text_structure.xml
18.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PawełKowal">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PawełKowal">Jak sądzę, na podstawie wystawionej listy obecności mogę stwierdzić kworum.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PawełKowal">Witam dyrektora Departamentu Wschodniego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana Wojciecha Zajączkowskiego oraz pozostałe osoby biorące udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PawełKowal">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje w punkcie pierwszym rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu uchwały w sprawie wyborów prezydenckich na Białorusi – mają to państwo w drukach nr 1003 i 1088. A w punkcie drugim rozpatrzenie propozycji tematów kontroli do planu pracy Najwyższej Izby Kontroli na 2026 r. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że porządek obrad został przyjęty. Nie słyszę sprzeciwu. Uznaję, że porządek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PawełKowal">Przechodzimy do punktu pierwszego. Informuję państwa, że w dniu 19 marca bieżącego roku marszałek Sejmu ponownie skierował projekt uchwały zawarty w druku nr 1088 do Komisji w celu zaopiniowania trzech poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania. Pani poseł będzie uzasadniać, tak? Kto uzasadnia poprawki? Bo wy macie klubowe, tak?</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PawełKowal">Przechodzę do poprawki nr 1. To jest poprawka Konfederacji. Kto w imieniu Konfederacji ją przedstawia? Zwracam się do Biura Legislacyjnego – co zrobić w takiej sytuacji?</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MichałGajewski">Na podstawie art. 47 ust. 4 Komisja może odstąpić od opiniowania poprawki, jeżeli wnioskodawca nie jest obecny na posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PawełKowal">Czy są jeszcze głosy? Sprzeciw wobec sprzeciwu, jak rozumiem. Poseł Bosacki.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PawełKowal">Proszę panie i panów posłów, żeby zaopatrzyli się w karty do głosowania, by wszyscy byli przyszykowani do głosowania. Czy poseł Krząkała ma kartę? Zakładam, że wszyscy z pań i panów posłów rozumieją, o co chodzi w tych poprawkach, czyli że poprawka Konfederacji w rozszerzonej mocno formie jest o tym samym, o czym poprawka zgłoszona przez wnioskodawców posła Bosackiego i poseł Uznańską-Wiśniewską. Teraz poddam pod głosowanie poprawkę Konfederacji.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PawełKowal">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tej poprawki? Proszę podnieść rękę. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Czy wszyscy państwo głosowali? Zamykam głosowanie.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PawełKowal">Głosowało 23 posłów. Za – 9, przeciw – 13, wstrzymała się 1 osoba. Czyli ta poprawka nie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PawełKowal">Przechodzę do poprawki nr 2. Polega ona na tym, by w akapicie czwartym na końcu dodać wyrazy „a także przedstawicieli mniejszości polskiej na Białorusi, w tym więzionego od lat Andrzeja Poczobuta”. Wnioskodawcami są poseł Bosacki i poseł Uznańska-Wiśniewska oraz poseł Bliźniuk. Czy ktoś z państwa posłów chciałby to uzasadnić? Proszę, poseł Uznańska-Wiśniewska.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Biorąc pod uwagę argumentację wnioskodawców z klubu Konfederacji, którzy tutaj się nie pojawili, składamy poprawkę. Uważamy, że w sposób wystarczający i adekwatny, biorąc pod uwagę sens uchwały, adresuje ona kwestię mniejszości polskiej na Białorusi. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PawełKowal">Czy w tej sprawie są jakieś głosy? Poseł przewodniczący, proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PawełKowal">Proszę państwa, poddam teraz pod głosowanie tę poprawkę. Czy wszyscy państwo są przygotowani do głosowania? Jeśli tak, to rozpoczynamy głosowanie.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PawełKowal">Kto za? Kto przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PawełKowal">Głosowało 23 posłów. Za – 22, nikt nie był przeciw, wstrzymał się 1 poseł. Poprawka przeszła.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PawełKowal">Przechodzę do poprawki nr 3. Polega ona na tym, by w akapicie czwartym dodać zdanie w brzmieniu: „Bezwzględnie potępić należy w szczególności praktykę niewpuszczania przedstawicieli niezależnych mediów na konferencje prasowe organizowane przez władze publiczne”. To jest poprawka klubu parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Proszę bardzo o przedstawienie tej poprawki. Kto ją prezentuje? Poseł Przydacz. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#MarcinPrzydacz">Mam takie przekonanie, że po dwóch tygodniach państwo jednak podjęli pewną refleksję w tej sprawie. Wydaje się, że nie ma co do tego sporu albo nie powinno być, że w demokratycznym państwie, co do którego chyba nie powinniśmy mieć wątpliwości, jeśli chodzi o postawę Polski, winno być oczekiwanie dotyczące pewnej jawności, otwartości i gotowości co do uczestniczenia w życiu publicznym mediów w ogóle, prywatnych i publicznych, bo o tym chcę powiedzieć. Od początku lat 90. zaczęła występować w Republice Białorusi praktyka niewpuszczania na konferencje prasowe wybranych dziennikarzy, mających odpowiednie umocowania, ale jednak niepodobających się z jakiegoś powodu panu Łukaszence. Oczywiście trwa ona do tej pory. Wydaje się, że jest to praktyka naganna.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#MarcinPrzydacz">Dziwi mnie, że państwo tej poprawki nie chcieli poprzeć podczas poprzedniego posiedzenia Komisji. Natomiast zrozumiałem chyba dlaczego, bowiem na obradach plenarnych część państwa posłów rzeczywiście zaczęła wykrzykiwać i wygłaszać tyrady krytykujące sytuację mediów w Polsce. Okazało się, że dla części państwa posłów z Platformy Obywatelskiej ta sytuacja czy krytyka praktyki niewpuszczania dziennikarzy przez Łukaszenkę kojarzy się jednoznacznie z niewpuszczaniem dziennikarzy przez Donalda Tuska. Teraz już jakby zrozumiałem, że o to państwu chodzi. Dlatego nie chcecie tego poprzeć. Muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony, dlaczego nie chcecie Łukaszenki za to krytykować. Dopiero te okrzyki z sali plenarnej zwróciły moją uwagę, że najwyraźniej po prostu boicie się porównania dokładnie takich samych praktyk, czyli tego, że Łukaszenka nie wpuszcza dziennikarzy, i tego, że wasz szef Donald Tusk też nie wpuszcza nielubianych dziennikarzy, zmieniając oczywiście ich definicję, bo…</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#PawełKowal">Jeszcze poseł Rząsa?</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#PawełJabłoński">Przyłączam się do głosu posła Przydacza. Szczerze mówiąc, jestem zniesmaczony tymi wtrętami posła Rząsy o funkcjonariuszach partyjnych, bo gdybyśmy tak chcieli się przerzucać, którzy dziennikarze sprzyjają której partii, to gwarantuję państwu, że też moglibyśmy podawać przykłady. Widzimy to na konferencjach prasowych praktycznie wszystkich kandydatów na prezydenta. Choćby niektórzy dziennikarze z mediów rządowych czy prorządowych zachowują się czasami tak, jakby byli rzecznikami rządu, ale są wpuszczani na wszystkie konferencje prasowe wszystkich kandydatów na prezydenta poza jednym, który do tej pory nie wpuszczał, ale we wtorek zrobił wielką konferencję prasową, gdzie w końcu wpuścił wszystkich dziennikarzy. Wiceszef waszej partii, zastępca Donalda Tuska – Rafał Trzaskowski. Dwie godziny odpowiadał na pytania. Jak wyszło?</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#PawełKowal">Teraz proszę posłankę Uznańską-Wiśniewską. Później poseł Fogiel, a na koniec w umiarkowanym czasie poseł Przydacz. Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Szanowni państwo, w imieniu wszystkich wnioskodawców tej uchwały – jednoznacznie potępiamy represje Aleksandra Łukaszenki, łącznie z ciemiężeniem dziennikarzy, co nieraz było tematem naszych dyskusji.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Szanowni państwo, szczególnie po konsultacjach z MSZ, które mieliśmy też oczywiście tutaj, w Komisji, jak również ze środowiskami białoruskimi, które wspierają projekt uchwały w jej obecnym kształcie, uważamy, że uchwała wyczerpuje w sposób dosyć kompleksowy… Chciałam zwrócić państwa uwagę na to, że uchwała, która była proponowana za czasów poprzedniej kadencji Sejmu w związku z poprzednimi wyborami na Białorusi, była dużo bardziej lakoniczna i zawierała, jeżeli dobrze pamiętam, chyba dwa czy trzy paragrafy. Natomiast nasza uchwała jest wyjątkowo wyczerpująca.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#AleksandraKarolinaUznańskaWiśniewska">Chciałam również, szanowni państwo, zwrócić uwagę na to, że w sytuacji, w której ludzie autentycznie cierpią ciemiężenie i represje, a narażeni na niebezpieczeństwo są zarówno ludzie żyjący na emigracji, na uchodźstwie, jak i ich rodziny na Białorusi, nie możemy pozwalać na to, żeby nasza merytoryczna praca była podporządkowywana cynicznemu wykorzystywaniu tej uchwały do partykularnych celów polityki wewnętrznej. Dziękuję uprzejmie. Wnoszę o odrzucenie poprawki klubu PiS.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#PawełKowal">Do głosu jest zapisany jeszcze poseł Radosław Fogiel. Proszę o zabranie głosu.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#RadosławFogiel">Bardzo się cieszę, że pani poseł w sposób tak zdecydowany wyraziła poparcie dla swobód demokratycznych i dla działania wolnych mediów. Skoro powiedziało się A, należałoby powiedzieć B i dać temu wyraz w uchwale, a nasza poprawka dokładnie w tym kierunku idzie. Ale to w zasadzie na marginesie.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#RadosławFogiel">Chciałem powiedzieć coś innego. Chcę wyrazić naprawdę szczerze i głębokie oburzenie, jak też od razu zadeklarować, że mnie się nie kojarzy. Jeżeli się komuś kojarzy, to jestem głęboko oburzony, bo nie może być tak, że komuś z posłów koalicji rządzącej Białoruś kojarzy się z uśmiechniętą Polską Donalda Tuska. Nie o taką Polskę walczyliśmy i wywalczyliśmy 15 października. Chciałbym, żeby wszyscy posłowie PO, którym Polska Tuska kojarzy się z Białorusią, przeprosili i złożyli za to samokrytykę. Zgadzam się z panią poseł. Nie może być tak, że tak ważną uchwałę wykorzystuje się do partykularnej polityki wewnętrznej. To znaczy państwu się coś kojarzy i dlatego nie chcecie głosować za poprawką, która broni wolności mediów na Białorusi. Zakaz kojarzenia się czegokolwiek.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#PawełKowal">A teraz proszę o zabranie głosu posła Przydacza.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#PawełKowal">Pani mecenas jeszcze się zgłosiła. Rozumiem, że to już nie jest czas na poprawki. Wiem o tym. To jest drugie czytanie. Jeśli więc wszyscy państwo są w stanie teraz już powstrzymać jakąś chęć wyrażenia czegoś jeszcze w tej sprawie, to przejdziemy po prostu do głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#PawełKowal">Nie, proszę państwa, teraz przejdziemy już do przegłosowania poprawki nr 3. To jest ta poprawka, wokół której było tyle skojarzeń, ale ona w rzeczywistości jest opisana precyzyjnie w pkt 3 w druku nr 1003. Proszę państwa posłów, aby jeszcze rzucili okiem, żeby było jasne, nad czym w ogóle głosujemy. A teraz poddam to pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#PawełKowal">Kto z pań i panów posłów jest za tym, żeby przyjąć poprawkę PiS opisaną w pkt 3, aby w akapicie czwartym dodać zdanie w brzmieniu, które jest podane w druku nr 1003? Proszę głosować i podnieść rękę czy w inny sposób jeszcze dać wyraz swojej opinii na ten temat. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Zamykam głosowanie.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#PawełKowal">Proszę o podanie wyniku. Głosowało 21 posłów. Za – 8, przeciw – 13, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie przeszła.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#PawełKowal">Siła perswazji okazała się niewystarczająca. Trzeba to przyjąć. To już w wolnych wnioskach, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#PawełKowal">Proszę państwa, to w takim razie, jeżeli chodzi o punkt pierwszy, wszystko mamy zamknięte.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#PawełKowal">Przechodzimy do punktu drugiego. Komisja do 4 kwietnia może przekazać Komisji do Spraw Kontroli Państwowej propozycje tematów kontroli na 2026 r. Czy są takie propozycje? Proszę bardzo, poseł Jabłoński.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#PawełJabłoński">Chciałbym, żebyśmy zwrócili się z propozycją, aby Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę celowości wydatków majątkowych Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakresie utrzymania i remontów placówek zagranicznych, ponieważ dochodzą różne sygnały o tym, że część remontów, które były planowane, została wstrzymana, że przeprowadzane są w sposób dość chaotyczny. Myślę więc, że wydatki majątkowe, a zwłaszcza składniki majątku poza granicami Polski, to jest dość interesujący temat.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#PawełKowal">Proszę, poseł Samborski.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#TadeuszSamborski">Wysoka Komisjo, pragnę zgłosić temat Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” pod takim kątem, jak były te środki rozdysponowane, jaki był, że tak powiem, klucz pewnej dyferencjacji, jeśli w ogóle chodzi o organizacje polskie, zwłaszcza na Wschodzie. Interesuje mnie także powód czy motyw zmiany w statucie, bo fundacja, jak sama jej nazwa wskazuje, miała służyć Polakom na Wschodzie, a służy podobno Polakom na całym świecie. Głównie jednak chodzi o to, że ta fundacja uwielbia eventy na Zachodzie, czyli w Holandii, we Francji i w innych miejscach. No i stopień politycznego zaangażowania tej fundacji, a także udział, że tak powiem, w podziale Polaków na gorszych i lepszych itd., zwłaszcza na Litwie. Proponuję, żeby pod tym kątem NIK zbadała Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#PawełKowal">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#PrzemysławWitek">Panie przewodniczący, wnoszę o kontrolę sprawdzającą nadzór ministra spraw zagranicznych nad działalnością konsularną. Będzie duża szansa, żeby NIK taką kontrolę zrealizowała. Innymi słowy, kontrola sprawdzająca powszechnie nazywana kontrolą wizową. Poprzednia obejmowała okres 2015–2023. Wiemy, czym się zakończyła – szeregiem nieprawidłowości i nieszczelnością systemu. Wprowadziliśmy szereg zmian. Rząd Donalda Tuska wprowadził wiele zmian, ale byłoby dobrze, żebyśmy się dowiedzieli, jak zakończył się 2024 r. w tej sprawie. Biorąc pod uwagę moje doświadczenie z NIK, będzie to kontrola metodologicznie prosta do zrealizowania, bo instrumenty już są, a zakresy przedmiotowy i podmiotowy też są określone. Ta kontrola zyskałaby dużą szansę na realizację. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#PawełKowal">Czyli mamy trzy pomysły na kontrole i trzy wnioski. Proszę, poseł Dziedziczak.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#JanMichałDziedziczak">Panie przewodniczący, nie zamierzam tutaj polemizować z posłem Samborskim, jeśli chodzi o jego pomysł, natomiast zastanawiam się głośno, czy to nasza Komisja powinna zgłaszać kwestię Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” do NIK, czy to raczej nie Komisja Łączności z Polakami za Granicą. Może to byłaby bardziej adekwatna komisja.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#PawełKowal">Poseł Przydacz.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#MarcinPrzydacz">Panie przewodniczący, chciałbym zgłosić temat do ewentualnej naszej decyzji co do zawnioskowania o kontrolę w zakresie przeprowadzenia postępowań sprawdzających i nadawania uprawnień do posiadania dostępu do informacji niejawnych. W ostatnim tygodniu czy w ostatnich dwóch tygodniach dość głośna była sprawa jednego z wiceministrów spraw zagranicznych. Nie chcę tutaj wymieniać nazwiska, ale wszyscy wiemy, o kogo chodzi. Z jednej strony sam przyznaje się do bardzo głębokich problemów natury alkoholowej, a jednocześnie – sam to słyszałem na własne uszy – mówi o dostępie do informacji na poziomie ściśle tajnych.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#MarcinPrzydacz">Jak wiemy, procedura sprawdzająca trwa bardzo długo, bo już kilkanaście miesięcy. W międzyczasie są mu przyznane czasowe dostępy przez jego szefa, czyli ministra Sikorskiego. Jednocześnie pojawiają się artykuły mówiące o bardzo ścisłych i bliskich związkach tego pana z Chińską Republiką Ludową, jako żywo państwem, które nie kojarzy nam się z systemem demokratycznym. Wydaje mi się, że warto byłoby jednak przeprowadzić tu kontrolę, czy nie dochodzi do pewnych wydłużeń. Rozumiem, że postępowanie sprawdzające prowadzone przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego musi trwać, ale czy ono naprawdę musi trwać kilkanaście miesięcy w sytuacji tak ważnej jak dostęp wiceministra spraw zagranicznych do informacji do poziomu ściśle tajnych?</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#PawełKowal">Jeszcze poseł Bliźniuk. To na razie są propozycje, tak że prosiłbym… Pan poseł nie? My nad tym dzisiaj głosujemy? Nie. To może, bo mam wrażenie, że takie są… Możemy to jutro przegłosować? Możemy. Mam taką propozycję, żeby państwo to sformułowali. Jutro mamy posiedzenie? To dzisiaj jest, no tak. Proszę państwa, wasze propozycje są oczywiście wspaniałe, ciekawe i widać, że głęboko przemyślane. Natomiast proponuję, żeby je może sformułować w takich już konkretnych propozycjach, które można poddać pod głosowanie. Ażeby zaoszczędzić czas Wysokiej Komisji, proponuję, żebyśmy to przegłosowali wieczorem, bo się spotykamy jeszcze raz.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#PawełKowal">Dziękuję. Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>