorzelski">Nie będzie żadnego prostowania.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PiotrZgorzelski">Podchodzi pani poseł Wioleta Tomczak, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Jak to?)</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Panie marszałku, padło nazwisko. Bardzo proszę…)</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WioletaTomczak">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Michał Dziedziczak: Pan łamie regulamin, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Pan powinien stać na straży regulaminu, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PiotrZgorzelski">Ja prowadzę obrady.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale łamie pan regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan już wiele razy złamał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WioletaTomczak">Poświęciliśmy dziś dużo czasu na podkreślenie priorytetowej roli zbrojeń i wzmacniania potencjału obronnego Polski i Europy, i słusznie, jednak chciałabym podkreślić inną kwestię i o nią zapytać. Dostępność lekowa w Polsce w czasie pokoju jest na zadowalającym poziomie. W Polsce tylko 30% leków pochodzi z rodzimych fabryk, podczas gdy w Europie ta średnia jest na poziomie 70%. Stąd moje pytania do pana premiera: Czy jesteśmy zabezpieczeni proceduralnie i organizacyjnie na wypadek katastrof, stanu klęski żywiołowej czy zagrożenia zbrojnego? Czy mamy dostęp do API, czyli substancji czynnych stanowiących główny składnik newralgicznych leków? Czy mamy dostęp do systemu, który pozwoliłby odpowiednim służbom obejmującym kontrolę nad danym terenem zweryfikować, jakich leków potrzebują dani mieszkańcy i w jakich warunkach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Adam Orliński, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MirosławAdamOrliński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Rzeczywiście to niezwykle potrzebna debata w sprawie sytuacji międzynarodowej, zwłaszcza po szczycie państw sojuszniczych w Londynie. Ale to także coś, z czym wszyscy spotykamy się na co dzień, czyli debaty wśród Polaków. Bezpieczeństwo, bezpieczeństwo i raz jeszcze bezpieczeństwo polskie. Także sytuacja geopolityczna, w której się znaleźliśmy, powoduje, że wszyscy o to pytają. Nawiązując do wystąpienia pana premiera Tuska, który mówił o koordynacji, że dzisiaj po szczycie europejskim także musimy położyć większy nacisk na koordynację wszystkich działań, na ujednolicenie niektórych systemów, informacji, które przepływają, mam konkretne pytanie, czy na ten temat na forum europejskim jest prowadzona rozmowa, jest to wszystko przygotowywane. Bo koordynacja, informacja i prawidłowy przesył informacji jest dzisiaj niezwykle ważny, jeżeli chodzi o wspólne bezpieczeństwo Wspólnoty Europejskiej, a przede wszystkim Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Dziękuję, że dzisiaj pan premier powiedział, że to nie są czasy, żeby się obrażać na rzeczywistość i że się na tę rzeczywistość nie obraża. Bo rzeczywiście sytuację mamy zasadniczo trudną, bo żeby strawestować słynne powiedzenie, które do dzisiaj budzi kontrowersje w jednej części tej sali, z Ameryką, ze Stanami dzisiaj trzeba współpracować z takimi, jakie one teraz są. A czy one są w tej chwili wiarygodne? W jakiej jesteśmy sytuacji, kiedy my nie możemy się obrażać na rzeczywistość, ale kiedy rzeczywistość obrazi się na nas? W kontekście tego, co pan premier powiedział o renegocjacjach naszych kontraktów na zbrojenie, pytam, co się stanie, jeżeli Polska będzie następną ofiarą, np. wyłączenia kodów do HIMARS-ów czy wyłączenia Starlinków? Co będzie, jeżeli pójdziemy śladem Danii i będziemy przekazywać nasze uzbrojenie amerykańskie Ukrainie, a opóźnią się dostawy F-35, jak to jest w przypadku Danii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska klasa polityczna ma problem z myśleniem strategicznym i z przewidywaniem.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Pan premier Donald Tusk w drugiej części swojej wypowiedzi praktycznie mówił to, o co ja w tej Izbie apeluję od półtora roku. Mianowicie chodzi o powszechne, krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe, o wypowiedzenie konwencji ottawskiej, o liberalizację ustawy o broni i amunicji. Szanowni państwo, mamy wojska operacyjne jednorazowego użytku. Gdzie są dywizje rezerwowe, panie ministrze? Gdzie są zasoby dla tych dywizji rezerwowych? Rosja od 2 lat ma gospodarkę wojenną, a Unia Europejska dopiero teraz to załapała.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Jeżeli na czas wojny w pierwszym rzucie przewidujemy 550 tys. żołnierzy, czyli 1,5% obywateli, o czym my tak naprawdę mówimy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko, Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Nieobecny Panie Premierze! Pan premier Donald Tusk, już teraz niestety nieobecny…</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jest premier.)</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#JarosławSachajko">…wielokrotnie powtarzał: jakby, trzeba, powinniśmy, tylko żadnych konkretów, więc może pan wicepremier wie, czy został wycofany ETS, czy została wycofana dyrektywa budynkowa, czy zostały obniżone ceny prądu, bo trzeba mieć pieniądze na to, aby uzbrojenie rzeczywiście produkować w Europie.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Sara Zielińska: Nie ta debata.)</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#JarosławSachajko">Powinniśmy stawiać na własne uzbrojenie i państwo, jak byli w opozycji, cały czas powtarzali, że 51% uzbrojenia powinno być produkowane w polskich zakładach. Kiedy będziemy produkowali właśnie czołgi K2 w polskich zakładach, a nie wszystko kupowali? Bardzo dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Miało być o tym, o rezultatach wczorajszego szczytu w Brukseli, tymczasem było wiele górnolotnych słów i oczywistych refleksji. Ale pytam: Co przywieźliście państwo, panie premierze, co przywiózł pan dla Polski z Brukseli? Wiemy, czego nie ma w tych konkluzjach. Nie ma szczytów Unia Europejska — Stany Zjednoczone, Unia Europejska — Ukraina. Nie ma finansowania Tarczy Wschód. Nie ma refinansowania wydatków na obronność. Nie ma tam żadnych decyzji. Tu są puste słowa.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A pan co zrobił?)</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Są mgliste zapowiedzi wniosków i zaleceń Komisji Europejskiej. Żadnych decyzji. Gdzie jest w tym wszystkim polska prezydencja, panie premierze, panie ministrze Szłapka? Gdzie jest jej inicjatywa, jej działanie w Warszawie, w Brukseli — poza rozdaniem w zeszłym tygodniu smacznych polskich pączków? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marcin Bosacki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MarcinBosacki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#MarcinBosacki">Pan premier Donald Tusk przedstawił jasną strategię Polski na te ciężkie czasy. Zbroimy się, pomagamy Ukrainie, budujemy obronną Europę i utrzymujemy Sojusz Atlantycki. To jest odpowiedzialna, spokojna i stanowcza strategia.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#MarcinBosacki">Niestety w tej Izbie i wśród poważnych polityków opozycji jak kandydat na prezydenta pan Nawrocki jest też inna strategia: całkowitej zmiany wajchy, powiedzenia, że prezydent Ukrainy jest głupkiem albo dyktatorem, mówienia, to cytat, że sojusz USA — Rosja byłby korzystny dla Polski, albo mówienia, że jedyną dla Polski drogą jest pełne, znowu cytat, podporządkowanie strategii Donalda Trumpa.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#MarcinBosacki">Pytam pana premiera, ale też rodaków: Która strategia dla Polski jest lepsza — solidarności sojuszniczej czy mentalności wasalnej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie ma. Nie, jest, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MichałGramatyka">Jestem, jestem.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W przeddzień sławetnego spotkania Trumpa z Zełeńskim w Gabinecie Owalnym „Washington Post” poinformował o rzekomym poleceniu Petera Hegsetha wstrzymania ofensywnych operacji cybernetycznych USA przeciwko Rosji. Gdyby taka decyzja rzeczywiście zapadła, to takie wstrzymanie operacji oznaczałoby istotny wzrost zagrożenia w cyberprzestrzeni tutaj, w Rzeczypospolitej Polskiej. Wiele z tych zagrożeń to są zagrożenia z kierunku rosyjskiego.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#MichałGramatyka">Ja bardzo wysoko oceniam pracę polskich Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, a także cywilnych zespołów, które są odpowiedzialne za reagowanie w sytuacjach zagrożenia. Wszyscy możemy być dumni z nowej strategii wypracowanej w Ministerstwie Obrony Narodowej, strategii rozwoju sztucznej inteligencji do roku 2039, oraz z powołania centrum implementacji AI w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej. Jak wygląda współpraca tej jednostki z jednostkami cywilnymi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Agnieszka Maria Kłopotek, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Po ostatnim szczycie w Londynie i posiedzeniu Rady Europejskiej kluczowe stają się kwestie realnych działań na rzecz bezpieczeństwa Polski, zwłaszcza w kontekście współpracy militarnej i energetycznej. Dlatego chciałam zapytać, jakie konkretne ustalenia zapadły w sprawie zwiększenia obecności wojsk NATO na wschodniej flance, w tym w Polsce. Czy rząd podejmuje działania na rzecz nowych umów dotyczących rozlokowania sił sojuszniczych, infrastruktury wojskowej lub współpracy w zakresie produkcji uzbrojenia? Ponadto, w obliczu zagrożeń hybrydowych i presji surowcowej, jakie decyzje podjęto w sprawie dywersyfikacji źródeł energii i uniezależnienia się od surowców z kierunków autorytarnych? Czy Polska zabiega o nowe inicjatywy w ramach Unii lub NATO, które zwiększą nasze bezpieczeństwo energetyczne, np. poprzez rozbudowę infrastruktury gazowej i elektrycznej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Słyszeliśmy o zapewnieniu zwiększania środków na rozbudowę Tarczy Wschód. Słyszymy o konieczności obrony naszych granic, granic będących też wschodnią flanką NATO. Ale zwiększenie środków na obronność to nie tylko szansa na zwiększenie bezpieczeństwa naszych granic, ale również szansa na koło zamachowe dla polskiej gospodarki. To szansa na rozwój, szansa na transfer technologii, ale też miejsca pracy. Nie tylko nowe miejsca pracy, lecz także zabezpieczenie tych miejsc pracy, które już dzisiaj są. Takim świetnym przykładem są poznańskie zakłady WZM czy poznańska legenda zakłady Cegielskiego. Mają kadry, mają sprzęt, potrzebują po prostu zapowiadanych już zamówień i kontraktów. Co dalej z nimi? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Roman Fritz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#RomanFritz">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Dawno nie widziałem w tak słabej formie, mówiąc szczerze, pana Donalda Tuska, którego przemówienie było dosyć miałkie, nijakie i w sumie bez żadnych konkretów. Przyrównał pan premier bezpieczeństwo Ukrainy do bezpieczeństwa Polski, wręcz postawił znak równości. To do protokołu. Pan Donald Tusk wielokrotnie jednak się mylił, w przeszłości również. Mylić się jest rzeczą ludzką, ale dla aspirujących polityków jest, delikatnie mówiąc, ogromną wadą. Mylił się premier Tusk np. w stosunku do Władimira Putina, z którym serdecznie się obściskiwał w latach 2007–2010, m.in. na pamiętnym sopockim molo.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale błysnął.)</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Też pan by chciał takiego misia.)</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#RomanFritz">Poza tym mylił się pan Tusk w stosunku do drugiego wielkiego gracza zasięgu globalnego, czyli Donalda Trumpa, którego w sposób absolutnie niedopuszczalny obrażał jeszcze w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#RomanFritz">Pytanie. Tusk opowiadał o broni nuklearnej w Polsce…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PiotrZgorzelski">Kończymy, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#RomanFritz">…i innej broni niekonwencjonalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Radosław Fogiel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#RomanFritz">O jakiej broni pan Donald Tusk wspominał i na jakich zasadach w Polsce ma ona stacjonować? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#RadosławFogiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żałuję, że pan premier stracił już zainteresowanie i nas opuścił. Najpierw należy zadać sobie pytanie, kto tutaj sobie urządza kpiny. Bo marszałek Hołownia informował posłów, że zaprosił premiera, żeby zdał relację ze szczytu europejskiego, a pan premier powiedział, że nie będzie Wysokiej Izby tym zanudzał. Czy pan marszałek Hołownia żartuje sobie z posłów, czy premier żartuje sobie z marszałka Hołowni?</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Suski: Słabe.)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#RadosławFogiel">Ale cieszę się, że pan premier Tusk w końcu zrozumiał wagę sojuszu Polska — USA, bo jego tweety, jego wypowiedzi sprzed kilku dni o tym nie świadczyły. Niech jeszcze wezwie do tego swoich posłów, np. posła Giertycha, który w jakoś dziwnie rozumianej zemście wzywał do tego, żeby nie kupować amerykańskiego sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#RadosławFogiel">Słyszeliśmy też o półmilionowej armii. To może warto poinformować ministra Siemoniaka, który jeszcze 1,5 roku temu mówił, że Polska nie ma potencjału demograficznego do budowy 300-tysięcznej armii. A więc mniej słów i do roboty.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Kluzik-Rostkowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Ja miałam okazję brać udział w konferencji monachijskiej i o ile nie miałam żadnych wątpliwości, że na poziomie prezydentów, premierów, ministrów spraw zagranicznych nastąpiło przebudzenie i naprawdę były bardzo jednoznaczne deklaracje co do tego, że Europa musi się bronić, musi się trzymać razem, o tyle kiedy prowadziłam rozmowy z ludźmi z różnych państw i pytałam ich wprost, czy są świadomi tego, że istnieje bardzo poważne ryzyko, że przyjdzie ten moment, kiedy Putin zaatakuje jakieś państwo NATO, to wtedy było tak: kraje bałtyckie były świadome, Skandynawia była świadoma, Polska oczywiście jest świadoma, Wielka Brytania była świadoma. Koniec listy. I moje pytanie jest takie: Czy od tego czasu, gdy minęły ponad 2 tygodnie ta świadomość w innych państwach jest większa czy nie?</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">Jedna rzecz: bardzo się cieszę z tego, że zaczynamy rozmowę, żeby wyjść z konwencji ottawskiej, by móc używać min przeciwpiechotnych.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Kamil Wnuk, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#KamilWnuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! Bezpieczeństwo państwowe to nie tylko silna armia, ale to także odporność społeczeństwa. Państwo broni się dopóty, dopóki jego mieszkańcy chcą walczyć i chcą się bronić. Wojna hybrydowa z Rosją skierowana przeciwko nam trwa, dotyka sfer infrastruktury, cyberbezpieczeństwa, infosfery, używani są także migranci czyniący prowokacje. To Sejm tej kadencji pod przywództwem marszałka Szymona Hołowni jednogłośnie, od lewa do prawa, przyjął ustawę o obronie cywilnej — coś, czego nie udało się wcześniej przez 8 lat zrealizować poprzednim władzom. Teraz zrobiliśmy to wszyscy wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Michał Dziedziczak: Marszałek to primus inter pares.)</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#KamilWnuk">Bardzo się cieszę, że w tym tygodniu nasze ministerstwa wynegocjowały w Unii Europejskiej kolejne 30 mld euro na nowy Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności, ale liczę, że w ramach tych środków znajdują się także kwoty na obronę cywilną, m.in. na schrony. Stąd moje pytanie: Na jakim jesteśmy etapie, jeśli chodzi o przepisy ustawy o obronie cywilnej i środki na schrony? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Dziedzic, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#AdamDziedzic">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele mówiliśmy na tej sali o konieczności dobrego wyposażenia armii, o możliwościach i o potrzebach produkcyjnych, ale taka dyskusja jak ta daje nam możliwość odpowiedzenia na kilka kluczowych pytań. Jakie nowe fabryki broni powstały w Polsce? Które z istniejących zostały zmodernizowane i przystosowane do produkcji amunicji wielkokalibrowej, niezbędnej dla naszego wojska? Czy w Polsce powstała lub powstanie w najbliższym czasie fabryka dronów wojskowych? Czy nasze zakłady zbrojeniowe są w stanie w niedługim czasie zapewnić dostawę amunicji i wyposażenia niezbędnego do utrzymania gotowości bojowej i zapasów na wymaganym poziomie? W którym to zakładzie zbrojeniowym podjęto decyzje gwarantujące przywrócenie potencjału militarnego uzupełniającego braki w naszym uzbrojeniu? I, co ważne, jak szybko możemy wykształcić potencjalne kadry? Czy gotowe są na to nasze polskie uczelnie? Jeśli poznamy odpowiedzi na te kluczowe pytania, będziemy mieć świadomość, czy podołamy wyzwaniom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Wicha, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#JoannaWicha">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Na Lewicy jest pełna zgoda co do tego, że na obronności i bezpieczeństwie obywateli nie należy oszczędzać. Wszyscy tutaj co do tego się zgadzamy, ale też chcę podkreślić, że obronność to nie tylko zbrojenia, ale także właśnie obrona cywilna. Do tej kategorii również należy bezpieczeństwo energetyczne, cyfrowe czy lekowe. Obywatele martwią się o nasze wojska, o to, czy będą potrafiły się bronić, ale nie tylko o to. Martwią się również o to, czy w tym czasie cywile, czy ich rodziny będą miały zapewnione bezpieczeństwo. Przypominam, że rok temu, kiedy Lewica składała projekt małej ustawy schronowej, tylko 4% naszego społeczeństwa mogło liczyć na bezpieczne schronienie w schronach. I o ile mi wiadomo, do tej pory nic się w tej kwestii nie zmieniło, gdyż brakuje odpowiednich rozporządzeń dotyczących budowy schronów i tego, jakie powinny spełniać warunki techniczne. I moje pytanie brzmi: Co do tej pory zostało w tej kwestii zrobione? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Jabłoński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PawełJabłoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie premierze, gdzie pan jest? Nawet nie w tym momencie, ale mamy podobno jakąś prezydencję w Unii Europejskiej. Macron zwołuje szczyty, a pan Tusk sobie ziemniaki obiera. Premier Wielkiej Brytanii zwołuje szczyt, premier Tusk gra w ping-ponga. Giorgia Meloni mówi, że Włochy będą pomostem między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi — to Polska zawsze była tym pomostem — a premier Tusk jeździ na nartach. Dzisiaj w przychylnej wam gazecie…</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kandyba: Oj, przestań.)</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: A gdzie Kaczyński?)</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#PawełJabłoński">Widzę te nerwy, ale nawet przychylni wam dziennikarze piszą: prezydencja bezobjawowa.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#PawełJabłoński">Tusk marnuje wielką szansę. Inni działają, a Tusk siedzi i czeka z założonymi rękami. Jako poseł opozycji bardzo bym chciał popierać działania rządu, tylko tych działań w ogóle nie ma.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#PawełJabłoński">Występujemy z konwencji ottawskiej. W końcu. W maju zeszłego roku przedstawiliśmy projekt uchwały. Czekała w zamrażarce, bo nie chcieliście się tym zająć. Cieszę się, że w końcu zaczynacie mówić językiem Prawa i Sprawiedliwości. Szkoda, że tak późno, obyście już nigdy nie wracali do tej fatalnej zdradzieckiej polityki oddawania połowy Polski Rosjanom.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Krząkała, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#MarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta dzisiejsza debata powinna przede wszystkim służyć poprawieniu naszego bezpieczeństwa, a zatem powinna być wolna od fałszu, półprawd i złośliwości, które przed chwilą słyszeliśmy. Sytuacja jest śmiertelnie poważna i wymaga właśnie w tej sprawie ponadnarodowego zjednoczenia i zrozumienia wagi sprawy. Jest to możliwe, bo po 1989 r. potrafiliśmy się zjednoczyć, wchodząc do struktur NATO i Unii Europejskiej. Zmiana nastawienia administracji Donalda Trumpa do wojny w Ukrainie, gotowość do resetu w relacjach z Rosją sprawiają, że Polska i Unia muszą zrobić wszystko, by współpracować na rzecz wzmocnienia własnej obronności i pomocy Ukrainie. Szczyt w Londynie i Brukseli pokazał, że jest to możliwe. Stąd pytanie o nasz przemysł obronny. Wiele istotnych komponentów uzbrojenia jest produkowanych poza Polską i Europą. Jaka jest strategia rządu i Unii na utrzymanie łańcucha dostaw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Paweł Strach, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PiotrPawełStrach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Korzystając z obecności pana premiera Kośniaka-Kamysza, chciałbym zwrócić uwagę na trzy bardzo ważne elementy w polskiej armii. Mianowicie chodzi o podoficerów. Uważam, że to podoficerowie powinni być trzonem i najważniejszą strukturą w naszej armii, potrzeba nam fachowców, którzy byliby w stanie obsługiwać tysiące wozów bojowych czy czołgów i dowodzić w tym zakresie. Dlatego moje pierwsze zwrócenie uwagi dotyczy tego, abyśmy wprowadzili na wzór amerykański egzamin na sierżanta albo chorążego, tak aby rzeczywiście zwiększyć prestiż tej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PiotrPawełStrach">Druga kwestia to sprawa zwiększenia liczby instruktorów w szkołach podoficerskich, zwiększenia dodatków dla instruktorów, aby najlepsi fachowcy byli w stanie rzeczywiście pokazać swoje umiejętności i aby zachęcać do tego, żeby najlepsi zostawali w szkołach podoficerskich i uczyli następne pokolenia podoficerów.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PiotrPawełStrach">Trzecia kwestia to sprawa rzeczywiście stworzenia warunków, aby wyposażyć szkoły podoficerskie w najlepszy możliwy sprzęt, zwłaszcza sprzęt dronowy, bo wiem, że tego na razie jeszcze brakuje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan marszałek senior Marek Sawicki, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier Donald Tusk tak trochę prześlizgnął się po koncepcji rozwoju obrony flanki północno-wschodniej NATO. Ja bym chciał zapytać pana premiera, pana ministra spraw zagranicznych, na ile ten wyjazd do Turcji pana premiera wzmacnia koncepcję rozbudowy współpracy w ramach osi Szwecja — Finlandia — Polska — Rumunia i czy w tej koncepcji jest również Wielka Brytania, bo jestem przekonany, że jeśli da się zbudować taką flankę, taką silną oś, to wtedy będą z nami również Stany Zjednoczone, które w ostatnich dniach jasno pokazały, że dla nich liczą się tylko silni. Jeśli więc będziemy mieli silny Sojusz na flance północno-wschodniej, to jestem przekonany, że również Stany Zjednoczone będą z nami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W końcu przywódcy państw Unii Europejskiej — poza jednym bratankiem — dostrzegli wagę zaleceń polskiego rządu dotyczących przejęcia odpowiedzialności za obronę kolektywną i bezpieczeństwo Europy, zrozumieli znaczenie wsparcia dla bohatersko walczącej Ukrainy. Myślę, że to jest bardzo ważne, że to, co już od 2014 r. my jako Polacy staraliśmy się przekazać właśnie naszym sojusznikom z Paktu Północnoatlantyckiego, państwom Unii Europejskiej, teraz zostało przyjęte. W związku z powyższym nie mam wątpliwości, że będziemy tutaj w sposób kolektywny się przygotowywać, żeby na zasadzie projekcji siły dobrze odpowiedzieć naszym wrogom.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#AndrzejSzewiński">I pytania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Ciecióra…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#AndrzejSzewiński">Albo bez pytań.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PiotrZgorzelski">…Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Premier Tusk mówił o stworzeniu funduszu na dozbrajanie armii europejskich. Wszyscy wiemy, jak się tworzy te fundusze. Te środki są już podzielone, więc albo dzisiaj wiecie, ile z tego tortu nam przypadnie, albo tego nie wiecie. Będziemy musieli znowu o to się prosić.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#KrzysztofCiecióra">A więc podstawowe pytanie: Czy mamy środki finansowe już wynegocjowane w kontekście tych pieniędzy, które mają iść na fundusz rozwoju sił zbrojnych m.in. w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PiotrZgorzelski">Proponuję, żeby najpierw było pytanie, a potem rozwinięcie, bo czasami człowiek po prostu się zapędzi.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Królak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#KatarzynaKrólak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jestem posłanką z Warmii i Mazur. My na Warmii i Mazurach nauczyliśmy się żyć tutaj, pracować, uczyć się, prowadzić swoje firmy z poszanowaniem dobrodziejstwa przyrodniczego, jakim obdarza nas nasz region. Jesteśmy regionem przygranicznym na wschodzie Polski, na terenie którego w ramach programu Tarcza Wschód realizuje się budowę fortyfikacji i naturalnych przeszkód terenowych mających za zadanie bezpośrednio bronić granicy Polski i wschodniej granicy Unii Europejskiej, bo to od nas zaczyna się Unia Europejska. Bartoszyce, Olecko, Grzechotki, Gołdap dla wielu z was to nazwy, ale dla mnie to jest moja ziemia i ludzie tam mieszkający. Stąd inwestycje na Warmii i Mazurach to dla nas bardzo ważna i doniosła sprawa.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#KatarzynaKrólak">Chcielibyśmy, żeby nie było tak, jak zrobił PiS po zamknięciu małego ruchu granicznego, że nie było żadnych programów kompensujących załamanie lokalnego systemu gospodarczego, a wiele ludzi straciło pracę.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#KatarzynaKrólak">Panie Premierze! My na Warmii i Mazurach lekko nie mamy. Nasze położenie geopolityczne, walory itd., niski poziom inwestycji mają wpływ na nasze życie. My chcemy żyć z pracy, a nie z zasiłków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Michał Dziedziczak…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#KatarzynaKrólak">Potrzebujemy programu.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PiotrZgorzelski">…Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#JanMichałDziedziczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek apelował o konkretne pytania, więc w takim razie pytam. Skąd Rosjanie mają pieniądze na atak na Ukrainę? Skąd mają sprzęt? Skąd mają zaoszczędzone fundusze, żeby dokonywać tych zbrodni? Czy aby nie z surowców? Czy aby nie z handlu gazem? Czy aby nie korzystali Rosjanie przy zbrojeniach…</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I z węgla)</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#JanMichałDziedziczak">…choćby z projektu Nord Stream budowanego przez rząd Angeli Merkel?</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#JanMichałDziedziczak">Przypomnijmy, że w tym rządzie ministrem obrony narodowej Republiki Federalnej Niemiec była Ursula von der Leyen, ta sama pani, która wysłała ostatnio Donalda Tuska do Polski, żeby został premierem.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#JanMichałDziedziczak">Kolejne pytanie: Czy w latach 2007–2015 dokonywano redukcji jednostek wojskowych w Polsce? Czy kilkadziesiąt jednostek wojskowych zostało zlikwidowanych przez rząd Donalda Tuska i Ewy Kopacz? Czy polska armia pod koniec rządów Platformy w 2015 r. mieściła się na jednym stadionie piłkarskim? Czy w 2014 r., tuż przed inwazją rosyjską na Ukrainę, pod waszymi rządami nie wydawaliśmy nawet 2% PKB na obronność? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Zembaczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo! Proszę uprzejmie o informację, jakie są konkluzje i wnioski z trzech spotkań w Paryżu, Londynie i Brukseli w zakresie zagrożenia zarówno dla polskich obywateli, jak i wszystkich Europejczyków, zagrożenia w zakresie wojny kognitywnej, zwanej również wojną o umysły. Jest to forma konfliktu, w którym celem jest wpływanie na myśli, postawy i działania poprzez manipulację informacją i technologiami.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy przeprosi pan za…)</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WitoldZembaczyński">Polem bitwy staje się ludzki umysł, a działania obejmują manipulację, narzucanie określonego odbioru informacji, co minimalizuje zdolność do ich krytycznej analizy i racjonalnego myślenia.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan przeprosi…)</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#WitoldZembaczyński">Mowa o wykorzystaniu technologii, mediów społecznościowych, algorytmów i cyfrowych narzędzi. Są one używane do wpływania na indywidualne i zbiorowe zachowania. Mowa o dezinformacji i fałszywej polaryzacji.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Warto przeprosić teraz.)</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#WitoldZembaczyński">Działania te mają na celu wywołanie chaosu, podsycanie konfliktów społecznych i osłabienie jedności narodowej.</u>
          <u xml:id="u-352.7" who="#komentarz">(Poseł Jan Michał Dziedziczak: Proszę przeprosić teraz.)</u>
          <u xml:id="u-352.8" who="#WitoldZembaczyński">Wojna kognitywna prowadzona długofalowo, bez użycia siły fizycznej bywa…</u>
          <u xml:id="u-352.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-352.10" who="#WitoldZembaczyński">…bardzo niebezpieczna…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Sałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Milczenie jest złotem, ale dajcie im szansę.)</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#komentarz">(Poseł Paweł Sałek: Mównica jest okupowana.)</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#PiotrZgorzelski">Nie daję 15, nie daję. To proszę pokazać.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: Z transmisji chętnie pokażę.)</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#PiotrZgorzelski">Dobra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PawełSałek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do rządu. Szanowny panie premierze, pan premier tu w swoim wystąpieniu mówił o tym, że zapisy dotyczące polityki klimatycznej, zielonego ładu, restrykcji związanych z budową nowych instalacji dla obronności mają być uproszczone, zniesione właśnie ze względu na bezpieczeństwo Europy, choć przede wszystkim myślimy o bezpieczeństwie Polski. Mam pytanie: O jakich konkretnych zapisach w ramach polityki klimatycznej, unijnej czy środowiskowej już dzisiaj wiemy, że zostaną zniesione dla możliwości inwestycji militarnych? To jest raz. Jednocześnie z drugiej strony chcę przypomnieć o takiej sytuacji w zakresie handlu uprawnieniami do emisji, że kiedyś, jak Polska wchodziła do Unii Europejskiej, wszystkie instalacje wytwarzające m.in. energię na potrzeby wojska były wyłączone z ETS-u, a dzisiaj są w ETS-ie. Proszę sobie wyobrazić, że dzisiaj mamy w Europie zieloną stal. To stal, która jest wykorzystywana do budowy czołgów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Anna Polak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PawełSałek">Może więc warto zrobić w ten sposób, żeby firmy i huty, które produkują stal na potrzeby militarne, były wyłączone z handlu uprawniami do emisji i innych obciążeń środowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, zachęcam jeszcze raz do skorzystania z mojej rady: najpierw pytanie, a potem rozwinięcie.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Sałek: Tak było)</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#ElżbietaAnnaPolak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! 800 mld euro Komisja Europejska przeznaczyła na konkretny program zbrojeniowy i to są fakty, to są konkrety.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na co?)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Na jakie konkrety?)</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#ElżbietaAnnaPolak">Panie Pośle Jabłoński! To dzięki prezydencji polskiej w Unii Europejskiej, to dzięki osobistej pozycji naszego, polskiego premiera w Unii Europejskiej to bezpieczeństwo jest dzisiaj priorytetem w Europie.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Co ty wiesz…)</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#ElżbietaAnnaPolak">Tylko razem — Europa i Ukraina — mamy taki potencjał, żeby skutecznie zatrzymać agresję Rosji. Drodzy posłowie z Prawa i Sprawiedliwości, 3 lata temu to Rosja napadła na Ukrainę i dlatego dzisiaj musimy się zbroić. Tak jak powiedział prezydent Wałęsa: ani kroku do tyłu.</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Schreiber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#ŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! Moje pytanie do premiera Tuska: Gdzie i kiedy był ten polski konsensus? Czy może w roku 2008, kiedy rozpoczynał reset z Rosją i nawet słowa prezydenta Kaczyńskiego w Tbilisi nic go nie nauczyły? Czy w roku 2010, kiedy Jarosław Kaczyński przestrzegał przed neoimperialną polityką Rosji, a obecny i ówczesny szef MSZ-etu pytał, czy jest na proszkach? Czy w roku 2014, po aneksji Krymu, kiedy premier Tusk mówił, że gdyby PiS był przy władzy, to wprowadziłby radykalnie antyrosyjską postawę? Czy w roku 2021, kiedy po prowokacji Rosji na granicy Polski mówił, że to biedni ludzie, tylko szukają swojego miejsca? Czy w roku 2023, kiedy obłudnie, bezwstydnie zaczął nas nazywać tym razem, dla odmiany partią prorosyjską? Byliście ślepi, bezmyślni i naiwni. Panie premierze, czas przeprosić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jerzy Meysztowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PiotrZgorzelski">Ale jeśli pan poseł pozwoli, to pozdrówmy serdecznie uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 66 im. Misji Pokojowych ONZ w Bydgoszczy, którzy przyjechali na zaproszenie pana posła Norberta Pietrykowskiego.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#PiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#JerzyMeysztowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#JerzyMeysztowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przed szczytem Unii Europejskiej były obawy, że nie tylko premier Węgier Viktor Orbán, ale i premier Słowacji Robert Fico będą kontestowali ustalenia szczytu i nie podpiszą końcowych konkluzji. Okazało się, że być może pod wpływem masowych protestów na Słowacji Fico zgodził się wraz z 25 krajami Unii Europejskiej na zwiększenie wydatków na zbrojenia, ale i na pomoc Ukrainie. Mam pytanie: Czy odejście Słowacji od polityki proputinowskiej może okazać się trwałe? Czy nie było to też wynikiem tego, że chcieli przymusić do powrotu tranzytu rosyjskiego gazu przez teren Ukrainy?</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#JerzyMeysztowicz">I drugie: kwestia pieniędzy dla Ukrainy. Unia Europejska wspólnie podjęła decyzję o przekazaniu Ukrainie pieniędzy z zysków z zamrożonych aktywów rosyjskich. Czy nie pora przekazać wszystkich aktywów, dlatego że Rosja dobrowolnie nie zapłaci ani dolara za zniszczenia na Ukrainie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Bliźniuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PawełBliźniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PawełBliźniuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Optymizm nie zastąpi nam Polski. Nadzieja nie zastąpi nam strategii. W czasach systemowej rywalizacji na świecie Polska potrzebuje odpowiedzialnej, poważnej, zdecydowanej polityki bez obrażania naszych sojuszników, bez dziecinnych oklasków, bez niedojrzałej ekscytacji. Gwarancją tego jest rząd Donalda Tuska, dyplomacja pod wodzą ministra Sikorskiego i, jak wierzę, prezydentura Rafała Trzaskowskiego. Polska będzie silna, albo nie będzie jej wcale. Będziemy zjednoczeni, albo nasza przyszłość będzie w niebezpieczeństwie. Pamiętacie słowa śp. Lecha Kaczyńskiego? Będziemy wspierać Ukrainę, albo po Ukrainie przyjdzie czas na nas, na Polskę. Dyplomacja to pierwsza linia obrony Rzeczypospolitej. Dlatego pytanie do rządu. Obiecuję, że nie było ono ustalane z ministrem Sikorskim. Czy nie warto również rozważyć, aby wraz z rosnącymi wydatkami na obronność gwałtownie zwiększyć wydatki na naszą służbę zagraniczną? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PiotrZgorzelski">Przywitajmy mieszkańców gminy Rybno, którzy przybyli na zaproszenie pani poseł Katarzyny Królak. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PiotrZgorzelski">Teraz zapraszamy panią poseł Małgorzatę Golińską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#MałgorzataGolińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, że po 3 latach pełnoskalowej wojny Rosji na Ukrainie zaczyna do was docierać, przynajmniej w deklaracjach, że trzeba inwestować w rozwój polskiej armii, że 4 lata po rozpoczęciu operacji „Śluza” wreszcie zrozumieliście, że jesteśmy odpowiedzialni za obronę zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, że po 17 latach dotarło do was, że wtedy Gruzja, dziś Ukraina, potem państwa bałtyckie, a później może i czas na nasz kraj, na Polskę, to pokazuje, że nasze konsekwentne tłumaczenie wam podstaw, dla nas oczywistych, dla was zaskakujących, ma sens.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o uciszenie dyskusji, szanowni państwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MałgorzataGolińska">I choć czasem potrzeba lat, żeby to do was dotarło, to dzisiejszy dzień pokazuje, że i tak będziecie musieli przyznać nam rację. Jednak fakt, że nagle odkrywacie, że Putin jest zagrożeniem, nie daje wam prawa udawania, że jesteście antyrosyjskimi specjalistami. Nie jesteście. Musicie się wiele nauczyć, bo na razie jedynie powtarzacie antyrosyjskie hasła. Ale jestem pewna, że przyjdzie taki czas, kiedy to zrozumiecie i pojmiecie, co robić, a nie tylko mówić, żeby nie działać w interesie Rosji.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#AnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Przesmyk suwalski to jest taki wąski pas ziemi pomiędzy Białorusią a rosyjskim obwodem królewieckim. Uznawany jest za jedno z najbardziej strategicznych i potencjalnie zagrożonych miejsc w Europie. To jedyny lądowy korytarz łączący państwa bałtyckie z resztą NATO i w przypadku konfliktu Rosja mogłaby próbować zająć ten teren, aby odciąć Bałtów od sojuszników. Rosja i Białoruś prowadzą w jego pobliżu intensywne ćwiczenia wojskowe, np. Zapad 2021. Społeczeństwo naszego regionu, chodzi o północno-wschodnie województwa: warmińsko-mazurskie i podlaskie, zdaje sobie sprawę z tego zagrożenia i jest zaniepokojone, czy nasz region jest w jakiś szczególny sposób zabezpieczony, czy są wdrażane działania i czy mieszkańcy mogą czuć się bezpiecznie. Jest to newralgiczny punkt i potencjalny cel w przypadku eskalacji konfliktu w regionie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#KrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#KrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska pod rządami Donalda Tuska nie ma szczęścia do geopolityki. Ten kryzys został uaktywniony szczególnie wtedy, kiedy ster rządów wziął w swoje ręce Donald Tusk. To te pierwsze fatalne decyzje dla Polski w postaci chociażby zablokowania kandydatury ministra Szatkowskiego na urząd zastępcy sekretarza generalnego NATO, pozbawienia się ambasadora z prawdziwego zdarzenia w Stanach Zjednoczonych i igraszki z przyszłym prezydentem Stanów Zjednoczonych Donaldem Trumpem nie przyniosły jej żadnych korzyści. Został ograny w Unii Europejskiej, mimo tego, że dysponuje na dzień dzisiejszy bardzo silnym instrumentem w postaci prezydencji Polski w Unii Europejskiej. Stawiam pytanie, czy wreszcie zdecyduje się na to, aby jakikolwiek szczyt został zorganizowany w stolicy Polski, w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Napieralski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#GrzegorzNapieralski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Czy Polskę stać dziś na rozedrganie naszej sceny politycznej? Czy nie powinniśmy dziś, tak jak tu siedzimy wszyscy na tej stali, stanąć jednoznacznie po właściwej stronie? Dobro i zło to są wartości, o których się nie dyskutuje, a wiemy, gdzie znajduje się dobro i zło za naszą wschodnią granicą. Wiele lat temu wszyscy jednoznacznie stanęliśmy za tym, aby być w NATO i w Unii Europejskiej, czyli za bezpieczeństwem i dobrobytem, a dzięki tym wyborom Polska stała się krajem bezpiecznym i zamożnym. Co się zmieniło? Dlaczego niektórzy dziś próbują nas zatrzymać? Czy panom z PiS-u i z Konfederacji nie odpowiada bezpieczna i zamożna Polska? Czy wierzą, że tylko wprowadzając chaos, mogą odzyskać władzę?</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#GrzegorzNapieralski">Panie Premierze! Czy to nie jest czas na pełne wsparcie polityki zagranicznej prowadzonej przez pana, pana ministra Sikorskiego i przez całą klasę polityczną? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Premier Tusk przemawiał prawie godzinę i właściwie nic nie powiedział, stąd pytania.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Słuchać trzeba.)</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#AnnaPaluch">Dlaczego w sytuacji potężnego zagrożenia imperialną i agresywną polityką Rosji rząd spowolnił budowę polskiej armii? Trzykrotnie spadło tempo rekrutacji żołnierzy, nie są już energicznie kontynuowane umowy zakupu uzbrojenia, np. HIMARS-ów, których zawarcie wymagało przecież specjalnej zgody komisji obrony Kongresu Stanów Zjednoczonych. Dlaczego rząd zablokował budowę CPK, którego znaczenie w sytuacji zagrożenia jest rozstrzygające dla udzielenia realnej pomocy przez sojuszników, bo wymaga to przemieszczania znacznej ilości żołnierzy i sprzętu wojskowego? I kolejne pytanie: Dlaczego w Stanach Zjednoczonych nie ma polskiego ambasadora, tylko kierownik urzędu ambasady, z którym żaden szanujący się amerykański polityk się nie spotka? I ostatnie pytanie: Jak pan premier wyobraża sobie utrzymanie dobrych kanałów komunikacji, które wypracowali pan prezydent Andrzej Duda i rząd Zjednoczonej Prawicy, rząd Prawa i Sprawiedliwości, w sytuacji impertynencji i kłamstw rozgłaszanych pod adresem Donalda Trumpa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy pani poseł odda mieszkanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Przemysław Witek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PrzemysławWitek">Dziękuję, panie marszałku, za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PrzemysławWitek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze i Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#PrzemysławWitek">Czy po spotkaniach w Londynie i Brukseli w odniesieniu do Węgier w agendzie pojawiły się jakieś rozwiązania? Bo należy pamiętać, że Węgry jeszcze do niedawna w sposób potajemny kolaborowały z Rosją, a dzisiaj stały się ogromnym problemem dla naszej spójności w Unii Europejskiej. Blokują, w zasadzie są takim państwem, które wprowadza dywersję w rozwiązaniu tego trudnego problemu czy kryzysu, w którym się znaleźliśmy. Ze względu na rangę tej debaty i jej powagę nie zapytam już o rolę Węgier jako kraju, który stał się kierunkiem wypoczynkowym dla polityków Prawa i Sprawiedliwości, którzy chronią się przed odpowiedzialnością polityczną i prawem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Maria Koc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MariaKoc">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do nieobecnego niestety pana premiera Donalda Tuska. Panie premierze, w swoim wystąpieniu dużo pan mówił o solidarności Europy z walczącą Ukrainą. Mam więc pytanie, czy pan jako polityk podobno cieszący się tak ogromnym autorytetem w Europie w ramach solidarności Europy z walczącą Ukrainą upomniał przywódców Niemiec i Francji, że dalej kupują ogromne ilości skroplonego gazu i ropy od Putina, od Rosji. Czy ich pan upomniał? Czy wystarczyło panu odwagi? Z jednej strony mamy się zbroić, a z drugiej strony kraje zachodnie futrują Putina miliardami euro, za które on się zbroi, prowadzi wojnę na Ukrainie i zabija niewinnych Ukraińców. Tylko w ubiegłym roku, w 2024 r., kraje zachodnie zapłaciły Putinowi za skroplony gaz i ropę 22 mld euro. A wiecie, ile w tym czasie wyniosła pomoc tych krajów dla Europy? 18 mld. Przeczytajcie sobie artykuł „Financial Times”.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Aleksandra Karolina Uznańska-Wiśniewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Każda okazja do rozmowy z amerykańskimi przywódcami jest cenna dla naszego bezpieczeństwa i każdą musimy maksymalnie wykorzystać. Głęboko doceniamy więc, że również pan prezydent Andrzej Duda podjął próbę wpłynięcia na naszych sojuszników, gdy spotkał się z prezydentem Donaldem Trumpem. Ale nie słyszymy konkretów o realnych efektach tej wizyty. Dobrymi intencjami jest piekło wybrukowane. Marginalizacja tej wizyty nie byłaby porażką Amerykanów, ale byłaby porażką środowiska pana prezydenta Andrzeja Dudy i polityków PiS, którzy tolerują prokremlowskie narracje i zdają się żyć w iluzji, że w czasach rekonfiguracji globalnej architektury bezpieczeństwa Polsce wystarczy kilka kurtuazyjnych słów i zdjęć. Byłaby brakiem niezbędnej dziś wirtuozerii dyplomatycznej, by utrzymywać strategiczny sojusz i jednocześnie mówić trudną prawdę i jasno przedstawiać polskie interesy, a także sprzeniewierzeniem istotnej szansy i naiwnością, na którą Polska nie może sobie pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Pytam więc, na ile pan prezydent Andrzej Duda starał się przekonywać do niepowielania rosyjskiej narracji Putina i Orbána. Czy nie była to jedynie gra pozorów bez próby realnego wpływu i jasnego wyrażenia polskiego weta wobec dążenia do kapitulacji Ukrainy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mariusz Krystian, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W monarchii, kiedy król rezygnował z rządzenia, nazywało się to abdykacją. Dziś król Europy, jak kiedyś niektórzy nazywali Donalda Tuska, po prostu abdykował. Jego bierność skazała nasz kraj na rolę biernego obserwatora działań dyplomatycznych realizowanych w Paryżu czy Londynie. Pan premier powiedział, że kwestia bezpieczeństwa jest w Polsce od wielu lat przedmiotem konsensusu politycznego, ale pan premier się myli. Za czasów rządu Prawa i Sprawiedliwości Donald Tusk i jego formacja polityczna wypisali się z tego konsensusu w imię zdobycia władzy za wszelką cenę. Za cenę bezpieczeństwa Polski również. Pan premier powiedział, że nikt w Europie nie ma złudzeń co do intencji Władimira Putina. Zapomniał tylko, że wprowadzając tzw. reset w relacjach z Rosją, sam charakteryzował się tymi złudzeniami, które zresztą w swoim przemówieniu nazwał głupotą. Słowa Donalda Tuska przeczą jego czynom. W obecnej trudnej sytuacji międzynarodowej źle to wróży bezpieczeństwu Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Sylwia Bielawska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#SylwiaBielawska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! I przede wszystkim wy, Drodzy Rodacy! Zacznę od refleksji. Chciałabym do was skierować słowa: cieszmy się, że w tym trudnym okresie, kiedy jesteśmy poddawani tak trudnej próbie, to właśnie w ławach rządowych siedzą ludzie, którzy doskonale znają meandry polityki międzynarodowej i którzy patriotyzm i chęć dbałości o obywateli noszą w sercu, a nie na koszulkach.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#SylwiaBielawska">Moi Drodzy! Panie Premierze! Mam jedno pytanie. Czy nie martwi pana to, co robią politycy Prawa i Sprawiedliwości? Np. pan Morawiecki czy pan poseł Czarnek chodzą i codziennie nadają nowe komunikaty propagandowej tuby prosto z Kremla. Czy tak powinni zachowywać się patrioci? Ale pytanie jest inne: Czy oni to robią dlatego, że być może zabrakło im pieniędzy? Obcięliśmy im kopertowe, darkowe czy jak to się nazywa. A może tak specjalny dodatek? Dodatek za propagandę Kremla. Może wtedy przestaną kłamać i zamilkną.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, Donald Tusk powiedział o milionach. 500 mln Europejczyków, 300 mln Amerykanów i 40 mln Ukraińców musi dać radę 140 mln Rosjan. Jest dokładnie odwrotnie. Proszę państwa, już teraz te liczby mówią, że 140 mln ruskich wygrywa, bo ta wojna jest światowa. Wy nie dostrzegacie tego, że wszystkie sprzęty i amunicja idą przecież z całego świata, a ruscy się trzymają. Czyli ta wojna światowa w tej chwili już trwa. Donald Tusk powiedział coś takiego: dzisiaj każdy odpowiedzialny polityk w Unii Europejskiej chce, żeby Unia Europejska była solidarna, uczciwa i lojalna. Do jasnej pogody! To ona teraz taka nie jest? To dopiero teraz wiemy, że o czymś takim mamy rozmawiać?</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PiotrKaleta">Kolejna sprawa, proszę państwa. Tu bardzo wiele rzeczy było mówionych o tym, że czas, pieniądze, zbrojenia itd. Czyli jesteśmy w bardzo nieciekawej sytuacji. I najważniejsze dzisiaj pytanie jest nie o to, co Donald Tusk powiedział, tylko o to, czego nie powiedział. To jest najważniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Dominik Jaśkowiec, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PiotrKaleta">Jedna rzecz, panie marszałku. Ostatnie zdanie. Osobie kobiecej powiedzcie, że polscy geje mają obowiązek ratować polską ojczyznę, bo są przede wszystkim Polakami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Dominik Jaśkowiec z Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#DominikJaśkowiec">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska konsekwentnie wspiera wysiłek obronny Ukrainy, której wolność i niepodległość leży bez wątpienia w naszym interesie narodowym. Jest gwarancją naszego bezpieczeństwa i pokoju w Europie Środkowej. Parafrazując słowa naszego wielkiego rodaka, króla Jana III Sobieskiego: lepiej jest walczyć o Polskę w obcym kraju, ale jeszcze lepiej jest wspierać tych, którzy walczą w interesie własnego, ale również naszego bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#DominikJaśkowiec">Decyzja administracji prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa o, miejmy nadzieję, czasowym wstrzymaniu pomocy wojskowej dla walczącej Ukrainy nie tylko utrudnia jej bohaterską obronę, ale również niekorzystnie wpływa na bezpieczeństwo naszej ojczyzny. Czy Prawo i Sprawiedliwość oraz Konfederacja popierają odcinanie Ukrainy od pomocy wojskowej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widać.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł Małgorzata Gromadzka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MałgorzataGromadzka">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W grudniu ub.r. Komisja Europejska ogłosiła przekazanie państwom członkowskim graniczącym z Rosją i Białorusią dodatkowych funduszy na ochronę granic w wysokości 170 mln euro. 52 mln euro z tej kwoty przyznano Polsce. Wsparcie otrzymały także Estonia, Finlandia, Łotwa i Litwa. Dofinansowanie miało służyć budowaniu systemów elektronicznego nadzoru, poprawie łączności, inwestycjom w urządzenia antydronowe. Polska jako wiarygodny członek Sojuszu Północnoatlantyckiego podejmuje szereg innych działań w ramach zaplanowanego budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. Nie dotyczy to jedynie zakupu uzbrojenia dla armii, także inwestowania w Tarczę Wschód, inwestowania również w przemysł zbrojeniowy, ale również formowania nowych jednostek wojskowych w Polsce wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#MałgorzataGromadzka">Panie Premierze! Czy w ramach nowych środków finansowych zatwierdzonych przez Komisję Europejską będzie możliwość wykorzystania ich na budowę infrastruktury nowo formowanych jednostek wojskowych na wschodniej granicy UE?</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Jan Chmielewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#MarekJanChmielewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jesteśmy w trakcie wydatkowania środków strukturalnych z kolejnego okresu, a pan premier w swojej wypowiedzi powiedział, że Komisja Europejska powoli przychyla się do tego, aby w sposób elastyczny zacząć te pieniądze wydawać, i wtedy, jeżeli się okaże, że musimy je wydać na cele obronne, to będzie również taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#MarekJanChmielewski">I teraz takie pytanie. Żeby się przygotować dobrze do wydatkowania tych środków, powinniśmy raczej zacząć od pewnego rodzaju wariantowości poszczególnych etapów. Jeżeli będzie bardzo źle, wydamy więcej, jeżeli jest mniejsze zagrożenie, wydamy mniej. Ale co jest ważne? Ważne jest, żebyśmy zostali poinformowani jako wszyscy beneficjenci tych środków, żebyśmy nie marnowali pieniędzy na przygotowywanie zbędnych dokumentacji, zbędnych strategii, tylko żebyśmy świadomie wydawali te pieniądze, które w ramach funduszy strukturalnych przypadają w poszczególnych sektorach, bo to jest bardzo ważne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Agata Wojtyszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#AgataWojtyszek">Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo dla Prawa i Sprawiedliwości zawsze było priorytetem. Kolejny raz jednak widzimy, jak premier Donald Tusk traktuje tak ważną sprawę. Miał przekazać dziś informację w sprawie sytuacji międzynarodowej i bezpieczeństwa Polski na szczycie państw sojuszniczych w Londynie oraz po posiedzeniu Rady Europejskiej. Co mówi zatem w tej sprawie? Decyzje zostały podjęte, a informacje znajdziecie w Internecie. Teraz nie ma go już na sali. Tusk jak zawsze lekceważy naród i dziś lekceważy Izbę sejmową w tak ważnym temacie.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Trzeba było słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#AgataWojtyszek">Kiedy Prawo i Sprawiedliwość tworzyło WOT, wyśmiewaliście ten pomysł. Kiedy budowaliśmy zaporę na wschodniej granicy, byliście przeciw. Wyśmiewaliście prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który dzisiejszą sytuację przewidział już w 2008 r. Dziś Tusk mówi o konsensusie, tymczasem uchylacie immunitet Błaszczakowi, który po waszym zwijaniu armii skutecznie ją odbudowywał, tworzył nowe jednostki wojskowe i zbudował silną polską armię.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#AgataWojtyszek">Mam pytanie: Jak ten konsensus chcecie osiągnąć i jakiej wysokości środki finansowe wynegocjowaliście dla naszej ojczyzny?</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Iwona Karolewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#IwonaKarolewska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Gdy codziennie docierają do nas kolejne niepokojące wieści na temat sytuacji w Ukrainie, gdy każdego dnia z prawej strony sali w tym Sejmie słyszymy kopię rosyjskiej narracji, czas zadać pytania. Czy prawa strona popiera znoszenie sankcji nałożonych na rosyjski reżim? Czy chcecie odrodzenia się potencjału militarnego Rosji? Czy chcecie odrodzenia się imperializmu, przez który Polska już kiedyś zniknęła z mapy świata na 123 lata? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Gembicka. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#PiotrZgorzelski">Jest pani poseł Marta Golbik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MartaGolbik">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Bez wątpienia jako Polska mamy ogromne szczęście, że dziś w tak trudnej historycznie sytuacji naszym premierem jest Donald Tusk, szefem dyplomacji minister Sikorski, a ministrem obrony narodowej pan premier Kosiniak-Kamysz, bo jesteśmy w stanie sobie wyobrazić dzisiaj w tym samym miejscu panią premier Szydło, ministra Waszczykowskiego i ministra Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#MartaGolbik">Mam pytanie o przeszkolenie wojskowe, o którym dzisiaj pan premier wspominał. Myślę, że to jest pytanie, które zadają sobie dzisiaj wszyscy Polacy i Polki. Czy to przeszkolenie będzie miało górną i dolną granicę wieku, czy są jakieś założenia? Czy będzie określona długość, czy być może w taktach będzie prowadzone to szkolenie? Czy będzie z podziałem na różne rodzaje wojsk, czy być może będzie jedno ogólne. I ostatnie pytanie, bo nie wykluczam, że spora część kobiet również będzie chciała wziąć udział w tym przeszkoleniu, czy one będą mogły również wziąć udział. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Kazimierz Bogusław Choma, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#KazimierzBogusławChoma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Karol Nawrocki, wyrok Rosji na jego osobę. Apeluję o szacunek dla patrioty i obywatelskiego kandydata na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W tej sali nie powinny te skandaliczne słowa padać.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#KazimierzBogusławChoma">Druga sprawa. Fabryka amunicji w Kraśniku sprzedana nieodpowiedzialnie w 2014 r. przez panów Karpińskiego i Tuska. Teraz są zwolnienia grupowe. Jest możliwość rozmów, żeby zainstalowane tam Mesko mogło odkupić część i uruchomić produkcję amunicji. Proszę o to, aby pan minister obrony narodowej się tym zajął.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#KazimierzBogusławChoma">Trzecia kwestia. NATO i USA przez dekady chronią pokój na świecie. Naśmiewacie się, gadacie głupoty. USA przez 10 lat wydało ponad 10 bln dolarów, cała Europa 2,5.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ciągu ostatnich dni i tygodni świat, jaki znamy, na naszych oczach wywraca się do góry nogami. W tym chaosie łatwo stracić orientację, dać się ponieść emocjom, co widać po prawej stronie. Dlatego tym bardziej nadzieją napawa wiele dobrego, które teraz dzieje się w Europie. Pokazujemy europejską jedność, swoją solidarność z ofiarami, z narodem ukraińskim, i swój zdecydowany sprzeciw wobec rosyjskiej agresji. Polski rząd stał się ważnym uczestnikiem tych rozmów, które zmieniają teraz oblicze Europy. I za to wielkie: dziękuję. Pokazujemy, że możemy być silni, jako europejska rodzina potrafimy zadbać o swoje bezpieczeństwo i skutecznie przeciwstawiamy się złu. W takich chwilach odczuwam wielką ulgę, że nie muszę wstydzić się za poczynania ekipy rządzącej PiS-owskiej. Wręcz przeciwnie — znowu jestem dumna i mówię z dumą, że jestem Polką i że jestem Europejką.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Mosiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan premier w swoim wystąpieniu kreował się na męża opatrznościowego, męża stanu, ale niestety bardzo słabo to wypadło. Mówił dużo o bezpieczeństwie. A ja powiem o tym, co mówił w przeszłości i co robił w przeszłości. O współpracy z Rosją taką, jaka ona jest. O zapewnieniach Putina, że nikt nie będzie sypał piachu w tryby współpracy z Federacją Rosyjską. O wydaniu zgody na współpracę SKW z FSB. O wyjeździe do Moskwy w lipcu 2008 r., zapewne z pytaniem o zgodę — czy się Putin ucieszy — na budowę tarczy antyrakietowej. Który Tusk jest prawdziwy, proszę państwa? Ten z sopockiego molo? A może ten ze szczytu w Londynie, kiedy przed wyjazdem mówił, że musimy sobie sami pomóc, bo Amerykanie nam nie pomogą? A może ten, który w dobie przesypianej polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej obiera ziemniaki na X?</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#JanMosiński">Nie będę was zanudzał — twierdzi Donald Tusk. I to jest najlepsza konkluzja tego wystąpienia. Fakt, czasami zanudzał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak daleko sięgnęły wpływy Rosji w polskie środowiska medialne, polityczne i organizacji pozarządowych w związku z wojną na Ukrainie?</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wystarczy Republikę włączyć.)</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#GrzegorzLorek">Media ujawniły szokujące ustalenia śledztwa, że Rosja organizowała i finansowała działania w celu obalenia rządu prawicy. Ludzie, którzy za tym stali, z pewnością nie poprzestali po zmianie władzy, bowiem destabilizacja Polski jest im niezbędna do dalszego prowadzenia wojny, a w przyszłości także do rozszerzenia działań na terytorium Polski. Także ludzie, którzy brali z Moskwy pieniądze, wciąż tu mieszkają i zapewne dalej prowadzą działania sabotażowe. Jakie są ustalenia w tej sprawie? Panie premierze, czy Polska w tych okolicznościach może być uznawana za wiarygodnego partnera Europy i USA? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Filip Kaczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#FilipKaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze względu na sytuację za naszą wschodnią granicą polskie państwo musi skutecznie chronić swoich obywateli. W związku z tym zwiększone wydatki na obronność są w pełni zasadne. Dlatego rząd Prawa i Sprawiedliwości poczynił ogromny wysiłek na rzecz rozwoju Sił Zbrojnych RP. Warto tutaj wspomnieć ustawę o obronie Ojczyzny autorstwa pana premiera Jarosława Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#FilipKaczyński">Szanowni Państwo! Z niepokojem przyjąłem przedstawione przez Ministerstwo Finansów dane pokazujące faktyczny i prognozowany stan zadłużenia Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Na koniec 2023 r. było to niecałe 28 mld zł, natomiast w 2027 r., na koniec kadencji, będzie to prawie 250 mld zł, czyli ćwierć biliona złotych, 10 razy więcej niż na koniec naszych rządów. Z całym szacunkiem, ale nie wygląda to realnie. Dziura budżetowa Tuska i Domańskiego spowoduje, że faktyczne wydatki zbrojeniowe będą mniejsze, a co za tym idzie — siła polskiej armii mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marcin Horała, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MarcinHorała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To już prawie koniec tej debaty, więc muszę powiedzieć, że szokujący jest poziom infantylizmu i egzaltacji prezentowany tu przez na szczęście tylko część polityków obecnej koalicji rządzącej. Ale cóż, ryba psuje się od głowy. Pan premier Tusk zapowiedział m.in. wypowiedzenie konwencji dublińskiej o zakazie broni kasetowej, której to konwencji Polska nigdy nie podpisała.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#MarcinHorała">Szanowni Państwo! Pełnimy w tym kluczowym momencie absolutnie bezobjawową — to również sprzyjająca wam prasa w Polsce pisze — absolutnie bezobjawową prezydencję. I nie jest prawdą, co mówią złośliwe języki, że jedynym sukcesem jest rozdanie pączków w Brukseli. Jest również drugi sukces. Otóż w wyniku kontuzji nogi nie kazali panu premierowi wchodzić po schodach i załapał się na pierwszy rząd na zdjęciu z europejskimi liderami.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Aaa…)</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#MarcinHorała">Odsyłacie nas, pani poseł Pomaska mówi, żebyśmy byli na obiedzie w Budapeszcie z Orbánem. Nie, Viktor Orbán w Pałacu Elizejskim w Paryżu z prezydentem Macronem mówi o przyszłości świata, bo tak są traktowani poważni przywódcy.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#komentarz">(Głos z sali: O, Orbán.)</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#MarcinHorała">Przy tym stole światowej polityki daliście Polsce rolę kelnera i oby się przez to nie znalazła przypadkiem w menu.</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-414.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nędza straszna.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Paulina Matysiak, Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Chciałabym pociągnąć wątek infrastruktury strategicznej z punktu widzenia naszego bezpieczeństwa, mianowicie infrastruktury kolejowej. Cieszę się, że jest pan wicepremier.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PaulinaMatysiak">Obecnie likwidowana jest linia kolejowa nr 231 Mogilno — Kruszwica. Ona była za rządów Prawa i Sprawiedliwości planowana do odbudowy celem dojazdu do poligonu wojskowego nad jeziorem Szarlej. Nie będzie ona odbudowana. Ona jest teraz fizycznie likwidowana, jest fizycznie rozbierana. Jasne, że to jest decyzja sprzed lat, z 2004 r., z czasów niechlubnych rządów Leszka Millera. Natomiast jest szansa, żeby tę linię, panie premierze, odbudować.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#PaulinaMatysiak">Chciałabym zapytać: Jakie środki na modernizację, na rewitalizację, a może nawet na budowę linii kolejowych chcecie państwo jako MON przeznaczyć? Jak wyglądają wasze rozmowy z Ministerstwem Infrastruktury w tym zakresie? Bo to jest naprawdę niezwykle istotne z punktu widzenia naszego bezpieczeństwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#PiotrZgorzelski">Teraz na wygłoszone oświadczenia i zadane pytania odpowiedzą w pierwszej kolejności wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WładysławKosiniakKamysz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WładysławKosiniakKamysz">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest bardzo ważny moment. To są historyczne chwile, kiedy szukamy jedności. W polskiej historii znajdziemy takie momenty, kiedy potrafiliśmy się pomimo różnic zjednoczyć. To jest taki moment, kiedy tego zjednoczenia trzeba. Nie ślepego zgadzania się w każdej sprawie, prowadzenia debaty, dyskusji, sporu, ale posiadania racji stanu, która jest wspólna dla wszystkich. Nakreśliliśmy ją na początku naszych rządów. Ona nie ogranicza się przecież tylko do tych partii, które tworzą koalicję, bo jest możliwość poparcia tej strategii na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju, odstraszania i obrony przez wszystkie środowiska polityczne. Powiem więcej, nie ustaniemy w tych wysiłkach, żeby wszystkie środowiska polityczne i wszystkich naszych rodaków przekonywać, że tylko współpraca, porozumienie i współdziałanie na rzecz bezpieczeństwa, kontynuacja tego, co dobre, naprawianie tego, co jest niedociągnięciem, stanowi szansę na bezpieczną przyszłość Polski. Ta debata ma temu służyć. W części ona się udała. Pan premier zaproponował bardzo spokojną, wyważoną, merytoryczną, bez emocji i agresji. Część to przyjęła, część odrzuciła. Ale wierzę, że możemy się wszyscy podpisać pod tymi trzema filarami naszego bezpieczeństwa, które proponujemy od całego początku: silnego społeczeństwa, silnej armii i silnych sojuszy. To są trzy filary bezpieczeństwa Polski, które każdego dnia trzeba w różnych obszarach budować. Mówimy w tym tygodniu też o wektorach działania wynikających z tej zmieniającej się sytuacji geopolitycznej, a tak naprawdę będącymi trwałymi wektorami polskiej strategii bezpieczeństwa. Trzymać Rosję jak najdalej stąd, budować silne relacje transatlantyckie i wzmacniać siłę Europy. Trzy filary z trzema wektorami bardzo mocno korespondują, a tak naprawdę z nich wynikają. O nich będę chciał powiedzieć, odnosząc się też do waszych wniosków, szanowni państwo posłowie, pytań, które wykraczają poza ramy tylko tej debaty dotyczącej Europy, ustaleń szczytu. To tak naprawdę debata o całym bezpieczeństwie państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#WładysławKosiniakKamysz">Siła społeczeństwa. Państwo broni się nie tylko siłą swej armii czy nawet instytucji. Broni się całym sobą, broni się wszystkim, co ma. Broni się wszystkimi ludźmi, wszystkimi obywatelami. I tylko taki skuteczny opór przynosi efekt. Ukraina nie przetrwałaby do momentu, kiedy przyjechały tam nasze czołgi, nie pomogliśmy w donacjach, kiedy sojusznicy zaczęli intensywnie pomagać, gdyby nie opór społeczny. Gdy szła ofensywa na Kijów, to Ukraińcy, naprawdę bardzo zjednoczeni, nawet ci, którzy po ukraińsku nie mówili, stanęli do obrony i dali dobry przykład. Zatrzymali w pierwszych 2–3 tygodniach to, co wydawało się nieuniknione. My mamy swoje przykłady z historii, lepsze. Pewnie jeszcze bardziej z nich skorzystamy. Przed nawałą bolszewicką nie obronilibyśmy się w roku 1920, gdyby nie zjednoczenie polityczne ludzi z różnych stron sceny: Piłsudskiego, Witosa, wojskowych, którzy często mieli inne ambicje i inne plany, na czele z Rozwadowskim. Nie obronilibyśmy Warszawy, Europy i świata, gdyby nie pełne zjednoczenie Polaków i wszystkich zaangażowanych. Dzisiaj nie ma wezwania, które wtedy padło do włościan, do studentów i rzemieślników: trzeba iść na front, trzeba iść na barykady. Ale dziś jest wezwanie do budowy silnej obrony cywilnej w każdym miasteczku i najmniejszej wsi, do budowy i ochrony ludności, do współdziałania i akceptacji priorytetów. I tę akceptację ze strony społeczeństwa mamy. Ponad 80% Polaków popiera wielkie wydatki na zbrojenia. To nie jest powszechne w Europie. Dlaczego niektóre państwa nie decydowały się na wzrost wydatków? Jedne, bo nie rozeznały sytuacji, nie miały tej sensytywności, co Polska. Inne, dlatego że miały zbyt wielki gorset finansowy narzucony przez Unię Europejską. Ale jeszcze inne, bo nie miały przyzwolenia społecznego. W Polsce mamy to ogromne szczęście posiadania wielkich pokładów patriotyzmu, które kształtuje się w liczbie osób przystępujących do armii. I ona wzrasta, a nie spada. Dlatego o 14 tys. zwiększyłem limity w ubiegłym roku odnośnie do zasadniczej dobrowolnej służby wojskowej w porównaniu z tym, co odziedziczyłem po moich poprzednikach. 14 tys. osób przystąpiło do armii, o 10 tys. osób zwiększyło się wojsko zawodowe. 55 tys. żołnierzy wojsk operacyjnych szkoliło się dziennie na placach manewrowych. To jest o 10 tys. więcej niż w 2023 r. i 20 tys. więcej niż w roku 2022. Do armii powróciło 1618 żołnierzy. Zahamowaliśmy falę odejść z armii, która w pierwszym roku, kiedy jestem ministrem obrony, jest na poziomie 2400, 2800 w porównaniu do 4400 w 8. roku rządów naszych poprzedników. To jest obraz zaangażowania Polaków, patriotyzmu, bo patriotyzm jest numerem jeden w momencie, kiedy przystępujesz do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej, stajesz się żołnierzem w Wojska Polskiego. I mamy coś, co jest absolutnym fenomenem. Niekłamaną, nieudawaną miłość do żołnierza Wojska Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#WładysławKosiniakKamysz">Ona jest budująca, ona jest siłą żołnierzy, ona jest siłą wojska. Ona jest gwarantem naszego bezpieczeństwa. Ale my też musimy o to dbać, o to musi dbać ten żołnierz, który nosi mundur z biało-czerwoną na ramieniu. Jego przygotowanie, oddanie, jego zachowanie to jest świadectwo. To jest honor, ale to jest obowiązek. My musimy o to dbać i zachęcać do przystępowania do armii. Stąd dzisiaj zgłoszona propozycja pana premiera o powszechnym przeszkoleniu. To nie jest powrót do zasadniczej, obowiązkowej służby wojskowej. To jest możliwość, ale również bardzo wymierna zachęta do przeszkolenia zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Oczywiście mężczyzn z polskiej armii jest więcej i więcej pewnie skorzysta z tej oferty, ale dla każdego, kto jest sprawny, zdolny do takiego przeszkolenia, będzie to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#WładysławKosiniakKamysz">Nie będzie to mu uniemożliwiało, nie będzie utrudniało realizacji ambicji zawodowych czy rodzinnych. Musi to być za odpowiednią rekompensatą czasu poświęconego na przeszkolenie. To jest zachęta, której potrzebujemy, bo zmiany demograficzne nie są dla nas korzystne i niezależnie, kto będzie rządził, te zmiany go dotkną. Dlatego im więcej osób teraz, póki jeszcze są… Trzeba ich zachęcać, im więcej przeszkolimy, tym będziemy bezpieczniejsi.</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#WładysławKosiniakKamysz">Siła społeczeństwa to jest właśnie obrona cywilna, której ustawy przyjęliśmy jednogłośnie. Są przyjmowane rozporządzenia i przekierujemy dodatkowe środki. Partycypacja będzie na poziomie 0,3% PKB z budżetu państwa. Połowa pochodzi z MSWiA, połowa będzie pochodzić z MON-u, bo obrona narodowa dotyczy całego narodu. Dotyczy nas wszystkich. To nie jest zadanie tylko i wyłącznie dla Sił Zbrojnych. Ale dzięki dobrej decyzji, którą podejmujemy w ostatnich dniach, przesuwamy 30 mld zł z zielonej transformacji miast na rzecz Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności. Ta propozycja pani minister Pełczyńskiej-Nałęcz,…</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-418.8" who="#WładysławKosiniakKamysz">…którą zgłosiła na ostatnim posiedzeniu rządu, nabiera kształtów. Polska jest numerem jeden w przesunięciu tych środków.</u>
          <u xml:id="u-418.9" who="#WładysławKosiniakKamysz">Po pierwsze, dobrze, że rządzimy, bo środki z KPO trafiły do Polski. Przedtem ich nie było.</u>
          <u xml:id="u-418.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-418.11" who="#WładysławKosiniakKamysz">Po drugie, reagujemy, jeżeli są potrzeby inne niż te ambitne cele, które są określone na lata dużo późniejsze. Nie zrealizujemy żadnych ambitnych celów — ani klimatycznych, ani żadnych innych, jeżeli tutaj przyjdzie najeźdźca, który będzie wszystko niszczył i palił. Naprawdę dzisiaj bezpieczeństwo jest sprawą priorytetową i wszystkie środki trzeba przesunąć w tę stronę.</u>
          <u xml:id="u-418.12" who="#WładysławKosiniakKamysz">To nie znaczy, że gdzieś tracimy wrażliwość społeczną. To nie znaczy, że niepotrzebne są programy społeczne i socjalne, bo widzicie, że je utrzymujemy we wszystkich obszarach. To jest wielki wydatek.</u>
          <u xml:id="u-418.13" who="#WładysławKosiniakKamysz">Byłoby łatwiej, gdybyśmy mogli skorzystać z pewnych funduszy. I tutaj moja prośba. W naszej debacie było sporo o Węgrzech. Każdy może coś zrobić dobrego dla obronności. Mamy odpowiedzialność, mamy sprawczość jako rząd, ale opozycja też może zrobić coś dobrego. Może dawać mądre podpowiedzi. Może nie przeszkadzać, jak nie ma nic do powiedzenia. Ale ponieważ ma dobre kontakty z Węgrami, może wpłynąć na rząd Viktora Orbána, żeby przestał blokować europejski fundusz na rzecz pokoju.</u>
          <u xml:id="u-418.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-418.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-418.16" who="#WładysławKosiniakKamysz">Chciałbym was o to poprosić, bo to nie są pieniądze tylko i wyłącznie dla Ukrainy. Chciałbym was o to poprosić, bo macie dobre relacje z Węgrami.</u>
          <u xml:id="u-418.17" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Ale to pan jest premierem.)</u>
          <u xml:id="u-418.18" who="#WładysławKosiniakKamysz">Szczyciliście się tym zawsze. I macie tę zdolność. To jest wymiar współdziałania rządu z opozycją, do którego zapraszamy. Macie szansę się wykazać. Jeżeli nie chcecie z tego skorzystać, nie chcecie, żeby Polska dostała 1,5 mld zł za sprzęt przekazany Ukrainie. My chcemy. My chcemy, żeby te pieniądze… Wierzę, że opozycja też potrafi być konstruktywna.</u>
          <u xml:id="u-418.19" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: To działajcie.)</u>
          <u xml:id="u-418.20" who="#WładysławKosiniakKamysz">Zachęcam do tego wysiłku. Nie tylko puste słowa, ale wasze czyny też mogą o was świadczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę nie przeszkadzać podczas wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WładysławKosiniakKamysz">Szanowni Państwo! Wydatki na zbrojenia i akceptacja przez społeczeństwo wydatków na poziomie prawie 5% — 4,7%.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: 3,7.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam, panie premierze. Momencik, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, czy na tym polega kultura osobista, którą pan prezentuje?</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#PiotrZgorzelski">Więc pan premier zwrócił się z prośbą o wsparcie. Oczywiście wiadomo było, jaka będzie odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Proszę, żeby pan premier nie kłamał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WładysławKosiniakKamysz">Według ustawy budżetowej zaakceptowanej przez parlament 4,7% PKB to planowane wydatki na rzecz bezpieczeństwa państwa polskiego — ponad 3% z budżetu państwa, a reszta z Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Śliwka, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WładysławKosiniakKamysz">4,7%. Zastanawiam się, bo normalnie każdy w Polsce się cieszy, że wydajemy z roku na rok więcej na bezpieczeństwo, bo ludzie czują się bezpieczniej. Jedyni tym rozczarowani są parlamentarzyści PiS-u, bo może nie wydawaliście tyle. Może wykonanie waszego budżetu nie było na takim poziomie i zaraz to przedstawię. Ale spokojnie, my to po was naprawiamy. Dajcie sobie jeszcze trochę na wstrzymanie.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#WładysławKosiniakKamysz">I budujmy wspólnotę. Zapraszam pana posła do budowania wspólnoty, do realizacji tych ambitnych celów.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Czekamy na odpowiedzi na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#WładysławKosiniakKamysz">Bardzo proszę. Wydatkowanie z budżetu. Jak w ogóle wzrósł ten budżet? Przecież rządzimy de facto dopiero ponad rok, kilkanaście miesięcy. Po przejęciu władzy zwiększamy uposażenia żołnierzy. Miało być 12,5% podwyżki dla żołnierzy, było 20%. W sumie będzie 25% po 2 latach naszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.6" who="#WładysławKosiniakKamysz">To jest pierwsza zmiana, której natychmiast dokonaliśmy w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-424.7" who="#WładysławKosiniakKamysz">Druga — jak ten budżet wzrósł przez te lata? O 60% wzrasta budżet w 2025 r. w porównaniu do roku 2023, czyli ostatniego w pełni wykonywanego przez naszych poprzedników. O 2,5 razy więcej w porównaniu do 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-424.8" who="#WładysławKosiniakKamysz">Jak wygląda wykonanie budżetu? 99,91% — wykonanie części budżetu państwa. Ponad 70%, prawie 72% — wykonanie Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Jak wyglądało wykonanie funduszu wsparcia Sił Zbrojnych w ostatnim roku rządu naszych poprzedników? Było o połowę niższe. Było na poziomie 50%. Więc jeżeli ktoś może mieć zarzut, to w czasie Wielkiego Postu najpierw niech belkę u siebie zobaczy, a nie drzazgę go u kogoś innego. Myślę, że to jest chrześcijańskie podejście, które jest bliskie szczególnie nam wszystkim tutaj na tej sali, w tradycji chrześcijańskiej.</u>
          <u xml:id="u-424.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.10" who="#WładysławKosiniakKamysz">Szanowni Państwo! Ten budżet jest obszerny, ale on też był potrzebny tak duży, bo trzeba realizować zobowiązania wieloletnie. Trzeba realizować zobowiązania wieloletnie. Sam zakup czy podpisanie umowy ramowej nie jest umową wykonawczą i zabezpieczeniem środków na infrastrukturę, na spełnienie wszystkich spraw związanych z użytkowaniem sprzętu, serwisowaniem.</u>
          <u xml:id="u-424.11" who="#WładysławKosiniakKamysz">Tak naprawdę sam zakup jest dużo tańszy niż późniejsze utrzymanie, modernizacja i serwisowanie sprzętu przez wiele lat. Szukamy na to pieniędzy i je znajdujemy. To nie jest łatwe, bo zastaliśmy dziurę w wysokości 500, 600, 700 mld. Ona jest wielka, bo nie wybudowano hangarów, nie kupiono uzbrojenia, np. do samolotów FA-50, nie zainwestowano w drogi, infrastrukturę drogową, czego najlepszym przykładem jest droga czerwona.</u>
          <u xml:id="u-424.12" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Nie zakupiono tysiąca borsuków.)</u>
          <u xml:id="u-424.13" who="#WładysławKosiniakKamysz">Nie zakupiono wiele sprzętu. Podpisywano tylko umowy ramowe, a nie było umów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-424.14" who="#WładysławKosiniakKamysz">Ale kontynuujemy umowy, polepszamy je. To jest ta różnica, która sprawia, że w porównaniu z naszymi poprzednikami mamy, jak myślę, mądrzejszą politykę. Nie zerwaliśmy umowy na śmigłowce wielozadaniowe, których dzisiaj brakuje. W żaden sposób nie zrywamy tych kontraktów, które zostały zawarte, tylko je poprawiamy, doskonalimy. Inwestujemy w infrastrukturę, w którą trzeba zainwestować. To są wielkie wydatki i one będą utrzymane. Te 5% jest konieczne przez wiele, wiele lat do przodu. Dobrze, że będą środki europejskie, bo może tych wydatków będzie więcej i nie będzie konieczności ograniczania swoich ambicji w żaden sposób.</u>
          <u xml:id="u-424.15" who="#WładysławKosiniakKamysz">Przechodząc do drugiego filaru: Jak chcemy budować silną armię? To jest, po pierwsze, w najbliższych latach postawienie bardzo mocno na doświadczenia z Ukrainy i ich implementowanie. Po to powstało centrum JATEC w Bydgoszczy, Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO-Ukraina, żebyśmy mieli wiedzę. Po to mamy swoje grupy analityczne, żeby implementować to, co się sprawdza.</u>
          <u xml:id="u-424.16" who="#WładysławKosiniakKamysz">Jak wszyscy dobrze wiecie, to, co się sprawdza, to są drony. Drony zrewolucjonizowały wojnę na Ukrainie. Drony są potrzebne we wszystkich rodzajach Sił Zbrojnych: od Wojsk Specjalnych, przez Wojska Lądowe, Siły Powietrzne, Marynarkę Wojenną, po Wojska Obrony Terytorialnej. W każdym rodzaju Sił Zbrojnych muszą być drony. Dzisiaj podpisałem kolejną umowę na roboty, drony, samobieżne pojazdy bezzałogowe — tarantule. Będziemy kontynuować rozwój wojsk dronowych. Od 1 stycznia powstał inspektorat wojsk dronowych. To jest cała strategia: centrum szkolenia, drukarki do dronów, wyposażenie wszystkich jednostek, zakupy, ale co najważniejsze, zdolności do produkcji dronów, które muszą posiadać polskie firmy. To jest największe wyzwanie: modernizacja przemysłu zbrojeniowego opartego na części państwowej. Ale jesteśmy też bardzo otwarci na część prywatną. Nie da się jednym, nawet wielkim koncernem zaspokoić wszystkich potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. A drony czy systemy antydronowe to jest ta przestrzeń… Naprawdę, średnie i małe firmy czasem potrzebują tylko pewnego doładowania, dopalenia, dofinansowania, żeby od momentu odkrycia, stworzenia prototypu przejść do momentu produkcji. To jest nasze wielkie wyzwanie na ten rok i najbliższe lata, dlatego wszystkie siły i środki będziemy kierować na budowę silnej armii rojów dronów, wielu dronów, we wszystkich domenach: powietrznej, lądowej, nawodnej i podwodnej — bo one nie mogą się ograniczyć wyłącznie do jednej przestrzeni.</u>
          <u xml:id="u-424.17" who="#WładysławKosiniakKamysz">Potrzebujemy sztucznej inteligencji, dlatego w tym tygodniu ogłosiliśmy wspólnie z panem ministrem Tomczykiem w dowództwie Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni powstanie Centrum Implementacji Sztucznej Inteligencji. Przyjęliśmy strategię do roku 2039, mówił o tym pan poseł Gramatyka, współpracujemy z Ministerstwem Cyfryzacji, tworzymy razem fabrykę sztucznej inteligencji, realizujemy te działania. Sztuczna inteligencja jest konieczna do zarządzania na polu walki. Sztuczna inteligencja jest konieczna dla dowódców, dla programu szkoleń, dla organizacji, logistyki. Nie za 10–20 lat. Za 5 lat sztuczna inteligencja będzie obecna wszędzie w Siłach Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-424.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.19" who="#WładysławKosiniakKamysz">Polska jest jednym z krajów, które najszybciej do tego podchodzą. Pierwsze są Stany Zjednoczone i trzeba się od nich uczyć. Bardzo dużo robi dowództwo transformacji w Norfolk, które prowadzi tam implementację, ale Polska jest jednym z tych państw, które w autentyczny sposób chcą postawić na innowacje, na implementację sztucznej inteligencji i na wykorzystanie jej we wszystkich obszarach.</u>
          <u xml:id="u-424.20" who="#WładysławKosiniakKamysz">Mówiliśmy o osiągnięciach szczytu. Pytaliście państwo, jakie są wymierne korzyści. Po pierwsze, jest możliwość przesunięć. Polska już proponuje, skąd przesuwać i na co dawać. Będziemy inwestować w schrony i miejsca schronienia. Pieniądze z KPO przesunięte na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności w pierwszej kolejności trafią do samorządów, na budowę schronów i miejsc schronienia, na budowę zabezpieczenia w zakresie ochrony cywilnej i obrony ludności. Po drugie, trafią do polskich przedsiębiorstw państwowych i prywatnych, po to żeby mogły one rozwijać swoje zdolności. Po trzecie, trafią do instytutów badawczych, aby badania i rozwój stanowiły podstawę…</u>
          <u xml:id="u-424.21" who="#WładysławKosiniakKamysz">Chodzi o szybszą implementację. Z tym mamy problem, niezależnie od tego, kto rządzi, to dotyka nas wszystkich. Często odkrycie, wynalezienie i sprawdzenie jakiegoś sprzętu trwa bardzo długo. Lekki opancerzony transporter rozpoznawczy jest tego najlepszym przykładem — 10 lat badań. Borsuk jest drugim przykładem. My to zaczęliśmy, nasi następcy to kontynuowali i nie zakończyli tego procesu, a teraz my to kończymy. Niezależnie od tego, kto rządzi, to trwa za długo. Mamy tę przeszkodę. Szczególnie tę barierę musimy przełamać w przemyśle zbrojeniowym, od prototypu do linii produkcyjnej. Łatwiej nam o prototypy, o patenty, trudniej o linie produkcyjne. Mamy już swoje sztandarowe produkty. Jednym z nich jest Piorun. Tutaj trzeba kolejnych linii produkcyjnych. Oczekuję od przemysłu zbrojeniowego wdrożenia wszystkich możliwych strategii, przyjęcia wszystkich możliwych środków do tego, żeby rozwijać się w każdej domenie, i bardzo mocnego postawienia na większe zdolności produkcyjne przemysłu państwowego i prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-424.22" who="#WładysławKosiniakKamysz">Były pytania, jeśli chodzi o deficyt. Minister Domański wielokrotnie już przedstawiał koncepcję, żeby do deficytu nie wliczały się nie tylko wydatki na zakup nowego sprzętu, ale również wydatki na funkcjonowanie armii; żeby ten gorset, który jest uciążliwy dla Polski, ale jeszcze bardziej jest uciążliwy dla Włoch, które nie osiągnęły nawet poziomu 2% wydatków na zbrojenie, rozluźnić. To pomoże wszystkim krajom europejskim. To jest bardzo dobra decyzja i bardzo dobry kierunek, który był niemożliwy, jak widać, przez wiele lat, a teraz staje się realny.</u>
          <u xml:id="u-424.23" who="#WładysławKosiniakKamysz">Zdolności nuklearne — propozycja francuska, poważnie przez nas przyjęta. Francja jest bardzo aktywna, tylko zawsze od pierwszego zaproszenia, od pierwszej deklaracji do finału, niestety szczególnie w sprawach nuklearnych, jest długa droga. Liczymy, że tym razem będzie inaczej. Przygotowujemy w ministerstwie, i niedługo ona trafi do parlamentu, ustrawę infrastrukturalną, po to żeby decyzje związane z łatwością inwestycji w bezpieczeństwo, z szybkością podejmowania decyzji środowiskowych, ze skróceniem terminu w tym zakresie, z łatwością udzielania zgód zarówno dla wojska, jak i dla przemysłu zbrojeniowego… Jeżeli tego nie zrobimy, to będziemy pogrążeni w wielokrotnych odwołaniach, analizach i braku decyzyjności. To jest ustawa, która w autentyczny sposób usprawni proces inwestycji infrastrukturalnych. Bardzo potrzebujemy tych inwestycji. Potrzebujemy dróg, dlatego mój zespół pracuje nad planem dla Pomorza Środkowego. Szczególnie uwzględniane są tam potrzeby naszych sojuszników, które są zgłaszane od lat. Droga Czerwona, o której już dzisiaj mówiłem, ale to jest bardzo ważne, to nie jest tylko i wyłącznie efekt dzisiejszego dnia. O tym mówią nasi sojusznicy od prawie 10 lat, że trzeba w to inwestować i w tym kierunku pójść, że to jest strategiczna infrastruktura, a więc infrastruktura na użytek bezpieczeństwa. Na to pójdą też środki przesunięte z KPO i liczymy na więcej środków z poziomu europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-424.24" who="#WładysławKosiniakKamysz">Budujemy silne wyposażenie indywidualne żołnierza. To jest coś, z czym spotkaliśmy się na samym początku — z brakiem kurtek puchowych na granicy, z brakiem wyposażenia, z hełmami stalowymi. To się zmienia. W ostatnim roku były już wielkie postępy. Ten plan jest przewidziany na lata 2024–2026. Korzystamy przede wszystkim z polskiego sprzętu. Możliwości wytwórcze tych firm są dla nas zbyt małe, więc będziemy chcieli, żeby one były powiększone, żeby coraz więcej firm, ale przede wszystkim finalnie żołnierzy mogło z tego jak najszybciej skorzystać. Bo to jest coś absolutnie naturalnego. Nie tylko wspaniały, wielki sprzęt. Żołnierz, który jest wyposażony indywidualnie w wygodny mundur, wygodne buty, w kamizelkę kuloodporną, w odpowiednią noktowizję, w najlepszy sprzęt, czuje się bezpieczny. Jest w stanie sprzętem, który dostaje, zawładnąć. Żołnierz, który nie ma komfortu funkcjonowania, nie jest w stanie dobrze wykonywać swoich powinności i obowiązków, nie jest w stanie w pełni zawładnąć sprzętem. Tego potrzebujemy.</u>
          <u xml:id="u-424.25" who="#WładysławKosiniakKamysz">Bardzo ważna jest strategia silnej wschodniej flanki NATO — Polska, państwa nadbałtyckie, Skandynawowie, którzy mają tę samą sensytywność wobec Rosji co my, Finowie dobrze to wiedzą, Norwegowie, Szwedzi, którzy przystąpili do NATO jako ostatnie państwo spośród 32. Za chwilę przyślą do nas swoje gripeny, żeby w misji Air Policing pokazać sojusznicze partnerstwo. Szwecja jest dla nas niezwykłym partnerem w relacjach gospodarczych, w relacjach z zakresu przemysłu zbrojeniowego. Właśnie wspólnie z państwami nordyckimi, Bałtami tworzymy nową misję i nową operację NATO Baltic Sentry — Straż Bałtycka, warta bałtycka na rzecz bezpieczeństwa Bałtyku, który staje się jednym z najważniejszych akwenów. I to też jest propozycja polska, która przez Sojusz została zaakceptowana.</u>
          <u xml:id="u-424.26" who="#WładysławKosiniakKamysz">Potrzebujemy Rumunii i Turcji. Obecność Turcji w Londynie bardzo mocno świadczy o tym, jak jest ona otwarta na współpracę. Stąd tak ważne jest podtrzymanie i rozwinięcie tej współpracy i w zakresie przemysłu zbrojeniowego, i w zakresie wymiany doświadczeń pomiędzy naszymi armiami. Turecka armia to jest druga po Stanach Zjednoczonych armia w NATO. To jest armia i przemysł zbrojeniowy, z których jesteśmy w stanie skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-424.27" who="#WładysławKosiniakKamysz">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Tarcza Wschód. O to też były pytania, były pytania o przesmyk suwalski. To jest nasz projekt. Od 2024 r. do 2028 r.: 10 mld, współfinansowanie z Unii Europejskiej, system fortyfikacji, system dronowy, antydronowy ułatwiający przemieszczanie się wojsk własnych i utrudniający poruszanie się wojskom adwersarza. To jest ochrona ludności i wsparcie dla wojska. Cały system odstraszania i obrony. Wspólnie z Bałtycką Linią Obrony oraz umocnieniami na granicy fińsko-rosyjskiej tworzy prawdziwą ochronę wschodniej flanki NATO. To jest druga zapora. Tę pierwszą musieliśmy wzmocnić, tą zaporę fizyczną na granicy, którą zastaliśmy dziurawą. Ja głosowałem za tą zaporą, jak byłem w opozycji, i teraz wykonaliśmy dużą pracę, żeby ona okazała się skuteczna. Na odcinku 184 km dwie belki poprzeczne, rozłożone zwoje concertiny, system optoelektroniczny, teraz umocnienia na odcinkach rzecznych granicy polsko-białoruskiej. Bo presja migracyjna trwa. Wydzielenie nowego sposobu organizacji ochrony naszej wschodniej granicy. Pod kryptonimem „Bezpieczne Podlasie” od 1 sierpnia 2024 r. trwa operacja, w ramach której jeden związek taktyczny, rotacyjnie zmieniające się dywizje biorą odpowiedzialność za granicę. W stały sposób funkcjonuje i służy na granicy 6 tys. żołnierzy. Do tej operacji wyznaczonych jest 17 tys. żołnierzy. To jest wielka operacja, gdy porówna się ją np. do operacji w Stanach Zjednoczonych, gdzie jedną z pierwszych decyzji — myślę, że słuszną — było wysłanie przez prezydenta Trumpa na granicę meksykańsko-amerykańską 1500 żołnierzy, na granicę, która ma 3 tys. kilometrów. Tu jest 6 tys. żołnierzy w ramach operacji „Bezpieczne Podlasie”. To jest poważne podejście, to jest też wielki wydatek dla Sił Zbrojnych i bardzo ważne jest to, żebyśmy mogli realizować te zadania.</u>
          <u xml:id="u-424.28" who="#WładysławKosiniakKamysz">Szanowni Państwo! Fabryki amunicji. Też była ustawa, za którą chciałbym podziękować, bo prawie cała Wysoka Izba za nią głosowała. Zdolności produkcji amunicji, które zastaliśmy, są kompletnie niewystarczające. Potrzebne są fabryki amunicji, potrzebne jest uzyskanie zdolności i zachowanie łańcucha dostaw.</u>
          <u xml:id="u-424.29" who="#WładysławKosiniakKamysz">Było pytanie o łańcuch dostaw substancji czynnych w medycynie i zależności, którą COVID pokazał od Azji, od takich państw jak Chiny czy Indie. I to było bardzo trudne w momencie COVID-u. De facto brak zdolności nie dotyczył tylko substancji czynnych, on dotyczył podstawowych produktów ochrony medycznej takich jak maseczki. Ale substancji czynnych szczególnie brakuje. Po to powstało KPO. Wierzę, że odbudowanie potencjałów w przemyśle farmaceutycznym jest możliwe i będzie realizowane, bo to nie może być w żaden sposób zaprzepaszczone.</u>
          <u xml:id="u-424.30" who="#WładysławKosiniakKamysz">Ale jest też potrzebne utrzymanie zdolności produkcyjnych i całego łańcucha dostaw dla przemysłu zbrojeniowego. Dlatego Hutę Częstochowa wpisaliśmy na listę spółek o charakterze strategicznym. I podejmujemy decyzję dla tej kluczowej huty, dla huty posiadającej niezwykłe zdolności, żeby ona była w zasobach państwa, żeby ona była w naszych zasobach. To jest odpowiedzialne działanie państwa — interweniowanie tam, gdzie coś się dzieje złego. I trzeba ratować, ale nie tylko i wyłącznie z pobudek społecznych, które są bardzo ważne, ale przede wszystkim z pobudek bezpieczeństwa. Wpisanie na listę strategiczną oraz decyzje, które w tych dniach, dokładnie teraz, podejmujemy o tym, żeby chronić Hutę Częstochowa, a tak naprawdę dawać szansę na rozwój zdolności przemysłu zbrojeniowego, są naszym absolutnym priorytetem.</u>
          <u xml:id="u-424.31" who="#WładysławKosiniakKamysz">Relacje transatlantyckie, ten wektor — pan minister Sikorski będzie to rozwijał, tę całą strategię polityki zagranicznej — to jest dla nas bardzo ważne. Kupujemy tyle sprzętu, to jest wartość ok. 60 mld dolarów, ze Stanów Zjednoczonych. Mamy wieloletnie kontrakty. Jesteśmy państwem, które jest dopuszczone do niektórych systemów jako jedyne na świecie. To jest np. system IBCS, mózg obrony powietrznej Polski. Tylko Stany Zjednoczone i Polska mają do tego dostęp. Też zgoda na zakup drugiej co do wielkości po Stanach Zjednoczonych armii apachy. To wszystko to pokazuje. Pierwsza wizyta sekretarza obrony Pete⥙a Hegsetha ze wszystkich państw na świecie była do Polski. Obecność żołnierzy amerykańskich, odwiedzanie ich wspólnie, wspólne działania, wspólne ćwiczenia — to wszystko nas wzmacnia. I siła Europy, która po prostu musi być z dnia na dzień coraz większa. Te trzy wektory: trzymać Rosję jak najdalej stąd, to jest dalej pomagać Ukrainie; budować relacje transatlantyckie, to jest wzmacniać sojusz polsko-amerykański, a Polska ma do tego największe prawo spośród państw europejskich, i budować siłę europejską, czyli chodzi o te wydatki i przesunięcia, o których teraz mówimy, co do których zapadły decyzje na wczorajszej Radzie Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-424.32" who="#WładysławKosiniakKamysz">Ważna będzie konwencja ottawska i wycofanie się z konwencji ottawskiej — to też się znajdzie w parlamencie. To jest oczywiście decyzja rządu, parlamentu i prezydenta, więc liczę na współpracę na najbliższym komitecie do spraw bezpieczeństwa narodowego, komitecie Rady Ministrów, w którym zawsze udział bierze przedstawiciel prezydenta i zawsze udział będzie brał przedstawiciel prezydenta, bo nas dobrych zwyczajów, obyczajów nie trzeba uczyć w ustawach, tylko my je po prostu mamy sami z siebie i chcemy, żeby to była współpraca wynikająca nie z tego, że ktoś nas do niej przymusza, ona po prostu wynika z racji stanu Polski. Bo dzisiaj nie ma miejsca, pomimo różnic pomiędzy nami a ośrodkiem prezydenckim, różnic politycznych, które są naturalne, na spory i różnice w sprawach bezpieczeństwa. Dlatego na najbliższym komitecie przedstawimy decyzję, wniosek o wycofanie się z konwencji ottawskiej. A tam biorą udział i ministrowie, i wojskowi, i wszystkie służby, ale też przedstawiciel pana prezydenta, więc to też będzie szansa, żebyśmy z tym poszli bardzo szybko i liczę tutaj na poparcie Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-424.33" who="#WładysławKosiniakKamysz">Chcemy budować taką siłę Polski, takie bezpieczeństwo w Polsce, żeby nigdy żadnemu państwu na świecie nie przyszło do głowy, żeby Polskę zaatakować. Pokój potrzebuje siły. Wolność potrzebuje siły. Nasze wartości potrzebują siły. One same z siebie się nie bronią. One bronią się tylko przez siłę, której ktoś się boi. One w ten sposób się tylko mogą obronić.</u>
          <u xml:id="u-424.34" who="#WładysławKosiniakKamysz">Zwracam się do Wysokiej Izby o budowanie jedności, nie tylko w naszych szeregach, tutaj, nie tylko w szeregach naszych stronnictw, ale też o przekazywanie tego poprzez rozmowę z Polakami, budowanie wielkiej jedności na rzecz filarów bezpieczeństwa, siły polskiego społeczeństwa, siły naszej armii i siły naszych sojuszy. To nie jest program rządu. To jest program Polski. To jest program Najjaśniejszej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-424.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo wiceprezesowi Rady Ministrów, ministrowi obrony narodowej Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam do zabrania głosu ministra spraw zagranicznych pana Radosława Sikorskiego.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#RadosławSikorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! Prezes Rady Ministrów zdał już sprawozdanie z nadzwyczajnej Rady Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Coś nie bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#RadosławSikorski">Dziękuję za obecność podczas tej debaty. W przyszłym miesiącu zaplanowane jest exposé ministra spraw zagranicznych. Sprawami bezpieczeństwa zgodnie z priorytetami naszej prezydencji głównie będę się zajmował.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#RadosławSikorski">Wszyscy czujemy dramatyzm chwili. Chyba wszyscy czujemy, że ostatnie 35 lat były dla Polski dobre, że powróciliśmy do instytucji Zachodu, poczuliśmy się w nich jak w domu i że to był czas, w którym najszybciej w naszej historii doganialiśmy zamożniejsze od nas kraje Europy Zachodniej, wybiliśmy się na mocną pozycję w Europie, i że dziś ten świat, w którym się zadomowiliśmy, nagle trzęsie się w posadach, nagle stał się rozedrgany. Padają oświadczenia, podejmowane są decyzje, które podają w wątpliwość niektóre instytucje, do których należymy, próbuje się ustanowić nowe zasady na dobre i na złe działania tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#RadosławSikorski">Jak już było powiedziane w czasie debaty, dyplomacja to pierwsza linia obrony Rzeczypospolitej. Polska dyplomacja znowu jest aktywna i skuteczna. To w Polsce, w Łazienkach, w pałacu Na Wodzie kilka już miesięcy temu spotkał się ponownie Trójkąt Weimarski, czyli grupa najważniejszych krajów europejskich, wzmocniony jeszcze o przedstawicieli instytucji europejskich, wysoką przedstawiciel do spraw polityki zagranicznej i o innych ważnych sojuszników: Wielką Brytanię, Włochy i Hiszpanię. Na pewno, niezależnie od tego, w którym miejscu na sali siedzimy, uważamy, że to dobrze, że Polska jest przy stole, przy którym są podejmowane ważne decyzje. Ktoś może powiedzieć, że to tylko gadanie. Spytajcie Ukraińców, czy to jest tylko gadanie, żeby być przy stole, przy którym są podejmowane decyzje dotyczące własnego kraju.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#RadosławSikorski">Tak jak jesteśmy tu, na tej sali, wydaje mi się i mam nadzieję, że ze wszystkich stron zgadzamy się co do paru rzeczy. Po pierwsze, że opoką naszego bezpieczeństwa jest Sojusz Północnoatlantycki i sojusz ze Stanami Zjednoczonymi. Zgoda? Zgoda.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#RadosławSikorski">Po drugie, że agresorem i zagrożeniem dla pokoju europejskiego, dla bezpieczeństwa Polski jest Putin. Zgoda? Zgoda.</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: A kto mówił, że morduje detalicznie? Czyje to słowa?)</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#RadosławSikorski">Po trzecie, mam nadzieję, że się zgodzimy, że Europa i nasze sąsiedztwo są lepsze, gdy w nich funkcjonuje niepodległa, samodzielna, demokratyczna i dążąca ku Zachodowi Ukraina. Zgoda? Zgoda.</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.13" who="#RadosławSikorski">Skoro jest zgoda w tych sprawach, to ja miałbym prośbę do dzisiejszej opozycji. Te pieniądze, które wydajemy na wojsko — gdy ja byłem ministrem obrony w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, o ile pamięć mnie nie myli, budżet wynosił wtedy 24 mld zł, a dzisiaj to 186 mld zł — to jest wynik wydawania większej proporcji PKB na obronność, ale to jest także wynik znacznie większego PKB.</u>
          <u xml:id="u-426.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.15" who="#RadosławSikorski">A skąd jest to większe PKB? Zbudowali je Polacy, ale jest to także wynik uczestnictwa w wielkim jednolitym europejskim rynku i inwestycji europejskich w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-426.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.17" who="#RadosławSikorski">Chciałbym przekonać dzisiejszą opozycję, że Polska ma dwie polisy ubezpieczeniowe i że ta zamożność, dzięki której możemy się zbroić w bezprzykładny sposób, zależy także od naszego mocnego, wpływowego członkostwa w Unii Europejskiej. Nie ma sprzeczności między byciem wpływowym członkiem Unii Europejskiej a mocnym filarem Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-426.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.19" who="#RadosławSikorski">Dlatego mam nadzieję, że przestaniecie na każdym kroku mówić źle o Unii Europejskiej, że przestaniecie mówić o redukowaniu Unii Europejskiej do strefy wolnego handlu. Informuję państwa posłów, że strefy wolnego handlu nie mają polityki obronnej.</u>
          <u xml:id="u-426.20" who="#RadosławSikorski">Jeżeli w dodatku mówimy o tym, że obok polskich środków na obronność możliwe są inne źródła finansowania sprzeciwu wobec agresji Putina, to policzcie sobie, skąd te pieniądze mogą przyjść. Te pieniądze mogą przyjść ze zwiększonych składek państw członkowskich oczywiście. Mogą przyjść z niewydanych środków Unii Europejskiej na inne sprawy, w tym z KPO, które płyną, ale które są opóźnione przez was. Te środki mogą przyjść z emisji nowego długu europejskiego. Te środki mogą przyjść z zamrożonych aktywów rosyjskich.</u>
          <u xml:id="u-426.21" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Konfiskaty.)</u>
          <u xml:id="u-426.22" who="#RadosławSikorski">I te środki mogą przyjść np. z europejskiego banku na rzecz dozbrojenia. A więc prawie wszystkie gigantyczne środki, którymi Europa może się wzmocnić wobec Putina, to są środki europejskie.</u>
          <u xml:id="u-426.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-426.24" who="#RadosławSikorski">Przestańcie więc Europę na każdym kroku postponować.</u>
          <u xml:id="u-426.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.26" who="#RadosławSikorski">Europa jest częścią rozwiązania naszego dylematu strategicznego, a nie częścią problemu. Problemem jest to, czy instytucje, do których należymy, w tym Unia Europejska, staną na wysokości zadania. Trzeba Unię, naszych partnerów europejskich, inne państwa członkowskie do tego mobilizować…</u>
          <u xml:id="u-426.27" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Do roboty.)</u>
          <u xml:id="u-426.28" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-426.29" who="#RadosławSikorski">…a nie rzucać im kłody pod nogi.</u>
          <u xml:id="u-426.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.31" who="#RadosławSikorski">Językiem nacjonalizmu antyeuropejskiego mówi Orbán, który właśnie zablokował konkluzje europejskie.</u>
          <u xml:id="u-426.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Wasz kolega.)</u>
          <u xml:id="u-426.33" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Macie prezydencję. Macie wszystkie narzędzia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PiotrZgorzelski">Momencik, panie ministrze. Niech się niektórzy wykrzyczą.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Panie ministrze, Niemcy blokowali w Londynie czy nie?)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Cały czas przeszkadzają, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Przydacz, czy mam rozpocząć recytowanie regułki?</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, trzeba.)</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#RadosławSikorski">Pan wicepremier Kosiniak-Kamysz wyczerpująco odpowiedział na pytania posłów, więc powiem tylko tytułem uzupełnienia i odpowiedzi na niektóre wątpliwe stwierdzenia, które tu padły.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#RadosławSikorski">Pana byłego wicepremiera Przydacza informuję, że reset jest terminem amerykańskim, a nie polskim. Reset był terminem amerykańskim. Żeby nie wiem ile propagandowych paszkwili byście wyprodukowali, to reset był terminem administracji Baracka Obamy. I znowu jest terminem administracji, doradców pana prezydenta Donalda Trumpa. Pytanie, czy się zgadzaliście z pierwszym resetem i czy się zgadzacie z drugim resetem.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Z waszym resetem się nie zgadzaliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#RadosławSikorski">To, że uwierzyliście we własną propagandę, nie oznacza, że to jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#RadosławSikorski">Pana wiceministra Przydacza proszę, żeby mnie nie uczył putinosceptycyzmu, bo ja byłem na wojnie z Rosją, jak pan jeszcze robił w pieluchy.</u>
          <u xml:id="u-428.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-428.7" who="#RadosławSikorski">Pan minister vel Sęk pyta o refinansowanie wydatków z Europejskiego Funduszu Obronnego. Jak już wspomniał pan wicepremier, blokują to Węgry, wasi sojusznicy ideologiczni.</u>
          <u xml:id="u-428.8" who="#RadosławSikorski">Z natury rzeczy będę odpowiadał wyrywkowo. Pan poseł Dziedzic ma naturalnie rację, że potrzebujemy fabryk dronów. Ukraina w ciągu 2 lat postawiła 200 fabryk. W zeszłym roku wyprodukowała 1,5 mln dronów. W tym roku chce wyprodukować 4,5 mln dronów. Bez tych dronów już przegrałaby wojnę.</u>
          <u xml:id="u-428.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-428.10" who="#RadosławSikorski">My też, to jest niezbędne, jak najszybciej potrzebujemy tysięcy dronów. I to się stanie. Schrony już będą budowane w ramach ustawy o ochronie ludności.</u>
          <u xml:id="u-428.11" who="#RadosławSikorski">Nie mogę puścić bez komentarza stwierdzenia pana wiceministra Jabłońskiego o zdradzieckiej polityce oddania połowy Polski Rosjanom. Możecie wierzyć we własne kłamstwa.</u>
          <u xml:id="u-428.12" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: W wasze na pewno nie wierzymy.)</u>
          <u xml:id="u-428.13" who="#RadosławSikorski">Ale będzie to, już jest, jak państwo wiecie, przedmiotem zarzutów, będzie to wyjaśniane w sądzie. Wtedy się okaże, że był to piąty etap ewentualnościowego planu samodzielnej operacji obronnej. Wojsko Polskie powinno mieć plan ewentualnościowy na każdą okazję. I to było słuszne. Wasza demagogia nie zmienia tego faktu.</u>
          <u xml:id="u-428.14" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Fogiel, doskonale pan wie, jak było, bo jest pan człowiekiem, wydaje się, inteligentnym. I proszę nie zakłamywać rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie, nie, przesada.)</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PiotrZgorzelski">Jestem człowiekiem dobrej woli i dlatego zawsze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#RadosławSikorski">Pan poseł Dziedziczak powiedział, cytuję: Ursula von der Leyen wysłała Donalda Tuska do Polski na premiera. Słuchajcie, możecie nie lubić mnie, Tuska, ale jak możecie mieć tyle pogardy dla Polaków?</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#RadosławSikorski">Prezes Rady Ministrów Donald Tusk jest premierem, dlatego że reprezentuje większość sejmową. To wy uważacie, że Polacy nie mieli z tym nic wspólnego? Naprawdę tak nimi pogardzacie? Wstyd.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#RadosławSikorski">Padło pytanie ze strony posła Jaśkowca, czy PiS popiera odcinanie Ukrainie pomocy wojskowej. Dobre pytanie, rad bym usłyszeć odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#RadosławSikorski">Z kolei pani posłanka Karolewska spytała, czy prawa strona popiera znoszenie sankcji. Mam nadzieję, że nie popiera. Mam nadzieję, że w tej sprawie też się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-430.7" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Odpowiadaj na poważne pytania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Szynkowski vel Sęk, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#RadosławSikorski">A ja, panie marszałku, chciałbym zauważyć, że z panem posłem nie znam się ani z podwórka w Bydgoszczy, ani ze szkoły podstawowej, ani z liceum. Nie pamiętam, żebyśmy przechodzili na ty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PiotrZgorzelski">Tym gorzej to świadczy o panu pośle.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Przydacz, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#RadosławSikorski">Zgadzam się z posłem Horałą, że szokujący jest poziom infantylizmu.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#RadosławSikorski">Panie Marszałku! Podejrzewam, że to nie będzie ostatnia debata wobec tych wyzwań dziejowych, które przed nami stają. Nie ma dnia, żebyśmy nie mieli czasami niepokojącego, a czasami odbudowującego nadzieję zwrotu akcji. Chciałbym zakończyć akcentem pozytywnym. W czasie naszej debaty prezydent Stanów Zjednoczonych pan Donald Trump opublikował informację, że jeżeli Rosja nie zakończy swoich ataków powietrznych na Ukrainie, to rozważy dokręcenie sankcji Rosji. Bardzo dobrze, że wywiera czy przynajmniej zapowiada możliwość wywarcia nacisku na agresora, a nie na ofiarę. Mam nadzieję, że takich oświadczeń będzie więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#BarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W nawiązaniu do pana dzisiejszego wystąpienia oraz uwag posła Marcina Ociepy pragnę zwrócić uwagę na istotne kwestie dotyczące bezpieczeństwa i pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Podczas rządów Prawa i Sprawiedliwości Polska była liderem. Pan minister Mariusz Błaszczak znacząco wzmocnił nasze Siły Zbrojne — zwiększyliśmy liczebność Wojska Polskiego i dokonaliśmy przełomowych zakupów nowoczesnego sprzętu: czołgów K2 i Ml Abrams, systemów HIMARS, armatohaubic K9 i wyrzutni K239 Chunmoo. Dzięki tym decyzjom Polska stała się kluczowym ogniwem wschodniej flanki NATO.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#BarbaraBartuś">Podobnie w 2022 r., sprawując przewodnictwo w OBWE, minister Zbigniew Rau skutecznie mobilizował społeczność międzynarodową do wsparcia Ukrainy. Jednocześnie Sejm RP mimo trudnych okoliczności zorganizował w Warszawie sesję Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, dając wyraźny sygnał, że Polska potrafi działać sprawnie i skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#BarbaraBartuś">Dziś, podczas przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej, za rządów Donalda Tuska Polska nie tylko nie przewodzi, ale nawet nie jest obecna tam, gdzie zapadają kluczowe decyzje. Z lidera staliśmy się statystami.</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#BarbaraBartuś">Dlaczego rezygnujemy z bycia liderem? Dlaczego dziś, w czasach zagrożeń, Polska nie jest przy stole, przy którym zapadają najważniejsze decyzje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PiotrZgorzelski">Wszystkim państwu posłom bardzo dziękuję za udział w debacie, a obecnym na sali paniom składam najlepsze życzenia w przededniu Międzynarodowego Dnia Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PiotrZgorzelski">Ogłaszam 3 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 27 do godz. 17 min 29)</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Chciałbym jeszcze nawiązać do poprzednich wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby Sejm przyjął informację w sprawie sytuacji międzynarodowej i bezpieczeństwa Polski po szczycie państw sojuszniczych w Londynie oraz po posiedzeniu Rady Europejskiej do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#PiotrZgorzelski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 30. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#PiotrZgorzelski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze dopisać się do listy? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#PiotrZgorzelski">Liczbę zapisanych na listę posłów ustalono na 27. Czas na wygłoszenie oświadczenia — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla kobiet — 1,5 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-437.14" who="#PiotrZgorzelski">Tak, dla kobiet — 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-437.15" who="#PiotrZgorzelski">Myślę, że pan poseł Fritz nie ma nic przeciwko tej…</u>
          <u xml:id="u-437.16" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Ja nie mam, ja tylko zgłaszam, że nierówność wobec prawa nastąpiła tutaj.)</u>
          <u xml:id="u-437.17" who="#PiotrZgorzelski">To prawda, ale dzisiaj jest wyjątkowy dzień. Myślę, że pan też przyłączy się do życzeń.</u>
          <u xml:id="u-437.18" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: To podobno jutro.)</u>
          <u xml:id="u-437.19" who="#PiotrZgorzelski">Jutro, tak. To słynna data urodzin. Pan poseł pewnie wie, o kim mówię.</u>
          <u xml:id="u-437.20" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Roman Fritz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#RomanFritz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#RomanFritz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba jednak trochę nawiązać do tego, co wydarzyło się przed chwilą, do tych paru godzin. Kilka słów komentarza, drodzy państwo.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#RomanFritz">Donald Tusk epatował też liczbami w czasie swojego wystąpienia i określał różnice potencjałów poszczególnych wielkich tego świata. Oparł te różnice potencjałów, proszę państwa, na liczbie ludności. Otóż Unia Europejska liczy 450 mln mieszkańców, Stany Zjednoczone — 300 mln, Rosja — 140 mln. Proszę państwa, cóż to za populizm? Czy to oznacza, że eurokołchoz może poświęcić życie setek milionów ludzi, bo mamy ich zbyt wielu? O co tutaj w ogóle chodzi? A gdzie jest różnica potencjałów uzbrojenia, gotowości bojowej poszczególnych jednostek itd.? I teraz kwestia porządkowa. Chodzi o stawianie znaku równości pomiędzy Europą a Unią Europejską, między przymiotnikami „europejski” a „unijny”. Nie widzicie najistotniejszych, proszę państwa, ruchów tektonicznych, globalnej rozgrywki. Unia Europejska przestaje się liczyć. Karty rozdają Stany Zjednoczone, Chiny i Rosja. Unia Europejska zajęta jest problemami wydumanego klimatyzmu, pacyfizmu, ekologizmu, multikulturalizmu, LGBT-yzmu i wszelkiej innej maści marksizmu. Staje przed nami jako wzór godnej najwyższego politowania śmieszności.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 25 lat temu z Gabrielem Janowskim blokowałem tę mównicę, protestując przeciwko wyprzedaży polskich cukrowni. Udało nam się uratować kilka, ale ponad 30% sprywatyzowano z korzyścią głównie dla niemieckich spółek. Będąc posłem do Parlamentu Europejskiego, byłem na głosowaniu, gdzie za zniszczenie tych cukrowni, które Niemcy kupili, dostawali Niemcy trzy razy tyle, ile zapłacili za kupno tych cukrowni. Teraz pan minister Dorożała idzie w tym kierunku z lasami. Średnio na Podkarpaciu nadleśnictwo wskutek wyłączeń traci rocznie ok. 5 mln zł. Kto im to zrekompensuje? I tak jest w całej Polsce. Niszczy się polskie lasy, żeby je sprywatyzować. Jedynym dobrym efektem tych działań ministra Dorożały jest to, że Polska 2050 ma o kilka punktów mniej w sondażach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko, Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Drodzy Rolnicy! Wczoraj dotarła do nas informacja, że na Węgrzech pojawiła się pryszczyca, choroba wielokrotnie bardziej zakaźna i niebezpieczna niż ASF, lecz ta informacja nie została przekazana przez ministra rolnictwa, tylko na Facebooku Agrouni przez obywatela Michała Kołodziejczaka.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#JarosławSachajko">To pokazuje, jak niepoważnie do tego zagrożenia podchodzi Platforma Obywatelska i jej posłowie, a właściwie minister Kołodziejczak. Tak, ten pan jest ministrem z poparciem Platformy Obywatelskiej. Jak widać, rząd do walki z pryszycą jest przygotowany tak samo jak do walki z powodzią, czyli wcale. Dlatego wzywam do natychmiastowego zatrzymania importu zwierząt i produktów odzwierzęcych z Niemiec oraz z Węgier. Musimy chronić naszych hodowców, a nie martwić się o to, czy rządy Niemiec i Węgier się na nas obrażą. Niestety do teraz nie wiemy, co zamierza robić rząd, aby ochronić polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#JarosławSachajko">Drodzy Rolnicy! Przez rok rządów koalicji 13 grudnia pogłowie trzody chlewnej spadło o 7%, a jej ceny o 16%. Niewiele lepiej jest, jeżeli chodzi o pogłowie bydła. Mamy spadek o 3,8%. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Premier Tusk ogłosił, że ten rok będzie rokiem przełomu. Pełna zgoda. To jest nawet rok przełomu, ale rok zapaści na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#GrzegorzLorek">Już co trzeci pracownik w Polsce boi się zwolnień grupowych. Zapowiedziano redukcję zatrudnienia. Co trzeci pracujący nie ma żadnych oszczędności na wypadek zwolnienia, a kolejne 25% dysponuje sumą umożliwiającą utrzymanie przez 2–3 miesiące. Powód jest oczywisty. Firmy nie dają sobie rady z drastycznie rosnącymi kosztami działalności. Już dla połowy firm w Polsce to najważniejszy powód, dla którego zmuszone są zwalniać pracowników.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#GrzegorzLorek">Pseudoekologiczne szaleństwo Unii, zielone łady, absurdalne haracze za emisję CO2 topią polskie firmy. To ekosabotaż, a nie ochrona klimatu. Eksperci rynku pracy zebrali informacje z całej Polski i są zgodni. To fatalne informacje. W tym roku będą kolejne masowe zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Henryk Szopiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#HenrykSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W minioną sobotę w Chodzieży miało miejsce wyjątkowe wydarzenie. To jubileusz 80-lecia działalności Orkiestry Chodzieskiego Domu Kultury. Uczczono go uroczystym koncertem. Pod batutą dyrygenta Sławomira Czapli orkiestra wykonała zarówno znane polskie, jak i zagraniczne przeboje, wprowadzając publiczność w klimat utworów jazzowych, jak na miasto jazzu przystało, ale również wypełniając przestrzeń soczystym brzmieniem rasowego big-bandu.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#HenrykSzopiński">Uroczystość była nie tylko okazją do świętowania długoletniej tradycji i dorobku orkiestry, ale także ważnym momentem integracji kulturalnej regionu, bowiem orkiestra ChDK to zespół, który od lat pełni niezwykle ważną rolę w życiu kulturalnym i społecznym Chodzieży. Jej historia to opowieść o pasji, zaangażowaniu, miłości do muzyki, która nie tylko kształtuje lokalną scenę artystyczną, ale także łączy mieszkańców w wyjątkowy sposób. Dzięki temu jej dorobek artystyczny jest bogaty i różnorodny, obejmuje zarówno tradycyjne utwory muzyki dętej, jak i współczesne aranżacje. Koncerty orkiestry zachwycają słuchaczy wysokim poziomem artystycznym także dlatego, że wielu muzyków grających w orkiestrze uczestniczy w corocznych warsztatach jazzowych Cho-Jazz, podczas których doskonalą swoje umiejętności i wrażliwość muzyczną. Od lat działalność orkiestry w sposób wyjątkowy wspierają panowie Jacek Gursz, burmistrz Chodzieży, oraz Marcin Kita, dyrektor Chodzieskiego Domu Kultury.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#HenrykSzopiński">Życzę wam nieskończonych pokładów energii, wspaniałych koncertów, wiernej publiczności oraz nieustannej radości płynącej z muzykowania. Niech kolejne lata przyniosą jeszcze wiele sukcesów, wzruszających chwil, pięknych dźwięków i kolejne jubileusze. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Sałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#PawełSałek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sobotę 1 marca w siedzibie Muzeum Historycznego Skierniewic im. Jana Olszewskiego odbyła się uroczysta promocja najnowszego, czwartego już tomu „Rocznika Skierniewickiego. Studiów z Dziejów Miasta i Regionu”, publikacji zawierającej teksty o historii Skierniewic i okolic autorstwa zarówno profesjonalnych historyków, jak i pasjonatów i mieszkańców miasta chętnych podzielić się swą wiedzą, wspomnieniami i doświadczeniami z historią.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#PawełSałek">„Rocznik Skierniewicki” ma na celu gromadzenie i propagowanie wiedzy na temat historii miasta Skierniewice i jego ważnych postaci, zarówno w kontekście historii Polski, jak i lokalnym. Publikacja przedstawia i dokumentuje historię dziejów Skierniewic oraz regionu. Coroczna promocja kolejnego „Rocznika Skierniewickiego” to zawsze duże wydarzenie dla miłośników lokalnej historii i ważny punkt utrwalania zapisów z dziejów miasta.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#PawełSałek">Sobotnie spotkanie poprowadził pan Jacek Stępowski, prezes Towarzystwa Przyjaciół Skierniewic i jednocześnie autor jednego z artykułów. W IV tomie „Rocznika Skierniewickiego” czytelnicy znajdują w sumie 16 tekstów o zróżnicowanej tematyce oraz kalendarium miejskie za rok 2023.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#PawełSałek">Gratuluję i dziękuję organizatorom, urzędowi miasta Skierniewice, dyrekcji i pracownikom Muzeum Historycznego Skierniewic, Towarzystwu Przyjaciół Skierniewic, autorom, recenzentom i wszystkim zaangażowanym w tę sprawę. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsze oświadczenie mam na temat politycznej hucpy wobec pana Mariusza Błaszczaka i planów obrony na linii Wisły pierwszego rządu PO-PSL.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#WaldemarAndzel">Ten wczorajszy teatr to klęska was samych. Baliście się, że publicznie Mariusz Błaszczak was zaorze, to utajniliście obrady. Niestety nie pomogło. Dobrze wiemy, co się tutaj działo, i cieszcie się, że wasi wyborcy tego nie widzieli. Dobieracie się Mariuszowi Błaszczakowi do skóry, bo ujawnił plany obrony na linii Wisły, a przecież on w istocie ujawnił plany kapitulacji.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#WaldemarAndzel">Pierwszy rząd PO-PSL chciał ustanowić linię obrony, skazując w razie wojny Polskę Wschodnią na zagładę. I to was boli, że właśnie mieszkańcy Polski Wschodniej dowiedzieli się, co z was za ziółka. Jak chcecie spojrzeć im w twarz? Mariusz Błaszczak miał prawo ujawnić plan kapitulacji na linii Wisły. Mało tego: wcale nie musiał mieć zgody szefa sztabu generalnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Paulina Matysiak, Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do Polski wraca widmo rosnącego bezrobocia. W zeszłym roku zapowiedziano zwolnienia grupowe dla ponad 37 tys. osób — najwięcej od pandemii. W ciągu roku zatrudnienie spadło o 61 tys. PKP Cargo, Poczta Polska, kolejne firmy — tysiące ludzi tracą pracę, a prognozy na ten rok są jeszcze gorsze. Bezrobocie to nie tylko statystyki, to dramat tysięcy rodzin.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PaulinaMatysiak">Listonosze i urzędnicy poczty dostają, w cudzysłowie, „zaproszenia” do dobrowolnych odejść. Kolejarze po 30 latach pracy słyszą, że są zbędni. W mniejszych miastach zwolnienia to po prostu gospodarcza katastrofa. Bo gdzie znaleźć nową pracę, gdy wszyscy wokół redukują etaty? Niektórzy twierdzą, że wskaźniki bezrobocia nie rosną gwałtownie, ale to demografia maskuje ten problem. Więcej ludzi przechodzi na emeryturę, niż wchodzi na rynek pracy. Bezrobocie powinno spadać, a skoro tak się nie dzieje, sytuacja jest naprawdę zła.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#PaulinaMatysiak">Rząd nie może biernie czekać, aż rynek sam się ureguluje. Problem społeczny, którego nie widać w tabelkach, nie znika, tylko narasta. Jeśli dziś odwrócimy wzrok, jutro obudzimy się w rzeczywistości masowego bezrobocia. Moja babcia mówiła, że pracę trzeba szanować, ale co, jeśli to politycy i zarządy firm nie szanują ludzi? Zwolnienia, samozatrudnienie, redukcje — to nie są liczby w Excelu, to są ludzkie tragedie. Jeżeli nie zaczniemy działać teraz, za chwilę będzie za późno.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani Barbara Grygorcewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj Sejm wyraził zgodę na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła PiS Dariusza Mateckiego. To jest kolejny ważny krok w kierunku nomen omen sprawiedliwości i przywracania zaufania obywateli do instytucji państwowych. Na środowym posiedzeniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych prokurator przedstawił wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie Mateckiego do odpowiedzialności karnej, uzasadniając go podejrzeniem o popełnienie sześciu przestępstw. Sprawa Dariusza Mateckiego to jedynie wierzchołek góry lodowej PiS-owskich afer, które przez lata były zamiatane pod dywan. PiS oczywiście twierdzi, że zatrzymanie Mateckiego to był cyrk medialny: w centrum Warszawy, policja, kajdanki itd. Ale chcę przypomnieć, że cyrk urządził sam poseł Matecki, zakuwając się w kajdanki. Ale ja tego aktu desperacji jako cyrku nie traktuję. Traktuję to jako swoistą i właściwą samoocenę pana posła i właściwą autorefleksję. A z tego miejsca chcę serdecznie pozdrowić jedną z naszych posłanek, posłankę Magdę Filiks. Magda, jestem z tobą.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Bożena Lisowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#BożenaLisowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#BożenaLisowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 3 lata wojny na Ukrainie to także trzy lata walki w cyberprzestrzeni. Informacja walczy z dezinformacją, a kłamstwo często przykrywa prawdę. A to wszystko to narzędzia wpływu na społeczeństwo i próby destabilizacji w naszym kraju. Ze względu zarówno na liczbę obywateli Ukrainy, którzy schronili się w naszym kraju, jak również na rolę, jaką nasz kraj odgrywa we wsparciu Ukrainy, polska przestrzeń informacyjna oraz sieć stały się istotnym elementem pola walki. Dlatego proszę pana ministra o stałe monitorowanie i reagowanie na tę formę walki w przestrzeni internetowej.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#BożenaLisowska">Zapamiętajmy: kłamstwo nie staje się prawdą tylko dlatego, że wierzy w nie więcej osób.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czasem tak jest, że dobra wiadomość nadejdzie z nieoczekiwanej strony. Mowa o wyroku Sądu Najwyższego, dzięki któremu nie trzeba będzie już pozywać rodziców w procesie tranzycji, bo sprawy dotyczące uzgodnienia płci mają odbywać się drogą nieprocesową. Od zawsze czułam, że to bardzo niesprawiedliwy zapis, traumatyzujący obie strony, nawet jeśli rodzice w pełni wspierają swoje dorosłe transpłciowe dziecko. Dodatkowego smaczku temu wyrokowi dodaje fakt, że sprawa trafiła do Sądu Najwyższego na wniosek byłego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry. Parafrazując „Fausta”, aż by się chciało powiedzieć, że poseł Ziobro jest tą siłą, która ciągle zła pragnąc, raz uczyniła dobro.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#KlaudiaJachira">Wciąż czekamy jednak na tak potrzebną ustawę o związkach partnerskich obiecaną wyborcom, a jednak ciągle nie możemy się doczekać, aby przeszła przez tę Izbę. Także dlatego mamy różne opinie w tej sprawie. I tak sobie myślę, że może ten wyrok Sądu Najwyższego da nam refleksję, że jeżeli Sąd Najwyższy mógł nas tak zaskoczyć, to także my tutaj możemy zrobić coś dobrego, bo miłość nie wyklucza.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Pawłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marcin Skonieczka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 11 marca obchodzimy w Polsce Dzień Sołtysa. Dzięki służbie, determinacji i zaangażowaniu 40 tys. sołtysek i sołtysów Polska wieś dynamicznie się rozwija, stając się coraz lepszym miejscem do życia. Sołtysi i sołtyski są sercem lokalnej społeczności, są łącznikiem między mieszkańcami a władzami samorządowymi. Życzę wszystkim sołtysom i sołtyskom satysfakcji z wykonywanej służby i wielu sukcesów w realizacji inicjatyw na rzecz lokalnych wspólnot.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Ściebiorowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drogie Panie Posłanki! Zwłaszcza dzisiaj, w przededniu Międzynarodowego Dnia Kobiet, pragnę wyrazić głęboki szacunek, uznanie dla wszystkich kobiet, które swoją codzienną pracą, troską i zaangażowaniem podejmują starania o lepszą przyszłość naszych rodzin, społeczeństwa i kraju.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Kobiety od zawsze pełniły kluczową rolę w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym. Ich siła, determinacja, mądrość inspirują do działania i często wyznaczają nowe kierunki rozwoju. Historia pokazuje, że to dzięki ich odwadze i nieustępliwości świat staje się coraz bardziej sprawiedliwy, równy i otwarty na zmiany. Kobiety angażują się w życie społeczne, polityczne, coraz częściej obejmują najważniejsze funkcje w samorządach, administracji publicznej, ale też w zawodach dotąd zarezerwowanych czy zdominowanych przez mężczyzn. Święto 8 marca to nie tylko więc okazja do składania życzeń, ale także moment refleksji nad tym, co jako państwo możemy zrobić, by wspierać kobiety w realizacji ich aspiracji.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Równość szans, dostęp do edukacji, godne warunki pracy i wynagrodzenia -to nie przywileje, ale fundamenty sprawiedliwego społeczeństwa. Wspierajmy aktywność zawodową, społeczną i polityczną kobiet, likwidujmy bariery, które wciąż stoją na drodze do pełnej równości.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#ŁukaszŚciebiorowski">I ostatnie zdanie, panie marszałku, jeśli mogę.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Drogie Panie! Dziękujemy wam za siłę, empatię i nieoceniony wkład w rozwój naszego kraju. Życzę spełnienia marzeń, szacunku i uznania, a przede wszystkim tego, byście zawsze mogły decydować o swojej przyszłości w poczuciu bezpieczeństwa, o czym dzisiaj dużo mówiliśmy, i wolności. Niech każdy dzień będzie dla was Dniem Kobiet. Dziękuję bardzo. Wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-461.6" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Małgorzata Kołodziejczak: Bardzo dziękujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Magdalena Małgorzata Kołodziejczak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Urząd sołtysa został utworzony na przełomie XII w. i XIII w. we wsiach lokowanych na prawie niemieckim. Od tego czasu sołtys pełnił różne funkcje: reprezentował feudalnego pana, a potem był nawet sędzią wiejskim. W tym okresie sołtysem mógł być szlachcic, bogaty mieszczanin albo kupiec, a urząd był dziedziczony. W ciągu wieków losy urzędu były różne. Od 1990 r. sołtys jest organem wykonawczym jednostki pomocniczej gminy, jakim jest sołectwo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Obecnie w Polsce mamy 40 554 urzędujących sołtysów. Teraz nie bogactwo, a chęć pracy na rzecz mieszkańców, pomysłowość, aktywność, dbanie o drugiego człowieka decydują o wyborze na tę funkcję. Dzisiaj sołtys to aktywista potrafiący integrować lokalną społeczność, często powiernik, rozjemca, człowiek organizujący pomoc w potrzebie, ale też potrafiący walczyć o ważne sprawy dla swoich mieszkańców. Bardzo cieszy fakt, że wśród tej liczby jest aż 18 231 kobiet.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">11 marca obchodzimy Dzień Sołtysa. Wszystkim sołtysom dziękuję za codzienny trud, za często trudną pracę, za budowanie lokalnych więzi. Niech wasza praca przynosi zadowolenie i satysfakcję. Szczególnie pozdrawiam sołtysów z gminy Pruszcz Gdański, powiatu gdańskiego, nowodworskiego, starogardzkiego, sztumskiego i kwidzyńskiego. Niech żyją nam sołtysi! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Urszula Sara Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#UrszulaSaraZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Agresja Rosji w Ukrainie i coraz groźniejsza sytuacja geopolityczna zmuszają Europę do mobilizacji. Ale wyzwania są też katalizatorem postępu. Europa się zbroi. Pięciopunktowy plan ReArm Europe to, po pierwsze, mechanizm mobilizacji nawet 840 mld euro na naszą obronę, po drugie, przyznanie państwom członkowskim większej przestrzeni fiskalnej na zwiększenie wydatków na obronność, po trzecie, mobilizacja większego kapitału prywatnego, po czwarte, zachęty dla inwestycji związanych z obronnością, po piąte, zaangażowanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego w finansowanie tych działań. Do tego Clean Industrial Deal, czysty ład przemysłowy, czyli 100 mld euro na nowoczesny przemysł, czystą energię i nowe technologie. I nie — nie odpuszczamy walki o bezpieczny klimat, bo to przede wszystkim bezpieczeństwo człowieka. Dla polskich miast i gmin zabezpieczyliśmy 11 mld zł na infrastrukturę odporną na katastrofy powodziowe, suszowe, na pożary, na huragany.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#UrszulaSaraZielińska">A, i jeszcze jedna dobra wiadomość: kurs euro do dolara i rubla rośnie.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Luboński, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#AdamLuboński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#AdamLuboński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jutro mamy, jak pan marszałek już wcześniej powiedział, 8 marca, Dzień Kobiet. Z tej okazji chciałbym wszystkim paniom bez wyjątku życzyć samych radości, spełnienia marzeń, tych najgłębszych, dużo siły w realizacji swoich celów, i abyście, drogie panie, miały przez cały rok uśmiechnięte buzie, i samych cudownych dni. Wszystkiego najlepszego, drogie panie.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#AdamLuboński">Dziś obchodzi urodziny kolejne moja teściowa. Z tej okazji chciałem życzyć jej dużo siły i wytrwałości w powrocie do zdrowia, aby tym zdrowiem mogła się cieszyć jeszcze przez wiele, wiele lat. Wszystkiego dobrego, droga Krystyno.</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#PiotrZgorzelski">Życzymy zdrowia pani Krystynie.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Mejza, Prawo i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#ŁukaszMejza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kochana Polsko! Każdy, kto ma więcej niż cztery szare komórki, wie, że teatr ostatniego tygodnia polegający na zdjęciu immunitetu Jarosławowi Kaczyńskiemu, zdjęciu immunitetu Mariuszowi Błaszczakowi czy bandyckim zatrzymaniu w hollywoodzkim stylu polskiego patrioty Darka Mateckiego, który samodzielnie chciał udać się do prokuratury, ale również zatrzymaniu Boxdela, Wojtka Goli, czyli najbardziej zasięgowych postaci w polskim Internecie, jest niczym innym jak próbą przykrycia kolejnych afer tego najbardziej nieudolnego w historii Polski rządu. Jest próbą przykrycia tego, że Donald Tusk polskim kobietom na Dzień Kobiet chce dać prezent w postaci miłości po francusku, czyli scen rodem ze stolicy Francji, gdzie kobiety gwałcone są przez hordy dzikich nielegalnych migrantów na ulicach. Tak że, szanowni państwo, kochana Polsko, otwórzmy oczy, bo to ostatni moment, aby uratować naszą ojczyznę, uratować Polskę przed tym, co szykują nam marionetki Berlina.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#ŁukaszMejza">I ostatnie słowo do Darka Mateckiego. Darku, trzymaj się. Każda dyktatura ma swój kres. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ciekawa forma patriotyzmu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Norbert Pietrykowski, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#NorbertPietrykowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Włos się jeży na głowie po tym, co przed chwilą słyszałem.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#NorbertPietrykowski">Jako poseł jestem winny moim wyborcom i wszystkim obywatelom podejmowanie działań, których skutkiem będzie prawo sprawiedliwe i zrozumiałe. Dlatego chciałbym dzisiaj upomnieć się o tych wszystkich, którzy ucierpieli wskutek zastosowania art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS dla mężczyzn z roczników 1949–1952 oraz kobiet z rocznika 1954 i późniejszych. Sprawa jest nagląca, ponieważ dotyczy osób w podeszłym wieku, żyjących w poczuciu wielkiej krzywdy, a nierzadko także w ubóstwie. Składałem już w tej sprawie zapytanie do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Pomocy Społecznej. Jak napisano w odpowiedzi, trwają prace analityczne o charakterze prawnym, ekonomicznym i organizacyjnym, które mają pomóc w rozwiązaniu tej kwestii. Prace trwają, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r., który mógłby rozwiązać ten problem, nie został opublikowany, a czas mija. Dodam, że z tych roczników najmłodszy emeryt ma ok. 71 lat. Chciałbym umieć odpowiedzieć na to pytanie, dlaczego tak się dzieje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Maria Koc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#MariaKoc">Panie Marszałku! Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wrócił Donald Tusk, wróciła bieda i co najgorsze, nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Szanowni państwo, ta bieda to drożyzna w sklepach, która drenuje kieszenie Polaków każdego dnia, to horrendalne rachunki za gaz i za prąd, rachunki, które dojeżdżają Polaków każdego miesiąca, to także rosnące bezrobocie i coraz większe problemy ze znalezieniem pracy dla tych, którzy tę pracę już stracili.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#MariaKoc">Tak, proszę państwa, Główny Urząd Statystyczny poinformował niedawno, że w styczniu 2025 r. zarejestrowano jedynie 54 tys. ofert pracy, co jest najniższym wskaźnikiem od 2015 r. Zobaczcie, co udało się zrobić Tuskowi w ciągu roku swoich rządów. Znowu w Polsce zaczyna brakować pracy. Tak źle w ostatniej dekadzie jeszcze nie było.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#MariaKoc">Dziś w czasie debaty o drożyźnie i bezrobociu posłowie koalicji rządzącej zapewniali, że w Polsce nie ma ani drożyzny, ani bezrobocia. To powiedzcie to tym, którzy nie mają pracy i wysyłają po kilkaset CV bez odzewu przez długie miesiące.</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#MariaKoc">I inne wskaźniki. Wzrost płac jest obecnie najwolniejszy od przeszło 3 lat. Spadek zatrudnienia jest też daleko głębszy od oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-473.5" who="#MariaKoc">Zaklinacie państwo rzeczywistość, ale Polacy wiedzą, jaka jest prawda. 60% Polaków źle ocenia wasz rząd. Aż 38% Polaków ocenia, że lepiej żyło się im za rządów Mateusza Morawieckiego, a tylko 18% twierdzi, że żyje się im lepiej teraz. Za rządów Tuska wróciła bieda i ma się niestety coraz lepiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Tumanowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stajemy dziś wobec informacji o tym, że na Węgrzech wykryto ognisko pryszczycy, niezwykle zakaźnej, groźnej choroby dla trzody. Prawda jest taka, że dowiedzieliśmy się o tym z filmiku wiceministra, z filmiku w mediach społecznościowych. Wydaje mi się, że to nie jest dobre, aby o takich ważnych sprawach polscy rolnicy dowiadywali się właśnie taką drogą.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WitoldTumanowicz">Dlatego chciałem się zapytać, jakie realne działania podejmie rząd, by zabezpieczyć polskich rolników przed tą groźną chorobą, jakie instrukcje przekazano polskim hodowcom, jakie środki biosekuracji wprowadzono w gospodarstwach. Rolnicy naprawdę nie mogą dowiadywać się o takich rzeczach tylko i wyłącznie z mediów społecznościowych. To jest naprawdę ogromny problem i oczekuję od ministerstwa realnych działań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Mulawa, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#KrzysztofMulawa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W bezpośrednim sąsiedztwie Sejmu na ul. Wiejskiej ma zostać jutro otwarty lokal dla aborcjonistów. Byłem w tym lokalu, dzisiaj interweniowałem, starałem się porozmawiać, posłuchać argumentów kobiet. Niestety w przededniu Dnia Kobiet te osoby ciężko nazwać inaczej niż szaleńcami czy promotorkami cywilizacji śmierci i ludźmi pozbawionymi jakichkolwiek odruchów człowieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#KrzysztofMulawa">Oprócz nachalności, słownej agresji, czego po nich zupełnie się spodziewałem, jedyne, czym kierowały się te osoby, to były buta i jednocześnie duma z prześcigania się w informowaniu mnie o kolejnych dokonywanych przez te kobiety aborcjach, czytaj: morderstwach swoich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Zwracam również nie tyle panu uwagę, ile pana uwagę na to, co będzie miało miejsce w najmniejszej odległości od Sejmu. Otóż na ul. Wiejskiej 8 albo 9 już jutro te aborcjonistki otwierają swój lokal. Panie marszałku, warto o tym wiedzieć, warto zainterweniować, bo takie rzeczy przy polskim parlamencie po prostu nie powinny się znajdować.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#KrzysztofTuduj">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj mieliśmy okazję wysłuchać debaty na temat bezpieczeństwa. Niestety smutno się słucha, kiedy o bezpieczeństwie debatują osoby z małą wiedzą i z ograniczonymi kompetencjami w tym temacie, jednocześnie z bardzo dużą pewnością siebie. Wypadałoby, żeby posłowie, którzy chcą debatować o bezpieczeństwie, mieli szerszą wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#KrzysztofTuduj">Istnieje taki dokument przekazany w 2022 r. do Sejmu. Jest to raport Najwyższej Izby Kontroli na temat osiągania gotowości mobilizacyjnej i bojowej Sił Zbrojnych RP. Ten dokument jest utajniony. Mogę tylko powiedzieć, że wnioski w nim zawarte są dosyć smutne zarówno dla poprzedniej władzy, jak i dla jeszcze poprzedniej. Zachęcam posłów, żeby z tym raportem się zapoznali. Można być jak Sławomir Mentzen, pójść do NIK-u i ten raport przeczytać, bo w Sejmie poprzedniej kadencji Komisja Obrony Narodowej, mając go w dyspozycji 1,5 roku, zainteresowała nim tylko czterech posłów, a w obecnej na dzisiaj tylko sześciu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Wicha, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#JoannaWicha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miarą postępu nie jest to, ile jesteśmy w stanie jako państwo dorzucić tym, którym już niczego nie brakuje. Miarą postępu jest to, czy jesteśmy w stanie wspomóc tych, którzy tego potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#JoannaWicha">Mówię te słowa w kontekście propozycji obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Ustawa ta sprawi, że przedsiębiorca na ryczałcie zarabiający 20 tys. zł miesięcznie zapłaci składkę dwa razy niższą niż pracownik zarabiający średnią krajową. To zwyczajnie niesprawiedliwe.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#JoannaWicha">Na obniżeniu nakładów na ochronę zdrowia ucierpimy wszyscy, także odnoszący sukcesy przedsiębiorcy. W obliczu poważnej choroby nie da się wyleczyć dzięki środkom tylko z własnej kieszeni, a już na pewno nie w prywatnej placówce.</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#JoannaWicha">Apeluję więc, aby w publiczną ochronę zdrowia inwestować, a nie ją głodzić i grabić, bo w przypadku powikłań i tak zawsze lądujemy w publicznej placówce, dlatego powinno nam zależeć na jej jakości. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-481.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Włodzimierz Tomaszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">W listopadzie ub.r. przyjęta była nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Ta ustawa przyspiesza i zmusza, zwłaszcza duże miasta, do zakupu zeroemisyjnych pojazdów w transporcie publicznym. Dzisiaj dowiedzieliśmy się, zostało to potwierdzone przez pana wicepremiera i ministra obrony narodowej, że pieniądze na ten cel, 30 mld z zielonej transformacji miast w ramach KPO, będą przesunięte na inwestycje proobronne, w związku z czym tych środków zagwarantowanych podobnież na zakupy tych niskoemisyjnych czy zeroemisyjnych pojazdów nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">Dlatego apeluję, żeby państwo przyjęli nasze wnioski, które jako Prawo i Sprawiedliwość zgłaszaliśmy przy nowelizacji tej ustawy, żeby znieść obligatoryjność tych zakupów, co jest najistotniejsze, a po drugie, żeby jednocześnie zająć się tym, co jest rzeczywiście potrzebne w celu obrony klimatu w dużych miastach, jeśli chodzi o komunikację, zastosowanie paliwa syntetycznego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielu samorządowców niestety martwi się o przyszłość finansową w zakresie inwestycji. W ubiegłym roku, jak procedowaliśmy nad ustawą budżetową, mówiliśmy, żeby nie likwidować funduszu inwestycji strategicznych, że ten fundusz jest naprawdę sprawdzony, że on bardzo mocno wspiera samorządy i samorządy w ostatnich latach niemalże dokonały skoku cywilizacyjnego. Niestety fundusz inwestycyjny został zlikwidowany, dzisiaj kończą się te inwestycje, które były finansowane z Polskiego Ładu w ramach komponentu: inwestycje strategiczne, nie ma światła w tunelu dla środków, które by weszły w zamian za ten fundusz. Mało tego, dzisiaj dowiedzieliśmy się, że środki z KPO, które dawały pewną nadzieję samorządom, bo one w pewien niewielki sposób, ale uzupełnią ubytki w tym zakresie, będą przeznaczone na inwestycje proobronne. Szanowni Państwo! Niestety muszę też z przykrością stwierdzić, że jeśli chodzi o ten nowy komponent inwestycyjny, to tak naprawdę te środki finansowe trafią do europejskich fabryk, czyli nie na HIMARS-y, nie na patrioty, nie na abramsy, tylko na niemiecki sprzęt militarny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Przemysław Witek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PrzemysławWitek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PrzemysławWitek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niech przypadający na dzień 8 marca Międzynarodowy Dzień Kobiet będzie symboliczną okazją do złożenia wam życzeń, przekazania serdecznych pozdrowień, a także okazania szacunku, który tak naprawdę powinniśmy przecież okazywać przez cały rok. A miejsce, z którego składam wam te życzenia, niech będzie zobowiązaniem w zakresie realizacji obietnicy o prawach kobiet, bo mamy jeszcze trochę w tej sprawie do zrobienia. Wszystkiego najlepszego, ciepło was pozdrawiam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#PiotrZgorzelski">Listę zamyka pan poseł Sławomir Ćwik, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj już wielokrotnie wybrzmiały życzenia dla pań z okazji jutrzejszego święta. Oczywiście się przyłączam, chociaż te życzenia należą się paniom każdego dnia.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#SławomirĆwik">Natomiast dzisiaj chciałem powiedzieć o innym święcie, które zostało ustanowione 30 lat temu, przypada na pierwszy piątek marca: Dzień Doceniania Pracownika. W związku z tym chciałbym dzisiaj podziękować wszystkim pracownikom Kancelarii Sejmu i Straży Marszałkowskiej. Bez państwa nie moglibyśmy normalnie i dobrze pracować w Sejmie ani sprawować naszej funkcji. Dlatego też składam najserdeczniejsze życzenia i podziękowania. Jednocześnie chciałbym też złożyć te życzenia moim obecnym pracownikom, jak również wszystkim z przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#PiotrZgorzelski">Dołączamy się do tych życzeń.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#PiotrZgorzelski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#BarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Dziś, 7 marca 2025 r., przypada 76. rocznica haniebnej zbrodni dokonanej przez komunistyczne władze Polski Ludowej na mjr. Hieronimie Dekutowskim ps. Zapora oraz jego sześciu podkomendnych. To dzień, w którym powinniśmy wspomnieć tych, którzy poświęcili swoje życie w obronie wolności i suwerenności Polski, stając w opozycji do totalitarnego reżimu narzuconego naszej ojczyźnie, oraz oddać im hołd.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#BarbaraBartuś">Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 r. w Dzikowie. Jego patriotyczna postawa i miłość do ojczyzny ukształtowały się jeszcze przed II wojną światową, gdy jako harcerz i społecznik angażował się w działalność na rzecz swojego kraju. Gdy we wrześniu 1939 r. Rzeczpospolita padła ofiarą agresji dwóch totalitarnych mocarstw — Niemiec i Związku Sowieckiego — Dekutowski nie złożył broni. Po przedostaniu się na Zachód wstąpił do polskich sił zbrojnych we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii. Tam został zaprzysiężony jako cichociemny — elita polskich jednostek specjalnych, która miała wspierać konspiracyjną walkę w okupowanej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#BarbaraBartuś">16 września 1943 r. został zrzucony do Polski i dołączył do Kedywu Okręgu AK Lublin. Szybko zyskał sławę odważnego i skutecznego dowódcy, podejmując się wielu brawurowych akcji dywersyjnych przeciwko niemieckiemu okupantowi. Podczas akcji „Burza” jego oddziały walczyły z Wehrmachtem, ale wkrótce musiały stawić czoła nowemu wrogowi — Sowietom, którzy przyszli do Polski nie jako wyzwoliciele, lecz jako nowi okupanci.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#BarbaraBartuś">Po zakończeniu wojny Dekutowski, podobnie jak tysiące innych żołnierzy Armii Krajowej, został uznany przez komunistyczne władze za wroga Polski Ludowej. Wiedząc, że prawdziwa wolność jeszcze nie nadeszła, kontynuował walkę w szeregach Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, organizując akcje przeciwko UB, NKWD i oddziałom KBW. Był jednym z najbardziej poszukiwanych dowódców partyzanckich, a propaganda komunistyczna starała się przedstawić go jako bandytę — podobnie jak innych żołnierzy wyklętych, którzy mieli odwagę stawić czoła nowej władzy.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#BarbaraBartuś">Jego oddziały prowadziły działalność na Lubelszczyźnie, Podkarpaciu i w Świętokrzyskiem. Do jego podkomendnych należeli m.in. kpt. Stanisław Łukasik „Ryś” — zasłużony żołnierz AK, dowódca oddziałów dywersyjnych; por. Jerzy Miatkowski „Zawada” — oficer, który walczył w partyzantce przeciwko zarówno Niemcom, jak i Sowietom; por. Roman Groński „Żbik” — młody, niezwykle odważny żołnierz oddziałów leśnych; por. Edmund Tudruj „Mundek” — specjalista od działań sabotażowych; por. Tadeusz Pelak „Junak” — dowódca oddziałów WiN, jeden z najbardziej zaufanych ludzi „Zapory”; por. Arkadiusz Wasilewski „Biały” — oddany sprawie partyzant, który nie zawahał się przed najwyższą ofiarą.</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#BarbaraBartuś">We wrześniu 1947 r. Dekutowski wraz z kilkoma swoimi podkomendnymi próbował przedostać się na Zachód, ale zostali zdradzeni i wpadli w ręce UB. Aresztowanych poddano brutalnym torturom, które miały złamać ich wolę i zmusić do zdrady towarzyszy broni. Mimo tego pozostali niezłomni. Proces pokazowy, w którym ich oskarżono, zakończył się wyrokami śmierci. 7 marca 1949 r. w mokotowskim więzieniu w Warszawie Hieronim Dekutowski i jego sześciu podkomendnych zostali zamordowani strzałem w tył głowy. Ich ciała przez lata spoczywały w bezimiennych dołach śmierci, a pamięć o nich miała zostać wymazana z historii.</u>
          <u xml:id="u-491.6" who="#BarbaraBartuś">Dopiero po upadku komunizmu prawda o ich walce zaczęła wychodzić na jaw. W 2012 r. Instytut Pamięci Narodowej odnalazł ich szczątki na tzw. Łączce na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. W 2015 r. odbył się ich uroczysty pochówek — po dziesięcioleciach zapomnienia wrócili na należne im miejsce w panteonie bohaterów narodowych.</u>
          <u xml:id="u-491.7" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Dziś, gdy oddajemy hołd mjr. Hieronimowi Dekutowskiemu i jego podkomendnym, nie możemy jednak zapominać o tym, że historia wciąż uczy nas, jak kruche mogą być wolność, suwerenność i praworządność. Czyż nie podobne metody stosowały komunistyczne władze wobec tych, którzy mieli odwagę mówić prawdę i sprzeciwiać się narzuconej ideologii?</u>
          <u xml:id="u-491.8" who="#BarbaraBartuś">Z niepokojem obserwujemy, jak w dzisiejszej Polsce dochodzi do działań budzących poważne wątpliwości co do ich intencji. Gdy były minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak wzmacniający siłę zbrojną naszej ojczyzny, zostaje pod tym rządem pozbawiony immunitetu poselskiego i oskarżany, gdy badacze katastrofy smoleńskiej są szykanowani, a Żandarmeria Wojskowa dokonuje przeszukań w domach niezależnych dziennikarzy, rodzi się pytanie: Dokąd zmierzamy?</u>
          <u xml:id="u-491.9" who="#BarbaraBartuś">Czy chcemy budować Polskę, o jaką walczył „Zapora” i jego żołnierze, Polskę, w której obywatele mogą czuć się bezpiecznie, gdzie patriotyzm nie jest karany, a historia nie jest fałszowana?</u>
          <u xml:id="u-491.10" who="#BarbaraBartuś">Dziś, oddając hołd naszym bohaterom, apeluję, byśmy pamiętali o ich poświęceniu i nigdy nie pozwolili, by ich ofiara poszła na marne. Polska, o jakiej marzyli, to Polska wolnych ludzi — niezależnie myślących, szanujących prawdę i broniących suwerenności ojczyzny. Cześć i chwała bohaterom!</u>
          <u xml:id="u-491.11" who="#BarbaraBartuś">@POCZ WYPOW. = Poseł Czesław Hoc</u>
          <u xml:id="u-491.12" who="#BarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Qui gladio ferit, gladio perit: Kto mieczem wojuje, od miecza ginie. Oto dzisiaj, w dniu 7 marca, w centrum Warszawy ABW zatrzymała posła Prawa i Sprawiedliwości Dariusza Mateckiego, który sam udawał się do Prokuratury Krajowej. Zresztą wczoraj też był w prokuraturze, ale prokuratorzy nie mieli czasu na jego przesłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-491.13" who="#BarbaraBartuś">W tym samym dniu o godz. 6 Żandarmeria Wojskowa wtargnęła do mieszkania Ewy Stankiewicz-Jörgensen — dziennikarki i reżyserki badającej przez lata sprawę katastrofy smoleńskiej. Jest autorką m.in. filmów „Solidarni 2010”, „Lista pasażerów” czy „Stan zagrożenia”. Powód: poszukiwanie w jej mieszkaniu… części samolotu Tupolew.</u>
          <u xml:id="u-491.14" who="#BarbaraBartuś">Tak więc demokracja walcząca, warcząca, w pełnej okazałości. Tak więc koalicja 13 grudnia, koalicja zemsty i chaosu, domyka system.</u>
          <u xml:id="u-491.15" who="#BarbaraBartuś">Każde igrzyska, nawet te polityczne, powinny zawierać treść w oparciu o zasadę fair play — norm wartości. W starożytności podczas trwania igrzysk w sytuacji trwania konfliktów ogłaszano pokój Boży, a wojny były wstrzymywane na 2 miesiące. Z kolei ówczesne hasło: chleba i igrzysk, panem et circenses, było publiczną mistyfikacją, kuglarstwem, mamieniem społeczności w celu łagodzenia napięć społecznych i na siłę zyskania popularności, a nade wszystko odwracaniem uwagi społeczeństwa od absurdalnych i katastrofalnych działań władzy. Wypisz wymaluj — stan dzisiejszego działania politycznego koalicji 13 grudnia.</u>
          <u xml:id="u-491.16" who="#BarbaraBartuś">Ale już dziś zaczyna brakować chleba. Zatem rodzi się zasadnicze i dramatyczne pytanie: Co się stanie, jak chleba będzie dotkliwie brakować, a polskie społeczeństwo przejrzy na oczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#ŁukaszHorbatowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ochrona dzieci pokrzywdzonych przestępstwem to kluczowe zobowiązanie państwa. Centra pomocy dzieciom odgrywają w tym procesie istotną rolę, lecz nie wszystkie mają zapewnione stabilne finansowanie.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#ŁukaszHorbatowski">Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło latem ub.r. konkurs na wsparcie, ale tylko dla nowych placówek, pomijając istniejące ośrodki, które również potrzebują środków i które czasem same walczą o przetrwanie, przez co średni czas oczekiwania na pomoc wzrósł już do 58 dni. 2 miesiące czekania na ratunek to dla wielu dzieci zbyt długo.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#ŁukaszHorbatowski">Każde dziecko zasługuje na szybką i skuteczną pomoc, niezależnie od miejsca zamieszkania. Konieczne jest stałe finansowanie CPD oraz lepsza współpraca z instytucjami publicznymi, w tym z sądami. Dzieci powinny być przesłuchiwane w przyjaznych warunkach, jakie oferują centra, a model interdyscyplinarnej pomocy musi zostać wpisany do polskiego systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#ŁukaszHorbatowski">Apeluję o współpracę wszystkich środowisk, aby każde dziecko w potrzebie otrzymało wsparcie na najwyższym poziomie — bez czekania, bez niepewności, bez barier.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PawełHreniak">Kilka dni temu pożegnaliśmy prof. Stanisława Gebhardta, kawalera Orderu Orła Białego i Honorowego Obywatela Dolnego Śląska, który zmarł 27 lutego 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#PawełHreniak">Stanisław Gebhardt był członkiem Szarych Szeregów, żołnierzem Armii Krajowej, więźniem obozów Gross-Rosen i Mauthausen. Po wojnie pozostał na emigracji. Od 1946 r. był działaczem Stronnictwa Pracy — polskiej chadeckiej partii politycznej działającej na emigracji do 1990 r., zasiadał w jej prezydium. Był współorganizatorem Zjednoczenia Młodzieży Chrześcijańsko-Społecznej na Uchodźstwie i sekretarzem generalnym Międzynarodowej Unii Młodych Chrześcijańskich Demokratów. W latach 1954–1985 brał czynny udział w działalności i współtworzeniu wielu organizacji społecznych i kulturalnych na uchodźstwie. Współpracował z Robertem Schumannem. Pomimo ułożonego życia w Anglii w latach 90. postanowił powrócić do Polski, zamieszkał we Wrocławiu. Tutaj zaangażował się w działalność społeczną. Był wieloletnim prezesem Fundacji Odbudowy Demokracji im. Ignacego Paderewskiego i przewodniczącym Rady Instytutu Rozwoju Śląska.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#PawełHreniak">Stanisław Gebhardt pozostawił po sobie wyjątkowe i dobre wspomnienia. Był człowiekiem wysokiej kultury osobistej i nienagannych manier, zawsze służył dobrą radą. Pozostanie w naszej pamięci jako jeden z głównych twórców światowego ruchu chrześcijańsko-demokratycznego i jako człowiek wielce zasłużony dla polskiej wolności.</u>
          <u xml:id="u-493.3" who="#PawełHreniak">Pogrzeb Stanisława Gebhardta odbędzie się 15 marca. Msza święta o godz. 13 w Kościele Garnizonowym we Wrocławiu. O godz. 14.30 druga część uroczystości w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Osobowickim. Cześć jego pamięci!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MarcinJózefaciuk">@AKAPIT = Arkusz organizacji szkoły i przedszkola jest obowiązkowym dokumentem i jednym z najważniejszych dokumentów regulujących organizację pracy placówki w danym roku szkolnym. Na jego podstawie otwiera się nowe oddziały, planuje się ruch służbowy nauczycieli czy zatrudnia lub zwalnia pracowników niepedagogicznych.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#MarcinJózefaciuk">Według przepisów dyrektor musi przekazać organowi prowadzącemu gotowy projekt majowy arkusza opisującego cały następny rok szkolny do 21 kwietnia; w tym roku — do 22, ze względu na święta. Wcześniej należy zasięgnąć opinii związków zawodowych, które mają na wydanie opinii 10 dni roboczych. Czyli arkusz musi być gotowy po stronie szkoły na 4 kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#MarcinJózefaciuk">Wczoraj zostały podpisane projekty rozporządzeń w sprawie podstawy programowej nowych przedmiotów z zapowiedzią aktualizacji ramowych planów nauczania, siatki godzin — ile godzin, w której klasie, jakiego przedmiotu.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#MarcinJózefaciuk">Apeluję do pani minister o jak najszybsze wydanie i podpisanie rozporządzenia. Zostały 4 tygodnie do końca terminu, w którym dyrektorzy muszą oddać arkusz, na podstawie którego, jak mówiłem, będą otwierać oddziały i zatrudniać lub zwalniać pracowników. Nie można z tym czekać na ostatnią chwilę.</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#MarcinJózefaciuk">Sam tworzyłem taki arkusz jako dyrektor oraz zatwierdziłem inne jako inspektor. To jest wielotygodniowa praca — trzeba przewidzieć cały rok szkolny. Od tego arkusza zależy praca ludzi i dobro dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Oświadczam, że w głosowaniu nr 16 na 30. posiedzeniu Sejmu X kadencji nad całością projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny omyłkowo zagłosowałam przeciw. Moją intencją było oddanie głosu za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MichałPyrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, który przypada w najbliższą sobotę, pragnę złożyć wszystkim paniom najserdeczniejsze życzenia zdrowia, szczęścia oraz spełnienia marzeń w życiu zarówno osobistym, jak i zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MichałPyrzyk">Wasza siła, determinacja i mądrość od wieków kształtują nasz świat. To dzięki wam — matkom, córkom, siostrom, liderkom, pracownicom, społeczniczkom — nasza wspólna historia jest pełna odwagi, poświęcenia i walki o lepszą przyszłość. To wy od wieków budujecie fundamenty rodziny, społeczności i państwa, przyczyniając się do rozwoju kultury, nauki i gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#MichałPyrzyk">Niech ten dzień będzie okazją do refleksji nad rolą kobiet w społeczeństwie oraz do mobilizacji w kierunku dalszych działań na rzecz równości, szacunku i sprawiedliwości. Dziękuję wam za waszą codzienną pracę, poświęcenie i niezastąpioną obecność. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 1 marca obchodziliśmy kolejny Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. 14. rocznica przypomina nam o bohaterach antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy przeciwstawili się sowieckiej agresji i reżimowi komunistycznemu.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Po raz kolejny mieszkańcy Dolnego Śląska, regionu, któremu służę, uczcili pamięć o heroicznej postawie, mając w sercu działalność środowisk konspiracji lwowskiej i wileńskiej w tamtych czasach we Wrocławiu, Jeleniej Górze czy Legnicy. Pamięć o bohaterach stanowi fundament naszej tożsamości narodowej.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Warto przypomnieć, że dzień ten został zainicjowany przez śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego i ówczesnego prezesa IPN Janusza Kurtykę. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji wydarzeń i uczestniczyli w obchodach przy pomniku Ofiar Terroru Komunistycznego 1945–1956 na Cmentarzu Osobowickim, a także przy pomniku Żołnierzy Niezłomnych na skwerze przy zbiegu ulic Borowskiej, Glinianej i Dyrekcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Na ten ostatni monument, który został odsłonięty 8 maja w ubiegłym roku, czekało wielu kombatantów różnych formacji patriotycznych i niepodległościowych. Zyskał on światowy rozgłos dzięki prestiżowej nagrodzie w konkursie CODAawards 2024. Pomnik otrzymał także największą liczbę głosów w plebiscycie publiczności z całego świata „People⥙s Choice”. Pierwsze miejsce przyznało mu również międzynarodowe grono jurorów w najbardziej licznej kategorii „Public Spaces”. Rozpiera mnie duma, że najpiękniejszy pomnik, uznawany za dzieło sztuki, a poświęcony tematyce tak ważnej dla Dolnoślązaków, został doceniony przez jury, a także przez publiczność z całego świata. Wierzę, że pamięć o naszych bohaterach wciąż inspiruje i będzie inspirować kolejne pokolenia, a także daje żywe świadectwo naszego przywiązania do patriotyzmu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#KrystynaSzumilas">W głosowaniu nr 30 w sprawie sprawozdania Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu RP omyłkowo oddałam głos przeciw. Moją intencją było zagłosowanie za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie poselskie w sprawie ubezpieczeń sportowych dzieci i młodzieży</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Izbo! Otrzymałem materiał przygotowany przez pana Michała Pietruszkę — eksperta w zakresie ubezpieczeń, który w oparciu o liczne kontakty z różnymi środowiskami sportowymi przedstawił problem jakości i powszechności ubezpieczeń sportowych dzieci i młodzieży. W jego ocenie jest to niedostrzegana bariera rozwoju sportu w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#TadeuszTomaszewski">Po olimpiadzie w Paryżu i złych wynikach narodowej reprezentacji, z nową siłą oraz wielkimi emocjami rozpoczęła się dyskusja o stanie polskiego sportu. Koncentruje się ona na jakości pracy związków sportowych oraz systemowych rozwiązaniach, które miałyby wesprzeć aktywność sportową dzieci i młodzieży. W zgodnej ocenie analityków systemowa infrastruktura służąca rozwojowi sportu na wszystkich poziomach obarczona jest poważnym mankamentem. Jest nim brak ubezpieczeń sportowych pozwalających na realną pomoc osobom uprawiającym sport w przypadku odniesienia urazu lub kontuzji. Problem ten z całą ostrością widoczny jest w odniesieniu do młodzieży i dzieci uprawiających sport, zarówno w formie zorganizowanej, jak i uprawiany poza organizacjami sieciowymi, doraźnie i spontanicznie. Negatywnie odróżnia to Polskę od krajów systematycznie osiągających dobre wyniki w sporcie i jest ogromnym problemem dla trenerów, a także rodziców młodzieży i dzieci uprawiających sport. Dodatkowo obciążany jest system publicznej ochrony zdrowia, chociaż nie dysponujemy informacją o skali tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#TadeuszTomaszewski">I. Formalny obowiązek od 2010 r., a w praktyce brak realnej ochrony ubezpieczeniowej uprawiających sport.</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#TadeuszTomaszewski">Wszyscy są dzisiaj zgodni, że we współczesnym sporcie poza sportowymi osiągnięciami zawodnika czy zdrowotnymi pożytkami, jakie niesie amatorskie uprawianie sportu, największe znaczenie ma bezpieczeństwo jego uczestników. Szczególnie ważną kwestią jest przy tym bezpieczeństwo najmłodszych i młodych sportowców. Jednym z elementów tego bezpieczeństwa w każdej niemalże dyscyplinie sportu powinno być ubezpieczenie każdego zawodnika na wypadek urazu lub kontuzji.</u>
          <u xml:id="u-499.5" who="#TadeuszTomaszewski">W Polsce młodzi zawodnicy uprawiający sport w klubach lub placówkach zrzeszonych w związkach sportowych są formalnie ubezpieczeni, bo wynika to z obowiązujących regulacji prawnych, w praktyce jednak nie mają realnego wsparcia w przypadku leczenia kontuzji i rehabilitacji. Ich ochronę ubezpieczeniową stanowią bowiem najczęściej tzw. uszczerbkowe polisy NNW, w przypadku których zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela nie daje możliwości realnego wsparcia kontuzjowanego zawodnika.</u>
          <u xml:id="u-499.6" who="#TadeuszTomaszewski">II. Fikcyjna ochrona ubezpieczeniowa na rozproszonym rynku ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-499.7" who="#TadeuszTomaszewski">Dzieje się tak pomimo art. 38 ustawy o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 r., która wprowadziła obowiązek ubezpieczenia wszystkich sportowców, spoczywający na klubach bądź w przypadku reprezentantów kraju — na związkach sportowych. Niestety, nie określono w zapisach żadnych minimalnych wymogów co do zakresu takiego ubezpieczenia, co spowodowało brak standardu i minimalizowanie kosztów składek, a w rezultacie — iluzoryczną ochronę ubezpieczeniową. Taki stan rzeczy wynika z akceptowanej tolerancji w polskim sporcie dla ubezpieczeń dających pozorną ochronę młodym zawodniczkom i zawodnikom. Takie postępowanie jest często usprawiedliwiane za pomocą argumentu: naszego klubu nie stać na dobre ubezpieczenia, bo są one droższe.</u>
          <u xml:id="u-499.8" who="#TadeuszTomaszewski">Z drugiej strony mamy do czynienia z niechęcią ubezpieczycieli do przyjmowania ryzyka związanego ze sportem oraz dużym rozproszeniem podmiotów do potencjalnego ubezpieczenia. W konsekwencji niewystarczająca jest skala tych ubezpieczeń, co przekłada się na obawę towarzystw ubezpieczeniowych o ekonomiczny sens ekspansywnego działania w tym sektorze rynku. Z tych powodów w ofercie ubezpieczeniowej brakuje innowacyjnych i cenowo akceptowanych przez sport produktów ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-499.9" who="#TadeuszTomaszewski">III. Podstawą rozwoju ubezpieczeń sportowych w Polsce jest włączenie tego zadania w misję społeczną PZU jako narodowego lidera sektora i rynku ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-499.10" who="#TadeuszTomaszewski">W Polsce nie powstanie efektywny system wspierania sportu bez sprawnie funkcjonującego systemu ubezpieczeń dla zawodników, młodzieży i dzieci. System taki nie może powstać bez zaangażowania narodowego lidera rynku, jakim jest PZU. Zadanie to powinno być na ważnym miejscu w aktualnie definiowanej czy redefiniowanej społecznej misji PZU.</u>
          <u xml:id="u-499.11" who="#TadeuszTomaszewski">Poniesienie początkowych kosztów związanych z przygotowaniem adekwatnych produktów ubezpieczeniowych, a potem systematyczne powiększanie skali ich sprzedaży powinny być traktowane jako najwłaściwsza opcja alternatywna dla dzisiejszej polityki bezpośredniego sponsorowania rozmaitych i rozproszonych sportowych aktywności. Zbudowanie wspomagającego rozwój sportu realnego systemu ubezpieczeń dla tysięcy osób może być dla PZU misją społeczną, a zarazem w dłuższej perspektywie — prestiżowym biznesem. W pierwszych latach konieczne jest jednak zaakceptowanie, iż ten system odpowiedzialnych, tzn. realnych, ubezpieczeń sportowych powinien być dofinansowany w formie sponsoringu istotnego zadania w ramach misji społecznej PZU.</u>
          <u xml:id="u-499.12" who="#TadeuszTomaszewski">IV. Wzrost kosztów leczenia i rehabilitacji pilnie wymaga nowego formatu ubezpieczeń sportowych dla dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-499.13" who="#TadeuszTomaszewski">Współpraca z klubami sportowymi pokazuje, że w aktualnej sytuacji państwowej służby zdrowia w przypadku kontuzji zawodnicy są skazani najczęściej na prywatną opiekę medyczną (diagnostyka, zabiegi, rehabilitacja), której koszty stale rosną. Niewiele klubów, samych sportowców lub ich rodzin jest w stanie ponieść te koszty samodzielnie, co ma często wpływ na decyzje o kontynuacji lub rezygnacji z uprawiania sportu.</u>
          <u xml:id="u-499.14" who="#TadeuszTomaszewski">Pokazuje to, jak wielkie społeczne znaczenie może mieć nowy program ubezpieczeń sportowych, rozwijający doświadczenia z lat 2017- 2024 i szerzej obejmujący dyscypliny sportu, związki i stowarzyszenia sportowe w Polsce. Chodzi bowiem o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży uprawiających sport i dostęp, w przypadku kontuzji, do najlepszej możliwej fachowej pomocy medycznej pozwalającej szybko wrócić do treningów i gry.</u>
          <u xml:id="u-499.15" who="#TadeuszTomaszewski">V. Współpraca Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz PZU podstawowym warunkiem ukształtowania nowego formatu ubezpieczeń sportowych w latach 2025–2027 i zapewnienia ich odpowiedniej skali.</u>
          <u xml:id="u-499.16" who="#TadeuszTomaszewski">Potrzeba ukształtowania nowego formatu ubezpieczeń sportowych jest silnie artykułowana przez odpowiedzialną za dzieci i młodzież część środowiska sportowego. Jest ono gotowe aktywnie włączyć się w ten proces, chociaż w pierwszej kolejności wymaga on współpracy Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz PZU SA.</u>
          <u xml:id="u-499.17" who="#TadeuszTomaszewski">Osiągniecie odpowiedniej skali programu oraz w dłuższej perspektywie — dodatniego wyniku ubezpieczyciela wydaje się w pełni możliwe, jeśli przywołamy liczbę osób uprawiających w Polsce aktywnie sport. Wymaga to jednak opracowania szerokiej gamy zróżnicowanych produktów ubezpieczeniowych, odpowiednich dla poszczególnych dyscyplin, sprawnej obsługi w oparciu o dedykowaną kadrę i system informatyczny, ale przede wszystkim inspiracji i patronatu ministra sportu i turystyki. Przy takich uwarunkowaniach jest w pełni możliwe, aby szybko zwiększała się skala programu, a młodzież i zawodnicy mogli korzystać z realnej i adekwatnej finansowo pomocy w przypadku nieszczęśliwych wypadków.</u>
          <u xml:id="u-499.18" who="#TadeuszTomaszewski">Dobry program ubezpieczeń sportowych, obejmujący dziesiątki tysięcy dzieci i młodych osób, ma ogromne znaczenie także dla ich trenerów, nauczycieli oraz rodziców. Jego potencjalny pozytywny rezonans społeczny zasługuje na to, aby taki program ubezpieczeń sportowych był realizowany pod patronatem ministra sportu i turystyki jako ważny program społeczny dzisiejszego rządu premiera Donalda Tuska i koalicji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-499.19" who="#TadeuszTomaszewski">Mając na uwadze powyższe, uprzejmie proszę o odpowiedzi na pytania:</u>
          <u xml:id="u-499.20" who="#TadeuszTomaszewski">1. Czy Ministerstwo Sportu i Turystyki zauważa i monitoruje problemy w dostępie zawodniczek/zawodników, dzieci uprawiających sport do szybkiej i fachowej pomocy medycznej w przypadku kontuzji?</u>
          <u xml:id="u-499.21" who="#TadeuszTomaszewski">2. Czy wszechobecne w klubach i społecznościach lokalnych zbiórki pieniędzy na leczenie i rehabilitację zawodniczek/zawodników nie wskazują z jednej strony na problemy z otrzymaniem pomocy w placówkach NFZ oraz z drugiej strony na barierę finansową w dostępie do prywatnej służby zdrowia?</u>
          <u xml:id="u-499.22" who="#TadeuszTomaszewski">3. Jak realizowany jest formalny wymóg ubezpieczeniowy wynikający z ustawy o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 r. i dlaczego w praktyce nie zabezpiecza się nawet tych najbardziej podstawowych potrzeb finansowych, koniecznych dla leczenia i rehabilitacji?</u>
          <u xml:id="u-499.23" who="#TadeuszTomaszewski">4. Czy Ministerstwo Sportu i Turystyki ma ocenę, w jakim stopniu obawy rodziców przed kosztami i trudnościami w leczeniu kontuzji stanowią aktualnie barierę w zachęcaniu dzieci i młodzieży do uprawiania sportu?</u>
          <u xml:id="u-499.24" who="#TadeuszTomaszewski">5. Czy Ministerstwo Sportu i Turystyki dostrzega potrzebę bardziej zdecydowanego reprezentowania interesu całego środowiska osób uprawiających sport wobec minimalistycznie działających i pasywnych firm ubezpieczeniowych, które zamroziły rynek ubezpieczeń sportowych na rentownych dla siebie niskich poziomach odszkodowań i na poziomie produktów, które od lat nie nadążają za realiami i potrzebami sportu w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-499.25" who="#TadeuszTomaszewski">6. Czy ministerstwo ma w planach podjęcie działań zmierzających do poprawy dostępności dla osób uprawiających sport fachowej opieki medycznej w zakresie diagnostyki, zabiegów oraz rehabilitacji? Czy takie działania nie powinny mieć szerszego, systemowego charakteru, także przy zaangażowaniu PZU jako największego polskiego ubezpieczyciela i lidera rynku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PiotrZgorzelski">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#PiotrZgorzelski">Na tym kończymy 30. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#PiotrZgorzelski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#PiotrZgorzelski">Porządek dzienny 31. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 19 i 20 marca 2025 r., został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-500.4" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam posiedzenie Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-500.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-500.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min 07)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>