text_structure.xml
53 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanuszCichoń">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje po pierwsze zaopiniowanie wniosku ministra finansów w sprawie zmiany przeznaczenia rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej na rok 2024. Po drugie mamy rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. To będzie opinia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej i Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz opinia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. W punkcie trzecim mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie oczywiście działania Komisji Finansów Publicznych. To tyle, jeśli chodzi o porządek.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanuszCichoń">Zanim przejdziemy do jego realizacji, chciałbym powitać po pierwsze panią minister Hannę Majszczyk – podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, panią Ewę Czołpińską – zastępcę przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych, pana Jarosława Leśniewskiego – zastępcę głównego inspektora pracy w Państwowej Inspekcji Pracy, pana Michała Jędrzejczyka – wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, pana Henryka Kiepurę – sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Witam również pana Jarosława Melnarowicza – dyrektora generalnego NIK. Witam również wszystkie towarzyszące państwu osoby.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanuszCichoń">Zaczynamy realizację porządku obrad. W pierwszym punkcie mamy wniosek ministra finansów. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie wniosku w sprawie przeznaczenia rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej na rok 2024. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Nie widzę… O, bardzo proszę, mamy dwa zgłoszenia. Bardzo przepraszam. Pan przewodniczący Henryk Kowalczyk.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#HenrykKowalczyk">Wysoka Komisjo, chciałem się dowiedzieć, na jakiej podstawie prawnej, jak się definiuje język śląski, bo w tej sytuacji rzeczywiście jest wiele w Polsce gwar i dialektów. Ja tylko ze swojego terenu wskazałbym w takiej sytuacji choćby język kurpiowski. Inne natomiast też powinny dostać. Jaka jest podstawa prawna, że gwarę śląską, bo to jest gwara, nazywamy językiem śląskim i będziemy oddzielnie nauczać języka śląskiego? Chcę więc jasne podstawy prawne do tego uzyskać.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pan Michał Wójcik. Bardzo proszę, pytanie.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#JanuszKowalski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, nie ma języka śląskiego. Jest oczywiście język polski. Język śląski jest dialektem języka polskiego i dzieje się coś niesłychanego. Jak rozumiem, mamy przeznaczyć 2000 tys. zł na nauczanie języka, którego nie ma, a koalicja 13 grudnia odbiera kilkaset tysięcy złotych na nauczanie języka polskiego w Niemczech dla Polaków, którzy są dyskryminowani przez państwo niemieckie. To świadczy o tym, co po prostu robicie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani poseł Monika Rosa. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#JanuszCichoń">Pani minister Hanna Majszczyk, bardzo proszę. Do niej były kierowane pytania.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#HannaMajszczyk">W zasadzie pani poseł już mnie wyręczyła. Przedstawiając państwu ten wniosek, odczytałam dzisiejszą treść nazwy rezerwy, gdzie jest mowa o nauczaniu języka śląskiego, a kończąc wniosek o przekwalifikowanie środków, zaznaczyłam, że przekwalifikowanie środków na cele, o których wspominałam, nie zakłóci realizacji, bo pierwotnie te środki były przeznaczone na nauczanie języka śląskiego. I oczywiście, tak jak pani poseł zaznaczyła, ustawy nie ma, nie ma tego celu, dlatego na te inne cele tutaj wskazane, a nie na nauczanie języka śląskiego. Odczytanie i posłużenie się z sformułowaniem „2000 tys. zł na nauczanie języka śląskiego” było odczytaniem nazwy rezerwy z pozycji 49. To tylko tyle.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Kosztowniak, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#AndrzejKosztowniak">Panie przewodniczący, szanowni państwo, pani minister, chciałbym dobrze zrozumieć. W takim razie stworzyliśmy wcześniej rezerwę, zanim mieliśmy podstawę prawną do tego, bo wszyscy wiemy – i pani poseł przywołała tę sytuację – że ustawa przeszła przez Sejm, ale pan prezydent ją zawetował. Najpierw więc stworzyliśmy rezerwę pod coś, czego wcześniej nie głosowaliśmy i nie mieliśmy pewności, w jakiej formule w ogóle polski parlament dopuści? Chciałbym może jakieś wyjaśnienie w sprawie. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Janusz Kowalski.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#JanuszKowalski">Panie przewodniczący, chciałbym dopytać się, bo jesteśmy jako posłowie teraz wprowadzani w błąd, bo jak słyszymy, nie chodzi o język śląski, tylko o jakieś inne działania związane – i teraz pytanie: z czym? Ja mam prawo to pytanie zadać, dlatego że m.in. związek stowarzyszeń mniejszości niemieckiej zmienił w ostatnich wyborach swoją nazwę na Śląscy Samorządowcy, wspierając bardzo mocno nauczanie języka śląskiego, którego oczywiście nie ma. Teraz jest pytanie, czy przypadkiem nie planuje się tych pieniędzy de facto przeznaczyć na jakieś działania związane z mniejszością niemiecką, która dzisiaj pod pozorem mniejszości śląskiej i języka śląskiego szuka pieniędzy w budżecie. Proszę o wyjaśnienie. Nie ma pieniędzy na Polaków i mniejszość polską w Niemczech, a są pieniądze… Właśnie, na co?</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#KrystynaSzumilas">Panu posłowi Kowalskiemu odpowiem, że to pan odebrał polskim dzieciom – polskim dzieciom w polskich szkołach – możliwość nauczania języka niemieckiego. Zamiast trzech godzin przez pana działania polskie dzieci w polskich szkołach, polscy obywatele mieli tylko jedną godzinę niemieckiego. To nie jest… To jest działanie przeciwko własnym obywatelom. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#HalinaBieda">Ja może jeszcze tylko uzupełnię. Przypomnę tylko, że w poprzedniej kadencji również nauczanie języka polskiego w Niemczech przez słynną poprawkę nie było możliwe, ponieważ zabranie 40 000 tys. było tłumaczone tym, że zostaną one w całości przeznaczone na nauczanie języka polskiego w Niemczech. To z kolei skutkowało tym, że w konkursie „Polacy i Polonia” KPRM nie mogła przyznać i nie przyznała właśnie szkołom polskim w Niemczech żadnych środków, dlatego że było przyobiecane, że te 40 000 tys. pójdzie właśnie na ten cel. Środki w wysokości 62 000 tys. zostały podzielone na wszystkie kraje z wyjątkiem właśnie polskich szkół w Niemczech. Przez półtora roku nasza komisja senacka zabiegała o to, aby nauczanie języka polskiego w Niemczech mogło się toczyć, ale niestety nie było na to środków. Te 40 000 tys. ostatecznie zostało przesunięte na utworzenie instytutu Maksymiliana Kolbego, Instytutu Rozwoju Języka Polskiego. Prawda jest taka, że przez półtora roku polskie szkoły, tam gdzie uczono języka polskiego, nie miały ani złotówki i zwracały się do komisji, zwracały się do posłów, zwracały się do ministerstwa i niestety nie było to możliwe.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#JanuszCichoń">Pan Michał Wójcik. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#JanuszCichoń">Ostatni głos w dyskusji. Pani poseł Pamuła, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#HannaMajszczyk">Natomiast jeżeli chodzi o szczegółowe wyjaśnienia, ja – tak jak pan przewodniczący powiedział – odczytywałam przeznaczenie tych środków, na co one byłyby skierowane, natomiast oczywiście wnioskodawcą o zmianę przeznaczenia tych środków jest minister edukacji, więc poprosiłabym pana ministra może o uszczegółowienie w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#JanuszCichoń">Proponuję Komisji przyjęcie opinii następującej treści:</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanuszCichoń">„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 11 lipca 2024 r. rozpatrzyła wniosek ministra finansów z dnia 11 lipca 2024 r. dotyczący zmiany przeznaczenia kwoty w wysokości 2000 tys. zł z rezerwy celowej w pozycji 49 – Utrzymanie rezultatów niektórych projektów zrealizowanych przy udziale środków Unii Europejskiej, w tym systemy informatyczne, a także środki na wsparcie potencjału realizacji zadań publicznych oraz 2000 tys. zł na nauczanie języka śląskiego zaplanowanej w ustawie budżet na rok 2024.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#JanuszCichoń">Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia wyżej wymienionej kwoty na realizację w 2024 r. zadań w zakresie edukacji regionalnej, kultury i literatury śląskiej polegających na zleceniu wybranym uczelniom na podstawie art. 464 ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce realizacji studiów podyplomowych dla nauczycieli w zakresie edukacji regionalnej, kultury i literatury śląskiej, przygotowania i upowszechniania materiałów metodycznych dla nauczycieli w zakresie edukacji regionalnej, kultury i literatury śląskiej, pomocy dydaktycznych oraz tłumaczeń literatury, a także zleceniu Ośrodkowi Rozwoju Edukacji, placówce doskonalenia nauczycieli prowadzonej przez ministra edukacji o ogólnokrajowym zasięgu działania, na podstawie § 17 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli przygotowania i upowszechniania materiałów metodycznych dla nauczycieli w zakresie edukacji regionalnej kultury i literatury śląskiej, pomocy dydaktycznych oraz tłumaczeń literatury”.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#JanuszCichoń">Domyślam, się że jest głos przeciw. W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem opinii w zaproponowanej przeze mnie treści? Kto jest przeciw? Wszyscy gotowi? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanuszCichoń">Proszę o wyniki. Głosowało 25 posłów. Za 16 głosów, przeciw 9. Komisja przyjęła opinię w proponowanej przeze mnie treści.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#JanuszCichoń">Przechodzimy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego, kontynuując rozpatrywanie wykonania budżetu w częściach należących do właściwości innych poza Komisją Finansów Publicznych komisji sejmowych. Posłowie członkowie Komisji otrzymali informacje o wykonaniu budżetu – to informacja dla dysponentów, naszych gości – informacje przygotowane przez Najwyższą Izbę Kontroli o wynikach kontroli, a także materiały przygotowane przez właściwe resorty i urzędy. To wszystko posłowie mają również w wersji elektronicznej dostępne na iPadach. Tryb rozpatrywania opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu jest następujący. Po pierwsze, wystąpienie posła referenta komisji branżowej, po drugie, wystąpienie posła koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, po trzecie, wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, następnie pytania posłów, odpowiedzi przedstawicieli dysponentów części budżetowych oraz ewentualna dyskusja.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Proszę pana posła Artura Jarosława Łąckiego o zreferowanie opinii Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#ArturJarosławŁącki">„Komisja do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej na wspólnym posiedzeniu w dniu 26 czerwca 2024 r. rozpatrzyły sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 464) w zakresie: 1) części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe: a) dochody i wydatki, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych; 2) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 44 i 73. Komisje po zapoznaniu się ze szczegółowymi informacjami przedstawionymi przez przedstawiciela ministra spraw wewnętrznych i administracji, wysłuchaniu stanowiska przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli oraz przeprowadzonej dyskusji pozytywnie opiniują sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2023 w powyższym zakresie i wnoszą o jego przyjęcie”.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#ArturJarosławŁącki">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę o przedstawienie koreferatu pana posła Tomasza Kostusia. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#TomaszKostuś">Plan wydatków ustalony w ustawie budżetowej po nowelizacji w kwocie 151 397 tys. zł został zwiększony w trakcie realizacji budżetu o kwotę 4488 tys. zł, to jest do wysokości 155 885 tys. zł. Zwiększenie wydatków zostało dokonane dwoma decyzjami ministra finansów z rezerw celowych budżetu państwa w poz. 44 na sfinansowanie od 1 lipca 2023 r. regulacji wynagrodzeń wraz z pochodnymi pracowników regionalnych izb obrachunkowych oraz poz. 74 – Sfinansowanie skutków zmiany od 1 lipca 2023 r. podstawy naliczonej odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i sfinansowanie wynagrodzeń ryczałtowych członków komisji orzekających. Wydatki zostały zrealizowane w kwocie 155 831 tys. zł, co stanowiło 100% planu po zmianach, i zostały przeznaczone na świadczenia na rzecz osób fizycznych – 144 tys. zł, to jest 100% planu. Wydatki bieżące to kwota 154 442 tys. zł i stanowią 100% planu. Z tego na wynagrodzenie wraz z pochodnymi przeznaczono 125 540 tys. zł oraz na pozostałe wydatki bieżące – 28 902 tys. zł z przeznaczeniem m.in. na wynagrodzenia bezosobowe. Na wydatki majątkowe przeznaczono 1245 tys. zł, co stanowi 99,9% planu po zmianach. Środki wydatkowano na zakupy inwestycyjne z przeznaczeniem na zakup sprzętu informatycznego i oprogramowania oraz dwóch samochodów osobowych. Warto również podkreślić, że przeciętne wynagrodzenie za rok 2023 dla pracowników regionalnych izb obrachunkowych wyniosło 7714 zł. Należy wskazać, że wydatki na wynagrodzenia zrealizowane zostały na poziomie wyższym niż w roku 2023 i stanowiły 112,9% w stosunku do roku 2022.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#TomaszKostuś">Panie przewodniczący, szanowni państwo, podobnie jak wnioskujący pan minister Tomasz Siemoniak oraz Komisja do Spraw Kontroli Państwowej i Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej proszę o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. w części 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#JanuszCichoń">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli wykonania budżetu w tej części.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#AnnaRybczyńska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, realizacja budżetu państwa w 2023 r. w części 80 – Regionalne izby obrachunkowe nie podlegała tegorocznej kontroli budżetowej przeprowadzonej przez NIK w pierwszym kwartale bieżącego roku. Odnosząc się do omawianych dzisiaj pozycji rezerw – łączna kwota poz. 44 i 73 rezerw celowych objęta szczegółowym badaniem w ramach przeprowadzonej kontroli budżetowej to ponad 2 000 000 tys. zł. W zakresie rozdysponowania i wykorzystania środków z tych pozycji nie stwierdzono nieprawidłowości. Niemniej jednak zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli dotyczą procesu planowania rezerw celowych w tej pozycji. W przeprowadzonej w Ministerstwie Finansów kontroli opracowania ustawy budżetowej na rok 2023 NIK po raz kolejny zwróciła uwagę na bardzo ogólny charakter tej rezerwy. Rezerwacja ta została zaplanowana na duże kwoty – w 2023 r. to było blisko 5 000 000 tys. zł – a jej tytuł jest bardzo ogólny. W praktyce pozwala na finansowanie niemal dowolnych zadań z zakresu działalności państwa. Można więc uznać, że rezerwa ta ma charakter zbliżony do rezerwy ogólnej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń do dyskusji. Stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we właściwości Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do rozpatrzenia drugiej opinii – opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej tym razem. Proszę pana posła Tomasza Kostusia o zreferowanie opinii komisji i przedstawienie koreferatu. Pan poseł występuje dziś w dwóch osobach, w dwóch rolach. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#TomaszKostuś">Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo, zgodnie z ustawą budżetową na 2023 r. plan dochodów wynosił 749 tys. zł, a realizacja osiągnęła poziom większy, niż zakładano – ponad 1239 tys., to jest 165% planu, na co wpływ miały czynniki stałe i zmienne niezależne od NIK. Głównym powodem takiego wzrostu były czynniki zmienne, których prognoza ze względu na ich specyfikę opierała się głównie na doświadczeniu oraz analizie dochodów z lat ubiegłych. Uzyskano na przykład wyższe, niż przewidywano, dochody z tytułu zatrzymania wadium czy też odnotowano wyższe zwroty z lat ubiegłych.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#TomaszKostuś">Omawiając natomiast wydatki budżetowe, warto odnieść się do planu, który zgodnie z ustawą budżetową na 2023 r. opiewał na kwotę 367 956 tys. zł. Realizacja wydatków osiągnęła poziom 97,2%, a to w związku m.in. z innym, niż pierwotnie założono, przebiegiem i realizacją, na co przede wszystkim miała wpływ konieczność wynikająca z uwarunkowań rynkowych przeniesienia realizacji zaplanowanych zadań inwestycyjnych na lata przyszłe. Największy udział w strukturze wydatków – ponad 81% – miały wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi oraz dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, co bezpośrednio wynika z realizowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli zadań statutowych. Przy przeciętnym stanie zatrudnienia na poziomie 1591 etatów w roku 2023 na wynagrodzenia łącznie wydatkowano 289 854 tys. zł. W 2023 r. zwiększono fundusz wynagrodzeń o wskaźnik 8,2% zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów. Jednak postępująca inflacja, która osiągnęła poziom 11,4% za rok 2023, spowodowała spadek siły nabywczej wynagrodzeń pracowników, ponieważ kolejny rok z rzędu podwyżka ustawowa nie pokryła skutków inflacji.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#TomaszKostuś">Drugą ważną pozycją w strukturze pod względem wielkości jest grupa wydatków bieżących, które stanowią 9,2% budżetu ogółem. W tej grupie klasyfikowane są wydatki ponoszone na bieżącą obsługę działania instytucji. Wydatki, zrealizowane w kwocie 32 820 tys. zł, były niższe od określonych w ustawie budżetowej o 3927 tys. zł, na co przełożyła się m.in. realizacja działań oszczędnościowych oraz systematyczna analiza kosztów utrzymania. Wygenerowane oszczędności w grupie wydatków bieżących § 4000 przenoszone były do planu finansowego innych paragrafów, co pozwoliło na realizację dodatkowych potrzeb w pozostałych obszarach.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#TomaszKostuś">Kolejna pozycja to wydatki na nakłady i usługi remontowo-budowlane, które w pozostałych wydatkach bieżących mają blisko 24% udziału. Nakłady na usługi remontowe ponoszono w celu utrzymania majątku Skarbu Państwa w należytym stanie oraz zabezpieczenia przed niszczeniem. Plan finansowy według ustawy budżetowej został ustalony w wysokości 4308 tys. zł i w trakcie roku budżetowego podlegał zwiększeniu o kwotę 25 tys. zł. Może podróże służbowe i takie szczegóły możemy odpuścić.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#TomaszKostuś">Warto przy tej okazji podkreślić, że w toku wykonywania budżetu przestrzegano zasad gospodarowania środkami publicznymi. Wydatki dokonywane były z zastosowaniem ustawy – Prawo zamówień publicznych, w sposób racjonalny, oszczędny i celowy, a pozyskane dochody odprowadzane były na bieżąco na rachunek dochodów budżetu państwa w terminach wynikających z obowiązujących regulacji prawnych.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#TomaszKostuś">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, proszę o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2023 w części 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#JanuszCichoń">Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli?</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#MichałJędrzejczyk">Oczywiście nie powielając tych wszystkich informacji, które zostały zaprezentowane przez pana posła, ja tylko dodam, że szczegółowe informacje dotyczące wykonania budżetu Najwyższej Izby Kontroli za rok 2023 znajdziecie państwo w rozdziale 4 sprawozdania z działalności NIK, które zostało przyjęte przez kolegium w dniu 6 czerwca 2024 r. Jednocześnie zwracam się do Wysokiej Komisji z prośbą o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 07. W przypadku jakichkolwiek pytań wraz z dyrektorem generalnym i całym zespołem jesteśmy do państwa dyspozycji. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem zakończenie omawiania wykonania budżetu we właściwości Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do realizacji punktu trzeciego. O, mamy dwie opinie. Przepraszam, poszedłem trochę na skróty. Teraz jeszcze Państwowa Inspekcja Pracy. Bardzo proszę pana posła referenta i koreferenta o przedstawienie referatu, o zreferowanie opinii Komisji i przedstawienie koreferatu. Bardzo przepraszam państwa.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#TomaszKostuś">Panie przewodniczący, pani minister, Wysoka Komisjo, Komisja do Spraw Kontroli Państwowej na posiedzeniu w dniu 26 czerwca 2024 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy: dochody i wydatki. Komisja po zapoznaniu się ze szczegółowymi informacjami głównego inspektora pracy, wysłuchaniu stanowiska przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, bez przeprowadzonej dyskusji pozytywnie opiniuje sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w roku 2023 w powyższym zakresie i wnosi o jego przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#TomaszKostuś">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to jeszcze kilka uwag.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#TomaszKostuś">Z kolei wykonanie wydatków budżetowych w roku 2023 wyniosło 451 103 tys. zł, czyli 98,6% planu po zmianach – określonego ustawą budżetową na kwotę 457 703 tys. zł. To niższe od planowanego wykonanie wynikało głównie z faktu, że w trakcie roku na podstawie art. 177 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o finansach publicznych podjęto decyzję o blokadzie wydatków na kwotę 3451 tys. zł. Kwota ta dotyczyła wydatków inwestycyjnych i wynikała, obok oszczędności uzyskanych w przeprowadzonych postępowaniach, z rezygnacji z realizacji zadań spowodowanych brakiem oferty w ogłoszonych postępowaniach przetargowych, wycofaniem się współinwestorów z realizacji wspólnych zadań w 2023 r., a także brakiem oferentów do realizacji zaplanowanych do wykonania zamówień. Wydatki na wynagrodzenia i pochodne w 2023 r. wyniosły 346 916 tys. zł, co stanowiło ponad 76,9% wydatków ogółem. Przeciętne zatrudnienie w urzędzie w roku 2023 wyniosło 2515 etatów, a stan zatrudnienia na koniec 2023 r. to 2664 etaty. Kolejną znaczącą grupą wydatków były stanowiące 20% wydatków ogółem pozostałe wydatki bieżące, które wyniosły 90 044 tys. zł. Struktura wykonania pozostałych wydatków bieżących kształtowała się następująco: zakupy usług pozostałych – ponad 22% ogółu wydatków bieżących, opłaty administracyjne w wysokości 18 266 tys. zł, to jest, 20,3% wydatków tej grupy, wydatki na usługi remontowe, wydatki na zakup materiałów i wyposażenia. Ponadto kolejną grupą wydatków, stanowiącą 0,4% ogólnej kwoty wydatków, są wydatki majątkowe, które zostały zrealizowane w kwocie 10 808 tys. zł, co stanowiło 75% planu po zmianach. Z tej kwoty 7399 tys. zł dotyczyło zakupów inwestycyjnych, a 3509 tys. inwestycji budowlanych.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#TomaszKostuś">Panie przewodniczący, Wysoka Izbo, dziękując za uwagę, proszę o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu za rok 2023 w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#JanuszCichoń">Poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, aby przedstawił nam wyniki kontroli wykonania budżetu w tej części.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#MirosławMiłoń">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Kontrolę przeprowadzono w Głównym Inspektoracie Pracy oraz w trzech okręgowych inspektoratach pracy, to jest w Kielcach, w Olsztynie i w Warszawie. Jeżeli chodzi o dochody, to ze względu na ich niewielki udział w dochodach budżetu państwa ich kontrolę ograniczono do przeprowadzenia analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu budżetowym Rb-27 z wykonania planu dochodów budżetowych z wynikami roku ubiegłego. Nieprawidłowości nie stwierdzono.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#MirosławMiłoń">Natomiast kontrola wydatków wykazała w dwóch okręgowych inspektoratach pracy, to jest w Warszawie i w Kielcach, nieprawidłowości, które zostały szczegółowo przedstawione w przesłanej do Komisji informacji o wynikach kontroli. Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie prawidłowość sporządzania sprawozdań za 2023 r. Kwoty wykazane w sprawozdaniach jednostkowych były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Przyjęty system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych, w tym sprawozdań w zakresie operacji finansowych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń. W związku z tym stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we właściwości Komisji do Spraw Kontroli Państwowej teraz już naprawdę. Pominąłem tę jedną opinię pierwotnie, za co przepraszam.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#JanuszCichoń">Teraz już możemy przystąpić do realizacji punktu trzeciego porządku dziennego. Zgodnie z art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu marszałek Sejmu skierował sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2023 r. do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Jednocześnie sprawozdanie to zostało skierowane do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia w swoim zakresie działania i przedstawienia uwag i wniosków Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Jest to odwrotna sytuacja w stosunku do sprawozdania z wykonania budżetu, gdzie Komisja do Spraw Kontroli Państwowej opiniuje dla nas wykonanie budżetu NIK, czyli finansowy aspekt działania izby. Natomiast my mamy zaopiniować merytoryczną działalność NIK w zakresie działania naszej Komisji, czyli przede wszystkim współpracy z Departamentem Budżetu i Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#JanuszCichoń">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo posłowie, jednym z głównych zadań Departamentu Budżetu i Finansów, do właściwości którego należy przeprowadzanie kontroli w zakresie spraw objętych działami: budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe, jest przygotowanie projektu analizy wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej oraz projektu opinii w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów. Wyniki kontroli wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej były już szeroko prezentowane podczas kolejnych posiedzeń tej Komisji, więc mając na uwadze państwa czas, nie będę już ich ponownie przytaczać. Natomiast w zakresie spraw objętych działami: budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe departament przeprowadza również szereg innych kontroli planowych w zakresie podatków, funkcjonowania organów podatkowych, instytucji rynku finansowego, a także kontrole obejmują zagadnienia związane z budżetem, gospodarką finansową kontrolowanych jednostek oraz szeroko pojętym zarządzaniem finansami państwa.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W roku 2023 poza informacjami dotyczącymi realizacji budżetu przekazaliśmy do Sejmu łącznie trzy informacje o wynikach kontroli przeprowadzonych w roku 2022. Była to informacja o wynikach kontroli działania Krajowej Administracji Skarbowej w celu ograniczenia szarej strefy w internecie, która została przekazana w kwietniu 2023 r. Kontrola wykazała, że realizowane przez jednostki KAS działania wobec podmiotów dokonujących transakcji handlowych za pośrednictwem internetu nie były adekwatne do skali i zakresu aktywności przedsiębiorców w tym obszarze. W Ministerstwie Finansów i jednostkach podległych nie prowadzono prac mających na celu oszacowanie rozmiarów szarej strefy w e-handlu. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli rosnący udział sprzedaży prowadzonej przez internet przez handlowe i niehandlowe podmioty gospodarcze wskazuje na konieczność zintensyfikowania działań KAS w tym obszarze. Kolejne informacje dotyczyły wyników kontroli prawidłowości i skuteczności postępowań kontrolnych podatkowych i egzekucyjnych organów Krajowej Administracji Skarbowej – informacja została przekazana państwu w czerwcu 2023 r. – oraz realizacji zadań finansowanych z Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 – informacja przekazana we wrześniu 2023 r.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Odnosząc się do pierwszej z wymienionych przed chwilą informacji, należy zwrócić uwagę, że chociaż kontrole, a także postępowania podatkowe i egzekucyjne były co do zasady prowadzone prawidłowo, to jednak w ponad połowie kontrolowanych organów Krajowej Administracji Skarbowej stwierdzono nieprawidłowości. W kontrolowanych jednostkach wciąż znaczny był odsetek rozstrzygnięć uchylonych prawomocnymi orzeczeniami wojewódzkich sądów administracyjnych. Wysoka była również kwota zaległości podatkowych umarzanych z powodu bezskuteczności egzekucji oraz utrzymująca się na niskim poziomie, ok. 4%, ściągalność zaległości podatkowych z lat ubiegłych.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Wyniki kontroli dotyczącej Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 były już szeroko prezentowane przez NIK zarówno na konferencji prasowej w Sejmie, jak i w zeszłorocznej analizie. Mając więc na uwadze państwa czas, nie będę ich ponownie przytaczać. Podsumowując tylko krótko – NIK negatywnie oceniła nadzór prezesa Rady Ministrów i pracowników kancelarii nad funduszem, ponieważ przyjęte rozwiązania prawne i organizacyjne nie zapewniły efektywnego zarządzania środkami funduszu, chociaż umożliwiły sfinansowanie z funduszu ważnych zadań publicznych. Po tej kontroli Najwyższa Izba Kontroli zwróciła się do prezesa Rady Ministrów z wnioskiem o podjęcie skutecznych działań na rzecz wygaszenia Funduszu Przeciwdziałania Covid-19, a ponadto mając na uwadze niezapewnienie transparentnego procesu podziału środków z funduszu, przeznaczanych m.in. na finansowanie zadań inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego, NIK zwróciła uwagę na ryzyko występowania mechanizmów korupcjogennych i zwróciła się z wnioskiem do Centralnego Biura Antykorupcyjnego o podjęcie stosownych działań. W odpowiedzi ówczesny szef CBA poinformował, że brak jest jednak podstaw do podejmowania dalszych działań w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W 2023 r. zrealizowaliśmy trzy kontrole planowe oraz trzy kontrole doraźne, w tym jedną rozpoczęto w 2022 r. Pierwsza kontrola to kontrola organizacji polityki kadrowej Służby Celno-Skarbowej, wyniki której przekazaliśmy państwu w marcu bieżącego roku. Wyniki kontroli ujawniły słabe strony organizacji polityki kadrowej tej służby oraz zobrazowały, że działania szefa Krajowej Administracji Skarbowej nie przyczyniły się w istotny sposób do poprawy wykonywania zadań. Z opóźnieniem podjęto działania mające na celu zmniejszenie liczby wakatów, nie doprowadzono do zmniejszenia dysproporcji wyposażenia w tych jednostkach na wschodniej i zachodniej granicy państwa. Stwierdzono również spektakularne nieprawidłowości przy awansach kierownictwa KAS.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kontrolą objęliśmy również obszar reformy Polskiego Ładu. Informacje o wynikach kontroli „Zmiany podatkowe w ramach Polskiego Ładu oraz tarcz antyinflacyjnych” przekazaliśmy państwu w kwietniu bieżącego roku. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła przygotowanie przez ministra finansów projektu ustawy Polski Ład, ponieważ kontrola wykazała, że największa od trzydziestu lat zmiana systemu podatkowego została wprowadzona nierzetelnie, wywołała chaos w systemie podatkowym, a podatnikom i płatnikom nie zapewniono odpowiedniego czasu na przygotowanie się do stosowania nowych przepisów. Zaprojektowane, a następnie uchwalone przepisy nie zostały poprzedzone adekwatnymi analizami, a w konsekwencji wymagały natychmiastowych szerokich działań naprawczych, gdyż ich wykorzystywanie w przyjętym kształcie nie pozwoliło na przeprowadzenie założonych zmian systemowych. Natomiast zmiany podatkowe wprowadzone w ramach tarcz antyinflacyjnych wprowadzono co prawda rzetelnie i skutecznie, jednak część obowiązujących w 2022 r. stawek VAT była niższa od poziomu dopuszczalnego dyrektywą Rady Unii Europejskiej w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kolejna kontrola zrealizowana w zeszłym roku to kontrola pod tytułem „Wsparcie finansowe samorządów przez państwo w okresie reform podatkowych i odbudowy gospodarki po epidemii covid-19”. Kontrolę tę przeprowadziliśmy w czterech kluczowych z punktu widzenia celów tej kontroli jednostkach, czyli w Ministerstwie Finansów, w Ministerstwie Infrastruktury, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim. Kontrolą objęliśmy okres lat od 2020 r. do 2022 r. oraz pierwszy kwartał 2023 r. Informacja o wynikach tej kontroli niebawem trafi do państwa, niemniej jednak jej wyniki są powszechnie znane, ponieważ były prezentowane na organizowanej przez NIK konferencji prasowej w marcu tego roku, jak również na Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, również w Sejmie zostały skrótowo zaprezentowane w przedstawionej państwu analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej. Podsumowując, należy wskazać, że wsparcie finansowe samorządów przez państwo było nieefektywne, ponieważ część jednostek otrzymywała rekompensatę za utracone dochody własne na poziomie wielokrotnie wyższym od tych dochodów, podczas gdy inne jednostki doświadczyły realnego spadku dochodów ogółem. Ponadto różnice w poziomie wsparcia nie zawsze zależały od sytuacji finansowej poszczególnych samorządów. Natomiast rozwiązania wypracowane w Ministerstwie Finansów w latach 2021–2023 dotyczące podziału dodatkowych środków finansowych pomiędzy samorządy cechowały tymczasowość, niespójność i uznaniowość, a w każdym roku wprowadzono inny mechanizm zasilania samorządów. Mimo upływu niemal dwóch lat od wprowadzenia programu Polski Ład Ministerstwo Finansów nie przedstawiło jeszcze dokumentów świadczących o prowadzeniu prac nad korektą systemu dochodów samorządowych, tak aby za każdym razem nie było konieczne podejmowanie w trakcie roku budżetowego działań ad hoc. W 2023 r., realizując ustawowy obowiązek Najwyższej Izby Kontroli, przeprowadziliśmy również badanie sprawozdania finansowego Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Natomiast w ramach kontroli doraźnych przyjrzeliśmy się wybranym kosztom Banku Gospodarstwa Krajowego, w tym w zakresie finansowania zadań informacyjno-promocyjnych i kampanii społecznych. Kontrolą w tym zakresie objęliśmy nie tylko Bank Gospodarstwa Krajowego, ale również Kancelarię Prezesa Rady Ministrów. Kontrola zakończyła się w marcu, ale jej wyniki nie są jeszcze w pełni ostateczne, dlatego nie przedstawię ich w całości. Jesteśmy obecnie na etapie rozpatrywania zastrzeżeń banku. Natomiast najważniejsze wyniki kontroli w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zaprezentowaliśmy w analizie. Niemniej jednak wspomnę, że główną nieprawidłowością był fakt, że kancelaria nie określiła katalogu kosztów, które mogą być ujmowane w wynagrodzeniu prowizyjnym Banku Gospodarstwa Krajowego za obsługę Funduszu Przeciwdziałania Covid-19. Nie zapewniła mechanizmów kontroli ani nie weryfikowała kosztów Banku Gospodarstwa Krajowego, które podlegały refundacji. Przykładem tego jest brak weryfikacji zasadności sfinansowania w ramach programu „Program inwestycji strategicznych Polski Ład” kosztów instalacji ławeczek stylizowanych na kształt Polski o łącznej wartości 4300 tys. zł. Koszty te zostały uwzględnione w miesięcznym wynagrodzeniu Banku Gospodarstwa Krajowego za obsługę Funduszu Przeciwdziałania Covid-19.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kolejna kontrola doraźna dotyczyła obszaru finansowania i realizacji zadań związanych z edukacją klientów podmiotów rynku finansowego. Kontrola została przeprowadzona ze względu na utrzymujący się niski poziom wiedzy finansowej i świadomości ekonomicznej Polaków, o czym świadczą zarówno przeprowadzone badania opinii publicznej, jak i cieszące się dużą popularnością instrumenty finansowe o wątpliwej wiarygodności. Ustalenia kontroli wykazały nieprawidłowości w Ministerstwie Finansów w zakresie niedostosowania struktury organizacyjnej i zasobów kadrowych do podejmowania działań edukacyjnych finansowanych z Funduszu Edukacji Finansowej. Z dniem 1 stycznia 2023 r. zlikwidowany został stary Fundusz Edukacji Finansowej funkcjonujący przy Biurze Rzecznika Finansowego i równocześnie utworzony został państwowy fundusz celowy o tej samej nazwie, którego dysponentem jest minister finansów. Nieprawidłowości stwierdzono również w Narodowym Banku Polskim w zakresie nieprzestrzegania regulacji wewnętrznych banku w zakresie dofinansowania działań edukacyjnych przez bank. Zauważyć również należy, że działalność edukacyjna prowadzona przez Narodowy Bank Polski nie jest zadaniem wynikającym wprost z ustawy o Narodowym Banku Polskim i realizowana jest w ramach działań promocyjnych rozumianych jako działania informacyjne i edukacyjne. Najwyższa Izba Kontroli zauważyła potrzebę jednoznacznego uregulowania tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Natomiast celem trzeciej kontroli doraźnej zrealizowanej w ubiegłym roku było dokonanie oceny prawidłowości wdrożenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie ustalania wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, co ma istotne znaczenie dla ochrony interesów klientów banków w Polsce, w tym w szczególności dla ochrony konsumentów. Kontrola została zrealizowana w Ministerstwie Finansów, w Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego oraz miała zostać zrealizowana w spółce Giełdy Papierów Wartościowych Benchmark SA, która jest administratorem wskaźników referencyjnych, w tym m.in. wskaźnika WIBOR. Spółka jednak nie wpuściła kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli, a tym samym uniemożliwiła przeprowadzenie kontroli, tłumacząc to brakiem podstaw do przeprowadzania kontroli. Złożone przez Najwyższą Izbę Kontroli zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa udaremniania przeprowadzenia kontroli działalności spółki zostały przez prokuraturę umorzone, a zażalenia oddalone przez sąd. Tryb odwoławczy został więc wyczerpany. Również w tym przypadku wyniki kontroli w Komisji Nadzoru Finansowego nie są jeszcze ostateczne, więc na ten moment nie mogę państwu nic więcej opowiedzieć. Natomiast w Ministerstwie Finansów negatywnie oceniono wprowadzenie do prawa krajowego części uprawnień nadzorczych Komisji Nadzoru Finansowego wynikających z przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie ustalania wskaźnika referencyjnego stopy procentowej z trzymiesięcznym opóźnieniem oraz w zakresie procedury zastąpienia wskaźnika referencyjnego z półtorarocznym opóźnieniem. Opóźnienia wystąpiły również w przekazywaniu informacji o regulacjach do Komisji Europejskiej oraz do Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, co również zostało ocenione jako nieprawidłowe.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Na koniec prezentacji wyników pracy Najwyższej Izby Kontroli w obszarze działania Komisji pozwolę sobie jeszcze wskazać kontrole realizowane w roku bieżącym. W 2024 r. w omawianym na dzisiejszej Komisji obszarze poza kontrolą budżetową, kontrolą założeń polityki pieniężnej oraz badaniem sprawozdania finansowego PANA realizowanych jest pięć kontroli planowych. Pierwszy temat dotyczy działań Komisji Nadzoru Finansowego, prokuratora krajowego, ministra sprawiedliwości oraz jednostek im podległych i nadzorowanych na rzecz zwalczania nadużyć i przestępstw na rynku finansowym. W tym przypadku kontrola obejmie dwa ostatnie lata, czyli lata 2022–2023 i pierwszą połowę 2024 r. i będzie realizowana w trzech jednostkach.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kolejna pozycja to funkcjonowanie systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Tutaj również badamy okres blisko trzech lat, czyli od 2022 r., a zakres przedmiotowy obejmie czternaście jednostek, w tym sądy, jednostki samorządu terytorialnego i urzędy wojewódzkie.</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kolejny temat to działania Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie weryfikacji zasadności i prawidłowości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej. Kontrola stanowi realizację zobowiązania Najwyższej Izby Kontroli do przeprowadzenia audytu sprawozdań finansowych dotyczących podatkowej ulgi termomodernizacyjnej wynikającej z umowy pożyczki zawartej przez ministra finansów z Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju na realizację programu priorytetowego „Czyste powietrze”. Umowa przewiduje przeprowadzenie audytu sprawozdań finansowych przez niezależny organ audytowy.</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W 2024 r. przeprowadzimy także kontrolę w zakresie opracowania ustawy budżetowej na rok 2024 w Ministerstwie Finansów oraz przyjrzymy się działaniom w celu przeciwdziałania uszczupleniu dochodów z podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Dziękuję państwu bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#JanuszCichoń">Otwieram dyskusję. Bardzo proszę, pan Henryk Kowalczyk. Panie przewodniczący, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#HenrykKowalczyk">Właściwie nie chcę się ustosunkowywać do wszelkich zarzutów, które są sformułowane ogólnie. Stwierdzono nieprawidłowości, więc nie znając skali nieprawidłowości i ich merytorycznej części, bardzo trudno jest dyskutować. Natomiast jedno spostrzeżenie Najwyższej Izby Kontroli mnie trochę zdziwiło, powiem szczerze, dlatego że subwencje dla samorządu terytorialnego, te subwencje wyrównawcze, głównie związane z ubytkiem przychodów z podatku PIT, zostały ocenione negatywnie. To jest rzecz, która mnie dziwi, dlatego że rzeczywiście ta subwencja i to wyrównanie tej subwencji nie zakładało, że każdy samorząd dostanie równiutko proporcjonalnie do liczby ludności, bogactwa itd., bo to była właściwie bardzo świadoma polityka, żeby biedniejsze samorządy dostawały proporcjonalnie więcej niż bogate. Ocena, że jest to złe, oczywiście jest oceną w tym momencie decyzji politycznej, ja uważam zresztą, że bardzo słusznej decyzji politycznej, dlatego że ważne jest, aby promować zrównoważony rozwój i wspierać te samorządy, które były biedniejsze. We wszystkich algorytmach czy przydziałach tych środków finansowych zwykle było tak, że samorządy otrzymywały rekompensaty co najmniej tyle, ile utraciły, a te, które… Była jakaś kwota minimalna w różnych zakresach i w różnych kwotach, w tej chwili trudno mi z pamięci powiedzieć, bo nie spodziewałem się takiego zarzutu, powiem szczerze, ale na przykład samorząd minimum otrzymywał 1000 tys. zł, chociaż rzeczywista utrata podatków pewnie była mniejsza w tym momencie. To była praktyczna realizacja prowadzenia polityki zrównoważonego rozwoju, czyli wspierania biedniejszych samorządów w tym przypadku. Pytam więc, na jakiej podstawie Najwyższa Izba Kontroli ocenia, że jest to nieprawidłowe działanie, skoro jest to realizacja decyzji politycznej o zrównoważonym rozwoju, czyli wspierania biedniejszych samorządów. To jest jak gdyby podstawowe moje pytanie do tej oceny.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Jacek Sasin, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#JanuszCichoń">Pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Sławomir…</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#SławomirĆwik">Odnosząc się tylko do tej dyskusji – panie pośle Sasin, jeśli chodzi o Orlen i Lotos, ja proponuję tylko, żebyście spojrzeli, ile w tym samym czasie Saudi Aramco zapłaciło za joint venture w Chinach przy budowie rafinerii nie istniejącej, tylko takiej, którą dopiero trzeba wybudować. Za udziały w rafinerii o porównywalnej wielkości przetwórstwa ropy naftowej zapłaciło dziesięciokrotnie więcej aniżeli za Lotos.</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#SławomirĆwik">Wracając natomiast do informacji NIK – została zwrócona uwaga na istotne wakaty w KAS, szczególnie jeśli chodzi o Służbę Celną na granicy, szczególnie na granicy wschodniej. Faktycznie, pochodząc z tamtego regionu, również bardzo często otrzymuję od celników informację, że dla nich to jest również bardzo niekomfortowa sytuacja, że są niepełne obsady na pasach granicznych, co powoduje, że nie tylko nie mają możliwości fizycznie skontrolować właściwie transportów wjeżdżających do Polski, a więc często również ich oclić, ale również są narażeni na odpowiedzialność karną w związku z tym, że nie mają możliwości właściwego wykonywania swojej pracy. Jest powierzane im jakby więcej pasów, aniżeli mogą faktycznie obsłużyć. Moje pytanie zmierza do tego, jakie środki zaradcze w tym celu są podejmowane. Kiedy możemy oczekiwać tego, że te wakaty się zmniejszą i Służba Celna będzie obsadzona w sposób należyty?</u>
<u xml:id="u-1.78" who="#JanuszCichoń">Czy pani dyrektor? Pan prezes, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.79" who="#MichałJędrzejczyk">Druga kwestia, która dotyczy bezpośrednio tego, o czym mówił pan poseł Sasin. Panie pośle, zaznaczę, że jeżeli chodzi o kwestię Orlenu, spieszę z informacją, że sąd uchylił postanowienie prokuratury o odmowie wszczęcia postępowania i obecnie to postępowanie trwa. Zobaczymy, jak ono się skończy. Natomiast nie jest prawdą, że Najwyższa Izba Kontroli nie miała prawa wejść i otworzyć tej kontroli w Orlenie. W tym momencie, panie przewodniczący, trwa kontrola Orlenu. Jesteśmy na tej kontroli. Otworzyliśmy ją w kwietniu. Czynności kontrolne trwają i z uwagi na dobro kontroli nie będę o niej w tym momencie mówił, z uwagi na te wszystkie inne okoliczności, o których była mowa.</u>
<u xml:id="u-1.80" who="#MichałJędrzejczyk">Jeżeli chodzi o spółkę Benchmark, oczywiście z przykrością możemy tylko poinformować państwa, że ta spółka nas na tę kontrolę nie wpuściła. Rzeczywiście było postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Myśmy zażalili się na to. Sąd nie przyznał nam racji, natomiast my oczywiście i tak się z tym nie zgadzamy. Oczywiście szanujemy orzeczenie sądu. Szanujemy orzeczenie sądu, co nie znaczy, że jeszcze raz na tę kontrolę nie pójdziemy i nie będziemy podejmować działań zgodnych z prawem.</u>
<u xml:id="u-1.81" who="#MichałJędrzejczyk">I ostatnia kwestia…</u>
<u xml:id="u-1.82" who="#JacekSasin">Panie przewodniczący, oczekiwalibyśmy – i myślę, że to nie jest zbyt wielkie oczekiwanie – żeby te kontrole były przeprowadzane nie tylko zgodnie z prawem, żeby szanowały wyroki sądów, a nie je kontestowały, ale również żeby były prowadzone rzetelnie, a mamy co do tego bardzo poważne wątpliwości po wyznaniach pana prezesa Banasia, które usłyszeliśmy wszyscy, że kontrole są po to, żeby szef był zadowolony. Wiadomo, kto jest tym szefem. W związku z tym niech się państwo, panie prezesie, nie dziwią – mówię do pana wiceprezesa NIK – że podchodzimy z ostrożnością do rzetelności państwa kontroli po takich słowach, które prezes Najwyższej Izby Kontroli formułował w stosunku do wysłannika dzisiejszego premiera.</u>
<u xml:id="u-1.83" who="#JanuszCichoń">Jedną rzecz tylko do kwestii związanych z finansowaniem samorządu i tego podziału. Algorytmem dzielona była co najwyżej połowa, a często mniej, a reszta była, panie przewodniczący Kowalczyk, dzielona w formule, do której wy powróciliście, czyli: komu na, komu nie. Głównie dla swoich była to kasa, a nie sprawiedliwie w oparciu o racjonalne przesłanki dzielone środki. Wielokrotnie na ten temat dyskutowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.84" who="#JanuszCichoń">Kończymy dyskusję w tym punkcie. Jako ostatni przedstawiciel…</u>
<u xml:id="u-1.85" who="#TomaszKaczyński">Ja chciałem gorąco zaprotestować przeciwko sugestiom, jakoby informacje tworzone przez pracowników Najwyższej Izby Kontroli były tworzone pod jakiekolwiek zamówienie. Panie Kowalczyk, bardzo pana przepraszam, ale ja się wypowiadam w tej chwili. Może by pan posłuchał, zamiast zabierać czas. Proszę szacunku trochę.</u>
<u xml:id="u-1.86" who="#TomaszKaczyński">Teraz mam drugą uwagę. Proszę państwa, prawo precedensowe w Polsce nie działa. To, co państwo sugerujecie, że jeżeli jakiś sąd w jakiejś konkretnej sprawie… Nie krzyczę, tylko mam taki głos wyraźny. Bardzo proszę nie sugerować przede wszystkim tego, że kontrolerzy NIK pracują pod zamówienie polityczne. Tak nigdy nie było i nigdy nie będzie. Czy to będzie… Proszę państwa… Dlaczego pani mi przeszkadza? Więc bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.87" who="#JanuszCichoń">Zamykam dyskusję w tym punkcie. Proponuję, aby Komisja przedstawiła…</u>
<u xml:id="u-1.88" who="#JanuszCichoń">Proponuję, aby Komisja Finansów Publicznych przedstawiła Komisji do Spraw Kontroli Państwowej stanowisko, że do sprawozdania z działalności NIK w 2023 r. w zakresie działalności Komisji Finansów Publicznych nie wnosi uwag ani wniosków. Czy jest głos przeciw takiemu stanowisku? Nie widzę głosu przeciw.</u>
<u xml:id="u-1.89" who="#JanuszCichoń">Uznaję wobec tego, że Komisja Finansów Publicznych przedstawia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej stanowisko, że nie wnosi uwag ani wniosków do sprawozdania z działalności NIK w 2023 r. w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych. Nie było głosów sprzeciwu. Wobec tego stwierdzam przyjęcie opinii Komisji o sprawozdaniu z działalności NIK.</u>
<u xml:id="u-1.90" who="#JanuszCichoń">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.91" who="#JanuszCichoń">Zamykam posiedzenie Komisji. Informuję, że protokół z posiedzenia w załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>