text_structure.xml 65.2 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MirosławSuchoń">Witam bardzo serdecznie panie posłanki i panów posłów. Witam zaproszonych gości. W szczególności witam pana Michała Gramatykę, sekretarza stanu w Ministerstwie Cyfryzacji. Witam pana Michała Jędrzejczyka, wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, wraz ze współpracownikami. Witam przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury, w szczególności panią Annę Kowalczyk, zastępcę dyrektora Departamentu Transportu Drogowego, wraz ze współpracownikami. Witam panią Patrycję Staniszewską, prezesa Izby Gospodarki Elektronicznej. Witam serdecznie przedstawicieli Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, w szczególności pana dyrektora Tadeusza Wachowskiego wraz ze współpracownikami.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MirosławSuchoń">Witam przedstawicieli samorządów: pana Przemysława Matysiaka, eksperta Związku Powiatów Polskich, i pana Sylwestra Szczepaniaka, koordynatora Unii  Metropolii Polskich. Witam naszych partnerów społecznych, w szczególności pana Adriana  Furgalskiego, przewodniczącego zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR; panią Jolantę Źródłowską, prezesa zarządu Polskiej Izby Stacji Kontroli Pojazdów,  wraz ze współpracownikami. Witam pana Adama Małyszko, prezesa zarządu  Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów, wraz ze współpracownikami. Witam serdecznie panią Joannę Karczewską, członka Stowarzyszenia Absolwentów Elektroniki na Politechnice Warszawskiej. Witam również przedstawicieli instytucji oraz jednostek gospodarczych, które biorą udział w posiedzeniu dzisiejszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MirosławSuchoń">Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, zgodnie z przedstawionym porządkiem, będzie rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli funkcjonowania systemu informatycznego Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców oraz zarządzania funduszem celowym CEPiK. Informację tę przedstawi prezes Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#MirosławSuchoń">Czy są uwagi do przedstawionego porządku dziennego? Nie widzę uwag. Wobec niezgłoszenia wniosku stwierdzam przyjęcie porządku.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#MirosławSuchoń">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#MirosławSuchoń">Proszę wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli o zabranie głosu i przedstawienie informacji. Jeżeli będzie potrzeba, to proszę również sygnalizować, jeżeli pana współpracownicy będą pomocni w wyjaśnieniu informacji zawartych w wynikach kontroli. Proszę o sygnalizację i głos również zostanie im udzielony. Panie prezesie, oddaję panu głos.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#MichałJędrzejczyk">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, bardzo dziękujemy za zaproszenie i za możliwość przedstawienia państwu wyników tej bardzo ważnej kontroli poświęconej CEPiK-owi. Są ze mną dzisiaj pan Bogdan Skwarka, dyrektor Departamentu Administracji Publicznej, pan wicedyrektor Dariusz Łubian, pani doradca Anna Demus oraz główny specjalista kontroli państwowej pan Mariusz Czarnecki, a więc osoby, które bezpośrednio były odpowiedzialne za przeprowadzenie przedmiotowej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#MichałJędrzejczyk">Szanowni państwo, najpierw kilka słów tytułem wstępu, dlaczego podjęliśmy tę kontrolę. Budowa systemu CEPiK 2.0 rozpoczęła się ponad dziesięć lat temu, w 2013 r., i w ramach umowy z 2013 r. uruchomiono z końcem 2017 r. Centralną Ewidencję  Pojazdów 2.0. W sierpniu 2018 r. rozwiązano natomiast umowę z 2013 r. w części dotyczącej budowy Centralnej Ewidencji Kierowców 2.0. Budowa i wdrożenie w części zrealizowanego systemu CEPiK 2.0 kosztowały do końca 2018 r. ok. 153 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#MichałJędrzejczyk">Funkcjonowanie systemu informatycznego CEPiK, jednego z największych i najważniejszych systemów informatycznych w kraju, jest od wielu lat przedmiotem zainteresowania naszej instytucji. Już w drugiej połowie 2017 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę P/17/003 „Wdrażanie systemu Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców”. Najwyższa Izba Kontroli w informacji o wynikach kontroli, opublikowanej w 2018 r., negatywnie oceniła sposób budowy CEPiK 2.0 w latach 2013–2017. Projekt CEPiK 2.0 nie był w należyty sposób przygotowany i zarządzany, wskutek czego nastąpiło wydłużenie zakładanego terminu udostępnienia wszystkich funkcjonalności o ponad dwa lata oraz wzrost kosztów realizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#MichałJędrzejczyk">Po uruchomieniu w listopadzie 2017 r. części systemu CEPiK 2.0 w zakresie rejestracji pojazdów wystąpiły liczne utrudnienia dla obywateli i urzędów. W ramach corocznych kontroli wykonania budżetu państwa za lata 2020–2022 również negatywnie oceniliśmy brak zawarcia umowy na dokończenie systemu CEPiK 2.0 pomimo posiadania przez ministra cyfryzacji środków na ten cel w ramach funduszu celowego CEPiK. Dodatkowym uzasadnieniem dla podjęcia przez nas kontroli funkcjonowania CEPiK było to, że użytkownicy istniejącego systemu CEPiK wielokrotnie podnosili problemy dotyczące m.in.: czasochłonności wprowadzania danych do systemu, braku niektórych funkcjonalności umożliwiających sprawne wprowadzenie i wyszukiwanie danych oraz rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w CEPiK a danymi podawanymi przez obywateli. System CEPiK wymaga dalszej modernizacji oraz dokończenia budowy w zakresie CEK. Problemy z funkcjonalnością zostały wskazane w syntezie wyników kontroli, gdzie szczegółowo opisaliśmy te braki, które nadal są widoczne.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#MichałJędrzejczyk">Jaki był cel kontroli? Celem kontroli była ocena, czy zapewniono prawidłowe funkcjonowanie i rozwój systemu informatycznego CEPiK 2.0 oraz prawidłowe zarządzanie funduszem celowym CEPiK. Kogo kontrolowaliśmy? Kontrolą objęliśmy 31 jednostek, w tym Ministerstwo Cyfryzacji, odpowiedzialne za zarządzanie budową i wdrożeniem CEPiK 2.0 oraz za nadzór nad realizacją projektu modernizacja CEPiK. Następnie skontrolowaliśmy Centralny Ośrodek Informatyki, który realizuje usługi dotyczące utrzymania serwisu, rozwoju i eksploatacji istniejącego systemu CEPiK, a także Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych SA, odpowiedzialną za udostępnienie organom rejestrującym pojazdy i wydającym uprawnienia do kierowania pojazdami aplikacji umożliwiającej bezpośredni dostęp do danych zgromadzonych w CEP oraz do danych w CEK. Skontrolowaliśmy również 14 starostw powiatowych oraz 14 stacji kontroli pojazdów. Okres objęty kontrolą to czas od 1 stycznia 2018 r. do 22 września 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#MichałJędrzejczyk">Jaka jest ogólna ocena wynikająca z naszej kontroli? Budowa systemu  CEPiK 2.0 nie została zakończona pomimo upływu ponad dziesięciu lat, co NIK ocenia negatywnie. Wprawdzie zapewniono utrzymanie i rozwój istniejącego systemu CEPiK, jednak przy korzystaniu z niego występuje wiele problemów, które wymagają natychmiastowej zmiany. Wdrożenie nowego, scentralizowanego systemu CEPiK ułatwiłoby ich wyeliminowanie.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#MichałJędrzejczyk">Minister cyfryzacji podejmował działania w celu dokończenia budowy systemu informatycznego CEPiK 2.0, jednakże były one zdecydowanie nieskuteczne, gdyż projekt „Modernizacja CEPiK”, który ma pozwolić na udostępnienie brakujących funkcjonalności systemu, nie wszedł w fazę realizacji. Do zakończenia kontroli nie zawarto umowy na jego budowę. Brak realizacji tego projektu uniemożliwia wdrożenie nowej koncepcji CEPiK, polegającej na centralizacji ewidencji źródłowych, jak też w części dotyczącej nowej CEK, co utrudnia wprowadzenie kolejnych e-usług dla obywateli, np. „Uzyskaj prawo jazdy”, elektroniczny wniosek o rejestrację pojazdu czy elektroniczna umowa sprzedaży pojazdu.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#MichałJędrzejczyk">Minister cyfryzacji niewłaściwie zarządzał funduszem celowym CEPiK, nie posiadał rzetelnej informacji o stanie należności funduszu. Z funduszu CEPiK pokrywane były wysokie koszty różnych zadań, związanych głównie z informatyzacją państwa, które nie dotyczyły systemu CEPiK. Stanowiły one niemal od 36% do ponad 77% ogółu kosztów funduszu CEPiK.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#MichałJędrzejczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo, celem przedstawienia szczegółowych ustaleń kontroli pozwolę sobie oddać głos panu dyrektorowi i współpracownikom. Oczywiście, gdy będą pytania, jesteśmy do państwa dyspozycji w tym zakresie. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#MirosławSuchoń">Panie dyrektorze, bardzo proszę o przedstawienie tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#BogdanSkwarka">Na samym wstępie chciałbym zasygnalizować pewne zmiany organizacyjne, które nastąpiły w okresie kontroli. Przypomnę, że kontrola dotyczyła okresu od stycznia 2018 r. do września 2023 r. Te zmiany naszym zdaniem wpłynęły na to, że budowa CEPiK nie przebiegała tak, jak powinna. Otóż w październiku 2020 r. zniesione zostało Ministerstwo Cyfryzacji, a jego pracownicy zostali włączeni do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Od października 2020 r. do końca kwietnia 2023 r. obsługę ministra cyfryzacji zapewniała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, a funkcję ministra cyfryzacji pełnił wtedy prezes Rady Ministrów. Z dniem 1 maja 2023 r. ponownie utworzono Ministerstwo Cyfryzacji.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#BogdanSkwarka">To jednak nie wszystkie zmiany organizacyjne. Wyprzedzając nieco moją prezentację, chciałbym zaznaczyć, że minister cyfryzacji przekazał – łącznie z pracownikami – sprawy dotyczące budowy CEPiK do COI, tym samym pozostawił sobie tylko nadzór nad CEPiK, natomiast nie jest on bezpośrednio odpowiedzialny za budowę systemu CEPiK.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#BogdanSkwarka">Z ustaleń kontroli NIK wynika, że po rozwiązaniu w sierpniu 2018 r. umowy z 2013 r. na budowę CEPiK nie kontynuowano formuły jednolitego projektu, a jedynie dokonywano pewnych usprawnień w istniejącym już systemie. Zdaniem NIK decyzja o rozwiązaniu umowy była prawidłowa, dlatego że umowa z 2013 r. nie miała przyszłości, jeśli chodzi o rozwój CEPiK. Niemniej jednak od 2018 r. praktycznie nie ma jednolitej umowy między COI a PWPW, jeśli chodzi o wspólną budowę CEPiK. W międzyczasie  w sierpniu 2018 r. Ministerstwo Infrastruktury, a nie Ministerstwo Cyfryzacji, zawarło umowę z PWPW. Umowa ta gwarantuje PWPW prowadzenie oprogramowania do korzystania z systemu przez starostwa i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia aż do grudnia 2026 r. W tej sytuacji, po pierwsze, PWPW nie jest naszym zdaniem tak bardzo zainteresowane, żeby podpisać wspólną umowę, ponieważ ma zapewnione wynagrodzenie z tytułu obecnej działalności. Po drugie, prawda jest taka, że bez zgody PWPW nie można zawrzeć takiej umowy.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#BogdanSkwarka">W 2019 r. w Ministerstwie Cyfryzacji opracowano nową koncepcję CEK 2.0, bo, jak państwo doskonale wiecie, CEPiK składa się z dwóch modułów. Jeśli chodzi o pojazdy, to te moduły jeszcze zostały wprowadzone, gorzej jest z CEK. Wybrana została oferta PWPW, ale do podpisania umowy jednak nie doszło. W marcu 2022 r. zainicjowano negocjacje umowy trójstronnej między COI, PWPW i MC. Jednakże do zakończenia kontroli, a można powiedzieć, że nawet do dziś, taka umowa nie została zawarta. Jak stwierdził minister cyfryzacji, po kontroli budżetowej przedstawił prawie 86 wersji umowy do podpisania – mimo tego ta umowa nie została podpisana.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#BogdanSkwarka">Przejdę teraz do ustaleń kontroli dotyczących zarządzania funduszem CEPiK. Otóż minister cyfryzacji jako dysponent funduszu CEPiK nie posiadał rzetelnych informacji o stanie należności funduszu, a kontrola wykazała przypadki, że czynności dotyczące egzekucji należności nie były prowadzone lub były prowadzone z bardzo dużym opóźnieniem.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#BogdanSkwarka">Jak państwo widzą na tym slajdzie, zaległości na przykład w latach 2021 i 2022 przekroczyły 1 mln zł. Są to różnego rodzaju opłaty z tytułu rejestracji pojazdów, badania kontroli pojazdów oraz wpłat firm ubezpieczeniowych. Fakt jest jednak taki, że na skutek kontroli NIK minister cyfryzacji przyspieszył egzekucję należności. Nie wiem, czy te zaległości zostały zmniejszone do końca roku, ponieważ nasza kontrola skończyła się w połowie roku.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#BogdanSkwarka">Jeśli chodzi o następną specyficzną sytuację dotyczącą funkcjonalności CEPiK, to mimo tego, że przynajmniej teoretycznie środki funduszu celowego CEPiK powinny być przeznaczone na rozwój CEPiK, to w praktyce jednak nie są one wykorzystywane wyłącznie na rozwój CEPiK, ale także na inne działania, związane wprawdzie z informatyzacją. Trzeba dodać, że jest to zgodne z przepisami, dlatego że taka możliwość została wprowadzona przepisami ustawowymi, jednak naszym zdaniem jest to sytuacja dość kuriozalna. Tym bardziej że gdy się weźmie pod uwagę te wydatki, to można powiedzieć, że nawet w niektórych przypadkach mniej niż 50% dochodów, które CEPiK uzyskał, przeznaczanych jest na realizację CEPiK. Sytuacja jest tym bardziej dziwna, że nie ma rozwoju CEPiK, nie ma przyspieszenia, mimo że pieniądze są dostępne. CEPiK generuje o wiele większe dochody, niż sam wydaje.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#BogdanSkwarka">Można tutaj podać takie przykłady, że w 2019 r. z funduszu wydatkowano 191 mln zł, z czego 45% przeznaczono na zadania związane z rozwojem CEPiK, a resztę na co innego, czyli kwotę 86 mln zł. Najmniej środków z funduszu CEPiK na rozwój CEPiK przeznaczono w 2020 r., ponieważ z kwoty 340 mln zł tylko 22,5% wydatków przeznaczono na zadania związane z CEPiK, to jest ponad 76 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#BogdanSkwarka">Teraz przejdziemy do oceny poszczególnych graczy w budowie CEPiK. Pierwszym jest Centralny Ośrodek Informatyki, który, jak powiedział pan prezes, był przez nas kontrolowany. Stwierdziliśmy, że COI prawidłowo wywiązywał się z realizacji powierzonych zadań w zakresie zapewnienia bieżącego funkcjonowania i rozwoju bazy CEPiK. Chciałbym tutaj zaznaczyć, że COI ma w swojej gestii nie tylko utrzymanie CEPiK,  ale również innych systemów informatycznych funkcjonujących w naszym kraju. Prawdą jest, że głównie zajmuje się utrzymaniem systemu CEPiK, natomiast prace rozwojowe są bardzo małe.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#BogdanSkwarka">Ponadto należy dodać, że przy naszej kontroli dokonaliśmy oceny, jak CEPiK wywiązywał się z obsługi zgłaszanych przez użytkowników incydentów. Doszliśmy do wniosku, dane wskazały, że reakcja była dobra. Jednak w przypadku 15% zgłoszonych incydentów czas oczekiwania na ich rozwiązanie był dość długi, bo wynosił ponad dwa miesiące. Nierozwiązywanie incydentów w szybkim terminie wpływało na sytuację użytkowników tego systemu, którzy musieli czekać na rozwiązanie różnego rodzaju problemów związanych z incydentami.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#BogdanSkwarka">Kontrola zwróciła uwagę również na bardzo istotną sprawę, szczególnie teraz, gdy mamy do czynienia z cyberatakami na polskie sieci. Zwróciła uwagę na potrzebę częstszego, w miarę możliwości corocznego, prowadzenia testów przełączeniowych systemu CEPiK na ośrodek zapasowy. Chodzi o to, żeby mieć potwierdzenie, że w przypadku jakichś perturbacji związanych z funkcjonowaniem CEPiK system kopii zapasowych będzie stale aktualizowany.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#BogdanSkwarka">Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie realizację przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych zadań związanych z obsługą i rozwojem oprogramowania służącego wspomaganiu procesów rejestracji pojazdów, wydawania uprawnień do kierowania pojazdami oraz uzyskiwania uprawnień do kierowania w ramach CEPiK.  Te zadania realizowane przez starostów również zostały przez nas w większości pozytywnie ocenione. Skontrolowaliśmy 14 starostw powiatowych. Starostwa te na ogół prawidłowo realizowały zadania w zakresie rejestracji pojazdów oraz wydawania praw jazdy z wykorzystaniem systemu CEPiK. Podejmowano w nich odpowiednie działania w razie stwierdzenia błędów i rozbieżności danych z danymi zgromadzonymi w CEP, kierując różnego rodzaju problemy na infolinię utworzoną przez PWPW.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#BogdanSkwarka">W większości starostw, mianowicie 11 z 14, dostęp do CEPiK posiadały osoby, które były do tego upoważnione, co jest bardzo ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa systemu. Większość skontrolowanych starostw, również 11 z 14, terminowo przekazywała opłaty ewidencyjne na rzecz funduszu CEPiK oraz terminowo przesyłała sprawozdania z pobranych opłat do ministra cyfryzacji. Objęte kontrolą stacje kontroli pojazdów na ogół również prawidłowo wprowadzały w systemie CEPiK dane w związku z badaniami technicznymi pojazdów oraz prawidłowo naliczały i pobierały opłaty na rzecz funduszu CEPiK, z tym że prawie połowa nie przekazywała tych danych w terminie. Pięć ze skontrolowanych stacji nie przesyłało wszystkich wymaganych sprawozdań z pobranych i przekazanych opłat.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#BogdanSkwarka">Przedstawię teraz wnioski pokontrolne, bo to jest bardzo istotny efekt naszej kontroli. Pierwszy wniosek, który został sformułowany do ministra cyfryzacji – o podjęcie skutecznych działań mających na celu dokończenie budowy systemu CEPiK oraz udostępnienie kolejnych usług realizowanych przez ten system. Chciałbym tutaj dodać, że w wyjaśnieniach, które przekazał nam minister cyfryzacji, jednym z argumentów było to, że bardzo trudno jest mu wpłynąć na PWPW w kwestii podpisania takiej umowy, ponieważ jest to podmiot podlegający innemu ministrowi, a więc tutaj istnieje trudność. Chciałbym też dodać, że ten wniosek pokontrolny został sformułowany po ostatniej kontroli budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#BogdanSkwarka">Minister cyfryzacji zakwestionował nasze ustalenia, że nie było skutecznego działania, podkreślam tutaj słowa „skutecznego działania”, nie w ogóle działania, ale skutecznego działania. Zgodziliśmy się, że minister cyfryzacji podejmował działania w celu podpisania umowy między COI a PWPW. Natomiast, skoro umowy tej do tej pory nie ma, nie ma od 2018 r., to te działania są nieskuteczne. Jak powiedziałem, było to przedmiotem zastrzeżeń do kolegium. Kolegium nie podzieliło argumentacji ministra cyfryzacji i nie uwzględniło zastrzeżenia, stwierdzając, że działania ministra były nieskuteczne. NIK podtrzymała wniosek pokontrolny dotyczący intensyfikacji działań oraz doprowadzenia do tego, żeby ta istotna sprawa związana z podpisaniem umowy i rozpoczęciem wspólnego działania rozwojowego w celu uruchomienia kolejnych aplikacji z CEPiK została realizowana.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#BogdanSkwarka">Drugi wniosek pokontrolny, który jak państwo widzieli na slajdzie, wynikał z działania na rzecz należności i stopniowego znoszenia zaległości z tytułu różnego rodzaju opłat, jakie CEPiK ma w stosunku do podmiotów zobowiązanych do różnego rodzaju opłat. Ostatni wniosek to wprowadzenie skutecznego mechanizmu bieżącej weryfikacji należności i zaległości funduszu oraz dochodzenia bieżących należności. Dlatego, że te sprawozdania – już nie będę wchodził w szczegóły – które otrzymało Ministerstwo  Cyfryzacji, nie były należycie weryfikowane, przez co ministerstwo nie miało należytej wiedzy o stanie tych należności.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#BogdanSkwarka">To wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#MirosławSuchoń">Czy Ministerstwo Cyfryzacji chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#MichałGramatyka">Szanowny panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, szanowni państwo. Te wnioski pokontrolne, które zostały przed chwilą przedstawione, oddają stan rzeczywisty. Kluczem do dokończenia modernizacji CEPiK i budowy całego systemu jest porozumienie się z pozostałymi interesariuszami tego procesu, czyli doprowadzenie do podpisania porozumienia pomiędzy MC, COI i PWPW, która jest gestorem dość znacznej części tego systemu, bez której tak naprawdę w tym systemie nie zrobimy nic.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#MichałGramatyka">Wspomniana przez kontrolujących umowa nigdy nie została podpisana przez zarząd PWPW, pomimo wcześniej składanych deklaracji. W tzw. międzyczasie nieszczęśliwie się złożyło, że czas na podpisywanie tej umowy przyszedł już po zmianie rządu, a jeszcze przed zmianą zarządu spółki. Potem nastąpiła zmiana zarządu spółki i finalnie ta umowa nigdy nie została podpisana.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#MichałGramatyka">Jednym z pierwszych projektów, który objąłem osobistym nadzorem w Ministerstwie Cyfryzacji, była kwestia doprowadzenia do wynegocjowania i podpisania takiego porozumienia. Po bardzo dobrych i owocnych spotkaniach, które odbywaliśmy pomiędzy marcem a majem tego roku w gronie MC, COI i PWPW, jesteśmy tak naprawdę na końcu negocjacji porozumienia pomiędzy tymi trzema podmiotami. Porozumienie to w najbliższym czasie zostanie podpisane. Wszystkie esencjalia, czyli wszystkie istotne części tego porozumienia, są wynegocjowane i dopięte, na szczeblu roboczym potwierdziliśmy sobie to nawzajem. To porozumienie w najbliższych dniach zostanie podpisane. Byłem wprawdzie przez ostatnie kilka tygodni na urlopie, ale mam taką informację z resortu, że w tej sprawie nic się nie zmieniło. To znaczy, że wszystko, co sobie założyliśmy, jest realizowane.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#MichałGramatyka">Podpisanie porozumienia spowoduje: opracowanie harmonogramu modernizacji CEPiK i doprowadzenie tego systemu do wersji docelowej, wyeliminowanie wszystkich uciążliwości, o których mówią kontrolujący oraz państwo posłowie, a także tych raportowanych przez urzędników samorządowych; doprowadzenie procesu rejestracji pojazdów do pełnego trybu online, do trybu, w którym już nie ma dokumentów papierowych. Doprowadzi to do tego, że obsługa systemu będzie godna XXI wieku. Jak zwykle bywa, największe przeszkody są na etapie negocjacji, ale dobra wiadomość jest taka, że mamy je już za sobą.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#MichałGramatyka">Za chwilę będą mi towarzyszyć dyrektorzy poszczególnych obszarów w MC. Oni usiłują przejść w tym momencie przez bramkę i już się zbliżają. Jestem w stanie odpowiedzieć na państwa szczegółowe pytania, ale myślę, że oni zrobią to lepiej, jeśli będę musiał udać się na salę plenarną, gdzie około godziny 12:30 przewidziane jest moje wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#MirosławSuchoń">Mamy również przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury. Czy pani dyrektor bądź współpracownicy chcą jeszcze w tej sprawie zabrać głos i udzielić informacji od strony MI? Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#AnnaKowalczyk">Chciałabym potwierdzić, że nasza współpraca zarówno z MC, jak i z COI w tym zakresie jest bliska. Współpracujemy i staramy się dopracować wszystkie rozwiązania, tak żeby nie było żadnych wątpliwości w zakresie kwestii, które będą podlegały podpisaniu porozumienia. To jest rozwiązanie, które jest analizowane jeszcze w naszym Departamencie Prawnym, czy minister infrastruktury może być stroną takiego porozumienia. Pozostajemy do dyspozycji i w bezpośredniej współpracy ze wszystkimi podmiotami. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#MirosławSuchoń">W takim razie przechodzimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#MirosławSuchoń">Jako pierwszy zgłosił się pan poseł Bartosz Zawieja. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#BartoszZawieja">Szanowni państwo, jak wiemy, niedługo minie okres obowiązywania obecnych dokumentów, takich jak prawa jazdy czy dowody rejestracyjne. Uzyskaliśmy bardzo dużo informacji od pana ministra i od państwa, ale warto byłoby zadać pytanie, kiedy starostwa, jako organy wydające te dokumenty, zostaną poinstruowane i kiedy ta nowa baza z nowym modułem CEPiK zostanie wdrożona. Czy oba resorty w tym temacie planują jakieś szkolenia służb, czyli jednym słowem pracowników starostw? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#MirosławSuchoń">Pan przewodniczący Cieszyński, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#JanuszCieszyński">Szanowni państwo, mam kilka pytań. Pierwsze pytanie jest do NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#JanuszCieszyński">Dlaczego w tym raporcie nie zostały zaprezentowane okoliczności, w których doszło do niezawarcia umowy, o której była mowa w 2018 r.? Ze swojej strony mogę powiedzieć, że to wydarzyło się ze względu na rozwiązanie zespołu zajmującego się modernizacją CEPiK po stronie PWPW, w wyniku rekomendacji jednej ze służb. Dziękuję dyrektorowi za wymienienie liczby podejść do podpisania tego porozumienia. Pytanie brzmi, czy w ramach kontroli udało się ustalić, jakie były przyczyny, dla których PWPW nie zdecydowało się zawrzeć tej umowy, pomimo deklaracji zarządu wytwórni, że istnieje chęć jej podpisania, co potwierdził przed chwilą pan minister?</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#JanuszCieszyński">Mam też pytanie, dlaczego wokół CEPiK jest taka umowa, która sprawia, że opłaty, które ponoszą starostwa, są rokrocznie waloryzowane? Czy to jest rzeczywiście coś, co znajduje odzwierciedlenie w realnych kosztach PWPW? Dzisiaj mamy sytuację, że dokumenty, które drukuje PWPW, są jednymi z najdroższych w Europie.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#JanuszCieszyński">Mam też pytanie do pana ministra, czy nowa umowa będzie oznaczała utrzymanie monopolu firmy DXC, która dzisiaj dostarcza rozwiązania dla PWPW? Czy dalej będzie tak, że jeżeli starostwa będą chciały wprowadzić jakieś modyfikacje, to będzie to związane z koniecznością zawierania dodatkowych umów? Wiemy, że większe starostwa mają większe zapotrzebowanie na takie usługi ze względu po prostu na swoją specyfikę pracy. Czy tutaj plan jest taki, że powstanie nowy system, który zostanie wyprodukowany siłami zespołu PWPW, czy znowu będzie w ten sposób, że PWPW będzie po prostu taką bramą dla jednej z firm komercyjnych do tego, żeby w przetargowym trybie dostarczać rozwiązania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#MirosławSuchoń">Zapisał się do głosu pan poseł Przemysław Witek. Na ten moment jest to ostatnie zgłoszenie. Tak że jeżeli ktoś jeszcze ma chęć zabrania głosu, to też proszę o informację. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#PrzemysławWitek">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo i drodzy goście, skorzystam z obecności NIK. Do państwa chcę skierować kilka pytań, które uzupełniają to, o czym mówiliśmy wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#PrzemysławWitek">Chodzi o stopień realizacji wniosków pokontrolnych. Oczywiście pan minister  Gramatyka już zarysował, co ze strony ministerstwa możemy i planujemy zrobić. Chciałbym jednak zapytać, czy państwo mają takie zestawienie? Kontrola jednak zakończyła się we wrześniu. Czy zatem jednostki kontrolowane określiły czasookres naprawiania nieprawidłowości? To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#PrzemysławWitek">Druga sprawa. Czy pojawiły się po kontroli wnioski de lege ferenda, czyli możemy gdzieś uszczelnić bądź zmienić, polepszyć prawo materialne, żebyśmy mogli pracować lepiej?</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#PrzemysławWitek">Trzecia rzecz to ewentualne wnioski złożone do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Czy w tej kontroli mieliśmy takie sytuacje? Ponadto, czy były ewentualnie ustalenia finansowe? NIK zawsze zwraca na to uwagę. Czy mieliśmy nieprawidłowości, które później mogliśmy zaklasyfikować i wpisać jako ustalenia finansowe tej kontroli?</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#PrzemysławWitek">Na koniec refleksja jako obywatela. Wiem, że nie zrobiliśmy tego w tej kontroli,  ale może powinniśmy zacząć, porozmawiam o tym z prezesem Banasiem – chodzi o to, żebyśmy zawsze po każdej kontroli poznawali ten kwiat polskiej administracji publicznej. Bo dziesięć lat pracy nad tym systemem… Bardzo byłbym też zainteresowany, ile wynosiły nakłady ogółem, w ujęciu takiego rachunku ciągnionego.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#PrzemysławWitek">Dziesięć lat, słuchajcie, to jest nieprawdopodobne. Zastanawiam się, czy ktoś nie powinien przeprosić za to. Tak nie może funkcjonować to państwo. Wiem, że wszyscy posłowie mnie rozumieją i bardzo się z tego cieszę, zwłaszcza że przed nami nowe zagrożenia. Jeśli przez dekady nie potrafimy stworzyć prostego systemu CEPiK, to jak będziemy bronili się przed Rosją? Przepraszam, to trochę temat na boku, ale to dla mnie bardzo niepokojące. Dziękuję NIK za rzetelny raport.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#MirosławSuchoń">Pan przewodniczący Napieralski. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Panie przewodniczący, może nie mam pytania, a bardziej refleksję po wysłuchaniu głosu pana Cieszyńskiego, który zadawał różne pytania i opiniował raport, jakby był od niedawna w Sejmie i nie był w ogóle ministrem. To tak naprawdę za waszych rządów, czyli Prawa i Sprawiedliwości, stracono osiem lat, a ten raport obnażył waszą nieumiejętność budowania tego systemu oraz brak kompetencji. Już nie będę używał innych słów.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Pyta pan pana ministra Gramatykę o instytucje, a szczególnie o firmę prywatną. Za czyich rządów ta firma pojawiła się w tej instytucji i dostarczała contentu? Przecież nie za naszych. Czy za waszych? Za chwilę będzie pan odpowiadał. Mój przedmówca, pan poseł, powiedział, że powinniście przeprosić za to, co zrobiliście. Rządziliście osiem lat, a nie potrafiliście tego dokończyć. Nie potrafiliście doprowadzić do porozumienia między instytucjami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Dzisiaj NIK obnaża waszą po prostu niegospodarność i nieumiejętność budowania takich projektów. Pytanie mojego przedmówcy było dobre: Czy nie powinny się pojawić wnioski do prokuratury? Jeżeli służby rozwiązały jakiś zespół, o którym pan mówi, to znaczy, że była tam po prostu korupcja. W którym roku rozwiązano ten zespół i dlaczego nie powołano nowego zespołu? Dlaczego nie przyśpieszono tych prac? Niech pan odpowie, panie pośle. Pan rządził do niedawna, do grudnia zeszłego roku rządziliście tym państwem. Rządziliście i przez osiem lat nie potrafiliście dokończyć takiego projektu, który jest bardzo istotny i ważny dla Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#MirosławSuchoń">Rozumiem, że pan chce jakieś ad vocem, dobrze. Panie przewodniczący, poproszę teraz pana ministra Gramatykę o informację i odpowiedź na te wątpliwości, które się pojawiły, ponieważ pan minister musi udać się na salę plenarną, realizować tam swoje obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#MirosławSuchoń">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#MichałGramatyka">Mamy na sali przedstawicieli PWPW, więc kto wie, czy to nie oni będą odpowiedni do udzielenia odpowiedzi na to pytanie. Tak, to oczywiście jest problem, że od dziesięciu lat budujemy system i nie potrafimy go skończyć. Jednak zwracam uwagę na parę okoliczności, które nieco łagodzą tę ocenę.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#MichałGramatyka">Po pierwsze, to nie jest jakiś tam system, lecz gigantyczny, w którym połączonych jest wiele różnych elementów, a wiele różnych elementów jeszcze nie powstało, one dopiero są wymyślane na bieżąco. Po drugie, ten system jest rozrzucony tak naprawdę pomiędzy trzy resort: resort infrastruktury, resort spraw wewnętrznych, który jest właścicielem biznesowym PWPW, i resort cyfryzacji, którego odnogi są w samorządach. To wszystko trzeba zebrać do jednego i zarządzać tym w sposób projektowy, co nie zawsze jest proste.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#MichałGramatyka">Mam realną ocenę prac, które wykonali nasi poprzednicy, w celu doprowadzenia do zawarcia umowy z PWPW i uważam, że była to cenna robota. To było duże zaangażowanie ze strony resortu cyfryzacji, żeby ten projekt ogarnąć. Naprawdę nie jest to proste zadanie. Odpowiadając na jedno z pytań, które się tutaj pojawiło, harmonogram został ustalony na ok. 36 miesięcy. Więc za trzy lata, jeśli wszystko pójdzie dobrze i będzie współpraca ze strony wszystkich zaangażowanych, powinniśmy mieć gotowy system.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#MirosławSuchoń">Pan przewodniczący Cieszyński ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#JanuszCieszyński">Po pierwsze, absolutnie zgadzam się z oceną, że bardzo źle się stało, że nie udało się zrobić tego systemu. Daleko mi od tego, żeby bezkrytycznie podchodzić do wszystkiego, co realizowało MC w poprzedniej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#JanuszCieszyński">Natomiast, panie przewodniczący, sam pan pytał, kto zawarł te umowy. Można więc powiedzieć, że jest pan tutaj podwójnie za to odpowiedzialny, bo kiedy jeszcze był pan w SLD, zawarto pierwotną umowę z HP na budowę tego systemu. DXC przejęło później HP w tym zakresie. Wtedy nie był pan jeszcze w Platformie Obywatelskiej, teraz pan już jest, ale obecna umowa na CEPiK została podpisana w 2009 r., kiedy rządziła większość bardzo podobna do tej, która rządzi dzisiaj. Cieszę się, że wszyscy państwo mogli z tej okazji poznać te historyczne meandry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.69" who="#AdamMałyszko">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie – chciałem powiedzieć panie ministrze, ale pana już nie ma – także przedstawiciele rządu, otóż reprezentuję środowisko, które zajmuje się demontażem pojazdów oraz wystawianiem zaświadczeń. Te zaświadczenia są potrzebne m.in. do wyrejestrowania pojazdu z CEPiK.</u>
          <u xml:id="u-1.70" who="#AdamMałyszko">W dniu 14 sierpnia 2020 r., przy zmianie prawa o ruchu drogowym, zobligowano ministra cyfryzacji do uruchomienia narzędzia, które umożliwi automatyczne przekazywanie zaświadczeń do CEPiK, z CEPiK do starostwa – pojazd jest wykreślony z rejestru, klient nie musi udawać się do urzędu, do działu komunikacji, czyli zyskuje przynajmniej jeden dzień.</u>
          <u xml:id="u-1.71" who="#AdamMałyszko">Czekamy na to narzędzie już cztery lata. W listopadzie ubiegłego roku otrzymaliśmy informację od pana ministra Lewandowskiego, że będzie to zrealizowane w pierwszej połowie lub drugim kwartale tego roku. Na ostatnim posiedzeniu Senatu usłyszałem od przedstawicieli MC, że będzie to do końca roku 2025. Znowu mamy przestrzeń czasową: tutaj mówimy o dziesięciu latach, a tam o jednym, dość drobnym przykładzie narzędzia, na które czekamy sześć lat. Chciałbym, żeby to było przyspieszone, żeby szczególnie nasi klienci, czyli obywatele, nie mieli uciążliwości. Rekomonedowano ten produkt jako deregulację, jako ułatwienie. Czekamy na to ułatwienie już cztery lata, z perspektywą czekania kolejnych dwóch lat. Nie chciałbym, żeby to, co było, powtarzało się również i przy nowej dyrekcji MC.</u>
          <u xml:id="u-1.72" who="#AdamMałyszko">Drugi temat, który chciałem poruszyć, po zmianie ustawy w roku 2023… Bez żadnych konsultacji przy okazji zmiany niektórych ustaw w celu ograniczenia skutków kradzieży tożsamości wprowadzono w trybie pilnym zmianę ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Spowodowało to olbrzymie kłopoty dla przedsiębiorców handlujących pojazdami, ponieważ zobligowano ich do obowiązku rejestracji pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-1.73" who="#AdamMałyszko">W dalszym ciągu nie mamy w CEPiK informacji, kto jest właścicielem pojazdu. Zrezygnowano z opcji zgłaszania nabycia, zostawiając tylko i wyłącznie zbycie pojazdu. Po zgłoszeniu przez zbywcę w CEP nie ma adnotacji, kto jest właścicielem. Dopóki pojazd nie będzie przerejestrowany, czyli dopuszczony do ruchu, nie mamy informacji, kto jest właścicielem. Przedsiębiorcy mają na to 90 dni, a jeżeli w tym czasie sprzedadzą pojazd, termin przedłuża się o kolejne 90 dni. W ten sposób możemy w nieskończoność nie wiedzieć, kto jest właścicielem. Zamiast uszczelnić system, doprowadzono do jego rozszczelnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.74" who="#AdamMałyszko">Bardzo proszę o pochylenie się nad tym punktem, ponieważ jest on bardzo ważny, dlatego że zatrzymał możliwość swobodnego handlu pojazdami, szczególnie uszkodzonymi, które nie mogą przejść badania technicznego. Poza tym przedsiębiorcy, którzy handlują tymi pojazdami, w ramach szczególnie likwidacji szkód komunikacyjnych, gdzie są zobowiązani pewnymi umowami z ubezpieczycielami przejąć ten pojazd, nie mają szansy dokonać badania technicznego rozbitego pojazdu. Poza tym nie jest to ich celem ani zadaniem jako przedsiębiorców handlujących takimi pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-1.75" who="#AdamMałyszko">To jest bardzo poważna sprawa. Apelowaliśmy już od początku roku, obiecano nam rozmowy, mija pół roku, wybory, nie wybory, rozmowy nie ma. Czekamy na tę rozmowę i oczekujemy współpracy ze stroną rządową w tym wypadku, bo cyfryzacja tylko odbierze te komunikaty, jeżeli będzie zmiana prawa.</u>
          <u xml:id="u-1.76" who="#AdamMałyszko">Jeszcze dwie drobne kwestie. Otóż 10 czerwca tego roku (w poniedziałek) usunięto z CEPiK 7 mln 176 tys. pojazdów, tzw. martwe dusze. Zrobiono to również przy okazji tej ustawy w celu ograniczenia niektórych skutków kradzieży tożsamości w ubiegłym roku, bez żadnych konsultacji. Jaki jest skutek tego? W tej chwili już mamy sygnały, że niektóre osoby zgłaszają się do nas takim pojazdem i tak naprawdę nie wiemy do końca, co zrobić, ponieważ jest już wyrejestrowany i w zasadzie powinniśmy wysłać takie zaświadczenie do GIOŚ, tak mówią przepisy. Znowu zrobił się kolejny bałagan. Wyczyszczono 7 mln, ale pozostałe 7,5 mln nadal to martwe dusze, a taki mechanizm usuwania ich na mocy ustawy w mojej ocenie nie jest prawidłowy. Trzeba dołożyć wszelkich starań, żeby te martwe dusze nie powstawały, bo są to najczęściej pojazdy zdemontowane poza legalnymi podmiotami, a ich odpady później gdzieś tam się palą, gdzieś tam się zasypują. Mamy z tym bardzo duży problem i proszę o rozwiązanie tej kwestii od 15 lat, co jest dłuższym okresem niż te wspomniane dziesięć lat.</u>
          <u xml:id="u-1.77" who="#AdamMałyszko">Już ostatnia sprawa, która powinna być w CEPiK, czyli informacja o zajęciu pojazdu przez komornika. Tej informacji obywatel nie ma. Mamy szereg przypadków sprzedaży zajętego pojazdu, gdzie kupujący, działając w dobrej wierze, nabywa taki pojazd, a potem jest on mu odbierany. Tę informację ma urząd rejestrujący, te informacje mają inne służby, a nie ma jej obywatel, który kupuje taki pojazd. W historii pojazdu taka informacja powinna się znaleźć. Jeżeli potrzebne są prace legislacyjne, to zachęcam posłów do takiego projektu. Nawet jeszcze można było się posłużyć podobnym rozwiązaniem w przypadku zakupu jakichś nieruchomości, gdzie się chroni kupującego, jeżeli zostało zakupione w dobrej wierze.</u>
          <u xml:id="u-1.78" who="#AdamMałyszko">Chrońmy naszych obywateli. Moi koledzy i paru znajomych straciło olbrzymie pieniądze, 40–50 tys. taki pojazd czasem kosztuje. Mało tego, zdarza się, że pojazd został naprawiony, a właściciel stracił pieniądze wydane na naprawę, gdyż przy rejestracji okazało się, że pojazd jest zajęty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.79" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, lista osób zapisanych do dyskusji została wyczerpana, chyba że jeszcze ktoś chce zabrać głos. Jeżeli nie, to ja pozwolę sobie na koniec. Widzę, że pan się zgłasza. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.80" who="#MichałDworakowski">Bowiem dzisiaj, w momencie, kiedy każdy z nas jako obywatel, jako klient, który chce kupić ubezpieczenie, przychodzi do pośrednika ubezpieczeniowego, żeby wyliczyć szybciej składkę ubezpieczeniową, aby być sprawnie obsłużonym, pozyskuje dane z zakładu ubezpieczeń, bowiem w ustawie jest zapisane, że zakłady ubezpieczeń mają dostęp do danych z CEPiK. Prowadzi to do dość absurdalnej sytuacji, bowiem często obok agenta ubezpieczeniowego albo na stronie internetowej, z której korzysta klient, siedzi sobie klient, którego to są dane, chce te dane, żeby szybko pojawiły się w narzędziu, żeby wyliczyć składkę, natomiast agent ubezpieczeniowy i narzędzia techniczne, z których korzysta, muszą połączyć się z każdym zakładem ubezpieczeń z osobna. Każdy zakład pilnuje bowiem tych danych, żeby nie przeniknęły do innego zakładu ubezpieczeń, przez co następuje dość absurdalna sytuacja, bo trzeba połączyć się z każdym zakładem ubezpieczeń osobno, pobrać dokładnie te same dane z CEPiK, bo zakład ubezpieczeń pobiera z CEPiK poprzez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny i dopiero wtedy można dokonać porównania. Generuje to duże koszty i duże problemy.</u>
          <u xml:id="u-1.81" who="#MichałDworakowski">Byłoby ogromnym ułatwieniem, gdyby pośrednik ubezpieczeniowy miał dostęp do takich danych, analogicznie jak zakład ubezpieczeń. To znacząco poprawiłoby jakość obsługi klienta końcowego, który chce zakupić ubezpieczenie. Na sali są również moi koledzy, którzy mogą włączyć się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.82" who="#MirosławSuchoń">Proszę się przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-1.83" who="#SzymonSafjan">Chcieliśmy zwrócić państwa uwagę na fakt, że pośrednicy ubezpieczeniowi, a zwłaszcza multiagenci, w świetle obowiązującej od kilku lat ustawy o dystrybucji ubezpieczeń są de facto również administratorami danych osobowych klientów poszukujących ochrony ubezpieczeniowej. Mianowicie dlatego, że mają podstawę do przetwarzania tych danych, którą jest konieczność zaproponowania umowy ubezpieczenia, która jest optymalna z perspektywy wymagań i potrzeb klienta. Czyli taki multiagent ubezpieczeniowy jest zobowiązany przedstawić klientowi taką ofertę ubezpieczenia, która jest z jego perspektywy najlepsza w przypadku OC ppm, czyli ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. De facto wysokość składki jest tym głównym kryterium decydującym o tym, która umowa ubezpieczenia jest optymalna z perspektywy tychże interesów klienta.</u>
          <u xml:id="u-1.84" who="#SzymonSafjan">Sytuacja, w której pośrednik ubezpieczeniowy nie ma żadnej możliwości zintegrowania się z CEPiK i pobierania danych, uniemożliwia mu skuteczną realizację ustawowego obowiązku doradzania i zaproponowania optymalnej perspektywy interesów, czyli na przykład również ceny umowy. W tej sytuacji, jak kolega słusznie zauważył, żeby przedstawić ofertę wszystkich ubezpieczycieli, których dany multiagent obsługuje, musi być indywidualna integracja z każdym z ubezpieczycieli, co bardzo utrudnia realizację tego obowiązku pośrednikowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.85" who="#MirosławSuchoń">Zgłaszał się pan poseł Witek. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-1.86" who="#PrzemysławWitek">Szanowni państwo, zbliżamy się najpewniej do końca, a ja chciałbym państwu powiedzieć coś na bazie wypowiedzi pana przedsiębiorcy, za którą bardzo dziękuję. Była ona sensowna i wszystko zrozumieliśmy, ale okazało się, że wcale nie jest pięknie i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-1.87" who="#PrzemysławWitek">Dziesięć lat z jednej strony – i to nie był przytyk w stosunku do poprzedników. Słuchajcie, bądźmy uczciwi w tej debacie. Akurat poprzednicy rządzili, ale dziesięć lat to długo, tak? Osiem lat przynajmniej rządzili. Ale jeżeli słyszę, że coś ma trwać trzy bądź sześć lat, to również mnie martwi.</u>
          <u xml:id="u-1.88" who="#PrzemysławWitek">Chcę państwa poinformować i zwrócić się do kolegów posłów, żebyśmy napisali wniosek do NIK o uwzględnienie w planie pracy NIK w 2026 r. rekontroli, dokładnie tej samej. Państwo już mają metodologię i za dwa lata usiądziemy tutaj i zobaczymy. Rok to za mało, musimy być uczciwi w tej debacie. Skończmy z tym udawaniem, naprawdę mnie nie obchodzi, czy rządzi PiS czy my z koalicji. Po prostu weźmy się za robotę i będę się bezpośrednio zwracał do państwa posłów. Chcę, abyśmy jeszcze w tym roku napisali taki wniosek, aby NIK mógł to umiejętnie zaplanować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.89" who="#MirosławSuchoń">Podzielę się własną refleksją – pamiętam rok 2016, kiedy to była jedna z pierwszych ustaw przyjmowanych przez ówczesną Komisję Infrastruktury. Pamiętam, jak wtedy nowa władza znęcała się nad projektem CEPiK. Ile słów poszło na temat tego, w jaki niegodny sposób został zrealizowany, co zostało zarzucone, co zostało źle zrobione. Jesteśmy osiem lat od tamtej sytuacji i jesteśmy dokładnie w tym samym miejscu, tylko wydaliśmy kilkaset milionów złotych więcej. Projekt jest skomplikowany, co do tego nie mam żadnych wątpliwości. Akurat z bliska przypatrywałem się realizacji części połączonych z systemem CEPiK i w jakiś sposób brałem w tym udział. Myślę, że podstawowy problem to brak wyobraźni decydentów, kierowanie się jakimś chciejstwem i wyobrażeniami, bez pytania ekspertów o zdanie. Jeżeli popatrzę na systemy teleinformatyczne budowane przez nasze państwo, muszę przyznać, że gdyby powierzyć tego typu zadania prywatnym firmom, z pewnością byłoby to zrobione sprawniej i taniej.</u>
          <u xml:id="u-1.90" who="#MirosławSuchoń">To jest wielkie zadanie do odrobienia, także po tych ośmiu latach, bo rzeczywiście zapowiedzi z 2016 r. były takie, że za dwa lub trzy lata będziemy mieć „rakietę”. Budzimy się po ośmiu latach i mamy system, który pewnie jest lepszy i daje więcej niż to, co było w 2016 r., ale umówmy się – to nie jest to, czego oczekiwaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-1.91" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję. Na ręce pana prezesa, pana dyrektora i współpracowników składam podziękowania za to, że państwo przeprowadzili rzetelną kontrolę, bo rzeczywiście to jest dla nas też informacja, w jaki sposób kształtować prawo, żeby środki publiczne, na które przecież ciężko pracują nasi obywatele, były wydawane w sposób rzetelny.</u>
          <u xml:id="u-1.92" who="#MirosławSuchoń">Martwi mnie jedna rzecz i nie wiem, czy są z nami przedstawiciele COI. Jeżeli ich nie ma, proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Wiem, że są z nami przedstawiciele MC. Bardzo proszę, żeby ująć we wnioskach i zwrócić się w trybie nadzoru do COI o przedstawienie informacji w zakresie realizacji incydentów.</u>
          <u xml:id="u-1.93" who="#MirosławSuchoń">Miałem przyjemność pracować i odpowiadać za system teleinformatyczny. Jeżeli czytam, że w przypadku incydentów dotyczących spraw obywateli czas realizacji wynosił od 61 do 1150 dni, to powiem szczerze, że jest to wyraz absolutnej nieudolności. Tego typu rzeczy wpływające na zadania obywateli po prostu nie powinny mieć miejsca. Jeżeli obywatel ma problem z zarejestrowaniem pojazdu, oczekuje, że wszyscy dołożą starań, żeby zrealizować tego typu zadanie tak szybko, jak tylko się da.</u>
          <u xml:id="u-1.94" who="#MirosławSuchoń">Jednakże, jeżeli widzę, że to trwa nawet 1150 dni, szanowni państwo, ktoś powinien głęboko przemyśleć to, w jaki sposób obsługuje obywateli. Bardzo proszę przedstawiciela MC. To oczywiście są dane za lata 2018–2023, ale bardzo proszę. Pewnie zmieniło się też kierownictwo, ale bardzo proszę przedstawicieli MC o to, aby w trybie nadzoru tę sprawę zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-1.95" who="#MirosławSuchoń">Proszę również o to, aby udzielić pisemnej informacji Komisji Infrastruktury oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, w jaki sposób, jakie działania wdrożono, żeby tego typu incydenty nie powtarzały się, to jest naprawdę wstyd dla administracji. Nie mówię tej czy innej, to jest po prostu wstyd dla administracji. Tak nie powinno być. Jeżeli obywatel ma sprawę do załatwienia, to tego typu incydenty nie powinny mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-1.96" who="#MirosławSuchoń">Teraz chciał zabrać głos pan przewodniczący Napieralski. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.97" who="#GrzegorzBernardNapieralski">W tej dyskusji pojawił się kilka razy taki zwrot i chciałbym, abyśmy go nie używali. Chodzi o stwierdzenie, że jest to skomplikowana materia, że to jest współpraca między różnymi resortami. W parlamencie i w pracach rządowych podejmujemy wiele różnych inicjatyw, gdzie różne ministerstwa muszą ze sobą pracować i dajemy radę. Wiele projektów się udało.</u>
          <u xml:id="u-1.98" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Natomiast ten projekt przez ostatnie osiem lat, jak pan przewodniczący przypomniał, od 2016 r. i to, co wylewało się na wcześniejszy rząd, cały kubeł pomyj… Okazuje się, że tych osiem lat, jak czytamy w raporcie i słyszeliśmy dzisiaj pana prezesa i panów dyrektorów, to po prostu jest osiem lat tragedii, nieudolności i złych decyzji. Uważam, że w przyszłości powinniśmy zmienić sposób myślenia. Trzy ministerstwa i różne podległe im instytucje muszą ze sobą współpracować, to nie jest dla mnie żaden problem. Jeżeli tego wymaga projekt, to tak powinno być i koniec. Co z tego, że trzy ministerstwa? Tak wychodzi, tak musi być. Chciałbym, żebyśmy wyrzucili takie myślenie i jak najszybciej ten projekt został zrealizowany, bo wszyscy na niego czekamy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.99" who="#MirosławSuchoń">Oddaję głos panu prezesowi oraz współpracownikom. Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.100" who="#MichałJędrzejczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo, odnosząc się do pierwszego pytania pana posła Cieszyńskiego, wydaje mi się, że jest ono ze wszech miar bezprzedmiotowe, dlatego że gdyby pan poseł Cieszyński, którego tutaj nie ma, zadał sobie trud przeczytania naszych wystąpień pokontrolnych, zwłaszcza skierowanych do KPRM, czy nawet naszej informacji o wynikach kontroli od str. 19 do str. 31, znalazłby informacje na temat okoliczności zerwania umowy z 2018 r. oraz okoliczności związane z tymi 86 podejściami do umowy z PWPW.</u>
          <u xml:id="u-1.101" who="#MichałJędrzejczyk">Natomiast odnosząc się do pytania pana posła Witka, oddam głos panu dyrektorowi. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-1.102" who="#BogdanSkwarka">Jeśli chodzi o finalne zakończenie negocjacji między PWPW a COI, mieliśmy wiele zapewnień. Praktycznie co roku kontrolując budżet MC, również kontrolujemy budżet w CEPiK.</u>
          <u xml:id="u-1.103" who="#BogdanSkwarka">Mogę przytoczyć wypowiedź sekretarza stanu w MC dotyczącą kontroli budżetowej wykonania budżetu państwa w 2022 r., gdzie było wręcz zapewnienie, że zawarcie umowy na realizację projektu informatycznego modernizacji CEPiK planowane jest na II kwartał 2023 r. Mieliśmy wiele zapewnień różnego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-1.104" who="#BogdanSkwarka">Natomiast, jeśli chodzi o wnioski pokontrolne, to na wnioski pokontrolne, które zostały kierowane do ministra cyfryzacji, dostaliśmy odpowiedź w trybie ustawy o NIK. Może odpowiedź pana ministra cyfryzacji trochę zobrazuje, kto zdaniem ministra jest winny temu, że nie podpisano do tej pory umowy. Jak już powiedziałem, jednym z elementów ustosunkowania się do wniosków pokontrolnych jest zasygnalizowanie przynajmniej, jakie działania podejmuje ministerstwo albo dlaczego nie podejmuje takich działań w celu realizacji tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-1.105" who="#BogdanSkwarka">Zacytuję fragment odpowiedzi ministra cyfryzacji z stycznia 2024 r.: „Dotychczasowe efekty trwających ponad półtora roku negocjacji i uzgodnień są poddawane rewizji przez MC. W ocenie MC pilnej weryfikacji wymaga dotychczas przyjęte podejście do realizacji projektu w trybie trójstronnej umowy, która, pomimo ogromnego nakładu pracy, intensywnych konsultacji i uzgodnienia jej finalnej treści w ramach 86 wersji umowy, w szczególności z PWPW, do tej pory nie została podpisana”. Dalej jest o tym, jakie ministerstwo planowało kroki: „Nie można wykluczyć przyjęcia alternatywnego podejścia do sposobu realizacji przedsięwzięcia, tj. w trybie in-house z wykorzystaniem zasobów własnych MC i COI”. A więc już bez PWPW.</u>
          <u xml:id="u-1.106" who="#BogdanSkwarka">Jeśli chodzi o wnioski do prokuratury, to nie formułowaliśmy takich wniosków, nie było podstaw, żeby je formułować. Jeśli chodzi o efekty finansowe, trudno je zlokalizować, bo nie było wydatkowania niezgodnego z prawem, bo po prostu nie było wydatkowania środków na CEPiK. To chyba tyle, jeśli można.</u>
          <u xml:id="u-1.107" who="#MirosławSuchoń">Czy przedstawiciele PWPW chcą zabrać głos? Były tutaj pytania w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-1.108" who="#TadeuszWachowski">Na wstępie chciałbym przyznać i potwierdzić to, o czym wspominał pan minister Gramatyka – jesteśmy bliscy zakończenia procesu uzgadniania porozumienia. Porozumienia, które co do założenia ma być porozumieniem czterech podmiotów, czyli MC, MI, COI i PWPW, w zakresie podjęcia prac związanych z wytworzeniem CEK 2.0 i uruchomienia części centralnej systemu CEK 2.0 po stronie PWPW. Wszystko po to, aby w terminach, o których mówił pan minister, mieć możliwość uruchomienia określonego zestawu e-usług i mieć scentralizowaną część informacji dotyczącą kierowców.</u>
          <u xml:id="u-1.109" who="#TadeuszWachowski">Zgodnie z tym, co wspomniał pan minister, mamy uzgodniony wstępny harmonogram prac, który zakłada, że w czerwcu przyszłego roku pojawią się pierwsze usługi udostępnione przez PWPW, a za dwa lata będzie możliwość składania wniosku o wydanie uprawnień drogą elektroniczną. Natomiast w docelowym modelu planujemy przekazanie wszystkich informacji, którymi zawiaduje PWPW na poziomie starost powiatowych i urzędów miast, do scentralizowanej bazy po stronie CEK 2.0. Tak jak kilku przedmówców już wspominało, jest to proces złożony i skomplikowany o tyle, że jest to jeden z trudniejszych rejestrów, jedna z trudniejszych, bardziej złożonych ewidencji, z jakimi mamy do czynienia w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-1.110" who="#TadeuszWachowski">Chciałbym też odnieść się do słów, które tutaj padły, związanych z niezawarciem umowy przez PWPW, jakoby to PWPW dokonywało jakiejś obstrukcji. Nie jest to prawdą. PWPW uczestniczyła w toku negocjacji umowy. Natomiast projekt umowy, który został przedłożony do podpisania, miał rażące uchybienia i nie mógł zostać podpisany przez zarząd PWPW, na co PWPW zwracało uwagę już od stycznia bieżącego roku. Zawarcie umowy w trybie i w postaci, jaka została przedłożona, groziłoby konsekwencjami karnymi dla zarządu i mogłoby zostać uznane za działanie na szkodę spółki. W związku z tym zarząd podjął decyzję o tym, że odstępuje od zawarcia umowy w tym kształcie i rozpocznie pracę i negocjacje w zakresie porozumienia i nowej umowy, która umożliwi finalnie doprowadzenie do końca plan wdrożenia CEK 2.0.</u>
          <u xml:id="u-1.111" who="#TadeuszWachowski">Jak wcześniej wspomniał pan minister Gramatyka, te działania miały miejsce i jesteśmy w przededniu zawarcia porozumienia. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-1.112" who="#MirosławSuchoń">Czy jeszcze w ramach rundy odpowiedzi przedstawiciele MC bądź MI chcieliby coś przekazać? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-1.113" who="#MirosławSuchoń">Pierwsza zgłosiła się pani posłanka. Bardzo proszę, pani posłanka Kołodziejczak.</u>
          <u xml:id="u-1.114" who="#TadeuszWachowski">Tak jak wspomniał pan minister Gramatyka, mamy do zawarcia dwa byty prawne. Jedno regulujące relacje i sposób realizacji głównej umowy, czyli porozumienie. W zasadzie jesteśmy w przededniu jego zawarcia i zakładam, że do końca czerwca zostanie ono podpisane. Natomiast trudność stanowi to, że jest to porozumienie, które co do zasady powinny zawrzeć cztery strony, czyli cztery interesariusze projektu: MI, MC, COI i PWPW. W tle jest jeszcze inny podmiot, który naszym zdaniem powinien być uczestnikiem komitetu sterującego i prac związanych z realizacją porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-1.115" who="#TadeuszWachowski">Porozumienie reguluje ramy współpracy i przekłada się na to, co zostanie ujęte w docelowej umowie na wykonanie CEK w postaci wersji 2.0 i zmian w zakresie CEP, również w wersji 2.0. To jest rozpisane jako wstępny harmonogram i przyjęte do umowy w poprzednim kształcie, w załączniku nr 8. Mamy to dogadane. Zostały kwestie kosmetyczne do porozumienia się pomiędzy stronami, czyli w zasadzie harmonogram prac i sposób osiągnięcia tego celu, bo pojawiły się pewne rozbieżności w zakresie samej koncepcji zasilenia centralnej części ewidencji. Chcielibyśmy uniknąć błędów, które zostały popełnione w 2017 r. przy uruchomieniu CEP. Chcemy uniknąć problemów, jakie spadły wówczas na urzędników w starostwach powiatowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.116" who="#MirosławSuchoń">Jest jeszcze jakieś zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-1.117" who="#PawełGłośniewski">Tak jak pan dyrektor Tadeusz Wachowski powiedział, chciałem potwierdzić, że przedstawiciele MC i COI pracują obecnie nad porozumieniem, które chcemy zawrzeć, mam też nadzieję, że do końca czerwca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.118" who="#MirosławSuchoń">Jeszcze raz chciałbym upewnić się, że na sali nie ma przedstawicieli COI. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-1.119" who="#TomaszKęsicki">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, w zakresie obsługi incydentów w okresie, którego dotyczyła kontrola, chciałbym zwrócić szczególną uwagę na jeden aspekt, czyli to, że COI odpowiada oczywiście za warstwę centralną CEPiK i to w tym zakresie realizujemy usługę utrzymaniową oraz rozwiązywanie incydentów.</u>
          <u xml:id="u-1.120" who="#TomaszKęsicki">Przedstawiając obrazowo, jak wygląda taki przypadek użycia, na przykład kwestię rejestracji pojazdu, o której pan przewodniczący wspomniał w poprzedniej wypowiedzi, jakiekolwiek problemy, które się pojawiają przy takiej możliwej rejestracji, są rozpatrywane na przestrzeni kilku systemów teleinformatycznych, które dostarczane są przez różnych dostawców w ramach warstwy centralnej. Oczywiście COI odpowiada i utrzymuje tę warstwę centralną.</u>
          <u xml:id="u-1.121" who="#TomaszKęsicki">Dłuższe terminy rozwiązywania mogą, ale nie muszą, wynikać z faktu, że przy obsłudze incydentów współpracujemy z kilkoma instytucjami dostarczającymi rozwiązania, jak na przykład nasz partner, PWPW, który jest obecny tutaj na sali. Będzie nam łatwiej odnieść się również na piśmie do jakichś konkretnych przypadków, aby zweryfikować konkretny przypadek i wskazać, skąd wynikały takie opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.122" who="#TomaszKęsicki">Natomiast chciałem zaznaczyć w tej wypowiedzi, że jest to połączenie kilku systemów teleinformatycznych utrzymywanych przez kilka podmiotów. Terminy, do których zobowiązany jest COI, do których był zobowiązany w okresie kontroli, wynikały z zawartych umów utrzymaniowych i rozwojowych. W tym przypadku akurat umów utrzymaniowych, które precyzowały i wskazywały konkretne SLA dla obsługi incydentów, problemów i tego typu zgłoszeń. Obecnie jest to jedna umowa, która organizuje pracę pomiędzy MC a COI, której załącznik również wskazuje na konkretne SLA dotyczące rozwiązywania zgłoszeń obywateli w tym zakresie, za który odpowiada COI, czyli w zakresie warstwy centralnej. Powinniśmy odpowiadać w okresie 30 dni. Chętnie doprecyzujemy odpowiedź na piśmie, odnosząc się do konkretnych przypadków, które wymagały dłuższej obsługi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.123" who="#MirosławSuchoń">Mam prośbę, abyśmy odnosząc się do wyników kontroli, otrzymali jako Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisja Infrastruktury informację na temat tych najdłuższych, w szczególności tego, który wynosił 1150 dni. Rozumiem, że to są umowy pomiędzy firmami, pomiędzy instytucjami. Nie wyobrażam sobie sytuacji, gdybym jako obywatel czekał trzy lata, jeżeli dobrze liczę, na rozwiązanie mojej sprawy. To jest po prostu coś, co nigdy nie powinno się wydarzyć, tak że bardzo proszę o informację na ten temat oraz w jaki sposób jest zorganizowana działalność, żeby tego typu spraw unikać w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-1.124" who="#MirosławSuchoń">Jeszcze pan dyrektor. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-1.125" who="#BogdanSkwarka">Natomiast my, oczywiście widząc, jakie są terminy, wnioskowaliśmy do COI o zmniejszenie tego terminu i dostaliśmy taką odpowiedź, że ten termin jest terminem instrukcyjnym i nie jest wiążący. Poza tym, jak wyjaśnił dyrektor COI, to jest w naszej informacji, „określony w metryce utrzymania termin instrukcyjny, do którego strony starają się dążyć, ale ze względu na duży stopień skomplikowania zgłoszeń oraz istniejący backlog jest trudny do osiągnięcia”. Taką dostaliśmy odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-1.126" who="#MirosławSuchoń">Bardzo proszę, pan poseł Witek.</u>
          <u xml:id="u-1.127" who="#PrzemysławWitek">Szanowny panie z COI, czy wie pan, że gdyby pan pracował dla przedsiębiorcy, to już by pan nie miał gdzie do roboty chodzić? Chcę panu zrobić dzień i przekazać to publicznie. A wszystkie wasze instrukcyjne instrukcje rozwiązywania problemów obywateli, którzy was utrzymują, to jednak jest żenujące. Proszę się podzielić z kolegami opinią posła skromnego.</u>
          <u xml:id="u-1.128" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, myślę, że wychodzimy z tej Komisji bogatsi o wiedzę, a niektórzy z nas wychodzą z pewnymi informacjami, które muszą dotrzeć w różne miejsca, tak żeby nasze państwo i jego instytucje działały sprawniej. Oczywiście administracja państwowa ma swoje zadania i musi się wywiązywać najlepiej, jak potrafi. Natomiast kwestie dotyczące obywateli i tych spraw, które są dla nich istotne, również dla nas muszą być podstawowym wyznacznikiem decyzji, które podejmujemy.</u>
          <u xml:id="u-1.129" who="#MirosławSuchoń">Chciałem się zwrócić z takim apelem do wszystkich instytucji oraz podmiotów, które realizują działania w obszarze szeroko pojętego informatyzowania zakresu pojazdów, kierowców, ruchu drogowego i tak dalej, że za każdą taką sprawą stoi obywatel. Mam doświadczenie w tych obszarach i wiem, że to jest trudna sytuacja, w której obywatel potrzebuje rozwiązać jakiś problem, załatwić sprawę i musi czekać, a ten, kto jest w bieżącej, bezpośredniej relacji z obywatelem, rozkłada ręce, bo tutaj w tej sprawie nic od niego nie zależy. Myślę, że jeżeli wyjdziemy stąd z wnioskiem, że w takich sytuacjach naprawdę trzeba dołożyć wszelkich starań, nie instrukcyjnych, nie kancelaryjnych, ale tak zwyczajnie po ludzku, to będzie dobry efekt z tej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.130" who="#MirosławSuchoń">Natomiast na pewno zwrócimy się do NIK o kolejne sprawdzenie w przyszłości, zgodnie z propozycją pana Witka.</u>
          <u xml:id="u-1.131" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-1.132" who="#MirosławSuchoń">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.133" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo serdecznie wszystkim za udział i naprawdę dobrą dyskusję. Informuję, że protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariatach Komisji w Kancelarii Sejmu. Życzę państwu udanego popołudnia. Do zobaczenia.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>