PPC / ppc

text_structure.xml 735 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Sejmu Piotr Zgorzelski, Monika Wielichowska, Dorota Niedziela i Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PiotrZgorzelski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Roberta Gontarza, Michała Moskala, Jolantę Niezgodzką i Rafała Siemaszkę.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PiotrZgorzelski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Jolanta Niezgodzka i Robert Gontarz.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PiotrZgorzelski">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Jolanta Niezgodzka i Rafał Siemaszko.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Zanim przystąpimy do rozpatrywania punktu 11. porządku dziennego, witamy znajdujących się na galerii uczniów Zespołu Szkół nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej w Szczecinku, którzy przybyli w ramach programu „Podróże z klasą” na zaproszenie posłanki Renaty Rak. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PiotrZgorzelski">Widzę, że zasiadła tutaj pani poseł sekretarz, a zatem bardzo prosimy o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JolantaNiezgodzka">Informuję, że dziś odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JolantaNiezgodzka">— Spraw Zagranicznych — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JolantaNiezgodzka">— Infrastruktury — godz. 9.15,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JolantaNiezgodzka">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 9.30…</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JolantaNiezgodzka">Przepraszam, biegłam.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PiotrZgorzelski">Poprosimy pana sekretarza o podanie szklanki z wodą dla pani poseł sekretarz, żeby spokojnie mogła…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JolantaNiezgodzka">Nie, nie, kontynuuję, jest okej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JolantaNiezgodzka">Odbędą sie posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JolantaNiezgodzka">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JolantaNiezgodzka">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Petycji — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JolantaNiezgodzka">— Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JolantaNiezgodzka">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Dzieci i Młodzieży — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JolantaNiezgodzka">— do Spraw Petycji — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JolantaNiezgodzka">— Finansów Publicznych — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JolantaNiezgodzka">— Ustawodawczej — godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JolantaNiezgodzka">— Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JolantaNiezgodzka">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JolantaNiezgodzka">— Zdrowia — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#JolantaNiezgodzka">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 15.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo ładnie poszło. Proszę teraz napić się wody, posiedzieć z nami spokojnie. Dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PiotrZgorzelski">Pierwsze pytanie, szanowni państwo posłowie, pierwsze i drugie od razu, będzie zadawał pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, a kierowane jest ono do ministra finansów, w którego imieniu odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, obecny już na sali, pan minister Jarosław Neneman.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PiotrZgorzelski">A zatem bardzo prosimy pana posła Kuźmiuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pytanie będzie dotyczyło planu budżetowo-strukturalnego, który państwo przyjęliście niedawno, 8 października. Ale żeby dojść do tego planu, to trzeba przypomnieć, że jest to konsekwencja procedury nadmiernego deficytu, którą Polska została objęta po roku 2023. Przypominam to dla porządku, bo w oczywisty sposób za 2023 r. odpowiada jeszcze rząd Prawa i Sprawiedliwości, a nie chciałbym, żeby pan minister nam to wyrzucał. Otóż, panie ministrze, jest problem z tą procedurą polegający na tym, że wydaje się, że na podstawie decyzji Komisji Europejskiej dotyczących uwzględnienia wydatków na zbrojenia, a także biorąc pod uwagę to, co państwo zrobiliście w końcówce roku z dochodami budżetowymi, celowo je zaniżając, można było Polskę łatwo wykluczyć z tej procedury, ale państwo tego nie zrobiliście. Że była taka możliwość, to nie ulega wątpliwości. Najpierw Komisja Europejska ogłosiła, że procedurą tą obejmie 11 krajów, ostatecznie objętych zostało 7, co oznacza, że 4 w taki czy inny sposób z tej procedury się wykluczyły. Szkoda, że w tym gronie zabrakło naszego kraju. Konsekwencją jest właśnie konieczność przyjęcia tego dokumentu, o którym wspominałem na początku. A tam jest przewidziana redukcja czy tzw. konsolidacja finansów publicznych od 2026 r. o mniej więcej 1 p.p. PKB, a w przyszłorocznych warunkach jest to kwota co najmniej 40 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">A więc chciałbym, panie ministrze, w tej sytuacji zapytać o dwie rzeczy. Pierwsza: Dlaczego państwo wybrali tę ostrzejszą ścieżkę redukcji deficytu sektora finansów publicznych? Były do wyboru 7-letnia albo 4-letnia, a państwo wybrali tę krótszą. I druga: Jakie cięcia wydatków budżetowych nas czekają i jakich dziedzin będą dotyczyły? Jak państwo chcecie je przeprowadzić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę na mównicę pana ministra Nenemana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Dziękuję za to pytanie i dziękuję też za to wprowadzenie, które pan zrobił, bo nie musimy się odnosić do 2023 r. i możemy mówić o tym, co na przyszłość. Zanim odczytam to, co mi koledzy przygotowali, to odpowiem, dlaczego lepiej szybciej niż wolniej. To była pierwsza część pana pytania. Gdybyśmy to robili wolniej, to dług narastałby coraz bardziej, rosłyby koszty obsługi długu. Czy to by było lepsze? Można o tym dyskutować. Kiedy jest problem, lepiej go rozwiązać w miarę szybko.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JarosławNeneman">Tak jak pan poseł powiedział, 8 października Rada Ministrów przyjęła średniookresowy plan budżetowo-strukturalny. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającego rozporządzenie Rady państwa członkowskie do 20 września miały obowiązek przedstawić średniookresowy plan budżetowo-strukturalny. Termin teraz mógł zostać wydłużony w porozumieniu z Komisją o rozsądny okres i Polska, tak jak większość państw, które musiały to zrobić, uzyskała zgodę na przedłożenie planu do 15 października. Ten plan, będący strategią fiskalną na lata 2025–2028, koncentruje się na przedstawieniu ścieżki redukcji deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, przy równoczesnej dbałości o utrzymanie wzrostu gospodarczego i inwestycji publicznych. Plan zakłada wprowadzenie długu na ścieżkę jego stopniowej redukcji, docelowo poniżej 60% PKB, liczonej według metodologii unijnej oraz ograniczenie deficytu nominalnego poniżej 3% PKB w 2028 r. — czyli tak jak pan poseł mówił, to całkiem szybko — i w efekcie wyjście z procedury nadmiernego deficytu. Jednocześnie skala i tempo konsolidacji fiskalnej są w pełni zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi w przepisach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JarosławNeneman">W zakresie redukcji deficytu plan zakłada skorzystanie z przewidzianych w przepisach Unii Europejskiej możliwości nierównomiernego rozłożenia w czasie. W efekcie w przyszłym roku przewiduje się, i to jest spójne z ustawą budżetową na przyszły rok, ograniczenie deficytu sektora do 5,5% PKB, a następnie stopniowo do 2,9% PKB w 2028 r. Prognozowana relacja długu sektora do PKB, głównie w wyniku realizacji wysokich wydatków obronnych, wzrośnie przejściowo powyżej 60%. I tak w 2027 r. będzie to — jak prognozujemy — 61,3%, a następnie od 2028 r. zacznie się stopniowo obniżać do poziomu poniżej 60% PKB. W przeciwieństwie do ustawy budżetowej plan nie ma charakteru jednorocznego, ale jest wieloletni. Jego realizacja będzie mieć miejsce poprzez wdrażanie odpowiednich działań w każdej kolejnej ustawie budżetowej aż do 2028 r., dlatego dopiero ustawa budżetowa na przyszły rok i ustawy na kolejne lata, w zależności od kształtowania się deficytu, wzrostu gospodarczego oraz faktycznych skutków zaplanowanych działań, będą przedstawiać ewentualne dodatkowe działania konsolidacyjne.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JarosławNeneman">Równocześnie każdego roku w terminie do 30 kwietnia będzie publikowany raport z wdrażania planu. Przedstawiać on będzie m.in. postęp we wdrażaniu ścieżki wydatków ustalany przez Radę oraz aktualne informacje o działaniach wspierających jej przestrzeganie, w szczególności zawarty w ustawie budżetowej. Pierwszy raport zostanie przedstawiony w kwietniu 2025 r. i opublikowany nie później niż do 30 kwietnia tego roku. Niemniej już w planie zawarto wstępną informację na temat działań przyczyniających się do ograniczania deficytu, wynikających z już uchwalonych lub procedowanych zmian, takich jak np. wejście w życie minimalnego podatku dochodowego, którego skutki ujawnią się w przyszłym roku, objęcie Systemem Elektronicznego Nadzoru Transportu, czyli SENT, przewozu betonu gotowego do wylania — to od przyszłego roku. Dokonuje się też indeksacja, aktualizacja stawek akcyzy. Dzisiaj będziemy mieli drugie czytanie tej ustawy. Od 2026 r. wejdzie system e-faktur, czyli KSeF. Dzisiaj też będzie posiedzenie podkomisji dotyczące implementacji podatku globalnego do krajowego porządku prawnego i oczekujemy z tego dodatkowych pieniędzy w 2027 r. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrZgorzelski">Ponownie pytanie zada pan poseł Zbigniew Kuźmiuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pan nie poruszył w ogóle tego wątku, który na początku wskazałem, a mianowicie dlaczego Polska nie podjęła starań, aby nie była objęta procedurą nadmiernego deficytu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Jeszcze raz powtórzę, że była taka możliwość. Najpierw Komisja Europejska ogłosiła, że tą procedurą będzie objęte 11 krajów, ostatecznie zostało nią objęte 7 krajów, a więc 4 krajom udało się z tej procedury wyjść dzięki negocjacjom. Mieliśmy bardzo poważne argumenty, przede wszystkim dotyczące odliczenia twardych wydatków na zbrojenia. Jak wiadomo, te wydatki w ostatnich latach bardzo wyraźnie rosną. Co więcej, w tej sprawie była decyzja polityczna Komisji Europejskiej, żeby akceptować odliczenie takich wydatków od deficytu.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Druga rzecz. Użył pan sformułowania: lepiej krócej redukować ten deficyt w czasie, wtedy to będzie miało bardzo pozytywne skutki. Tylko nie wiem, czy pan minister zdaje sobie sprawę, że krótsza redukcja deficytu oznacza boleśniejszą redukcję deficytu. Czy państwo zdają sobie sprawę z konsekwencji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy pana ministra Nenemana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Pośle! Dlaczego się nie udało? — takie było pytanie. Otóż nasz dług, nasz deficyt był zbyt wysoki. Mówimy teraz o deficycie. Wydatków obronnych, które ponieśliśmy, nie dało się wytłumaczyć. Ten wzrost był o wiele wyższy niż te wydatki obronne. Trzeba też pamiętać, że według ESA, tej metodologii unijnej, liczą się dostawy. Myśmy ponieśli spore koszty, a dostawy będą w przyszłości. To jest pierwsze wytłumaczenie, pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JarosławNeneman">Drugie pytanie: Dlaczego szybciej? Chyba pan się ze mną zgodzi, że bycie powyżej tego magicznego poziomu 60%, który jest pewnym umownym punktem, poziomem… Im dłużej jesteśmy powyżej tego punktu, tym gorzej. Z tego względu mamy taki dość ambitny plan. Rozumiem, że gdybyśmy zaprezentowali plan rozłożony na 8 lat…</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Na 7 lat.)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JarosławNeneman">…na 7 lat, spytałby się pan, dlaczego taki mało ambitny plan, dlaczego trudne rzeczy odkładamy na przyszłość. Staramy się to zrobić szybciej. Może powiem tak: jeśli człowiek jest chory i ma kłopot, to lepiej, żeby się szybciej wyleczył i wrócił do zdrowia, niż żeby choroba się przeciągała. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie zadawać będzie pan poseł Kamil Wnuk, a jest ono skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy pana posła na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KamilWnuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KamilWnuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera. Szanowny panie premierze, w związku z poważnymi zniszczeniami spowodowanymi przez powódź w gminach województw: opolskiego, śląskiego, dolnośląskiego i lubuskiego mam pytanie, jakie konkretne kroki podejmie państwo w celu wsparcia przedsiębiorców, którzy ucierpieli w wyniku tych wydarzeń, oraz mieszkańców dotkniętych zniszczeniem budynków. Jest wielu przedsiębiorców, którzy nie mają dzisiaj możliwości wykonywania działań zgodnie ze swoim PKD. Wiele osób brało różnego rodzaju kredyty na funkcjonowanie i dzisiaj ogromnie potrzebuje wsparcia. Natomiast co do osób zamieszkałych na tych terenach to są sytuacje, że ich mieszkania i domy zostały całkowicie zniszczone, ale jest także wiele osób, które ucierpiały w taki sposób, że została zniszczona sieć ciepłownicza bądź też sieć wodno-kanalizacyjna i te domy, owszem, funkcjonują, ale np. nie ma możliwości ich ocieplenia. Stąd też moje pytanie: Jakie programy odbudowy oraz jakie wsparcie finansowe są planowane, aby przywrócić normalność w tych kwestiach w tych społecznościach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy na mównicę pana ministra gen. Wiesława Leśniakiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli pan marszałek pozwoli, to podzielimy tę odpowiedź na dwie części. Ja bym się odniósł do kwestii rodzin, jeśli pan poseł pozwoli, a w drugiej części bym poprosił pana ministra Jarosa z Ministerstwa Rozwoju i Technologii o odniesienie się do kwestii przedsiębiorców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrZgorzelski">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Z aktualnie posiadanych przez ministerstwo spraw wewnętrznych danych, które zbieraliśmy i nadal zbieramy z terenów dotkniętych skutkami powodzi, wynika, że mamy prawie 11 tys. budynków jednorodzinnych w różnym stopniu uszkodzonych działaniami fali powodziowej, natomiast jeżeli chodzi o budynki wielorodzinne, ta liczba wynosi prawie 2150. Ministerstwo spraw wewnętrznych jest odpowiedzialne za jeden kluczowy, istotny z punktu widzenia pomocy pakiet, dedykowany przede wszystkim rodzinom, które zostały dotknięte skutkami powodzi. Oczywiście została zwiększona rezerwa celowa na likwidację skutków klęsk żywiołowych. Aktualnie realizowane są następujące projekty.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WiesławLeśniakiewicz">Pierwszy wynika z ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, zresztą nie tak dawno nowelizowanej; będzie kolejna nowelizacja. Zgodnie z tą ustawą jest przyznawany jednorazowy zasiłek powodziowy do kwoty 2 tys. zł. Mamy również przygotowany zasiłek w wysokości do 8 tys. Dotychczas była to kwota 6 tys. Rząd decyzją premiera podniósł tę kwotę do 8 tys. Taka pomoc również jest dedykowana mieszkańcom. Podjęto także decyzję o przyznaniu zasiłków na odbudowę budynków gospodarczych i na odbudowę budynków mieszkalnych.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WiesławLeśniakiewicz">Jest przeznaczona kwota 1 tys. zł w odniesieniu do tych gospodarstw, które wymagają osuszania i zwiększonego poboru energii elektrycznej. Z danych, które aktualnie posiadamy… One codziennie spływają do ministerstwa spraw wewnętrznych. O godz. 9 podajemy komunikat, ile rodzin zostało objętych określoną pomocą: materialną, finansową. Właściwie mamy dane aktualne na dzień dzisiejszy, niemniej jednak będę operował danymi z dnia 16 października 2024 r. Rząd na ten cel aktualnie przeznaczył 970 467 219 zł. Na to składały się zasiłki celowe: 8 tys., 2 tys. i 1 tys. zł. Z tej pomocy skorzystało już prawie 73 tys. rodzin poszkodowanych w wyniku powodzi. Na zasiłki w tej kwocie przeznaczono 357 250 tys., z tego na teren województwa dolnośląskiego skierowano kwotę 132 500 tys. Wypłatą zasiłku w wysokości 8 tys. zł zostało objętych już 11 596 rodzin, natomiast zasiłkami do 2 tys. ponad 20 tys. rodzin, natomiast zasiłki do 1 tys. są aktualnie realizowane i tą kwotą zostało objętych prawie 20 tys. rodzin.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WiesławLeśniakiewicz">W przypadku województwa opolskiego przeznaczono już kwotę 189 750 tys. zł, z tego zasiłkami w wysokości 8 tys. objęto już 625 rodzin, zasiłkami do 2 tys. — 25 702 rodziny. Chciałem jednoznacznie wskazać, że zasiłek 8 tys. zł należy się wszystkim rodzinom, które zostały dotknięte skutkami powodzi. Jeśli chodzi o zasiłek 1 tys. zł na elementy energii elektrycznej w tym województwie przeznaczono już 2650 tys. i objętych zostało 2635 rodzin. Odnośnie do województwa śląskiego na ten cel na zasiłki w wysokości 8 tys. zł i 2 tys. zł przeznaczono już 26 mln, z czego z 8 tys. zł skorzystało już 1676 rodzin, natomiast z 2 tys. zł — 4234 rodziny.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym kluczowym elementem związanym z pomocą dla mieszkańców są kwoty przeznaczone na odbudowę i remont obiektów. Aktualnie trwa cały proces związany z oceną skutków zdarzenia, które miało miejsce, z oceną poziomu uszkodzenia obiektów. Wszystkie osoby, które zostały dotknięte skutkami powodzi, których budynek został uszkodzony w mniejszym czy większym stopniu, mogą skorzystać z bezzwrotnej pomocy do 200 tys. zł na odbudowę lub remont budynku. Jeżeli chodzi o budynki gospodarcze, na to jest przeznaczone do 100 tys. zł. Aktualnie pracują komisje z udziałem Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa czy też przedstawiciele albo właściwie inspektorzy nadzoru budowlanego, którzy szacują poziom uszkodzenia, bo to jest kluczowe odnośnie do kwot, które zostaną przydzielone mieszkańcom. Jeżeli ten proces zostanie zakończony, to gminne i miejskie ośrodki pomocy społecznej będą przygotowywały stosowne decyzje dotyczące wypłat tych środków. Ta kwestia jest kluczowa, niemniej jednak mieliśmy jeszcze powiedzieć na temat przedsiębiorców. Proponowałbym, żeby w drugiej części tych 2 minut pan minister uzupełnił, bo chyba czas mi się już skończył. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PiotrZgorzelski">Dobrze, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Kamil Wnuk i wtedy panowie zdecydujecie, kto z was będzie odpowiadał na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KamilWnuk">Bardzo dziękuję za tę odpowiedź. Ten wydany 1 mld zł pokazuje, że są już podjęte przez rząd działania. Natomiast chciałem jeszcze dopytać o zabudowę wielorodzinną. Wiemy, że to jest pakt stricte przede wszystkim dla samorządów i realizowany w ramach gmin, natomiast wiem, że są takie sytuacje, że są zarządcy niekomunalni, czyli inni typu spółdzielnie mieszkaniowe bądź wspólnoty, i też np. mają zalany system grzewczy. W podjętej przez nas ustawie chyba nie były takie punkty jeszcze wpisane. Pytanie co z budynkami, które nie są całkowicie zalane, tylko np. są zalane sieci ciepłownicze? To temat pilny, bo za chwilę będziemy mieli zimę i sieć musi działać. Na jakie wsparcie mogą liczyć tego typu zarządcy w przypadku budynków wielorodzinnych? Czy są w ogóle takie plany? Oczywiście prosiłbym o odpowiedź, o uzupełnienie dotyczące przedsiębiorców, ponieważ to jeszcze nie padło w odpowiedzi pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PiotrZgorzelski">W takim razie idzie do mównicy pan minister Jaros.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie, które pan poseł zadał, to można uzyskać zwrot do 50% kosztów w programie „Termo” na części wspólne, o które szanowny pan poseł pytał. Więcej informacji jest na stronie Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MichałJaros">Natomiast chciałbym odpowiedzieć na pytanie dotyczące przedsiębiorców, bo to dosyć istotne. Jestem z Dolnego Śląska, więc brałem udział w pracach nad ustawą powodziową, specustawą. Ona bardzo szybko została przyjęta przez Sejm, Senat, podpisana przez prezydenta i właściwie można powiedzieć, że od 5 października ZUS bardzo sprawnie przystąpił do obsługi świadczenia interwencyjnego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MichałJaros">Ale zanim przystąpię do tego, żeby powiedzieć, jakie są efekty, to powiem, jakie działania podjął rząd. Otóż Ministerstwo Rozwoju i Technologii we współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych przygotowało instrument dla przedsiębiorców poszkodowanych przez tegoroczną powódź. Świadczenie to będzie przyznawane, aby umożliwić kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej, a w szczególności odbudowę szkód wywołanych przez kataklizm. Przedsiębiorca może zawnioskować o wypłatę wsparcia w wysokości ustalonej zgodnie z wybranym przez siebie sposobem: albo będzie iloczyn liczby osób ubezpieczonych i kwoty 16 tys. zł, która została wskazana w tzw. rozporządzeniu powodziowym, albo iloczyn 7-miesięcznego przychodu firmy z działalności gospodarczej za rok 2023 i współczynnika 0,75 wskazanego w ww. rozporządzeniu Rady Ministrów. Pierwsza metoda jest dogodna dla tych, którzy mają kilkunastu, kilkudziesięciu ubezpieczonych w swojej firmie. Obejmujemy też osoby, które były zatrudnione na inne formy niż umowa o pracę. Druga metoda wyliczenia będzie bardziej korzystna dla osób samozatrudnionych, dla tych, którzy działają niekoniecznie poprzez zatrudnienie wiele osób.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MichałJaros">Procedura otrzymania wsparcia jest maksymalnie uproszczona. Wystarczy, że przedsiębiorca złoży do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stosowne oświadczenie, m.in. o poniesionych stratach w wyniku powodzi. Przekazanie ZUS opinii rzeczoznawcy o poniesionych szkodach musi nastąpić do 5 miesięcy od złożenia wniosku. Korzystając z pomocy, przedsiębiorstwo zobowiąże się do utrzymania stanu zatrudnienia przez 6 miesięcy od dnia wydania rozporządzenia pomocowego oraz do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego. Maksymalny pułap pomocy, która będzie mogła być przyznana pojedynczej firmie, wynosi 1 mln zł. Szacuje się, że w ramach tego świadczenia interwencyjnego może zostać udzielone wsparcie na sumę ok. 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MichałJaros">Oczywiście — wracając do kwestii bardzo praktycznych — ZUS przystąpił do działania od 5 października, a więc od dnia wejścia w życie ustawy powodziowej, rozesłał też do płatników za pośrednictwem swojego portalu informacje o wprowadzeniu tego instrumentu pomocowego w życie. Pierwsze wypłaty miały miejsce już 11 października. To są trzy transze, zostało wypłacone łącznie prawie 13 mln zł: 11 października — prawie 4 mln zł, 3792 tys., druga transza 16 października — 4790 tys., trzecia planowana jest dzisiaj — 4319 tys. Łącznie wpłynęło już na ten moment 395 wniosków o świadczenie interwencyjne na łączną kwotę 58 mln zł. To są dane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 15 października na godz. 13. Dziękuję serdecznie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli zarówno pan poseł, jak i państwo posłowie pozwolą, to pan minister Leśniakiewicz…</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem.)</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, pan minister Leśniakiewicz jeszcze na część pana pytania, czyli część związaną z samorządowcami, teraz będzie udzielał odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To są, myślę, informacje, które trzeba przekazać również Wysokiej Izbie. Na likwidację skutków taką doraźną, związaną z poprawą dróg i infrastruktury komunalnej kluczowej dla zapewnienia dostaw wody i energii aktualnie już przeznaczono dla poszczególnych województw 213 217 tys., z tego najwięcej na tereny województw: dolnośląskiego — ponad 154 mln, opolskiego — 43 780 tys., śląskiego — 15 mln. W każdym przypadku, kiedy występuje zapotrzebowanie kierowane z samorządów do wojewodów, te wnioski są szybko realizowane i podejmowane są decyzje o przekazywaniu środków niezbędnych do realizacji tych kluczowych zadań, choćby nawet na tę doraźną pomoc technologiczną. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękujemy panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytania zadawać będą panowie posłowie Mirosław Maliszewski i Zbigniew Sosnowski. Skierowane są do ministra rolnictwa i rozwoju wsi, w którego imieniu będzie odpowiadał obecny na sali pan minister Krajewski.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy pana posła Mirosława Maliszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MirosławMaliszewski">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Będę kierował pytania, tak jak powiedział pan marszałek, do pana ministra, wiceministra rolnictwa Stefana Krajewskiego. Chodzi o finansowanie kół gospodyń wiejskich. Poprzedni rząd obiecał kołom gospodyń wiejskich w gminach do 20 tys. mieszkańców tzw. bony finansowe za przekroczenie 60% frekwencji w wyborach do Sejmu i Senatu. Można by pytać, dlaczego tylko w gminach do 20 tys. mieszkańców i czy czasami nie miało to mieć skutku politycznego — ale to już pytanie do pana ministra. Niestety te obietnice były dosyć puste, dlatego że nie zapewniono w budżecie środków na realizację tego zobowiązania, nie zapewniono też dobrego mechanizmu przekazywania tych pieniędzy. Dopiero później zmiana przepisów umożliwiła Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kierowanie tych środków. Nadal jednak ich w budżecie nie było. Warto też powiedzieć, że we wrześniu tego roku rząd skierował do Sejmu wniosek o zmianę ustawy o kołach gospodyń wiejskich, po to aby objąć nią wszystkie koła gospodyń wiejskich działające w Polsce, nie tylko te zarejestrowane w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wygląda też na to, że znalazły się na to środki finansowe i ta obietnica poprzedniego rządu bez pokrycia będzie dzisiaj realizowana przez nowy rząd.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MirosławMaliszewski">W związku z tym nasuwa się szereg pytań. Te pytania też zadają koła gospodyń wiejskich, osoby w nich aktywnie działające, także te, które się zaangażowały w proces uzyskania dobrej frekwencji w wyborach do Sejmu i do Senatu. Mianowicie: Na jaką wysokość wsparcia będą mogły liczyć koła gospodyń wiejskich? Tu chodzi konkretnie o dane koło gospodyń wiejskich, pojedyncze koło gospodyń wiejskich. Jaką wysokość wsparcia może ono otrzymać? Co będzie można z tego wsparcia realizować w ramach statutowych działań koła gospodyń wiejskich, czyli czy np. inwestować, czy na tzw. miękkie projekty będzie można te pieniądze przeznaczać? W jakich terminach będzie można ogłosić nabór i zgłaszać wnioski o uzyskanie tego wsparcia? Ale też jest pytanie bardzo ważne z punktu widzenia budżetu państwa i zaangażowania także resortu rolnictwa w działalność kół gospodyń: Ile środków sumarycznie przekaże ministerstwo kołom gospodyń wiejskich na realizację tego zobowiązania, które podjął poprzedni rząd, a obecny musi realizować? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy na mównicę w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Stefana Krajewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim dziękuję państwu posłom, panom posłom za zadanie tego pytania, bo jest to niezwykle ważny obszar działalności związany z obszarami wiejskimi. Dużo wokół tego tematu jest niedopowiedzeń, więc chcę odpowiedzieć, co zostało zrobione.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#StefanKrajewski">W dniu 8 października br. Rada Ministrów przyjęła przepisy, zgodnie z którymi o pomoc w wysokości 5 tys. zł mogą ubiegać się koła gospodyń wiejskich, które zostały wpisane do dnia 15 października 2023 r. do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, o którym mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich, albo wpisane do tego dnia do Krajowego Rejestru Sądowego w przypadku kół gospodyń wiejskich działających jako stowarzyszenie na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. — Prawo o stowarzyszeniach, albo działające jako kółko rolnicze na podstawie ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, które na dzień złożenia wniosku o udzielenie pomocy zostało wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, o którym mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich, i które na dzień 15 października 2023 r. działało jako samodzielne koło gospodyń wiejskich albo jako jednostka organizacyjna kółka rolniczego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, i którego siedziba znajduje się na obszarze gminy, w której frekwencja w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, przeprowadzonych w dniu 15 października 2023 r., wyniosła powyżej 60%. Wcześniej obowiązywało to tylko gminy liczące do 20 tys. mieszkańców, a my rozszerzyliśmy to tak, że teraz wszystkie gminy mogą skorzystać. Wnioski o tę pomoc będzie można składać do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwego ze względu na siedzibę koła gospodyń wiejskich. Wnioski muszą zostać złożone przez koło gospodyń wiejskich do dnia 29 listopada 2024 r. na formularzu opracowanym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i udostępnionym na jej stronie internetowej. Na realizację tej pomocy przygotowaliśmy środki w wysokości 100 mln zł. Tyle wystarczy dla tych kół, które złożą wnioski o kwotę 5 tys. zł. Koła będą mogły wydać te pieniądze do końca roku i nie będą musiały się z nich w żaden sposób rozliczać — czy to będzie wydarzenie kulturalne, czy to będzie coś, co jest związane z działalnością statutową kół, na te cele pieniądze będą mogły być wydatkowane.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#StefanKrajewski">W bieżącym roku, na podstawie ustawy o kołach gospodyń wiejskich, dotychczas wypłacono 130 mln zł. Dodatkowo, na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich oraz ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników oraz rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie pomocy finansowej z budżetu państwa dla kół gospodyń wiejskich, koła będą mogły złożyć kolejne wnioski o pomoc w wysokości 8 tys. zł, 9 tys. zł albo 10 tys. zł, odpowiednio do liczby członków danego koła gospodyń wiejskich, do 29 listopada br. Dodatkowa kwota to 27 mln zł. Najpierw było 120 mln zł, później Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dołożyła 10 mln zł, a teraz doszło 27 mln zł, czyli łącznie jest 157 mln zł. Środki należy wykorzystać na cele określone w art. 2 ust. 3 ustawy o kołach gospodyń wiejskich, czyli na: działalność społeczną, wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich, działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości kobiet, działania na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi, upowszechnianie i rozwijanie form współdziałania, gospodarowania i racjonalnych metod prowadzenia gospodarstw domowych, reprezentowanie interesów środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej oraz rozwijanie kultury ludowej, w tym w szczególności kultury lokalnej i regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#StefanKrajewski">W bieżącym roku dla kół zaplanowano łącznie środki w wysokości 257 mln zł. Przypomnę jeszcze tylko, jak to się kształtowało w poszczególnych latach: 2018 r. — 16 mln zł, 2019 r. — 29 mln zł, 2020 r. — 32 mln zł, 2021 r. — 55 mln zł, 2022 r. — 62 mln zł i 2023 r. — 114 mln zł. Poprzednicy mówili o kwocie wynoszącej ponad 550 mln zł, z czego 100 mln zł będzie dla kół gospodyń wiejskich, a reszta pieniędzy zostanie przeznaczona na pomoc rolnikom, których dotknęły przymrozki, deszcze nawalne, gradobicia czy też powódź. Te osoby bardzo ucierpiały i taka pomoc jest dzisiaj konieczna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pytanie będzie zadawał pan poseł Sosnowski.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Sosnowski: Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Nowa ustawa…)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PiotrZgorzelski">Trzeba wcisnąć mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#ZbigniewSosnowski">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#ZbigniewSosnowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Nowa ustawa dotycząca kół gospodyń wiejskich zrównuje prawa wszystkich kół gospodyń wiejskich, jeśli chodzi o ich dostęp do rozwiązań zawartych w ustawie o kołach gospodyń wiejskich w kwestii ubiegania się o wsparcie finansowe. W praktyce pozwala to na ubieganie się o dotacje także tym kołom, które nie są w krajowym rejestrze, ale działają jako stowarzyszenia. Stąd teraz moje szczegółowe pytanie: Czy te koła gospodyń wiejskich, które zarejestrują się na podstawie nowej ustawy, także będą mogły skorzystać z bonu frekwencyjnego związanego z pomocą finansową dla tych kół za udział w wyborach do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękujemy panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, temu miały służyć te zmiany ustawowe, zmiany ustawy, zmiany rozporządzeń, żeby wszystkie koła mogły skorzystać z pieniędzy zarówno w ramach tego bonu frekwencyjnego, jak i pieniędzy na działalność statutową. Oczywiście one muszą dzisiaj się zgłosić do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, trafić do krajowego rejestru, natomiast nie tracą swojego charakteru w ramach współpracy, jako koła rolnicze. To zostaje, tylko mają określić, że są takim podmiotem, który działał wcześniej. Wniosek zostanie przygotowany przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i taka pomoc ma się należeć wszystkim, którzy występują o nią do agencji restrukturyzacji. Skąd się tu bierze Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa? Ona przygotowuje formularz, obsługuje wniosek, wypłaca pieniądze na wskazane konto bankowe. Dodatkowo został tutaj ustanowiony koordynator wojewódzki, który będzie działał w ramach ośrodków doradztwa rolniczego. Chcemy widzieć agencję restrukturyzacji bardziej w roli tej instytucji, która obsługuje finansowo i wypłaca środki, z kolei koordynatorzy w ramach ośrodków doradztwa rolniczego, którzy zajmowali się do tej pory właśnie współpracą w ramach gospodarstw domowych, w ramach działań demonstracyjnych, będą przygotowywać informacje, będą bardziej współpracować z tymi wszystkimi kołami gospodyń wiejskich. Ma to właśnie służyć temu, by informacja była jak najpełniejsza.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#StefanKrajewski">Oczywiście co do środków na kolejne lata, to możemy zawsze przygotować tych pieniędzy więcej, jeśli będzie taka potrzeba. Historia pokazuje, że rozpoczynano od kwoty 16 mln zł, a w tej chwili jest prawie 160 mln zł, czyli przez lata te środki zostały zwiększone dziesięciokrotnie. W tym roku dochodzą pieniądze z bonu frekwencyjnego, więc mam nadzieję, że tych pieniędzy wystarczy dla wszystkich kół, które wypełniają wiele bardzo ważnych funkcji społecznych. Pokazało to chociażby zaangażowanie kół gospodyń wiejskich przy szyciu maseczek w czasie COVID-u, wsparcie dla osób uciekających z Ukrainy zagrożonych wojną czy w tej chwili pomoc powodzianom. Były to różnego rodzaju paczki, pomoc przygotowana przez koła tam, na miejscu, chociażby przygotowanie strawy dla tych, którzy pomagali, współpracowali. Doceniamy kobiety, doceniamy koła gospodyń wiejskich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi za udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie, a właściwie pytania, zadawał będzie pan poseł Tadeusz Tomaszewski. Skierowane są one do ministra infrastruktury, w którego imieniu będzie odpowiadał pan minister Piotr Malepszak.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Wykluczenie transportowe to bardzo ważny problem, decydujący o jakości życia Polek i Polaków. Dowodem na to może być m.in. ostatni raport UNICEF w Polsce, który mówi o tym, że młodzież w wieku od 12 do 19 lat, która jest również dzisiaj na widowni, z powodu wykluczenia transportowego nie może realizować swojej decyzji w zakresie edukacji. To wykluczenie decyduje o możliwości wyboru szkoły. Rada Ministrów 13 września br. przyjęła sprawozdanie z wykonania planu realizacji „Programu uzupełnienia lokalnej i regionalnej infrastruktury kolejowej — Kolej+ do 2029 r.”. Z tego sprawozdania wynika, że mamy na ten program zarezerwowane 11,2 mld zł jako dokapitalizowanie PKP PLK SA, a 15% ma stanowić wkład samorządów. Na podstawowej liście mamy 35 projektów, dziewięć na liście rezerwowej. Z tego sprawozdania wynika, że 17 projektów jest również w trakcie realizacji. Wśród nich są cztery projekty związane z rewitalizacją linii kolejowych na terenie Wielkopolski oraz projekt budowy nowej linii kolejowej Turek — Koło. Tutaj w zagrożeniach podano, że możliwy jest wzrost kosztów realizacji tego przedsięwzięcia o ok. 70%. Podstawowe problemy to obawy samorządów w kontekście wzrostu kosztów, że nie będą w stanie zrealizować tych 15%. Drugie pytanie dotyczy właśnie stanu realizacji tych projektów. Czy ten program będzie realizowany? I trzecie: Czy zapadła już decyzja, jeśli chodzi o budowę nowej linii kolejowej Turek — Koło? Czy ona będzie w ramach tego programu realizowana? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana ministra Piotra Malepszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawa programu „Kolej+”, programu potrzebnego dla infrastruktury kolejowej w Polsce, programu uzupełniającego podstawowe linie kolejowe, programu przeznaczonego dla linii lokalnych, to przykład, w którym mamy dobre chęci, i to jest ważne, jednak szczegóły, które opracowujemy, pokazują, że mamy problem z planowaniem jakościowym. Linia Konin — Turek jako jeden z takich przykładów pada ofiarą tego złego planowania. Warto o tym powiedzieć, ponieważ ważne jest dobre planowanie na samym początku. Chodzi o planowanie, które dobrze określi koszty i te koszty zaadresuje do tych, którzy te koszty mają ponosić.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PiotrMalepszak">Odpowiadając na pytanie dotyczące całego programu, mogę powiedzieć, że ten program będzie kontynuowany, ponieważ w większości dotyczy linii istniejących, których stan jest zły i które wymagają przywrócenia ruchu kolejowego często po 20, 30 latach, a w niektórych przypadkach nawet dłużej. Na ten program zarezerwowane są te środki, o których mówił pan poseł: 11 mld zł i 2 mld zł ze strony samorządów. Gdy po 5 latach realizacji tego programu przyjrzymy się szczegółom, to zobaczymy, że jest szansa, żeby kontynuować i realizować program, szczególnie w kwestii przywrócenia ruchu na liniach istniejących. Jednak w przypadku nowych linii kolejowych te koszty zostały źle oszacowane, a linia Konin — Turek jest tego przykładem. Na przykładzie linii Konin — Turek można stwierdzić, że obecnie koszty realizacji wzrosły dwukrotnie. Już nie tylko marszałek, samorządy podnoszą problem finansowania, dołożenia do tego programu. W międzyczasie pojawiło się wiele kwestii społecznych, protestów społecznych, które wskazują, że realizacja inwestycji przy dzisiejszym koszcie prawie już dwukrotnie wyższym — 1,2 mld zł, nie ma uzasadnienia od strony potoków kolejowych, od strony liczby pasażerów, którzy korzystaliby z tej inwestycji, i nie ma uzasadnienia też od strony społecznej, bo ingeruje bardzo znacząco w tkankę tych terenów, przez które planowana jest budowa.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PiotrMalepszak">Stąd podchodzimy do racjonalizacji i optymalizacji tego programu „Kolej+” w różnym zakresie. W części projektów taki projekt mamy na Podkarpaciu. Będziemy zwiększać zakres, żeby był bardziej funkcjonalny. On dotyczy takiego połączenia m.in. Kraśnika z rozszerzeniem tej inwestycji. Ale w części projektów, gdzie jest bardzo małe uzasadnienie, szczególnie związane z liczbą pasażerów, będziemy środki przenosić na innego rodzaju inwestycje. Obecnie w przypadku programu „Kolej+” trwają uzgodnienia inwestora PKP PLK z marszałkiem i władzami lokalnymi, żeby zakończyć realizację tego zadania na tym etapie dotyczącym kwestii projektowych, na etapie wstępnym, żeby nie ponosić już kolejnych kosztów realizacji tego zadania. Co w zamian? Bo tutaj zawsze musimy powiedzieć, że jeśli odstępujemy od kolei, co zaoferujemy mieszkańcom, żeby te tereny na obszarze od Konina w kierunku Turku, 35 km, nie były wykluczone. I tutaj pomysłem jest realizacja przewozów autobusowych z dużą częstotliwością, przynajmniej autobus co godzinę, które obsługiwałyby ten teren i, co ważne, wykorzystywałyby istniejącą infrastrukturę w ramach drogi krajowej, w dużej części drogi krajowej nr 72.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PiotrMalepszak">Szczegół techniczny, ale bardzo istotny. Na wstępnym etapie zaplanowano na realizację tego przedsięwzięcia 30-metrowy obiekt przez Wartę. Na etapie szczegółowym, na etapie inżynierskim obiekt urósł do 600 m, ponieważ na etapie studialnym nie uwzględniono, że Warta to nie tylko dzisiaj istniejący ciek wodny, ale tereny zalewowe, tereny, które trzeba uwzględnić, robiąc przeprawę przez ten obiekt. Koszt wzrósł na tym jednym przykładzie z 30 mln do 600 mln na estakady. I cały wzrost kosztów opiera się w dużej mierze na bardzo pobieżnym uwzględnieniu w pierwszej analizie czynników czysto technicznych, które spowodowały te wzrosty. Przy decyzji dotyczącej trasy Konin — Turek, braku jej realizacji, autobusy co godzinę w relacji Konin — Turek dowozowe do stacji w Koninie i dalej już z obsługą kolejową po magistrali E20 do Poznania, Wrześni i innych miejscowości… W przypadku wstrzymania przenosimy środki z tego programu „Kolej+” dla Wielkopolski — to była kwota 2,2 mld zł, na inne projekty realizowane w ramach „Kolej+” wielkopolskiego. I tu w pierwszej kolejności te przeniesione środki poszłyby na realizację zadania: wykluczenie komunikacyjne w obszarze pomiędzy Szamotułami i Pniewami — to jest teren województwa wielkopolskiego w kierunku województwa lubuskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim pan poseł Tomaszewski zada kolejne pytanie, przywitajmy wspólnie młodzież z Dolnego Śląska z miejscowości Mościszki, która przybyła na zaproszenie pana posła Arkadiusza Sikory. Witamy was bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Racjonalizacja tego programu to oczywiście zdroworozsądkowe działanie. Myślę, że gdyby była pełna konsultacja społeczna, m.in. tego projektu Konin — Turek, to bylibyśmy w innym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać, czy wobec powyższego zapadła już ostateczna decyzja o niekontynuowaniu tego projektu Konin — Turek i jaki jest dotychczasowy koszt wdrożenia tego projektu. Czy te prace, które zostaną zakończone, prace projektowe, będą przydatne do czegokolwiek w przyszłości?</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#TadeuszTomaszewski">Istotne jest to, co pan powiedział, że ten problem wykluczenia transportowego jest dostrzegany i będzie realizowany przewozami autobusowymi, także to, że w Wielkopolsce środki przewidziane na ten program będą przeznaczone na inne już w programie ujęte cztery inwestycje. Kluczowa kwestia, czy sprawa Konin — Turek jest zakończona i jakie środki, jeśli pan na tym etapie nie wie, to uprzejma prośba o informację na piśmie, ze strony PLK, samorządu wojewódzkiego i samorządów gmin zostały przeznaczone. Czy rzeczywiście te środki, które… Jakie środki zostaną zainwestowane w komunikację autobusową? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając wprost na to pytanie: faktycznie dzisiaj jesteśmy już na etapie uzgodnień pomiędzy stronami: PKP PLK, marszałkiem, samorządem, żeby do końca roku zakończyć tę umowę. Nie powiem dokładnie dzisiaj, jaka to jest kwota. Przekażę tę informację na piśmie, ile środków i jakie środki wydano na dokumentacje studialne i projektowe. Tutaj oczywiście warto też podkreślić jeden aspekt. Często obawiamy się, że przeznaczyliśmy już jakieś środki i chcemy kontynuować zadanie z obawy, że te środki, mówiąc kolokwialnie, są utopione. Tak się dzieje w wielu projektach, gdy trzeba sprawdzić za 1% kosztów całej budowy, żeby nie ponosić 99% kosztów całościowej inwestycji. Jeżeli chodzi o to podejście, bardzo często przekazujemy informację, dzisiaj tutaj też, że czasem, żeby czegoś nie robić, trzeba wydać ułamek środków i przekonać się, mieć szczegółową analizę, żeby powiedzieć jasno: 1% wydaliśmy, nie wydamy 99%, bo w ramach 99% wydamy te środki inaczej, w innej formie, chociażby na transport autobusowy. I tutaj też przekażę informację. Nie ukrywam, że osobiście zaangażowałem się w rozmowy z marszałkiem, żeby jak najszybciej uruchomić autobusy z wysoką częstotliwością pod marką Kolei Wielkopolskich, tak jak to się dzieje w innych województwach, gdzie są podejmowane bardzo racjonalne działania wszędzie tam, gdzie pociąg może przewieźć 200, 300, 500 osób. Jedzie pociąg z dużą częstotliwością, a prostopadle do linii kolejowej — i tutaj też taki przypadek byśmy mieli — jadą autobusy, które dowożą mieszkańców do stacji na osi kolejowej. Uzupełnię te informacje i przekażę je na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnego pytania. Zadawać je będzie pan poseł Adam Płaczek. Skierowane jest do minister zdrowia, w której imieniu odpowiadać będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Wojciech Konieczny.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PiotrZgorzelski">Jest na sali, zatem, panie pośle, zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny panie marszałku, moje imię to Grzegorz, Adam to moje drugie imię, po ojcu. Zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! MSA, czyli rdzeniowy zanik mięśni, jest to choroba genetyczna powodowana mutacją w genie, co skutkuje postępującym osłabieniem mięśni i ich zanikiem. SM, czyli stwardnienie rozsiane, to choroba autoimmunologiczna, która prowadzi do różnorodnych objawów neurologicznych. W przypadku MSA istnieją terapie, które mogą spowolnić progresję choroby, a wczesne rozpoznanie i wprowadzenie leczenia może znacznie poprawić jakość życia pacjentów. Także w przypadku SM istnieje wiele terapii modyfikujących przebieg choroby, które mogą spowalniać jej postęp i redukować częstotliwość rzutów.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W przestrzeni publicznej pojawiła się informacja, którą potwierdzają eksperci oraz szpitale, iż nowi pacjenci, u których zdiagnozowano np. stwardnienie rozsiane lub rdzeniowy zanik mięśni, nie dostaną w tym roku leczenia, bo wyczerpały się kontrakty z NFZ. Jako poseł zasiadający w Komisji Zdrowia, chcąc uspokoić opinię publiczną oraz osoby, u których zostały zdiagnozowane rdzeniowy zanik mięśni lub stwardnienie rozsiane, mam pytanie: Jak NFZ i Ministerstwo Zdrowia chcą rozwiązać ten problem? Proszę o szczegóły, zwłaszcza w kwestii rozwiązania tego problemu w 2024 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy pana ministra Koniecznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WojciechKonieczny">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Odpowiadając na pytanie, oczywiście nawiążę do obecnej sytuacji, ale chciałbym powiedzieć, że również jako neurolog, czyli lekarz, któremu bliskie są te choroby, mogę powiedzieć, że w ostatnich latach sytuacja chorych na jedną i na drugą chorobę znacznie się poprawiła. Oczywiście jesteśmy jako Ministerstwo Zdrowia zdeterminowani, aby tę poprawę utrzymywać, aby dostępność leczenia była właściwa, aby pacjenci dysponowali takimi możliwościami, również ośrodki, które są zakwalifikowane do stosowania tych terapii, tak że jak najbardziej uważamy to za rzecz godną podkreślenia, utrzymania i kontynuowania.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WojciechKonieczny">Plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2024 został sporządzony zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz przepisami wydanymi na podstawie delegacji w niej zawartych w dniu 29 września 2023 r. i został zatwierdzony przez ministra zdrowia w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. Ujęte w zatwierdzonym planie finansowym NFZ na 2024 r. planowane koszty realizacji zadań NFZ wynosiły 166 168 207 tys. zł. W wyniku dokonanych zmian planu finansowego NFZ na 2024 r. planowane koszty realizacji zadań NFZ zostały zwiększone łącznie o 21 165 577 tys. zł do poziomu 187 333 784 tys. zł. Finansowanie przez oddziały wojewódzkie NFZ udzielonych przez świadczeniodawców świadczeń opieki zdrowotnej odbywa się zgodnie z postanowieniami umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej i z innymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WojciechKonieczny">Dokonane w 2024 r. zwiększenie planowanych kosztów realizacji zadań NFZ, w tym m.in. zwiększenie planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej o kwotę 2 694 650 tys. zł ze zwiększenia dotacji podmiotowej z budżetu państwa, o której mowa w art. 97 ustawy o świadczeniach, umożliwiło oddziałom wojewódzkim NFZ finansowanie nadwykonań w nielimitowanych zakresach za I i II kwartał br. Mamy na uwadze sposób dokonywanych rozliczeń za świadczenia udzielone w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej określony w przepisach ministra zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz postanowienia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej określające sposób dokonywania rozliczeń za świadczenia udzielane ponad limit umowy w nielimitowanych zakresach świadczeń. Aktualnie w oddziałach wojewódzkich NFZ prowadzone są prace mające na celu weryfikację możliwości rozliczenia nadwykonań w nielimitowanych zakresach świadczeń za III kwartał 2024 r. w ramach posiadanych środków w planach finansowych poszczególnych oddziałów wojewódzkich NFZ. Natomiast weryfikacja możliwości rozliczenia w ramach posiadanych środków w planach finansowych poszczególnych oddziałów wojewódzkich NFZ nadwykonań w nielimitowanych zakresach świadczeń za IV kwartał 2024 r. zostanie przeprowadzona po sprawdzeniu przez świadczeniodawców przedmiotowych świadczeń udzielonych w IV kwartale 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#WojciechKonieczny">Jednocześnie pragnę zapewnić, że jeśli nastąpi konieczność zwiększenia nakładów finansowych na świadczenia opieki zdrowotnej, minister zdrowia może skorzystać z instrumentu już istniejącego, jakim jest wsparcie z budżetu państwa dla NFZ na finansowanie świadczeń gwarantowanych, o którym mowa w art. 131 ustawy o świadczeniach, na podstawie którego minister właściwy do spraw zdrowia jest uprawniony do przekazania NFZ dotacji podmiotowej lub wpłaty na zasilenie funduszu zapasowego NFZ.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#WojciechKonieczny">Proszę państwa, komentując to w nawiązaniu do sedna pytania panów posłów, chciałbym powiedzieć, że sytuacja wygląda tak, że te nielimitowane świadczenia są oczywiście raportowane i obliczane po upływie określonego czasu, przeważnie do 10. dnia każdego miesiąca są przekazywane faktury, bo taki jest okres wskazany, kiedy świadczeniodawcy, czyli szpitale, mają czas na to, aby te faktury przesyłać, aby weryfikować swój stan nadwykonań, swój stan wykonania kontraktu. Nie wszystkie rzeczy są weryfikowane w tym terminie, tzn. często opóźnia się to o kilka dni. Bywają takie przypadki i to jest normalne. To, że te wnioski o nadwykonania są składane, powiedzmy, między 10. a 20. dniem, to jest dość częste zjawisko, więc musimy brać pod uwagę również to, co się dzieje, powiedzmy, standardowo czy regularnie.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#WojciechKonieczny">Jeśli jednak chodzi o nadwykonania nielimitowane, o które panowie pytacie, to mogę powiedzieć, że jest w tej chwili przekazywana dodatkowa suma 500 mln zł celem zasilenia NFZ-etu w zakresie właśnie również zapłaty za świadczenia nielimitowane w tych programach lekowych w tych zakresach, o które państwo się pytacie, czyli można powiedzieć, że zapewniamy ciągłość zarówno prowadzenia leczenia pacjentów już zakwalifikowanych do leczenia w przypadku tych chorób, jak i kwalifikowania nowych pacjentów, jeśli tego będą wymagać.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#WojciechKonieczny">Jeszcze jeden szczegół, o którym mogę powiedzieć: w wyniku zastosowania nowoczesnych leków w leczeniu SMA pacjenci żyją dłużej. Oczywiście takie jest założenie, taki jest cel i bardzo dobrze, że jest osiągany. Stąd większa ich grupa pojawia się w grupie pacjentów dorosłych, dla których oczywiście również należy prowadzić terapię. Jest to pewne zjawisko, które jest zjawiskiem bardziej organizacyjnym, polegającym na tym, że to, co działo się w neurologii dla dzieci, dziecięcej, przenosi się również — i bardzo dobrze, bo świadczy to o skuteczności leczenia — na neurologię dla dorosłych.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#WojciechKonieczny">Jest to nowe zjawisko i być może niektóre doniesienia są oparte na tym, że w jakimś ośrodku jest to nowe zjawisko i trzeba po prostu w odpowiedni sposób wystąpić o dalsze leczenie. Oczywiście ono będzie prowadzone i to jest pewna taka zmiana może nie tyle organizacyjna, co w ogóle taka systemowa i należy do niej się przygotować i ją przeprowadzić, ale my jako Ministerstwo Zdrowia oczywiście zakładamy, że pieniądze, które mamy przeznaczyć na leczenie tych chorób, będą również w tym zakresie wydatkowane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie zada także pan poseł Grzegorz Adam Płaczek.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam, panie pośle, że uciąłem jedno imię. Teraz nadrabiam. Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Nie mam żalu.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Przyznam, że mam pewien dysonans w przekazie, dlatego że nie dalej jak wczoraj pani minister zdrowia dokładnie z tej samej mównicy sejmowej poinformowała wszystkich posłów tutaj zebranych, że państwo macie te pieniądze zagwarantowane. Dzisiaj pan minister był uprzejmy wskazać kwotę 500 mln zł, która została przekazana.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W związku z tym kilka króciutkich pytań jako uzupełnienie. Czy te pieniądze w kwocie 500 mln zł zostały przekazane ogólnie z NFZ, czy one poszły w temacie SM i SMA? I drugie pytanie: Czy zdaniem Ministerstwa Zdrowia może się zdarzyć, że państwo nie przekażecie już więcej jakichkolwiek dodatkowych pieniędzy na leczenie nowych przypadków SM i SMA w 2024 r.?</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Jeśli pan minister uważa inaczej, serdeczna prośba o wskazanie być może jakiejś większej liczby szczegółów w kwestii wysokości tych kwot i o odpowiedź na pytanie, kiedy mają one być przekazane w 2024 r. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WojciechKonieczny">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WojciechKonieczny">Panie Pośle! Powiedzmy w ten sposób: te 500 mln zł nie oznacza, że to jest płatność za 1 miesiąc. Do 30 września finansowanie odbywało się przez Fundusz Medyczny z innych środków. Teraz będzie odbywało się przez NFZ, więc dotacja idzie do NFZ-etu.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#WojciechKonieczny">Wiem, że jesteśmy w trakcie tego procesu. Nie wiem, czy dokonał się dzisiaj, czy dokona się jutro, ale to przesunięcie pieniędzy odbywa się. W tej chwili są to kwestie techniczne, które mają miejsce. To oczywiście zapewni środki na te świadczenia, które są na bieżąco w przypadku tych chorób, ale nie tylko w przypadku tych. Jest to kwota pieniędzy, która wystarczy nie tylko na leczenie tych dwóch chorób, bo są oczywiście przypadki innych chorób.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#WojciechKonieczny">Oczywiście SM jest chorobą o wiele częstszą i tutaj jest wiele ośrodków i jest wiele terapii w różnych postaciach. Choroby są różne: i różnie drogie, i różnie dostępne. Są też różne kwalifikacje i czasami nie można przewidzieć, którzy pacjenci w jakich liczbach zakwalifikują się do jakiego leczenia. Z SMA jest nieco prościej. Jest to choroba rzadsza, jest to też choroba, w przypadku której mamy do stosowania mniejszą liczbę leków, więc jest to łatwiejsze do policzenia. Mogę zapewnić, że intencją ministerstwa, a w zasadzie nie intencją, bo — jak można powiedzieć — realizacją tych zadań zajmiemy się w sposób odpowiedzialny i właściwy, gdyż dysponujemy odpowiednimi środkami finansowymi, które, owszem, w tej chwili są przesuwane. Na wstępie mojej wypowiedzi przedstawiłem zasady, na których działa NFZ, jak muszą przebiegać te procesy, jakie były założenia budżetowe NFZ-etu przyjęte w zeszłym roku i dlaczego dzisiaj mamy te trudności. Myślę, że jest to temat powszechnie znany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Adam Płaczek: Pytałem, czy może się zdarzyć, że nie będzie w tym roku więcej pieniędzy.)</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#WojciechKonieczny">Nie, panie pośle, to jest oczywiste. Pieniędzy na te świadczenia, o które państwo pytacie, w tym roku będzie wystarczająca ilość. Czy wystarczy 500 mln zł teraz jednorazowo przesłane, czy trzeba będzie dosłać, to — tak jak mówię — będzie też zależało od tego, ilu pacjentów zostanie zakwalifikowanych, w których ośrodkach, w jakim leczeniu, jakie będą koszty. A więc jeśli pan poseł chce taką wiedzę co do choroby i co do leku, to proszę złożyć na piśmie pytanie i odpowiemy dokładnie co do, powiedzmy, złotówki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PiotrZgorzelski">I to jest też jakieś rozwiązanie, jeżeli nie zostały rozstrzygnięte wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PiotrZgorzelski">Państwo posłowie będą teraz zadawali pytania w następującej kolejności. Pierwszym pytaniem podzielą się panowie posłowie Waldemar Andzel i Adam Andruszkiewicz. Drugie pytanie w całości będzie zadawać pani poseł Barbara Bartuś. Skierowane będą one do ministra infrastruktury, w którego imieniu będzie odpowiadał obecny na sali pan minister Piotr Malepszak.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W obliczu restrukturyzacji PKP Cargo niemal 1 tys. pracowników otrzymało wypowiedzenie w zakładach w Katowicach i Tarnowskich Górach. Wśród zwolnionych znalazły się ofiary niedawnej powodzi, kobieta na urlopie macierzyńskim czy mężczyzna, któremu brakuje 10 miesięcy do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WaldemarAndzel">Z czego wynikają te masowe zwolnienia? I nie chodzi mi o to, że z restrukturyzacji. Proszę o szczerą odpowiedź na pytanie, dlaczego wyrzucacie Polaków na bruk. Dlaczego polscy obywatele są wam solą w oku? Czy i kiedy zgłoszono do powiatowych inspektorów pracy i właściwych wójtów, burmistrzów chęć masowych zwolnień? Czy zgadzacie się ze stwierdzeniem resortu, że zwolnienia odbywają się w atmosferze strachu poprzez pozbywanie się w pierwszej kolejności działaczy „Solidarności”, tak aby pracownicy zostali pozbawieni swoich liderów i sprzymierzeńców? Ile zwolnionych osób jest członkami zakładowych organizacji związkowych, w tym NSZZ „Solidarność”? Tu nadmieniam, że PKP Cargo do niedawna, przynajmniej w zeszłym roku, czyli za rządów Prawa i Sprawiedliwości, była spółką, która była na dobrym plusie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PiotrZgorzelski">I pan poseł Andruszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AdamAndruszkiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#AdamAndruszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Otóż PKP Cargo jako naszą strategiczną spółkę dzisiaj dotykają wasze masowe zwolnienia. Te masowe zwolnienia, szanowni państwo, dotykają również ludzi, którzy przepracowali dla Polaków na polskiej kolei ponad 40 lat — podkreślę: ponad 40 lat tylko i wyłącznie na polskiej kolei — i którym zostało np. 10 miesięcy do emerytury, tak jak np. panu Bogdanowi Gierutowskiemu od nas, z Białegostoku.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#AdamAndruszkiewicz">Szanowni Państwo! Czy straciliście rozum, żeby takich ludzi po całożyciowej pracy i służbie na polskiej kolei zwalniać listem przed emeryturą?</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PiotrMalepszak">Marszałku! Wysoka Izbo! W tej bardzo trudnej sytuacji związanej z Cargo zawsze na wstępie musimy przypomnieć, jaka była sytuacja w Cargo w latach 2012, 2015, 2015, 2016 i jaką zastaliśmy na początku 2024 r. Podam jedną liczbę, która mówi wszystko: spółka straciła i jej wartość spadła siedmiokrotnie. Na giełdzie wartość jej akcji spadła z 90 zł do 12 zł. Efektywność na pracownika mierzona przewiezioną masą towarów jest trzykrotnie niższa od najbliższej tej spółce konkurencji. A spółka działa w bardzo silnym otoczeniu, bardzo silnie konkurencyjnym otoczeniu rynkowym na — podkreślam — bardzo zliberalizowanym rynku kolejowych przewozów towarowych. Nieefektywność w Cargo, gospodarka rabunkowa, myślenie w kategoriach: jakoś to będzie, po nas choćby potop są dzisiaj zobrazowane tymi kwestiami, z którymi się mierzymy. Chodzi o konieczność redukcji zatrudnienia, żeby dostosować zatrudnienie do przewożonej masy towarowej, żeby móc pokazać chociaż podstawowe wskaźniki efektywności i walczyć o uratowanie tej spółki.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PiotrMalepszak">Odpowiem na szczegółowe pytania. Mamy do czynienia z sytuacją blisko 4 tys. osób, które mają być objęte zwolnieniami. Do tej pory objęto zwolnieniami grupę łącznie 2515 osób. Jakby tak popatrzeć od strony kolejnych szczegółów w kwestii uzwiązkowienia na to, kto odchodzi ze spółki, a kto w niej zostaje, to przy 81-procentowym uzwiązkowieniu pracowników Cargo 77% odchodzących należy do związków zawodowych, a 23% nie należy do związków zawodowych, czyli jest tutaj zachowana duża proporcja tych, którzy odchodzą i należą do związków, i tych, którzy nie należą. W przypadku tych, którzy odchodzą i należą do związków, trzeba powiedzieć, że są to osoby należące do wszystkich związków zawodowych, które były w Cargo. Ta najliczniejsza grupa to oczywiście związek zawodowy związany z maszynistami w Cargo. To jest akurat grupa zawodowa, która najłatwiej znajduje dzisiaj pracę na rynku, bo są duże braki na rynku, jeśli chodzi o maszynistów. 36% zwalnianych osób należy do związku zawodowego „Solidarność”. Tu też odpowiadamy na to, mamy zachowane pewne proporcje, ale podkreślam raz jeszcze, że sprawa dotyczy wszystkich związków zawodowych. Są przypadki, w których mamy do czynienia z osobami, które ucierpiały w wyniku powodzi albo są w innej sytuacji życiowej. Z tych liczb, które mam… Wycofaliśmy zwolnienie albo ograniczenie zatrudnienia np. w formie propozycji porozumienia i przejścia na pół etatu. Dotyczy to dosłownie trzech osób, które ucierpiały w wyniku powodzi. Takie sytuacje mam zgłaszane indywidualnie. Jeśli chodzi o te osoby, te zwolnienia zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PiotrMalepszak">17 osób, które są na urlopach macierzyńskich — grupa na urlopach macierzyńskich to 17 osób. W województwie śląskim — patrzę na kolejne liczby — 419 osób z grupy 2515 osób odchodzi w ramach zwolnień grupowych. Szanowni państwo, ten tryb, który został przyjęty, związany z uzdrowieniem firmy, ma też drugą stronę. Patrzę na te działania, które podjęliśmy w ramach innych spółek kolejowych, w ramach innych pracodawców kolejowych. One dają szansę zatrudnienia dla 2 tys. osób, które odejdą z Cargo. Z jednej strony jest konieczność dostosowania zatrudnienia do faktycznej pracy wykonywanej przez Cargo. Częściowo są to przypadki bardzo indywidualne, które też do mnie docierają i na które też bardzo szybko reaguję. Jest świeża sprawa powodzianina z Kamieńca Ząbkowickiego z przedwczoraj i wycofanie… Tam była kwestia dotycząca zmniejszenia etatu, do pół etatu. Sprawa została szybko załatwiona. Będzie kontynuacja zatrudnienia na pełnym etacie. Nie unikniemy w tej sytuacji… Spółka jest w takiej sytuacji, która faktycznie dzisiaj powoduje, że mogłaby ogłosić bankructwo, ale nie ogłasza bankructwa, bo przepisy prawa, ustawy uniemożliwiają ogłoszenie bankructwa.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PiotrMalepszak">Celem naszym jest uratowanie tej spółki i zdobywanie kolejnych kontraktów na rynku przewozowym, co nie jest łatwe. Udało nam się w ostatnich miesiącach pozyskać to, aby po prostu ta spółka mogła dalej pracować, aby mogła wozić, abyśmy mogli zachować te 10 tys. pracowników, które chcemy uratować w ramach PKP Cargo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę jeszcze chwilkę poczekać, bo będzie zadawała pytanie pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PiotrZgorzelski">W naszym imieniu powitam uczniów Szkoły Podstawowej nr 31 w Bydgoszczy, którzy zasiedli na galerii i przybyli na zaproszenie pana posła Norberta Pietrykowskiego. Witamy ich bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#BarbaraBartuś">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! To chwalebne, że pan interweniuje w takich przypadkach jak np. dotyczące powodzian. Ale od czego jest prezes? Mam pytanie. Panie ministrze, z tych informacji, które posiadam, wynika, że osoby, które były typowane do zwolnienia, były typowane na podstawie listy, która zawierała szereg różnych danych, m.in. danych o przynależności do partii czy związaniu się z jakąś partią i przynależności związkowej. Czy to przypadek, że zwalniani są przede wszystkim ludzie, którzy należą do Prawa i Sprawiedliwości bądź związkowcy „Solidarności”, dokładnie tego związku zawodowego? Czy to jest przypadek, panie ministrze? Panie ministrze, jeżeli zwalnia się według takich kategorii, czyli często ludzi bardzo potrzebnych, ludzi, którzy wiele lat pracowali, ludzi, dzięki którym ta spółka mogłaby dalej istnieć — nie pozwolilibyśmy na konkurencję, która jest nieuczciwa, moglibyśmy funkcjonować — to jak pan sobie wyobraża, że będziemy konkurować?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#BarbaraBartuś">Czy prawdą jest, że te zamówienia, które Cargo dotąd realizowało — jest duża obawa — przejmie właśnie niemiecka spółka? A jeżeli tak, taka spółka wejdzie na nasz rynek i przejmie te zamówienia. Wtedy nie ma szansy, że nasza spółka PKP Cargo się utrzyma. To jest strategiczne dla Polski, dla polskiej gospodarki, ale też pokazuje, jak działacie. Zniszczyliście już inne spółki, wymieniając prezesów, a dzisiaj zwalniacie zwykłych ludzi tylko za to, że należeli do „Solidarności” czy do Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, proszę odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swojej pracy zajmuję się faktami, zajmuję się liczbami, zajmuję się twardymi analizami, które pokazują, co się wydarzyło.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Renata Rak: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Andruszkiewicz: Trzeba się ludźmi zająć, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Rozliczyć prezesa.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PiotrMalepszak">Jeśli spółka straciła, wartość spółki spadła siedmiokrotnie na rynku w perspektywie 8 lat, to ta sytuacja mówi wszystko.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#komentarz">(Poseł Renata Rak: W ciągu 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PiotrMalepszak">Już nie trzeba nic więcej mówić, co się wydarzyło z tą spółką. Z 90 zł na 12 zł. To automatycznie uruchamia wszelkie inne mechanizmy pokazujące, że na rynku, który jest stabilny… On zawiera się mniej więcej w przedziale 220–250 mln t towarów. Jeśli spółka PKP Cargo straciła udział z poziomu 53% do 25% dzisiaj, to automatycznie przy rynku, który jest stabilny, inni to przejęli. Te inne spółki, które mamy… Tak, istnieje spółka przewozowa kolei niemieckich. Od ponad 15 lat są na rynku. Mają dzisiaj swoje stabilne ok. 12% udziału w tym rynku. Istnieją inne polskie spółki. Istnieje dzisiaj Lotos z Orlenem, kolejny duży gracz na polskim rynku przewozów, głównie przewozów paliwowych. Te spółki nie pojawiły się nagle. Te spółki istnieją od lat, te spółki przejęły dużą część przewozów Cargo, bo te spółki po prostu są znacznie bardziej efektywne.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PiotrMalepszak">I podkreślam raz jeszcze: to nie jest rynek regulowany, to nie jest rynek, w którym możemy powiedzieć, chociaż taka sytuacja miała miejsce: macie wozić węgiel, macie porzucić klientów. Jeśli taka sytuacja miała miejsce 2 lata temu — macie wozić węgiel — i wszyscy klienci, do których Cargo woziło kruszywa, woziło inne materiały, nagle zostali na lodzie, to oni poszli do innych, bo tak jak powiedziałem, na tym rynku nie ma próżni. Klienci zostali porzuceni przez Cargo i już do niego nie wrócili. Musimy patrzeć całościowo na tę sytuację, bo ona nie wydarzyła się w ciągu tygodni, ona wydarzyła się w ciągu ostatnich lat. Ta sytuacja jest dzisiaj dobrze opisana. Jakość zarządzania tą spółką, podejmowane decyzje, często o charakterze całkowicie destrukcyjnym, sprzedaż najlepszych lokomotyw w końcu ubiegłego roku, żeby podbić trochę wynik na koniec 2023 r. i pokazać zysk poprzez sprzedaż najlepszych aktywów — to jest dzisiaj akademicki przykład tego, jak nie zarządzać. To jest akademicki przykład tego, jak nie powierzać zarządzania spółką związkowi zawodowemu, który prowadzi rabunkową gospodarkę, który dotrudnił we wrześniu ubiegłego roku ponad 100 osób na wysoko płatnych stanowiskach, osób, które nie wykonują żadnej konkretnej pracy. Podkreślam raz jeszcze, musimy opierać się tu na faktach, a one całkowicie zaprzeczają jakiejś ideologii i posługiwaniu się demagogią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#komentarz">(Poseł Renata Rak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję. Dziękujemy panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnego pytania. Pytanie będą zadawać państwo posłowie Andrzej Szewiński i Ewa Kołodziej. Skierowane są one do ministra obrony narodowej, w którego imieniu będzie odpowiadał obecny póki co na swoim poselskim miejscu pan minister Paweł Bejda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Faktem jest, że migranci są traktowani przez reżim białoruski z inspiracji Federacji Rosyjskiej jako tzw. broń D, czyli broń demograficzna, wykorzystywana — m.in. w ramach operacji „Śluza” — do wywoływania zagrożenia, destabilizacji, kryzysu migracyjnego na granicy i w krajach Unii Europejskiej. Pytanie: Jakie konkretne działania podjął polski rząd w celu neutralizacji zagrożeń wynikających z działań o charakterze hybrydowym, dotyczących nielegalnego przekraczania granicy polsko-białoruskiej przez nielegalnych migrantów, a w szczególności przez zorganizowane grupy, świetnie wyposażone przez służby białoruskie w sprzęt wykorzystywany do wtargnięcia? Trzeba tutaj dodać, że w tych grupach mogą znajdować się potencjalni terroryści. Jak stworzenie strefy buforowej wzdłuż granicy wpłynęło na liczbę nielegalnych przekroczeń? Uprzejmie proszę o przekazanie danych dotyczących skali i liczby przekroczeń granicy, tego, jakie są tendencje, wzrostowe czy też malejące, i o porównanie w perspektywie czasu, ile procent tzw. imigrantów zatrzymanych podczas nielegalnego przekraczania granicy posiadało rosyjskie czy białoruskie wizy, wskazujące, jakie państwa inspirują kryzys migracyjny. I ostatnie pytanie. Polska w ramach programu Tarcza Wschód, fortyfikując wschodnią granicę naszej flanki, która jest granicą nie tylko Polski, lecz także Unii Europejskiej, wpisuje się w działania zwiększające bezpieczeństwo wszystkich państw Unii Europejskiej. Czy Polska może liczyć na wsparcie finansowe lub wsparcie w innej formie udzielone przez kraje Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckiego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy na mównicę pana ministra Pawła Bejdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PawełBejda">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Pododdziały Sił Zbrojnych uczestniczące w operacji „Bezpieczne Podlasie” kontynuują realizację zadań związanych z udzielaniem pomocy Straży Granicznej w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego na granicy polsko-białoruskiej. Działania te są realizowane decyzją ministra obrony narodowej w ramach art. 11b ustawy o Straży Granicznej. Liczba żołnierzy zaangażowanych w operację odzwierciedla aktualny poziom zagrożenia i wynosi blisko 6 tys. osób. Obszar odpowiedzialności to województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie oraz mazowieckie, a w mazowieckim są to powiaty: łosicki, siedlecki i sokołowski. W ciągu ostatnich 7 dni odnotowano 387 prób nielegalnego przekroczenia granicy. To odzwierciedla w dalszym ciągu skalę zagrożeń. W porównaniu z poprzednim tygodniem jest to spadek o ok. 38%. Średnio jest to 56 prób nielegalnego przekroczenia granicy na dobę. Głównymi kierunkami prób nielegalnego przekroczenia granicy przez migrantów w ubiegłym tygodniu były rejony odpowiedzialności Czeremcha i Michałowo. Należy zauważyć, że od połowy lipca br. próby przekroczenia granicy występują na niemal całym odcinku granicy polsko-białoruskiej, a 70% z nich miało miejsce poza rejonem obowiązywania strefy buforowej. Wśród ujawnionych cudzoziemców dominują obywatele Afganistanu, Syrii i Iranu. W dalszym ciągu obserwowane jest utrzymanie wyższej presji migracyjnej w rejonie północnej części granicy polsko-białoruskiej, to jest ok. 80%. Utrzymuje się również wysoka aktywność osób cywilnych rejestrujących działalność polskich żołnierzy w rejonie przygranicznym oraz aktywistów pomagających migrantom w występowaniu do służby granicznej o objęcie ochroną międzynarodową. Sposób działania migrantów nie uległ znaczącej zmianie w ciągu ostatnich miesięcy. Migranci najczęściej usiłują pokonać zaporę stałą poprzez rozciągnięcie profili zapory przy pomocy lewarków samochodowych lub pokonać ją górą, wykorzystując w tym celu drabiny. Wykorzystują oczywiście też tzw. szlifierki akumulatorowe, również w sytuacji, kiedy ta granica i ta zapora są już wzmocnione. Działanie to cechuje duża dynamika mająca na celu skrócenie czasu na możliwą reakcję polskich służb i zwiększa szansę na skuteczne przekroczenie pierwszej linii ochrony granicy oraz dostanie się do punktu podjęcia przez kurierów. W dalszym ciągu mają miejsce również przekroczenia granicznych odcinków wodnych na rzekach Wołkuszance, Świsłoczu oraz Bugu. Prawdopodobnie wynika to z chęci znalezienia przez stronę białoruską dogodnych miejsc przekroczeń. Odnotowywane są akty agresji, tj. użycie kamieni i gałęzi przeciwko żołnierzom i funkcjonariuszom Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PawełBejda">W okresie od 1 stycznia do 15 października 2024 r. na odcinku granicy z Białorusią odnotowano prawie 28 000 prób nielegalnego przekroczenia granicy. Jest to więcej niż w całym ubiegłym roku, bo w ubiegłym roku odnotowano 25 702 próby nielegalnego przekroczenia granicy. Wśród ujawnionych cudzoziemców dominowali obywatele Syrii, Afganistanu, Somalii, Erytrei, Indii, Etiopii i Jemenu. Od 3 tygodni obserwowany jest trend malejący, jeśli chodzi o liczbę prób nielegalnego przekroczenia granicy, i aktualnie utrzymuje się on na poziomie, tak jak już wcześniej mówiłem, 60 prób na dzień. Jednakże na podstawie danych historycznych należy sądzić, liczyć się z tym, że poziom presji migracyjnej może ulec podwyższeniu w ciągu następnych miesięcy. W krótkoterminowej perspektywie ocenia się, że przekroczenia prawdopodobnie będą kontynuowane na całym odcinku, a nielegalni imigranci będą starać się wykorzystywać miejsca, gdzie nie jest rozbudowana zapora stała. Prawdopodobnie należy liczyć się z tym, że w najbliższych tygodniach, po okresie, w którym nastąpił spadek liczby przekroczeń granicy, dojdzie do wzrostu presji migracyjnej. Niewątpliwie poziom presji migracyjnej ze strony białoruskiej będzie uzależniony od warunków pogodowych. W trakcie zatrzymania lub powstrzymywania nielegalnych migrantów od początku 2024 r. rannych i poszkodowanych zostało 63 żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PawełBejda">I teraz dwa słowa o kluczowych działaniach podjętych w 2024 r., jeżeli chodzi o granicę polską na Wschodzie. 1 sierpnia rozpoczęliśmy operację „Bezpieczne Podlasie” — 5 tys. żołnierzy bezpośrednio na granicy, ok. 800 żołnierzy w odwodzie. W przypadku znacznego pogorszenia sytuacji jest możliwość wydzielenia do operacji do 17 tys. żołnierzy. Ta operacja zastąpiła inne operacje: „Gryf” i „Rengaw”, i usprawniła dowodzenie siłami na granicy. Operację realizuje aktualnie 18. Dywizja Zmechanizowana i jej celem jest pomoc w utrzymaniu szczelności wschodniej granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Będziemy kontynuować tę operację aż do osiągnięcia gotowości przez Komponent Obrony Pogranicza. Poprawiliśmy poziom wyszkolenia, wyposażenia i warunków bytowych dla żołnierzy, zintensyfikowano proces szkolenia, także jeżeli chodzi o wsparcie Policji, wysłano dodatkowy sprzęt, transportery i pojazdy rozpoznawcze. Żołnierze są wyposażeni w indywidualne wyposażenie z programu „Szpej”. Rozpoczęliśmy też Narodowy Program Obrony i Odstraszania Tarcza Wschód — największą operację umacniania wschodniej granicy Polski, a zarazem wschodniej granicy NATO i Unii Europejskiej. Znowelizowaliśmy przepisy dotyczące użycia broni na granicy. Do czasu powstania ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa żołnierze i funkcjonariusze nie mieli pełnej ochrony prawnej w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia. Ustawa zwiększa poczucie bezpieczeństwa żołnierzy broniących granicy Polski i Unii Europejskiej. Daje im to większą szansę na użycie broni w określonych przepisami sytuacjach. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie będzie zadawała pani poseł Ewa Kołodziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#EwaKołodziej">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Niestety święte prawo człowieka do azylu dla uchodźców zostało brutalnie zamienione w bezwzględne i bezduszne narzędzie dla reżimów Łukaszenki i Putina. Każdy odpowiedzialny rząd zawsze odpowiada na wszystkie lęki i obawy społeczeństwa, w szczególności w tak ważnej i podstawowej kwestii, jaką jest bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#EwaKołodziej">Panie Ministrze! Wiemy, że sytuacja na wschodniej granicy Polski jest priorytetem rządu, czego dowodem jest dzisiejsza obecność panów ministrów Siemoniaka i Tomczyka na granicy. W związku z tym chciałabym dopytać pana ministra: Jak duży jest spadek skutecznych prób przekraczania granicy przez zorganizowane i agresywne grupy od czasu wprowadzenia przez rząd strategii: więcej Policji, mniej wojska? Jak dokładnie w ostatnim roku pracy rządu wzmocniono wyposażenie granicy w sprzęt, zwiększono tabor dronowy, samochodowy, skuterowy i quadowy? Chciałbym zapytać dokładnie o co i o ile. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, jeśli pan pozwoli, to powitamy uczniów wraz z wychowawcami z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 im. Adama Mickiewicza w Kędzierzynie-Koźlu, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Pawła Masełki. Witamy was bardzo serdecznie…</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PawełBejda">Panie Marszałku! Panowie i Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Pani poseł, liczba prób nielegalnego przekroczenia granicy polsko-białoruskiej spada. W zależności od dnia ta liczba jest mniejsza o 30%-50%. Ochrona polskiej granicy jest coraz skuteczniejsza, niemniej jednak prób nielegalnego przekroczenia granicy… Wiąże się to ze zmianą taktyki działania po polskiej stronie, m.in. z pojawieniem się oddziałów prewencji Policji, czyli chodzi o liczbę żołnierzy, liczbę funkcjonariuszy Straży Granicznej, liczbę funkcjonariuszy Policji, oraz wyznaczeniem strefy buforowej, która niejednokrotnie była krytykowana, ale ona jest naprawdę potrzebna, drodzy państwo. Nie mamy żadnej wątpliwości, że skala tego, co się dzieje na granicy, jest regulowana przez białoruskie służby.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PawełBejda">Teraz garść informacji? propos tego, ile sprzętu jest więcej na granicy, ilu więcej żołnierzy jest na naszej wschodniej granicy zabezpieczających granicę polsko-białoruską. W ramach zgrupowania zadaniowego „Bezpieczne Podlasie” zadania realizowało 5082 żołnierzy na granicy oraz 801 żołnierzy w ramach obwodów w miejscu stałej dyslokacji. W sytuacji nagłego pogorszenia sytuacji — już to mówiłem — jest do 17 tys. żołnierzy w pełnej gotowości, którzy mogą natychmiast pojawić się na granicy. Wysłano pojazdy lekkie, rozpoznawcze, to jest 19 pojazdów Żmija, a 13 pojazdów Hummer, wysłano cztery transportery medyczne Rosomak, wydzielono śmigłowce do wsparcia działań na granicy — aktualnie są to dwa śmigłowce, które są w pełnej gotowości do działań na granicy. W odwodzie do działania jest dodatkowe sześć śmigłowców. Wysłano cztery bezzałogowce, w tym flyeye, rozszerzono zakres środków rozpoznawczych wykorzystywanych w operacji „Bezpieczne Podlasie” o bezzałogowe statki powietrzne Bayractar.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PawełBejda">Zintensyfikowano proces szkolenia przygotowujący żołnierzy do działania na granicy. Dowódca 18. Dywizji Zmechanizowanej opracował plan realizacji szkolenia z teorii i praktyki interwencji Policji dla żołnierzy kierowanych do pełnienia służby, wsparcia Straży Granicznej. Dowódcy realizują wspólnie szkolenia żołnierzy kierowanych na granicę. Usprawniono współdziałanie wszystkich służb, uruchomiono wspólne centrum koordynacji działań w podlaskim oddziale Straży Granicznej. Tak jak państwo wiecie, żołnierze nie są specjalnie szkoleni po to, żeby ochraniać polską granicę. Żołnierze teraz dopiero odbywają szkolenia. Są one prowadzone m.in. przez funkcjonariuszy, którzy mają wiedzę, jak w tego typu sytuacjach się zachowywać. Oczywiście mówię o funkcjonariuszach Policji. Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za to wsparcie funkcjonariuszom Policji, ministrowi spraw wewnętrznych, bo jest jeszcze Straż Graniczna. Chcę powiedzieć, że współdziałanie Wojska Polskiego, Straży Granicznej i polskiej Policji powoduje, że tych skutecznych przekroczeń — zaznaczam: skutecznych — jest coraz mniej. Nawet jeżeli one są, to po prostu ci migranci, którzy w sposób nielegalny przekraczają granice, po prostu są zatrzymywani. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytania zadawać będą panowie posłowie Grzegorz Matusiak i Robert Warwas. Skierowane są one do ministra aktywów państwowych, w którego imieniu będzie odpowiadał obecny na sali sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pan minister Robert Kropiwnicki.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#GrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#GrzegorzMatusiak">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W 2015 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości przejął po 8 latach rządów Platformy Obywatelskiej spółkę JSW, czyli bankruta z opcją put banku holenderskiego. Po 8 latach naszych rządów dostaliście państwo w 5,7 mld w Stabilizacyjnym Funduszu Inwestycyjnym Zamkniętym, z którego teraz korzystacie. W naszych czasach były inwestycje i przywrócono świadczenia dla pracowników, jak czternastka, barbórka czy deputat węglowy dla pracowników.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#GrzegorzMatusiak">Teraz są następujące pytania w związku z informacjami, które były przekazane podczas tzw. konferencji wynikowej, że Jastrzębska Spółka Węglowa odnotowuje ponad 6 mld strat. I teraz pytania: Ile wykorzystaliście już środków z funduszu FIZ? Na jak długo wam starczy ten fundusz? Ile miesięcznie odnotowujecie strat w milionach złotych? Ile zwolniliście pracowników w Jastrzębskiej Spółce Węglowej i spółek zależnych w tym roku i jakimi kryteriami się kierowaliście? Ile planujecie zwolnień w Jastrzębskiej Spółce Węglowej i firmach zależnych w najbliższym czasie? Jaka to ma być ilość? Czy planujecie pożyczki, kredyty lub obligacje, by ratować Jastrzębską Spółkę Węglową. Czy konkursy w spółkach zależnych ktoś nadzoruje? Dam taki przykład. W jednej ze spółek zależnych Jastrzębskiej Spółki Węglowej kandydatka nie spełniała wymogów formalnych. Rada nadzorcza nie przyjęła możliwości rozstrzygnięcia tego konkursu, przełożono konkurs, zmieniono radę nadzorczą i pani została prezesem. Tak dzisiaj funkcjonuje tzw. rzetelność władzy.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#GrzegorzMatusiak">Czy prowadzicie rozmowy ze stroną społeczną? Kiedy odbyło się ostatnie spotkanie i z kim? Czy macie jakąkolwiek strategię na zarządzanie spółką strategiczną, jaką jest JSW? Dziś tego nie widać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, prosimy na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż gdybyście firmę zostawili w tak świetnej kondycji, jak pan poseł mówi, to nie trzeba byłoby dzisiaj jej ratować.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: Fakty.)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#RobertKropiwnicki">Fakty są takie, że firmę zostawiliście właściwie w ruinie.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: 5,7 mld.)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#RobertKropiwnicki">To jest nieszczęście, że zatrudniliście tam Kałużę, zatrudniliście tam pana Urgoła, prezydenta Jastrzębia, który bardziej…</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kołodziej: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#RobertKropiwnicki">…zajmował się kampanią wyborczą na swój urząd. Jest złożone zawiadomienie do prokuratury, bo jest wysoce prawdopodobne, że działał na szkodę firmy, której był prezesem, bo równocześnie był prezesem firmy JS Ubezpieczenia, jego żona prowadziła działalność ubezpieczeniową, a on wcześniej też się tym zajmował. Więc taki był sposób zarządzania. Wybitne zdolności menadżerskie pana Kałuży są również znane. To byli wasi ludzie i tacy ludzie zarządzali tą firmą, że dzisiaj niestety, w I półroczu zanotowano ogromne straty, ogromną zniżkę produkcji i to jest poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#RobertKropiwnicki">Zarządzaniem spółką zajmuje się zarząd, a nie politycy. I to się właśnie zmieniło, panie pośle. Może wam się to nie podobać, ale od tego jest zarząd, od tego jest rada nadzorcza, żeby podejmować decyzje i odpowiadać też na te pytania, które pan tutaj był uprzejmy wygłaszać. Większość odpowiedzi na te pytania znajduje się w komunikatach zarządu spółki, bo to spółka i zarząd prowadzą te sprawy. To zarząd decyduje, ile osób musi zwalniać, jak prowadzić oszczędności, bo dzisiaj oszczędności są tam niewątpliwie potrzebne. Mam do was jedną wielką prośbę. Dzisiaj ta firma jest naprawdę w bardzo trudnej sytuacji. Potrzebne są spokój i zgoda na to, żeby ją wyprowadzić na prostą, a nie robienie cyrku politycznego i próby wynoszenia tematu na forum tej Izby, bo to jest niestety zabawa bardzo groźna, przede wszystkim dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej, która jest, przypomnę, spółką giełdową, która prowadzi komunikację według swojego ładu korporacyjnego. Nie politycy decydują, kogo zatrudniać czy kogo zwalniać, tylko właśnie zarząd. Wiem z komunikatów, że zarząd prowadził audyty, prowadzi kolejne audyty i kolejne nieprawidłowości są ujawniane. Bo to, że ich tam było cały mnóstwo, doprowadziło właśnie do tego, że tak naprawdę perła, firma, która była w świetnej kondycji, dzisiaj notuje straty, bo nie zadbano o produkcję i nie zadbano o właściwe zarządzanie. Być może dla pana jest świetnym rozwiązaniem to, że w 2021 r. podpisano 10-letnie gwarancje zatrudnienia dla wszystkich pracowników. Dla związków zawodowych, dla pracowników pewnie to jest bardzo dobre, tylko w momencie, kiedy ograniczono produkcję niemalże o 2 mln t, zostaje ta sama kadra. I zarząd ma związane ręce. To są działania na szkodę spółki. Zarząd musi z tego wybrnąć, zarząd musi podejmować decyzje, żeby tę firmę uratować. Bo dzisiaj naprawdę ta firma jest w bardzo trudnej sytuacji. I to widzą wszyscy, widzi to rynek, analitycy, na szczęście też to dostrzegacie. I mogę powiedzieć, że wyrażam nadzieję, że te wasze pytania wynikają z troski, a nie ze złośliwości. Ale jeżeli chcecie pomóc, to rozmawiajcie również ze stroną społeczną, która jest z wami związana, żeby tę firmę wyprowadzić na prostą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Roberta Warwasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#RobertWarwas">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#RobertWarwas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dodatkowe pytania będą dotyczyć inwestycji obecnie realizowanych przez spółkę JSW Koks, bo w mediach pojawiają się sprzeczne informacje. Chciałbym zadać pytanie w związku z zakończeniem przez spółkę JSW Koks mediacji z Rafako. Proszę o informacje, jakie zostały podjęte działania, aby dokończyć budowę elektrociepłowni w Radlinie. Proszę też o informacje, jakie są planowane terminy prac rozruchowych i certyfikacyjnych. Na jakim etapie znajduje się proces budowy rurociągu wyprowadzającego ciepło z elektrociepłowni Radlin do miasta Radlin. W jakim terminie elektrociepłownia zostanie oddana do użytku? Kiedy mieszkańcom Radlina zostaną zapewnione dostawy ekologicznego ciepła systemowego i energii elektrycznej? Kolejne pytanie, panie ministrze. Proszę o informację, na jakim etapie jest realizacja inwestycji pod nazwą: modernizacja baterii koksowniczej nr 4 w Dąbrowie Górniczej? Proszę o podanie terminu odnośnie do planowanego zakończenia inwestycji. Proszę również o informację, jaka jest aktualna sytuacja finansowa spółki JSW Koks. Proszę o udzielenie na te wszystkie pytania precyzyjnych odpowiedzi również na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy pana ministra Roberta Kropiwnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż te pytania to jest niestety tak naprawdę dowód waszej porażki i niekompetencji, bo doprowadziliście do sytuacji, że dwie poważne firmy giełdowe mają olbrzymi problem, dlatego że próbowaliście ręcznie sterować, że wasi ludzie, wasi przedstawiciele ręcznie decydowali, komu dać zlecenie, kogo zatrudnić. Zrobiliście taki pasztet, że Rafako jest niemalże w upadłości, spółka giełdowa, a JSW ma bardzo poważne problemy. I to jest kwintesencja waszego zarządzania. To jest dzisiaj bardzo poważny kłopot dla Śląska, dla Radlina, który rozwiązujemy. Zarząd Jastrzębskiej Spółki Węglowej zajmuje się tą sprawą, zajmuje się tym również zarząd JSW Koks, żeby w Radlinie było ciepło, żeby mieszkańcy Radlina byli bezpieczni, żeby nie naruszyć interesów Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Szalenie istotne są również losy Rafako, o co się martwimy. Myślę, że niedługo syndyk będzie musiał ratować i będą podejmowane kolejne kroki. To jest bardzo wrażliwa sprawa. Pana pytanie traktuję jako troskę, ale naprawdę to nie jest moment na to, żeby komunikować to z trybuny sejmowej. To jest moment na to, żeby zarządy jednej i drugiej spółki podejmowały właściwe decyzje, bo to są naprawdę bardzo poważne rzeczy, które mają wpływ na kondycję finansową. O tym zarządy będą komunikowały we właściwym trybie i właściwy sposób. To nie są pytania do polityków, to są pytania do zarządów. I panowie naprawdę doprowadziliście… Możecie udawać, że to nie wy, bo ślizgnęliście się jeszcze w roku 2023 na wyniku z 2022 r., ale pierwsze miesiące 2024 r. pokazały tak naprawdę, w jakiej kondycji zostawiliście firmę JSW i wszystkie spółki zależne. To jest naprawdę bardzo dotkliwa sprawa, którą traktujemy bardzo poważnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: Przepraszam, panie marszałku. W związku z tym, że to było wystąpienie polityczne, a nie było udzielonej odpowiedzi, proszę o odpowiedzi na piśmie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, pan poseł prosi o udzielenie odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytania będą zadawać panie posłanki Katarzyna Matusik-Lipiec i Renata Rak. Pytania dotyczą szkolnictwa zawodowego i skierowane są do ministry edukacji, w imieniu której odpowiadać będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej — nie wiem, czy jest obecny — pan minister Kiepura. Był. Jest, tak, pan minister Henryk Kiepura.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Matusik-Lipiec: Czy działa mikrofon?)</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę włączyć mikrofon. Karta włożona?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Tak jest, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przygotowany niedawno przez Najwyższą Izbę Kontroli raport pt. „Szkolnictwo zawodowe” obnaża nieudolną reformę tego szkolnictwa, którą rozpoczęto w 2017 r. i kontynuowano przez kolejne lata. Reforma okazała się fiaskiem, bo nie przyniosła tak oczekiwanych zmian w obszarze szkolnictwa zawodowego. Miała w swoim założeniu przygotować kadry specjalistów gotowych na wyzwania nowoczesnej gospodarki. Technika oraz szkoły branżowe I i II stopnia miały zwiększyć atrakcyjność kształcenia zawodowego na poziomie ponadpodstawowym. Zmodyfikowano nie tylko podstawę programową, ale także ramowe programy nauczania oraz klasyfikację zawodów. Nowe rozwiązania zakładały zwiększenie udziału przedstawicieli biznesu w procesie kształcenia, a także zakładały realizację tzw. staży uczniowskich oraz szkoleń branżowych dla nauczycieli u przedsiębiorców. Tymczasem z raportu NIK dowiadujemy się, że 1/3 absolwentów szkół branżowych I stopnia nie pracowała ani nie kontynuowała nauki, a proces kształcenia zawodowego, który powinien wspomagać rozwój uczniów ze szczególnym uwzględnieniem ich ścieżek edukacji i kariery tak naprawdę był fikcją. Pomimo posiadania niepokojących danych, które przygotowywał i zbierał Instytut Badań Edukacyjnych — chodzi o informacje o tym, iż 30% absolwentów szkół branżowych I stopnia nie uzyskało kwalifikacji, a kontynuacja nauki w szkołach branżowych II stopnia była realizowana przez zaledwie 4–6% z nich — ministerstwo nie podjęło działań naprawczych, nie monitorowało efektywności i skuteczności wprowadzonych zmian.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Dlatego zwracam się z pytaniem do pana ministra: Czy i kiedy zostanie przeprowadzona ewaluacja jakości i skuteczności kształcenia zawodowego oraz jakie działania korygujące zostaną podjęte przez ministerstwo? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, zapraszamy na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#HenrykKiepura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając na pytanie pani poseł, rzeczywiście takie działania nie były prowadzone w ministerstwie. Niestety wynika to wprost z kontroli Najwyższej Izby Kontroli w zakresie szkolnictwa zawodowego. Resort edukacji zgadza się z ustaleniami NIK-u dotyczącymi konieczności przeprowadzenia ewaluacji jakości i skuteczności kształcenia zawodowego, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia w branżowych szkołach I i II stopnia oraz reform kształcenia dualnego. Biorąc pod uwagę, że wdrażanie reformy edukacji w obszarze kształcenia zawodowego zostało zaplanowane na lata 2019–2024, zdecydowana większość rozwiązań wprowadzonych w związku ze zmianami w kształceniu zawodowym weszła w życie od 2019 r., a pierwsi absolwenci 5-letnich techników, w których kształcą się uczniowie — największy odsetek tych uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, tj. ponad 60%, ukończył naukę w roku szkolnym 2023/2024 — ocena efektów reformy kształcenia zawodowego, uwzględniająca m.in. wyniki karier absolwentów 5-letnich techników, zostanie przeprowadzona w roku 2025 i na koniec tego roku powinny być znane jej wyniki.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#HenrykKiepura">Zadanie dotyczące przeprowadzenia ewaluacji jakości i skuteczności kształcenia zawodowego ze szczególnym uwzględnieniem form kształcenia dualnego zostało powierzone Instytutowi Badań Edukacyjnych w pierwszej kolejności w 2024 r. w odniesieniu do absolwentów branżowych szkół I i II stopnia z 2022 r. Następnie w przyszłym roku zostanie powierzone badanie w odniesieniu do pierwszych absolwentów 5-letniego technikum z 2024 r. oraz do absolwentów branżowej szkoły II i I stopnia z lat 2023 i 2024. Powyższe zadanie instytut będzie realizował w ramach projektu pn. „Rozwój systemu monitoringu karier absolwentów i absolwentek szkół ponadpodstawowych” współfinansowanego ze środków europejskich.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#HenrykKiepura">Ministerstwo pozytywnie odnosi się również do wskazanej przez NIK potrzeby przeprowadzenia analizy wpływu powstania branżowych centrów umiejętności na proces uzyskiwania i uzupełniania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych oraz działalności innych jednostek systemu oświaty. Zgodnie z ustawą Prawo oświatowe zakładanie i prowadzenie branżowych centrów umiejętności możliwe jest od 1 września 2023 r. Jednocześnie z zapisów Krajowego Planu Odbudowy wynika, że wszystkie BCU wyłonione w ramach konkursu „Utworzenie i wsparcie funkcjonowania 120 branżowych centrów umiejętności, realizujących koncepcję centrum doskonałości zawodowej” muszą zostać założone najpóźniej do 30 września 2025 r. Aby możliwa była analiza wpływu powstania BCU na funkcjonowanie szkolnictwa zawodowego, placówki te powinny prowadzić działalność przez co najmniej jeden rok szkolny.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#HenrykKiepura">Ministerstwo dostrzega również wskazaną przez nich potrzebę podjęcia działań promocyjno-informacyjnych dotyczących form i kierunków kształcenia w szkolnictwie zawodowym. Działania upowszechniające i promocyjne skierowane do pracodawców oraz uczniów i rodziców zostały zaplanowane w ramach realizowanego przez ministerstwo edukacji projektu pn. „Porozumienie branżowe na rzecz kształcenia i szkolenia zawodowego. Zwiększanie udziału przedstawicieli i przedstawicielek branż w rozwoju kształcenia zawodowego i uczenia się w miejscu pracy”. Tutaj ministerstwo edukacji planuje cały cykl działań: promocję kształcenia zawodowego w mediach, organizację stoisk edukacyjnych, publikację artykułów promocyjnych w prasie branżowej, organizację konkursów i olimpiad.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#HenrykKiepura">Jeżeli chodzi o realizowany przez ministerstwo edukacji duży projekt dotyczący branżowych centrów, to na 16 października 2024 r. odnośnie do konkursu na utworzenie branżowych centrów umiejętności zrealizowano poniższe zadania: zakończono proces kontraktowania pierwszego naboru wniosków, podpisano 52 umowy; zakończono proces kontraktowania drugiego naboru, podpisano 22 umowy; trwa procedura kontraktowania w trzecim naborze dla 31 zatwierdzonych do dofinansowania przedsięwzięć, podpisano 26 umów, 5 jest w trakcie kontraktowania; rozpoczęto procedurę kontraktowania dla czwartego naboru, ponieważ jeszcze pod koniec grudnia byliśmy zmuszeni ogłosić dodatkowy, czwarty nabór, aby mieć szansę na osiągnięcie wskaźników projektu, czyli minimum 120 branżowych centrów umiejętności. Łącznie w ramach czterech naborów wyłoniono 120 instytucji mających za zadanie utworzenie 120 branżowych centrów umiejętności, z czego podpisano 100 umów, a 20 jest w trakcie kontraktowania. Łącznie wsparciem na kwotę 1 193 021 tys. objęto 69 dziedzin i wypłacono łącznie 39 pierwszych zaliczek na kwotę 663 460 tys. zł. Na dzień 30 września 2024 r. w ramach 10 utworzonych BCU potwierdzono przeszkolenie łącznie 781 osób. Kolejna aktualizacja wskaźnika nastąpi do końca października 2024 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie zada pani poseł Renata Rak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#RenataRak">Mam krótkie pytanie do pana ministra. Jeśli dane statystyczne podają, że 4–6% absolwentów szkół branżowych I stopnia kontynuuje naukę w branżowych szkołach II stopnia, nasuwa się pytanie, jakie działania planuje podjąć ministerstwo, aby zmienić tę sytuację, i pytanie o zasadność działania, funkcjonowania tych szkół branżowych II stopnia przy tak małym naborze i małym zainteresowaniu kontynuacją nauki przez absolwentów szkół branżowych I stopnia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#HenrykKiepura">Panie Marszałku! Pani Poseł! Odpowiadając na to pytanie, rozpocznę od tego, że w ministerstwie utworzyliśmy radę dyrektorów szkół i placówek kształcenia zawodowego. Poszerzyliśmy ją do 48 osób, tj. 48 dyrektorów, po 3 z każdego województwa. Odbywają się cykliczne spotkania. Wsłuchujemy się również w opinie praktyków, czyli dyrektorów szkół branżowych II stopnia. Statystyki pokazują, że zainteresowanie tymi szkołami z roku na rok wzrasta. W tej chwili 12 700 uczniów kontynuuje naukę w szkole branżowej II stopnia. Rozmawiamy na ten temat, natomiast nie planujemy ich likwidacji. Takie jest też stanowisko i opinia naszych dyrektorów. Traktujemy to jako stworzenie młodym ludziom możliwości kontynuacji nauki, zdobycia wykształcenia, zdania matury. Tam gdzie jest zainteresowanie, tworzone są klasy i ta nauka się odbywa, a tam gdzie nie ma zainteresowania, te klasy nie są tworzone i nie ma w związku z tym kosztów. A więc na tę chwilę nie planujemy zmian, ale analizujemy sytuację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Poseł Renata Rak: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MonikaWielichowska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#MonikaWielichowska">Przechodzimy do ostatniego pytania.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#MonikaWielichowska">Posłowie Katarzyna Czochara i Ireneusz Zyska zadają pytanie w sprawie szczegółowych danych dotyczących pomocy udzielonej powodzianom przez rząd Donalda Tuska. Pytanie skierowane jest do prezesa Rady Ministrów. Odpowiadać będzie z upoważnienia prezesa Rady Ministrów minister, członek Rady Ministrów Marcin Kierwiński.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dla osób poszkodowanych w powodzi w południowo-zachodniej Polsce przewidzianych jest szereg różnych form rządowego wsparcia finansowego, m.in. 10 tys. zł doraźnej pomocy, ale również 100 tys. i 200 tys. na odbudowę, budowę mieszkań, budynków gospodarczych i domów. Moje pytanie: Ile na dzień dzisiejszy zostało wypłaconych środków, jeśli chodzi o wnioski o 100 tys. i 200 tys.? Proszę podać konkretną liczbę, również na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#KatarzynaCzochara">Dodatkowo pragnę zapytać o wsparcie finansowe dla rolników, ponieważ na stronie ministra rolnictwa ostatnio — aktualizacja jest sprzed 2 dni — widnieje informacja o dopłatach 4 tys. do 1 ha, zwolnieniu z opłat, podatku rolnego czy składek KRUS, natomiast nie ma absolutnie nic na temat wsparcia i pomocy w odtworzeniu zdegradowanych gruntów rolnych. W tonach liczony jest muł, kamienie, gałęzie, zaliczane do bioodpadów produkty rolne, które zostały skażoną wodą z powodzi. Żaden rolnik nie jest w stanie sam tego uporządkować. Panie ministrze, również tu proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#KatarzynaCzochara">Dodatkowo kwestia działkowców. Tysiące zniszczonych działek. Zdegradowane budynki, sprzęt, ale również same działki. Nie ma żadnych informacji, jaka będzie pomoc rządu w tym zakresie. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję i zapraszam pana ministra Marcina Kierwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani poseł, ponieważ pytanie dotyczyło ogółu pomocy, której rząd pana premiera Donalda Tuska udziela osobom dotkniętym powodzią, takiej informacji oczywiście udzielę kompleksowo, tak żebyście państwo widzieli, poznali skalę tej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#MarcinKierwiński">Przedstawię informację zbiorczą pochodzącą z kilku resortów. Jak państwo wiecie, wypłaty w znacznej mierze koordynuje MSWiA. Do tej pory w ramach akcji powodziowej wypłaty, które rząd przekazał na pomoc powodzianom, to blisko 1 mld zł, a dokładniej: ponad 970 mln zł. Na wypłatę zasiłków w tej chwili z budżetu centralnego do wojewodów wpłynęło ponad 350 mln zł. Bezpośrednio do ludzi trafiło ponad 250 mln zł. Oczywiście najwięcej tych wypłat było w dwóch najbardziej dotkniętych województwach: w województwie opolskim i w województwie dolnośląskim. Do województwa opolskiego trafiło prawie 189 mln zł, a do dolnośląskiego — 132 mln zł. Mówię o środkach wypłaconych z budżetu centralnego wojewodom. Wojewodowie poprzez OPS-y wypłacają je bezpośrednio ludziom. Mówię o tych kwotach dlatego…</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: Ale to jest 10 tys., a ja pytałam o 100 tys. i 200 tys.)</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#MarcinKierwiński">Ale już momencik. Jeżeli pani posłucha… Ja słuchałem.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: Moje pytanie było konkretne, panie ministrze: o 100 tys. i 200 tys. zł. Proszę nie rozmydlać tematu.)</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#MarcinKierwiński">Właśnie staram się pani powiedzieć o tych pieniądzach.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: To poproszę.)</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#MarcinKierwiński">A więc pieniądze na ten cel są zabezpieczone, jeżeli chodzi o kwestię usuwania skutków także na polach, o którą pani pytała. Do tej pory przekazano ponad 200 mln zł na usuwanie skutków powodzi. To jest właśnie usuwanie zanieczyszczeń, usuwanie tego, co woda przyniosła na tereny popowodziowe. Dodatkowo przekazano ponad 300 mln zł, jeżeli chodzi o wsparcie przedsiębiorców. Warto o tym także pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: Nadal nie odpowiedział pan na moje pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#MarcinKierwiński">Ale przecież odpowiedziałem pani, ile pieniędzy zostało przekazanych.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: Mówił pan, że 200 mln zł zostało…)</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#MarcinKierwiński">250 mln — proszę być precyzyjnym.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: 250 mln zł przekazane na usuwanie tego, co naniosła woda?)</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#MarcinKierwiński">Tak, proszę pani, powiedziałem to.</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#komentarz">(Katarzyna Czochara: Panie ministrze, proszę konkretnie odpowiedzieć na pytanie, ile do dnia dzisiejszego zostało wypłaconych środków dotyczących wniosków na kwotę 100 tys. i 200 tys. Zadałam chyba jasne pytanie. Może po niemiecku zadam to pytanie, może pan lepiej je zrozumie.)</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, to było nie na miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MarcinKierwiński">W jakim języku pani będzie zadawać pytania, to już jest — powiem tak — pani sprawa, nie moja. Ja staram się odpowiedzieć na pytanie, które państwo do nas skierowaliście. Pytaliście o całościową pomoc dla powodzian, więc właśnie pani udzielam informacji w tym zakresie. Bardzo mi przykro z tego powodu, że nie chce pani tej informacji wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#MarcinKierwiński">Na bieżąco przez system opieki społecznej realizowane są wszystkie wnioski, zarówno jeżeli chodzi o wnioski 8 tys. i 2 tys., jak i jeżeli chodzi o wnioski na odbudowę, czyli wnioski do 100 tys. i 200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Ile?)</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#MarcinKierwiński">O dokładne statystyki prosiła pani na piśmie, więc dostanie pani dokładne statystyki w tym zakresie. Natomiast pytaliście…</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Czyli pan nie wie?)</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#MarcinKierwiński">Jeszcze raz: skoro je pani dostanie, to znaczy, że są. Jeżeli chodzi o całościową pomoc, to proszę posłuchać tej informacji, którą dla pani przygotowałem, tak jak państwo prosiliście.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#MarcinKierwiński">Dodatkowo warto powiedzieć, że w ramach pomocy działa także Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych. Prawie 40 decyzji wydanych przez koordynującego pracę tej agencji ministra spraw wewnętrznych i administracji. Przekazano asortyment o łącznej wartości 60 mln zł. Pomoc medyczna to jest prawie 12 mln zł, techniczna — ponad 47 mln zł, spożywcza — 618.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#MarcinKierwiński">Cały czas prowadzona jest także operacja „Feniks”, operacja wojskowa koordynowana przez ministra obrony narodowej, w którą zaangażowano ponad 12 tys. żołnierzy i która zmierza do tego, żeby nie tylko usuwać skutki powodzi, o które pani pytała, czyli sprzątać po powodzi, ale także stabilizować sytuację na terenach powodziowych, chociażby kwestie dotyczące ośmiu tymczasowych mostów, żeby ludzie mogli przejechać — to jest realna pomoc — utrzymywania trzech tymczasowych przepraw w Głuchołazach, Skorogoszczu i Kantarowicach. Wojska prowadzą także szpital polowy — jak pani wie, to była bardzo poważna kwestia dotycząca Nysy — oraz działania dezynfekcyjne, bo to też był wielki problem. Zresztą o to pani pytała.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#MarcinKierwiński">Jeżeli chodzi o pomoc dla działkowców, to podlegają oni tej pomocy, o którą może występować każda z osób dotkniętych powodzią, czyli o zasiłek 2 tys. i 8 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Nieprawda, to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#MarcinKierwiński">Prawda. Jeżeli — a są też takie przypadki — na działkach dana osoba po prostu spełniała swoje funkcje mieszkaniowe, to także jej wniosek o dofinansowanie do 100 tys. i do 200 tys. będzie rozpatrywany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: A co z rolnikami?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie dodatkowe zadaje pan poseł Ireneusz Zyska.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, pana czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#IreneuszZyska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rząd zasłynął, jeszcze w trakcie powodzi, z propozycji pomocy przedsiębiorcom w formie udzielenia dopłaty do zakupu nowej kasy fiskalnej w kwocie 2 tys. zł. Chciałbym zapytać, jakie środki przeznaczyliście i jakie konkretnie wypłaciliście do tej pory środki dotyczące pomocy dla przedsiębiorców na odbudowę zniszczonych zakładów produkcyjnych, handlowych, sklepów, sklepików. Chodzi szczególnie o tych małych, średnich i mikroprzedsiębiorców, gdyż tutaj jest potrzebna pomoc w zakresie odbudowy, wyposażenia tych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#IreneuszZyska">Co z utrzymaniem miejsc pracy, co ze wsparciem na utrzymanie pracowników, tak aby okres przestoju nie spowodował de facto upadku tych firm i zwiększenia bezrobocia na obszarze Kotliny Kłodzkiej czy też innych terenów, gdzie wystąpiła powódź?</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#IreneuszZyska">Chciałbym też jeszcze dopytać o pomoc dla rolników. Jakby pan minister był uprzejmy przedstawić konkretną informację w zakresie pomocy zabezpieczonej i udzielonej do tej pory rolnikom. Bardzo proszę, oprócz odpowiedzi z mównicy sejmowej, także o odpowiedź na piśmie w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MonikaWielichowska">Odpowiada pan minister Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowny Panie Pośle! W pierwszej części swojego wystąpienia mówiłem o pomocy, która została skierowana do przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#MarcinKierwiński">Rząd wyasygnował na ten cel 300 mln zł. Wnioski, które spływają, bo jak państwo wiecie musi być złożony wniosek, są realizowane na bieżąco. Pan poseł otrzyma dokładną informację na piśmie co do skali użycia tych środków, tylko pragnę przypomnieć, że ta pomoc jest wnioskowa, w zależności od tego, jak przedsiębiorcy udokumentują, że tak powiem, swój wniosek. Tam są dwa kryteria wynikające z ustawy powodziowej.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#MarcinKierwiński">Jeżeli chodzi o kwestię rolników, pani poseł pytała bardzo konkretnie o to, jak rolnicy mają poradzić sobie z kwestiami zanieczyszczenia pól. W tej sprawie na bieżąco pomaga wojsko. Jeżeli są jakiekolwiek problemy, są one zbierane przez wojewodów, kierowana jest także pomoc innych instytucji państwa. Ale oczywiście też wystąpię do ministra rolnictwa o dokładną informację co od strony ministerstwa rolnictwa zostało zrobione.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Panie ministrze, mamy jeszcze 1,5 minuty. Jeśli można, panie ministrze…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, pan wykorzystał już swój czas.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Dziękuję, pani marszałek, ale to jest bardzo ważna sprawa. Dotyczy powodzian , więc…)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo. Ale dopyta pan pewnie…</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: Mamy niezagospodarowany czas.)</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#MonikaWielichowska">Ale to pan minister ma niezagospodarowany czas, a nie pan, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Zyska: W czasie COVID-u stworzyliśmy tarczę, która pozwoliła otrzymać miejsca pracy. Pan nie odpowiedział. Chodzi o utrzymanie w tej chwili miejsc pracy. Co zamierzacie zrobić, żeby pracownicy, którzy w tej chwili siłą rzeczy mają okres przestoju, nie odeszli z firm, żeby te firmy nie upadły, żeby oni nie stracili pracy?)</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie stracili pracy.)</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo cenię pana za merytoryczne pytania, więc nie będę się wyzłośliwiał nad tarczą…</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Można po prostu odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#MarcinKierwiński">…którą państwo zaproponowali w sprawach COVID-u, bo rozliczeniem waszych akcji COVID-owych do tej pory zajmuje się prokuratura.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#MarcinKierwiński">Proszę pamiętać, że w ramach pomocy dla ludzi z COVID-em kupiliście i respiratory…</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Nie na temat. Panie ministrze — powódź.)</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#MarcinKierwiński">…którymi zajmuje się prokuratura, i maseczki. Wiem, że państwa to boli, nie dziwię się, bo wasi koledzy pewnie będą stawać na ławie oskarżonych za te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Nas boli wasze nieróbstwo.)</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#MarcinKierwiński">Natomiast raz jeszcze podkreślę, że na cel pomocy przedsiębiorcom, i to jest zapisane w ustawie powodziowej, za którą państwo przecież też głosowaliście, zostało zapisane konkretne wsparcie dla przedsiębiorców. Każdy z przedsiębiorców może o to wnioskować. To jest też na utrzymanie miejsc pracy, bo pomoc — przecież to jest jednym z kryteriów — jest uzależniona właśnie od osób zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie. Na ten cel rząd pana premiera Donalda Tuska przeznaczył 300 mln zł. Jeżeli będzie potrzeba tego wsparcia więcej, też pan słyszał, panie pośle, deklarację pana premiera, że pieniędzy będzie więcej, jeżeli będą takie potrzeby. Na dziś ta kwota nie została zużyta. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MonikaWielichowska">Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#MonikaWielichowska">Zanim przystąpimy do rozpatrzenia kolejnego punktu, pozwólcie państwo, że przywitam członkinie stowarzyszenia „Sabat szefowych” z Człuchowa i z Chojnic. Panie przybywają na zaproszenie pani posłanki ministry Barbary Nowackiej. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#MonikaWielichowska">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie wyzwań starzejącego się społeczeństwa w kontekście opieki nad osobami starszymi, o której przedstawienie wniósł Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#MonikaWielichowska">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciele Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#MonikaWielichowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców posłankę Iwonę Kozłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Od 2015 r. proces starzenia się społeczeństwa staje się coraz bardziej widoczny. Liczba osób powyżej 60. roku życia w Polsce wzrosła z nieco ponad 8 mln do blisko 10 mln w 2023 r. Co więcej, seniorzy stanowili wówczas ponad 22% populacji, a dziś stanowią już prawie 26%. To pokazuje, jak szybko się starzejemy.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Widać to także w liczbach dotyczących emerytów. W 2015 r. świadczenie ZUS otrzymywało ok. 5 mln osób, a w 2023 już ponad 6 mln. Według prognoz demograficznych ten trend będzie się utrzymywać, a w 2030 r. liczba seniorów ma wynieść blisko 11 mln.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Tymczasem liczba obywateli Polski stale się zmniejsza. Te prognozy wyznaczają kierunki konkretnych, zdecydowanych, przemyślanych i długofalowych działań. Dotychczasowa polityka senioralna prowadzona przez poprzedni rząd była oparta głównie na transferach finansowych, które choć mogły chwilowo poprawić sytuację, nie rozwiązały jednak fundamentalnych problemów, które dotyczą osób starszych. Programy takie jak „Aktywni+” czy „Senior+” to powielane inicjatywy wprowadzone jeszcze za czasów rządów PO-PSL, tyle że pod inną nazwą. Powstał jeden nowy program: „Opieka 75+”, który ma wspierać starsze osoby w gminach poniżej 60 tys. mieszkańców, ale wymaga dodatkowego wkładu finansowego ze strony samorządów. Taka polityka zamiast całościowych rozwiązań dostarczała jedynie fragmentarycznych form wsparcia, które nie odpowiadały na rzeczywiste potrzeby osób starszych.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#IwonaMariaKozłowska">Przez ostatnie lata mogliśmy obserwować dramatyczny wzrost liczby osób pobierających emerytury niższe od minimalnej. W 2015 r. było ich ok. 76 tys., a w 2022 r. już ponad 365 tys. To obnaża skutki polityki socjalnej, która nie zabezpieczała seniorów przed emerytalnym ubóstwem. To były pozory troski i deklaracje działania, które nie poprawiły zdecydowanie sytuacji najstarszych Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#IwonaMariaKozłowska">Obniżenie wieku emerytalnego dla kobiet miało być przywilejem, ale niestety okazało się pułapką finansową, gdyż wcześniejsze przejście na emeryturę oznacza niższe świadczenie w przyszłości. Wprowadzenie nowych zasad dotyczących składki zdrowotnej to kolejna manipulacja finansowa. Rząd odebrał seniorom znaczące środki, a następnie zwrócił je tylko w części w postaci tzw. trzynastek i czternastek, kreując obraz własnej hojności i troski. Niestety realna siła nabywcza tych świadczeń malała, bo inflacja rosła szybciej niż waloryzacja.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#IwonaMariaKozłowska">Dbałość o seniorów wymaga od nas podejmowania przemyślanych i długofalowych działań. To nie jest zadanie proste, ale jest absolutnie niezbędne, by zapewnić osobom starszym bezpieczeństwo i godność w jesieni ich życia. Seniorzy mają szczególne prawa, a naszym obowiązkiem jest stworzenie im warunków do tego, by mogli jak najdłużej cieszyć się aktywnością i niezależnością, a w sytuacjach niesamodzielności powinni być otoczeni opieką bez względu na to, czy mieszkają w dużych miastach, czy w małych miejscowościach, czy na wsiach.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#IwonaMariaKozłowska">Kluczowym elementem wsparcia dla seniorów jest podejście środowiskowe i personalne. Pomoc powinna być udzielana lokalnie, tam gdzie starsze osoby mieszkają, gdzie mają swoje domy i swoich najbliższych. Tylko wtedy możemy w pełni uwzględnić ich indywidualne potrzeby, stan zdrowia oraz zdolności psychofizyczne. To podejście pozwala na dostosowanie wsparcia do realnych potrzeb każdej osoby i daje szansę na stworzenie rozwiązań, które będą dla nich najbardziej efektywne.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#IwonaMariaKozłowska">Światowa Organizacja Zdrowia wielokrotnie podkreślała, że osoby starsze, które mają dostęp do wsparcia w swoim środowisku, mogą dłużej zachować samodzielność i jakość swojego życia. To właśnie na samorządach, gminach i powiatach spoczywa ogromna odpowiedzialność za tworzenie warunków, w których seniorzy będą mogli czuć się jak najbardziej bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#IwonaMariaKozłowska">Potrzebujemy strategii, która nie ogranicza się do doraźnych działań, ale obejmuje całościowe podejście do problemu starzejącego się społeczeństwa. Musimy dążyć do tego, aby stworzyć system wsparcia, który będzie działał na wielu poziomach — od pomocy medycznej po socjalną i integrację społeczną, ale także aktywizację. Tylko wtedy będziemy mogli zagwarantować seniorom, że jesień ich życia będzie bezpieczna i godna.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#IwonaMariaKozłowska">Nie muszę podkreślać, jak ważną rolę odgrywają seniorzy w relacjach międzypokoleniowych. Ich życiowa wiedza, mądrość i doświadczenie powinny być wykorzystane w relacjach zarówno społecznych, jak i zawodowych. Wspólne życie z seniorami daje młodemu pokoleniu perspektywę na to, jak zmienia się świat i jakie wartości są uniwersalne, a jakie ewoluują z czasem. Seniorzy są łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością, ucząc, że wartości takie jak szacunek, empatia i troska o drugiego człowieka są niezależne od czasów, w jakich żyjemy, i od barw politycznych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MonikaWielichowska">Proszę o udzielenie odpowiedzi minister do spraw polityki senioralnej panią Marzenę Okła-Drewnowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie chcę bardzo gorąco podziękować za to, że dzisiaj w polskim parlamencie informacja bieżąca poświęcona jest sytuacji osób starszych w kontekście wielkiego wyzwania demograficznego, jak również w kontekście wyznaczenia kierunków, jak na te wyzwania odpowiedzieć, ale uczciwa, rzetelna, szczera i prawdziwa dyskusja nie jest możliwa bez odpowiedzenia sobie na pytanie, jak dzisiaj wygląda sytuacja osób starszych, szczególnie w kontekście największego wyzwania, jakim jest opieka długoterminowa.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">W 2023 r. osób powyżej 60. roku życia, jak państwo wiecie, było ponad 26%. To dużo, ale jak popatrzymy na prognozy Głównego Urzędu Statystycznego, to się okaże, że raptem za dwadzieścia parę lat — to nie jest odległy czas — osób powyżej 60. roku życia będzie prawie 40% ogółu społeczeństwa. Ważne jest, żebyśmy to sobie uświadomili w kontekście młodszego pokolenia. Otóż jeszcze dzisiaj na jednego seniora przypadają trzy osoby pracujące, ale za te dwadzieścia parę lat, właściwie za kilkanaście lat, będą to dwie osoby, a w roku 2060 niewiele ponad jedna. To pokazuje, jakie dziś przed nami jest wielkie wyzwanie w kontekście tych wyzwań demograficznych dotyczących starszej części społeczeństwa, jak również młodszej.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">W Polsce, jeśli chodzi o opiekę długoterminową, tak naprawdę łączy ona w jednym systemie dwa obszary, czyli obszar ochrony zdrowia i obszar pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Patrzę na zegarek. Wiem, że mam niewiele czasu w stosunku do tego, co trzeba powiedzieć na tej sali dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Największym wyzwaniem jest to, żeby rodziny mogły poradzić sobie z opieką nad osobą starszą, w sytuacji kiedy muszą i potrzebują być aktywne zawodowo. Zgodnie z danymi prezentowanymi przez OECD Polska jest jednym z krajów o najniższej wartości wskaźnika osób w wieku 65 lat lub więcej objętych opieką długoterminową. W 2021 r. osoby w opiece instytucjonalnej to niecałe 10%, przeciętna dla krajów OECD to ponad 11%. Jednocześnie często osoby doświadczające ograniczeń w zakresie czynności życia codziennego nie otrzymują właściwej dla ich potrzeb opieki. Według danych SHARE — to europejskie badanie, w którym uczestniczy Polska, płacimy tam składki, dokładamy się do tego badania — w Polsce na przełomie lat 2019 i 2020 aż prawie 58% osób doświadczających przynajmniej trzech ograniczeń tego typu nie otrzymało odpowiedniego wsparcia. Wynik ten był jednym z najwyższych wśród 20 badanych krajów Unii Europejskiej. Bank Światowy w strategicznym przeglądzie opieki długoterminowej — zleconym przez poprzedni rząd Bankowi Światowemu w ramach kamienia milowego A69 — wskazuje, że w Polsce opieka długoterminowa jest w większości, w ok. 80% świadczona nieformalnie, pozostałe 20% to opieka formalna. Ponadto istnieje rynek usług prywatnych, często nieformalny, w szczególności w obszarze opieki nad osobami starszymi. Każdy z tych obszarów różni się w zakresie dostępu do świadczeń i usług oraz odpłatności czy ram jakości świadczonych usług. W przypadku wsparcia przez opiekunów nieformalnych lub osoby pracujące w szarej strefie nie istnieją żadne ramy jakości. Monitorowanie jakości tego typu usług jest niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Szanowni Państwo! Jak wiecie, w Polsce, jeśli chodzi o usługi opiekuńcze, jest to zadanie własne gminy, które gmina winna realizować, bo ono ma charakter obowiązkowy. Ale przykładowo w 2022 r. w ponad 11% gmin nie świadczono usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania w ramach pomocy społecznej, a w ponad 33% kolejnych usługi te świadczone były względem najwyżej 10 osób. Równie alarmująca jest sytuacja, jeśli chodzi o opiekunów, mówię o opiekunach formalnych. W 2023 r. w ośrodkach pomocy społecznej zatrudnionych było zaledwie 6685 pracowników wykonujących usługi opiekuńcze. To oczywiście zdecydowanie za mało.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Oprócz opieki domowej, jeśli chodzi o usługi opiekuńcze w ramach pomocy społecznej, mamy też usługi całodobowe, świadczone głównie w domach pomocy społecznej. W 2023 r. w Polsce funkcjonowało 821 domów pomocy społecznej, które dysponowały ponad 80 tys. miejsc, w których przebywało 77 670 osób. W sektorze ochrony zdrowia mamy zakłady opiekuńczo-lecznicze bądź też zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze. Te systemy nie są ze sobą zintegrowane. Nie mamy ani jakości tych systemów, ani standardów usług, ani koordynacji. To jest właśnie wielkie wyzwanie. I tego, szanowni państwo, od nas wymaga choćby Komisja Europejska, Krajowy Plan Odbudowy. A muszę państwu powiedzieć, że niestety w poprzednich latach pieniądze unijne, pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy, w tym również na opiekę długoterminową, nie zostały uruchomione. Kamień milowy A70, który dotyczy stricte opieki długoterminowej, tej jakości, tego monitorowania w systemie opieki długoterminowej, nie został nawet tknięty.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Decyzją Rady Unii Europejskiej z 16 lipca 2024 r., jak państwo wiecie, została dokonana rewizja Krajowego Planu Odbudowy. W ramach tej rewizji kamień A70, który dotyczy opieki długoterminowej, jest koordynowany przez ministra do spraw polityki senioralnej. Chodzi o to, żeby te dwa wielkie obszary ochrony zdrowia i pomoc społeczną w obszarze opieki długoterminowej zintegrować. Ale zanim jeszcze była rewizja KPO i zanim, że tak powiem, przejęliśmy realizację tego kamienia, w marcu 2024 r. właśnie w tej sprawie został powołany Międzyresortowy Zespół do spraw systemowych rozwiązań związanych z opieką nad osobami starszymi. Mimo krótkiego czasu pracy tego zespołu na dzisiaj została uzgodniona tak długo oczekiwana definicja opieki długoterminowej, łącząca te dwa systemy opieki nieformalnej i opiekunów nieformalnych. To dopiero początek. Termin realizacji tego kamienia jest zaplanowany do końca 2025 r. — dzięki odblokowaniu pieniędzy unijnych. Na dzisiaj wiemy, że już 27 mld zł z KPO do Polski wpłynęło, do końca roku to będzie 67 mld. Co to oznacza dla opieki długoterminowej? 1300 mln zostało już przeznaczone w ramach ogłoszonego konkursu dla szpitali na opiekę długoterminową i geriatryczną. To już się dzieje. Ale to nie wszystko, bo również mamy 18 mld z KPO na ochronę zdrowia, w tym fundusze na przeprofilowanie szpitali, na wsparcie dla uczelni medycznych czy też na zwiększenie dostępu do świadczeń zdrowotnych, również na inwestycje, na modernizację i zakup sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Natomiast jednym z największych wyzwań, które wskazałam na początku, jest właśnie to, jak ma sobie poradzić młodsze pokolenie z nami, z tą częścią społeczeństwa, z tym starszym pokoleniem, tak żebyśmy mówili o solidarności międzypokoleniowej. Nie ma innego wyjścia, zamiast programów doraźnych, pilotażowych… Takie programy były, np. program „Korpus wsparcia seniorów” czy „Opieka 75+”. Trzeba sobie jednak powiedzieć, że takie programy na dłuższą metę nie rozwiążą wielkiego problemu, wielkiego wyzwania, jeśli chodzi o starzejące się społeczeństwo, dlatego zaprojektowaliśmy ustawę o bonie senioralnym. Zachęcam państwa do konsultacji społecznych. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji możecie państwo doczytać treść tego projektu. To, co w nim ważne, to rozwiązania systemowe, które będą miały na celu godzenie pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Pani marszałek, ostatnie zdanie, jeśli mogę.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Tak jak program „Aktywny rodzic”, czyli babciowe, pomaga rodzinie, zwłaszcza kobietom, podjąć ponownie pracę albo wejść na rynek pracy i zarazem zorganizować opiekę nad swoim dzieckiem — bo z tytułu pójścia do pracy rodzic otrzymuje 1500 zł — tak w przypadku bonu senioralnego rodzina, która jest aktywna zawodowo, a ma pod opieką bliską osobę starszą, może pozostać na rynku pracy, szczególnie jeśli chodzi o kobiety, bo tą opieką nad osobą starszą w myśl projektu będzie mógł zająć się opiekun. To, że zainwestujemy publiczne pieniądze w sektor usług opieki w miejscu zamieszkania, przyczyni się do tego, że będzie powstawał rynek usług, z którego będą mogły czerpać również inne grupy. To jest wielkie wyzwanie. Szacuje się, że dziś mamy niespełna 40 tys. opiekunów. W pierwszym roku w przypadku projektowanej ustawy potrzeba drugie tyle, ale docelowo potrzebujemy nawet 100 tys. To pokazuje, jak wielkie jest to wyzwanie.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale kogo? Kogo 100 tys.?)</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">100 tys. opiekunów, którzy będą świadczyć opiekę w miejscu zamieszkania.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Myślałam, że złotych.)</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">To olbrzymie wyzwanie, ale dziś podejmujemy projekty, które są impulsem, są inwestycją w tę srebrną gospodarkę. W przypadku bonu senioralnego to inwestycja w miejscu zamieszkania, szczególnie istotna na obszarach wiejskich. Mamy szansę wyjść naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom całych rodzin, bo aktywność zawodowa jest bardzo ważna w kontekście całej polityki senioralnej. Dlatego po raz pierwszy patrzymy tak naprawdę na politykę senioralną w sposób całościowy, systemowy i tu państwa zachęcam i zapraszam do konsultacji tego projektu ustawy. Będę w każdym regionie naszego kraju — 16 dużych spotkań, 16 mniejszych, łącznie 32 spotkania, Rozpocznę je 21 października, a zakończę 12 grudnia. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Informuję, że ponad 50 parlamentarzystów zapisało się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#MonikaWielichowska">Jeśli ktoś z państwa chce się dopisać, to jest ostatni moment, bo zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#MonikaWielichowska">Aby wszyscy z państwa zmieścili się w czasie, wyznaczam czas na 1 minutę i to będzie bezwzględnie 1 minuta, więc, proszę, przygotujcie tak swoje pytania, drodzy państwo, żeby wszystkie koleżanki i wszyscy koledzy mogli je dziś zadać.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam jako pierwszą panią poseł Joannę Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Naobiecywaliście w kampanii, nie dotrzymaliście słowa. Rok po wyborach Polacy wystawili wam gorzki rachunek braku zaufania. Przytłoczenie, strach, obawa to dziś emocje, które towarzyszą Polakom. Dzisiaj znów zero konkretów, zaproszenie do konsultacji. Myślałam, pani minister, że pani się dzisiaj czymś pochwali, skoro jest taka informacja. Jak kania dżdżu potrzebujecie jakiegokolwiek sukcesu. Macie na nowe limuzyny dla rządu, nie macie dla seniorów. Zabraliście polskim seniorom blisko 900 zł z czternastej emerytury, mimo zapewnień, że, cytuję, nic, co dane, nie będzie odebrane. Co z wypłatą trzynastej i czternastej emerytury w przyszłym roku? W budżecie zagwarantowaliście jedynie 44 mld zł, my w ubiegłym roku na ten cel przeznaczyliśmy ponad 70 mld zł. Mówicie, że były transfery finansowe PiS i pozorne działania. No wasze były konkretne: za wcześniejszego rządu podnieśliście wiek emerytalny seniorom, za obecnego odebraliście po 900 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JoannaBorowiak">Wstydźcie się. Zacznijcie wreszcie konkretnie pracować.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Alicję Chybicką, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#MonikaWielichowska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AlicjaChybicka">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#AlicjaChybicka">Moim zdaniem bon senioralny to świetny pomysł. Aktywizacja młodego pokolenia do opieki nad starszymi w taki sposób powinna przynieść natychmiastową poprawę w sytuacji, w której liczba osób w wieku senioralnym nam gwałtownie rośnie. Ale chciałam zapytać o taką futurystyczną wizję, z jaką spotkałam się w Stanach Zjednoczonych, gdzie na Florydzie jest zarówno wioska składająca się z domków z basenem, z zapewnioną opieką medyczną, jak i bloki mieszkalne, w których mieszkają seniorzy parami, mogą też np. dobrać się koleżanki. Wiem, że finansowo to jest mieszkanie za mieszkanie. Czy w przyszłościowych planach, futurystycznych, my w Polsce kiedyś doczekamy się takich wiosek. Bo tam naprawdę seniorzy nie wyglądają jak seniorzy. Byłam zachwycona. To są uśmiechnięci od ucha do ucha ludzie starsi aż do lat 100, którzy mają zajęcie i robią to, co kochają. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Michała Gramatykę, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! 86% seniorek i seniorów w Polsce korzysta codziennie z Internetu, nieco częściej na własnych komputerach niż na urządzeniach mobilnych. Częściej robią to kobiety niż mężczyźni. To w zasadzie wynika z przyczyn demograficznych, ponieważ kobiet w tym wieku jest więcej niż mężczyzn. Najczęściej korzystają z aplikacji bankowych, z internetowego konta pacjenta, z aplikacji mObywatel, z internetowych zakupów. Niestety seniorki i seniorzy są też bardzo podatni na oszustwa online. Wynika to z ich izolacji społecznej, często z niewielkiego rozeznania, nieznajomości nowych technologii, przede wszystkim z nadmiernej ufności w nowe technologie. Jakie programy opracowuje polski rząd, aby to zjawisko e-inkluzji rozszerzyć, aby uświadomić seniorki, seniorów na temat niebezpieczeństw czyhających w cyfrowym świecie?</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Adama Dziedzica, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AdamDziedzic">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prognozy na przyszłość jasno pokazują, że proces starzenia się w społeczeństwie jest zjawiskiem globalnym i nieodwracalnym. Jednak już teraz musimy wziąć pod uwagę fakt, że do systemu emerytalnego napływa i napływać będzie pokolenie, które na własnej skórze odczuło skutki przemian gospodarczo-ustrojowych, tj. bezrobocia, pracy na czarno, emigracji zarobkowej, czyli wszystkich okresów bezskładkowych. To pokolenie zatem dwukrotnie będzie płacić: wówczas bezrobociem wynikłym w procesie przemian i reform rozpoczętych w latach 90. w naszym kraju, a obecnie głodową emeryturą, która najprawdopodobniej nie pozwoli na zabezpieczenie podstawowych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#AdamDziedzic">Pytania moje brzmią: Jaki jest pomysł na zapewnienie tej części seniorów godnego funkcjonowania, aktywizacji społecznej, należytej opieki, w tym opieki długoterminowej i geriatrycznej, oraz dostępu do leków? Czy ministerstwo dysponuje danymi oraz oceną tych skutków zarówno w aspekcie materialnym, jak i społecznym i czy jesteśmy na to przygotowani? I czy wreszcie w odniesieniu do tych zmian opracowany jest i wdrażany długofalowy program polityki senioralnej nie na rok, nie na 5, ale na dekady. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MonikaWielichowska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoki Sejmie! Polski rząd zabezpieczył w projekcie budżetu państwa kwotę ponad 58 mln, a nie 44 mln, jak chciałaby pani poseł, na świadczenia emerytalno-rentowe, ponad 24 mld na waloryzację, 31,5 mld zł na trzynastą i czternastą emeryturę, 3,5 mld zł na wdrożenie ustawy o rencie wdowiej. Polecam strony 66 i 68 budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać panią minister, czy oprócz środków z Krajowego Planu Odbudowy będą również na realizację projektów związanych ze srebrną gospodarką przeznaczane środki finansowe z poszczególnych wojewódzkich środków europejskich, które są do dyspozycji w poszczególnych województwach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przypomnę, że rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadził dwa filary. Pierwszy to filar finansowy. To jest relatywna podwyżka nie o 10–15 zł, tylko relatywna podwyżka świadczeń emerytalnych, 13. i 14. emerytury. Drugi filar to programy wspierające aktywność, bo to jest też bardzo ważne, ale też polityka zdrowotna, lekowa, dostęp do leków i świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#GrzegorzLorek">Pani Minister! W szpitalach odwołuje się wizyty, przekłada zabiegi, brak jest środków. Co pani zamierza z tym zrobić? I moje drugie pytanie. Zastępca rzecznika praw obywatelskich zwrócił się do pani o podjęcie działań w sprawie problemu nieodbierania seniorów ze szpitali. Z tego, co wiem, takie pismo do pani skierował w maju. Co pani w tej sprawie zrobiła? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Kryzys demograficzny trwa. To jest poważny problem dla wszystkich Polaków i dla naszej przyszłości. Już za chwilę zamiast 38 mln obywateli będzie ok. 32. To jest 2050 r., o którym mówiła pani minister. Wszystko wskazuje na to, że jeden obywatel pracujący będzie utrzymywał jedną osobę będącą na emeryturze.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#KrzysztofPiątkowski">My dzisiaj odpowiedzialnie musimy się zastanowić, co zrobić, żeby to nie był kryzys demograficzny, żeby to nie była katastrofa demograficzna, ale żeby to było wyzwanie, z którym obecny rząd sobie poradzi. Mam wrażenie, że bon jest takim rozwiązaniem, jest pierwszym rozwiązaniem, które rzeczywiście jest odpowiedzią na to i traktuje to zadanie jako wyzwanie tego rządu i wyzwanie cywilizacyjne. Dlatego prosiłbym, żeby pani minister podkreśliła te cechy, które świadczą o innowacyjności tego programu, żeby pani zwróciła uwagę na to, co różni ten program od innych dotychczas stosowanych programów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałem się podzielić dobrą praktyką. Otóż w gminie Płużnica, której byłem wójtem, utworzyliśmy 14 klubów seniora i wydaje mi się, że to jest świetna forma aktywizacji seniorów. Tam było 20 godzin zajęć w tygodniu, były zajęcia integracyjne, ruchowe, wyjazdy na turnusy rehabilitacyjne, wyjazdy kulturalne, taksówka, która woziła tych seniorów do lekarzy, spotkania z psychologiem, z geriatrą. I to było finansowane z funduszy europejskich, ze środków z Unii Europejskiej. Później samorządy mają problemy w utrzymaniu tego typu placówek.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MarcinSkonieczka">Pytania do pani minister: Jakie jest podejście ministerstwa do tej formy wsparcia seniorów, do klubów seniora? Czy będą te formy rozwijane? Czy planowane jest finansowanie tego typu form z budżetu państwa czy ze środków europejskich, czy też będzie możliwość finansowania tego typu formy z tego bonu, o którym pani minister mówiła? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Polskie społeczeństwo starzeje się i tej tendencji, której nie odwróciło nawet świadczenie 500+, nie jesteśmy w stanie zmienić z dnia na dzień, tylko poprzez długotrwałe działania systemowe, i to w wielu obszarach. Dane rzeczywiste dotyczące spadku liczby urodzeń i prognozy na najbliższe lata sprawiają, że szczególny nacisk należy położyć na politykę senioralną.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#MichałPyrzyk">Mam w związku z tym pytanie: Jak rząd zamierza rozwinąć i usprawnić stacjonarną opiekę długoterminową dla seniorów? Dziś do domów pomocy społecznej, zakładów opiekuńczo-leczniczych czy hospicjów są niestety coraz dłuższe kolejki ludzi starszych, którymi z jakichś powodów nie jest w stanie się zaopiekować rodzina w domu, a które nie są w stanie funkcjonować samodzielnie. Czy jakąś alternatywą w tym względzie może być rozwój usług domowych poprzez działanie mobilnych zespołów opieki nad seniorami? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Anitę Czerwińską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AnitaCzerwińska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Tak, to prawda, ochrona zdrowia to podstawowa potrzeba osób starszych, seniorów, ale także podstawowy obowiązek państwa. Kilka dni temu jedna z redakcji przeprowadziła sondaż uliczny w Warszawie i zapytała mieszkańców Warszawy o zapaść w służbie zdrowia. Jedna z pań, seniorek opowiedziała swoją historię, którą kieruję do pani, pani minister. Otóż u tej pani nastąpiło wznowienie choroby onkologicznej. Udała się do poradni, żeby zapisać się na wizytę, i usłyszała, że termin ma za 1 rok i 2 miesiące. Odpowiedziała, że ona tego nie dożyje.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#AnitaCzerwińska">Mam zatem pytanie: Czy waszą receptą na ochronę zdrowia dla osób starszych są wyroki śmierci? To jest wyrok śmierci, to jest eutanazja. Proszę odpowiedzieć tej pani, dlaczego skazujecie ją na śmierć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Grygorcewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Jest wśród nas bardzo dużo samotnych seniorów, najczęściej po utracie współmałżonka czy współmałżonki. Ci seniorzy nie radzą sobie z samotnością. Nie potrzebują usług pielęgnacyjnych i opiekuńczych, ponieważ są sprawni, ale potrzebują osoby, która towarzyszyłaby im np. w czasie wyjścia do kina, po zakupy czy do teatru. Czy w nowych programach dedykowanych seniorom jest przewidziana taka pomoc asystencka? Z mojego punktu widzenia wydaje się ona bardzo ważna, dlatego że taka samotność i nieradzenie sobie po utracie osoby najbliższej naprawdę prowadzi do depresji, a depresja pociąga za sobą wiele innych chorób. W związku z tym wydaje mi się, że jeśli nie jest przewidziana pomoc asystencka, to warto się nad nią zastanowić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed chwilą na tej sali usłyszeliśmy, że nastąpił dramatyczny wzrost liczby osób w wieku senioralnym. Jeżeli słyszymy takie sformułowanie, sformułowanie: dramatyczny wzrost, to znaczy, że trzeba coś z tym zrobić. W związku z tym od razu pojawia się takie pytanie: Czy państwo nie macie w zamyśle podwyższenia wieku emerytalnego? Wasze wystąpienia i ubolewania nad statystykami na pewno prowadzą w takim kierunku.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">W związku z tym mam pytanie do pani minister do spraw senioralnych: Jakie jest pani stanowisko w kwestii wieku emerytalnego? Jeżeli padnie taka propozycja, czy pani ją poprze? Myślałam, że dzisiaj przedstawi pani konkretną koncepcję działania. To już rok działalności, prawie rok działalności, od kiedy objęła pani ten urząd. Przedstawiła pani jeden sukces — zdefiniowano w końcu terminy: opieka długoterminowa, formalna i nieformalna. No wielki sukces, została ustalona definicja.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Pani Minister! Jakie konkretnie działania wykonała pani przez ten rok na rzecz poprawy losu seniorów?</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MonikaWielichowska">W międzyczasie pozdrawiam serdecznie młodzież ze szkoły podstawowej w Aleksandrii, która przebywa w Sejmie na zaproszenie pana posła Piotra Pawła Stracha. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Marię Joannę Koźlakiewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Szanowna Pani Marszałek! Witam serdecznie całą Izbę. Mam pytanie, ale przede wszystkim chciałabym odnieść się do słów pani poseł, która powiedziała o tym, jak ciężka jest sytuacja pani, osoby starszej, która musi czekać rok. 2 lata temu próbowałam zapisać swoje dziecko do szpitala. Lekarz mi powiedział: córka choruje na anoreksję, 8 miesięcy. W moim przypadku byłoby to, za przeproszeniem, jak kupienie trumny. Musiałabym to zrobić. Jedynie dzięki temu, że mnie stać, że mogłam sobie pozwolić na prywatne leczenie, które kosztowało mnie 400 tys. zł…</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego likwidujecie kierunki lekarskie?)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">To przez was dzieci zaczęły chorować, proszę pani. To wy zamknęliście psychiatrię. Wykończyliście wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Bardzo przepraszam, ale emocje sięgają zenitu. Panie w ogóle nie mają pojęcia o życiu.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Zamykacie szpitale.)</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Chciałabym się tylko spytać, jakie rząd planuje wprowadzić formy wsparcia dla seniorów, którzy po prostu nie dostaną tego bonu senioralnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Joanna Koźlakiewicz: Cieszę się, że psychiatria wraca, bo może będziecie mogli tam iść i się leczyć. Życzę wam, żebyście się kiedyś tam dostali.)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie szanuje pani psychiatrów.)</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#komentarz">(Poseł Maria Joanna Koźlakiewicz: Stać mnie, zapłacę wam i prywatnie…)</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wiemy, że was stać, wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Proszę nie puszczać mi czasu, bo nie da się tu wystąpić.)</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#MonikaWielichowska">Proszę się nie martwić, będzie pani miała 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani marszałek, zechce się pani odnieść do słów pani poseł?)</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#MonikaWielichowska">Szanowni Państwo! Możecie państwo zgłosić panią poseł do komisji etyki, macie taką możliwość.</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I na pewno to zrobimy.)</u>
          <u xml:id="u-128.13" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tylko czy pani zechce…)</u>
          <u xml:id="u-128.14" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-128.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Czy pani marszałek zechce to skomentować?)</u>
          <u xml:id="u-128.16" who="#MonikaWielichowska">Już powiedziałam, może pani zgłosić panią poseł do komisji etyki.</u>
          <u xml:id="u-128.17" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Na pewno zgłosimy.)</u>
          <u xml:id="u-128.18" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę. Ma pani 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-128.19" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Po co pani marszałek jest na sali? Jako paprotka?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#BarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W takiej atmosferze odbywa się debata, debata ważna, bardzo ważna, jeżeli chodzi o tematykę. Tak naprawdę jestem wdzięczna za podniesienie tej kwestii, chociaż z wielkim zaskoczeniem przyjęłam słowa, które cytowała już tutaj pani poseł Szczurek-Żelazko, zgodnie z którymi to, że mamy coraz więcej seniorów, jest dla was problemem i ten problem należałoby rozwiązać tak, żeby tych seniorów było mniej. Ta konstatacja, którą przedstawiła pani poseł Czerwińska, że seniorzy nie mogą dostać się do lekarza, a jest to dla nich często wyrok śmierci, jest jak najbardziej właściwa. Bon, który w efekcie zaproponowaliście do konsultacji, nie rozwiąże tego problemu w żadnym zakresie. Problem ludzi starszych, opieki nad osobami starszymi jest bardzo złożony, bardzo poważny, bo dotyczy opieki zdrowotnej, do której jest teraz coraz mniejszy dostęp. Pracowaliśmy nad tym, żeby zwiększyć dostępność. Zwiększyliśmy liczbę miejsc na kierunkach lekarskich, nakłady na opiekę. Wy to wszystko tniecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#BarbaraBartuś">Przechodzę do drugiej kwestii. Jeżeli chodzi o demografię, to jedyne, co możecie zaproponować i co proponujecie, to aborcja. Szanowni państwo, nie powinniśmy iść tą drogą, aby rozwiązać problem.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, umówiliśmy się na coś. Nie dotrzymała pani słowa.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka w nadziei, że wykorzysta 1 minutę i tylko 1 minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarcinJózefaciuk">Również mam taką nadzieję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Młodzi są przyszłością narodu, ale prawdą jest, że seniorzy są mostem pomiędzy tradycją a nowoczesnością. To oni łączą to, co było, z tym, co jest. Nie możemy zapomnieć, że senior dziś to nie ta sama osoba, która była 100 lat temu. Seniorzy są aktywni zarówno w życiu społecznym, jak i w życiu zawodowym. Problemem są jednak czasem ich kwalifikacje i chęć aktywności. Byli kształceni w innych zawodach niż te, które teraz istnieją. Stąd moje pytanie. Szanowna pani minister, mam pytanie: W jaki sposób ministerstwo zaplanowało wsparcie seniorów przy uczeniu się przez całe życie, tzw. long life learning, oraz nabywaniu nowych kwalifikacji? Chodzi o to, aby seniorzy i seniorki, korzystając ze swojej nieocenionej funkcji społecznej oraz chęci aktywności, mogli wspierać młodsze pokolenia. Drugie pytanie: Jak odniosą się państwo do stwierdzenia jednego z prelegentów konferencji, która odbyła się w trakcie Dnia Edukacji Narodowej w sali kolumnowej, a której patronem był wicemarszałek z Konfederacji, że ideą uczenia się przez całe życie jest stworzenie genderowo-równościowego obywatela? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zostaw tych seniorów. Masz obsesję na tym punkcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Gembicką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AnnaGembicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wyzwania, o których dyskutujemy, są nierozerwalnie związane z wyzwaniami dotyczącymi finansów publicznych, które niestety obecny rząd doprowadza do ruiny przez tolerowanie mafii VAT-owskich, tak jak za swoich poprzednich czasów. W zaleceniach Komisji Europejskiej związanych z procedurą nadmiernego deficytu znalazły się też te dotyczące podwyższenia wieku emerytalnego oraz zmiany systemu emerytalnego ubezpieczenia społecznego rolników. Pamiętamy poprzedni dorobek rządów Platformy i PSL-u. Podwyższyliście wiek emerytalny rolnikom o 7 lat, rolniczkom — o 12 lat. Mało tego, emerytury rolnicze były głodowe. Rolnicy, żeby dostać emeryturę, musieli sprzedawać albo oddawać gospodarstwa i często byli później pozbawieni opieki. Dlatego proszę o odpowiedź na pytanie: Jakie zmiany państwo planujecie w systemie emerytalnym? Czy przewidujecie państwo zmiany dotyczące systemu emerytur rolniczych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Urszulę Koszucką… Urszulę Koszutską, Koalicja Obywatelska. Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#UrszulaKoszutska">Pani marszałek, Urszula Koszutska. Wiem, trudne nazwisko, ale mam nadzieję, że w końcu uda się prawidłowo wymawiać.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#UrszulaKoszutska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Polityka senioralna należy do jednych z najważniejszych zadań i zobowiązań państwa polskiego. Projekt ustawy o bonie senioralnym, oprócz opieki nad seniorami, jest także odpowiedzią na wyzwania związane z godzeniem obowiązków zawodowych z troską o potrzeby osób starszych. Uprawnioną do korzystania ze świadczenia będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia. Stąd pojawiają się pytania: Skąd wzięła się granica wieku 75 lat w bonie senioralnym? I drugie pytanie: Jaka jest szacunkowa liczba osób, które docelowo będą mogły uzyskać wsparcie w ramach proponowanego świadczenia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! O tym, że osób starszych jest coraz więcej, a społeczeństwo się starzeje, nie musimy nikogo przekonywać. Wystarczy spojrzeć na statystyki. Mówimy o dużej grupie osób, którą sami kiedyś zasilimy. Dlatego tak ważne jest systemowe wsparcie dla seniorów, obejmujące wszystkie aspekty życia. Z tego, co przedstawiła dzisiaj pani minister, wnioskuję, że bon senioralny niestety nie obejmuje tych wszystkich aspektów życia i nie obejmuje wsparciem wszystkich seniorów. Rząd Prawa i Sprawiedliwości wypracował szereg mechanizmów wsparcia skierowanych bezpośrednio do seniorów, m.in. wsparcie finansowe poprzez trzynastą emeryturę i czternastą emeryturę, bardzo oczekiwaną przez seniorów waloryzację tych emerytur, obniżenie wieku emerytalnego, który — jak słyszymy — może być przez państwa podwyższany, a także programy wspierające aktywność społeczną: „Aktywni+”, „Senior+”, „Opieka 75+”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Tylko pozwolę sobie zadać pytanie do pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, umówiliśmy się na coś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Ale pytanie jest najważniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MonikaWielichowska">Ale łamie pani zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Czy ministerstwo rozważa podjęcie starań na rzecz wdrożenia na poziomie samorządów gminnych i powiatowych standardu w postaci usługi zwanej powszechnie: mobilny urzędnik? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, dziękuję bardzo, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Alicję Łuczak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#MonikaWielichowska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AlicjaŁuczak">Pani Marszałkini! Wysoki Sejmie! Ja już bez wstępów, żeby nie przedłużać. Mówiła pani o programach „Aktywni+” i „Senior+”. One się wkrótce kończą. Czy będzie kontynuacja? To jest krótkie pytanie. A jeśli tak, to czy możliwa też będzie modyfikacja programu „Aktywni+” w taki sposób, żeby organizacje samorządowe, pozarządowe sięgały po środki, realizując mniejsze projekty, w mniejszym zakresie, oscylujące wokół niższych kwot, a odpowiadające na potrzeby seniorów naprawdę aktywnych, często jeszcze pracujących? Chodzi o wydarzenia mniejsze, jednorazowe, kilkurazowe, tak żeby odpowiadać na potrzeby również i tej części seniorów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Urszulę Rusecką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Myślałam, że będziemy debatować, że przychodzicie państwo z jakąś konkretną propozycją. Mamy wirtualny bon senioralny. Nie wiemy, co tak naprawdę w tym ponie będzie. Znamy tylko informacje medialne, że będzie on w wysokości połowy najniższego wynagrodzenia, czyli jakieś 2150 zł, szybko licząc, ale nie wiadomo, kiedy to państwo wprowadzicie. Wiemy, że będzie dotyczył osób powyżej 75. roku życia, które będą miały zdiagnozowaną potrzebę opieki, czyli nie będą samodzielne. Szanowni państwo, nie wyważajcie otwartych drzwi. Jest świadczenie wspierające dla osób, które potrzebują tego wsparcia. Naprawdę rzetelnie realizujcie to, co w tej ustawie było.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#UrszulaRusecka">I proszę, mam tutaj apel do pani marszałek, żeby reagowała na to, co wypowiadają panie posłanki z Platformy Obywatelskiej, bo ja akurat…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#UrszulaRusecka">…opiekuję się trzema osobami, seniorami leżącymi…</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#UrszulaRusecka">…w domu i wiem, o czym rozmawiam. A wy nie macie nic do zaoferowania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję. Pani poseł, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#MonikaWielichowska">A paniom posłankom z Prawa i Sprawiedliwości chciałabym powiedzieć, że ja również słyszę, co panie mówią, i musiałbym non stop reagować, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Dlaczego pani nas podsłuchuje? My między sobą rozmawiamy.)</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#MonikaWielichowska">Bo wy również opowiadacie niewyobrażalne rzeczy, komentując wystąpienia parlamentarzystów Koalicji Obywatelskiej. Przecież ja to wszystko słyszę.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: To słyszy pani…)</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#MonikaWielichowska">Jeszcze raz powiem: jeżeli posłanka z Koalicji Obywatelskiej uraziła panie…</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Tak, skierowała nas do psychiatry, a pani marszałek nie zareagowała.)</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#MonikaWielichowska">…jest komisja etyki. Proszę skierować tam skargę.</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł Maria Małgorzata Janyska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać o system dziennej opieki nad osobami niesamodzielnymi, zarówno nad tymi, które mieszkają samotnie, są samodzielne,…</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MariaMałgorzataJanyska">…jak i nad tymi, które mieszkają z rodzinami. To jest bardzo ważna kwestia: żeby te rodziny jednocześnie mogły pracować, być aktywne zawodowo, powinniśmy zapewnić seniorom — zwłaszcza tym w małych miejscowościach, bo to jest ogromny problem — tę dzienną opiekę, aby utrzymać ich w dobrej kondycji fizycznej, intelektualnej, z odpowiednimi usługami medycznymi, rehabilitacyjnymi, dietą itd. W związku z tym proszę o odpowiedź, jakie są plany w tym zakresie, a także, pani minister, jak długo za poprzednich rządów, w ciągu 8 lat, senior czekał w kolejce do lekarza w przypadku tak ważnych usług, o których wspominały panie z prawej strony. Jak wyglądał system opieki geriatrycznej? Czy to w ogóle było w tamtych latach poruszane, czy może ten system był rozwalony?</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: I jeszcze: Ile było geriatrii w 2015 r., a ile jest teraz?)</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#MariaMałgorzataJanyska">Bardzo proszę o odpowiedź, bo to niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AnnaPieczarka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W Polsce alarmująco rosną potrzeby w zakresie opieki senioralnej. Starzenie się społeczeństwa jest wszechobecnym zjawiskiem, które w najbliższym czasie będzie się znacznie pogłębiać. Wszystkie analizy wskazują, że trzeba pilnie pochylić się nad zorganizowaniem wsparcia w postaci instytucjonalnej opieki senioralnej — mowa tu przede wszystkim o organizacji domów spokojnej starości czy zakładów opiekuńczo-leczniczych oraz hospicjów.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AnnaPieczarka">Moje pytania: Czy i w jakim czasie rząd zamierza opracować kompleksowy system opieki senioralnej? Najważniejsze pytanie: Czy w odniesieniu do systemu opieki senioralnej i oczywistej potrzeby zorganizowania wsparcia w postaci instytucjonalnej opieki senioralnej bierze się pod uwagę wzrost wynagrodzeń, będących obecnie na bardzo niskim poziomie, personelu tego rodzaju placówek? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#HenrykSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! W Polsce jest i działa kilkaset uniwersytetów trzeciego wieku. Skupiają one ok. 100 tys. słuchaczy i pełnią ważną rolę społeczną — o tym nikogo nie musimy przekonywać. Najczęściej działają w formie stowarzyszeń. Otrzymują, ale też nie zawsze, ze strony samorządów lokalnych pomoc, najczęściej organizacyjną, w postaci lokali, biur. Moje konkretne pytanie: Czy pani minister przewiduje w bliższej lub dalszej przyszłości systemowe wsparcie uniwersytetów trzeciego wieku? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Za waszych rządów sytuacja w domach pomocy społecznej zrobiła się katastrofalna. Moje pytanie brzmi: W jaki sposób pomagacie seniorom? Potrzebne są instytucje typu domy wytchnieniowe, domy dziennego pobytu, z których mogłyby skorzystać osoby starsze, które potrzebują takiej dziennej opieki. Instytucja z możliwością pobytu dziennego, z opieką pielęgniarki, doraźną opieką lekarza byłaby dobrym rozwiązaniem dla ogromnej liczby seniorów, a w tej chwili tego nie ma. W związku z tym zadaję pytanie. Wiele osób, wiele rodzin czeka na wszelakiego rodzaju pomoc i rozwiązania, tak by mogły opiekować się osobami starszymi, a nie oddawać je do DPS. W związku z tym pytam: Gdzie jest bon senioralny, gdzie jest renta wdowia? Tak naprawdę te rzeczy są chyba jak yeti.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AnnaBaluch">Wy o nich mówicie, a nikt ich nie widział. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Niech pani nie kłamie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Renatę Rak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: 25% renty…)</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Co pani przez 8 lat zrobiła w tej kwestii? Zero.)</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#RenataRak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Jedną z form dbania o osoby starsze są dzienne domy seniora. Dzienny dom łączy wiele funkcji: aktywizuje osoby starsze do uczestnictwa w życiu społecznym, zapewnia utrzymanie sprawności ruchowej, kondycji fizycznej i intelektualnej, usamodzielnienie i pobudzenie zaradności, organizację wolnego czasu, rozwijanie zainteresowań, rehabilitacje i konsultacje medyczne. Ważną rolą jest także przeciwdziałanie samotności, wykluczeniu społecznemu i zaspokojenie potrzeby kontaktu, szczególnie na terenach wiejskich. Moje pytanie brzmi: Czy ministerstwo planuje uruchomienie programu finansowania lub współfinansowania tak bardzo potrzebnych placówek? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Donald Tusk zapowiadał, że dzień po wyborach zostaną odblokowane środki z Krajowego Planu Odbudowy. Dopiero teraz Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nabór w odniesieniu do szpitali zrzeszonych w Krajowej Sieci Onkologicznej, do osób chorych onkologicznie, bo jest to jedna z głównych grup chorób, na które chorują osoby starsze. Nabór trwa do końca grudnia lub do połowy grudnia, a termin rozliczenia to jest połowa 2026 r. Gdzie jest więc czas na realizację projektu? Z tego tak naprawdę wynika, że szanse na realizację projektu są bardzo małe. Potrafiliście zmienić termin przy projektach tzw. ekologicznych, dotyczących sprowadzania szrotu, samochodów elektrycznych z Niemiec. Czy potraficie zrobić to samo w przypadku bardzo ważnego projektu dotyczącego chorób onkologicznych? Pani minister, zamiast bajać w mediach o babach szeptuchach, powinna po prostu wziąć się do pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MariuszKrystian">Druga kwestia to dostępność POZ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, czas minął, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MariuszKrystian">Likwidowanie kierunków lekarskich na uczelniach lokalnych powoduje, że osoby starsze mają coraz mniejszą możliwości leczenia się u lekarzy w POZ. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym przypomnieć panu posłowi z PiS-u, że na środki z KPO czekaliśmy 2 lata…</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Bo je pochowaliście.)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#KatarzynaMatusikLipiec">…a rząd Donalda Tuska sprowadził je w ciągu kilkunastu dni.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Nie żartuj, kobieto.)</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Pani Minister! Wysoka Izbo! W moim przekonaniu polityka senioralna oparta jedynie na transferach finansowych nie jest pełną odpowiedzią na potrzeby środowiska seniorów. Seniorzy chcą być aktywni, chcą czuć się potrzebni, są wspaniałym łącznikiem międzypokoleniowym, a ich doświadczenie życiowe może i powinno być wykorzystywane przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#KatarzynaMatusikLipiec">Dlatego chciałabym zapytać panią minister o pomysły, propozycje dotyczące integracji międzypokoleniowej, tego elementu, który w dotychczasowej polityce senioralnej państwa niestety nie był obecny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MonikaWielichowska">Szybciutko chciałam pozdrowić klasę IIa z Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Płocku. Młodzież przebywa na zaproszenie pani poseł Elżbiety Gapińskiej.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#MonikaWielichowska">Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Lidię Burzyńską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#LidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister podczas swojego wystąpienia powiedziała, że sama debata w Sejmie podczas informacji bieżącej nie polepszy ich sytuacji. Tu się z panią naprawdę zgadzam, z całym tym stwierdzeniem. Natomiast nie mogę się zgodzić, że transfery finansowe dla seniorów, takie jak trzynasta, czternasta emerytura czy emerytura mama+, nie zadowalają seniorów. Obecna władza obiecuje bon seniora. Kiedy on ma być? Najprawdopodobniej w 2026 r. Żyjemy tu i teraz, w 2024 r. Również jest mowa — w przygotowaniu — o projektach o wykluczeniu cyfrowym.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#LidiaBurzyńska">Szanowni Państwo! Jeszcze jedno pytanie. Co pani minister zrobi, by finansować uniwersytety trzeciego wieku? Bo z tego, co wiem, to właśnie uniwersytety trzeciego wieku zwróciły się do pani i pani rozłożyła ręce.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#LidiaBurzyńska">No przykro, nie ma pieniędzy. Wszystkie działania tego rządu, kochani seniorzy, będą w przyszłości, a teraz radźcie sobie sami.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Macieja Tomczykiewicza, Koalicja Obywatelska. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Osoby starsze powinny mieć możliwość pełnego i efektywnego uczestnictwa i bycia częścią społeczeństwa, powinny mieć zapewnione prawo do życia w sposób godny, bezpieczny, wolny od dyskryminacji, izolacji, zaniedbania i na tyle niezależny, jak to tylko możliwe. Ochrona godności osób starszych powinna zostać zagwarantowana we wszelkich okolicznościach, także w przypadkach zaburzeń umysłowych, niepełnosprawności, choroby i stanów terminalnych.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Moje pytanie. Seniorzy przebywający w DPS-ach. Zostali zakwalifikowani do DPS-ów przed 2004 r., ich pobyty są finansowane z budżetu. Te placówki otrzymają niewystarczające kwoty na codzienne funkcjonowanie, mają już wiele zobowiązań finansowych, których nie mają z czego zapłacić. Z analizy przygotowanej propozycji budżetu na 2025 r. wynika, że nie przewiduje się wyższego finansowania. Jakie są zatem zaplanowane inne działania, aby umożliwić tym placówkom działanie, a co za tym idzie, opiekę nad seniorami, którzy tam przebywają? Proszę o odpowiedź. Jeśli nie teraz, to na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Sobolak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AnnaSobolak">Pani Marszałek! Pani Minister! Dziękuję za możliwość poruszenia dzisiaj niezwykle ważnych kwestii związanych z polityką senioralną w naszym kraju. Jesteśmy świadkami nieustannych zmian demograficznych, które stawiają przed nami nowe wyzwania, zwłaszcza w zakresie opieki nad osobami starszymi i ich aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym. Dlatego dzisiaj chciałam zwrócić uwagę na kilka kluczowych tematów i zadać pytania, które mogą przyczynić się do lepszej ochrony i wsparcia naszych seniorów.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#AnnaSobolak">Po pierwsze, bon senioralny. Jak to narzędzie ma wspierać opiekę nad osobami starszymi i jaki jest harmonogram jego wdrażania od stycznia 2026 r.? Po drugie, deinstytucjonalizacja opieki. Jakie są plany ministerstwa w zakresie rozwoju opieki domowej i wsparcia opiekunów rodzinnych? Poza opieką ważna jest również aktywizacja zawodowa seniorów. Jak ministerstwo zamierza wspierać zatrudnienie seniorów i motywować ich do pozostania na rynku pracy? Kolejna kwestia to ochrona konsumentów. Jakie działania będą podjęte, aby lepiej chronić seniorów przed oszustwami? I wreszcie włączenie cyfrowe. Jak planuje pani minister pomóc seniorom w lepszym dostępie do technologii?</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AnnaKwiecień">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam nieodparte wrażenie graniczące z pewnością, że ta debata ma na celu nie pokazanie oferty dla seniorów, ale przygotowanie tak naprawdę szczególnie kobiet do tego, że planujecie państwo podniesienie wieku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niestety.)</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Insynuacje.)</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#AnnaKwiecień">Wszystkie argumenty, jakie tutaj padały, moim zdaniem były nakierowane na to, że państwo przygotowujecie nas do tego planu. Chciałabym spytać, czy w tej sprawie toczą się prace i czy państwo planujecie podnieść wiek emerytalny. Mówi pani, że chcecie zintegrować system opieki społecznej z systemem opieki zdrowotnej. Chciałam spytać, jak państwo planujecie zintegrować placówki opieki społecznej ze zlikwidowanymi oddziałami szpitalnymi, o których mówi niestety pani Leszczyna. Chodzi o działania, które idą w tym kierunku, żeby likwidować oddziały, w tym oddziały dla osób starszych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MonikaWielichowska">Gwarantuję, pani poseł, że nieplanowane jest podniesienie wieku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale wszystko na to wskazuje.)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Według prognoz demograficznych w 2050 r. ponad 32% Polaków będzie miało 65 lat. Istotnie wzrośnie też liczba osób w późniejszej starości, czyli po 80. roku życia. Grupy te szczególnie narażone są na występowanie chorób neurodegeneracyjnych, których odsetek wzrasta wraz z wiekiem. Są wśród nich często choroby wieku podeszłego, takie jak choroba Alzheimera, Parkinsona i otępienie czołowo-skroniowe. Wraz z nasileniem objawów pacjenci ci wymagają długoterminowej opieki, która zwykle wiąże się z koniecznością stałego, często całodobowego przebywania w domu z osobą chorą. Opiekunami zostają zwykle członkowie rodzin, istotnie częściej kobiety, żony i córki w wieku produkcyjnym. Pozostają bez stałego zatrudnienia lub są zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy, osiągają niskie dochody, a to w konsekwencji będzie też niższa emerytura. Ilu Polaków za 10, 25 lat wymagać będzie długoterminowej opieki? O ile wzrośnie liczba opiekunów? Jak rząd w przyszłości planuje polepszyć i poprawić opiekę długoterminową i sytuację ekonomiczną opiekunów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości przejawiał ogromną troskę o osoby niepełnosprawne i osoby w wieku senioralnym, stąd m.in. realizowany z dużym zaangażowaniem nie tylko przez ministerstwo rozwoju i polityki regionalnej, lecz także przez ministerstwo rodziny i polityki społecznej program „Dostępność+”. W jego ramach szczególną uwagę przywiązywano m.in. do dostępności wind dla osób starszych, uwięzionych w blokach, na czwartym piętrze. Problem ten dotyczy choćby miast wojewódzkich, takich jak Rzeszów, gdzie liczba bloków powyżej czterech pięter jest znaczna, a osoby, osiągnąwszy pewien próg wiekowy, stają się niedołężne, niepełnosprawne. Znane są przypadki osób, które nie mogą udać się na wizytę do lekarza czy też po prostu na zwyczajne zakupy. Czy obecny rząd zakłada kontynuację tego programu? Bo skądinąd wiadomo mi, że środków, nawet w formie pożyczkowej, na realizację tych projektów już nie ma. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Cicholską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Społeczeństwo się starzeje, ale nasi seniorzy zasługują na ogromny szacunek. To rząd Prawa i Sprawiedliwości pochylił się nad losem seniorów w Polsce. To są fakty, szanowni państwo. Obniżyliśmy wiek emerytalny, trzynasta, czternasta emerytura, „Senior+”, domy seniora, kluby seniora. W tym czasie seniorzy zaczęli normalnie żyć.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna pani minister, zwracam się do pani z pytaniem: Czy ministerstwo planuje podwyższyć wiek emerytalny?</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Królak: Znów? Przecież już powiedzieliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#AnnaEwaCicholska">Czy nasze programy będą dalej wprowadzane w życie? Jaki macie pomysł na kompleksowy program dla seniorów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Bez przerwy słyszymy, jak to rząd pochylał się nad sprawami seniorów, ale żadnych spraw nie rozwiązał. Nie rozwiązał, proszę państwa, i dziś rozmawiamy o pomocy seniorom, osobom niesamodzielnym. Jedną z form wsparcia dla osób starszych niesamodzielnych są domy dziennego pobytu, świetlice, gdzie osoby te otrzymują całodzienne wsparcie. Wiele w tym zakresie się dzieje i chcę powiedzieć, że nieprawdą jest, że nie ma pieniędzy w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie ma. 44 mld. Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#ZofiaCzernow">W budżecie państwa jest rezerwa celowa ustanowiona na powstawanie domów dziennego pobytu. Proszę nie udawać, nie mówić, że nie ma pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#ZofiaCzernow">Chciałam zapytać panią minister, bo najwięcej problemów w tej chwili jest w małych miejscowościach i na wsiach, jak pani minister widzi rozwiązanie tych problemów na wsiach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Alicję Łepkowską-Gołaś, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzienne domy opieki stanowią kluczowy element systemu wsparcia dla osób starszych, które nie wymagają całodobowej opieki instytucjonalnej, ale potrzebują pomocy i aktywizacji w ciągu dnia. Te placówki nie tylko zapewniają opiekę, ale także przeciwdziałają izolacji społecznej i poprawiają jakość życia seniorów.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">W związku z tym pragnę zapytać, jakie są plany dotyczące zwiększenia liczby dziennych domów opieki w Polsce. Czy istnieje strategia ich równomiernego rozmieszczenia na terenie kraju, z uwzględnieniem obszarów zarówno miejskich, jak i wiejskich? W jaki sposób planuje się finansować tworzenie i utrzymywanie tych placówek? Jaki jest pomysł na kompleksową opiekę medyczną w dziennych domach opieki, w tym na regularne wizyty lekarskie, opiekę pielęgniarską i rehabilitację? Czy planowane jest nawiązanie współpracy z Narodowym Funduszem Zdrowia w celu finansowania tych świadczeń? Czy ministerstwo rozważa wprowadzenie programu dofinansowania transportu dla seniorów, aby ułatwić im dotarcie do dziennych domów opieki?</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PawełRychlik">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Drodzy posłowie Platformy Obywatelskiej, muszę się do czegoś przyznać. Żyłem w błędnym przeświadczeniu, bo byłem przekonany, że z dyskusją o podniesieniu wieku emerytalnego wytrzymacie przynajmniej do wyborów prezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale nie kłam, znowu kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PawełRychlik">No ale niestety nie wytrzymaliście albo raczej za waszych rządów to budżet nie wytrzymuje i musicie wstawiać te znaki zapytania w odniesieniu do decyzji rządu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak kłamiesz, że aż ci się głos trzęsie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PawełRychlik">To jest bardzo zatrważające, ponieważ ciężko pracujący Polacy nie zasługują na wydłużanie tego wieku, a otwieracie dzisiaj nad tym dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PawełRychlik">Pani minister, polityka senioralna po prostu łączy się bardzo ściśle z opieką zdrowotną. Mam sygnał z mojego miasta, ze szpitala powiatowego w Wieluniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PawełRychlik">Tam dostęp do świadczeń wszczepiania endoprotez jest radykalnie ograniczony. Co pani na to? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Pomaskę. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Lidię Czechak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#LidiaCzechak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Polsce istniało już wiele programów wsparcia skierowanych do seniorów, które seniorzy chwalą, m.in. program „Senior+”, program „Opieka 75+”, karta seniora, teleopieka, program „Aktywni+” oraz dodatki do emerytur i rent: trzynasta emerytura, czternasta emerytura i dodatek pielęgnacyjny. Ze spotkań z seniorami wiem, że zwracają oni uwagę na to, aby zająć się takimi obszarami wsparcia jak wsparcie emocjonalne i społeczne, pomoc w codziennych czynnościach, wsparcie zdrowotne, pomoc w formalnościach i technologiach, wsparcie finansowe, wolontariat oraz wsparcie psychiczne i emocjonalne, a także zachęcanie do samodzielności. Starzejące się społeczeństwo stawia przed systemem opieki zdrowotnej, społecznej i gospodarczej wiele wyzwań. Te, które nasi seniorzy, szczególnie w powiatach, zgłaszali, to niedobór opiekunów i pracowników medycznych, rosnące koszty opieki zdrowotnej i społecznej, opieka długoterminowa, wsparcie dla opiekunów rodzinnych, integracja społeczna seniorów, starzenie się w miejscu zamieszkania, choroby przewlekłe i wielochorobowość, problemy finansowe seniorów…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#LidiaCzechak">…zmiany demograficzne i gospodarcze, digitalizacja i dostęp do technologii.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Królak: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#LidiaCzechak">Mam pytania: Co udało się z tych założeń zrealizować. Co planuje ministerstwo, aby pomóc naszym seniorom?</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Gromadzką, Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Wiolettę Kulpę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WiolettaMariaKulpa">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Co w polityce senioralnej robi koalicja 13 grudnia? Otóż kontynuuje, proszę państwa, programy Prawa i Sprawiedliwości. Tylko jak to robi? Robi to nieudolnie. Zabieracie pieniądze emerytom. Zabraliście część czternastej emerytury, zabraliście prawie 900 zł emerytom. Ile to jest? 5,5 mld zł. Policzcie sobie. 6,4 mln emerytów, którzy byli uprawnieni do odbierania czternastej emerytury. Każdemu zabraliście prawie 900 zł. Oszczędzacie na emerytach? Pamiętacie takie słowa: nic, co dane, nie będzie zabrane? Znowu kłamstwo. Niestety pan Tusk kłamie. Taki mamy klimat. Teraz podwyższacie, waloryzujecie w przyszłym roku czternastą emeryturę, ale nie podwyższacie progu.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WiolettaMariaKulpa">Tym samym znów ograniczacie prawo tych emerytów do czternastej emerytury. Zabieracie kilkuset tysiącom ludzi prawo do emerytury. Pani minister, proszę powiedzieć, czy jesteście w stanie podwyższyć ten próg. I druga kwestia. 44 mld zapewniliście w budżecie na przyszły rok tylko na trzynastą i czternastą emeryturę i waloryzację. PiS zapewnił 79. Proszę to sprostować, czy rzeczywiście jest taka liczba.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Marzenę Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MarzenaAnnaMachałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#MarzenaAnnaMachałek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie dziwię się, że posłowie Platformy Obywatelskiej, koalicji tak tutaj gremialnie odmawiają zadawania pytań odnośnie do tej informacji, bo tak naprawdę ta informacja była o niczym. Chcę przypomnieć, pani minister, że już rok minął od wyborów. Wypadałoby, żebyście coś przedstawili, jakieś efekty, jakieś rezultaty, jakiś konkretne działania. Chcę też powiedzieć o jednej kwestii. Oburza mnie, jeśli się z pogardą mówi o osobach, dzieciach, dorosłych korzystających z usług lekarza psychiatry.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#MarzenaAnnaMachałek">To jest niedopuszczalne, by w taki sposób z tej mównicy, w kuluarach czy gdziekolwiek indziej tego typu kwestie mogły być w ogóle poruszane. Jestem stanowczo temu przeciwna. Chcę jeszcze powiedzieć, że w tej kwestii akurat, bo podjęto ten temat, podwójnie zwiększyliśmy dostęp do pedagogów, psychologów w szkołach. Podstawowa rzecz. Mówicie, chwalicie się KPO. Tak naprawdę już jesteśmy opóźnieni przez was, jeżeli chodzi o realizację KPO. Proszę bardzo konkretnie przedstawić, kiedy i jakie działania na rzecz osób starszych będą z tego programu zrealizowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AndrzejŚliwka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 2023 r. Prawo i Sprawiedliwość przekazało 79 mld zł w budżecie państwa na trzynastą i czternastą emeryturę i waloryzację. W budżecie, który jest przygotowany przez pani rząd, w którym jest pani, w 2025 r. na trzynastą i czternastą emeryturę i waloryzację przeznaczone są 44 mld zł. Mamy do czynienia z sytuacją, gdzie przez 2 lata ścięliście o ponad 50% wydatki na wsparcie związane z polityką senioralną. Ale jest jedna grupa, o którą szczególnie dbacie, jeżeli chodzi o politykę senioralną. Są to esbecy. Pan minister Kierwiński i pan minister Siemoniak wydali 700 decyzji przywracających emerytury funkcjonariuszom służb komunistycznych. Wstyd.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowiczowi też odebrałeś?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marka Rząsę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarekRząsa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MarekRząsa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Starzenie się współczesnej populacji jest faktem i musimy zrobić wszystko…</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle Rutnicki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MarekRząsa">Mogę prosić o czas od początku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MarekRząsa">Pani Marszałek! Starzenie się współczesnej populacji jest fakem i musimy zrobić wszystko jako społeczeństwo, a nade wszystko jako państwo, by temu trendowi i wyzwaniu sprostać. Jako nauczyciel chciałbym, aby edukacja stała się naszym priorytetem. Zwracam uwagę na aktywność fizyczną seniorów. To bardzo ważny element zdrowia ogólnego. Tu widzę ogromną rolę ministerstwa sportu. Nie tylko wychowanie fizyczne dzieci i młodzieży, nie tylko wspieranie sportu, ale również programy dedykowane starszym osobom. Podtrzymywanie sprawności intelektualnej poprzez uniwersytety trzeciego wieku, podtrzymywanie więzi społecznych poprzez pobyt w domach dziennego pobytu, o czym pani minister łaskawa była wspomnieć, to są bardzo ważne obszary. I chyba najważniejsze na końcu: przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu, sprawienie, by rozróżnianie informacji, nieuleganie fałszywym informacjom stało się dla naszych seniorów normą i nawykiem. To wyzwanie dla ministerstwa cyfryzacji. Myślę, że te uwagi zostaną przyjęte. A panią minister proszę o koordynację tych wszystkich działań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marcina Grabowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MarcinGrabowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Przez ostatnie lata rząd Zjednoczonej Prawicy mocno wspierał grupy seniorów, emerytów, i to takimi programami jak trzynasta i czternasta emerytura, konkretnymi programami. Mam takie pytania do obecnego rządu, do pani minister: Czy ministerstwo ma w planach kontynuowanie tych programów trzynastej i czternastej emerytury w latach 2025, 2026 i 2027? Czy państwo jesteście w stanie podnieść te świadczenia socjalne, te świadczenia dla emerytów? Podnieść, jeszcze raz podkreślę, nie obniżyć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Starzenie się społeczeństwa to zjawisko obserwowane na całym świecie. Nie inaczej jest w Polsce. Oznacza to, że coraz więcej osób będzie potrzebowało odpowiedzialnej stałej opieki, dlatego działania w tym zakresie należy podejmować z wyprzedzeniem tu i teraz. Bardzo dobrą odpowiedzią na to wyzwanie jest zapowiadany przez panią minister Marzenę Okłę-Drewnowicz bon senioralny, czyli nowe, przełomowe rozwiązanie, które będzie wspierało osoby aktywne zawodowo w opiece nad osobami starszymi. To działanie w połączeniu z rekordowymi środkami finansowymi, które zabezpieczyliśmy na politykę społeczną w budżecie na 2025 r., gdzie tylko na waloryzację emerytur, trzynastki i czternastki przeznaczyliśmy ponad 55 mld zł, wyraźnie pokazuje, że seniorzy są dla nas ogromnie ważni, a rozwój sektora usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MałgorzataPępek">…przebudowa całego systemu opieki długoterminowej, tworzenie nowych form aktywizacji będą postępowały dużo szybciej niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani poseł. Pani poseł, umówiliśmy się na coś wszyscy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Katarzynę Królak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#KatarzynaKrólak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja króciutko. Czy w odniesieniu do programu „Senior+” planujecie poszerzyć krąg podmiotów uprawnionych o NGOs, szczególnie w kontekście tworzenia centrów usług społecznych? Pytam, bo to jest moim zdaniem ważne.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#KatarzynaKrólak">Drugie pytanie dotyczy programu „Aktywni+”. Czy są powołani eksperci zewnętrzni, czy nadal będzie ocena strategiczna, czyli ocena ministra, dzięki której przyznawano dofinansowania marnym, miernym i nisko ocenionym wnioskom? Czy odchodzimy od tego? I na jakim etapie jest kolejna edycja programu „Aktywni+”? Chodzi o rok 2026. Teraz program „Aktywni+” to jest stary, sprzed 2015 r. program ASOS, a program „Senior+” to jest stary, wprowadzony przez Platformę Obywatelską program „Senior — WIGOR”. Tak że nie przypisujcie sobie państwo tego, czego nie byliście twórcami.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#KatarzynaKrólak">Kolejna rzecz. Byłam waszym ekspertem w zakresie programu „Aktywni+”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#KatarzynaKrólak">Tak mierne wnioski dostawały dofinansowanie, że podziękowałam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MonikaWielichowska">W tej burzliwej dyskusji i ja chciałabym zadać jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Seniorzy to my wszyscy za jakiś czas. Wszyscy, bez względu na barwy polityczne, mamy przed sobą wyzwania związane ze starzeniem się społeczeństwa i wspólnie powinniśmy szukać rozwiązań, które będą odpowiadać na potrzeby coraz liczniejszej grupy senioralnej. Szczególny problem, pani minister, mamy z opieką nad seniorami. Ten problem występuje na obszarach wiejskich. Chcę zapytać, jak bon senioralny i idące za nim rozwiązania pomogą właśnie tej grupie. To jest moje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MonikaWielichowska">Teraz posłuchajcie państwo. Najpierw chciałam przywitać uczniów i nauczycieli z Zespołu Szkół Techniczno-Ekonomicznych im. Mikołaja Reja w Myślenicach oraz Zespołu Szkół im. ks. Józefa Tischnera w Dobczycach, którzy przybyli do parlamentu na zaproszenie posła Pawła Śliza. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#MonikaWielichowska">Zanim zabierze głos pani minister, proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców poseł Iwonę Marię Kozłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! W dyskusji na temat starzejącego się społeczeństwa pojawiły się niezwykle ważne pytania, ale też pojawiło się wiele kłamstw i nieprawdy. Wprowadzacie w błąd seniorów, twierdząc, że trzynasta i czternasta emerytura zostanie zabrana, co jest nieprawdą. To jest kłamstwo. Chcecie, żeby seniorzy się bali, żeby bali się dobrych działań, które podejmuje pani minister Marzena Okła-Drewnowicz. To was boli, że jest empatyczna, że jest otwarta, że ma pomysły, że działa i że już teraz, po tych kilku miesiącach, widać efekty jej działania.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Jeżeli chciałybyście panie, bo tu panie posłanki zadawały dziwne pytania i szkalowały prace zarówno w naszej opiece zdrowotnej, jak i w DPS-ach… A więc tak: każda osoba, również seniorzy, w przypadku podejrzenia o nowotwór otrzymują kartę DiLO. Żałuję, że państwo o tym nie wiecie. Karta ta powoduje, że procedury diagnostyczne i leczenie prowadzone są najkrótszą ścieżką.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#IwonaMariaKozłowska">Co do pobytu — nie ma pani poseł, jest pani poseł — w DPS-ach osób przyjętych przed 2004 r., droga pani, na tzw. starych zasadach, to tych osób jest coraz mniej, więc i środki zabezpieczone w budżecie są mniejsze. Warto to wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#IwonaMariaKozłowska">Pani Minister! Posłanki i posłowie Koalicji Obywatelskiej murem stoją za panią. Jesteśmy z panią, dziękujemy pani za to, co pani robi. Dziękuję za otwartość ministerstwa na wszelkiego rodzaju inicjatywy, na dyskusje, na debaty, ale dziękuję również za to, że dla pani jest ważny bezpośredni kontakt z seniorami, z samorządami lokalnymi. Zaangażowanie, jakim pani emanuje, jest dla nas bardzo zaraźliwe. I za to pani bardzo dziękujemy, pani minister. Jest pani wspaniałym ministrem. Cieszymy się, że mamy takie ministerstwo…</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Łubu-dubu…)</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#IwonaMariaKozłowska">…które zostało przez koalicję 15 października powołane. Dziękuję, pani minister, w imieniu wszystkich posłanek i posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MonikaWielichowska">Proszę o zabranie głosu minister do spraw polityki senioralnej panią Marzenę Okła-Drewnowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na początku tej debaty podziękowałam za to, że ona w ogóle może tutaj się odbyć i może dotyczyć sytuacji osób starszych.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Któraś z pań posłanek z PiS-u powiedziała, że powiedziałam, że nie polepszy to sytuacji. Państwo słuchacie, ale nie słyszycie. Nie powiedziałam niczego takiego. Jedyną formacją, która tu i teraz podgrzewa atmosferę, tylko w celach politycznych, mówiąc o podwyższeniu wieku emerytalnego, jest partia Prawo i Sprawiedliwość, bo państwu na tym zależy, bo to dla państwa jest paliwo polityczne. My wypowiedzieliśmy się w tej sprawie jasno i powtarzać tego nie ma sensu.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Państwo mówicie, że tak dużo daliście seniorom. To państwo sobie przypomnijcie, że to za waszych rządów wartość średniej emerytury w stosunku do średniego przeciętnego wynagrodzenia spadła. W 2015 r. ta wartość stanowiła ponad 58%, w 2022 r., za waszych rządów — 50%. Co to oznaczało?</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">To, że za większą kwotę pieniędzy senior mógł kupić mniejszą ilość produktów, bo spadła siła nabywcza pieniądza.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Co pani opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Państwo kpicie z definicji opieki długoterminowej. Nawet nie potrafiliście stworzyć definicji. Pieniądze z KPO widzieliśmy na bilbordach. Widzieliśmy 77 mld zł na bilbordach, które kosztowały 10 mln zł. Dopiero ten rząd, rząd Donalda Tuska, koalicji 15 października, spowodował, że pieniądze z KPO realnie wpłynęły do Polski. Państwo pytacie o konkrety. 1300 mln zł dla polskich szpitali na opiekę długoterminową i geriatryczną już trafiło… Jest ogłoszony konkurs, ale oczywiście jak jest konkurs, to w ślad za konkursem do szpitali i do pacjentów pójdą pieniądze. To za państwa rządów kolejki do specjalistów się wydłużyły. To za państwa rządów zadłużenie osób starszych, seniorów, emerytów, się podwoiło. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Jeśli chodzi o rozwiązania systemowe w pomocy społecznej, w polityce senioralnej, to były to rozwiązania doraźne. Wprowadziliście program „Opieka 75+” — nakłady finansowe były chyba w granicach 50 mln zł i na początku nie wszystkie samorządy z tego korzystały, bo ten program był tak skonstruowany, że nawet po tę niewielką kwotę nie wszyscy sięgali — i „Korpus wsparcia seniorów” jako zadanie fakultatywne. I państwo dzisiaj mówicie, że stworzyliście takie eldorado dla osób starszych w Polsce? Te dane, które przed chwilą wymieniłam, obrazują sytuację osób starszych w Polsce. W kontekście starzejącego się społeczeństwa nie mówię, że to problem. To wielkie wyzwanie. Powiem państwu więcej: to wielka wartość, która będzie się opierała na międzypokoleniowej solidarności.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#komentarz">(Głos z sali: A jak podniesiecie wiek emerytalny…)</u>
          <u xml:id="u-227.9" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Stworzymy takie warunki opieki nad osobami starszymi w miejscu zamieszkania, głównie na obszarach wiejskich, żeby rodzina aktywna zawodowo, żeby tych osób, których jest mniej na rynku pracy… Chodzi o to, żeby one mogły być aktywne, żeby społeczeństwo, państwo niejako w ich imieniu, jak też dzięki ich pracy mogło im pomóc w zorganizowaniu opieki nad osobą starszą.</u>
          <u xml:id="u-227.10" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Państwo z prawej strony sceny politycznej, którzy pracujecie w polityce społecznej, senioralnej, doskonale wiecie, że pieniądz publiczny zainwestowany w srebrną gospodarkę, usługi obróci się w ręce do pracy i w realną pomoc. To jest systemowe rozwiązanie. Systemowych rozwiązań nie tworzy się prosto i nie jest to łatwe tu i teraz, bo nie jest to prosty transfer pieniądza. Jakbyście słuchali tego, co mówiłam wcześniej, drodzy państwo, posłanki i posłowie, wiedzielibyście, że na dzisiaj mamy niespełna 40 tys. opiekunów, jeśli chodzi o ręce do pracy w miejscu zamieszkania, a tak naprawdę potrzeba nam drugie tyle, choćby w 1. roku funkcjonowania ustawy o bonie senioralnym. To olbrzymie wyzwanie. Oczywiście to nie jest łatwe, ale to jest możliwe. Służyć temu będzie KPO, bo pieniądze są odblokowane. Również realizacja kamienia milowego A70, którego w ogóle nie tknęliście, przyczyni się do tego, że pieniądze, kolejne transze będą tam trafiać. Powiem państwu więcej: w tym kamieniu milowym A70 jest również wpisany bon senioralny jako gwarancja państwa polskiego. Celem tych rozwiązań jest zwiększenie zatrudnienia na rynku pracy w związku z rozwojem opieki długoterminowej.</u>
          <u xml:id="u-227.11" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Szanowni Państwo! Bardzo wszystkim dziękuję za zadawane pytania. Oczywiście się do nich odniosę. W części na pewno zdążę, a w części z pewnością odpowiemy państwu na piśmie z uwagi na czas.</u>
          <u xml:id="u-227.12" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Jeśli chodzi o aktywne formy dla osób starszych, to są one bardzo ważne. Rzeczywiście są programy „Senior+” czy „Aktywni+”, których nazw w przeciwieństwie do was nie zmienialiśmy. Jak przyszliście do władzy, to program „Senior — WIGOR” stał się programem „Senior+”. Pozostawiliśmy te nazwy. Te programy kończą się w przyszłym roku. Są to programy wieloletnie. Oczywiście przygotujemy nowe programy, tak naprawdę na bazie ewaluacji dotychczasowych doświadczeń z obecnie funkcjonujących programów. W programie „Aktywni+” ważne jest to, żeby również małe organizacje dostawały środki finansowe. Na przyszły rok będziemy tak ogłaszać konkurs, żeby zwiększyć możliwości mniejszych organizacji. W tym roku pozbawiłam się oceny strategicznej przy wyborze ofert. Jak państwo wiecie, za rok 2023 jest złożone przez Najwyższą Izbę Kontroli zawiadomienie do prokuratury. Był przygotowany również nowy regulamin. Posłużyłam się przede wszystkim wytycznymi z regulaminu i wnioskami pokontrolnymi NIK-u, tak żeby przyznać środki finansowe organizacjom pozarządowym, które dostały największą liczbę punktów, po kolei. Dla niektórych jest to niemożliwe. Jak tak można pozbyć się ręcznego sterowania? Można, ale trzeba też… Oczywiście wybór wniosków nastąpił wyłącznie w oparciu o ocenę zewnętrznych ekspertów. Z pewnością ta ocena zewnętrznych ekspertów i komisja konkursowa to są ważne elementy, które będą miały miejsce przy następnych ocenach, w następnych programach.</u>
          <u xml:id="u-227.13" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Jeśli chodzi o bon senioralny, myślę, że na debatę o bonie senioralnym przyjdzie czas, tak żeby można było tylko o nim debatować. Nie zdążę oczywiście wiele powiedzieć tu i teraz, ale państwo z pewnością umiecie, wierzę w to, poruszać się po stronach internetowych, więc zachęcam, żebyście państwo odwiedzili Rządowe Centrum Legislacji. Tam zapoznacie się z projektem ustawy, z uzasadnieniem i z bardzo szczegółowym OSR-em, czyli oceną skutków regulacji.</u>
          <u xml:id="u-227.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Weźcie se, poczytajcie.)</u>
          <u xml:id="u-227.15" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Weźcie se, poczytajcie — pani mówi, słyszę. No nie ma innego wyjścia. Chcemy wiedzieć, musimy czytać przynajmniej. To jest naprawdę ważne.</u>
          <u xml:id="u-227.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-227.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie opowiadać bajek.)</u>
          <u xml:id="u-227.18" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Bon senioralny, może to państwa rzeczywiście boleć, będzie zaadresowany do całej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-227.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-227.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale tego słuchają Polacy.)</u>
          <u xml:id="u-227.21" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Wartość bonu, kwota 2150 zł, jest to wartość odpowiadająca, tak szacujemy, 50 godzinom usług wsparcia w miejscu zamieszkania. To, że inwestujemy w miejsce zamieszkania, to też jest forma pewnej deinstytucjonalizacji. Wiecie państwo sami, że im więcej zainwestujemy w tę opiekę w miejscu zamieszkania, tym mniej osób później będzie przebywało w placówkach całodobowych, będzie tam kierowanych. Ale tu jest kolejne wielkie wyzwanie: placówki całodobowe, tego państwo nie tknęliście, czyli zakłady opiekuńczo-lecznicze, domy pomocy społecznej. To problem, który nabrzmiał, bo do jednej instytucji mamy duże kolejki, w drugiej już bywają miejsca puste. I teraz jest wielkie wyzwanie, żeby skoordynować od strony zarówno organizacyjnej, jak i finansowej te dwa wielkie systemy, system pomocy społecznej i system ochrony zdrowia. Państwo tego nie tknęliście.</u>
          <u xml:id="u-227.22" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Ja rzeczywiście jestem ministrem do spraw polityki senioralnej, ale prostuję: nie jest to ministerstwo, jest to urząd. Ten niewielki urząd dzisiaj może państwu powiedzieć o zespole międzyresortowym, który dał początek przygotowaniu ścieżki dla opieki długoterminowej, jakości monitorowania tych dwóch systemów. Mogę państwu powiedzieć o tym, że koordynuje on kamień A70. Mogę państwu powiedzieć, że wspólnie z zespołem, za co bardzo dziękuję, przygotowaliśmy ustawę o bonie senioralnym. Przejęliśmy realizację dwóch programów, „Aktywni+” i „Senior+”, i będziemy przygotowywać na podstawie ewaluacji nowe programy. A to, co jest fundamentem w tym urzędzie, to przede wszystkim dialog. Dlatego pierwsza decyzja tego urzędu czy też moja była taka, że powołujemy Radę do spraw Polityki Senioralnej, w skład której wchodzą reprezentanci organizacji senioralnych, samorządów, organizacji pozarządowych, świata nauki, pracodawców. To naprawdę jest bardzo budująca i motywująca współpraca, za co wszystkim z tego miejsca bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MonikaWielichowska">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#MonikaWielichowska">Wszystkim paniom posłankom i panom posłom również bardzo dziękuję za dyscyplinę czasową, dzięki której wszyscy parlamentarzyści, którzy zapisali się do zabrania głosu, mogli zadać pytania, a jak wiecie, przy informacji bieżącej nieczęsto to się zdarza.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#MonikaWielichowska">Przy okazji, ponieważ jestem przy głosie, chciałam przywitać grupę pracowników samorządowych z powiatu kłobuckiego z rodzinami. Nasi goście przybyli na zaproszenie posła Henryka Kiepury. Pozdrawiamy państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu, druk nr 732.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#MonikaWielichowska">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#MonikaWielichowska">Marszałek Sejmu proponuje, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#MonikaWielichowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#MonikaWielichowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druki nr 692 i 716).</u>
          <u xml:id="u-228.11" who="#MonikaWielichowska">Proszę panią posłankę Krystynę Skowrońską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-228.12" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Komisji Finansów Publicznych sprawozdania o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Tak jak pani marszałek powiedziała, to druk sejmowy nr 692, sprawozdanie komisji to druk nr 716.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#KrystynaSkowrońska">Ważne, że są na galerii bardzo młodzi ludzie, bo będziemy mówili o tym, jak używki: tytoń, papierosy jednorazowego użytku lub inne wyroby papierosopodobne szkodliwie wpływają na nasze zdrowie i jak chcemy ograniczyć ich spożycie poprzez wprowadzenie stawki, ale także o tym, aby otrzymane pieniądze, jeżeli zostaną wpłacone do budżetu, mogły być przeznaczone na nasze zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#KrystynaSkowrońska">A zatem podwyższenie stawek akcyzy na wyroby tytoniowe i ich substytuty ma przede wszystkim ograniczyć spożycie ww. wyrobów przez konsumentów, w tym szczególnie przez osoby nieletnie. Podstawowym kryterium, którym powinniśmy mierzyć tę ustawę, jest dbanie o nasze zdrowie. Jak wskazano w stanowisku rządu, który przedłożył ten projekt ustawy, istotnym impulsem do aktualizacji stawek akcyzy jest ograniczenie siły nabywczej konsumentów, którzy nabywają te wyroby. Dzisiaj według danych Głównego Urzędu Statystycznego za miesięczną wypłatę można kupić coraz większą ilość używek. Przykłady? W 2019 r. za średnie wynagrodzenie można było kupić 211 paczek papierosów, a w 2023 r. można było kupić 244 paczki. A zatem w tym niesławnym wyliczeniu w przypadku spożycia na jednego mieszkańca jesteśmy na pudle, na drugim miejscu. Poza Bułgarią inne kraje spożywają mniej i mają wyższą akcyzę, co jest jedną z barier, które wpływają na spożycie.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#KrystynaSkowrońska">Jeśli chodzi o papierosy — bo wcześniej mówiłam o paczkach tytoniu o masie 50 g, a teraz powiem o papierosach — to za średnie wynagrodzenie w 2019 r. można było kupić 348 paczek, a w 2023 r. — 437. Jeszcze większa różnica między wysokością wynagrodzenia a wysokością akcyzy była w przypadku płynu do papierosów elektronicznych. Te wszystkie dane skłoniły nas do tego, aby podwyższyć akcyzę. W tym okresie wprowadzono także wyroby nowatorskie, podgrzewacze i w ich przypadku m.in. stawka podatku akcyzowego, po korekcie z 2022 r., jest najniższa w porównaniu ze stawką w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#KrystynaSkowrońska">Mając na uwadze ten projekt, który przedstawia rząd, chcę powiedzieć, że skonsultowano go z 28 podmiotami na rynku. Komisja ten projekt przepracowała i przedłożyła sprawozdanie. Przyjęto projekt podwyższający stawki akcyzy w części kwotowej i chcę podać przedziały, bo to dotyczy podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych do 2027 r. I tak w przypadku tradycyjnych papierosów w części kwotowej w 2025 r. jest to 25% i do 75% na płyny do papierosów. W 2026 r. na tradycyjne papierosy akcyza zostanie zwiększona o 20%, a na płyny do papierosów elektronicznych — do 50%. W 2027 r. będzie 15% podwyżki akcyzy na tradycyjne papierosy, a 25% — na płyny do papierosów elektronicznych. Wprowadzono również roczną ważność znaków akcyzy na płyny do papierosów elektronicznych na takich samych zasadach jak w przypadku znaków akcyzy na papierosy do palenia oraz wyroby nowatorskie.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#KrystynaSkowrońska">Do projektu ustawy wprowadzono jedną poprawkę i była to poprawka legislacyjna. Za przyjęciem projektu głosowało 16 osób, 10 osób było przeciwnych i był 1 głos wstrzymujący się. Ustawa, jak przedłożono w sprawozdaniu, będzie wchodziła w życie od 1 stycznia 2025 r. W ocenie skutków regulacji wskazano, jakie będą wpływy do budżetu z tytułu podwyższenia stawek. Jeśli na tej sali rozmawiamy o potrzebach z zakresu ochrony zdrowia, co jest niezwykle istotne, i o potrzebie wsparcia Narodowego Funduszu Zdrowia bądź bezpośrednio resortu zdrowia w kwestii ważnych potrzeb związanych z ochroną zdrowia, to te pieniądze na pewno się przydadzą. Ocena skutków regulacji jest dołączona jako załącznik do projektu i uprzejmie proszę państwa posłów o zapoznanie się z nią. Na s. 5 wskazano, jakie będą z tego tytułu przychody do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#KrystynaSkowrońska">Raz jeszcze chciałabym stwierdzić, że komisja bardzo szczegółowo omówiła wszystkie elementy związane z podwyższeniem akcyzy. Głównym i najważniejszym elementem tego projektu jest zmniejszenie siły nabywczej, dbanie o to, aby młode pokolenie nie sięgało tak łatwo po papierosy. Wczoraj na posiedzeniu Komisji Zdrowia pojawił się również pomysł, aby miejsca sprzedaży wyrobów tytoniowych były oddalone od szkół tak jak miejsca sprzedaży wyrobów alkoholowych. To główny element dbania o zdrowie młodego pokolenia, ale chodzi także o to, aby nie ponosić dodatkowych kosztów leczenia osób, które są uzależnione od palenia tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#KrystynaSkowrońska">Chcę poinformować, że Komisja Finansów Publicznych rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie sprawozdania i uchwalenie tego projektu w wersji przedłożonej przez Komisję Finansów Publicznych. Wszystkim życzmy zdrowia i niech nikt nie sięga niepotrzebnie po wyroby tytoniowe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do głosu zapraszam pana posła Filipa Kaczyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#FilipKaczyński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, druki nr 692 i 716.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#FilipKaczyński">W latach 2011–2014, za zarządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u w wyniku skokowych podwyżek podatku akcyzowego doprowadzono do załamania legalnego rynku, bezprecedensowego wzrostu szarej strefy i spadku wpływów budżetowych. Po latach rządów po PSL w 2015 roku Prawo i Sprawiedliwość odziedziczyło sięgającą blisko 20% szarą strefę w przypadku rynku wyrobów tytoniowych. Dzisiaj chcecie do tego wrócić. Poprzednio, w wyniku waszej nieudolności aż o 1 mld zł spadły wpływy z akcyzy tytoniowej. Rząd Zjednoczonej Prawicy musiał naprawić te błędy i w ciągu kilku lat ograniczył rozmiar szarej strefy z 20% do ok. 5%. Zmarnujecie nasze osiągnięcia w zakresie uszczelniania systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#FilipKaczyński">W wyniku otwartego dialogu z wieloma zainteresowanymi stronami rząd premiera Mateusza Morawieckiego wprowadził uznane na świecie narzędzie, jakim jest mapa akcyzowa. Przewidywała ona podwyżki w latach 2022–2027, dając biznesowi przewidywalność, a rządowi gwarancję wzrostu wpływów budżetowych bez nadmiernego ryzyka wzrostu szarej strefy. Dziś rząd zrywa zawartą umowę społeczną na 3 lata przed jej wygaśnięciem i proponuje drastyczne podwyżki podatku akcyzowego. Pogrzebaliście właśnie przewidywalność w systemie podatkowym, którą sami postulowaliście. Brakuje wam pieniędzy na nielegalną telewizję?</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#FilipKaczyński">Szanowni Państwo! Minął rok od wyborów, dlatego warto wspomnieć o waszej umowie koalicyjnej. W 10. punkcie tejże umowy wskazano, że wszelkie zmiany podatkowe będą wprowadzane z minimum 6-miesięcznym vacatio legis. Zasadne zatem wydaje się pytanie, jak wdrożenie nowych stawek akcyzy od 1 marca ma się do tych deklaracji rządzącej koalicji. Odnoszę się w tym miejscu do zaprezentowanej tydzień temu kreatywnej próby podliczenia tego okresu przez pana ministra. Rozjeżdża się to w zderzeniu z umową koalicyjną.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#FilipKaczyński">Na koniec, szanowni państwo: podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Jarosław Neneman był uprzejmy ostatnim razem powiedzieć, cytuję: pan poseł Kaczyński odniósł się również do uwagi Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o preferowaniu wyrobów beztytoniowych w tej ustawie. Jest dokładnie odwrotnie. Koniec cytatu. Szanowni państwo, szanowny panie ministrze, przytoczyłem wówczas wątpliwość wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi pana Michała Kołodziejczaka, wyrażoną 7 czerwca 2024 r. w uwagach do projektu ustawy, w których wskazał on, cytuję: przyjmowane rozwiązania będą sprzyjały wzrostowi konsumpcji wyrobów nikotynowych beztytoniowych. Mam radę dla panów: spotkajcie się może i umówcie się dokładnie, kiedy jest odwrotnie, a kiedy nie jest odwrotnie. Natomiast ja bym bardzo prosił, panie ministrze, żeby na przyszłość nie wkładał pan słów pana ministra Kołodziejczaka w moje usta. Nie jesteśmy nawet do siebie podobni.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#FilipKaczyński">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podsumowując: w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość deklaruję dalszy sprzeciw wobec niniejszej ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Magdalenę Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, druki nr 692 i 716.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#MagdalenaŁośko">Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym przewiduje urealnienie stawek akcyzy na wyroby tytoniowe, w tym tytoń do palenia cygara, cygaretki, susz tytoniowy, wyroby nowatorskie i wreszcie płyn do papierosów elektronicznych. Ostatnie modyfikacje opodatkowania używek będących wyrobami akcyzowymi, wprowadzone ustawą z 2021 r., wymagają urzeczywistnienia i dostosowania do obecnej kondycji gospodarczej, ale też zdrowotnej państwa. Istotnym impulsem do wprowadzenia aktualizacji stawek zaplanowanych jeszcze w 2021 r. jest zwiększająca się z roku na rok siła nabywcza konsumentów. Wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia według danych GUS za miesięczną wypłatę można kupić coraz więcej używek, coraz większą ilość tych używek.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#MagdalenaŁośko">Podwyższenie stawek akcyzy na wyroby tytoniowe i ich substytuty ma przede wszystkim ograniczyć spożycie tychże wyrobów przez konsumentów, w tym szczególnie przez osoby nieletnie. Na świecie istnieją różne formy ograniczenia dotyczące wyrobów tytoniowych, dużo bardziej drastyczne. W Belgii nie kupi się już papierosa w markecie. W Nowej Zelandii osoby urodzone w 2009 r. nie kupią legalnie papierosa. W Australii urządzenie do podawania nikotyny jest wystawiane na receptę, bo używanie tego urządzenia w Australii jest etapem rzucania papierosów, a w Polsce to rozwiązanie przyjęło się na rynku komercyjnym i czyni krzywdę kolejnym młodym pokoleniom. Z raportów wynika, że w Polsce 30% uczniów w grupie wiekowej 15–19 lat regularnie pali e-papierosy, a 60% co najmniej raz ich próbowało. Są to dane zatrważające.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#MagdalenaŁośko">Podniesienie podatku akcyzowego, a co za tym idzie — cen wyrobów tytoniowych, ma docelowo ograniczyć w Polsce liczbę młodzieży rozpoczynającej palenie i zniechęcić do palenia również osoby dorosłe. Aktualna akcyzowa mapa drogowa w swoich założeniach miała ograniczenie dostępności tych wyrobów. Dziś wiemy, że tych założeń nie spełnia, a bogata oferta uwzględniająca papierosy elektroniczne powoduje ich upowszechnianie również wśród dzieci i młodzieży, co jest niedopuszczalne. E-papierosy, które pojawiły się na rynku kilkanaście lat temu, stały się obecnie głównym nałogiem polskiej młodzieży. Jest to sytuacja alarmująca. Światowa Organizacja Zdrowia zauważa, że Polska znajduje się wśród pięciu europejskich krajów z najwyższym odsetkiem palących wśród osób nieletnich i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#MagdalenaŁośko">Trzeba mieć na uwadze fakt, że nałóg nikotynowy w młodym wieku zwiększa ryzyko pozostania palaczem przez resztę życia, ponieważ u młodych osób łatwiej dochodzi do rozwoju uzależnienia. Palący nastolatek staje się przeważnie palącym dorosłym. Narodowa Strategia Onkologiczna zwraca uwagę, że e-papieros to kolejny elektroniczny gadżet obok smartfonów czy słuchawek bezprzewodowych, który jest modny i może wyróżniać młodych ludzi spośród grona znajomych.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#MagdalenaŁośko">Wobec powyższego w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej wnioskuję do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Norberta Pietrykowskiego, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#NorbertPietrykowski">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Rządowy projekt dotyczy wzrostu stawki podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe, w tym podgrzewane wyroby tytoniowe oraz płyn do papierosów elektronicznych. Dla przykładu akcyza na papierosy ma wynosić 476,10 zł za każdy 1 tys. sztuk i 32% maksymalnej ceny detalicznej. Obecnie ta stawka wynosi 367 zł, czyli proponowany wzrost ma wynosić 29,6%. Podam jeszcze jeden przykład. Stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych ma wynosić 1,8 zł za każdy mililitr. Obecnie stawka ta wynosi 55 gr, czyli proponowany wzrost ma wynosić 327%. Zasadniczym impulsem do wprowadzenia wskazanej aktualizacji stawek jest zwiększająca się z roku na rok siła nabywcza społeczeństwa oraz stale rosnące wartości wynagrodzenia zasadniczego.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#NorbertPietrykowski">Procedowany projekt ma na celu przede wszystkim ograniczenie zużycia wyrobów tytoniowych, zwłaszcza przez osoby małoletnie. Jak powszechnie wiadomo, uzależnienie od nikotyny jest chorobą natury psychicznej i fizycznej polegającą na przymusowym i stałym zażywaniu nikotyny. Wiąże się z długotrwałym codziennym używaniem wyrobów produkowanych z tytoniu, zawierających nikotynę ekstrahowaną z tytoniu bądź syntezowaną chemicznie. Znaczna część palaczy nie jest w stanie przestać palić z własnej woli i potrzebuje stosownego wsparcia oraz długotrwałego leczenia. Musimy założyć, że palenie tytoniu to choroba nikotynozależna. Uzależnienie od nikotyny przejawia się silnym wewnętrznym pragnieniem i niestety upośledzoną kontrolą używania nikotyny. Tak jak w przypadku różnych innych chorób natury psychicznej do objawów zespołu odstawiennego należą ostra lub niekontrolowana potrzeba palenia, drażliwość, agresja, złość czy niepokój.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#NorbertPietrykowski">W tym miejscu należy stanowczo podkreślić, iż dym tytoniowy jest uznawany za kancerogen najwyższej klasy. W raporcie Światowej Organizacji Zdrowia wskazano, że jest jednym z głównych problemów zdrowia publicznego i czynników ryzyka odpowiedzialnych za przedwczesną umieralność. Chodzi o choroby osób, które palą tytoń. Dlatego też według Światowej Organizacji Zdrowia kluczowe środki mające na celu zmniejszenie popytu na wyroby tytoniowe wśród populacji to przede wszystkim ograniczenie liczby przypadków narażenia na bierne palenie, graficzne ostrzeżenia zdrowotne, kompleksowy zakaz reklamy, promocji i sponsoringu wyrobów tytoniowych oraz ich opodatkowanie.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#NorbertPietrykowski">Wobec powyższego Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga, kierując się troską o bezpieczeństwo zdrowotne dzieci i młodzieży oraz zdrowie Polek i Polaków, w pełni popiera rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym mający na celu zmniejszenie narażenia na negatywne skutki stosowania wyrobów tytoniowych, zwłaszcza przez osoby małoletnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Marię Kłopotek, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga mam przyjemność wygłosić oświadczenie w sprawie opinii komisji dotyczącej ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym wpłynął do Sejmu 2 października br. i został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu. Następnie trafił do Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych przekazała projekt do dalszych prac. Dotyczy to druku nr 716. Sejmowa Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 10 października wniosła kilka poprawek, głównie o charakterze korekt redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Projekt ustawy dotyczy opodatkowania nowych kategorii wyborów akcyzowych, tj. saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych, które zostały zaliczone do wyrobów akcyzowych. W ustawie sformułowano ich definicje oraz określone zasady ich opodatkowania. Do tych wyrobów będą miały zastosowanie ogólne przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych. Saszetki nikotynowe oraz inne wyroby nikotynowe będą również podlegały obowiązkowi oznaczenia znakami akcyzy. Wprowadzenie rocznej ważności znaków akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych wynika z tego, że jedynie w przypadku tego substytutu wyrobów tytoniowych znaki akcyzy nie mają określonego terminu ważności. Stawki akcyzy na saszetki nikotynowe i inne wyroby nikotynowe zostaną objęte tzw. mapą drogową. Stawka akcyzy w 2025 r. wyniesie 100 zł za kilogram, w 2026 r. 200 zł za kilogram, a docelowo w 2027 r. 300 zł za każdy kilogram.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Projekt zakłada rozszerzenie zakresu definicji wyrobów nowatorskich poprzez objęcie opodatkowaniem również wyrobów beztytoniowych, zarówno tych z nikotyną, jak i tych bez nikotyny. Według aktualnie obowiązującej definicji wyrobów nowatorskich warunkiem uznania za wyrób nowatorski wyrobu spełniającego kryteria ustawowe jest obecność w jego składzie tytoniu. Do beztytoniowych wyrobów nowatorskich będą miały zastosowanie ogólne przepisy dotyczące opodatkowania akcyzą wyrobów tytoniowych, m.in. te, które obecnie mają zastosowanie do opodatkowania akcyzą wyrobów nowatorskich zawierających tytoń lub susz tytoniowy, oraz przepisy dotyczące oznaczania znakami akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Według szacunków Ministerstwa Finansów cena detaliczna paczki 20 sztuk papierosów w latach 2025–2027 będzie rosła o ok. 2,7 zł do 3,1 zł rok do roku. W 2027 r. może wynosić ponad 26 zł. W przypadku tytoniu do palenia ceny detaliczne paczki 550 g powinny zmieniać się o ok. 7–8 zł rok do roku.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Opodatkowanie podatkiem akcyzowym urządzeń do waporyzacji ma na celu ograniczenie dostępności cenowej tych urządzeń, zwłaszcza dla młodszej części społeczeństwa rozpoczynającej swój kontakt z używkami prowadzącymi do uzależnień skutkujących nieodwracalnymi skutkami dla zdrowia. Propozycja dotyczy urządzeń jednorazowych oraz wielokrotnego użytku służących do konsumpcji wyrobów nowatorskich i e-papierosów. Pierwotnie również znalazła się w tym projekcie nowelizacji, po zmianach jest ona jednak procedowana w odrębnym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Jeżeli chodzi o podwyżkę akcyzy na papierosy, to za jej przyjęciem jest 36% badanych ogółem. Opinie kobiet i mężczyzn w tej sprawie są wyrównane. Podwyżkę popiera 35% kobiet i 37% mężczyzn. 36% badanych nie popiera podwyżki akcyzy na papierosy.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Nowelizacja ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 r. Biorąc pod uwagę znaczenie stosowania tych substancji dla młodego organizmu i wpływ, jakie one mają zwłaszcza dla młodych ludzi, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego — Trzeciej Drogi będzie głosował za przyjęciem proponowanego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tomasza Trelę, klub parlamentarny Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#TomaszTrela">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Powtórzę niemalże to, co mówiłem podczas pierwszego wystąpienia, bo stanowisko Lewicy w tej sprawie się nie zmieniło. Omawiany projekt ustawy przewiduje zwiększenie akcyzy na wyroby tytoniowe tradycyjne oraz elektroniczne. Główne cele zmiany są dwa: urealnienie stawek akcyzy w oparciu o nowe uwarunkowania makroekonomiczne oraz próba ograniczenia dostępu młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem nieletnich, do tych wyrobów. Ostatnia modyfikacja stawek akcyzy miała miejsce w 2021 r., a więc w zupełnie innych realiach — nie było wojny w Ukrainie, wysokiej inflacji, mniejsza była też siła nabywcza konsumentów. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika bowiem, że w 2019 r. średnie wynagrodzenie wystarczało na 348 paczek papierosów, a w 2023 już na 437.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#TomaszTrela">Kolejny argument za wzrostem akcyzy to zalecenie WHO mówiące o tym, że podgrzewane wyroby tytoniowe powinny być opodatkowane tak samo jak papierosy tradycyjne, aby ograniczyć albo utrudnić za pomocą cen dostęp do nich młodzieży. Teraz stawka akcyzy na wyroby nowatorskie jest niższa niż dla tradycyjnych papierosów, co powoduje, że są tańsze, a co za tym idzie, cieszą się dużym powodzeniem jako rzekomo zdrowsza alternatywa dla papierosów tradycyjnych. Niestety młodzież, i to coraz młodsza, zbyt chętnie sięga po papierosy elektroniczne. Z badań wynika, że 30% młodych ludzi w wieku 15–19 lat regularnie sięga po e-papierosy, a 60% przynajmniej raz ich spróbowało. Oczywiście nie ma pewności, że zwiększenie stawki akcyzy, a wraz z nią ceny detalicznej, wystarczy, by ograniczyć używanie e-papierosów przez młodzież, ale na pewno nie zachęci. Warto chyba dodać, że palenie papierosów jest coraz mniej popularne. Zastępowanie ich elektronicznymi odpowiednikami zdaniem lekarzy wcale nie jest zdrowsze.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#TomaszTrela">Wobec powyższych argumentów i tych opinii, które były już wcześniej przedstawiane, klub parlamentarny Lewicy będzie głosował za przedłożonym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Adama Płaczka, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W latach 2010–2023 rządy nieprzerwanie podnosiły akcyzę na papierosy. Za każdym razem opinia publiczna była informowana, iż celem podwyżek akcyzy jest walka o zdrowie Polaków. Jakże wygodny i chwytliwy argument. Kto z nas nie chce, aby Polacy byli zdrowi? Aby ocenić wiarygodność takiej narracji, przyjrzymy się faktom i liczbom. W Polsce od lat, pomimo podnoszenia akcyzy, sprzedaje się tylko nieznacznie mniej papierosów. Podczas gdy w 2015 r. sprzedaż wynosiła 41 mld sztuk, w 2020 r. sprzedano wciąż niemal 39 mld sztuk papierosów, a przecież od 2008 r. w Polsce sprzedawane są e-papierosy. Polacy wciąż palą na potęgę. Gdzie zatem przywoływany argument zdrowotny i rzekomy realny wpływ podnoszenia akcyzy na ograniczenie nałogu tytoniowego i sprzedaż papierosów w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Idźmy dalej, liczby nie kłamią. Fakty są takie, że podczas gdy w 2011 r. dochody budżetu państwa z tytułu akcyzy na wyroby tytoniowe wynosiły ok. 18 mld zł, w 2018 r. wyniosły już 19,8 mld zł, a w 2024 r. zakładane dochody do budżetu państwa z tytułu akcyzy na wyroby tytoniowe mają wynieść aż 22 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W Polsce trwa test na Polakach, testowany jest próg bólu. Ministerstwo Finansów od lat podnosi akcyzę pod pretekstem ochrony zdrowia Polaków, podczas gdy chodzi o nic więcej, jak o koncepcję ekonomiczną, jaką jest krzywa Laffera. Koncepcja ta pokazuje związek pomiędzy stawką podatkową a dochodami państwa z podatków. Rząd, podnosząc od lat akcyzę, szuka jej optymalnej stawki. Chodzi o to, aby ustalić, jak bardzo można podnosić akcyzę, aby zmaksymalizować dochody podatkowe. Tak długo jak Polacy będą kupować wyroby tytoniowe, a budżet państwa zyskiwać, akcyza będzie nadal podnoszona. Rząd każdego roku testuje, jak bardzo może zostać podniesiona akcyza, aby była nie za wysoka, bowiem w takim przypadku wpływu do budżetu zaczęłyby maleć i doprowadziłoby to do obrotu produktu produktami tytoniowymi w szarej strefie. Warto także zwrócić uwagę, iż w 2018 r. stawka akcyzy na wyroby tytoniowe w Polsce wynosiła 206 zł na każde 1000 sztuk papierosów, podczas gdy w 2023 r. wynosiła już 250 zł. Nie ma co manipulować opinią publiczną. Czas przyznać, iż podnoszenie podatku akcyzowego na papierosy nie może być uznawane za część strategii kolejnego rządu, która ma na celu ograniczenie konsumpcji tytoniu. Nadrzędnym celem działań rządzących jest nic innego jak zwiększenie wpływów budżetowych. I trzeba o tym zacząć głośno mówić, bowiem już za parę miesięcy Polaków czeka kolejna drastyczna podwyżka akcyzy na papierosy. Czas zacząć edukować zdrowotnie Polaków w kwestii tragicznych skutków zdrowotnych dla palaczy, a nie doić Polaków z każdej strony.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie jeszcze, że zanim zaproszę pana posła, to pozdrowię wyjątkowych gości, którzy są na galerii. To członkowie i sympatycy Związku Górnośląskiego z Katowic, Siemianowic Śląskich i Trzebini.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#DorotaNiedziela">Przyjechaliście państwo na zaproszenie równie wyjątkowej pani poseł, pani poseł Ewy Kołodziej. Pozdrawiamy państwa. Cieszymy się, że jesteście z nami. Myślę, że same dobre wspomnienia będziecie mieli z tego zwiedzania Sejmu. Pani poseł Kołodziej na pewno zaprowadzi was w miejsca, których normalnie nie można zobaczyć. Pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, klub… Przepraszam, coś się zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Republikanie.)</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#DorotaNiedziela">Republikanie, tak, ale to jest koło poselskie Republikanie.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#DorotaNiedziela">Witam pierwszy raz jako przedstawiciela koła poselskiego republikanie.</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Wolni Republikanie do druku nr 716, czyli sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Drodzy Polacy! Dorośli ludzie mają prawo robić sobie krzywdę, nawet taką, która doprowadza ich do przedwczesnej śmierci. Chodzi o palenie papierosów oraz picie alkoholu. Ale warunkiem jest to, że robią to na własny koszt. Obecnie od lat akcyza nie pokrywa nawet połowy kosztów leczenia chorób związanych z paleniem papierosów i piciem alkoholu. Wiemy o tym, że jakakolwiek prohibicja, o czym przed chwilą mówił kolega, nie ma sensu, podwyższanie w nieskończoność stawek akcyzy nie ma sensu, ale musimy utrzymać balans między podatkiem akcyzowym, który ma służyć później leczeniu tych osób, a wysokością akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#JarosławSachajko">Jako że czasu jest mało, to przejdę do rzeczy i zadam trzy pytania, panie ministrze. Po pierwsze, ponawiam pytanie o to, dlaczego w omawianej nowelizacji ustawy akcyzowej nie uwzględniono podwyżek akcyzy na alkohol. Cieszy fakt, że po moich ubiegłotygodniowych protestach zarówno pan minister Neneman, jak i przedstawiciele resortu zdrowia zapowiedzieli podjęcie prac w tym zakresie. Ale dlaczego dopiero teraz?</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#JarosławSachajko">Po drugie, w ubiegłym tygodniu wielu posłów dopytywało, dlaczego z omawianego projektu ustawy zniknęły przepisy dotyczące opodatkowania urządzeń do waporyzacji oraz tzw. liquidów. I znów cieszy fakt, że pan minister Neneman zapowiedział uregulowanie tej kwestii i domknięcie swoistej luki w prawie. No ale znów powstaje pytanie jak. Dlaczego tak długo na to czekamy?</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#JarosławSachajko">Po trzecie, w ubiegłym tygodniu poruszyłem z tej mównicy problem jednorazowych papierosów dla dzieci, które nawet w sklepie naprzeciwko Sejmu są eksponowane na półkach przy kasach, obok słodyczy. Cieszy fakt, że zarówno pan marszałek Hołownia, minister zdrowia, jak i przedstawiciele opozycji zapowiedzieli poparcie dla rozwiązania tego problemu. To miało być zrobione już pół roku temu. Znów powstaje pytanie: Dlaczego musimy tak długo czekać, że nasze dzieci wciąż są narażone na pokusę kupowania tych jednorazówek?</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#JarosławSachajko">Oczywiście to pytania retoryczne, które niech będą głosem sumienia. Natomiast co do omawianego projektu ustawy, procedujmy nad nim bez zbędnej zwłoki. Szkoda, że tylko tak na raty.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym wyczerpaliśmy wystąpienia klubowe i koła.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#DorotaNiedziela">Otwieram dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#DorotaNiedziela">Do głosu zapisało się 22 posłów i posłanek.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#DorotaNiedziela">Zaczyna pan poseł Fryderyk Sylwester Kapinos, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Michała Cieślaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#DorotaNiedziela">Czy ktoś z państwa jeszcze chce się zapisać, bo chcę zamknąć listę?</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Jakubiak: Zdążyłem.)</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Adam Płaczek: Republikanie zawsze na koniec.)</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#DorotaNiedziela">Tak, pan poseł na końcu.</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-244.11" who="#DorotaNiedziela">Czyli zaczynamy.</u>
          <u xml:id="u-244.12" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Joanna Wicha, klub parlamentarny Lewicy. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-244.13" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Jest.</u>
          <u xml:id="u-244.14" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Dzisiaj omawiamy kluczowy rządowy projekt ustawy, który dotyczy zmiany stawki podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe oraz ich substytuty.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#IwonaMariaKozłowska">W obliczu rosnącej liczby nowotworów i problemów zdrowotnych związanych z paleniem nasze działania są po prostu niezbędne. Wzrost akcyzy na wyroby tytoniowe ma na celu nie tylko zmniejszenie ich dostępności, ale przede wszystkim ochronę młodzieży przed szkodliwymi skutkami uzależnienia. Chcemy, aby młodzi ludzie żyli w zdrowym środowisku wolnym od oparów e-papierosów i innych wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Obecnie ceny papierosów w Polsce należą do najniższych w Unii Europejskiej, co prowadzi do niepokojącego trendu: coraz więcej młodych ludzi pali. Wprowadzenie wyższych stawek akcyzy może stać się jednym ze skutecznych działań zniechęcających do sięgania po te niebezpieczne substancje.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#IwonaMariaKozłowska">Proszę o informację, czy resort planuje drastycznie zaostrzyć kary za sprzedaż wyrobów tytoniowych osobom nieletnim. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Niemczyk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Grzegorz Adam Płaczek, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Od lat wszyscy słyszymy, że państwo podnosicie akcyzę na wyroby tytoniowe. W ślad za tym wyznaniem słyszymy również, że robicie to państwo dlatego, żeby ratować Polaków i żeby w Polsce coraz mniej osób paliło papierosy. Wszystkie liczby temu przeczą, zwłaszcza jeżeli będziemy pamiętać o tym, że pojawiły się również tzw. e-papierosy. W związku z tym mam prośbę do pana ministra, gdyby pan uprzejmy podać nam argumenty, którymi kieruje się Ministerstwo Finansów poza zdrowotnymi. Dlaczego państwo chcecie podnieść akcyzę na wybory tytoniowe w Polsce? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wybory?)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Adam Płaczek: Nie na wybory, przepraszam: wyroby. Już myślę o wyborach, jak każdy z nas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#DariuszMatecki">Szanowna Pani Marszałek! Podniesienie akcyzy to nic innego jak kolejny ukryty podatek, który uderzy bezpośrednio w polskich obywateli, przedsiębiorców, konsumentów. Podniesienie akcyzy to cios w małe i średnie firmy oraz legalnie działający rynek, na którym pracują tysiące ludzi. Rządzący mówią, że to dla dobra społeczeństwa, ale w rzeczywistości to społeczeństwo będzie zmuszone po prostu płacić więcej. Na co? Na kolejne projekty, takie jak finansowanie propagandy w siłowo przejętej telewizji publicznej. Zamiast sięgać do kieszeni obywateli przez podnoszenie akcyzy na alkohol, proponuję rozważyć inne skuteczniejsze rozwiązania, które nie obciążą finansowo Polaków, np. zmniejszenie ekspozycji alkoholu w sklepach, przeniesienie go z najbardziej widocznych miejsc, takich jak okolice kas. Dotyczy to również oczywiście papierosów. Może być to krokiem w dobrą stronę. Taka polityka pozwala połączyć troskę o społeczeństwo z poszanowaniem wolności ekonomicznej obywateli. Apeluję, aby odrzucić ten projekt w imię uczciwości, poszanowania dla naszych pieniędzy i wolności. Jako przedstawiciel Stowarzyszenia KoLiber w życiu nie zagłosuję za podnoszeniem podatków, a w tym przypadku to jest po prostu nic innego jak podnoszenie podatków.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Władysława Dajczaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile razy głosował pan za podniesieniem?)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ani razu nie głosowałem za podniesieniem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WładysławDajczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzisiaj w wielu wystąpieniach klubowych słyszeliśmy tę wygłaszaną z dużym przekonaniem argumentację, że podniesienie ceny papierosów, akcyzy spowoduje, że ta liczba palących, a szczególnie ludzi młodych, spadnie. Kiedy wsłuchamy się w opinie analityków, ekspertów z różnych ośrodków badawczych, to już takiej pewności nie mamy, bo te opinie są bardzo podzielone. Niektórzy mówią, że to zwiększenie akcyzy na pewno spowoduje, panie ministrze, np. zwiększenie szarej strefy. W tej chwili w Polsce ta szara strefa jest na poziomie tylko 4% konsumpcji papierosów, a w niektórych krajach europejskich, np. we Francji, aż 32%. Panie ministrze, czy nie obawiacie się takiego właśnie efektu tego dużego podniesienia akcyzy? Może lepiej, jak zalecają właśnie niektórzy eksperci z tych ośrodków analitycznych badawczych, ograniczyć sprzedaż i marketing papierosów. Może to będzie właściwsze działanie i spowoduje, że ograniczenie palenia, szczególnie wśród młodzieży, będzie bardziej wyraziste. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Trochę dziwię się parlamentarzystom z Prawa i Sprawiedliwości, którzy dzisiaj podają w wątpliwość efekty takich decyzji. Nie wierzą w to, że mogą one przynieść rozwiązania profilaktyczne, a sami z taką radością i satysfakcją uchwalali jeszcze w tamtej kadencji podatek cukrowy i przekonywali nas, że z tego powodu spadnie spożycie słodkich napojów. To trochę hipokryzja.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak zawsze.)</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To wy właśnie…)</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowni Państwo! Chciałbym zapytać pana ministra o to, jakie będą finansowe skutki tej zmiany, gdzie te środki ostatecznie trafią? Czy część tych środków trafi do samorządów na działania profilaktyczne? Proszę o taką informację.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#AndrzejŚliwka">Pani Marszałek! Ja oczywiście przychylam się do tych wszystkich stanowisk, które koleżanki i koledzy posłowie artykułowali, że potrzebne są działania mające na celu zmniejszenie ekspozycji wyrobów tytoniowych na ladach sklepowych, działania profilaktyczne, edukujące. To jest wszystko bardzo ważne, tylko lepiej by było, gdybyśmy — jeżeli podejmujemy dyskusję związaną ze zmianami w podatku akcyzowym — w sposób kompleksowy prezentowali, ale niestety ten rząd niczego nie prezentuje w sposób kompleksowy. Więc się dziwię, że mamy do czynienia z taką wrzutką.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#AndrzejŚliwka">Panie Ministrze! Mam bardzo konkretne pytanie. W dokumentach rządowych na przyszły rok planowane jest mniej więcej 3,5 mld do 4 mld z tej zmiany, którą państwo teraz proponujecie. Chciałbym się spytać, gdzie te środki trafią, na co one trafią. Czy one trafią do NFZ-etu, czy one trafią właśnie w ramach wsparcia do osób, które potrzebują pomocy związanej ze zdrowiem, czy trafią na tępą propagandę, którą np. realizujecie w Telewizji Polskiej? Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: Pan jeszcze nie wie, że do budżetu trafiają?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Janusza Kowalskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#JanuszKowalski">W związku z tym, że jest tutaj wiceminister w Ministerstwie Finansów, które to ministerstwo nadzoruje Krajową Administrację Skarbową, mam konkretne pytanie. W państwie Tuska nasyłacie kontrolę m.in. na szpital w Żywcu. Ale ja chcę zapytać o to, czy Krajowa Administracja Skarbowa rozpoczęła już kontrolę podatkową u małżeństwa pani Gajewskiej i pana Myrchy. Bo pytania są absolutnie zasadne. Podatek od spadków i darowizn, kwestia oświadczenia w sprawie domu, kwestia dotycząca darowizny pana Myrchy, podatek dochodowy i — to najważniejsze — kwestia kontroli pod kątem nieujawnionych źródeł dochodów. No to jest pytanie, czy pan Myrcha i pani Gajewska finansowali latami budowę nie swojego domu, czy pomieszkiwali na tej budowie, jeszcze do tego za darmo. To są pytania, na które KAS powinien odpowiedzieć. Tak samo, panie ministrze, kwestia podatku od nieruchomości: Kto i kiedy składał deklarację w sprawie tej willi w Błoniach? My chcemy wiedzieć, jak się pan Myrcha i pani Gajewska rozliczali z podatków. A nie nasyłajcie kontroli na uczciwych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#DorotaNiedziela">Tak się zastanawiam, kto powinien mówić o oświadczeniach majątkowych. Na pewno nie akcyza. Ja bardzo bym prosiła, żeby pan poseł zaczął mówić do rzeczy, bo to naprawdę trochę nie wypada.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Robert Dowhan.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Myślę, że pani marszałek powinna to zastosować u siebie.)</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że ważne są wszystkie nagłówki prasowe, ale jesteśmy na sali sejmowej i mówimy o naprawdę poważnych rzeczach, m.in. o zdrowiu ludzi.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Robert Dowhan, klub Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#RobertDowhan">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#RobertDowhan">Pani Marszałek! Już właśnie nie wiedziałem, w jakim punkcie jesteśmy, ale wracamy do akcyzy. Skokowe podwyżki akcyzy sprzed lat przynosiły negatywne efekty w postaci spadku wpływów do budżetu, wzrostu szarej strefy oraz zwiększonego ryzyka związanego z paleniem różnych wyrobów, które pochodziły z niewiadomych źródeł. W związku z tym pytanie: Czy ministerstwo nie uczy się na błędach? Przez ostatnie 20 lat, od kiedy mamy dane, nie sprawdziło, jak to wyglądało. Jeżeli mówimy o zdrowiu, o tym, że papierosy są szkodliwe — ja nie palę i wiem, że są szkodliwe — to dlaczego bawimy się w podwyżki? Żeby bogaci mogli palić? To zabrońmy. Skoro jest to szkodliwe, a ktoś musi palić, to niech idzie do lekarza, dostanie receptę i kupi sobie papierosy. Zabrońmy tego, skoro to jest szkodliwe. Jak narkotyki są szkodliwe, to są zabronione. Zabrońmy papierosów, idźmy ku zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#RobertDowhan">Po co się bawić w podwyżki i mówić ludziom, że będzie ograniczenie palenia? Nie będzie, bo przez 20 lat pokazało, że nie ma palenia.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Będzie pan cytowany wszędzie, przebije się pan.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Józefa…</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł, pani przeszkadza pani koleżance klubowej.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ulega wątpliwości, że wszyscy powinniśmy dbać o zdrowie Polaków i robić wszystko, żeby utrzymać ten dobrostan, ale do tego potrzebne są zaangażowanie całego rządu, konkretne programy profilaktyczne i inwestycje w zdrowie. Czy podwyższenie akcyzy na papierosy przyniesie taki efekt? No to już poseł z Koalicji Obywatelskiej państwu doskonale wyjaśnił.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Natomiast wracając do projektu ustawy, to nie tak dawno, bo rok temu czy kilka lat temu, kiedy Prawo i Sprawiedliwość wprowadzało zmiany do ustaw podatkowych, państwo grzmieliście na tej sali, że wszystkie zmiany podatkowe powinny być wprowadzane co najmniej 6 miesięcy przed rozpoczęciem działania w roku podatkowym. Teraz mamy październik i ma to obowiązywać od 1 stycznia. Więc hipokryci. Kiedy rząd Prawa i Sprawiedliwości proponował podwyższenie stawki na produkty, które negatywnie wpływają na zdrowie, państwo z tej strony grzmieliście, że grabimy Polaków. Dzisiaj mówicie, że podniesienie akcyzy uzdrowi Polaków.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Jeszcze ostatnie pytanie. Panie ministrze, ja wiem, że te środki trafiają do budżetu i poseł nie musi nas uczyć, ale proszę mi powiedzieć: Na co zostaną przeznaczone? Czy one konkretnie zostaną przeznaczone na profilaktykę, na promocję sportu i zdrowych zachowań? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Wioletę Tomczak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WioletaTomczak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości są przeciwni podwyżce podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych, a sami nie zrobili nic, żeby przeciwdziałać używaniu wyrobów tytoniowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#WioletaTomczak">Bardzo dobrze, że wpływy z akcyzy do budżetu będą wyższe. Ale pamiętajmy, że koszty społeczne, ekonomiczne i zdrowotne są o wiele wyższe niż wpływy do budżetu państwa z podatku akcyzowego. Po raz kolejny jako specjalistka zdrowia publicznego powtórzę w tej Izbie: robimy ważny i odważny krok w kreowaniu polityki zdrowotnej państwa. Apeluję do Ministerstwa Finansów, do rządu o rozważenie dedykowania określonych środków na profilaktykę odnośnie do używania tych niezdrowych produktów. Te zapisy zostały usunięte za czasów Prawa i Sprawiedliwości z ustawy antytytoniowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Poseł Lidia Czechak: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#DorotaNiedziela">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę z koła parlamentarnego Republikanie.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję, pani marszałek. Dziękuję kolegom za oklaski.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#JarosławSachajko">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Powtórzę: dorośli ludzie mają prawo robić sobie krzywdę, nawet taką, która doprowadza do ich przedwczesnej śmierci, czyli palić papierosy i pić wódkę.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#JarosławSachajko">Gorzej jest z tym, o czym mówiła koleżanka, że powinni pamiętać, że robią krzywdę nie tylko sobie, ale i swojej rodzinie. Jednak muszą to robić za własne pieniądze, a nie za pieniądze tych, którzy nie piją i nie palą. Panie ministrze, w ubiegłym tygodniu zapowiedzieliście państwo, tzn. pan minister oraz pan wiceminister Konieczny, radykalną podwyżkę akcyzy na alkohol. Wobec tego mówię: sprawdzam i zapytam uprzejmie, kiedy i w jakiej skali będzie ta podwyżka. Skoro prace już trwają, to pewnie macie już zarysowane koncepcje, jeśli chodzi o wysokość, skalę i czas, chyba że były to kolejne słowa rzucone na wiatr. Kiedy skończą państwo z promocją alkoholizmu w telewizji? Bo to jest skandal, żeby pokazywać dzieciom, że picie piwa przy okazji zawodów sportowych to nic strasznego. Tak jak mówiła wcześniej koleżanka, bardzo łatwo jest ludzi wprowadzić w nałogi, w picie czy palenie za pomocą takich kolorowych e-papierosów, później jednak ciężko jest ich wyciągnąć.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#DorotaNiedziela">Mam nadzieję, że ten pierwszy wstęp pana nie był promocją picia i palenia jako wolności.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Nie, pokazywał, że doprowadza do śmierci, do przedwczesnej śmierci.)</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#DorotaNiedziela">Dobrze, okej. Dziękujemy za wytłumaczenie.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Artura Jarosława Łąckiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#ArturJarosławŁącki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie palę, nie będę bronił palaczy. Chcą palić, niech płaczą i płacą. Ale pytanie brzmi: Panie ministrze, czy podatek akcyzowy faktycznie zbieracie po to, żeby ograniczyć palenie wśród Polaków? Bo nasuwa się taka myśl, że to nic nie daje. A więc skoro zbieracie ten podatek akcyzowy, podnosicie go, a to nic nie daje, to raczej chcecie te pieniądze mieć w budżecie i nie patrzycie na to, czy ludzie będą palili, czy palą, czy będą mniej palili. Jeśli chcemy ograniczyć palenie — a myślę, że chcemy ograniczyć palenie — to nie trzeba wyważać drzwi otwartych. Wystarczy spojrzeć, co jest w krajach zachodnich. Tam sprzedaż wyrobów tytoniowych jest objęta monopolem państwa. Nie kupi pan, pani, nikt papierosów w dyskoncie czy w sklepie spożywczym. Nie ma takiej możliwości. Są specjalne sklepy z papierosami i automaty, co diametralnie ograniczyło sprzedaż tych wyrobów. Owszem, podnosimy akcyzę, ale idziemy też dwutorowo, ograniczamy sprzedaż. Wtedy ma to sens. Teraz niestety tego nie widzę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Ciecióra: Artur, brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Poseł Artur Jarosław Łącki: Pocałunek śmierci.)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pana przyjmiemy do nas.)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem sens, że ograniczamy dostępność, ale chyba cena u nas jest dosyć niska. Takie deklaracje są dosyć… Okej.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powiedzmy sobie szczerze, że wzrost akcyzy na wyroby nikotynowe jest jedną z najskuteczniejszych metod ograniczenia konsumpcji tych produktów. Po pierwsze, wyższe ceny bezpośrednio wpływają na decyzje zakupowe obywateli. Z badań wynika, że im wyższa cena papierosów, tym mniej osób po nie sięga. To szczególnie istotne w kontekście młodzieży. Po drugie, wzrost akcyzy może przyczynić się do zmniejszenia liczby uzależnionych palaczy. Trzeci istotny czynnik to wyższe wpływy z akcyzy. Właśnie z tym związane jest moje pytanie. Na jaki cel te środki zostaną przeznaczone? Czy będą, mówiąc wprost, zasypywać olbrzymią dziurę w budżecie pozostawioną po poprzednikach? Czy zostaną przeznaczone na jakiś konkretny cel? Jeśli tak, to na jaki? Czy to będzie cel zdrowotny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Filipa Kaczyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#FilipKaczyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#FilipKaczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Myślę, że w tym temacie nie musimy się przekonywać co do jednego, czyli co do szkodliwości palenia. My jako cała klasa polityczna powinniśmy tutaj mówić jednym głosem. Wydaje mi się, że tak mówimy. Tylko o to chodzi, to jest clou, że wam chodzi, o co innego. Wam chodzi, szanowni państwo, tylko i wyłącznie o skok na kasę. Według waszych obliczeń będzie to od 1 marca do końca przyszłego roku 3,5 mld. Według moich obliczeń — nieco więcej, ok. 4 mld. Teraz pytanie zasadnicze. Jaką my mamy gwarancję, jaką gwarancję mają Polacy, że te środki zostaną przeznaczone przede wszystkim na profilaktykę? Bo ja, szczerze mówiąc, dzisiaj tej profilaktyki w przestrzeni publicznej, w mediach, gdziekolwiek nie widzę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#KrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście tak jak tutaj pan poseł powiedział, skok na akcyzę, podniesienie akcyzy jest proste, jest banalne, bo rzeczywiście brakuje wam pieniędzy. Deficyt budżetowy jest gigantyczny, będzie brakować wielu środków finansowych na różne działania. Natomiast zastanawiam się, dlaczego nie podejmujecie tych działań, które są oczywiste do podejmowania, ale są trudniejsze. Być może właśnie dlatego ich nie podejmujecie. Jak piszą pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej, działania szefa KAS-u przyczyniają się do spadku dyscypliny podatkowej, znacznego powiększenia przestępczości podatkowej, a co za tym idzie, spadku dochodów podatkowych i pogłębienia deficytu budżetowego. Jak piszą dalej: w naszej ocenie dalsze zarządzanie KAS przez Marcina Łobodę, szefa KAS-u, może doprowadzić do katastrofy finansów publicznych, co wymaga natychmiastowej reakcji. Wy, zamiast zareagować na to, co się dzieje w KAS, na rozszczelnienie systemu podatkowego w Polsce, wrzucacie po prostu podwyżkę akcyzy. Jak zwykle paliwem próbujecie ugasić płomień. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że pozdrowię młodzież z młodzieżowych rad miast ze Stalowej Woli, z Niska i z Zaklikowa.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#DorotaNiedziela">Dobrze przeczytałam? Dobrze przeczytałam, tak. Przyjechaliście państwo na zaproszenie pana posła Rafała Webera. Chciałam was bardzo serdecznie pozdrowić. Mam nadzieję, że będziecie mieć same dobre wspomnienia z dzisiejszego dnia, a dyskusja na temat palenia wam się bardzo przyda, bo widzę, że jesteście w takim wieku, że możecie być skłonni do tego, żeby jednak zacząć palenie. Szczególnie się przysłuchujcie, jak to jest bardzo niebezpieczne i jak bardzo niezdrowe. Tak że mam nadzieję, że posłowie, którzy będą występować, przekonają was do tego, żeby nie zaczynać tego złego nałogu. Życzę miłych wspomnień. Myślę, że pan poseł wam umili dzisiejszy dzień. Pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Marian Skonieczka, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Marcin Skonieczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#DorotaNiedziela">Jezu, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MarcinSkonieczka">Chciałbym na początku zgodzić się z posłem Sachajką, że każdy pije i pali za swoje. Tylko problem pojawia się później, gdy ta osoba idzie do lekarza. Wtedy to my płacimy za jej leczenie, płaci społeczeństwo. Jeśli chodzi o aktualizację stawek, to dla mnie właśnie to jest aktualizacja. To nie jest żaden skok na kasę, ponieważ w uzasadnieniu jest jasno napisane, że wzrosty akcyzy w poprzednich latach nie nadążały za inflacją. Ale nie ma co się dziwić, bo za czasów PiS-u inflacja od 2015 do 2023 r. wyniosła 46%. Nikt nie mógł przewidzieć, że będzie aż tak wysoka. Moje pytanie, panie ministrze, dotyczy tego, czy stwierdzono korelację między wysokością cen wyrobów tytoniowych a spożyciem tych wyrobów. Bo w uzasadnieniu jest tabelka, która pokazuje, że mamy przedostatnie miejsce, jeśli chodzi o ceny tytoniu. Czy taka korelacja jest? Czy po tej aktualizacji przesuniemy się na wyższe miejsce, tzn. czy rzeczywiście w porównaniu z innymi państwami ceny tytoniu w Polsce będą trochę wyższe, niż ma to miejsce obecnie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Międzynarodowe badania naukowe pokazują, że każdy wypalony papieros to o 10 min krótsze życie. Średnio palacze żyją o 10 lat krócej. Polityka państwa musi zmierzać do ograniczenia palenia. Jednym z tego elementów jest podwyższenie akcyzy, ale wiadomo, że akcyza jest częścią dochodów budżetu państwa. Polskie państwo zaprojektowało w budżecie na przyszły rok 221 mld zł na skumulowane wydatki służby zdrowia. To jest więcej o 31 mld. Te 3,5 czy 4 mld zł z podwyższonej akcyzy na papierosy to tylko część wydatków. Niemniej jednak na rynku, również w mediach, pojawiają się takie opinie, pytania, czy to nie wpłynie na zwiększenie szarej strefy. Jakie są państwa doświadczenia i opinie w tej sprawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marka Jakubiaka, koło parlamentarne Republikanie.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Wolni Republikanie.)</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#DorotaNiedziela">Chciałam sprostować, Wolni Republikanie, ale państwo zgodzili się na to, żebyśmy mogli czytać skrót: Republikanie.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: To zmienia postać rzeczy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MarekJakubiak">Nie mieściliśmy się. Nie mieścimy się w regulaminie.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MarekJakubiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę państwa, podnoszenie akcyzy to jest bardzo podstępne działanie wobec małych przedsiębiorstw z zakresu branży tytoniowej, w ten sposób bowiem udział podatków i opłat w cenie produktu drastycznie się zwiększa. Moją propozycją jest postawienie ceny minimalnej na półce. Wtedy nie ma dumpingu ani nie ma możliwości grania ceną przez duże koncerny, a wiadomo, że akurat ta branża zdominowana jest przez wielkich graczy. Oczywiście dotyczy to również alkoholu. Minimalna cena produktu na półce powoduje, że państwo macie VAT, a przedsiębiorstwa nie mogą grać już udziałem podatku w cenie. Cena dumpingowa czyni cuda, ci mali przedsiębiorcy bowiem po kolei padają za sprawą właśnie dumpingu dużych koncernów. Warto wziąć to pod uwagę. A ja powiem tylko tyle, że rzuciłem palenie. Proszę państwa,…</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#MarekJakubiak">…życie jest kolorowe, rzucajcie to diabelstwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#DorotaNiedziela">Może założymy jakiś zespół parlamentarny rzucających palenie?</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tych, którzy rzucili.)</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Lidię Czechak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#LidiaCzechak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! O tym, że papierosy są szkodliwe, mówi tutaj każda opcja polityczna, ale każda ma inny sposób dochodzenia do tego, aby tych palaczy było jak najmniej. Ja nigdy nie paliłam, bardzo dbam o zdrowie, ale chodzi głównie o to, że zdrowie i życie ludzkie jest najważniejsze, więc musimy robić wszystko, aby szczególnie młodzież nie sięgała po papierosy. Tutaj kłaniają się na pewno profilaktyka i sport. Na to, uważam, te środki powinny być skierowane. Ale jak w przypadku każdego wprowadzanego podatku, uważam, że i ten powinien być wprowadzany albo stopniowo, albo z jakimś vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#LidiaCzechak">Mam pytanie do pana ministra: Czy przeprowadzono jakąś analizę, czy podniesienie tej akcyzy nie spowoduje powrotu szarej strefy? Nie chciałabym, żeby młodzież dalej sięgała po te, powiem nieładnie, sprowadzane z Białorusi czy z Ukrainy używki, które nie wiemy, co zawierają, chodzi o te papierosy. Czy odbyły się konsultacje z fabrykami tytoniowymi co do przewidywalności ich sytuacji ekonomicznej? Czy nie należałoby stopniować wprowadzania tego podatku akcyzowego? Czy nie powinien być zastosowany dłuższy termin na przygotowanie się firm do nowej sytuacji ekonomicznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#LidiaCzechak">Te firmy są, działają. Prezydenci miast zachęcają je do rozwoju, a my jednocześnie im mówimy, że nie wiadomo, jaką będą miały sytuację ekonomiczną od stycznia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Niemczyk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mogę tylko przyklasnąć temu projektowi. Cieszy mnie szczególnie, że obejmuje on nowatorskie wyroby tytoniowe, e-papierosy. Badania pokazują, że 30% uczniów w grupie wiekowej 15–19 lat regularnie używa e-papierosów, a 60% co najmniej raz próbowało. Niemal co drugi nastolatek deklaruje, że samodzielnie kupuje e-papierosy lub papierosy tradycyjne w sklepie pomimo ustawowego ograniczenia wieku w odniesieniu do zakupu takich wyrobów. Pytam: Czy przebudujemy system akcyzy na wyroby z nikotyną, tak aby wysokość akcyzy była zależna od stopnia toksyczności? Panie ministrze, co stoi na przeszkodzie, abyśmy stworzyli w Polsce taką klasyfikację opartą na faktach i na stopniu toksyczności badanym w państwowym laboratorium? Czy stworzymy przepisy na wzór alkoholowych, aby do nabycia wyrobów z nikotyną był ograniczony dostęp, np. w pobliżu placówek szkolnych, albo aby dostępne punkty sprzedaży były koncesjonowane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PawełRychlik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Można powiedzieć, że papier wszystko przyjmie. W uzasadnieniu ustawy piszecie o celu nadrzędnym, czyli celu zdrowotnym, a tak de facto chodzi tylko i wyłącznie o wyciągnięcie kasy z kieszeni podatników, ponieważ za podwyżką akcyzy nie idzie nic, nie ma żadnych innych działań, takich jak chociażby ograniczenie dostępności wyrobów tytoniowych dla młodych ludzi, dla społeczeństwa. A więc chodzi tutaj po prostu o kasę. Jest to najprostsza droga, ścieżka, żeby zaspokoić dziurawy budżet. A mówię tutaj o dziurawym budżecie, ponieważ zgłosili się do mnie pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej. Chciałbym zapytać, czy prawdą jest, że zostały wstrzymane ustawowe kwartalne nagrody dla pracowników Krajowej Administracji Skarbowej. Jeśli tak, to jest to po prostu demontaż tej ważnej instytucji. Pracownicy zwracają uwagę, że jest mniej kontroli, KAS staje się po prostu nieudolna, niewydajna, a każdy, kto ma gdzie znaleźć lepszą pracę, po prostu stamtąd ucieka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#DorotaNiedziela">Zanim udzielimy głosu w zakresie wyczerpujących odpowiedzi panu ministrowi, ostatnią zadającą pytania będzie pani poseł Anna Pieczarka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#AnnaPieczarka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#AnnaPieczarka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poważne wątpliwości budzi fakt, że rząd, zamiast realnie skupiać się na ochronie zdrowia obywateli, pod pretekstem troski o młodzież zdaje się wykorzystywać tę inicjatywę jako narzędzie do łatania rosnącej dziury budżetowej, która w 2025 r. według szacunków wyniesie 289 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#AnnaPieczarka">Moje pytania to: Czy rząd, planując podwyżki akcyzy, rzeczywiście kieruje się wyłącznie troską o zdrowie obywateli, czy też działania te mają na celu jedynie ratowanie budżetu państwa przed pogłębiającym się deficytem? Jakie inne kroki podejmie rząd, aby długofalowo ograniczyć konsumpcję wyrobów tytoniowych i ich substytutów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#DorotaNiedziela">Zanim oddam czas na sprostowanie panu posłowi, chciałabym serdecznie powitać młodzież z klasy Va ze Szkoły Podstawowej nr 378 im. Ignacego Paderewskiego i panią wychowawczynię Marię Sułecką. Pozdrawiam was serdecznie. Państwo przyjechaliście na zaproszenie pana posła Arkadiusza Sikory z Lewicy. Bardzo was pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#DorotaNiedziela">Jesteście w trakcie gorącej rozmowy o papierosach.</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie palimy.)</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#DorotaNiedziela">Chcemy was przestrzec, że palenie jest szkodliwe, niezdrowe i że — jak się okazuje — będzie droższe.</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę. Ma pan pół minuty na sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Muszę sprostować, bo kolega Marcin Skonieczka nie zrozumiał tego, co powiedziałem. Jestem totalnym przeciwnikiem palenia i picia, ale jeżeli ktoś pali i pije, to za swoje. Dlatego stawka akcyzy musi być wyższa. A osoby, które uważają, że im się uda, zapraszam na oddziały paliatywne, czyli takie oddziały, na których już nie ma leczenia, tylko jest godne umieranie. Nie ma sensu skracać sobie życia, paląc papierosy i pijąc alkohol. Dlatego namawiam koalicję rządzącą: skończcie z promocją alkoholizmu w mediach. To jest skandaliczne, żeby wtłaczać ludzi w ten paskudny nałóg.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle. Rozumiem, że pan poseł zgadza się z tą ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#JarosławSachajko">Oczywiście. Składałem poprawki w poprzedniej kadencji, niestety Prawo i Sprawiedliwość ich nie przyjęło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#DorotaNiedziela">O proszę.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że na wszystkie zadane pytania bardzo wyczerpującej odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Jarosław Neneman.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JarosławNeneman">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Bardzo mnie cieszy to ostatnie wystąpienie, bo papierosy to śmierć. Trzeba sobie to wprost powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A pan pali?)</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#JarosławNeneman">Nie palę, dzięki Bogu, więc może będę trochę dłużej żył. Będą mieli państwo ze mną utrapienie. Ale zdaje się, że wszyscy z państwa podzielają myśl, że papierosy to nie jest nic dobrego. Co do mojego wystąpienia, które odbyło się tydzień temu, to był pan łaskaw się odnieść do tego jego kawałka, w przypadku którego z ministrem rolnictwa mamy inny punkt widzenia.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A jednak.)</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#JarosławNeneman">Natomiast nie odniósł się pan — co zauważyłem w pana wystąpieniu — do liczb i do ekonomicznej dostępności papierosów. Proszę zerknąć do opracowań GUS-u: przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej to jest jedna z liczb, której użyłem do wyliczenia dostępności. To jest licznik, a w mianowniku była średnia cena papierosów — po angielsku nazywa się to: wap. Ministerstwo Finansów to publikuje. Trzeba tylko zwrócić uwagę na pewne przesunięcie między latami, ale zostawmy to. Dżentelmeni nie gadają o takich sprawach.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#JarosławNeneman">W odniesieniu jeszcze do pana wystąpienia może tak bardziej ogólnie powiem: proponuję państwu, a w zasadzie minister finansów proponuje zmiany w akcyzie. Część z państwa miała uwagi do profilaktyki, promocji, do ograniczania dostępu. Za tę część jest odpowiedzialna pani minister Leszczyna i jak państwo doskonale wiedzą, np. ograniczanie dostępności jednorazówek trwa, to się dzieje. Ten projekt, jeśli dobrze wiem, będzie lada chwila na posiedzeniu Komitetu Stałego Rady Ministrów. I pewnie jeszcze w tym miesiącu… W tym miesiącu nie, ale w przyszłym miesiącu trafi do Sejmu. Tam będą mogli państwo sugerować poprawki, z którymi osobiście bardzo się zgadzam. Z tym, co państwo proponują i z tej strony sali, i z tej strony sali, tzn. żeby w pewnym sensie traktować papierosy tak samo jak alkohol, a może nawet jeszcze gorzej, nie mam kłopotu. Takie jest moje prywatne zdanie i chyba wszyscy, którym zależy na zdrowiu, mają takie podejście.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#JarosławNeneman">Kilka osób kwestionowało zależność między ceną a konsumpcją papierosów. Przytaczali państwo dane z różnych lat, porównywali liczby. Co do tego nauka jak gdyby nie ma wątpliwości. Nie ma wątpliwości, że cena wpływa na popyt na papierosy, wpływa na to, ile ludzie palą. To jest trochę poza dyskusją. Oczywiście mogą państwo dyskutować, ale z nauką ciężko się dyskutuje. Ona jest oparta na faktach. Chciałbym państwu powiedzieć o danych w przypadku Polski. Był taki interesujący raport niedawno opublikowany przez Instytut Badań Strukturalnych, w którym w oparciu o budżety gospodarstw domowych, przy ograniczeniach, które te budżety mają, oszacowano elastyczność cenową popytu na papierosy na -0,4. Co to znaczy? Mówiąc tak bardzo prosto: gdy cena rośnie o 10%, to konsumpcja spada o 4%. To potwierdzają też światowe badania. Co do tego jest konsensus.</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#JarosławNeneman">Czy te doświadczenia sprzed ok. 10 lat, kiedy podniesienie podatku, podniesienie ceny spowodowało spadek sprzedaży i spadek dochodów, potwierdzają to, że byliśmy po prawej stronie krzywej Laffera? Tak, byliśmy. Czy spadła wtedy legalna sprzedaż? Spadła. Czy spadła konsumpcja? Bo to jest właśnie kluczowe pytanie: Czy ludzie wtedy mniej palili? Palili mniej. I nawet gdy uwzględnimy szarą strefę, która wtedy była duża, nie ukrywamy tego, nawet jeśli doszacuje się pełną konsumpcję, podniesienie stawek, a w konsekwencji cen, to mimo to nastąpił spadek konsumpcji alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-297.8" who="#JarosławNeneman">Znowu kilka osób pytało, co się z tymi pieniędzmi dzieje? Otóż jak państwo pewnie doskonale wiedzą, te pieniądze trafiają do budżetu. Bardzo dziękuję za jedną wypowiedź, w której mówiono, o ile więcej pieniędzy pójdzie na zdrowie. Również w tej przegródce będą te dodatkowe dochody, które trafią do budżetu…</u>
          <u xml:id="u-297.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-297.10" who="#JarosławNeneman">Czy mam jeszcze 10 minut?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#DorotaNiedziela">Tak, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#JarosławNeneman">To dobrze. Przestraszyłem się, że muszę skrócić. 10 minut nie potrzebuję, ale chciałbym jeszcze powiedzieć, wracając do głównego wątku, że pieniądze wpływają do budżetu. Dzisiaj rano na tej sali mówiłem państwu, kiedy byłem pytany przez przedstawicieli PiS-u, co z redukcją deficytu, jaki jest plan, czy szybciej, czy wolniej, jakie działania rząd podejmuje, że po stronie dochodowej, jeśli chodzi o to działanie, o którym dzisiaj rozmawiamy, 3,5 mld — tak szacujemy, moim zdaniem będzie trochę więcej, ale mamy dość ostrożne szacunki — wpłynie do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#JarosławNeneman">O profilaktyce już państwu powiedziałem. Sekundeczkę, jeszcze zobaczę sobie…</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#JarosławNeneman">Co do ataków personalnych na ministra Łobodę, to nie rozmawiamy tutaj na ten temat. Zdaje się, że wczoraj wiceszef KAS-u mówił państwu, że nielegalnych, lewych, pustych faktur wykryto przez te trzy pierwsze kwartały więcej niż w ostatnich 6 latach, więc to chyba coś pokazuje.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#JarosławNeneman">Co się tyczy alkoholu, bo też kwestia alkoholu i kwestia ceny minimalnej się tu przewijały, to przypominam, że dyskutujemy w tym momencie nie o alkoholu, tylko o papierosach. W cenie papierosów nie ma explicite ceny minimalnej, natomiast jest minimalna akcyza na paczkę papierosów, która powoduje, że jeśli chodzi o zagrywki wielkich graczy na tym rynku, nawet jak obniżają oni cenę, bo takie prawo mają, i tak minimalna akcyza musi być zapłacona. To bardzo dobry pomysł, bardzo skutecznie to działa i powoduje, że wojny cenowe nie są tak popularne na tym rynku.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#JarosławNeneman">Jeśli chodzi o rynek wyrobów alkoholowych, myślę, że będzie dyskusja na temat akcyzy na alkohol, na temat opodatkowania piwa i wódki, na temat reklamy alkoholu, promocji alkoholu, dostępności alkoholu. Myślę, że to będzie bardzo ciekawa dyskusja i bardzo liczę na nią, bo myślę — nie wiem, czy państwo zgodzą się ze mną — że społecznie chyba rośnie poparcie dla takich działań. Tak jak poparcie dla działań przeciwko nikotynie wydaje się bardzo duże, tak też dojrzewamy do tego, żeby alkoholu nie traktować jako jakiejś takiej świętej krowy. I to, że Polak ma prawo do tego, żeby w każdej cenie kupić alkohol, w śmiesznie niskiej cenie… Ale kwestie alkoholowe to będzie osobna ustawa. Na razie zajmujemy się akcyzą.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#JarosławNeneman">Na koniec powiem, że bardzo się cieszę, że państwo generalnie popierają to czy generalnie nie popierają palenia. Powtórzę na zakończenie, że nie ma żadnej wątpliwości, że wyższe ceny przekładają się na niższą konsumpcję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#DorotaNiedziela">Zamykm dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#DorotaNiedziela">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druk nr 659).</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#DorotaNiedziela">Proszę pana posła Janusza Kowalskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#JanuszKowalski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W 2023 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości przygotował podobny projekt ustawy i skierował go do Sejmu. Zabrakło nam jednego posiedzenia, aby przyjąć bardzo ważne dla sadowników, dla rolników rozwiązanie, czyli zwolnienie produkcji i sprzedaży cydru i perry z akcyzy. Nawet doprowadziliśmy do tego, że zdjęliśmy banderole, po to właśnie, żeby wspierać polskich producentów cydru.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#JanuszKowalski">Dlaczego ta ustawa jest ważna? Bo ta ustawa jest niejako symboliczna. Pokazuje to, w jaki sposób państwo może prowadzić swoją politykę w zakresie promocji dóbr narodowych, a jabłko jest dobrem narodowym. Tak samo jak dla Francji, Hiszpanii czy Włoch winogrona są dobrem narodowym — tam jest zerowa stawka akcyzy na wina — tak samo dla nas tym dobrem narodowym są oczywiście jabłka.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#JanuszKowalski">W 2022 r. w Unii Europejskiej produkcja jabłek wyniosła 11,9 mln t, z czego 4,2 mln t to była oczywiście produkcja najlepszych jabłek na świecie, czyli jabłek polskich. Jesteśmy pierwszym producentem jabłek w Unii Europejskiej i trzecim na świecie. W 2023 r. wyprodukowaliśmy 3,9 mln t jabłek. Dla porównania Włochy 2,3 mln t, Francja 1,9 mln t, Niemcy 900 tys. t. Niestety w roku 2024 spodziewany jest spadek o 17% produkcji jabłek, do 3,2 mln t. I to już jest ogromny znak ostrzegawczy, dlatego że potrzebujemy takiej polityki, która będzie wspierała polskich sadowników, sadowników z Grójca, z województwa łódzkiego, z Doliny Dolnej Odry czy z Dolnego Śląska, po to żeby nadwyżki jabłek mogli wykorzystać m.in. do produkcji cydru czy nadwyżki gruszek mogli wykorzystać do produkcji perry, szczególnie jeżeli chodzi o eksport.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#JanuszKowalski">Dlaczego eksport? Ponieważ w ten sposób — dlatego zaproponowaliśmy jako Prawo i Sprawiedliwość tę ustawę — chcemy wzmocnić pozycję eksportową polskich producentów, mając świadomość, że te napoje są bardzo popularne we Francji, w Hiszpanii, w Wielkiej Brytanii. Polscy producenci rzeczywiście mogą konkurować tam cenowo.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#JanuszKowalski">Jeżeli chodzi o udział cydru w wolumenie sprzedaży w Polsce, on jest po prostu mikroskopijny. To jest 0,12% w wolumenie sprzedaży detalicznej. Dlatego bardzo nam zależy, aby wykorzystać ten potencjał polskiego cydru. Pamiętamy, że w roku 2015 — to była taka górka — produkcja cydru w Polsce wynosiła 96 tys. hl. Od 2018 r. utrzymuje się mniej więcej na poziomie 50 tys. hl.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#JanuszKowalski">Dlaczego ten projekt jest tak istotny? Tu wystarczy zacytować Polską Radę Winiarstwa, która zrzesza producentów napojów alkoholowych, szczególnie tych lokalnych, polskich. Pamiętajmy, że w Polsce, jeżeli chodzi o wina, jest zarejestrowanych w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa 285 producentów wyrobów winiarskich, w tym właśnie cydru, a więc tego fermentowanego napoju niskoalkoholowego, o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości. I teraz Polska Rada Winiarstwa, która bezwzględnie popiera projekt Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ popiera ten sposób myślenia o dobru narodowym, jakim jest jabłko, w swoim stanowisku wprost wskazuje, że wprowadzenie zerowej stawki podatku akcyzowego jest najskuteczniejszym sposobem wsparcia tego segmentu. Wspiera również wizerunek Polski jako kraju produkującego wysokiej jakości wyroby z jabłek. Podczas gdy rynek cydru rozwija się w Europie, niekorzystne otoczenie prawne u nas, w kraju od lat skutkuje promowaniem sprzedaży konkurencyjnej takich napojów jak piwo i napoje piwne. Doprowadziło to do sytuacji patologicznych, blokując rozwój rynku cydru, stawiając producentów cydru na bardzo niekorzystnej pozycji i ograniczając ich możliwość konkurowania. Dlaczego, szanowni państwo? Dlatego że oczywiście produkcja cydru jest droższa niż produkcja piwa, ale surowiec jest polski, to jest polskie jabłko, dlatego proponujemy ponadpolityczne porozumienie, aby wesprzeć polskich sadowników, polskich rolników. A ilu jest tych rolników, którzy zadeklarowali w 2024 r. produkcję jabłek? 34 109 rolników na powierzchni 105 000 ha. Jeżeli chodzi o perry, mogą korzystać z surowca, czyli z gruszek, które produkuje 3344 rolników na powierzchni 4000 ha. I to Polska Rada Winiarstwa również stwierdza w swoim oficjalnym stanowisku. To nasze rozwiązanie było proponowane wcześniej przez rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego, bo było oficjalnie przyjęte. Wtedy rozmawialiśmy z państwem tutaj, w kuluarach, szczególnie z Polskim Stronnictwem Ludowym. Szefem komisji rolnictwa jest prezes polskich sadowników. Nie ukrywam, że szczególnie liczymy na Polskie Stronnictwo Ludowe. Wie, jak bardzo ważne jest, było również, kiedy byłem wiceministrem odpowiedzialnym za rynki rolne, wspieranie strategicznych mechanizmów wykorzystania tego surowca.</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#JanuszKowalski">Chcę jeszcze raz bardzo podkreślić, że chodzi przede wszystkim o wsparcie polskich producentów w kontekście eksportowym, dlatego że jeżeli chodzi o sadowników, to naprawdę kilkunastu sadowników, szanowni państwo, produkuje cydr w Polsce. A potencjał jako największy producent jabłek w Unii Europejskiej mamy zdecydowanie większy, mamy ogromny. Zresztą Polska Rada Winiarstwa szacuje, że przyjęcie tego projektu ustawy spowoduje zagospodarowanie nawet 70–90 tys. t jabłek rocznie i produkcję cydru na poziomie 70 mln l w skali w skali roku. Dzisiaj, szanowni państwo, to jest 5 mln l w skali roku, czyli 50 tys. hl, a więc mikroskopijnie. Nie wykorzystujemy swojego wielkiego potencjału. Nie ukrywam, że razem z posłami Prawa i Sprawiedliwości, a jestem przekonany, że również ponadpolitycznie, chcemy, żeby właśnie w Hiszpanii, we Francji, w Wielkiej Brytanii to polski cydr z najlepszych jabłek na świecie, cydr z Lubelszczyzny, z województwa dolnośląskiego, z łódzkiego, konkurował na tych rynkach, wzmacniając polski eksport rolno-spożywczy, który przecież jest dumą III RP, polskie przetwórstwo. I kiedy w poprzedniej kadencji rozmawialiśmy m.in. z Polskim Stronnictwem Ludowym, które było zainteresowane wspieraniem sadowników, o możliwościach dotyczących strategicznego wsparcia, właśnie kwestia zniesienia akcyzy była jednym z tych pomysłów. To, co udało mi się jeszcze zrobić jako wiceministrowi rolnictwa i rozwoju wsi w tym zakresie, państwo przyjmowali tę ustawę ponadpolitycznie, to było obniżenie akcyzy na mikrogorzelnie o 50%, wzorem m.in. Austrii. Chodziło właśnie o to, żeby wspierać tych lokalnych, polskich producentów dobrej jakości alkoholi, ale również o to, żeby wychodzili oni z szarej strefy, a dochody do budżetu państwa były wyższe. Kwestia dotycząca cydru i zniesienia akcyzy to jest dyskusja, można powiedzieć, neverending story, toczy się już kilkanaście lat. Potrzebujemy pewnego rodzaju impulsu. Ufam, szanowni państwo, że ta kwestia nas połączy. Oczywiście z jednej strony możemy mieć tych przedstawicieli, którzy uważają, że dominacja piwa jest najważniejsza. Rzeczywiście będą z tej perspektywy niechętnie patrzeć się na ten projekt. Ja natomiast reprezentuję to stanowisko, które pokazuje myślenie strategiczne o polskim jabłku, które powinno konkurować z cydrem największych producentów Unii Europejskiej, a są to Francja, Hiszpania czy Niemcy. Niemcy, mimo że ich produkcja jabłek jest przecież zdecydowanie mniejsza niż w Polsce, można powiedzieć niewielka w porównaniu, bo to 1/4 tego, co jest produkowane w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#JanuszKowalski">Gdzie również w Unii Europejskiej jest zerowa stawka na cydr? To jest bardzo ważne pytanie, szanowni państwo. W Austrii, Hiszpanii, Włoszech i ostatnio Rumunii. Tak, Rumuni również poszli po rozum do głowy i stawiają na cydr, chcą wpisać się w ten trend zainteresowania konsumentów tym fermentowanym napojem niskoalkoholowym na bazie jabłek i stawiają na zeroprocentową akcyzę. Musimy mieć swoją strategię. I to jest oczywiście pytanie również do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do departamentu rynków rolnych, który miałem zaszczyt nadzorować. Moim następcą jest pan Michał Kołodziejczak, który przecież jeszcze kilka lat temu jeździł na różne targi i chciał wspierać producentów jabłek. Teraz będzie miał okazję, żeby zagłosować za tą ustawą, bo ta ustawa jest ustawą dla sadowników, ta ustawa jest dla polskich producentów. Oczywiście ta ustawa jest pewnego rodzaju otwarciem się, wystąpieniem przeciw wielkim koncernom, bo my wolimy, żeby polski cydr był produkowany z polskich jabłek przez polskich sadowników, przez polskich rolników, a nie te wielkie koncerny, które dzisiaj zdominowały również produkcję tego typu napojów w Unii Europejskiej. W mojej, szanowni państwo, ocenie, w ocenie Prawa i Sprawiedliwości jest to myślenie, szczególnie to proeksportowe. Tak jak powiedziałem, w Polsce są śladowe ilości, a możliwość eksportowa w przypadku cydru na rynki Unii Europejskiej jest, można powiedzieć, niewykorzystanym zasobem. Rząd Prawa i Sprawiedliwości w trakcie ostatniej kadencji przyjmował wiele takich przepisów, które w kontekście cydru i innych napojów wprowadzały nowoczesne definicje. Wprowadziliśmy definicje cydru jakościowego, cydru lodowego, cydru aromatyzowanego, żeby starać się właśnie tych lokalnych producentów, polskich producentów wzmacniać. Tak jak powiedziałem, udało nam się nawet zdjąć banderole, ufając pewnej strategii polskiego państwa. Oczekiwaniem sadowników było postawienie tej kropki nad i, czyli przyjęcie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-301.9" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Ufam, licząc również na panią marszałek, która jest bardzo mocno zainteresowana kwestiami rolnictwa, że tę kwestię wyjmiemy ze sporu politycznego, bo to nie jest kwestia… Od razu powiem, że chodzi o myślenie strategiczne, tam gdzie mamy dobro, tam gdzie mamy jabłka, i uczenie się rozwiązań legislacyjnych od tych, którzy latami już taką strategię realizują, jak właśnie Francuzi, Hiszpanie czy Włosi. Warto, żebyśmy realizowali taką strategię również w zakresie wsparcia producentów polskiego cydru, bo wydaje mi się, że to jest właśnie myślenie, które spowoduje, że będą większe dochody budżetu — jeżeli będzie większy eksport na inne rynki.</u>
          <u xml:id="u-301.10" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Prosimy uprzejmie o poparcie naszego projektu ustawy. Oczywiście gwoli informacji powiem, że obecna stawka, jeżeli chodzi o akcyzę, to 97 zł od 1 hl gotowego wyrobu. Dla innych wyrobów z tego segmentu jest to 245 zł od 1 hl gotowego wyrobu. Jeżeli chodzi o uszczuplenie wpływów do budżetu państwa, to nawet eksperci Ministerstwa Finansów w zeszłym roku zgadzali się na tę zmianę. Od razu mówię, że Ministerstwo Finansów w zeszłym roku było za tą zmianą. To jest ok. 5–6 mln zł, ale myślę, że wpływy z podatków tych polskich producentów… Liczymy na to, że jeżeli będziemy mogli zagospodarować 70–90 tys. t jabłek pod produkcję cydru, przede wszystkim eksportowo, to — jestem o tym przekonany — te wpływy podatkowe będą wyższe.</u>
          <u xml:id="u-301.11" who="#JanuszKowalski">Wyłączmy, szanowni państwo, tę kwestię pod sporu politycznego. Szukajmy rozwiązania dobrego dla polskich sadowników, tym bardziej że z danych, które przytoczyłem, wynika, że produkcja jabłek w 2024 r. spadła niestety aż o 17%. Przyjęcie tej merytorycznej propozycji rządu Prawa i Sprawiedliwości z roku 2023… Bo zdejmowaliśmy banderole, chcieliśmy przyjąć tę ustawę i wtedy też państwo na to dobrze reagowali. Dzisiaj ponadpolityczne przyjęcie, wyłączenie tego spod sporu politycznego będzie dobrym sygnałem dla polskich sadowników i dla polskich rolników. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-301.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#DorotaNiedziela">Kolejny raz się okazuje, że pan poseł Kowalski potrafi miło zachęcić do głosowania. Tylko się zastanawiam, co przez 8 lat przeszkadzało we wprowadzeniu tego. Przypomnę panu, że tak jak pan walczyłam o to, żeby jabłka… Pamięta pan sprawę udziału soku w napojach?</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Tak, tak, mam gotową ustawę.)</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#DorotaNiedziela">To była absolutnie gruntowa sprawa — żeby polskich sadowników wtedy wesprzeć. Nie słyszałam wtedy pana obrony, tylko musiałam bronić…</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Walczyłem do końca.)</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#DorotaNiedziela">Oczywiście szanuję bardzo, panie pośle… Absolutnie zgadzam się z tym, że musimy chronić swoje produkty.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#DorotaNiedziela">Chciałam tylko państwu powiedzieć, że Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#DorotaNiedziela">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#DorotaNiedziela">Pierwszy głos zabierze pan poseł Marek Suski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MarekSuski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam wielką przyjemność w imieniu Prawa i Sprawiedliwości wyrazić opinię na temat projektu dotyczącego zniesienia akcyzy na nasz narodowy wyrób.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#MarekSuski">Otóż pan poseł wnioskodawca mówił o tym, jak w Polsce mamy…</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, 8 lat na to mieliście.)</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#MarekSuski">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat na to było.)</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#MarekSuski">Dobrze, nie wszystko da się zrobić nawet w 8 lat. Wy już mieliście rok i też wiele nie zrobiliście. Może nie dyskutujcie z sali, tylko — jeżeli jesteście za — poprzyjcie ten projekt, bo nasza produkcja jabłek naprawdę jest najlepsza na świecie. Nasze sady zgodnie z prawdą reklamują się jako największe sady w Europie. Jesteśmy z panem posłem Maliszewskim w jednym regionie i choć konkurujemy, to w sprawie wspierania naszego rolnictwa, sadownictwa jesteśmy w jednej drużynie. Liczę na to, że dzisiaj drużyna naszego parlamentu też będzie wspierać nasze rodzime produkty.</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Kilka rzeczy już zostało powiedzianych. Dodam, że mamy doświadczenie. Mam doświadczenie z już prawie 25 lat w Sejmie i pamiętam, jak podnosiliśmy akcyzę na produkty zawierające alkohol i jak wtedy spadały dochody budżetu. Okazywało się, że rodzimi producenci przestają produkować, bo im się to nie opłaca. Wzrastał import i przemyt, co powodowało ogromne straty. Z drugiej strony, kiedy później ją obniżyliśmy, to wpływy do budżetu wzrosły. Po prostu przemyt przestał się opłacać.</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#MarekSuski">Mamy jeszcze jeden aspekt. Mowa o tym, że warto wspierać naszą rodzimą produkcję, że możemy mieć nasz narodowy produkt. Francuzi mają wina, my możemy mieć cydr, który nie tylko może zaspokoić potrzeby naszych producentów — no i smak naszych obywateli — ale ma też taką ogromną zaletę… Tutaj była mowa o tym, że wpływ z akcyzy to ok. 5–6 mln zł. Przypominam sobie takie lata, w których mieliśmy nadprodukcję jabłek ze względu na embargo wprowadzone przez Rosję, gdy trzeba było przeznaczyć ok. 200 mln zł na zdjęcie nadwyżki jabłek z rynku. To była oczywista strata dla budżetu państwa. Gdyby było to rozwiązanie i rozszerzenie produkcji cydru na rynek krajowy i na rynek zagraniczny, to na pewno wpłynęłoby to pozytywnie. Również nasi sadownicy mieliby rynek zbytu. Co bardzo ważne, produkty przetworzone dają większy zysk, więc wspieranie rodzimego przetwórstwa jest jak najbardziej wskazane. Mamy zresztą taką sytuację, że zagęszczone soki z jabłek, z naszych owoców często wyjeżdżają za granicę, tam są przetwarzane i wracają już jako finalne produkty do spożycia do Polski, a ten zysk zostaje za granicą. Zróbmy wszystko, żeby jak najwięcej tego zysku zostawało u nas.</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#MarekSuski">Taki jeden argument, który może być używany jako argument przeciw temu, że jest to jednak napój z zawartością alkoholu. Ale jeżeli popatrzymy na to, w jaki sposób kształtuje się poziom spożycia alkoholi wysokoprocentowych i niskoprocentowych i jaki jest wpływ na zdrowie promocji tych niskoprocentowych, to można powiedzieć, że to jest dobre, jeżeli będziemy wypierać wódki wysokoprocentowe właśnie cydrem. Cydr oprócz tego, że ma niewielką zawartość alkoholu, ma inne składniki, które sprzyjają zdrowiu, bo są to składniki, które są zawarte w owocach, a tak jak powiedziałem, nasze owoce są najwyższej jakości. A po zamknięciu rynków wschodnich, Białorusi czy Rosji, mamy produkcję wyspecjalizowaną i jednocześnie taką, które jest nadprodukcją, jeśli chodzi o możliwości zdobycia tych rynków, które dzisiaj są otwarte dla nas, dla naszych jabłek. Stąd też w pełni podzielam zdanie pana posła, który rekomenduje zniesienie akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#MarekSuski">A do tych, którzy krytykują, zaapeluję: Zróbmy to razem. Rzeczywiście można było to zrobić wcześniej, przyznaję, ale zawsze jest coś do zrobienia i zawsze można w ten sposób krytykować, że można było zrobić wcześniej. Zróbmy to teraz. Dziękuję bardzo, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-303.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#DorotaNiedziela">Pewnie nie śledził pan tak bardzo tych rolniczych spraw, ale ja śledziłam i przypomnę tylko, że w 2018 r. mieliśmy podatek cukrowy. Można było tak naprawdę prostymi sposobami zagospodarować wiele tysięcy ton jabłek. Państwo tego nie chcieliście zrobić. Przypomnę, że aby miało to jakikolwiek wpływ na rynek i cenę jabłek… To jest ok. 250 tys. t albo więcej. A to, o czym pan mówił, czyli ściągnięcie z rynku jabłek, to była afera Eskimosa, która budżet państwa kosztowała 140 mln, i zarzutów prokuratorskich jest kilka.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: To jest jeszcze jeden argument za cydrem.)</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Poseł Norbert Pietrykowski: Brawo, pani marszałek, brawo!)</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Łośko, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MagdalenaŁośko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym z druku nr 659.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#MagdalenaŁośko">Wnioskodawcy powołują się na potrzebę zwiększenia konkurencyjności polskich gospodarstw sadowniczych oraz zakładów przetwarzających jabłka i gruszki na cydry i wina gruszkowe, tzw. gruszeczniki. Pozwólcie państwo, że odniosę się do tego, jak kształtuje się obecna sytuacja polskich producentów, biorąc pod uwagę czynniki globalne. Tutaj należy wspomnieć, że w Chinach, w Ameryce, w Brazylii plantacje pomarańczowe dziesiątkuje choroba, która powoduje ogromne straty w zbiorach. Sytuacja jest na tyle poważna, że spadek produkcji pomarańczy np. na Florydzie sięga 90%, w Brazylii — 20%. Wobec powyższego świat szuka zamiennika. Sok jabłkowy jest globalną alternatywą, a Polska jest jednym z większych w świecie i drugim w Europie producentem soku jabłkowego. Już teraz ceny jabłek do przetwórstwa wzrosły o 100%. Tym samym rośnie udział jabłek do przetwórstwa. Ceny koncentratu jabłkowego osiągnęły już poziom 2 tys. euro za tonę, co jest wartością wyższą niż na rynku amerykańskim.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#MagdalenaŁośko">Ale należy zwrócić uwagę, że w tym projekcie ustawy nie tylko o konkurencyjność polskich sadowników chodzi, a przede wszystkim o dostępność alkoholu. Mówiąc o zmniejszeniu podatku, należy zwrócić uwagę, że od lat obserwujemy wzrost ekonomicznej dostępności alkoholu, a cydr i gruszeczniki niewątpliwie produktami alkoholowymi są. Zniesienie akcyzy na cydr w sposób pośredni zaprzecza ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Poprzez obniżanie cen alkoholi, nawet tych niskoprocentowych, zwiększa się ich dostępność, która może prowadzić do zwiększenia konsumpcji. Zatem uprzywilejowanie niektórych napojów alkoholowych względem innych wydaje się sprzeczne z zadaniem zmniejszenia ich dostępności fizycznej i ekonomicznej i wbrew ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#MagdalenaŁośko">Szczerze mówiąc, procedowanie nad tym projektem to również wyraz hipokryzji i zapominalstwa PiS. Gdzie byliście posłowie z PiS, jak wprowadzaliście w 2020 r. podatek cukrowy, który uderzał w polskich producentów? Nie mieliście czasu się zastanowić, bo nad ustawą procedowaliście ekspresowo, szliście jak taran, nie słuchając nikogo, uchwalając ustawę w 2 dni, nawet nie odsyłając jej do komisji. Po tym wszystkim, co zrobiliście i jak wpływaliście na przedsiębiorców, macie teraz czelność i odwagę mówić, że jesteście po stronie polskich producentów. Że wam nie jest zwyczajnie wstyd.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#MagdalenaŁośko">Jako klub Koalicji Obywatelskiej jesteśmy za przekazaniem projektu ustawy do dalszych analiz i dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że powitam uczniów Szkoły Podstawowej im. Jana III Sobieskiego w Płonce Kościelnej, uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Łapach oraz radnych Młodzieżowej Rady Miejskiej w Łapach. Przyjechaliście państwo na zaproszenie pana posła Adama Andruszewicza. Pozdrawiam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Andruszkiewicza.)</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#DorotaNiedziela">Andruszkiewicza, bardzo przepraszam. Pan poseł zaraz do państwa dojdzie. Mam nadzieję, że dzisiejszy dzień będzie owocował miłymi wspomnieniami i będziecie nas częściej odwiedzać.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Norberta Pietrykowskiego, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#NorbertPietrykowski">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoki Sejmie! Miałem przyjemność dzisiaj od moich przesympatycznych koleżanek i kolegów z klubu Polska 2050 — Trzecia Droga otrzymać polskie jabłka, osiem polskich jabłek. Rzeczywiście są one wspaniałe, tak jak pan poseł mówi. Tylko na czym polega problem? Mieliście państwo 8 lat, żeby to zrobić. Pan poseł mówił o 2023 r., a co zrobiliście w 2016 r., 2017 r., 2018 r., 2019 r., 2020 r., 2021 r., 2022 r.?</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Podatek cukrowy dołożyli.)</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#NorbertPietrykowski">Przez te wszystkie lata nie obniżyliście akcyzy na napoje alkoholowe, bo musimy wyraźnie powiedzieć: cydr i perry to są napoje alkoholowe. Dzisiaj chcecie państwo obniżyć akcyzę do poziomu 0 zł za 1 hl gotowego wyrobu, w czasach, kiedy 92% 15-latków i 16-latków miało kontakt z alkoholem, kiedy 96% 17-latków i 18-latków miało kontakt z alkoholem, kiedy wytoczyliśmy działa w walce z uzależnieniem od alkoholu i chcemy to zrobić kompleksowo, tak jak mówił pan poseł. W zeszłym tygodniu już wytaczaliśmy potężne działa w walce z uzależnieniem, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Zdaję sobie sprawę, że 35% jabłek w Unii Europejskiej pochodzi z Polski, ale sprawa zdrowia narodu, w tym młodych ludzi, jest dla nas priorytetem. Jeszcze raz podkreślam: cydr i perry to napoje alkoholowe. Ile będzie kosztować leczenie osób uzależnionych od alkoholu, chorujących z tego powodu? Czy to nam się opłaci? Jest takie powiedzenie: kto wódkę pije, ten niedługo żyje, a my chcemy, aby nasze społeczeństwo było zdrowe i żyło długo.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#NorbertPietrykowski">Reasumując, projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, zawarty w druku sejmowym nr 659, ma na celu stworzenie bardziej sprzyjających warunków do produkcji cydru i perry w Polsce, ale zmniejszenie stawki akcyzy do 0 zł oraz zniesienie obowiązku banderolowania, bo o tym nie wspomnieliśmy, zdaniem klubu Polska 2050 — Trzecia Droga przyniesie kolejne trudne dzisiaj do oszacowania koszty społeczne. Produkujmy z jabłek zdrową żywność, musy owocowe, ale nie produkujmy z jabłek alkoholu. W efekcie projekt ustawy przyniesie nie korzyści, lecz straty, dlatego będziemy głosować za jego odrzuceniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Marię Kłopotek, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego PSL — Trzecia Droga mam przyjemność zabrać głos w sprawie poselskiego projektu ustawy dotyczącej wprowadzenia zerowej stawki akcyzy na cydr i perry o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości zamiast obecnie obowiązującej stawki 97 zł od 1 hl gotowego wyrobu.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Też mam pytanie do pana posła Kowalskiego, gdzie był przez te kilkanaście lat, jak mówi, kiedy trwały prace nad tym, żeby znieść akcyzę, bo jak się okazało, niewiele w tej kwestii zrobił. Doskonale pamiętam torby z jabłkami, które wisiały na płotach sadowników, którzy nie mogli ich sprzedać, bo nie było rąk chętnych do pracy. Jabłka leżały na ziemi, w sadach i gniły, bo nie było możliwości, żeby tym sadownikom pomóc. To było za państwa czasów, szanowni państwo z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Projektowana zmiana polega na obniżeniu stawki podatku akcyzowego na cydr i perry o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości do wysokości 0 zł. Obecnie obie kategorie objęte są stawką 97 zł od 1 hl gotowego wyrobu. Regulacja ta spowodowałaby obniżenie cen detalicznych cydru i perry o ok. 10% i pozwoliłaby, jak szacują autorzy projektu, na zwiększenie produkcji cydru i perry do poziomu 50–70 mln l w skali roku, co pozwoliłoby na zagospodarowanie 70–90 tys. t jabłek. Wprowadzenie preferencyjnej stawki akcyzy na cydr można oceniać pozytywnie, jednak być może powinna ona dotyczyć wszystkich napojów klasyfikowanych jako cydr, żeby nie różnicować i nie rozdrabniać jednego produktu, opodatkowując go różnymi stawkami. Jak wskazują autorzy projektu, posłowie z klubu Prawa i Sprawiedliwości, zmiany, o które apelują, przyczyniłyby się m.in. do zagospodarowania nadwyżki jabłek w Polsce. Przypomnijmy, że Polska jest największym w Europie i trzecim na świecie producentem tych owoców. O ile więc pozytywnie należy ocenić zmiany wykorzystujące nasze krajowe zasoby w postaci owoców, jabłek, o tyle nie jest zrozumiałe, dlaczego ustawodawca różnicuje status tego samego wyrobu, jakim jest cydr, na gruncie różnych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Zasada przyzwoitej legislacji wymaga spójności terminologicznej. Poszczególne definicje używane w różnych aktach prawnych powinny być rozumiane analogicznie. Należy unikać sytuacji, w których to samo pojęcie ma różne znaczenie na gruncie poszczególnych aktów prawnych. W ustawie z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich nastawem na cydr jest mieszanina sporządzona przy użyciu jabłek, moszczu jabłkowego, soku jabłkowego lub zagęszczonego soku jabłkowego, z możliwością dodania wody, gruszek, moszczu gruszkowego, soku gruszkowego itd., a cydrem jakościowym jest cydr o rzeczywistej zawartości alkoholu przekraczającej 1,2%, lecz nieprzekraczającej 8,5% objętościowych, otrzymany w wyniku fermentacji alkoholowej nastawu na cydr jakościowy, z możliwością słodzenia moszczem jabłkowym, sokiem jabłkowym, zagęszczonym sokiem jabłkowym lub miodem. Niezrozumiałe jest zatem preferencyjne opodatkowanie jedynie cydru o objętości alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości, skoro napój fermentowany o nieco wyższym oprocentowaniu, np. cydr jakościowy do 8,5%, także jest cydrem. Z perspektywy przyzwoitej legislacji wynikającej z zasady demokratycznego państwa prawa stawka preferencyjna, stawka podatkowa powinna dotyczyć wszystkich napojów klasyfikowanych jako cydr, żeby nie różnicować i nie rozdrabniać jednego produktu, opodatkowując go różnymi stawkami podatku. Napój, który z uwagi na swoje cechy nie będzie klasyfikowany jako cydr, nie będzie przecież objęty obniżoną stawką akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Jednocześnie warto pamiętać, że zmiany w akcyzie będą miały wpływ na dochody budżetu państwa, co należy uwzględnić w debacie na ten temat, a póki co resort nie zaplanował obniżenia stawki akcyzy w budżecie na 2025 r. Obniżenie akcyzy na cydr powinno być przedmiotem dyskusji, zwłaszcza w kontekście ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Cydr, mimo że jest napojem alkoholowym o niskiej zawartości alkoholu, został objęty podobnymi regulacjami jak inne napoje alkoholowe. Zniesienie akcyzy może być postrzegane jako krok w kierunku zwiększenia dostępności alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#AgnieszkaMariaKłopotek">Komisja rolnictwa i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przychylają się w swoich pracach do tego, żeby wypracować najlepszy sposób obniżenia tej akcyzy lub znaleźć inny sposób wsparcia sadowników. Wobec powyższego, biorąc pod uwagę skomplikowany charakter problemu, należy się nad nim pochylić i wypracować najlepsze rozwiązanie. Z tego powodu klub Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga będzie pracował nad takimi przepisami, które będą zgodne z legislacją i najlepsze dla polskich rolników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Litewkę, klub parlamentarny Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#ŁukaszLitewka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#ŁukaszLitewka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Debatujemy tu dziś o projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, który zakłada obniżenie stawki podatku akcyzowego na cydr i perry o zawartości alkoholu niższej niż 5%. Precyzując, jest to zmiana stawki z 97 zł na 0 zł za dokładnie 1 hl gotowego wyrobu. Oczywiście wprowadzenie tej zmiany uzasadnia się m.in. potrzebą zwiększenia konkurencyjności polskich gospodarstw sadowniczych oraz zakładów przetwarzających jabłka i gruszki na cydr i perry.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#ŁukaszLitewka">Chyba wszyscy od prawej do lewej strony uważamy, że jest to jak najbardziej słuszne. Produkcja napojów winiarskich o niskiej zawartości alkoholu przez naszych rodzimych producentów powinna być wspierana przez rząd, szczególnie że według danych z 2022 r. nasz kraj, jak przekazał poseł wnioskodawca, znalazł się na pierwszym miejscu, biorąc pod uwagę produkcję jabłek w Unii Europejskiej. Oprócz tego odnotowujemy nadwyżki produkcji. Jest to z pewnością sygnał do doskonalenia strategii sprzedaży i wykorzystywania tych produktów.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#ŁukaszLitewka">Drodzy Państwo! Nie będę odwoływał się do historii, do tego, co, kto i kiedy mógł powiedzieć z tej mównicy i zrobić, bo dla mnie, i myślę, że dla wielu innych, dla społeczeństwa, liczy się to, co tu i teraz. Jest też jednak druga strona medalu, jeśli chodzi o ten projekt, o której warto tutaj powiedzieć. Obniżenie stawki podatku akcyzowego na cydr i perry do kwoty 0 zł spowoduje utratę wpływów budżetowych w wysokości blisko 6 mln zł rocznie. Warto także zaznaczyć, że już teraz cydr i perry funkcjonują na preferencyjnych warunkach w stosunku do innych wyrobów alkoholowych, jeśli chodzi o podatek akcyzowy. Akcyza ma na celu nie tylko uzyskanie wpływów finansowych, które w tym przypadku są niewielkie na tle całego budżetu państwa, lecz także wspieranie działań w kierunku ograniczenia spożywania wyrobów alkoholowych. Wiemy, jak istotne jest dziś propagowanie trzeźwości we wszystkich kategoriach wiekowych.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#ŁukaszLitewka">Wysoka Izbo! Według naszej opinii, opinii klubu Lewicy złożony projekt proponujący obniżenie podatku akcyzowego na cydr i perry nie jest do końca słusznym rozwiązaniem dla wszystkich. Wnosimy o jego dalszą analizę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Adama Płaczka, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję posłowi z Polski 2050 za jabłko. Zjem je z przyjemnością. Dodam również, że cydr to nie tylko alkohol. Cydr, zwłaszcza produkowany z naturalnych jabłek, jest bogaty w polifenole, związki chemiczne o działaniu antyoksydacyjnym. Fermentowane produkty takie jak cydr mogą zawierać bakterie probiotyczne wspierające pracę jelit, zatem cydr wiąże się nie tylko z zagrożeniem alkoholizmem.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Wróćmy do ustawy. Przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym zasługuje na wsparcie. Jako Konfederacja w pełni popieramy działania, które realnie wspierają polskich rolników oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Projekt wprowadza istotne zmiany, które mogą mieć pozytywny wpływ na rozwój naszego rynku oraz lokalnych społeczności, a także na zwiększenie konkurencyjności polskich produktów. Polska jest jednym z największych producentów jabłek w Europie, a niestety zbyt mało tych jabłek znajduje zastosowanie w przetwórstwie.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Obniżenie akcyzy na cydr i perry do zera pozwoli polskim producentom na lepsze gospodarowanie uprawą i nadwyżkami z produkcji jabłek. Ta zmiana ułatwi sadownikom, przetwórcom i małym przedsiębiorcom funkcjonowanie na rynku, zmniejszając ich obciążenie finansowe. Uwolnienie od akcyzy umożliwi także obniżenie kosztów produkcji i zwiększy zyski polskich wytwórców. Warto zaznaczyć, że ten projekt idzie w parze z uproszczeniami, jakie wprowadziła już ustawa o wyrobach winiarskich, eliminując m.in. obowiązek banderolowania dla producentów cydru. To wszystko są kroki, które zmniejszają biurokratyczne bariery, upraszczają przepisy i przyczyniają się do rozwoju lokalnego rynku. Drobni producenci będą mogli lepiej rozwijać swoje produkty, a polski cydr zyska szansę na szersze zaistnienie nie tylko w kraju, ale i za granicą, o co przecież chodzi wnioskodawcom.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Wielu sadowników skarży się na skomplikowane przepisy, które ograniczają ich możliwości i rozwój. Konfederacja zawsze opowiada się za upraszczaniem regulacji i obniżaniem obciążeń fiskalnych, dlatego uważamy, że wprowadzenie zerowej stawki podatku akcyzowego na cydr i perry jest krokiem w dobrym kierunku. Pozwoli to na poprawę rentowności tych przedsięwzięć, a jednocześnie na wsparcie lokalnego rolnictwa i produkcji.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Oczywiście należy zdać sobie sprawę, że ustawa doprowadzi do zmniejszenia wpływów budżetowych, jak się szacuje, o ok. 5–6 mln zł rocznie. Wydaje się to być jednak niewielkim kosztem w porównaniu do korzyści, jakie ten projekt przyniesie polskiej gospodarce. W dłuższej perspektywie wsparcie polskich przedsiębiorców przyniesie większe zyski zarówno dla budżetu, jak i dla naszych lokalnych społeczności. Ta ustawa to realna szansa na rozwój sektora przetwórstwa rolno-spożywczego w Polsce, na wsparcie naszych rodzimych producentów oraz na budowanie silnej gospodarki opartej na lokalnych produktach.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Zwracam jednocześnie uwagę przedstawiciela wnioskodawców na to, czy na poziomie komisji nie warto byłoby osłonić dodatkowym parasolem ochronnym sadowników i rolników, aby nie tylko uprawiali w Polsce jabłka, ale także zaangażowali się w proces tworzenia cydru. Takie dodatkowe rozwiązania, które być może będą omawiane na posiedzeniu komisji, pozwolą nie tylko uprawiać jabłka naszym sadownikom i rolnikom, ale również nie dadzą zarabiać innym zagranicznym koncernom, które są już w Polsce. Być może na poziomie komisji będziemy jeszcze w stanie wspólnie wypracować stanowisko, dzięki któremu zaangażowanie rolników i sadowników w proces tworzenia cydru zwyczajnie będzie się im opłacać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, koło parlamentarne Wolni Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła parlamentarnego Wolni Republikanie mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy wprowadzenia zerowej stawki akcyzy na cydr i perry o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości zamiast obecnie obowiązującej stawki 97 zł od 1 hl gotowego wyrobu. Wszystkie używki są dla ludzi, lecz za własne ułomności z ich konsekwencjami prowadzącymi do chorób i śmierci, związanymi z używkami te osoby same powinny płacić. Ten projekt, który do zera ma zmniejszyć akcyzę na cydr i perry, nie pomoże polskim sadownikom, a spowoduje przerzucenie się korporacji z produkcji wina na produkcję cydru. Co już można zobaczyć, duże firmy produkujące tanie wina produkują, delikatnie mówiąc, takiej sobie jakości cydry o smaku nie tylko jabłkowym czy gruszkowym, ale też ananasowym czy truskawkowym. Przecież to jest oszustwo.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#JarosławSachajko">Prosiłbym jednakże Wysoką Izbę o dalsze procedowanie nad tym projektem i wprowadzenie w nim zmian w ramach prac komisji, tak aby zerową stawką VAT była objęta produkcja prowadzona w gospodarstwie u rolnika. Wzorem wielu państw europejskich powinniśmy pozwolić polskim rolnikom dywersyfikować dochody i uniezależnić ich od pośredników i korporacji. Produkowanie cydrów i perry lokalnie, w gospodarstwie rolnika, pod kontrolą państwa, tak jak jest w licznych państwach, nie spowoduje plagi alkoholizmu, a znacząco zwiększy dochody rolników, jak i zlikwiduje szarą strefę i produkcję nielegalnego alkoholu o marnej jakości. W związku z powyższym uprzejmie proszę Wysoką Izbę o dalsze procedowanie nad tym projektem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#DorotaNiedziela">Do pytań zapisały się 24 posłów i posłanek.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#DorotaNiedziela">Zaczynamy od pytania pani poseł Małgorzaty Niemczyk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#DorotaNiedziela">Zamykam listę i ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#DorotaNiedziela">Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Porzucka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MarcinPorzucek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tradycyjna polska branża winiarska rozwija się, ale prawdziwy potencjał tkwi właśnie w produkcji cydru i perry. Wydaje się, że zniesienie akcyzy paradoksalnie może przynieść większe korzyści budżetowe dla naszego państwa. Chciałem spytać się: O ile w perspektywie kolejnych lat mogą zwiększyć się wpływy z podatków VAT, PIT i CIT związane z rozwojem tej branży? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#DariuszMatecki">Szanowna Pani Marszałek! Dziś mamy szansę wesprzeć polskich sadowników, polską gospodarkę i nasz rodzimy rynek. Polska jest jednym z największych producentów jabłek w Europie, a cydr, ale też perry to produkty naturalne, oparte właśnie na tych owocach, na gruszkach, jabłkach. Likwidacja akcyzy na cydr byłaby ogromnym wsparciem dla naszych sadowników, których praca i wysiłek zasługują na realne wsparcie ze strony państwa. W sytuacji, gdy polscy rolnicy mierzą się z wieloma wyzwaniami, zwolnienie cydru z akcyzy może stać się jakimś małym impulsem do rozwoju tej branży. Wyobraźmy sobie cydr z polskich jabłek, dostępny nie tylko na rodzimym rynku, ale również eksportowany do Europy i na świat jako produkt, który promuje polską tradycję i naszą wysoką jakość. Dzięki zniesieniu akcyzy na cydr wspieramy polskich sadowników, rozwijamy rynek, tworzymy nowe możliwości eksportowe.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#DariuszMatecki">Apeluję, abyśmy wspólnie podjęli ten krok i docenili potencjał polskich jabłek, gruszek, dla dobra polskiej wsi, polskiej gospodarki, polskich konsumentów. Wielkie podziękowania dla Janusza Kowalskiego za ten wspaniały projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Szkoda, że parlamentarzystom — autorom tego projektu chęć wspierania przedsiębiorców nie przyświecała wtedy, kiedy przekonywali do podatku cukrowego. Już wtedy należało pomóc, przynajmniej to by nie przeszkodziło, a trzeba być w tych sprawach konsekwentnym.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdrowie, zdrowie.)</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#KrzysztofPiątkowski">Uważam, że powinniśmy na ten temat rozmawiać. Porozmawiajmy. Być może uda się taki projekt przeprowadzić, jeżeli zostaną uwzględnione wszystkie sensowne poprawki do niego.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#KrzysztofPiątkowski">Mam sporo wątpliwości, bo zależy mi na tym, żeby Polacy byli zdrowi, a niekoniecznie zależy mi na tym, żeby alkohol był szeroko dostępny. Porozmawiamy zatem o tym również w tym kontekście, tak byśmy nie zgubili tutaj kwestii ofiar chorób związanych z nadużywaniem alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#KrzysztofPiątkowski">Apeluję o pewien rozsądek, o uczciwą, sensowną rozmowę. Apeluję jeszcze raz o konsekwencję. Nie możecie być, panowie i panie z Prawa i Sprawiedliwości, raz za, a raz przeciw. Ne może być tak, że kiedy potrzeba wpływu pieniędzy do budżetu i rządzicie, to zwiększacie podatki i tworzycie nowe — tych danin w poprzedniej kadencji było chyba ponad 50 — a potem, kiedy jest wygodniej, wspieracie rolników. Potrzebna tu jest konsekwencja.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Janusza Kowalskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Chciałbym pani serdecznie podziękować za to podejście. Dziękuję Platformie, PSL-owi, Konfederacji, Lewicy za to podejście. Dziękuję panu Norbertowi za wspaniałe polskie jabłko.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#komentarz">(Poseł Norbert Pietrykowski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#JanuszKowalski">Uprzejmie proszę o rozważenie tej kwestii i nieskładanie wniosku o odrzucenie tego projektu. Dominuje tu pewnego rodzaju dobry pogląd, który jest, nie ukrywam, nam jako posłom Prawa i Sprawiedliwości bardzo bliski: można wypracować w ramach komisji takie rozwiązanie, które wypracowaliśmy w lipcu zeszłego roku z panią marszałek Niedzielą, kiedy pracowaliśmy nad ustawą o biogazowniach, kiedy 448 posłów bez głosów sprzeciwu i wstrzymujących się zagłosowało za. Tu też możemy wypracować rozwiązanie, które będzie miał poparcie 460 posłów.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#JanuszKowalski">Dziękuję za jabłuszko. Jedzmy polskie jabłka. Mówiliśmy o tym dzisiaj: nie palmy papierosów, jedzmy polskie jabłka i starajmy się wypracować w ramach komisji — o to po prostu proszę ponadpolitycznie, bez żadnych wypominek itd., dziękując wam za uczciwą i szczerą dyskusję — najlepsze dla polskiej gospodarki rozwiązanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#komentarz">(Poseł Norbert Pietrykowski: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#DorotaNiedziela">Nie do końca wiem, jak to, panie pośle, interpretować, ale trzeci raz pan mi dziękuje. Zaczynam się trochę bać.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że działa to bardzo sprawnie: jeżeli chce pan być grzeczny i miły, to pan potrafi.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Zawsze jestem.)</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#DorotaNiedziela">Będę o tym pamiętała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Adama Płaczka, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę się nie bać posła Janusza Kowalskiego. On nie jest taki zły, jak go prasa opisuje.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny Panie Pośle! Mam takie pytanie: Czy na etapie przygotowywania projektu ustawy rozważaliście państwo takie narzędzie, żeby rzeczywiście ustawa nie tyle dała możliwości zagranicznym korporacjom do pewnych nadużyć, ale żeby ustawa rzeczywiście pomagała polskim rolnikom i polskim sadownikom! Wydaje się to bardzo interesujące, co przed chwilką zaproponował pan poseł Sachajko, za co bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Chciałem zapytać: Czy państwo to rozważaliście bądź czy tego typu tematy, jak pan uważa jako poseł, warte są dyskusji na posiedzeniu komisji? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#DorotaNiedziela">Ja oczywiście nie boję się pana posła, współpracuję z panem posłem mimo tego, że jesteśmy po dwóch stronach barykady politycznej.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Adam Płaczek: Jak by coś, broniłbym.)</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Wioleta Tomczak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WioletaTomczak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Uważam, że w momencie kiedy rozmawiamy, rozważamy różnego rodzaju działania dotyczące polskiej gospodarki, jej wzmocnienia, nigdy nie może nam zabraknąć refleksji nad tym, jak to właśnie wpływa na zdrowie obywateli. I o ile może nam się wydawać, że cydr jest produktem bezpiecznym i zawiera stosunkowo mało alkoholu, to jednak zawiera alkohol.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WioletaTomczak">Apeluję, żebyśmy robili wszystko, żeby wesprzeć polskich sadowników, ale w tym, by produkowali produkty zdrowe i bezpieczne dla naszego zdrowia. W związku z tym mam nadzieję, że w pracach w komisji będzie wypracowane takie rozwiązanie, które jednoznacznie da młodemu pokoleniu informację o tym, że cydr jest alkoholem i nie jest bezpieczny dla zdrowia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilkadziesiąt minut temu wszyscy na tej sali zgadzaliśmy się, że palenie papierosów, picie alkoholu to jest wielkie zło i trzeba je ograniczać. W tej debacie trochę się już pozmieniały te nastroje i dyskutujemy o tym, żeby obniżyć akcyzę na jeden z rodzajów alkoholu — w przypadku cydru. Wiem, że stoją za tym producenci jabłek, natomiast alkohol to alkohol i nieważne, czy on jest w piwie, w wódce czy w cydrze. To jest ten sam alkohol. I musimy zrobić wszystko, żeby spożycie tego alkoholu ograniczyć. Dlatego ja osobiście jestem za tym, żebyśmy wspierali polskich sadowników, wspierali eksport polskich jabłek, wspierali produkcję soków, natomiast nie róbmy wyłomu, nie obniżajmy akcyzy na alkohol. Temu mówimy stanowcze nie, ponieważ chcemy dbać o zdrowie Polek i Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Artura Jarosława Łąckiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#ArturJarosławŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Widać jasno, że jest tutaj większe lobby sadowników i producentów jabłek niż producentów wyrobów tytoniowych. Tam się zgadzaliśmy, tutaj już, tak jak pan poseł powiedział, niekoniecznie. Ale nie rozumiem, dlaczego mamy akurat rozgraniczać i lepiej traktować producentów jabłek niż producentów ziemniaków, zboża czy chmielu. Oni też produkują właśnie pod ten produkt. Myślę, że trzeba wspierać sadowników, ale nie wspierać ich w ten sposób, tylko tak, żeby nie musieli produkować do magazynu, żeby nie musieli produkować nadwyżki, którą później trzeba zagospodarować.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#ArturJarosławŁącki">Dziwię się panu Kowalskiemu i jestem pełen optymizmu odnośnie do tego, co on mówi. Jak pan Kowalski chce sprzedać 70 mln l cydru, skoro 5 mln l cydru się nie sprzedaje? Bo z tego, co ja wiem, to jest jedyny z alkoholi, który jest wycofywany z dyskontów po ukończeniu daty ważności. Nie sprzedaje się. W jaki sposób chce pan sprzedać 70 mln, skoro 5 mln się nie da sprzedać? To będzie po prostu następna pomoc dla sadowników. Trzeba im pomagać inaczej. Jestem przeciwny temu, a zgadzam się z tym, co mówi pan poseł Sachajko — produkcja cydru w gospodarstwie i w ogóle produkcja wszelkich rzeczy spożywczych w gospodarstwie powinna być nieobkładana żadną akcyzą, żadnym podatkiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Panie pośle, trzeba więcej pić po prostu.)</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ty już więcej nie pij.)</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ty już więcej nic nie mów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Sławomira Ćwika, Klub Parlamentarny 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#SławomirĆwik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zapoznałem się z kolejną ustawą wnoszoną przez Prawo i Sprawiedliwość jako projekt poselski, której twarzą w dużej mierze jest pan poseł Janusz Kowalski, i zastanawiam się, jaka to przemiana nastąpiła od czasu, kiedy Prawo i Sprawiedliwość jest w opozycji. Od tego czasu państwo nie wnosicie projektów nakładających na Polaków nowe podatki, tak jak się to działo przez ostatnie 8 lat, tylko dzisiaj państwo widzicie potrzebę obniżania tych podatków. I w tym zakresie ja się z państwem całkowicie zgadzam, tylko problemem jest to, że przez te 8 lat jednocześnie zostało wprowadzone tak wiele nowych sztywnych wydatków socjalnych, które w tym budżecie na 2025 r. będą nas kosztowały, tylko 800+ i trzynasta i czternasta emerytury, 95 mld zł, że niestety musimy je sfinansować i podatkami, i długiem. Dlatego te projekty o obniżeniu podatków są w tej chwili problematyczne. A jabłka jedzmy, naprawdę są dobre, to jest nasz owoc. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Piechowiaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#GrzegorzPiechowiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mówimy o konkurencyjności i to jest chyba tutaj clou sprawy, dlatego że dzisiaj mamy taką sytuację, że jedna z głównych znanych na świecie marek cydru jest sprzedawana w Polsce nie jako cydr, ale jako napój piwny, co pozwala korzystać z preferencyjnych warunków przysługujących piwu. W rezultacie roczna sprzedaż tego produktu jest aż dziesięciokrotnie większa niż całego rynku cydru w Polsce. Napój ten w jabłkowej wersji zawiera jedynie śladowe ilości soku — 1,6%, a jego jabłkowy charakter zyskuje się za pomocą aromatów. Polskie cydry natomiast zawierają co najmniej 60% soku, a w przypadku cydrów aromatyzowanych jest to co najmniej 50%, a więc koszty produkcji cydru są zatem zdecydowanie wyższe niż cydropodobnych napojów piwnych.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#GrzegorzPiechowiak">Panie Ministrze! Czy nie uważa pan, że wprowadzenie zerowej stawki podatku akcyzowego wyrówna szanse polskich producentów w stosunku do producentów zachodnich? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PawełRychlik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czegoś tutaj nie rozumiem. Poseł polskiego parlamentu jest reprezentantem polskich interesów, polskich sadowników. No wy stawiacie to jako zarzut, że staramy się pomóc polskim sadownikom.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#komentarz">(Poseł Artur Jarosław Łącki: Nie pomagacie.)</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#PawełRychlik">Lobby sadownicze jest silne. No dobrze, że jest silne. Rozmawiałem z sadownikami z okolic Wielunia, Sieradza, Poddębic. Są takie zagłębia sadownicze. Oni zwracają uwagę, że polskie jabłko — doskonały smak, bardzo dobre jabłko — ma konkurencję. Teraz bardzo mocno rozwija się sadownictwo w Rosji i tamte jabłka zalewają rynki międzynarodowe i dlatego każde wsparcie polskich sadowników jest na wagę złota. Jeszcze raz podkreślam: dla mnie to jest zupełne kuriozum, że zarzucacie, że poseł Kowalski broni polskich sadowników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Grabczuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Akcyza i podatki to niezwykle wrażliwe tematy, ponieważ z jednej strony musimy zabezpieczyć dochody do budżetu państwa, z drugiej zaś strony podatki, ale również akcyza muszą być takie, że będą zachęcały ludzi do prowadzenia działalności gospodarczej, a nie będą zachęcały do tego, żeby uciekać w szarą strefę. Polska rzeczywiście jest bardzo dużym producentem jabłek i niewątpliwie producenci zasługują na wsparcie. Zasługują na wsparcie rolnicy, sadownicy, ogrodnicy, wszystkie inne małe firmy, ale nie korporacje. Proszę państwa, my dzisiaj przy stanowieniu przepisów prawa musimy brać pod uwagę, kto z tych przepisów przyszłości może korzystać. Przetwórstwo rolno-spożywcze, ale również te produkty lokalne w ogóle zasługują na inne traktowanie. Trzeba pomyśleć o tym, w jaki sposób możemy tych producentów wspierać, w jaki sposób możemy im pomóc. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, koło parlamentarne Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ludzie od lat, a powiem nawet: od wieków pili alkohol i dalej będą to robili. Ważne, żeby to robili w racjonalnych ilościach i używali tej używki najwyższej jakości. I tak może być, jeżeli to będzie właśnie produkowane w gospodarstwie u rolnika pod kontrolą państwa. Również zwracam uwagę, jeżeli pójdziemy w tym kierunku, to zlikwidujemy ogromną ilość szarej strefy i tych alkoholi marnej jakości, które w tej chwili są tam produkowane. Dlatego bardzo proszę o procedowanie nad tą ustawą, tak abyśmy pozwolili zdywersyfikować dochody rolników, zlikwidować szarą strefę, bo w obecnym kształcie tej ustawy to…</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#JarosławSachajko">Pani poseł, zaraz podejdę, proszę, nie pokrzykiwać.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#JarosławSachajko">…sprywatyzowalibyśmy zyski, a uspołecznili koszty, a na to ja się nie zgadzam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo zapraszam pana posła Marka Jakubiaka, koło parlamentarne Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MarekJakubiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba trochę chyba na ziemię sprowadzić tę dyskusję, bowiem jak słyszę, że naszym tradycyjnym narodowym napojem jest cydr, to powiem szczerze, że chyba nawet nie wiecie, skąd ta nazwa pochodzi. Otóż narodowym polskim, że tak powiem, przysmakiem był jabol, zwykły jabol.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie wiem, czy to był przysmak.)</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#MarekJakubiak">Otóż wina owocowe, proszę państwa, i cydry to jest ten sam gatunek produktu. Nie ma różnicy technologicznej pomiędzy winem owocowym a cydrem. Jest to nowy wytrych środowisk winiarskich, żeby nie płacić akcyzy. Wszystkie wina będą się nazywały cydrami. Mogą mieć do 8,5%. Tak że, panie pośle Januszu Kowalski, chciałbym, żeby ten lobbing… Już to drugi raz panu stąd mówię. Jak pan nie wie, niech się pan zapyta. Siedzę tam.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#MarekJakubiak">Natomiast jeżeli ktokolwiek mówi, że cydr jest droższy w produkcji niż piwo, to znaczy, że nie ma bladego pojęcia, o czym mówi. Nie ma tam choćby procesu warzenia. Natomiast jak chcecie panowie ze mną porozmawiać na temat technologii, zapraszam do ostatniego rzędu.</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do degustacji…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że wszystkich informacji na temat piwa pan poseł bardzo chętnie panu posłowi Kowalskiemu udzieli.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Piotra Uruskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PiotrUruski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proponowany projekt ustawy zakłada wprowadzenie rozwiązania umożliwiającego poprawę sytuacji finansowej producentów rolnych oraz poprawę konkurencyjności polskich gospodarstw sadowniczych oraz zakładów przetwarzających jabłka i gruszki na cydry i perry. Obniżenie stawki podatku akcyzowego na cydr i perry o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości do zera złotych zwiększyłoby zagospodarowanie dziesiątków tysięcy ton jabłek. W związku z tym pytanie: W jakim stopniu proponowany projekt wpłynie na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców? W jakim stopniu przyczyni…</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PiotrUruski">…się do wzrostu eksportu cydru do innych krajów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Pogodę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#SzymonPogoda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z wielkim zainteresowaniem przysłuchiwałem się dzisiejszej dyskusji. Padło wiele merytorycznych argumentów, które warto rozważyć, ale również wiele oskarżeń, w tym chociażby oskarżenie o lobby. Jestem zaskoczony.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#SzymonPogoda">Szanowni Państwo! Pozwolę sobie odczytać jeden cytat odnośnie do wprowadzenia zerowej akcyzy na cydr i perry. Celem zmiany jest stworzenie dogodnych warunków dla producentów tych wyrobów. Jednocześnie wzmocni to konkurencyjność na rynku alkoholi o niskiej zawartości alkoholu oraz stworzy ofertę do spożywania fermentowanych napojów winiarskich o niższej zawartości alkoholu, które zostały wytworzone na bazie jabłek i gruszek. Proponowana zmiana zwiększy również konkurencyjność cydru i perry o zawartości alkoholu do 5% w stosunku do piwa oraz mieszanek piwa z napojami bezalkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#SzymonPogoda">Szanowni Państwo! Nie są to bynajmniej słowa pana posła Janusza Kowalskiego, to są słowa waszego ministra Czesława Siekierskiego z czerwca tego roku, więc szanowni państwo, mam pytanie: Czy wy do końca jesteście tak zaślepieni anty-PiS-em, że po prostu krytykujecie wszystko? Czy nie zapoznajecie się ze stanowiskiem swojego ministra? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#DorotaNiedziela">Myślę, że jest niewielu, ale jest kilku członków komisji rolnictwa, którzy rozumieją zarówno słowa pana ministra, jak i projekt pana posła Kowalskiego.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jakuba Rutnickiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#JakubRutnicki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Dzisiaj rzeczywiście dyskutujemy na temat tej ustawy, ale tak patrząc na pana posła Kowalskiego, pan był wiceministrem rolnictwa, i znając waszą skuteczność, jeżeli chodzi o szybkie procedowanie, także nocne, to jakoś nie przypominam sobie, żeby w przypadku wsparcia polskich sadowników i polskich producentów jabłek tak szybko procedowano. Bo rzeczywiście, jeżeli chodzi o producentów, jeżeli chodzi o to, że jesteśmy potęgą, jeżeli chodzi o zbiór jabłek, to powinniśmy pracować nad mechanizmami wsparcia. Moje pytanie do przedstawicieli rządu: Czy biorąc pod uwagę dzisiejszą dyskusję — bo myślę, że raczej nie powinniśmy iść w kierunku promowania danych alkoholi, tylko w kierunku systemowych rozwiązań dotyczących kompleksowego wsparcia producentów polskich jabłek — takie prace w ministerstwie są przygotowywane? Myślę, że warto nad tym się pochylić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępęk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Posłowie z PiS-u! Macie bardzo krótką pamięć, bo to przecież wy w 2020 r. uchwaliliście ustawę o podatku cukrowym, która wpłynęła na ceny wyrobów z jabłek i gruszek. Teraz chcecie znosić akcyzę dla cydru i perry, chcecie wspierać producentów, ale wcześniej o tym nie myśleliście. Przez 8 lat rządów trzeba było pracować nad zmianą, dzisiaj nie musielibyśmy na ten temat debatować. Jeżeli mamy przeciwdziałać szerzeniu się alkoholizmu, to ta ustawa jest nie do przyjęcia i sprzeczna z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Sadownikom możemy zawsze pomóc i wspierać w inny sposób, niekoniecznie znosząc akcyzę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Zbierać jabłka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, zanim pan zacznie drwić, to proszę sobie przeanalizować, ile jabłek się zużywa do cydru…</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: No ale właśnie mówię: pozbierać jabłka.)</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#DorotaNiedziela">…a ile się w ogóle produkuje jabłek i jaki procent ma wpływ na cenę.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Procent w procencie.)</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Kwiecień, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Fryderyka Sylwestra Kapinosa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jedną z możliwości wykorzystania jabłek — jesteśmy liderem w produkcji tych owoców w Unii Europejskiej — jest produkcja cydru. W polskiej wersji zawiera on minimum 60% soku, co oznacza, że aż co najmniej 1 kg jabłek potrzebny jest na wytworzenie 1 l cydru. Jest on zatem drogi w produkcji, ale nie daje możliwości zużytkowania dużych ilości krajowych surowców. Dostrzegając potencjał branży, rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął działania na rzecz ułatwienia produkcji w zakresie wyrobów winiarskich, czego owocem jest ustawa o wyrobach winiarskich z dnia 2 grudnia 2021 r. Za tą ustawą głosowało 434 posłów, tylko 2 się wstrzymało, więc praktycznie można powiedzieć, że bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">W tym roku na wniosek Parlamentarnego Zespołu ds. Wsparcia Rolnictwa i Przetwórstwa Ekologicznego oraz Rozwoju Wyrobów Winiarskich sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi jednogłośnie uchwaliła dezyderat do prezesa Rady Ministrów w sprawie działań wspierających polski sektor winiarski. Jednym z postulatów w nim zawartych było wprowadzenie zerowej stawki podatku akcyzowego na cydr i perry o mocy nieprzekraczającej 5% alkoholu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Pani marszałek, jeszcze sekundę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#DorotaNiedziela">Ma pan bonus w związku z tym, że jest pan członkiem komisji rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">Projekt procedowanej ustawy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom producentów zarówno jabłek, jak również cydru. Jest istotny dla obu tych branż i mam nadzieję, że ten ważny temat znajdzie zrozumienie na forum parlamentu. Warto podkreślić, że zerowa stawka akcyzy nie spowoduje, że cydr stanie się tanim alkoholem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo. Bonus nie może być zbyt duży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Ze względu na wymagania określone w ustawie o wyrobach winiarskich takie ryzyko nie powstanie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#DorotaNiedziela">O ile dobrze pamiętam, to państwo wystąpili do Prezydium o wyjazdowe posiedzenie komisji rolnictwa do winiarni w Rzeszowie, więc myślę, że będziecie rozmawiać na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Klaudię Jachirę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Panowie z PiS-u! Dokładnie 8 lipca 2021 r., ponad 3 lata temu, z tej mównicy apelowałam do was, byście zrównali akcyzę na cydr i piwo. Przypominałam, że cydr zwykle ma podobną zawartość alkoholu, a czasem nawet niższą, a banderole są po prostu niepotrzebne. I co? Zignorowaliście wtedy, ponad 3 lata temu, ten apel. Co więcej, byliście także głusi na deklaracje premiera Morawieckiego, który obiecał wprowadzenie już w 2018 r. zerowej stawki akcyzy na polskie cydry, a także skasowanie obowiązku banderolowania. Więc słuchajcie, tak naprawdę przez 6 lat nie wywiązaliście się z tej obietnicy, którą i wy składaliście, i pan Morawiecki, a przecież mieliście wtedy pełnię władzy. I co? I teraz jak jesteście w opozycji, to sobie przypomnieliście o tych obietnicach? To jest hipokryzja. Natomiast ja w przeciwieństwie do was nie zmieniam poglądów w zależności od tego, czy jestem w opozycji, czy w koalicji, i wciąż uważam, że normy prawne nie powinny faworyzować piwa. Co więcej, powinniśmy wspierać rodzimy cydr, tym bardziej że w Polsce zbiera się 4 mln t jabłek rocznie, czyli tyle, ile w Hiszpanii winogron. Wyobrażacie sobie Hiszpanię bez wina?</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Goska, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MariuszGosek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#MariuszGosek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proponowany projekt ustawy zakłada wprowadzenie rozwiązania umożliwiającego poprawę sytuacji producentów rolnych, polskich gospodarstw sadowniczych oraz zakładów przetwarzających jabłka i gruszki na cydr i perry. Polska jest jednym z największych producentów jabłek w Europie. Wprowadzenie zerowej stawki akcyzowej na cydr i perry da szansę na rozwój polskiego przetwórstwa owocowego, które należy wspierać, a nie ograniczać. To szansa na wsparcie polskiej gospodarki. Sadownicy zasługują na proponowane rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#MariuszGosek">Dziękuję posłom, panu posłowi Januszowi Kowalskiemu, który prowadzi ten projekt, w imieniu sadowników ze świętokrzyskiego, sadowników, producentów, przetwórców jabłek i gruszek za proponowane rozwiązania. Apeluję do rządzących: wspierajcie polskie rolnictwo, wspierajcie polskie sadownictwo, wspierajcie polskie przetwórstwo. Tak dla polskiego jabłka, tak dla polskiej gruszki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#DorotaNiedziela">Płomienne wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Niemczyk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Posłowie PiS-u! Mieliście 8 lat na zniesienie akcyzy. Pytam: Czy to jest teraz gest, którym próbujecie wkupić w łaski sadowników i przetwórców jabłek i gruszek? Problem tej branży jest gdzie indziej: banderolowanie odpuszczono już jakiś czas, a akcyza jest niska.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#MałgorzataNiemczyk">Chciałabym wiedzieć, co chcecie tym projektem osiągnąć. Czy zachęcić do picia, czy zwiększyć dochody branży alkoholowej? No bo wasz guru publicznie szkalował polskie matki, że dają w szyję, a teraz co? Chce obniżyć cenę, zwiększyć dostępność alkoholu, a może jeszcze zwiększyć dostępność alkoholu dla dzieci i młodzieży, tak jak wprowadziliście przez ostatnie 8 lat dostępność e-fajek?</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#MałgorzataNiemczyk">Jako przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Przeciwdziałania Uzależnieniom jestem skłonna powiedzieć: tak, ale tylko i wyłącznie dla obniżenia VAT-u dla produkcji rolnika indywidualnego, tam u niego, natomiast nie dla zakładów, gdzie jest produkcja masowa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#DorotaNiedziela">I tak dotarliśmy prawie do końca zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#DorotaNiedziela">Ostatnim z posłów będzie pan poseł Andrzej Śliwka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#AndrzejŚliwka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pierwszej kolejności chciałbym podziękować i pogratulować panu posłowi Januszowi Kowalskiemu, który napisał ten projekt ustawy, jak był wiceministrem. Teraz ten projekt jest przedkładany w ramach prac poselskich.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#AndrzejŚliwka">Panie pośle, bardzo dziękujemy za to, że właśnie w ramach merytorycznej opozycji przedkładamy dobre projekty.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#AndrzejŚliwka">Jeszcze odpowiadam kolegom i koleżankom z Trzeciej Drogi. Pan poseł Ćwik elaborował z mównicy sejmowej, że nie obniżyliśmy podatków. Mam propozycję dla pana posła Ćwika, żeby zobaczył, że podatki PIT i CIT zostały rekordowo obniżone za rządów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-367.5" who="#AndrzejŚliwka">Co do samego projektu. Pomimo tego, że nazywam się Śliwka, zgadzam się z posłem wnioskodawcą, który mówił, że jabłko jest naszym dobrem narodowym i trzeba wspierać wszelkie działania, które spowodują, że polscy sadownicy będą mieli jeszcze większą konkurencyjność.</u>
          <u xml:id="u-367.6" who="#AndrzejŚliwka">Stąd też mam pytanie do obecnego tutaj pana ministra: Czy pomimo 300-miliardowej dziury Domańskiego i Tuska, którą macie w budżecie na przyszły rok, 5 mln zł jest takim uszczerbkiem, który spowoduje, że nie możemy ulżyć i spowodować, że polscy sadownicy będą jeszcze bardziej konkurencyjni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#DorotaNiedziela">Ale, panie pośle, ma pan duże szanse, bo nie tylko jabłko, ale i śliwowica byłaby z tym związana. Może pan napisać nowy projekt. Będzie pan miał swój.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Tak dla polskiej śliwki.)</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#DorotaNiedziela">Na te wszystkie…</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-368.7" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#AndrzejŚliwka">Rozumiem, że będę pisał ten projekt, a pani marszałek o pierniczkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#DorotaNiedziela">Tak, mogę panu dać przepis.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję za wszystkie pytania i myślę, że wyczerpująco na te pytania odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Jarosław Neneman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#JarosławNeneman">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Większa część pytań była do posła sprawozdawcy, ale było też kilka komentarzy.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#JarosławNeneman">Nie ma jeszcze stanowiska rządu, ono się przygotowuje, więc zaprezentuję państwu stanowisko ministra finansów. Ono pewnie nie będzie bardzo różne od stanowiska ministra zdrowia, bo te dwa ministerstwa są kluczowe.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#JarosławNeneman">Pierwsza myśl, która mi przychodzi po wysłuchaniu państwa dyskusji, szczególnie w kontekście dyskusji, którą usłyszeliśmy godzinę temu, to jest hipokryzja, zwykła hipokryzja. Jak tak można? Czy chcą państwo… Ustaliliśmy, że papierosy to śmierć, że nikotyna to śmierć, ustalmy też jasno, że wódka to śmierć. Alkohol nie jest zdrowy. Doszukiwanie się jakichś zdrowotnych elementów w cydrze… Jak ktoś lubi cydr, to się doszuka w cydrze, niektórzy lubią wino, doszukają się w winie, w wódce chyba ciężej się doszukać, ale każdy, by sobie swój dysonans poznawczy zmniejszyć, będzie wyszukiwał pozytywów w piciu i paleniu. Nie ma moim zdaniem takiej opcji.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#JarosławNeneman">Nie powinno być takiej opcji, żeby rząd, zamiast walczyć z alkoholem… Mieliśmy niedawno aferę z tubkami, teraz mamy aferę, może nieco mniejszą, z lodami z alkoholem. Wydawałoby się, że na fali dyskusji o alkoholu propozycje zmierzające do obniżenia opodatkowania alkoholu nie będą się pojawiały, ale pojawiają się.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#JarosławNeneman">Gdyby iść tym tropem myślenia, że oto obniżmy akcyzę na alkohol, żeby więcej jabłek — pięknych, zdrowych polskich jabłek — dało się przerobić no, nie czarujmy się, na trujący alkohol… To jest trucizna. No nie wiem, czy takie jest przeznaczenie jabłek, żeby przerabiać je na truciznę. Ale idąc tym tropem, powinniśmy również obniżyć akcyzę na wódkę, bo wtedy rolnicy sprzedadzą więcej żyta i ziemniaków. To jest prawda. Jak obniżymy akcyzę na wódkę, ona będzie lepiej się sprzedawała, więcej się sprzeda żyta i ziemniaków. Bądźmy konsekwentni. Nie rozumiem tej logiki.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#JarosławNeneman">Drobna techniczna uwaga, jeżeli chodzi o banderole: to nie ustawa winiarska, tylko minister finansów, pochylając się nad przemysłem, który miał swoje problemy, to my… I teraz jeszcze to przedłużyliśmy. Tak się zastanawiam, czy dobrze zrobiliśmy, że przedłużyliśmy, chodzi o obowiązek banderolowania cydru i perry. Teraz przedłużyliśmy zniesienie, zawieszenie tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-371.6" who="#JarosławNeneman">Przy okazji dyskusji o papierosach była dyskusja, czy ceny wpływają na konsumpcję. Przedstawiłem państwu wyniki badań niekwestionowalne, które pokazują, że w przypadku papierosów elastyczność cenowa jest gdzieś w przedziale między -0,3 a -0,5. Innymi słowy, podniesienie ceny o 10% ogranicza konsumpcję między 3% a 5%. Ci, którzy proponują tę ustawę, też takich szacunków dokonują i mówią, że likwidacja akcyzy, której udział w cenie wynosi ok. 10% — tak naprawdę jeśli chodzi o litrową butelkę cydru, to jest 96 gr, z VAT-em trochę więcej, koło złotówki — likwidacja tego obciążenia, około złotówki na butelkę, spowoduje dziesięciokrotny wzrost sprzedaży. To by oznaczało, że ta elastyczność cenowa jest niemożebnie wysoka. To oczywiście są gruszki na wierzbie, żeby się trzymać naszego tematu głównego. Nie ma takiej opcji, żeby tak silnie wzrosła produkcja.</u>
          <u xml:id="u-371.7" who="#JarosławNeneman">Państwo mówili o tym w poprzedniej części i do tego nawiązujecie. Kto na tym skorzysta? Czy rzeczywiście cydr o złotówkę stanieje? Czy też producenci na tym skorzystają? Nieczęsto przychodzi mi się zgadzać z jednym z posłów, ale myślę, że dyskusja na temat kosztów piwa i kosztów cydru jest ciekawa. Ten facet wiedział, co mówi. Trzeba mu oddać to, że akurat na tym się… Może nie akurat. Wiedział, co mówi, na tym się zna.</u>
          <u xml:id="u-371.8" who="#JarosławNeneman">Może warto zastanowić się nad kompleksowymi rozwiązaniami dotyczącymi opodatkowania różnych alkoholów, mocniejszych i słabszych. Być może jest potrzeba, żeby słabsze alkohole były mniej opodatkowane. W tym kontekście można popatrzeć na opodatkowanie piwa, cydru, perry. Nie chcę tego przesądzać. To raczej jest dyskusja dla, myślę, ministra zdrowia, żeby się w nią włączył.</u>
          <u xml:id="u-371.9" who="#JarosławNeneman">Jeszcze jedna uwaga: cydr i perry korzystają z dużych preferencji. Banderolowanie to nie jest duża preferencja, ale jest. Nie trzeba ponosić kosztów. Natomiast stawka na cydr i perry jest od ponad 10 lat na tym samym poziomie — 97 zł. Kiedyś była na takim samym poziomie jak wino. Stawka na wino wynosi już teraz 211 zł. O ponad 50% stawka… Może inaczej: stawka na perry wynosi mniej niż 50% stawki na wino, co pokazuje, jaką preferencję już w tej chwili państwo daje. W przekonaniu ministra finansów absolutnie nie ma potrzeby, żeby ta preferencja była wyższa.</u>
          <u xml:id="u-371.10" who="#JarosławNeneman">Poza tym — tu nawiążę do tego, co powiedziałem na początku — alkohol to śmierć. Nie ma sensu wspierać śmierci. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#DorotaNiedziela">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Janusza Kowalskiego.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#JanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Dziękuję za tę dyskusję. To była bardzo merytoryczna dyskusja. Cieszę się, że zeszliśmy z drogi mówienia: przez ostatnie 8 lat, 7 lat mieliście, nie zrobiliście. Szanowni państwo, rok byłem sekretarzem stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi i nawet w czasie największego sporu politycznego, jakim była kampania wyborcza, potrafiłem do ówczesnej opozycji przyjść. Wtedy kiedy podejmowaliśmy decyzję o biogazowniach rolniczych po fermencie i szczególnie wprowadzeniu od 1 stycznia 2024 r. standardu na wszystkich stacjach benzynowych E10, co pomogło polskim producentom kukurydzy w tym trudnym czasie w zeszłym roku…</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#JanuszKowalski">Bardzo mi zależało na tym i zależało rządowi Prawa i Sprawiedliwości na tym, żebyśmy w tej sprawie mówili jednym polskim głosem. Rzeczywiście zagłosowaliśmy za tą ustawą razem. Dlaczego o tym mówię? Dlatego że ta ustawa, którą zgłosiliśmy, szanowny panie ministrze, jest ustawą, która niejako wpisuje się w kwestię dotrzymania słowa. Ponieważ w zeszłym roku, kiedy ówczesne Ministerstwo Finansów było zwolennikiem zniesienia akcyzy na cydr po to, żeby wspomóc pozycję eksportową polskich producentów, których jest niestety niewielu, i otworzyć tutaj rynek, właśnie podjęło decyzję o zawieszeniu kwestii dotyczącej banderolowania. Złożenie przez Prawo i Sprawiedliwość tej ustawy jest dotrzymaniem słowa.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#JanuszKowalski">Bardzo serdecznie dziękuję posłowi Norbertowi Pietrykowskiemu za to, że pomimo że ma krytyczne zdanie na temat tej ustawy, nie będzie składał wniosku o odrzucenie po to, żeby ewentualnie starać się w komisji — bo ufam, że taka będzie decyzja szanownych państwa — znaleźć dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Nie mamy monopolu na wiedzę, nie mamy monopolu na najlepsze rozwiązanie, również prawne. Jesteśmy otwarci na dialog. To rozwiązanie, które zgłosił pan poseł Sachajko, popierane przez pana posła Płaczka, z dwóch różnych klubów: Wolni Republikanie i Konfederacja, dotyczące wsparcia polskich sadowników, też poparte przez Platformę Obywatelską, jest ciekawym rozwiązaniem. Warto się nad nim pochylić.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#JanuszKowalski">Bardzo dziękuję posłowi Szymonowi Pogodzie za to, że przypomniał rzeczywiście ważne słowa pana ministra Czesława Siekierskiego, który w czerwcu jasno i publicznie mówił, że jest zwolennikiem dokładnie tego samego sposobu myślenia, który dzisiaj prezentuje Prawo i Sprawiedliwość, zniesienia akcyzy na cydr po to, żeby wspomóc producentów polskich jabłek.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#JanuszKowalski">Dziękuję również posłowi Ćwikowi, bo tak, rzeczywiście w kwestiach dotyczących niskich i prostych podatków możemy mówić jednym głosem. Gdyby było tak, że jesteśmy w stanie przez 8 lat wszystko zrobić, to kolejna kadencja każdego innego rządu byłaby niepotrzebna. Dlatego przy dobrych rozwiązaniach ufam, że potrafimy wyłączyć spod sporu politycznego nasze różne emocje. Dlatego jeszcze raz mówię o panu pośle Norbercie Pietrykowskim, który pomimo krytycznego zdania daje zielone światło. Mam nadzieję na to, żeby rozmawiać na ten temat w komisji, o czym mówili posłowie i Platformy Obywatelskiej, i Polskiego Stronnictwa Ludowego. W komisji jesteśmy w stanie wypracować taki mechanizm podatkowy wsparcia polskich producentów cydru i perry, po to, żeby było to rozwiązanie systemowe, i po to, żeby nie było zmieniane co 3, 4 czy 5 lat, tylko żebyśmy przywiązali się do tego. Taką samą strategię mają Włosi, Hiszpanie, Francuzi we wspieraniu swojego winiarstwa — poprzez obniżenie do zera akcyzy na wino.</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#JanuszKowalski">Chciałbym, żeby to była narodowa strategia dla cydru. Myślę, że artykuł z „Rzeczpospolitej”, który ukazał się jeszcze nie tak dawno, w lipcu 2024 r.: „Zniesienie akcyzy doda skrzydeł cydrowi”… Tak, szanowni państwo, doda skrzydeł polskiemu cydrowi, który w końcu może być oparty i obecny na rynku międzynarodowym, na rynku unijnym.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#JanuszKowalski">Rzeczywiście, szanowni państwo, także jesteśmy otwarci na te argumenty, o których tutaj państwo mówili. Chodzi o to, żeby to byli sadownicy, rolnicy, a nie duże korporacje. Rzeczywiście słusznie tu jeden z posłów powiedział: nie zrobiliśmy tego ze względu na trudną sytuację rynku piwnego. A brakuje takiej legalnej definicji piwa w Polsce. Być może przychodzi czas na to, żeby pan minister Michał Kołodziejczak, który w tej sprawie będzie miał moje wsparcie, taką definicję przygotował po to, żeby nie było takiej sytuacji, o której tutaj jeden z szanownych posłów — z tego, co pamiętam, z Platformy Obywatelskiej — powiedział, że napój piwny zaczyna się trochę podszywać pod jeden z innych napojów, pod cydr, a naprawdę żadnym cydrem nie jest. To jest bardzo ważna kwestia, żeby w tej sprawie mówić jednym głosem.</u>
          <u xml:id="u-373.8" who="#JanuszKowalski">Poseł Uruski pytał o możliwości dotyczące wsparcia eksportowego. Naszym zdaniem — i to jest właśnie, panie ministrze, nasze wewnętrzne przekonanie jako partii i posłów Prawa i Sprawiedliwości otwartych na mikroprzedsiębiorców — niższe podatki będą zachęcały polskich sadowników, polskich rolników do produkcji cydru, a więc również do walki o rynki międzynarodowe. Użył pan niestety, i mam nadzieję, że to była niepotrzebna emocja, słowa: hipokryzja. Nie chcę w tej chwili powiedzieć w taki sposób, ale to wręcz prowokuje pytanie: Dlaczego piwo jest jedynym napojem alkoholowym tak uprzywilejowanym w kontekście np. reklamy? To jest naturalne pytanie. Bo jeżeli mamy konsensus co do pewnych spraw, to zadajmy sobie to pytanie. Skoro jest zakaz reklamy napojów alkoholowych, to dlaczego wyłączone jest z niego akurat piwo. To jest pytanie, które zawieszam. Oczywiście dzisiaj debata nie jest na ten temat, ale byłbym ostrożny. Bo konsekwencją powiedzenia: nie temu projektowi natychmiast musi być zastanowienie się nad pytaniem o sensowność tego przepisu. Nie chcę w tej chwili o tej sprawie więcej mówić, bo to jest kwestia naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-373.9" who="#JanuszKowalski">To, co było ważne w czasie naszej debaty nad projektem, to — jak mam wrażenie, a nawet wręcz przekonanie — ponadpolityczne poczucie, że chcemy znaleźć wspólne rozwiązanie dla polskich producentów polskiego cydru, rozwiązanie w komisji. Tak, jest za późno, można to było zrobić wcześniej, można to było zrobić rok temu, zabrakło nam jednego posiedzenia Sejmu. Można to było zrobić 4 lata temu, można to było zrobić 15 lat temu, można to było zrobić 20 lat temu. Ale, szanowni państwo, nie patrzmy w przeszłość, patrzmy w przyszłość. Uważam, że jeżeli wypracujemy takie rozwiązanie np. z poprawkami czy Polski 2050, czy Platformy Obywatelskiej, czy pana posła Sachajki z Wolnych Republikanów, to proszę bardzo. Tylko ważne jest, żeby to było stabilne prawo. Prawo podatkowe jednak powinno być stabilne. Jeżeli ktoś już się zdecyduje na to, by zainwestować swoje prywatne środki w produkcję cydru, bo otworzymy taką możliwość, to chciałbym, żeby to była między nami taka umowa społeczna. Bez względu na to, kto rządzi, mamy taką strategię na wiele, wiele, wiele lat, na 10, 15 lat. I wtedy zobaczymy.</u>
          <u xml:id="u-373.10" who="#JanuszKowalski">Mam nadzieję, szanowny panie ministrze, że w tym sporze nasze racje zwyciężą, że jednak tę część polskich jabłek, o które rzeczywiście — proszę mi wybaczyć, ale już po raz ostatni dzisiaj to powiem szanownej pani marszałek — tak pani marszałek Niedziela walczyła… Walczyła o to, żeby zagospodarować jak największą część polskich jabłek, mieliśmy w tej sprawie różne zdania, szukaliśmy rozwiązań, stąd w zeszłym roku była ta ustawa o cydrze i perry. Jak szanowni państwo wiecie, starałem się słuchać różnych środowisk, również środowisk właśnie sadowników, z którymi miałem przyjemność współpracować, po to, żeby szukać rozwiązań. I dzisiaj, patrząc po tych głosach wielu z państwa, którzy mówiliście o tym, że 3, 5, 7, 8, 10 lat temu popieraliście te rozwiązania, jestem przekonany, że jesteśmy blisko tego konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-373.11" who="#JanuszKowalski">Rzeczywiście się cieszę, że jeden z posłów wspomniał o dezyderacie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, bo też jednogłośnie państwo ten postulat kilka miesięcy temu poparliście, aby jednak produkcja cydru i perry była obłożona stawką podatku 0%, jeżeli chodzi o akcyzę. I to jest coś, co nas, jak myślę, łączy.</u>
          <u xml:id="u-373.12" who="#JanuszKowalski">Jedna bardzo ważna rzecz w kwestii tego artykułu z „Rzeczpospolitej”, który niejako był rozpoczęciem ponownej dyskusji, bo ta dyskusja co kilka lat jest inicjowana. Wydaje mi się, że powinniśmy jednak już podjąć decyzję: albo w lewo, albo w prawo. Jeśli na poważnie traktujemy jabłko jako dobro narodowe, to postawmy również na jego przetwórstwo, bo Polska gospodarka właśnie na przetwórstwie najlepiej zarabia i chcemy, żeby to jabłko było sprzedawane pod postacią cydru w Wielkiej Brytanii, w Hiszpanii, we Francji. Jak to jest, że Niemcy, którzy produkują mniej jabłek, więcej zarabiają na CIT? Ja się na to nie godzę. Chciałbym, żeby to jednak polskie jabłko było do tego wykorzystywane i widzę, że większość z państwa ma tak samo. Jeden z prezesów polskich firm, które rzeczywiście są zainteresowane takim rozwojem, mówi wprost, że decyzja o zerowej stawce akcyzy na cydr jest strategiczna dla gospodarki Polski. Polska jest największym w Unii Europejskiej producentem jabłek i musi dbać o nasz strategiczny surowiec. Proszę zauważyć, że takie kraje jak Włochy, Hiszpania, Niemcy i Francja, dla których strategiczny surowiec to winogrona, dawno wprowadziły zerową stawkę na wina. Wprowadzając zerową stawkę na cydr, zwiększymy jego produkcję, a tym samym wykorzystanie polskiego jabłka. Pomagamy więc polskim sadownikom, tworzymy nowe miejsca pracy. Korzyści są ogromne dla całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-373.13" who="#JanuszKowalski">Taki był koncept. Po pierwsze, chcieliśmy dotrzymać słowa z 2023 r. Kiedy rządziliśmy, rozpoczęliśmy ten proces, przygotowaliśmy go, pan premier Mateusz Morawiecki przeprocedował ten projekt ustawy na posiedzeniu rządu, on trafił do Sejmu, ale nie zdążyliśmy go przyjąć, zdjęliśmy banderole. Po drugie, być może nawet dobrze, że dzisiaj o tym rozmawiamy i jest pewnego rodzaju konsensus w tej sprawie, jeżeli ma się to skończyć dobrym kompromisem w komisji czy rolnictwa, czy finansów publicznych i ustaleniem takiej umowy społecznej czy konsensusu społecznego, politycznego w sprawie wsparcia polskich producentów, jeśli chodzi o cydr i perry. Szczególnie to podkreślam dla tych z państwa, którzy mieli racjonalne wątpliwości. Ja te wątpliwości w kontekście alkoholu rozumiem również jako rodzic. Nam zależy przede wszystkim na tym, żeby wspomóc pozycję eksportową polskich producentów lokalnych. To jest główne założenie. Wskazywałem dane, zgodnie z którymi spożycie cydru w Polsce jest po prostu absolutnie śladowe. To jest 0,12% całego rynku detalicznego alkoholi, prawie niezauważalna wartość. Ale dla producentów jabłek to już jest poważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-373.14" who="#JanuszKowalski">Bardzo serdecznie jeszcze raz dziękuję tak samo panu Arturowi Łąckiemu, który też szuka rozwiązania — pomimo różnych krytycznych uwag często w tej sprawie szuka też dobrego rozwiązania. Panu Jakubowi Rutnickiemu także dziękuję — w 90% zawsze się różnimy, ale tu widzę możliwość dojścia do pewnego kompromisu. Szanowni państwo, mam nadzieję, że w tej sprawie również wypowie się prezes związku sadowników, pan poseł Maliszewski, o którym wspomniał szanowny pan Marek Suski. Dziękuję panu Markowi Suskiemu za wsparcie, ponieważ na co dzień w Grójcu i pod Grójcem jest w kontakcie z polskimi sadownikami. Mam nadzieję, że pan poseł Maliszewski, może bardziej jako prezes związku sadowników polskich, w tej sprawie również zabierze pozytywnie głos, wspierając tę inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-373.15" who="#JanuszKowalski">Zachęcam szanownych państwa do tego, aby procedować nad tym projektem dalej, szukać rozwiązania. Na to rozwiązanie Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość jest otwarty. Nowością po tej dyskusji jest propozycja tego właśnie paktu politycznego czy społecznego, tej umowy na wiele lat. Jeżeli wypracujemy rozwiązanie, to nie ruszajmy tego rozwiązania. Postarajmy się w sposób systemowy wspierać nasze polskie jabłko, tak jak Francuzi, Włosi, Hiszpanie wspierają swoje winogrona.</u>
          <u xml:id="u-373.16" who="#JanuszKowalski">Jeszcze raz dziękuję panu Norbertowi z Polski 2050 za to jabłko. Mam nadzieję, że nie zostanę ukarany karą…</u>
          <u xml:id="u-373.17" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
          <u xml:id="u-373.18" who="#JanuszKowalski">O, pan marszałek jest, już pani marszałek Niedzieli nie ma. Panie marszałku, zachęcamy do jedzenia jabłuszek.</u>
          <u xml:id="u-373.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Z placu Szembeka.)</u>
          <u xml:id="u-373.20" who="#JanuszKowalski">Szanowni państwo, zachęcamy do jedzenia jabłuszek.</u>
          <u xml:id="u-373.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry, witam państwa.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan da mi trochę, gryza jakiegoś. Pan zachęca, ślina leci, a tu jak zwykle obiecanki cacanki.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Zaraz przyniosę panu, zaraz kupię.)</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, witam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-374.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-374.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, zawarty w druku nr 659, do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-374.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-374.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-374.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Serdecznie witam uczniów Zespołu Szkół Techniczno-Ekonomicznych w Skawinie wraz z ich opiekunami, którzy przybyli na zaproszenie pani posłanki Doroty Marek.</u>
          <u xml:id="u-374.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-374.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam was serdecznie. Jeżelibyście chcieli zjeść jabłko, to pan poseł Kowalski absolutnie…</u>
          <u xml:id="u-374.12" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Rozdaje.)</u>
          <u xml:id="u-374.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">…rozdaje. Po prostu jest miły, uśmiechnięty do życia.</u>
          <u xml:id="u-374.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chyba mam za dużo energii. No dobra.</u>
          <u xml:id="u-374.15" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (druk nr 698).</u>
          <u xml:id="u-374.16" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Janusza Kowalskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-374.17" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ma pan jabłka?</u>
          <u xml:id="u-374.18" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: …myślałem, że pani jeszcze tu jest obecna, ale…)</u>
          <u xml:id="u-374.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Jabłko było dla pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-374.20" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, jesteśmy absolutnie dwójką przyjaciół, mądrych, rozsądnych, uczciwych i uśmiechniętych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#JanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam wielki zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić przygotowany razem z panem wicepremierem Jackiem Sasinem projekt naszym zdaniem bardzo ważny — projekt pewnego systemowego rozwiązania podatkowego, które powinno zaistnieć w polskim porządku prawnym po to, aby w sytuacjach klęsk żywiołowych, szczególnie wystąpienia silnych, intensywnych opadów atmosferycznych, silnych wiatrów i niestety powodzi, mogło być rozwiązaniem, które będzie sprawiało, że te podmioty, mowa o firmach, i te osoby fizyczne, które chcą wspomóc poszkodowanych takimi klęskami żywiołowymi, będą mogły to czynić w sposób szybki, korzystając również z pewnej, można powiedzieć, pozytywnej możliwości podatkowej — chodzi o odliczenie 200% kwoty darowizny od podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#JanuszKowalski">Jaki mamy dzisiaj, szanowni państwo, w polskim prawie system? Dzisiaj mamy następującą możliwość, jeżeli chodzi o podatek dochodowy PIT i CIT: rzeczywiście można udzielić darowizny organizacji pożytku publicznego i jeżeli chodzi o osobę fizyczną, można odliczyć do 6% kwoty darowizny przed opodatkowaniem, a jeżeli chodzi o osoby prawne, można odliczyć do 10% dochodu przed opodatkowaniem. Taki mamy dzisiaj mechanizm. A więc nie można odliczyć — i to jest pierwsza zmiana, którą proponujemy — od podstawy opodatkowania darowizny dla podmiotów, które są wskazane w rozporządzeniu ministra finansów dotyczącym zerowej stawki podatku VAT. Mowa m.in. o jednostkach samorządu terytorialnego, podmiotach leczniczych, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Mamy asymetrię, czyli podmioty, które udzielają darowizn, nie mogą ich odliczyć od podstawy opodatkowania, jeżeli chodzi o podatek dochodowy, ale korzystają z tego zwolnienia, mogą skorzystać z tego zwolnienia i objęcia tych usług czy towarów zerową stawką podatku VAT. Tę asymetrię proponujemy z Klubem Parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość w ramach tak zwanej… Na początku to była ustawa powodziowa. Ale stwierdziliśmy z panem premierem Jackiem Sasinem, że zaproponujemy Wysokiej Izbie jednak rozwiązanie systemowe, całościowe, które dotyczy innych sytuacji pogodowych, a związane jest oczywiście z ogłoszeniem stanu klęski żywiołowej wprowadzonego rozporządzeniem Rady Ministrów na danym obszarze. W okresie, kiedy taki stan jest wprowadzony, i 30 dni po tym okresie. W tym właśnie okresie będzie można skorzystać z takiej ulgi podatkowej dla darczyńców, którzy wspomagają Polaków poszkodowanych np. w wyniku powodzi. Proponujemy rozwiązanie systemowe, które będzie obowiązywało, odpukać, w kolejnych takich trudnych sytuacjach, kiedy zdarzenia pogodowe doprowadzą do tragedii i do konieczności ogłoszenia stanu klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#JanuszKowalski">Innymi słowy, proponujemy wprowadzenie modelu, w którym 200% kwoty darowizny przeznaczonej dla poszkodowanych można odliczyć od podstawy opodatkowania podatkiem od osób fizycznych i od osób prawnych bez limitów. Proponujemy, żeby limity nie obowiązywały właśnie w tym jednym przypadku. Nawet sejmowi eksperci wskazują, że to są niewielkie kwoty. Rzeczywiście ten mechanizm w pewnym obszarze dobrze zafunkcjonował w czasie pandemii COVID-u. Szczególnie polscy przedsiębiorcy, ale też osoby fizyczne, pomagali i mogli z takiego 200-procentowego odliczenia skorzystać. My proponujemy przy tej wielkiej tragedii… Widać było — i za to jeszcze raz słowa bardzo wielkiego podziękowania dla polskich przedsiębiorców, dla Polaków, którzy pomagają i pomagali poszkodowanym, powodzianom — że wprowadzenie takiego mechanizmu ustawowego, takiego systemowego rozwiązania jest czymś pozytywnym.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#JanuszKowalski">Z panem Jackiem Sasinem i Klubem Parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość proponujemy, aby rozszerzyć katalog obdarowanych, podmiotów, które mogą skorzystać z możliwości bycia obdarowanym taką darowizną przez podmioty, które skorzystają z możliwości odliczenia tego od dochodów w roku podatkowym. Proponujemy, aby rozszerzyć to o następujące podmioty: domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobietami w ciąży, noclegownie, schroniska dla bezdomnych z usługami opiekuńczymi, ośrodki wsparcia, rodzinne domy pomocy oraz domy pomocy społecznej. To są właśnie te podmioty, które dzisiaj, szczególnie w trakcie tej tragedii, powodzi, są na pierwszej linii wsparcia. Nawet telewizja TVN, która bardzo mocno nie sprzyja mojemu obozowi politycznemu, niedawno, kilka dni temu zaprezentowała materiał o tym, w jak trudnej i dramatycznej sytuacji są dzisiaj domy pomocy społecznej w Polsce. Szanowni państwo, to jest realny problem. Dlatego wprowadzenie takiego mechanizmu — być może będziemy go kiedyś rozszerzać — jeżeli chodzi o wykorzystanie domów pomocy społecznej w sytuacji pomagania, niesienia pomocy poszkodowanym w wyniku klęsk żywiołowych, może być pewnego rodzaju asumptem do tego, jak prawo podatkowe mogłoby takie działania wspierać. Stąd nasza propozycja, aby tę pomoc rozszerzyć o ten katalog.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#JanuszKowalski">Innymi słowy, pierwsza kwestia to likwidacja asymetrii między podatkami dochodowymi a podatkiem VAT poprzez doprowadzenie do sytuacji, że podmioty wymienione w rozporządzeniu ministra finansów dotyczącym zerowej stawki VAT są również podmiotami, na rzecz których udzielone darowizny mogą być przez darczyńców odliczone od podstawy opodatkowania. To jest likwidacja tej asymetrii. To wręcz zachęci do tego, żeby takich darowizn udzielać, co będzie korzystne szczególnie dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#JanuszKowalski">Tak jak powiedzieliśmy w czasie ostatniej dyskusji w sprawie ustawy o cydrze, już na tym etapie są bardzo dobrej uwagi ze strony analityków z Kancelarii Sejmu. Wskazano, że być może warto doprecyzować naszą propozycję dotyczącą obowiązku dokumentowania tej darowizny — mówiliśmy o umowie pisemnej — wrócić do tych przepisów COVID-owych, jeszcze bardziej szczegółowych. Jesteśmy na to absolutnie otwarci. Rzeczywiście to jest dobra propozycja. Wskazano, że być może warto rozszerzyć to również o przedsiębiorców na ryczałcie. To są propozycje, które wskazują, że jesteśmy otwarci na dialog. Zachęcamy do tego, aby wyjąć tę kwestię spod sporu politycznego i znaleźć dobre rozwiązanie. Jeszcze kilka tygodni temu wszyscy dziękowaliśmy tutaj i strażakom, i funkcjonariuszom polskiego państwa, i samorządowcom, i wszystkim ludziom dobrej woli, i wszystkim przedsiębiorcom, którzy pomagali. Nikt nigdy nie chce się znaleźć w takiej trudnej sytuacji, w której ta pomoc jest potrzebna. Stworzenie tego mechanizmu podatkowego może doprowadzić do tego, że ta pomoc już od pierwszych godzin takiej tragedii będzie niesiona przez polski biznes, przez osoby fizyczne, jeszcze szybciej, jeszcze skuteczniej. W przypadku COVID-u mieliśmy pokazane konkretne liczby. Polacy rzeczywiście pomagali i mogli skorzystać z tego odliczenia.</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Chciałbym również podkreślić — to jest dla nas bardzo dobra informacja w czasie tej dyskusji — że w sprawie tej ustawy wypowiedziała się Rada Działalności Pożytku Publicznego. Dokładnie 8 października nasz poselski projekt ustawy zaopiniowała Rada Działalności Pożytku Publicznego, która wyraziła pozytywną opinię w sprawie tego projektu. To jest dobra informacja, że środowisko organizacji pozarządowych widzi w tym projekcie dobry kierunek rozwiązań systemowych. Nasza poprawka służy właśnie temu, aby było to rozwiązanie systemowe na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-375.7" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Zachęcamy do poparcia tego projektu ustawy, który wymaga… Tu już uczciwie powiedziałem, że właśnie ze względu na uwagi ekspertów można go jeszcze doprecyzować i poprawić. Szukamy dobrego rozwiązania systemowego, ale sama idea, którą proponuje Prawo i Sprawiedliwość, możliwość odliczenia kwot odpowiadających 200% wartości darowizny od podatku dochodowego PIT i CIT, to jest naprawdę dobre systemowe rozwiązanie dla poszkodowanych w związku z występującymi warunkami atmosferycznymi i ogłoszonym później stanem klęski żywiołowej. Zachęcamy szanownych państwa do poparcia tego projektu, prac nad tym projektem. Oby był on wykorzystywany jak najrzadziej, żeby takie tragedie się nie wydarzały, ale staramy się odpowiadać systemowo na to, co się dzieje. A ta powódź pokazała, że takie rozwiązanie naprawdę, szanowni państwo, jest potrzebne. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-375.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana premiera Jacka Sasina z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#JacekSasin">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#JacekSasin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera ten projekt ustawy. Chciałbym to na samym początku zadeklarować. Uważamy, że państwo powinno korzystać z wszelkich możliwych instrumentów, jakie posiada, aby reagować skutecznie w momentach klęsk żywiołowych, kiedy wiele osób jest poszkodowanych, wymaga wsparcia, wymaga opieki. Mamy w ostatnich latach za sobą kilka potężnych kryzysów, kryzysów związanych również z tą sferą społeczną. W czasach rządów Prawa i Sprawiedliwości mieliśmy takie kryzysy. Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na dwa takie kryzysy. To był okres pandemii koronawirusa i kryzys uchodźczy związany z napaścią Rosji na Ukrainę. W obu tych przypadkach państwo zadziałało, instytucje państwa zadziałały, wspierały Polaków wszelkimi dostępnymi środkami. Ale oczywiście byliśmy również bardzo zainteresowani wsparciem innych podmiotów, podmiotów gospodarczych, ale również poszczególnych osób. Bez tego wsparcia dużo gorzej, dużo trudniej, można powiedzieć, przyszłoby realizować te zadania, które te kryzysy za sobą niosły, realizować te zadania nie tylko poprzez instytucje państwowe, ale również, co chcę podkreślić, instytucje pożytku publicznego. We wszystkich tych kryzysach były zaangażowane podmioty gospodarcze. Jako były minister aktywów państwowych szczególnie chcę podkreślić wielkie zaangażowanie spółek Skarbu Państwa. Tylko jeśli chodzi o okres COVID-u, było to wieleset milionów złotych. 190 mln — na tyle wyliczyliśmy samą tylko pomoc skierowaną bezpośrednio do obywateli, a jeśli mówimy o tej pomocy kierowanej do różnego rodzaju instytucji, przede wszystkim instytucji ochrony zdrowia, to rzeczywiście było to wieleset milionów złotych. Jeśli chodzi o okres kryzysu uchodźczego, ta wartość pomocy udzielonej przez spółki Skarbu Państwa wyniosła 315 mln zł. Ale również podmioty prywatne, małe polskie firmy, średnie polskie firmy, jak również te większe, chociaż te największe firmy z natury rzeczy w Polsce, tak to się ukształtowało, to są właśnie spółki Skarbu Państwa, realizowały tę pomoc. Realizowały ją również, co też chcę podkreślić, osoby fizyczne. To również była niebagatelna kwota. Zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów łączna kwota przekazana przez osoby fizyczne na przeciwdziałanie pandemii wyniosła w latach 2020–2022 ponad 186 mln zł. Jeśli zsumowalibyśmy te wszystkie darowizny od podmiotów prywatnych, spółek Skarbu Państwa, osób fizycznych tylko w tym kryzysie pandemicznym, okazałoby się, że Polacy i polskie firmy zdecydowali się okazać swoją hojność, przekazując ok. 1 mld zł, a może nawet ponad 1 mld zł darowizn. Niebagatelna kwota, która trafiła do najbardziej potrzebujących. Również ten ostatni kryzys związany z powodzią pokazał, jak ważne jest, żeby uruchomić wszystkie możliwe zasoby, jakie posiada państwo, również te zasoby, które wynikają z chęci pomagania, z naturalnej chęci pomagania przez obywateli innym, którzy są w potrzebie. Dlatego przygotowaliśmy ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#JacekSasin">Dziękuję bardzo Januszowi Kowalskiemu, panu posłowi, który był inicjatorem tego projektu, ale jest to, jak mówił pan poseł Janusz Kowalski, nasza wspólna praca. Tym bardziej cieszę się, że mogę w imieniu klubu mówić o poparciu dla tego projektu. Zwiększenie możliwości w przypadku odliczenia kwoty darowizny odpowiadającej 200% jej wartości, odliczenia od podstawy opodatkowania powinno rzeczywiście skutecznie zachęcić do pomagania, wprowadzając taką zasadę, że pomaganie się opłaca, że opłaca się nie tylko ze względu na realizację tej ludzkiej potrzeby, ale również opłaca się w tym zupełnie dosłownym wymiarze. Jest również rozszerzenie kategorii podmiotów obdarowywanych o wymieniane już przed chwilą. Ze względu na czas nie będę ich powtarzał. Moim zdaniem, naszym zdaniem to spowoduje, że ta pomoc będzie szła szerszym strumieniem. Chodzi też o zrównanie możliwości odnośnie do podatków, bo VAT można odliczać, a w przypadku podatków PIT i CIT nie ma tych analogicznych rozwiązań. Będzie to dobrze służyło skuteczności działania państwa w sytuacjach kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#JacekSasin">Jeszcze raz powtarzam, klub Prawa i Sprawiedliwości popiera ten projekt ustawy i prosi Wysoką Izbę o wspólne poparcie tych rozwiązań, które będą po prostu dobre dla Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Jan Chmielewski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#MarekJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Złożony i przedstawiony przez grupę posłów na Sejm RP Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi dotyczy wprowadzenia art. 33a stanowiącego podstawę prawną do odliczenia od podstawy opodatkowania w ustawie PIT oraz od podstawy opodatkowania w ustawie CIT darowizn przekazanych przez podatników podatku PIT albo CIT przeznaczonych dla poszkodowanych wskutek intensywnych opadów deszczu lub powodzi we wrześniu 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#MarekJanChmielewski">Odliczeniu podlegałyby darowizny przekazane w okresie obowiązywania stanu klęski żywiołowej, wprowadzonego rozporządzeniem Rady Ministrów dnia 16 września 2024 r., albo w okresie 30 dni następujących po jego odwołaniu na rzecz. I tu są wymienione wszystkie podmioty, które państwo w projekcie zmiany ustawy podajecie. Pytanie, czy wyczerpuje to listę podmiotów, którym przydałoby się takie wsparcie. Odliczeniu podlegałaby kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym darowizny a podmiotem wskazanym w tym przepisie, z której wynikałoby, że przedmiot darowizny będzie wykorzystany na cele związane z pomocą poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#MarekJanChmielewski">W uzasadnieniu ustawy oraz opisanych deklarowanych skutkach regulacji przywołuje się precedens z czasów pandemii COVID-19, kiedy to możliwe było odliczenie darowizn na rzecz podobnych instytucji. Zapomniano jednak o grupie podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, wykluczając ich w ten sposób z grupy podatników, o których mowa powyżej.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#MarekJanChmielewski">W kolejnym punkcie uzasadnienia wnioskodawcy wskazują na asymetrię pomiędzy regulacjami dotyczącymi podatku od towarów i usług a regulacjami dotyczącymi podatku dochodowego. Chciałbym jednak zauważyć, że ustawodawca może, ale nie musi, powiązywać preferencje w podatku od towarów i usług z ulgą w podatku dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#MarekJanChmielewski">Przypomnę, że obecnie w okresie od 12 września do 31 grudnia 2024 r. darowizny towarów lub świadczone usługi na rzecz podmiotów wskazanych w projekcie ustawy poszkodowanych wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r. objęte zostały zerową stawką podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#MarekJanChmielewski">W projekcie brakuje również rozwiązań dotyczących ustalenia wartości darowizny rzeczowej oraz udokumentowania przekazanych darowizn pieniężnych. Ponieważ nie wyznaczono limitu odliczenia, należy rozumieć, że autorzy projektu takiego limitu nie przewidują.</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#MarekJanChmielewski">Projektodawcy nie potrafili przedstawić szacowanych skutków proponowanego rozwiązania, zaś z wcześniejszych doświadczeń i wyliczeń wynika, że tego typu ulgi obciążają skutkami po 50% zarówno budżet państwa, jak i budżety jednostek samorządu terytorialnego, co w końcówce roku budżetowego nie jest bez znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#MarekJanChmielewski">Należy zauważyć, że rozwiązania dotyczące odliczenia przekazanych darowizn na szlachetne cele zarówno w PIT, jak i w CIT istnieją już w ustawach podatkowych i cieszą się zainteresowaniem podatników, przy czym obowiązujące przepisy umożliwiają odliczenie od podstawy opodatkowania darowizn przekazanych na rzecz organizacji pozarządowych na realizację zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ustawa ta wśród ponad 30 różnych zadań publicznych wymienia m.in. pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych, wojen w kraju i za granicą. Ponadto organizacje pozarządowe, które otrzymują darowizny, w tym na ww. cel, mogą dzielić się tymi darowiznami z podmiotami wymienionymi w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#MarekJanChmielewski">Obecne przepisy podatkowe przewidują limit odliczeń z tytułu przekazanych darowizn. Łączne odliczenie nie może przekroczyć 6% przychodu czy dochodu w przypadku podatników PIT, natomiast podatnicy CIT mogą odliczyć do 10% dochodu. Oczywiście odliczeniu nie podlegają m.in. darowizny na rzecz osób fizycznych. Darowizny pieniężne muszą być udokumentowane dowodem wpłaty na rachunek płatniczy lub rachunek bankowy obdarowanego.</u>
          <u xml:id="u-379.9" who="#MarekJanChmielewski">W przypadku darowizn, których przedmiotem są towary opodatkowane podatkiem VAT, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru z tym podatkiem w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć.</u>
          <u xml:id="u-379.10" who="#MarekJanChmielewski">Wydaje się, że istniejące przepisy podatkowe w wystarczający sposób promują wśród podatników filantropię, równoważąc potrzebę obdarowania z korzyścią podatkową. Zawsze warto pochylić się nad rozwiązaniem kierowanym do poszkodowanych w tym trudnym dla nich czasie.</u>
          <u xml:id="u-379.11" who="#MarekJanChmielewski">Jako członek Komisji Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024 chciałem powiedzieć, że kontynuujemy prace nad przygotowywaną przez rząd kolejną nowelizacją tzw. ustawy powodziowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-379.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga chciałabym się odnieść do projektu ustawy zgłoszonego przez posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, do projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Chcę na wstępie zaznaczyć, że my zawsze będziemy stać po stronie osób poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych. Wobec tego jakakolwiek propozycja pomocy dla ofiar powodzi jest naszym zdaniem godna pochylenia się, przedyskutowania, przeanalizowania, jednak, jak mówi stare przysłowie, diabeł tkwi w szczegółach, a szczegóły tego projektu ustawy budzą wątpliwości, które chciałabym w imieniu klubu dziś wyrazić.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Po pierwsze, przypomnę, że ustawa zatwierdzająca rządowy pakiet pomocy dla powodzian została przyjęta i odpowiednio zabudżetowana. Jest to zestaw rozwiązań mających na celu zapewnienie pomocy poszkodowanym oraz odbudowę infrastruktury, a jego koszt został uwzględniony w aktualnym planie finansowym państwa. Ustawa ta będzie nowelizowana każdorazowo, kiedy będzie tego wymagać sytuacja poszkodowanych w ramach powodzi. W związku z tym każda dodatkowa modyfikacja obciążająca budżet powinna być szczegółowo analizowana, aby upewnić się, że nie zaburzy to już przyjętych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Na ten moment z wnioskiem o tę pomoc publiczną, finansowaną ze środków publicznych, na które składają się także podatki, w tym podatek PIT, zwróciło się już ponad 50 tys. gospodarstw domowych. Ta pomoc jest już realna i działa. Tak że jest finansowana właśnie z naszych podatków.</u>
          <u xml:id="u-381.4" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Po drugie, chcę zwrócić uwagę na fakt, że obecnie wpływy z podatków są potrzebne bardziej niż kiedykolwiek. Państwo, by móc skutecznie działać w obliczu klęski żywiołowej, musi dysponować odpowiednimi środkami finansowymi. Proponowane rozwiązanie polegające na odliczeniu aż 200% wartości darowizny od podstawy opodatkowania obniży wpływy budżetowe w czasie, gdy są one niezbędne do sfinansowania działań ratunkowych i odbudowy po powodzi.</u>
          <u xml:id="u-381.5" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Po trzecie, zwracam uwagę, że autorzy poprawki nie przedstawili żadnych konkretnych wyliczeń ani analiz, które pozwoliłyby ocenić jej rzeczywiste skutki finansowe dla budżetu. Brak nawet nie tyle dokładnych, ile jakichkolwiek szacunków sprawia, że wprowadzamy zmiany w ciemno, nie wiedząc, jak wielką wyrwę w finansach państwa mogą one spowodować. Podejmowanie decyzji bez znajomości pełnego obrazu ekonomicznego jest ryzykowne i nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-381.6" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Rozumiemy, że czasy rządów Prawa i Sprawiedliwości przyzwyczaiły nas do zgoła innych standardów wydatkowania publicznych pieniędzy. Nie chcemy powtórki z dwucyfrowej inflacji, nie chcemy już tego państwa z przemakalnego kartonu, państwa oblewającego strumieniami publicznych pieniędzy beneficjentów z otoczenia PiS. Koniec z pisaniem regulacji na kolanie. Mam także wątpliwość, czy autorami takich rozwiązań powinni być specjaliści z Funduszu Sprawiedliwości. Nie po to, szanowni koledzy, posłowie i posłanki, w przypadku każdego projektu ustawy składanego do laski marszałkowskiej należy wypełnić dokument o nazwie: deklaratywne skutki regulacji, żeby do rubryki o skutkach finansowych wpisać, cytuję: „Skutki finansowe dla budżetu państwa oraz budżetu jednostek samorządu terytorialnego są trudne do oszacowania ze względu na brak precyzyjnych danych dotyczących pomocy oraz jej wartości dla osób dotkniętych powodzią we wrześniu 2024 r.”. Czy naprawdę w dobie sztucznej inteligencji składacie projekt ustawy, której skutków finansowych dla budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego nie jesteście w stanie oszacować? Czy my jesteśmy w Sejmie, czy w przedszkolu?</u>
          <u xml:id="u-381.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: To się pani poseł popisała elokwencją.)</u>
          <u xml:id="u-381.8" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Kolejną kwestią jest wymóg zawierania pisemnych umów między darczyńcami a podmiotami otrzymującymi darowiznę, co stanowi warunek odliczenia. Jak wyobrażają sobie państwo zawieranie takich umów wstecznie, skoro darowizny mogły być przekazywane już od września? Czy ktoś naprawdę uważa, że osoby, które spontanicznie udzieliły pomocy po powodzi, będą teraz w stanie podpisać formalne umowy potwierdzające przekazanie darowizn? Wprowadza to absurdalną sytuację. Zamiast skupić się na pomocy potrzebującym, organizacje będą musiały zajmować się papierkową biurokracją, starając się sprostać formalnościom, których wcześniej nie wymagano. Dodatkowo chcę wyraźnie zaznaczyć, że obecnie obowiązujące przepisy umożliwiają odliczanie od podstawy opodatkowania darowizn przekazanych na cele, które są określone w przepisach ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, np. na wspieranie rodzin, osób w trudnej sytuacji rzeczowej czy działalność charytatywną na rzecz osób niepełnosprawnych. Darowizny objęte możliwością odliczenia od podstawy opodatkowania mogą być przekazane na rzecz organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-381.9" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Szanowni Państwo! Nie mamy wątpliwości, że intencje autorów tej propozycji są jak najbardziej dobre. Niemniej jednak ta poprawka, choć słuszna w swoim założeniu, jeszcze dobitniej pokazuje, że zmiana, która zaszła nieco ponad rok remu, była bardzo potrzebna. Propozycja PiS jest po prostu niedopracowana. Proponuję, aby przed dalszym procedowaniem przeprowadzić dokładną analizę skutków finansowych oraz ponownie rozważyć sposób, w jaki odliczenia darowizn mogą być realizowane, aby było to przejrzyste, a przede wszystkim możliwe do wykonania.</u>
          <u xml:id="u-381.10" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Mam jeszcze osobistą dygresję. Jako wieloletni wolontariusz działający w pomocy wiem, że ta pomoc jest oddolna, wykonywana z potrzeby serca, nie dla osiągnięcia korzyści finansowej. To jest właśnie sedno pomocy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim zaproszę pana posła, chciałbym serdecznie przywitać uczniów szkoły podstawowej z Woli Raniżowskiej wraz z opiekunami, którzy przybyli do nas na zaproszenie pana posła Zbigniewa Chmielowca. Witamy was serdecznie. Pomacham do was, gdyż na machanie trzeba odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Pyrzyk, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu, Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Przyjęta przez Sejm w dniu 1 października ustawa dotycząca pomocy powodzianom kompleksowo reguluje i obejmuje wszystkie obszary, w których potrzebne są określone i konkretne formy wsparcia. Z tych rozwiązań, które mają na celu złagodzenie skutków żywiołu, korzystają już rodziny, które znalazły się w dramatycznej sytuacji życiowej, przedsiębiorcy, rolnicy, a także samorządy lokalne. Przyjęte przepisy powodują również uproszczenie i znaczne przyspieszenie procedur związanych z odbudową zniszczonej infrastruktury, urządzeń przeciwpowodziowych, dróg, mostów i linii kolejowych.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#MichałPyrzyk">Gdy przyjmowaliśmy te rozwiązania, po pracach w komisji nadzwyczajnej zaznaczałem, że życie nie znosi próżni i odkrywa nagle jakieś obszary wymagające interwencji. Być może w niedalekiej przyszłości będą jeszcze proponowane czy wręcz konieczne poprawki, nowelizacje, zmiany ustawowe w tym względzie w celu rozszerzenia czy modyfikacji tej pomocy. Już wiemy, że projekt nowelizacji rządowej trafi wkrótce do komisji.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#MichałPyrzyk">Dziś debatujemy nad poselskim projektem dotyczącym pomocy. Celem omawianego w tym punkcie przedłożonego projektu poselskiego jest zmiana w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi polegająca na systemowej możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania, od dochodów osób fizycznych i osób prawnych 200% kwoty darowizny przeznaczonej dla poszkodowanych wskutek wystąpienia intensywnych opadów atmosferycznych, silnych wiatrów i powodzi będących katastrofą naturalną w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej w okresie obowiązywania stanu klęski żywiołowej wprowadzonego rozporządzeniem Rady Ministrów lub w okresie 30 dni następujących po odwołaniu tego stanu.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#MichałPyrzyk">Według autorów projektu odliczeniu od dochodów miałyby podlegać darowizny, oczywiście udokumentowane w formie pisemnej umową, dokonane na rzecz organizacji pożytku publicznego, jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów leczniczych, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, domów dla matek z małoletnimi dziećmi czy kobiet w ciąży, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, w tym tych z usługami opiekuńczymi, ośrodków wsparcia, rodzinnych domów pomocy oraz domów pomocy społecznej. Projektowane rozwiązania, jak zaznaczają autorzy, mają na celu zwiększenie wsparcia dla kluczowych instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych, co według nich przyniesie korzyści zarówno dla darczyńców, jak i obdarowanych.</u>
          <u xml:id="u-383.5" who="#MichałPyrzyk">Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, wprowadzenie możliwości odliczenia darowizn od podstawy opodatkowania PIT i CIT dla nowych kategorii podmiotów ma przyczynić się także do większej solidarności społecznej i wsparcia dla osób potrzebujących. Niestety na dzień dzisiejszy nie można określić potencjalnych skutków finansowych tej regulacji. Jest to oczywiście jej mankament, tym bardziej że jesteśmy w trakcie procedowania nad budżetem na rok przyszły. Jest to całość propozycji poselskiej. Uważamy, że każda propozycja w zakresie udzielania pomocy poszkodowanym przez powódź powinna być przeanalizowana i rozważona, co już zresztą się dzieje podczas tego pierwszego czytania tutaj, w Sejmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-383.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Arkadiusz Sikora, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#ArkadiuszSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Lewicy dotyczące ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, druk nr 698.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#ArkadiuszSikora">Szanowni Państwo! W tym projekcie ustawy głównym zapisem jest propozycja odliczenia od podatku kwoty odpowiadającej 200% darowizny. Dotyczy to osób zarówno fizycznych, jak i osób prawnych. Dotyczy to też okresu, który miałby obowiązywać tego typu odliczenia, stanu klęski żywiołowej oraz 30 dni następujących po jego odwołaniu.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#ArkadiuszSikora">Szanowni Państwo! Niedawno tutaj, w Sejmie, uchwaliliśmy ustawę kompleksową, która traktuje klęskę żywiołową, która miała miejsce we wrześniu tego roku, bardzo, bardzo kompleksowo. My tam przedstawiliśmy oczywiście bardzo dużo rozwiązań. One już od 1 października weszły w życie. Oczywiście ta ustawa nie jest idealna. W najbliższym czasie prawdopodobnie zajmiemy się nowelizacją tej ustawy, bo wiemy, że już wpłynęły pewne wnioski, choćby nawet dotyczące pomocy spółdzielniom mieszkaniowym, których tamta ustawa, przyjęta przez nas, nie obejmowała. Oczywiście każde poprawki czy każde propozycje, które dają możliwość pomocy poszkodowanym, będziemy traktowali z należytym szacunkiem i będziemy pochylali się, pracowali nad tymi propozycjami, również nad tą propozycją, która wpłynęła z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#ArkadiuszSikora">Jednakże mamy tutaj sporo pytań dotyczących tych zapisów czy brakujących rzeczy w tej ustawie. Mianowicie brak szacunków, które te zapisy mogą za sobą pociągnąć, to jest główny zarzut. On już się pojawiał wcześniej w wystąpieniach przedstawicieli innych klubów. Natomiast ja nie ukrywam, że jest sporo rzeczy, które należałoby jeszcze dodatkowo wyjaśnić. Pan poseł Kowalski wspominał o tym, że ta ustawa miałaby znosić właściwie limit udzielanej pomocy, odliczenia środków udzielanej pomocy. Tutaj pojawiają się wątpliwości co do tego, ponieważ jest pytanie, na ile ta pomoc będzie obciążała osoby obdarowujące, a na ile budżet państwa. Mogą się pojawiać takie sytuacje, że osoby fizyczne, które np. wchodzą w drugi próg podatkowy, mogłyby odpisać czy podarować pewne środki, ale po przekroczeniu pewnych obszarów finansowych większe koszty ponosiłoby z tego tytułu państwo. Wydaje się, że należałoby wprowadzić choćby warunek udokumentowania przekazania środków. Myślimy tutaj o tym, że środki finansowe, które są przekazywane choćby nawet w formie darowizny, powinny być przekazywane przelewem, a nie np. w formie deklaracji czy umowy. To by powodowało… Wiemy o tym doskonale, że zawsze znajdują się podmioty czy osoby, które próbują w jakiś sposób wykorzystać tego typu zapisy budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#ArkadiuszSikora">My jako klub Lewicy pochylimy się nad tym projektem ustawy. Uważamy, że wymaga on zastanowienia się i przedyskutowania. Będziemy za skierowaniem tego projektu do pracy w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Witold Tumanowicz, Klub Poselski Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście w sprawie powodzi jest ogromny kryzys wizerunkowy, szczególnie rządu, ponieważ oczywiście musi nadrabiać te wszystkie opieszałości, które obserwowaliśmy, jeśli chodzi o działania w sprawie powodzi, te spóźnione reakcje, ten cały dramat. Przede wszystkim, tak jak powiedziałem, jest to kryzys wizerunkowy. Natomiast wydaje mi się, że nie możemy mnożyć też populizmu. To nie jest tak, że ofiary powodzi to są jedyne ofiary różnego rodzaju katastrof, to nie są jedyne ofiary, które potrzebują pomocy. Dlaczego? W czym gorsza jest osoba, która została zalana przez powódź w opolskim od osoby, której np. spłonął dom na Podkarpaciu? Dlaczego tylko ta ustawa traktuje o tym, żeby odliczać te darowizny tylko tym, którzy stracili majątki, stracili swoje dobytki w wyniku powodzi. Należałoby się zastanowić nad tym, czy właśnie pomoc od osób prywatnych… Powinniśmy zachęcać do tego, aby pomagać na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WitoldTumanowicz">Natomiast dodatkowo uważam, że już trochę to jest jednak odjechany populizm, żeby aż 200% wartości darowizny odliczać. Rozumiem: wy teraz nie rządzicie, więc możecie tak naprawdę… Papier wszystko przyjmie. Dlaczego nie 300%? Będzie jeszcze większa zachęta tak naprawdę. Umówmy się, że tylko dlatego, że obecnie nie rządzicie, tak łatwo wam przychodzi proponować tego typu zapisy ustawowe. Gdy rządziliście, był COVID, była polityka COVID-owa, nie wprowadziliście stanu klęski żywiołowej. Dlaczego? Bo przecież baliście się wypłacania odszkodowań dla przedsiębiorców. Wtedy rządziliście, wtedy wiedzieliście doskonale, z czym to się wiąże. Teraz jesteście odważni, składając tego typu ustawę.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Żałosne.)</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#WitoldTumanowicz">Dlatego że nie rządzicie. Łatwo jest być w opozycji. Wiem coś o tym, sam też jestem w tym momencie w opozycji. Tak, Konfederacja jest w opozycji, łatwo jest krytykować. Powiem to: naprawdę łatwo jest krytykować. Natomiast trudniej jest podejść do czegoś…</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czemu bronicie Platformy Obywatelskiej, panowie z Konfederacji?)</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#WitoldTumanowicz">Krytykujemy Platformę Obywatelską. Nawet w tym momencie powiedziałem, że działania, jeśli chodzi o powódź, były spóźnione. Potrafimy to przyznać. Co więcej, krytykujemy te działania, spóźnione działania. Natomiast to, żeby pomagać, rzeczywiście jest wartością. To, żeby zachęcać ludzi do pomocy, jest wartością.</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#WitoldTumanowicz">Dlatego my będziemy chcieli się pochylić mimo wszystko nad tym projektem ustawy, żeby go poprawić, żeby doprowadzić do sytuacji, w której rzeczywiście ta pomoc jest zachętą, żeby zachęcić do dawania pomocy. Natomiast według mnie jednak mimo wszystko te zachęty do pomocy powinny być nie tylko i wyłącznie dla powodzian. Dlatego że naprawdę codziennie są różnego rodzaju tragedie, tragedie ludzkie, choćby wspomniane wcześniej przeze mnie pożary czy np. zbiórki publiczne na choroby, które wymagają naprawdę ogromnej liczby pieniędzy. Dlaczego np. darowizny dla tych osób miałyby nie być podstawą do odliczenia podatku?</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#WitoldTumanowicz">Dlatego też jako Konfederacja będziemy dalej pracować nad tym projektem ustawy, ale naprawdę nie przerzucajmy się różnego rodzaju populistycznymi pomysłami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">24 osoby zgłosiły się do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na minutę.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Paluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W sytuacjach klęsk żywiołowych trzeba szczególnie mobilizować społeczną energię. Otóż, proszę państwa, Caritas Polska zebrał dla powodzian poszkodowanych w ostatniej wrześniowej powodzi sprzed miesiąca 75 mln zł. Również zbiórki żywności i środków czystości przeprowadzone przez Caritas w sklepach przyniosły 355 t darów dla powodzian. Caritas przekazał powodzianom po kilkaset osuszaczy, grzejników, myjek ciśnieniowych, nagrzewnic i całe mnóstwo różnego sprzętu najpotrzebniejszego ludziom, którzy przed zimą chcą oczyścić, uporządkować swoje domy. Takie organizacje trzeba wspierać, a niekoniecznie takie, które sobie 40% przepływu inkasują jako gratyfikację za tę pomoc.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#AnnaPaluch">Szanowni Państwo! Tak jak mówię, w sytuacjach kryzysowych trzeba mobilizować społeczną energię i to ułatwiać. Takie rozwiązanie, jakie proponują posłowie naszego klubu, tzn. wsparcie adresowane bezpośrednio do samorządów, do organizacji czy jednostek podległych samorządom, to jest ułatwienie, uprzystępnienie tej pomocy. Bo kto jest najbliżej mieszkańców poszkodowanych? Właśnie gmina, właśnie jednostki prowadzone przez samorząd. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy Caritasowi, dziękujemy panu Owsiakowi, dziękujemy wszystkim dobroczyńcom.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Adam Płaczek, Klub Poselski Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać projektodawców, skąd te 200%, czym się państwo kierowaliście. Dlaczego nie 100%, dlaczego 200%, dlaczego nie 300%? Chciałbym poznać punkt widzenia osób, które pochylały się nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Druga część pytania. Tutaj pani poseł twierdziła, że państwo w uzasadnieniu i w ocenie skutków regulacji wpisaliście, że wpływ na budżet państwa jest trudny do oszacowania, wprowadzając prawdopodobnie być może przypadkowo opinię publiczną w błąd. Dlatego że czasami tak bywa, że są ustawy, przy których rzeczywiście trudno oszacować pewien skutek dla budżetu państwa. To jest jedna z takich ustaw, jak się domyślam. Natomiast czy państwo niezależnie od tego próbowaliście się podjąć oszacowania skutków? Jeśli tak, to z jakim rezultatem? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mariusz Krystian, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Elżbieta Anna Polak, Koalicja Obywatelska. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska. Jest.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Dzień dobry, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#KrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rozumiem, że intencja była dobra: pomóc powodzianom w ich tragedii. Państwo posłowie postanowili uczynić z tego projektu jednak rozwiązanie systemowe, tzn. transparentne, przemyślane, logiczne, kompletne, konsekwentne. Ale nie widzę logiki w tym, że np. mamy czynić tych, którzy płacą podatki PIT i CIT, osobami, które będą mogły pomagać i korzystać z tej możliwości, ale już te, które płacą ryczałt, nie będą mogły. Dlaczego mamy — jeśli to ma być rozwiązanie systemowe — pomagać ofiarom powodzi, ale już nie pożarów, nie wybuchu, nie katastrofy budowlanej? Te osoby cierpią jakby mniej zdaniem panów posłów. Brakuje mi też konsekwencji przy wyborze zbioru podmiotów uprawnionych. Pomożemy schroniskom dla osób bezdomnych, ale np. dlaczego nie hospicjom? Panie pośle, zawsze jest ryzyko, gdy się tworzy takie zbiory zamknięte. Skąd to 200%? Dlaczego nie 100% ani 500%? Tutaj nie dostrzegam logiki. Chodzi też o udokumentowanie.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#KrzysztofPiątkowski">Papier się nie rumieni. W umowie można zapisać wszystko. Jak będziemy oceniać wartość tej pomocy? Gdzie faktura? Czy tylko oświadczenie? Każdy może sobie napisać, co chce, i ocenić te szacunki w sposób dowolny. Dlaczego nie można pomagać ofiarom, bezpośrednio osobom poszkodowanym? Dlaczego obywatele mają bardziej ufać np. Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, skompromitowanej poprzez prezesa, który się teraz gdzieś tam chowa, i różnych przedsiębiorców? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zada sobie pytanie, na które na końcu odpowie.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#JanuszKowalski">To jest pytanie do Ministerstwa Finansów, bo stawianie nam zarzutu, że nie potrafimy przewidzieć skali klęski żywiołowej i jej kosztów dla budżetu państwa, jest naprawdę, moim zdaniem, nieuczciwe.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#JanuszKowalski">Analitycy wyliczyli, jak wyglądało to w czasie COVID-u. Popatrzmy na liczby: 186 mln zł to są darowizny od osób fizycznych w latach 2020 — 2022; jeżeli chodzi o ubytek dochodów do budżetu państwa — 35 mln zł. Teraz jest pytanie, czy jeżeli firmy, osoby fizyczne, które dzisiaj nie mogą, bo to jest clou — nie mogą… Np. firma nie może przekazać mieszkania jednostce samorządu terytorialnego, bo chce wyremontować w Lewinie Brzeskim czy w Nysie mieszkania. Nie może tego zrobić podatkowo, bo można dawać darowiznę, którą można odliczyć, i to z limitem, tylko i wyłącznie organizacjom pozarządowym. Czy to jest zysk dla Skarbu Państwa? Oczywiście, że tak, bo firma poniesie koszt, odliczy to oczywiście, to będzie ubytek, ale summa summarum i tak budżet państwa na tym zyska, ponieważ nie poniesie kosztu, który chce ponieść firma. I to jest właśnie mechanizm, do którego państwo zachęcamy. Jeżeli coś, to proszę… Ministerstwo Finansów może to przeanalizować, jeżeli chodzi o zakres darowizn, które były w czasie tegorocznej powodzi.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Janusz!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Ewa Leniart, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#EwaLeniart">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tragedia, która dotknęła powodzian we wrześniu br., niewątpliwie będzie miała jeszcze niestety narastające negatywne skutki dla osób nią dotkniętych, ponieważ zmieniające się warunki pogodowe utrudniają tak naprawdę prace porządkowe i usuwanie skutków. Na pewno niestety pomoc była zbyt późno realizowana przez rząd, czego dowodem jest chociażby fakt, że minister, pełnomocnik rządu do spraw usuwania skutków powodzi, nie był w stanie powiedzieć, ilu powodzian oraz w jakiej wysokości otrzymywało wsparcie finansowe ze strony państwa. To pokazuje, jak bardzo ważna jest realizacja pomocy przez zwykłych obywateli, którzy niewątpliwie w przypadku pomocy dla powodzian w ostatnim czasie zdali jak zwykle egzamin.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#EwaLeniart">Chcę bardzo serdecznie podziękować wszystkim współobywatelom, którzy jak zwykle stanęli na wysokości zadania. Caritas Polska zebrała na pomoc powodzianom 75 mln zł w różnej formie. Dlatego gratuluję panu posłowi inicjatywy. Ze wszech miar to popieramy, prosząc o to, aby nad tym projektem procedować.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Władysław Dajczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WładysławDajczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co jakiś czas mamy okazję obserwować te przerażające widoki z miejsca dramatu, który rozegrał się w południowo-zachodniej Polsce. Widzimy, jak tam są ogromne potrzeby i to, co zostało zaproponowane w tej wcześniejszej ustawie, oczywiście jest niewystarczające. Wiemy o tym, o tym mówią ci, którzy przeżyli ten dramat, o tym mówią samorządowcy. Niestety ta pomoc też nie dociera z należytym wyprzedzeniem. To, że tylko kilkanaście rodzin otrzymało 200-tysięczną pomoc na odbudowę domów, pokazuje, jaka jest trudna sytuacja. Każde rozwiązanie, które umożliwi to, żeby pomoc płynęła szerszym strumieniem, jest oczywiście godne poparcia. Myślę, że to, które zaproponowało Prawo i Sprawiedliwość, uzyska takie poparcie, bo to jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WładysławDajczak">Ale mam pytanie do pana ministra: Czy potrzebne było wobec tego dramatu aż 25 mln zł, aby zorganizować działanie biura pełnomocnika ds. odbudowy ze zniszczeń popowodziowych? To są naprawdę wielkie pieniądze. Kiedy Prawo i Sprawiedliwość przyjmowało uchodźców z Ukrainy, nasz pełnomocnik, który obejmował całą Polskę, pomoc i współpracę z samorządami — ani złotówki dodatkowych pieniędzy, a tutaj 25 mln zł… Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Wiesław Wieczorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#JarosławWiesławWieczorek">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Rzeczywiście tak jest, że jak przychodzi do dramatycznej sytuacji, to państwo polskie musi stanąć na wysokości zadania. Myślę, że tak było za czasów rządu Prawa i Sprawiedliwości, kiedy sytuacja, czy to powodziowa, czy związana z pandemią, czy z napaścią Rosji na Ukrainę, pokazywała, że skuteczność i działanie muszą być bezwzględnie natychmiast na już.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#JarosławWiesławWieczorek">Dzisiaj obserwujemy… Nawet dzisiejsze doniesienia prasowe, medialne sugerują, że tej pomocy nie ma natychmiast. Natomiast w odniesieniu do projektu ustawy zaproponowanego przez Prawo i Sprawiedliwość: zwycięzcami mogą być i ci, którzy darują, i również Skarb Państwa. Naprawdę możliwość odpisania 200% od podstawy opodatkowania jest wartością wspólną zarówno dla jednych, jak i dla drugich.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#JarosławWiesławWieczorek">Ale mam pytanie do posła sprawozdawcy: Czy w tym zakresie również może istnieć możliwość odpisania usługi, jaką chociażby jest wynajem mieszkania na okres, kiedy osoby poszkodowane będą przebywały w poszczególnych lokalach? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Gróbarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#MarekGróbarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Coraz gorsze informacje dochodzą z zalanych terenów, przede wszystkim w obszarze usuwania szkód. Informacja o tym, że inwestycje rozpoczną się dopiero w przyszłym roku, naprawdę napawa przerażeniem i skazuje tych ludzi na kolejną tragedię, bo przecież teraz nie są w żaden sposób chronieni w wyniku uszkodzeń infrastruktury. Wielokrotnie wskazywaliśmy na to, że wszystkie procedury powinny być uproszczone w sposób maksymalny. Ale natychmiast trzeba zmienić przede wszystkim pozwolenia wodnoprawne i umożliwić odpowiednią retencję w zbiornikach. To nie jest dzisiaj zachowane i ci ludzie, którzy przed chwilą zostali zalani, dzisiaj nie są chronieni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od oceny tego, czy poradzono sobie z powodzią czy też nie, jest społeczeństwo. W tym przypadku blisko 52% Polaków postawiło dobrą ocenę przedstawicielom rządu, a tylko 10% nie ma w tej sprawie zdania. Przypomnijmy, że mamy już odpowiednie przepisy w ramach specustawy powodziowej, oferujące wszechstronną pomoc dla powodzian, które zostały przyjęte przez Sejm i Senat i podpisane przez prezydenta. Rząd zamierza przeznaczyć 23 mld zł na odbudowę terenów zalanych, pochodzące zarówno ze środków krajowych, jak i programów europejskich. Pamiętajmy, że w obliczu tragedii, takich jak powódź, najważniejsze jest okazanie wsparcia i solidarności z osobami dotkniętymi. Polityka zaś, która koncentruje się na zdobywaniu korzyści i punktów, może osłabić poczucie wspólnoty i empatii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Szymon Pogoda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#SzymonPogoda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! We wrześniu Dolny Śląsk, Opole, Opolszczyznę, Śląsk nawiedziła powódź, która dokonała zniszczeń na wielką skalę. Jak zawsze Polacy ruszyli do pomocy poszkodowanym zarówno w wymiarze pomocy fizycznej, materialnej, jak i finansowej. Przed chwilą słyszeliśmy, jak pani poseł mówiła o tym, że Polacy dobrze to ocenili. Szanowna pani poseł, proszę ruszyć do samorządów, zobaczycie, jak to rzeczywiście wyglądało. Jakie zdanie mają samorządowcy na temat tej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#SzymonPogoda">Szanowni Państwo! W piątek w Jeleniej Górze przedstawiciele urzędu miasta i spółki „Wodnik” bawili się w kowbojskich kapeluszach na balu, wtedy kiedy zalewało Jelenią Górę. Państwo mówicie tutaj o tym, że dobrze oceniają. Państwo całkowicie nie zdało egzaminu, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#SzymonPogoda">Ta dzisiejsza zmiana jest potrzebna. Podobny mechanizm zadziałał w przypadku COVID-19, dlatego dzisiaj również tę zmianę musimy wprowadzić. Mam pytanie do Ministerstwa Finansów: Czy państwo posiadają może jakąś analizę porównawczą tych darowizn, które były w czasie COVID-u i tych teraz? Ewentualnie jaki skutek to będzie rodziło?</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-407.5" who="#SzymonPogoda">Z tego miejsca chciałbym podziękować wszystkim wolontariuszom i wszystkim darczyńcom, którzy swoimi czynami pomagali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Matecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! 75 mln zł zebrał Caritas dla powodzian. To dwa razy więcej, niż zebrał rządowy filantrop z serduszkiem, promowany za darmo przez media, dotowany przez spółki Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#DariuszMatecki">Gdzie jest konferencja Donalda Tuska z Caritasem, z podziękowaniem dla Caritasu? Nie było, ale z tego miejsca pięknie dziękuję wszystkim, którzy zaangażowali się w zbiórkę Caritasu.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#DariuszMatecki">Kolejna informacja. Przed chwilą podał ją pan poseł Zbigniew Bogucki. Tylko 16 rodzin otrzymało wsparcie do 200 tys. zł na odbudowę zniszczonych domów i mieszkań. Za to 25 mln zł w budżecie zaplanowano na obsługę pana ministra Kierwińskiego. Gdybym był nieuprzejmy, spytałbym się, na co te 25 mln zł. Żeby Kierwiński wziął i przepił?</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, panie pośle, niech pan nie ucieka. Niech pan posłucha: Czy pan naprawdę uważa, że eleganckim zdaniem było: żeby pan Kierwiński wziął i przepił? Czy pan naprawdę uważa, że powiedzenie nieprawdy na tej sali pod nieobecność pana Kierwińskiego jest naprawdę grzeczne, proszę pana?</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Niech mu pan marszałek nie pomaga.)</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Co to jest za zdanie pt.: pan Kierwiński wziął i przepił?</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Uważam że nieelegancki jest pan Kierwiński.)</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, kończę tę sprawę, ale bardzo pana proszę, żeby pan…</u>
          <u xml:id="u-410.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale gdzie jest nieprawda?)</u>
          <u xml:id="u-410.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, wie pan, o czym mówię, i bardzo pana proszę, żeby pan już tego więcej nie robił.</u>
          <u xml:id="u-410.7" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: A ja proszę, żeby pan Kierwiński pracował.)</u>
          <u xml:id="u-410.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#ZbigniewBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dzisiaj razem z panem posłem Pawłem Hreniakiem byłem na kontroli poselskiej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zadawaliśmy pytania o to właśnie, jak jest realizowana pomoc. Trzeba powiedzieć, że w niektórych aspektach jest fatalnie. Ta wiadomość, że w miesiąc po powodzi tylko 16 rodzin otrzymało tę pomoc do 200 tys. zł w kwocie 1127 tys., łącznie więc średnio ok. 70 tys., to jest skandal. Miesiąc po powodzi.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#ZbigniewBogucki">Dzisiaj państwo żądacie od nas, żeby przedstawić, jakie są skutki finansowe, a my dopytywaliśmy, ile mieszkań, domów, mieszkań zostało uszkodzonych, i tej wiedzy nie ma. Być może otrzymamy ją na piśmie, ale nikt nam nie potrafił wskazać w sposób jednoznaczny, ile jest tych mieszkań. Od posłów opozycji wymagacie, żebyśmy to oszacowali? To podajcie nam tę liczbę. To podajcie nam tą liczbę. Chodzi o ludzi, tam już jest zima. Kwota, o której była mowa? 25 mln zł na obsługę pana Kierwińskiego, na wynagrodzenia, na pochodne od wynagrodzeń, na podróże i na szkolenia. 25 mln dla pana Kierwińskiego, 1127 tys. dla 16 rodzin po to, żeby odbudowywać ich mieszkania i domy. To pokazuje, jak państwo pomagacie po tej powodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PawełRychlik">Rząd zawalił, zawalił na całej linii i świadczą o tym chociażby pozwy zbiorowe, które składają przedsiębiorcy z Nysy, z Prudnika. Mówią wprost: gdybyśmy wiedzieli, gdyby wtedy Donald Tusk nie wyszedł i nie uspokoił nas, to moglibyśmy część swojego sprzętu sprzątnąć, a tak ucierpieliśmy w 100%, straciliśmy wszystko. A wy propozycję pana posła Kowalskiego mierzycie swoją miarą, insynuując, upatrując tego, że umowy darowizny mogą być lewe, że coś tam się za nimi może kryć. To jest po prostu z waszej strony bezczelne. Ta propozycja to przede wszystkim propozycja, która już zadziałała w czasie COVID-u. Jakoś nikt nikogo nie oszukał, a pomoc popłynęła i tą drogą należy iść, należy wykorzystać ten mechanizm. Wszystkich, którzy mimo wszystko mają jakiś rozsądek z tej strony, może ich jest niewielu, proszę o to, żeby tę ustawę poparli.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pytanie do posła sprawozdawcy, do pana posła Kowalskiego. Padło wiele głosów dotyczących tego, dlaczego tylko dla ofiar tegorocznej powodzi, że są też inne osoby poszkodowane w różnych wypadkach, zdarzeniach losowych, stąd moje pytanie: Czy projekt tej ustawy w toku dalszych prac ewentualnie przewiduje rozszerzenie katalogu osób, które mogłyby skorzystać z tej formy pomocy i wsparcia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Uruski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dawaj, Piotrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PiotrUruski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi ma za zadanie znieść utrudnienia dla darczyńców, którzy mogą być mniej skłonni do wspierania jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów leczniczych i Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. W sytuacjach kryzysowych, klęsk żywiołowych należy maksymalnie mobilizować społeczeństwo do pomocy. W związku z tym mam pytanie: W jaki sposób proponowana zmiana przepisów może pomóc przedsiębiorcom, którzy chcą pomóc poszkodowanym w wyniku klęsk żywiołowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pierwsze pytanie: Jeżeli dzisiaj debatujemy nad bardzo ważną ustawą, to dlaczego dzisiaj nie ma z nami pana ministra Kierwińskiego? Bo przecież jest ministrem od tej klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#BarbaraBartuś">Kolejne pytania mam do pana posła wnioskodawcy, ponieważ jak już zostało powiedziane, taki mechanizm był użyty przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w czasie klęski, jaką była pandemia COVID: Czy to rozwiązanie będzie rozwiązaniem systemowym, które pomoże zawsze w czasie klęsk żywiołowych i zawsze pomoże tym, którzy chcą pomagać, kiedy państwo nie zawsze może sobie lub chce sobie poradzić z pomocą? Czy to zachęci ludzi? Czy liczymy na to, że to zachęci? Tak naprawdę nic w budżecie państwa może nie ubyć, kiedy to wejdzie, bo przedsiębiorcy z dobrego serca pomogą i za to zapłacą mniej podatku.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#BarbaraBartuś">Przy tej okazji chciałabym wszystkim tym, którzy pomagają w takich sytuacjach, wszystkim Polakom, wszystkim przedsiębiorcom, ale również osobom fizycznym bardzo podziękować. Zawsze możemy liczyć na to, że nasi współobywatele, kiedy przychodzi trudny czas, pomogą. Bardzo dziękuję również Caritasowi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Śliwka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejny raz Prawo i Sprawiedliwość musi przedkładać projekt poselski, ponieważ rządzący nie przygotowali dobrych projektów ustaw. My jako pierwsi przygotowaliśmy projekt dotyczący wsparcia dla osób dotkniętych przez powódź. Niestety większość tych dobrych propozycji została wyrzucona do kosza przez obecną koalicję rządzącą. Ale jeżeli widzimy możliwość, żeby pomóc osobom dotkniętym przez powódź, przedkładamy projekt ustawy, w którym jest bardzo dobra zmiana dotycząca tego, żeby móc odliczyć darowiznę od podatku od osób fizycznych czy od osób prawnych. Dobra, merytoryczna poprawka do tej koślawej ustawy, która została przegłosowana.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#AndrzejŚliwka">Jeszcze jedna rzecz. Nie ma tutaj pana ministra Kierwińskiego. Dzisiaj go słuchałem w czasie pytań bieżących. Merytoryczne pytania kierowali do niego posłowie Prawa i Sprawiedliwości. Zrobił unik i powiedział, że tym się nie zajmuje, bo tym się zajmuje MSWiA. Dzisiaj kolejna poprawka do ustawy, wiodącej ustawy, którą powinien wprowadzić pan minister Kierwiński. Nie ma pana ministra Kierwińskiego, któremu rząd chce przeznaczyć 25 mln, a jest pan minister Neneman. Ja nie piję do tego, że jest pan minister Neneman, bardzo dobrze, że jest, ale minister Kierwiński powinien tu być i powinien realnie wziąć się do roboty, a niestety tego nie robi.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Witold Tumanowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do wnioskodawców: Skąd w ogóle te 200% odliczenia? Dlaczego? Skąd ta kwota? Dlaczego nie 300%, nie 100%? I druga rzecz to coś, o co już pytałem w przemówieniu. Czy musimy rzeczywiście taką ustawą tylko i wyłącznie ustosunkowywać się do jednej klęski? Wiem, że to jest akurat zmiana ustawy o przeciwdziałaniu powodzi, ale wydaje się, że akurat w tym zakresie powinniśmy w ogóle tego typu rozszerzenie, które by ułatwiało i zachęcało do pomocy, wprowadzić na inne klęski żywiołowe oraz ewentualnie pomoc osobom, które np. mają kosztowne leczenie. Zastanawiam się nad tym, czy takiego projektu ustawy nie warto byłoby rozszerzyć także o tę pomoc. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Mulawa, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chwała wszystkim tym, którzy pomagali czy to fizycznie, czy to finansowo, czy też rzeczowo powodzianom. Jestem człowiekiem wrażliwym. Wiem, że w przypadku czy to powodzi, czy to pożaru nie tyle należy, co trzeba pomagać. Ale również jestem ekonomistą i chcę dopytać pana posła wnioskodawcę, który mam nadzieję, że mnie słucha. Dlaczego, panie pośle wnioskodawco… Z czego wynika, bo to jest bardzo ważna i wrażliwa kwestia, ta skala pomocy? Czy 200% to jest wystarczająca kwota wyrażona w procentach, czy może to już jakiś element populizmu? Jestem ekonomistą, więc dopytuję, czy 200% wynika z jakichś obliczeń. Będę wdzięczny za udzielenie odpowiedzi. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Pyrzyk, Klub Parlamentarny PSL — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowny Panie Marszałku! Mam jedno pytanie, być może na tym etapie troszeczkę przedwczesne, ale ewentualnie może zostać podniesione również podczas prac na posiedzeniu komisji. Jak sami państwo piszą w uzasadnieniu, tę możliwość odliczania od dochodu darowizn na rzecz poszkodowanych w powodzi wzorowaliście na rozwiązaniach dotyczących darowizn udzielanych w trakcie pandemii. Wtedy tę darowiznę na rzecz walki z COVID-19 można już było odliczyć na etapie obliczania zaliczki na podatek dochodowy za dany miesiąc albo też za cały rok podatkowy podczas zeznania rocznego. Chciałbym się dowiedzieć, jak ta kwestia będzie wyglądać w przypadku darowizny udzielanej na rzecz poszkodowanych w tegorocznej powodzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To dobra okazja, aby przypomnieć o trwającej zbiórce, bo jestem przekonany, że pan poseł Kowalski poinformował o niej swoich kolegów. Parlamentarzyści mogą przyłączyć się do akcji na rzecz powodzian. Zaapelowałem, by każdy z parlamentarzystów przeznaczył na to jedną miesięczną dietę. Dzięki temu moglibyśmy bardzo szybko spowodować, że kotłownia w szkole podstawowej w Łomnicy zacznie pracować. Gdyby np. połowa parlamentarzystów przeznaczyła dietę i wpłaciła środki na transparentną zbiórkę, to ruszyłaby także i kotłownia w zalanej szkole we Wleniu. Panie Januszu, w panu siła, obiecał pan, że wesprze tę akcję. Czekamy na wpłatę. Jestem także przekonany, że przekona pan do tego swoich kolegów wnioskodawców. Tu można bardzo szybko, konkretnie pomóc, jest transparentna zbiórka i to także od nas będzie zależało, na co konkretnie te pieniądze zostaną przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobroczynność Polek i Polaków, zwłaszcza w trudnych sytuacjach, jest znana. Rozwiązanie, które funkcjonowało podczas pandemii COVID-19, rzeczywiście stwarzało taką możliwość, że od podstawy opodatkowania można było odliczyć nie 6%, tylko 12%, czyli 200% tej kwoty, którą w tej chwili możemy ustawowo odpisać w przypadku osób fizycznych, a także 10% — czyli podwójna kwota to 20% — w przypadku osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać wnioskodawcę, ponieważ państwo upoważnili… Gdy przekazuję darowiznę, to najpierw są wymienione organizacje pożytku publicznego, których jest tylko dziewięć, natomiast nie wymieniono organizacji pozarządowych posiadających m.in. osobowość prawną, czyli działających legalnie na rzecz ludzi, którzy są tam blisko, np. ochotniczych straży pożarnych, towarzystwa rodziców, rady rodziców. W związku z powyższym chciałbym zapytać albo inaczej: prosić o rozważenie w trakcie prac, żeby nie zawężać tej kwestii do organizacji posiadających status pożytku publicznego, tylko uwzględnić wszystkie organizacje pozarządowe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mariusz Krystian, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypomnijmy sobie poprzednią dyskusję w tym temacie na tej sali, kiedy mówiłem m.in. o tym, że na terenach popowodziowych, zwłaszcza wiejskich, trzeba najszybciej jak to możliwe uruchomić instalację centralnego ogrzewania, żeby rozpocząć proces osuszania budynków. Jaka się wtedy wielka wrzawa podniosła, a cóż dzisiaj media podają? Podają, że na terenach popowodziowych jest dramat, bo zbliża się zima, a podczas mrozu zawilgocone budynki grożą katastrofą budowlaną. Ci ludzie pozostaną bez dachu nad głową. Media podają, że o tzw. zasiłkach, które są niewystarczająco wysokie, wielu mieszkańców dowiaduje się przypadkiem od dziennikarzy. Nawet nie wiedzą, że mogą występować o zasiłki i o pomoc. Nie dość, że ta pomoc jest źle rozpropagowana, to jest też jej niewystarczająca ilość. Czy naprawdę — co również jest bardzo bulwersujące — obsługa ministra, który ma się zająć odbudową na terenach popowodziowych, musi kosztować 25 mln zł? Jeśli sami nie macie dobrego prawa, skorzystajcie z dobrych rozwiązań Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#MariuszKrystian">Pytanie jest proste: Dlaczego ta pomoc, ta niewystarczająca pomoc, jest tak źle dystrybuowana na terenach popowodziowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na te wszystkie pytania postarają się odpowiedzieć dwie osoby.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Najpierw poprosimy podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jarosława Nenemana.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo się cieszę, że nie będę sam odpowiadał, bo było dużo pytań. De facto część z państwa poruszyła te wątki, które ja chciałem poruszyć, ale może po kolei. Słowo „ulga” dobrze się kojarzy, więc każdy z państwa chciałby jakąś ulgę uchwalić i zaproponować. Ulgi oczywiście kosztują pieniądze, a te pieniądze są potrzebne na pomoc powodzianom, więc to nie jest takie czarno-białe, jakby się mogło państwu wydawać. Zdecydowanie za naszą opinię w tej chwili przyjmujemy stanowisko ministra finansów. Stanowisko rządu, jeśli będzie trzeba, zostanie przygotowane. Zdecydowanie nie jest dobrym rozwiązaniem wprowadzanie ulg ex post, już po tym, co się wydarzyło. Być może jest to dobry moment, żeby pomyśleć, jak takie ulgi powinny wyglądać w sytuacji stanu wyjątkowego czy klęski żywiołowej i mieć już je przewidziane od samego początku.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#JarosławNeneman">Dzisiaj dyskutowaliśmy o papierosach, potem o alkoholu, a tutaj słyszałem wiele trzeźwych głosów dotyczących właśnie tej ulgi i np. stwierdzenia, dlaczego 200%, bo może też być 300% albo 250%. Czy sądzą państwo, że pomoc powinna polegać na tym, że pomoże się, jeśli się będzie miało ulgę, czy pomoc, dobroczynność powinny wynikać raczej z odruchu dobrego serca? Mam wrażenie, że ci, którzy pomagali w pierwszych dniach powodzi, nie liczyli na ulgę w wysokości 100% czy 200%. Po prostu pomagali. Rząd stworzył ten katalog ulg szczególnie w Vacie, bo rozwiązania VAT-owskie były o wiele szersze. Mamy zerową stawkę VAT-u, potem mamy zerową stawkę na odbudowę. Tak że jest sporo rozwiązań i nie chcę tych wszystkich rozwiązań wymieniać.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#JarosławNeneman">Co się tyczy kosztów, to był COVID i była ta ulga wprowadzona w COVID-zie. Tutaj dodam uwagę o tym, jak to spółki Skarbu Państwa bardzo się na to zrzuciły, bo się zrzuciły. Pamiętamy, jak samolot przywiózł na zlecenie KGHM-u bezużyteczne maseczki. Natomiast co do podatników PIT, w przypadku których mamy takie dane, a w przypadku podatników CIT-u nie mamy takich danych, bo nie udało się wprowadzić stosownych rozwiązań… Tak na marginesie: nie można tego zrobić od strony formalnej, bo rozliczenie podatku już niebawem, a trzeba by przygotować formularz, w którym można byłoby zaznaczyć tę wyższą ulgę. W przypadku PIT-u skorzystało z tego rozwiązania 14 tys. podatników, a tych podatników korzystających z ulg, które już dzisiaj są, które są dobrze zdefiniowane, mają swoje limity, w przypadku których wiadomo, komu co się przekazuje i na jakich zasadach, bo to wszystko jest cywilizowane, jest 500 tys. A więc tych, którzy skorzystali z nadzwyczajnego rozwiązania, było niecałe 3%. Pytanie, czy potrzeba nam takiego dużego zamieszania, żeby ewentualnie 3% podatników mogło z tego skorzystać. W moim przekonaniu nie. I szybkie procedowanie nad ulgami podatkowymi zdecydowanie nie jest dobrym pomysłem.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#JarosławNeneman">Bodajże 2 dni temu odbyła się tutaj dyskusja nad tym, kiedy będzie proste prawo podatkowe. Każda ulga podatkowa jest krokiem dokładnie w przeciwną stronę, więc chciałbym, żeby państwo o tym pamiętali. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Janusza Kowalskiego, ale zanim pan zabierze głos, przywitajmy uczniów liceum ogólnokształcącego w Jarocinie. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ponieważ wstaliście, to i ja wstanę, żeby było miło. Przybyliście do nas na zaproszenie pani poseł Lidii Czechak. Bardzo miło.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#JanuszKowalski">Dzień dobry, serdecznie pozdrawiam Jarocin.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Dziękuję za tę dyskusję, to była merytoryczna dyskusja. Postaram się odnieść do najważniejszych kwestii. Mam wrażenie graniczące z pewnością, że chyba nie wszyscy państwo zrozumieli projekt ustawy zgłoszony przez Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#JanuszKowalski">Prosta rzecz: Czy dzisiaj spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością mogą przekazać mieszkania jakiemuś samorządowi, podpisując umowę i korzystając z jakiegokolwiek odliczenia w przypadku podatku CIT? Nie, w przypadku takich podmiotów mamy tylko i wyłącznie możliwość przekazania darowizny z limitem 10% NGOs, czyli organizacjom pożytku publicznego. Tutaj uwaga szanownego pana posła Tadeusza Tomaszewskiego jest ciekawa, ale to już jest jakby szersze rozwiązanie, wykraczające poza tę ustawę. Chodzi o to, czy to powinny być tylko i wyłącznie podmioty ze statusem OPP. My rozmawiamy o innej sytuacji, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#JanuszKowalski">Słuchają nas dzisiaj powodzianie. Niestety nie ma ministra Kierwińskiego i nie mówię tego ze złośliwością, tylko mówię to dlatego, że szukamy systemowego rozwiązania, co zrobić, jak zachęcić np. firmy — bo firmy mają ogromną zdolność do pomocy w wymiarze szczególnie dzisiaj potrzebnym, czyli odbudowy — do tego, żeby podejmowały decyzje o szybkiej pomocy w odbudowie, o finansowaniu naprawy wielkich skutków tej wielkiej tragedii. Często są to decyzje korporacyjne, różnych wspólników, różne racje za nimi stoją.</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#JanuszKowalski">Nasza propozycja, propozycja Prawa i Sprawiedliwości, jest propozycją systemową. Nie widzimy takiej propozycji ze strony rządu. Gdybyśmy rozmawiali o propozycji systemowej, rządowej, to łatwiej byłoby się do niej odnieść. Gdyby to była dobra propozycja, poparlibyśmy ją, ale nie ma żadnej takiej propozycji, w ogóle jej nie ma. Jest tylko propozycja Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#JanuszKowalski">I teraz jeszcze raz, szanowni państwo, powiem po kolei: rozszerzamy katalog podmiotów obdarowanych, i dla osób fizycznych, i dla podmiotów prawnych, o jednostki samorządu terytorialnego, podmioty lecznicze, Rządową Agencję Rezerw Strategicznych i, tak jak wcześniej mówiłem, o nową kategorię: domy dla matek z małoletnimi dziećmi, noclegownie, DPS-y etc. A więc jeżeli dzisiaj DPS pomaga w sytuacji klęski żywiołowej, to firma czy osoba fizyczna, udzielając darowizny, mogłaby tę darowiznę odliczyć od podstawy opodatkowania. Dzisiaj taka sytuacja nie jest możliwa prawnie, więc proponujemy to rozwiązanie. Pytanie, czy jest to korzystne dla polskiego państwa. Szanowni państwo, absolutnie tak. Jest to korzystne dla budżetu, dlatego że uruchamiamy środki osób fizycznych i podmiotów prawnych, które natychmiast niosą pomoc i mogą to rozliczyć podatkowo. Załóżmy, że w przypadku takiego mieszkania o wartości 500 tys. zł przy takiej darowiźnie dla np. samorządu w Lewinie Brzeskim, Nysie czy w Paczkowie ze strony firmy, spółki z o. o. czy SA będzie możliwość odliczenia przez taką firmę od podstawy opodatkowania 1 mln zł? To dobrze. Ale nawet jeżeli będzie to opodatkowanie podatkiem, to czy to będzie zysk dla polskiego państwa, które nie poniesie całościowego kosztu? Oczywiście, że tak. Czyli zmniejszamy wydatki budżetu państwa, a pomoc niesiona jest od razu i w sposób efektywny. Czyli podsumowując, szanowni państwo: my rozszerzamy katalog podmiotów. W tej chwili są tylko i wyłącznie NGOs i te limity dla osób fizycznych wynoszące 6% od podstawy opodatkowania przed opodatkowaniem i 10%, jeżeli chodzi o CIT. Rozszerzamy to i to jest systemowe rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#JanuszKowalski">Drugie rozwiązanie dotyczy kwestii, o którą pytała pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska, czyli mechanizmu dokumentacyjnego. My ten mechanizm wzięliśmy z rozporządzenia pana ministra Domańskiego, więc proszę te znaki zapytania kierować do Ministerstwa Finansów. Ale już na wstępie powiedziałem, że chcemy go po ekspertyzach czy po opiniach ekspertów z Biura Analiz Sejmowych doprecyzować po to, żeby nie było żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Jesteśmy tutaj otwarci na dialog.</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#JanuszKowalski">Kwestia dotycząca tych 200%, tego, skąd się… Pan poseł Tumanowicz, pan poseł Płaczek, pan poseł Mulawa zadawali o to pytanie. Zastosowaliśmy ten mechanizm, który rzeczywiście zastosowaliśmy w czasie pandemii, jeżeli chodzi o darowizny. Jeżeli my się umówimy, że to będzie 100% czy 150%, 200% czy 250%, to będzie to nasza decyzja. To będzie decyzja polityczna polskiego Sejmu. Nie mam z tym żadnego problemu, żeby dojść do takiego konsensusu, ale zawsze ten mechanizm… Każda z tych kwot będzie lepsza niż sytuacja, która jest dzisiaj, w której nie ma możliwości, żeby firma odliczyła choćby złotówkę od podstawy opodatkowania, jeżeli np. jednostce samorządu terytorialnego… A dzisiaj to samorządy czekają na pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Czyli polityczna wyliczanka.)</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#JanuszKowalski">Nie. Samorządy czekają na pieniądze. Dzisiaj słyszymy — i to możemy powiedzieć wprost, bo trzeba podziękować — że Telewizja Polsat chce wyremontować świetlicę w Lewinie Brzeskim. Telewizja Republika remontuje, o ile dobrze pamiętam, przedszkole. Mam nadzieję, że TVN również coś wyremontuje, i chciałbym…</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Szpital.)</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#JanuszKowalski">Szpital. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#JanuszKowalski">Chciałbym, żeby te firmy — a jest pełno takich polskich firm — mogły odliczać od podstawy opodatkowania te wydatki. Chciałbym, żeby tak było, tego chcą posłowie Prawa i Sprawiedliwości. Szanowni państwo, postawmy się na miejscu menadżerów, właścicieli, którzy widzą tego typu mechanizm: transparentny, na który się wszyscy umawiamy i co do którego się umawiamy, że to jest 100%, 150% czy 200%, po to, żeby zachęcać do takiej decyzji. Ta pomoc natychmiast by dzisiaj płynęła, a rzeczywiście, szanowni państwo, samorządy i powodzianie czekają na pomoc. Chcemy uruchomić zdolności polskiego biznesu do odbudowy i proponujemy mechanizm systemowy.</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#JanuszKowalski">Jeszcze raz chcę powiedzieć: nie ma propozycji takiego mechanizmu ze strony rządu. Dziękuję, że szanowni państwo nie odrzucają od razu tego projektu i będziemy na ten temat debatować. Natomiast chcę powiedzieć, że ponad wszelką wątpliwość jest to korzystne dla budżetu. Dzisiaj absolutnie jest takie oczekiwanie — i gdyby rząd Prawa i Sprawiedliwości rządził, to ponieślibyśmy wszystkie koszty odbudowy — żeby to budżet poniósł koszty odbudowy infrastruktury, mieszkań, pomocy Polakom. Możemy jednak jeszcze uruchomić środki prywatne: i osób fizycznych, i osób prawnych. Szanowni państwo, czy to jest złe? W moim przekonaniu jest to bardzo dobre. Bez względu na to, kto jakie ma poglądy, jest to po prostu racjonalne.</u>
          <u xml:id="u-437.14" who="#JanuszKowalski">W tym miejscu chcę przeprosić pana posła Tomasza Zimocha, bo byłem, od razu mówię, niegrzeczny ostatnio w czasie dyskusji, kiedy pan inicjował zbiórkę dla powodzian. Nawet nie chcę powtarzać mojej niegrzecznej, niekulturalnej uwagi. Przeprosiłem pana i obiecałem panu, że pana przeproszę również z mównicy sejmowej. Przepraszam i dziękuję, że pan realizuje to dzieło, jakim jest zachęcanie wszystkich posłów, oczywiście również do tego zachęcam, żeby skorzystali z możliwości pana zbiórki. Przepraszam, że byłem wtedy niemiły. Trzeba umieć powiedzieć „przepraszam”.</u>
          <u xml:id="u-437.15" who="#JanuszKowalski">Posłowie Konfederacji czy również pan poseł Ciecióra pytali o ten katalog, dlaczego akurat tylko i wyłącznie chodzi o klęskę żywiołową. Proponujemy pewien mechanizm systemowy. I tu pan minister paradoksalnie ma rację: rzeczywiście patrzymy też w przyszłość, nawet nie w przeszłość, ale w przyszłość, czyli chcemy mechanizmu, który w sytuacji klęski żywiołowej i wydania odpowiedniego aktu prawnego przez polski rząd będzie umożliwiał natychmiastowe, od pierwszej minuty niesienie pomocy poszkodowanym na danym obszarze, co będzie również korzystne podatkowo dla osób fizycznych i osób prawnych. Oby jak najrzadziej był wykorzystywany. Tak jak mówię, ten mechanizm dotyczy wyłącznie klęski żywiołowej. Szanowny panie pośle — mówię to do posła Tumanowicza, sam to też dopowiedziałem — jeżeli ten mechanizm się sprawdzi, na coś się umówimy i wymyślimy taki mechanizm, który będzie zachęcał, i zobaczymy, przeliczymy to… A będziemy to mogli łatwo przeliczyć. Myślę, że jeżeli pan minister Neneman się na to zgodzi — bo ja czekam na moment, w którym pan minister po raz pierwszy poprze ustawę Prawa i Sprawiedliwości, a to już jest dziesiąta ustawa, którą zgłaszamy w ramach kwestii, można powiedzieć, podatkowych — a wierzę w to, że taki moment nastąpi, i mam nadzieję, że będzie chodziło o systemowe rozwiązanie pomocy powodzianom, to pokaże nam te wyliczenia. Po jednej stronie będzie uruchomiony zasób finansowy osób fizycznych, osób prawnych, jeżeli chodzi o pomoc powodzianom czy poszkodowanym. I ten mechanizm będzie korzystny dla budżetu, bo uruchomiliśmy więcej pieniędzy, niż wynosił ubytek z tytułu podatku CIT czy PIT w budżecie państwa. Z drugiej zaś strony będziemy mieli ten mechanizm do zastosowania, jeżeli wystąpią na innym obszarze w przyszłości — oby tak się oczywiście nie stało — inne klęski żywiołowe, inne zjawiska naturalne. Po to to robimy, po to myślimy właśnie o przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-437.16" who="#JanuszKowalski">Proponujemy państwu rozmawianie o mechanizmie, który być może — nie chciałbym o tym mówić — obejmie państwa gminę, powiat czy województwo w przyszłości. Właśnie o takim mechanizmie systemowym rozmawiamy po to, żeby ta pomoc, szczególnie biznesu, szczególnie osób fizycznych w relacji z jednostkami samorządu terytorialnego była jak najlepsza. I w tym sensie odpowiedź dla posła Wieczorka jest taka: jeżeli będzie np. darowizna, tak rozumiem tę ustawę, dla NGO czy jednostki samorządu terytorialnego, które pokryją najem dla powodzian, to rzeczywiście w mojej ocenie będzie można od kwoty tej darowizny właśnie w sytuacji klęski żywiołowej odliczyć kwotę w wysokości 200%… To jest odpowiedź dla pana posła Wieczorka. Mam nadzieję, że panu…</u>
          <u xml:id="u-437.17" who="#JanuszKowalski">Dziękuję za merytoryczny głos pana posła Arkadiusza Sikory. Szukamy tych systemowych rozwiązań. Szanowni państwo, od razu mówię: jeżeli państwo macie lepsze rozwiązania dotyczące tego, jak uruchomić skłonność polskiego biznesu, przedsiębiorców do podejmowania dzisiaj decyzji o pomocy, bo Polacy czy powodzianie czekają na taką pomoc, w odbudowie, przekazywaniu sprzętu, jeżeli tam, w tej ustawie, trzeba pewne rzeczy dotyczące kwestii dokumentacyjnych uporządkować i doprecyzować — powiedzieliśmy: doprecyzujmy — to my to poprzemy. Tyle tylko, że ja tego rozwiązania ze strony państwa nie widzę, pana ministra Kierwińskiego nie widzę. Nie ma tego rozwiązania podatkowego. My proponujemy takie rozwiązanie, jak macie lepsze — proszę bardzo, poprzemy, tylko je pokażcie. Nie pokazaliście tego rozwiązania. Myślę, że bez względu na opcję polityczną ci państwo, którzy są z województw, które zostały dotknięte powodzią, jeżeli rozmawiają dzisiaj z przedsiębiorcami, z powodzianami, z osobami tym dotkniętymi, samorządowcami, którzy oczekują pomocy… Przecież państwo musi ponieść ogromne koszty również na odbudowę infrastruktury. Część zasobu osób fizycznych i osób prawnych, która może iść szczególnie dla tych, można powiedzieć, najbardziej poszkodowanych mieszkańców, jest dzisiaj potrzebna do uruchomienia. A państwo będzie finansowało jak najszybciej infrastrukturę. Tych pieniędzy po prostu cały czas nie ma, stąd pomysł na takie rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-437.18" who="#JanuszKowalski">Podsumowując, szanowni państwo, zachęcam do dyskusji na ten temat. Razem z panem wicepremierem Sasinem zaproponowaliśmy mechanizm przeniesiony, zapożyczony niejako z czasów COVID-u, ale rozszerzony, jeżeli chodzi o kwestie podatku dochodowego. Tę asymetrię likwidujemy. Bo rzeczywiście pan minister powiedział, że jest, jeżeli chodzi o podatek VAT, zerowa stawka dla pewnych kategorii podmiotów, tylko nie ma tego odliczenia w podatku dochodowym. I to jest ta asymetria, którą chcemy zlikwidować. Skoro jest stawka zerowa w relacji z samorządem, który otrzymuje darowiznę, to dlaczego firma nie może również odliczyć od podatku dochodowego kwoty 200% czy nawet 100% tej darowizny? Proponujemy, żeby ten mechanizm był uzupełniony.</u>
          <u xml:id="u-437.19" who="#JanuszKowalski">My nawet panu ministrowi — niestety nie było reakcji ze strony pana ministra Domańskiego — napisaliśmy rozporządzenie rozszerzające katalog, jeżeli chodzi o stawkę podatku VAT 0-procentową, o te podmioty, które określiliśmy i które naszym zdaniem powinny również być nim objęte, czyli dotyczy to domów matek z małoletnimi dziećmi, kobiet w ciąży, noclegowni, DPS-ów. Niestety nie spotkało się to z akceptacją ministerstwa. Ministerstwo uważa, że trzeba robić to przez jednostki samorządu terytorialnego. Ale chcę powiedzieć, że są również podmioty, które są wyjęte, spoza sektora finansów publicznych, które realizują te zadania społeczne, i warto to uwzględnić w tych umowach. Mam nadzieję, szanowny panie ministrze, że jednak pan minister… Wicepremier Mariusz Błaszczak wysłał do państwa gotowy projekt rozporządzenia. Jego przyjęcie zajmie naprawdę 4 minuty. Chodzi tylko o to, żeby rozszerzyć o DPS-y, ośrodki wsparcia, noclegownie, domy dla matek z dziećmi ten katalog obdarowywanych, dla których będzie zastosowana stawka podatku VAT 0%.</u>
          <u xml:id="u-437.20" who="#JanuszKowalski">Podsumowując, zachęcamy szanownych państwa do dyskusji merytorycznej, do wyjęcia tego spod sporu politycznego, powtarzam to jeszcze raz. Pamiętajmy o tym, że powodzianie dzisiaj oczekują naszej pomocy jako polskiego państwa. Naprawdę to nie jest kwestia żadnej konkurencji z ustawą, którą przyjęliśmy. My jako Prawo i Sprawiedliwość ją poparliśmy. Ona nie jest doskonała, tam jeszcze wiele rzeczy brak, ale to nie jest żadna konkurencja. My chcemy uruchomić, tu i teraz, środki prywatne, które spowodują, że wydatki budżetu państwa będą po prostu niższe, pomimo uszczuplenia dochodów budżetowych będą niższe, bo wydatki związane z odbudową są po prostu przeogromne. Jeżeli macie państwo lepsze rozwiązanie, pokażcie je. Ale ja z Klubem Parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość tego rozwiązania nie widzę. Nie widzę żadnego rozwiązania podatkowego. Likwidacja asymetrii, możliwość odliczenia 200% kwoty darowizny od podstawy opodatkowania PIT i CIT, wpisanie nowej kategorii obdarowanych — szanowni państwo, to jest pomoc, na którą liczą powodzianie i wszystkie inne osoby, które będą dotknięte klęskami żywiołowymi. Umówmy się na to, że popracujemy na ten temat merytorycznie. Jesteśmy otwarci na dobre poprawki. To nie są doskonałe, wszystkie rozwiązania, ale szukamy jak najlepszego rozwiązania. I proszę jednak o takie patrzenie na to, że naprawdę w sprawie powodzi, w sprawie klęsk żywiołowych, kiedy cierpi drugi człowiek, powinniśmy mówić jednym głosem. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-437.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, muszę panu powiedzieć, że potrafi pan być aniołem.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Jeszcze raz?)</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Potrafi pan być aniołem. Trochę się w panu zakochałem, jak pan tak spokojnie mówił. Cudowna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Panie marszałku, ja też, bo pan poseł obiecał, że wpłaci…)</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy mamy wszyscy wyjść?)</u>
          <u xml:id="u-438.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale o co panu chodzi? Jak pan sobie życzy wyjść, to niech pan sobie wyjdzie.</u>
          <u xml:id="u-438.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-438.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, zawarty w druku nr 698, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024 w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-438.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-438.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-438.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam serdecznie wycieczkę mieszkańców Bydgoszczy. Przybyliście państwo na zaproszenie pani posłanki Iwony Kozłowskiej.</u>
          <u xml:id="u-438.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-438.16" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam was serdecznie. Jak wam się podoba? Dobrze jest? No cudownie. Postaramy się nie zawieść waszych oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-438.17" who="#WłodzimierzCzarzasty">I postaramy się, o co serdecznie państwa proszę, trochę może przyspieszyć nasze obrady, gdyż wchodzimy w bardzo na szczęście niekontrowersyjny moment naszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-438.18" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie zmieniającego Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w sprawie statusu Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Rzeczypospolitej Polskiej, podpisane w Warszawie dnia 28 czerwca 2017 r., podpisanego w Warszawie dnia 5 lipca 2024 r. (druki nr 670 i 707).</u>
          <u xml:id="u-438.19" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Joannę Kluzik-Rostkowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-438.20" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie pomieszało mi się to wszystko. Mam dobry dzień.</u>
          <u xml:id="u-438.21" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście będzie krótko, dlatego że Komisja Spraw Zagranicznych po spotkaniu 10 października i pierwszym czytaniu wnosi o uchwalenie projektu bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">Historia jest długa, dlatego że my już w latach 90. zobowiązaliśmy się do tego, żeby Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE było w Polsce dobrze goszczone. Faktem to się stało w roku 2017 i wtedy nieintencjonalnie pominięto przywilej zwrotu VAT-u i akcyzy dla pracowników tej instytucji. W tej chwili naprawiamy ten błąd.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#JoannaKluzikRostkowska">Mam nadzieję, że żadne z nas nie ma wątpliwości, że zarówno OBWE, jak i Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE to są instytucje bardzo ważne, i myślę, że nie będzie żadnego kłopotu z tym, żeby wszystkich państwa przekonać, że warto ten projekt przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Super. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Radosław Fogiel z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość jest proszony o szybkie zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#RadosławFogiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się szybko zabierać głos, chociaż myślę, że pan marszałek może nas nieco nie doceniać, uważając, że ustawa o ratyfikacji protokołu między rządem RP a OBWE nie dałaby nam asumptu do znalezienia punktów spornych. Ale myślę, że tym razem tego panu marszałkowi oszczędzimy.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#RadosławFogiel">Co kryje się pod tym przydługim tytułem? Chodzi o to, żeby zapewnić przedstawicielom, pracownikom jednej z instytucji OBWE — biura praw człowieka, status zbliżony do statusu dyplomatycznego. To jest standardowa, techniczna ustawa. Większość pracowników tego typu instytucji cieszy się takim statusem. Mówiła o tym pani poseł sprawozdawca. To, że ODIHR ma siedzibę w Warszawie, zostało ustalone w latach 90. i jest z punktu widzenia Polski istotne i dość prestiżowe w tym małym światku multilateralizmu, dlatego warto o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#RadosławFogiel">Tak jak mówiłem, sama ustawa jest techniczna, więc może dwa słowa o tym, czym ODIHR się zajmuje. Zajmuje się m.in. monitoringiem i obserwacją wyborów. To jest istotny element tej działalności. Posłowie, członkowie naszego Sejmu w ramach Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE również w takich misjach obserwacyjnych uczestniczą. Dwie najbliższe odbędą się już w te niedziele. To wybory w Mołdawii i 26 za tydzień wybory w Gruzji, niezwykle istotne z punktu widzenia naszego szeroko pojętego regionu. W obu krajach mamy do czynienia z sytuacją, w której siły prozachodnie są… Tu pan poseł kręci głową, ale to w najszerszym tego słowa znaczeniu. Mamy tam jednak dość jasne rozróżnienie: albo promoskiewskie, albo prozachodnie. Dlatego warto przyglądać się wynikom tych wyborów. Warto wysyłać tam obserwatorów, żeby zminimalizować ryzyko cudów nad urną. Decydować będą mieszkańcy tych krajów, ale chcielibyśmy, żeby szli oni drogą Zachodu, specjalnie nie wymieniam tutaj tych czy innych organizacji, ale chodzi o Zachód, tę część cywilizacji, której my jesteśmy częścią, nie cywilizacji, której częścią jest Rosja. To jest chyba w moim przekonaniu najistotniejsza rola ODiHR-u.</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#RadosławFogiel">Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie oczywiście popierał tę ustawę. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Kluzik-Rostkowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pamiętam, że nawet my z panem posłem Radosławem Foglem mieliśmy okazję razem obserwować wybory w paru miejscach. Nie mam żadnych wątpliwości, że to jest bardzo ważna organizacja. Jako była przedstawicielka polskiego parlamentu miałam okazję obserwować wybory i w Albanii, i w Armenii, i w Tadżykistanie, i jeszcze w paru innych miejscach. Przed nami Mołdawia i przed nami Gruzja. Właśnie chodzi o to, żeby te kraje były krajami demokracji. I my powinniśmy zrobić wszystko, żeby się przyglądać wyborom, tak żeby na samym końcu nie było żadnych wątpliwości, że one są demokratyczne.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">Oczywiście Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatelska popiera ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ewa Schädler, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#EwaSchädler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Polska 2050 — Trzecia Droga w sprawie projektu ustawy będącej wyrażeniem zgody na dokonanie przez pana prezydenta Andrzeja Dudę ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a OBWE zmieniającego Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a OBWE w sprawie statusu OBWE w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#EwaSchädler">Trudna nazwa, trudna ustawa, ale dotyczy sprawy nie tak skomplikowanej, jak miałaby sugerować ta nazwa. Otóż zmiana porozumienia między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a OBWE ma na celu uwzględnienie postulatów zgłaszanych przez OBWE w zakresie przywrócenia funkcjonariuszom Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE posiadającym status dyplomatyczny w Rzeczypospolitej Polski przywileju zwrotu podatku od towarów i usług przy zakupie na cele prywatne.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#EwaSchädler">Instytucja ta posiada swoje przedstawicielstwo w Polsce od 1990 r., kiedy to Polska zobowiązała się do goszczenia tej instytucji i zapewnienia jej właściwych warunków do działania, czego częścią było przyznanie tej instytucji stosownego statusu dyplomatycznego. Status ten w Polsce do 2017 r. regulowała nota dyplomatyczna, która potwierdzała korzystanie przez instytucję z przywilejów i immunitetów określonych w Paryskiej Karcie dla Nowej Europy z 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#EwaSchädler">W 2017 r. zawarte zostało porozumienie pomiędzy rządem Rzeczypospolitej Polskiej a OBWE regulujące status przedstawicieli instytucji w Polsce. Zgodnie z jego założeniami nowe regulacje nie miały zawierać porozumień mniej korzystnych dla statusu OBWE i jej personelu niż te, z których korzystali przed wejściem porozumienia w życie. W związku jednak z nieuwzględnieniem w porozumieniu z 2017 r. żadnych postanowień dotyczących zwolnienia z podatku VAT porozumienie w praktyce pozbawiło funkcjonariuszy i pracowników przywilejów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#EwaSchädler">Powyższy stan wymaga uporządkowania. Stąd powstała potrzeba ratyfikacji protokołu zmieniającego porozumienie, który to protokół jest przedmiotem proponowanej ustawy. Porozumienie przewiduje wprowadzenie zwolnienia z podatku VAT oraz podatku akcyzowego od zakupu na cele prywatne jednego pojazdu, nie częściej niż raz na 3 lata, oraz podatku VAT od zakupu pozostałych usług na cele prywatne.</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#EwaSchädler">Proponowane zmiany nie są pod względem finansów i skutków fiskalnych tak duże, aby miały zaburzyć korzyści. A korzyścią niewątpliwie jest w pierwszej kolejności podkreślenie znaczenia, jakie Polska przywiązuje do długiej i ugruntowanej współpracy z OBWE. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adam Dziedzic, PSL — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#AdamDziedzic">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka z siedzibą w Warszawie odgrywa niezwykle istotną, ważną rolę w monitorowaniu przestrzegania praw człowieka, promowaniu wartości demokratycznych oraz nadzorowaniu procesów wyborczych w państwach członkowskich OBWE. Polska jako gospodarz tej instytucji zobowiązana jest do zapewnienia odpowiednich warunków do jej funkcjonowania. Zgodnie z międzynarodowymi normami wynikającymi z Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych oraz innych umów, które ratyfikowaliśmy, przywrócenie tych przywilejów stanowi krok w stronę wzmocnienia naszej pozycji na arenie międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#AdamDziedzic">Planowana zmiana ma dotyczyć wprowadzenia do porozumienia nowego postanowienia umownego rozszerzającego zakres przywilejów i immunitetów w odniesieniu do zwolnień podatkowych z tytułu zakupów na cele prywatne przysługujących funkcjonariuszom Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka akredytowanym w Rzeczypospolitej Polskiej, tj. osobom zajmujących 16 enumeratywnie wyliczonych stanowisk w strukturze biura. Zmiany te mają na celu harmonizację z normami dyplomatycznymi, które obowiązują w stosunku do funkcjonariuszy międzynarodowych organizacji. Ten zakres uprawnień jest powszechnie stosowany w relacjach międzynarodowych i ma na celu ułatwienie ich działalności.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#AdamDziedzic">Z perspektywy finansowej wpływ przywrócenia tych przywilejów podatkowych na budżet państwa będzie bardzo ograniczony, bowiem dotyczy 16 osób. Według szacunkowych danych uśredniona roczna wartość zwrotów obu podatków to ok. 289 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#AdamDziedzic">Ratyfikacja protokołu ma również istotne znaczenie polityczne. Polska jako członek OBWE powinna dbać o utrzymanie dobrych relacji z tą organizacją oraz jej instytucjami. Niewywiązanie się z naszych zobowiązań mógłby prowadzić do napięć dyplomatycznych, a nawet do osłabienia naszej roli jako gospodarza jednej z najważniejszych instytucji monitorujących przestrzeganie praw człowieka w Europie.</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#AdamDziedzic">W związku z powyższym Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga popiera projekt ustawy, ponieważ wzmacnia ona pozycję Polski na arenie międzynarodowej oraz potwierdza nasze zaangażowanie w wartości demokratyczne, prawa człowieka i we współpracę międzynarodową. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Maciej Konieczny, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na uzasadnione oczekiwania marszałka, aby temu technicznemu projektowi nie poświęcać zbyt wiele czasu, powiem tylko, że ma on niekontrowersyjny charakter i ze względu na istotną rolę OBWE i biura praw człowieka ze wszech miar wart jest poparcia. Lewica popiera ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Roman Fritz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#RomanFritz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co znajduje się w uzasadnieniu tego projektu? Czytamy: Pracownicy ODIHR zajmujący poniższe stanowiska, jeśli nie są obywatelami polskimi ani osobami posiadającymi prawo stałego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, są zwolnieni z — i tu cała gama rzeczy — podatku od towarów i usług od zakupu na cele prywatne jednego pojazdu silnikowego, nie częściej niż raz na 3 lata, i podatku od towarów i usług od zakupu w Rzeczypospolitej Polskiej innych towarów. I kto te przywileje otrzyma? Jest 16 stanowisk. Dyrektorzy, i ich zastępcy, Departamentów: Demokratyzacji, Praw Człowieka, Tolerancji i Niedyskryminacji — tego całego pustosłowia, do którego przez lata zdążyliśmy się przyzwyczaić.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#RomanFritz">Zwracają uwagę na to, że państwa członkowskie podejmują się budować, konsolidować i wzmacniać ustrój demokratyczny jako jedyny słuszny system rządów naszych narodów, Paryż 1990 r. A co jeżeli państwo chce być np. monarchią dziedziczną?</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#RomanFritz">Piszą o tym, czym się zajmują. Zajmują się umacnianiem zasad praworządności, np. poprzez pomoc w osiąganiu zgodności za zobowiązaniami OBWE takich zagadnień jak niezależność sądowa, dostęp do zawodu prawnika, równy dostęp do instytucji sądowych czy zasad w zakresie prawa karnego w ogóle. Należy dopytać: Czy ci państwo byli w tym roku w Polsce? Czy nie zauważyli tuzina słoni w menażerii w postaci wprowadzenia totalnego chaosu prawnego kreowanego przez resort kierowany przez pana Adama Bodnara?</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#RomanFritz">Dalej: zajmują się propagowaniem swobodnego przepływu osób i poszanowania ich praw. Czy ODIHR zajęło stanowisko wobec polityki władz Niemiec de facto naruszających układ z Schengen?</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#RomanFritz">Zajmują się wzmacnianiem demokratycznych rządów poprzez udzielanie władzom państwowym wsparcia w umacnianiu demokratycznych praktyk, z naciskiem na podstawy prawne partii politycznych i udział kobiet w życiu publicznym. To się kłóci, to jest ingerencja w parytety ze względu na płeć, to jest działanie antydemokratyczne.</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#RomanFritz">Zajmują się ponadto pomocą rządom poszczególnych państw OBWE we wzmacnianiu ich zdolności do identyfikowania problemu, ochrony i pomocy ofiarom handlu ludźmi. Czy ci państwo odwiedzili kiedykolwiek takie miejsca jak dzielnice Molenbeek w Brukseli, Neukölln w Berlinie, Malmö, Duisburg, północne przedmieścia Paryża, Marsylię, Neapol czy Wuppertal?</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#RomanFritz">Zajmują się prowadzeniem szkoleń i edukacji na temat praw człowieka skierowanych do organizacji pozarządowych, np. w zakresie monitorowania zagadnień z zakresu praw człowieka, takich jak wolność zgromadzeń. Gdzie byli ci ludzie np. 24 października 2020 r., kiedy pałowano i gazowano pokojowych demonstrantów na pl. Defilad, a następnie aż ok. 300 z nich zamknięto na policyjnych dołkach w Warszawie i okolicach? Zajmują się podejmowaniem działań na rzecz integracji społeczności Romów i Sinti we współpracy z punktem kontaktowym. Po co podkreślamy urzędniczy rasizm i wyróżniamy w sposób kompletnie dziwaczny akurat te mniejszości etniczne? Czy nie można po prostu przyjąć do wiadomości, że Cyganie również mają swój odmienny styl życia?</u>
          <u xml:id="u-451.7" who="#RomanFritz">Konfederacja wnosi o odrzucenie projektu w całości.</u>
          <u xml:id="u-451.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-451.9" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do zadawania pytań zgłosiły się cztery osoby.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytań na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Grabczuka z Koalicji Obywatelskiej. Nie skorzystał z możliwości.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Matecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! Mam pytania do pana ministra. W OBWE mamy taką instytucję jak przedstawiciel do spraw wolności mediów. Podane jest, że OBWE zajmuje się kontrolą w zakresie wolności środków masowego przekazu. Mam takie pytanie: Co robiło OBWE w grudniu zeszłego roku, kiedy agencja ochrony i policjanci siłowo przejmowali media w Polsce, media publiczne? Co robiło OBWE, kiedy jakieś osiłki poprzebierane za ochroniarzy wchodziły siłowo do siedziby Polskiej Agencji Prasowej? Przecież to było siłowe przejęcie mediów publicznych, środków masowego przekazu. OBWE nie zadziałało. Co robiło Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka, które zresztą ma siedzibę tutaj, w Warszawie, które ma się zajmować prawami człowieka, praworządnością, demokratyzacją, kiedy państwo Donalda Tuska, junta Donalda Tuska przejmowała nielegalnie Prokuraturę Krajową? Co robi OBWE, kiedy tak naprawdę zabiera się Polakom prawo do sądu, prawo do normalnego działania państwa? Nie ma OBWE. OBWE ma przeciwdziałać konfliktom w Europie. Chyba coś się nie udało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#ZbigniewBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako Prawo i Sprawiedliwość, tak jak mówił nasz przedstawiciel w imieniu klubu, będziemy głosować za. Zresztą to rozwiązanie powinno być wprowadzone już wiele, wiele lat temu. Te prace rozpoczęły się jeszcze za rządów Prawa i Sprawiedliwości. Faktycznie jednak zasadne jest pytanie: Co robiła organizacja wtedy, kiedy rząd Donalda Tuska i jego koalicjantów tak naprawdę łamał prawa człowieka, wtedy, kiedy dokonywał zamachu na wolność mediów? Przecież doskonale wiemy, że to, co dzieje się z mediami publicznymi, wiąże się z łamaniem prawa, jest fasadowe. Nie ma żadnej likwidacji. Ci likwidatorzy wcale nie likwidują tych medialnych, publicznych spółek, ale prowadzą normalną działalność, zatrudniają, reklamują, prowadzą działalność marketingową. Tak naprawdę od samego początku mamy do czynienia z ordynarnym obchodzeniem prawa. Już nie wspomnę o aktach notarialnych podpisywanych w jakimś szalenie krótkim czasie przez byłego już, na szczęście, ministra Sienkiewicza. Chodzi także o kwestię praw człowieka. Mamy osoby tymczasowo aresztowane. Zarzuty przedstawia się tuż przed…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#ZbigniewBogucki">Jeszcze jedno zdanie. To jest praca dla tej organizacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo uprzejmie dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam konkretne pytanie odnośnie polityki OBWE w sytuacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Chodzi o wypowiedzi pani sekretarz Helgi Schmid, która nie była zwolenniczką tego, żeby wykluczyć z OBWE Federację Rosyjską. Wskazywała Rosję jako jeden z kanałów dyplomacji. Była to kolejna instytucja międzynarodowa, która w sposób bardzo uległy prowadziła politykę zagraniczną względem Federacji Rosyjskiej. Był oczywiście okres, kiedy Polska przewodziła OBWE. Wtedy w czasie rozmów artykułowane były jasne stanowiska, które dotyczyły imperialnej polityki Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#AndrzejŚliwka">Chciałbym poznać stanowisko Ministerstwa Spraw Zagranicznych w tym zakresie. Czy również oceniacie działalność OBWE na tym polu krytycznie? Mam też drugie pytanie dotyczące treści, która została przedłożona. Jaki jest ogólny koszt przywilejów pracowników OBWE? Jak to wyglądało w poprzednich latach? Jak to będzie wyglądało w perspektywie najbliższych kilku lat? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana ministra Władysława Teofila Bartoszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć, że Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie kiedyś nazywało się Biurem Wolnych Wyborów. Istniało tutaj od 1990 r. dlatego, że chcieliśmy mieć wolne wybory. W 1990 r. uzyskaliśmy pełną wolność i demokrację. Chcieliśmy, żeby było to przywilejem również innych państw. Było dla nas zaszczytem, że OBWE umieściło tutaj swoje biuro. Żaden rząd od 1990 r. tego nie oprotestowywał. Każdy rząd od 1990 r. uznawał przywileje dyplomatyczne wszystkich pracowników tej organizacji czy ODIHR-u w Polsce. Te przywileje się zmieniały, bo najpierw były one nadane uchwałą Rady Ministrów, potem notą dyplomatyczną MSZ, a w końcu, żeby to uporządkować zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego, 28 czerwca 2017 r. rząd PiS-u podpisał porozumienie. To porozumienie było wadliwe, ponieważ zabrało 16 pracownikom ODIHR-u przywileje dyplomatyczne, który były im przyznane w 1990 r. Nie chodzi o tych samych pracowników, ale o wszystkich pracowników tej instytucji. To była pewna anomalia. Kiedy się zorientowali? Właśnie w zeszłym roku, kiedy dwóch pracowników kupiło samochody do celów prywatnych i okazało się, że skarbówka kazała im zapłacić akcyzę.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Straszne.)</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Wystarczy nie mieć polskiego paszportu.)</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Wtedy nastąpiły negocjacje z polskim rządem, jeszcze z rządem PiS-u, żeby ten stan odwrócić. Rząd PiS-u zaczął przygotowywać zmianę w tej materii, którą myśmy wprowadzili w życie, bo to był stan absurdalny. Ta organizacja ma prawo zatrudniać rozmaite osoby, niezależnie od tego, na jakich stanowiskach są, i one mają status dyplomatyczny. Takie jest prawo międzynarodowe i my tego przestrzegamy.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Powiem, jakie będą tego koszta, żeby odnieść się do jednego z pytań. Jest tu 16 pracowników. Oceniamy koszta na mniej więcej 290 tys. zł rocznie. Nie każdy kupuje samochód i samochody są kupowane raz na 3 lata do celów prywatnych, nie można kupić częściej. Akcyza plus te inne ulgi podatkowe mniej więcej tyle wynoszą, ale to jest normalne. Pod to prawo podpadają wszyscy dyplomaci akredytowani w Polsce, więc to nie jest żadna anomalia, tak samo jak podpadają pod to dyplomaci polscy mieszkający za granicą, jak również polskie placówki. Zwracam uwagę, że polskie placówki dyplomatyczne kupują samochody na użytek ambasady, nie płacąc akcyzy, co jest dla nas korzystne. Tak jest w każdym państwie, gdzie mamy placówki.</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Jeśli chodzi o działalność ODIHR-u, to bardzo przepraszam, ale ODIHR interesuje się głównie bieżącym monitoringiem wyborów oraz wydaje rekomendacje dotyczące przestrzegania praw człowieka. Nie widzę, żeby w grudniu 2023 r. były w Polsce łamane prawa człowieka i żeby polskie sądy, rzecznik praw obywatelskich ani organizacje międzynarodowe tego nie dostrzegły. W związku z tym, panie pośle Matecki, to po prostu nie miało miejsca. W związku z tym ODIHR nie miał powodu reagować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-461.6" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Pan kłamie, panie ministrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Panie Pośle! Oskarżanie posła o kłamstwo na…</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ja nie oskarżam. Ja mówię wprost.)</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#WładysławTeofilBartoszewski">To jest oskarżenie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Może pan filmy sobie zobaczyć.)</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#WładysławTeofilBartoszewski">O ODIHR-ze. Tak, stworzył o ODIHR-ze, że ODIHR…</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: O tym co miało w grudniu miejsce w Polsce, o nielegalnym przejęciu mediów.)</u>
          <u xml:id="u-463.6" who="#WładysławTeofilBartoszewski">O tym decyduje w Polsce sąd, niezależny sąd, a nie pan redaktor ani nawet nie pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy wniosek o odrzucenie, marszałek Sejmu kieruje ten projekt ustawy ponownie do Komisji Spraw Zagranicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (druki nr 722 i 732).</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Bartosza Romowicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Funkcjonariusze Straży Granicznej! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#BartoszRomowicz">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował w dniu 14 października 2024 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do pierwszego czytania. Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 16 października wnosi, aby przyjąć projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#BartoszRomowicz">Krótko, o czym ta ustawa jest. Ponieważ ten proces legislacyjny jest krótki i mam nadzieję, że szybko się zakończy, warto powiedzieć, dlaczego tak szybko będziemy nad tym procedować i nad czym procedujemy.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! System Wjazdu/Wyjazdu, z języka angielskiego Entry/Exit System, to w pełni zautomatyzowany system informatyczny służący do rejestrowania danych dotyczących podróży obywateli państw trzecich do strefy Schengen. Jest wielkoskalowym systemem informacyjnych Unii Europejskiej, ustanowionym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 listopada 2017 r. Warto tę datę zapamiętać.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#BartoszRomowicz">Celem systemu jest przede wszystkim podniesienie poziomu bezpieczeństwa obywateli Unii Europejskiej, zautomatyzowanie odpraw granicznych, zwiększenie ich efektywności oraz skuteczniejsze zarządzanie granicami zewnętrznymi. System będzie również rejestrować odmowy wjazdu, co ułatwi identyfikację osób nieposiadających pozwolenia na wjazd i tych, które przedłużyły pobyt w strefie Schengen. System ma za zadanie zwiększyć bezpieczeństwo wewnętrzne oraz zaostrzyć walkę z terroryzmem i innymi poważnymi przestępstwami dzięki udostępnianiu historii podróży organom ścigania.</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#BartoszRomowicz">System będzie rejestrował dane dotyczące wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich, którzy przekraczają granice zewnętrzne państw członkowskich, drogą elektroniczną. Zapewni jednoznaczną identyfikowalność i weryfikowalność podróżnych poprzez gromadzenie danych biometrycznych. System będzie przechowywał imię i nazwisko osoby, rodzaj dokumentu podróży, odciski palców i obrazy twarzy, a także datę i miejsce przyjazdu i wyjazdu. Dane podróżnego pozostaną ważne w systemie przez 3 lata. Odciski palców osób posiadających wizy krótkoterminowe będą przechowywane w Wizowym System Informacyjnym. Zastąpi to ręczne stemplowanie paszportów.</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#BartoszRomowicz">System ma zastosowanie do wszystkich obywateli państw trzecich korzystających z prawa do pobytu krótkoterminowego. Dotyczy zatem zarówno obcokrajowców objętych obowiązkiem wizowym, jak i obywateli państw trzecich, z którymi Unia Europejska podpisała umowy o liberalizacji reżimu wizowego w zakresie krótkiego pobytu, tj. do 90 dni w okresie 180 dni. System posiada wybudowany kalkulator obliczający okres dozwolonego pobytu na terenie Unii Europejskiej, dlatego łatwiej będzie można identyfikować i weryfikować podróżnych wjeżdżających do strefy Schengen.</u>
          <u xml:id="u-465.7" who="#BartoszRomowicz">Prezentowana ustawa, wprowadzająca zasady stosowania tego systemu, określa zasady i sposób realizacji udziału Rzeczypospolitej Polskiej w systemie, w tym obowiązki i uprawnienia organów i służb dotyczące przetwarzania danych zawartych w systemie oraz krajowy system informatyczny do spraw systemu. Ustawa określa kategorie danych, które będą wprowadzane do systemu, cele, do jakich dane będą wykorzystywane, kryteria ich wprowadzania, organy i służby uprawnione do dostępu do danych, dalsze zasady przetwarzania danych i ochrony danych osobowych, zasady dotyczące jego funkcjonowania i użytkowania oraz interoperacyjne z innymi systemami informacyjnymi. Dane przetwarzane w systemie będą wykorzystywane m.in. na potrzeby Straży Granicznej, szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, wojewodów, Policji, Krajowej Administracji Skarbowej, ministra właściwego do spraw zagranicznych, sądów i prokuratury. Ustawa zobowiązuje organy, służby wprowadzające dane do systemu do zapewnienia wysokiej jakości danych rozumianej jako ich zgodność z prawem, dokładność i aktualność. Ustawa określa także, że admistratorem danych przetwarzanych w systemie jest komendant główny Straży Granicznej. Ustawa ma w całości charakter dostosowawczy wobec regulacji Unii Europejskiej. Ustawa rozbudowuje infrastrukturę ochrony granic o niezbędne elementy technologiczne związane z zapewnieniem odporności oraz cyberbezpieczeństwem. Konieczność taka powodowana jest dodatkowo niestabilną sytuacją geopolityczną oraz koniecznością adekwatnego zabezpieczenia strefy Schengen. Zgodnie z założeniami system EES w skali europejskiej ma zostać uruchomiony w dniu 10 listopada tego roku. Polska zgłosiła gotowość techniczną do uruchomienia tego systemu w sierpniu, a wcześniej Polska była wskazywana jako kraj opóźniający uruchomienie całego systemu. Należy wprowadzić zmiany prawa krajowego służące stosowaniu nowych przepisów z wyprzedzeniem wobec wydania decyzji Komisji co do daty uruchomienia entry/exit dla umożliwienia sprawnego udziału w systemie wszystkim użytkowników.</u>
          <u xml:id="u-465.8" who="#BartoszRomowicz">W imieniu komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Hreniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PawełHreniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#PawełHreniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić opinię klubu odnośnie do projektu ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej, a dokładnie rozporządzenia z listopada 2017 r. Co istotne i ważne, żeby system zaczął funkcjonować, wszystkie państwa Unii Europejskiej muszą ten system wprowadzić. Powyższe rozporządzenie z 2017 r. ustanawia w celu skutecznego zarządzania granicami zewnętrznymi oraz w szczególności w celu weryfikacji przestrzegania przepisów dotyczących dozwolonego okresu pobytu na terytorium państwa członkowskich System Wjazdu/Wyjazdu. System będzie rejestrował elektronicznie czas i miejsce wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego na terytorium państw członkowskich oraz obliczał okres ich dozwolonego pobytu. Ma on zastąpić system obowiązkowego stemplowania paszportów obywateli państw trzecich, który stosują wszystkie państwa członkowskie. Ponadto w systemie będzie ewidencjonowana decyzja o odmowie wjazdu. Oczywiście będziemy dalej wnikliwie jako klub przyglądać się projektowi, pracować nad tym projektem, ale oczywiście jesteśmy otwarci na wszelkie inicjatywy, które ułatwią walkę z nielegalną migracją, z pewnymi nadużyciami prawa, np. prawa do pobytu osób trzecich w Unii Europejskiej. Jeżeli system wejdzie w życie, a przypomnę jeszcze raz, że musi zostać przyjęty przez wszystkie państwa Unii Europejskiej i wdrożony we wszystkich państwach członkowskich, będziemy również jako posłowie wnikliwie się temu przyglądali. Mam nadzieję jednocześnie, że jesteśmy dobrze przygotowani technicznie do wprowadzenia tego systemu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Lachowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim pan zabierze głos, przywitamy dzieci i młodzież ze Szkoły Podstawowej w Dąbrówkach, powiat Łańcut. Dzień dobry. Przyjechaliście państwo na zaproszenie pana posła Kazimierza Gołojucha, którego też serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PiotrLachowicz">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni dotyczące projektu ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu, druk nr 722.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PiotrLachowicz">Na wstępie mojego wystąpienia w imieniu klubu przekaże na ręce pana marszałka dwie drobne poprawki do tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję za dwie drobne poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PiotrLachowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#PiotrLachowicz">Projektowana ustawa służy stosowaniu, jak już powiedziano, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 2017/2226 z 30 listopada 2017 r. ustanawiającego System Wjazdu/Wyjazdu, tzw. EES, czyli Entry/Exit System, w celu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich i danych dotyczących odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli oraz określające warunki dostępu do EES na potrzeby ochrony porządku publicznego i zmieniające konwencję wykonawczą do układu z Schengen i rozporządzenia Wspólnoty Europejskiej nr 767/2008 i Unii Europejskiej nr 1077/20 11. System Wjazdu/Wyjazdu, zwany inaczej EES, rejestrujący elektronicznie czas i miejsce wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej oraz obliczający okres ich dozwolonego pobytu, ma zastąpić system obowiązkowego stemplowania paszportów obywateli państw trzecich, który obecnie stosują wszystkie państwa członkowskie. Ponadto w systemie będą ewidencjonowane decyzje o odmowie wjazdu, co jest też istotne. Wdrożenie systemu ma pozwolić na skuteczne zarządzanie granicami zewnętrznymi oraz weryfikację przestrzegania przepisów dotyczących dozwolonego okresu pobytu na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Projektowana ustawa określa zasady i sposób realizacji udziału Rzeczypospolitej Polskiej w systemie, w tym obowiązki i uprawnienia organów dotyczące przetwarzania danych zawartych w EES przez Krajowy System Informatyczny do spraw systemu.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#PiotrLachowicz">W skrócie: art. 1 ustawy określa zakres, zasady projektowanej regulacji. Art. 2 zawiera definicje podstawowych pojęć, w tym przez odwołanie się do odpowiednich przepisów rozporządzenia, o którym już powiedziałem: 2017/2226. W art. 3 określono podmioty uprawnione do bezpośredniego dostępu do KSI EES w celu realizacji zadań, takie jak Straż Graniczna, wojewodowie, szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców, konsul, minister właściwy do spraw zagranicznych, minister właściwy do spraw wewnętrznych, Policja i Krajowa Administracja Skarbowa. W projektowanym art. 4 określono podmioty uprawnione do pośredniego dostępu do KSI EES, tj. dostępu do danych przez wyznaczone organy państw członkowskich, które zgodnie z art. 29 ust. 1 rozporządzenia 2017/2226 są upoważnione do przeglądania danych EES w celu zapobiegania przestępstwom terrorystycznym, co istotne, lub innym poważnym przestępstwom, ich wykrywania i prowadzenia w ich sprawie postępowań przygotowawczych. Tutaj wnieśliśmy taką drobną poprawkę w tym punkcie. Uprawnienie to będzie według naszego projektu ustawy przysługiwać prokuraturze, sądom, Policji, Straży Granicznej, Krajowej Administracji Skarbowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu, Służbie Ochrony Państwa, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego i Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#PiotrLachowicz">W art. 5 wskazano, że komendant główny Straży Granicznej pełni funkcję krajowej jednostki do spraw EES oraz wyznaczy komórkę organizacyjną Komendy Głównej Straży Granicznej, realizującą zadania krajowej jednostki do spraw ESS, a także opisano jej zadania. W art. 6 przedstawionej ustawy uregulowano wyznaczenie Centralnego Organu Technicznego KSI EES, który będzie realizował techniczne zadania wynikające z udziału RP w systemie, oraz określono jego zadania wynikające z rozporządzenia, o którym już mówiłem. W art. 7 ustawy określono zasady i sposób realizacji zadań wymienionych w art. 6. W art. 8 określono obowiązki informacyjne, jeśli chodzi o Centralny Organ Techniczny. Art. 9 nakłada obowiązek współpracy określonych organów, co jest bardzo istotne dla koordynacji takich przepisów. W art. 10 określono obowiązek informacyjny, o którym mowa w art. 72 ust. 6 rozporządzenia. Zgodnie z przedmiotowym obowiązkiem tzw. Centralny Organ Techniczny będzie przedstawiał ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych w terminie do 31 marca każdego roku informacje.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#PiotrLachowicz">Szanowni Państwo! Poza tym dokonano zmian szeregu ustaw wskazanych w tym akcie, w projekcie tego aktu. Ogólnie rzecz biorąc, należy stwierdzić, że klub Platformy Obywatelskiej popiera projekt przedmiotowej ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Bartosz Romowicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Już dużo zostało powiedziane o tym, o czym jest ten system, jakie ma funkcjonalności, więc wydaje się zbędne, żeby w kolejnym wystąpieniu klubowym powtarzać kolejne przepisy, które są w tych dwudziestu kilku artykułach ustawy. Szanując więc czas wszystkich obecnych, chciałbym powiedzieć, że każdy projekt, który ma na celu wspomóc nasze bezpieczeństwo, który ma zapewnić, że na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będą przebywali obywatele krajów trzecich, którzy są sprawdzeni, o których wiemy, że nie stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa kraju, trzeba popierać i trzeba wspierać.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#BartoszRomowicz">Niepokojące jest tylko to, że ten projekt przeleżał, może nie sam projekt, ale wdrożenie, implementacja tego systemu przeleżała w ministerstwie spraw wewnętrznych w poprzednich kadencjach wiele lat. Bo kiedy czytamy, że rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 30 listopada 2017 r. już to stanowiło, to ja pytam, gdzie byliśmy przez 7 lat jako państwo. Jeżeli słyszymy, że jako jedno z niewielu państw europejskich, a może i ostatnie, byliśmy niegotowi na wdrożenie systemu, to ja jeszcze raz pytam, gdzie my byliśmy przez 7 lat. To, że my dzisiaj w takim ekstraordynaryjnym tempie i trybie musimy procedować nad tą ustawą, to nie jest wina obecnej koalicji rządzącej, to jest wina tego, że kiedy objęliśmy władzę, musieliśmy zrobić wszystko szybko po to, żeby cała Europa nie czekała na nasz kraj. Trochę to wstyd, że będąc krajem granicznym Unii Europejskiej, mając całą granicę wschodnią, mając po prawej stronie Putina, Łukaszenkę, pozwalaliśmy na to, żeby to na Polskę czekały inne państwa z wdrożeniem tego systemu. To też daje odpowiedź, szanowni państwo, jakie było rzeczywiste podejście do bezpieczeństwa rządów w poprzednich latach.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#BartoszRomowicz">Oczywiście jako Polska 2050 popieramy ten projekt. Chcemy go sprawnie i szybko przeprowadzić. Mam nadzieję, że dzisiaj na posiedzeniu komisji to również zrobimy i jutro w trzecim czytaniu przyjmiemy ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Nowogórska, PSL — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu mojego klubu, Polskiego Stronnictwa Ludowego — Trzeciej Drogi, przedstawić stanowisko w odniesieniu do rządowego projektu ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu, zawartego w druku sejmowym nr 722.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#UrszulaNowogórska">Sytuacja geopolityczna współczesna rodzi wiele zagrożeń, w tym również zagrożeń terrorystycznych, dlatego dbałość o bezpieczeństwo granicy i państwa polskiego i jego obywateli jest najwyższym dobrem. Takie samo prawo i obowiązek mają również wszystkie inne państwa przynależne do krajów Unii Europejskiej, aby zachować jednolity system spójności, również i kontroli w tym zakresie. Ustawa ma charakter wysokospecjalistycznej ustawy technicznej. Wczoraj odbyło się pierwsze czytanie w trybie przyspieszonym na posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Ustawa co do zasady jest odpowiedzią na dostosowanie polskiego prawodawstwa do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej nr 2017/2226 z dnia 30 listopada 2017 r. w zakresie systemu EES, bo o takim mówimy, o Systemie Wjazdu/Wyjazdu, celem rejestrowania danych obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich i danych odmowy wjazdu takim obywatelom. Do tego służy właśnie ten system.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#UrszulaNowogórska">W związku z tym, że Polska przynależy do strefy Schengen, jesteśmy zobowiązani z uwagi na liczne zagrożenia geopolityczne, o których wcześniej wspomniałam, by wraz z innymi państwami członkowskimi wprowadzić w jednym czasie skuteczne zarządzanie granicami zewnętrznymi ze sprawnym systemem weryfikacji przestrzegania przepisów dotyczących okresu pobytu na terytorium państw członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#UrszulaNowogórska">Elektroniczny system rejestracji, bo o takim mówimy, ma dać możliwość kontroli m.in. czasu i miejsca wjazdu dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego i obliczenia czasu pobytu dozwolonego. Ten system zastąpi dotychczasowy system stemplowania paszportów obywateli państw trzecich.</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#UrszulaNowogórska">Ustawa ma charakter wysoko techniczny, tak jak powiedziałam, gdyż określa przede wszystkim kategorie danych wprowadzanych do systemu EES, cele, do jakich zostaną one wykorzystane, kryteria ich wprowadzenia, organy uprawnione do dostępu, zasady dalszego przetwarzania danych i ochrony danych osobowych. Określa również zasady korzystania z systemu EES, jego użytkowania i funkcjonowania, także spójność interoperacyjną z innymi systemami operacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-475.5" who="#UrszulaNowogórska">Zgodnie z art. 32 ust. 4 rozporządzenia Unii Europejskiej wyszukania w systemie EES do celów identyfikacyjnych dokonuje się na podstawie danych daktyloskopowych i wizerunku twarzy.</u>
          <u xml:id="u-475.6" who="#UrszulaNowogórska">Według projektu ustawy wskazano, iż komendant główny Straży Granicznej pełni funkcję krajowej jednostki do spraw systemu EES oraz wyznacza komórkę organizacyjną Komendy Głównej Straży Granicznej realizującą zadania krajowej jednostki do spraw systemu EES.</u>
          <u xml:id="u-475.7" who="#UrszulaNowogórska">Projekt ustawy wprowadza również szereg zmian w innych ustawach, m.in. w ustawie o Policji, ustawie o Straży Granicznej, ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium państwa polskiego, o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w systemie informacyjnym Schengen oraz wizowym systemie informacyjnym SIS i VIS, a także w ustawie o cudzoziemcach.</u>
          <u xml:id="u-475.8" who="#UrszulaNowogórska">Ustawa określa również w art. 3 i art. 4 formy dostępu bezpośredniego i pośredniego do informacji w systemie EES. Mam nadzieję, że odbywać się to będzie przy pełnym zachowaniu ochrony danych osobowych, aby nie narazić państwa polskiego na procesy i postępowania wynikające ze złamania tych zasad.</u>
          <u xml:id="u-475.9" who="#UrszulaNowogórska">Mój klub będzie popierał ten projekt, tym bardziej że musi on być wprowadzony szybko, gdyż jako państwo zobowiązaliśmy się do pełnej gotowości, jeżeli chodzi o to wprowadzenie, do 10 listopada 2024 r. Z uwagi na to, że termin wprowadzenia tej ustawy był znacznie opóźniany, tym bardziej rozumiemy czas szybkiego rozpatrywania i czytania również w Wysokiej Izbie tego projektu ustawy. Tak jak powiedziałam, mój klub będzie popierał ten projekt ustawy. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-475.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Projektowana ustawa o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Wjazdu/Wyjazdu ma służyć stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego z 30 listopada 2017 r. ustanawiającego System Wjazdu/Wyjazdu, EES, w celu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich i danych dotyczących odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli oraz określające warunki dostępu do EES na potrzeby ochrony porządku publicznego i zmieniające konwencję wykonawczą do układu z Schengen.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#TadeuszTomaszewski">Wskazane rozporządzenie ustanawia system rejestrujący elektronicznie czas i miejsce wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej oraz obliczający okres ich dozwolonego pobytu. Ma on zastąpić dotychczasowy system stemplowania paszportów obywateli państw trzecich, który stosują wszystkie państwa członkowskie.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#TadeuszTomaszewski">W systemie mają być rejestrowane również dane wydawane obywatelom państw trzecich na okres pobytu krótkoterminowego w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Głównym celem ustanawianego przez rozporządzenie systemu ma być skuteczniejsze zarządzanie granicami zewnętrznymi oraz umożliwienie przestrzegania przez obywateli państw trzecich przepisów dotyczących dozwolonego okresu pobytu na terytorium państw członkowskich. Dane dotyczące przetwarzania w systemie EES będą wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań ustalonych m.in. dla potrzeb sądów, prokuratury, Straży Granicznej, wojewodów, szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Policji i Krajowej Administracji Skarbowej. Rozwiązania zawarte w tym rządowym projekcie są spójne z tym, o czym Lewica mówi już od dłuższego czasu, jeśli chodzi o politykę konkretów w sprawie migracji. Tę politykę formułujemy, opieramy na trzech filarach: po pierwsze bezpieczeństwo, po drugie weryfikacja, po trzecie integracja. Ta ustawa właśnie wpisuje się w dwa pierwsze filary, czyli bezpieczeństwo i weryfikację. Bezpieczeństwo, dlatego że Polska nie jest sama w stanie zabezpieczyć tych wszystkich spraw przepływu. W związku z powyższym włączymy w ten wysiłek… Tym razem to właśnie wdrożenie tego rozporządzenia unijnego. Bezpieczeństwo, czyli weryfikacja, a w tej ustawie mamy mechanizmy, które dają gwarancję weryfikacji osób przekraczających granice, ale także ta weryfikacja będzie dostępna dla tych podmiotów, o których mówiłem, i może prowadzić w ten sposób do skutecznej realizacji polityki w zakresie bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#TadeuszTomaszewski">Klub Lewicy popiera ten projekt ustawy i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Witold Tumanowicz, Klub Poselski Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat projektu już oczywiście tutaj leży od 2018 r. i to właśnie ustanawia System Wjazdu/Wyjazdu EES. Celem EES jest zwiększenie bezpieczeństwa obywateli Unii Europejskiej, w tym także Polski, oczywiście zautomatyzowanie odpraw granicznych i zwiększenie ich efektywności. EES ma zastosowanie wobec wszystkich obywateli państw trzecich, którzy korzystają z prawa krótkiego pobytu do 90 dni w okresie 180 dni. Rozwiązanie dotyczy zarówno obcokrajowców objętych obowiązkiem wizowym, jak i obywateli państw trzecich, z którymi Unia Europejska podpisała umowy o liberalizacji reżimu wizowego w zakresie krótkiego pobytu. EES jest realizowany w celu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#WitoldTumanowicz">Chodzi także o dane dotyczące odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli. EES posiada wbudowany kalkulator odliczający okres dozwolonego pobytu. EES zastąpi tradycyjne, ręczne stemplowanie paszportów, tworząc cyfrowy zapis łączący dane z dokumentem podróży, z odciskami palców i ze skanem twarzy przekraczającego granicę. Przy każdym przekraczaniu zewnętrznej granicy strefy Schengen podróżny będzie musiał zeskanować paszport w specjalnym elektronicznym terminalu samoobsługowym. Oprócz paszportu terminal zeskanuje twarz i odciski palców osoby wjeżdżającej i wyjeżdżającej. EES zarejestruje także daty i miejsce wjazdu i wyjazdu, nazwisko, imię podróżnego oraz zachowa jego dane biometryczne. Dane te będą przechowywane w systemie przez okres 3 lat od daty ostatniego przekroczenia granicy UE.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#WitoldTumanowicz">W tym zakresie oczywiście widzimy ogromny kryzys migracyjny w całej Europie. Jako Polska mamy granicę zewnętrzną Unii Europejskiej, dlatego wszelkiego rodzaju pomysły dotyczące uszczelniania granic są oczywiście godne poparcia, bo szczelne granice to bezpieczne ulice. I akurat w tym zakresie ten projekt ustawy wydaje się iść w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#WitoldTumanowicz">Natomiast oczywiście jest pytanie o to, czy takie uszczelnienie powinno dotyczyć tylko i wyłącznie tych, którzy mają ten okres krótkoterminowy przyjazdu. Być może także w przypadku tych osób, które są tutaj na podstawie długoterminowych wiz czy też tutaj dłużej przebywają, także powinny mieć zastosowanie taki kalkulator bądź obostrzenia w tym zakresie. Widzimy doskonale, choćby w ostatnim raporcie NIK-u, który mówił o problemach, jeśli chodzi o przydzielanie wiz, że urzędy są przepełnione właśnie takowymi wnioskami o wizy, że często te rozpatrywane wnioski nie są dość dokładnie sprawdzane, a ich masowość powoduje, że niespecjalnie jest kontrola nad tym, kto do Unii Europejskiej, do Polski w tym zakresie przyjeżdża. Nie ma specjalnej kontroli nad tym, co się z taką osobą dzieje, czy np. podejmuje pracę, do jakiej się tutaj zobowiązała przyjechać, czy ta wiza pracownicza jest realizowana w Polsce, czy też jedzie ona dalej, do innych państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#WitoldTumanowicz">Tego typu problemy się pojawiają i są one związane ze skalą, z tą masową, niekontrolowaną imigracją. My musimy zakończyć ten proceder, tzn. musimy zakończyć tę masowość. Musimy doprowadzić do sytuacji, w której nasze urzędy będą wydolne, będą sprawdzały dokładnie, kto przyjeżdża do naszego kraju, będą sprawdzały także np. przeszłość osób w kraju, z którego przyjeżdżają, np. to, czy są karane. Bo przedmiotem krytyki raportu NIK było to, że nawet to nie jest w tym zakresie sprawdzane. Musimy skończyć z masową liczbą wydawania wiz, musimy skończyć z masową, niekontrolowaną imigracją, tak aby nasze ulice, ulice polskich miast, nie zamieniły się w takie niebezpieczne ulice jak np. ulice Paryża czy Berlina. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy San Francisco…</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">12 osób zgłosiło się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-480.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-480.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Marcina Porzucka czy Porzuceka — aż się zapytam — z Prawa i Sprawiedliwości o zabranie głosu. Nie ma?</u>
          <u xml:id="u-480.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-480.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Matecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! Taki krótki raport z przygranicza, ze Szczecina, z Kołbaskowa, z Rosówka w sprawie strefy Schengen i jednocześnie pytania. Dlaczego nawet kilka godzin Polacy mają czekać na wjazd do Niemiec, bo są kontrolowani w ramach strefy Schengen, a Niemcy mogą sobie zupełnie swobodnie wjeżdżać do Polski? Dlaczego w ramach takiej równości nie przywrócimy jako Polska w tej chwili kontroli na granicy wobec Niemców?</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#DariuszMatecki">Przeczytam tytuł właśnie przed chwilą opublikowanego artykułu: „Widmo wielkiej migracji z Niemiec. Berlin może wysłać Polsce tysiące osób”. Tutaj trzeba od razu sprostować redaktora Krzywieckiego, bo Berlin już wysłał dziesiątki tysięcy osób do Polski w ciągu ostatnich kilku miesięcy rządów Donalda Tuska. Tysiące osób bez weryfikacji, odstawianych po prostu przez Niemców do Polski w ramach tzw. push-backów. Tutaj czytamy o 40 tys. migrantów, których mogą nam teraz, w tej chwili wysłać do Polski. Mogą złapać sobie na ulicy człowieka, powiedzieć: przyjechałeś z Polski i odstawić go po prostu do Polski. Nie potrzebujecie paktu migracyjnego, żeby w tej chwili przerzucać migrantów do Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Bogucki z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zada pytanie.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#ZbigniewBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Wielce Szanowni Funkcjonariusze Straży Granicznej! Chciałbym skorzystać z okazji i podziękować państwu oraz na państwa ręce złożyć podziękowania dla wszystkich funkcjonariuszy tej formacji, a także polskich żołnierzy, polskich policjantów, którzy strzegą naszych granic w sposób szczególny na granicy z Białorusią. Jeśli chodzi o hasło, które często powtarzają przedstawiciele Konfederacji: szczelne granice, bezpieczne ulice, to tak, w Polsce ulice jeszcze są bezpieczne. Mam nadzieję, że takie pozostaną właśnie dzięki pracy funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy, a także mądrych rozwiązań legislacyjnych. Dlaczego? Dlatego, że w 2015 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości nie uległ polityce otwartych drzwi, polityce herzlich willkommen, promowanej przez panią kanclerz Merkel. Niestety w tę politykę wpisywał się wówczas Donald Tusk jako brukselski urzędnik, strasząc Polskę, że jeżeli nie przyjmiemy nielegalnych migrantów, nie uchodźców — nielegalnych migrantów, to będziemy jako Polska płacić kary. Do tego nie doszło. Jesteśmy za tym rozporządzeniem. Ono powstało — to bardzo ważna data — w 2017 r., wtedy kiedy ta polityka otwartych drzwi, łamiąca prawo europejskie i prawo polskie, zbankrutowała.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Łukasz Ściebiorowski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Ministrze! Padało już z mównicy, że kilka lat nam uciekło nad pracami nad tym systemem. Szkoda, bo dziś może byśmy nie pracowali pod taką presją. Dlatego tym większy szacunek, że wdrażamy to, żeby działało. Ale mam właśnie pytanie: Czy ten system został już też przed 10 listopada przetestowany? Czy wiemy, jak on zadziała i czy jest też kompatybilny z systemami w innych państwach, gdzie już to działa? Jeśli mogę prosić o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Hreniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PawełHreniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Żeby system zadziałał, wszystkie państwa członkowskie muszą wdrożyć ten projekt. Moje pytanie do pana ministra: Które z państw już wdrożyły rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, a które jeszcze nie? Myślę, że to jest ważne dla całego systemu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Bartosz Romowicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#BartoszRomowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Przedstawiciele Straży Granicznej! Z racji z tego, gdzie mieszkam, a mieszkam w Ustrzykach Dolnych, czyli w gminie, która ma granicę zewnętrzną Unii Europejskiej, chciałbym tylko i wyłącznie podziękować. Nie będę zadawał pytania. Chciałbym podziękować faktycznie Straży Granicznej. Jako burmistrz przez wiele lat współpracowałem z nią także szczególnie intensywnie, po wybuchu wojny za naszą wschodnią granicą. Trzeba powiedzieć jedno, że to jest taka formacja, w której każdy problem rozwiązuje się dobrze. Jeżeli jest potrzebna pomoc lokalnemu samorządowi czy obywatelom, to zawsze ta pomoc się znajduje. Za to państwu dziękuję jak najbardziej.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#BartoszRomowicz">Ta ustawa trochę też zastąpi pieczęcie, które były w paszportach, więc można powiedzieć, że wprowadzi nas trochę taką nową erę XXI w. Tylko dlaczego dopiero w 2024 r., a nie w 2017 r.? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#AnnaKwiecień">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja także kieruję podziękowania do funkcjonariuszy Straży Granicznej, widzę tutaj panie, szczególnie wam, panie drogie, nisko się kłaniam, bo naprawdę trzeba mieć sobie wielką odwagę, żeby chronić nasze życie i zdrowie. Za to wam, drodzy funkcjonariusze, serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#AnnaKwiecień">Ustawa jest ważna, choć przysłuchuję się wypowiedziom i wskazywano ten rok 2017 jako ten, kiedy to rozporządzenie zafunkcjonowało. Przepraszam, ale chciałabym państwu przypomnieć, że tak naprawdę to była reakcja na problem wygenerowany nie przez kogo innego, jak tylko panią Angelę Merkel. My dzisiaj, tak naprawdę cała Unia Europejska, od wielu lat zmagamy się z wieloma problemami, w tym z bezpieczeństwem naszych granic, bo kiedyś pani Angela Merkel, łamiąc przepisy dotyczące strefy Schengen powiedziała: zapraszam tu wszystkich. Proszę państwa, dlatego my dzisiaj musimy dzielnie pokonywać różnego rodzaju problemy.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#AnnaKwiecień">Wracając do tej ustawy, mam jedno pytanie. Panie marszałku, tylko jedno pytanie: Czy są jeszcze jakieś państwa, które nie wdrożyły tego systemu? Jeśli tak, to jakie są to państwa? I czy prawdą jest, że żeby ten system skutecznie zadziałał, musi zafunkcjonować we wszystkich państwach jednocześnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo z PiS-u tak często i tak ładnie mówicie o bezpieczeństwie, ale przecież ten projekt czekał w tej Izbie 7 lat. Mogliście to zrobić znacznie wcześniej, a jednak nie robiliście tego, a teraz, kiedy jesteście w opozycji, to bardzo chętnie krytykujecie to, czego sami nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Proszę państwa, każdy projekt, który poprawia bezpieczeństwo naszego kraju, oczywiście zasługuje na nasze wsparcie i będę głosował za tym projektem. Mamy szczególne…</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Wszystkie państwa muszą wdrożyć.)</u>
          <u xml:id="u-493.3" who="#KrzysztofGrabczuk">Niech pan wysłucha, bo jak pan będzie słuchał tych, którzy tu zabierają głos, będzie pan trochę więcej wiedział, a tak pan się patrzy w jedną stronę i niestety niewiele pan widzi poza obszarem swoich myśli.</u>
          <u xml:id="u-493.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-493.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Panie pośle, trzeba czytać.)</u>
          <u xml:id="u-493.6" who="#KrzysztofGrabczuk">Proszę państwa, mamy szczególne położenie, wiemy, gdzie jesteśmy, gdzie mieszkamy. Ja mieszkam 20 km od granicy z Ukrainą, 40 km od granicy z Białorusią. Zatem wszystkie działania, które będą służyły bezpieczeństwu naszego kraju, zasługują jak najbardziej na poparcie. Jesteśmy w strefie Schengen, zatem to nas jeszcze bardziej zobowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-493.7" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie pośle, niech pan nie będzie nerwowy, niech pan się uspokoi, niech pan słucha innych, którzy panu dobrze doradzą. Będzie się pan w mniej gubił.</u>
          <u xml:id="u-493.8" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale ja do pana nie krzyczę. To pan jest nerwowy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Teraz pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przeszliśmy przez kryzys, proszę państwa, ale pan Tomasz Zimoch pewnie spowoduje coś fajnego.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie: Czy pan minister może już wie, dlaczego poprzednia ekipa rządząca przez 7 lat zaniedbywała problem, o którym dzisiaj debatujemy? Czy to niedbalstwo, gapiostwo, nieumiejętność? Musimy procedować w błyskawicznym tempie. Wczoraj wieczorem posiedzenie komisji, dzisiaj drugie czytanie, znowu posiedzenie komisji. Mieliśmy już tak nie procedować. Przy okazji kolejne pytanie: Czy są jeszcze jakieś problemy, jakieś sprawy w ministerstwie, które przez lata były zaniedbywane i nad którymi być może także w ekspresowym tempie będziemy musieli w Sejmie procedować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Nowogórska, PSL — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#UrszulaNowogórska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#UrszulaNowogórska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Obrona polskiej granicy połączyła w służbie Straż Graniczną, Policję, wojsko i za to wszystko, za profesjonalizm i za oddanie tej misji należy bardzo serdecznie podziękować. Bardzo serdecznie dziękuję z tego miejsca.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#UrszulaNowogórska">Ale chciałam zapytać o dwie rzeczy: Czy wprowadzenie Systemu Wjazdu/Wyjazdu będzie wymagało zatrudnienia dodatkowych funkcjonariuszy i osób obsługujących te systemy? Czy osoby obsługujące te systemy będą przechodziły szkolenia dotyczące bezpieczeństwa i ochrony danych osobowych, również tych wrażliwych? Czy posiadacie państwo jakieś sygnały, które mogą sprawić, że ta ustawa nie zostanie wdrożona 10 listopada br. ze strony innych państw oczywiście, bo o to pytam. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Weber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Jak to jest, że ten system nie został ani w Polsce, ani jeszcze w żadnym innym europejskim kraju wdrożony, a byliśmy bezpieczni? Jak to jest, że bez tego systemu można sobie bardzo dobrze w czasach ogromnej migracji poradzić? Ano jest tak, że jeżeli rząd prowadzi rozsądną politykę migracyjną, potrafi uszczelnić granicę, potrafi uruchomić służby, w naszym przypadku głównie Straż Graniczną, ale też inne służby mundurowe, do tego, aby dbały o bezpieczeństwo naszych granic zewnętrznych, to jest bezpiecznie. Szanowni państwo, nie wdrożyliśmy tego systemu i było w Polsce bezpiecznie właśnie dlatego, że potrafiliśmy podejmować rozsądne, dobre i korzystne decyzje. Dzisiaj trzeba podziękować strażnikom granicznym za służbę, a wy w zasadzie powinniście przeprosić szczególnie jedną panią, panią kpt. Annę Michalską,…</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#RafałWeber">…którą hejtowaliście, którą obrzucaliście błotem, którą oskarżaliście o najgorsze czynności, wtedy kiedy była twarzą dzielnych i odważnych służb mundurowych. Pani kapitan, z serca dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Włodzimierz Skalik, klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WłodzimierzSkalik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem pod wrażeniem, jak bardzo wypowiadający się posłowie z Prawa i Sprawiedliwości liczą na krótką pamięć wyborców. No ale rozczaruję państwa. Wyborcy pamiętają: wpuszczajmy, a później zobaczy się, kto wszedł.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale to nie słowa posła PiS-u.)</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#WłodzimierzSkalik">Całymi setkami tysięcy wpuszczani migranci na wschodniej granicy, a później się zobaczy.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale to posłanka z Koalicji Obywatelskiej.)</u>
          <u xml:id="u-501.4" who="#WłodzimierzSkalik">Nie jest tak, że zmieniła się sytuacja na polskich ulicach za waszej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-501.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale co pan opowiada? To są słowa posłanki z Koalicji Obywatelskiej.)</u>
          <u xml:id="u-501.6" who="#WłodzimierzSkalik">W każdym razie mam pytanie, ponieważ ten system wdraża szereg dodatkowych czynności, jego wydolność prawdopodobnie będzie mniejsza niż obecnych systemów: Co się stanie, gdy się pojawi jakiś szczególny napływ migrantów? Czy też państwo będziecie wpuszczać, bo będzie tłum ludzi, podobnie jak to czyniło Prawo i Sprawiedliwość, a później zobaczy się, kto wjechał?</u>
          <u xml:id="u-501.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-501.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Co pan opowiada? Jak panu nie wstyd tak wyjść i tak kłamać?)</u>
          <u xml:id="u-501.9" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Konfederacja i PO — jedno zło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, polskie władze wiedziały o potrzebie wdrożenia tego systemu już od wielu lat i 10 marca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła stosowny plan dotyczący dostosowania organów polskiej administracji do współpracy w ramach przygotowania tego systemu i powierzyła to Straży Granicznej. Na ten cel wydatkowano ponad 90 mln zł. Nie zawsze starczało tych środków, do tego również był wykorzystywany Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego, fundusz pomocowy. Czy teraz, kiedy w dniu jutrzejszym będzie przyjęta ustawa, mamy zabezpieczone środki finansowe w budżecie państwa na najbliższe 10 lat, tak aby Straż Graniczna mogła skutecznie wdrożyć w życie całą ustawę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Tutaj dyskusja się wywiązała, bardzo ważna.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wszystkie dzieci są moje.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Proszę sobie nie schlebiać, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy możecie państwo przestać się kłócić? Halo, pani poseł… Pani poseł, niech się pani uśmiechnie do mnie.</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-504.4" who="#komentarz">(Głos z sali: O, mój panie.)</u>
          <u xml:id="u-504.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Super, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-504.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Akurat pana uwielbiam.)</u>
          <u xml:id="u-504.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">I przestaliście się kłócić. A pan się do mnie uśmiechnie? No dobra, marnie.</u>
          <u xml:id="u-504.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Maria Małgorzata Janyska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#MariaMałgorzataJanyska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#MariaMałgorzataJanyska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałam tylko przekazać jedną konkluzję i prosić pana ministra o potwierdzenie. Bo słyszymy z prawej strony sceny politycznej, że prowadziliście państwo rozsądną politykę migracyjną, więc chciałabym pokazać, że to jest zdecydowanie kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Nie można kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#MariaMałgorzataJanyska">Nie mieliście żadnej polityki migracyjnej i żadnej strategii migracyjnej, a wasze działania polegały na tym, że wprowadzaliście procedery migracyjne, jak chociażby coś, co nazwaliście programem „Poland. Bussines Harbour”, który nie opierał się kompletnie na niczym, nawet nie był wydrukowany, nie był przyjęty jako program rządowy.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#MariaMałgorzataJanyska">Nie było nikogo, kto by za to odpowiadał, nie było żadnych kompetencji, nie było sprawdzalności. I tak wyglądała ta wasza polityka migracyjna.</u>
          <u xml:id="u-505.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Tomasz Szymański.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, prosimy bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#TomaszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Serdecznie za to dziękuję wszystkim uczestnikom dzisiejszej debaty, wszystkim klubom parlamentarnym za to, że jesteśmy zgodni w moim odczuciu co do tego, że mimo tego, że mamy konieczność implementowania przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego, Rady Europy co do zapisów wielkoskalowych, których jednym z systemów jest System Wjazdu/Wyjazdu, to przed nami oczywiście, tak jak wczoraj podczas pierwszego czytania zapowiedziałem na posiedzeniu komisji, kolejne wdrożenia związane z bezpieczeństwem, szczelnością granic, m.in. system ETIAS, VIS oraz SIS.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#TomaszSzymański">Padło oczywiście dzisiaj wiele pytań, może troszeczkę nawet wykraczających poza obszar i materię ustawy, ponieważ sama materia jest bardzo techniczna, bardzo trudna, ale w sposób jednoznaczny reguluje, systematyzuje i unowocześnia system wpuszczania na teren strefy Schengen, na teren Unii Europejskiej obywateli państw trzecich. Nie będę powtarzał rzeczy, na które dzisiaj słusznie państwo we wszystkich wystąpieniach klubowych wskazaliście, na zalety tego systemu, który również staje się jakby takim elementem spinającym całość wiedzy wszystkich państw w ramach strefy Schengen na temat tego, kogo, gdzie, w którym momencie wpuszczamy, na jak długo i wiemy też, dlaczego nie wpuszczamy, i tą informacją możemy się wszyscy razem dzielić.</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#TomaszSzymański">Nie byłoby tego, gdyby nie bardzo duże zaangażowanie głównego koordynatora projektu, właśnie Komendy Głównej Straży Granicznej, za co serdecznie państwu dziękuję. Tak, to prawda, od 2021 r. to właśnie Straż Graniczna przejęła obowiązki zaimplementowania tych przepisów na łono polskiej legislacji. I tutaj ja nie chciałbym wchodzić w szczegóły, szanowni państwo, bo było bardzo dużo pytań, dlaczego faktycznie od 2017 r. dyrektywa unijna nie została implementowana. Wskazuję — od 2021 r. Straż Graniczna zajęła się tym projektem. Zabrakło, nie wiem czy dobrej woli, chęci, doświadczenia, czy też wiedzy, żeby to wszystko objąć, spróbować nałożyć masterplan, poukładać, wskazać poszczególnych wykonawców, odbiorców końcowych. Teraz wiemy, że Straż Graniczna jako główny koordynator oczywiście również współdziała bardzo mocno z Komendą Główną Policji, z Urzędem do Spraw Cudzoziemców, z wojewodami oraz z wieloma resortami, które również są zainteresowane wpływem na tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#TomaszSzymański">Szanowni Państwo! To jest bardzo duże osiągnięcie, ponieważ pozwoli nam jako członkowi Unii Europejskiej, jako zewnętrznej granicy Unii na to, że będziemy mieli pełną wiedzę na temat osób, które wpuszczamy, będziemy mogli ten proces monitorować. Ten projekt jest na tyle wydolny…</u>
          <u xml:id="u-507.5" who="#TomaszSzymański">Padło pytanie, czy są ograniczenia techniczne. Nie, absolutnie nie ma. Jesteśmy na to gotowi. Czy są testy? Czy ten projekt był testowany? Oczywiście, że tak. W sierpniu się one zakończyły. Zgłosiliśmy do instytucji eu-LISA, która jest taką instytucją spinającą ten cały obszar, gotowość do wdrożenia naszego systemu.</u>
          <u xml:id="u-507.6" who="#TomaszSzymański">Padło również pytanie, czy ktoś jeszcze go zaimplementował. No nie mógł. To jest system nowy, który jest nałożony na wszystkie państwa Unii Europejskiej i on może zadziałać tylko wtedy, kiedy wszyscy zgłoszą gotowość do tego, że jesteśmy gotowi. Na dzień dzisiejszy nie są sygnalizowane opóźnienia, aczkolwiek mogą się zdarzyć. Dlatego też techniczny aspekt, aspekt wdrożeniowy, aspekt przygotowania funkcjonariuszy, jeżeli chodzi o systemy, sprzęt niezbędny do tego, żeby robić biometrię, skanować twarz, robić zdjęcia w warunkach… Oczywiście pamiętajcie, szanowni państwo, że testy nie odbywały się w zamkniętych miejscach, gdzie mogliśmy testować to na grupie wybranych osób, tylko na przejściach granicznych, na żywym organizmie, dlatego też te testy wypadły pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-507.7" who="#TomaszSzymański">Zarekomendowaliśmy naszą gotowość do wdrożenia tego systemu, ale na końcu była potrzebna legislacja. Dlatego też zajmujemy się tym dzisiaj, dziękując wysokiej komisji i Wysokiemu Sejmowi za to, że przyjęli taką procedurę pilnego wdrożenia przepisów tej ustawy, żebyśmy mogli powiedzieć, że jesteśmy w pełni gotowi. Oczywiście to jest wielki system, on wymaga wielu nakładów, wielu testów. Mogą się pojawić problemy z naszej strony. Te problemy nie występują właśnie dzięki temu dużemu zaangażowaniu funkcjonariuszy Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-507.8" who="#TomaszSzymański">Pragnę państwu również zakomunikować, że to nie jest nasze ostatnie spotkanie w tym obszarze. Przed nami jeszcze sporo pracy w zakresie innych systemów, które są niezbędne do implementowania, żeby ten system kontroli granicznej przypływu osób państw trzecich był pełen, żebyśmy mieli pełen obraz, żebyśmy wiedzieli, z kim mamy do czynienia na polskiej granicy, oczywiście w zakresie również ograniczenia nielegalnej migracji. Tak że ten proces, ten projekt, ta legislacja, którą dzisiaj rozpatrujemy, idealnie wpisuje się w moment debaty politycznej na temat systemu.</u>
          <u xml:id="u-507.9" who="#TomaszSzymański">Moim spuentowaniem niech będzie to, że ma pani rację, pani przewodnicząca komisji, że od 2016 r. nie było żadnej strategii migracyjnej. Ale serdecznie państwu dziękuję za to, że mogliśmy dzisiaj w takim dobrym klimacie porozmawiać na temat wdrożeń, które są niezbędne ze względu na to, żeby ta ochrona strefy Schengen, ochrona granic była pełna, komplementarna w oparciu o systemy teleinformatyczne, które spowodują, że będziemy mieli pewność co do tego, z kim mamy do czynienia, i wpłynął na szybkość i jakość tejże obsługi.</u>
          <u xml:id="u-507.10" who="#TomaszSzymański">Dziękuję państwu za dobrą debatę w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-507.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, jak miło. Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy sprawozdawca komisji, pan poseł Bartosz Romowicz, może by nie chciał zabrać głosu?</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#komentarz">(Poseł Bartosz Romowicz: Nie chciał.)</u>
          <u xml:id="u-508.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-508.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałem bardzo serdecznie państwu ze służby podziękować za obecność. Kłaniam się przed państwem, panu ministrowi, wszystkim posłom i posłankom.</u>
          <u xml:id="u-508.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-508.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Miłe to było.)</u>
          <u xml:id="u-508.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-508.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, marszałek Sejmu kieruje ten projekt ustawy ponownie do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-508.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 17 października.</u>
          <u xml:id="u-508.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-508.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-508.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-508.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Listę posłów zgłoszonych do wygłoszenia oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-508.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do wygłoszenia oświadczeń zgłosiło się 56 osób.</u>
          <u xml:id="u-508.15" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do krótkich negocjacji.</u>
          <u xml:id="u-508.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Większość jest nieobecna.)</u>
          <u xml:id="u-508.17" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wie pan, już 5 lat to robię. Mam dla państwa propozycję. Ustalmy 1 minutę, a jeżeli będzie…</u>
          <u xml:id="u-508.18" who="#komentarz">(Głos z sali: 2 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-508.19" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze, chcecie 2 minuty, to będzie to trwało, proszę państwa, 2,5 godziny.</u>
          <u xml:id="u-508.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Półtorej.)</u>
          <u xml:id="u-508.21" who="#WłodzimierzCzarzasty">1,5 minuty? 1,5 minuty, tak?</u>
          <u xml:id="u-508.22" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Tak, panie marszałku. Proszę się uśmiechnąć i półtorej…)</u>
          <u xml:id="u-508.23" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie, posłuchajcie, przecież to my siedzimy w sali, więc nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-508.24" who="#WłodzimierzCzarzasty">W takim razie ustalam czas — 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-508.25" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie proszę pana posła Romana Fritza z Klubu Poselskiego Konfederacja o zabranie głosu i wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-508.26" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, brawo!</u>
          <u xml:id="u-508.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#RomanFritz">Wielce Czcigodny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postanowiłem pozostać w temacie, żeby tak łagodnie przejść do oświadczeń poselskich. Otóż miłościwie nam panujący prezes Rady Ministrów Donald Tusk przewodniczy koalicji światowej rewolucji, która jest wdrażana w Polsce. Ma on pomysł, jak walczyć z nielegalną imigracją. Otóż pan Donald Tusk stworzy 49 centrów legalizacji nielegalnych imigrantów. Innymi słowy, będzie wprowadzał legalizację za pomocą czarów. Czary-mary, hokus-pokus, abrakadabra — wchodzi garstka czy większa liczba nielegalnych imigrantów, potem są czary i wychodzą legalni imigranci. Proszę państwa, to jest niesamowita kpina, to jest postawienie sprawy na głowie. Kosztuje to polskich podatników setki milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#RomanFritz">Wielokrotnie rozmawialiśmy tutaj na temat zapaści czy kryzysu w systemie opieki zdrowotnej w Polsce. Nie ma np. pieniędzy na podratowanie szpitali, które to szpitale nie posiadają nawet środków na bieżące wypłaty dla personelu medycznego. Na co natomiast znajdą się pieniądze? Na osobistych asystentów nielegalnych imigrantów w tych centrach. Powodzenia, panie premierze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Włodzimierz Skalik, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WłodzimierzSkalik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polsce zaczynamy przygotowywać pierwszą ukraińską brygadę złożoną z ochotników. Mamy w kraju do 1 mln Ukraińców obu płci, a kilka tysięcy z nich już się zarejestrowało, aby wziąć udział w tym przedsięwzięciu — to są zapewnienia ministra Sikorskiego wypowiedziane na forum publicznym NATO w czasie ostatniego szczytu tej organizacji w lipcu tego roku. Kilkanaście tygodni później okazało się, że kwestia legionu ukraińskiego skończyła się fiaskiem, bo zgłosiło się zaledwie 300 ochotników. Co z tego wynika? To, że kluczowe stanowisko w rządzie pełni oszust, który nie ma problemu z publicznym kłamaniem w kluczowych kwestiach i to na forum międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WłodzimierzSkalik">Przechodzę do drugiej kwestii. Ukraińcy przebywający w Polsce w ogromnych liczbach ani myślą walczyć za swój kraj. Z tego wynika, że ten i inni oszuści z obecnego rządu prezentujący pogląd, że zwycięstwo Ukrainy jest najważniejsze, nie zawahają się przed przelaniem krwi polskich żołnierzy w obronie obcych interesów. Niech was ręka boska broni przed takimi pomysłami. Polscy żołnierze stoją na straży polskich granic, na straży polskiej niepodległości i bezpieczeństwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla dużej części społeczeństwa klarowne jest, że w ministerstwie klimatu i środowiska zasiadają ideolodzy, a nie ludzie, którzy podchodzą do ochrony przyrody racjonalnie. Przypomnę tylko, że w tej chwili 64% lasów jest objętych co najmniej jedną formą ochrony przyrody. Mamy 1296 rezerwatów, mamy 700 tys. ha wyjętych spod wycinki. Wprowadzono kolejne memorandum dotyczące 94 tys. ha. Często to słyszymy.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Proszę państwa, jednocześnie w Ministerstwie Obrony Narodowej, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych trwają prace nad budową Tarczy Wschód. Proszę zwrócić uwagę, że w dużej części te rezerwaty są lokowane w białostockim, na Pogórzu Przemyskim, w Bieszczadach, tam, gdzie ma być tworzona Tarcza Wschód. Proszę państwa, dla każdego przeciwnika będzie jasne, gdzie są przejścia, ponieważ na terenie rezerwatów nie będzie można budować żadnych form umocnień, a te umocnienia musimy budować na długości kilkuset kilometrów i na głębokości kilkudziesięciu kilometrów.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Mam pytanie: Czy jest jakaś współpraca ministerstwa klimatu, tych ideologów z racjonalnie myślącymi żołnierzami, którzy próbują budować system bezpieczeństwa Polski? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WitoldTumanowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polska przegrała przed trybunałem arbitrażowym w Hadze z australijską firmą GreenX Metals. Wszystko dlatego, że rząd PiS uniemożliwił tej firmie realizację inwestycji takich jak budowa kopalni węgla kamiennego Jan Karski na Lubelszczyźnie, która miała ruszyć już w 2018 r., oraz eksploatację złoża Dębieńsko na Śląsku. Skutki są opłakane, bo wiąże się to z koniecznością zapłacenia ponad 2 mld zł kary. Nie zwiększymy wydobycia węgla koksowego na Śląsku, a cenne złoża na Lubelszczyźnie pozostaną niewykorzystane. To ogromna strata nie tylko dla gospodarki, ale także dla rozwoju tych regionów i naszego bezpieczeństwa energetycznego. To skutek szaleńczej dekarbonizacji, polityki zamykania kopalń i braku nowych inwestycji w wydobycie cennych surowców, które powinny przynosić Polakom dobrobyt.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Szymańskiego, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W 2023 r. skrajne ubóstwo w Polsce dramatycznie wzrosło, osiągając najgorsze wskaźniki od 2015 r. Jeszcze w 2022 r. poniżej minimum egzystencjalnego żyło w Polsce 1,7 mln osób, a w 2023 r. — już 2,5 mln. Wskazano niepokojący wzrost ubóstwa wśród dzieci i seniorów. Szanowni państwo, ponad 500 tys. polskich dzieci i 470 tys. seniorów żyje w skrajnym ubóstwie. Wartość minimum egzystencjalnego, czyli skrajnego ubóstwa, określono na 913 zł na osobę i 2465 zł na rodzinę w modelu 2+2. Niestety ustawowa granica ubóstwa kształtuje się na poziomie tylko 776 zł na osobę i 2400 zł na rodzinę, co powoduje, że osoby są wykluczane z systemu wsparcia i niestety cierpią skrajne ubóstwo.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Dlatego obcięliście czternastkę dla emerytów o 900 zł.)</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#BożenaLisowska">Ustawowa granica ubóstwa jest za niska. Brakuje pieniędzy na jedzenie, leki, mieszkanie, przede wszystkim dla seniorów. To systemowy problem polityki społecznej, który powinien zmusić nas, czyli parlamentarzystów, do podjęcia odpowiednich działań.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: O 900 zł obcięliście czternastkę.)</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#BożenaLisowska">Właśnie o to w tym oświadczeniu apeluję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#DorotaNiedziela">Można? Czy państwo już skończyli?</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartosza Zawieję, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#BartoszZawieja">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z bardzo dużym sentymentem wspominam protest sprzed 2–3 lat na poznańskim Łazarzu, w którym to broniliśmy przed likwidacją dwa ROD-y, rodzinne ogródki działkowe: im. Curie-Skłodowskiej oraz im. Kopczyńskiego. Z rozrzewnieniem stwierdzam… Serdecznie pozdrawiam ówczesnych prezesów tych ROD-ów panią Barbarę Jenczmionkę oraz pana Macieja Antkowiaka. To tytułem wstępu do tego, co się wydarzyło wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#BartoszZawieja">Otóż w Komisji Infrastruktury pan minister Michał Jaros w imieniu pana ministra Krzysztofa Paszyka poinformował o tym, że wieloletnie zabiegi Polskiego Związku Działkowców zakończyły się pełnym sukcesem. W nowej wersji rozporządzenia, w jego aktualizacji, która jest przewidziana na następny miesiąc, wszystkie z 13 stref w przyszłych planach ogólnych wszystkich gmin… W każdej z tych stref ogródki działkowe zostaną. Jest to bardzo duży sukces. Mnie akurat jest bardzo miło jako osobie, która zawsze wspierała Polski Związek Działkowców. Serdecznie im dziękuję za niesamowite zaangażowanie w tę kwestię. Cały ten związek zrzesza 1 mln Polaków, daje niesamowity styl życia i dlatego bardzo się cieszę.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#BartoszZawieja">Korzystając z okazji, jeszcze raz dziękuję resortowi rozwoju i technologii za to, że wsłuchał się w głosy 5 tys. właścicieli rodzinnych ogródków działkowych, które mamy w Polsce. To są fajne rzeczy i warto żyć dla takich chwil, kiedy pomimo różnic można coś zrobić dla tak dużej grupy ludzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-519.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo dla działkowców!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo, Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Kwiecień, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#AnnaKwiecień">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#AnnaKwiecień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Minął rok od czasu wyborów i warto, szanowni państwo, przypomnieć obietnice składane przez Koalicję Obywatelską w zakresie ochrony zdrowia. Jako że pracuję w Komisji Zdrowia, pragnę przypomnieć, z jakimi deklaracjami Koalicja Obywatelska szła do wyborów 15 października.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#AnnaKwiecień">„Dzięki odblokowanym środkom unijnym zwiększymy dostępność lekarzy geriatrów oraz opieki długoterminowej”. Pragnę podkreślić, że dzisiaj tak naprawdę są likwidowane… Właściwie został wprowadzony limit zerowy na przyjęcia na uczelnie. Widać ewidentnie, że ten postulat odkładany jest w niebyt.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#AnnaKwiecień">„Na obszarach pozbawionych odpowiedniej diagnostyki stworzymy powiatowe centra zdrowia zapewniające powszechny i równy dostęp do diagnostyki, leczenia ambulatoryjnego i świadczeń specjalistycznych”. Jako że nie płaci się za świadczenia nielimitowane, to — jak widać — ten konkret jest realizowany dokładnie odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#AnnaKwiecień">„Zniesiemy limity NFZ w lecznictwie szpitalnym, dzięki czemu znacząco skróci się czas oczekiwania na konsultacje i zabiegi”. Szanowni państwo, tak naprawdę dzisiaj likwiduje się oddziały. Oddziały zamykają swoje drzwi przed nowymi pacjentami, ponieważ nie mają regulowanych nadwykonań.</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#AnnaKwiecień">„Wprowadzimy bon na profilaktykę i leczenie stomatologiczne”. „Wprowadzimy łatwy w obsłudze i czytelny system rezerwacji wizyt”.</u>
          <u xml:id="u-521.6" who="#AnnaKwiecień">Proszę państwa, jak się okazuje, Platforma Obywatelska zdobyła władzę na bazie kłamstw i tego, że niestety oszukała wyborców…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#AnnaKwiecień">…ponieważ nie realizuje 100 konkretów, które zapisała w swoim programie.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Roberta Wardzałę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Roberta Dowhana, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#RobertDowhan">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Droga Pani Poseł! Nikt nikogo nie oszukał. Proszę nie używać takich sformułowań, bo trzeba mieć konkrety, a konkretów pani nie podała.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: 100 konkretów.)</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#RobertDowhan">Mogę mówić? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale pan oszukuje.)</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#RobertDowhan">Chciałem się zająć sprawą, która ostatnio miała bardzo duży, tragiczny wydźwięk, a mianowicie śmiercią strażaka w Poznaniu. Nie doszłoby do tej tragedii, gdyby nie przepisy, które od wielu lat pozwalają w takich budynkach prowadzić działalność gospodarczą, szczególnie taką, która spowodowała ten wybuch. Dużo jest miejsc, gdzie ludzie się np. na osiedlach budują i w domkach jednorodzinnych powstają warsztaty samochodowe, jakieś lokale usługowe, gabinety lekarskie, co jest dla mnie totalnym absurdem, bo skoro jest działka budowlana pod zabudowę jednorodzinną czy też blok mieszkalny, to ciężko, żeby tam od razu powstawała działalność gospodarcza. Chyba że są to centra miast, gdzie są sklepy czy restauracje — do tego przywykliśmy i restauracje czy sklepy nie są tak uciążliwe, a przede wszystkim nie stanowią zagrożenia, chociaż też czasami przez nieodpowiedzialne działanie tak jest.</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#RobertDowhan">Na bazie tej tragicznej śmierci chciałbym zaapelować do ministerstwa, aby zajęło się tematem prowadzenia działalności w konkretnych miejscach, a nie na zasadzie wolnej amerykanki, że dzisiaj nie ma przepisów, które regulują założenie działalności, podaje się adres, nikt tego nie weryfikuje, nie sprawdza, czy w planie zagospodarowania czy też w miejscu dozwolone jest prowadzenie działalności gospodarczej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Fryderyka Sylwestra Kapinosa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tym roku przypada 40. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Bestialsko zamordowany przez służby reżimu komunistycznego ks. Jerzy swoją działalnością duszpasterską porywał tłumy i dawał nadzieję na wolność naszej ojczyzny. Złożył za to ofiarę życia. Pamięć o nim i jego czynach powinna być kultywowana i przekazywana kolejnym pokoleniom.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">Już za życia bł. ks. Jerzy był wzorem do naśladowania, szczególnie dla młodych księży, którzy stawiali jedne z pierwszych kroków na drodze kapłańskiego powołania. Dziś to już księża obchodzący w tym roku jubileusz czterdziestolecia święceń kapłańskich. W moim rodzinnym powiecie mieleckim również są przedstawiciele tego rocznika kończącego w 1984 r. formację w seminarium duchownym. Są to: ks. Andrzej Rams, proboszcz parafii pw. Wszystkich Świętych w Chorzelowie oraz kustosz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin; ks. Waldemar Ciosek, proboszcz parafii pw. Ducha Świętego w Mielcu; ks. Wojciech Duplak, proboszcz parafii pw. Świętej Anny w Wadowicach Górnych; ks. Józef Pachut, proboszcz parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Ziempniowie; ks. Marek Hołowicki, proboszcz parafii pw. Matki Bożej Królowej i św. Judy Tadeusza Apostoła w Łączkach Brzeskich. Wszyscy oni już od 4 dekad pięknie służą Panu Bogu, Kościołowi i Polsce. Choć zaczynali swoją posługę w trudnych czasach i w roku naznaczonym tak wielką tragedią, pozostali niezachwiani w swojej postawie. Po dziś możemy cieszyć się z pięknych owoców ich pracy. Powszechnie znane są ich zaangażowanie, życzliwość, empatia. Choć już na początku ich kapłańskiej drogi odszedł z tego świata ks. Jerzy, który był wzorem i przykładem, to jednak zachowali pamięć o nim, czego wyrazem była i jest ich postawa. Z tego miejsca serdecznie dziękuję za ich piękną posługę i życzę wszelkiej pomyślności na kolejne lata. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tych dniach przeżywamy kolejną rocznicę wyboru Polaka na Stolicę Apostolską. Kardynał krakowski Karol Wojtyła został papieżem, który przyjął imię Jana Pawła II. Będąc papieżem, głową Kościoła katolickiego, wszedł do historii jako postać wiekopomna. Ale trzeba o nim pamiętać także jako o twórcy, bowiem był poetą. To autor „Pieśni o Bogu ukrytym” czy „Pieśni o blasku wody”. To autor poematu „Kamieniołom” i „Tryptyk rzymski”. Ale to także twórca dramatów „Hiob”, „Jeremiasz”, „Brat naszego Boga”, „Przed sklepem jubilera”.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#EwaLeniart">W swej twórczości zawsze pokazywał bogactwo wnętrza człowieka. Warto, aby młodzi ludzie o tej znamienitej postaci pamiętali. Pięknie bowiem mówił o wartościach. Mówił o tym, że miłość wplata się w los. Jeżeli los nie rozszczepi miłości, odniosą zwycięstwo ludzie. Mówił także, że życie jest przygodą, a równocześnie ma swoją logikę i konsekwencję. Zatem nie wolno pozostawiać myśli i wyobraźni z sobą sam na sam. To są cytaty z „Przed sklepem jubilera”. Warto, ażeby po te cytaty sięgać i pamiętać, że wielcy Polacy to wspaniali ludzie, którzy odcisnęli piętno w wielu dziedzinach aktywności ludzkiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Michała Cieślaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 14 października z okazji Dnia Edukacji Narodowej odbyła się w sali kolumnowej Sejmu konferencja, którą swoim patronatem objął wicemarszałek z Konfederacji Krzysztof Bosak. Na konferencji można było usłyszeć takie rzeczy, jak: W szkołach prowadzona jest wojna kulturowa. Niezainteresowani rodzice nie wiedzą, co się dzieje w szkołach, a niekompetentni nauczyciele nie mają celów lekcji. Edukacja włączająca zmusza do współpracy dzieci z różnych grup bez korzyści dla kogokolwiek. Ocena funkcjonalna to zacieranie granic pomiędzy normą a tym, co normą nie jest. Natomiast sztuczna inteligencja stworzy zależność młodych od systemu i pomocy specjalistów. I uwaga: Agenda ONZ podporządkowuje wszystkie systemy edukacji jednej organizacji, która odbierze wolność rodzicom i dzieciom, narzucając system wiedzy, UNESCO ma zglobalizować wiedzę i edukację, hodując niewolników, a profil absolwenta tworzony jest przez globalnych interesariuszy. Natomiast nauczyciele i uczniowie, którzy nie chcą się dostosować, będą usuwani. I tak było przez 6 godzin.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#MarcinJózefaciuk">Mam pytanie do pana wicemarszałka, które zawieszę w próżni: Czy zgadza się pan ze stwierdzeniami prelegentów, którzy wypowiadali się w trakcie objętej przez pana patronatem konferencji, na którą osobiście pan wysyłał wiele zaproszeń? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Ściebiorowskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przybliżyć wyjątkowy jubileusz, którego obchody miały dziś kulminacyjny moment, 100-lecia istnienia I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Jana III Sobieskiego w Piekarach Śląskich, wchodzącego obecnie w skład Akademickiego Zespołu Szkół. To nie tylko szkoła, ale prawdziwa kuźnia talentów oraz osób o różnych pasjach, umiejętnościach kształtująca od 100 lat kolejne pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Patron tej placówki, król Jan III Sobieski, stanowi dla społeczności liceum symbol mądrości, odwagi, odpowiedzialności — wartości, które wciąż są fundamentem pracy dydaktycznej. Postać króla Sobieskiego jest niezwykle istotna dla całej społeczności szkolnej, bo przypomina o tym, jak ważne jest zaangażowanie w służbę innym, a także gotowość do podejmowania wyzwań. Tak jak on bronił Rzeczypospolitej, tak nauczyciele, uczniowie i absolwenci tego liceum angażują się nie tylko w życie szkoły, lecz także całego miasta, Śląska, poprzez pełnienie ważnych funkcji zawodowych i społecznych, również w samorządach.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#ŁukaszŚciebiorowski">W 100. rocznicę istnienia szkoły składam całej społeczności najszczersze życzenia sukcesów oraz wytrwałości w dalszym rozwoju placówki. Niech kolejne dekady będą wypełnione osiągnięciami, które uczynią zarówno miasto, jak i cały region, Śląsk, jeszcze bardziej dumnymi z tak wybitnej placówki. Wszystkiego dobrego, moi drodzy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Paluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W najbliższą sobotę minie dokładnie 40 lat od dnia, w którym Polacy usłyszeli o uprowadzeniu przez tzw. nieznanych sprawców kapelana „Solidarności”, ks. Jerzego Popiełuszki. W poprzedzających uprowadzenie miesiącach ks. Jerzy był bezpardonowo atakowany przez rządową komunistyczną propagandę. Odprawiane przez niego w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu msze święte za ojczyznę gromadziły tłumy wiernych. Jego wezwania, aby zło dobrem zwyciężać i aby domagać się prawdy w życiu publicznym, wlewały nadzieję w serca Polaków, że system depczący prawa boskie i ludzkie upadnie, a naród odzyska upragnioną wolność.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#AnnaPaluch">Wiadomość o znalezienie udręczonego torturami ciała ks. Jerzego wypełniła nasze serca bólem, a wielu Polaków w pamiętny dzień Wszystkich Świętych w 1984 r. opłakiwało nie tylko swoich zmarłych, lecz także kapelana „Solidarności”. Bohaterski kapłan, niezłomny obrońca prawdy, dobra, sprawiedliwości i wolności oddał życie za te wartości, którym służył całe życie. Jego męczeńska śmierć z rąk esbeckich oprawców na nowo ukazała światu złowrogie oblicze komunistycznego systemu zniewolenia i terroru. Ks. Jerzy był i pozostanie patronem polskiej wolności i solidarności. To dzięki niemu Polska i inne kraje naszej części Europy zrzuciły sowieckie jarzma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ostatnio premier Donald Tusk zapowiedział czasowe terytorialne zawieszenie prawa do azylu. Decyzja ta to akt politycznego populizmu, który uderza w prawa człowieka i fundamenty europejskiej solidarności, a także podważa pozycję Polski jako kraju przestrzegającego międzynarodowych zobowiązań. Po wczorajszym orędziu pana prezydenta Andrzeja Dudy, w którym temat ten został ponownie podjęty, pan premier jednak zmienił swoją narrację. Kłamliwie mówił, że tu chodzi o całkiem inną propozycję. O jaką? Nie powiedział. Takie zagrania wpisują się w jego zwyczaj manipulowania faktami w zależności od bieżącej sytuacji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Prawo do azylu to nie przywilej, który można dowolnie zawieszać w zależności od politycznych potrzeb. Jest to fundamentalne prawo człowieka wynikające z konwencji genewskiej oraz Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Propozycja premiera Tuska, by zawiesić to prawo, może spowodować, że Polska zamknie drzwi przed najbardziej bezbronnymi: osobami uciekającymi przed wojną w Ukrainie, prześladowanymi i represjonowanymi.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Apeluję do premiera Donalda Tuska, aby zrezygnował z tej niebezpiecznej propozycji i w polityce migracyjnej skupił się na bardziej humanitarnych i zgodnych z prawem międzynarodowym rozwiązaniach. Polska powinna kontynuować tradycję ochrony najbardziej potrzebujących, zarówno z Ukrainy, jak i Białorusi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przywitam w imieniu swoim, ale też wszystkich posłów, wycieczkę ze szkoły podstawowej w Spytkowicach. Są to uczniowie i opiekunowie, którzy przyjechali na zaproszenie pana posła Edwarda Siarki. Bardzo serdecznie was witam i cieszymy się, że jesteście z nami.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#DorotaNiedziela">Mam nadzieję, że pomimo późnej pory będziecie mieć same dobre wspomnienia, a pan poseł pokaże wam części Sejmu, które może w normalnych godzinach nie są tak dobrze widoczne. Myślę, że jeszcze do nas przyjedziecie, tak że życzę miłego wieczoru.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#AnnaPieczarka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#AnnaPieczarka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego nie napawają optymizmem, a nawet powiem więcej: raczej napawają trwogą. Inflacja w Polsce stale rośnie. Niestety wrześniowe dane o inflacji w Polsce wskazują na znaczne przyspieszenie dynamiki wzrostu cen. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego we wrześniu br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o blisko 5%, a ceny nośników energii — aż o niemal 11,5%. Koszty te rosną z miesiąca na miesiąc i boleśnie odczuwają je przedsiębiorcy, właściciele firm, a przede wszystkim wszyscy mieszkańcy. Trzeba dodać, że wrześniowy poziom inflacji jest najwyższym odnotowanym od grudnia 2023 r. Ze względu na fakt, że właśnie minął rok od wyborów parlamentarnych, w wyniku których władzę w naszym kraju objęła nowa koalicja, zwracam się z apelem do rządzących o wykazanie się aktem odwagi i szczerości wobec polskich obywateli oraz szczere i uczciwe poinformowanie ich, z czego dokładnie wynika to zjawisko, a także jakie są jego granice. Czego można się spodziewać, jak długo ceny będą rosły oraz w jaki sposób rząd zamierza to ludziom zrekompensować? Zadając te pytania w imieniu obywateli i wyborców, liczę, że nie pozostaną one jedynie w sferze retorycznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Artura Jarosława Łąckiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Giżyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#SzymonGiżyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mitteleuropa czy Trójmorze? Elity władzy w Niemczech coraz śmielej i częściej sięgają po dzieło „Mitteleuropa” klasyka niemieckiego imperializmu Friedricha Naumanna. Naumann po spodziewanym wygraniu I wojny światowej rezerwował dla Niemiec dominację w Europie Środkowej, czyli w regionie między Morzem Adriatyckim, Morzem Bałtyckim i Morzem Czarnym, dokładnie w tym samym miejscu, które obejmuje już przecież czynna inicjatywa Trójmorza. Jak radzi prof. Grzegorz Kucharczyk w dziele „Historia Polski 1914–2022”, książkę Naumanna trzeba przeczytać także dlatego, że jej autor jako najpewniejszy instrument imperialnej kontroli Niemiec nad Polską oraz innymi narodami Europy Środkowej widział kulturę.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#SzymonGiżyński">Wszystko wskazuje na to, iż obie panie ministry: Barbara Nowacka i Hanna Wróblewska książkę Naumana przeczytały, bo się do jej zaleceń literalnie stosują. To tylko wstęp i można powiedzieć: nic to w stosunku do znacząco konkretnej, zaordynowanej przez Ottona von Bismarcka polityki wobec Polaków pod naczelnym hasłem: ausrotten, czyli wykorzenić.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oświadczenie dzisiejsze mam w sprawie nastrojów politycznych Polaków w rok po wyborach parlamentarnych. Rok kłamstw i niespełnionych obietnic miłościwie nam rządzących znalazł odzwierciedlenie w sondażach: Prawo i Sprawiedliwość wraca na pierwsze miejsce.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#WaldemarAndzel">Okres przydatności koalicji 13 grudnia kończy się nadzwyczaj szybko i jest to najlepsza wiadomość tego tygodnia. Czkawką odbijacie się Polakom, dla dobra ich własnego zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#DorotaNiedziela">Szybka ta czkawka.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Anna Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sytuacja żołnierzy, którzy odbywają służbę wojskową na wschodniej granicy, jest dramatyczna. Pracują oni znacznie ponad przepisową liczbę godzin, są przemęczeni. Wyposażeni w ostrą broni ścierają się z napierającymi migrantami. Sami alarmują o łamaniu prawa przez dowódców oraz że są na skraju wytrzymałości zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Warunki, w jakich muszą wykonywać swoją misję, a więc służba w mundurze zimowym w gorące dni lata, długi czas oczekiwania na transport powrotny z miejsca służby czy dodatkowe zadania w wolnym czasie, to tylko niektóre trudności, jakie napotykają podczas 2-tygodniowego turnusu, przy czym w ostatnim czasie turnus trwa nie 2 tygodnie, tylko miesiąc, a niektórzy żołnierze odbywają swoją misję nawet od lipca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#AnnaBaluch">W ostatnim czasie opinię publiczną obiegła informacja, że Ministerstwo Obrony Narodowej wstrzymało nabory do wojska. Szokujące są zwłaszcza informacje o wstrzymaniu naborów w jednostkach na tzw. ścianie wschodniej, m.in na mojej Lubelszczyźnie, które powinny być pilnie przygotowane i ukompletowane na wypadek masowej presji migracyjnej. Spadające morale żołnierzy pracujących na granicy wschodniej, duża ilość zwolnień lekarskich wśród żołnierzy WOT doprowadza do braków kadrowych. Niechroniony jest liczący prawie 200 km odcinek na granicy ze Słowacją, gdzie jesienią ubiegłego roku doszło do pierwszych prób zbiorowego nielegalnego przekraczania granicy przez migrantów. Czy ministerstwo tak chce zabezpieczyć nasz kraj? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Joannę Wichę, klub parlamentarny Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#JoannaWicha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oddział ortopedyczny w szpitalu na ul. Barskiej od kilkudziesięciu lat służy mieszkańcom Warszawy. Pełni on kluczową rolę w opiece zdrowotnej, oferując pilne zabiegi w trybie ostrego dyżuru i planowe operacje. Rocznie wykonuje się tutaj ok. 2, 5 tys zabiegów. Co niezwykle istotne, pacjenci korzystający z usług tej placówki nie muszą czekać latami na termin operacji.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#JoannaWicha">Zespół, który tam pracuje, to zgrani profesjonaliści pracujący ze sobą od kilkudziesięciu lat. To szczególnie ważne w przypadku oddziału zabiegowego, bo to gwarancja bezpieczeństwa i dobrej opieki. Decyzja o przeniesieniu oddziału do innych placówek na czas remontu bez gwarancji powrotu na ul. Barską po jego zakończeniu budzi poważne obawy pacjentów, mieszkańców oraz kadry medycznej. Zniknięcie tego oddziału pogorszy dostępność usług ortopedycznych, zwłaszcza dla osób starszych, które najczęściej potrzebują tego typu opieki. Nadchodzi zima. Nikt nie myśli tutaj o pacjentach. Ochota to stara dzielnica. Otrzymałam list otwarty z prośbą o pomoc w tej sprawie, pod którym podpisało się 100 osób z personelu szpitala. W odpowiedzi na interwencję, którą skierowałam do zarządu szpitala, nie otrzymałam jasnej deklaracji co do przyszłości oddziału.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#JoannaWicha">Apeluję o zatrzymanie tej decyzji. Potrzebujemy konsultacji i dialogu, by znaleźć rozwiązania, które nie będą szkodziły pacjentom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że jeszcze zanim pan poseł Dorywalski wejdzie na mównicę, pozdrowię młodzież z IV liceum ze Szczecina. Pozdrawiam was serdecznie, wszyscy z sali was pozdrawiamy. Razem ze swoimi opiekunami przyjechaliście na zaproszenie pana posła Rzepy.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#DorotaNiedziela">Cieszymy się, że jesteście z nami mimo późnej godziny. Mam nadzieję, że wrażenia będą dobre i że wrócicie do tego miejsca. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Dorywalskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu jutrzejszym we Włoszczowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie: jubileusz stulecia szkoły podstawowej nr 1, szkoły, która powstała w trudnych, ale i niezwykle ważnych czasach, w okresie, gdy Polska odzyskiwała niepodległość. Imię Józefa Piłsudskiego, które nosi z dumą, jest symbolem wolności, odwagi i nieugiętej walki o przyszłość naszego kraju. To on pokazał nam, jak ważne są działanie w imię wyższych wartości i troska o kolejne pokolenia. Te wartości są przekazywane uczniom do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#BartłomiejDorywalski">Przez ostatnie 100 lat szkoła była świadkiem ogromnych przemian społecznych, demograficznych i światopoglądowych, a mimo to nasza jedynka pozostała niezmienna jako miejsce, gdzie kształtują się charaktery, rozwijają talenty i są budowane fundamenty przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#BartłomiejDorywalski">Z tego miejsca chciałbym pogratulować, a zarazem podziękować wszystkim, którzy przyczynili się i przyczyniają do rozwoju szkoły: nauczycielom przekazującym z pasją wiedzę i kształtującym młode umysły, pracownikom obsługi, na których zawsze można liczyć, uczniom, którzy przez lata zdobywali tam nie tylko edukację, ale i wartości tak niezwykle ważne w dorosłym życiu, rodzicom wspierającym społeczność szkoły w każdej chwili, absolwentom, którzy swoją pracą i zaangażowaniem rozsławiają jej imię, oraz czuwającej nad wszystkim dyrekcji.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#BartłomiejDorywalski">Dzisiaj z dumą patrzymy na 100-letnią historię szkoły, ale wiemy, że to dopiero początek. Przed szkołą kolejne wyzwania, ale i nieskończone możliwości. Jestem pewien, że dzięki współpracy, zaangażowaniu i pasji kolejne pokolenia uczniów będą kontynuować tradycję szkoły, jednocześnie tworząc nową jakość dostosowaną do wyzwań współczesności. Życzę, aby kolejny wiek szkoły był czasem dalszego rozwoju i sukcesów na polu zarówno edukacyjnym, jak i społecznym, aby jedynka wciąż była miejscem, w którym marzenia mogą się spełniać, a wartości przekazywane z pokolenia na pokolenie zawsze stanowiły o sile jej społeczności. Życzę udanego świętowania.</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Ewę Cicholską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczoraj wspólnie, ponad wszelkimi podziałami parlamentarzyści skupili się w otoczeniu ks. kap. Andrzeja Sikorskiego i otworzyli wystawę poświęconą bł. ks. Jerzemu. Oczywiście, szanowni państwo, jutro będą następne części tych naszych uroczystości. O godz. 7.30 w kaplicy sejmowej odbędzie się uroczysta msza święta z udziałem kard. Kazimierza Nycza i będą wprowadzone relikwie bł. Jerzego Popiełuszki.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#AnnaEwaCicholska">Zapraszam serdecznie wszystkich parlamentarzystów w imieniu ks. kap. Andrzeja, który też dziękuje państwu za udział w tych uroczystościach. Może będzie to okazja do takiego naszego wspólnego spotkania ponad wszelkimi podziałami. Niech nauka i przesłanie kapelana „Solidarności” bł. ks. Jerzego pozostaną zawsze żywe w naszych sercach i dla przyszłych pokoleń. Niech daje nam przykład, jak możemy żyć. Różnić się, ale żyć razem w naszym wspólnym domu, w naszej ojczyźnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Aleksandra Mikołaja Mrówczyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 19 października mija 40. rocznica uprowadzenia i zamordowania bł. ks. Jerzego Popiełuszki. To duszpasterz pielęgniarek, kapelan „Solidarności” rozumiejący i wspierający ludzi pracy. Człowiek ogromnej wiary i charyzmy duszpasterskiej, symbol męczeństwa oraz wielkiej odwagi w obliczu zbrodniczego systemu gen. Jaruzelskiego i gen. Kiszczaka.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Msze święte odprawiane przez ks. Jerzego w intencji ojczyzny ściągały tysiące wiernych. Jego nauki wynikające z Ewangelii, nauczania Kościoła były niezwykle głębokie, ale przede wszystkim dające ufność w wolę Bożą, nadzieję na lepsze jutro. Był solą w oku komunistycznych władz Polski. Jego działalność wspierająca środowiska robotnicze zrzeszone wokół „Solidarności” była pod ciągłym nadzorem i inwigilacją Służby Bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Pogrzeb Grzegorza Przemyka, tragicznej ofiary siepaczy Kiszczaka, któremu to pogrzebowi przewodniczył ks. Jerzy, był wielką patriotyczną i duchową demonstracją. Już wówczas, w maju 1983 r. ks. Jerzy powiedział w prywatnej rozmowie: ja będę następny. Niestety jego słowa się potwierdziły.</u>
          <u xml:id="u-553.3" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Ks. Jerzy był wielką podporą dla ludzi pracy, dla ludzi, którzy nie zgadzali się z komunistyczną dyktaturą. Słowa jego homilii były kolportowane przez podziemie wydawnicze, cytaty z kazań stały się mottem życiowym dla wielu katolików. Przytoczę niektóre: Solidarność to jedność serc, umysłów i rąk zakorzenionych w ideałach, które są zdolne przemieniać świat; ludzi zdobywa się otwartym sercem, a nie zaciśniętą pięścią; mamy wypowiadać prawdę, gdy inni milczą, wyrażać miłość i szacunek, gdy inni sieją nienawiść, modlić się, gdy inni przeklinają, pomóc, gdy inni nie chcą tego czynić, przebaczyć, gdy inni nie potrafią, cieszyć się życiem, gdy inni je lekceważą, a także słynne: zło dobrem zwyciężaj.</u>
          <u xml:id="u-553.4" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Dzisiaj, 40 lat po jego męczeńskiej śmierci powinniśmy wrócić do jego słów i nauki, patrząc na piękne świadectwo wierności do końca powołaniu kapłańskiemu i poświęceniu dla dobra drugiego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-553.5" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Bł. ks. Jerzy, módl się za nami, módl się za naszą ukochaną ojczyznę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejszy oświadczenie poselskie chcę poświęcić skandalicznej sytuacji, jaka dzisiaj miała miejsce na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, gdzie członek Zarządu PKP SA Andrzej Bułczyński świadomie posłużył się kłamliwymi danymi po to, żeby nie tylko zdezawuować znakomity projekt, tj. realizowany przez rząd Prawa i Sprawiedliwości „Program inwestycji dworcowych”, lecz również przykryć własną niekompetencję, a także przede wszystkim zaniechania w kwestii dalszych modernizacji dworców kolejowych w całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#MariuszKrystian">Otóż okazało się, że obecny rząd rezygnuje z programu modernizacji 34 dworców, głównie w Polsce powiatowej i gminnej. Tak więc realizowany będzie znowu program rozwoju dyfuzyjno-polaryzacyjnego, gdzie prawo do rozwoju mają tylko metropolie i duże miasta, natomiast małe miasta i wsie nie mają prawa do tego rozwoju, ponieważ, jak stwierdził dzisiaj przedstawiciel Zarządu PKP, to się nie opłaca.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#MariuszKrystian">Pytanie: Czy nie opłaca się to, żeby polscy pasażerowie ze wsi i małych miast mieli tak samo godne warunki podróżowania jak pasażerowie z dużych miast, przedmieść i metropolii? Przerabiałem to na własnym grzbiecie, kiedy w 2012 r. zarząd Platformy Obywatelskiej z Zarządu Województwa Małopolskiego zaprzestał finansowania linii kolejowej 94 Kraków — Skawina — Oświęcim przez moją rodziną gminę Spytkowice, co skutkowało likwidacją połączeń pasażerskich. Po 10 latach zarząd województwa już z Prawa i Sprawiedliwości przywrócił to finansowanie. Dzisiaj mamy na tej linii znakomitą kolej aglomeracyjną, która cieszy się ogromną frekwencją, która cieszy się ogromnym powodzeniem. Tak więc to nieprawda, że mieszkańcy wsi i małych miast nie mają prawa do rozwoju, nie mają prawa do korzystania z rozwoju infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#MariuszKrystian">My jako posłowie Prawa i Sprawiedliwości nie zostawimy tej sprawy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#MariuszKrystian">…samej sobie i dojdziemy, gdzie i w których miejscach rząd Donalda Tuska zrezygnował z rewitalizacji dworców kolejowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#HenrykSzopiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#HenrykSzopiński">Pani Marszałek! Ja w innym temacie. Marnowanie żywności jest jednym z największych wyzwań współczesnego świata. Z raportu Federacji Banków Żywności „Nie marnuj jedzenia 2024” wynika, że każdego roku w Polsce do kosza trafia prawie 5 mln t jedzenia, 75 kg na każdego mieszkańca naszego kraju. To ogromna liczba. Robi wrażenie, tym bardziej jak pomyśli się, ilu ludzi na świecie jest niedożywionych.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#HenrykSzopiński">Polskie państwo od lat wspiera inicjatywy mające na celu lepsze monitorowanie i raportowanie strat żywności. Wprowadza też różne działania ograniczające marnotrawstwo. Z inicjatywy Jacka Kuronia w 1994 r. przy Fundacji Pomoc Społeczna SOS powstał pierwszy bank żywności, Bank Żywności SOS w Warszawie, zaś w moim okręgu wyborczym w 1995 r. powstał Pilski Bank Żywności, który jako pierwszy w Polsce rozpoczął świąteczne zbiórki żywności.</u>
          <u xml:id="u-559.3" who="#HenrykSzopiński">Mimo tych wszystkich działań ilość marnowanej żywności w Polsce nie maleje. Dlatego ważne jest budowanie świadomości społecznej na temat gospodarki o obiegu zamkniętym, gdzie podkreśla się znaczenie niemarnowania żywności jako kluczowego elementu zrównoważonego rozwoju. Chodzi o to, aby jak najdłużej utrzymywać zasoby w obiegu, minimalizując odpady i maksymalizując ich wartość. Wspólne wysiłki rządu, organizacji pozarządowych i obywateli są kluczowe dla osiągnięcia tego celu.</u>
          <u xml:id="u-559.4" who="#HenrykSzopiński">Powinniśmy pamiętać, że nasze codzienne wybory mają szersze znaczenie. Musimy zmienić stare wzorce konsumpcji, jeśli chcemy przekształcić systemy żywnościowe na lepsze. Decyzja należy do nas. Najlepiej zacznijmy od zaraz. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-559.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Marię Joannę Koźlakiewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z okazji Europejskiego Dnia Seniora, który przepada 20 października, pragnę złożyć wszystkim seniorom wyrazy szacunku i wdzięczności za ich wkład w budowanie naszego społeczeństwa. Dzień ten przypomina nam, jak wielką wartością są nasi seniorzy — osoby, które przekazały nam swoje doświadczenie, wiedzę i mądrość, a ich życiowy dorobek kształtuje kolejne pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Naszym obowiązkiem zarówno jako społeczeństwa, jak i ustawodawców jest zapewnienie godnych warunków życia, opieki zdrowotnej oraz wsparcia w codziennych wyzwaniach. Coraz większa liczba starszych osób boryka się z problemami zdrowotnymi, samotnością, a także ograniczonym dostępem do opieki i wsparcia społecznego. Musimy zadbać o to, aby systemy opieki nad seniorami były adekwatne do ich potrzeb i zapewniały im bezpieczeństwo oraz jakość życia na najwyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">W tym wyjątkowym dniu zachęcam wszystkich do zwrócenia uwagi na potrzeby starszych osób, a także do docenienia ich obecności i roli, jaką odgrywają w naszym życiu.</u>
          <u xml:id="u-561.3" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Dziękuję wszystkim, którzy pracują na rzecz seniorów i wspierają ich w codziennych trudnościach. Dajmy naszym seniorom to, na co zasługują: szacunek, troskę i opiekę, by mogli cieszyć się spokojną i godną jesienią życia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-561.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Władysława Kurowskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Oświadczenie na okoliczność jubileuszu 130-lecia Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Sułkowicach.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WładysławKurowski">Historia powstania szkoły ma bardzo ścisły związek z rzemiosłem, które w Sułkowicach rozwinęło się w XIX w. i jest kontynuowane aż do dziś. Rzemiosłem tym było kowalstwo. W 1894 r. wieś liczyła 4 tys. mieszkańców, dziś to 6,5-tysięczne miasto. Kiedyś co czwarty jego mieszkaniec pracował w kuźni.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#WładysławKurowski">Pierwsza szkoła kowalska rozpoczęła swoją działalność 16 października 1894 r. Jej zadaniem było przybliżenie miejscowym kowalom najnowszych technologii obróbki metali oraz szkolenie młodzieży w tym rzemiośle. Pierwotnie miała służyć jedynie miejscowej i okolicznej ludności parającej się głównie produkcją narzędzi, ale również elementów zdobniczych oraz białej broni, jednak wysoki poziom nauczania szybko przyciągnął uczniów z odległych stron. Poszerzono wtedy zakres kształcenia o ślusarstwo. I tym to zawodom pozostała sułkowicka szkoła wierna po dzisiejszy dzień.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#WładysławKurowski">Wychodząc naprzeciw rozwijającej się w różnych dziedzinach życia mechanizacji, szkoła w latach 50. zaczęła kształcić również mechanizatorów rolnictwa, a następnie mechaników pojazdów samochodowych. W 1973 r. oddano do użytku nowy budynek szkoły. Dziś szkoła ta nosi nazwę Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Sułkowicach. Jest to szkoła środowiskowa, której nadrzędnym celem jest organizowanie warunków kształcenia i służenie pomocą miejscowej i okolicznej młodzieży w zdobywaniu oczekiwanego poziomu wykształcenia ogólnego i zawodowego oraz umożliwienie dorosłym uzyskiwania dodatkowych kwalifikacji zawodowych. Dowodzą tego 130-letnia tradycja kształcenia w zawodach związanych z kowalstwem i ślusarstwem, jak i dynamiczny rozwój w ostatnich latach działalności polegających na wprowadzeniu poszukiwanych przez młodzież nowych kierunków i form kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#WładysławKurowski">Z okazji jubileuszu życzę pedagogom i wszystkim pracownikom szkoły satysfakcji z pracy i dalszej jej rozwoju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo. Myślę, że wszyscy też życzymy szkole wszystkiego najlepszego.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj mija 27 lat, od kiedy w życie weszła nasza konstytucja. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997 r., została przyjęta przez Polaków w referendum. Następnie została podpisana przez pana prezydenta i ogłoszona 18 października. Który dzisiaj mamy?</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Anna Polak: 17 października.)</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#BarbaraBartuś">Dzisiaj mija dokładnie 27 lat od czasu, kiedy weszła w życie. Wejście w życie, uchwalenie tej konstytucji było poprzedzone szeroką dyskusją. I tak naprawdę prace nad nową konstytucją zaczynały się już w 1989 r., po przemianach ustrojowych, jakie były. Była to konieczność, aby nową ustawę zasadniczą uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#BarbaraBartuś">W poprzedniej kadencji, kiedy rządy w Polsce sprawowało Prawo i Sprawiedliwość, wiele osób, które kompletnie tej konstytucji nie znały, nie przeczytały, nawet z preambułą często się nie zapoznawały, wychodziło na ulice z napisem: konstytucja. Dzisiaj, w tę rocznicę, kolejną rocznicę wejścia w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zachęcam wszystkich do zapoznania się z nią.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#BarbaraBartuś">Dzisiaj też chciałam powiedzieć, chciałabym dużo powiedzieć o art. 30, który jest źródłem naszych praw i wolności, a także zwrócić uwagę na art. 96. Mamy częste dyskusje z panią marszałek, czy ja jestem posłem czy posłanką. Konstytucja mówi wprost, że Sejm składa się z 460 posłów. Ja jestem posłem na Sejm, a nie żadną posłanką, posłankiem, bo określenie „posłanka” to jest jak określenie zawodu, a poseł to jest funkcja. Sprawowanie mandatu posła to wielki zaszczyt. Było mi bardzo przykro, jak na pierwszym posiedzeniu, ślubując, usłyszałam, że będzie ślubowała posłanka. Szanowni państwo, konstytucja mówi o posłach i zostańmy chociaż w tym drobnym zakresie przy poszanowaniu zapisów konstytucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł. Oczywiście nie odważyłabym się w życiu tak powiedzieć. Jest pani najważniejszym posłem, a nie tam żadną posłanką, pani poseł Bartuś. Bardzo proszę, z pełnym szacunkiem. Szanuję pani decyzję, że jest pani posłem Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nie róbmy sobie żartów.)</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Masełkę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I to jest równość, że wszyscy jesteśmy posłami.)</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#DorotaNiedziela">Pani użyła takich słów: żadną posłanką. Naprawdę jest pani ważną panią poseł, na pewno nie żadną posłanką.</u>
          <u xml:id="u-566.5" who="#DorotaNiedziela">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#PawełMasełko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To już chyba późna pora powoduje to, że mamy tego typu dywagacje w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#PawełMasełko">Szanowni Państwo! Jako poseł ziemi opolskiej, dokładnie z miasta Kędzierzyn-Koźle, które jest kojarzone z polską chemią, z przemysłem chemicznym, chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na trudną sytuację właśnie tej branży, branży chemicznej, która boryka się z konkurencją spoza Unii Europejskiej, która nie musi spełniać żadnych standardów związanych z zielonym ładem, z wysokimi cenami energii czy też kosztami pracy. Szczególnie istotna i ważna jest dla mnie branża produkcji przemysłu nawozowego. Wiem, jak istotna jest to gałąź gospodarki, jeśli chodzi o nasz kraj. Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że obecnie nasz rynek nawozowy zalewają produkty z Rosji i Białorusi, krajów ewidentnie nieprzyjaznych dla naszego państwa, krajów, od których nie powinniśmy kupować tego typu produktów, bo zakupy nawozów wspierają tamtą gospodarkę, która jest nastawiona na cele wojenne. Apeluję o to, żeby podjąć jak najszybciej działania, które uszczelnią polski rynek i zapobiegną zalaniu naszego kraju tanim nawozem z Białorusi i Rosji. Nie ma na co czekać, bo może się okazać, że w przyszłym roku nie będzie już czego ratować. I o to apeluję do Wysokiej Izby, do wszystkich posłów z naszego Sejmu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Do rządu niech pan apeluje. To wy rządzicie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Absolutnie poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#DariuszMatecki">Poseł, jak najbardziej.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#DariuszMatecki">Szanowna Pani Marszałek! Muzułmańscy migranci domagają się ustanowienia prawa szariatu. News sprzed 3 dni: pikieta w Hamburgu. I teraz pytanie: Ile czasu potrzebujemy, żeby tego typu demonstracje odbywały się również w Polsce, w Szczecinie, w Warszawie, w Poznaniu, we wszystkich polskich miastach? Donald Tusk z tej mównicy kłamał, mówiąc o tym, że jest przeciwko przyjmowaniu nielegalnych migrantów. Zarówno w 2014, jak i 2015 r. chcieli przyjmować nielegalnych migrantów. Dzisiaj, przyjmując z terenu Niemiec nielegalnych migrantów, wyrazili tak naprawdę zgodę na pakt migracyjny, wyrazili zgodę na to, żeby ściągać ludzi, którzy będą tu siłowo przerzucani z państw Europy Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#DariuszMatecki">Z mediów i ze strony Komisji Europejskiej dowiadujemy się, że w Polsce ma powstać 49 ośrodków dla tak naprawdę nielegalnych migrantów. Tutaj nie ma co ukrywać. 440 mln zł, nawet 0,5 mld zł mogą na to przeznaczyć w sytuacji, kiedy w Polsce nie mamy pieniędzy na operacje, kiedy przekładane są najważniejsze zabiegi, nawet te w jakiś sposób ratujące życie. Będziemy za to opłacać migrantom w ramach paktu migracyjnego jakichś asystentów, wizyty w kinach, wizyty w dobrach kultury, mieszkania. My się na to nie zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#DariuszMatecki">Jedyna strategia migracyjna, jaka powinna być w Polsce, to deportacja nielegalnych migrantów, całkowita walka z nielegalną migracją i jednocześnie zaproszenie do Polski tych ludzi, których potrzebuje nasza gospodarka. To powinna być jedyna słuszna strategia migracyjna. Pytanie do pana premiera. Gdzie zamierza rozlokować te 49 ośrodków dla migrantów i dlaczego zamierza narazić ludzi, którzy mieszkają wokół tych ośrodków, na wielkie niebezpieczeństwo, na wzrost przestępczości, wzrost liczby gwałtów, kradzieży, dewastacji? Bo to się wiąże właśnie z powstawaniem takich ośrodków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#DorotaNiedziela">Zastanawiam się, czy pan poseł ma problem ze słuchaniem, czy nie rozumie słów. Bo pamiętam na podstawie dokumentów, że największa ilość migrantów z tych krajów za pana rządów było.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: To pani źle pamięta. Proszę lecytynę…)</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#DorotaNiedziela">Tak, tak. Cudownie, cudownie.</u>
          <u xml:id="u-570.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Najwyższe chwilowe zapotrzebowanie na energię elektryczną w Polsce miało miejsce 9 stycznia br. Wynosiło, przeliczając na moc, 28,22 GW. W tamtej chwili węglowe elektrownie dały moc 23 GW, a wiatr i fotowoltaika — tylko ok. 4,7 GW. Z importu dostaliśmy tylko 0,66 GW. Europa była już z zerową rezerwą z kłopotami większymi od naszych. Szanowni państwo posłowie, tak się stało w sytuacji, gdy w Polsce moc farm fotowoltaicznych wynosi już prawie 20 GW, w tym wiatrowych — 10,5 GW. Razem 30,56 GW to energetyka odnawialna. Przypomnę, że w tamtym momencie, kiedy był kryzys, to było tylko 4,7. Tylko, bo tylko tyle mogły oferować w dniu zimowym, kiedy prądu najbardziej potrzeba. Niestety wiatr był za słaby, słońce nie świeciło, przez całą zimę zresztą jest słabe słońce. Nie odczuliśmy tego, gdyż nie zawiódł węgiel. Wyłączeń prądu w związku z tym nie było. A więc możliwości odnawialnych źródeł energii elektrycznej są minimalne wtedy, kiedy Polacy najbardziej jej potrzebują. Kraje sąsiednie też nie mają w zimie nadwyżek energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#KrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Państwo Posłowie! Likwidując węgiel w energetyce, idziemy pewną drogą do zimowego krachu gospodarczego, a może i letniego, bo chłodzenie też energii elektrycznej potrzebuje. Jeżeli będzie duży mróz, to będzie też kryzys energetyczny, bo zbyt duże zapotrzebowanie powoduje wyłączenie energii elektrycznej, wyłączenie elektrowni. Kto zachował stary kożuch, może przeżyje, ale będzie bardzo zimno, głodno i ciemno.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Nie zakończyłem…)</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#DorotaNiedziela">Jeszcze pan nie zakończył, tak? Okej.</u>
          <u xml:id="u-572.3" who="#DorotaNiedziela">Tak w ogóle to: pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-572.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Adama Płaczka, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka dni temu byłem na granicy polsko-białoruskiej i informuję opinię publiczną oraz oświadczam, że granica naszego państwa jest dziurawa jak sito. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#DorotaNiedziela">Oj, jak szybko.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Władysława Dajczaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WładysławDajczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 15 października minął rok od wyborów parlamentarnych i mieliśmy okazję tutaj, w polskim Sejmie, wysłuchać wystąpienia prezydenta Rzeczypospolitej, który bardzo trafnie podsumował rok pracy koalicji 13 grudnia. Wskazał doskonale obszary ważne dla państwa polskiego, w których są ogromne zaniechania. To ważne obszary, chociażby inwestycje strategiczne, ważne dla rozwoju Polski inwestycje energetyczne. A w niektórych obszarach wręcz degradacja — mam tu na myśli obszar sprawiedliwości. To są bardzo złe informacje dla Polaków, ale niestety też jest złą informacją, że to przeniosło się na ten poziom najniższy, na lokalne społeczności, na samorządy, te najmniejsze. Drodzy państwo, te programy, które przez ostatnie 8 lat obowiązywały, czyli programy dla miejscowości popegeerowskich, które tak bardzo straciły po roku 1990, po decyzjach neoliberałów… Chodzi o inwestycje lokalne, inwestycje strategiczne. W moim województwie, województwie lubuskim, to 950 inwestycji, 4 mld zł. To zniknęło, używając słów pani ministry, minister Leszczyny, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Nie ma tych inwestycji. Drodzy państwo, nie zmieni tego nic. Choćbyście gloryfikowali tę nową ustawę o finansach samorządów, te pieniądze nie zastąpią tego, co samorządy otrzymywały na inwestycje, bo mała gmina, taka jak np. gmina Zwierzyn w województwie lubuskim, dostanie 1,5 mln zł więcej. Przez ostatnie 3 lata otrzymywała po 8, 12 mln. Szkoda, że zaniechaliście tych wszystkich ważnych dla samorządów programów.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tadeusza Woźniaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#TadeuszWoźniak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ze względu na inne ważne obowiązki nie mogłem wczoraj wygłosić tego oświadczenia, dlatego czynię to dzisiaj. Już przechodzę do meritum.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#TadeuszWoźniak">Ks. kard. Karol Wojtyła, abp metropolita krakowski, 16 października 1978 r. został na konklawe wybrany na papieża. W Watykanie o godz. 18.18 z komina na dachu kaplicy Sykstyńskiej ukazał się biały dym oznajmiający wybór nowego papieża. O godz. 18.44 kardynał Pericle Felici ogłosił światu: Annuntio vobis gaudium magnum: habemus papam. Czyli: zwiastuję wam radość wielką — mamy papieża. Mija 46 lat od tego wiekopomnego wydarzenia. Polak jako pierwszy w historii Kościoła katolickiego Słowianin został papieżem, przybrał imię Jan Paweł II. Po raz pierwszy od 455 lat papieżem został kardynał spoza Włoch. Miałem wówczas 18 lat. Pamiętam ten dzień i radość wielką, jaka zapanowała w mojej rodzinie. Wszyscy ściskaliśmy się serdecznie, a po policzkach płynęły nam łzy wzruszenia. Następnie udaliśmy się na modlitwę w intencji Ojca Świętego i jego pontyfikatu. Tę naszą radość podzielała przytłaczająca większość Polaków i ponad 1 mld katolików na całym świecie. Podczas ponad 26-letniego pontyfikatu papież Jan Paweł II odbył 104 pielgrzymki zagraniczne oraz 142 podróże apostolskie po Włoszech. Nasz papież, jak go nazywaliśmy i nadal nazywamy, jest autorem 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich i 43 listów apostolskich. Jego pontyfikat był niezwykle owocny i znaczący nie tylko dla Kościoła katolickiego, ale i dla całego świata. Jan Paweł II Wielki odszedł do domu ojca 2 kwietnia 2005 r. Wierni już w dniu jego odejścia wznosili wołanie santo subito, czyli święty natychmiast. W 2011 r. Jan Paweł II został beatyfikowany, a w 2014 r. ogłoszony świętym Kościoła katolickiego. Na zawsze pozostanie dumą naszego narodu i katolików na całym świecie. Św. Janie Pawle II, błogosław naszej ojczyźnie, wypraszaj u Boga łaski dla niej i dla nas wszystkich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Adama Dziedzica, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#AdamDziedzic">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stojąc dziś na tej mównicy, składam wyrazy najwyższego uznania i serdecznych podziękowań wszystkim osobom, które z pełnym oddaniem zaangażowały się walkę ze skutkami ostatniej powodzi.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#AdamDziedzic">Wasza ofiarność i niestrudzone działania na rzecz potrzebujących stanowią wzór dla postawy obywatelskiej oraz dowód na wielką siłę solidarności międzyludzkiej. Szczególne podziękowania należą się wszystkim, którzy uczestniczyli w zbiórkach na rzecz poszkodowanych, zarówno tych organizowanych przez nasz lokalne środowiska ziemi podkarpackiej, jak i inicjatywach wychodzących poza nasz region. Wasza pomoc miała ogromne znaczenie w niesieniu ulgi osobom dotkniętym tragedią.</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#AdamDziedzic">Dziękuję również druhom: prezesowi Arturowi Szwedowi oraz naczelnikowi Łukaszowi Lubasowi z ochotniczej straży pożarnej w Błędowej Zgłobieńskiej, tzw. kozakom, pani prezes Spółdzielni Mieszkaniowej Energetyk w Rzeszowie, pani Katarzynie Marszałek oraz wszystkim kierowcom, firmie PCH Agrohurt SA oraz firmie Grundfos Pompy. Wasz profesjonalizm, oddanie i gotowość do działania są godne najwyższego uznania. Warto być dobrym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Elżbietę Annę Polak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#ElżbietaAnnaPolak">Może być posłanka.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#ElżbietaAnnaPolak">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Światowy dzień walki z bólem obchodzony jest co roku 17 października. To właśnie dokładnie dzisiaj. Intencją tego wydarzenia jest zwrócenie uwagi na cierpienie osób, które każdego dnia przeżywają przewlekły ból.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#ElżbietaAnnaPolak">Niestety w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości dostępność do wysokospecjalistycznych poradni leczenia bólu znacznie się ograniczyła. Było 26, ocalało tylko 17. Dlatego w Sejmie powołałam zespół medycyny bólu, który pracuje od lipca. Udało nam przygotować konkretne rekomendacje dla tych osób, które cierpią. Problem jest dosyć istotny, ponieważ dotyczy prawie 8 mln Polek i Polaków dorosłych. Wypracowaliśmy takie rekomendacje, żeby te zaniedbania usunąć. Chodzi o uaktualnienie wycen świadczeń zdrowotnych w poradniach leczenia bólu oraz stworzenie wysokiej jakości tych świadczeń w standardzie europejskim. Chodzi o wprowadzenie również profilaktyki bólu i bezpłatnych szczepień przeciwko półpaścowi, przynajmniej dla seniorów, ponieważ w tych poradniach koszty leczenia chorych z półpaścem generują aż 30% wszystkich kosztów. Szanowni państwo, nie musi boleć, PiS już nie rządzi.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Październik to bardzo ważny miesiąc dla samorządów. 1 października przyjęliśmy ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i dzięki niej w przyszłym roku samorządy otrzymają o 25 mld zł więcej środków na swoje zadania. Natomiast podczas prac nad tą ustawą samorządy zgłaszały problem, że w tym roku brakuje im środków, i swoją pozytywną decyzję na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego uzależniały od dodatkowych środków jeszcze w tym roku. Rzeczywiście te środki otrzymają. W zeszłym tygodniu zostały wysłane z Ministerstwa Finansów informacje do wszystkich samorządów w Polsce. Łącznie dochody będą zwiększone o 10 mld zł. Każda gmina, każdy powiat, każde województwo otrzyma dodatkowe środki. W najmniejszych gminach to będzie przynajmniej 1 mln zł. Podam tu kilka przykładów. Gmina wiejska Płużnica dodatkowo 1 mln zł w tym roku, miasto Wąbrzeźno na 2 mln zł, powiaty wąbrzeskie, chełmiński, grudziądzki i golubsko-dobrzyński po 3 mln zł, powiat toruński 4 400 tys., województwo kujawsko-pomorskie 11 mln zł, miasto Grudziądz 15 mln, Włocławek 18 mln, a Toruń ponad 43 mln zł. Koalicja 15 października dotrzymuje słowa, koalicja 15 października wspiera samorządy, wspiera lokalne wspólnoty i dba o ich zrównoważony rozwój. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Pogodę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#SzymonPogoda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 1 stycznia 2017 r. oficjalnie zostały utworzone Wojska Obrony Terytorialnej, przez lata krytykowane przez członków obecnie rządzącej koalicji. Jednak, Wysoka Izbo, codziennie wszyscy przekonujemy się, jak ważna i trafna była to decyzja. Ostatnie wydarzenia na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie związane z powodzią. Dobitnie to potwierdzają zaangażowanie żołnierzy WOT w zabezpieczenie terenu oraz usuwanie skutków powodzi. To przykład, który pokazuje, jak celowe i zasadne było powołanie tej formacji — Wojsk Obrony Terytorialnej.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#SzymonPogoda">Odgrywają onekluczową rolę w reagowaniu na kryzysy i we wspieraniu lokalnych społeczności, co potwierdzają działania 16. Dolnośląskiej Brygady Obrony Terytorialnej oraz 163. Batalionu Piechoty Lekkiej.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#SzymonPogoda">Szanowni Państwo! Przypomnę, że jedna z kompanii z tego batalionu miała mieć swoją siedzibę w Jeleniej Górze. Sudeccy żołnierze obrony terytorialnej mieli specjalizować się w działaniach ratunkowych i poszukiwawczych w trudno dostępnych terenach górskich. Po przejęciu rządów przez obecnie rządzącą koalicję nie widzimy postępu prac w formowaniu wskazanej kompanii. W związku z tym zwróciłem się do ministra obrony narodowej z zapytaniem o powody tego stanu.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#SzymonPogoda">Z tego miejsca chciałbym w imieniu swoim, ale również posła Marcina Gwoździa, który pochodzi z ziemi wałbrzyskiej, która ucierpiała w tej powodzi — powiat kłodzki — podziękować wszystkim żołnierzom WOT za ich trud, zaangażowanie oraz pomoc, jeśli chodzi o obronę majątku ludzi w trakcie powodzi i usuwanie jej skutków. Ich determinacja i gotowość do działania w najtrudniejszych sytuacjach są dowodem na to, że Wojska Obrony Terytorialnej są nie tylko potrzebne, ale również kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-585.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Klaudię Jachirę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! 10 spotkań i ponad 600 wniosków — to efekty pracy zespołu do spraw lasów społecznych wokół Warszawy, w których wycinka ma być ograniczona albo zakazana. Ale tak naprawdę osiągnęliśmy dużo więcej, bo wreszcie zaczęliśmy ze sobą rozmawiać. Jako członkini tego zespołu dobrze wiem, że te rozmowy nie zawsze były łatwe, często były pełne emocji po każdej ze stron, ale w trzech nadleśnictwach udało się w bardzo dużym stopniu dojść do porozumienia. W czwartym pozostano przy swoim, ale jest zgoda co do tego, że wszystkie lasy będą społeczne.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#KlaudiaJachira">Przez ostatni miesiąc, być może po raz pierwszy w historii, obok siebie siedziały wszystkie zainteresowane strony: społeczna, samorządowa i składająca się z przedstawicieli Lasów Państwowych, by wyłonić lasy o zwiększonej funkcji społecznej, czyli lasy dla ludzi. Było to możliwe, bo wreszcie Lasy Państwowe zechciały usiąść do tych rozmów, ministerstwo stworzyło taką możliwość, a wojewoda przyjął nas na neutralnym gruncie — i za to należą się podziękowania. Podziękowania należą się też stronie społecznej, bo gdyby nie wasza ogromna praca, przygotowanie i presja na potrzebę przeprowadzenia zmian, to być może takie zespoły nigdy by nie powstały.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#KlaudiaJachira">Podobne rozmowy toczą się w pozostałych 13 miastach. Trzymam za nie bardzo serdecznie kciuki i mam nadzieję, że podobnie jak w przypadku Warszawy, także tutaj uda się zawrzeć kompromis, bo to ważny krok do spełnienia naszej obietnicy o wyłączeniu spod gospodarki leśnej 20% lasów. Lasy to nasze wspólne dziedzictwo. Rok temu Polki i Polacy zdecydowali, że przestały być tylko partyjną synekurą. Dlatego jeżeli o nie właściwie zadbamy, to będą nam długo i bardzo dobrze służyły.</u>
          <u xml:id="u-587.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#ZbigniewBogucki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Co Donald Tusk myśli o polityce migracyjnej, o imigrantach? Ostatnio dowiedzieliśmy się, że będzie twardo zmierzał do tego, aby zawiesić prawo do azylu. No dobrze, ale cofnijmy się o kilka miesięcy, może najpierw o kilka lat. Kiedy Angela Merkel realizowała politykę otwartych drzwi, herzlich willkommen, Donald Tusk jako brukselski urzędnik tę politykę realizował. Więcej, Donald Tusk straszył Polskę karami, jeżeli nie będziemy przyjmować, podkreślam, nie uchodźców, ale nielegalnych migrantów. Później Donald Tusk odnosił się do paktu migracyjnego. Co powiedział? Cytuję: Polska będzie beneficjentem paktu migracyjnego, nie będziemy musieli za nic płacić, nie będziemy musieli przyjmować żadnych migrantów z innych krajów — cytat z Donalda Tuska. Ale jak zachowuje się Donald Tusk, kiedy przejmuje władzę? Głosuje przeciwko paktowi migracyjnemu. Znowu zmienił zdanie. Ale czy Donald Tusk zaskarżył pakt migracyjny do TSUE? Nie zaskarżył, więc być może znowu zmienił zdanie.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#ZbigniewBogucki">Później albo właściwie wcześniej mamy jeszcze sytuację na granicy polsko-białoruskiej. Absolutna prowokacja z Moskwy realizowana przez Mińsk. Wtedy Donald Tusk mówił, że ci, którzy są wpychani przez naszą granicę, nielegalni migranci, oczywiście wykorzystywani przez te dwa reżimy, to są biedni ludzie, którzy szukają swojego miejsca na ziemi.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#ZbigniewBogucki">Teraz Donald Tusk jest obrońcą polskich granic. Więc co tak naprawdę Donald Tusk myśli o migracji? Donald Tusk będzie realizował taką politykę jak przed 2015 r., a te jego zapowiedzi są wypowiadane pod kątem kampanii prezydenckiej, po to żeby skierować jego politykę, jego przekaz do konserwatywnego polskiego społeczeństwa, które stało i stoi za polskim mundurem i chce bezpieczeństwa. Natomiast co będzie po tych wyborach, gdyby, nie daj Boże, oni wygrali? Będzie powrót do tego, co mówił przed 2015 r. i co mówił przez długie, długie lata…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#ZbigniewBogucki">…co mówili także państwo z ław po lewej stronie — że najpierw trzeba ich wpuścić, a później się sprawdzi, kim oni są. Nie dajmy się po raz kolejny nabrać, okłamać Donaldowi Tuskowi.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Wiesława Wieczorka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#JarosławWiesławWieczorek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wzrasta fala zwolnień zbiorowych w województwie śląskim. Tylko z najbardziej aktualnych danych wojewódzkiego urzędu pracy wynika, że ten wzrost jest aż o 123% większy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Od stycznia do września br. taki zamiar został zgłoszony wobec ponad 3600 osób, w roku ubiegłym było to ponad 1600 osób. Mogą państwo zobaczyć, jak ogromna jest dynamika, jeżeli chodzi o zwolnienia. Dotyczy to Katowic, Gliwic, Bielska-Białej i Częstochowy.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#JarosławWiesławWieczorek">Szanowni Państwo! M.in. żeby przeciwdziałać tego typu procesom, został przez Prawo i Sprawiedliwość utworzony specjalny fundusz, Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego. Zostały tam zapewnione środki. Apeluję… Liczę na to, że jak najszybciej zostaną one uruchomione i będą pracowały dla naszego regionu. Województwo śląskie nie ma czasu na to, żeby nie działać. Apeluję o to bardzo mocno. Natychmiast. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Ryszarda Bartosika, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#RyszardBartosik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości zatwierdził w ramach programu „Kolej+” budowę linii kolejowej z Turku do Konina. Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę z marszałkiem województwa wielkopolskiego i program zaczęto realizować, najpierw poprzez prace projektowo-koncepcyjne, a następnie poprzez rozmowy i dyskusję z mieszkańcami naszego subregionu konińskiego. Tak było do dziś, ale poprzez działania dwóch posłów z mojego okręgu — Michała Kołodziejczaka i Tomasza Nowaka — doprowadzono do tego, że ten projekt ma być nierealizowany. Dziś wiceminister infrastruktury ogłosił, że projekt budowy kolei z Turku do Konina nie będzie realizowany.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#RyszardBartosik">Szanowni Państwo! To wielki skandal, to pierwszy przypadek w dziejach Rzeczypospolitej, gdzie lokalny poseł zabiega o to, aby nie realizować tak bardzo potrzebnego dla rozwoju regionu projektu. To skandal, tak być nie może. Na to się nie zgadzamy, my mieszkańcy subregionu konińskiego, tym bardziej że powiat turecki to powiat, gdzie niedawno przecież zlikwidowano sprzedaną przez Platformę Obywatelską kopalnię węgla brunatnego i elektrownię Adamów. Ten projekt mógł służyć rozwojowi naszego regionu, ale dzięki zabiegom posła Tomasza Nowaka i posła Michała Kołodziejczaka nie będzie realizowany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Teresę Pamułę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#TeresaPamuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tydzień temu w czwartek szafirowy jubileusz 45-lecia obchodziło Koło Polskiego Związku Niewidomych w Lubaczowie.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#TeresaPamuła">Od początku funkcjonowania Polski Związek Niewidomych strukturalnie i organizacyjnie był podzielony na kilka oddziałów. Początkowo region lubaczowski wchodził w skład oddziału krakowskiego, z którego po kilku miesiącach wyodrębnił się oddział rzeszowski Polskiego Związku Niewidomych. Koło lubaczowskie jako piąte powstało w byłym województwie przemyskim i działa od 1979 r. Obecnie funkcjonuje 18 kół w województwie podkarpackim.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#TeresaPamuła">Z perspektywy 45-lecia członkowie koła zauważają, że ostatnie dekady jego działalności na rzecz środowiska to najlepszy okres w jego historii. Działalność koła na przestrzeni lat została zauważona spośród grona wszystkich organizacji pozarządowych powiatu lubaczowskiego działających na rzecz osób niepełnosprawnych, co owocuje bardzo dobrą współpracą z lokalnymi włodarzami miast i gmin.</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#TeresaPamuła">Prezesem Zarządu Koła Polskiego Związku Niewidomych w Lubaczowie od lat jest pan Zygmunt Florczak, który w pełnioną funkcję wkłada całe swoje serce. Priorytetem koła jest m.in. uświadamianie wahającym się, że warto należeć do zrzeszenia Polskiego Związku Niewidomych.</u>
          <u xml:id="u-597.4" who="#TeresaPamuła">15 października obchodziliśmy również światowy Dzień Białej Laski i dlatego z okazji tego święta chciałabym bardzo serdeczne życzenia złożyć wszystkim osobom zaangażowanym w działalność kół, całego stowarzyszenia, życzyć wszystkiego, co najlepsze, a przede wszystkim tego, żeby wszystkie ich bariery zostały zlikwidowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-597.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Marię Koc, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#MariaKoc">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#MariaKoc">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Liceum Ogólnokształcące im. Marii Sadzewiczowej w Łochowie ma już 80 lat. W ostatnią niedzielę, 12 października, cała społeczność tej pięknej szkoły świętowała swój jubileusz. Serdecznie gratuluję uczniom, nauczycielom, pracownikom niepedagogicznym i absolwentom liceum ogólnokształcącego w Łochowie tego wspaniałego wydarzenia. Gratuluję poruszającej historii szkoły, która rozpoczęła się jeszcze w czasach II wojny światowej. Gratuluję niezwykłej patronki, która tę szkołę współtworzyła i na zawsze zapisała się złotymi zgłoskami na kartach jej historii. Gratuluję absolwentów, którzy w tej szkole wchodzili w dorosłość, tu nabywali wiedzę i stąd wyruszali w świat, aby realizować swoje najśmielsze plany życiowe i zamierzenia. Gratuluję utalentowanych uczniów, którzy tworzą współczesność szkoły pełną sukcesów edukacyjnych, wychowawczych, artystycznych, sportowych, które czynią łochowskie liceum ogólnokształcące szkołą niezwykle atrakcyjną dla młodych ludzi. Jednocześnie serdecznie dziękuję całemu gronu pedagogicznemu Sadzewiczowej, na czele z panią dyrektor Agnieszką Ludwin oraz panią wicedyrektor Moniką Słowik, za codzienną, ofiarną i pełną zaangażowania pracę z młodzieżą. Życzę kolejnych wspaniałych jubileuszy oraz dalszego dynamicznego rozwoju zgodnie z oczekiwaniami i marzeniami tej szkoły, jej uczniów, nauczycieli i rodziców. Jesteśmy z was bardzo dumni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Sałka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#PawełSałek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeszcze 7 października 2024 r. marszałek Szymon Hołownia na spotkaniu z mieszkańcami podlaskiego Zambrowa mówił, cytuję: Chciałbym, aby Polska 2050 była ideowym ruchem; umówiliśmy się, że nie będziemy uczestniczyli w patologicznym wyścigu po stołki w spółkach.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#PawełSałek">Tymczasem od 14 października br. funkcję prezesa Geotermii Podhalańskiej SA z siedzibą w Bańskiej Niżnej, powiat nowotarski, której większościowym akcjonariuszem jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, objął pan Wojciech Drzymała, niedoszły radny powiatu gorlickiego z ramienia Koalicyjnego Komitetu Wyborczego Trzecia Droga PSL — PL 2050 Szymona Hołowni.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#PawełSałek">W związku z powyższym rodzi się pytanie, czy mówiąc o patologicznym wyścigu po stołki, pan marszałek miał na myśli spółki zlokalizowane tylko na Podlasiu, bo zgodnie z przytoczonymi faktami na pewno nie w Małopolsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Mulawę. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Grabowskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#MarcinGrabowski">Panie Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! 16 października 1978 r. został powołany na papieża nasz wielki Polak, kard. Karol Wojtyła. Szanowni Państwo! W roku 2014 decyzją Rady Miasta Ostrołęki na patrona miasta Ostrołęki został wybrany św. Jan Paweł II.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#MarcinGrabowski">Z tego miejsca chciałbym serdecznie podziękować wszystkim tym, którzy przyczynili się do tego wydarzenia. Dziękuję wszystkim: parlamentarzystom, prezydentom, radnym miejskim, mieszkańcom, dzieciom, młodzieży, którzy co roku upamiętniają naszego wielkiego rodaka w mieście Ostrołęce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Schädler, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#EwaSchädler">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#EwaSchädler">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Już niebawem, w nadchodzący poniedziałek, czyli 21 października 2024 r., przy Komendzie Wojewódzkiej Policji w Poznaniu zostanie otwarte nowe Laboratorium Kryminalistyczne. Jest to wyjątkowe miejsce w skali kraju. Budowa obiektu trwała 23 miesiące, a kosztowała ponad 113 mln zł. Jest to sześciokondygnacyjny budynek o powierzchni 7 tys. m? wraz z parkingiem podziemnym, infrastrukturą towarzyszącą oraz specjalistycznym wyposażeniem.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#EwaSchädler">Obecnie laboratorium realizuje badania z zakresu 13 dziedzin kryminalistyki. Biegli na co dzień wydają opinie na potrzeby jednostek policji, sądów, prokuratur, urzędów celno-skarbowych, Żandarmerii Wojskowej, Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Granicznej oraz innych instytucji państwowych.</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#EwaSchädler">Policjanci z laboratorium mają na swoim koncie wiele sukcesów. Jestem przekonana, że w nowym laboratorium dopracują się jeszcze większych ilości tych sukcesów. Z tego miejsca chciałabym podziękować wszystkim policjantom zarówno miasta Poznania, jak i całego województwa wielkopolskiego. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam…</u>
          <u xml:id="u-606.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-606.3" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, ale będzie pan miał czas podczas oświadczeń, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-606.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Rafała Webera, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość rozpoczęło zbiórkę podpisów pod wnioskiem o referendum w sprawie odrzucenia paktu migracyjnego. Chcemy, aby nasz kraj był bezpieczny, chcemy, aby wszyscy ci, którzy w Polsce żyją, mieszkają, mogli swobodnie i bezpiecznie u nas żyć i funkcjonować. Dlatego uważamy, że pomysł siłowej i przymusowej relokacji nielegalnych migrantów, którzy przebywają w Europie Zachodniej, do naszego kraju, jest pomysłem fatalnym, jest pomysłem, który urodzi wielkie niebezpieczeństwo. Zachęcamy wszystkich Polaków do tego, żeby się po pierwsze, podpisać pod wnioskiem o referendum, a po drugie, zaangażować się w zbiórkę podpisów. Zbiórka podpisów będzie prowadzona przez parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości w naszych biurach poselskich; w zbiórkę podpisów będą zaangażowani członkowie i sympatycy Prawa i Sprawiedliwości. Będziemy też obecni na ulicach, w miejscach publicznych, będziemy uświadamiać polskie społeczeństwo, jak ważne jest to, abyśmy zebrali jak największą liczbę podpisów i wymusili na obecnym rządzie organizację referendum w tej fundamentalnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#RafałWeber">Gdy rządziliśmy, skutecznie broniliśmy Rzeczypospolitej przed nielegalną migracją. Polska była bezpieczna. Do władzy powrócił Donald Tusk i ta sytuacja może się zmienić. Donald Tusk godzi się na wszystko, co narzucają unijni urzędnicy. Dlatego polskie społeczeństwo musi wyrazić swoją wolę. Zachęcam wszystkich państwa do tego, aby się włączyć w zbiórkę podpisów pod wnioskiem o referendum w sprawie odrzucenia paktu migracyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Wichra, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Dziś jest wyjątkowy dzień, 17 października, a związane to jest międzynarodowym dniem mediatorów. Jako mediator sądu okręgowego, teraz nieaktywny, ale jednak wywodzący się z tego grona, chciałbym pozdrowić tych wspaniałych ludzi, którzy na co dzień pomagają Polakom, ludziom, którzy od lat nie potrafili znaleźć drogi do porozumienia, do załatwienia swoich konfliktów i spraw. Właśnie ci rozjemcy, ci koncyliatorzy, ci ludzie, którzy potrafią pomóc w dojściu do spokojnej i dobrej rozmowy, podczas której dwie strony znajdują rozwiązanie, ukojenie w ich cierpieniu, czasami bardzo długim, wieloletnim, w ich konflikcie, co jest bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#PatrykWicher">Rozwinięcie mediacji, moi drodzy państwo, to też odciążenie sądów, bo mediacja to jest bardzo fajna metoda właśnie rozwiązania sporów i konfliktów, która jest szybka, faktycznie tania, praktycznie bezkosztowa. Przy udziale tego trzeciego, wspaniałego mediatora dwie strony dochodzą ze sobą do porozumienia, razem znajdują porozumienie, razem znajdują punkt zwrotny w ich życiu, który pozwala im odnaleźć spokój ducha, ale także spokój prawny i także jest to naprawienie pewnej niesprawiedliwości społecznej ich otoczenia.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#PatrykWicher">W związku z tym, pamiętając o ludziach, którzy potrafią doprowadzić do rozmowy dwoje skłóconych ludzi, którzy potrafią pomóc im rozwiązać ich konflikty, pamiętając o nich, myślę, że też warto rozwijać mediacje w naszym kraju, wspierać je, ponieważ nie są one zbyt popularne, a są wspaniałą metodą rozwiązywania sporów i konfliktów. A więc, drodzy Polacy, drodzy rodacy, zachęcam do korzystania z takich usług mediacyjnych, bo one są bardzo istotne. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Maję Ewę Nowak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Marcin Gwóźdź, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#MarcinGwóźdź">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#MarcinGwóźdź">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj wygłaszam oświadczenie nie w swoim imieniu, ale w imieniu dziesiątek tysięcy ludzi dotkniętych powodzią, którzy wciąż zmagają się z tragicznymi skutkami niedawnych wydarzeń. Jak donoszą media — nigdy nie myślałem, że przywołam media takie jak „Gazeta Wyborcza” — najstarsza mieszkanka Kłodzka, której mieszkanie zostało poważnie uszkodzone, czekała aż miesiąc na zasiłek w wysokości 8 tys. zł. To niedopuszczalne, aby osoby, które straciły wszystko, musiały tak długo czekać na pomoc. Zbliża się zima, a wiele osób nadal nie ma dachu nad głową. Gdzie są działania nadministra Kierwińskiego? Na ten moment są wręcz niewidoczne, co tylko potęguje poczucie bezsilności i zagubienia wśród poszkodowanych. Rząd musi działać natychmiast, aby zapewnić wsparcie, które jest im niezbędne do odbudowy swojego życia. Apeluję do rządu o konkretne kroki i przyspieszenie procesów pomocowych. Powodzianie zasługują na to, by nie zostali zapomniani. Z tego miejsca deklaruję i oświadczam, że będę rządowi o powodzianach przypominał. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#DorotaNiedziela">Tę serię oświadczeń poselskich zakończy pan poseł Łukasz Mejza, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#ŁukaszMejza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kochana Polsko! Według siepaczy Bodnara jestem przestępcą, bo nie zgłosiłem jakiegoś stryszku, który jest tak niski, że nie da się tam normalnie wyprostować, żeby, mówiąc kolokwialnie, nie rozwalić sobie łba o sufit. Prokuratura wszczyna postępowanie, w TVN grupowy orgazm i abonament na żółty pasek, bo Mejza nie zgłosił stryszku.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#ŁukaszMejza">A porównajmy to sobie do sytuacji Kingi Gajewskiej z PO. Ja złożyłem korektę po 19 dniach, Kinga Gajewska po 392. Widzicie małą różnicę? Ja nie wpisałem stryszku mniejszego od tej filmowej komórki Harry’ego Pottera, a Kinga Gajewska nie wpisała willi, lekko licząc, wartej 1 mln zł. Widzicie różnicę? Teraz ta sama Kinga Gajewska w TVN pozuje na ofiarę. Mówi, że jest to atak na matkę trójki dzieci. Tylko, koleżanko Gajewska, jak do mojego domu, pod moją nieobecność, bo byłem wtedy na posiedzeniu Sejmu, wtargnęło trzech funkcjonariuszy Kierwińskiego na polecenie prokuratury Bodnara, do mojej rodziny, do mojej kobiety, która była w zaawansowanej ciąży i do tego miała jeszcze półtoraroczne dziecko na rękach, to jakoś wtedy nie protestowałaś. Mówisz, że to jest hejt na twoją rodzinę? Wiesz co, koleżanko Gajewska? Powiem tak: prawdziwy hejt to ten, który jest nakręcany przez polityków Platformy i usłużne im media i skutkuje chociażby tym, że ja anonimów o tym, że skończę jak Lepper, mam tyle, że mogę sobie nimi ten mały, śmieszny stryszek wytapetować. Ten hejt nakręcany przez Platformę skutkuje tym, że ośmiogwiazdkowi gangsterzy zaczepiają na ulicy moją kobietę w zaawansowanej ciąży i mówią, że wyskrobią jej tego bachora widelcem — cytuję. Więc ty o hejcie nic powiedzieć nie możesz. Natomiast ja mam propozycję: głosujmy nad immunitetem twoim wraz z moim, blokowo. Panie Bodnar, prokuratura nie działa na polityczne zamówienie, prawda? Prawo i…</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#DorotaNiedziela">A dzień wyglądał tak dobrze.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja w polskim rolnictwie jest coraz trudniejsza. Komisja Europejska, której przedstawiciele przed wyborami do Parlamentu Europejskiego obiecywali rolnikom złagodzenie zielonego ładu, teraz zapowiedzieli rozwiązania, które idą jeszcze dalej. Rolnictwo ma być objęte unijnym systemem ETS, co odbije się bezpośrednio na konkurencyjności gospodarstw i doprowadzi do zmniejszenia opłacalności w rolnictwie. Unia Europejska chce także dopłacać do likwidacji gospodarstw. Ci, którzy przetrwają te działania, zostaną z kolei dotknięci przez skutki podpisania umowy z krajami Mercosur. Umowa ta, będąca przede wszystkim w interesie Niemiec, spowoduje szerokie otwarcie europejskiego rynku na produkty z Ameryki Południowej. Niestety w Polsce mówi się o tym bardzo niewiele. A szkoda, bo będzie ona katastrofalna szczególnie dla producentów wołowiny i drobiu.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#AnnaGembicka">Dlatego szczególnie teraz trzeba głośno wołać o to, by te unijne działania, mające na celu zniszczenie rolnictwa i zastąpienie gospodarstw rodzinnych przez wielkie korporacje, zostały natychmiast przerwane. Oby stał się to priorytet w czasie polskiej prezydencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Choć Międzynarodowy Dzień Kobiet Wiejskich obchodziliśmy kilka dni temu, chciałabym dziś przypomnieć, jak istotną rolę odgrywają kobiety mieszkające na polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">To one, będąc sercem i duszą wiejskich społeczności, nie tylko dbają o rodziny i gospodarstwa, lecz także aktywnie angażują się w rozwój lokalny, podtrzymując tradycje, wartości i kulturę naszego kraju. Jednakże kobiety wiejskie, poza codziennym prowadzeniem gospodarstw i dbaniem o rodziny, odgrywają fundamentalną rolę w lokalnych społecznościach, a jednym z najważniejszych tego wyrazów są koła gospodyń wiejskich. To właśnie dzięki nim kobiety na polskiej wsi mają możliwość wspólnie działać, organizować wydarzenia kulturalne, przekazywać tradycje i wspierać lokalne inicjatywy. To one ożywiają lokalną społeczność, łącząc tradycję z nowoczesnością.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#BarbaraGrygorcewicz">Kobiety z polskich wsi zasługują na nasze pełne wsparcie i uznanie. Ich praca i wkład w rozwój polskiej wsi to nieoceniona wartość, która kształtuje naszą kulturę i przyszłość. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#GrzegorzLorek">Stefan Żeromski urodził się w Strawczynie koło Kielc 14 października 1864 r. w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Doświadczenia z gimnazjum kieleckiego, w którym rozpoczął naukę w wieku 10 lat, wykorzystał później podczas pisania „Syzyfowych prac”. Zaczął pisać właśnie w gimnazjum, a w wieku 18 lat zadebiutował na łamach prasy pierwszymi wierszami i dramatami. Szczególnie ciekawe są napisane w tym okresie „Dzienniki”.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#GrzegorzLorek">Studia w Instytucie Weterynaryjnym w Warszawie Żeromski przerwał po dwóch latach z powodu braku środków do życia. Utrzymywał się wtedy z korepetycji, często głodował. Po pierwszych sukcesach literackich podjął pracę jako guwerner w dworach szlacheckich, m.in. w Nałęczowie, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Oktawię. Był chory na gruźlicę. W 1892 r. wyjechał do Szwajcarii, gdzie przez pięć lat pełnił funkcję zastępcy bibliotekarza Polskiego Muzeum Narodowego w Rapperswilu. Protestując przeciw stosunkom panującym wśród pracowników muzeum, wrócił do Warszawy, gdzie w latach 1897–1903 pracował w Bibliotece Ordynacji Zamoyskich. Żeromski związał się z ruchem niepodległościowym, a po wybuchu I wojny światowej zgłosił się w 1914 r. do Legionów.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#GrzegorzLorek">Inicjator projektu Akademii Literatury, współzałożyciel i prezes (1920 r.) Związku Zawodowego Literatów Polskich, założyciel Straży Piśmiennictwa Polskiego i polskiego PEN — Klubu (1924 r.). Przyczynił się do powstania Towarzystwa Przyjaciół Pomorza (1920 r.), uczestniczył w akcji plebiscytowej na Mazurach. W dowód uznania otrzymał mieszkanie na Zamku Królewskim w Warszawie. Na początku lat 20. nazwisko Żeromskiego wymieniane było wśród kandydatów do literackiego Nobla. Polski pisarz nie otrzymał jednak tej nagrody, głównie z powodu kampanii dziennikarzy niemieckich po opublikowaniu „Wiatru od morza” (1922 r.), opisującego historię walki o polskość Pomorza. W ostatnich latach, po otwarciu archiwów obrad Szwedzkiej Akademii z tego okresu, okazało się, że decydujące znaczenie miały jednak także względy literackie. Styl Żeromskiego wydał się akademikom ciężki i przesadny, poruszane tematy — lokalne, klimat prozy — pesymistyczny i zniechęcający czytelnika.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#GrzegorzLorek">W przededniu wybuchu I wojny światowej Żeromski był najpopularniejszym polskim autorem, a z czasem, po publikacji „Przedwiośnia”, stał się także najbardziej kontrowersyjnym. Monika Żeromska, córka pisarza, wspomina, że 19 listopada 1925 r. po obiedzie odwiedził ojca Antoni Słonimski. Wpadł też Julian Tuwim z bukietem róż, ciesząc się z powrotu pisarza do zdrowia. Następnego dnia Żeromski już nie żył. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją narodową. Stefan Żeromski został pochowany 23 listopada 1925 r. na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#KatarzynaOsos">Oświadczenie w sprawie października — miesiąca seniorów</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#KatarzynaOsos">Ustanowienie października miesiącem seniorów pozwala stworzyć przestrzeń do spotkań, rozmów, wymiany doświadczeń i nawiązywania międzypokoleniowych relacji. Taka inicjatywa sprawia, że jesień życia staje się wypełniona kolorami, aktywnością i dobrą energią.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#KatarzynaOsos">W swojej pracy poselskiej często współpracuję z najstarszymi mieszkańcami i dobro seniorów leży mi szczególnie na sercu. Chcę, żeby każdy z nich mógł godnie żyć, by miał możliwość i przestrzeń do realizowania swoich pasji i nawiązywania kontaktów towarzyskich, a przy pogarszającym się stanie zdrowia miał zapewnioną opiekę na najwyższym poziomie. Fakt, że w obecnym rządzie została powołana minister ds. polityki senioralnej, która już prężnie działa, wdrażając m.in. bon senioralny, jest pierwszym krokiem w tym kierunku. Z początkiem nowego roku wejdzie w życie także tzw. renta wdowia, stanowiąca istotne wsparcie dla wielu osób żyjących w pojedynkę.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#KatarzynaOsos">Przed nami jeszcze wiele zmian i nowych inicjatyw w obszarze srebrnej polityki. Aktywizacja seniorów jest niezwykle ważna, ale równocześnie należy położyć akcent na stworzenie jak najlepszych rozwiązań legislacyjnych dla osób chorujących na demencję, w tym na wdrożenie Polskiego Planu Alzheimerowskiego czy dostosowanie opieki instytucjonalnej i świadczenia wspierającego do rzeczywistych potrzeb osób najstarszych, wymagających opieki.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#KatarzynaOsos">Apeluję do wszystkich parlamentarzystów: współpracujmy na rzecz naszych seniorów, bo wspólne działania dają najlepsze efekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#AndrzejSzejna">Oświadczenie poselskie w sprawie braku nominacji ambasadorskich</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#AndrzejSzejna">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ambasadorów nominuje prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że prezydent Andrzej Duda nie podpisał żadnej nominacji, chociaż były one procedowane zgodnie z procedurą i ustawami, które przyjął jeszcze rząd Prawa i Sprawiedliwości. Ponadto wszyscy kandydaci na ambasadorów zostali zaakceptowani przez państwa przyjmujące.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#AndrzejSzejna">Rzeczpospolita Polska nie ma obecnie ambasadora przy NATO oraz w Stanach Zjednoczonych Ameryki, a także od 3 lat w Izraelu. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, co dzieje się na Bliskim Wschodzie. Następuje eskalacja konfliktu w Izraelu, Libanie i Strefie Gazy. Pan prezydent natomiast nie podpisuje nominacji ambasadorskiej dla gen. Macieja Huni, który już przeszedł wszystkie procedury i otrzymał zgodę ze strony Izraela.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#AndrzejSzejna">Brak ambasadorów w państwach, które są bardzo istotne z punktu widzenia obecnego układu geopolitycznego, jest ogromną szkodą dla Polski i całej naszej polityki zagranicznej. Apeluję do pana prezydenta o kierowanie się racją stanu Rzeczypospolitej Polskiej, a nie własnym albo partyjnym interesem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie poselskie w sprawie rozwiązania problemu tzw. emerytur czerwcowych</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Emerytury czerwcowe to problem osób, które zostały urodzone po 1948 r. i przeszły na emeryturę w latach 2009–2019. Jeżeli złożyły wniosek w czerwcu, to ich świadczenie jest dużo niższe niż osób, które złożyły wniosek w kwietniu czy maju. Wynikało to stąd, że suma wskaźników waloryzacji kwartalnej, którymi zostałyby objęte składki emerytalne oraz kapitał początkowy przy przejściu na emeryturę w kwietniu lub maju, jest zazwyczaj wyższa od wskaźnika waloryzacji rocznej, który stosuje się przy ustalaniu emerytury w czerwcu danego roku.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#TadeuszTomaszewski">Sprawa dotyczy wielu osób, które kierują do mnie liczne zapytania o termin i sposób rozwiązania problemu tzw. emerytur czerwcowych. Rząd podejmował kilka prób, które okazały się niewystraczające. Konstytucyjność zasad przyznawania tzw. emerytur czerwcowych na wniosek zgłoszony przed 1 czerwca 2021 r. zakwestionował, zapadłym w sprawie P 7/22 rozstrzygnięciem z 15 listopada 2023 r., Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-620.3" who="#TadeuszTomaszewski">Mając na uwadze powyższe, uprzejmie proszę panią ministrę o odpowiedzi na pytania: Kiedy planowana jest realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2023 r.? Czy bez nowelizacji przepisów jest możliwe przeliczenie emerytury dla osoby, która przeszła na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019? Ilu osób dotyczy problem tzw. emerytur czerwcowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#DorotaNiedziela">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 18 października br., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję wszystkim posłom i posłankom, którzy już wyszli. Jest pan poseł na sali. Bardzo dziękuję. Dziękuję pracownikom Kancelarii Sejmu i Straży Marszałkowskiej. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min 01)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>