text_structure.xml
85.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejGałażewski">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Witam serdecznie wszystkich obecnych członków Komisji. Serdecznie witam naszą nową członkinię panią Beatę Małecką-Liberę, która dzisiaj pierwszy raz jest na posiedzeniu. Witam posłów do Parlamentu Europejskiego, ministrów i towarzyszące im osoby oraz przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejGałażewski">Porządek dzisiejszego posiedzenia otrzymali państwo drogą elektroniczną i mają go państwo przed sobą. Chcę zaproponować korektę ze względu na różne zajęcia posłów i ministrów. Jest prośba o zaakceptowanie następujących korekt: pkt I pozostaje pierwszy, natomiast w pkt II rozpatrzylibyśmy dokument, który był przewidziany w pkt VI, mianowicie w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 10 czerwca 2011 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Informację będzie przekazywał pan minister Korolec, który ma później inne zajęcia. W związku z tym, że się spieszy, na pewno będzie to zwięzła informacja. Od tego zaczniemy część merytoryczną.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#AndrzejGałażewski">Następnie będzie punkt, który dotąd był pkt IV, a teraz będzie pkt III. To jest „Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia pierwszego programu polityki w zakresie widma radiowego (COM(2010) 471 wersja ostateczna)” i odnoszące się do niego stanowisko RP. Rząd jest reprezentowany w tym punkcie przez panią minister Magdalenę Gaj, a posłem sprawozdawcą jest pan Jarosław Sellin.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#AndrzejGałażewski">Po tych dwóch korektach pozostałe punkty porządku pozostaną bez zmian. Czy akceptują państwo takie korekty? Nie słyszę zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad ze zmianami zaproponowanymi przed chwilą.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#AndrzejGałażewski">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt I, czyli informacji o dokumentach UE w stosunku, do których prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to dokumenty: COM(2011) 245, 246, 249, 251, 252 i 258. Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do wymienionych powyżej dokumentów. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt II, czyli do wysłuchania w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 10 czerwca 2011 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Jak już powiedziałem wcześniej, rząd jest reprezentowany przez pana ministra Marcina Korolca, podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki. Panie ministrze, proszę o przekazanie informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarcinKorolec">Dziękuję, panie przewodniczący. Na tym posiedzeniu, które będzie od dzisiaj za tydzień, będzie dyskutowany jeden akt prawny „Wniosek dotyczący rozporządzenia PE i Rady w sprawie integralności i przejrzystości rynku energii”. Będzie miało miejsce przedstawienie prac nad tym rozporządzeniem, a nie jego przyjęcie. Wydawało się, że prezydencja węgierska będzie mogła zakończyć te prace, ale się nie udało. W związku z tym prawdopodobnie będzie to akt prawny, który będzie przyjmowany w trakcie naszej prezydencji, a sprawa dotyczy przejrzystości handlu energią, zwłaszcza hurtowego.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MarcinKorolec">Jeśli chodzi o inne punkty tego posiedzenia, to jest komunikat Komisji na temat planu na rzecz efektywności energetycznej w 2011 r., harmonogram w sprawie energii do 2050 r., czyli dalszy ciąg dyskusji z nieformalnego posiedzenia Rady w Budapeszcie na temat mapy drogowej do roku 2050, informacja na temat wymogów i przeszkód w zakresie finansowania inwestycji infrastrukturalnych, czyli przygotowanie do wydania przez Komisję Europejską projektu rozporządzenia w odniesieniu do tych spraw. Projekt rozporządzenia spodziewany jest podczas polskiej prezydencji w listopadzie. Piąty punkt – wszechstronna ocena zagrożeń bezpieczeństwa, czyli tzw. testy wytrzymałościowe w odniesieniu do energii jądrowej. Dyskusja, która została zapoczątkowana po tragedii japońskiej. Szósty punkt, czyli sprawy różne: stosunki międzynarodowe w obszarze energii, UE a USA, kwestie rozwoju w Afryce Północnej, południowy korytarz gazowy.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MarcinKorolec">W specjalnym punkcie – program prac nadchodzącej polskiej prezydencji. Chcę tu zwrócić uwagę szczególnie na trzy wydarzenia: lipcowe posiedzenie nieformalnej grupy wysokiego szczebla w Bełchatowie, na którym będziemy dyskutować na temat technologicznych aspektów mapy drogowej do roku 2050, nieformalne posiedzenie Rady ds. Energii we Wrocławiu we wrześniu – zewnętrzne stosunki energetyczne, październikowa konferencja w Krakowie organizowana przez Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Skarbu Państwa i Urząd Regulacji Energii. Na marginesie tego spotkania będzie również spotkanie Rady Regulatorów ACER. Takie informacje przedstawimy 10 czerwca podczas posiedzenia Rady.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałaby w tym punkcie zabrać głos? Nie widzę chętnych posłów, natomiast zgłasza się przedstawiciel Biura Analiz Sejmowych. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#BartoszPawłowski">Dziękuję bardzo. Bartosz Pawłowski – BAS. Chcę zwrócić uwagę, że informacja rządowa nie spełnia wymogu określonego w art. 11 ust. 2 ustawy kooperacyjnej, to znaczy nie przedstawia skutków przyjęcia aktu prawnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejGałażewski">Panie ministrze, czy mógłby się pan odnieść do tego stwierdzenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarcinKorolec">Jak powiedziałem, na tym posiedzeniu Komisja i prezydencja będą przedstawiały stan prac nad projektem rozporządzenia w sprawie integralności i przejrzystości rynku energii. Stanowisko rządu do tego dokumentu zostało przedstawione i zaakceptowane przez Komisje do Spraw Unii Europejskiej wiele miesięcy temu. To nie jest pierwszy raz, kiedy będziemy na ten temat dyskutować. Skutki budżetowe, społeczno-gospodarcze i prawne są zawarte w stanowisku rządu, które było już tu przedstawiane.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejGałażewski">Rozumiem, że stanowisko rządu się nie zmieniło. Dziękuję bardzo. W taki razie, w związku z tym, że nie ma chętnych do podjęcia dyskusji w tym punkcie, stwierdzam, że Komisja wysłuchała i przyjęła do wiadomości w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 10 czerwca 2011 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt II.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt III, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia pierwszego programu polityki w zakresie widma radiowego (COM(2010) 471 wersja ostateczna)” i odnoszącego się do niego stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez panią minister Magdalenę Gaj, podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Bardzo proszę o wprowadzenie do tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MagdalenaGaj">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, Komisja już drugi raz obraduje nad tym dokumentem, ponieważ w chwili obecnej stanowisko rządu zostało jedynie uzupełnione o informacje finansowe związane z kosztami wymiany systemów radionawigacji lotniczej przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Uzupełniamy stanowisko rządu o te kwoty. MON szacuje, że wymiana sprzętu, tak aby pasmo 800 MHz mogło być udostępnione dla szerokopasmowego dostępu do internetu, będzie to kosztować około 180 mln złotych.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MagdalenaGaj">Jeśli chodzi o sam dokument, to jest to pierwsza próba stworzenia ogólnoeuropejskiego programu polityki widma radiowego, który ma doprowadzić do utworzenia rynku wewnętrznego w zakresie gospodarki częstotliwości. W programie zawarto konkretne inicjatywy priorytetowe na rzecz wzmożonej koordynacji, elastyczności i dostępności widma dla usług szerokopasmowej łączności bezprzewodowej w skali UE. Dokument dotyka częstotliwości 800 MHz. To są częstotliwości, które zostaną pozyskane w wyniku wyłączenia nadawania analogowego we wszystkich krajach UE. Komisja chciałaby – o tym mówi program polityki widma – aby w całej UE, we wszystkich krajach pasmo pozyskane z dywidendy 800 MHz zostało jednolicie przeznaczone na usługi łączności bezprzewodowej szerokopasmowego dostępu do internetu. Powinno to nastąpić w 2013 r.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MagdalenaGaj">Polska pozytywnie odnosi się do tego dokumentu. Również w innych dokumentach rządowych, nie tylko w tym stanowisku, ale i w planie wdrażania naziemnej telewizji cyfrowej mówimy o tym, że zakres 800 MHz zostanie przeznaczony dla usługi łączności bezprzewodowej szerokopasmowego dostępu do internetu. Polska zgłaszała uwagi w zakresie daty udostępnienia, czyli roku 2013, ponieważ jesteśmy krajem sąsiadującym z państwami trzecimi. W związku z przepisami regulaminu radiokomunikacyjnego to jest światowy dokument ITU, który jest biblią radiokomunikacyjną dla całego świata. Jest tam zapisane, że do połowy czerwca 2015 r. udostępnienie zakresu 800 MHz jest możliwe dla łączności ruchomej cywilnej, ale tylko pod warunkiem koordynacji tego z państwami trzecimi. Prowadzimy w tej chwili bilateralne rozmowy z Rosją, Ukrainą i Białorusią, ponieważ na tej częstotliwości u nich, zresztą tak samo jak i u nas, działają jeszcze systemy radionawigacji lotniczej.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#MagdalenaGaj">W naszym stanowisku, które przyjęliśmy, wskazywaliśmy na klauzulę derogacyjną, która pod pewnymi warunkami może być zastosowana przez państwa członkowskie. Taka klauzula się pojawiła. To nie jest problem tylko Polski. To jest również problem Bułgarii, Cypru i Malty, które mają problemy z sąsiadującymi państwami.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#MagdalenaGaj">Prace nad dokumentem są już bardzo zaawansowane. W dniu 11 maja PE przyjął poprawki do Programu Polityki Widma Radiowego RSPP i tym samym zakończył pierwsze czytanie. W miniony piątek na Radzie ministrów w Brukseli przyjęliśmy raport z postępu prac nad tym dokumentem, przedstawiony przez prezydencję węgierską. Polska natychmiast po objęciu przewodnictwa w Radzie rozpocznie rozmowy i negocjacje z PE, Radą i Komisją Europejską. Chcielibyśmy w trakcie naszej prezydencji jak najszybciej ukończyć prace nad tym dokumentem. To tyle, jeśli chodzi o stanowisko rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Jak pani minister mówiła, nie pierwszy raz zajmujemy się tym tematem i nie pierwszy raz sprawozdawcą jest pan poseł Sellin. Proszę uprzejmie pana posła o przedstawienie swojego stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JarosławSellin">Dziękuję za wyznaczenie mnie do tego tematu, bo jest on bardzo interesujący. Jest to, jak pani minister zauważyła i podkreśliła, część realizacji Europejskiej Agendy Cyfrowej, jak też część realizacji strategii „Europa 2020”, zmierzającej do tego, aby wszyscy Europejczycy żyjący w UE mieli prędzej czy później dostęp do szerokopasmowego internetu, a nieco później dostęp do szybkiego szerokopasmowego internetu.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#JarosławSellin">Wejście w życie ustaleń zawartych w tej decyzji będzie musiało jakoś współgrać z polskim prawodawstwem, w którym gospodarka częstotliwościami jest regulowana w prawie telekomunikacyjnym z lipca 2004 r. To prawo określa, że w drodze rozporządzenia wydaje się tak zwaną Krajową Tablicę Przeznaczeń Częstotliwości. Jest ona korygowana właściwie co roku, a więc na pewno, po wejściu w życie decyzji zawartych w tym projekcie, o którym dzisiaj mówimy, będzie to również musiało być uwzględnione w tej tablicy.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#JarosławSellin">Ta tematyka dotyka również aktualnie procedowanej w polskim Sejmie ustawy o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej, nad którą prac jeszcze nie skończyliśmy. Będzie to miało wpływ również na tę ustawę. Wiadomo, że częstotliwości radiowe, jak i telewizyjne, to jest tzw. dobro rzadkie, dlatego organa regulacyjne państwowe czy ponadpaństwowe muszą w tej sprawie podejmować decyzje. To nie jest kwestia rywalizacji wolnorynkowej, bo jest ich za mało, żeby wszyscy się pożywili. Wiadomo też, że te decyzje są podejmowane różnie w różnych krajach. Jeżeli chcemy realizować jakieś priorytety wspólnie w ramach UE, to musi być jakaś koordynacja i ten dokument właśnie do tego zmierza.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#JarosławSellin">Jeśli chodzi o problemy, które pojawią się w Polsce w związku z wejściem w życie ustaleń tej decyzji, to pani minister już niektóre z nich wymieniła,. Oczywiście problemem jest to, że pasmo 800 MHz w części jest zajmowane przez polskie wojsko i to do roku 2017. Stąd prośba o derogacje do tego czasu, do 2017 roku, żebyśmy mieli czas na negocjacje z wojskiem. Muszę powiedzieć, że moje doświadczenia z Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z lat 1999–2005 pokazują, że rozmowy z polskim wojskiem nie są łatwe. Armia domaga się bardzo istotnego zasilenia z budżetu państwa, jeśli ma jakieś częstotliwości radiowe oddać. To są na ogół żądania dosyć ambitne, mówiąc delikatnie.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#JarosławSellin">Musimy oczywiście te decyzje uwzględnić w naszym planie realizacji naziemnej telewizji cyfrowej. Wiadomo, że do lipca 2013 r. będzie jeszcze nadawana telewizja analogowa, ale już zaczęła nadawać naziemna telewizja cyfrowa. Do lipca 2013 r. jest okres symulcastu, ale po lipcu telewizja analogowa ma być wyłączona, ma pozostać wyłącznie telewizja cyfrowa. To też będzie miało wpływ na wdrażanie tej decyzji, o której dzisiaj mówimy.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#JarosławSellin">Jeśli chodzi o telefonię mobilną, to jedna z firm ma na tych częstotliwościach koncesję do 2018 roku. To też będzie wymagało negocjacji. Te negocjacje, jeśli skrócimy koncesję, mogą owocować koniecznością odszkodowań, o których pani minister też powiedziała, jaka to może być skala.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#JarosławSellin">Jeśli chodzi o ocenę zgodności z zasadą pomocniczości, to są wątpliwości w tej sprawie. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że już dwanaście parlamentów zajęło się tą sprawą i oceniało ten dokument pod względem zgodności z zasadą pomocniczości. Tylko Francja zgłosiła zastrzeżenia, do których pewnie trzeba się będzie ustosunkować. My już nie mamy możliwości zgłoszenia zastrzeżeń co do niezgodności z zasadą pomocniczości, bo upłynął termin, w którym mogliśmy to zrobić. To wszystko, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Zanim poproszę państwa o wzięcie udziału w dyskusji, chciałabym zapytać BAS, czy rzeczywiście terminy do zgłoszenia uwag w zakresie pomocniczości już minęły?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#DorotaOlejniczak">Tak, ten termin minął na poprzednim posiedzeniu Komisji, kiedy był rozpatrywany ten dokument.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby w tym punkcie zabrać głos? Nie ma chętnych. Czy pani minister chce sprawę skomentować? Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MagdalenaGaj">Chcę potwierdzić to, co mówiła pani z BAS, że kiedy przyjmowaliśmy ten dokument po raz pierwszy w grudniu 2010 r., to też dyskutowaliśmy na temat zasady pomocniczości i tego, czy możemy zgłosić zastrzeżenia. Wtedy było już dwa tygodnie po terminie. Tyle gwoli uzupełnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. W związku z tym, że nie ma chętnych do dyskusji, stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia pierwszego programu polityki w zakresie widma radiowego (COM(2010) 471 wersja ostateczna)” i odnoszące się do niego stanowisko RP i nie wniosła do tego dokumentu żadnych uwag. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt IV, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. sprawozdania okresowego Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczącego reform przeprowadzanych w Chorwacji w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych (rozdział negocjacyjny 23) (COM(2011) 110 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Rząd jest reprezentowany przez panią minister Grażynę Bernatowicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie stanowiska rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#GrażynaBernatowicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rząd polski z zadowoleniem odnotowuje fakt, że Komisja Europejska w swoim raporcie dostrzega poczynione przez Chorwację postępy i zaawansowany stan działań dostosowawczych, również w obszarze wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych. Będziemy wspierać Chorwację w dążeniu do zamknięcia rozdziału 23, uznając, że zobowiązania przyjęte przez to państwo w zakresie usprawnienia sądownictwa są prawidłowo realizowane. Tym niemniej będziemy również przypominać partnerom chorwackim, że nie powinni ustawać w działaniach, aby osiągnąć przekonujące wyniki w realizacji wszystkich kryteriów w ramach rozdziału 23, w tym także w zakresie rozwiązania problemu sprawców zbrodni wojennych, walki z korupcją oraz dotychczas nierozwiązanych kwestii dotyczących uchodźców.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#GrażynaBernatowicz">Podkreślamy i będziemy w dalszym ciągu podkreślać konieczność przestrzegania zasady warunkowości, tak że wszystkie kryteria muszą zostać spełnione, bo zostały ustalone w momencie, kiedy zostały otwarte negocjacje akcesyjne z Chorwacją. Nie jest to dla strony chorwackiej żadnym zaskoczeniem.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#GrażynaBernatowicz">Będziemy też zachęcać do realizacji wszystkich tych kryteriów, a także wykorzystywać wszelkie możliwości, aby wspierać Chorwację w tym procesie. Oferta rządu polskiego w sprawie wspierania Chorwacji w zamykaniu rozdziałów jest ciągle na stole. Wielokrotnie przypominamy o tym, że możemy służyć wiedzą naszych ekspertów i naszym własnym doświadczeniem.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#GrażynaBernatowicz">Reformy przeprowadzane w Chorwacji mające na celu usprawnienie funkcjonowania systemu wymiaru sprawiedliwości, w tym również zmiany konstytucyjne, należy ocenić pozytywnie. Uważamy też, że nastąpiła poprawa, jeśli chodzi o walkę z korupcją, a także poprawa efektywności pracy sądów i efektywności działania organów ścigania. W związku z tym mamy nadzieję, że walka z korupcją będzie bardziej skuteczna. Reorganizacji powinna się poddać policyjna jednostka zajmująca się korupcją oraz przestępczością zorganizowaną.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#GrażynaBernatowicz">Uważamy równocześnie, że strona chorwacka powinna dołożyć wszelkich starań, aby nastąpiła poprawa tempa rozstrzygania spraw przed sądami, bo tu jest jeszcze pewna niedoskonałość systemu, jak również, że proces wewnętrznego rozliczania zbrodni wojennych powinien wejść na bardziej zaawansowany etap. Wprawdzie odnotowujemy fakt, że zostały utworzone cztery sądy specjalizujące się w rozliczaniu zbrodni wojennych, tym niemniej powinno to następować szybciej i w sposób bardziej prawidłowy.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#GrażynaBernatowicz">Zwracamy również uwagę na to, że dalsze wdrażanie ustawy o prawach mniejszości narodowych powinno być szybciej wprowadzane. W dalszym ciągu obserwujemy brak poprawy sytuacji mniejszości narodowych, szczególnie w kontekście zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#GrażynaBernatowicz">To wszystko, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Posłem sprawozdawcą tego dokumentu jest pan Tomasz Głogowski. Proszę pana posła o przedstawienie swojego stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#TomaszGłogowski">Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo, nawiązując do spraw z dziedziny wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych, chciałbym powiedzieć kilka zdań szerzej w związku z negocjacjami z Chorwacją. Jestem przewodniczącym polsko-chorwackiej grupy parlamentarnej i chociażby z tego względu w ostatnich tygodniach miałem częste kontakty z parlamentarzystami chorwackimi. Była wizyta w Polsce przewodniczącego parlamentu saboru chorwackiego (Hrvatski Sabor) Luki Bebica, był także przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego, a dwa tygodnie temu mieliśmy okazję być z wizytą w Chorwacji. Oczywiście wszystkie rozmowy dotyczyły głównie negocjacji z UE, perspektywy ich zakończenia.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#TomaszGłogowski">To, co przewijało się we wszystkich wystąpieniach, to zniechęcenie Chorwatów przedłużającymi się negocjacjami. Uważają oni, że jako powody przedłużających się negocjacji są podawane, w ich opinii, drugorzędne sprawy, na przykład zaginięcie dziennika artyleryjskiego, który w jakichś działaniach wojennych był wymagany przez stronę europejską. Oczywiście przekazywaliśmy, że nasze polskie doświadczenia też są takie, że to bardzo długo trwało, ale wyszło nam na dobre. Długie negocjacje wymusiły na Polsce wprowadzenie rozwiązań, których później sami pewnie byśmy nie wprowadzili.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#TomaszGłogowski">W tych dokumentach jest stanowisko dosyć warunkowe, może mniej optymistyczne niż stanowisko pani minister, że dostrzegane są reformy, natomiast nie ma jeszcze jednoznacznego stanowiska. O ile się orientuję, w ostatnich tygodniach – ten dokument dostaliśmy wiele tygodni temu – negocjacje trochę przyspieszyły. Z materiałów, które otrzymaliśmy z polskiego MSZ wynika, że bardzo realne jest zakończenie negocjacji w czerwcu, a jeśli nie w czerwcu, to w najbliższym czasie. Stąd moje pytanie do pani minister, czy rzeczywiście jest to realne? Czy wejdziemy w polską prezydencję na takim etapie, że Polska będzie przygotowywać tłumaczenie traktatu, bo negocjacje będą zakończone?</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#TomaszGłogowski">Chcę też zapytać o inną rzecz, która nas zaskoczyła i zaniepokoiła podczas wizyty w Chorwacji. Tak jak parlament chorwacki jednomyślnie, poza chyba jednym parlamentarzystą, mówi, że jest zwolennikiem akcesji europejskiej, tak, zwłaszcza po niedawnym wyroku Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii, który skazał generała Gotovinę na dwadzieścia cztery lata więzienia, poparcie w społeczeństwie chorwackim spadło wyraźnie poniżej 50%. Wiadomo, że ten trybunał, to nie jest instytucja UE, ale takie skojarzenie w Chorwacji występuje, że to świat Europy Zachodniej skazał ich bohatera, który bronił ich przed Serbami. Wiadomo, jaka jest retoryka, jakie jest podejście do tych działań wojennych.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#TomaszGłogowski">Polski rząd wielokrotnie podkreślał, że podpisanie umowy akcesyjnej z Chorwacja jest jednym z naszych priorytetów. Bardzo wyraźne jest wsparcie premiera Donalda Tuska. Kilka tygodni odbył on wizytę w Zgrzebiu, która znacznie wykraczała poza dyplomatyczne spotkania. Był też na bazarze. Dziennikarze wyciągnęli z tej wizyty to, że chwalił truskawki chorwackie, co było bardzo wyraźnym gestem, bardzo dobrze medialnie odebranym w Chorwacji. Z drugiej strony istnieje ryzyko czegoś, co jeszcze nie miało miejsca, że po wieloletnich negocjacjach społeczeństwo może odrzucić członkostwo. To byłoby coś bardzo dziwnego.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#TomaszGłogowski">Mogę przytoczyć rozmowy, które toczyliśmy w Dalmacji z żupanem zadarskim. Żupan to rodzaj starosty, bo żupania to 30-tysięczny organizm samorządowy. Bardzo sceptycznie podchodził on do tego. Mówił, że generał Gotovina pochodził z ich rejonu i on wie, że po tym wyroku w okolicach Zadaru wszyscy będą głosowali przeciwko UE.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#TomaszGłogowski">Z drugiej strony, co nas zaskoczyło, w Chorwacji w ogóle nie toczy się akcja propagandowa, aby głosować za. Tak było w Polsce, gdzie przed referendum organizacje pozarządowe, których w Chorwacji niestety nie ma, prowadziły działania propagandowe. Czy polska dyplomacja myśli także o tym, żeby wesprzeć Chorwację nie tylko w procesie negocjacyjnym, ale także w procesie przekonywania do referendum. Tam jest jeszcze ten problem, że partia rządząca w Chorwacji cieszy się bardzo nikłym poparciem. Jest obawa, że społeczeństwo zagłosuje przeciwko w referendum, ponieważ zachęcają do tego rządzący. Tam są poważne problemy gospodarcze, było kilka demonstracji w Zagrzebiu. Cieszymy się chyba wszyscy z tego, że kończymy negocjacje członkowskie z Chorwacją. Jesteśmy przygotowani do tego. Byłoby dobrze, gdyby w październiku lub listopadzie w Warszawie została podpisana umowa członkowska z Chorwacją. Tylko, czy myślimy także o tym, aby zadeklarować, może nie otwarcie, ale jakoś dyplomatycznie pomóc Chorwatom w przeprowadzeniu akcji przekazującej społeczeństwu pozytywy członkostwa w UE? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy za bardzo interesujące refleksje własne i rozszerzenie tematu na całość problemu akcesji Chorwacji. Zanim rozpoczniemy dyskusję, proponuję przyjęcie pewnego porządku. Są już dwa zgłoszenia posłów do PE, ale zapytam najpierw, czy są chętni spośród posłów naszej Komisji do zabrania głosu? W takiej kolejności udzielałbym głosu – najpierw posłowie Komisji, potem członkowie PE. Nikt z członków Komisji nie chce zabrać głosu. Zgłosił się pan Paweł Zalewski, członek PE. Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PawełZalewski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję pani minister za przedstawienie informacji. Podzielam wnioski i uwagi pana posła Głogowskiego. Rzeczywiście jest tak, że Chorwacja czyni postępy. Są różnego rodzaju przeciwności, które te negocjacje wydłużają. Rozumiem, że jesteśmy zaniepokojeni wynikami badań opinii publicznej, natomiast, nie powtarzając pytania pana Głogowskiego, chcę zapytać o rzecz następującą – jeżeli uda się nam dokończyć proces negocjacyjny do początku września, jaka będzie następnie procedura, jeśli chodzi o przygotowywanie traktatu akcesyjnego dla Chorwacji? Jakie terminy wchodzą tu w grę? Jak to może wyglądać? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Do dyskusji zgłosił się też poseł do PE pan Janusz Wojciechowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo. Mam pytanie do przedstawicieli rządu i może też do pana posła sprawozdawcy, jeśli ma jakąś wiedzę w tej sprawie. Byłem w Chorwacji w 2002 roku, jechałem szosą, teraz jest tam już autostrada, z Karlovaca do Dubrownika, wtedy była to strefa śmierci – zniszczone domy, widać było ślad operacji „Burza”, kiedy to czołgi szły szosą i rozwalały wszystko, co stało wokół. Nie było tam żywego ducha. Wiadomo, mieszkali tam Serbowie, część z nich zginęła, część uciekła. Czy problem powrotu tych ludzi, uchodźców, którzy stamtąd uciekli, jest jakoś postawiony? Przyznam się, że bezpośrednio z PE nie mam na ten temat wiedzy. Czy ta sprawa będzie jakoś rozstrzygnięta przed wejściem Chorwacji do UE? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Kolejny poseł do PE, pan poseł Czarnecki. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#RyszardCzarnecki">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Jedno pytanie, nawet nie opinia, choć często tu wygłaszam opinie. Tym razem mam pytanie – czy uważają państwo, bo mówię też o panu pośle sprawozdawcy, że akces, prawdopodobnie bardzo szybki, Chorwacji do UE będzie czynnikiem, który będzie katalizował wejście kolejnych krajów z Bałkanów do UE, czy wręcz przeciwnie – Chorwacja powodowana pewnymi zaszłościami historycznymi, różnymi interesami, będzie raczej dyplomatycznie opóźniać wejście np. Serbii, ale także być może Czarnogóry i Macedonii. Jest też pytanie o Bośnię i Hercegowinę, gdzie, jak wiadomo, część mieszkańców to Chorwaci. Jak państwo przewidują stosunek Chorwacji, już jako nowego państwa członkowskiego, do procesu rozszerzania UE w tym regionie? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Pani poseł Olechowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#AlicjaOlechowska">Dziękuję. Mam pewne sugestie odnośnie do Chorwacji. Jeśli chodzi o gospodarkę Chorwacji, pani minister przedstawiła problem dotyczący korupcji. Łatwo zauważyć, że Chorwacja darzy dużym zaufaniem produkty pochodzące z Niemiec, natomiast zdecydowanie nie ma równowagi w handlu pomiędzy Chorwacją a pozostałymi krajami europejskimi, w tym Polską. Polska ma bardzo duże możliwości, aby rozwijać handel z Chorwacją, choćby z tego powodu, że niektóre nasze produkty, które już na naszym rynku mogłyby się wydawać niezbyt nowoczesne i innowacyjne, znakomicie nadają się na rynek Chorwacji czy innych krajów bałkańskich.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#AlicjaOlechowska">Natomiast w sytuacji, w której priorytety rządowe są ukierunkowane na produkty pochodzące z Niemiec, Polska ma mniejsze szanse na wejście na rynki gospodarcze w Chorwacji. Chcę zapytać, w jaki sposób nasza ambasada, nasze agendy promocyjne, działają w tym zakresie, żeby Polska mogła się stać partnerem gospodarczym Chorwacji, a także, aby mogła przenosić wzory antykorupcyjne na teren Chorwacji. Bo rzeczywiście, Chorwacja jest w grupie tych państw, w których korupcja jest dużym problemem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Więcej zgłoszeń nie ma. Pozwolę sobie przekazać taką informację, że na ostatnim posiedzeniu COSAC w Budapeszcie padła sugestia dotycząca przyjęcia Chorwacji do UE, że z przyczyn politycznych niektóre państwa członkowskie UE chciałyby odłożyć proces przyjęcia Chorwacji, tak aby Chorwacja i Serbia wspólnie zostały przyjęte do UE. Czy taki pogląd był oficjalnie przekazany? Czy naszemu MSZ coś wiadomo na ten temat? Proszę bardzo panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#GrażynaBernatowicz">Dziękuję bardzo. Oczywiście zgadzam się z tym, co w sposób tak interesujący pan poseł sprawozdawca przedstawił. Rozumiem zniechęcenie przedłużaniem się negocjacji. Wszyscy przez to, jak pan poseł zauważył, przechodziliśmy. Ostrzegamy teraz Chorwatów, że droga do UE łatwa nie jest, że wymaga wiele cierpliwości i wielu wyrzeczeń. Chorwaci to doskonale wiedzą. Wielokrotnie też w czasie wszystkich rozmów, jakie tam są prowadzone, zwracaliśmy uwagę na kwestie poparcia społecznego. Mówiliśmy, że trzeba nad tym pracować – nie tylko informować, ale też zachęcać społeczeństwo, żeby zrozumiało, jakie korzyści płyną z przystąpienia do UE. Jednocześnie, co jest drugim elementem tego procesu, żeby nigdy nie mówić, że te reformy, które dla wszystkich krajów aspirujących do członkostwa są bolesne, są ściśle związane z członkostwem w UE. Przestrzegamy przed tym wszystkie kraje bałkańskie. Trzeba tłumaczyć, że są one związane z tym, że kraj trzeba zreformować, a nie z tym, że UE stoi z biczem nad głową i pogania. Ludzie muszą zrozumieć, że trzeba się poświęcać.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#GrażynaBernatowicz">Jednak muszę przyznać, że jest to „głos wołającego na pustyni”, bo do pracy nad społeczeństwem do tej pory dużej wagi się tam nie przykładało. Myślę, że im bliżej będzie zamknięcia negocjacji i przeprowadzenia referendum, tym te prace będą bardziej zintensyfikowane.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#GrażynaBernatowicz">Pan poseł Zalewski pytał, jak będą wyglądały dalsze prace. Już w tej chwili trwają prace nad traktatem, dlatego że większość rzeczy już w tej chwili wiadomo, wiadomo co w traktacie ma być zawarte. W momencie, w którym doszłoby do zamknięcia wszystkich rozdziałów, bo przecież nie chodzi tylko o 23, ale i o 8 – konkurencja, i 35 – tak zwane sprawy inne, wówczas rozpoczną się konkretne prace nad traktatem. Należy przewidywać, że potrwają one co najmniej cztery miesiące. W tym czasie traktat będzie tłumaczony na wszystkie języki, na które przetłumaczony być musi. Potem jeszcze trzeba liczyć przynajmniej półtora roku, jak widzimy z innych doświadczeń, na ratyfikacje przez inne parlamenty narodowe. W związku z tym określenie dzisiaj daty – zaczęła się pojawiać data pełnoprawnego członkostwa z dniem 1 lipca 2013 r. – może być problematyczne.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#GrażynaBernatowicz">Wszystko zależy od tego, co się wydarzy w trakcie prezydencji węgierskiej. Węgrzy są bardzo zdeterminowani, żeby rozdział 23, najtrudniejszy, w stosunku do którego są opory niektórych krajów członkowskich – nie zostały one bynajmniej już zlikwidowane – zamknąć w czasie swojej prezydencji. Jeśli tak się stanie, to, tak jak mówiliśmy, zostałoby podpisanie traktatu, cztery miesiące na prace techniczno-tłumaczeniowe i półtora roku na ratyfikację.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#GrażynaBernatowicz">Sprawa uchodźców, o którą pytał pan poseł Wojciechowski, nie jest w tej chwili poruszana w trakcie rozmów między Chorwacją a Komisją Europejską. Można więc zakładać, że nie jest to kwestia, na którą Komisja zwraca szczególną uwagę. W związku z tym uznaje, że jest ona załatwiona. Raczej zwraca uwagę na sprawę, o której mówiłam, integrowania mniejszości narodowych, w szczególności w kwestii dostępu do rynku pracy, a jeszcze bardziej szczegółowo, w kwestii dostępu do służby cywilnej.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#GrażynaBernatowicz">Pan poseł Czarnecki pytał, czy Chorwacja będzie czynnikiem katalizującym dla innych, czy też nie. Jasne, że nikt nie jest w stanie tego przewidzieć. Z obserwacji ogólnych wygląda na to, że negocjacje pozostałych krajów bałkańskich będą korzystały z powszechnego poparcia, życzliwości itd., natomiast będą się toczyć w tempie niespecjalnie szybkim. Po przyjęciu Chorwacji znowu będzie bowiem taki moment, w którym to zmęczenie rozszerzeniem da o sobie znać kolejny raz, szczególnie że to wszystko będzie się działo w trakcie decydowania, jak będą wyglądały finanse UE na następne kilka lat.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#GrażynaBernatowicz">Polska kilkakrotnie zwracała uwagę na to, że kwestie bilateralne, niewyjaśnione między państwami aspirującymi do UE nie powinny być wnoszone jako element, który utrudnia danemu państwu wstąpienie do UE. Jasne, że rozwiązania traktatowego spodziewać się nie możemy, że będzie to prawo obowiązujące, tym niemniej naprawdę ułatwiłoby to procedowanie. Mieliśmy przykład Chorwacji i Słowenii, mamy przykład Macedonii i Grecji, mamy przykład Cypru, który blokuje poszczególne rozdziały rokowania z Turcją z różnych, sobie tylko wiadomych przyczyn. W związku z tym najprościej byłoby, gdybyśmy się zgodzili na to, że kwestie bilateralne nie mogą blokować negocjacji z UE. Mają być rozwiązane w kontaktach bilateralnych, a nie wnoszone na forum europejskie. Ale w to, że to się uda, szczerze wątpię.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#GrażynaBernatowicz">Jeśli chodzi o to, co mówiła pani poseł Olechowska, że preferowane są produkty z Niemiec, to tak jest. Powiem nawet więcej, bardziej preferowana jest pomoc ekspercka z Niemiec niż z Polski, mimo że Polska ma świeższe doświadczenia, jeśli chodzi o wchodzenie do UE, niż doświadczenia państwa założycielskiego WE.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#GrażynaBernatowicz">Promocja – w każdej naszej ambasadzie istnieje wydział handlu, promocji i inwestycji, którym zarządza Ministerstwo Gospodarki. Każdy z naszych ambasadorów ma wpisane do zakresu obowiązków promowanie polskich produktów, promowanie inwestycji, zachęcanie do inwestowania w Polsce itd. Tym niemniej wiadomo, że polski biznes wchodzi tam, gdzie ma do tego dobre warunki i ma na to ochotę. Można tylko świadczyć usługi pomagające polskim przedsiębiorcom i usługi polegające na dostarczaniu informacji o rynku. Jednak, tak jak mówię, promocja, zarówno gospodarcza, jak i kulturalna, jest wpisana w obowiązki ambasadorów. Z tego są też rozliczani. Główny ciężar spoczywa na wydziałach handlu, promocji i inwestycji zarządzanych przez MG. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejGałażewski">Były jeszcze dwa zagadnienia. Odnośnie do jednego, czyli łączenia Chorwacji z Serbią, widziałem, że pani minister kiwała głową, że jest nieprawdopodobne. A drugie zagadnienie to dramatyczna różnica w ocenia postępowania w czasie wojny, z jednej strony społeczeństwo uważa generała za bohatera, z drugiej UE skazuje go jako zbrodniarza wojennego.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#GrażynaBernatowicz">Jeśli chodzi o łączenie negocjacji chorwackich z serbskimi, to gdyby taki pomysł powstał, to członkostwo Chorwacji odsunęłoby się bardzo daleko w przyszłość. Natomiast faktem jest, że poza przypadkiem Grecji, która w 1981 r. została przyjęta jako pojedynczy kraj, do tej pory wszystkie rozszerzenia UE miały charakter grupowy. Taki pomysł może się w którymś momencie urodzić.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#GrażynaBernatowicz">Natomiast, jeśli chodzi o ocenę sytuacji z lat 90 na Bałkanach, to ona jest we wszystkich krajach taka sama – ci, którzy są dla części społeczeństwa bohaterami narodowymi, są uznawani przez trybunał w Hadze za zbrodniarzy wojennych. Tak jest w przypadku Chorwacji. To samo obserwujemy dzisiaj w przypadku generała Mladića i postępowania toczącego się w Hadze. Demonstracje w Belgradzie nie miały dużego zasięgu, ale zawsze będzie istniała grupa ludzi, dla których będzie on bohaterem. To są sprawy związane z wewnętrzną psychiką narodu i oceną trudnej historii, którą te narody miały w latach 90.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#AndrzejGałażewski">Jeszcze pan poseł Głogowski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#TomaszGłogowski">Jeszcze kilka słów, bo na pytania, które panowie Wojciechowski i Czarnecki zadali, być może znam odpowiedź. Zniszczenia wojenne nadal widać, jak się jedzie przez Chorwację, ale nie jest to rzecz dziwna, bo ja w swoim mieście, w Tarnowskich Górach, też mogę znaleźć ślady kul z 1945 r., gdy Armia Czerwona wchodziła i strzelała, chociaż nikt miasta nie bronił. Tych zniszczeń oczywiście ubywa. Gdy się co roku, czy co dwa lata przyjeżdża do Chorwacji, to widać, że zniszczonych domów jest coraz mniej. Jest problem prawny, problem własności, bo często ci, którzy wyjechali, nie chcą wracać, a dalej są właścicielami. Wiadomo, że nikt tam nie wejdzie i nie zacznie remontować czy budować, zdając sobie sprawę, że nie można zająć nieruchomości, której ktoś jest właścicielem.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#TomaszGłogowski">Jest też taki problem, że Chorwacja buduje mieszkania dla tych, którzy zostali wypędzeni, chcą wracać i część z nich wraca. Nie jest to jednak masowy ruch i często te mieszkania stoją puste. Z drugiej strony wywołuje to protesty społeczne, bo nie ma mieszkań dla Chorwatów, dla młodych małżeństw na przykład. Sprawa jest skomplikowana.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#TomaszGłogowski">Jeśli chodzi o moją ocenę relacji Chorwacji z Serbią, to one są zaskakująco dobre po tym, co miało miejsce. Pomijając już fakt, że przedstawiciel mniejszości serbskiej jest nawet wicepremierem. Te relacje są naprawdę poprawne. Chorwacja bierze nawet udział w targach turystycznych w Serbii. Zaczyna się ten ruch, co może się wydawać zaskakujące, bo niewiele lat minęło od bardzo złych wydarzeń. Jednak Chorwaci wszędzie deklarują – wydaje się, że robią to szczerze – że są zwolennikami rozszerzenia UE o pozostałe kraje bałkańskie, zwłaszcza o Serbię. Będą zwolennikami albo katami tych krajów. Mają bardzo złe doświadczenia ze Słowenią, podczas prezydencji której, jak wiadomo, przez pół roku całkowicie nic się nie wydarzyło w sprawie negocjacji. Słowenia do ostatnich dni blokowała też wstąpienie Chorwacji do NATO. Kiedy już wszystko miało być przygotowane na szczyt, prezydent Słowenii dopiero na cztery dni przed spotkaniem przesłał dokumenty, zapewne po zdecydowanej interwencji Waszyngtonu, bo sam z siebie pewnie by tego nie zrobił. Chorwaci zdecydowanie podkreślają, że będą wspierać dążenia innych krajów bałkańskich. Wydaje się, że robią to szczerze. Rozumieją założenia UE, żebyśmy wspólnie handlowali i współpracowali, a nie walczyli ze sobą.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#TomaszGłogowski">Mówiąc o handel, o czym mówiła pani poseł Olechowska, trzeba pamiętać, że Chorwacja jest krajem, w którym gospodarka rynkowa pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Polskie inwestycje nie mają specjalnie szczęścia. Największa inwestycja firmy Złomrex w hutę chorwacką była całkowicie nieudana, teraz inwestor wycofuje się z tego. Polski deweloper wybudował tam dwa duże centra handlowe – jedno w Zagrzebiu, drugie w Rijece. Był duży problem z inwestycją w Rijece. Była skończona, a samorząd nie chciał wybudować drogi dojazdowej. Jak pytałem ambasadora polskiego dlaczego, to powiedział: „nie, bo nie”. Był jakiś opór. Udało się to po dłuższym czasie przełamać inwestycja jest już oddana. Rzeczywiście, nie jest to jeszcze miejsce do robienia normalnych interesów.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#TomaszGłogowski">Pani premier Chorwacji walkę z korupcją podaje jako swój priorytet i rzeczywiście, jest tam jeszcze z czym walczyć, mówiąc oględnie. Natomiast na pewno członkostwo w UE musi to poprawić i unormować. Pewnie także ułatwi funkcjonowanie tam polskim przedsiębiorcom. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Tym uzupełnieniem informacji przekazanym przez posła sprawozdawcę, chciałbym zakończyć dyskusję na ten temat. Czy jest sprzeciw wobec decyzji Komisji o niezgłaszaniu uwag do tego dokumentu? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. sprawozdanie okresowe Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczące reform przeprowadzanych w Chorwacji w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych (rozdział negocjacyjny 23) (COM(2011) 110 wersja ostateczna) i odnoszące się do niego stanowisko rządu. Na tym zamykam rozpatrzenie pkt IV.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt V, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Wniosku dotyczącego decyzji Rady ustanawiającej stanowisko, jakie w imieniu Unii Europejskiej ma zostać przyjęte w ramach Komitetu ds. Pomocy Żywnościowej w odniesieniu do przedłużenia Konwencji o pomocy żywnościowej z 1999 r. (przedstawiona przez Komisję) (COM(2011) 161 wersja ostateczna)” i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez pana ministra Krzysztofa Stanowskiego, podsekretarza stanu w MSZ. Bardzo proszę pana ministra o zreferowanie tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#KrzysztofStanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, konwencja pomocy żywnościowej z 1999 r. została zawarta przez WE decyzją Rady nr 2421. Aktualna konwencja obowiązuje do dnia 30 czerwca 2011 r. Konwencja o pomocy żywnościowej wraz z konwencją o handlu zbożem z 1995 r., są to dwie części międzynarodowego porozumienia w sprawie zboża zawartego w 1995 r. Celem konwencji o pomocy żywnościowej było stworzenie instrumentu umożliwiającego skoordynowanie zbycie nadwyżek rolnych z krajów rozwiniętych na rzecz potrzebujących w krajach rozwijających się.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#KrzysztofStanowski">W chwili obecnej większość państw-stron konwencji, w tym kraje członkowskie UE, jest przekonana, że konwencja w obecnym kształcie nie odpowiada współczesnym wymogom i praktykom pomocy żywnościowej. Została ona stworzona w troszkę innej epoce. Obecna konwencja obowiązuje do czerwca 2011 r. Wniosek dotyczy jej przedłużenia o jeden rok do czerwca 2012 r., celem zamknięcia toczących się negocjacji w sprawie nowych rozwiązań w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#KrzysztofStanowski">Obecna konwencja jest tradycyjnym narzędziem współpracy, pomocy humanitarnej i współpracy rozwojowej, które polega na przekazywaniu produktów, w pierwszej kolejności zboża. Nowa konwencja ma odzwierciedlać toczące się od kilku lat, szczególnie obecnie, dyskusje dotyczące efektywności i skutecznego kształtu pomocy. To znaczy, aby pomoc w obszarze pomocy żywnościowej dotyczyła nie tylko przekazywania produktów, ponieważ bardzo często może się to wiązać z zagrożeniem zniszczenia lokalnego rynku. Powinna być formą pomocy polegającą nie tylko na przekazywaniu bezpośrednio żywności, ale na przykład materiału siewnego czy innych narzędzi niezbędnych do zabezpieczenia podstawowych potrzeb żywnościowych.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#KrzysztofStanowski">Prosiliśmy już kilkakrotnie o przedłużanie zgody na pozostawanie stroną tej konwencji i kiedy przed rokiem na ten temat rozmawialiśmy, mówiliśmy, że warunkiem jest rozpoczęcie nowych negocjacji. Te negocjacje są bardzo zaawansowane. Wiele znaków na niebie i ziemi wskazuje, że w trakcie polskiej prezydencji zostaną one zakończone. Pozwoliłoby to zamknąć temat i doprowadzić do sytuacji, w której nie będzie potrzeba przedłużania tego stanu, który istnieje. Za rok będziemy mieli już nową rzeczywistość i te narzędzia będą w większym stopniu dopasowane do aktualnych potrzeb, jak również do stanowiska Polski, jeżeli chodzi o pomoc humanitarną, żywnościową, w znacznie większym stopniu niż dotychczasowe uzależniające tę pomoc od elementu katalizującego, czyli powodującego, że zaspokajamy nie tylko najbardziej podstawowe potrzeby, ale wspieramy lokalne społeczeństwa w możliwości samodzielnego zaspokojenia potrzeb.</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#KrzysztofStanowski">Nie należy spodziewać się specjalnych skutków społecznych, gospodarczych czy finansowych. Obecny stan przedłuża istniejący stan rzeczy o najbliższy rok. Jeszcze raz chciałbym podkreślić, że aktywnie uczestnicząc w negocjacjach staramy się doprowadzić do sytuacji, aby zostały one zakończone w czasie naszej prezydencji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Posłem sprawozdawcą tego dokumentu jest pan poseł Stanisław Witaszczyk. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#StanisławWitaszczyk">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Chciałbym dodać, że taka wersja pomocy żywnościowej miała swój początek w 1967 r. W obecnym kształcie konwencja istnieje od 1999 r. Została podpisana w Londynie, a Polska ratyfikowała ja w 2006 r. w formie darowizny pieniężnej i rat pieniężnych płatnych w ciągu roku.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#StanisławWitaszczyk">Decyzja Rady wpłynęła w marcu. Nasza Komisja zwróciła się do rządu o stanowisko w tej sprawie. Takie stanowisko uzyskała, z propozycją przedłużenia tylko o rok ze względu na to, że w obecnej formie ta pomoc się przeżyła i nie odpowiada obecnym wymaganiom.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#StanisławWitaszczyk">Jeżeli chodzi o formę pomocy, myślę, że to jest na miarę naszego kraju. Pomoc idzie ze strony MSZ, jak również ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z MSZ, jak sobie przypominam, była to kwota ponad 690 tys. dolarów, a ze strony MRiRW ponad 4 mln zł. W związku z tym uważam, że nasz przedstawiciel na forum Rady UE powinien poprzeć propozycję przedłużenia o rok, aby wypracować w tym czasie lepsze i skuteczniejsze formy w zakresie pomocy żywnościowej. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AndrzejGałażewski">Poseł sprawozdawca popiera stanowisko rządu. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie ma chętnych. W takim razie, czy jest sprzeciw wobec decyzji Komisji o niezgłaszaniu uwag do tego projektu? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Wniosek dotyczący decyzji Rady ustanawiającej stanowisko, jakie w imieniu Unii Europejskiej ma zostać przyjęte w ramach Komitetu ds. Pomocy Żywnościowej w odniesieniu do przedłużenia Konwencji o pomocy żywnościowej z 1999 r. (przedstawiona przez Komisję) (COM(2011) 161 wersja ostateczna)” i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP i postanowiła nie zgłaszać uwag. Zamykam rozpatrywanie pkt V.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt VI, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniach 9 i 10 czerwca 2011 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Rząd jest reprezentowany przez pana ministra Wronę. Proszę uprzejmie o przekazanie informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#ZbigniewWrona">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Na najbliższym posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w ramach listy „A”, bez dyskusji, w zakresie właściwości MS planowane są do rozpatrzenia następujące akty prawne: pierwszy to „Decyzja Rady w sprawie zawarcia w imieniu UE Konwencji haskiej z dnia 23 listopada 2007 r. o międzynarodowym dochodzeniu alimentów na rzecz dzieci i innych członków rodziny”. Na najbliższym posiedzeniu planowane jest podjęcie decyzji o związaniu się przez UE tą konwencją. Jej przyjęcie przez UE przyspieszy i ułatwi dochodzenie roszczeń alimentacyjnych zarówno wewnątrz Wspólnoty, jak i wobec obywateli państw trzecich będących stronami tej konwencji. Przedstawiciel rządu RP wyrazi akceptacje dla tej decyzji. Warto podkreślić, że Polska była jednym z państw, które od początku prac nad konwencją były żywotnie zainteresowane przyjęciem instrumentu pozwalającego na skuteczniejsze dochodzenie roszczeń alimentacyjnych. Związanie się konwencją zostanie poprzedzone złożeniem przez Polskę zastrzeżeń i oświadczeń o technicznym charakterze. Stanowisko rządu w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie związania się przez UE niniejszą konwencją zostało przyjęte przez Komitet Europejski Rady Ministrów w dniu 4 września 2009 r., czyli już jakiś czas temu.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#ZbigniewWrona">Na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniach 9 i 10 czerwca br. została ponadto zaplanowana dyskusja w sprawie następujących projektów aktów prawnych, pozostających w zakresie właściwości MS: jest to „Wniosek dotyczący dyrektywy PE i Rady w sprawie ataków na systemy informatyczne, zastępującej decyzję ramową 2005/222/JHA w sprawie ataków na systemy informatyczne”. Projekt ma na celu zastąpienie dyrektywą obecnie obowiązującej w tym zakresie decyzji ramowej. Jest to tak zwany proces lizbonizacji procesów trzeciofilarowych, który jest jednocześnie okazją do modernizacji aktów prawnych i dostosowania ich do nowoczesnych zagrożeń.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#ZbigniewWrona">Na najbliższym posiedzeniu Rady planowano przyjęcie podejścia ogólnego na podstawie tekstu projektu zaproponowany przez prezydencję. Polska wyrazi poparcie dla przyjęcia podejścia ogólnego na bazie tej propozycji, jednocześnie zgłaszając gotowość do elastyczności w sprawie rozwiązań alternatywnych.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#ZbigniewWrona">Kolejny projekt to „Inicjatywa na rzecz dyrektywy PE i Rady w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych”. Projekt dyrektywy w tej sprawie zmierza do udoskonalenia mechanizmów pozyskiwania dowodów na potrzeby postępowań karnych prowadzonych w państwach członkowskich UE. Jest to wynik krytycznej oceny funkcjonowania konwencji o pomocy prawnej. Ma to być doskonalszy instrument. Mechanizmy opisane w projekcie przewidują uproszczenia systemu uzyskiwania dowodów poprzez zastąpienie aktualnych rozwiązań jednym instrumentem obejmującym wszystkie rodzaje materiału dowodowego. Na nadchodzącym posiedzeniu Rady zaplanowano przyjęcie podejścia ogólnego w stosunku do wybranych przepisów ogólnych projektów, takich jak sposób wystawienia wniosku i przesłanki odmowy jego wykonania. Propozycja ta zawiera rozwiązanie zgodne ze stanowiskiem, jakie Polska prezentowała w toku negocjacji, dlatego przedstawiciel rządu RP na najbliższym posiedzeniu Rady wyrazi dla niej poparcie.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#ZbigniewWrona">Kolejny projekt to „Wniosek dotyczący rozporządzenia PE i Rady w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń sądowych i dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie utworzenia europejskiego Certyfikatu Spadkowego”. Projekt rozporządzenia zmierza do zniesienia barier wynikających z istnienia w poszczególnych państwach członkowskich różnych przepisów prawnych dotyczących dziedziczenia. Rozstrzygnięciu zostaną poddane między innymi kwestie rozróżnienia pomiędzy prawem spadkowym a prawem własności, objęcie pojęciem sądu także niektórych innych organów wykonujących funkcje sądownicze, formalna ważność rozporządzeń takich jak testamenty, testamenty wspólne i umowy o dziedziczenie na wypadek śmierci.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#ZbigniewWrona">Przedstawiciel rządu odniesie się do każdego z elementów propozycji prezydencji, prezentując opinie zgodne z założeniami stanowiska RP do projektu rozporządzenia. Stanowisko rządu było prezentowane Wysokiej Komisji w grudniu 2009 r. i zostało przez państwa zaakceptowane.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#ZbigniewWrona">Kolejny projekt dotyczy ochrony ofiar przestępstw. Punkt ten został dodany do zmienionej wersji wstępnego porządku obrad posiedzenia Rady, przedstawionego przez Sekretariat Generalny Rady UE, dlatego stał się przedmiotem uzupełnienia przekazanej Wysokiej Komisji informacji. Na nadchodzącym posiedzeniu Rady Komisja Europejska planuje przedstawienie pakietu legislacyjnego, którego celem jest wzmocnienie praw ofiar na terytorium UE. Przedstawiciel rządu RP wysłucha prezentacji Komisji w tym punkcie.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#ZbigniewWrona">To są te kwestie, które są w bezpośrednim zainteresowaniu ministra sprawiedliwości. Ponadto, w części dotyczącej spraw wewnętrznych została zaplanowana dyskusja w sprawie następujących projektów aktów prawnych: „Wniosek dotyczący rozporządzenia o prawnie wiążącym charakterze elektronicznej wersji Dziennika Urzędowego UE”. Projektowane rozporządzenie ma na celu nadanie prawnie wiążącego charakteru elektronicznej wersji Dziennika Urzędowego UE i zastąpienie tą formą dotychczas stosowanej papierowej. Podczas najbliższego posiedzenia Rady planowane jest przyjęcie decyzji o przekazaniu dokumentu do PE w celu uzyskania zgody. Przedstawiciel rządu RP nie sprzeciwi się przyjęciu takiej decyzji.</u>
<u xml:id="u-38.8" who="#ZbigniewWrona">Kolejny projekt to „Wniosek dotyczący dyrektywy PE i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej”. Na najbliższym posiedzeniu Rady prezydencja przedstawi aktualny stan prac nad tym projektem. Przedstawiciel RP wysłucha tej informacji.</u>
<u xml:id="u-38.9" who="#ZbigniewWrona">Kolejny punkt to „Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie procedury jednego wniosku o jedno zezwolenie dla obywateli krajów trzecich na pobyt i pracę na terytorium państwa członkowskiego oraz w sprawie wspólnego zbioru praw dla pracowników z krajów trzecich przebywających legalnie w państwie członkowskim”. Na posiedzeniu Rady zaplanowano przedstawienie informacji o bieżącym stanie prac nad projektem dyrektywy. Przedstawiciel RP wysłucha tej informacji.</u>
<u xml:id="u-38.10" who="#ZbigniewWrona">Kolejny punkt to „Wniosek dotyczący projektu dyrektywy PE i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 2003/9/WE ustanawiającą minimalne normy przyjmowania osób ubiegających się o azyl (przekształcenie)”. Na nadchodzącym posiedzeniu Rady Komisja Europejska dokona prezentacji projektu. Przedstawiciel rządu RP wysłucha informacji przedstawionej przez Komisję Europejską.</u>
<u xml:id="u-38.11" who="#ZbigniewWrona">Kolejny punkt to „Wniosek dotyczący dyrektywy PE i Rady w sprawie minimalnych norm dotyczących procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej w państwach członkowskich (przekształcenie)”. Przedstawiciel rządu wysłucha informacji przedstawionej przez Komisję Europejską.</u>
<u xml:id="u-38.12" who="#ZbigniewWrona">Punkt następny to „Wniosek dotyczący projektu dyrektywy PE i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach transferów wewnątrzkorporacyjnych”. Celem dyrektywy jest w szczególności ułatwienie czasowego przenoszenia się w ramach przedsiębiorstw ponadnarodowych pracowników zatrudnionych w państwach trzecich do państw członkowskich UE. Podczas posiedzenia Rady prezydencja przedstawi informację o bieżącym stanie prac nad projektem dyrektywy. Przedstawiciel rządu wysłucha tej informacji.</u>
<u xml:id="u-38.13" who="#ZbigniewWrona">Następny punkt to „Wniosek w sprawie rozporządzenia PE i Rady ustanawiającego agencję do spraw zarządzania operacyjnego wieloskalowymi systemami informatycznymi w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości”. Celem projektu rozporządzenia jest ustanowienie agencji odpowiedzialnej za zarządzenie operacyjne wieloskalowymi systemami informatycznymi, takimi jak SIS II, VIS i EURODAC. Agencja ta będzie zapewniała nieprzerwane działanie tych systemów oraz będzie odpowiedzialna między innymi za bezpieczeństwo wymiany informacji w ich ramach. Na najbliższym posiedzeniu Rady planowane jest przeprowadzenie dyskusji orientacyjnej wraz z możliwością przyjęcia podejścia ogólnego w stosunku do tego projektu.</u>
<u xml:id="u-38.14" who="#ZbigniewWrona">Punkt następny to „Wniosek w sprawie zmiany rozporządzenia Rady (WE) z dnia 26 października 2004 r. nr 2007/2004 ustanawiającego Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich UE (Frontex)”. Prezentowany w tym punkcie wniosek ma na celu zwiększenie zdolności operacyjnej agencji Frontex koordynującej współpracę operacyjną państw członkowskich w zakresie zarządzania granicami zewnętrznymi UE. Na najbliższym posiedzeniu Rady w tym punkcie zaplanowano przedstawienie aktualnego stanu prac nad projektem wraz z przeprowadzeniem dyskusji. Przedstawiciel rządu wyrazi poparcie dla projektu mającego na celu rozszerzenie mandatu działania Fronteksu, jednakże wyłącznie w kształcie uzgodnionym dotychczas w Radzie UE.</u>
<u xml:id="u-38.15" who="#ZbigniewWrona">Wysoka Komisjo, to były sprawy, w których będzie potrzeba takiego a nie innego zachowania się rządu w czasie posiedzenia. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby w tym punkcie zabrać głos? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja wysłuchała w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniach 9 i 10 czerwca 2011 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. W stosunku do dokumentów COM(2011) 274, 275 i 276 Komisja postanowiła nie zajmować stanowiska. Te dokumenty będziemy w późniejszym czasie i w innym trybie rozpatrywany przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#AndrzejGałażewski">Przechodzimy do pkt VII, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Zielonej Księgi w sprawie gier hazardowych oferowanych w internecie w obrębie rynku wewnętrznego (COM(2011) 128 wersja ostateczna)” i odnoszącego się do niej stanowiska rządu. Rząd jest reprezentowany przez pana ministra Jacka Kapicę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#JacekKapica">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Zielona Księga w sprawie gier hazardowych w internecie w obrębie rynku wewnętrznego jest odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez kraje członkowskie, a dotyczące uczciwości gier w internecie. PE zwrócił na to uwagę w swojej rezolucji z dnia 10 marca 2009 r. W następstwie tego kolejne prezydencje, począwszy od francuskiej, poprzez szwedzką i hiszpańską zwracały się do Komisji w kwestii przeprowadzenia szerokich konsultacji dotyczących rynku gier hazardowych online oraz wyzwań i problemów z nim związanych. W Zielonej Księdze wyodrębniono kilka kluczowych obszarów. Są to kwestie koncepcyjno-organizacyjne, kwestie społeczne, kwestie dotyczące porządku publicznego oraz kwestie dotyczące użyteczności publicznej. Uwagi i komentarze do Zielonej Księgi mogą być wnoszone bezpośrednio do Komisji do dnia 31 lipca 2011 r. W Ministerstwie Finansów jesteśmy na etapie analizowania stanowisk ministerstw zgłoszonych w czasie konsultacji międzyresortowych i tworzenia na ich podstawie stanowiska rządowego.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#JacekKapica">Poproszę panią dyrektor Dąbrowską o przedstawienie wstępnych wniosków do stanowiska rządowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję. Pani dyrektor, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#JolantaDąbrowska">Dziękuję. Jak zasygnalizował pan minister, z racji tematów poruszanych w Zielonej Księdze, dokument ten ma dosyć kompleksowy charakter. Komisja podkreśla w nim, że rynek gier hazardowych online bardzo dynamicznie się rozwija. Z racji tego, że generalnie gry hazardowe to obszar, który nie jest uregulowany na szczeblu wspólnotowym, czyli nie mamy dyrektywy czy rozporządzenia, które narzucałyby państwom członkowskim wspólne rozwiązania, pojawiają się problemy z funkcjonowaniem tego rynku, ponieważ każde państwo członkowskie w odmienny sposób reguluje ten obszar działalności. Jest to zgodne z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który podkreśla, że państwa członkowskie mogą regulować tę sferę tak, jak uważają za zasadne i najbardziej efektywne, biorąc pod uwagę własne uwarunkowania społeczne, czy nawet religijne.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#JolantaDąbrowska">Jeśli chodzi o ten dokument, to ma on głównie charakter informacyjny, ponieważ zbiera i porządkuje wszystkie te obszary, które są istotne z punktu widzenia funkcjonowania hazardu online. Komisja Europejska planuje, że dopiero pod koniec tego roku przygotuje wstępną analizę nadesłanych przez wszystkie państwa członkowskie odpowiedzi na pytania zawarte w Zielonej Księdze. Dopiero ten raport ukaże różnorodność rozwiązań stosowanych na obszarze całej UE.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#JolantaDąbrowska">Jeżeli chodzi o konkretne, najbardziej istotne kwestie, które są poruszane w Zielonej Księdze, to przede wszystkim skupia się ona na reglamentowaniu tego rodzaju działalności. Ponieważ w różny sposób, ale jednak każde z państw członkowskich reglamentuje możliwość urządzenia gier hazardowych w internecie, udzielając zezwoleń czy koncesji, w tej chwili nie ma obowiązku, aby którykolwiek z krajów członkowskich uznawał zezwolenia wydawane w innym państwie członkowskim. Aczkolwiek niektóre państwa, co jest sygnalizowane w tym dokumencie, w sposób dobrowolny taką zasadę przyjmują.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#JolantaDąbrowska">W trakcie dyskusji na temat tego dokumentu Polska będzie jednak stała na stanowisku, że państwa członkowskie powinny zachować swobodę decydowania o zezwoleniach i sposobie ich udzielania. Postaramy się zwrócić Komisji Europejskiej uwagę na to, co częściowo sama sygnalizuje w tym dokumencie, że są państwa: np. Malta, które w ubiegłym roku wydały pięćset zezwoleń na urządzanie gier hazardowych w internecie. Można się domyślać jedynie, że te zezwolenia są udzielane po to, żeby czerpać zyski z opłat za udzielanie zezwoleń, podczas gdy tak naprawdę działalność tych firm nie jest ukierunkowana na rynek Malty, a na rynki innych krajów członkowskich. Prowadzi to do tego, że te firmy oferują swoje usługi w tych państwach członkowskich, w których nie uzyskały stosownego zezwolenia. Efekt jest taki, że te państwa członkowskie, a nie Malta, borykają się później z problemem uzależnienia od hazardu.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#JolantaDąbrowska">Kolejnym istotnym blokiem tematów jest ochrona konsumenta. W tej sprawie Polska będzie stała na stanowisku, że byłoby pożądane wypracowanie na szczeblu unijnym zasad standardów odpowiedzialnej gry, które nakładałyby na podmioty urządzające i oferujące gry hazardowe w internecie obowiązek informowania potencjalnych uczestników o ewentualnych zagrożeniach. Niektóre organizacje, które zrzeszają podmioty z obszaru rynku gier hazardowych, wypracowały w tej chwili takie standardy dla swoich podmiotów. Można się zastanowić nad możliwością wypracowania analogicznych mechanizmów na poziomie wspólnotowym.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#JolantaDąbrowska">Kolejny blok, to jest porządek publiczny, czyli takie oferowanie i takie organizowanie tego sektora działalności, aby w jak największym stopniu zapewnić przestrzeganie porządku publicznego, czyli uchronić społeczeństwo przed oszustwami w internecie i praniem brudnych pieniędzy. Komisja sygnalizuje w Zielonej Księdze, że 85% stron internetowych, na których oferowane są gry hazardowe, działa bez zezwolenia. Czyli skala naruszeń, jaka w tej chwili istnieje na rynku unijnym, jest znaczna. Będziemy się opowiadać za tym, aby wzmocnić współpracę między państwami członkowskimi. Wzmocnić współpracę w tym znaczeniu, żeby następowała wymiana informacji, która pozwoli w sposób bardziej skuteczny działać organom kontrolnym.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#JolantaDąbrowska">Ten temat jest w tej chwili częściowo podejmowany przez prezydencję węgierską i myślę, że wypłynie w trakcie analizy wyników Zielonej Księgi. Jak powiedziałam, Komisja planuje przygotowanie wstępnego raportu pod koniec tego roku. Tak naprawdę dopiero odpowiedzi nadesłane ze wszystkich krajów członkowskich pozwolą na pełną ocenę sytuacji, jaka panuje obecnie na rynku unijnym. Komisja sygnalizuje również w Zielonej Księdze, że działania zainicjowane przez Komisję będą jej służyły jako baza do tego, aby uznać, jakie kroki należałoby podjąć w kontekście rynku gier hazardowych w UE. Oczywiście nie jest nigdzie powiedziane, że te działania przyjmą formę propozycji legislacyjnych. Gdyby tak się stało, zasygnalizowaliśmy to w stanowisku rządu, wtedy trzeba będzie wypracować odrębne stanowisko odnoszące się do konkretnych propozycji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Posłem sprawozdawcą do tego dokumentu był pan poseł Janik, który dzisiaj jest nieobecny. Telefonicznie poinformował sekretariat Komisji, że nie ma uwag do dokumentu. Zielona Księga to jest początek poważnej dyskusji na tematy, które być może w przyszłości będą uregulowane.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#AndrzejGałażewski">Czy ktoś ma pytania? Proszę, pan poseł Zalewski. Nie zgłosił się żaden poseł, członek Komisji, więc oddaję głos posłowi do PE.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PawełZalewski">Dziękuję bardzo. To jest bardzo ciekawy dokument, który od państwa otrzymaliśmy. Analiza tego dokumentu, jak powiedziała pani dyrektor, wskazuje na to, że gry hazardowe w internecie są bardzo trudne do skontrolowania, a także niosą ze sobą wiele zagrożeń. Osobiście opowiadam się za tym, aby hazard w internecie był niemożliwy, żeby był bezprawny. Uważam, że konsekwencje hazardu w internecie – zarówno społeczne, jak i dla państwa – są bardzo negatywne. Regulacje dotyczące hazardu, które istnieją w Polsce, hazardu konwencjonalnego, stwarzają osobom tym zainteresowanym wystarczającą możliwość, do tego, aby tego typu gry uprawiać.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PawełZalewski">Moje pytanie jest takie – czy istnieją prawne i techniczne możliwości zakazania hazardu w internecie? Czy taki zakaz można będzie skutecznie egzekwować? Rozumiem, że stanowisko rządu jest nie tak daleko idące, ale pytanie dotyczy technicznych i prawnych możliwości, gdyby to stanowisko z jakichś względów mogło ulec zmianie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję. Też pozwolę sobie zabrać głos w dyskusji. Z internetem jest jeszcze trudniejsza sytuacja niż z ociepleniem klimatu, dlatego że nie ma przeszkód do rozwoju różnych technik, nie ma skuteczności zwalczania różnych nieprawidłowości, o czym mówił poseł Zalewski. Moje pytanie jest takie, czy taki proceder, jak na przykład na Malcie, mógłby dotyczyć Ukrainy? Na przykład Ukraina będzie na swoich serwerach oferować całej UE gry, a tam prawo europejskie nie sięga i sięgać nie będzie. Czy w związku z tym walka z pewnymi nieprawidłowościami, które się ustala na poziomie UE, nie jest walką od razu z góry skazaną na przegraną, jeśli nie będzie to dotyczyło konwencji szerszej niż UE? Nie ma więcej zgłoszeń. Proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#JacekKapica">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jedynym w tej chwili narzędziem stosowanym, bo trudno oceniać skuteczność, jest blokowanie stron internetowych. To jednak jest narzędzie, które nie jest akceptowane przez społeczność internetową. Wiele osób protestuje przeciw temu, bo zawsze jest pytanie o granice i narzędzia, jakimi posługują się organy państwa, żeby to realizować. Tego rodzaju mechanizm funkcjonuje we Włoszech i jest kosztowny z punktu widzenia technicznego. Zawsze jednak organy państwa są krok za organizatorami tego rodzaju gier. Poza tym istnieje niebezpieczeństwo, jak powiedział pan przewodniczący, że ci organizatorzy przeniosą się z kraju europejskiego gdziekolwiek, nie tylko za naszą wschodnią granicę, i będą udostępniali gry.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#JacekKapica">Stąd te rozwiązania, które zostały przyjęte przez rząd polski, czyli określenie właściwości polskiej do rozpatrywania legalności urządzania i uczestnictwa w grach hazardowych, jest rozwiązaniem kompromisowym. Po pierwsze, mamy sygnały, że organizacje gier internetowych to są często poważne przedsięwzięcia biznesowe notowane na giełdach. Tym podmiotom będzie jednak zależało na dostosowaniu się do prawa, bo w przeciwnym razie ich zarządy byłyby stronami postępowania o złamanie przepisów polskiego prawa karnego skarbowego.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#JacekKapica">Oczywiście liczymy się z tym, że wielu innych organizatorów również będzie się ujawniało, czy będzie podejmowało tego rodzaju działalność. Ale to jest trochę tak jak w życiu zawsze jest, że jest element działalności gospodarczej i jest element szarej strefy, którą należy ograniczać, choć zdajemy sobie sprawę, że do końca nie będzie można tego zrobić. Ale przynajmniej w dużej mierze zostanie to ograniczone, również poprzez oferowanie kanału sprzedaży uczestnictwa w grach o mniejszym stopniu uzależnień.</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#JacekKapica">Nie są nam znane inne narzędzia, które w 100% skutecznie wyłączyłyby organizację gier hazardowych poprzez internet.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejGałażewski">Proszę, pan poseł do PE Zbigniew Ziobro.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#ZbigniewZiobro">Dziękuję bardzo. Na kanwie tej odpowiedzi pozwolę sobie zadać pytanie, czy mamy wiedzę na temat kosztów, jakie realnie ponosi państwo włoskie w zakresie blokowania tych stron? Pan minister powiedział, że to są znaczne koszty. To znaczy – jakie? Jaka to jest skala? Jak to się ma do ewentualnych zysków, jakie państwo włoskie uzyskuje z tego tytułu, że część rynku hazardowego jest ukierunkowana na takie miejsca, w których jest kontrola państwa nad tymi przedsięwzięciami od strony skarbowej. Oznacza to, że jest realny, wymierny dochód kierowany do budżetu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejGałażewski">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#JacekKapica">Dziękuję bardzo. Posiadaliśmy tego rodzaju dane. W tej chwili nie pamiętam, kiedy to rozwiązanie było analizowane w celu wprowadzenia również w polskich przepisach. Jeśli pan poseł pozwoli, odpowiem w formie pisemnej, bo w tej chwili nie jestem przygotowany do tego, aby dane dotyczące liczby zaangażowanych urzędników, kosztów i zysków we Włoszech przekazać.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejGałażewski">Odpowiedź proszę przekazać do sekretariatu Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo. Więcej zgłoszeń nie ma, w takim razie, czy jest sprzeciw wobec decyzji Komisji o niezgłaszaniu uwag do projektu dokumentu? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#AndrzejGałażewski">Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. „Zieloną Księgę w sprawie gier hazardowych oferowanych w internecie w obrębie rynku wewnętrznego (COM(2011) 128 wersja ostateczna)” i odnoszące się do niej stanowisko rządu i postanowiła nie zgłaszać uwag. Zamykam rozpatrywanie pkt VII.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#AndrzejGałażewski">Ostatni punkt to sprawy bieżące. Informuję, że następne posiedzenia Komisji odbędą się kolejno: 8 czerwca o godzinie 11.00, 9 czerwca o godzinie 9.15 i 10 czerwca, wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, o godzinie 11.00. Wszystkie posiedzenia odbędą się w tej sali, w której jesteśmy obecnie. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt VIII, ale tylko w części komunikatu, bo chciałbym zapytać państwa posłów, czy mają państwo jakieś sprawy do poruszenia? Proszę, pan poseł Religa.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#JanReliga">Składam formalny wniosek, aby zaprosić głównego inspektora sanitarnego kraju do naszej Komisji, aby przekazał nam informację o bezpieczeństwie produkcji zielonego rynku. Chodzi o ostatnie wypadki, które miały miejsce w Niemczech. Jakie są doświadczenia strony niemieckiej? Bo znając przezorność Niemców, jestem zaskoczony tym, że są tam ofiary śmiertelne. U nas mówi się oficjalnie w mediach, że jest dobrze, ale jaka jest prawda? Na ile jest dobrze? Czy jest zagrożenie, czy też u nas wyjątkowo nie ma, w co wątpię? Chciałbym znać prawdę w tej kwestii. Bardzo proszę i dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Oczywiście, taki wniosek przyjmujemy, natomiast wydaje mi się, że można ewentualnie poprosić o przedstawienie tej informacji w ramach informacji rządowej. Zgłasza się pani poseł Libera, może coś wie na ten temat. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#BeataMałeckaLibera">Przede wszystkim nie wiem, dlaczego pan poseł mówi o nieprawdzie. Myślę, że te informacje, które są przekazywane, polegają przede wszystkim na prawdzie. Natomiast chcę powiedzieć, że zgłosiłam na ten temat pytanie w sprawach bieżących na najbliższe posiedzenie Sejmu, więc myślę, że jeśli zostanie ono przyjęte, to będzie to rozpatrywane w trakcie czwartkowego posiedzenia. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję. Rozumiem, że w ten sposób jesteśmy zwolnieni od ponownego zapraszania pana inspektora. Pan poseł Wojciechowski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JanuszWojciechowski">Na poprzednim posiedzeniu mówiłem o tej decyzji pana ministra Sawickiego, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, który podpisał się pod dokumentem z marca br., w którym de facto wycofał się z walki o wyrównanie dopłat rolniczych. Od momentu, gdy o tym mówiłem, doszło do nowego wydarzenia, mianowicie w PE został przyjęty raport Dessa na temat przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej. Byłem jedynym posłem w Komisji, który głosował przeciwko temu raportowi. Sprawa nabiera aktualności, bo pan minister Sawicki skierował list do mnie i do innych eurodeputowanych, w którym pisze o tym, jak zły jest ten raport, jak trzeba zewrzeć siły, żeby z nim walczyć. Mam wrażenie, że jest to jakieś rozdwojenie jaźni, albo schizofrenia, albo próba przerzucenia na eurodeputowanych odpowiedzialności za to, co wynikało z błędów pana ministra.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#JanuszWojciechowski">Dlatego, panie przewodniczący, proszę o to, żeby rozważył pan zwołanie wspólnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji do Spraw Unii Europejskiej, bo trzeba o tym poważnie porozmawiać. Mam wrażenie, że pan minister tym, co zrobił w marcu, uniemożliwił nam prawdziwą walkę o wyrównanie dopłat teraz, kiedy ona wchodzi w decydującą fazę. To jest bardzo poważny problem i chciałbym, abyśmy się tym zajęli i porozmawiali o tym. Nie możemy działać w różnych kierunkach. Pan minister najpierw się zgadza na odejście od jednolitej stawki płatności na hektar, a następnie atakuje europosłów, że to nie przeszło w PE. To jest atak. Tak to odbieram. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#AndrzejGałażewski">Przypominam sobie tę sprawę. Byliśmy ostatnio na posiedzeniu COSAC i mamy dużo spotkań z komisjami PE. Wszędzie prezentujemy jednakową postawę, że należy wyrównać zasady dopłat. Po powrocie pana przewodniczącego Rakoczego omówimy na najbliższym posiedzeniu prezydium tę sprawę, czy da się zorganizować wspólne posiedzenie i ewentualnie, kiedy. Pan poseł Witaszczyk, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#StanisławWitaszczyk">Chcę prosić pana posła Wojciechowskiego, żeby precyzyjnie powiedział, jaki to jest dokument, bo są różne dokumenty – większej i mniejszej rangi. Kiedy, gdzie i co to był za dokument?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#JanuszWojciechowski">Chodzi o dwa dokumenty. Jeden to jest raport przyjęty w PE, który jest zły w kluczowej dla Polski kwestii wyrównania dopłat. Trzeba by się zastanowić, już bez sporów politycznych, jak wspólnie działać, żeby jeszcze ostatnia szansę wykorzystać i zmienić go w PE na korzyść.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#JanuszWojciechowski">Drugi dokument to ten, który pan minister Sawicki podpisał 18 marca w Brukseli, na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa UE. Nazywany jest on potocznie deklaracją węgierską, bo to jest deklaracja prezydencji węgierskiej. Został podpisany przez dwudziestu ministrów rolnictwa, nie przez wszystkich. Podpisu odmówiły między innymi Litwa, Łotwa i Estonia, z tym uzasadnieniem, że ta deklaracja nie prowadzi do wyrównania dopłat rolniczych, na czym tym krajom, jako nowym krajom członkowskim, szczególnie zależy. Minister w tym dokumencie zrzekł się jednolitej płatności na hektar, za co był chwalony publicznie na konferencji prasowej przez ministra rolnictwa Francji Bruna Le Maire. Są na ten temat dokumenty z konferencji prasowych, natomiast sama deklaracja nie została nigdzie udostępniona. Mam w wersji angielskiej, nie mam w wersji polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#AndrzejGałażewski">Dziękuję bardzo. Nie rozwijajmy dyskusji na ten temat, ponieważ dyskusja powinna się toczyć w obecności osoby, która jest związana z tym problemem. Jeżeli chodzi o raport, to rzeczywiście jest on interesujący i warto by się z nim zapoznać. Natomiast trudno nam w tej chwili komentować to, co podpisał pan minister. Dziękuję za przypomnienie. Postawimy tę sprawę na najbliższym posiedzeniu prezydium i postaramy się uzgodnić z ministrem Sawickim termin wspólnego posiedzenia Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#AndrzejGałażewski">Czy jeszcze ktoś chciałby coś powiedzieć? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#AndrzejGałażewski">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>