text_structure.xml
64.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszCichoń">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2025. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę, w związku z tym uznaję, że przyjęliśmy porządek obrad.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanuszCichoń">Chciałbym na dzisiejszym posiedzeniu powitać naszych gości, po pierwsze, pana Marka Jamrogowicza, zastępcę prokuratora krajowego, pana Valeri Vachev, zastępcę rzecznika praw obywatelskich, panią Joannę Misztal-Konecką, prezes Sądu Najwyższego kierująca pracą Izby Cywilnej, panią Annę Guzik, szefa Kancelarii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, pana Mirosława Wróblewskiego, prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, pana Jerzego Siegienia, wiceprezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, prezesa Izby Ogólnoadministracyjnej, panią Aleksandrę Wójcik, dyrektor Kancelarii Trybunału Konstytucyjnego. Witam także wszystkie towarzyszące państwu osoby.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do realizacji porządku. Chcę tylko, głównie naszym gościom, przedstawić informację, że wszyscy posłowie otrzymali informacje dotyczące państwa części budżetowych, przez was przygotowane, w formie papierowej, także elektronicznej. Wszyscy mamy materiały także na naszych iPadach. Rozpatrywanie opinii komisji sejmowych o projekcie ustawy budżetowej na rok 2025 odbywa się na Komisji Finansów Publicznych w następującym porządku: po pierwsze, wysłuchamy wystąpienia posła referenta komisji branżowej, po drugie, wystąpienia posła koreferenta z ramienia Komisji, wyznaczonego przez Komisję Finansów Publicznych, następnie uruchomię dyskusję, w ramach której mogą pojawić się pytania posłów. Wtedy poprosimy państwa dysponentów poszczególnych części, reprezentantów dysponentów, o odpowiedzi, ewentualną dyskusję, jeśli pojawią się jakieś głosy polemiczne. Przyjęliśmy taki tryb procedowania.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Proszę pana posła Krystiana Łuczaka o zreferowanie opinii Komisji. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#KrystianŁuczak">W części budżetowej – Naczelny Sąd Administracji opinia była pozytywna, w części budżetowej – Trybunał Konstytucyjny – opinia negatywna. Nie jest to trybunał wybrany według zasad, o których mowa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał w obecnym, wadliwie powołanym składzie nie zapewnia bezstronności, o czym świadczy na przykład wyrok ETPCz z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie Xero Flor przeciwko Polsce, skarga nr 4907/18. Trybunał Konstytucyjny odnotowuje regres w liczbie wydawanych orzeczeń i nie pozostaje apolityczny. Dane pokazują, że efektywność pracy trybunału w porównaniu do lat ubiegłych znacząco spadła w zakresie wyroków, postanowień, wniosków o zgodność z konstytucją i pytań prawnych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#KrystianŁuczak">W części budżetowej – Rzecznik Praw Obywatelskich Komisja wydała opinię pozytywną. W części budżetowej – Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu: dochody i wydatki z załącznika 1 i 2, dotacje podmiotowe i celowe z załącznika nr 8, tutaj opinia Komisji jest również negatywna. W części budżetowej – Krajowa Rada Sądownictwa jest opinia negatywna. Dyskusja i wnioski z posiedzenia KRS są rozciągnięte w czasie, co powoduje niepotrzebne zwiększenie wydatków i jest nieefektywne finansowo. Wszystkie punkty planu pracy można realizować mniej opieszale, oszczędzając pieniądze podatników. Działania KRS wzbudzają wątpliwości natury konstytucyjnej co do właściwości wyboru 15 dodatkowych sędziów, co zaburza sprawne funkcjonowanie władzy sądowniczej przy nadmiernym wpływie władzy ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#KrystianŁuczak">W części budżetowej – Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury opinia Komisji jest pozytywna. W części budżetowej – Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 Komisja wydała opinię pozytywną. W części budżetowej – Sądy powszechne Komisja wydała opinię pozytywną. W części budżetowej – Sprawiedliwość, czyli: dochody i wydatki z załącznika nr 1 i 2, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z załącznika nr 6, dotacje podmiotowe i celowe z załącznika nr 8; w części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 755: wydatki z załącznika nr 2, zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, w części 85 – Budżety wojewodów z załącznika nr 7; dotacji podmiotowych z załącznika nr 9; planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej z załącznika nr 12, czyli Centrum Zakupów dla Sądownictwa Instytucji Gospodarki Budżetowej; planów finansowych państwowych funduszy celowych z załącznika nr 13: Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy – części od 10 do 15 przyjęto w głosowaniu łącznym i wyrażono opinię pozytywną. W tym punkcie Ogólnokrajowy Związek Zawodowy „AR PRIM”, organizacja związkowa zrzeszająca zakładowe i międzyzakładowe organizacje związkowe, złożył postulat do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, który miał zostać przekazany również do Komisji Finansów Publicznych. Z kolei w części budżetowej – Urząd Ochrony Danych Osobowych Komisja wydała opinię pozytywną.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#KrystianŁuczak">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po przeanalizowaniu przedłożonych dokumentów oraz przeprowadzeniu dyskusji pozytywnie opiniuje projekt ustawy budżetowej na rok 2025 w powyższym zakresie, z wyłączeniem części budżetowych: Sąd Najwyższy, Trybunał Konstytucyjny, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciw Narodowi Polskiemu, Krajowa Rada Sądownictwa, które Komisja zaopiniowała negatywnie. Członkowie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka odbyli długą dyskusję. Wobec budżetów instytucji i organów konstytucyjnych, co do których Komisja wyraziła pozytywną opinię, nie zgłaszano uwag. W przypadku budżetów instytucji i organów konstytucyjnych, co do których Komisja wyraziła negatywną opinię, wątpliwości dotyczyły najczęściej opieszałości lub braku efektywności pracy przy jednocześnie rosnących budżetach. Jednocześnie Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka nie wystosowała żadnych formalnych wniosków dotyczących ewentualnych obniżek budżetów tych instytucji czy organów, których plan finansowy został zaopiniowany negatywnie, pozostawiając to oczywiści do decyzji Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#JanuszCichoń">Mam techniczny problem i muszę ogłosić 5-minutową przerwę. Poseł koreferent przemawia właśnie z trybuny sejmowej. Za moment powinien skończyć. Mamy w tej chwili na sali plenarnej…</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#JanuszCichoń">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#SławomirĆwik">Odnosząc się do poszczególnych części budżetowych, zaczynając od Sądu Najwyższego, możemy zwrócić uwagę, że na bardzo niskim poziomie pozostają dochody z tytułu uiszczanych wpłat, jest to zaledwie 52 tys. zł. Oczywiście zdaję sobie sprawę z tego, że wpisy od skarg kasacyjnych są uiszczane na rachunek sądów powszechnych, natomiast do Sądu Najwyższego wpływają jedynie w małym zakresie. Natomiast można zwrócić uwagę na wysoki wskaźnik wzrostu wydatków Sądu Najwyższego, który w tej części pozaosobowej – w zakresie byłych sędziów i wydatków na ubezpieczenie społeczne – przekracza 20% w stosunku do 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#SławomirĆwik">Przewidziane jest także zwiększenie zatrudnienie o 24 etaty, co spowoduje wzrost kosztów przekraczający 4190 tys. zł. Można zwrócić uwagę, że wysokość wynagrodzenia na każdy z planowanych etatów znacznie przekracza średnie wynagrodzenie w gospodarce. Oczywiście rozumiem potrzebę zatrudniania osób o wysokich kwalifikacjach, ale są to kwoty naprawdę istotne.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#SławomirĆwik">Na stosunkowo wysokim poziomie przewidziane zostały także wydatki na bieżące funkcjonowanie, w zakresie wymiany sprzętu, zakup oprogramowania. Niektóre pozycje mogą zaskakiwać. Przyznam się, że nie rozumiem, po co na przykład Sąd Najwyższy potrzebuje oprogramowanie potrzebne wywiadowniom gospodarczym, ewentualnie przedsiębiorcom, czyli dostęp do Krajowego Rejestru Długów, Informatora Prawno-Gospodarczego. To są tylko przykłady. Zaskakujący jest też wzrost na przykład pozycji z tytułu podatku od nieruchomości, który osiąga prawie 27% wzrostu – rozumiem, że powierzchnia nieruchomości pozostaje bez zmian – podobnie też jak szkolenia pracowników. Zaskakująca jest także pozycja przewidziana na konferencje pełnego składu Sądu Najwyższego co, jak wiemy, chyba nie będzie możliwe, ponieważ część sędziów Sądu Najwyższego odmówiła współpracy z sędziami powołanymi przez tzw. neo-KRS. W związku z tym miałbym sugestię, aby jednak przeanalizować zakres wydatków w pozycji: Sąd Najwyższy.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o Naczelny Sąd Administracyjny, łączne koszty sądownictwa administracyjnego przekraczają na 2025 r. 1000 000 tys. zł. Tutaj oczywiście także mamy przewidziany wzrost wydatków. Zaskakuje niska kwota wpływów z tytułu opłat sądowych, które sięgają niecałe 46 000 tys. zł. Być może to wskazywałoby także na zasadność zmian w tym zakresie i dostosowanie wysokości opłat sądowych, które pozostają na stałym poziomie od dłuższego okresu czasu. Biorąc pod uwagę trudną sytuację budżetu, w mojej ocenie należałoby zastanowić się nad wydatkami majątkowymi, szczególnie w zakresie inwestycji w nieruchomości, czego przykładem może być inwestycja w nieruchomość we Wrocławiu, gdzie planowane jest pozyskanie dodatkowych 1700 m2 powierzchni przy łącznym koszcie ponad 17 tys. zł/m2, jeśli chodzi o zakup i adaptację tej powierzchni.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o projekt budżetu Trybunału Konstytucyjnego, procentowy wzrost wydatków jest niższy aniżeli w przypadku Sądu Najwyższego czy Naczelnego Sądu Administracyjnego, niemniej jednak biorąc pod uwagę, mówiąc kolokwialnie i bardzo ogólnie, perturbacje związane z pracą Trybunału Konstytucyjnego, z niską efektywnością, udziałem dublerów, co powoduje nieważność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, to te wydatki także należałoby przeanalizować, co do ich wysokości.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, przez ostatnie lata mogliśmy obserwować niejako głodzenie instytucji Rzecznika Praw Obywatelskich poprzez obniżanie budżetu czy też podnoszenie go, ale niewspółmierne w stosunku do wysokości inflacji i zadań stawianych przed Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich. W związku z tym nie zgłaszam dodatkowych uwag w zakresie tego projektu budżetu. Myślę, że jest przygotowany w sposób racjonalny i zasadny.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o Urząd Ochrony Danych Osobowych, możemy zaobserwować największy wzrost, jeśli chodzi o kwotę planowanych wydatków, ponieważ sięga on blisko 33%, co uzasadniane jest koniecznością wdrożenia dyrektywy DGA. W związku z tym planowany jest wzrost zatrudnienia o 45 osób. Łącznie zatrudnienie miałoby osiągnąć 307 etatów. Natomiast należałoby zwrócić uwagę, czy nie jest możliwe większe zoptymalizowanie pracy urzędu. Przyznam się, jeśli chodzi o moje osobiste doświadczenia z kontrolą z UODO, poczynienie oszczędności na pewno jest możliwe i lepsza organizacja pracy.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o projekt budżetu Instytutu Pamięci Narodowej, oczywiście także zaplanowany jest istotny wzrost wysokości wydatków o 12,2%. Łączna kwota wydatków ma sięgnąć 652 660 tys. zł. I nasuwa mi się niestety taka myśl, że im dalej jesteśmy od wojny i od przemian politycznych 1989 r., tym większe są wydatki na Instytut Pamięci Narodowej. Można byłoby się zastanawiać, że powinny maleć, a nie rosnąć. W związku z tym, nie wdając się w szczegóły, co do poszczególnych pozycji, poddaję pod rozwagę, biorąc pod uwagę sytuację budżetu, istotne zmniejszenie wydatków na IPN.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o projekt budżetu Krajowej Rady Sądownictwa, obiektywnie należy przyznać, że tutaj wzrost wydatków jest zaplanowany na stosunkowo niskim poziomie, bo to jest 6,4%, natomiast obserwując pracę Krajowej Rady Sądownictwa, pomijając już kwestię, że ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa w obecnym kształcie jest sprzeczna z konstytucją, ale także na pewno wydatki można byłoby zoptymalizować poprzez intensyfikację prac KRS na poszczególnych sesjach – a nie zwoływanie jak największej liczby posiedzeń w celu zwiększania ilości i wysokości diet.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#SławomirĆwik">W zakresie części poświęconej sądom powszechnym istotną informacją, którą możemy zobaczyć, to jest drastyczny wzrost zatrudnienia, ponieważ nowych etatów zaplanowano 1659, z czego 1159 nowych etatów sędziowskich. Przyznam się, że zastanawiam się, skąd tylu nowych sędziów na rynku. Natomiast wydatki zostały zaplanowane w kwocie 17 256 729 tys. zł. Wzrost wydatków wynosi 14,74%. Tyle samo wynosi wzrost wydatków na wynagrodzenia sędziów. Przyznam, że zastanawiałem się, skąd ta korelacja ze wzrostem wydatków całego działu – Sądy powszechne odpowiada dokładnie wzrostowi procentowemu wynagrodzenia sędziów. I tutaj zwracam się ewentualnie o sprawdzenie, czy nie było to zbyt proste korzystanie z Excela i dopasowanie planowanych wydatków do wzrostu wynagrodzenia, konkretnie sędziów.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#SławomirĆwik">Jeśli chodzi o część ogólnie określoną jako „sprawiedliwość”, to planowane wydatki rosną o 5,25% i osiągają kwotę 10 000 000 tys. zł. Biorąc pod uwagę wzrost procentowy, można uznać, że jest to rzetelnie i dobrze przygotowana część budżetu. Wracając jeszcze tylko do sądów powszechnych, wzrost liczby sędziów i koszty z tym związane są usprawiedliwiane między innymi, czy w dużej mierze, kwestią prowadzonych spraw frankowych. Należy zwrócić uwagę, że to jest zaszłość i wynik tego, że nie uporządkowano spraw kredytów frankowych przez poprzednie lata, co w tej chwili niestety powoduje ogromne koszty po stronie budżetu.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#SławomirĆwik">W zakresie części wydatków poświęconych prokuraturze – wzrost wydatków sięga blisko 17%, osiąga 5 500 000 tys. zł. Trudno jest znaleźć uzasadnienie tak wysokiego wzrostu wydatków prokuratury. Podobnie o stosunkowo wysoką kwotę rosną wydatki Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich, wzrastają one o 17,8% i osiągają łącznie kwotę blisko 20 000 tys. zł. Tutaj oczywiście mieliśmy zmiany w kierownictwie komisji, natomiast wzrost zaplanowanych wydatków jest bardzo wysoki. W pozostałym zakresie nie wnoszę uwag. Projekt budżetu został przygotowany w sposób obiektywnie należyty. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Bardzo proszę. Pan poseł Michał Wójcik, pan… Bardzo proszę, pan poseł Janusz Kowalski.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#JanuszKowalski">Szanowni państwo, to jest smutny moment, bo jesteśmy w Warszawie, a nie w Mińsku czy w Moskwie, a trwa bezprecedensowy atak na polski wymiar sprawiedliwości, trwa atak na praworządność, trwa atak na polską konstytucję. Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej atakują Trybunał Konstytucyjny, Sąd Najwyższy, Krajową Radę Sądownictwa, atakują polskich sędziów. Jest pytanie: Co zrobimy, jak wrócimy do władzy? W mojej ocenie musi zostać powołana komisja śledcza do spraw praworządności, która określi, kto i dlaczego stoi za tymi atakami, kto inspiruje ataki. Bo rozmontowujecie państwo system bezpieczeństwa, bezpieczeństwa prawnego. Nazywanie Trybunału Konstytucyjnego neotrybunałem czy trybunałem Julii Przyłębskiej, atakowanie sędziów Sądu Najwyższego, atakowanie Krajowej Rady Sądownictwa jest czymś, co nie mieści się w jakichkolwiek standardach. Historia bezwzględnie was oceni. W mojej ocenie przejdziecie do historii jako grupa polityków, która chciała osłabić bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. Nie wiem, w czyim interesie to robicie.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#JanuszKowalski">Ale kiedy spojrzymy na fakty, to nie potraficie nawet przeczytać dokumentów. Weźmy prosty przykład. Trybunał Konstytucyjny. Pan poseł Ćwik mówi, że rośnie zatrudnienie, a pozytywna opinia biura analiz Kancelarii Sejmu wprost stwierdza, że to jest dobrze przygotowany budżet i żadne zatrudnienie nie rośnie. Nawet nie potraficie dokumentów porządnie przeczytać.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanuszKowalski">Szanowni państwo, apeluję jednak do państwa poczucia sprawowania mandatu posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Przyrzekaliście państwo wierność polskiej konstytucji, przyrzekaliście wierność polskiemu państwu, przyrzekaliście wierność polskiemu prawu. Atakowanie KRS, Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, atakowanie przez was władzy sądowniczej, tak samo jak atakujecie media, wprowadzacie cenzurę, tak jak atakujecie opozycję, bo blokujecie bezprawnie Prawu i Sprawiedliwości subwencję budżetową, osłabia pozycję Polski na arenie międzynarodowej, osłabia zaufanie Polaków do polskiego państwa. Rozmontowujecie bezpieczeństwo prawne.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#KrystynaSkowrońska">Panie przewodniczący, ja poproszę o przywołanie pana posła do porządku. To nie jest związane z budżetem.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanuszKowalski">Szanowna pani przewodnicząca, ja rozumiem, że chcecie wszędzie wprowadzać cenzurę, chcecie cenzurować dziennikarzy „Tygodnika Solidarność”, nie wpuszczacie Telewizji Republika – zaraz nam, posłom Prawa i Sprawiedliwości, będziecie nie tylko odbierać pieniądze, ale jeszcze odbierać głos – ale my chcemy jasno powiedzieć w tym miejscu, że będziemy bronić władzy sądowniczej, będziemy…</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pan Michał Wójcik.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#MichałWójcik">Natomiast jeżeli chodzi o kwestie budżetowe, to to jest kwestia niezwykle delikatna, bo pamiętajmy o tym – mówił to zresztą pan poseł Janusz Kowalski – że mamy w konstytucji podział władz na władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Każda z nich jest niezależna. Wkraczanie w obszar władzy sądowniczej jest bardzo wrażliwą, bardzo delikatną sprawą. Słuchałem wypowiedzi waszych przedstawicieli, przedstawicieli obozu rządowego, między innymi szefa Stałego Komitetu Rady Ministrów, który mówi, że będzie potrzeba odebrania uposażeń sędziom Trybunału Konstytucyjnego. Przecież to jest zamach na instytucję, to jest właśnie podważenie zasady trójpodziału władzy. Państwo mówicie o tym, że chcecie przycinać, ale my chcemy dokładnie wiedzieć gdzie, bo wiadomo, że część z tych instytucji ma budżet autonomiczny, sami ustanawiają sobie wydatki i wpływy, i wiadomo jak to funkcjonuje. Takich instytucji w Polsce jest kilkanaście. Żeby to zmienić, to trzeba poprawek poselskich. Natomiast tutaj to jest bardzo niepokojące. Jeżeli to by szło w tym kierunku, to ja absolutnie apeluję, żeby tego nie robić, bo to ośmieszy nas jako państwo na arenie międzynarodowej, naprawdę, szanowni państwo. Musimy się szanować. Pamiętajmy o tym, że próba zabrania uposażeń sędziom to jest w istocie zamach, mówię to wprost, zamach na niezależność takiej instytucji, zamach na niezawisłość. Tego robić nie wolno.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#MichałWójcik">Pan poseł koreferent mówił o nieważności wyroków Trybunału Konstytucyjnego. O jakiej nieważności, panie pośle? Skąd pan wziął taki wniosek? Nie ma nieważnych…</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#MichałWójcik">Jeżeli państwo poruszacie budżety poszczególnych instytucji, to chociażby kwestia dotycząca prokuratury, gigantyczny wzrost wydatków. Ale tam musimy też pamiętać o tym, że jest bezprawny prokurator krajowy, człowiek, który sam ustanowił się prokuratorem krajowym. Każdy z was mógłby być prokuratorem krajowym. A z czego to mówię? Z orzeczenia Sądu Najwyższego, z uchwały Sądu Najwyższego. I to nie są przebierańcy, bo już wam to potwierdziła Komisja Wenecka, że nie ma żadnych neosędziów. O czym wy rozmawiacie? Już oni nawet, ja z nimi rozmawiałem godzinę, bardzo dobre, miłe, życzliwe spotkanie, a potem był raport: nie ma neosędziów. W Polsce są tylko sędziowie. Zawsze tak mówiliśmy. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#JanuszCichoń">Ja tylko przypomnę, że autonomia tzw. świętych krów, określonych instytucji…</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#JanuszCichoń">Kolejna osoba, która zgłosiła się do głosu, to pan przewodniczący Marek Sowa. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#MarekSowa">Ja też mam pytania, bo oczywiście problem prawny, który jest, co by nie mówić, on faktycznie występuje. Dlatego interesuje mnie, czy Trybunał Konstytucyjny zamierza… przepraszam, jakie jest zatrudnienie w roku 2024 i czy planowane są jakieś nowe etaty. Wiem, że w projekcie budżetu państwo wpisaliście, że w roku 2025 planowanych etatów jest 150, a chciałbym wiedzieć, ile jest w roku 2024, żeby można było sobie porównać, czy jest wzrost zatrudnienia, czy nie. To samo pytanie dotyczy Sądu Najwyższego, aczkolwiek tam etatów jest chyba 24. To dotyczy również kwestii wynagrodzenia. Trybunał Konstytucyjny opisał jakie wszędzie jest wynagrodzenie, tylko nie podał wynagrodzenia sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Napisano tylko, że środki przeznaczone na wynagrodzenia osobowe sędziów Trybunału Konstytucyjnego to jest 10 230 tys. zł. Mamy 15 sędziów, czyli 682 tys. zł przez rok. 56 833 zł, tak mi wychodzi z tej kalkulacji, ale nie wiem, czy moje wyliczenie jest prawidłowe, czy też nie.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Kuźmiuk. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Natomiast, proszę państwa, my oczywiście nie podnosimy kwestii braku możliwości debaty na temat wydatków w poszczególnych częściach budżetowych i poszczególnych instytucji, to oczywiste, że to jest prawo Sejmu – dobrze, że to robimy, że przyglądamy się, czy wydatki są sensowne, racjonalne itd. – natomiast protestujemy przeciwko temu, co państwo robicie, robiliście już przy pracach nad budżetem tegorocznym, i w dalszym ciągu to kontynuujecie. To państwa nazewnictwo jest po prostu nie do przyjęcia. Ono jest zwyczajnie nieprawdziwe. Trybunał Julii Przyłębskiej. Gdzie to jest zapisane? Ja rozumiem, że publicysta może sobie na to pozwolić, ale poseł na Sejm RP nie powinien tego rodzaju słownictwa w ogóle używać. Co to są neosędziowie? Nawet wasza zaprzyjaźniona Komisja Wenecka powiedziała wam, że w Polsce są tylko sędziowie – zresztą powinniście to doskonale wiedzieć. Co to jest neo-KRS? No i jeszcze przy okazji jest się członkiem tego „neo-KRS” i jeszcze bierze stamtąd pieniądze, i jednocześnie opowiada tego rodzaju historie. To jest nie do przyjęcia. Przeciwko temu protestujemy.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Natomiast, jeżeli chodzi o wypowiedź pana posła Ćwika, dziwił się, że Instytut Pamięci Narodowej zwiększa swoje wydatki, a jest dawno po wojnie. Przede wszystkim w tegorocznym budżecie ucięto gigantyczne pieniądze temu instytutowi.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#KrystynaSkowrońska">Teraz sprawa neo-KRS, neo-Trybunału Konstytucyjnego, prokuratora krajowego. Wrażliwość… Przecież do Trybunału Konstytucyjnego zostało powołanych pięciu sędziów, dwóch nadmiarowych. Ale wy, państwo, wypatrzyliście i zrobiliście po swojemu. Przypomnijcie sobie 2016 r. Neo-KRS. Ależ dlaczego to mówimy? W konstytucji jest zapisane, w jaki sposób dokonuje się wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Prokurator krajowy to jest, proszę pana Kowalskiego i koleżeństwa z Prawa i Sprawiedliwości – bo mówię elegancko, nie tak jak wy – przecież państwo wiecie, jaki tam był delikt w zakresie powołania prokuratora krajowego przez pana ministra Ziobrę.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#KrystynaSkowrońska">Następnie chciałabym wyrazić… chciałabym, żeby państwo sami spróbowali ocenić projekty budżetu, formy ich przedłożenia. Jeżeli mam… Panie przewodniczący, mam taką prośbę organizacyjną, do uzgodnienia w przyszłości z resortem finansów, aby projekty budżetów i sprawozdania były przedstawiane w jednakowej formule. Część opisowa może być… Jeżeli dopracowaliśmy się tego pomiędzy Kancelarią Sejmu i Kancelarią Senatu – Krajowe Biuro Wyborcze, Kancelarię Prezydenta mamy czytelnie. Ale chciałabym powiedzieć, że w rozproszonej formule projektu budżetu przedstawionej przez Instytut Pamięci Narodowej trzeba naprawdę szukać, porównywać, żeby ten materiał przeczytać. Takie zaciemnianie powoduje, że nie będziemy się temu przyglądali wnikliwie. A zatem, Instytut Pamięci Narodowej: 2020 r. – 396 mln zł, 2022 r. – 434 mln zł, 2023 r. – 539 mln zł, plan na 2025 r. – 652 mln zł i 2300 etatów. Właśnie to jest jedno z pytań o to, jak Instytut Pamięci Narodowej powinien funkcjonować. Na same szkolenia pracowników w Instytucie Pamięci Narodowej wydatki to kwota 1,5 tys. zł. Zatem jeśli dzisiejsza opozycja krytykuje budżet, a tych, którzy planują sami, stara się ochronić, to kiepsko to wygląda, to znaczy, że jesteście dla niektórych bardziej wyrozumiali, jak sobie zaplanują duże wydatki, a dla innych niekoniecznie, i będziecie krytykować.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#KrystynaSkowrońska">Chciałabym zapytać poszczególnych dysponentów części, o ile będzie wzrastało wynagrodzenie sędziów w poszczególnych instytucjach, w IPN, ile będzie wzrastało wynagrodzenie sędziów w Sądzie Najwyższym, Naczelnym Sądzie Administracyjnym. I teraz o oszczędności w tych budżetach. Ależ oczywiście, mogę powiedzieć, tak jak byłam zwolennikiem ograniczenia racjonalizacji wydatków w Instytucie Pamięci Narodowej, tak będę. Bo to, że państwo mówicie z jednej strony, próbujecie… Gdyby było zatrudnienie o połowę mniejsze… A ileż pieniędzy można by było z 250 mln przeznaczyć na zdrowie? Zważcie państwo, jeżeli Instytutowi Pamięci Narodowej lekką ręką dajecie, a są braki w zakresie finansowania ochrony zdrowia, to miejcie taką miarę.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#KrystynaSkowrońska">Pan poseł Kowalski. Naprawdę niech pan nikogo nie nazywa Niemcem.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Kasprzyk.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#RafałKasprzyk">Jeśli chodzi o odpowiedź czy krótkie ad vocem do pana Janusza Kowalskiego, który był łaskaw opuścić salę, i nie interesują go tak bardzo kwestie, tylko wygłaszanie jakichś politycznych apeli – jakości nie będę komentował – to chcę państwu powiedzieć, i przypomnijcie sobie wszyscy obywatele 2015 r., czy spieraliśmy się o to, czy jest neo, czy nie neo, czy wyrok. Mogliśmy się nie zgadzać, co do wyroku, bo to zawsze jest standardem, bo jedna strona nie zgadza się, druga jest wygrana przy wyroku sądu, natomiast dzisiaj, po 8 latach PiS i próbie zawłaszczenia, upolitycznienia tej części państwa, czyli sędziowskiego organu stanowienia prawa, naprawdę doprowadziliście do tego, i pan Janusz Kowalski w szczególności dużą miarkę, i dużą do tego przyłożył rękę, dużo swoich złych działań, że właśnie doprowadziliście do chaosu, że Polacy, zwykli obywatele cierpią na tym, bo nie wiedzą, idąc do sądu, czy wyrok będzie sprawiedliwy, wydany przez neosędziego, czy nie. Dziękuję panu.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#JanuszCichoń">Do głosu zapisał się jeszcze pan poseł Adrian Zandberg. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#AdrianZandberg">Ale chcę też odnieść się do tego, co mówiła przed chwilą pani przewodnicząca à propos zdrowia. Doceniam to, że pani przewodnicząca dostrzega potrzeby zdrowia, ale powiedzmy sobie to otwarcie i uczciwie, tam są potrzebne nie o rząd, a o dwa rzędy większe pieniądze niż to, co możemy wygenerować na poziomie IPN, więc jedno drugiemu nie szkodzi. Doceniając deklarację, polecam uwadze pani przewodniczącej wsparcie poprawek Razem, które realnie zwiększą nakłady na publiczną ochronę zdrowia, ale w ten sposób, że po prostu powiększą dochody budżetu państwa tam, gdzie budżet państwa dzisiaj zbyt ulgowo traktuje sektor bankowy i finansowy, zbyt ulgowo…</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#JanuszCichoń">I jeszcze pani poseł Teresa Pamuła. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#TeresaPamuła">Szanowni państwo, chciałam zapytać, jak wzrosły rok do roku wydatki poszczególnych instytucji, czyli: Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznika Ochrony Danych Osobowych, Rzecznika Praw Obywatelskich, bo niektóre instytucje wzrosły o pięć koma parę procent, czy 6%, a niektóre, jak projekty Urzędu Ochrony Danych Osobowych na przykład o 32%, czy prokuratury. Z czego wynikały tak duże wzrosty wydatków w pewnych instytucjach, które państwo uważają, że są praworządne i dobrze działają, a sądy, niektóre sądy źle działają? Ja chciałam jeszcze przypomnieć, że to za państwa czasów, jesienią 2015 r., wprowadzono dwóch sędziów na zapas, których nie powołał, dzięki Bogu, pan prezydent Duda. Jakoś tego nie przypominacie, że to wy jako Sejm powołaliście na zapas dwóch sędziów.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#JanuszCichoń">Nie biorą pieniędzy za podpisywanie listy, tylko za udział w pracach, w posiedzeniach, natomiast oni zostali prawidłowo powołani, w przeciwieństwie do znakomitej większości dzisiaj zasiadających w KRS. Co do świętych krów, to powinna pani poseł wiedzieć, że zwyczajowe określenie tzw. święte krowy obejmuje te instytucje, które w ramach rozwiązań przyjętych w ustawie o finansach publicznych mają tzw. autonomię budżetową. Tyle wyjaśnienia w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pan poseł Kuźmiuk. Bardzo proszę. Ostatni raz.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie pośle, jeżeli pan uważa, że potrzeby Państwowej Inspekcji Pracy są większe, to bardzo proszę złożyć odpowiednią poprawkę. Mogę zadeklarować, że mój klub poprze tę poprawkę w pracach nad budżetem.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#JanuszCichoń">Witam na posiedzeniu – nie zrobiłem tego wcześniej – pana ministra Arkadiusza Myrchę.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#JanuszCichoń">Teraz oddajemy głos dysponentom…</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę. Proszę się przedstawiać.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#JoannaMisztalKonecka">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chciałabym najpierw ogólnie powiedzieć, że w imieniu Sądu Najwyższego proszę o uwzględnienie w całości wydatków, które wynikają ze złożonego projektu wydatków Sądu Najwyższego, bo został on zaplanowany zgodnie z wymaganiami wskazanymi w Konstytucji RP i w ustawach. Wydatki te, jak padło jedno z pytań, są wyższe w odniesieniu do poprzedniego roku o 18,9%, co wynika ze wzrostu wynagrodzeń i uposażeń oraz wzrostu kosztów utrzymania kompleksu urbanistycznego wymiaru sprawiedliwości. Króciutko postaram się powiedzieć dwa słowa w obu tych obszarach.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeżeli chodzi o wysokość wynagrodzeń sędziów, wysokość uposażeń sędziów w stanie spoczynku i uposażeń rodzinnych po sędziach, po zmarłych sędziach, to podobnie jak w odniesieniu do sędziów wszystkich sądów tego kraju określone są one ustawowo, czyli zostały uchwalone przez Wysoką Izbę. Wysokość jest zależna od przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale – aktualnie będzie to II kwartał 2024 r. – które ogłasza prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Kwota, która będzie obowiązywała w przyszłym roku, to jest 8038,41 zł. Ta kwota, jak powiedziałam, wynika z decyzji ustawodawcy i współczynników, które również są określone przez ustawodawcę. Sąd Najwyższy nie ma tutaj możliwości – podobnie jak żaden inny sąd w tym kraju, sądy administracyjne, czy sądy powszechne – do modyfikowania tej wysokości.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeżeli chodzi o koszty utrzymania budynku, to Sąd Najwyższy mieści się w bardzo dużym budynku wraz z Sądem Apelacyjnym w Warszawie, co oznacza konieczność zapewnienia bezpiecznych warunków pracy osób, które tę pracę świadczą, jak również bezpiecznych warunków pobytu osób, które przychodzą po sprawiedliwość do tego budynku.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeżeli chodzi o wzrost zatrudnienia, bo padło takie pytanie, to chciałabym wskazać, że zaplanowaliśmy, podobnie jak Naczelny Sąd Administracyjny, zmianę koncepcji ochrony budynku z zatrudniania firmy zewnętrznej, która zatrudnia pracowników na tzw. umowy śmieciowe, na rzecz systematycznego przejścia na zatrudnienie przez Sąd Najwyższy i gwarancję umów o pracę dla pracowników. Nie budzi chyba większych wątpliwości, że w takiej sytuacji będzie większa szansa, by ochrona była sprawowana w sposób należyty. A mówimy o ochronie zarówno pracowników, jak i osób, które przebywają na terenie kompleksu, jak i dokumentów, które są tam przechowywane, a są to dokumenty związane z aktami spraw sądowych, w związku z tym dane cenne dla obywateli tego kraju.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeżeli chodzi o kwestię czy zagadnienie zarzutu niepewności dochodów, to należy wskazać, że zgodnie z ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i ustawą o kosztach w sprawach karnych wszystkie opłaty trafiają, tak jak było to już wskazane, do sądu, do którego wnoszona jest skarga kasacyjna, w związku z tym my nie jesteśmy podmiotem, który mógłby z tego tytułu generować dochody. A jednocześnie zgodnie z przepisami ustawy Sąd Najwyższy jest zobligowany przykładowo do wypłacania zadośćuczynień i odszkodowań zasądzanych na podstawie ustawy lutowej, czyli ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego. Proszę państwa, tytułem przykładu – to jest kwestia, której nie da się zaplanować – w październiku otrzymaliśmy do wykonania wyrok zasądzający zadośćuczynienie i odszkodowanie na 3 mln zł. Te środki muszą się znaleźć w budżecie, bo jest taki obowiązek ustawowy.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeżeli chodzi o zagadnienie związane z pracą sądów, to chciałam powiedzieć, że sędziowie Sądu Najwyższego pracują bardzo ciężko. Jeżeli ktoś miałby co do tego wątpliwości, to tylko tytułem przykładu, w odniesieniu do izby, którą kieruję, chciałabym powiedzieć, że w październiku 2018 r. do Izby Cywilnej wpłynęło 500 spraw, załatwiono 383, w październiku bieżącego roku wpłynęło 699 spraw, a załatwiono 771. Jeżeli ktokolwiek miałby wątpliwości co do tego, czy Sąd Najwyższy jest sądem, to wydaje mi się, że odpowiedzi w największym i w najprostszym zakresie udziela Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 183 Sąd Najwyższy jest sądem.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#JoannaMisztalKonecka">Jeszcze jedno zagadnienie. Proszę o wysłuchanie. To jest częściowo oczywiście zagadnienie związane z pracą kierowanej przeze mnie izby, ale wskazano tutaj, że jednym z powodów zapaści w wymiarze sprawiedliwości jest liczba spraw frankowych. 3 lata temu podjęte zostały próby, by Sąd Najwyższy udzielił jednoznacznych wskazówek w zakresie rozstrzygania zagadnień prawnych. Przez 3 lata czyniono wszystko, by taka uchwała nie zapadła. Chciałabym wskazać, że zapadła w kwietniu br., rozstrzygając fundamentalne zagadnienia, które sprawiały sądom problemy, sądom powszechnym. Zatem zamiast wskazywać, że nie wykonujemy swoich obowiązków należycie, bo wydaje się, że mogłoby to wynikać z niektórych wypowiedzi, chciałabym prosić, żeby uwzględnić właśnie to, w jakim zakresie podejmujemy próby, by Sąd Najwyższy wykonywał swoje zadania, zadania ustawowe – a powinien je wykonywać w całości. Nie ukrywam, że mam nadzieję, że nie będzie w ten sposób, by część składu nie chciała tych zadań wykonywać w towarzystwie pozostałych sędziów, bo wartość prawa, wartość państwa prawnego przejawia się w tym, na ile obywatel może być pewny orzeczenia, które zapada.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#JoannaMisztalKonecka">W związku z tym, mając na uwadze wyjaśnienia, które przedstawiłam, jak również brak zastrzeżeń Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu do projektu budżetu w części 04 – Sąd Najwyższy, zwracam się z uprzejmą prośbą, by Wysoka Komisja uwzględniła w całości wysokość wydatków wskazanych w projekcie planu wydatków Sądu Najwyższego. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, nie widzę zgłoszeń… Bardzo proszę, pan przedostatni w rzędzie pierwszym. Bardzo proszę o przedstawienie się. Nie znam wszystkich państwa, tak że…</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#JerzySiegień">Chciałbym odnieść się do trzech kwestii, które były podniesione w pytaniach i w dyskusji, w szczególności jeżeli chodzi o pytanie, które odnosiło się do wzrostu wynagrodzeń w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Chciałbym powiedzieć, że wzrost wynagrodzeń w Naczelnym Sądzie Administracyjnym jest związany wyłącznie ze wzrostem wskaźnika wynagrodzeń, on wynosi 14,74%. W projekcie budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego nie proponujemy zwiększenia etatów sędziowskich, te etaty pozostają na dotychczasowym poziomie, jedynie w zakresie sądów wojewódzkich przewidzianych jest sześć etatów, ale one wynikają ze zwiększenia zadań przewidzianych w projekcie ustawy, dotyczących Urzędu Komunikacji Elektronicznej.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#JerzySiegień">Była także podniesiona kwestia dosyć niskich dochodów. Otóż rzeczywiście kwestia niskich dochodów w dużej mierze wynika z niestety dosyć niskich wpisów. Wpisy, które my mamy obecnie, zwłaszcza wpisy stałe, bo wpisy stosunkowe rządzą się trochę innymi prawami, natomiast wpisy stałe są określone na bardzo niskim poziomie, to są wpisy stałe, które były ustalone jeszcze przed reformą sądownictwa administracyjnego, przed 2004 r. Podjęliśmy próbę podniesienia wpisów, przygotowania projektu rozporządzenia – w tym zakresie kompetencje ma Rada Ministrów – podjęliśmy taką próbę już w 2015 r., o ile dobrze pamiętam. Ona nie została zaakceptowana. W tej chwili podjęliśmy kolejną próbę zaproponowania podniesienia wpisów. Taki projekt został przygotowany. Rada Ministrów jeszcze nad tym projektem nie obradowała, ale jest szansa, że wpisy będą zwiększone.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#JerzySiegień">Także była podniesiona kwestia wydatków inwestycyjnych, w szczególności wydatków na nowy budynek, siedzibę sądu we Wrocławiu. Otóż konieczność tych wydatków związana jest z faktem, że sąd wojewódzki we Wrocławiu mieści się w dwóch kamienicach w strefie śródmiejskiej, gdzie nie ma możliwości jakiegokolwiek poszerzenia tych możliwości, jeżeli chodzi o pomieszczenia, natomiast w ostatnich latach w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu znacząco wzrósł wpływ. Ja dla porównania powiem tylko, że w 2018 r. do tego sądu wpłynęło 4038 spraw, natomiast w tym roku już wpłynęło 5548 spraw. Jest to najbardziej obciążony sąd po Warszawie – porównując chociażby z porównywalnym wielkością miastem jak Gdańsk, gdzie na przykład w tym roku jest 3496 skarg. Z tego tytułu zachodzi konieczność zapewnienia takiej siedziby sądu, która by umożliwiała wykonywanie obowiązków. W szczególności brakuje sal rozpraw. W dłuższym okresie czasu niestety przełoży się to na pewne opóźnienia w załatwianiu.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#JerzySiegień">Jeżeli chodzi o załatwialność spraw w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, to chcę powiedzieć, że ta załatwialność znacząco wzrosła w wyniku szeregu działań podjętych w tym roku i w ubiegłym roku. W tym roku po raz pierwszy przewidujemy, że załatwialność będzie znacząco przewyższała wpływ. W tej chwili mamy ok. 600 załatwionych spraw, nadwyżkę nad wpływem spraw, a więc jest szansa, że od tego roku zaległość będzie znacząco zmniejszana. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#JanuszCichoń">W drugiej turze, panie pośle, teraz dysponenci mają szansę do ustosunkowania się… do odpowiedzi na pytania i ustosunkowania się ewentualnie do wypowiedzi, które miały miejsce.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#JanuszCichoń">Pan w okularach. Bardzo proszę. Proszę o przedstawienie się.</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#MirosławWróblewski">Szanowni państwo, chciałbym wyjaśnić kilka kwestii, które pojawiły się w pytaniach i w komentarzach. Po pierwsze, pragnę się zgodzić z wypowiedzią pana posła koreferenta, że przez wiele lat biuro RPO było głodzone. Sam byłem pracownikiem tego biura, więc mogę to tylko potwierdzić. Ale podobne zjawisko w pewnym stopniu dotyczy także UODO. Pokazując liczby, w 2023 r. wzrost budżetu był zaledwie 8-procentowy, natomiast budżet na rok 2024 w stosunku do planu został zmniejszony przez parlament o kwotę 11 990 tys. zł, więc od kilku lat urząd nie odnotowywał rozwoju, co oczywiście przekłada się także na efektywność pracy. Ja w pełni zgodzę się z tym, że zawsze jest możliwe większe zoptymalizowanie efektów pracy, i takie działania podjąłem od początku kadencji urzędu, który objąłem 28 stycznia tego roku.</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#MirosławWróblewski">Natomiast celem wyjaśnienia chciałem wskazać, że zakładany wzrost dotyczący wdrożenia przede wszystkim rozporządzenia o zarządzaniu danymi, czyli DGA, nie jest wyłącznie propozycją samodzielną, autorską UODO, ponieważ wynika w 100% z oceny skutków regulacji zawartej w projekcie rządowym ustawy o zarządzaniu danymi, który został przedstawiony, jest w 100% spójny z OSR. Z tego także względu znajduje odzwierciedlenie w zakładanym przez UODO wzroście. Chciałem dodatkowo zauważyć, że trzeba mieć na względzie także skalę, o jakich wydatkach rozmawiamy. To jest kwota ok. 9 mln zł, czyli w porównaniu do instytucji, które dysponują kilkuset milionami, jest to kwota, jak mówiłem, mniejsza o 3 mln niż budżet, który został zmniejszony nawet na 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#MirosławWróblewski">Dodatkowo trzeba podkreślić, że konieczność zapewnienia środków na realizację nowych zadań, w szczególności wynikających z DGA, ale nie jest to tylko i wyłącznie DGA, trzeba być także świadomym tego, że są to inne akty cyfrowe, które uchwaliła Unia Europejska, to jest DSA, to w przyszłości także sprawy dotyczące sztucznej inteligencji i nowych technologii – dotyczą kwestii wykonywania tych zadań w sposób uwzględniający na przykład rosnącą liczbę naruszeń, które już dzisiaj wynosi 14 tys. rocznie, a można spodziewać się, że ich liczba będzie rosnąć – i konieczności zwiększenia, zapewnienia organowi nadzorczemu takich środków, które jest zobowiązaniem wynikającym właśnie z tych aktów unijnych, które wyraźnie stanowią o konieczności przyznania środków przez państwa członkowskie. Nie ukrywam, że ja rzeczywiście podejmuję działania, żeby zwiększyć efektywność działania urzędu, bo przede wszystkim chodzi tutaj o to, żeby wydatkować środki tak, ażeby zapewnić efektywną ochronę praw obywateli, efektywną ochronę danych osobowych, ale także, z drugiej strony, efektywną obsługę administratorów, którzy są zobowiązani do przestrzegania przepisów ochrony danych osobowych, w stosunku do których prowadzone są postępowania przez UODO. W Polsce, przynajmniej według danych, to 98% z tych administratorów to są małe i średnie przedsiębiorstwa. Jeżeli zadania mają być realizowane efektywnie, a takie zadanie sobie stawiamy, stąd wynika taki, a nie inny budżet planowany na przyszły rok. Być może ta kwota w skali 32% brzmi, jak brzmi, natomiast w liczbach bezwzględnych rzeczywiście to są kwoty dotyczące kilkunastu milionów złotych. Dlatego niniejszym proszę o tę szansę, żeby postępowania mogły być prowadzone sprawnie i zadania realizowane także efektywnie. Jestem pewien, że będą to środki dobrze wydatkowane. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, po tamtej stronie zgłoszenia od pani w bordowym… Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#AleksandraWójcik">Odnosząc się do pełnomocnictwa, to proszę o podanie podstawy prawnej, natomiast reprezentowanie wynika wprost ze statutu. Chciałabym pokrótce odnieść się do pytań, które tutaj padły. Trybunał Konstytucyjny jest jasno zdefiniowany w konstytucji, więc nie możemy mówić o żadnym neotrybunale. Jeśli chodzi o sędziów, to wszyscy sędziowie trybunału zostali wybrani przez większość sejmową w procedurze, która obowiązuje od 1990 r. Oczywiście zostało od nich odebrane ślubowanie i podjęli pracę w trybunale. Dodam, że status sędziów, którzy są kwestionowani, nie powinien być podważany z uwagi na to, że sędziowie podjęli pracę w trybunale w 2016 r., kiedy prezesem był prezes Andrzej Rzepliński. To właśnie pan prezes rozpoczął wypłatę wynagrodzeń tym sędziom.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#AleksandraWójcik">Kolejna rzecz, jeśli chodzi o wynagrodzenia sędziów. Wynagrodzenia sędziów wynikają wprost z ustawy i nie jest to nic zaskakującego. Dodam tylko, że przyczyną wzrostu wydatków, jeśli chodzi o wynagrodzenia, jest podstawa naliczania wynagrodzeń sędziów oraz uposażeń sędziów w stanie spoczynku i uposażeń rodzinnych. Podstawę stanowi kwota przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale 2024 r. ogłoszona komunikatem prezesa GUS – podobnie jak innych sędziów. Nie jest to wynagrodzenie kształtowane indywidualnie przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#AleksandraWójcik">Jeśli chodzi o wydatki, to pragnę zaznaczyć, że wzrost wydatków, jeśli chodzi o Trybunał Konstytucyjny, wynika z finansowania uposażeń sędziów trybunału w stanie spoczynku, uposażeń rodzinnych. W planie na 2025 r. ujęto wzrost o 22,1% w stosunku do planu finansowego na 2024 r. W liczbie zaplanowanych do wypłaty 42 świadczeń, 36 dotyczy sędziów trybunału w stanie spoczynku, a 6 świadczeń rodzinnych. Pytano też, ile dokładnie wynosi wynagrodzenie sędziego. Jest to rzecz jasna, klarowna. Średnie wynagrodzenie zostało przedstawione w zaprezentowanym państwu projekcie dochodów i wydatków na 2025 r., tak że wszystkie kwestie…</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#AleksandraWójcik">Jeszcze jedna kwestia, która też zresztą została przedstawiona przez posła koreferenta. Trybunał Konstytucyjny nie planuje wzrostu zatrudnienia. Zatrudnienie jest na tym samym poziomie. Mamy 135 pracowników i 15 sędziów.</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, kolejna pani. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.78" who="#KatarzynaWicha">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, chciałam odnieść się do pierwszego pytania pani poseł odnośnie do wzrostu wydatków na szkolenia – 47%. Dzieląc to na etaty, to średnio na osobę wychodzi 604 zł, więc nie jest to kwota wysoka, biorąc pod uwagę, że koszt szkolenia to jest ok. 300–400 zł. Pytanie drugie, dotyczące wynagrodzeń prokuratorów. Średnie wynagrodzenia w Instytucie Pamięci Narodowej, uwzględniając również dodatkowe wynagrodzenia roczne, kształtowały się następująco: rok 2021 – 21 729 zł, rok 2022 – 22 679 zł, rok 2023 – 28 392 zł i rok 2024 – są to oczywiście dane na III kwartał – 34 588 zł, a w roku 2025 r. planowane jest wynagrodzenie w kwocie 36 520 zł. Wzrost wynagrodzeń, jak już wcześniej było to powiedziane, ustalane jest na podstawie przepisów prawa, czyli przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale danego roku.</u>
<u xml:id="u-1.79" who="#KatarzynaWicha">Jeżeli chodzi o pytanie trzecie, o wzrost wydatków na przełomie lat, to też chciałam zaznaczyć, że tak naprawdę w roku 2022 instytut jest organizatorem Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL i w budżecie instytutu znajdują się środki, które przekazywane są w formie dotacji podmiotowych jak i celowych na finansowanie muzeum. Planowany jest wzrost wydatków w roku 2025 o ok. 71 mln zł, głównie w trzech grupach ekonomicznych: w pierwszej grupie są dotacje, o czym już wspomniałam, czyli dotacja dla muzeum, w drugiej grupie są świadczenia na rzecz osób fizycznych, czyli to jest prawie 5 mln zł, głównie na świadczenia społeczne, uposażenia dla prokuratorów w stanie spoczynku – tu również planowane jest zwiększenie liczby uposażonych o dziewięciu uposażonych – i wydatki bieżące, głównie wynagrodzenia osobowe i pochodne od tych wynagrodzeń, no i oczywiście koszty stałe, czyli energia, utrzymanie, utrzymanie budynków. Jak już mówiłam, w roku 2025 planowane są niższe wydatki majątkowe. Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-1.80" who="#JanuszCichoń">Kolejne zgłoszenia. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.81" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">W kwestiach formalnych. Według mojej wiedzy biuro rady wysłało do Komisji pełnomocnictwo. Taką otrzymałam informację. Pani przewodnicząca upoważniła mnie też bezpośrednio, osobiście. Mam zatem nadzieję, że nie widzicie państwo przeszkód, żebym reprezentowała…</u>
<u xml:id="u-1.82" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">Jeśli chodzi o budżet zaplanowany na 2025 r., to w naszej ocenie został on zaplanowany oszczędnie i zgodnie z zasadą efektywności. Rozumiem, że stanowisko pana posła koreferenta, iż planujemy niski wzrost wydatków, zgadza się z tą tezą, iż budżet jest zaplanowany zgodnie z zasadą oszczędności. Nie planujemy zwiększenia zatrudnienia, nie planujemy jakichś istotnych zakupów materiałowych – wydatki w tym zakresie dotyczą tylko urządzeń informatycznych, szczegółowo opisanych w projekcie. Wydatki rady co roku są kontrolowane przez Naczelną Izbę Kontroli. Kontrole są systematyczne, coroczne, długotrwałe, bardzo szczegółowe. Za poprzedni rok nie zgłoszono nam żadnych uwag. Oczywiście 2024 r. będzie kontrolowany w roku następnym, po jego zakończeniu.</u>
<u xml:id="u-1.83" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">Proszę państwa, jeśli chodzi o uwagę dotyczącą efektywności czy też braku efektywności i rozciągnięcia w czasie, bo takie uwagi padały, proszę państwa, gros spraw, którymi rada się zajmuje, są to sprawy osobowe, indywidualne. One dotyczą kluczowych momentów w życiu zawodowym sędziów i ewentualnie innych osób, które ubiegają się o stanowisko sędziego. Są to na przykład sprawy utraty sił i zdrowia sędziów orzekających, którzy przed osiągnięciem wieku spoczynku chcą przejść w stan spoczynku. Są to bardzo delikatne sprawy, często dotyczące danych, które muszą podlegać szczegółowej weryfikacji i jednocześnie szczegółowej ochronie. Takie sprawy są często procedowane przez radę z udziałem biegłych sądowych. Sprawy wymagają zwykle długotrwałego namysłu. Często w tych sprawach posiedzenia są prowadzone z wyłączeniem jawności z uwagi na ochronę danych osobowych, bo choroby, które dotykają sędziów, którzy składają takie wnioski, zasługują na to, i sędziowie również zasługują na to, by ich stan zdrowia był procedowany w sposób niejawny. Sprawy, które są procedowane przez radę, to również wnioski sędziów o zgodę na dalsze orzekanie po osiągnięciu wieku stanu spoczynku. Te sprawy również wymagają namysłu, wymagają analizy, dyskusji. Standardem jest, że w sprawach indywidualnych zapoznajemy się z całością akt osobowych. Zwykle to są osoby w wieku 60 lub 65 lat. Dokumentacja jest obszerna. Każdy z członków rady ma nie tylko prawo, ale i obowiązek zapoznać się z nią przed podjęciem decyzji.</u>
<u xml:id="u-1.84" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">Procedujemy również sprawy egzaminowanych aplikantów sądowych. Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury co roku kończy określona grupa aplikantów, którzy zdali egzamin, którzy uzyskali wskazanie na miejsce, gdzie mają odbywać asesurę, i w tym zakresie ich kandydatury są procedowane przez radę. Trudno, żeby co do takich osób kierować się jakimś pospiechem, brakiem refleksji czy lekceważeniem co do ich dorobku, ich osiągnięć i ich udziału w konkursie. Jednocześnie osoby, które ukończą Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury i zdadzą egzamin sędziowski, uzyskają wskazanie asesury, po trzech lub czterech latach po ukończeniu asesury z powrotem stają przed radą i są oceniani przez sędziów wizytatorów, przez właściwe kolegia, przez właściwych prezesów, również przez radę. Te sprawy również wymagają namysłu, z uwagi na osoby uczestniczące w tym postępowaniu. Oczywistym jest, że… mam nadzieję, że wszyscy członkowie rady starają się pracować efektywnie, sprawnie i szybko. W tym zakresie są zawsze różnice zdań, ponieważ…</u>
<u xml:id="u-1.85" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">Proszę państwa, chciałam jeszcze powiedzieć jedną rzecz, bo nie wiem, czy to państwo wiecie, projekt budżetu Krajowej Rady Sądownictwa jest opiniowany przez Komisję Budżetową Krajowej Rady Sądownictwa. Członkami komisji nie są tylko sędziowie, są również parlamentarzyści. Jako przewodnicząca tej komisji informuję państwa, że wszyscy członkowie są informowani o terminach posiedzeń, wszyscy są zapraszani na terminy posiedzeń. Projekt budżetu był procedowany i również uzyskał pozytywną opinię Komisji Budżetowej w takim składzie, w jakim ona obecnie funkcjonuje. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.86" who="#JoannaKołodziejMichałowicz">Jeżeli są jeszcze jakieś pytania, to oczywiście poproszę.</u>
<u xml:id="u-1.87" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę…</u>
<u xml:id="u-1.88" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę pana posła koreferenta, żeby się jeszcze wypowiedział. Prosił o głos i pewnie ma jakieś kwestie uzupełniające.</u>
<u xml:id="u-1.89" who="#SławomirĆwik">Odnosząc się do części dotyczącej Trybunału Konstytucyjnego, jeśli chodzi o liczbę wyroków wydanych w tym roku przez Trybunał, jak wynika z informacji podanej na stronie, było ich, zdaje się, 20, z czego ok. 10, połowa, dotyczyło spraw obywateli, a druga połowa dotyczyła spraw jednej z partii politycznych, której przedstawiciele przyoblekli się w togi sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.90" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.91" who="#KrystynaSkowrońska">Panie przewodniczący, poprosiłabym przywołać panią poseł do porządku, aby nie przeszkadzała. Pani prezes Sądu Najwyższego wskazywała, jakie są wynagrodzenia sędziów, pani prezes Sądu Najwyższego, która udzielała odpowiedzi, mówiła o wysokości wynagrodzeń sędziów.</u>
<u xml:id="u-1.92" who="#KrystynaSkowrońska">A zatem chciałabym dopytać… Ale ja znam podstawę, proszę państwa…</u>
<u xml:id="u-1.93" who="#KrystynaSkowrońska">W tym zakresie chciałabym dopytać, ile jest wypłacanych dodatków mieszkaniowych w Trybunale Konstytucyjnych, ilu sędziom wypłacane są dodatki mieszkaniowe i jaka jest rzeczywista odległość ich miejsca zamieszkania od miejsca wykonywania pracy w trybunale. Też chcielibyśmy wiedzieć, jakie są wydatki w tym zakresie. Ja nie polemizuję z obowiązującymi przepisami. Chcemy pokazać, ile spraw zostało wniesionych do Trybunału Konstytucyjnego w roku 2024 przez inne podmioty niż posłów z Prawa i Sprawiedliwości i ile skarg podmiotów zostało rozpatrzonych, poza polityką, które wniesiono do Trybunału Konstytucyjnego. Wydaje się, że coraz mniejsze zaufanie mają obywatele do wyroków Trybunału Konstytucyjnego i do jego pracy. Wszystkie były w zasadzie, z tych, co są komentowane… Poprosiłabym o udzielenie odpowiedzi na piśmie. To jest moja odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-1.94" who="#KrystynaSkowrońska">W sprawie Instytutu Pamięci Narodowej konstatacja jest taka, rzeczywistość jest taka, że państwo z roku na rok macie coraz większy budżet i coraz… Wszystko można zapisać, i możemy pracować tak, wydawać nie wiadomo ile wydawnictw – bo to było przedmiotem rozmów w poprzednim roku – takich, które państwo sami z siebie przekazywali zapotrzebowania, mimo że może rynku nie było, państwo przyjęli według siebie ustalony proces edukacyjny. Każdy może, jeżeli ma pieniądze, wydawać… Ale teraz chodzi o oszczędne wydawanie pieniędzy. Mówiłam, że to dotyczy 2300 etatów, wydatkowania w tym roku 652 mln zł i wyższego budżetu o prawie 120 mln zł w stosunku do budżetu sprzed 2 lat. To jest prawdziwa rzeczywistość.</u>
<u xml:id="u-1.95" who="#KrystynaSkowrońska">Raz jeszcze poproszę pana przewodniczącego, żeby podobnie… bo wyjątkowo projekt budżetu Instytutu Pamięci Narodowej został przygotowany, żebyśmy czytali sami, opracowali… Myślę, że jeżeli Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka podała informację, to będziemy do niej podchodzić… będziemy oceniać poszczególne instytucje.</u>
<u xml:id="u-1.96" who="#KrystynaSkowrońska">Do pana ministra mam jedno, najważniejsze pytanie: Co możemy zrobić – bo najważniejsza i najtrudniejsza rzecz, najgorzej oceniana, jest sprawa wydłużenia postępowań sądowych – co można zrobić, co państwo planujecie jako resort, żeby skrócić terminy postępowań sądowych? Bo wydaje mi się, że dla obywateli, poza tą dyskusją, o której mówimy, to jest najważniejsze, to jest rzecz najważniejsza, najistotniejsza. My życzymy tutaj sukcesów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.97" who="#HenrykKowalczyk">Pani przewodnicząca, wszyscy będą mieli wynagrodzenia rzędu pewnie 20–30 tys. zł, zarówno sędziowie, jak i prokuratorzy. To jest grupa, która w 2025 r. będzie miała rzeczywiście największe podwyżki, 14%, ale wynikają one z regulacji ustawowej, bo wszystkie te wynagrodzenia są podwiązane do średniej płacy za II kwartał 2024 r. Ja rozumiem, że może żal, że posłowie nie mają wynagrodzeń podwiązanych do średniej, ale liczymy na to, że koalicja to zrobi i wtedy nie będzie takiego żalu. Natomiast nie możemy porównywać średniej płacy jako bazy do policzenia, z wynagrodzeniami sędziów, którzy mają w odpowiednich miejscach odpowiednie współczynniki, liczone od tej bazy, i sędziów i prokuratorów. Naprawdę, jeśli takie informacje idą w eter, to okaże się…</u>
<u xml:id="u-1.98" who="#JanuszCichoń">Pani przedstawiciel KRS, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.99" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, jeszcze Trybunał Konstytucyjny i kończymy posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-1.100" who="#AleksandraWójcik">Finanse i budżet trybunału w dużej mierze składa się na finansowanie uposażeń sędziów w stanie spoczynku. Sędzia w stanie spoczynku dostaje 75% swojego uposażenia. Tak że mogą sobie państwo to oszacować i podliczyć, jaka to jest kwota. Trybunał wypłaca wynagrodzenia. Nie wypłaca tego neotrybunał, tylko wypłaca trybunał. Jeśli chodzi o dodatek mieszkaniowy, to nie ma czegoś takiego. Jeśli chodzi o podnoszone kwestie dotyczące tego, czy i gdzie kto mieszka, czy to będzie 5 km od Warszawy, czy to będzie nawet 1 km, to też jest to jasno określone w ustawie. Jeśli chodzi o mieszkanie, to dotyczy obrębu miasta stołecznego Warszawy – i to też jest w ustawie. Jeśli chodzi o sprawy, które są wnoszone do trybunału, trybunał prowadzi stronę internetową. Wszystkie sprawy, które wpływają do trybunału, są zamieszczane na bieżąco, tak że też można się z tym zapoznać.</u>
<u xml:id="u-1.101" who="#JanuszCichoń">Pan przewodniczący Rafał Kasprzyk, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.102" who="#RafałKasprzyk">Dlatego jeszcze raz poproszę o te wszystkie informacje na piśmie, również z wynagrodzeniem średnim wszystkich sędziów za zeszły rok, planowane na 2025 r. i za 2015 r. Właśnie po to rozmawiamy i dyskutujemy, żeby Polacy zobaczyli, jaka jest wydajność państwa… sędziów Trybunału Konstytucyjnego dzisiaj, a jaka powinna być, i czego oczekujemy. Bo my oczekujemy efektywności w podejmowaniu decyzji, w pracy, a nie – jak powiedziałem i pozwolę sobie jeszcze raz powiedzieć – lenistwa. Bo to, że jest osiem razy mniej spraw… To ja to mówię, ale być może pani ma lepsze dane czy inne informacje. Proszę nie mówić nam o tym, że różne sprawy wpływają i różna jest ich waga, i trzeba się zastanowić dłużej. Państwo zastanawiacie się cztery razy dłużej nad tymi samymi przecież kategoriami spraw co 5, 10, 15 lat temu. Oczywiście, że sprawy komplikuj się, ale państwo mają ten sam czas i takie same możliwości wydawania wyroków w pracy. My, Polacy, oczekujemy, że organ państwa powinien funkcjonować sprawnie i intensywnie, a nie właśnie w taki sposób, że tych prac nie widać i Polacy po prostu nie mają wyroków w swoich sprawach. Zajmujecie się polityką i laniem wody. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.103" who="#JanuszCichoń">Ostatnie słowo jeszcze pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.104" who="#KrystynaSkowrońska">Jeżeli nie ma dodatków mieszkaniowych, to chciałabym ponowić pytanie i uzyskać odpowiedź: Ile środków w budżecie przeznaczonych jest na wynajem mieszkań i ilu członków Trybunału Konstytucyjnego z tego korzysta? Ile jest pieniędzy przeznaczonych na wynajem hoteli i na delegacje członków Trybunału Konstytucyjnego? Żeby nie przedłużać, to poproszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Ale warto… Chciałabym poprosić przedstawiciela Trybunału – jeżeli państwo uważacie, że ta arogancja jest na miejscu – to poprosiłabym, abyście państwo to zmienili. Ja zadaję pytania, może one są trudne, może państwu jest niewygodnie odpowiadać, ale poprosimy…</u>
<u xml:id="u-1.105" who="#KrystynaSkowrońska">W związku z tym, że dyskusja przybrała tak burzliwy element, to jeślibym mogła poprosić pana ministra o bardzo krótką odpowiedź, a resztę na piśmie. Jeżeli mamy rzetelnie się traktować, to nie możemy sobie pozwolić… Pytania, nawet jeśli są niewygodne, to na nie niestety trzeba odpowiadać.</u>
<u xml:id="u-1.106" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam zakończenie omawiania budżetu. Informuję, że termin na składanie poprawek jest określony do 19 listopada do godziny 16.00. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>