text_structure.xml
46.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PiotrBabinetz">Dzień dobry państwu.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PiotrBabinetz">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PiotrBabinetz">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PiotrBabinetz">Dzisiejszy porządek posiedzenia Komisji obejmuje punkt: pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy podpisania traktatu wersalskiego (druk nr 3584).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PiotrBabinetz">Czy są uwagi do porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PiotrBabinetz">Nie ma, nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PiotrBabinetz">Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PiotrBabinetz">W takim razie proszę pana posła Sylwestra Chruszcza o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3584.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SylwesterChruszcz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, minęła teraz 100. rocznica konferencji wersalskiej, która była wielkim sukcesem naszej dyplomacji. Była sukcesem ojców założycieli naszej niepodległości, niepodległości Polski. Uważam, że powinniśmy pamiętać o tej rocznicy, bo tam się zrodziła polska niepodległość, tam ją potwierdziliśmy na forum międzynarodowym. Sprawdziły się nasze elity, sprawdziły się nasze służby dyplomatyczne wtedy wątłe, ale bardzo sprawne.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SylwesterChruszcz">Uważam, że my, jako Sejm, jako Polacy w 100. rocznicę powinniśmy pamiętać o nich, o tym wielkim sukcesie i powinniśmy to potwierdzić jutro, czy dzisiaj, na głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SylwesterChruszcz">Czy mam przeczytać uchwałę… ale państwo wszyscy mają tekst?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PiotrBabinetz">Jeżeli jest taka wola pana posła to można przeczytać. Jak nie, to każdy ma projekt uchwały.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za ogólne przedstawienie projektu. Otwieram debatę ogólną o projekcie.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PiotrBabinetz">Czy są pytania?</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Chmiel.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MałgorzataChmiel">Oczywiście, nie odbierając nic z chwały panu Paderewskiemu i Dmowskiemu, którzy nas tam reprezentowali, miejmy świadomość, że traktat wersalski generalnie nie był sukcesem, narody zostały skłócone i nawet premier Wielkiej Brytanii podsumował to, że „za 20 lat będziemy musieli to zrobić ponownie” – cytuję. Niewiele się pomylił. Przecież Stany Zjednoczone chciały porozumienia z Niemcami, przegranymi, Austro-Węgrami, Turcją, Bułgarią, natomiast Wielka Brytania i Francuzi chcieli ukarania Niemiec.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#MałgorzataChmiel">Państwo na pewno wiedzą, że wywołało to duże sprzeciwy, zamieszki.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#MałgorzataChmiel">Niemcy, oczywiście, nie mieli innego wyjścia i podpisali w sumie czerwcu, ale traktat wersalski to nie jest wielki sukces dyplomacji zagranicznej i podsumowanie tego, do czego dążyły kraje, żeby ten konflikt okazał się wojną kończącą wszelkie wojny. Niektórzy historycy wprost mówią, że była to pierwsza część odsłony dwóch wojen.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#MałgorzataChmiel">W związku z tym miejmy tego świadomość.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#MałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PiotrBabinetz">Myślę, że jeżeli chodzi o traktat wersalski to, rzeczywiście, także współcześnie jest on atakowany, szczególnie przez Rosję i Niemcy. Natomiast, jeśli chodzi o ten projekt uchwały to rozumiem, że owszem on w tytule ma „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy podpisania traktatu wersalskiego”, ale w treści odnosi się do sprawy polskiej, do zasług przedstawicieli Polski, do ich prac podczas negocjacji w Wersalu – i chyba pod tym względem jest to warte uczczenia.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PiotrBabinetz">Mogę dopowiedzieć do posła wnioskodawcy, że owszem, było to potwierdzenie niepodległości Polski czy zachodnich granic, czy też wywalczenia korzystnych granic zachodnich Polski, chociaż nie do końca, bo przecież jeszcze były kwestie powstań, powstań śląskich.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PiotrBabinetz">Jeśli chodzi o polską niepodległość to pamiętajmy też o walce zbrojnej Polaków w trakcie I wojny światowej, tak legionów Józefa Piłsudskiego, jak i innych formacji zbrojnych walczących także na Wschodzie.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PiotrBabinetz">Jeżeli chodzi o kwestię niemiecką to Wielka Brytania, rzeczywiście, raczej broniła Niemiec. Wśród przedstawicieli państw negocjujących w Wersalu wcale nie było zgody co do tego, aby Polsce przyznać korzystne czy korzystniejsze granice na zachodzie, dlatego warto podkreślić zasługi w tym przypadku Ignacego Jana Paderewskiego i Romana Dmowskiego w walce o te granice.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PiotrBabinetz">Pamiętajmy o takim, rzeczywiście, bardzo dobrym przykładzie skuteczności polskiej dyplomacji, jak pięciogodzinne wystąpienie Romana Dmowskiego, które było niezwykle merytoryczne, miało duże znaczenie dla końcowych efektów tego traktatu w kontekście sprawy polskiej. Inna rzecz, że oczywiście i tak w dalszym ciągu Polacy, wojsko polskie musiało walczyć przeciwko bolszewikom i nie tylko, także w powstaniach śląskich przeciwko Niemcom i o granice i w ogóle o ratowanie, o ochronienie dopiero co odzyskiwanej polskiej niepodległości.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PiotrBabinetz">Jeszcze chyba pani przewodnicząca, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak, bo wydaje mi się, że jednak można pogodzić te dwie wrażliwości – być może, w samym tytule i w lekkim przeredagowaniu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Przepraszam, nie zastanawiałam się nad tym, ale gdyby było, że to jest uchwała w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy potwierdzenia polskiej państwowości czy polskiej niepodległości na konferencji pokojowej w Paryżu to akcent byłby położony na dokonaniach polskiej dyplomacji – Paderewskiego i Dmowskiego. Niezależnie od obecnych ocen, ten udział i ten fragment życiorysu Dmowskiego chyba u nikogo nie budzi wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">W samym tytule i w pierwszym akapicie starałabym się trochę „schodzić” z tego traktatu wersalskiego, o co nam naprawdę chodzi, jeżeli – rzeczywiście – o to nam chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PiotrBabinetz">Jeszcze pani poseł Chmiel.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MałgorzataChmiel">Ja, panie przewodniczący, w pierwszym zdaniu powiedziałam: nie odbierając nic z zasług naszych wielkich dwóch Polaków – Dmowskiego i Paderewskiego, traktat wersalski sam sukcesem wielkim nie był.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MałgorzataChmiel">Dlatego zgadzam się tutaj z panią Śledzińską-Katarasińską, że ten tytuł to nie jest uchwała upamiętniająca nas Polaków, nasze wystąpienie i odzyskanie niepodległości, tylko ten tytuł mówi o 100. rocznicy podpisania traktatu wersalskiego, który – jak mówię – sukcesem był średnim.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo pana posła wnioskodawcę o ustosunkowanie się do… chwileczkę, chyba że są jeszcze jakieś głosy w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ja tylko chciałam się zapytać o jedną rzecz, bo akurat delegacji polskiej przewodniczyły trzy osoby. Mówimy tutaj o Paderewskim, mówimy o Dmowskim, Grabski został kompletnie pominięty, a zdaje się, że on prowadził rozmowy bardziej negocjacyjne.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dlatego się pytam, dlaczego został tu pominięty? Czy to się nie mieści w formule tej uchwały?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PiotrBabinetz">Czy jeszcze ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w debacie ogólnej?</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PiotrBabinetz">Jeśli nikt z państwa posłów to, proszę bardzo pana posła wnioskodawcę.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SylwesterChruszcz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, oczywiście, tu jest parę wątków.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#SylwesterChruszcz">Wątek historyczny: czy ten traktat był dobry dla Europy? To jest, oczywiście, ocena historyczna, bo dla Węgrów – nie, dla Niemców – nie wypowiem się, bo tak jak powiedział pan przewodniczący, głównym orędownikiem i osobą, która wspierała Niemców, była wtedy właśnie Wielka Brytania.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#SylwesterChruszcz">Ale dla nas, dla Polski był potwierdzeniem naszej niepodległości. Był to polski sukces. Czy pełen? Był taki, jaki w tym momencie był możliwy. Oczywiście, trwały walki o Lwów, o Wilno i tutaj ta granica była płynna, ale to już jest jakby sprawa innej oceny historycznej – na ile mogliśmy poszerzyć polską przestrzeń na Wschodzie.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#SylwesterChruszcz">Kolejna rzecz. Pan Grabski. Tam było jeszcze parę osób – z Ligi Narodowej, wiele osób można by wymieniać, ale takimi podstawowymi i jakby symbolicznymi osobami byli – Ignacy Paderewski i Roman Dmowski. Tu bym tego bronił. Nie wiem, mogliśmy jeszcze dopisać parę nazwisk, jest to sprawa otwarta, ale zamknąłbym tę listę na tych dwóch osobach.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#SylwesterChruszcz">Dalej w tej uchwale mówimy o polskiej służbie dyplomatycznej, wszystkich, którzy dopomogli w uznaniu naszej niepodległości, pomagali, byli zapleczem w tej naszej polskiej reprezentacji. Można by tu też wymienić hrabiego Zamoyskiego, który wyposażył całą delegację w zaplecze finansowe, w całą logistykę, w pociąg, który pojechał, wynajęcie nieruchomości, hotelu w Paryżu, ale to już było to dalsze zaplecze.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#SylwesterChruszcz">Ja zostawiłbym tę uchwałę w takiej formie.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#MałgorzataChmiel">Jeszcze ja, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PiotrBabinetz">Może jak przejdziemy do rozpatrywania, gdy będziemy rozpatrywać szczegółowo projekt.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#MałgorzataChmiel">Do tytułu…</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PiotrBabinetz">Właśnie.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PiotrBabinetz">Proponowałbym teraz zakończyć pierwsze czytanie, jeśli jest taka wola.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PiotrBabinetz">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PiotrBabinetz">Przystępujemy do szczegółowego rozpatrzenia projektu uchwały. Oczywiście, zaczniemy od tytułu. Czy są uwagi lub propozycje do tytułu?</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#MałgorzataChmiel">Idąc za słowami posła wnioskodawcy proponuję zmienić tytuł: „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy sukcesu Polaków podczas podpisania traktatu wersalskiego”.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#MałgorzataChmiel">Tutaj czcimy całe podpisanie traktu wersalskiego – co do tego historycy są zgodni, że sukcesem to było średnim.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#MałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PiotrBabinetz">Czy mamy jakąś propozycję?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MałgorzataChmiel">Tak, właśnie powiedziałam.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PiotrBabinetz">Wcześniej słyszałem, jak pani przewodnicząca zgłaszała, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MałgorzataChmiel">Powiedziałam: „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy sukcesu Polaków podczas podpisania traktatu wersalskiego”.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#MałgorzataChmiel">Dobrze – „polskiej delegacji”, niech tak będzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PiotrBabinetz">Tak.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PiotrBabinetz">Tylko dopytywałem, bo wcześniej pani przewodnicząca sugerowała taki kierunek dotyczący utrwalenia niepodległości w tytule. Może faktycznie istotą jest tutaj podkreślenie sukcesu przedstawicieli Polski.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda pana posła wnioskodawcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#SylwesterChruszcz">Tak, jest zgoda.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Tylko na bieżąco: „100. rocznicy”.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PiotrBabinetz">Tytuł uchwały brzmiałby: „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy sukcesu polskiej delegacji podczas…</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…pokojowej konferencji w Paryżu”, chyba tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PiotrBabinetz">…podczas podpisania traktatu wersalskiego”, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#MałgorzataChmiel">„Traktatu Wersalskiego”, chyba powinno byś wielkimi literami, bo to jest nazwa własna.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#MałgorzataChmiel">Nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PiotrBabinetz">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Językoznawcy nie zgłaszają uwag do zapisu „traktatu wersalskiego” małą literą w projekcie uchwały.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#KatarzynaAbramowicz">Jeśli macie państwo życzenie uczcić w jakiś sposób tę nazwę to wtedy – tak, natomiast nie ma takiej zasady, żeby to musiało być napisane wielką literą.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#MałgorzataChmiel">Pierwsze słyszę, nie tak mnie uczono, ale zgadzam się, niech będzie małą.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PiotrBabinetz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PiotrBabinetz">Skoro jest taka opinia to zostajemy przy małych literach.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan przewodniczący Jacek Świat.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#JacekŚwiat">Szanowni państwo, trochę mi to jednak brzmi niezręcznie – nie może być „podczas traktatu”, traktat jest dokumentem, więc nie może być „podczas traktatu” a – „podczas podpisywania” albo „podczas konferencji pokojowej w Paryżu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MałgorzataChmiel">„w Wersalu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeszcze raz powiem: „podczas konferencji pokojowej w Paryżu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#JacekŚwiat">Tak jak zaproponowała pani przewodnicząca wydaje się zręcznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MałgorzataChmiel">„pod Paryżem w Wersalu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PiotrBabinetz">Tytuł uchwały nie może być zbyt długi.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MałgorzataChmiel">„podczas podpisania traktatu wersalskiego”, tak było dobrze…</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PiotrBabinetz">Czyli zostajemy…</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Ten sukces nie był w momencie podpisania, bo w ostatniej chwili wyrwali długopis, którego wtedy nie było, tylko udział w tej konferencji był sukcesem.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MałgorzataChmiel">„…podczas podpisania traktatu wersalskiego”, „…podczas konferencji wersalskiej”, nie wiem…</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#MałgorzataChmiel">Jeżeli napiszemy „podczas konferencji w Paryżu” to przeciętny człowiek nie bardzo będzie kojarzył, że chodzi o wersalski, prawda?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PiotrBabinetz">Sukcesem była dla Polski treść tego, co podpisano, więc „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy sukcesu polskiej delegacji podczas podpisania traktatu wersalskiego”, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#MałgorzataChmiel">Tak jest.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PiotrBabinetz">Nie jest to idealny tytuł, ale przynajmniej wiadomo, o co chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#JoannaLichocka">Jeszcze raz: „…podczas konferencji pokojowej zakończonej podpisaniem traktatu wersalskiego”.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PiotrBabinetz">Takie ładne wyjście z sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MałgorzataChmiel">To jest najlepsze, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PiotrBabinetz">Proszę panią poseł Lichocką o przedstawienie proponowanego brzmienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#JoannaLichocka">„…w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy sukcesu polskiej delegacji podczas konferencji pokojowej zakończonej podpisaniem traktatu wersalskiego”.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PiotrBabinetz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PiotrBabinetz">Troszkę długie jak na tytuł, ale precyzyjne.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda Komisji na taką poprawkę i taki tytuł projektu uchwały?</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Proponuję wielkie litery.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Rozumiem, że chodzi o to, że mogą być różne traktaty wersalskie i w tym sensie nie jest to nazwa własna, ale my chcemy skierować uwagę na ten konkretny akt.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Jeżeli nie robimy błędu, to ja jednak postulowałabym, żeby to było wielką literą.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PiotrBabinetz">Dobrze, to przyjmijmy wielką literę, najwyżej językoznawcy nas zaatakują.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PiotrBabinetz">Tytuł mamy przyjęty.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PiotrBabinetz">Stwierdzam, że Komisja przyjęła tytuł uchwały.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu pierwszego, czy są poprawki do akapitu pierwszego?</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#KatarzynaAbramowicz">W akapicie pierwszym proponujemy zapisać „100.”, tak jak jest w tytule i jak zazwyczaj Komisja robi.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#KatarzynaAbramowicz">Następnie proponujemy pewną zmianę szyku w pierwszym zdaniu. Proponujemy następujący zapis: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pragnie upamiętnić 100. rocznicę podpisania podczas uroczystej ceremonii traktatu pokojowego kończącego I wojnę światową. Dokument ten stwierdził fakt odzyskania niepodległości przez państwo polskie”.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#KatarzynaAbramowicz">Tu podzielenie ostatniego zdania na dwa, ostatnie zdanie mogłoby mieć brzmienie: „Nakreślono w nim zachodnie granice II Rzeczypospolitej i uznano dostęp Polski do morza”.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PiotrBabinetz">Czy są jakieś inne uwagi państwa posłów do pierwszego akapitu?</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PiotrBabinetz">Czy pan poseł wnioskodawca chciałby się odnieść do tego?</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#SylwesterChruszcz">Zgadzam się z tym, bardzo dobre.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PiotrBabinetz">Nie ma innych uwag do pierwszego akapitu?</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda Komisji na przyjęcie pierwszego akapitu wraz z poprawkami Biura Legislacyjnego?</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#PiotrBabinetz">Jest, dziękuję.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu drugiego, czy są poprawki do akapitu drugiego?</u>
<u xml:id="u-58.4" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#KatarzynaAbramowicz">W drugim akapicie proponujemy zapis wyrazów: „premierowi” i „prezesowi” małą literą oraz zamianę wyrazu „dokumentem wersalskim” na „Traktatem Wersalskim” – rozumiem, że konsekwentnie w całej uchwale „Traktat Wersalski” pisalibyśmy wielkimi literami? Proponujemy dodanie wyrazu „wykonywaną” na końcu tego zdania: „pracę wykonywaną w celu odbudowania państwa”.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PiotrBabinetz">Czy są jeszcze inne poprawki?</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#PiotrBabinetz">Pan poseł Majka, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#RobertMajka">Z uwagi na fakt, że nie jest określone jaki naród, proponuję: „W imieniu Narodu Polskiego składamy hołd polskiej delegacji na konferencję pokojową”.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#RobertMajka">Dlaczego? W obecnym Sejmie jest przedstawiciel opcji niemieckiej, mniejszości niemieckiej. Pytam się: czy w imieniu pana posła, który reprezentuje…</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#RobertMajka">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca, czyli to nie jest w imieniu narodu polskiego.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#RobertMajka">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PiotrBabinetz">Dwa słowa dalej jest słowo „polskim delegatom”, czyli rozumiem, że w imieniu narodu…</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#RobertMajka">Jest to tożsame, zgadzam się, ale bardziej przychylałbym się w kierunku: „W imieniu Narodu Polskiego”.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PiotrBabinetz">Wydaje mi się, że nie ma wątpliwości, że chodzi o naród polski, skoro mamy „hołd polskim delegatom”.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeśli nawet pan poseł Chruszcz uznał, że tak ma być to ja bym proponowała, żeby to zostawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PiotrBabinetz">Pan poseł Majka patrzy teraz na posła Chruszcza z uwagą… czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że możemy przyjąć drugi akapit wraz…</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Zieliński.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#TomaszZieliński">Panie przewodniczący, mieliśmy podawane też inne nazwiska delegacji, to może napiszmy w ten sposób: „polskim delegatom na konferencję pokojową w Paryżu, w szczególności premierowi Ignacemu Paderewskiemu i prezesowi Romanowi Dmowskiemu”.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PiotrBabinetz">„…na czele z…”, żeby było coś takiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#TomaszZieliński">Że to nie tylko były dwie osoby.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PiotrBabinetz">Pan poseł Chruszcz przypomniał też zasługi Maurycego Zamoyskiego. Tam jeszcze były inne osoby, może już nie rozszerzajmy tego katalogu nazwisk, bo musielibyśmy rozszerzyć jeszcze o kilka innych osób. Tam jeszcze chyba był m.in. Rozwadowski i inne osoby.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PiotrBabinetz">Żeby z kolei nie odcinać się od pozostałych osób zasłużonych, to może ta formuła „w szczególności” albo „na czele z premierem”. Byłoby: „na konferencję pokojową w Paryżu na czele z premierem Ignacym Paderewskim i prezesem Romanem Dmowskim”, tak?</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PiotrBabinetz">Dobrze, ale jeszcze pani poseł Lichocka.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#JoannaLichocka">Mnie w całej tej uchwale brakuje stwierdzenia, że te wszystkie działania były w porozumieniu z Józefem Piłsudskim. Starannie pan poseł Chruszcz ominął nazwisko Józefa Piłsudskiego i cała ta uchwała jest po to, żeby oddać hołd Romanowi Dmowskiemu.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#JoannaLichocka">Roman Dmowski, niewątpliwie, ma zasługi właśnie za uczestniczenie w tej konferencji pokojowej, ale bez Piłsudskiego nie udałoby się tak wiele polskiej delegacji. To było działanie w porozumieniu i to też było podnoszone jako zasługa Dmowskiego i Piłsudskiego, że potrafili w tym momencie działać razem.</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#JoannaLichocka">Wydaje mi się, że tutaj jest jednak pewna nieprawda historyczna, bo bez Piłsudskiego, po prostu, to jest nieprawdziwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PiotrBabinetz">Ja nie przez przypadek na początku upomniałem się o marszałka Piłsudskiego – nie w kontekście treści uchwały, tylko w ogóle odzyskiwania niepodległości. Natomiast nie wiem, czy w kontekście tej uchwały jest formuła umieszczenia tutaj jeszcze nie marszałka Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PiotrBabinetz">Jeszcze pani poseł Chmiel, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#MałgorzataChmiel">Szanowni państwo, oczywiście, że wiele osób musiało się zgodzić na taki kierunek a nie inny – i to wszystko było robione w porozumieniu. Natomiast z tej konferencji paryskiej znane jest szczególnie przemówienie pana Dmowskiego. Paderewski oczywiście też, ale przemówienie Dmowskiego wbiło się w pamięć wielu narodów i było potem przywoływane.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#MałgorzataChmiel">Naprawdę, te dwie osoby wyróżniły się, ale niewątpliwie cały rząd musiał nadać kierunek i się zgodzić na to.</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#MałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PiotrBabinetz">Proszę, pan poseł Chruszcz.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#SylwesterChruszcz">Bardzo chętnie odpowiem na tę miłą zaczepkę koleżanki.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#SylwesterChruszcz">Ja bardzo szanuję pana Marszałka i nie byłoby niepodległości bez Józefa Piłsudskiego, bez Witosa, bez Korfantego – to była cała plejada. Nie byłoby Górnego Śląska bez Korfantego, nie byłoby ludu zorganizowanego przez Witosa. Paderewski otworzył nam wszystkie salony. Cała ta plejada wspaniałych osób i charakterów o różnych poglądach politycznych w danym momencie zadziałała. Piłsudski miał inną wrażliwość, on zadziałał – 1920 rok to jest w dużej mierze jego zasługa. Też optowałem zawsze za Józefem Piłsudskim, bo to jest wielki Polak, ale akurat tu musielibyśmy ich wszystkich wymieniać.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#SylwesterChruszcz">Na końcu mamy jedno zdanie: „wszystkim przodkom, którzy dopomogli w uznaniu niepodległości Rzeczypospolitej na kongresie pokojowym w Paryżu”, czyli też docenienie.</u>
<u xml:id="u-77.3" who="#SylwesterChruszcz">To nie jest wbrew Marszałkowi, proszę mi wierzyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PiotrBabinetz">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PiotrBabinetz">Marszałka Józefa Piłsudskiego jeszcze nieraz uczcimy a duch Marszałka się unosi i nad tą uchwałą.</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że możemy przyjąć…</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#JoannaLichocka">Ale byli wtedy w kontakcie z Piłsudskim, było w porozumieniu z Piłsudskim to, co robili w Paryżu?</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#SylwesterChruszcz">Z całym rządem, musieli.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#JoannaLichocka">Tak.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#JoannaLichocka">Przepraszam, to dlaczego tak starannie to pomijamy?</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że uchwała odnosi się do naszej delegacji w Wersalu, a Marszałek i tak jest ponad wszystkim i czuwał nad wszystkim, tzn. Naczelnik Państwa… przepraszam, wtedy jeszcze nie był Marszałkiem.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#PiotrBabinetz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że możemy przyjąć drugi akapit – z poprawkami Biura Legislacyjnego, z poprawką dotyczącą sformułowania „na czele z premierem i prezesem”, panem Romanem… inaczej mówiąc i chyba tyle.</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że jest zgoda?</u>
<u xml:id="u-82.4" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu trzeciego, czy są uwagi do trzeciego akapitu?</u>
<u xml:id="u-82.5" who="#PiotrBabinetz">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Przepraszam, jeszcze tylko dopytam.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#KatarzynaAbramowicz">W poprzednim akapicie możemy chyba zrezygnować z dwukropka w momencie użycia wyrazów „na czele z:…”?</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PiotrBabinetz">Tak, dobrze, przyjmujemy tę uwagę.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PiotrBabinetz">Proszę teraz do akapitu trzeciego.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#KatarzynaAbramowicz">W kolejnym akapicie proponujemy dodanie wyrazów „Rzeczypospolitej Polskiej”: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża…” i tutaj zamianę wyrazu „uznania” na „uznanie dla wysiłków prezesa…”.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#KatarzynaAbramowicz">Na końcu tego akapitu proponujemy następujące brzmienie: „które doprowadziły do przyjęcia przez państwa sprzymierzone życzliwej postawy dla niepodległości Rzeczypospolitej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Zieliński.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#TomaszZieliński">Z tego, co pamiętam, to nie było wtedy Prezesa Rady Ministrów tylko był Prezydent Rady Ministrów – taka była właściwa nazwa tego urzędu.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PiotrBabinetz">Można wybrnąć używając słowa „premiera”, tak?</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#PiotrBabinetz">Oczywiście bez „Rady Ministrów”, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#TomaszZieliński">Ale to nic nie przeszkadza, bo takie było nazewnictwo i to jest bardzo poprawne.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PiotrBabinetz">Będzie to troszeczkę tworzące zamieszanie.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeżeli w poprzednim akapicie mamy, że „na czele z premierem Ignacym Paderewskim i prezesem Romanem Dmowskim” to w następnym akapicie nie będzie niegrzecznie, jeżeli napiszemy „uznanie dla wysiłków Ignacego Paderewskiego”. Nie musimy go nazywać premierem, prezesem Rady Ministrów, prezydentem, tylko możemy powtórzyć nazwisko, zwłaszcza że nazwisko Ignacego Paderewskiego funkcjonowało w świecie niezależnie od tego, czy był u nas premierem czy nie, tylko – po prostu – był Ignacy Paderewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PiotrBabinetz">Tak, krótsza formuła jest bardziej wyrazista, to dobre rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PiotrBabinetz">Czy są jeszcze uwagi?</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#PiotrBabinetz">Jeśli nie, to rozumiem, że możemy przyjąć akapit trzeci wraz z poprawkami Biura Legislacyjnego i poprawką dotyczącą skrócenia przedstawienia Ignacego Paderewskiego.</u>
<u xml:id="u-92.3" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję, trzeci akapit został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-92.4" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu czwartego, czy są poprawki do akapitu czwartego?</u>
<u xml:id="u-92.5" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#KatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy dodać wyraz „wygłoszoną”: „…w tym słynną przemowę wygłoszoną na posiedzeniu Rady Najwyższej, w której prezes przedstawił ówczesne położenie Polski”.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PiotrBabinetz">Jest pytanie, czy to jest do końca płynne językowo? W drugiej linijce mamy: „negocjacji Prezes Komitetu Narodowego Polskiego Roman Dmowski. W tym słynną…”.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#PiotrBabinetz">Czy tutaj nie lepszy byłby przecinek?</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#BarbaraBubula">Przecinek, oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PiotrBabinetz">Wtedy nie ma problemu wracania później do tego, czy prezes, czy pan Roman.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#PiotrBabinetz">Byłoby tak: „…Roman Dmowski, w tym jego słynną przemowę na posiedzeniu Rady Najwyższej, w której przedstawił ówczesne położenie Polski oraz żądania terytorialne poparte mapami i studiami”.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie trzeba „jego”.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PiotrBabinetz">Nie trzeba?</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#PiotrBabinetz">Jak jest w jednym zdaniu to nie musi być.</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#PiotrBabinetz">Dobra, będzie krócej bez „jego”. Jak będzie po przecinku w jednym zdaniu to myślę, że każdy się zorientuje, że chodzi o kilkugodzinne wystąpienie Romana Dmowskiego.</u>
<u xml:id="u-98.3" who="#PiotrBabinetz">Czy są jeszcze uwagi?</u>
<u xml:id="u-98.4" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Barbara Bubula.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#BarbaraBubula">Zgodnie z metodą ekonomii językowej wydaje mi się, że nie ma potrzeby dodawania „wygłoszoną”, bo przecież „przemowa na” to jest poprawne w języku polskim. Nie musi się dodawać „wygłoszona”. Nie dodaje się zawsze słowa „wygłoszone”, bo przemówienie musi być wygłoszone albo odczytane, prawda?</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#PiotrBabinetz">Chyba, że zostało w Sejmie złożone na piśmie, tak.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#PiotrBabinetz">Poważnie mówiąc myślę, że uwaga pani poseł jest jak najbardziej słuszna, bo jak przemowa to już nie trzeba, że wygłoszona.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#PiotrBabinetz">Czy jeszcze coś do czwartego akapitu?</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Powiedziałam, że tutaj niepotrzebne jest „jego”, ale proponuję: „…w tym słynną przemowę na posiedzeniu Rady Najwyższej, w której przedstawił on ówczesne położenie Polski oraz…”.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PiotrBabinetz">Czyli jednak coś musi być.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Musi być, ale tylko raz.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PiotrBabinetz">Dobrze, niech będzie tak.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#PiotrBabinetz">Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#PiotrBabinetz">Jeszcze pan poseł Jerzy Naszkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#JerzyNaszkiewicz">Szanowni państwo, ja zastanawiam się z kolei nad początkiem tego akapitu.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#JerzyNaszkiewicz">Czy tutaj musimy mieć wyraz „również”? Czy nie lepiej byłoby go wykreślić, bo dalszy ciąg tego zdania sugeruje to, że jakby dwa razy robimy powtórzenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PiotrBabinetz">Tak, w poprzednim akapicie podkreślamy rolę Paderewskiego, w tym akapicie – Dmowskiego. Nie musi Dmowski być „podczepiony” pod Paderewskiego. Dobrze, będzie krótsze i też bardziej wyraziste.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda państwa posłów na przyjęcie akapitu czwartego wraz z poprawkami Biura Legislacyjnego, ale jednak uszczuplonymi o uwagi państwa posłów i z innymi poprawkami państwa posłów?</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Wtedy będzie bez naszych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PiotrBabinetz">Przepraszam, rzeczywiście, bo jedyne poprawki Biura Legislacyjnego w tym akapicie to były te, które potem państwo posłowie zakwestionowali.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda na przyjęcie czwartego akapitu wraz z poprawkami państwa posłów?</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#BarbaraBubula">Może odczytajmy, żeby była pewność.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PiotrBabinetz">„Wysoka Izba przypomina wybitne zasługi, jakie oddał sprawie polskiej podczas negocjacji Prezes Komitetu Narodowego Polskiego Roman Dmowski, w tym słynną przemowę na posiedzeniu Rady Najwyższej, w której przedstawił on ówczesne położenie Polski oraz żądania terytorialne poparte mapami i studiami”. Dziękuję. Akapit czwarty został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego, czy są uwagi do akapitu piątego?</u>
<u xml:id="u-112.2" who="#PiotrBabinetz">Wracamy jeszcze do akapitu czwartego, jeszcze raz czytamy to zdanie: „Wysoka Izba przypomina wybitne zasługi, jakie oddał sprawie polskiej podczas negocjacji Prezes Komitetu Narodowego Polskiego Roman Dmowski, w tym słynną przemowę na posiedzeniu Rady Najwyższej, w której przedstawił ówczesne położenie Polski oraz żądania terytorialne poparte mapami i studiami”.</u>
<u xml:id="u-112.3" who="#PiotrBabinetz">Tak, w formule jednego zdania to i tak jest wiadomo, że to Roman Dmowski, czyli akapit czwarty przyjmujemy bez „on”.</u>
<u xml:id="u-112.4" who="#PiotrBabinetz">Rozumiem, że jest zgoda Komisji?</u>
<u xml:id="u-112.5" who="#PiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego, czy są poprawki do akapitu piątego?</u>
<u xml:id="u-112.6" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#KatarzynaAbramowicz">Mamy jedną uwagę, aby dodać „w” przed wyrazem „uznaniu”: „…w uznaniu niepodległości Rzeczypospolitej…”.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PiotrBabinetz">Tak, to jest słuszna poprawka.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#PiotrBabinetz">Czy jeszcze ktoś z państwa posłów?</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#PiotrBabinetz">Jeśli nie, to dziękuję.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#PiotrBabinetz">Czy pan poseł wnioskodawca do ostatniego akapitu?</u>
<u xml:id="u-114.4" who="#PiotrBabinetz">Pan poseł poparł tę uwagę.</u>
<u xml:id="u-114.5" who="#PiotrBabinetz">Jest zgoda członków Komisji, akapit piąty został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-114.6" who="#PiotrBabinetz">Poddaję pod głosowanie wniosek o rekomendowanie Wysokiej Izbie uchwalenia projektu uchwały z druku nr 3584 z przyjętymi poprawkami. Kto jest za przyjęciem tego projektu uchwały? (16)</u>
<u xml:id="u-114.7" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-114.8" who="#PiotrBabinetz">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-114.9" who="#PiotrBabinetz">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-114.10" who="#PiotrBabinetz">Kto się wstrzymał? (0)</u>
<u xml:id="u-114.11" who="#PiotrBabinetz">Projekt został pozytywnie zaopiniowany jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-114.12" who="#PiotrBabinetz">Potrzebny nam jeszcze pan poseł sprawozdawca, proszę o zgłaszanie kandydatur.</u>
<u xml:id="u-114.13" who="#PiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Anna Sobecka.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#AnnaSobecka">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#AnnaSobecka">Proszę państwa, ja zgłaszam przewodniczącego pana Piotra Babinetza na sprawozdawcę tej uchwały.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#PiotrBabinetz">Czy są inne propozycje?</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#PiotrBabinetz">Jeśli nie ma, to wyrażam zgodę.</u>
<u xml:id="u-116.3" who="#PiotrBabinetz">Czy jest zgoda Komisji na to, żebym był sprawozdawcą?</u>
<u xml:id="u-116.4" who="#PiotrBabinetz">Jeśli jest, to dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-116.5" who="#PiotrBabinetz">Jeszcze raz uspokajam państwa posłów, że największymi wrogami traktatu wersalskiego byli Niemcy i Rosjanie. Pamiętajmy taką wypowiedź Wiaczesława Mołotowa, a też w ostatnich latach – Władimir Putin. Z punktu widzenia Polski w sprawie polskiej niepodległości traktat wersalski był sukcesem.</u>
<u xml:id="u-116.6" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-116.7" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję wszystkim państwu posłom.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>