text_structure.xml
40.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MartaGolbik">Witam członków Komisji i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MartaGolbik">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MartaGolbik">Stwierdzam przyjęcie protokołów od 18. do 29. z posiedzeń Komisji od 10 kwietnia 2024 r. do końca lipca 2024 r. wobec niewniesienia do nich zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MartaGolbik">Porządek dzisiejszego posiedzenia przyjęty przez prezydium Komisji przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 748. Uzasadnia pani poseł Marta Golbik.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MartaGolbik">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Marszałek Sejmu w dniu 28 października 2024 r. skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 748, do Komisji Zdrowia do pierwszego czytania.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#MartaGolbik">Przystępujemy do pierwszego czytania projektu ustawy z druku nr 748. Przypominam, że zgodnie z art. 39 ust. 1 Regulaminu Sejmu pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawców. W związku z upoważnieniem mnie do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy z druku nr 748 pragnę przedstawić uzasadnienie do powyższego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MartaGolbik">Szanowni państwo, na początek chciałabym przywitać gości, którzy dziś się tutaj pojawili na pierwsze czytanie tej ustawy. W pierwszej kolejności pozwolę sobie przywitać młodzież, organizacje młodzieżowe, które od kilku już lat postulują o te właśnie zmiany, które chcemy wprowadzić w polskie prawodawstwo. Witam was serdecznie i cieszę się, że jesteście dzisiaj z nami. Myślę, że wy cieszycie się równie mocno, jak my. Witam panią rzecznik praw dziecka Monikę Hornę-Cieślak, która pracowała nad tym projektem, który będziemy dzisiaj omawiać i zapewne będę chciała w trakcie naszej dzisiejszej dyskusji podczas pierwszego czytania skorzystać z pomocy pani rzeczniczki. Bardzo serdecznie witam – panie ministrze, wiem, że w nieodpowiedniej kolejności, ale musiałam zacząć od młodzieży – pana ministra Koniecznego, który zajmuje się kwestią zdrowia psychicznego w Ministerstwie Zdrowia. Witam także panią minister Piechnę-Więckiewicz z Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz rzecznika praw pacjenta pana ministra Chmielowca.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#MartaGolbik">Szanowni państwo, omawiane dzisiaj zmiany to są zmiany, które są oczekiwane przede wszystkim przez młodych ludzi już od bardzo dawna. To nie są zmiany łatwe. Znam wątpliwości różnych stron dotyczące charakteru tych zmian. Natomiast to są zmiany absolutnie konieczne i przełomowe dla młodych osób. Żyjemy w czasach pandemii zdrowia psychicznego, zwłaszcza u osób młodych, w dużej mierze u osób poniżej 18. roku życia. Największym dziś wyzwaniem jest to, żeby młodzi ludzie, którzy znajdują się w kryzysie zdrowia psychicznego, mogli zgłosić się po pomoc. Jeśli młody człowiek, który znajduje się w kryzysie zdrowia psychicznego ma rozumiejącego, wspierającego rodzica, to bardzo często to skutkuje tym, że udzielana jest mu na odpowiednim etapie pomoc, że dostaje wsparcie i może z tego kryzysu w sposób bezpieczny i spokojne wyjść.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#MartaGolbik">Widzę, że jakieś zamieszanie u państwa parlamentarzystów z PiS-u. Nie. OK.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#MartaGolbik">Natomiast problem pojawia się wtedy, kiedy młody człowiek nie znajduje zrozumienia u osoby dorosłej. Dzisiaj jesteśmy przed tym wyzwaniem. Wielokrotnie w czasie swoich prac znajdowałam się w takiej sytuacji, że młodzi ludzie mówili mi, że oni wiedzą, że oni mają kryzys psychiczny, że koleżanka, kolega z klasy albo że ktoś z ich klasy jest po próbie samobójczej, natomiast rodzice nie chcą tego przyjąć do wiadomości i rodzice nie chcą pomóc. To, żeby była jasność, dotyczy całego przekroju naszego społeczeństwa, niezależnie od wielkości miejsca, w którym te osoby żyją, niezależnie od statusu ekonomicznego. Cały przekrój społeczeństwa spotykają właśnie takie problemy, że dorosły człowiek, że rodzic nie chce się przyznać do tego, że jego dziecko ma kryzys psychiczny. Przez to często nie pozwala na skorzystanie z pomocy psychologicznej. W momencie, kiedy młody człowiek, który jest w kryzysie w wieku lat 14 czy 15, musi czekać do 18. roku życia, żeby w jakikolwiek sposób skorzystać z tej pomocy, to często już jest po prostu za późno.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#MartaGolbik">Statystyki niestety są przerażające, są w uzasadnieniu ustawy. Mamy tam podane dane z projektu „Życie warte jest rozmowy”, że na każdą dwudziestoosobową klasę w szkole przypada średnio 2 uczniów po próbie samobójczej i tych 2 uczniów to nie jest tylko tych 2 uczniów, bo to jest kłopot, który się rozszerza na ich koleżanki i kolegów, na całe środowisko. Według danych Komendy Głównej Policji w 2023 r. doszło do 145 samobójstw wśród dzieci i młodzieży, w wieku 7–12 lat było 7 takich zdarzeń. Natomiast już od 13. roku życia, czyli 13–18 lat, to było 138 przypadków.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#MartaGolbik">Dlatego w tej ustawie chcemy dać możliwość zapobiegania kryzysom psychicznym i niedopuszczania do tych samobójstw osobom najmłodszym w kryzysie psychicznym poprzez dostęp do pomocy psychologicznej i terapeutycznej w formie interwencji kryzysowej. Tutaj mamy dwie sytuacje: małoletniemu, który ukończył 13 lat dajemy możliwość skorzystania z profesjonalnej pomocy trzy razy, nawet jeśli jego przedstawiciel ustawowy nie wyraża na to zgody, natomiast małoletniemu, który ukończył 16 lat, korzystanie z profesjonalnej pomocy, także bez zgody przedstawiciela ustawowego.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#MartaGolbik">Ustawa przewiduje, aby osoba w wieku nieuprawniającym jeszcze do wyrażenia zgody kumulatywnej na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych, czyli małoletnia, która nie ukończyła 13. roku życia, mogła uzyskać niezbędną pomoc w przypadku doświadczenia przez małoletniego kryzysu psychicznego, także wtedy, gdy nie ma możliwości uzyskania zgody przedstawiciela ustawowego na skorzystanie z pomocy oferowanej przez psychologa, psychoterapeutę albo terapeutę środowiskowego w ramach świadczeń gwarantowanych ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Mamy tutaj na myśli pierwszy poziom referencyjny w ramach reformy psychiatrii dziecięcej. W przypadku małoletniego, który ukończył 16 lat, rozwiązania przewidziane w projektowanej ustawie dają mu możliwość korzystania z pomocy oferowanej przez psychologa, psychoterapeutę, albo terapeutę środowiskowego w ramach świadczeń gwarantowanych także w przypadku, gdy przedstawiciel ustawowy pierwotnie nie wyraża na to zgody.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#MartaGolbik">Nie będę chyba w tym momencie więcej uzasadniać, bo chciałabym dać też przestrzeń do wypowiedzi przedstawicielom – widzę, panie pośle – którzy dzisiaj są z nami. Jeśli ktoś chciałby zabrać głos, to proszę o zgłoszenie. Mam na myśli przedstawicieli ministerstw. Jeśli nie, to rozpoczniemy od dyskusji parlamentarzystów. Nie widzę zgłoszeń. W takim razie pan poseł Cieszyński.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Pytanie do projektodawców, czy dobrze rozumiem, że państwo chcecie potencjalnie umożliwić dziecku po zakończeniu 13. roku życia, czyli czternastolatce albo chłopakowi, który ma 14 lat, skorzystanie z porady psychologicznej, z sesji psychoterapii indywidualnej albo sesji wsparcia psychospołecznego również w przypadku tranzycji? Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#JanuszCieszyński">Myślę, że jest wiele rozwiązań tutaj, które zasługują na poważne rozważenie, ale jest też wiele wątpliwości, także wyrażonych przez przedstawicieli Kancelarii Sejmu, w szczególności to są bardzo daleko idące wątpliwości dotyczące konstytucyjności tego rozwiązania w przedłożonym charakterze. Rozumiem, że się czasy zmieniają i to jest odpowiedź na realne wyzwania, realne problemy, czego też dowodem jest obecność na dzisiejszym posiedzeniu tak licznej reprezentacji młodych ludzi. Natomiast to jest naszą odpowiedzialnością jako parlamentarzystów, żeby przygotować projekt, który takich wątpliwości nie będzie budził i myślę, że realnie takie prace będzie można zrealizować właśnie w ramach podkomisji.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#JanuszCieszyński">Ze względu na doniosłość tej sprawy chciałbym zapowiedzieć, że po tym jak ewentualnie wróci ten projekt z podkomisji, będziemy jako Prawo i Sprawiedliwość wnosili o wysłuchanie publiczne tak, żeby wszyscy zainteresowani mogli się na ten temat wypowiedzieć. Dzisiaj chciałbym złożyć ten wniosek o skierowanie do podkomisji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#GrzegorzNapieralski">W zeszłej kadencji już nie pamiętam, ile takich spotkań odbyliśmy w bardzo szerokim gronie. Była, pamiętam, na jednym z takich spotkań pełna sala, więc ten element wysłuchania publicznego moim zdaniem miał miejsce poprzez ileś spotkań nie tylko z młodymi ludźmi, ale także z terapeutami, psychologami, psycholożkami, jak również psychiatrami, więc myślę, że to już nie jest konieczne. Ta ustawa szczególnie przez młodych ludzi jest wyczekiwana i bardzo potrzebna. Moja propozycja, bo faktycznie, to jest bardzo delikatna materia i bardzo istotna i przychylałbym się tego, żeby w podkomisji, która funkcjonuje do spraw zdrowia psychicznego, po prostu ją na spokojnie, punkt po punkcie przerobić bez walki politycznej. Tak, żeby jeszcze też z młodymi ludźmi, z organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami różnych organizacji, ale przede wszystkim ekspertami, lekarzami, psychologami po prostu przedyskutować i w miarę szybko tę pracę zakończyć i przygotować sprawozdanie na Komisję, i pod obrady plenarne.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#CzesławHoc">Dlatego myślę, że dwie kwestie poddałbym pod uwagę. Pierwsza kwestia to rzeczywiście są to praktycznie naruszenia konstytucyjne. Art. 48 i 72. Art. 48, który mówi, że każdy rodzic ma prawo wychowywać dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami i art. 72, gdzie mówi się, że władze publiczne muszą chronić dzieci, młodzież i każdego przed jakimikolwiek formami przemocy, demoralizacją itd., itd. To są te pewne kwestie.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#CzesławHoc">Druga sprawa, to uważam, że nie mamy jeszcze w Polsce albo w tej chwili nie mamy opracowanego narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego. Mamy, co prawda, ale system jeszcze nie działa. Najlepszym tego dowodem, to proszę mieć w pamięci, że 5 grudnia pod Sejmem będzie milczący, żółty marsz „Stop likwidacji Centrów Zdrowia Psychicznego”. Pamiętacie, jak wczoraj mówiłem do pani minister, że likwiduje de facto centra zdrowia psychicznego? Powiedziała, że nie. Jednakowoż wszystkie gremia naukowe, eksperci będą 5 grudnia pod Sejmem w milczącym, żółtym marszu w proteście właśnie wobec likwidacji centrów zdrowia psychicznego, czyli te centra zdrowia psychicznego są dla dorosłych, natomiast nie mamy jeszcze systemu takiego stricte opracowanego, który konkretnie działa, w aspekcie ochrony psychiatrycznej czy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, czyli wchodzimy w pewne radykalne zmiany, bardzo radykalne zmiany, wręcz naruszające konstytucję, nie mając jeszcze sprawnie działającego systemu. Mało tego, proszę zwrócić uwagę, co się dzieje w szkolnictwie. Jeśli 1 grudnia znowu jest koalicja na rzecz ocalenia polskiej szkoły, protestuje i 1 grudnia będzie protest właśnie o godz. 11:00 na Placu Zamkowym w aspekcie ochrony właśnie dzieci, w aspekcie deprawacji dzieci w szkole, to proszę zobaczyć, nie ma spójności w ogóle ani ze szkołą, ani nie ma systemu jeszcze ochrony zdrowia psychicznego, a my już mamy takie bardzo agresywne, radykalne zmiany w aspekcie właśnie małoletnich, z naruszeniem zresztą konstytucji.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#CzesławHoc">Pośpiech tutaj w żaden sposób nie jest wskazany, musimy skonsultować to dokładnie, musimy omówić to w aspekcie i z lekarzami, i z psychiatrami, psychologami, pedagogami, w szkolnictwie, w poszerzonym składzie, żebyśmy nie powiedzieli, to co Marek Tulliusz Cyceron „O tempora, o mores!”, czyli co za czasy, co za obyczaje. Nie możemy iść z modą, bo widzimy co się w Ameryce stało. Widzicie, co pan Elon Musk napisał, że syna jego zabił wirus przebudzonego umysłu.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Ze swojej praktyki, bo przez wiele lat pracowałam jako dyrektor szpitala, wiem, że w różnych takich sytuacjach zwracaliśmy się do sądu i w trybie pilnym, dosłownie w ciągu kilkunastu godzin, była decyzja sądu o leczeniu tego dziecka. W związku z tym mam takie pytanie do pani jako przedstawicielki projektodawców, na jakich badaniach oparła pani tezę, że problemem w tej chwili, jeżeli chodzi o leczenie czy w ogóle udzielanie porad, świadczeń zdrowotnych dzieciom w kryzysie zdrowia psychicznego, problemem jest brak zgody rodziców. Skąd te dane? Ponieważ dane, na które pani w uzasadnieniu tego projektu się powołuje, na dane, które wynikają z raportu EZOP II, wcale nie wynika, że główną przyczyną braku udzielenia pomocy dzieciom i młodzieży jest brak zgody opiekuna prawnego. Tam opisywane są różne przyczyny tego deficytu zdrowia psychicznego, podawane są wskaźniki, różnego rodzaju badania były prowadzone i różne są rzeczywiście dane. Natomiast nie doczytałam się, że główną przyczyną braku możliwości udzielenia wsparcia psychicznego dzieciom w kryzysie jest brak zgody opiekuna. Pytanie do pani, jakie badania konkretnie, kiedy przeprowadzone wskazują, że główną przyczyną jest brak zgody rodziców?</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Tak na marginesie myślę, że jeżeli tak naprawdę chcemy pomóc dzieciom, to zwiększmy dostępność do świadczeń zdrowotnych, zwiększmy dostępność do psychologa, psychoterapeuty, w kolejności potem do psychiatry dziecięcego, do neurologa, do różnego rodzaju innych specjalistów, po to, żeby rzeczywiście ta furtka była otwarta. Wierzę w to, że rodzice, opiekunowie prawni, dla których największą wartością jest dziecko, nie będą blokowali możliwości leczenia tych dzieci, tylko dajmy im taką możliwość. Z drugiej strony ten projekt to jest po prostu też pewne ubezwłasnowolnienie rodziców w różnych sytuacjach. Tutaj pan poseł Płaczek wspomniał też, być może, o jakimś ukrytym celu tej regulacji, więc dlatego naprawdę trzeba się mocno zastanowić i naprawdę przyjrzeć się każdemu zapisowi tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#BolesławPiecha">Wydaje mi się, że nie wszyscy się wypowiedzieli na ten temat, bo to nie dotyczy tylko i wyłącznie opieki psychiatrycznej i psychologiczne, dotyczy również wielu innych świadczeń zdrowotnych udzielanych przez lekarza. Świadoma zgoda jest podstawą leczenia i zaufania pomiędzy pacjentem i lekarzem. To pacjent ma mieć określoną ilość informacji i ta informacja może być przekazana za zgodą pacjenta określonym osobom albo to najbliższym z rodziny, albo to wskazanym w określonym dokumencie. Wydaje mi się, że przy zastrzeżeniach Naczelnej Izby Lekarskiej – w wielu przypadkach nie popieram stanowiska Naczelnej Izby Lekarskiej, zaznaczę – akurat nad tym należałoby się pochylić i te aspekty, również prawne, nie tylko psychologiczne, tylko jakieś otworzenie tych gabinetów psychologicznych powinno mieć miejsce.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#BolesławPiecha">Sądzę, że w dzisiejszych czasach nie jest problemem decyzja o skorzystaniu z porady psychologicznej czy psychoterapii, wiele młodych ludzi za namową rodziców, za zgodą rodziców czy wręcz na sugestie rodziców korzysta z takich porad. To jest jedna sprawa. Natomiast problemem jest tutaj coś innego. To jest brak dostępności do tych świadczeń. Jeżeli te świadczenia nie będą dostępne, to żadną ustawą papierową, nawet jak zaczniemy, że to będzie od 10. roku życia, tego po prostu nie naprawimy.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#BolesławPiecha">Nie wydaje mi się, żeby dzisiaj coś blokowało możliwość skorzystania z opieki, poza dostępem do tego świadczenia zdrowotnego, żeby coś jeszcze blokowało młodym ludziom i ich rodzicom skorzystanie z opieki psychologicznej czy psychoterapeutycznej. Nie mówię o sprawach zastrzeżonych już do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej znacznie poważniejszych, a młodzi ludzie też z takich świadczeń korzystają. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#GrzegorzNapieralski">Przez 4 lata – w czasie pandemii, po pandemii – pracowaliśmy, spotykaliśmy się z ekspertami, szczególnie młodymi ludźmi, który przychodzili, organizowaliśmy konferencje merytoryczne w tych sprawach w różnych miastach Polski, od Szczecina po Gliwice, naprawdę dużo o tym rozmawialiśmy. To była poważna dyskusja w całym kraju organizowana przez przewodniczącą zespołu parlamentarnego panią Martę Golbik, więc ta dyskusja tak naprawdę się już przetoczyła.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#GrzegorzNapieralski">Przypominam, że efektem tego jest właśnie projekt tej ustawy, który trafił do nas. To nie jest żadna przykrywka, to nie jest nic, co jest czymś złym dla dzieci. Sam jestem ojcem dwójki dzieci, wiem, jak potrzebna jest w sytuacjach kryzysowych pomoc specjalisty, pomoc eksperta i uważam, że powinniśmy jak najszybciej skierować tę ustawę do podkomisji. Tam się nad nią pochylić i bez żadnych już sporów politycznych punkt po punkcie ją omówić, przerobić i później przegłosować na Komisji i na sali plenarnej.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#GrzegorzNapieralski">Pani przewodnicząca, taki jest mój wniosek formalny, żeby jak najszybciej przejść do głosowania i skierować to do podkomisji.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#MartaGolbik">Szanowni państwo, przypominam, że jest z nami młodzież, której bardzo zależy na tym temacie. Takie sprzeczki proceduralne dzisiaj są niefajne. Pan poseł Polaczek.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#JerzyPolaczek">Chciałbym tutaj do tego stwierdzenia Biura Analiz Sejmowych tym swoim głosem przede wszystkim dołączyć się do, z jednej strony, wniosku pana posła Cieszyńskiego o powołanie specjalnej podkomisji, która przeanalizowałaby ten poselski projekt inicjatywy ustawodawczej. On z punktu widzenia ustrojowego i systemowego jest rozwiązaniem antysystemowym, dlatego że w sposób ustawowy bez podstawy konstytucyjnej wyłącza w pewnym okresie uprawnienia opiekuna prawnego czy mamy, czy ojca w stosunku do małoletniego dziecka i to o czym wspomniała tutaj, nie będę odwoływał się tutaj do jakichś własnych doświadczeń, ale to, co wspomniała pani poseł Szczurek-Żelazko jako wieloletni były dyrektor szpitala, ta praktyka, stosowanie aktualnego stanu prawnego w takich sytuacjach wymaga przede wszystkim wzmocnienia tych rozwiązań związanych z też dostępem do szybkiego rozstrzygnięcia przez sąd opiekuńczy i w sposób znaczący może to ułatwić praktykę tego zjawiska, z którym mamy do czynienia zwłaszcza po okresie pandemii. Każdy z nas kto miał i ma kontakt ze środowiskiem edukacyjnym wszędzie spotyka się z informacjami o tym, iż pozostałości tego okresu dla stanu zdrowia psychicznego młodych ludzi są znaczące. Odbiegają od tego, co było przed 2020 r. Mieliśmy do czynienia ze zjawiskiem pandemii, które występuje raz na 100 lat, jeśli chodzi o skalę globalną.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#JerzyPolaczek">Ze swojej strony tutaj sformułowałbym jeszcze dodatkową prośbę do pani przewodniczącej, dlatego że poza opiniami Biura Analiz Sejmowych myślę, że ważne jest tutaj uzyskanie dodatkowych opinii nie tylko prawnych, ale takich, które odwołują się przede wszystkim też do analizy etycznej, do analizy związanej z uprawnieniami i funkcją rodziny w relacji do dziecka czy opiekuna prawnego do dziecka. Mamy przecież w Polsce również funkcjonujący system rodzin zastępczych itd., itd. Stąd nie przedłużając mojego wystąpienia, myślę, że ważne jest rozważenie zlecenia dodatkowych analiz nie tylko odwołujących się do kwestii konstytucyjnych, ale do kwestii etycznych i prośba oczywiście o wsparcie dla tych wniosków, które są związane z powołaniem podkomisji dla rozpatrzenia tego projektu oraz, również popieram ze swojej strony, wniosek o przeprowadzenie w tej sprawie wysłuchania publicznego. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#PatrykWicher">Natomiast zwrócę uwagę na coś zupełnie jeszcze innego, drodzy państwo, problem zaczyna się w młodym wieku, często w szkole, często w relacjach rówieśniczych, często w relacjach międzyludzkich i niestety muszę stwierdzić, jako też nauczyciel z jakiegoś tam wykształcenia, że nauczyciele nie są przygotowani do wykrywania czy też sprawnego rozpoznawania takich zaburzeń u dzieci, czy też potrzeb, które dzieci wykazują. Dlatego też jednym z priorytetów – według mnie też powinno to być Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – jest zmiana programu studiów dla pedagogów i dla nauczycieli, gdzie powinniśmy wzmocnić komponent psychologiczny, a w kontekście możliwości pracy z dzieckiem, wykrywania. Oczywiście to jest, ale jest w niewystarczającym wymiarze godzin i myślę, że to jest jedna z podstawowych rzeczy, ponieważ nauczyciel, który oprócz rodzica, pracuje z dzieckiem, zna to dziecko wiele lat, może też być takim elementem, który potrafi szybciej wychwycić problem i pomóc temu dziecku.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#PatrykWicher">Następnym elementem, pani przewodnicząca, problemem nie jest brak zgody rodzica do leczenia dziecka, tylko – np. na mojej ziemi sądeckiej jest jeden psychiatra dziecięcy na region liczący sobie 350 tys. ludzi i to jeszcze jeden bądź dwóch, i to jeszcze dojeżdżających, bo nie mieszkają w regionie, tylko dwa razy w miesiącu mają dyżury – problemem jest to, że musimy określić także specjalizacje priorytetowe dla lekarzy, żeby zachęcić lekarzy, żeby szli na tę bardzo trudną dziedzinę psychiatrii dziecięcej, bo nie chcą, bo to ciężki kawałek chleba i wielka odpowiedzialność za to dziecko, za tego młodzieńca. Jest wiele innych aspektów, które wymagają wsparcia finansowego, systemowego i skoordynowanie go z tym, co jest i ulepszenia tego, co jest.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#PatrykWicher">Oczywiście nic nie odbywa się bez finansów, bo nie bądźmy też obłudni, to też wymaga oczywiście odpowiednich środków finansowych, które powinny być z budżetu państwa na te cele przekierowane. Dlatego też, pani przewodnicząca, myślę, że nie stoi nic w sprzeczności, żeby pracować w podkomisji, oczywiście podkomisja zakończy przygotowanie projektu i wtedy ten przygotowany projekt poddać konsultacjom społecznym, ponieważ, moi drodzy państwo, z całym szacunkiem, państwo robiliście świetną rzecz, bardzo fajnie, konsultacje, okrągłe stoły różnego typu psychologiczne i psychiatryczne, każdy ma do tego prawo. Natomiast wysłuchanie publiczne polega na tym, że zaprasza się wszystkie środowiska w Sejmie, powszechnie się informuje na ten temat i każdy ma prawo do takich konsultacji przystąpić. W związku z tym o państwa konsultacjach nie wszystkie strony, nie wszystkie podmioty mogły wiedzieć.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Dziecko czy małoletni, który ukończył 13 lat, na gruncie Prawa cywilnego dysponuje ograniczoną zdolnością do czynności prawnych. Co z następstwami? Jeżeli w ramach porady psychiatrycznej, a ta porada obejmuje również ordynację leków, zdarzy się coś, o czym rodzic nie będzie wiedział i nawet ktoś bliski, że coś otrzymał, to jest kwestia tego, kto weźmie odpowiedzialność za to, co się może zdarzyć. Mamy tutaj również katalog zabiegów pielęgniarskich, jakim może być poddany. O zabiegach pielęgniarskich nie mamy żadnego katalogu, niech się też wypowiedzą te środowiska, które będą w tym uczestniczyć. Jak najbardziej jest potrzebna rozmowa na ten temat i doprecyzowanie wielu rzeczy, ale w obecnej sytuacji rozmowy, które się odbyły, były na różne tematy, ale nie dotyczyły tego konkretnego projektu.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Jest jeszcze wiele różnych rzeczy, które powinny być wyjaśnione i te konsultacje mają temu służyć. Konkretny termin to może być za 2 tygodnie ustawowo i to nie wydłuża procedowania tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#WioletaTomczak">Z szacunku do tych młodych ludzi, którzy dzisiaj tutaj przyszli, którzy nas słuchają, do których dotrze ta informacja, że jest szansa, by właśnie zrobić ten krok do przodu, proszę wszystkich, bo mam wątpliwości w tej dyskusji czy to było faktycznie tak przestrzegane, żebyśmy te młode osoby traktowali podmiotowo, a nie przedmiotowo. Dość często mówimy o prawach dziecka, a zapominamy na przykład o obowiązku rodzica czy opiekuna. Tutaj mówimy, że są pewne niedociągnięcia w tej nowelizacji ustawy czy też właśnie głosy, które wskazują na to, że trzeba pochylić się nad znalezieniem lepszych rozwiązań, ale od razu nie wskazujmy na to, że ona jest do końca przegrana.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#WioletaTomczak">Mam pytanie do posłów z Prawa i Sprawiedliwości, czy kiedykolwiek właśnie zorganizowali takie spotkanie w temacie opieki zdrowotnej, zdrowia psychicznego z młodymi ludźmi i czy także wsłuchiwali się w ich głos, bo na tych spotkaniach, na których mi było dane być, od dłuższego czasu państwa nie widziałam. Może się po prostu mijamy. W związku z tym państwo nie mieli szansy właśnie czy wysłuchać przedstawicieli NGO, czy tych młodych ludzi, czy ekspertów zdrowotnych itd. Także jestem za tym, żeby skierować tę ustawę do już istniejącej podkomisji, bo taka po prostu jest. Nie trzeba tworzyć nowego tworu. Tak, jest podkomisja stała do spraw zdrowia psychicznego i tam można dyskutować nad tymi rozwiązaniami. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#EwaLeniart">W związku z tym nie rozumiem, dlaczego dyskutujemy przez kilkadziesiąt minut nad rzeczą, która służy tak naprawdę naszemu wspólnemu celowi. Zachęcam do tego, aby była zgoda na wysłuchanie publiczne i oczywiście w dalszej kolejności skierowanie projektu do pracy do specjalnej podkomisji utworzonej do przygotowania projektu w sposób zgodny z konstytucją. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#WojciechKonieczny">Natomiast, proszę państwa, jeżeli mogę, na wstępie chciałbym jednak odnieść się nieco do słów, które tutaj padły, ponieważ te słowa są dość odległe od rzeczywistości – może w ten sposób. Otóż Ministerstwo Zdrowia nie ma zamiaru zlikwidować ani jednego centrum zdrowia psychicznego. Mówienie takich rzeczy jest mówieniem nieprawdy. Ministerstwo Zdrowia natomiast chce rozszerzyć tę formę sprawowania opieki psychiatrycznej na całą Polskę i podjęło dialog ze środowiskami zarówno centrów zdrowia psychicznego, jak i ze środowiskami skupionymi w Radzie do Spraw Zdrowia Psychicznego, jak i z innymi środowiskami, aby ten proces przebiegał jak najsprawniej.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#WojciechKonieczny">Niestety, ustawa, według której działają centra i pilotaż, który został zaproponowany, ma szereg wad. Jest bardzo trudny do zakończenia tego pilotażu i przejścia na rozporządzenie oświadczenia, ponieważ na koniec tego pilotażu centra zdrowia psychicznego będą bardzo zagrożone finansowo, gdyż muszą zwrócić środki za dwa okresy rozliczeniowe w ramach tzw. przesunięć. Niestety ten mechanizm został zaszyty w tym pilotażu i niewątpliwie stwarza bardzo duże zagrożenie dla istnienia tych centrów. Niestety forma właśnie wprowadzenia tych centrów raczej nie zakładała nigdy jakiegoś płynnego i dobrego przejścia na całą Polskę, po prostu na pokrycie w formie świadczeń.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#WojciechKonieczny">Oczywiście naszym zamiarem jest utrzymanie wszystkich dobrych cech tych centrów, czyli odpowiedzialności terytorialnej, pewnej formy ryczałtowego płacenia, niepłacenia za fit for service, czyli za usługę poszczególną, te wszystkie rzeczy oczywiście należy odkłamać, ponieważ często są poruszane w przestrzeni medialnej, więc korzystam z tej okazji i dementuję te doniesienia.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#WojciechKonieczny">Natomiast rzeczywiście jesteśmy zmuszeni do tego, aby przechodząc z tego pilotażu na całościowe rozwiązania, aby wprowadzić pewne mechanizmy jakościowe i kontrolne, których nie ma w tej chwili w tym pilotażu, co niestety jest wykazywane również teraz przez kontrolę Najwyższej Izby Kontroli, gdyż jak być może część z państwa wie w województwie wielkopolskim te kontrole wykazują pewne nieprawidłowości i nie możemy na to pozwolić, aby w późniejszym okresie te nieprawidłowości mogły się rozszerzyć na większą ilość ewentualnie centrów. Dlatego oczywiście jest bardzo potrzebny dialog ze środowiskiem, jest on prowadzony i zapewne dojdzie do ustaleń odpowiednich.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#WojciechKonieczny">Proszę państwa, co do projektu, projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz niektórych innych ustaw zawiera propozycję dotyczącą uregulowania niezwykle istotnego obszaru uprawnień pacjentów, czyli określenia zasad dopuszczalności samodzielnej realizacji potrzeb zdrowotnych przez nastoletnich pacjentów. Zakres i waga przedłożonej regulacji wymagają w związku z tym szczególnego namysłu. Przedłożenie poselskie przewiduje nadanie uprawnień do uzyskania bez zgody przedstawiciela ustawowego określonych świadczeń w ramach świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień przez pacjentów małoletnich. Reguluje również na nowo zasady dostępu małoletnich pacjentów do dokumentacji medycznej.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#WojciechKonieczny">Projektowana ustawa wskazuje na to, że jest oczekiwanie, by dać większe prawo nastolatkom do reprezentowania siebie i decydowania o swoim leczeniu. Ze względu na rozległość i wieloaspektowość zagadnień objętych zakresem regulacji należy w sposób całościowy brać pod uwagę szeroki kontekst prawny, zarówno z uwzględnieniem przepisów zawartych w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Kodeksie cywilnym, ale również system odpowiedzialności i uprawnień rodzicielskich ustanowiony ustawą z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#WojciechKonieczny">Niebagatelne znaczenie mają również podniesione w opinii o projekcie Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu aspekty natury konstytucyjnej. Zauważamy, że biuro wskazało też na kwestie związane z niezbędnością i celowością poszczególnych zapisów oraz proporcjonalności ingerencji ustawodawcy w sferę władzy rodzicielskiej opiekunów małoletnich pacjentów. Zauważenia wymaga, że proponowane zmiany są częściowo zbieżne z rozwiązaniami, które aktualnie są przedmiotem prac prowadzonych w Ministerstwie Zdrowia. Zasadnym zatem wydaje się rozważenie przez państwa połączenia prac nad projektem poselskim i nad rozwiązaniami przygotowanymi obecnie przez resort, z uwzględnieniem analizy uwag i stanowisk zgłoszonych już do projektu poselskiego. Pozwoli to na dopracowanie przygotowywanych rozwiązań pod względem legislacyjnym, jak i osadzenie ich w całokształcie systemu prawnego.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#WojciechKonieczny">Proszę państwa, co do tego czy ten projekt zwiększa dostępność, czy w jakiś sposób tę dostępność czyni nieprawidłową, czy ułomną, jak czasami pobrzmiewa z wypowiedzi niektórych z państwa posłów, mogę powiedzieć, że jak najbardziej zwiększa dostępność. Jest to ułatwienie dla osób małoletnich uzyskania pomocy psychiatrycznej w momencie, kiedy tego najbardziej potrzebują, więc niewątpliwie nie traktowałbym tego w żaden sposób inny, jak ułatwienie dostępności do usług psychiatrycznych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#PaulinaPiechnaWięckiewicz">Chciałabym tylko powiedzieć, że kwestie związane z dostępnością opieki, która należy do zakresu przedmiotowego procedowanego projektu, jest kwestią podnoszoną zarówno przez organizacje pozarządowe, osoby, które od lat działają na rzecz dobrostanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, przez dzieci i młodzież. Szanowni państwo, to jest problem, kiedy dziecko nie może uzyskać dostępu do świadczenia, bo rodzice bądź jeden z rodziców uważa na przykład, że może psychologa czy psychiatrę zastąpić np. to, że dziecko sobie pobiega. Niestety mamy do czynienia z dosyć wrażliwą dziedziną, w której do tej pory walczymy z uprzedzeniami, stereotypami i ten projekt ułatwia młodym ludziom nie tylko dostęp do świadczeń, ale również ma bezpośredni wpływ na to, żeby nie dochodziło do tragedii, bo jeżeli dziecko w odpowiednim momencie nie uzyska takiej pomocy, to po prostu może zasilić statystyki, o których dzisiaj myślę, a nie chciałabym mówić, ale wszyscy państwo wiecie, co mam na myśli.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#PaulinaPiechnaWięckiewicz">Nie będę odnosić się szerzej, bo liczę na to, że projekt będzie procedowany. Natomiast edukacja zdrowotna, bo jak rozumiem gdzieś tutaj została mimochodem wywołana do tablicy, to jest właśnie przedmiot, który jest jednym z działań Ministerstwa Edukacji, żeby dobrostan dzieci i młodzieży – już naprawdę kończę – żeby dobrostan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży poprawić, polepszyć, bo silnym komponentem tego przedmiotu edukacji zdrowotnej jest właśnie kwestia zdrowia psychicznego. Podejmujemy wiele działań, i je sprawozdajemy, pani przewodnicząca, zarówno na komisjach zdrowia, edukacji, podkomisji oraz w parlamentarnym zespole. Jesteśmy gotowi, żeby państwu w każdym momencie przedstawić działania Ministerstwa Edukacji Narodowej, ale ten projekt jest bardzo potrzebny młodym ludziom i jesteśmy o tym głęboko przekonani. Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#MartaGolbik">Czy możemy teraz przejść do głosowania? Potrzebne będzie zalogowanie się wszystkich parlamentarzystów do…</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#MarekWójcik">Państwo posłowie, panie ministrze, szanowni państwo, otóż po pierwsze, to jest tak, że nie ulega dla mnie wątpliwości, że trzeba pomóc dzieciom i młodzieży, to jest oczywiste. Natomiast wydaje mi się… Cieszę się, że państwo zmierzacie w kierunku podkomisji. Bardzo państwu dziękuję za taką propozycję, po to, żebyśmy mogli spokojnie o tym porozmawiać. Między innymi niezgodnie z regulaminem Sejmu pan marszałek nie skierował do organizacji samorządowych tego projektu do zaopiniowania. Patrzę na listę podmiotów, które otrzymały ten projekt. Niestety my nie. Mamy prawo otrzymać taki projekt, mamy prawo w czasie 14 dni na opiniowanie. Nie chcę, żeby ten termin miał przedłużać procedowanie, ale przypominam o tym warunku.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#MarekWójcik">Natomiast ten projekt moim zdaniem wynika chyba z kryzysu na linii dziecko – rodzice, a nie bardziej kwestii dostępności, bo moim zdaniem ta ustawa dostępności nie zwiększy. Tyle tylko, że być może dziecko trzynastoletnie czy czternastoletnie będzie mogło pójść zarejestrować się do psychologa. Do tej pory samo nie mogło. Chyba to jest jedyny element dostępności, ale nie mamy takiej sytuacji, że psycholodzy nudzą się i czekają na pacjenta.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#MarekWójcik">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że w tym projekcie, oprócz tych kwestii konstytucyjnych, w których rzeczywiście sporo jest wątpliwości, trochę się martwię, że nie ma w ogóle, państwo nie wprowadzacie propozycji nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Tutaj w tej kwestii ewidentnie jest wkroczenie w przepisy kodeksu, art. 95 – zakres władzy, art. 96 – piecza nad dzieckiem, art. 98 – reprezentacja dziecka i art. 107 – ograniczenie praw rodzicielskich. Ewidentnie uprzejmie proszę o rozważenie także państwa wnioskodawców o zapisy tego kodeksu, ponieważ wprost jest to ingerencja w zapisy tego kodeksu. Należałoby go moim zdaniem – pokornego człowieka, zmienić.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#MarekWójcik">Prośba byłaby też o to, żeby uzasadnić i to część z państwa posłów podnosiła, skąd się pojawia to ograniczenie, jeżeli chodzi liczbę świadczeń dla osoby, która ukończyła 13 lat, a nie ma potem tego ograniczenia dla osoby, która ukończyła 16 lat. Pytanie, czy to konstytucyjne? W ogóle skąd się ta „trójka” pojawia? Jak widzę tego typu zapisy to mam wątpliwość czy ona ma uzasadnienie merytoryczne, czemu akurat trzy porady takie, trzy porady takie, trzy sesje. Z czego to wynika?</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#MarekWójcik">Ostatnia rzecz to jest taka, o której też chcę pani powiedzieć, bo lepiej teraz niż później. Jak czytam literalnie tę ustawę to wynika z tego tak, że dziecko czternastoletnie trafia…</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#MarekWójcik">Otóż tak to wygląda, że dziecko trafia do psychologa czternastoletnie i właściwie wynika z tego, że udzielający świadczeń powinien poinformować przedstawiciela ustawowego o tym, że dziecko do niego trafiło, czyli ta kwestia tego konfliktu traci znaczenie. Pierwszy raz trafia dziecko i od razu przedstawiciel ustawowy jest…</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#MartaGolbik">Szanowni państwo, mamy trzy zgłoszone… Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Super. Mamy teraz trzy wnioski do przegłosowania. Pierwszy mamy wniosek bardzo ładnie napisany przez pana posła Cieszyńskiego. Czy wszyscy parlamentarzyści są zalogowani? Dobrze, więc pierwszy jest wniosek pana posła Cieszyńskiego o wysłuchanie publiczne. Czy my musimy znać wcześniej datę, godzinę? Nie. Musimy. Panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#MartaGolbik">Drugi jest wniosek o powołanie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia tego projektu, również złożony przez pana posła Cieszyńskiego. Bardzo proszę o głosowanie. Kto jest za? To jest komisja nadzwyczajna. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#MartaGolbik">Głosowały 34 osoby. Za – 15, przeciw – 19, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że wniosek nie uzyskał większości Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#MartaGolbik">Trzeci mamy wniosek pana posła Napieralskiego o skierowanie do stałej podkomisji do spraw zdrowia psychicznego. Proszę o głosowanie. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#MartaGolbik">Głosowały 33 osoby. Za – 28, przeciw – 3, 2 się wstrzymały.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#MartaGolbik">Szanowni państwo, bardzo dziękuję za tę dzisiejszą dyskusję. Dziękuję młodzieży za obecność i będziemy dalej pracować w podkomisji.</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#MartaGolbik">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>