text_structure.xml
19.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 33</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Prosimy o zajmowanie miejsc.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, w imieniu swoim oraz pani przewodniczącej Barbary Zdrojewskiej otwieram wspólne posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">W porządku posiedzenia połączonych komisji mamy punkt: pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, zawartego w druku senackim nr 80.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Wnioskodawców reprezentuje pan senator Robert Mamątow, którego witam serdecznie.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Witam także uczestniczących zdalnie w posiedzeniu przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji… Jest z nami zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej, pan Szymon Wróbel. Witam przedstawicieli Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">I przystępujemy do procedowania projektu.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#KrzysztofKwiatkowski">Oczywiście na początku umożliwiam zabranie głosu panu senatorowi Mamątowowi celem przedstawienia projektu.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#RobertMamątow">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wnosi o podjęcie prac legislacyjnych w sprawie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. To jest druk senacki nr 80.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#RobertMamątow">Projekt ustawy stanowi realizację postulatu zawartego w petycji skierowanej do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę prywatną. Autor petycji zwrócił się o dokonanie zmiany ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach w celu przywrócenia Łańcucha Orderu Orła Białego –Klejnotu Rzeczypospolitej. W ocenie autora petycji ustawowe przywrócenie Łańcucha Orderu Orła Białego ma znaczenie symboliczne i prestiżowe dla urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Łańcuch ten jako odznaka orderowa byłby szczególnym symbolem łączącym współczesne czasy z tradycją I i II Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#RobertMamątow">W związku z powyższym autor petycji postuluje dodanie ust. 2a w art. 23 ustawy o orderach i odznaczeniach w brzmieniu: „Uroczystą odznaką godności Wielkiego Mistrza jest Łańcuch Orderu Orła Białego ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawą z dnia 18 marca 1932 r. Łańcuch ten jest Klejnotem Rzeczypospolitej”.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#RobertMamątow">Order Orła Białego, ustanowiony w 1705 r., został odnowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 1921 r. jako najwyższe odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej. Ustawa z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach przywróciła Order Orła Białego. Nie został jednak przywrócony Łańcuch, związany historycznie z Orderem Orła Białego, jako atrybut wielkiego mistrza tego orderu.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#RobertMamątow">Szanowni Państwo, jako reprezentant Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zostałem upoważniony do przedstawienia tego projektu i poproszenie o przyjęcie go w zaproponowanej formie.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#RobertMamątow">Chciałbym tylko, jeśli można, w tym momencie zgłosić małą poprawkę. Po rozmowie z panią przedstawiciel Biura Legislacyjnego chciałbym zgłosić autopoprawkę do art. 1, art.23 ust. 2a. Po ostatnim zdaniu prosiłbym o dodanie słów: „Łańcuch ten jest Klejnotem Rzeczypospolitej Polskiej”. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">Sekundkę, bo w ust. 2a już mamy taki zapis…</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#RobertMamątow">Jest tylko wyraz „Rzeczypospolitej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">A, przepraszam. Teraz ma być: „Rzeczypospolitej Polskiej”…</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy przedstawiciel rządu, pan dyrektor Szymon Wróbel, chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Panie Dyrektorze, ma pan niewłączony mikrofon. Widzimy pana, ale nie słyszymy pana. Na górze, w takim pasku narzędziowym, jest mikrofonik. Gdyby go wcisnąć…</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#Gloszsali">Pan dyrektor ma włączony mikrofon. Nie wiem, dlaczego nie mamy…</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#KrzysztofKwiatkowski">Mamy sygnał na podglądzie, że ma pan włączony mikrofon, ale pana nie słyszymy. Ja mam następującą propozycję. My rozpoczniemy dyskusję, a może w międzyczasie uda się…</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#KrzysztofKwiatkowski">(Głos z sali: Komputer może coś…)</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#Gloszsali">To nie od tego zależy.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#KrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, uciekam się do metod innowacyjnych… Dla części senatorów stanowisko resortów jest istotne. Możemy się umówić, że podam panu teraz numer swojej komórki, pan zadzwoni i połączę pana, poprzez zestaw głośnomówiący, dam odsłuch na salę…</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#KrzysztofKwiatkowski">Panie Dyrektorze, dyktuję panu numer swojej komórki i proszę o telefon. Włączę zestaw głośnomówiący, przyłożę aparat do mikrofonu i wszyscy będziemy słyszeć, co pan ma nam do przekazania.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#komentarz">Sygnał telefonu komórkowego</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#Gloszsali">O! Już?</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#KrzysztofKwiatkowski">Halo? Czy pan nas słyszy?</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#SzymonWróbel">Słyszę pana przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#KrzysztofKwiatkowski">To teraz może pan przedstawić stanowisko.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SzymonWróbel">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SzymonWróbel">Przedmiotowy projekt nie jest bezpośrednio związany z kompetencjami ministra spraw wewnętrznych i administracji, niemniej jednak ze względu na fakt, że przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji działa Komisja Heraldyczna, przekazaliśmy przedmiotowy projekt komisji do zaopiniowania. Komisja Heraldyczna omawiała ten projekt na posiedzeniu w dniu 12 marca 2020 r. i przyjęła następujące stanowisko.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#SzymonWróbel">„Komisja Heraldyczna z uznaniem przyjmuje podjęcie przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej inicjatywy przywrócenia, poprzez zmianę dotychczasowej ustawy o orderach i odznaczeniach, wyjątkowej odznaki orderowej, jaką jest Łańcuch Orderu Orła Białego. Inicjatywa senacka w tym zakresie to rzadki dziś przykład wręcz wzorcowego działania parlamentarzystów w sferze symboliki państwowej. Najznamienitszy polski znak orderowy powstał w I Rzeczypospolitej i dzięki Senatowi ponownie zostanie uznany za Klejnot Rzeczypospolitej, tak jak go określały ustawy II Rzeczypospolitej, ponownie stanie się atrybutem głowy państwa, widocznym znakiem ciągłości polskiej państwowości. Działania podjęte przez Senat to przykład pełnego zrozumienia znaczenia symboli państwa polskiego. Komisja Heraldyczna, popierając projekt zmiany przedmiotowej ustawy, dziękuje Senatowi za to stanowisko i wyraża jednocześnie nadzieję, że poprze go także Sejm Rzeczypospolitej Polskiej”. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Zgłasza się pan marszałek Marek Borowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, rozumiem, że ta petycja ma już chyba jakiś rok. Tak? Coś około roku?</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#MarekBorowski">Jeżeli chodzi o to szczególne regalium, jakim jest ten Klejnot Rzeczypospolitej, to jak ktoś pogrzebie trochę w historii, dowie się, że on miał dosyć burzliwe dzieje. On dzisiaj, zdaje się, spoczywa chyba na Zamku Królewskim, jest tam wystawiany, ale jest niekompletny. Tak więc prawdopodobnie trzeba byłoby ponieść jakieś wydatki i go uzupełnić.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MarekBorowski">Przed wojną były takie decyzje, żeby ten łańcuch wykonać, tylko że jeszcze raz wykonać, tzn. nie używać tego, którego używał Stanisław August, tylko wykonać go ponownie i inaczej. Taką decyzję podjęto w 1921 r., ale go nie wykonano. Potem, drugi raz podjęto taką decyzję w 1930 r., ale też go nie wykonano. W 1992 r., kiedy podejmowano decyzję o przywróceniu Orderu Orła Białego, już nie podjęto takiej decyzji. Tak więc uważam, że nie ma merytorycznego uzasadnienia dla tego, żeby dzisiaj taką decyzję podejmować.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#MarekBorowski">Ale poza kwestiami merytorycznymi… Wniosek jest sprzed roku, jeszcze z dobrych czasów. Teraz jest okres pandemii i naprawdę wszyscy zajęci są czymś innym. Wydaje mi się, że zajmowanie się w tej chwili, że tak powiem, ubogaceniem stroju prezydenta nie byłoby dobrze przyjęte. Dlatego ja zgłaszam wniosek o odrzucenie tego projektu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Mamy złożony formalny wniosek.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy jakieś inne głosy w dyskusji lub…</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#BogdanBorusewicz">Zgłaszam się.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pan marszałek Bogdan Borusewicz. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#BogdanBorusewicz">Jeżeli przegłosujemy to dorobienie łańcucha…</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku, utraciliśmy z panem kontakt foniczny. Gdyby…</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#BogdanBorusewicz">Kto poniesie koszty, jeżeli przegłosujemy dorobienie łańcucha do orderu…</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy pan senator Mamątow? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#RobertMamątow">Argumentacja pana marszałka Borowskiego na pewno jest słuszna. Czasy są takie, jakie są. Tylko ten sarkazm o ubogaceniu stroju prezydenta jest nie na miejscu. Ja uważam, że możemy dyskutować, że nie ten czas, że nie dzisiaj, ale nie w ten sposób. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pan marszałek Borowski.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Ja przy okazji zapytam, z jakiego budżetu to byłoby pokryte. Jeżeli ktoś zna odpowiedź, może legislatorzy, no to oczywiście prosimy o informację.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BogdanBorusewicz">Kancelaria Prezydenta w dokumencie, który przeczytałem, mówi, że odmawia przekazania opinii, twierdząc, że to nie jest jej kompetencja. W związku z tym pytam, kto poniesie koszty. Czy Senat poniesie te koszty, czy jakaś inna instytucja?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Pan marszałek Borowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#MarekBorowski">To w ustawie pewnie musiałoby być napisane, kto ponosi koszty.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#MarekBorowski">Natomiast jeśli chodzi o ten zwrot, to można to było ująć inaczej, tak że… Przepraszam, jeśli to w jakiś sposób uraziło wnioskodawcę. Chodziło mi o to, że tego typu działalność Senatu w tym okresie nie byłaby właściwa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos? Pan marszałek Grodzki.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#TomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#TomaszGrodzki">Pozwoliłem sobie zabrać głos, bo chyba jako jedyny reprezentowałem Senat na uroczystym objęciu we władanie regaliów Orderu Orła Białego przez pana prezydenta, co miało miejsce na Zamku Królewskim w Warszawie. I tam wymienialiśmy się spostrzeżeniami – nie z panem prezydentem, bo on szybko się oddalił do innych uroczystości tego dnia – z ludźmi, którzy znają tematykę heraldyki, regaliów itd. Ten łańcuch w zasadzie nosił tylko Stanisław August, a później jego losy były co rusz przerywane. W II Rzeczypospolitej dwukrotna próba jego odtworzenia spełzła na niczym. Te koszty nie byłyby takie niskie, bo to nie jest taki łańcuch jak łańcuch towarzystwa naukowego czy nawet rektora uczelni. To jest łańcuch, który w sobie zawiera pewne klejnoty. Oczywiście można jakieś substytuty, np. z cyrkonii, tam pozakładać, ale z tego, co się orientuję, to w oryginalnej wersji był on rzeczywiście drogim przedmiotem.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#TomaszGrodzki">Istota rzeczy moim zdaniem sprowadza się do tego, że, przy całym szacunku dla wniosku indywidualnej osoby, który pan senator Mamątow przedstawił… No, przez rok się nad tym zastanawialiśmy. Pandemia nie wygasła. Myślę, że majestat prezydenta nie ucierpiałby, zwłaszcza że insygniów Orderu Orła Białego jest kilka – szarfa, gwiazda itd. – jeżelibyśmy przełożyli tę sprawę na czas po pandemii. W ten sposób nie naruszylibyśmy majestatu pana prezydenta, a uniknęlibyśmy zapewne uszczypliwych komentarzy, że w czasie, kiedy wiele ważnych rzeczy się dzieje w Polsce, my zajmujemy się łańcuchem króla Stasia. To jest moja impresja na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Senator Mamątow. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#RobertMamątow">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#RobertMamątow">W pełni zgadzam się z panem marszałkiem, uważam tak samo i jestem za tym, żebyśmy dzisiaj przerwali debatowanie nad tym projektem i wrócili do niego w lepszych czasach. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy ja formalnie muszę poddać pod głosowanie, zgodnie z regulaminem, wniosek pana senatora Borowskiego o odrzucenie tego projektu?</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#DanutaDrypa">Był wniosek formalny i wniosek dotyczący procedury…</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">To ja mam pytanie do państwa. Niech pani mecenas usiądzie… Chyba że wnioskodawca modyfikuje w międzyczasie swój wniosek. Formalnie mamy takie wnioski: wniosek o odrzucenie projektu, wniosek o odroczenie pracy i wniosek o wprowadzenie poprawki, pana senatora Mamątowa.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Nad którym wnioskiem głosujemy w pierwszej kolejności?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#DanutaDrypa">Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, jako pierwszy należy poddać pod głosowanie wniosek dotyczący procedury, czyli wniosek o odroczenie prac nad projektem ustawy…</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#DanutaDrypa">…a następnie wniosek o odrzucenie projektu. Gdyby ten wniosek nie uzyskał większości, to wtedy należy zarządzić głosowanie nad poprawką, którą zaproponował senator Mamątow. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#KrzysztofKwiatkowski">Jako pierwszy będzie wniosek o odroczenie prac.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#KrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów jest za poparciem wniosku o odroczenie prac?</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#KrzysztofKwiatkowski">8 głosów za na sali.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#KrzysztofKwiatkowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#KrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#KrzysztofKwiatkowski">Proszę o odnotowanie w protokole, że nie brałem udziału w głosowaniu, ponieważ popieram wniosek o odrzucenie projektu. Nie mogłem teraz głosować nad takim stanowiskiem.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy wniosek o odroczenie prac uzyskał wymaganą…</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#Gloszsali">Jeszcze senatorowie zdalni.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#KrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, moje niedopatrzenie.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#KrzysztofKwiatkowski">Proszę o zamknięcie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#Gloszsali">19 głosów za.</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#KrzysztofKwiatkowski">19 głosów za odroczeniem prac.</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#Gloszsali">3– przeciw.</u>
<u xml:id="u-22.13" who="#KrzysztofKwiatkowski">3 głosy przeciw.</u>
<u xml:id="u-22.14" who="#Gloszsali">I 3 wstrzymujące…</u>
<u xml:id="u-22.15" who="#KrzysztofKwiatkowski">3 senatorów się wstrzymało.</u>
<u xml:id="u-22.16" who="#KrzysztofKwiatkowski">W związku z tym nie wybieramy senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-22.17" who="#KrzysztofKwiatkowski">Czy ktoś jeszcze w tym punkcie… Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-22.18" who="#KrzysztofKwiatkowski">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-22.19" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 52</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>