text_structure.xml
41.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MartaGolbik">Otwieram posiedzenie Komisji Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MartaGolbik">Witam członków Komisji i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MartaGolbik">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MartaGolbik">Porządek dzisiejszego posiedzenia przyjęty przez prezydium przewiduje: punkt pierwszy – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r.; punkt drugi – rozpatrzenie przedstawionego przez prezesa Rady Ministrów dokumentu: Sprawozdanie rzecznika praw pacjenta z przestrzegania praw pacjenta w 2023 r., druk nr 647. Przystępujemy do realizacji pierwszego punktu porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MartaGolbik">Zgodnie z dyspozycją marszałka Sejmu komisje sejmowe mają opracować plany pracy obejmujące okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. W związku z tym prezydium Komisji przygotowało projekt planu pracy. Posłowie Komisji Zdrowia otrzymali projekt planu pracy. Dostępny jest on w wersji elektronicznej w folderze SDI na iPadach oraz został przekazany na maile posłów. Poza tematami ujętymi w tej chwili w planie pracy Komisja oczywiście będzie rozpatrywać skierowane na bieżąco przez marszałka Sejmu projekty ustaw i uchwał.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#MartaGolbik">Czy są uwagi do przedstawionego projektu planu pracy Komisji? Nie słyszę żadnych. Czy w takim razie możemy przyjąć, że projekt planu pracy został zatwierdzony przez Komisję? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MartaGolbik">Stwierdzam, że Komisja przyjęła plan pracy na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#MartaGolbik">Przystępujemy do realizacji drugiego punktu porządku dziennego. Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii prezydium Sejmu, skierował w dniu 11 września 2024 r. przedstawiony przez prezesa Rady Ministrów dokument: Sprawozdanie rzecznika praw pacjenta z przestrzegania praw pacjenta w 2023 r., druk nr 647, do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia i przygotowania sprawozdania. Na koniec posiedzenia Komisja będzie musiała podjąć decyzję o dokumencie zawartym w druku nr 647, o jego przyjęciu lub odrzuceniu, oraz wybrać posła sprawozdawcę, który przedstawi Sejmowi sprawozdanie Komisji Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#MartaGolbik">Informuję, że prezes Rady Ministrów upoważnił rzecznika praw pacjenta do przedstawienia wyżej wymienionego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#MartaGolbik">Bardzo proszę pana ministra Bartłomieja Chmielowca o przedstawienie sprawozdania z druku nr 647.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#BartłomiejChmielowiec">W 2023 r. pacjenci skierowali do instytucji Rzecznika Praw Pacjenta blisko 100 tys. różnego rodzaju sygnałów, zapytań, skarg, zgłoszeń. To była mniejsza liczba niż w latach 2020–2022, wtedy, kiedy mieliśmy epidemię COVID-19, niemniej jednak jest to nadal większa liczba zgłoszeń niż przed epidemią.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o ten rok, to istotne jest to, że o 32% wzrosła liczba prowadzonych postępowań wyjaśniających, a o 14% wzrosła liczba postępowań z tytułu naruszenia zbiorowych praw pacjenta. Jeśli chodzi o liczbę odebranych połączeń telefonicznych, to jest numer infolinii 800 190 590. Jest to infolinia prowadzona wspólnie z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pod numerem 1 jest Narodowy Fundusz Zdrowia, a pod numerem 2 jest Rzecznik Praw Pacjenta. Pod numerem 3 jest infolinia onkologiczna. Jeśli więc chodzi o nasz aspekt działalności, odebraliśmy 75 387 połączeń.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o liczbę postępowań indywidualnych, było ich prowadzonych 3794. Jeżeli chodzi o liczbę postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjenta, było ich 319, przy czym wydaliśmy 301 decyzji, uczestniczyliśmy w 93 procesach cywilnych, gdzie dochodziliśmy w imieniu lub na rzecz pacjenta roszczeń, czyli zadośćuczynień i odszkodowań. Jeśli chodzi o liczbę podjętych działań o charakterze systemowym, było ich 177.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#BartłomiejChmielowiec">Ten 2023 r. to również rok, w którym otrzymaliśmy nowe kompetencje. Ta najistotniejsza związana jest z prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń kompensacyjnych, czyli obsługą Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Ja jeszcze raz, za każdym razem, kiedy jest taka możliwość i okazja, chcę bardzo serdecznie podziękować Wysokiej Komisji za przychylność w trakcie, kiedy była procedowana ustawa nowelizująca ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, i chciałbym też nawiązać do tego, żeby panie i panowie posłowie mieli pewien obraz, jak zaczyna funkcjonować fundusz. Te dane dotyczą już 2024 r. z uwagi na to, że nowelizacja weszła pod koniec 2023 r.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeśli chodzi o Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych, gros tych działań, które podejmowaliśmy, było w roku 2024. Do chwili obecnej wpłynęło 1500 wniosków, jeśli chodzi o przyznanie świadczenia z funduszu kompensacyjnego. Tak, 1500 wniosków oznacza praktycznie o 1500 mniej spraw, czy to w sądach, czy w prokuraturach. To z kolei skutkuje realnymi świadczeniami na rzecz pacjentów. Do tej pory łączna kwota wypłat to 9,5 mln zł na rzecz pacjentów, a średnia kwota wynosi 60 tys. Przewidujemy, że w 2025 r. i w kolejnych latach ten wzrost będzie sukcesywnie narastał i liczba kwot świadczeń przyznanych pacjentom będzie wzrastać. W procesie obsługi jest ponad 1000 wniosków.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeśli chodzi o ocenę przestrzegania praw pacjenta, skupiliśmy się w sprawozdaniu przede wszystkim na częstotliwości występowania poszczególnych naruszeń. Na wstępie chciałbym podkreślić ten fakt, że pacjenci nie zgłaszają wszystkich naruszeń. Jest to pewien wycinek spraw, które do nas trafiają. Oczywiście problem jest skomplikowany i te przyczyny są różne, ale m.in., po pierwsze, z uwagi na niską wagę naruszenia w stosunku do wartości udzielonych świadczeń. Obserwujemy też, że pacjenci nie zgłaszają z uwagi na potrzebę zachowania pozytywnych relacji z personelem danego podmiotu, również z przyczyn osobistych, też takich jak poczucie wstydu, ale i z braku świadomości wystąpienia naruszenia, czyli tego, że dane zachowanie było naruszeniem praw pacjenta, ale także z braku świadomości istnienia lub treści określonych praw pacjenta czy możliwości zgłoszenia takiego naruszenia do rzecznika. To oczywiście jest przedmiotem naszych intensywnych działań edukacyjnych, niemniej jednak należałoby o tym również wspomnieć.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeśli chodzi o ocenę prawa do świadczeń w 2023 r., są dwie takie główne kategorie. Pierwsza kategoria to jest dostępność. Te dane, które są w posiadaniu rzecznika, pozwalają stwierdzić, że najbardziej palącą kwestią, na którą skarżyli się pacjenci, jest dostępność do świadczeń zdrowotnych. Te sygnały stanowiły 52% wszystkich praw do świadczeń zdrowotnych. Jeżeli chodzi o podział, to w obszarze podstawowej opieki zdrowotnej stanowiły one 27% wszystkich zgłoszeń, 29 – jeśli chodzi o ambulatoryjną opiekę specjalistyczną i 16 – jeśli chodzi o leczenie szpitalne.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#BartłomiejChmielowiec">Druga grupa tych wszystkich zgłoszeń, które do nas docierają, dotyczy już samej jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń zdrowotnych. 33% wszystkich zgłoszeń dotyczyło tej problematyki, przy czym 17% dotyczyło POZ, 19 – ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a najwięcej, bo 39%, lecznictwa szpitalnego.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o praktyki naruszające zbiorowe prawa pacjenta, to 2023 r. – znowu niestety muszę powiedzieć – jest pewnym wyróżnikiem z uwagi na fakt, że placówki medyczne podejmowały działania, które są niezgodne z aktualną wiedzą medyczną. Tutaj, na posiedzeniu Komisji Zdrowia, była dyskusja na temat metody ILADS. Na tym m.in. skupialiśmy się, wydając decyzję mówiącą o tym, że ta metoda nie ma żadnego oparcia, jeśli chodzi o aktualną wiedzę medyczną.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#BartłomiejChmielowiec">Drugim takim palącym problemem, na którym koncentrowaliśmy się w 2023 r., jest orzekanie o stanie zdrowia pacjenta, w tym wystawianie recept na leki bez badania pacjenta, czyli kwestia dotycząca tzw. receptomatów. Tutaj również wydawaliśmy decyzje. Na marginesie tylko wspomnę, że już po wydaniu rozporządzenia przez panią minister Izabelę Leszczynę, ograniczającego możliwość wydawania takich leków jak fentanyl bez zbadania pacjenta, również stwierdziliśmy w 12 przypadkach, że placówki już po tej dacie dopuszczały się tego typu negatywnych praktyk. W tym zakresie szybko zostały wydane stosowne decyzje.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#BartłomiejChmielowiec">Na koniec wnioski i bardziej wyzwania o charakterze systemowym, o które się pokusiliśmy, opisując stan realizacji praw pacjenta w 2023 r. Niewątpliwie kluczowym wnioskiem jest kwestia dostępności do świadczeń, a w szczególności długi czas oczekiwania na wizyty pierwszorazowe czy w ogóle dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej. Jest to nieustający problem i w tym zakresie również widzimy oczywiście konieczność opieki koordynowanej, zwłaszcza jeśli chodzi o podstawową opiekę zdrowotną, konieczność szybkiego wdrożenia sieci onkologicznej i kardiologicznej, ale także systemowe zaopiekowanie się pacjentami starszymi.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#BartłomiejChmielowiec">Drugie takie wyzwanie blisko związane zwłaszcza z instytucją Rzecznika Praw Pacjenta jest to wyzwanie związane z bezpieczeństwem i jakością. Światowa Organizacja Zdrowia w 2021 r. przyjęła rezolucję dotyczącą globalnego planu działań na rzecz bezpieczeństwa pacjenta na lata 2021–2030. Do tej pory ta rezolucja nie została przez państwo polskie wdrożona. W tym zakresie, w mojej ocenie, potrzebne są działania po to, aby opracować kompleksową strategię na rzecz bezpieczeństwa pacjenta, gdzie byłaby zawarta kwestia rozwiązania monitorowania systemowego, centralnego monitorowania zdarzeń niepożądanych, ale również kwestii związanych z kompetencjami miękkimi, także kwestii związanych z edukacją personelu medycznego i z wypłatą świadczeń. Ten ostatni element, w mojej ocenie, akurat jest właściwie „zaopiekowany”. Być może on wymaga jeszcze pewnych modyfikacji, ale o tym będziemy mogli szerzej powiedzieć już za niedługi czas, bo już mamy pewne doświadczenia z działalności Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Jeżeli Wysoka Komisja będzie zainteresowana tymi wnioskami, będziemy mogli je przedstawić.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#BartłomiejChmielowiec">Kolejna kwestia, czyli dalszy rozwój opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej. Profilaktyka i edukacja zdrowotna – bardzo ważny przedmiot. Od dawna postulowałem, żeby on wszedł i pomógł dzieciom nabywać stosowne kompetencje. Jest to obowiązek państwa, a jednocześnie prawo ucznia do tego, żeby takie kompetencje w zakresie edukacji zdrowotnej nabyć.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#BartłomiejChmielowiec">Oczywiście również istotna kwestia, czyli zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej, ale także poprawa komunikacji między pacjentami, osobami wykonującymi zawody medyczne. Kwestia wdrażania innowacyjnych technologii, również niezwykle ważna. Wreszcie też – co jest jednym z zadań instytucji Rzecznika Praw Pacjenta, a co staramy się cały czas realizować – całościowe zwiększanie świadomości i wiedzy o prawach pacjenta w Polsce. Stąd m.in. Nawigator Pacjenta, który został opracowany w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta i w dalszym ciągu będzie rozwijany. Wysoka Komisjo, dziękuję serdecznie za uwagę i zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie Sprawozdania rzecznika praw pacjenta z przestrzegania praw pacjenta w roku 2023.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#MartaGolbik">Dotarła do nas pani minister Demkow. Czy pani minister chciałaby zabrać głos po wystąpieniu rzecznika?</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#MartaGolbik">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#MartaGolbik">Pozwolę sobie na początku zadać jedno pytanie do pana rzecznika, bo zainteresowała mnie kwestia wystawiania recept bez badania pacjenta. Abstrahując od fentanylu czy tych środków, które zostały zabronione, czy często zdarzają się takie przypadki, że ktoś ponosi konsekwencje zdrowotne właśnie w ramach przepisywania recept przez lekarzy bez badania? To jest dla mnie interesujący wątek.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#MartaGolbik">Czy ktoś z państwa parlamentarzystów chciałby zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#MartaGolbik">Pani przewodnicząca Gelert, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#ElżbietaGelert">Panie rzeczniku, chciałabym zapytać, ponieważ czasami zdarza się, że państwo pytacie jednostki ochrony zdrowia o incydenty, które są opisywane przez media lokalne. Powołując się na media lokalne, kierujecie pytanie do danej jednostki itd. Czy według pana to jest praktyka prawidłowa, czy ona będzie przez państwa traktowana również jako jeden z elementów? Jak to wygląda, bo nikt skargi nie zgłasza ani do danej jednostki, ani wyżej czy do państwa, natomiast w relacjach z dziennikarzem coś takiego wypływa i czy wtedy jest z państwa strony reakcja? Chciałabym, żeby pan był uprzejmy odpowiedzieć. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#JoannaWicha">Przyszło mi teraz coś takiego do głowy… Bo to oczywiście w dużej mierze jest walka z wiatrakami: tłumaczenie pacjentom czy też rodzicom, że nie jesteśmy adresatkami/adresatami tych skarg. Ja z ogromną przyjemnością odsyłałam zawsze do dyrekcji, jeżeli były jakieś skargi na pracę w mojej pracowni diagnostycznej, na przykład na to, że była zbyt długa kolejka w oczekiwaniu na badanie, ale w mojej karierze trzydziestokilkuletniej, jeśli może pięciu pacjentów rzeczywiście poszło i zgłosiło, to było wszystko.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#JoannaWicha">Przyszło mi teraz do głowy, żeby w ramach tej edukacji, która ma być wprowadzona w szkołach, bo przecież to również będzie dotyczyło liceów ogólnokształcących czy techników – są to często ludzie już dorośli – wprowadzić może jakiś rodzaj, nie wiem, mówienia o tym, że to nie personel w sytuacjach systemowych jest adresatem tych wszystkich pretensji, tylko system. Ja to rozumiem w przypadku, kiedy jakaś skarga dotyczy tego, że ktoś nie został bezpośrednio objęty opieką przez daną osobę, ale czym innym jest to, że taki pacjent/pacjentka czeka w kolejce trzy czy sześć miesięcy na wykonanie danego badania, bo to już jest wina personelu. Może więc warto mówić o tym, że jest takie prawo pacjenta – przyszłego rodzica czy pacjenta – że ma to zgłaszać, tylko żeby kierować te skargi trochę w innym kierunku, w sytuacjach, kiedy idzie o kolejki czy dostęp do specjalistów i temu podobne rzeczy. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#ElżbietaGelert">Możliwe, natomiast personel też powinien wtedy zgłaszać swoim służbom. Jeżeli zgłasza i nie ma efektu odwrotnego, to wtedy oczywiście coś należy wyciągać, ale nie na zasadzie takiej, że to nie jest moja wina, bo wina jest gdzieś wyżej…</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#ElżbietaGelert">A tak będziemy pewnie dyskutować cały czas. Natomiast to chyba nie jest sprawa akurat do rzecznika praw pacjenta… Nie zgłaszanie, tylko – mówię – taka relacja w danych jednostkach, że coś nie zależy ode mnie, bo to może zależy od dyrekcji, bo tak pani powiedziała…</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#MartaGolbik">Czy ktoś jeszcze ma jakieś pytania?</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#MartaGolbik">Dobrze, pani przewodnicząca Zawisza, a potem strona społeczna.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#MarcelinaZawisza">Ja mam pytanie dotyczące tego… To znaczy, to nie jest pytanie. To jest prośba o trochę bardziej pogłębioną informację dotyczącą ochrony praw pacjentów psychiatrycznej opieki zdrowotnej, bo to jest jeden z dużych elementów, którym państwo się zajmują. Wiem, że tych interwencji jest bardzo dużo. Jak to wygląda po stronie instytucji Rzecznika Praw Pacjenta? Czy czują państwo, że mają wystarczająco dużo narzędzi, żeby odpowiednio stawać po stronie pacjentów? Czy tutaj warto by było o czymś pomyśleć? Bo wydaje mi się, że to jest jeden z takich obszarów, który naprawdę warto by było zgłębić, biorąc pod uwagę, że do mojego biura poselskiego też wpływały prośby o interwencje. Zresztą pan rzecznik interweniował i to dosyć skutecznie w wielu sprawach, o których wiem, że były zgłoszenia do państwa. W związku z tym chciałabym tutaj poprosić o taką bardziej pogłębioną analizę, jeśli można. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#MartaGolbik">Stronę społeczną bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#JoannaFrątczakKazana">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, w imieniu organizacji zrzeszonych w federacji chciałabym bardzo podziękować panu ministrowi oraz wszystkim pracownikom Biura Rzecznika Praw Pacjenta za współpracę, a przede wszystkim za podejmowanie trudnych tematów, w tym zajęcie się takimi tematami, jak walka z szurią i z oszustami, którzy stosują metody niezgodne z evidence-based medicine, czy też walka ze środowiskiem antyszczepionkowców. Chciałabym więc prosić pana ministra o pogłębienie właśnie tego tematu, jakie są planowane działania.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#JoannaFrątczakKazana">Chciałabym również zapytać panią minister Demkow, czy ma wiedzę, kiedy planowane jest wprowadzenie takich aktów prawnych, które zwiększą uprawnienia rzecznika praw pacjenta w zakresie wpływania na działanie takich obywateli, bo nie nazwałabym ich przecież lekarzami. Bardzo nas to interesuje, bo to w szczególności dotyczy pacjentów onkologicznych, którzy często poddawani są za ciężkie pieniądze właśnie takim terapiom. Tak więc bardzo interesują nas rozwiązania w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#MartaGolbik">W lutym będziemy mieli całe posiedzenie Komisji Zdrowia na ten temat właśnie, stosowania pseudonauki i promowania jej.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#MartaGolbik">Bardzo proszę kolejna osoba.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#MonikaPintalŚlimak">Ja również chciałabym się przyłączyć do podziękowań w kierunku pana ministra rzecznika praw pacjenta za wsparcie samorządu i środowiska diagnostów laboratoryjnych właśnie w walce z przypadkami niezgodnymi z aktualną wiedzą medyczną. Chodzi o badanie kleszcza w medycznych laboratoriach diagnostycznych, które niestety było praktykowane. To musi wybrzmieć, że dopiero wtedy, gdy pan rzecznik zaangażował się w sprawę – pomimo tego, że my wcześniej już apelowaliśmy o to, żeby zwrócić na to uwagę, że rzeczywiście pacjenci są wprowadzani w błąd, że proponuje się im badanie kleszcza na obecność krętków Borrelia, które nie wnosi żadnej wartości diagnostycznej, poza tym nie jest zgodne z przepisami prawa polskiego, gdyż w medycznym laboratorium diagnostycznym bada się tylko materiał biologiczny człowieka, a wcześniej wykonywano to badanie – dzięki wsparciu Biura Rzecznika Praw Pacjenta, ten proceder został, mam nadzieję, zaniechany. Były też nakładane kary, a to badanie zostało przesunięte do laboratoriów weterynaryjnych. To było właśnie pokłosie tych działań. Tak więc bardzo serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#MartaGolbik">Jeszcze pan.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#PawełŁangowski">Przyłączam się do podziękowań, także w imieniu sektora ochrony zdrowia, zarówno tej publicznej, jak i prywatnej, chociażby za zaangażowanie pana ministra w kampanii „Odwołuję. Nie blokuję”. To jest element, który na pewno oszczędzi setki, jeśli nie tysiące czy dziesiątki tysięcy wizyt każdego roku. Tak więc bardzo się cieszę, że państwo także zaangażowali się w ten temat.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#PawełŁangowski">Natomiast ciekawi mnie inna rzecz, czy na przestrzeni najbliższego roku planują państwo… Bo niestety w planach pracy Komisji nie doszukałem się tego tematu, a to jest jeden z priorytetów nadchodzącej czy trwającej już prezydencji. To jest wpływ procesu cyfryzacji sektora ochrony zdrowia na efektywność funkcjonowania tego sektora, zwłaszcza w kontekście regulacji czy zaostrzenia niektórych regulacji, o których dzisiaj rozmawialiśmy chociażby w kontekście wizyt na przepisywanie leków, podczas których nie było badania, bo to badanie tam było, tylko ono nie było fizykalne. Jest to proces, w którym mam wrażenie, że trochę wylewamy dziecko z kąpielą, bo łatwiej jest zebrać wszystko do jednej puli i w ten sposób wprowadzić pewne regulacje.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#PawełŁangowski">Chciałbym więc podpytać, czy planują państwo rewizję funkcjonujących już na przykład autoregulacji na rynku, proponowanych przez część podmiotów, jak Telemedyczna Grupa Robocza czy inne, które spokojnie wyeliminowałby problem przepisywania recept przez podmioty, które nie są uprawnione. Tylko na razie jest to autoregulacja i korzystają z niej podmioty, które są odpowiedzialne, kierują się standardami, a spokojnie mogłaby stanowić akt obowiązujący dla wszystkich. Moje pytanie do pana ministra jest więc takie, czy planują państwo działania w tym zakresie w tym roku. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#MartaGolbik">Ja od razu odpowiem, że dopiero co, w końcówce ubiegłego roku, mieliśmy wspólne posiedzenie z Komisją Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii na ten temat i był on szeroko omówiony.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#MartaGolbik">Bardzo proszę, kolejna osoba.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#DorotaRonek">Również przełączamy się jako organizacja do podziękowań za pracę Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Jednakże musimy podkreślić, że wielokrotnie mówiliśmy o jednoosobowych obsadach dyżurowych, które wpływają na jakość udzielanych świadczeń i bezpieczeństwo pacjenta, i jest to problem nadal nierozwiązany. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#MartaGolbik">Nie widzę więcej zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#MartaGolbik">Poproszę więc pana rzecznika o odpowiedzi na pytania, chociaż tutaj, bardzo miło, więcej było podziękowań niż pytań. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#BartłomiejChmielowiec">To może zacznę od podziękowań za te podziękowania. Bardzo serdecznie dziękuję tym wszystkim, z którymi współpracowaliśmy. Ja bardzo doceniam tę współpracę ze wszystkimi interesariuszami systemu, w tym również z Wysoką Komisją. Jeszcze raz bardzo serdecznie pragnę podziękować za to wsparcie instytucji Rzecznika Praw Pacjenta wtedy, kiedy jej potrzebujemy.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#BartłomiejChmielowiec">A odpowiadając na te poszczególne pytania, pierwsze pytanie pani przewodniczącej – czy spotkaliśmy się z sytuacjami, że pacjenci ponieśli konsekwencje zdrowotne w związku z otrzymaniem leku w ramach tzw. kontaktu przez receptomat. Niestety tak, pani przewodnicząca. Zaczęliśmy zajmować się tym tematem po zgłoszeniu od rodziców, które otrzymaliśmy. Zgłoszenie dotyczyło osiemnastoletniej już pacjentki, która mogła samodzielnie zgłosić się do receptomatu. Miała różnego rodzaju dolegliwości, natomiast lekarz przepisał jej bardzo, bardzo, bardzo silny lek psychotropowy w najwyższej dawce, którego nie powinna przyjmować z uwagi na inne dolegliwości. W konsekwencji zapadła w śpiączkę i nastąpił zgon.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#BartłomiejChmielowiec">Informacji o takich sytuacjach otrzymaliśmy kilka. W każdej z tych sytuacji zawiadamialiśmy prokuraturę i okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej. W tym pierwszym przypadku prokuratura stwierdziła, że nie da się połączyć zgonu i skutku w postaci przyjęcia leku od strony karnoprawnej i umorzyła postępowanie po kilkunastu miesiącach. Natomiast w tej konkretnej sytuacji lekarz otrzymał zawieszenie prawa wykonywania zawodu na rok. Ten przypadek skłonił nas do zajęcia się tą sytuacją. W pozostałych przypadkach, z tego, co mi jest wiadomo, prokuratury jeszcze prowadzą postępowania. Zatem niestety, pani przewodnicząca, tak – i to była tego typu konsekwencja. W mojej ocenie ona bezpośrednio miała ten skutek. Od strony prawnokarnej, rozumiem, że prokuratura nie mogła znaleźć… W uzasadnieniu wprost jest napisane, że nie mogła tego związku udowodnić, żeby takie zarzuty procesowe przedstawić.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#BartłomiejChmielowiec">Odnośnie do kwestii monitorowania stanu spraw, pani przewodnicząca, mogę powiedzieć tak: chyba każde ministerstwo ma tzw. monitoring prasy. My również mamy taki monitoring prasy i wszystkich mediów społecznych, i nasze postępowania mogą być wszczęte zarówno na wniosek pacjenta, jak i z urzędu. W tych sytuacjach, w których z doniesień prasowych widzimy, że sytuacja jest bulwersująca, sytuacja jest istotna z punktu widzenia przestrzegania praw pacjenta, podejmujemy działania z urzędu, co nie znaczy oczywiście, że one później się potwierdzają.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#BartłomiejChmielowiec">Mieliśmy taką słynną sytuację. W mediach było opisane, jak pacjent na kolanach czołgał się przez dany korytarz, po czym, gdy zbadaliśmy to dokładnie, to rzeczywistość była nieco odmienna od tej przedstawionej w środkach masowego przekazu. Dlatego też, odpowiadam – tak, podejmujemy działania z urzędu na podstawie informacji prasowych i w mediach społecznościowych. Oczywiście staramy się kierować rozsądkiem i na końcu zawsze staramy się daną sprawę dokładnie wyjaśnić. Jeśli widzimy nieprawidłowości, to wskazujemy, jakie zalecenia należy podjąć. Jeżeli w tych nieprawidłowościach są podstawy, żeby dochodzić roszczeń, to również w imieniu pacjenta takie roszczenia formułujemy.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#BartłomiejChmielowiec">Odnośnie do kwestii dotyczącej tego, że niektóre skargi mają podłoże systemowe, to oczywiście tak. Nie mamy odnośnie do tego wątpliwości, że mają charakter systemowy. Ja myślę, że tutaj jest parę ważnych aspektów. Po pierwsze to ważny aspekt komunikacji personel medyczny – pacjent. Myślę, że na tym tle jest bardzo dużo do zrobienia. Zresztą dane światowe, którymi dysponujemy, z tych krajów, które wdrożyły strategię na rzecz bezpieczeństwa pacjenta, pokazują, że nawet 15% zdarzeń niepożądanych można byłoby uniknąć, gdyby ta komunikacja pomiędzy personelem medycznym a pacjentem była na lepszym poziomie.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#BartłomiejChmielowiec">To samo przekłada się na kwestię rozpatrywania skarg. Wszędzie tam, gdzie są pełnomocnicy praw pacjenta w placówkach szpitalnych – ta nowelizacja z 2023 r. wskazała na taką instytucję, jeszcze nie na obowiązek, ale wskazała, że taka instytucja jest i powinna współpracować z instytucją Rzecznika Praw Pacjenta – my widzimy pozytywy. Oczywiście pod warunkiem, że ten pełnomocnik też jest właściwie umocowany i ma pewną dozę niezależności, może nie zawsze całkowitą. Jednak we wszystkich tych sytuacjach, kiedy ci pełnomocnicy do spraw praw pacjenta są ustanowieni w placówkach szpitalnych, my widzimy poprawę. Zresztą bardzo intensywnie z nimi współpracujemy.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#BartłomiejChmielowiec">Opracowaliśmy wspólnie dobre praktyki, jak należy rozpatrywać skargi pacjentów, bo zgadzam się z tym, że są wśród nich takie skargi, które określilibyśmy mianem skarg roszczeniowych czy kompletnie niezasadnych, gdzie jest wylewana czasami pewna frustracja związana z tym, jak to wygląda, ale tym ryzykiem również można zarządzać. Bardzo wiele tutaj zależy od kierownika danej placówki.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#BartłomiejChmielowiec">To na czym nam również zależy, to jest kwestia edukacji zdrowotnej, o czym mówiłem. W podstawie programowej, przynajmniej w tym projekcie podstawy programowej, który jest obecnie procedowany, jest dostępny na stronach rządowych, jest również informacja o kwestiach dotyczących, po pierwsze, systemu ochrony zdrowia, jak on ma wyglądać, ale również instytucji Rzecznika Praw Pacjenta i właśnie składania skarg do instytucji Rzecznika Praw Pacjenta. Myślę więc, że to jest ten element, który mógłby być właściwie „zaopiekowany”.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o pytanie pani przewodniczącej Zawiszy, może pozwolę sobie przesłać pani przewodniczącej szczegółowy raport, bo oprócz tego sprawozdania rzecznicy praw pacjenta szpitala psychiatrycznego opracowują taki szczegółowy raport. Pozwolę więc sobie przesłać ten szczegółowy raport. Mogę powiedzieć, pani przewodnicząca, w taki sposób: ustawa o ochronie zdrowia psychicznego przewidywała, że w całym kraju będzie 50 rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego. Z uwagi na niewystarczający budżet instytucji, nie było takiej możliwości, żeby tyle osób zatrudnić. W związku ze zmianami w budżecie instytucji na rok 2024 i projektem na 2025 r. systematycznie przewidujemy wzrost liczby rzeczników, co oczywiście przełoży się na to, że dany rzecznik będzie miał mniej placówek pod swoją opieką. Obecnie tych placówek psychiatrycznych jest blisko 400 w całym kraju, w tym placówki, jeżeli chodzi o leczenie uzależnień. Obecnie tych rzeczników praw pacjenta jest zatrudnionych 24, ale, tak jak powiedziałem, systematycznie będziemy starali się zwiększać te obsady, co nie jest łatwe, jeśli chodzi o wymagania, o umiejętności, a także sferę pracy, z czym rzecznicy muszą się spotykać.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#BartłomiejChmielowiec">Jednym z naszych postulatów odnośnie do poprawy sytuacji było to – co nie dotyczy sensu stricto placówek medycznych, ale ja już to postulowałem – żebyśmy obejmowali również swoją działalnością zakłady opiekuńczo-lecznicze niepsychiatryczne, domy pomocy społecznej, w tym znaczeniu. Uważam więc, że domy pomocy społecznej też powinny być w jakimś stopniu właściwie „zaopiekowane”, jeśli chodzi o instytucję Rzecznika Praw Pacjenta.</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o pytania ze strony społecznej, to projekt dotyczący możliwości, aby rzecznik praw pacjenta mógł podejmować działania wobec osób, które nie reprezentują zawodów medycznych, nie są placówkami medycznymi, został przez nas opracowany. Trwają jeszcze robocze ustalenia z Ministerstwem Zdrowia. Natomiast koncepcja jest następująca. Obecnie ja mogę podejmować działania wobec placówek medycznych, natomiast w sytuacji, kiedy jest to jakiś podmiot gospodarczy albo osoba niemająca żadnego wykształcenia, to jedyną możliwością prawną, która nam pozostaje, jest złożenie zawiadomienia do prokuratury. Nie chcę tu wymieniać niektórych osób z imienia i nazwiska po to, żeby ich nie reklamować, ale dosłownie parę dni temu przyszły do nas postanowienia prokuratury o wszczęciu postępowania, wobec jednej z osób, która zajmowała się diagnozowaniem chorób nowotworowych, oceniała zdjęcia rentgenowskie, i na tej podstawie zaleciła pacjentce odstąpienie od tradycyjnego leczenia onkologicznego. Niestety ta pacjentka zmarła. Zatem w naszej ocenie ta osoba przyczyniła się do tego, że ta pacjentka straciła szansę na wyleczenie.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#BartłomiejChmielowiec">W ramach tego projektu przewidujemy, że moglibyśmy wszczynać postępowania o naruszenie zbiorowych praw pacjenta i wprost, w formie decyzji administracyjnej, zabraniać tego typu praktyk, jednocześnie nakładając karę finansową. W naszej ocenie ten skutek byłby podobny do takich działań, jakie podejmuje prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, kiedy zajmuje się chociażby piramidami finansowymi. Tutaj analogicznie zajmowalibyśmy się sytuacjami, w których tzw. szarlatani wykorzystują haniebnie bardzo trudną sytuację pacjentów, którzy niejednokrotnie, ratując swoje życie, próbują poszukiwać różnych rozwiązań, żerują na nich. Moglibyśmy właśnie w takich sytuacjach nakładać kary i zabraniać tego typu praktyk. Uważam, że byłoby to skuteczne, gdybyśmy otrzymali takie uprawnienia. Wiem, że dyskusja na ten temat jeszcze będzie możliwa – żebyśmy mogli szerzej porozmawiać.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o kwestię związaną z cyfryzacją, oczywiście cały czas te działania analizujemy, śledzimy, podejmujemy. Zresztą opiniowaliśmy różnego rodzaju kodeksy, dotyczące również świadczeń telemedycznych, i przedstawialiśmy swoje propozycje. My tu jesteśmy otwarci i gotowi na współpracę. Zresztą wskazuję w tym sprawozdaniu, że jest to jedno z wyzwań, jeśli chodzi o system ochrony zdrowia – kwestie dotyczące bezpieczeństwa, kwestie dotyczące wdrażania nowoczesnych rozwiązań, przetwarzania danych w ramach dużych zbiorów danych. W tym zakresie jako instytucja jesteśmy gotowi na współpracę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#ElżbietaGelert">Ponieważ wspominał pan o rzecznikach w jednostkach ochrony zdrowia, miałabym pytanie, czy ma pan rozeznanie, w ilu jednostkach faktycznie jest taki rzecznik czy pełnomocnik – w zależności jak jest nazywany, bo to nazewnictwo jest różne w szpitalach – który utrzymuje kontakt z wami. Jaka to jest skala, ile procentowo jest jednostek, które ich posiadają?</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#ElżbietaGelert">Myślę, że następną sprawą dosyć istotną i ważną jest właśnie ustawa o jakości, która też narzuca i właściwie jak gdyby dopomaga rzecznikowi, ale nie tylko rzecznikowi, bo i wszystkim podmiotom, w rozwiązywaniu takich właśnie spraw, które trafiają jako skargi do rzecznika czy też zachodzą jako zdarzenia niepożądane. Żeby im zapobiegać, to właśnie ta ustawa jakościowa chyba bardzo panu rzecznikowi dopomoże. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowny panie ministrze, wspomniał pan o domach pomocy społecznej, że należałoby też nadzorować opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej. Niestety domy pomocy społecznej nie podlegają pod Ministerstwo Zdrowia ani pod NFZ. Podlegają pod Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ja wielokrotnie mówiłam o tym, aby te dwa ministerstwa porozumiały się ze sobą, żeby te placówki…</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#IwonaMariaKozłowska">Ja wiem, że prowadzi je samorząd, szczególnie powiaty. Proszę mnie nie poprawiać. Byłam dyrektorem domu pomocy społecznej. Chodzi mi o zmianę w ustawie, aby nadzór nad domami pomocy społecznej miało zarówno Ministerstwo Zdrowia, jak i Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z uwagi na to, że wówczas mogłyby być zawierane kontrakty domów pomocy społecznej na usługi medyczne z NFZ. Teraz tego nie ma. Nie ma takiej możliwości. Nie chcę też wspominać o tym, jaka jest sytuacja pielęgniarek w domach pomocy społecznej. Proszę więc mnie…</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#IwonaMariaKozłowska">Naprawdę, ja kilka ładnych lat przepracowałam w domu pomocy społecznej i wiem, jak to wygląda, jak wyglądają kontrole i kto, i gdzie jest organem założycielskim.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#IwonaMariaKozłowska">Natomiast skoro już pan o tym wspomniał, panie ministrze, to chciałabym się dowiedzieć, jakie pan chciałby podjąć kroki w tej kwestii – aby rzeczywiście mógł pan nadzorować również opiekę pacjentów, mieszkańców domów pomocy społecznej, właśnie pod kątem ich praw jako pacjentów, bo przecież tak naprawdę w tych domach przybywają tylko osoby chore, niesamodzielne i niepełnosprawne. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#MartaGolbik">Posłanka Koszutska.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#MartaGolbik">Panie rzeczniku, bardzo prosimy.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#BartłomiejChmielowiec">Odpowiadając na to pytanie, ilu jest pełnomocników, to według mojej najlepszej wiedzy na ostatnim spotkaniu było ich 393. Na ostatnim spotkaniu, które organizujemy online. W 2023 r. mieliśmy takich spotkań 8, w 2024 r., jeśli mnie pamięć nie myli, chyba 10, gdzie też omawiamy różnego rodzaju problemy i poszczególne zagadnienia. Tak więc prawie połowa placówek szpitalnych ma instytucję pełnomocnika praw pacjenta.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#BartłomiejChmielowiec">Faktycznie, pani przewodnicząca, było różne nazewnictwo. My podejmowaliśmy działania, żeby to nazewnictwo nie wprowadzało w błąd, żeby jakiś pełnomocnik nie określał się mianem rzecznika praw pacjenta, bo to mogłoby sugerować związek z naszą instytucją. Myślę, że to nam się udało. Teraz generalnie nazewnictwo jest takie, że są to pełnomocnicy do spraw praw pacjenta albo pełnomocnicy kierownika danej placówki, ale, tak jak powiedziałem, według mojej wiedzy było ich 393. Na obecną chwilę.</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące domów pomocy społecznej, mogę przesłać pani poseł projekt ustawy, który przygotowaliśmy w tym zakresie. Ten projekt ustawy przewidywał nasze uprawnienia związane z możliwością kontrolowania domów pomocy społecznej. Powiem, z czego on wynikał. Wynikało to z tego, że otrzymywaliśmy sygnały dotyczące, po pierwsze, przemocy. Po drugie zachowań naruszających godność i intymność osób przebywających w domu pomocy społecznej. Ja nie generalizuję. Mówię tylko o poszczególnych placówkach oczywiście, a nie o całym systemie. Otrzymywaliśmy też skargi dotyczące sytuacji, że te osoby nie były właściwie „zaopiekowane”. To znaczy, nie zostały dowiezione do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, nie zostały dowiezione na badania do lekarza specjalisty. Na podstawie tych sygnałów uznaliśmy, że jako instytucja, która m.in. jest wyspecjalizowana, bo mamy rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego rozsianych po całej Polsce, bylibyśmy w stanie, oczywiście mając odpowiednie dofinansowanie, zaopiekować się również tym zagadnieniem.</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#BartłomiejChmielowiec">Ta dyskusja trwała głównie w 2020 r., później w 2021 r. Projekt był nawet w wykazie prac legislacyjnych rządu, ale nie znalazł swojej finalizacji. Ja ostatnio przesłałem ten projekt do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, deklarując w dalszym ciągu, że jeżeli jest otwarcie na to, żeby instytucja Rzecznika Praw Pacjentów mogła się zajmować również tymi kwestiami, to my jesteśmy na to gotowi. Ten projekt mogę więc pani poseł tutaj przekazać.</u>
<u xml:id="u-1.78" who="#BartłomiejChmielowiec">Jeżeli chodzi o kwestię współpracy pomiędzy Ministerstwem Zdrowia a Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, to oprócz tego projektu, gdzie było takie nasze dosyć ważne otwarcie, by łączyć te dwa elementy, też przedstawiliśmy stanowisko. Jest Rada Ekspertów przy Rzeczniku Praw Pacjenta. W tym stanowisku Rady Ekspertów przy Rzeczniku Praw Pacjenta dosyć mocno została podkreślona kwestia koordynacji działań pomiędzy tymi dwoma resortami, m.in. jeżeli chodzi chociażby o kwestie dotyczące objęcia opieką osób starszych, wypracowania strategii długofalowej opieki nad osobami starszymi, kwestii współpracy, zwłaszcza jeżeli chodzi o domy pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-1.79" who="#MartaGolbik">Stwierdzam zakończenie omawiania sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-1.80" who="#MartaGolbik">Przechodzimy do podjęcia decyzji w sprawie dokumentu zawartego w druku nr 647. Czy ktoś jest przeciwko przyjęciu sprawozdania z druku nr 647? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-1.81" who="#MartaGolbik">Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z druku nr 647.</u>
<u xml:id="u-1.82" who="#MartaGolbik">Komisja musi jeszcze wybrać posła sprawozdawcę, który przedstawi sprawozdanie Komisji na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Proponuję, aby sprawozdawcą została posłanka Katarzyna Stachowicz. Czy ktoś jest przeciwny tej propozycji? Nie widzę zgłoszeń. Pani poseł wyraża zgodę.</u>
<u xml:id="u-1.83" who="#MartaGolbik">Wobec niezgłoszenia sprzeciwu stwierdzam, że Komisja wybrała posłankę Katarzynę Stachowicz, na sprawozdawcę Komisji. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.84" who="#MartaGolbik">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.85" who="#MartaGolbik">Informuję, że protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>