text_structure.xml 53.9 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">a) dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">b) dochody własne,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">c) gospodarstwa pomocnicze,</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">d) dotacje podmiotowe,</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">e) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">2. część budżetowa 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 31 i 53;</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">3. wykonanie planu finansowego państwowej osoby prawnej – Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych;</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">– rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Czarnogóry o współpracy w dziedzinie obronności (druk nr 4272);</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">– zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2010 r. (druk nr 4327) w zakresie działania Komisji;</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">– przyjęcie sugestii tematów badań kontrolnych NIK w 2012 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">– sprawy bieżące.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">W posiedzeniu udział wzięli: Jan Borkowski sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych wraz ze współpracownikami oraz Dariusz Zielecki zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#SprawyzagraniczneiczłonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Łukasz Andrzejczyk, Artur Kucharski i Michał Madej – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych oraz Aleksandra Wolna – legislator z Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejHalicki">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa posłów i zaproszonych gości. Niezwykle serdecznie witam pana ministra Jana Borkowskiego oraz towarzyszące mu osoby z MSZ, a także przedstawicieli NIK.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AndrzejHalicki">Porządek dzienny, który otrzymali państwo na piśmie, przewiduje pięć punktów: pkt 1– rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. (druk nr 4270), wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli, w zakresie działania Komisji; pkt 2 – rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Czarnogóry o współpracy w dziedzinie obronności (druk nr 4272); pkt 3 – zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2010 r. (druk nr 4327) w zakresie działania Komisji; pkt 4 – przyjęcie sugestii tematów badań kontrolnych NIK w 2012 r.; pkt 5 – sprawy bieżące.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#AndrzejHalicki">Czy są uwagi do porządku obrad? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AndrzejHalicki">Chciałbym poinformować, że w toku posiedzenia będę musiał państwa opuścić i przekażę przewodnictwo obrad panu posłowi Robertowi Tyszkiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#AndrzejHalicki">Przechodzimy do realizacji pkt 1. Poproszę pana ministra Jana Borkowskiego o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. w zakresie działania Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanBorkowski">Wszyscy mamy kilkuletnie doświadczenia związane z omawianiem problematyki budżetu MSZ, w tym sprawozdań z wykonania budżetu. 2010 r. był o tyle specyficzny, że z dniem 1 stycznia 2010 r. nastąpiło połączenie MSZ i UKIE, co zaważyło na funduszu płac i na liczbie etatów, a także na zwiększeniu środków budżetowych, jakimi dysponowało MSZ. W rezultacie w 2010 r. udział wydatków MSZ w budżecie państwa wyniósł 0,55%. Jest to wskaźnik znacznie wyższy niż w latach poprzednich, ale wynika tylko i wyłącznie z rozszerzenia kompetencji ministra spraw zagranicznych o sprawy Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JanBorkowski">Był to także rok niezwykły z innego powodu, choć nie znalazło to odzwierciedlenia w budżecie 2010 r., lecz w budżecie 2011 r. i następnych, gdyż dokonane zostały zmiany w strukturze polegające na tym, że likwidacji uległ zakład gospodarczy, tzw. zarząd obsługi, a tym samym funkcje, które były w pewien sposób delegowane z MSZ.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JanBorkowski">Zgodnie z ustawą budżetową, plan wydatków wynosił 1.556.000 tys. zł, co pierwotnie stanowiło 0,52% budżetu państwa. W trakcie roku wydatki zwiększono z rezerw celowych do wysokości 1.650.000 tys. zł. W 2010 r. największą pozycję w budżecie resortu spraw zagranicznych stanowiły wydatki związane z funkcjonowaniem placówek zagranicznych. Wyniosły one 59,3% całości wydatków MSZ. Odnosiły się do 89 ambasad, 38 urzędów konsularnych, 8 stałych przedstawicielstw przy organizacjach międzynarodowych, 21 instytutów polskich oraz 2 specyficznych placówek – Warszawskiego Biura Handlowego w Tajpej i Biura Przedstawiciela RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JanBorkowski">Mieliśmy możliwość zapoznania się z opinią BAS, która jest wyjątkowo transparentna i która nie wymaga, bym powtarzał pewne informacji o strukturze wydatków MSZ. Chętnie odniesiemy się do ewentualnych pytań państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o dochody MSZ, to tradycyjnie stanowią one mniej niż 10% wydatków. Wyniosły one 136.000 tys. zł i osiągnęły 115,6% wielkości prognozowanej w ustawie budżetowej. Są powody, dla których wykonanie było wyższe niż plan budżetowy. Wynikało to przede wszystkim z wejścia w życie przepisów Wspólnotowego Kodeksu Wizowego i wdrożenia zasad współpracy lokalnej Schengen. Skutki tych zmian były dla nas wcześniej trudne do oszacowania. Spodziewaliśmy się raczej, że dochody budżetu państwa z tytułu naszej działalności będą niższe niż w poprzednim roku, bo taka tendencja jest obserwowana w tym zakresie, przede wszystkim ze względu na liberalizację wizową. Dochody pochodzą po prostu z czynności konsularnych, które realizują nasze placówki za granicą.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JanBorkowski">Na zakończenie pragnę podkreślić, że budżet MSZ musi godzić funkcjonowanie dużej struktury w większości zlokalizowanej za granicą, a także uwzględniać fakt, że działamy przy zmiennym kursie złotego, a więc z pewnym ryzykiem, że zmiany kursowe będą powodować zagrożenia dla zaplanowanych zadań. W 2010 r. uniknęliśmy problemów, ale pewna ostrożność jest wpisana w nasze działania, dopóki nie będziemy mieli mechanizmu, który będzie pozwalał zabezpieczać nas przed zmianami kursów walutowych. Ponadto, nasza działalność musi być zharmonizowana z priorytetami polityki zagranicznej. Budżet utrzymuje się generalnie na stałym poziomie, jest bezpieczny dla realizacji naszych zadań. Tak było również w 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JanBorkowski">Uprzedzając państwa ewentualne pytania, chciałbym nawiązać do kwestii inwestycji realizowanych za granicą. Z jednej strony, jesteśmy zobowiązani do przestrzegania ustawy o zamówieniach publicznych. Z drugiej – działamy w bardzo zróżnicowanych warunkach prawnych i kulturowych. Musimy także brać pod uwagę sytuacje na rynku nieruchomości, na którym trzeba stale balansować, by podjąć trafne decyzje. Inwestycje to nie jest specjalność MSZ, ale nie ma innego podmiotu, który mógłby to za nas realizować. Od lat podchodzimy do tego problemu z całą świadomością jego wagi. Staramy się poprawiać nasze działania, biorąc pod uwagę zalecenia Najwyższej Izby Kontroli. Sądzę, że ten postęp jest zauważalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AndrzejHalicki">Stanowisko Komisji w tej sprawie przedstawi poseł Marek Krząkała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarekKrząkała">Pan minister przedstawił kwestię dochodów i wydatków MSZ. Podkreślił fakt, że w zeszłym roku doszło do połączenia MSZ i UKIE. Niepokój pojawia się w kontekście wydatków majątkowych. Pan minister wspomniał jednak, że ustawa o zamówieniach publicznych jest naszą bolączka. Rokrocznie te problemy się pojawiają.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MarekKrząkała">Chciałbym zapytać o zrealizowanie wydatków związanych z naszym przygotowaniem do sprawowania prezydencji, które kształtowało się na poziomie 74%. Czy te niewykorzystane środki zostały przesunięte na rok bieżący? Jakie niesie to konsekwencje dla stanu naszych przygotowań do prezydencji?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MarekKrząkała">Pragnę również zapytać o stan prac nad budową ambasady w Berlinie. W materiale, który otrzymaliśmy, ta kwestia nie jest wyszczególniona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejHalicki">Poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DariuszZielecki">Nasza ocena jest pozytywna z zastrzeżeniami. Chciałbym podkreślić, że w tej ocenie uwzględniono również wyniki kontroli przeprowadzonych w zeszłym roku w czterech placówkach zagranicznych, tj. w ambasadach RP w Bangkoku, Erewaniu, Kiszyniowie i Tbilisi. Pozytywna ocenę uzasadnia w szczególności fakt, że MSZ rzetelnie zaplanowano i zrealizowano dochody budżetowe, a wydatków dokonywano w sposób celowy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DariuszZielecki">Zastrzeżenia dotyczyły przede wszystkim wydatków inwestycyjnych. Zwracamy uwagę głównie na nierzetelne planowanie zadań inwestycyjnych. Mieliśmy również zastrzeżenia co do wewnętrznego obiegu dokumentów księgowych, naruszania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych i nienaliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników likwidowanego zarządu obsługi. Zastrzeżenia dotyczyły także skuteczności funkcjonowania systemu rachunkowości i ustalonych w ramach kontroli zarządczej procedur kontroli finansowej. Wynikało to z badania dokumentów księgowych. Stwierdziliśmy błędy formalne w dokumentach.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#DariuszZielecki">Dochody zostały wykonane na wyższym poziomie niż zaplanowano. Większość dochodów jest realizowana za granicą, zatem NIK ma bardzo ograniczone możliwości badania bezpośredniego na placówkach zagranicznych. Procent zbadanych przez NIK dochodów wynosi 1,3%. Na tej podstawie ustaliliśmy, że były prawidłowo pobierane i odprowadzane terminowo na rachunek dochodów budżetu państwa. Stwierdziliśmy zaległości w kwocie prawie 6,2 mln zł. Była to „spuścizna” po UKIE. Zaległości dotyczyły kwot niezwróconych przez beneficjentów dotacji z lat poprzednich, a także nienależnie opłacanego czynszu do Zarządu Mienia Skarbu Państwa Miasta Stołecznego Warszawa. W MSZ kontynuowane są działania w celu wyegzekwowania należności. Prowadzone są sprawy egzekucyjne.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#DariuszZielecki">Wydatki zostały zrealizowane w 95,7% planu po zmianach. Nie ma zatem zagrożenia, jeśli chodzi o realizację zadań. Niższe wykonanie dotyczyło głównie wydatków majątkowych i planów inwestycyjnych, które były wielokrotnie zmieniane. Stwierdziliśmy brak podstawowych dokumentów wymaganych do ujęcia inwestycji w planie. W tym widzimy główny problem. Chodzi o kwestie planowania w trakcie konstruowania ustawy budżetowej. MSZ zgłasza nieprzygotowane inwestycje, a potem są one zamieniane na inne.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#DariuszZielecki">Wprowadzona w ubiegłym roku przez MSZ na wniosek NIK zasada przygotowania do realizacji rezerwowych inwestycji, aby można było w możliwie pełnym zakresie wykorzystać dostępne środki, także nie przyniosła efektów. MSZ zbyt późno otrzymało informacje z placówek zagranicznych o kwotach niewykorzystanych, zatem nie było czasu na reakcję.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#DariuszZielecki">Jeśli chodzi o nieprawidłowości w zamówieniach publicznych, to nie były zasadnicze nieprawidłowości, które miałyby wpływ na wynik postępowania. Chodziło o brak danych w ogłoszeniach publikowanych w Dzienniku Urzędowym UE oraz o zawarcie w umowie mniej korzystnych warunków w specyfikacji zamówienia. Nieprawidłowości stwierdzone na placówkach zagranicznych dotyczyły w większości wdrażania projektów finansowych ze środków polskiej pomocy zagranicznej. Były one wydatkowane z naruszeniem wytycznych MSZ, z naruszeniem postanowień umów. W ambasadzie RP w Erewaniu stwierdziliśmy niegospodarny wydatek w kwocie prawie 44 tys. na budowę zbiornika przeciwpożarowego, który został wybudowany w piwnicy wynajmowanego przez ambasadę budynku, ale nie może być napełniany wodą ze względu na zagrożenie zawilgocenia wyższych kondygnacji – jest zatem bezużyteczny.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#DariuszZielecki">Co do realizacji innych zadań finansowanych ze środków zagranicznych, chciałbym przypomnieć, że MSZ wykorzystuje środki z Norweskiego Mechanizmu Finansowego, z mechanizmu finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. MSZ pełni funkcje instytucji pośredniczącej w realizacji projektów. Wydatkowano środki w wysokości 61% planu. Niższe wykorzystanie środków zagranicznych wynikało m.in. z oszczędności oraz przesunięć niektórych działań i płatności na 2011 r. Objęliśmy kontrolą cztery projekty i uznaliśmy, że były one realizowane prawidłowo. W ramach zakończonego już programu „Transition Facility” zaplanowano w ustawie budżetowej środki w wysokości prawie 4,2 mln zł, a wydatkowano prawie 15,5 mln zł, czyli znacznie więcej. Ustaliliśmy, że szacując plan wydatków, MSZ uwzględniło harmonogramy płatności sporządzane przez kontrahentów w połowie 2009 r. Potem okazało się, że kontrahenci mogli wprowadzić zmiany, które spowodowały zwiększenie kwoty wydatków, a zatem zwiększenie dostępnych alokacji środków.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#DariuszZielecki">Nawiązując do ustaleń z placówek zagranicznych w kwestii nieprawidłowości w realizacji projektów realizowanych w ramach polskiej pomocy rozwojowej, chciałbym również wspomnieć o kontroli NIK dotyczącej realizacji zadań w zakresie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju. Objęto nią 17 jednostek, w tym MSZ jako ministerstwo kluczowe przy realizacji tego zadania. Wyniki tej kontroli nie wpłynęły bezpośrednio na ocenę, ponieważ nieprawidłowości dotyczyły wcześniejszych okresów, warto jednak nadmienić, że ustalenia kontroli wskazały na niedomagania systemowe polskiej współpracy rozwojowej, która wobec braku kompleksowych uregulowań prawnych nie jest właściwie koordynowana. Dotyczy to zarówno wykonywania zadań merytorycznych, ich finansowania w powiązaniu z realizacją budżetu państwa, jak i zadań sprawozdawczych wobec OECD.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#DariuszZielecki">Warto również zwrócić uwagę, że Polska nie osiąga deklarowanych wskaźników wielkości pomocy, liczonych w procentach PKB. Do tej pory, mimo zaleceń Komisji Europejskiej, Polska nie opracowała planu działań w celu wypełnienia tych deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#DariuszZielecki">Jeśli chodzi o kwestię likwidacji zarządu obsługi MSZ, ustaliliśmy, że zarząd nie naliczył pracownikom dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2010 r. Wypłacono im nagrody uznaniowe, gdyż błędnie uznano, że wobec zmian wprowadzonych przez ustawę – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych pracownicy gospodarstw pomocniczych utracili w 2010 r. prawo do wypłaty takiego wynagrodzenia. NIK stoi na stanowisku, że takie prawo pracownicy państwowych gospodarstw pomocniczych posiadali. W tej sytuacji można się liczyć z tym, że pracownicy, mimo że otrzymali nagrody, mogą występować do MSZ z roszczeniami o wypłatę należnych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#DariuszZielecki">Co do kwestii sprawozdawczości, to opinia o rzetelności i prawidłowości rocznych sprawozdań budżetowych była pozytywna. Została sporządzona na podstawie prawidłowych sprawozdań jednostkowych i przedstawia prawdziwy obraz dochodów i wydatków, a także należności i zobowiązań. Jeśli chodzi o systemy księgowe, to NIK oceniła pozytywnie z zastrzeżeniami skuteczność mechanizmów kontroli wewnętrznej, natomiast pozytywnie oceniliśmy wiarygodność ksiąg rachunkowych MSZ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AndrzejHalicki">Czy pan minister chciałby odnieść się do informacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanBorkowski">Najpierw chciałbym odnieść się do uwag sprawozdawcy, pana posła Krząkały. Przygotowania do prezydencji, które realizowaliśmy w części 45 – Sprawy zagraniczne, stanowiły realizację programu wieloletniego związanego z przygotowaniem i obsługą polskiej prezydencji w Radzie UE. Realizacja była utrudniona ze względu na to, że rozstrzygały się różnego typu zamówienia i przetargi. Był to czas, w którym nie powstały zagrożenia dla przygotowań dla prezydencji. W tym pierwszym okresie nie można było zrealizować wszystkich zaplanowanych wydatków. Musiały one zostać przesunięte na czas bliżej prezydencji. Korzystaliśmy, jak w wielu innych przypadkach, z mechanizmu blokady budżetowej. W uzgodnieniu z ministrem finansów odpowiednio wcześnie informowaliśmy, że te środki nie zostaną przez nas efektywnie wykorzystane, zatem będą mogły być dokonane przesunięcia na inne istotne cele w ramach budżetu państwa poprzez ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JanBorkowski">Te środki nie przepadły. Nie zostały przeniesione na rok bieżący. W roku bieżącym mieliśmy budżet uzgodniony tak, by sprostać wszystkim zadaniom. Nie powstały zagrożenia dla realizacji zadań z tytułu niewykorzystania części środków.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JanBorkowski">Ambasada w Berlinie to egzemplifikacja słabości, o której wcześniej powiedziałem. niemniej w 2010 r. dokonał się pewien postęp. Została przeprowadzona procedura ogłoszenia konkursu. Teraz możemy poinformować, że do konkursu zgłosiło się 9 firm na realizacje projektu. To niewiele jak na tak poważne przedsięwzięcie i tak atrakcyjne miejsce do inwestycji. Rozstrzygnięcie konkursu będzie wymagało czasu. Z całą pewnością w tym roku powinna być dokonana ocena projektów. Odnotowaliśmy pewien postęp, choć wiemy, że był to przedmiot starań od kilkunastu lat.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o uwagi NIK, to w odpowiedzi przesłaliśmy stosowne wyjaśnienia, również w odniesieniu do błędu dotyczącego braku dodatkowego wynagrodzenia pracowników byłego zarządu obsługi. Nic już nie mogliśmy w tej sytuacji zrobić. Nie mogliśmy wypłacić tzw. „trzynastki”, gdyż nie było środków na ten cel. Do tej pory nie odnotowaliśmy żadnych roszczeń i mamy nadzieję, że ich nie będzie ze strony pracowników.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JanBorkowski">Problemy, jakie się pojawiają w odniesieniu do inwestycji, są wynikiem tego, że mamy ambicje zrealizować pewne zadania, a niemożność realizacji wynika niekiedy z braku niezbędnych zgód, a więc kwestii typowo administracyjnych. Czasem na przeszkodzie stoją kwestie polityczne. Są takie kraje, w których mamy bardzo poważne zagrożenia dla funkcjonowania naszych placówek ze względu na niemożność podjęcia zadań inwestycyjnych. Mamy nadzieję, że NIK dostrzega postęp w tym zakresie. Ambasada w Berlinie jest przykładem, że następuje postęp w realizacji przedsięwzięć.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#JanBorkowski">Inne inwestycje zostały dość transparentnie przedstawione w analizie BAS. Mam nadzieję, że to dużo wyjaśnia.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o pomoc rozwojową, to chciałbym podkreślić, gdzie realizujemy zadania w ramach pomocy rozwojowej. Czynimy to w miejscach trudnych, gdzie nie ma odpowiednich struktur państwowych, społecznych, gdzie występują gigantyczne problemy. Państwo polskie i MSZ uczy się mechanizmów pomocy rozwojowej. W wielu miejscach jesteśmy po raz pierwszy. Nasze placówki często muszą po raz pierwszy, przy swoim małym doświadczeniu, podejmować się identyfikowania problemu i przekazania odpowiednich środków. Czasem odbywa się to w trudnych sytuacjach politycznych. Te okoliczności proszę wziąć pod uwagę. Chcemy, żeby nasza pomoc była trafnie adresowana, ale jest to zadanie trudne. Stare państwa członkowskie UE mają znacznie więcej doświadczeń, między innymi, wykorzystując doświadczenia instytucji UE, w tym Komisji Europejskiej, która przejawia istotną aktywność w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#JanBorkowski">Tyle moich uwag. Gdyby były szczegółowe pytania, to jesteśmy gotowi udzielić na nie odpowiedzi. Proszę o przyjęcie naszego sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RobertTyszkiewicz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#RobertTyszkiewicz">Są pytania ze strony posłów. Pan poseł Gałażewski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejGałażewski">Panie ministrze, wspomniał pan, że inwestycje są realizowane na podstawie ogłaszanych konkursów, prawdopodobnie na projekt, a następnie wykonawstwo. Mam pytanie, jak realizowany jest nadzór nad tymi inwestycjami. Czy pamięta pan, kto wygrał konkurs na ten zbiornik wodny w Erewaniu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#RobertTyszkiewicz">Pan poseł Wita, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszWita">Chciałbym poruszyć trzy kwestie. Mam pewne doświadczenie w organizacji kolonii. W tym zakresie MSZ wykorzystało tylko 70% niewielkich środków. W sprawozdaniu piszecie państwo, że nie wszystkie zaplanowane zadania zostały zrealizowane. Nic by się nie stało, gdyby w te przedsięwzięcia nie byli zaangażowani również rodzice dzieci. Mówię to jako doświadczony organizator kolonii. W sprawozdaniu NIK pojawiła się informacja, że nie doszło do organizacji kolonii z powodu pyłu wulkanicznego i licznych powodzi w Polsce. To już jest większy problem. Być może, ktoś zdążył już z plecakiem dotrzeć na lotnisko i spędził tam trzy doby. Chodzi o niewielkie pieniądze, ale dla kogoś mógłby to być wielki kłopot. Chciałbym poznać szczegóły. Z pyłem wulkanicznym było tak, że komu zależało, ten latał. Jest to zatem kiepska wymówka.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#TadeuszWita">Dwa pozostałe tematy, które chciałbym poruszyć, moglibyśmy potraktować jako kwestie do dyskusji na jednym z posiedzeń naszej Komisji. Mam doświadczenie w zakresie realizacji inwestycji. Byłem nawet kierownikiem działu inwestycji w dużej firmie. Wiem, co to jest plan inwestycyjny, jakie są powody jego zmiany. Prowadziłem również nadzór nad inwestycjami. Chciałbym, aby Komisja poświęciła temu zagadnieniu nieco więcej czasu, niekoniecznie dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#TadeuszWita">Pomoc rozwojowa również powinna być tematem podjętym przez Komisję na jednym z kolejnych posiedzeń. Może zrodziłyby się jakieś ciekawe wnioski i pomysły. Może MSZ zechciałby skorzystać z „burzy mózgów”, jaka odbyłaby się na posiedzeniu Komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#RobertTyszkiewicz">Mamy napięty plan pracy, ale zapewniam, że prezydium Komisji rozważy propozycje pana posła z najwyższą uwagą.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#RobertTyszkiewicz">Pan poseł Poncyljusz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PawełPoncyljusz">Panie ministrze, mam pytanie związane z pomocą zagraniczną. Co się takiego dzieje, że sporo konkursów na miliony złotych wygrywają w MSZ dwa podmioty – Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku, oddział w Starym Polu oraz Żuławski Oddział Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Rolnictwa z siedzibą w Starym Polu. Dla wyjaśnienia dodam, że tym dwóm podmiotom szefuje ten sam człowiek. Ta firma bardzo się rozkręca jeśli chodzi o szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PawełPoncyljusz">Do tej pory wydawało mi się, że środki wydatkowane w ramach pomocy rozwojowej służą wspieraniu demokracji, wspieraniu ludzi, którzy mają problemy z pracą, finansowaniu działalności opozycyjnej. Tymczasem 900 tys. zł przekazano na wsparcie służb oraz instytucji rolniczych i okołorolniczych Ukrainy w realizacji programów rozwojowych w rolnictwie i na obszarach wiejskich, na podstawie polskich i unijnych doświadczeń. 438 tys. zł otrzymał Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku, oddział w Starym Polu na przygotowanie grupy liderów, w tym reprezentujących samorządy, do rozwiązywania problemów gospodarczych i społecznych na obszarach wiejskich i w rolnictwie Krymu.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PawełPoncyljusz">Kwota 200 tys. zł została przeznaczona na wykorzystanie podstawowych rezerw w rolnictwie Mołdowy. Program polegał na osiąganiu standardów jakościowych w produkcji żywności „z pola do stołu”. Kolejny projekt dotyczył również Mołdowy i nosił nazwę „Rozwój obszarów wiejskich wyzwaniem dla mieszkańców wsi i samorządów lokalnych Republiki Mołdowy”. 463 tys. zł otrzymał Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, tym razem Zygmunt Kiersz, były dyrektor ośrodka w Starym Polu, na realizację programu „Wymiana wzajemnych doświadczeń doradztwa rolniczego między Polską i Ukrainą w zakresie rozwoju rolnictwa, w tym ekologii i odnawialnych źródeł energii”.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PawełPoncyljusz">W 2010 r. projekty te zostały zrealizowane na łączną kwotę 2.653 tys. zł. Została ona przekazana bezpośrednio, na podstawie konkursów, wskazanym przeze mnie podmiotom. W 2011 r. sejmik woj. pomorskiego i Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, odział w Starym Polu otrzymały 487 tys. zł na wsparcie rolniczych służb doradczych w zakresie działań zwiększających dochody ludności zamieszkującej obszary wiejskie Mołdowy. 475 tys. zł otrzymał sejmik woj. pomorskiego na przygotowanie kadr doradczych Gruzji do świadczenia usług w zakresie technologii rolniczych oraz organizacji produkcji grup producenckich. 450 tys. zł otrzymał ponownie sejmik woj. pomorskiego. Łącznie stanowi to kwotę 1416 tys. zł, czyli ok. 5% pomocy zagranicznej świadczonej przez MSZ w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PawełPoncyljusz">Dodatkowo ogłoszony był konkurs na wsparcie społeczeństwa białoruskiego. 503 tys. zł otrzymał Żuławski Oddział Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Rolnictwa z siedzibą w Starym Polu na wsparcie rozwoju przedsiębiorczości w rolnictwie i na obszarach wiejskich Białorusi. Stanowi to 7% wszystkich środków kierowanych na Białoruś.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PawełPoncyljusz">Można powiedzieć, że w trzech ostatnich latach instytucje, którym szefuje ten sam pan, otrzymały łącznie około 5100 tys. zł. Dodatkowo ponad 900 tys. trafiło do sejmiku woj. pomorskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PawełPoncyljusz">Czy jest pan przekonany, że to są najlepiej wyspecjalizowane instytucje, które realnie niosą pomoc rozwojową? Zdaję sobie sprawę, że Ukrainę i Mołdowę należy traktować odmiennie niż Białoruś. Nie wiem, czy rolą MSZ jest wspieranie rolnictwa w tych krajach. Wygląda na to, że trzy podmioty, z którymi związane są te same osoby, otrzymują pokaźne kwoty. Dodam, że te podmioty nie są szerzej znane jako organizacje pozarządowe wyspecjalizowane w pomocy na rzecz demokratyzacji. Czy pan minister może podać bliższe informacje na temat tych instytucji? Od 2009 r. MSZ dość hojnie przekazuje pieniądze tym instytucjom. Oczywiście, zdaję sobie sprawę, że zachowany jest tryb konkursowy. Sprawa wygląda jednak dziwnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#RobertTyszkiewicz">Czy są jeszcze pytania ze strony państwa posłów? Nie ma zgłoszeń, zatem pozwolę sobie udzielić głosu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#RobertTyszkiewicz">Zwracam się z głosem polemicznym wobec wypowiedzi posła Poncyljusza. Pragnę zwrócić uwagę, również jako parlamentarzysta zaangażowany w program Partnerstwa Wschodniego, w kwestie naszej współpracy ze wschodnimi sąsiadami UE, że definicja pomocy rozwojowej jest znacznie szersza niż wyłącznie wspieranie demokracji czy procesów demokratycznych. Obejmuje całość zagadnień rozwojowych. Wielokrotnie ze strony takich państw jak Ukraina, Mołdowa, ale także Białoruś zwracano uwagę na potrzebę realizacji programów związanych z odbudową tradycji uprawy roli czy przetwórstwa rolno-spożywczego oraz szeroko rozumianej przedsiębiorczości. W moim przekonaniu, to się mieści w kategoriach najlepiej pojętej pomocy rozwojowej.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#RobertTyszkiewicz">Nie chcę wypowiadać się na temat jakości i rezultatów postępowań konkursowych, natomiast broniłbym tego, aby w ramach polskiej pomocy rozwojowej był obecny komponent szeroko rozumianej polityki rozwoju rozmaitych dziedzin życia, w tym przedsiębiorczości. Co więcej, uważam, że jak najwięcej środków z polskiej pomocy powinno być przeznaczanych dla wschodnich sąsiadów UE na ten cel. Jest to zgodne ze strategią polskiej polityki zagranicznej. Czasem zdarzało mi się zabierać głos w nieco krytycznym tonie, oceniając priorytety polskiej pomocy rozwojowej. Wskazywałem, że za dużo inwestujemy w zagadnienia rolnicze w Wietnamie czy Afryce Środkowej, a w zbyt małym stopniu koncentrujemy się na wschodnich sąsiadach. Dziś wydaje się to absolutnie kluczową sprawą. Ja osobiście jestem usatysfakcjonowany realizacją tego typu projektów.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#RobertTyszkiewicz">Podkreślam, że w kwestii jakości i trybu postępowań konkursowych więcej miałaby do powiedzenia NIK czy inne instytucje kontrolne.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#RobertTyszkiewicz">Poproszę pana ministra o ustosunkowanie się do pytań i wypowiedzi państwa posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanBorkowski">Będę kontynuował uwagi w związku z pytaniami pana posła Poncyljusza. Konkurs jest rozstrzygany przez komisję powoływaną przez ministra w odpowiednio licznym składzie, by mogła sprostać liczbie wniosków, które napływają na konkursy ogłaszane przez MSZ. Wyniki są jawne. Wszystkie podmioty wyłonione w wyniku konkursu na realizację zadań z pomocy rozwojowej mogą być poddane ocenie opinii publicznej i instytucji kontrolnych. Nie ma trudności z analizą poszczególnych przypadków. Zdecydowanie chciałbym podkreślić, że na razie jesteśmy niedoświadczonym krajem, ale będzie wzrastać liczba podmiotów zdolnych realizować zadania w ramach pomocy rozwojowej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JanBorkowski">Dotychczas ukształtowała się pewna grupa. Są to zarówno stowarzyszenia i fundacje, jak i samorządy czy takie jednostki specjalistyczne, jak wymieniane przez pana posła ośrodki doradztwa rolniczego. Gdybym znał ten przypadek, byłoby to niewłaściwe. Nie odniosę się do tego konkretnego przypadku, bo go nie znam. Nie znam tego nazwiska. Nie wiedziałem, że jest to ta sama osoba występująca w odniesieniu do kilku podmiotów. Generalnie, przy wszystkich konkursach, przy systemie grantów, będziemy mieli do czynienia z czymś takim jak „przemysł grantowy”. Po prostu wyspecjalizowane jednostki, organizacje pozarządowe przez cały rok myślą o tym, jak skorzystać z ofert grantowych i jak wykorzystać swoje umiejętności w tym celu. W Europie i na świecie takich podmiotów jest mnóstwo. Czasem są to gigantyczne firmy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o zakres pomocy rozwojowej, mamy wiele projektów dalekich od typowych działań prodemokratyzacyjnych, np. budowa studni w Sudanie. To jest po prostu pomoc humanitarna. W przypadku naszych sąsiadów ze Wschodu zdecydowanie potrzebne jest dzielenie się doświadczeniami w odbudowie prywatnego rolnictwa, przedsiębiorczości oraz samorządności. Dlatego wśród podmiotów analizowanych szczegółowo, jak czynił to pan poseł Poncyljusz, mogą znaleźć się niektóre samorządy. Na spotkaniach z administracją samorządową podkreślamy, żeby próbować przystępować do konkursów. Jednak jest niewiele samorządów, które posiadają doświadczenie, aby wygrać dany konkurs. Myślę, że w tym przypadku ośrodek doradztwa rolniczego, ze względu na bardzo konkretne projekty, może je z powodzeniem w kolejnych latach realizować. Zmienia się skład komisji konkursowej, a atrakcyjność projektu może być uderzająca.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JanBorkowski">Jeśli zajdzie potrzeba, pochylimy się nad konkretnym przypadkiem. Ponieważ jesteśmy w miejscu publicznym i zapis z posiedzenia znajdzie się w Internecie, to nie powinniśmy tak odważnie piętnować kogokolwiek, kto został wyłoniony w wyniku konkursu. Ważne jest rozliczenie, które podlega kontroli. Spotykamy się rokrocznie z realizatorami projektów. Objaśniamy im reguły, zachęcamy jak najwięcej podmiotów do uczestnictwa. Słyszymy ich opinie na temat wartości tego typu projektów. Wspólnie wymieniamy się wiedzą i budujemy „przemysł grantowy”. Możemy sprawdzić tę sprawę w sposób bardzo formalny, przekazując ją do naszego biura kontroli, jako przypadek zgłoszony przez pana posła. Sądzę jednak, że realizatorzy projektów nie powinni martwić się taką kontrolą, bo jest to coś normalnego.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o nadzór nad inwestycjami, to w strukturze MSZ funkcjonuje obecnie Biuro Infrastruktury, które jest odpowiedzialne za realizację inwestycji. Ze względu na specyfikę inwestycji realizowanych przez MSZ trudno jest wyłonić osoby, które podjęłyby się kierowania biurem. Co roku ogłaszamy nowy konkurs na dyrektorów i nie ma chętnych. Wymagania związane z tą pracą – konieczność kontaktu z licznymi palcówkami zagranicznymi, znajomość prawa różnych krajów, znajomość uwarunkowań technicznych, ale i politycznych, a także znajomość polskiego prawa – powodują, że nie jest to atrakcyjne miejsce. Powszechnie wiadomo, że niektóre osoby, mimo doświadczenia, wiedzy, zaangażowania, naraziły się prawu, co skończyło się źle w ich życiorysach zawodowych. Zdarzało się, że te osoby podejmowały się realizacji inwestycji, dochodziło do nieprawidłowości trudnych do przewidzenia, do wykrycia i to się dla nich źle kończyło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AndrzejGałażewski">Czy inspektorów nadzoru budowlanego szukacie państwo na miejscu, czy pochodzą oni z Polski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanBorkowski">To jest bardzo różnie, w zależności od stanu prawnego w danym kraju, od tego, jakie są kompetencje władz, kto jest za to odpowiedzialny. Zwykle staramy się, żeby kontrole były wykonywane na miejscu, bo to radykalnie obniża koszty. W przypadku naszej inwestycji w Brukseli nadzór odbywał się z Warszawy. Na czas realizacji inwestycji grupujemy odpowiednich pracowników. Dokonujemy przesunięć odpowiednich pracowników do placówek, które realizują daną inwestycję. Czasem to nie jest wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JanBorkowski">Podam przykład przedłużającej się inwestycja, którą oddaliśmy w końcu do użytku – konsulatu generalnego we Lwowie. Znam osobiście tę sprawę od początku 2008 r. Wszystko przebiegało sprawnie, ale na placówkach obowiązuje rotacja i musimy zmieniać kierowników placówek, ich zastępców, konsulów. W tym czasie zmienił się konsul generalny. Nie zmienił się wykonawca, ale zmieniły się warunki ekonomiczne na Ukrainie i inwestor próbował zdobyć więcej pieniędzy, a więc zmienić budżet inwestycji. Próbowano nas szantażować, ale ostatecznie udało się sfinalizować inwestycję, choć ceną było jej przedłużenie o rok.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o pytanie o zbiornik w Erewaniu, to nie znam bliżej tej sprawy. Możemy udzielić odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JanBorkowski">Co do kwestii realizacji kolonii, to mam bardzo szczegółowe sprawozdanie Departamentu Współpracy z Polonią, ze wskazaniem wszystkich wydatków i problemów. Jeśli pan poseł pozwoli, to możemy na ten temat przygotować odpowiedź na piśmie. Przedstawimy, które projekty nie doszły do realizacji. Czasem wynika to ze zbiegu okoliczności. Niekiedy nawet projekty realizowane przez bardzo wyspecjalizowane instytucje, jak np. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, nie dochodzą do realizacji, bo okazuje się, że samolot nie może być podstawiony na czas, gdyż właściciel samolotu odmówił realizacji zadania. Wtedy nie ma możliwości, żeby czarterować nowy samolot czy znaleźć miejsca w pociągach. Dla dzieci, które miały nadzieję być w Polsce, są to bardzo dotkliwe konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JanBorkowski">Bardziej szczegółową informację deklaruję przygotować na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#RobertTyszkiewicz">Dziękuję panu ministrowi za wyczerpującą odpowiedź, a państwu posłom za pytania.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#RobertTyszkiewicz">Powinniśmy przystąpić do przyjęcia przez Komisję rekomendacji sprawozdania oraz do wyboru reprezentanta naszej Komisji na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, aby Komisja rekomendowała przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2010 r. w zakresie działania Komisji i aby upoważniła posła Marka Krząkałę do reprezentowania naszego stanowiska na forum Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#RobertTyszkiewicz">Kto z posłów jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#RobertTyszkiewicz">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa przez MSZ oraz dokonała wyboru swego reprezentanta na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych przy 10 głosach „za”, braku przeciwnych i 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#RobertTyszkiewicz">Na tym zamykam pkt 1 porządku obrad. Przystępujemy do realizacji pkt 2, który obejmuje rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Czarnogóry o współpracy w dziedzinie obronności (druk nr 4272).</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#RobertTyszkiewicz">Marszałek Sejmu skierował w dniu 1 czerwca br. zawiadomienie z druku nr 4272 do Komisji Spraw Zagranicznych celem zajęcia stanowiska co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji wyżej wymienionej umowy.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#RobertTyszkiewicz">Czy pan minister zechciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JanBorkowski">Czarnogóra proklamowała niepodległość 3 czerwca 2006 r. Jako niepodległe państwo wyraziła zainteresowanie nawiązaniem współpracy z Polską w sferze wojskowej. W związku z tym konieczne stało się określenie podstawy prawnej przyszłej współpracy. W takich sytuacjach zawierana jest umowa dwustronna. Z inicjatywą takiej umowy wystąpiła strona polska. Umowę podpisano 10 lutego 2011 r. Podpis złożyli ministrowie obrony narodowej Polski i Czarnogóry.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JanBorkowski">Umowa określa zasady, na których ma się opierać współpraca sił zbrojnych, a także resortów obrony narodowej. Wśród obszarów przyszłej współpracy znajdują się m.in. udział w wojskowych przedsięwzięciach organizacji międzynarodowych, z którymi współpracujemy, ćwiczenia wojskowe oraz wybrane aspekty działania wojskowych służb specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JanBorkowski">Jeżeli chodzi o to, jakie przedsięwzięcia będą realizowane, to w każdym roku będzie to przedmiotem rocznego planu współpracy uzgodnionego przez obie strony.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JanBorkowski">Jakie będą skutki tej umowy? Przede wszystkim polityczne – zacieśnienie współpracy politycznej, naszych relacji dwustronnych z Czarnogórą i nawiązanie relacji na płaszczyźnie obronności. Będą też wymierne efekty gospodarcze dla polskich przedsiębiorstw z branży zbrojeniowej. Postanowienia umowy umożliwiają bowiem nawiązanie współpracy między polskimi i czarnogórskimi przedsiębiorstwami działającymi w tej sferze. Jedyne koszty będą realizowane z budżetu MON. Nie będzie innych wydatków z budżetu państwa poza tymi, którymi dysponuje MON.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o tryb ratyfikacji tego typu umów, a więc dwustronnych umów o takim zakresie, to stosujemy wiązanie się umową poprzez ratyfikację bez uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie. Przy okazji tego typu umowy będzie potrzeba dokonywania wymiany informacji niejawnych, ale w tej sprawie przewiduje się zawarcie odrębnej umowy.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JanBorkowski">Wnoszę o przyjęcie zawiadomienia bez zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#RobertTyszkiewicz">Dziękuję panu ministrowi. Czy są pytania ze strony państwa posłów? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#RobertTyszkiewicz">Opinia prawna BAS uznaje zaproponowany tryb ratyfikacji za prawidłowy. Stwierdzam, że nikt z posłów nie zgłosił zastrzeżeń co do trybu ratyfikacji. Zapytuję, czy teraz są zastrzeżenia ze strony państwa posłów? Nie ma zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#RobertTyszkiewicz">Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AleksandraWolna">Nie mamy uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#RobertTyszkiewicz">Proponuję, aby Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie o niezgłaszaniu zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji umowy z druku nr 4272.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#RobertTyszkiewicz">Zamykam pkt 2 porządku obrad. Przechodzimy do pkt 3, który obejmuje zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2010 r. (druk nr 4327) w zakresie działania Komisji.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#RobertTyszkiewicz">Czy przedstawiciel NIK zechciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#ZbigniewZielecki">Chciałbym skrótowo odnieść się do zagadnień ogólnych, dotyczących funkcjonowania NIK w 2010 r., aby zobrazować skalę działania Izby, a potem przejdę do omówienia kontroli, które są w obszarze zainteresowania Komisji.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#ZbigniewZielecki">W planie pracy na 2010 r. ujęto 295 kontroli, w tym 96 kontroli wykonania budżetu państwa oraz 88 innych kontroli koordynowanych i nieskoordynowanych. Ponadto, w ramach kontroli doraźnych zbadaliśmy 205 tematów. Ogółem, w 2010 r. kontrolami NIK zostało objętych prawie 2800 jednostek. Do końca roku przedłożono Sejmowi w formie stosownych informacji wyniki 183 kontroli, realizowanych w 2009 oraz 2010 r. W wyniku tych kontroli ujawniono nieprawidłowości w wymiarze finansowym na kwotę 14,5 mld zł, zaś wymierne korzyści finansowe kontroli wyniosły ponad 700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#ZbigniewZielecki">Kierownicy kontrolowanych jednostek stosunkowo rzadko korzystają z możliwości składania zastrzeżeń do naszych dokumentów pokontrolnych. W 2010 r. takie zastrzeżenia wniesiono do 5% protokołów kontroli i 10% wystąpień pokontrolnych. Waga niektórych nieprawidłowości w przypadku, gdy zaistniało podejrzenie popełnienia przestępstwa, obligowała NIK do zawiadomienia o tym stosownych organów. W 2010 r. skierowano 208 takich zawiadomień. Były one kierowane do prokuratur, policji, inspektorów nadzoru budowlanego, urzędów skarbowych. Najczęstszą podstawą było poświadczenie nieprawdy w dokumentach, przestępstwo przeciwko prowadzeniu ksiąg rachunkowych, nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków. Ponadto, do właściwych organów skierowaliśmy w 2010 r. prawie 260 zawiadomień w sprawie naruszenia dyscypliny finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#ZbigniewZielecki">Jeśli chodzi o skargi, które są cennym źródłem informacji o nieprawidłowościach, to ich liczba systematycznie wzrasta. W 2010 r. wpłynęło ponad 5 tys. skarg, głównie składanych indywidualnie przez obywateli. Dotyczyły one funkcjonowania organów i urzędów publicznych, nadużyć gospodarczych i marnotrawstwa, działalności organów sprawiedliwości i więziennictwa, funkcjonowania edukacji, nauki i kultury. Z bezpośrednio zbadanych 381 skarg 40% okazało się zasadnych.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#ZbigniewZielecki">Jeśli chodzi bezpośrednio o działalność kontrolną, to w 2010 r. NIK koncentrowała się na trzech obszarach kontroli wyznaczonych przez Kolegium: państwo sprawne i przyjazne obywatelowi, państwo efektywnie zarządzające zasobami publicznymi oraz Polska w UE. Generalnie, we wszystkich kontrolowanych obszarach w minionym roku nie zaszły istotne zmiany jakościowe. Nadal aktualna jest ogólna ocena NIK dotycząca biegu spraw publicznych, dokonana przez NIK w 2009 r. Wskazujemy na brak spójnej wizji rozwoju poszczególnych sfer funkcjonowania państwa, brak konsekwencji w realizacji strategii, koncentrowanie się na perspektywie krótkoterminowej.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#ZbigniewZielecki">Uzasadnieniem powyższych ocen są wyniki kontroli obszernie przedstawione w naszym sprawozdaniu. W formie syntetycznej podaliśmy do państwa wiadomości wyniki kilkudziesięciu kontroli. Jak wspomniałem wcześniej, działalność kontrolna NIK, która bezpośrednio interesuje Komisję, jest dość skromna. Niemniej wskażę na kontrolę funkcjonowania attachatów obrony w placówkach zagranicznych. Stwierdziliśmy, że mimo nie najlepszych warunków kadrowych, technicznych i finansowych personel dobrze wywiązuje się z obowiązków nałożonych na niego ustawami o służbie zagranicznej i o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Zwróciliśmy uwagę, że na efekty tych działań korzystnie wpływała współpraca pomiędzy attachatami obrony a kierownikami placówek dyplomatycznych.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#ZbigniewZielecki">Odnotowano problemy z rozliczaniem kosztów funkcjonowania attachatów, wynikające z nieprecyzyjnych zapisów regulujących podział kosztów ponoszonych przez attachaty i przez pracowników MSZ.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#ZbigniewZielecki">W 2010 r. objęliśmy kontrolą również realizację zadań na rzecz promocji kultury polskiej w świecie. Przeprowadzono ją w MSZ i sześciu instytutach polskich – w Moskwie, Paryżu, Sztokholmie, Londynie, Berlinie i Rzymie. NIK stwierdziła, że w MSZ nie została opracowana spójna strategia promocji Polski. Stwierdzono przypadki niedotrzymywania terminów zatwierdzania rozliczeń udzielanych dotacji w zakresie promocji. Niektóre instytuty nie opracowały wieloletnich planów działania. Nieterminowo przedkładały plany i sprawozdania z działalności. Nie w pełni realizowały zaplanowane działania albo nienależycie prowadziły ewidencję księgową.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#ZbigniewZielecki">Wspomniałem już wcześniej o kontroli w placówkach zagranicznych, realizowanej przez Departament Administracji Publicznej. Przedstawiłem pokrótce jej wyniki. Stwierdziliśmy przede wszystkim niedomagania jeśli chodzi o pomoc rozwojową.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#ZbigniewZielecki">Przeprowadzona została również szeroka skoordynowana kontrola realizacji zadań w zakresie międzynarodowej pomocy na rzecz rozwoju. Informacja o wynikach kontroli została podpisana przez prezesa NIK. Oczekujemy na stanowisko ministra spraw zagranicznych. Sądzę, że informacja zostanie przekazana Komisji w najbliższym czasie. Byłby to okazja do bliższego zajęcia się tą sprawą. Postaraliśmy się zdiagnozować podstawowe trudności. Dostrzegamy, że nie wszystko zależy od MSZ. Niedomagania systemowe, niezależne od resortu, również odgrywają dużą rolę.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#ZbigniewZielecki">Jeśli chodzi o bieżący rok, to będziemy kontynuować kontrolę funkcjonowania placówek. Co do tematów, to określimy je na podstawie sprawozdań napływających z placówek.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#ZbigniewZielecki">Kończąc, zwracam się do państwa posłów o przyjęcie sprawozdania NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#RobertTyszkiewicz">Dziękuję panu dyrektorowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#RobertTyszkiewicz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zadać pytanie? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#RobertTyszkiewicz">Proponuję, aby Komisja przyjęła opinię dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej i zarekomendowała przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#RobertTyszkiewicz">Kto z posłów jest za przyjęciem takiej rekomendacji? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#RobertTyszkiewicz">Stwierdzam, ze Komisja jednogłośnie przyjęła pozytywną opinię dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej i rekomenduje przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 2010 r. Na tym zamykam pkt 3 porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#RobertTyszkiewicz">Przechodzimy do pkt 4, który obejmuje przyjęcie sugestii tematów badań kontrolnych NIK w 2012 r. Czy w tej sprawie ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Pan poseł Iwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#TadeuszIwiński">Chciałbym poruszyć sprawę ambasady w Berlinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#RobertTyszkiewicz">Ta kwestia była już poruszana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#TadeuszIwiński">Rozumiem, że wrócimy do tematu jeszcze w przyszłej kadencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#RobertTyszkiewicz">Miejmy nadzieję, że tak nie będzie, bo pan minister przedstawił pozytywne informacje. Wreszcie mamy postęp w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#RobertTyszkiewicz">Jeśli nie ma uwag ze strony państwa posłów, to proponuję uznać, że Komisja nie sformułowała propozycji tematów badań kontrolnych NIK. Wyrażamy pełne zaufanie do podmiotowości i integralności decyzji NIK. Nie ma sprzeciwu, zatem uznaję, że takie jest stanowisko Komisji.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#RobertTyszkiewicz">Zamykam pkt 4 porządku obrad. Przechodzimy do pkt 5 – sprawy bieżące. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JanRzymełka">Przed chwilą parlament grecki przyjął pięcioletni plan reform. Możemy być trochę spokojniejsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#RobertTyszkiewicz">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji. Protokół z posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>