text_structure.xml
21.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie Pana Posła Ryszarda Kalisza z dnia 31 października 2006 r. (sygn. BP-RK/174/2006), przekazane przy piśmie z dnia 5 grudnia 2006 r. (sygn. SPS-024-1963/06) w sprawie ˝procedury nominowania i dymisjonowania członków Komisji Nadzoru Finansowego˝, uprzejmie przedstawiam poniższe wyjaśnienia.</p>
<p xml:id="div-2">W opinii Ministerstwa Finansów tylko pełna niezależność instytucji nadzorczej gwarantuje właściwe wykonywanie jej roli i wszystkich funkcji. Zapewnia także spełnienie wymogów stawianych nadzorcom w obszarze ich całkowitej niezależności, zarówno w sensie usytuowania, powiązań funkcjonalnych, jak i w zakresie sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym.</p>
<p xml:id="div-3">Należy podkreślić, iż w szczególności w zakresie sprawowania nadzoru i wykonywania wszystkich swoich zadań powołana ustawą z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz.U. Nr 157, poz. 1119) Komisja Nadzoru Finansowego jest organem niezależnym, sprawującym nadzór nad rynkiem finansowym w sposób autonomiczny. W skład Komisji wchodzi 7 osób: przewodniczący, dwóch zastępców przewodniczącego i czterech członków, wśród których znajdują się:</p>
<p xml:id="div-4">- minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel,</p>
<p xml:id="div-5">- minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel,</p>
<p xml:id="div-6">- prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego wiceprezes Narodowego Banku Polskiego,</p>
<p xml:id="div-7">- przedstawiciel prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</p>
<p xml:id="div-8">Wszyscy członkowie Komisji są równoprawni, posiadają pełne prawa uczestniczenia w posiedzeniach Komisji, uzyskiwania informacji dostępnych Komisji, głosowania i podejmowania rozstrzygnięć.</p>
<p xml:id="div-9">Skuteczność zarządzania ryzykiem systemu finansowego wymaga, aby nadzór był również niezależny od władzy monetarnej i dlatego nadzór nad rynkiem finansowym w Polsce, zgodnie z ww. ustawą z dnia 21 lipca 2006 r., będzie usytuowany poza bankiem centralnym, przy zachowaniu pełnej wymiany informacji pomiędzy Komisją Nadzoru Finansowego a Narodowym Bankiem Polskim.</p>
<p xml:id="div-10">Chciałbym więc podkreślić, że wszelkie zarzuty odnoszące się do wpływu ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym na niezależność i efektywność nadzoru finansowego w Polsce uważam za niezasadne.</p>
<p xml:id="div-11">Odnosząc się natomiast do poruszonych w przedmiotowej interpelacji szczegółowych kwestii, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.</p>
<p xml:id="div-12">Ad 1. Na wstępie należy podkreślić, iż pracom prowadzonym w Ministerstwie Finansów nad ustawą z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym towarzyszyło przygotowywanie opracowań światowych modeli nadzoru oraz dokonywanie analizy zagadnienia zintegrowanego nadzoru w kontekście doświadczeń krajów europejskich, jak również stanu rynku finansowego w Polsce. Rozwiązania zawarte w niniejszej ustawie nie stanowią prostego przełożenia konkretnych rozwiązań instytucjonalnych w danym kraju (np. Wielkiej Brytanii) do polskiego systemu nadzoru, ale są efektem wykorzystania doświadczeń różnych krajów europejskich w zakresie nadzoru, z uwzględnieniem specyfiki rynku finansowego w Polsce.</p>
<p xml:id="div-13">W Wielkiej Brytanii do 1997 r. struktura nadzoru nad rynkiem finansowym oparta była na współistnieniu regulacji administracyjnych kilku instytucji rządowych oraz regulaminach prywatnych organizacji samoregulacyjnych. W 1997 r. rozpoczęto konsolidację poprzez skupienie całego nadzoru finansowego w Agencji Usług Finansowych (Financial Services Authority - FSA). FSA obejmuje nadzór bankowy (poprzednio w Banku Anglii), nadzór nad rynkiem papierów wartościowych (poprzednio Rada Papierów Wartościowych i Inwestycji, Securities and Investment Board) oraz nadzór ubezpieczeniowy (poprzednio Departament w Ministerstwie Handlu i Przemysłu). Zlikwidowano trzy organizacje samoregulacyjne: Agencję Papierów Wartościowych i Kontraktów Terminowych (Securities and Futures Authority), Organizację Regulacji Zarządzania Inwestycjami (Investment Management Regulatory Organisation) oraz Agencję Inwestycji Indywidualnych (Personal Investment Authority). Ponadto FSA przejęła funkcje dwóch komisji nadzorujących działanie towarzystw kredytowych: Komisji Towarzystw Budowlanych (Building Societies Commission) i Komisji Towarzystw Zaprzyjaźnionych (Friendly Societies Commission).</p>
<p xml:id="div-14">Pomiędzy Skarbem Państwa, Bankiem Anglii i FSA podpisano porozumienie o współpracy i podziale kompetencji (Memorandum of Understanding), zgodnie z którym powołano specjalny komitet dla dyskusji i wymiany informacji o stabilności systemu finansowego.</p>
<p xml:id="div-15">Financial Services Authority jest niezależną organizacją działającą w formule przedsiębiorstwa non profit. Do podstawowych zadań FSA należy:</p>
<p xml:id="div-16">- utrzymanie zaufania do brytyjskiego systemu finansowego,</p>
<p xml:id="div-17">- propagowanie wśród społeczeństwa wiedzy o systemie finansowym oraz usługach finansowych,</p>
<p xml:id="div-18">- gwarantowanie odpowiedniego stopnia ochrony dla konsumenta poprzez informowanie o prawach i obowiązkach,</p>
<p xml:id="div-19">- mniejszenie poziomu przestępstw finansowych.</p>
<p xml:id="div-20">Financial Services Authority posiada następujące uprawnienia:</p>
<p xml:id="div-21">-wydawanie pozwoleń,</p>
<p xml:id="div-22">- nadzór nad sektorem finansowym,</p>
<p xml:id="div-23">- egzekucja prawa regulującego działalność sektora finansowego,</p>
<p xml:id="div-24">- funkcje ochrony konsumenta i ombudsmana w sektorze finansowym,</p>
<p xml:id="div-25">- szerokie uprawnienia dotyczące zwalczania nieuczciwych praktyk na rynku (są to na przykład: udzielanie publicznej nagany, nakładanie kar pieniężnych, złożenie doniesienia do sądu i domaganie się rekompensaty pieniężnej dla poszkodowanych konsumentów, nakładane na osoby prywatne, szerokie prawo do zbierania informacji do prowadzenia dochodzeń - żądanie wszelkiego rodzaju raportów, FSA może powołać ˝oficera˝ śledczego do zbadania określonej sprawy, może również zawiesić lub odebrać licencje na prowadzenie danej działalności),</p>
<p xml:id="div-26">- uprawnienia do ścigania w zakresie ˝prania brudnych pieniędzy˝,</p>
<p xml:id="div-27">- pełnienie funkcji trybunału do rozpatrywania spraw z zakresu sektora finansowego, który działa niezależnie od krajowego systemu sądowniczego (np. FSA ma prawo po rozpatrzeniu danej sprawy zażądać od firmy wypłaty rekompensaty dla poszkodowanego).</p>
<p xml:id="div-28">Financial Services Authority w ramach swoich uprawnień dotyczących przestrzegania prawa może m.in.:</p>
<p xml:id="div-29">- cofać pozwolenia,</p>
<p xml:id="div-30">- dyscyplinować firmy i osoby, zmuszając je pod sankcją karną do przestrzegania prawa,</p>
<p xml:id="div-31">- nakładać kary za stosowanie nieuczciwych praktyk,</p>
<p xml:id="div-32">- ścigać przestępstwa finansowe,</p>
<p xml:id="div-33">- uzyskiwać nakazy sądowe w prowadzonych przez siebie sprawach,</p>
<p xml:id="div-34">- żądać rekompensaty i zadośćuczynienia na rzecz konsumentów.</p>
<p xml:id="div-35">Organem zarządzającym Financial Services Authority jest zarząd (odpowiedzialny za ustalanie ogólnej polityki FSA), składający się z:</p>
<p xml:id="div-36">- przewodniczącego (Chairman) - mianowanego przez Ministra Skarbu na 4-letnią kadencję z możliwością powołania na następną kadencję,</p>
<p xml:id="div-37">- dyrektora generalnego (Chief Executive Officer),</p>
<p xml:id="div-38">- trzech dyrektorów zarządzających (managing directors) - powoływanych przez Ministra Skarbu na 3 lata z możliwością powołania na następną kadencję oraz</p>
<p xml:id="div-39">- jedenastu dyrektorów niezarządzających (non-executive directors).</p>
<p xml:id="div-40">Przepisy prawa nie określają konkretnych wymogów formalnych dotyczących kandydatów, natomiast w procesie zatrudnienia przewodniczącego FSA obowiązują tzw. zasady Nolana - the Nolan Principles (opublikowane przez komisarza ds. zatrudnień publicznych), które zawsze pojawiają się w ogłoszeniach o zatrudnieniu na stanowiska publiczne i pojawiły się również w ogłoszeniu na stronach Ministerstwa Skarbu i w gazetach, ogłaszając konkurs na stanowisko przewodniczącego FSA. Są to: bezinteresowność, prawość, obiektywność, odpowiedzialność, otwartość, szczerość, cechy przywódcze.</p>
<p xml:id="div-41">Przewodniczący zarządu jest odpowiedzialny za ogólną strategię i zarządzanie Agencją. Dyrektorzy wykonawczy wraz z dyrektorem generalnym odpowiadają przed przewodniczącym zarządu. Wszyscy oni tworzą kierownictwo wykonawcze FSA. Dyrektorzy zarządzający (wykonawczy) są odpowiedzialni za codzienne decyzje operacyjne i zarządzanie kadrą.</p>
<p xml:id="div-42">Dyrektorzy niezarządzający stanowią razem Komitet. Członkowie Komitetu powoływani są przez Zarząd FSA. Minister Skarbu powołuje przewodniczącego z grona członków komitetu. Zakres odpowiedzialności komitetu obejmuje dokonywanie przeglądu efektywności i gospodarności prowadzonej przez FSA działalności, a także nadzorowanie mechanizmów kontroli finansowej i ustalanie wynagrodzeń dla dyrektorów zarządzających zarządu. Komitet przygotowuje raport z wykonania swoich funkcji.</p>
<p xml:id="div-43">W strukturze organizacyjnej Financial Services Authority nadrzędnym organem decyzyjnym jest Komitet ds. Decyzji Regulacyjnych (The Regulatory Decision Committee - RDC), którego skład jest mianowany przez Zarząd FSA. W skład komitetu wchodzi: przewodniczący, 3 zastępców przewodniczącego i 15 członków, których kadencja trwa 3 lata. Komitet RDC składa się z praktyków, zarówno czynnych, jak i emerytowanych, reprezentujących interes publiczny. Komitet ten podejmuje większość kluczowych decyzji, w tym może odmówić lub cofnąć pozwolenie, a także podjąć decyzję w sprawie wszczęcia postępowań dyscyplinarnych oraz dyscyplinowania firm, które prowadzą działalność niezgodną z uzyskanym pozwoleniem. Pracownicy FSA, którzy badają sprawy przedkładane do decyzji komitetu, nie mogą uczestniczyć w procesie decyzyjnym tego ciała.</p>
<p xml:id="div-44">Financial Services Authority jest odpowiedzialna przed Ministrem Skarbu, m.in. ma obowiązek przedstawiania corocznych sprawozdań z realizacji statutowych celów. Minister Skarbu może również żądać od FSA zawarcia w raporcie określonych informacji, dokonywać przeglądu regulacji, według których funkcjonuje FSA. Następnie Minister Skarbu składa raport na temat realizacji tych zadań parlamentowi.</p>
<p xml:id="div-45">Ministerstwo Skarbu ma uprawnienia do przeprowadzenia komisyjnego dochodzenia w zakresie spraw publicznych, a także może wydawać FSA zalecenia co do zmiany zasad działania, regulaminów i procedur stosownie do raportu Dyrektora Generalnego Uczciwego Handlu (Director General of Fair Trading), który czuwa nad regulacjami FSA w zakresie ich wpływu na konkurencję.</p>
<p xml:id="div-46">Trybunał ds. Usług i Rynków Finansowych (Financial Services and Markets Tribunal) rozpatruje decyzje regulacyjne, w których FSA nie może osiągnąć porozumienia. Trybunał powoływany jest przez Lorda Kanclerza (Lord Chancellor przewodniczy Izbie Lordów, wymiarowi sprawiedliwości oraz Wydziałowi Spraw Konstytucyjnych (Department of Constitutional Affairs). Trybunał działa przy Wydziale Spraw Konstytucyjnych.</p>
<p xml:id="div-47">Financial Services Authority organizuje coroczne publiczne dyskusje dotyczące raportu z prowadzonej działalności, jak również odbywa konsultacje z praktykami rynku i konsumentami na temat zakresu, w jakim generalna polityka i działania FSA odpowiadają wyznaczonej ogólnymi celami/zadaniami FSA (w praktyce tworzy się specjalne panele konsultacyjne konsumentów i praktyków - Practitioner and Consumer Panels).</p>
<p xml:id="div-48">Financial Services Authority jest w całości finansowana przez opłaty pochodzące od podmiotów nadzorowanych. Agencja zatrudnia ok. 2300 osób.</p>
<p xml:id="div-49">Ad 2, 3 i 4. Określony w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. status Komisji Nadzoru Finansowego, jako organu nadzorującego rynek finansowy w Polsce, odpowiada międzynarodowym standardom.</p>
<p xml:id="div-50">Podczas prac nad projektem ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym naczelną zasadą, którą kierował się zarówno projektodawca niniejszej ustawy, jak i ustawodawca na etapie prac parlamentarnych w Sejmie RP, było zagwarantowanie pełnej niezależności nowo tworzonego organu nadzoru - Komisji Nadzoru Finansowego.</p>
<p xml:id="div-51">Niezależność Komisji Nadzoru Finansowego wynika także z trybu powoływania i odwoływania przewodniczącego komisji i jego zastępców, który został dokładnie uregulowany w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym. Kandydaci na niniejsze stanowiska, zgodnie z ustawą, muszą spełniać ustawowe wymogi będące niezbędnymi przesłankami powołania ich do pełnienia funkcji. Dodatkowym zabezpieczeniem przed jakąkolwiek ingerencją o charakterze politycznym jest wprowadzenie 5-letniej kadencji dla przewodniczącego komisji. Może on zostać odwołany przed upływem kadencji wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, np.: w przypadku prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub utraty obywatelstwa polskiego.</p>
<p xml:id="div-52">Powoływanie kierującego instytucją nadzorczą na okres przynajmniej jednej kadencji - co zostało przewidziane w ustawie - zgodnie z Metodologią Podstawowych Zasad Efektywnego Nadzoru Bankowego (Komitet Bazylejski ds. Nadzoru Bankowego, październik 1999) stanowi jedno z kryteriów oceny niezależności operacyjnej nadzorcy.</p>
<p xml:id="div-53">Celem przedmiotowych uregulowań było w szczególności zapewnienie niezależności i autonomii organu nadzoru.</p>
<p xml:id="div-54">Przewidziany ustawą z dnia 21 lipca 2006 r. nadzór Prezesa Rady Ministrów ogranicza się do działalności Komisji Nadzoru Finansowego jako instytucji i nie wkracza w obszar związany ze sprawowaniem nadzoru nad rynkiem finansowym, zapewniając niezbędny dla umocowania każdego nadzorcy status niezależności.</p>
<p xml:id="div-55">Dlatego też wszelkie zarzuty odnoszące się do upolityczniania organu nadzoru bądź wątpliwości co do utrzymania pełnej niezależności nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce są w mojej opinii niezasadne.</p>
<p xml:id="div-56">Należy podkreślić, iż celem powołania zintegrowanego organu nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce, przejmującego kompetencje dotychczasowych organów nadzoru nad poszczególnymi segmentami rynku finansowego, jest wykorzystanie potencjału kompetencji i doświadczeń nadzorczych dotychczas odrębnych organów nadzoru, aby stworzyć sprawny i zintegrowany organ nadzoru obejmujący docelowo wszystkie segmenty rynku finansowego.</p>
<p xml:id="div-57">Powołanie zintegrowanego nadzoru umożliwi lepsze wykorzystanie środków przeznaczonych na nadzór nad rynkiem finansowym, a także ograniczy uciążliwość nadzoru dla podmiotów nadzorowanych, dzięki koncentracji obowiązków informacyjnych w jednym podmiocie nadzorczym.</p>
<p xml:id="div-58">Należy również dodać, że integracja organizacyjna ułatwi przepływ informacji wewnątrz organu nadzoru poprzez zwiększenie zakresu wymienianych informacji i doświadczeń pomiędzy pracownikami nadzoru nad poszczególnymi segmentami rynku finansowego, a w konsekwencji wzmocni ochronę interesów klientów instytucji finansowych.</p>
<p xml:id="div-59">Wprowadzenie zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym stanowi ponadto kontynuację budowy nadzoru zintegrowanego, rozpoczętej w 2002 r. poprzez powołanie Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, skupiającej kompetencje Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń oraz Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi. Wprowadzenie zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym jest kolejnym krokiem w procesie budowy zintegrowanej instytucji nadzoru nad rynkiem finansowym. Należy podkreślić, że integracja nadzoru bankowego w ramach Komisji Nadzoru Finansowego i objęcie nadzorem zintegrowanym sektora bankowego nastąpi dopiero od 1 stycznia 2008 r. Oznacza to, że integracja organizacyjna nadzoru finansowego w podstawowym zakresie zajmie w Polsce siedem lat. Cały proces ma więc charakter bardzo ostrożny, wyważony i jest rozłożony w czasie.</p>
<p xml:id="div-60">Utworzenie Komisji Nadzoru Finansowego i realizacja idei zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym nie zmniejsza jakości sprawowanego nadzoru, odsyłając do dotychczasowych instrumentów nadzorczych zawartych w ustawach regulujących poszczególne segmenty rynku.</p>
<p xml:id="div-61">Rozwiązania zawarte w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym są adekwatne do poziomu rozwoju poszczególnych segmentów rynku finansowego w Polsce, dlatego pozostawiono niezmienione podstawowe instrumenty nadzorcze stosowane dotychczas przez poszczególne organy nadzoru. Ustawa przewiduje jedynie usprawnienie ich stosowania dzięki zawartym w nim zmianom organizacyjnym w strukturze organu nadzoru, co w mojej ocenie przyczyni się do zwiększenia efektywności nadzoru.</p>
<p xml:id="div-62">Należy także zauważyć, że kierowanie pracami Komisji Nadzoru Finansowego i Urzędu Komisji ustawodawca powierzył przewodniczącemu KNF.</p>
<p xml:id="div-63">Wprowadzenie modelu zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym pozwala na zwiększenie przepływu informacji oraz koordynację działań w ramach systemu nadzoru nad instytucjami finansowymi działającymi w różnych segmentach rynku finansowego. Umożliwi lepszą analizę i monitorowanie ryzyka finansowego przenoszonego pomiędzy pośrednikami finansowymi i różnymi segmentami rynku, a także ograniczenie biurokracji, lepszą ochronę konsumentów oraz wzmocnienie bezpieczeństwa systemu finansowego.</p>
<p xml:id="div-64">Nadzór zintegrowany przy obecnie występujących kierunkach rozwoju rynku finansowego jest oceniany jako bardziej efektywny, dający możliwość szybszego reagowania w sytuacjach zagrożenia kryzysami finansowymi, zwiększający odpowiedzialność organu nadzorczego, w szczególności poprzez wyeliminowanie pól konfliktów kompetencyjnych, dający możliwości uzyskania korzyści skali i zakresu oraz zoptymalizowania zasobów kadrowych. Zintegrowany nadzór nad rynkiem finansowym oznacza także lepszą, skuteczniejszą ochronę uczestników rynku finansowego.</p>
<p xml:id="div-65">Należy podkreślić, że integracja nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce nastąpiła w odpowiedzi na stan rynku finansowego oraz z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym wobec nieuchronnych zmian zachodzących na międzynarodowych i krajowych rynkach. Zachodzące zmiany stwarzają bowiem wszystkim uczestnikom rynku wiele nowych możliwości, stawiając równocześnie przed organami nadzoru nowe wyzwania, których podjęcie jest niezbędne dla stabilności i bezpieczeństwa systemu finansowego oraz rozwoju i konkurencyjności gospodarki.</p>
<p xml:id="div-66">Na całym świecie można obserwować w ostatnich latach proces stopniowego przechodzenia od nadzorów wyspecjalizowanych do nadzorów częściowo lub całkowicie zintegrowanych. Proces ten następuje zarówno w krajach o rynkach bardziej rozwiniętych i skomplikowanych niż rynek finansowy w Polsce, a także na rynkach o podobnym stopniu rozwoju, jak również rynkach znacznie słabiej rozwiniętych. Nadzór zintegrowany jest najczęściej wdrażanym modelem przy aktualnym stanie rozwoju rynków europejskich. Jest wybierany jako najbardziej adekwatny spośród trzech głównych modeli organizacji systemów nadzoru nad rynkiem finansowym występujących w krajach europejskich, tj. nadzoru zintegrowanego, modelu nadzoru w pełni zdecentralizowanego, gdzie niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku, i modelu nadzoru koordynowanego, w którym niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku, ale dodatkowo spośród nich wyznacza się jedną lub kilka instytucji do koordynacji nadzoru nad podmiotami działającymi w kilku segmentach.</p>
<p xml:id="div-67">Utworzenie Komisji Nadzoru Finansowego i realizacja idei zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym pozwoli, w mojej ocenie, na budowę nadzoru silnego, nowoczesnego, a przede wszystkim efektywnego i skutecznego, odpowiadającego aktualnej sytuacji i kierunkom rozwoju rynku finansowego w Polsce i w otoczeniu międzynarodowym.</p>
<p xml:id="div-68">Skuteczność pracy Komisji Nadzoru Finansowego będzie można oceniać ex post, wyrażam przekonanie, że będzie to ocena pozytywna.</p>
<p xml:id="div-69">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-70">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-71">Piotr Soroczyński</p>
<p xml:id="div-72">Warszawa, dnia 22 grudnia 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>