text_structure.xml
30.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszCichoń">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2025. Będziemy rozpatrywać opinie: Komisji Edukacji i Nauki, Komisji Edukacji i Nauki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Mamy sytuację, w której w niektórych przypadkach obszar zainteresowania dwóch komisji był przedmiotem opiniowania. Czy są uwagi do porządku dziennego? Ja mam tylko jedną propozycję, związaną z obowiązkami poza posiedzeniem Komisji pani poseł Polak, która jest referentem trzeciego punktu, czyli Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, która proponuje przesunięcie. W związku z czym rozpoczniemy od tego punktu. Nie widzę głosów sprzeciwu. Uznaję, że przyjęliśmy jednocześnie propozycję i porządek obrad.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanuszCichoń">Informacja dla naszych gości. A, powinienem najpierw przywitać naszych gości. Przepraszam bardzo. Naszym gościem jest pani minister Hanna Majszczyk – podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, pan Marek Gzik – sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, pan Marcin Górski – zastępca dyrektora Instytutu Rozwoju Języka Polskiego, pan Tomasz Bzukała – dyrektor generalny Centrum Łukasiewicz, pani Monika Kallista – kanclerz Polskiej Akademii Nauk. Witam także towarzyszące państwu osoby.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanuszCichoń">Teraz możemy przystąpić do realizacji porządku. Na wstępie chciałbym jednak poinformować naszych gości, że posłowie, członkowie Komisji otrzymali informację o projektach budżetu w waszych częściach budżetowych, przygotowane przez was, mają je także w formie elektronicznej. Wszystkie materiały mamy na iPadach.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanuszCichoń">Na posiedzeniu Komisji rozpatrujemy opinię komisji sejmowych w takiej oto formule: po pierwsze, wystąpienie posła referenta, po drugie, wystąpienie posła koreferenta wyznaczonego przez Komisję Finansów Publicznych, następnie pytania posłów, ewentualna dyskusja, odpowiedzi na pytania przez dysponentów. Tak wygląda sposób procedowania.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanuszCichoń">Teraz bardzo proszę panią poseł Elżbietę Annę Polak o zreferowanie opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#ElżbietaAnnaPolak">Z takich najważniejszych informacji, które chciałam jednak wypunktować i przedstawić, to jest kluczowa informacja dla jednostek samorządu terytorialnego w związku ze zmianą finansowania dochodów samorządowych. Przypomnę, że ustawa została przyjęta 1 października tego roku. To są nowe rozwiązania, które pozwalają zwiększyć budżet dla jednostek samorządu terytorialnego o 25 000 000 tys. zł. Wydatki łącznie w tym zakresie w budżecie wynoszą 49 421 250 tys. zł, są to udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych, w PIT oraz w CIT. Dotyczy to bardzo dużej liczby podmiotów: 2229 gmin, 57 miast na prawach powiatu, 277 powiatów i 15 województw.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#ElżbietaAnnaPolak">Chcę też wspomnieć o rezerwie na uzupełnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego w wysokości 3 346 677 tys. zł. Tutaj głównie będziemy realizować inwestycje na drogach powiatowych i wojewódzkich. Jest też rezerwa uzupełniająca dla gmin, które mają parki narodowe na swoim terenie – pamiętacie państwo, dyskutowaliśmy przy okazji uchwalania zmiany finansowania – dla gmin uzdrowiskowych. Kwoty pominę, bo tylko namieszam w głowach, chyba że będą pytania szczegółowe na ten temat.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#ElżbietaAnnaPolak">Jeżeli chodzi o samorządowe kolegia odwoławcze, budżet wynosi 106,1% planu w stosunku do 2024 r., więc zaplanowaliśmy zwiększenie. Programy wieloletnie, które będziemy finansować w przyszłym roku, w zasadzie jest to kontynuacja programu „Mosty dla regionów” – nakłady w 2025 r. to 323 000 tys. zł, „Rozwój Ziemi Słupskiej” – 47 500 tys. zł w przyszłym roku – oczywiście koszty całkowite są dużo większe – „Rozwój Miasta Stołecznego Warszawa” w 2025 r. – 72 500 tys. zł, „Rozwój obszarów przygranicznych”, który dotyczy regionów województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, warmińsko–mazurskiego, w 2025 r. będzie to 81 250 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#ElżbietaAnnaPolak">Jeżeli chodzi o województwa, wydatki zwiększą się i będą stanowiły 107,2% planu roku 2024. Tutaj mamy zadania związane z gospodarowaniem odpadami, ochroną powietrza, zmniejszeniem hałasu. Wydatki na rozwój regionalny będą wyższe o 43,8%. Są to wydatki, które zostały przygotowane z uwzględnieniem na główne zadania z wykorzystaniem budżetu państwa, ale również budżetu środków europejskich. Na realizację programów regionalnych perspektywy 2021–2027 łącznie przeznaczamy 17 583 000 tys. zł. Gros to są środki europejskie. Fundusze europejskie stanowią kwotę 15 274 646 tys. zł. Przypomnę, zadania, które w przyszłym roku nabiorą rozpędu, głównie będziemy finansować badania naukowe, innowacje, nowoczesne technologie, technologie cyfrowe, rozwój przedsiębiorczości, ochronę środowiska, zadania w zakresie klimatu, głównie efektywnej energii i zrównoważonej mobilności. Będziemy również finansować lepszą dostępność do usług społecznych, zdrowotnych, zwiększenie spójności społecznej. To są środki, które będą skierowane na rynek pracy, edukację, tę ogólną i głównie tę zawodową, i też turystykę – chociaż mniejsze są środki w tym zakresie w nowej perspektywie, ale też będzie taka możliwość – bezpieczeństwo i dziedzictwo.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#ElżbietaAnnaPolak">Oczywiście trzeba też podkreślić, że ruszył w końcu Krajowy Plan Odbudowy. To jest potężny kapitał dla Polski – 60 000 000 tys. euro. W przyszłym roku są zapewnione w budżecie zarówno środki na pożyczki jak i też na dotacje bezzwrotne na odporność gospodarki, bo takie jest przeznaczenie KPO, na „zieloną” energię, głównie w tym zakresie, ponad 40%, transformacja cyfrowa – 21% KPO, i na efektywność w ochronie zdrowia. Bo przypomnę, Krajowy Plan Odbudowy powstał po pandemii w celu zlikwidowania deficytów, które pandemia obnażyła w zakresie ochrony zdrowia i też bezpieczeństwo energetyczne.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#ElżbietaAnnaPolak">To takie najważniejsze pozycje z budżetu, które myślałam, że warto jeszcze przypomnieć. Bardzo dziękuję. Opinia Komisji pozytywna. Dziękuję jeszcze raz za możliwość wcześniejszego zabrania głosu.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę pana posła Tomasza Trelę. Był przed chwilą. Bardzo proszę, spróbujmy w międzyczasie przywołać pana posła Trelę.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#JanuszCichoń">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#KrystynaSkowrońska">Panie przewodniczący, to jest moja prośba w tym zakresie, aby taką informację otrzymać. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#JanuszCichoń">Jeszcze jedno pytanie, tak? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę przedstawicieli dysponentów o ustosunkowanie się do pytań. Bardzo proszę, pani minister Hanna Majszczyk. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#JanuszCichoń">Nie widzę więcej zgłoszeń. Rozumiem, że pani poseł przewodnicząca Krystyna Skowrońska dostanie informację, odpowiedź na piśmie. Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej w zakresie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do realizacji kolejnego punktu, czyli: rozpatrzenia opinii Komisji Edukacji i Nauki. Proszę panią poseł Krystynę Szumilas, panią przewodniczącą Komisji Edukacji i Nauki, o zreferowanie opinii Komisji i jednocześnie o przestawienie koreferatu, bo pani przewodnicząca została też wyznaczona jako koreferent Komisji. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#KrystynaSzumilas">Mając jednak na uwadze znaczenie nauki dla rozwoju państwa, Komisja proponuje zwiększenie budżetu na naukę z przeznaczeniem na działalność Narodowego Centrum Nauki. Jako źródło finansowania Komisja wskazuje środki pozyskane ze zmniejszenia wydatków między innymi Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. To jest opinia Komisji, jeżeli chodzi o budżet.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#KrystynaSzumilas">A jako koreferent chciałam jednak przedstawić państwu kilka informacji. Zacznę od wydatków na naukę i szkolnictwo wyższe, które planowane są w wysokości 33 997 300 tys. zł. W relacji do budżetu na rok 2024 wydatki wzrastają o kwotę 2 616 200 tys. zł. Nominalnie jest to kwota 8,5%. Warto też podkreślić, że w dyspozycji polskiej nauki jest znacząca kwota pozyskana ze środków europejskich i to jest 1 165 000 tys. zł. W tych wydatkach dominują wydatki na szkolnictwo wyższe i naukę w kwocie 33 541 600 tys. zł. Wydatki bieżące, w samym dziale 730 – Szkolnictwo wyższe i nauka, obejmują kwotę 31 297 700 tys. zł. To są wydatki przeznaczone głównie na działalność dydaktyczną i badawczą, pomoc materialną dla studentów i doktorantów, dotację podmiotową i celową dla Narodowego Centrum Nauki i dotację celową dla Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, współpracę z zagranicą oraz finansowanie programów lub przedsięwzięć ministra i działalność Sieci Badawczej Łukasiewicz. Na Narodowe Centrum Badań i Rozwoju planowana jest dotacja celowa w kwocie 9 951 600 tys. zł, wzrost o 1 706 500 tys. zł… W relacji do kwoty ujętej w ustawie budżetowej z roku 2024 wydatki wzrosną o prawie 250 000 tys. zł. Ten pierwszy wzrost dotyczył roku 2023. Kwota przewidziana na Narodową Agencję Wymiany Akademickiej to 300 000 tys. zł, to jest wzrost o 99 000 tys. zł. Jeżeli chodzi o Polską Akademię Nauk, w projekcie ustawy budżetowej na działalność akademii, ujętej w dziale 730, przewidziano kwotę 125 900 tys. zł, to jest wzrost o prawie 4000 tys. zł w stosunku do roku 2024. Przewidziana kwota na Akademię Kopernikańską na rok 2025 to 11 800 tys. zł, z czego 11 300 tys. zł to są honoraria i podstawowe koszty związane z funkcjonowaniem i działalnością Akademii Kopernikańskiej. Przewidziano także kwotę dotacji celowej 500 tys. zł na sfinansowanie jednej Nagrody Kopernikańskiej.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#KrystynaSzumilas">W dziale części 30 wzrost jest o 17,7% w stosunku do ustawy budżetowej na rok 2024. Wynika to przede wszystkim z 30-procentowych podwyżek wynagrodzeń nauczycieli dokonanych w roku 2024; 33-procentowych dla nauczycieli początkujących i 5-procentowych podwyżek na rok 2025. Chciałam zaznaczyć, że w budżecie nauki i szkolnictwa wyższego zaplanowano również budżet na 2025 r., który pokrywa wzrost wynikający z podwyższenia wynagrodzeń w roku 2024 o 20% i 30% dla pracowników naukowych. Może warto podkreślić, że w 2024 r. w stosunku do 2023 r. nakłady na polską naukę we wszystkich obszarach, w całym budżecie wzrosły o 22%, tj. o 7 000 000 tys. zł. Oczywiście ten wzrost, który był w 2024 r., musi być pokryty w roku 2025, co zawiera budżet na 2025 r.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#KrystynaSzumilas">Tak jak powiedziałam, Komisja Edukacji pozytywnie oceniła budżet, z taką uwagą, żeby Komisja Finansów rozważyła wzrost środków na Narodowe Centrum Nauki. Ja również, jako koreferent, proponuję pozytywne zaopiniowanie, natomiast proszę, żebyśmy jako Komisja Finansów zastanowili się nad zwiększeniem środków na Narodowe Centrum Nauki. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pan poseł Adrian Zandberg.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#AdrianZandberg">Chcę też powiedzieć, że tej sprawy nie załatwią symboliczne pieniądze przeniesione z IPN do NCN. To nie jest miejsce na symboliczny gest. Mamy sytuację taką, że w tym momencie – proszę mnie poprawić, jeśli się mylę – współczynniki są na poziomie… współczynniki „sukcesu” są na poziomie 15%, a jeżeli środki zostaną utrzymane, tak jak je rząd przewidział w tym momencie, to zjedzie do 11–12%. To są poziomy kompromitujące dla państwa polskiego. Powinniśmy mieć współczynnik sukcesu minimum na poziomie 25%, a 30%, jeśli nie chcemy tracić talentów, bo to się dzisiaj dzieje. To znaczy państwo polskie wysyła naukowcom komunikat: jedźcie robić badania gdzie indziej, bo tu ich nie sfinansujecie, bo tu nie będziecie mogli się rozwijać, tu nie będziecie mogli dołożyć swojej cegiełki do gmachu nauki, poszukajcie szansy tam, gdzie rozwój jest traktowany poważnie. Uważam, że to jest fundamentalny błąd, i uważam, że tu jest potrzebny fundamentalny zwrot w strategii inwestycyjnej państwa polskiego i traktowania badań, w tym badań podstawowych, jako elementu strategii inwestycyjnej państwa. My, mówię to w imieniu Razem, będziemy składali poprawkę o znacznym, a nie symbolicznym wzroście nakładów na Narodowe Centrum Nauki. Zachęcam państwa do tego, żeby tak do tego podejść.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#AdrianZandberg">Druga sprawa, o której tu rozmawiamy nieco mniej, ale też trzeba o niej powiedzieć, to jest po prostu kwestia poziomu płac w nauce. I znowuż ja nie mogę się zgodzić z urzędowym optymizmem i wskazywaniem tego wzrostu z roku zeszłego, bo pamiętajmy z czego on wynika, on wynikał po prostu z tego, że przez lata w tym sektorze był realny spadek dochodów. To była rekompensata inflacyjna. To się wydarzyło, tak? To się wydarzyło także dlatego, że ze względu na inflację w oczywisty sposób wzrastały także dochody budżetu państwa, które w istotnym stopniu państwo czerpie z opodatkowania konsumpcji. To nie było przesunięcie w priorytetach, to była adaptacja do zmian gospodarczych, które wydarzyły się w wyniku drożyzny. A my potrzebujemy przesunięcia w priorytetach, bo jeśli go nie dokonamy, jeśli będziemy dalej na tę skalę co teraz tracić talenty, jeśli nie spriorytetyzujemy inwestycji w przyszłość, to w dłuższej perspektywie zapłacimy za to także budżetową cenę, bo w spowalniającej gospodarce, niezdolnej do tego, żeby konkurować z innymi, bardziej innowacyjnymi, dochody budżetu będą po prostu najpierw wolniej rosnąć, a potem spadać. Zmieńmy ten priorytet. Włóżmy realne, a nie symboliczne pieniądze w badania naukowe. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#KrystynaSkowrońska">Co do wynagrodzeń w zakresie nauki, możemy się zgodzić, bo to jest rzecz oczywista, która wynika z przekazanych danych w budżecie. Ja mam pytanie w jednym zakresie do NCBiR – bo był NCBiR mocno krytykowany w zakresie formy prowadzenia konkursów, oceny projektów, finansowania niektórych przedsięwzięć – mam pytanie o łączną kwotę i liczbę konkursów, które państwo zamierzacie ogłosić w roku 2025. Mam również pytanie dotyczące przeszłości, nie tylko wydatków przyszłych, ale też czym będzie zajmowała się…, ile jest postępowań dotyczących nieprawidłowości wydatkowania środków w NCBiR i w procedurach konkursowych? Wielokrotnie ileś takich postępowań i wniosków zostało złożonych do prokuratury. Jakie środki przeznaczyli państwo w tym zakresie na sprawy sądowe? Wydatki na prowadzenie spraw sądowych również muszą być przyjęte w budżecie. To jest niezwykle ważne, dlatego oczekuję odpowiedzi w tym zakresie. Jeśli państwo nie jesteście dzisiaj przygotowani – a nie chciałabym, panie przewodniczący, żebyśmy mieli niepełne informacje – to chciałabym poprosić o informację na piśmie, bo to są rzeczy istotne i ważne. Sama wielokrotnie interweniowałam w NCBiR i wiem, bo spotykaliśmy się z różnymi nieprawidłowościami związanymi z wydatkowaniem środków, z prowadzeniem postępowań, a o tych, co piszą media, to jest tego jeszcze więcej. Tak że wydaje mi się, że dla czystości wydatkowania pieniędzy i pokazania, jak poprawnie organizować konkursy, jest to rzecz niezwykle ważna. Dla nas, jak mówimy o priorytetach, między innymi jest ważna transparentność wydatkowania środków i zero podejrzeń w zakresie oceny ogłaszanych konkursów i składanych projektów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanuszCichoń">Pani poseł Krystyna Szumilas, pani przewodnicząca. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#JanuszCichoń">Oddamy głos naszym gościom. Bardzo proszę. Proszę się przedstawić.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#ŁukaszOkruszek">Pracuję w instytucie, który od pół roku mówi, że dotacja nie wystarczy nam na pensje, i ciągle nie wiem, czy w grudniu otrzymam swoją pensję, więc tutaj też, zanim przejdę do sprawy, która nas tu sprowadza, zaznaczyłbym, że to 30% i 5% na przyszły rok, to tak naprawdę może być dla nas gwóźdź do trumny, jeżeli nie zabezpieczymy tych środków dla PAN, bo tutaj tę kwestię też trochę pomijamy. Minister Wieczorek wprost pisał w sierpniu w swoim liście do ministra Domańskiego, że te środki trzeba zabezpieczyć. Bo w tym momencie to, co się zadziało, to realna obniżka płac w wielu instytutach, gdzie wszystkie możliwe środki, które w innych wypadkach poszłyby na badania statutowe, na inne działania, są zabezpieczane na pensje. Chciałbym zostawić troszkę kwestię PAN poza nawiasem, bo dzisiaj chcemy porozmawiać o NCN.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#ŁukaszOkruszek">Ja bardzo dziękuję i pani poseł, i panu posłowi za wskazanie NCN jako kluczowej organizacji, która nas tu sprowadza, która prowadzi do tego, że naukowcy organizują się wokół tej sprawy. To, że my nie mamy na pensje, to dla nas novum, ale to, że nie mamy luźnych środków, wolnych środków na badania statutowe, to coś, z czym mierzymy się już od wielu, wielu lat. Jak to się dzieje, że zamiast ogłaszać ankiety online, prosić ludzi o darmowy udział – ja jestem w stanie mieć w swoim zespole doktorantów, w zeszłym miesiącu zatrudniłem postdoca, który przyjechał do nas z Niemczech i od lat robimy badanie za badaniem z użyciem drogiej infrastruktury, skanerów rezonansu, EEG, metod behawioralnych – zamiast tego po prostu siedzimy i, nie wiem, tkwimy bez żadnej możliwości? To wszystko zawdzięczamy Narodowemu Centrum Nauki, kolejnym konkursom, które pozwalają nam zabezpieczyć środki i bez których nie byłoby żadnej możliwości działania.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#ŁukaszOkruszek">Ja rozmawiam z ludźmi ze STEM, z działów technicznych, którzy mówią mi, że jak nie mają grantu, to mogą mieć super maszyny, mogą mieć super infrastrukturę, ale nie stać ich na prowadzenie badań, jeżeli nie zabezpieczą sobie na przykład z własnych środków rękawiczek nitrylowych albo, nie wiem, środków zabezpieczających. Ja mogę rozmawiać z ludźmi, którzy na przykład pracują na stanowiskach technicznych i mówią: super, że masz w grancie stanowisko techniczne, bo na zwykłym stanowisku technicznym w PAN mamy na przykład, nie wiem, na minimalne w tym momencie – my nie moglibyśmy używać żadnej infrastruktury, nie moglibyśmy w ogóle zaoferować nic nikomu, jeżeli środki nie byłyby zabezpieczone. No i teraz mierzymy się z taką sytuacją, że ja rzeczywiście doceniam, że te środki pojawiają się, że są nowe pieniądze, że minister mówi o rekordowych dosypkach, tylko problem jest taki, że rekordowe dosypki nie pozwalają nam, nie wiem, robić nowych, lepszych, bardziej pomysłowych, bardziej innowacyjnych badań, tylko zasypują największą dziurę, która zaistniała w tym zakresie. My w tym momencie nie kupujemy sobie złotych kabrioletów, żyjąc na dobrym poziomie, tylko po prostu staramy się dalej robić to, co robiliśmy, bo to po prostu coraz więcej kosztuje, bo maszyny kosztują, bo środki pracy kosztują. Jeżeli w NCN nie pojawiają się środki, które pozwolą na podwyższenie stypendium doktoranckiego, to jak mamy w tym momencie przekonać kogoś, kto ma przyjść na doktorat projektowy, który siłą rzeczy ma masę różnych założeń, dużo ciężkiej pracy, jeżeli to stypendium dalej wynosi 5 tys. zł i w tym momencie zrównało się z podstawowym stypendium doktoranckim po ocenie śródokresowej? My bez tych środków, bez dużo większej dosypki, bez przesunięcia jeszcze większych środków niż to, co było mówione, w przyszłym roku w zasadzie facsys-rate spadną. My jesteśmy w tym samym momencie, pozwoli nam być w tym samym momencie, co de facto sprawia, że się cofamy.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#ŁukaszOkruszek">Dosłownie, może jeszcze Agato, chciałabyś zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#AgataStarosta">Wspomniano tutaj, że były 30-procentowe podwyżki dla naukowców i osób związanych z nauką. Owszem, na uczelniach to odbyło się w sposób dość uregulowany, niestety instytuty PAN dostały tylko dosypkę i sugestię, że mogą to wykorzystać na podwyżki. Na przykład pracownicy techniczni podwyżek nie dostali. Prezydium PAN wielokrotnie interweniowało w ministerstwie, że zdarzają się sytuacje, że niektórzy nie dostają nawet pensji minimalnej, co jest absolutnie skandaliczne. Polska jest bogatym krajem – myślę, że tutaj jest to dyskutowane – stać nas na miliardy na górnictwo, stać nas na miliardy na budowę Pałacu Saskiego. Rozmawiamy o miliardach na zasypanie luki po obniżeniu składki zdrowotnej, a teraz rozmawiamy nie o miliardach nawet, my rozmawiamy o setkach milionów, to jest dużo mniejsza skala, na to, żeby najaktywniejsi naukowcy mogli zostać w kraju. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#JanuszCichoń">Pan minister. Bardzo proszę, pan minister Marek Gzik.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#MarekGzik">Polska Akademia Nauk. Bardzo ważna instytucja jako korporacja i sieć instytutów. No my, jako ministerstwo, po pierwsze, nie nadzorujemy tej instytucji, przekazaliśmy ponad 22% wzrostu dodatkowej kwoty dla Polskiej Akademii Nauk i tak naprawdę czekaliśmy na propozycję podziału tych kwot przez samych przedstawicieli Polskiej Akademii Nauk. Tu, o czym państwo wspominacie, to jest dla mnie… Ja rozumiem ten negatywny wydźwięk całej sytuacji finansowej, ale musimy rozumieć jedną rzecz, że przekazane kwoty zostały tak naprawdę podzielone przez samą Polską Akademię Nauk. Mogło się tak zdarzyć, bo my nie ingerowaliśmy w szczegóły, że jedne instytuty z tytułu przyznanych kwot były w stanie zaspokoić wszystkie swoje potrzeby, inne nie, ale, chcę to jeszcze raz podkreślić, jest autonomią Polskiej Akademii Nauk, by przekazane kwoty w wysokości 22% tak podzielić, żeby w instytutach zaspokoić potrzeby i wyrównać wynagrodzenia wśród naukowców. To się tak nie zadziało. Propozycja była proporcjonalna do subwencji, ale to, jak gdyby tych różnych problemów, które narastają historycznie, nie udało się rozwiązać. Prowadzimy dyskusję w ministerstwie. Postaramy się jeszcze w tym roku przekazać pewną kwotę, ale tu kieruję moje słowa do przedstawicieli Polskiej Akademii Nauk – bardzo jest ważne, żebyście państwo wewnętrznie przeprowadzili dialog i dyskusję, by potrzeby, o których mówicie – i one oczywiście dla nas… my je doskonale rozumiemy – ale później ostatecznie decyzje w samej Polskiej Akademii Nauk przekładają się na transfer środków do poszczególnych instytutów. To jest, jeżeli chodzi o taką ogólną sytuację.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#MarekGzik">Nawiązałbym jeszcze do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Proszę państwa, ta instytucja niezwykle ważna dla całego środowiska nauki polskiej, jest to jedyna instytucja z uprawnieniami do dystrybucji środków unijnych do uczelni polskich. Te ubiegłe lata, to wciąż jeszcze borykamy się z problemami, łącznie z ryzykiem tego, że utracimy uprawnienia. Wydaje się, że nowa dyrekcja zażegnała to niebezpieczeństwo podczas swojej wizyty i spotkania z Komisją Europejską, gdzie podjęte działania naprawcze pozwalają nam zażegnać na ten czas to niebezpieczeństwo utraty uprawnień, a więc raz, że mierzymy się – i to jest niezwykle trudne, proszę państwa – bo to jest wciąż ten balans pomiędzy naprawianiem tego, co związane z przeszłością, ale wciąż bardzo ważne działania podejmowane są na bieżąco, takie, które mają na celu wydatkowanie środków, dużych środków zarówno unijnych, jak i naszych, przekazanych z budżetu państwa, na szereg programów i projektów. Niemniej jednak to jest też taka moja prośba, proszę państwa, bo co jest dzisiaj największym problemem NCBiR? – odpływ ekspertów.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#MarekGzik">Jeżeli mówimy o ocenie obiektywnej, bo na tym nam zależy, jakość polskiej nauki to są środki, które przekazujemy, ale bardzo ważne jest, żeby te środki trafiały na najlepsze projekty, które rozwijają naszą gospodarkę i w różnych obszarach działalność naszego społeczeństwa. I teraz odpływ ekspertów – co związane jest niestety z tą bardzo negatywną atmosferą wokół – powoduje to, że z 3,5 tys. ekspertów spadła liczba do kilkuset. To jest wciąż apel do środowisk, by zachęcać ludzi, którzy mają kompetencje, aby zechcieli włączyć się w proces recenzowania projektów, ale też my coraz głośniej już tu mówimy, i też będę to podkreślał, proszę państwa, że mniej krytykować NCBiR. Co było historią, to było historią, ale ten wydźwięk i często pojawiające się krytyczne uwagi do historii, słuszne, ale one teraz niestety nie pomagają instytucji, i NCBiR boryka się z tymi problemami. Tu, jeśli chodzi o szczegóły, to poproszę panią dyrektor, bo padły bardzo konkretne pytania, pani przewodnicząca Skowrońska pytała. Nie wiem, czy pani dyrektor będzie potrafiła odpowiedzieć na wszystkie pytania, szczególnie na te, które dotyczą wydatkowania kwot na postępowania procesowe. Na co nie będziemy mogli odpowiedzieć, oczywiście prześlemy Wysokiej Komisji na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#JanuszCichoń">Nie widzę więcej zgłoszeń ze strony posłów.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#BlankaMałys">Pani poseł pytała się o liczbę planowanych przez nas konkursów w przyszłym roku. Wstępnie oscylujemy wokół 44 otwartych naborów. W większości są to programy międzynarodowe, które ogłaszamy we współpracy z partnerami europejskimi ze środków Horyzontu Europa. Prawdopodobnie będzie sześć konkursów z funduszy strukturalnych, czyli FENG–a i FERS–a, natomiast tutaj decyzje będą zapadały w terminie późniejszym, bo decydują o tym poszczególne instytucje zarządzające, one decydują o tym, w jakim tempie będziemy realizować nabory. No i będzie kilkanaście konkursów ze środków krajowych. Takie mamy wstępne szacunki. Będzie się to kształtowało jeszcze w przeciągu najbliższych tygodni, żeby dopracować ścisły harmonogram.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#BlankaMałys">Jeśli chodzi o sprawy sądowe, to tak jak pan minister powiedział, i tak jak pani przewodnicząca mówiła, przedstawimy na piśmie szczegółowe dane na temat toczących się postępowań kontrolnych wobec NCBiR, przedstawimy również na jakim one są etapie i czy wiążą się z jakimiś kosztami do poniesienia w przyszłym roku. Jeśli chodzi w ogóle o sprawy sądowe, to my, mając co roku kilka tysięcy projektów w obróbce, zwykle kilkadziesiąt takich projektów kończy się windykacjami, zwykle kilkanaście rocznie dochodzi nam do spraw sądowych, więc my mamy co roku przeznaczoną, zabudżetowaną pulę na sprawy sądowe z naszymi beneficjentami. Jest to kwota około 1000 tys. zł rocznie. Czasem, zależy w którym roku, czasem mniej, czasem więcej. Planujemy, że w przyszłym roku prawdopodobnie przeznaczymy około 800 tys. zł na sprawy wobec naszych beneficjentów, gdzie musimy zwindykować środki. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#JanuszCichoń">Pani jeszcze? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#AgataStarosta">A drugi komentarz odnośnie do samej sytuacji w PAN i tego jak są rozdzielane pieniądze. Decyzja o rozdziale pieniędzy została pozostawiona dyrektorom, ale tutaj chciałabym na przykład zauważyć, jak są rozdzielane subwencje na same instytuty PAN. Była ewaluacja i kilka instytutów otrzymało na przykład ocenę B+, po odwołaniu otrzymały ocenę A+. Ocena w ministerstwie nigdy nie została zaktualizowana i subwencje są nadal wypłacane na poziomie B+, mimo iż dyrektorzy instytutów wielokrotnie apelowali w ministerstwie o poprawę tego.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#JanuszCichoń">Jeszcze odniesie się do tego pan minister i na tym kończymy już.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej na rok 2025 w zakresie Komisji Edukacji i Nauki.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji Edukacji i Nauki oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Proszę panią poseł Krystynę Szumilas, panią przewodniczącą, o zreferowanie opinii Komisji i, podobnie jak to było w poprzednim przypadku, w poprzedniej części budżetowej, o przedstawienie także koreferatu. Komisja Edukacji i Nauki oraz Samorządu Terytorialnego, opinia tej komisji.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#JanuszCichoń">Wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#JanuszCichoń">Informuję, że protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>