text_structure.xml
19.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, otwieram posiedzenie Komisji Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Środków Przekazu.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PiotrAdamowicz">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PiotrAdamowicz">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje: pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w 500. rocznicę Hołdu Pruskiego. Jest to druk…</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie. Panie i panowie…</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PiotrAdamowicz">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PiotrAdamowicz">Informuję, że w dniu 7 stycznia 2025 r. marszałek Sejmu skierował poselski projekt uchwały z druku nr 937 do pierwszego czytania w Komisji Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Środków Przekazu.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PiotrAdamowicz">Przystępujemy zatem do pierwszego czytania. Bardzo proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego, który reprezentuje wnioskodawców, o przedstawienie uzasadnienia projektu. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#BartłomiejWróblewski">Oczywiście jest to też rocznica, która jest pewnego rodzaju ostrzeżeniem, co akcentujemy w uchwale, którą złożył klub Prawa i Sprawiedliwości, którą ja przygotowałem, także ze wsparciem historyków: goślińskiego regionalisty Dariusza Paprockiego; pana prof. Tomasza Jasińskiego, który był konsultantem historycznym; pana prof. Stanisława Mikołajczaka, z którym konsultowałem tę uchwałę językoznawczo, językowo.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#BartłomiejWróblewski">Mianowicie wspominamy, akcentujemy w tej uchwale, że – obok tego, że jest to moment wielkiego triumfu – jest tu element pewnej, można powiedzieć, goryczy, czyli wspomnienia tego, że sprawy niezakończone, a ważne z punktu widzenia polskiej racji stanu, czasami mają później w historii swoje konsekwencje. I tak było także w przypadku Hołdu Pruskiego. Wiemy, że państwo – już jako Prusy Książęce – stało się jednym z filarów państwa pruskiego, które właściwie od tego momentu zaczęło się też kształtować i później odegrało fatalną rolę w historii Polski. Jak wiadomo, Prusy były jednym z trzech zaborców – i to tym zaborcą bardzo agresywnym. Nie zmienia to oczywiście faktu, że jest to wspaniały moment wielkiego triumfu, którego w tym roku obchodzimy 500 rocznicę.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#BartłomiejWróblewski">Biuro Legislacyjne i językoznawcy przedstawili uwagi. Wszystkie akceptuję, z tym że z dwoma ograniczeniami. W akapicie nr 2 dwukrotnie pojawia się forma terminu „zagarnąć”. Proponuję więc, żeby czasownik „zagarnąć” zmienić na „zająć” – złożyłem taką poprawkę i nie zmieni to sensu, a językowo będzie zgrabniejsze. Proponuję także wykreślić ostatnie zdanie w przedostatnim akapicie uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#BartłomiejWróblewski">Bardzo serdecznie dziękuję. Proszę o merytoryczną dyskusję i uwagi. Będziemy za nie wdzięczni.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PiotrAdamowicz">Czy na tym etapie Biuro Legislacyjne zechce się wypowiedzieć? Czy później?</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, otwieram zatem dyskusję. Bardzo proszę o pytania i wypowiedzi posłów. Bardzo proszę o zgłaszanie się. Bardzo proszę, pan poseł Piątkowski.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#KrzysztofPiątkowski">Przypomnę – to wydarzenie nie przyniosło żadnej trwałej stabilizacji w regionie. To był iluzoryczny sukces polityczny. Nie jest to wydarzenie, które w jakiś szczególny sposób zaważyło na naszej historii. A jeśli zaważyło – to negatywnie. Powodów do radości dostarczyło może zaledwie w roku 1525 i już nigdy potem. Tak że mówię o swoim sceptycyzmie, który podziela wielu historyków. Nie ma w tej uchwale podobnego, wyraźnie zaznaczonego głosu, że historycy mają wiele wątpliwości co do słuszności tej decyzji podjętej w przeszłości przez – powtarzam jeszcze raz – jednego z naszych najwybitniejszych władców. Ale nawet najwybitniejsi się mylą i, w mojej opinii, w tym przypadku mamy do czynienia z ewidentną pomyłką. Już abstrahując od historii – można było zakon zwyczajnie pokonać. W tym czasie chylił się ku upadkowi, a my – powtarzam jeszcze raz – jedną dominację zastąpiliśmy kolejną. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PiotrAdamowicz">Kto jeszcze chciałby…</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#SzymonGiżyński">Chciałbym po prostu w ramach swojego głosu dyskusji skonstatować, że te sprawy są znacznie bardziej skomplikowane i podlegają bardzo, bardzo wielu uwarunkowaniom. Natomiast optuję w oczywisty sposób za tekstem uchwały. Może nie tekstem, bo za chwilę sam będę miał uwagi, ale ideą uchwały, wręcz jej koniecznością. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PiotrAdamowicz">Bardzo proszę, pani przewodnicząca Lichocka.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#JoannaLichocka">To, jak potem potoczyła się historia – oczywiście również ze względu na błędy nasze, naszych elit politycznych czy błędy militarne – to jest inna rzecz. Natomiast to jest wydarzenie, które dla Polaków było też definiujące ich myślenie o swoich korzeniach w wolnej, wielkiej Rzeczpospolitej. I wydaje mi się, że tak należy na tę datę patrzeć.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#JoannaLichocka">Oczywiście popieram ten projekt uchwały i mam nadzieję, że Wysoka Komisja go przyjmie.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PiotrAdamowicz">Kto następny chciałby zabrać głos? Czy ktoś jeszcze? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#BartłomiejWróblewski">Jednak w jakimś sensie w przedostatnim akapicie wybrzmiewa ta wątpliwość, którą pan poseł sygnalizował i o której zresztą mówiłem. Natomiast nie możemy – i tu w pełni rację ma pani poseł Lichocka – podchodzić ahistorycznie do wydarzeń historycznych.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#BartłomiejWróblewski">Zwycięstwa Chrobrego i jego wspaniałe panowanie skończyło się później, krótko po jego śmierci, polityczną porażką, załamaniem państwa polskiego. I historycy wskazują na to, że po prostu polityka była w czasach Chrobrego zbyt dynamiczna, a Polska nie miała dostatecznych zasobów, żeby te zdobycze terytorialne ustabilizować. Konstytucja 3 maja skończyła się drugim, a później trzecim – na pewno drugim – rozbiorem Polski. A mimo to, jako Polacy właściwie wszystkich barw, odwołujemy się do 1000-lecia Królestwa Polskiego, odwołujemy się do Konstytucji 3 maja. Myślę, że z Hołdem Pruskim jest podobnie, chociaż tu ten element goryczy, który zresztą sygnalizowałem, jest wyraźniejszy. I tutaj się zgadzam, ale też uczciwie o tym w uchwale wspominamy. Tak że to tyle tytułem komentarza, wyjaśnienia i też refleksji z mojej strony. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#PiotrAdamowicz">Zamykam dyskusję. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 937.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#PiotrAdamowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#PiotrAdamowicz">Bardzo poproszę o opinię Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#AnnaJakubik">Panie przewodniczący, szanowni państwo, przedstawiliśmy tekst projektu uchwały z naniesionymi korektami językoznawców. I tutaj pytanie, czy pan poseł akceptuje wszystkie te propozycje i czy możemy na tym tekście pracować?</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#PiotrAdamowicz">W takim razie dziękuję. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła tytuł projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#PiotrAdamowicz">Przechodzimy zatem do akapitu nr 1. Czy są uwagi ze strony językoznawców? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#PiotrAdamowicz">Czy ktoś z pań i panów posłów ma uwagi do akapitu nr 1? Nie widzę, nie słyszę, stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła i przyjęła projekt akapitu nr 1.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#PiotrAdamowicz">Przechodzimy do akapitu nr 2. Czy są co do niego uwagi ze strony Biura Legislacyjnego?</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#PiotrAdamowicz">Pan poseł Giżyński, proszę uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#PiotrAdamowicz">Korzystając z okazji – panie i panowie, pragnąłbym przypomnieć raz jeszcze, że jeżeli ktoś z państwa ma poprawkę dotyczącą pozostałych fragmentów, to ona musi być na piśmie wraz z krótkim uzasadnieniem. Nie będziemy czekać. Takie są zasady.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#PiotrAdamowicz">Czy wszyscy mają karty? Muszę przeczytać poprawkę. Albo poseł Giżyński musi ją przeczytać. Nie wiem dokładnie, co jest w tej poprawce.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#PiotrAdamowicz">Uwaga, panie i panowie, poprawka zgłoszona przez pana posła Giżyńskiego. Proponuje on, aby w akapicie nr 2, w końcówce, słowo „zagarnąć” zmienić na „wchłonąć”. Kto z pań i panów posłów jest za poprawką zgłoszoną przez pana posła Giżyńskiego? Kto jest przeciwko tejże poprawce? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#PiotrAdamowicz">Zamykam głosowanie. Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#PiotrAdamowicz">Głosowało 19 członków Komisji. Za poprawką pana posła Giżyńskiego było 7, przeciwko – 9, wstrzymały się 3 osoby. Dziękuję uprzejmie. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#PiotrAdamowicz">Tym samym stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła i przyjęła akapit nr 2.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#SzymonGiżyński">A więc co do zdania pierwszego, w kolejności. Jest zapis, że „Krzyżacy, sprowadzeni na ziemię chełmińską w XIII wieku z inicjatywy polskiego księcia Konrada Mazowieckiego”. Na razie skupię się na tym fragmencie. Dałbym tutaj informację pełniejszą: „Krzyżacy, sprowadzeni na ziemię chełmińską w XIII wieku na zaproszenie, ale wbrew intencjom księcia Konrada Mazowieckiego”.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#SzymonGiżyński">I dalej, jeżeli już chodzi o moje poprawki, „w ciągu niewielu lat umocnili się nad Bałtykiem, opanowując zbrojnie – i to jest moim zdaniem konieczny tutaj dodatek – ziemie pogańskich plemion: Prusów i Jaćwingów”.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#SzymonGiżyński">Po pierwsze – jest to zgodne z prawdą, że to było pogwałcenie tego zaproszenia wbrew intencjom. I to było zbrojne wejście, zbrojny najazd. Ma to również pewną korespondencję z wielką, chwalebną kartą… Przepraszam, czy ja mogę?</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#SzymonGiżyński">I tak się wtedy stało. W związku z tym to uzupełnienie: „na zaproszenie, ale wbrew intencjom księcia Konrada Mazowieckiego”. I potem: „opanowując zbrojnie ziemie pogańskich plemion: Prusów i Jaćwingów”. Dwie poprawki w tym zdaniu.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#PiotrAdamowicz">Przepraszam, mam jeszcze jedni pytanie, ponieważ pan powiedział, że ma pan ileś poprawek do akapitu nr 2. Czy pan ma jeszcze jakieś do tego akapitu? Bo jeżeli tą przyjmiemy, to być może okaże się za chwile, że nie pasuje do innego fragmentu tej uchwały. Po prostu się pogubimy.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#SzymonGiżyński">Panie przewodniczący, zacznę do tego, że serdecznie przepraszam za to zamieszanie. Jest to, formalnie rzecz biorąc, moja wina.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#PiotrAdamowicz">Czy pani chce pracować zdanie po zdaniu nad całym projektem? Pani poseł, czy to jest efektywna praca?</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, przechodzimy do akapitu nr 3.Czy są co do niego uwagi? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#PiotrAdamowicz">Stwierdzam, że akapit nr 3 został rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, przechodzimy do akapitu nr 4. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#PiotrAdamowicz">Akapit nr 4 został rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#PiotrAdamowicz">Przechodzimy do akapitu nr 5.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#PiotrAdamowicz">Bardzo proszę o opinię pana posła Wróblewskiego, który jest wnioskodawcą.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#BartłomiejWróblewski">Natomiast rozumiem też intencje mające na celu czytelność uchwały. To połączenie czyni ją mniej czytelną, to jest prawda. Ale z kolei nie uciekniemy od elementu ostrzeżenia. On w tej uchwale gdzieś jednak powinien się znaleźć.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#PiotrAdamowicz">Pytanie brzmi następująco – czy jest sprzeciw pań i panów posłów wobec poprawki, która jest najdalej idącą, zmierzającą do wykreślenia akapitu nr 5 w całości? Zgłosiła ją pani przewodnicząca Lichocka.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za poprawką proponowaną przez panią poseł Lichocką, sprowadzającą się do wykreślenia w całości akapitu nr 5 z projektu uchwały? Kto z pań i panów posłów jest przeciw? Kto z pań i panów posłów wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#PiotrAdamowicz">Zamykam głosowanie. Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#PiotrAdamowicz">Głosowało 16 członków Komisji. Za wykreśleniem było 8, przeciwko 6, wstrzymało się 2. Poprawka pani poseł Lichockiej przeszła, tym samym akapit nr 5 został wykreślony z projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#PiotrAdamowicz">Pytanie do pana posła Giżyńskiego – czy pan dysponuje już projektem in extenso?</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#PiotrAdamowicz">Bardzo proszę pana posła Giżyńskiego o przedstawienie… Rozumiem, że to jest w całości nowy kształt. W takim razie bardzo proszę o przeczytanie pańskiej propozycji.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#SzymonGiżyński">Krzyżacy, sprowadzeni na ziemię chełmińską w XIII wieku na zaproszenie, ale wbrew intencjom księcia Konrada Mazowieckiego, w ciągu niewielu lat umocnili się nad Bałtykiem, opanowując – i tutaj jest w tym zdaniu jeszcze jeden mój dodatek – zbrojnie ziemie pogańskich plemion: Prusów i Jaćwingów. Utworzywszy własne, silne państwo, wystąpili zbrojnie przeciwko Królestwu Polskiemu – ja to „zbrojnie” ustawiałem w stosunku do polskiej myśli teologicznej i państwowej.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#SzymonGiżyński">Utworzywszy własne silne państwo, wystąpili – tu „zbrojnie” jest niepotrzebne, więc je skreślam; nie dość, że by się powtarzało, to nie jest potrzebne…</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#SzymonGiżyński">Krzyżacy, sprowadzeni na ziemię chełmińską w XIII wieku na zaproszenie, ale wbrew intencjom księcia Konrada Mazowieckiego, w ciągu niewielu lat umocnili się nad Bałtykiem, opanowując zbrojnie ziemie pogańskich plemion: Prusów i Jaćwingów. Utworzywszy własne, silne państwo, wystąpili przeciwko Królestwu Polskiemu, zagarniając Pomorze Gdańskie, najeżdżając ziemie pograniczne, a także wchodząc w sojusze z mocarstwami: Cesarstwem Niemieckim i Rosją – tutaj mi kolega zwrócił uwagę, że to się inaczej wtedy nazywało.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#PiotrAdamowicz">Widzę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#PiotrAdamowicz">Czy pan poseł Giżyński czyta to, co przygotował? Nie ustalajcie z nim tego w tej chwili. On czyta to, co zaproponuje.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#SzymonGiżyński">I to – sama końcówka – brzmi tak: a także wchodząc w sojusze z mocarstwami: Cesarstwem Niemieckim i Księstwem Moskiewskim – które mocarstwem było – które pragnęły podporządkować sobie i zagarnąć państwo polskie. Tutaj jest zmiana. Bodajże wchłonąć, tak?</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#PiotrAdamowicz">Sytuacja jest taka – w trybie alarmowym prosimy o głos Biuro Legislacyjne. Najpierw więc, panie pośle, Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#PiotrBabinetz">A po drugie – dopiero po wojnie trzynastoletniej, po tym, jak król Kazimierz Jagiellończyk pobił krzyżaków – między innymi wyróżnił się tam Piotr Dunin – Moskwa niestety opanowała, podbiła Nowogród Wielki. I to może był ten moment, kiedy ona zaczynała mieć pozycję. Natomiast wcześniej… Nie róbmy z Moskwy jakiejś potęgi.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#UrszulaAugustyn">Albo mamy tekst uchwały i się do niego przygotowujemy… I naprawdę proszę nie dopuszczać do głosowania poprawek, które piszemy na kolanie w trakcie trwania posiedzenia Komisji. Bardzo pana przewodniczącego o to proszę.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję uprzejmie. Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#PiotrAdamowicz">Głosowało 15 członków Komisji. Za poprawką była 1 osoba, przeciwko 11, wstrzymały się 3. Poprawka nie przeszła, tym samym upadła. Pozostaje akapit nr 2 w wersji proponowanej przez pana posła Wróblewskiego, uzupełnionej i poprawionej przez Biuro Legislacyjne i językoznawców.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#PiotrAdamowicz">Panie i panowie, przechodzimy do akapitu nr 6, który w związku z wykreśleniem staje się akapitem nr 5. Czy są uwagi do ostatniego akapitu projektu uchwały? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#AnnaJakubik">Szanowni państwo, w akapicie nr 6, ostatnim, mamy sformułowanie: „zwycięskiej nad Zakonem Krzyżackim polityki Królestwa Polskiego”. Językoznawcy proponują zastąpić ten fragment fragmentem: „polityki Królestwa Polskiego, które zwyciężyło zakon krzyżacki”. Pan poseł wstępnie zgodził się na tę propozycję językoznawców.</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#PiotrAdamowicz">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia w całości – wraz z poprawką i uzupełnieniem – ostatniego akapitu, który stanie się akapitem nr 5? Czy jest sprzeciw pań i panów posłów? Nie, nie ma. Tym samym akapit, który staje się akapitem nr 5, a był akapitem nr 6, został rozpatrzony i przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#PiotrAdamowicz">Pozostają nam jeszcze dwie kwestie. Całość uchwały – panie i panowie posłowie, czy jest sprzeciw wobec przyjęcia projektu uchwały w całości, wraz z poprawkami? Nie, nie ma. Stwierdzam, że Komisja przyjęła przez aklamację treść projektu uchwały wraz z poprawkami.</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#PiotrAdamowicz">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Bardzo proszę o zgłaszanie kandydatur. Przypominam, że pan poseł Wróblewski nie jest niestety członkiem naszej Komisji, w związku z czym nie może być komisyjnym posłem sprawozdawcą. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#PiotrAdamowicz">Nie macie? Panie pośle, pan może zaproponować.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#PiotrAdamowicz">Czy pan poseł Babinetz zgadza się? Jest historykiem, bezwzględnie.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#PiotrAdamowicz">Czy jest sprzeciw wobec tego, żeby pan poseł Babinetz został sprawozdawcą komisyjnym? Nie, nie ma. Stwierdzam, że Komisja wybrała na sprawozdawcę pana posła Babinetza.</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#PiotrAdamowicz">Informuję, że tym samym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia, Wobec tego zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję uprzejmie. Życzę udanego popołudnia. Kłaniam się.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>