text_structure.xml
34.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszKrasoń">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanuszKrasoń">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje, w punkcie pierwszym – rozpatrzenie informacji Państwowej Inspekcji Pracy dotyczącej zapobiegania nielegalnemu zatrudnieniu cudzoziemców w Polsce – doświadczenia Państwowej Inspekcji Pracy w świetle wyników kontroli legalności zatrudnienia w latach 2008–2010, w punkcie drugim – rozpatrzenie informacji Państwowej Inspekcji Pracy o wynikach kontroli w zakresie przestrzegania przepisów o czasie pracy i wynagrodzeniach oraz innych świadczeniach ze stosunku pracy w zakładach opieki zdrowotnej, w punkcie trzecim – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanuszKrasoń">Witam serdecznie gości przybyłych z Państwowej Inspekcji Pracy: pana Jarosława Leśniewskiego, panią Annę Martuszewicz, panią Małgorzatę Kwiatkowską oraz panią Teresę Cabałę. Witam serdecznie przedstawiciela Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, pana Marcina Parnowskiego, oraz przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, pana Marka Trosińskiego.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanuszKrasoń">Uzyskałem informację, że w dniu dzisiejszym nieobecni są przedstawiciele kierownictwa Państwowej Inspekcji Pracy. Przyjmuję to ze zrozumieniem, aczkolwiek sugeruję, aby w przyszłości tak organizować prace kierownictwa, żeby ktoś zawsze mógł na posiedzeniu Komisji prezentować stanowisko Głównego Inspektora Pracy.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanuszKrasoń">Czy państwo posłowie zgłaszają uwagi do porządku obrad? Nie widzę. Wobec tego proponuję przejście do realizacji porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#JanuszKrasoń">Informuję, że, zgodnie z porządkiem obrad obecnego posiedzenia Sejmu, marszałek Sejmu zarządził głosowania na godz. 18.00. Planując posiedzenie Komisji, nie przewidzieliśmy tej okoliczności. Jeśli do godz. 18.00 zakończymy rozpatrywanie informacji przewidzianych w porządku obrad, to zamkniemy posiedzenie. Jeśli nie zakończymy rozpatrywania, to będę zmuszony zarządzić przerwę na czas głosowań.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JanuszKrasoń">Przystępujemy do realizacji porządku obrad. Oddaję głos przedstawicielom Państwowej Inspekcji Pracy. W punkcie pierwszym omówimy informację dotyczącą zapobiegania nielegalnemu zatrudnieniu cudzoziemców w Polsce. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JarosławLeśniewski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo, Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JarosławLeśniewski">Mijają cztery lata od chwili, kiedy Państwowa Inspekcja Pracy z dniem 1 lipca 2007 roku przejęła zadanie polegające na sprawowaniu kontroli legalności zatrudnienia, w tym również legalności zatrudnienia cudzoziemców. Wydaje się zatem, że jest to dobry czas na dokonanie podsumowania i przedstawienie wyników i doświadczeń naszej instytucji w zakresie zapobiegania nielegalnemu zatrudnianiu cudzoziemców w latach 2008–2010.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JarosławLeśniewski">Nowe zadania przyszło nam realizować w niełatwych warunkach. Musieliśmy bowiem stawić czoła niespotykanym dotąd w polskich realiach wyzwaniom. Ma to związek nie tylko z nasilającym się od kilku lat zjawiskiem nielegalnego zatrudniania cudzoziemców w naszym kraju, ale dotyczy także coraz bardziej drastycznego naruszania ich praw pracowniczych. Obcokrajowcom nie są wypłacane wynagrodzenia za pracę, każe im się pracować z pogwałceniem norm czasu pracy, nie są zgłaszani do ubezpieczenia społecznego ani objęci owym ubezpieczeniem.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JarosławLeśniewski">Wymienione przeze mnie negatywne zjawiska wystąpiły ze szczególną intensywnością na przełomie 2009 i 2010 roku. Wówczas to inspektorzy podjęli wiele kontroli interwencyjnych w związku z rażącym naruszeniem praw pracowniczych cudzoziemców spoza Unii Europejskiej. Media pisały o obozach pracy nad Wisłą. Szczególnie znamienne było, że wspomniane naruszenia prawa nastąpiły wobec dużych grup cudzoziemców zwerbowanych przez agencje zatrudnienia głównie do wykonywania pracy w sektorze rolniczym.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JarosławLeśniewski">Mając na uwadze coraz większy napływ cudzoziemców do pracy na terytorium Polski, Państwowa Inspekcja Pracy stara się nieustannie podnosić skuteczność swoich działań. Z początkiem 2010 roku dokonaliśmy nowego otwarcia w zakresie sposobu organizowania kontroli legalności zatrudnienia, tworząc we wszystkich okręgowych inspektoratach pracy specjalistyczne sekcje legalności zatrudnienia. Położyliśmy duży nacisk na właściwe typowanie podmiotów do kontroli, oparte na stałym monitoringu nielegalnego rynku pracy. Zacieśniliśmy też współpracę ze Strażą Graniczną, naszym naturalnym partnerem przy realizacji kontroli legalności zatrudnienia. Ze strony Państwowej Inspekcji Pracy dotychczasową współpracę ze Strażą Graniczną należy uznać za niezwykle efektywną i ocenić bardzo dobrze. Na szczególne podkreślenie zasługuje efektywność i sprawność kontaktów roboczych między inspektorami pracy a wyznaczonymi funkcjonariuszami Straży Granicznej, dzięki czemu możemy podejmować wspólne akcje i interwencje niemal natychmiast po odebraniu sygnału o stwierdzonych nieprawidłowościach.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JarosławLeśniewski">Działania podjęte w celu poprawy efektywności kontroli legalności zatrudnienia przyniosły, naszym zdaniem, zamierzony rezultat. Warto w szczególności wskazać, że w 2010 roku inspektorzy stwierdzili o 45% więcej przypadków nielegalnego zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców niż w 2009 roku i trzykrotnie więcej niż w roku 2008.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#JarosławLeśniewski">Oprócz działalności kontrolnej Państwowa Inspekcja Pracy prowadzi także działania prewencyjne mające na celu zapobieganie nielegalnemu zatrudnianiu cudzoziemców oraz naruszaniu ich praw pracowniczych. Nasza instytucja udziela bezpłatnych porad prawnych w tym zakresie, prowadzi kampanie informacyjne, wydaje broszury, ulotki dla pracodawców oraz cudzoziemców. Jedna z broszur adresowanych do obcokrajowców ze Wschodu ukazała się w języku rosyjskim.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JarosławLeśniewski">Staramy się również dążyć do poprawy jakości obowiązujących regulacji prawnych. W tym miejscu warto przypomnieć, że w grudniu 2009 roku przedmiotem obrad Komisji do Spraw Kontroli Państwowej była przygotowana przez nasz urząd analiza „Wnioski de lege ferenda wynikające z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy”. Wiele propozycji zawartych w owym opracowaniu obejmowało zagadnienia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców. Chociaż niektóre z naszych postulatów zostały już spełnione bądź znajdują się w fazie realizacji, działalność kontrolna w omawianej dziedzinie napotyka na wiele barier. Pomimo wprowadzenia specjalnych przepisów w dalszym ciągu utrudnione jest zwłaszcza dokonywanie skutecznych kontroli przedsiębiorców zagranicznych spoza obszaru Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy delegują swoich pracowników do pracy na terytorium naszego kraju. Poza tym w aktualnych realiach za niezbędne trzeba uznać wzmocnienie ochrony prawnej cudzoziemców świadczących pracę na terytorium Polski. Nie może się ono jednak dokonywać bez zniesienia lub przynajmniej złagodzenia sankcji wobec obcokrajowców nielegalnie wykonujących pracę w sytuacjach, które wymusił sam pracodawca, np. w razie zatrudnienia cudzoziemca bez pisemnej umowy, skoro obowiązek jej zawarcia spoczywa wyłącznie na pracodawcy i obcokrajowiec może mieć niewielki wpływ na jego spełnienie.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JarosławLeśniewski">W sferze kontroli legalności zatrudnienia Państwowa Inspekcja Pracy staje wobec poważnych wyzwań na przyszłość. Przede wszystkim wiąże się to z przygotowaniem wdrożenia przez Polskę dyrektywy Unii Europejskiej, która przewiduje zaostrzenie kar dla pracodawców za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców przybywających z państw trzecich. Jest to tzw. dyrektywa sankcyjna. To właśnie na Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej będzie spoczywał obowiązek prowadzenia skutecznych i odpowiednich kontroli w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#JarosławLeśniewski">Należy zresztą podkreślić, że system zatrudniania cudzoziemców w Polsce powinien być adekwatny nie tylko do postanowień wspomnianej dyrektywy, ale także odpowiadać założeniom polskiej polityki migracyjnej, której projekt został przedstawiony w ostatnim czasie. Wypada się zgodzić z przyjętym tam założeniem, że emigracja zarobkowa do naszego kraju powinna być ukierunkowana na cudzoziemców, których zatrudnienie przynosiłoby korzyści polskiej gospodarce. Realizacja tego celu pozwoliłaby na pozytywną zmianę obecnej rzeczywistości, w której cudzoziemcy nierzadko stanowią tanią siłę roboczą z racji swojego trudnego i niezwykle podatnego na wyzysk ze strony pracodawcy położenia.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#JarosławLeśniewski">Na koniec za pomocą tabel i wykresów chciałbym zobrazować wyniki kontroli legalności zatrudnienia. Jak napisaliśmy w przedstawionym materiale, w ciągu trzech lat udało się nam przeprowadzić blisko 6 tys. kontroli dotyczących legalności zatrudnienia cudzoziemców. Objęliśmy nimi ponad 30 tys. cudzoziemców. W latach 2008 i 2009 naruszenia przepisów stwierdzono w co drugim podmiocie objętym kontrolą. W 2010 roku nielegalne zatrudnienie ujawniono w 11% skontrolowanych podmiotów, a w roku 2009 – w 13% skontrolowanych podmiotów. Warto nadmienić, iż w 2010 roku inspektorzy pracy stwierdzili ponad 1 tys. nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców, w roku 2009 ujawnili ich 697, a w roku 2008 – 343. Jak wspomniałem poprzednio, progresja wynosi ponad 45%.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#JarosławLeśniewski">Wśród nielegalnie pracujących cudzoziemców wyraźnie dominują obcokrajowcy z państw powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego. Zdecydowanie przeważają obywatele Ukrainy. Jest to ponad 50% przypadków nielegalnego zatrudnienia, stwierdzonych na terytorium naszego kraju. Druga pod względem liczebności grupa cudzoziemców to cudzoziemcy z Dalekiego Wschodu. Zwracamy również uwagę, że sporadycznie nielegalnie zatrudniani są też obywatele z państw afrykańskich i amerykańskich.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#JarosławLeśniewski">Zjawisko nielegalnego zatrudnienia najczęściej koncentruje się w dużych aglomeracjach miejskich, w szczególności w województwach dolnośląskim, śląskim, mazowieckim, pomorskim i wielkopolskim. Od 2009 roku obserwujemy, że centralami nielegalnego zatrudnienia cudzoziemców stają się również mniejsze ośrodki, gdzie istotną rolę odgrywa rolnictwo, jak np. w województwach lubelskim i opolskim. Zdecydowanie mniejszą skalę nielegalnego zatrudnienia obserwuje się w województwach podkarpackim, kujawsko-pomorskim i warmińsko-mazurskim.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#JarosławLeśniewski">Wśród sekcji gospodarki narodowej, w których obserwowano nielegalne zatrudnienie, przeważało przetwórstwo przemysłowe. Bardzo wysoką pozycję zajmowały też rolnictwo i budownictwo.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#JarosławLeśniewski">W okresie objętym opracowaniem najczęściej spotkaną nieprawidłowością w zakresie legalności zatrudnienia cudzoziemców był brak wymaganego zezwolenia na pracę. Tendencja w tym zakresie jest z roku na rok wzrostowa. Na stosunkowo wysokim poziomie utrzymuje się liczba stwierdzonych przypadków niezawarcia z cudzoziemcem wymaganych umów o pracę lub umów cywilnoprawnych. Raczej na niskim poziomie, co stanowi specyfikę naszego kraju, są wskaźniki dotyczące nieposiadania przez cudzoziemców właściwej podstawy pobytu bądź posiadania podstawy pobytu, która wyklucza wykonywanie pracy. Chodzi np. o pracę na podstawie tzw. wiz turystycznych.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#JarosławLeśniewski">Z uwagi na pojawiające się coraz częściej sygnały o naruszaniu praw pracowniczych obcokrajowców, a także o niedopełnianiu w stosunku do cudzoziemców obowiązku zgłaszania do ubezpieczenia społecznego, od 2009 roku szczególnie monitorujemy owo zjawisko w ramach rutynowych kontroli legalności zatrudnienia. Przeprowadzone w 2010 roku kontrole przestrzegania prawa pracy i warunków bhp wobec obcokrajowców w porównaniu z rokiem 2009 wykazały zwiększenie liczby stwierdzonych nieprawidłowości w tym zakresie. Ze względu na niezadowalający stan praworządności w tym obszarze pozostanie on pod szczególnym nadzorem inspektorów pracy.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#JarosławLeśniewski">Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JanuszKrasoń">Bardzo dziękuję za prezentację. Otwieram dyskusję. Proszę uprzejmie. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos, zadać pytanie, sformułować uwagi? Proszę bardzo, pan poseł Bury.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Antoniego">Przepraszam bardzo, że zabieram państwu czas, ale dane, które zostały podane w odniesieniu do liczby nielegalnie zatrudnionych – w roku 2010 było to 1011 cudzoziemców – wydają mi się bardzo zaniżone i mało prawdopodobne. Liczba ta jest wielokrotnie większa.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#Antoniego">Z wizyt różnych osób w moim biurze poselskim – mam biuro na Podkarpaciu w Przeworsku – wynika, że poszkodowane są głównie kobiety. Budżety domowe są uszczuplone, ponieważ mężowie odwiedzają agencje towarzyskie. Zwracałem uwagę na ten temat panu ministrowi, bodajże w ubiegłym roku. Pan minister powiedział, że przyjrzy się tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#Antoniego">Teraz jawi się zasadnicze pytanie, a mianowicie czy Państwowa Inspekcja Pracy objęła kontrolą tego typu placówki w Rzeczypospolitej Polskiej, czy też nie, i jakie są tego efekty. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JanuszKrasoń">Pan poseł Kania.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejKania">Panie przewodniczący, szanowni państwo!</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AndrzejKania">Temat dotyczący agencji towarzyskich jest bardzo interesujący, ponieważ, generalnie, mamy problem z tego typu instytucją. Oficjalnie, przynajmniej w polskim prawie, nie ma czegoś takiego, jak agencje towarzyskie. Popularnie nazywa się to wulgarnie inaczej. Myślę, że rzeczywiście problem, o którym wspomniał mój przedmówca, jest dosyć poważny. Dlatego też myślę, że nielegalność zatrudnienia w tego typu instytucjach to jeden krok za daleko, ponieważ w ogóle problem ten należałoby rozpatrywać na niwie tego, czy tego typu instytucje mogą funkcjonować na polskim rynku. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JanuszKrasoń">Dziękuję bardzo. Nie widzę więcej zgłoszeń ze strony osób chętnych do zabrania głosu. Poproszę jednak, aby pan dyrektor Leśniewski zechciał się ustosunkować do pytania pana posła Burego.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JarosławLeśniewski">Chciałbym podkreślić, że Państwowa Inspekcja Pracy prowadzi kontrole pracodawców przedsiębiorców. Kluczową rolę w zakresie kontroli legalności zatrudnienia w tego typu podmiotach pełni Straż Graniczna. Straż Graniczna ma identyczne uprawnienia w tym obszarze jak Państwowa Inspekcja Pracy, ma też dodatkowe uprawnienie w zakresie prowadzenia czynności operacyjnych. Wyniki kontroli, które przedstawiłem, dotyczą kontroli prowadzonych jedynie przez Państwową Inspekcję Pracy. Do tego gros kontroli w zakresie legalności zatrudnienia prowadzi Straż Graniczna. Część kontroli dokonujemy wspólnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JanuszKrasoń">Rozumiem. Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#Antoniego">Moje pytanie pozostało bez odpowiedzi. Jeśli tylko tyle możemy usłyszeć w tym zakresie, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JanuszKrasoń">W naszym spotkaniu nie uczestniczy przedstawiciel Straży Granicznej, więc trudno o zadanie pytania. Na posiedzeniu prezydium Komisji zaproponujemy debatę w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#Antoniego">Wobec tego proszę o udzielenie odpowiedzi na moje pytanie na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanuszKrasoń">Dobrze. Zwracam się do Głównego Inspektora Pracy, aby zechciał odpowiedzieć na piśmie na pytanie zadane przez pana posła Burego.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JanuszKrasoń">Szkoda, że mamy mało czasu. Nie chcę prowokować państwa posłów do tego, aby spotykać się po głosowaniach. W związku z tym stwierdzam zakończenie prac w punkcie pierwszym, chociaż wydaje mi się, że debata na ten temat jest godna uwagi.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#JanuszKrasoń">Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#JanuszKrasoń">Witam przybyłych gości. Dotarł do nas pan Cezary Rzemek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, wraz z osobą towarzyszącą. Witam serdecznie na posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#JanuszKrasoń">Proszę uprzejmie, oddaję głos przedstawicielom Państwowej Inspekcji Pracy w celu przedstawienia informacji o wynikach kontroli w zakresie przestrzegania przepisów o czasie pracy i wynagrodzeniach oraz innych świadczeniach ze stosunku pracy w zakładach opieki zdrowotnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#TeresaCabała">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo!</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#TeresaCabała">Został państwu przedłożony materiał zatytułowany „Wyniki kontroli w zakresie przestrzegania przepisów o czasie pracy i wynagrodzeniach oraz innych świadczeniach ze stosunku pracy w zakładach opieki zdrowotnej”. Dlatego też ograniczę się do zaprezentowania spraw najważniejszych, na których chciałabym skupić uwagę Wysokiej Komisji.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#TeresaCabała">W 2010 roku inspektorzy pracy przeprowadzili 295 kontroli w 294 zakładach przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych. W zakładach tych było zatrudnionych 123 tys. pracowników. Chciałabym podkreślić, że w zakładach tych 10.400 osób świadczyło pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. 14.500 podmiotów gospodarczych świadczyło usługi medyczne na rzecz skontrolowanych zakładów. Były to indywidualne i grupowe praktyki lekarskie i pielęgniarskie.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#TeresaCabała">77% skontrolowanych zakładów stanowiły zakłady publiczne, a więc własność państwowa i samorządowa. Pozostałe zakłady były to zakłady niepubliczne, czyli własność krajowa, mieszana lub zagraniczna. Inspektorzy pracy stwierdzili nieprawidłowości zarówno w zakładach publicznych, jak i zakładach niepublicznych. Informacje w tym zakresie zostały państwu przekazane w materiałach przygotowanych przez Głównego Inspektora Pracy.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#TeresaCabała">Wyniki działań kontrolno-nadzorczych wskazują, iż stan przestrzegania przepisów o czasie pracy jest niezadowalający i w niektórych obszarach uległ pogorszeniu. Jeżeli popatrzymy na widoczny slajd, zobaczymy, że najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w zakresie ewidencji czasu pracy (56%). Jeżeli porównamy to do roku 2008, okaże się, że w tym zakresie w roku 2008 inspektorzy pracy stwierdzili nieprawidłowości w 10% zakładów.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#TeresaCabała">Druga nieprawidłowość polega na braku zapewnienia odpowiedniego odpoczynku dobowego. Nieprawidłowości w tym obszarze zostały stwierdzone w 46% skontrolowanych zakładów. Natomiast w roku 2008 nieprawidłowości w tym zakresie zostały stwierdzone w 7% skontrolowanych zakładów. Inspektorzy pracy ujawnili – jest to skrajny przypadek – że w jednym ze szpitali pielęgniarki z bloku operacyjnego pozostawały non stop do dyspozycji pracodawcy w związku z pełnieniem gotowości do wykonywania pracy przez 48, 96 lub 144 godziny. Jest to skrajny przypadek. Inspektorzy pracy ujawnili również przypadek lekarzy świadczących pracę po 48 godzin, łącznie z pełnionymi dyżurami medycznymi, a nawet 103 godziny 25 minut. Oczywiście, wskazuję Komisji na skrajne przypadki.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#TeresaCabała">Jakie były działania podjęte przez inspektorów pracy. Inspektorzy pracy:</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#TeresaCabała">– wydali 1639 wniosków w 276 wystąpieniach,</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#TeresaCabała">– nałożyli 87 mandatów karnych na łączną kwotę 102.700 zł,</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#TeresaCabała">– zastosowali 87 środków oddziaływania wychowawczego,</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#TeresaCabała">– skierowali do sądu 8 wniosków o ukaranie.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#TeresaCabała">W zakresie wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy inspektorzy pracy przeprowadzili 283 kontrole w zakładach opieki zdrowotnej, przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymagał udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych. Zakłady te zatrudniały 125.400 tys. pracowników. 80% stanowiły zakłady publiczne, pozostałe to zakłady niepubliczne. Zarówno w zakładach publicznych, jak i w zakładach niepublicznych inspektorzy pracy stwierdzili nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#TeresaCabała">Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło niewypłacania lub zaniżania wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Inspektorzy pracy stwierdzili taką nieprawidłowość w 60% skontrolowanych zakładów. Na kolejnym miejscu znalazły się nieprawidłowości związane z wypłatą dodatków za pracę w porze nocnej, co stwierdzono w 21% skontrolowanych zakładów. Brak lub niewypłacenie w terminie wynagrodzenia lub dodatków za pracę w niedziele i święta inspektorzy pracy stwierdzili w 18% skontrolowanych zakładów. Incydentalny charakter miały nieprawidłowości związane z wypłatą nagród jubileuszowych, ekwiwalentu za odzież czy odpraw emerytalno-rentowych.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#TeresaCabała">Po kontrolach w zakresie wypłaty wynagrodzeń lub innych świadczeń inspektorzy pracy zastosowali następujące środki prawne:</u>
<u xml:id="u-14.14" who="#TeresaCabała">– wydali 89 decyzji nakazujących wypłatę świadczeń pracownikom na łączną kwotę ponad 1900 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-14.15" who="#TeresaCabała">– wydali 1244 wnioski zawarte w 232 wystąpieniach,</u>
<u xml:id="u-14.16" who="#TeresaCabała">– nałożyli 63 mandaty karne na kwotę 75.300 zł,</u>
<u xml:id="u-14.17" who="#TeresaCabała">– zastosowali 55 środków oddziaływania wychowawczego,</u>
<u xml:id="u-14.18" who="#TeresaCabała">– skierowali do sądu 8 wniosków o ukaranie,</u>
<u xml:id="u-14.19" who="#TeresaCabała">– skierowali 2 zawiadomienia do prokuratury dotyczące podejrzenia popełnienia przestępstwa; w obydwu przypadkach prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania.</u>
<u xml:id="u-14.20" who="#TeresaCabała">W wyniku realizacji 82 decyzji płacowych dla 3361 pracowników wyegzekwowano należne wynagrodzenia i inne świadczenia w łącznej kwocie ponad 1700 tys. zł. W wyniku realizacji wniosków zawartych w wystąpieniach pracodawcy wypłacili na rzecz 11.167 pracowników należności w kwocie ponad 9000 tys. zł, z czego kwota blisko 6500 tys. zł stanowiła dla 4158 pracowników wzrost wynagrodzeń wynikających z art. 59a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Aktualnie artykuł ten został uchylony ustawą o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Należy podkreślić, że w trakcie kontroli 43 pracodawców 2133 pracownikom wypłaciło należne wynagrodzenia i inne świadczenia w łącznej kwocie ponad 1900 tys. zł, co nie wymagało już stosowania środków przez inspektorów pracy.</u>
<u xml:id="u-14.21" who="#TeresaCabała">Wśród przyczyn naruszeń przepisów dotyczących czasu pracy i wypłaty wynagrodzeń, wskazywanych przez inspektorów pracy, są:</u>
<u xml:id="u-14.22" who="#TeresaCabała">– niewłaściwa interpretacja przepisów prawa pracy oraz brak odpowiedniej wiedzy, zwłaszcza w zakresie zmian dokonanych od dnia 1 stycznia 2008 roku w związku z nowelizacją ustawy o zakładach opieki zdrowotnej,</u>
<u xml:id="u-14.23" who="#TeresaCabała">– niejasność i niespójność niektórych przepisów zawartych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej oraz Kodeksie pracy,</u>
<u xml:id="u-14.24" who="#TeresaCabała">– brak właściwego nadzoru ze strony kadry kierowniczej nad osobami, których obowiązkiem było, między innymi, planowanie i rozliczanie czasu pracy podległego personelu,</u>
<u xml:id="u-14.25" who="#TeresaCabała">– niewłaściwe metody stosowane przy naliczaniu świadczeń ze stosunku pracy oraz pomyłki w obliczeniach,</u>
<u xml:id="u-14.26" who="#TeresaCabała">– nieprawidłowy obieg dokumentów związanych z naliczaniem świadczeń pieniężnych,</u>
<u xml:id="u-14.27" who="#TeresaCabała">– wadliwe źródła prawa wewnątrzzakładowego,</u>
<u xml:id="u-14.28" who="#TeresaCabała">– braki kadrowe w grupach zawodowych lekarzy, pielęgniarek oraz techników rtg,</u>
<u xml:id="u-14.29" who="#TeresaCabała">– względy ekonomiczne i dążenie do obniżania kosztów działalności zakładu, w tym oszczędzanie na kosztach pracy poprzez zmniejszanie zatrudnienia,</u>
<u xml:id="u-14.30" who="#TeresaCabała">– świadome naruszenia.</u>
<u xml:id="u-14.31" who="#TeresaCabała">Natomiast, według pracodawców, główne przyczyny takiego stanu rzeczy stanowią:</u>
<u xml:id="u-14.32" who="#TeresaCabała">– niewystarczające środki finansowe na działalność statutową zakładu, co wymusza konieczność poszukiwania oszczędności, w tym na kosztach pracy,</u>
<u xml:id="u-14.33" who="#TeresaCabała">– braki kadrowe w grupach zawodowych lekarzy, pielęgniarek i techników rtg,</u>
<u xml:id="u-14.34" who="#TeresaCabała">– niejasność i niespójność niektórych przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz Kodeksu pracy.</u>
<u xml:id="u-14.35" who="#TeresaCabała">Przejdę teraz do podsumowania i wniosków. Jak wspomniałam, wyniki działań wskazują, iż stan przestrzegania przepisów jest niezadowalający i w niektórych obszarach uległ pogorszeniu. Poprawa przestrzegania przepisów w zakresie czasu pracy oraz wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy wymaga kontynuowania przez Państwową Inspekcję Pracy w 2011 roku działań kontrolno-nadzorczych w obszarach, w których stwierdzono najwięcej nieprawidłowości, prowadzenia działań prewencyjno-informacyjnych w zakresie obowiązujących regulacji dotyczących czasu pracy i należności pracowniczych oraz rozważenia potrzeby zmian legislacyjnych. W ocenie Państwowej Inspekcji Pracy, zmiany legislacyjne powinny odnosić się do stworzenia prawnego mechanizmu eliminującego możliwość wykonywania pracy w tym samym zakładzie opieki zdrowotnej na podstawie różnych stosunków prawnych, bez zachowania prawa do wypoczynku. Wiemy, że dzisiaj lekarz zatrudniony w szpitalu w ramach stosunku pracy pracuje przez 7 godzin, następnie, w ramach umowy kontraktowej…</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JanuszKrasoń">Przepraszam, pani dyrektor, ale jestem zmuszony przerwać nasze posiedzenie. Zapowiadałem, że niezależnie od nas marszałek Sejmu zarządził głosowania na godz. 18.00.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#JanuszKrasoń">W związku z tym ogłaszam przerwę. Przerwa będzie trwała około trzydziestu minut. Proszę, panie Tadeuszu – zwracam się do sekretariatu Komisji – o przesłanie wszystkim posłom informacji, że wznowienie obrad Komisji nastąpi tuż po głosowaniach. Najmocniej państwa przepraszam, ale, niestety, za minutę rozpoczynają się głosowania.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#JanuszKrasoń">Wznawiam obrady. Przypominam, że byliśmy na końcowym etapie przyjmowania informacji pani Teresy Cabały. Proszę uprzejmie. O ile pamiętam, były to rekomendacje Głównego Inspektora Pracy w tym obszarze. Proszę uprzejmie, oddaję pani głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#TeresaCabała">Dziękuję bardzo. Przejdę do kolejnego wniosku, czyli jednoznacznego wskazania w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej, że czas pozostawania poza zakładem opieki zdrowotnej w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych może naruszać prawo do odpoczynku. Następny wniosek dotyczący zmian legislacyjnych odnosi się do uregulowania expressis verbis kwestii dopuszczalności pełnienia dyżurów medycznych przez lekarzy i innych pracowników medycznych z wyższym wykształceniem, zatrudnionych w skróconych normach czasu pracy, to znaczy pięć godzin na dobę.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#TeresaCabała">Ponadto, aktualność zachowują zgłaszane już przez Państwową Inspekcję Pracy postulaty szerzej opisane w przedstawionym w 2009 roku materiale pt. „Wnioski de lege ferenda wynikające z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy”. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JanuszKrasoń">Dziękuję uprzejmie za przedstawienie informacji. Czy pan minister zdrowia chciałby w tym momencie zabrać głos i ustosunkować się do przedstawionej informacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#CezaryRzemek">Dziękuję bardzo. Krótko odniosę się tylko do wniosków, jeżeli pan przewodniczący pozwoli.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JanuszKrasoń">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#CezaryRzemek">Chciałbym podziękować za przesłanie sprawozdania. Dostaliśmy je od Komisji, Państwowa Inspekcja Pracy nie przesłała go do nas. Na pewno zagłębimy się w nie i przeanalizujemy.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#CezaryRzemek">Jeżeli chodzi o wnioski, to trzeci wniosek, o którym była mowa, dotyczący pełnienia dyżurów medycznych przez lekarzy i innych pracowników medycznych – chodzi o pięciogodzinny czas pracy na dobę – de facto jest zrealizowany w ustawie o działalności leczniczej, która w obecnej chwili jest już podpisana przez Prezydenta RP. Można zatem powiedzieć, że wniosek ten jest jednoznacznie skonsumowany.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#CezaryRzemek">Jeżeli chodzi o wskazanie czegoś w przepisach ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, to chciałbym przypomnieć, że ustawa o zakładach opieki zdrowotnej umiera śmiercią naturalną. Zostanie ona zlikwidowana po wejściu w życie ustawy o działalności leczniczej. Na pewno zastanowimy się nad tym. Jeżeli trzeba będzie dokonać jakichkolwiek zmian, to dokonamy ich w ustawie o działalności leczniczej.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#CezaryRzemek">To samo dotyczy pierwszego wniosku, czyli stworzenia prawnego mechanizmu eliminującego możliwość wykonywania pracy w tym samym zakładzie opieki zdrowotnej. Rozumiem, że chodzi tu o jedno po drugim, a nie poprzez każdy rodzaj umowy. Rozumiem, że chodzi o umowę o pracę łączoną z innym rodzajem umowy. Jeżeli będą przypadki łamania prawa, to Państwowa Inspekcja Pracy ma możliwość zwrócenia na to uwagi, ponieważ, jak było wcześniej wspomniane, jest delegowana do tego, aby sprawdzać umowy.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#CezaryRzemek">Dziękuję bardzo. Jeżeli będą jakieś pytania, to bardzo chętnie na nie odpowiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JanuszKrasoń">Uprzejmie dziękuję. Otwieram dyskusję. Czy państwo posłowie chcieliby zabrać głos? Nie widzę chętnych do zabrania głosu. Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JanuszKrasoń">W konkluzji podkreślam, że obecny na posiedzeniu minister zdrowia, pan Cezary Rzemek, stwierdził, że wnioski sformułowane w informacji Państwowej Inspekcji Pracy w zasadzie są akceptowane. Jeden jest już wdrożony, kolejne dwa będą zrealizowane przez ministra. Wydaje się, że jest to dla nas satysfakcjonujące.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#JanuszKrasoń">Stwierdzam zakończenie debaty w punkcie drugim.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#JanuszKrasoń">Przechodzimy do realizacji punktu trzeciego obejmującego sprawy bieżące. Czy ktoś z państwa chciałby poruszyć jakąś sprawę bieżącą? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#JanuszKrasoń">Zamykając posiedzenie, jeszcze raz państwa przepraszam za zaistniałą okoliczność. Jeszcze raz chciałbym przypomnieć, że planując posiedzenie Komisji pan przewodniczący Arkadiusz Czartoryski nie wiedział, że o godz. 18. 00 zostaną zarządzone głosowania.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#JanuszKrasoń">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>