text_structure.xml 11.8 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JarosławJagiełło">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich, stwierdzam kworum. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek obrad został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#JarosławJagiełło">Przechodzimy do rozpatrzenia informacji Ministra Edukacji Narodowej. Proszę pana ministra Stanisława Sławińskiego o przedstawienie informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławSławiński">Spróbuję krótko scharakteryzować informację, która została państwu przedłożona na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławSławiński">Nauczanie historii, kultury i przekazywanie wiedzy o współczesnej sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych jest obecne w dokumentach regulujących sferę programową działalności szkoły. Kluczowym dokumentem jest tzw. podstawa programowa kształcenia ogólnego, która w dość uniwersalny sposób obejmuje obligatoryjny zakres tematyczny. Akcentuję słowo „obligatoryjny”, ponieważ nie zawsze do szerokiej opinii dociera to, że czasami mamy do czynienia z programami autorskimi konkretnego nauczyciela. Szkoły cieszą się z autonomii programowej i jakby żyją własnym życiem. Twórczość programowa nauczycieli poddana jest pewnym zasadom, jednak jurysdykcja Ministra Edukacji Narodowej nad programami tak daleko nie sięga. Niektóre programy, zaproponowane przez autorów lub wydawców, minister może włączyć do listy programów dopuszczonych do użytku szkolnego, czyli do wyboru przez nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławSławiński">System edukacji reguluje treść kształcenia szkolnego przy pomocy instrumentów sterowania pośredniego poprzez podstawę programową i poprzez pewnego typu politykę dopuszczania różnych konkurujących ze sobą ofert. Jednak dopiero w szkole kształtuje się konkretne oblicze programowe szkoły, szczegółowe rozwiązania programowo-organizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławSławiński">Oprócz ustalania podstawy programowej kształcenia ogólnego i związanego z tym standardem wymagań egzaminacyjnych Minister Edukacji Narodowej dopuszcza do użytku szkolnego programy i podręczniki. Ponadto oddziałuje na programy poprzez uzgodnienia dwustronne z innymi krajami. Następnie te uzgodnienia są przekazywane m.in. osobom upoważnionym do recenzowania, autorom oraz ośrodkom metodycznym. To, do czego w imieniu Polski zobowiąże się Minister Edukacji Narodowej w różnych komisjach dwustronnych, obowiązuje później w decentralizowanym systemie, jest przestrzegane przez autorów programów, autorów podręczników itd.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#StanisławSławiński">Poprzez pozostające w jego dyspozycji środki Minister Edukacji Narodowej może stymulować pewne zjawiska i wspierać rozwój pewnej tematyki w życiu szkoły – poprzez ogłaszanie konkursów i różnych inicjatyw, poprzez wydawanie materiałów edukacyjnych. O takich działaniach ministra można przeczytać w przedłożonej informacji.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławSławiński">Kilka szczegółowych informacji. W zakresie języka polskiego, II etap edukacyjny (klasy IV-VI) mamy ogólny zapis o odbiorach tekstów kultury z uwzględnieniem odrębności regionalnej i etnicznej. Wskazuje się na to, że w szkole musi być brany pod uwagę kontekst lokalny, odrębności regionalnej i etnicznej. To, jak robi to szkoła, mieści się w sferze jej autonomii programowej.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#StanisławSławiński">W przedmiocie – historia i społeczeństwo wśród treści nauczania mamy: najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego. Wiemy, że jest ono wielonarodowe. Wśród osiągnięć, jakie dzieci powinny uzyskiwać w toku nauki szkolnej, mówi się o dokonywaniu świadomej samoidentyfikacji kulturowej, narodowej, etnicznej, regionalnej i państwowej. Samoidentyfikacja kulturowa, narodowa i etniczna to pewnego rodzaju pogłębione odczytywanie własnej tożsamości, własnych korzeni. Zakłada się, że taki jest rezultat procesu kształcenia szkolnego. Również w wielu innych przedmiotach akcentowane są wszystkie elementy, nawiązujące do dziedzictwa i dorobku kulturowego, do elementów historii społeczności, które nazywamy mniejszościami narodowymi i etnicznymi.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławSławiński">Nie będę odczytywał wszystkich podanych w materiale informacji. Mam nadzieję, że mój komentarz nieco ułatwi odczytanie tego materiału.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#StanisławSławiński">Kwestia skali różnorodności programowej. Na str. 3 informacji zawarte są dane, mówiące o tym, że dla I etapu nauczania (klasy I-III szkoły podstawowej) mamy w Polsce 130 programów, dopuszczonych do użytku szkolnego. Dla II etapu nauczania (klasy IV-VI szkoły podstawowej) jest ogółem 227 programów. Ta liczba pokazuje ogromną różnorodność propozycji. Dla III etapu nauczania (gimnazjum) mamy 361 programów, a dla etapu ponadgimnazjalnego – 286 różnych programów. Wśród tych programów mamy dla I etapu edukacyjnego 13 programów dotyczących edukacji regionalnej. Jest to tematyka bezpośrednio odnosząca się do spraw, o których dzisiaj rozmawiamy. W II etapie edukacyjnym jest 80 programów nauczania, które w istotny, bezpośredni sposób eksponują i ustawiają jakiś program dydaktyczny, problematykę dziedzictwa kulturowego, różnorodności etnicznej i regionalnej. W III etapie edukacyjnym jest 149 programów zawierających elementy, o których mówimy. W liceach jest 108 takich programów.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#StanisławSławiński">Podkreślamy, że te programy nie podlegają bezpośredniej ocenie MEN. Są badane pod względem zgodności z podstawą programową. Te programy są bardzo różne pod względem podejść i rozwinięć. Upatruje się w tym pewne bogactwo możliwości kreowania jakichś nowych ideałów, nowych procedur dydaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#StanisławSławiński">Sprawa funkcjonowania komisji dwustronnych. Mamy komisję polsko-niemiecką, polsko-ukraińską, polsko-litewską oraz polsko-izraelską. Choć są rozmaicie usytuowane, to jednak analogiczna jest ich misja i funkcja. Komisje dwustronne oceniają podręczniki szkolne, dotyczące nauczania historii, geografii i literatury.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#StanisławSławiński">W wyniku prac komisji polsko-niemieckiej zostały opracowane i wydane wskazówki i materiały metodyczne do nauczania, zatytułowane „Polska i Niemcy w XX wieku”. Opracowania zostały przekazane rzeczoznawcom z zakresu historii oraz publicznym placówkom doskonalenia nauczycieli i pedagogicznym bibliotekom wojewódzkim i ich filiom. W 2002 roku zostały zorganizowane dwie konferencje, poświęcone wykorzystaniu tych materiałów w procesie dydaktycznym. Pierwsza z nich była przeznaczona dla nauczycieli doradców metodycznych historii z całego kraju, a druga była adresowana do nauczycieli historii z terenu woj. śląskiego. W 2003 roku wydano i przekazano do bibliotek dodatkowy nakład książki „Polacy i Niemcy, historia, kultura, polityka”.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#StanisławSławiński">Ustalenia dwustronnych komisji do spraw doskonalenia treści podręczników: polsko-litewskiej, polsko-ukraińskiej i polsko-niemieckiej są dostępne na stronie internetowej MEN.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#StanisławSławiński">W czasie ubiegłorocznego posiedzenia komisja polsko-litewska zaplanowała analizę podręczników historii i geografii dla mniejszości litewskiej w Polsce i mniejszości polskiej na Litwie. Obie strony zobowiązały się do przekazania sobie tych podręczników i wyników ich oceny przed kolejnym posiedzeniem komisji, które odbędzie się w maju br.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#StanisławSławiński">Chciałbym powiedzieć, że mamy do czynienia z różnymi inicjatywami, które wzbogacają życie szkolne. Od roku szkolnego 1994/95 odbywa się Olimpiada Języka Białoruskiego, która na stałe znalazła się w kanonie olimpiad przedmiotowych. Jest ona finansowana ze środków budżetowych resortu oświaty. Jedną z najstarszych olimpiad jest Olimpiada Języka Rosyjskiego, odbywająca się od 1969 roku. Jej organizatorem jest Instytut Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego, przy współudziale Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#StanisławSławiński">Resort edukacji wspomaga organizowanie konkursu pn. „Historia i kultura Żydów w Polsce” i konkursu dla młodszych dzieci „Na wspólnej ziemi”. Obydwa konkursy realizowane są we współpracy z Fundacją „Shalom”. Jest także konkurs adresowany do młodzieży szkół średnich „Konkurs wiedzy o współczesnym Izraelu”.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#StanisławSławiński">Pewne znaczenie dla omawianej dzisiaj tematyki ma także „Olimpiada wiedzy o prawach człowieka dla uczniów szkół średnich”, gdyż w jej programie wyraźnie jest zaakcentowana problematyka praw mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#StanisławSławiński">Pragnę poinformować, że organizowane jest dwusemestralne studium podyplomowe dla nauczycieli pracujących z dziećmi i młodzieżą pochodzenia romskiego. Studium jest prowadzone przez Akademię Pedagogiczną w Krakowie. Do tej pory odbyły się już dwie edycje tego cyklu kształcenia. Resort edukacji dofinansował również wydanie i rozpowszechnianie przewodnika metodycznego „Romowie – bliskie spotkania”, opracowanego przez Stowarzyszenie „Integracja” z Suwałk. Przewodnik ten tworzy pakiet z innymi wydanymi przez Stowarzyszenie opracowaniami, poświęconymi tematyce romskiej i przeznaczonymi dla nauczycieli: „Romowie żyją wśród nas” i „Romowie. Co każdy nauczyciel wiedzieć powinien”.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#StanisławSławiński">Pojawią się także inne pomoce dydaktyczne dla nauczycieli przygotowujących zajęcia z historii, kultury i tradycji mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Na końcu informacji znajduje się spis publikacji i inicjatyw. Myślę, że nie ma potrzeby odczytywania tego wykazu.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#StanisławSławiński">Generalnie wspieranie, wspomaganie rozwoju tradycji mniejszości narodowych i etnicznych jest stałym elementem programu pracy MEN. Można powiedzieć, że ta praca jest prowadzona sukcesywnie i w pewnej mierze także z sukcesami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JarosławJagiełło">Otwieram fazę pytań i dyskusję. Proszę państwa posłów o zabieranie głosu. Na dzisiejsze posiedzenie nie zostali zaproszeni przedstawiciele organizacji mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JarosławJagiełło">Pan poseł Bogusław Bosak mówi, że wszystko jest jasne. Rzeczywiście, mieliśmy możliwość zapoznania się z przedstawionym dzisiaj materiałem.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JarosławJagiełło">Nie widzę zgłoszeń, a więc mogę uznać, że Komisja przyjmuje informację przedstawioną przez pana ministra Stanisława Sławińskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JarosławJagiełło">Przechodzimy do spraw różnych. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tym punkcie? Zgłoszeń nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JarosławJagiełło">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>