text_structure.xml
10.9 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie posła Pawła Arndta z dnia 24 listopada br., znak: SPS-024-1981/06, w sprawie braku przepisów wykonawczych do ustawy Prawo ochrony środowiska art. 222 ust. 5 dotyczących jakości zapachowej powierza, przedstawiam następujące wyjaśnienia.</p>
<p xml:id="div-2">Aktualnie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity DzU nr 129, poz. 902 z 2006 r. z późn. zm.) zawiera w art. 222 upoważnienie fakultatywne dla Ministra Środowiska do wydania rozporządzenia w sprawie wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu i metod oceny zapachowej jakości powietrza. Na podstawie tego artykułu Minister Środowiska może wydać akt szczegółowy zawierający m.in. wartości odniesienia dla substancji zapachowych. Kolejne projekty rozporządzenia w sprawie, początkowo standardów zapachowej jakości powietrza i metod oceny zapachowej jakości powietrza (art. 86 ustawy Prawo ochrony środowiska), a następnie wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu i metod oceny zapachowej jakości powietrza (art. 222 ustawy Prawo ochrony środowiska), powstały na podstawie prac wykonanych na zlecenie Ministerstwa Środowiska w latach 2001-2003.</p>
<p xml:id="div-3">W resorcie środowiska opracowano dotąd kilka projektów rozporządzeń mających na celu uregulowanie tego zagadnienie. Przeprowadzono szereg dyskusji, konsultacji merytorycznych i uzgodnień wewnątrzresortowych oraz z Ministrem Zdrowia i wiodącymi w tej dziedzinie ośrodkami naukowymi. W ich trakcie powstało jednak wiele wątpliwości dotyczących praktycznego zastosowania proponowanych regulacji. Nowatorski w skali kraju charakter rozporządzenia oraz brak ogólnie obowiązujących przepisów unijnych wymagają bardzo ostrożnego podejścia do rozstrzygnięć formalnoprawnych tego zagadnienia. Między innymi dlatego też żaden z dotychczas przygotowanych projektów nie został skierowany do dalszych prac w drodze uzgodnień międzyresortowych. W trakcie prowadzonych prac bierze się pod uwagę prawodawstwo oraz doświadczenia m.in.: Holandii, Niemiec, Japonii, Anglii, Walii i Szkocji.</p>
<p xml:id="div-4">Prace nad prawnym uregulowaniem zagadnień dotyczących standardów zapachowej jakości powietrza podejmowane są od lat w wielu krajach Unii Europejskiej i nadal nie doprowadziły do sformułowania jednoznacznych definicji pojęć i kryteriów uciążliwości zapachu. Obecnie nie istnieją ogólnie obowiązujące przepisy unijne, które ujednolicałyby podejście do tego tematu, poza normą EN 13725 (aktualnie Polski Komitet Normalizacyjny ankietyzuje polskojęzyczną wersję tej normy). W zbiorze Polskich Norm znajduje się już - przyjęta metodą uznania - wersja anglojęzyczna tej normy. Po zakończeniu prac nad polskojęzyczną wersją normy i jej zatwierdzeniu przez Prezesa PKN norma ta będzie mogła być przywoływana w krajowych przepisach prawnych. Należy tutaj wyjaśnić, że norma ta określa jedynie metodykę prowadzenia pomiarów, natomiast nie odnosi się do sposobu oceny uzyskanych wyników, jak i nie ustala dopuszczalnych wartości dla substancji zapachowoczynnych w powietrzu. Badanie uciążliwości zapachu odbywa się subiektywną metodą sensoryczną obarczoną znacznym błędem powtarzalności wyników, co może być przyczyną ciągnących się latami odwołań i skarg.</p>
<p xml:id="div-5">Rozważano także alternatywne rozwiązanie - przygotowanie projektu rozporządzenia na podstawie dopuszczalnych stężeń konkretnych substancji zapachowoczynnych takich jak: amoniak, siarkowodór, merkaptany itp. Propozycja ta nie została jednak zaakceptowana. Metoda określania wartości odniesienia imiennie dla niektórych substancji w powietrzu nie rozwiązuje do końca kwestii uciążliwości zapachowej. Jakkolwiek bowiem rozporządzenie przygotowane na bazie stężeń substancji byłoby niewątpliwie łatwiejsze w przygotowaniu i w stosowaniu, mogłoby być traktowane jako regulacja przejściowa, gdyż nie uwzględniałaby wszystkich aspektów uciążliwości zapachowej. Stężenia pojedynczych substancji mogą być w granicach normy, jednak występując w połączeniach, odczuwane są jako bardzo uciążliwe zapachowo. Imienne określenie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu uregulowane jest poprzez rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (DzU z 2003 r. nr 1, poz. 12). Rozporządzenie to określa wartości odniesienia dla 167 substancji, w tym dla wymienionych imiennie takich substancji zapachowoczynnych jak np. aceton, amoniak, siarkowodór (ok. połowa podanych tam substancji jest zapachowoczynnych).</p>
<p xml:id="div-6">Niezależnie od powyższego zwracam uwagę, że kwestie ograniczania negatywnego wpływu np. ferm drobiu i trzody chlewnej na otoczenie w związku z emisją odorów regulowane są przez prawo polskie poprzez następujące akty prawne:</p>
<p xml:id="div-7">- ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (DzU nr 89, poz. 991 z późn. zm.) reguluje zasady postępowania z nawozami naturalnymi,</p>
<p xml:id="div-8">- rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie szczególnych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczanie odpływu azotu ze źródeł rolniczych (DzU z 2003 r. nr 4, poz. 44) wydane na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (DzU z 2005 r. nr 239, poz. 2019 z późn. zm.),</p>
<p xml:id="div-9">- ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (DzU z 2003 r. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) daje natomiast delegację do wydania rozporządzenia określającego warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, uwzględniając m.in. kwestie ochrony środowiska. Korzystając z tej delegacji Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w roku 1997 wydał rozporządzenie z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (DzU nr 132, poz. 877), które reguluje m.in. sprawy związane z konstrukcją i usytuowaniem obiektów budowlanych (zbiorniki i płyty na odchody zwierzęce), w których prowadzona jest produkcja zwierzęca. Obecnie trwają prace nad nowelizacją tego rozporządzenia, mające na celu dostosowanie jego zapisów do wymogów prawa unijnego - stosowanie najlepszych dostępnych technik. Resort środowiska zaproponował zwiększenie minimalnych odległości zbiorników na płynne odchody zwierzęce i płyt gnojowych od budynków mieszkalnych czy bezpośredniego otoczenia domostw,</p>
<p xml:id="div-10">- funkcjonuje także Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej, również odnoszący się do zagadnień odorów i ich ograniczania.</p>
<p xml:id="div-11">Resort środowiska, korzystając z ww. upoważnienia z ustawy Prawo budowlane, analizuje, jakie dodatkowe kwestie należy jeszcze regulować w drodze rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, jako sposób normowania zagadnień ograniczania uciążliwości odorowych. Rozpatrywana jest również możliwość wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych, wykraczających poza ww. delegację ustawy Prawo budowlane w drodze nowelizacji stosownych ustaw. Resort środowiska zaproponował wprowadzenie zapisów regulujących sprawy z zakresu usytuowania obiektów budowlanych mogących powodować uciążliwości zapachowe do projektu nowej ustawy o planowaniu przestrzennym. Kwestie te powinny być już uregulowane na etapie sporządzania dokumentów planistycznych, ze szczególnym uwzględnieniem udziału społeczności lokalnych przy sporządzaniu tych dokumentów. Obejmuje to:</p>
<p xml:id="div-12">1. określanie warunków lokalizacji dla obiektów budowlanych mogących powodować uciążliwości zapachowe dla istniejącej lub planowanej zabudowy mieszkalnej, zagrodowej lub innej wrażliwej z powodu tych uciążliwości, w szczególności odległości minimalizujących wpływ tych obiektów,</p>
<p xml:id="div-13">2. zagwarantowanie wyeliminowania wpływu obiektów uciążliwych zapachowo na tereny objęte planem zagospodarowania przestrzennego w przypadku jego zmiany (np. zakaz zabudowy: mieszkalnej, zagrodowej, rekreacyjnej),</p>
<p xml:id="div-14">3. analizę uciążliwości zapachowych powodowanych eksploatacją instalacji na danym terenie przy uchwalaniu każdego z planów zagospodarowania przestrzennego,</p>
<p xml:id="div-15">4. zobowiązanie organów gminy do zarządzania planowaniem przestrzennym z uwzględnieniem zagadnień związanych z ewentualną uciążliwością zapachową,</p>
<p xml:id="div-16">5. obligatoryjne uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów, gdzie przewidywana jest lokalizacja obiektów uciążliwych zapachowo.</p>
<p xml:id="div-17">Na bazie wykonanych opracowań, projektów i konsultacji rysują się dwa podstawowe kierunki rozwiązań problemu odorów w środowisku i w tych kierunkach będą prowadzone prace:</p>
<p xml:id="div-18">- ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, dająca delegację do wydania rozporządzenia określającego warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, uwzględniając m.in. kwestie ochrony środowiska, w tym odorów oraz możliwość wprowadzenia obowiązku stosowania najlepszych dostępnych technik,</p>
<p xml:id="div-19">- wyraźne zaadresowanie, jak to ma miejsce w ww. krajach UE, problemu odorów do najniższego szczebla samorządu terytorialnego, pozostawiając w jego gestii kontrolę zagadnień do rozstrzygnięcia w zakresie ochrony środowiska, kierując się zasadę znajdowania kompromisu pomiędzy lokalną społecznością a zakładami produkcyjnymi, usługowymi na danym terenie (np. w formie referendum) jako organu właściwego do spraw lokalizacji inwestycji.</p>
<p xml:id="div-20">Konieczność ujęcia subiektywnych odczuć, jakimi są negatywne wrażenia zapachowe, w formę obiektywnych i właściwych w każdych warunkach standardów i procedur jest zadaniem bardzo złożonym. Nowatorski w skali kraju charakter pracy i konieczność przeprowadzenia szeregu dyskusji merytorycznych dotyczących problemu substancji złowonnych wymaga jednak bardzo ostrożnego i wyważonego podejścia do rozstrzygnięć formalnoprawnych tego zagadnienia.</p>
<p xml:id="div-21">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-22">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-23">Agnieszka Bolesta</p>
<p xml:id="div-24">Warszawa, dnia 18 grudnia 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>