text_structure.xml
40.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#KrzysztofLisek">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam serdecznie panów posłów i pana Jana Borkowskiego sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz przedstawicieli resortu. Witam pana Józefa Górnego wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz towarzyszące mu osoby. Witam przedstawicieli Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#KrzysztofLisek">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#KrzysztofLisek">Doręczony państwu porządek obrad przewiduję następujące punkty: pkt I – rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r., wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli, w zakresie działania Komisji, pkt II – zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji, pkt III – przyjęcie sugestii tematów badań kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r., pkt IV – omówienie i przyjęcie planu pracy Komisji od sierpnia 2008 r. do stycznia 2009 r. Chciałbym zaproponować autopoprawkę, abyśmy dziś wstępnie omówili plan pracy Komisji, a przyjęli go na posiedzeniu piątkowym. Punkt V obejmuje sprawy różne.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#KrzysztofLisek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam porządek za przyjęty. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#KrzysztofLisek">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu państwa. Wszyscy państwo otrzymali sprawozdanie MSZ z realizacji budżetu państwa i informację NIK o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa oraz opinię Biura Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#KrzysztofLisek">Proszę ministra Jana Borkowskiego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JanBorkowski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JanBorkowski">Realizacja budżetu Ministerstwa Spraw Zagranicznych za rok 2007 r. została szczegółowo przedstawiona w przesłanych Komisji materiałach. Chciałbym także nadmienić, że wystąpienie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli przesłane do ministra spraw zagranicznych 28 kwietnia br. znalazło swoją odpowiedź w formie informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych, przesłanej 12 maja br.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JanBorkowski">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, chciałbym odnieść się do najważniejszych, wynikających ze specyfiki MSZ spraw związanych z budżetem państwa w części będącej w dyspozycji Ministra Spraw Zagranicznych, zarówno do wydatków, jak i dochodów, które MSZ uzyskuje.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JanBorkowski">Myślę, że nie ma konieczności, byśmy mówili o priorytetach, jakie w ubiegłym roku były podstawą realizacji budżetu, ale gdyby były pytania w tej kwestii, jesteśmy na to przygotowani. Przedstawiciele biur i departamentów MSZ są do państwa dyspozycji.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o wydatki MSZ w 2007 r., były one realizowane przez centralę ministerstwa, Dom Dzieci Pracowników Służby Zagranicznej oraz 181 placówek zagranicznych. Według ustawy budżetowej wydatki wyniosły 995,8 mln zł, co stanowiło 0,38% wydatków budżetu państwa. W trakcie roku budżetowego wydatki zwiększono głównie z rezerw celowych i rezerwy ogólnej, co jest prawidłowością w funkcjonowaniu MSZ, do wysokości 1.119.800 tys. zł, tj. do wysokości 0,49% wydatków budżetu państwa. W roku 2006 te wydatki łącznie stanowiły 0,42% wydatków budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JanBorkowski">Jakie było przeznaczenie tych wydatków? Po pierwsze – pomoc rozwojowa i humanitarna, następnie – opłacenie zadośćuczynień zasądzonych wyrokami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, a także: promocja wiedzy o Polsce, zakup nowej siedziby RP – konsulatu generalnego i instytutu polskiego w Wilnie, częściowe sfinansowanie zakupu nowej siedziby stałego przedstawicielstwa RP przy Unii Europejskiej, pokrycie kosztów realizacji projektu w ramach instrumentu finansowego Schengen, sfinansowanie wydatków bieżących i majątkowych związanych z poprawą bezpieczeństwa placówek dyplomatycznych, sfinansowanie rozwoju działalności programowej i programu satelitarnego TV Polonia, sfinansowanie wydatków związanych z utrzymaniem stanowisk ds. rolnych w placówkach zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#JanBorkowski">W budżecie MSZ największą pozycję stanowiły wydatki związane z funkcjonowaniem placówek zagranicznych. Wynosiły one 65,8% wydatków resortu. Dotyczyły działalności 100 ambasad, 51 urzędów konsularnych i konsulatów generalnych, 7 przedstawicielstw dyplomatycznych przy organizacjach międzynarodowych, 20 instytutów polskich, Warszawskiego Biura Targowego w Taipei, biura przedstawicielstwa RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah i przedstawicielstwa ambasady RP w Astanie.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JanBorkowski">Jeżeli chodzi o dochody MSZ w 2007 r., głównym źródłem były dochody placówek zagranicznych. Wyniosły one 75,8 mln zł i osiągnęły 96,5% wielkości prognozowanej w ustawie budżetowej. Warto podkreślić, że dochody MSZ stanowią mniej niż 10% wydatków, jakie realizuje resort.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JanBorkowski">Oceny i uwagi sformułowane przez NIK minister spraw zagranicznych traktuje z należną powagą. To jest istotny czynnik w naszej trosce o funkcjonowanie bez zastrzeżeń całej struktury. W wystąpieniu pokontrolnym daliśmy temu wyraz.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#JanBorkowski">Jeśli będą szczegółowe pytania, będziemy w stanie na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#JanBorkowski">Proszę o przyjęcie informacji z wykonania budżetu państwa w Części 45 – Sprawy zagraniczne za rok 2007 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#KrzysztofLisek">Czy pan prezes Górny w tym punkcie chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JózefGórny">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JózefGórny">Chciałbym zwrócić uwagę na pewną kwestię, która nas niepokoi od kilku lat, mianowicie na niewykorzystywanie przez MSZ środków określonych w ustawie budżetowej. Około 5% środków pozostaje niewykorzystanych. W skali roku jest to kwota ok. 50–60 mln zł. Gdyby te środki lepiej planować, o ile lepsza byłaby kondycja budynków placówek zagranicznych. Polscy ambasadorowie stale sygnalizują brak środków, co uniemożliwia przeprowadzenie koniecznych remontów, natomiast rokrocznie zwraca się do budżetu kilkadziesiąt milionów zł.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#JózefGórny">Jest to problem, na który MSZ powinno zwrócić uwagę. Nie będę mówił o szczegółach, gdyż znalazły się one w informacji przekazanej na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofLisek">Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejGałażewski">Przeczytałem materiały, które otrzymaliśmy, i w związku z tym mam kilka pytań.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AndrzejGałażewski">W sprawozdaniu z wykonania budżetu, w części opisowej, w uwagach końcowych MSZ zwraca uwagę, że nierozwiązanym problemem pozostaje kwestia statusu materialnego polskich dyplomatów, których wynagrodzenia należą do jednych z najniższych wśród europejskich służb dyplomatycznych.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AndrzejGałażewski">W związku z tym mam pytanie, czy planowane są jakieś konkretne zmiany i czy uwzględniony zostanie problem rodzin dyplomatów, które nie mają odpowiedniego zabezpieczenia socjalnego.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#AndrzejGałażewski">Drugie pytanie dotyczy dotacji w rezerw celowych. Chodzi o środki przeznaczone na sfinansowanie wydatków bieżących i majątkowych związanych z poprawą bezpieczeństwa placówek dyplomatycznych, szczególnie w Kabulu, Bejrucie, Islamabadzie. Przeznaczono na ten cel 55 mln zł, ale zrealizowano wydatki zaledwie w kwocie 9 mln zł. Dlaczego tak się stało? Czy stan bezpieczeństwa tych placówek poprawił się?</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#AndrzejGałażewski">Następne pytanie dotyczy Działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego. Czy MSZ finansuje działalność radiową i telewizyjną w formie zamówień konkretnych materiałów lub realizacji projektów, czy jest to dotacja ogólna np. dla TV Polonia na działalność bieżącą, a nie ma związku z realizowanymi programami?</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#AndrzejGałażewski">Kolejne pytania dotyczą spraw opisanych w informacji o wynikach kontroli NIK. Zwrócono uwagę na nieprawidłowości dotyczące placówek w Atenach i Berlinie. Chodziło o niepobieranie opłat konsularnych. W opinii Biura Analiz Sejmowych znajduje się następujący fragment: „Należy też dodać, że w ambasadzie tej, podobnie jak w konsulacie generalnym we Lwowie, warunki pracy personelu były wyjątkowo trudne”. Czy trudne warunki pracy personelu mają jakiś związek z niepobieraniem opłat, bo tak by wynikało z opinii BAS?</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#AndrzejGałażewski">Jest jeszcze jedna sprawa dotycząca poświadczenia nieprawdy przez byłego dyrektora departamentu prawno-traktatowego MSZ. Resort zgłosił tę sprawę do prokuratora. Mam pytanie, czy ten człowiek został zwolniony, czy pracuje nadal w MSZ?</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#AndrzejGałażewski">Czy w związku z negatywną oceną, dotyczącą nie tylko niepobierania opłat konsularnych, ale też omijania prawa o zamówieniach publicznych, w MSZ wyciągnięto konsekwencje służbowe w stosunku do osób winnych zaniedbań? Jeśli tak, to jakie.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KrzysztofLisek">Czy są inne pytania? W tej chwili nie widzę.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#KrzysztofLisek">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JanBorkowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#JanBorkowski">Zarzut NIK dotyczy niewykorzystania środków budżetowych, co – jak wskazano – jest regułą w każdym roku. Po pierwsze, wydatki są realizowane przez ogromną liczbę placówek. W związku w tym niewykorzystanie całości planowanych kwot to suma drobnych kwot, które są rozproszone pomiędzy dużą liczbę jednostek.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#JanBorkowski">Druga kwestia, która wpływa na niewykorzystanie środków, to różnice kursowe. Powoduje to różnice między planowaną a wykonaną realizacją budżetu rzędu kilkunastu milionów złotych. Nie wydaje mi się, abyśmy mieli skuteczne narzędzia do takiego planowania, by uniknąć tych różnic. Myślę, że fakt niewykorzystania środków należy ocenić bardziej pozytywnie niż gdybyśmy mieli do czynienia z kłopotami w realizacji zadań, wynikającymi z niedoboru środków.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#JanBorkowski">Będziemy tej sprawie poświęcali więcej uwagi w pracach MSZ, żeby w przyszłości nie narażać się na krytykę ze strony NIK. Powiadam jednak, że przyczyny tej sytuacji są częściowo niezależne od nas.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#JanBorkowski">Odpowiadając na pytania posła Gałażewskiego, chciałbym, po pierwsze, odnieść się do kwestii statusu socjalnego pracowników MSZ. Oczywiście jest to problem, dotykający zwłaszcza rodziny dyplomatów. Przewidujemy zmiany prawne w ramach ustawy o służbie zagranicznej. Nowelizacja jest przewidziana w planach na III kwartał br. na poziomie rządu. To oznacza, że przed końcem bieżącego roku moglibyśmy nad tą ustawą pracować w parlamencie.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#JanBorkowski">W tej sprawie MSZ współpracuje ze Stowarzyszeniem Rodzin Dyplomatów. Ma to na celu dopracowanie kwestii, by było to ułatwienie w pracy. Problemy socjalne rodzin pracowników mają wpływ na pracę placówek. W przeszłości na wielu placówkach zatrudnialiśmy stosowną liczbę pracowników w ramach tzw. ryczałtów krajowych. Obecnie pojawia się problem, gdyż dyplomaci wyjeżdżają bez rodzin i nie możemy wypełnić ryczałtów krajowych. To oznacza, że musimy zatrudniać pracowników w ramach ryczałtów miejscowych, co może odbijać się na jakości pracy naszych placówek.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#JanBorkowski">Widzimy w tym istotny problem, który wymaga zmiany, nie tylko ze względu na potrzeby rodzin dyplomatów, ale także ze względu na jakość pracy naszych placówek.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o sprawy bezpieczeństwa, planowane środki w ramach rezerwy na sfinansowanie wydatków bieżących i majątkowych związanych z poprawą bezpieczeństwa placówek dyplomatycznych w Bagdadzie, Kabulu, Bejrucie i Islamabadzie sięgnęły kwoty 3,51 mln zł, a wykonane zostały w wysokości 2,97 mln zł, tj. w 84%.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#JanBorkowski">Decyzja ministra finansów o uruchomieniu tej rezerwy została wydana 15 października 2007 r. Oczywiste jest, że brak czasu na jej realizację był jednym z głównych powodów niewydatkowania całej kwoty przyznanej MSZ. W materiałach wkradł się błąd techniczny i za to bardzo przepraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AndrzejGałażewski">W materiałach są inne dane.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JanBorkowski">Są inne dane i bardzo za to przepraszam. To jest błąd.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#JanBorkowski">Co do działalność promocyjnej realizowanej za pośrednictwem mediów, przede wszystkim chodzi o tzw. dotację ogólną, której udzielamy TV Polonia. Zarówno w ubiegłym, jak i bieżącym roku są to kwoty rzędu 11 mln zł. Istnieje umowa między MSZ a TV Polonia, a rokrocznie podpisywane jest porozumienie, które precyzuje obowiązki stron. Przekazując środki na rzecz TV Polonia, MSZ wskazuje swoje oczekiwania. Nie są to oczekiwania dotyczące konkretnych pozycji programowych. Raczej chodzi o kierunki wydatkowania środków.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#JanBorkowski">W bieżącym roku, w ślad za podpisaniem rocznego porozumienia, odbyło się spotkanie przedstawicieli MSZ z radą programową TV Polonia, żeby wskazać priorytety naszej polityki wobec Polaków i Polonii, aby mogły być uwzględnione przez władze telewizji w maksymalnym stopniu.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#JanBorkowski">Kolejne pytanie dotyczyło niepobierania opłat konsularnych przez niektóre placówki. Była to nieprawidłowość, zatem w stosunku do osób odpowiedzialnych za niepobieranie opłat konsularnych tam, gdzie są one należne, został sformułowany wniosek do komisji dyscypliny finansów publicznych do rozstrzygnięcia. Oczywiście nie ma to nic wspólnego z warunkami pracy konsulatów.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#JanBorkowski">Jeśli chodzi o kolejne pytanie, precyzyjniej odpowie pan dyrektor Czyż.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#KrzysztofLisek">Proszę, panie dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzemysławCzyż">Wracając do tematyki opłat konsularnych, chciałbym powiedzieć, że niepobieranie opłat oznacza uszczuplenie dochodów Skarbu Państwa. W takich przypadkach jesteśmy bezlitośni. W każdym przypadku kierujemy stosowny wniosek w trybie określonym ustawą i nie ma wyjątków.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PrzemysławCzyż">Tak naprawdę mamy problem z pobieraniem opłat, ale w drugą stronę, czyli do kieszeni konsula. Na dzień dzisiejszy, podsumowując wyniki naszej działalności kontrolnej, naliczyłem trzy wnioski do prokuratury skierowane od początku roku. O jednej z tych spraw było głośno – tej dotyczącej Kuala Lumpur.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PrzemysławCzyż">Co do poświadczenia nieprawdy przez jednego z pracowników MSZ, informuję, że sprawa jest ciągle na etapie postępowania prokuratorskiego. W pewnym momencie było umorzenie tej sprawy. Potem NIK złożyła odwołanie. Ten człowiek nie pełni obecnie żadnych funkcji w MSZ. Oczekuje na rozstrzygnięcie w tej sprawie sądu bądź prokuratora. Nie mamy podstaw, żeby zwolnić go z pracy. Dopóki nie zostanie skazany, uznaje się go za niewinnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofLisek">Chciałbym zapytać o kwestię, która stale jest podnoszona na forum Komisji, mianowicie czy w 2007 r. były wydatkowane przez MSZ środki na remont ambasady w Berlinie. Za tym kryje się pytanie, czy w 2007 r. cokolwiek działo się w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JanBorkowski">To jest ważna sprawa, wymagająca rozstrzygnięcia. W ubiegłym roku nie było istotnych decyzji i wydatków. W najbliższych dniach zostanie podjęta decyzja kierunkowa, czy ta inwestycja, czyli budowa ambasady RP w Berlinie, będzie realizowana w całości środkami MSZ, czy możemy podjąć się realizacji tej inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Wiemy, że takie możliwości istnieją.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#JanBorkowski">Problem polega na tym, że działka, na której będzie realizowana inwestycja, jest bardzo rozległa. Nie jesteśmy w stanie zagospodarować jej w pełni środkami MSZ. Gdyby doszło do realizacji inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, można byłoby zbudować większą kubaturę. Niestety, polskie doświadczenia nie są pozytywne. W obecnym stanie prawnym inwestycja realizowana za granicą może stwarzać dodatkowe problemy.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#JanBorkowski">W najbliższych dniach albo tygodniach zostanie podjęta decyzja kierunkowa, czy możemy rozważać realizację inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#JanBorkowski">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#KrzysztofLisek">Nie widzę innych pytań, zatem chciałbym zaproponować, aby Komisja rekomendowała przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa. Proponuję również, aby poseł Michał Marcinkiewicz, który jest również członkiem Komisji Finansów Publicznych, reprezentował nasze stanowisko na posiedzeniu tejże Komisji.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#KrzysztofLisek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#KrzysztofLisek">Stwierdzam, że Komisja przyjęła jednogłośnie opinię pozytywną.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#KrzysztofLisek">Przystępujemy do zaopiniowania dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#KrzysztofLisek">Bardzo proszę pana prezesa Józefa Górnego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#JózefGórny">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#JózefGórny">Chciałbym podzielić moje wystąpienie na dwie części. Najpierw powiem bardzo ogólnie o działalności NIK w ubiegłym roku. Nasze sprawozdania są bardzo obszerne. W drugiej części chciałbym powiedzieć o kontrolach, które dotyczyły spraw będących przedmiotem zainteresowania Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#JózefGórny">W ubiegłym roku, oprócz kontroli wykonania budżetu państwa w 2006 r. w 88 częściach budżetowych oraz rozpoczętej kontroli budżetowej za rok 2007, których wyniki są prezentowane w odrębnych informacjach, Najwyższa Izba Kontroli zaplanowała 67 kontroli koordynowanych. Kontrole koordynowane są realizowane przez kilka naszych jednostek, np. przez departament i delegatury.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#JózefGórny">Oprócz kontroli planowych objęliśmy kontrolami doraźnymi w ramach 128 tematów 326 jednostek. Kontrole doraźne prowadzimy w celu wstępnego zbadania tematu, który ma być ewentualnie przedmiotem kontroli planowej, w celu sprawdzenia wykonania wniosku z poprzedniej kontroli, rozpatrzenia skargi czy też jako reakcję na zalecenie komisji sejmowych i senackich, a także na pisma posłów i senatorów (w tym zakresie zrealizowaliśmy 23 tematy), a także w związku z pismami innych organów.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#JózefGórny">Do końca ubiegłego roku przedłożyliśmy Wysokiej Izbie w formie stosownych informacji wyniki 160 kontroli, które były realizowane zarówno w roku 2006, jak i w 2007. W wyniku kontroli, którymi w roku ubiegłym objęliśmy łącznie prawie 2900 jednostek, ujawnione zostały nieprawidłowości w wymiarze finansowym na kwotę prawie 8,4 mld zł, zaś wymierne korzyści finansowe wyniosły ponad 700 mln zł.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#JózefGórny">Korzyści wyrażały się w oszczędnościach uzyskanych w wyniku naszych kontroli, czyli np. poprzez zmniejszenie wydatków i kosztów, w związku z zaniechaniem działań niecelowych lub niegospodarnych, w pożytkach dla sektora finansów publicznych, które zostały lub mogą zostać uzyskane przez kontrolowaną jednostkę w wyniku realizacji sformułowanych przez nas wniosków, np. w wyniku poprawy egzekucji, wyegzekwowania kar umownych czy też urealnienia różnego rodzaju opłat, a także w pożytkach dla obywateli i jednostek spoza sektora finansów publicznych, np. w wyniku zwrotu nienależnie pobranych podatków lub opłat.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#JózefGórny">Chciałbym również wspomnieć o znaczącym udziale NIK w pracach legislacyjnych parlamentu, na poziomie komisji i podkomisji sejmowych, a także w trakcie przygotowywania projektów ustaw i rozporządzeń przez rząd. W tym zakresie w roku ubiegłym zaopiniowaliśmy 115 projektów rządowych.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#JózefGórny">Warto też wspomnieć o podejmowanych w całej Izbie, w tym w Departamencie Administracji Publicznej, który w największym zakresie współpracuje z Komisją Spraw Zagranicznych, działaniach mających na celu doskonalenie kontroli. Te działania były prowadzone zarówno w roku ubiegłym, jak i w latach poprzednich.</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#JózefGórny">Były one realizowane na płaszczyźnie teoretycznej, czyli poprzez opracowywanie strategii oraz wytycznych metodycznych w celu zapewnienia wysokiej jakości kontroli, a także w płaszczyźnie praktycznej, np. poprzez wprowadzanie stosowania w kontroli technik informatycznych, wprowadzenie systemu dbałości o jakość kontroli, uwzględniającego normę ISO 9000, a także poprzez wprowadzanie nowoczesnych metod zarządzania zasobami ludzkimi. Od kilku lat nabór do Najwyższej Izby Kontroli odbywa się na zasadzie otwartego postępowania konkursowego.</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#JózefGórny">Kilka zdań o wnioskach de lege ferenda. W wielu przeprowadzonych kontrolach stwierdziliśmy, że źródłem wykrytej nieprawidłowości są niedomagania systemowe, których usunięcie jest możliwe poprzez zmianę prawa. Najwyższa Izba Kontroli w roku ubiegłym przedstawiła w 26 informacjach o wynikach kontroli 47 wniosków de lege ferenda, w tym 33 wnioski dotyczyły zmiany przepisów rangi ustawowej.</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#JózefGórny">Jeden z nich, sformułowany po kontroli realizacji rządowego programu promocji gospodarczej Polski dotyczył znowelizowania ustawy o działach administracji rządowej w celu rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego między Ministerstwem Spraw Zagranicznych i Ministerstwem Gospodarki w zakresie koordynacji promocji. Niestety, do dzisiaj ten wniosek nie został zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-16.11" who="#JózefGórny">W związku z krytycznymi uwagami komisji sejmowych podjęta została kontrola dotycząca realizacji programu promocji. Mieliśmy sygnały o złym wizerunku Polski za granicą. Podkreślano brak adekwatnej polityki do potrzeb promocji eksportu, a także brak konkurencyjności w przyciąganiu inwestorów zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-16.12" who="#JózefGórny">Realizację tego programu oceniliśmy negatywnie. Działania podejmowane w celu jego wykonania nie przyczyniły się w widoczny sposób do poprawy promowania polskiej gospodarki za granicą. Uwagi zgłosiliśmy do 15 z 16 zadań programu, w których resort gospodarki został wskazany jako odpowiedzialny bądź współodpowiedzialny za realizację.</u>
<u xml:id="u-16.13" who="#JózefGórny">Stwierdziliśmy, że program został opracowany bez dokładnej analizy uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych, wpływających na sytuację polskiego eksportu, a także kompetencji i zadań podmiotów uczestniczących w jego wspieraniu. Nie zostały precyzyjnie określone również źródła finansowania programu. Nie wyodrębniono kosztów wykonania poszczególnych zadań, stąd też brak było możliwości jednoznacznego rozliczenia wydatków ponoszonych na realizację programu.</u>
<u xml:id="u-16.14" who="#JózefGórny">Kilka zdań na temat ważniejszych kontroli. Oprócz kontroli budżetowej, którą przeprowadził Departament Administracji Publicznej, którym kieruje pani dr Czesława Rudzka-Lorentz, problematyka promocji gospodarczej była kontynuowana w naszych kontrolach w roku ubiegłym.</u>
<u xml:id="u-16.15" who="#JózefGórny">Przeprowadziliśmy kontrole w czterech wydziałach promocji handlu i inwestycji w ambasadach w Tel Awiwie, Algierii, Wiedniu i Pradze. Działalność promocyjną tych placówek generalnie oceniliśmy pozytywnie. Stwierdzone nieprawidłowości i uchybienia dotyczyły głównie sporządzanych planów promocji, np. stwierdziliśmy brak określenia celów imprez czy spodziewanych efektów oraz sprawozdań z działalności promocyjnej. Brak było także zatwierdzonych regulaminów organizacyjnych wydziałów i pisemnych zakresów obowiązków pracowników.</u>
<u xml:id="u-16.16" who="#JózefGórny">Teraz kilka zdań o innych kontrolach, które dotyczyły polskiej polityki zagranicznej i kształtowania wizerunku Polski za granicą. Otóż przeprowadziliśmy kontrolę przygotowania organów administracji rządowej w związku z wejściem Polski do strefy Schengen. Bardzo dobrze, że podjęliśmy tę kontrolę i to odpowiednio wcześnie, gdyż dzięki temu mogliśmy dobrze się przygotować do wejścia do strefy Schengen. Komisje sejmowe bardzo pozytywnie oceniły naszą kontrolę i przede wszystkim wdrożenie wniosków wynikających z kontroli.</u>
<u xml:id="u-16.17" who="#JózefGórny">Inną ważną kontrolą była kontrola osiągania przez siły zbrojne zdolności obronnych wynikających z procesu planowania obronnego NATO. Kontrola była przeprowadzona w wojskach lądowych i w marynarce wojennej. Ze względu na poufność danych uzyskanych w wyniku kontroli nie będę ich przedstawiał. Mogę jedynie powiedzieć, że stwierdziliśmy, iż nie został osiągnięty wymagany pułap zdolności obronnych, głównie z powodu opóźnień w realizacji planowanych zadań w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-16.18" who="#JózefGórny">Kolejna kontrola dotyczyła wykonywania zadań przez ministra skarbu Państwa i inne organy administracji rządowej w zakresie reprywatyzacji, której celem była m.in. ocena zaspokajania roszczeń w ramach rekompensaty za utracone przez obywateli polskich mienie znajdujące się obecnie poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Chodzi głównie o mienie Zaburzan, którzy co prawda w wyniku m.in. skarg do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka otrzymali odpowiednie uprawnienia do rekompensat, jednak praktyczna ich realizacja napotyka ciągle na poważne trudności.</u>
<u xml:id="u-16.19" who="#JózefGórny">Jeśli chodzi o nasze plany, będziemy kontynuować kontrole dotyczące funkcjonowania służby zagranicznej. Będą miały one jednak nadal ograniczony zasięg, głównie z powodu wysokich kosztów przeprowadzania kontroli. Stąd nasz apel do ministra spraw zagranicznych o rozpowszechnianie wyników naszych kontroli we wszystkich placówkach, aby unikać tych błędów, które stwierdzany w kontrolowanych placówkach.</u>
<u xml:id="u-16.20" who="#JózefGórny">Z reguły te nieprawidłowości powtarzają się. Byłoby dobrze, aby były wyciągane wnioski z kontroli, które przeprowadzamy. Przyjmujemy zasadę, że w ciągu roku kontrolujemy 3–4 placówki zagraniczne. Zależy na tym, aby wyniki kontroli były rozpowszechniane.</u>
<u xml:id="u-16.21" who="#JózefGórny">Planujemy również przeprowadzenie kontroli stanu bezpieczeństwa polskich placówek dyplomatycznych. Myślę, że w tym zakresie będziemy również współpracować z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-16.22" who="#JózefGórny">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję, panie prezesie.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#KrzysztofLisek">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Panie prezesie, w sprawozdaniu przewija się kilkakrotnie stwierdzenie, że MSZ w kolejnych latach nie wykorzystuje środków zaplanowanych na wydatki. Nie jest to jednorazowa sytuacja tylko powtarzająca się. W uwagach postuluje się terminowe przekazywanie rachunków. Czy to niewykorzystanie środków wynika zatem z opóźnienia w przekazywaniu faktur, czy też z nieadekwatnego planowania?</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JolantaSzymanekDeresz">Takie stwierdzenia znajdują się m.in. na str. 8 i 11. Sformułowany jest również postulat, żeby podjąć działania w celu wyeliminowania opóźnień w przekazywaniu do wydziału księgowości sprawdzonych pod względem merytorycznym dokumentów finansowych. Czy zatem chodzi o opóźnienia, czy nie ma koherencji między planowaniem a rzeczywistym wykorzystywaniem środków, skoro sytuacja powtarza się rokrocznie?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#KrzysztofLisek">Czy pan prezes chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#JózefGórny">Niewykonanie budżetu wynika – naszym zdaniem – głównie z nierzetelnego planowania. W ubiegłym roku stwierdziliśmy, że od września utrzymywał się bardzo wysoki stan środków pieniężnych na koncie, średnio 38 mln zł. Kwota prawie 60 mln zł zwrócona na centralny rachunek budżetu państwa na koniec roku stanowiła ponad 35% wszystkich środków, które MSZ otrzymało w grudniu do dyspozycji. Mamy zatem do czynienia z niewłaściwym, nierzetelnym planowaniem.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#JózefGórny">Mieliśmy sytuację, która dotyczyła w jakiś sposób Najwyższej Izby Kontroli, mianowicie jeden z naszych pracowników został wybrany kontrolerem NATO. Chodziło o kwotę 590 tys. zł. Pamiętam jak dyrektor generalny mówił, że MSZ na to nie ma środków. W związku z tym przekazaliśmy tę kwotę z naszego budżetu. Odbyło się to w trakcie debaty budżetowej na posiedzeniu komisji sejmowej.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#JózefGórny">Mówiłem panu dyrektorowi generalnemu, że jestem gotów założyć się, iż resort nie wykorzysta zaplanowanych w budżecie środków na wydatki. Oczywiście to się potwierdziło. Kwota 590 tys. zł, przy 60 mln zł niewykorzystanych jest kroplą w morzu. Świadczy to o tym, że z planowaniem i bieżącym śledzeniem, w jaki sposób wykonywany jest budżet, nie jest najlepiej w MSZ. O to mamy pretensje.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#JózefGórny">Owszem, byłoby dobrze, gdyby niewykorzystanie środków odbywało się w wyniku oszczędności. Jeśli nie realizuje się zadań, to nie ma powodów do zadowolenia. Mogę podać przykład ambasady w Berlinie, ambasady w Waszyngtonie, gdzie planowano kwotę 7 mln zł, a wykorzystano 64 tys. zł. To jest obraz planowania w MSZ.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#JózefGórny">Zgłaszając do projektu ustawy budżetowej na 2007 r. kwotę ponad 25 mln zł na zadania inwestycyjne, nie sporządzono nawet rzeczowo-finansowego wykazu zadań inwestycyjnych, a tę kwotę przyjęto na podstawie prognozowanego wykonania wydatków w roku 2006.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#JózefGórny">Zależy nam na tym, żeby z tego wyciągać wnioski. Jeżeli przewiduje się, że środki nie zostaną wykorzystane, należy zgłaszać to do ministra finansów, żeby te środki mogły być wykorzystane gdzie indziej.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#KrzysztofLisek">Czy pan minister Borkowski chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JanBorkowski">Myślę, że kwota 500 tys. zł, przy skali działań, rozległości terytorialnej, specyfice, czynnikach, których nie możemy przewidzieć, i przy wydatkach resortu rzędu 1 mld zł, to nie jest duża kwota.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#JanBorkowski">Podam kilka przykładów. Opóźnienie wykorzystania środków budżetowych we Lwowie wynikało stąd, że władze miasta próbowały nałożyć nieuprawnione opłaty na rozwój infrastruktury miejskiej, od wniesienia których uzależniały wydanie pozwolenia na budowę. By nie ponosić takich kosztów, musieliśmy przesunąć termin realizacji wydatków, które były zaplanowane w budżecie.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#JanBorkowski">W przypadku Berlina próba kontynuowania współpracy z firmą Badowski Budzyński Kowalewski Architekci Sp. z o.o. celem przygotowania modyfikacji projektu stosownie do aktualnych wymagań i możliwości finansowych okazała się niemożliwa do pogodzenia z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych. Ministerstwo nie mogło w ramach istniejącego prawa podejmować decyzji o wykorzystaniu tego projektu.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#JanBorkowski">Takie są realia. Nie będę mnożył dalszych przykładów. Chciałbym wziąć na siebie obowiązek przyjrzenia się tym wszystkim przypadkom, żeby zminimalizować różnice w planowanych i realizowanych wydatkach, ale obawiam się, że niezależne od nas czynniki będą nam to utrudniały.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#KrzysztofLisek">Poseł Gałażewski chciałby zabrać głos. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejGałażewski">Mam pytanie do prezesa NIK w związku ze sprawozdaniem z działalności NIK w zakresie działania Komisji. Najwyższa Izba Kontroli bardzo negatywnie oceniła program gospodarczej promocji Polski. NIK sformułowała wnioski dotyczące konieczności uregulowania kwestii kompetencyjnych. Dotychczas nie zostały one jednak zrealizowane.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#AndrzejGałażewski">Interesuje mnie, kto jest władny przedstawić projekt nowelizacji ustawy. Rozumiem, że Ministerstwo Gospodarki nie jest zainteresowane. Moje pytanie brzmi – do kogo skierowany był wniosek NIK i kto powinien być inicjatorem uregulowania tej kwestii? Jaką kwotę przyznano na realizację programu w 2007 r. i jaka instytucja jest odpowiedzialna za realizację programu promocji gospodarczej?</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#AndrzejGałażewski">Rozumiem, że program powstaje w Polsce. Pewne działania podejmowane są w Polsce, inne za granicą. Chyba jest jakaś instytucja, która go realizuje.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#KrzysztofLisek">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#JózefGórny">Za realizację programu odpowiada Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Ministerstwo Gospodarki. W tej chwili nie powiem, jaka to jest kwota. Wnioski de lege ferenda kierujemy do premiera. Tam są rozstrzygnięcia, czy dany wniosek przyjąć.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#JózefGórny">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, oddam głos pani dyrektor Rudzkiej-Lorentz.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Proszę państwa, ten spór kompetencyjny trwa już wiele lat. Jest kwestia, kto ma odpowiednie środki na promocję, kto powinien nimi dysponować i odpowiadać za realizację zadań. Wielokrotnie zwracaliśmy uwagę, że trzeba przeciąć ten spór i zaproponowaliśmy zmianę ustawy o działach, w której powinna być bardzo wyraźnie przypisana odpowiedzialność za realizację zadań albo obydwu ministrom w jakimś zakresie, albo jednemu z nich w pełnym zakresie. Te sprawy nie zostały rozstrzygnięte.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Kontrole dotyczące promocji Polski realizuje Departament Gospodarki NIK. Jeśli państwo są zainteresowani szczegółowymi wynikami, jesteśmy w stanie przesłać pełną informację o wynikach kontroli, zawierającą dane o wydatkowanych kwotach i argumenty przemawiające za negatywną oceną tej działalności.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#AndrzejGałażewski">Prosiłbym o przesłanie do Komisji stosownej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#KrzysztofLisek">Prosimy o przesłanie tej informacji. Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#KrzysztofLisek">Nie widzę więcej zgłoszeń. Proponuję, aby Komisja przyjęła pozytywną opinię i rekomendowała przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 2007 r.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#KrzysztofLisek">Kto z posłów jest za tym wnioskiem? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#KrzysztofLisek">Stwierdzam, że Komisja przyjęła pozytywną opinię przy 8 głosach za, braku przeciwnych i 1 wstrzymującym się.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#KrzysztofLisek">Przystępujemy do sformułowania propozycji tematów, które mogą być przedmiotem badań kontrolnych NIK w roku przyszłym. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#KrzysztofLisek">Proponuję uznać, że Komisja na obecnym etapie nie sformułowała żadnych propozycji tematów. Nie widzę sprzeciwu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#KrzysztofLisek">Przechodzimy do kwestii planu pracy Komisji na II półrocze 2008 r. Otrzymali państwo moją prośbę o przesłanie propozycji tematów, którymi chcielibyśmy się zająć w drugim półroczu. Otrzymaliśmy tylko jedną propozycję. W dniu dzisiejszym, po posiedzeniu Komisji prześlemy moją autorska propozycję. Uwagi i komentarze proszę przesyłać mailem do sekretariatu Komisji. W piątek o godz. 9.00 zbierze się prezydium Komisji w tej sprawie. Plan pracy przyjmiemy na posiedzeniu Komisji w piątek o godz. 10.00.</u>
<u xml:id="u-29.7" who="#KrzysztofLisek">Czy w sprawach różnych ktoś chciałby zabrać głos? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-29.8" who="#KrzysztofLisek">Informuję, że następne posiedzenie odbędzie się w piątek o godz. 10.00 oraz drugie o godz. 12.00.</u>
<u xml:id="u-29.9" who="#KrzysztofLisek">Na tym porządek obrad został wyczerpany. Protokół będzie wyłożony w sekretariacie Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>