text_structure.xml
97.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam posłów i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Porządek dzienny został państwu przedstawiony na piśmie. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Ponieważ obecnie rozpatrujemy opinie komisji sejmowych, członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali je na piśmie, jak też opracowanie Biura Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Rozpatrywanie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu będzie odbywało się w następującym porządku: wystąpienie posła referenta komisji branżowej, wystąpienie posła koreferenta z Komisji Finansów Publicznych, wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, następnie pytania posłów, odpowiedzi przedstawicieli dysponentów poszczególnych części budżetowych oraz dyskusja.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przystępujemy do realizowania porządku dziennego. Jako pierwszą rozpatrujemy opinię Komisji Spraw Zagranicznych o części budżetowej 45 – Sprawy zagraniczne oraz części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 41, 44, 47, 58 i 65.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy jest obecny poseł Zbigniew Girzyński? Rozumiem, że nie. Pan poseł miał występować w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych. Proszę, zatem posła Pawła Arndta o przedstawienie koreferatu do opinii Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PawełArndt">Nie ma reprezentanta Komisji Spraw Zagranicznych, ale chciałbym powiedzieć, że Komisja Spraw Zagranicznych pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w części 45 – Sprawy zagraniczne oraz w części 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 41, 44, 47, 58 i 65.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PawełArndt">Ja również chciałbym zaproponować Komisji Finansów Publicznych pozytywną opinię w odniesieniu do wykonania budżetu w tych częściach. Pozwolą państwo, że przedstawię kilka danych statystycznych. Dochody MSZ w 2005 r. były planowane na kwotę ponad 116 mln zł, a zostały wykonane w kwocie 88 mln zł. Wykonanie wyniosło 75,5%.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PawełArndt">Niższe dochody mają pewne uzasadnienie. Były one spowodowane zmniejszeniem wpływów z opłat konsularnych. Oczywiście można mieć wątpliwości, czy fachowcy, którzy pracują w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, nie byli w stanie tych zmniejszonych wpływów przewidzieć.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PawełArndt">Zmniejszenie wpływów z tytułu opłat konsularnych wynikało ze zniesienia opłat za wizy do niektórych krajów. W innych przypadkach opłaty te zostały zmniejszone. W jakiejś mierze można było to przewidzieć, ale nie jest to wielkie uchybienie i można nad tym przejść do porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PawełArndt">Wydatki zaplanowane w ustawie budżetowej na 2005 r. wyniosły prawie 836 mln zł. Budżet po zmianach wyniósł ponad 915 mln zł. Zrealizowano wydatki na poziomie 881.167 tys. zł, co stanowi 96% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PawełArndt">Wydatki w 2005 r. były niższe niż w 2004 r. Jest to o tyle dziwne, że w 2005 r. realizowano większą liczbę zadań, głównie wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Okazuje się, że w MSZ poradzono sobie z tym mniejszym budżetem i zadania zostały wypełnione.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PawełArndt">Jeśli chodzi o strukturę wydatków, to na placówki zagraniczne, których jest 170, wydaje się 70% budżetu, natomiast na centralę i pozostałe wydatki przeznacza się 30% budżetu. Pozostałe wydatki to m.in. składki do organizacji międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PawełArndt">Kilka słów na temat wątpliwości, jakie pojawiają się w związku z realizacją budżetu przez MSZ. Sądzę, że przedstawiciele NIK powiedzą więcej na ten temat. Kontrola NIK wykazała pewne uchybienia w realizacji budżetu. Kontrole były przeprowadzane zarówno w centrali MSZ, jak i w placówkach zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PawełArndt">Jeśli chodzi o centralę, to główna nieprawidłowość na największą kwotę dotyczyła zakupu biurowca przy ul. Litewskiej. Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała również 4 placówki zagraniczne: 2 ambasady – w Helsinkach i Waszyngtonie oraz 2 konsulaty generalne – w Monachium i Toronto.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PawełArndt">Okazuje się, że aż w trzech przypadkach natrafiono na dość istotne uchybienia. Gdyby tę statystyczną prawidłowość przełożyć na inne liczne placówki, to mogłoby oznaczać, że do uchybień dochodzi w 120 placówkach. Ja oczywiście nie traktuję tych moich wyliczeń całkiem poważnie, ale trzeba zwrócić uwagę, że w trzech spośród czterech placówek były uchybienia.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PawełArndt">W ambasadzie w Helsinkach i w konsulacie generalnym w Monachium zastrzeżenia NIK dotyczyły remontów. W Waszyngtonie była to kwestia zbyt wysokich czynszów za mieszkania. Nie było natomiast istotnych zastrzeżeń w odniesieniu do placówki w Toronto.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PawełArndt">To są główne zastrzeżenia, które można formułować pod adresem MSZ w odniesieniu do wykonania budżetu w 2005 r. Na tym chciałbym zakończyć swoją wypowiedź dotyczącą części 45.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PawełArndt">Mógłbym powiedzieć kilka zdań na temat rezerw celowych. Pragnę stwierdzić, że zostały one wykonane dobrze i w większości przypadków w 100%.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli wykonania budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o gospodarkę finansową MSZ w 2005 r., to NIK sformułowała swoją ocenę na podstawie wyników kilku kontroli przeprowadzonych w ubiegłym roku. Odbyła się rutynowa kontrola budżetowa, a ponadto kontrola gospodarki finansowej i inwestycyjnej wybranych placówek.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Przypomnieliśmy wyniki kontroli prawidłowości działań organów administracji publicznej związanych z budową biurowca Articom Center przy ul. Litewskiej w Warszawie. Wcześniej przekazaliśmy parlamentowi szczegółową informację o wynikach tej kontroli, pokazującą wiele zjawisk, nad którymi warto by się zastanowić, niezależnie od rozpatrywania budżetu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jednym z nich jest to, jak bezsilne jest państwo wobec niekompetencji czy złej woli urzędników, nawet najniższych szczebli. Państwo nie potrafiło zapobiec sprawie, która mogła zagrozić bezpieczeństwu kraju, a później musiało się to skończyć wydatkiem, który uznaliśmy za niegospodarny. Według naszych szacunków budynek został bowiem kupiony za cenę zawyżoną o ponad 16 mln zł.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Budynek wcale nie był stawiany dla potrzeb MSZ, lecz był zwyczajnym biurowcem usługowym. Trzeba będzie ponieść dodatkowe koszty na przystosowanie go do wymogów MSZ. Według ekspertyz, zakup biurowca przez MSZ nie zlikwidował w pełni zagrożeń.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Zarówno premier, jak i kierownictwo MSZ, nie zareagowało w porę, kiedy można było powstrzymać proces inwestycyjny. Premier nie skorzystał ze swoich uprawnień nadzorczych, również nad jednostkami samorządu terytorialnego, które popełniły szereg błędów i zakwestionowały rolę strony, jaką mogłoby być MSZ w tym postępowaniu.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Uważaliśmy, że tak duża kwota, która wprawdzie nie została sfinansowana z wydatków zaplanowanych w 2005 r., lecz z wydatków niewygasających przeniesionych z 2004 r., wpływa na ocenę realizacji budżetu MSZ w 2005 r. W ten sposób spożytkowano np. środki, które miały służyć rozwiązaniu problemu ambasady berlińskiej.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Ocena NIK, jeśli chodzi o wykonanie części budżetowej 45 jest pozytywna z nieprawidłowościami. Te nieprawidłowości dotyczyły przede wszystkim prowadzonych prac remontowych. Stwierdziliśmy słaby nadzór ze strony MSZ, a równocześnie brak osób na placówkach, które byłyby przygotowane do prowadzenia działalności inwestycyjnej, do sprawdzania sposobu wykonania zadań. To skutkuje dosyć poważnymi stratami, o których pisaliśmy w informacji NIK.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o kwestię wniosków NIK z kontroli ubiegłorocznych, nierozwiązana pozostaje sprawa wypłacania wynagrodzeń pracownikom, którzy pozostawali w dyspozycji Biura Kadr i Szkolenia, nie świadczyli pracy, bo wrócili z placówek i nie było dla nich przydziałów. Te koszty obciążają te placówki, gdzie środki i etaty nie są limitowane. Zaciemnia to obraz finansów MSZ.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Stwierdziliśmy również nieprawidłowości w ewidencji zatrudnienia. Prezentuje się wielkość zatrudnienia członków Korpusu Służby Cywilnej zaniżoną o 38 etatów. Według NIK powinno to być rzetelnie przedstawiane. Obecnie wykazuje się etaty w tej części, gdzie limit nie obowiązuje, zamiast w części limitowanej.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o inne nieprawidłowości, to w Waszyngtonie stwierdziliśmy wydatkowanie znacznych środków, bo 2,3 mln na czynsze za mieszkania wynajmowane dla pracowników ambasady, przy zaniechaniu działań mających na celu wykorzystanie posiadanych już nieruchomości własnych.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Stwierdziliśmy również wydatkowanie znacznych pieniędzy na podstawie nierzetelnie sporządzonej umowy z wykonawcą prac remontowych w Monachium, a także źle przeprowadzone zamówienia publiczne w Helsinkach, nierzetelne, niegospodarne dysponowanie środkami, wydatkowanie środków na wynagrodzenie dla pracownika, który nie świadczył pracy.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Chcieliśmy jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że w placówkach pozostają na różnych rachunkach środki, które nie są wykazywane w naszej sprawozdawczości. Zgłaszaliśmy Ministerstwu Finansów tę kwestię, aby zainteresowało się odzyskaniem tych depozytów. Są to środki w wysokości 530 tys. w Buenos Aires oraz depozyt w Stanach Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Powinny one być wykazane w aktywach państwowych. Jeśli środki byłyby potrzebne na placówkach, trzeba je włączyć do środków, którymi placówki dysponują, natomiast nie ma sensu trzymanie ich na rachunkach.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Generalnie nasza ocena była pozytywna z nieprawidłowościami, przy uwzględnieniu wysokich kwot, które wynikają m.in. z konieczności zakupu po zawyżonej cenie biurowca Articom Center.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#StanisławOżóg">Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#StanisławOżóg">Stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu w zakresie części budżetowych opiniowanych przez Komisję Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#StanisławOżóg">Proszę przedstawiciela Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, panią poseł Beatę Sawicką, o zreferowanie opinii Komisji w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#BeataSawicka">Mam przyjemność odnieść się do przedłożonego sprawozdania z wykonania budżetu Najwyższej Izby Kontroli. Sprawozdanie przedstawia realizację budżetu NIK i zawiera bardzo wnikliwą analizę finansową realizowanych zadań.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#BeataSawicka">Realizacja wydatków przebiegała – w mojej ocenie – harmonijnie i nie budzi zastrzeżeń. Najwyższa Izba Kontroli stawia bardzo wysokie wymogi nie tylko przed kontrolowanymi podmiotami, ale również samej sobie, realizując swe ustawowe zadania i przestrzegając dyscypliny finansowej.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#BeataSawicka">Należy pamiętać, że 2005 r. był rokiem aktywnej współpracy NIK z najwyższymi organami kontroli innych państwa, zwłaszcza państw Unii Europejskiej. Z nieukrywaną satysfakcją mogę stwierdzić, iż w kolejnym roku po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej Najwyższa Izba Kontroli jest nowoczesnym organem kontroli, spełniającym wymogi wynikające z międzynarodowych standardów.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#BeataSawicka">W 2005 r. Najwyższa Izba Kontroli uzyskała dochody w wysokości 1496 tys. zł, co stanowi ponad 250% kwoty preliminowanej w ustawie budżetowej. Na niższym poziomie w stosunku do planu zrealizowano przede wszystkim wpływy z czynszów za wynajem lokali i wyposażenia.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#BeataSawicka">Jednocześnie jednak pozyskano dochody ze źródeł nieprzewidzianych, czyli z tytułu naliczanych kar umownych za nieterminową realizację przez kontrahentów przedsięwzięć objętych umowami cywilnoprawnymi oraz wpłacane przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa odszkodowania za bezumowne korzystanie z pomieszczeń biurowych.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#BeataSawicka">Najwyższa Izba Kontroli wydatkowała w 2005 r. ponad 219.000 tys. zł, co stanowiło 100% planu z ustawy budżetowej. W pełni były zrealizowane wydatki w poszczególnych pozycjach klasyfikacji budżetowej, w wysokości ustalonej po przesunięciach wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#BeataSawicka">Podobnie, jak w latach poprzednich, dominującą pozycję wydatków NIK stanowiły środki na wynagrodzenia wraz z pochodnymi. Ich udział wyniósł ponad 79%. W dalszej kolejności zostały poniesione wydatki ogólnoadministracyjne, majątkowe, a także na podróże służbowe. W ujęciu ogólnym wydatki na zakupy inwestycyjne były w 2005 r. niższe niż w 2004 r.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#BeataSawicka">Na szczególną uwagę zasługuje realizacja programu oszczędnościowego, który umożliwił przeniesienie środków i wykonanie nieprzewidzianych prac, wymagających dodatkowego dofinansowania, w związku z kontynuowaniem działań związanych z adaptacją pomieszczeń biurowych przejmowanych od Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie, a także w związku z zakończeniem porządkowania struktury własnościowej nieruchomości zajmowanych przez jednostki organizacyjne Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#BeataSawicka">Pozytywnie należy ocenić wygospodarowanie kwoty ponad 480 tys. zł, przez zmniejszenie wydatków na usługi telekomunikacyjne, łączenie udzielanych zamówień publicznych oraz zakup biletów zagranicznych u operatorów oferujących najkorzystniejsze połączenia i najniższe ceny. Nastąpiło również zmniejszenie wydatków z tytułu usług hotelowych podczas kontroli w kraju i za granicą.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#BeataSawicka">Obecnie Najwyższa Izba Kontroli, posiadając własną siedzibę, nie jest zmuszona ponosić, jak w poprzednich latach, znacznych wydatków na wynajmem pomieszczeń biurowych. Ma to dodatkowy pozytywny aspekt podnoszący rangę instytucji i przysparzający jej społecznego splendoru.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#BeataSawicka">Wydatki inwestycyjne przedstawione w sprawozdaniu zostały zrealizowane racjonalnie i z dużą dozą staranności. Nie bez znaczenia jest zmniejszenie wydatków z tytułu składek ubezpieczeniowych będących konsekwencją struktury przychodów pracowników.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#BeataSawicka">Reasumując, wysoko oceniam wykonanie budżetu Najwyższej Izby Kontroli za rok 2005.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Poproszę poseł Anitę Błochowiak o przedstawienie koreferatu do opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w zakresie części budżetowej 07.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AnitaBłochowiak">Przedstawicielka Komisji do Spraw Kontroli Państwowej tak szczegółowo omówiła budżet NIK, że niewiele mogę dodać.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#AnitaBłochowiak">Dochody uzyskane przez Najwyższą Izbę Kontroli w 2005 r. były wyższe od kwoty planowanej i stanowiły 256,6% kwoty preliminowanej. Z reguły w tego typu sytuacjach mówiliśmy, że należy lepiej bądź dokładniej planować dochody. W tym przypadku otrzymaliśmy stosowne informacje, z jakich powodów nie można było przy planowaniu budżetu na 2005 r. zaplanować wyższej kwoty dochodów. Miało to przede wszystkim związek z wpływami z czynszów za wynajem lokali i wyposażenia. Z tego tytułu uzyskano nieprzewidziane wcześniej środki. Dochody pochodziły również z tytułu naliczanych kar za nieterminową realizację przez kontrahentów przedsięwzięć objętych umowami cywilnoprawnymi.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#AnitaBłochowiak">Sporą kwotę stanowi wpłata przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa odszkodowania za bezumowne korzystanie z pomieszczeń biurowych.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#AnitaBłochowiak">Jeśli chodzi o wydatki, to zostały one zrealizowane w 100%, po pewnych przesunięciach. Zgodnie z ustawą, prezes NIK dokonał przeniesień wydatków na niewielką kwotę stanowiącą 1,6% ogółu wydatków. Zostały one prawidłowo rozliczone i sklasyfikowane.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#AnitaBłochowiak">Główną część wydatków NIK stanowią wynagrodzenia wraz z pochodnymi. Przeciętne wynagrodzenie w 2005 r., wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, wynosiło 7680 zł. Był to wzrost o 1,5% w stosunku do 2004 r., czyli zgodny z ustawą.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#AnitaBłochowiak">Wydatki majątkowe, po zwiększeniu w trakcie roku, czyli po przesunięciach, o których mówiłam, dotyczyły głównie inwestycji związanych z remontami i zakupami inwestycyjnymi.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#AnitaBłochowiak">Moja opinia dotycząca realizacji budżetu NIK w 2005 r. jest pozytywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MirosławSekuła">Mam następującą prośbę do pani przewodniczącej i do Komisji. Otóż w pkt II porządku dziennego przewidziane jest rozpatrzenie sprawozdania z działalności NIK w 2005 r. w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych, referentem jest również poseł Anita Błochowiak.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MirosławSekuła">Czy byłoby możliwe, aby bezpośrednio po omówieniu sprawozdania z wykonania budżetu w części 07 przystąpić do rozpatrzenia sprawozdania z działalności NIK?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#MirosławSekuła">Oczywiście decyzję w tej sprawie pozostawiam pani przewodniczącej.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#MirosławSekuła">Chciałbym podkreślić, że budżet NIK został wykonany w 100% i że jest to czwarty kolejny budżet Izby realizowany w ten sposób. Świadczy to dobrze o pracy naszych służb odpowiedzialnych za jego realizację, a także o tym, że jest on bardzo oszczędny i napięty.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#MirosławSekuła">W bieżącym roku, podobnie jak w poprzednich, przeszliśmy z zobowiązaniami, ale na szczęście nie są to zobowiązania wymagalne.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#MirosławSekuła">Zawsze nasuwa się pytanie, kto kontroluje wykonanie budżetu Najwyższej Izby Kontroli. Chcę podkreślić, że podobnie jak w latach ubiegłych, kontrola została dokonana przez audytora wewnętrznego, z zastosowaniem takiej samej procedury i metodyki, jaką Izba stosuje w trakcie kontroli innych jednostek budżetowych. Jeśli pani przewodnicząca pozwoli, to chciałbym prosić, żeby obecna tu pani audytor Maria Zacharczuk-Kakietek przedstawiła wyniki przeprowadzonej kontroli.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#MirosławSekuła">Chciałbym też poinformować, że w ubiegłym tygodniu zespół kontrolerów Urzędu Kontroli Państwowej Danii rozpoczął kontrolę Najwyższej Izby Kontroli. Jest to tzw. przegląd partnerski, który obejmuje także kontrolę budżetu NIK.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#MirosławSekuła">Oczywiście po zakończeniu kontroli protokół opracowany przez zespół duński zostanie przedstawiony Sejmowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MariaZacharczukKakietek">Po dokonaniu kontroli gospodarowania środkami finansowymi przez Najwyższą Izbę Kontroli, mogę z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że budżet NIK został wykonany w sposób legalny, rzetelny, gospodarny i celowy.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#MariaZacharczukKakietek">Obowiązek prowadzenia kontroli wewnętrznej, czyli tzw. kontroli zarządczej, wynikający z art. 35a ustawy o finansach publicznych, NIK wprowadziła w całości. Stwierdzam, że kontrola jest prowadzona i jest skuteczna, o czym świadczy brak jakichkolwiek nieprawidłowości w dokumentacji finansowo księgowej, łącznie z badanymi przeze mnie przepływami gotówkowymi.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#MariaZacharczukKakietek">Mogę to powiedzieć z całą pewnością, ponieważ używając programu wspomagającego audyt wewnętrzny firmy ACL, którego NIK używa, przeniosłam całą bazę danych, zapisy każdej operacji gospodarczej do programu ACL i powtórzyłam te same działania, które wykonuje Departament Rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#MariaZacharczukKakietek">Wyniki tego badania są identyczne z wynikami przedstawionymi przez Departament Rachunkowości NIK. Mogę powiedzieć, że nie popełniono błędów, nie ma żadnych podejrzeń o korupcję. NIK funkcjonuje prawidłowo.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#MariaZacharczukKakietek">Zaniepokoiła mnie pewna kwestia, która nie jest winą NIK, lecz wynika z całości działań, chodzi o zwiększające się corocznie wydatki na tzw. fundusz dla niepełnosprawnych. W 2004 r. była to kwota ok. 150 tys. zł, w 2005 r. – około 400 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#MariaZacharczukKakietek">Zważywszy, że ustawowy wskaźnik zwiększa się co roku – w 2004 r. wynosił 3%, w 2005 r. – 4% i będzie wzrastał aż do 6%, to wydatki jednostek budżetowych, w tym NIK, będą znaczącą wzrastały. Jest to przekładanie pieniędzy „z jednej kieszeni do drugiej”. Wiadomo, że budowanie każdego dodatkowego stopnia w przechodzeniu pieniędzy budżetowych zwiększa koszty ich obsługi.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PawełArndt">Po wysłuchaniu sprawozdań obu pań, wystąpienia pana prezesa oraz przedstawicielki NIK można powiedzieć, że budżet został zrealizowany w sposób wzorowy i właściwie nie bardzo jest o czym mówić.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PawełArndt">Komisja Finansów Publicznych powinna jednak szukać możliwych nieprawidłowości i taką „dziurę w całym” chcę wskazać. Mam na myśli kwestię planowania. Dochody NIK zostały zrealizowane w 256%. Jest to kwota, która budzi pewne zastrzeżenia. Sytuacja oczywiście ma swoje uzasadnienie i przedstawiały je referentki. Czytaliśmy o tym również w opiniach, które otrzymaliśmy z Biura Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PawełArndt">Na etapie wykonywania budżetu NIK dokonywała pewnych przeniesień wydatków, m.in. zmniejszono nakłady na świadczenia na rzecz osób fizycznych, na składki na ZUS i Fundusz Pracy oraz na bieżące wydatki administracyjne, a zwiększono środki na wydatki inwestycyjne, na łączną kwotę ponad 3 mln zł.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PawełArndt">Oczywiście to nie jest niezgodne z prawem, ale chcę podkreślić, że sposób planowania można by poprawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#StanisławaOkularczyk">Nie mam żadnych zastrzeżeń do wykonania budżetu przez Najwyższą Izbę Kontroli. Informacje i sprawozdania NIK są zawsze precyzyjne.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#StanisławaOkularczyk">Chciałam natomiast wrócić do kwestii poprzednio omawianej. Mam wielki niedosyt, że nie wysłuchaliśmy wyjaśnień Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Fakt, że posłowie nie zadają pytań, nie oznacza, iż nie oczekują wyjaśnień.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#StanisławaOkularczyk">Zwykle koreferenci tak precyzyjnie formułują uwagi, że nie chcemy powtarzać ich wypowiedzi i milczymy. Nie oznacza to jednak, że nie mamy pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MirosławSekuła">Chciałbym odnieść się do dwóch uwag pana posła. Jeśli chodzi o przenoszenie środków, to uważam, że w budżecie państwa jest to instrument stosowany zbyt rzadko. Gdyby był stosowany częściej, budżet byłby bardziej elastyczny.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#MirosławSekuła">Przeniesienia w przypadku budżetu NIK zamknęły się procentowo wskaźnikiem 1,6%. Uważam, że gdyby ten wskaźnik kształtował się na wyższym poziomie, nie byłoby to uchybieniem, lecz raczej zasługą i świadczyłoby o lepszym panowaniu nad budżetem, a zwłaszcza o lepszym monitorowaniu budżetu w trakcie jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#MirosławSekuła">Uważam, że przeniesienia środków były zasadne i zwiększyły elastyczność wykonywania budżetu. Dodam, że są zgodne z uprawnieniami prezesa NIK.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#MirosławSekuła">Jeśli chodzi o planowanie dochodów, sprawa dotyczy elektronicznego systemu obiegu dokumentów i ustawy o zamówieniach publicznych. Zgodnie z tą ustawą przeprowadziliśmy przetarg i w ramach przetargu została wyłoniona firma, z którą zawarliśmy umowę dopiero po tym, gdy przegraliśmy arbitraż w Urzędzie Zamówień Publicznych.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#MirosławSekuła">Ponieważ od początku mieliśmy dość duże zastrzeżenia, co do zdolności tej firmy do wykonania zadania, przygotowując umowę zawarliśmy dość rygorystyczne zapisy dotyczące kar za nieterminowe realizowanie umowy. Niestety, 1162 tys. zł naszych wpływów to kara, które firma zapłaciła za nieterminowe realizowanie umowy. Stanowi ona ponad 2/3 dochodów.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#MirosławSekuła">To powoduje, że dochody zostały zrealizowane na poziomie 256% kwoty preliminowanej w ustawie budżetowej. Nawet gdybyśmy to przewidywali, nie mogliśmy tej kwoty zaplanować, bo kar umownych nie można zaplanować w budżecie.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AnitaBłochowiak">Chciałam nawiązać do wątku, który poruszyła pani audytor, dotyczącego zwiększonej składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ta kwestia była poruszana przeze mnie przy planowaniu budżetu.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#AnitaBłochowiak">Komisja do Spraw Kontroli Państwowej zobowiązała się do tego, iż podejmie stosowne prace, a nawet inicjatywę legislacyjną, aby zmienić istniejącą sytuację. Ustawa, którą przyjął parlament ubiegłej kadencji, miała być skierowana do osób niepełnosprawnych, aby ułatwić im zatrudnienie w administracji.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#AnitaBłochowiak">Dzieje się jednak tak, że osoby, które są zatrudniane w NIK na stanowiska kontrolerskie, muszą mieć określoną sprawność, bo ich praca realizowana jest głównie w terenie. Niewiele jest takich stanowisk, na których można by zatrudnić osoby niepełnosprawne do pracy w centrali bądź pracy biurowej.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#AnitaBłochowiak">Problem wymaga zmiany ustawy, aby te osoby mogły być zatrudnione w innych instytucjach bądź zdobyć wcześniej kwalifikacje i być przyjęte w trybie pozakonkursowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Jeśli nie ma zgłoszeń, pozwolę sobie udzielić głosu.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Nie kwestionuję zasadności przesunięć, który były dokonane w ramach budżetu NIK, ale przypominam sobie zastrzeżenia NIK w stosunku do różnych części budżetowych o nadmierne przesunięcia i nadmierną elastyczność. Widzę, że te same działania mogą być w różnych momentach, różnie traktowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MirosławSekuła">Kontrolerzy NIK są niezależni, natomiast prezes ma w tej sprawie inne zdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Często formułowane były zastrzeżenia dotyczące nadmiernej liczby przesunięć. Nie kwestionowano zasadności przesunięć, tylko argumentowano, że jest ich zbyt wiele.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Jest mi bliskie podejście pana prezesa, który mówi o tym, że poza kryterium ilościowym powinno być brane pod uwagę kryterium zasadności. Planowanie też powinno być doskonalone, ale faktem jest, że w ciągu roku pewne zdarzenia mogą zachodzić i wtedy lepiej jest dokonać przesunięcia niż wydatkować środki niezasadnie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Apelowałabym, zatem o zbliżone podejście do innych dysponentów budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WaldemarDługołęcki">Jesteśmy gotowi podjąć dyskusję w każdym przypadku, gdy NIK krytykowała nadmierną skalę bądź liczbę przeniesień. Każdy z przypadków musi być rozpatrywany odrębnie.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WaldemarDługołęcki">Podobnie rzecz się ma z planowaniem dochodów. Mówiliśmy o nierzetelnym planowaniu dochodów, ale w odniesieniu do konkretnego przypadku. Chciałbym przypomnieć, że sam kilka razy stwierdzałem na forum Komisji, iż zmiany były dokonywane w budżecie, ale zdaniem NIK były celowe i uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#WaldemarDługołęcki">Zatem nie zawsze krytykujemy przeniesienia środków i planowanie dochodów.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń, stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu w zakresie części budżetowej 07.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Bardzo przepraszam, panie prezesie, ale będziemy kontynuować obrady zgodnie z przyjętym porządkiem dziennym.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę przedstawiciela Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, posła Janusza Krasonia o zreferowanie opinii Komisji w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JanuszKrasoń">21 czerwca br. Komisja do Spraw Kontroli Państwowej zapoznała się ze sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa za ubiegły rok w części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Po wysłuchaniu wyjaśnień, informacji i odbytej dyskusji uchwaliła pozytywną opinię. Rekomendujemy Komisji Finansów Publicznych przyjęcie sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JanuszKrasoń">Plan dochodów Państwowej Inspekcji Pracy, zgodnie z ustawą budżetową na 2005 r., wynosił 612 tys. zł. Główną pozycję dochodów PIP stanowiły grzywny nakładane przez inspektorów pracy na pracodawców w celu przymuszenia ich do wykonania nałożonych zaleceń.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#JanuszKrasoń">Problem egzekwowania grzywien jest jednym z poważniejszych problemów, jeśli chodzi o dochody PIP. Z roku na rok pogłębia się wielkość niewyegzekwowanych kwot nakładanych grzywien. Przypomnę tylko, że w 2003 r. kwota niewyegzekwowanych grzywien wynosiła 5321 tys. zł, w 2004 r. – 8455 tys. zł, a w 2005 r. – 11.710 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#JanuszKrasoń">Państwowa Inspekcja Pracy nie ponosi za to winy, bowiem poprawa ściągalności grzywien leży w gestii urzędów skarbowych. Rokrocznie Najwyższa Izba Kontroli w opinii o realizacji budżetu PIP sygnalizuje ten problem. Sygnalizujemy go również rokrocznie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#JanuszKrasoń">Sprawa wymaga zainteresowania. Podczas posiedzenia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej pojawiły się głosy, że być może warto zająć się tą sprawą z udziałem ministra finansów, Państwowej Inspekcji Pracy, Najwyższej Izby Kontroli, aby spróbować dokonać głębszej oceny przyczyny istniejącego stanu rzeczy i poprawić w przyszłości skuteczność egzekwowania grzywien nakładanych przez inspektorów pracy na pracodawców.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#JanuszKrasoń">Jeśli pominiemy ten problem, który nie obciąża Państwowej Inspekcji Pracy, lecz jest szerszy, to można uznać, że plan dochodów został zrealizowany w sposób prawidłowy, nie budzący większych zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#JanuszKrasoń">Z kwoty 550 tys. zł, 375 tys. zł stanowiły dochody z grzywien, a 175 tys. zł to pozostałe dochody uzyskane przez PIP z tytułu zwrotu kosztów postępowania administracyjnego, dochodów z najmu, dzierżawy, a także ze sprzedaży składników majątkowych.</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#JanuszKrasoń">Jeśli chodzi o plan wydatków budżetowych, to zgodnie z ustawą wynosił on 209.603 tys. zł, z czego zasadnicza kwota dotyczyła rozdziału 75101 – Urzędy naczelnych organów władzy państwowej oraz kontroli i ochrony prawa. Plan wydatków PIP w tym rozdziale wynosił 208.249 tys. zł i został zrealizowany w 98,4%. Wykonanie planu wydatków nie budziło zastrzeżeń Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, a także Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#JanuszKrasoń">W zakresie limitów zatrudnienia dla osób objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń nie stwierdzono przekroczenia mnożników, zarówno w planie, jak i w wykonaniu. Trzy osoby były objęte tzw. „erką”, czyli główny inspektor i jego dwóch zastępców. W tym zakresie również nie przekroczono wskaźników.</u>
<u xml:id="u-23.9" who="#JanuszKrasoń">Przeciętne zatrudnienie w 2005 r. wynosiło w PIP 2323 osoby. W stosunku do planu było mniejsze o 3,5%, to jest o 85 osób. Przeciętne wynagrodzenie wzrosło o 2,5% i wynosiło 4905 zł brutto.</u>
<u xml:id="u-23.10" who="#JanuszKrasoń">Państwowa Inspekcja Pracy posiada ośrodek szkoleniowy prowadzący działalność na jej rzecz, a także na zewnątrz. Ośrodek ma charakter zakładu budżetowego. Plan dochodów ośrodka, według ustawy budżetowej wynosił 4855 tys. zł, natomiast plan wydatków 4831 tys. zł. Jeśli chodzi o wykonanie budżetu ośrodka, zamknęło się ono dodatnim wynikiem finansowym w wysokości 82 tys. zł, z czego 24 tys. zł zwiększyło środki obrotowe ośrodka, a 58 tys. zł zostało przekazane, jako nadwyżka, do budżetu państwa. Wykonanie planu dochodów i wydatków tego zakładu budżetowego także nie budzi zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-23.11" who="#JanuszKrasoń">Wydatki PIP służyły realizacji zadań, które zawarte były w programie na 2005 r. Urząd, jak co roku, poprzedził swoją informację z wykonania budżetu syntetyczną informacją z realizacji zadań, co ułatwia czytanie sprawozdania z wykonania budżetu.</u>
<u xml:id="u-23.12" who="#JanuszKrasoń">W opinii Najwyższej Izby Kontroli, a także Biura Analiz Sejmowych, Państwowa Inspekcja Pracy gospodarowała budżetem w sposób rozsądny, właściwy, nie budzący zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-23.13" who="#JanuszKrasoń">Chciałbym jednak zwrócić uwagę Komisji na pewien problem, który może się pojawić. Nie dotyczy on budżetu 2005 r., jednak może dotyczyć budżetów lat następnych. Mam na myśli konsekwencje prezydenckiego projektu ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy (druk nr 712), który przewiduje m.in. dodatkowe zadania dla PIP, a wśród nich kontrole legalności zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-23.14" who="#JanuszKrasoń">Jeśli parlament przyjąłby proponowane przepisy, to będziemy mieli bardzo poważny wzrost budżetu PIP w nowym roku, chociażby na skutek zwiększenia liczby pracowników. W uzasadnieniu projektu przewiduje się zwiększenie zatrudnienia o 300 osób. To oznacza, że w budżecie PIP będzie musiała być znaleziona znaczna kwota.</u>
<u xml:id="u-23.15" who="#JanuszKrasoń">Reasumując, wraz z pozytywną opinią Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, a także pozytywną opinią NIK, rekomenduję przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za rok 2005.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę poseł Anitę Błochowiak o przedstawienie koreferatu do opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w zakresie części budżetowej 12.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AnitaBłochowiak">Sprawozdawcy z Komisji do Spraw Kontroli Państwowej tak szczegółowo i dokładnie omówili obie części budżetowe, że niewiele mam do dodania. Mówię o tym dlatego, że z innych komisji nie zawsze pojawiali się sprawozdawcy, wymaga więc podkreślenia staranność posłów z Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#AnitaBłochowiak">Przypomnę, że dyskusja, która odbyła się na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, zakończyła się pozytywnymi konkluzjami. Najwyższa Izba Kontroli także pozytywnie oceniła wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy i nie sformułowała żadnych wniosków pokontrolnych.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#AnitaBłochowiak">Problem ściągalności kar nakładanych przez pracowników i inspektorów PIP nie jest tylko problemem Państwowej Inspekcji Pracy, ale przede wszystkim problemem aparatu skarbowego. Komisja Finansów Publicznych mogłaby odnieść się do tej kwestii w jednym ze swoich dezyderatów.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#AnitaBłochowiak">Określone kwoty nie wpływają do budżetu państwa już kolejny rok. Sytuacja, w której inspektor nakłada stosunkowo niewielką karę na danego pracodawcę, który popełnił wykroczenie, a pracodawca nie musi jej uiścić, bo nie jest ona egzekwowana, jest nieco paradoksalna i sprzyjająca utrzymywaniu się nieprawidłowości. Z pewnością jest to temat, którym powinniśmy się zająć.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#AnitaBłochowiak">Jeśli chodzi wykonanie budżetu w części 12, nie mam żadnych uwag i przyłączam się do pozytywnych opinii oraz rekomenduję ich przyjęcie Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#StanisławCzuba">Wykonanie budżetu przez Państwową Inspekcję Pracy zostało ocenione pozytywnie. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli poniesione przez PIP wydatki były celowe i realizowane zgodnie z ustawą budżetową na 2005 r., przepisami ustawy o finansach publicznych oraz wydanymi na ich podstawie przepisami wykonawczymi.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#StanisławCzuba">W strukturze dochodów największy udział mają dochody z tytułu nałożonych przez inspektorów pracy grzywien. Kwota zaległości z tytułu grzywien przymuszenia na koniec 2005 r. była o 38,5% wyższa od stanu na koniec roku poprzedniego.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#StanisławCzuba">Najwyższa Izba Kontroli stwierdza, że występuje wysoka nieskuteczność egzekucji prowadzonych przez urzędy skarbowe. W 2005 r. urzędy skarbowe ściągnęły zaledwie 2% kwoty zaległości z tytułu grzywien, skierowanych do egzekucji, natomiast w roku poprzednim kwota wyegzekwowanych grzywien stanowiła 4,8%.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#StanisławCzuba">Najwyższa Izba Kontroli po raz trzeci porusza ten problem w odrębnych wystąpieniach pokontrolnych do ministra finansów. Minister stwierdził, że egzekucja nakładanych na pracodawców grzywien, jak również innych od wierzycieli, nie wchodzi w zakres działań stricte podatkowych i jest traktowana przez urzędy skarbowe jako zadanie drugoplanowe.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#StanisławCzuba">Szczerość tej odpowiedzi wskazuje na to, że być może zostaną podjęte bardziej skuteczne działania w celu właściwej egzekucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę zgłoszeń, zatem stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu w zakresie części budżetowej 12.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę przedstawiciela Komisji do Spraw Unii Europejskiej, posła Edwarda Siarkę, o zreferowanie opinii Komisji o wykonaniu budżetu w części 23, 83 i 84.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#EdwardSiarka">Komisja do Spraw Unii Europejskiej na posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2006 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. w zakresie części 23 – Integracja europejska, części 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 10 oraz części 84 – Środki własne Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#EdwardSiarka">Komisja, po wysłuchaniu przedstawicieli rządu oraz przeprowadzeniu dyskusji pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu za 2005 r.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o część budżetową 23, to w 2005 r. nie było zaplanowanych dochodów. Zostały one jednak zrealizowane pod koniec roku w wysokości 1368 tys. zł. Wynikało to z faktu, że do Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej zostały zwrócone środki niewłaściwie wykorzystane, czy też nieterminowo rozliczone przez beneficjentów ubiegających się o dotacje.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o wydatki w części 23, to w ustawie budżetowej na 2005 r. była zaplanowana kwota w wysokości 64.790 tys. zł, która została zwiększona w ciągu roku o kwotę 53.672 tys. Łącznie, na koniec roku, budżet w części 23 wynosił po stronie wydatków 118.462 tys. zł, z czego zrealizowano 94.357 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#EdwardSiarka">W części 23 wydatki bieżące stanowią 65.401 tys. zł, wydatki majątkowe 8385 tys. zł, dotacje 20.514 tys. zł i świadczenia na rzecz osób fizycznych 57 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#EdwardSiarka">W wydatkach bieżących największą pozycję stanowi kwota związana z utrzymaniem administracji. Została ona zrealizowana w wysokości 26.284 tys. zł. Zatrudnienie w UKIE kształtowało się na poziomie 338 osób. Na koniec roku zatrudnionych było na etatach 348 osób, w tym 33 osoby w ramach służby cywilnej.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#EdwardSiarka">W sprawozdaniu przedstawione są wszystkie dotacje, na które zostały podpisane umowy. 151 umów zostało rozliczonych, natomiast 1 dotacja została potraktowana jako środki niewygasające.</u>
<u xml:id="u-29.7" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o część 83 w zakresie pozycji 10, to w tej części została zaplanowana rezerwa w wysokości 4.268.549 tys. zł. Ta kwota jest podzielona rokrocznie na trzy części: a), b) i c). W części a.</u>
<u xml:id="u-29.8" who="#EdwardSiarka">0 wydatkowano 299.258 tys. zł. Były to środki przeznaczone na współfinansowanie projektu PHARE, koszty operacyjne związane z wdrożeniem programu PHARE, zadania związane z członkostwem i promocją Polski w Unii Europejskiej, współfinansowanie projektów w ramach. tzw. Transeuropejskiej Sieci Transportowej oraz wydatki związane z przygotowaniem projektów do finansowania z funduszy strukturalnych.</u>
<u xml:id="u-29.9" who="#EdwardSiarka">Część b), w ramach pozycji 10, obejmowała kwotę 3.055.673 tys. W ramach tej części współfinansowano Program Obszarów Wiejskich i realizowano zadania związane ze Wspólną Polityką Rolną Unii Europejskiej. W ramach uzupełnienia płatności obszarowych z budżetu państwa została wydana kwota 1.581.506 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-29.10" who="#EdwardSiarka">W ramach tej części zakupiono również 234 satelitarne urządzenia lokalizacyjne dla statków rybackich. Kwota 690.407 tys. została wydana na współfinansowanie programu SAPARD.</u>
<u xml:id="u-29.11" who="#EdwardSiarka">Wydano również środki na gwarancje Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych, dostosowanie do wymogów układu Schengen oraz na pomoc dla grup producentów owoców i warzyw, na pokrycie kosztów związanych z ich tworzeniem. Realizacja tego zadania odbywała się w ramach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-29.12" who="#EdwardSiarka">Z tej puli środków rozliczono także pożyczki udzielone ze środków pochodzących z rozchodów budżetu państwa na prefinansowanie zadań Wspólnej Polityki Rolnej przez Agencję Rynku Rolnego.</u>
<u xml:id="u-29.13" who="#EdwardSiarka">W części c) wydano kwotę 907.107 tys. zł. W ramach tej kwoty realizowane były dopłaty do wszystkich programów sektorowych, a więc Sektorowego Programu Operacyjnego „Rozwój zasobów ludzkich”, SPO „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego”, SPO „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb”, SPO „Wzrost Konkurencyjności”, SPO „Pomoc Techniczna”, SPO „Transport”, Fundusz Spójności i Norweski Mechanizm Finansowy.</u>
<u xml:id="u-29.14" who="#EdwardSiarka">W ramach części 83, w zakresie pozycji 10, realizowane były zadania związane z integracją europejską.</u>
<u xml:id="u-29.15" who="#EdwardSiarka">W części 84 po stronie dochodów zaplanowana była kwota 2.705.200 tys. zł, w ramach tzw. kwoty ryczałtowej, mającej poprawić płynność finansową polskiego budżetu. To jest zapis traktatu akcesyjnego. W roku budżetowym 2005 Polska po raz ostatni otrzymała tę kwotę.</u>
<u xml:id="u-29.16" who="#EdwardSiarka">Kwota ryczałtowa została zrealizowana w wysokości 2.447.329 tys. zł, co było związane z różnicą kursową.</u>
<u xml:id="u-29.17" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o wydatki w części 84, zostały one zaplanowane na kwotę 9.755.687 tys. zł, a wykonane w kwocie 9.753.405 tys. zł. Na tę kwotę składają się nasze płatności z tytułu dochodu narodowego brutto, VAT, cła i opłat rolnych, opłaty cukrowej oraz z tytułu tzw. rabatu brytyjskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Ponieważ nie ma na sali koreferenta ze strony Komisji, posła Józefa Cepila, proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli wykonania budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Wykonanie budżetu państwa w części 23 – Integracja europejska zostało przez NIK ocenione jako pozytywne z nieprawidłowościami. Przyznaję, że jest to surowa ocena. Wynikała ona z faktu, że rokrocznie stwierdzaliśmy nienależyte i nieterminowe rozliczanie sprawozdań z dotacji udzielonych wcześniej.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Nierozliczenie sprawozdań w 2005 r., aż na kwotę ponad 1 mln zł, wiąże się z narastaniem zaległości w zwrocie tych dotacji, które zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem. Te zaległości wzrosły na koniec ubiegłego roku do ponad 2 mln zł.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Trzeba na bieżąco rozliczać te sprawozdania i egzekwować środki, które powinny być zwrócone do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Inne nieprawidłowości miały charakter naruszeń ustawy o zamówieniach publicznych. Kiedy UKIE potrzebował pieniędzy na zabezpieczenie naszego przedstawicielstwa w Brukseli w różnych sytuacjach spornych i przed sądami – na ten cel była przewidziana rezerwa celowa w wysokości ponad 6 mln zł – Urząd zbyt wcześnie, mając jeszcze środki niewygasające z ubiegłego roku, wystąpił o uruchomienie środków z rezerwy celowej na rok bieżący.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Przez okres 2 miesięcy Urząd miał do dyspozycji podwójną kwotę, a i tak ta kwota pozostaje niewykorzystana. Nie ma powodów, by zamrażać pieniądze zbyt wcześnie, jeszcze przed wystąpieniem potrzeb. Kiedy Urząd zorientował się, że nie wyda prawie 12 mln zł, zbyt późno zgłosił to ministrowi finansów i nie można już było tych środków zadysponować na inne cele.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Stwierdziliśmy również pewne nieprawidłowości w ewidencji majątku trwałego.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o część 83 – Rezerwy celowe, NIK nie kontrolowała ich bardzo szczegółowo. Chciałabym zwrócić uwagę, że na przykładzie UKIE widać mechanizm zachowywania w rezerwach celowych stosunkowo dużych środków, a potem uruchamianie ich bez powodów i gorączkowe próby zachowania środków na następny rok oraz zgłaszanie ich do wydatków niewygasających, bez spełnienia warunków dla uznania takich środków za niewygasające.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Takie postępowanie zarzuciliśmy Urzędowi Komitetu Integracji Europejskiej. Programy nie były należycie przygotowane. Nie były przygotowane dokumentacje. Nie były wszczęte postępowania o zamówienia, a równocześnie zabiegano o to, żeby zapewnić sobie środki na rok następny.</u>
<u xml:id="u-31.8" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Ponieważ jest to nieprawidłowość występująca w wielu częściach budżetu, warto byłoby się zastanowić nad wydłużeniem horyzontu planowania budżetowego, bo jeśli tego nie zrobimy, zawsze będzie pojawiać się chęć ochronienia środków raz przyznanych, nawet jeśli nie będzie szansy, aby je wykorzystać w terminie, na który opiewają środki niewygasające.</u>
<u xml:id="u-31.9" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o środki własne Unii Europejskiej, to jest to część budżetu, która funkcjonuje drugi rok, od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. W ubiegłym roku były z nimi problemy formalno-rachunkowe. W tym roku praktycznie nie ma żadnych problemów. Wprawdzie wskazaliśmy na pewne uchybienia, ale chodzi głównie o to, że dokumenty, które powinny być akceptowane przed wprowadzeniem ich do trwałego systemu ewidencji księgowej, były do czasu naszej kontroli zatwierdzane po wprowadzeniu do systemu.</u>
<u xml:id="u-31.10" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Stwierdziliśmy brak wskazania miesiąca ujęcia dochodu w księgach rachunkowych. Przytaczamy kwestię zakłócenia sprawozdania kwartalnego poprzez przesunięcie zaksięgowania zobowiązań niewymagalnych w jednym z miesięcy. To ujawniła kontrola audytora wewnętrznego i sprawozdanie zostało skorygowane.</u>
<u xml:id="u-31.11" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Chciałabym poruszyć kwestię opóźnionego przekazania Ministerstwu Finansów przez GUS informacji w sprawie podstawy obciążenia nas składką liczoną w relacji do VAT. Tego typu sytuacje nie powinny się zdarzać. To była wyjątkowa sprawa, kiedy zmieniały się zasady opodatkowania podatkiem VAT po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-31.12" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Nie było to znaczne opóźnienie, ale warto pilnować, żeby współpraca między organami, od których zależy nasz obraz, jako rzetelnego płatnika wobec partnerów unijnych, układała się prawidłowo.</u>
<u xml:id="u-31.13" who="#CzesławaRudzkaLorentz">W części budżetowej 84 – Środki własne Unii Europejskiej, ujmujemy tylko to, co wpłacamy jako naszą składkę, natomiast nie przedstawiamy stanu naszych rozliczeń z Unią Europejską. Dlatego odsyłam państwa do naszej analizy wykonania budżetu, gdzie uwzględniamy, jakie środki napłynęły do Polski, jakie przekazaliśmy w ramach rozliczeń z Unią Europejską.</u>
<u xml:id="u-31.14" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Ten bilans jest omówiony w analizie wykonania budżetu państwa. Jest on ciągle dodatni, choć spodziewaliśmy o wiele bardziej korzystnego bilansu. Chcę zwrócić uwagę, że planowane wpływy z budżetu Unii Europejskiej miały wynieść ponad 25 mld zł. Niestety, zostały zrealizowane na poziomie 16 mld zł.</u>
<u xml:id="u-31.15" who="#CzesławaRudzkaLorentz">To jest kwestia opóźnień, różnych perturbacji w realizacji programów objętych funduszami strukturalnymi. Znacznie sprawniej przebiega kończąca się realizacja programów PHARE i w ogóle programów przedakcesyjnych.</u>
<u xml:id="u-31.16" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Choć bilans jest pozytywny, warto pamiętać, że do środków, które wpływają do nas z Unii Europejskiej musimy na pewien czas założyć własne środki w postaci prefinansowania.</u>
<u xml:id="u-31.17" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Gdybyśmy chcieli oceniać stan naszych rozliczeń z Unią Europejską, to z pewnością powinien on być lepszy. Jest to sygnał, żeby wszystkie organy państwa skoncentrowały się na koordynowaniu spraw wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#MirosławSekuła">Chciałbym powiedzieć o środkach, które każde państwo członkowskie wpłaca do budżetu Unii Europejskiej. W przypadku Polski w ubiegłym roku była to kwota około 5,4% naszego budżetu, czyli nie jakaś ogromna, ale znacząca.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#MirosławSekuła">Natknęliśmy się na pewien problem. Otóż do tej pory potrafiliśmy o każdej pozycji w budżecie państwa dość dużo powiedzieć, natomiast w tym przypadku jest to tylko kwota przekazana do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#MirosławSekuła">W związku z tym rozpoczęliśmy dyskusję, jak obywatele polscy, jako obywatele Unii Europejskiej, mogą się dowiedzieć, na jakie cele są wykorzystywane te środki przez Unię Europejską. Ta dyskusja jest prowadzona w wielu krajach Unii Europejskiej, m.in. w Holandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii. Myślę, że w Polsce taka debata również powinna się odbyć.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#MirosławSekuła">Co prawda, Europejski Trybunał Obrachunkowy przedstawia co roku potwierdzenie wiarygodności wydatków Unii Europejskiej, ale jest to inna kontrola niż nasza. Jest to typowa kontrola księgowa, finansowa, natomiast nie zawiera elementów kontroli wykonania zadań.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#MirosławSekuła">Chciałbym zasygnalizować, że powinno to być przedmiotem dyskusji w najbliższym czasie. Poprosiłem, aby było to przedmiotem dyskusji na najbliższym posiedzeniu Komitetu Kontaktowego.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#MirosławSekuła">Komitet Kontaktowy to spotkanie szefów najwyższych organów kontroli państw Unii Europejskiej. Odbędzie się ono w Warszawie w grudniu br. Uważam, że należy rozpocząć dyskusję, jak obywatele poszczególnych państw Unii Europejskiej mają zdobyć wiedzę na temat tego, na jakie cele i w jaki sposób Unia Europejska wydaje ich składki.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Taka dyskusja rzeczywiście prowadzona jest na wielu szczeblach. Uczestniczyłam w konferencji w Brukseli, na której, w kontekście nowej perspektywy finansowej i zmiany sposobu obliczania składek oraz zmiany sposobu finansowania Unii, pojawił się problem przejrzystości budżetu. Chodzi o pokazanie obywatelom państw członkowskich sposobu wydatkowania środków.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Trwa również dyskusja na temat zmiany całego sposobu finansowania. Propozycje są bardzo różne, niektóre dramatycznie odbiegają od dzisiejszego sposobu finansowania.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#StanisławaOkularczyk">Mam pytanie do referenta. Usłyszeliśmy wszystkie liczby, które są dostępne w materiałach. Nie jestem ciekawa zestawień liczb, natomiast chciałabym od posła referenta usłyszeć ocenę wskaźników wykonania, ocenę merytoryczną zasadności wydatków, ocenę skuteczności czynionych wydatków.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#StanisławaOkularczyk">Uważam, że posłowie mają obowiązek społecznej kontroli wydatków budżetowych. Nie będziemy powtarzać za przedstawicielami resortów, jakie są poszczególne kwoty, tylko powinniśmy pokazać, jaki jest nasz stosunek do wydatków i czy uważamy je za merytorycznie zasadne.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy poseł referent ze strony Komisji do Spraw Unii Europejskiej zechciałby się odnieść do uwag pani poseł?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#EdwardSiarka">Na posiedzeniu Komisji poruszaliśmy pewne problemy, również te sygnalizowane przez Najwyższą Izbę Kontroli. Występują pewne trudności z planowaniem budżetu. Nie zawsze przedstawia się to tak, jakbyśmy sobie życzyli. Zawsze istnieją jakieś przyczyny obiektywne, ale problem istnieje.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#EdwardSiarka">Nie podejmuję się odpowiedzi na pytania szczegółowe poseł Stanisławy Okularczyk.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy pani poseł chciałaby wysłuchać odpowiedzi przedstawiciela Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#StanisławaOkularczyk">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela UKIE.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#TadeuszKozek">Nawiązując do dyskusji, którą państwo prowadzicie, pragnę stwierdzić, że rzeczywiście są pozycje wydatków w naszym budżecie, które były przedmiotem krytyki ze strony Najwyższej Izby Kontroli, a których zaplanowanie okazało się nietrafne.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#TadeuszKozek">Być może rozwiązaniem byłoby wprowadzenie do planowania budżetowego dłuższej perspektywy finansowej. Przykładem takich wydatków są wydatki dotyczące postępowań przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. Są to wydatki z natury rzeczy nieprzewidywalne, co do wielkości. Planując budżet, nie wiemy, jakie postępowania przeciwko naszemu krajowi zostaną wszczęte, ile będzie tych postępowań i w jakim okresie.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#TadeuszKozek">Stąd też UKIE przejawiał nadmierną zapobiegliwość, jeśli chodzi o gromadzenie środków na te wydatki. Były to środki zarówno przeniesione z roku ubiegłego w ramach tzw. środków niewygasających, jak i środki pozyskane z rezerwy celowej w roku 2005.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#TadeuszKozek">Okazało się, że większość tych środków nie została wykorzystana, ponieważ nie było takiej potrzeby. Niemniej jednak, planowaniu budżetowemu towarzyszyła wysoka niepewność. Być może teraz, mając już doświadczenia z pierwszych lat członkostwa, będziemy w stanie w sposób bardziej precyzyjny planować wydatki. Taka niepewność zawsze jednak będzie występowała.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#TadeuszKozek">Drugim przykładem były pozycje budżetowe związane z działaniami informacyjnymi, w szczególności związanymi z akcją informacyjną o procesie ratyfikacji traktatu konstytucyjnego. Mamy do czynienia z sytuacją, która była nieprzewidywalna, gdy planowaliśmy wydatki. Referendum w Polsce nie odbyło się i wydatki nie zostały zrealizowane.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#TadeuszKozek">Chciałbym, zatem wskazać na pewne trudności administracji rządowej, w tym UKIE. Być może nasz urząd pod pewnymi względami jest nietypowy, bo planowanie budżetu jest obarczone większą niepewnością.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#TadeuszKozek">Trudno mi się odnieść do pytania sformułowanego przez poseł Stanisławę Okularczyk, dotyczącego celowości ponoszonych wydatków. Sądzę, że wydatki były zrealizowane w sposób zasadny, chociaż w niektórych przypadkach zostało to przez NIK podważone. Skala zakwestionowanych wydatków nie jest duża. Dotyczy, bowiem 1,6% całości wydatków budżetowych urzędu.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#TadeuszKozek">W pewnych kwestiach pozostaliśmy przy swoich opiniach, nie podzielając w pełni stanowiska Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu w zakresie części budżetowych opiniowanych przez Komisję do Spraw Unii Europejskiej, to znaczy części budżetowych 23, 83 w zakresie pozycji 10 i części 84 oraz programów realizowanych ze środków bezzwrotnych pochodzących ze źródeł zagranicznych, za realizację których odpowiedzialny jest Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Ogłaszam krótka przerwę w obradach.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt II porządku dziennego. Zgodnie z art. 126 ust. 4 Regulaminu Sejmu RP marszałek Sejmu skierował „Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli za 2005 r.” (druk nr 668) do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Jednocześnie sprawozdanie to zostało skierowane do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia w zakresie ich kompetencji i przedstawienia uwag oraz wniosków Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Finansów Publicznych opiniuje merytoryczną działalność NIK. Jednocześnie informuję, że nasza Komisja w dniu 11 lipca br. będzie zajmowała się sugestiami do planu pracy NIK. Będzie to dotyczyło działalności Izby w 2007 r.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę poseł Anitę Błochowiak o zreferowanie działalności NIK w zakresie współpracy Izby z naszą Komisją oraz zaproponowanie stanowiska Komisji w stosunku do „Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli za 2005 r.”.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#AnitaBłochowiak">Szczegółowy zakres działania Najwyższej Izby Kontroli został przedstawiony w druku nr 668. To jest bardzo skrupulatne i szczegółowe opracowanie. Postaram się w sposób syntetyczny przedstawić jego treść i zwrócić uwagę na najważniejsze kwestie.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#AnitaBłochowiak">Przypomnę, że podstawowymi aktami, które określają pozycję ustrojową i funkcjonalną Najwyższej Izby Kontroli, są Konstytucja RP oraz ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli. Izba bada wykonanie budżetu, realizuje pozycję ustaw oraz innych aktów prawnych w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno-administracyjnej organów i jednostek.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#AnitaBłochowiak">Zgodnie z konstytucją, NIK jest naczelnym organem kontroli państwowej. Podlega Sejmowi i działa na zasadach kolegialności, co oznacza, że jest wyodrębnionym funkcjonalnie organem państwowym.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#AnitaBłochowiak">Ustawowym obowiązkiem NIK jest przedkładanie Sejmowi analizy wykonania budżetu, założeń polityki pieniężnej, opinii w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów, informacji o wynikach kontroli zleconych przez Sejm lub organy Sejmu, jak również informacji o wynikach kontroli przeprowadzonych na wniosek prezydenta, prezesa Rady Ministrów oraz innych ważniejszych kontroli.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#AnitaBłochowiak">Najwyższa Izba Kontroli przedkłada także Sejmowi wnioski w sprawie rozpatrzenia problemów związanych z działalnością organów wykonujących zadania publiczne, a także wystąpienia wynikające z kontroli zarzutów dotyczących działalności osób wchodzących w skład Rady Ministrów, kierujących urzędami centralnymi oraz prezesa Narodowego Banku Polskiego. Ponadto jest ustawowo zobowiązana do przedkładania Sejmowi sprawozdania ze swej działalności, co niniejszym czyni.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#AnitaBłochowiak">W Najwyższej Izbie Kontroli działa kolegium. W skład kolegium NIK wchodzi 20 osób. Są to eksperci w dziedzinie nauk politycznych bądź prawnych, przedstawiciele niektórych delegatur. W 2005 r. posiedzenie kolegium odbyło się 16 razy, w tym 2 posiedzenia seminaryjne.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#AnitaBłochowiak">Kolegium uchwaliło pozytywną opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za rok 2004, zatwierdziło zmiany w statucie NIK i w planie pracy na 2005 r. Przyjęło projekt budżetu na 2006 r. Podjęło także uchwałę w sprawie stanowiska ministra sprawiedliwości i Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie uprawnień NIK do kontroli oświadczeń majątkowych składanych przez sędziów. Ta kwestia była szeroko dyskutowana.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#AnitaBłochowiak">Kolegium zatwierdziło także analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2004 r. oraz przyjęło sprawozdanie z działalności NIK w 2004 r. Kolegium rozpatrzyło również 41 wystąpień pokontrolnych.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#AnitaBłochowiak">Pragnę nadmienić, że z ogólnej liczby 41 wystąpień pokontrolnych, 18 wniosków zostało oddalonych w całości, 22 wnioski kolegium w części uznało, a jedno wystąpienie uwzględniono w całości.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#AnitaBłochowiak">Należy zwrócić uwagę na to, jak uwagi, które zgłaszają jednostki kontrolowane, zostały ocenione przez zespół 20 niezależnych osób wchodzących w skład kolegium.</u>
<u xml:id="u-42.10" who="#AnitaBłochowiak">W 2005 r. nastąpiła zmiana statutu Najwyższej Izby Kontroli. 6 lipca 2005 r. kolegium NIK uchwaliło projekt zmian statutu. Stanowi on załącznik do zarządzenia nr 3 marszałka Sejmu z 12 września 2001 r. w sprawie nadania statutu NIK.</u>
<u xml:id="u-42.11" who="#AnitaBłochowiak">Główne zmiany dotyczyły jednostek organizacyjnych Izby, które wykonują zadania w zakresie wspomagania postępowań kontrolnych. Są to Departamenty – Prawny i Orzeczenia Kontrolnego, Strategii Kontrolnej. W zakresie organizacji i obsługi są to Departamenty – Gospodarczy, Organizacyjny, Rachunkowości i Spraw Osobowych.</u>
<u xml:id="u-42.12" who="#AnitaBłochowiak">W 2005 r. kolegium NIK podjęło uchwałę wyrażającą opinię w przedmiocie uprawnień Izby do kontroli oświadczeń majątkowych składanych przez sędziów.</u>
<u xml:id="u-42.13" who="#AnitaBłochowiak">Najwyższa Izba Kontroli ma 16 delegatur wojewódzkich, 14 departamentów, w tym 8 departamentów bezpośrednio wykonujących zadania kontrolne, 2 departamenty wspomagające postępowania kontrolne i 4 wykonujące zadania w zakresie organizacji i obsługi.</u>
<u xml:id="u-42.14" who="#AnitaBłochowiak">Jeśli chodzi o stan zatrudnienia w 2005 r., średnie zatrudnienie wynosiło 1653 etaty, a na koniec grudnia 2005 r. w NIK zatrudniano 1705 osób. Co do struktury zatrudnienia i wykształcenia pracowników, zdecydowaną większość pracowników wykonujących czynności kontrolne bądź nadzorcze stanowiły osoby o wieloletnim doświadczeniu w wieku powyżej 41 lat.</u>
<u xml:id="u-42.15" who="#AnitaBłochowiak">Struktura wykształcenia wyższego pracowników nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne nie ulegała znaczącym zmianom.</u>
<u xml:id="u-42.16" who="#AnitaBłochowiak">W 2005 r. NIK przyjęła do pracy 105 osób, 82 etaty to stanowiska kontrolerskie. Najwyższa Izba Kontroli prowadziła szereg szkoleń, podnosiła kwalifikacje pracowników. Prowadzono zajęcia w zakresie nauki języków obcych. Prowadzone były staże zagraniczne, studia doktoranckie i podyplomowe, a także liczne szkolenia.</u>
<u xml:id="u-42.17" who="#AnitaBłochowiak">Ma to związek z tym, że po przystąpieniu naszego kraju do Unii Europejskiej Najwyższa Izba Kontroli aktywnie działa w Komitecie Kontaktowym prezesów najwyższych organów kontroli państwowej oraz w Europejskim Trybunale Obrachunkowym. Z tej aktywności wynika udział w wielu programach współpracy międzynarodowej, wyjazdy zagraniczne, w których łącznie wzięło udział w 2005 r. 156 osób.</u>
<u xml:id="u-42.18" who="#AnitaBłochowiak">Szczegółowo kwestia ta jest zreferowana w sprawozdaniu. Ponadto pan prezes mówił o tym przy planowaniu budżetu na rok 2005 i 2006. Informował, w jakich konferencjach przedstawiciele NIK będą brali udział i podkreślał, jak to jest ważne ze względu na naszą współpracę międzynarodową.</u>
<u xml:id="u-42.19" who="#AnitaBłochowiak">Na bieżąco realizowana jest strategia informatyzacji NIK. Działa elektroniczny system obsługi dokumentów. Na bieżąco są dokonywane zakupy inwestycyjne, o których mówiliśmy w części dotyczącej budżetu. Rozwój systemu postępuje zgodnie z planem.</u>
<u xml:id="u-42.20" who="#AnitaBłochowiak">W 2005 r. NIK przeprowadziła postępowania kontrolne w 2903 jednostkach. 82%, czyli zdecydowana większość kontroli jednostkowych, została zrealizowana w ramach kontroli planowanych, przyjętych w planie pracy. Jedynie 18% to kontrole doraźne.</u>
<u xml:id="u-42.21" who="#AnitaBłochowiak">Jak kształtowała się struktura podmiotów kontrolowanych w 2005 r.? 34% to państwowe osoby prawne oraz inne państwowe jednostki, 28% to organy samorządu terytorialnego, 16% – samorządowe osoby prawne, 11% – organy administracji rządowej oraz Narodowy Bank Polski, 11% – inne jednostki organizacyjne.</u>
<u xml:id="u-42.22" who="#AnitaBłochowiak">W latach 2004–2005 NIK skierowała 3053 wnioski pokontrolne. Warto zwrócić uwagę, że główne uwagi dotyczyły badania deficytu budżetowego i długu publicznego, restrukturyzacji gospodarki, ochrony zdrowia i praw socjalnych, bezpieczeństwa narodowego, procesu integracji z Unią Europejską, a także działań antykorupcyjnych.</u>
<u xml:id="u-42.23" who="#AnitaBłochowiak">W okresie od 1 stycznia 2005 r. do 31 marca 2006 r. wyniki 192 kontroli zostały skierowane do Sejmu. Wyniki 11 kontroli zostały skierowane do szczebla wojewódzkiego. Kontrolami kierowały delegatury terenowe NIK.</u>
<u xml:id="u-42.24" who="#AnitaBłochowiak">Warto zwrócić uwagę, że spośród przedstawionych w załączniku 44 najważniejszych wniosków, które NIK sformułowała, zostały zrealizowane tylko 4. Dwa wnioski zostały zrealizowane tylko w części.</u>
<u xml:id="u-42.25" who="#AnitaBłochowiak">Nasuwa się, zatem konkluzja, że szczegółowe badania NIK i uwagi, które przedkłada, nie są realizowane. Na szczególne zatroskanie Sejmu zasługuje fakt, iż jedynie 4 z wniosków zostały zrealizowane. Wnioski NIK dotyczą zmiany ustaw, rozporządzeń bądź innych ważkich kwestii, które można by było zrealizować w trybie szybszym, niż w latach ubiegłych.</u>
<u xml:id="u-42.26" who="#AnitaBłochowiak">Sytuacja, niestety, powtarza się z roku na rok. W odniesieniu do niektórych działów kontroli NIK powtarza rokrocznie te same wnioski.</u>
<u xml:id="u-42.27" who="#AnitaBłochowiak">Wnoszę o przyjęcie „Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli za rok 2005” i refleksję nad sytuacją, z którą mamy do czynienia rokrocznie. To rodzi pytanie o skuteczność realizacji wniosków pokontrolnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#StanisławaOkularczyk">W tym kontekście pojawia się pytanie o zwiększenie niezależności Najwyższej Izby Kontroli. Opowiadam się za większą niezależnością NIK i większym regresem prawnym w stosunku do jednostek.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#StanisławaOkularczyk">Ponadto chciałabym podziękować i złożyć na ręce pana prezesa wyrazy szacunku za wszystkie sprawozdania, które słyszeliśmy. Były one merytorycznie wnikliwe i stanowiły cenne źródło informacji dla posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#LechSzymańczyk">Ze sprawozdania NIK wynika, że spośród 44 wniosków pokontrolnych sformułowanych przez Izbę, 4 zostały zrealizowane. Czy pan prezes mógłby powiedzieć, na jakie bariery napotyka NIK, wydając zalecenia pokontrolne?</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#BarbaraBubula">Chciałabym zapytać o kwestię kar, jakie wynikają z działalności NIK. Są sytuacje, w których NIK natrafia na działania przestępcze bądź niegospodarność o takim charakterze, który kwalifikuje się do zgłoszenia do prokuratury. Jakie są skutki działań podejmowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#GabrielaMasłowska">Czy przedmiotem kontroli NIK, z punktu widzenia gospodarowania środkami publicznymi, były spółdzielnie mieszkaniowe? Wiemy, że w tej dziedzinie życia społecznego trwa – w moim przekonaniu – niegodziwy, wręcz przestępczy proceder. Polega on na tym, że otrzymane w formie kredytów środki publiczne, następnie umarzane, zwracane są przez spółdzielnie do budżetu państwa w kwotach nominalnych, natomiast z tego samego tytułu od spółdzielców (a dotyczy to wielu milionów ludzi w Polsce) żąda się zwrotu tychże kwot w ujęciu rynkowym, a więc kilkanaście tysięcy razy więcej.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#GabrielaMasłowska">Jeśli Najwyższa Izba Kontroli interesowała się tymi kwestiami, to jakie jest jej stanowisko?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#RyszardKaczyński">W sprawie budżetu MSZ dowiedzieliśmy się, że kontrolowano cztery placówki zagraniczne. W trzech stwierdzono nieprawidłowości. Dowiedzieliśmy się również o nieprawidłowościach przy zakupie biurowca. Mimo to ocena wykonania budżetu MSZ, sformułowana przez NIK, jest pozytywna. Prosiłbym o komentarz w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń, zatem pozwolę sobie uzupełnić pytanie pani poseł Barbary Bubuli.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy moglibyśmy uzyskać odpowiedź na pytanie, jaka jest liczba wniosków NIK, które są kierowane do prokuratury? Jaka część z nich uznana jest za zasadną, a jaka jest oddalana?</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Proszę pana prezesa o udzielenie odpowiedzi na pytania posłów. Jeśli zechce pan desygnować do udzielenia odpowiedzi kogoś ze swoich pracowników, to bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#MirosławSekuła">Po tak szczegółowym przedstawieniu sprawozdania przez panią poseł Anitę Błochowiak, za co jej serdecznie dziękuję, nie będę już odnosił się do sprawozdania tylko do pytań państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#MirosławSekuła">Jeśli chodzi o zakres współpracy NIK z Komisją Finansów Publicznych, to proszę o udzielenie głosu dyrektorowi Waldemarowi Długołęckiemu.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#MirosławSekuła">Dziękuję za pozytywne słowa, które dotyczyły Najwyższej Izby Kontroli. Chciałbym szczegółowo odpowiedzieć na państwa pytania, ale zanim do tego przejdę, pragnę poświęcić kilka uwag temu, o czym mówiła pani poseł Stanisława Okularczyk, mianowicie kwestii niezależności NIK i kwestii regresu prawnego.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#MirosławSekuła">Oczywiście opowiadam się za niezależnością Najwyższej Izby Kontroli, natomiast regres prawny zależy od tego, jaki jest model organu kontroli. Ten model jest różny w poszczególnych państwach. W niektórych państwach Unii Europejskiej, np. we Francji, Włoszech, Grecji, Belgii, Hiszpanii i Portugalii, są to tzw. trybunały obrachunkowe, czyli instytucje parasądowe i zaliczone do sądowych, które wydają wyroki. Wyroki mają klauzulę wykonalności.</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#MirosławSekuła">Inne organy kontroli, do których zalicza się również Najwyższa Izba Kontroli, należą do tzw. biur kontroli, biur audytu, a ogólnie do instytucji eksperckich, czyli takich, które przeprowadzają badanie, przedstawiają swoje wnioski, ale występują w roli eksperta. Ich wnioski i zalecenia nie obligują adresatów, do których są kierowane.</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#MirosławSekuła">Jeśli by mówić o regresie prawnym, to wiązałoby się to ze zmianą charakteru Najwyższej Izby Kontroli. Myślę, że charakter instytucji eksperckiej już się sprawdził w prawodawstwie polskim przez tyle lat, że nie widzę obecnie znaczących powodów, aby wprowadzać inny model.</u>
<u xml:id="u-50.6" who="#MirosławSekuła">W Unii Europejskiej i w całej Europie obserwujemy tendencję odwrotną, państwa, które mają trybunały obrachunkowe, czyli organy kontrolne z mocą wydawania wyroków, zastanawiają się, czy nie wprowadzić modelu instytucji eksperckich. Tak uczyniła na przykład Rumunia, która najpierw miała trybunał obrachunkowy, na skutek bliskiej współpracy z Francją, ale po kilkuletniej refleksji zmieniła swój organ kontroli na biuro kontroli i organ ekspercki.</u>
<u xml:id="u-50.7" who="#MirosławSekuła">Jeśli mamy przestrzegać regulacji konstytucyjnych, to organ ekspercki nie powinien mieć prawa do wydawania poleceń kontrolowanym. Regres prawny może być najwyżej pośredni.</u>
<u xml:id="u-50.8" who="#MirosławSekuła">Każdy, kto otrzyma wnioski pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli, na szczęście ma obowiązek odnieść się do nich, ale nie ma obowiązku dostosować się do nich, bo wykonuje swoje działania na własną odpowiedzialność i na własny rachunek, a nasze kontrole mają tylko pomagać kontrolowanym i nadzorującym w wykonywaniu zadań państwowych.</u>
<u xml:id="u-50.9" who="#MirosławSekuła">Taka jest koncepcja funkcjonowania NIK i jest ona konsekwentnie realizowana od powstania Najwyższej Izby Kontroli, czyli od 1918 r.</u>
<u xml:id="u-50.10" who="#MirosławSekuła">Moją odpowiedź kieruję również do posła Lecha Szymańczyka, który pytał o realizowanie wniosków pokontrolnych. Zawsze jest niepowodzeniem dla kontrolera sytuacja, gdy – w jego mniemaniu – przedstawia wnioski, które mają pomóc instytucji, a te wnioski nie są realizowane.</u>
<u xml:id="u-50.11" who="#MirosławSekuła">Trzeba jednak pozostawić kontrolowanemu prawo decydowania, czy wykorzysta wnioski i w jakim zakresie. Wnioski NIK są wykorzystywane w różnym zakresie. Nie mam precyzyjnych wyliczeń, ale wydaje mi się, że około 70% wniosków jest realizowanych.</u>
<u xml:id="u-50.12" who="#MirosławSekuła">Zdarza się, że adresat wniosku stwierdza, iż nie zrealizuje danego wniosku z następujących powodów i podaje szczegółową argumentację. Takie odpowiedzi są najczęściej uzasadnione i mogą być przez nas poddane analizie.</u>
<u xml:id="u-50.13" who="#MirosławSekuła">Największy problem pojawia się wówczas, gdy adresat wniosku – kierownik jednostki kontrolowanej deklaruje pełną realizację wniosków, a po roku czy dwóch, w wyniku kolejnej kontroli okazuje się, że to była pusta deklaracja. Zadeklarowano realizację wniosków, a w rzeczywistości nie zostały one wypełnione.</u>
<u xml:id="u-50.14" who="#MirosławSekuła">Uważam, że zdrowsza sytuacja jest wówczas, gdy kierownik jednostki twierdzi, że z konkretnych powodów nie zrealizuje wniosku, a inny zrealizuje np. częściowo, niż zdawkowe stwierdzenie, że wszystkie wnioski będą bez zbędnej zwłoki zrealizowane, po czym nie robi się nic. To jest główny problem z realizacją wniosków.</u>
<u xml:id="u-50.15" who="#MirosławSekuła">Co do pytania pani poseł Barbary Bubuli, dotyczącego kar wynikających z działań NIK, odpowiedziałem już, że nie mamy uprawnień wykonawczych i – moim zdaniem – nie powinniśmy mieć. Kary orzekamy bezpośrednio tylko wówczas, jeśli ktoś jest wezwany na przesłuchanie i się nie stawi. Wtedy mamy możliwość orzeczenia kary administracyjnej, ale jest ona symboliczna – wynosi 100 zł.</u>
<u xml:id="u-50.16" who="#MirosławSekuła">Są natomiast kary pośrednie i one mogą być bardzo dolegliwe. Nie chciałbym, żebyście państwo odnieśli wrażenie, iż nasze kontrole nie są dolegliwe dla kontrolowanych. Zapewniam, że one są bardzo dolegliwe, mimo że nie wydajemy zaleceń decyzyjnych.</u>
<u xml:id="u-50.17" who="#MirosławSekuła">W ubiegłym roku skierowaliśmy 122 zawiadomienia do prokuratury z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia przestępstwa oraz 14 wniosków bezpośrednio do sądów o ukaranie osób, które w sposób znaczący naruszyły prawo.</u>
<u xml:id="u-50.18" who="#MirosławSekuła">Kilkadziesiąt wniosków stwierdzało przekroczenie dyscypliny finansów publicznych, a kilkanaście wniosków skierowaliśmy do kierowników placówek ze wskazaniem, że jakaś osoba nie spełnia warunków do wykonywania funkcji, którą wykonuje. Są to wnioski o niezasadność zajmowania stanowiska lub wykonywania jakiejś funkcji.</u>
<u xml:id="u-50.19" who="#MirosławSekuła">Z reguły takie wnioski mają konsekwencje służbowe i wiążą się z postępowaniem dyscyplinarnym wobec takich osób. Najczęściej postępowanie dyscyplinarne powoduje pozbawienie stanowiska bądź funkcji.</u>
<u xml:id="u-50.20" who="#MirosławSekuła">W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dolegliwość dla kontrolowanych jest bardzo duża. Również odbiór społeczny jest taki, że instytucja skrytykowana przez Najwyższą Izbę Kontroli jest pod bardzo dużą presją społeczną i medialną, a także ze strony osób i instytucji nadzorujących jej działanie.</u>
<u xml:id="u-50.21" who="#MirosławSekuła">Pani poseł Gabriela Masłowska poruszyła sprawę spółdzielni mieszkaniowych. Jest to problem znany od lat. Przypomnę, że w 1993 r., kiedy dyskutowano nad nową ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli, usunięto z zakresu działania NIK przeprowadzanie kontroli w spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
<u xml:id="u-50.22" who="#MirosławSekuła">Duża cześć środowisk społecznych oraz grup politycznych nie pogodziła się z tamtą decyzją. W dalszym ciągu otrzymujemy wnioski obywateli, sygnalizujące nieprawidłowości w spółdzielniach mieszkaniowych, jednak zgodnie z przyjętą regulacją, nie mamy prawa tego obszaru badać. Mamy bardzo ograniczone możliwości. Tylko wówczas, kiedy spółdzielnia wykorzystuje bezpośrednio środki z budżetu, możemy przeprowadzać kontrole według ograniczonych kryteriów. Kredyty nie są takimi środkami.</u>
<u xml:id="u-50.23" who="#MirosławSekuła">Jeśli spółdzielnia mieszkaniowa otrzyma preferencyjny kredyt, nawet jeśli byłby to kredyt z budżetu państwa, to te pieniądze przestają być środkami publicznymi. W tym zakresie nie mamy bezpośredniej możliwości badania. Możemy to robić tylko pośrednio.</u>
<u xml:id="u-50.24" who="#MirosławSekuła">W Komisji do Spraw Kontroli Państwowej została powołana podkomisja do spraw nowelizacji ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli. Jako jeden z tematów, który musi zostać przedyskutowany, został wskazany problem spółdzielni mieszkaniowych. Wiem, że przewodniczący podkomisji, poseł Roman Czepe zlecił Biuru Analiz Sejmowych ekspertyzy dotyczące konstytucyjności ewentualnego zwiększenia zakresu kontrolnego NIK.</u>
<u xml:id="u-50.25" who="#MirosławSekuła">Uważam, że można by to zrobić tylko w jeden sposób – nie tak, że NIK ma będzie miała prawo kontrolowania spółdzielni mieszkaniowych, ale że organy spółdzielni będą miały prawo zwracania się do NIK o kontrole w spółdzielniach mieszkaniowych, a Izba, korzystając ze swojego budżetu, mogłaby wykonywać kontrole nieodpłatnie bądź za pewną odpłatnością.</u>
<u xml:id="u-50.26" who="#MirosławSekuła">Takie rozwiązanie funkcjonuje w krajach skandynawskich, gdzie obowiązuje zasada, że każda instytucja kontrolowana przez najwyższy organ kontroli tych państw płaci za kontrolę. Można spróbować podejść do tej kwestii tak, iż jest to usługa ze strony Najwyższej Izby Kontroli na rzecz spółdzielni mieszkaniowej. Trzeba również zastanowić się nad odpłatnością. Innego rozwiązania, przy obecnych uregulowaniach konstytucyjnych, nie widzę. Wprowadzenie takiej możliwości wymaga jednak nowelizacji ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
<u xml:id="u-50.27" who="#MirosławSekuła">Jeśli chodzi o wydawanie pozytywnych ocen o wykonaniu budżetu, mimo stwierdzenia pewnych uchybień czy nieprawidłowości, to w przypadku kontroli budżetowej przyjęliśmy bardzo precyzyjną procedurę oceniania każdego kontrolowanego. W zależności od procentu nieprawidłowości, które występują w danej jednostce, przedstawiamy swoją ocenę.</u>
<u xml:id="u-50.28" who="#MirosławSekuła">Zdarza się, że przedstawiamy np. pięć różnych nieprawidłowości, a na koniec formułujemy ocenę pozytywną z nieprawidłowościami albo ocenę pozytywną z uchybieniami. To znaczy, że poziom nieprawidłowości nie przekroczył kolejnych progów istotności.</u>
<u xml:id="u-50.29" who="#MirosławSekuła">Złą stroną referowania wyników kontroli jest to, że z reguły referenci skupiają się na wadach, a nie mówią o dobrych stronach. Proszę mi wierzyć, że ta procedura jest do wglądu i ona jest bardzo precyzyjna. Jeśli nawet mówimy o szeregu nieprawidłowości, a wydajemy ocenę pozytywną z uchybieniami, to znaczy, że wymiar finansowy tych nieprawidłowości nie przekroczył określonego progu istotności.</u>
<u xml:id="u-50.30" who="#MirosławSekuła">Jak procentowo wnioski są realizowane, starałem się odpowiedzieć w pierwszej części. Jeśli pan przewodnicząca życzy sobie bliższych informacji, później ich udzielę. Jeśli teraz jest taka potrzeba, to prosiłbym o udzielenie głosu panu dyrektorowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WaldemarDługołęcki">Warto podkreślić, że zakres właściwości Komisji Finansów Publicznych prawie w całości pokrywa się z priorytetowymi i głównymi obszarami kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Priorytetowe obszary kontroli są ustalane na trzy lata. Teraz realizowane są priorytety na lata 2006–2008. Główne obszary kontroli ustalane są corocznie.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WaldemarDługołęcki">Wśród priorytetowych obszarów kontroli należy wymienić deficyt budżetowy i dług publiczny, ale rozumiany w sposób bardzo szeroki, uszczegółowiany przez główny obszar kontroli, a więc jest to dług publiczny i pozyskiwanie dochodów, zarówno w odniesieniu do budżetu państwa, jak i jednostek samorządu terytorialnego, a także wydatki publiczne.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#WaldemarDługołęcki">Dlatego też informacje z wielu kontroli są rokrocznie przedkładane Komisji Finansów Publicznych. Przede wszystkim jest to analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej oraz około stu szczegółowych informacji o wynikach kontroli w poszczególnych częściach i planach finansowych państwowych funduszy celowych, które stanowią podstawę do dyskusji w komisjach branżowych oraz w Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#WaldemarDługołęcki">W bieżącym roku nieco zmieniliśmy układ analizy wykonania budżetu państwa. Analiza jest bardziej syntetyczna niż to bywało w latach poprzednich.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#WaldemarDługołęcki">Jeśli chodzi o kontrole planowe, które przeprowadzamy w ciągu roku, to znaczna część z nich jest skorelowana z kontrolą wykonania budżetu państwa. Wyniki kontroli planowych wykorzystujemy do opracowania analizy wykonania budżetu państwa. Kontrole planowe to z reguły kontrole wykonania zadań. Zwykle staramy się łączyć kontrolę finansową z kontrolą wykonania zadań.</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#WaldemarDługołęcki">Z wypowiedzi pani poseł Stanisławy Okularczyk wynika, iż posłowie życzą sobie, aby to nie było wyłącznie potwierdzenie prawidłowości bądź stwierdzenie nieprawidłowości stanu rachunków, ale także pokazanie, co osiągnięto za wydatkowane środki bądź, jak zrealizowano określone zadania finansowane ze środków budżetowych.</u>
<u xml:id="u-51.6" who="#WaldemarDługołęcki">Kierownictwo Najwyższej Izby Kontroli przyjęło zasadę, że ten kierunek jest utrzymywany. Warto powiedzieć, że on jest w Europie coraz powszechniej akceptowany. Mimo, że przed akcesją Polski do Unii Europejskiej były sugestie, aby te dwa typy kontroli rozdzielać, NIK stara się je prowadzić razem, a przynajmniej wykorzystywać wyniki kontroli wykonania zadań, jak i kontroli finansowych, w jednym raporcie.</u>
<u xml:id="u-51.7" who="#WaldemarDługołęcki">Wykazy kontroli przeprowadzonych przez NIK są zawarte w naszym sprawozdaniu. Znaczna część z nich była koordynowana i opracowywana przez Departament Budżetu i Finansów, którym kieruję, ale praktycznie w kontroli wykonania budżetu państwa biorą udział wszystkie jednostki organizacyjne. Znaczna część zajmuje się kontrolami finansowymi.</u>
<u xml:id="u-51.8" who="#WaldemarDługołęcki">W 2006 r. przedłożyliśmy Sejmowi kilka informacji o wynikach kontroli jeszcze nieopisanych w sprawozdaniu. Jako przykład mogę podać kontrolę prywatyzacji PKO BP, kontrolę wywiązywania się przez inwestorów z umów prywatyzacyjnych banków, kontrolę realizacji dochodów z VAT po wejściu Polski do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-51.9" who="#WaldemarDługołęcki">Warto wspomnieć, że staramy się doskonalić naszą metodykę prowadzenia kontroli finansowych. W przypadku wszystkich kontroli budżetowych wydajemy opinie o prowadzeniu ksiąg rachunkowych, o rzetelności sprawozdań. Sprawy były losowane tzw. metodą monetarną, która gwarantuje wybór proporcjonalnie do wartości danych wydatków.</u>
<u xml:id="u-51.10" who="#WaldemarDługołęcki">W ramach kontroli badamy cały przekrój wydatków, a szczegółowo te największe. Do tego celu stosujemy opracowane w NIK narzędzie informatyczne, które nazwaliśmy „pomocnikiem kontrolera”. Pozwala ono na przeprowadzenie losowania metodą monetarną, ale ma również wiele innych funkcji. Ponadto wykorzystujemy inny program stosowany przez firmy audytorskie.</u>
<u xml:id="u-51.11" who="#WaldemarDługołęcki">Należy podkreślić, że od 2005 r. zmieniona została metodologia liczenia tzw. efektów finansowych, czyli pokazywania w wymiarze finansowym efektów pracy NIK. Pozwala nam to podawać kwotę nieprawidłowości stwierdzonych przez NIK, ale także kwotę oszczędności, czyli korzyści finansowych, w odniesieniu do budżetów dotyczących zarówno dochodów, jak i wydatków budżetowych.</u>
<u xml:id="u-51.12" who="#WaldemarDługołęcki">Odnosi się to do dodatkowych dochodów, które wpłynęły do budżetu w wyniku naszych wniosków, a w sferze wydatków – do wydatków, które nie zostały poniesione w wyniku wniosków NIK.</u>
<u xml:id="u-51.13" who="#WaldemarDługołęcki">W 2005 r. ta suma była o ponad 800 mln zł wyższa niż, omawiany przed chwilą, budżet NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#LechSzymańczyk">Pan prezes przedstawił sugestię, że dobrym rozwiązaniem w przypadku spółdzielni mieszkaniowych byłoby, gdyby rada mogła składać do NIK wniosek o przeprowadzenie kontroli. Wydaje mi się, że takie prawo powinny mieć, począwszy od rady osiedla, wszystkie organy statutowe. Jedynym i skutecznym sposobem jest kontrolowanie spółdzielni przez jej organy statutowe. Trzeba uczestniczyć w życiu spółdzielni.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Panie pośle, bardzo przepraszam, ale dyskusja o spółdzielniach mieszkaniowych wykracza bardzo daleko poza przedmiot dzisiejszych obrad.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#LechSzymańczyk">Zabrałem głos w tej sprawie, ponieważ pan prezes przedstawił pewną sugestię.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Rozumiem, że to jest ważne zagadnienie, ale będzie ono przedmiotem zainteresowania przy ewentualnej zmianie prawa spółdzielczego.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#LechSzymańczyk">Problem został poruszony podczas tego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie sprawozdania z działalności NIK w 2005 r.? Nie ma zgłoszeń, zatem proponuję, aby nasza Komisja przedstawiła Komisji do Spraw Kontroli Państwowej stanowisko, że nie wnosi uwag ani wniosków do „” w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Czy ktoś z państwa posłów jest przeciwny takiej opinii? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię o sprawozdaniu NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#MirosławSekuła">Chciałbym serdecznie podziękować Komisji za obie pozytywne oceny. Pragnę poinformować państwa, że Najwyższa Izba kontroli przygotowuje się do kontrolowania budżetów zadaniowych. W ramach tego przygotowania przeprowadziliśmy operację przepisywania budżetu NIK na rok 2006 na postać zadaniową. Jeśli Komisja byłaby zainteresowana zapoznaniem się z efektem naszych prac, to służymy państwu.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>