text_structure.xml
38.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejGrzyb">Witam również na naszym wspólnym posiedzeniu dyrektorów departamentów oraz przedstawicieli strony społecznej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejGrzyb">Proszę państwa, porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje informacje ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz ministra obrony narodowej na temat stanu przygotowania wschodniej granicy Polski do obrony – oczywiście – w kontekście narastającej presji migracyjnej oraz działań hybrydowych ze strony władz Białorusi oraz Federacji Rosyjskiej. Czy do tego porządku obrad ze strony pań i panów posłów byłyby jakieś uwagi? Proszę uprzejmie. Pan poseł Kaleta.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#AndrzejGrzyb">Wydaje mi się, że chyba jednak najbardziej sensowną rzeczą byłoby przedstawienie informacji ze strony panów ministrów i rozpoczęcie dyskusji na tyle, na ile czas pozwoli. Ewentualna kontynuacja tego tematu odbyłaby się w terminie innym niż dzisiejszy, bo kiedy patrzę po twarzach nie sądzę, żebyśmy byli skłonni kontynuować posiedzenie po głosowaniach. Jeżeli państwo uznają, że możemy kontynuować po głosowaniach, to z panią przewodniczącą jesteśmy gotowi jak najbardziej to zaaprobować, więc jest pytanie, czy w tej chwili to rozstrzygamy czy najpierw poprosimy o informacje? Tak? Jest zgoda, żebyśmy przeszli do informacji, a potem zdecydujemy, w jaki sposób będziemy postępować. Tak? Widzę, że jest na to milcząca zgoda.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#AndrzejGrzyb">Wobec tego uznaję, proszę państwa, że po tej uwadze nie ma innych uwag do porządku obrad. Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#AndrzejGrzyb">Zatem porządek obrad został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#AndrzejGrzyb">Proszę panów ministrów o przedstawienie informacji. Jest pytanie, który z panów chciałby zabrać głos? Pan minister Mroczek. Proszę uprzejmie. Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#CzesławMroczek">Proszę państwa, jak powszechnie wiadomo, od kilku lat autorytarne władze Rosji i Białorusi prowadzą wobec Unii Europejskiej działania o charakterze wojny hybrydowej, m.in. poprzez kreowanie sztucznych szlaków migracyjnych przez Polskę i państwa nadbałtyckie. Nielegalna migracja wspierana przez służby tych państw ma doprowadzić do destabilizacji sytuacji politycznej i zagrozić bezpieczeństwu Polski i Unii Europejskiej. W sposób oczywisty stanowi to formę nacisku na państwa europejskie, w celu uzyskania ustępstw na rzecz tych reżimów. Sytuacja skomplikowała się bardzo mocno i wpływa bardzo niekorzystnie na bezpieczeństwo Polski po wybuchu czy wznowieniu w pełnej skali wojny przez Rosję przeciwko Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#CzesławMroczek">W tym stanie rzeczy bezpieczeństwo i szczelność granicy wschodniej Polski, która jest jednocześnie granicą Unii Europejskiej, ma szczególne znaczenie. Jak powiedziałem, w informacji przekazaliśmy państwu dane o głównych działaniach podjętych w ostatnich latach i w ostatnich miesiącach. Przytoczę najważniejsze działania, które zostały podjęte, wykonane i które są prowadzone w tej chwili. Odcinek granicy lądowej z Białorusią zabezpiecza bariera fizyczna o długości 186 km wraz z barierą elektroniczną o długości 206 km, co wpływa na ograniczenie zagrożenia związanego z nielegalną migracją, utrudnia możliwość niezgodnego z prawem przekroczenia granicy państwowej, zapewnia czas na reakcję funkcjonariuszy Straży Granicznej, a także stanowi ochronę dla polskich służb przed zdarzającymi się agresywnymi działaniami zarówno służb białoruskich, jak i migrantów.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#CzesławMroczek">Bariera elektroniczna zostanie również wybudowana w miejscach, w których ze względów technicznych nie było możliwe wybudowanie zapory fizycznej, tj. wzdłuż rzek Bug, Świsłocz i Stoczanka o łącznej długości 219 km. Jednocześnie – ze względu na powtarzające się pomimo funkcjonujących zabezpieczeń nielegalne przekroczenia granicy przez migrantów – w ostatnich tygodniach podjęta została decyzja o rozpoczęciu prac nad rozbudową i uszczelnieniem tej bariery. Mówiąc wprost i w sposób jak najbardziej jednoznaczny, bariera nie jest szczelna i wymaga działań, które doprowadzą do zwiększenia jej skuteczności i skuteczności kontroli granicy oraz wpłyną na bezpieczeństwo naszego kraju. Te działania zostały podjęte i będą miały szeroki wymiar. W tej chwili są już prowadzone prace przez kierownictwo Straży Granicznej z udziałem zewnętrznych ośrodków naukowo-technicznych, które oceniają proponowane rozwiązania techniczne pod kątem zwiększenia skuteczności bariery. Dodatkowo w ochronie granicy lądowej Straż Graniczna wykorzystuje system kamer do obserwacji dziennej i nocnej, rozmieszczonych na wieżach obserwacyjnych. Są one wykorzystywane do zabezpieczenia danego odcinka granicy państwowej przed jej przekroczeniem.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#CzesławMroczek">System wież obserwacyjnych zapewnia zdalne prowadzenie obserwacji rejonu objętego nadzorem przy pomocy głowic optoelektronicznych i rejestracji wyników obserwacji. Mając na względzie potrzebę właściwego wsparcia logistycznego najbardziej newralgicznego oddziału Straży Granicznej, tj. Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej, podjęto wiele działań zwiększających wyposażenie i wzmacniających w działaniach ten oddział Straży Granicznej. Odcinek granicy lądowej z Federacją Rosyjską zabezpiecza bariera fizyczna o długości 198,5 km, składająca się z elementów zintegrowanej zapory inżynieryjnej, z elementów fortyfikacyjnej zapory inżynieryjnej, a także z bariery elektronicznej. Proszę państwa, funkcjonariusze Straży Granicznej są wyposażeni w sprzęt umożliwiający całodobową ochronę granicy państwowej. Odcinki polsko-białoruski oraz polsko-rosyjski są stale nadzorowane przez patrole piesze, przy użyciu pojazdów, a także statków powietrznych z systemami obserwacji lotniczej i bezzałogowe statki powietrzne będące na wyposażeniu Straży Granicznej.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#CzesławMroczek">Zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej na wymienionych odcinkach realizują obecnie ponad 3 tys. funkcjonariuszy Straży Granicznej. Straż Graniczna na bieżąco monitoruje poziom zagrożenia nielegalną migracją oraz reaguje odpowiednio do skali jego natężenia. Mając na uwadze wzrost w ostatnim czasie liczby prób nielegalnego przekroczenia granicy polsko-białoruskiej podjęto decyzję o zwiększeniu liczebności funkcjonariuszy Straży Granicznej.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#CzesławMroczek">Szanowni państwo przewodniczący, szanowni państwo posłowie, od początku kryzysu migracyjnego na polsko-białoruskim odcinku granicy państwowej działania Straży Granicznej wspierane są przez siły zbrojne Rzeczypospolitej. W tym zakresie informację przedłoży pan minister Cezary Tomczyk, ale w sposób jednoznaczny chcemy tutaj wyrazić podziękowanie za wsparcie Straży Granicznej przez siły zbrojne, za służbę żołnierzy razem z funkcjonariuszami Straży Granicznej, jak również Policji. Policja tak samo, jak Straż Graniczna i Wojsko Polskie, uczestniczyła w tych działaniach w najtrudniejszych momentach, kiedy zagrożenie było największe i uczestniczy w nich do dnia dzisiejszego. W szczególności policjanci z garnizonu podlaskiego w tej chwili wykonują wiele działań wspierających Straż Graniczną w ochronie naszej granicy.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#CzesławMroczek">Może ta informacja nie wpływa bezpośrednio na działania związane z ochroną granicy państwowej, ale chcę państwa poinformować – chociaż państwo to wiedzą, bo podejmowali państwo decyzję w tej sprawie – że została utworzona Wyższa Szkoła Straży Granicznej w Koszalinie z kierunkiem – Bezpieczeństwo granicy państwowej. To jest ważna z punktu widzenia rozwoju tej formacji informacja i rzecz. Jestem pewien, że proces kształcenia, w szczególności oficerów dla Straży Granicznej, będzie w przyszłości w istotny sposób wpływał na zwiększenie skuteczności działania tej formacji i będzie się przyczyniał do większego bezpieczeństwa naszego kraju. Szanowni państwo, jak mówiłem, resort spraw wewnętrznych i administracji planuje podjęcie w najbliższym czasie działań na rzecz zwiększenia skuteczności działania Straży Granicznej. Podjęte zostaną dodatkowe inwestycje, takie jak zakup sprzętu i wyposażenia, rozbudowa i modernizacja strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców m.in. w Przemyślu, Kętrzynie, Krośnie Odrzańskim oraz Białymstoku.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#CzesławMroczek">Jednocześnie – jak mówiłem – podejmiemy działania związane ze wzmocnieniem samej bariery i rozbudową bariery zarówno fizycznej, jak i optoelektronicznej. Nie będę tego powtarzał. Proszę państwa, podsumowując – ponieważ mają państwo bardzo szczegółową informacją – zgodnie z zapowiedzią już będę kończył to wstępne wystąpienie. Nasze działania, które realizujemy w tej chwili, będą zmierzały do tego, żeby przeciwdziałać próbom nielegalnego przekraczania granicy i wywierania tej presji przez reżimy białoruski i rosyjski. Uszczelnimy barierę. Zwiększymy efektywność działania służb państwowych na granicy polsko-białoruskiej i polsko-rosyjskiej. Dziękuję. Razem z panem ministrem Maciejem Duszczykiem i dyrektorami z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji jesteśmy do państwa dyspozycji. Będziemy odpowiadać na państwa pytania. Dziękuję pięknie.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#CezaryTomczyk">Operacja wsparcia Straży Granicznej rozpoczęła się w lipcu 2021 r. z siłami Zgrupowania Zadaniowego „Granica”. Obecnie – od 26 sierpnia 2023 r. – jest prowadzona siłami WZZ „Podlasie”. Od lipca 2023 r. realizowana jest wysunięta obecność szkoleniowa, której zadaniem jest szkolenie wojsk z możliwością ich użycia w ramach operacji „Gryf”. WZZ „Podlasie” składa się z sił wydzielonych głównie z Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych oraz z Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej. Dowodzenie WZZ „Podlasie” leży w zakresie odpowiedzialności dowódcy operacyjnego, który jest tu dzisiaj z nami. Później poproszę pana generała Klisza o krótkie podsumowanie.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#CezaryTomczyk">Odpowiedzialny za realizację operacji „Gryf” jest dowódca operacyjny, natomiast za wysuniętą działalność szkoleniową odpowiada dowódca generalny. Wysokie Komisje, główne kierunki przerzutu nie zmieniły się. Obecnie są to te same rejony odpowiedzialności, w których wywierana była największa presja migracyjna w ciągu ostatnich 7 miesięcy, tak że nie odnotowano zmian w taktyce działania. Najczęściej to jest ta taktyka czy te sposoby, które często były obrazowane w mediach. Czyli pokonywanie zapory przy pomocy drabin, przecięcia drutu oraz rozchylanie przęseł. Od początku roku wzdłuż granicy polsko-białoruskiej obserwowana jest również zwiększona działalność bezpilotowych statków powietrznych. Charakter aktywności i przeznaczenie bezpilotowych statków powietrznych wykorzystywanych przez stronę białoruską pozostaje bez zmian. Czyli jest to rozpoznanie i monitorowanie obecności sił zbrojnych, ale także testowanie reakcji.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli chodzi o obwód królewiecki, to ze względu na swoje położenie oraz stopień nasycenia instalacjami wojskowymi, nie jest on oceniany jako rejon dogodny do przyjmowania migrantów. Oczywiście, monitoring jest tam tak samo intensywny. Mając na uwadze znacznie szerszy kontekst presji migracyjnej prowadzona była również operacja „Bezpieczne Karpaty” na granicy polsko-słowackiej. Jeżeli chodzi o budowę zabezpieczenia granicy państwowej na odcinku polsko-białoruskim oraz granicy z Federacją Rosyjską, w ramach operacji mającej na celu wzmocnienie bezpieczeństwa granicy z Republiką Białorusi i Federacją Rosyjską, wojska inżynieryjne od sierpnia 2021 r. realizują działania mające na celu rozbudowę pasa drogi granicznej pod względem inżynieryjnym, obejmujące budowę zintegrowanej zapory inżynieryjnej. O szczegółach, o odległościach, o długościach mówił pan minister Mroczek. Oczywiście, siły zbrojne prowadzą wiele działań, jeżeli chodzi o pas przygraniczny. Ze względów oczywistych nie będę tutaj mówił o szczegółach.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli chodzi o wydzielenie personelu do ochrony granicy państwowej, to myślę, że jest to informacja istotna. W operację prowadzoną od lipca 2021 r. zaangażowanych było… Przedstawię państwu, jak to wyglądało co roku. W 2021 r. było średnio 5605 żołnierzy. W 2022 r. średnio 6755 żołnierzy. W 2023 r. średnio 3079 żołnierzy. W 2024 r. będzie to średnio 4600 żołnierzy. Obecnie operacja „Gryf” jest realizowana w ramach pięciu zgrupowań zadaniowych. Aktualnie zadania wsparcia Straży Granicznej w ramach WZZ „Podlasie” – to jest też bardzo istotne – realizuje ponad 6 tys. żołnierzy i 700 różnego rodzaju jednostek. Myślę, że z tego miejsca warto podziękować wszystkim żołnierzom, ale także strażnikom Straży Granicznej oraz funkcjonariuszom Policji za ich zaangażowanie, bo to jest zaangażowanie ponadstandardowe, które trwa naprawdę od bardzo długiego czasu. To nie jest zaangażowanie incydentalne, tylko już wielomiesięczne.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#CezaryTomczyk">Od początku funkcjonowania operacji „Gryf” wystawiono prawie 280 tys. posterunków obserwacyjnych i zrealizowano ponad 250 tys. patroli. Zatrzymano ponad 42 tys. osób nielegalnie przekraczających granicę państwową. Jeżeli chodzi o skalę presji migracyjnej, wspominał o tym pan minister. Ja tylko dodam, że prób nielegalnego przekroczenia granicy od czerwca 2021 r. odnotowano łącznie ponad 80 tys. Aktualnie – w marcu 2024 r. – odnotowuje się wzrost liczby prób nielegalnych przekroczeń granicy do ok. 130. Jeżeli chodzi o środki finansowe, myślę, że to też jest bardzo istotne z punktu widzenia Sejmu ze względu na funkcję kontrolną, ale także ze względu na budżet. Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych koszty działań na granicy polsko-białoruskiej w latach 2021-2023 wyniosły łącznie niemalże 1,5 mld zł. W 2021 r. to było 338 mln zł. W 2022 r. – 685 mln zł. W 2023 r. – 467 mln zł. Natomiast przewidywana wysokość kosztów w 2024 r. – także w związku z tym, że zamierzamy dokonać uszczelnienia i wzmocnienia granicy państwowej – to 850 mln zł, czyli prawie dwukrotnie więcej niż w 2023 r. Źródłem finansowania jest budżet Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli chodzi o dalsze działania, to – oczywiście, jak powiedziałem – w 2024 r. planuje się kontynuację ochrony granicy państwowej w ramach operacji „Gryf” oraz utrzymanie wysuniętej obecności szkoleniowej z jednoczesną gotowością do wsparcia. Celem działań będzie stabilizacja sytuacji na granicy, tak aby umożliwić przejście do fazy trzeciej i przekazanie odpowiedzialności na rzecz Straży Granicznej. Oczywiście, termin będzie tematem ustaleń w przyszłości. Ten temat był także podnoszony w trakcie ostatniego posiedzenia komitetu bezpieczeństwa pod przewodnictwem pana premiera Kosiniaka-Kamysza.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#CezaryTomczyk">Szanowni państwo, w dalszej perspektywie na zmianę rozwoju sytuacji migracyjnej może wpływać w sposób oczywisty trwająca wojna na Ukrainie i ewentualne zmiany sytuacji politycznej. Monitorujemy sytuację. Jak powiedziałem, jeszcze raz pragnę serdecznie podziękować wszystkim żołnierzom i funkcjonariuszom za oddanie i za służbę przez tak długi czas – od 2021 r. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#MaciejKlisz">Chciałbym również wyjaśnić państwu kwestie związane z dowodzeniem i odpowiedzialnością. Rzeczywiście, główny wysiłek wydzielania żołnierzy na granicę ponosi Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych oraz Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej. Te dwa rodzaje sił zbrojnych wydzielają siły w moje podporządkowanie jako dowódcy operacyjnego, również w ramach dwóch odrębnych zgrupowań. To jest zgrupowanie związane z operacją „Gryf” oraz zgrupowanie „Rengaw” związane z tzw. wysuniętą obecnością szkoleniową. To jest bardzo ważne, zwłaszcza z prawnego punktu widzenia, a także z punktu widzenia możliwości zbudowania bardzo elastycznego sposobu wsparcia Straży Granicznej w przypadku zaistnienia nagłej potrzeby bądź pogorszenia bezpieczeństwa na pewnych odcinkach granicy polsko-białoruskiej. Odpowiedzialność WZZ „Podlasie” to województwa podlaskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie oraz mazowieckie. Tu zwłaszcza mówię o powiatach łosickim, siedleckim i sokołowskim. Pan minister świetnie pokazał dobowe zaangażowanie żołnierzy, które obecnie sięga ok. 6 tys. żołnierzy.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#MaciejKlisz">Natomiast chciałbym państwu również przedstawić pewną skalę tego, jak wygląda zagrożenie na granicy. W 2021 r. – mniej więcej od lipca do końca grudnia – mieliśmy ponad 38 tys. prób przekroczenia granicy. W całym 2022 r. to było 15 tys. przekroczeń. W całym 2023 r. mieliśmy 25 tys. przekroczeń. W 2024 r., w styczniu i w lutym sytuacja wyglądała na bardzo spokojną. Niestety, od początku marca na granicy wyraźnie zauważalna jest tendencja wzrostowa liczby prób przekroczenia granicy. Dzisiaj jest to poziom ok. 100 prób przekroczenia granicy dziennie, co w skali miesiąca daje nam ok. 3 tys. prób. To daje nam ok. 25-30 tys. prób w stosunku rocznym. Tutaj ekstrapoluję dane. Z takim poziomem zagrożenia musimy się liczyć. Zaangażowanie sił zbrojnych czy poziom tego zaangażowania jest budowany na podstawie oszacowanego poziomu zagrożenia. W związku z tym takie siły na dzisiaj muszą być utrzymywane na granicy.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#MaciejKlisz">Bardzo krótkie podsumowanie. Z punktu widzenia wypowiedzi pana ministra Mroczka i pana ministra Tomczyka, z poziomu wojskowego w obwodzie królewieckim nie zauważamy prób przekraczania granicy z obwodu królewieckiego. Ten kierunek oceniam jako kierunek z niskim potencjałem aktywności do budowania ewentualnego zagrożenia. Rozmawiamy o granicy polsko-białoruskiej, ale należy również wspomnieć o tym, że była prowadzona operacja wsparcia Straży Granicznej na kierunku polsko-słowackim. To była operacja pod kryptonimem „Bezpieczne Karpaty”. Ta operacja się zakończyła. Nie ma żadnego zagrożenia na kierunku polsko-słowackim.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#MaciejKlisz">Bardzo krótko o wnioskach. Dosłownie 3 wnioski. Oceniam, że siły zbrojne są gotowe i będą kontynuować wsparcie Straży Granicznej w ramach art. 11b, w związku z tak szacowanym, tak ocenianym poziomem bezpieczeństwa czy poziomem zagrożenia. Przez cały czas razem ze Strażą Graniczną prowadzimy ocenę sytuacji i dokonujemy zmian w sposobie użycia, w sposobie działania zarówno strażników granicznych, jak również żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#MaciejKlisz">Zwiększamy mobilność tych sił. Zwiększamy możliwość utrzymania odwodów, a także zmniejszamy czas reakcji na pojawiające się zagrożenia. Oceniam również, że ewentualne uruchomienie znacznie większej fali migracyjnej zajmie Białorusi co najmniej kilka tygodni. Jednak rozmawiamy w klauzuli jawnej, w związku z tym na tym skończę moją wypowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#JarosławZieliński">Dziękuję panu ministrowi Mroczkowi za to, że przedstawił te informacje na piśmie przywołując działania rządu Prawa i Sprawiedliwości, które zostały przeprowadzone i zostały tutaj opisane. Wszystko to, co jest zawarte w tym materiale, zostało zrealizowane właśnie przez rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego. Były to działania skuteczne, zarówno jeśli chodzi o sprawne wybudowanie w krótkim czasie zapory fizycznej na granicy polsko-białoruskiej, a także jeśli chodzi o perymetrię. I kolejna edycja programu modernizacji. To już trzecia edycja programu modernizacji służb. Wszystkie edycje programu dla służb wewnętrznych, służb podległych ministrowi i nadzorowanych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji były prowadzone przez Prawo i Sprawiedliwość. Oczywiście, to pozwoliło też na zakup nowego sprzętu i wyposażenia, a także na zwiększenie liczby etatów służb do zadań ochronnych na granicy. W pytaniu chciałbym się skupić na jednej sprawie, która w wypowiedzi pana ministra Mroczka pojawiała się parokrotnie, ale to było sformułowanie bardzo ogólnikowe. Tak samo zresztą zostało to zapisane w materiale, który otrzymaliśmy. Oczywiście, chodzi o wątek związany z zamiarem uszczelnienia i zwiększenia bezpieczeństwa poprzez jakieś zmiany w zakresie zapory na granicy polsko-białoruskiej.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JarosławZieliński">Jest tu takie zdanie: „Ze względu na powtarzające się przekroczenia granicy przez migrantów pomimo zbudowania zabezpieczeń granicy, podjęta została decyzja o rozpoczęciu prac planistycznych nad jej rozbudową i uszczelnieniem”. Pamiętamy, że Platforma Obywatelska była przeciwna budowie tej zapory, kiedy była w opozycji. Kiedy Donald Tusk już został premierem mówił, że zapora jest nieszczelna, że trzeba podjąć działania, które ją uszczelnią, które wzmocnią bezpieczeństwo. Tak mówił pan premier Donald Tusk. Tak mówi dzisiaj pan minister. Ale na czym konkretnie to ma polegać? Proszę o informację, co kryje się pod tymi tak bardzo ogólnikowo sformułowanymi zamiarami? Bo można sobie mówić, ale trzeba działać. Czas leci. Prawda? Minęły trzy miesiące waszych rządów, panie ministrze, ale tutaj nic nie zostało zrobione. A te prace planistyczne? Czas najwyższy przełożyć to na konkrety. Tak jak powinno być zrealizowanych 100 konkretów, tak i ten konkret powinien być w tym zakresie zrealizowany, a tego nie widzimy.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#JarosławZieliński">Sprawa jest bardzo ważna. Jest ważna dlatego, że o skali zagrożenia świadczy liczba prawie 80 tys. prób przekroczenia granicy. Prawda? Znamy tę liczbę. Została ona przywołana jeszcze raz przez pana ministra. Na czym ma polegać ta próba? Co ma być zrobione w zakresie fizycznym, perymetrycznym czy jeszcze jakimś innym, jeżeli chodzi o uszczelnienie tej granicy? Moim zdaniem granica dlatego jest bezpieczna – oczywiście, w sposób względny, bo próby są… Ale jakie byłyby próby, jaka byłaby ich skuteczność, gdyby nie było tej zapory? Te 100 czy około 100 prób przekroczeń granicy w ciągu doby, to – oczywiście – jest liczba, która musi być przedmiotem zainteresowania i reakcji. Ale to nie jest jakieś zagrożenie masowe. A nie jest dlatego, że właśnie jest ta zapora – i fizyczna i perymetryczna – a polskie służby w wymiarze osobowym, personalnym patrolują polską granicę. Proszę o odpowiedź na pytanie, jakie konkretne działania będą podjęte w tym zakresie, bo ta deklaracja jest naprawdę zbyt ogólnikowa. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#PawełHreniak">Moje pytanie dotyczy właśnie tego, czy te środki zostały pozyskane na budowę perymetrii na odcinku wodnym na granicy polsko-białoruskiej, jak było zapowiadane przez pana premiera Donalda Tuska? Drugie pytanie kieruję do komendanta głównego Straży Granicznej. Czy w ostatnich trzech miesiącach zmieniły się zalecenia, procedury czy wytyczne, które zostały przekazane Straży Granicznej, która boryka się z nielegalnymi migrantami? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Proszę państwa, jeżeli poważnie myślimy o ochronie granic, musimy bardzo poważnie brać pod uwagę to, że w powietrzu wisi bardzo duża wojna na Bliskim Wschodzie. Jeżeli do tej wojny dojdzie, trzeba pamiętać, że w samej Turcji są 4 mln nielegalnych migrantów, a w Libanie 2 mln. Wojna może objąć kilkaset milionów osób. Trasa Bułgaria-Rumunia-Ukraina-Słowacja jest bardzo prawdopodobna. To jest 1000 km granic. Z tego ponad połowa, to granice fatalne w zakresie dostępu sprzętu do jej ochrony. Moje pytanie jest przede wszystkim takie. Czy przygotowujemy się na wariant bardzo pesymistyczny? Czyli na to, że będziemy mieli presję migracyjną z kierunku białoruskiego, ukraińskiego – ale tu nie mówię o ludności ukraińskiej – i z kierunku słowackiego – to jest prawie 1500 km – w zakresie ryglowania granicy, zabezpieczenia i rotacji żołnierzy na granicy? Wiadomo, że średnia liczba przekroczeń granicy wynosiła pomimo płotu ok. 500 osób miesięcznie w czasie nasilenia ruchu. Tu możemy mieć tysiące osób. Czyli trzeba tworzyć kolejne ośrodki tymczasowe. Jest pytanie, kto te ośrodki będzie ochraniał?</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Jeżeli chodzi o granicę polsko-białoruską, cały czas mówimy o wzmacnianiu systemów informowania o przekroczeniach, a nie systemów, które uniemożliwiają przekroczenia. Proszę państwa, musimy bardzo poważnie podejść do tego całościowo na kierunku wszystkich granic, bo musimy wziąć pod uwagę wariant pesymistyczny. Na koniec powiem państwu, że trzeba mieć też troszeczkę wyobraźni. W 2016 r. wywołałem dyskusję na terenie Podkarpacia, włącznie z odpowiedziami ministrów PiS. Apelowałem wtedy o to, że będzie taka sytuacja, że trzeba będzie budować płoty. Oczywiście, otrzymałem odpowiedzi, że budowa płotów w 2016 r. to jest głupota. Dlatego, proszę państwa, bardzo poważnie podchodziłbym do tej sytuacji, że być może Rosjanie, a być może nie tylko Rosjanie, za pomocą swoich służb skoordynują presję migracyjną na trzech kierunkach, jeżeli dojdzie do destabilizacji Bliskiego Wschodu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#CzesławMroczek">Proszę państwa, najkrócej mówiąc, jak zauważył pan poseł, minister Zieliński, pokazujemy działania państwa polskiego w zakresie wzmocnienia granicy wschodniej na przestrzeni ostatnich lat. Pokazujemy jasno nasze działania. Bariera nie jest szczelna i wymaga uszczelnienia. Czy jest w ogóle jakiś idealny system? Taki, którego nie da się sforsować? Doświadczenia na świecie pokazują, że nie, więc nie będę składał takich zapewnień. Dla obecnego rządu ta kwestia nie jest elementem propagandy. Nie budujemy na tej sprawie propagandy. Chcemy po prostu w najlepszy sposób wykonać swoją pracę, więc nie będę teraz składał deklaracji, że to uszczelnimy i będzie to w 100% szczelne. Z całą pewnością zrobimy to, co trzeba zrobić w zakresie usunięcia słabości tego systemu, który jest, by wspierać służby państwowe. Za chwilę pan generał w szczegółach o tym powie.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#CzesławMroczek">Jak powiadam, za chwilę pan generał Bagan, komendant główny Straży Granicznej, opisze te działania. Jeżeli chodzi o program modernizacji służb, będą działania, które sygnalizowałem. Pierwszy uchwalony program modernizacji służb realizowany był w latach 2008-2009, żebyśmy w związku z tym nie odkrywali Ameryki po raz kolejny. Jeżeli można prosić pana przewodniczącego, w kwestiach ogólnej polityki migracyjnej wypowie się pan minister Maciej Duszczyk, a później pan generał Bagan w zakresie konkretnych pytań dotyczących bariery.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#MaciejDuszczyk">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące polityki migracyjnej, bardzo krótko powiem na ten temat. Mamy do czynienia z sytuacją, w której mamy instrumentalizację migracji na granicy polsko-białoruskiej. Natomiast musimy sobie zdawać sprawę z tego, że jest to kompletnie inna instrumentalizacja niż ta, z którą mamy do czynienia np. na południu Europy. Staramy się zbudować koalicję. Taka koalicja powstaje z państwami nordyckimi i z państwami bałtyckimi, ponieważ one stykają się z bardzo podobnymi wyzwaniami, jeżeli chodzi o politykę migracyjną, jak te, z którymi mamy do czynienia. Tak naprawdę ta instrumentalizacja, to jest działanie z użyciem migrantów, z użyciem migracji, wymierzone przeciwko państwom. Natomiast w przypadku państw południowych mamy do czynienia po prostu z grupami przestępczymi. O ile z grupami przestępczymi można walczyć pewnymi środkami tradycyjnymi, o tyle z państwami takimi, jak Białoruś i Rosja, działania muszą być dużo bardziej kompleksowe.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#MaciejDuszczyk">Oczywiście, mamy tutaj do czynienia ze wzmacnianiem zapory, ale – jak powiedział pan minister Mroczek – tak naprawdę to nie jest taka sytuacja, że migranci sami dochodzą do granicy. Pamiętajmy o tym, że mamy tam systemy, czyli zaporę po stronie białoruskiej, której nie da się tak łatwo przekroczyć. Po prostu osoby są transferowane najczęściej przez straż graniczną czy inne służby białoruskie. To jest finansowanie biur podróży, które znajdują się w Moskwie, jak również przemytników, autobusów, firm transportowych, które znajdują się na Białorusi. To jest typowa instrumentalizacja migracji, z którą tak naprawdę walczy się w bardzo wielu różnego rodzaju obszarach. Akurat tutaj współdziałanie na poziomie Unii Europejskiej jest dla nas bardzo istotne, żeby w przypadku Unii Europejskiej, kwestia instrumentalizacji i naszej specyfiki została zauważona. Na szczęście pod koniec grudnia Radzie Europejskiej udało się wprowadzić jedną z konkluzji, która bezpośrednio dotyczy instrumentalizacji migracji. Wymieniona jest tam kwestia Rosji i Białorusi jako państw, które instrumentalizują migracje.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#MaciejDuszczyk">To jest spory sukces, ponieważ to napędza wszystkie inne działania wszystkich innych instytucji europejskich, a więc pozwala nam też występować o środki, przedstawiać naszą perspektywę, itd, itd, więc to jest bardzo istotne. Natomiast trzeba sobie zdawać z tego sprawę, że z tym ryzykiem, z wyzwaniem migracji będziemy mieli do czynienia w najbliższych miesiącach, a prawdopodobnie w latach, ponieważ to będzie na pewno działanie, które będzie realizowane w ramach działań hybrydowych. I ostatnie zdanie. Czym jest działalnie hybrydowe – żebyśmy zdawali sobie z tego sprawę – w ramach polityki migracyjnej? Co to znaczy, działanie hybrydowe z użyciem migrantów? To oznacza próbę destabilizacji systemów azylowych i systemów socjalnych państwa tranzytowego, państwa przyjmującego. Nie chodzi o to, że tych ludzi musi być bardzo, bardzo dużo. Wystarczy, że jest ich odpowiednia liczba, żeby zdestabilizować systemy. W tym momencie te państwa mają duże problemy, również wewnętrzne. To jest działanie, które musi zapobiegać również tym elementom destabilizacyjnym wobec nas jako państw, które kierują się pewnymi wartościami. To może tyle ode mnie. Jeżeli będą dodatkowe pytania – oczywiście – spróbuję na nie odpowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#RobertBagan">To były również przejścia przepustami wodnymi z ominięciem zapór, które stanowiła bariera w tych przepustach. Na podstawie tych doświadczeń i przede wszystkim doświadczeń funkcjonariuszy, którzy pełnią służbę bezpośrednio na odcinku granicy z Białorusią, podjęliśmy decyzję o tym, żeby tę barierę w pewien sposób zmodernizować. Modernizacja ma polegać na kilku elementach. Modernizacja będzie przebiegała w zakresie usprawnienia bariery elektronicznej, jak również samej bariery fizycznej. Jeżeli chodzi o kwestie elementów, które przedstawiliśmy według naszej wiedzy i naszego doświadczenia do realizacji, w tej chwili oczekujemy na wydanie opinii, o którą poprosiliśmy, przez instytut naukowo-badawczy, którym jest Politechnika Śląska. Mam nadzieję, że do 1 kwietnia taką opinię otrzymamy od Politechniki Śląskiej. Od naukowców, którzy potwierdzą nasze działania zmierzające do modernizacji bariery lub ewentualnie zaproponują jeszcze jakieś dodatkowe elementy.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#RobertBagan">Jeżeli chodzi o sam proces modernizacji, zamierzamy barierę wzbogacić o dodatkowe kamery, które będą patrzyły – mówiąc bardzo potocznie – na stronę sąsiednią. Chcemy wyposażyć rejon, w którym jest ustawiona bariera, w dodatkowe punkty świetlne. Chcemy również zamontować punkty kamerowe w przepustach wodnych, żeby móc bezpośrednio reagować na naruszenie tego odcinka granicy państwowej. Dążymy do tego, aby samą barierę i jej poszczególne przęsła wzmocnić belkami poprzecznymi z uwagi na to, że jest to element budowlany ponad pięciometrowy. Zastosowany lewarek samochodowy potrafi rozgiąć ten element – czyli dwa sąsiadujące ze sobą przęsła – w zaledwie 20 sekund. Po prostu ten element jest zbyt wysoki i za słaby. Jeżeli wzmocnimy to jedną albo dwiema belkami poprzecznymi, co wynika z naszego doświadczenia i z doświadczeń przeprowadzonych przez nas w Podlaskim Oddziale Straży Granicznej, to w znaczny sposób będzie utrudniało czy wręcz uniemożliwiało rozginanie prętów.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#RobertBagan">Dodatkowym elementem, który chcemy zbudować, są wieże obserwacyjne. To są wieże obserwacyjne obejmujące swoim zasięgiem prawie 10 km możliwości wizyjnej po stronie sąsiedniej i po naszej stronie. Są to wieże, które będą miały wysokość ok. 70 m. będą wyposażone w zaawansowany sprzęt optoelektroniczny. Kolejnym elementem będzie propozycja zakupienia dronów pionowego startu, które nie będą potrzebowały dodatkowego pasa startowego. Będą mogły startować bezpośrednio z miejsca i utrzymywać się w powietrzu przez godzinę lub ponad godzinę. Kolejnym elementem, który również należałoby zastosować, co wynika z naszego doświadczenia, jest to, że mamy bardzo dużo wzbudzeń alarmów generowanych przez nas samych, czyli przez strażników granicznych, ale również przez przemieszczające się partole wojskowe, przez pojazdy. Zmierzamy do tego, żeby wprowadzić system rozróżniania. Taki, jaki jest stosowany w lotnictwie dla samolotów. Chodzi o rozróżnianie przez system elektroniczny „swój-obcy”. Kolejnym elementem, który będzie wpływał na szybkość naszej reakcji, będzie element poprawienia czy wręcz zbudowania utwardzonej drogi, która będzie biegła wzdłuż granicy ze względu na to, że w tej chwili tzw. droga techniczna jest bardzo mocno eksploatowana zarówno przez pojazdy Straży Granicznej, jak również wojska. Dojazd do różnych rejonów i szybkość reagowania jest znacznie ograniczona. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#JoannaKluzikRostkowska">I trzecia rzecz. To jest coś, o czym się dowiedziałam pewnie ze dwa lata temu. Rumuńskie firmy prowadziły w Pakistanie nabór na wizy pracownicze. Jakaś część osób z Pakistanu – to byli Pakistańczycy, ale również Afgańczycy, którzy uciekli do Pakistanu – miała chęć z tych wiz skorzystać. Z tym, że większości z nich chodziło o to, żeby jednak z Rumunii wyjść i znaleźć się np. w Polsce. Myślę, że ponieważ w końcu marca Rumunia będzie w Schengen, sytuacja może stać się dla nas jeszcze poważniejsza. Czyli ważny będzie nie tylko wschód, ale także może to być jakiś szlak południowy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#PiotrKaleta">I to jest jedno z moich pytań, panie generale. Zwracam się do szanownego pana generała Bagana. Wydaje mi się, że taka formuła będzie lepsza. Proszę mi wybaczyć, ale wiem, że można zwracać się do ministrów. Jednak pomimo tego, że są ministrami, są politykami, z którymi toczyłem – czy toczyliśmy wspólnie – dość duże spory w poprzedniej kadencji. Czy pana zdaniem ta zapora jest po prostu potrzebna? Czy do tego momentu się sprawdziła i ograniczyła przepływ nielegalnej migracji do naszej ojczyzny? Czy ona w pewien sposób nas uratowała? Przecież chyba wszyscy się zgodzimy, że to jednak było działanie militarne ze strony Putina, które miało na celu odciągnięcie uwagi, jak również pokaźne zaabsorbowanie sił zbrojnych właśnie w tym kontekście. To jest jedno z pytań, które chciałbym panu zadać jako pytanie kluczowe. Czy zapora jest potrzebna? Czy pomimo pewnych niedociągnięć – jakkolwiek je nazwiemy – ona się sprawdza?</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#PiotrKaleta">Kontynuując, czy gdyby tej zapory nie było, przepływ migrantów byłby taki, że w skali dziennej te przekroczenia sięgałby 90% czy 80% tego, co mamy w tej chwili? Proszę państwa, kolejna sprawa do wypowiedzi szanownego pana ministra Duszczyka. Panie ministrze, chyba należy powiedzieć jedną rzecz, która jest oczywista. Internet pamięta. Przed chwilą mieliśmy okazję odtworzyć sobie pana wywiad z 2021 r., bodajże w „Krytyce politycznej”. Jeżeli się mylę, proszę mnie poprawić. Pan minister był łaskaw wtedy mówić, że musimy zmniejszyć liczbę osób docierających do granicy. W jaki sposób? Mówił pan, że trzeba byłoby organizować różne rzeczy, o których – paradoksalnie – mówiła pani Kluzik-Rostkowska, że trzeba byłoby gdzieś na miejscu, używając języka perskiego, a także języka paszto… Czy pan podjął jakieś działania? Czy w ministerstwie podjęli państwo jakieś działania, żeby coś takiego zrobić?</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#PiotrKaleta">Bardzo dziękuję, panie ministrze, za pana śmiech, ponieważ widzę, że jednak w taki sposób naprawdę podchodzi pan do naszego bezpieczeństwa. Zaraz pan mi powie, w jaki sposób właśnie tam, w tych krajach doprowadził pan do takiej sytuacji, że możemy się czuć bezpieczni. Teraz kolejna rzecz w tym obszarze. Proszę powiedzieć, czy państwo mają rozeznanie, czy kwestie imigracyjne, jeżeli chodzi o sowietów, o Białoruś, zostały ograniczone? Czy te szlaki nadal funkcjonują? W tym zakresie także pan mówił, że coś będą państwo robili. Że to jest rzecz, która jest absolutnie podstawowa, żeby to zrobić. Kolejna rzecz.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#AndrzejGrzyb">Zamykam posiedzenie. Będziemy je kontynuować następnym razem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>