text_structure.xml 50.8 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#EugeniuszCzykwin">Otwieram posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Dzisiejsze posiedzenie ma szczególny charakter. Witam przedstawicieli Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego z prezesem zarządu głównego, panem Arturem Jabłońskim. Witam wojewodę pomorskiego, pana Piotra Karczewskiego. Witam przedstawicieli: Ministerstwa Edukacji Narodowej z podsekretarzem stanu, panem ministrem Stanisławem Sławińskim, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Jarosławem Sellinem, przedstawiciela rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#EugeniuszCzykwin">Porządek dzienny posiedzenia został państwu doręczony na piśmie. Czy ktoś z państwa posłów chciałby wnieść uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Wobec niezgłoszenia uwag do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#EugeniuszCzykwin">Przeżyliśmy dzisiaj w Sejmie podniosłą uroczystość, ważną dla społeczności kaszubskiej. Sejm podjął jednogłośnie istotną uchwałę. Wysłuchaliśmy jej w języku kaszubskim. Ponadto w Sejmie jest prezentowana wystawa dotycząca kultury kaszubskiej. Zastępca przewodniczącego Komisji, pan poseł Kazimierz Kleina, jest aktywnym członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Dlatego proszę, aby pan poseł prowadził dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzKleina">Serdecznie witam wszystkich państwa na posiedzeniu Komisji. Nie będę zaczynał od wielkich przemów, przejdę od razu do części merytorycznej, zwłaszcza że nasi goście z Pomorza chcieliby wziąć udział w dyskusji, a muszą zdążyć dojechać do domu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzKleina">Zwróciliśmy się do ministrów: edukacji narodowej, nauki i szkolnictwa wyższego oraz spraw wewnętrznych i administracji o informację dotyczącą edukacji kaszubskiej. Państwo posłowie otrzymali informacje ministrów na piśmie. Nie wiem, czy nasi goście otrzymali te informacje. Jeżeli nie, to zostaną państwu przekazane.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KazimierzKleina">Proszę pana ministra Stanisława Sławińskiego o przedstawienie stanowiska resortu edukacji narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławSławiński">Proszę, aby informację Ministerstwa Edukacji Narodowej przedstawiła pani Grażyna Płoszajska, która jest w tej dziedzinie nieocenionym specjalistą w naszym resorcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#GrażynaPłoszajska">Przekazaliśmy Komisji materiał opisujący rozwój edukacji uczniów należących do społeczności kaszubskiej i posługujących się językiem regionalnym, kaszubskim. Chciałabym zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#GrażynaPłoszajska">Pierwsze klasy z językiem kaszubskim powstały w roku szkolnym 1992/93. Były to nieliczne klasy organizowane na mocy art. 13 ustawy o systemie oświaty. Nauczanie języka kaszubskiego odbywało się w ramach działań na rzecz podtrzymywania tożsamości językowej Kaszubów, traktowanych umownie jako „grupa etniczna”, na życzenie rodziców uczniów. Wówczas w prawie polskim nie było definicji mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej. Nie było też takiej kategorii prawnej jak społeczność posługująca się językiem regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#GrażynaPłoszajska">Te kwestie uporządkowała dopiero ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych, etnicznych oraz języku regionalnym. Przepisy ustawy uporządkowały również przepisy oświatowe. W rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o systemie oświaty wprowadzono terminologię regulującą wszystkie kwestie dotyczące mniejszości narodowych i etnicznych oraz nauczanie języka regionalnego, w tym języka regionalnego kaszubskiego. Zatem uporządkowanie prawne nastąpiło niedawno, natomiast nauczanie języka kaszubskiego rozpoczęło się wcześniej. Od roku szkolnego 1994/95 nauczanie języka kaszubskiego zostało ujęte w oficjalnej statystyce opracowywanej przez Główny Urząd Statystyczny.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#GrażynaPłoszajska">Tabela zamieszczona na str. 2 ilustruje dynamikę rozwoju nauczania języka kaszubskiego. W roku szkolnym 1994/95 nauczano języka kaszubskiego w dwóch klasach w jednej szkole podstawowej, natomiast w roku szkolnym 2005/06 nauka języka kaszubskiego była prowadzona w 109 placówkach (w tym w 4 oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych, 82 szkołach podstawowych, 20 gimnazjach, 3 placówkach ponadgimnazjalnych), obejmując ponad 4,5 tys. uczniów.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#GrażynaPłoszajska">Rozwój nauczania języka kaszubskiego był możliwy dzięki zaangażowaniu nauczycieli należących do Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, którzy przystąpili do opracowania programów i podręczników. Zrzeszenie wydało programy i podręczniki, tylko jeden podręcznik został wydany przez innego wydawcę.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#GrażynaPłoszajska">Nauczyciele języka kaszubskiego zwracają się o pomoc merytoryczną i metodyczną do Uniwersytetu Gdańskiego, który – również dzięki grantom przyznanym przez ministra edukacji narodowej – swego czasu rozpoczął organizowanie studiów podyplomowych dla nauczycieli języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#GrażynaPłoszajska">Obecnie aktywność nauczycieli języka kaszubskiego wspomagana przez Uniwersytet Gdański, Pomorskiego Kuratora Oświaty oraz Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli zaowocuje na pewno nowymi programami i podręcznikami. Odnotowaliśmy już takie zapowiedzi. W grudniu br. Pomorski Kurator Oświaty i wojewoda pomorski organizują konferencję metodyczną dla nauczycieli języka kaszubskiego, konsultantów i doradców.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#GrażynaPłoszajska">Oczekujemy, że na konferencji podniesione zostaną kwestie dotyczące prawa oświatowego i praw mniejszości narodowych, a także zostaną przedstawione plany nauczycieli języka kaszubskiego dotyczące tworzenia programów i podręczników. Programy i podręczniki zgłoszone do Ministerstwa Edukacji Narodowej, po przejściu odpowiedniego trybu, będą włączone do wykazu programów i podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego, co wzbogaci ofertę dla szkół i poszerzy możliwości warsztatowe nauczycieli języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#GrażynaPłoszajska">Chciałabym również zaznaczyć, iż edukacja z zakresu tradycji kultury kaszubskiej odbywa się w ramach ścieżki edukacyjnej „Edukacja regionalna i dziedzictwo kulturowe w regionie”. W tym zakresie również tworzone są programy. Sądzę, że będzie ich coraz więcej, dlatego że coraz większe jest zaangażowanie nauczycieli należących do społeczności kaszubskiej. Przy okazji chciałabym bardzo podziękować tym osobom. Współpraca układa się bardzo dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KazimierzKleina">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EwaSieczek">Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego z radością przyjęło zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Ostatnio opracowujemy materiały przede wszystkim związane ze Strategia lizbońską, czyli z działalnością uczelni nastawioną na rozwój materialny kraju. Natomiast uczelnie mają również ważne zadania z zakresu kultury i rozwoju społecznego. Tematyka dzisiejszego posiedzenia wpisuje się w te zadania uczelni.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#EwaSieczek">Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego wspierał i wspiera inicjatywy mające na celu przede wszystkim kształcenie nauczycieli uczących języka kaszubskiego oraz badania nad kulturą i historią Kaszubów. W latach 2000–2004 Ministerstwo Edukacji Narodowej finansowało dwa programy, których celem było przygotowanie nauczycieli do nauczania w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#EwaSieczek">Obecnie w Uniwersytecie Gdańskim prowadzone są studia podyplomowe w zakresie podnoszenia kwalifikacji pedagogiczno-metodycznych nauczania języka kaszubskiego. Studia podyplomowe prowadzi Zakład Historii Języka Polskiego, Dialektologii i Onomastyki, Instytut Filologii Polskiej, Wydział Filologiczno-Historyczny. Celem studiów jest aktualizacja i poszerzanie wiedzy o historii, geografii, literaturze i języku Kaszub oraz poznanie metod nauczania języka regionalnego, jak również praktyczne stosowanie tego języka w edukacji szkolnej. Studia trwają trzy semestry. Przyjmowane są osoby, które już posiadają znajomość języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#EwaSieczek">Ponadto od wielu lat uczelnie znajdujące się w kręgu kulturowym Pomorza zajmują się nie tylko kształceniem, czy przygotowywaniem nauczycieli do nauki języka kaszubskiego, ale również geografią literacką, regionalizmem, etnografią, antropologią Kaszub. Różne inicjatywy wspierające rozwój edukacji kaszubskiej i związane z kulturą Kaszub podejmuje Uniwersytet Gdański. Do takich inicjatyw należą m.in. działania prowadzone pod kierunkiem prof. Andrzeja Bukowskiego w Zakładzie Literatury Pomorza XIX w., wykłady z etnografii Kaszub prowadzone przez prof. Wojciecha Błaszkowskiego. W latach 80-tych i 90-tych XX w. prowadzone było na Uniwersytecie Gdańskim Podyplomowe Studium Wiedzy o Pomorzu. W te inicjatywy wpisują się również działania Pracowni Historii Pomorza oraz Krajów Nadbałtyckich w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#EwaSieczek">Chciałabym również przypomnieć, że od 1989 r. prowadzony jest w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego lektorat języka kaszubskiego. W 1992. opracowano i wydano podręcznik Róży Wosiak-Śliwy i Marka Cybulskiego pt.: „Kaszubski język literacki. Podręcznik dla lektoratów.”</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#EwaSieczek">Dotychczasowe osiągnięcia, dorobek i doświadczenia w badaniach i edukacji kaszubskiej oraz zgromadzenie w uczelni licznej grupy badaczy kaszuboznawców skłoniło władze Uniwersytetu Gdańskiego do rozpoczęcia przygotowań do powołania od roku akademickiego 2007/08 specjalności „kaszubistyka” na kierunku filologia polska. Plan studiów i programy nauczania przekazaliśmy Komisji w załączeniu do pisemnej informacji. Załączyliśmy również nazwiska wykładowców. Wszyscy związani są z historią, kulturą i językiem kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#EwaSieczek">Inicjatywa Uniwersytetu Gdańskiego zyskała poparcie ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Resort stawia na rozwój studiów interdyscyplinarnych, które – jak się wydaje – najlepiej będą przygotowywały absolwentów szkół wyższych do wejścia na rynek pracy w Polsce i Europie. Sądzimy, że studia interdyscyplinarne w zakresie kaszubistyki byłyby najlepiej dostosowane do potrzeb rynku pracy i oczekiwań lokalnego społeczeństwa. Osoby ze znajomością języka kaszubskiego, ale także mające szersze wykształcenie, miałyby lepszą sytuację na regionalnym rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#EwaSieczek">Celem uruchomienia studiów lub specjalności kaszubistyka na filologii polskiej UG jest: wykształcenie umiejętności biegłego operowania językiem kaszubskim w mowie i w piśmie, przygotowanie do posługiwania się tym językiem w pracy zawodowej oraz w życiu publicznym, szczególnie w oświacie, kulturze i dziennikarstwie, przygotowanie młodych naukowców do badań stale rozwijającej się kaszubszczyzny mówionej i pisanej, a także literatury i kultury Kaszub. Absolwent kaszubistyki posiadający wiedzę ogólnohumanistyczną i zarazem humanistyczną regionalną będzie przygotowany do pracy naukowej, do wykonywania zawodu nauczyciela, animatora kultury itp. Poszerzona specjalizacja nauczycielska powinna mu zapewnić przygotowanie merytoryczne do nauczania języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#EwaSieczek">Poza Uniwersytetem Gdańskim dużą aktywność w zakresie badań języka i kultury kaszubskiej wykazuje Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku, która od wielu lat podejmuje działania mające na celu badanie przestrzeni literackiej i kultury Kaszub. Prof. Jowita Kęcińska prowadzi badania m.in. nad rolą dokonań literackich Młodokaszubowców, rolą języka kaszubskiego w kontekście przygotowań do wprowadzenia lektoratu na studiach podyplomowych, nad zwyczajami, obyczajami, obrzędami i wierzeniami kaszubskimi. Uczelnia w Słupsku od kilku lat, przy współpracy z Muzeum Zachodnio-Kaszubskim w Bytowie, organizuje cykliczne konferencje i sympozja kaszuboznawcze związane z rozpoznawaniem dziedzictwa kulturowego Pomorza.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#EwaSieczek">I konferencja Kaszuboznawcza odbyła się 27 września 2002 r. Poświęcona była twórczości Hieronima Derdowskiego. Było to naukowe podsumowanie obchodów Roku Derdowskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#EwaSieczek">II Konferencja Kaszubowznawcza, która odbyła się w Bytowie, była poświęcona twórczości Aleksandra Majkowskiego, przywódcy Młodokaszubowców. W trakcie sesji naukowej omawiano m.in. skomplikowaną sytuację kaszubskiej inteligencji na przełomie XIX i XX w., analizowano twórczość kaszubskiego poety.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#EwaSieczek">Tegoroczna III Konferencja Kaszuboznawcza odbywała się pod auspicjami nowo powstałej Pracowni Kultury Literackiej Pomorza przy Instytucie Filologii Polskiej Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku. Bohaterem sesji był Florian Ceynowa, człowiek, który zapoczątkował naukowe badania nad kaszubszczyzną.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#EwaSieczek">Celem konferencji jest wypracowanie stałego miejsca studiów nad literaturą i kulturą kaszubską, wytworzenie tradycji filologicznych badań nad wybitnymi artystami słowa, nad przejawami życia literackiego Kaszub.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#EwaSieczek">Konferencje są adresowane przede wszystkim do młodzieży szkół ponadgimnazjalnych i do środowisk akademickich. Kolejna konferencja, nad którą pracuje Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku, odbędzie się w przyszłym roku w Bytowie i będzie poświęcona Szymownowi Krofejowi oraz tradycji protestanckiej, obecnej w życiu duchowym Kaszub.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#EwaSieczek">Szersze informacje na temat osób zaangażowanych w nauczanie języka kaszubskiego, przygotowywania kadry nauczycielskiej do nauczania języka kaszubskiego, jak również prowadzenia badań naukowych załączyliśmy do materiałów przekazanych Komisji. Jesteśmy gotowi do udzielenia odpowiedzi na pytania szczegółowe związane z załącznikami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EugeniuszCzykwin">Komisja otrzymała również informację Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Proszę przedstawiciela resortu o zreferowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#DobiesławRzemieniewski">Działania ministra spraw wewnętrznych i administracji jako odpowiedzialnego za sprawy mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego koncentrują się na dwóch grupach zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#DobiesławRzemieniewski">Pierwsza grupa – to zagadnienia związane z używaniem regionalnego języka kaszubskiego w życiu publicznym. Są to sprawy związane z językiem kaszubskim jako językiem dodatkowym oraz z dodatkowymi nazwami w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#DobiesławRzemieniewski">Druga grupa zagadnień, którymi zajmuje się minister spraw wewnętrznych i administracji to sprawy związane z dotowaniem różnego rodzaju działań podejmowanych z reguły przez organizacje pozarządowe zajmujące się promocją języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#DobiesławRzemieniewski">Pierwsza grupa zagadnień to nowa grupa w prawodawstwie polskim. Ta grupa budziła najwięcej emocji podczas prac nad ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Dotychczas z przepisów ustawy dotyczących używania języka mniejszości i języka regionalnego w życiu publicznym skorzystała mniejszość niemiecka na Opolszczyźnie i Kaszubi.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#DobiesławRzemieniewski">Do tej pory jedna gmina z terenu województwa pomorskiego, gmina Parchowo, została wpisana do urzędowego rejestru gmin, w których jest używany język pomocniczy. Zatem w tej gminie można złożyć w urzędzie wniosek w języku kaszubskim oraz uzyskać odpowiedź w tym języku.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#DobiesławRzemieniewski">To jest nowe rozwiązanie w prawie polskim. Dlatego wspólnie ze Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim, które działa bardzo aktywnie, staramy się przybliżyć samorządowcom zasady, jakie obowiązują w tych sprawach, zwłaszcza przepisy ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, a także rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji, na podstawie których możliwe jest wpisanie gminy do urzędowego rejestru gmin, w których jest używany język pomocniczy lub rejestru gmin, na których obszarze używane są nazwy w języku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#DobiesławRzemieniewski">Żadna gmina z naszego kraju nie została jeszcze wpisana do drugiego rejestru. Ale wiemy od kolegów ze Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, że niektóre gminy z województwa pomorskiego zamierzają ubiegać się o wpisanie do tego rejestru. Podjęły już praktyczne działania. Procedura jest dosyć długa, wymaga wykonania różnego rodzaju przedsięwzięć. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku przynajmniej trzy gminy z województwa pomorskiego zostaną wpisane do tego rejestru i na ich terenie będzie możliwe używanie dodatkowych nazw w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#DobiesławRzemieniewski">Wspólne działania związane z propagowaniem języka kaszubskiego są związane także z funkcją ministra spraw wewnętrznych i administracji, jako ministra właściwego do spraw administracji. Tutaj nastąpiło korzystne połączenie. Sądzę, że samorządowcy, zwłaszcza tak aktywni jak samorządowcy w województwie pomorskim, wkrótce nabiorą większej śmiałości, co spowoduje, że wzrośnie liczna gmin wpisanych do obydwu rejestrów. Zachęca do tego zarówno resort, jak i Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#DobiesławRzemieniewski">Druga grupa zagadnień, o których chciałbym powiedzieć, to kwestie wspierania różnego rodzaju przedsięwzięć prowadzonych głównie przez organizacje pozarządowe, związanych z promocją języka kaszubskiego jako języka regionalnego. Z tego wsparcia mogą korzystać również jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#DobiesławRzemieniewski">W bieżącym roku minister spraw wewnętrznych i administracji przekazał na zadania realizowane w celu wspierania języka regionalnego i rozwoju języka regionalnego kwotę 477.366 złotych, zatem kwotę niebagatelną. W sumie jest to 11 zadań, w tym 8 realizowanych przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2 – przez Instytut Kaszubski i 1 – przez Stowarzyszenie Ziemia Pucka.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#DobiesławRzemieniewski">Pan prezes Artur Jabłoński mówił na otwarciu wystawy o Radiu Kaszebe, które jest dumą Kaszubów. To jest jedyne radio niepubliczne, które nadaje w języku regionalnym. Mniejszość niemiecka podjęła działania na rzecz wprowadzenia audycji w języku mniejszości, ale jak dotychczas bez rezultatów. Kaszubi już od dwóch lat mają takie radio. Cieszę się, że minister spraw wewnętrznych i administracji może wspierać to radio nadające audycje w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#DobiesławRzemieniewski">Inne zadania, które chciałbym wymienić, to chociażby „Strategia rozwoju języka kaszubskiego i kultury kaszubskiej”. Dzięki wsparciu ministra spraw wewnętrznych i administracji ta publikacja została wydana. Strategia jest dokumentem niezwykle konkretnym i rzeczowym. Tego typu dokumenty – co wiem z własnego doświadczenia – pisze się trudno. Chodzi o to, aby były wypełnione realną treścią, która ma pomóc w rzeczywistym rozwoju. To przedsięwzięcie udało się Kaszubom. Myślę, że może to być wzór także dla przedstawicieli innych mniejszości narodowych i etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#DobiesławRzemieniewski">Szereg publikacji książkowych niezwykle istotnych w języku i o języku kaszubskim, słowniki, wreszcie działania związane z edukacją, z warsztatami – to są zadania na styku tych spraw, którymi zajmuje się minister spraw wewnętrznych i administracji oraz minister edukacji narodowej. Oba resorty ściśle współpracują w tego typu działaniach. Wystawa, którą państwo mieliście okazję obejrzeć kilka godzin temu, została zorganizowana przy wsparciu finansowym ministra spraw wewnętrznych i administracji. Minister ogłosił konkurs na wniosek Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#DobiesławRzemieniewski">Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym zobowiązywała ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych, czyli ministra spraw wewnętrznych i administracji, do przetłumaczenia jej na wszystkie języki mniejszości narodowych i etnicznych. Została ona przetłumaczona także na język kaszubski. Mam nadzieję, że wkrótce zostanie udostępniona na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#DobiesławRzemieniewski">Te działania mają różny charakter. Są to m.in. działania ściśle urzędnicze, bowiem pozostajemy w kontakcie z administracją samorządową. Wielokrotnie rozmawialiśmy i rozmawiamy z samorządowcami. Służymy radą w sprawach, które siłą rzeczy dla wielu z nich są nowe. Współpracujemy z organizacjami pozarządowymi. Cel jest jeden – rozwój, zachowanie wszystkich wartości, które język kaszubski, jedyny język regionalny na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, ze sobą niesie. Wydaje mi się, że szczególną rolą administracji rządowej jest ochrona i wspieranie tego jedynego języka. Staramy się z tego zobowiązania jak najlepiej wywiązywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#EugeniuszCzykwin">Z informacji resortów wynika, że administracja rządowa troszczy się o zachowanie i rozwój języka i kultury kaszubskiej. Natomiast z kontaktów ze środowiskami mniejszości narodowych i etnicznych wiemy, że występują pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#EugeniuszCzykwin">Otwieram dyskusję. Prosiłbym gości o ustosunkowanie się do przedstawionych informacji i zasygnalizowanie problemów, które wymagają rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#EugeniuszCzykwin">Kiedy pracowaliśmy nad ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, wydawało się, że większość środowisk mniejszości narodowych i etnicznych, w tym Kaszubi, skorzystają w większym zakresie z możliwości wprowadzania swego języka jako języka pomocniczego czy z możliwości używania nazw topograficznych w swoim języku.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#EugeniuszCzykwin">Pan naczelnik wspomniał, że jedna gmina skorzystała z tej możliwości. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy? Czy samorządy stwarzają pewne problemy w tym zakresie? Pan naczelnik Dobiesław Rzemieniewski mówił też o obowiązkach, jakie nakłada ustawa na administrację rządową i samorządową. Prosiłbym o odniesienie się do tych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ArturJabłoński">Dziękuję panu przewodniczącemu i Komisji za umożliwienie debaty w sprawie problematyki kaszubskiej. Dziękuję również za Dzień Kaszubski w Sejmie, za przyjęcie uchwały w 50 rocznicę odrodzenia się ruchu kaszubskiego oraz za wystawę w kuluarach. Zachęcam tych z państwa, którzy jeszcze nie widzieli, do obejrzenia wystawy. Proszę o wpisywanie się do kroniki. Informuję, że później wystawa będzie prezentowana na Uniwersytecie Warszawskim.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ArturJabłoński">Kaszubi to ponad półmilionowa społeczność, z czego 180 tys. posługuje się na co dzień językiem kaszubskim. Te dane są nieco inne od tych ze spisu powszechnego. Ale stosunek mniejszości do spisu – o czym państwo posłowie zapewne wiedzą – jest negatywny. Chodzi przede wszystkim o sposób formułowania pytań.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ArturJabłoński">Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie rozpoczęło starania o grant z Unii Europejskiej na przeprowadzenie własnego spisu powszechnego na Pomorzu. Być może spis zostanie przeprowadzony, jeśli nie w przyszłym roku, to za dwa lata. Zapewne będzie to ciekawy eksperyment.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#ArturJabłoński">Słowa podziękowania należą się wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że społeczność kaszubska znalazła się wśród tych mniejszości w Polsce, które obejmuje ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Wiele lat temu wnosiliśmy o uznanie Kaszubów za mniejszość etniczną. W cytowanej ustawie zostaliśmy potraktowani jako społeczność posługująca się językiem regionalnym. To nie do końca rozwiązuje wszystkie nasze problemy. Językiem kaszubskim posługuje się 180 tys. osób. Jesteśmy wdzięczni za środki z budżetu państwa przeznaczone na ochronę i rozwój języka. Ale ta pomoc nie dotyczy innych dziedzin życia Kaszubów. Myślę, że jest to temat na szerszą dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#ArturJabłoński">Chciałbym odnieść się do sprawy studiów podyplomowych. Przedstawicielka Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego mówiła o studiach podyplomowych w czasie teraźniejszym. Tymczasem te studia były prowadzone w latach 2000–2004. Od tego czasu nie są kontynuowane, ponieważ zmieniły się przepisy i nie mamy już możliwości pozyskania stosownego grantu na zorganizowanie takich studiów podyplomowych. Uniwersytet Gdański wspólnie ze Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim otrzymywał grant od Ministerstwa Edukacji Narodowej. Dzięki temu grantowi 91 nauczycieli mogło uczestniczyć w podyplomowych studiach z języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#ArturJabłoński">Tych grantów już nie ma ani w Ministerstwie Edukacji Narodowej, ani w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nie ukrywamy, że mamy w związku z tym duży problem, ponieważ chętnych do nauczania kaszubskiego, którzy chcieliby uzyskać odpowiednie kwalifikacje, jest bardzo dużo. Dlatego musimy podejmować pewne działania niekonwencjonalne. Np. dzięki środkom z Europejskiego Funduszu Społecznego uruchamiamy już po raz drugi roczne kursy języka kaszubskiego dla pracujących, w tym także dla nauczycieli. Prowadzi je Akademia Kształcenia Zawodowego w Gdańsku, która jest spółką Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i niemieckiej Fundacji Grone Schule. Po ukończeniu kursu jego uczestnicy mogą zdawać eksternistycznie egzamin przed Komisją Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, co uprawnia ich do nauczania języka kaszubskiego. Jest to jakieś wyjście, ale nie satysfakcjonuje nas do końca.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#ArturJabłoński">Chcielibyśmy wrócić do studiów podyplomowych. Prosilibyśmy o uwzględnienie tej kwestii w planach Ministerstwa Edukacji Narodowej lub w planach Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Przepraszam, nie znam kompetencji resortów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#ArturJabłoński">O uzupełnienie mojej wypowiedzi chciałbym prosić Łukasza Grzędzickiego – szefa Zespołu ds. aktów prawnych i ich monitoringu w Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ŁukaszGrzędzicki">Nawiązując do wystąpienia pana naczelnika Dobiesława Rzemieniewskiego, chciałbym wyjaśnić, iż Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie od razu po wejściu w życie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym postanowiło przeprowadzić kampanię informacyjną wśród samorządowców i mieszkańców na temat możliwości, jakie stwarza ustawa w zakresie wprowadzania języka pomocniczego i wprowadzania dodatkowych nazw w języku kaszubskim. W pisemnej informacji przygotowanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wspomniano o jednej z konferencji dla samorządowców, którą wspólnie organizowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ŁukaszGrzędzicki">Obecnie – tak jak powiedział pan naczelnik – jedna gmina – Parchowo została umieszczona w rejestrze gmin, w których używany jest język pomocniczy. W naszym przekonaniu, główną barierą, która istnieje, a którą staramy się usuwać, wprowadzając język pomocniczy, jest brak znajomości języka kaszubskiego w piśmie u urzędników.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ŁukaszGrzędzicki">Język kaszubski od pokoleń właściwie był przekazywany w rodzinach drogą ustną, ja również nauczyłem się kaszubskiego w domu. Praktycznie żaden z urzędników nie uczył się języka kaszubskiego w szkole. Znaczna część urzędników nie potrafi pisać po kaszubsku. To jest główny hamulec, który powstrzymuje gminy kaszubskie od wprowadzania języka kaszubskiego jako języka pomocniczego.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ŁukaszGrzędzicki">W celu usunięcia tej bariery Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie organizuje kurs dwustugodzinny – wspomniał o tym pan prezes – na który przyjęliśmy 200 osób. Zainteresowanie wielokrotnie przekraczało możliwości. Obecnie ruszy druga edycja. W Parchowie również była grupa dziesięcioosobowa, która uczyła się kaszubskiego. Ukończyli kurs i gmina Parchowo może obsługiwać mieszkańców w języku kaszubskim. Mamy nadzieję, że sukcesywnie z roku na rok będzie wzrastała liczba gmin wpisanych do rejestru gmin, w których używany jest język pomocniczy. Jest to tylko kwestia czasu.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ŁukaszGrzędzicki">Na pewno nie jest to kwestia złej woli lub niechęci mieszkańców. Potwierdzają to nasze obserwacje gmin, które chcą wprowadzić dodatkowe nazwy miejscowości w języku kaszubskim. Dotychczas w trzech gminach przeprowadzono – wymagane ustawą – konsultacje społeczne z mieszkańcami w sprawie wprowadzenia dodatkowych nazw w języku kaszubskim. Nasze gminy przyjęły zasadę, że przeprowadzamy ankietę wśród mieszkańców. W praktyce wygląda to tak, że sołtys lub radny chodzi od domu do domu i przedstawia ankietę. Jesteśmy bardziej święci niż ustawa tego wymaga – ustawa przewiduje, że więcej niż połowa mieszkańców biorących udział w konsultacjach musi opowiedzieć się za wprowadzeniem dodatkowych nazw – daliśmy mieszkańcom możliwość wpisania głosu wstrzymującego, chociaż jesteśmy świadomi, że jest to właściwie głos na „nie”.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#ŁukaszGrzędzicki">W konsultacjach przeprowadzonych w trzech gminach 95%–98% mieszkańców opowiedziało się za wprowadzeniem dodatkowych nazw w języku kaszubskim. W dwóch gminach zostały już wprowadzone uchwały w tej sprawie. Wniosek został skierowany do wojewody, być może dotarł już do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to w przyszłym roku w trzech gminach zostaną wprowadzone dodatkowe nazwy w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#ŁukaszGrzędzicki">Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie musiało studzić zapał niektórych wójtów do wprowadzania dodatkowych nazw w języku kaszubskim na własną rękę. Np. wójt gminy Chmielno już przed sezonem turystycznym w 2006 r. chciał wprowadzić nazwy kaszubskie. Musieliśmy mu tłumaczyć, że należy postępować zgodnie z procedurą.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#ŁukaszGrzędzicki">Jesteśmy przekonani, że w ciągu 5–6 lat w ok. 40 gminach na Kaszubach będą wprowadzone dodatkowe nazwy w języku kaszubskim. To przedsięwzięcie nie powoduje dodatkowych kosztów dla gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ArturJabłoński">Pan naczelnik wspomniał o „Strategii ochrony i rozwoju języka kaszubskiego i kultury kaszubskiej”. Podawał ją za przykład i wzór do naśladowania dla innych środowisk mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#ArturJabłoński">Natomiast my wzorem innych chcemy rozpocząć prace nad „Strategią oświaty kaszubskiej”. Litwini w Polsce mają już strategię oświaty. Społeczność niemiecka kończy prace nad dokumentem. Chcielibyśmy być kolejnym środowiskiem, które będzie miało strategię oświaty. Oczekujemy, że wojewoda pomorski jako przedstawiciel rządu na Pomorzu będzie koordynował prace nad strategią oświaty kaszubskiej. Złożyliśmy wnioski do wojewody. Liczymy, że Ministerstwo Edukacji i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji będzie uczestniczyć w tych pracach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewFilipkowski">Jeśli chodzi o kwestie związane z wpisaniem gminy do rejestru, to chciałbym zwrócić uwagę, że pracownicy Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych podchodzą do tych spraw z życzliwością i wolą daleko idącej pomocy, nawet w sytuacji, gdy wnioski byłyby niekompletne czy źle przygotowane. Jesteśmy na to przygotowani. Pomożemy państwu, gdyby pojawiły się problemy w przygotowaniu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZbigniewFilipkowski">W budżecie na przyszły rok zaplanowano kilkaset tysięcy złotych na prace związane z przygotowywaniem tablic w miejscowościach, które będą wpisane do rejestru gmin, na obszarze których używane są nazwy w języku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#EwaSieczek">Pan prezes Artur Jabłoński zwrócił się bezpośrednio do mnie w związku ze studium podyplomowym. Chciałabym zwrócić uwagę, że w tej sprawie nie mamy sprzecznych opinii. W latach 2000–2004 Ministerstwo Edukacji Narodowej zamawiało kształcenie związane z przygotowaniem nauczycieli do nauczania w języku kaszubskim.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#EwaSieczek">Natomiast obecnie Uniwersytet Gdański ma w swojej ofercie studium podyplomowe. Ta oferta jest dostępna na stronach internetowych. Rozmawiałam dziś z przedstawicielami uczelni. Potwierdzili, że oferta jest aktualna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#EugeniuszCzykwin">Chyba w 2003 r. kiedy trwały prace nad ustawą i kiedy Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie zwróciło się z wnioskiem o objęcie ochroną jako społeczności używającej języka regionalnego, to zarówno w Komisji, jak i później w pracach parlamentarnych wiele było na ten temat dyskusji i wątpliwości. Ale to co dzisiaj słyszymy od państwa, co zaprezentowaliście na wystawie powoduje, że należy państwu pogratulować i wyrazić satysfakcję, że w swojej społeczności potraficie być kreatorami wszystkich inicjatyw służących zachowaniu języka i tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#EugeniuszCzykwin">Pan prezes Artur Jabłoński zasugerował, że nie we wszystkich sferach życia kulturalnego i duchowego społeczność kaszubska może korzystać z przepisów ustawy w takim zakresie, jak mniejszości narodowe i etniczne. Ale przypominam, co nie było tajemnicą, że wpisanie państwa do ustawy, jako społeczności posługującej się językiem regionalnym, budziło obawy w pozostałych środowiskach, że państwa dynamizm będzie swego rodzaju uszczerbkiem dla zaspokajania ich potrzeb i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#EugeniuszCzykwin">Od dwóch lat znacznie zwiększył się budżet Departamentu Wyznań i Mniejszości Narodowych. Komisja, opiniując kolejne projekty budżetu, zabiega o zwiększenie środków. Natomiast w zasadzie nie wnika w ich podział. To jest domena ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#EugeniuszCzykwin">Zrzeszenie otrzymywało środki na inicjatywy związane z ochroną języka kaszubskiego. Czytałem, że otrzymało również dotację podmiotową. Ale to nie oznacza, że wysokość tych środków jest zadowalająca.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#EugeniuszCzykwin">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ArturJabłoński">Jestem nieco zaskoczony informacją pani dyrektor z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nie widziałem tej oferty w Internecie. Nie będę polemizował. Zastanawiam się, czy jest to oferta bezpłatnych, czy odpłatnych studiów podyplomowych. Nie słyszałem dotychczas o naborze na te studia. Jest to dla mnie nowa informacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ArkadyFiedler">Ile jest gmin ze społecznością kaszubską? Jakie konkretnie działania te gminy muszą wykonać, ażeby można było wprowadzić język kaszubski jako język pomocniczy oraz nazwy w języku kaszubskim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#ŁukaszGrzędzicki">Zgodnie z wynikami spisu, którego rzetelność przeprowadzenia jest kwestionowana przez wszystkich, nawet przez Komitet Doradczy Sekretarza Generalnego Rady Europy, możemy wprowadzić język kaszubski jako język pomocniczy w 10 gminach.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#ŁukaszGrzędzicki">Nie wiem, czy Komisja omawiała szerzej kwestię spisu powszechnego, czy zapoznano państwa posłów ze sposobem przeprowadzenia spisu, np. w Bytowie. W tej gminie mieszka kilka tysięcy Kaszubów. Dopiero przedostatniego dnia spisu dopuszczono możliwość zadeklarowania języka kaszubskiego jako języka używanego w domu.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#ŁukaszGrzędzicki">Procedura przewiduje, że tylko w gminach, w których w ostatnim spisie powszechnym więcej niż 20% mieszkańców zadeklarowało, że mówi w domu najczęściej w języku kaszubskim, można wprowadzić język kaszubski jako język pomocniczy. Zgodnie z wynikami spisu tylko 10 gmin osiągnęło ten próg. W tych gminach można wprowadzić język kaszubski jako język pomocniczy.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#ŁukaszGrzędzicki">Jeśli chodzi o wprowadzenie nazw, to można je wprowadzić w każdej gminie, w której więcej niż połowa mieszkańców biorących w konsultacjach opowie się za takim rozwiązaniem. Czyli właściwie możemy na całych Kaszubach wprowadzić dodatkowe nazwy w języku kaszubskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ArkadyFiedler">Rozumiem, że to jest główne kryterium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KazimierzPlocke">Pracowałem nad ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym. Dzisiaj prawie po dwóch latach funkcjonowania ustawy cieszę się, że zaczyna funkcjonować na naszym terenie, czyli na Kaszubach.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#KazimierzPlocke">Cieszę się z deklaracji ministra spraw wewnętrznych i administracji, ministra edukacji narodowej i ministra nauki i szkolnictwa wyższego, że działania podejmowane na Kaszubach będą finansowo wspierane. To jest budujące. Oznacza to, że w przyszłości ta ustawa jeszcze bardziej będzie skutecznie oddziaływać na naszym terenie. Jak zawsze wszystko zależy od naszej pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#EugeniuszCzykwin">W planie pracy Komisji na II półrocze umieszczono posiedzenie poświęcone dyskusji na temat wyników spisu powszechnego. W międzyczasie pojawiły się opracowania naukowe socjologów. Nie wiem, czy jeszcze w grudniu zdołamy zorganizować takie posiedzenie. Jeśli nie, to na pewno zorganizujemy je w styczniu przyszłego roku z udziałem przedstawicieli społeczności Pomorza.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#EugeniuszCzykwin">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#DobiesławRzemieniewski">Chciałbym zwrócić uwagę, że procedura związana z wprowadzeniem języka pomocniczego jest stosunkowo prosta. Potrzebna jest uchwała rady gminy, skierowanie wniosku do ministra spraw wewnętrznych i administracji, wojewoda musi ten wniosek pozytywnie zaopiniować. Tę procedurę można zamknąć w ciągu kilku miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#DobiesławRzemieniewski">W przypadku dodatkowych nazw procedura wymaga przeprowadzenia większej ilości przedsięwzięć. W każdej miejscowości muszą być przeprowadzone konsultacje, następnie rada gminy musi podjąć uchwałę. Wojewoda bada tę uchwałę, po czym dokumentacja kierowana jest do ministra spraw wewnętrznych i administracji, który kieruje wniosek do Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#DobiesławRzemieniewski">Obecnie jedna gmina z terenu województwa opolskiego zgłosiła wniosek w sprawie wpisu do rejestru dotyczącego dodatkowych nazw. Minister spraw wewnętrznych i administracji skierował wniosek do Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Jeżeli Komisja pozytywnie zaopiniuje, to minister wpisze tę gminę do rejestru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KazimierzKleina">Na Kaszubach wyraźnie widać niezwykłe odrodzenie idei i ruchu kaszubskiego. To, co jeszcze kilka czy kilkanaście lat temu było w uśpieniu, a nawet w niektórych miejscach traktowane jako wstydliwe, dzisiaj jest pokazywane z wielką otwartością. Obawiano się, że język kaszubski może zaniknąć, bo był używany w coraz mniejszym stopniu. Obecnie staje się językiem komunikacji rodzinnej, jest w stanie dynamicznego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#KazimierzKleina">Przepisy i zachowania władz czasami nie nadążają za aktywnością kaszubską. Pan prezes Artur Jabłoński wspominał o wójcie, który chciał wprowadzić dodatkowe nazwy. Ten przykład może być postrzegany jako element promujący atrakcyjność turystyczną. Takich elementów przyczyniających się do rozwoju może być więcej. Zatem można przypuszczać, że przepisy będą się zmieniać, uwzględniając obecną aktywność kaszubską.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#KazimierzKleina">Należy podkreślić dużą życzliwość władz lokalnych dla środowisk kaszubskich. Wójtowie, burmistrzowie, radni włączają się w przedsięwzięcia związane z ochroną języka kaszubskiego.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#KazimierzKleina">To nie oznacza, że niepotrzebne jest wsparcie z zewnątrz. Szczególnie ważna jest kwestia szkolnictwa wyższego. Deklaracja pani dyrektor, że uniwersytety czy szkoły wyższe będą się w większym stopniu aktywizowały na tym polu, jest też bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#KazimierzKleina">Takie działania podejmuje od wielu lat Uniwersytet Gdański. Ale dzisiejsze oczekiwania są daleko większe niż kilka czy kilkanaście lat temu. Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku informowała mnie, że chciałaby włączyć się w program edukacji nauczycieli. Ale tu są potrzebne środki finansowe i odpowiednia kadra. Sądzę, że Komisja będzie monitorowała sytuację. Oczekujemy od Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego informacji na temat oczekiwań i ewentualnej pomocy administracji rządowej i parlamentu w tych sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#EugeniuszCzykwin">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Zamykam ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#EugeniuszCzykwin">Przechodzimy do spraw różnych. Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Komisja wystosowała do ministra nauki i szkolnictwa wyższego pytanie w sprawie języka łemkowskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim i problemów tam występujących. Czy pani dyrektor mogłaby poinformować o stanie sprawy? Jeśli nie, to prosiłbym o informację na najbliższym posiedzeniu Komisji we czwartek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#EwaSieczek">Postaram się przygotować informację na czwartek. Wiem, że było zamawiane takie kształcenie, ale w innej uczelni, o Uniwersytecie Jagiellońskim muszę się dowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#EugeniuszCzykwin">Przepraszam, pomyliłem się. Chodzi o Akademię Pedagogiczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EwaSieczek">W Akademii Pedagogicznej było zamawiane kształcenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KazimierzPlocke">Pan prezes Artur Jabłoński zapytał panią dyrektor z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego o studia podyplomowe. Jaka jest rzeczywista sytuacja? Chodzi o to, żebyśmy opuścili posiedzenie z przekonaniem, iż Uniwersytet Gdański posiada ofertę kształcenia podyplomowego. Jest to nowa informacja, szczególnie istotna dla posłów z Pomorza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#EwaSieczek">Ta oferta jest zamieszczona na stronach internetowych Uniwersytetu Gdańskiego. Dzisiaj sprawdzałam w Wydziale Nauczania, czy nadal jest aktualna. Myślę, że powinniśmy wierzyć w informacje przekazywane przez uczelnię. Natomiast pan prezes Artur Jabłoński mówił o studiach, które trwały do 2004 r. Były to studia zamawiane przez ministra edukacji narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#ŁukaszGrzędzicki">Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym w przepisach w rozdziale drugim wprowadziła poprawkę do art. 13 ustawy o systemie oświaty dotyczącym szkolnictwa mniejszości narodowych i etnicznych. Ust. 6 przewiduje, iż minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podejmuje działania w celu zapewnienia możliwości kształcenia nauczycieli oraz dostępu do podręczników na potrzeby szkół i placówek publicznych, o których mowa w ust. 1, czyli szkół mniejszości narodowych i etnicznych. Podkreślam – podejmuje działania w celu zapewnienia możliwości kształcenia nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#ŁukaszGrzędzicki">Czy minister edukacji narodowej podejmuje działania w celu zapewnienia kształcenia nauczycieli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#GrażynaPłoszajska">Ten przepis ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym odwoływał się do stanu, kiedy minister edukacji narodowej był zarazem ministrem właściwym do spraw oświaty, jak i spraw szkolnictwa wyższego. Zakup usług podyplomowych studium z zakresu języka kaszubskiego był rzeczywiście realizowany ze środków budżetu ministra edukacji narodowej, na mocy ówczesnych przepisów ustawy o szkolnictwie wyższym.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#GrażynaPłoszajska">Z chwilą podziału resortu na Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego minister właściwy do spraw oświaty przynajmniej w obecnym stanie prawnym nie może korzystać z przepisu art. 40 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, czyli zakup usług. Wiem, że trwają prace nad zmianą tych przepisów, tak aby minister edukacji narodowej mógł kontynuować zakup usług i różnego rodzaju studiów podyplomowych dotyczących doskonalenia nauczycieli, ale te prace nad nowelizacją przepisów nie zostały jeszcze zakończone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#ŁukaszGrzędzicki">Czyli stan faktyczny jest taki, że żadne z ministerstw nie zakupuje usług kształcenia nauczycieli języka kaszubskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#EugeniuszCzykwin">Jest to szerszy problem. Dotyczy również języka łemkowskiego. Obecnie ani minister edukacji, ani minister nauki nie mają podstawy prawnej na dokonanie zakupu tych usług.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#EwaSieczek">Podstawa prawna zawarta jest w ustawie o szkolnictwie wyższym, natomiast zadania są wpisane dla ministra oświaty.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#EwaSieczek">Trzeba zmienić podstawę prawną. Myślę, że kwestia kształcenia nauczycieli powinna być realizowana we współpracy z ministrem właściwym do spraw oświaty. Przy czym kształcenie nauczycieli należy rozumieć szerzej – obejmuje ono nie tylko język. Ta kwestia jest w tej chwili przedmiotem rozmów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#KazimierzKleina">Komisja powinna wystąpić z zapytaniem do premiera, kto i w jakim zakresie realizuje przepisy tej ustawy i jakie działania będą podjęte, żeby one były respektowane. Myślę, że wówczas będzie jasne, któremu ministrowi zostało przypisane to zadanie, czy też należy dokonać zmian w przepisach. Dziękuję panu Łukaszowi Grzędzickiemu za zwrócenie uwagi na tę sprawę. Kwestia dotyczy nie tylko problematyki kaszubskiej, ale w praktyce wszystkich mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#EugeniuszCzykwin">Myślę, że nasze zapytanie do premiera będzie może impulsem do zintensyfikowania prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#KazimierzKleina">Pytanie powinno dotyczyć kształcenia wszystkich nauczycieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#EugeniuszCzykwin">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Bardzo dziękuję naszym gościom. Myślę, że dzisiejszy dzień jest ważną datą dla społeczności kaszubskiej.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#EugeniuszCzykwin">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>