text_structure.xml
12.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów na zapytanie Pana Posła Karola Karskiego (pismo nr SPS-024-2678/07 z dnia 15 maja br.) w sprawie prawnomiędzynarodowego statusu Kosowa, uprzejmie informuję, że podstawowym dokumentem odnoszącym się do obecnego prawnomiędzynarodowego statusu Kosowa jest rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244 z 10. 06. 1999 r. Określa ona w preambule status Kosowa jako ˝rzeczywistą autonomię o znaczącej samorządności˝. Jej ust. 6 upoważnia Sekretarza Generalnego do wyznaczenia, w porozumieniu z Radą Bezpieczeństwa, swojego Specjalnego Przedstawiciela w celu nadzorowania procesu implementacji postanowień powyższej rezolucji. Jednocześnie załącznik 2 przewidział ustanowienie tymczasowej administracji (UNMIK) w celu wprowadzenia w życie postanowień rezolucji 1244.</p>
<p xml:id="div-2">Pomijając polityczne i społeczne aspekty funkcjonowania Kosowa po 1999 r., podkreślenia wymaga pionierski charakter propozycji rozstrzygnięcia jego przyszłego statusu prawnego. Podobna, choć z pewnością odmienna w szczegółach, formuła przyjęta została w 2002 r. w odniesieniu do Timoru Wschodniego. W dniu 15 maja 2001 r. Specjalny Przedstawiciel Sekretarza Generalnego promulgował dokument: Regulation No. 2001/9 on a Constitutional Framework for Provisional Self-Government in Kosovo (Ramowa Konstytucja dla Tymczasowego Rządu w Kosowie), który w rozdziale 1 określa status prawny Kosowa. Zgodnie z tymi postanowieniami:</p>
<p xml:id="div-3">1) Kosowo jest jednostką (entity) podlegającą tymczasowej administracji międzynarodowej, która wraz z mieszkańcami posiada wyjątkowe historyczne, prawne, kulturalne i językowe cechy;</p>
<p xml:id="div-4">2) Kosowo jest niepodzielnym terytorium zarządzanym przez ustanowiony w Ramowej Konstytucji Tymczasowy Rząd;</p>
<p xml:id="div-5">3) Kosowo składa się z jednostek samorządowych (municipalities), będących podstawowymi jednostkami samorządu terytorialnego, których uprawnienia określa ustawodawstwo UNMIK.</p>
<p xml:id="div-6">Budowanie podmiotowości prawnomiędzynarodowej Kosowa przez ONZ (wspólnie z innymi organizacjami międzynarodowymi: UE, OBWE, NATO) ma zatem charakter wyjątkowy i jako casus specialis wymyka się spod klasycznego ujęcia prezentowanego w teorii prawa międzynarodowego. Ministerstwo Spraw Zagranicznych podziela opinię wyrażoną przez Pana Posła, że Kosowo nie jest odrębnym państwem znajdującym się pod ˝protektoratem ONZ˝, lecz posiadającą szczególny status częścią Republiki Serbii.</p>
<p xml:id="div-7">Podstawą prawną działalności misji UNMIK (United Nations Interim Administration Mission in Kosovo) jest rezolucja 1244 RB ONZ z 10 VI 1999 r., która autoryzowała SG ONZ - po wycofaniu z Kosowa militarnych oddziałów serbskich, w zgodzie na polityczne uregulowanie konfliktu wyrażonej przez władze tego kraju, i zakończeniu aktywnej fazy operacji zbrojnej NATO - do powołania przejściowej cywilnej administracji pod auspicjami ONZ. Zakres kompetencji UNMIK obejmuje m.in.:</p>
<p xml:id="div-8">- wykonywanie podstawowych funkcji administracji cywilnej,</p>
<p xml:id="div-9">- przygotowanie mieszkańców prowincji do funkcjonowania w warunkach demokratycznego porządku prawnego i w ramach społeczeństwa obywatelskiego,</p>
<p xml:id="div-10">- zapewnienie bezpieczeństwa publicznego,</p>
<p xml:id="div-11">- budowę demokratycznych instytucji państwowych,</p>
<p xml:id="div-12">- koordynację pomocy humanitarnej,</p>
<p xml:id="div-13">- gospodarczą odbudowę regionu,</p>
<p xml:id="div-14">- zapewnienie powrotu uchodźców.</p>
<p xml:id="div-15">UNMIK uczestniczy również w politycznym procesie określenia ostatecznego statusu Kosowa. UNMIK tworzą cztery filary:</p>
<p xml:id="div-16">1) spraw policyjnych i sprawiedliwości - pod bezpośrednią kuratelą UNMIK;</p>
<p xml:id="div-17">2) administracji cywilnej - pod bezpośrednią kuratelą UNMIK;</p>
<p xml:id="div-18">3) demokratyzacji i budowania instytucji demokratycznych - prowadzony przez OBWE;</p>
<p xml:id="div-19">4) rekonstrukcji i rozwoju gospodarczego - w sferze kompetencji UE.</p>
<p xml:id="div-20">Na czele UNMIK stoi Specjalny Przedstawiciel SG ONZ ds. Kosowa (SPSG). Jako najwyższy rangą przedstawiciel społeczności międzynarodowej w prowincji koordynuje działania podejmowane w ramach czterech filarów oraz ma za zadanie ułatwianie procesu politycznego, zmierzającego do ostatecznego określenia przyszłego statusu Kosowa. Funkcję tę od września 2006 r. pełni Joachim Rücker (Niemcy).</p>
<p xml:id="div-21">Rezolucja RB ONZ nr 1244 upoważniła jednocześnie UNMIK do zorganizowania i nadzorowania Tymczasowych Instytucji Autonomicznych Władz Prowincji (Provisional Institutions of Self-Government - PISG). Wypełniając postanowienia rezolucji 1244, UNMIK wydał Podstawę Konstytucyjną dla Tymczasowych Władz Autonomicznych w Kosowie (A Constitutional Framework for Provisional Self-Government in Kosovo - CFPSG). Umożliwiło to przeprowadzenie wyborów parlamentarnych, mianowanie prezydenta oraz uformowanie się PISG.</p>
<p xml:id="div-22">Struktura władz Kosowa przewidziana w Podstawie Konstytucyjnej:</p>
<p xml:id="div-23">- władza ustawodawcza: jednoizbowy parlament - Zgromadzenie, w jego skład wchodzi 120 deputowanych wybieranych na trzyletnią kadencję (100 deputowanych wybieranych jest w wyborach bezpośrednich, 20 reprezentuje mniejszości etniczne prowincji). Na czele Zgromadzenia stoi jego Przewodniczący - obecnie funkcję tę sprawuje Kole Berisha. Komitety Zgromadzenia dokonują przeglądu i rekomendują projekty ustaw. Ostatnie wybory do Zgromadzenia miały miejsce 23 października 2004 r.;</p>
<p xml:id="div-24">- władza wykonawcza: prezydent - wybierany na trzyletnią kadencję przez Zgromadzenie; wystawienie kandydatury wymaga poparcia partii mającej największą liczbę miejsc w parlamencie lub co najmniej 25 członków Zgromadzenia. Prezydent Kosowa gwarantuje demokratyczne funkcjonowanie PISG - 10 lutego 2006 r. na stanowisko to wybrany został Fatmir Sejdiu.</p>
<p xml:id="div-25">Rząd - prezydent nominuje premiera - od 10 marca 2006 r. jest nim Agim Ceku, który proponuje skład rządu Zgromadzeniu do zatwierdzenia. Zgromadzenie zatwierdza rząd, który jest przed nim odpowiedzialny. Rząd ma prawo inicjatywy ustawodawczej;</p>
<p xml:id="div-26">- władza sądownicza: struktura sądownictwa - Sąd Najwyższy, sądy okręgowe, sądy miejskie, sądy ds. wykroczeń. SPSG mianuje sędziów i prokuratorów z listy kandydatów przedstawionej przez radę sędziowsko-prokuratorską i zatwierdzonej przez Zgromadzenie.</p>
<p xml:id="div-27">Podstawa Konstytucyjna przewiduje wyłączne uprawnienia SPSG m.in. w następujących dziedzinach (rozdz. 6, 8):</p>
<p xml:id="div-28">- prawo i porządek (przy wsparciu międzynarodowych sił policyjnych oraz policji Kosowa),</p>
<p xml:id="div-29">- mianowanie sędziów i prokuratorów,</p>
<p xml:id="div-30">- zapewnianie przestrzegania i ochrona praw mniejszości,</p>
<p xml:id="div-31">- polityka monetarna,</p>
<p xml:id="div-32">- stosunki zewnętrzne Kosowa,</p>
<p xml:id="div-33">-zawieranie umów z państwami i organizacjami międzynarodowymi oraz nadzorowanie ich przestrzegania,</p>
<p xml:id="div-34">- administrowanie własnością publiczną, państwową i społeczną,</p>
<p xml:id="div-35">- rozstrzyganie spraw spornej własności mieszkaniowej,</p>
<p xml:id="div-36">- zarządzanie porzuconą własnością mieszkaniową,</p>
<p xml:id="div-37">- nadzór nad Kosovo Protection Corps.</p>
<p xml:id="div-38">SPSG upoważniony jest także do rozwiązania Zgromadzenia i ogłoszenia nowych wyborów, w przypadku gdy uzna, iż Tymczasowe Instytucje Władz Autonomicznych działają w sposób niezgodny z rezolucja RB 1244 lub też wykonując zadania przewidziane dla niego w tej rezolucji. SPSG realizuje powyższe uprawnienie po konsultacji z Prezydentem Kosowa. SPSG upoważniony jest do wydawania regulacji oraz dyrektyw administracyjnych UNMIK (regulations and administrative directions).</p>
<p xml:id="div-39">Tryb wyboru rzecznika praw obywatelskich dla Kosowa (Ombudsperson for Kosovo) regulują postanowienia rozdz. 10 Podstawy Konstytucyjnej oraz regulacja UNMIK nr 2006/6 z 16 lutego 2006 r. (sekcja nr 6). Początkowo, zgodnie z sekcją 6.2 regulacji UNMIK nr 2000/38 rzecznika powoływał SPSG na kadencję trwającą dwa lata, przy możliwej reelekcji na ten sam okres. Regulacja przewidywała jednocześnie, iż po ustanowieniu wybieralnych władz prowincji odpowiedzialność za działanie rzecznika praw obywatelskich powinna zostać im powierzona (sekcja 20). Postulatowi temu naprzeciw wychodzi regulacja nr 2006/6. Na podstawie sekcji nr 6.2 ww. regulacji rzecznik praw obywatelskich oraz jego główny zastępca wybierani są przez Zgromadzenie Kosowa zwykłą większością głosów zgodnie z jawną i przejrzystą procedurą wyborczą. Wybór musi być poprzedzony publicznym ogłoszeniem Przewodniczącego Zgromadzenia, w którym wzywa on organizacje i instytucje zaangażowane w monitorowanie, ochronę i promowanie praw człowieka i podstawowych wolności do przedkładania kandydatur na te stanowiska w okresie nie krótszym niż 40 dni. Kadencja rzecznika praw obywatelskich (oraz jego głównego zastępcy) trwa 4 lata z możliwością reelekcji (sekcja 6.3). Rzecznikiem (oraz jego głównym zastępcą) może zostać, zgodnie z sekcją 6.1, wybitna osoba, charakteryzująca się wysokimi walorami moralnymi, bezstronnością oraz prawością, która wykazała się dużym zaangażowaniem w dziedzinie ochrony praw człowieka i której zwyczajowe miejsce pobytu znajduje się na terenie Kosowa. Podobne wymagania stawiane są osobom mianowanym przez Zgromadzenie na stanowiska trzech zastępców rzecznika. Wybór następuje również na podstawie podobnej procedury. Ich kadencja trwa jednak trzy lata (istnieje możliwość reelekcji). Wśród osób mianowanych na stanowisko rzecznika praw obywatelskich, jego głównego zastępcy i trzech zastępców przynajmniej jedna powinna reprezentować społeczność kosowskich Albańczyków, przynajmniej jedna społeczność kosowskich Serbów, a przynajmniej jedna pochodzić z innej społeczności etnicznej, która jest reprezentowana w Zgromadzeniu Kosowa (sekcja 6.7). Jednocześnie przynajmniej jedna z ww. osób powinna być kobietą. Pierwszym rzecznikiem, mianowanym jeszcze przez SPSG, był Polak, Marek Antoni Nowicki. Funkcję tę sprawował w latach 2000-2005.</p>
<p xml:id="div-40">Podstawą zaangażowania sił policyjnych w Kosowie jest rezolucja RB ONZ nr 1244. RB ustanowiła dwa podstawowe zadania dla sił policyjnych:</p>
<p xml:id="div-41">- zapewnienie tymczasowego egzekwowanie prawa oraz</p>
<p xml:id="div-42">- stworzenie i rozwój profesjonalnych, bezstronnych i niezależnych lokalnych sił policyjnych (Kosovo Police Service - KPS).</p>
<p xml:id="div-43">O wysłaniu jednostek polskiej policji poza granice kraju decyduje uchwałą Rada Ministrów na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58). Działalność polskich sił policyjnych w Kosowie reguluje uchwała nr 267/2004 Rady Ministrów z dnia 23 listopada 2004 r. Uchwała tworzy Polski Kontyngent Policyjny Tymczasowej Administracyjnej ONZ w Kosowie i stanowi, iż kontyngent pozostaje poza granicami państwa od dnia 1 stycznia 2005 r. do czasu zakończenia działań misji. Celem kontyngentu jest zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w Kosowie i ma on być realizowany zgodnie z rezolucją RB ONZ nr 1244. Na czas prowadzenie operacji kontyngent podporządkowany jest ONZ, a bezpośrednie kierownictwo działań będzie sprawował Komisarz Międzynarodowej Policji ONZ.</p>
<p xml:id="div-44">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-45">Minister</p>
<p xml:id="div-46">Anna Fotyga</p>
<p xml:id="div-47">Warszawa, dnia 6 czerwca 2007 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>