text_structure.xml
42.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarekSuski">Szanowni państwo, witam serdecznie pana Andrzeja Bujno, wiceprezesa zarządu ENERGA – OPERATOR SA. Witam pana Rafała Gawina, prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Witam pana Miłosza Motykę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Witam pana Macieja Mroza, wiceprezesa zarządu ds. operatora TAURON Dystrybucja. Witam pana Roberta Kropiwnickiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Witam pana Andrzeja Adamczyka, dyrektora Departamentu Inwestycji PGE Dystrybucja. Witam pana Przemysława Bieleckiego pełniącego obowiązki dyrektora Departamentu Regulacji Monitoringu Legislacyjnego ENEA SA. Witam panią Ewę Dolińską, zastępcę dyrektora Biura Ministra w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Witam pana Marka Duka, dyrektora Departamentu Rozwoju Systemu Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. Witam pana Mariusza Dymkowskiego, dyrektora Departamentu Usług Dystrybucyjnych i Obsługi Klienta w Polskiej Spółce Gazownictwa. Witam panią Monikę Gawlik, dyrektora Departamentu Spółek Paliwowo-Energetycznych w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Witam panią Wiktorię Głuszak, doradcę w Gabinecie Politycznym Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Witam pana Marcina Harembskiego ze Społecznego Monitora Atomowego. Witam pana Michała Hetmańskiego, prezesa zarządu fundacji Instrat. Witam panią Halinę Jagielską, przedstawicielkę European Youth Energy Network EYEN. Witam pana Artura Kawickiego, zastępcę dyrektora Departamentu Inwestycji w Polskiej Spółce Gazownictwa. Witam panią Różę Kecmer-Głowacką, członka zarządu Polskiej Izby Małej Energetyki Odnawialnej. Witam pana Damiana Komara, dyrektora Działu Zarządzania Systemami Wsparcia Energetyki i Rynkiem Mocy. Witam pana Grzegorza Kuczkowskiego, dyrektora Departamentu Majątku Sieciowego ENERGA-OPERATOR. Witam pana Jacka Loreta, dyrektora Departamentu Rynku Paliw Gazowych w Urzędzie Regulacji Energetyki. Witam panią Ksenię Ludwiniak, zastępcę dyrektora Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Witam panią Annę Mielcarek, dyrektor Departamentu Rynków Energii i Ciepła w Urzędzie Regulacji Energetyki. Witam pana Tomasza Pawlickiego, kierownika Biura Planowania i Rozwoju w Enea Operator. Witam panią Karolinę Radomską-Piętkę, pełniącą obowiązki wiceprezes zarządu PGE Dystrybucja SA. Witam pana Marcina Siedleckiego, członka Rady Izby – Polska Izba Małej Energetyki Odnawialnej. Witam pana Dariusza Szałkowskiego, doradcę ekonomicznego w Najwyższej Izbie Kontroli. Witam pana Rafała Szymańskiego, naczelnika wydziału w Departamencie Spółek Paliwowo-Energetycznych w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Witam pana Wojciecha Tabisia, dyrektora Biura Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej. Witam pana Łukasza Tomaszewskiego, dyrektora Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Witam panią Hannę Trybusiewicz, członka Zarządu Stowarzyszenia Bałtyckie S.O.S. oraz pana Tomasza Trybusiewicza, również członka Zarządu Stowarzyszenia Bałtyckie S.O.S. Witam panią Katarzynę Zalewską-Wojtuś, radcę prawnego w PTPiREE, a także witam pana Mariana Żołyniaka, członka zarządu ds. technicznych w Polskiej Spółce Gazownictwa. Mam nadzieję, że nie wszyscy z państwa będziecie chcieli zabierać głos, bo czasu nie wystarczy do rana. Witam serdecznie wszystkich państwa.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarekSuski">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Zatem przystępujemy do realizacji pkt pierwszego. Bardzo proszę o informację pana Roberta Kropiwnickiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Bardzo proszę panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#RobertKropiwnicki">Podmioty, zarówno obrotu gazowego, jak i elektrycznego, cały czas wykonują ogromną pracę na rzecz podłączeń. Państwo otrzymaliście materiał, w którym macie dokładną liczbę, zarówno odmów przyłączeń, rozpatrzonych wniosków, warunków przyłączenia, jak i przyłączy wynikających z zawartych umów do sieci gazowej. To jest bardzo szczegółowe. Można powiedzieć, że wraz ze wzrostem cen gazu spadła liczba zarówno warunków, jak i wydanych decyzji, co jest pokłosiem cen panujących w latach 2022-2023. Dzisiaj myślę, że za chwilę, będzie można zaobserwować wzrost tych wniosków ze względu na to, że cena gazu spada, a jakie są terminy rozpatrywania wniosków, macie państwo w przedstawionym materiale. Można powiedzieć, że terminy są dość długie, bo średni czas realizacji przyłączy przedsiębiorców wynosi 491 dni za lata ubiegłe. Nie jest to satysfakcjonujący czas i będziemy się temu bardzo mocno przyglądać, żeby zrobić wszystko, żeby te terminy były krótsze. Średni czas realizacji przyłączenia przedsiębiorców wyniósł 491 dni, a średni czas przyłączenia obiektów związanych z budownictwem jednorodzinnym, czyli grupy B1, wyniósł 370 dni. Przyłączenia w tej grupie klientów, wymagające jedynie budowy przyłącza gazowego do istniejącej sieci, były krótsze, bo wynosiły 148 dni, choć można powiedzieć, że to też jest dość długo, jeżeli przyłącze wymagało jedynie włączenia do sieci istniejącej w pobliżu działki. Są to terminy, które monitorujemy i będziemy się temu przyglądać, ponieważ jest to bardzo ważny obszar rozwoju. Myślę, że w dalszej części poproszę panią dyrektor Gawlik, żeby udzieliła szczegółowej informacji w tej sprawie, jeżeli pan przewodniczący się zgodzi. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MaciejMróz">Jeśli miałbym identyfikować najistotniejsze bariery związane z możliwością skracania czasu realizacji przyłączenia, to są to głównie problemy natury administracyjnej. My, jako operatorzy, realizując inwestycje sieciowe, jesteśmy w takiej samej sytuacji jak pozostali inwestorzy. Nie mamy ułatwienia, jeśli chodzi o realizację inwestycji sieciowych. Musimy występować o zgody każdego z właścicieli nieruchomości, aby zrealizować taką inwestycję, a specyfika południa Polski powoduje to, że rozdrobnienie, szczególnie jeśli chodzi o ilości działek, które mamy choćby na Podhalu czy w Małopolsce, powoduje, że uzyskanie zgody właścicieli jest niekiedy najdłuższym czasem, który spędzamy na realizacji tego typu inwestycji. Myślę, że około 80-90% czasu, w którym realizujemy te inwestycje, to jest czas, który jako operatorzy i wykonawcy, którzy działają na nasze zlecenie, spędzamy na opracowaniu dokumentacji formalnoprawnej, czyli uzyskania zgód właścicieli nieruchomości na posadowienie nowej czy modernizacji istniejącej infrastruktury, a pozostały czas spędzamy fizycznie na realizacji tych inwestycji w terenie.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MaciejMróz">Podsumowując, myślę, że w tej chwili mamy do czynienia z bardzo intensywnym rozwojem, szczególnie takich terenów, o których mówiłem, a z drugiej strony, z problemami natury uzyskania prawa drogi dla naszej infrastruktury. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#AndrzejAdamczyk">Trzeba powiedzieć, że ta koncentracja zadań inwestycyjnych w dalszym ciągu odciska się na możliwościach modernizacyjnych spółki. Jesteśmy również bardzo mocno zaangażowani w proces zgłoszenia mikroinstalacji w związku z tym, że południe i wschód Polski ma bardzo dobre warunki nasłonecznienia. Mnóstwo mikroinstalacji prosumentów wykonuje swoje działania i te aspekty bardzo mocno wpływają na naszą bieżącą działalność. Mamy sytuację, w której w dni słoneczne i wietrzne dochodzi do odwrotnych przepływów. Sieci są w pewnej części przeciążone i mamy określone przypadki operacyjne do opanowania w tych sytuacjach. Pozostałe problemy są typowe dla operatorów sieci dystrybucyjnych. Nie będę przedłużał i powtarzał tych aspektów. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MarianŻołyniak">Jest problem, żeby przyłączać nowych odbiorców. Bardzo duży wpływ ma na to polityka Unii Europejskiej i chcę to podkreślić z naciskiem. Jak państwo doskonale wiecie, co chwilę się zmienia – będą piece, nie będzie pieców i to się u nas wszystko kumuluje i zmienia. W 2021 roku wydaliśmy 287 tys. warunków, a teraz już mamy prawie o połowę mniej, bo 151 tys. Przy tej polityce nie wiemy, czy te kotły gazowe będą dopuszczone od 2025 roku, czy od 2024 roku. Tego nikt nie wie, to wszystko się jeszcze rozstrzyga w Unii Europejskiej. Ma wejść nowa dyrektywa, jak pamiętam na przełomie lipca – sierpnia i wtedy będziemy wiedzieli więcej, czy odbiorcy będą się do nas przyłączali, czy nie.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#MarianŻołyniak">Ile jest wybudowanych nieczynnych przyłączeń i goście zrezygnowali? To jest 303 021 przyłączeń na dzień 28 lutego tego roku. To jest 303 021 przyłączy, które są nieczynne, które są zagazowane, które są na budynku, a jak państwo doskonale wiecie, Polska Spółka Gazownictwa ponosi opłaty z tytułu umieszczenia infrastruktury gazowej, które musimy płacić do urzędów gmin. Tak to się przedstawia. Te ceny gazu, o których wspomniała pani przewodnicząca, ten skok cen gazu był taki, że ludzie rezygnowali. Na pewno proces przyłączania byłby krótszy, gdyby to było stabilne. Goście czasami przychodzili i prosili o przedłużenie umowy realizacji, bo sami nie wiedzieli, w którym są punkcie, czy będą korzystać z tego paliwa gazowego, czy nie. U nas jest znaczący spadek w stosunku na przykład do 2022 roku, kiedy ogłosiliśmy program gazyfikacji kraju, bo chcieliśmy doprowadzić ponad 75% terenu powierzchni naszego kraju, żeby można było mieć dostęp do paliwa gazowego. Niestety to wszystko dzieje się przez działania i rozporządzenia unijne. Jak wiemy, gaz nie jest teraz na topie, ale w tym roku zdecydowanie rośnie zainteresowanie przyłączami gazowymi, bo pompy ciepła już nie są na topie i nie są w modzie. Goście przychodzą i mówią, że zainwestowali duże pieniądze, a teraz niestety chcą przejść na paliwo gazowe.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#IreneuszZyska">Kolejne pytanie, to i na następnym zakończę, dotyczy wprowadzonej przez rząd Prawa i Sprawiedliwości nowej definicji cable pulling, czyli zwiększenia wykorzystania mocy przyłączeniowych poprzez różne źródła wytwarzania energii w tym samym miejscu przełączenia. Jako Ministerstwo Klimatu Środowiska w ubiegłej kadencji szacowaliśmy, gdzie też miałem zaszczyt pracować, że wprowadzenie tej instytucji do polskiego porządku prawnego może zwiększyć moc przyłączeniową o kilka gigawatów. Trudno tutaj spekulować, ale z pewnością jest to znacząca ilość, być może nawet 5 GW. Jakie kolejne działania legislacyjne podejmuje ministerstwo, a jakie podejmują spółki dystrybucyjne, żeby przygotować się do wykorzystania na masową skalę właśnie tych możliwości, które zostały stworzone?</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#IreneuszZyska">Ostatnie pytanie oczywiście o magazynowanie energii i o to, w jaki sposób państwo chcą realizować inwestycje w spółkach dystrybucyjnych w zakresie stworzenia magazynowania energii na niskich i średnich napięciach przy stacjach transformatorowych, tak aby zwiększyć bezpieczeństwo systemu, ale też dzięki temu zwiększyć możliwość przyłączenia nowych źródeł wytwórczych, szczególnie odnawialnych źródeł energii, które będą funkcjonować w coraz większym wolumenie w polskim systemie elektroenergetycznym? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#StanisławLamczyk">Drugie pytanie odnośnie do sprawy wyłączeń. Ile jest procesów o odszkodowania i jak to wygląda? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#ZdzisławGawlik">Kolejne pytanie. Biorąc pod uwagę te kłopoty i bariery, o których panowie mówili, chcę zapytać – jakie inicjatywy podejmowaliście państwo, żeby skracać te terminy, biorąc pod uwagę te zgłoszone okoliczności? Czy w ostatnim czasie były podjęte jakieś inicjatywy? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PiotrPawełStrach">Drugie pytanie. Jakie są średnie czasy w porównaniu do krajów sąsiednich? Czy na tle naszych sąsiadów wypadamy lepiej, gorzej czy podobnie?</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PiotrPawełStrach">Trzecie pytanie. Jakie są szacowane straty z tego powodu? Wiadomo, że jeśli państwo rok czy półtora roku czekacie na przedsiębiorcę, aż będzie podłączony, to w tym czasie nie macie z tego tytułu korzyści finansowych jako przedsiębiorstwa dostarczające energię. Czy macie państwo szacunki, jakie są straty w gospodarce z tego powodu, przez ten, moim zdaniem, bardzo długi okres? Tylko po państwa stronie, ja nie mówię o szacowanych stratach przedsiębiorców, którzy czekają na te przyłącza, ale jakie są straty po państwa stronie, jeśli chodzi o brak dostarczania energii albo gazu? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#TomaszPiotrNowak">Teraz do OSDn w zakresie odmów przyłączenia energii elektrycznej. To są bardzo małe skale, bo widzę, że ENERGA-OPERATOR w 2023 roku miał 4 odmowy, ENERGA ENEA Operator 19 odmów, czyli w tym wypadku chyba najwięcej odmów ma TAURON, ale to też nieduża skala, bo 46 odmów. Te odmowy to są odmowy ostateczne? To samo pytanie: czy one są z powodów ekonomicznych, czy z powodów technicznych i czy odmowa w tym wypadku wiąże się z tym, że nie ma żadnej perspektywy przyłączenia do sieci tych wnioskodawców?</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#TomaszPiotrNowak">Teraz trochę inne pytanie. Jeśli następuje instalacja przyłączenia, to jaki rodzaj liczników stosujecie? Czy są to już liczniki dwukierunkowe, czy jeszcze jednokierunkowe? Przy okazji pomocniczo, jak wygląda perspektywa osiągnięcia 80% liczników dwukierunkowych do 2028 roku? Chyba PGE poruszało sprawę modernizacji sieci i tych mikroinstalacji. To jest przekleństwo, ale też chciałbym wiedzieć, czy w momencie, w którym ruszają na przykład projekty parasolowe dla danej gminy, pozyskujemy pieniądze na to, żeby powstały mikroinstalacje? Czy między inwestorem, którym byłaby w tym momencie na przykład gmina, a daną spółką dystrybucyjną jest dialog techniczny, który pokazuje, że te projekty parasolowe nie będą czasami pułapką dla ludzi, czy też będzie skuteczne przyłączenie? Czy macie mapę drogową dla potencjalnych gmin na mapach Polski, gdzie macie odpowiedzialność za sieci dystrybucyjne, która czytelnie pokazywałaby, jaka jest możliwość w danej gminie czy w danej miejscowości zainstalowania określonej mocy mikroinstalacji prosumenckich? Czy jest to takie działanie w ciemno i nie ma żadnego dialogu w tej sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#KrzysztofGadowski">Panie dyrektorze PSG, jestem zaskoczony pana wypowiedzią w temacie tej wspaniałomyślności państwa działania, bo powiedział pan, że właściwie nie wiecie, co macie robić i że Unia Europejska zawiązuje wam ręce. Ja panu powiem, miasto Wodzisław Śląski, grupa mieszkańców miasta miała z wami uzgodnienia, miało być przyłącze rok wcześniej, projekt był gotowy, później przesunęliście termin o miesiąc, dwa, trzy, minął rok, a mieszkańcy zostali sami na zimę bez niczego, bo zlikwidowali kopciuchy i chcieli mieć przyłącze, które im wskazaliście. Ustaliliście datę i nawet nie mieliście czasu odpowiedzieć tym ludziom na piśmie i przeprosić. Interweniowałem u was, interweniowałem również w ministerstwie, ale nikt nie zajął się tematem. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#MiłoszMotyka">Odpowiadając na inwestycje panu posłowi ministrowi Zysce i panu przewodniczącemu, 15 marca PSL przedstawiło nowe programy inwestycyjne w zakresie realizacji potrzeb zwiększonych inwestycjami, zarówno jeśli chodzi o offshore, energetykę jądrową, jak i zwiększonych inwestycji w zakresie fotowoltaiki, która bardzo mocno rozwinęła się w ostatnich latach. Również energetyki wiatrowej na lądzie, która będzie rozwijana w kolejnych latach. To kwota 64 mld zł, na którą składają się i też będą składały się środki z Krajowego Planu Odbudowy – 7 mld zł czy z programu „FEnIKS”. Do 2034 roku mamy 64 mld zł. To pokazuje skalę inwestycji w transformację energetyczną albo jeden z jej elementów, który nie może stać się wąskim gardłem polskiej transformacji energetycznej. Zdajemy sobie sprawę, że dzisiaj jest to największe wyzwanie. Po ostatnim posiedzeniu ministrów do spraw energii krajów bałtyckich, gdzie bardzo mocno eksponowany był temat sieci elektroenergetycznych, pojawiły się wnioski do Komisji Europejskiej, aby pojawiły się środki na zwiększenie nakładów na sieci elektroenergetyczne. Dzisiaj widać, że z mocami wytwórczymi nie ma takiego kłopotu jak z sieciami elektroenergetycznymi. Zadam pytanie w przestrzeń, dlaczego środki z handlu emisjami w ciągu ostatnich lat nie zostały przekazywane w takiej skali na inwestycje w sieci elektroenergetyczne?</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#MiłoszMotyka">Pan minister Zyska mówił też o kwestiach proceduralnych. Jedną z realizacji kamieni milowych jest poprawa w zakresie transparentności przyłączy – kamieni milowych wynegocjowanych, nie narzuconych, wynegocjowanych przez rząd z Komisją Europejską, a jednak niezrealizowanych, więc ta przejrzystość i transparentność będzie również realizowana w tej przestrzeni.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#MiłoszMotyka">Pan poseł słusznie wspomniał o magazynach energii, dlatego zwiększamy środki z programu chociażby „Energia dla wsi” z 1 mld zł do 3 mld zł. To są między innymi inwestycje w magazyny energii i dzisiaj te magazyny muszą powstawać. Cable pulling jest nowym skutecznym narzędziem, w którym przedsiębiorcy chętnie partycypują, natomiast na ostateczną ocenę działania tego mechanizmu będzie trzeba jeszcze poczekać. Od niespełna roku, bo od sierpnia ubiegłego roku, spływają do nas pierwsze wnioski, od kiedy ta zmiana legislacyjna została wdrożona. Na pewno będziemy reagowali w ramach zmian w prawie energetycznym.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#MiłoszMotyka">Jeśli chodzi o uproszczenie procedur permitting, procedury te będą upraszczane i skracane, zarówno jeśli chodzi o ustawę prosumencką, jak i ustawę dotyczącą odblokowania wiatraków na lądzie. Jeśli chodzi o przyłącza komercyjne, to one już są realizowane i mogą funkcjonować, więc tutaj nie ma blokad regulacyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#MonikaGawlik">Jeżeli chodzi o kwestie związane z inwestowaniem, to wspomnę, że spółki dystrybucyjne podlegają regulacji, mają zatwierdzane taryfy i uzgadniane plany rozwoju z prezesem Urzędu Regulacji Energetyki. Tutaj wspomnę o inicjatywie, która była realizowana właśnie przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, w którym brały również udział przedsiębiorstwa energetyczne – mówię tu o Karcie Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#MonikaGawlik">Jeżeli chodzi o czas przyłączeń, to chciałabym wskazać na tak zwaną politykę regulacji jakościowej, która również jest regulacją, która wynika z przepisów ustawy Prawo energetyczne i tu również czas jest monitorowany przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. To tak ogólnie. Jeżeli ktoś z państwa chciałby coś uzupełnić, to proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#MarianŻołyniak">Szanowni państwo, wdrożyliśmy taki projekt w 2018, 2019 i 2020 roku. W 2020 roku projekt zakończył się przez pandemię i co udało nam się uzyskać, kiedy dotarliśmy do wszystkich odbiorców tych nieczynnych przyłączy? Z tego wszystkiego na tamten okres udało się tylko zaktywizować 7978 nieczynnych przyłączy gazowych w momencie, w którym były różne programy dofinansowania do kotłów gazowych. Teraz nie ma takich programów i nie zasponsorujemy komuś kotła gazowego, żeby mógł sobie korzystać z tego gazu. To jest odpowiedź na pierwsze pytanie.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#MarianŻołyniak">Drugie pytanie pana profesora dotyczyło Unii Europejskiej. Panie profesorze, mam całe artykuły na temat tego, że od 2025 roku czy od 2030 roku nie będzie kotłów gazowych i nie będzie produkcji. Ludzie są zmieszani i nie przychodzą. To jest taki miszmasz, bo co chwilę się coś zmienia i jest taka niepewność.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#MarianŻołyniak">Jeżeli chodzi o pytanie pana ministra Kowalskiego, panie ministrze, realizujemy projekty z „FENiKS” i te 11 zadań, które pan podał. To są wnioski na 1516 mln zł. To jest 11 projektów, których realizację zaczęliśmy w 2018 roku, kiedy na tej sali udało się wynegocjować warunki i później Sejm uchwalił specustawę dla Polskiej Spółki Gazownictwa. Tych strategicznych gazociągów nie budujemy już 11 lat, tylko zamykamy się w przedziale 4 lat i po 4 latach gazociąg wysokiego ciśnienia jest już w eksploatacji. Takich projektów mamy 11 i chcemy to zrealizować, czyli to, o czym mówimy – sieć musi mieć swoją chłonność. Proszę państwa, największe bariery z dostępem do gazu, to szczególnie obszar Łodzi i aglomeracji warszawskiej. Jak widzicie, te wszystkie strategiczne gazociągi idą z północy kraju przez ścianę zachodnią i wchodzą tutaj. Kiedyś przecież mówiliśmy, że cały transport gazu szedł ze wschodu przez Podkarpacie, a później został wybudowany gazociąg Jamał-Europa 1400, który leciał przez Polskę i został już wyłączony. To także realizujemy.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#MarianŻołyniak">Jeszcze odnośnie do przyłączania biogazowni, muszę państwu powiedzieć, że misją Polskiej Spółki Gazownictwa jest dostarczanie paliwa gazowego w sposób ciągły, bezpieczny i z poszanowaniem środowiska naturalnego. Realizujemy kolejny projekt tak zwanych wirtualnych gazociągów. Jeśli będzie w planie biogazownia, która jest oddalona i nie można jej będzie przyłączyć tu i teraz do sieci gazowej, to przez wirtualne gazociągi, czyli całe zestawy, które będą sprężały gaz, będziemy dostarczali go do gazociągu wysokiego ciśnienia i tym samym zwiększymy chłonność tej sieci. Trudno pchać gaz do danej sieci, jeśli ma małą średnicę, a niestety sieci gazowe takie są. Założenia, które zakładaliśmy w latach 80., były dla dużo mniejszego zużycia gazu. Dopiero później rozpędziła się sytuacja, kiedy dawaliśmy warunki na przyłączenia do indywidualnych budynków, bo przecież wcześniej tego nie było. W tej chwili nie mamy jeszcze ani jednej przyłączonej biogazowni, bo to musi być unormowane prawnie. Byłem w Niemczech i widziałem, jak funkcjonują biogazownie. Oni mają ponad 800 biometanowni i ponad 8000 biogazowni. Te 800 biometanowni jest przyłączonych do sieci gazowej, która na dzień dzisiejszy daje ponad 400 mln m3 metanu. To też jest przyszłość dla polskiego gazownictwa, żeby dostarczać biometan do sieci gazowej, a mamy duże możliwości i będzie to wtedy bio, a nie kopalne. Myślę, że wtedy też nastąpi jakieś bum.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#MarianŻołyniak">Odpowiadając panu posłowi odnośnie Wodzisławia Śląskiego, panie pośle, przyznam, że poprosiłem o szybką informację i tam był jakiś brak zgód, ale osobiście mogę panu powiedzieć, że odpowiem jak najszybciej i jak tylko wrócę, zajmę się tym tematem – co legło u podstaw i jakie były przesłanki, że tyle czasu się to ślimaczyło odnośnie przyłączenia tej miejscowości, bo nie znam dokładnych szczegółów. To Zakład Gazowniczy w Zabrzu prowadził sprawy i korespondencję, więc trudno mi się wypowiedzieć na ten temat szczegółowo. Obiecuję panu osobiście, że w ciągu tygodnia będzie miał pan ode mnie odpowiedź i analizę. W poniedziałek będę w Zabrzu i dokładnie rozeznam się w temacie. Dzisiaj trudno mi dyskutować i polemizować, skoro nie mam obok siebie żadnych dokumentów ani papierów, żeby tworzyć jakieś teorie spiskowe. Natomiast odnośnie do pytania o warunki, to może wypowie się pan dyrektor.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#AndrzejAdamczyk">Korzystając z okazji, jeszcze wspomnę, bo było pytanie dotyczące liczników i opomiarowania. Wszyscy operatorzy realizują ustawowe obowiązki dotyczące opomiarowania tak zwanymi licznikami zdalnego odczytu czy licznikami inteligentnymi, jak zwał tak zwał. W każdym razie jest to technologia, która umożliwia zupełnie inną jakość opomiarowania i dostępu do informacji. Generalnie rzecz biorąc, jesteśmy na różnym stopniu zaawansowania, ale realizujemy te zakresy, które są ustawowo wskazane. Najbliższym krokiem milowym będzie rok 2025, w którym wszystkie stacje średnie na niskie mają być opomiarowane licznikami bilansującymi. Wszystkie te kroki, które są przewidziane ustawowo, są realizowane i nie widać zagrożeń w zakresie wykonania tych czynności w określonym terminie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#IreneuszZyska">Kolejna istotna sprawa, o której mówił pan przewodniczący Tomasz Nowak i ma to fundamentalne znaczenie – operatorzy nie mają obowiązku odbierania całej energii wyprodukowanej przez instalację prosumencką. Wręcz przeciwnie. Prosument w lutym 2015 roku wprowadzony do ustawy o OZE jako definicja ustawowa zakładał, i tak jest do dziś, że produkuje energię na swoje potrzeby. Zatem nie produkuje tej energii po to, żeby ją przekazać do sieci, tylko po to, żeby ją zużytkować we własnym gospodarstwie domowym i na własne potrzeby. Przekazuje tylko tę nadwyżkę, której nie zużył. Problem istnieje i tak rozumiem wypowiedź pana posła. Problem istnieje i zdarzają się wyłączenia. One powodują przepięcia związane z tym, że mamy w tej chwili już ponad 1400 tys. prosumentów, a kiedy ta definicja została wprowadzona do sieci i do systemu, to było ich zaledwie 400.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#IreneuszZyska">Jeszcze jedna ważna uwaga do wypowiedzi pana ministra Janusza Kowalskiego. Otóż proszę państwa, też dla przypomnienia Wysokiej Komisji, z szacunku dla pracy Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii i mojej własnej jako pełnomocnika rządu do spraw OZE, to Ministerstwo Klimatu i Środowiska w ustawie nowelizującej ustawę o OZE, słynny numer UC99, wprowadziło do polskiego porządku prawnego system wsparcia dla produkcji biometanu. Konsultowaliśmy to oczywiście z Ministerstwem Rolnictwa, z panem ministrem Kowalskim i z wieloma innymi ministerstwami, ale, wybaczcie państwo, to nasza zasługa, że system wsparcia produkcji biometanu jest dzisiaj w polskim porządku prawnym. Dzisiaj jest wielu ojców sukcesów, ale to Ministerstwo Klimatu i Środowiska się tym zajmowało i przepracowało wiele dziesiątek godzin nad tym projektem.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#IreneuszZyska">Pytanie, na które nie uzyskałem odpowiedzi, dotyczy OSDn, czyli operatorów systemu dystrybucji nieprzyłączonych bezpośrednio do sieci przesyłowej, czyli sieci wysokich napięć. Chcę zapytać pana ministra Miłosza Motykę, bo myślę, że pan minister jest najbliżej tego tematu, ale także Ministerstwo Aktywów Państwowych, bo to są naczynia połączone w zakresie działań legislacyjnych, czy mają państwo jakieś plany związane z tym, aby OSDn, czyli mali operatorzy, uzyskali większą autonomię i większe możliwości funkcjonowania tak, aby zwiększyć przepływ na sieciach dystrybucyjnych i zwiększyć możliwości przyłączenia nowych źródeł wytwórczych? Oczywiście zakładam, że musi być pewna kontrola bezpieczeństwa nad funkcjonowaniem takich OSDn, ale one, nawet jako spółki zależne powoływane przez operatorów obecnych na sali, czyli TAURON Dystrybucja czy PGE Dystrybucja, mogłyby odegrać istotną rolę, przełamując dzisiaj tę niemoc, która rzeczywiście istnieje względem dynamiki przyrostu źródeł odnawialnych w Krajowym Systemie Energetycznym. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#MaciejMróz">Wracając jeszcze do pytań, które padły na tej Sali, muszę powiedzieć, że w 2023 roku jednostkowo to było poniżej jednego promila, jeśli chodzi o odmowę wydania warunków przyłączenia tylko i wyłącznie dla odbiorców. My tych odbiorców nie pozostawiliśmy samych, wręcz po pewnym czasie ci odbiorcy otrzymali od nas kolejną propozycję, z uwagi też na to, że dzisiaj stajemy przed takim faktem, aby maksymalnie wykorzystać efektywnie infrastrukturę, którą dysponujemy. Inwestycje, które mamy dzisiaj zapisane w planie rozwoju uzgodnionym przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w perspektywie kolejnych 6 lat to jest ponad 20 mld zł, jeśli chodzi o TAURON Dystrybucja, z czego połowę przeznaczymy na przyłączenia. Od długiego czasu jest to dla nas priorytetowy kierunek. Regulacja jakościowa i nasze działania, które podejmowaliśmy od dłuższego czasu, aby skrócić i poprawić sprawność organizacyjną operatorów, ale też apelować o to, żeby pomimo tej sprawności wewnętrznej i organizacyjnej umożliwić nam efektywne przyłączenie od strony regulacyjnej, jest dla nas priorytetowe. Skrócenie terminów na wydanie warunków przyłączenia miało miejsce chyba w 2019 roku i następowało skracanie tych czasów na terminy wydawania warunków przyłączenia.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#MaciejMróz">Wracając do wątku dotyczącego efektywnego wykorzystania infrastruktury, którą mamy – dzisiaj TAURON Dystrybucja wydał ponad 3000 MW warunków przyłączenia w instalacjach magazynowania energii i to zarówno do sieci wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Liczymy na to, że rynek i usługi elastyczności pozwolą nam jeszcze bardziej efektywnie wykorzystać tę infrastrukturę, którą dysponujemy. Zastanawiamy się wspólnie, w jaki sposób bardziej elastycznie podchodzić do procesu wydawania warunków przyłączenia, żeby w miejscach, w których nasza infrastruktura nie pozwala na przyłączenia w całym paśmie 24 godziny na dobę, takie przyłączenia umożliwić. Być może znajdzie się taki klient, czy to po stronie źródła wytwórczego, czy odbiorczego, który będzie nam w stanie na przykład zagospodarować dolinę nocną i w ten sposób efektywniej wykorzystać tę infrastrukturę. Trochę skacząc po tematach, ale po to instalujemy liczniki zdalnego odczytu, które w zdecydowanie większy sposób niż tylko z perspektywy klienckiej wykorzystujemy po to, żeby sprawnie, efektywnie i dużo więcej wiedzieć, co się dzieje w sieci dystrybucyjnej i lepiej ją wykorzystywać. Odpowiadając już precyzyjnie na pytanie – każdy nowy licznik, który jest instalowany na terenie TAURON Dystrybucja, posiada funkcjonalność licznika zdalnego odczytu. Zmierzamy w tym kierunku, aby spełnić kolejne KPI (key performance indicators) z ustawy prawo energetyczne. Myślę, że jednym z istotnych elementów dotyczących jednego z pytań, które padło, czyli w jaki sposób współpracujemy z samorządami na etapie rozwoju infrastruktury, czy na etapie przyłączania mikroinstalacji są to dobre praktyki, które gdzieś każdy z operatorów posiada. Mogę powiedzieć, że są takie gminy, które rzeczywiście mając na uwadze to, że nasze sieci niskiego napięcia nie są w stanie zaabsorbować w 100% tej energii wytworzonej w mikroinstalacjach – niezużytej na miejscu, bo prosumeryzm w pierwszej kolejności to jest wykorzystanie energii na własne potrzeby, a potem wprowadzenie jej do wirtualnego magazynu jakim jest sieć dystrybucyjna czy sieć przesyłowa. Są gminy, które potrafią wykorzystać ten potencjał i wprost informują nas – słuchajcie, będziemy aplikować o środki z funduszy, po to, aby nasi mieszkańcy mieli swoje mikroinstalacje i pomóżcie nam to właściwie zakomunikować. My w takim procesie, o którym mówił też kolega z PGE, na który nie mamy formalnie wpływu, ale też jesteśmy w stanie taką samą akcją edukacyjną wpływać na to, żeby te instalacje były dopasowane do zużycia klientów.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#MaciejMróz">Płynnie przechodząc do tego bardzo istotnego wątku. Myślę, że to też jest apel do nas jako operatorów, czyli co moglibyśmy zrobić, żeby szybciej, sprawniej i efektywniej realizować przyłącze i uważam, że powinniśmy bardziej aktywnie współpracować z samorządami na etapie procedur planistycznych, aby gminy też rozumiały problemy związane z tym, że jeśli pojawia się klient w jakiejś strefie przemysłowej albo gmina chce mieć taką strefę przemysłową, to nie trwa to z dnia na dzień. To jest tak samo jak z budową drogi, czyli trzeba ją zaplanować, żeby móc ją zrealizować. Wydaje mi się, że im szybciej nauczymy się współpracować z samorządami, a też finalnie z klientami, to będziemy w stanie poprawić tę sprawność przyłączeń szczególnie dla odbiorców komercyjnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#MarekDuk">Jeżeli chodzi bezpośrednio o odbiór energii z morskich farm wiatrowych i z elektrowni jądrowych, w poprzednim planie rozwoju zatwierdzonym przez prezesa URE w roku 2022 mieliśmy już zaplanowane wyprowadzenie mocy z morskich farm wiatrowych na prawie 11 GW. W tej chwili w nowym planie rozwoju planujemy już prawie 18 GW. W tych planach rozwoju uwzględnione jest wyprowadzenie mocy z elektrowni jądrowych. W nowym planie mówimy już o dwóch blokach + i dodatkowo trzech blokach SMR , więc to jest wszystko to, co robimy w tej chwili, jeżeli chodzi o offshore i elektrownie jądrowe. W trakcie realizacji mamy 160 zadań na kwotę prawie 50 mld zł. Zadania są na różnym stopniu rozwoju – dla części mamy pewne decyzje, a dla części jesteśmy już po przetargach. Generalnie posuwamy się do przodu i realizujemy przyłączenia. Nie tylko przyłączenia, ale generalnie realizujemy rozbudowę sieci mniej więcej zgodnie z planem. Ryzyka, które mamy, są standardowe dla takich procesów inwestycyjnych i liniowych. Mamy trochę łatwiej w niektórych sytuacjach, bo mamy specustawę przesyłową, z której staramy się nie korzystać, czyli staramy się realizować w trybie normalnym. Specustawę przesyłową używamy jako narzędzie ostatniej szansy i na pewno pomaga nam to w trudniejszych momentach. Nasze inwestycje są realizowane. Tak jak zostało już powiedziane – plan rozwoju na lata 2025-2034 to jest 64 mld zł i to nie jest koniec. Myślę, że są to najistotniejsze szczegóły dotyczące poszczególnych inwestycji razem z terminami uruchomienia linii i z etapami zaawansowania. To wszystko przekazaliśmy, więc gdyby były jakieś pytania, to bardzo chętnie odpowiem. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#MarekDuk">Przygotowując plan rozwoju pod wyprowadzenie mocy z prawie 18 GW energii na morzu, analizowaliśmy też zasadność budowy drugiej linii w tej samej technologii. Tego jeszcze w tym momencie nie umieściliśmy, bo z analiz wyszedł nam wariant, który jest bardziej optymalny. Natomiast, jeśli rozwój OZE będzie postępował, to nie wykluczamy, że takich linii i korytarzy będzie więcej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#MarekDuk">Pan poseł powiedział o interpelacji. Z przyjemnością pomożemy przygotować odpowiedź na taką interpelację. Szczegółowo możemy opisać, powiedzieć i pokazać, jak to modelowaliśmy. Naprawdę bardzo poważnie do tego podchodzimy. Modelujemy zapotrzebowanie i generację lokalizacyjnie na poziomie gmin czy tak zwanych NATS. Mamy to naprawdę przemyślane. Jesteśmy w stanie godzina po godzinie w perspektywie tych 10 lat do przodu pokazać, co modelowaliśmy z uwzględnieniem lat klimatycznych i różnych scenariuszy pogodowych. Naprawdę mamy bardzo dobre uzasadnienie matematyczne pod te potrzeby, które zostały zidentyfikowane i przedstawione w poprzednim planie rozwoju, ale w tym nowym również. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#TomaszTrybusiewicz">Drugie pytanie mam do pana ministra Motyki. Usłyszeliśmy taką świetną wiadomość, że w 2023 roku przyłączono do sieci prawie 6 GW energii z OZE. Nawet jeśli ponad 6 GW, to jeszcze lepsza wiadomość. Mam pytanie. Jaki był koszt, który poniosło państwo, czyli podatnicy, tudzież spółki Skarbu Państwa, który pozwolił na przyłączenie takiej mocy? Po prostu chciałbym wiedzieć, jak można to porównać z kosztami budowy elektrowni jądrowej, która zapewni około 3,5 GW. Czy były robione takie badania? Czy ktoś to analizował? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#HannaTrybusiewicz">Jeszcze taka sugestia, żeby prosumenci, którzy mają teraz tanią energię dzięki temu, że zainwestowali swoje pieniądze i mogą taniej korzystać z energii elektrycznej, mieli jakieś gwarancje, że po wybudowaniu elektrowni jądrowej i offshore nie będą musieli więcej płacić za energię elektryczną.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#HannaTrybusiewicz">Jeszcze jedna rzecz do pana, który mówił a propos czystego powietrza, jeśli będziemy mieli elektrownię atomową. Chcę zwrócić uwagę, że nikt nie mówi o tym, co zrobimy z odpadami wysoko radioaktywnymi, średnio radioaktywnymi i nisko radioaktywnymi. Oczywiście może nie będziemy mieli emisji gazów cieplarnianych, ale będziemy mieli śmieci nieutylizowalne przez tysiące lat i to, że elektrownia jądrowa nie oczyści nam środowiska. To nie będzie czysta energia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#MiłoszMotyka">Otworzę nowy wątek. W zakresie tworzenia składowiska odpadów promieniotwórczych, które również tworzymy, niektóre gminy są już wstępnie zainteresowane takim składowaniem. Proszę się nie martwić. Te technologie są cały czas rozwijane. Będę jednak stał przy jasnym stanowisku opartym na wiedzy i nauce, że niskoemisyjna gospodarka musi polegać na atomie i odnawialnych źródłach energii. Wobec tego dla polskiej gospodarki i dla polskiego przemysłu w naszych warunkach nie ma alternatywy, bo nie jesteśmy w stanie energetyką prosumencką rozproszoną zagwarantować pełnej, stuprocentowej stabilności dla systemu elektroenergetycznego. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#StanisławLamczyk">Mówił pan też o przemyśle. Niemiecki przemysł, który jest wielokrotnie większym przemysłem od polskiego – przemysł 4.0 w 90% bazuje na własnych źródłach energii.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#StanisławLamczyk">Jeszcze jedna sprawa. Finlandia, która też ma problemy z odpadami, znacjonalizowała te odpady, bo nie mogli sobie z nimi poradzić. Nie będziemy niezależni energetycznie, bo nie mamy uranu.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#HannaTrybusiewicz">Jeszcze jedna rzecz. Chcę państwu powiedzieć a propos cen energii. Na ogół cena inwestycji jaką się ponosi, obliguje później ceny produktów dla konsumenta. Wszystko jedno co by to było, mówimy o energii. Jeżeli budowa elektrowni jest maksymalnie droga, bo nawet trudno obliczyć koszty, jakie nas czekają, jeśli podejmiemy taką decyzję, to też bardzo droga jest utylizacja tych odpadów. Chciałam państwa poinformować, że jeden kastor do zabezpieczenia niedużej ilości odpadów wysoko radioaktywnych kosztuje 2 mln euro. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#MiłoszMotyka">Jeśli chodzi o Finlandię, w kwietniu 2023 roku powstał Olkiluoto – kolejny blok w zakresie energetyki jądrowej. Wczoraj rozmawiałem z ministrem klimatu i środowiska Finlandii i nie zwracał on uwagi na offshore i jakiekolwiek problemy z atomem, a też trochę o tym rozmawialiśmy. Mówił wręcz, że zachęca do rozwijania tej energetyki, bo też współpracują z Amerykanami. Szczerze mówiąc, pierwszy raz słyszę o tych uwagach, choć oczywiście je przeanalizuję. Nie będą wyłączane ani wiatraki na morzu, ani na lądzie, ani farmy fotowoltaiczne.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#MiłoszMotyka">W zakresie polityki energetycznej państwa czy innych strategicznych dokumentów, do których też zachęcam, by zajrzeć, to zapotrzebowanie na moc widać, jakie jest. Będzie o 50% wyższe, niż jest obecnie maksymalne. Teraz mamy 28 GW, a może być 45 GW. Nie jesteśmy sobie w stanie chyba wyobrazić, jak w trakcie na przykład dunkelflaute jesteśmy w stanie zabezpieczyć takie zapotrzebowanie na moc? Ja nie jestem sobie w stanie tego wyobrazić. Eksperci z Międzynarodowej Agencji Energetycznej też nie i nikt z Komisji Europejskiej. Po prostu nie ma takiej możliwości bez zagwarantowania stabilnego źródła energii, jakim jest atom, dla przemysłu, dla stabilnego funkcjonowania sieci elektroenergetycznej. Po prostu inaczej się nie da. Nie jesteśmy też w stanie w takim zakresie polegać na imporcie energii, który wtedy będzie po prostu droższy, bo to działa na zasadach rynkowych i automatycznie będzie generowało po naszej stronie dużo wyższe koszty. Dla mnie kluczowe jest zachowanie stabilności energetycznej naszej gospodarki, zagwarantowanie suwerenności energetycznej państwa poprzez dywersyfikację dostaw, czyli energetyka jądrowa, energetyka wiatrowa na morzu i rozwijanie OZE właśnie poprzez energetykę prosumencką. Nie jesteśmy w stanie w 100% zabezpieczyć interesów naszej gospodarki, polegając tylko i wyłącznie na OZE, które są dla mnie niezwykle istotne i których jestem fanem.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#TomaszTrybusiewicz">Druga rzecz. Przywoływał pan przykład z Finlandii i Olkiluoto. Przykład, który jest mi bardzo dobrze znany i nie wiem, czy jest właściwy, bo Olkiluoto 3 to jest 13 lat opóźnienia i trzykrotnie przekroczony budżet. Dlatego nie wiem, czy naprawdę jest się czym szczycić i stawiać to za wzór. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#MarekSuski">Bardzo państwu dziękuję za ciekawą dyskusję. Zapraszam, jeżeli ktoś chce się zapoznać ze skargą, bo to jest naprawdę ciekawy materiał. Wiem, że z niektórymi tezami pana Adamskiego PGE Dystrybucja pewnie się nie będzie zgadzać, ale to jest właśnie takie spojrzenie od strony prosumenta i nie jest ono odosobnione. Znam wypowiedzi różnych osób, które znam prywatnie i opowiadają mi, jak to wygląda w praktyce. Z jednej strony się cieszą, ale z drugiej strony też nie jest to idealne ani optymalne rozwiązanie, więc musimy jeszcze poszukać innych rozwiązań. Dobrze byłoby liczyć na jakieś nowe odkrycia naukowe, które trochę ułatwiłyby nam życie. Na razie sytuacja jest trudna. Bardzo państwu dziękuję za ciekawą dyskusję. Dziękuję gościom, panu ministrowi i wszystkim państwu ze spółek. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>