text_structure.xml 19.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#JanuszCichoń">Informuję, że porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym  dla pracowników jednostek sfery budżetowej (druk nr 327). Pani poseł Marcelina Zawisza będzie uzasadniała ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#JanuszCichoń">Witam na dzisiejszym posiedzeniu panią minister, panią Bożenę Żelazowską, sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także towarzyszące jej osoby. Mam nadzieję, że są także przedstawiciele ministra finansów, ale póki co ich nie widzę. Mam nadzieję, że dotrą. Czy są jakieś uwagi do porządku obrad? Nie widzę, uznaję, że został on przyjęty. Przystępujemy zatem do jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#JanuszCichoń">Informuję państwa, że marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu skierował w dniu 24 kwietnia b.r. poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#JanuszCichoń">Bardzo proszę o wyciszenie rozmów. Przystępujemy do pierwszego czytania projektu ustawy z druku nr 327. Bardzo proszę przedstawiciela wnioskodawców o uzasadnienie projektu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#MarcelinaZawisza">Szanowna Komisjo, szanowni państwo, dziś procedujemy projekt bardzo wyczekiwany przez pracownice i pracowników instytucji kultury, zgodny z linią rządzącej koalicji. Myślę, że na tej sali wszyscy zgadzamy się, że podwyżki dla nauczycieli, całej strefy budżetowej były słuszne; że ci pracownice i pracownicy ze względu na ważną rolę społeczną zasługują na godne warunki pracy i płacy. Mam też nadzieję, że zgodzimy się w tej sprawie, w sprawie „trzynastek” dla pracowników i pracownic kultury. Mówimy tutaj o pracownikach takich obszarów jak muzea, teatry, filharmonie, galerie i wiele innych miejsc, dzięki którym nasze społeczeństwo może uczestniczyć w kulturze: obejrzeć wystawę, pójść do teatru, wysłuchać koncertu. Rozwój kultury w Polsce to nie są tylko pięknie odremontowane, odmalowane mury instytucji, to przede wszystkim praca działających w tych instytucjach ludzi. I warto podkreślić, że żeby mieć sztukę, trzeba inwestować w ludzi ją tworzących.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#MarcelinaZawisza">„Trzynastka” dla pracowników i pracownic instytucji kultury to też naprawa niezrozumiałej nierówności między instytucjami sfery budżetowej. Bo dziś dodatkowe wynagrodzenie otrzymują urzędnicy, pracownicy sądów czy służby mundurowe i pracownicy kultury jako pracownicy w bardzo istotnych społecznie obszarach w pełni na nie zasługują.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#MarcelinaZawisza">I tutaj bardzo krótki rys historyczny. Do roku 2000 w części instytucji kultury niemających statusu instytucji artystycznych wypłacano dodatkowe wynagrodzenie roczne, ponieważ instytucje takie jak: muzea, ośrodki badań i dokumentacji zbytków, biura wystaw artystycznych, filmoteka narodowa, centra sztuki, biblioteki, domy kultury, ośrodki kultury, świetlice, kluby, ogniska artystyczne prowadziły gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych i przepisami ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej. Wprowadzono ujednolicenie zasad gospodarki finansowej dla wszystkich instytucji kultury, usuwając z ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej zapis dotyczący prowadzenia gospodarki finansowej na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych. To pozbawiło podstawy prawnej wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego w instytucjach kultury.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#MarcelinaZawisza">Dlatego proponuję zmianę w ustawie o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, w art. 1 ust. 2 wprowadzenie punktu, który wprowadzi dla instytucji pracowników kultury możliwość wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego na zasadach obejmujących inne sektory ujęte w tej ustawie. I tutaj warto dodać, że przygotowaliśmy… my, ale również Biuro Legislacyjne, przygotowaliśmy poprawkę doprecyzowującą ten zapis. Poprawka Biura Legislacyjnego jest bardziej dokładna, więc będziemy ją popierać i bardzo proszę o poparcie tego projektu. Jest on ze wszech miar słuszny, naprawiający błąd z roku 2000, umożliwiający pracownikom kultury – zarówno jednostek samorządowych, jak i państwowych – na uzyskanie tego trzynastego wynagrodzenia rocznego dokładnie tak samo jak mają pracownicy innych obszarów sfery budżetowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#JanuszCichoń">Przypominam, że pierwsze czytanie obejmuje debatę w sprawie zasad ogólnych projektu ustawy, następnie zadawanie pytań przez posłów i odpowiedzi przedstawiciela wnioskodawców. Otwieram debatę w sprawie zasad ogólnych projektu. Pan poseł Adrian Zandberg, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#JanuszCichoń">Pan poseł Ćwik, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PiotrGliński">Jeżeli chodzi o kwestię samorządów i tego, że trzeba będzie dofinansować samorządy, to warto zwrócić uwagę na bardzo wysokie uposażenie szefów tych samorządów. To w Polsce jest od dawna tajemnica poliszynela, a w zasadzie nie tajemnica, ale sprawa, którą media w Polsce rzadko podejmują. Ktoś się chyba tego wstydzi. Może wtedy w tych samorządach byłoby więcej pieniędzy także dla kultury, gdyby prominenci, zwłaszcza w dużych miastach i urzędnicy tam pracujący mniej zarabiali.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PiotrGliński">A druga sprawa w związku z pieniędzmi na kulturę, z finansowaniem kultury. Jeszcze raz mówię – popieramy każdy wzrost zarobków pracowników w kulturze, natomiast bardzo nas niepokoi to, że w tym roku obecny rząd zmniejszył projekt budżetu  dla resortu kultury, wzrost jest mniej więcej o 5% mniejszy niż planowaliśmy. Przygotowaliśmy projekt wzrostu budżetu kultury o 23%, jest on w tej chwili większy o 18%, co skutkowało wielkimi obcięciami głównie w inwestycjach. A więc nie będzie w Polsce zbudowane muzeum historii naturalnej, od trzech lat przygotowywane – polecam państwu, bo to są najbardziej popularne muzea na świecie, szalenie edukacyjne. Obecny rząd zniszczył ten projekt, nie jest on realizowany. Od trzech lat był przygotowywany. Podobnie polska opera królewska, także wstrzymana jest słynna inwestycja w Krakowie w Hotelu „Cracovia”, który miał być oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie, i wiele innych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#JanuszKowalski">Dla nas tym standardem, jeśli chodzi o samorząd i wsparcie ludzi kultury jest prezydentura świętej pamięci Lecha Kaczyńskiego, który w latach 2002–2005 wyznaczył dobry standard wsparcia dla kultury po fatalnych rządach Platformy Obywatelskiej, wcześniej Unii Wolności i postkomunistów. Kultura nigdy nie była tak w Warszawie dofinansowywana jak właśnie za rządów…</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#JanuszKowalski">Problem polega na tym, że dziś, za trzy godziny, kiedy będziemy rozmawiać o dochodach budżetu państwa i procedowana będzie ustawa o krajowym systemie e-fakturowania, ustawa, która doprowadzi do tego, że przez opóźnienie – i to jest wasza decyzja, bo sześć miesięcy zmarnowaliście – w latach 2024–2025 budżet państwa straci 2,7 mld zł… Te pieniądze powinny pójść na kulturę. Zabieracie możliwości dodatkowych dochodów dla budżetu państwa, rozszczelniacie system vatowski, już dziś czytamy w prasie, że zbliżają się gigantyczne kontrole dla mikroprzedsiębiorców, kary, ponieważ znowu mafie vatowskie…</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#JanuszKowalski">To jest właśnie wasza bezczelność. To jest właśnie wasza bezczelność.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#AndrzejKosztowniak">Chciałem zapytać, na ile projekt ustawy, który dzisiaj procedujemy, koresponduje z tym, co powiedział pan minister, pan premier Gliński, a więc spadkiem nakładów na kulturę w tegorocznym budżecie o ponad pięć procent? To jakoś mi się rozjeżdża. Z jednej strony chcemy dawać więcej, a z drugiej strony daliśmy mniej – to w żaden sposób nie da się pogodzić. To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#AndrzejKosztowniak">I czy w ogóle jest dzisiaj przewidziana jakaś formuła realnego wzrostu wydatków na kulturę w momencie, kiedy sytuacja budżetowa jest, jaka jest? Wchodzimy w okres dyskusji na temat zmian finansowania jednostek samorządu terytorialnego, bo – z tego, co wiem – trwa praca nad zmianą finansowania. I też pamiętajmy o tym, co zostało powiedziane tutaj przez koleżanki i kolegów, a więc o tym, że duża część kultury jest jednak utrzymywana w Polsce przez samorządy. Czy samorządy dostały jakąś formę wyliczenia i czy samorządy dzisiaj, w tej konkretnej sytuacji, w której są, są w stanie zmierzyć się realnie z tymi podwyżkami czy z tą propozycją, o której tutaj mówimy?</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#AndrzejKosztowniak">A gwoli ścisłości – w szczycie dziura vatowska ponad 24% w przypadku Platformy Obywatelskiej, w przypadku PiS – 4%. Trudno nie widzieć różnicy między 24 a 4. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#BożenaŻelazowska">Natomiast jeśli ja słyszę od panów posłów z Prawa i Sprawiedliwości, że tegoroczny budżet na kulturę jest mniejszy, to pozwolę sobie z tym absolutnie nie zgodzić się, bo chcę wszystkich państwa poinformować, że w tym roku, po raz pierwszy do wielu lat, są środki z Krajowego Planu Odbudowy na inwestycje właśnie w kulturze. Już w pierwszej połowie roku zostały podpisane pierwsze umowy na bardzo duże pieniądze, które będą inwestowane w infrastrukturę kultury. Natomiast teraz – dosłownie chyba w zeszłym tygodniu – został ogłoszony program FEnIKS, który na ten rok przewiduje zwiększenie budżetu kultury o 800 mln zł. W roku przyszłym również będą to bardzo duże pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#BożenaŻelazowska">I panowie nie mówcie tutaj populistycznie, że w tym roku środki na inwestycje w kulturze będą mniejsze. Oczywiście weryfikujemy te inwestycje, bo jeżeli pan poseł mówi o budowie opery królewskiej, to wiedzcie państwo, że ta opera miała powstać na terenie Łazienek Królewskich, gdzie teren jest objęty ochroną zabytków, więc może po prostu trzeba racjonalnie spojrzeć na te inwestycje w kulturze, ale środki będą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PiotrGliński">Popieramy wzrost wynagrodzeń dla pracowników instytucji kultury. A wyjaśniając nieporozumienia, może brak wiedzy, co w przypadku wiceminister kultury nie jest najlepszą rekomendacją – oczywiście nie chodziło o to, że w tym roku zmniejszony jest budżet kultury, tylko o to, że jest zmniejszony w stosunku do planów i projektów. Budżet, który myśmy złożyli, przewidywał wzrost o 23%, a ten, który w tej chwili jest realizowany – 18%. Przy czym przesunięcia z inwestycji na inne wydatki były jeszcze głębsze. Czyli, krótko mówiąc, inwestycji w kulturze jest znacznie mniej.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PiotrGliński">Co do budowy polskiej opery królewskiej, to nie jest główny teren Łazienek Królewskich, pani generalna konserwator zabytków. I wszystkie uzgodnienia – także jeżeli chodzi o kwestie zabytkowe, przestrzenne – były już dokonane.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#AndrzejKosztowniak">Wróćmy jednak do wynagrodzeń i do wydatków osobowych, bo mówimy teraz o inwestycjach i OK, choć wydaje mi się, że KPO to jest dzisiaj taki wytrych, którym chcielibyśmy zasypać wszystkie nasze problemy na najbliższe kilkadziesiąt lat. Myślę, że część z nas nawet uwierzyła w to, że najbliższe kilka, kilkanaście, może kilkadziesiąt lat będzie finansowane z mitycznego KPO. Tak, szanowni państwo, nie będzie i chyba większość na tej sali znakomicie zdaje sobie z tego sprawę.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#AndrzejKosztowniak">Ale do meritum tej ustawy – pani minister, mam nadzieję, że jest też przedstawiciel Ministerstwa Finansów. Proste, krótkie pytanie. Mówimy o wydatkach osobowych. I z jednej strony, czy nas na to stać, a z drugiej, czy informacja została przekazana do samorządu, czy zostało to policzone również dla samych samorządów? Bo wszyscy chcemy pomóc tej grupie zawodowej, ale pytanie jest o to, czy mamy na to dzisiaj pieniądze w budżecie choćby ministerstwa?</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#BogdanAndrzejZdrojewski">Otóż, kiedy bardzo dawno temu podjęto decyzję o likwidacji „trzynastek” w bardzo wielu dziedzinach, te środki, które zostały wówczas zaoszczędzone, miały trafić do dwóch różnych źródeł. Częściowo trafiły, częściowo nie, w związku z tym należą się podziękowania pani poseł Zawiszy za podjęcie inicjatywy przygotowania tego wniosku, bo on jest nadrobieniem pewnej zaległości, wynikającej z kilku ważnych faktów.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#BogdanAndrzejZdrojewski">Przypomnę również, że jeśli chodzi o domy kultury i biblioteki – bo tu mamy grupę największych ewentualnych beneficjentów – te wynagrodzenia należą do samorządów terytorialnych. I bardzo istotne jest ustalenie, kto będzie finansował skutki tego projektu i czy państwo będzie wspomagać samorządy w realizacji tego projektu. Dlatego też bardzo żałuję, że nie mamy dzisiaj opinii Ministerstwa Finansów do tego projektu wraz z określeniem tego jak będzie wyglądał podział środków finansowych, które, lekko mówiąc, są szacowane na poziomie 500–700 mln zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#BogdanAndrzejZdrojewski">Mamy oczywiście troszeczkę czasu, ale pan Adrian Zandberg słusznie powiedział, żeby nie odsuwać tego zbyt daleko, bo „trzynastki” są oczywiście wypłacane po zakończeniu roku, ale warto powiedzieć jeszcze o jednym fakcie – otóż wynagrodzenia pracowników sektora kultury generalnie rzecz biorąc są niższe niż w pozostałych sektorach, w większości wypadków znacznie. Dlatego też ta dodatkowa strata, jakiej pracownicy sfery kultury doznają w wyniku braku „trzynastek”, jest jeszcze bardziej dotkliwa. Bez wątpienia należy tę lukę, krótko mówiąc, wypełnić.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#BogdanAndrzejZdrojewski">Natomiast bardzo istotne jest, żebyśmy otrzymali pełną wiedzę jak samorządy przygotowują się do tego wniosku, jak się na to zapatrują i jaki będzie podział środków finansowych w budżecie państwa, jeżeli chodzi o realizację tego zobowiązania. Z mojego punktu widzenia jest to bardzo ważne, aby ustawa nie obciążała wyłącznie samorządów skutkami regulacji płac dla sfery kultury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#JoannaLichocka">Mnie w tym niepokoi bardzo to, że zajmujemy się projektem nie znając jego konsekwencji finansowych. Nie rozumiem, dlaczego tutaj nie mamy oceny Ministerstwa Finansów, jak ta poprawka – bardzo ważna, bardzo dobra; nie trzeba nad nią długo dyskutować, to jest jasne, że pracownikom kultury należy się takie samo traktowanie jak pracownikom sfery budżetowej i te „trzynastki” są ze wszech miar wskazane – będzie finansowana. Czy to samorządy będą tym obciążone, czy Ministerstwo Finansów przewiduje zwiększenie jakiejś kwoty, ponieważ to dotyczy jednak kilkudziesięciu tysięcy osób. To nie są bagatelne sumy, a też tych sum nie znamy.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#JoannaLichocka">W związku z tym troszkę jestem zaskoczona, że przy istotnym jednak projekcie nie mamy tutaj poważnego potraktowania przez przedstawicieli Ministerstwa Finansów. Bo rozumiem, że pani minister z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego niekoniecznie musi znać te dane, choć, szczerze mówiąc, też chętnie zapytałabym, czy w resorcie kultury udało się przewidzieć, jakie to są sumy? I czy MKiDN w swoim budżecie przewiduje zwiększenie nakładów na poszczególne instytucje kultury? Ponieważ w tej chwili jest to działanie dosyć niemerytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#JoannaLichocka">Wszyscy to popieramy, tylko ja bym chciała wiedzieć, jak to będzie wykonane, jakim to będzie obciążeniem finansowym. I naprawdę wyrazić zdumienie, że zarówno Ministerstwo Finansów, jak i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dzisiaj nie podchodzi do tego projektu poważnie, ponieważ tych informacji nie mamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#JanuszCichoń">Jeszcze pani Gosek-Popiołek. Pani poseł, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#DariaGosekPopiołek">Natomiast ja bym też tak szczerze powiedziała, że mam wrażenie, iż bardzo często opowieść o finansach samorządów służy do tego, żeby obcinać pieniądze ludziom kultury. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#JanuszCichoń">Pani minister Bożena Żelazowska, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#BożenaŻelazowska">Natomiast panie pośle Gliński, mam do pana prośbę. Proszę nie obrażać posłów ani z mównicy sejmowej, ani na Komisji Kultury i Środków Przekazu. Oni mają prawo wyrażać swoje opinie. Chciałabym też zapytać pana posła, bo w poprzednim rządzie był pan ministrem przez kilka lat – dlaczego wtedy państwo nie przedstawiliście takiego projektu ustawy? Ludzie świata kultury rzeczywiście na to czekali, bo niejednokrotnie o tym rozmawialiśmy.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#BożenaŻelazowska">Odpowiadając na państwa pytania, chcę państwu powiedzieć, że jako resort kultury mamy takie wyliczenia, jeśli chodzi o pracowników instytucji podległych ministerstwu.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#PiotrGliński">Ale odnośnie do tego, co resort zrobił: w ciągu ośmiu lat – obok siedzi dyrektor Departamentu Finansowego MKiDN, który przez osiem lat pracował ze mną, z poprzednikami, mam nadzieję, że jeszcze jakiś czas będzie w ministerstwie pracował – wzrost budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego był bezprecedensowy, o 112% plus plan 23% na 2024 r. Budżet wzrósł o 112% w ciągu ośmiu lat i wzrosły także uposażenia ludzi kultury. Nie było nigdy takich wzrostów wynagrodzeń i takiego wzrostu budżetu. Panie przewodniczący, bo pan…</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#JanuszCichoń">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Szczegółowe rozpatrzenie ustawy odbędzie się po uzyskaniu opinii rządu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#JanuszCichoń">Zamykam posiedzenie Komisji. Informuję, że protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariatach Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>