text_structure.xml
8.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na przekazane przy piśmie Wicemarszałka Sejmu RP, znak SPS-024-2750/07, zapytanie Poseł Anny Sobeckiej z dnia 31 maja 2007 r. w sprawie decyzji ZUS, które w opinii Posłanki wydawane były błędnie, z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.), zwaną dalej ˝uosus˝, uprzejmie wyjaśniam, jak następuje:</p>
<p xml:id="div-2">W przekazanym zapytaniu poruszony został problem związany z obowiązkiem zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, wynikającym z art. 9 ust. 1a uosus. W opinii Pani Poseł, w przypadku gdy ubezpieczony uchybił obowiązkowi zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej ˝Zakładem˝, winien był dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych jako zgłoszenia zastępczego, w myśl art. 37 ust. 1 uosus, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2003 r.</p>
<p xml:id="div-3">Odpowiadając na zarzuty i wątpliwości zawarte w zapytaniu Pani Poseł, na wstępie pragnę wskazać, że art. 6 ust. 1 pkt 5 uosus przewiduje, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. W świetle tego przepisu skutek w postaci podlegania ubezpieczeniom społecznym powstaje z mocy ustawy i trwa przez cały czas spełniania warunków objętych dyspozycją tej normy prawnej. Warto przypomnieć, że w myśl art. 13 pkt 4 uosus osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.</p>
<p xml:id="div-4">Dalszym skutkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym jest określony w art. 36 ust. 1 uosus obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń, zgodnie z brzmieniem którego każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Ust. 3 powołanego przepisu określa, że obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność należy do tych osób. Art. 37 ust. 1 uosus, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2003 r., postanawiał, że w przypadku niedokonania zgłoszenia w myśl art. 36 zgłoszenia dokonuje z urzędu Zakład. Jednakże ten przepis nie uchylał obowiązku osoby dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia, przewidywał jedynie zgłoszenie przez Zakład z urzędu. Zgłoszenie takie nie miało charakteru konstytutywnego, ale deklaratoryjny, ponieważ moment powstania obowiązku ubezpieczenia został określony ściśle w przepisach prawa i w tej sytuacji decyzja Zakładu nie tworzyła obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń, tylko potwierdzała jego istnienie.</p>
<p xml:id="div-5">Uchylenie ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074) ust. 1 art. 37 uosus nie zmieniało sytuacji prawnej osób prowadzących pozarolniczą działalność, ponieważ obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia nadal spoczywał na tych osobach.</p>
<p xml:id="div-6">Jak wynika z wyżej przytoczonych przepisów, to na płatnika składek, w tym przypadku na osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, ustawa nakłada obowiązek dokonania prawidłowego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz rozliczania i opłacania składek na te ubezpieczenia. Natomiast Zakład, na podstawie art. 68 uosus, jest uprawniony do kontroli wykonywania przez płatników wymienionych wyżej obowiązków. Materiał dowodowy stanowiący podstawę wydania decyzji jest uzyskiwany w trakcie prowadzonych przez Zakład postępowań wyjaśniających lub kontrolnych, w trakcie których pozyskiwane są dowody niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy. W razie stwierdzenia, że płatnik, mimo istnienia takiego obowiązku, nie dokonał wymaganego zgłoszenia, Zakład ustala obowiązek ubezpieczeń w formie decyzji (art. 38 uosus). Od decyzji ustalającej obowiązek ubezpieczeń społecznych przysługuje odwołanie do właściwego sądu. Dopiero po uprawomocnieniu się decyzji Zakład z urzędu może sporządzić dokumenty zgłoszeniowe, zgodnie z art. 37 uosus, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r., art. 48b uosus, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003 r.</p>
<p xml:id="div-7">Ponieważ, zgodnie z art. 3 ust. 1 uosus, zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych określone ustawą wykonuje między innymi Zakład, po otrzymaniu wystąpienia Pana Marszałka zwróciłam się do Prezesa Zakładu z prośbą o przedstawienie stanu faktycznego sprawy będącej przedmiotem zapytania poselskiego.</p>
<p xml:id="div-8">W odpowiedzi Pan Sylwester Rypiński, Członek Zarządu Zakładu, pismem z dnia 16 czerwca 2007 r., znak: FUu 400-175/07, poinformował, że zgodnie z posiadanymi informacjami Pan Jan Balcerak w 1999 r. dokonał z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Wówczas podlegał jedynie temu ubezpieczeniu. Obowiązek ubezpieczeń społecznych powstał dopiero od 30 grudnia 1999 r., po zmianie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która ustalała powstanie tego obowiązku w przypadku wykonywania działalności gospodarczej i jednoczesnego zatrudnienia w ramach stosunku pracy, gdy wysokość zagwarantowanego w umowie o pracę wynagrodzenia była niższa od kwoty najniższego wynagrodzenia (od stycznia 2003 r. minimalnego wynagrodzenia). W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 1999 r. do 29 grudnia 1999 r. wysokość podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia nie miała znaczenia. Po wejściu w życiu tego przepisu Pan Jan Balcerak nie dokonał zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, nadal składając dokumenty ubezpieczeniowe z wykazaną składką jedynie na ubezpieczenie zdrowotne, poświadczając podpisem prawidłowość wykazanych danych ze stanem faktycznym i prawnym. W tej sprawie Oddział Zakładu w Toruniu wydał decyzję rozstrzygającą obowiązek ubezpieczeń zgodnie z obowiązującymi przepisami. Prawidłowość tej decyzji została potwierdzona wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 15 marca 2007 r.</p>
<p xml:id="div-9">Jak wynika z informacji przekazanej przez Członka Zarządu Zakładu, Pan Jan Balcerak 15 marca 2007 r. wystąpił z wnioskiem o umorzenie należności z tytułu składek i o rozłożenie zadłużenia na raty. Następnie 26 marca 2007 r. złożył korekty dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczeniowych za okres od grudnia 1999 r. do maja 2003 r. i wykazał w nich składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy.</p>
<p xml:id="div-10">W dniu 9 maja 2007 r. Zakład, decyzją znak DDD-422/65/2007/DU/UO, po rozpatrzeniu wniosku o umorzenie należności z tytułu składek, odmówił ich umorzenia. Wobec powyższego rozstrzygnięcia Pan Jan Balcerak 17 maja 2007 r. wystąpił z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.</p>
<p xml:id="div-11">Ponieważ Pan Jan Balcerak 14 maja 2007 r. wniósł apelację od wyroku Sądu z dnia 15 marca 2007 r., Zakład, postanowieniem z dnia 6 czerwca 2007 r., zawiesił postępowanie w sprawie wniosku o umorzenie należności z tytułu składek, z uwagi na toczące się postępowanie sądowe dotyczące okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Zatem sprawa ta zostanie rozpatrzona w postępowaniu sądowym, a prawomocny wyrok sądu będzie wiążący zarówno dla Pana Jana Balcerka, jak i dla Zakładu.</p>
<p xml:id="div-12">Również z informacji Członka Zarządu Zakładu wynika, że Zakład, w piśmie z dnia 27 kwietnia 2007 r., znak FUu 400-130/07, skierowanym do Pani Poseł Anny Sobeckiej, przedstawił już posłance szczegółowe wyjaśnienia w sprawie wydanego zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek. Kopię wyżej wymienionego pisma Zakładu pozwalam sobie załączyć do odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka*).</p>
<p xml:id="div-13">Wyrażam przekonanie, iż powyższe wyjaśnienia uzna Pan Marszałek za wyczerpujące.</p>
<p xml:id="div-14">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-15">Minister</p>
<p xml:id="div-16">Anna Kalata</p>
<p xml:id="div-17">Warszawa, dnia 26 czerwca 2007 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>