text_structure.xml
152 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszCichoń">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw; w pkt 2 rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. wraz z przedstawioną przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2023 r. w zakresie części budżetowej 19, w części budżetowej 77, w części budżetowej 81, w części budżetowej 83, w części budżetowej 85, w części budżetowej 79; przychodów i rozchodów budżetu państwa państwowej osoby prawnej Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego; i w pkt 3 rozpatrzenie informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2023 r. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanuszCichoń">Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanuszCichoń">Przystępujemy do realizacji pkt 1 porządku dziennego. Informuję państwa, że marszałek Sejmu w dniu 25 czerwca br. skierował do Komisji Finansów Publicznych do pierwszego czytania rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu pierwsze czytanie może odbyć się nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu, chyba że Sejm lub Komisja postanowią inaczej. Proponuję przystąpienie do pierwszego czytania bez zachowania 7-dniowego terminu.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pan poseł, przewodniczący Henryk Kowalczyk.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanuszCichoń">Zatem poddaję pod głosowanie. Kto z państwa jest za przystąpieniem do pierwszego czytania bez zachowania…</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#JanuszCichoń">Za – 11 głosów, przeciw – 10. Stwierdzam, że Komisja postanowiła przystąpić do pierwszego czytania bez zachowania 7-dniowego terminu.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JanuszCichoń">Zatem przystępujemy do pierwszego czytania rządowego projektu ustawy z druku nr 472. Bardzo proszę pana ministra Juranda Dropa, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, o uzasadnienie projektu. Bardzo proszę, panie ministrze. Jeśli mogę prosić o zwięzłe przedstawienie projektu, będę wdzięczny. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#JurandDrop">Zgodnie z nowymi regulacjami unijnymi oraz wnioskami z przeglądów w MFW, do zakresu reguły włączamy kolejne jednostki sektora finansów publicznych. Chodzi o takie instytucje, jak ZUS, agencje wykonawcze, czy państwowe osoby prawne. Razem to jest prawie 90 jednostek. W wyniku rozszerzenia zakresu podmiotowego wszystkie jednostki, których plany finansowe są zamieszczone w ustawie budżetowej w formie załączników, będą objęte regułą. Proponowane w projekcie zmiany nie mają bezpośredniego wpływu na funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego i w sposób bezpośredni nie dotyczą problematyki samorządu terytorialnego. W związku z włączeniem do zakresu reguły państwowych osób prawnych, których plany są załącznikami do ustawy budżetowej, konieczne stało się dostosowanie przepisów dotyczących planowania i procedury zmiany planu finansowego tych jednostek. Podkreślenia wymaga, że zmiany nie wywołują zmian merytorycznych w odniesieniu do samorządowych osób prawnych. W tym zakresie zmiany odnoszą się do redakcji przepisów i mają charakter wyłącznie doprecyzowujący.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#JurandDrop">Zgodnie z wnioskami Najwyższej Izby Kontroli regułą objęte zostaną także skarbowe papiery wartościowe, przekazywane nieodpłatnie przez jednostki i organy objęte stabilizującą regułą wydatkową jednostkom sektora instytucji rządowych i samorządowych. Takie przekazanie zostanie zrównane z wydatkiem w ramach reguły. W ostatnich latach nieodpłatnie przekazywano jednostkom skarbowe papiery wartościowe zamiast dotacji, teraz zostaną one zrównane z wydatkiem. Proponowane zmiany mają przeciwdziałać niepożądanemu zjawisku, niepożądanemu z punktu widzenia przejrzystości finansów publicznych, i skuteczności stabilizującej reguły wydatkowej. Czyli włączamy skarbowe papiery wartościowe, natomiast z kwoty i limitu wydatków stabilizujące reguły wydatkowej zostaną wyłączone współfinansowania programów finansowanych z bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej. Rozwiązanie to jest spójne ze zmianą w regułach unijnych oraz jest analogiczne do funkcjonującego obecnie rozwiązania w ramach wydatków finansowanych ze środków bezzwrotnej pomocy z Unii Europejskiej. Zmienimy algorytm obliczania kwoty wydatków zawartej w regule. Stosowany dotychczas wskaźnik CPI zastąpi deflator PKB. Celem reguły jest zagwarantowanie bezpiecznych finansów publicznych przez korygowanie relacji wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB. W tym kontekście zastąpienie CPI przez deflator pozwoli w lepszym stopniu zrealizować ten cel. Ponadto wprowadzimy mechanizm korekty błędu prognoz dynamiki wartości PKB. W ten sposób ograniczymy wpływ błędów na limit wydatków w średnim i w długim okresie. Wprowadzimy również zmianę w definicji działań dyskrecjonalnych, działań jednorazowych i tymczasowych po stronie dochodów, uwzględnianych w regule. To jest zgodne z rekomendacjami Najwyższej Izby Kontroli. Ponadto wprowadzimy wymóg zachowania spójności stosowanej w regule korekty fiskalnej z dostosowaniem fiskalnym wynikającym z przepisów Unii Europejskiej. Zmiana wysokości standardowej korekty będzie uzależniona nie tylko od prognozowanego poziomu deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, ale także od rekomendowanej przez Radę Unii Europejskiej ścieżki wydatków netto. Dostosujemy do przepisów unijnych tzw. klauzulę wyjścia z reguły. Podobnie, znowu jak w przepisach unijnych, samodzielnym czynnikiem pozwalającym na uruchomienie klauzuli wyjścia będzie znaczne spowolnienie gospodarcze. Takie rozwiązanie umożliwi odpowiednie dostosowanie polityki budżetowej w warunkach pogorszonej koniunktury gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#JurandDrop">Podsumowując, nowelizacja ustawy o finansach publicznych w zakresie stabilizującej reguły wydatkowej stanowi dostosowanie obecnych przepisów do nowych regulacji unijnych wraz z uwzględnieniem wniosku z przeglądu funkcjonowania reguły we współpracy z Międzynarodowym Funduszem Walutowym oraz uwag zgłoszonych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Proponowane zmiany mają za zadanie trwale zwiększyć transparentność sektora finansów publicznych oraz poprawić jakość zarządzania finansami publicznymi. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#JanuszCichoń">Przypominam, że pierwsze czytanie obejmuje debatę w sprawie zasad ogólnych projektu, zadawanie pytań przez posłów, odpowiedzi, także przedstawiciela wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#JanuszCichoń">Zatem otwieram debatę w sprawie zasad ogólnych projektu. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#HenrykKowalczyk">Panie przewodniczący, panie ministrze, przede wszystkim ze względu na… Od razu z góry przepraszam za być może pytania zupełnie niepotrzebne, które by nie padły przy analizie projektu ustawy – bo tak zwykle powinno być. Natomiast teraz one padać muszą. Po pierwsze, dotyczące dostosowania, czyli w jakim zakresie projekt ustawy dostosowuje zmiany do przepisów Unii Europejskiej, a w jakiej części jest to efekt porządkowania, jak to pan określił, systemu finansów publicznych? Chociaż akurat nie uważam, że zostawiony został jakiś bałagan, bo finanse publiczne miały się znakomicie, przynajmniej do 2024 r. To jest jedna sprawa. Druga, to proszę o określenie kiedy następuje klauzula wyjścia ze stabilizacyjnej reguły wydatkowej – pan to określił jako istotny spadek wzrostu gospodarczego. Co to konkretnie oznacza? W którym momencie jest możliwość wyjścia z reguły, przy jakim spadku? To jest kolejna rzecz. No i bardziej precyzyjnie, chodzi o włączenie do agend instytucji sektora finansów, które nie były brane pod uwagę w stabilizacyjnej regule wydatkowej. Których? Pan powiedział dziewięćdziesiąt. Nie chciałbym, żeby pan wymieniał dziewięćdziesiąt, tylko chodzi o kategoryzację podmiotów. Takie pytania.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#KrystynaSkowrońska">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, zaproszeni goście, panie ministrze, zgadzam się z opinią pana przewodniczącego Kowalczyka, że finanse publiczne miały się dobrze, dlatego że część pieniędzy wydawano poza budżetem. Dzisiaj jest pytanie, pewnie będziemy o to pytać: ile pieniędzy zostało wydanych poza budżetem? To jest pierwsza rzecz. Gdyby z nimi było tak dobrze, to nie mówilibyśmy o tym, że musimy wchodzić w procedurę nadmiernego deficytu. Zatem są to dwa argumenty, które moim zdaniem – z szacunkiem dla pana przewodniczącego, ministra, kolegi z tej Komisji, pana posła Kowalczyka – niestety nie są prawdziwe, one tylko ładnie brzmią.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#KrystynaSkowrońska">Ja będę starała się zadać pytanie do tego projektu: jak nowa stabilizująca reguła wydatkowa, i jej zastosowanie w przedłożonej wersji, pozwoli nam powiedzieć ile mamy wolnego pola na finansowanie niektórych podmiotów? Bo chodzi o to jakie mamy możliwości sfinansowania różnych zadań przy zastosowaniu przepisów o stabilizującej regule wydatkowej w stosunku do założeń, na przykład budżetu 2024 r. Ponadto chcę zapytać o rozszerzenie zakresu podmiotowego, o którym państwo piszecie, jak jest rozwiązany problem, wejście agencji wykonawczej, ZUS, instytucji gospodarki budżetowej, państwowych osób prawnych, zgodnie z art. 9 pkt 14 ustawy o finansach publicznych, jak to wpłynie na oceny stabilizującej reguły wydatkowej? Ile będzie wolnego pola, jak to będzie wyglądało?</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#KrystynaSkowrońska">Po drugie, wskazujecie państwo na nieprawidłowości, na sposób omijania ustawy o finansach publicznych, stosowanie takich hat tricków, albo trików – hat tricków to Polacy wczoraj skończyli – w nieodpłatnym przekazywaniu skarbowych papierów wartościowych. Państwo przekazywali skarbowe papiery wartościowe w stabilizującej regule wydatkowej. Mówicie, że tego nie będzie. Zatem proszę powiedzieć: jak poszukamy dodatkowych pieniędzy, które są potrzebne na niektóre wydatki?</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#KrystynaSkowrońska">I ostatnia rzecz, Jak dyskutowany w Unii Europejskiej, z Komisją Europejską projekt ustawy z procedurą nadmiernego deficytu, z ograniczaniem, jak mają się te wszystkie elementy, czyli ta ustawa, niektóre jej rozwiązania, które zamierzacie państwo wprowadzić, do sytuacji w finansach publicznych? To jest argument, że się z panem posłem Kowalczykiem nie zgadzam, i myślę, że pan poseł Kowalczyk, po ustaleniu odpowiedzi zgodzi się ze mną. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, panie ministrze, proszę o ustosunkowanie się do wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#JurandDrop">Następnie włączenie niektórych instytucji do samej reguły. Myślę, że mówiłem o tym, nawet dosyć dokładnie, we wstępnym wystąpieniu, że to jest: ZUS, agencje wykonawcze, państwowe osoby – np. parki narodowe, jeśli chodzi o państwowe osoby prawne. Tam rzeczywiście jest lista prawie dziewięćdziesięciu podmiotów, natomiast te największe to rzeczywiście ZUS i rozmaite agencje wykonawcze, na przykład Agencja Mienia Wojskowego, to jest dosyć duży punkt. Myślę, że częściowo odpowiadam też na pytanie pani poseł Skowrońskiej, jeśli chodzi o zakres podmiotowy, natomiast chciałem podkreślić, że zwiększenie zakresu podmiotowego, który ujmujemy w regule, nie ma na celu tworzenia jakiegokolwiek wolnego pola, tylko ma na celu zwiększenie przejrzystości finansów publicznych oraz zwiększenie przejrzystości tego na co wydawane są pieniądze. Przez to zwiększenie kontroli – większa kontrola także legislatorów.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#JurandDrop">Następnie pytanie o związek z procedurą nadmiernego deficytu. Oczywiście tutaj jest kwestia… Procedura nadmiernego deficytu jest odrębną procedurą od tego, co tutaj robimy, oczywiście związaną przedmiotowo, bo cały czas mówimy o finansach publicznych, cały czas mówię o deficycie, natomiast sama procedura nadmiernego deficytu, która dopiero ma zostać zaproponowana przez Komisję Radzie, i przyjęta przez Radę, jest odrębnym procesem i nie jest… Nie wiem, czy do końca o to chodziło pani poseł, natomiast nie łączyłbym tych dwóch rzeczy. To, co jest ważne, to że my implementujemy zmianę prawa europejskiego w zakresie tego jak to wpływa na naszą wewnętrzną stabilizującą regułę wydatkową – i to jest akurat przedmiotem tego – natomiast potem w procedurze nadmiernego deficytu, na przykład drugi element pakietu przejrzystości, to będzie rada fiskalna, którą także mamy już w procesie, i to będzie kolejny istotny element, który oczywiście gdzieś w procedurze nadmiernego deficytu powinien nadać wiarygodność zmianom, które zaproponujemy Komisji Europejskiej i w dłuższym okresie w jakiś sposób prowadzić do bardziej racjonalnego wyznaczenia ścieżki powrotu do nienadmiernego deficytu.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#JurandDrop">Przepraszam bardzo, jeszcze jednego nie zanotowałem, natomiast jeśli chodzi o… Celem tego jest tak naprawdę, dlatego dodajemy poszczególne elementy – czyli papiery wartościowe, podmioty – żeby zwiększyć przejrzystość, natomiast wyjmujemy z reguły programy współfinansowane z Unią Europejską, dlatego że to jest zgodne z prawem europejskim, i to nam… To są tak naprawdę trzy główne zmiany, jeśli chodzi o to co obejmuje SRW. Myślę, że to…</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pytanie uzupełniające pan poseł, przewodniczący Henryk Kowalczyk.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#HenrykKowalczyk">Ja jeszcze tylko jedno pytanie doprecyzowujące, dotyczące skarbowych papierów wartościowych, bo rozumiem, że one, kiedy są przekazywane innym jednostkom, obciążają wydatki, tylko teraz: na który moment, na moment przekazania czy moment ich wykupu? Bo to kasowo będzie zupełnie inaczej. To jest jedno pytanie, takie bardziej szczegółowe, i…</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#SławomirDudek">Dodam jeszcze jedną rzecz, niedawno odbyło się sympozjum naukowe, gdzie byli sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w spoczynku, między innymi profesor Dębowska-Romanowska, otwierał je profesor Bodnar, był profesor Stępień, byli ekonomiści, profesor Hausner. Konkluzją seminarium było, że bez przejrzystości, jedności zarządzania finansami publicznymi, nie ma demokracji, dlatego w imieniu koalicji, którą reprezentuję: uważam, że warto poprzeć ten projekt.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanuszCichoń">Nie widzę więcej zgłoszeń. Proponuję przystąpienie do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy. Jest głos przeciw, tak? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#JanuszCichoń">Zgłaszam głos przeciw. Uważam, że kierowanie do podkomisji może uniemożliwić nam procedowanie projektu w terminie. Zwracam też uwagę, że termin ma tutaj kluczowe znaczenie dla przygotowania budżetu państwa z obowiązującymi regułami. Czym prędzej przyjmiemy projekt, tym łatwiej będzie go zastosować w życie i tym lepszy potencjalnie będziemy mieli budżet państwa w formule, o którą wszyscy się bijemy, większej przejrzystości budżetu i tak naprawdę powszechności budżet, jeśli chodzi o finanse publiczne. Ale bardzo proszę…</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanuszCichoń">Kto z państwa jest za tym, żebyśmy skierowali projekt do podkomisji stałej do spraw monitorowania… nie, do spraw budżetu państwa, tak?</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#JanuszCichoń">Kto jest za skierowaniem projektu do podkomisji do spraw instytucji finansowych? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#JanuszCichoń">Głosowało 26 osób. Za – 8 głosów, przeciw – 17, 1 głos wstrzymujący. Wniosek nie przeszedł. Proponuję zatem, zgodnie z moją pierwotną propozycją, przejście do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy. Nie słyszę głosu sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#JanuszCichoń">Zatem przystępujemy do szczegółowego rozpatrzenia projektu. Zaczynamy od tytułu. Ale jeszcze jedno zastrzeżenie, przypominam, że zgodnie z art. 95d ust. 1 regulaminu Sejmu poprawkę do projektu ustawy, wykonującej prawo Unii Europejskiej, może na posiedzeniu Komisji zgłosić grupa co najmniej trzech posłów w formie pisemnej.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#JanuszCichoń">Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie ma. Rozpatrzyliśmy tytuł.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#JanuszCichoń">Art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne. Panie mecenasie.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#JanuszCichoń">Czy są uwagi do zmiany? Mamy uwagę Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#WojciechBiałończyk">Przechodząc do zmiany nr 1, chcemy zgłosić następujące pytania, czy uwagi. Pierwsza rzecz, zmiana nr 1 polega na tym, by nadać nowe brzmienie całemu art. 21. Zwracamy uwagę na to, że część przepisów w art. 21 nie jest zmieniana, stanowi powtórzenie obecnie obowiązujących przepisów, więc z jednej strony należałoby dokonać punktowej nowelizacji i wskazać te fragmenty, które podlegają zmianie, a te, które nie są zmieniane, pozostawić bez zmiany. Natomiast z drugiej strony rozumiemy intencję wnioskodawców, że celem nowelizacji, poprzez nadanie nowego brzmienia całym jednostkom redakcyjnym, tak art. 21, czy później art. 24 i następne, jest uporządkowanie przepisów i ich uszeregowanie wedle ciągu dokonywanych czynności, czy jakiejś innej zasady, więc stąd zgłaszamy uwagę, że można było ująć to również inaczej, poprzez punktową nowelizację. Ale, tak jak mówię, rozumiemy ideę polegającą na tym, by nadać nowe brzmienie całym artykułom.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#WojciechBiałończyk">Jeżeli chodzi o szczegółowe uwagi, to w ust. 1 jest mowa o tym, by podstawą gospodarki finansowej agencji wykonawczej był „roczny plan finansowy, obejmujący w szczególności:” Mamy w kilku punktach wyliczenie tych elementów, i pojawia się pytanie: co jeszcze ma być w planie finansowym, albo też inaczej, z czego mają wynikać dodatkowe elementy, które mają być zawarte w planie finansowym? Skoro ma coś obejmować w szczególności, to pytanie: co jeszcze, kto to określi i z czego ma to wynikać? Pytanie, czy nie zręczniej byłoby zamiast napisać „w szczególności” dodać kolejny punkt, który by brzmiał mniej więcej następująco: „inne elementy wynikające z odrębnych przepisów”. Jak mówię, to jest propozycja robocza. To jest jedna kwestia.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#WojciechBiałończyk">Druga rzecz dotyczy ust. 4 i 5. W ust. 4 jest mowa o tym, że mogą być dokonywane zmiany pomiędzy poszczególnymi pozycjami planu, następnie są wymienione trzy punkty. Teraz pytanie jest takie: czy to oznacza, że punkty, czy kryteria określone w tych punktach mają być spełnione łącznie czy alternatywnie, czy coś jest uzależnione od czegoś? Zwłaszcza, że one się nie wykluczają, jeżeli przypatrzymy się brzmieniu tych punktów, jedynie wykluczają się pkt 2 i 3. Również wskazuję na to, że kolejność pkt 2 i 3 jest chyba nie do końca właściwa, bo pkt 2 odsyła do pkt 3, więc najpierw powinien być pkt 3, a później pkt 2. W trybie roboczym ministerstwo wyjaśniło, że należałoby w pkt 2 skreślić początek zdania wstępnego, wyrazy „inne niż w pkt 3,”. Czyli pkt 2 zaczynałby się od sformułowania „powodujące zwiększenie:” itd. Jeżeli taka byłaby państwa wola, by dokonać takiej zmiany, to to wymagałoby poprawki zgłoszonej przez któregoś z państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#WojciechBiałończyk">Pytanie jeszcze, czy w ust. 6 – tam jest mowa o tym, że „Minister sprawujący nadzór nad agencją wykonawczą występując do ministra finansów o zgodę, o której mowa w ust. 5 pkt 2, przedstawia swoją opinie w sprawie”. Ten przepis jest dla nas niezrozumiały o tyle, że nie wiemy czego ma dotyczyć opinia. Bo jeżeli minister występuje o zgodę, to jest wewnętrznie przekonany o celowości dokonania tej zmiany, więc opinia może być pozytywna i negatywna. Czy tu chodzi o opinię czy chodzi o uzasadnienie? Bo trudno sobie wyobrazić sytuację, że minister występuje o zgodę, jednocześnie negatywnie opiniując propozycję zmiany planu; stąd przepis budzi wątpliwości Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#WojciechBiałończyk">To byłyby wszystkie uwagi do zmiany nr 1. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#JanuszCichoń">Rozumiem, mam wrażenie, że nowe brzmienie, podzielam ten pogląd, że to czyni tę ustawę czytelniejszą, łatwiejszą w odbiorze. Natomiast, co do pkt 4, gotowy jestem przejąć poprawkę, o której mówił pan mecenas. Co do ust. 6, bardzo proszę o wyjaśnienie pana ministra i ustosunkowanie się – zresztą do całości wypowiedzi pana mecenasa i proponowanych zmian.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#JurandDrop">Jeśli chodzi o sprawę niechlujności, niestety rozpadł się nam szablon. Teksty, które pojawiają się, to są standardowe teksty. Widać po prostu co jest w kodowaniu szablonu. Też bardzo za to przepraszam.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#JurandDrop">Teraz, jeśli chodzi o merytoryczne rzeczy, a szczególnie… Pierwsze rzeczy, to oczywiście już zostały omówione, natomiast kwestie ministra, który przedstawia swoją opinię w sprawie, czyli na stronie 3 pkt 6, wnioskujemy, żeby nie uwzględniać uwagi Biura Legislacyjnego, ponieważ zabieg jest celowy, chodzi o uprzednią rekomendację, to jest przed wysłaniem do Ministerstwa Finansów, organu, który nie jest wnioskodawcą, tylko… Ministerstwo Finansów nie jest wnioskodawcą, tylko jest jednym z zatwierdzających. Powinna być właśnie taka kolejność. W praktyce różnie to bywa, ale taka powinna być kolejność i myślimy, że tak należy to sformułować.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#JanuszCichoń">Czy jeszcze Biuro Legislacyjne?</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#JanuszCichoń">Pan przewodniczący Wojciech Kowalczyk. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#JanuszCichoń">Czy do poprawki, o której mówiliśmy, że ją przejmujemy, macie państwo jakieś uwagi?</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#JanuszCichoń">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#JanuszCichoń">Przechodzimy do zmiany nr 2. Zmiana nr 2. Bardzo proszę Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#JanuszCichoń">Czy pan minister zgadza się z sugestią? Przyjmujemy. Zatem zmiana nr 2 rozpatrzona.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 3, art. 29. Bardzo proszę Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#WojciechBiałończyk">Podobnie byłoby na końcu w ust. 15, jeżeli państwo by się zgodzili.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#JanuszCichoń">Panie ministrze? Panie ministrze, proszę o ustosunkowanie.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#AnnaNapiórkowska">To jest bardzo świadomy zabieg legislacyjny, dlatego że nie zawsze będzie tak, że dana jednostka będzie posiadać zarówno organ nadzorujący, jak i będzie podlegać jakiemuś organowi. Często jest tak, że albo jest pełniony nadzór albo jednostka podlega jakiemuś organowi, więc to jest celowy zabieg, żeby tu występował taki a nie inny spójnik.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#JanuszCichoń">Ust. 5. Nie ma uwag. Rozpatrzyliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#JanuszCichoń">Ust. 6…</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 7. Mamy uwagę do zmiany nr 7? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 8? Bez uwag. Rozpatrzona.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 9? Tu mamy wzór. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#WojciechBiałończyk">Druga rzecz, na samym początku ust. 1, proponujemy korektę redakcyjną. Nie trzeba za każdym razem wskazywać, że chodzi o punkty, bo one są… Po prostu byłoby „pkt 1–3, 5–9, 15” itd.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#WojciechBiałończyk">Teraz, jeżeli chodzi o objaśnienia do wzoru, to na stronie 12 jest takie długie objaśnienie do symbolu En itd, i tu w siódmym wierszu jest sformułowanie „mających wpływ na dochody jednostek i organów, o których mowa w ust. 1,”. Problem w tym, że my jesteśmy w tym ust. 1, a chodzi o organy i jednostki, które są wymienione na początku tego ustępu, więc w naszej opinii należałoby tę sekwencję z ust. 1 tutaj powtórzyć, żeby nie odsyłać do jednostki, w której jesteśmy. To jest jedna uwaga.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#WojciechBiałończyk">Druga uwaga, też w tym objaśnieniu, pięć linijek niżej, jest takie sformułowanie „jeżeli każdego z nich”. Prawdopodobnie chodzi o działania dyskrecjonalne, więc żeby zaimek „nich” nie powodował wątpliwości czy odnosi się do działań dyskrecjonalnych czy do podatków lub składek, bo może odnosić się zarówno do tych, jak i do tych, to chyba powinno być napisane „wartość każdego z tych działań”, więc taka jest nasza propozycja.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#WojciechBiałończyk">Dalej, na stronie 14 w lit. d… Przepraszam, jeszcze wcześniej w lit. c jest ust. 2e, do którego mamy pytanie, czy nie ma charakteru przepisu epizodycznego i nie powinien być zamieszczony jako przepis epizodyczny czy też powinien być w przepisach materialnych. To tu taka wątpliwość.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#WojciechBiałończyk">Dalej, w lit. d, w której nadawane jest nowe brzmienie części wspólnej w ust. 3, na końcu tej części wspólnej jest sformułowanie „z wyłączeniem funduszu pomocy, o którym mowa w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy”. Wydaje się, że wyrazy „z wyłączeniem”, użyte po raz drugi, są zbędne, bo mamy użyte to sformułowanie wcześniej, kilka linijek wyżej. Bo tam jest mowa o funduszach utworzonych, powierzonych lub przekazanych BGK na podstawie odrębnych ustaw „z wyłączeniem Funduszu Przeciwdziałania COVID-19”, o którym mowa w ustawie covidowej, i powinno być „oraz Funduszu Pomocy, o którym mowa w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy”. W naszej ocenie użycie drugi raz „z wyłączeniem” jest zbędne.</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#WojciechBiałończyk">Teraz lit. e, na następnej stronie, w której nadawane jest nowe brzmienie ust. 4. Tu w pkt 1 jest odwołanie do najbardziej aktualnych prognoz Komisji Europejskiej. Tutaj ministerstwo w trybie roboczym zwracało nam uwagę, że tak jest już dzisiaj w uchylanym art. 112a1. Niemniej jednak myśmy wówczas również zwracali uwagę, że powinien być pewien punkt odniesienia, które z prognoz, które będą brane pod uwagę, są najbardziej aktualne, czy one są gdzieś publikowane, czy one zmieniają się codziennie. Czy nie należałoby tego jakoś doprecyzować?</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#WojciechBiałończyk">Następnie w ust. 4 w pkt 1 w lit. a i b, pod koniec, jest odesłanie do art. 112aa ust. 1. Jesteśmy w art. 112aa, więc ten fragment należy skreślić. Następnie w ust. 4 pkt 1 w części wspólnej pod literami jest sformułowanie „– nie może być wyższa niż dostosowanie fiskalne,” itd, a kilka linijek niżej jest taki fragment „oraz przestrzegania wartości odniesienia”. Powiem szczerze, że nie wiemy do czego to się odnosi, z czym czytać ten fragment. Czy tu nie należałoby jakoś przeredagować tego fragmentu, żeby to połączyć z początkiem tego zdania? Następnie w części wspólnej na końcu jest wzór, „obliczone według wzoru:”, i tam jest jako znak mnożenia użyta gwiazdka. Zwracamy na to uwagę, bo w większości wzorów jako znak mnożenia jest użyta kropka albo „x”. Tu jest gwiazdka. Z kolei gwiazdka jest używana w niektórych symbolach, więc tu też należałoby chyba użyć znaku mnożenia w postaci kropki. I to tyle do zmiany nr 9. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pan poseł Henryk Kowalczyk. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#JurandDrop">Na samym początku, odpowiadając na pytanie pana posła Kowalczyka, to jest spłaszczenie, które istnieje od 2013 r., od samego początku, i chodzi o to, żeby patrzeć na średniookresową wartość. Im mniejszy stopień pierwiastka, to wtedy byłoby… tak, i to jest znowuż zgodne, natomiast tu akurat… Tak, tak było. Jeśli chodzi o symbole matematyczne, to rzeczywiście w tym jednym punkcie popełniliśmy błąd, nie powinna być gwiazdki, tylko kropka jako znak mnożenia. Natomiast w innych przypadkach gwiazdka jest indeksem i oznacza inną wartość, więc tutaj jest zgoda z późniejszym punktem, żeby zastąpić gwiazdkę kropką.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#JurandDrop">Teraz tak, strona 9 jest okej, zgadzamy się, na stronie 12 także się zgadzamy, na 13 stronie, odesłanie do innych środków. Tutaj chodzi o inne środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Uważamy, że to jest dobre sformułowanie, precyzyjne. Nie wiem, czy jeszcze coś trzeba…</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#JoannaBęzaBojanowska">Jeśli chodzi o zmianę na stronie 13 w ust. 2, odwołujemy się tam do art. 5 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. W art. 5 ust. 3 ustawy o finansach publicznych w ppkt 1–6 są wymienione wszystkie środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki niepodlegające zwrotowi, które właśnie podlegają wyłączeniu, również w przepisach unijnych, dlatego w ten sposób odwołujemy się, i tam rzeczywiście ppkt 6 to są inne środki, niezdefiniowane, natomiast to są środki z budżetu Unii Europejskiej. Czyli my chcemy zachować odwołanie do całej redakcji ust. 3, dlatego uważamy, że akurat tej zmiany Biura Legislacyjnego nie należy wprowadzać. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#JurandDrop">I teraz na stronie 15 na dole…</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 10. Do zmiany dziesiątej nie ma uwag, zatem rozpatrzyliśmy zmianę nr 10.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 11. Jest uwaga Biura Legislacyjnego?</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 12? Rozpatrzona.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 13? Bez uwag. Rozpatrzona.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 14? Bez uwag… Jeszcze czternasta, tak?</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#JanuszCichoń">Zmiana nr 15. Bardzo proszę, panie mecenasie.</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#JanuszCichoń">Przechodzimy do art. 2. Nie widzę uwag do art. 2. Art. 2 został rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#JanuszCichoń">Art. 3? Bez uwag. Art. 3 został rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.78" who="#JanuszCichoń">Art. 4? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.79" who="#JanuszCichoń">Art. 5? Bez uwag… A, jest uwaga. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.80" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.81" who="#JanuszCichoń">Pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.82" who="#JanuszCichoń">Art. 6. Bez uwag. Art. 6 rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.83" who="#JanuszCichoń">Art. 8…</u>
<u xml:id="u-1.84" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-1.85" who="#JanuszCichoń">Art. 8? Bez uwag.</u>
<u xml:id="u-1.86" who="#JanuszCichoń">Art. 9? Bez uwag.</u>
<u xml:id="u-1.87" who="#JanuszCichoń">Art. 10? Bez uwag.</u>
<u xml:id="u-1.88" who="#JanuszCichoń">Art. 11? Jest uwaga. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.89" who="#ŁukaszKasiak">Druga kwestia dotyczy drugiego zdania „Przepisy art. 29 ust. 13 pkt 1 i ust. 15 ustawy […] o finansach publicznych stosuje się odpowiednio.” Też nie za bardzo rozumiemy tę konstrukcję, bo, jak się wydaje, przepis art. 29, co do zasady, on chyba normalnie znajduje zastosowanie do funduszu pracy, patrząc chociażby na to pierwsze zdanie, gdzie jest mowa o dokonywaniu zmian na podstawie art. 29 ust. 12. Stąd pytanie, czy to stosowanie „odpowiednio” rzeczywiście jest właściwym zabiegiem? Tak jak mówię, w art. 12 konstrukcja jest podobna, tak że to jest też uwaga do art. 12.</u>
<u xml:id="u-1.90" who="#AnetaCieloch">Szanowni państwo, ten przepis dotyczy sytuacji, gdzie na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu wydzielana jest w planie finansowym Funduszu Pracy odpowiednia pozycja. Zgodnie z propozycjami, jakie są przedstawione teraz w ustawie o finansach publicznych, dysponenci części budżetowej, czy dysponenci funduszu będą mogli dokonywać pewnych zmian samodzielnie, i to dotyczy przesunięcia między poszczególnymi pozycjami, co oznacza, że przeciwdziałania tym formom bezrobocia dysponent funduszu będzie mógł dokonać sam. W tej chwili, zgodnie z obowiązującymi przepisami, minister rodziny nie może samodzielnie zmniejszyć tej pozycji, musi poprosić o zgodę, musi mieć opinię pozytywną Komisji Finansów Publicznych i mieć zgodę ministra finansów. Tutaj dążymy do tego, żeby zachować tę formę, czyli zmniejszenie pozycji w planie dotyczącej aktywnych form bezrobocia, żeby była dokonywana za zgodą ministra finansów i pozytywną opinią Komisji Finansów Publicznych. Stąd to doprecyzowanie w pierwszej części zdania i odpowiednie stosowanie przepisów ustawy o finansach publicznych. Chodzi tu o zgodę Komisji Finansów Publicznych i o zgodę ministra finansów. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.91" who="#JanuszCichoń">Art. 12 z takim samym zastrzeżeniem, że wymaga jeszcze rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-1.92" who="#JanuszCichoń">Art. 13? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.93" who="#JanuszCichoń">Art. 14? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.94" who="#JanuszCichoń">Art. 15? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.95" who="#ŁukaszKasiak">Druga uwaga dotyczy wyrazu „przekazywane” w pkt 2, to jest art. 20 ust. 1 pkt 1, powinno być chyba „dotacja podmiotowa z budżetu państwa przekazywana przez ministra właściwego”.</u>
<u xml:id="u-1.96" who="#JanuszCichoń">Okej. Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
<u xml:id="u-1.97" who="#JanuszCichoń">Art. 16? Bez uwag…</u>
<u xml:id="u-1.98" who="#JanuszCichoń">Art. 17, jest uwaga? Bardzo proszę Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.99" who="#JanuszCichoń">Rozumiem, że art. 17 rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.100" who="#JanuszCichoń">Czy do art. 16 może się ktoś ustosunkować? Jeszcze nie mamy wskazania. Wobec tego wrócimy do niego za moment.</u>
<u xml:id="u-1.101" who="#JanuszCichoń">Art. 18? Do art. 18 nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.102" who="#JanuszCichoń">Art. 19?</u>
<u xml:id="u-1.103" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani poseł Krystyna Skowrońska. Bardzo proszę. Do czego?</u>
<u xml:id="u-1.104" who="#JanuszCichoń">Art. 20? Nie widzę…</u>
<u xml:id="u-1.105" who="#AnnaNapiórkowska">Włączenie szeregu, ponad 90 jednostek do stabilizującej reguły wydatkowej, skłoniło nas do uporządkowania systemu występowania o zgody w planach. Tych jednostek jest bardzo dużo, a nie zależy nam na tym, żeby nadmiernie utrudnić działalność tych jednostek, czy wręcz sparaliżować ich działalność, dlatego system uporządkowaliśmy w ten sposób, że tam, gdzie dochodzi do przesunięć tylko pomiędzy poszczególnymi pozycjami, np. w przychodach albo tylko w kosztach, gdzie nie dochodzi do zmiany łącznej kwoty przychodów, kosztów, czyli zmiany nie wpływają na poziom wydatków stabilizującej reguły wydatkowej, to ten tryb będzie bardzo uproszczony, właśnie bez angażowania ministra finansów i sejmowej komisji. Chodzi o to, żeby nie sparaliżować działalności Komisji. Natomiast są takie przypadki…</u>
<u xml:id="u-1.106" who="#JanuszCichoń">Art. 21, podobna natura. Rozpatrzony…</u>
<u xml:id="u-1.107" who="#JanuszCichoń">Art. 22? Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.108" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.109" who="#JanuszCichoń">Art. 23? Jest uwaga Biura Legislacyjnego. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.110" who="#ŁukaszKasiak">Następnie w zmianie drugiej w ust. 44 w pkt 2 powinno być, jak się wydaje „pobrane w nadmiernej wysokości lub wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem”. Z kolei w ust. 45 usunąć pierwszy wyraz „albo”, „przez niego zadań, dysponent części budżetowej albo minister,”. To ostatnie „albo” będzie tu miało znaczenie, jeżeli wstawimy zamiast tego „albo” wcześniejszego przecinek. I jeszcze w ust. 47, tak jak w innych przepisach, w ust. 44, 45 jest mowa o środkach, o których mowa w ust. 44, a niepodlegających zwrotowi na podstawie ust. 44 – czyli w tym zakresie ujednolicenie.</u>
<u xml:id="u-1.111" who="#JanuszCichoń">Art. 24? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.112" who="#JanuszCichoń">Art. 25? Nie widzę uwag. Art. 25 rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.113" who="#JanuszCichoń">Art. 26? Jest uwaga Biura Legislacyjnego?</u>
<u xml:id="u-1.114" who="#JanuszCichoń">Teraz art. 26. Art. 26? Bez uwag. Art. 26 rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.115" who="#JanuszCichoń">Art. 27? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.116" who="#JanuszCichoń">Art. 28? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.117" who="#JanuszCichoń">Art. 29? Jest drobna uwaga, tak?</u>
<u xml:id="u-1.118" who="#JanuszCichoń">Art. 30? Bardzo proszę, panie mecenasie.</u>
<u xml:id="u-1.119" who="#JanuszCichoń">Art. 31. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.120" who="#JanuszCichoń">Art. 32? Nie widzę uwag do art. 32. Rozpatrzyliśmy ten artykuł.</u>
<u xml:id="u-1.121" who="#JanuszCichoń">Art. 33? Rozpatrzyliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.122" who="#JanuszCichoń">Art. 34? Nie widzę zgłoszeń. Rozpatrzyliśmy art. 34.</u>
<u xml:id="u-1.123" who="#JanuszCichoń">Art. 35? Bardzo proszę Biuro Legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.124" who="#JanuszCichoń">Art. 36? Nie widzę uwag do art. 36. Rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-1.125" who="#JanuszCichoń">Art. 37? Bardzo proszę, panie mecenasie.</u>
<u xml:id="u-1.126" who="#JoannaBęzaBojanowska">W tym zabiegu chodziło o to, że na etapie przygotowywania projektu ustawy budżetowej na rok 2025, czy teraz w sierpniu i wrześniu, nie będziemy mieli jeszcze żadnych rekomendacji Rady ECOFIN dotyczących konsolidacji finansów publicznych, natomiast gdyby takie rekomendacje były na etapie potencjalnej nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2025, to chcielibyśmy mieć możliwość ich uwzględnienia. Dlatego jest odwołanie do ust. 4, a nie do ust. 1, więc odwołanie jest poprawne.</u>
<u xml:id="u-1.127" who="#JanuszCichoń">Wiem, że rozpatrzyliśmy art. 37.</u>
<u xml:id="u-1.128" who="#JanuszCichoń">Art. 38? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.129" who="#ŁukaszKasiak">Tu, tak jak w zgłaszanych wcześniej uwagach, we wzorze w pkt 1 mamy gwiazdki. Wydaje się, że chodzi o znak mnożenia, czyli…</u>
<u xml:id="u-1.130" who="#JanuszCichoń">Art. 39? Bez uwag. Rozpatrzyliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.131" who="#JanuszCichoń">Art. 40? Rozpatrzyliśmy art. 40.</u>
<u xml:id="u-1.132" who="#JanuszCichoń">Art. 41? Rozpatrzyliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.133" who="#JanuszCichoń">Art. 42? Rozpatrzyliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.134" who="#JanuszCichoń">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie projektu. Zostało nam głosowanie całości.</u>
<u xml:id="u-1.135" who="#JanuszCichoń">Rozpatrzyliśmy wszystkie zmiany i proponuję…</u>
<u xml:id="u-1.136" who="#JanuszCichoń">Rozpatrzyliśmy wszystkie zmiany. Proponuję upoważnić Biuro Legislacyjne do dokonania zmian o charakterze redakcyjnym, legislacyjnym, językowym, stanowiących konsekwencję poprawek przyjętych przez Komisję, o których zresztą tutaj także mówiliśmy. Czy jest sprzeciw wobec propozycji? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.137" who="#JanuszCichoń">Wobec niezgłoszenia sprzeciwu, stwierdzam przyjęcie propozycji. Poddaję pod głosowanie przyjęcie całego projektu.</u>
<u xml:id="u-1.138" who="#JanuszCichoń">Kto jest za przyjęciem projektu? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo. Proszę o wynik głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.139" who="#JanuszCichoń">Głosowało 24 posłów. 16 głosów za, 8 głosów wstrzymujących.</u>
<u xml:id="u-1.140" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam, że projekt ustawy został przyjęty przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-1.141" who="#JanuszCichoń">Komisja musi jeszcze wybrać posła sprawozdawcę, który przedstawi sprawozdanie Komisji na posiedzeniu plenarnym. Proponuję, aby pani poseł, przewodnicząca Zofia Czernow została sprawozdawcą Komisji. Pani poseł zgadza się. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-1.142" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam, że Komisja wybrała posła sprawozdawcę do projektu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.143" who="#JanuszCichoń">5 minut przerwy i przystępujemy do realizacji pkt 2 porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-1.144" who="#JanuszCichoń">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-1.145" who="#KrystynaSkowrońska">Posłowie-członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali pocztą elektroniczną informacje o wykonaniu budżetu przygotowane przez dysponentów części budżetowych, informację Najwyższej Izby Kontroli i o wynikach kontroli z wykonania budżetu w tych częściach budżetowych, a także opracowania Biura Analiz Sejmowych. Jednocześnie informuję, że wszystkie materiały, łącznie z materiałami przygotowanymi przez poszczególne resorty i urzędy, informacjami NIK o wynikach kontroli są dostępne dla państwa posłów w formie elektronicznej na państwa iPadach. Rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu będzie odbywało się w następującym porządku: wystąpienie dysponenta części budżetowej, wystąpienie posła wyznaczonego przez prezydium Komisji do koreferowania, wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, następnie pytania posłów, odpowiedzi przedstawicieli dysponentów części budżetowych, w razie potrzeby dyskusja.</u>
<u xml:id="u-1.146" who="#KrystynaSkowrońska">Zatem przystępujemy do realizacji tego punktu posiedzenia. W tej części mamy rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu, o którym mówiłam, część budżetowa 19 – Budżet, finanse publiczne, instytucje, dochody, wydatki, wynagrodzenia państwowych jednostek budżetowych, dotacje przedmiotowe i podmiotowe oraz celowe, programy wieloletnie, w układzie zadaniowym, państwowe fundusze celowe – Fundusz Reprywatyzacji, Fundusz Edukacji Finansowej. Referentem jest dyrektor generalny… To znaczy minister finansów wyznacza osobę, która będzie referowała, a koreferuje pan poseł Marcin Porzucek. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.147" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Szanowna Komisjo, szczegółowe dane dotyczące wykonania planu finansowego części 19 zostały przedłożone Szanownej Komisji, dlatego pozwolę sobie przedstawić najważniejsze dane w skróconej formule.</u>
<u xml:id="u-1.148" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Dochody budżetowe. W ustawie budżetowej na rok 2023 po nowelizacji prognoza dochodów budżetowych dla części 19 wyniosła nieco ponad 3 000 000 tys. zł. Ostatecznie dochody budżetowe zrealizowano na poziomie blisko 4 500 000 tys. zł, co stanowiło 141% prognozy na rok 2023. Osiągniecie dochodów znacząco wyższych niż zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 2023 wynikało przede wszystkim z wysokich wpływów uzyskanych w dziale – Różne rozliczenia w kwocie ponad 4 200 000 tys. zł, tj. 97% wykonywanych dochodów ogółem. Podstawowymi źródłami wpływów w tym dziale były odsetki od środków lokowanych w Narodowym Banku Polskim oraz Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-1.149" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Części: Wydatki budżetu państwa. W ustawie budżetowej na rok 2023 po nowelizacji wydatki budżetu państwa w części 19 określono na poziomie 9 800 000 tys. zł, w tym uwzględniono wydatki na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie nieco ponad 129 000 tys. zł. Natomiast w trakcie wykonywania budżetu na rok 2023 plan wydatków został zwiększony o kwotę 1 500 000 tys. zł z rezerwy celowej budżetu państwa oraz 1600 tys. zł przeniesionych do części 19 z części budżetowej 32 – Rolnictwo, 35 – Rynki rolne, 85 – Województwa, na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie przeniesienia planowanych wydatków budżetowych, w tym wynagrodzeń. Przeniesienie ww. środków związane było z powierzeniem Krajowej Administracji Skarbowej zadań dotyczących kontroli jakości handlowej żywności. Ponadto plan wydatków został zmniejszony o zablokowane środki w wysokości blisko 237 000 tys. zł, które decyzją ministra finansów zostały przeniesione do pozycji 74 – Rezerwy celowe na sfinansowanie wypłaty zwiększonego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 10a ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023. W wyniku zmian plan wydatków budżetu państwa na koniec 2023 r. w części 19 wyniósł około 11 200 000 tys. zł, w tym uwzględniono wydatki na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie 102 000 tys. zł. W roku 2023 w części 19 zrealizowano wydatki budżetu państwa na poziomie 10 900 000 tys. zł, w tym uwzględniono wydatki na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie ponad 93 000 tys. zł, co stanowiło 98% planu wydatków po zmianach. Wydatki przeznaczono na: wynagrodzenia, pochodne od wynagrodzeń, pozostałe wydatki bieżące jednostek budżetowych, dotacje i subwencje, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki majątkowe. Największy udział w całości wydatków budżetu państwa stanowiły wynagrodzenia wraz z pochodnymi dla pracowników Ministerstwa Finansów i jednostek podległych, w tym wynagrodzenia związane z realizacją projektów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej, tj. 77% wszystkich wydatków.</u>
<u xml:id="u-1.150" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Część: Wydatki budżetu środków europejskich. W ustawie budżetowej na rok 2023 wydatki budżetu środków europejskich w części 19 określono na kwotę 8400 tys. zł. W trakcie roku plan wydatków budżetu środków europejskich został zwiększony o ponad 66 000 tys. zł z rezerwy celowej na finansowanie programów, głównie na realizację Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014–2020. W wyniku zmian plan wydatków budżetu środków europejskich na koniec 2023 r. w części 19 wyniósł 74 500 tys. zł, wykonanie wydatków ukształtowało się na poziomie ponad 67 000 tys. zł, co stanowi 91% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-1.151" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Dotacje podmiotowe i celowe. Wydatki na wypłatę dotacji i subwencji w części 19 w 2023 r. wyniosły łącznie 255 100 tys. zł i stanowiły 2% wykonania budżetu państwa w części 19. Środki były przekazane na: subwencje dla partii politycznych i komitetów wyborczych, dotacje przedmiotowe do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, dotację podmiotową dla aplikacji krytycznych, dotację celową dla Instytutu Łączności, czy dotację celową m.in. dla Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.</u>
<u xml:id="u-1.152" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Wynagrodzenia. Wydatki na wynagrodzenia w 2023 r. zrealizowano w kwocie 7 300 000 tys. zł, w tym dla członków Korpusu Służby Cywilnej 5 800 000 tys. zł, funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej – 1 200 000 tys. zł, osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzenia – 324 600 tys. zł, osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe 1900 tys. zł, żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy 1900 tys. zł. Przeciętne zatrudnienie w części 19 w 2023 r. w całym resorcie finansów, w tym w jednostkach organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej, wyniosło 61 979 osób. Średnie wynagrodzenie miesięczne w roku 2023 w części 19 wynosiło 9851 zł.</u>
<u xml:id="u-1.153" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Program Wieloletni Modernizacja Krajowej Administracji Skarbowej w latach 2023–2025 w ramach części 19. Zrealizowano zadania programu w kwocie 901 600 tys. zł. Środki przeznaczono w szczególności na: wzrost konkurencyjności i motywacyjności zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych, wydatki związane z rozwojem systemów infrastruktury teleinformatycznej KAS, inwestycje majątkowe, budowlane oraz zakupy IT, inwestycje budowlane i modernizację infrastruktury lokalowej oraz zakup nieruchomości, czy wydatki szkoleniowe.</u>
<u xml:id="u-1.154" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Fundusz Reprywatyzacji. Ministerstwo Finansów stwierdza, iż w 2023 r. przychody funduszu zrealizowano w wysokości 353 000 tys. zł, co stanowi 242% planu po zmianach. Głównie są to: przychody z tytułu odsetek od środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu, odpisy aktualizujące, należności długoterminowe, aktywa finansowe. Ze środków funduszu poniesiono również koszty w wysokości 154 000 tys. zł, co stanowi 71% planu po zmianach. W szczególności były to wydatki związane z zaspokojeniem roszczeń byłych właścicieli mienia przejętego przez Skarb Państwa oraz odsetki od odszkodowań.</u>
<u xml:id="u-1.155" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Fundusz Edukacji Finansowej. W 2023 r. przychody funduszu zrealizowano w wysokości ponad 51 000 tys. zł, co stanowiło 116% planu po zmianach. Głównym źródłem przychodów były kary pieniężne nakładane przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz odsetki od wolnych środków finansowych funduszu przekazywanych w zarządzenia terminowe. Ze środków funduszu poniesiono koszty w wysokości 2500 tys. zł, co stanowi 8% planu po zmianach. Środki zostały przeznaczone na realizację programu „Lekcje o finansach” kierowanego do organów prowadzących publiczne i niepubliczne szkoły podstawowe.</u>
<u xml:id="u-1.156" who="#MartaNiżałowskaPactwa">Szanowni państwo, Szanowna Komisjo, na zakończenie należy zaznaczyć, że Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w części 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe. Bardzo proszę o pozytywną opinię. Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-1.157" who="#KrystynaSkowrońska">Poproszę pana posła koreferenta. Jest to pan poseł Marcin Porzucek. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.158" who="#MarcinPorzucek">Szanowni państwo, biorąc pod uwagę, że mamy kilkadziesiąt osób, wysokich urzędników Ministerstwa Finansów, którzy poprzez zmiany w ostatniej chwili od 3 godzin spędzają tutaj czas, a my tutaj ledwo co mamy kworum, to nie będę przedłużał. Wszystkie materiały zostały dostarczone parlamentarzystom. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.159" who="#KrystynaSkowrońska">Zatem przechodzimy do rozpatrzenia części budżetowej 77 – Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa. Dochody referuje przedstawiciel resortu wyznaczony przez ministra finansów, a koreferuje pan poseł Zbigniew Kuźmiuk. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.160" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.161" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Postaram się…</u>
<u xml:id="u-1.162" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu w 2023 r. w części 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe. Zgodnie z założeniami przyjętymi w tegorocznej kontroli, kontrola dochodów budżetowych w części 19 została ograniczona do przeprowadzenia analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych z wynikami roku ubiegłego. Wydatki zaplanowane w części 19 zostały wykonane, tak jak już wcześniej wspomniała pani dyrektor generalna Ministerstwa Finansów, w 97,8% planu po zmianach. Szczegółowym badaniem Najwyższa Izba Kontroli objęła 9,5% wydatków realizowanych przez Ministerstwo Finansów, które stanowiły niecały 1% wydatków części 19. Zbadano również ponad 53,5% wydatków budżetu środków europejskich ministerstwa, które stanowiły 8% wydatków w części 19. Objęte kontrolą wydatki były ponoszone w granicach ustalonego planu finansowego, na cele służące realizacji zadań jednostki oraz z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych. Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości, z uwagi na skalę lub formalny charakter, nie miały wpływu na ocenę kontrolowanej działalności. Wskazują jednak na potrzebę wzmocnienia nadzoru w obszarach ich występowania. Dotyczyły one obszarów: rezerw celowych, ksiąg rachunkowych, zamówień publicznych oraz dotacji. Najwyższa Izba Kontroli zwróciła również uwagę, że dużej skali blokad planowanych wydatków dokonano w grudniu, tj. w ostatnim miesiącu roku budżetowego, co może świadczyć o tym, że działania jednostek podległych w procesie blokowania środków nie we wszystkich przypadkach były podejmowane niezwłocznie po powzięciu informacji, że dany wydatek nie będzie realizowany.</u>
<u xml:id="u-1.163" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie prawidłowość sporządzania łącznych sprawozdań za 2023 r. przez dysponenta części 19 i sprawozdań jednostkowych urzędu obsługującego Ministra Finansów. W trakcie kontroli wykonania budżetu państwa w 2023 r. w tej części zweryfikowano również realizację wniosków sformułowanych po kontroli budżetu państwa w latach poprzednich, stwierdzając aktualność wniosku dotyczącego zaprzestania ujmowania w planie dysponenta środków na wydatki jednostek podległych. W informacji o wynikach z tej kontroli Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wniosek do ministra finansów o rozważenie zmiany przepisów prawa w taki sposób, aby wyeliminować sytuację polegającą na tym, że jedna osoba prawna, czyli Narodowy Bank Polski, otrzymuje przychody, natomiast inna osoba prawna, czyli Skarb Państwa, ponosi wydatki związane z rożnego typu operacjami w ramach inicjatyw Międzynarodowego Funduszu Walutowego. W 2023 r. dotyczyło to wydatku poniesionego w ramach części 19 w wysokości 9000 tys. zł w związku ze zobowiązaniem Polski do udziału w inicjatywie finansowego wspierania krajów o niskim dochodzie, realizowanej za pośrednictwem Międzynarodowego Funduszu Walutowego. W kolejnych latach wpłaty będą wnoszone w wysokości 10 000 tys. zł rocznie, aż do wypełnienia podjętego zobowiązania przez Polskę. Z tym wnioskiem zgodzili się również w trakcie kontroli przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.164" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli dokonała również oceny realizacji planu finansowego Funduszu Reprywatyzacji, oceniając pozytywnie wykonanie tego planu w 2023 r. Szczegółowym badaniem objęto blisko 64% kosztów funduszu. Dysponent funduszu prawidłowo i terminowo regulował zobowiązania wynikające z prawomocnych wyroków sądów. Nieprawidłowości nie stwierdzono również w obszarze zarządzania wolnymi środkami i posiadanymi obligacjami. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała roczne sprawozdania za 2023 r. z wykonania planu finansowego Funduszu Reprywatyzacji oraz sprawozdania za IV kwartał 2023 r. w zakresie operacji finansowych. Natomiast w informacji o wynikach kontroli Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wniosek do Ministra Finansów w zakresie działalności Funduszu Reprywatyzacji. Był on już formułowany po poprzednich kontrolach. Izba wniosła o zaprzestanie projektowania przepisów umożliwiających obejmowanie lub nabywanie akcji, czy udziału w spółkach ze środków funduszu. Funkcjonowanie równolegle dwóch państwowych funduszy celowych, czyli Funduszu Reprywatyzacji i Funduszu Inwestycji Kapitałowych, których środki mogą być przeznaczane na realizację tych samych zadań, czyli obejmowania lub nabywania przez Skarb Państwa akcji, czy udziału w spółkach, nie znajduje uzasadnienia w opinii Najwyższej Izby Kontroli, a jednocześnie zaburza przejrzystość gospodarowania środkami publicznymi przeznaczonymi na realizację tych zadań. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.165" who="#KrystynaSkowrońska">Teraz, jeżeli są w tej części pytania, uwagi państwa posłów, to bardzo proszę, ale nie widzę.</u>
<u xml:id="u-1.166" who="#KrystynaSkowrońska">Zatem, jak powiedziałam wcześniej, część 77 – Podatki, inne wpłaty na rzecz budżetu państwa. Pani minister upoważniała osobę. Potem pan poseł Zbigniew Kuźmiuk. Bardzo proszę, pani minister Hanna Majszczyk.</u>
<u xml:id="u-1.167" who="#TomaszSzałwiński">Krótko o części 77. Tutaj mamy podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa. Głównie to są właśnie podatki, oprócz podatków w tej części mamy też dochody, pochodzące z Unii Europejskiej, przeznaczone na finansowanie programów i projektów realizowanych przez całą administrację rządową. Ale, tak jak mówię, głównie skupię się na podatkach, bo to jest gros dochodów z tej części.</u>
<u xml:id="u-1.168" who="#TomaszSzałwiński">Całe wykonanie tej części to 520 914 000 tys. zł. W stosunku do prognozy, znowelizowanej ustawy na 2023 r., to było 5,8% mniej niż zakładaliśmy w znowelizowanej ustawie. Ale trzeba powiedzieć w jakich warunkach realizowane były dochody. W 2023 r. to wyjątkowy spadek realnego wzrostu PKB o 0,2% rok do roku. To oczywiście niekorzystnie wpływało na dochody podatkowe. Dla porównania, w 2022 r., rok wcześniej, ten wzrost realnego tempa wzrostu PKB był na poziomie 5,6%, zupełnie nieporównywalne warunki do zbierania dochodów z podatków, które w dużej części są uzależnione od tego co się dzieje w gospodarce, a szczególnie, jeżeli mówimy o najważniejszych podatkach, jak VAT, czy akcyza, od tego co się dzieje ze spożyciem prywatnym, które jest bezpośrednio największą podstawą podatku, chociażby VAT, no i oczywiście determinuje wpływy z akcyzy. W 2023 r. spożycie prywatne odnotowało spadek 1% w porównaniu do 2022 r., gdzie mieliśmy wzrost na poziomie 5,5% rok do roku. W ujęciu nominalnym spożycie prywatne w 2023 r. wzrosło z 9,7% – no bo mieliśmy całkiem wysoką inflację w zeszłym roku – ale znów w porównaniu do poprzedniego roku, do 2022 r., było wtedy 20% wzrostu rok do roku. Tutaj bardzo ważnym jest, by pamiętać o tym jak rozpatrujemy wykonanie z podatków, o sytuacji makroekonomicznej, która tak naprawdę w dużej części determinuje podatki. Oprócz tego, że część makro determinuje podatki, to jeszcze w zeszłym roku mieliśmy w przypadku PIT-u bardzo duże efekty zmian, które były jeszcze wprowadzone w 2022 r. – tutaj mowa o Polskim Ładzie i niskich podatkach. Część tych zmian była widoczna w rozliczeniu rocznym w 2023 r. za 2022 r., ale wpływały bezpośrednio na dochody w 2023 r. Dla porównania mogę podać, że zwroty z samego PIT-u w 2023 r. wyniosły blisko 24 000 000 tys. zł, w porównaniu do analogicznych zwrotów rok wcześniej, w 2022 r. – 13 000 000 tys. zł, więc mamy tu prawie 10 000 000 tys. zł wzrostu samych zwrotów. Oczywiście to przełożyło się na gorszą sytuację… To jest element, który przełożył się na gorszą sytuację w podatku PIT, efekt tych zmian, które zostały wprowadzone w 2022 r. Tam jeszcze, gwoli ścisłości, żeby móc porównywać PIT pomiędzy latami, trzeba pamiętać, że w 2022 r. budżet państwa przekazał wcześniej udziały dla samorządów w wysokości 13 700 000 tys. zł, więc z tego kolejny element, dla którego praktycznie dochody są nieporównywalne rok do roku. Dużo zmian systemowych, wyjątkowo dużo i wyjątkowo dużych zmian systemowych.</u>
<u xml:id="u-1.169" who="#TomaszSzałwiński">W CIT, pokrótce powiem, że akurat tu dla odmiany saldo rozliczenia było korzystne, saldo rozliczenia za 2022 r., które wpływa bezpośrednio na dochody w 2023 r. Saldo rozliczenia dla całego CIT – zarówno dla budżetu państwa jak i samorządów – to było 6 700 000 tys. zł i było lepsze za 2022 r. w 2023 r. niż w 2022 r. za 2021 r., co znów można wiązać z sytuacją makroekonomiczną. W 2022 r. bardzo dobre PKB, bardzo dobre warunki. To przełożyło się na dużo lepsze rozliczenie roczne z CIT w 2023 r. niż rok wcześniej.</u>
<u xml:id="u-1.170" who="#TomaszSzałwiński">VAT. Największy podatek. Warto tutaj na chwilkę się zatrzymać i powiedzieć, że tu też z kolei były, oprócz słabej sytuacji makroekonomicznej, i o tym spożyciu i PKB, o którym już mówiłem, no to jeszcze były zmiany dotyczące chociażby stawki VAT na żywność, na którą obowiązywała zerowa stawka na żywność cały rok, no i jeszcze były widoczne elementy tarczy energetycznej. To też jest ważne z punktu widzenia VAT, że rekompensaty, które trafiały do zakładów energetycznych, nie były ovatowane. To też powodowało „ubytek” lub słabszą realizację dochodów podatkowych.</u>
<u xml:id="u-1.171" who="#TomaszSzałwiński">Kończąc, krótko jeszcze powiem, tak jak na wstępie wspomniałem w części 77 mamy środki z Unii Europejskiej, one wyniosły 3 381 000 tys. zł i były blisko 10% niższe niż zaplanowaliśmy w znowelizowanej ustawie budżetowej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.172" who="#KrystynaSkowrońska">Pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, a potem przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.173" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Właśnie w tej sprawie będę miał pytanie do pani minister. Ponieważ oczywiście tego w materiałach nie ma, z wiadomych względów, ale chciałbym zapytać, czy informacje medialne, które pojawiały się w końcówce poprzedniego roku o gwałtownym spadku dochodów z VAT aż o 36%, czy one wynikały z operacji przerzucenia części dochodów grudniowych na styczeń? W jakiej skali była przeprowadzona ta operacja? Bo z informacji medialnych wynika, że mniej więcej chodziło o kwotę aż 14 000 000 tys. zł, więc chciałbym dowiedzieć się, czy rzeczywiście tak było.</u>
<u xml:id="u-1.174" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">No i wreszcie, jeżeli chodzi o CIT, wpływy mniejsze o 10 000 000 tys. zł niż planowano. W uzasadnieniu pojawiła się informacja, że w części było to spowodowane tym, że samorządom przekazano wpływy z tego podatku w wysokościach planowanych, no a ponieważ niższe były rzeczywiste, więc ubytek pojawił się w ten sposób. No pewnie to była także konsekwencja tego wolniejszego wzrostu gospodarczego, ale mimo wszystko wykonanie dochodów z tego podatku na poziomie niższym niż w roku 2022 może zastanawiać. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.175" who="#KrystynaSkowrońska">Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.176" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniała wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w części 77 – Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa. Celem kontroli było dokonanie oceny realizacji dochodów budżetu państwa, działań związanych z pobieraniem i egzekucją tych dochodów, sporządzanie rocznego sprawozdania z wykonania planu dochodów, systemu kontroli zarządczej, nadzoru i kontroli sprawowanych przez dysponenta części budżetu państwa w trybie ustawy o finansach publicznych. Dochody budżetu państwa w części budżetowej 77 wyniosły, tak jak już wspomniał pan dyrektor, 521 000 000 tys. zł i były niższe o 5% od zaplanowanych w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2023 r. O wykonaniu dochodów zdecydowały przede wszystkim dochody podatkowe, stanowiące prawie 88,5% dochodów w tej części budżetowej. Niższe od prognoz wykonanie dochodów podatkowych wystąpiło w warunkach słabszego od planowanego wzrostu gospodarczego. Dochody z podatku od towarów i usług drugi rok z rzędu rosły wolniej niż baza makroekonomiczna. Według wstępnych szacunków Ministerstwa Finansów wyraźnie wzrosła również luka VAT z poziomu 7,3% w 2022 r. do blisko 16% potencjalnych wpływów, i była najwyższa od 2016 r., kiedy osiągnęła wartość ponad 20%. Niższe od planowanych dochody były także spowodowane dokonaniem przez organy podatkowe znacznych zwrotów VAT na rzecz podatników w ostatnim miesiącu 2023 r., których ostateczny termin upływał w 2024 r. Przyjęte prognozy nie zawierały takich wypłat. Zwroty VAT w grudniu 2023 r. były wyższe o ponad 70% niż w grudniu 2022 r.</u>
<u xml:id="u-1.177" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Tutaj powiem tylko, że Najwyższa Izba Kontroli dokona oceny działań podejmowanych przez Krajową Administrację Skarbową w zakresie przeciwdziałania uszczupleniom dochodów w podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym w kontroli planowanej na 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.178" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W ramach działań kontrolnych badanego obszaru stwierdzono jedną nieprawidłowość, która polegała na nieprzedstawieniu w uzasadnieniu pierwotnej wersji projektu ustawy budżetowej na rok 2023 w opisie prognozy dochodów wszystkich istotnych czynników, które zostały uwzględnione w procesie przygotowania prognozy dochodów z podatku od towarów i usług, co uznaliśmy za działanie nierzetelne. W opisie wymieniono różne zmiany systemowe, m.in. tempo wzrostu głównego indykatora bazy podatku VAT, czyli spożycia prywatnego, a nie wymieniono kluczowej zmiany systemowej, czyli przywrócenia stawek VAT na żywność oraz na paliwa, energie i gaz obniżonych w ramach tzw. tarcz antyinflacyjnych. Mimo niewykonania prognozy, dochody podatkowe były w 2023 r. o prawie 9% wyższe niż w roku poprzednim, a ich przyrost był częściowo efektem przywrócenia stawek podatku akcyzowego oraz w większości stawek podatku od towarów i usług obniżonych w 2022 r. w ramach tarcz antyinflacyjnych. Najbardziej spośród dochodów podatkowych wzrosły dochody z podatku dochodowego od osób fizycznych, które były o ponad 34% wyższe niż w 2022 r., jednak wynikało to zarówno z wysokiego tempa wzrostu funduszu płac oraz emerytur i rent, jak i ze wzrostu udziału budżetu państwa we wpływach z tego podatku w porównaniu do 2022 r., o czym też już była mowa, w którym jednostkom samorządu terytorialnego przekazano dodatkowe środki w wysokości 13 700 000 tys. zł z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. Odbyło się to w ubiegłym roku kosztem obniżenia udziału budżetu w tych wpływach, a w 2023 r. sytuacja taka już nie wystąpiła. Nie zmienił się istotnie stan zaległości podatkowych, który na koniec roku wyniósł 107 000 000 tys. zł oraz kwoty zaległości wyegzekwowana przez organy egzekucyjne, czyli 6 600 000 tys. zł. Podobnie jak w roku poprzednim, 3/4 z tej kwoty stanowiły ponad 5-letnie zaległości podatkowe. Szybciej natomiast były podejmowane działania windykacyjne. Średni czas, liczony od daty, od której możliwe jest podjęcie działań windykacyjnych, do daty wystawienia upomnienia lub tytułu wykonawczego, wyniósł 24 dni, podczas gdy w 2022 r. było to 36 dni. Jednocześnie z powodu bezskuteczności egzekucji organy egzekucyjne umorzyły w 2023 r. prowadzone postępowania egzekucyjne w stosunku do zaległości na kwotę wyższą o ponad 30% niż rok wcześniej. Z powodu przedawnienia dokonano odpisu na kwotę 7 700 000 tys. zł zaległych podatków.</u>
<u xml:id="u-1.179" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała sporządzone przez dysponenta części 77 sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych w 2023 r., które zostało sporządzone w terminie, prawidłowo pod względem merytorycznym oraz formalnorachunkowym. Minister finansów wykonując zadania określone w art. 175 ustawy o finansach publicznych w zakresie nadzoru i kontroli na bieżąco monitorował gromadzenie dochodów w części 77 oraz stopień realizacji zadań w tym zakresie przez administracje skarbową. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.180" who="#KrystynaSkowrońska">Otwieram dyskusję. Konstatacja nasza, po zaprezentowaniu tej części budżetowej, że deficyt zwiększył się z 68 000 000 tys. zł do kwoty 92 000 000 tys. zł i nie zostały zrealizowane przychody w kwocie, którą wskazywaliśmy, były niższe o 5,8%, tj. o 29 000 000 tys. zł, i zwiększyła nam się luka vatowska. To taka konstatacja.</u>
<u xml:id="u-1.181" who="#KrystynaSkowrońska">Przechodzimy do realizacji kolejnego punktu.</u>
<u xml:id="u-1.182" who="#KrystynaSkowrońska">Pani minister Hanna Maszczyk.</u>
<u xml:id="u-1.183" who="#HannaMajszczyk">Bardzo proszę, jeśli można, panie dyrektorze.</u>
<u xml:id="u-1.184" who="#TomaszSzałwiński">Ale takim miernikiem, który mógłby powiedzieć coś więcej, naświetlić w tym zakresie, policzyliśmy taki udział zwrotów w grudniu do zwrotów w całym roku, no bo to pokazuje na ile ten grudzień rzeczywiście był odmienny od tego, co się działo w całym roku. Policzyliśmy to dla historycznych lat. W 2023 r., ten, o którym dyskutujemy, to ten udział zwrotów z samego grudnia w całym roku wyniósł 12,9%, w 2021 r. – 12,9%, w 2017 r. – 12,6%, w 2016 r. – 14,2%. Tak to się kształtowało historycznie, więc tutaj nic nadzwyczajnego się nie działo. Co do luk… Ja mówię tylko w kontekście liczb, i tyle. Zamknę dyskusję, przynajmniej z mojej strony. Luka VAT. Tak jak pani minister powiedziała, wzrosła z 7,3% w 2022 r. – to są szacunki oczywiście – do 15,8% w 2023 r., ale najniższy poziom był w 2021 r.…</u>
<u xml:id="u-1.185" who="#MarekSowa">Natomiast chciałbym jeszcze jedną rzecz zrobić, bo to, co prawda, nie jest już dochodem, ale myślę, że też ważną informacją. W roku 2023 do Polski wpłynęło 13 470 000 tys.euro, tj. około 60 000 000 tys. zł mniej, o 5 272 000 tys. euro niż w roku 2022. I jeszcze jedna, myślę, bardzo istotna informacja, w roku 2023 z tytułu wyroku postanowienia TSUE z 27 października 2021 r. – chodzi o wyrok dotyczący Izby Dyscyplinarnej – Komisja Europejska potrąciła nam środki w łącznej wysokości 257 000 tys. euro, to były cztery potrącenia, a w latach 2022–2023 łączna kwota potrąceń kar orzeczonych wyrokami sądów europejskich to było ponad 623 000 tys., około 2 800 000 tys. zł. To też świadome zaniechanie, czy też wręcz sabotaż ze strony Suwerennej Polski, która sabotowały zmiany w tym zakresie. Efekt jest po prostu taki, że zamiast pieniądze wpływać do polskiego budżetu, do Polski, pracować na naszą gospodarkę, one zostały bezpowrotnie utracone. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.186" who="#KrystynaSkowrońska">Zanim oddam głos przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli, pani minister Hanna Majszczyk.</u>
<u xml:id="u-1.187" who="#HannaMajszczyk">Panie pośle, w zasadzie to dokładnie tak jest, jak pan poseł oczywiście mówi, z tym że moje zakończenie, o którym mówiłam, dokładnie jest to związane z niezrealizowaniem wydatków, bo nie było wpływów, nie było wydatków, więc nie było też dochodów, więc to się ściśle wiąże.</u>
<u xml:id="u-1.188" who="#KrystynaSkowrońska">Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.189" who="#AnnaRybczyńska">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, szanowne panie i panowie posłowie. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w części 87 – Dochody budżetu środków europejskich oraz realizację w Ministerstwie Finansów zadań z zakresu obsługi płatności środków europejskich. Pominę już kwestię kwoty środków, które wpłynęły i potrąceń, bo pan przewodniczący przed chwilka wszystkie te kwoty przytoczył. Zasilanie rachunków bankowych w Banku Gospodarstwa Krajowego do obsługi płatności odbywały się w ustalonych terminach i wysokościach. Minister finansów zapewnił środki na bieżącą realizację płatności z budżetu środków europejskich. Stany środków na rachunkach do obsługi płatności były monitorowane, a zlecenia płatności realizowane prawidłowo. Sprawozdanie roczne z wykonania planu dochodów budżetu środków europejskich Rb-27UE w części 87 sporządzono terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalnorachunkowym.</u>
<u xml:id="u-1.190" who="#AnnaRybczyńska">Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na nieuwzględnienie przy określaniu wyniku finansowego budżetu środków europejskich w 2023 r. zwrotu płatności dokonanych w latach 2010–2022, które wpłynęły na rachunki do obsługi płatności w roku 2023 w wysokości 1 304 600 tys. zł. Skutkowało to zaniżeniem wyniku finansowego budżetu środków europejskich o tę kwotę. Najwyższa Izba Kontroli od lat wskazuje, że nieujmowanie zwrotów dotyczących płatności z lat ubiegłych w wyniku roku bieżącego, jak również nieuwzględnienie ich w głównych tabelach sprawozdań budżetowych prowadzi do sytuacji, iż nie odzwierciedlają one do końca rzeczywistego przebiegu zdarzeń. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.191" who="#KrystynaSkowrońska">Część 81 – Rezerwa ogólna: wydatki, części 83 rezerwy celowe w zakresie pozycji 16, 19, 21, 36, 40, 44, 46, 56, 74 i 75. Przedstawiciel resortu, pani minister Hanna Majszczyk sama referuje lub wyznacza osobę, koreferat – pani poseł Zofia Czernow, wiceprzewodnicząca Komisji. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.192" who="#AnnaNapiórkowska">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Szczegółowe informacje dotyczące rozdysponowania zarówno środków rezerwy ogólnej, jak i wszystkich pozycji rezerw celowych zostały przedłożone Wysokiej Komisji. Tam dość szczegółowo omówiono poszczególne uruchomienia, a jeżeli chodzi o rozdysponowanie rezerwy ogólnej, to w układzie każdego z zarządzeń Prezesa Rady Ministrów oraz uchwał Rady Ministrów. Informacje są też opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, więc pozwolę sobie w sposób uproszczony przedstawić informacje dotyczące rezerwy ogólnej i poszczególnych pozycji rezerw celowych.</u>
<u xml:id="u-1.193" who="#AnnaNapiórkowska">Jeżeli chodzi o rezerwę ogólną, to była ona w znowelizowanej ustawie budżetowej zaplanowana w wysokości 1 235 000 tys. zł. Rozdysponowano 78%, czyli 958 186 tys. zł. Zarządzeniami Prezesa Rady Ministrów rozdysponowano kwotę 821 186 tys. zł, a na skutek uchwał Rady Ministrów – 137 000 tys. zł. Minister finansów w ramach upoważnienia do rozdysponowania rezerwy ogólnej nie wydał w roku 2023 żadnej decyzji.</u>
<u xml:id="u-1.194" who="#AnnaNapiórkowska">Jeżeli chodzi o rezerwy celowe, to rezerwa z pozycji 16, czyli corocznie tworzona rezerwa na zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa, była zaplanowana w wysokości 1 566 217 tys. zł. Rozdysponowano środki w 94%. Najważniejsze pozycje zobowiązań, które zostały sfinansowane z tej rezerwy, to: skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 listopada 2023 r. na pokrycie wynagrodzeń sędziów, i tutaj było 346 622 tys. zł, kolejna najwyższa pozycja to finansowanie ustawowych uprawnień do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów w ramach krajowych pasażerskich przewozów autobusowych, i tutaj było 263 104 tys. zł, a także dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, dla zakładu emerytalno-rentowego na wypłaty z tytułu świadczeń emerytalno-rentowych – 215 000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.195" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa z pozycji 19, czyli na zmianę organizacyjne i nowe zadania, plan wynosił 3280 tys. zł. Rozdysponowano 2245 tys. zł, czyli 68%. Na podstawie przyjętych przez Radę Ministrów uchwał, gdzie określono skutki wynikające ze zmian organizacyjnych nowych zadań. Rezerwa z pozycji 21, która jest przeznaczana corocznie na wypłaty wynagrodzeń dla osób odwołanych z kierowniczych stanowisk państwowych, nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne oraz ekwiwalenty za urlop w przypadku jednostek, w których zatrudnienie nie przekraczało 50 osób, i tutaj plan wynosił 2000 tys. zł, a rozdysponowano 67%, czyli 1332 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.196" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa z pozycji 36 na realizację programów poręczeniowo-gwarancyjnych i innych programów rządowych wspieranych gwarancjami Skarbu Państwa była zaplanowana w wysokości 3 704 477 tys. zł, te środki zostały nierozdysponowane na etapie planu. Kształtując wysokość tej rezerwy bierzemy pod uwagę oszacowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego ryzyko wypłat, w tym wypadku nie zmaterializowało się to ryzyko, stąd nie doszło do uruchomienia środków tej rezerwy.</u>
<u xml:id="u-1.197" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa w pozycji 40 jest przeznaczana na odbudowę dochodów budżetu państwa i zadania związane z funkcjonowaniem systemu finansów publicznych. Zgodnie z planem w znowelizowanej ustawie budżetowej wynosiła 1 616 586 tys. zł, a rozdysponowana została w 86%, głównie na skutki realizacji programu wieloletniego „Modernizacja KAS w latach 2023–2025”, a także skutki przechodzące tego programu z lat ubiegłych.</u>
<u xml:id="u-1.198" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa w pozycji 44 na dofinansowanie realizacji niektórych zadań kontynuowanych. Plan wynosił 4 826 833 tys. zł. Rozdysponowana w 90%. Największe tytuły, na które zostały skierowane środki z tej rezerwy, to: międzywojewódzkie i międzynarodowe kolejowe przewozy pasażerskie – 675 000 tys. zł, budowa nowej siedziby ambasady RP w Republice Federalnej Niemiec – 164 097 tys. zł, a także zostały skierowane środki do wojewódzkich i powiatowych inspektoratów weterynarii.</u>
<u xml:id="u-1.199" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa w pozycji 46 na wspieranie zwalczania przemytu i podrabiania wyrobów tytoniowych była zaplanowana w wysokości 17 000 tys. zł. Została zrealizowana w 99%. Środki zostały skierowane do Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Granicznej i Policji.</u>
<u xml:id="u-1.200" who="#AnnaNapiórkowska">Rezerwa w pozycji 56 na zmiany systemowe i niektóre zmiany organizacyjne. Plan w znowelizowanej ustawie budżetowej wynosił 5 483 963 tys. zł. Rozdysponowano 70%, czyli 3 819 264 tys. zł. I tutaj największą pozycją rozdysponowania stanowiły skutki zmiany ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ta zmiana dotyczyła zmiany sposobu waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych poprzez ustalenie od 2023 r. nowej, wyższej podstawy do waloryzacji świadczeń. Na ten cel rozdysponowano 2 057 075 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.201" who="#AnnaNapiórkowska">W trakcie roku budżetowego utworzono dwie nowe rezerwy celowe, rezerwę z pozycji 74, na podstawie przepisu art. 10b tzw. ustawy okołobudżetowej. Rezerwa, utworzona z wydatków zablokowanych z tytułu naturalnych oszczędności budżetowych, wynosiła 236 681 tys. zł i praktycznie w całości została rozdysponowana na sfinansowanie wypłaty kwot zwiększonego wynagrodzenia prokuratorów. Rezerwa w pozycji 75 to kolejna rezerwa utworzona w trakcie roku na wpłatę do funduszu COVID. Wpłata została dokonana w wysokości 5 026 241 tys. zł z przeznaczeniem na wypłaty przez zarządcę rozliczeń dopłat na podstawie wniosków złożonych w listopadzie i grudniu 2023 r. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.202" who="#KrystynaSkowrońska">Do tej części mieliśmy koreferat. Pani poseł, przewodnicząca Zofia Czernow. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.203" who="#ZofiaCzernow">Po nowelizacji rezerwa ogólna wyniosła 1 235 000 tys. zł, a więc była bardzo wysoka, znacznie wyższa niż w roku poprzednim. Wydatkowano 958 000 tys. zł. To wydatkowanie budzi bardzo poważne wątpliwości i Najwyższej Izby Kontroli, ale też wystarczy przeanalizować na co zostały przeznaczone pieniądze. Podam kilka przykładów, bo nie będę wchodzić w szczegóły, bo nie mamy tyle czasu. Wszystkie wnioski były rozpatrywane na skróty, bez żadnych procedur, bez szczegółowego uzasadnienia – bardzo skromne uzasadnienie lub w zasadzie brak uzasadnienia. Natomiast takie bardzo celowe przeznaczenie rezerwy, jak na rekompensaty w związku z zamknięciem granic na wschodzie Polski, to zanotowano przewlekły tryb postępowania i akurat tam nie było nagłej, szybkiej reakcji, jak w pozostałych przypadkach. Podam kilka przykładów. Z rezerwy ogólnej, proszę zwrócić uwagę, wyremontowano posadzkę w garażu w ochotniczej straży pożarnej. Taki przykład. A w ogóle bardzo dużo pieniędzy poszło na zakup sprzętu OSP, wyposażenie. To zupełnie przeczy założeniom, o których mówi ustawa, na co służy rezerwa ogólna. Ponadto w wielu wypadkach rezerwa ogólna była przeznaczana na budowę boisk sportowych, wsparcie klubów, na przykład tenisa stołowego, takich i innych zadań, które absolutnie… Jest to przerażające, że z rezerwy ogólnej finansowane są takie rzeczy. Tam nie było nic wspólnego z sytuacją nagłą, na przykład klub „Sokół” z Lulina, itd, itd, boisko sportowe, wiele było finansowanych tych boisk sportowych. Już nie będę szczegółowo ich omawiać, natomiast na co jeszcze chciałabym zwrócić uwagę, mianowicie na to, że na działalność… Zasadą jest, że z rezerwy finansuje się zadania, których nie można było przewidzieć, a większość można było przewidzieć, np. sprawa referendum, które były 15 października, a które nie dało żadnego rezultatu, bo wzięło w nim udział poniżej 40% ludzi. Na referendum wydano 5000 tys. zł. Ponadto cała kampania, którą prowadziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przecież które ma swój budżet, a tutaj przeznaczono na działalność informacyjną dotyczącą podwyższenia wysokości świadczenia 10 000 tys. zł, itd., itd. Myślę, że warto wyciągnąć wnioski z tego co się wydarzyło, bo nie mogą być w ten sposób wykorzystywane pieniądze publiczne, które zostały zapisane, jako rezerwa ogólna. Było wiele zadań inwestycyjnych, jakieś etapy budowy szkoły i innych spraw związanych z oświetleniem boisk itd, itd. Tak że po prostu uważam, że wykorzystanie rezerwy ogólnej było absolutnie sprzeczne z przepisami prawa w tym zakresie i gospodarnością. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.204" who="#AnnaRybczyńska">Szanowni państwo, w zakresie rezerwy ogólnej Najwyższa Izba Kontroli realizację budżetu w 2023 r. w części 81 – Rezerwa ogólna oceniła w formie opisowej. Podstawą oceny były wyniki kontroli rozdysponowania środków tej rezerwy przeprowadzonych w Ministerstwie Finansów i w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przy czym w Ministerstwie Finansów nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości, natomiast w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów izba zidentyfikowała cztery zasadnicze nieprawidłowości, które zaraz pokrótce omówię.</u>
<u xml:id="u-1.205" who="#AnnaRybczyńska">Rok 2023 był kolejnym, kiedy istotną część środków rezerwy ogólnej przeznaczono dla części – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Środki przekazane do kancelarii stanowiły w 2023 r. ponad 1/3 środków rezerwy ogólnej, tj. blisko 325 000 tys. zł. Minister finansów w związku z uchwałami Rady Ministrów i zarządzeniami Prezesa Rady Ministrów bez zbędnej zwłoki wydawał decyzje budżetowe zwiększające wydatki części budżetowych. Minister finansów w informacji o rezerwie ogólnej i rezerwach celowych budżetu państwa uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawie na rok 2023, tak jak i w latach poprzednich, wskazywał, że rezerwa ogólna to szczególny instrument finansowy umożliwiający reagowanie m.in. w sytuacjach nagłych, których wystąpienia nie można było przewidzieć, a wymagających niezwłocznego wsparcia finansowego. To jest właśnie dokładnie to, co przytoczyła pani wiceprzewodnicząca w swoim koreferacie. Stanowisko takie było podtrzymywane w trakcie roku przez ministra finansów w pismach kierowanych do kancelarii, jak również na takie przesłanki wskazywała sama Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, w szczególności w pismach informujących o nieprzyznaniu środków rezerwy ogólnej wystosowanych do podmiotów, które wystąpiły o takie środki. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli powyższe przesłanki, choć nie wskazano ich wprost w ustawie o finansach publicznych, powinny być brane pod uwagę przy rozdysponowaniu rezerwy ogólnej, wynikają bowiem z pożądanego kształtowania i funkcji w systemie finansów publicznych. W ocenie Izby istnieje potrzeba podjęcia prac legislacyjnych nad wprowadzeniem do ustawy o finansach publicznych reguł i kryteriów przyznawania środków rezerwy ogólnej zgodnie z jej interwencyjnym charakterem. Na potrzebę uregulowania tej kwestii NIK wskazuje już od 2020 r.</u>
<u xml:id="u-1.206" who="#AnnaRybczyńska">W wyniku kontroli wykonania przez Radę Ministrów i prezesa Rady Ministrów budżetu państwa w 2023 r. w części – Rezerwa ogólna, przeprowadzonej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, stwierdzono, że w 24 z 33 spraw objętych szczegółowym badaniem, na kwotę blisko 40 000 tys. zł, rozdysponowano zarządzeniami prezesa Rady Ministrów, przeznaczono na zadania, które nie miały charakteru nagłych, niemożliwych do przewidzenia lub wymagających podjęcia natychmiastowych działań. Dotyczyło to środków dla Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w kwocie ponad 17 000 tys. zł w związku ze zleceniem przez prezesa Rady Ministrów organizacjom pozarządowym realizacji zadań publicznych na podstawie art. 11b ustawy o działalności pożytku publicznego, przekazania 15 wojewodom w kwocie 11 900 tys. zł z przeznaczeniem na zadania z zakresu grobownictwa wojennego, dla wojewody mazowieckiego w kwocie 2500 tys. zł na organizację Ogólnopolskiego Święta „Wdzięczni Polskiej Wsi”, czy dla wojewody warmińsko-mazurskiego oraz wojewody pomorskiego, wojewody wielkopolskiego i małopolskiego w kwocie blisko 7000 tys. zł na zadania o charakterze inwestycyjnym, tj. budowę remizy ochotniczej straży pożarnej, budowę przedszkola samorządowego oraz rozbudowę, czy nadbudowę szpitali powiatowych.</u>
<u xml:id="u-1.207" who="#AnnaRybczyńska">Najwyższa Izba Kontroli, nie odnosząc się do celowości tych zadań, o których przed chwilą była mowa, zwraca uwagę, że nie miały one zasadniczo charakteru incydentalnego, czy jednorazowego. Święto „Wdzięczni Polskiej Wsi” organizowano cyklicznie od 2018 r. Podobnie od kilku lat zadania z zakresu grobownictwa wojennego należą ustawowo do zakresu działania wojewodów, a uprawnienie do zlecenia zadań publicznych w trybie pozakonkursowym przysługuje prezesowi Rady Ministrów od ponad 10 lat. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli środki na tego typu zadania powinny być planowane w odpowiednich częściach budżetowych lub ewentualnie w rezerwach celowych. Izba zauważa, że przedstawiona sytuacja może świadczyć o niedostosowaniu przyznanych dysponentom limitów wydatków do rzeczywistych potrzeb. W wyniku kontroli wykonania budżetu państwa w 2023 r. stwierdzono, że w częściach budżetowych, którymi dysponowali wojewodowie, oraz w części – Transport wystąpiły przypadki zwrócenia się o środki z rezerwy ogólnej budżetu państwa i przeznaczenie ich na zadania, które w ocenie NIK nie wynikały z zaistnienia sytuacji nagłych. Na zadania te przeznaczono ponad 338 000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.208" who="#AnnaRybczyńska">Przechodząc do wspomnianych wcześniej nieprawidłowości w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, w wyniku kontroli wykonania przez Radę Ministrów i prezesa Rady Ministrów budżetu państwa w tej części, że proces rozdysponowania rezerwy był nietransparentny, a w konsekwencji narażał podstawowe zasady racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi. Brak jawnych i precyzyjnych kryteriów podziału stwarzał prezesowi Rady Ministrów możliwość dowolnego postępowania i sprzyjał nierównemu traktowaniu podmiotów ubiegających się o środki publiczne. Z dokumentacji 45 z 46 spraw należących do badanej próby nie wynikało z jakich konkretnie przyczyn prezesa Rady Ministrów przyznał albo odmówił przyznania środków rezerwy ogólnej. Ponadto we wszystkich skontrolowanych sprawach materiały, na podstawie których prezes Rady Ministrów podejmował decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania środków, przygotowane były nierzetelnie.</u>
<u xml:id="u-1.209" who="#AnnaRybczyńska">Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła również dwie inne nieprawidłowości. Pierwsza polegała na przewlekłym rozpatrywaniu sprawy dotyczącej przyznania wojewodzie podlaskiemu wsparcia finansowego na wypłatę rekompensat za czasowe zawieszenie ruchu na przejściach granicznych w województwie podlaskim, wskutek czego prezes Rady Ministrów nie podjął decyzji w tym przedmiocie przed terminem wypłaty pierwszych rekompensat. Druga dotyczyła nierzetelnej weryfikacji wniosku wojewody małopolskiego w zakresie istnienia podstawy prawnej do przyznania przez niego dotacji gminie ze środków budżetu państwa, w wyniku czego rozdysponowano środki na realizację zadania, które nie należało do zadań własnych gminy. Również w przeprowadzonej w drugiej połowie 2023 r. kontroli, wsparcie finansowe samorządów przez państwo w okresie reform podatkowych i odbudowy gospodarki po epidemii COVID-19, Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła nierzetelne uzasadnianie decyzji przez prezesa Rady Ministrów o przyznaniu środków z rezerwy ogólnej albo odmowie ich przyznania, a także nierzetelne przygotowanie dla prezesa Rady Ministrów dokumentacji, która miała być podstawą jego decyzji.</u>
<u xml:id="u-1.210" who="#AnnaRybczyńska">W wyniku kontroli wykonania budżetu państwa nieprawidłowości stwierdzono również u innych dysponentów części budżetowych i, tak jak już tutaj było też wcześniej wspomniane, dysponent części – Rodzina, tj. minister rodziny, pracy i polityki społecznej, wnioskując o 10 000 tys. zł na działania informacyjno-promocyjne dotyczące podwyższenia od stycznia 2024 r. świadczenia wychowawczego, nie przygotował żadnego planu działań, jak i nie oszacował wysokości środków niezbędnych do ich realizacji. Poniesione wydatki na organizację 95 pikników „800+” Izba uznała za niecelowe i niegospodarne. Z kolei minister infrastruktury w części –Transport zdecydował o zrealizowaniu w sierpniu 2023 r. kampanii informacyjnej o zmianach zasad poboru opłat od 1 lipca 2023 r. za przejazd autostradą A2 na odcinku Stryków – Konin i autostradą A4 na odcinku Wrocław – Sośnica i wydatkowaniu na ten cel blisko 2000 tys. zł, mimo że informacja o tych zmianach została już wcześniej rozpowszechniona i przekazana do szerokiego grona odbiorców. Natomiast dysponenci części – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego oraz sprawy wewnętrzne nie podjęli działań w celu zmiany zarządzenia prezesa Rady Ministrów przyznających środki z rezerwy ogólnej pomimo zidentyfikowanych okoliczności wskazujących na niewykorzystanie przyznanych im środków. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.211" who="#AnnaRybczyńska">A nie, jeszcze rezerwy celowe. Przepraszam. Byłoby szybko, ale jeszcze przedstawię szybciutko rezerwy celowe. Łączna kwota dziewięciu omawianych dzisiaj pozycji rezerw, objętych szczegółowym badaniem w ramach przeprowadzonej kontroli budżetowej, to ponad 10 000 000 tys. zł, w tym 5 000 000 tys. zł dotyczyło pozycji 75. W zakresie pozycji 19, 21, 44, 45, 76 nieprawidłowości nie stwierdzono. Jak już tutaj wskazała moja przedmówczyni, pani dyrektor Napiórkowska, z pozycji 36 nie uruchomiono żadnych środków. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w zakresie rozdysponowania i wykorzystania środków rezerwy celowej w pozycji 56. Wymienię tylko kilka najistotniejszych z nich. W przypadku części 20 – Gospodarka, w Ministerstwie Rozwoju i Technologii przewlekle i nierzetelnie przeprowadzono proces, który miał doprowadzić do przyznania środków z rezerwy w kwocie 50 000 tys. zł z przeznaczeniem na sfinansowanie umowy zawartej z Europejską Agencją Kosmiczną w celu realizacji misji technologiczno-naukowej z udziałem polskiego astronauty. Dysponent części 27 – Informatyzacja, minister cyfryzacji z opóźnieniem wydał decyzję o zablokowaniu nadmiarowych blisko 16 000 tys. zł pochodzących ze środków tej rezerwy. W przypadku części 41 – Środowisko, w Ministerstwie Klimatu i Środowiska umowę dotacji, na realizację zadania pn. „Budowa stacji narciarskiej Nosal”, zawarto z Tatrzańskim Parkiem Narodowym dopiero po blisko dwóch miesiącach od wydania przez ministra finansów decyzji o uruchomieniu środków. Ponadto nie wdrożono skutecznych mechanizmów weryfikacji przygotowania beneficjentów do wykorzystania środków z rezerw celowych, wskutek czego minister klimatu i środowiska wystąpił do ministra finansów o przyznanie środków z przeznaczeniem dla Tatrzańskiego Parku Narodowego w kwocie zaniżonej o blisko 90%. Minister spraw wewnętrznych i administracji, dysponent części 42 – Sprawy wewnętrzne, występując o 30 000 tys. zł z przeznaczeniem na nagrody i zapomogi dla funkcjonariuszy służb mu podległych, wskazał w stosownym wniosku niewłaściwą klasyfikację budżetową. Samo wydatkowanie przyznanych środków z budżetu ministerstwa na nagrody i zapomogi dla wskazanych funkcjonariuszy było niezgodne z obowiązującymi przepisami. W ministerstwie nie funkcjonował bowiem fundusz nagród i zapomóg dla funkcjonariuszy pełniących służbę w jednostkach podległych. Przekazanie środków pochodzących z rezerwy za pośrednictwem ministerstwa na nagrody dla funkcjonariuszy pełniących służbę w jednostkach podległych doprowadziło do zaprezentowania przez ministerstwo sprawozdania RB-70, RB-28 i Rb-BZ1 wydatków, które nie powinny zostać w nich wykazane. W związku z nieprawidłowością stwierdzono również w Ministerstwie Finansów, że nie zweryfikowano rzetelnie wniosku ministra spraw wewnętrznych o przyznanie kwoty 30 000 tys. zł z pozycji 56. Nieprawidłowości wystąpiły również w zakresie pozycji 16, gdzie stwierdzono, że w części 42 – Sprawy wewnętrzne komendant wojewódzki Policji w Łodzi z naruszeniem art. 154 ust. 7 o finansach publicznych wykorzystał środki tej rezerwy. W przypadku pozycji 40, gdzie z kolei stwierdzono nieprawidłowość dotyczącą zaplanowania środków w rezerwie celowej, a nie właściwej części budżetowej.</u>
<u xml:id="u-1.212" who="#AnnaRybczyńska">Zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli dotyczą również procesu planowania dwóch omawianych dzisiaj pozycji rezerw. W przeprowadzonej w Ministerstwie Finansów w 2022 r. kontroli opracowania ustawy budżetowej na rok 2023 Izba po raz kolejny zwróciła uwagę na ogólny charakter pozycji 44 oraz pozycji 56 rezerw celowych. Rezerwy te zostały zaplanowane na duże kwoty, a ich tytuły są bardzo ogólne. W praktyce pozwalają na finansowanie niemal dowolnych zadań z zakresu działalności państwa. Można uznać, że rezerwy te mają charakter zbliżony do rezerwy ogólnej, przy czym podstawowa różnica polega na tym, że środkami tymi nie dysponuje Rada Ministrów, tylko minister finansów.</u>
<u xml:id="u-1.213" who="#AnnaRybczyńska">Na koniec chciałabym jeszcze zwrócić uwagę państwa na pozycję 75, która została utworzona w trakcie roku. W tym wypadku wątpliwości Izby budzi wykorzystanie po raz kolejny tzw. przepisów covidowych do utworzenia tej rezerwy, a konkretnie art. 15zi pkt 6 tzw. ustawy covidowej. Przepis ten umożliwiał utworzenie rezerwy w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, a w analizowanym przypadku istotne wątpliwości budzi to, czy zadanie, na które miały być przeznaczone środki, mieściły się w pojęciu przeciwdziałania COVID-19, nawet w tak szerokim rozumieniu tego pojęcia, określonym w art. 2 ust. 2 ustawy covidowej. Utworzenie rezerwy na wpłatę do Funduszu Przeciwdziałania COVID nastąpiło w związku z zapotrzebowaniem zgłoszonym 27 grudnia 2023 r. przez ministra klimatu i środowiska. Środki były potrzebne przede wszystkim na sfinansowanie różnorodnych rekompensat związanych z istotnym wzrostem cen surowców energetycznych. Przedstawiając swoje wątpliwości NIK pragnie zasygnalizować, że incydentalne przepisy uchwalane wkrótce po wystąpieniu epidemii COVID-19, upoważniające do określonych, niestandardowych działań w obliczu walki z epidemią, nie powinny być szeroko wykorzystywane do działań, które mają związek przede wszystkim z innymi uwarunkowaniami i przyczynami innymi niż epidemia COVID-19. Należy też przypomnieć, że Fundusz Przeciwdziałania COVID został powołany w 2020 r., jako jednostka tymczasowa, utworzona w celu stworzenia możliwości nagłego reagowania w sytuacjach spowodowanych przez wirusa SARS CoV-2 i choroby nim wywołane, co wskazuje na wyjątkowy charakter tego funduszu. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.214" who="#ZofiaCzernow">Powiem krótko o rezerwie w pozycji 8, mianowicie to jest rezerwa na realizację projektów współfinansowanych z udziałem środków budżetu Unii Europejskiej. Tutaj ustanowiono blisko 11 000 000 tys. zł, a wykorzystano niecałe 50%. Ta pozycja również od lat jest bardzo wysoko ustanawiana w budżecie, a później to wykorzystanie to jest takie źródło finansowania, czy pokrywania różnych wydatków.</u>
<u xml:id="u-1.215" who="#ZofiaCzernow">Ale przechodząc do dalszych rezerw – nie będę mówiła o tych, które nie budzą wątpliwości, były wykorzystane zgodnie z ich przeznaczeniem, bo była już o tym mowa – ale mówiąc o rezerwach, które zupełnie były niepotrzebne, to jest taką pozycją pozycja 36, to są środki na realizację programów poręczeniowo-gwarancyjnych i innych programów rządowych wspieranych gwarancjami Skarbu Państwa oraz wydatków na obsługę zadłużenia należności i innych operacji finansowych Skarbu Państwa. Zaplanowano rezerwę w wysokości 3 700 000 tys. zł, a w ogóle nie rozdysponowano tej pozycji. To świadczy o błędnym planowaniu rezerw. Zablokować tak wysokie środki budżetowe to jest po prostu brak wiedzy o tym co może być potrzebne a co nie, a w ogóle nie było powodu, żeby aż tak wysoko planować rezerwę w tej pozycji.</u>
<u xml:id="u-1.216" who="#ZofiaCzernow">Zwrócę jeszcze uwagę na rezerwę, która… Aha, tutaj była taka rezerwa 56, mianowicie rezerwa na zmiany systemowe i niektóre zmiany organizacyjne. Rozdysponowano niecałe 70% tej rezerwy, ale tutaj jest taka pozycja w tych materiałach „Wypłata Poczcie Polskiej S.A., jako operatorowi wyznaczonemu, kosztu netto z tytułu obowiązku świadczenia usług powszechnych za 2021 r. i 2022 r.” – prawie 700 000 tys. zł. To też jest wątpliwa pozycja. Ale bardzo poważne wątpliwości budzi pozycja 72 rezerwy, to są wydatki związane ze zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych, kryzysu wywołanego konfliktem zbrojnym w Ukrainie – 16 000 000 tys. zł. No i co się stało z tą kwotą? Przede wszystkim środki w dużym stopniu wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem. Zmieniano cel przeznaczenia tej rezerwy, np. wpłata do Funduszu Solidarnościowego na 14. emeryturę, zresztą w podwyższonej wysokości, bo w budżecie w ogóle nie było złotówki na ten cel. Ze środków przeznaczonych na pomoc Ukrainie wydatkowano środki na wypłatę 14. emerytury, przenosząc poprzez Fundusz Solidarnościowy. Tak że to jest bardzo negatywny przykład. Należałoby tego unikać, bo to jest po prostu niezgodne z przejrzystymi finansami i niezgodne z dbaniem o finanse publiczne.</u>
<u xml:id="u-1.217" who="#ZofiaCzernow">Pozycja 74 i 75 była omawiana. Niewątpliwie, tylko jedno zdanie, budzi wątpliwości rezerwa na wpłatę do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, bo w zasadzie w tej chwili albo jak coś nie wiemy z czego sfinansować, to z działalności na COVID-19, czy ze środków na wojnę w Ukrainie. Później wykorzystanie jest zupełnie inne. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.218" who="#KrystynaSkowrońska">Część 85 – Budżety wojewodów w zakresie działu 756 – Dochody osób prawnych, osób fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem – dochody i wydatki; dział 758 – Różne rozliczenia. Referuje minister finansów, koreferuje poseł Michał Jaros. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.219" who="#AnetaCieloch">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. W zakresie części 85 – Budżety wojewodów, dział 753 – Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem wykonanie ukształtowało się następująco: w znowelizowanej ustawie budżetowej na rok 2023 nie były planowane dochody w ramach tego działu, natomiast zostały zrealizowane w kwocie 44 tys. zł. Środki pochodziły głównie z tytułu zwrotu dotacji celowych z lat ubiegłych wraz z odsetkami przyznanych dla gmin na rekompensatę utraconych dochodów w 2018 r. w związku ze zmianą zakresu opodatkowania elektrowni wiatrowych oraz zwrot utraconych dochodów z tytułu zwolnienia z podatku od nieruchomości w parku narodowym. Wydatki w ramach tego działu również nie były planowane. W wyniku rozdysponowania środków ujętych w rezerwach celowych plan wydatków został zwiększony o łączną kwotę 10 750 tys. zł i zrealizowany w wysokości zwiększenia z przeznaczeniem głównie na zwrot gminom utraconych dochodów z tytułu zwolnienia z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego.</u>
<u xml:id="u-1.220" who="#AnetaCieloch">Odnosząc się do działu 758 – Różne rozliczenia, informuję, iż w dziale tym zrealizowano dochody w wysokości 589 tys. zł, które stanowiły głównie wpływy związane z realizacją zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego. Wydatki na rok 2023 zostały zaplanowane w łącznej wysokości 244 209 tys. zł. W toku realizacji budżetu plan został zmieniony. Zmiany polegały głównie na: zmniejszeniu wydatków o kwotę 176 274 tys. zł w wyniku rozdysponowania i przeniesienia do innych działów środków z rezerw zaplanowanych w budżetach wojewodów, zwiększeniu wydatków o kwotę 150 441 tys. zł w wyniku rozdysponowania rezerw celowych z przeznaczeniem głównie na zwrot części wydatków wykonanych w 2022 r. w ramach funduszu sołeckiego. Zrealizowane wydatki w tym dziale wyniosły 211 718 tys. zł z przeznaczeniem głównie na: zwrot części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego w kwocie 139 752 tys. zł, dotacje dla gmin uzdrowiskowych w związku z realizacją dodatkowych zadań własnych, dotyczących zachowania funkcji leczniczych uzdrowiska, w kwocie 58 412 tys. zł, zwrot jednostkom samorządu terytorialnego poniesionych w latach ubiegłych kosztów w wysokości 10 066 tys. zł oraz na współfinansowanie projektów w ramach programów operacyjnych Europejskiej Współpracy Terytorialnej – 3456 tys. zł. Szczegółowa analiza wykonania dochodów i wydatków w ramach omawianych działów została zaprezentowana Wysokiej Komisji w materiale objaśniającym. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
<u xml:id="u-1.221" who="#MichałJaros">W kwestii działu 758 – Różne rozliczenia zrealizowano głównie nieplanowane dochody w wysokości 589 tys. zł. Największe wpływy pochodziły z zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego – 235 tys. zł, tutaj głównie w województwie moim, dolnośląskim i śląskim, zwrotów dotacji oraz płatności wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem – 210 tys. zł, środków pozostałych po likwidacji przedsiębiorstw państwowych – 136 tys. zł. Jeśli chodzi o wydatki w dziale 758, ukształtowały się one na poziomie 244 209 tys. zł, z czego wydatki bieżące jednostek budżetowych – 179 542 tys. zł, dotacje i subwencje – 58 485 tys. zł, współfinansowanie projektu z udziałem środków Unii Europejskiej – 3242 tys. zł, wydatki majątkowe – 2950 tys. zł. Środki przeznaczono m.in. na: dotacje dla gmin uzdrowiskowych, rezerwy utworzone w budżetach wojewodów oraz euroregiony. W toku realizacji budżetu doszło do zmian polegających na zmniejszeniu wydatków o 176 274 tys. zł i zwiększeniu wydatków o 150 441 tys. zł, głównie na różne rozliczenia finansowe oraz euroregiony. Podsumowując powyższe, plan po zmianach wyniósł 218 376 tys. zł. Zrealizowane wydatki wyniosły 211 718 tys. zł, co stanowi realizację planu w około 97%.</u>
<u xml:id="u-1.222" who="#MichałJaros">Szanowna pani przewodnicząca, szanowna pani minister, Wysoka Komisjo, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.223" who="#KrystynaSkowrońska">Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.224" who="#KrystynaSkowrońska">Czy są… Pan przewodniczący Henryk Kowalczyk do debaty.</u>
<u xml:id="u-1.225" who="#KrystynaSkowrońska">Zatem nie ma głosów w dyskusji. Stwierdzam, że punkt został zrealizowany. Przechodzimy do pkt 8: przychody i rozchody… części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa: dochody i wydatki; przychody i rozchody budżetu państwa. Referuje pani minister Hanna Majszczyk lub wyznaczona osoba, koreferuje pan poseł Sławomir Ćwik. Zmiana jest w uzgodnieniu z panem posłem Ryszardem Petru.</u>
<u xml:id="u-1.226" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.227" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o część 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa, pierwotna ustawa budżetowa na 2023 r. zakładała, że wydatki w tej części 79 z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa wyniosą 66 000 000 tys. zł, z tego na obsługę zadłużenia na rynku krajowym 60 186 000 tys. zł, na obsługę zadłużenia na rynkach zagranicznych – 5 813 000 tys. zł. W związku z nowelizacją limit wydatków został obniżony do wysokości 62 000 000 tys. zł, jednocześnie w ramach tej części budżetowej minister finansów dokonał przesunięć wydatków pomiędzy rozdziałami i paragrafami oraz poszczególnymi rodzajami instrumentów. W wyniku zmian limit wydatków na obsługę zadłużenia należności na operacji na rynku krajowym został obniżony do wysokości 55 006 000 tys. zł, a na rynkach zagranicznych został podwyższony do wysokości 6 993 000 tys. zł. Ostateczna realizacja wydatków z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa w 2023 r. wyniosła 61 710 000 tys. zł, czyli 99,5% planu po zmianach, z tego na obsługę zadłużenia należności innych operacji finansowych Skarbu Państwa na rynku krajowym – 54 860 000 tys. zł, na rynkach zagranicznych – 6 849 000 tys. zł. Warto zauważyć, że zrealizowane w 2023 r. wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa były istotnie wyższe od wydatków poniesionych w 2022 r. Były one wyższe o 28 992 000 tys. zł, tj. o 88,6%. To było głównie wynikiem wzrostu średniego oprocentowania długu i kosztów jego emisji oraz obsługi środków oraz kosztu obsługi środków z konsolidacji, czyli środków, które minister finansów przyjmuje w depozyt od jednostek sektora finansów publicznych, przyrostu obsługiwanego zadłużenia, efektów również przeprowadzonych w latach 2022–2023 transakcji SWAP w większej skali zamiany, również obligacji zapadających w roku kolejnym.</u>
<u xml:id="u-1.228" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o szczegółowe odniesienie się do wydatków, które były poniesione na rynku krajowym – w odniesieniu do instrumentów, którymi minister finansów finansował się na rynku krajowym – przedmiotowe wydatki zostały zrealizowane w kwocie 54 860 000 tys., jak już wspomniałem, tj. 99,7% planu po nowelizacji ustawy budżetowej. W tej części głównie wydatki obejmowały: wydatki z tytułu obsługi obligacji rynkowych – realizacja wyniosła 41 573 000 tys. zł, czyli to są tzw. obligacje hurtowe, wydatki z tytułu obligacji oszczędnościowych – wykonanie wyniosło 6 388 000 tys. zł, to są obligacje oferowane przez Skarb Państwa inwestorom indywidualnym, wydatki związane z obsługą środków przyjmowanych w depozyt lub zarządzanie, czyli mechanizmy konsolidacji – realizacja wyniosła 6 606 000 tys. zł, wydatki z tytułu odsetek należnych kontrahentom od zabezpieczeń gotówkowych, związanych z transakcjami pochodnymi – tu było 1 510 000 tys. zł, wydatki z tytułu dyskonta od bonów skarbowych – te wydatki nie wystąpiły, ponieważ minister finansów nie emitował bonów skarbowych w 2023 r. Pozostałe koszty emisji skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym oraz inne opłaty i prowizje związane z obsługą procesu emisji, rozliczania oraz ewidencji długu na rynku krajowym zaplanowano wypłatę środków w wysokości 4395 tys. zł, a wypłacono 2900 tys. zł. Na wydatki z tytułu obsługi zadłużenia na rynkach zagranicznych zaplanowano 5 813 000 tys. zł, po nowelizacji limit ten został, jak już wcześniej wspomnieliśmy, podniesiony do wysokości 6 993 000 tys. zł. Realizacja wyniosła 6 849 000 tys. zł. Główne pozycje to były: wydatki z tytułu odsetek dyskonta od obligacji wyemitowanych na rynkach międzynarodowych. Zrealizowano to w kwocie 5 114 000 tys. zł. Wydatki z tytułu odsetek i opłat od kredytów i pożyczek, realizacja wyniosła 1 641 000 tys. zł, wydatki z tytułu odsetek od zabezpieczeń gotówkowych, to są transakcje, które były wykonywane, aby zmienić strukturę walutową długu Skarbu Państwa, wyniosły 1 387 000 tys. zł, pozostałe koszty emisji obsługi skarbowych papierów wartościowych wyniosły 92 125 tys. zł. To jest rozliczenie części 79 w zakresie wydatków.</u>
<u xml:id="u-1.229" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o dochody związane z obsługą długu Skarbu Państwa, one głównie występują z tytułu premii, którą minister finansów uzyskuje emitując skarbowe papiery wartościowe. W ustawie budżetowej na 2023 r. zaplanowano dochody w wysokości 4 436 000 tys. zł. Znowelizowano to do wysokości 8 057 000 tys. zł. Realizacja dochodów wyniosła 9 441 000 tys. zł, w tym dochody krajowe 8 128 000 tys. zł, a dochody zagraniczne 1 312 000 tys. zł. Dochody krajowe, jak już wcześniej wspomniano, były wynikiem przede wszystkim premii i odsetek od sprzedawanych obligacji skarbowych, natomiast dochody zagraniczne głównie z tytułu odsetek od środków walutowych, które minister finansów utrzymuje na swoich rachunkach, i stanowią one rezerwę płynnościową w walutach obcych. Wyższe wykonanie wynikało głównie z niższego od zakładanego stosunku do projektu ustawy budżetowej na 2023 r. i poziomu stóp procentowych na rynku krajowym – z tego właśnie powodu powstaje dochód z tytułu premii od obligacji emitowanych na rynku krajowym – oraz zakładano niższy poziom środków walutowych na rachunkach ministra finansów. Okazał się on finalnie średniorocznie wyższy, co też miało wpływ na realizację wyższych dochodów w części zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-1.230" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o część przychodowo-rozchodową, czyli część 98, przychody i rozchody budżetu państwa kształtowały się w 2023 r. na poziomie odpowiednio 18 405 043 000 tys. zł oraz 18 320 383 000 tys. zł. Jednocześnie trzeba zauważyć, że te wartości obejmują również przychody i rozchody, które wynikają z zobowiązań finansowych zaciąganych, spłacanych w tym samym roku budżetowym oraz operacji finansowych dokonywanych pomiędzy rachunkami Ministra Finansów. Gdybyśmy tego rodzaju operacje wyekstraktowali, odjęli, to łącznie jest to 521 689 000 tys. zł po stronie przychodów oraz 437 028 000 tys. zł po stronie rozchodów.</u>
<u xml:id="u-1.231" who="#KarolCzarnecki">Dalsze omówienie przychodów i rozchodów krajowych. One ukształtowały się finalnie na poziomie 18 145 898 000 tys. zł. Złożyły się na nie następujące tytuły: skarbowe papiery wartościowe, przychody ze sprzedaży w wysokości 212 343 000 tys. zł – jest to wartość obejmująca obligacje zarówno hurtowe jak i obligacje oszczędnościowe – pożyczki udzielone, przychody w wysokości 8 181 000 tys. zł, i tutaj głównymi czynnikami są przychody będące wynikiem spłaty pożyczek, które zostały udzielone przez Fundusz Solidarnościowy, jednostki samorządu terytorialnego oraz korporacje ubezpieczeń kredytów eksportowych, refinansowanie zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej – tutaj przychody są w wysokości 72 200 tys. zł, zarządzanie płynnością sektora finansów publicznych – tutaj przychody wynoszą 17 845 266 000 tys. zł. Pozostałe przychody w wysokości 1 698 000 tys. zł, głównie są to środki uzyskane w ramach działań konsolidacyjnych ministra finansów do okresowego wykorzystania w procesie finansowania potrzeb pożyczkowych, to są środki z rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych oraz pochodzące z rozliczenia budżetu środków europejskich. Przychody z prywatyzacji – 3700 tys. zł, przychody również uzyskane z tytułu wpłat w ramach depozytów zabezpieczających transakcje od pochodnych. Środki na rachunkach budżetowych, przychody w wysokości 78 337 000 tys. zł wynikające ze stanu środków złotowych na koniec 2022 r. I te przychody krajowe, bez uwzględnienia zobowiązań zaciąganych, spłacanych w tym samym roku, ukształtowały się na poziomie 391 663 000 tys. zł wobec założonych 610… 100 151 000 tys. zł. Taka realizacja była wypadkową przede wszystkim wyższych o 47 000 000 tys. zł przychodów z tytułu skarbowych papierów wartościowych, niższych o 8600 tys. zł przychodów z tytułu pożyczek udzielonych wyższych o 22 000 tys. zł przychodów z tytułu prefinansowania zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z UE, niższego o 16 444 000 tys. zł poziomu środków przyjętych na koniec roku w depozyt lub zarzadzanie w ramach mechanizmu konsolidacji, niższych o 249 178 000 tys. zł pozostałych przychodów. Założona kwota obejmowała głównie potencjalne wpływy z tytułu zwiększonej sprzedaży SPW, która mogłaby prefinansować potrzeby pożyczkowe roku 2024 oraz by obejmowała również finansowanie ewentualnych dodatkowych potrzeb. Był również wyższy stan środków na rachunkach budżetowych na początku roku 2024.</u>
<u xml:id="u-1.232" who="#KarolCzarnecki">Rozchody krajowe ukształtowały się na poziomie 18 080 166 000 tys. zł i były to następujące tytuły: rozchody w wysokości 129 851 000 tys. zł związane z wykupem obligacji rynkowych na rynku krajowym oraz obligacji oszczędnościowych, pożyczki udzielone, czyli rozchód w wysokości 8 100 000 tys. zł, to była pożyczka dla Funduszu Solidarnościowego, refinansowanie zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, rozchody w wysokości 123 000 tys. zł, zarządzanie płynnością sektora finansów publicznych, czyli mechanizm konsolidacji – rozchody w wysokości 17 883 492 000 tys. zł. Pozostałe rozchody w wysokości 528 000 tys. zł wynikające z okresowych płatności w ramach depozytów zabezpieczających oraz realizacji z odpisów z prywatyzacji na Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Reprywatyzacji w wysokości 8000 tys. zł Środki na rachunkach budżetowych – rozchody w wysokości 58 069 000 tys. zł wynikające ze stanu środków złotowych na koniec 2023 r. Bez uwzględnienia zobowiązań zaciąganych i spłacanych w tym samym roku rozchody krajowe wyniosły 325 931 000 tys. zł wobec założonej kwoty 520 866 000 tys. zł. Wynikało to z następujących czynników: mieliśmy wyższe o 26 309 000 tys. zł rozchody z tytułu wykupu skarbowych papierów wartościowych, to było wynikiem prefinansowania potrzeb pożyczkowych na 2024 r., głównie to– o czym wspominaliśmy wcześniej – zwiększona skala przetargów zamiany obligacji, niższe o około 115 192 000 tys. zł rozchody z tytułu pożyczek udzielonych. Nie udzielone zostały pożyczki dla KUKE, dla jednostek samorządu terytorialnego, dla ostatecznych odbiorców wsparcia w ramach Krajowego Planu odbudowy oraz Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Niższe były o 245 000 tys. zł rozchody z tytułu prefinansowania zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu UE. Zgodnie z planem realizacji rozchodów układało się zarządzanie płynnością sektora finansów publicznych. Niższe mieliśmy o 249 876 000 tys. zł tzw. rozchody pozostałe. To były potencjalne rozchody, związane również ze zwiększeniem potrzeb pożyczkowych netto lub wykupów długu. Wyższy o 44 000 000 tys. zł od zakładanego mieliśmy stan środków złotowych na rachunkach budżetowych na koniec 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.233" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o przychody i rozchody zagraniczne, przychody ukształtowały się na poziomie 259 144 000 tys. zł, i to były następujące tytuły: obligacje skarbowe, przychody ze sprzedaży na międzynarodowych rynkach finansowych, w wysokości 45 588 000 tys. zł, kredyty otrzymane, w wysokości 1 069 000 tys. zł, to głównie Bank Światowy oraz Bank Rozwoju Rady Europy, pożyczki z Unii Europejskiej – przychody w wysokości 19 496 000 tys. zł z tytułu otrzymania płatności zaliczkowej w ramach pożyczek z instrumentu na rzecz odbudowy i zwiększania odporności – czyli to jest przychód, który jest związany z wpływem płatności zaliczkowej pod koniec 2023 r. – również zarządzanie środkami europejskimi, tutaj przychody w wysokości 63 769 000 tys. zł wynikające z wpływu środków z Komisji Europejskiej, kredyty, udzielone pożyczki – przychody w wysokości 100 000 tys. zł, będące wynikiem spłat dokonywanych na podstawie umów międzynarodowych, oraz przepływy związane z rachunkiem walutowym – przychody w wysokości 129 119 000 tys. zł z tytułu wykorzystania środków walutowych.</u>
<u xml:id="u-1.234" who="#KarolCzarnecki">Jeśli chodzi o rozchody zagraniczne, one ukształtowały się na poziomie 240 217 000 tys. zł . Na tę wartość złożyły się następujące tytuły: obligacje skarbowe, rozchody w wysokości 24 550 000 tys. zł, tj.: wykup obligacji emitowanych na ry nkach finansowych zapadających w 2023 r., otrzymane kredyty, rozchody w wysokości 4 228 000 tys. zł związane ze spłatą kredytów otrzymywanych z EBI, z Banku Światowego oraz z Banku Rozwoju Rady Europy, zarządzanie środkami europejskimi – rozchody w wysokości 78 070 000 tys. zł wynikające przede wszystkim z przekazania środków złotowych w ramach mechanizmu konsolidacji środków walutowych do budżetu środków europejskich; kredyty i pożyczki udzielone – rozchody w wysokości 165 000 tys. zł; płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych instytucjach finansowych – rozchody w wysokości 1 515 000 tys. zł; przepływy związane z rachunkiem walutowym – rozchody w wysokości 131 686 000 tys. zł z tytułu zasilenia rachunku walutowego.</u>
<u xml:id="u-1.235" who="#KarolCzarnecki">I to jest opis części 79 oraz części 98, które były przedmiotem oceny oraz opinii Najwyższej Izby Kontroli. Kontrola zakończyła się w kwietniu br. Z mojej strony na chwilę obecną to wszystko. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.236" who="#KrystynaSkowrońska">Poprosiłabym o opinię pana posła Sławomira Ćwika. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-1.237" who="#SławomirĆwik">Znacząca część wydatków na obsługę długu Skarbu Państwa w 2023 r. była w dużej części zdeterminowana działaniami rządu, podejmowanymi w 2022 r. Sprawa ta powinna być wskazana w miejscu omawiania czynników, które spowodowały znaczący wzrost wydatków. Trudno z perspektywy czytającego ocenić czy i ewentualnie jakie decyzje podejmowane w 2023 r. wygenerowały wzrost wydatków w tej części budżetu.</u>
<u xml:id="u-1.238" who="#SławomirĆwik">Odnosząc się jeszcze do kwestii technicznej ujęcia informacji zawartej w pkt 1 ppkt 1–6, byłoby na pewno wygodniej, gdyby były one przedstawiane w układzie tabelarycznym, z możliwością porównania danych za 2022 r. i 2023 r., podobnie jak w przypadku pkt 2 ppkt 1–4. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.239" who="#KrystynaSkowrońska">Uprzejmie proszę o koreferat przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.240" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2023 r. w części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa w tej części zostały zaplanowane i zrealizowane prawidłowo, wydatkowane na cele określone w ustawie budżetowej w ramach ustalonych limitów. Minister finansów prowadził obsługę zobowiązań i dokonywał wydatków zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zawartymi umowami. W 2023 r. na obsługę długu Skarbu Państwa wydatkowano, jak już tu słusznie zauważył i pan dyrektor i pan poseł, blisko 62 000 000 tys. zł, co było blisko 2-krotnie wyższą kwotą niż w roku poprzednim. Skokowy wzrost wydatków był spowodowany przede wszystkim wzrostem rynkowych stóp procentowych oraz stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego, a także wzrost wydatków spowodowany był przyrostem zadłużenia Skarbu Państwa – to są główne przesłanki dla wzrostu długu. Na obsługę długu krajowego wydatkowano blisko 89% kwoty, a na obsługę zadłużenia zagranicznego ponad 11%. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała również prowadzenie ksiąg rachunkowych tej części przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz roczne sprawozdania budżetowe za 2023 r. i sprawozdanie w zakresie operacji finansowych za IV kwartał 2023 r. sporządzone przez ministerstwo dla części 79 budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-1.241" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Przechodząc do części 98, czyli przychodów i rozchodów związanych z finansowaniem potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, to tu Izba przedstawiła ocenę w formie opisowej. Zaraz uzasadnię dlaczego. Izba oceniła, że minister finansów zapewnił pełne i terminowe finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, zauważyła również, że dobór instrumentów finansowania uwzględniał potrzebę minimalizacji kosztów pozyskiwania środków finansowych i prowadzony był z uwzględnieniem dywersyfikacji źródeł ich pozyskiwania na rynku krajowym i zagranicznym, co zostało ocenione pozytywnie. Natomiast Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie nieujmowanie w wydatkach i w potrzebach pożyczkowych, a w następstwie tego w długu publicznym, nakładów ponoszonych na realizację zadań państwa i to zarówno na etapie planu jak i realizacji ustawy budżetowej. Dotyczyło to w szczególności nakładów na zadania realizowane przez fundusze umiejscowione w Banku Gospodarstwa Krajowego. Powierzone tym funduszom zadania państwa finansowane były w drodze pozyskiwania środków z różnorodnych źródeł, takich jak: emisje obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa, zaciągane kredyty zagraniczne, otrzymane nieodpłatnie obligacje skarbowe, środki przekazywane im przez inne fundusze, te otrzymywały ponadto środki z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-1.242" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W 2023 r. nastąpił skokowy wzrost potrzeb pożyczkowych netto budżetu państwa. W 2020 r. wyniosły one 50 000 000 tys. zł, w latach 2021–2022 de facto nie wystąpiły, natomiast w 2023 r. potrzeby te wyniosły 137 600 000 tys. zł. Najważniejszym składnikiem potrzeb pożyczkowych netto jest zawsze deficyt budżetu państwa. W 2023 r. wyniósł on 85 600 000 tys. zł i był ponad 6-krotnie wyższy niż rok wcześniej. O ile przyrost deficytu w 2020 r. został w istotnej części wywołany sytuacją nadzwyczajną, bo był to pierwszy rok pandemii, to już w 2023 r. zjawiska nadzwyczajne nie wystąpiły, a wzrost deficytu wynikał głównie z wysokiej realizacji wydatków budżetu państwa. Oprócz deficytu budżetu państwa wysokie potrzeby pożyczkowe generował także niedobór przychodów w stosunku do zrealizowanych rozchodów z tytułu zarządzania płynnością sektora finansów publicznych w ramach zarówno konsolidacji złotowej, jak i iw ramach konsolidacji walutowej z tytułu zarządzania środkami europejskimi. W poprzednich latach pozycje nie generowały potrzeb pożyczkowych, ponieważ były ujemne, więc nawet je zabezpieczały, natomiast w 2023 r. jednostki wycofały więcej depozytów objętych konsolidacją niż pozostawiane w zarządzaniu ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-1.243" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli w przedstawionej państwu analizie wykonania budżetu państwa zwróciła uwagę, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych był ponad 2-krotnie wyższy niż deficyt budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich i stanowił ponad 5% produktu krajowego brutto, co prawdopodobnie będzie stanowiło podstawę do uruchomienia wobec Polski procedury nadmiernego deficytu. To również kolejny rok, kiedy duża część deficytu podsektora instytucji rządowych została ujęta poza deficytem budżetu państwa i budżetu środków europejskich. Deficyt wykonany przez jednostki pozabudżetowe wyniósł blisko 50 500 000 tys. zł. Jak już wspomniałam wcześniej, deficyt budżetu państwa w 2023 r. powinien być znacznie wyższy. Wynika to z faktu, że znaczna część wydatków państwa została zrealizowana z pominięciem budżetu państwa. Najwyższa Izba Kontroli już od 2020 r. zwraca uwagę na obniżenie rangi ustawy budżetowej polegające na realizowaniu zadań państwa z pominięciem tej ustawy przez Polski Fundusz Rozwoju oraz fundusze umiejscowione w Banku Gospodarstwa Krajowego. Tylko w wyniku emisji długu dokonanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz tych funduszy, poprzez emisję obligacji krajowych i zagranicznych oraz zaciągnięcie kredytów w zagranicznych podmiotach, z pominięciem budżetu, pozyskano środki w wysokości ponad 50 000 000 tys. zł, a łącznie ze środkami przekazanymi z innych funduszy razem w wysokości 68 800 000 tys. zł. Najistotniejszym przykładem finansowania pozabudżetowego był i jest Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 utworzony, jak już wcześniej wspominałyśmy z panią dyrektor, jako jednostka tymczasowa, mająca za zadanie walkę z przeciwdziałaniem pandemii. Wielkość środków, jakie w 2023 r. trafiły do tego funduszu, to 49 200 000 tys. zł, z czego z pominięciem rachunku wydatków budżetu państwa ponad 44 000 000 tys. zł. Z emisji obligacji przez Bank Gospodarstwa Krajowego, czyli poprzez zwiększanie zadłużenia, fundusz ten uzyskał prawie 22 700 000 tys. zł. Środki przekazane do funduszu z innych funduszy wyniosły prawie 20 000 000 tys. zł, a 5000 000 tys. zł pochodziło z wydatków budżetu państwa. Aktualnie fundusz posiada zadłużenie, gwarantowane przez Skarb Państwa, w wysokości 170 000 000 tys. zł. Podobny sposób finansowania był stosowany także w przypadku innych funduszy, czyli Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, Funduszu Pomocy i Krajowego Funduszu Drogowego. Razem zadłużenie tych funduszy, oraz zadłużenie z tytułu tarczy antykryzysowej Polskiego Funduszu Rozwoju, wyniosło na koniec 2023 r. 348 700 000 tys. zł i stanowiło ponad 20% zadłużenia sektora rządowego i samorządowego. Zwiększona skala przenoszenia finansowania zadań publicznych do funduszy pozabudżetowych, obsługiwanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i do Polskiego Funduszu Rozwoju, pozwala na kreowanie niższego deficytu budżetu państwa niż gdyby finansowanie to odbywało się bezpośrednio z budżetu państwa i wpływało na wzrost długu Skarbu Państwa. Jednak ceną za uzyskanie pożądanej wielkości deficytu budżetu państwa, niższej niż rzeczywista nierównowaga finansów publicznych, jest ponoszenie wyższych kosztów obsługi zadłużenia. Oszacowane przez Najwyższą Izbę Kontroli łączne koszty obsługi obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID, Funduszu Pomocy i Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych oraz przez Polski Fundusz Rozwoju w całym okresie ich zapadalności będą wyższe o 13 600 000 tys. zł od kosztów, jakie poniósłby budżet państwa na obsługę skarbowych papierów wartościowych. Ponadto, jak samo Ministerstwo Finansów zauważa, istnienie kilku ośrodków emisji długu prowadzi do fragmentaryzacji rynku papierów wartościowych i zmniejsza efektywność pozyskiwania środków przez ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-1.244" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Kolejnym działaniem wykorzystywanym przez rząd w celu finansowania zadań z pominięciem wydatku budżetu państwa oraz wyniku budżetu państwa, było nieodpłatne przekazywanie obligacji skarbowych – w 2023 r. na kwotę 21 600 000 tys. zł. Natomiast w latach 2019–2023 łączna wartość obligacji skarbowych przekazanych nieodpłatnie wybranym podmiotom osiągnęła już wartość ponad 90 000 000 tys. zł. Ponadto w 2023 r. wprowadzono kolejny element pozabudżetowy, czyli inwestycje realizowane w ramach Krajowego Planu Odbudowy i zwiększania odporności finansowane były ze środków Polskiego Funduszu Rozwoju zamiast z budżetu państwa. Najwyższa Izba Kontroli nie kwestionuje celowości podjęcia działań w celu rozpoczęcia realizacji tych inwestycji w sytuacji braku napływu środków z Unii Europejskiej, jednak zwraca uwagę, że jest to kolejny mechanizm finansowania zadań państwa poza ustawą budżetową. Wartość wydatków Polskiego Funduszu Rozwoju na prefinansowanie tych inwestycji w latach 2022–2023 wyniosła już ponad 5 000 000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.245" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia utrzymujący się od 2020 r. trend wykorzystywania działań naruszających podstawowe zasady budżetowe, w szczególności zasadę jedności, przejrzystości oraz jawności budżetu. Wpływają one na ograniczanie znaczenia budżetu państwa, jako najważniejszego planu finansowego określonego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ale, co najistotniejsze, powyższe działania w sposób znaczący ograniczają kontrolę zarówno parlamentarną jak i społeczną nad gromadzeniem oraz wydatkowaniem istotnej części środków na zadania publiczne. Podkreślić należy, że opisane tutaj praktyki, w różnej skali, były stosowne już od 2020 r., w wyniku czego izba stawiała wnioski pokontrolne. W 2023 r. zostały one ponowione i Izba zawnioskowała o zaprzestanie stosowanej od kilku lat praktyki dofinansowania wybranych podmiotów przez nieodpłatne przekazywanie skarbowych papierów wartościowych w przypadku, gdy podmioty te mogłyby otrzymywać dotacje na podstawie ustawy o finansach publicznych, a także ujmowania w kwotach zrealizowanych wydatków i rozchodów budżetu państwa części nakładów na finansowanie zadań publicznych realizowanych za pośrednictwem funduszy obsługiwanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-1.246" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W 2023 r. po raz kolejny odnotowano zwiększenie wartości zadłużenia Skarbu Państwa do poziomu wynoszącego 1 346 200 000 tys. zł, co stanowiło wzrost o blisko 8%. Wzrost wielkości długu Skarbu Państwa był spowodowany finansowaniem potrzeb pożyczkowych netto budżetu państwa we wspomnianej wysokości 137 600 000 tys. zł, w tym deficytu. Dług ten zarządzany jest bezpośrednio przez ministra finansów, według zasad określonych corocznie w strategiach zarządzania długiem sektora finansów publicznych. Ta strategia, obok ustawy budżetowej, jest podstawowym dokumentem służącym zarządzaniu finansami publicznymi, dla którego obowiązują zasady jedności, zupełności, szczegółowości i przejrzystości. Państwowy dług publiczny wyniósł 1 328 100 000 tys. zł i był wyższy niż na koniec 2022 r. o prawie 10%. Jego wzrost był spowodowany wzrostem długu Skarbu Państwa, który stanowi ponad 90% tego długu. W relacji do produktu krajowego brutto dług ten wyniósł 38,9%. Natomiast nastąpił szybszy przyrost długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, bo aż o prawie 12%, i dług ten wyniósł 1 691 100 000 tys. zł, natomiast w relacji do produktu krajowego brutto wzrósł o 0,4 punktu procentowego osiągając poziom 49,6%. Jak już wcześniej wspomniałam, przyrost długu był spowodowany nasilonym w 2023 r. finansowaniem zadań państwa poza budżetem, głównie poprzez emisję długu, za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego. W 2023 r. dotyczyło to zwłaszcza Funduszu Przeciwdziałania COVID, Funduszu Pomocy i Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, a wcześniej również Polskiego Funduszu Rozwoju w zakresie transakcji związanych z finansowaniem tarcz antykryzysowych. Na koniec 2023 r. zadłużenie funduszy umiejscowionych w Banku Gospodarstwa Krajowego i Polskiego Funduszu Rozwoju wyniosło łącznie 348 700 000 tys. zł i stanowiło ponad 20% długu sektora instytucji rządowych i samorządowych. Spłata tego zadłużenia jest gwarantowana przez Skarb Państwa, a udzielenie tych gwarancji nie zostało objęte limitami określonymi w ustawie budżetowej. Oznacza to wyłączenie tych pozycji potencjalnych zobowiązań Skarbu Państwa spod kontroli parlamentu dokonywanej w trybie przewidzianym dla ustawy budżetowej. Ta część pozabudżetowego zadłużenia publicznego nie była również objęta zarządzeniem ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-1.247" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W kolejnych strategiach zarządzania długiem publicznym minister finansów pokazywał rzeczywiste i szacowane wielkości zadłużenia sektora rządowego i samorządowego, liczonego zgodnie z definicją unijną, pomijając przy tym fakt, że istotna część tego zadłużenia, powstająca w funduszach pozabudżetowych, jest de facto przez niego kreowana i ustalana, między innymi, co do terminów emisji i spłat wielkości zadłużenia i rentowności emitowanych obligacji. Należy też wskazać, że dług ten jest ponadto obciążony ryzykami, choćby takimi jak ryzyko refinansowania, czy ryzyko walutowe. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli oznacza to, że strategia jest dokumentem niekompletnym, ponieważ nie odnosi się do znaczącej części długu powstałego z inicjatywy rządu, gwarantowanego przez rząd, a także kształtowanego przez rząd. Wobec powyższego po kontroli wykonania budżetu państwa w części 98 Izba sformułowała wniosek dotyczący przedstawiania pełnych danych o długu tych podmiotów sektora instytucji rządowych i samorządowych, w których dług powstał w wyniku finansowania zadań państwa i jest gwarantowany przez Skarb Państwa, wraz z określeniem celu i ryzyk zarządzania długiem oraz kosztów jego obsługi. Różnica między państwowym długiem publicznym a długiem sektora instytucji rządowych i samorządowych zwiększyła się kolejny rok z rzędu i osiągnęła wysokość ponad 363 000 000 tys. zł. Podkreślić należy, że Najwyższa Izba Kontroli już od kilku lat zwraca uwagę na potrzebę ujednolicenia metody liczenia państwowego długu publicznego i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, tak aby wartość państwowego długu publicznego wyrażała faktyczne zadłużenie państwa. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.248" who="#KrystynaSkowrońska">Czy są państwo posłowie, którzy chcą zabrać głos? Udzielę sobie głosu. Chciałabym, poza tymi ostatnimi ryzykami związanymi z finansowaniem długu, tym ryzykiem refinansowym i ryzykiem walutowym, zapytać przedstawiciela Ministerstwa Finansów o ryzyko stopy procentowej, dlatego że w przypadku tej części mamy emitowane papiery wartościowe po WIBID. Dzisiaj nie mamy jeszcze ostatecznej decyzji specjalnego zespołu w tym zakresie, w pracach nad stopami procentowymi, Jak państwo widzą ryzyko w tym przypadku? Ja poproszę o odpowiedź na piśmie, bo będziemy mieli przed sobą jeszcze rozpatrywanie innych części budżetowych, debatę nad wykonaniem budżetu, więc dzisiaj o to nie proszę. Poproszę uprzejmie również o podanie struktury obligacji hurtowych i obligacji oszczędnościowych, to co było elementem omówienia na początku roku, przy wysokiej inflacji, możliwości inwestowania, unikania ryzyka obniżenia się wartości środków posiadanych przez obywateli. Na takie elementy chciałabym zwrócić uwagę i chciałabym uprzejmie poprosić o udzielenie odpowiedzi na piśmie.</u>
<u xml:id="u-1.249" who="#KrystynaSkowrońska">A zatem stwierdzam, że tę część omówiliśmy.</u>
<u xml:id="u-1.250" who="#KrystynaSkowrońska">Przypada nam rozpatrzenie pkt 9, w części związanej z wydatkami osoby prawnej Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Referuje prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, koreferentem jestem ja. Chciałabym w tej części, cierpliwie czekających na swój punkt, bardzo serdecznie przywitać pana Jacka Gdańskiego, prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego i panią Justynę Adamczyk, zastępcę prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Chcę poinformować, że państwo objęli funkcję w styczniu br. Chcę pogratulować pełnienia tych obowiązków. Bardzo proszę o przedłożenie sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-1.251" who="#JacekGdański">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, po wadze i skali problemów omawianych w poprzednich punktach, pozwolę sobie swoją wypowiedź skrócić i odnieść się tylko do najważniejszych kwestii. Polska Agencja Nadzoru Audytowego w wymiarze finansowym prowadzi dość ograniczoną działalność. W roku ubiegłym przychody Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego pochodziły, zgodnie z ustawą, wyłącznie z opłat z tytułu nadzoru i opłat za rozpatrzenie wniosków, wpis na listę firm audytorskich oraz z odsetek z posiadanych… – czy mnie słychać, tak, dziękuję bardzo – oraz z odsetek z posiadanych wolnych środków. Agencja nie uzyskuje żadnych przychodów z tytułu dotacji od ministra finansów bądź innych podmiotów.</u>
<u xml:id="u-1.252" who="#JacekGdański">To, na co chciałbym zwrócić państwa uwagę, to wynik finansowy Agencji, który w roku 2023 wyniósł 2158 tys. zł. To była istotna różnica w stosunku do kwot zaplanowanych. W planie planowano osiągnięcie straty w wysokości nieco ponad 9000 tys. zł. Dlaczego tak się stało? Szanowni państwo, przede wszystkim uzyskane przychody okazały się istotnie wyższe od tych, które planowano. Wyniosły one – mówię tu o przychodach z tytułu opłaty nadzoru i opłat z tytułu wpisu na listę – wyniosły one ponad 30 000 tys. zł, a zatem 122% planowanej wielkości. Stało się tak dlatego, iż rozwój rynku i większe przychody firm audytorskich wyraźnie różniły się od tego, co przyjmowano na etapie planowania w październiku roku 2022, w konsekwencji to odchylenie było dosyć istotne. Równocześnie koszty działalności Agencji zrealizowano zaledwie w 85% wielkości planowanej po zmianach i wyniosły one 26 752 tys. zł oraz do tej kwoty dodać należy koszty realizacji zadań powierzonych Polskiej Izbie Biegłych Rewidentów. W ramach nadzoru publicznego koszty wyniosły 3035 tys. zł i były takie, jak w planie. Dlaczego nie zrealizowano kosztów? W jednym zdaniu. Podstawową pozycją kosztową Agencji są wynagrodzenia. Wynagrodzenia zrealizowano w wysokości 19 409 tys. zł, co stanowiło 87% wielkości planu po zmianach, z uwzględnieniem wynagrodzeń osobowych i bezosobowych, a także wynagrodzeń członków rady Agencji. Wykonanie planu w tym punkcie wyniosło 94%. Niższe wykonanie wynagrodzeń bezosobowych wynikało przede wszystkim z wolnego tempa pozyskiwania specjalistów do przeprowadzania kontroli przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego. Zdiagnozowanym problemem jest w tym zakresie ograniczona liczba osób, które mogą taką działalność podjąć. Są to przede wszystkim biegli rewidenci, którzy mają wystarczający poziom etyczny, wystarczający poziom merytoryczny, a także mogą się w taką działalność zaangażować, to znaczy pracować na rzecz organu nadzoru, a tym samym odejść z rynku. Agencja będzie kontynuować działalność w zakresie pozyskiwania specjalistów mogących prowadzić taką działalność.</u>
<u xml:id="u-1.253" who="#JacekGdański">Oprócz sprawozdania, które w syntetyczny sposób starałem się państwu przedstawić, Agencja sporządza sprawozdanie finansowe, które podlega badaniu, nie przez firmę audytorską, ale przez Najwyższą Izbę Kontroli, oraz publikuje na swojej stronie bardzo obszerne sprawozdanie z działania, które zostało już przyjęte. Dane w tych sprawozdaniach, to znaczy w sprawozdaniu finansowym i w sprawozdaniu z działania, są spójne, a do przedstawionego sprawozdania finansowego Najwyższa Izba Kontroli nie wniosła uwag, wydając niezmodyfikowaną opinię. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.254" who="#KrystynaSkowrońska">Ze względu na przestawione sprawozdanie z wykonania planu finansowego Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, chciałabym się ograniczyć do dwóch zdań… Aha, Najwyższa Izba Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.255" who="#KrystynaSkowrońska">Najwyższa Izba Kontroli. Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.256" who="#AnnaRybczyńska">Pani przewodnicząca, jeszcze raz Anna Rybczyńska. Pozostaje mi tylko potwierdzić to, co powiedział pan prezes. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli sprawozdanie Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego za rok 2023 rzetelnie, jasno przedstawia sytuację finansową i majątkową Agencji. Opinia biegłego rewidenta o tym sprawozdaniu jest pozytywna i nie zawiera zastrzeżeń ani objaśnień. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.257" who="#KrystynaSkowrońska">Zakończyliśmy omawianie tego punktu. Zmierzamy do realizacji ostatniego punktu dzisiejszego posiedzenia Komisji. Chciałam powiedzieć, że jest godz. 21.01, jest to dziesiąta godzina posiedzenia Komisji. Komisja obraduje od godziny… przepraszam, może nie tak, wszystkich komisji. Praca trwa w parlamencie dla posłów z tej Komisji dwunastą godzinę.</u>
<u xml:id="u-1.258" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę, referat wygłasza przedstawiciel Ministerstwa Finansów, jest to informacja o poręczeniach, gwarancjach udzielonych w 2023 r. przez Skarb Państwa i niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego z druku sejmowego nr 387.</u>
<u xml:id="u-1.259" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę, pani minister Hanna Majszczyk lub osoba wyznaczona.</u>
<u xml:id="u-1.260" who="#AgnieszkaSzczepaniak">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, informacja o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa i niektóre osoby prawne, i Bank Gospodarstwa Krajowego jest przedstawiana Sejmowi od ponad 25 lat. Pierwsza była przedstawiana w roku 1998 i dotyczyła roku 1997, a obecnie przedstawiana informacja dotyczy gwarancji udzielonych w roku 2023. I tak w roku 2023 Skarb Państwa udzielił gwarancji na łączną kwotę 168 000 000 tys. zł, przy czym były to: gwarancje na przedsięwzięcia inwestycyjne w obszarze infrastruktury drogowej i kolejowej na kwotę 12 800 000 tys. zł i dotyczyły zadłużania się przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Krajowego Funduszu Drogowego w celu budowy dróg ekspresowych i autostrad. Dotyczyło to również kredytów zaciąganych przez PKP Polskie Linie Kolejowe w Europejskim Banku Inwestycyjnym na inwestowanie w infrastrukturę kolejową oraz kredytów zaciągniętych przez PKP Intercity, również w Europejskim Banku Inwestycyjnym, na modernizację i zakup taboru kolejowego. Poza przedsięwzięciami inwestycyjnymi, na których finansowanie zostało zagwarantowane przez Skarb Państwa, były też gwarancje realizowane w ramach działań na rzecz obronności państwa, ponieważ gwarancjami zostały objęte zobowiązania Banku Gospodarstwa Krajowego zaciągnięte na rzecz Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na kwotę ponad 103 000 000 tys. zł, również gwarancjami objęte są zobowiązania Banku Gospodarstwa Krajowego na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na kwotę 34 000 000 tys. zł i na rzecz Funduszu Pomocy na kwotę ponad 11 300 000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.261" who="#AgnieszkaSzczepaniak">Gwarancjami Skarbu Państwa zostały również objęte kredyty na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła. Były to kredyty zaciągnięte przez PGE SA, PGE Paliwa i Węglokoks w celu zakupienia i sprowadzenia węgla do Polski w wyniku realizacji polecenia premiera. Gwarancje były w kwocie 6 600 000 tys. zł W sumie narastająco na koniec ubiegłego roku potencjalne niewymagalne zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu udzielonych gwarancji, udzielonych jak gdyby historycznie, od samego początku funkcjonowania systemu poręczeń i gwarancji, te potencjalne niewymagalne zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu gwarancji wyniosły 553 600 000 tys. zł. W roku ubiegłym, tak jak w latach poprzednich, Skarb Państwa nie wydał ani złotówki na realizację udzielonych gwarancji. W roku ubiegłym gwarancji udzielał również Bank Gospodarstwa Krajowego, między innymi w ramach rządowych programów poręczeniowo-gwarancyjnych. W ramach programów wspierania przedsiębiorczości udzielił ponad 108 tys. gwarancji na kwotę ponad 47 000 000 tys. zł, z tego gwarancje de minimis to 42 500 000 tys. zł, w ramach Funduszu Gwarancji Kryzysowych utworzonego w związku z negatywnymi skutkami konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy BGK udzielił 2300 gwarancji na kwotę ponad 17 000 000 tys. zł, w ramach Ekologicznego Funduszu Poręczeń Gwarancji, tzw. program gwarancyjny „Czyste Powietrze”, BGK udzielił 575 gwarancji na łączną kwotę ponad 27 000 tys. zł. W ramach rządowego funduszu mieszkaniowego, jest to tzw. gwarancja wkładu własnego, udzielił 1451 gwarancji na łączną kwotę 86 000 tys. zł. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.262" who="#KrystynaSkowrońska">Poproszę do tej części przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, niemniej jednak poprosiłabym przedstawiciela Ministerstwa Finansów o wskazanie w sprawozdaniu informacji o poręczeniach i gwarancjach, o których państwo mówili,. Gdzie możemy znaleźć liczbę gwarancji? Bo próbuję znaleźć…</u>
<u xml:id="u-1.263" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę przedstawiciela… Pani dyrektor, bardzo proszę. Ostatnie dzisiaj słowa od państwa.</u>
<u xml:id="u-1.264" who="#AnnaWojcieszkiewicz">Ustalony w ustawie budżetowej na rok 2023 limit gwarancji w wysokości 200 000 000 tys. zł został wykorzystany, jak już wspomniała pani dyrektor, na kwotę niespełna 13 000 000 tys. zł, co stanowiło tylko 6,5% jego wielkości. Nie będę wymieniać na co były gwarancje, ponieważ pani dyrektor to zreferowała, natomiast powiem tylko, że z uwagi na fakt, że istotną część tego limitu stanowią kwoty na ewentualne gwarancje dotyczące wsparcia sektora bankowego, w przypadku wystąpienia zjawisk kryzysowych, wykorzystanie prognozowanego limitu w niewielkim zakresie należy ocenić pozytywnie. Kwota gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa poza limitem określonym w ustawie budżetowej wyniosła natomiast łącznie ponad 155 000 000 tys. zł i była ponad 10 razy wyższa od kwoty gwarancji udzielonych w ramach limitu. Udzielenie gwarancji poza limitem wskazanym w ustawie budżetowej umożliwiały przepisy szczególne. Gwarancjami tymi zostały objęte przede wszystkim spłaty zobowiązań wynikających ze sprzedaży obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz funduszy tam umiejscowionych, m.in.: Funduszu Przeciwdziałania COVID, Funduszu Pomocy oraz z tytułu wyemitowanych obligacji i zaciągniętych kredytów na rzecz Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Dodać należy, że udzielone gwarancje nie są obarczone ryzykiem ich uruchomienia ze środków Skarbu Państwa ze względu na przyjęty mechanizm zapewnienia środków na spłatę gwarantowanych zobowiązań. Należy jednak zauważyć, że pokrywanie zobowiązań wynikających ze sprzedaży obligacji i zaciągniętych kredytów na rzecz tych funduszy wprawdzie nie wprost, jednak następować będzie ze środków pochodzących z budżetu państwa. W konsekwencji będzie to wpływać na wzrost zadłużenia oraz potrzeb pożyczkowych budżetu państwa. I tu, podobnie jak w 2022 r., zidentyfikowaliśmy nieprawidłowość, ponieważ minister finansów poza limitem określonym w ustawie budżetowej objął gwarancjami zobowiązania podmiotów, którym polecono dokonanie zakupu węgla energetycznego i sprowadzenie go do Polski. Oświadczenia gwarancyjne wystawione zostały do kwoty 6 600 000 tys. zł i Najwyższa Izba Kontroli ponownie uznała udzielenie tych gwarancji za nieprawidłowość. Udzielenie tych gwarancji mogło być dokonane niezgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej, ponieważ nie uzyskano zapewnienia, czy gwarancje te nie stanowią pomocy publicznej, która nie powinna być udzielana do dnia wydania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej z rynkiem wewnętrznym. W sytuacji, gdyby Komisja Europejska uznała udzielenie przez wskazanych gwarancji za pomoc publiczną niezgodną z rynkiem wewnętrznym, istnieje ryzyko, że przedsiębiorcy będą musieli taką pomoc zwrócić, co na pewno wpłynie niekorzystnie na ich kondycję finansową.</u>
<u xml:id="u-1.265" who="#AnnaWojcieszkiewicz">W wystąpieniu pokontrolnym Izba wskazała także na rosnący udział w łącznej kwocie niewymagalnych zobowiązań Skarbu Państwa gwarancji udzielanych poza limitem. Ten udział wyniósł ponad 77%. Udział ten obrazuje wielkość gwarantowanych zobowiązań, które nie bezpośrednio, ale finalnie mogą zostać pokryte ze środków budżetu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.266" who="#KrystynaSkowrońska">Kto z pań, panów posłów chciałby zabrać głos w sprawie punktu poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa? Nie widzę, a zatem potrzebujemy jeszcze wybrać osobę – skoro zakończyliśmy rozpatrywanie tego punktu – w celu przedstawienia stosownej informacji, sprawozdania na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Potrzebujemy wybrać posła sprawozdawcę. Bardzo proszę, czy są propozycje?</u>
<u xml:id="u-1.267" who="#KrystynaSkowrońska">Pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
<u xml:id="u-1.268" who="#KrystynaSkowrońska">W związku z tym chciałabym bardzo serdecznie podziękować pani minister, pracownikom Ministerstwa Finansów za udział w dzisiejszym posiedzeniu Komisji, wszystkim przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli, którzy uczestniczyli w posiedzeniu Komisji, legislatorom, którzy byli w pierwszej części, ale również przedstawicielom Komisji sejmowej bardzo serdecznie dziękuję za udział w posiedzeniu Komisji, sekretariatowi, bo dzisiaj było bardzo trudne i bardzo długie posiedzenie Komisji. chciałabym serdecznie podziękować.</u>
<u xml:id="u-1.269" who="#KrystynaSkowrońska">W związku ze zrealizowaniem porządku posiedzenia, zamykam posiedzenie Komisji, życząc państwu miłego wieczoru. Do widzenia.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>