PPC / ppc

text_structure.xml 610 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 8 min 54)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz wicemarszałkowie Włodzimierz Czarzasty, Krzysztof Bosak, Piotr Zgorzelski i Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Dzień dobry państwu. Zanim wznowię obrady, chciałbym szybko powitać, bo zaraz wychodzą, uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 2 im. Marii Konopnickiej w Jodłowej, którzy są tutaj na zaproszenie posła Krzysztofa Sobolewskiego. Jesteście?</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Głos z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Jesteście. Cieszymy się, że jesteście z nami, i pozdrawiamy was serdecznie. Witamy w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Łukasza Kmitę, Ryszarda Wilka, Adama Gomołę oraz Mirosława Adama Orlińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Łukasz Kmita i Mirosław Adam Orliński.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Ryszard Wilk i Łukasz Kmita.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ŁukaszKmita">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Informuję, że dziś odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#ŁukaszKmita">— Finansów Publicznych — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#ŁukaszKmita">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#ŁukaszKmita">— Śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej, organy powołane do ścigania przestępstw i prokuraturę w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r. — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#ŁukaszKmita">— Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024 — godz. 13.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#ŁukaszKmita">Przypomnę jednocześnie, że Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zakres działania sejmowej komisji śledczej do spraw Pegasusa jest niezgodny z ustawą zasadniczą.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Panie pośle, miał pan odczytywać komunikaty, a nie siać propagandę. Pana zadaniem jest odczytywanie komunikatów, a nie wygłaszanie w tej chwili oświadczeń poselskich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Kmita: Rozumiem, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przedstawiła dodatkowe sprawozdanie o obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej, druk nr 583. Oczywiście przedstawia je komisja.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, druk nr 675.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Na podstawie art. 51 ust. 2 regulaminu Sejmu przewodniczący Komisji Finansów Publicznych zgłosił wniosek o przystąpienie do drugiego czytania tego projektu ustawy bez zachowania terminu określonego w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Wnioskodawca uzasadnia ten wniosek terminowością spraw regulowanych w projekcie. Chodzi o to, żeby samorządy mogły jak najszybciej przygotować swoje budżety.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przystąpienie do drugiego czytania rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego bez zachowania terminu określonego w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, sprawozdanie z druku nr 675, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Głosowało 412 posłów. 392 — za, 17 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła w dyskusji nad dodanym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">A więc teraz tzw. wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">Pan poseł Bartosz Romowicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Dzisiaj po raz trzeci będziemy rozmawiać o bezpieczeństwie, będziemy rozmawiać o tym, jak trwale ułożyć obronę cywilną. To jest bardzo ważny element bezpieczeństwa państwa. Wiem, że może to dla państwa jest nudne, ale po raz trzeci zaapeluję o to, żeby ten moment wykorzystać na ponadpartyjne i ponadpolityczne przygotowanie dobrych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#BartoszRomowicz">Najwyższa Izba Kontroli od 2010 r. mówiła, że trzeba poprawić obronę cywilną w Polsce, że ona musi być skuteczna, lepsza, że musi być przygotowana na takie sytuacje, jakie mieliśmy ostatnio. Jako klasa polityczna musimy pokazać, że potrafimy wspólnie rozmawiać o bezpieczeństwie. Dziękuję panu marszałkowi za to, że powstała ta specjalna komisja, która ma się zająć rozwiązaniami powodziowymi. Zmierzamy do wspólnej, dobrej rozmowy o tych rozwiązaniach. Jeszcze raz, panie marszałku i Wysoka Izbo, apeluję o to, żebyśmy wspólnie działali nad bezpieczeństwem Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jaki to jest wniosek formalny?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Pan poseł Kacper Płażyński w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KacperPłażyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za godzinę zbierze się komisja gospodarki morskiej, żeby rozmawiać o sposobie informowania o zagrożeniu powodziowym i aktualnym stanie infrastruktury antypowodziowej. Tydzień temu w piątek zostało to przekazane do właściwych organów, do RCB, Ministerstwa Infrastruktury, Wód Polskich i ministerstwa spraw wewnętrznych. Trochę ponad 15 bardzo konkretnych pytań, na które do dnia dzisiejszego odpowiedziały tylko i wyłącznie Wody Polskie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#KacperPłażyński">Drodzy Państwo! Przedwczoraj mieliście czas, by przez kilka godzin na tej sali w gronie kilkunastu ministrów okrągłymi słowami opowiadać o tej sytuacji, o tej bardzo groźnej, niebezpiecznej sytuacji, a nie macie czasu przekazać posłom i komisji sejmowej odpowiednich dokumentów i informacji. To jest sytuacja, która się w mojej komisji jeszcze do tej pory nie zdarzyła, dlatego składam wniosek formalny, panie marszałku, o przerwę w obradach do czasu, kiedy dowiemy się, kto zaciągnął ten hamulec bezpieczeństwa w dostępie do informacji publicznej w tak bardzo ważnej, katastroficznej sytuacji: czy prezes Rady Ministrów, czy ktoś inny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Zanim będziemy głosować, jeszcze głos zabierze pan poseł Grzegorz Płaczek w imieniu Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle, a po całej serii zrobimy głosowanie nad wnioskami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Serdecznie proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Co to jest? Od tego jest marszałek, a nie ty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">W jakim celu, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">To proszę zakomunikować to Wysokiej Izbie. Na pewno chętnie to zrobią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Chciałbym uczcić ofiary powodzi. Być może to państwa przekona.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Wczoraj Komenda Główna Policji poinformowała opinię publiczną o kolejnych zgonach: Bielsko-Biała, Nysa, Nowy Świętów, Kłodzko, Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie. To tylko niektóre miejsca, gdzie w ostatnich dniach doszło do tragicznych wydarzeń. Wszystkie okoliczności wskazują na to, iż zginęły tam osoby w wyniku powodzi. Dlatego zgłaszam wniosek formalny oraz proszę nas wszystkich o symboliczne uczczenie tych ofiar minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz dać im, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im świeci.)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz dać im, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im świeci.)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz dać im, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im świeci.)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech odpoczywają w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Posłowie: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękujemy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">W serii wniosków formalnych zgłoszony został wniosek formalny o przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Poddaję go teraz pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. 193 — za, 233 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku dnia 20 grudnia 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 589.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#Marszałek">Głosujemy teraz nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 589, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. 414 — za, 7 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem, przyjętej w Nowym Jorku dnia 20 grudnia 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej (druki nr 30, 583 i 583-A) — trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 583-A.</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#Marszałek">Proszę panią posłankę Joannę Frydrych o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-12.22" who="#komentarz">(Poseł Iwona Hartwich: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-12.23" who="#Marszałek">Wiem, pamiętam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JoannaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JoannaFrydrych">Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej, zawartym w druku nr 30.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JoannaFrydrych">Szanowni państwo, ostateczną miarą człowieka nie jest to, gdzie stoi w chwilach komfortu i wygody, lecz gdzie znajduje się w chwilach wyzwań i trudności, wspierając tych, którzy najbardziej tego potrzebują. Również w wymiarze społecznym wspieranie osób z niepełnosprawnościami to nie tylko moralny obowiązek, ponieważ społeczeństwo, które nie potrafi dbać o swoich najsłabszych członków, nie jest warte miana społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JoannaFrydrych">To państwo jako emanacja społeczeństwa pełnią kluczową rolę w zapewnieniu wszystkim obywatelom równego dostępu do gwarantowanych konstytucyjnie wolności i praw, spośród których to godność jest tym najważniejszym. W przypadku osób z niepełnosprawnościami zapewnienie godnego życia wymaga podejmowania aktywnych kroków, organizacji systemu, bez którego człowiek o szczególnych potrzebach nie zdoła samodzielnie żyć z godnością. Odpowiedzialny rząd to taki, który jest w stanie zapewnić odpowiednie zasoby, narzędzia i regulacje, aby zagwarantować tym obywatelom godne warunki życia.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#JoannaFrydrych">Właśnie nadszedł moment, kiedy będziemy głosować nad obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej. Jest to projekt bardzo oczekiwany przez osoby z niepełnosprawnościami. Trafi on do osób pobierających rentę socjalną, z całkowitą niezdolnością do pracy i samodzielnej egzystencji, zapewni im dodatek dopełniający w wysokości 2520 zł już od 1 stycznia 2025 r., i osoby te otrzymają łącznie kwotę 4300 zł.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#JoannaFrydrych">Projekt ten wpłynął do Sejmu 7 marca 2023 r., niestety ówczesna większość parlamentarna PiS nie podjęła ani dyskusji, ani prac nad tym projektem. Co zrobiła ówczesna pani marszałek?</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Czy to było na dodatkowym posiedzeniu komisji? To jest dodatkowe sprawozdanie?)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#JoannaFrydrych">Wrzuciła go do tzw. zamrażarki sejmowej. Łatwiej było to zrobić, niż procedować nad projektem, za którym stoją uzasadnione oczekiwania setek tysięcy obywateli.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#JoannaFrydrych">W trakcie procedowania nad tym projektem konieczne byłoby poszukiwanie balansu między nadziejami osób składających pod nim podpisy a możliwościami finansowymi państwa.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Nie rób polityki na niepełnosprawnych.)</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#JoannaFrydrych">Ale 15 października wybory wygrała koalicja demokratyczna…</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#JoannaFrydrych">…której obce jest kunktatorstwo i uciekanie od trudnych, ale ważnych tematów.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JoannaFrydrych">Już dwudziestego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Pani poseł, przepraszam. Bardzo proszę, jeżeli można, o skupienie się na meritum, czyli na poprawkach, które mają być przedmiotem naszego głosowania za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JoannaFrydrych">Tak jest. Panie marszałku, przedstawiam sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JoannaFrydrych">Już 20 listopada 2023 r. marszałek Sejmu skierował obywatelski projekt ustawy do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: To nie jest sprawozdanie nad całością, to jest tylko dodatkowe sprawozdanie, pani poseł. Dodatkowe sprawozdanie. To jest tylko dodatkowe sprawozdanie, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JoannaFrydrych">25 stycznia 2024 r. odbyło się pierwsze czytanie tego projektu na posiedzeniu Sejmu i został on skierowany do dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. 13 września 2024 r. odbyło się drugie czytanie, podczas którego zgłoszono sześć poprawek. Sejm na 17. posiedzeniu w dniu 13 września roku 2024…</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Sprawozdanie już było dotyczące całości. To jest dodatkowe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Pani poseł, już jest o poprawkach. Już rys historyczny się skończył, już są poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JoannaFrydrych">…zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy, zawarty w druku nr 583, do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny na posiedzeniu w dniu 24 września 2024 r. rozpatrzyła…</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Słuchaj, czegoś się nauczysz.)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JoannaFrydrych">…sześć poprawek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Posłuchajcie, proszę, o tym, jak pracowały komisje w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JoannaFrydrych">…i wszystkie poprawki uzyskały pozytywną opinię.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale to nie o tym ma pani poseł mówić.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JoannaFrydrych">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wnosi, by Wysoki Sejm raczył przyjąć obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej wraz z poprawkami. Widząc, jak prawa strona bardzo energetycznie reaguje, zwracam się również do państwa o poparcie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JoannaFrydrych">Korzystając jeszcze z okazji, pragnę podziękować wszystkim tym, którzy brali czynny udział w pracach nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JoannaFrydrych">Na ręce pana premiera Donalda Tuska składam szczególne podziękowania…</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JoannaFrydrych">…za dyspozycje wskazane już podczas pierwszego czytania. Poszukiwanie przestrzeni fiskalnej dla projektu wobec wyzwań stojących przed przyszłorocznym planem finansowym państwa nie było łatwym zadaniem, dlatego tym bardziej podziękowania należą się ministrom i pracownikom resortów…</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#JoannaFrydrych">…za zrozumienie szczególnych potrzeb obywateli i poszukiwanie jak najszerszego i jak najkorzystniejszego rozwiązania. Dziękuję moim koleżankom posłankom…</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#JoannaFrydrych">…i kolegom posłom, również tym z Prawa i Sprawiedliwości, którzy włączyli się w prace nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: A mnie kto podziękuje?)</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Nawet marszałek się śmieje.)</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: O kolegach proszę pamiętać.)</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#JoannaFrydrych">Dziękuję ekspertom, którzy swoją wiedzą i doświadczeniem wsparli prace nad ustawą. Dziękuję stronie społecznej za otwartość na niełatwą dyskusję i wnioski, które zostały uwzględnione podczas prac. Dziękuję projektodawcom i wnioskodawcom, i wszystkim tym, którzy zbierali podpisy oraz złożyli swój podpis, by ustawa mogła wejść w życie. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Debata już była, to jest sprawozdanie dodatkowe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Jedno z najbardziej wyczerpujących dodatkowych sprawozdań, jakie słyszałem. Pan poseł Skalik, zdaje się, poczuł się pominięty w podziękowaniach…</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Zupełnie.)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszałek">…ale w takim razie ja kieruję tak po prostu awansem podziękowania na pana ręce.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">To był projekt obywatelski, ale w imieniu wnioskodawców występowała pani posłanka Iwona Hartwich.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę, ale króciutko, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Marszałkowi nie podziękowali.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#IwonaHartwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni rodzice,…</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#IwonaHartwich">…którzy protestowaliście — witamy was, bo jesteście na galerii — na tych zimnych kafelkach i walczyliście o podwyższenie renty socjalnej! Chciałam serdecznie podziękować oczywiście rządowi. Pomoc otrzyma przeszło 130 tys. osób. To jest niewiarygodne dla prawej strony, że jednak można pomóc.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest! Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#IwonaHartwich">Chciałam z tego miejsca również podziękować panu premierowi, którego nie ma,…</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#IwonaHartwich">…absolutnie wiadomo dlaczego, który również… Możecie państwo się śmiać, możecie się śmiać, to jest właśnie wasza wizytówka w tym momencie przed tymi osobami, które protestowały w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#IwonaHartwich">Mam zdanie do pana Kaczyńskiego. Panie Kaczyński, pan mnie kiedyś całował po rękach i obiecywał pomoc. I chcę, żeby pan zapamiętał jeden matematyczny wzór, że 130 tys. to jest więcej niż zero.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Ja przy okazji wyrażę też wobec państwa wdzięczność za to, że mieliśmy okazję wspólnie przeprocedować wszystkie projekty obywatelskie, które odziedziczyliśmy po poprzedniej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszałek">Będziemy teraz głosować.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszałek">Aha, jeszcze tylko wspomnę dla formalności, że komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 583 i przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu, dość wyczerpującym, poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszałek">Poprawki od 1. do 3.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">Zaczynamy głosować.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszałek">A w jakim trybie, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#Marszałek">Przepraszam?</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Panie marszałku, byłam zapisana i byłam wyświetlona, ale…)</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie była pani wnioskodawcą.)</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#Marszałek">Dobrze, tylko że wie pani, te pytania są dopiero po tym, jak przeczytam formułę głosowania nad 1. poprawką. Wtedy są pytania do poprawek i wtedy panią dopuszczę do głosu.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#Marszałek">Poprawki od 1. do 3. zgłoszone zostały do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o rencie socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#Marszałek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują m.in. dodać art. 6a-6c.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki od 2. do 4. oraz poprawka 6.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#Marszałek">W tej sprawie pytanie chciała zadać pani poseł Urszula Rusecka, która faktycznie zapisała się do pytania w tym miejscu i będzie mogła je zadać, na co ma 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#UrszulaRusecka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#UrszulaRusecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość poprze ten projekt ustawy, dlatego że zawsze popiera projekty służące ludziom, ale z całą stanowczością chcę powiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: A toalety będą zamknięte?)</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#UrszulaRusecka">…że ta ustawa, nad którą teraz procedujemy, to nie jest ustawa z projektu obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#UrszulaRusecka">Koalicjo 13 grudnia, oszukaliście 2/3 osób popierających rentę socjalną. Oni dostaną właśnie zero, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Oszuści! Oszuści! Oszuści!)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#UrszulaRusecka">To jest ustawa o dodatku dopełniającym. I to jest, szanowni państwo, niegodne.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Jak śmiesz?)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#UrszulaRusecka">A odnośnie do poprawek, panie marszałku, my wstrzymamy się w głosowaniu nad poprawkami, ponieważ sprytnie legislacyjnie zgrupowaliście te poprawki po to, żeby nie można było zagłosować za tymi, które są dobre, bez głosowania za tymi rozwiązaniami, z którymi się nie zgadzamy. Wasz premier powiedział, że ustawa będzie procedowana szybko, nie mówiąc, że ona jest kadłubkowa. Oszukaliście, tak jak powiedziałam, 200 tys. osób pobierających rentę socjalną, więc myślę, że musimy się wstrzymać w głosowaniu nad tymi poprawkami. To jest po prostu niegodne.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Poseł Iwona Hartwich: Panie marszałku, mogę coś powiedzieć?)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#Marszałek">Nie, pani nie. Może powiedzieć coś pani posłanka Frydrych, jeśli chce udzielić odpowiedzi na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#Marszałek">Natomiast ja bardzo serdecznie państwa przestrzegam i mówię, że to naprawdę źle wygląda. Rozmawiamy o pomocy osobom, które są najbardziej potrzebujące,…</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#Marszałek">…a jak widzę, nie zaniedbujemy żadnej okazji, żeby znowu pokazać sobie nawzajem, jak się nienawidzimy. Myślę, że to chyba nie jest dobry sygnał dla osób, które dzisiaj patrzą na nas. Czy możemy zająć się ich problemami, czy nadal będziemy wzajemnie zajmowali się swoimi problemami?</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Bo prawdę mówimy.)</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#Marszałek">Jeżeli możemy zająć się ich problemami, to przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 4. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za było 226, przeciw — 10, wstrzymało się 187.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#Marszałek">W 5. poprawce wnioskodawcy proponują dodać art. 8a do ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za było 405, przeciw — 1, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#Marszałek">Głosować teraz będziemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 583, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.25" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-26.26" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za było 411, przeciw — 10, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-26.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-26.28" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.29" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Dziękujemy! Dziękujemy! Dziękujemy!)</u>
          <u xml:id="u-26.30" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-26.31" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 657-A.</u>
          <u xml:id="u-26.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-26.33" who="#Marszałek">A ja proszę panią posłankę Dorotę Marek o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-26.34" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#DorotaMarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wraz z poprawkami, które wpłynęły podczas drugiego czytania, w celu ich rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#DorotaMarek">Komisja rozpatrzyła i negatywnie zaopiniowała wszystkie zgłoszone poprawki i rekomenduje ich odrzucenie. Po ich odrzuceniu rekomenduje przyjęcie ustawy w całości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Komisja, jak państwo słyszeli, wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 657 i przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#Marszałek">Poprawki od 1. do 10. zgłoszone zostały do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#Marszałek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują nadać inne brzmienie dodawanemu art. 14c.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#Marszałek">Łączą się z nią poprawki 6., 8., 10., 11. i 12.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#Marszałek">Głosować nad nimi będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie, a ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 2. do 5., 7. i 9.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1., 6., 8., 10., 11. i 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za — 196, przeciw — 233, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#Marszałek">W 2. poprawce do dodawanego art. 14c wnioskodawcy proponują w ust. 1 nadać inne brzmienie wprowadzeniu do wyliczenia.</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.19" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za było 180, przeciw — 249, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-28.20" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-28.21" who="#Marszałek">W 3. poprawce do dodawanego art. 14c wnioskodawcy proponują w ust. 1 skreślić pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-28.22" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-28.23" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-28.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.27" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za — 196, przeciw — 233, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-28.28" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-28.29" who="#Marszałek">W 4. poprawce do dodawanego art. 14c wnioskodawcy proponują nadać inne brzmienie ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-28.30" who="#Marszałek">Łączy się z nią 9. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-28.31" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-28.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-28.33" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-28.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 4. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.37" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 196 — za, 235 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-28.38" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-28.39" who="#Marszałek">W 5. poprawce do dodawanego art. 14c wnioskodawcy proponują skreślić ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-28.40" who="#Marszałek">Łączy się z nią 7. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-28.41" who="#Marszałek">Głosować nad nimi będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-28.42" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-28.43" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-28.44" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5. i 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.46" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.47" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. 177 — za, 249 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-28.48" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-28.49" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-28.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 657, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.53" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. 410 — za, nikt nie był przeciw, 18 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-28.54" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-28.55" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszach.</u>
          <u xml:id="u-28.56" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 648-A.</u>
          <u xml:id="u-28.57" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-28.58" who="#Marszałek">Proszę panią posłankę Alicję Łepkowską-Gołaś o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.59" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania zgłoszono jedną poprawkę. Komisja na wczorajszym posiedzeniu odrzuciła tę poprawkę. Panie marszałku, komisja wnosi o odrzucenie poprawki i przyjęcie ustawy w całości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszałek">Jak państwo słyszeli, komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 606.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#Marszałek">Komisja przedkłada poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#Marszałek">W jedynej poprawce wnioskodawcy proponują nadać nowe brzmienie art. 1.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 180 — za, 235 — przeciw, 16 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#Marszałek">Będziemy głosować nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#Marszałek">Pytania są, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#Marszałek">To bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#Marszałek">Pan poseł Robert Telus i pan poseł Rzepa zgłosili się przed głosowaniem nad całością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#RobertTelus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To jest bardzo ważna ustawa, która mówi tak naprawdę o zdrowiu Polaków i kondycji naszego rolnictwa, dlatego że jest to ustawa, która wprowadza moratorium o 5 lat na stosowanie pasz bez GMO w Polsce. Przygotowaliśmy ustawę, panie marszałku — i ta ustawa jest w pana zamrażarce — która wprowadza współczynnik mający za zadanie stosowanie w Polsce naszych rodzimych pasz bez GMO. Ona leży w zamrażarce, a ta ustawa, nad którą teraz będziemy głosować, pokazuje, że rząd skapitulował, że nie chce w tej sprawie nic zrobić. Nigdy nie było tak, że przedłużaliśmy o 5 lat, było o 2 lata. Przygotowaliśmy ustawę i ona jest złożona. To były duże konsultacje z branżą paszową, z rolnikami. 3 mld zł rocznie zostałoby w kieszeniach rolników, a wy skapitulowaliście. Jakie lobby nacisnęło na was, że skapitulowaliście, całkowicie zrezygnowaliście z walki o zdrowie Polaków i z walki o polskie rolnictwo? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Dobrze radzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Panie pośle, moment, moment. A kiedy wyście składali tę ustawę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RobertTelus">Jak się nie mylę, to w lutym była złożona. W lutym została do pana marszałka złożona ustawa i do tej pory nie została rozpatrzona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">A ma numer druku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RobertTelus">Nie ma numeru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Nie ma numeru druku? Nie wierzę. Sprawdzę i dam znać.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: To proszę odłożyć głosowanie. Do sprawdzenia.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#Marszałek">Sprawdzę i dam znać. Chcę wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#Marszałek">Okej, mam już informację, co się z nią stało, panie pośle. Ta ustawa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#RobertTelus">Panie marszałku, to wniosek formalny o przerwę, sprawdzenie tej sprawy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Dobrze. Panie pośle, panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Telus, posłuchaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#RobertTelus">…i najpierw wprowadzenie naszej ustawy, która…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Panie pośle, panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Robert, posłuchaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#RobertTelus">…reguluje tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Do sprawdzenia. Najpierw niech pan sprawdzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Panie pośle, sytuacja jest prosta. Złożyliście ustawę w lutym. Przed chwilą sprawdziłem to z ministrem Salamończykiem, który to sprawdził. Zwróciliśmy ją wam w marcu do uzupełnienia uzasadnienia. Do tej pory uzasadnienie nie zostało uzupełnione.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do roboty!)</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#Marszałek">Więc proszę łaskawie, korzystając z okazji, przeprosić za pana słowa o stosowaniu zamrażarki wobec waszych ustaw. Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale to jest właśnie zamrażarka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#RobertTelus">Panie Marszałku! Zwróciliście ustawę nie do uzupełnienia uzasadnienia, tylko żeby opozycja przeprowadziła notyfikację w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ojojoj, ale wtopa. Kompromitacja, panie Telus, do roboty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">Ale co pan opowiada?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#RobertTelus">To wy jesteście od tego i to rząd jest od tego, a nie opozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Uzupełnienie uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#Marszałek">Jak ustawa jest źle napisana i wprowadzałaby chaos do porządku prawnego… O tym nie decyduje marszałek, tylko biuro, stosowne biuro. Mamy biuro legislacji, jak pan wie, mamy biuro oceny skutków regulacji.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Komu podlega to biuro?)</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#Marszałek">Ja rozumiem, że pan jest impregnowany na fakty, ale takie są fakty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#RobertTelus">Panie marszałku, to jest pana decyzja i to jest rządu decyzja. Skapitulowaliście w walce o to, żeby w Polsce nie było GMO.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Panie pośle, niech pan tutaj nie wyjeżdża z militarnymi porównaniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#RobertTelus">To wy skapitulowaliście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszałek">Panie pośle, nikt tu z nikim nie walczy. Proszę się uspokoić.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do roboty, Telus.)</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, żebyście uzupełnili uzasadnienie i kiedy to zrobicie, natychmiast wyślę tę ustawę do komisji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do szkoły.)</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#Marszałek">Ma pan moje uroczyste publicznie dane słowo.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W pierwszej klasie alfabet jest.)</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#Marszałek">W porządku? Umówione? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#Marszałek">Jeszcze pan poseł Jarosław Rzepa chciał się wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JarosławRzepa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Szanowni Państwo! Prawo i Sprawiedliwość chyba rządziło przez ostatnie 8 lat. Wiecie państwo, ile razy było przekładane memorandom? Cztery razy. Ile razy składali ustawę o tym, żeby był wskaźnik białkowy? Zero. To są fakty, szanowni państwo, a dzisiaj utyskujecie, że złożyliście ustawę, do której nawet jeszcze się nie ustosunkowaliście.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JarosławRzepa">Szanowni Państwo! My chcemy dać te 5 lat po to, żeby gospodarka mogła normalnie funkcjonować, stabilnie, natomiast dajemy sobie czas na to, żeby zrobić to, czego wy przez 8 lat nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszałek">Mało tego, jeszcze teraz będziecie musieli zrobić OSR w związku z tymi nowymi regulacjami. Ale jak zrobicie, to naprawdę, słuchajcie… Tu nie ma zamrażarek, ten sprzęt nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jak nie?)</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#Marszałek">Nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#Marszałek">Pani poseł, nie można projektem poselskim, który nie został uchwalony, domagać się notyfikacji. Musicie uzupełnić uzasadnienie…</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: No właśnie my nie możemy.)</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#Marszałek">…zrobić OSR i projekt pójdzie do komisji rolnictwa. To jest proste. Nie blokuję żadnych projektów.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Zmiana regulaminu dopiero teraz…)</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#Marszałek">Macie teraz, na tym posiedzeniu Sejmu, trzy swoje projekty. To naprawdę nie jest żadna zamrażarka. Dziękuję państwu bardzo za tę ożywioną i ubogacającą nas w fakty dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#Marszałek">A my będziemy teraz głosować nad całością projektu… A nie, najpierw musimy głosować nad poprawką… Nad całością? Już głosowaliśmy? Rzeczywiście. Przepraszam, ale temat ustawy o paszach tak mnie ożywił, że aż nie przewróciłem kartki.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#Marszałek">Przystępujemy teraz do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 606, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 236 — za, 178 — przeciw, 16 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o paszach.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Informacja Prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów na temat powodzi we wrześniu 2024 r. w południowo-zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działaniach podjętych w celu zapobieżenia jej skutkom oraz w celu ich usunięcia.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji Prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów na temat powodzi we wrześniu 2024 r. w południowo-zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działaniach podjętych w celu zapobieżenia jej skutkom oraz w celu ich usunięcia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 196 — za, 235 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie informacji prezesa Rady Ministrów i członków Rady Ministrów odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski podczas II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 641.</u>
          <u xml:id="u-52.27" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-52.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 641, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.31" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-52.32" who="#Marszałek">Sejm jednomyślnie podjął uchwałę w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci Ofiar Zagłady Osób z Zaburzeniami Psychicznymi na terenach okupowanej Polski podczas II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-52.33" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Informacja dla Sejmu i Senatu RP o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń-czerwiec 2024 r. (przewodnictwo Belgii w Radzie Unii Europejskiej) wraz z komisyjnym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-52.34" who="#Marszałek">Na podstawie art. 51 ust. 2 regulaminu Sejmu wnoszę o przystąpienie do drugiego czytania bez skierowania projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-52.35" who="#Marszałek">Wniosek uzasadniony jest ekonomiką procedury legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-52.36" who="#Marszałek">Poddaję go teraz pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-52.37" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-52.38" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przystąpienie do drugiego czytania bez skierowania projektu do komisji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.41" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 238 — za, 192 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-52.42" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.43" who="#Marszałek">Przystępujemy do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-52.44" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów chce zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały? Dobrze, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-52.45" who="#Marszałek">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-52.46" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.47" who="#Marszałek">Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk w imieniu klubu PiS.</u>
          <u xml:id="u-52.48" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo Posłowie!</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Komu wizę?)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Prace Polski w trakcie prezydencji belgijskiej w I półroczu 2024 r. to cały cykl niewykorzystanych szans i kompromitacji na forum Unii Europejskiej. Oczywiście pan minister będzie znowu wracał do środków z KPO, które zostały w sensie formalnym zaakceptowane jeszcze za rządów Zjednoczonej Prawicy, a za państwa czasów zostały tylko wypłacone.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Bohater.)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan minister będzie się chwalił przystąpieniem do Prokuratury Europejskiej, ale trzeba przypomnieć, że w zakresie polityki klimatycznej kompromitacja pani minister Urszuli Zielińskiej, która powiedziała, że cel pośredni — redukcja CO2 o 90% do 2040 r. to jest Polski cel, zanim jeszcze zaczęły się negocjacje, to jest rzecz niespotykana. To jest kompromitacja niespotykana.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Hańba! Zdrada!)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Kwestia polityki migracyjnej, szanowni państwo. Zgoda na to, żeby zaakceptować rozwiązania paktu migracyjnego i dzisiejsza praca nad tym, żeby wdrażać wytyczne Komisji Europejskiej — to domaga się odrzucenia tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Zielińska! Zielińska! Zielińska!)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#komentarz">(Poseł Urszula Sara Zielińska: Panie marszałku, chciałabym sprostować…)</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Dlatego, panie marszałku, szanowni państwo, składam poprawkę, aby odrzucić informację o pracach Polski w trakcie prezydencji belgijskiej.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ula! Ula! Ula!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę, w imieniu…</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Dajcie jej mówić! Dajcie jej mówić! Dajcie jej mówić!)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#Marszałek">Robienie bloków głosowań rano nie jest dobrym pomysłem. Macie państwo za dużo energii.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#Marszałek">Agnieszka Pomaska w imieniu klubu Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Nie, my chcemy Ulę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AgnieszkaPomaska">Panie i Panowie Posłowie!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#AgnieszkaPomaska">Panie Posłanki! Prawda jest taka, że za waszych czasów pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy były na bilbordach, a nie w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Zablokowaliście…)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#AgnieszkaPomaska">A za naszych czasów pieniędzy z KPO co prawda nie ma na bilbordach, ale są w Polsce, u polskich przedsiębiorców i u polskich samorządowców. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#Marszałek">Chęć zabrania głosu w tej sprawie…</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ula! Ula! Ula!)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#Marszałek">Dziękuję, przekażę żonie.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#Marszałek">Może póki pan minister będzie szedł, to pozdrowię mieszkańców powiatu płońskiego, którzy są tu na zaproszenie pana posła Adama Krzemińskiego.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#Marszałek">Teraz wystąpi minister do spraw europejskich pan Adam Szłapka.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#AdamSzłapka">Panie Pośle! Rozmawialiśmy już o tym trzy razy, ale wystarczy mi cierpliwości, żeby dalej tu panu tłumaczyć. W czasie prezydencji belgijskiej, czyli w ciągu ostatniego pół roku, po pierwsze, zostały uruchomione środki europejskie KPO — tak. Po drugie, zostały odblokowane fundusze strukturalne — tak.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#AdamSzłapka">Za waszych czasów wydawaliście miliony, ale te pieniądze do Polski nie płynęły przez waszą kompromitującą politykę. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#AdamSzłapka">Po drugie, w czasie prezydencji belgijskiej została wycofana procedura z art. 7. Tak, stało się tak.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: No właśnie, a co się stało oprócz tego, że wygraliście wybory?)</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#AdamSzłapka">Po trzecie, panie pośle, wyjątkowe, ważne wydarzenia, które się wydarzyły, jeśli chodzi o wsparcie Unii Europejskiej dla Ukrainy, uruchomione 50 mld pomocy. Kolejne sankcje i po raz pierwszy w historii bezprecedensowa sytuacja, że zostały wykorzystane wpływy z rosyjskich, ale zamrożonych aktywów. To jest bardzo duży sukces Polski i Unii. Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#AdamSzłapka">Po trzecie, panie pośle, w czasie prezydencji belgijskiej zostały poprawione rozwiązania, tzw. ATM, dotyczące liberalizacji handlu z Ukrainą. Dokładnie tak, jak postulowali Polski rolnicy. Wy rok wcześniej kompletnie bezrefleksyjnie podpisaliście to rozwiązanie i to doprowadziło do protestów rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#AdamSzłapka">Po czwarte, panie pośle, w czasie prezydencji belgijskiej poprawiliśmy zgodnie z interesem polskich rolników tzw. zielony ład w kwestii ugorowania i używania pestycydów. Tak, ten zielony ład, który został przygotowany przez Janusza Wojciechowskiego, waszego komisarza.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wasz program.)</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#AdamSzłapka">Teraz, jeśli chodzi o migrację, szczerze mówiąc, myślałem, że pan do tego nie będzie nawiązywał, bo tutaj fakty są bardzo dla państwa i rządu premiera Morawieckiego bolesne.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgodziłeś się.)</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#AdamSzłapka">Po pierwsze, mówił pan o tym, że 20 grudnia, i mówił o tym wcześniej Morawiecki, ten pakt został przegłosowany. To jest nieprawda. Akurat pan, kto jak kto, ale pan powinien doskonale znać procedurę.</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Pan premier.)</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#AdamSzłapka">20 grudnia zeszłego roku zostało podpisane porozumienie między Radą Unii Europejskiej a Parlamentem Europejskim, dokładnie na podstawie mandatu, który został wynegocjowany w czerwcu 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-57.20" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: 20 grudnia. Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-57.21" who="#AdamSzłapka">Kto był wtedy premierem Polski?</u>
          <u xml:id="u-57.22" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: A kto podpisał to porozumienie i kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-57.23" who="#AdamSzłapka">Morawiecki. Kto był wtedy ministrem do spraw europejskich? Szynkowski.</u>
          <u xml:id="u-57.24" who="#komentarz">(Głos z sali: O, szach-mat.)</u>
          <u xml:id="u-57.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Słabo to wygląda.)</u>
          <u xml:id="u-57.26" who="#AdamSzłapka">W tej sprawie, tj. w sprawie paktu o migracji, obecny rząd głosował we wszystkich aktach przeciw. Jak głosował rząd Morawieckiego? W jednym przypadku się wstrzymał, czyli nie byliście we wszystkich sprawach za. Natomiast podnosi pan także w swoich wypowiedziach to, jakoby rząd Mateusza Morawieckiego blokował konkluzje dotyczące migracji na posiedzeniach Rady Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-57.27" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Tak było. Po przyjęciem aktu tak było.)</u>
          <u xml:id="u-57.28" who="#AdamSzłapka">No więc ja panu przypomnę konkluzje rady z 9 lutego 2023 r. Kto był wtedy premierem?</u>
          <u xml:id="u-57.29" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: To jest przed przyjęciem paktu. Nie manipuluj, to jest przed przyjęciem paktu.)</u>
          <u xml:id="u-57.30" who="#AdamSzłapka">Więc wtedy w konkluzjach Rady Europejskiej: mając na uwadze postępy poczynione w 2022 r., apeluję do współprawodawców o kontynuowanie prac nad faktem o migracji i azylu, zgodnie ze wspólnym planem działania.</u>
          <u xml:id="u-57.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-57.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-57.33" who="#AdamSzłapka">To są konkluzje, na które zgodził się Mateusz Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-57.34" who="#AdamSzłapka">Więc niech pan nie opowiada o migracji, natomiast w sprawie migracji, bo tutaj powiedziałem o faktach, to, co jest dla mnie najbardziej oburzające, to jest wasza hipokryzja i to zakłamanie, bo to pan był wiceministrem w rządzie Mateusza Morawieckiego, wiceministrem spraw zagranicznych w resorcie pana Raua. I to wasza przemyślana polityka była najbardziej liberalną polityką wizową w całej Unii Europejskiej. To w tym czasie do Polski napłynęło najwięcej migrantów w całej Unii Europejskiej, więc jesteście po prostu kłamcami.</u>
          <u xml:id="u-57.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-57.36" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nie migrantów, tylko pracowników.)</u>
          <u xml:id="u-57.37" who="#AdamSzłapka">A do tego sprzedawaliście wizy, i to są sprawy, które wyjaśni prokuratura.</u>
          <u xml:id="u-57.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-57.39" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Proszę, panie ministrze, nie kłamać, nikt nic nie sprzedawał.)</u>
          <u xml:id="u-57.40" who="#AdamSzłapka">Natomiast ostatnia rzecz, bo pan był uprzejmy z tej mównicy mówić o kompromitacji. To ja panu powiem, co jest kompromitacją. W czasie prezydencji belgijskiej odbyły się w całej Europie wybory do Parlamentu Europejskiego. W jednym z państw członkowskich, konkretnie w Polsce, jest partia, która na swoich listach wystawiła dwie osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu, Wąsika i Kamińskiego. I to te osoby zostały posłami do Parlamentu Europejskiego. I to jest prawdziwa kompromitacja.</u>
          <u xml:id="u-57.41" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Ułaskawione.)</u>
          <u xml:id="u-57.42" who="#AdamSzłapka">Natomiast, żeby już tak do pana osobiście się jeszcze zwrócić.</u>
          <u xml:id="u-57.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.44" who="#AdamSzłapka">To pan, panie pośle, doprowadził, to pan, panie pośle, występował na konferencjach prasowych z…</u>
          <u xml:id="u-57.45" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: Ryszard Czarnecki — słyszeliśmy to.)</u>
          <u xml:id="u-57.46" who="#AdamSzłapka">…kolejnym kandydatem do Parlamentu Europejskiego z list Prawa i Sprawiedliwości, który dzisiaj już jest zawieszony w członkach Prawa i Sprawiedliwości, z Ryszardem Czarneckim.</u>
          <u xml:id="u-57.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.48" who="#AdamSzłapka">Większej kompromitacji nie mogę sobie wyobrazić, cokolwiek powiecie, naprawdę czas prezydencji belgijskiej to z punktu widzenia Polski to jest bardzo dobry czas, a z punktu widzenia was to jest naprawdę kompromitacja.</u>
          <u xml:id="u-57.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.50" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-57.51" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-57.52" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#Marszałek">Rozumiem, że w ramach sprostowania, panie pośle, tak.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#Marszałek">30 sekund zgodnie z zasadami, które przyjęliśmy, ponieważ pan…</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#Marszałek">Nie, nie, ale spokojnie. Pan poseł się akurat wypowiadał, więc ma prawo do sprostowania. Sprostowanie zawsze trwa 30 sekund.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nikt nie przyjmował takich zasad. U nas była to 1 minuta.)</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Przepraszam, wystarczy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mało czasu, panie marszałku. Jeden element wymaga niewątpliwie sprostowania. Kwestia paktu migracyjnego w tej sprawie. Sytuacja jest jasna. Za państwa czasów dopięto porozumień pomiędzy Radą a Parlamentem Europejskim i to wy ponosicie odpowiedzialność za to, że się na to zgodziliście.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Na forum Rady i na forum Rady Europejskiej. To jest jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Ale jest gorsza sprawa, panie ministrze. Państwo teraz pracujecie w rządzie, do czego nie chcecie się przyznać, nad szczegółowym wdrożeniem wytycznych Komisji Europejskiej w tej sprawie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszałek">Czas minął, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#Marszałek">Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#Marszałek">…i nie chcecie, żeby to stanęło na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Informuję pana, że dzisiaj składamy wniosek, żeby rząd pokazał, jak wdraża wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie paktu migracyjnego i przygotowuje się na jego wejście w życie.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#Marszałek">Drodzy państwo…</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#Marszałek">Tak, panie pośle? Pan poseł zbliża się do mnie czy też…</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#komentarz">(Poseł Mateusz Morawiecki: Zostałem wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma. Nie ma)</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#Marszałek">Ale dobrze pan wie jako weteran tej Izby, że prawo do sprostowania przysługuje tylko temu, kto wypowiadał się z mównicy. Są tutaj tylko wystąpienia klubowe i wystąpienie koła.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Oświadczenie.)</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#Marszałek">Macie dwa kluby w PiS, bo już przedstawiciel PiS-u był?</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#komentarz">(Poseł Mateusz Morawiecki: Ale niech się pan nie boi.)</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#Marszałek">Ale ja się nie lękam, a już na pewno nie pana, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-60.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-60.19" who="#komentarz">(Poseł Iwona Ewa Arent: Ty, rotacyjny, przestań się popisywać.)</u>
          <u xml:id="u-60.20" who="#Marszałek">Jeżeli pan pozwoli, to nadal będę się ściśle trzymał regulaminu. Serdecznie pana pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-60.21" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-60.22" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-60.24" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-60.25" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! W związku z tym, że została zgłoszona poprawka, nie skonkludujemy pracy teraz, w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-60.26" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.27" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ula! Ula! Ula!)</u>
          <u xml:id="u-60.28" who="#Marszałek">Posłuchajcie państwo, co teraz będzie. W imieniu wszystkich Ul świata dziękuję za wasz entuzjazm.</u>
          <u xml:id="u-60.29" who="#komentarz">(Poseł Jacek Sasin: To słabe było.)</u>
          <u xml:id="u-60.30" who="#Marszałek">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawkę, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Unii Europejskiej, gdzie ta dyskusja będzie mogła jeszcze raz wybuchnąć z całą mocą, w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-60.31" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-60.32" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-60.33" who="#Marszałek">W związku z powyższym kończymy blok głosowań.</u>
          <u xml:id="u-60.34" who="#Marszałek">Bardzo państwu dziękuję. Projekt uchwały zostaje skierowany do Komisji do Spraw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-60.35" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę do godz. 10.</u>
          <u xml:id="u-60.36" who="#Marszałek">O godz. 10 przystąpimy do rozpatrzenia pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-60.37" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 53 do godz. 9 min 59)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej (druk nr 664).</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana ministra spraw wewnętrznych i administracji, koordynatora służb specjalnych ministra Tomasza Siemoniaka o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">A państwa, jak mogę, proszę o… Halo, halo, proszę państwa, państwo posłowie, panie posłanki, zaczynamy obrady. Jeżeli ktoś ma coś komuś do powiedzenia… Pani poseł Karolina Pawliczak… Słuchajcie, zaczynamy powolutku, bardzo proszę. Jeszcze chwila. Jeszcze widzę dwie panie posłanki.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#TomaszSiemoniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Rady Ministrów przedstawić jeden z najważniejszych projektów legislacyjnych w tej kadencji, a być może też wykraczających poza kadencję. Ten projekt dotyczy kompleksowego uregulowania ochrony ludności i obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#TomaszSiemoniak">Historyczne odniesienia są oczywiste. Polska należy do tych państw, a Polacy należą do tych narodów, w przypadku których liczba ludności cywilnej, która zginęła w konfliktach — szczególnie dwudziestowiecznym, II wojnie światowej — była niesłychanie, tragicznie wysoka. Również ostatnie doświadczenia wojny w Ukrainie, napaści Rosji na Ukrainę pokazują, jak ważne są kwestie ochrony ludności. Ludność cywilna niestety dla zbrodniarzy XXI w. stała się celem i jej ochrona jest naturalnym zadaniem każdego z państw.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#TomaszSiemoniak">Projekt, który przedstawiamy Wysokiej Izbie, mierzy się z zaniechaniami ostatnich dziesięcioleci, w jakimś sensie zrozumiałymi. Poczucie po 1990 r., że pokój jest kategorią na długie dziesięciolecia, wejście do NATO, wejście do Unii Europejskiej jako fakty bardzo wzmacniające bezpieczeństwo Polski nie tworzyły kontekstu priorytetu dla spraw ochrony ludności i obrony cywilnej. Dziś potrzeba bardzo zdecydowanej, stanowczej legislacji, która na długie lata i dziesięciolecia zacznie wzmacniać bezpieczeństwo i ochronę ludności, uzupełniając te filary bezpieczeństwa Polski, którymi są Siły Zbrojne, czyli cały komponent militarny i komponent sojuszniczy.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#TomaszSiemoniak">Bardzo ważne w tym projekcie jest to, że chcemy, aby wytworzyć wśród obywateli, na wszystkich szczeblach administracji, we wszystkich instytucjach takie poczucie, że sprawy obrony, ochrony ludności są sprawami wszystkich, że to nie jest tak, że jest jakaś wyspecjalizowana komórka, jacyś urzędnicy, jakaś służba, która się tym zajmie. Nie. Za obronę Polski — to jest kategoria konstytucyjna — odpowiadamy wszyscy i w tym mieści się także ochrona ludności. Musimy przestawić podejście administracji w tym obszarze, mocno włączyć samorząd. Doświadczenia samorządu w walce z pandemią, w przyjmowaniu setek tysięcy uchodźców z Ukrainy pokazują, że samorząd ma zdolności. Mimo braku stosownych regulacji samorząd terytorialny stanął na wysokości zadania.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#TomaszSiemoniak">Ważnym elementem podejścia do kwestii ochrony ludności jest to, że chcemy konsolidować zasoby państwa. Nie może być tutaj takich silosów resortowych, tego, że różne resorty nawzajem siebie nie widzą, robią rzeczy ze sobą niepowiązane.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#TomaszSiemoniak">Doświadczenia ostatnich tygodni związane są ze współdziałaniem służb MSWiA z Wojskiem Polskim podczas walki z powodzią i jej skutkami. Od 3 lat wspólne działania na granicy państwa, na granicy polsko-białoruskiej pokazują, że jest to absolutnie celowe i możliwe, że służby państwa powinny działać wspólnie, razem, powinny być skonsolidowane, powinny działać z tak usytuowanym dowodzeniem, żeby było ono optymalne z punktu widzenia efektów.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#TomaszSiemoniak">Ta ustawa ma też za sobą brak jednego aktu prawnego regulującego kwestię obrony cywilnej rozumianej jako zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia, zdrowia, mienia, infrastruktury i środowiska w sytuacji zagrożenia. Ta sytuacja wiąże się z tym, że ustawa o obronie Ojczyzny z 2022 r. uchyliła wiele regulacji dotyczących ochrony ludności i obrony cywilnej. Mimo zapowiedzi od 2022 r. nie przedstawiono Wysokiej Izbie ani nie uchwalono prawa dotyczącego ochrony ludności i obrony cywilnej. To podwyższa poprzeczkę, jeśli chodzi o pracę nad tym projektem, który przedkłada Rada Ministrów, bo do ustawy o obronie Ojczyzny musimy dodać drugi, równorzędny, bardzo szeroki akt, który reguluje te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#TomaszSiemoniak">Proponujemy podejście kompleksowe, optymalne i jednoznacznie odzwierciedlające zadania obrony cywilnej określone w konwencjach genewskich. Obrona cywilna to, jak sądzę, jasna kategoria. To jest kategoria prawna. Chodzi o obowiązujące międzynarodowe uregulowanie kwestii ochrony ludności. Polska jest zobowiązana, żeby stosować te regulacje i w szczególny sposób rozdzielać to, co jest działaniem militarnym, działaniem wojska, od działań, które prowadzi się w kierunku ochrony ludności, które opierają się na obronie cywilnej. Przygotowane przepisy powstały we współpracy organów administracji rządowej i środowisk samorządowych oraz akademickich. Dyskusja na ten temat toczy się od bardzo wielu lat. Na etapie pracy rządowej staraliśmy się w maksymalny sposób wykorzystać ten dorobek, te refleksje, które od lat pojawiały się w tych pracach.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#TomaszSiemoniak">Projektowana ustawa reguluje w szczególności następujące kwestie: określa szczegółowo zadania organów ochrony ludności na poszczególnych szczeblach administracji oraz zawiera regulacje, zgodnie z którymi to minister spraw wewnętrznych i administracji będzie odpowiedzialny za koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym. W tym zakresie otrzyma wsparcie Rządowego Zespołu Ochrony Ludności. Ten zespół będzie organem opiniodawczo-doradczym administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony ludności i obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#TomaszSiemoniak">Zadania ochrony ludności będą wykonywać organy i podmioty ochrony ludności. W zależności od rodzaju i skali zagrożeń, właściwości organu lub podmiotu ustanowi się system organów ochrony ludności, którymi są burmistrz, wójt, prezydent miasta, starosta, wojewoda, marszałek województwa, ministrowie, którym podlegają podmioty ochrony ludności, oraz minister właściwy do spraw wewnętrznych. Ustawa ustanawia system podmiotów ochrony ludności, tzn. różnego rodzaju podmiotów wykonujących zadania ochrony ludności, który ma charakter otwarty. Podmioty mogą być uznawane za podmioty ochrony ludności na podstawie wyznaczenia, porozumienia lub decyzji właściwego organu ochrony ludności.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#TomaszSiemoniak">W projekcie system podmiotów ochrony ludności został oparty o już istniejące struktury. Chcemy optymalnie wykorzystać potencjał m.in. jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej, ochotniczych straży pożarnych, struktur zarządzania kryzysowego, systemu powiadamiania ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych oraz organizacji samorządowych. Ustawa tworzy Centralną Ewidencję Zasobów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej dotyczącą sił i środków służących realizacji zadań obrony ludności. Zakłada skorelowanie systemu planowania ochrony ludności i obrony cywilnej z planowaniem zawartym w ustawie z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, co pozwoliłoby na zminimalizowanie liczby nowych planów. Ustawa wprowadza jednocześnie plany ewakuacji ludności oraz plany ewakuacji dóbr kultury.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#TomaszSiemoniak">W projekcie dokonano uporządkowania regulowanej do tej pory w ustawach szczególnych różnych resortów kwestii systemu wykrywania zagrożeń, ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o nich, w skład którego wchodzą m.in. syreny alarmowe, krajowe i regionalne, i lokalne systemy ostrzegania, w tym Regionalny System Ostrzegania RSO i alert RCB. Projektowana ustawa przewiduje stworzenie systemu bezpiecznej łączności państwowej zapewniającego łączność pomiędzy różnymi podmiotami publicznymi wykonującymi swoje ustawowe obowiązki oraz podmiotami ochrony ludności. Chodzi również o alarmowanie ludności o zagrożeniach. Operatorem systemu będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#TomaszSiemoniak">Ustawa reguluje kwestie szkoleń oraz ćwiczeń z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej, jak również wskazuje, że edukacja z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej w systemie oświaty odbywa się na zasadach określonych w Prawie oświatowym. W ustawie kompleksowo uregulowano kwestię budowli ochronnych, schronów, ukryć i miejsc doraźnego schronienia przeznaczonych do ochrony ludności na czas nadzwyczajnych zagrożeń. Ustawa wprowadza system wyznaczania obiektów budowlanych lub ich części jako obiektów zbiorowej ochrony w drodze wyznaczenia, porozumienia lub decyzji administracyjnej celem osiągnięcia poziomu ochrony określonego odsetku ludności na danym obszarze. Wprowadzenie formy prawnej decyzji bądź porozumienia zapewnia ochronę prawa własności. Inwentaryzację potencjalnych miejsc przeznaczonych na obiekty zbiorowej ochrony oraz Centralną Ewidencję Obiektów Zbiorowej Ochrony prowadzi Państwowa Straż Pożarna. Wymogi techniczne dla schronów i ukryć określi rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#TomaszSiemoniak">Nowe przepisy przewidują również utworzenie korpusu obrony cywilnej, tj. personelu wykonującego zadania ochrony ludności w czasie wojny i stanu wojennego. Korpusem obrony cywilnej będzie zarządzał szef MSWiA.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#TomaszSiemoniak">Ustawa przewiduje, że z chwilą wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny ochrona ludności przekształci się w obronę cywilną, a szefem obrony cywilnej będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych. Przygotowanie do funkcjonowania obrony cywilnej odbywa się poprzez zarządzanie korpusem obrony cywilnej, w skład którego wchodzi personel obrony cywilnej, m.in. osoby, którym nadano przydziały mobilizacyjne obrony cywilnej, ochotnicy oraz wszyscy strażacy Państwowej Straży Pożarnej, krajowa rezerwa obrony cywilnej składająca się z byłych funkcjonariuszy niektórych służb. Oczywiście ustawa uwzględnia pierwszeństwo potrzeb kadrowych Sił Zbrojnych. To znaczy, że do obrony cywilnej będzie można powołać tylko osoby niepodlegające służbie wojskowej albo inne osoby za zgodą wojskowego centrum rekrutacji.</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#TomaszSiemoniak">Finansowanie ochrony ludności i obrony cywilnej ma się odbywać z budżetu państwa. Przewidziano, że na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej mają być przeznaczone corocznie środki w wysokości nie mniejszej niż 0,3% produktu krajowego brutto. W skład ww. kwoty wchodzi 0,15% produktu krajowego brutto z budżetów ministra właściwego do spraw wewnętrznych, wojewodów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz niektórych wydatków ministra właściwego do spraw zdrowia oraz 0,15% produktu krajowego brutto przekazane przez ministra obrony narodowej z ustanowionego w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny limitu wydatków na finansowanie potrzeb obronnych. Ponadto spółki z udziałem Skarbu Państwa, spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego i spółki z udziałem państwowych osób prawnych będą mogły przeznaczać corocznie na wpłatę na fundusz modernizacji bezpieczeństwa publicznego i ochrony ludności, o którym mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego, do 0,3% z zysków netto za rok poprzedni.</u>
          <u xml:id="u-62.16" who="#TomaszSiemoniak">W projekcie zawarto przepisy zmieniające inne ustawy, głównie mające charakter dostosowawczy. W przypadku m.in. ustawy o ochronie przeciwpożarowej, to jest ustawa z 1991 r., wprowadzono przepisy usprawniające funkcjonowanie systemu ratowniczo-gaśniczego.</u>
          <u xml:id="u-62.17" who="#TomaszSiemoniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sądzę, że Wysoka Izba, państwo posłowie doceniają wagę tej legislacji dla obywateli, dla bezpieczeństwa Polski, dla ochrony ludności. Bardzo chciałbym — i ten apel wielokrotnie już miałem okazję wygłaszać, także na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego w czerwcu — prosimy o to, aby pracując nad tą ustawą, spierać się, dyskutować, szukać najlepszych rozwiązań, wytykać błędy w naszym projekcie, ale starać się porozumieć ponad podziałami. Tę ustawę będą realizowały w przyszłości różne rządy przez kolejne kadencje, przez kolejne dziesięciolecia i bardzo zależy nam na tym, żeby, tak jak to było w przypadku ustawy o obronie Ojczyzny, kiedy praktycznie jednomyślnie obydwie Izby ten projekt rządu poparły, podobnie podejść do tych kwestii. Ochrona ludności nie ma barwy politycznej, ochrona ludności dotyczy wszystkich obywateli, wyborców, wszystkich partii. Gorąco apeluję o to, aby wszystkie kluby parlamentarne, wszyscy przedstawiciele właśnie z taką myślą podeszli do tego projektu. Bardzo liczę na to, widząc tutaj, po stronie klubu Prawa i Sprawiedliwości byłych ministrów, wojewodów, że ich doświadczenie, ich uwagi też będą istotne w pracach nad tym projektem. Zależy nam na tym, żeby pracować szybko, ale bardzo precyzyjnie. Zdają sobie państwo sprawę z tego, że mamy przed sobą bardzo skomplikowany akt legislacyjny. Tutaj pracy będzie bardzo dużo, ale kwestia jest tak poważna, że nie można jej w żaden sposób odkładać.</u>
          <u xml:id="u-62.18" who="#TomaszSiemoniak">Chciałbym, kończąc swoje wystąpienie, podziękować mojemu poprzednikowi ministrowi Marcinowi Kierwińskiemu, który zainicjował te prace natychmiast po wejściu do resortu. Myśmy to przejęli, pracowaliśmy jeszcze przez długie miesiące nad tym projektem. Dziękuję mojemu zastępcy wiceministrowi Leśniakiewiczowi, który poprzez ogromną osobistą pracę wykorzystującą jego doświadczenie jako komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej włożył wiele serca i rozumu w to, żeby można było przyjść do Sejmu z tym projektem. Bardzo dziękuję ministrowi finansów Andrzejowi Domańskiemu za nadzwyczajną współpracę i w sposób szczególny premierowi Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi, który ręka w rękę ze mną rozwiązał tutaj wiele problemów właśnie w duchu tej filozofii, o której mówiłem na początku: nie ma resortów, nie ma partykularyzmów, razem wszyscy odpowiadamy za obronę państwa i ochronę ludności.</u>
          <u xml:id="u-62.19" who="#TomaszSiemoniak">Bardzo proszę Wysoką Izbę o przystąpienie do pracy nad tym projektem. Jesteśmy gotowi całym zespołem, i MSWiA, i rządowym, wspierać państwa w analizie, recenzji, a na koniec uchwaleniu tego projektu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Pawła Szefernakera z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PawełSzefernaker">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PawełSzefernaker">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przejdę do konkretnych odniesień do tej ustawy, nad którą dzisiaj procedujemy, chciałbym wyjaśnić dwie kwestie, które pojawiają się wśród opinii publicznej, które są nieprawdziwe. Pierwsza: my pracowaliśmy nad projektem ustawy o ochronie ludności oraz stanie klęski żywiołowej. To był szerszy projekt, także związany z regulacjami ustawy o zarządzaniu kryzysowym. Ta ustawa była w czerwcu 2022 r. przyjęta przez komitet do spraw bezpieczeństwa, przedstawiona opinii publicznej, trwały uzgodnienia, konsultacje publiczne, opiniowanie. W kwietniu 2023 r. ta ustawa została także pozytywnie zaopiniowana, po długich negocjacjach, rozmowach, przez komisję wspólną rządu i samorządu. Przyjął ją komitet stały Rady Ministrów, komisja prawnicza. Ze względu na koniec kadencji ta ustawa nie trafiła do parlamentu, ale ta ustawa jest i z tej ustawy, którą złożyliśmy w tej kadencji z drobnymi poprawkami, możemy czerpać przy działaniu również dziś.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PawełSzefernaker">Nie jest prawdą, że takiego projektu nie było. Był taki projekt, był szeroko konsultowany, został także przyjęty przez komitet stały Rady Ministrów. Powtarzam: ze względu na koniec kadencji nie został przyjęty, nie został skierowany do Sejmu. Także w debacie publicznej pojawia się bardzo często argument, że ustawa o obronie Ojczyzny zlikwidowała przepisy dotychczas obowiązujące. Proszę państwa, myślę, że również z tej wypowiedzi pana ministra Siemoniaka, już z początku tej wypowiedzi, wynikało, że tamte przepisy były niewykonalne w XXI w. One były archaiczne, tamte przepisy przez lata de facto były dysfunkcjonalne. Przypomnę państwu również, że jako cała Izba — pan minister o tym mówił — głosując nad ustawą o obronie Ojczyzny, nie jako Prawo i Sprawiedliwość, tylko cała Izba, zgodziliśmy się na to, żeby tamte przepisy wtedy zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PawełSzefernaker">Przechodzę już do tej ustawy, którą mamy dzisiaj. Uważam, że potrzebne są szerokie prace w parlamencie, bo ustawa jest niezbędna. Ustawa, którą przygotowywaliśmy jako Prawo i Sprawiedliwość, jako rząd Zjednoczonej Prawicy, również była tworzona w oparciu o doświadczenia powodzi w 2010 r., różnych anomalii pogodowych, które później się pojawiały. Z doświadczenia wielu instytucji, także pozarządowych, dziś trzeba skorzystać. Uważamy, że w wielu miejscach tę ustawę powinno się poprawić. Będziemy zgłaszać poprawki, będziemy zgłaszać propozycje, będziemy prosić o to, żeby prace były sprawne, może nie bardzo szybkie. Bo nie chodzi o to, żeby ustawę, która będzie działała przez lata… Tworzymy dzisiaj legislację, która będzie działała przez lata, więc prosiłbym również panią poseł, przewodniczącą komisji, aby te prace były sprawne, ale takie, które pozwolą, żeby zaangażować wiele różnych środowisk, bo środowiska wcale niezwiązane z Prawem i Sprawiedliwością, z dzisiejszą opozycją mają wiele wątpliwości i uwag. Uważam, że dla dobra Polski, dla dobra tego, aby nasi obywatele mogli stosować te przepisy, trzeba te stwierdzenia po prostu wziąć pod uwagę lub wyjaśnić. Mam nadzieję, że w czasie, kiedy będziemy pracować nad tą ustawą, będzie można w ten sposób działać.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#PawełSzefernaker">Po co ta ustawa, szanowni państwo? Bo to trzeba również doprecyzować. Ta ustawa przede wszystkim w moim przekonaniu powinna dziś zbudować system odporności naszego społeczeństwa, naszego kraju na sytuację kryzysową. Robimy to po to, byśmy byli odporni na każdy kryzys, taki w czasie pokoju i taki w czasie wojny. Zbudować tę odporność można tylko i wyłącznie w oparciu o powszechność, świadomość, koordynację i współpracę. Jeden ze skandynawskich polityków — a Skandynawia, jak państwo wiedzą, jest liderem, jeżeli chodzi o ochronę ludności, obronę cywilną — powiedział, że pierwszą linią odporności jest nauczyciel w przedszkolu. Dlatego proszę o to i apeluję, aby te konsultacje były bardzo szerokie na poziomie dyskusji w parlamencie, żebyśmy wyszli z tą ustawą z takim przekonaniem, że każdy nasz obywatel będzie miał prawo się w to zaangażować, żeby to było powszechne, żeby świadomość ludzi była dużo większa niż dziś, żebyśmy zbudowali taką odporność, która zaczyna się od każdego z nas, od lokalnych społeczności, żeby każdy wiedział, co to oznacza, jeżeli wyje syrena, co należy zrobić, żeby każdy wiedział, jak reagować na sytuacje kryzysowe, które coraz częściej się zdarzają i których jest bardzo dużo. Mówię o sytuacjach z czasu pokoju, ale także o tym, kiedy przyjdzie sytuacja, która będzie najbardziej tragicznym zdarzeniem, czyli wojna. Chodzi o to, żebyśmy byli przygotowani także na taką sytuację.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PawełSzefernaker">Przygotowanie NATO, stworzenie tych przepisów — jestem przekonany, że jest to wielkie zobowiązanie wobec naszych obywateli, wobec naszych kolejnych pokoleń. Bez tych przepisów ta świadomość będzie niestety taka, jaka jest do tej pory. Trzeba to zmienić. Ustawa jest niezbędna, aczkolwiek co do zasady widzimy, że brakuje wyraźnego rozgraniczenia wielu zadań i kompetencji między samorządami a administracją rządową w terenie. Jest wiele nowych zadań własnych. Będziemy chcieli, aby doprecyzować te przepisy. Będziemy chcieli także, żeby zwiększyć świadomość mniejszych samorządów, bo bardzo często, jak państwo wiedzą, na poziomie starostwa jest to pół etatu w urzędzie czy na poziomie gminy — jeden etat. Bardzo często są to do dzisiaj niewykształcone pewne nawyki. Są plany, które nie są znane lokalnej społeczności, na czas działania. W wielu samorządach potrzeba dzisiaj rewolucji i my jako państwo, jako parlamentarzyści, jako ci, którzy tworzą te przepisy, powinniśmy pomóc samorządom w dokonaniu rewolucji, która pozwoli na to, aby budować schrony, aby świadomość wśród ludzi, wśród naszych obywateli zwiększać.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#PawełSzefernaker">Uważamy, że brakuje propozycji w tej ustawie, które mogłyby także wpłynąć na ustawę o zarządzaniu kryzysowym. Te ustawy się przenikają wzajemnie. Będziemy także podnosić ten temat, aby doprecyzować pewne przepisy, tak żeby one były kompatybilne. Nie ma aktów wykonawczych, jest jedno rozporządzenie do tej ustawy. Będziemy apelować również o projekty aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#PawełSzefernaker">Jeżeli chodzi o obiekty zbiorowej ochrony, schrony, miejsca doraźnego schronienia, to szanowni państwo, jest wielkie oczekiwanie naszego społeczeństwa, Polaków w kwestii tego, żeby tworzyć te działania. I tu również prosimy, aby te przepisy były doprecyzowane. Jeżeli są wątpliwości związane z przepisami Prawa budowlanego, które się pojawiają wśród ekspertów, którzy zajmują się tymi rozwiązaniami, to powinno to być doprecyzowane.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#PawełSzefernaker">Uważamy także, że lepsze rozwiązanie, które było zapisane w naszej ustawie, jak również, jeżeli mnie pamięć nie myli, w pierwotnej wersji państwa ustawy, stanowił jednak fundusz ochrony ludności. To były środki przechodnie, środki do wykorzystania w kolejnych latach, jeżeli nie byłyby wykorzystane w danym roku. Myślę, że 2025 r. to będzie rok, w którym przede wszystkim samorządy będą się przygotowywały do tego i tworzyły plany, żeby móc zrealizować inwestycje związane z tą ustawą. Uważam, że w 2025 r. nie wykorzystamy środków, które będą możliwe do wykorzystania, a z kolei w 2026 r. i 2027 r. kwota potrzeb wynikających z planów inwestycyjnych samorządów będzie dużo większa niż kwota środków w planowanych budżetach. W związku z tym tworzenie takiego funduszu, który byłby przechodni, inwestycyjny i służył do realizacji tych inwestycji, w naszym przekonaniu było lepszym rozwiązaniem niż zaproponowane rozwiązanie budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#PawełSzefernaker">Rola RCB. Nie chcę wchodzić dzisiaj w szczegóły kwestii tego — bo nie upieramy się przy tym — czy to ma być RCB czy, tak jak my to nazywaliśmy, Służba Dyżurna Państwa. Na pewno powinny być zwiększone kompetencje operacyjne tego typu instytucji. Jeżeli to ma być RCB, to nie może być to tylko i wyłącznie rządowe centrum planowania, musi być to również instytucja operacyjna. Mamy wiele różnych propozycji, korzystamy także z doświadczenia ekspertów. Mam nadzieję, że prace w parlamencie również będą prowadzone na szeroką skalę, tak żeby obywatele mieli świadomość budowania wspólnych działań zmierzających do zapewnienia odporności naszego społeczeństwa na czas pokoju i czas wojny, bo to jest dzisiaj niezwykle potrzebne. Pokazały to sytuacje w ostatnim czasie, ale także sytuacja na Ukrainie. Będziemy pracować nad tą ustawą. Mam nadzieję, że także deklaracja pana ministra, że nasze propozycje będą przyjęte, to jest dobry sygnał, że wypracujemy coś, z czego będziemy w tym Sejmie dumni, że przyjmiemy to ponad podziałami politycznymi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę pana posła, chciałem serdecznie przywitać grupę z sołectwa Dziedzice z gminy Lądek. Witam państwa serdecznie. Przyjechaliście na zaproszenie pana posła Michała Pyrzyka, którego też pozdrawiam i witam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Konrad Frysztak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KonradFrysztak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#KonradFrysztak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej naszą opinię na temat ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. W tym sformułowaniu „mam zaszczyt” nie ma nawet odrobiny przesady, bo ta ustawa przywraca normalność, gwarantuje bezpieczeństwo Polkom i Polakom, a przede wszystkim naprawia olbrzymi błąd zaniechania, chodzi o dyletanctwo, może wręcz sabotaż Prawa i Sprawiedliwości w dziedzinie pomocy ludności cywilnej w czasie wojny za naszą wschodnią granicą.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Mógłbyś normalnie rozmawiać? Przed chwilą pan minister mówił o tym.)</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#KonradFrysztak">Zanim przejdę do szczegółów i kwestii rozwiązań, które wprowadza ten projekt ustawy, chciałbym, a nawet muszę, przedstawić Wysokiej Izbie tło historyczne w zakresie tego, jak PiS zlikwidował ochronę cywilną w naszym kraju, i wskazać wprost, kto za to odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma czegoś takiego jak ochrona cywilna.)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KonradFrysztak">Obronę cywilną. Dziękuję za zwrócenie uwagi, panie ministrze. Dobrze, że pan się orientuje, kto ją zlikwidował.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#KonradFrysztak">Wskazanie winnego tego zaniechania, szanowni państwo, a może wręcz sabotażu, nie będzie trudne. Odpowiada bowiem za to jeden człowiek: dziś nieobecny na tej sali Jarosław Kaczyński, który specjalnie sam siebie powołał na to stanowisko, aby dbać o bezpieczeństwo Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Masz mówić o ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#KonradFrysztak">Ten człowiek nie wywiązał się z tego obowiązku. Wręcz przeciwnie, zrobił wiele, aby obniżyć możliwość reagowania na zagrożenia, które dla ludności cywilnej pojawiają się w czasie konfliktu zbrojnego. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r., której autorstwo całe Prawo i Sprawiedliwość przypisuje, tak jak dobrze państwo pamiętacie, właśnie Jarosławowi Kaczyńskiemu… O tym autorstwie mówił nawet prezydent Andrzej Duda, gdy powoływał go ponownie na funkcję wicepremiera rządu i przewodniczącego Komitetu Rady Ministrów do spraw Bezpieczeństwa Narodowego i spraw Obronnych, a także tłumaczył pan premier Kaczyński osobiście na zwołanej konferencji prasowej, gdzie nawet stół, przy którym siedział minister obrony narodowej pan Błaszczak, był oklejony hasłem „ustawa o obronie Ojczyzny”.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#KonradFrysztak">Ta ustawa zlikwidowała obronę cywilną w całej Polsce, a więc szereg działań i procedur, które mają ratować zdrowie i życie cywilów, zwykłych obywateli w czasie wojny, jak również innych zagrożeń. Szanowni państwo, jako ówczesna opozycja od samego początku informowaliśmy, alarmowaliśmy, że ustawa o obronie Ojczyzny likwiduje obronę cywilną, że mnoży problemy w tym zakresie i stwarza realne zagrożenie. Wtedy tłumaczyliście, że najważniejsze jest przegłosowanie nowej ustawy, a obroną cywilną zajmiecie się natychmiast po tym. Ustawa o obronie Ojczyzny została przyjęta ponad podziałami politycznymi. Wszyscy na tej sali przyjęliśmy ustawę, która wtedy była bardzo ważna i nadal jest ważna, ale co szalenie ważne, poparliśmy tę ustawę warunkowo. Warunek był jeden: szybkie przywrócenie obrony cywilnej. Ale wy do końca swych szkodliwych dla Polski rządów nie znaleźliście takiej możliwości. Kłóciliście się przede wszystkim między sobą, w ramach własnego obozu, tzw. Zjednoczonej Prawicy. Nie znaleźliście umiejętności, by skierować tę ustawę do realnych prac w polskim parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#KonradFrysztak">Pan minister Szefernaker mówi, że to zbiegło się z końcem rządu, z końcem kadencji. Mieliście na to 1,5 roku. Przez 1,5 roku nie znaleźliście w ramach własnej większości grupy, która poparłaby ten projekt ustawy. Tylko dlatego on nie trafił pod obrady. Ważniejsze było podsłuchiwanie opozycji, taki rodem z PRL-u marketing, PR.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Zajmij się ustawą.)</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#KonradFrysztak">Zabrakło wam czasu i energii na to, by wypracować procedury zabezpieczające budowle ochronne, w tym schrony, o których wielokrotnie rozmawialiśmy. Apelowaliśmy o to chociażby w czasie prac komisji i podkomisji do spraw funkcjonowania zarządzania kryzysowego. To wszystko działo się w czasie, gdy Rosjanie z wyjątkowym barbarzyństwem i okrucieństwem atakowali cywilne obiekty w Ukrainie, gdy każdego dnia dochodziły do nas sygnały o śmierci niewinnych mieszkańców ukraińskich miast. Nie wyciągnęliście żadnych wniosków, ale to absolutnie żadnych wniosków z waszych porażek z czasów pandemii, kryzysu z uchodźcami czy właśnie ataku Rosji na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#KonradFrysztak">Wyszliście z założenia, że w razie wojny wy się uratujecie. Znajdziecie schronienie w Ameryce Południowej, tak jak teraz wasi koledzy, gdzie panuje przyjazny klimat i nie ma ekstradycji. Trzeba to jasno powiedzieć: zostawiliście Polaków samym sobie w czasie kryzysu, w czasie wielkich napięć, zagrożeń wojną za naszą wschodnią granicą.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#KonradFrysztak">Dziś warto byłoby zaapelować o odwagę do byłego wicepremiera do spraw bezpieczeństwa pana Kaczyńskiego, by stanął i powiedział, dlaczego pozbawił Polek i Polaków podstawowego prawa do obrony cywilnej zapewnionego przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#KonradFrysztak">W każdej dziedzinie funkcjonowania państwa naprawiamy to, co zdewastowało PiS. Rządowy projekt ustawy o ochronie ludności cywilnej i obronie cywilnej przywraca w naszym kraju tę obronę cywilną, przywraca normalność, koordynację działań, eliminuje PiS-owski chaos i wreszcie przywraca Polkom i Polakom poczucie bezpieczeństwa i tego, że państwo w chwili konfliktu nie zapomina o swoich obywatelach.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#KonradFrysztak">Rządowy projekt ustawy o ochronie ludności cywilnej i obronie cywilnej to także realizacja naszych zobowiązań wobec obywateli, o których mówiliśmy, kiedy byliśmy opozycją, i teraz, kiedy z woli Polaków możemy wprowadzać kluczowe zmiany w państwie. Ten rządowy projekt ustawy to wypełnienie słów premiera Donalda Tuska, który mówił, że po paru latach pewnych zaniechań bardzo chcielibyśmy unowocześnić i odbudować wszystkie możliwości związane z obroną cywilną, tj. infrastrukturę, treningi, szkolenia i procedury. Te wszystkie elementy znalazły się w przedłożonym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#KonradFrysztak">Zgadzam się również ze słowami pana ministra Tomasza Siemoniaka, który określił ten projekt słowem „rewolucyjny” i stwierdził, że schrony, powiadamiania, organizacja, ochrona zdrowia to cały system, który musi funkcjonować. Jest to również dokument, w którym znalazły się procedury wynikające z doświadczeń wojennych w innych krajach. Tak, ma pan rację, panie ministrze, musimy więc taki system mieć, stworzyć, znaleźć dla niego finansowanie i zbudować wokół tego bardzo poważną organizację, wciągając w to samorządy, wciągając w to różne służby. To jest sens tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#KonradFrysztak">Te działania są nam potrzebne na już, nie możemy czekać ani chwili dłużej. Gwarantuję panu, panie pośle, panie ministrze Szefernaker, że w ramach prac komisji, a wielce prawdopodobne, że może nawet podkomisji, będziemy dopuszczać do procedowania wszystkich, wszystkie strony społeczne, tak by ten projekt nie służył tylko konkretnemu rządowi czy konkretnej partii. On przez kolejne lata i dekady ma służyć Polkom i Polakom. Polki i Polacy muszą czuć się bezpieczni, a będzie to możliwe tylko wtedy, kiedy każda strona społeczna, każdy podmiot, każda organizacja samorządowa będą miały poczucie, że ten projekt współtworzyły.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#KonradFrysztak">Pan minister Marcin Kierwiński powiedział swego czasu, że obrona cywilna była skrajnie zaniedbana przez rząd PiS-u, i to nawet w obliczu putinowskiej agresji na Ukrainę. Rozpoczynamy tym jej odbudowę. Jest to bowiem kluczowa sprawa dla bezpieczeństwa Polek i Polaków. Państwo będzie chronić swoich obywateli, a nie tylko polityków jednej partii. To prawda, że PiS uchwaliło sobie ustawę o bezkarności, która miała go chronić. My Polkom i Polakom damy prawo do poczucia bezpieczeństwa, my stworzymy prawo dla ludzi, dla obywateli, których powinniśmy chronić nie tylko w czasie konfliktu, ale również w czasie różnych zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#KonradFrysztak">Ustawa wprowadza kompleksowe regulacje w zakresie ochrony ludności zarówno w czasie kryzysu wywołanego działaniem sił natury czy awarii technicznych, jak i zagrożeń w czasie wojny. Na poziomie ustawy opisuje się dotychczas nieuregulowane kompleksowo zagadnienia, takie jak obiekty ochrony zbiorowej, mam na myśli schrony. Ustawa tworzy specjalistyczne struktury, w tym przypadku rządowy zespół ochrony ludności, nadaje kompetencje w dziedzinie ochrony ludności i przenosi najwyższy poziom zarządzania ochroną ludności na ministra właściwego do spraw wewnętrznych, a nie jak dotychczas na komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Wydaje się to rozwiązaniem bardzo rozsądnym.</u>
          <u xml:id="u-66.21" who="#KonradFrysztak">Oczekiwanie społeczne dotyczące tej ustawy jest bardzo duże, zwłaszcza w tym trudnym dla naszych sąsiadów okresie, ale również w trudnym okresie dla mieszkanek i mieszkańców południowej Polski.</u>
          <u xml:id="u-66.22" who="#KonradFrysztak">Na koniec słowo komentarza do wystąpienia mojego przedmówcy. Panie ministrze, wy chcieliście zlikwidować Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, pozbawialiście go kompetencji. My te kompetencje pozostawiamy i co więcej, będziemy Rządowe Centrum Bezpieczeństwa rozbudowywać. A to wszystko dlatego szanowni państwo, że pokój i bezpieczeństwo nie są dane raz na zawsze. Musimy je pielęgnować i o nie dbać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Bartosz Romowicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Żeby rozmawiać o tym projekcie ustawy, musimy sobie w ogóle odpowiedzieć na pytanie, czym jest obrona cywilna. Bo ci z państwa, którzy są tutaj obecni i mają doświadczenie samorządowe czy doświadczenie w administracji rządowej, np. byli wojewodowie, doskonale wiedzą, co to jest obrona cywilna. Ale zaryzykuję stwierdzenie, że część posłów nie wie, co to jest AK, czyli akcja kurierska, i pomylą to rozwinięcie skrótu z innym rozwinięciem, a AK jest de facto jednym z elementów obrony cywilnej. Dlaczego o tym mówię? Bo jeśli każdy z nas będzie miał większą świadomość tego, jak ważna jest obrona cywilna, to wspólnie z wszystkimi siłami politycznymi przygotujemy jak najlepszy projekt dla naszych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#BartoszRomowicz">Po co my w ogóle to robimy? Czy my zmieniamy coś politycznie, dla samej polityki? Nie. Zwróćmy uwagę, że Najwyższa Izba Kontroli od 2010 r. sygnalizowała, że musimy zmienić cały system obrony cywilnej. Robiła to w czasie kontroli w 2010 r., 2012 r., 2013 r., 2018 r. i 2023 r. Te kontrole pokazują, że musimy coś zrobić.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#BartoszRomowicz">Jaki w ogóle jest cel zmian, które proponujemy? Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania zmierzają do właściwego umiejscowienia zadań ochrony ludności i obrony cywilnej w istniejącym systemie bezpieczeństwa państwa oraz usunięcia niejasności w dotychczasowym porządku prawnym i do ujednolicenia prawodawstwa w zakresie ochrony ludności. Tak naprawdę świat poszedł do przodu i wszyscy o tym wiemy, a obrona cywilna, która kiedyś została zaprogramowana, zaprojektowana i uchwalona, stoi w miejscu. Dzisiaj musimy wyeliminować z systemu prawnego te wszystkie archaiczne rozwiązania i adekwatnie do wyzwań XXI w., a nawet idąc dalej w przód, zaproponować rozwiązania, które będziemy stosować latami.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#BartoszRomowicz">W projekcie ustawy zamieszczono katalog zadań z zakresu ochrony ludności. Projektodawcy wskazali również organy administracji publicznej właściwe do spraw ochrony ludności, którymi są wójt, starosta, marszałek województwa, wojewoda, minister właściwy do spraw wewnętrznych czy inni ministrowie kierujący działami administracji rządowej. W projekcie ustawy zawarto również katalog podmiotów realizujących cele i zadania ochrony ludności i jest to ponad 30 podmiotów. Wśród nich są m.in. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, ale także chociażby jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej, ochotnicze straże pożarne czy nawet Polski Związek Łowiecki.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#BartoszRomowicz">Zgodnie z projektem ustawy zaplanowano, aby Rada Ministrów, wykonując wskazane w art. 146 ust. 4 pkt 7 konstytucji zadania zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego w zakresie ochrony ludności cywilnej, zatwierdzała program ochrony ludności, obrony cywilnej czy zapoznawała się z informacjami ministra właściwego do spraw wewnętrznych dotyczącymi realizacji zadań z zakresu ochrony ludności. Proponuje się, aby to Rada Ministrów otrzymała instrument w postaci Rządowego Zespołu Ochrony Ludności, działającego jako stały organ opiniodawczo-doradczy właściwy do spraw inicjowania i koordynowania działań mających na celu zapewnienie zdolności państwa w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#BartoszRomowicz">Przechodzimy teraz do sedna sprawy. Bardzo dobre i bardzo ważne jest to, że kluczowym elementem całego nowego systemu ma być samorząd. Samorząd w ostatnich latach, czy to w przypadku pandemii, czy w przypadku wybuchu wojny, czy w przypadku kryzysu migracyjnego, udowadniał, że niezależnie od barw politycznych, także tego samorządu, jest podstawowym ogniwem bezpieczeństwa, naszego bezpieczeństwa. Organizując na nowo system obrony cywilnej, musimy ten samorząd docenić.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#BartoszRomowicz">Ustawa w wielu punktach wymienia kompetencje chociażby wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosty czy marszałka województwa. Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania nie tworzą żadnych nowych struktur, lecz wskazują aktualnie funkcjonujące struktury organizacji publicznej, na których będzie oparte funkcjonowanie systemu ochrony ludności i obrony cywilnej. Określają one odpowiedzialność organów rządowych i samorządowych, a ponadto służb, inspekcji i straży oraz innych podmiotów mających w zakresie swoich kompetencji zadania związane z ochroną ludności. Co ważne i dobre, ustawa tworzy korpus obrony cywilnej składający się z personelu obrony cywilnej i krajowej rezerwy obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#BartoszRomowicz">W tym projekcie idziemy z postępem technologicznym w zakresie wykrywania zagrożeń oraz powiadamiania, ostrzegania i alarmowania. To dobrze. Dzisiaj zostało powiedziane z tej mównicy, że być może są rozwiązania jeszcze lepsze, które mamy w naszych głowach. W pracach w komisji, a być może w podkomisji te rozwiązania musimy wypracować po to, by było bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#BartoszRomowicz">Ustawa mówi także o systemie bezpiecznej łączności państwowej, o budownictwie ochronnym, czyli o obiektach zbiorowej ochrony, o szkoleniach z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej. Kluczowe jest natomiast finansowanie. Tutaj nastąpiła bardzo ważna zmiana: na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej przeznacza się corocznie środki w wysokości nie niższej od 0,3% produktu krajowego brutto. To daje gwarancję, że ten projekt nie będzie tylko prawem, którego nie zastosujemy, ale de facto poprawi bezpieczeństwo nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#BartoszRomowicz">W mojej ocenie jednym z ważnych elementów, a zarazem gwarantem, że to się uda, jest rola ochotniczych straży pożarnych i korelacja ich zadań z zadaniami tej ustawy. To dobrze, że chcemy w ciągu najbliższych lat rozwinąć i doposażyć w sprzęt zarówno Państwową Straż Pożarną, jak i ochotnicze straże pożarne będące w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym. Mamy na to plan, chcemy na to przeznaczyć pieniądze, chcemy wykorzystać ten ogromny potencjał ludzki. Bo z samorządem, który zdał egzamin w ostatnich kryzysach i sytuacjach konfliktowych, ramię w ramię stali strażacy ochotnicy. Myślę, że wszyscy zgadzamy się z tym, że wykorzystanie w obronie cywilnej strażaków ochotników jest bardzo dobrą decyzją.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#BartoszRomowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście będziemy popierać ten projekt ustawy, będziemy brali udział w pracach w komisji, ewentualnie w podkomisji, bo obrona cywilna, ochrona ludności to jest nasz obywatelski zbiorowy obowiązek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Nowogórska, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Panie Generale! Panowie Oficerowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawić stanowisko klubu w odniesieniu do rządowego projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej z druku nr 664.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#UrszulaNowogórska">Oczekiwania obywateli wobec państwa są duże. Prawie 99% ludności uważa, że państwo powinno zapewnić swoim obywatelom bezpieczeństwo w zakresie zarówno życia, jak i zdrowia, powinno również zapewnić poszanowanie jego własności prywatnej, a państwo to obywatele, zatem dbałość o ich bezpieczeństwo jest kluczowym elementem i zadaniem każdej władzy i każdego państwa.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#UrszulaNowogórska">Tworzymy rozwiązania potrzebne, które dotyczą wszystkich obywateli, bez względu na to, gdzie mieszkają, w jakim są wieku, jakie mają przekonania. Ich bezpieczeństwo jest najważniejsze. Dlatego dzisiaj pochylamy się nad projektem ustawy, który jest bardzo wyczekiwany, porządkujący kwestię bezpieczeństwa i ochrony ludności, który to system przekształci się w obronę cywilną. Po wprowadzeniu ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny powstała luka prawna w zakresie obrony cywilnej i trzeba to uregulować.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#UrszulaNowogórska">Analizując ustawę, podzieliłam ją sobie na siedem takich filarów. Ustawa opiera się m.in. na systemie ostrzegania i alarmowania. Organy ochrony ludności będą mieć obowiązek organizacji systemów monitorowania zagrożeń oraz powiadamiania, ostrzegania i alarmowania ludności w przypadku powstania zagrożeń. Powstanie również krajowy system łączności i komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#UrszulaNowogórska">Kolejny ważny element to ewakuacja i przyjęcie ludności. Ustawa tworzy system przygotowania i realizacji masowych ewakuacji, wyznaczania i przygotowania miejsc doraźnej dyslokacji.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#UrszulaNowogórska">Kolejny element to schrony, organizacja schronów i ukryć. Jak państwo wiecie, raport NIK w zasadzie obnażył nasze możliwości jako państwa w tym zakresie, dlatego zapis w ustawie o ochronie ludności w tym zakresie jest oczekiwany i bardzo potrzebny. Ustawa nałoży na system obowiązek ewidencji, utrzymywania i budowania schronów i ukryć dla ludności, zapewni ramy wsparcia finansowego na realizację tych zadań. Powstaną jasne kryteria Prawa budowlanego określające rodzaj i charakter oraz wymagania dla miejsc ochrony tymczasowej i budowy nowych obiektów.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#UrszulaNowogórska">Kolejny element to wzmocnienie społecznej odporności, czyli przygotowanie i nauczenie ludności właściwych zachowań w sytuacjach zagrożenia i umiejętności samoochony. Chodzi tu przede wszystkim o podniesienie świadomości ryzyka, o szkolenia i instruowanie obywateli. Oczywiście to wszystko na zasadach postępowania w sytuacjach kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#UrszulaNowogórska">Kolejny element to budowanie zasobów i struktur ochrony ludności, obrony cywilnej opartej na szczeblach administracji: gminy, powiatu, województwa, kraju w zakresie zadań, kompetencji i współpracy. Tworzone będą zasoby ochrony ludności w zakresie funkcjonowania ludności w czasie wojny. Finansowanie zadań w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej będzie wynosiło co najmniej 0,3% PKB, głównie z części budżetu ministra spraw wewnętrznych i administracji, z budżetu wojewodów. Organami ochrony ludności mają być wójt, starosta, marszałek, wojewoda, minister spraw wewnętrznych i administracji oraz inni ministrowie. Podmiotami ochrony ludności będą Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Państwowa Straż Pożarna, ochotnicze straże pożarne, służby, inspekcje, straże, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych, przedsiębiorstwa zapewniające podstawowe usługi, np. oczyszczania miasta, społeczne organizacje ratownicze, podmioty lecznicze.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#UrszulaNowogórska">Krajowy system ratowniczo-gaśniczy ma być rozbudowany o pomoc humanitarną. To jest bardzo istotna sprawa. Za ochronę ludności ma odpowiadać minister administracji i spraw wewnętrznych, a nie komendant Państwowej Straży Pożarnej. Nowym podmiotem będzie Rządowy Zespół Ochrony Ludności, organ opiniodawczo-doradczy administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#UrszulaNowogórska">Projektowana ustawa wzmacnia Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które będzie na poziomie centralnym wiodące w zakresie informowania, ostrzegania i alarmowania przed zagrożeniami. Powstanie również korpus ochrony cywilnej, który dzielił się będzie na personel medyczny, ratowniczy, pomoc humanitarną, personel utrzymania infrastruktury ochrony ludności, utrzymania ciągłości działania administracji, porządku publicznego. Osoby tworzące korpus będą zwolnione z mobilizacji do Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#UrszulaNowogórska">Powstanie krajowa rezerwa obrony cywilnej, która będzie się składała z Policji, Straży Granicznej, SOP-u, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej, Służby Celno-Skarbowej, Straży Marszałkowskiej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i CBA.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#UrszulaNowogórska">Powstanie niejawna Ewidencja Obrony Cywilnej. Samorządy będą musiały stworzyć precyzyjne plany, plany przemieszczania, ewakuacji, które będą załącznikami do planu zarządzania kryzysowego. Plany będą zawierać liczbę osób do ewakuacji na danym terenie, wykaz dóbr kultury na danym terenie, wykaz dróg i linii kolejowych, którymi będzie prowadzona ewakuacja, wykaz miejsc zakwaterowania dla osób ewakuowanych, wykaz sił i środków transportowych. Powstaną zintegrowane systemy wykrywania zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#UrszulaNowogórska">Wysoka Izbo! To są bardzo poważne i odpowiedzialne kwestie, które wymagają od nas działania ponad podziałami politycznymi. To są kwestie, które dotyczą bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa jego obywateli, a to jest nasz największy obowiązek, bo od nas, posłów i posłanek wybranych przez swoich wyborców, przez swoich obywateli, oczekują oni tego, że będziemy rzetelnie i uczciwie pracować nad rozwiązaniami, które zapewnią obywatelom bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#UrszulaNowogórska">Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga oczywiście popiera ten projekt ustawy. Będziemy bardzo mocno angażować się w pracę komisji i będziemy trzymać kciuki, żeby ta ustawa była kompleksowym rozwiązaniem, które raz na zawsze ureguluje kwestie dotyczące bezpieczeństwa wszystkich obywateli na terenie naszego kraju. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Wicha, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JoannaWicha">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dzisiaj stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o obronie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#JoannaWicha">Kiedy pierwszy raz zabrałam głos z tej mównicy podczas debaty budżetowej, zadałam pytanie o kwotę zabezpieczoną na obronę cywilną na rok 2024. Było dla mnie oczywiste, że moim zobowiązaniem jest upomnieć się o tę kwestię. Jako wieloletnia pracownica ochrony zdrowia zadałam je w imieniu wszystkich grup zawodowych, w których działanie wpisana jest misja niesienia pomocy innym i które na wypadek zagrożenia są na pierwszej linii udzielania wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#JoannaWicha">Od tej pory wielokrotnie w imieniu różnych grup, m.in. środowisk osób z niepełnosprawnościami i organizacji pozarządowych, upominałam się o obronę cywilną tu, z mównicy sejmowej, oraz w komisjach. Długo czekaliśmy na rządowy projekt. Dlatego cieszę się bardzo, że dziś w końcu rozpatrujemy tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#JoannaWicha">Kiedy obrona cywilna z teorii staje się praktyką, państwo zostaje poddane dużemu testowi. To test, czy potrafi wziąć odpowiedzialność za ludzi, czy jest w stanie przejść nad własnym interesem politycznym i działać w zgodzie z zasadą, że wobec żywiołu, wobec tragedii, konfliktu, konieczności ratowania życia lub mienia powinien liczyć się przede wszystkim człowiek i to, że w okolicznościach zagrożenia jesteśmy fundamentalnie sobie równi. Z pełnym przekonaniem możemy powiedzieć dzisiaj, że wykreślenie obrony cywilnej z ustawy o obronie Ojczyzny nie było dobrym pomysłem. To, że nie zostały wypracowane przez lata żadne rozwiązania i żadna odrębna ustawa, sprawiło, że nasi obywatele i nasze obywatelki zostali w wielu sytuacjach pozostawieni bez pomocy. Jednak nie jest dzisiaj moim zadaniem wykorzystywanie tego momentu do recenzowania kogokolwiek, do recenzowania służb, samorządów, kiedy ostatnia fala jeszcze się nie przelała, a wojsko, samorządy, służby i wolontariusze walczą o odzyskanie codzienności lub obronę gospodarstw domowych. Czas na to przyjdzie i wykorzystajmy go mądrze.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#JoannaWicha">Prace nad rządową ustawą o obronie cywilnej toczą się od wielu miesięcy. Bardzo się cieszę, że wreszcie trafiła ona do Sejmu. Muszę jednak przypomnieć, że już w marcu Lewica złożyła projekt tzw. małej ustawy schronowej, która w lipcu za zgodą wszystkich klubów poselskich ponad podziałami trafiła do dalszych prac w Komisji Infrastruktury. Szkoda, że wciąż czekamy na dalsze procedowanie nad nią, bo straciliśmy kilka cennych miesięcy. Apeluję raz jeszcze z tego miejsca o przyspieszenie prac nad nią. Pozwoli to samorządom zacząć już wdrażać podstawowe rozwiązania w zakresie obrony cywilnej, a nam da więcej czasu na pracę nad rządowym projektem dużej ustawy, z którą zostaniemy na lata.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#JoannaWicha">Jestem przekonana, że wobec doświadczenia, które właśnie nabyliśmy, mierząc się ze straszną powodzią, musimy mieć czas, aby wyciągnąć wnioski i jeszcze raz przyjrzeć się temu, jak zaproponowane rozwiązania i procedury sprawdziły się w sytuacji krytycznej. Dlatego klub Lewicy będzie rekomendował dalszą pracę nad ustawą w komisji. Szybkie przyjęcie ustawy w obecnym kształcie niestety nie zmieni już sytuacji na południu Polski, za to doświadczenie służb i tamtejszych samorządów będzie cennym wkładem do dalszych prac nad nią.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#JoannaWicha">Teraz przejdę do konkretów i powiem kilka słów o ustawie w kształcie, w jakim dziś nad nią dyskutujemy. Pierwszą kwestią, którą należy poruszyć, jest brak realnej koncepcji masowej edukacji obywateli. W ustawie znajdują się zapisy zobowiązujące organy ochrony ludności, w tym ministra spraw wewnętrznych i administracji, do planowania działań edukacyjnych. Jednak są one przedstawione w sposób zbyt ogólny. Dla porównania: wcześniejsza ustawa o powszechnym obowiązku obrony RP zawierała szczegółowe regulacje dotyczące edukacji obywateli, w tym obowiązek organizacji szkoleń dla różnych grup społecznych i wiekowych. Jest to kluczowe, bowiem bez powszechnej edukacji nie można mówić o budowaniu społecznej odporności, która jest jednym z celów ustawy. Wiedza obywateli w zakresie bezpieczeństwa i reagowania na zagrożenia to fundament skutecznej obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#JoannaWicha">Kolejnym problemem jest kwestia realizacji zadań ochrony ludności. Choć ustawa zawiera szczegółowe opisy dotyczące koordynacji, nadzoru i współpracy między organami ochrony ludności, to brakuje jasno określonych zadań i kompetencji. Taki brak precyzyjnych zapisów może prowadzić do sytuacji, w której obowiązki nie będą realizowane w sposób spójny i efektywny. To wymaga szczególnej uwagi komisji przy dalszych pracach. Ponadto pomimo doświadczeń z ostatnich kryzysów ustawa nie uwzględnia w pełni roli służb komunalnych, takich jak wodociągi czy zakłady oczyszczania. To one często odgrywają kluczową rolę w przeciwdziałaniu kryzysom, a ich rola powinna być lepiej zdefiniowana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#JoannaWicha">Część dotycząca wykrywania, alarmowania i łączności zasługuje na poparcie. Do przemyślenia jest wdrożenie rozwiązań na podstawie doświadczeń z powodzi na południu Polski, gdzie okazało się, że przy braku łączności i Internetu alerty Rządowego Centrum Bezpieczeństwa nie docierają do osób w bezpośrednim zagrożeniu. Potrzebujemy systemu awaryjnego o charakterze analogowym. Natomiast wprowadzenie kompleksowego systemu łączności kryzysowej dla organów administracji publicznej to krok długo oczekiwany i bardzo potrzebny. Bardzo ważnym rozwiązaniem jest wprowadzenie systemu ewidencji zasobów na poziomie centralnym i wojewódzkim. Pozwoli to na szybką ocenę dostępnych środków i lepsze planowanie działań w sytuacjach kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#JoannaWicha">Rozdział dotyczący obiektów zbiorowej ochrony, czyli schronów -przypomnę, że szczególnie ważny dla Lewicy — wprowadza wiele nieracjonalnych rozwiązań. Art. 90 przewiduje minimalną pojemność budowli ochronnych w miastach jedynie dla 25% populacji, a poza miastami — dla 15%, podczas gdy mała ustawa schronowa złożona przez Lewicę postuluje minimum 50% i 25% miejsca. Takie podejście nie uwzględnia specyfiki różnych miejscowości i ich zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#JoannaWicha">Art. 104 przewiduje pierwszeństwo dla użytkowników budowli niepublicznych w obiektach zbiorowej ochrony. Budzi on duże kontrowersje. W pierwotnym projekcie istniał zapis, który pozwalał na udostępnienie takich schronów innym osobom w sytuacji zagrożenia, jednak został wykreślony. Może to prowadzić do nieefektywnego wykorzystania dostępnych zasobów ochronnych. Te kwestie trzeba będzie koniecznie dodatkowo wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#JoannaWicha">W tym miejscu muszę podziękować także ministrowi Leśniakiewiczowi, który w odpowiedzi na moje liczne apele o włączenie do ustawy o obronie cywilnej rozwiązań dla osób starszych i osób z niepełnosprawnościami obiecał, że tego dopilnuje. I faktycznie jest taki zapis w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#JoannaWicha">Apeluję z tego miejsca o włączenie do dalszych prac organizacji pozarządowych reprezentujących osoby z niepełnosprawnościami, które mają wypracowane rozwiązania w tym zakresie. Nie dalej jak wczoraj odwiedziła nas w Sejmie grupa osób głuchych, które podczas rozmowy z panem marszałkiem Hołownią zwróciły uwagę na to, że nie zawsze docierały do nich sygnały o zagrożeniach, i prosiły o pochylenie się nad tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#JoannaWicha">Art. 95, który nakłada obowiązek budowy stacji metra i tramwaju jako budowli ochronnych, to bardzo dobre rozwiązanie. Popieramy je. Niestety nieprecyzyjne sformułowanie tego przepisu może rodzić problemy interpretacyjne. Ustawa sugeruje przystosowanie dosłownie wszystkich tuneli i stacji metra, nawet tych, które nie mają znaczenia z punktu widzenia ochrony ludności. Taki zapis wydaje się nieracjonalny.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#JoannaWicha">Największe kontrowersje budzi jednak rozdział dotyczący samej obrony cywilnej. Art. 122 ogranicza możliwość ewakuacji ludności jedynie do sytuacji trwania stanu wojennego lub wojny, co jest poważnym błędem. Ewakuacja jako jeden z głównych środków ochrony ludności wymaga czasu i przygotowania. Jeśli rozpoczniemy ją zbyt późno, może to doprowadzić do chaosu i poważnych strat wśród ludności cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: To się teraz zdarzyło.)</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#JoannaWicha">Takie działania powinny być planowane i uruchamiane z wyprzedzeniem, a nie dopiero w momencie wybuchu wojny.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#JoannaWicha">Na koniec powiem kilka słów o finansowaniu. Choć ustawa zakłada przyznanie 0,3% PKB na obronę cywilną, to środki przewidziane na konkretne zadania są o połowę mniejsze, niż pierwotnie zakładano. Samorządy, które mają realizować wiele zadań związanych z ochroną ludności, mogą mieć trudności z ich finansowaniem, zwłaszcza że otrzymywane dotacje są często niewystarczające. Muszę tu podkreślić, że rozumiemy, że w tym roku wszystkie rezerwy finansowe są przeznaczone na wsparcie walki ze skutkami powodzi. Jesteśmy jednogłośni co do zasadności tej decyzji. Zapowiadam już natomiast, że kiedy tylko będzie możliwość nowelizacji ustawy, klub Lewicy z pewnością będzie zgłaszał poprawki dotyczące finansowania. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Adam Płaczek, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście czas zająć się bezpieczeństwem Polaków, ale rządowy projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej w Polsce, który ma na celu wzmocnienie struktur ochrony ludności i poprawę reagowania na zagrożenia, wywołuje niestety wiele krytycznych opinii. Podczas gdy rząd zapowiada rewolucyjną ustawę, po analizie ponad 200 artykułów ustawy należy zwrócić uwagę na niejasne definicje dotyczące zakresu odpowiedzialności różnych organów i instytucji. Ta nieprecyzyjność może w przyszłości prowadzić do konfliktów kompetencyjnych między różnymi służbami i urzędami. Co więcej, ustawa wdraża rozwiązania, które prowadzą do centralizacji decyzji, a zwiększenie władzy centralnych organów państwowych może ograniczać autonomię lokalnych struktur, które często są lepiej przygotowane do reagowania na lokalne kryzysy.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Ustawa zakłada, że na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej przeznaczać się będzie każdego roku środki w wysokości nie niższej niż 0,3% produktu krajowego brutto, a to mniej więcej 10 mld zł. Pojawia się pytanie: Skąd państwo polskie weźmie tak ogromne pieniądze zwłaszcza teraz, w sytuacji, gdy dług publiczny w 2024 r. przekroczy 2 bln zł? Brak środków, a pamiętajmy, że mówimy także o nowoczesnym sprzęcie, nowych budowlach ochronnych, szkoleniach, rozbudowywaniu struktur czy systemie informacyjnym, może ograniczać efektywność wdrażania zapisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Ustawa pociąga za sobą także ogromne obciążenia administracyjne. Na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast ustawa nakłada 25 nowych zadań, na starostów — 26, a na wojewodów — 34. Już dziś wiemy, że wprowadzenie nowych obowiązków i zadań oraz wdrożenie nowych struktur w ramach ochrony ludności będzie wiązać się z dodatkową biurokracją.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Ale to nie koniec. Ustawa, której celem jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego, mienia i dziedzictwa narodowego, kulturowego oraz środowiska naturalnego w sytuacjach zagrożeń naturalnych lub spowodowanych przez człowieka niesie za sobą zagrożenie ograniczenia praw obywatelskich. W projekcie ustawy pojawiają się zapisy, które pozwalają na stosowanie restrykcji wobec obywateli w sytuacjach kryzysowych, co może prowadzić do nadużyć władzy. Wystarczy pomyśleć o zagrożeniu związanym z potencjalnym ograniczeniem swobód obywatelskich pod pretekstem ochrony ludności. Ostatnie lata i miesiące pokazały, że władza nie ma hamulców i potrafi na oczach obywateli łamać konstytucję i prawa obywatelskie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Nie można zapomnieć także, iż wymagania związane z wprowadzeniem ustawy mogą okazać się zbyt dużym obciążeniem dla służb ratunkowych, straży pożarnej, Policji i innych instytucji, które nie posiadają wystarczających zasobów kadrowych i logistycznych do skutecznej realizacji nowych obowiązków. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z deficytów kadrowych, chociażby w polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Na koniec powiem o chyba największym ryzyku, ryzyku nadużyć politycznych. Jeśli zwiększona zostanie rola władzy na poziomie centralnym w reagowaniu na kryzys, będzie istnieć realne zagrożenie, że decyzje będą podejmowane w oparciu o motywy polityczne, a nie zgodnie z interesem obywateli, w celu zapewnienia im bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Współczesne zagrożenia naturalne, zagrożenia asymetryczne, terrorystyczne, cybernetyczne, hybrydowe oraz pozostałe zagrożenia spowodowane przez człowieka obejmujące w szczególności zagrożenia militarne wymagają bardzo precyzyjnych rozwiązań i debaty. Dokument, który ma 107 stron i ponad 200 artykułów, może zaszkodzić Polakom, zamiast realnie pomóc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Tak, bardzo czekaliśmy na tę ustawę, ale jak zwykle ta ustawa jest zrobiona na pół gwizdka, czyli jest ograniczona w stosunku do oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Czasami odnoszę wrażenie, że wiele osób w ministerstwie nie jest w stanie mentalnie przejść pewnych granic. Odnosi się do tego zazwyczaj, co już było, na co czekaliśmy, a brak naprawdę wyobraźni tego, co będzie, co może być. Nie jest to żadne kompleksowe rozwiązanie, jak pan minister mówił, nawet ograniczenie. Przecież ograniczacie ludzi, w wieku powyżej 65 lat już w systemie nie mogą być. A większość żołnierzy zawodowych, którzy są już w stanie spoczynku? Dlaczego nie używacie? Mówicie o harcerzach, a jednocześnie dajecie dolną granicę 18 lat? A co? Dla samych instruktorów to robicie. Doświadczenia historyczne mówią, że uczniowie szkół średnich uczestniczą w systemach obrony cywilnej, bo pokazywano to, po prostu chociaż 1939 r. To jest po prostu absolutnie dla mnie niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Mówicie państwo o tym, że jednym z wielu elementów zadań obrony cywilnej jest wsparcie służb porządku publicznego. A proszę mi powiedzieć: Gdzie jest zapis o użyciu środków przymusu bezpośredniego dedykowanych formacjom obrony cywilnej czy ochrony ludności? W ogóle nie ma tego. Mówicie głównie o byłych emerytach policyjnych. A dlaczego nie z innych służb koncentrujecie się? W ogóle dla mnie już szokiem jest to, że Polski Związek Łowiecki w ramach ochrony ludności ma głównie działania w ochronie sił przyrody. Przecież kompletna bzdura. Ja rozmawiałem z wieloma burmistrzami, nawet u mnie na Podkarpaciu, gdzie w gminach tak naprawdę jest pięciu policjantów na krzyż. I co? Oni mówią bardzo prosto i logicznie. Jak będzie zagrożenie ludności, to my mamy dużo członków Polskiego Związku Łowieckiego, którzy będą pilnować porządku.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Przecież to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#AndrzejTomaszZapałowski">W ogóle się państwo do tego nie odnosicie po prostu, a mamy problemy migracyjne. Mogą setki tysięcy bandytów wkroczyć do Polski w ramach tego, co się dzieje na Bliskim Wschodzie. Tutaj to jest niezwykle ważna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: To znaczy, że pan nie przeczytał tej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Proszę zwrócić uwagę, na terenie czterech województw mieliście i mieliśmy wszyscy problem po prostu z tragedią powodziową. Prawie większość służb, sił wojskowych była skoncentrowana. A jak będzie problem dotyczył całej Polski? Wy nie możecie się ograniczać do tak małej liczby osób, które będą zaangażowane w obronę cywilną. I jeszcze jedna rzecz przy okazji tej ustawy. Jest coś takiego, jak ochrona miru domowego, bo to też jest ochrona cywilna ludności. A w tej chwili ministerstwo przy czym manipuluje? Przy broni czarnoprochowej, gdzie jest kilkaset tysięcy sztuk w Polsce broni czarnoprochowej. Po prostu państwo manipulujecie. Przecież za chwilę będzie zalew broni z Ukrainy. Przecież jak będzie zawieszenie broni, łączenie rodzin, przecież ci ludzie przyjadą z bronią, będzie handel tą bronią. Przestępcy będą mieli dostęp do broni. Przecież już w Stanach Zjednoczonych, w Europie zachodniej są programy, gdzie w drukarkach 3D się normalnie broń produkuje całościowo. Policja włoska pokazuje, jak w ciągu kilku godzin, wchodząc do marketu, można zrobić strzelbę.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Jednostrzałowe.)</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Mało tego, każdy tutaj, na sali, idąc do marketu, w 2 godziny robi bombę. Nie będę mówił jak, ale po prostu co? Masowo bomby wybuchają wszędzie? Po prostu musimy zmienić podejście.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Ministrze! Policja, pan wie, nie ma odpowiedniej ilości amunicji, żeby być przygotowaną na odpowiednim poziomie. Druga sprawa. Musicie zmienić w końcu prawo do użycia broni przez funkcjonariuszy Policji. To nie jest tak, żeby zabierać ludziom to, czym mogą się bronić w domu przed bandytami, ale policjanci muszą używać broni przeciwko bandytom i nie zastanawiać się nad tym. Nie można się litować nad bandytami i policjanci muszą to wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#AndrzejTomaszZapałowski">W tej ustawie jest oczywiście wiele bardzo dobrych rozwiązań, przede wszystkim rozwiązania, które zmuszają gminy, żeby przygotowywały się w tym zakresie do obrony cywilnej, bo tak jak do tej pory mieliśmy, na początku roku była rezerwa kryzysowa i na końcu roku każda gmina łatała dziury z tej rezerwy kryzysowej. Nie uzupełniano zapasów, składów. To samo dotyczy po prostu kwestii ujęć wody. Wszyscy to bagatelizowali, źródła czerpane wody w miastach. Przecież to jest absolutna tragedia. W wielu miastach to jest na poziomie 2–3% zapotrzebowania na wodę. Pytanie, ile jest na terenie danych województw samochodów do transportu wody pitnej. To są naprawdę ułamkowe dane. Nawet straż pożarna nie posiada.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Premierze! Nad tą ustawą trzeba pracować, ale trzeba ją rozszerzyć. My mentalnie musimy wyjść z kolein, w których do tej pory byliśmy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim pan poseł Marek Jakubiak zabierze głos, chciałem serdecznie przywitać młodzież i nauczycieli ze szkoły specjalnej w Ropczycach, zaproszonych przez pana posła Adama Dziedzica. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Jakubiak, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MarekJakubiak">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MarekJakubiak">Panie Marszałku! Szanowna Izbo! Razem z panem marszałkiem pamiętamy obronę cywilną i wagę, jaką przywiązywano przez lata w Polsce do obrony cywilnej. Z 90. latami ta ustawa, te rozporządzenia zostały zniwelowane, uznając, że wojny nie będzie, a pokój będzie wszechobecny. Otóż okazało się, że jest to nieprawda. Dzisiaj stoimy w takim momencie ważnym dla istoty bezpieczeństwa społeczeństwa polskiego, w którym musimy od początku praktycznie tworzyć struktury obrony cywilnej. Jak ona jest ważna, to państwo najlepiej widzieli w czasie ostatnich wydarzeń na Dolnym Śląsku, gdzie ludzie brali sprawy we własne ręce, nie patrząc na to, czy państwo im pomaga, czy nie, choć licząc na to bardzo. Chcę państwu powiedzieć, że naprawdę z wielką przyjemnością wysłuchałem słów pana ministra, który mówił o tym, że akurat przy tej ustawie powinniśmy stanowić jedność, że powinniśmy pomagać sobie wzajemnie w celu napisania ustawy z jak najmniejszą liczbą błędów, po czym występuje przedstawiciel Platformy Obywatelskiej, pańskiej partii, i przez 9 minut na 10 przydzielonych mówi o Prawie i Sprawiedliwości, a nie na temat.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Gada bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Taki poziom.)</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#MarekJakubiak">Powiem szczerze, że to jest o tyle niepoważne, że ja bym proponował, żebyście robili selekcję ludzi, którzy mają w waszym imieniu występować w takich sprawach, bo to zwyczajnie obrzydliwe.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie. Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#MarekJakubiak">Natomiast cała reszta parlamentu zachowuje się w tej sprawie bardzo odpowiedzialnie i bardzo klarownie.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#MarekJakubiak">Otóż, proszę państwa, uwagi Kukiz’15 będą w tym przypadku oczywiście zgłaszane, ale bardzo nam zależy na tym, żeby tę ustawę przeprowadzić w sposób bardzo sprawny, i z naszej strony nie będzie żadnego piachu w tryby sypanego.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#MarekJakubiak">Szanowni Państwo! Jesteśmy w Warszawie, w stolicy państwa, mieście stołecznym, w którym na potęgę buduje się wieżowce. Pytałem dowódcę garnizonu, czy ktokolwiek konsultuje z nim sprawę budowy szklanych wieżowców. W całej Europie nie buduje się już ze szkła wysokich wieżowców, dlatego że byle konwencjonalny pocisk razi właśnie społeczeństwo tymi szybami. Pytanie brzmi: Dlaczego to się akurat w Warszawie musi dziać? Bo najwięcej w Europie buduje się właśnie tych budynków tutaj. Dlaczego w wytycznych na WZ, bo przecież na WZ się stawia, nikt nie pisze, że w garażach, w piwnicach mają być toalety i ujęcia wody pitnej, a to była podstawa odnośnie do schronu. Tu nie chodzi o to, żeby się schronić. Chodzi o to, żeby tam żyć przez 2–3 dni, a więc musi być ujęcie wody, musi być toaleta. Tak budowano budynki mieszkalne w latach 60.-70. Dlaczego tego się nie robi? Bo taniej, bo ktoś zaoszczędził 30 tys. zł. Wydaje się, że w Prawie budowlanym również w tym aspekcie musimy dokonać zmian.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#MarekJakubiak">Jeżeli mówi się o schronach, proszę państwa, to oczywiście, że Warszawa posiada jakąś tam ilość tych schronów budowanych w latach 60.-70. i trzeba je przywrócić do życia. Po prostu trzeba. Do przeżycia potrzebne nam są woda, higiena, czyste powietrze i oczywiście jedzenie. Martwiłem się bardzo na Dolnym Śląsku tym, że miasta, które są zagrożone — w tym przypadku mówimy o wszystkich miastach, które są zagrożone — nie posiadają swoich własnych magazynów przeżycia. Tam nie było pontonów, tam nie było agregatów, tam nie było w zasadzie niczego, więc istotą takiej ustawy jest zbudowanie wielkiego nawisu zaopatrzenia, w istocie którego nie trzeba będzie wozić wody znad morza np. do Kłodzka, pitnej wody. Mówimy o zagadnieniu, które naprawdę jest bardzo poważne i bardzo skomplikowane i tak jak mówiła pani posłanka z Lewicy, trzeba brać pod uwagę wszystkie aspekty społeczne.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#MarekJakubiak">Pan prof. Zapałowski przed chwilą mówił o harcerzach. Oczywiście, że cały naród ruszy do pomocy wtedy, ale nie możemy temu narodowi zamykać drzwi, jeżeli chodzi o pozwolenie na broń. Proszę państwa, chcę państwu powiedzieć, że w 1939 r. kilka tysięcy Polaków straciło życie, ponieważ listy pozwoleń na broń trafiły do Niemców. Jeżeli ktoś nie zdał broni, to był mordowany, m.in. w Palmirach. Więc problemem i istotą rzeczy jest zabezpieczenie praw obywateli polskich nawet do posiadania broni w takich razach i do wykorzystania, żeby w obce ręce nie wchodziły takie rzeczy. Ciekawy jestem, czy Policja wie, o czym dzisiaj mówię. Chodzi o to, żeby lista pozwoleń na broń nie weszła w obce ręce, bo wtedy będzie wiadomo, kto jest dla nich niebezpieczny, a kto nie. Dlatego w pierwszej kolejności byli mordowani. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, 32 osoby zgłosiły się do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli ktoś z państwa chciałby jeszcze się zapisać, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę zgłoszonych osób.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Mariusza Krystiana z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dwa pytania. Oczywiście jest ich więcej, ale czas ogranicza. W związku z tym pierwsze. W art. 19 ust. 1 pkt 1 w projekcie ustawy zapisano, że organy ochrony ludności w zakresie swoich działań mogą zawierać porozumienie z organizacjami pozarządowymi, które w swoim statucie mają działanie na rzecz ochrony ludności. Pytam, kto będzie weryfikował te organizacje, ponieważ przy kryzysie migracyjnym na wschodniej granicy mieliśmy do czynienia z organizacjami pozarządowymi, które jawnie działały wbrew interesowi Rzeczypospolitej. W związku z tym, w jaki sposób i kto te organizacje pozarządowe będzie weryfikował? Pytanie drugie. Odnośnie do schronów w miastach sytuacja jest mniej więcej jasna, natomiast w zakresie ochrony ludności na wsi: Czy państwo przewidujecie możliwość dofinansowania i przebudowy istniejących obiektów, istniejących budynków w taki sposób, aby mogły stanowić schronienie dla ludności, typu szkoły, ośrodki zdrowia czy kościoły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dominik Jaśkowiec, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#DominikJaśkowiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim należy docenić determinację rządu w dążeniu do odtworzenia obrony cywilnej w Rzeczypospolitej. Projekt ustawy przewiduje szczególną rolę samorządów w kształtowaniu bezpieczeństwa publicznego i powszechnego, w tym zapewnieniu ochrony ludności cywilnej. Takie rozwiązanie jest oczywiste, niemniej rodzi obawy o strukturę jego finansowania.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#DominikJaśkowiec">Samorządy obawiają się, że będą musiały dopłacić do realizacji przekazanych im w tej ustawie zadań ze środków własnych. Czy środki rządowe zapewnią całościowe pokrycie kosztów realizacji wskazanych w ustawie zadań? Czy też samorządy będą musiały liczyć się z dodatkowymi wydatkami pochodzącymi z ich jakże napiętych budżetów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Szanowny Panie Marszałku! Ministrowie! Parlamentarzyści! Ustawa, którą omawiamy, przewiduje, że przedsiębiorcy mogą być zakontraktowani jako podmioty ochrony. To dobrze, bo doceniamy, jaki potencjał tkwi w polskich przedsiębiorstwach oraz w zgromadzonych przez nie zasobach. Jednak mam pewne wątpliwości. Przede wszystkim po zakończeniu kryzysu przedsiębiorcy powinni wrócić do prowadzenia swoich firm, ponieważ to stanowi fundament ich działalności, a także stabilności gospodarki naszego państwa. Dlatego chciałabym podkreślić, jak istotne jest wypracowanie klarownych, przejrzystych zasad dotyczących wykorzystywania zasobów polskich przedsiębiorców w sytuacjach kryzysowych. Przedsiębiorcy muszą wiedzieć, na jakich warunkach angażują się w działania ochronne, aby mogli planować przyszłość swoich firm. Co się stanie w przypadku, gdy udział przedsiębiorcy w obronie cywilnej uniemożliwi mu dalsze prowadzenie działalności gospodarczej? Czy mamy opracowany sprawiedliwy system wsparcia finansowego, który zrekompensuje straty i pozwoli mu na powrót do działalności po zakończeniu kryzysu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, PSL — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Panie i Panowie Ministrowie! Ważny dokument, bardzo potrzebny. Przez ostatnie lata niestety ten problem obrony cywilnej został zaniedbany, a wiele zasobów, które byłyby bardzo użyteczne, zostało, ze względu na brak ustawy i odpowiedzialność również samorządów za utrzymanie tych obiektów, po prostu rozpuszczonych. Szereg magazynów obrony cywilnej zostało sprzedanych. Samorządy dysponują niestety nikłymi zasobami. W związku z tym w szczególności w pierwszym okresie, kiedy trzeba uruchomić akcję ratowniczą, np. w wypadku klęski naturalnej, potrzebne są również zasoby materialne. Kwestia świadczeń materialnych ze strony przedsiębiorców wydaje mi się… Bo sprawy osobowe w tej ustawie rozstrzygnęliśmy, świadczenia osobiste są rozstrzygnięte, ale świadczenia materialne nie są tutaj rozstrzygnięte. W moim przekonaniu bez uruchomienia tych zasobów, które są w dyspozycji m.in. przedsiębiorstw, ale również rolników i innych podmiotów, trudno będzie wdrożyć ten pierwszy okres reakcji. Nie zawsze, a w szczególności jeżeli będzie zagrożenie państwa, akurat siły wojska będą mogły w tej materii zostać użyte, bo one będą miały inne cele do zrealizowania. Stąd też wydaje mi się to niezmiernie ważnym aspektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę pana posła Tomaszewskiego, chciałem przywitać młodzież szkolną z Jastrzębia-Zdroju, Żor, powiatów wodzisławskiego i mikołowskiego. Bardzo serdecznie was witam.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przyjechaliście państwo na zaproszenie posła Krzysztofa Gadowskiego, którego też pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozmawiamy dzisiaj o rozwiązaniu systemowym, które przedstawił rząd w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej. Wśród podmiotów ochrony ludności i obrony cywilnej wymienione są również ochotnicze straże pożarne, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych. To bardzo ważne rozwiązanie. W pierwszej kolejności mówimy o jednostkach, które są włączone do krajowego systemu, tych 5080, ale również i pozostałych, łącznie to ponad 16 tys., i 250 tys. ratowników posiadających uprawnienia do udziału w akcjach ratowniczych. Myślę, że to właściwe rozwiązanie, które zacieśni i tak już dużą współpracę na tym polu.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 194 nowelizuje ustawę o ochotniczych strażach pożarnych i wprowadza również prawo do świadczeń ratowniczych dla strażaków, którzy brali udział w szkoleniach i ćwiczeniach. Panie ministrze, chciałem zapytać, czy to rozwiązanie będzie dotyczyło też tych strażaków, którzy do tej pory nie mieli odpowiednio 25 lub 20 lat udziału w akcjach ratowniczych, czy dojdą do tego teraz stosowne oświadczenia o udziale w szkoleniach lub ćwiczeniach i na tej podstawie będą mogli składać wnioski o te świadczenia ratownicze. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Mulawa, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak ustawa o obronie cywilnej jest niezbędna, tak należy przyznać, że procedowana jest naprędce. W takich sytuacjach, co jest logiczne, tempo wpływa na jakość i trwałość rozwiązań. Było coś takiego jak aplikacja Schrony i w moim przekonaniu, nie jest to tylko moje odczucie, ale odczucie wszystkich tych, którzy mieli styczność z tą aplikacją, informacje znajdujące się w tej aplikacji były nieaktualne albo po prostu ta aplikacja nie działała. A więc panie ministrze, chciałbym zadać pytanie, jakie są plany co do takiego rzeczywistego, realnego audytu wszystkich schronów i w jakim miejscu społeczeństwo będzie w stanie uzyskać zaktualizowane, aktualne dane dotyczące schronów w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jest stare polskie przysłowie, które dzisiaj jest żywe i aktualne: sołtys na zagrodzie równy wojewodzie. A państwo nie korzystają z tego zasobu. Sołtys jest to osoba, której lokalna ludność ufa, który zna tę ludność i swoją wieś. Dlatego proponuję, aby skorzystać również z sołtysów i włączyć ich do obrony. Jednocześnie podpowiadam kolejną rzecz, która sprawdziła się w przypadku domów bez pozwoleń, aby ministerstwo zaproponowało kilka projektów schronów, które byłyby przemyślane, optymalne, żeby każdy samorząd mógł skorzystać z jednego z nich i po wiadomych kosztach u siebie taki schron mógł zbudować.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#JarosławSachajko">Mam nadzieję, że nad tą ustawą będziemy procedowali bez oskarżania się, jedni drugich, bo to jest ustawa dla ludzi, a nie polityczna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Hreniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PawełHreniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ustawa w części dotyczy sytuacji dynamicznych, sytuacji kryzysowych. Dziś musimy tworzyć takie przepisy prawa, które w sytuacji kryzysowej, kiedy trzeba podejmować szybkie działania, będą jednoznaczne. Do tego chciałbym zachęcić pana ministra i wszystkich posłów, którzy będą uczestniczyli w pracach nad tą ustawą. Twórzmy zapisy, które będą jednoznaczne, które nie będą wprowadzały obszaru szarości, żeby każdy wiedział, za co w sytuacji kryzysowej, w sytuacji wojny czy też w sytuacji klęski żywiołowej będzie odpowiadał. To jest niezwykle ważne, żeby każda instytucja i każda osoba, przedsiębiorca zaangażowany w ramach tej ustawy do ochrony ludności czy obrony ojczyzny w pewnym sensie wiedzieli, co do nich należy, jak mają postępować.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tych niespokojnych czasach potrzebujemy konkretnych przepisów chroniących ludność cywilną.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#KlaudiaJachira">Pierwsza sprawa to komunikacja. Np. w miejscach dotkniętych powodzią przestały działać telefony komórkowe. Z tego wynika, że musi istnieć alternatywna sieć łączności na wypadek zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#KlaudiaJachira">Po drugie, samorządowcy potrzebują bardzo konkretnych instrukcji. Dlatego chciałabym spytać, czy każdy urząd gminy, ale nawet każdy sołtys będzie mieć na wyciągnięcie ręki taką teczkę z prostą i dokładną instrukcją, krok po kroku, co ma zrobić na wypadek zagrożenia, co ma mówić ludziom, gdzie pokierować ich do schronów. Samorządowcy są wybierani w wyborach powszechnych, więc zaraz po tych wyborach powinni zostać rzetelnie przeszkoleni i powinni mieć przygotowane pakiety rozwiązań na te sytuacje kryzysowe.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#KlaudiaJachira">Jeżeli chodzi o schrony, to chciałabym spytać, czy będziemy korzystać z doświadczenia krajów, gdzie to bardzo dobrze działa, np. Izraela albo Szwajcarii. Co ciekawe, także przed 100 laty np. w polskim mieście, w Gdyni, było normą, że schrony były budowane. A więc mamy wzorce i myślę, że warto z nich skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#KlaudiaJachira">Ostatnia sprawa. Z pobytów w obszarach przyfrontowych w Ukrainie wiem, jak ważne jest alternatywne zasilanie w energię elektryczną. Dlatego sądzę, że kluczowe obiekty powinny mieć własne zasilanie na wypadek klęsk żywiołowych czy wojny, tak jak mają to szpitale.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#KlaudiaJachira">Niestety bezpieczny świat powoli odchodzi w przeszłość, więc pora porządnie się przygotować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Skonieczka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszyscy na tej sali mamy świadomość, jak ważna jest ochrona ludności i obrona cywilna, w sytuacji kiedy za naszą wschodnią granicą toczy się regularna wojna. Musimy być przygotowani na najgorsze zagrożenia i jako obywatele musimy mieć odpowiednie kompetencje. W ustawie jest mowa o szkoleniach, edukacji. Ale z moich doświadczeń samorządowych wynika, że bardzo często te szkolenia ograniczają się do przekazywania wiedzy. Tymczasem kompetencje to nie tylko wiedza, ale również umiejętności i postawy. Potrzebne są ćwiczenia praktyczne, potrzebne są symulacje, potrzebne jest kształtowanie nawyków obywateli. I pytanie do pana ministra: Czy w ramach wdrożenia ustawy planowane są praktyczne ćwiczenia? Jeśli tak, to dla kogo i z jaką częstotliwością? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Paulina Matysiak, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PaulinaMatysiak">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pytań jest dużo w odniesieniu do tego projektu. Ja chciałabym się dopytać tylko o jedną rzecz. Ustawa definiuje zagrożenie jako sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska lub wywołującą ograniczenia w działaniu organów administracji publicznej. To jest bardzo szeroka i bardzo ogólna definicja. Nie ma tutaj wskazanych cech sytuacji, w której należy uaktywnić procedury ochrony ludności, i tak naprawdę te granice między np. ochroną przeciwpożarową, porządkiem publicznym a ochroną ludności są nieostre. Czy pan minister może to wyjaśnić? Bo to samo będzie dotyczyło też zresztą wydatkowania środków publicznych na ten cel. Te proponowane rozwiązania powielają i rozszerzają zapisy z ustawy o zarządzaniu kryzysowym. Proszę o odpowiedź: Czy to było celowe działanie? Jak rozumieć te zapisy w ustawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Adam Płaczek, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wiemy, że w Szwajcarii, która nie należy do Unii Europejskiej, w momencie globalnego zagrożenia 100% mieszkańców może liczyć na możliwość schronienia się w schronie. Ponieważ debatujemy nad ustawą bardzo ważną dla Polaków, miejmy jakiś punkt wyjścia. Moje pytanie brzmi: Jaki procent Polaków w momencie globalnego zagrożenia dla Polski może schronić się w polskich schronach? I drugie pytanie: Jaki procent z tych schronów, które już są obecnie — znając liczbę schronów, o którą proszę — to są schrony w 100% rzeczywiście logistycznie, infrastrukturalnie przygotowane na pełnienie swojej funkcji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Generale! Wysoka Izbo! Ustawa została przygotowana przed klęską powodzi, co widzimy w projekcie. Czego więc nie ma, a lekcja powodzi pokazała, że jest taka potrzeba? Współdziałania WOT z PSP, współdziałania WOT z PSP i OSP, współdziałania WOT z PSP, OSP i samorządem. Katastrofa z tamą to przykład braku współdziałania Wód Polskich z samorządem i służbami. Odrobienie lekcje powodzi powinno mieć swoje odzwierciedlenie w przepisach, które mają przygotować obronę cywilną na takie sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#GrzegorzLorek">Mam nadzieję, że w pracach komisji znajdą się moje uwagi. Zadania, kompetencje jasno rozłożone, jasno przyporządkowane, a także łączność, która powinna być bardziej stabilna, co pokazał przykład katastrofy z tamą, są bardzo istotne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam kilka uwag i pytań dotyczących specjalnego statusu Polskiego Związku Łowieckiego wśród podmiotów ochrony ludności. Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką. Do tej pory w historii nie wykonywał zadań w zakresie ochrony ludności i ochrony cywilnej. Osoby, które takie zadania chcą wykonywać, prędzej zapisują się do OSP, GOPR, WOPR czy Wojsk Obrony Terytorialnej, a nie do PZŁ.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#MałgorzataTracz">Moje pierwsze pytanie jest takie: Czy nie lepszym rozwiązaniem, w dodatku bez konieczności zmiany Prawa łowieckiego, byłoby dodanie PZŁ do katalogu podmiotów, z którymi organy ochrony ludności mogą zawierać porozumienia o współpracy w wykonywaniu zadań ochrony ludności?</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#MałgorzataTracz">Druga sprawa — i chcę, żeby to mocno wybrzmiało — to badania lekarskie, dla myśliwych zresztą bezpłatne, które są zawarte w tym projekcie ustawy, w żaden sposób nie zastąpią okresowych badań lekarskich i psychologicznych, których chce 90% społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Jakieś referendum?)</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#MałgorzataTracz">Trzecia rzecz. Według projektu tylko dla myśliwych te badania lekarskie i ubezpieczenia będą bezpłatne, a nie obejmą one innych organizacji społecznych: Polskiego Czerwonego Krzyża, harcerzy, skautów. Czy to nie jest dyskryminujące dla innych organizacji? Dlaczego tylko PZŁ ma mieć je bezpłatne? Bardzo proszę o odpowiedź na te pytania, jak się nie uda na mównicy, to na piśmie, i o rozważenie zmian w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JarosławZieliński">Uzasadnienie wygłoszone przez pana ministra Siemoniaka było lepsze niż tekst ustawy. Prace trwały dosyć długo, a mieliście jako obecny rząd do wykorzystania dwa projekty. O jednym mówił pan minister Szefernaker — z 2022 r., a drugi, a właściwie pierwszy w kolejności chronologicznej, to ten z 2019 r. Warto do tych dwóch projektów jeszcze sięgnąć, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#JarosławZieliński">Warto także skorzystać z wytycznych szefa obrony cywilnej kraju, czyli komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, z 4 grudnia 2018 r., w sprawie budowli ochronnych. Warto z tego skorzystać. Były takie wytyczne wydane i dobrze by było je wykorzystać w tych pracach.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#JarosławZieliński">Nie można było, szanowni państwo, zlikwidować obrony cywilnej ustawą o obronie Ojczyzny, ponieważ to była fikcja nie od 8 lat, ale 30 lat. To były przepisy fikcyjne, niestosowane, niewykonywane. Więc proszę tutaj nie uprawiać propagandy.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#JarosławZieliński">Jeśli chodzi o ustawę, wiele rzeczy trzeba przemyśleć. Jedną rzecz chciałbym wskazać, choć jest takich rzeczy więcej, mianowicie rolę Wojsk Obrony Terytorialnej w systemie ochrony ludności. W tym okresie żołnierze WOT-u mogą np. chronić infrastrukturę krytyczną. Tutaj jest sporo do przemyślenia i do uregulowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Maria Małgorzata Janyska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MariaMałgorzataJanyska">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! W obecnej sytuacji geopolitycznej oraz warunkach coraz częstych zagrożeń katastroficznych to jest niezwykle ważna ustawa i podkreślić trzeba, że rząd uznał ten problem za strategiczny i pilny. To jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MariaMałgorzataJanyska">Nie będę się odnosiła tutaj, proszę państwa, do straconych lat, bo one minęły. Nie ma ich i bez względu na to, czy jakieś przepisy były fikcją czy nie, to nowe nie powstały. Dlatego teraz tak pilne zadanie przed Wysoką Izbą.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MariaMałgorzataJanyska">Pan minister podkreślił, że mocno trzeba włączyć samorząd do wszystkich działań związanych z ochroną ludności, z obroną cywilną, bo mają one szczególną rolę, bo działają lokalnie. Przed nimi będzie wielkie wyzwanie logistyczne dotyczące zasobów rzeczowych, zasobów osobowych, ale także różne wyzwania infrastrukturalne. Stąd pytanie, jak przygotowany jest system finansowania i system organizacji pracy, jeśli chodzi o samorządy. Panu posłowi jeszcze odpowiem, że oczywiście komisja administracji, jak każda komisja sejmowa, ma obowiązek zajmowania się pracą w sposób merytoryczny i rzeczowy. I mam nadzieję, że posłowie tak będą w tej komisji pracowali.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Głos z sali: My też mamy taką nadzieję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Włodzimierz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Przedstawiciel Koalicji Obywatelskiej opowiadał takie bzdury w wystąpieniu swojego klubu, że trzeba przypomnieć historycznie, że powódź w 1997 r. była powodem, jednym z wielkich argumentów za tworzeniem reformy powiatów, województw i wyposażenia w odpowiednie kompetencje samorządów w zakresie zarządzania kryzysowego. Ustawa o zarządzaniu kryzysowym powstała dopiero 10 lat później, w 2007 r. i ona w zasadzie stała się fundamentem tego, co dzisiaj mamy i z czego możemy korzystać. Ale co jest ważne? Ustawa o ochronie ludności była przygotowana już w 2022 r. po przyjęciu ustawy o obronie Ojczyzny, ale była niestety blokowana, była już krytykowana wtedy, nawet kiedy jeszcze nie była ogłoszona, dlatego że tam zawarto instrumenty, które dzisiaj państwo stosują podczas powodzi, tylko że wtedy państwo je krytykowali.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">W związku z tym należy tę ustawę oczywiście dzisiaj uchwalić i wykorzystać ten dorobek już od 2022 r. Ale co jest ważne? W tej ustawie państwo zamazujecie w art. 154 kwestie finansowania zadań. Otóż te zadania są rozmyte. Tam nie jest powiedziane, że zadania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">…zlecone będą finansowane z budżetu państwa. Czyli trzeba ten zapis uzupełnić tak, jak jest to określone w ustawie o zarządzaniu kryzysowym w art. 26. Mam nadzieję, że zostanie to uzupełnione. Przedstawiam na piśmie ten wniosek do ministra. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Maria Piekarska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! My jesteśmy z tą ustawą spóźnieni jakieś 2–3 lata, więc tym bardziej cieszę się, że dzisiaj rozpoczynamy nad nią pracę.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Mam kilka pytań. Pierwsze. W budynkach w Warszawie w latach 50. oraz 60. budowano schrony, sama mieszkam w takim budynku. Te schrony dzisiaj są absolutnie w opłakanym stanie. W imieniu wspólnot mieszkaniowych chciałabym zapytać, czy będą one mogły liczyć na wsparcie i w jakiej wysokości, jeśli chodzi o remonty tych obiektów, tych schronów w tych budynkach, tam, gdzie one są.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Kolejne pytanie dotyczy Polskiego Związku Łowieckiego. Myśliwi, którzy wykonują działania ratownicze, mają prawo do bezpłatnego ubezpieczenia, a także do bezpłatnych badań lekarskich. Tu jest pytanie, czy na ten przywilej będą mogły też liczyć inne podmioty, które również wykonują zadania ratownicze.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Ostatnie już pytanie dotyczy skautów i harcerzy. Ta grupa także została uznana za podmiot ochrony ludności, ale w projekcie przewiduje się, że osoby, które nie ukończyły 18. roku życia, będące członkami organizacji, które zostały uznane za podmiot ochrony ludności, nie będą mogły realizować tych zadań. Tak sobie myślę, czy od 16. roku życia lub 17. roku życia za zgodą rodziców skauci i harcerze mogliby wykonywać pewne zadania, jak wskazywanie drogi np. do schronu czy wydawanie żywności, co nie jest zagrożeniem ich życia i zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">A wiem, że oni są świetnie zorganizowani. Mówię to sama jako była harcerka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#ZbigniewBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Wszyscy właściwie na tej sali zrozumieli powagę i wagę tej ustawy poza jedną osobą, przedstawicielem Platformy Obywatelskiej, który wyszedł tutaj i przez kilka minut atakował Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Gdyby pan słuchał, toby pan też zrozumiał.)</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#ZbigniewBogucki">Ja spuszczę miłosierną zasłonę na to, co pan mówił.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#ZbigniewBogucki">Natomiast jak wygląda ta ustawa? Ta ustawa jest niezwykle trudnym aktem i wszystkie uwagi, które były do projektu Prawa i Sprawiedliwości, odnoszą się również do tej ustawy. Ta ustawa przez rząd Prawa i Sprawiedliwości była szeroko konsultowana m.in. z samorządami. Myślę, że warto, tak jak mówił pan minister Zieliński, sięgnąć również do tych konsultacji, do tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#ZbigniewBogucki">Ja mam bardzo konkretne pytanie. Pewnie nie wszyscy państwo mają tutaj świadomość, że ponad — uwaga — 700 uwag w ramach konsultacji międzyresortowych, czyli w ramach rządu, zostało skierowanych do tej ustawy. Panie ministrze, jakie były te najważniejsze, bo przecież nie wszystkie 700, ale jakie to były uwagi? Czy one zostały rozstrzygnięte? I czy zmieniło się — bo to niezwykle istotne — stanowisko ministra finansów? Minister finansów w czerwcu, wtedy, kiedy były przeprowadzane konsultacje, wskazywał, że przedstawiony projekt generuje znaczny wzrost wydatków dla budżetu państwa o charakterze sztywnym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#ZbigniewBogucki">…w związku z tym właściwie negatywnie odnosił się do tej ustawy. Czy minister finansów zmienił zdanie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę pana posła Pawła Masełkę z Koalicji Obywatelskiej o zabranie głosu, chciałbym przywitać dzieci i nauczycieli ze Szkoły Podstawowej nr 32 w Bydgoszczy. Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przyjechaliście na zaproszenie pana posła Norberta Pietrykowskiego. Witam też serdecznie dyrektorów placówek oświatowych z powiatu pabianickiego.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Państwo przyjechaliście na zaproszenie pana posła Krzysztofa Habury.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobra, to teraz zaproszę pana posła Pawła Masełkę z Koalicji Obywatelskiej, którego też serdecznie witam i pozdrawiam oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PawełMasełko">Dziękuję, panie marszałku, za to miłe wprowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PawełMasełko">Wysoka Izbo! Temat, o którym dzisiaj tutaj rozmawiamy, czyli kwestia organizacji obrony cywilnej, jest niezwykle istotny, co pokazały wydarzenia z ostatnich kilku lat — pandemia, kryzys, wojna na Ukrainie czy teraz powódź. Szanowni państwo, obrona czy bezpieczeństwo musi kosztować i wszyscy jesteśmy tego świadomi. Pytanie tylko, czy środki, które są zabezpieczone w projekcie właśnie tej ustawy, wystarczą na realizację podstawowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PawełMasełko">Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy szeroko pojętych tutaj schronów, ukryć. Czy środki, które będą na to przeznaczone, wystarczą, żeby przynajmniej odrobić tą podstawową lekcję, której nie odrobiliśmy przez 30 lat, braku tego typu instytucji?</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PawełMasełko">Druga kwestia związana jest z korpusem obrony cywilnej. Dochodzą głosy, że na chwilę obecną, dzisiaj bardzo wiele osób jest w OSP, potem są w Wojskach Obrony Terytorialnej. Pytanie, czy jedna ta sama osoba nie będzie właśnie w tych trzech instytucjach, teraz również w korpusie. Czy takie analizy są prowadzone? Bo nagle nam się okaże, że jedna osoba pełni role i funkcje w trzech instytucjach. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Władysław Dajczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WładysławDajczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Żyjemy w takich czasach, że dzisiaj poczucie bezpieczeństwa jest pierwszą potrzebą każdego człowieka. W związku z tym pracujemy dzisiaj nad materią bardzo istotną, bardzo ważną, bo ma to zwiększyć poczucie bezpieczeństwa każdego człowieka. Dlatego ten apel pana ministra, myślę, że bardzo zrozumiały, abyśmy pominęli wszystkie inne wątki i pracowali nad tą ustawą bardzo merytorycznie. Wszyscy to tutaj, w parlamencie zrozumieli oprócz pana posła Frysztaka. Za trudno to pojąć, rozumiem, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Jakby pan słuchał, to też by pan zrozumiał. Mam powtórzyć?)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WładysławDajczak">Szanowni Państwo! Wiele ostatnich sytuacji, które naruszyły poczucie bezpieczeństwa, to są sytuacje, z których trzeba wyciągać wnioski. To powinno się znaleźć w tej ustawie. Powinny być też jasne, precyzyjne rozwiązania dotyczące np. samorządu, bo samorządowcy już zgłaszają niejasne sytuacje, niejasny podział kompetencji, mówił o tym pan minister Szefernaker. W związku z tym trzeba to dopracować. To jest bardzo istotne, bardzo ważne. Wspominał tutaj pan poseł Bogucki, że zgłoszono 700 różnych uwag tylko międzyresortowych. Myślę, że jeszcze wiele pojawi się w trakcie naszych konsultacji z samorządami, z innymi instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WładysławDajczak">Tak jak pan minister Szefernaker deklarował, przystępujemy do merytorycznej pracy nad bardzo ważną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To bardzo ważny i niezwykle potrzebny projekt. Usuwamy nim wszystkie luki prawne, które spowodowało wejście w życie w 2022 r. ustawy o obronie Ojczyzny. Rocznie ma zostać na to przeznaczone nie mniej niż 0,3% PKB, czyli to są bardzo duże środki finansowe. Rozbudujemy krajowy system ratowniczo-gaśniczy o komponent pomocy humanitarnej oraz wykorzystamy potencjał organizacji pozarządowych, gdyż dostrzegamy ich zasoby i możliwości zaangażowania w działania edukacyjne. Wszyscy, jak tu jesteśmy, którym zależy na sprawnie działającym państwie, nie tylko w czasie pokoju, ale również w czasie kryzysu, powinniśmy z pełną stanowczością poprzeć proponowane rozwiązania. Mam pytanie: Czy jednostki samorządu terytorialnego są dobrze przygotowane do realizacji tej ustawy? Jak będzie się przedstawiać finansowanie zadań objętych tą ustawą? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Lidia Czechak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#LidiaCzechak">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Posłowie! Zabieram głos w kwestii, można powiedzieć, formalnej, ale prosiły mnie o to samorządy, które chcą, żeby ten dokument był bardziej konkretny. Powiem szczerze, że próbowałam go skonsultować z samorządowcami. Mówią oni, że ponad 357 stron tego dokumentu jest na chwilę obecną nie do przejścia. Z jakiego powodu? Z takiego, że tworzy się, powiem szczerze, piramidę kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Pani przeczyta ustawy COVID-owe.)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#LidiaCzechak">Na przykład jako szefowa dwóch sztabów chciałam wiedzieć konkretnie, jakie mam obowiązki, kto mi podlega, kto mi może zlecić poszczególne obowiązki, co w danej sytuacji mam robić. Tutaj oprócz wojewody wprowadzamy również marszałka. Pytałam dlaczego, dowiedziałam się, że ze względu na to, że może od pana marszałka, czyli z urzędów marszałkowskich będą brane jakiekolwiek pieniądze, ich też wpisano do tej ustawy. Nie wyobrażam sobie później konferencji prasowej, na której — już były takie sytuacje — starosta w czasie klęski mówi coś innego, a prezydent miasta coś innego. Teraz jeszcze wojewoda będzie miał konferencję, a za chwilę marszałek.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#LidiaCzechak">Kolejne pytanie. Czy jesteśmy w stanie wykorzystać te 0,3% PKB, jeżeli chodzi o budowę schronów? Wiem, że samorządy są na to zadanie kompletnie nieprzygotowane, nie ma żadnych projektów. Co będzie z tymi pieniędzmi? I jeszcze samorządy pytają o zatrudnienie, ponieważ dzisiaj w samorządach, szczególnie powiatowych, w większości osoby pracują na pół etatu, 3/4 etatu, a przy założeniu tych zadań dodatkowych zwiększy się zakres ich obowiązków. Czy będą pieniądze na te etaty?</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Karolina Pawliczak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#KarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo dziękuję, że wyczekiwane przez lata rozwiązania wreszcie doczekają się realizacji. Chodzi o system ochrony ludności, który będzie mógł przekształcić się w obronę cywilną, a także o system bezpiecznej łączności państwowej, który zapewni ciągłość funkcjonowania administracji oraz ochronę ludności w czasie pokoju i w czasie wojny. PiS dużo mówił o bezpieczeństwie, właściwie mataczył, a niewiele zrobił w kwestii ochrony ludności. Te fundamentalne rozwiązania powinny działać już od lat. Panie ministrze, w związku z tym chciałam zapytać, jakie wsparcie w tej sprawie otrzymają samorządy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#EdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Wbrew temu, co niektórzy z trybuny sejmowej mówią odnośnie do obrony cywilnej, muszę powiedzieć, że w Polsce tak na dobrą sprawę tej instytucji nie ma, ona nie funkcjonuje, panie pośle. Mówię to również jako były samorządowiec, to wynikało po prostu z praktyki, to jest fakt. A powód był jeden: nigdy na to nie było pieniędzy, nigdy na to nie było środków. I rzeczywiście to jest coś, co jest dzisiaj dużym wyzwaniem, bo jeśli ta ustawa ma dobrze funkcjonować i rozwiązywać kwestie obrony cywilnej i ochrony ludności, to muszą znaleźć się na to środki. Oczywiście one tutaj są, dyskusja, czy wystarczające, czy nie, to inna sprawa, ale zaczynamy pewien proces, który jest istotny, po uchwaleniu w 2007 r. ustawy o zarządzaniu kryzysowym, która dokonała pewnego ważnego przełomu właśnie w zakresie ochrony ludności.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#EdwardSiarka">Odnośnie do tego projektu ustawy chciałem zapytać pana ministra, jaki cel przyświeca chociażby takiemu rozwiązaniu, które według mnie zaciemnia istotę tej ustawy, a mianowicie pewnemu przydziałowi kompetencji i przepływowi informacji, kiedy np. proponujecie państwo w sposób zupełnie dla mnie niezrozumiały, żeby starosta zlecał jakieś zadania wójtowi. Nie ma w strukturze polskiego samorządu takiej hierarchiczności, to nie będzie dobrze działało. Bardzo bym prosił, żeby to przemyśleć, być może inaczej trzeba to zapisać, bo istota polskiego samorządu jest taka, że on nie jest hierarchiczny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KonradFrysztak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Nie chciałbym tracić czasu na pytanie, na polemikę z państwem, kto zlikwidował te zapisy, bo państwo teraz odwracacie sytuację, że one nigdy nie działały, więc tak naprawdę nic nie zlikwidowaliście. Logika jest trudna i nie po waszej stronie.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#KonradFrysztak">Panie ministrze! Pytanie. Art. 39 reguluje, kto ma wprowadzać plany i kto komu te plany zatwierdza. Zwracam uwagę, że mamy samorządy powiatowe ziemskie i grodzkie. W przypadku miast na prawach powiatu prezydent jest również starostą i zarządem powiatu. Wpisaliście w tej ustawie, że wójtom, burmistrzom i prezydentom plany ćwiczeń itd. akceptuje i zatwierdza starosta, to znaczy że w przypadku powiatów ziemskich prezydentowi miasta będzie je zatwierdzał starosta, czyli lewa ręka prezydenta będzie zatwierdzała jego prawej ręce. Może warto pomyśleć nad takim rozwiązaniem, żeby te plany zatwierdzał wojewoda? To pierwsza rzecz. Drugą przekażę ewentualnie w drugim czytaniu albo w toku prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Ewa Cicholska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Procedowana ustawa o obronie cywilnej jest ze wszech miar potrzebna i nie musimy tego nawet tłumaczyć. Tym bardziej te inwektywy, które padły przed chwilą, są niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowny Panie Ministrze! Czy młodzież, szczególnie z klas mundurowych, będzie przewidziana w tej ustawie? To są przecież osoby, które dobrze są przygotowane, tak jak harcerze, o których przed chwilą było mówione. Jak widzi pan współpracę WOT-u z ochotniczymi strażami pożarnymi i właśnie z klasami mundurowymi i młodzieżą, która również może być do tego przygotowana? Jak pan planuje wykorzystać w funkcji schronów istniejące już na terenach wiejskich budowle, takie jak np. kościoły, szkoły czy inne miejsca? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Łukasz Ściebiorowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Panie Marszałku! Oczywiście ochrona ludności to bardzo ważny element funkcjonowania państwa w obliczu zagrożeń i ten projekt ustawy, panie ministrze, szanowni państwo, zakłada włączenie do tego systemu administracji samorządowej. To dobrze, bo to tamte organy są jak najbliżej ludności. Oczywiście, co już było tu podkreślane, musi za tym iść odpowiednie finansowanie, tak aby to nie były martwe zapisy albo takie, których nie będzie można w pełni wykorzystać. A więc na pewno jest to bardzo istotne dla samorządów. Skoro dołożymy im zadań, to musi za tym iść finansowanie.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Chciałbym zwrócić uwagę na rolę straży miejskiej, bo na pewno straże miejskie, zwłaszcza tam, gdzie funkcjonują, czyli w gminach i miastach, też będą wykorzystywane. Tu też musimy się zastanowić, czy iść w kierunku nie tylko zwiększenia ich roli poprzez zwiększenie kompetencji straży miejskiej, ale też zwiększenia uprawnień strażników miejskich poprzez zbliżenie tych uprawnień, np. emerytalnych, do uprawnień innych służb. Na to strażnicy miejscy też zwracają uwagę. Chodzi o to, żeby to była formacja, która ma renomę. Wtedy będzie przyciągała osoby o najwyższych kwalifikacjach i będzie mogła być w pełni i odpowiednio w tym systemie wykorzystana. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Szefernaker, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PawełSzefernaker">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ostatnie sytuacje kryzysowe, te z tego roku, ale także te, które były wcześniej, czyli kryzys uchodźczy, kryzys COVID-owy i inne sytuacje związane z anomaliami pogodowymi, pokazały, jak dobrym i celnym działaniem było powołanie Wojsk Obrony Terytorialnej. Oczywiście w sytuacji wojny, w sytuacji, kiedy będzie trzeba przekształcić ochronę ludności w obronę cywilną, Wojska Obrony Terytorialnej nie będą mogły wspierać obrony cywilnej. Ale w sytuacjach czasu pokoju być może należy dzisiaj przy tworzeniu tych rozwiązań systemowych przemyśleć to, jak Wojska Obrony Terytorialnej mogą dopomóc w działaniach, które tutaj będziemy podejmować w wyniku wprowadzenia tej ustawy. Np. jeżeli chodzi o szkolenia, to zorganizowanie szkoleń będzie bardzo dużym wyzwaniem dla społeczeństwa. Wiem, że tutaj wszystko będzie oparte na Państwowej Straży Pożarnej, ale być może w jakimś stopniu doświadczenie zdobyte w sytuacjach kryzysowych przez Wojska Obrony Terytorialnej może się przydać w tym systemie, który planujemy.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szczerze mówiąc, nie wierzę w to, co słyszę z tej mównicy, gdy wchodzą na nią posłowie PiS. Np. ówczesny pan minister Zieliński, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, który — jeśli dobrze pamiętam — pełnił swoją funkcję 4 lata, mówi, że zanim zlikwidowaliście obronę cywilną w 2022 r., to ona była fikcją.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Frydrych: Co on robił przez te lata?)</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#MichałKrawczyk">Mieliście na to 8 lat. Jeśli wiceminister MSWiA stwierdza, że obrona cywilna była fikcją, to mieliście 8 lat na to, żeby złożyć ustawę, która wprowadza prawdziwą obronę cywilną w Polsce. Nie zrobiliście tego. Tłumaczycie, że po zlikwidowaniu obrony cywilnej w 2022 r. 1,5 roku wam nie wystarczyło na to, żeby złożyć nową ustawę. Nie, panie ministrze, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Do ustawy. Panie pośle, do ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#MichałKrawczyk">Nie złożyliście tej ustawy w Sejmie dlatego, że nie byliście w stanie złożyć ustawy, która by odpowiadała na realne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#MichałKrawczyk">Dziękuję panu ministrowi Siemoniakowi, panu ministrowi Leśniakiewiczowi, panu ministrowi Kierwińskiemu za to, że przygotowali projekt ustawy, który reguluje w sposób odpowiedzialny i kompleksowy zadania obrony cywilnej, w tym zadania samorządów. Bardzo dziękuję za to, panie ministrze, że ta ustawa była przygotowywana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MichałKrawczyk">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#MichałKrawczyk">Była ona przygotowywana wspólnie z samorządowcami, z samorządami i bardzo proszę o to, żebyście państwo jako ministerstwo wzięli pod uwagę kolejne postulaty samorządowców, które będą podczas posiedzenia komisji się pojawiały. Chodzi o to, żeby samorządowcy mieli pewność, że znajdą się środki finansowe na realizację zadań, które w wyniku tej ustawy są zlecane samorządom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Arkadiusz Czartoryski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#ArkadiuszCzartoryski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak się szczęśliwie składa, że dzisiaj jest 27 września, a to jest dzień Wojsk Obrony Terytorialnej, to doroczne święto Wojsk Obrony Terytorialnej.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#ArkadiuszCzartoryski">Z tego miejsca składam hołd wszystkim tym żołnierzom Wojsk Obrony Terytorialnej, którzy w liczbie wielu tysięcy pomagali w usuwaniu skutków powodzi, ratowali ludzi, poświęcając swój czas, bo przecież to są ochotnicy. Czuję dumę, panie i panowie, żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#ArkadiuszCzartoryski">Szanowni Państwo! Mam pytanie do pana ministra: Czy pan widzi w tym systemie obrony cywilnej miejsce dla organizacji proobronnych? Dziewięć takich organizacji proobronnych jest ostatnio certyfikowanych przy ministrze obrony narodowej. Myślę tutaj o fundacji na rzecz obronności Combat Alert, organizacji proobronnej Bizon czy związkach strzeleckich Strzelec, a także związku rezerwistów Rzeczypospolitej. To są ludzie, którzy często mają ogromne umiejętności, ale nie wstąpią do wojska zawodowego ani do WOT-u, mogą jednak być wykorzystani w tym systemie. Czy przewiduje pan wsparcie dla tych organizacji proobronnych i stałe umieszczenie ich w systemie obrony cywilnej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ostatnie tragiczne wydarzenia unaoczniły nam wszystkim konieczność pilnego uchwalenia ustawy o ochronie ludności. Ważne, że rząd przeprowadził szerokie konsultacje z samorządami, bo one są na pierwszej linii frontu. Ale w swoim wystąpieniu chciałabym zwrócić uwagę na budowle ochronne i zapytać o nie. Te, które w Polsce były, a nawet jeszcze są, nie spełniają większości wymogów. Wymogi się zmieniły, a przez wiele lat w ogóle nie dbano o te budowle, powiedzmy sobie, i to od bardzo długiego czasu. Bardzo dobre rozwiązania znajdują się w sąsiedzkim państwie, w Finlandii. Możemy skorzystać z ich znakomitych wzorców. Tam buduje się budowle ochronne nie jako takie, ale np. przy dużych basenach, przy innych obiektach sportowych. Przez cały czas te obiekty pracują, nie generują kosztów i są utrzymywane w doskonałym stanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie witam osoby zaproszone przez panią posłankę Małgorzatę Niemczyk. Witam państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Śliwka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że ta debata, poza pewnymi fragmentami, przebiegała w bardzo merytoryczny sposób. Bardzo dziękuję za stanowisko Lewicy, PSL-u, bo w ich przypadku, w przeciwieństwie do Platformy Obywatelskiej, można było wsłuchać się w jakieś merytoryczne głosy. Właśnie w tym duchu chciałbym do pana ministra skierować dwa pytania. Zgodnie z art. 117 przedmiotowego projektu ustawy spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa będą zobowiązane przeznaczać 3% wydatków inwestycyjnych za rok poprzedni. Sama koncepcja nie jest złą koncepcją, panie ministrze. Oczywiście są w debacie na temat właśnie tej propozycji, którą państwo zaprezentowaliście, wątpliwości prawne, ale rozumiem, że w toku procedowania państwo będziecie to wyjaśniali. Większy problem jest następujący: państwo jako rządzący doprowadziliście do tego, że w spółkach właśnie Skarbu Państwa skokowo spadły capexy, czyli właśnie inwestycje, środki przeznaczane na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AndrzejŚliwka">Druga kwestia. Te przepisy, które państwo zaprezentowaliście w art. 117, są bardzo nieprecyzyjne, są bardzo nieklarowne. Są niejasne i mogą powodować nieprawidłowości. Moje pytanie do pana ministra: Czy planujecie w tym zakresie zmianę?</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#AndrzejŚliwka">I ostatnia rzecz, panie marszałku, również merytoryczna. Pytanie co do przeznaczenia środków Ministerstwa Obrony Narodowej z budżetu z części 29. 5 mld zł ma iść na obronę cywilną. W tym zakresie, jeżeli te środki zostaną de facto wydatkowane, spowoduje to obniżenie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. Pytanie: Czy rzeczywiście nie można gdzie indziej wygospodarować tych środków, żeby budżet MON-u naprawdę miał potężne zasoby?</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Poseł Paweł Szefernaker: Brawo, Andrzej!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostatnio miała miejsce kontrola poselska naszych posłów w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Od naszych posłów dowiedziałem się, że miała tam miejsce kuriozalna rozmowa z ministrem, który ich przyjął. Padło pytanie: Dlaczego nie wysłaliście strażaków — tylu ich mamy czy w OSP, czy w PSP — na tereny objęte powodzią, żeby pomagali na miejscu, wtedy kiedy była taka potrzeba? Pan minister odpowiedział: Panie, gdzie ja bym ich przenocował, gdzie ja bym te namioty postawił? Mam właśnie pytanie: Czy ta ustawa przewiduje takie przypadki? To jest w ogóle kuriozalna wypowiedź, bo za naszych czasów często, kiedy była taka potrzeba, po prostu stawiano namioty i ci strażacy czy żołnierze mieli gdzie spać. Natomiast czy ta ustawa przewiduje takie przypadki, że trzeba nagle podjąć decyzję o przerzuceniu jakiejś infrastruktury czy zbudowaniu jakiejś infrastruktury, przerzuceniu, przenocowaniu osób, które są potrzebne tu i teraz, na miejscu, do tego, aby pomagać i minimalizować straty wynikające z jakichś katastrof? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i administracji pana ministra Wiesława Leśniakiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim bardzo serdecznie dziękuję za bardzo konstruktywną dyskusję i pytania, które kierujecie pod naszym adresem, pod adresem wszystkich kolegów i wszystkich zaangażowanych w przygotowanie tej ustawy. Moim zdaniem ona była bardzo szeroko konsultowana i szukaliśmy takich rozwiązań, które przede wszystkim by służyły obywatelowi. Bo właściwie tę odporność społeczną, o której mówi pan minister Szefernaker, budujemy wokół obywatela i jego roli… Nie tyle jego roli, ile sposobu jego zabezpieczenia, ale również jego roli w całym systemie.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WiesławLeśniakiewicz">Bowiem obywatel musi być obywatelem świadomym zagrożeń, a państwo i wszystkie struktury, które działają na rzecz obywatela, muszą wiedzieć, jakie kompetencje, jakie zadania są im przypisane w całym procesie przygotowania naszego państwa na stany trudne i nadzwyczajne, w tym również na stan wojenny. Dlatego też kiedy przygotowywaliśmy te zadania i je opisywaliśmy, nie było łatwo idealnie je rozgraniczyć i pokazać kompetencje jak gdyby stopniowo, bo niektóre zadania muszą się na siebie nakładać. Stąd jest filozofia budowania zadań w taki sposób, żeby one się czasami powielały. Powielanie tych zadań powoduje to, że uświadamiamy poszczególnym obszarom odpowiedzialność za wykonanie tych zadań. To są zadania systemowe, które muszą się odnosić do wszystkich organów kluczowych z punktu widzenia realizacji tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WiesławLeśniakiewicz">Zadania podzieliliśmy na dwa obszary: przygotowania i reagowania, zgodnie z zasadami, które wynikają również z innych ustaw. Bowiem my nie ruszamy zasadniczo kluczowych ustaw dotyczących bezpieczeństwa naszego kraju, choćby nawet ustawy o zarządzaniu kryzysowym, która jest jedną z ważniejszych. Ustawa o zarządzaniu kryzysowym opisuje bowiem cały proces planistyczny w naszym państwie. W związku z powyższym nie tworzymy nowych planów związanych z ochroną ludności, uzupełniamy te dzisiaj obowiązujące, choćby nawet o kluczowy element związany z ewakuacją, ewakuacją podczas stanu wojny, ale również podczas stanu klęski żywiołowej. Utrzymujemy w mocy ustawę o stanie klęski żywiołowej, ona będzie nadal obowiązująca, czy też inne ustawy dotyczące stanów kwalifikowanych.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WiesławLeśniakiewicz">Oczywiście, tak jak powiedziałem, obywatel i samorząd są najważniejszymi elementami. Stąd też, przygotowując tę ustawę, wskazaliśmy pięć zadań, które muszą być właściwie finansowane z budżetu państwa jako zadania zlecone, dedykowane samorządom. Z przedstawicielstwem samorządów prowadziliśmy bardzo konstruktywną dyskusję, tak by wypracować taki model, by mieli pewność, że państwo zapewni środki finansowe na wykonywanie określonych zadań, które zostaną im zlecone chodzi tu też o to, żeby samorząd również wiedział, jakie ma kompetencje i jaką odpowiedzialność wobec obywatela. Te konsultacje były bardzo pogłębione, szerokie i wcale nie oznacza to, że zostały zamknięte, bo zadeklarowaliśmy, że również podczas procesu przygotowania i pracy nad tą ustawą w ramach komisji czy podkomisji sejmowej będziemy wsłuchiwać się w państwa propozycje.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WiesławLeśniakiewicz">Nie jest powiedziane, że mamy najlepszy projekt, ale mamy taki projekt, w ramach którego starano się skompilować wszystkie dotychczasowe doświadczenia, bo te doświadczenia są bogate. I nie chodzi tu tylko o XXI w., ale jeszcze w 1997 r. powstawały pierwsze zręby innego spojrzenia na cały proces ochrony ludności. Myślę, że zespół zaangażowany w te prace był dosyć liczny. Konsultowaliśmy to, co mówił pan minister, również ze środowiskiem naukowym, z organizacjami pozarządowymi. Ważnym elementem całego procesu jest kwestia organów ochrony ochrony ludności, o której mówił pan minister: poczynając od wójta, a na ministrze spraw wewnętrznych kończąc. To są organy terenowe, przy czym mamy również inne organy, np. ministrów odpowiedzialnych za niektóre działy, którzy niewątpliwie będą elementami kluczowymi w całym procesie ochrony ludności. Jest także po prostu samorząd wojewódzki, który nie jest organem decyzyjnym, ale jest organem wsparcia. Samorząd wojewódzki dysponuje określonymi instrumentami, za pomocą których może wpływać na poprawę ochrony ludności na swoim terenie. Stąd mamy dwa obszary odniesienia.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#WiesławLeśniakiewicz">Potem mówimy o dużym procesie związanym z podmiotami, które będą realizowały zadania ochrony ludności. Fundamentalny element, jeżeli chodzi o personel, stanowi taki fakt, że podmioty ochrony wykonują swoje zadania w zależności od rodzaju i skali zagrożenia i właściwości tych organów, zadań, które są im przypisane na podstawie ustaw pragmatycznych, choćby ustawy o ochronie przeciwpożarowej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej czy ustaw dotyczących bezpieczeństwa w górach czy na wodach śródlądowych. Takimi podmiotami będą również podmioty gospodarcze realizujące podstawowe usługi na rzecz utrzymania funkcjonowania gmin. Zawsze mówiłem o takim podstawowym elemencie, jakim jest, załóżmy, dostarczanie wody. Podmiot, który będzie się tym zajmował na poziomie samorządowym, będzie podmiotem ochrony ludności, ale tylko i wyłącznie w tym przypadku, kiedy będziemy mieć element związany ze stanem wojennym i konieczność realizacji tych zadań już jako formacja, jako podmiot obrony cywilnej. Dlatego wymieniając te wszystkie podmioty, odnosiliśmy się do wielu podmiotów, które dzisiaj są bardzo ważne z punktu widzenia ratowniczego. Drugi obszar stanowią podmioty pomocy humanitarnej, a trzeci obszar — podmioty, które będą gwarantowały funkcjonowanie gminy z punktu widzenia dostarczania podstawowych usług dla obywateli. To są trzy grupy.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#WiesławLeśniakiewicz">W odniesieniu do grupy podmiotów ratowniczych i grupy podmiotów pomocy humanitarnej dostrzegamy rolę wszystkich organizacji społecznych, które ewentualnie zechcą się zaangażować w ten ruch, przy czym ludzie z podmiotów, które będą się zajmowały sferą ratowniczą, powinni przejść określone badania i mieć kwalifikacje medyczne, tak jak jest w przypadku strażaków ochotników. Chodzi o to, żeby mieć gwarancję, że osoby z tych różnych podmiotów ratowniczych mają określony status zdrowotny. Tymi podmiotami będzie zajmował się komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, to on je będzie musiał grupować. I warunek tu jest taki, że ten podmiot określi swoje możliwości, kompetencje, zasoby, personel i jego dyspozycyjność, bo to jest potem ważne w całym procesie realizacji zadań ratowniczych.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#WiesławLeśniakiewicz">Natomiast jeżeli chodzi o podmioty związane z pomocą humanitarną, to ten aspekt przenosimy w dużej mierze na wojewodów, którzy będą je katalogowali, przy czym te podmioty muszą być ściśle związane z samorządami. To lokalny samorząd musi wiedzieć, jakie podmioty pomocy humanitarnej ma na swoim na swoim terenie, tak by mógł je umiejętnie wykorzystać w różnych sytuacjach związanych z działalnością. Działalność podmiotów będzie uzupełniana zadaniami personelu obrony cywilnej, ale ten personel dopiero będzie tam wtedy funkcjonował, kiedy będziemy mieć stany kwalifikowane. Natomiast chcielibyśmy mieć zidentyfikowane osoby albo mieć wiedzę, do którego podmiotu ochrony ludności dany obywatel jest przypisany. Mam świadomość, tak wynika z mojego doświadczenia, że jeden człowiek jest czasami w różnych organizacjach. Takim przykładem są strażacy Państwowej Straży Pożarnej, bo mogą działać lokalnie, w ochotniczej straży pożarnej, ale są również strażakami Państwowej Straży Pożarnej. Dlatego mówimy o tym, że ewidencję personelu będzie prowadził wojewoda we współpracy z wojewódzkimi centrami rekrutacji. W tej ustawie mówimy bowiem o tym, że potrzeby Sił Zbrojnych są nadrzędne względem potrzeb obrony cywilnej, ale mówimy również o tym, że jeżeli osoba zostanie już zakwalifikowana do personelu obrony cywilnej, to pozostaje w tym obszarze. Natomiast w wyjątkowych sytuacjach będzie ona mogła ewentualnie zostać przeniesiona do personelu Sił Zbrojnych. W ten sposób kształtujemy filozofię spojrzenia na ochronę ludności na podstawie zadań, które będziemy realizować.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym elementem jest właściwie proces szkolenia i przygotowania obywateli, w ogóle społeczeństwa. Jednoznacznie wskazujemy na to, że osoby, które będą z wyboru obejmowały określone funkcje w strukturach samorządowych, będą musiały przechodzić szkolenia związane z przygotowaniem ich na działania w sytuacjach kryzysowych. To jest ustawowo zapisane i wpisujemy wprost, że tymi zadaniami będzie się zajmowała Akademia Pożarnicza, tj. szkoleniem wójtów, burmistrzów. Szkolenie dla tych osób będzie obligatoryjne.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#WiesławLeśniakiewicz">Mówimy o powszechności szkolenia, które ma być realizowane także przy udziale organizacji pozarządowych, bowiem wiemy, że najlepsze systemy organizacyjne państwa czasami są niewydolne, a jest wiele organizacji społecznych, które zechciałyby się zająć również tą formą szkolenia czy edukowania obywatela, również uwzględniając proces edukacji szkolnej, o której jest mowa i o której przypominał pan minister Siemoniak w swoim wystąpieniu. Bowiem szkolenie powszechne jest kluczowe nawet z punktu widzenia umiejętności zachowań w określonych sytuacjach, choćby nawet takich, jakich doświadczaliśmy i jeszcze doświadczamy na niektórych terenach naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#WiesławLeśniakiewicz">Jeżeli mówimy o pewnym elemencie współpracy, współdziałania z Wojskami Obrony Terytorialnej, to oczywiście my to dostrzegamy z punktu widzenia sytuacji pokojowych i zarządzania kryzysowego, ale tutaj nie wchodzimy w kompetencje ustawy o zarządzaniu kryzysowym, bowiem ustawa o zarządzaniu kryzysowym mówi o kompetencji, sposobie wykorzystania Wojsk Obrony Terytorialnej i Sił Zbrojnych i nie naruszamy tego statusu. Być może należy to w jakiś sposób jeszcze ewentualnie doregulować poprzez doświadczenia, które mieliśmy ostatnimi czasy, ale ja tutaj nie dostrzegałem jakiś większych problemów, jeżeli chodzi o możliwość używania Sił Zbrojnych i Wojsk Obrony Terytorialnej w sytuacjach szczególnych, zwłaszcza w czasie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym elementem, którym chciałbym się zająć, jest właściwie sfera finansowa, o którą państwo pytaliście. I to, co powiedziałem: zadania zlecone zapewnia państwo. Ale nim jeszcze dojdę do zadań finansowych, chciałem powiedzieć o budowlach ochronnych, bo one też są ważne i pytaliście państwo o to. Nie odnoszę się wprost do tego, kto o co pytał, tylko mówię ogólnie. Jeżeli się okaże, że coś pominęliśmy — spisywałem te pytania i koledzy, i koleżanki również spisywali — będziemy ewentualnie odpowiadać, bo może mi coś umknie, wyleci z pamięci.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#WiesławLeśniakiewicz">Pierwsza sprawa: zaczynamy od obiektu. Chcielibyśmy, mamy ten katalog lepszy czy gorszy, zrobiony przez Państwową Straż Pożarną, który będzie musiał ulegać zmianie. Dopełnieniem do ustawy o ochronie ludności będzie rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakie będą spełniały budowle ochronne, i to rozporządzenie jest aktualnie w procesie notyfikacji. Musimy ją przejść i ono w jakimś zrębie jest przygotowane i będzie dopełnieniem do ustaw. Mamy przygotowanych 20 ustaw, a przepraszam, co ja mówię, 20 rozporządzeń wykonawczych. Mamy je przygotowane i one są już elementem tej ustawy, ale powiem tak: jeszcze nie są idealne, bo dopiero po pracach sejmowych będą musiały ulec ewentualnej ewaluacji przygotowania. Bo jeżeli przyjmiemy najlepszą ustawę, to musimy ją potem w jakiś sposób zrealizować i tego nie zrealizujemy w 2 miesiące, powiedzmy sobie szczerze. Program ochrony ludności będzie programem 4-letnim i będzie określał filozofię spojrzenia na kluczowe zadania, które chcielibyśmy w określonym okresie realizować. Pierwszy program ma być 2-letni, poczynając od 2025 r., i ten program będzie rozstrzygał kwestie związane z finansowaniem, ale tutaj, proszę państwa, mamy dwa obszary finansowania. Jeden jest właśnie związany z tym, że środki będą jednak musiały być zrealizowane w ramach zasad otrzymywania i rozliczenia dotacji celowych, o których mowa w ustawach o finansach publicznych. W związku z powyższym będziemy dawać dotacje dla samorządów gminnych na realizację tych zadań, które im są przypisane, i na realizację niektórych powinności. Wracam do schronów. W pierwszej kolejności chcielibyśmy jeszcze raz wrócić do obiektów schronowych i obiektów, które ewentualnie będą spełniały funkcję tymczasowych schronień, bowiem je musimy sprawdzić. O ile schrony, które były budowane w latach 60., wymagają remontów i dostosowania, tutaj przewidujemy 100% dofinansowania dla różnych podmiotów, w tym również podmiotów społecznych… Ktoś nie zrozumiał tych zapisów. Nie chciałbym powiedzieć, że nie zrozumiał, tylko może powiem w ten sposób, że nie mamy żadnego elementu represji w tej ustawie w stosunku do kogokolwiek. Tam jest właśnie jeden element: w momencie, kiedy zainwestujemy w budowlę ochronną, której właścicielem będzie jakiś podmiot prywatny, obojętnie, może wspólnota mieszkaniowa, ten podmiot musi udostępnić ten obiekt schronowy dla wszystkich obywateli, którzy będą chcieli z niego skorzystać. Założenie jest takie, że na remonty tych obiektów chcielibyśmy w pierwszych latach przeznaczyć środki i przygotować je na to, co dzisiaj mamy, po to, by… To jest jeden z pierwszych etapów. Tu przewidujemy na pewno 100% dofinansowania. W miastach zakładamy, że powinniśmy mieć 50% w obiektach zbiorowej ochrony. Ale to, co straż pożarna zrobiła swego czasu, to właściwie pokazujemy, że obiekty zbiorowej ochrony mogą być różne, w tym również garaże podziemne. Musimy jedną rzecz sprawdzić: czy warunki konstrukcyjne są wystarczające na jakieś uderzenia dynamiczne, bo z punktu widzenia pożarowego one są bezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#WiesławLeśniakiewicz">W związku z tym, że czas mi się skończył, a zagadnień było sporo, jeśli będą jakieś… Zapewne są jakieś dodatkowe elementy, na które państwu nie odpowiedziałem, to spróbujemy odpowiedzieć na piśmie, ale zapewne uwzględnimy również albo wyjaśnimy sobie je w trakcie prac nad ustawą, która została państwu przedłożona.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#WiesławLeśniakiewicz">Jeszcze powiem o tych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: 157…)</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#WiesławLeśniakiewicz">Tak, tam jest napisane o pewnej dobrowolności wpłaty na ten fundusz, bo zostawiamy ten fundusz, ale on będzie trochę inaczej zasilany m.in. przez, zakładamy, spółki Skarbu Państwa, ale mówimy o pewnej dobrowolności wpłat do określonej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#WiesławLeśniakiewicz">Bardzo dziękuję, mając nadzieję na konstruktywną współpracę, dziękuję za za słowa. Mając nadzieję, że wypracujemy dobry dokument, który będzie przydatny dla wszystkich obywateli, a nie tylko dla określonej grupy. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, zawarty w druku nr 664, do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim przejdziemy do następnego punktu naszych obrad, chciałem serdecznie przywitać Chór Środowiskowy „Harmonia” z Nowogrodźca. Witam państwa serdecznie. Przyjechaliście państwo na zaproszenie pani poseł Zofii Czernow, którą też serdecznie pozdrawiam. Jest tam. Witam.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druk nr 656).</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jarosława Nenemana o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam przyjemność przedstawić państwu projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw zawarty w druku nr 656. Ten projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, a konkretnie do dwóch unijnych dyrektyw, które zmieniają dyrektywę VAT-owską z 2006 r. Konieczne jest wprowadzenie tej implementacji do końca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#JarosławNeneman">Te zmiany nie są duże, ale pozwólcie państwo, że je omówię. Pierwsza z tych zmian dotyczy zwolnienia podmiotowego z podatku VAT. Tak naprawdę chodzi o procedurę dotyczącą małych i średnich przedsiębiorców. Jest to rozwiązanie upraszczające obowiązki administracyjne dotyczące podatku VAT dla małych przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w różnych krajach unijnych. Zmiany mają na celu stworzenie otoczenia sprzyjającego wzrostowi i rozwojowi handlu transgranicznego wśród małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#JarosławNeneman">Obecnie mała firma, która prowadzi działalność gospodarczą w innych państwach członkowskich, w których nie posiada siedziby działalności gospodarczej, musi co do zasady zarejestrować się do celów związanych z podatkiem VAT. Wypełnia zatem obowiązki związane z podatkiem VAT, składa deklaracje i rozlicza VAT od pierwszej transakcji wykonanej w innym państwie. Obowiązki te wypełnia w każdym państwie unijnym, w którym prowadzi swoją sprzedaż. Zwolnienie podmiotowe z VAT do określonego limitu przysługuje tylko firmom krajowym. Małe przedsiębiorstwa są w ten sposób w większym stopniu obciążone administracyjnie i ponoszą proporcjonalne wyższe koszty niż duże przedsiębiorstwa. Są też mniej konkurencyjne od małych firm krajowych.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#JarosławNeneman">Po zmianach, które państwu proponujemy, małe podmioty prowadzące działalność transgraniczną będą mogły skorzystać ze zwolnienia z VAT analogicznie do podatników mających siedzibę w państwie zwolnienia. Oznacza to, że małe polskie przedsiębiorstwa będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach Unii Europejskiej. Każde państwo będzie określało swój własny limit krajowy. Dodatkowo zostanie wprowadzony limit unijny w wysokości 100 tys. euro. Aby móc korzystać z tej procedury, limity te nie będą mogły zostać przekroczone. Aby skorzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach unijnych, wymagana będzie rejestracja i raportowanie co kwartał w państwie siedziby. Polscy przedsiębiorcy wszystkie formalności wypełnią zatem w Polsce, czyli w jednym okienku, przy użyciu konta w e-Urzędzie Skarbowym, niezależnie od tego, w jakim państwie członkowskim będą chcieli, korzystając tam ze zwolnienia, prowadzić działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#JarosławNeneman">Druga ze zmian dotyczy świadczenia niektórych usług, do których dostęp jest wirtualny. Projekt przewiduje modyfikację zasad określania miejsca opodatkowania niektórych usług. Chodzi o usługi związane z działalnością kulturalną, edukacyjną, sportową, rozrywkową lub podobną, w tym usługi związane ze wstępem na imprezy w przypadku, gdy są one transmitowane lub świadczone w sposób wirtualny. Obecnie większość usług transmitowanych, świadczonych wirtualnie podlega opodatkowaniu VAT w miejscu siedziby lub zamieszkania nabywcy. Są one bowiem klasyfikowane jako usługi nadawcze lub elektroniczne. W praktyce zmiany te obejmą usługi transmitowane, które do tej pory nie były klasyfikowane jako nadawcze lub elektroniczne. Ich celem jest pobór VAT od wszystkich takich usług bez wyjątku w miejscu siedziby lub zamieszkania nabywcy. W ten sposób zostanie osiągnięta podstawowa zasada rządząca podatkiem VAT. Zakłada ona bowiem opodatkowanie usługi w miejscu zamieszkania lub siedziby. Tam, gdzie ta konsumpcja faktycznie ma miejsce, tam powinien być płacony podatek.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#JarosławNeneman">Wreszcie przechodzę do trzeciej zmiany, która dotyczy procedury opodatkowania marży w przypadku handlu antykami, dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi. W zakresie procedury opodatkowania marży projektowane przepisy będą wprost wskazywały, że zastosowanie do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków będzie miała stawka podstawowa niezależnie od stawki VAT, jaka obowiązuje na dostawy towarów opodatkowywanych na zasadach ogólnych. Ponadto zmianie ulegną reguły umożliwiające stosowanie procedury opodatkowania marży w przypadku dostaw dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, gdy podatnik osobiście zaimportował te towary, albo w przypadku dostawy dzieł sztuki przez ich twórców lub prawnych następców do podatnika niekorzystającego z tej procedury. W takich przypadkach zastosowanie tej procedury będzie możliwe jedynie wtedy, gdy do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków nie była stosowana przy imporcie lub nabyciu obniżona stawka. To jest bardzo drobna zmiana, ale potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#JarosławNeneman">Jaki jest wpływ tych zmian na budżet państwa? Szacujemy, że ten wpływ będzie ujemny. Szacujemy, że wprowadzenie szczególnej procedury dla małych przedsiębiorców obniży dochody z podatku VAT w przyszłym roku o ok. 23 mln zł. W skali globalnej, w skali 10 lat ten koszt wyniesie ok. 270 mln zł. Są też skutki po stronie budżetu państwa, mianowicie po stronie KAS-u, po stronie przedsięwzięć informatycznych. Koszty w przeciągu 10 lat szacujemy na ok. 25 mln zł. Zakładamy, że te przepisy wejdą w życie zasadniczo od 1 stycznia 2025 r. Proszę państwa o procedowanie nad tą ustawą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Sylwester Tułajew, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#SylwesterTułajew">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy, który mamy dostępny w druku nr 656.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#SylwesterTułajew">Dzisiaj obecna ustawa o VAT daje możliwość stosowania zwolnienia podmiotowego podatnikom, którzy posiadają siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł. I tak naprawdę dzisiaj spodziewalibyśmy się bardziej dyskusji o zwiększyszeniu tego limitu. Dzisiaj pamiętamy o tym, że od 7 lat limit 200 tys. zł nie był zwiększany i tak naprawdę nie odpowiada już realiom gospodarczym. Podniesienie tego limitu mogłoby stanowić istotne ułatwienie w prowadzeniu działalności gospodarczej, szczególnie dla mniejszych przedsiębiorstw. Ale propozycja rządu jest całkiem inna. Dzisiaj pamiętamy o tym, że właśnie ustawa o VAT nie daje możliwości stosowania zwolnienia dla podatników, którzy nie posiadają siedziby na terytorium kraju, bez względu na wielkość sprzedaży, czyli tak naprawdę podatnicy rozliczają VAT od pierwszej sprzedaży dokonanej na terytorium kraju. Po zmianie możliwe będzie stosowanie zwolnienia podmiotowego z VAT w państwach członkowskich. Tutaj o tym szczegółowo mówił pan minister.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#SylwesterTułajew">Ale warto zadać dzisiaj jedno podstawowe pytanie: Kto na tym skorzysta? Jaki będzie bilans tych zmian? Czy polscy przedsiębiorcy w naszym kraju skorzystają na tych rozwiązaniach? Czy to będzie dla nich dobre? Ale przede wszystkim czy będzie to dobre dla budżetu państwa? W moim przekonaniu ten ten bilans jest bardzo negatywny, ujemny dla polskiego państwa. Tak naprawdę powiedział o tym pan minister. Czytamy o tym w ocenie skutków regulacji, w której przewiduje się każdego roku obniżenie dochodu z tytułu podatku VAT o blisko 30 mln zł. W mojej ocenie jest to skrajnie niedoszacowana kwota. Te straty dla budżetu państwa będą znacznie, znacznie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#SylwesterTułajew">Dzisiaj, kiedy jeszcze analizujemy to rozwiązanie, patrzymy do niemieckiej ustawy o podatku VAT. Tam w art. 19 zawarta jest norma mówiąca o progu 22 tys. euro jako limicie dla działalności gospodarczej zwolnionej z VAT. Dla porównania — ustawa, o której dzisiaj rozmawiamy. Limit polskiej ustawy o VAT jest ustanowiony na poziomie ok. 46 tys. euro po przeliczeniu. Oznacza to, że przepisy wprowadzane na podstawie dyrektywy Unii Europejskiej w konsekwencji będą bardziej korzystne dla przedsiębiorców niemieckich dokonujących sprzedaży na terytorium Polski niż dla przedsiębiorców polskich sprzedających na terytorium Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#SylwesterTułajew">Należy więc uznać, że te działania rządu premiera Tuska są działaniami pozorowanymi, które tak naprawdę w konsekwencji będą bardziej korzystne dla gospodarki niemieckiej niż dla gospodarki polskiej. Nie pierwszy taki przypadek, kiedy to rząd premiera Tuska proponuje rozwiązania, które są bardziej korzystne dla gospodarki niemieckiej niż dla gospodarki polskiej, proponuje rozwiązania, które są bardziej korzystne dla przedsiębiorców niemieckich niż dla przedsiębiorców, którzy w naszym kraju prowadzą działalność gospodarczą. Oznacza to, jak wspomniałem, drenaż Skarbu Państwa z podatków, które mogłyby zostać wpłacone przez podmioty zagraniczne. Oczywiście to zwiększenie limitu, o którym mówiłem w pierwszych zdaniach, w art. 113 będzie jednocześnie zwiększało zwolnienie przewidziane dla podmiotów zagranicznych. Ale wrócę do tego, o czym mówiłem przed chwilą: z uwagi na bardzo silną pozycję Niemiec jako eksportera towarów należy uznać, że ten bilans w obszarze potencjalnych korzyści w proponowanej ustawie będzie bardzo negatywny, ujemny dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#SylwesterTułajew">Osobny problem to kwestie rejestracji i przepływu informacji w tym zakresie. Wspominał o tym pan minister. Jeśli jakiś podmiot może być podatnikiem zwolnionym w kilku państwach na podstawie zgłoszenia rejestracyjnego złożonego w państwie właściwym dla siedziby, a musi respektować przepisy obowiązujące we wszystkich państwach członkowskich, to rzeczywiście będzie bardzo ciekawie. Zapowiada się duży chaos, duże zamieszanie, ale przede wszystkim to, o czym wspomniałem — że będzie to negatywne dla budżetu państwa. Zamiast uszczelniać, my tą ustawą rozszczelniamy system podatkowy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę panią poseł, chciałem przywitać osoby z Ośrodka Integracji Społecznej w Zielonej Górze. Witam państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przyjechaliście państwo na zaproszenie pani posłanki Elżbiety Anny Polak, którą też pozdrawiam, bo siedzi z wami. I słusznie.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przed chwilą usłyszeliśmy, co powiedział pan poseł w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Chaos, bałagan i rozszczelnienie — od lat powtarzane przez PiS stwierdzenia, które są bez poparcia w konkretnych sytuacjach czy przepisach. Proszę państwa, Wysoka Izbo, przedstawiamy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk nr 656, który wdraża dyrektywy unijne. To nie jest tak, że rząd Donalda Tuska wymyślił jakieś rozszczelnienie dla Niemców. To już jest absolutnie nieodpowiedzialne stwierdzenie. Mówimy o dyrektywach. I teraz przechodzę do konkretów. Wdrażamy dwie dyrektywy Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#ZofiaCzernow">Wdrażamy dyrektywę 2020/285 zmieniającą dyrektywę 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw — również dla naszych, polskich przedsiębiorstw — oraz rozporządzenie w odniesieniu do współpracy administracyjnej i wymiany informacji do celów monitorowania i prawidłowego stosowania procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw. Dyrektywa ta winna być zaimplementowana do krajowego porządku prawnego do końca tego roku i wejść w życie od 1 stycznia, pod warunkiem że polski parlament w ramach procesu legislacyjnego przeanalizuje tę ustawę i ją uchwali. Obecnie ustawa daje możliwość zwolnienia podmiotowego podatnikom posiadającym siedzibę działalności na terenie kraju, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł. I tutaj z jednej strony pan poseł ubolewa, że jest tylko 200 tys., a z drugiej — że z tego powodu, że mamy te kwoty, z budżetu wypłyną ogromne miliony do Niemców. No bądźmy konsekwentni. Wdrożenie dyrektywy pozwoli na korzystanie ze zwolnienia z VAT przez małe przedsiębiorstwa posiadające siedzibę działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich. Również polskie małe przedsiębiorstwa, które bardzo intensywnie się rozwijają, będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich. Zmiany te dotyczyć będą małych przedsiębiorstw prowadzących działalność w różnych państwach, jako wspomniałam, nie tylko w Niemczech. Wprowadzana procedura zmniejsza obowiązki administracyjne dla tych przedsiębiorców, bo oni mogli się o to ubiegać, ale to było bardzo skomplikowane i trwało długo. Dlatego też wprowadzone rozwiązania tej dyrektywy będą sprzyjały rozwojowi handlu, głównie transgranicznego. Skutki finansowe dla budżetu państwa były podane, będą wynosiły ok. 30 mln zł rocznie. Ale myślę, że w ramach dalszej procedury można będzie dokładnie przeanalizować, w jakim stopniu nasze przedsiębiorstwa z tego skorzystają. To nie są jakieś kwoty, to są pieniądze, które sprzyjać będą rozwojowi, a o to nam chodzi, a nie o liczenie, żeby nie wydać złotówki i ograniczać wszelki rozwój.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#ZofiaCzernow">Wdrażamy też dyrektywę 2022/542 w sprawie zmiany dyrektyw w zakresie stawek podatku od wartości dodanej, która wprowadza zmiany w zakresie reguł ustalania miejsca świadczenia niektórych usług. Wynika to z tego, że coraz częściej miejsce działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług kulturalnych jest jak gdyby zmienne czy nie jest tożsame z miejscem świadczenia usługi i miejscem jej odbioru. W tym zakresie wprowadza się nowe rozwiązania. Te przepisy dyrektywy są w tej chwili bardzo potrzebne. Dotyczą one usług, które rosną niemalże lawinowo. Ta kwestia nie została dotychczas uregulowana, tak że ta dyrektywa jest bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#ZofiaCzernow">W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej wnioskuję do Wysokiej Izby o dalsze procedowanie nad projektem ustawy i dokładne wyjaśnienie w procesie legislacji wszelkich wątpliwości, a nie z góry ferowanie konkretnych już niemalże wyroków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sławomir Ćwik, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#SławomirĆwik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polska 2050 przedstawić stanowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i kilku innych ustaw, druk nr 656.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#SławomirĆwik">Przedmiotem projektu jest implementacja dwóch dyrektyw Rady: dyrektywy 2020/285 z dnia 18 lutego 2020 r. i dyrektywy 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. W porównaniu z innymi dyrektywami, które ostatnimi czasy przyjmowaliśmy jako projekty rządowe, te różnią się jedną kwestią. Różnią się tym, że implementujemy je w terminie, dlatego że termin implementacji tych aktów prawnych upływa z końcem grudnia 2024 r. Do chwili obecnej faktycznie musieliśmy implementować przepisy, których rząd Prawa i Sprawiedliwości nie implementował w terminie, narażając Polskę na konieczność, obowiązek zapłacenia kar za brak implementacji prawa unijnego do prawa krajowego. To nie były tylko kary obciążające nasz budżet państwa, ale bardzo często one były także ze szkodą dla polskich obywateli i podatników.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o kwestię merytoryczną dotyczącą tych dwóch dyrektyw, jedna z nich dotyczy korzystania ze zwolnienia z podatku VAT przez podatników, którzy mogą z tego skorzystać zgodnie z prawem polskim, jeżeli ich obrót roczny nie przekracza 200 tys. zł, i dokonują tego w oparciu także o dyrektywę Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw oraz rozporządzenie Unii nr 904/2010 w odniesieniu do współpracy administracyjnej i wymiany informacji do celów monitorowania i prawidłowego stosowania procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw. To dzisiejsze rozwiązanie także jest oparte o dyrektywę, natomiast ta nowa dyrektywa ma na celu uwzględnienie faktu, że w coraz większym stopniu handel i świadczenie usług mają charakter transgraniczny. Zasadne jest uwzględnienie faktu, że nabywcy towarów czy też usług mogą być w różnych krajach członkowskich Unii, w związku z czym zasadne jest, aby podatnik, który chce skorzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług ze względu na niewielki rozmiar prowadzonej działalności, mógł korzystać z tego zwolnienia nie tylko w kraju siedziby, ale także w innych krajach członkowskich, jeżeli spełni warunki określone w przepisach tychże krajów członkowskich. Umożliwi mu to implementacja dyrektywy nr 2020/285, która jest przedmiotem przedłożonego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#SławomirĆwik">Druga kwestia to implementacja dyrektywy nr 2022/542 z kwietnia 2022 r., także z terminem implementacji do końca grudnia 2024 r. Przewiduje ona uregulowanie kwestii miejsca świadczenia usług. Dzisiaj miejscem zapłacenia podatku jest siedziba firmy, a właściwie nie siedziba firmy, ale jest nim miejsce świadczenia usługi. W dyrektywie ustawodawca zwrócił uwagę na to, że w związku z rozwojem technologii i coraz częstszym świadczeniem usług wirtualnych nabywca tejże usługi nie musi być w miejscu jej świadczenia, ale może być w całkowicie innym kraju członkowskim. Aby nie wywoływać negatywnych skutków dla konkurencji między przedsiębiorstwami, zasadne jest, aby w przypadku usług świadczonych na rzecz podatników w sposób wirtualny, takich jak usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, które właśnie są świadczone na rzecz konsumentów w sposób wirtualny, miejscem opodatkowania było miejsce pobytu siedziby podatnika, tego nabywającego tę usługę, a nie miejsce jej wykonywania. Poza tym projekt przewiduje także przepisy dostosowujące w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, ustawy — Kodeks karny skarbowy i o Krajowej Administracji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#SławomirĆwik">Z związku z tym, że popieramy ten projekt i wprowadzenie tej implementacji prawa unijnego, w imieniu klubu Polska 2050 wnioskuję o przekazanie projektu do prac w komisji.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałbym przywitać uczniów szkoły podstawowej w Brzozówce w powiecie toruńskim. Wszyscy witamy was bardzo serdecznie. Przyjechaliście państwo na zaproszenie pani poseł Agnieszki Kłopotek i pana posła Zbigniewa Sosnowskiego. Pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Jolanta Zięba-Gzik, Klub Parlamentarny PSL — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JolantaZiębaGzik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga pragnę przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JolantaZiębaGzik">Projekt ten jest odpowiedzią na konieczność dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej. W projekcie tym jest przewidziane wprowadzenie przepisu, który znacznie uprości system zwolnień podatkowych dla małych przedsiębiorstw działających na terenie Unii Europejskiej. Kluczową zmianą, jaką wprowadza ten projekt, jest szczególna procedura dotycząca zwolnień z VAT dla małych przedsiębiorstw, które mają siedzibę działalności gospodarczej w państwach członkowskich, ale innych niż te, w których VAT jest należny. Oznacza to, że małe firmy będą mogły korzystać z podmiotowego zwolnienia z VAT w tych krajach, które wdrożyły tę szczególną procedurę. Przedsiębiorcy z państw członkowskich innych niż Polska po spełnieniu warunków określonych w polskiej ustawie o VAT będą mogli skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w naszym kraju, a analogicznie małe polskie przedsiębiorstwa będą miały prawo do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT w innych państwach członkowskich, jeśli spełnią warunki ustalone przez te państwa. Jest to wysoce istotne, gdyż umożliwia przedsiębiorcom elastyczne korzystanie ze zwolnień podatkowych na terenie całej Unii Europejskiej, co dotychczas nie było możliwe w przypadku firm działających poza swoim krajem siedziby.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#JolantaZiębaGzik">Ta zmiana oznacza realne wsparcie dla małych przedsiębiorstw, które stanowią trzon naszej gospodarki. Wprowadzenie uproszczonej procedury zwolnień ograniczy biurokratyczne bariery i pozwoli przedsiębiorcom skoncentrować się na rozwijaniu swojej działalności, a nie na wypełnianiu skomplikowanych obowiązków administracyjnych w różnych państwach członkowskich. Procedura szczególna, o której mówimy, pozwala korzystać ze zwolnień podatkowych niezależnie od tego, w którym państwie członkowskim prowadzą oni działalność, o ile oczywiście spełnią określone warunki.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#JolantaZiębaGzik">Warto też zwrócić uwagę na istotne zmiany, które dostosowują nasze przepisy do regulacji unijnych. Chodzi tu o nowe zasady dotyczące miejsca świadczenia usług, szczególnie w kontekście takich usług jak usługi kulturalne, artystyczne, sportowe czy edukacyjne, które mogą być konsumowane wirtualnie. W praktyce oznacza to, że VAT od takich usług jak np. internetowe transmisje koncertów będzie pobierany w kraju faktycznej konsumpcji.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#JolantaZiębaGzik">W związku z tym klub Polskie Stronnictwo Ludowe wnioskuje o dalsze procedowanie nad projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Trela, klub parlamentarny Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#TomaszTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i niektórych innych ustaw, druk nr 656.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#TomaszTrela">Projekt ma za zadanie dostosować polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w zakresie m.in. uproszczenia obowiązków administracyjnych dotyczących podatku VAT dla małych przedsiębiorstw prowadzących działalność w różnych krajach Unii Europejskiej. Dokładnie chodzi o implementację dyrektywy Rady Unii Europejskiej 2020/285 z 18 lutego 2020 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw oraz rozporządzenie Unii Europejskiej nr 904/2010 w odniesieniu do współpracy administracyjnej, wymiany informacji do celów monitorowania i prawidłowego stosowania procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw zwanej dalej dyrektywą 2020/285. Dyrektywa 2020/285 ma być zaimplementowana do krajowego porządku prawnego do 31 grudnia 2024 r., a zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#TomaszTrela">W projekcie proponuje się wprowadzenie przepisów w zakresie szczególnej procedury zwolnień dla małych przedsiębiorstw mających siedzibę działalności gospodarczej w państwach członkowskich innych niż to, w których VAT jest należny.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#TomaszTrela">Ustawa o VAT obecnie daje możliwość stosowania zwolnienia podmiotowego podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 tys. zł. W przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą limit jest liczony proporcjonalnie do okresu prowadzonej działalności w trakcie roku. Ale ustawa o VAT nie pozwala na stosowanie zwolnienia podatnikom nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terenie kraju bez względu na wielkość sprzedaży, którą rocznie osiągają. Rozwiązanie to obowiązuje w przepisach ustawy o VAT z dnia 1 maja 2004 r. i jest zgodne z przepisami dyrektywy 2006/112. Oznacza to, że podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej w Polsce rozliczają VAT od pierwszej sprzedaży dokonanej na terytorium kraju.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#TomaszTrela">Po wprowadzeniu zmian w przepisach krajowych będzie możliwe dalsze stosowanie przez państwa członkowskie procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw zgodnie z założeniem ściślejszej harmonizacji przepisów we wszystkich państwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#TomaszTrela">Przenosząc kierunkową zasadę na grunt Polski w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, podatnicy posiadający siedzibę działalności gospodarczej w państwach członkowskich innych niż Polska po spełnieniu warunków określonych w ustawie o VAT będą mogli skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w Polsce. Jednocześnie podatnicy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski będą mogli skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w innym państwie członkowskim na warunkach określonych przez to państwo.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#TomaszTrela">Dyrektywa przewiduje zmiany w zakresie reguł ustalania miejsca świadczenia niektórych usług. Zasadniczym celem zmian jest bardziej precyzyjne odzwierciedlenie zasady opodatkowania usług podatkiem VAT w miejscach rzeczywistej konsumpcji usług.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#TomaszTrela">Nowe zasady określania miejsca świadczenia dotyczą, po pierwsze, usług świadczonych na rzecz podatników, tj. usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, np. targi i wystawy, oraz usługi pomocnicze związane z usługami wstępu na te imprezy, w przypadku gdy obecność konsumenta jest wirtualna. Po drugie, usługi związane z działalnością kulturalną, artystyczną, sportową, naukową, edukacyjną, rozrywkową lub podobną, taką jak targi, wystawy, w tym również świadczenie usług przez organizatorów takiej działalności, a także usługi pomocnicze do tych usług, jeśli są świadczone na rzecz osoby niebędącej podatnikiem, tj. na rzecz ostatecznego konsumenta, jeżeli usługa jest transmitowana lub w inny sposób udostępniana wirtualnie.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#TomaszTrela">Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy popiera przedłożony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sławomir Mentzen, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#SławomirMentzen">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o VAT w każdym kraju członkowskim jest zaledwie implementacją dyrektywy VAT-owskiej, stąd można by uznać, że wszystkie ustawy o VAT w całej Unii Europejskiej są do siebie podobne. Niestety nie są. Nasza polska ustawa o VAT jest najbardziej skomplikowana. We wszelkich rankingach skomplikowania systemów podatkowych zajmujemy nieodmiennie ostatnie albo przedostatnie miejsce. Średni czas potrzebny na rozliczenie podatku VAT w Polsce to 100 godzin rocznie. Dla porównania w Estonii, w której ustawa o VAT jest implementacją tej samej dyrektywy o VAT, jest to 14 godzin, a nieznajdująca się w Unii Europejskiej Szwajcaria wymaga zaledwie 8 godzin rocznie, żeby rozliczyć podatek VAT.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#SławomirMentzen">Według rankingu Tax Complexity Index przygotowanego przez naukowców z uniwersytetów w Paderborn i w Monachium na 64 badane systemy podatkowe Polska zajmuje 63. miejsce, najgorsze w Europie. W tym rankingu gorzej od nas wypadł zaledwie tylko jeden kraj — Peru. To nie jest, szanowni państwo, wina krasnoludków ani nawet bobrów, ani tego, że jesteśmy na jakiejś żyle wodnej w Polsce i dlatego musimy mieć tak skomplikowany system podatkowy. To jest, proszę państwa, państwa wina. To polski parlament uchwala najbardziej skomplikowane przepisy podatkowe w całej Europie. To wy za tym głosujecie i w ogóle nie przejmujecie się tym, że potem ktoś te przepisy, które wy przyjmujecie, musi przeczytać, zrozumieć, a następnie się do nich stosować. Tworzycie piekło podatkowe milionom polskich przedsiębiorców i w ogóle się tym nie przejmujecie. Przychodzi pan wiceminister z Ministerstwa Finansów, mówi, że mamy ustawę przyjąć, to ją przyjmujecie. Fajrant i do domu i nie myślicie, ile lat potem polscy przedsiębiorcy będą się z tymi przepisami męczyć.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#SławomirMentzen">Zobrazuję, jak skomplikowana jest ustawa o VAT i o czym my tu w ogóle mówimy, jak wygląda to zwolnienie VAT, do którego cały czas się odnosicie. Kiedy w Polsce trzeba płacić podatek VAT? Wydawałoby się proste pytanie, na które nie ma prostej odpowiedzi. Przede wszystkim VAT trzeba płacić, nawet jak się nie jest przedsiębiorcą. Mamy w polskim systemie prawnym kilka różnych definicji działalności gospodarczych i można podlegać pod definicję przedsiębiorców w ustawie o VAT, a nie pod taką w Prawie przedsiębiorców albo w ustawie o podatku dochodowym. Następnie istnieją dwa zwolnienia: podmiotowe i przedmiotowe. Podmiotowe dotyczy tego limitu przychodów 200 tys. zł. Ale to nie jest tak, że wystarczy mieć przychody poniżej 200 tys. zł, żeby z limitu skorzystać. Tam jest jeszcze mnóstwo innych warunków, ponieważ nie wszystkie nasze przychody liczą się do tego limitu. Nie liczy się nam np. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość, sprzedaż na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1. Tam jest 40 różnych przypadków. Ale nawet jak coś jest którymś z tych 40 przypadków, a jednocześnie jest transakcją związaną z nieruchomościami albo usługą, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, lub jest usługą ubezpieczeniową, to mamy wtedy wyjątek od wyjątku, który i tak się liczy. Są to usługi zwolnione z VAT-u, które i tak się liczy do limitu z VAT-u.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#SławomirMentzen">Dalej. Odpłatna dostawa towarów na podstawie przepisów o podatku dochodowym jest zaliczana przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. I tu się robi już bardzo zabawnie, bo wcześniej mieliśmy wyjątek od wyjątku w postaci transakcji związanej z nieruchomościami, a tu mamy inny wyjątek — dostawa środków trwałych. A co jeżeli nieruchomość jest środkiem trwałym? Jednocześnie liczy się do limitu i nie liczy się do limitu. Jest to tzw. środek trwały Schrödingera. Podatnik musi mieć szczęście i dobrze trafić z decyzją, czy ma go sobie zaliczyć, czy też nie zaliczyć do limitu. To jest tylko zwolenie podmiotowe. Do tego mamy kilkadziesiąt rodzajów usług, które są opodatkowane od pierwszej złotówki. Jak je wykonujemy, to w ogóle nas to zwolnienie podmiotowe nie interesuje. Jest kilkadziesiąt rodzajów usług, które zawsze są zwolnione, niezależnie od tego, ile tych przychodów mamy. To jest prosta rzecz, czy musimy płacić VAT, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#SławomirMentzen">I właśnie tym zwolnieniem podmiotowym chcecie objąć tych małych przedsiębiorców spoza Polski, żeby musieli czytać te wszystkie przepisy, a następnie się do nich stosować. Bez prawnika, bez dobrego doradcy podatkowego jest to absolutnie niemożliwe. O jakich my tu w ogóle mówimy kwotach? 200 tys. zł rocznie to jest 16 tys. zł miesięcznie. Czyli te przepisy muszą być przestrzegane przez przedsiębiorców o przychodach 16 tys. zł miesięcznie. Ich nawet nie stać na prawnika, na doradcę podatkowego, a muszą się do tego stosować.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#SławomirMentzen">Co więcej, ta niby prosta zmiana, żeby tym zwolnieniem podmiotowym objąć innych przedsiębiorców, to jest 130 stron ustawy razem z uzasadnieniem. Zobaczcie, jakiej inżynierii legislacyjnej potrzeba, żeby tą prostą zmianą, tym prostym, wydawałoby się, zwolnieniem objąć również innych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#SławomirMentzen">Jestem głęboko przekonany, że podatki powinny być niskie i proste. Wzorujmy się tutaj na Estonii. Oni mają tę samą dyrektywę VAT, a ich ustawa o VAT ma kilkadziesiąt stron, a nie ponad 400. Przetłumaczmy tę ustawę na Polski, dostosujmy do polskich realiów i będzie mieli wreszcie prostą ustawę o VAT, a nie to, co tutaj próbujecie nam przegłosować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na wstępie powiem, że uważam, że pan Sławomir Mentzen ma rację, należy to przetłumaczyć. Proszę, przetłumaczmy ją…</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Mentzen: Już to zrobiłem rok temu.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#JarosławSachajko">…złóżmy i pokażmy Polakom, że może to wyglądać inaczej.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#JarosławSachajko">W tej chwili mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Dotyczy dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej w zakresie uproszczenia obowiązków administracyjnych dotyczących VAT-u dla małych przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w różnych państwach. Brzmi dobrze, ale w szczegółach słyszeliśmy, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#JarosławSachajko">Może zacznę od kolegi Sławomira Ćwika, który tutaj, z tej mównicy piał: jak to dobrze, że już wdrażamy tę dyrektywę i że nie jest ona opóźniona. Może ta akurat mogłaby być opóźniona, bo to jest uszczuplenie polskiego budżetu, a nas interesują polscy podatnicy, którzy z tego budżetu mają pożytek. A więc tutaj nie ma co być zachwyconym, chyba że kolega bardziej martwi się budżetami innych państw, a nie naszym, polskim.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#JarosławSachajko">Widzimy może nieznaczące uszczuplenie, bo ministerstwo mówi, że tego uszczuplenia będzie tylko 23 mln zł rocznie. Tylko że są to kolejne 23 mln zł, których i tak cały czas nam brakuje. Poza tym ministerstwo pisze o małych przedsiębiorstwach, a tu trzeba powiedzieć o jakichś mikroprzedsiębiorstwach, bo tak naprawdę 16 tys. miesięcznie to co to za przedsiębiorstwo. A więc apeluję o to, aby posłuchać apelu pana Sławomira i aby naprawdę uprościć te podatki, a jednocześnie je uszczelnić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#KrzysztofBosak">Do pytań mamy zapisanych pięciu posłów.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#KrzysztofBosak">Zaczynamy od posła Mariusza Krystiana, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle, jeżeli pan poseł jest z nami.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli nie ma, to zapraszam posła Jarosława Sachajkę, koło Kukiz’15, który dopiero co zszedł z mównicy, ale już może wracać.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Już powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#KrzysztofBosak">Chyba że wszystko już zostało powiedziane, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Nie, nie, to jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#KrzysztofBosak">Panie Marszałku! Panie Ministrze…</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#KrzysztofBosak">Przepraszam, określam czas pytania na minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JarosławSachajko">Chciałbym pana ministra zapytać o to, czy jest szansa, żeby ministerstwo pochyliło się nad tym uproszczeniem ustawy o VAT. Wracam do pana posła Mentzena i implementacji tej ustawy VAT-owskiej z Estonii. Jakby pan minister nam mógł powiedzieć, jaka aktualnie jest luka VAT-owska w Polsce i jakie narzędzia zamierzają państwo wprowadzić, aby ona była minimalna, a najlepiej zerowa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Sylwestra Tułajewa, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, dlaczego tą ustawą dodatkowo obciążacie państwo polskich przedsiębiorców. W zmianie w art. 113 proponujecie państwo, aby do wartości sprzedaży, do tych wyliczeń, o których mówił pan poseł Mentzen, wliczać właśnie wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów. Oznacza to tak naprawdę opodatkowanie podmiotów dokonujących jedynie niewielkiej sprzedaży krajowej. Jest to moim zdaniem dodatkowe obciążenie polskich przedsiębiorców. Przecież wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów jest neutralna podatkowo. Oznacza to, że od tak dokonanej sprzedaży nieodprowadzany jest podatek VAT. W konsekwencji firmy dokonujące przede wszystkim sprzedaży w tej procedurze, a jedynie w niewielkim stopniu sprzedaży krajowej, ze względu na przekroczenie limitu 200 tys. zł poprzez włączenie do limitu sprzedaży w procedurze wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów będą zmuszone rozpocząć uiszczanie podatku VAT od sprzedaży krajowej. Dlaczego więc dodatkowo obciążacie polskich przedsiębiorców?</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Krzysztof Ciecióra, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedno pytanie do pana ministra. Nie znalazłem opinii Krajowej Administracji Skarbowej na temat tej ustawy czy konsultacji. Jak wyglądały konsultacje tej ustawy? Które związki branżowe brały w nich udział? Czy przedsiębiorcy również się na temat tej ustawy wypowiadali? Jakie jest ich zdanie? Chciałbym, żeby państwo powiedzieli: Czy ta ustawa rzeczywiście ma poparcie i zrozumienie przede wszystkim tych, do których będzie docierać? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#KrzysztofBosak">Ostatnia zadaje pytanie pani poseł Zofia Czernow, klub Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałam się zapytać: Jakie to będą skutki? Jakie skutki tej dyrektywy będą dla polskich przedsiębiorców, którzy będą korzystali z tych ulg we wszystkich krajach Unii Europejskiej? Czy są takie materiały, czy są takie obliczenia? Jeżeli ich nie ma, to prosiłabym na piśmie, bo trzeba szerzej na ten temat spojrzeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#KrzysztofBosak">Jeszcze się dopisał do pytań poseł Dariusz Matecki, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! W obliczu najnowszych informacji powinniśmy zatrzymać dzisiaj obrady Sejmu, przywołać tutaj pana premiera Donalda Tuska, który powinien zdymisjonować pana Bodnara, ponieważ Sąd Najwyższy właśnie orzekł, że prokuratorem krajowym jest Dariusz Barski. Wszystkie działania prokuratury prawdopodobnie były nielegalne od siłowego przejęcia prokuratury przez bodnarowców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam do udzielenia odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jarosława Nenemana.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Zanim na pytania odpowiem, kilka uwag do komentarza, dyskusji, do dyskusji, które się pojawiły ze strony Prawa i Sprawiedliwości, bo trochę sprzeczności widzę. Państwo krytykują tę dyrektywę. Ona była przyjęta w tym czasie, kiedy państwo rządzili, więc trzeba było wtedy ją krytykować, a nie teraz, kiedy ją trzeba implementować. Robimy to w czasie i to bardzo cenna uwaga.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#JarosławNeneman">Pojawił się wątek limitu zwolnienia. I znowu pewna sprzeczność. Faktycznie w Niemczech jest 22 tys. euro, w Polsce jest niemal 40 tys. euro. To się zdecydujmy, czy niemiecki limit jest dobry, czy niedobry. Co do tego, że niemieckie firmy skorzystają bardziej niż polskie, można by powiedzieć, że czeskie bardziej skorzystają niż polskie, bo w Czechach jest większy limit.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#JarosławNeneman">Bardzo ciekawe uwagi pan poseł Mentzen zgłosił, dotyczące komplikacji prawa podatkowego, słusznie zauważając, że to na tej sali się uchwala. Muszę powiedzieć, że bardzo często tym źródłem komplikacji są właśnie poprawki zgłaszane w ostatniej chwili, niekoniecznie bardzo głęboko przeanalizowane. Jak pan doskonale wie, prawo podatkowe jest skomplikowane i każde uproszczenie jest miłe. Aż by się prosiło, żeby jak ktoś przychodzi, nie wiem, z propozycją dodatkowej ulgi, to zaproponował likwidację dwóch istniejących, żeby to odchudzać. Łatwo się to proponuje, trudno się wykonuje.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#JarosławNeneman">I proszę państwa posłów, jak będziecie zgłaszali poprawki, to pamiętajcie, co pan poseł Mentzen powiedział na temat komplikacji, bo — pewnie się pan ze mną zgodzi — mam nadzieję, że ulgi podatkowe są istotnym czynnikiem komplikującym system podatkowy. Generalnie się zgadzam z komplikacją. Co do tych 130 stron to nie bardzo wiem, jakie 130 strony pan miał na myśli, bo ustawa VAT-owska ma ponad 400, a ta nowelizacja ma 14, więc z uzasadnieniem ma to…</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Mentzen: Z uzasadnieniem 130.)</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#JarosławNeneman">Ale to się nie kłóćmy, bo to nie jest najważniejsza rzecz w tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#JarosławNeneman">Luka VAT-owska — było pytanie o lukę VAT-owską — ma ok. 15%, z tym że czekamy, ta liczba się może zmienić. Mamy wstępne, to były bardzo wstępne wyliczenia. Czekamy na lepsze dane. Co tę lukę może istotnie ograniczyć, to krajowy system KSeF, który jak państwo wiedzą, nasi poprzednicy nie przygotowali, w ogóle nie przygotowali, więc ten KSeF nam się trochę odłoży w czasie, ale jak on wejdzie, to będzie bardzo skuteczny sposób na redukcję luki VAT-owskiej.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#JarosławNeneman">Co do dodatkowych obciążeń polskich podatników wynikających z tej ustawy, z tej nowelizacji, to myślę, że nastąpiło niezrozumienie, bo polscy podatnicy, którzy będą świadczyli usługi czy sprzedaż za granicą, będą korzystali z tego limitu unijnego 100 tys. euro. W żaden sposób ta sprzedaż za granicą nie wpływa na limit krajowy, więc tu pewnie jest nieporozumienie. Wyjaśnimy to w komisji, żeby nie było wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#JarosławNeneman">Co do konsultacji, jak państwo może zauważyli, konsultacje od 9 miesięcy odbywają się tak, jak się powinny odbywać, czyli projekty są rozsyłane na czas, terminy nie są generalnie skracane. Zebraliśmy uwagi. Nie przypominamy sobie z dyrektorem, żeby jakieś istotne uwagi przedsiębiorcy zgłaszali. Rozumiemy, że to jest implementacja dyrektywy i ona jest generalnie korzystna dla podatników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#KrzysztofBosak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#KrzysztofBosak">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 656, do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#KrzysztofBosak">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#KrzysztofBosak">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przedstawienia sprawozdania komisji do dnia 15 października 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#KrzysztofBosak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (druk nr 481).</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Łukasza Schreibera o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#ŁukaszSchreiber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako wnioskodawca mam zaszczyt przedstawić poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z druku nr 481.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#ŁukaszSchreiber">Chciałbym tutaj zwrócić uwagę na kilka spraw. Pierwsza sprawa jest, można powiedzieć, sprawą o charakterze proceduralnym. Chodzi o działania Wysokiej Izby. Wiele razy słyszeliśmy deklaracje ze strony pana marszałka dotyczące tego, jak to błyskawicznie idzie, jak błyskawicznie idą projekty przedstawicieli opozycji. Nawet dzisiaj usłyszeliśmy taką deklarację. Chciałbym tylko przytoczyć podstawowe fakty, żebyśmy wszyscy mieli ich świadomość. Ten projekt ustawy został złożony 19 marca br. przez klub Prawa i Sprawiedliwości. Przez 5 miesięcy trwało w zasadzie blokowanie prac, trwały próby niedopuszczenia do tego, by był on omawiany na sali plenarnej. 16 sierpnia pojawił się rządowy projekt ustawy o kasowym podatku PIT. Dzisiaj, czyli 27 września, rządowy projekt po miesiącu został przyjęty przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Trela: Nasze projekty w zeszłej kadencji nigdy nie ujrzały…)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#ŁukaszSchreiber">Dzisiaj ma miejsce pierwsze czytanie projektu. Jest on omawiany dzisiaj tylko dlatego, Wysoka Izbo, że na Komisji Ustawodawczej nie udało się go odrzucić, zablokować i całkowicie wyrzucić z porządku działania, bo taką procedurę w stosunku do projektów opozycji przyjęła obecna większość sejmowa. Tyle chciałem powiedzieć tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#ŁukaszSchreiber">Jeżeli chodzi o pewien cel, to przynajmniej częściowo został on już zrealizowany dzięki złożeniu tego projektu i presji, czyli dzięki temu, co opozycja ma faktycznie prawo robić. Udało się doprowadzić do tego, że dzisiaj omawialiśmy projekt ustawy o kasowym podatku PIT. Oczywiście ten projekt jest dalece niedoskonały. Szereg poprawek został złożony zarówno przez Konfederację, jak i Prawo i Sprawiedliwość. Zresztą postawa lewej strony tej sali doskonale pokazuje, jakie jest jej podejście, czyli odrzucanie wszystkich poprawek en bloc. Można natomiast powiedzieć, że w jakimś minimalnym stopniu coś się poprawiło, w minimalnym stopniu. Mówimy tutaj o deklaracjach, obracamy się wokół deklaracji, obietnic składanych zarówno przez ówczesnego lidera opozycji pana przewodniczącego Tuska, jak i innych przedstawicieli Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#ŁukaszSchreiber">Nasz wniosek, projekt miał tego rodzaju cel, ale ma oczywiście na celu również zwrócić uwagę, nawet jeżeli mamy całkowitą świadomość, że obecna większość nigdy nie dopuści do uchwalenia żadnego projektu ustawy opozycji, na istotny problem. Na czym on w skrócie polega? Oczywiście myślę, że każdy, kto siedzi tu, na tej sali, to rozumie, natomiast może nie rozumie tego każdy, kto nas ogląda, a w największym uproszczeniu sprawa jest dziecinnie prosta. Chodzi o pomoc uczciwym i uderzenie w oszustów. Kiedy ma powstać obowiązek zapłaty, obowiązek podatkowy dla przedsiębiorcy z tytułu wykonywanych czynności? Czy będzie tak, jak jest dzisiaj, czyli z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, czy też tak, jak jest to proponowane, czyli z dniem otrzymania w całości lub w części zapłaty? Pamiętajmy, że właśnie takie sytuacje w największym stopniu uderzają zwłaszcza w osoby prowadzące działalność gospodarczą. Nie mówię teraz o koncernach, ale o małych i średnich firmach. W tym projekcie znalazł się też rzecz jasna zapis, że nie może to być później niż 180 dni.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#ŁukaszSchreiber">Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, co zapewne powie minister finansów, że oczywiście dyrektywa unijna, która obowiązuje, nie pozwala na tego rodzaju działania. Zachęcam w takim razie do tego, by podejmować w tej kwestii inicjatywę na forum Komisji Europejskiej, a później Parlamentu Europejskiego. Nie jest tak, Wysoka Izbo, że ktoś może powiedzieć, że my jako Prawo i Sprawiedliwość dopiero teraz się obudziliśmy i chcemy wprowadzać jakieś korzystne zmiany, bo przegraliśmy wybory. Przypominam, że obecny stan prawny wynika z ustawy tak korzystnej dla części przedsiębiorców, jak na to pozwalają dyrektywy unijne, z ustawy o tzw. SLIM VAT z lipca 2023 r., która jest korzystna nie tylko dla tych, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą, dla małych podatników, których obroty są niższe niż 2 mln euro. Zostały wprowadzone rozwiązania dotyczące kasowego VAT-u. Zwracam również uwagę, że obydwa rządy Prawa i Sprawiedliwości, co było zasługą także premiera Mateusza Morawieckiego, prowadziły jednocześnie walkę o uszczelnienie finansów publicznych. Chodzi o lukę VAT-owską, która wynosiła 25%, kiedy Prawo i Sprawiedliwość obejmowało władzę w 2015 r. Jej wysokość spadła nawet do kilku procent.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#ŁukaszSchreiber">Wysoka Izbo! Oczywiście będę zachęcał do tego, aby procedować nad tym projektem ustawy, żeby prowadzić wszelkie działania, które mogą służyć pomocy polskim przedsiębiorcom. Do tego będę zachęcał Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#KrzysztofBosak">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#KrzysztofBosak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#KrzysztofBosak">Jako pierwszy do wypowiedzi zapisany jest poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec projektu nowelizacji ustawy o podatku VAT i wprowadzeniu zamiast tzw. metody memoriałowej metody kasowej w przypadku rozliczania tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Oczywiście, proszę państwa, żeby było jasne już od początku, zdajemy sobie sprawę, że podatek VAT jako podatek zharmonizowany jest regulowany odpowiednią dyrektywą, którą Polska wprowadziła do swojego prawa, i powinniśmy się do niej stosować. Chcę zwrócić uwagę, że nawet w tej dyrektywie mamy pewien wyjątek, który pozwala na wprowadzenie kasowej metody rozliczenia tego podatku. Mam na myśli — mówił o tym pan poseł Schreiber, ale to przypomnę — dwa wyjątki obowiązujące w polskim prawie: to są tzw. mali podatnicy mający obroty do 2 mln euro rocznie i podatnicy rozpoczynający działalność korzystający w ramach tych limitów proporcjonalnie do upływu czasu w danym roku.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Proszę państwa, dlaczego tę metodę kasową toleruje także Unia Europejska, a wręcz do niej zachęca tym wyjątkiem w dyrektywie VAT-owskiej? Dlatego że zdaje sobie sprawę, że ta kasowa metoda gwarantuje pewność w obrocie gospodarczym, jeżeli chodzi o płatność podatku, i wzmacnia firmy. Adresuje to tylko do małych i średnich firm. Co więcej, proszę państwa, powiedzmy sobie otwartym tekstem: uszczelnia to system poboru podatku VAT. Metoda kasowa bowiem skutkuje także tym, że naliczony podatek może sobie odliczyć podatnik, który zapłacił za dostarczony towar.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">No właśnie, pojawia się w związku z tym taka wątpliwość, skoro w Polsce obowiązuje metoda kasowa czy jest możliwość korzystania z niej, dlaczego tak mało podatników spełniających warunki małego przedsiębiorstwa chce korzystać z tej metody. Otóż proszę państwa, sytuacja jest jasna. Korzystanie z tej metody nie jest mile widziane przez przedsiębiorców, bo kontrahenci nie chcą z nimi współpracować. Mówiąc inaczej, chodzi o zasadę, że korzystanie z metody kasowej to możliwość odliczenia sobie VAT-u dopiero po zapłaceniu faktury osłabia zainteresowanie. Podatnicy wolą być w tej sferze memoriałowej, bo wtedy nawet przy braku płatności naliczony podatek można sobie odliczyć. Nie ulega wątpliwości, proszę państwa, że to jest także zachęta do operacji karuzelowych w podatku podatku VAT. Metoda kasowa ewidentnie tę możliwość, może nie eliminuje, ale w każdym razie poważnie ogranicza.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Więc, proszę państwa, podsumowując, zdając sobie sprawę z tej unijnej regulacji, należałoby w takim razie doprowadzić do derogacji dla Polski, gdybyśmy chcieli zastosować tę metodę. O to powinien się postarać rząd. Jeszcze raz powtórzmy: skoro w rozwiązaniach unijnych wprowadza się możliwość stosowania tej metody dla małych i średnich przedsiębiorstw, aby wzmocnić ich potencjał finansowy, to nie ulega wątpliwości, że uważa się metodę kasową za skuteczną w tego rodzaju działaniu.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Oczywiście zdajemy sobie sprawę z tego, że podatek VAT jest głównym dochodem budżetowym państwa i w związku z tym na te rozwiązania trzeba patrzeć bardzo ostrożnie. Ale zgodnie z naszym uzasadnieniem nie mówimy tutaj o uszczupleniu dochodów z VAT, tylko ewentualnie ich przesunięciu. Oczywiście jeżeli będziemy mieli dużą ilość niesolidnych podatników, to wtedy będziemy mieli do czynienia nie tylko z przesunięciem, ale także być może pewnym uszczupleniem dochodów VAT-u. Ale jeszcze raz powtórzę: co do zasady metoda kasowa powinna raczej uszczelniać system podatku, niż go rozszczelniać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Rafała Kasprzyka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#RafałKasprzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy dziś projekt autorstwa PiS polegający na wprowadzeniu obligatoryjnego kasowego rozliczenia podatku VAT. Obowiązek zapłaty tego podatku powstałby dopiero w momencie zapłaty faktury przez kontrahenta, jednak nie później niż 180 dni od wystawienia faktury.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#RafałKasprzyk">2 dni temu widzieliśmy pełnię obłudy i festiwal politykierstwa prowadzony przez dzisiejszą opozycję podczas tragedii powodzian. Nie pomogły wezwania m.in. moich kolegów Bartosza Romowicza czy Pawła Zalewskiego o wspólne zadbanie o poszkodowane osoby oraz wspólne działanie na rzecz niezbędnych inwestycji, które realizowane byłyby przez każdą siłę polityczną niezależnie od tego, kto wtedy by rządził. W kwestii bezpieczeństwa, nie możemy się przecież zdać na łut szczęścia, tylko na realne zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#RafałKasprzyk">Ustawa o kasowym Vacie to kolejna nieodpowiedzialna wrzutka PiS-u, który działa, realizując swój opozycyjny slogan: po nas choćby potop. Chyba właśnie dlatego w 2019 r. zaniechali budowy zbiorników retencyjnych, a dzisiaj proponują rozwiązanie, które zagroziłoby stabilności finansowej państwa. Przesunięcie bowiem wpływów z VAT naraziłoby budżet państwa, zostawiony zresztą przez nich w opłakanym stanie, na niebezpieczeństwo braku środków np. na służbę zdrowia, wypłatę zasiłku 800+ czy w końcu na wydatki na wojsko i pomocy pomoc powodzianom. Trudno dziś w ogóle oszacować, jak duży byłby odpływ środków z podatku VAT. Warto tylko podać, że planowane wpływy z tego tytułu w tym roku to 316 425 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#RafałKasprzyk">Normalnym rynkowym zachowaniem przedsiębiorców jest również jak najpóźniejsze opłacanie swoich zobowiązań oraz podatków. Dlatego należy się spodziewać znacznego spadku dochodu budżetu, a w konsekwencji znaczącego powiększenia deficytu.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#RafałKasprzyk">Poza wprost złą wolą wnioskodawców proponowany projekt ustawy jest niezgodny z dyrektywą VAT. Jako Polska możemy wprawdzie wystąpić o derogację, jednak nie ma jej przesłanek, bo można to zrobić jedynie w celu uproszczenia poboru podatku VAT lub unikania opodatkowania. Apeluję do wnioskodawców: w obliczu tragedii powodzi nie przeszkadzajcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, klub Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, druk nr 481.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#ZofiaCzernow">Celem poselskiego projektu ustawy jest wprowadzenie do ustawy o VAT metody kasowej jako podstawowej metody rozliczania VAT, ustala się powstanie obowiązku podatkowego dla wszystkich podatników tego podatku od momentu otrzymania całości lub części zapłaty. Już obecnie przedsiębiorcy mogą rozliczać się kasowo w VAT, jeżeli ich roczne obroty nie przekraczają 2 mln zł. Z tej metody może obecnie korzystać ponad 90% podatników. Jak przyznają sami wnioskodawcy projektu, kasowa metoda rozliczania VAT nie cieszy się obecnie zainteresowaniem, a nawet można powiedzieć, że jest brak zainteresowania, skoro korzysta z niej jedynie 1% wszystkich uprawnionych podatników.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#ZofiaCzernow">Brak powszechności kasowej formy VAT nie stanowi więc żadnej bariery rozwojowej dla przedsiębiorców, skoro w zdecydowanej części nie korzystają z istniejących obecnie możliwości. W szczególności pragnę zauważyć, że projekt poselski jest niezgodny z art. 66 w związku z art. 63 oraz art. 167a w związku z art. 167 dyrektywy VAT, a zatem wprowadzenie powszechnej metody kasowej dla wszystkich podatników VAT nie jest możliwe. Polska, tak jak inne kraje Unii Europejskiej, zobowiązana jest do przestrzegania zgodności regulacji przyjętych w ustawie o podatku VAT zgodnie z przepisami dyrektywy VAT. Ewentualne odstępstwa od dyrektywy można uzyskać jedynie w trybie wniosku o derogację od przepisów unijnych. O derogację można skutecznie wystąpić jedynie wtedy, gdy proponowane rozwiązanie służy uproszczeniu poboru podatku VAT. Ten projekt nie przedstawia żadnych merytorycznych i budżetowych przesłanek, aby można było skutecznie występować o derogację. Niezależnie od powyższego projekt ten miałby bezpośredni negatywny wpływ na realizację dochodów budżetowych w zakresie podatku od towarów i usług, a więc i wydatków, co w obecnej sytuacji wielkich potrzeb związanych z obronnością, powodzią i wieloma innymi zagrożeniami jest nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#ZofiaCzernow">Co więcej, nie jest prawdą, jak piszą wnioskodawcy, że projekt nie wpłynie na zwiększenie lub zmniejszenie wydatków. Rozwiązanie to spowoduje przesunięcie wpływów z VAT w czasie, na kolejny rok budżetowy lub dłużej, a więc ograniczy możliwość realizacji wydatków.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#ZofiaCzernow">Mając na uwadze powyższe argumenty, wnoszę w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Jolantę Ziębę-Gzik, PSL — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JolantaZiębaGzik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pragnę przedstawić stanowisko klubu Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, wprowadzającego metodę kasową jako podstawową metodę rozliczania podatku VAT, druk nr 481.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JolantaZiębaGzik">Chociaż już teraz przedsiębiorcy o rocznych obrotach poniżej 2 mln euro mogą z tej metody korzystać, korzysta z niej zaledwie 1% uprawnionych podatników. Brak zainteresowania jest wyraźnym sygnałem, że kasowa metoda VAT nie rozwiązuje realnych problemów sektora małych i średnich przedsiębiorstw, a jej powszechne wprowadzenie mogłoby mieć negatywne konsekwencje dla budżetu państwa. Opóźnienie w rozliczaniu VAT oznaczałoby zmniejszenie wpływów budżetowych, co w obliczu rosnących potrzeb związanych nie tylko z walką ze skutkami powodzi, ale także z obronnością prowadzi do tego, że ta decyzja mogłaby być decyzją nierozsądną i nieodpowiedzialną.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#JolantaZiębaGzik">Ponadto należy podkreślić, że poselski projekt stoi w sprzeczności z europejskim prawodawstwem, a konkretnie z art. 66, art. 63 oraz art. 167a i art. 167 dyrektywy VAT. Polska jako członek Unii Europejskiej jest zobowiązana do przestrzegania przepisów tej dyrektywy. Zmiany, takie jak wprowadzenie metody kasowej dla wszystkich podmiotów, wymagałyby uzyskania zgody na odstępstwo od przepisów unijnych, czyli tzw. derogację. Jednak procedowany projekt nie spełnia warunków, które pozwoliłyby skutecznie wystąpić o takie odstępstwo. Brakuje merytorycznych argumentów wskazujących, że rozwiązanie to uprościłoby pobór podatku.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#JolantaZiębaGzik">Podsumowując, projekt poselski stoi w sprzeczności z unijnym prawem. Klub Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga będzie głosował za odrzuceniem omawianego projektu.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#KrzysztofBosak">Zanim przejdziemy do kolejnego wystąpienia, pragnę serdecznie przywitać uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza we Wręczycy Wielkiej, którzy przysłuchują się naszym obradom i goszczą w Sejmie na zaproszenie posła Henryka Kiepury.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#KrzysztofBosak">Witamy serdecznie i życzymy dobrych wrażeń z Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam do wystąpienia pana posła Tomasza Trelę, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#TomaszTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy wobec poselskiego projektu ustawy opisanego w druku nr 481.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#TomaszTrela">Omawiany projekt ustawy dotyczy przepisów, które pozwolą na wprowadzenie metody kasowej rozliczania podatku VAT jako podstawowej metody rozliczenia tego podatku. Projekt zakłada, że co do zasady obowiązek podatkowy powstanie z dniem otrzymania całości lub części zapłaty w przypadku dokonania dostawy towaru, usługi na rzecz podatnika będącego przedsiębiorcą albo z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towarów lub wykonania usługi na rzecz podmiotu niebędącego przedsiębiorcą niezależnie od wielkości sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#TomaszTrela">Przedłożony projekt ustawy jest niezgodny z unijną dyrektywą VAT, a jego wprowadzenie skutkowałoby odejściem od przyjętej w art. 63 tej dyrektywy VAT zasady ogólnej dotyczącej momentu powstania obowiązku podatkowego. Polska jako kraj członkowski Unii Europejskiej jest zobowiązana do przestrzegania zgodności regulacji przyjętych w ustawie o podatku od towarów i usług z przepisami dyrektywy VAT. Owszem, możliwe jest odstępstwo od dyrektywy, ale Polska musiałaby złożyć stosowny wniosek w tej sprawie. Aby go złożyć, należałoby wskazać, że takie rozwiązanie uprościłoby pobór VAT albo skutecznie zapobiegałoby próbom unikania opodatkowania. Tymczasem w przedłożonym projekcie nie ma żadnych przesłanek służących tym celom. O uproszczeniu poboru VAT nie może być tu mowy, bo transakcje wewnątrzunijne nadal należałoby rozliczać memoriałowo, a nie kasowo, a powszechnie zastosowana metoda kasowa mogłaby doprowadzić do unikania zapłaty podatku. Przypomnę, że już teraz podatnicy, którzy nie przekraczają 2 mln euro rocznych obrotów, mogą korzystać z metody kasowej, a dotyczy to ponad 90% podatników.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#TomaszTrela">Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy będzie głosował za odrzuceniem tego projektu ustawy w pierwszym czytaniu, a do przedstawicieli wnioskodawców mam dwa postulaty. Po pierwsze, przypominam sobie poselskie projekty ustaw zgłaszane przez Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy w zeszłej kadencji, które nigdy nie ujrzały światła dziennego, bo były zablokowane u pani marszałek Witek. A po drugie, mieliście państwo 8 lat na to, żeby przeprocedować takie rozwiązanie i je wdrożyć. Nie zrobiliście tego absolutnie. Nie byliście w ogóle w stanie ani nie byliście zainteresowani, żeby to zrobić, i robicie to tylko dlatego, że jest wprowadzony kasowy PIT, którego też nie byliście w stanie zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Sławomira Mentzena, klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SławomirMentzen">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj Sejm przyjął PIT kasowy i wtedy słyszałem od przedstawicieli koalicji rządzącej, że jest to rozwiązanie upraszczające życie przedsiębiorcom, które sprawi, że nasza gospodarka będzie się rozwijała lepiej, i że to jest słuszny kierunek. Jest to zresztą realizacja obietnicy premiera Donalda Tuska. Dzisiaj słyszę od tych samych przedstawicieli koalicji rządzącej, że kasowy VAT jest złym rozwiązaniem, że umożliwia wyłudzenia, że nie wiadomo, co się stanie z budżetem państwa i że mówienie o kasowym VAT jest nieodpowiedzialne. Przyznaję, że nie rozumiem, dlaczego PIT kasowy jest dobry, a VAT kasowy jest zły. Ale to nie jest jedyna rzecz, której nie rozumiem. Nie rozumiem, dlaczego Sejm uparł się i Ministerstwo Finansów uparło się, że limitem przychodu dla PIT-u kasowego jest 1 mln zł, a limit przychodów dla VAT-u kasowego może być 2 mln euro. Dlaczego ten sam przedsiębiorca nie może wejść na PIT kasowy po przekroczeniu 1 mln zł, ale może być na Vacie kasowym? Czy on jest uczciwy do 1 mln zł, staje się dalej uczciwy w zakresie VAT-u powyżej 1 mln zł, ale już jest nieuczciwy w zakresie podatku dochodowego, kiedy jego przychody przekroczą 1 mln zł? Nie rozumiem. Nie rozumiem też, czemu z VAT-u kasowego mogą korzystać spółki cywilne, spółki jawne, a z PIT-u kasowego zostały wykluczone, bo tak chciało ministerstwo. Tych rzeczy po prostu nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#SławomirMentzen">Co do zasady jestem oczywiście zwolennikiem VAT-u kasowego, natomiast bardzo nie lubię, żeby ktoś mnie uszczęśliwiał na siłę, a niestety wnioskodawcy próbują mnie uszczęśliwić na siłę, ponieważ chcą wprowadzić obligatoryjny VAT kasowy dla każdego podatnika — małego, dużego. Każdy miałby przejść na VAT kasowy, nawet jeżeli tego nie chce. Obecnie do 2 mln euro można być na Vacie kasowym albo memoriałowym, powyżej tej kwoty trzeba być na memoriałowym. Czemu wszyscy mają wejść na VAT kasowy, nawet jeżeli nie chcą? Obecnie 95% polskich przedsiębiorców spełnia kryteria bycia na Vacie kasowym, ale poniżej 1% rzeczywiście chce na nim być. Czemu chcecie nas uszczęśliwić na siłę? Jestem również jednoosobowym przedsiębiorcą i ja nie chciałbym przechodzić na VAT kasowy, po prostu skomplikowałoby mi to rozliczenia. Co więcej, wasza propozycja zakłada, że wszyscy, poza podatnikami, którzy zaczynają tę działalność, w pierwszych 12 miesiącach, przeszliby również na VAT kwartalny. Ja obecnie mam możliwość bycia na Vacie kwartalnym, ale nie chcę na nim być, wolę mieć VAT miesięczny. Czemu chcecie mnie zmusić do przejścia na VAT kwartalny? Czemu chcecie mi zabrać możliwość wyboru, tego również nie rozumiem. Powstanie sytuacja, w której będziemy mieli realnie PIT czy też CIT memoriałowy, ponieważ do 1 mln zł praktycznie nikt z tego nie korzysta, a przymusowy VAT kasowy sprawi, że rozliczenia dla przedsiębiorców staną się strasznie skomplikowane. Jeżeli wystawią fakturę, to będą musieli zapłacić VAT od tej faktury w momencie zapłaty, a podatek dochodowy w momencie wystawienia tej faktury. Trzeba tworzyć do tego dodatkowe ewidencje, trzeba by przerabiać wszystkie systemy informatyczne, księgowe, żeby móc się do tego dostosować. I to dopiero byłoby anegdotą powtarzaną przez doradców podatkowych oraz prawników z innych państw, jak bardzo Polacy byli w stanie sobie skomplikować swoje rozliczenia podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#SławomirMentzen">Zgadzam się z tym, że wielu przedsiębiorców nie wybiera VAT-u kasowego z tego powodu, że są wtedy troszeczkę dyskryminowani przez nasze prawo. To zajmijmy się tymi przepisami, które tę dyskryminację znoszą, a nie hurtem wszystkich, niezależnie od tego, czy tego chcą, czy nie, pakujemy na VAT kasowy oraz rozliczenie kwartalne, nawet jeżeli sami tego nie chcą, bo im się po prostu nie opłaca.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#SławomirMentzen">Projekt, jak już to było mówione, jest w sposób zupełnie oczywisty sprzeczny z dyrektywą unijną i nie ma absolutnie żadnych szans, żeby Komisja Europejska zgodziła się tu na jakąkolwiek derogację, która tak naprawdę uderzałaby w samą konstrukcję podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#SławomirMentzen">Natomiast co do możliwości wyłudzeń, co do tych karuzeli VAT-owskich, to powodem, dla którego one się pojawiają, nie jest VAT kasowy czy memoriałowy. Powodem jest wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. To jest sama konstrukcja dyrektywy VAT. Przyczyny, dla których w Unii Europejskiej wyłudza się VAT, leżą w Brukseli. VAT na początku lat 90. został specjalnie tak zaprojektowany, żeby można było wyłudzać VAT. O tym już są książki. O tym są raporty. Prawnicy, doradcy podatkowi, kiedy była tworzona pierwsza unijna dyrektywa VAT, od razu ostrzegali, jakiego rodzaju wyłudzenia będą się pojawiały. Komisja Europejska, Unia Europejska nic z tym nie zrobiła, sprawiając wrażenie, jakby im zależało, żeby tego rodzaju wyłudzenia były. Więc nie da się mechanizmu wyłudzenia podatku VAT zlikwidować bez potężnej reformy dyrektywy VAT-owskiej, której bez zgody Unii Europejskiej oczywiście przeprowadzić się nie da.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#SławomirMentzen">Podsumowując, z żalem i z przykrością muszę powiedzieć, że nie poprzemy niestety tego projektu. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko co do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy wprowadzenia przepisów pozwalających na stosowanie kasowej metody rozliczania podatku od towarów i usług jako metody podstawowej rozliczania tego podatku. Projekt zakłada, że co do zasady obowiązek podatkowy będzie powstawał z dniem otrzymania całości lub części zapłaty za towary lub usługi.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#JarosławSachajko">Kiedy słuchałem tej debaty, na samym początku zaskoczyła mnie wypowiedź pana ministra Schreibera, który mówił, że ta ustawa na pewno będzie odrzucona. Jednak okazało się, że tak, miał pan rację. Jakiekolwiek rozwiązania, które byłyby pozytywne dla polskich podatników, nie są popierane przez obecną koalicję rządzącą. Pan poseł Kuźmiuk mówił o niesolidnych podatnikach. To nie są niesolidni podatnicy, możemy powiedzieć o jakiś tam złodziejach czy bandytach podatkowych, bo jeżeli ktoś nie płaci komuś za usługę, to doprowadza przynajmniej do pogorszenia kondycji danej firmy, jak nie czasami do bankructwa.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#JarosławSachajko">A jeżeli chodzi o wypowiedź pana Rafała Kasprzyka o nieodpowiedzialnym projekcie, który mógłby obniżyć dochody państwa — dobrze by było się martwić bardziej o przedsiębiorców, bo to dzięki tym przedsiębiorcom są w ogóle te dochody państwa. I może państwo byłoby na tyle skuteczne, żeby właśnie eliminować z rynku takich przedsiębiorców, którzy okradają innych przedsiębiorców. Ale cóż, polskie państwo mówi: polski podatniku, radź sobie sam. Polski przedsiębiorco, jak ci się uda, to będziesz na rynku, a państwo umywa ręce, tylko potrzebuje twoich podatków.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#JarosławSachajko">Zdziwiła mnie pani Czernow, właściwie cała Koalicja, że nawet nie spróbują zapytać komisji, czy udałaby się ta derogacja, tylko najlepiej nie. Przedsiębiorcy, jesteście pozostawieni sami sobie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam, mamy trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#KrzysztofBosak">Jako pierwszy poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam ponownie.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#KrzysztofBosak">To chwileczkę, bo mamy wniosek o sprostowanie. Pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Rafał Kasprzyk, pan poseł tutaj wymieniał nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#KrzysztofBosak">To bardzo proszę. Pan poseł Rafał Kasprzyk krótko w trybie sprostowania. Tylko proszę zacytować, do czego się pan odnosi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RafałKasprzyk">Panie Pośle Sachajko! Chciałem sprostować, bo być może pan nie zrozumiał. Mówiłem o tym i cały czas powtarzamy, że przedsiębiorców należy szanować. Zresztą wczoraj rozmawialiśmy, przyjmowaliśmy stanowisko. Dzisiaj przedsiębiorcom, którzy choćby zatrudniają żołnierzy WOT, należą się ulgi i wsparcie takich postaw, obniżamy składkę zdrowotną. Za chwilkę będziemy rozmawiali o tym, w jaki sposób m.in. przedsiębiorcom i osobom fizycznym nie zaglądać w konta bankowe bez żadnych ograniczeń, więc dbamy o przedsiębiorców na pewno i mnie pan źle zrozumiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#KrzysztofBosak">Zwracam uwagę, że to nie było sprostowanie, bo sprostowanie dotyczy konkretnych słów, które się wypowiedziało.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szacunek właśnie państwo okazali, odrzucając ten projekt w pierwszym czytaniu. To jest państwa szacunek dla przedsiębiorców. Nawet nie spróbują państwo dać im szansy. A to, że państwo tutaj mówili, że się troszczą o polski budżet… Przed chwilą procedowaliśmy nad ustawą, która 30 mln z polskiego budżetu przetransferuje do zagranicznych budżetów. Więc tak się państwo troszczą i o polski budżet, i o polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#JarosławSachajko">Ale powtórzę moje pytanie z poprzedniego punktu: Jaką obecnie mamy lukę VAT-owską — żebyśmy tutaj wszyscy usłyszeli, na jakim ona jest poziomie — i kiedy państwo wprowadzą narzędzie uszczelniające właśnie wyłudzanie VAT-u? Bo jeszcze raz: jeżeli ktoś nie płaci VAT-u, to nie to, że jest sprytny. On jest złodziejem z naszego wspólnego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#JarosławSachajko">Reprezentuje pan Platformę Obywatelską, więc jakby pan też mógł powiedzieć, kiedy państwo wrócą do 22-procentowego VAT-u, bo to podwyższenie VAT-u było tylko czasowe, 10 lat temu czy 15.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Zbigniewa Kuźmiuka, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ponieważ sporo tutaj było o wpływach VAT, że projekt godzi we wpływy itd., nie ma jeszcze tego projektu, w związku z tym chciałem zapytać o te wpływy. One zostały zaplanowane na poziomie 316 mld zł. Mamy już końcówkę tego roku. Pan we wczorajszej debacie w pytaniach bieżących poinformował, że dochody budżetowe będą w tym roku o 40 mld zł mniejsze. Chciałbym zapytać, ile z tego dotyczy podatku VAT, i przypomnieć, że jeżeli chodzi o ten podatek, to po pierwsze, przerzuciliście państwo 12 mld wpływów z tego podatku z grudnia na styczeń, a więc sztucznie zawyżyliście tegoroczne dochody. Wróciliście do 5-procentowej stawki na żywność, która rocznie daje dodatkowe 12 mld do budżetu. No i wreszcie mamy inflację, która rośnie, na koniec roku według NBP przekroczy 5%, czyli wszystkie warunki, żeby dochody z VAT były wyższe niż planowane, a nie niższe. Czy pan mógłby poinformować nas, jak one wyglądają na bieżąco? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#KrzysztofBosak">Poseł Janusz Kowalski, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanuszKowalski">Szanowny Panie Marszałku! Pomysłem pana ministra Łukasza Schreibera i pana wicepremiera Henryka Kowalczyka było oczywiście wsparcie polskich przedsiębiorców, jeżeli chodzi o VAT kasowy. Ale gdy się słucha tej dobrej, merytorycznej dyskusji, jest pytanie do wnioskodawców, czy pomysł Sławomira Mentzena dotyczący fakultatywności tego mechanizmu, a nie obligatoryjności, nie byłby dobrym pomysłem na szukanie pełnego konsensusu również ze stroną koalicji rządowej. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#JanuszKowalski">A po drugie, w tym miejscu, szanowni państwo, w związku z tym, że kilkadziesiąt minut temu Sąd Najwyższy potwierdził, że legalnie urzędującym prokuratorem krajowym jest pan Dariusz Barski, apeluję o natychmiastowe przywrócenie stanu zgodnego z prawem, odwołanie ministra Adama Bodnara, który łamie prawo i który nie ma prawa do tego, aby uniemożliwiać Dariuszowi Barskiemu pełnienie swoich obowiązków. Sąd Najwyższy potwierdził: Dariusz Barski jest legalnie urzędującym prokuratorem.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: …powinien zrezygnować.)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#JanuszKowalski">A polscy przedsiębiorcy chcą, żeby prokuratura działała legalnie. Nie może być tak, że prokurator jest nielegalny i prokuratorem jest człowiek, który uzurpuje sobie do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Rafała Webera, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To ważna dyskusja na temat sytuacji podatkowej w naszym kraju, na temat wsparcia przedsiębiorców. Tutaj argumenty są po naszej stronie, ale także przeszłość z ostatnich lat broni Prawo i Sprawiedliwość. Wprowadzaliśmy różne rozwiązania, które przyczyniały się do rozwoju gospodarczego. A wiadomo, że rozwój gospodarczy równa się rozwój przedsiębiorców, rozwój biznesu, i to bez dwóch zdań.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#RafałWeber">Natomiast jest kolejna zła informacja z punktu widzenia wydatkowania środków finansowych z budżetu naszego kraju w tym roku, w roku 2024 — kolejne 700 mln zł przeznaczone przez koalicję 13 grudnia na media publiczne będące przez tę koalicję w stanie likwidacji. Łącznie w tym roku przeznaczyliście na ten cel ponad 2 mld zł. Przecież te środki miały być przesunięte na leczenie, na onkologię, a są przeznaczone na media będące przez was w likwidacji. To haniebne z punktu widzenia dbałości o budżet, ale również nielegalne od strony prawnej, bo nie można przekazywać środków finansowych z budżetu państwa na spółki będące w prawnej likwidacji. Tak że też warto przy okazji tej dyskusji pokazać, na co w tej chwili wydatkowane są środki finansowe z polskiego budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#KrzysztofBosak">Ostatnie pytanie zada poseł Krzysztof Ciecióra, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie jest do końca prawdą, że państwa rząd nie obniża podatków. Obniżyliście już podatki dla branży beauty, panie pośle Sachajko, w przypadku branży beauty z 23% do 8% zjechaliście bardzo szybko, bardzo sprawnie.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Józefaciuk: Nie ma… nie istnieje branża beauty.)</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#KrzysztofCiecióra">I moje pytanie, bo już mija parę miesięcy od tego faktu: Czy doszliście już do tych nadużyć, co do których eksperci podatkowi zapowiadali, że będą miały miejsce w następstwie tych zmian? Czy macie już jakąkolwiek ewaluację w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#KrzysztofCiecióra">Również ponawiam pytanie pana posła Sachajki: Jak wygląda kwestia luki VAT-owskiej? Jaki jest jej stan? Jaka jest perspektywa na koniec tego roku? Czy ministerstwo podejmuje jakiekolwiek działania, aby zmniejszać tę lukę? Bo domyślam się, że ona rzeczywiście istnieje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz przechodzimy do odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#KrzysztofBosak">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Jarosław Neneman.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! To bardzo ciekawa dyskusja. Bardzo mi się podobał wątek dotyczący tego, czy tą zmianą, którą państwo zaproponowaliście, robimy dobrze przedsiębiorcom, czy nie robimy dobrze. Niekoniecznie się zawsze muszę z posłem Mentzenem zgadzać, ale zdecydowanie to, co państwo proponujecie, to od strony biznesu, szczególnie średniego i dużego biznesu, to jest katastrofa. To jest niewykonalne. Niewykonalne jest prowadzenie firmy, która część podatków rozlicza memoriałowo — podatki dochodowe w dużej firmie się rozlicza memoriałowo, inaczej być nie może — a część rozlicza kasowo. To jest horror. Tylko Polski Ład może ten horror przebić, jak od strony technicznej miałoby to wyglądać. Słusznie państwo zauważyli, w dyskusji pojawił się wątek, że jest to rozwiązanie nieunijne.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: My to też podnosiliśmy, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#JarosławNeneman">Wiem.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#JarosławNeneman">Skoro jest nieunijne, a też wiemy, że jest niewykonalne od strony praktycznej, to po co idziemy tym tropem? Sami państwo proponują dużą komplikację systemu, z której tak naprawdę nic nie płynie.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#JarosławNeneman">Czy metoda kasowa jest metodą na uszczelnienie karuzel? Moja wiedza mi tego nie podpowiada. Problem karuzeli polega na tym, że gdzieś w tym łańcuchu nie ma podatnika, on zniknął. Z tego, co pamiętam — może teraz jakoś inaczej to działa, ale tak działało to kiedyś — to tam płatności szły, tam wszystko się zgadzało, tam tylko brakowało tego ogniwa, które miało ten podatek opłacić. Ale są na to inne metody, więc te karuzele, które funkcjonowały, trochę inaczej teraz muszą funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#JarosławNeneman">Pojawiła się kwestia luki VAT-owskiej. Podczas wypowiedzi mówiłem państwu, że wstępny szacunek mówi o 15% za tamten rok. W tamtym roku, przypominam, kto inny rządził. Czy to będzie 15%? Być może po weryfikacji, jak będziemy mieli lepsze dane statystyczne, będzie nieco mniej, może nieco więcej, zobaczymy. Być może państwo pamiętają, część z państwa pamięta — ja akurat pamiętam — posiedzenia komisji VAT-owskiej i długą dyskusję, skąd się wzięła luka. Pojawił się tam wątek, który państwo — patrzę na tę część sali — wyśmiewali. To był wątek koniunktury gospodarczej. Mówiliście, że koniunktura nie ma nic wspólnego z luką, że to twarde działania. Notabene tutaj siedzący dyrektor część z nich wymyślił, a część wymyślił i wprowadził.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Nie mógł tego wprowadzić, to Sejm.)</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#JarosławNeneman">To zmniejszenie luki, które statystycznie było zauważalne, w dużej mierze — i nie kłóćmy się teraz o to, w jak dużej — w istotnej części wynikało z koniunktury gospodarczej. A więc to zwiększenie luki w tamtym roku na pewno w tej części z tego wynikało. Przynajmniej wedle mojej wiedzy żadne przepisy rozszczelniające system nie zostały uchwalone. To, jak działała administracja, to osobna opowieść.</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: A to przerzucenie 12 mld zł nie powiększy luki?)</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#JarosławNeneman">Przepraszam, ja słabo słyszę, więc się nie odniosę do tego, co pan mówi, i będziemy sobie tylko wzajemnie przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-214.10" who="#JarosławNeneman">Wrócę do tematu luki. Myślę, że gdy będziemy mieli lepsze dane statystyczne, ten temat na pewno wróci. Jeśli coś nowego policzymy, to na pewno się tym pochwalimy. Tak jak państwu wczoraj mówiłem odnośnie do danych dotyczących VAT-u, jest termin publikacji danych, więc te dane, lepsze czy gorsze, publikujemy.</u>
          <u xml:id="u-214.11" who="#JarosławNeneman">Zapytał mnie pan, ile VAT-u zabraknie. Już panu odpowiadam: zabraknie ok. 17 mld zł dochodu z VAT-u. Skąd się to wzięło? Mówiliśmy o tym wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-214.12" who="#JarosławNeneman">Właśnie sobie przypomniałem, że na jedno pytanie panu nie odpowiedziałem. Mówił pan o koniunkturze. Ja mówiłem, że dochody są nieco gorsze z powodu koniunktury, a pan mówił, że koniunktura jest świetna.</u>
          <u xml:id="u-214.13" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk: Świetniejsza niż w tamtym roku.)</u>
          <u xml:id="u-214.14" who="#JarosławNeneman">Jedno zastrzeżenie. Miałem na myśli dochody CIT-owskie, bo akurat koniunktura w przemyśle wśród firm sektora finansowego nie jest taka dobra i widzimy, że ich rentowność spadła. A to automatycznie się przekłada na dochody CIT-owskie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam przedstawiciela wnioskodawców pana posła Łukasza Schreibera.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#ŁukaszSchreiber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie bardzo krótko odnieść się do kilku spraw, które były poruszane. Muszę powiedzieć, że wystąpienie pana posła Kasprzyka było zdumiewające. Połączył ten projekt z powodzią, ze stanowiskiem opozycji w sprawie powodzi. Gratulacje.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Chcecie zabrać pieniądze dla powodzian.)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#ŁukaszSchreiber">Po czym mówił, że trzeba teraz wspólnie działać, oskarżając Prawo i Sprawiedliwość o wszystko, o co tylko można. Nie będę przypominał zachowania lewej strony sali w latach 2015–2023 w trakcie różnego rodzaju kryzysów. Życzyłbym sobie wtedy, żeby opozycja zachowywała się tak jak ta, którą macie dzisiaj. Niestety tak to nie wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#ŁukaszSchreiber">Nieodpowiedzialna wrzutka Prawa i Sprawiedliwości, budżet zostawiony w fatalnym stanie… Tylko przypomnę, że deficyt planowany przez gabinet premiera Morawieckiego był w wysokości 180 mld zł, a według tego projektu, który wyszedł już pod rządami oświeconej koalicji — na poziomie 289 mld zł. A więc proszę sobie samemu odpowiedzieć, kto jest odpowiedzialny, a kto nie.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#ŁukaszSchreiber">Później wielu posłów w imieniu klubów mówiło: to niezgodne z dyrektywą, więc wiadomo, w zasadzie nic nie można zrobić. W ogóle pan poseł Trela podnosił, że mieliśmy 8 lat i wtedy trzeba było wszystko robić. Szkoda, że mnie pan poseł nie słuchał, a i teraz chyba już go nie ma na sali, więc też nie słucha. Nie słucha, dlatego nie wie, że te zmiany, jak mówiłem, dla małych podatników i rozpoczynających działalność gospodarczą w ustawie o slim VAT zostały w lipcu 2023 r. podniesione do tego modelu dla wszystkich podatników mających obrót do 2 mln euro. To powoduje, że faktycznie 93% podatników może, zdaje się, skorzystać z kasowego VAT-u.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#ŁukaszSchreiber">Trafne są spostrzeżenia pana posła Mentzena odnośnie do tego podejścia. Dla mnie ciągle jest zagadką, i o tym też wspominałem, dlaczego przyjęliście taki model przy kasowym Picie, który jest zupełnie rozbieżny z tym, co funkcjonuje dzisiaj w kwestii VAT-u. Trudno to zrozumieć. Nie poznaliśmy rozwiązania tej zagadki. Tu jest 1 mln zł, tam są 2 mln euro. Trudno zrozumieć dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#ŁukaszSchreiber">Co do uwag odnośnie do tego, o co także pytał pan poseł Janusz Kowalski i do czego się odnosił oczywiście pan minister, czyli zaproponowanej obligatoryjności i tego, że jest ona tragedią. Zwracam Wysokiej Izbie uwagę, że jesteśmy na początku prac legislacyjnych w parlamencie i mogę złożyć w imieniu wnioskodawców zapewnienie, że jest wola, by właśnie w taki sposób to poprawić. Nie jest problemem poprawić ten projekt tak, aby rzeczywiście z powrotem obowiązywała fakultatywność. Jeżeli więc to jest jedyny problem, który państwo widzicie, to z góry mówię, że sprawę możemy mieć w łatwy sposób rozwiązaną.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję wszystkim, którzy zabierali głos, którzy przedstawiali argumenty. Pan poseł Sachajko także powiedział wiele cennych słów. Z góry było niestety wiadomo, pomimo deklaracji, którą składałem, że nie będzie chęci do pracy. Bo w tym momencie jeszcze nie mówimy o przyjmowaniu projektu, gdyż to zawsze jest faza finalna, tylko mówimy o tym, czy mamy dalej procedować nad tym projektem. Ta dyskusja nad projektem niewątpliwie mogła być bardzo interesująca, dyskusja także z szeregiem organizacji, które się tym zajmują. Obawiam się jednak, że u państwa nie ma woli pracy, nie ma nawet chęci do rozmowy o pewnego rodzaju zmianach, nie ma próby podjęcia takich rozmów. Tak naprawdę wiadomo, że skoro coś przedstawia opozycja, to wy musicie być przeciw i będziecie to z całej siły zwalczali.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#ŁukaszSchreiber">Widzę, że jeszcze pan poseł się sposobi do odpowiedzi… Naprawdę mieszanie ludzkiej tragedii z każdym projektem ustawy jest, proszę wybaczyć, wyjątkowo żenujące.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Mieliśmy dyskusję na ten temat. Premier rządu przedstawiał, czym wy się zajmowaliście.)</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#ŁukaszSchreiber">Bardzo dziękuję za wszystkie głosy i apeluję do Wysokiej Izby, aby pracować nad tym projektem. A jak będziemy mieli finalny jego kształt, wtedy zdecydować, czy możemy go poprzeć, czy nie. Jednocześnie dla rządu jest to też czas — i byłby to sygnał ze strony polskiego parlamentu — by rozpocząć rozmowy z Komisją Europejską i na poziomie Unii Europejskiej o dyrektywie w sprawie VAT. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.12" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Panie marszałku, zapisałem sobie te słowa, które wymagają sprostowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, to bardzo proszę, żeby pan zaczął od słów, które chce pan sprostować.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Tak jest, oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#KrzysztofBosak">Naprawdę staramy się nikomu nie zabierać możliwości wypowiedzi, ale żeby to było sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#RafałKasprzyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#RafałKasprzyk">Po pierwsze, cytat, którego pan Schreiber nie zrozumiał, czyli moich słów o tym, że działacie według sloganu: po nas choćby potop. Tymi słowami chciałem zwrócić uwagę, że dla polityki narażacie budżet państwa, narażacie bezpieczeństwo Polaków, energię przedsiębiorców, i dlatego na końcu mojego wystąpienia powiedziałem: nie przeszkadzajcie.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, muszę zwrócić uwagę, że przedmiotem sprostowania mogą być niewłaściwie przytoczone słowa lub niewłaściwie przypisane, natomiast zrozumienie już jest kwestią ocenną. Każdy ma prawo zrozumieć lub nie zrozumieć. Nie możemy tego prostować.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Ale jak dwie osoby błędnie zrozumiały, to musiałem sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#KrzysztofBosak">Rozumiem, że tutaj wszyscy nawzajem możemy się błędnie rozumieć, ale to nie jest przedmiotem sprostowania. Tylko zwracam uwagę.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Kasprzyk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#KrzysztofBosak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#KrzysztofBosak">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#KrzysztofBosak">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#KrzysztofBosak">Na tym kończymy poprzedni punkt.</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#KrzysztofBosak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (druk nr 604).</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Ryszarda Petru o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Naprawiamy Polski Ład. Polski Ład wprowadził tak naprawdę orwellowskie rozwiązanie polegające na tym, że Wielki Brat będzie miał dostęp do naszych rachunków bankowych. Od 2022 r. można bez zgody sądu sprawdzić, co kupujemy, jak często, jakich dokonujemy przelewów i komu. Od 1 lipca 2022 r. naczelnik urzędu skarbowego może zwrócić się do banku, aby wydano tzw. informację bankową wobec osoby, które nie ma statusu osoby podejrzanej. Wcześniej banki mogły przekazywać skarbówce wyłącznie dane dotyczące rachunków tylko w sytuacji, gdy dana osoba była formalnie podejrzana. Ta regulacja, przypomnę, już na etapie prac ustawodawczych budziła wiele wątpliwości. Znacznie większa swoboda w kontrolowaniu rachunków bankowych stanowi bowiem odstępstwo od zasady tajemnicy bankowej oraz dużą ingerencję prawa w prywatność obywateli. Daje wielkie pole do nadużywania kontroli osób fizycznych, które nie naruszają przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#RyszardPetru">W wyniku tej ustawy z 2022 r. organy Krajowej Administracji Skarbowej uzyskały de facto nieograniczoną możliwość pozyskiwania informacji chronionych tajemnicą bankową. W efekcie uprawnienie to jest dalej idące niż uprawnienie prokuratora, a także samych organów administracji skarbowej, które na podstawie Prawa bankowego mają dostęp do informacji objętych tajemnicą bankową. Prawo bankowe mówi o dostępie do informacji bez zgody sądu w związku z toczonym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe przeciwko konkretnej osobie, tak więc odnosi tylko do sytuacji, w której postępowanie toczy się wobec podejrzanego, a nie w sprawie, a Polski Ład wprowadził zasadę, że w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#RyszardPetru">Dzisiejszą nowelizacją przywracamy poprzedni stan prawny, w którym informacje o rachunku bankowym przekazywane byłyby jedynie wobec podejrzanego. Zauważmy, że organy podatkowe mają również do dyspozycji art. 182 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym mogą występować do banku z żądaniem ujawnienia informacji na temat danego rachunku, ale tylko wtedy, gdy z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dokumentów lub ich porównania z informacjami pochodzącymi z banku.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dotychczasowy zapis wprowadzony Polskim Ładem jest bardzo groźny z punktu widzenia wolności obywatelskich. Skarbówka może dziś pytać o posiadane lub współposiadane rachunki bankowe. Może pytać o posiadane pełnomocnictwa do dysponowania rachunkami bankowymi, może sprawdzać liczbę tych rachunków, pełnomocnictw, obroty i stan tych rachunków oczywiście z podaniem wpływów, obciążeń i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców. W praktyce może analizować nasze przelewy, powtarzające się transakcje, np. wizyty lekarza, a następnie np. w aptece. Dzięki temu bez problemu może ustalić np. informacje o chorobie psychicznej danej osoby lub innej przewlekłej chorobie właściciela konta.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#RyszardPetru">Wprowadzona przez Polski Ład zmiana w prawie dała możliwość szerokiego prześwietlania kont bankowych przedsiębiorców i osób prywatnych. W tej sprawie kilkakrotnie do ministra finansów występował rzecznik praw obywatelskich. Pozwolicie państwo, że zacytuję jeden z akapitów: Jakkolwiek przedmiotem ochrony prawa karnego, skarbowego są interesy finansowe Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej, to jednak ochrona życia prywatnego, osoby fizycznej w czasie prowadzenia postępowania w sprawie, a nie przeciwko tej osobie, jest fundamentalna.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#RyszardPetru">Powtórzę jeszcze raz: organy skarbowe według dzisiejszego stanu prawnego mogą prowadzić kontrole kont bankowych niemal każdego. Nie musi to być osoba formalnie podejrzana i nie trzeba jej wcześniej postawić żadnych zarzutów karnych. Do kontroli konta bankowego wystarczy tylko podejrzenie, że mogła popełnić wykroczenie lub przestępstwo. Sprawa jest dosyć prosta. Od 1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r. takie dane posiadamy. Naczelnicy urzędów skarbowych i urzędów celno-skarbowych skierowali do instytucji finansowych ponad 3,5 tys. żądań — zapewne na dzisiaj jest ich więcej — uchylenia tajemnicy bankowej, ujawnienia informacji o rachunkach bankowych.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#RyszardPetru">Szanowni Państwo! Państwo nie może traktować swoich obywatelek i obywateli jak potencjalnych przestępców. W związku z tym zwracam się do Wysokiej Izby, do całej Wysokiej Izby — mam nadzieję, że ta nowelizacja uzyska szerokie poparcie — o poparcie tej ustawy w pierwszym czytaniu i przejście do kolejnych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#KrzysztofBosak">Zanim przejdziemy do dalszej dyskusji, serdecznie witam przebywających w Sejmie gości z Mielca z powiatu mieleckiego, którzy są tu na zaproszenie poseł Krystyny Skowrońskiej. Witamy państwa serdecznie. Życzymy dobrych wrażeń z obrad Sejmu, dzisiaj akurat rozpatrujemy punkty podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do debaty nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Janusza Kowalskiego, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#KrzysztofBosak">Jeszcze tylko wyjaśnię, że Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#KrzysztofBosak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#JanuszKowalski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Szanowni Państwo Ministrowie! Ten projekt ustawy zgłoszony przez posłów Klubu Parlamentarnego Polska 2050 jest bardzo ważny. Jako Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość apelujemy o to, aby dyskusję nad tym projektem wyłączyć spod sporu politycznego. Kwestia, o której mówił pan Ryszard Petru, jest kwestią… W wielu rzeczach się nie zgadzamy, ale te argumenty, które zostały przedstawione, są argumentami ad rem, merytorycznymi. Podzielamy zdanie, że należy wrócić do rozmowy nad powrotem do stanu sprzed roku 2022. Chodzi o to, żeby rzeczywiście skarbówka nie traktowała Polaków, polskich przedsiębiorców jak potencjalnych przestępców i żeby nie dochodziło do ewentualnych nadużyć.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#JanuszKowalski">Rzeczywiście, prawdą jest, że mamy pewnego rodzaju dysonans między zapisami projektu a innymi przepisami prawa, szczególnie w przypadku Prawa bankowego. W związku z tym, że Prawo i Sprawiedliwość jest formacją zdecydowanie prowolnościową, nastawioną na wspieranie polskiego biznesu, jeżeli pojawiłby się wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, będziemy przeciwko temu wnioskowi. Chcemy nad tym projektem pracować. Sam — tu wyrażam swoje zdanie — uważam, że argumentacja dotycząca pewnej symetrii prawnej w odniesieniu do Prawa bankowego, do ochrony wolności indywidualnej polskiego przedsiębiorcy jest poprawna i powinna łączyć wszystkich polityków, bez względu na to, czy są z lewa czy z prawa.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! To też jest taki moment — a mówię to jako przedstawiciel klubu parlamentarnego, który 2 lata temu był opcją rządzącą — w którym można powiedzieć, że nawet jeżeli popełnia się drobne błędy czy po prostu błędy, to my potrafimy z tego wyciągnąć wnioski, pozytywne wnioski po to, żeby odpowiadać na zapotrzebowanie, na apele i postulaty polskich przedsiębiorców, polskich podatników i wszystkich tych, którzy oczekują pewnej stabilności funkcjonowania, w tym przypadku Krajowej Administracji Skarbowej, skarbówki, w stosunku do przedsiębiorców. Także sami pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej również chcą mieć tą symetrię w obszarze prawa w odniesieniu do innych przepisów. Również postulaty środowisk, które zwracały uwagę na kwestię jednak potencjalnego naruszenia wolności osobistych związanych z tajemnicą bankową, z taką, można powiedzieć, wolnością dotyczącą prywatności, przemawiają do nas, przemawiają za tym, żeby nad tym projektem w sposób merytoryczny dalej pracować.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#JanuszKowalski">Tak jak powiedziałem, jako Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość apelujemy o wyłączenie dyskusji nad tym projektem spod sporu politycznego. Jako odpowiedzialna i merytoryczna opozycja do tego przekonujemy. Jesteśmy również całkowicie otwarci, szanowny panie przewodniczący — bo jest pan przewodniczącym bardzo ważnej komisji — na to, aby wszelkiego rodzaju projekty gospodarcze, szczególnie w tej trudnej sytuacji geopolitycznej związanej z cenami energii, związanej w ogóle z sytuacjami regulacyjnymi i sytuacją na Wschodzie, zawsze wyłączać spod sporu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#JanuszKowalski">Po raz pierwszy już publicznie mogę zadeklarować, bo takie jest stanowisko naszych koleżanek i kolegów z Prawa i Sprawiedliwości, że jesteśmy również w wysokim stopniu otwarci na to, aby w sposób merytoryczny i jak najszybciej porozmawiać o kształcie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2025 r., tak aby przywrócić taki stan, który przez przedsiębiorców jest pożądany. Musimy jako polscy politycy odpowiedzialnie stać po stronie polskich przedsiębiorców, po stronie wolności i stałości prawa, a na pewno te wszystkie kwestie, które zdarzają się czasami w wyniku naszych decyzji, pewnego rodzaju rozbieżności interpretacyjne w przypadku różnych ustaw, tutaj akurat w kontekście Prawa bankowego, należy eliminować.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#JanuszKowalski">Podsumowując, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie zwolennikiem przejścia do dalszych prac nad tym poselskim projektem ustawy Klubu Parlamentarnego Polska 2050. Co rzadko się zdarza, dzisiaj mogę powiedzieć, że w całej rozciągłości zgadzam się z argumentacją przedstawioną przez pana Ryszarda Petru. Dziękuję za tę inicjatywę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#KrzysztofBosak">Nim przyjdziemy do kolejnych wypowiedzi, pragnę przywitać kolejną grupę, która przysłuchuje się naszym obradom, a mianowicie uczniów Zespołu Szkół Energetycznych z Gdańska, którzy goszczą w Sejmie na zaproszenie poseł Magdaleny Kołodziejczak. Także życzymy dobrych wrażeń z Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do wystąpienia pana posła Michała Jarosa, klub Koalicja Obywatelska. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#KrzysztofBosak">Jest pan poseł Janusz Kowalski, który chce zabrać głos w imieniu Koalicji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanuszKowalski">Chciałbym usprawiedliwić pana Michała Jarosa i poinformować w tej chwili pana przewodniczącego, że pan poseł uczestniczy w pracach komisji do spraw powodzi. Jestem przekonany, że za chwilę przyjdzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#KrzysztofBosak">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JanuszKowalski">Mam prośbę od koleżanek i kolegów z Platformy o poinformowanie o tym, bo pan poseł — ja też uczestniczę w pracach tej komisji, uczestniczymy w nich — na pewno przyjdzie i jak myślę, powinien również zabrać głos w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#KrzysztofBosak">Oczywiście, jeżeli poseł dotrze na salę, będzie miał szansę na wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam zatem pana posła Rafała Kasprzyka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#RafałKasprzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może na początku ze strony przedstawiciela podziękuję PiS-owi za ten głos rozsądku po latach. Rzeczywiście powinniśmy w pewnych kwestiach działać ponad podziałami dla dobra Polaków i przede wszystkim dla dobra przedsiębiorców. Bardzo się cieszę z tej refleksji po latach. Polski Ład wprowadzony przez was w 2022 r. zamiast być największym programem wsparcia dla przedsiębiorców, stał się kamieniem u nogi — nie tylko z powodu irracjonalnie zwiększonej składki zdrowotnej płatnej również od środków trwałych. Wprowadził też kolejny stopień inwigilacji obywateli poprzez praktycznie nieograniczony wgląd w nasze konta bankowe. Zamiast sprawdzać tych, co do których istnieje podejrzenie przestępstwa, wszystkich zaczęto równo traktować jako potencjalnych przestępców, więc dzisiaj każdy z nas jest podejrzany, każdy z nas, nie wiedząc o tym, może być sprawdzany poprzez przeglądanie wszystkich naszych transakcji bankowych. To ewidentne nadużycie ze strony organów KAS. To brzmi wręcz jak realizacja starego hasła: dajcie mi człowieka, a paragraf się znajdzie. To jest jak ponury sen. Obudźmy się, przywróćmy równowagę i uczciwe traktowanie obywatela przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#RafałKasprzyk">Zaproponowana przez klub Polska 2050 ustawa zmienia nastawienie państwa do obywatela z założenia, że każdy jest potencjalnym przestępcą, na założenie, że każdy jest uczciwy. W sprawie nadmiernej inwigilacji obywateli wypowiedział się już rzecznik praw obywatelskich, który jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji ustawy pytał ówczesnego premiera o wyjaśnienie tej sprawy. Odpowiedź można streścić krótko: regulacja jest potrzebna, bo nic na was nie mamy, ale poszperamy jeszcze w waszych kontach. Realne słowa brzmiały oczywiście inaczej, ale sens jest ten sam. Pod projektem zmiany ustawy o KAS znajduje się również mój podpis. Podzielam ocenę zaprezentowaną przez mojego kolegę Ryszarda Petru, że ustawa przyjęta w obecnym kształcie, przypomnę, w ramach Polskiego Ładu zbyt daleko i zupełnie niepotrzebnie ingeruje w wolności i prawa obywatela. Daje też szerokie możliwości nadużywania tego narzędzia. Takie działanie podważa zaufanie obywatela do państwa, tym bardziej że przedstawiciel organu KAS posiada większe uprawnienia niż sąd i prokurator.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#RafałKasprzyk">Klub Polska 2050 wnioskuje zatem o przywrócenie rozwiązania, zgodnie z którym informacje o rachunku bankowym będą przekazywane jedynie wobec podejrzanego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#KrzysztofBosak">W międzyczasie dotarł na salę pan poseł Michał Jaros, klub Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę o wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej zakłada przywrócenie brzmienia art. 48 ustawy sprzed 1 lipca 2022 r. Artykuł otrzymał obecne brzmienie na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw powszechnie znanych jako tzw. Polski Ład. Zgodnie z jego treścią w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach Krajowa Administracja Skarbowa może wystąpić do banku o podanie informacji objętych tajemnicą bankową w związku ze wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub trwającymi czynnościami wyjaśniającymi. W związku z tym w debacie publicznej pojawiają się wątpliwości co do nadużywania przez Krajową Administrację Skarbową tego przepisu oraz bezpieczeństwa danych, w których posiadanie wchodzi urząd.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MichałJaros">W momencie, gdy przepisy miały wchodzić w życie, złożyłem w tej sprawie interpelację poselską do prezesa Rady Ministrów. Oczywiście została skomentowana negatywnie. W odpowiedzi na nią wskazano, że art. 48 nie może być stosowany bez uzasadnionej przyczyny, bez powiązania z prowadzonymi czynnościami wyjaśniającymi oraz że stosowanie artykułu ma charakter nadzwyczajny. W kontekście potencjalnego nadużywania przepisu przez urząd wypowiedział się natomiast w orzeczeniu Naczelny Sąd Administracyjny. Wskazał, że żądana informacja powinna być przekazywana tylko w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania. Oznacza to, że Krajowa Administracja Skarbowa nie posiada dowolności w zakresie żądanych informacji i może żądać wyłącznie takich informacji, które są konieczne do rzetelnego rozpatrzenia sprawy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że 2 miesiące temu o przepisie krytycznie wypowiedział się Urząd Ochrony Danych Osobowych, który stwierdził, że obecne brzmienie przepisu to ingerencja w prawo do prywatności. Urząd twierdzi również, że tak daleka ingerencja w to prawo może stanowić naruszenie postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MichałJaros">Wprowadzenie ustawy na podstawie poselskiego projektu, nie tej, która była wprowadzana w ramach tzw. Polskiego Ładu, spowoduje, że na podstawie przepisów bank będzie zobowiązany do udzielania informacji objętych tajemnicą bankową dotyczących każdej osoby prawnej oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, natomiast w przypadku osób fizycznych przepis będzie miał zastosowanie wyłącznie wobec osób podejrzanych. W zestawieniu z obecnym stanem prawnym jest to ograniczenie zakresu uprawnień Krajowej Administracji Skarbowej, które mogą być wykorzystywane do realizacji kontroli skarbowej oraz postępowania skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MichałJaros">W Polskim Ładzie, a tak naprawdę w tych przepisach, które się pojawiły, wiele było właśnie takich przepisów jak ten — za bardzo wchodziły, ingerowały w życie Polek i Polaków, czasami bez uzasadnienia. To były błędne przepisy. Jest oczywiście podejrzenie, nie wycofuje się z tej interpelacji poselskiej, którą złożyłem już po tym, gdy te przepisy zostały wprowadzone, że jest to w jakimś stopniu zbyt daleko idąca ingerencja. Uważam, że te przepisy były wtedy niepotrzebne. Niestety rządzący próbowali wszelkimi możliwymi sposobami ograniczać obywateli. Nie mówię już, bo są na tej sali, zwłaszcza po prawej stronie, entuzjaści, o jak największym, nieograniczonym obrocie gotówkowym, chociaż to rząd PiS-u wprowadzał ograniczenia w tym obszarze. Było wiele takich elementów, które ograniczały wolność obywatela i obywatelki.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#MichałJaros">Po prostu to jest błąd i ten błąd próbuje dzisiaj naprawić koalicja rządząca. Te błędy wynikały z przepisów, które realnie rozwaliły system podatkowy — mam na myśli oczywiście Polski Ład — i doprowadziły do takiej sytuacji, że przedsiębiorcy mają większe obciążenia. To był błąd i powinniście państwo za to przeprosić przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Mirosława Orlińskiego, klub PSL — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pana pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MirosławAdamOrliński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MirosławAdamOrliński">Od 1 lipca 2022 r. zgodnie z art 20 pkt 8 ustawy z dnia 29 października 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw — to wszystko związane było z tzw. Polskim Ładem — wraz z wprowadzonymi zmianami weszła w życie istotna zmiana dotycząca uprawnień organów Krajowej Administracji Skarbowej. Rzeczywiście na podstawie tych przepisów, tego zapisu w art. 48 ust. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, mogą żądać od banków informacji dotyczących wskazanego w żądaniu rachunku bankowego osoby fizycznej, w przypadku gdy postępowanie przygotowawcze lub czynności wyjaśniające w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe są prowadzone w związku z czynami popełnionymi w zakresie działalności osoby fizycznej. W poprzednim stanie prawnym uprawnienie to dotyczyło tylko osób fizycznych podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. I tutaj rzeczywiście, tak jak wnioskodawcy przedstawiają, w odniesieniu do tego projektu są te wątpliwości, które pojawiały się także wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MirosławAdamOrliński">Obowiązujący przepis zezwala na znacznie większą swobodę w kontrolowaniu rachunków bankowych, co stanowi odstępstwo od zasady tajemnicy bankowej, o czym mówił także pan przewodniczący Ryszard Petru. Pozwala też rzeczywiście na dużą ingerencję prawa w prywatność obywateli, która wynika z samej konstytucji, którą można wywieść z przepisów konstytucyjnych. Było już dzisiaj także podkreślane, że rzecznik praw obywatelskich w marcu 2022 r. zwracał się do ministra finansów o wyjaśnienia odnośnie do tych przepisów. Wtedy Krajowa Administracja Skarbowa informowała, że celem zmiany było ujednolicenie oraz doprecyzowanie uprawnień Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie dostępu do informacji bankowych w konkretnych przypadkach, gdy KAS prowadzą postępowania przygotowawcze dotyczące osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. W ten sposób to było przedstawiane.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#MirosławAdamOrliński">Wnioskodawcy słusznie podkreślają, że to rozwiązanie jest zbyt daleko idące, ingeruje już w wolności i prawa obywatela, daje pole do nadużyć także przy kontroli działalności osób fizycznych, które tutaj w rzeczywistości nie naruszają prawa. Jest to bardzo szerokie. Rzeczywiście głównym kluczem, takim motorem zmian, które są tutaj argumentowane, jest przywrócenie poprzedniego stanu prawnego, w którym te informacje można było uzyskać jedynie wobec podejrzanego. Skutkiem proponowanej zmiany będzie powrót do stanu prawnego sprzed lipca 2022 r., co oznacza, że na żądanie szefa Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnika urzędu celno-skarbowego lub urzędnika urzędu skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie oraz przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe bank będzie zobowiązany do sporządzenia i przekazywania informacji dotyczących podejrzanego. Tutaj także wydaje się to zasadne, że te przepisy, które obowiązywały przed 1 lipca 2022 r., były korzystniejsze, można powiedzieć, i należy się zastanowić nad powrotem do tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#MirosławAdamOrliński">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga wnioskuję o skierowanie tego projektu do dalszej analizy i pracy w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Adriana Zandberga, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Z posłem Petru chyba częściej się nie zgadzam, niż zgadzam, ale tę inicjatywę oceniam pozytywnie. Temat jest istotny. To jest kwestia ochrony prywatności osób fizycznych, które prawa nie naruszyły.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AdrianZandberg">Państwo oczywiście musi mieć sprawne narzędzia do walki z przestępczością, w tym przestępczością skarbową, to jest jasne, ale ten argument bywa często, i to nie tylko u nas, w Polsce, po prostu nadużywany. Są to oczywiście historie spektakularne, które przyciągają uwagę opinii publicznej, jak sprawy podsłuchów, skądinąd iluzoryczne, i ciągle sprawy kontroli sądowej nad podsłuchami. Mówił o tym bardzo interesująco jakiś czas temu sędzia Tuleja. Może dobrze by było, żeby ci, którzy bardzo chętnie słuchali tego, co mówił jeszcze rok czy 2 lata temu, wsłuchali się także i w to, bo moim zdaniem ta sprawa też wymaga tego, żebyśmy ją po prostu naprawili.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#AdrianZandberg">Natomiast takich przestrzeni, w których możliwe jest nieuzasadnione naruszenie prywatności obywateli, jest w Polsce niestety więcej. W 2022 r. doszło bez wątpienia do daleko idącego poszerzenia zakresu ingerencji w prywatność obywateli. Rzecznik praw obywatelskich słusznie wtedy alarmował, że do tych daleko idących zmian dochodzi tak naprawdę bez konkretnego uzasadnienia ich konieczności. I wydaje mi się, że to jest największy zarzut pod adresem tych zmian. One zostały wprowadzone przy wszystkich wątpliwościach dotyczących ochrony praw obywatelskich, które były z nimi związane, tak naprawdę bez poważnej rozmowy, po co je wprowadzono. To nie powinno się powtarzać, zwłaszcza że, jak słusznie wtedy zwracał uwagę rzecznik, ochrona prywatności osoby fizycznej, przeciwko której nie toczy się postępowanie, to jest w państwie demokratycznym wartość fundamentalna i jej ograniczenie to nie jest rzecz błaha, techniczna, którą można uzasadnić po prostu wygodą działania instytucji.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#AdrianZandberg">Mówię to jako polityk, który ma, jak państwo wiecie, bardzo pozytywny stosunek do skarbowców, do administracji skarbowej. Uważam, że ludzie, którzy pracują w KAS, zasługują na większe niż dzisiaj wsparcie. Zasługują na to, żeby politycy pracę skarbowców szanowali, a nie obsobaczali od czasu do czasu w mediach.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#AdrianZandberg">Absolutnie uważam, że konieczne są także tam wyższe pensje, które uczynią pracę tych ludzi dla polskiego państwa bardziej konkurencyjną. Ale ta praca powinna odbywać się w takich normach prawnych, w takich ramach prawnych, które nie rodzą wątpliwości konstytucyjnych z zakresu przestrzegania podstawowych praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#AdrianZandberg">Dlatego myślę, że to jest dobra informacja, że do tej sprawy wracamy. Na pewno trzeba będzie na etapie komisyjnym przedyskutować to z przedstawicielami administracji skarbowej od strony praktycznych konsekwencji regulacji, ale będzie na to miejsce, tak sądzę, podczas dalszych prac w komisji. Podobnie jak inne osoby na tej sali, które dotąd się wypowiadały, także rekomendowałbym dalsze prace nad tym projektem w komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, koło Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy przywrócenia rozwiązania polegającego na tym, że informacje o rachunku bankowym są przekazywane organom Krajowej Administracji Skarbowej na ich żądanie wobec podejrzanego o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, a nie każdej osoby fizycznej. Nie odbiegnę od moich poprzedników, chwaląc to rozwiązanie. Bardzo dobrze, że przywracamy w Polsce normalność. Urząd skarbowy miał zbyt duże uprawnienia przy ingerowaniu w naszą prywatność, prawa obywatelskie powinny być szanowane. Skarbówka nie ma powodu, żeby zaglądać na konta wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#JarosławSachajko">W tym miejscu chciałem podkreślić, że Kukiz’15 opowiada się za tym, aby pozostawić gotówkę. Żadne rozwiązania, które miałyby iść w kierunku likwidacji gotówki, nie będą przez Kukiz’15 popierane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy teraz do pytań.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#KrzysztofBosak">Mamy zgłoszonych siedmiu posłów.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#KrzysztofBosak">Określam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam na początek pana posła Wiesława Różyńskiego, klub PSL — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WiesławRóżyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! 30 lipca tego roku Urząd Ochrony Danych Osobowych na specjalnej konferencji poinformował o konieczności zmian w ustawie regulującej działalność Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie dostępu do danych o rachunkach bankowych oraz przekazał Krajowej Administracji Skarbowej dane do analiz. Urząd Ochrony Danych Osobowych poinformował, że obowiązujące przepisy nie są zgodne z zapisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i wykraczają poza zagwarantowaną ochronę danych wrażliwych obywateli. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych podczas swojej konferencji poinformował o dwóch przepisach budzących najwięcej wątpliwości, czyli art. 46a i art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, które ingerują w prywatność jednostki i prawo ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WiesławRóżyński">W związku z toczącą się dziś dyskusją chciałbym zwrócić się do Ministerstwa Finansów o przedstawienie — o ile dysponuje takimi statystykami -kontroli Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie art. 48, które nie zakończyły się żadnym postępowaniem przed organami ścigania, oczywiście chodzi o okres od czasów Polskiego Ładu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Klaudię Jachirę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo mnie cieszy, że omawiamy projekt ustawy, która odwraca jeden ze skutków złego PiS-owskiego ładu. Nadmierne uprawnienia kontrolne Krajowej Administracji Skarbowej nadane jej przez poprzednią ekipę wynikają z założenia, żeby możliwie jak najbardziej gnębić podatników, ale niestety nie obowiązywały niektórych polityków. To widać wyraźnie teraz, kiedy na jaw wychodzą liczne przestępstwa gospodarcze i powiązania mafijne Zjednoczonej Prawicy. Prośbą i groźbą nie można ich skłonić, żeby stanęli przed obliczem sprawiedliwości. Dziwnym trafem jakoś rozbiegli się po świecie albo nie można ich skłonić, by przybyli na przesłuchania. Krajowa Administracja Skarbowa też jakoś wtedy nie kwapiła się, aby skorzystać ze swoich uprawnień i żeby zapobiegać i skutecznie pociągnąć do odpowiedzialności tych polityków albo tropić tych funkcyjnych złodziei. Dlatego tamtych wszystkich trzeba rozliczyć i sprawiedliwie ukarać, a ten przepis trzeba zmienić i zapewnić równowagę pomiędzy obywatelem a państwem. Do zmiany, a PiS-owski ład do kosza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pani poseł Bożena Lisowska, klub Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#BożenaLisowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#BożenaLisowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To bardzo oczekiwana zmiana w środowisku polskich podatników. Od samego początku, tj. od 1 lipca 2022 r., kiedy weszła w życie, budziła wiele kontrowersji. To była zbyt nieproporcjonalna ingerencja w prywatność podatników. Zostaje przywrócona tajemnica bankowa i zostaje przywrócony kierunek dobrych zmian legislacyjnych. Jako wieloletnia przedsiębiorczyni byłam zaskoczona tak daleką ingerencją Krajowej Administracji Skarbowej w konta polskich podatników. Moje pytanie do projektodawcy brzmi: Czy są jakiekolwiek szacunki, ilu podatników, którzy nie mieli postawionych aktów oskarżenia ani statusu osoby podejrzanej, było narażonych na właśnie nieuprawnioną ingerencję w ich konta bankowe?</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#BożenaLisowska">I jeszcze jedno na koniec: regulacja zawarta w noweli przywraca dobre prawo i staje po stronie obywateli i jego praw, dlatego jako posłanka chciałabym, aby dobrnęła do końca i była zniesiona przez tę nowelę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Właśnie ta ingerencja była uprawniona, tylko niepotrzebna, bo uprawniła do tego go tamta ustawa, którą w tej chwili zmieniamy. Ale moje pytanie jest i do pana ministra, i do pana posła przedstawiciela wnioskodawców: Ile było właśnie takich zapytań o osoby, które nie miały żadnego statusu, czy to podejrzanego, czy to podejrzanego o przestępstwa skarbowe? I drugie pytanie: W ilu przypadkach, tych, powiedzmy, nadmiarowych, w ilu przypadkach co do osób fizycznych, które nie miały tego statusu podejrzanego o wykroczenie lub o przestępstwo, później był postawiony taki zarzut o popełnienie tego przestępstwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Rafała Webera, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Też z podobnym pytaniem, które jest zadawane przez posłów, którzy odnoszą się do tej nowelizacji ustawy. Jak często był wykorzystywany ten przepis po zmianie, czyli po 1 lipca 2022 r.? Czy faktycznie był nadwykorzystywany? I jeżeli porównamy rok do roku, np. 2021 r. do 2023 r., ta różnica jest na tyle duża, że możemy mówić o nieuprawnionej ingerencji czy niewłaściwej, niepotrzebnej ingerencji Krajowej Administracji Skarbowej w konta osób fizycznych. Bo jednak poznanie skali oddziaływania tego przepisu na przedsiębiorców jest tutaj potrzebne, żeby sobie wyrobić takie już stuprocentowe stanowisko na temat tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Janusza Kowalskiego, także klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Już nie tylko każdy miesiąc, tydzień, dzień, ale nawet każda godzina przynosi kompromitację tego rządu, arogancji i bezprawia rządu Donalda Tuska. Sąd Najwyższy, po pierwsze, potwierdził, że Dariusz Barski jest prokuratorem krajowym, legalnym, a więc wjazd bodnarowców był nielegalny. Adam Bodnar do dymisji. Przed chwilą sąd okręgowy potwierdził, że nielegalne było zatrzymanie Marcina Romanowskiego. Skandal międzynarodowy. Adam Bodnar do dymisji. Akt arogancji. Toczy się właśnie komisja ds. powodzi. Pierwszy dzień pracy pełnomocnika rządu ds. powodzi Marcina Kierwińskiego. Nieobecny minister widmo nawet nie potrafi przyjść na posiedzenie najważniejszej komisji w sprawie powodzi. Akt arogancji. Wczoraj ujawniona sprawa 65 mln, które zostały przekazane przez spółkę Skarbu Państwa podmiotowi powiązanemu z ojcem doradcy premiera Donalda Tuska, tego 23-letniego młodego człowieka. Sprawa absolutnie do wyjaśnienia. Wy naprawdę wstydu nie macie. Odejdźcie. Nawet wstydzicie się przyjść tutaj do Sejmu, bo to, co robicie, to jest bezprawie.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#KrzysztofBosak">Zanim przejdziemy do odpowiedzi przedstawiciela rządu, chciałbym serdecznie przywitać grupę mieszkańców gminy Zbiczno na czele z wójtem gminy panią Magdaleną Golubską i sekretarzem gminy Mariuszem Klonowskim, którzy goszczą w Sejmie na zaproszenie posła Zbigniewa Sosnowskiego. Witamy serdecznie. Witam także drugą grupę młodzieży, która dotarła. Jeszcze nie mam informacji skąd, ale jak dostanę, to też chętnie przywitam.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do odpowiedzi rządu.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Marcina Łobodę.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MarcinŁoboda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku chciałbym bardzo podziękować tym posłom, którzy rzeczywiście doceniają pracę naszych pracowników i funkcjonariuszy, dlatego że to właśnie KAS stoi za tym, żeby budżet państwa w ogóle funkcjonował i mógł zbierać podatki.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MarcinŁoboda">Druga rzecz. Bardzo mnie cieszy to, że wreszcie zaczynamy dyskutować w tym parlamencie na temat wszelkich spraw, które są związane z zasadą proporcjonalności, bo to jest podstawowa zasada, złota zasada konstytucyjna, która mówi, jakie dobro trzeba poświęcić, żeby wypełnić drugie dobro. A co za tym idzie, te procedury oczywiście od samego początku naszego funkcjonowania w Ministerstwie Finansów podlegają naszej ocenie. Chodzi o zobaczenie, czy te przepisy prawa w ogóle funkcjonują dobrze i czy są odpowiednio nadzorowane, bo to jest też najważniejsze. To dotyczy art. 46a, art. 48 i art. 49 ustawy KAS-owskiej, wspomnianego art. 182–185 ustawy Ordynacja podatkowa. Jestem głębokim zwolennikiem wyważenia interesu podatnika i interesu publicznego. Zresztą w komisji kodyfikacyjnej, w której miałem zaszczyt uczestniczyć, cały czas powtarzaliśmy, że ten interes jest najważniejszy.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#MarcinŁoboda">Natomiast parę informacji, parę odpowiedzi, które są z tym związane. Cieszę się, że ta dyskusja przeniesie się oczywiście do komisji parlamentarnej, prawdopodobnie do Komisji Finansów Publicznych, gdzie będziemy mogli też pokazać pewne elementy, które są związane z funkcjonowaniem KAS-u, naszych organów i z tym dostępem do informacji. Dlaczego o tym mówię? Prawo finansowe to przede wszystkim liczby, prawo, które się później objawia czy w akcie oskarżenia, czy w decyzji, czy w postanowieniu, to musi być prawo finansowe przełożone na prawo zrozumiałe dla prawników, dla sądu. W związku z tym my się opieramy na liczbach. Te liczby są m.in. z banków, ale też z naszych analiz, z informacji sygnalnych, które otrzymujemy.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#MarcinŁoboda">Ważne jest jeszcze to, żeby podkreślić, że ten przepis art. 48 dotyczy postępowania przygotowawczego i czynności wyjaśniających, czyli czegoś innego niż postępowanie podatkowe, kontrola celno-skarbowa i kontrola podatkowa. Dlaczego o tym mówię? To są dwa niezależne postępowania. Postępowanie przygotowawcze i czynności wyjaśniające bardzo często odbywają się przed wszczęciem formalnym czy kontroli podatkowej, czy kontroli celno-skarbowej, czy postępowania podatkowego. I zbieranie dowodów pozwala później również wszcząć te postępowania administracyjne na podstawie Ordynacji podatkowej i ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. To po pierwsze. Po drugie, to narzędzie jest wykorzystywane incydentalnie według mnie. Jest wykorzystywane przede wszystkim przy zwalczaniu karuzel VAT-owskich czy unikania opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#MarcinŁoboda">Jeżeli chodzi o liczby, o które państwo pytali, to na 118 818 postępowań przygotowawczych wszczętych od 1 lipca 2022 r. do dnia 31 lipca 2024 r. było skierowanych przez urzędy celno-skarbowe, które prowadzą najtrudniejsze postępowania, 3598 zapytań do banków. To stanowi jakieś 6%, 5–6 %. Natomiast jeżeli chodzi o urzędy skarbowe, to jest 510 zapytań od 1 lipca 2022 r., czyli przez 2 lata. A więc to jest jakby incydentalne.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#MarcinŁoboda">Druga rzecz to jest to, czy administracja nadzoruje te wszystkie rzeczy związane z bardzo wrażliwymi danymi, czyli bankowymi. Jeżeli chodzi o postępowania podatkowe, 182, 185, we wszystkich 16 izbach administracji skarbowej funkcjonują specjalne reguły i specjalny nadzór do tego, żeby prowadzić nadzór, czy to nie jest nadużywane. I w tym zakresie jestem pewien. Natomiast w przypadku postępowań karnoskarbowych niestety takich procedur nie było. W związku z tym to jest na pewno do… To mamy zdiagnozowane, pracujemy nad regulacjami, które pozwolą to zrobić. Nawet jeżeli ten przepis zostanie zmieniony, to również w tym zakresie musimy to odpowiednio nadzorować, to jest oczywiste. Pojawi się na pewno, jeżeli wrócimy do przepisów sprzed 1 lipca 2022 r., pewien dysonans pomiędzy… Będziemy mieli dostęp do wszystkich kont bankowych odnośnie do osób prawnych, odnośnie do osób niemających osobowości prawnej — również do wszystkich — natomiast w stosunku do osób fizycznych tylko i wyłącznie w zakresie podejrzanych. Mam nadzieję, że będzie owocna i merytoryczna dyskusja w zakresie właśnie tej złotej zasady proporcjonalności.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#MarcinŁoboda">Jeszcze odnośnie do pytań, które padły, o zgodność z Prawem bankowym, dokładnie art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy — Prawo bankowe… czy to jest zgodne. To nie był wyrok NSA, tylko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, który stwierdził nadrzędność Prawa bankowego jako bardziej szczegółowego w stosunku do ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, o której powiedział, że to jest przepis ogólny. Natomiast wątpliwości w tym zakresie są. Skarga kasacyjna została złożona przez odpowiedni organ. Prawda jest taka, że ocena tego, czy to jest bardziej szczegółowy, czy generalny przepis, należy do doktryny i przede wszystkim do sądu. Jeżeli przepis Prawa bankowego, właśnie art. 105, odsyła do ustawy KAS-owskiej, która mówi, że tryb, zakres zadań, które będą, są potrzebne, to w tej ustawie jest: lex specialis derogat legi generali. Czyli według mnie akurat tutaj jest przepis prawa ogólnego — jest Prawo bankowe, a szczególna jest ustawa KAS-owska.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#MarcinŁoboda">Druga rzecz, która jest oczywiście też do rozstrzygnięcia przez doktrynę i sąd: lex posterior derogat legi priori, czyli prawo następne deroguje prawo wcześniejsze. Prawo bankowe to jest starsza ustawa, ustawa KAS-owska i ten przepis są później uchwalone. Co za tym idzie? Z całą pewnością będzie się odbywała dyskusja prawna i mam nadzieję, że te elementy, o których już dzisiaj wspomniałem, będą przedmiotem naszej dyskusji w Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#MarcinŁoboda">Natomiast zdaniem Ministerstwa Finansów na dzień dzisiejszy te przepisy pozwalają nam też chronić zdrową konkurencję, dlatego że te przepisy są wyjątkowo stosowane — to już pokazałem na liczbach. W związku z tym te przepisy możemy stosować w wyjątkowych sytuacjach. Natomiast z całą pewnością pomagają nam one zachować zdrową konkurencję, dlatego że są stosowane wobec osób, które mogą być podejrzane. Jeżeli mogą być podejrzane, to nie chcemy też wychodzić wcześniej i stawiać jakichkolwiek zarzutów tym osobom. Między innymi dzięki informacjom z banku jesteśmy w stanie zweryfikować, czy te osoby słusznie powinny mieć postawione zarzuty. To też daje nam taką informację, żeby chronić tych ludzi, wobec których nie powinno się nigdy postawić zarzutów. Natomiast dyskusja o tym, czy Krajowa Administracja Skarbowa powinna mieć taki zakres informacji, należy do naszego parlamentu. Tak że dziękuję bardzo za wszczęcie tej dyskusji, panie pośle. Panie marszałku, bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#KrzysztofBosak">Zanim przejdziemy do odpowiedzi przedstawiciela wnioskodawców, pragnę uprzejmie przywitać grupę młodzieży i nauczycieli ze szkoły Regionalnego Centrum Edukacji Zawodowej w Biłgoraju zaproszonych przez posła Wiesława Różyńskiego. Witamy serdecznie i życzymy dobrych wrażeń z Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz przedstawiciela wnioskodawców pana posła Ryszarda Petru do wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#RyszardPetru">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję państwu bardzo za dzisiejszą debatę. Oprócz kilku wystąpień na końcu była bardzo merytoryczna. Dziękuję też za wysoką zgodność w deklaracjach, jeżeli chodzi o kolejne czytanie.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#RyszardPetru">Trochę odniosę się do ministra, ale co do dyskusji. Słuchajcie, każda władza musi się samoograniczać. To jest bardzo ważne. Pan mówił o liczbach, ale za tym liczbami kryją się ludzie. 300+, 800+, 500+ — to jest prawie 900 osób. Jednak są to konkretne indywidualne osoby i chodzi o to, że dzisiejsze przepisy dają olbrzymie pole do nadużyć. W demokratycznym państwie prawa nie wolno podsłuchiwać osób, które nie są podejrzane, ani ich inwigilować, ani wchodzić na ich rachunki bankowe. Miałem swego czasu sprawę polegającą na tym, że byłem inwigilowany. Sąd uznał, że to było dla mojego bezpieczeństwa. Mówię o sytuacji, w której byłem posłem opozycji. Nie uważam, żeby to były właściwe techniki, kiedy nie byłem podejrzany. W związku z tym bardzo łatwo jest doprowadzić do sytuacji, gdy sprawa się toczy w sprawie, każdego z nas mogą w ten sposób kontrolować. Naprawdę. Tu jest przykład rachunków bankowych, ale tak samo może to dotyczyć podsłuchów, jak i inwigilacji.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#RyszardPetru">Rozumiem, każde państwo, każda administracja ma tendencję, żeby mieć więcej narzędzi kontroli. Rozumiem, bo państwa zadaniem jest wyłapywanie m.in. tych, którzy nie płacą. Ale jeszcze raz podkreślam, i tutaj mamy pełną zgodność, widzę, od posła Zandberga do posła Kowalskiego, co się rzadko zdarza, więc bardzo sympatyczną sytuację, że trzeba się w tym obszarze samoograniczyć. Cieszy mnie to, że ze strony PiS-u padła deklaracja, że to był błąd i że z tego błędu państwo się chcą wycofać. Cieszę się również, że chcecie poprzeć tę ustawę, jak rozumiem, zarówno w pierwszym czytaniu, jak i gdyby doszło w obecnej formule do kolejnego czytania, również bylibyście w stanie ją poprzeć, bo to daje, jak słyszę tutaj, na sali, dużą szansę na przeprowadzenie tej ustawy. Jesteśmy oczywiście otwarci na dyskusję w Komisji Finansów Publicznych na ten temat, ale pamiętajmy tylko o tym, że zawsze możecie państwo dać jakiś konkretny przykład. Chodzi tu o zasadę. Macie państwo, wydaje się, dobre narzędzia w ramach szeroko rozumianego prawa do tego, aby osoby takie, które są podejrzane czy wobec niektórych się toczy postępowanie, wyłapywać. Co więcej, z tego, co pan, panie ministrze, przed chwilą wskazał, jest spór w doktrynie, co jest ważniejsze. W związku z tym sytuacja, w której mamy niejasność prawną, jest dalece niekomfortowa zarówno dla podatników, jak i dla urzędów. W związku z tym tą nowelizacją tak naprawdę chcemy uprościć prawo.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#RyszardPetru">Były również do mnie pytania dotyczące tego, w ilu z tych spraw, w których urzędy skarbowe użyły tego przepisu, okazało się, że było to nieuprawnione czy niewłaściwie użyte. Ja tych danych nie mam, należałoby o to dopytać i jest prośba, aby takie liczby padły — może nie teraz, ale na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, na którym prawdopodobnie będziemy rozpatrywać tę ustawę. Natomiast jeszcze raz podkreślam: za liczbami kryją się konkretne osoby i to nie może być uzasadnienie tego, żebyśmy mogli tego przepisu przy złej intencji urzędnika nadużyć, bo po prostu dajemy możliwość nadużywania, a różnie to bywa.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#RyszardPetru">Ostatnia rzecz. Cieszy mnie deklaracja, tylko chciałbym dopytać — widzę, że nie ma tutaj pana posła Kowalskiego. Jeżeli pojawi się ustawa o obniżce składki zdrowotnej, która de facto przywraca rozwiązania zbliżone do Polskiego Ładu, mówię o przedsiębiorcach, chciałbym zapytać pana Kowalskiego, czy ją poprze. Czy cały PiS to poprze?</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Proszę obniżyć wszystkim, nie tylko przedsiębiorcom.)</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#RyszardPetru">Bardzo chętnie bym obniżył wszystkim. To jest kwestia ograniczeń budżetowych zgodnie z deklaracją Ministerstwa Finansów, co nie znaczy, że nie możemy tego obniżać na raty.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#RyszardPetru">Natomiast co do zasady będę wdzięczny, może nie teraz, bo widzę, że nie ma pana posła, za odpowiedź w tej kwestii. Czy w przypadku, gdyby np. wrócić do wariantu zbliżonego do tego, co było przed Polskim Ładem, można oczekiwać de facto przyznania się PiS-u do błędu, że ta składka została podwyższona, i poparcia takiej inicjatywy? Panie marszałku, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#komentarz">(Poseł Marcelina Zawisza: Szpitale się zamykają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#KrzysztofBosak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#KrzysztofBosak">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, zawarty w druku nr 604, do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#KrzysztofBosak">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#KrzysztofBosak">Teraz, szanowni państwo, ogłaszam 7 minut przerwy do godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: Panie marszałku, jesteśmy na sali.)</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Jesteśmy gotowi.)</u>
          <u xml:id="u-253.8" who="#KrzysztofBosak">Dobrze, to ogłaszam 3 minuty przerwy i za 3 minuty wracamy do obrad i będziemy rozpatrywać 26. punkt.</u>
          <u xml:id="u-253.9" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 58 do godz. 15 min 01)</u>
          <u xml:id="u-253.10" who="#KrzysztofBosak">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-253.11" who="#KrzysztofBosak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Kodeks karny (druk nr 643).</u>
          <u xml:id="u-253.12" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Andrzeja Śliwkę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#AndrzejŚliwka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Kodeks karny zakłada zwiększenie ochrony prawnej żołnierzy, funkcjonariuszy Policji oraz funkcjonariuszy Straży Granicznej, których dobra zostały naruszone podczas wykonywania czynności lub zadań służbowych. Projekt zakłada wprowadzenie do art. 222 Kodeksu karnego dotyczącego naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza § 1a wskazującego, że jeżeli doszło do naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza i ten czyn został popełniony przeciwko żołnierzowi, policjantowi czy funkcjonariuszowi Straży Granicznej w związku z wypełnieniem przez niego czynności lub zadań służbowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#AndrzejŚliwka">Kolejna zmiana, którą proponujemy, dotyczy art. 226 Kodeksu karnego, który mówi o znieważeniu funkcjonariusza lub konstytucyjnego organu. Do § 2 tego przepisu chcielibyśmy wprowadzić referencję, delegację nie tylko do art. 222 § 2 Kodeksu karnego, ale także do wcześniej omawianego przepisu, czyli wprowadzonego do art. 222 § 1a, w którym, jak to zostało przeze mnie wcześniej omówione, jest zawarte naruszenie nietykalności w momencie, kiedy ten czyn zabroniony został popełniony przeciwko żołnierzowi, funkcjonariuszowi Policji, funkcjonariuszowi Straży Granicznej w związku z czynnościami lub zadaniami służbowymi, które wykonuje.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#AndrzejŚliwka">Kolejna zmiana w naszym projekcie ustawy zawiera zapis, że do przestępstwa spenalizowanego w postaci naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza, czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego z art. 223, ale także właśnie art. 226 — znieważenia funkcjonariusza lub konstytucyjnego organu, jeżeli zostało popełnione przeciwko żołnierzowi, funkcjonariuszowi Policji, funkcjonariuszowi Straży Granicznej w związku z wykonywaniem przez nich działalności lub zadań służbowych, będzie stosowane postępowanie przyspieszone wynikające z Kodeksu postępowania karnego z art. 517a i następnych.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#AndrzejŚliwka">Uzasadnieniem tego rozwiązania, panie marszałku, Wysoka Izbo, jest potrzeba szybkiej reakcji na czynną napaść, znieważenie oraz naruszenie nietykalności cielesnej żołnierzy, policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej. Chcielibyśmy, żeby w sytuacji, w której dochodzi do czynów zabronionych, reakcja była szybka, zdecydowana, żeby właściwe organy miały ku temu narzędzia. Postępowanie przyspieszone jest uzasadnione także ze względu na określone cechy sprawców, które mogą utrudniać procedowanie tego w zwykłym trybie.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#AndrzejŚliwka">Wszyscy doskonale wiemy, że obecnie dochodzi do takich zdarzeń wobec żołnierzy nie tylko Wojsk Obrony Terytorialnej, ale także innych rodzajów Sił Zbrojnych, funkcjonariuszy Straży Granicznej, funkcjonariuszy Policji. Ważne jest, żeby aparat państwa miał stosowne argumenty, żeby osoby, które dopuszczają się tych czynów zabronionych, poniosły odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Mam nadzieję i głęboko wierzę w to, że ten projekt będzie projektem koncyliacyjnym, w którym wszystkie strony sceny politycznej staną murem za polskim mundurem i sprawnie przeprocedujemy te zmiany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#KrzysztofBosak">Sejmu ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubu i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#KrzysztofBosak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#KrzysztofBosak">Głos ma pan poseł Marcin Warchoł, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To wataha psów, która otoczyła biednych ludzi. To śmiecie, maszyny bez serca, bez mózgu, mordercy. Pamiętacie państwo te słowa? Na pewno pamiętacie. O tych, którzy je wypowiadali, lepiej dziś nie mówić. Pseudocelebryci, aktorzy, patocelebryci. Ale wielu parlamentarzystów koalicji 13 grudnia było przez nich wychwalanych. Pokazywanych jako wzór patriotyzmu, jako wzór obrońców praw człowieka. A pamiętacie państwo szarpanie policjantów, plucie na nich, obrzucanie ich jajkami? Dziś jedna z autorek tych słów dostała nawet posadę w neotelewizji. Tak wyglądały, proszę państwa, ostatnie lata ciężkiej służby mundurowych, służb takich jak Policja, Straż Graniczna czy wreszcie wojsko. Ciągłe podważanie ich autorytetu, obrażanie, atakowanie i to nie przez margines społeczny, nie przez bandytów, ale przez celebrytów, artystów, aktorów. Tak wyglądała codzienna praca tych, którzy strzegą ojczyzny. Ci, którzy strzegą naszej ojczyzny, powinni być przez ojczyznę chronieni, powinni być absolutnie chronieni i mieć pewność, że ojczyzna stanie za nimi w najgorszym przypadku, w sytuacji zagrożenia ich życia i zdrowia, a to wszystko pozostało bez konsekwencji. Przeciwnie, ta atmosfera bardzo destrukcyjnie wpływa na bezpieczeństwo Polaków i bezpieczeństwo naszej ojczyzny. Ci żołnierze mają swoje rodziny, mają swoje dzieci, żony i wymagają bezpieczeństwa. Jeżeli nie zapewnimy im bezpieczeństwa, to w tym momencie filar całego państwa runie.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MarcinWarchoł">To nie są wirtualne stwory, to nie są bezosobowe instytucje. To ludzie z krwi i kości. A dziś mają oni prawo czuć niepokój, mają oni prawo mieć wątpliwości, wówczas gdy są wystawieni na agresję świata przestępczego, świata przemocy, bez należytej ochrony — mogą się zawahać, czy podjąć interwencję, jaką interwencję, zwłaszcza gdy w neoprokuraturze działa zespół, który ma ich rozliczać za obronę polskich granic. I dlatego jest ten projekt. Projekt, który wzmacnia ochronę żołnierzy, policjantów i strażników granicznych.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#MarcinWarchoł">Projekt wprowadza, po pierwsze, szybki tryb procedowania ze sprawcami tych haniebnych czynów, ponieważ ten, kto podnosi rękę na polski mundur, absolutnie powinien spotkać się z surową karą i szybką karą. Ten projekt czyni zadość zarówno surowości kary, jak i szybkości postępowania. To bardzo ważny projekt. Postępowanie przyspieszone jest to tryb stosowany już, jeśli chodzi o wiele przestępstw, ale w tym wypadku jak w żadnym innym jest on potrzebny. W ciągu dwóch dób sprawa trafi do sądu. Nie będzie wieloletniego śledztwa, przeciągania przez adwokatów pseudo-celebrytów sprawy po to, żeby nie stanęli przed sądem. Nie. Staną przed sądem w ciągu 48 godzin. Nie będzie odraczania sprawy, załatwiania zaświadczeń — maksymalny termin przerw wynosi zaledwie 14 dni. Nie będzie znowu przewlekłości na etapie pisania uzasadnienia. Uzasadnienie będzie musiało być napisane w ciągu 7 dni, a wniosek o to uzasadnienie — złożony w ciągu 3 dni. Dlatego apelacja również będzie szybko rozpoznana, zaledwie w ciągu miesiąca. Tak że w ciągu kilkudziesięciu dni ten, kto poniesie rękę na polski mundur, zostanie osądzony surowo i sprawiedliwie. Nie liczcie więc na swoich sprytnych adwokatów, nie liczcie na kruczki prawne, bo w przyspieszonym trybie nie ma na to miejsca. Nie będziecie odwlekać skazania w nieskończoność. Przed oblicze sędziego traficie w 2 dni po tym, jak dokonacie swoich haniebnych czynów.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#MarcinWarchoł">Informacja dla polskich żołnierzy, policjantów, funkcjonariuszy granicznych: dzięki tej ustawie będziecie wreszcie realnie chronieni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Zdzisława Gawlika, klub Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#ZdzisławGawlik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak ja bardzo bym chciał, żeby te słowa, które wypowiadał mój przedmówca z tego miejsca, dotyczyły każdego, bez względu na to, jakie miejsce zajmuje, jakie miał stanowisko, jakiego ma adwokata, na jakiego go stać mecenasa, który ma go bronić. Byłyby to fantastyczne chwile w moim kraju, w mojej Rzeczypospolitej, gdyby to prawo było jednakowe dla każdego.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#ZdzisławGawlik">Ale dzisiaj mamy mówić i mówimy o projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Kodeks karny, druk nr 643. Nie ulega wątpliwości, że projektowana ustawa o zmianie Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego ma na celu intensyfikację ochrony określonych grup funkcjonariuszy, które są objęte treścią tej ustawy. Projektowana ustawa wskazuje żołnierzy, funkcjonariuszy Policji, funkcjonariuszy Straży Granicznej, którzy są chronieni wtedy, gdy zostaną popełnione pewne przestępstwa przeciwko ich osobom podczas wykonywania czynności lub zadań służbowych. I co do tego nie ma wątpliwości. Chyba trudno byłoby znaleźć kogoś, kto negowałby konieczność zwiększenia, zintensyfikowania ochrony tych, którzy niejednokrotnie ryzykują swoje zdrowie i swoje życie po to, żeby bronić naszej ojczyzny, żeby bronić nas wszystkich. Ale myślę, że tych ludzi, którzy stają w obronie ojczyzny, granic, bezpieczeństwa nas wszystkich, którzy ryzykują swoje życie i zdrowie, jest chyba o wiele więcej i w pracach nad tą ustawą w komisji należałoby się zastanowić również nad tym, czy podmiotami objętymi dobrodziejstwem nowelizowanej ustawy nie powinny być także inne osoby. W moim przekonaniu można by się zastanowić, obserwując różne zdarzenia, do których również nawiązywał mój przedmówca, czy ochroną tą nie powinni być objęci także ci, którzy działają na zlecenie tych funkcjonariuszy, którzy są objęci treścią tej ustawy. Myślę, że warto się nad tym zastanowić, skoro pracujemy nad projektem ustawy i chcemy nie tylko kadłubowo, na użytek chwili załatwić pewne sprawy. Nasze myślenie powinno być szersze i to powinno nas wszystkich skłaniać do refleksji.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#ZdzisławGawlik">Poza dyskusją jest również podnoszona przez mojego przedmówcę, pana posła, pana profesora, kwestia przyspieszonych postępowań w tych sprawach. Oczywiście tak. Będzie to również oddziaływało prewencyjnie na wszystkich tych, którym ewentualnie z jakiegoś powodu przyszłoby do głowy, żeby podejmować jakieś działania przeciwko osobom, które byłyby objęte treścią tej ustawy. Ale również wydaje mi się, że pracując w tym momencie nad taką ustawą — potrzebną, powtórzę po raz kolejny — należałoby się zastanowić się nad tym, czy nie ma jeszcze takich miejsc, w których przyspieszone postępowanie powinno być prowadzone, wtedy kiedy tego typu działania wymierzone przeciwko ojczyźnie, przeciwko bezpieczeństwu obywateli byłyby podejmowane. Myślę, że także można by się nad tym zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#ZdzisławGawlik">Kwestią, która również jest, myślę, istotna z punktu widzenia tego projektu ustawy, pozostaje kwestia przepisów przejściowych. W moim przekonaniu bardzo dobrze, że art. 3 stanowi o tym, że do spraw wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie niniejszej ustawy na podstawie przepisów ustawy k.p.k. zmienianej w art. 1 tej ustawy stosuje się zmieniane przepisy tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#ZdzisławGawlik">Myślę, że ci wszyscy, którzy chowali się czasami za plecami żołnierzy, za polskim mundurem, przykrywając swoją niekompetencję, nieudolność — nie wiem, co jeszcze się za tym mogło kryć, może strach — ci również nie powinni być bezkarni, biorąc pod uwagę, że przedmiotową ustawą obejmowana jest również ochrona dobrego imienia żołnierza. Nie może być tak, że każdy na swój użytek, najczęściej polityczny, użyje tego żołnierza, wiedząc, że ma on określoną procedurę postępowania, określony reżim postępowania i można na niego zrzucić wszystko, robiąc z siebie jakiegoś ekstrabohatera.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#ZdzisławGawlik">Warta do pochylenia się nad nią i rozważenia w projektowanej ustawie jest kwestia wprowadzenia tzw. terminu płynnego, jeżeli chodzi o dochodzenie roszczeń objętych przepisem tej ustawy. W moim przekonaniu ustawa jest na pewno potrzebna, skłania do refleksji i jest wynikiem obserwacji życia codziennego. Zintensyfikuje ochronę tych, którzy ryzykują swoje życie i zdrowie. Potrzebna jest również refleksja nad tym, czy nie można by jeszcze, korzystając z tego projektu, objąć nią innych podmiotów i innych rodzajów przestępstw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Sławomira Ćwika, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie będę jednak do końca podzielał poglądów mojego poprzednika i tak naprawdę uważam w pierwszej kolejności, a to może za chwilkę… Najpierw kwestia, jak tworzy się kodeksy, bo kodeksy to są ustawy szczególne — myślę, że pan profesor, pan poseł Warchoł się ze mną zgodzi — które należy naprawdę dobrze dopracować, przemyśleć i które charakteryzują się pewną trwałością w porządku prawnym, szczególnie takie kodeksy jak Kodeks postępowania karnego, gdzie te zmiany nie mogą być dokonywane ad hoc w związku z pewnymi wydarzeniami medialnymi. Odnoszę wrażenie, że ostatnio nad kodeksami pracują w coraz mniejszym stopniu komisje kodyfikacyjne — chociaż wiem, że taki projekt nowelizacji k.p.k. jest przygotowywany przez komisję kodyfikacyjną w Ministerstwie Sprawiedliwości — a zaczyna nami rządzić to, co dzieje się w mediach. Jeżeli głośne sprawy są podejmowane w mediach, to za chwilę takie polityczne projekty zmian w kodeksach pojawiają się w Sejmie. To naprawdę nie jest dobra droga do zmian kodeksów, które regulują całość procedury cywilnej czy karnej.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#SławomirĆwik">Ostatnio mieliśmy przykład zmiany Kodeksu wykroczeń w związku z pracami w gospodarstwach rolnych, która jest całkowicie niepotrzebna, bo obecna treść chroni rolników i jedynie trzeba ewentualnie przypomnieć Policji, jak należy interpretować art. 51 Kodeksu wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#SławomirĆwik">Kwestia postępowania uproszczonego. Przypomnę, że nie tak dawno postępowanie uproszczone zniknęło nawet z polskiej procedury karnej, bo ono pojawiło się w 1928 r., kiedy tak naprawdę w Polsce demokracja nie do końca była przestrzegana, a postępowanie uproszczone, ten tryb szczególny k.p.k., to nic innego jak ograniczenie praw jednostki do obrony i do pełnego procesu z poszanowaniem jej praw.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Właśnie się o tym mówi.)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#SławomirĆwik">Ten proces, to postępowanie szczególne było w naszej procedurze aż do 2015 r., później na chwilę zniknęło i znowu pojawiło się w czasach rządów Prawa i Sprawiedliwości. Pamiętajmy o tym, że zasady, które proponuje dzisiaj Prawo i Sprawiedliwość, to nie jest tylko postępowanie, gdzie szybciej chroniony jest funkcjonariusz, bowiem jednocześnie oskarżony pozbawiany jest prawa do pełnej obrony. Czy na pewno chcemy dzisiaj wprowadzać przepisy, które wzmacniają rolę państwa i pozbawiają pełnej ochrony oskarżonego, argumentując to jedynie pojedynczymi przypadkami niewłaściwego zachowania poszczególnych osób, na podstawie których to przypadków całe społeczeństwo byłoby narażone na pozbawienie prawa do ochrony?</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#SławomirĆwik">Pamiętam, właściwie bardziej z literatury, z judykatury, kiedy w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wystarczyło, że milicjant stracił czapkę, że była zrzucona czapka, i to był wyznacznik, kiedy obywatel był pociągany do odpowiedzialności karnej. Niestety mam nieodparte wrażenie, że straszymy obywatela: podnieś rękę na państwo, a będziesz pozbawiony prawa do obrony i będzie w stosunku do ciebie stosowany tryb szczególny k.p.k. To naprawdę nie jest właściwa droga.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#SławomirĆwik">Jak najbardziej zgadzam się z tym, że należy doprowadzić do tego, aby czas trwania postępowań w sądach był maksymalnie skracany i żeby wszyscy mieli prawo do szybkiej rozprawy, do szybkiego rozstrzygnięcia sprawy, a nie tak jak w ciągu ostatnich kilkunastu lat rządów ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, gdzie to zostało wydłużone. Niemniej jednak ze względu na to, że temat jest poważny, jestem za tym, żeby jednak nie odrzucać od razu tego projektu i żeby został on przekazany do pracy w komisji kodyfikacyjnej, która zajmie się nim dokładniej, tak jak należy. Myślę, że komisja kodyfikacyjna rozstrzygnie, jaką rekomendację przedstawi Wysokiej Izbie — czy do dalszych prac nad tym projektem, czy też do jego odrzucenia. Ale to naprawdę nie jest właściwy tryb zmian kodeksowych, tak jak się to dzieje w ostatnim czasie.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, klub PSL — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawiam nasze stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Kodeks karny, zakładającego, jak słyszeliśmy, zwiększenie ochrony prawnej żołnierzy, funkcjonariuszy Policji oraz funkcjonariuszy Straży Granicznej, których dobra zostały naruszone podczas wykonywania czynności lub zadań służbowych, a tym samym — surowszej penalizacji tych czynów.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#MichałPyrzyk">Przypomnę, że w lipcu br. również po pracach połączonych Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Ustawa ta niewątpliwie zwiększyła bezpieczeństwo państwa polskiego, zwiększyła bezpieczeństwo żołnierzy i funkcjonariuszy niezłomnie strzegących naszych granic, a tym samym granicy Unii Europejskiej i wschodniej flanki NATO. Daje ona wszystkim strzegącym polskiego terytorium dużo większe poczucie bezpieczeństwa, niż mieli kiedykolwiek wcześniej. Wobec trwającej wojny hybrydowej i powtarzających się aktów sabotażu te przepisy dały też możliwość przeprowadzenia, jak przypomnę, operacji wojskowej na terytorium Rzeczypospolitej, czego wymaga obecna sytuacja związana ze wszystkimi tymi zagrożeniami bezpieczeństwa w Europie i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#MichałPyrzyk">Wszyscy wiemy i nikomu nie trzeba tego powtarzać, że każdego dnia żołnierze i funkcjonariusze, narażając swoje życie i zdrowie, dbają o nas wszystkich, o każdą Polkę, każdego Polaka. Skuteczna ochrona żołnierzy i funkcjonariuszy na pewno zwiększa bezpieczeństwo całego społeczeństwa. Obejmuje ona na pewno nie tylko zabezpieczenie techniczne, zabezpieczenie medyczne, ale także skuteczną ochronę prawną w tym szczególnym czasie. Projektowana ustawa zakłada podwyższenie kar do 5 lat pozbawienia wolności za naruszenie nietykalności cielesnej żołnierza, funkcjonariusza Policji lub funkcjonariusza Straży Granicznej w związku z wykonywaniem przez niego czynności lub zadań służbowych, a podwyższenie tych kar ma mieć m.in. funkcję prewencyjną, co ma skutkować obniżeniem współczynnika popełniania omawianych czynów zabronionych.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#MichałPyrzyk">Jak już tu słyszeliśmy, projekt zakłada postępowanie przyspieszone w przypadku naruszenia art. 222, 223 czy 226 Kodeksu karnego. Uzasadnieniem jest, jak piszą wnioskodawcy projektu, potrzeba szybkiej reakcji na czynną napaść, znieważenie oraz naruszenie nietykalności cielesnej żołnierza, funkcjonariusza Policji lub funkcjonariusza Straży Granicznej w związku z wykonywaniem przez nich czynności lub zadań służbowych, co w ocenie wnioskodawców stanowi szczególnie uciążliwy, społecznie zabroniony czyn. Postępowanie przyspieszone jest uzasadnione także ze względu na określone cechy sprawców, które mogą utrudniać procedowanie w trybie zwykłym.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#MichałPyrzyk">Szanowni Państwo! Od początku tej kadencji Sejmu, od początku powołania koalicyjnego rządu Rzeczypospolitej Polskiej widać konkretne i stanowcze działania mające na celu zwiększenie obronności Polski, zwiększenie bezpieczeństwa działania żołnierzy Wojska Polskiego i wszystkich funkcjonariuszy strzegących naszego państwa. Dlatego Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga jest za skierowaniem tego projektu ustawy do prac w komisji, gdzie te wszystkie wątpliwości, o których słyszeliśmy z tej mównicy, na pewno będą rozpatrzone i rozstrzygnięte. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Pan poseł nie ma wątpliwości. Cieszy to bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Macieja Koniecznego, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od przytoczenia relacji, która kilka dni temu pojawiła się na profilu Macieja Moskwy, znanego i nagradzanego fotografa. Cytuję: Sąd Okręgowy w Białymstoku, III Wydział Karny wydał dziś wyrok w sprawie zatrzymania mnie i Maćka Nabrdalika w Wiejkach, kiedy pracowaliśmy przy dokumentowaniu skutków kryzysu na granicy z Białorusią.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#MaciejKonieczny">Sąd uznał, że zatrzymanie było niezasadne i źle przeprowadzone. Przyznano nam zadośćuczynienia. Tamtego popołudnia w dniu 16 listopada 2021 r. zamaskowani, zachowujący się jak przestępcy ludzie, żołnierze Wojska Polskiego z 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej im. Zawiszy Czarnego, chcąc powstrzymać mnie przed wykonywaniem pracy dziennikarskiej, naruszyli moją nietykalność cielesną. Uzbrojeni w długą broń kazali schylić głowę i patrzeć pod nogi. Skuli mnie kajdankami za plecami, zdjęli ze mnie okrycie wierzchnie pomimo listopadowego chłodu. Złamali tajemnicę dziennikarską, rozmawiali o kradzieży mojego sprzętu, jego zniszczeniu. To wszystko było nagrane i stwierdzone przez sąd. Finalnie jeden bandyta, zastraszając mnie, powiedział, że palec na spuście broni może zadrżeć.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Panie marszałku, no.)</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#MaciejKonieczny">Policja, która przyjechała na miejsce zatrzymania, była w zmowie z żołnierzami. Jeden z funkcjonariuszy z komendy we Wrocławiu powiedział, że krwiste ślady od kajdanek i obcęgów użyte do ich otwarcia mogłem zrobić sam zegarkiem. Wszystko potwierdzone przez sąd, nagrane w trakcie.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#MaciejKonieczny">Nie cytuję tego fragmentu, żeby szkalować Policję czy Straż Graniczną. Ale czuję szczery żal, że takie sytuacje i takie zachowania mają miejsce. Naprawdę chciałbym, aby polskie Policja, wojsko i Straż Graniczna w każdej sytuacji wykazywały się najwyższym profesjonalizmem i troską o dobro obywateli. Niestety tak nie jest i pewnie nigdy nie będzie, a naszym obowiązkiem jako polityków jest zapewnić polskim mundurowym takie warunki pracy i takie otoczenie prawne, które nas do tego ideału przybliżą. Mam obawy, że idziemy w odwrotnym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#MaciejKonieczny">Przytaczam tę historię po to, aby pokazać, że mundur nie jest gwarancją prawości czy nieomylności. To prawda dość oczywista. A jednak politycy prawicy i nie tylko zachowują się tak, jakby tak właśnie nie było. Posiadanie broni i prawo do użycia siły dają funkcjonariuszom sporą władzę nad obywatelami. Ta władza nie może być nieograniczona i musi być poddawana kontroli. W uzasadnieniu projektu czytamy: skuteczna ochrona żołnierzy i funkcjonariuszy zwiększa bezpieczeństwo całego społeczeństwa. Obawiam się odwrotnego efektu. Populistyczna licytacja polityków z prawicy i nie tylko prowadzona pod hasłem: murem za mundurem w praktyce nie tyle zwiększa, ile zmniejsza bezpieczeństwo obywateli. Przez Sejm głosami przytłaczającej większości posłów z każdej strony politycznego spektrum przeszła sprzeczna z konstytucją i prawem międzynarodowym ustawa pozwalająca żołnierzom, policjantom i funkcjonariuszom Straży Granicznej bezkarnie strzelać do cywilów.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#MaciejKonieczny">A dziś posłowie Zjednoczonej Prawicy chcą, aby osoby oskarżone o naruszenie nietykalności funkcjonariusza czekała nawet 5-letnia odsiadka. Spróbujmy to sobie wyobrazić. Mamy protest pracowniczy przeciwko cięciom rządu Donalda Tuska. Atmosfera jest napięta, policja decyduje się zepchnąć protest z ulicy. 40-letni listonosz odpycha policjanta. Czy naprawdę uważacie, że należy mu się za to 5-letnia odsiadka? Przecież to jest szaleństwo.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#MaciejKonieczny">Nie jest też tak, że niewinni nie mają się czego obawiać. Wielokrotnie byłem na blokadach nielegalnych eksmisji. Pierwsza lekcja jest taka, żeby trzymać ręce przy sobie, nie ruszać się, a i to nie gwarantuje tego, że nie zostanie się zarzutów, bo sądy przeważnie wierzą mundurowym. Wy chcecie jeszcze tą procedurę przyspieszyć. Ryzyko otrzymania takich zarzutów dotyczy nie tylko blokad eksmisji, ale wszystkich rodzajów protestów, a ta ustawa daje wojskowym, strażnikom, policjantom ogromną przewagę. W praktyce oznacza, że zła wola funkcjonariusza wystarczy, żeby kogoś wskazać na wieloletnie więzienie. To będzie oznaczało ogromny efekt paraliżujący w przypadku różnego rodzaju protestów. Panowie, zdaje się, są teraz w opozycji i zakładają, jak rozumiem, dobrą wolę rządzących z automatu? Tak nie jest, to jest niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#MaciejKonieczny">A jednak proponujecie przepisy, które zwiększą karę nie tylko za naruszenie nietykalności funkcjonariusza, ale także za jego znieważenie. Proponuje się do tego, aby sprawy te rozpatrywane były w trybie przyspieszonym. I Platforma chce to poprzeć. To jest naprawdę szaleństwo, w jakie popada polska polityka pod dyktando prawicowych populistów.</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#MaciejKonieczny">To może jeszcze jedna historia. Podczas niedawnej powodzi wojsko, straż pożarna, Policja odgrywały kluczową i godną podziwu rolę. Chwała im za to. Znajoma, której syn jest wojsku i został oddelegowany na południową Opolszczyznę, zadzwoniła do niego z pytaniem: I co, sprzątacie? W odpowiedzi usłyszała: Mamo, ale czym? To może, jeżeli chcemy wesprzeć polski mundur, zacznijmy od tego, żeby zapewnić polskim służbom odpowiednie wyposażenie, odpowiednie warunki pracy, odpowiednie płace, także dla pracowników cywilnych…</u>
          <u xml:id="u-264.12" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Jedno drugiego nie wyklucza.)</u>
          <u xml:id="u-264.13" who="#MaciejKonieczny">…tak aby funkcjonariusze polskich służb byli naprawdę otoczeni opieką. Tak powinno wyglądać prawdziwe wsparcie dla munduru.</u>
          <u xml:id="u-264.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.15" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: W rządzie jesteście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#KrzysztofBosak">Zanim jednak to nastąpi, chciałbym przywitać serdecznie nauczycieli i uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 1 im. Józefa Wybickiego z Frysztaka na Podkarpaciu. Witamy serdecznie. Nauczyciele i uczniowie przebywają w Sejmie na zaproszenie poseł Elżbiety Burkiewicz. Życzymy dobrych wrażeń z Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pozdrawiamy.)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks karny. Projekt dotyczy zwiększenia ochrony prawnej żołnierzy, funkcjonariuszy Policji oraz funkcjonariuszy Straży Granicznej, których dobra zostały naruszone podczas wykonywania czynności lub zadań służbowych.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#JarosławSachajko">Wydawało mi się, że ta ustawa nie spotka się tutaj z żadnymi słowami krytyki. Oczywiste powinno być dla nas, szczególnie w tej Izbie, że funkcjonariuszami to właściwie jesteśmy my wszyscy, że funkcjonariusze stanowią przedłużenie państwa polskiego. Powinniśmy wszyscy stać, tak jak brzmi to słynne hasło, murem za polskim mundurem, tymczasem słyszę tutaj jakieś wątpliwości ze strony czy to Trzeciej Drogi, czy Lewicy. Dziwię się szczególnie Trzeciej Drodze, bo to Lewica różnie mogłaby patrzeć na państwo polskie. Jeżeli Trzecia Droga nie rozumie, że bez polskich służb, w tym służb mundurowych, nie ma państwa polskiego, to jestem tym zażenowany. Jeżeli chodzi o opowiadanie pana posła Ćwika o tym, że projekty są przygotowywane na szybko, na kolanie…</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: Bo to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#JarosławSachajko">…to powiem, że pan jest również od tego, żeby je poprawić.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#JarosławSachajko">Krytykowanie zasady jest absurdalne. Jeżeli popatrzymy na wiele innych państw demokratycznych, to urzędnik jest wszędzie pod szczególną ochroną państwa.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: W Polsce też, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#JarosławSachajko">Panie pośle, ja wiem, że pana boli, ale może przypomnę rolnikom, że wczoraj obecna koalicja rządząca odrzuciła projekt chroniący rolników. Ostatnio jeden z rolników został ukarany za to, że produkuje dla nas żywność, karą 100 tys. zł, ale panu posłowi nie przeszkadzało i opowiada…</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: To nie ma związku z Kodeksem wykroczeń, pan nie ma pojęcia o prawie.)</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#JarosławSachajko">Panie pośle, pan sam o tym powiedział. Dlatego zwracam uwagę, że obecna koalicja rządząca, która w tej komisji ma większość, zagłosowała za tym, żeby rolnicy nie mieli ochrony. Ja się z tym nie zgadzam, bo rolnicy, tak jak urzędnicy, mundurowi, oni wszyscy, chronią nas wszystkich: rolnicy — po to, żebyśmy nie głodowali, a właśnie mundurowi — po to, żebyśmy byli bezpieczni.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#JarosławSachajko">Tak więc dziękuję bardzo panu ministrowi i wszystkim pozostałym osobom, które się podpisały pod tym projektem, za za złożenie tego projektu. Mam nadzieję, że nie trafi on do zamrażarki, czy to komisyjnej, czy to marszałkowskiej, i w krótkim czasie zostanie przyjęty. Chodzi o to, aby przywrócić szacunek dla polskiego munduru, bo takie zachowania, z jakimi mieliśmy do czynienia: pokrzykiwanie, plucie na policjantów, obrażanie policjantów, są niegodne polskiego obywatela. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#KrzysztofBosak">I w trybie sprostowania poseł Ćwik.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótkie sprostowanie do wypowiedzi pana posła Sachajki. Komisja kodyfikacyjna rozpatrywała projekt nowelizacji Kodeksu wykroczeń, który wiązał się z wybrykami rolników, tzn. nie rolników, tylko w ogóle z wybrykami. My twierdziliśmy, że rolnik, prowadząc prace w gospodarstwie, nie popełnia żadnego wybryku i z tego względu nie jest konieczna nowelizacja. Natomiast ta kara w wysokości 100 tys. zł, o której wspomina pan poseł Sachajko, była przedmiotem pozwu cywilnego, a nie na podstawie Kodeksu wykroczeń. Pan poseł Sachajko kompletnie myli…</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Panie pośle Ćwik, to nie była kara.)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#SławomirĆwik">Tak, to było odszkodowanie. Oczywiście ma pan rację. To, co mówi pan poseł Śliwka, tym bardziej potwierdza, że pan poseł Sachajko kompletnie myli instytucje prawa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nie, nie, poprawiłem pana…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#KrzysztofBosak">Mamy pięć pytań.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#KrzysztofBosak">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Mariusz Krystian, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy ma szansę wrócić do rzeczywistości, do prawidłowości. Rzeczywistość została obrócona do góry nogami, bo przecież w tej chwili mamy taką sytuację, że ci, którzy hańbili i pluli na polski mundur, są nagradzani jak pani Barbara Kurdej-Szatan, która dostała nagrodę i intratny kontrakt w TVP, a przeciwko tym, którzy bronili polskiej granicy i naszego bezpieczeństwa jak żołnierze Wojska Polskiego, toczą się lub toczyły się postępowania specjalne.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#MariuszKrystian">W związku z tym mam pytanie w kontekście tej ustawy. Powtórzę je, przedstawiłem je wczoraj. Na jakim etapie są postępowania karne przeciwko polskim żołnierzom, które zostały wszczęte przez prokuraturę Adama Bodnara? Czy w prokuraturze w Siedlcach w dalszym ciągu pracuje zespół prokuratorów, który ma tropić i prześladować polskich żołnierzy strzegących granic? Jakie konsekwencje prawne ponieśli aresztowani żołnierze? Jakie konsekwencje służbowe ponieśli aresztowani żołnierze? Jakie ewentualne konsekwencje finansowe, bo to również jest niebagatelne, ponieśli polscy żołnierze, którzy byli aresztowani przez prokuraturę Adama Bodnara? Dzisiejszy wyrok Sądu Najwyższego pokazuje, że działania prokuratury Adama Bodnara, bodnarowców są po prostu nielegalne i sprzeczne z prawem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Grzegorz Lorek, także klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#KrzysztofBosak">Przepraszam bardzo, jeszcze pan poseł Dariusz Matecki, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! Przemawiam nie tylko jako poseł, ale również jako prezes Fundacji Ośrodek Monitorowania Antypolonizmu. Pięknie dziękuję za ten projekt. Byliśmy jednymi z inicjatorów akcji „Murem za polskim mundurem”. Wnieśliśmy kilkadziesiąt, łącznie ponad 50 zawiadomień do prokuratury na patocelebrytów, patodziennikarzy, patopolityków, którzy znieważali polski mundur i ludzi, którzy bronili i dalej bronią polskich granic. Jedną z takich osób była pani Barbara Kurdej-Szatan, która o polskich mundurowych mówiła: to są maszyny bez serca, bez mózgu, bez niczego, mordercy. Nie dość, że ostatnio była tutaj, w Senacie zaproszona jako gwiazda, to jeszcze została zaproszona do telewizji publicznej, na którą znowu przelano 700 mln zł, kolejne potężne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#DariuszMatecki">Moje pytanie dotyczy kwestii, którą warto dopisać do tej ustawy bądź zawrzeć w nowej ustawie. Przykład z dzisiaj: Franciszek Vetulani znieważył pomniki żołnierzy wyklętych i został skazany na 2 miesiące ograniczenia wolności. Wczoraj Joanna Senyszyn została skazana na zapłacenie 10 tys. zł. Musi przeprosić rodziny żołnierzy wyklętych. To jest znieważenie pomnika i kwestia rodzin. A co z żołnierzami, którzy zginęli, walcząc o Polskę, np. żołnierzami wyklętymi? Nie ma komu wystąpić w obronie ich dobrego imienia. W tym przypadku państwo powinno występować z pozwami o naruszenie dóbr osobistych takich ludzi, którzy zginęli, nie zostawili rodziny, bardzo często byli w młodym wieku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Grzegorz Lorek, także klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele tu się mówi o wyrokach, o orzecznictwie. Chciałbym przytoczyć tekst jednego z portali prawniczych: „Sądy mają problemy ze skazywaniem osób oskarżonych o znieważenie funkcjonariusza. Przede wszystkim różnie rozumieją, czym jest publiczne znieważenie. Zapominają też w uzasadnieniach wyroków wpisać, że czyn był popełniony podczas i w związku z wykonywaniem przez funkcjonariusza czynności służbowych. A to prowadzi do uniewinnienia”. Ta ustawa jest potrzebna właśnie dlatego, żebyśmy nie mieli takich problemów, żeby szacunek do munduru był w Polsce zagwarantowany prawnie.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#GrzegorzLorek">Zwrócę się do Wysokiej Izby. Jeżeli chcemy poprawić stan osobowy polskiej Policji, jeżeli chcemy zwiększyć liczbę żołnierzy Wojska Polskiego, musimy im zapewnić ochronę prawną. Poprzez ochronę prawną musimy zapewnić spokój także ich rodzinom. Z tego powodu tak ważne jest procedowanie nad tym projektem i przyjęcie go. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz poseł Jarosław Sachajko, koło Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mamy 15 tys. wolnych etatów w Policji. Część z nich na pewno jest nieobsadzona z tego powodu, że nie ma szacunku dla tej służby. Ta ustawa przynajmniej częściowo przywróci szacunek dla polskiego munduru.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#JarosławSachajko">Chciałem zapytać pana ministra, ile toczy się w tej chwili w prokuraturze spraw dotyczących znieważenia naszych służb mundurowych i średnio jak długo te sprawy toczą się przed sądem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pani poseł Maria Kurowska, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#MariaKurowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, która zwiększa ochronę prawną dla polskich żołnierzy, funkcjonariuszy, jest w tej chwili bardzo ważna i bardzo potrzebna. Dlaczego? Bo niestety mała, ale bardzo agresywna część naszego społeczeństwa zachowuje się, jakby przyszła z innej kultury, zachowuje się, jakby zdziczała albo odebrało jej rozum. Nie można w ten sposób traktować obrońców naszych granic. Nie można w ten sposób traktować tych, którzy pilnują naszego porządku. Chcemy być bezpieczni jak do tej pory. Na Zachodzie już nagrywa się filmiki, ostatnio widziałam taki z Anglii, na których ludzie śpiewają o tym, jak chcieliby być w Polsce, gdzie jest bezpiecznie. Dlaczego jest bezpiecznie? Bo mamy odpowiednie służby. Zawsze był szacunek do tych służb, zawsze była miłość, zawsze było docenianie polskiego munduru. Tymczasem w tej chwili to wszystko po prostu zaczęło nam się rozłazić przez garstkę jakichś oszołomów.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#MariaKurowska">Szanowni Państwo! Z tego powodu jestem za podjęciem tej ustawy. Murem za polskim mundurem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Rafał Weber, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdy podczas największego kryzysu ostatnich lat polscy żołnierze i strażnicy graniczni bronili naszej ojczyzny przed nielegalnym atakiem ludzi wysyłanych do Polski przez Putina i Łukaszenkę, spotykali się oni z bardzo ostrym, nie tylko słownym, ale też fizycznym atakiem ówczesnej opozycji i części celebrytów. Takie wydarzenia nie mogą przejść bez echa, takie wydarzenia nie mogą zostać odłożone. Musimy z nich wyciągnąć wnioski, musimy wprowadzić prawne rozwiązania, które będą chroniły i żołnierzy, i wszystkich funkcjonariuszy, którzy na co dzień strzegą porządku i bezpieczeństwa w naszej ojczyźnie. Dlatego ta ustawa jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#RafałWeber">Chcę bardzo gorąco podziękować panu posłowi wnioskodawcy, panu posłowi Andrzejowi Śliwce za przedstawienie tej ustawy na posiedzeniu plenarnym. Zwracam się z pytaniami do pana posła i proszę o odpowiedź: Jak do tych regulacji podchodzą sami zainteresowani? Czy oni w tych przepisach widzą szansę na większą ochronę? Czy oni w tych przepisach widzą szansę na to, żeby móc spokojnie służyć naszej ojczyźnie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Marcina Warchoła, także klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#MarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skoro można być bezkarnym za znieważanie polskiego munduru, to cienka czerwona linia między anarchią a wolnością zaczyna się zacierać. Świat przestępczy, świat marginesu korzysta bardzo często z przyzwolenia. Okazja czyni złodzieja, ale okazja też, trzeba podkreślić, czyni agresora. Zawsze to tak działało, zwłaszcza w tym wypadku tak to działa. Nie ma nic gorszego jak bezkarność i to chore naśladownictwo. Natomiast mam pytanie do pana ministra, o co już kolega zapytał: Ile spraw związanych z narażeniem funkcjonariuszy na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia jest w tej chwili prowadzonych, spraw związanych z napaścią na funkcjonariuszy, agresją wobec funkcjonariuszy, czyli tych, o których mowa w tej ustawie, art. 222, art. 223? Ile takich spraw jest i jak długo one trwają? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Sławomir Ćwik, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście to nie jest tak, że dzisiaj funkcjonariusze nie są w sposób szczególny chronieni. Oczywiście są. Mówi o tym i Kodeks karny, i niedawno przyjęta przez nas ustawa, która wzmacnia pozycję funkcjonariuszy. Moglibyśmy się zastanawiać, czy dodatkowo należy chronić w większym stopniu np. nie tylko tych wymienionych w projekcie, ale choćby, dajmy na to, funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej, głównie celników, bo oni także są narażeni, czy też funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej. Mam pytanie do wnioskodawców: Jak stosowaliby tryb uproszczony w stosunku do kolegów posłów, którzy atakowali funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej nie tak dawno, kiedy siłą starali się wprowadzić do Sejmu swoich kolegów skazanych prawomocnym wyrokiem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Jarosław Krajewski, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JarosławKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żołnierze i funkcjonariusze, którzy chronią polskich granic, muszą wiedzieć, że polskie państwo stoi po ich stronie, nie mogą mieć najmniejszych wątpliwości, że prawo będzie chroniło ich jako funkcjonariuszy i żołnierzy Wojska Polskiego. I Wysoka Izba powinna podjąć działania adekwatne do zagrożeń, a pamiętajmy o tym, że do takich zagrożeń dochodziło choćby w tym roku. W miejscowości Wyczółki koło Mielnika w nocy z 13 na 14 lipca br. grupa żołnierzy broniących polskich granic została zatrzymana i zwyzywana przez grupę młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#JarosławKrajewski">Szanowni Państwo! To jest sytuacja skandaliczna. Ona wywoływała reakcję polityków, ale z drugiej strony musi za tym pójść ochrona prawna, ochrona prawna żołnierzy i funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#JarosławKrajewski">Zwracam się do pana ministra z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie: Ile takich przypadków zaistniało w tym i w ubiegłym roku? Czy wnioskodawcy mają takie informacje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Arkadiusza Myrchę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z zaciekawieniem przysłuchiwałem się debacie, która tutaj przetoczyła się w związku z projektem ustawy, który miałby nowelizować Kodeks postępowania karnego, Kodeks karny, wyrażonym w druku nr 643. Na pewno budujące jest to, że z tej mównicy padają słowa, deklaracje wsparcia dla funkcjonariuszy publicznych, dla przedstawicieli wszystkich formacji mundurowych. To jest na pewno budujące. Nie chcę rozstrzygać intencji, jakie kto ma, wypowiadając konkretne słowa czy kierując konkretne projekty. Bo jeżeli zwrócę uwagę, tak zerknę na osoby, które podpisały się pod tym projektem ustawy…</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To co?)</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#ArkadiuszMyrcha">…w imieniu wnioskodawców, albo osoby, które zabierały głos w imieniu Klubu Parlamentarnego PiS, to mogę zadać pytanie: Dlaczego tych zmian nie wprowadziliście?</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: Nie wszystko mogliśmy wprowadzić. Trochę zostawiliśmy wam, żebyście mieli co robić.)</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#ArkadiuszMyrcha">Pan poseł Warchoł tutaj grzmi na temat wadliwych przepisów Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego. Panie pośle, 8 lat był pan w Ministerstwie Sprawiedliwości, może trochę mniej. Nie widziałem, żeby taka inicjatywa pojawiła się w pracach Ministerstwa Sprawiedliwości. Był czas, żebyście uchwalili przepisy o bezkarności dla urzędników, którzy przyczynili się do organizacji wyborów kopertowych. Na to był czas.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#ArkadiuszMyrcha">Oczywiście nie było problemu. Był czas na uchwalenie wielu innych przepisów, ale…</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-288.8" who="#ArkadiuszMyrcha">Nie, sekundka, przez 8 lat nie dało rady zmienić trzech przepisów. Za dużo się działo. Może za bardzo pochłonięci byliście Funduszem Sprawiedliwości? Może za dużo czasu spędzał pan w okręgu, a za mało w ministerstwie? Nie wchodzę w przyczyny. Nie zrobiliście tego.</u>
          <u xml:id="u-288.9" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: To nie jest odpowiedź ministra…)</u>
          <u xml:id="u-288.10" who="#ArkadiuszMyrcha">Dzisiaj, kiedy państwo znaleźliście się w ławach opozycyjnych, wykazujecie — nie będę ukrywał, że w mojej ocenie, ale sądzę, że większość Polaków to podziela — fałszywą troskę o funkcjonariuszy, zwłaszcza o mundurowych.</u>
          <u xml:id="u-288.11" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: O co panu chodzi?)</u>
          <u xml:id="u-288.12" who="#ArkadiuszMyrcha">Mam w pamięci wystąpienie pana ministra Błaszczaka, który w sytuacji kryzysowej zamiast tak po męsku wziąć odpowiedzialność, wziąć to na klatę, zrzucał to na generałów, na żołnierzy, i to państwu pasowało, wszystko było okej. Jak widzieliście obrazki, kiedy wasz kolega, minister spraw wewnętrznych, który nie wie, w jakim trybie to się stało, ale doprowadził do tego, że policjanci wycinali konfetti, byli przebierani za aniołki, uczestniczyli w paradach, to wszystko było okej. To nie było znieważające dla munduru, wszystko było okej. Dzisiaj uważacie, że sytuacja drastycznie się zmieniła, diametralnie się zmieniła. Wszystko nagle uległo zmianie. Kodeks karny nagle już jest zły, Kodeks postępowania karnego trzeba drastycznie zmienić. Ale okej, załóżmy, że każdy ma prawo wnosić projekty ustaw, nie oceniam tych intencji.</u>
          <u xml:id="u-288.13" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Właśnie pan to zrobił.)</u>
          <u xml:id="u-288.14" who="#ArkadiuszMyrcha">Analizujemy każdy z tych projektów sumiennie, oceniając ich wady, zalety. Uczynił to także Sąd Najwyższy. Dziwię się, że przedstawiciel wnioskodawców nie przywołał ocen, które wybrzmiewają z opinii Sądu Najwyższego. Chyba że przedstawiciele wnioskodawców nie znają tej opinii, to ja mogę przytoczyć, ale jest dość druzgocąca.</u>
          <u xml:id="u-288.15" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Pana czas, pan może, co chce.)</u>
          <u xml:id="u-288.16" who="#ArkadiuszMyrcha">Tak? Dobrze. Projekt nie zasługuje na pozytywną ocenę. Projekt różnicuje ochronę funkcjonariuszy publicznych. Nie ma uzasadnienia, dla którego w sposób wyodrębniony należy potraktować policjanta, a nie objąć tym innych mundurowych, jak chociażby straży pożarnej. To są przykłady, ja już to upraszczam. Co więcej, spójrzmy, jak brzmiałby kodeks karny, załóżmy, po wprowadzonych przez państwo zmianach i po zwiększeniu górnego wymiaru kary w przypadku znieważenia policjanta, funkcjonariusza Straży Granicznej, które dzisiaj jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3. Państwo proponujecie zwiększyć do lat 5. Ale na prawo karne, na kodeks karny trzeba patrzeć jednak całościowo, systemowo. I teraz: wiecie państwo, ile jest za znieważenie narodu polskiego? 3 lata. A za znieważenie policjanta? W państwa ocenie byłoby 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-288.17" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: Kibicom może się nie spodobać.)</u>
          <u xml:id="u-288.18" who="#ArkadiuszMyrcha">Ile jest za znieważenie prezydenta? Panie pośle, słucham. 3 lata, brawo. Czyli prezydent byłby słabiej karany…</u>
          <u xml:id="u-288.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Chroniony.)</u>
          <u xml:id="u-288.20" who="#ArkadiuszMyrcha">…słabiej chroniony, niż proponują to projektodawcy. Co więcej, znieważenie jakiegokolwiek organu konstytucyjnego też byłoby słabiej karane niż znieważenie dokładnie trzech przedstawicieli funkcjonariuszy publicznych. Nie wiem, dlaczego nie pozostałych, dlaczego jest tutaj wyłom. Powiem tak po ludzku: dziwi mnie, że po tych ostatnich tygodniach, kiedy chociażby właśnie funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej w absolutnie tytanicznym wysiłku walczyli ze skutkami powodzi, państwo dzisiaj w swojej nowelizacji uważacie, że ich nie widzicie. Widzicie część, nie wiem, z jakiej przyczyny akurat te trzy grupy przedstawicieli funkcjonariuszy, a pozostałych nie widzicie. Uważacie, że ci zasługują na gorszą ochronę prawną, a tamci na lepszą? Skąd jest to różnicowanie? Bo to też nie wybrzmiało w państwa wypowiedzi, czemu akurat te grupy.</u>
          <u xml:id="u-288.21" who="#komentarz">(Poseł Marcin Warchoł: Sprostowanie: nikt nie atakuje strażaków.)</u>
          <u xml:id="u-288.22" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Ćwik: Ale państwo atakujecie funkcjonariuszy Służby Więziennej, codziennie.)</u>
          <u xml:id="u-288.23" who="#ArkadiuszMyrcha">Co więcej, sam Sąd Najwyższy, i my to podzielamy… To nie jest kwestia tego, że jesteśmy jakimiś wyjątkowymi szczególarzami, ale każdy projekt ustawy powinien podać pewną diagnozę, pewien stan faktyczny, podać pewne dane i problem, który chce rozwiązać. Sąd Najwyższy mówi, że projektodawcy nie przytaczają żadnych statystyk na potwierdzenie tez, które stawiają w uzasadnieniu, jak chociażby tezy, że gwałtownie rośnie liczba tego typu postępowań czy spraw w prokuraturze czy w sądach. Nie przedstawiliście państwo takich statystyk. Rozumiem, że co do zasady one są ogólnodostępne, więc pewnie przy wykazaniu pewnego wysiłku o takie dane można by wystąpić. Co więcej, gdybyście państwo wystąpili np. przed złożeniem takiego projektu do ministerstwa do Prokuratury Krajowej, na pewno też takie dane byście uzyskali, co by ułatwiło debatę nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-288.24" who="#ArkadiuszMyrcha">To jest kwestia oceny zmian w samym Kodeksie karnym, kwestia trybu przyspieszonego w Kodeksie postępowania karnego. Rozumiem, że wszystkim oczywiście zależy, żeby sprawy, w szczególności karne, te wrażliwe, a te z udziałem funkcjonariuszy publicznych traktujemy chyba wszyscy tutaj jako wrażliwe, były też możliwie szybko procedowane. Natomiast państwo proponujecie, aby do tych konkretnych postępowań miały zastosowanie odpowiednio przepisy o postępowaniu przyspieszonym. Tylko jeżeli sięgniemy do rozdziału 54a Kodeksu postępowania karnego i do przepisów kształtujących postępowanie przyspieszone, to z co nich wynika? Że tam nie mogą być rozstrzygane sprawy dotyczące funkcjonariuszy publicznych.</u>
          <u xml:id="u-288.25" who="#komentarz">(Poseł Marcin Warchoł: Tylko tam jest dochodzenie, a tu jest śledztwo.)</u>
          <u xml:id="u-288.26" who="#ArkadiuszMyrcha">Tak? Okej, to sekundka, czyli tam…</u>
          <u xml:id="u-288.27" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: A, czyli nie wiedział pan. Pełna kompromitacja, panie ministrze. Wstyd, że pan tego nie wiedział.)</u>
          <u xml:id="u-288.28" who="#ArkadiuszMyrcha">Nie, panie Aleksandrze…</u>
          <u xml:id="u-288.29" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nie wiem, gdzie jest pan Aleksander.)</u>
          <u xml:id="u-288.30" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: Gdzie tu jest jakiś Aleksander?)</u>
          <u xml:id="u-288.31" who="#ArkadiuszMyrcha">Pan poseł, tak?</u>
          <u xml:id="u-288.32" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Aleksander to siatkarz.)</u>
          <u xml:id="u-288.33" who="#ArkadiuszMyrcha">Panie pośle, w postępowaniu przygotowawczym, wszędzie tam, gdzie może się toczyć dochodzenie oczywiście. I tu nie ma wyłomu.</u>
          <u xml:id="u-288.34" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Kompromitujące.)</u>
          <u xml:id="u-288.35" who="#ArkadiuszMyrcha">Czyli to nie jest tak, że dzisiaj — jak państwo próbujecie stworzyć wyobrażenie — postępowania dotyczące funkcjonariuszy nie mogą się toczyć w trybie przyspieszonym. Mogą — w każdej sprawie, kiedy jest możliwe dochodzenie.</u>
          <u xml:id="u-288.36" who="#komentarz">(Poseł Marcin Warchoł: A w jednym z tych jest obowiązkowe śledztwo.)</u>
          <u xml:id="u-288.37" who="#ArkadiuszMyrcha">W jednym, ale co do zasady kiedy jest dochodzenie, może się toczyć w trybie przyspieszonym, prawda? Czyli już dzisiaj w sytuacjach, kiedy jest dochodzenie, może się toczyć w trybie przyspieszonym. Co więcej, czynią to policjanci, często właśnie w przypadkach, kiedy został znieważony inny funkcjonariusz Policji. Państwa propozycja może być przez nich bardzo źle odebrana, bo to by oznaczało, że policja w sprawach innej policji działa opieszale. Tak to można interpretować. Państwo oceniacie, że dzisiaj policja w sprawach funkcjonariuszy może działać opieszale. Wydaje się, że nie.</u>
          <u xml:id="u-288.38" who="#ArkadiuszMyrcha">Ja nie chcę dzisiaj tu rozstrzygać ani sugerować, oczywiście to jest decyzja Wysokiej Izby, czy ten projekt będzie dalej procedowany, w jakim kształcie, jakie ewentualnie zmiany nastąpią w tym projekcie. Natomiast jeżeli faktycznie wczyta się w ten projekt, spojrzy się na wszystkie jego ewentualne zalety, minusy czy ryzyka, które ze sobą niesie, to wydaje się, że zmiany, które musiałyby w nim nastąpić, musiałyby być bardzo daleko idące, wręcz gruntownie ten projekt przemodelować. Zresztą naprawdę gorąco zachęcam do lektury opinii Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, które nawet wskazuje na tę wadliwą konstrukcję zastosowania postępowania przyspieszonego do tych postępowań, które — po przyjęciu ewentualnie tego projektu — mogłoby doprowadzić do efektu wręcz odwrotnego. I żeby nie czynić tutaj zbyt długich wywodów, po prostu odeślę do tej opinii.</u>
          <u xml:id="u-288.39" who="#ArkadiuszMyrcha">Konkludując, to jest oczywiście decyzja Wysokiej Izby i następnie ewentualnie komisji, jaki będzie los tego projektu i w jakim kształcie on będzie procedowany. W obecnym jego kształcie my, podzielając opinię Sądu Najwyższego, dostrzegamy dużo więcej wad, ryzyk, błędnych konstrukcji niż zalet, które z niego wypływają, choć, jak rozumiem, intencja jest taka, żeby wzmocnić ochronę konkretnych grup funkcjonariuszy publicznych. Pytanie oczywiście jest takie, czy to jest najwłaściwsza droga, czy nie należałoby być może przyjrzeć się innym przepisom Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego, tak żeby faktycznie, jeżeli chcemy cokolwiek poprawić w systemie, to nie w sposób ani cząstkowy, ani na pewno — co państwo proponujecie niestety — różnicujący status różnych funkcjonariuszy publicznych, różnych formacji mundurowych, którzy są oczywiście funkcjonariuszami publicznymi, bo to nie jest dobry sygnał. To nie jest dobry sygnał, że patrzymy na formacje mundurowe bardzo wyrywkowo i wycinkowo. Jednych traktujemy trochę lepiej, a innych trochę gorzej. Oczywiście należy wziąć pod rozwagę to, w jaki sposób dalej z tym projektem procedować. Mówię, on w dzisiejszym kształcie niestety ma dużo więcej wad niż zalet, ale jeżeli Wysoka Izba wyrazi taką wolę, żeby pracować nad tym lub innym projektem w zakresie ochrony funkcjonariuszy i ewentualnie jakiegoś szybszego czy innego sposobu ścigania sprawców tych czynów zabronionych, to oczywiście ze swojej strony deklarujemy pełne wsparcie. Komisja kodyfikacyjna działająca przy ministrze sprawiedliwości z pewnością też wyrazi wolę, żeby podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem. Mam nadzieję, że przy okazji tego czy już może innego projektu będziemy wspólnie zwiększali ochronę funkcjonariuszy publicznych bez szkody dla części z nich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-288.41" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PiotrZgorzelski">Chęć zabrania głosu wyraził przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Andrzej Śliwka.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę dyskusję, do momentu wystąpienia pana ministra ona naprawdę była merytoryczna i pozbawiona takiej bieżącej polityki. Szczególnie chciałbym podziękować panu posłowi Gawlikowi, który rzeczywiście w sposób merytoryczny odnosił się, wskazał, czy w toku prac nad projektem ustawy nie warto byłoby rozszerzyć katalogu. Jak najbardziej, panie pośle. My jesteśmy otwarci na to, żeby merytorycznie rozmawiać na temat tego projektu. Zostali wskazani zarówno funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, jak i żołnierze, ponieważ w przestrzeni medialnej w ostatnim czasie, w przestrzeni życia społecznego właśnie wobec tych żołnierzy, funkcjonariuszy Straży Granicznej, policjantów dochodzi do tych aktów agresji, znieważenia, zniesławienia. Stąd też ten projekt ustawy dotyka właśnie ich. Ale jeżeli pan poseł chce dyskutować na temat rozszerzenia katalogu i objęcia inną treścią, również uwzględniając inne podmioty, to jak najbardziej jesteśmy na to otwarci, bo działania, które podejmujemy, składając ten projekt ustawy, mają na celu ochronę mundurowych, tych, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo. Była tutaj mowa o strażach pożarnych, może nie było mowy o druhach OSP, ale o państwowej straży, funkcjonariuszach. Jak najbardziej jesteśmy za tym, żeby wspierać państwowe straży pożarne. Na przestrzeni ostatnich 8 lat do Państwowej Straży Pożarnej w ramach realnego wsparcia trafiło ponad 4 mld zł. Takiego wsparcia nie było nigdy po 1989 r. A więc wspieramy Państwową Straż Pożarną. Jeżeli będzie potrzebna zmiana, nowelizacja przepisów prawa, które również dadzą im ochronę prawnokarną, to jak najbardziej jesteśmy na to otwarci.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#AndrzejŚliwka">Pan poseł Ćwik w ramach swojego wystąpienia… Bardzo dziękuję za stanowisko pana posła. Ja bym chciał tylko wspomnieć, że — pan poseł mówił o doraźnej zmianie Kodeksu karnego, krytykując to — ja z panem posłem jesteśmy w jednej komisji, Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Przyzna pan poseł, że razem jesteśmy debiutantami, ale obserwowaliśmy życie publiczne i wiemy o tym — bo statystyka o tym mówi — że jeżeliby Sejm X kadencji nie miał projektów poselskich, tobyśmy się zbytnio tutaj niestety nie przepracowywali, jeżeli chodzi o procedurę.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#AndrzejŚliwka">Już jeden projekt poselski był prowadzony w nadzwyczajnej komisji kodyfikacyjnej, zmieniający Kodeks karny. I wtedy nie słyszałem głosów — uważnie słuchałem stanowiska pana posła Ćwika — w tym zakresie. Jakoś nie zgłaszał tych uwag, które zgłosił dzisiaj na sali plenarnej. Ale zakładam, że może bliższy był panu posłowi ten postulat, który był procedowany przez posłów Lewicy. Niemniej jednak chciałbym także powiedzieć, bo pan poseł składał zastrzeżenia mówiące o tym, czy rzeczywiście jest to dobre rozwiązanie. Pan poseł jako prawnik zapoznał się z tym projektem i wie o tym, że my tu zmieniamy górny wymiar kary, a poprzedni projekt, który był procedowany i przy pana posła wsparciu został wprowadzony w życie, wprowadzał rewolucję w postępowaniu karnym, bo wprowadzał de facto domniemanie winy. Pan poseł więc doskonale wie o tym, że te zmiany, które tutaj wprowadzamy, nie są tak daleko idące jak chociażby poprzednie projekty. Już zostało to dopowiedziane przez pana prof. Warchoła, który tutaj prostował co chwilę pana ministra Myrchę i jego znajomość Kodeksu karnego — jest olbrzymia przewaga pana ministra Warchoła, prof. Warchoła, bo jest karnistą — mówiąc o tym, że w postępowaniu przyspieszonym mogą być rozpoznane konkretne sprawy, w których prowadzi się dochodzenie, w którym daną osobę złapano na gorącym uczynku. Właśnie od organu prowadzącego dużo zależy, bo musi zostać przekazana kompletna dokumentacja w ciągu 48 godzin do właściwego sądu.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#AndrzejŚliwka">Jako kolejny głos zabierał pan poseł Konieczny. Bardzo żałuję, że pan poseł Konieczny nie jest już z nami, nie jest na sali plenarnej. Już w warstwie politycznej… Pan poseł bardzo politycznie występował. Chciałbym spytać, co pan poseł robi w koalicji obecnie rządzącej, kwestionując działania obecnej prokuratury i także wskazując na to, że te działania mogą być podyktowane politycznie. Co do tej historii, o której pan poseł Konieczny opowiadał, mam daleko idącą wstrzemięźliwość wobec tego typu aktywistów. Bardziej wierzę, ufam polskim żołnierzom, którzy podejmowali działania. Warto przypomnieć o tym, że ta akcja, która była realizowana, odbywała się w strefie buforowej, w strefie, w której byli funkcjonariusze. Chciałbym z tego miejsca podziękować żołnierzom 15. brygady giżyckiej za podjęte działania. Warto o tym pamiętać. Podobne teksty, podobne stanowiska wygłaszał niejaki Pablo González, który, jak się okazało, nie jest aktywistą, tylko był oficerem GRU, który miał określone zadania, i to nie zadania zadelegowane, zaordynowane w Polsce, tylko w Moskwie.</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#AndrzejŚliwka">Co do pytań — tych pytań również trochę było — pan poseł Weber pytał o to, czy projekt był konsultowany, czy był omawiany z przedstawicielami żołnierzy, funkcjonariuszy Policji. Jak najbardziej. O tej historii, o której mówił pan poseł Matecki, pan poseł Krajewski, pan poseł Krystian, czyli o historii w Wyczółkach, bardzo głośno się zrobiło. Ale to nie tylko ta historia, bo przecież działania, które już podejmowała również Wysoka Izba, wzmacniające ochronę i dające kompetencje polskim żołnierzom co do użycia broni, były wynikiem pewnych działań. Pan poseł Ćwik zarzucał podejmowanie działań w oparciu o pewne uwarunkowania wydarzeń, które mają miejsce w Polsce. To jest naturalne prawo, musi odpowiadać na to, co się obecnie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#AndrzejŚliwka">Kolejne pytanie, które padło, dotyczyło osób, które w sposób bezprawny wypowiadały się na temat funkcjonariuszy. Rzeczywiście tak było. Rzeczywiście w ostatnim czasie, szczególnie kiedy wybuchł kryzys na granicy, kiedy doszło do ataku hybrydowego na Polskę, pojawiały się wypowiedzi różnych celebrytów, różnych aktywistów, którzy lżyli polskich żołnierzy. Cieszę się, że wśród wielu polityków zmieniło się nastawienie i że inaczej teraz podchodzą do tych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-290.7" who="#AndrzejŚliwka">Nie to że specjalnie, ale pan poseł Ćwik był bardzo aktywny podczas tej dyskusji. Pytał, jaki tryb powinien zostać zastosowany co do pewnych działań pewnych posłów. Panie pośle Ćwik, właśnie ja bym chciał, żeby posłowie o tym nie decydowali. My tu mamy stanowić prawo, a nie decydować, jaki tryb będzie podejmowany przez niezależne organy. Zachęcam pana posła do tego, żeby właśnie taki model przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-290.8" who="#AndrzejŚliwka">Na sam koniec — pan minister Myrcha, który tu rzeczywiście wszedł na mównicę i powiedział kilka faktów, kilka rzeczy, ale także wiele rzeczy zmanipulował. Chciałbym, po pierwsze, panie ministrze, powiedzieć, że zarzucenie komuś fałszywej troski o funkcjonariusza jest niegodne ministra,…</u>
          <u xml:id="u-290.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.10" who="#AndrzejŚliwka">…tym bardziej patrząc na to, z jakiej formacji pan się wywodzi, jak pana koleżanki i koledzy zachowywali się podczas ataku hybrydowego na Polskę, jak biegali z pizzą, z torbami, uciekali przed funkcjonariuszami i destabilizowali pracę funkcjonariuszy. Naprawdę nie wypada. Nie godzi się, panie ministrze, nie powinno tak być.</u>
          <u xml:id="u-290.11" who="#AndrzejŚliwka">Pan mówił o tym, że pan premier Błaszczak zrzucał na generała odpowiedzialność. W domniemaniu chodziło o to wydarzenie związane z rakietą, które miało miejsce pod Bydgoszczą. Chciałbym panu ministrowi to powiedzieć. Pan prof. Warchoł poduczył pana z procedury karnej, z prawa materialnego, karnego. To ja bym chciał panu jedną rzecz wyjaśnić, bo może pan to ominął, chociaż zakładam, że jako poseł wielu kadencji głosował pan za ustawą o obronie Ojczyzny. W art. 11b ustawy o obronie Ojczyzny jest szczegółowo opisane, że to dowódca operacyjny rodzajów Sił Zbrojnych odpowiada za ochronę przestrzeni powietrznej. Sam pan gen. Piotrowski, o którym pan mówił, w prywatnym akcie oskarżania, który skierował, wskazał, że dowiedział się o tym w kwietniu, wtedy kiedy wyszło to do mediów. Więc mam pytanie do pana ministra: Jak minister obrony mógł wiedzieć, jak dowódca operacyjny rodzajów Sił Zbrojnych, który jest za to odpowiedzialny, sam dowiedział się o tym w kwietniu. No nie mógł. Więc bardzo bym prosił pana ministra, żeby w życiu publicznym posługiwał się prawdą, a nie kłamstwem. Bo za dużo tych kłamstw z pana ust.</u>
          <u xml:id="u-290.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.13" who="#AndrzejŚliwka">Na sam koniec rzeczywiście cr?me de la cr?me. Pan minister Myrcha wychodzi i cytuje nam opinię Sądu Najwyższego. Mam prośbę do pana ministra, bo pan minister tak nas recenzował, jeśli chodzi o te opinie. Panie ministrze, a kto się podpisał pod tą opinią? Podpisała się pod tą opinią pierwsza prezes Sądu Najwyższego pani prof. Małgorzata Manowska. Czyli pan minister Myrcha, bardzo mnie to cieszy, dzisiaj wyszedł na mównicę i uznał Sąd Najwyższy, pierwszą prezes Sądu Najwyższego. Tak samo mam nadzieję, że pan minister Myrcha nie będzie działał w sposób bezprawny i wyjdzie do mediów, bo już nie ma tej możliwości, żeby w ramach porządku dziennego zabrał głos, i przyzna, że zgodnie z wyrokiem, orzeczeniem, które dzisiaj zapadło, wasze bezprawne działania co do przejęcia w sposób nielegalny Prokuratury Krajowej były błędem, że dokonaliście tego w sposób bezprawny.</u>
          <u xml:id="u-290.14" who="#AndrzejŚliwka">Ja nawet pamiętam naszą dyskusję. To był chyba styczeń czy luty br., gdy mówiłem panu ministrowi z tej mównicy, że te działania są bezprawne, że działania, które podejmujecie, zemszczą się nie na was, bo wy jesteście zuchwali, ale na obywatelach, którzy teraz będą mieli gigantyczne problemy. Pan jako radca prawny, jako doktor nauk prawnych o tym wie. Wtedy to samo panu mówiłem. To orzeczenie, które dzisiaj zostało wydane, nie skrzywdzi was, tak naprawdę jeszcze raz skrzywdzi miliony ofiar, ponieważ każda czynność, która została podjęta przez Bilewicza przez Korneluka, jest czynnością nieważną. Zgodnie z art. 17 Kodeksu postępowania karnego dojdzie do wadliwości oskarżyciela. W przypadku, kiedy zapadł wyrok i jest apelacja, będzie bezwzględna przesłanka odwoławcza. Sam pan o tym wie, że sądy będą to z mocy prawa kwestionowały. Tysiące gwałcicieli szpiegów, pedofilów, którzy mieliby zostać skazani, jeżeli pod aktem oskarżenia był podpis osoby prokuratora, znaczy osoby neoprokuratora, używając waszej nomenklatury… Będziemy mieli do czynienia z wielką anarchią w wymiarze sprawiedliwości, do której m.in. pan doprowadził.</u>
          <u xml:id="u-290.15" who="#AndrzejŚliwka">Wracając do rzeczy: bardzo dziękuję przedstawicielom klubów parlamentarnym za tę rzeczową dyskusję. Głęboko wierzę, że w ramach dalszych prac parlamentarnych będziemy mogli procedować nad tym projektem, który ma na celu zwiększenie ochrony polskich żołnierzy. Dzisiaj jest szczególna data, bo — warto o tym powiedzieć — jest to święto żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, tych żołnierzy, którzy jeszcze kilka lat temu byli nazwani parawojskiem, byli nazywani prywatną armią, byli wyśmiewani i odsądzani od czci i wiary. Więc naprawdę bardzo się cieszę, że widzę po tej lewej stronie wiele osób, które dziś wychodzą i mówią, jak genialną rolę wykonują Wojska Obrony Terytorialnej, bo się z tym zgadzamy, bo ją wykonują. Za waszą służbę wam serdecznie dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-290.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo pan poseł Ćwik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko krótkie sprostowanie do wypowiedzi pana posła Śliwki.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#SławomirĆwik">Faktycznie procedowaliśmy w komisji kodyfikacyjnej nad jednym poselskim projektem dotyczącym zmiany Kodeksu karnego, dosyć specyficznym, bo podpisanym, przypomnę, tylko przez posłanki z czterech różnych klubów. Panie pośle, ten kodeks nie wprowadził żadnego domniemania winy, ten kodeks jedynie zmienił definicję gwałtu — żadnego domniemania winy nie wprowadza. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu kieruje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Kodeks karny, zawarty w druku nr 643, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druki nr 622 i 675).</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Marka Sowę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MarekSowa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam przyjemność przedstawić sprawozdanie połączonych komisji o rządowym projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, druk nr 675.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#MarekSowa">Jednocześnie wnoszę, aby wysoki Sejm raczył przyjąć projekt ustawy przekazany przez komisje wraz z wnioskami. Do tego projektu ustawy są oczywiście dołączone wnioski mniejszości posła Tomaszewskiego. Jest to 18 wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#MarekSowa">Teraz przejdę do omówienia tej niezwykle istotnej, ważnej, długo oczekiwanej ustawy — głównie przez samorządowców, przez wszystkich, którzy troszczą się o naszą Polskę lokalną, regionalną, którzy od kilkunastu lat zgłaszali postulaty zmiany obowiązującej już ponad 20 lat dotychczasowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wreszcie można powiedzieć, że ta zmiana następuje. Ta propozycja została wypracowana przez stronę zarówno rządową, jak i samorządową.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#MarekSowa">Chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że już na etapie poprzedzającym skierowanie tego projektu do parlamentu ta ustawa miała pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i wszystkich korporacji samorządowych, bo faktycznie wprowadza zupełnie nowe rozwiązania po to, aby stabilność finansów publicznych w samorządach była zdecydowanie większa, podobnie jak transparentność, przewidywalność i możliwość działania naszych samorządowców. Oni od kwietnia br. mają swój nowy mandat, który realizują w wyniku wyborów.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#MarekSowa">Szanowni Państwo! W tej ustawie wprowadza się zupełnie nowe rozwiązania. M.in. dochody jednostek samorządowych dzisiaj w dużej mierze będą pochodziły z dochodów ich mieszkańców czy firm, i to będą dochody jeszcze przed opodatkowaniem. Oczywiście one będą przekazywane z tej bazy podatkowej, która wpłynie do państwa. Muszę państwu powiedzieć, że to jest zmiana fundamentalna. Zapewne pamiętacie nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która była wprowadzona w 2021 r. Zacytuję ocenę skutków regulacji przedstawioną przez rząd Prawa i Sprawiedliwości: samorządy z tytułu obniżonych stawek podatkowych straciły 12,4 mld zł rocznie. Mówię o kwotach z 2021 r., kiedy była ta zmiana wprowadzona. Wiadomo, że przy ówczesnej gigantycznej inflacji w kolejnych latach te straty były zdecydowanie większe.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#MarekSowa">Ale to nie była pierwsza zmiana. Pamiętamy również radykalną zmianę chyba z 2019 r. W świetle właśnie wysokiej inflacji, która nas później dotknęła, to rozłożenie wpływu w okresie 3-letnim, a nie z br., też powodowało miliardy złotych straty w budżecie państwa. Fundamentalna zmiana przygotowana przez nasz rząd polega na tym, że gminy, powiaty, miasta na prawach powiatu i województwa będą miały udziały w dochodach przed opodatkowaniem, a więc każda kolejna zmiana, która będzie wprowadzana, będzie neutralna z punktu widzenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego. To jest niezwykle istotne. Ta zmiana podejścia spowoduje, że w przyszłym roku do budżetów samorządów trafi 174 mld zł z tzw. podatku PIT, a więc od osób fizycznych, od mieszkańców, i ponad 28 mld zł podatku od osób prawnych. Łącznie daje to kwotę przekraczającą 200 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#MarekSowa">Na marginesie dodam, że gdy porównamy obecnie obowiązującą ustawę po waszych zmianach i tę, która będzie obowiązywała od 1 stycznia — jestem przekonany, że ona zyska szerokie poparcie — to udział w podatku dochodowym od osób fizycznych z 50% wzrośnie do 87%. To jest przepaść, to jest naprawdę fundamentalna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#MarekSowa">Poza udziałem w dochodach mieszkańców gminy, powiaty, województwa i miasta na prawach powiatu mają cały katalog dochodów, które funkcjonują dzisiaj i będą funkcjonowały również później. Myślę tutaj o podatku od nieruchomości, podatkach rolnym, leśnym, transportowym, o darowiznach, spadkach, opłatach skarbowych, targowych, miejscowych i uzdrowiskowych. Ten katalog jest naprawdę bardzo duży i myślę, że nie ma potrzeby go precyzyjnie opisywać, bo każdy z nas te rozwiązania po prostu zna.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#MarekSowa">Jest też wprowadzona druga radykalna zmiana. To jest zmiana sposobu wyliczania i w konsekwencji również finansowania zadań własnych samorządu. Dzisiaj te zadania będą realizowane, ich finansowanie będzie wyliczane na podstawie sześciu kategorii. Myślę tutaj oczywiście o wprowadzonych do ustawy potrzebach finansowych jednostek samorządu terytorialnego. Te sześć kategorii to potrzeby uzupełniające dla tych jednostek, których własne wyliczenia są po prostu niekorzystne i którym trzeba po prostu uzupełnić środki. Potrzeby uzupełniające zostały w tej ustawie oszacowane na przyszły rok na 9 mld zł. To są potrzeby oświatowe dotyczące prowadzenia zarówno szkół, jak i przedszkoli. Łącznie to jest kwota 103 mld zł. Są też potrzeby ekologiczne, czyli zupełna nowość. To też nasze zobowiązanie, zobowiązanie koalicji 15 października. Każdy z nas bardzo wyraźnie podkreślał to, że jeśli chcemy mieć więcej terenów chronionych, to musi być dla tych gmin, które pełnią w jakiejś mierze funkcję służebną wobec całego kraju, rekompensata z tytułu subwencji ekologicznej, tutaj nazwana potrzebą ekologiczną. Ta potrzeba ekologiczna ma swoje odzwierciedlenie w kwocie 1,5 mld zł i jest tak skonstruowana, aby zachęcała samorządy do obejmowania wyższym stopniem ochrony terenów cennych przyrodniczo na swoim obszarze. Najniżej jest rekompensata z tytułu Natury 2000, później mamy parki krajobrazowe, rezerwaty i parki narodowe, czyli najwyższa forma ochrony jest tutaj zdecydowanie w najwyższym stopniu rekompensowana. Wreszcie jest też potrzeba wyrównawcza z kwotą 19 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#MarekSowa">Zmieniło się również tzw. pobieranie dotychczasowego janosikowego z tytułu wyższych dochodów choćby z PIT-u czy CIT-u pozyskiwanego przez samorządy i z dochodów własnych. Dzisiaj ta korekta zamożności również będzie wyliczana, ale będzie też uwzględniany cały ten pakiet finansowany w ramach potrzeb finansowych. Z tego tytułu wróci do budżetu państwa 5,2 mld zł. Samorządy oczywiście będą miały pozostawioną rezerwę, dodatkowo zwiększoną, i to nie będzie procent, tylko to będzie dodatkowe zwiększenie o 700 mln zł. To będą również środki z tytułu rezerwy przewidzianej na wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#MarekSowa">To wszystko sprawi, że samorządy zostaną wyposażone w zupełnie nowe narzędzie, które pozwoli skuteczniej i na wyższym poziomie realizować polityki, które mają one zapisane w swoich zadaniach ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#MarekSowa">Chcę o tym jednoznacznie powiedzieć. To często pojawiało się w trakcie prac, że tą ustawą coś zabieramy, że gminy czy w ogóle samorządy stracą możliwość ubiegania się o jakiekolwiek dodatkowe środki. Chcę powiedzieć, że to jest wierutne kłamstwo, nieprawda, żadnych takich zapisów tutaj, w tej ustawie, nie ma. Programy kierowane do jednostek samorządu terytorialnego będą po prostu prowadzone. Nie odnoszę się do sytuacji nadzwyczajnych takich jak powódź. Wiadomo, że na zadania utracone…</u>
          <u xml:id="u-294.12" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: Polski Ład?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PiotrZgorzelski">Za chwilę będzie dyskusja, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MarekSowa">Chcę powiedzieć, że Program Inwestycji Strategicznych w żadnej ustawie nie jest wpisany. Więc ze wszystkich tych dodatkowych środków, które będą ogłaszane, kierowane do samorządów, samorządy jak najbardziej będą mogły korzystać.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MarekSowa">Chcę powiedzieć, że również zostały dołączone tutaj, w tym sprawozdaniu, propozycje pana posła Tomaszewskiego. Przyznam, że z ubolewaniem, zarówno w trakcie prac podkomisji, jak i później, słuchałem argumentacji przedstawionej przez pana posła Tomaszewskiego. Mówimy bowiem o osobie, która pełniła funkcję ministra konstytucyjnego w rządzie Prawa i Sprawiedliwości, w rządzie Mateusza Morawieckiego. Mówimy o osobie, która właśnie miała dbać o samorządy. I ja się dziwię, że mając taką władzę, będąc ministrem konstytucyjnym, mógł wpływać przecież na zmiany, mógł przygotować nową ustawę, jeszcze lepszą od tej, a przyłożył rękę do odebrania 12 400 mln zł rocznie, a nie zadbał o to, aby dać skuteczne narzędzia do rozwoju jednostek samorządu terytorialnego. Dlatego te propozycje nie zostały przyjęte. I chcę powiedzieć, że gdyby pan poseł swoim posłom wyartykułował, pokazał, jaka jest tego konsekwencja, to myślę, że nawet te propozycje nie miałyby uznania wśród posłów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#MarekSowa">Na koniec chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim, którzy mocno pracowali nad projektem tej ustawy. Chcę powiedzieć, że 13 września Sejm skierował projekt ustawy z druku nr 622 do połączonych komisji: Komisji Finansów Publicznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Powołano podkomisję, która obradowała 7 godzin, wypracowała rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#MarekSowa">Bardzo dziękuję tutaj panu przewodniczącemu komisji samorządu terytorialnego. Pan poseł Michał Krawczyk pracował w ramach tej podkomisji, również pan poseł Bartosz Romowicz, pan poseł Łukasz Horbatowski, pan poseł Piotr Kowal, pan poseł Michał Pyrzyk. I w tym gronie, można powiedzieć, większość rozwiązań była przyjmowana. Dziękuję również posłom Prawa i Sprawiedliwości za to, że umożliwili nam sprawne przepracowanie tej ustawy. Wiem, że za każdym razem wstrzymywaliście się przy tych końcowych głosowaniach. Myślę, że do wtorku jest taki moment na refleksję dla was, i oto apeluję. Przemyślcie, może warto zmienić tę decyzję i poprzeć bardzo dobre rozwiązania, na które was przez 8 lat nie było stać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#PiotrZgorzelski">Głos ma pan poseł Włodzimierz Tomaszewski, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2025 r. obchodzić będziemy 35-lecie odrodzenia samorządu terytorialnego. I co będziemy mieli na progu tego jubileuszu? Ustawę, która betonuje serce rozwoju, czyli inwestycje, drastycznie je ograniczając, z negatywnymi skutkami tak dla budżetów samorządów, jak i budżetu państwa — podkreślam — także budżetu państwa. Na czym to polega? Na stworzeniu betonowego sufitu nad dochodami jednostek samorządu terytorialnego. Mam przekonanie, że większość państwa z rządzącej koalicji nie wczytała się w ten projekt ustawy, nie przeczytała uzasadnień do proponowanych przez klub PiS poprawek, które teraz są wnioskami mniejszości. Przewodniczący podkomisji i komisji ograniczali dyskusję nad ich istotą, krytykując to, czego ewidentnie nie znali, nie czytali. Powtarzam: rozpatrywany projekt ustawy tworzy system ograniczający dochody jednostek samorządu terytorialnego przez zbudowanie tego betonowego sufitu nad dochodami. Na czym to polega? Na wprowadzeniu swoistego układu zamkniętego obejmującego relację między dochodami z podatków dochodowych a dochodami z subwencji, czyli jeśli rosnąć będą wpływy z podatków dochodowych PIT i CIT, maleć będzie subwencja, o czym pan przewodniczący referujący nie powiedział. Docelowo tracić będą wszystkie samorządy, i te wielkie, i te małe, i wiejskie, i miejskie. To, że teraz dokładacie państwo środki poprzez umowny większy udział w PIT i CIT i waloryzujecie subwencję, nie jest niczym nadzwyczajnym. W trakcie rządów Zjednoczonej Prawicy subwencja oświatowa wzrosła dwukrotnie z 40 mld w 2015 r. to 85 mld w 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WłodzimierzTomaszewski">Liczby nie kłamią. Proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł miał 15 minut i będzie jeszcze miał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Natomiast największym dramatem tej ustawy jest drastyczne ograniczanie środków inwestycyjnych. One od 2020 r. w olbrzymiej skali trafiają do samorządów w formie dotacji z funduszy inwestycyjnych będących niezbędną i ekspresową reakcją na kryzys. Brak środków inwestycyjnych w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego był grzechem pierworodnym od początku odrodzonego samorządu. Właśnie te ostatnie lata były fundamentalną naprawą, swoistym zmazaniem tego grzechu.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">Inwestycje mają istotny wpływ na dynamikę wpływów podatkowych. Warto podkreślić, że w kolejnych latach kryzysów od 2020 r. zasilane z funduszy inwestycyjnych samorządy, a łącznie zaoferowano im 135 mld, odnotowały wzrosty wpływów podatkowych: w 2021 r. o 10 mld, przy jednoczesnym wsparciu przedsiębiorców z funduszu COVID-owego na ponad 200 mld zł, a w 2024 r., obecnym — o 25 mld zł przy obniżkach podatków w ramach Polskiego Ładu.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WłodzimierzTomaszewski">Jeśli zasilanie samorządów środkami inwestycyjnymi będzie ograniczone do wskazanego zamkniętego układu, to tzw. potrzeby rozwojowe, a konkretnie inwestycje, będą ograniczane, a w konsekwencji będą maleć wpływy podatkowe. Dalej będą one uzupełniane w samorządach subwencjami do wyznaczonego owym sufitem poziomu, czyli będzie się otwierać mechanizm degradacji w perspektywie wieloletniej mający skutki tak dla samorządów, dla budżetów samorządowych, jak i dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#WłodzimierzTomaszewski">Po rozwiązaniach kryzysowych miał być wprowadzony prosty, stały model subwencji inwestycyjnej i taki został skonkretyzowany w 2023 r. Odpowiadam panu posłowi, co robiłem jako minister. Jest zaproponowany we wnioskach mniejszości, właśnie ten projekt. Proponujemy wprowadzenie poza subwencją ogólną ze względu na jej wymieniony, ograniczony charakter, subwencji inwestycyjnej w ramach odrębnego rozdziału. Proponowany rozdział 4a i art. 35a określają sposób naliczania subwencji inwestycyjnej wymienionej w nowym brzmieniu art 3. Dla wszystkich samorządów subwencja inwestycyjna ma być liczona w wysokości 14% ich wydatków inwestycyjnych na 2 lata przed rokiem budżetowym, czyli według projektu ustawy w roku bazowym. Dodatkowo dla małych samorządów gminnych do 20 tys. mieszkańców ten udział będzie zwiększony o 10%, z wyłączeniem tych małych samorządów, których budżety będą korygowane ze względu na ich zamożność, tzw. wcześniejsze wpłaty janosikowego.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#WłodzimierzTomaszewski">W 2023 r. samorządy wydatkowały na inwestycje 86 mld. Zatem w 2025 r. łączna wartość subwencji inwestycyjnej w podstawowym udziale 14% wynosiłaby 12 270 mln zł, zaś dla samorządów małych — dodatkowe 10%…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">…udział można by oszacować na ok. 7–8 mld. Już jedno zdanie. Wydatki i dochody samorządowe z lat 2021–2023 wyraźnie wskazują, że dotacje na inwestycje średnioroczne były utrzymywane właśnie na szacowanym poziomie subwencji inwestycyjnej, czyli 20 mld zł. Resztę dokończę w pytaniach o iluzjach, które państwo tworzycie.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Michała Krawczyka, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niestety mam tylko 5 minut, więc pozwolicie państwo, że nie będę tłumaczył panu posłowi Tomaszewskiemu sedna, idei tej ustawy, bo mówiliśmy o tym, panie pośle, podczas posiedzenia podkomisji, podczas wczorajszego posiedzenia połączonych komisji finansów i samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#MichałKrawczyk">Kompletnie nie rozumie pan idei tej ustawy. Nie rozumie pan pojęcia potrzeb, które są wyliczane według wzorów zaproponowanych przez Ministerstwo Finansów, ale nie wymyślonych z sufitu, tylko wspólnie z Bankiem Światowym. Nie rozumie pan tego, że te potrzeby, też w poszczególnych latach w samorządach będą się zmieniać, bo są w nich uwzględnione różne zmienne, które w samorządach będą fluktuować, będą się zmieniać. Nie rozumie pan tego, że te potrzeby będą uzupełniane właśnie środkami z budżetu państwa i subwencją ogólną, wtedy, kiedy udział nie w podatkach, tylko w dochodach mieszkańców… Dlaczego nie w podatkach? Nie w podatkach, dlatego że zmiana podatkowa nie może wpływać na wysokość dochodów samorządów. Będą się one zmieniać w dochodach mieszkańców i będą uzupełniane subwencją w zależności od tego, czy będą wystarczały na pokrycie potrzeb samorządów, czy nie będą wystarczały na pokrycie potrzeb samorządów. Mówienie tutaj o jakimkolwiek suficie czy zabetonowaniu tego, jak to pan powiedział, układu czy układu finansowego, jest totalnym nieporozumieniem i niezrozumieniem w ogóle sedna tej ustawy. Ale szkoda na to czasu, bo o tym rozmawialiśmy. Mam wrażenie, że albo pan tego nigdy nie zrozumie, albo pan po prostu nie chce tego zrozumieć. Jest pan przeciwny tylko dlatego, że to nie wy, mając 8 lat, stworzyliście nowy system finansowania samorządów, bo nie stworzyliście. Chociaż ustawa z 2003 r. o dochodach JST była już od wielu lat krytykowana; krytykowali ją samorządowcy, bo była coraz bardziej odległa od zmian ekonomicznych, od zmian społecznych, które zachodziły w Polsce. Mówiliśmy o tym, wszyscy mówili o tym, że te ustawy trzeba zmienić. Przez 8 lat nie zaproponowaliście zmiany tej ustawy. Natomiast co zaproponowaliście? Zaproponowaliście system funduszy, w którym z punktu widzenia partyjnego, politycznego decydowano o tym, który samorząd i na co ma dostać pieniądze — politycznym długopisem.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#MichałKrawczyk">Kiedy w latach 90. była tworzona reforma samorządowa, to ludziom, twórcom tej reformy samorządowej przyświecała główna idea: wójt, burmistrz, prezydent, później starosta, radni wspólnie decydują o tym, na co wydać pieniądze; gdzie jest szkoła, którą trzeba wybudować albo do której dobudować salę gimnastyczną; gdzie jest chodnik, ulica itd., które trzeba wybudować bądź wyremontować. Państwo tego kompletnie nie rozumieliście, bo wam jest obca idea samorządności. Was interesowała tylko centralizacja polegająca na tym, że samorządy traciły swoje wpływy finansowe, natomiast wy decydowaliście politycznie. Często w waszych funduszach, bez żadnych kryteriów, bez uzasadnienia, bo takie są raporty niezależnych zewnętrznych instytucji, organizacji pozarządowych, mówiące o tym, że właśnie w ten sposób rozdzielaliście pieniądze. Z klucza politycznego decydowaliście w Alejach Ujazdowskich albo gdzieś w biurze poselskim o tym, który samorząd z okręgu wyborczego dostanie pieniądze — ten, który najlepiej się wykazuje, albo ten, który trzeba troszkę ścisnąć za gardło, albo ten, w którym ktoś dobrze się zaangażował w kampanię prezydencką Andrzeja Dudy bądź nie. O tym mówią niezależne raporty organizacji pozarządowych. Takie było powiązanie tych środków finansowych, które przeznaczaliście dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#MichałKrawczyk">A więc proszę teraz nie mówić o tym, jak powinna być tworzona ustawa o dochodach JST. Ta ustawa każdemu samorządowi w Polsce w przyszłym roku gwarantuje wzrost dochodów, co do których on sam będzie decydował, na co je wydać. 25 mld zł więcej dla wszystkich samorządów w przyszłym roku i 345 mld zł więcej w ciągu najbliższych 10 lat. Stały procentowy udział w dochodach mieszkańców, niezależny od zmian podatkowych. Co więcej — to jest bardzo ważne — dodajemy także do udziału samorządów w dochodach to, o co samorządowcy się ubiegali i o co prosili od wielu lat, czyli udział w podatku ryczałtowym od przychodów ewidencjonowanych.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#MichałKrawczyk">Szanowni Państwo! Ta ustawa mówi też o zrównoważonym rozwoju kraju. Zapisana jest w niej korekta zamożności, która sprawia, że samorządy, które będą otrzymywały wpływy z dochodów swoich mieszkańców większe niż 120% średniej dla ich kategorii, będą pół na pół tą nadwyżką musiały się dzielić z budżetem państwa. Dodatkowo jedna rezerwa, 1% potrzeb finansowych wszystkich samorządów plus 700 mln zł, ale nie dzielone według politycznego uznania, tylko dzielone wspólnie z samorządami.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#MichałKrawczyk">Panie marszałku, ostatnia kwestia.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#MichałKrawczyk">Bardzo dziękuję panu ministrowi Andrzejowi Domańskiemu, pani minister Hannie Majszczyk razem z całym zespołem i samorządowcom, którzy uczestniczyli w przygotowaniu tej ustawy od wielu miesięcy. Od pierwszego momentu, od kiedy Donald Tusk został premierem, mówiliśmy o tym, że tę ustawę należy zmienić, bo wy tego nie zrobiliście. To wielki krok naprzód dla naszej samorządności, której PiS tak bardzo nie rozumie, a którą tak bardzo cenią Polki i Polacy. Mam nadzieję, panie prezydencie, że pan podpisze tę ustawę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo posłowie, często różnimy się na tej sali politycznie, merytorycznie, ale tym razem wspólnie powitajmy zasiadające na galerii przedstawicielki koła gospodyń wiejskich z Branicy w powiecie zduńskowolskim, które przybyły na zaproszenie pani poseł Joli Zięby-Gzik. Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#PiotrZgorzelski">I to jest właśnie jedność, która jest coraz bardziej oczekiwana.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#PiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga przedstawi pan poseł Marcin Skonieczka, a następnie pan poseł Bartosz Romowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga odnośnie do projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#MarcinSkonieczka">Pierwsze pytanie: Dlaczego ta ustawa jest potrzebna? Otóż ta ustawa jest potrzebna, ponieważ przez 8 lat rząd PiS niestety ograniczał samorządność w Polsce. To działo się przez dwa działania. Pierwsze to było zabieranie kompetencji samorządom. M.in. przykładem było powołanie instytucji Wody Polskie, która zabrała poszczególnym samorządom różne kompetencje. Drugim procederem było ograniczanie dochodów własnych. To potwierdzają różnego rodzaju raporty. M.in. NIK mówił o tym, że dochody własne były zastępowane dochodami transferowymi. Potwierdza to także RIO. Tutaj cytat: dochody JST z PIT w 2021 r. wynosiły 62 mld, a w 2023 r. zaledwie 51,7 mld zł, czyli 83% tego, co 2 lata wcześniej, a w tym czasie skumulowana inflacja wynosiła ponad 20%, czyli dochody zmalały o prawie 20%, a wydatki co najmniej o 20% wzrosły. Problem z tymi dochodami transferowymi był taki, że były one dzielone w sposób nietransparentny, w sposób uznaniowy, według politycznego klucza. To też potwierdzają różnego rodzaju raporty. Zwolennicy czy ludzie PiS… Samorządy zarządzane przez ludzi PiS dostawały bardzo dużo, neutralne samorządy — trochę, a te, które były postrzegane jako opozycja, dostawały tylko tyle, żeby nie mogły powiedzieć, że nie dostały nic.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#MarcinSkonieczka">Polska 2050 Szymona Hołowni w wyborach 15 października, przed tymi wyborami mówiła wprost, że my jesteśmy za wzmocnieniem roli samorządu, za przywróceniem jego niezależności, jesteśmy za dalszą decentralizacją państwa, ponieważ uważamy, że świat jest zbyt skomplikowany, żeby zarządzać nim centralnie, i oczywiście jesteśmy za realizacją i wzmacnianiem konstytucyjnej zasady pomocniczości. Ta ustawa jest realizacją tych postulatów. Dochody będą niezależne od politycznych pomysłów na podatki, będą obiektywnie dzielone na poszczególne samorządy. Samorządy będą mogły planować na wiele lat do przodu, bo będą miały przewidywalne dochody. I co bardzo ważne, wszystkie samorządy w Polsce zyskają na tej reformie, wszystkie samorządy otrzymają więcej środków. Łącznie to będzie ponad 24 mld zł w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa kończy erę kartonowych tabliczek rozdawanych w uznaniowy sposób. Od 1 stycznia każdy powiat, każda gmina, każde województwo będą miały więcej pieniędzy, swoich pieniędzy na realizację potrzeb swoich mieszkańców i tak będzie też w kolejnych latach. Te pieniądze, można powiedzieć, samorządom się należały i my jako koalicja 15 października te pieniądze samorządom dajemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PiotrZgorzelski">Kontynuował będzie pan poseł Bartosz Romowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Mam wrażenie, że pan poseł Tomaszewski był na innym posiedzeniu podkomisji i komisji, bo jak pana posłuchałem, to pan się totalnie mija z prawdą. Było 7 godzin posiedzenia, rozpatrywaliśmy artykuł po artykule, wszyscy posłowie pracowali, państwo do tych artykułów, oprócz swoich poprawek, praktycznie nie wnosiliście żadnych uwag. A dzisiaj mówicie, że wszystko jest źle. To jest populizm — to, co robicie, wprowadzając te poprawki. Chcecie dać więcej pieniędzy, bo za to nie odpowiadacie. Jak odpowiadaliście za to i pan był ministrem, to nie dawaliście więcej pieniędzy w sposób systemowy. A więc nie mówmy o tym, o czym pan tutaj mówi, że my nie chcemy czegoś dać samorządom.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#BartoszRomowicz">W toku prac, szanowni państwo, okazało się, że wzrost dochodów niektórych samorządów będzie tak duży, że Ministerstwo Finansów zaproponowało korektę na rok 2025 w odniesieniu do tych, które miałyby za duże wzrosty. Skutek tego będzie taki, że dopiero w 2026 r. de facto będziemy wiedzieć, jak dobrze samorządy wyszły na tej reformie.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#BartoszRomowicz">Jako Polska 2050 — Trzecia Droga w uzgodnieniu z wszystkimi koalicjantami zaproponowaliśmy poprawki polegające na tym, że wprowadziliśmy art. 91 i art. 92 dotyczące dwóch rezerw. Chodzi o rezerwę w wysokości 40 mln zł na 2025 r. dla gmin, które mają na danym obszarze parki narodowe o powierzchni powyżej 2 tys. ha, gmin, w których 20% powierzchni jest objęte parkiem narodowym, i szczególnie dla gmin, na terenie których powstanie nowy park narodowy bądź obszar istniejącego parku narodowego zostanie znacząco powiększony. Druga rezerwa przedstawiona jest w art. 62. Wynosi 30 mln zł. Jest przeznaczona dla gmin uzdrowiskowych, bo mają one podobną charakterystykę, mają pewne ograniczenia i wyłączenia. Wspólnie z koalicjantami uznaliśmy, że wymaga to szczególnego wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#BartoszRomowicz">W toku prac nad tymi poprawkami były potrzebne także doprecyzowania. W związku z tym, panie marszałku, w imieniu klubu Polska 2050 — Trzecia Droga składam poprawkę do projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jest ona przeznaczona do rozpatrzenia w trakcie kolejnych etapów prac parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PiotrZgorzelski">Do mównicy zbliża się pan poseł Michał Pyrzyk, a to oznacza, że zostanie przedstawione stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawiam stanowisko wobec bardzo ważnego dla Polski samorządowej rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Choć prace nad ustawą jeszcze trwają, to w imieniu przytłaczającej większości polskich samorządowców już dziś mogę powiedzieć: doczekaliśmy się. Po wielu latach samorządy doczekały się już prawie ostatecznego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, o który od wielu lat i gminy, i powiaty apelowały do Ministerstwa Finansów. Apelowały one o przejrzysty system naliczania dochodów własnych, aby był on niezależny od jakichkolwiek cykli politycznych czy zmian w prawie podatkowym, które oczywiście były korzystne dla poszczególnych grup podatników, dla osób młodych, dla osób w wieku emerytalnym, natomiast niekoniecznie dobrze odbijały się na dochodach samorządowych. Dziś samorządowcy czekają już w zasadzie na szybkie zakończenie prac nad ustawą, na której ostateczny kształt przecież wpływali, bo aktywnie i zgodnie włączyli się w opracowywanie tych rozwiązań ustawowych, które znalazły odzwierciedlenie w pierwotnym tekście, ale również w proponowanych poprawkach. Mówię tutaj głównie o potrzebach ekologicznych zapisanych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#MichałPyrzyk">Chciałem bardzo serdecznie podziękować wszystkim samorządowcom za tę pracę, za trafne uwagi, propozycje rozwiązań, ale też zrozumienie, że budżet państwa nie jest z gumy. Nowe rozwiązania ustawowe mają w swoim podstawowym założeniu przywrócić systemowi finansów samorządowych przejrzystość i obiektywizm w przekazywaniu środków, tak aby w systemie finansowania nie były premiowane jednostki, którym sprzyja władza centralna, a tym samym hojnie je obdarza tylko i wyłącznie z powodów politycznych. Od przyszłego roku dochody lokalnych społeczności oparte będą, tak jak powiedziałem wcześniej, na obiektywnych, znanych publicznie parametrach, które można zmierzyć choćby na podstawie danych statystycznych. Co najważniejsze, będą one ustalane w oparciu o dochód wszystkich osób fizycznych i firm z terenu danej jednostki samorządu terytorialnego. W myśl nowych przepisów samorządy będą partycypować także w dochodach, o co też wnosiły od wielu, wielu lat, dochodach, od których podatek pobierany jest w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ostateczny dochód będzie ustalany w oparciu o potrzeby finansowe charakteryzujące każdy samorząd. Określone one zostały w ustawie jako potrzeby wyrównawcze, oświatowe, rozwojowe, ekologiczne czy uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#MichałPyrzyk">Samorządy wierzą, że cały proces legislacyjny przebiegnie bez zakłóceń i będą mogły ustalać swoje plany dochodów i wydatków na przyszły rok według nowych ustawowych zasad. Do 15 listopada przedstawią swoim organom stanowiącym i regionalnym izbom obrachunkowym projekty budżetów ustalone po nowemu. Nowe przepisy zakładają wzrost dochodów każdej jednostki samorządu terytorialnego. Dochody samorządów wzrosną łącznie o prawie 25 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#MichałPyrzyk">Samorządowcy i samorządy już teraz dziękują za tę ustawę. Dziękują również za deklarację Ministerstwa Finansów o przekazaniu jeszcze w tym roku kwot przeznaczonych na uzupełnienie dochodów, na które też czekają. Naprawdę nazywają je finansową kładką, bo pozwoli ona wejść im suchą nogą w nowy rok budżetowy. Niektóre samorządy nazywają je finansową kroplówką, więc sama ta nazwa świadczy o tym, że bardzo potrzebują tych pieniędzy. W tym miejscu dziękuję Ministerstwu Finansów również za to, że uwzględniło te wnioski.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#MichałPyrzyk">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga, zawsze będąc orędownikiem dobrych zmian w prawie samorządowym, będzie popierać ten bardzo potrzebny rządowy projekt ustawy o finansach jednostek samorządu terytorialnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Kowal przedstawi stanowisko klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PiotrKowal">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy mam dzisiaj zaszczyt zaprezentować stanowisko naszego środowiska wobec rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dziś kolejny raz procedujemy nad ustawą, której zakres jest przedmiotem zainteresowania wszystkich szczebli polskiego samorządu. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego stanowi bowiem nowy fundament samodzielności lokalnych wspólnot. Lewica wspiera prace nad tym projektem ustawy, ponieważ odpowiada on naszemu przekonaniu, że samorządność to przede wszystkim decydowanie o sobie, zwiększenie niezależności i transparentność, a nie uzależnienie, jak to miało miejsce za rządów naszych poprzedników. Ta ustawa to wprowadza. To po prostu krok w stronę normalnego, lepszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PiotrKowal">Przekazanie większej autonomii finansowej lokalnym jednostkom pozwoli na lepsze dostosowanie działań do specyfiki i potrzeb mieszkańców, co jest jednym z filarów zasady subsydiarności, bo to samorządy najlepiej wiedzą, w co powinny inwestować, aby poprawić jakość życia lokalnej społeczności, a ta ustawa daje im te narzędzia. Te narzędzia to przede wszystkim stabilne, własne dochody, których przez lata brakowało. Ustawa o jednostkach samorządu terytorialnego ma na celu dostosowanie systemu dochodów do rzeczywistych potrzeb tych mieszkańców, co pozwoli na lepsze gospodarowanie środkami publicznymi. Mamy nadzieję, że propozycje zawarte w tej ustawie będą odpowiadać faktycznie realnym potrzebom naszych samorządów, że zmiany zapewnią większą elastyczność w zarządzaniu swoimi budżetami, co z kolei przełoży się na skuteczniejsze realizowanie lokalnych inwestycji zaspokajających potrzeby mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PiotrKowal">Równie ważne, co omówienie tej ustawy, jest to, aby powiedzieć o liczbach, które najlepiej obrazują fakt istotności tej ustawy względem jeszcze obowiązującej ustawy. Dzisiaj mówimy o dodatkowych miliardach jeszcze w tym roku, dodatkowych niemal 25 mld zł w roku kolejnym, a w konsekwencji kolejnych 10 lat o 350 mld zł. To są realne, a nie tekturowe pieniądze, które wpłyną do wszystkich szczebli jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PiotrKowal">Kolejnym ważnym elementem tej ustawy jest wprowadzenie nowych mechanizmów zwiększających przejrzystość i rozliczalność działań samorządów. Dzięki usprawnionym procedurom kontrolnym obywatele zyskają większy wgląd w to, jak ich władze lokalne gospodarują środkami publicznymi. To kluczowy krok w kierunku budowania zaufania i współpracy między mieszkańcami a samorządami.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PiotrKowal">Szanowni Państwo! Choć ta ustawa przynosi wiele korzyści, to nie możemy zapominać o wyzwaniach, które wciąż wymagają rozwiązania. Jednym z najważniejszych problemów jest finansowanie oświaty. Problem znają wszyscy samorządowcy. Od lat samorządy zmagają się z niedoborami w subwencjach oświatowych, co zmusza je do przesuwania środków z innych obszarów. To ogranicza ich możliwości inwestycyjne, szczególnie w mniejszych jednostkach. Ustawa o dochodach JST jest krokiem naprzód, ale są potrzebne dalsze prace w tym obszarze i poprawki szczególnie odnośnie do edukacji. Cieszy ta informacja, która padła na posiedzeniu połączonych komisji samorządu terytorialnego i finansów publicznych, że za chwileczkę również do tego dojdziemy.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PiotrKowal">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o naszą wątpliwość odnośnie do tej ustawy, którą zweryfikuje rzeczywistość, to wprowadzenie nieco nierównego wskaźnika udziału w dochodach gmin, powiatów względem miast na prawach powiatu. Takie zróżnicowanie budzi wątpliwości, ponieważ może prowadzić do nierównego traktowania różnych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#PiotrKowal">Mimo że czasu na prace parlamentarne nie było zbyt wiele, to zdajemy sobie sprawę z pilności procedowania tej ustawy. Aby jednostki samorządu terytorialnego mogły przygotować swoje budżety na przyszły rok i wprowadzić niezbędne zmiany, cały proces legislacyjny musi zakończyć się do 15 listopada. Jakiekolwiek opóźnienia mogłyby zaburzyć planowanie finansów samorządowych, co negatywnie wpłynęłoby na ich funkcjonowanie, infrastrukturę czy rozwój lokalny.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#PiotrKowal">W tym miejscu, korzystając z obecności pani minister, realizując szereg pytań ze strony samorządowców, mam prośbę o taką publiczną deklarację, kiedy wpłynie ta kroplówka, o której mówił mój przedmówca, bo to bardzo istotna informacja. Zwracam się również z prośbą o publiczną deklarację co do przedłużenia złagodzenia reguły wydatkowej, bo to ważne w kontekście planowania przyszłych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-312.8" who="#PiotrKowal">Szanowni Państwo! Konkludując, Lewica popiera tę ustawę, choć jak już wspomnieliśmy, nie jest jeszcze całkowicie wolna od wątpliwości. Popiera to dlatego, że to przede wszystkim kierunkowo stanowi nowy fundament dla funkcjonowania polskich samorządów, fundament, którego tak oczekiwaliśmy. Wierzymy, że silne samorządy są fundamentem demokratycznego państwa, a ustawa daje im narzędzia, które pozwolą lepiej zarządzać lokalnymi wspólnotami. Jestem przekonany, że rok 2025, a tak naprawdę 2026, pokaże, że mieliśmy rację, pracując nad tą ustawą i wspierając rządowy projekt. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-312.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Powitajmy znajdujących się na galerii seniorów oraz instruktorów z klubu seniora w Trzcianie, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Adama Dziedzica. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do serii pytań.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Marcin Skonieczka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Tak jak mówiłem we wcześniejszym wystąpieniu, w przyszłym roku samorządy otrzymają ponad 24 mld zł dodatkowych środków. I to jest dobra wiadomość. W tym roku subwencja rozwojowa wyniosła 3,2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MarcinSkonieczka">Wiem, że dzisiejszą debatę oglądają mieszkańcy gmin, powiatów, województw, tych samorządów jest prawie 2900, i zastanawiają się, co w tym roku. Pani minister, stąd to pytanie o 10 mld zł. Czy ta dodatkowa kwota w tym roku nie jest zagrożona? Czy rzeczywiście te pieniądze samorządy otrzymają i kiedy mogą na nie liczyć? To bardzo ważna informacja dla wszystkich samorządów, które dzisiaj borykają się z problemami finansowymi, tak żeby mogły dotrwać do końca tego roku, bo tak jak powiedziałem, w przyszłym roku te problemy finansowe nie będą już takie dotkliwe. Podam przykład gminy Płużnica, którą zarządzałem. Dochody własne z 16 mln zł wzrosną do 18 mln zł, więc jako wójt cieszyłbym się naprawdę z tych 2 mln zł. Myślę, że to są kwoty, które pozwolą spokojnie samorządom funkcjonować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mariusz Krystian, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To tak naprawdę jest projekt biedy polskich samorządów. Naprawdę zagłodzicie polskie samorządy, zwłaszcza mówię o samorządach wiejskich i tych mniejszych, miejsko-wiejskich, ponieważ nawet te 2 mln zł, o których pan poseł wspomniał, tak naprawdę zostaną przejedzone, wydane na bieżąco, ponieważ luka w finansach oświatowych zwiększa się z roku na rok. Wiecie doskonale, że tak jest od kilkunastu lat. Spada drastycznie liczba dzieci w szkołach, a subwencja jest na ucznia, natomiast proporcjonalnie do tego spadku liczby dzieci w szkołach nie spada ilość oddziałów klasowych, a to one generują wydatki w oświacie. W związku z tym ta luka finansowa wzrasta od kilkunastu lat i poprzez spadek urodzin ona będzie wzrastać coraz bardziej, dlatego też te pieniądze zostaną przejedzone na wydatki bieżące.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MariuszKrystian">Ta ustawa miałaby sens, i mówię to jako wójt z 13-letnim stażem, gdyby przyjąć poprawki zaproponowane przez posła Tomaszewskiego, gdyby do tej ustawy dołożyć komponent inwestycyjny, subwencję inwestycyjną, jakkolwiek by to nazwać, żeby samorządy wiejskie miały możliwość inwestowania. Bo rzeczywistość, z którą zderzy się samorząd wiejski w następnych latach, jest taka…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MariuszKrystian">Już, chwileczkę, panie marszałku, jeszcze pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MariuszKrystian">…że wymagany będzie choćby odpowiedni wskaźnik kanalizacji terenów wiejskich, a samorządy nie będą miały za co tego zrobić. Mówicie, że w przeciągu 10 lat zwiększycie finansowanie o ponad 100 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Krawczyk: 460.)</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#MariuszKrystian">A przecież tylko w ostatnich latach kilkaset miliardów złotych właśnie na komponent inwestycyjny we wszystkich…</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Kilkaset miliardów, tak?)</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#MariuszKrystian">Tak, we wszystkich. Panie pośle Sowa, pan jako marszałek województwa wie doskonale, że w Chrzanowie, w Oświęcimiu, w Spytkowicach, w Kalwarii Zebrzydowskiej to wszystko było robione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PiotrZgorzelski">Ale nie, panie pośle, to nie jest dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Bartosz Romowicz, bardzo proszę, zadaje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MariuszKrystian">Zagłodzicie polskie samorządy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Zaraz odpowiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Bartosz Romowicz.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Pan poseł miał tyle racji, ile braw dostał na tej sali, i trzeba to otwarcie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#BartoszRomowicz">Pani Minister! Ja mam prośbę. Nie wszyscy zagłębili się w ten projekt tak bardzo jak podkomisja czy komisja. To jest bardzo obszerny projekt. Mamy wprowadzony mechanizm korekty zamożności — w 2025 r. dodatkowy i od 2026 r. stały. Mam prośbę, żeby w kilku słowach wytłumaczyć wszystkim tym, którzy nas oglądają, jak ten mechanizm korekt będzie funkcjonował, żeby to było jasne i klarowne, bo dla niektórych może być trudne do zrozumienia, dlaczego sztucznie wprowadzamy korektę chociażby 12-procentową na rok 2025. Jeżeli więc pani minister może, to bardzo bym o to prosił.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#BartoszRomowicz">Ogólnie chciałbym bardzo podziękować za współpracę przy tym druku, przy tym projekcie z Ministerstwem Finansów, a także z Ministerstwem Klimatu i Środowiska — podziękowania na ręce pana ministra Otawskiego — w ogóle ze wszystkimi innymi ministerstwami, ministerstwo edukacji też pracowało, bo wydaje mi się, że to jest właśnie pokazanie, że rząd razem z Sejmem tworzy wspólnie dobre projekty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Włodzimierz Tomaszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">To teraz o tych iluzjach. Po pierwsze, iluzja słowna, że teraz rząd będzie zapewniał potrzeby finansowe samorządów. Nic bardziej mylnego. Prawdziwy sens tych zapisów jest taki, że rząd, a nie samorządy, będzie określał rodzaj i skalę tych potrzeb, utrzymując je właśnie w ramach tego zamkniętego układu: dochody z PIT i CIT a subwencja.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">Druga iluzja — liczenia udziału samorządów w PIT i CIT poprzez udział w dochodach podatników bez odliczania zwolnień. To są stanowiska korporacji samorządowych, Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich. Państwo w zapisach w słowniku, w art. 2 pkt 1 i 2 tworzycie iluzję, ponieważ te zwolnienia będą odliczane od dochodów i dopiero będą naliczane udziały. Tak że, szanowni państwo, robicie fikcję. Ja już nie będę się odnosił do tych elementów, które dotyczą innych stanowisk, które przedstawiały korporacje samorządowe. Naprawdę rewolucja to jest taka, że państwo zabetonujecie dochody samorządu terytorialnego i inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To kolejne wystąpienie pana posła sprzed chwili świadczy o tym, że nigdy nie będzie za wiele czasu na to, żeby wyjaśniać koncepcję tej ustawy. Mam więc prośbę, że jak pani minister będzie zabierała głos — najwyraźniej ja nie potrafiłem tego wyjaśnić ani w podkomisji, ani w komisji, ani 10 minut temu — to żeby pani minister jeszcze raz w 3–4 zdaniach wyjaśniła, jaki jest sens tej ustawy i że mówienie o betonowaniu finansowym samorządów jest kompletnie nieuprawnione.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#MichałKrawczyk">Chciałbym powiedzieć o jeszcze jednej rzeczy. Mówiąc do państwa samorządowców, minister finansów Andrzej Domański obiecał, pani minister też, że w 2026 r. przyjrzą się funkcjonowaniu tej ustawy właśnie po to, żeby ocenić jej funkcjonowanie przez cały 2025 r. i w 2026 r. wprowadzić do niej korekty, jeśli takie będą potrzebne. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Kamil Wnuk, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#KamilWnuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! 8 marca to dla wielu bardzo ważne święto, Dzień Kobiet, ale 8 marca 1990 r. to także dzień, kiedy weszła w życie ustawa o samorządzie gminnym, jedna z pierwszych ustaw demokratycznej Polski, jedna z najważniejszych, a według wielu najlepsza ustawa, jaka dotychczas powstała dla Polski, ponieważ mówi o samorządzie, mówi o tym miejscu, gdzie wszystko się zaczyna, gdzie władza jest blisko ludu, ta władza, która decyduje o polskich drogach, chodnikach i najważniejszych rzeczach. Ale zwłaszcza przez ostatnie lata brakowało finansowania samorządu. Żeby można było mieć wszystko to, czego chcemy, dobre szkoły, szpitale, drogi bez dziur oraz parki, muszą być na to środki finansowe. Brakowało dobrej ustawy o dochodach, o tym, jakie mają być dochody, finansowanie samorządów. Dlatego niezmiernie się cieszę, że ta ustawa wchodzi w życie, i niezmiernie się cieszę, że jest w tym bardzo duży udział Polski 2050. Zależy nam też na tym, żeby to, o czym mówił pan minister, było dotrzymane, czyli żeby samorządy otrzymywały więcej środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#KamilWnuk">Moje pytanie brzmi: Na ile będą możliwe rewizja tej ustawy w trakcie jej realizacji i stały monitoring, tak aby, jeżeli coś trzeba będzie poprawić, było w niej poprawione i żeby było to realne wsparcie dla polskich samorządów, od gminy, przez powiat, kończąc na województwie?</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Ewa Szymanowska, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#EwaSzymanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla Polski 2050 kluczowe w tej ustawie jest wsparcie samorządów, które mają u siebie cenne przyrodniczo obszary. Po raz pierwszy w historii samorządy gmin, powiatów i województw dostaną subwencję za każdy hektar powierzchni chronionej w zależności od formy ochrony przyrody, najwięcej za parki narodowe, mniej za rezerwaty, parki krajobrazowe i obszary Natura 2000.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#EwaSzymanowska">Pani Minister! Proszę o udzielenie informacji, ile budżet państwa planuje w 2025 r., a w miarę możliwości w 2026 r. przeznaczyć dla samorządów w ramach tej części subwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PiotrZgorzelski">Pożegnajmy tym sympatycznym gestem seniorów, którzy opuszczają galerię. Zapraszamy częściej, udanej wycieczki. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Weber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Państwo! Dobrze wiecie, że tą ustawą nie uda wam się rozwiązać żadnych systemowych problemów finansowania samorządów. Znacie doskonale stanowiska korporacji samorządowych — i tych większych, i tych mniejszych — dotyczące tego projektu ustawy. Pokażę na tym roku, na roku 2024, o co chodzi. Wprowadziliście do tego budżetu swoją poprawką 3200 mln zł tzw. subwencji rozwojowej — szumnie, przy aplauzie. Gratulowaliście sobie nawzajem, uznając, że ta kwota rozwiąże bieżące problemy samorządów w roku 2024. I co się stało? Po kilku miesiącach samorządowcy, ci mniejsi i ci więksi, błagali wręcz, żeby tę kwotę zwiększyć. Dobrze, że po tych kilku miesiącach ugięliście się. Słyszymy o 10 mld zł. Moje pytanie do pani minister. Kiedy te 10 mld zł jeszcze w tym roku trafi na konta samorządów? Bo to są środki faktycznie potrzebne zarówno na inwestycje, jak i na wydatki bieżące. To sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#RafałWeber">Sprawa druga. Jeżeli nie będziecie kontynuować takich programów jak Program Inwestycji Strategicznych, które zapewniały 98–95% środków finansowych na duże inwestycje, to samorządy nie będą się rozwijały. Też doskonale o tym wiecie.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Burkiewicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#ElżbietaBurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ustawa zwiększa środki dla samorządów w roku 2025 aż o 24 mld zł. To dobrze, ale jak zgłaszają samorządy, jeszcze w tym roku są potrzebne środki na to, aby ten rok budżetowy można było zamknąć. Pani minister, bardzo proszę w związku z tym o informację, jak duże będzie dodatkowe wsparcie i jakie będą kryteria podziału tych środków, które — mam nadzieję — uda się wygospodarować i kiedy te środki mogą być na koncie samorządów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy teraz na mównicę panią minister Hannę Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, osobę, która jak mało kto rozumie finanse, także samorządów, wielkiego przyjaciela polskich samorządów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, odnosząc się do tego projektu, trzeba powiedzieć, że był on szczegółowo przedstawiany w trakcie pierwszego czytania w podkomisji i komisji. Wychodząc naprzeciw tym pytaniom dotyczącym przedstawienia systemu korekt, które mają miejsce w roku bieżącym, chciałam od tego zacząć. Ale po pytaniu pana posła Webera, postanowiłam, że jednak zacznę od tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#HannaMajszczyk">Pan poseł powiedział, że projektowane rozwiązanie nie przyniesie zamierzonych celów, że nie naprawimy tu nic systemowo, i był pan uprzejmy odnieść się do subwencji rozwojowej, która była przeznaczona w roku 2024, użył pan nawet takich słów: została wprowadzona do systemu i daliśmy 3,2 mld zł. Za chwilę, nie wiem, czy użył pan słów: za parę miesięcy czy tygodni samorządy błagały o zwiększenie. Chciałam zauważyć, że subwencja rozwojowa została wprowadzona przez poprzedni rząd parę lat temu i w żadnym z tych lat nie wypłacono żadnych pieniędzy z tej subwencji rozwojowej. Co więcej, poprzedni rząd, składając projekt budżetu na rok 2024, zawiesił wypłatę z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#HannaMajszczyk">To są fakty, bo te projekty są na stronach internetowych Sejmu. Więc przepraszam, pozwolę sobie odnieść się do tego, bo to jest absolutnie nieprawda. Więc de facto mamy tutaj taką sytuację, że mówimy, że zwiększono od zera do 3,2 mld zł, i to ma być wadą tego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: Odniosę się też.)</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#HannaMajszczyk">Na pewno nie jest, bo każda kwota powyżej zera jest wartością samą w sobie.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#HannaMajszczyk">Odnosząc się do pytań państwa posłów dotyczących roku 2024 i zasilenia samorządów, powiem, że jak najbardziej zgodnie z deklaracją złożoną już przez pana ministra Domańskiego, przeze mnie również podtrzymaną tutaj, na tej sali, oczywiście to wsparcie będzie. Pomimo ciężkiej obecnej sytuacji, w związku z tragedią powodzi, która ma miejsce w naszym kraju. Dalej podtrzymujemy — mimo tych dodatkowych wyzwań, które w tym roku są postawione przed budżetem państwa, finansowania nieprzewidzianych, tak olbrzymich skutków związanych z klęskami żywiołowymi — zasilenie jednostek samorządu terytorialnego tym dodatkowym wsparciem. Będzie to wsparcie w wysokości 10 mld zł. Nic tu się nie zmieniło. Będzie to taka sama kwota. Będziemy chcieli zrobić przesunięcie do jednostek jak najszybciej. Mamy nadzieję, że będzie jeszcze w październiku.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#HannaMajszczyk">Natomiast trudno w tej chwili powiedzieć o kryteriach. Myślę, że będziemy je, tak jak zresztą deklarowaliśmy z panem ministrem Domańskim, prezentować szybciej niż w ciągu najbliższych 2 tygodni. Nie chcę mówić o przyszłym tygodniu, bo mamy jeszcze tutaj, w Sejmie, głosowania. Jest jeszcze ustawa powodziowa, więc wiele spraw, które się na siebie nakładają, ale pracujemy równolegle. Mam nadzieję, że to będzie dużo krócej niż 2 tygodnie, ale maksymalnie 2 tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kryteria podziału, to napływają do nas liczne sugestie ze strony samorządowej. Będziemy w porozumieniu z nią te środki dzielić. Tak jak powiedziałam, będzie to miało miejsce w najbliższym czasie. A powód tego jest również taki, że ten podział będzie uzależniony od tego, czy będzie możliwość dokonania tego zasilenia poprzez dodatkowy strumień z dochodów budżetu państwa czy też będzie to po stronie wydatkowej. To będzie zależało od tego, na ile ta przestrzeń po stronie wydatków jeszcze będzie mogła być do wykorzystania, ze względu na to, że wszelkie oszczędności w tych wydatkach na obecny moment przekierunkowujemy na wydatki związane z powodzią. Stąd jest jeszcze troszeczkę niepewności, z jakich źródeł… Nie ma niepewności co do wypłaty tej kwoty i jej wielkości, natomiast jeszcze jest moment na zorganizowanie tego, po której stronie to się znajdzie: czy po stronie dochodowej, mówiąc o budżecie państwa, czy po stronie wydatkowej.</u>
          <u xml:id="u-336.9" who="#HannaMajszczyk">Odnosząc się teraz do kolejnych pytań państwa posłów, zacznę od tych chyba najważniejszych, mówiących o tym, że ten projekt ustawy tak naprawdę zabetonuje finanse samorządów, nie zapewni im rozwoju. Pan poseł Tomaszewski mówił, że tak naprawdę jeżeli dochody nie będą wzrastać, to pogłębi to kryzys samorządowy i wpłynie na to, że te finanse zostaną zabetonowane, nie będzie możliwości rozwojowych. To przewijało się w kilku wypowiedziach. Chciałabym powiedzieć, że jest wręcz przeciwnie. Nie ma nic bardziej mylnego niż takie odczytywanie tej ustawy. Często spotykamy się z takimi narracjami właśnie przy krytyce tego systemu, ale wydaje mi się, że ona wynika z faktu, że nie zauważa się w tej ustawie następującej sytuacji: wpisane tu mechanizmy wręcz gwarantują wzrost wydatków z budżetu państwa w każdej sytuacji. Podkreślę: my nie operujemy w poszczególnych latach na jednej bazie, nie operujemy tylko na dochodach, na tym, czy one wzrosną, czy nie wzrosną. Mówimy o przyrostach, więc jeżeli nie ma na kolejny rok przyrostu dochodów, ale jest przyrost tych potrzeb finansowych, to te różnice pokrywane są przez subwencję ogólną, a więc za każdym razem, jeżeli przyrost tych dochodów będzie mniejszy od przyrostu potrzeb finansowych jednostek samorządu terytorialnego, to naturalnie z mechanizmów zapisanych w tej ustawie wchodzi subwencja ogólna na pokrycie tej różnicy. Tutaj też była jedna wypowiedź, że przeznaczamy na 10 lat 100 mld zł. Absolutnie nie. Przeznaczamy 345 mld zł, co znalazło wyraz w uzasadnieniu i w OSR-ach do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-336.10" who="#HannaMajszczyk">Wrócę jeszcze do tych przyrostów i kwot, które są gwarantowane w ustawie. Gdy mówię o przyrostach, że będą zasypywane ewentualne różnice przez subwencję ogólną, zwracam również uwagę na to, że w każdym roku, w którym jednak te dochody wzrosną, bo wzrośnie baza do ich wyliczenia, czyli będą wyższe dochody mieszkańców, dochody firm na tych terenach, bo nastąpi rozwój, ta baza pozostanie i w kolejnym roku ten przyrost będzie mierzony już do tego wyższego pułapu. Jeżeli w następnym roku będzie on niższy niż te potrzeby, to też wejdziemy z subwencją.</u>
          <u xml:id="u-336.11" who="#HannaMajszczyk">A więc absolutnie nieprawdziwe jest zdanie, że ten system odbiera cokolwiek jednostkom samorządu terytorialnego, a wręcz uniemożliwia ich rozwój. Już w wystąpieniu m.in. pana posła sprawozdawcy wyraźnie wskazywano na to, że duży nacisk w tej ustawie jest położony na samorządność jednostek samorządu terytorialnego w kwestiach takich jak cel, na który chcą przeznaczyć swoje dochody: czy jest potrzeba wydatków inwestycyjnych, czy potrzeba wydatków bieżących. To jednostki mają reagować na potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-336.12" who="#HannaMajszczyk">Jak mówił pan poseł Sowa, struktura dochodów wynikająca z tej reformy finansów samorządu terytorialnego powoduje, że ponad 80% to będą dochody własne, a nie subwencyjne, co właśnie wpływa na polepszenie tej samodecyzyjności jednostek samorządu terytorialnego. Co więcej, oczywiście propozycja związana z tą subwencją inwestycyjną całkowicie idzie w poprzek tym zasadom, które mówią o sposobie finansowania w przyszłości jednostek samorządu terytorialnego. To dodatkowo mogłoby się przełożyć na braki możliwości zaciągania zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego, ponieważ pogorszyłoby to ich możliwości generowania nadwyżek, które są tak naprawdę podstawą do ewentualnych starań o zaciągnięcie jakichś zobowiązań. Taka subwencja inwestycyjna ze względu na swój ekonomiczny charakter musiałaby być traktowana nie jako wydatki bieżące, nie jako dochody bieżące, tylko jako inwestycyjne. I to również nie sprzyjałoby rozwojowi jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-336.13" who="#HannaMajszczyk">Pytaliście państwo również o przeznaczenie środków na potrzeby ekologiczne i jaki będzie rozwój tych wydatków, środków kierowanych na te potrzeby. W puli środków przeznaczonych na kolejny rok, tych prawie 25 mld zł, 1,5 mld zł są to nowe potrzeby, nie było ich w dotychczasowym systemie. 1,5 mld zł to są właśnie te potrzeby ekologiczne i do systemu, do przepisów tego projektu ustawy wpisana została zasada waloryzacji inflacyjnej tej kwoty. A więc jeżeli będzie rosła inflacja, to ta kwota nigdy nie będzie stała w miejscu, zawsze będzie podnoszona wraz ze wskaźnikiem inflacji.</u>
          <u xml:id="u-336.14" who="#HannaMajszczyk">Było też tutaj wskazane, że samorządy rozwiązanie krytykują. Proszę państwa, trudno mi się z tym zgodzić, ponieważ reprezentantem samorządów, w którym są zrzeszone wszystkie korporacje, jest komisja wspólna rządu i samorządu. Ta komisja wspólna rządu i samorządu wydała pozytywną opinię dotyczącą tego właśnie projektu. Według niej spełnia on oczekiwania w zakresie przywracania stabilności, przewidywalności i samodecydowania samorządów o wydatkowaniu ich środków. Wnioski dotyczące tego, aby zasilić jednostki samorządu terytorialnego kwotami dochodów własnych, a nie subwencji czy dotacji, są wnioskami kierowanymi m.in. do resortu finansów od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-336.15" who="#HannaMajszczyk">Nie ma też obawy o wydatki inwestycyjne. Tutaj państwo odwołujecie się do strumienia środków kierowanych w ramach różnych programów, które to programy są kontynuowane, zostały zaciągnięte zobowiązania. I tak naprawdę to obecny rząd finansuje te programy z różnych środków. Co więcej, te programy — o czym niektórzy z państwa wspominali — nie zawsze były adekwatne do potrzeb jednostek, co wynika z obecnych wniosków, szeregu wniosków o korekty zapewnienia. Ponieważ samorządy jednak wielokrotnie korzystały z tych zapewnień, dzisiaj występują o korekty zapewnienia, bo tak naprawdę przydałaby się im inna inwestycja lub nie są w stanie podołać temu, żeby zrealizować daną inwestycję przy dochodzie własnym, ponieważ jest to ponad ich siły, jeżeli chodzi o wkład własny. Oczywiście nie wszystkie te programy… Jest tu różny wkład własny lub czasami jest taka struktura, że 95% kosztów jest finansowanych właśnie z tych programów, ale nie ma żadnej obawy co do finansowania tych przedsięwzięć. One są finansowane. Wszelkie zobowiązania wynikające z wcześniej podjętych zobowiązań są przejęte i oczywiście będą wypełnione. Nie ma co do tego żadnych obaw.</u>
          <u xml:id="u-336.16" who="#HannaMajszczyk">Myślę, że to odpowiedzi na chyba wszystkie pytania, które państwo tu skierowaliście. Mam nadzieję, że na wszystkie odpowiedziałam…</u>
          <u xml:id="u-336.17" who="#HannaMajszczyk">Jeszcze może jeśli chodzi o potrzeby ekologiczne, kierowane do jednostek samorządu terytorialnego, na terenie których znajdują się tzw. tereny zielone, które są objęte tymi potrzebami, to pani poseł pytała właśnie o wysokość kwot tych potrzeb kierowanych w ramach środków z budżetu państwa. Mówiłam o tym, że jest to 1,5 mld zł. Mówiłam o tym, że będzie to kwota waloryzowana, ale też zwracam tu uwagę na poprawkę, która została wniesiona i która znajduje się w treści tego projektu, według której w roku 2025 do tych jednostek zostanie skierowanych dodatkowych 40 mln zł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-336.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#DorotaNiedziela">Jeszcze momencik, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#DorotaNiedziela">Pan marszałek przekazał, że obiecał panu posłowi Rafałowi Weberowi, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, możliwość sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#DorotaNiedziela">Ma pan 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#RafałWeber">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Faktycznie, wykorzystam formułę sprostowania, ponieważ zostałem źle zrozumiany. Powiedziałem o tym, że do projektu budżetu na 2024 r. włączyli państwo kwotę 3,2 mld zł w ramach subwencji rozwojowej. Co prawda w przeszłości z tego narzędzia nie korzystaliśmy, ale korzystaliśmy z innych narzędzi. Rok 2023. Subwencja ogólna przekazana w trakcie roku — powtarzam: w trakcie roku — na podstawie zmiany ustawy okołobudżetowej to ponad 14 mld zł. Rok 2022.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#RafałWeber">Podobny mechanizm. Kwota 13,7 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, umówiliśmy się na 30 sekund. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#RafałWeber">Summa summarum te kwoty…</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam sprawozdawcę komisji pana posła Marka Sowę.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Może zacznę od tego ostatniego głosu, tak na marginesie. 2024 r., 3,2 mld — za rządów PiS zapisywane, ale niedawane, zawsze zero. W odniesieniu do roku 2025 w projekcie tej ustawy — potrzeba rozwojowa: 8,6 mld, czyli o ponaddwukrotnie, a właściwie o dwuipółkrotnie więcej.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: 14 mld zł — tak było.)</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#MarekSowa">Kolejna kwestia. Pani minister wspominała, ale nie powiedzieliśmy jeszcze o tym, a to trzeba powiedzieć: dla gmin uzdrowiskowych mamy precyzyjnie zapisanych w rezerwie również 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#MarekSowa">Chcę powiedzieć jeszcze raz, że pan poseł Tomaszewski skłamał, przedstawiając swoje stanowisko. Subwencja oświatowa za rządów PiS wzrosła z 40,4 mld zł — bo tyle wynosiła w 2015 r. — do 64,5 mld zł, a nie do 85 mld zł. To kłamstwo. Skończyliście rządzić w roku 2023 i dokładnie 64,4 mld zł wynosiła wtedy subwencja oświatowa. To wskutek decyzji rządu, premiera Tuska i zobowiązania wyborczego, dotyczącego wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli o co najmniej 30 %, zwiększono o 25 mld zł subwencję oświatową, co przyjęła Wysoka Izba. Dopiero wskutek tej zmiany, a nie działań rządu PiS u, zwiększono te środki. Co więcej, chcę powiedzieć, że w przyszłym roku kwota tej potrzeby oświatowej będzie wynosiła 103 mld zł. Jak porównamy stan z roku 2025 do stanu z roku 2023, ostatniego roku rządów Prawa i Sprawiedliwości, mamy w przeciągu 2 lat wzrost o 60%. O tyle zwiększa się finansowane z budżetu państwa potrzeb oświatowych. O 60%. Warto to zapamiętać.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#MarekSowa">Pan poseł Mariusz Krystian projekt ustawy nazwał projektem biedy polskich samorządów. Później mówił coś o setkach miliardów złotych, które trafiły za rządów PiS do samorządu. Panie pośle, proszę głosować przeciwko tej ustawie, niech pan nawet się nie wstrzymuje, niech pan zagłosuje przeciw i jedzie do powiatu wadowickiego, do Małopolski i niech pan powie… A wie pan, dlaczego pan zrobi… Bo pan przez ostatnie lata, będąc wójtem gminy Spytkowice i jednocześnie pełnomocnikiem PiS w Małopolsce Zachodniej oraz przybocznym Beaty Szydło, miał takie nagłówki: Kosmiczne pieniądze dla naszego samorządu. 16 mln zł. Ale w sąsiedniej gminie, gminie Oświęcim, były billboardy z takimi napisami: Rząd PiS i premier Morawiecki czterokrotnie odmówili dofinansowania budowy żłobka i przedszkola w Oświęcimiu. Ten żłobek jest wybudowany, bo sami podjęli taką decyzję, wspólnie z panią marszałek. Kilka tygodni temu byliśmy na otwarciu. Jest tu również dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy. Po odblokowaniu KPO była możliwość pewnego wsparcia tej inwestycji w ramach tego programu — dopiero po jego odblokowaniu, po waszym odejściu. Takie są po prostu fakty.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#MarekSowa">Pan dostał środki nawet na remont budynku gminy.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#MarekSowa">Za rządów PiS nie miało znaczenia, co robisz, miało znaczenie, skąd jesteś, komu dajesz. To była ta zasadnicza różnica.</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#MarekSowa">Największą wartością tej ustawy jest wprowadzenie pełnej transparentności. Wszystko jest precyzyjnie wyliczane, opisane w ustawie, są tam konkretne wzory. Każdy samorządowiec ma w to wgląd, może sobie sprawdzić, zobaczyć, ustalić sposób, wyjaśnić wątpliwości. Ta transparentność jest niezwykle ważna, bo ona całkowicie pomija fazę uznaniowości. I to jest kluczowe. Ocena, ocena jakościowa zawsze musi być dokonywana w oparciu o parametry. To są kluczowe rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#MarekSowa">I na koniec: cokolwiek byście państwo mówili, fakty są po prostu niezbite. Wy w 2021 r. zabraliście 12 400 mln zł. Nie chcę wyliczać skutków na 10 lat, bo byłyby grubo ponad 200 mld zł. W tej ustawie my zwiększamy dochody samorządów o 24 800 mln zł, a w roku 2026 — dodatkowo o 3600 mln zł. Jak porównamy to z inflacją, to będzie to po prostu znacząco większe, bo inflacja wyjdzie około 4%, a nie tak jak u was 18%. W przeciągu 10 lat wzrost dochodów samorządów z tytułu wejścia tej ustawy w życie wyniesie 345 mld zł. To są fakty. Pomimo tego chcecie głosować przeciw — proszę bardzo. Ale ja zachęcam: poprzyjcie, bo to naprawdę bardzo dobre rozwiązanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#DorotaNiedziela">30 sekund na sprostowanie ma pan poseł Włodzimierz Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#DorotaNiedziela">Tylko bardzo proszę, zachowajmy rygor czasowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Otóż rząd Prawa i Sprawiedliwości przyjął w ustawie dotyczącej projektu budżetu na 2024 r. 87 mld zł na subwencję oświatową. I to jest fakt. A więc 40 mld zł w 2015 r., 85 mld zł w 2024 r. Ale jest coś jeszcze ważniejszego i mówiłem o tym. Panie pośle, w tym roku jest o 25 mld zł więcej wpływów podatkowych do samorządów. Dzięki czemu? Dzięki Polskiemu Ładowi. I to jest istotna sprawa. Pan mówił o utracie 12 mld zł. Pan nie zna liczb.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Mariusz Krystian.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#DorotaNiedziela">Szczerze mówiąc, nie rozumiem. Byłam na otwarciu tego żłobka, ponieważ pochodzę z tego właśnie powiatu co pan, i wiem, że rzeczywiście dwa razy…</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Cztery.)</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#DorotaNiedziela">…cztery razy odmówiono tam subwencji.</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Ale ja nie chcę o żłobkach.)</u>
          <u xml:id="u-347.6" who="#DorotaNiedziela">Tak że nie wiem, co pan chce prostować, ale bardzo proszę, ma pan do tego prawo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#MariuszKrystian">Dziękuję za łaskawość.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! W powiecie wadowickim największe pieniądze z Programu Inwestycji Strategicznych otrzymała gmina Kalwaria Zebrzydowska, w której rządził burmistrz z Polskiego Stronnictwa Ludowego, to po pierwsze. Po drugie, gmina Spytkowice otrzymywała pieniądze, chociaż nie zawsze, bo w pierwszej edycji nie otrzymała, w kolejnej nie otrzymała. A nazwałem to kosmicznymi pieniędzmi, ponieważ nigdy w historii takich pieniędzy gmina nie otrzymała. I jak widzę waszą politykę, to już nie otrzyma. A po trzecie, panie pośle, pan chyba nie ma szansy być niczyim przybocznym, bo pan tak często zmieniał partie polityczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, chyba idea wymienienia tych 16 mln zł wzięła się stąd, że były one rzeczywiście kosmiczne w stosunku do innych gmin naszego powiatu.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Nie, były kosmiczne w stosunku do gminy Spytkowice.)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#DorotaNiedziela">Ale jak pan posłucha, co mówię…</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Słucham, słucham.)</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#DorotaNiedziela">Wszystkie gminy, zarówno gmina Kęty, jak i wiele innych gmin, miały dużo mniejsze subwencje, mimo tego, że miały znacznie większe potrzeby i mają więcej mieszkańców. Stąd to stwierdzenie, że wyjątkowość takiej dużej subwencji była związana jednak z połączeniem politycznym. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Proszę zapytać Trzebini, Chrzanowa, pani marszałek, i innych miast zarządzanych przez wójtów i burmistrzów z Platformy Obywatelskiej.)</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#DorotaNiedziela">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#DorotaNiedziela">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, marszałek Sejmu skieruje ten projekt ustawy ponownie do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 27 września br.</u>
          <u xml:id="u-349.9" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję wszystkim przedstawicielom rządu, pani minister Majszczyk i całej grupie, która była obecna podczas procedowania nad tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.10" who="#DorotaNiedziela">Przechodzimy do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-349.11" who="#DorotaNiedziela">Jeżeli ktoś z państwa pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie, bardzo proszę o zgłoszenie się. Ja poczekam, proszę się zgłosić. Rozumiem, że tylko pan poseł Tomaszewski, tak?</u>
          <u xml:id="u-349.12" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Tomaszewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-349.13" who="#DorotaNiedziela">Czyli do oświadczeń zgłosiło się 25 posłów.</u>
          <u xml:id="u-349.14" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas na 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-349.15" who="#DorotaNiedziela">Pierwszego zapraszam pana posła Romana Fritza, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#RomanFritz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj gościliśmy w Sejmie delegacje związkowe związku zawodowego „Solidarność” z elektrowni węglowych z południa Polski. Dokładnie chodziło o Elektrownię Rybnik oraz Elektrownię Łaziska. Wyrok zapadł na polską energetykę konwencjonalną już dawno, ale wszystkie rządy, które miłościwie nam panowały, aż do dziś zwodziły tych ludzi, pracowników i ich rodziny. W Rybniku, mieście, z którego jestem tutaj posłem, obiecano, że elektrownia będzie funkcjonowała do 2035 r. Niedawno wyszły na jaw pewne korespondencje i wieść gruchnęła jak z jasnego nieba, że Elektrownia Rybnik ma być zamknięta 10 lat wcześniej, czyli w roku przyszłym. Cały łańcuch dostawców. Zamykanie opalanych węglem elektrowni skutkować będzie wcześniejszym zamykaniem polskich kopalń. Mapa drogowa klepnięta przez rządy i przez związkowców z ostatnią zamykaną kopalnią węgla kamiennego, czyli KWK Jankowice na rok 2049. Te wszystkie kopalnie będą zamknięte wcześniej, albowiem nie będą miały zbytu. Główny klient kopalni węgla kamiennego to są elektrownie konwencjonalne oparte na węglu. W kolejce czekają do zamknięcia elektrownie: Łaziska, Siersza, Łagisza, Jaworzno…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#RomanFritz">…a potem jeszcze Bełchatów. Co my zrobimy? Będziemy się grzać wiatraczkami i solarami? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#DorotaNiedziela">Ustalmy może od razu, bo lubię, żeby państwo wiedzieli, jak to będzie wyglądało. 15 sekund po przedłużeniu czasu ostrzegę, że czas się zbliża do końca, a po 30 sekundach wyłączam, tak? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Włodzimierza Skalika, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Witold Tumanowicz, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Andrzej Tomasz Zapałowski, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Witold Tumanowicz, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#DorotaNiedziela">O, jak nam szybko idzie.</u>
          <u xml:id="u-353.8" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Paulina Matysiak, klub parlamentarny Lewica. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-353.9" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Barbara Grygorewicz, klub parlamentarny Koalicja…</u>
          <u xml:id="u-353.10" who="#komentarz">(Poseł Bożena Lisowska: Grygorcewicz.)</u>
          <u xml:id="u-353.11" who="#DorotaNiedziela">Grygorcewicz, klub parlamentarny Koalicja. Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-353.12" who="#DorotaNiedziela">Jest pani poseł Bożena Lisowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Trafiony.</u>
          <u xml:id="u-353.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem posłanką ziemi lubelskiej i mieszkanką Lublina. 25 września br. Lublin został wybrany na Europejską Stolicę Kultury 2029 r. Idea Europejskiej Stolicy Kultury sięga 2014 r. i należy do najbardziej prestiżowych inicjatyw Unii Europejskiej w obszarze kultury. Powstała po to, aby wspierać miasta krajów Unii Europejskiej, aby podkreślać ich różnorodność kulturową oraz inicjować ich rozwój i rewitalizację. Europejska Stolica Kultury dla Lublina to ogromne wyróżnienie, przede wszystkim dla jego mieszkańców, za zaangażowanie i entuzjazm. Oczywiście nie byłaby możliwa, gdyby nie ogromna pozytywna energia i wkład lubelskich NGO-sów oraz wsparcie władz Lublina, którym teraz z serca z tego miejsca bardzo dziękuję. Jesteśmy trzecim miastem w Polsce, które otrzymało taką nagrodę z Unii Europejskiej, i doceniamy bardzo otrzymaną szansę, po pierwsze na rozwój, po drugie na promocję i po trzecie na strumień nowych turystów.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#BożenaLisowska">Szanowni Państwo! Lublin zachwycił kapitułę konkursową i mam nadzieję, że zachwyci wszystkich tych, którzy będą go odwiedzać teraz lub w przyszłości. Zapraszam do Lublina.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#DorotaNiedziela">Myślę, że wszystkich nas pani zachęciła.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo serdecznie zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#MariuszKrystian">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W sobotę 21 września w ośrodku wczasowo-rekolekcyjnym Caritas w Zakrzowie, gmina Stryszów, powiat wadowicki, odbył się finał akcji pn. „Dobra jest więcej”. Uczestnicy brali udział w inspirujących wykładach motywacyjnych, edukacyjnych oraz panelach dyskusyjnych z udziałem ekspertów zajmujących się pomocą drugiemu człowiekowi oraz aktywistów społecznych. Ponadto zorganizowano sesje integracyjne i kulturalne. Warsztaty zakończyły się panelem „Świadectwa — moc dobra”, podczas którego prelegenci podzielili się swoimi doświadczeniami związanymi z działalnością w wolontariacie. Do projektu zakwalifikowano 10 parafialnych lub szkolnych grup wolontariuszy, a całość realizowana była we współpracy Caritas archidiecezji krakowskiej i Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli oraz dofinansowana z budżetu województwa małopolskiego.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#MariuszKrystian">Finał akcji „Dobra jest więcej” był prawdziwym festiwalem dobra i życzliwości oraz pomocy drugiemu człowiekowi. Był to czas wspaniałych świadectw, opowieści i historii ludzi, którzy chcą i potrafią pomagać drugiemu człowiekowi: ubogim osobom z niepełnosprawnościami, pokrzywdzonym i tym, którym w życiu po prostu coś się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#MariuszKrystian">Tym oświadczeniem poselskim pragnę złożyć wyrazy uznania setkom młodzieży zaangażowanej w projekt, wychowawcom, księżom i siostrom zakonnym, tym, którzy byli zaangażowani w jego realizację. Dzięki wam świat stał się lepszy, stał się po prostu dobry. Dobra jest więcej. Pamiętajmy o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Giżyńskiego. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Klaudię Jachirę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Od lat powtarzam, że przyzwolenie na przekraczanie prędkości i bezkarność w tym kontekście nie powinny mieć w Polsce miejsca. Narażanie innych na utratę zdrowia i życia powinno być surowo i skutecznie karane. Do tej pory byłam osamotniona w tych poglądach, ale niestety w Polsce jest tak, że musi dojść do kilku tragedii, więc po ostatnich śmiertelnych wypadkach czuję, że — oby nareszcie — przyszedł czas na zmianę.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#KlaudiaJachira">Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski zapowiedział, że wraz z innymi samorządowcami przygotowany zostanie projekt ustawy dotyczący fotoradarów, tak aby miasta miały prawo montować je samodzielnie. Zadeklarował też ściganie organizatorów i uczestników nocnych wyścigów samochodowych. Chciałabym, żeby takie akcje jak „Ciche miasto”, gdy na celowniku policji znaleźli się ostatnio kierowcy pojazdów przekraczających normy hałasu, stały się w Polsce codziennością. Hałas jest przyczyną wielu chorób, a policjanci wyposażeni są w sonometry, więc wystarczy zacząć z nich korzystać.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#KlaudiaJachira">Popieram także starania ministra Sikorskiego, który zapowiedział, że będzie rozmawiał ze swoim odpowiednikiem w Emiratach Arabskich w sprawie Sebastiana M., ściganego w związku z wypadkiem, w którym zginęła cała rodzina.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#KlaudiaJachira">Podobną nadzieją napawają zapowiedzi ministra Bodnara, że ruszyły wreszcie prace nad zmianami w prawie, które wprowadzą pojęcie zabójcy drogowego, a może także zarządzą przepadek samochodu, gdy kierujący ma sądowy zakaz prowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#KlaudiaJachira">Te zmiany cieszą, ale musimy dołożyć jeszcze najważniejszą rzecz: społeczne potępienie dla przestępców drogowych. Pora pokazać, że szybka jazda nie budzi już podziwu, a wręcz przeciwnie: w całym społeczeństwie wiąże się z ostracyzmem społecznym, takim samym jak wsiadanie za kierownicę pod wpływem alkoholu, kradzieże czy rozboje, i tak samo surowo musi być karana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#KlaudiaJachira">Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#KlaudiaJachira">Pora na delegalizację największej partii w Polsce, partii bezkarnych samochodziarzy. Odetchniemy i skorzystamy na tym wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze oświadczenie mam w sprawie noclegów dla powodzian. Kiedy wybuchła wojna na Ukrainie, rząd Prawa i Sprawiedliwości dopłacał 40 zł dziennie za osobę dla każdej instytucji, hotelu gościńca, które w swoich progach przyjęły i ugościły ofiary wojny. Wiele głosów było temu przeciwnych, ale nie baliśmy się podjąć tej trudnej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WaldemarAndzel">Mamy rok 2024. Sytuacja zmieniła się diametralnie i z dyplomatycznego punktu widzenia jest o wiele prostsza. Teraz to Polacy potrzebują wsparcia innych Polaków. Powodzianie śpią na łóżkach polowych zamiast w hotelach i gościńcach. Dlaczego? Bo pieniędzy nie ma i nie będzie, bo proponuje im się pożyczki, bo przyjeżdża pani Ursula von der Leyen i zapowiada wsparcie. Tylko problem polega na tym, że działania są potrzebne na już. W tym momencie trwa wielkie sprzątanie i osuszanie. Zewsząd pochodzą głosy, że nie ma wojska, nie ma służb, nie ma koordynacji. Ludzie, którzy ponad swoje siły pracują w pocie czoła dzień w dzień, czy to powodzianie, czy wolontariusze, czy druhowie, muszą gdzieś się wyspać. Gdzie mają to zrobić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Woźniaka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Marcin Konieczka, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Najważniejszym zadaniem na tym posiedzeniu Sejmu było dalsze wsparcie dla powodzian. Rząd od razu uruchomił pewne formy wsparcia, w tym 10 tys. bezzwrotnej pomocy, 200 tys. na remont i odbudowę budynku mieszkalnego, 100 tys. na odbudowę budynku gospodarczego, wsparcie dla dzieci, wsparcie dla kredytobiorców, czyli spłatę 12 rat — bezzwrotna pomoc. Teraz procedujemy nad kolejnymi rozwiązaniami, tak aby jeszcze bardziej wspomóc proces odbudowy, m.in. nad ustawą, która zapewni 1 mld zł dla przedsiębiorców. Tam będzie świadczenie interwencyjne, kilkanaście tysięcy na każdy etat, dla każdego zleceniobiorcy, zwrot kosztów dodatkowego urlopu dla pracowników. Ważną kwestią będzie też wsparcie samorządów w odbudowie lokali komunalnych. Tutaj to wsparcie będzie w wysokości 100% w przypadku budowy nowych lokali i 70 lub 100% w przypadku remontów. Także będzie 1 tys. zł wsparcia na prąd w celu osuszania mieszkań, urlop na żądanie będzie wydłużony do 4 dni.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#MarcinSkonieczka">Tak że ten wachlarz wsparcia jest bardzo szeroki. Na walkę z powodzią przeznaczymy 23 mld zł. W tym są środki z Unii Europejskiej. Sejm będzie pracował intensywnie, bez przerwy, tak aby we wtorek przyjąć te wszystkie rozwiązania, o których mówiłem, żeby ta pomoc jak najszybciej trafiła do potrzebujących. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Ściebiorowskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zespół Szkół Cogito w Siemianowicach Śląskich obchodzi w tym roku jubileusz 90-lecia działalności. Z tej okazji również tu, z Sejmu, przekazuję całej społeczności szkolnej serdeczne życzenia wszelkiej pomyślności, sukcesów, dalszego rozwoju placówki, której absolwenci są na rynku pracy od lat wysoko cenieni. Szkoła odpowiada ofertą kierunków kształcenia na bieżące zapotrzebowanie rynku, a także oczekiwaniom młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Z uznaniem, zarówno jako poseł ziemi śląskiej, jak i absolwent tej szkoły, odnoszę się do pięknej historii tej placówki i zaangażowania wszystkich pracowników w pracę na rzecz wychowania i edukacji młodzieży. Dziękuję za zaangażowanie uczniów w szereg realizowanych projektów i akcji na rzecz mieszkańców Śląska.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Placówka, co warte podkreślenia, przynależy do wyjątkowego Klubu Herbertowskich Szkół, których w Polsce obecnie jest 17. Placówki te są zrzeszone w Klubie Herbertowskich Szkół, którego celem jest integracja społeczności szkół oraz organizowanie różnego rodzaju imprez kulturalnych o zasięgu ogólnopolskim, regionalnym czy też lokalnym. Propaguje to dzieła i twórczość wybitnego poety, eseisty Zbigniewa Herberta i wartości, które w swojej twórczości przekazywał. Przynależność do klubu to również znakomite docenienie twórczości Herberta, która wywołuje refleksję nad znaczeniem w życiu takich idei jak: prawda, honor, dobro. Poezja Zbigniewa Herberta, twórcy m.in. cyklu poetyckiego „Pan Cogito”, porusza ważne tematy ludzkiej egzystencji, wyborów życiowych, których musi dokonywać, i postaw moralnych. Ważne, aby tymi zasadami mogli kierować się również absolwenci tych szkół.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Jeszcze raz dla całej społeczności szkolnej życzę wszystkiego dobrego z okazji jubileuszu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 20 września odbyła się na terenie Sejmu konferencja „Razem dla zdrowia psychicznego” współorganizowana z organizacją młodych future tomorrow. To najważniejsze rekomendacje pokonferencyjne. Po pierwsze, prewencja i edukacja w zakresie zdrowia psychicznego, wprowadzenie obligatoryjnej edukacji dotyczącej zaburzeń psychicznych na wszystkich poziomach systemu edukacji, której celem jest, aby od najmłodszych lat uczniowie potrafili rozpoznawać objawy tych zaburzeń u siebie oraz u innych osób w swoim otoczeniu, co przyczyni się do wczesnego wykrycia problemów. Po drugie, zapewnienie powszechnego dostępu do bezpłatnego wsparcia psychologicznego. Po trzecie, efektywne wykorzystanie narzędzi wychowawczo-profilaktycznych. Istniejące programy powinny być wdrażane w sposób efektywny i dostosowany do realnych potrzeb uczniów, a realizacja tych programów musi być potraktowana jako priorytet. Po czwarte, wzmacnianie roli samorządności szkolnej, zwiększenie wpływu uczniów, rodziców oraz nauczycieli na podkreślenie znaczenia zdrowia psychicznego przez zaangażowanie całej społeczności szkolnej w działania na rzecz dobrostanu psychicznego. Po piąte, wsparcie dla kadry pedagogicznej. Przeciążenie zawodowe nauczycieli ma negatywny wpływ na ich zdrowie psychiczne, co z kolei oddziałuje na jakość edukacji. Wprowadzenie systemowych rozwiązań wspierających nauczycieli, które pomogą w radzeniu sobie z wypaleniem zawodowym, jest niezwykle ważne. Po szóste, promowanie empatii i różnorodności w edukacji. Edukacja w zakresie empatii i życzliwości powinna być integralną częścią procesu kształcenia. W szczególności należy promować różnorodność i dostosować system edukacji tak, aby umożliwić rozwój w środowisku sprzyjającym mocnym stronom. I ostatnie, po siódme, integracja nowoczesnych programów psychoedukacyjnych. Warto, aby ministerstwo wzięło pod uwagę chociaż część tych rekomendacji, jak nie wszystkie, stworzonych przez młodych dla młodych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Annę Soin, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wstępne straty wynikające z powodzi szacowane są na miliardy złotych. Konieczne są natychmiastowe działania, które złagodzą skutki żywiołu i przyspieszą proces odbudowy zalanych terenów. Przy tej okazji pragnę podziękować za szybką reakcję i powstanie kilku hubów pomocy dla powodzian. Jeden z nich został uruchomiony w stolicy Dolnego Śląska, regionu, który reprezentuję. Zachęcam wszystkich, także polityków, z innych rejonów, aby aktywnie uczestniczyli w niesieniu pomocy. Zebrane z całej Polski artykuły najpilniejszej potrzeby są na bieżąco przekazywane potrzebującym z zalanych terenów. Sytuacja jest dynamiczna i każda gmina dotknięta żywiołem ma swoje potrzeby. Idąc głosem władz lokalnych i samorządowych, kieruję słowa prośby, aby kontaktować się z miejscami, które zostały wyznaczone, aby nieść skutecznie i mądrze pomoc. Przypomnę, że oprócz Wrocławia takie huby działają w Jeleniej Górze i Wałbrzychu. Dziękuję wszystkim za ogromny trud i zaangażowanie, żołnierzom WOT-u, strażakom oraz wszystkim tym, którzy okazali swoje ogromne serce. To dzięki waszej pomocy, wsparciu w logistyce najpilniejsza pomoc trafia do najbardziej potrzebujących. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Krajewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JarosławKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć, że dzisiaj obchodzimy 85. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Pamiętajmy, że 27 września 1939 r. powołana została Służba Zwycięstwu Polski, przekształcona następnie Związek Walki Zbrojnej, a następnie w Armię Krajową. Stała się ona de facto zalążkiem Polskiego Państwa Podziemnego, które samo w sobie jest fenomenem nie tylko w skali europejskiej, ale także w skali światowej. A dzisiaj mamy tę 85. rocznicę. Znajdujemy się w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej tuż obok pomnika Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, tuż przy ul. Wiejskiej. Pamiętajmy o tym wydarzeniu, że Polskie Państwo Podziemne stworzyło nie tylko własne siły zbrojne, wymiar sprawiedliwości, tajne nauczanie, ale również podziemny parlament. Cześć i chwała bohaterom.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Mulawę, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#DorotaNiedziela">Mam nadzieję, że pan poseł nie ma karteczki, bo się nie pomyliłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#KrzysztofMulawa">Dzisiaj bez karteczki.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#KrzysztofMulawa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dramatyczna sytuacja w Polsce południowo-zachodniej nie powinna odwracać naszych oczu od granicy wschodniej. Po stosunkowo spokojniejszych lipcu i sierpniu od początku września przez 3 tygodnie mieliśmy do czynienia z ponad 2,5 tys. prób nielegalnego przekroczenia granicy polsko-białoruskiej. Czy to jest dużo? Oczywiście dramatycznie dużo. Przypomnę tylko taki udawany spór pomiędzy Platformą a PiS-em w 2014 r. czy 2015 r. o 7 tys. imigrantów. Tysięcy naruszeń granicy, a więc takich bardzo niebezpiecznych interakcji z polskim żołnierzem, można by było po prostu uniknąć. W jaki sposób uniknąć? Gdybyśmy, szanowni państwo… Tutaj kieruję swój apel nie do nieobecnego premiera Donalda Tuska, ale do koalicji rządzącej.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#KrzysztofMulawa">Szanowni Państwo! Moglibyśmy tych tysięcy naruszeń granicy, niebezpiecznych sytuacji dla polskiego żołnierza uniknąć, gdybyśmy zdelegalizowali takie organizacje jak Grupa Granica i pokrewne. To jest mój apel do was. Mamy fatalną sytuację w Polsce południowo-zachodniej. Pomóżmy naszym żołnierzom, kiedy spora część tych żołnierzy pojechała do powodzian, żeby nie musieli użerać się z imigrantami, ale przede wszystkim z przedstawicielami Grupy Granica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tadeusza Samborskiego, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#TadeuszSamborski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To oświadczenie wygłaszam jako poseł z Dolnego Śląska, a więc z regionu, w którym mieszka wielu Kresowian i ich potomków. 25 lat temu, 25 września 1999 r. we Wrocławiu został odsłonięty i poświęcony pierwszy w Polsce pomnik mauzoleum poświęcony obywatelom II Rzeczypospolitej, którzy zostali w latach 1939–1947 bestialsko zamordowani przez ukraińskich nacjonalistów spod znaku OUN-UPA. O jego budowę od 1992 r. starało się Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, któremu przewodniczył śp. Szczepan Siekierka. W kryptach pomnika złożona jest ziemia z mogił z 2 tys. miejscowości masowych mordów ludności polskiej na ziemi: wołyńskiej, tarnopolskiej, lwowskiej, stanisławowskiej, lubelskiej, poleskiej i rzeszowsko-przemyskiej, a na jego fasadzie wmurowana została tablica pamięci poświęcona pamięci szlachetnych Ukraińców, którzy udzielali pomocy i schronienia Polakom.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#TadeuszSamborski">Powołany wówczas społeczny komitet budowy pomnika napotykał na wiele przeszkód natury politycznej i administracyjnej. Przeciwnicy pomnika argumentowali, że będzie on ciosem w młodą, umacniającą się ukraińską suwerenność, że to nie czas na takie pomniki, że będzie on raził ukraińskie uczucia, że będzie zadrą we wzajemnych stosunkach, że Ukraińcy sami muszą się uporać ze swoją przeszłością, a my powinniśmy czekać aż to się stanie, oraz że pomnik będzie powodował niepokoje społeczne. Z perspektywy czasu wiemy, że to wszystko było nieprawdą. Pomnik cieszy się dużym zainteresowaniem społecznym. Nie ma dnia, aby nie pojawiła się na jego płycie wiązanka kwiatów czy znicz. Od 25 lat jest miejscem spotkań Kresowian w każdą rocznicę krwawej niedzieli. Na stałe wpisał się w miejski krajobraz architektoniczny. Stanowi on nie tylko hołd dla ofiar, ale także symbol pojednania opartego na prawdzie historycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#TadeuszSamborski">Już powiem, pani marszałek, dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#TadeuszSamborski">W ubiegłych latach w modlitwie ekumenicznej pod pomnikiem brali udział duchowni wszystkich wyznań, w tym duchowni grekokatoliccy, a w tym roku swój znicz zapalił również konsul generalny Ukrainy we Wrocławiu Jurij Tokar. Jest to jednoznaczny dowód na to, że dobre stosunki z Ukrainą można budować w oparciu o wzajemne zrozumienie, wrażliwość i poszanowanie, a nie na kłamstwie, relatywizacji czy przemilczaniu tematów trudnych dla Ukrainy i niewygodnych. W 25. rocznicę odsłonięcia pomnika dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do jego powstania i w dalszym ciągu przywracają pamięć o ofiarach ludobójstwa, o ofiarach, które do dziś spoczywają w bezimiennych mogiłach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, bardzo dziękuję, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#TadeuszSamborski">…a których ekshumacje są zakazane, co stoi w jawnej sprzeczności z wartościami cywilizowanego świata. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że dwa zdania to jest pojęcie względne.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Weber, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym z tego miejsca podziękować wszystkim Polakom, którzy włączyli się w akcję pomocy powodzianom. Dziękuję szczególnie mieszkańcom Podkarpacia, którzy w ostatnich dniach wykazali się ogromną solidarnością i w różny sposób pomogli ludziom, którzy przeżywają ten niesamowity dramat. Wielu z nas kupiło najpotrzebniejsze rzeczy, które zostały bardzo szybko przekazane na tereny zalane. Są tacy, którzy dokonali wpłat finansowych. Są również samorządowcy, którzy w ramach solidarności ze swoimi koleżankami i kolegami przyjmowali uchwały, na podstawie których przekazują środki finansowe na odbudowę infrastruktury, która została uszkodzona podczas powodzi. Dzieci z terenów zalanych, również w ramach „Zielonych szkół”, przybywają w różne zakątki naszego kraju, w tym też na Podkarpacie, kontynuując naukę. Tak że pospolite ruszenie polskiego narodu faktycznie bardzo duże.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#RafałWeber">Chcę bardzo gorąco podziękować wszystkim tym, którzy za pośrednictwem biura poselskiego, ale też za pośrednictwem samorządów, samorządu Stalowej Woli, Niska, Zaleszan, Tarnobrzega, włączyli się w akcję pomocową. Dziękuję samorządowcom. Wiem, że wielu z nich, m.in. prezydent Stalowej Woli Lucjusz Nadbereżny, wójt Zaleszan Paweł Gardy, byli tam na miejscu, byli na terenach dotkniętych powodzią, widzieli skalę zniszczeń na własne oczy i chociażby za pośrednictwem ochotniczych straży pożarnych pomagają w tym, aby usunąć skutki tej ogromnej tragedii.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#RafałWeber">Mam nadzieję, że my jako Wysoka Izba wypracujemy takie przepisy, które pozwolą na szybką odbudowę zalanych terenów. Do tego będą potrzebne środki finansowe — i to miliardy złotych. Mam nadzieję, że w duchu odpowiedzialności takie środki finansowe…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#RafałWeber">…na odbudowę zalanej infrastruktury — tej indywidualnej: domów i przedsiębiorstw, ale też tej użyteczności publicznej: dróg, różnych obiektów — zostaną przekazane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Maję Ewę Nowak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MajaEwaNowak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To posiedzenie Sejmu, zupełnie zresztą słusznie, zdominował temat powodzi i wsparcia dla poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#MajaEwaNowak">Jestem Lubuszanką, od zawsze mieszkam nad Odrą. Ostatnie tygodnie, podobnie jak wielu Lubuszan, spędziłam na wspieraniu różnego rodzaju akcji pomocowych w regionie, na wspieraniu tych, którzy ponieśli straty, ale też tych, którzy przez wiele dni i nocy walczyli o to, aby ratować przed wielką wodą lubuskie miasta, miasteczka i wsie — i uratowali je.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#MajaEwaNowak">Z tego miejsca bardzo dziękuję m.in. wolontariuszom, którzy z ramienia Polski 2050 organizowali wszelkiego rodzaju zbiórki w regionie, a także organizacjom pozarządowym, ratownikom WOPR, strażakom, samorządowcom, ochotnikom, mieszkańcom i wolontariuszom. To właśnie oni umacniali i zabezpieczali przez wiele dni i nocy wały, napełniali worki, dostarczali piasek i organizowali wsparcie dla poszkodowanych. To oni uratowali Lubuskie przed tragedią, jaka spotkała nas w 1997 r. i 2010 r. Szczególne podziękowania za zaangażowanie chciałabym złożyć dla wicewojewody lubuskiego pana Macieja Siwickiego, pani burmistrz Otynia Barbary Wróblewskiej, wójta Siedliska pana Daniela Kołtuna, burmistrza Bytomia Odrzańskiego Jacka Sautera, burmistrza Żagania pana Sławomira Kowala, prezydent Nowej Soli pani Beaty Kulczyckiej. Dziękuję w imieniu mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Włodzimierza Tomaszewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Moje oświadczenie związane jest z trwającą debatą nad systemem finansów samorządu terytorialnego. Tysiące kilometrów przechodzonych przeze mnie w tym gmachu od 1990 r. w ramach debat nad systemem finansów samorządu terytorialnego z udziałem wszystkich kolejnych ministrów odpowiedzialnych za ten system, począwszy od Wojciecha Misiąga, polegały głównie na walce o pieniądze inwestycyjne dla samorządów. Klasyczny przykład to subwencja oświatowa z 1996 r., która nie zawierała żadnych środków na inwestycje. Ale wtedy miała jedną cechę: była określana jako wartość procentowa od planowanych dochodów budżetu państwa. Od 1996 r. było to 6,6%, a od 1999 r., po zmianach ustrojowych w powiatach i województwach, 12,8%. Tego zapisu już nie ma. Został od 2004 r. wykreślony. Pozostał tylko ogranicznik, że rok do roku subwencja nie może być niższa.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">Mało znanym faktem jest to, że w 2009 r. w ramach ustawy z 27 sierpnia 2009 r. — Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych wykreślone zostały z ustaw ustrojowych zapisy o tym, że subwencje dla gmin i powiatów są ustalane według zobiektywizowanych kryteriów określonych w odrębnej ustawie. Przypominam: w 2009 r., za rządów Platformy Obywatelskiej i PSL. W związku z czym dedykuję to nieobecnym tutaj posłom, którzy tak wiele mówią o systemie, ale w zasadzie nie znają go. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartosza Romowicza, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście najważniejszym tematem w tym tygodniu były sprawy powodziowe. Natomiast jednym z ważniejszych elementów tego posiedzenia była ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Po 20 latach chcemy ten system zmienić. Chcemy to zrobić tak, aby w przyszłości samorządy nie były uzależnione od widzimisię politycznego. Pracowaliśmy w podkomisji wiele godzin, pracowaliśmy w komisji, pracujemy teraz w drugim czytaniu i będziemy głosować w przyszłym tygodniu. Ta ustawa daje realnie 24 mld zł więcej dla samorządów. Czy to dużo? Można dyskutować. Natomiast zawsze to 24 mld zł. Czy ustawa rozwiązuje wszystkie problemy? Na pewno nie, ale część z nich rozwiązuje. Nie da się dzisiaj w sposób odpowiedzialny wprowadzić takich zmian w tych przepisach, które spowodują, że budżet państwa tego nie pociągnie. Musimy zrobić to bardzo rozsądnie. I tak też jest zrobione.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#BartoszRomowicz">Dla mnie jednym z ważniejszych elementów była potrzeba ekologiczna, kolokwialnie mówi się: subwencja ekologiczna, bo w miejscu, który mieszkam, oczekuje się, że ten teren będzie bardziej chroniony.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#BartoszRomowicz">A co z samorządami? Te samorządy otrzymają rekompensaty właśnie za to, że nie można robić tam więcej, niż chronić przyrody. Dlatego wprowadziliśmy poprawki, które gwarantują już od 2025 r. dla tych samorządów środki finansowe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#DorotaNiedziela">Serię oświadczeń zakończy pan poseł Zbigniew Bogucki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#ZbigniewBogucki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzisiaj 27 września, a to Święto Wojsk Obrony Terytorialnej, dlatego z tej okazji chciałem podziękować wszystkim paniom, wszystkim panom, którzy są żołnierzami tego piątego, najmłodszego rodzaju sił zbrojnych, powołanego 1 stycznia 2017 r.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#ZbigniewBogucki">Miałem wielki honor, godność i szczęście w bardzo trudnym czasie być wojewodą na Pomorzu Zachodnim i zawsze mogłem wtedy liczyć na terytorialsów. Czy wtedy, kiedy zmagaliśmy się z niewidzialnym wrogiem, jakim był COVID, pandemia — tam byli WOT-owcy. Czy wtedy, kiedy trzeba było przyjmować setki tysięcy, a w Polsce miliony prawdziwych uchodźców wojennych, dzieci i kobiet z Ukrainy — tam były Wojska Obrony Terytorialnej. Czy wtedy, kiedy zmagaliśmy się z wichurami, które przeszły przez moje województwo, mój region, dwukrotnie tuż przed wybuchem wojny — wtedy również WOT-owcy byli. Byli również wtedy, kiedy przyszło nam się zmagać z kryzysem odrzańskim. Wtedy żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej także byli na Odrze, także byli na wałach, a dzisiaj są bardzo potrzebni w południowozachodniej Polsce i niosą pomoc. Myślę, że to powinno napełnić wszystkich tych, którzy głosowali przeciwko powołaniu Wojsk Obrony Terytorialnej, odpowiednią refleksją. Ale nie czas dzisiaj na spory. Dzisiaj niech ci żołnierze świętują, nisko się kłaniam wszystkim terytorialsom, dziękuję za ich ofiarną, wielką służbę dla Rzeczypospolitej, a w sposób szczególny kłaniam się i dziękuję żołnierzom obrony terytorialnej z Pomorza Zachodniego z 14. Zachodniopomorskiej Brygady OT. Zawsze gotowi, zawsze blisko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dzisiejszym oświadczeniu pragnę przypomnieć o doniosłym wydarzeniu, jakim było zwycięstwo wojsk polskich w bitwie 27 września 1605 r. pod Kircholmem.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#BarbaraBartuś">Bitwa pod Kircholmem, toczona w trakcie wojny polsko-szwedzkiej o Inflanty, była jedną z tych chwil w historii, w których niewielka, ale doskonale wyszkolona i zorganizowana armia pokazała swoją nieocenioną wartość na polu walki. Na czele wojsk polskich stanął Jan Karol Chodkiewicz, hetman litewski, którego kunszt strategiczny stawiany jest w jednym rzędzie z kunsztem największych dowódców epoki. Z kolei po stronie szwedzkiej dowodził sam król Karol IX.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#BarbaraBartuś">Szwedzi byli pewni swojego zwycięstwa, mając przewagę liczebną oraz nowoczesne na owe czasy wojska piechoty wspierane artylerią. W skład ich armii wchodzili najemnicy z różnych krajów, w tym weterani z Europy Zachodniej, którzy mieli przynieść decydującą przewagę w starciu. Siły Chodkiewicza liczyły ok. 2,4 tys. jazdy, tysiąc piechoty i 4 działka. Armia szwedzka składała się z ok. 8,3 tys. piechoty, 2,5 tys. jazdy i 11 działek polowych. Ta przeważająca liczebność w połączeniu z nowoczesnym uzbrojeniem dawała Szwedom poczucie nieuchronnego sukcesu.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#BarbaraBartuś">Chodkiewicz jednak nie zamierzał poddać się tym przewidywaniom. Jego geniusz dowódczy w połączeniu z głęboką znajomością terenu oraz wyjątkową dyscypliną polskich wojsk pozwolił na opracowanie strategii, która wkrótce miała zaskoczyć przeciwnika i zniweczyć jego plany. Kluczowym elementem tej bitwy była nie tylko odwaga, ale również precyzja planowania. Bitwa została wygrana dzięki mistrzowskiemu rozstawieniu wojsk hetmańskich. W decydującym bowiem momencie silne lewe skrzydło uzyskało przewagę i zadecydowało o całkowitym pogromie Szwedów.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#BarbaraBartuś">W bitwie poległo ok. 9 tys. Szwedów i ok. 100 Polaków i Litwinów.</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#BarbaraBartuś">Bitwa pod Kircholmem nie tylko umocniła pozycję Rzeczypospolitej w Inflantach, ale również wpłynęła na postrzeganie polskiej armii w całej Europie. Stała się symbolem tego, co można osiągnąć, mając odwagę, dyscyplinę i genialnego dowódcę na czele. Husaria, już wtedy owiana legendą, stała się ikoną potęgi wojennej i symbolem militarnej chwały Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-394.6" who="#BarbaraBartuś">W tej bitwie objawiła się też idea, która przyświecała Rzeczypospolitej — że nie liczby, lecz serce i odwaga decydują o wyniku walki.</u>
          <u xml:id="u-394.7" who="#BarbaraBartuś">Kircholm to triumf umysłu nad siłą i strategii nad brutalnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos w sprawie, która dotyka miliony Polaków i staje się coraz bardziej palącym problemem — rosnących cen prądu i gazu. Mimo obietnic i zapowiedzi rządu dotyczących wprowadzenia tarczy ochronnej dla obywateli do dziś nie doczekaliśmy się skutecznych rozwiązań. Wzrosty cen energii, jakie obserwujemy w ostatnich miesiącach, wywierają ogromną presję na budżety gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i na sektor publiczny. Dla wielu naszych obywateli jest to realne zagrożenie utraty stabilności finansowej, a dla firm — ryzyko ograniczenia działalności lub nawet zamknięcia.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Wysokie rachunki za energię elektryczną i gaz to nie tylko problem ekonomiczny, ale także poważny kryzys społeczny. Osoby o niskich i średnich dochodach są szczególnie narażone na skutki tego zjawiska, które nieustannie pogarsza ich sytuację. Wiele rodzin stoi dziś przed dramatycznymi wyborami — czy opłacić rachunki za media, czy zapewnić wydatki na podstawowe potrzeby życiowe. Jakość życia tysięcy Polaków spada w dramatycznym tempie, a z każdym miesiącem problem ten się pogłębia.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Obserwujemy, że inne kraje europejskie już dawno podjęły zdecydowane kroki w celu ochrony swoich obywateli. Tymczasem w Polsce rząd nadal zwleka z wdrożeniem rozwiązań, które mogłyby złagodzić skutki rosnących kosztów energii. Czasu na działania nie mamy dużo — Polacy potrzebują wsparcia natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Dlatego ponownie apeluję o natychmiastowe wdrożenie kompleksowej tarczy ochronnej dla obywateli i przedsiębiorstw. W szczególności powinna ona obejmować:</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#MagdalenaFilipekSobczak">1. Zamrożenie cen prądu i gazu dla gospodarstw domowych o niskich dochodach.</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#MagdalenaFilipekSobczak">2. Natychmiastowe dopłaty dla rodzin i osób starszych — wielu obywateli nie jest w stanie sprostać rosnącym rachunkom.</u>
          <u xml:id="u-395.6" who="#MagdalenaFilipekSobczak">3. Wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw — wiele z nich już balansuje na granicy bankructwa. Rząd powinien wprowadzić ulgi podatkowe, dopłaty do rachunków za prąd i gaz oraz programy preferencyjnych kredytów, które pozwolą na modernizację energetyczną i poprawę efektywności energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-395.7" who="#MagdalenaFilipekSobczak">4. Intensyfikację działań na rzecz efektywności energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-395.8" who="#MagdalenaFilipekSobczak">5. Zwiększenie nadzoru nad rynkiem energii.</u>
          <u xml:id="u-395.9" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowni Państwo! Czas na działania minął. Polacy nie mogą czekać dłużej. Każdy dzień zwłoki to kolejny cios w domowe budżety i kondycję małych przedsiębiorstw, które są fundamentem naszej gospodarki. Apeluję do rządu o natychmiastowe podjęcie odpowiednich kroków, które ochronią obywateli przed dalszymi negatywnymi skutkami rosnących cen energii.</u>
          <u xml:id="u-395.10" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Nie możemy pozwolić, aby obecny kryzys energetyczny doprowadził do pogłębienia nierówności społecznych i upadku gospodarki. Tarcza ochronna jest nie tylko odpowiedzią na bieżący kryzys, ale także inwestycją w przyszłość — w stabilną, bezpieczną i odporną na kolejne wstrząsy Polskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Oświadczenie poselskie w sprawie działań obecnej administracji rządowej na rzecz osób niepełnosprawnych</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są słowa wypowiedziane w przestrzeni publicznej, które określają stosunek danego środowiska do konkretnych spraw czy też problemów. „Pieniędzy nie ma i nie będzie” Jacka Rostowskiego, ministra finansów w rządzie Platformy Obywatelskiej, w kontekście postulatów socjalnych Prawa i Sprawiedliwości z 2015 r. są właśnie jednymi z takich słów. Było to zaraz po ogłoszeniu wyników wyborów parlamentarnych przed 9 laty. Resztę historii znamy — 500+, później 800+, wyprawki szkolne, rodzinny kapitał opiekuńczy i wiele innych programów społecznych zostało zrealizowanych przez 8 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#FryderykSylwesterKapinos">Rok przed słynną już wypowiedzią Jacka Rostowskiego jego szef Donald Tusk mówił, że chętnie realizowałby programy społeczne, lecz nie wie, gdzie są zakopane pieniądze na ten cel. Jak się niedługo później okazało, nie trzeba było niczego szukać ani kopać, wystarczyło chociażby uszczelnić lukę VAT i pieniądze się znalazły.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#FryderykSylwesterKapinos">W wyniku zeszłorocznych wyborów parlamentarnych Platforma Obywatelska wróciła do władzy. Dziś w moim oświadczeniu poselskim chciałbym zwrócić uwagę na dwie kwestie zgłaszane mi przez mieszkańców województwa podkarpackiego. Pierwsza z nich to czas oczekiwania na wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Jest ona potrzebna osobom niepełnosprawnym do uzyskania świadczenia wspierającego. Otrzymałem informacje, że w województwie podkarpackim czas oczekiwania na wspomnianą decyzję trwa nawet kilka miesięcy. W związku z tym wraz z posłami Prawa i Sprawiedliwości wystosowałem pismo do wojewody podkarpackiego z prośbą o wyjaśnienie tej sytuacji. Otrzymaliśmy blisko 4-stronicową odpowiedź, której większość treści opierała się na przedstawieniu informacji, co urząd wojewódzki robi w tej sprawie, jakie napotyka trudności itd. A ludzie czekają. Czy odpowiedź wojewody była dla nich zadowalająca? Zdecydowanie nie.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#FryderykSylwesterKapinos">Druga kwestia to czas oczekiwania na miejsce w zakładach opiekuńczo-leczniczych oraz zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Z danych uzyskanych z Podkarpackiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia na koniec maja br. liczba oczekujących na miejsce w zakładach/oddziałach pielęgnacyjno-opiekuńczych wynosiła w przypadkach pilnych 202, natomiast w przypadkach stabilnych 382. Z kolei na miejsce w zakładach/oddziałach opiekuńczo-leczniczych liczba oczekujących wynosiła 149 w przypadkach pilnych oraz 659 w przypadkach stabilnych. A mówimy tu przecież o bardzo newralgicznej kwestii, gdy nie zawsze są możliwości rodzinne, aby dana osoba miała zapewnioną odpowiednią opiekę w miejscu zamieszkania. Często zdarza się, że ktoś dosłownie z dnia na dzień traci sprawność. Każdy przypadek to osobna historia.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#FryderykSylwesterKapinos">Stąd też myślę, że w takich kwestiach obecna koalicja rządowa mogłaby się wykazać działaniem, a nie tylko mówić: pieniędzy nie ma, nie da się i tak by można było mnożyć przykłady. Z szumnie zapowiadanych 100 konkretów na 100 dni niewiele udało się zrealizować, a przecież zbliżamy się do roku rządów koalicji 13 grudnia. To ile jeszcze czasu wam potrzeba? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#MariaKoc">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie, kiedy do Polski dotarły już alarmujące prognozy pogody oraz ostrzeżenia o nieuchronnej powodzi, kiedy nasi sąsiedzi Czesi już walczyli z potężną powodzią, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie nie chciało opróżnić zbiorników przeciwpowodziowych w południowo-zachodniej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#MariaKoc">Na dzień przed powodzią lokalny portal „Nowiny Nyskie” alarmował, że Wody Polskie nie utworzyły rezerwy powodziowej na Jeziorze Nyskim oraz na pozostałych zbiornikach kaskady rzeki Nysy Kłodzkiej. W dniu 13 września, kiedy premier Polski Donald Tusk uspokajał Polaków, że prognozy nie są alarmujące, podległe mu Wody Polskie w podobnym tonie odpowiedziały portalowi „Nowiny Nyskie”.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#MariaKoc">Cytat z „Nowin Nyskich”: „Jak wynika z informacji o sytuacji meteorologiczno-hydrologicznej z dnia 13 września, którą przedstawiły Wody Polskie, z Jeziora Nyskiego wypływa tyle samo wody, ile do niego wpływa. Podobna sytuacja jest na pozostałych zbiornikach tzw. kaskady Nysy Kłodzkiej — Topoli Paczków, Kozielna i Otmuchowa. To zaś oznacza, że zbiorniki nie powiększają swojej rezerwy powodziowej”.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#MariaKoc">Odpowiedzi na pytania dziennikarzy w tej sprawie udzielił Jarosław Garbacz, rzecznik Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, czyli regionalnego oddziału Wód Polskich: „Aktualnie nie ma takiej potrzeby. Każdy zbiornik funkcjonuje w oparciu o konkretne instrukcje gospodarowania wodami” — tak wypowiedział się pan rzecznik na pytanie o opróżnienie zbiorników.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#MariaKoc">Mam więc pytanie do pana premiera Tuska, kto ponosi odpowiedzialność za decyzje Wód Polskich o nieprzygotowaniu zbiorników przeciwpowodziowych na zbliżającą się falę powodziową. Czy ma to związek z kadrowym tsunami, które wiosną bieżącego roku przeszło przez Wody Polskie? Zwolnieni zostali doświadczeni pracownicy, eksperci, ludzie posiadający wiedzę i doświadczenie, zajmujący się na poziomie decyzyjnym walką z powodziami i retencją. Czy więc polityka kadrowa Wód Polskich nie miała wpływu na błędne decyzje pracowników? Jakie były realne powody, dla których Wody Polskie nie zrzucały wody, choć tygodniami trwała susza? Dlaczego nie zrzuciły wody ze zbiorników nawet w obliczu prognoz potężnej powodzi? Czy pan premier ma wiedzę na ten temat i jakie podjął działania, aby podobna sytuacja już się więcej nie zdarzyła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Oświadczenie poselskie w sprawie waloryzacji stypendiów doktoranckich oraz płac w szkolnictwie wyższym</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się dziś do państwa w imieniu tysięcy doktorantów i nauczycieli akademickich, którzy z niepokojem obserwują wstępny projekt budżetu na 2025 r., w którym nie przewidziano waloryzacji stypendiów doktoranckich oraz płac w szkolnictwie wyższym. Jest to bardzo niepokojący sygnał, szczególnie w obliczu gwałtownie rosnących kosztów życia — energii, opłat mieszkaniowych czy transportu publicznego, które wzrosły o 20–30% w ciągu ostatniego roku.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Brak waloryzacji oznacza realne zubożenie doktorantów, którzy już teraz z trudem wiążą koniec z końcem, a także nauczycieli akademickich, którzy odgrywają kluczową rolę w kształceniu przyszłych pokoleń. Bez odpowiedniego wsparcia finansowego grozi nam odpływ młodych, zdolnych ludzi ze środowiska akademickiego i rezygnacja z kontynuowania badań naukowych.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Dlatego apeluję o pilne działania w celu zapewnienia, że stypendia doktoranckie oraz wynagrodzenia w szkolnictwie wyższym będą odpowiednio waloryzowane, co pozwoli na zachowanie stabilności tego kluczowego sektora. Należy rozważyć wprowadzenie mechanizmu automatycznej waloryzacji, analogicznego do tego stosowanego w systemie emerytalnym, który zapewniłby stabilność finansową środowiska akademickiego.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Zwracam się z prośbą o rozważenie tych postulatów, zanim skutki braku wsparcia odbiją się na przyszłości polskiej nauki i edukacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#GrzegorzLorek">10 września — na 4 dni przed powodzią — Polska otrzymała ostrzeżenie z Europejskiego Systemu Ostrzegania przed Powodziami. W USA wprowadza się stan wyjątkowy przed kataklizmem i mobilizuje przede wszystkim Gwardię Narodową oraz służby, dodam, zanim cokolwiek się wydarzy. W Polsce wojewoda odmawia Wojskom Obrony Terytorialnej udziału w działaniach zabezpieczających przed powodzią.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#GrzegorzLorek">Ponadto unijne centrum kryzysowe do 13 września rozesłało informację o powodzi. Należy zadać pytanie: Czy i do kogo dotarła? Czy została przekazana samorządom z terenów zagrożonych zalaniem?</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#GrzegorzLorek">Z informacji ujawnionych przez unijnego komisarza ds. zarządzania kryzysowego Janeza Lenarčiča wiemy, że było 100 takich ostrzeżeń. W przypadku powodzi w Stroniu i Kłodzku samorządy twierdzą, że nie otrzymały ostrzeżeń albo nie były one precyzyjne.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#GrzegorzLorek">Samorządy apelowały o pomoc także przy budowie wałów, gdyż państwo nie interweniowało w odpowiedni sposób nawet po wylaniu rzek, gdy już był znany rozmiar kataklizmu. 3 godziny przed pęknięciem zapory Stronie Śląskie premier Donald Tusk uspokajał: pojawiły się takie głosy, że być może tama nie wytrzyma, ale one nie są prawdziwe, tzn. tama powinna wytrzymać. Ten wątek budzi nowe pytania o przepływ kluczowych informacji o stanie zapory pomiędzy sztabami kryzysowymi.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#GrzegorzLorek">W niedzielny poranek 15 września burmistrz Stronia Śląskiego prowadził ewakuację ludzi przy pomocy koparek, gdyż nie było wojska z amfibiami lub PSP z łodziami czy choćby pontonami. Koparka, brodząc w wodzie, podjeżdżała do domów i podejmowała osoby do podstawianej łyżki. Decyzje w Stroniu opierały się na przekazywanych drogą radiową informacjach od strażników miejskich i strażaków OSP. Informowali oni o sytuacji dotyczącej stanu zbiornika, komunikując się z jego kierownikiem. Kierownik o godz. 7 rano potwierdził, że ewakuacja ludzi poniżej obiektu jest zasadna. Burmistrz Dariusz Chromiec uważa, że w komunikacji między sztabami kryzysowymi nikt nie przekazał wyraźnego ostrzeżenia, aby rozpocząć ewakuację. Ewakuacja to były decyzje samorządu, a nie zalecenia państwa czy służb. W Stroniu już wcześniej całą noc ewakuowano ludzi z zagrożonych rejonów. Nie było prądu, zalewała rzeka Biała Lądecka. Kiedy w niedzielę doszło do przerwania zapory i utracono łączność z całym światem, nie było sygnału telefonii GSM, była zakłócona łączność radiowa, niewiele można było zrobić. To jest kwintesencja rządu koalicji 13 grudnia — doprowadzono do tragedii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#AnnaPieczarka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Katastrofalne skutki powodzi, która przeszła przez Polskę w ostatnich dniach, są coraz bardziej widoczne, a ich skala jest porażająca. Najnowsze mapy satelitarne ukazują ogrom zniszczeń spowodowanych przez żywioł. Doprowadził on m.in. do zerwania mostów, zniszczenia setek gospodarstw, odcięcia niektórych miejscowości od świata, a nawet do ofiar w postaci ludzi. Powódź najmocniej dotknęła południową Polskę oraz Dolny Śląsk. Szkody wyrządziły nie tylko duże rzeki, ale także ich dopływy oraz wezbrane potoki i strumyki.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#AnnaPieczarka">W związku z powyższym apeluję do instytucji odpowiedzialnej za krajową gospodarkę wodną, czyli do Wód Polskich, których pracę nadzoruje resort infrastruktury, o pilne przystąpienie do inwentaryzacji szkód i ich naprawy. Uszkodzenia brzegów i wszelkie wyrwy trzeba usunąć po to, by w przypadku kolejnego załamania pogody w naszym kraju nie doszło do tak poważnych zniszczeń.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#AnnaPieczarka">Nierzadkie są sytuacje, w których samorządy zwracają się z prośbą o uregulowanie brzegów czy naprawę wałów, lecz ich monity pozostają bez echa. W regionie tarnowskim, który reprezentuję, największe zagrożenie stwarzają m.in. rzeki Biała Tarnowska i Uszwica. Niestety rzeki te, pomimo złych doświadczeń z przeszłości, w wielu miejscach nie mają właściwych zabezpieczeń, nie wykonano też koniecznych napraw. Trzeba dokonać ich przeglądu i przystąpić do działań.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#AnnaPieczarka">Uprzejmie proszę o potraktowanie tej sprawy poważnie i priorytetowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#DorotaNiedziela">Chciałam paniom posłankom i panom posłom bardzo podziękować za dzisiejszy dzień.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#DorotaNiedziela">Życzę miło spędzonego weekendu.</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#DorotaNiedziela">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do 1 października br., tj. do wtorku, do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-401.5" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję państwu i w imieniu państwa i swoim bardzo dziękuję obsłudze Kancelarii Sejmu za te dosyć trudne dla nas wszystkich dni. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-401.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-401.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 18 min 07)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>